کردهام توبه به دست صنم بادهفروش... (تحلیل یک آیین فراموش شده)
الموضوعات : Mythoخیرا... محمودی 1 , میثم حاجیپور 2
1 - دانشیار دانشگاه سلمان فارسی کازرون
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: توبه, توبه کردن بر دست کسی, آیینهای خانقاهی, ادبیات رندانه و قلندری, ترکیبات کنایی,
ملخص المقالة :
توبه اولین مقام سیر و سلوک و از اصطلاحات عرفانی است که به صورت ترکیب توبه کردن بر دست... در گذر زمان کارکردها و معانی متفاوتی یافته و از دربار پادشاهان تا جامعة دینداران و حکومتیان و حتی در ادبیات مغانه و قلندری بازتاب گوناگونی را به نمایش گذاشته است. توبه، دو وجه درونی و بیرونی دارد. در وجه درونی، شخص توبهکار از خطایی که مرتکب شده در پیشگاه پروردگار استغفار میکند و از عمل خویش پشیمان است و پروردگار نیز توفیق توبه را شامل حال بندۀ خطاکار میکند. امّا وجه بیرونی، صورت نمودیافته و انفعالی وجه درونی است. در این وجه، توبهکار برای احیای حیثیت و ترمیم هویت اجتماعی خویش، در عمل به توبۀ خود با مراجعه به شخصیتی مقبول رسمیت میبخشد و بر دست پیر و...توبه مینماید.در این مقاله وجه بیرونی توبه با رویکردی به ترکیب توبه کردن بر [= به] دست... بررسی و تحلیل شده و بازتاب ترکیب یادشده از آیین تا تعبیرات کنایی در میان متصوّفه، جامعۀ دینداران، حکومتیان، ادبیات مغانه و... نیز طبقهبندی و تحلیل شده است. نیز به آیینهایی که با محوریت بر دست کسی شکل گرفتهاند، اشاره شده است.
