پویایی علی بین درجه باز بودن تجارت، مصرف انرژی‌های نو و توسعه محیط زیست در جهت رشد اقتصادی با به‌کارگیری رهیافت سیستم‌های پویا
الموضوعات :
سارا مهری
1
,
حسین شریفی رنانی
2
,
سعید دایی کریم زاده
3
1 - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
2 - دانشیار گروه اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران. * (مسوول مکاتبات)
3 - دانشیار گروه اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
الکلمات المفتاحية: درجه باز بودن تجارت, مصرف انرژی‌های نو, محیط زیست, رشد اقتصادی, مدل گشتاور سیستمی پویا,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: کشور‌هایی که مسیر توسعه را با سرعت بیشتری طی می‌کنند و شاخص توسعه در این کشورها روند رو‌به‌رشدی را دارد، میزان آلودگی محیط‌زیست از نوع انتشار گاز‌های گلخانه‌ای (CO2) در این کشورها روند فزاینده‌ای را به خود گرفته است. اما توسعه اقتصادی و به تبع آن افزایش شاخص توسعه تجارت به خودی خود عاملی موثر در آلودگی محیط‌زیست نیست و تولید و انتشار آلودگی تابعی از فرایند رشد اقتصادی این کشورهاست که بر این اساس دی اکسید کربن به‌عنوان مهمترین گاز گلخانه‌ای از مصرف انرژی در فعالیت‌های اقتصادی در مسیر رشد اقتصادی این کشورها منتشر می‌شود. در مطالعه حاضر به بررسی پویایی علی بین درجه باز بودن تجارت، مصرف انرژی‌های نو و توسعه محیط زیست در جهت رشد اقتصادی در کشورهای منتخب توسعه‌یافته و در حال‌توسعه طی دوره زمانی 2022-2002 و با به‌کارگیری مدل گشتاور سیستمی پویا پرداخته شده است.
روش بررسی: در مطالعه حاضر با پیروی از مطالعه ژائو و همکاران (2023)، وین و همکاران (2022) و مخدوم و همکاران (2022) به بررسی پویایی علی بین درجه باز بودن تجارت، مصرف انرژی‌های نو و توسعه محیط زیست در جهت رشد اقتصادی در منتخب کشورهای توسعه‌یافته و در حال‌توسعه برای دوره زمانی 2022-2002 و با به‌کارگیری مدل گشتاور سیستمی پویا در سال 1393 پرداخته شده است.
یافته ها: روابط برآوردی در کشورهای منتخب توسعه یافته، بیانگر تأثیرگذاری مثبت متغیر انرژی نو و حجم تجارت بر تولید ناخالص داخلی در مدل اول می‌باشد. در مدل دوم نیز، افزایش تولید ناخالص داخلی به میزان 02/0 و درجه باز بودن تجارت به میزان 63/0 واحد، مصرف انرژی نو را افزایش می‌دهد. در مدل سوم تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی نو به ترتیب تجارت را به میزان، 68/0و 05/0 واحد افزایش می‌دهد. برای کشورهای منتخب در حال توسعه نیز، افزایش در مصرف انرژی نو و درجه باز بودن تجارت در مدل اول، تولید ناخالص داخلی به میزان 30/0 و 44/0 واحد افزایش می‌یابد. در مدل دوم نیز، افزایش تولید ناخالص داخلی و آلودگی زیست محیطی تاثیری بر مصرف انرژی نو ندارد. در مدل سوم تولید ناخالص داخلی، تجارت را به میزان، 51/0 واحد افزایش می‌دهد و مصرف انرژی نو تاثیری بر درجه باز بودن تجارت ندارد.
بحث و نتیجه گیری: با افزایش سطح تولید سرانه کشورهای منتخب در حال توسعه، میزان آلودگی نیز افزایش می‌یابد. این روند بیانگر این هشدار است که در این کشورها، تلاش زیادی برای حفظ بیشتر محیط زیست با رسیدن به سطح بالایی از درآمد صورت نمی‌گیرد و لازم است کشورهای منتخب در حال توسعه مانند کشورهای پیشرفته بخشی از درآمد خود را صرف حفظ هرچه بیشتر محیط زیست نموده و یا در مسیر رشد خود از روش‌هایی استفاده کنند که آلودگی و تخریب کمتری به محیط زیست وارد نمایند.
1. Zhang, S., Luo, S., & Afshan, S. (2022). Role of climate technologies, financial development, and renewable energy in the facilitation of social, economic, and environmental goals. Renewable Energy, 199, 169-178.
2. Zhao, W., Liu, Z., Wang, T., Yin, X., Sun, Y., Zhang, X., Yang, H. Assessment of a training project of English as a media of instruction (EMI) using Kirkpatrick model. BMC Medical Education, 2023; 23(1): 1-7.
3. Wen, J., Okolo, C. V., Ugwuoke, I. C., & Kolani, K. (2022). Research on influencing factors of renewable energy, energy efficiency, on technological innovation. Does trade, investment and human capital development matter?. Energy Policy, 160, 112718
4. Usman, M., Makhdum, M. S. A., & Kousar, R. (2021). Does financial inclusion, renewable and non-renewable energy utilization accelerate ecological footprints and economic growth? Fresh evidence from 15 highest emitting countries. Sustainable cities and society, 65, 102590.
5. Omri, A. (2013), "CO2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth Nexus in MENA Countries: Evidence from Simultaneous Equations Model", Energy Economics, Vol.40, PP. 657–664.
6. Ibrahim, R. L., Al-mulali, U., Ozturk, I., Bello, A. K., & Raimi, L. (2022). On the criticality of renewable energy to sustainable development: Do green financial development, technological innovation, and economic complexity matter for China?. Renewable Energy, 199, 262-277
7. Hunjra U Ahmed I (2020), Impact of ownership concentration, institutional ownership and earnings management on stock market liquidity Corporate Ownership and Control 17(2):77-87.
8. Aghaei, Majid (2016) Investigating the causal relationship between energy consumption and economic rate by separating different energy carriers and different economic sectors: an application of the ARDL marginal test, Energy Economy Studies Quarterly, No. 33, pp. 161-103.
9. Muhammad A N M Shahbaz Environmental degradation in France: the effects of FDI, financial development, and energy innovations, Energy economics 74, 843-85.
10. Beckerman, W., 1992. Economic growth and the Environment: Whose growth? whose Environment?. World Development, Vol. 20, pp. 481-496.
11. Kuznets, S., 1955. Economic Growth and Income Inequality, American Economic Review, 45, 1-28.
12. Deng, H. and J. Huang (2009), "Environmental Pollution and Endogenous Growth Models and Evidence from China”, International Conference on Environmental Science and Information Application Technology.
13. Esfahani Azam, Ghobadi Sara, Azarbaijani Karim (2022) Analysis of the relationship between economic growth, energy consumption and ecological footprint in a selection of developed and developing countries, Economic Research (Sustainable Growth and Development), Volume 22, Number 4, Pages 203-232.
14. Hosseini, Seyyed Rasool. Hajian Nejad, Amin. Razavi, Marzieh. (2022) Evaluating the role of renewable energy consumption and business policy in ecological footprint as an indicator of environmental degradation using innovative accounting approach in Iran.
15. Salatin, Parvaneh (2021) the effect of financial markets on the quality of the environment. Journal: Sustainability, Development and Environment. Year: 2021 | Course: | Issue: Pages: 85-97
16. Basri, Bijan. Abbasi, Ibrahim. Kayani, Ghaffar. (2018) The financial effects of the expansion of renewable energy on economic growth in Iran, Financial Economics Quarterly, Year 13 / Number 66 / Spring 2018, Pages 161 to 182.
17. Amini, omid. Amani, Ramin. Qadri, Samaneh. (2022) Renewable, non-renewable energy consumption and energy security risk in Iran: application of structural vector autoregression (SVAR) model, Iran Energy Quarterly, Volume 25, Number 4, Winter, 1401, Page 81 103.
