سنجش سلامت اجتماعی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن در بین خانوارهای شهر تبریز
الموضوعات :صمد صباغ 1 , نرمینه معینیان معینیان 2 , سارا صباغ 3
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم اجتماعی؛ تبریز- ایران.
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم اجتماعی؛ تبریز- ایران.
3 - دانشجوی دکتری پزشکی دانشگاه تبریز، گروه علوم پزشکی؛ تبریز- ایران.
الکلمات المفتاحية: اعتماد اجتماعی, سلامت اجتماعی, احساس ناامیدی, گذران اوقات فراغت, اعتقادات دینی, پایگاه اجتماعی– اقتصادی, خانوارهای تبریز,
ملخص المقالة :
یکی از هدف‌های مهم نظام سلامت در هر کشور تأمین، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی تمام افراد جامعه است. برای تحقق این امر مهیا سازی امکانات و تسهیلات مناسب جهت تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انسان در کلیه مراحل زندگی از جمله حقوق اولیه به شمار می‌رود. سلامت فقط یک امر زیست‌شناختی نیست و عوامل اجتماعی نیز در تعیین سطح سلامت افراد دخیل می‌باشد. عوامل زیادی به داشتن این وضعیت کمک می‌کنند که از مهم‌ترین آن ها می‌توان اعتماد اجتماعی، گذران اوقات فراغت، احساس ناامیدی، اعتقادات دینی و پایگاه اجتماعی‌ـ اقتصادی افراد را نام برد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه های استاندارد بود. جامعه آماری، خانوار های شهر تبریز که تعداد آن ها برابر 428009 بود. با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه برای شهر تبریز، تعداد 326 خانوار برآوردگردید. شیوه نمونه‌گیری، نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای بود. هدف کلی این بررسی تعیین عوامل اجتماعی موثر برسلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریز بود. نتایج بدست آمده نشان داد که بین میزان سلامت اجتماعی خانوارهای تبریز و متغیرهای مذکور رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی عوامل تبیین کننده سلامت اجتماعی نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین، چهار متغیر اعتقادات دینی، احساس ناامیدی، اعتماد اجتماعی و گذران اوقات فراغت در مدل نهایی باقی ماندند که این متغیرها 22 درصد واریانس متغیر ملاک را تبیین نمودند.
آرگایل، م. (1383). روانشناسی شادی.ترجمه: کاظم بهرامی و دیگران.انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان.
باباپورخیرالدین، ج؛ و دیگران. (1382). بررسی رابطه بین شیوه‌های حل مساله و سلامت روان‌شناختی دانشجویان. مجله روانشناسی، سال هفتم، شماره 1.
بخشی‌پور رودسری، ع؛ و دیگران. (1384). بررسی رابطه میان رضایت از زندگی و حمایت اجتماعی با سلامت روان در دانشجویان. فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال هفتم، شماره 28-27.
بهزاد، د. (1383). سرمایه اجتماعی بستری برای ارتقا سلامت روان. تهران: فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی.
حاتمی، پ. (1388). بررسی عوامل موثر برسلامت اجتماعی دانشجویان با تاکید برشبکههای اجتماعی. پایاننامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
جعفری، ا؛ و دیگران. (1385). بررسی میزان شادمانی و عوامل همبسته آن در میان دانشجویان دانشگاههای اصفهان. گزارش نهایی طرح پژوهشی دانشگاه اصفهان.
دومازدیه، ژ. (1381). مقدمه‌ای بر جامعهشناسی اوقات فراغت، (مقاله نهم از کتاب: تلویزیون، خانواد و فرهنگ). ترجمه: علی اسدی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات اسلامی.
سجادی، ح؛ و دیگری. (1384). شاخص‌های سلامت اجتماعی. فصلنامه سیاسی اقتصادی، شماره 207 و 208.
سراجزاده، س، ح. (1384). چالشهای دینی و مدرنیته. تهران: طرح نو.
شربتیان، م. (1391). تاملی بر پیوند معنایی مولفههای سرمایه اجتماعی و میزان بهرهمندی از سلامت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگا پیام نور مشهد. فصلنامه جامعهشناسی مطالعات جوانان.سال دوم، شماره پنجم، صص 174- 149.
شجاعیزند، ع، ر. (1380). دین، جامعه و عرفی شدن؛ جستارهای در جامعهشناسی دین. تهران: نشر مرکز.
عبداللهتبار، ه؛ و دیگران. (1387). بررسی سلامت اجتماعی دانشجویان. فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 30 و 31.
قائدی، غ؛ و دیگری. (1387). رابطه بین ابعاد حمایت اجتماعی ادراک شده و ابعاد بهزیستی اجتماعی دانشجویان. مجله ارمغان دانش، دوره 13، شماره 2.
کنگرلو، م. (1387). سنجش میزان سلامت اجتماعی دانشجویان شاهد و غیرشاهد در دانشگاه علامه طباطبایی. پایاننامه کارشناسی‌ارشد، مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
گیتیقریشی، ا. (1388). سطح امیدواری در دانشجویان سال اول و سال آخر روانشناسی. فصلنامه اندیشه و رفتار. دوره سوم، شماره 12، تابستان.
محسنی‌تبریزی، ع، ر. (1380). بررسی مفهوم اعتماد با رویکرد روان‌شناختی اجتماعی. نمایه پژوهش. شماره 18، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مختاری، م. (1389). جامعهشناسی کیفیت زندگی. تهران: انتشارات جامعهشناسان.
میلر، چ. (1384). راهنمای سنجش و تحقیقات. ترجمه: هوشنگ نایبی. تهران: نشرنی.
هزارجریبی، ج؛ و دیگری. (1389). بررسی رضایت از زندگی و جایگاه احساس امنیت در آن: مطالعه در بین شهروندان تهرانی. فصلنامه انتظام اجتماعی. سال اول شماره سوم، پاییز، صص 28–7.
Abbasabadi, M. (1383). Study & Comparative EQ & sadness in boys. adolescence 14-18 in Kerman, Thesis of MS, Alammeh University, p 52.
Blanco, Amalio & Diaz, Dario. (2007). Social order and mental health: a social well- being approach. Autonoma university of Madrid, psychology in Spain, Vol, 11(5).
Dejekam, N. (2004). Beck sadness scale about students of Tehran University. Thesis of MS of Teheran University.
Keyes, Corey Lee. M & Shapiro, Adam. (2004). Social well- being in the uinted states: A Descriptive Epidemiology. Vol. 61, N. 2, pp 121-190.
