تأثیر تعاملی کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی

الموضوعات :

ابوالفضل شاه آبادی ¹ ( گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران )
ثمینه قاسمی فر ² ( گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه هرمزگان ،هرمزگان ،ایران )
سمیه سادات حاج موسوی ³ ( گروه مدیریت کارآفرینی، واحد الکترونیکی ، دانشگاه آزاد ، تهران ،ایران )

تاريخ الإرسال : 08 السبت , ربيع الأول, 1445 تاريخ التأكيد : 09 الخميس , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 09 الجمعة , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: توسعه مالی, کارآفرینی, واژه‌های کلیدی: پیچیدگی اقتصادی, فراوانی منابع طبیعی, حقوق مالکیت فکری. طبقه بندی JEL : J21, Q56, Q27,

ملخص المقالة :

چکیدهپیچیدگی اقتصادی نشان دهنده میزان دانش مولد در درون یک کشور و توانایی استفاده از آن در جهت تولید کالاهایی با تنوع بیشتر و فراگیری کمتر است که در نهایت موجب افزایش رقابت پذیری ملی در عرصه جهانی و تسهیل و تسریع فرایند نیل به رشد و توسعه اقتصادی می شود. بنابراین، بررسی عوامل موثر بر آن –خاصه در کشورهای درحال توسعه- از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر با رهیافت داده های تابلویی و استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته به تعیین تأثیر تعاملی کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در دو گروه از کشورهای منتخب درحال توسعه اسلامی و توسعه یافته ‌طی دوره 2019-2014 پرداخته است. نتایج برآوردی نشان داد، ابعاد کارآفرینی شامل گرایش، توانایی و اشتیاق کارآفرینانه و همچنین، توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تأثیر مثبت و معناداری دارد. اما، ضریب تخمینی این متغیرهای برای کشورهای درحال توسعه بزرگتر است. به علاوه، ابعاد سه گانه کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تأثیر تعاملی مثبت و معناداری دارند. در نهایت این که تأثیر متغیرهای کنترلی فراوانی منابع طبیعی و حقوق مالکیت فکری بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب به ترتیب منفی و معنادار و مثبت و معنادار است.

المصادر:

فهرست منابع

• آقایی، مهلا، ملک الساداتی، سید سعید، و سلیمی­فر، مصطفی (۱۳۹7). یک مدل پویا برای بررسی ارتباط حقوق مالکیت فکری و پیچیدگی اقتصادی: مطالعه شاخص جدید نوآوری مبتنی بر دانش. دوفصلنامه دانش حقوق اقتصادی، 25(13): 188-157. 122067/le.v25i13.66103:   doi


• اسکندری، بهمن، وظیفه­دوست حسین، جعفری، پریوش، و موسی خانی، مرتضی (1400). تأثیر روش­های تأمین مالی کارآفرینی بر مشارکت جمعی در کسب و کارهای دانش بنیان. اقتصاد مالی 15(57):259-284.  doi: 10.30495/fed.2021.687930


• الهی، ناصر، حیدری، حسن، کیاالحسینی، سید ضیاءالدین، و ابوالحسنی چیمه، محمد امین (۱۳۹7). پیچیدگی اقتصادی و عوامل نهادی (مقایسه میان کشورهای توسعه­یافته، نوظهور و درحال توسعه). فصلنامه مدلسازی اقتصادسنجی، 3(3): 37-11. doi: 10.22075/jem.2019.17030.1267


• برخورداری، سجاد، ابریشمی، حمید، و ذوالفقاری، مجتبی (1398). تأثیر توسعه مالی بر توسعه انسانی در کشورهای درحال توسعه با تمرکز بر ویژگی­های نهادی، اجتماعی و اقتصادی. اقتصاد مالی، 13(48):217-238. Doi: 1001.1.25383833.1398.13.48.8.3


• پژم، سید مهدی، و سلیمی­فر، مصطفی.(1394). بررسی تأثیر شاخص پیچیدگی اقتصادی بر رشد اقتصادی در 42 کشور برتر در تولید علم. فصلنامه اقتصاد و توسعه منطقه­ای، 2(10): 38-16. doi: 10.22067/erd.v22i10.41690


• چشمی، علی، و ملک الساداتی، سید سعید (1392). شاخص پیچیدگی اقتصادی و ارتباط آن با ساختار نهادی تولید مقایسه تطبیقی ایران، کره و ترکیه. اولین همایش توسعه پایدار با رویکرد بهبود محیط کسب­وکار، مشهد، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، 27 آذرماه 1392.


• شاه­آبادی، ابوالفضل، و چایانی، طیبه. (1398). تأثیر جذب سرریز فناوری و کارآفرینی بر پیچیدگی‌اقتصادی. فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 54(4): 916-891. doi: 10.22059/jte.2019.74410


• شاه­آبادی، ابوالفضل، و حسینی، مریم (1398). تأثیر مولفه­های اقتصاد دانش بر پیچیدگی اقتصادی در کشورهای منتخب. دوفصلنامه مطالعات و سیاست­های اقتصادی، 14(2): 344-323. doi: 10.22059/jte.2017.235216.1007617


• عظیمی، ناصرعلی.(1397). بررسی تأثیر مؤلفه­های اقتصاد دانش­بنیان بر پیچیدگی اقتصادی کشورها. فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، 24(4): 23-1.


• قمبرعلی، رضوان، آگهی، حسین، علی بیگی، امیرحسین، و زرافشانی، کیومرث (1395). واکاوی محتوای سیاست­ها در تطابق با ابعاد اکوسیستم کارآفرینی. توسعه کارآفرینی، 9(1): 58-39. doi: 10.22059/jed.2016.59861


• وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (1395). پایش و بهبود نظام کارآفرینی در ایران .mcls.gov.ir› filepool› download.


• حسنوند، علی، کریمی، محمد شریف، فلاحتی، علی، و خانزادی، آزاد (1401)، اثر پیچیدگی اقتصادی بر نابرابری درآمدی در کشورهای منتخب در حال توسعه؛ رویکرد پانل دینامیک. اقتصاد مالی 16(58):193-214. Doi:30495/FED.2022.691507

• Amin, A., Khan, R. U., & ‌Maqsood, A. (2021). Financial development, entrepreneurship and financialopenness: evidence from Asia. Journal of Economic andAdministrative Sciences, https://www.emerald.com/insight/1026-4116.htm.


• Arellano, M. & Bond, S. (1991). Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment Review of Economic Studies, 58(2): 277-297.


• Arellano, M., & Bover, O. (1995). Another look at the instrumental-variable estimation of error-components models. Journal of Econometrics, 68(1): 29-51. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01642-D


• Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data. John Wiley & Sons Inc, 3rd Edition, New York, USA.


• Blundell, R. & Bond, S. (2000). GMM estimation with persistent panel data: An application to production functions. Econometric Reviews, 19(3): 321–340. DOI: 1080/07474930008800475.


• Cetindamar, D., Gupta, V. K., Karadeniz, E. E., & Egrican, N. (2012). What the numbers tell: The impact of human, family and financial capital on women and men's entry into entrepreneurship in Turkey? Entrepreneurship and Regional Development, 24(1-2): 29-51. DOI:1080/08985626.2012.637348.


• Chu, L. K. (2020). The effects of financial development on economic sophistication: evidence from panel data. Applied Economics Letters, 27(15): 1260-1263. DOI: 1080/13504851.2019.1676866.


• Doran, J., McCarthy, N., & O’Connor, M. (2018). The role of entrepreneurship in stimulating economic growth in developed and developing countries. Cogent Economics & Finance, https://doi.org/10.1080/23322039.2018.1442093


• Ferraz, D., Costa, N. D., Moralles, H. F., & Rebelatto, D. (2018). The effect of absorptive capacity (ABS) and foreign direct investment (FDI) on the economic complexity of Brazilian municipalities. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3403305 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3403305.


• Hausmann, R., Hidalgo, C. A., Bustos, S., Coscia, M., Simoes, A., & Yildirim, M. A. (2014). The atlas of economic complexity: Mapping paths to prosperity. MIT Press.


• Hidalgo, C. A. & Hausmann, R. (2009). The building blocks of economic complexity. Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(26): 10570–10575.


• Isenberg, D. (2011). The entrepreneurship ecosystem strategy as a new paradigm for economic policy: Principles for cultivating entrepreneurship. Presentation at the Institute  of  International  and  European  Affairs, May  12,  2011,  Dublin    Available on line at http://entrepreneurial-revolution.com/ (last accessed: 27/01/2012).


• Jiang, L., Tong, A., Hu, Z., & Yifeng, W. (2019). The impact of the inclusive financial development index on farmer entrepreneurship. PLoS One. 2019; 14(5): Article e0216466.


• Kasseeah, H., & Tandrayen-Ragoobur, V. (2016). Ex-garment female workers: A new entrepreneurial community in Mauritius. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 10(1): 33-52. DOI: 10.1108/JEC-08-2015-0042.


• King, R. G. & Levine, R. (2003). Finance and growth: Schumpeter might be right article. Quarterly Journal of Economics, 108(3): 717-37.


• Laverde-Rojas, H., & Correa, J. C. (2019). Can scientific productivity impact the economic complexity of countries? Scientometrics, 120(1): 267-282. DOI: 10.1007/s11192-019-03118-8.


• Levine, R., Loayza, N., & Beck, T. (2000). Financial intermediation and growth: Causality and causes. Journal of Monetary Economics, 46 (1): 31-77. https://doi.org/10.1016/S0304-3932(00)00017-9.


• Nguyen, C. P., & Su, T. D. (2021). Financing the economy: The multidimensional influences of financial development on economic complexity. Journal of International Development, 33(4): 644-684. DOI: 10.1002/jid.3541


• Nguyen, C. P., Schinckus, C., & Su, T. D. (2020). The drivers of economic complexity: International evidence from financial development and patents. International Economics, 164, 140-150. DOI: 10.1016/j.inteco.2020.09.004.


• Savrul, M. (2017). The impact of entrepreneurship on economic growth: GEM data analysis. Journal of Management, Marketing and Logistics, 4(3): 320-326.


• Schumpeter, J. (1934). The theory of economic development. Cambridge, MA: Harvard University Press.


• Sepehrdousta, H., Davarikish, R., & Setarehie, M. (2019). The knowledge-based products and economic complexity in developing countries. Heliyon, 5(12): Article e02979.


• Stojkoski, V., Utkovski, Z., & Kocarev, L. (2016). The impact of services on economic complexity: Service sophistication as route for economic growth. Public Library of Science, 11(8):1-29.


• Vatavu, S., Dogaru, M. Moldovan, N. C. & Lobont, O. R. (2021). The impact of entrepreneurship on economic development through government policies and citizens’ attitudes. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, Published online: 13 Oct 2021. DOI: 10.1080/1331677X.2021.1985566.


• Vu, T. V. (2019). Does institutional quality foster economic complexity? MPRA Paper97843, University Library of Munich, Germany.


• Wiklund, J., & Shepherd, D. (2005). Entrepreneurial orientation and small business performance: A configurational approach. Journal of Business Venturing, 20(1): 71–91. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2004.01.001.


• Yalta, A. Y. & Yalta, A. T. (2018). Determinants of economic complexity in MENA countries. http://erf.org.eg/wp-content/uploads/2019/03/11-47-Abdullah-Talha-YALTA.pdf.