برآمدن و افول قزلباشان در عصر صفویه
الموضوعات :
1 - دانش آموخته دکترای دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی شهر ری
الکلمات المفتاحية: شاهان صفوی, : قزلباشان, غلامان گرجی, اقطاعات, جایگاه اقتصادی,
ملخص المقالة :
قزلباشان که به صورت ایلات چندی در اوایل ظهور صفویه در آذربایجان ظهور کـرده وسپس به سرعت تقریبًاً در اکثر نقاط ایران پخش گردیدند در واقع پایه های نظـامی دولـت صـفویهبودند. اما پایههایی که بارها به مشکلاتی عدیده برای آن دولت نیز تبدیل می شدند .قزلباشان کـه ازنظر فکری صوفیان شیعه به شمار میآمدند از همان ابتدای آن دولت به مبلغین متعصب تشیع اثنـیعشری تبدیل شده و از این جهـت شـاهان صـفوی بیـشترین منـافع اقتـصادی را در اختیـار آن هـاگذاردند و بدین ترتیب قزلباشان تبدیل به یکی از طبقات اجتماعی قدرتمند عصر صـفوی شـدند . شاه عباس اول به عنوان یکی از بزرگترین پادشاهان سلسله صفوی به علـت عـدم اعتمـاد بـه ایـنطبقه، قاطع ترین ضربه را به سران آنها وارد کرده و این سیاست که یکـی از علـل سـقوط دولـتصفویه به شمار می آید، پس از او توسط شاهان بعدی صفوی نیز ادامه یافت. در این مقاله کوشش میشود تا با استفاده از منابع و مأخذ موثق به مسأله اوج و حضیض طبقه قزلباشان از منظر اقتصادی پرداخته شود.
