تبیین الگوی روابط اقتصادی روستا-شهری در شهرستان خرم آباد با تاکید بر کشاورزی

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مریم نادری ¹ (دانشجوی دکترا رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.)
مریم قاسمی ² (استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی ‌روستایی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران)
حمید شایان ³ (استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران)
حمدالله سجاسی ⁴ (دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران)

تاريخ الإرسال : 21 الأحد , ذو القعدة, 1441 تاريخ التأكيد : 28 الخميس , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 01 الجمعة , شوال, 1444

الکلمات المفتاحية: خرم آباد, روابط روستاشهری, پیوندهای اقتصادی, تجزیه واریانس یک طرفه, پیوندهای کشاورزی,

ملخص المقالة :

از جمله جریانات عمده میان سکونتگاه‌های شهری و روستایی روابط اقتصادی در زمینه کشاورزی است که با انتقال محصولات تولید شده به بازار شهری صورت می‌گیرد و بدنبال خود، سایر جریانات موجود(نیروی کاری، افراد،سرمایه و...) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. جریان های فضایی بین شهر و روستا در گذر زمان از عوامل کلیدی در تحولات فضایی سکونتگاه‌های روستایی استاین روابط اگر به صورت مکمل باشد به عملکردهای دو سویه منجر می شود و می‌تواند زمینه ساز توسعه روستایی شود. بر این اساس هدف مقاله حاضر تبیین الگوی روابط اقتصادی روستا-شهری در شهرستان خرم‌آباد با تاکید بر کشاورزی است. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی و اطلاعات از طریق روش اسنادی و میدانی جمع‌آوری شده است واحد تحلیل کشاورزان روستاهای نمونه شهرستان خرم‌آباد بوده است. در این مطالعه 22 روستا با استفاده از طبقه بندی تخصیص یافته انتخاب و در هر یک از آنها، روابط اقتصادی 383 خانوار کشاورزی روستایی به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه به منظور تبیین الگوی روابط اقتصادی روستا-شهری از 5 مولفه اصلی و 41 گویه استفاده شد. داده‌ها در نرم‌افزار SPSS به کمک آنالیز تحلیل واریانس یک طرفه بررسی شد. یافته های پژوهش نشان داد در اغلب مولفه‌ها روابط اقتصادی روستا-شهری در شهرستان خرم‌آباد عمدتا با شهر خرم‌آباد بوده و الگوی روابط اقتصادی روستا-شهری در زمینه کشاورزی نوع ویژه‌ای از"روابط سلطه" با ماهیت "استثماری" از سوی شهر خرم‌آباد بر نواحی روستایی را نشان می‌دهد. در واقع روابط اقتصادی موجود به پیوندهای مکمل روستا-شهری منجر نشده و در حد انگلی و با سلطه شهر خرم‌آباد و به نفع شهر برقرار است.

المصادر:

1. Asayesh,H.(1995).Inequality and the gap between urban and rural areas. Jahad Monthly.


2. Andersson Djurfeldt, A.( 2012). Virtuous and vicious cycles in rural–urban linkages: cases from Zimbabwe. Africa Review, 4(2), 138-156.


3. Akkoyunlu, S.(2015). The potential of rural-urban linkages for sustainable development and trade. International Journal of Sustainable Development & World Policy, 4(2),20-40.


4. Bigdeli, M. (2019). Study of rural-urban economic links and its effect on sustainable livelihood of villagers (Case study: Sohrin district of Zanjan). Master of Rural Planning. Zanjan University. Faculty of Humanities.


5. Bosworth,G.(2010).Commercialcounterurbanisation: an emerging force in rural economic development. Environment and Planning A, 42(4),966-981.


6. G.&Somerville.P.(2014.).Interpretingrurality:Multidisciplinary. Routledge.


7. Douglass, M.(2013).Integrated regional planning for sustainable development in Asia: innovations in the governance of metropolitan, rural-urban, and transborder riparian regions. In A background paper on UNCRD expert group meeting on integrated regional development planning.p: 28-30.


8. Douglass,M.(1998).A regional network strategy for reciprocal rural-urban linkages: an agenda for policy research with reference to Indonesia. Third world planning review,20(1),1.


9. Yadollah.(2002). Geography and Urban Planning of Tabriz University.


10. Ghadir Masoom, M, Cheraghi, M, Rezvani, M.(2015). The effects of urban-rural economic relations on food security of rural households Case: Zanjan city. Quarterly Journal of Agricultural Economics and Rural Development, Volume 4, Number 14: 62-85.


11. Gollin, D. (2018). Rural-Urban Linkages and Frictions. Oxford University. World Bank Urbanization Conference.


12. Hughes, D. W. & Litz, V. N.(1996) .Rural-urban economic linkages for agriculture and food processing in the Monroe. Louisiana, functional economic area. Journal of AgricultuKral and Applied Economics,1996, 28(1379-2016-113389).337-355.


13. Kazemi, Hosein. (2011).Analysis and study of economic capital flows in urban-rural relations. Master of Rural Planning, Zanjan University, Department of Geography.


14. Moeidfar,S,Akbari,S .(2007). Rural and urban relations and its development effects, Scientific Research Journal of the Geographical Association of Iran,Year 6, No. 17 and 83: 18-96.


15. Motiei Langroudi, H. Khosravi Mehr, H. Torani.Ali. (2014).The Effects of Economic Relations between Town and Village on the Social and Economic Situation of Rural Settlements Case: Chehel Chai Rural in Minoodasht County. Journal of Space Economics and Rural Development,Volume 3. Number 10.


16. National Statistics Center of Iran. Population and Housing Census Project. Lorestan Province. 2016.


17. Okpala, D.C.(2003). Promoting the positive rural-urban linkages approach to sustainable development and employment creation: The role of UN-HABITAT, In International Federation of Surveyors, 2nd Regional Conference on Urban-Rural Inter-relationship for Sustainable Development, Marrakech, Morocco.


18. Ou.& Bevilacqua. C.( 2018).From Binarism to Polarism: On Rural Knowledge Outflows’ Role in Fostering Rural-Urban Linkages. In International Symposium on New Metropolitan Perspectiv. (pp. 50-57). Springer, Cham.


19. Rahmani,B,ShafieiSabe,.N.Mazarzehi.Y.(2021)The Role of Rural-urban flows in spatial changes of rural Settlements (Case study: rural settlements around Zahedan city. Journal of Regional Planning. Spring 2021, Vol 11, Issue 41.


20. Rodríguez-Pose. A(2010): Economic geographers and the limelight: institutions and policy in the World Development Report 2009. Economic Geography: 86(4).361-370.


21. Rezvani,M.R,Shahcheragh,M(1990).Rural urban links, migration and rural development networks (Dehmala-Semnan), Journal of Rural Development,2010,Volume 3, Number 1.Spring and Summer.


22. Rezvani, M.R(2002). Analysis of patterns of urban and rural relations in rural areas around Tehran, Journal of Geographical Research :No. 43: 94-81.


23. A.(2003).Urban and rural relations and rural-urban links. a perceptual study, Journal of Geography. No. 1. autumn and winter.


24. Saeedi, A,(2013). Rural-urban relations in Iran, Mehr Minoo Publishing.


25. Sharifzadeh, M.(2010). Barriers to the formation of urban-rural linkages in order to develop the region: a case study of the central part of Boroujerd city. Rural Housing Foundation of the Islamic Revolution.


26. Shakoor,A,Shojaeifar,A,Zare,P.(2020). The Role of Rural-Urban Relationship in Regional Planning with Demographic Sustainability Approach through Sustainable Rural Development in Iran, Journal of Regional Planning, Volume 10, Number39.


27. Sajasi Ghaydari, H, Roumani,A, Mansouri, Kh. (2016). Spatial Analysis of Rural-Urban Links Based on the Functioning of Urban Centers Influence Area (Case Stuشdy: Kouhdasht.