تحلیل محتوای استراتژی امنیت ملی ایالات‌متحده آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران (2021-2001)

الموضوعات :

حسین مذنب ¹ , محمدرضا قائدی ² , رضا سیمبر ³

1 - دانشجوی دکتری گروه روابط بین‌الملل، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران.
2 - دانشیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل ، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
3 - استاد گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

تاريخ الإرسال : 16 الأربعاء , شعبان, 1444 تاريخ التأكيد : 22 الإثنين , ربيع الثاني, 1445 تاريخ الإصدار : 22 الإثنين , ربيع الثاني, 1445

الکلمات المفتاحية: جمهوری اسلامی ایران, ایالات ‌متحده آمریکا, استراتژی امنیت ملی,

ملخص المقالة :

ایالات ‌متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، به خصوص پس از فروپاشی شوروی، همواره داعیه سلطه برتر در نظام بین‌الملل را داشته و سیاست‌گذاری‌های خارجی خود را بر اساس استراتژی امنیت ملی در هر دوره ریاست‌جمهوری تبیین کرده است. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک ابرقدرت منطقه‌ای توانسته است با نفوذ مادی و معنوی در کشورهای غرب آسیا، شکل جدیدی از نظم منطقه‌ای به وجود آورد. تضاد منافع آمریکا و ایران، این سؤال را مطرح می‌کند که استراتژی های امنیت ملی ایالات ‌متحده آمریکا طی سال های 2001-2021 در عمل به چه راهبردهایی در قبال ایران تبدیل شده اند؟ در پاسخ فرضیه مطرح شده آن است که ایالات ‌متحده آمریکا با اتخاذ استراتژی های امنیت ملی تهاجمی خود در قبال ایران، به دنبال محدود کردن منافع ایران از نظام بین‌ الملل است تا بتواند منافع خود را افزایش و در نهایت دوباره به هژمون برتر در نظام بین‌ الملل تبدیل گردد. پس از بررسی منابع شاخص دسته اول (اقتصادی و راهبردهای امنیتی) با روش تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی)، نتایج نشان داد: آمریکا در ابتدا سیاست تغییر رفتار و مهار ایران را دنبال می‌کرده و پس از آن به سیاست تعامل و فشار و در نهایت به مهار و تغییر رفتار تبدیل شده و برای اجرای این استراتژی‌ها طی این مدت، هرسال تحریم‌های بیشتر و متنوع‌تری را علیه ایران اعمال کرده است؛ این در حالی است تحریم‌های علیه جمهوری اسلامی ایران با وجود انعقاد برجام در دوران باراک اوباما، به طور کامل حذف نشد و در دوران ترامپ نه تنها آمریکا از برجام خارج شد بلکه تحریم‌های جدیدتر و متنوع‌تری علیه ایران اعمال شد. در دولت بایدن نیز سیاست های قبلی دولت های آمریکا به شیوه متفاوت در حال دنبال شدن است. آمریکا به دنبال آن است که منافع و امنیت ایران دچار محدودیت کرده تا به دنبال آن به هژمون برتر تبدیل گردد.