ارزشگذاری اقتصادی مدیریت جامع پسماندهای شهری با ایجاد تاسیسات بازیابی مواد (مطالعه موردی: پهنه غربی شهر تهران) با روش مشروط
الموضوعات :مجید محرابی 1 , زهرا عابدی 2 , مسعود منوری 3 , هانیه نیکو مرام 4
1 - دانشجوی دکتری اقتصاد محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار گروه اقتصاد محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
3 - استادیار گروه محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
4 - استادیار گروه اقتصاد محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: پسماند, بازیافت, ارزشگذاری اقتصادی, مدیریت محیط زیست, انرژی, روش مشروط.,
ملخص المقالة :
زمينه و هدف: افزایش بیرویه جمعیت موجب رشد شهرها و افزایش شهرنشینی شده است؛ در عصر حاضر، بیش از ۶۰ درصد از جمعیت جهان ساکن شهرها هستند و برخی برنامهریزان و کارشناسان شهری معتقدند که این رشد بیسابقه شهرنشینی، منجر به کاهش پایداری و سلامتی شهرها شده و کیفیت زندگی مردم در شهرها را تحت تاثیر قرار داده است. در هر حال مسئله مهم ساماندهی وضعیت زباله و پسماند در کلان شهر تهران می باشد که سبب ایجاد بحران نشود وکمترین خطررا بر محیط اطراف ایجاد نماید .
روش بررسی:هدف اصلی این تحقیق تحلیل اقتصادی مدیریت جامع پسماندهای شهری با ایجاد تاسیسات بازیابی مواد در شهر تهران میباشد. بنابراین در مجموع می توان اهمیت این پژوهش را بدین گونه جمع بندي کرد که این پژوهش می تواند ارزش واقعی اقتصادي و زیست محیطی فرایند پردازش میانی و بازیابی مواد در مبداء پسماند هاي شهري در پهنه ی غربی شهر تهران را برآورد کرده و تصویري دقیق از اهمیت اقتصادي این فرایند را ارایه دهد.
يافته ها: در این پژوهش با کمک روش ارزشگذاری مشروط و ایجاد بازار فرضی و تمایل ذی نفعان(شهروندان و شهرداری) به پرداخت و دریافت، به ارزیابی اقتصادی مجموعه مدیریت پسماند پرداخته میشود و میزان خسارات ایستگاه های خدمات شهری محاسبه و اندازه گیری می گردد. از طریق فرمول کوکران تعداد جامعه آماری ناحیه 2 منطقه 22 (محل قرارگیری ایستگاه خدمات شهری) معین و با ارائه پرسشنامه و مصاحبه حضوری، ارزشWTP/ WTA با در نظر گرفتن اثرات جانبی مثبت و منفی اجرای این پروژه براي ساكنين و شهرداری برآورد می شود.
بحث و نتيجه گيری: یافتههای این پژوهش نشان میدهد که ایجاد تأسیسات بازیابی مواد در پهنه غربی شهر تهران، از منظر زیستمحیطی و اقتصادی قابل توجیه است و شهروندان منطقه نسبت به بهبود مدیریت پسماند نگرش مثبت و همراه با تمایل اقتصادی دارند. بر اساس تحلیلهای انجامشده با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط، میانگین تمایل به دریافت شهروندان برای ارتقاء خدمات زیستمحیطی به تفکیک مؤلفههای مورد بررسی، بهترتیب برابر است با 29,108 تومان در ماه برای کاهش هزینههای خدمات شهری، 28,108 تومان برای حذف شیرابه حاصل از پسماند، 28,206 تومان برای بهبود نماء و منظر شهری و 28,553 تومان برای افزایش میزان و کیفیت پسماندهای بازیافتی، همچنین نتایج حاصل از مدل اقتصادسنجی رگرسیون نشان داد که رابطهای مثبت و معنادار میان مؤلفههای مورد بررسی و ارزش اقتصادی درکشده توسط شهروندان وجود دارد. ضریب تعیین مدلR² =90/0بیانگر آن است که حدود 90 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل توضیح داده میشود. همچنین آماره F معادل 14/218 نشاندهنده معنیدار بودن کل مدل در سطح اطمینان 95 درصد است. بهعنوان نمونه، نتایج مدل نشان میدهد که افزایش یک درصدی در کیفیت بازیافت، موجب افزایش 16/0 درصدی در ارزش کاهش هزینههای خدمات شهری خواهد شد.
با توجه به این نتایج، میتوان نتیجه گرفت که شهروندان منطقه مورد مطالعه برای بهبود شرایط محیطزیست شهری ارزشگذاری اقتصادی قائل هستند و این موضوع میتواند مبنایی برای برنامهریزیهای آتی شهرداریها و نهادهای مسئول در حوزه مدیریت پسماند باشد. از اینرو، پیشنهاد میشود نهادهای ذیربط با بهرهگیری از دادههای این تحقیق، سیاستهایی در جهت توسعه زیرساختهای بازیافت، جذب سرمایهگذار و تقویت مشارکت مردمی طراحی و اجرا نمایند، تا مسیر تحقق توسعه پایدار شهری هموارتر گردد.
1. Badaghi, Gholamreza, 1400, Cost and Benefit Analysis, University Publishing Center, Applied Science University. (In Persian)
2. Behbodhi, Reihaneh, 2017, documenting one hundred and fifty years of solid waste management in Tehran, Shahr Publishing. (In Persian)
3. Baghestani Maryam and Zaibaei Mansour. 2019. Measuring the willingness of farmers to pay for underground water in Ramjard region (application of CVM method). (In Persian)
4. Behzad Far, Mostafa, 2019, Urban infrastructures: solid waste management from the perspective of urban planning, published by Iran University of Science and Technology.
5. Timuri, Mehdi-Ruzbehnia, Ali, 2014, applied cost and benefit analysis, expansion of basic sciences. (In Persian)
6. Chehrgani, Maryam, 2019, urban waste management, Kalamat publication, 1st edition, 10-digit ISBN: 6009766583, book code in Gisum: 11633381, number of pages: 128, Dewey classification: 628.44.(In Persian)
7. Jafaranjad Bastami, Mohsen; Ismail Sari, Abbas, 1380. Studying the environmental values of Gamishan lagoon with emphasis on fishery aspects by the method of C.V. Master's thesis in the field of environment, University of Tehran. (In Persian)
8. Heydari, Rahim; Ghorbani, Rasool and Issa Saraghi, estimating the economic valuation of the waterfall resort and Ganjnameh historical recreation area of Hamadan and determining the factors influencing the willingness to pay, Amais Mohit magazine, Azad University of Malair summer 2018 number 5. (In Persian)
9. Abdoli, Mohammad Ali, 2015, recycling of urban solid waste materials (reduction, reuse and recycling), University of Tehran Printing and Publishing Institute, Sari, Baghrian, 2016, urban waste management and environmental evaluation of its old structures, Shaperak Sohrh Publishing. (In Persian)
10. Lee, D.E., 1997. Uses and Meanings of Cost Estimates, The Full Costs and Benefits of Transport, Springer Verlag, Berlin.
11. Environment and Economics in Project Preparation., 1997. Asian Development Bank.
12. Callan, S., Thomas, j., 2000. Environmental Economics and management, Dryden press
13. Costanza et al., 1997. The Value of the World’s Ecosystem Services and Natural Capitals, Nature journal, VOL 387, no 6230, 253 – 260.
14. Andrey, A. Gusev., Nina, L. Korobova., 2001. Evalution of Concepts for Environmental Damage Economic Evaluation, Fifth International Conference of the Internatioanl Society forEcological Economics (ISEE), Russian chapter, 26-29.
15. Daniles, P. W. (2004). Urban challenges: The formal and informal economies in magacities. Cities, 21(6), 501-51.