فنریت اقتصادی از منظر رهبر انقلاب اسلامی و چالش‌های پیش روی آن در شبکه بانکی ایران
الموضوعات :
1 - دانشجو دکتری اقتصاد ایران دانشگاه آزاد، واحد فیروزکوه ، تهران ، ایران
2 - کارشناس اقتصاد دانشگاه قم ، قم ، ایران
الکلمات المفتاحية: اقتصاد مقاومتی, جهاد اقتصادی, ﺑﺎﻧﻚﻫﺎي تجاری,
ملخص المقالة :
مفهوم اقتصاد مقاومتی این است که روند رو به رشد اقتصادی در کشور حفظ شود و آسیب‌‌پذیری آن کاهش پیدا کند. از منظر رهبری، اقتصاد مقاومتی شکل خاصی از نظام اقتصادی اسلام است که در وضعیت تهدید اقتصادی نظام‌برانداز دشمن با تغییر در اولویت هدف‌های نظام اقتصادی و تغییرهای متناسب با آن در اصول راهبردی و سیاست‌های کلی در نظام است. در نظام اقتصادی اسلام در این وضعیت با تغییر در اولویت هدف‌ها و به تبع آن در سیاست‌های کلان و اصول راهبردی و حاکمیت روحیه جهاد بر رفتارهای اقتصادی دولت و مردم، راهبردی کلان طراحی می‌شود که تهدید را تبدیل به فرصت کرده و موجب رشد جهشی خواهد شد. سوال اصلی این مقاله آن است که عنصر اصلی اقتصاد مقاومتی و مؤلفه های اساسی آن کدامند و چالش‌های پیش روی آن در شبکه بانکی ایران چیست؟ در پاسخ چنین فرضیه ای مطرح می شود که عنصر اصلی اقتصاد مقاومتی از دیدگاه رهبری، جهاد اقتصادی است و چهار مؤلفه اساسی آن رشد اقتصادی، عدالت اقتصادی، ثبات اقتصادی و فنریت اقتصادی می باشند که در اینجا فقط مولفه چهارم مورد تاکید قرار گرفته و چالش‌های موجود شبکه بانکی شامل تجهیز و تخصیص و مدیریت به طور خاص است به طوری که الگوی مدیریت ﺑﺎﻧﻚﻫﺎي تجاری ﻛﺸﻮر می تواند ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي دﻗﻴﻖ در ﺟﻬـﺖ ﺣﻤﺎﻳـﺖ از ﺗﻮﻟﻴـﺪ داﺧﻠﻲ ﺑﻪوﻳﮋه در زﻣﻴﻨﺔ ﺧﻮد ﻛﻔﺎﻳﻲ در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺎﻻﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﮔﺎم ﺑﺮدارﻧﺪ و اراﺋﺔ ﺗﺴﻬﻴﻼت را در اوﻟﻮﻳﺖ ﻛﺎري ﻗﺮاردﻫﻨﺪ؛ اﻗﺪاﻣﻲ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﺤﺮﻳﻢﻛﻨﻨـﺪﮔﺎن ﻣﺒﻨـﻲ ﺑﺮ اﻳﺠﺎد ﻓﺸﺎر از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺤﺪودﻛﺮدن واردات ﻛﺸﻮر را ﺑﻲاﺛﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
منابع:
1) دری نوگرایی، حسین و اصغر صالح اصفهانی(1392)، اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران تحلیل مبنایی و برخی اصول راهنمای کاربردی، تهران: انتشارات راه فردا، 1392.
2) مؤمنی، ح.س. (1396). اقتصاد مقاومتی در کشورهای پیشرفته با تأکید بر تولید ملی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
3) نجفی علمی، محمدمهدی، درآمدی بر شفافیت بانکی، مطالعه موردی بخشنامه مصوب شفافیت و انتشار عمومی اطلاعات بانک مرکزی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1394.
4) شمسایی نیا، رامین(1396)،
5) ابراهیمی، آیت اله و اله مراد سیف، «مفهوم شناسی و زمینه بابی بانکداری مقاومتی در اقتصاد ایران»، فصلنامه روند، سال 22، ش 71، پاییز 1394.
6) ابونوری، اسمعیل و حسن لاجوردی(1395)، "برآورد شاخص آسیب پذیری و تاب آوری اقتصادی به روش پارامتریکی: بررسی موردی کشورهای عضو اوپک، نظریه های کاربردی اقتصاد"، سال سوم، شماره 3.
7) اسدی، علی، «نظام اقتصاد اسلامی الگویی کامل برای اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال دوم، شماره 5، 1393.
8) اصغری، محمود(1395)، "اقتصاد مقاومتی، گفتمان راهبرد تولید ثروت در بستر نظام دینی از منظر رهبری"، پژوهش های اجتماعی اسلامی، 22(4).
9) اردکانی و همکاران(1394)، "اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران، چالش ها و راهبردها"، فصلنامه پژوهش های معاصر انقلاب اسلامی، دوره 1، شماره 1.
10) بریگو گلیو، لینو و دیگران، «کاوشی در مفهوم مقاومت اقتصادی و روش‌های اندازه‌گیری آن»، مترجم: حامد سعیدی صابر، 1395.
11) تراب‌زاده‌جهرمی، محمد‌صادق و همکاران، «بررسی ابعاد و مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، شماره 32، 1392.
12) جمالی، ی. و جابری، ع. (1394). "اقتصاد مقاومتی از دیدگاه اسلام (مفهوم، اصول و سیاست‌ها)"، معرفت، دوره 24، شماره 313.
13) حسین‌پور، د.، رضائی‌منش، ب. و محمدی سیاهبومی، ح.ر. (1395). "رابطه مدیریت جهادی و استراتژی‌های اقتصاد مقاومتی"، پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، دوره 24، شماره 79.
14) حسین‌زاده بحرینی، «محمد‌حسین، اقتصاد مقاومتی؛ راهکاری برای توسعه»، علوم قرآن و حدیث، مشکوه، شماره 118، 1392.
15) خالقی، م.ج. (1395). "نقش نظام بانکی در اقتصاد مقاومتی"، پژوهش ملل، دوره 1، شماره 6.
16) خوش چهره، محمد(1391)، "اصل استراتژیک اقتصاد مقاومتی"، دانش ارزیابی، سال هفتم ،شماره 18.
17) رضایی‌دوانی، مجید و مرتضی رضایی، «اقتصاد مقاومتی و صرفه‌جویی در هزینه‌های عمومی کشور (بند 16 سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی)»، فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی، شماره 6 و 7، 1393.
18) سیف، اله‌مراد، «الگوی پیشنهادی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران (مبتنی بر دیدگاه مقام معظم رهبری)»، آفاق امنیت، سال پنجم، شماره 16، 1391.
19) سیفلو، س. (1395). "طراحی الگوی بانکداری مقاومتی مطالعه موردی بانک نیازهای اساسی"، اقتصاد اسلامی، دوره 16، شماره 64.
20) "چالش های موجود شبکه بانکی، راه حل ها و راهکارها"(1403)، مجله صنعت حمل و نفل آنلاین.
21) ضیایی، محمود؛ نیکو مرام، هاشم؛ کریم حمدی(1400)، "طراحی الگوی مفهومی اقتصاد مقاومتی در بانک ها، موسسات مالی و اعتباری کشور"، مجله مدیریت بازار مالی، شماره 2، دوره 16.
22) غیاثوند، ابوالفضل و فاطمه عبدالشاه، «مفهوم و ارزیابی تاب‌آوری اقتصاد ایران»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، شماره 59، 1394.
23) قربی
24) قلیچ، وهاب و رسول خوانساری، «عوامل مؤثر بر تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در نظام بانکی»، پژوهشکده پولی و بانکی، 1394.
25) قلیچ، وهاب، «بررسی ظرفیت¬ها و محدودیت¬های قانون عملیات بانکداری بدون¬ربا در پشتیبانی سیاست¬های کلی اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه پژوهش‌های فقهی – حقوقی، س 3، ش 7، 1393.
26) کامفیروزی، محمدحسن و همکاران، «بررسی نقش عوامل در اقتصاد بدون نفت در الگوی اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال سیزدهم، شماره 52، 1392.
27) سخنرانی ها:
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور، 16/6/1389
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از دانشجویان، 19/5/1390
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویان، 16/5/1391
بیانات مقام معظم رهبری در حرم مطهر امام رضا علیه السلام، 1/1/1391
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران نظام، 3/5/1391
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار رئیس‌جمهوری و اعضاى هیئت دولت، 2/6/1391
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از پژوهشگران و مسئولان شرکت‌های دانش‌بنیان، 5/8/1391
