شور وطن خواهی درسروده های گل رخسار صفی آوا ، شاعر تاجیک

الموضوعات :

غلامعباس نفیسی ¹ (دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.)
محمدعلی داودآبادی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.)
علی سرور یعقوبی ³ (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.)

تاريخ الإرسال : 20 الثلاثاء , ربيع الأول, 1443 تاريخ التأكيد : 26 الأربعاء , ربيع الثاني, 1443 تاريخ الإصدار : 18 الأربعاء , جمادى الأولى, 1443

الکلمات المفتاحية: وطن‌ستایی, گل‌رخسار, میهن, تاجیک, شعر,

ملخص المقالة :

موضوع این مقالۀ تحلیلی و توصیفی، بررسی و تحلیل سروده‌های وطنی شاعر معروف تاجیک، گل رخسار است. وطن‌ستایی، در سدۀ پیش و در کشورهای تازه استقلال یافته، پدیده‌‌‌ای عام بوده و نظر بسیاری از سخنگویان را به خود معطوف داشته است. در حقیقت پرداختن به مسالۀ وطن، برای بسیاری از کشورها که استقلال خود را آسیب پذیر و در معرض خطر می‌بینند، یک ضرورت اجتماعی و سیاسی، به شمار می‌آید و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا این ملّت‌ها، از هویت باختگی رنج می‌برند و ستایش میهن و تکیه بر تاریخ و پیشینۀ آن را، ابزاری برای رسیدن به هویت ملی خود می‌دانند. گل رخسار، برای دست یابی به این هویت از دست رفته، راهی جز تکیه کردن بر فرهنگ کهنسال قوم تاجیک که یک سره در معرض تهاجم بوده، نداشته است. از آن جا که تاجیکان قومی فارسی زبان و بخشی از پیکرۀ فرهنگ بزرگ آریایی و سپس ایرانی- اسلامی به شمار می‌آیند، سایة این فرهنگ دیرینه سال آریایی بر وطن ستایی‌های گل رخسار احساس می‌شود. به هر روی این شاعر تاجیک، پس از مبارزات سخت با مخالفان تشکیل جمهوری تاجیکستان، با توجه به شرایط شکنندة سیاسی کشورش، نه جنگ و ستیز؛ بلکه صلح و آشتی و گفتگو را موثرترین می‌داند و به همین دلیل تیرو کمانش را به قلم تبدیل می‌کند، تا بتواند صدای محرومیت و مظلومیت قوم خویش را به گوش جهانیان برساند. اطلاعات این مقاله به روش کتابخانه ای گرد آوری شده و سپس به روش تحلیلی توصیف شده است. مهمترین دست آورد این مقاله این است که گل رخسار وطن خویش را فراتر از مسائل سیاسی، عاشقانه دوست دارد و درک عاطفی خویش را از وطن و هم میهنانش، صادقانه بیان می کند.

المصادر:

آجودانی، ماشاالله(1382) یا مرگ یا تجدد، چاپ اول، تهران: نشر اختران.

آشوری، داریوش (1352) فرهنگ سیاسی، چاپ ششم، تهران: نیلوفر.

انوری، حسن (1381) فرهنگ سخن، چاپ اول، تهران: سخن.

بچکا، یرژی (1372) ادبیات فارسی در تاجیکستان، ترجمۀ سعید عبانژاد هجران دوست و محمود عبادیان، چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین المللی.

برجیان، حبیب (1385) دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، جلد 14، مدخل تاجیکستان، ادبیات تاجیکستان، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

جوینی، عطاملک (1376) جهانگشای جوینی، جلد اول، به تصحیح محمدقزوینی، چاپ اول، تهران: بامداد ارغوان و ارشاد اسلامی.

دادبه، اصغر (1385) دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد 14، مدخل تاجیکستان، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

دهخدا، علی اکبر (1377) لغت نامه، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.

رحیمی، مصطفی (1369) تراژدی قدرت در شاهنامه، چاپ اول، تهران: نیلوفر.

رضی، هاشم (1385) آیین مهر، چاپ دوم، تهران: بهجت.

ریاحی، محمد امین (1376) فردوسی، چاپ دوم، تهران: طرح نو.

ساغروانیان، سیدجلیل (1369) فرهنگ اصطلاحات زبان‌شناسی، چاپ اول، مشهد: نشر نما.

سجادی، سیدجعفر (1362) فرهنگ لغات و اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، چاپ سوم، تهران: طهوری.

شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380) ادوار شعر فارسی، چاپ اول، ویرایش دوم، تهران: سخن.

شفیعی کدکنی، محمدرضا (1391) حالات و مقامات م. امید، چاپ اول، تهران: سخن.

شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376) هزارۀ دوم آهوی کوهی، چاپ اول، تهران: سخن.

شعردوست، علی اصغر (1390) تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی.

صفی آوا، گل رخسار (1395) مجموعه اشعار، با مقدمۀ سیمین بهبهانی، چاپ اول، تهران: نگاه.

ضیمران، محمد (1382) نشانه‌شناسی هنر، چاپ اول، تهران: نشر قصه.

غلامرضایی، محمد (1373) وطن از دیدگاه اسلام و انعکاس آن در شعر معاصر فارسی، مجموعه مقالات سمینار بررسی ادبیات انقلاب اسلامی، چاپ اول، تهران: سمت.

فتوحی رود معجنی، محمود (1392) سبک شناسی، چاپ دوم، تهران: سخن.

قزوه، علیرضا (1376) خورشیدهای گم شده، چاپ اول، تهران: حوزۀ هنری.

محمدپادشاه (1363) آنندراج، جلد دوم، تهران: خیام.

معین، محمد (1360) فرهنگ فارسی، چاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.

یاحقی، محمدجعفر (1385) جویبار لحظه‌ها، چاپ نهم، تهران: جامی.

یوسفی، غلامحسین (1369) چشمۀ روشن، چاپ اول، تهران: علمی.

Ajoudani, Mashallah (2003) or death or modernity, first edition, Tehran: Akhtaran Publishing.

Assyrian, Dariush (1973) Political Culture, sixth edition, Tehran: Niloufar.

Anvari, Hassan (2002) Farhang Sokhan, first edition, Tehran: Sokhan.

Bachka, Yerji (1993) Persian Literature in Tajikistan, Translators Saeed Abanjad Hejrandoost and Mahmoud Ebadian, First Edition, Tehran, Center for International Cultural Studies and Research.

Borjian, Habib (2006) The Great Islamic Encyclopedia, Volume 14, Tajikistan Entry, Tajik Literature, First Edition, Tehran: Ministry of Culture.

Jovini, Atamelak (1997) Jahangshay Jovini, Volume I, edited by Mohammad Ghazvini, first edition, Tehran: Bamdadar Ghavan and Islamic Guidance.

Dadbeh, Asghar (2006) The Great Islamic Encyclopedia, Volume 14, Entrance to Tajikistan, First Edition, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance.

Dehkhoda, Ali Akbar (1998) Dictionary, Second Edition, Tehran: University of Tehran.

Rahimi, Mostafa (1990) The Tragedy of Power in the Shahnameh, First Edition, Tehran: Niloufar.

Razi, Hashem (2006) Ain Mehr, second edition, Tehran: Behjat.

Riahi, Mohammad Amin (1997) Ferdowsi, second edition, Tehran: new design.

Saghravanian, Seyed Jalil (1990) Dictionary of Linguistic Terms, First Edition, Mashhad: Nama Publishing.

Sajjadi, Seyed Jafar (1983) Dictionary of Mystical Terms and Expressions, Third Edition, Tehran: Tahoori.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (2001) Persian Poetry Periods, First Edition, Second Edition, Tehran: Sokhan.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (2012) states and officials m. Omid, first edition, Tehran: speech.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (1997) The second millennium of mountain deer, first edition, Tehran: Sokhan.

Shardost, Ali Asghar (2011) History of Modern Tajik Literature, First Edition, Tehran: Scientific and Cultural.

Safi Ava, Gol Rokhsar (2016) collection of poems, with introduction by Simin Behbahani, first edition, Tehran: Negah.

Zimran, Mohammad (2003) Semiotics of Art, First Edition, Tehran: Story Publishing.

Gholamrezaei, Mohammad (1994) Vatan from the perspective of Islam and its reflection in contemporary Persian poetry, Proceedings of the seminar on the literature of the Islamic Revolution, first edition, Tehran: Samat.

Fotouhi Roud Majani, Mahmoud (2013) Stylistics, Second Edition, Tehran: Sokhan.

Qazveh, Alireza (1997) The Lost Suns, first edition, Tehran: Hozeh Honari.

Mohammad Padshah (1984) Andraj, Volume II, Tehran: Khayyam.

Moin, Mohammad (1981) Farhang-e Farsi, fourth edition, Tehran: Amirkabir.

Yahaghi, Mohammad Jafar (2006) The Flow of Moments, Ninth Edition, Tehran: Jami.

Yousefi, Gholam Hossein(1990) Cheshmeh Roshan, first edition, Tehran: scientific.