تجدید و نوگرایی در شعر شاعران نِؤُکلاسیک مصر
الموضوعات :محمود شکیب 1 , عبدالاحد غیبی 2
1 - دانشیار دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران.
2 - استادیار دانشگاه تبریز.
الکلمات المفتاحية: نِؤُکلاسیسیزم, نوگرایی, بارودی, شوقی, حافظ ابراهیم,
ملخص المقالة :
شاعران نِؤُکلاسیک مصر نخستین شاعرانی بودند که توانستند در دورة نهضت ادب عربی شعر را از آفاتی که در عصر انحطاط گریبان گیر آن بود رهایی بخشیده و آن را در مسیر اصلی حرکت خود قرار دهند. در این مقاله سعی برآن شده است تا سه شاعر مشهور نؤُکلاسیک (بارودی و شوقی و حافظ ابراهیم) که نشانه های نوگرایی و تجدید در شعر ایشان بیش از دیگر شاعرانِ این مکتب نمود پیدا کرده است مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. این شاعران راه را بر آرایه های متکلفانة بدیعی بستند و از دیگر سوی، مجال را برای جولان ابزارهای بیانی، باز نگاه داشتند و در عین اهتمام به متانت الفاظ و قوالب به پیروی از ادبای بزرگ دوره های شکوفایی و زرّین ادب عربی، از دست یازیدن به تجربة سبکی نوین و یا پرداختن به اغراضی تازه و نوپدید پروایی به خود راه ندادند.
1- ابراهیم، حافظ، دیوان حافظ ابراهیم، شرح و تصحیح احمد امین و احمد الزین و ابراهیم الأبیاری، دارالجیل، بیروت، لاتا.
2- البارودی، محمود سامی، دیوان البارودی، تحقیق و شرح علی الجارم و محمد شفیق معروف، دارالعودة، بیروت، 1998 م.
3- الدسوقی، عمر، فی الادب الحدیث، دارالکتاب العربی، بیروت، ط 6، 1967 م.
4- شوقی، احمد، دیوان شوقی، دار صادر، بیروت، ط 1، 1933 م.
5- شوکت، محمود حامد، الفن المسرحی فی الأدب العربی الحدیث، دارالفکر العربی، ط 3، 1970م.
6- ضیف، شوقی، الأدب العربی المعاصر فی مصر، دارالمعارف، القاهره، ط 12، لاتا.
7- ضیف، شوقی، فصول فی الشعر و نقده، دارالمعارف، القاهره، لاط، 1971 م.
8- عبدوی، عبده، نظرات فی الشعر العربی الحدیث، دارقبا، القاهره، ط 1، 1998.
9- مریدن، عزیزة، حرکات الشعر فی العصر الحدیث، مطبعه ریاض، دمشق، 1981 م.
10- هدارة، محمد مصطفی، بحوث فی الأدب العربی الحدیث، دارالنهضة العربیه، بیروت، 1994 م.