تحلیل نمادپردازی در شعر نیمایی (مطالعۀ موردی اشعار پنج شاعر)

الموضوعات :

حجت ا... امید علی ¹

1 - نویسنده

تاريخ الإرسال : 27 الأحد , صفر, 1438 تاريخ التأكيد : 21 الثلاثاء , ربيع الأول, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الأحد , جمادى الأولى, 1438

الکلمات المفتاحية: symbolism, شعر نیمایی, تحلیل نمادپردازی, چگونگی نمادپردازی, قرائن کشف نماد, Semitic poetry, symbolism analysis, symbolic discovery,

ملخص المقالة :

نمادگرایی یکی از جریان های مهم شعر نیمایی است که شاعران معاصر هر کدام به نسبتی در این جریان شعری سهمی دارند. بررسی جریان نمادگرایی در شعر نیمایی حاکی از آن است که نگرش و جهان بینی شاعر و زمینۀ اصلی اشعار او در تحلیل و تأویل نمادها نقش محوری دارد. هر شاعری متناسب با علائق، افکار و ارزش های خود، لحن و فضایی را ترسیم می‌کند که بار معنایی نمادها نیز به این ساختار بستگی دارد. این مقاله با هدف تحلیل نمادپردازی در شعر نیمایی، با طرح این سوالات: پیدایش نمادها در شعر نیمایی چگونه است؟ قرائن کشف نماد در شعر نیمایی کدامند؟ ضمن ذکر دلایل توجه شاعران شعر نیمایی به نمادپردازی، چگونگی شکل گیری انواع تصاویری نمادین و چگونگی کشف آن‌ها در شعر نیمایی را بررسی می‌کند. این پژوهش به روش کتابخانه ای انجام گرفته است که با مطالعه و تحلیل شعر پنج شاعر شعر معاصر (نیما، اخوان، فروغ، شاملو و م. سرشک) سوالات مطرح شده را پاسخ داده است.

المصادر:

منابع و مآخذ

احمدی، بابک. ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز، 1370.

اخوان ثالث، مهدی. صدای حیرت بیدار (گفتگو) زیر نظر مرتضی کاخی. تهران: زمستان، 1371.

اخوان ثالث، مهدی. آن­گاه پس از تندر. تهران: سخن، 1378.

براهنی، رضا. طلا در مس (در شعر و شاعری). جلد یک، چاپ اول، تهران: نویسنده، 1371.

سیاهپوش، حمید. باغ تنهایی (یادنامه سهراب سپهری). چاپ دوم، اصفهان: اسپادنا، 1372.

شفیعی کدکنی، محمدرضا. ادوار شعر فارسی. تهران: سخن، 1385.

ـــــــــــــــــــــــــ . آیینه­ای برای صداها. تهران: سخن، 1388.

حسن لی، کاووس. گونه‏های نوآوری در شعر معاصر. چاپ دوم، تهران: ثالث، 1386.

حمیدیان، سعید. داستان دگردیسی. تهران: نیلوفر، 1383.

زرقانی، مهدی. چشم­انداز شعر معاصر ایران. تهران: ثالث، 1387

روزبه، محمدرضا. شعر نو فارسی. شرح تحلیل و تفسیر، تهران: حروفیه، 1383.

شاملو، احمد. مجموعه اشعار. تهران: نگاه، 1389.

فتوحی، محمود. بلاغت تصویر. تهران: سخن، 1389.

فرخزاد، فروغ. مجموعه اشعار. تهران: یاد عارف، 1376.

یوشیج، نیما. مجموعه اشعار. تهران: 1371.

مقالات

پورجوادی، نصرالله، (1370) مساله تعریف الفاظ رمزی در شعر عاشقانه فارسی، مجله معارف دوره هشتم شماره 3.

پورنامداریان، تقی، (1391)، بررسی و تأویل چند نماد در شعر معاصر، مجله ادبیات پارسی معاصر، شماره 1، بهار و تابستان.

شمیسا، سیروس، (1380)  با همکاری حسین علی پور، جریان سمبولیسم اجتماعی در شعر معاصر ایران، مجله مدرس، دوره 5 شماره 3.

صرفی، محمدرضا، (1382)، درآمدی بر نمادپردازی، مجله فرهنگ (ویژه ادبیات فارسی) شماره 46 و 47 تابستان و پاییز.

فتوحی، محمود و مریم علی نژاد، (1387)، نو آوری نیما در فرم درونی شعر فارسی، نشریه پژوهش‏های ادبی، شماره 5 پیاپی18.