ارزیابی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های میراث‌های ژئومورفیک در مناطق خشک به کمک روش کومانسکو (مطالعه موردی: منطقه بیابانی و کویری مرنجاب)

الموضوعات :

غلامرضا نصیرپور ¹ , محمد علیزاده ² , سعید رحیمی هرآبادی ³ , هادی کریمی ⁴

1 - عضو هیئت علمی دانشگاه دافوس
2 - دانشجوی دکتری گردشگری دانشگاه علامه طباطبائی
3 - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه خوارزمی
4 - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه خوارزمی

تاريخ الإرسال : 13 الأحد , ربيع الثاني, 1439 تاريخ التأكيد : 11 السبت , رمضان, 1439 تاريخ الإصدار : 12 الخميس , ذو الحجة, 1439

الکلمات المفتاحية: ژئومورفوسایت, میراث زمین‌شناختی, حفاظت, توسعه گردشگری, مرنجاب,

ملخص المقالة :

ژئوتوریسم و ژئومورفوتوریسم، رویکردی‌ مسئولانه، حفاظتی و علمی درباره پدیده‌های منحصر به فرد در چارچوب شناسایی ژئومورفوسایت‌ها است که به منظور پایداری در توسعه اقتصادی- اجتماعی جامعه بومی و حفاظت از میراث زمین‌شناختی ترسیم شده است. این حوزه با ترکیب نمودن مواریث فرهنگی، تاریخی و اکولوژی پتانسیل‌های بالایی را در راستای گردشگری پایدار عرضه می‌کند. این نوشتار تلاش می‌کند با محوریت مطالعاتی در یکی از دسترس‌ترین مناطق بیابانی و کویری ایران یعنی ناحیه مرنجاب و انتخاب 8 نوع از ژئومورفوسایت منتخب توسعه گردشگری ناشی از عملکرد فرایندهای بیابانی و کویری و طبقه‌بندی آن توانمندی ژئومورفوسایت‌های این منطقه را مورد ارزیابی قرار دهد. در این راستا با بهره‌گیری از روش ارزیابی کومانسکو مبتنی برارزیابی بخش‌های پنج‌گانه علمی، فرهنگی، زیبایی ظاهری، اقتصادی و مدیریتی، پتانسیل‌های این منطقه را به کمک پیمایش میدانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد، منطقه مرنجاب به دلیل جاذبه‌های گردشگری بیابانی و کویری خود، در حال حاضر نیازمند اقدامات ساختاری و مدیریتی و خدمات گردشگری با تاکید بر تدوین قوانینی حفاظتی قرار دارد. در عین حال برخی از ژئومورفوسایت‌ها نظیر پادگانه‌های دریاچه‌ای، برخان‌ها و نبکاها درمقام مقایسه از قابلیت بیشتری مبتنی بر رویکردهای نوین ژئوتوریسم برخوردارند. که خود نیازمند برنامه‌ریزی‌های جداگانه‌ای قرار دارد.