شواهد استفاده از غارهای صعب‌العبور در دورۀ دالما در غرب ایران
الموضوعات :
امیر ساعد موچشی
1
(
استادیار، گروه هنر و معماری، دانشگاه پیام نور همدان، همدان، ایران.
)
علیرضا آذرشب
2
(
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان، سنندج، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: غرب ایران, غارهای صعب‌العبور, دوره دالما (مس و سنگ میانه), کوچ‌نشینی, چراگاه‌گردی,
ملخص المقالة :
در مقاله حاضر به معرفی و بحث در مورد چند غار که در دورۀ دالمایی مورد استفاده بوده اند، پرداخته می شود. استفاده از غارها از جمله شواهد دامداری و بویژه دامداری کوچ نشینی (چه فصلی و چه دائم) است، از این جهت شواهد موجود می‌تواند بازتاب زندگی کوچ‌شینی در این دوره باشد. موقعیت جغرافیایی غار و نیز مسیر سخت دسترسی به آن‌ها به گونه ای است که احتمالاً اسکان در آن موقت و محدود به فصول خاصی از سال و هنگامی است که چراگاه گردان، گله های خود را جهت چرا به کوه ها می برده اند. یکی از ویژگی های خاص این غارها واقع شدن در ارتفاعات، دسترسی سخت و بویژه دهانه بسیار کم عرض آن‌هاست و به نظر می رسد که عواملی چون امنیت (هم از جنبه در امان ماندن از حیوانات وحشی و هم سرمای شبانه در منطقه) و دسترسی به چراگاه ها در استفاده از آن‌ها تأثیر زیادی داشته است. این غارها شامل غار کنه شمشم در ارتفاعات شهرستان مریوان و غارهای سمنگان و کولان گورا در شهرستان دیواندره در استان کردستان و در غرب ایران است که در بررسی های باستان شناختی اخیر مورد بازدید و شناسایی قرار گرفته اند و نوشته حاضر براساس داده های بدست آمده از این بررسی است.
_||_
