معمای امنیتی پرونده هسته ای ایران از منظر نو واقعگرایی
الموضوعات :
رضا سیمبر
1
(
استاد روابط بین الملل دانشگاه گیلان
)
رضا رحم دل
2
(
دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان
)
مهسا فلاح
3
(
کارشناس ارشد علوم سیاسی
)
الکلمات المفتاحية: نو واقعگرایی, معمای امنیتی, موازنه ناکام, ساختار هژمونیک, توافق جامع,
ملخص المقالة :
چکیده پرونده هسته ای، تاکنون یکی از پیچیده ترین معماهای امنیتی روابط خارجی ایران بوده است. نقطه ثقل سیاست خارجی ایران، تقابل ایدئولوژیک (محور مقاومت) با قدرت های ساختاری نظام بین الملل است. پرسش اصلی بدین ترتیب قابل طرح است که ﺗﺄثیرات بلند مدت سیاست های منطقه ای ایران در خاورمیانه بر برنامه هسته ای از منظر نو واقعگرایی چیست؟ پاسخ بدین شکل فرض گردید که موازنه ناکام ایران در برابر ساختار هژمونیک قدرت، هزینه های سنگینی از جمله فشار مضاعف بر برنامه هسته ای، تحریم های سوئیفت مالی، عدم جذب سرمایه گذاری خارجی، تحریم تکنولوژیکی، تحریم های تسلیحاتی و غیره در بر داشته است. بدین سان مشکل طولانی شدن توافق جامع ایران با قدرت های بزرگ، نه از جهت تعداد سانتیریفوژها، فرایند مذاکرات، تیم دیپلماتیک، کارشکنی طرف ها و غیره... بوده، بلکه تحت ﺗﺄثیر ساختاری است که سیاست خارجی ایران را دچار چالش های پیچیده ای نموده که حتی اثرات آن پس از توافق جامع به طریقی پابرجاست.
منابع:
- بیلس، جان، استیو، اسمیت. (1383). جهانی شدن سیاست: روابط بین الملل در عصر نوین. ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، جلد اول، تهران : انتشارات ابرار معاصر.
- هانتر، شیرین. (1392). سیاست خارجی ایران در دوران بعد از فروپاشی شوروی. ترجمه مهدی ذوالفقاری، تهران: نشر میزان.
- هنسن، برث، پیتر تافت و آندره ویول. (1390). راهبردهای امنیتی و نظم جهانی آمریکائی: قدرت از دست رفته. ترجمه سید امیر نیاکویی و احمد جانسیز، رشت: انتشارات دانشگاه گیلان.
- سنایی، مهدی، فاطمه، عطری سنگری. (1390). «مقایسه سیاست خارجی ایران و روسیه در آسیای مرکزی». مطالعات اوراسیای مرکزی، ش 9.
- نصری، قدیر. (1386). «روش شناخت در مکتب نئورئالیسم». فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره دوم، مسلسل 36.
- نیاکویی، سید امیر. (1392). «بررسی بحران های عراق و سوریه در پرتو نظریه های امنیتی». فصلنامه علمی پژوهشی سیاست جهانی، دانشگاه گیلان، شماره سوم.
- Afrasiabi, Kaveh L. (2006). Iran's Nuclear Program: Debating Facts Versus Fiction. (Frist Published), United states, Boston: Book surge.
- Auten, Brian J. (2008). Carter's Conversion: The Hardening of American Defense Policy(Frist Published). United States, Columbia: University of Missouri Press.
- Butler, Michael J. (2009). International Conflict Management. Canada: Routledge Publisher.
- Cordesman, Anthony & Khalid R. Al-Rodhan. (2006). Iran's Weapons of Mass Destruction: The Real and Potential Threat. Canada, Csis Publisher.
- Hunter, Shireen T. (2010). Iran’s foreign policy in the post-soviet era: resisting the international order. California: Santa Barbara ABC-CLIO Publisher.
- Juneau, Thomas & Razavi Sam. (2013). Iranian Foreign Policy Since 2001: Alone in the World. Canada: Routledge Publisher.
- Kerr, Paul K. (2010). Iran's Nuclear Program: Status. New York: DIANE Publishing.
- Kramer, Heinz. (2001). A Changing Turkey: The Challenge to Europe and the United States. Washington D.C., Brookings Institution Press Publisher.
- Leverett, Flynt & Mann Leverett, Hillary. (2013). Going to Tehran: Why the United States Must Come to Terms with the Islamic Republic of Iran.Macmillan Publisher.
- Mabon, Simon. (2013). Saudi Arabia and Iran: Soft Power Rivalry in the Middle East. London: I.B.Tauris Publisher.
- Nau, Henry R. & Deepa M. Ollapally. (2012). World Views of Aspiring Powers: Domestic Foreign Policy Debates in China, India, Iran, Japan, and Russia.Oxford, Oxford University Press.
- Resende-Santos, Joao. (2007). Neorealism, States, and the Modern Mass Army. New York: Cambridge University Press.
- Thaler, David E. & Alireza Nader, Shahram Chubin, Jerrold D. Green, Charlotte Lynch. (2010). Mullahs, Guards, and Bonyads: An Exploration of Iranian Leadership Dynamics. Santa Monica: Rand Corporation Publisher.
- Rittberger, Volker. (2001). German Foreign Policy Since Unification: Theories and Case Studies. Manchester: Manchester University Press.
_||_