¬ بهره¬وری اقتصادی آب و سودآوری تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی، ماش و گوار تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی
الموضوعات :هرمز اسدی 1 , ویدا قطبی 2 , علی مصطفی طهرانی 3 , علی ماهرخ 4 , علی اکبر قنبری 5
1 - دانشیار تحقیقات اقتصاد کشاورزی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
2 - استادیار پژوهش ، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
3 - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات علوم دامی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
4 - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
5 - استاد پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
الکلمات المفتاحية: لگوم¬های علوفه¬ای تابستانه, سطوح آبیاری, بهره¬وری نهاده, بررسی اقتصادی,
ملخص المقالة :
مقدمه: یکی از راهکارهای رفع کمبود علوفه در کشور، استفاده از لگومهای علوفهای تابستانه یک ساله تحت سیستم آبیاری مناسب میباشد. لگومهای علوفهای یکی از منابع غذایی مهم و غنی از پروتئین در تغذیه انسان و دام، به شمار میروند.
روش: این پژوهش در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در شهرستان کرج در استان البرز در سالهای 1398 و 1399 اجرا شد. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سه نوع علوفه شامل لوبیا چشم بلبلی، ماش و گوار از نظر صفات زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. تیمارهای مختلف آبیاری از جمله آبیاری نرمال، تنش خشکی ملایم و شدید بترتیب 60، 100 و 140 میلی متر تبخیر ) از سطح تشتک تبخیر در کرت های اصلی و سه گونه گیاهی در کرتهای فرعی بررسی شدند. بازدهی تولید علوفه با استفاده از شاخصهای سودآوری و سنجش بهره وری با استفاده از شاخصهای بهرهوری فیزیکی و اقتصادی انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد، میانگین درآمد خالص علوفه لوبیا چشم بلبلی، تحت شرایط آبیاری نرمال نسبت به شرایط تنش ملایم و تنش شدید به ترتیب 5/48 و 1/55 درصد افرایش، در مورد علوفه ماش به ترتیب 1/3 و 39 درصد افرایش نشان می دهد. میانگین بهره وری اقتصادی آب در تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی، تحت شرایط تنش شدید نسبت به شرایط تنش ملایم و آبیاری نرمال به ترتیب 5/16 و 1/45 درصد افرایش نشان داد. میانگین بهره وری اقتصادی آب در تولید علوفه ماش، تحت شرایط تنش شدید نسبت به شرایط تنش ملایم و آبیاری نرمال به ترتیب 8/8 و 8/51 درصد افرایش نشان می دهد.
نتیجه گیری: میانگین عملکرد تیمار تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی تحت آبیاری نرمال 25855 کیلوگرم در هکتار، سود 5/62 میلیون ریال در هکتار بیشترین بود. البته بیشترین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب مربوط به تیمار علوفه لوبیا چشم بلبلی تحت استرش شدید آبیاری بود.
1. Abbasi, F, Abbasi, N. and Tavakoli, A. 2017. Water productivity in agriculture; challenges and perspectives. Water and Sustainable Development. 4(1): 144-141. [In Persian]. DOI: 10.22067/ JWSD.V4I1. 67121
2. Abdolbagi, N.A, and Mazaheri, M. 2016. Take a look at the general situation of the water sector. Deputy of Infrastructure Research and Production Affairs. Research Center of the Islamic Consultative Assembly of Iran. Number 14846. [In Persian].
3. Asadi, H., Mahmoudi, M and Zare, SH. 2021. Determining profitability and the economic productivity of agricultural water in crop production. Iranian Journal of Irrigation and Drainage. 15(6): 1404-1411. [In Persian]. DOI: 20.1001.1. 20087942.1400. 15.6.14.4
4. Ashour, N.I., Behairy, G.T., Abd EL-Lateef, E.M. and Selim, M.M. 2021. A preliminary study on the potentiality of intercropping of mung bean (Vigna radiata Roxb.) with dwarf grain sorghum (Sorghum bicolor Moench) in Egypt. Bull NRC. Egypt. 16 (1):53.
5. Azizi, SH. 2015. Alborz province (experimental implementation). Fifth Edition. Office of writing elementary and secondary theoretical textbooks. Educational Research and Planning Organization. Iran's Ministry of Education. 118 pages. [In Persian].
6. Coetzee, J. J. 1995. Cowpea: A Traditional Crop in Africa. Africa Crop Info 95 Leaflet, Vegetable and Ornamental Plant Institute and the Grain Crops Institute, Agricultural Research Council, Pretoria, South Africa.
7. Darabi, F., Sharifipour, M. and. Nrollahi, A.H. 2022. Effect of deficit irrigation on yield components and water productivity of Pinto beans using drip tape irrigation in Khorramabad climatic. Journal of Irrigation Sciences and Engineering. 44(4):1-14. [In Persian]. DOI: 10.22055/ jise. 2020.31391.1885.
8. Ebrahimnejad, H., Keramatzadeh, A., Ishragi, F., Rezaei, A. 2021. Investigating the factors affecting the physical and economic productivity of water in orange production in Ghaemshahr city. Journal of Water Research in Agriculture. 35(3): 259-275. [In Persian]. Doi: 10.22092/ jwra.2021.354273.862
9. Ghotbi, V. 2021. Comparison of water productivity, forage yield and quality of cowpea, mung bean and guar under different irrigation regimes. Final report, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization. 48 p. [In Persian].
10. Ghotbi, V., Mahrokh, A., Mostafa Tehrani, A. and Asadi, H. 2022. Evaluation of forage yield and quality of cowpea, guar and mung bean and under drought stress conditions. Presented at the 1st international online conference on agriculture-advances in agricultural science and technology, 10-25 February. Journal of chemistry proceedings. 10(1,62): 1-6. DOI: 10.3390/IOCAG2022-12288
11. Heydari, N. 2014. Determining and evaluating water use efficiency of some major crops under the management of farmers in Iran. Journal of Water and Irrigation Management. 1(2):43-57. [In Persian].
12. Javan, J. and Falsoliman, M. 2008. Water Crisis and Agricultural Water Productivity in Arid Areas: A Case Study of Birjand Plain. Journal of Geography and Development. 11: 115-138. [In Persian]. DOI: 10.22111/GDI J.2008.1619
13. Karimi, M. And Jalini, M. 2017. Investigation of agricultural water productivity in important crops: A case study of Mashhad plain. Journal of Water and Sustainable Development. 4(1): 133-138. [In Persian]. DOI: 10.22067/jwsd.v 4i1.52783.
14. Kapital, S. 2007. Guar meal germ and hul fractions differently effect growth performance and intestinal viscosity of broiler chickens. Poultry Science. 41: 140-146.
15. Majnoon Hoseini, N. 2008. Culture and production legominous. Tehran: Tehran University Publication Jahad.
16. Mortimore, J. M. A., Singh, B. B., Harris, F. and Blade, F. S. 1997. Cowpea in traditional cropping systems. pp. 99-112. In: Singh, B. B., Mohan, Raj, D. R., Dashiell, K. E., and Jackai L. E. N. (eds.) Advances in Cowpea Research. Publishing of IITA-JIRCAS, IITA, Ibadan, Nigeria.
17. Pouran, R., Raghfar, H. Ghasemi, A.R. and Bazazan, F. 2017. Calculating the economic value of virtual water with the approach of maximizing irrigation water efficiency. Iranian Journal of Applied Economics Studies. 21(6): 189-212. [In Persian]. DOI: 10.22084/AES.2017.1803
18. Samadi Firoozabad, B. and Zand, B. 2010. Technical instructions for mung bean farming., Agricultural Research, Education and Extension Organization, Agricultural Research Center and Natural Resources, Ministry of Jihad Agriculture, Tehran Province. 15 pages. [In Persian].
19. Sadeghipour, O. 2001. Physiological Aspects of Dry Farming. Mashhad Jahad-e Daneshgahi Press. 424p. [In Persian].
20. Shahram, A. and Daneshi, N. 2005. Appropriate level of irrigation water needed in agriculture, White beans. Proceedings of the 9th Congress of Soil Science, Tehran, Iran. [In Persian].
21. Singh, B.B, Ajeigbe, H.A, Tarawali, S.A, Fernandez-Rivera, S. and Musa, A. 2003. Improving the production and utilization of cowpea as food and fodder. Field Crops Research. 84: 169-177. https://doi. org/10.1016/ S0378-4290(03)00148-5