-
المقاله
1 - تحلیلی بر برنامه جهانی هفده گانه توسعه و رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایرانجامعه و سیاست , العدد 3 , السنة 1 , پاییز 1402دولتها برای توسعه یافتن نیاز به برنامه¬ریزیهای منظم و مدون دارند. همچنین در نظام بین¬المللی برای همکاری بهتر و بیشتر دولتها با یکدیگر، سازمان ملل به تدوین و ارایه برنامه¬هایی اقدام کرده است. برای مثال برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه، یکی از این اقداماتی است که در نظر گرفته أکثردولتها برای توسعه یافتن نیاز به برنامه¬ریزیهای منظم و مدون دارند. همچنین در نظام بین¬المللی برای همکاری بهتر و بیشتر دولتها با یکدیگر، سازمان ملل به تدوین و ارایه برنامه¬هایی اقدام کرده است. برای مثال برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه، یکی از این اقداماتی است که در نظر گرفته شده است. آنچه که در این میان، به توسعه سریعتر و هماهنگ کشورها در راستای برنامه¬های بین¬المللی کمک می¬کند سیاست خارجی کارامد می¬باشد. در رابطه با اهمیت سیاست خارجی که تنظیم کننده روابط میان کشورها می¬باشد باید گفت که سیاست خارجی، همواره بازتاب ماهیت حکومت است؛ سطح و ژرفای تغییر در سیاست خارجی کشورها ارتباط مستقیمی با شکل نظام حکومتی، مدل تصمیم¬گیری، هنجارها و اصول حاکم و مؤلفه¬های محیطی متعددی است که بازخوردهای استمرار و تغییر را به درون سیستم باز می-گرداند. هدف اصلی در این مقاله، تحلیل نقش برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می¬باشد. سوال اصلی مطرح شده این است که برای برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه، رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش، با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از یافته¬هایی که با روش کتابخانه¬ای و سایتهای اینترنتی گردآوری شده¬اند، بهره برده شده است. نتایج یافته¬ها نشان می¬دهند که با توجه به اینکه موضوع توسعه در برنامه¬های سیاست خارجی ج.ا.ایران مورد توجه قرار دارد ولی در راستای اهداف هفده¬گانه توسعه جهانی، اقدامات مؤثری در رویکرد و رفتار سیاست خارجی مشاهده نمی¬شود. وضعیت فقر و توسعه¬نیافتگی برخی استانهای کشور مانند سیستان¬وبلوچستان، شاخصهای زیست¬محیطی درون کشور (مشکلات کم آبی، خشک شدن تالابها و دریاچه¬ها) از نمونه¬های نبود رویکرد مؤثر در سیاست خارجی می¬باشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری در فضاهای شهری تهران با رویکرد آینده پژوهیبرنامه ریزی و توسعه محیط شهری , العدد 4 , السنة 2 , پاییز 1401امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است أکثرامروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است. یکی از مهم ترین اقدامات در راستای توسعه صنعت گردشگری در فضاهای شهری، شناسایی عوامل موثر بر توسعه صنعت گردشگری است که می تواند تأثیر بسزایی را در رونق و شکوفایی این صنعت به همراه داشته باشد. از این رو هدف مقاله حاضر شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری در کلان شهر تهران است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش کار توصیفی ـ تحلیلی است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از مطالعات کتابخانه ای ـ اسنادی و میدانی (توزیع پرسشنامه) استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار میک مک بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارشناسان خبره حوزه توسعه گردشگری کلان شهر تهران تشکیل داده است که با استفاده از روش گلوله برفی به عنوان روش نمونه گیری، در نهایت 30 کارشناس خبره به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که در مجموع 28 عامل بر توسعه گردشگری کلان شهر تهران تأثیرگذارند که میزان تأثیرگذاری آن ها، از قوی تا ضعیف می باشد. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که در میان عوامل شناسایی شده، عوامل انسانی در این کلان شهر بیشترین تأثیرگذاری را بر توسعه گردشگری شهری دارند و این عوامل شامل توسعه زیرساخت های مرتبط با گردشگری داخلی و خارجی، امکانات اقامتی و رفاهی، امنیت، آثار تاریخی و امکانات مربوط به خدمات درمانی بوده است. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - بررسی کارکرد تبلیغات محیطی در فضاهای شهری و تأثیر آن بر ارتقاء تاب آوری اجتماعی درشهر تهرانبرنامه ریزی و توسعه محیط شهری , العدد 2 , السنة 3 , تابستان 1402تاب آوری اجتماعی، امروزه در توسعه و مدیریت شهری نقش مهمی دارد. این نوع تاب آوری تحت تاثیر شرایط و شاخص های مختلفی است که تبلیغات محیط شهری می تواند یکی از مهمترین آنها محسوب شود؛ چرا که تبلیغات از نظر بصری و ذهنی شرایط متفاوتی را برای شهروندان به وجود می آورد. در این تح أکثرتاب آوری اجتماعی، امروزه در توسعه و مدیریت شهری نقش مهمی دارد. این نوع تاب آوری تحت تاثیر شرایط و شاخص های مختلفی است که تبلیغات محیط شهری می تواند یکی از مهمترین آنها محسوب شود؛ چرا که تبلیغات از نظر بصری و ذهنی شرایط متفاوتی را برای شهروندان به وجود می آورد. در این تحقیق هدف، بررسی اثرات و کارکرد تبلیغات محیطی شهری بر ارتقاء تاب آوری اجتماعی در شهر تهران است. روش تحقیق توصیفی–تحلیلی و مبتنی بر داده های میدانی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که در سطح جامعه آماری(8694000 نفر) در مناطق مختلف جمع آوری شده است. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 384 نفر تعیین شد. روایی ساختاری و محتوایی ابزار تایید و همچنین پایایی نیز با آلفای کرونباخ بالای 70/0 تایید شد. نتیجه نشان داد که کارکرد تبلیغات محیط شهری بر تاب آوری اجتماعی مثبت است. بگونه ای که تبلیغات محیط شهری بیشترین تاثیرگذاری را بر تاب آوری اجتماعی از طریق بهبود اطلاع رسانی به شهروندان با میزان برابر با 601/0؛ بهبود برند آگاهی شهروندان با میزان 580/0 و کاهش هزینه های شهروندان، با 541/0 نشان می دهند. نتیجه همچنین نشان داد که با توجه به وضعیت نامناسب تاب آوری اجتماعی در شهر تهران، آگاه سازی انسان شهری با آموزش؛ تبلیغات محیطی سالم؛ ارتقاء قدرت سازماندهی تبلیغات؛ توانمندسازی مقابله با خطر و آسیب پذیری و حکمرانی خوب با سیاستگذاری مطلوب، 5 شاخص موثر در ارتقاء جامعه تاب آور با توجه تبلیغات محیط شهری محسوب می شوند. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق با رویکرد نوعثمانیگری و ناسیونالیسم ترکی (2003 – 2018)مطالعات سیاسی , العدد 1 , السنة 13 , بهار 1400مطالعه دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق، منوط به فهم نگاه جدید سیاست خارجی این کشور به خاورمیانه است. دولت ترکیه با طرح موضوع منازعه صفر و بهبود روابط با کشورهای بازمانده از امپراتوری عثمانی سابق، در چارچوب نوعثمانیگری و هویت واحد ترکی در قالب ناسیونالیسم، تلاش نمود تا خ أکثرمطالعه دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق، منوط به فهم نگاه جدید سیاست خارجی این کشور به خاورمیانه است. دولت ترکیه با طرح موضوع منازعه صفر و بهبود روابط با کشورهای بازمانده از امپراتوری عثمانی سابق، در چارچوب نوعثمانیگری و هویت واحد ترکی در قالب ناسیونالیسم، تلاش نمود تا خود را بهعنوان یک بازیگر استراتژیک فرامنطقهای مطرح نماید. هرچند تحولات پسینی در سیاست داخلی ترکیه و نیز بهارعربی و پیامدهای آن، تا حدودی باعث ابهام در سیاست خارجی ترکیه شده، اما این کشور همچنان به دیپلماسی فرهنگی ناشی از این رویکرد پایبند است. در این چارچوب، عراق بهعنوان مهمترین راه ورود ترکیه به خاورمیانه از اهمیت استراتژیک برخوردار است. بر همین اساس، سوال اصلی مقاله این است که مهمترین مؤلفههای دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق کدام است و تا چه اندازه متأثر از ناسیونالیسم ترکی و نوعثمانیگرایی بوده است؟ در پاسخ، فرضیه مطرح شده این است که ترکیه با تمرکز بر ساختارهای فرهنگی خود و ابزارهایی چون رسانه، فیلم و سریالهای ترکی، زبان و ادبیات ترکی، پیوندهای فرهنگی ـ مذهبی با مردم عراق در قالب گفتمان نوعثمانیگرایی و نیز پیوند مستحکم با ترکمنها در قالب هویت واحد و ناسیونالیسم ترکی، توانسته حوزههای نفوذ عمیقی در عراق برای خود ایجادکند. روش تحقیق در این مقاله، بر مبنای پژوهش کیفی مورد محور و مبتنی بر روش اسنادی با جمعآوری و تحلیل اطلاعات و داده است. تفاصيل المقالة -
المقاله
5 - Educational dimensions of Imam Khomeini's thought in building social capitalBiannual Journal of Education Experiences , العدد 1 , السنة 4 , بهار 2021In achieving the goals of the Islamic Revolution, Imam Khomeini has paid special attention to the people and public mobilization based on Islamic education. Therefore, research on social capital from the perspective of Imam Khomeini's educational thought has valuable po أکثرIn achieving the goals of the Islamic Revolution, Imam Khomeini has paid special attention to the people and public mobilization based on Islamic education. Therefore, research on social capital from the perspective of Imam Khomeini's educational thought has valuable points that are based on can He realized the specific features of Imam Khomeini's educational thought in this field. The causes and roots, contexts, components, consequences and consequences of this issue need to be examined comprehensively. Therefore, the present study aims to describe and analyze the educational dimensions of Imam Khomeini's thought in constructing social capital in the words, deeds and written works of Imam Khomeini. And using the model of data foundation theory, the mentioned dimensions are analytical- Descriptive has been extracted. The results showed that the educational dimensions of social capital in the view of Imam Khomeini (PBUH) serve a unique type of social capital in the service of social upliftment that the prominent aspects of education underlie its construction. تفاصيل المقالة -
المقاله
6 - راهبردهای امنیتی ایالاتمتحده آمریکا در خصوص چین و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (2001-2021)تحقیقات سیاسی و بین المللی , العدد 1 , السنة 15 , بهار 1402تأثیر راهبردهای امنیت ملی آمریکا بر سایر کشورها، همواره موردتوجه پژوهشگران روابط بینالملل بوده است. برخی نظریهپردازان معتقدند، توسعه همهجانبه چین در بیست سال گذشته، منافع بسیاری از کشورها، علیالخصوص آمریکا را تحت تاثیر قرار داده است. این پژوهش أکثر
تأثیر راهبردهای امنیت ملی آمریکا بر سایر کشورها، همواره موردتوجه پژوهشگران روابط بینالملل بوده است. برخی نظریهپردازان معتقدند، توسعه همهجانبه چین در بیست سال گذشته، منافع بسیاری از کشورها، علیالخصوص آمریکا را تحت تاثیر قرار داده است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال است که راهبردهای امنیتی ایالاتمتحده آمریکا در خصوص چین، چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(۲۰۰۱-۲۰۲۱) داشته است؟ در پاسخ فرضیه مطرحشده آن است که با توجه به تهدیدات راهبردی امنیتی آمریکا علیه چین، این کشور به دنبال اتحادهای جدید میان بازیگران مهم منطقهای بوده، که این امر منجر به اتحاد راهبردی میان چین و ایران گردیده است. پس از بررسی منابع شاخص دسته اول(اقتصادی و راهبردهای امنیتی) با روش توصیفی-تحلیلی، نتایج نشان داد: راهبردهای امنیت ملی ایالاتمتحده آمریکا، از سال 2001 تا 2021 همواره از چین و ایران بهعنوان یک تهدید بینالمللی یادکرده است، به شکلی که نقش چین پررنگتر و نقش ایران در مراحل بعدی در این راهبردها قرار داشتهاند. به نظر استفان والت هنگامیکه دو یا چند دولت با تهدید مشترک قریبالوقوع مواجه شوند، برای حفاظت از خود در شکل یک ائتلاف به یکدیگر میپیوندند. بدینجهت کشور چین و ایران در برابر تهدیدات کشور آمریکا قرارداد همکاری 25ساله به امضا رساندند.
تفاصيل المقالة -
المقاله
7 - آینده پژوهی روند همگرائی و وحدت دنیای اسلامتحقیقات سیاسی و بین المللی , العدد 2 , السنة 7 , تابستان 1394چکیده این پژوهش کوشیدهاست به ترسیم چالشهای درونی و بیرونی وحدت جهان اسلام بپردازد. از این رهگذر، روندهای موجود در جهان اسلام تبیین شدهاست تا مشخص کنند که آیا وضعیت موجود، حاکی از همگرایی دنیای اسلام است یا واگرایی؟ هدفی که این پژوهش دنبال میکند، این است که بر اساس و أکثرچکیده این پژوهش کوشیدهاست به ترسیم چالشهای درونی و بیرونی وحدت جهان اسلام بپردازد. از این رهگذر، روندهای موجود در جهان اسلام تبیین شدهاست تا مشخص کنند که آیا وضعیت موجود، حاکی از همگرایی دنیای اسلام است یا واگرایی؟ هدفی که این پژوهش دنبال میکند، این است که بر اساس واقعیتهای موجود در نظام بینالملل و روندهای دنیای اسلام، آیا در آینده امکان تحقق وحدت جهان اسلام وجود دارد؟ این پژوهش با استفاده از روش آیندهپژوهی، به نتایجی نیز دست یافته است. واکاوی وضعیت موجود در جهان اسلام، حکایتگر آن است که به علت تضاد منافع دولتهای اسلامی، حداقل در کوتاه مدت، شاهد وحدت مسلمانان نخواهیم بود و برای برونرفت از این وضعیت باید طرح وحدت دنیای اسلام، ابتدا مورد اجماع نخبگان فکری و حکومتی جهان اسلام قرار گیرد و سپس اقدامات عملی و برنامههای مشترک را جایگزین ترویج خصومت و مهار افراطیگری نمایند. تفاصيل المقالة -
المقاله
8 - A Comparative Study of Iranian and Turkish Cultural Diplomacy in Iraq (2003 to 2020)International Journal of Political Science , العدد 4 , السنة 12 , پاییز 2022The purpose of this study is to conduct comparative review of Iran and Turkey’s cultural diplomacy in Iraq after the US invasion and the fall of Saddam Hussein's regime. Iran and Turkey, as two influential powers in the developments of the Middle East, are trying أکثرThe purpose of this study is to conduct comparative review of Iran and Turkey’s cultural diplomacy in Iraq after the US invasion and the fall of Saddam Hussein's regime. Iran and Turkey, as two influential powers in the developments of the Middle East, are trying to advance their cultural diplomacy in Iraq according to the nature of their government, goals, and aspirations. The main question of the research is, “On what approach are the effectiveness factors of Iranian and Turkish cultural diplomacy in Iraq between 2003 and 2020 based?” The hypothesis is that Iranian cultural diplomacy in Iraq after 2003 has been following Shi’ism, the axis of resistance, and Iranianism as the cornerstones of its approach, as opposed to Turkish cultural diplomacy that is based on Turkish nationalism and neo-Ottomanism. Accordingly, each of these governments is trying to exert influence in Iraq using soft power and cultural diplomacy. In doing this, Iran and Turkey have different conditions, opportunities, threats, and tools to advance their cultural diplomacy. The research findings indicate that Iran is in a better position than Turkey in terms of conditions, opportunities and tools but the focus on Shiism and the issue of resistance in Iraq has led to little attention paid to other features of cultural diplomacy. In contrast, Turkey, with its benefit-oriented and opportunistic approach, has been able to make the most of tools such as Kurdish language and literature, media diplomacy, tourism development, scientific and educational topics, etc. through careful planning and has gained more influence in Iraq. The method of data analysis is descriptive-analytical and the data collection was carried out via library research. تفاصيل المقالة -
المقاله
9 - رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400مطالعات روابط بین الملل , العدد 1 , السنة 15 , بهار 1401چکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بینالمللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان میباشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بینالمللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تم أکثرچکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بینالمللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان میباشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بینالمللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تمدن کهن، نیاز مبرم به بازخوانی و بازنگری اساسی در روابط و نگرش خود در قبال سازمان ملل و ارکان آن دارد. هدف اصلی در این مقاله، تحلیل و شناخت رفتار سیاست خارجی ج.ا.ایران در قبال سازمان ملل متحد در محدوده سالهای 1392(2013 میلادی) تا 1400(2021 میلادی) است؛ پرسش اصلی مطرح شده این است که رفتار سیاست خارجی جهموری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400 چگونه بوده است؟ محقق با رویکرد نظری به واقعگرایی (رئالیسم) تدافعی، و با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانهای و سایتهای اینترنتی سعی در رسیدن به پاسخ مناسب به این پرسش دارد. نتایج یافتههای تحقیق نشان میدهند که مشکل اصلی سیاست خارجی ایران در قبال سازمان ملل در سینوسی بودن آن دیده میشود. و راهحل این مشکل در این است که، ایران با پارادایم تغییر در سیاست خارجی سینوسی خود نسبت به این سازمان و تلاش برای ایجاد رایزنیهای مختلف در راستای رفرم آن میتواند نقش مؤثرتری را در سازمان ملل متحد ایفاء کند. تفاصيل المقالة -
المقاله
10 - مطالعه تطبیقی دیپلماسی فرهنگی ایران و ترکیه در عراق (2003 تا 2020)مطالعات روابط بین الملل , العدد 1 , السنة 15 , بهار 1401هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دیپلماسی فرهنگی دو کشور ایران و ترکیه در عراق بعد از فروپاشی حکومت صدام حسین است. پرسش اصلی پژوهش این است که شاخصههای تأثیرگذاری دیپلماسی فرهنگی کشورهای ایران و ترکیه در عراق در سالهای 2003 تا 2020 مبتنی بر چه رویکردی بوده است؟ فرضیه این اس أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دیپلماسی فرهنگی دو کشور ایران و ترکیه در عراق بعد از فروپاشی حکومت صدام حسین است. پرسش اصلی پژوهش این است که شاخصههای تأثیرگذاری دیپلماسی فرهنگی کشورهای ایران و ترکیه در عراق در سالهای 2003 تا 2020 مبتنی بر چه رویکردی بوده است؟ فرضیه این است که دیپلماسی فرهنگی ایران در عراق پس از 2003 با رویکرد شیعیگری، محور مقاومت و ایران شهری در مقابل دیپلماسی فرهنگی ترکیه با رویکرد ناسیونالیسم ترکی و نوعثمانیگری مطرح شده است. بر این مبنا هر کدام از این دولتها سعی دارند با رویکرد قدرت نرم و دیپلماسی فرهنگی به اعمال نفوذ در عراق بپردازند. در این مسیر ایران و ترکیه از شرایط، فرصتها، تهدیدها و ابزارهای متفاوتی برای پیشبرد دیپلماسی فرهنگی خود برخوردار میباشند. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که ایران به لحاظ شرایط، فرصتها و ابزارها در موقعیت مناسبتری نسبت به ترکیه قرار گرفته است، ولی تمرکز بر شیعیگری و مبحث مقاومت در عراق، باعث توجه اندک به سایر شاخصههای دیپلماسی فرهنگی شده است. در مقابل ترکیه با رویکردی منفعتمحور و فرصتطلبانه توانسته است با برنامهریزی دقیق از ابزارهایی مانند زبان و ادبیات کردی، دیپلماسی رسانهای، توسعه گردشگری، مباحث علمی و آموزشی و غیره نهایت استفاده را ببرد و نفوذ بیشتری در عراق به دست آورد. تجزیه و تحلیل دادهها با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته و گردآوری مطالب نیز به شیوه کتابخانهای انجام یافته است. تفاصيل المقالة -
المقاله
11 - تأثیرات برنامه چشمانداز 2030 عربستانسعودی بر سیاست خارجی ج.ا.ایرانمطالعات روابط بین الملل , العدد 65 , السنة 17 , بهار 1403تأثیرپذیری سیاست خارجی هر کشوری از اقدامات و برنامه های دیگر کشورها، میتواند در ابعاد مثبت یا منفی شکل بگیرد و رفتار دولتها را در ارتباط با یکدیگر مصالحهآمیز یا مخاصمه آمیز نشان دهد. در منطقه خاورمیانه، انواع مختلفی از رفتار و رویکردها در سیاست خارجی دولتهای این منطقه أکثرتأثیرپذیری سیاست خارجی هر کشوری از اقدامات و برنامه های دیگر کشورها، میتواند در ابعاد مثبت یا منفی شکل بگیرد و رفتار دولتها را در ارتباط با یکدیگر مصالحهآمیز یا مخاصمه آمیز نشان دهد. در منطقه خاورمیانه، انواع مختلفی از رفتار و رویکردها در سیاست خارجی دولتهای این منطقه مشاهده میکنیم. برنامه هایی که دولتها در این منطقه در راستای توسعه دنبال میکنند، سیاست خارجی را متأثر خواهد کرد. دولت عربستان سعودی نیز در راستای اقدامات توسعه درون کشوری و به تبع آن برای توسعه روابط با همسایگانش و همچنین ارتقای روابط در سطح جهان، برنامه چشمانداز 2030 را از سال 2016 تدوین نموده است. سوال اصلی طرح شده این است که برنامه چشم انداز 2030 عربستان سعودی بر سیاست خارجی ج. ا. ایران چه تاثیری خواهد داشت؟ فرضیه قابل طرح آن است که برنامه چشم انداز 2030 عربستانسعودی بر سیاست خارجی ج. ا. ایران تأثیرگذار میباشد و روابط خارجی هر دو کشور تحت تأثیر این برنامه قرار دارد. بنابراین آنچه به عنوان هدف اصلی در این مقاله مطرح است تبیین تأثیرات برنامه چشم انداز 2030 عربستان سعودی بر سیاست خارجی ج.ا.ایران میباشد. برای بررسی این هدف، روش تحقیق انجام شده توصیفی-تحلیلی میباشد که با روش کتابخانه ای و استفاده از سایتهای اینترنتی، یافته های مورد نظر، گردآوری شده اند. تفاصيل المقالة -
المقاله
12 - چالشها و فرصتهای عربستانسعودی در تقابل یا تعامل با جمهوری اسلامی ایرانمطالعات روابط بین الملل , العدد 66 , السنة 17 , تابستان 1403عربستان و ایران دو کشور عمده و تعیین کننده در منطقة خاورمیانه هستند و روابط پُرفراز و نشیبی را تجربه کرده اند. این دو کشور در سیاست خارجی خود با چالشهایی مواجه هستند که این چالشها باعث شدهاند هر دو کشور با توجه به همسایه بودن، روابط حسنهای نداشته باشند. س أکثر
عربستان و ایران دو کشور عمده و تعیین کننده در منطقة خاورمیانه هستند و روابط پُرفراز و نشیبی را تجربه کرده اند. این دو کشور در سیاست خارجی خود با چالشهایی مواجه هستند که این چالشها باعث شدهاند هر دو کشور با توجه به همسایه بودن، روابط حسنهای نداشته باشند. سوال اساسی این مقاله آن است که عمده ترین عوامل موثر در روابط عربستانسعودی با جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که مهم ترین عوامل تأثیرگذار در روابط دو کشور شامل شکل گیری انقلاب اسلامی در ایران، پایان جنگ تحمیلی، حادثة 11 سپتامبر، بیداری اسلامی، ژئواکونومیک و منابع انرژی، ژئوپلیتیک شیعه، دست یابی ایران به انرژی هسته ای، رویکرد امنیتی دو کشور، تحولات منطقه ای و بین المللی مثل روی کار آمدن محمد بن سلمان در عربستان و نقش قدرت های فرامنطقه ای در روابط دو کشور بوده است. این مقاله با شیوة توصیفی- تحلیلی در صدد بررسی الگوی روابط ایران و عربستان پس از انقلاب اسلامی ایران تا سال 1402 است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که الگوی روابط ایران و عربستان پس از انقلاب اسلامی تا کنون از تقابل به تعامل و برعکس از تعامل به تقابل در چرخش بوده است.
تفاصيل المقالة -
المقاله
13 - تحلیل محتوای استراتژی امنیت ملی ایالاتمتحده آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران (2021-2001)مطالعات روابط بین الملل , العدد 3 , السنة 16 , پاییز 1402ایالات متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، به خصوص پس از فروپاشی شوروی، همواره داعیه سلطه برتر در نظام بینالملل را داشته و سیاستگذاریهای خارجی خود را بر اساس استراتژی امنیت ملی در هر دوره ریاستجمهوری تبیین کرده است. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک ابرقدرت أکثرایالات متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، به خصوص پس از فروپاشی شوروی، همواره داعیه سلطه برتر در نظام بینالملل را داشته و سیاستگذاریهای خارجی خود را بر اساس استراتژی امنیت ملی در هر دوره ریاستجمهوری تبیین کرده است. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک ابرقدرت منطقهای توانسته است با نفوذ مادی و معنوی در کشورهای غرب آسیا، شکل جدیدی از نظم منطقهای به وجود آورد. تضاد منافع آمریکا و ایران، این سؤال را مطرح میکند که استراتژی های امنیت ملی ایالات متحده آمریکا طی سال های 2001-2021 در عمل به چه راهبردهایی در قبال ایران تبدیل شده اند؟ در پاسخ فرضیه مطرح شده آن است که ایالات متحده آمریکا با اتخاذ استراتژی های امنیت ملی تهاجمی خود در قبال ایران، به دنبال محدود کردن منافع ایران از نظام بین الملل است تا بتواند منافع خود را افزایش و در نهایت دوباره به هژمون برتر در نظام بین الملل تبدیل گردد. پس از بررسی منابع شاخص دسته اول (اقتصادی و راهبردهای امنیتی) با روش تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی)، نتایج نشان داد: آمریکا در ابتدا سیاست تغییر رفتار و مهار ایران را دنبال میکرده و پس از آن به سیاست تعامل و فشار و در نهایت به مهار و تغییر رفتار تبدیل شده و برای اجرای این استراتژیها طی این مدت، هرسال تحریمهای بیشتر و متنوعتری را علیه ایران اعمال کرده است؛ این در حالی است تحریمهای علیه جمهوری اسلامی ایران با وجود انعقاد برجام در دوران باراک اوباما، به طور کامل حذف نشد و در دوران ترامپ نه تنها آمریکا از برجام خارج شد بلکه تحریمهای جدیدتر و متنوعتری علیه ایران اعمال شد. در دولت بایدن نیز سیاست های قبلی دولت های آمریکا به شیوه متفاوت در حال دنبال شدن است. آمریکا به دنبال آن است که منافع و امنیت ایران دچار محدودیت کرده تا به دنبال آن به هژمون برتر تبدیل گردد. تفاصيل المقالة -
المقاله
14 - فهم دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه: ضرورت رویکرد تلفیقی سازهانگاری و تحلیل گفتمانمطالعات میان فرهنگی , العدد 4 , السنة 14 , پاییز 1398اگرچه خاورمیانه یکی از کانونهای اصلی همواره درحال تحول در نظام بینالمللی بوده است اما نقش و اهمیت آن، در نظریات روابط بینالملل، خصوصاً نظریات موسوم به جریان اصلی مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوری اسلامی در این منطقه، از کشورهای پیشآهنگ دیپلماسی فرهنگی است. فهم دیپلما أکثراگرچه خاورمیانه یکی از کانونهای اصلی همواره درحال تحول در نظام بینالمللی بوده است اما نقش و اهمیت آن، در نظریات روابط بینالملل، خصوصاً نظریات موسوم به جریان اصلی مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوری اسلامی در این منطقه، از کشورهای پیشآهنگ دیپلماسی فرهنگی است. فهم دیپلماسی فرهنگی سیاست خارجی ایران در چارچوب نظریات جریان اصلی چندان امکانپذیر نیست. لذا، بهرهگیری از نظریات نوین به شکل تلفیقی میتواند زمینه را برای فهم عمیق از سیاست خارجی فرهنگی جمهوری اسلامی در خاورمیانه فراهم نماید. حال، بر مبنای دغدغهی اصلی این مقاله، با نقد بر این برونگذاری عامدانهی منطقه و بازیگران آن از نظریهپردازی روابط بینالملل این سوال مطرح است که برسازی پیکرهای نظری - تلفیقی از نظریات متأخر سازهانگاری و تحلیل گفتمان چرا و چگونه میتواند زمینه را برای فهم دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه فراهم آورد؟ یافتههای این مقالهی نظری - راهبردی نشان میدهد با توجه به رویکرد اجتماعی، فرهنگی و هویتی نظریات سازهانگاری و تحلیل گفتمان و نیز ویژگیهای خاص سیاست خارجی فرهنگی جمهوری اسلامی با تمرکز بر ساخت اجتماعی واقعیت، امکان لازم برای برسازی یک چارچوب تلفیقی وجود دارد. تفاصيل المقالة -
المقاله
15 - نقش رسانه در تقویت سرمایه اجتماعی در گام دوم انقلاب اسلامیمطالعات میان فرهنگی , العدد 2 , السنة 16 , تابستان 1400انقلاب اسلامی ایران با تکیه بر حضور مردم و استفاده از ظرفیت سرمایههای اجتماعی به پیروزی رسیده است و حالا در گام دوم انقلاب، حفظ و تقویت جایگاه این انقلاب و نظام جمهوری اسلامی نیازمند حفظ سرمایههای اجتماعی و ارتقای این سرمایهها است. تضعیف سرمایههای اجتماعی میتواند ا أکثرانقلاب اسلامی ایران با تکیه بر حضور مردم و استفاده از ظرفیت سرمایههای اجتماعی به پیروزی رسیده است و حالا در گام دوم انقلاب، حفظ و تقویت جایگاه این انقلاب و نظام جمهوری اسلامی نیازمند حفظ سرمایههای اجتماعی و ارتقای این سرمایهها است. تضعیف سرمایههای اجتماعی میتواند اثرات ناگواری را در جامعه در پی داشته باشد و لازم است که نسبت به تقویت سرمایه اجتماعی با ابزار و شیوههای مختلف اقدام کرد. رسانهها همواه ابزاری مناسب برای تاثیرگذاری بر روی افکار فردی و عمومی هستند؛ هر چند تفاوتهایی در دیدگاه نسبت به میزان اثرگذاری رسانهها وجود دارد ولی همه نظریه پردازان حداقلی از اثرگذاری رسانهها را قبول دارند. رسانهها میتوانند به تقویت سرمایههای اجتماعی در ایران کمک کنند و این پژوهش تلاش کرده تا راهکارهایی برای تقویت سرمایههای اجتماعی از مسیر رسانهها را یافته و با استفاده از روش تحلیلی دنبال یافتههایی است تا به تصمیمگیران و مجریان در حوزه فعالیتهای رسانهای کمک کند تا در گام دوم انقلاب عملکردی قابل قبول برای تقویت سرمایههای اجتماعی باشند. بخش عمده راهکارهای تقویت سرمایه اجتماعی از مسیر رسانه میگذرد که از کارکردهای رسانه در تقویت سرمایه اجتماعی میتوان به تولید محتوا و برنامههای متنوع برای کاهش ناهنجاریها، ترویج حس نوعدوستی، گسترش قانونمداری، تقویت نظارتها، توسعه حس همکاری و مشارکت، ایجاد و تقویت امید و نشاط، افزایش آگاهیهای مردم، تقویت نهاد خانواده، افزایش همگرایی، بهبود تعاملات مردم و دولت اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
المقاله
16 - بررسی فرهنگ مردم سالاری دینی در قرآن کریممطالعات میان فرهنگی , العدد 2 , السنة 18 , تابستان 1402مهمترین ویژگی قرآن جامعیت آن است که مورد قبول اکثر اندیشمندان است. قرآن به عنوان کتابی کامل و جامع به موضوعاتی مختلف از جمله مردم و سیاست پرداخته و از آنجا که حکومت در اسلام از مهمترین بنیانهای جامعه به شمار میرود، بیان مسائل و موضوعات سیاسی در قرآن از اصول اساسی اس أکثرمهمترین ویژگی قرآن جامعیت آن است که مورد قبول اکثر اندیشمندان است. قرآن به عنوان کتابی کامل و جامع به موضوعاتی مختلف از جمله مردم و سیاست پرداخته و از آنجا که حکومت در اسلام از مهمترین بنیانهای جامعه به شمار میرود، بیان مسائل و موضوعات سیاسی در قرآن از اصول اساسی است. مردمسالاری یکی از انواع روشها و شیوههای حکومتداری است؛ از دیدگاه اسلام تقابلی بین خدا و انسان وجود ندارد؛ خداوند منشأ قانونگذاری است و انسان خلیفه و جانشین خدا بر روى زمین است. به همین دلیل انسان موجودی شریف، دارای فضیلت و کرامت است که منشأ و مبدأ تحولات اجتماعى شناخته شده و از جایگاه و نقشی ارزنده در قرآن برخوردار است. قرآن کریم در آیات متعددی به حاکمان حکومت اسلامی مؤکداً یادآوری نموده که در مقابل مردم خاضع و مهربان بوده، آزادی آنها را در چارچوب شرع رعایت، خواستههای آنان را تأمین و با آنها مشورت نمایند. مفهوم دخالت مردم هسته مفهومی مشترکی است که مرز نظام مردمسالار را از غیر مردمسالار متمایز میکند. تکریم شخصیت و حفظ حرمت مردم، برخورداری از حمایت آنان، ایجاد عدالت و زمینههای رشد، پیشرفت و بالندگی در جامعه از مهمترین شاخصهای مشروعیت حاکمیت میباشند. هدف پژوهش حاضر بررسی فرهنگ مردمسالاری از دیدگاه قرآن کریم است. در این تحقیق با استفاده از منابع کتابخانهای، دادهها گردآوری شده و با بهرهگیری از روش توصیفی– تحلیلی، آیات قرآنی بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به کمک یافتهها، پژوهش به این نتیجه میرسد که فلسفه نقش و جایگاه مردم در تصمیمگیری و مشارکت سیاسی، تدبیر و سیاست دین و دنیای انسان در قرآن از جایگاه و اهمیت ویژهای برخوردار است. تفاصيل المقالة