رویکرد قرآن و عرفان به معنا و مفهوم تزکیه
الموضوعات : عرفان اسلامیعلیرضا فیروزفر 1 , جواد نصیری 2 , سمیه فیروزفر 3
1 - عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان
2 - نویسنده مسئول و دانشجوی کارشناشی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مذاهب اسلامی
3 - دانشجوی کارشناشی ارشد ادیان ابراهیمی، دانشگاه ادیان و مذاهب قم
الکلمات المفتاحية: عرفان, تزکیه, تهذیب, قرآن,
ملخص المقالة :
این مقاله در رابطه با رویکرد قرآن و عرفان به معنا و مفهوم تزکیه بحث می‌کند. واژه تزکیه در اصل حاوی دو معنای رشد و نمو دادن و تطهیر وپاکیزه‌سازی است. البته باید توجه داشت که این دو معنا با یکدیگر، پیوند دارند و به نوعی لازم و ملزوم یکدیگرند. معمولا در کتاب‌های تعلیم و تربیت و متون اخلاقی و عرفانی دو واژه تربیت و تهذیب را به جای تزکیه به کار می‌برند. تزکیه در عرفان عبارت است از زدودنِ نفس و تخلیة آن از عقاید باطل و اوصاف مذموم، میراندنِ هوای نفس، تربیت کردن و به صلاح آوردن نفس و از صفت امّاره به مطمئنه رسانیدن آن. برخی تزکیه را به معنای ترک دنیا دانسته‌اند. در منابع عرفانی به تزکیه به طور مستقل کمتر پرداخته شده و بیشتر آن را ذیل، سیروسلوک و ریاضت نفس مطرح کرده‌اند. در آثار اخلاقی نیز، ذیل بحث تهذیب نفس، به تزکیه پرداخته شده است.
