بی خانمانی به مثابه یک مسئله اجتماعی: با تاکید بر امنیت اقتصادی و امنیت اجتماعی و انسجام اجتماعی. مورد مطالعه:شهر کرج

الموضوعات : مطالعات جامعه شناختی شهری

نازیلا عابدیان شهرکی ¹ , حسین دهقان ² , طلیعه خادمیان ³

1 - دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی، دانشگاه آزاد تهران شمال، تهران، ایران.
2 - استادیار جامعه شناسی،دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه آزاد تهران شمال،تهران،ایران. (نویسنده مسئول).
3 - استاد یار جامعه شناسی،دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه آزاد تهران شمال،تهران،ایران.

تاريخ الإرسال : 16 الأربعاء , ذو القعدة, 1446 تاريخ التأكيد : 10 الإثنين , صفر, 1447 تاريخ الإصدار : 17 الثلاثاء , ربيع الأول, 1447

الکلمات المفتاحية: بیخانمانی, امنیت اقتصادی, امنیت اجتماعی, انسجام اجتماعی, مسئله اجتماعی.,

ملخص المقالة :

بیخانمانی به عنوان یکی از چالش های عمده شهری،متأثر از ابعاد متفاوت اقتصادی،اجتماعی و روانی می باشد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بیخانمانی با متغیرهای امنیت اقتصادی،امنیت اجتماعی و انسجام اجتماعی انجام شده است. مطالعه حاضر به روش کمی و با ابزار پرسشنامه ساخت یافته، در میان ۳۵۰ نفر از بیخانمانهای شهر کرج اجرا شد. روش نمونه گیری در مرحله اول به صورت خوشه ای جهت انتخاب مراکز چهارگانه (میدان قدس، حصارک بالا، پارک چمران و مصلی شهر کرج) استفاده شد و در مرحله بعدی هدفمند می باشد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری پیرسون، رگرسیون و تحلیل واریانس استفاده شد.نتایج نشان می دهد بین بروز پدیده بیخانمانی و کاهش امنیت اقتصادی مانند بیکاری یا درآمد ناپایدار،رابطه معناداری وجود دارد.از سویی دیگر بیخانمانی با کاهش امنیت اجتماعی مانند احساس ناامنی یا طردشدگی رابطه معناداری دارد. بیخانمانی با ضعف در انسجام اجتماعی مانند گسست روابط خانوادگی و محله ای نیزرابطه معناداری دارد.این پژوهش بر ضرورت برنامه ریزی یکپارچه برای کاهش بیخانمانی در کلان شهر کرج تاکید دارد.

المصادر:

-اَپلروث، اسکات، ادلس، لائورا دسفور (1400)، نظریه جامعه‌شناسی کلاسیک و معاصر: متن و قرائت‌ها، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، تهران: وانیا.
-بیات، محسن؛ غلامی، حسین (1403)، تحلیل بزه‌دیده‌شناختی بزه‌دیدگی بی‌خانمانان، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال پانزدهم، شماره اول، بهار و تابستان، شماره پیاپی 29، صفحات 33 تا47
- بیداری، شقایق (1395)، «نگاهی به تجربه زیسته بی‌خانمانی زنان تن فروش»، تهران: نشر سنجش و دانش، راه دکتری.
- بیکر، ترز. ال (۱۳۸۶)، روش تحقیق نظری در علوم اجتماعی (رشته علوم اجتماعی)، تهران: دانشگاه پیام نور.
- پیت، ریچارد؛ هارت‌ویک، الین (1400)، نظریه‌های توسعه: مناقشات، استدلال‌ها و گزینه‌های بدیل، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، عادل ابراهیمی لویه و آذین فرهپور، ویرایش سوم، تهران: لویه.
- ترنر، جاناتان. اچ (1397)، اصول نظری جامعه‌شناسی، ترجمه عادل ابراهیمی لویه، سلیمان میرزائی راجعونی و نازیلا عابدیان شهرکی، جلد دوم، تهران: نشر لویه.
- د. واس، دیوید (۱۳۸۴). طرح تحقیق در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: اگاه.
- رمضانی، محمدعلی و همکاران (1398)، «بررسی کارایی سیاست‌های سامان‌دهی بی‌خانمان‌ها در ایران»، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، پاییز، دوره 2، شماره 32، صفحات 84 تا 107.
- زارع، زهرا (1397)، رابطه بین فاکتورهای فردی با دفعات و مدت بی‌خانمانی. فصلنامه مددکاری اجتماعی، ۷ (۲): ۴0-۴5.
- سالارزاده امیری ؛ نادر، محمدی، بختیار (1388)، «بررسی تأثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر بی‌خانمانی، افراد بی‌خانمان شهر تهران» برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره1، شماره 1، صفحات 93 تا 110.
- ساعی، علی (۱۳۸۷)، روش تحقیق در علوم اجتماعی (با رهیافت عقلانیت انتقادی): تهران،نشر سمت.
- سِن، آمارتیا. (1394). توسعه یعنی آزادی. ترجمه محمدحسین نوری نائینی. تهران: نی.
- سیدین، ندا ؛ ادهمی، عبدالرضا ؛ خادمیان، طلیعه (1401)، «تحلیل جامعه‌شناختی تأثیر بی‌هنجاری بر بی‌تفاوتی اجتماعی»، پژوهش‌های جامعه‌شناختی، سال شانزدهم، شماره سوم، پاییز، صفحات 55 تا 80.
- شیری، طهمورث (۱۳۹۹)، مباحث کاربردی آمار در علوم انسانی، تهران: نشر سیمای شرق.
- صحرایی، سهیلا (1401)، بی‌خانمانی ؛ تجارب و هویت‌های افراد بی‌خانمان: نگاهی جامعه‌شناختی، تهران: وانیا.
- علیوردی‌نیا، اکبر (1389)، مطالعه جامعه‌شناسی کارتن خوابی، علل، تجارب جهانی و راهکارها (بررسی موردی شهر تهران). دفتر مطالعات فرهنگی و اجتماعی شهر تهران.
- غنیمتی، حسن؛ منصوری، فردین؛ حسینی قمی، مژگان (1396)، «ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث مددسراهای شبانه و نقش آنها در زندگی افراد بی‌خانمان در شهر تهران (با مطالعه احداث و توسعه مددسرای مهر منطقه ۱۹ تهران)»،فصلنامه پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال ششم، شماره پیاپی ،61 شماره اول، بهار، صفحات 91 تا 106.
- قادری، سلمان ؛ اکبری، اصغر (1385)، بی‌خانمانی، تهران: نشر آرون.
-کار، دبورا؛ هگر بویل، الیزابت؛ کورنول، بنجامین؛ کورل، شلی؛ کراسنو، رابرت؛ فریز، جرمی؛ واترز، مری. سی (1402)، هنر و علم تحقیقات اجتماعی، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، تهران: وانیا.
- کرایب، یان (1382)، نظریه اجتماعی کلاسیک: مقدمه‌ای بر اندیشه مارکس، وبر، دورکیم و زیمل، ترجمه شهناز مسمّی‌پرست، تهران: آگه.
- مشونیس، جان (1396) مسائل اجتماعی، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
- منصورفر، کریم (۱۳۸۵)، روش‌های پیشرفته آماری همراه با برنامه‌های کامپیوتری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- میری، مریم (1400)، «بررسی جمعیتی و جامعه‌شناختی کارتن خواب‌ها در شهر تهران»، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی (مرکز توسعه آموزشهای نوین ایران) تابستان 1400،دوره هفتم - شماره2، صفحات 226- 243.
- نوهاوزر، فردریک (1402)، تشخیص آسیب‌شناسی اجتماعی: روسو، هگل، مارکس و دورکیم، ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی، تهران: وانیا.
-Allen, M., Benjaminsen, L., O’Sullivan, E. and Pleace, N. (2020) Ending Homelessness in Denmark, Finland and Ireland. Bristol: Policy Press.
-Baum, Alice and Burns, Donald. 1994. “A Nation in Denial: The Truth About Homelessness.” Sociology and Social Welfare 21(2): 23
-Bonds, Eric. (2021). Social Problems A Human Rights Perspective, Routledge.
-Corinth, Kevin and Claire Rossi-de Vries (2018), Social Ties and the Incidence of Homelessness American Enterprise Institute, Washington, DC. https://doi.org/10.1080/10511482.2018.1425891
-Field, Andy P. (2000) Discovering Statistics Using SPSS for Windows: Advanced Techniques for the Beginner. SAGE.
-Fowler, Patrick J. Peter S. Hovmand, Katherine E. Marcal, and Sanmay Das (2019), Solving Homelessness from a Complex Systems Perspective: Insights for Prevention Responses , Annual Review of Public Health Volume 40, pp 465-486.
-Gans, Herbert J. (1972), “The positive functions of poverty.” American Journal of Sociology 78: 275–289.
-Hopper, K. (2003) Reckoning with Homelessness ( Ithaca: Cornell University Press). Ignatieff, M. (1978) A Just Measure of Pain: The Penitentiary in the Industrial Revolution, 1750– 1850 (Harmondsworth: Peregrine).
-Hudson, Christopher G. 2012. “Patterns of Residential Mobility of People with Schizophrenia.” Journal of Sociology & Social Welfare 39(3): 149–179.
-Hulchanski, D. 2009. Homelessness in Canada: Past, present, future. Conference keynote address for Growing Home: Housing and Homelessness in Canada. University of Calgary, February 18, 2009.
-Kapur, Radhika (2022), Understanding Gender Inequality as a Social Problem. Delhi University.
-MacKenzie, D (2012), Homelessness: Definitions. In International Encyclopedia of Housing and Home, Editor-in-Chief Suzan Smith. Elsevier Ltd.
-Marx, Karl. 1964; original 1848. Communist Manifesto. New York: Washington Square Press.
-Mills, C. W. 1959. The Sociological Imagination. London: Oxford University Press.
-Sanderson, Stephen K. (2012), Rethinking sociological theory: introducing and explaining a scientific theoretical sociology. Taylor & Francis.
-Simmel, Georg. 1903/1971. “The Metropolis and Mental Life.” Pp. 324–39 in On Individuality and Social Forms, edited by Donald N. Levine. Chicago: University of Chicago Press.
-Stinchcombe, Arthur L. (2005). The Logic of social research. Chicago: University of Chicago Press.
-Vissing, Yvonne. Christopher G. Hudson, and Diane Nilan (2020). Changing the Paradigm of Homelessness, Routledge.