شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری سهامداران جهت سرمایه‌گذاری در بازار بورس ایران

الموضوعات :

فاطمه خاکساریان ¹ , کیهان آزادی ² , سید مظفر میربرگ کار ³

1 - گروه مدیریت، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
2 - گروه مدیریت، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
3 - گروه مدیریت، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

تاريخ الإرسال : 03 الأحد , جمادى الأولى, 1441 تاريخ التأكيد : 09 الثلاثاء , ذو القعدة, 1441 تاريخ الإصدار : 06 الإثنين , جمادى الأولى, 1442

الکلمات المفتاحية: روش دلفی فازی, عوامل کلان اقتصادی, سرمایه‌گذاری در بورس, عوامل روانی و رفتاری, عوامل مالی و حسابداری, عوامل فنی و سیاسی,

ملخص المقالة :

سهامداران به عنوان بازیگران مهم بورس در موقع خرید یا فروش سهام بررسی‌های وسیعی انجام می‌دهند. . با این رویکرد در این مطالعه تلاش شده است تا فاکتورهای اثرگذار بر تصمیم‌گیری سهامداران جهت سرمایه‌گذاری در بورس ایران شناسایی و رتبه‌بندی شوند. جهت رسیدن به این هدف اطلاعات مورد نیاز به صورت پیمایشی و با طراحی پرسشنامه از سرمایه‌گذاران، صاحب‌نظران و متخصصان فعال در بورس اوراق بهادار ایران برای سال 1398 جمع‌آوری و در چارچوب روش دلفی فازی تحلیل شدند. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد متغیرهای نرخ ارز ، بازده بازارهای موازی و نرخ سود بانکی مهم‌ترین عوامل کلان اقتصادی هستند که بر تصمیم‌گیری سهامداران در بورس اثر می‌گذارند. ضمن آن که از میان عوامل روانی و رفتاری نیز سه متغیر رفتار توده‌وار، اخبار رسمی و غیررسمی از مجامع شرکت‌ها و نظر کارگزاران و شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری بیشترین تأثیر را بر تصمیم‌گیری سهامداران در بورس ایران داشته‌اند. در نهایت نیز نتایج نشان داد سود هر سهم حجم معاملات سهم و نقدشوندگی سهام سه عامل مالی و حسابداری و نیز متغیرهای تحولات سیاسی داخل ، تحلیلهای تکنیکال و مناسبات سیاسی با سایر کشورها سه عامل فنی و سیاسی هستند که بیشترین اهمیت را بر تصمیم‌گیری سهامداران بورس ایران دارند.

المصادر:

• احمدخانی، مسعود، عبدالرحیمیان، محمدحسین و میرجعفری اردکانی، سید احمد. (1397). بررسی رابطه بین عوامل سرمایه­گذاری با عملکرد و بازده سهام شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، نشریه مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، 13: 17-1.


• اسدلو، محمد، زارعی، علی، قهرمانپور، ناهید و دهقانی، مجید. (1392). تبیین نقش امنیت انتظامی در امنیت سرمایه‏گذاری پایدار، فصلنامه دانش انتظامی آذربایجان شرقی، 3(2):117-97.


• بهارمقدم، مهدی و جوکار، حسین. (1397). اثر تعدیل­کنندگی کیفیت حسابرسی بر تمایلات سرمایه­گذاران در قیمت­گذاری سهام، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 14(57): 146-123.


• دایی کریم­زاده، سعید، شریفی رنانی، حسین و قاسمیان مقدم، لطفعلی. (1392). اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص قیمت سهام بانک­ها، مجله اقتصادی، 11: 90-65.


• ‌‌رستمی نوروزآباد، مجتبی، ‌‌صداقت، پرستو و حبیبی، فاتح. (1392). بررسی‌ عوامل‌ مؤثر ‌بر ‌رفتار ‌سرمایه­گذاران‌ در ‌تمایل به‌ سرمایه­گذاری ‌مجدد ‌(مورد مطالعه: ‌سرمایه‌گذاران ‌بورس ‌اوراق‌ بهادار ‌تهران)، چشم‌انداز‌ مدیریت ‌مالی، 10: 94-69.‌


• شفیعی ورزنه، نجمه و شفیعی ورزنه، زهره. (۱۳۹۵). اقتصاد مقاومتی، بورس، اشتغال، پنجمین کنفرانس بین‌المللی حسابداری و مدیریت و دومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری‌های باز، تهران، همایشگران مهر اشراق.


• شمس‌الدینی، کاظم، دانشی، وحید و سیدی، فاطمه. (1397). بررسی تأثیر رفتار سرمایه‌گذاران و مدیریت بر بازدهی سهام، مجله دانش حسابداری، 9(2): 189-163.


• صمدی، سعید، شیرانی فخر، زهره و داورزاده، مهتاب. (1386). بررسی میزان اثرپذیری شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران از قیمت جهانی نفت و طلا (مدل‏سازی و پیش‌بینی)، فصلنامه بررسی‏های اقتصادی، 4(2): 51-32.


• عسگرنژاد نوری، باقر. (1397). عوامل مؤثر در بازده سهام شرکت‏های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران: رویکرد فرا تحلیل، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت دارایی و تأمین مالی، 6(20): 50-29.


• فلیحی، نعمت، محمدی، تیمور و شاه کرم اوغلی، معصومه. (1393). تحلیل تأثیر بازار بورس بین‌المللی بر بازار بورس ایران: استفاده از رهیافت سیستم دینامیکی و GARCH، فصلنامـه علوم اقتصادی، 8(27): 105-89.


• کمالی اردکانی، محسن و رجبی قیری، علی. (1394). بررسی آثار روان‌شناختی و عوامل مؤثر بر درک سرمایه‌گذاران از ریسک در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 3(10): 142-125.


• گوگردچیان، احمد، فتحی، سعید، امیری، هادی و سعیدی ورنامخواستی، نسرین. (1394). تحلیل مقایسه‌ای تأثیر ریسک سیاسی بر توسعه بازار سهام کشورهای منتخب، فصلنامـه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، 4(15): 156-135.


• لطیفی، سمیه، راحلی، حسین، یادآور، حسین، سعدی، حشمت­اله و شهرستانی، سید علی. (1397). شناسایی و تبیین مراحل اجرایی توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران با رویکرد دلفی فازی، مهندسی بیوسیستم ایران، 49(1): 120-107.


• محمدی، علی و ستوده، فیروز. (1394). طراحی و تبیین مدلی جامع از عوامل خرد و کلان مؤثر بر انگیزه سرمایه‌گذاری سهامداران در بورس اوراق بهادار، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 8(26): 114-103.


• محمدی، علی و پشتونی­زاده، هومن. (1396). برنامه‌ریزی سناریو اثر تغییرات قیمت نفت و طلای جهانی بر بازار مالی ایران با استفاده از رویکرد پویایی­شناسی سیستمی، فصلنامه چشم­انداز مدیریت مالی و حسابداری، 19: 37-27.


• Abul, S. J. (2019). Factors influencing Individual Investor Behaviour: Evidence from the Kuwait Stock Exchange, Asian Social Science, 15(3): 27-39.


• Bratamanggala, R. (2018). The Factors Affecting Board Stock Price of Lq45 Stock Exchange 2012-2016: Case of Indonesia. European Research Studies Journal, 21(1): 115-124.


• Inairat, M. H. S. (2018). The effect of internal and external factors on stock market prices-evidence from Saudi Arabia. The Business & Management Review, 9(3): 413-423.


• Jalilvand, A., Noroozabad, M. R., & Switzer, J. (2018). Informed and uninformed investors in Iran: Evidence from the Tehran Stock Exchange. Journal of Economics and Business, 95: 47-58.‏


• Kazi, I., Kenmei, T., Abu, S., & Mainul, H. (2018). Political instability and stock market returns: evidence from firm-level panel data of securities in Bangladesh (No. 712). Institute of Developing Economies, Japan External Trade Organization (JETRO).


• Lee, A. H., Chen, W. C., & Chang, C. J. (2008). A fuzzy AHP and BSC approach for evaluating performance of IT department in the manufacturing industry in Taiwan. Expert systems with applications, 34(1), 96-107.


• Lodhi, S. (2014). Factors influencing individual investor behaviour: An empirical study of city Karachi. Journal of Business and Management, 16(2): 68-76.‏


• Manakandan, S. K., Rosnah, I., Mohd, J. R., & Priya, R. (2017). Pesticide applicators questionnaire content validation: A fuzzy delphi method. The Medical journal of Malaysia, 72(4), 228-235.


• Shrestha, P. K., & Subedi, B. R. (2014). Determinants of stock market performance in Nepal. NRB Economic Review, 26(2): 25-40.


• Somoye, R. O. C., Akintoye, I. R., & Oseni, J. E. (2009). Determinants of equity prices in the stock markets. International Research Journal of Finance and Economics, 30(13): 177-189.


• Zhu, B. and Niu, F. (2016). Investor sentiment, accounting information and stock price: Evidence from China, Pacific-Basin Finance Journal, 38: 125–134.

 

1) Ahmadkhani, Massoud, Abdul Rahimian, Mohammad Hossein and Mirjafari Ardakani, Seyed Ahmad. (2017). Investigating the relationship between investment factors and performance and stock returns of companies listed on the Tehran Stock Exchange, Journal of Applied Studies in Management and Development Sciences, 13: 17-17.
2) Asdalo, Mohammad, Zarei, Ali, Kahramanpour, Nahid and Dehghani, Majid. (2012). Explaining the role of police security in the security of sustainable investment, East Azerbaijan Police Science Quarterly, 3(2):117-97.
3) Baharmghaddam, Mehdi and Jokar, Hossein. (2017). The modifying effect of audit quality on investors' tendencies in stock pricing, Financial Accounting Quarterly, 14(57): 123-146.
4) Dai Karimzadeh, Saeed, Sharifi Renani, Hossein and Ghasemian Moghadam, Lotfali. (2012). The effect of macroeconomic variables on the stock price index of banks, Economic Journal, 11: 65-90.
5) Rostami of Nowruzabad, Mojtabi, Sadaqat, Prasto and Habibi, Fateh. (2012). Investigating the effective factors on the behavior of investors in the desire to reinvest (case study: Tehran Stock Exchange investors), Financial Management Perspective, 10: 94-69.
6) Shafi'i Varzaneh, Najma and Shafi'i Varzaneh, Zahra. (1395). Resistance economy, stock exchange, employment, the 5th international conference on accounting and management and the 2nd conference on entrepreneurship and open innovations, Tehran, Mehr Eshraq Conferences.
7) Shamsaldini, Kazem, Danshi, Vahid and Seidi, Fatemeh. (2017). Investigating the effect of investors' and management's behavior on stock returns, Journal of Accounting Knowledge, 9(2): 163-189.
8) Samadi, Saeed, Shirani Fakhr, Zohra and Davrzadeh, Mehtab. (1386). Investigating the effectiveness of stock price index of Tehran Stock Exchange on global oil and gold prices (modeling and forecasting), Economic Studies Quarterly, 4(2): 51-32.
9) Asgranjad Nouri, Bagher. (2017). Effective factors in the stock returns of companies listed on the Tehran Stock Exchange: a meta-analytical approach, Scientific-Research Quarterly of Asset Management and Financing, 6(20): 29-50.
10) Falihi, Nemat, Mohammadi, Timur and Shah Karam Oghli, Masoumeh. (2013). Analysis of the impact of the international stock market on the Iranian stock market: using the dynamic system approach and GARCH, Economic Sciences Quarterly, 8(27): 105-89.
11) Kamali Ardakani, Mohsen and Rajabi Ghairi, Ali. (2014). Investigating psychological effects and factors affecting investors' understanding of risk in Tehran Stock Exchange, Financial and Economic Policy Quarterly, 3(10): 125-142.
12) Gogurdchian, Ahmad, Fathi, Saeed, Amiri, Hadi and Saeedi and Vernamkhasdi, Nasreen. (2014). A comparative analysis of the effect of political risk on the development of the stock market of selected countries, Investment Science Research Quarterly, 4(15): 156-135.
13) Latifi, Samia, Rahli, Hossein, Yadavar, Hossein, Saadi, Heshmat-Ala and Shahrashtani, Seyyed Ali. (2017). Identifying and explaining the implementation stages of conservation agriculture development in Iran with fuzzy Delphi approach, Biosystem Engineering of Iran, 49(1): 107-120.
14) Mohammadi, Ali and Sotoudeh, Firouz. (2014). Designing and explaining a comprehensive model of micro and macro factors affecting the motivation of shareholders to invest in the stock exchange, Financial Knowledge Research Quarterly, Securities Analysis, 8(26): 103-114.
15) Mohammadi, Ali and Pashtunizadeh, Homan. (2016). Scenario planning of the effect of global oil and gold price changes on Iran's financial market using the systemic dynamics approach, Perspective Quarterly of Financial Management and Accounting, 19: 37-27.
16) Abul, S. J. (2019). Factors influencing Individual Investor Behavior: Evidence from the Kuwait Stock Exchange, Asian Social Science, 15(3): 27-39.
17) Bratamangala, R. (2018). The Factors Affecting Board Stock Price of Lq45 Stock Exchange 2012-2016: Case of Indonesia. European Research Studies Journal, 21(1): 115-124.
18) Inairat, M. H. S. (2018). The effect of internal and external factors on stock market prices - evidence from Saudi Arabia. The Business & Management Review, 9(3): 413-423.
19) Jalilvand, A., Noroozabad, M. R., & Switzer, J. (2018). Informed and uninformed investors in Iran: Evidence from the Tehran Stock Exchange. Journal of Economics and Business, 95: 47-58
20) Kazi, I., Kenmei, T., Abu, S., & Mainul, H. (2018). Political instability and stock market returns: evidence from firm-level panel data of securities in Bangladesh (No. 712). Institute of Developing Economies, Japan External Trade Organization (JETRO).
21) Lee, A. H., Chen, W. C., & Chang, C. J. (2008). A fuzzy AHP and BSC approach for evaluating performance of IT department in the manufacturing industry in Taiwan. Expert systems with applications, 34(1), 96-107.
22) Lodhi, S. (2014). Factors influencing individual investor behavior: An empirical study of Karachi city. Journal of Business and Management, 16(2): 68-76
23) Manakandan, S. K., Rosnah, I., Mohd, J. R., & Priya, R. (2017). Pesticide applicators questionnaire content validation: A fuzzy delphi method. The Medical Journal of Malaysia, 72(4), 228-235.
24) Shrestha, P. K., & Subedi, B. R. (2014). Determinants of stock market performance in Nepal. NRB Economic Review, 26(2): 25-40.
25) Somoye, R. O. C., Akintoye, I. R., & Oseni, J. E. (2009). Determinants of equity prices in the stock markets. International Research Journal of Finance and Economics, 30(13): 177-189.
26) Zhu, B. and Niu, F. (2016). Investor sentiment, accounting information and stock price: Evidence from China, Pacific-Basin Finance Journal, 38: 125–134.