ارتباط سازوکارهای راهبری شرکتی و محافظه‌کاری حسابداری: نقش تعدیلگر کیفیت حسابرسی

الموضوعات :

رحمان دوستیان ¹ , امید فرهادتوسکی ²

1 - استادیار گروه حسابداری، واحد خرم‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم‌آباد، ایران
2 - استادیار گروه حسابداری، واحد خرم‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم‌آباد، ایران

تاريخ الإرسال : 14 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1445 تاريخ التأكيد : 19 الإثنين , ذو القعدة, 1445 تاريخ الإصدار : 21 الثلاثاء , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: مکانیزم‌های راهبری شرکتی, محافظه‌کاری حسابداری, دوگانگی نقش مدیر عامل, استقلال اعضای هیات مدیره.,

ملخص المقالة :

محافظه‌کاری می‌تواند منجربه کاهش هزینه نمایندگی در قراردادها و محدود کردن رفتار فرصت طلبانه مدیریت شرکت در گزارشگری مالی گردد. ساختار راهبری شرکتی قوی نیز منجر به نظارت بهتر مدیریت، تولید اطلاعات حسابداری به موقع، و افزایش سرعت شناسایی اخبار بد برای مطلع ساختن هیات مدیره و انجام اقدامات لازم و درجه بالاتری از محافظه‌کاری گردد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی بر رابطه بین ساز و کارهای راهبری شرکتی و محافظه‌کاری حسابداری در 104 شرکت از بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1395 تا 1399 است. متغیر مستقل راهبری شرکتی توسط معیار اندازه هیات مدیره، استقلال اعضای هیات مدیره و دوگانگی نقش مدیرعامل اندازه‌گیری شده است و برای اندازه‌گیری متغیر وابسته محافظه‌کاری از مدل خان و واتس استفاده شده است. متغیر تعدیلگر کیفیت حسابرسی توسط معیار اندازه موسسه حسابرسی اندازه‌گیری شده است. روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و از رگرسیون چند متغیره با استفاده از داده‌های ترکیبی با رویکرد مدل رگرسیون اثرات تصادفی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین متغیرهای استقلال اعضای هیات مدیره، دوگانگی نقش مدیر عامل، نوع حسابرس و میزان محافظه‌کاری حسابداری رابطه منفی و معناداری وجود دارد. در شرکت‌های که تعداد اعضای غیر موظف بیشتری در هیات مدیره دارند کمتر به اعمال محافظه‌کاری حسابداری روی می‌آورند. در شرکت‌های که مدیر عامل هم‌زمان رئیس هیات مدیره نیز است کمتر از محافظه‌کاری حسابداری استفاده می‌کنند. شرکت‌های که حسابرسی آنان توسط سازمان حسابرسی انجام شده است میزان محافظه‌کاری حسابداری کمتر است.

المصادر:

جلیلی، مونا و اسعدی، عبدالرضا (1401). اثر مکانیزم¬های حاکمیت شرکتی بر محافظه‌کاری حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 14(56)، 207-222.‎
درخشانی، محمود (1395). بررسی تأثیر ساز و کار راهبری شرکتی بر محافظه‌کاری مشروط. فصلنامه پژوهش حسابداری، 6 (3)، 72-51 .
رشیدیان، مینا، پاک¬مرام، عسگر و بیک¬زاده، جعفر (1393). رابطه بین مالکیت دولتی و محافظه¬کاری شرطی حسابداری در شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهش حسابداری، 4 (2)، 79- 61 .
مرادزاده فرد، مهدی، بنی¬مهد، مهدی و دینداریزدی، مهدی (1390). بررسی رابطه بین محافظه¬کاری حسابداری و نظام راهبری شرکتی. مجله حسابداری مدیریت، 4 (8)، 102-89 .
ناظمی¬اردکانی، مهدی. (1395) بررسی تأثیر حاکمیت شرکتی و محافظه‌کاری بر توان پیش‌بینی مدل‌های ورشکستگی مبتنی بر شبکه‌های عصبی. پژوهش های تجربی حسابداری، 5 (4)، 132-113.
Ahmed, A. S., & Duellman, S. (2007). Accounting conservatism and board of director characteristics: An empirical analysis. Journal of accounting and economics, 43(2), 411-437.
Ahmed, K., & Henry, D. (2012). Accounting conservatism and voluntary corporate governance mechanisms by Australian firms. Accounting & Finance, 52(3), 631-662.
Ball, R., & Shivakumar, L. (2006). The role of accruals in asymmetrically timely gain and loss recognition. Journal of accounting research, 44(2), 207-242.
Basu, S. (1997). The conservatism principle and the asymmetric timeliness of earnings1. Journal of accounting and economics, 24(1), 3-37.
Basu, S. (2005). Discussion of “Conditional and UnconditionalConservatism: Concepts and modeling”. Review of Accounting Studies, 10, 311-321.
Chi, W., Liu, C., & Wang, T. (2009). What affects accounting conservatism: A corporate governance perspective. Journal of contemporary accounting & economics, 5(1), 47-59.
Chrisman, J. J., Chua, J. H., Kellermanns, F. W., & Chang, E. P. (2007). Are family managers agents or stewards? An exploratory study in privately held family firms. Journal of Business research, 60(10), 1030-1038.
Cullinan, C. P., Wang, F., Wang, P., & Zhang, J. (2012). Ownership structure and accounting conservatism in China. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 21(1),1-16.
Daily, C. M., Dalton, D. R., & Rajagopalan, N. (2003). Governance through ownership: Centuries of practice, decades of research. Academy of Management Journal, 46(2), 151–158.
Derakhshani, M. (2016). Investigating the Impact of Corporate Governance Mechanism on Contingent Conservatism. Journal of Accounting Research, 6(3), 51-72. (in persian)
Hajawiyah, A., Wahyudin, A., Kiswanto, Sakinah, & Pahala, I. (2020). The effect of good corporate governance mechanisms on accounting conservatism with leverage as a moderating variable. Cogent Business & Management, 7(1), 1779479.
Ho, J. A. (2009). Association between board characteristics and accounting conservatism: Empirical evidence from Malaysia (Doctoral dissertation, Auckland University of Technology).
Jalili, M., & Asadi, A. R. (1401). The effect of corporate governance mechanisms on accounting conservatism in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Accounting and auditing research, 14(56), 207-222. (in persian)
Jensen, M., & Meckling, W. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs, and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305–360.
Khan, M., & Watts, R. L. (2009). Estimation and empirical properties of a firm-year measure of accounting conservatism. Journal of accounting and Economics, 48(2-3), 132-150.
Lim, R. (2011). Are corporate governance attributes associated with accounting conservatism? Accounting & Finance, 51(4), 1007-1030.
Moradzadeh Fard, M., Bani Mahd, M., & Dindar yazdi, M. (2011). Investigating the Relationship between Accounting Conservatism and Corporate Governance. Journal of Management Accounting, 4(8), 89-102. (in persian)
Nasr, M. A., & Ntim, C. G. (2018). Corporate governance mechanisms and accounting conservatism: evidence from Egypt. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, 18(3), 386-407.
Nazemi Ardakani, M. (2016). Investigating the Impact of Corporate Governance and Conservatism on the Predictability of Neural Network-Based Bankruptcy Models. Journal Empirical Accounting Research, 5(4), 113-132. (in persian)
Rashidian, M., Pak Maram, A, & Beikzadeh, J. (2014). The Relationship between State Ownership and Conditional Accounting Conservatism in Companies Listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Research, 4(2), 61-79. (in persian)
Ross, S. (1973). The economic theory of agency: The principal’s problem. American Economic Review, 63(2), 134–139.
Shleifer, A., &Vishny, R. W. (1997). A survey of corporate governance. The journal of finance, 52 (2), 737-783.
Sundaramurthy, C., & Lewis, M. (2003). Control and collaboration: Paradoxes of governance. Academy of management review, 28(3), 397-415.
Wang, Z. R. (2009). „Accounting Conservatism “, Victoria University of Wellington (Doctoral dissertation, doktorski rad).
Wasserman, N. (2006). Stewards, agents, and the founder discount: Executive compensation in new ventures. Academy of Management Journal, 49(5), 960–976.
Zelmiyanti, R. (2014). Perkembangan Penerapan Prinsip Konservatisme dalam Akuntansi. JRAK: Jurnal Riset Akuntansi dan Komputerisasi Akuntansi, 5(1), 50-55.