بررسی دیدگاه آوروم استرول در باب دو برداشت متفاوتِ ویتگنشتاین از مبانی باورهای یقینی
الموضوعات :
محمد سعید عبداللهی
1
(دانشجوی دکتری، فلسفه اخلاق، دانشگاه قم )
محمدعلی عبداللهی
2
(دانشگاه تهران، پردیس فارابی)
الکلمات المفتاحية: ویتگنشتاین, مبناگرایی سنتی, مبناگرایی نسبی و مطلق, آوروم استرول, مبانیِ باورهای یقینی,
ملخص المقالة :
از زمان ارسطو به بعد عده‌ای از فیلسوفان بر این نکته اصرار ورزیده‌اند که بخشی از معرفت مبنایی‌تر از بخش‌های دیگر آن است. شکل‌های مختلفی از مبناگرایی در معرفت‌شناسی، اخلاق و منطق وجود داشته است و هر‌کدام امر خاصی را به عنوان مبنا در نظر گرفته‌اند. آوروم استرول بر این باور است که ویتگنشتاین یک مبناگرا است اما مبناگراییِ او یکسره با رویکردِ مبناگرایانِ سنتی تفاوت دارد و تمایزِ هوشمندانه‌‌‌ی ویتگنشتاین میان معرفت و مبانیِ آن، دامنِ مبناگرایی‌اش را از مشکلاتی که گریبان گیر مبناگرایانِ سنتی است دور می‌دارد. استرول نُه شرط برای مبناگرایی بر شمرده و معتقد است این شرایط در نظامِ معرفتیِ ویتگنشتاین وجود دارد. به باورِ استرول، ویتگنشتاین دو برداشتِ متفاوت از مبنایِ باورهایِ یقینی به دست می‌دهد: مبناگراییِ نسبی(گزاره‌ای) و مبناگرایی‌مطلق(غیرگزاره‌ای) و به مرور از مبناگراییِ نسبی فاصله و به سمت مبناگرایی مطلق متمایل می‌شود. در این مقاله پس از روشن ساختن استدلال استرول در باب مبناگرا بودن ویتگنشتاین و تفاوت این مبناگرایی با تقریرهای سنتیِ آن، به بررسی تمایز استرول میان دو برداشتِ ویتگنشتاین از مبناگرایی می‌پردازیم و نشان می‌دهیم هر‌کدام از این دو برداشت چه ویژگی‌هایی دارد و چگونه ویتگنشتاین مبناگرایی‌مطلق را ترجیح داده و بسط و توسعه می‌دهد.
# ابن سینا (1363). الشفاء الهیات، راجعه و قدم له ابراهیم مدکور، تحقیق جرج قنواتی و سعید زائد، تهران: انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول.#
# ارسطو (1366). متافیزیک، ترجمه شرف الدین خراسانی. تهران: نشر گفتار.#
# ارسطو )1378). منطق ارسطو، ترجمه شرف الدین خراسانی. تهران: نشر نگاه.#
# استرول، آوروم (1394). ویتگنشتاین، ترجمه محسن طلایی ماهان. تهران: نشر حکمت.#
# اکبری، رضا (1386). ایمان گروی ، قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.#
# حسینی، مالک (1389). ویتگنشتاین و حکمت. تهران: نشر هرمس.#
# ویتگنشتاین، لودیگ (1387). در باب یقین، ترجمة مالک حسینی. تهران: انتشارات هرمس.#
# ویتگنشتاین، لودیگ (1385). کتاب آبی، مالک حسینی. تهران: نشر هرمس، تهران.#
# Annalisa Coliva and Danièle Moyal-Sharrock (2016) Hinge Epistemology, Brill Academic Pub.#
# Stroll Avrum (1987). “Foundationalism and common sense”, philosophical investigation, pp 279-298.#
# Stroll Avrum (1994) Moore and Wittgenstein on Certainty, Oxford University Press. #
# Coliva A. (2015). Extended Rationality: A Hinge Epistemology, Palgrave Macmillan#
# Gibson R. (1996). QUINE, WITTGENSTEIN AND HOLISM In:WITTGENSTEIN AND QUINE, Edited by Robert L.Arrington and Hans-Johann Glock#
# Li puqun (1999). “Is Wittgenstein a Foundationalist in on certainty”, Contemporary philosophy, pp. 9-15.#
# Moore G.E. (1925). A Defence of Common Sense, in J. H. Muirhead (ed.) Contemporary British Philosophy, Allen and Unwin, London:193-223. Reprinted in Philosophical Papers and in G. E. Moore: Selected Writings106-33.#
# Moore G. E. (1939). Proof of an External World, Proceedings of the British Academy 25 273-300. Reprinted in Philosophical Papers and in G. E. Moore: Selected Writings pp.147-70.#
# Moore G. E. (1941). Certainty, in Philosophical Papers 226-251. Reprinted in *G. E. Moore: Selected Writings 171-96. #
# Plantinga Alvin (2000). Warranted Christian Belief, New York, Oxford University press.#
# Robert Audi (1993). Fallibillist Foundationalism and Holistic Coherentism, In: The Theory of Knowledge, classic and Contemporary Reading, ed, by Louic p. pojman.#
# Robert Audi (1999). The Cambridge Companion of Philosophy, Cambridge University Press#
# Shiner Roger (1980). “Foundationalism, Coherentism and Activism”. philosophical investigation, pp. 33-38.#
# Williams Micheal (2001). Contextalism, Externalism and Epistemic Standards, philosophical studies.#
# Wittgenstein L. (1989). Culture and Value, Trans. P. Winc, Basil Black Well#
# Wittgenstein L. (1995). Remark on frazer golden bought, Humanities Press; First Edition.#
# Wittgenstein L. (1998). philosophical investigation, Blackwell.#
