بررسی تاثیر تکانه های قیمت انرژی بر رشد اقتصادی، توزیع درآمدوبیکاری با تاکید بر بحران های بین المللی

الموضوعات :

غزال سیف ¹ , سیدعبدالمجید جلائی اسفندآبادی ² , محسن زاینده رودی ³

1 - دانشجو/دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان
2 - گروه اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
3 - استادیار گروه اقتصاد ، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان ، ایران.

تاريخ الإرسال : 25 السبت , ربيع الثاني, 1444 تاريخ التأكيد : 06 السبت , صفر, 1446 تاريخ الإصدار : 08 الأربعاء , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: تجارت, بحران های بین المللی, رشد اقتصادی, بیکاری, توزیع درآمد,

ملخص المقالة :

یکی از مهمترین اهداف سیاست گذاران اقتصادی در کشور، توزیع مناسب و عادلانه درآمد در بین اقشار مختلف مردم است. مشکل عدم توزیع مناسب درآمد و افزایش نابرابری درآمدی غالباً از دید مسایل عدالت اجتماعی و فقر مورد توجه قرار می گیرد و همین امر موجب شده است تا راه حل های کوتاه مدت برای رفع این مشکل توصیه شود. مقاله حاضر به ارائه الگوی بهینه تجارت بین الملل انرژی ایران با تاکید بر بحران های بین المللی، رشد اقتصادی، بیکاری و توزیع درآمد با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری SVAR برای سال‌های 1364- 1399 در جامعه آماری ایران و در انرژی نفت می پردازد. براساس نتایج تخمین مدل SVAR؛ یک تکانه وارده از ناحیه قیمت انرژی به ترتیب، به اندازه 0.3 درصد باعث افزایش نابرابری توزیع درآمد، 15 درصد افزایش بیکاری و 12 درصد کاهش تولید در کشور می شود، همچنین یک تکانه وارده از ناحیه سالهای تحریم در صادرات نفتی کشور، به ترتیب باعث افزایش 0.5 درصد نابرابری توزیع درآمد، 7 درصدی بیکاری و کاهش 0،6 درصدی تولید می‌شود. برقراری رابطه نظری مناسب بین متغیرهای مورد بحث در کشور بیش از آنکه متاثر از سیاست های موقت اقتصادی دولت باشد، دستخوش تغییرات اساسی در ساختار و شرایط سیاسی و اقتصادی می شود، اما با توجه به نتایج مدل، اقتصاد آسیب چندانی از بحران مالی ندیده است، یا معمولاً با یک وقفه شش ماهه تا یک ساله، بر اقتصاد کشور تأثیر گذاشته است.

المصادر:

افشاری؛ زهرا، نوشین محمودی؛ رضا بوستانی (1393)، «ارزیابی مدل رشد نئوکلاسیک در تبیین چرخه‌های تجاری ایران»، فصلنامه مطالعات اقتصاد کاربردی ایران، مقاله 11، دوره 3، شماره 9، بهار 1393، صفحه 189-204
آرمن سيدعزيز، پيرو فرزانه (1394)، «بررسي عدم تقارن در ادوار تجاري ايران و نقش تکانه هاي نفتي در ايجاد آن»، فصلنامه اقتصاد مقداري (فصلنامه بررسيهاي اقتصادي): زمستان 1392، دوره10 , شماره 4 (پياپي 39)، از صفحه 113 تا صفحه 146.
باصری بیژن، عباسی ابراهیم (1398) اثرات مالی گسترش انرژی های تجدید پذیر بر رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه اقتصاد مالی دانشکده اقتصاد و حسابداری تهران مرکز دوره 13، شماره 46 - شماره پیاپی 46
اردیبهشت 1398 صفحه 161-182
بهرامی، ناصر و شفیعی، سعیده و صبوری دیلمی، محمدحسن (1391) «بررسي تطبيقي نوسانات اقتصادي در كشورهاي صادركننده ي نفت»، مطالعات انرژي، شماره ي 17 ، صص 29-1
حسینی سیده مریم (1397) ارتباط بین توسعه مالی، رشد اقتصادی و مصرف انرژی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه، فصلنامه اقتصاد مالی دانشکده اقتصاد و حسابداری تهران مرکز دوره 12، شماره 45 - شماره پیاپی 45 اسفند 1397صفحه 167-191
سلطانی، صابر (1388)، «بررسي اثرات شوك نفت بر رشد اقتصادي»، پايان نامه ي كارشناسي ارشد، دانشكده ي اقتصاد دانشگاه تهران.
سیف الهی، ناصر (1396) بررسی و مقایسه اثر عدم تقارن تکانههای قیمت نفت بر رشد اقتصادی )کشورهای منتخب صادرکننده و وارد کننده نفت به روش (GMM) فصلنامه اقتصاد مالی دانشکده اقتصاد و حسابداری تهران مرکز سال یازدهم / شماره 83 / بهار 1396 صفحه 55 -75
شاکری، مراد و هژبر کیانی، کامبیز و مرادی علیرضا (1389)، «روش همگرايي آزمون باند، تعامل بين سرمايه انساني و بهره وري كل عوامل توليد در ايران»، فصلنامه پژوهش هاي رشد و توسعه اقتصادي، سال اول، شماره اول، صص59 66
طیب‌نیا، علی و قاسمی، فاطمه (1385)؛ «نقش تکانه های نفتی در چرخه های تجاری اقتصادی ایران»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 23: 49 - 80.
فلاحی، فیروز؛ محسن پور، پورعبادالهان کویچ، بهبودی، داوود و فخری سادات محسنی زنوزی (1392)، «بررسی اثرات نامتقارن شوکهای درآمد نفتی بر تولید در اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکوف – سوئیچینگ»، فصلنامه اقتصاد انرژی ایران. شماره 7. تابستان 1392. صص 127-103 مهرگان، نادر و پرویز محمدزاده و محمود حقانی و یونس سلمانی (1392)، «بررسی الگوی چند رفتاری رشد اقتصادی در واکنش به نوسانات قیمت نفت خام: کاربردی از مدل های GARCH و رگرسیون چرخشی مارکف» تحقیقات مدل سازی اقتصادی، تابستان 1392، شماره 12، از صفحه 73 تا 101
نظرپور محمد نقی و سلیمی،فرشید (1395)، «نقش تكانه هاي نفتي در چرخه هاي تجاري در ايران»، پژوهشنامه اقتصادي، شماره23 ، صص 80 99
Kavya, T. and Shijin, S. (2019) “Explanation ofDeclining Productivity Growth”. Survey of Current Business, 59(8), Part II, 1-24.
Divi, R. & Nair, I. (2020) “Energy and EconomicGrowth in the USA: A Multivariate Approach”. Energy Economics, 15, 137-150.
Akif Destek, M. Sinha, A. & Asumadu Sarkodie, S. (2020) “Social andEconomic Development”. Group Middle East and North Africa Region.
Neri B. and Lai, T. (2020) Energy Consumption and GDP: Causality Relationship in G-7 Countries and Emerging Markets. Energy Economics. No. 25, PP. 33-37.