شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری در فضاهای شهری تهران با رویکرد آینده پژوهی

الموضوعات :

علی شمس الدینی ¹ , محمد رضا قائدی ² , داود جمینی ³

1 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی
2 - دانشیار گروه علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
3 - استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

تاريخ الإرسال : 24 الخميس , ذو القعدة, 1443 تاريخ التأكيد : 11 الأربعاء , صفر, 1444 تاريخ الإصدار : 27 الأحد , ربيع الأول, 1444

الکلمات المفتاحية: گردشگری, تهران, آینده پژوهی, گردشگری شهری,

ملخص المقالة :

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است. یکی از مهم ترین اقدامات در راستای توسعه صنعت گردشگری در فضاهای شهری، شناسایی عوامل موثر بر توسعه صنعت گردشگری است که می تواند تأثیر بسزایی را در رونق و شکوفایی این صنعت به همراه داشته باشد. از این رو هدف مقاله حاضر شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری در کلان شهر تهران است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش کار توصیفی ـ تحلیلی است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از مطالعات کتابخانه ای ـ اسنادی و میدانی (توزیع پرسشنامه) استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار میک مک بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارشناسان خبره حوزه توسعه گردشگری کلان شهر تهران تشکیل داده است که با استفاده از روش گلوله برفی به عنوان روش نمونه گیری، در نهایت 30 کارشناس خبره به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که در مجموع 28 عامل بر توسعه گردشگری کلان شهر تهران تأثیرگذارند که میزان تأثیرگذاری آن ها، از قوی تا ضعیف می باشد. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که در میان عوامل شناسایی شده، عوامل انسانی در این کلان شهر بیشترین تأثیرگذاری را بر توسعه گردشگری شهری دارند و این عوامل شامل توسعه زیرساخت های مرتبط با گردشگری داخلی و خارجی، امکانات اقامتی و رفاهی، امنیت، آثار تاریخی و امکانات مربوط به خدمات درمانی بوده است.

المصادر:

• Abdolahzadefard, A (2017), Selection of handicraft site as a step for achieving sustainable tourism development (Case study: Shiraz), Regional Planning, 7(25): 143-154 (in Persian)


• Amanpour, S., Malaki, S., Ahadnejad Reveshty, M., Moradi Mofrad, S (2017), Analysis and assessment of environmental quality Urban Tourist Destinations in line with sustainable development (Case study: Shushtar), Geography,15(54): 79-96 (in Persian)


• Aminian, N., Seyyed Naghavi, M.A., Jahaniyan, M., Emami, S.M (2017), Assessing the Indicators of Good Governance in Development of Urban Tourism (Case Study: City of Tehran), Journal of Urban Economics and Management, 5(18): 127-139 (in Persian)


• Azadkhani, P., Hosseinzadeh, J., Salimi Bavandpour, A (2018), Investigating the Socio-Cultural Impacts of Developing Urban Tourism in Ilam City, Urban Areas Studies, 5(12): 1-15 (in Persian)


• Azi Mohammad, Z, Shariatpanahi, M.V (2016), The survey role of tourism potential for urban development (Case study: region 22 of Tehran), Quarterly Journal of Human Geography, 8 (3): 85-98 (in Persian)


• Azi Mohammad, Z, Shariatpanahi, M.V (2016), The survey role of tourism potential for urban development (Case study: region 22 of Tehran), Quarterly Journal of Human Geography, 8 (3): 85-98 (in Persian)


• Bagheri, V., Barghlameh, H (2017), Capacity, capability and attractiveness analysis of commercial-residential places on developing urban tourism industry (a case study: Omid commercial-residential complex, Mashhad, Quarterly of Geography (Regional Planing), 7(4): 103-114 (in Persian)


• Bahramian, M., Shamsoddini, A (2018), A Quantitative Analysis on the Role of Urban Management in Promoting Sustainable Tourism (Case Study: Marvdasht City), Research and Urban Planning, 9(32): 131-140 (in Persian)


• Bayrak, M.M (2022), Does Indigenous tourism contribute to Indigenous resilience to disasters? A case study on Taiwan's highlands, Progress in Disaster Science 14, 100220, http://dx.doi.org/10.1016/j.pdisas.2022.100220.


• Boivin, M., Tanguay, G.A (2019), Analysis of the determinants of urban tourism attractiveness: The case of Quebec City and Bordeaux, Journal of Destination Marketing & Management, 11: 67-79.


• Ezatpanah, B (2020), Exploring effective driving forces in the future of tourism industry development in borderline cities (case study: Baneh city), journal of urban tourism, 7(1): 69-87 (in Persian)


• Firoozi, M.A., Zadvali Khajeh, S.H (2017), SOAR strategic model step towards the strategic planning for development urban tourism (Case study: Tabriz metropolitan), Journal of Zonal Planing, 7(25): 29-40 (in Persian)


• Ghanbari, A., Derakhshan, E., Salehi, S.M., Ahmadi, A (2017), Effecting Factors on Overall Satisfaction: The Mediating Role of Brand Equity, Journal of tourism and development, 6(1): 23-44 (in Persian)


• Hekmatnia, H (2020), Evaluation of Effective Factors on tourism developmentof Meybod, journal of urban tourism, 7(2): 71-84 (in Persian)


• Henseler, M., Maisonnave, H., Maskaeva, A (2021), Economic impacts of COVID-19 on the tourism sector in Tanzania, ‌hal-03501722‌.


• Higham, J, Lueck, M (2002), Urban Ecotourism: A Contradiction in Terms?, Journal of Ecotourism, 1(1): 36-59.


• Holjevac, I.A (2003), Managing the Quality of Sports Touism Producte and Services Guidelines for Croatia, Tourism Review, 58 (2): 35-37.


• Huang, C., Lin, F., Chu, D., Wang, L., Liao, J., Wu, J (2021), Spatiotemporal Evolution and Trend Prediction of Tourism Economic Vulnerability in China’s Major Tourist Cities. ISPRS Int, J. Geo-Inf. 2021, 10, 644, https://doi.org/10.3390/ijgi10100644.


• Jamini, D., Dehghani, A (2022), Evaluation and analysis of resilience of rural tourism and identification of key drivers affecting it in the face of the Covid-19 pandemic in Iran, Journal of Research & Rural Planning, 11(4): 99-116.


• Jamini, D., Jamshidi, A (2021), Modeling the Factors Affecting the Development of Entrepreneurship Indicators in Rural Areas of Iran (Case study: Owramanat Region, Kermanshah Province), Journal of Spatial Planning, 11 (42): 73-94 (in Persian)


• Jamini, D., Jamshidi, A., Abdolmaleki, M (2022), Identify the challenges of informal settlements and Provide Operational-Executive Solutions to Improve it in Kurdistan Province (Case Study: Urban Separated Area of Naysar), Journal of Research and Urban Planning, 12 (47): 111-130 (in Persian)


• Jamshidi, A., Jamini, D., Ghanbari, U., Toosi, R., Pesaraklo, M (2015), Factors affecting the entrepreneurship development in agricultural production cooperatives Minodasht Township, Geographical Planning of Space, 6(15): 211-225 (in Persian)


• Karimi, S., Ghazanfarpour, H., Hesampur, A (2017), Climate-Tourism Zoning in order to Develop Urban Tourism (Case Study: Kerman Province Cities), Journal of tourism and development, 7(1): 101-117 (in Persian)


• Komasi, H, Hashemkhani Zolfani, S., Cavallaro, F (2022a), The COVID-19 Pandemic and Nature-Based Tourism, Scenario Planning Approach (Case Study of Nature-Based Tourism in Iran), Sustainability 14, no. 7: 3954. https://doi.org/10.3390/su14073954.


• Komasi, H., Hashemkhani Zolfani, S., Prentkovskis, O., Skačkauskas, P (2022b), Urban Competitiveness: Identification and Analysis of Sustainable Key Drivers (A Case Study in Iran), Sustainability 14, no. 13: 7844. https://doi.org/10.3390/su14137844.


• Liu, J., Nijkamp, P., Huang, X., Lin, D (2017), Urban livability and tourism development in China: Analysis of sustainable development by means of spatial panel data, Habitat International, 68: 99-107.


• Mirshekaran, Y., Sadeghi, A., Vahidi, E (2021), The selection of tourism development strategies in Sardasht city based on SWOT model And Quantitative Strategic Planning Matrix (QSPM), Human Geography Research Quarterly, 53(116): 617-635 (in Persian)


• Mohamadi Deh Cheshme, P. (2018), Strategic analysis of hardships and opportunities for developing urban tourism (Pilot study: shahr-e-kord), Journal of Applied Researches in Geographical Sciences, 17(47): 19-37 (in Persian)


• Mohammadifar, Y., Rousta, A., Gharehche, M., Hamidizadeh, M (2018), The Necessities and Consequences of City Branding and Emphasizing the Economy of Urban Tourism, Journal of Urban Economics and Management, 6(21): 51-65 (in Persian)


• Munanura, I.E., Sabuhoro, E., Hunt, C.A., Ayorekire, J (2021), Livelihoods and Tourism: Capital Assets, Household Resiliency, and SubjectiveWellbeing. Tour. Hosp, 2: 347–364, https://doi.org/10.3390/tourhosp2040023.


• Norouzi, F., Beishami, B (2017), Requirements in Tehran Metropolitan (Case Study: Accommodation Centers of Tehran and Istanbul), Heritage & Tourism Journal, 2(6): 35-53 (in Persian)


• Pormayeh, R., Remazanpour, M., Bozorgmehr, K., Haghzad, A (2020), Factors Affecting Tourism Development in Lahijan, geographical journal of Tourism Space, 9(34): 27-47 (in Persian)


• Riahi, V., Jamini, D (2018), A study on the villagers’ semantic understanding of functional challenges in rural settlements (Case study: Centeral District of Ravansar County), Journal of Research & Rural Planning, 7(2): 1-23.


• Sajadian, N., Piri, F (2017), A study of effective spatial elements on urban tourism demand (case study: Ilam city), Territory, 14(53): 21-36 (in Persian)


• Shokouhi Bidhendi, R., Azizabadi Farahani, F., Talebian, M. H., Ghalibaf, M. B., Salehi Amiri, R (2021), Strategic Tourism Management of Tehran; Challenges and Opportunities. The Monthly Scientific Journal of Bagh-e Nazar, 17(92), 75-88. doi: 10.22034/bagh.2019.160240.3890. (in Persian)


• Shokouhi Bidhendi, R., Azizabadi Farahani, F., Talebian, M.H., Ghalibaf, M.B., Salehi Amiri, R (2021), Strategic Tourism Management of Tehran; Challenges and Opportunities, Bagh-e Nazar, 17(92): 75-88 (in Persian)


• Soliku, O., Kyiire, B., Mahama, A and Kubio, C (2021), Tourism amid COVID-19 pandemic: impacts and implications for building resilience in the eco-tourism sector in Ghana's Savannah region, Heliyon 7, e07892, https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e07892.


• Yavari, M.K., Yazdani, S., sheykhol Eslami, A (2018), The investigation of the importance of urban quality improvement programs with emphasis on tourism development (Case study: Arak city), Urbad Management Studies, 10(35): 43-57 (in Persian)


• Yazdani, M.H., Alipour, E., Dashti, A.H., Biouteh, A (2018), Surveying and Assessing the role of the Media on Urban Tourism Development Using path analysis techniques, Media Studies, 13(40): 21-38 (in Persian)


• Zayyari, K., Amanpour, S., Amiri Fahlyiani, M.R (2013), factors in the development of urban tourism IdentifyEffectiveWith emphasis on Tourists Satisfaction (Case study: nourabad Mamasani), Territory, 10(37): 15-31 (in Persian).