نقش حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی (منتخبی از کشورهای در حال توسعه)

الموضوعات : دانش سرمایه‌گذاری

کیانوش منصورلکورج ¹ , صادق بختیاری ² , سارا قبادی ³

1 - دانشجوی دکتری اقتصاد بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان )خوراسگان( اصفهان ،ایران
2 - استاد گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان )خوراسگان( ، اصفهان، ایران.
3 - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان )خوراسگان( ،اصفهان، ایران .

تاريخ الإرسال : 17 الخميس , رمضان, 1442 تاريخ التأكيد : 17 الأحد , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 15 الجمعة , ذو الحجة, 1445

الکلمات المفتاحية: سرمایه انسانی, رشد اقتصادی, حکمرانی, سرمایه گذاری مستقیم خارجی,

ملخص المقالة :

سرمایه گذاری یکی از ضروریات اساسی رشد اقتصادی هر کشور می باشد،عوامل غیر اقتصادی از جمله نوع حکمرانی و کیفیت آن و همچنین کیفیت نیروی انسانی بر رشد اقتصادی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر گذار است . سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از مهمترین عوامل ایجاد رشد و توسعه اقتصادی در اغلب کشورهای جهان می باشد. هدف اصلی این مطالعه نقش حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی درگروه منتخبی ازکشورهای در حال توسعه با بهره گیری ازداده های ترکیبی واستخراج شده از داده های بانک جهانی طی بازه زمانی 2018-1990 و با استفاده از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی می‌باشد. نتایج برآورد مدل های پژوهش نشان داد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سرمایه انسانی و شاخص حکمرانی بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه اثری مثبت و معنادار دارند.. بنابراین می توان گفت حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و همچنین بهبود رشد اقتصادی نقش مؤثری دارد.

المصادر:

• آذربایجانی ،کریم،سرخوش سرا،علی ،یونس پور ،ساناز(1397)،«تحلیل تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و آزاد سازی در کیفیت محیط زیست و استفاده از انرژی های پاک ،مطالعه موردی کشورهای منتخب در حال توسعه »،مجله اقتصاد تجارت نوین ،سال سیزدهم ،شماره چهارم.


• استادی ،حسین ،رفعت،بتول،رئیسی،عباسعلی(1392)، «نقش سرمایه گذاری خارجی (FDI) در رشد اقتصادی ایران (1387-1357) وبررسی رابطه متقابل آن »مجله تحقیقات توسعه اقتصادی ،شماره 9.


• اسد نژاد،اعظم ،ترابی،تقی،رادفر،رضا،(1395)، «تاثیر کیفیت سرمایه انسانی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی مطالعه موردی کشورهای منتخب جنوب شرق آسیا و ایران»،فصلنامه علمی و پژوهشی دانش سرمایه گذاری انجمن مهندسین مالی ایران،سال پنجم، شماره نوزدهم ،


• آل عمران، آل عمران، س. ع(1391)، ستجش اثرگذاری ارتقای سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک. فصلنامه تخصصی پارک ها و مراکز رشد، سال 8، شماره 32، ص 53-41.


• برادران شرکاء،ملک الساداتی (1387 )،«تاثیر حکمرانی خوب (بر اساس شاخص های بانک جهانی )بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب » مجله راهبرد،شماره 49 ،صص 52-29


• بهکیش، م. م (1381) اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن. تهران، نشر نی.ص279.


• پاکروان(1398)«تاثیر شاخص های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از رهیافت تحلیل بین کشوری»فصلنامه علمی پژوهش های اقتصادی ایران ،سال بیست وپنجم ،شماره 84.


• تفضلی ،فریدون،(1395)،اقتصاد کلان،نظریه ها وسیاست های اقتصادی ،چاپ 17،تهران ،نشر نی ،ص36


• داودی ،پرویز،شاه مرادی اکبر (1383)،«بازشناسی عوامل موثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در اقتصاد ایران و46 کشور جهان در چارچوب یک الگوی تلفیقی» مجله پژوهش های اقتصادی ایران ،دوره 6 شماره 20.


• زاهدی آزاد، ن( 1396)، نقش کیفیت قوانین و مقررات در اثرگذاری سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه غیردولتی- غیرانتفاعی خاتم، دانشکده علوم انسانی، گروه علوم اقتصادی.ص 20-6


• زمانی،زهرا،طیبی،سید کمیل (1399) «سرمایه گذاری مستقیم خارجی،عامل تعیین کننده توسعه پایدار در کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای بازار های نو ظهور » فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشدو توسعه پایدار)،سالبیستم ،شماره چهارم ص66-33


• سامتی،مرتضی، رنجبر،همایون،محسنی ،فضیلت (1390)،«تحلیل تاثیر شاخص های حکمرانی خوب بر شاخص توسعه انسانی (مطالعه موردی کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN))» ، فصلنامه علمی پژوهشی ،پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی ،سال اول ،شماره چهارم پاییز 1390 صص187-186.


• شکاری، ا. (1394)، بررسی عوامل موثر بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تاکید بر امنیت اقتصادی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم اقتصاد و حسابداری. ص 16- 10


• صفرزاده، س.( 1395)، اثر تعامل سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه (D8). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی. ص 7-56


• عبداللهی ارپناهی، س. 1396. بررسی ارتباط بین شاخص فساد مالی و بیکاری در کشورهای منتخب اروپایی و آسیایی از جمله کشور ایران: رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه رازی، دانشکده علوم اجتماعی، گروه اقتصاد.


• علیزاده، م، بابایی، م، جعفری، م و خدایی، م (1393) ،اثر متقابل سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی درکشورهای عضو D8 (مدل معادلات همزمان). سیاست­های مالی و اقتصادی، سال 2، شماره 6، ص 104-87.


• علوی،فاطمه السادات ،دهمرده،نظر(1400)«اثرسرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد بهره وری با تاکید برسرمایه انسانی و کیفیت نهادی در ایران ،کاربردی از آنالیز موجک پیوسته» فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری انجمن مهندسین مالی ایران ،سال دهم ،شماره سی و هشتم .


• کاظمی،ابوطالب، حاتمی،داود،طهماسبی،قباد(1396) «بررسی رابطه علی بین توسعه انسانی و حکمرانی خوب ،کاربردی از روش پانل علیت »فصلنامه مطالعات عمران شهری ،دوره اول شماره سوم زمستان 1396 ص79


• مداح، م و دل­قندی، م(1392) بررسی اثر کیفیت نهادها و عملکرد سیاست­های اقتصادی بر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در کشورهای گروه جی 8 و اوپک (رهیافت خودرگرسیون برداری در داده­های تابلویی). اقتصاد و توسعه منطقه­ای، سال 20، شماره 6، ص 156-133.


• کریمی،محمد شریف ،حیدریان ،مریم، دورباش،معصومه(1396)« بررسی ارتباط و تاثیر شاخص های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در ایران با رویکرد تصحیح خطای برداری»دو فصلنامه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه ،سال ششم ،شماره سوم،ص 155-127.


• معتمدی، س و رحمانی، ت( 1397) تأثیر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی بر تشکیل سرمایه، بهره­وری نیروی کار و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه. پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، سال 8، شماره 30، ص 132-117.


• هژبرکیانی،کامبیز،یاوری ،بتول،خلیلی،فرزانه(1399)،«اثرات مستقیم و تعاملی مصرف انرژی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب در حال توسعه نفتی »،فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد و تجارت نوین ،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ،سال پانزدهم ،شماره اول بهار 1399 صص 164-154


• Antonakakis, N., Cunado, J., Filis, G. & Perez de Gracia, F. 2017. Oil dependence, quality of political institutions and economic growth: A panel VAR approach. Resources Policy 53 (2017) 147–163.


• Antonietti, R. & Franco, C. 2021. From FDI to economic complexity: a panel Granger causality analysis. Structural Change and Economic Dynamics, Volume 56, March 2021, Pages 225-239. doi.org/10.1016/j.strueco.2020.11.001.


• Akisik, O., Gal, G. & Managaliso, M.P. 2020. IFRS, FDI, economic growth and human development: The experience of Anglophone and Francophone African countries. Emerging Markets Review, Volume 45, December 2020. doi.org/10.1016/j.ememar.2020.100725.


• Beyengju, J. 2002. Measurment of Human Capital Input in Across Countries: A Methode Based on The Laborer’s Income. Journal of Development Economics, 67: 333-345.


• Emara, N., & Chiu, I. (2016). The Impact of Governance on Economic Growth: The case of Middle Eastern and North African Countries. Topics in Middle Eastern and North African Economies, 18


• Fadhil, M. A. & Almsafir, M. K. 2015. The Role of FDI Inflows in Economic Growth in Malaysia (Time Series: 1975-2010). Procedia Economics and Finance 23, pp 1558 – 156.


• Fraj, S. H., Hamdaoui, M. & Maktouf. S. 2018. Governance and economic growth: The role of the exchange rate regime. International Economics, doi: 10.1016/j.inteco.2018.05.003.


• Ines, T;(2016), " Foreign direct investment, institutions and economic growth: Threshold effect", Topics in Middle Eastern and African Economies, Vol. 18, Issue No.2.


• Kohpiboon, A. 2003. Foreign Trade Regimes and the Fdi Growth Nexus: A case study of Thailand. Journal of Development studies. Vol 5.


• Lucas, R. E. )1988 .(On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22(1), 3 -42


• Manki, N., Romer, G., & Weil, D. (1992). A contribution to the empirics of economic The Quarterly Journal of Economics, 107(2), Pp 407 -437


• Pere, E. (2015). Impact of good governance in the economic development of Western Balkan European Journal of Government and Economics, 4(1), 25-45


• Rudra P. Pradhan and Sanyal G.S. (2011), Good Governance and Human Development: Evidence form Indian States, Journal of Social and Development Sciences, 1(1), pp. 1-8.


• Sadeghi, P., Shahrestani, H., Hojbar Kiani, K. Torabi, T. 2020. Economic complexity, human capital, and FDI attraction: A cross country analysis. International Economics, Volume 164, December 2020, Pages 168-182. doi.org/10.1016/j.inteco.2020.08.005.


• Sokhanvar, A. 2019. Does foreign direct investment accelerate tourism and economic growth within Europe?. Tourism Management Perspectives, 29 (2019) 86–96.


• Stern, D. (2004). Economic Growth and Energy. Encyclopedia of Energy, Vol. 2, © 2004Elsevier Inc, 35–51.


• UNCTAD, G. (2006). World investment report..