بررسی فقهی اقتصاد اسلامی با رویکردی بر اندیشه امام خمینی (س)
الموضوعات : فقه و مبانی حقوق اسلامی
ابراهیم محمودزاده
1
(دانشجوی دکتری تخصصی فقه و مبانی حقوق اندیشه امام (ره))
رضا رنجبر
2
(گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران)
الکلمات المفتاحية: اقتصاد اسلامی, فقهای معاصر, مکتب اسلامی, آرای اقتصادی,
ملخص المقالة :
در اقتصاد اسلامی با رویکرد فقهی امام خمینی (س)، زیربنا توحید است؛ به این مناسبت مکتب معنوی_مادی اسلام، اقتصاد را نه یک هدف، بلکه وسیله و پایه‌ای در جهت عروج و تکامل انسان‌ها، طی طرح‌ها و برنامه‌های سازنده در چارچوب منافع همه آحاد جامعه اسلامی، از محرومین و مستضعفین تا اغنیا تعریف و تبیین نموده است. هدف این پژوهش بررسی فقهی اقتصاد اسلامی با رویکردی به آراء اقتصادی امام خمینی (س) است. روش این پژوهش، توصیفی و از نوع فرا تحلیل بوده و ازنظر هدف کاربردی توسعه‌ای است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد؛ در رابطه با اقتصاد اسلامی، با سه رویکرد عمده فکری مواجه هستیم. رویکرد اول؛ که فقه محور است، روش استدلال و استنباط فقهی روشن است. رویکرد دوم؛ اقتصاد اسلامی را به‌عنوان مکتب اقتصادی اسلام می‌شناسد؛ اما رویکرد فکری سوم؛ اقتصاد اسلامی را به‌عنوان مجموعه نظریات علمی می‌شناسد که معطوف به تحلیل علمی روابط و پدیده‌های اقتصادی در یک جامعه اسلامی هست و می‌تواند با اقتصاد به‌عنوان یک علم، منطبق گردد. نتیجه‌گیری اینکه؛ تحلیل نظریه‌ها با محوریت آرای امام خمینی (س) متأثر از بحران‌های عصر آنان نشان می‌دهد، اقتصاد اسلامی یک مکتب اقتصادی است نه صرف علم اقتصاد؛ اقتصاد هدف نیست، بلکه وسیله دستیابی به اهداف بالاتر است؛ اقتصاد اسلامی اقتصاد معنوی بوده و نظام اقتصاد نظامی دستوری به شمار می‌رود؛ اَهم اینکه، تحقق نظام اقتصادی اسلام وقتی به کمال و عمق لازم می‌رسد که اسلام در تمام ابعاد زندگی افراد جامعه اجرایی شود
_||_
