مکانیابی صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی جهت دستیابی به توسعه اقتصادی در نواحی روستایی مطالعه موردی: دهستان زرین دشت شهرستان دره شهر
الموضوعات :بهروز محمدی یگانه 1 , سکینه کرمشاهی 2
1 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زنجان،زنجان،ایران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی گرایش برنامه ریزی آمایش کیفیت محیطی مناطق روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی دانشگاه اصفهان، اصفهان،ایران
الکلمات المفتاحية: توسعه اقتصادی, نواحی روستایی, مدل AHP, دهستان زرین دشت, صنایع تبدیلی و تکمیلی,
ملخص المقالة :
از مهمترین چالش های پیش روی بخش کشاورزی و جامعه روستایی، فساد و آسیب پذیری بالا، فصلی و غیر دائمی بودن تولید محصولات کشاورزی و پایین بودن عملکرد در واحد سطح و همچنین رشد جمعیت، بیکاری فصلی و پنهانی، کاهش درآمد و در نتیجه افزایش مهاجرت های روستا-شهری است. ایجاد و استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی یکی از سودمندترین ارتباطات بین دو بخش کشاورزی و صنعت است که علاوه بر رفع مسائل فوق‌الذکر به کاهش نابرابری‌های منطقه ای منجر می شود، توجه به این صنایع باعث شکوفایی بخش وسیعی در اقتصاد روستایی خواهد شد. با استقرار صحیح و علمی صنایع تبدیلی و تکمیلی عصری نسبتاً نوین بر پیکره ی جوامع روستایی افزوده می شود که بافت اقتصادی-اجتماعی روستاها را دگرگون می کند و زمینه های جدیدی را در این مناطق پدید می آورد. در پژوهش حاضر مکانیابی صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی جهت دستیابی به توسعه اقتصادی در دهستان زرین دشت بررسی شده است. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت ارزیابی شاخص ها و مکانیابی صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقه مورد مطالعه از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک چند شاخصه تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده شده است. داده های مورد نیاز با طراحی پرسشنامه مقایسه های زوجی و مصاحبه با کارشناسان جهاد کشاورزی صنایع روستایی شهرستان دره شهر جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان می دهد استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقه که از لحاظ 9 شاخص مناطق بهینه تشخیص داده شده، می تواند راهکاری مناسب برای جلوگیری از ضایعات و افزایش ارزش افزوده محصولات کشاورزی باشد و از طریق اشتغال زایی باعث افزایش درآمد گروه های کم درآمد روستایی و کاهش مهاجرت های روستا-شهری شود.
