تعیین ارزش اقتصادی آب در تولید برنج مرغوب و پرمحصول (مطالعه موردی دشت بهشهر استان مازندران)

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

حمید امیرنژاد ¹ (دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری)
سکینه فاضلیان ² (دانشجوی کارشناسی ارشد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.)
سید علی حسینی یکانی ³ (ستادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.)

تاريخ الإرسال : 14 الثلاثاء , ذو الحجة, 1438 تاريخ التأكيد : 05 الأربعاء , ذو القعدة, 1439 تاريخ الإصدار : 13 الأحد , محرم, 1440

الکلمات المفتاحية: برنج, آب, برنامه‌ریزی ریاضی اثباتی, ارزش اقتصادی, دشت بهشهر,

ملخص المقالة :

    مسئله اصلی مدیریت منابع آب در کشور، ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای آب می­باشد و در برقراری این تعادل، قیمت یا ارزش آب نقش تعیین­کننده­ای دارد. در این راستا این مطالعه، به تعیین ارزش اقتصادی آب زیرزمینی برای دو رقم برنج دانه­بلند مرغوب و دانه­بلند پرمحصول می‌پردازد. داده‌های لازم به ­روش نمونه­گیری تصادفی از تعداد 205 کشاورز برنجکار دشت بهشهر استان مازندران که برای آبیاری محصول خود تنها از آب استحصال شده از چاه استفاده می­کنند، در سال زراعی 94-1393 گرد­آوری شده است. در تعیین قیمت سایه‌ای آب برای این دو رقم برنج در روش برنامه­ریزی ریاضی اثباتی (PMP)، با توجه به سطح آب در دسترس، کشاورزان مورد مطالعه به چهار گروه تقسیم شدند. نتایج نشان دادند در سناریوهای کاهش 5 تا 40 درصدی مقدار آب، قیمت آب به­ترتیب در گروه نخست (بیش‌ترین آب در دسترس) تا چهارم (کم‌ترین مقدار آب در دسترس) برابر با 1810، 4370، 4770 و 4370 ریال برآورد شده که به­طور میانگین، قیمت آب برآوردشده 3830 ریال بدست آمده است. با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می­شود با توجه به این­که مهم­ترین هدف در راستای توسعه اقتصادی بخش کشاورزی استفاده بهینه و صرفه­جویی در مصرف آب است، قیمت­گذاری و دریافت آب­بها در سطح معادل با ارزش اقتصادی ضروری می­باشد.
 
طبقه­بندی JEL: Q1, Q11,Q12, Q25

المصادر:

 

- Amirnejad, H., Asadpour Kurdi, M., & Babaie, F. (2015). Determining economic value of water using linear programming model: Case study of Sari rice. Second National Conference on Agriculture and Sustainable Natural Resources. Arvand Mehr institute of higher education.

- Arfini, F., Donati, M., & Paris, Q. (2003). A national PMP model for policy evaluation in agriculture using micro data and administrative information. Paper presented at the International Conference Agricultural policy reform and the WTO: Where are we heading? Cari, Italy.

- Asadi, H., Soltani, Gh., & Torkamani, J. (2008). Irrigation water pricing in Iran a case study on land downstream of Taleghan dam. Agricultural Economics and Development Journal, 15(58): pp.61-89.

- Bakhshi, A., Daneshvar Kakhki, M., & Moghaddsi, R. (2011). An application of positive mathematical programming model to analyze the effects of alternative policies to water pricing in Mashhad plain. Agricultural Economics and Development Journal, 25(3): pp. 284-294.

- Company of Water resources management of the country. 2014.

- Domenico, P., Anderson, D.V., & Case, C. (1968). Optimal groundwater mining. Water Resource Research. 4(2): pp. 247-255.

- Fathi, F., and Zibaee, M. 2011. Loss of social welfare due to over exploitation of groundwater in Firozabad plain. Journal of Economics and Agricultural Development, 25(1): pp. 10-19.

- Fengjiao, M.B., Hui Gaoa, A., Egrinya, E., Zhanzhong, J., Lipu Hana., & Jintong L. (2016). An economic valuation of groundwater management for Agriculture in Luancheng County, North China. Agricultural Water Management. 163(1): pp. 28–36.

- Frija, A., & Chebil, A. (2013). Marginal value of irrigation water in wheat production systems of central Tunisia. 4th international conference of the African association of agricultural economists. Hammamet, Tunisia.

- Gayarti, A., & Barbier, E. (2000). Valuating groundwater recharge through agricultural production in the Hadejia-Nguru West land in northern Nigeria. Agricultural Economics. (22): pp. 247-259.

- Gharaghani, F., Boostani, F., & Soltani, G. (2009). Assessing the impact of reducing irrigation water and increasing its price on cropping pattern by positive mathematical programming model: A case study of Eghlid in Fars province. Journal of Agricultural Economics Research. 1(1): pp. 57-74.

- Howitt, R. E. (1995). Positive Mathematical Programming. American Journal of Agricultural Economics, 77: pp. 329-342.

- Keramatzadeh, A., Chizari, A., & Sharzehi Gh. (2011). The role of water market in determining the economic value of irrigation water through positive mathematical programming (PMP). Iranian Journal of Agricultural Economics and Development.  42-2(1): pp. 29-44.

- Keramatzadeh, A., Chizari, A., & Mirzaei, A. (2006). Determining the economic value of irrigation water through: Optimal cropping pattern for integrated farm and horticulture. Journal of Economics and Agricultural Development. 14(54): pp. 35-60.

- Lindgren, A. (1999). The value of water: a study of the Stampriet Aquifer in Namibia. Master Thesis, Umea University, Department of Economics.

- Medellín-Azuara, J., Harou, J.J., and Howitt, R.E. 2010. Estimating economic value of agricultural water under changing conditions and the effects of spatial aggregation. Science of the Total Environment, 408(23): pp. 5639-5648.

- Moenoddini, Z. (2011). Investigating the reaction of farmers to price policies and quotation of irrigation water in Kerman province Master of Science thesis, Agricultural Economics field. Department of agricultural economics, Faculty of agriculture, Zabol University.

- Moenoddini, Z., Salarpour, M., & Mohammadi, H. (2015). The implication of increasing the irrigation surface water price and decreasing the amount of available irrigation surface water in the farms of Kerman province using corrected positive mathematical programming. Journal of Economics and Agricultural Development, 23(89): pp. 21-46.

- Mohsenpour, R. (2000). Investigating the drought effects in the field level: Case study of Marvdasht area. Master of Science thesis, Shiraz University.

- Parhizkari, A., Sabuhi, M., & Ziaee, S. (2013). Simulation water market and analysis of the effects irrigation water sharing policy on cropping patterns under conditions of water shortage. Journal of Economics and Agricultural Development, 27(3): pp. 1-12.

- Paris, Q., & Howitt, R.E. (1998). An analysis of ill-posed production problems using Maximum Entropy. American Journal of Agricultural Economics, 80(1): pp. 124-138.

- Rahnama, A., Kohansal, M., & Dourandish, A. (2013). Estimating the economic value of water using positive mathematical programming in Quchan city. Journal of Agricultural Economics. 6(4): pp. 133-150.

- Riesgo, L., & Gomez-Limon, J.A. (2006). Multi-Criteria policy scenario analysis for public regulation of irrigated agriculture. Journal of Agricultural Systems, 91: pp. 1-28.

- Stock Company of MazandaranRregional Water. (2013).

- Ziolkowska, J.J. (2015). Evaluating the shadow price of water for irrigation: a case of the high plains. Agricultural and applied economics association 2014 annual meeting, Minneapolis, Minnesota.