تحلیل حساسیت فرایندهای تصفیه فاضلاب شهری با استفاده از AHP
الموضوعات :مهناز حسین زاده کلخوران 1 , شهناز حسین زاده 2 , ابراهیم فتایی 3
1 - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست ، دانشکده محیط زیست و انرژی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ، تهران، ایران .
2 - کارشناس ارشد ایمنولوژی پزشکی ، دانشکده پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل ، ایران .
3 - استادیار گروه مهندسی محیط زیست ، دانشکده محیط زیست ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردبیل ، ایران .
الکلمات المفتاحية: تحلیل حساسیت, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, معیار فنی, معیار اقتصادی, معیار محیط زیستی, فرایندهای تصفیه فاضلاب,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین موضوعات پیش از طراحی و احداث هر تصفیه خانه فاضلاب، انتخاب فرایند بهینه تصفیه است، به طوری که انتخاب نادرست تاثیر زیادی در افزایش هزینه ها و همچنین عدم دست یابی به نتیجه موردنظر دارد. روش بررسی: در این مطالعه به منظور تعیین حساسیت معیارهای موثر بر اولویت بندی فرایندها و انتخاب فرایند مناسب تصفیه فاضلاب شهری در شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه از آزمون حساسیت بر اساس مدل AHP استفاده شد. فرایندهای تصفیه این شهرها شامل لاگون هوادهی، لجن فعال و بیولاک می باشد. این فرایندها، بر اساس معیارهای فنی ، اقتصادی و محیط زیستی و زیرمعیارهای مربوطه از طریق مقایسه زوجی وزن دهی شد و نتایج با استفاده از نرم افزار Expert Choice بررسی شد. یافته‌ها: بر این اساس فرایند بیولاک در اولویت اول قرار گرفت و فرایندهای لجن فعال و لاگون هوادهی به ترتیب در اولویت های دوم و سوم قرار گرفتند. در نهایت، تحلیل حساسیت برای معیارهای اصلی انجام گرفت تا حساسیت اولویت بندی گزینه ها را نسبت به تغییرات وزن معیارها مشخص نماید.
1- احمدی،مهدی و همکاران،"مقایسه فنی و اقتصادی روشهای متداول تصفیه فاضلاب صنایع قند در ایران"،مجله آب و فاضلاب،1384، شماره 53.
2- جزایری، راشدوهمکاران، " تعیین پارامترهای طراحی تصفیه خانه های فاضلاب شهری درمناطق سردسیر کشور"، مجه دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد ،1388، شماره 4.
3- سعیدی،محسن،"مکان یابی محل مناسب دفن موادزلید خطرناک با استفاده از تکنیکهای GIS،اولویت بندی سایتها و استفاده از تحلیلهای سلسله مراتب(AHP) (مطالعه موردی نیروگاه شهید رجایی)" ، مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست، 1388، شماره 1.
4- Huang, I.B., Keisler, J., Linko.J. 2011. Multi-criteria decision analysis in environmental sciences: ten years of applications and trends. J. Science of the total environment, Vol.409, pp. 3578-3594.
5- Abrishamchi, A., Ebrahimian, A., Tajrishi, M. 2005. Case Study: Application of multicriteria decision making to urban water supply.J. Water Resources Planning and Management, Vol. 131(4), pp.326-335.
6- کریمی،عبدالرضاوهمکاران،" انتخاب فرایند بهینه تصفیه فاضلاب با استفاده از روش AHP "،مجله آب و فاضلاب،1389، شماره4.
7- Dabaghian, M.R., Hashemi, H., Ebadi, T.Maknoon, R.2008. The best available technology for small electroplating plants applying analytical hierarchy process.J. Environmental Science Technology, Vol.5 (4), pp.479-484.
8- احمدی،مهدی، بررسی فنی و اقتصادی سیستمهای تصفیه فاضلاب صنایع غذایی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، دانشگاه صنعتی شریف،دانشکده مهندسی عمران،1383 .
9- تاج، سعید و همکاران،" بهینه یابی اقتصادی سیستم لجن فعال، مجله آب و فاضلاب، 1380 ، شماره 38.
10- Kalbar, P.P., Karmakar, S., Asolekar, S.R. 2012. Selection of an appropriate wastewater treatment technology: A scenario-based multiple-attribute decision-making approach. J.Environmantal Management, Vol.113, pp.158-169.
11- Pophali, G.R., Chelani, A.B., Dhodapkar, R.S. 2011.Optimal selection of full scale tannery effluent treatment alternative using integrated AHP and GRA approach. J.Expert Systems with Applications, Vol.38, pp.10889-10895.
12- Guangming, Z., Ru, J., Guohe, H., Min, X., Jianbing, L.2007. Optimization of wastewater treatment alternative selection by hierarchy grey relational analysis.J .Environmental Management, Vol. 82, pp. 250 -259.
13- Saaty, T.L. 2000. Fundamentals of decision making and priority theory, 2nd Ed., PA: RWS Pub, Pittsburgh.
14- قدسی پور، حسن،" فرایند تحلیل سلسله مراتبی"،انتشارات دانشگاه صنعتی امیر کبیر، 1385.
15- کریمی،عبدارضا، بررسی جامع تصفیه خانه های فاضلاب شهرکهای صنعتی ایران و ارائه مدل انتخاب فرایند تصفیه مناسب، پایان نامه دکتری تخصصی مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران ،دانشکده محیط زیست، 1389.
