بررسی نقش متنوعسازی فعالیتهای اقتصادی بر شیوهی معیشت پایدار روستائیان (مطالعه موردی: شهرستان رشت)
مهدی جعفری
1
(
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
)
تیمور آمار
2
(
دانشیار جغرافیاوبرنامه ریزی روستایی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت،رشت،ایران
)
محمد باسط قریشی میناباد
3
(
استادیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: روستا, معیشت پایدار, شهرستان رشت, فعالیت اقتصادی,
ملخص المقالة :
ساختار اقتصادی و شغلی در نواحی روستایی با موانعی روبهرو میباشد که از مهمترین آنها میتوان به انعطاف کمتر در مقابل نوسانات کوتاهمدت آب و هوایی، نوسان قیمت محصول در زمان برداشت، عدم نظارت مناسب و کنترل توسط دلالان، تخریب منابع پایهی طبیعی، نداشتن امنیت شغلی، پایین بودن سطح کیفیت زندگی و در نهایت معیشت ناپایدار روستایی اشاره کرد. از اینرو متنوعسازی فعالیتهای اقتصادی مناطق روستایی یکی از رویکردهای جدید مواجهه با این ناپایداری معیشتی بوده و هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش متنوعسازی فعالیتهای اقتصادی بر شیوهی معیشت پایدار روستائیان شهرستان رشت است. در این راستا، روش تحقیق کمی با هدف کاربردی و ماهیت علی-همبستگی میباشد. جامعهی آماری پژوهش نیز سرپرستان خانوارهای روستانشین شهرستان رشت (69789 نفر) میباشد که با استفاده از فرمول مورگان با خطای نمونهگیری (05/0)، تعداد حجم نمونه 382 نفر برآورد گردیده است. برای انتخاب حجم نمونه از روستاهای شهرستان نیز از نمونهگیری تصادفی طبقهای استفاده شده است. همچنین تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمونهای فی، کرامر، کروسکال والیس، تی تک نمونهای، همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون در نرمافزار SPSS26 انجام گرفته است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که ارتباط معناداری میان تعداد فعالیتها و میزان تحصیلات و میان تغییرات درآمدی حاصل از شوکها و میزان درآمد در روستاهای شهرستان رشت وجود دارد (000/0>P). وضعیت پایداری معیشت در همهی ابعاد معیشتی در سطح منطقهی مورد مطالعه پایین میباشد. همچنین بین متنوعسازی و ساختارها و فرایندها با معیشت پایدار رابطهی مثبت و معنادار و بین شوکها و استرسها با معیشت پایدار رابطهی منفی معنادار وجود دارد (000/0>P).