ارزیابی اقتصادی روشهای آبیاری و تأثیر آن بر عملکرد ارقام سیب زمینی در استان اصفهان

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

احمد سلیمانی پور ¹ , ابوالقاسم باقری ² , الهه واثقی ³

1 - پژوهشگر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
2 - عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور واحد نطنز
3 - مدرس دانشگاه پیام نور واحد سمیرم

تاريخ الإرسال : 08 السبت , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 08 السبت , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 16 الإثنين , ربيع الثاني, 1432

الکلمات المفتاحية: آبیاری جویچه‌ای, آبیاری بارانی, سیب‌زمینی, آبیاری قطره‌ای نواری, ارزیابی اقتصادی,

ملخص المقالة :

در این پژوهش سه روش آبیاری قطره‌ای نواری (تیپ)، بارانی و جویچه‌ای در ایستگاه تحقیقات رزوه فریدن در استان اصفهان مورد ارزیابی فنی و اقتصادی قرار گرفت. این آزمایش بصورت طرح آماری کرت‌های دوبار خرد شده نواری در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و طی دو سال اجرا شد. سه روش آبیاری در کرت اصلی، دو روش کاشت یک ردیفه و دو ردیفه بعنوان کرت فرعی یکبار خرد شده و دو رقم تجارتی سیب‌زمینی (آگریا و مارفونا) در کرت‌های فرعی دوبار خرد شده قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی دو ساله این آزمایش نشان داد که بین تیمارهای روش آبیاری و روش کاشت تفاوت معنی‌دار وجود دارد. نتایج آزمایش در سال اول برتری میانگین تولید در روش بارانی و تیپ نسبت به جویچه‌ای و در سال دوم برتری آبیاری بارانی به تیپ و روش تیپ به جویچه‌ای را نشان داد. مقایسه میانگین عملکرد ارقام نشان داد هر چند رقم اگریا در سال اول نسبت به رقم مارفونا برتری معنی‌دار داشته لیکن مقایسه میانگین عملکرد دوساله عدم تفاوت معنی‌دار بین رقم اگریا و مارفونا را به ترتیب با میانگین تولید 24083 و 23233 کیلوگرم در هکتار نشان داد. نتایج مقایسه میانگین دوساله عملکرد بین روشهای کاشت نشان داد که کشت یک ردیفه با میانگین تولید 24839 کیلوگرم در هکتار نسبت به کشت دوردیفه با 22927 کیلوگرم در هکتار برتری معنی‌دار داشته است. در سال اول و دوم نیز کشت یک ردیفه برتری معنی‌داری نشان داد. بررسی اثر متقابل دوساله تیمارها نشان داد به جز اثر رقم × سال هیچکدام از دیگر اثرهای متقابل معنی‌دار نگردید. میانگین مقادیر WUE در روش آبیاری تیپ حداکثر و برابر kg/m392/4 بدست آمد. ارزیابی اقتصادی طرح حاضر با استفاده از محاسبه شاخص های نسبت منفعت به هزینه و ارزش حال خالص منافع، انجام گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، مقدار شاخص های مذکور در روش آبیاری بارانی نسبت به دو روش دیگر از مقدار قابل ملاحظه‌ای برخوردار بوده که این موضوع حاکی از برتری اقتصادی اجرای سیستم‌های آبیاری بارانی در منطقه مورد مطالعه می‌باشد و استفاده از روش های آبیاری قطره ای و سطحی برای کشت سیب زمینی در اولویت های بعدی قرار گرفتند.  

المصادر:

1. Anonymous. 1998. The National management Strategies of waterresources in Iran, Quarterly of water and development, 8th year,no. 17.

2. Anonymous. 2001. The report of critical situation of waterresource in Zayanderood zone, Isfahan regional water companypublication.

3. Anonymous. 2001. The report of Technical and economicalevaluation in sugar beet trickle irrigation, Abfeshan jonoub

technical engineering company, Tehran, p, 30.

4. Awari, H.W., and S.S Hiwase. 2004. Effect of irrigation systemson growth and yield of potato. Annalys of plant physiology, No. 8(2).

5. Baghani, j., Sadrghaen, H., and A. Kanooni. 2006. The Effects ofPlant Arrangement and water measurement on potatoes yield intape irrigation. The second micro technical irrigation workshop.The institute of technical researches and agricultural engineering,Karaj.

6. Brown, T., Detar, R., Sanden, L., and J. Phene. 2002. Comparisonof drip and sprinkler irrigation systems for applying managingstemroton potato. Plant Disease Journal, Vol. 86 No. 11, 1211-1218. U. S. A.

7. Clinton, C.S., Eldredge, E., Feibert, E. B. G., and L.DSaunders.1999. Management factors enhancing the feasibility ofdrip irrigation for potato. Malheur Experiment Station, OregonState University, U. S. A.

8. Dhuyvetter. K.C., Lammn, F.R. and D.H Rogers. 1995.Subsurface drip irrigation for field Corn: An economic analysis.Micro irrigation for a changing world, proceeding of the Fifthinternational micro irrigation congress, Florida.

9. Inamdar, P. 1995, Economic efficiency of bewail drip irrigationsugarcane production. Bharatiya sugar, 22(2): 43-48.

10. Jafari, A.M. 1997. Economic analysis of investment in water storetechnology, Hamadan province case study, Master of sciencetheses, agricultural collage, Shiraz university.

11. Keshavarz, A. and N. Heidari. 2003. A view of national waterresources waste in agricultural production and consumption process. Articles from the first national Conference ofinvestigation of agricultural products waste, Tarbiat ModaresUniversity. Tehran.(in Persian)

12. pereira, A. B. and C.C. Shock. 2006. Development of irrigationbest management practices for patato from a research perspectivein the United States. Sakia. Orge-Publish, Vol. 1, 1-20. U. S. A.

13. Salemi, H.R., Nikooei, A.R. and M.R. Jahadakbari. 2005.Evaluation and technical-economical comparation of tape andFurrow irrigation method in sugar beet plant. Final report ofresearching plan, no 343. Agricultural researches and educationorganization.Tehran. (in Persian)

14. Shariati, Jarelahi, R., Shahabifar, M. and M. Tavallaei. 1997.Estimation of water needs for country major plant and gardencrops. Volume 1, crops. Soil and water investigation organization.Agricultural training publication. Karaj. (in Persian)

15. Soltani, Gh.R. 2001. Engineering Economy. Print 4. Shirazuniversity publication. Shiraz: P 295