تأثیر کیفیت حسابرسی بر ارزشافزوده شرکتها با تأکید بر نقش میانجی مسئولیت اجتماعی The Effect of Auditing Quality on Companies' Value Added with Emphasis on the Mediating Role of Social Responsibility
الموضوعات :
نویدرضا نمازی
1
,
حسن اسماعیل پور
2
1 - گروه حسابداری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 - گروه حسابداری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
تاريخ الإرسال : 25 السبت , صفر, 1443
تاريخ التأكيد : 01 الأحد , جمادى الأولى, 1443
تاريخ الإصدار : 18 الأربعاء , جمادى الأولى, 1443
الکلمات المفتاحية:
مسئولیت اجتماعی,
واژههای کلیدی: کیفیت حسابرسی,
ارزشافزوده اقتصادی,
ارزشافزوده بازار(MVA),
ملخص المقالة :
انجام حسابرسی با کیفیت، از اهمیت بالایی برخوردار است. کیفیت حسابرسی از موضوعات مهم و مطرح در حسابرسی است که قوانین، استانداردها، مؤسسات حسابرسی و پژوهشگران دانشگاهی به دنبال تعیین شاخصهای آن هستند. این امر بر ارزش بازار شرکتها تأثیر دارد و به اندازهای مهم است که افزون بر حسابرسان و پژوهشگران، استفادهکنندگان از صورتهای مالی حسابرسیشده را نیز، برای اعتماد بیشتر به گزارشها، به کنکاش در مورد آن وا میدارد. مسئولیت اجتماعی بر ارزشآفرینی شرکت ها مؤثر است، از این رو، هدف پژوهش حاضر به بررسی تأثیر کیفیت حسابرسی بر ارزشافزوده شرکتها (ارزشافزوده بازار و ارزشافزوده اقتصادی) با تأکید بر نقش میانجی مسئولیت اجتماعی در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری شامل 101 شرکت بورسی (1010 سال- شرکت) در بازه زمانی 1388 الی 1397 می باشد. به منظور تحلیل دادهها، از روش معادلات ساختاری (SEM) و نرمافزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شد. یافتهها نشان داد که در بورس اوراق بهادار تهران، کیفیت حسابرسی بر ارزشافزوده (ارزشافزوده بازار و ارزشافزوده اقتصادی) و همچنین، مسئولیت اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری دارد. افزون بر این، مسئولیت اجتماعی نیز، تأثیر مثبت و معناداری بر ارزشافزوده شرکتها دارد. دیگر یافته پژوهش این است که مسئولیت اجتماعی، به عنوان یک متغیر میانجی، بر رابطه بین کیفیت حسابرسی و ارزشافزوده شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر دارد و نقش میانجی آن تأیید میشود. نتایج بیانگر این است که با افزایش مسئولیتپذیری اجتماعی، عملکرد شرکتها به مراتب بهبود پیدا میکند. این نتایج می تواند به وسیله حسابرسان جهت ایفای نقش بهتر در قبال مسئولیت اجتماعی و همچنین مدیران برای انتخاب بهتر معیارهای اقتصادی عملکرد استفاده شود.عنوان مقاله [English]The Effect of Auditing Quality on Companies' Value Added with Emphasis on the Mediating Role of Social Responsibilityنویسندگان [English]Navid Reza NamaziHassan Esmaeilpourچکیده [English]Audit quality is very important. Audit quality is one of the most important issues in auditing that laws, standards, auditing firms and academic researchers seek to determine its indicators. This affects the market value of companies and is so important that in addition to auditors and researchers, it also forces users of audited financial statements to explore reports to gain more confidence. Social responsibility affects the value creation of companies,Therefore, the purpose of this study is to investigate the effect of audit quality on companies' value added (market value added and economic value added) with emphasis on the mediating role of social responsibility in companies listed on the Tehran Stock Exchange.The statistical population of this research is all companies listed on the Tehran Stock Exchange and the statistical sample includes 101 listed companies (1010 years-company) in the period 2009 to 2019.In order to analyze the data, structural equivalence method (SEM), SPSS and Smart PLS softwares has been used. The results showed that in Tehran Stock Exchange, auditing quality has a positive and significant effect on value added(Market value added and economic value added) as well as, social responsibility. In addition, social responsibility has a positive and significant effect on the value added of companies. Another finding of the study is that social responsibility, as a mediating variable, affects the relationship between audit quality and value added of companies listed on the Tehran Stock Exchange andIts mediating role is confirmed.The results indicate thatwith increasing social responsibility, the performance of companies is greatly improved. Auditors will use these findings to play a better role in social responsibility and managers to select better economic performance criteria.
المصادر:
فهرست منابع
اسدی، محمدحسین، زهره حاجیها و محبوبه جعفری، (1399)، "الگوبندی عوامل مؤثر بر محافظهکاری در شرکتها"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 12(47)، صص 139-168.
احمدی، محمدرمضان، کامران جمالی و بهنام کرمشاهی، (1394)، "پیامدهای اقتصادی اظهارنظر مشروط حسابرسان مستقل در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران"، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت،13(4)، صص 75-67.
انواریرستمی، علیاصغر، رضا تهرانی و حسن سراجی، (1383)، "بررسی ارتباط میان ارزشافزوده اقتصادی، سود قبلاز بهره و مالیات، جریان نقدی فعالیتهای عملیاتی با ارزش بازار سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 11(3)، صص 3-21.
برادران حسنزاده، رسول، عیسی ابیضی و رامین نامور، (1398)، "تأثیر ارتباطات سیاسی بر مسئولیتپذیری اجتماعی شرکت با تأکید بر رقابت بازار محصول"، پژوهشهای تجربی حسابداری مالی، 9(1)، صص 301-325.
جنانی، محمدحسن، محمود همتفر و باقر رحیمی، (1392)، "رابطه بین ارزشافزوده اقتصادی و سرمایه فکری با ارزش بازار"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 5(20)، صص 181-202.
حاجیها، زهره و محمدرضا ابراهیمی، (1395)، "بهبود در اظهارنظر حسابرس و اثرات آن بر تغییرات قیمت و حجم معاملات سهام"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، (30) 8، صص 81-61.
حجازی، رضوان و عارفه حسینی، (1385)، "مقایسه رابطه ارزشافزوده بازار و ارزشافزوده اقتصادی با معیارهای حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران"، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 23، صص 237-262.
حساسیگانه، یحیی و کاوه آذینفر، (1389)، "رابطه بین کیفیت حسابرسی و اندازه مؤسسه حسابرسی"، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، (61) 17، صص 98-85.
داوری، علی و آرش رضازاده، (1395)، "مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS"، چاپ دوم، تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
رضایی، عماد و ابراهیم عباسی، (1395)، "تأثیر سرمایه فکری بر نسبت ارزشافزوده اقتصادی به سود حسابداری و نسبت ارزشافزوده بازار به سود حسابداری"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 8(31)، صص 127-144.
رضایی، فرزین و سلیمان مولودی، (1389)، "رابطه ارزشافزوده نقدی، ارزشافزوده اقتصادی، جریانهای نقدی آزاد و سود باقیمانده با ارزش ایجاد شده برای سهامداران"، مطالعات مالی، 5، صص 18-1.
سرلک، نرگس، امید فرجی و فاطمه علینیا، (1399)، "نقش میانجی ریسک سیستماتیک در رابطه بین مسئولیتپذیری اجتماعی و نگهداشت وجه نقد"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 12(47)، صص 55-76.
صالحآبادی، علی و احمد احمدپور، (1389)، "همبستگی بین نسبت ارزشافزوده اقتصادی (EVA) به سرمایه با نسبت ارزشافزوده بازار (MVA) به سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران"، پژوهشنامه اقتصادی، 4 (10)، صص 271-255.
طالبنیا، قدرت الله و اسماعیل شجاع، (1390)، "رابطه بین نسبت ارزشافزوده بازار (MVA) به سود حسابداری و نسبت ارزشافزوده اقتصادی (EVA) به سود حسابداری در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران"، مجله حسابداری مدیریت، 4(8)، صص 47-60.
علویطبری، سیدحسین و منا پارسایی، (1398)، "رابطه کیفیت حسابرسی با شفافیت شرکتی در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 11(41)، صص 43-68.
کمیته تدوین استانداردهای حسابرسی سازمان حسابرسی، (1398)، "استانداردهای حسابرسی"، تهران، انتشارات مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی.
لاری دشتبیاض، محمود، محمدجواد ساعی و عبدالله آزاد، (1399)، "مبانی تعدیل اظهارنظر حسابرس و مدیریت سود"، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 45، صص 40-23.
محمدی، علی و نازنین بهمنی، (1399)، "تأثیر کیفیت حاکمیت شرکتی بر متغیرهای مبتنی بر ارزش شرکت"، چشمانداز حسابداری و مدیریت، 3(23)، صص 134-149.
مشایخی، بیتا و احمد طالبی، (1388)، "آیا ارزشافزوده اقتصادی جایگزین مناسبی برای سود میباشد؟"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 1(2)، صص 35-60.
مهدوی، غلامحسین و مهدی حسینی، (1387)، "بهترین معیار برای ارزیابی عملکرد مالی چیست؟"، پژوهشنامه اقتصادی، 8(31)، صص 121-146.
مهدوی، غلامحسین و سمیه حسینینیا، (1394)، "اثربخشی کیفیت حسابرسی بر کاهش تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران"، دانش حسابداری، 6(21)، صص 7-31.
مهدوی، غلامحسین و نجمه رستگاری، (1397)، "کیفیت حسابرسی و محدودیت در تأمین مالی"، مدیریت دارایی و تأمین مالی، 3(22)، صص 117-132.
مهدوی، غلامحسین و نویدرضا نمازی، (1396)، "تدوین الگوی رابطه بین متغیرهای کیفیت حسابرسی با استفاده از رویکرد علت و معلولی سیستمهای پویا"، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 13(53)، صص 45-70.
مهرانی، ساسان، غلامرضا کرمی، مصطفی سیدحسینی و مهتاب جهرمی، (1394)، "تئوری حسابداری"، (جلد دوم)، تهران، انتشارات نگاه دانش.
نمازی، محمد (برگرداننده)، (1389)، "پژوهشهای تجربی در حسابداری: دیدگاه روششناختی"، چاپ دوم، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز.
نمازی، محمد و فاطمه مقیمی، (1397)، "تأثیر نوآوری و نقش تعدیلی مسئولیتپذیری اجتماعی بر عملکرد مالی شرکتها در صنایع مختلف"، بررسیهای حسابداری و حسابرسی،25(2)، صص 289-310.
نمازی، محمد و نویدرضا نمازی، (1395)، "رتبهبندی شرکتها بر اساس سنجههای ارزیابی عملکرد با استفاده از تکنیک چند شاخصه TOPSIS و مقایسه معیارهای ارزیابی (شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران) "، پژوهشهای حسابداری مالی، 2(28)، صص 39-64.
نمازی، نویدرضا، (1396)، "مدلبندی رابطه بین کیفیت حسابرسی و فرضیه بازار تطبیقی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از تکنینک شبیهسازی سیستم پویا"، رساله دکتری، بخش حسابداری، دانشگاه شیراز، شیراز.
Al-Ajmi, J. (2009), "Audit Firm, Corporate Governance, and Audit Quality: Evidence from Bahrain. Advances in Accounting", Incorporating Advances in International Accounting, (25) 1, PP. 64-74.
Ali, M., Mustapha, I., Osman, S., & Hassan, U. (2021), “University Social Responsibility: A Review of Conceptual Evolution and its Thematic Analysis”, Journal of Cleaner Production, in proof.
Avishek, B., & J. David, (2017), "Corporate Social Responsibility and Capital Allocation Efficiency", Corporate Finance, 43(3), PP. 354-377.
Bacidore, J.M., Boquist, J.A., Milbourn, T.T. & Thakor, A.V, (1997)," The Search for the best Financial Performance Measure", Financial Analysts Journal, 5(12), PP. 10-20.
Baron, R.M., & D. Kenny, (1986), "The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations", Personality and Social Psychology, 51(6), PP. 1173-1182.
Bausch A.E., Barbara, W. & Blome, M, (2003)," Is Market Value-based Residual Income a Superior Performance Measure Compared to Book Value-based Residual Income? ", Justus-Liebig-Universitat, No. 1, PP. 1-19.
Bauwhede, H.V., & Willekens, M, (2004)," Evidence on (the lack of) Audit Quality differentiation in the Private Client Segment of the Belgian Audit Market", European Accounting Review, 13(3), PP. 501-522.
Begley, J., and P. Fischer, (1998), "Is There Information in an Earnings Announcement Delay? ", Review of Accounting Studies, Vol. 3, PP. 347– 363.
Biddle, G. C., Brown, R. and Wallace, J.S, (1999), "Evidence on EVA", Applied Corporate Finance,12(2), PP. 69-79.
Brewer, P. Chandra, G. & Hock, C.A, (1999), "Economic Value Adde (EVA): its Uses and Limitations", Advanced Management Journal, 64(2), PP. 4-11.
Chang, Y.S., Chiang, C.Y., Liu, L., and X. Xie, (2019), "Audit Partner Independence and Business Affiliation: Evidence from Taiwan", Advances in Accounting, In Press.
Charoendeesawat, S, (2011), "The Explanatory Power of Accounting Measures, EVA and MVA on Stock Returns: Evidence from Thailand Stock Market, Business Management, (8), PP. 29-48.
Ching, W. C., Pang, T. L., Ken, H., and C. Hui, (2016), "Do Industry or Firm Effects Drive Performance in Taiwanese Knowledge-Intensive Industries? ", Asia Pacific Management Review, Vol. 21, PP. 170-179.
Cullinan, C, P., Wang, F., Yang, B and J. Zhang, (2012), "Audit Opinion Improvement and the Timing of Disclosure", Advances in Accounting, Vol. 28, PP. 333–343.
Datar, S.M., Feltham, G.A., & Hughes, J.S, (1991), "The Role of Audits and Audit Quality in Valuing New Issues", Accounting and Economics, 1(14), PP. 3-49.
R.A., & Neu, D, (1993), "A Note on Association between Audit Firm Size and Audit Quality", Contemporary Accounting Research, 9(2), PP. 479- 488.
DeAngelo, L, (1981), "Auditor Size and Auditor Quality", Accounting and Economic, 3(3), PP. 183-199.
DeFond, M, (1992), "The Association between Changes in Client Firm Agency Costs and Auditor Switching", Practice and Theory, Vol. 11, PP. 16-31.
Deloitte, L, (2010), "Advancing Quality through Transparency", Deloitte LLP Inaugural Report January.
Demartini, C., & Trucco, S, (2017), "Integrated Reporting and Audit Quality", Springer International Publishing, Gewerbestrasse, Switzerland.
Djaddang, S., Lyshandra, sh., Wulamdjani, H., & Sulistiawarni, E, (2020), "The Relationship between Self-efficacy towards Audit Quality with Individualism Culture as Mediates: Evidence from Indonesia", Social Sciences and Humanities Invention, 5(04), PP. 4577-4583.
Ferrell, O. C., Harrison, E., Ferrellc, L., and H. Hair, (2019), "Business Ethics, Corporate Social Responsibility, and Brand attitudes: An Exploratory Study", Journal of Business Research, Vol. 95, PP. 491-501.
Franzel, J. M, (2016), "Are We there yet? Protecting Investors by Securing a Strong Auditing Profession into the Future", Research in Accounting Regulation, 1(28), PP. 42-54.
Givel, M. (2007), “Motivation of Chemical Industry Social Responsibility through Responsible Care”. Health Policy, 81(1), PP. 85-92.
González-Díaz, B., García-Fernández, R., & López-Díaz, A. (2015), "Auditor Tenure and Audit Quality in Spanish State-owned Foundations", Revista de Contabilidad-Spanish Accounting Review, (18) 2, PP. 115-126.
Hall, J. & Brummer, L.M, (1999), "The Relationship between the Market Value of a Company and Internal Performance Measurements", University of Pretoria and University of Pretoria: http://papers.ssrn.com/id=141189.
Hermanson, D.R., Houston, R.W., & Rice,J.C, (2007), "PCAOB Inspections of Smaller CPA Firms: Initial Evidence from Inspectionreports", Accounting Horizons,21(2), PP. 137–152.
Hendriksen, E.S., & Van Berda, M.F, (1992), "Accounting Theory", United States of American.
Hope, O. K., Hu, D., & Zhao, W, (2017), "Third-party Consequences of Short Selling Threats: The Case of Auditor Behavior", Accounting and Economics, 3(63), PP. 479-498.
Hulland, J, (1999), "Use of Partical Least Squares (PLS) in Strategic Management Research: A Review of Four Recent Studies", Strategic Management Journal, 20(2), PP. 195-204.
International Organization for Standardization (2019)," Social Responsibility-A Choice or an Obligation", https://www.beyondyourbrand.co.uk/business-responsibility.
Lai, K. W, (2019), "Audit Report Lag, Audit Fees, and Audit Quality Following an Audit Firm Merger: Evidence from Hong Kong", International Accounting, Auditing and Taxation, In press.
Lee, S. and Kim, W. G. (2009), “EVA, Refined EVA, MVA, or Traditional Performance Measures for the Hospitality Industry?”, International Journal of Hospitality Management, 28, PP. 439–445.
Li, S., and X. Wu, (2004), "The Improvement in Audit Opinion and Voluntary Auditor Switch: Descriptive Statistics and Implications from 1997–2003", Auditing Research, 5, PP. 13–19.
Liu, L. L., Xie, X., Chang, Y. S., & Forgione, D. A, (2017), "New Clients, Audit Quality, and Audit Partner Industry Expertise: Evidence from Taiwan", Wiley, Inpress.
Macerinskiene, I., & Balciunas, A. (2015), “The Evidence of Social Responsibility in Foreign Exchange Brokers’ Activities”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 213, PP. 552-556.
Mackinnon, D. P., Warsi, G., Dwyer, J. H, (1995), "A Simulation Study of Mediated Effect Measures", Multivariate Research, 30(1), PP. 41-60.
Mandel, D., & Lehman, D, (1998), "Integration of Contingency Information in Judgments of Cause, Covariation, and Probability", Experimental Psychology, 127(3), PP. 269-285.
Martin, R. D, (2013), "Audit Quality Indicators: Audit Practice Meets Audit Research", Practice & Theory, 2(7), PP. 17-23.
Martinez-Conesa, I., Soto-Acosta, P., & Manzano, M.P, (2017), "Corporate Social Responsibility and its Effect on Innovation and Firm Performance: An Empirical Research in SMEs", Cleaner Production, 142(20), PP. 2374-2383.
Martinelli, G., Vogel, E., Decian, M., Farinha, M. J. U. S., Bernardo, L. V. M., Borges, J. A. R., Ruviaro, C. F. (2020), “Assessing the Eco-efficiency of different Poultry Production Systems: an Approach Using Life Cycle Assessment and Economic Value Added”, Sustainable Production and Consumption, 24, PP. 181-193.
Martini, J.T., Niemann, R., & Simons, D, (2016), "Tax-induced Distortions of Effort and Compensation in a Principal-agent Setting", Accounting, Auditing and Taxation, 14(27), PP. 26-39.
Mishra, D. R., Sodok, E. Gh., Omran, G., and C. Chuk, (2011), "Does Corporate Social Responsibility Affect the Cost of Capital? ", Banking & Finance, 35(9), PP. 2388-2406.
Molodchik, M., Fernandez, C. M., & A. Barajas, (2015), "The Firm Size Effects on Performance Due to Intangible Resources", Higher School of Economics Research, 18(3), PP. 1-18.
Muñoz-Izquierdo, M., S, Segovia-Vargas, M. J., Camacho-Miñano, M., and D. Pascual-Ezama, (2019), "Explaining the Causes of Business Failure Using Audit Report Disclosures", Business Research, Vol. 98, PP. 403-414.
Namazi, M., & N.R. Namazi, (2016), "Conceptual Analysis of Moderator and Mediator Variables in Business Research", Procedia Economics and Finance, 36(4), PP. 540-554.
Nekhili, M., Nagatib, H., and C. Tawhid, (2017), "Corporate Social Responsibility Disclosure and Market Value: Family versus Nonfamily Firms", Business Research, Vol. 77, PP. 41–52.
Orlitzky, M., Schmidt, F.L., & Rynes, S.L, (2003), "Corporate Social and Financial Performance: A Meta-analysis", Organization Studies, 24(3), PP. 403-441.
Palmrose, Z, (1988), "An Analysis of Auditor Litigation and Audit Service Quality", The Accounting Review, 63(1), PP. 55-73.
Patton, J., & Zelenka, I, (1997), "An Empirical Analysis of the Determinants of the Extent of Disclosure in Annual Reports of Joint Stock Companies in the Czech Republic", The European Accounting Review, 4(6), PP. 605-626.
Ramanathan, R., Ramanathan, U., and Y. Bentley, (2017), "The Debate on Flexibility of Environmental Regulations, Innovation Capabilities and Financial Performance – A Novel Use of DEA", Omega, 75(5), PP. 131-138.
Sevrikozi, A., & Tzika, V, (2018), "The Link between CSR and Audit Fees: Are Audit Fees associated with CSR", Master of Science Thesis, School of Economics, Business Administration & Legal Studies.
Sharma, D. S., Tanyi, P. N., & Litt, B. A, (2017), "Costs of Mandatory Periodic Audit Partner Rotation: Evidence from Audit Fees and Audit Timeliness", Practice & Theory, 1(36), PP. 129-149.
Shen, Y., Zou, L., and D. Chen, (2015), "Does EVA Performance Evaluation Improve the Value of Cash Holdings? Evidence from China", Accounting Research,8(3), PP. 213-241.
Stewart, G. B, (1994), "EVA: Fact and Fantasy", Applied CorporateFinance, 7(2), PP. 71-84.
Stewart, G.B, (1991), "The Quest for Value", New York: Harper-Collins.
Titman, S., & Trueman, B, (1986), "Information Quality and the Valuation of New Issues", Accounting and Economics, 8(2), PP. 159-172.
Yeung, W.H., and C. Lento, (2018), "Ownership Structure, Audit Quality, Board Structure, and Stock Price Crash Risk: Evidence from China", Global Finance Journal, Vol. 37, PP. 1-24.
Yinyoung, R., Manisha, S., and K. Yoon, (2018), "CSR and Financial Performance: The Role of CSR Awareness in the Restaurant Industry", Hospitality Management, Vol. 57, PP. 30-39.
یادداشتها
_||_