تأثیر مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی اسلامی بر رشد اقتصادی ایران (رهیافت گشتاور تعمیم یافته GMM)

الموضوعات :

سعید فراهانی فرد ¹ , مجید فشاری ² , یاور خانزاده ³

1 - دانشیار اقتصاد دانشگاه قم
2 - استادیار اقتصاد دانشگاه خوارزمی
3 - کارشناس ارشد اقتصاد اسلامی، دانشگاه علوم اقتصادی

تاريخ الإرسال : 15 الإثنين , ربيع الثاني, 1437 تاريخ التأكيد : 15 الإثنين , ربيع الثاني, 1437 تاريخ الإصدار : 21 الجمعة , ربيع الأول, 1437

الکلمات المفتاحية: C22, طبقه‌بندی JEL : O01, O43, مؤسسات مالی بانکی, مؤسسات مالی غیربانکی, روش گشتاور تعمیم یافته (GMM), N25 واژگان کلیدی: رشد اقتصادی,

ملخص المقالة :

چکیده بانک‌ها و مؤسسه‌های مالی و اعتباری غیربانکی با سازماندهی و هدایت دریافت‌ها و پرداخت‌ها، امر مبادلات تجاری و بازرگانی را تسهیل کرده و موجب گسترش بازارها و رشد و شکوفایی اقتصادی می‌شوند. در این مطالعه ابتدا به بیان کانال‌های اثرگذاری مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی بر رشد اقتصادی و در ادامه چگونگی اثرگذاری متغیرهای توضیحی بر رشد اقتصادی ایران پرداخته شده است.در خاتمه با استفاده از مدل سنتی کینگ ـ لوین و روش گشتاور تعمیم یافته (GMM) اثرگذاری مؤسسات مالی غیربانکی تحت نظارت بانک مرکزی و بانک‌های تجاری و تخصصی طی دوره‌ی زمانی 1378 تا 1392 به صورت سری زمانی فصلی بررسی شده است. یافته‌های تجربی نشان می‌دهد تمامی متغیرهای توضیحی مورد استفاده در مدل اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند. هم‌چنین مؤسسات مالی بانکی در مقایسه با مؤسسات مالی غیربانکی اثر بیشتری بر رشد اقتصادی دارند.

المصادر:

منابع

-   ابونوری، عباسعلی، تیموری، منیژه (1392). بررسی اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی: مقایسه‌ای بین کشورها OECD و UMI.  فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 3 (11): 29-40.

-   ابونوری، عباسعلی، هژبرکیانی، کامبیز، صابری،  فاطمه (1392). نیروهای محرک رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب عضو اوپک. اولین همایش الکترونیکی ملی چشم انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی، 28 آذر، 1392.

-      خارقانی، ندا (1383). نقش مؤسسات مالی و اعتباری در رشد اقتصادی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، 1383.

-   روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 144214، زمستان 1391.نگاهی به مؤسسات مالی و اعتباری غیربانکی در بازار پول. سخنرانی آقای ولی اله سیف، http://fararu.com ، 23 اسفند 1391.

-   عناصری، کامران (1389). مطالعه تطبیقی ساختار مقررات تأسیس، نظارت، حدود فعالیت و آثار اقتصادی مؤسسات مالی و اعتباری غیربانکی در ایران و مالزی.پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه عالی بانکداری.

-      فرزین‌وش، اسدالله، عزیر محمدلو، حمید (1391). ارتباط بین توسعه‌ی مالی و سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران. دوفصلنامه اقتصاد پولی و مالی، 19 (4): 59-23.

-   فطرس، محمدحسن، بهمن یار، ساناز (1391). اثر تکانه‌های قیمتی نفت بر رشد اقتصادی در ایران و ژاپن با استفاده از مدل ARDL . دوفصلنامه اقتصاد توسعه و برنامه ریزی،1 (2):85-65.

-      محقق‌نیا، محمد جواد.  الگوهای بانکداری اسلامی. (جزوه‌های منتشر نشده).

-   محمدی، مقداد، احمدی، علی محمد، غفاری، حسن (1389). ارزیابی اثر اعتبارات بانکی و نرخ حقیقی ارز بر رشد صادرات محصولات کشاورزی( 1363تا1385). اقتصاد کشاورزی و توسعه، 19 (73):76-47.

-      مجتهد، احمد، حسن زاده، علی (1391). پول، بانکداری و نهادهای مالی. پژوهشکده پولی و بانکی- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

-   مهرآرا، محسن، طلا کش نایینی، حسین (1388). بررسی رابطه توسعه‌ی مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب با روش داده‌های تلفیقی پویا(1979-2003). مجله‌ی دانش و توسعه، 16 (26).169 -143.

-      همتی، عبدالناصر (1387). نقش مؤسسات مالی و اعتباری در اقتصاد»، انتشارات بانک و بیمه.

-      همتی، عبدالناصر (1391). « نقش مؤسسات مالی و اعتباری در اقتصاد»، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 1486، تاریخ 14/01/1387، ص12.

-      Abduh. M., & Omar. Mohd Azmi. (2012). Islamic Banking and Economic Growth: The Indonesian experience. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 5 (1): 35 – 47.

-      Arellano, M., & Bover, O. (1995) Another Look at the Instrumental-Variable Estimation of Error-Components Models. Journal of Econometrics, 68:29–52.

-      Cheng,X., & Degryse, H. The Impact of Bank and Non-Bank Financial Institutions on Local Economic Growth in China, springerlink, 11 November 2009.

-      Jedidia Khoutem D. B.  (2014). Islamic Banks-Sukuk Markets Relationships and Economic Development: The case of the Tunisian post-revolution economy. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 5 (1): 47 – 60.

-      Diamond,  D.  W.  (1984).  Financial  Intermediation  and  Delegated Monitoring. Review of Economic Studies, 51: 393–414.

-      Gudarzi Farahani,Y.,& Dastan,M. (2013). Analysis of Islamic Banks' Financing and Economic Growth: A panel cointegration approach. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 6 (2):156 – 172.

-      Islam, Mohd Aminul. Osman,Jamil bin. (2004). Development Impact of Non-Bank Financial Intermediaries on Economic Growth in Malaysia: An Empirical Investigation. International Journal of Business and Social Science, 2 (14). www.ijbssnet.com.

-      King, R. G. & Levine, R. (1993). Finance and growth: Schumpeter might be right. Quarterly Journal of Economics, 108: 717-737.

-      Levine, R.  (1997).   Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda.  Journal of Economic Literature, 35: 688-726.

-      Önder , Zeyneb. Özyıldırım, Süheyla.(2013). Role  of  Bank  Credit  on  Local  Growth:  Do  politics  and  crisis  matter?. Journal of Financial Stability, No 9: 13-25.

-      Naceur, S. B., & Ghazouani, S. (2007). Stock Markets, Banks, and Economic Growth: Empirical evidence from the MENA region, Research in International Business and Finance, 21 (2): 297-315.

-      Vittas. D. (1998). The Role of Non-Bank Financial Intermediaries (with Particular Reference to Egypt). The World Bank Development Research Group, POLICY RESEARCH WORKING PAPER.

-      Liu, Wan- Ch., & Hsu, Chen-M. (2006). The Role of Financial Development in Economic Growth: The experiences of Taiwan, Korea and Japan, Journal of Asian Economics, 17 (4): 667-690.