بررسی ظرفیت های توسعه ژئوتوریسم در استان سمنان با استفاده از مدل SWOT
الموضوعات :حسن لشکری 1 , محمدحسین ریاضی 2
1 - دانشیاردانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی ،تهران،ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری،واحد گرمسار،دانشگاه آزاد اسلامی،گرمسار،ایران
الکلمات المفتاحية: گردشگری, ژئوتوریسم, مدل SWOT, استان سمنان,
ملخص المقالة :
کشور ایران در زمینه ی توسعه ی ژئوتوریسم و گردشگری ژئولوژیکی ظرفیت های فراوانی ناشناخته ای دارد که یکی از بارزترین آنها استان سمنان می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت ها و تنگناهای توسعه صنعت ژئوتوریسم ،همچنین شناسایی استعدادها و ظرفیت ها، فرصت ها و چالش های صنعت ژئوتوریسم و راهبردهای توسعه ژئوتوریسم و بهره برداری از ظرفیت های طبیعی استان سمنان انجام شده و ضمن معرفی پدیده های شاخص ژئوتوریستی با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش میدانی، به تعیین عوامل داخلی وعوامل خارجی بامدل برنامه ریزی استراتژیک SWOT و ارائه ی راهبردهایی جهت توسعه ی گردشگری و به ویژه گونه ژئوتوریسم دراستان سمنان پرداخته گردیده است. نتیجه حاصل مبین این امر است که منطقه مورد مطالعه از نقاط قوت، استعدادها و فرصت های مناسبی جهت توسعه ژئوتوریسم برخوردار می باشد که به خوبی شناسایی و معرفی نشده اند و تحقق ژئوتوریسم پایدار مستلزم اتخاذ راهبردهای رقابتی/ تهاجمی و استفاده از مزیت های نسبی موجود می باشد.
1- استانداری سمنان(1392): سالنامه آماری استان سمنان، سمنان.
2- امری کاظمی، علیرضا(1388): اطلس توانمندیهای ژئوتوریسم و ژئوپارک، میراث زمین شناختی ایران، سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور.
3- امیری بختیار، ح؛ شب افروز، ر؛برزگر زندی، م(1384): ژئوتوریسم بزرگترین نودول های آهکی ایران، مجموعه مقالات بیست و چهارمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
4- بخشنده نصرت، عباس؛ میراج، فرحناز(1386): آمایش چشمه های آبگرم سمنان به منظور توریسم پایدار، مجموعه مقالات همایش ملی توانمندیها، موانع و راهکارهای توسعه گردشگری استان سمنان، دانشگاه سمنان، صص 231-340
5- رحمانی، علی(1388): ژئوتوریسم گنبدنمکی دارابگرد، مجموعه مقالات بیست و هفتمین کنگره علوم زمین، بهمن، سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور. صص 12- 19.
6- رضوانی، علی اصغر (1379): جغرافیا و صنعت توریسم، انتشارات دانشگاه پیام نور.
7- رکن الدین افتخاری، عبدالرضا؛ مهدوی، داوود(1385): راهکارهای توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل سوات، دهستان لواسان کوچک، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره 2 تابستان 1385، صص1- 30.
8- رهنمایی، محمدتقی(1392): ایران ؛ توان های محیطی و طبیعی آن، انتشارات مهکامه.
9- سراج، م؛ غیبشاوی، ع؛ قلاوند، هـ(1385): ژئوتوریسم بزرگترین بود نیازهای ایران، مجموعه مقالات دهمین همایش انجمن زمین شناسی، دانشگاه تربیت مدرس.
10- شایان، سیاوش(1385): بررسی موانع و مشکلات ژئوتوریسم در ایران با تاکید بر موقعیت ژئوتوریسم بیابان لوت، همایش منطقه ای جغرافیا گردشگری توسعه پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام شهر، ص 221.
11- غضبانی، راحله؛ حقیقت، حسن(1393): پتانسیل ژئوتوریسمی پدیدارهای نمکی گرمسار، مجموعه مقالات دومین همایش ملی بیابان با رویکرد مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشگاه سمنان.
12- غیبشاوی، ع؛ سراج، م؛ راکی، ع(1385): ژئوتوریسم کوه سوخته امیدیه، مجموعه مقالات بیست و پنجمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
13- فروزنده دهکردی، لطف ا.. (1384): مدیریت استراتژیک، دانشگاه پیام نور.
14- فنل، دیوید(1392): اکوتوریسم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری، (ترجمه رنجبر، محسن؛ شریعت پناهی، مجیدولی و همکاران).
15- لشکری، حسن؛ محمدی، زینب(1393): آب و هواشناسی کاربردی (معماری- توریسم)، تهران، جهاد دانشگاهی واحد شهید بهشتی.
16- لطفی، حیدر؛ ریاضی، محمد حسین(1394): ارزیابی پتانسیل ژئوتوریسمی منطقه رامه و تاثیر آن در توسعه پایدار شهرستان آرادان، مجموعه مقالات دومین همایش ملی گردشگری و توسعه پایدار استان سمنان، دانشگاه سمنان.
17- نکوئی صدری، بهرام(1391): مبانی زمین گردشگری با تاکید بر ایران. تهران، سازمان چاپ و انتشارات وابسته به اوقاف و امور خیریه.
18- نکوئی صدری، بهرام؛ حاج علیلو، ب(1390): ژئوتوریسم، انتشارات دانشگاه پیام نور کشور.
19- نیوسام، دیوید(1395)، (طبیعت گردی: بوم شناسی، اثرات، مدیریت)، دانشگاه تهران، (ترجمه کریم پور ریحان و همکاران).
_||_20-Chen, Anze,Lu, Yunting ,C.Y.Ng Young)2014:( The Principle of Geotourism Science Press Springer.
21-Kalantari, M، Bazdar، F and Ghezelbash،S، Feasibility Analysis of Sustainable Development Emphasizing Geotourism Attractions Using SWOT Analysis. Case Study: QeshmIsland Geo Park، 2011, International Conference on Biology, Environment and Chemistry،IPCBEE vol.24 (2011).
22-Sharply, Richard (2009(: tourism Development and The Environment: Beyond Sustainability. Earth Scan.
23-Weavar, David )2006(: Sustainable Tourism: Theory and Practice, Elsevier.
24- سایت سازمان جهانی گردشگری (www.unwto.org).