بررسی تاثیر متقابل رشد اقتصادی و توسعه بخش کشاورزی در ایران

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محسن محمدی خیاره ¹ (عضو هیئت علمی و استادیار گروه علوم اداری و اقتصادی دانشکده علوم انسانی دانشگاه گنبدکاووس.)
رضا مظهری ² (عضو هیئت علمی و استادیار گروه علوم اداری و اقتصادی دانشکده علوم انسانی دانشگاه گنبدکاووس)

تاريخ الإرسال : 11 الإثنين , ربيع الثاني, 1438 تاريخ التأكيد : 26 الإثنين , جمادى الأولى, 1439 تاريخ الإصدار : 04 الأحد , جمادى الأولى, 1439

الکلمات المفتاحية: ایران, توسعه اقتصادی, ARDL, بخش کشاورزی,

ملخص المقالة :

با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد ایران و اهمیت اتخاذ سیاست‌های توسعه­ای مناسب، در این پژوهش با استفاده از رویکرد خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL)، تأثیر متقابل کوتاه­مدت و بلندمدت توسعه بخش کشاورزی و رشد اقتصادی در دوره 93-1357 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج آزمون علیت گرنجری چند متغیره بر پایه تخمین های ARDL-ECM، بیانگر آن است که یک رابطه علیت دو سویه بین رشد اقتصادی و ارزش­افزوده بخش کشاورزی در کوتاه­مدت و بلندمدت برقرار است. افزون بر این، معنی­داری جمله تصحیح خطا بیانگر وجود رابطه بلندمدت بین رشد اقتصادی و ارزش افزوده بخش کشاورزی است. افزون براین، ضریب جمله تصحیح خطا نشان می­دهد که تاثیر تغییرات در ارزش­افزوده بخش کشاورزی بر رشد اقتصادی در مدت­زمانی نه چندان طولانی قابل مشاهده است. در نتیجه بخش کشاورزی می­تواند به­عنوان یک موتور رشد اقتصادی در ایران مطرح باشد و لذا تقویت، توجه و توسعه بخش کشاورزی می­تواند موجبات رشد و توسعه اقتصادی را فراهم آورد. افزون بر این، آزادی تجارت، افزایش سرمایه­گذاری و اشتغال نیز بر رشد اقتصادی اثر مثبت دارند. 

المصادر:

 

- اسفندیاری, ه.، نجفی, ب.، و موسوی, ن. (1395). نقش بخش­های اقتصادی در رشد اقتصادی ایران با تاکید بر بخش کشاورزی،  فصلنامه علمی -پژوهشی پژوهشات اقتصاد کشاورزی، 8(29)، 85-99.       

- اسکندری، ج.، و دین‌پناه، غ.، (1385).  بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد انگیزه جهت اشتغال جوانان روستایی در فعالیت کشاورزی در استان اصفهان، مجلة جهاد (ترویج کشاورزی و توسعة روستایی)، 270، 150-161.

- افتخاری، ع.، پورطاهری، م.، فرج­زاده، م.، و وکیل­حیدری، س. (1388). نقش توانمندسازی در توسعه کشاورزی، مطاله موردی: استان اردبیل؛ پژوهش­های جغرافیای انسانی، 69، 87-103.

- حاجی­رحیمی، م.، و ترکمانی، ج. (1382). بررسی نقش رشد بخش کشاورزی در رشد اقتصادی ایران: کاربرد الگوی تحلیل مسیر، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، 11(42)، 71-89.

- خالدی، ک.، حفار اردستانی، م.، و طوسی، م. (1386). بررسی رابطه رشد اقتصادی، اشتغال و صادرات در بخش کشاورزی ایران(با تاکید بر سیاستهای ارزی و تجاری)، اقتصاد و کشاورزی(ویژه نامه ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، 1(3)، 111-123.

- صمدی، ع. ح. (1378). ارزیابی میزان مشارکت بخش کشاورزی در فرآیند رشد اقتصادی ایران و دیگر کشورهای عضو اوپک، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 26، 198-169.

- فتحی، ف.، (1372). نقش بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی کشور، مجموعه مقالات دومین سمپوزیوم سیاست کشاورزی ایران، مرکز نشر دانشگاه شیراز.

- فلسفیان، آ.، قهرمان­زاده، م.، و غلامی، ل.، (1389). بررسی رابطه علی بین رشد بخش کشاورزی و رشد اقتصادی در ایران، مجله علوم کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، 14(4)، 91-101.

- معززی، ف.، ترکمانی، ج.، و صمدی، ع. ح. (1387). مطالعه اثرهای صادرات محصولات کشاورزی بر صادرات صنعتی و رشد اقتصادی در ایران، مجله اقتصاد کشاورزی، 2(2)، 93-103.

- نعیمی، ا.، پزشکی­راد، غ.، و چیزری، م. (1388)، عوامل فردی، آموزشی و ترویجی مؤثر بر نگرش گندمکاران استان زنجان نسبت به بیمه محصولات کشاورزی، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 9.

References

- Alston, J. M., & Pardey, P. G. (2014). Agriculture in the global economy. The Journal of Economic Perspectives, 28(1): 121-146.

- Awokuse, T. O., (2008). “Trade openness and economic growth: Is growth export-led or import-led?” Applied Economics 40: 161-173

- Barro, R., Lee, J-W., (1994). Sources of economic growth.  Carnegie Rochester Conference Series on Public Policy 40:1-46.  

- Bhagwati, J. N., & Srinivasan, T. N. (1975). Foreign trade regimes and economic development: India. NBER Books.

- Datt, G., & Ravallion, M. (1998). Farm productivity and rural poverty in India. The Journal of Development Studies, 34(4): 62-85.

- Diao, X., Hazell, P. & Thurlow, J. (2010). The Role of Agriculture in African Development.

- Domar, E.D. (1947). expansion and employment, American Economic Review, 1: 145-160.

- Dowrick, S., & Gemmell, N. (1991). Industrialisation, catching up and economic growth: a comparative study across the world's capitalist economies. The Economic Journal, 101(405): 263-275.

- Eicher, C. K., & Staatz, J. M. (1990). Agricultural development in the Third World (No. Ed. 2). Johns Hopkins University Press.

- Erh-cheng H. (1988). the contribution of agriculture to economic growth: some empirical evidence, World Development, 16: 1329-1339.

- Fei, J.C. & Ranis, G., (1961). “A theory of economic development”. American Economic Review 514: 533-65.

- Ghatak, S & K. Ingersant (1984). agricultural and economic development, Harvester press, London.

- Gollin,D., Parente, S.L., & Rogerson, R., (2002). “The role of agriculture   in development.” American Economic Review 92(2): 160-164. 

- Gollin, D. (2010). Agricultural Productivity and Economic Growth, Handbook of Agricultural Economics, vol. 4: 3825 – 3866

- Griffin, K. (1979). The political economy of agrarian change: An essay on the Green Revolution, Springer

- Helpman, E., & Krugman, P. (1985). “Market structure and Foreign Trade, Cambridge”, MA: MIT Press.

- Hirschman, A. O. (1958). the Strategy of Development, Yale Univ, Press, New Haven, CT.

- Hwa, E.C., (1988). “The contribution of agriculture to economic growth: some empirical evidence.” World Development 16(11): 1329-1339. 

- Irz, X., Lin, L., Thirtle, C., & Wiggins, S. (2001). Agricultural productivity growth and poverty alleviation. Development policy review, 19(4): 449-466.

- Johnston, B., & Mellor, J., (1961). The role of agriculture in economic development, American Economic Review 51(4): 566-593.

- Jorgenson, D.G., (1961). The development of a dual economy”. Economic Journal 71: 309-34.

- Khorami, A. R., & Pierof, S. (2013). The role of agriculture in Iran’s economic development, Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 6(11): 1928-1939.

- Kohansal, M. R., & Torabi, S. (2013). Agricultural impact on economic growth in Iran using Johansen approach cointegration, International Journal of Agronomy and Plant Production, 4(12): 3216-3221.

- Kuznets, S. (1964). Introduction: population redistribution, migration, and economic growth in population distribution and economic growth: United States 1870-1950, edited by H.T. Eldrige and D.S. Thomas, volume 3, American Philosophical society, Philadelphia.

- Lewis, W. A., (1954). “Economic development with unlimited supplies of labour.” The Manchester School 22(1): 139-191.

- Matsuyama, K., (1992). “Agricultural productivity, comparative advantage, and economic growth” Journal of Economic Theory 58(2): 317-334.

- Okonkwo, I. C., (1989). “The erosion of agricultural exports in an oil economy: The case of Nigeria.” Journal of Agricultural Economics 40(3): 375-84.

- Pesaran, M. H., & Shin, Y. (1998). An autoregressive distributed-lag modeling approach to cointegration analysis, Econometric Society Monographs, 31: 371-413.

- Pesaran, M.H., Shin, Y., & Smith, R., (2001). “Bounds testing approaches to the analysis of level relationships.” Journal of Applied Econometrics 16: 289-326.

- Ruttan, V., (2000). Technology, Growth and Development - An Induced Innovation Perspective. Oxford: Oxford University Press.

- Schiff, M., & Valdez, A., (1998). “Agriculture and the macro economy” In: Gardner, B., Rausser, G. (Eds.). Handbook of Agricultural Economics. Amsterdam: Elsevier Science.

- Schultz, T.W., (1964). Transforming Traditional Agriculture.  New Haven:  Yale University Press.

- Self, S. & Grabowski, R. (2007). Economic Development and the Role of Agricultural Technology. Agricultural Economics, vol. 36(3): 395 – 404.

- Solow, R.M. (1957). Technical change and the aggregate production function, Review of Economic Studies, 39: 312-320.

- Steven, A.B. (1999). agricultural and economic growth in Ethiopia: growth multipliers from a four-sector simulation model, Agricultural Economics, 20: 241-252.

- Thirtle, C., Lin, L., & Piesse, J. (2003). The impact of research-led agricultural productivity growth on poverty reduction in Africa, Asia and Latin America, World Development, 31(12): 1959-1975.

- Tiffin, R., & Irz, X., (2006). “Is agriculture the engine of growth?”  Agricultural Economics 35: 79-89.

- Timmer, C. P., (1995). “Getting agriculture moving:  do markets provide the right signals?” Food Policy 20(5): 455-472. 

- Timmer, C.P., (2002). Agriculture and economic development.  In:  Gardner, B.L., & Rausser, G.C. (Eds.), Handbook of Agricultural Economics, Agriculture and its External Linkages, vol. 2A. Amsterdam: Elsevier Science Publishers

- World Bank (1981). Accelerated Development in Sub-Saharan Africa: An Agenda for Action, International Bank for Reconstruction and Development / World Bank: Washington, USA

- World Bank (2008). World Development Report: Agriculture for Development, International Bank for Reconstruction and Development / World Bank: Washington, USA 

- World Bank, (2007(. World Development Report 2008: Agriculture for Development. World Bank, Washington, DC