تجزیه و تحلیل بهره¬وری آب، انرژی و اقتصاد تولید علوفه ذرت و سورگوم در شرایط مختلف آبیاری

الموضوعات : پژوهش های به زراعی

مسعود ترابی ¹ , محسن حیدری سلطان آبادی ² , روح اله دانشور راد ³ , حسین حیدری شریف آباد ⁴ , رضا عزیزی نژاد ⁵ , حمیدرضا سالمی ⁶

1 - استادیار پژوهش، ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت علوم زراعی و باغی، ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺘﺎن اصفهان، ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزی، اصفهان، اﯾﺮان.
2 - دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
3 - دانشجوی دکتری، گروه علوم زراعی و باغی، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،
4 - استاد گروه گروه علوم زراعی و باغی، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ايران
5 - استادیار گروه بیوتکنولوژی و به‌نژادی، دانشکده‌ کشاورزی، آب، غذا و فراسودمندها، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
6 - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزي و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزي، اصفهان، ایران

تاريخ الإرسال : 30 الجمعة , صفر, 1445 تاريخ التأكيد : 01 الخميس , جمادى الثانية, 1445 تاريخ الإصدار : 17 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1446

الکلمات المفتاحية: ارزیابی اقتصادی, رقم پگاه, شدت انرژی, عملکرد علوفه, نسبت انرژی ,

ملخص المقالة :

پایداری در بخش کشاورزی از اهمیت فراوانی برخوردار می¬باشد و تقاضای روزافزونی جهت اطلاعات در ابعاد اقتصادی، انرژی و زیست¬محیطی در نظام¬های کشاورزی، وجود دارد. از این رو، هدف این مطالعه مقایسه بهره¬وری آب، انرژی و هزینه¬های تولید علوفه ذرت و سورگوم و مقایسه اقتصادی کشت دو گیاه در منطقه خشک شمال غرب اصفهان بود. این آزمایش به طور جداگانه برای هر گیاه، به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار در شاهین شهر اصفهان طی سال¬های 1400 و 1401 انجام شد. کرت‌¬های اصلی شامل سه سطح آبیاری کامل، 80 و 60 % آبیاری کامل و کرت‌¬های فرعی شامل دو رقم سورگوم اسپیدفید و پگاه و ذرت 704 و ماکسیما بود. نتایج نشان داد که بیشترین انرژی ورودی مصرفی در تولید هر دو گیاه با میانگین 14130 مگاژول بر هکتار، مربوط به کود نیتروژن می¬باشد. همچنین، انرژی ورودی تولید ذرت بیشتر از سورگوم مشاهده شد. در بین رقم¬های مورد بررسی، رقم پگاه سورگوم بیشترین نسبت انرژی (23 %)، بهره¬وری انرژی علوفه (38/0 کیلوگرم بر مگاژول) و بهره¬وری آب علوفه (4/6 کیلوگرم بر متر مکعب) را به خود اختصاص داد. نتایج همچنین، حکایت از افزایش هزینه¬های ثابت و متغیر تولید ذرت در مقایسه با سورگوم داشت. در مجموع، تولید سورگوم نسبت به ذرت در منطقه نیاز به مقدار آب و انرژی کمتر، هزینه تولید پایین¬تر همراه با تولید علوفه بیشتر و آسیب¬های زیست محیطی کمتری می¬باشد و رقم پگاه رقم مناسب¬تری جهت تولید علوفه درمنطقه معرفی می¬شود.