• فهرست مقالات Iran

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تاثیر نهادهای فرهنگی بر نهادینه شدن تمدن نوین اسلامی
        غفار زارعی سلیمان قاسمپور علی محمد حقیقی
        نقش فرهنگ به عنوان وجه معنوی و تمدن به عنوان وجه مادی دو مبحث مهم در حوزه هویت و هویت ملی جمهوری اسلامی ایران می باشد. این دو عنصر تفکیک ناپذیر و تقویت کنننده یکدیگر در تاریخ تمدن ایرانی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در جمهوری اسلامی ایران با توجه به تبیین و تاکید چکیده کامل
        نقش فرهنگ به عنوان وجه معنوی و تمدن به عنوان وجه مادی دو مبحث مهم در حوزه هویت و هویت ملی جمهوری اسلامی ایران می باشد. این دو عنصر تفکیک ناپذیر و تقویت کنننده یکدیگر در تاریخ تمدن ایرانی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در جمهوری اسلامی ایران با توجه به تبیین و تاکید بر تمدن سازی بر اساس گفتمان انقلاب اسلامی،مساله هویت تمدنی به عنوان یک مساله اصلی در سیاست فرهنگی مورد توجه قرارگرفته است. بر همین اساس سئوال اصلی تحقیق بر اینست که نهادهای فرهنگی چه تاثیری بر نهادینه شدن تمدن نوین اسلامی در جمهوری اسلامی ایران داشته اند؟ فرضیه اصلی بر اینست که نهادهای فرهنگی با شناخت اهداف و ماهیت لایه های گوناگون تمدن نوین اسلامی بر اساس مولفه های آموزشی،رسانه ای و جامعه پذیری فرهنگی و سیاسی می بایست در جهت نهادینه شدن و بازتولید تمدن نوین اسلامی اقدام نمایند. با توجه به ماهیت گفتمان انقلاب اسلامی و دیدگاه مقام معظم رهبری و همچنین برنامه های تدوین شده در حوزه سیاستگذاری های فرهنگی می توان به هویت تمدنی و توسعه و تعمیق آن دست یافت. روش تحقیق از نوع روش کیفی است و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه¬ای و تحلیل داده‏های گردآوری شده از روش تحلیل کیفی می¬باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ارزیابی مؤلفه‌های باغ‌های شفابخش ایرانی با تأکیدبر حضورپذیری سالمندان جوان در دوران پاندمی کووید-19 از دیدگاه خبرگان و مخاطبان سالمند محیطی (مطالعه موردی: باغ‌‌‌های تاریخی شهر شیراز)
        محمّدعلی رحیمی نگار فتوحی
        پژوهش‌های انجام گرفته در دوران همه‌گیری کووید-19حاکی از آن می‌باشند که قرار گرفتن در معرض طبیعت در کاهش استرس، بهزیستی ذهنی-عاطفی و به‌عبارتی کلی‌تر در بهبود عملکرد روان‌شناختی افراد مؤثر تلقی می‌گردند. به‌عبارتی دیگر، اشخاصی که در طول دوران همه‌گیری در معرض فضاهای سبز چکیده کامل
        پژوهش‌های انجام گرفته در دوران همه‌گیری کووید-19حاکی از آن می‌باشند که قرار گرفتن در معرض طبیعت در کاهش استرس، بهزیستی ذهنی-عاطفی و به‌عبارتی کلی‌تر در بهبود عملکرد روان‌شناختی افراد مؤثر تلقی می‌گردند. به‌عبارتی دیگر، اشخاصی که در طول دوران همه‌گیری در معرض فضاهای سبز باز بوده‌اند، عملکرد روانی بهتری نسبت به سایرین داشته‌اند. سالمندان جوان که گروه خاصی از جامعه می‌باشند نیز از این مقوله جدا نبوده و بیش از سایر گروه‌های جامعه دچار مشکلات ناشی از قرنطینه شدن و جدایی از سایر افراد بوده‌اند. از جهتی دیگر، باغ‌های تاریخی ایرانی جزئی از هویت فرهنگی-تاریخی مردم محسوب می‌گردند و باتوجه به مشکلات ایجاد شده در این دوران می‌توان از آن‌ها به‌عنوان مکانی در حضورپذیری سالمندان جوان بهره برد تا بدین ترتیب بتوان در برقراری آرامش آنان گامی مؤثر برداشت. هدف از انجام مقاله حاضر، مطرح نمودن ارزیابی میان نظرات سالمندان جوان و خبرگان پیرامون ابعاد حضورپذیری سالمندان جوان در محیط‌های شهری می‌باشد. بنابراین، در ابتدا از طریق روش دلفی فازی، مؤلفه‌های مؤثر در حضورپذیری سالمندان در سه بعد کالبدی، معنایی و اجتماعی در باغ‌های شفابخش ایرانی انتخاب گردیده و سپس با استفاده از روش ای‌اچ‌پی به ارزیابی میان آن‌ها پرداخته شد. نتایج حاکی از این می‌باشند که میان دیدگاه‌های این دو گروه مذکور از مؤلفه‌های حضورپذیری سالمندان جوان، تفاوت‌هایی وجود دارند. خبرگان به ترتیب، «مؤلفه‌های بعد کالبدی، مؤلفه‌های بعد معنایی و سپس مؤلفه‌های بعد اجتماعی» را در حضورپذیری سالمندان جوان به باغ‌های ایرانی (در دوران پاندمی ویروس کووید-19) مؤثر می‌دانند. این در حالی است که سالمندان محیطی به ترتیب، «مؤلفه‌های بعد معنايي، مؤلفه‌های اجتماعي و سپس مؤلفه‌های بعد کالبدی را در حضورپذیری» تأثیرگذار دانسته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ساخت سیاسی فضایی مجموعه کشورهای فارسی زبان به عنوان یک منطقه، بر پایه اشتراکات فرهنگی و هویتی
        جواد  حشمتی
        تغییر شرایط و مطرح شدن مولفه های جدید و تاثیر گذار در عرصه سیاست بین الملل حاکی از اهمیت مقوله فرهنگ در پیشبرد هر چه بهتر منافع، اهداف ملی و بهبود روابط کشورهاست. بطوری که امروزه از فرهنگ به عنوان قدرت نرم یاد می شود که زمینه نفوذ و تاثیرگذاری دولت ها را به همراه دارد. چکیده کامل
        تغییر شرایط و مطرح شدن مولفه های جدید و تاثیر گذار در عرصه سیاست بین الملل حاکی از اهمیت مقوله فرهنگ در پیشبرد هر چه بهتر منافع، اهداف ملی و بهبود روابط کشورهاست. بطوری که امروزه از فرهنگ به عنوان قدرت نرم یاد می شود که زمینه نفوذ و تاثیرگذاری دولت ها را به همراه دارد. تعاملات فرهنگی با ایجاد بسترهایی مبتنی بر هویت و ارزش های مشترک فرهنگی از قابلیت تاثیرگذاری بسیاری بر روند همگرایی در عرصه های منطقه ای و بین المللی برخورداند. آسیای مرکزی و جنوبی(که تاجیکستان و افغانستان را در دل خود دارد) از دیرباز بخشی از قلمرو تمدنی و فرهنگی ایران بوده، بطوری که بسیار فراتر از جغرافیای سیاسی فعلی ایران بوده است. این پژوهش براساس ماهیت و روش توصیفی ـ تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز به شیوه کتابخانه ای و براساس مراجعه به منابع معتبر کتب، مقالات و گزارشات مستند گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده اشتراکات فرهنگی و هویتی بسیاری از جمله زبان فارسی، موسیقی، آداب و رسوم کهن و مشترک، بین ایران و کشورهای فوق الذکر می باشد که می تواند بسترهای لازم برای ایران در عرصه تعاملات منطقه ای و ساخت یک منطقه جدید در این حوزه جغرافیایی فراهم آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تجلی روح خلوت بر خانه های برونگرای ایرانی(نمونه موردی:خانه کلبادی استان مازندران)
        امیرحسین  شیردل جمال الدین مهدی نژاد روشنک ناصری اکبر
        خلوت به عنوان یک نیاز مهم، نتیجه تنظیم تعامل بین انسان در محیط است. تأثیر پارادایم های جاری فعالیت و مسائل فرهنگی، اجتماعی و عقیدتی، خلوت مطلوب را به همراه دارد. ایجاد فضای مناسب برای خلوت در خانه های ایران، یک ویژگی بنیادین در معماری ایران است که از ابتدا تأثیر قابل تو چکیده کامل
        خلوت به عنوان یک نیاز مهم، نتیجه تنظیم تعامل بین انسان در محیط است. تأثیر پارادایم های جاری فعالیت و مسائل فرهنگی، اجتماعی و عقیدتی، خلوت مطلوب را به همراه دارد. ایجاد فضای مناسب برای خلوت در خانه های ایران، یک ویژگی بنیادین در معماری ایران است که از ابتدا تأثیر قابل توجهی در ساختار خانه ها داشته است. در این راستا این سوال پیش می آید که آیا شهرهای حاشیه دریای خزر با معماری برونگرا، تحت تأثیر الگوهای خلوت قرار می گیرند؟ بررسی راهکارهایی معمارانه برای برطرف کردن خلوت در این نوع خانه ها، به طور کافی توجه پژوهشگران را به خود جلب نکرده است. لذا با هدف شناسایی الگوهای رایج در خانه‌های برونگرا، این پژوهش به روش کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی به جمع‌آوری مطالب پرداخته است. مقاله حاضر در قالب یک پژوهش تفسیری-تاریخی تنظیم شده است که از اطلاعات جمع آوری شده به صورت توصیفی-تحلیلی برای تجزیه و تحلیل استفاده گشته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بسیاری از خانه‌های برونگرا در ایران در محوطه‌های بزرگ ساخته شده‌اند و کاشت درختان در داخل حیاط به طور قابل توجّهی دید به داخل فضای زندگی را محدود می‌کند. همین عامل نقش بسزائی در تعریف مرز و حدود ساختمان دارد. ورودی نقشی اساسی در پیوند فضای عرصه خصوصی و عمومی در تأمین خلوت ایفا می‌کند. همچنین با ایجاد شکستگی‌ها و زوایا و وجود اختلاف ارتفاع و قرارگیری اتاق‌ها در طبقات بالای خانه، دید مستقیم محدود شده و حریم بصری و خلوت را برطرف می‌کند. نتایج حاصل از بررسی سازوکارهای مؤثر خلوت در خانه‌ برونگرای عمارت خانه کلبادی نشان می‌دهد در عین وجود رابطه بین داخل و خارج بنا، نظم و سازوکارهایی برای حفظ و ایجاد حالت محرمانگی، خلوت و محدودیت اعمال می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - شاخص‌های ماهواره‌ای در پایش خشک‌سالی ایران
        سيدمهدي پژوهان
        خشکسالی یکی از مظاهر طبیعی متأثر از وضعیت اقلیمی و از پدیده‌های مهم مورفوکلیماتیک کشور ایران محسوب می‌شود به شکلی که افزایش یا کاهش یک یا چند عنصر اقلیمی مثل دما، بارش موجب پیدایش این پدیده می‌شود. خشکسالی یکی از پدیدهای مخرب اقلیمی است که در صورت عدم مدیریت اثرات ناگوا چکیده کامل
        خشکسالی یکی از مظاهر طبیعی متأثر از وضعیت اقلیمی و از پدیده‌های مهم مورفوکلیماتیک کشور ایران محسوب می‌شود به شکلی که افزایش یا کاهش یک یا چند عنصر اقلیمی مثل دما، بارش موجب پیدایش این پدیده می‌شود. خشکسالی یکی از پدیدهای مخرب اقلیمی است که در صورت عدم مدیریت اثرات ناگواری بر اکولوژی هر منطقه وارد می‌کند. مهم‌ترین بازخورد این پدیده زیان‌های اقتصادی آن است. پايش خشکسالی به‌منظور مدیریت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق ابتدا به تعریف کاربردی‌ترین شاخص‌های پایش ماهواره‌ای از پدیده خشکسالی شده است و سپس اقدام به اجرای آن در باندهای تصاویر ماهواره‌های هواشناسی شده است. این روش از نظر اقتصادی و زمانی هم به‌صرفه‌تر از روش‌های قدیمی و هم روش مکمل مبتنی بر پایش میدانی است. نتایج حاصل از بررسی شاخص‌های ماهواره‌ای نشان داده است که اولاً در همه شاخص‌های گیاهی از محدوده متوسط طیف الکترومغناطیس 670 نانومتر و محدوده متوسط 765 نانومتر که به ترتیب به باندهای سرخ و فروسرخ معروف‌اند، استفاده می‌شود. ثانیاً نتایج حاصل از اجرای نقشه خروجی مؤید توانایی بالای این شاخص‌ها در نمایش تغییرات پوشش گیاهی و در نهایت پایش خشکسالی است. نتایج این تحقیق می‌تواند در پایش به‌روز خشکسالی و موسسات ذیربط مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارائه مدل چابکی سازمان و رهبری تحول‌گرا با توجه به نقش تعدیل‌گر هوش استراتژیک مدیران در شرکت پایانه‌های نفتی ایران
        سمیرا بیرم وند حمدالله   منظری توکلی
        زمینه و هدف: محیط کسب و کار پویای امروزی نیروی محرکه چابکی سازمانی، رهبری تحول‌گرا و هوش استراتژیک است و سازمان ها برای درک تغییر محیطی و سپس پاسخگویی سریع و کارا نیازمند به مؤلفه هاست.هدف پژوهش حاضر ارائه مدل چابکی سازمان و رهبری تحول‌گرا با توجه به نقش تعدیل‌گر هوش ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: محیط کسب و کار پویای امروزی نیروی محرکه چابکی سازمانی، رهبری تحول‌گرا و هوش استراتژیک است و سازمان ها برای درک تغییر محیطی و سپس پاسخگویی سریع و کارا نیازمند به مؤلفه هاست.هدف پژوهش حاضر ارائه مدل چابکی سازمان و رهبری تحول‌گرا با توجه به نقش تعدیل‌گر هوش استراتژیک مدیران شرکت پایانه‌های نفتی ایران می باشد. روش بررسی: این پژوهش دارای رویکردی آمیخته (کیفی و کمی) است و ابزار گردآوری اطلاعات مراجعه به اسناد، مصاحبه با خبرگان و پرسشنامه می باشد.جامعه آماری این پژوهش شامل 19 نفر از اساتید دانشگاه و مدیران پایانه‌های نفتی ایران می‌باشد که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدندو با استفاده از روش تحلیل مضمون، به بررسی و کدگذاری مصاحبه‌ها پرداخته ‌شد. یافته ها: نتایج حاصل از کدگذاری باز منجر به استخراج 108 کد اولیه، 35 مضمون پایه و 13 مضمون سازمان‌دهنده شامل ایجاد چشم انداز سازمانی پویا، دگرگونی در ارزش های فرهنگی، ایجاد رابطه بین علایق فردی و جمعی در سازمان، ارتقا ظرفیت انطباق پذیری پیروان، چابکی رهبری، چابکی در فرآیندها و فناوری، چابکی کارکنان، چابکی در فرهنگ، چابکی در خدمت رسانی، هوشمندی منابع انسانی، طراحی هوشمند فرآیندها، هوشمندی کلان محیطی و منابع مالی هوشمند گردید. نتیجه گیری: در فضای کسب و کار غیر قابل پیش بینی و متغیر عصر کنـونی، برتـری در رقابت هدف اصلی هر سازمانی است و برای رویارویی با تغییرات غیرقابل پیش‌بینی، همیشگی و بی‌سابقه چابکی سازمانی، رهبری تحول‌گرا و هوش استراتژیک مهمترین نیاز برای راهای از چالش هاست که باید به آن توجه ویژه داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - وضعیت حقوقی کودکان خارج از عقد نکاح در حقوق ایران و فقه امامیه
        عصمت سوادی  
        کودکان خارج از عقد نکاح، کودکانی هستند که بر حسب قانون و یا در صورت فقدان مواد قانون بر اساس فتاوی علما، کودکان مشروع یا نامشروع محسوب می شوند.در صورت مشروع شناخته شدن مانند کودکان ناشی از وطی به شبهه، این کودکان از حقوق کودکان مشروع و قانونی بهره مند می‌شوند. اما در چکیده کامل
        کودکان خارج از عقد نکاح، کودکانی هستند که بر حسب قانون و یا در صورت فقدان مواد قانون بر اساس فتاوی علما، کودکان مشروع یا نامشروع محسوب می شوند.در صورت مشروع شناخته شدن مانند کودکان ناشی از وطی به شبهه، این کودکان از حقوق کودکان مشروع و قانونی بهره مند می‌شوند. اما در صورت نامشروع شناخته شدن مانند ولدزنا، مطابق دیدگاه حقوقی، نسب این کودکان، نامشروع و غیرقانونی است و قانون مدنی ایران هم در ماده ۱۱۶۷ به پیروی از فقهای امامیه، طفل متولد از زنا را ملحق به زانی نمیداند. مفهوم عدم الحاق آن است که قانون، نسب طبیعی کودک نامشروع را نادیده میگیرد و آثار قانونی نسب مانند ولایت قهری، حضانت، نفقه و ارث را بر آن مترتب نمیکند. نتیجه آنکه حقوق و تکالیفی که قانون برای اولاد در نظر گرفته است، به کودکان مشروع اختصاص می یابد. حال پرسش اساسی این است که کودکان نامشروع چه جایگاه قانونی در نظام حقوقی ما دارند و حقوق مالی و غیرمالی این کودکان بر عهده چه کسانی است؟ این پایان‌نامه کودکان خارج از نکاح و حقوق آنها را مورد بررسی قرار داده است و سعی در ارائه پیشنهادهای مناسب در جهت برابری حقوق کودکان موضوع این پایان نامه با کودکان حاصل از عقد نکاح داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - اولویت‌بندی توسعه پایدار زیرساخت‌های راهبردی با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی: مطالعه موردی کشور ایران
        بابک نبی زاده سامان سلیمانیان
        مقدمه: اهمیت حرکت جهانی بسوی توسعه پایدار در سال‌های گذشته افزایش یافته است و ضروری است که در هر کشور مفهوم توسعه تحت چهارچوبی که نیاز‌های حال و آینده آن ملت را فرآهم آورد، بازتعریف شود. از این رو، هدف این پژوهش این است که در یک حیطه مشخص و بر اساس یک الگویی کاربردی سه چکیده کامل
        مقدمه: اهمیت حرکت جهانی بسوی توسعه پایدار در سال‌های گذشته افزایش یافته است و ضروری است که در هر کشور مفهوم توسعه تحت چهارچوبی که نیاز‌های حال و آینده آن ملت را فرآهم آورد، بازتعریف شود. از این رو، هدف این پژوهش این است که در یک حیطه مشخص و بر اساس یک الگویی کاربردی سه زیر زیرساخت راهبردی و حائز اهمیت شبکه سراسری توزیع برق، شبکه آب‌رسانی و شبکه توزیع سوخت‌های فسیلی را اولویت‌بندی کند. مواد و روش‌ها: این پژوهش با کاربرد روش جامع تصمیم‌گیری چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، بر اساس تجربیات بدست آمده در طراحی، اجرا و بهره‌برداری زیرساخت‌های راهبردی و با نظرسنجی از ۱۲ نفر خبره، زیرساخت‌های مورد بررسی را به نسبت چهار معیار اقتصادی، اجتماعی، محیط‌زیستی و فنی به همراه ۱۰ لایه زیرمعیار هزینه سرمایه‌گذاری و ساخت، هزینه نگهداری، اشتغال زایی، پذیرش و نرخ مشارکت عمومی، آلودگی آب، خاک و هوا، کیفیت نهایی، بازدهی فنی و آموزش نیروی متخصص اولویت‌بندی کرده است. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که در بررسی ابعاد توسعه پایدار، معیار محیط زیستی با وزن 30/0 بیشترین اولویت را دارد و پس از آن نیز معیار فنی با وزن 24/0 می‌باشد. معیار‌های اجتماعی و اقتصادی نیز به ترتیب با اوزان 224/0 و 223/0 در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند. همچنین شبکه توزیع سوخت با وزن 026/0 بالاترین اهمیت را در توسعه پایدار زیرساخت‌ها داشت. اولویت دوم را شبکه توزیع سراسری برق با وزن 0252/0 و سومین اولویت را نیز با وزن 251./. شبکه آب‌رسانی داشتند. در ادامه بررسی وزن جایگزین‌های اولویت‌بندی زیرساخت‌های استراتژیک هدف برپایه معیار‌های اصلی نشان داد که شبکه آب‌رسانی در معیار‌های اقتصادی و محیط زیستی به ترتیب با اوزان 27/0 و 34/0 بیشترین اولویت را داشته است. در معیار اجتماعی شبکه سراسری توزیع برق با وزن 26/0 دارای بالاترین اولویت بوده است و در معیار فنی نیز اولویت را شبکه سوخت با وزن 33/0 داشت. نتیجه‌گیری: ایران با وابستگی زیرساخت‌هایش به انرژی‌های فسیلی در گام نخست به برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار در فرآیند‌های اکتشاف، استخراج، پالایش و شبکه حمل و نقل سوخت‌های فسیلی نیاز دارد. سپس شبکه برق کشور نیازمند تغییرات بنیادین در سیستم برق‌رسانی و همگرایی با تکنولوژی‌های پیشرفته می‌باشد. در گام سوم نیز با توجه به بحران آب، ایران نیازمند تزریق سرمایه و تکنولوژی‌های نوین به زیرساخت‌های خود است تا به راندمان بالاتری دست یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - واکاوی الگوهای سیاسی نفوذ نظام سلطه در جمهوری اسلامی ایران
        احمدرضا حبیبی
        چکیده الگوهای سیاسی نفوذ که حاصل تجربه استکبار جهانی در سرنگونی نظام های ضد امپریالیسم است، نقشه راه نفوذ سیاسی نظام سلطه در جمهوری اسلامی ایران است. لذا پژوهش حاضر در پاسخ به این پرسش که نفوذ سیاسی نظام سلطه با استفاده از چه الگوهای سیاسی در جمهوری اسلامی ایران صورت م چکیده کامل
        چکیده الگوهای سیاسی نفوذ که حاصل تجربه استکبار جهانی در سرنگونی نظام های ضد امپریالیسم است، نقشه راه نفوذ سیاسی نظام سلطه در جمهوری اسلامی ایران است. لذا پژوهش حاضر در پاسخ به این پرسش که نفوذ سیاسی نظام سلطه با استفاده از چه الگوهای سیاسی در جمهوری اسلامی ایران صورت می گیرد ، به روش توصیفی ـ تحلیلی به واکاوی و تبیین الگوهای سیاسی نفوذ نظام سلطه در جمهوری اسلامی ایران پرداخته است . پژوهش حاضر نشان می دهد که نظام سلطه پس از ناکامی در رویکرد سخت برای مقابله با انقلاب اسلامی ایران با رویکرد نرم وارد کارزار مقابله با نظام جمهوری اسلامی شده است و با استفاده از الگوهای دموکراسی سازی، جنگ ایده ها، جنگ اراده ها، رفولوسیون، مبارزه بی خشونت، نرمالیزاسیون و نبرد محاسباتی، با هدف استحاله و سرنگونی انقلاب اسلامی، و با استفاده از بازیگران داخلی و خارجی، اقدام به نفوذ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تحلیلی بر برنامه جهانی هفده گانه توسعه و رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        مجید  عبدالهی محمد رضا قائدی مریم مرادی حبیب اله ابوالحسن شیرازی
        دولتها برای توسعه یافتن نیاز به برنامه¬ریزیهای منظم و مدون دارند. همچنین در نظام بین¬المللی برای همکاری بهتر و بیشتر دولتها با یکدیگر، سازمان ملل به تدوین و ارایه برنامه¬هایی اقدام کرده است. برای مثال برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه، یکی از این اقداماتی است که در نظر گرفته چکیده کامل
        دولتها برای توسعه یافتن نیاز به برنامه¬ریزیهای منظم و مدون دارند. همچنین در نظام بین¬المللی برای همکاری بهتر و بیشتر دولتها با یکدیگر، سازمان ملل به تدوین و ارایه برنامه¬هایی اقدام کرده است. برای مثال برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه، یکی از این اقداماتی است که در نظر گرفته شده است. آنچه که در این میان، به توسعه سریعتر و هماهنگ کشورها در راستای برنامه¬های بین¬المللی کمک می¬کند سیاست خارجی کارامد می¬باشد. در رابطه با اهمیت سیاست خارجی که تنظیم کننده روابط میان کشورها می¬باشد باید گفت که سیاست خارجی، همواره بازتاب ماهیت حکومت است؛ سطح و ژرفای تغییر در سیاست خارجی کشورها ارتباط مستقیمی با شکل نظام حکومتی، مدل تصمیم¬گیری، هنجارها و اصول حاکم و مؤلفه¬های محیطی متعددی است که بازخوردهای استمرار و تغییر را به درون سیستم باز می-گرداند. هدف اصلی در این مقاله، تحلیل نقش برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می¬باشد. سوال اصلی مطرح شده این است که برای برنامه جهانی هفده¬گانه توسعه، رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش، با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از یافته¬هایی که با روش کتابخانه¬ای و سایتهای اینترنتی گردآوری شده¬اند، بهره برده شده است. نتایج یافته¬ها نشان می¬دهند که با توجه به اینکه موضوع توسعه در برنامه¬های سیاست خارجی ج.ا.ایران مورد توجه قرار دارد ولی در راستای اهداف هفده¬گانه توسعه جهانی، اقدامات مؤثری در رویکرد و رفتار سیاست خارجی مشاهده نمی¬شود. وضعیت فقر و توسعه¬نیافتگی برخی استانهای کشور مانند سیستان¬وبلوچستان، شاخصهای زیست¬محیطی درون کشور (مشکلات کم آبی، خشک شدن تالابها و دریاچه¬ها) از نمونه¬های نبود رویکرد مؤثر در سیاست خارجی می¬باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - توافق جمهوري اسلامي ایران و عربستان سعودی و تأثیر آن بر کنشگری گروه¬های مقاومت فلسطینی
        محمدباقر  مکرمی پور سهراب محمدزاده ندا  پارسا
        خاورمیانه به عنوان یک مجموعه امنیتی خاص به جهت وضعیت مبهم، پیچیده ای که دارد همواره صحنه ائتلاف و رقابت میان قدرت های بزرگ فرامنطقه ای و قدرت های منطقه بوده است و در این میان کشورهای ایران و عربستان به عنوان دو قدرت تعيين كننده و صاحب¬نفوذ در منطقه، قدرت لازم براي شكل¬ چکیده کامل
        خاورمیانه به عنوان یک مجموعه امنیتی خاص به جهت وضعیت مبهم، پیچیده ای که دارد همواره صحنه ائتلاف و رقابت میان قدرت های بزرگ فرامنطقه ای و قدرت های منطقه بوده است و در این میان کشورهای ایران و عربستان به عنوان دو قدرت تعيين كننده و صاحب¬نفوذ در منطقه، قدرت لازم براي شكل¬دهي و تأثیر¬گذاری بر مناسبات منطقه غرب آسیا را دارند. به¬طوري كه آشكارا مي¬توان منطقه¬ي غرب آسیا و شمال آفریقا را متاثر از سیاست¬های دو کشور مزبور و كيفيت روابط آن¬ها با يكديگر دانست. از اين رو، از سر گيري روابط دو كشور كه- پس از 7 سال قطع کامل روابط، طی پنج دور مذاکرات در بغداد و عمان سرانجام در تاریخ 10 مارس 2023 با میانجی¬گری چین در پکن و - با امضاي توافق نامه صلح صورت گرفت، از اهميت بسياري برخوردار است. اين توافقنامه که به دلیل پیامدهای متعدد آن بر مناسبات منطقه¬اي، بازتاب گسترده¬ای در رسانه¬های منطقه و جهان در پی داشته است، سؤالات متعددي را در مورد مسائل منطقه¬اي مطرح مي¬سازد. در این پژوهش، نگارندگان اثر به دنبال بررسی تأثیر این توافق ويژه و دو جانبه، بر کنشگری گروه¬های مقاومت فلسطیني مي¬باشند. فلذا، پرسش اصلي این پژوهش را مي¬توان چنين طرح نمود كه «توافق ایران و عربستان چه تاثیری بر کنشگری گروه¬های مقاومت فلسطینی خواهد داشت؟». در پاسخ به سؤال مزبور، كه نگارندگان اثر با رویکردی توصیفی-تحلیلی در مقام پاسخگويي بدان برآمده¬اند، مي¬توان چنين فرضيه¬اي را طرح نمود كه: بر مبنای نظريه¬ي "واقع¬گرایی ساختاری" و همچنين نظریه¬ي "موازنه تهدید"، توافق مذکور، زمینه کنشگری فعال و به تبع آن موازنه تهدید را به نفع گروه¬های فلسطینی تغییر خواهد داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی اهداف اقتصادی ایران و چین در سند همکاری جامع راهبردی
        آرزو عسکری مهرداد صالحی یگانه
        روابط ایران و چین پیشینه تاریخی طولانی دارد. اولین ارتباطات آنها از طریق جاده ابریشم قدیم صورت گرفت و امروزه با طرح جاده ابریشم نوین توسط چین و سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله، روابط دو کشور به سطح مشارکت راهبردی گسترش پیدا کرده است. چین برای عملیاتی کردن طرح کمربنده را چکیده کامل
        روابط ایران و چین پیشینه تاریخی طولانی دارد. اولین ارتباطات آنها از طریق جاده ابریشم قدیم صورت گرفت و امروزه با طرح جاده ابریشم نوین توسط چین و سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله، روابط دو کشور به سطح مشارکت راهبردی گسترش پیدا کرده است. چین برای عملیاتی کردن طرح کمربنده راه با کشورهای زیادی سند همکاری امضا کرده است. ایران نیز به دلیل موقعیت زئوپلیتیکی خاص، مورد توجه ویژه پکن قرار گرفته است. از این رو، در 7 فروردین ۱۴۰۰ سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله بین وزرای خارجه ایران و چین به امضاء رسید که قرار است نقشه راهی برای همکاری آينده طرفین باشد. پژوهش حاضر تلاشی است برای پاسخ به این پرسش که جمهوری اسلامی ایران و چین از طریق سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله چه اهداف اقتصادی را دنبال می کنند؟ فرضیه مطرح شده این است که اصلی ترین هدف چین در قرارداد مذکور تنوع بخشی به منابع انرژی و تأمین امنیت آن است. از طرف دیگر، مهم ترین هدف جمهوری اسلامی ایران نیز رهایی از محاصره اقتصادی از طریق افزایش مبادلات تجاری با چین در شرایط اعمال تحریم های اقتصادی است. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و گردآوری اطلاعات نیز به صورت استفاده از منابع مکتوب اعم از کتب، مقالات، اسناد و داده های اینترنت می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - واکاوی ابعاد و مولفه های مدل عوامل کلیدی ارزش‌آفرینی پایدار در زنجیره‌‌های تامین: مطالعه موردی صنعت نفت و ‏گاز ایران
        فيروز  خدائی هوشنگ   تقی‌زاده مجید  باقرزاده خواجه
        هدف مطالعه حاضر طراحی مدل عوامل کلیدی ارزش‌آفرینی پایدار در زنجیره‌‌های تامین صنعت نفت و ‏گاز ایران است. این پژوهش از گونه بنیادی و به لحاظ روش، ترکیبی (کیفی و کمی) است. ابتدا با مرور نظام‌مند سه مرحله‌ای اسناد علمی غربال و مدل مضامین با رویکرد کیفی تحلیل مضمون از داخل چکیده کامل
        هدف مطالعه حاضر طراحی مدل عوامل کلیدی ارزش‌آفرینی پایدار در زنجیره‌‌های تامین صنعت نفت و ‏گاز ایران است. این پژوهش از گونه بنیادی و به لحاظ روش، ترکیبی (کیفی و کمی) است. ابتدا با مرور نظام‌مند سه مرحله‌ای اسناد علمی غربال و مدل مضامین با رویکرد کیفی تحلیل مضمون از داخل اسناد مزبور استخراج شد. بر همین اساس، ابتدا با جستجوی پایگاه‌های علمی معتبر، 1103 سند مشخص شد که در طی سه ‏بار غربال بر اساس ارتباط عنوان، چکیده و بررسی متن کامل با رویکرد مرور نظام مند، به 62 فقره سند تقلیل یافت و بعنوان نمونه ‏کیفی لحاظ گردید. یافته‌های تحلیل محتوای مضمونی پس از بررسی روایی و پایایی در 9 ‏مضمون کلان و 50 مضمون فرعی از میان 850 فقره مشاهدات در قالب کدهای باز و در چندین مرحله بازبینی استخراج شد. در بخش کمی، مدل مضامین حاصل‌شده در گام قبلی به‌صورت پرسش‌نامه تنظیم و پس از بررسی روایی و پایایی ‏مابین متخصصین فعال در زمینه صنعت نفت و گاز توزیع‌شده است. پس از ‏گردآوری داده‌ها، مدل کیفی با رویکرد آماری تحلیل عاملی تأییدی‏ ارزیابی و تایید شد. ابعاد مدل مزبور عبارتند از: کیفیت ‏راهبری، ‏‏قابلیت‌های ‏زیربنایی، ‏ساختاری و ‏سازماندهی، ‏ارزیابی و ‏بازخوردگیری، کیفیت ارتباطات، ‏کیفیت منابع، ‏‏تسهیل کننده‌های ‏مدیریت دانشی، ‏ آگاهی و حمایت اجتماعی، ‏توانایی یکپارچه‌سازی ‏فرایندها بین ‏عوامل و ‏اجزای زنجیره و ‏تسهیل کننده‌های ‏ارتقای پایداری ‏در زنجیره. نهایتا بر مبنای یافته‌ها پیشنهادهای تحقیق ارائه شده است.‏ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - مدل‌سازی و تحلیل سناریوهای آینده نظام بانکی در ایران
        علی رضائیان حمیدرضا فرتوک زاده میثم رجبی نهوجی نیما لطفی فروشانی
        پژوهش حاضر با نگاهی توصیفی تحلیلی به دنبال ترسیم فضاهای حالت محتمل در آینده نظام بانکی ایران است. در فرایند انجام این پژوهش، ابتدا هشت کنش گر اصلی شامل دولت، مجلس، قوه قضائیه، بانک مرکزی، بانک های دولتی، بانک های خصوصی، مشتریان خرد و مشتریان کلان بانک ها طی مصاحبه های چکیده کامل
        پژوهش حاضر با نگاهی توصیفی تحلیلی به دنبال ترسیم فضاهای حالت محتمل در آینده نظام بانکی ایران است. در فرایند انجام این پژوهش، ابتدا هشت کنش گر اصلی شامل دولت، مجلس، قوه قضائیه، بانک مرکزی، بانک های دولتی، بانک های خصوصی، مشتریان خرد و مشتریان کلان بانک ها طی مصاحبه های باز با خبرگان بانکی شناسایی شدند. سپس دو کنش گر اثرگذار در خلق سناریوهای آینده نظام بانکی (دولت و متقاضیان کلان منابع مالی) و گزینه های تصمیم هر یک برای خلق آینده مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه گزینه های امکان پذیر و اولویت هر کدام تعیین شد. در پایان ضمن تحلیل پایداری وضعیت های محتمل، سیاست های پیشنهادی برای هر یک از حالات عنوان گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - کاربست رویکرد ساختاری-تفسیری پیچیدگی زنجیره تامین و نقش آن در رقابت پذیری در صنعت خودرو سازی
        سعید زنگنه بلقیس باورصاد مجید نیلی احمد آبادی
        پیشرفت گسترده در عملیات مدیریت زنجیره تامین و تحقیقات لجستیکی منجر به تغییر ماهیت رقابت در کسب‌وکارهای امروزی شده است. در فرآیند زنجیره تامین، عملکرد مدیریت زنجیره تامین یک فاکتور مهم و کلیدی برای کسب مزیت رقابتی می‌باشد . هدف از این مقاله کاربست رویکرد ساختاری-تفسیری پ چکیده کامل
        پیشرفت گسترده در عملیات مدیریت زنجیره تامین و تحقیقات لجستیکی منجر به تغییر ماهیت رقابت در کسب‌وکارهای امروزی شده است. در فرآیند زنجیره تامین، عملکرد مدیریت زنجیره تامین یک فاکتور مهم و کلیدی برای کسب مزیت رقابتی می‌باشد . هدف از این مقاله کاربست رویکرد ساختاری-تفسیری پیچیدگی زنجیره تامین و نقش آن در رقابت پذیری در صنعت خودرو سازی در صنعت خودرو سازی است. این مقاله از نظر هدف توسعه ای است؛ که با استفاده از روش ترکیبی، در دو مرحله، شامل شناسایی شاخص ها به روش تحلیل مضمون و آزمون آن به روش پیمایشی از نوع همبستگی انجام شده است. جامعه آماری مقاله در فاز کیفی مدیران شعب شرکت ایران خودرو استان خوزستان و اساتید و در فاز کمی مدیران، کارکنان و دست‌اندرکاران شعب شرکت ایران خودرو استان خوزستان است که در بخش کمی از طریق تشکیل ماتریس خودتعاملی ساختاری به دنبال مدل‌سازی ساختاری و تفسیری می‌باشد. حجم نمونه آماری در فاز کیفی به روش قضاوتی تعیین شد. نتایج پژوهش نشان داد؛ 3 شاخص اصلی و 15 شاخص فرعی به عنوان عوامل مدل اصلی شناسایی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - ارایه الگوی مدیریت جذب توریسم سلامت درآینده ایران
        مانیا امین زاده علی حاجیها حسین وظیفه دوست فریدون رهنما رودپشتی
        چکیدهزمینه: با توجه به فرصت های مناسب اقتصادی-جغرافیایی کشور و ارزآوری صنعت گردشگری سلامت، استفاده از این فرصت‎ ها نیازمند آینده نگری و نقشه راه مناسب، به منظور ارائه راهکار های لازم جهت جذب گردشگران سلامت می باشد.هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت جذب گردشگر چکیده کامل
        چکیدهزمینه: با توجه به فرصت های مناسب اقتصادی-جغرافیایی کشور و ارزآوری صنعت گردشگری سلامت، استفاده از این فرصت‎ ها نیازمند آینده نگری و نقشه راه مناسب، به منظور ارائه راهکار های لازم جهت جذب گردشگران سلامت می باشد.هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت جذب گردشگری سلامت کشور، به منظور بهره برداری از فرصت های آینده این صنعت انجام شده است.روشها: در این پژوهش از استراتژی نظریه داده بنیاد و طرح نظام مند اشتراس-کوربین استفاده گردید. روش نمونه‌گیری به صورت نظری و برای جمع آوری اطلاعات و رسیدن به اشباع نظری، 18 مصاحبه نیمه ساختار یافته با پزشکان متخصص و مجریان حوزه گردشگری سلامت انجام شد. برای روایی و پایایی پژوهش از شیوه بررسی به وسیله اعضاء، مشارکتی بودن، روش مثلث‎سازی و روش بازآزمون استفاده گردید. نکات کلیدی مصاحبه ها طی مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل و برای اولویت بندی آنها از روش دلفی استفاده شد.یافته ها: عوامل موثر بر جذب گردشگران سلامت کشور در قالب الگوی پارادایمی، با 16 مقوله و 51 مفهوم استخراج گردید. همچنین اولویت عوامل سازنده الگو با استفاده از روش دلفی و نظر خبرگان طی 2 مرحله تعیین و با انحراف معیار کمتر از 05/0 همگرا گردید. نتیجه: نتایج پژوهش نشان داد که به ترتیب چهار مقوله برنامه ریزی، مزیت هزینه ای، کیفیت خدمات درمانی، و نیروهای فنی و تخصصی در اولویت بالاتری قرار دارند و باید محور برنامه های آینده مدیریت جذب گردشگری کشور قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - برنامه ریزی آینده ایران با برندسازی ملی
        امین اردلان حسین وظیفه دوست هاشم نیکومرام
        به منظور برنامه ریزی آینده، آگاهی از نگرش ها، برداشتها و شناسایی عوامل و ابعاد مختلفی که بر برند ملی یک کشور تاثیر دارند از سوی هر متخصص و سازمانی که خواهان ایجاد، بهره برداری، حفظ و توسعه یک برندملی است ضروری می باشد. از این رو مطالعه حاضر به دنبال یافتن عوامل اثرگذار چکیده کامل
        به منظور برنامه ریزی آینده، آگاهی از نگرش ها، برداشتها و شناسایی عوامل و ابعاد مختلفی که بر برند ملی یک کشور تاثیر دارند از سوی هر متخصص و سازمانی که خواهان ایجاد، بهره برداری، حفظ و توسعه یک برندملی است ضروری می باشد. از این رو مطالعه حاضر به دنبال یافتن عوامل اثرگذار در برندسازی ملی به نحوی است که متغیرهای مختص کشور ایران را شناسایی کرده و به منظور برنامه ریزی آینده برند ملی بتواند نقشه راه مناسب و جامعی را ارایه نماید. جامعه آماری تحقیق گردشگرانی که از ایران بازدید کرده اند که اطلاعات از 987 نفر نمونه به کمک پرسشنامه جمع آوری گردید. با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی و مدل سازی معادلات ساختاری فرضیه های هشت گانه تحلیل شده و از نظر هدف در زمره پژوهش های کاربردی به حساب می آید. نتایج نشان می دهد که عوامل دولت، فرهنگ، گردشگری، جامعه، جغرافیا و طبیعت، بر برندملی تاثیرگذار هستند. همچنین برندهای صادراتی، علم و فناوری و اقتصاد از عوامل موثر بر برند ملی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - شناسایی و اولویت بندی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تصمیم گیری مصرف کنندگان در انتخاب کالاهای تولید داخلی با هدف ارائه الگوی مصرفی کالاهای ایرانی (در راستای حمایت از تولید ملی)
        فیروزه حاجی علی اکبری نرگس صدیقیان
        الگوی مصرفی خانوارها در طول زمان و منبعث از تحولات فرهنگی، اجتماعی ودرآمدی دستخوش تغییر و تحول می شودو انتظار می رود که به تبع آن تولیدکنندگان و برنامه ریزان اقتصادی هماهنگ با بازار حرکت کنند و نیازهای تولیدی،واردات کالا و به طور کلی نوع نگرش به کالاهای مصرفی رادر مجموع چکیده کامل
        الگوی مصرفی خانوارها در طول زمان و منبعث از تحولات فرهنگی، اجتماعی ودرآمدی دستخوش تغییر و تحول می شودو انتظار می رود که به تبع آن تولیدکنندگان و برنامه ریزان اقتصادی هماهنگ با بازار حرکت کنند و نیازهای تولیدی،واردات کالا و به طور کلی نوع نگرش به کالاهای مصرفی رادر مجموعه ای واقع بینانه و منطبق با آمار و اطلاعات دقیق ساختارسازی نمایند. هدف اصلی پژوهش حاضر،شناسایی و اولویت بندی مهمترین عوامل تأثیرگذاربر تصمیم گیری مصرف کنندگان در انتخاب کالاهای تولید داخلی با هدف ارائه الگوی مصرفی کالاهای ایرانی در آینده است. روش تحقیق حاضر روش دلفی است،که با انجام مصاحبه بین 34 نفر از مصرف کنندگانی که دانش و آگاهی لازم در مورد محصولات ایرانی و خارجی را داشتند ،متغیرها استخراج شد و بعد از ساختن پرسش نامه وتأیید روایی آن، ومحاسبه میانگین هندسی پر تکرارترین متغیرها احصاء گردید.با استفاده از نرم افزار MICMAC ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده ها و مدل نهایی گردیده است.بر اساس مدل نهایی ارائه شده در پژوهش مشخص شد که هفت متغیر در گرایش مصرف کنندگان به سمت استفاده از کالای ایرانی بیشترین تأثیر را دارند که عبارتند از:کیفیت،قیمت،کارکرد محصول،بسته بندی، پشیمانی بعد از خرید(شک و ناراحتی)،طراحی و گارانتی، که تولید کنندگان کالاهای ایرانی می توانند با اولویت دادن به این عوامل در راستای تولید و ورود به بازار، از آنها بهره مند گردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - ارائه چارچوبی برای عشق به برند در میان مصرف کنندگان ایرانی با تحلیلی بر پیشایندها و پیامدهای آن
        سمیه علی نژاد مسعود کیماسی محمدعلی شاه حسینی
        هدف پژوهش حاضر، توسعه مدلی برای شناسایی ابعاد سنجش عشق به برند، متغیرهای موثر بر ابعاد عشق به برند و متغیرهای تاثیرپذیر از ابعاد عشق به برند در میان مصرف کنندگان ایرانی می باشد. در این پژوهش، محقق از روش تحلیل کیفی استفاده کرده است. بدین منظورجهت توسعه مدل عشق به برند ا چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، توسعه مدلی برای شناسایی ابعاد سنجش عشق به برند، متغیرهای موثر بر ابعاد عشق به برند و متغیرهای تاثیرپذیر از ابعاد عشق به برند در میان مصرف کنندگان ایرانی می باشد. در این پژوهش، محقق از روش تحلیل کیفی استفاده کرده است. بدین منظورجهت توسعه مدل عشق به برند از روش پژوهش کیفی و ابزار مصاحبه با نمونه ای از 106 مصرف کننده استفاده شده است. داده ها با استفاده از تکنیک تحلیل تم، تجزیه و تحلیل شده و سپس مدل عشق به برند بر اساس نظریه زمینه ای توسعه داده شده است. نتایج حاصل از تحلیل کیفی نشان می دهد که ساختار عشق به برند درمیان مصرف کنندگان ایرانی به واسطه 14 بعد (اعتماد، ابراز علاقه، ادراکات عملکردی، آرزو و رویا، جذابیت، خاطرات و لحظه ها، خود سازگاری، رضایت، زیبایی، صمیمیت، لذت، مدت زمان رابطه، منحصر به فرد بودن و وابستگی) سنجیده می شود. هویت برند، اعتماد به برند و تصویر برند به عنوان پیشایندهای عشق به برند شناخته شده اند. و همچنین تعهد به برند، وفاداری به برند، تبلیغات شفاهی و میل به پرداخت اضافه بها به عنوان پیامدهای عشق به برند شناخته شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بررسی وضعیت شاخص های جهانی شدن دانشگاه علوم پزشکی ایران برپایه آینده پژوهی
        سیامک سندگل مجتبی معظمی نرگس حسن مرادی
        10.30495/jmfr.2022.20264
        جهانی‌شدن یا به تعبیری دیگر جهانی‌سازی دو توصیف از وضعیتی فرآیندی هستند که به شکلی فزآینده‌ به هم‌شکلی نهادها و ساختار‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دامن زده است. در این میان رقابتی شدن اقتصاد در حوزه دانش نیز به جهانی شدن دانشگاه‌ها دامن زده است. هدف این م چکیده کامل
        جهانی‌شدن یا به تعبیری دیگر جهانی‌سازی دو توصیف از وضعیتی فرآیندی هستند که به شکلی فزآینده‌ به هم‌شکلی نهادها و ساختار‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دامن زده است. در این میان رقابتی شدن اقتصاد در حوزه دانش نیز به جهانی شدن دانشگاه‌ها دامن زده است. هدف این مقاله بررسی وضعیت شاخص‌های جهانی شدن دانشگاه علوم پزشکی ایران برپایه آینده پژوهی می باشد.نوع تحقیق بر اساس هدف کاربردی توسعه‌ای و از لحاظ ماهیت و روش تحلیلی‌- اکتشافی است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش مطالعات کتابخانه‌ای‌(فیش‌برداری و اسنادی) و مطالعات میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) است. از حیث ماهیت تحقیق پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی از نوع اکتشافی است.بررسی‌ها نشان داد که وضعیت شاخص‌ها در دانشگاه علوم پزشکی ایران کاملا در راستای مولفه‌های جهانی شدن نظام دانشگاهی باشد. 33/13 درصد بر این باور بوده‌اند که تا حدی وضعیت اول صادق است. 9 نفر که 60 درصد خبرگان را تشکیل می‌دهد بر این باورند که تا حدی و 4 نفر که 67/26 درصد خبرگان را تشکیل می‌دهد بر این باورند که تکنولوژی آموزشی در دانشگاه علوم پزشکی ایران شدیدا در راستای محلی و منطقه‌ای بودن سامان یافته است.نتایج بررسی این شاخص‌ها نشان داده است که از نگاه خبرگان اولویت بندی این شاخص‌ها به شرح زیر بوده است؛ ساختار نظام آموزشی، منابع و نیروی انسانی، ساختار دانشی، محتوای آموزشی، تکنولوژی آموزشی و محیط بیرونی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - سناریوهای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ایران در افق 1420 با رویکردی آینده پژوهانه
        کیارش فرتاش محمد صادق خیاطیان یزدی امیر قربانی
        10.30495/jmfr.2022.19496
        زمینه: یکی از مشکلات و دغدغه‌های اساسی دنیای امروز، پایان یافتن منابع سوخت فسیلی به عنوان مهم‌ترین منبع فعلی انرژی دنیا است؛ به همین دلیل انرژی‌های تجدیدپذیر به عنوان جایگزین مورد توجه است.هدف: هدف این پژوهش تدوین سناریوهای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران با رویکرد آ چکیده کامل
        زمینه: یکی از مشکلات و دغدغه‌های اساسی دنیای امروز، پایان یافتن منابع سوخت فسیلی به عنوان مهم‌ترین منبع فعلی انرژی دنیا است؛ به همین دلیل انرژی‌های تجدیدپذیر به عنوان جایگزین مورد توجه است.هدف: هدف این پژوهش تدوین سناریوهای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران با رویکرد آینده‌پژوهی است.روش: این تحقیق بر اساس هدف، کاربردی است که با استفاده از روش‌های کیفی-اکتشافی، اقدام به جمع‌آوری اطلاعات نموده است. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه و پنل خبرگان می‌باشد. در این تحقیق جامعه آماری مدیران و کارشناسان آگاه و متخصص در حوزه انرژی مخصوصا انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشند که با توجه به نوع اطلاعات لازم برای انجام تحقیق از نمونه‌گیری غیراحتمالی قضاوتی استفاده‌شده است. روش این پژوهش مبتنی بر سناریونویسی در آینده‌پژوهی است.یافته‌ها: پس از تدوین سوال تحقیق و تعیین موضوع، پنل خبرگان تشکیل و نیروهای پیشران مشخص گردید. به منظور تعیین پیشران‌های اصلی از 2 شاخص اهمیت و عدم قطعیت استفاده شد. با توجه به شاخص‌های اهمیت و عدم قطعیت دو پیشران "فناوری‌های نوظهور" و "اقتصاد سبز و پایدار" انتخاب شدند. با توجه به این دو عدم قطعیت چهار سناریوی "پایداری محیطی با طلای سبز"، "خیز موقت و ناپایدار به سمت پایداری"، "بهره‌وری با طلای سیاه" و "تداوم روند فعلی و چرخه شوم بلای سیاه" تدوین شدند.نتیجه‌گیری: در پایان سناریوهای تدوین شده با پیشینه مقایسه و تحلیل گردید سناریوهای پیشنهادی تحقیق حاضر به چه میزان با یافته‌های آن پژوهشگران همراستاست. نتایج و خروجی‌های حاصل از این روش می‌تواند بستر مناسبی برای سیاست‌گذاران حوزه انرژی‌ مخصوصا انرژی‌های تجدیدپذیر فراهم آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بررسی تحلیلی شکل‌گیری جنگ زمینی در آینده در مساله خیزترین منطقه جمهوری اسلامی ایران
        سیدعلیرضا قاضی میرسعید
        این تحقیق با هدف بررسی تحلیلی شکل‌گیری جنگ زمینی در آینده در مساله خیزترین منطقه جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت. در این راستا یک نشست تخصصی متشکل از38 نفر از استادان حوزه جنگ زمینی که در 11 گروه خبره گروه بندی شدند، برگزار شد و مصاحبه ساخت‌یافته با ایشان انجام شد. سپس ن چکیده کامل
        این تحقیق با هدف بررسی تحلیلی شکل‌گیری جنگ زمینی در آینده در مساله خیزترین منطقه جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت. در این راستا یک نشست تخصصی متشکل از38 نفر از استادان حوزه جنگ زمینی که در 11 گروه خبره گروه بندی شدند، برگزار شد و مصاحبه ساخت‌یافته با ایشان انجام شد. سپس نتایج حاصله مجددا به خبرگان ارائه و تایید مجدد دریافت شد. سپس با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تحلیل داده‌ها صورت گرفته و مساله‌خیزترین منطقه کشور برای جنگ زمینی احتمالی آینده، منطقه شرق و جنوب شرق کشور شناسایی شد. همچنین روندهای موجود برای شکل‌گیری چنین جنگی در این منطقه، پررنگ‌تر شدن حضور قدرتهای فرامنطقه‌ای شامل آمریکا و ناتو، تشدید تحرکات رژیم صهیونیستی و عربستان در بلوچستان پاکستان و ایران، شکل‌گیری مجدد گروههای دارای هویت جعلی در افغانستان و شمال پاکستان و افزایش بی‌اعتمادی به دولت مرکزی و قومیت‌گرایی مفرط در استانهای مرزی ایران هستند و کنشگران کلیدی نیز شامل نیروهای فرامنطقه ای آمریکا، ناتو و رژیم صهیونیستی و عربستان ، ترکیه، داعش و شکلهای جدید گروههای دارای هویت جعلی، منافقین و گروههای استقلال طلب بلوچستان پاکستان و طالبان ، تروریستهای محلی و رادیکالیسم قومی و وهابیت می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - بررسی کمی انتقال فناوری در صنعت خودروسازی با استفاده از الگوی تحلیل ارتباط (مطالعة موردی برای دو محصول پژو 301 و 2008 در گروه صنعتی ایران‏خودرو)
        سید احمد مدیر قمی طهورث سهرابی زاد اله فتحی
        10.30495/jmfr.2022.58833.2390
        این مقاله موضوع انتقال فناوری را در صنعت خودرو به طور کمی و با رویکرد اقتصادسنجی بررسی می کند. به عنوان مطالعة موردی، سرمایه گذاری مشترک بین المللی بین گروه خودروسازی فرانسوی پژو و گروه صنعتی ایران خودرو در دو محصول 301 و 2008، به عنوان نمونه های موردی این مقاله انتخاب چکیده کامل
        این مقاله موضوع انتقال فناوری را در صنعت خودرو به طور کمی و با رویکرد اقتصادسنجی بررسی می کند. به عنوان مطالعة موردی، سرمایه گذاری مشترک بین المللی بین گروه خودروسازی فرانسوی پژو و گروه صنعتی ایران خودرو در دو محصول 301 و 2008، به عنوان نمونه های موردی این مقاله انتخاب شده اند. در بخش مرور ادبیات نشان داده شده است که پنج رویکرد اصلی برای سنجش فناوری در قطعات خودرو وجود دارد: 1- رویکرد مقدار سرمایه‌گذاری در حوزة تحقیق و توسعه، 2- رویکرد ارزش صادرات با تولید ناخالص داخلی به ازای هر نفر، 3- رویکرد تعریف آستانه، 4- رویکرد بر اساس رتبه بندی هزینة مهندسی و در آخر و جدیدترین روش 5- رویکرد آمار ثبت اختراعات. در این مقاله ابتدا پنج رویکرد قبل شرح داده می شوند و بر این اساس، رویکرد جدیدی مبتنی بر الگوی تحلیل ارتباط، برای سنجش شاخص انتقال فناوری‌ قطعات خودرو ارائه می‌شود. نتایج نشان می دهند که علی رغم تلاش زیاد ایران خودرو برای انتقال فناوری از شرکت پژو در دو محصول 301 و 2008، فقط قطعات خودرو با فناوری ساده و ارزش افزودة پایین در زنجیرة تامین داخلی ایران خودرو، تولید شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - پیش بینی الگوی یکپارچه برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران (مورد مطالعه: شرکت دخانیات ایران)
        نسیم حبیب اله میرعلی سیدنقوی جواد محرابی
        10.30495/jmfr.2023.70661.2766
        چکیده: جانشین‌پروری موفق می‌تواند موجب کاهش ترک شغل کارکنان شود، زیرا کارکنانی که آینده شغلی مطلوبی در پیش روی خود در سازمان ببینند، کمتر به ترک شغل خود می‌اندیشند. از این رو، هدف تحقیق حاضر پیش بینی الگوی یکپارچه برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران در شرکت دخانیات ایران می چکیده کامل
        چکیده: جانشین‌پروری موفق می‌تواند موجب کاهش ترک شغل کارکنان شود، زیرا کارکنانی که آینده شغلی مطلوبی در پیش روی خود در سازمان ببینند، کمتر به ترک شغل خود می‌اندیشند. از این رو، هدف تحقیق حاضر پیش بینی الگوی یکپارچه برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران در شرکت دخانیات ایران می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی توسعه‌ای است. استراتژی تحقیق پیمایشی از نوع دلفی می‌باشد. ابتدا با استفاده از تفسیر 12 مصاحبه صورت گرفته از خبرگان شرکت دخانیات ایران و بررسی سطر به سطر مصاحبه‌ها و شناسایی مدل مفهومی با استفاده از روش تحلیل تم، فرآیند دلفی در چهار دور به انجام رسید و پس از دور چهارم توافق حاصل گردید. در این پژوهش برای الگوی یکپارچه برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران نسبت به شناسایی عوامل مؤثر پرداخته شد، در این زمینه 90 کد در قالب 10 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی شناسایی شد. نتایج پژوهش الگویی یکپارچه برای برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران در شرکت دخانیات ایران ارائه نمود که می‌تواند مورداستفاده مدیران و پژوهشگران قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - بررسی نظام های ارزیابی آموزش عالی در جهان به منظور ارائه مدل مناسب برای آموزش عالی کشور
        دکتر نادرقلی قورچیان دکتر حسن شهرکی پور
        امروزه، دانشگاهها دارای نقش هایی درهم پیچیده و به هم پیوسته است لذا رشد کمی دانشگاهها بدون توجه به فراین د تحولاتعلمی و نیازهای واقعی جامعه و استانداردهای کیفیت قطعاً کارساز نخواهد بود.پژوهش حاضر در صدد ارائه مدل مناسبی برای ارزیابی آموزش عالی کشور است که با روش های پیش چکیده کامل
        امروزه، دانشگاهها دارای نقش هایی درهم پیچیده و به هم پیوسته است لذا رشد کمی دانشگاهها بدون توجه به فراین د تحولاتعلمی و نیازهای واقعی جامعه و استانداردهای کیفیت قطعاً کارساز نخواهد بود.پژوهش حاضر در صدد ارائه مدل مناسبی برای ارزیابی آموزش عالی کشور است که با روش های پیشرفته علمی و آماریموجبات افزایش ضریب اطمینان را فراهم آورد . در کشور ما مسئله اساسی که با ید در دانشگاهها مورد توجه قرار گیرد ایجادیک نظام ارزیابی مدرن می باشد که بتواند به فعالی تهای دانشگاهی مشروعیت علمی و قانونی ببخشد و در کنار گسترش کمیتبتواند به حفظ کیفیت و پویا کردن نظام آموزش عالی کشور ب ه عنوان ابزاری قانونمند بپردازد، بنابراین ضرورت د ارد جهتبهبود و ارتقاء کیفیت یک نظام ارزیابی در آموزش عالی کشور به کار برده شود.روش این پژوهش از نظر نحوه گردآوری داده ها روش توصیفی - پیمایشی است که با استفاده از دو پرسشنامه اطلاعات وداده ها تجزیه و تحلیل گردیده است . جامعه آماری پرسشنامه اول شامل ا عضای هیات علمی شاغل در دانشگاهها می باشد کهمشتمل بر 18 نوع نظام ارزیابی شناخته شده در آموزش عالی جهان در بین حجم نمونه چهل نفر از صاحبنظرا ن توزیعواطلاعات حاصله توسط نرم افزارSPSSتجزیه و تحلیل گردید . همچنین باعنایت به پیشینه و ادبیات مستخرجه تحقیق واطلاعات و داده های مکتسبه به پرسشنامه اول مدل مناسب نظام ارزشیابی 360 درجه ای تدوین گردید و بین 384 نفر ازروسای دانشگاهها (73 نفر)،معاونین آموزشی(58 نفر)،اعضای هیات علمی(153 نفر)و متخصصان آموزش عالی(100 نفر)توزیع گردیده و مدل مشتمل بر عناصر فلسفه واهداف(90%)،مبانی نظری(76%)،مراحل اجرایی(100%) ونظام ارزشیابی و مهندسی مجدد(با تااپیید 92%)می باشد که در مجموع با مقیاس 93 از100درصد مورد تایید نهاییبرای نظام ارزشیابی کشور واقع گردید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - ارایه یک مدل برنامه ریزی ریاضی برای سنجش کارایی نسبی صنایع ایران
        محمدجواد اصغرپور میربهادر قلی آریا نژاد مصطفی شکری محمدعلی کرامتی
        در این پژوهش مدلی برای سنجش کارایی نسبی صنایع ایران از طریق توسعه مدل های برنامه ریزی ریاضی ارایه شده است. در مدل معرفی شده داده های مربوط به چهار نهاده و سه ستاده صنایع نه گانه ایران طی دوره 20 ساله 77-1358 به کار برده شده است. آزمون آماری اعتبار مدل را تأیید نموده. نت چکیده کامل
        در این پژوهش مدلی برای سنجش کارایی نسبی صنایع ایران از طریق توسعه مدل های برنامه ریزی ریاضی ارایه شده است. در مدل معرفی شده داده های مربوط به چهار نهاده و سه ستاده صنایع نه گانه ایران طی دوره 20 ساله 77-1358 به کار برده شده است. آزمون آماری اعتبار مدل را تأیید نموده. نتایج حاصل از این مدل حاکی از آن است که هیچ یک از شاخه های نه گانه صنایع موجود در ایران از نظر تعداد سال هایی که طی دوره مطالعه کارا بوده اند، برتری نسبت به دیگری ندارند. به عبارت دیگر تفاوت معنا داری بین این صنایع از لحاظ کارایی نسبی وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - طراحی الگوی توسعه مدیریت بیمارستا نهای سازمان تأمین اجتماعی ایران
        سیدجمال الدین طبیبی امیراشکان نصیری پور
        اندیشمندان مدیریت معتقدند که تعالی سازما نها، کلید توسعه کشورهاست و پیشرفت هر سازمان در گرو توانمندی و شایستگیمدیریت آن می باشد. از این رو، دستیابی به مدیران لایق وشایسته، دغدغه بزرگ سازمان های امروزی به شمار م یآید و توسعه مدیریتراهی مطمئن به سوی این مهم تلقی می گردد.ه چکیده کامل
        اندیشمندان مدیریت معتقدند که تعالی سازما نها، کلید توسعه کشورهاست و پیشرفت هر سازمان در گرو توانمندی و شایستگیمدیریت آن می باشد. از این رو، دستیابی به مدیران لایق وشایسته، دغدغه بزرگ سازمان های امروزی به شمار م یآید و توسعه مدیریتراهی مطمئن به سوی این مهم تلقی می گردد.هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین ابعاد و مؤلف ههای توسعه مدیریت بیمارستا نهای سازمان تامین اجتماعی ایران و ارائه الگویمناسب در این زمینه بود. این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی (پیمایشی) و کاربردی بود. ضمنا در طراحی الگوی مورد نظر از موازینپژوهش تطبیقی استفاده شد. جامعه پژوهش را مدیران بیمارستان های سازمان تأمین اجتماعی سراسر کشور که دارای مدرککارشناسی و بالاتر در رشته مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی بودند، تشکیل می داد. در این مطالعه به علت محدود بودن جامعه آماری نمونه گیری انجام نشد و کلیه مدیران واجد شرایط (N=31) مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های مورد نیاز با استناد به مدارک سازمان تأمین اجتماعی، مصاحبه با مدیران ستادی اداره کل درمان مستقیم و نظرسنجی از مدیران بیمارستانهای این سازمان (از طریق تکمیل پرسشنامه) گردآوری و سپس با استفاده از آمار توصیفی توسط نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. به منظور طراحی در مدل عمومی اعمال شد و پس از نظرخواهی خبرگان دانشگاهی و اجرایی مسلط به موضوع، الگوی نهایی ارائه شد.یافته های مربوط به بعد دانشی توسعه مدیریت بیمارستانهای مورد مطالعه نشان داد که از مجموع 50 مؤلفه این بعد، 16 عنوان دربهبود اثر بخشی و بازده کاری مدیران دارای تأثیر زیاد، 29 مؤلفه دارای تاثیر متوسط و 5 مؤلفه دارای تاثیر کمتری نسبت به سایرمؤلفه ها بودند در این بعد مؤلفه استانداردهای بیمارستانی، در اولویت اول و مبانی دارو شناسی در رتبه آخر قرار داشت. در بعدتوانایی های اکتسابی از مجموع 9 مؤلفه، 6 مولفه آن دارای تاثیر زیاد و سه مولفه نیز دارای تاثیر متوسط در بهبود اثر بخشی و بازدهکاری مدیران شناخته شدند. مؤلفه های بصیرت، ایجاد انگیزه در خود و کنترل استرس در اولویت های اول تا سوم و ظرفیت انطباقبدنی با شرایط سخت حائز رتبه آخر در این گروه بود. در بعد مهارتی توسعه مدیریت بیمارستان های مورد مطالعه از 43 مؤلفه بررسیشده 30 عدد از آنها در بهبود اثر بخشی و بازده کاری مدیران دارای تاثیر زیاد 10 عدد دارای تاثیر متوسط و 3 مؤلفه دارای تاثیر کمنسبت به سایرین بودند. در این بعد مؤلفه های هدایت و رهبری کارکنان حسن معاشرت با دیگران و هنر گوش دادن به دیگران در اولویت های اول تا سوم و کار با ابزار و تجهیزات پزشکی در رتبه آخر قرار داشتند. در بعد شخصیتی توسعه مدیریت بیمارستان هایمورد مطالعه از مجموع 49 عامل مورد مطالعه 38 از عدد از آنها دارای تاثیر زیاد 10 عدد دارای تاثیر متوسط و 1 مولفه دارای تاثیر کمدر بهبود کارایی و اثر بخشی مدیران شناخته شدند. مؤلفه های مسئولیت پذیری، وجدان کاری و نزاکت برخورد اولویت اول تا سوم وجزء نگری اولویت آخر را به خود اختصاص داد. در بعد نگرشی توسعه مدیریتی بیمارستانهای سازمان تامین اجتماعی نیز از 14 عاملمورد بررسی 12 عدد دارای تاثیر زیاد و 2 مؤلفه دارای تاثیر متوسط شناخته شدند در رده بندی مؤلفه های این بعد محترم شمردنمردم خدمت به مردم و پاسخگویی در برابر مردم مهمترین مؤلف ههای نگرشی مورد نیاز مدیران بیمارستانهای یاد شده و جدا دانستناشخاص از موضوعات کم اهمی تترین مؤلفه این بعد تعیین شدند. الگوی پیشنهادی پژوهش، 165 مؤلفه ابعاد دانشی، توانایی هایاکتسابی، مهارتی، شخصیتی و نگرشی توسعه مدیریت بیمارستانهای سازمان تامین اجتماعی ایران را بر حسب درجه اهمی تشان، درسه سطح (تاثیر زیاد، تاتیر متوسط و تاثیر کم) ارائه نموده است.با توجه به اینکه اکثر مؤلفه های پیشنهادی پژوهش حاضر در مدیریت بیمارستانهای سازمان تامین اجتماعی ایران موثر شناختهشدند می توان چنین نتیجه گرفت که در طراحی برنام ههای توسعه مدیریت بیمارستا نهای یاد شده کلیه ابعاد دانشی، توانایی هایاکتسابی، مهارتی، شخصیتی و نگرشی مهم بوده و م یبایست به طور مقتضی به آنها بها داده شود. این امر در الگوی طراحی شده اینپژوهش به خوبی مشهود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - ارایه یک مدل برنامه ریزی ریاضی برای سنجش کارایی نسبی صنایع ایران
        محمد جواد اصغر پور محمد علی کرامتی
        در این پژوهش مدلی برای سنجش کارایی نسبی صنایع ایران از طریق توسعه مدل های برنامه ریزی ریاضی ارایه شده است . در مدل1358 به کار برده شده است . - معرفی شده داده های مربوط به چهار نهاده و سه ستانده صنایع نه گانه ایران طی دوره 20 ساله 77آزمون آماری اعتبار مدل را تایید نموده چکیده کامل
        در این پژوهش مدلی برای سنجش کارایی نسبی صنایع ایران از طریق توسعه مدل های برنامه ریزی ریاضی ارایه شده است . در مدل1358 به کار برده شده است . - معرفی شده داده های مربوط به چهار نهاده و سه ستانده صنایع نه گانه ایران طی دوره 20 ساله 77آزمون آماری اعتبار مدل را تایید نموده . نتایج حاصل از این مدل حاکی از آن است که هیچ یک از شاخه های نه گانه صنایع موجود درایران از نظر تعداد سالهایی که طی دوره مطالعه کار آ بوده اند؛ برتری نسبت به دیگری ندارند. به عبارت دیگر تفاوت معنا داری بین اینصنایع از لحاظ کارایی نسبی وجود ندارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه(پرورش) اسلامی ایرانی منابع انسانی در بخش دولتی با نگاه آینده‌پژوهی
        اسمعیل کمالی راد ناصر میرسپاسی رضا نجف بیگی افشار کاظمی
        از آنجایی که رشد و پیشرفت منابع انسانی در هر سازمانی حایز اهمیت است در این مقاله تلاش شده است عوامل مؤثر بر پیشرفت منابع انسانی در راستای سیاست‌های کلی نظام اداری با نگاه آینده‌پژوهی مورد شناسایی قرار گیرد. جامعه آماری این پژوهش سازمانهای دولتی است؛ با توجه به تعداد زیا چکیده کامل
        از آنجایی که رشد و پیشرفت منابع انسانی در هر سازمانی حایز اهمیت است در این مقاله تلاش شده است عوامل مؤثر بر پیشرفت منابع انسانی در راستای سیاست‌های کلی نظام اداری با نگاه آینده‌پژوهی مورد شناسایی قرار گیرد. جامعه آماری این پژوهش سازمانهای دولتی است؛ با توجه به تعداد زیاد اعضای هر یک از جامعه‌های آماری پژوهش، از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای برای تعیین حجم نمونه استفاده شده است و تعداد نمونه مورد نیاز 174 نفر برآورد گردید. در این پژوهش برای بررسی و آزمون مدل مفهومی پژوهش از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم افزار ایموس استفاده شده است. پس از تحلیل داده‌های پژوهش این نتیجه به دست آمد که متغیر زیرساخت ها، ارزش‌های اسلامی و محیط بر پیشرفت ایرانی اسلامی منابع انسانی تأثیر مستقیم دارد؛ همچنین مشخص شد پیشرفت ایرانی اسلامی بر همسویی و همسویی بر برونداد منابع انسانی در بخش دولتی تأثیر مستقیم دارد. وبدین صورت مدل مفهومی استخراج گردید وسپس با استخراج مدل فرضیه هایی تدوین گردید ومورد آزمون قرار گرفت،سپس باکدگذاری باز از اطلاعات بدست آمده از مصاحبه کیفی با نمونه گیری هدفمند مدل اصلی پژوهش با نگاهی سیستمی(نظام مند)به توسعه(پرورش)منابع انسانی در بخش دولتی با محوریت سیاستهای 11گانه نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری تدوین شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - بررسی پتانسیل صادراتی دوجانبه ایران در تجارت با کشورهای واقع در آسیای جنوب غربی
        دکتر محمد علی عبدالوند دکتر محمد علی ضیغمی
        از محور های مهم جهت برنامه ریزی به ویژه در توسعه صادرات به کشورهای درحال توسعه، آگاهی از ظرفیت های دوجانبهکشورها در تولید و صدور کالا است . هدف اصلی این مقاله بررسی و شناسایی پتانسیل صادرات غیر نف تی دوجانبه ایران درتجارت ب ا کشورهای و اقع در آسیای جنوب غربی می باشد که چکیده کامل
        از محور های مهم جهت برنامه ریزی به ویژه در توسعه صادرات به کشورهای درحال توسعه، آگاهی از ظرفیت های دوجانبهکشورها در تولید و صدور کالا است . هدف اصلی این مقاله بررسی و شناسایی پتانسیل صادرات غیر نف تی دوجانبه ایران درتجارت ب ا کشورهای و اقع در آسیای جنوب غربی می باشد که محاسبات و تحلیل ها بر حسب کل بخش تجارت غیر نفتیکشورها و بخشها ی 21 گانه طبق بندی نظام هماهنگ می باشد . این مطالعه با استفاده از داده های پس نگر 1 (صادرات وواردات ) شامل ایران و 23 کشور واقع در آسیای جنوب غربی انجام گردید . روش تجزیه و تحلیل بر مبنای شاخص پتانسیلصادراتی دوجانبه می باشد . نتایج نشان می دهد ایران در صادرات غیر نفتی به کشورهای منطقه دارای فرصت های صادراتیزیادی به ویژه در بخشهای فلزات اساسی و مصنوعات آنها ، فرآورده های معدنی، فرآورده های شیمیایی ، مواد پلاستیکی واشیاء ساخته شده از آن ، مواد نسجی و مصنوعات ساخته شده از آن و فراورده های صنایع غذایی و نوشابه ها می باشد. معهذا ،ایران می تواند با تقویت مناسبات منطقه ای از جمله گسترش تجارت درون م نطقه ای با کشورهای مذکور بخصوص با اماراتمتحده عربی ، عربستان سعودی، ترکیه، مصر، عراق ، پاکستان ، قزاقستان کویت، اردن و عمان فرصت مناسبی برای جمهوریاسلامی ایران محسوب گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - بررسی پیاده سازی نقشه استراتژی کارت امتیازی متوازن در دو سازمان ایرانی
        دکتر محسن الوندی فاطمه عاملی
        از سال 1992 مجموعه بحث های نظری مربوط به مشکلات استفاده از معیارهای مالی در ارزیابی عملکرد ، بحث پیرامون اندازهگیری دارایی های نامشهود و برطرف ساختن شکاف بین تدوین و اجرای استراتژی، مدیریت را به سمت به کارگیری کارتامتیازی متوازن سوق داد . زمینه زیربنایی این مدل این است چکیده کامل
        از سال 1992 مجموعه بحث های نظری مربوط به مشکلات استفاده از معیارهای مالی در ارزیابی عملکرد ، بحث پیرامون اندازهگیری دارایی های نامشهود و برطرف ساختن شکاف بین تدوین و اجرای استراتژی، مدیریت را به سمت به کارگیری کارتامتیازی متوازن سوق داد . زمینه زیربنایی این مدل این است که هیچ معیار منفردی نمی تواند بازتاب شفافی از عملکرد یکسازمان باشد. جامع و فراگیر نبودن معیارهای عملکرد سنتی از جمله معیارهای مالی و تأکید بر تئوری ذینفعان شرکتها را وادارنمود تا به رضایت متوازن بین افراد مرتبط با سازمان توجه نمایند؛ این امر موجب حرکت سازمانها به سمت کارت امتیازیمتوازن شد . این مقاله به بررسی تأثیر بکارگیری نقشه استراتژی و نتایج حاصل از آن در دو سازمان ایرانی می پردازد. به دلیلماهیت تحقیق از شیوه مطالعه موردی 1 جهت انجام این پژوهش کاربردی استفاده شده است. نمونه های مورد مطالعه در اینتحقیق دو سازمان ایرانی هستند که درحال بکارگیری این ابزار در چارچوب کارت امتیازی متوازن می باشند.نتایج مطالعه بیانگر آنست که ترسیم نقشه استراتژی، سازمانها را در تقویت کار تیمی و همسو سازی سرمایه سازمانی، اطلاعاتیو انسانی با استراتژی های سازمان یاری می رساند . علیرغم وجود پاره ای از مشکلات فرهنگی و مدیریتی در دو سازمان موردمطالعه، استقرار این مدل به توسعه سازمانی کمک فراوانی نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - وسایل روشنایی در دوره قاجار و تأثیر تجددگرایی بر تحول آنها
        خاطره فهیمی مهتاب مبینی
        طراحى و تولید وسائل روشنایى در ایران با روندى یکنواخت از دوران باستان به دوره اسلامى رسید. هنرمندانایرانى در این دوره چند صد ساله با بهره گیرى از تجارب پیشینیان وسایل مجهزتر و زیباترى ابداع کردند. با تأسیس دولت قاجار که مقارن رودرویى جامعه سنتى ایران با مظاهر تمدن و پدی چکیده کامل
        طراحى و تولید وسائل روشنایى در ایران با روندى یکنواخت از دوران باستان به دوره اسلامى رسید. هنرمندانایرانى در این دوره چند صد ساله با بهره گیرى از تجارب پیشینیان وسایل مجهزتر و زیباترى ابداع کردند. با تأسیس دولت قاجار که مقارن رودرویى جامعه سنتى ایران با مظاهر تمدن و پدیده‌هاى صنعتى اروپا بود، این وسائل دست‌خوش تحول و تکامل گردید؛ به‌ویژه با راهیابى نیروى گاز و برق اغلب وسائل روشنایى یا از زندگى مردم به درشد یا به ابزارهایى تزیینى بدل گشت. در این تحقیق بر پایه منابع اصیل و تحقیقات جدید و مطالعات میدانى، خاصه دو گنجینه آستان قدس رضوى و آستانه قم، پیشینه انواع این وسائل، سیر تداوم و تحول آنها و برخى آداب و رسوم مرتبط با آنها در عصر قاجار بررسى شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - پیامدهای اجتماعی مهاجرت قبایل عرب به ایران
        زهره دهقان پور علی بیات
        ورود اسلام به ایران و به دنبال آن مهاجرت قبایل عرب به این سرزمین، تأثیرات عمیق و بنیادینی برساختارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران نهاد. هرچند تعداد این مهاجران به نسبتساکنان بومی این سرزمین ناچیز بود، اما به دلیل سلطه آنان به لحاظ سیاسی و مذهبی در جهان اسلام، چکیده کامل
        ورود اسلام به ایران و به دنبال آن مهاجرت قبایل عرب به این سرزمین، تأثیرات عمیق و بنیادینی برساختارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران نهاد. هرچند تعداد این مهاجران به نسبتساکنان بومی این سرزمین ناچیز بود، اما به دلیل سلطه آنان به لحاظ سیاسی و مذهبی در جهان اسلام،تأثیرشان بر جامعه ایرانی دیرپا و عمیق بود، اینان در عین حال با سازمان و ساختار قبیله ای، معیشتی وفرهنگی خاصی که داشتند خود دستخوش تحولات عمیق در جنبه های معیشتی، اجتماعی، فرهنگی وسیاسی گردیدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - دعوت ایرانیان به قبول اسلام از نخستین تهاجم مسلمانان تا جنگ قادسیّه
        آذر آهنچی
        فراخوان پیروان ادیان دیگر به قبول اسلام که اصطلاحاً دعوت خوانده می شود، در بیشتر موارد با سه پیشنهاد: قبول اسلام، پرداخت جزیه یا جنگ همراه بوده است. پیشنهاد قبول اسلام به ایرانیان نیز به تفصیل در گزارش های متعدد آمده است. محتوای این گزارش ها دارای دو وجه متمایزند: و چکیده کامل
        فراخوان پیروان ادیان دیگر به قبول اسلام که اصطلاحاً دعوت خوانده می شود، در بیشتر موارد با سه پیشنهاد: قبول اسلام، پرداخت جزیه یا جنگ همراه بوده است. پیشنهاد قبول اسلام به ایرانیان نیز به تفصیل در گزارش های متعدد آمده است. محتوای این گزارش ها دارای دو وجه متمایزند: وجه صوری و عینی رویداد ها و دیگر، وجه دینی، معنوی و گرایش ها و بینش های راویان آن ها. گزارش های مختلف و وجود دیدگا ه های متضاد درباره یک رویداد سؤال هایی برانگیخته است. نُت برخی از این گزارش ها را جعلی و مسأله دعوت در منابع را مضامینی داستانی و آن ها را فاقد اصالت و مصداق عینی می شمرد؛ امّا با نقد ابعاد مختلف دینی، اخلاقی، اقتصادی و اجتماعی محتوای گزارش ها و تحلیل مضمون نامه ها و گفتگوهای فرستادگان مسلمانان، به ویژه تحلیل رویارویی اعراب با رستم فرخ زاد، و نیز ملحوظ داشتن حواشی مربوط به جلوس یزدگرد معلوم می گردد که هرچند عرضه دعوت- یعنی نقطه ثقل گزارش های فتوح- در هر رویارویی ممکن نبوده، امّا ادّعای مجعول بودن آن را نیز نمی توان تأیید کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - دهقانان و فتوح اسلامی
        شهرام امیری
        دهقانان (دیهگانان) به عنوان نمایندگان طبقه متوسط در ایران پیش از اسلام ، درتحولات درونی جامعه همواره حضوری فعال داشتند و خصوصا در عصر ساسانی بهعنوان حلقه ارتباطی میان حکومت مرکزی، اشراف آریائی تبار، موبدان زرتشتی و تودهمردم به شمار می رفتند. از آغاز فتوح اسلامی و سپس در چکیده کامل
        دهقانان (دیهگانان) به عنوان نمایندگان طبقه متوسط در ایران پیش از اسلام ، درتحولات درونی جامعه همواره حضوری فعال داشتند و خصوصا در عصر ساسانی بهعنوان حلقه ارتباطی میان حکومت مرکزی، اشراف آریائی تبار، موبدان زرتشتی و تودهمردم به شمار می رفتند. از آغاز فتوح اسلامی و سپس در طول سده های اول و دومهجری نقش آنهادر تحولات ایران بارزتر گردید، به گونه ای که دهقانان، بخش عمده ایاز تحولات اقتصادی و اجتماعی ایرانیان را در دوران اسلامی هدایت نمودند و وظیفهحفظ فرهنگ کهن ایرانی و انتقال آن را به نسل های آینده بر عهده گرفتند . دراینپژوهش به بررسی نقش دهقانان در فتوح اسلامی پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - شادی در حکمت قدیم ایران و تأثیر آن در ایران اسلامی
        پروانه عروج نیا
        حکمت قدیم ایرانیان که خود را بیشتر در گاهان زرتشت می‌نمایاند و بعدها حتی آثاری از آن در برخی اندرزنامه‌های پهلوی باقی مانده است، ویژگی‌هایی کم و بیش منحصر به فرد دارد. از نظر مؤلف این پژوهش مهم‌ترین مؤلفه این حکمت، نوعی خردورزی است که در بعد عاطفی منجر به شادی و طلب زند چکیده کامل
        حکمت قدیم ایرانیان که خود را بیشتر در گاهان زرتشت می‌نمایاند و بعدها حتی آثاری از آن در برخی اندرزنامه‌های پهلوی باقی مانده است، ویژگی‌هایی کم و بیش منحصر به فرد دارد. از نظر مؤلف این پژوهش مهم‌ترین مؤلفه این حکمت، نوعی خردورزی است که در بعد عاطفی منجر به شادی و طلب زندگی شادمانه و آسوده در دو جهان می‌گردد. این ویژگی که در عمل انسان را به راستی، آبادانی جهان، نیکی و طلب نیکنامی سوق می‌دهد در برخی از آثار نویسندگان و شاعران ایرانی تا قرن پنجم نیز جسته و گریخته وجود داشته و به حیات خود ادامه می‌داده است. در این پژوهش ضمن بیان مبانی این نوع از خردورزی و ارتباط آن با شادی و نتایج آن، به بازتابِ بقایای این حکمت در آثار دوران اسلامی خواهیم پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - نقدی بر گزارش مسعودی از توجه ایرانیان به کعبه در روزگار پیش از اسلام
        سید حسن مهدیخانی سروجهانی
        ابوالحسن علی بن حسین مسعودی(د. 345هـ)، گزارشی را در دو اثر معروفخود، مروج الذهب و التنبیه و الاشراف، آورده که طبق آن ایرانیان باستان، من جمله ساسان بن بابک با هدایایی به زیارت کعبه می‌رفته‌اند. بر اساس این روایت، نام چاه زمزم نیز از زمزمه ایرانیان اقتباس شده است. این مق چکیده کامل
        ابوالحسن علی بن حسین مسعودی(د. 345هـ)، گزارشی را در دو اثر معروفخود، مروج الذهب و التنبیه و الاشراف، آورده که طبق آن ایرانیان باستان، من جمله ساسان بن بابک با هدایایی به زیارت کعبه می‌رفته‌اند. بر اساس این روایت، نام چاه زمزم نیز از زمزمه ایرانیان اقتباس شده است. این مقاله با بررسی نکات اساسی روایت مسعودی، به مقایسه آن با روایاتی که در منابع دیگر درباره تاریخ ایران و تاریخ مکه پیش از ظهور اسلام آمده، می‌پردازد. در این نوشتار معلوم می‌شود خبر توجه ایرانیان به کعبه در دوران پیش از اسلام، در آثار مورخان پیش از مسعودی و مورخانی که پس از وی با دید نقّادی تاریخ را نوشته‌اند، نیامده است، بلکه این روایت، روایتی شاذ است که فاقد اصالت بوده و نشأت گرفته از اندیشه‌های شعوبی‌گرانه ایرانیان در دوران اسلامی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - قلعه های اسماعیلیان در کوره اَرَّجان‌‌: پژوهشی باستان شناختی
        حسین سپیدنامه احمد صالحی کاخکی سیدهاشم حسینی ابراهیم رایگانی
        10.30495/jhcin.2022.20556
        در منابع تاریخی درباره حضور اسماعیلیان در کوره/ ناحیه ارجان، در جنوب غربی ایران، و به ویژه قلاع و استحکامات آنان گزارش های پراکنده ای در دست است. بررسی و مطالعه باستان شناختی قلعه های منتسب به اسماعیلیان در این ناحیه هدفی است که این مقاله دنبال کرده است. استحکامات چکیده کامل
        در منابع تاریخی درباره حضور اسماعیلیان در کوره/ ناحیه ارجان، در جنوب غربی ایران، و به ویژه قلاع و استحکامات آنان گزارش های پراکنده ای در دست است. بررسی و مطالعه باستان شناختی قلعه های منتسب به اسماعیلیان در این ناحیه هدفی است که این مقاله دنبال کرده است. استحکامات موجود در این ناحیه، نشان از اهمیت بسیاری از قلاع و دژهای دفاعی طی سده های میانه اسلامی دارد که تنها با همسنجی آن‌ها با متون تاریخی و مطالعات اکولوژیکی می‌توان به اهمیت و جایگاه آن‌ها پی برد. اسماعیلیان به سبب موقعیت جغرافیایی راهبردی و اهمیت اقتصادی کوره اَرَّجان‌‌ از اوایل قرن پنجم هجری، به این منطقه وارد شدند. براساس متون تاریخی و همسنجی با شواهد باستان شناختی، قلاع اسماعیلیان در این شامل قلعه های نادر(ناظر)، جلادجان، طنبور و دیرآب بوده که حاکی از حضور پیروان این فرقه در ناحیه ارجان و فعالیت‌های سیاسی- نظامی آن‌ها در این ناحیه به ویژه در دوره سلجوقی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - علمای ایرانی و تثبیت تسنن در مصر عهد ایوبی
        حسین مفتخری علیرضا اشتری تفرشی علی رجب لو محمد حسین منظور الاجداد
        با سقوط فاطمیان و به قدرت رسیدن ایوبیان، تحولی مهم مذهب در مصر رخ داد، بدین سان که خلافتاسماعیلی جای خود را به سلطنتی داد که جزئی از خلافت سنی عباسیان و مدافع آن بود . این تغییر،تحولات اجتماعی و سیاسی مختلفی به همراه داشت که بیشتر در جهت اقتدار یافتن جامعه تسنن و بههمین چکیده کامل
        با سقوط فاطمیان و به قدرت رسیدن ایوبیان، تحولی مهم مذهب در مصر رخ داد، بدین سان که خلافتاسماعیلی جای خود را به سلطنتی داد که جزئی از خلافت سنی عباسیان و مدافع آن بود . این تغییر،تحولات اجتماعی و سیاسی مختلفی به همراه داشت که بیشتر در جهت اقتدار یافتن جامعه تسنن و بههمین جهت، مورد حمایت ایوبیان بود. یکی از مهم ترین جنبه های این تحولات، در نظام آموزش رسمیمصر آشکار گشت. در تحول نظام آموزشی مصر ک ه به گسترش مدارس و تعمیم تسنن در جامعهانجامید، شماری از عالمان ایرانی نقش اساسی داشتند. نفوذ این افراد در نهاد آموزش مصر، ضمن ایجادبرخی دگرگونی های فکری و اجتماعی، مانند گسترش کلام اشعری، به تربیت طبقه ای جدید از نخبگانمصری انجامید و خلأ نخبگان در جامعه تسنن مصر را که در پی دو قرن سلطه فاطمیان ایجاد شده بود،جبران کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - بررسی و تحلیل دو نظریه درباره پیشینه یهودیان کاشان در تاریخ ایران
        حسین حیدری علی فلاحیان وادقانی
        چکیده پیشینه حضور یهودیان در ایران به دوره اسارت بابلی، هخامنشیان و مادها، می‌رسد. یهودیان در این تاریخ طولانی، بر رغم شمار ‌اندک، در حیات سیاسی، دینی، علمی و اقتصادی مردم ایران تأثیرگذار بوده‌اند. از شهرهای ایران، کاشان در چند سده مساعدترین زمینه را در مقایسه با دیگر ن چکیده کامل
        چکیده پیشینه حضور یهودیان در ایران به دوره اسارت بابلی، هخامنشیان و مادها، می‌رسد. یهودیان در این تاریخ طولانی، بر رغم شمار ‌اندک، در حیات سیاسی، دینی، علمی و اقتصادی مردم ایران تأثیرگذار بوده‌اند. از شهرهای ایران، کاشان در چند سده مساعدترین زمینه را در مقایسه با دیگر نقاط ایران و جهان برای هم‌زیستی و بالندگی آنان فراهم ساخته است، چنان‌که برخی از یهودیان، کاشان را اورشلیم کوچک یا کهکشان عالمان و ادیبان یهود خوانده‌اند. این مقاله به طرح و بررسی دو نظریه درباره سابقه حضور یهودیان در این شهر پرداخته است: نظریه نخست پیشینه یهود را در کاشان به پس از دوره اسارت بابلی می‌رساند و نظریه دوم، به مهاجرت آنان از اسپانیا و دیگر شهرهای اروپا، به‌ویژه بعد از اعمال تفتیش عقاید اروپابه کاشان قائل است. مهم‌ترین دلیل نظریه نخست، میراث باستان‌شناسی کاشان، قدمت محلات وگورستان کلیمیان، گویش مخصوص کلیمیان کاشان (راجی ولوفتایی) و سنت شفاهی آنان است که واژه‌های ایران باستان از جمله مادی را در بر دارد. قائلان به نظریه دوم، به گزارش‌های مکتوب جهان‌گردان یهودی، مسیحی و روایت مورخان مسلمان استناد می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - پیامد حمله مغول و حاکمیت ایلخانان بر سنت علمی در ایران
        امیر دهقان نژاد محسن رحمتی عبدالرسول عمادی
        10.30495/jhcin.2019.13925
        از یورش مغول و حاکمیت آنان بر ایران همواره به عنوان یکی از علل افول دانش در این سرزمین یاد شده است. این پژوهش بر آن است که با استفاده از رویکرد توصیفی- تحلیلی، تأثیر حمله مغول و حاکمیت ایلخانان را بر سنت علمی در ایران مطالعه و بررسی کند و بدین پرسش پاسخ دهد که در این دو چکیده کامل
        از یورش مغول و حاکمیت آنان بر ایران همواره به عنوان یکی از علل افول دانش در این سرزمین یاد شده است. این پژوهش بر آن است که با استفاده از رویکرد توصیفی- تحلیلی، تأثیر حمله مغول و حاکمیت ایلخانان را بر سنت علمی در ایران مطالعه و بررسی کند و بدین پرسش پاسخ دهد که در این دوره سنت علمی نسبت به ادوار گذشته چه تغییراتی کرده و علل و پیامدهای حاصل از این تغییرات چه بوده است؟ نتیجه این بررسی نشان می‌دهد با حاکمیت ایلخانان، سنت علمی در ایران تحت تأثیر عوامل متعددی نظیر تسامح مذهبی ایلخانان و استیلای عقل‌گرایان بر نهادهای علمی و آموزشی تغییر یافت. از همین رو در کنار علوم دینی، علوم عقلی در کانون توجه دانشمندان این دوره قرار گرفت؛ چنان که یکی از ادوار پررونق تاریخ ایران به لحاظ ساخت مراکز علمی و آموزشی و احیای دوباره فعالیت‌های علمی به‌ویژه در حوزه علوم عقلی رقم زده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - تأملی در تسامح مذهبی مغولان در ایران
        مهدی عبادی
        تحولات مذهبی ایران در دورة ایلخانان مغول (656-736ق)با رشد نسبی تفکر شیعی، در مقایسه با ادوار پیش همراه بود . پژوهش های متعددی دربارة عوامل این پدیدة تاریخی نسبت داده اند . تسامح مذهبی مغولا ن انجام گرفته که در برخی از آن ها، این پدیده را به این نوشتار در صدد است با با چکیده کامل
        تحولات مذهبی ایران در دورة ایلخانان مغول (656-736ق)با رشد نسبی تفکر شیعی، در مقایسه با ادوار پیش همراه بود . پژوهش های متعددی دربارة عوامل این پدیدة تاریخی نسبت داده اند . تسامح مذهبی مغولا ن انجام گرفته که در برخی از آن ها، این پدیده را به این نوشتار در صدد است با بازخوانی سیاست های ایلخانان مغول در قبال ادیان و مذاهب مختلف، و به دست دادن تصویری روشن از اوضاع مذهبی این دوره، صحت و سقم انگار مذکور را بررسی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - شاهان صفوی و موسیقی
        قنبرعلی رودگر علی محمدی
        موسیقی ایرانی در عصر صفوی، همانند بسیاری از مظاهر فرهنگی و اجتماعی زندگی ایرانیان، ازسیاست های حکومت دیرپای صفوی سخت تأثیر پذیرفت. این تأثیرپذیری البته در دوره های سلاطینمختلف تفاوت داشت، چنان که در عهد شاه عباس اول به دلیل علاقه او به موسیقی، این هنر رونقیگرفت و برعکس چکیده کامل
        موسیقی ایرانی در عصر صفوی، همانند بسیاری از مظاهر فرهنگی و اجتماعی زندگی ایرانیان، ازسیاست های حکومت دیرپای صفوی سخت تأثیر پذیرفت. این تأثیرپذیری البته در دوره های سلاطینمختلف تفاوت داشت، چنان که در عهد شاه عباس اول به دلیل علاقه او به موسیقی، این هنر رونقیگرفت و برعکس در دورة شاه طهماسب اول، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین که تحت تأثیر فقها باموسیقی مخالف بودند، این هنر روی به انحطاط نهاد و موسیقی دانان با تضییقات بسیاری مواجه شدند واز همین رو، شمار زیادی از آنان ناگزیر از مهاجرت به سرزمین های خارج از قلمرو صفوی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - جشن ها و رفتارهای جشنی در قلمرو جهانگیرشاه گورکانی (حک 1014-1037ﻫ) برپایه جهانگیرنامه و مجالس جهانگیری
        حسین توکلی مقدم قنبرعلی رودگر
        10.30495/jhcin.2022.21024
        در میان شاهان گورکانی هند، دوره طولانی بیست وسه ساله سلطنت جهانگیرشاه (حک 1014-1037ﻫ) خاصه به سبب گرایش این سلطان به زبان فارسی و فرهنگ ایرانی زبان زد است و خود او نیز خاطرات روزانه اش را به فارسی نگاشت و نامش را جهانگیرنامه گذاشت. نویسندگان مقاله پیش رو بر اساس ای چکیده کامل
        در میان شاهان گورکانی هند، دوره طولانی بیست وسه ساله سلطنت جهانگیرشاه (حک 1014-1037ﻫ) خاصه به سبب گرایش این سلطان به زبان فارسی و فرهنگ ایرانی زبان زد است و خود او نیز خاطرات روزانه اش را به فارسی نگاشت و نامش را جهانگیرنامه گذاشت. نویسندگان مقاله پیش رو بر اساس این کتاب جهانگیرشاه و گزارش نامه یکی از درباریانش، عبدالستار لاهوری، یعنی کتاب مجالس جهانگیری، با اتکا بر روش توصیفی- تحلیلی و با مطالعه تطبیقی کوشیده اند چندوچون برگزاری جشن ها و رفتارهای جشنی را که در این دو اثر به گستردگی بازتاب یافته، بررسی کنند و به این پرسش ها پاسخ دهند که عناصر اصلی هرکدام از جشن های هندوان،ایرانیان و مسلمانان چه بوده است و این جشن ها دست خوش چه دگرگونی هایی شده اند؟ برپایه یافته های این پژوهش، آتش افروزی و چراغانی که از عناصر جشن های ایرانی و هندی بوده، بر اغلب رفتارهای جشنی مسلمانان تأثیرات آشکار نهاد، چنان که گاه برخی اعیاد اسلامی، مانند شب برات یک سره از محتوای اسلامی و دینی خالی شده و به نوعی جشنواره غیردینی تغییر ماهیت داده اند، چندان که مراسم یادبود اولیا و بزرگان مسلمان نیز با حضور خنیاگران و نوازندگان به صورت مراسمی جشن گونه درآمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - خشونت و شکنجه در عصر سلجوقی
        امید بهرامی نیا
        در این نوشتار نویسنده به یکی از جنبه‌های مهم حوادث عصر سلجوقی در ایران، یعنی خشونت‌ها و شکنجه‌ها و سخت‌کشیها پرداخته است. سلجوقیان که از صحرانشینی و بیابان‌گردی به حکومت رسیده بودند، به اقتضای خلق و خوی بیابانی و خاستگاه غیر مدنی خویش، در تعامل با دیگران خشونت‌های بی‌ان چکیده کامل
        در این نوشتار نویسنده به یکی از جنبه‌های مهم حوادث عصر سلجوقی در ایران، یعنی خشونت‌ها و شکنجه‌ها و سخت‌کشیها پرداخته است. سلجوقیان که از صحرانشینی و بیابان‌گردی به حکومت رسیده بودند، به اقتضای خلق و خوی بیابانی و خاستگاه غیر مدنی خویش، در تعامل با دیگران خشونت‌های بی‌اندازه روا می‌داشتند ودر برخورد با محکومان و مغلوبان آموزه‌های دینی را در نظر نمی‌آوردند. در واقع آنان با این که در منابع کلاسیک و در پژوهش‌های آکادمیک در شمار گروه‌های سنت‌گرا و به اصطلاح راست دین شمرده شده‌اند، در عمل نه تنها به راه دین نمی‌رفتند که بر عکس، حقوق آدمیان را بر خلاف تأکیدات شریعت بی‌پروا زیر پا می‌نهادند. این سخت‌کشی‌ها و تعذیب‌ها و رفتارهای غیر انسانی البته فقط از جانب حاکمان سلجوقی اعمال نمی‌شد بلکه گروه‌های رقیب و سایر بازیگران عرصه‌های سیاست در آن عصر، از جمله فدائیان اسماعیلی هم آلوده چنین رفتارهای خشونت باری بوده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - سازمان اخیان روم و ارتباط آن با ایران
        زهرا ربانی
        در منابع تاریخی دوره سلجوقیان روم، به گروهی تحت عنوان اخیان که حضوری فعال در جامعه داشته‌اند، اشاره شده است. این گروه از طبقات میانی جامعه و به ویژه پیشه‌وزان برخاسته بودند و آرمان ها، قوانین و ویژگی‌های گروهی شان آنان را با اهل فتوت در ایران و عراق مشابهت تام می‌بخشید. چکیده کامل
        در منابع تاریخی دوره سلجوقیان روم، به گروهی تحت عنوان اخیان که حضوری فعال در جامعه داشته‌اند، اشاره شده است. این گروه از طبقات میانی جامعه و به ویژه پیشه‌وزان برخاسته بودند و آرمان ها، قوانین و ویژگی‌های گروهی شان آنان را با اهل فتوت در ایران و عراق مشابهت تام می‌بخشید. صرف نظر از باورهای صوفیانه و مذهبی‌شان در تحولات اجتماعی نیز نقشی چشمگیر داشتند و از آنجاکه دارای پایگاهی مردمی بودند، دامنه تاثیرگذاری آنان طیف وسیعی از جامعه را در بر می‌گرفت. توجه به این گروه از دیدگاه این پژوهش، معطوف است به ردیابی نشانه‌های ارتباط این سازمان با ایران و نیز میران مشارکت ایرانیان در گسترش و رواج این پدیده اجتماعی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - هویت ایرانی؛ نقد دیدگاه‌ها و ضرورت رویکرد تاریخی
        محمد علی عسگری فهیمه مخبر دزفولی یونس فرهمند
        10.30495/jhcin.2022.20101
        هویت ملی، مهم‌ترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشه‌برانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آن‌جا ا چکیده کامل
        هویت ملی، مهم‌ترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشه‌برانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آن‌جا اهمیت دارد که برخی از متفکران، هویت را اساسا مقوله ای تاریخی قلمداد می کنند و بر این باورند که هویت ملی هر کشوری از انباشت سرمایه های یک ملت در طول تاریخ پدید آمده‌است و بنابراین سرگذشت مشترک تاریخی مهم‌ترین عنصر تعیین‌کننده در یک هویت قلمداد می شود. در این مقاله با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی نخست برخی دیدگاه‌ها و برداشت‌ها پیرامون هویت ملی ایرانیان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با نقد آن‌ها به این پرسش پاسخ داده شده‌است که چه ضرورتی برای داشتن یک رویکرد تاریخی وجود دارد و فقدان آن چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد برای روایت هویت یک ملت و نیز برای تمیز دادن روایت های درست از نادرست، داشتن یک رویکرد تاریخی ضرورتی انکارناپذیر است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - عوامل اجتماعی ـ فرهنگی در شکل‌گیری محله در شهر ایرانی ـ اسلامی و کارکردهای آن
        عباس بحری مقدم شهرام یوسفیفر
        محله به‌عنوان سکونت‌گاهی اجتماعی محل استقرار شهرنشینان بوده است. این واحد اجتماعی که رکن جامعه ایرانی ـ اسلامی و برآیند ترکیب این دو جامعه محسوب می شد، ساختار کالبدی شهرهای ایران باستان را در قالبی متفاوت در ایران اسلامی به نمایش گذاشت. عوامل متعدد سیاسی ـ اداری، اقتصاد چکیده کامل
        محله به‌عنوان سکونت‌گاهی اجتماعی محل استقرار شهرنشینان بوده است. این واحد اجتماعی که رکن جامعه ایرانی ـ اسلامی و برآیند ترکیب این دو جامعه محسوب می شد، ساختار کالبدی شهرهای ایران باستان را در قالبی متفاوت در ایران اسلامی به نمایش گذاشت. عوامل متعدد سیاسی ـ اداری، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی موجب شکل گیری فضای کالبدی محله در شهر شده که از این میان، عوامل اجتماعی و فرهنگی به‌واسطه ارتباط مستقیم با خصایص اجتماعی و خصلت فرهنگ پروری محله از اهمیت خاصی برخوردارند. به دنبال پیدایش محله در ساختار کالبدی شهر ایرانی‌ـ اسلامی، کارکردهایی نیز بر آن مترتب می شد که بر این اساس می توان این کارکردها را در راستای دو عامل مذکور برای محله تبیین کرد. مطالعه و بررسی تاریخی عوامل شکل گیری محله و کارکردهای آن می تواند در تحلیل مناسبات شهری جامعه ایران در دوره اسلامی بسیار مفید واقع شود. مقاله پیش رو ضمن بررسی گذرای روند پیدایش محله در شهر ایرانی ـ اسلامی و مقایسه آن با برزن ایران باستان، از میان عوامل شکل گیری محله و کارکردهای حاصل از آن، عوامل و کارکردهای اجتماعی و فرهنگی محله را بررسی و مطالعه کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - ویژگی‌های ساختاری و نمادین توغ ایرانی
        محمد مشهدی نوش آبادی
        توغ عَلمی است که پس از ورود از ماوراءالنهر به ایران، در تشکیلات نظامی و سپس مجامع آیینی به ویژه آیین‌های محرم به کار گرفته شد. ساختار و نیز دلالت‌های محتوایی توغ در دوره صفوی، به اقتضای شرایط فرهنگی، دستخوش تغییر و از انواع اصیلش متمایز گشت. در این دوره توغ به شکل گیاهی چکیده کامل
        توغ عَلمی است که پس از ورود از ماوراءالنهر به ایران، در تشکیلات نظامی و سپس مجامع آیینی به ویژه آیین‌های محرم به کار گرفته شد. ساختار و نیز دلالت‌های محتوایی توغ در دوره صفوی، به اقتضای شرایط فرهنگی، دستخوش تغییر و از انواع اصیلش متمایز گشت. در این دوره توغ به شکل گیاهی تصویر شده که دو یا چندین اژدها آن را احاطه کرده است. هم‌چنین از اواخر سده یازدهم به جای سرتوغ برنجینِ ضخیم، سرتوغ و تیغه نازک فولادی در آن به کار رفت و نقوش گل بوته به ظرافت بر آن مشبک کاری شد تا این که پس از گذشت چند دهه، کتیبه‌هایی مزین به نقوش ظریف اسلیمی، جایگزین نقوش گل بوته شد. ساخت این گونه از توغ ها در ایران تا اوایل دوره قاجاری نیز ادامه داشت. این توغ ها که شاید بتوان آنها را توغ ایرانی نامید در واقع نماد عنصری نباتی است که مار یا اژدها از کنار آن برخاسته اند. این عنصر و نیز نماد در اساطیر خاستگاه‌های نخستینِ توغ نیز قابل ملاحظه است، چنان که در فرهنگ باستانی چین، مدیترانه و ایران فرهنگی، درخت- مار در کنار هم قرار گرفته است و با وجود نگاه دوگانه مثبت و منفی به نقش مار در ارتباط با درخت حیات، می‌توان مار (اژدر) را عنصری دانست که درخت حیات را از آسیب آدمیان محافظت می کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - مناسبات دین با فرهنگ غذایی مردم ایران در دوران صفوی_ قاجاری
        ابراهیم موسی پور
        فرهنگ غذایی مردم ایران از جمله مقولاتی از زندگی روزانه ایرانیان است که با وجود رسمی شدنمذهب تشیع در ایران صفوی، با تحولی چشمگیر مواجه نشده و در واقع، تشیع، عامل ایجاد تغییریدین- بنیاد در خورد و خوراک روزانه مردم عادی ایران در این دوران نبوده است؛ با این حال در کنارتوصیه چکیده کامل
        فرهنگ غذایی مردم ایران از جمله مقولاتی از زندگی روزانه ایرانیان است که با وجود رسمی شدنمذهب تشیع در ایران صفوی، با تحولی چشمگیر مواجه نشده و در واقع، تشیع، عامل ایجاد تغییریدین- بنیاد در خورد و خوراک روزانه مردم عادی ایران در این دوران نبوده است؛ با این حال در کنارتوصیه های عمومی اسلام درباره آداب الاکل و شایست و نشایست هایی که انتظار می رفت مؤمنان دررفتارهای تغذیه ای خود به کار بندند، برخی آموز ههای شیعی، خاصه در مناسبت های زمانی مذهبی،پاره ای از رفتارهای تغذیه ای مردم ایران صفوی_قاجاری را شکل داده یا دس تکم از برخی جهات،تنظیمات معینی را در این رفتارها موجب شده است. بنا بر بررسی حاضر، اغلب این آموزه ها برخاسته ازسنت عمومی اسلامی است و تغییرات مبتنی بر آموزه های شیعی، عمدتا در مراسم اطعام عمومی ونذرها در موقعیت های زمانی یا مکانی شیعی و بیشتر با رویکرد دینی عامیانه جلوه گر شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - واکنش ایرانیان به ورود و رواج «عینک»: مطالعه‌ای برپایه نامه‌های دوستانه دوره صفویه
        سارا زبان فهم نصیری حسن الهیاری
        10.30495/jhcin.2022.21025
        یکی از مهم‌ترین اختراعات اروپاییان که در دوره صفویه با اقبال فراوان روبه‌رو شد عینک بود. ورود و رواج استفاده از عینک واکنش‌های بسیاری را از سوی مردم به همراه داشت. به‌رغم سکوت منابع رسمی، می‌توان این واکنش‌ها را در منابع غیررسمی ازجمله دیوان‌های شعر، شهرآشوب‌ها و به ویژ چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین اختراعات اروپاییان که در دوره صفویه با اقبال فراوان روبه‌رو شد عینک بود. ورود و رواج استفاده از عینک واکنش‌های بسیاری را از سوی مردم به همراه داشت. به‌رغم سکوت منابع رسمی، می‌توان این واکنش‌ها را در منابع غیررسمی ازجمله دیوان‌های شعر، شهرآشوب‌ها و به ویژه نامه‌های دوستانه (اخوانیات) مشاهده و پی جویی کرد. این پژوهش می کوشد با بهره‌گیری از نامه‌های اخوانی عصر صفوی واکنش ایرانیان به پدیده عینک در این دوره و علل این واکنش‌ها را بررسی نماید. واکنش‌ها به پدیده عینک در این دوره نخست کنجکاوانه و سپس تمایل شدید به تملک آن و حتی چشم‌وهم‌چشمی بوده و موضوع نیاز واقعی یا تجویز چشم‌پزشک چندان مطرح نبوده‌است. اشتیاق جالب‌توجه ایرانیان به استفاده از عینک نیز تحت تأثیر عادات و خلق‌وخو، ویژگی‌های فرهنگی و اعتقادی، اشعار شاعران و تحولات و شرایط نوظهور جامعه آن روزگار بوده‌است. حضور اروپاییان در بسیاری از شهرها و استفاده آنان از ابزار و اختراعات جدید و نقش سفرای سیاسی، تجار و روحانیون در ترویج عینک نیز انکارناپذیر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - تجربه استعمار انگلیس در هند و رویکرد ضداستعماری ایرانی: علل آغاز و رواج باورهای ضداستعماری در میان ایرانیان
        فرهاد حاجری عبدالرحیم قنوات محسن معصومی
        10.30495/jhcin.2023.22306
        ایران تجربه مستعمره شدن را نداشت، اما رویکرد ضداستعماری در میان ایرانیان رواج داشته‌است. ریشه چنین رویکردی اغلب در بستر تاریخ روابط ایران با قدرت‌های اروپایی نظیر انگلیس و روسیه و دخالت این کشورها در مسائل داخلی ایران مورد مطالعه قرار گرفته‌است. فرض بر این است که ایران چکیده کامل
        ایران تجربه مستعمره شدن را نداشت، اما رویکرد ضداستعماری در میان ایرانیان رواج داشته‌است. ریشه چنین رویکردی اغلب در بستر تاریخ روابط ایران با قدرت‌های اروپایی نظیر انگلیس و روسیه و دخالت این کشورها در مسائل داخلی ایران مورد مطالعه قرار گرفته‌است. فرض بر این است که ایرانیان برای ترویج افکار ضداستعماری، وقتی خود تجربه استعمار را نداشتند، از یک نمونه تاریخی سرزمین مستعمره برای ترویج دیدگاه‌های خود بهره برده‌اند. در این میان، استعمار انگلیس در هند، سرزمین همسایه، مورد توجه ایرانیان بود. مسئله این است که آیا تجربه استعمار هند، می‌توانسته به عنوان الگویی از تجربه استعمار در نظر ایرانیان باشد و یکی از عوامل شکل‌گیری رویکرد ضداستعماری‌شان شده باشد؟ این مسئله در این پژوهش با توصیف و تبیینی تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای دنبال شده‌است. ازاین‌رو، آراء ایرانیانی که در موضوعات مختلف به حضور انگلیس در هند واکنش نشان دادند مورد ارزیابی قرار گرفته‌است. نتیجه این مقاله نشان می‌دهد که تجربه استعمار هند یکی از سرچشمه‌های آغاز رویکرد ضداستعماری ایرانی بوده‌است و ایرانیان با ترس از نابودی هویت دینی و ملی، همواره از تاریخ هند تحت تسلط انگلیس برای ترویج افکار ضداستعماری بهره می‌بردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - طرح‌های نظامی و راه سازی روسیه تزاری در ایران
        محمدعلی کاظم بیکی
        در سده‌های اخیر، برقراری و حفظ مناسبات با روسیه، به عنوان قدرتی بزرگ در همسایگی ایران، جایگاهی ویژه در سیاست خارجی ایران داشته است. بررغم طبیعت چندوجهی روابط بین این دو کشور، توسعه‌طلبی، تهدیدات نظامی و مداخلات روسیه همواره یکی از موجبات نگرانی ایران بوده است. مقاله کنو چکیده کامل
        در سده‌های اخیر، برقراری و حفظ مناسبات با روسیه، به عنوان قدرتی بزرگ در همسایگی ایران، جایگاهی ویژه در سیاست خارجی ایران داشته است. بررغم طبیعت چندوجهی روابط بین این دو کشور، توسعه‌طلبی، تهدیدات نظامی و مداخلات روسیه همواره یکی از موجبات نگرانی ایران بوده است. مقاله کنونی ترجمه و بررسی سندی سرّی درباره بخشی از طرح‌های نظامی روسیه در ایران است که در 1909م به دست عوامل اطلاعاتی بریتانیا افتاد. بررسی این طرح در بستر طرح های نظامیِ منسوب به روسیه، برای توسعه طلبی در قلمرو ایران و نیز به خطر انداختن منافع بریتانیا در هندوستان، افزون بر نشان دادن برنامه پیشروی روسیه به سوی خلیج فارس در1907، آشکار می سازد که در سرمایه گذاری سنت پترزبورگ در طرح‌های راه سازی در ایران، اهداف نظامی جایگاهی ویژه داشت؛ دیگر آن که با انعقاد توافقنامه 1907 روسیه- بریتانیا، نقشه جنگی مذکور که اساسا علیه منافع بریتانیا بود، در عمل در جنگ جهانی اول برضد ملیون ایران و قدرت های مرکزی به کار گرفته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - فراز و فرودهای هویت ایرانی- اسلامی (از آغاز تا تهاجم تیمور)
        منصور طرفداری
        هویت ملی ایرانیان ریشه در اعماق فرهنگ و تمدن ایران دارد . فرهنگ و تمدنیکه تاریخ آن با توجه به شواهد متعدد باستان شناسی دست کم به هزاره پنجم ق .مبرمی گردد. آریاها که در حدود هزاره اول ق .م وارد ایران شدند با استفاده از اینمیراث غنی و بهره گیری از دستاوردهای چندهزائ ساله چکیده کامل
        هویت ملی ایرانیان ریشه در اعماق فرهنگ و تمدن ایران دارد . فرهنگ و تمدنیکه تاریخ آن با توجه به شواهد متعدد باستان شناسی دست کم به هزاره پنجم ق .مبرمی گردد. آریاها که در حدود هزاره اول ق .م وارد ایران شدند با استفاده از اینمیراث غنی و بهره گیری از دستاوردهای چندهزائ ساله تمدن ها بین النهرین،مصر و جز این ها اساس تمدن و فرهنگی اصیل و استواری را پایه نهادند که درتندباد تهاجم اقوام عرب و ترک اگر چه از خود انعطاف نشان داد؛ اما اصالتخویش را از دست نداد . با ورود اسلام به ایران و بر اثر تلاش های گروه هایشکل گرفت ؛ اما درست زمانی که هویت ایرانی - اسلامی مختلف به تدریجهویتِ تازه شکل گرفته رو به بالندگی نهاده بود، تهاجم ترکان همه معادلات را بههم ریخت و این هویت نوپا را در معرض چالش های جدی قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - مسألۀ گاهشماری ایرانی (نقدی بر مقالۀ "مقایسۀ روش ها و معادلات مختلف برای اعمال کبیسه های گاهشماری هجری خورشیدی")
        موسی اکرمی
        آقای فر ید قاسملو، در مقاله یی با عنوان "مقایسۀ روش ها و معادلات مختلف برای اِعمالکبیسه های گاهشماری هجری خورشیدی "، کوشیده است "روش های مختلف برایاعمال کبیسه های گاهشماری هجر ی خورشیدی" را "در منابع مختلف " بیابد و، سپسمقایسه کند، البته بی آنکه نمونه یی از معادلات ذیرب چکیده کامل
        آقای فر ید قاسملو، در مقاله یی با عنوان "مقایسۀ روش ها و معادلات مختلف برای اِعمالکبیسه های گاهشماری هجری خورشیدی "، کوشیده است "روش های مختلف برایاعمال کبیسه های گاهشماری هجر ی خورشیدی" را "در منابع مختلف " بیابد و، سپسمقایسه کند، البته بی آنکه نمونه یی از معادلات ذیربط را نشان دهد.مطالب مطرح شده از دو نظر برا ی نگارندۀ نوشتۀ حاضر اهمیت دارند : 1) عرضۀمهم ترین مباحث گاهشماری ایرانی در آثار شماری از مهم ترین تقو یم شناسان و تقو یمپژوهان کشور، 2) بیان برخی از مواضع نگارنده بر پایۀ دو اثر منتشر شدۀ او.دراین نوشته نگارنده می کوشد تا ضمن بررسی پاره هایی از نوشتۀ جناب قاسملو و بیانمسألۀ گاهشماری ایرانی (که متشکل از دو امر همبستۀ طول سال خورشیدی از یک سوو نظم کبیسگی یا آرایۀ کبیسه ها در دورۀ بزرگ، زیردوره ها و زیرزیر دوره ها از سو ی دیگر است )، پرتو ی بر جا یگاهِ نه حرفه ییخود در میان تقو یم پژوهان کشور بیفکند و"روش" خود، اصالت آن و درستی آن را تبیین کند. این روش درچارچوب لزوم توجه بهطول سال متوسط خورشیدی (که همان طول سال اعتدالی است ) و بر پایۀ محاسباترایانه ای، با بهره گیری از سنت پر بار تقویم جلالی، اتخاذ شده است و دستاوردهای آندر راستای سنت توانمند تلاش برای دستیابی به قاعدۀ دقیق کبیسه گیری و نگارشگاهنامۀ تطبیقیِ قابلِ اِعمال بر سال های دور گذشته و آینده است.نگارنده امیدوار است که با نشان دادن کاستی هایی در مقالۀ جناب قاسملو و مطرحکردن دقیق مهم ترین مباحث مرتبط با گاهشماری ایرانی، تقویم پژوهان، دوستدارانتقویم نگاری و گاهشماری ایرانی، و نهادهای رسمی مسئول کشور (مانند قوۀ مقننه وشورای مرکز تقویم دانشگاه تهران) به آن ها توجه کنند و کسانی چون جناب قاسملو درپژوهش ها و نوشته های بعدی خویش به دیدۀ عنایت و دقت بیشتر بدان ها بنگرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - فرهنگ دینی در زبان و نشانه ‌شناسی روزانه مردم ایران در دوران صفوی- قاجاری ،
        ابراهیم موسی‌پور
        ابتنای نظام آموزش‌های سنتی در دوران صفوی- قاجاری بر آموزش قرآن و متون دینی، علاوه بر ایجاد تاثیر اساسی در ادبیات مکتوب، اجزا و واحدهای بیانی بسیاری در زبان روزانه مردم- چه زبان طبقات باسواد و تحصیل کرده و چه زبان طبقات عوام- نیز ایجاد کرده چنان که بخش بزرگی از ادبیات گف چکیده کامل
        ابتنای نظام آموزش‌های سنتی در دوران صفوی- قاجاری بر آموزش قرآن و متون دینی، علاوه بر ایجاد تاثیر اساسی در ادبیات مکتوب، اجزا و واحدهای بیانی بسیاری در زبان روزانه مردم- چه زبان طبقات باسواد و تحصیل کرده و چه زبان طبقات عوام- نیز ایجاد کرده چنان که بخش بزرگی از ادبیات گفتاری مورد استفاده در زندگی هر روزه این مردم به نوعی برگرفته از عبارات و اذکاری است که در قرآن و فرهنگ دینی و مذهبی آمده است. همچنین بخش قابل توجهی از شیوه‌های بیان غیر گفتاری ایرانیان در این دوران نیز تحت تاثیر یا اصولا فرآورده حضور و بروز آموزه‌های دینی و مذهبی در بستر زندگی روزانه است که اجزای نشانه شناختی عمومی موجود در روابط اجتماعی این مردم را در چارچوب فرهنگ دینی تعریف کرده است. ایرانیان در روابط متقابل از جمله در سلام و احوال پرسی، عبارات دعایی، نفرین‌ها، فحش‌ها، سوگندها و جز آن‌ها انبوهی از عبارات دینی و مذهبی را به طور مستقیم به کار می برده‌اند و به علاوه از طریق بستر تفهمی دین- بنیاد یا دین- پرورد اجتماعی، بسیاری از رفتارها و علائم غیر زبانی مورد استفاده در ایجاد ساز و کارهای بیانی را درک وتفسیر می‌کرده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - بحران مشروعیت سلطنت سلیم اول و ارتباط آن با وقوع جنگ چالدران
        مهدی عبادی
        چکیده از اوایل قرن دهم هجری/شانزدهم میلادی، مذهب به صورت عاملی مؤثر در مناسبات میان دو دولت صفوی و عثمانی درآمد و تحولات سیاسی و مذهبی در ایران، خاصه رسمیت یافتن تشیع در این سرزمین، هم‌زمان با تحولات درونی دولت عثمانی، معارضات و درگیری‌های دو دولت را تشدید کرد. در واقع، چکیده کامل
        چکیده از اوایل قرن دهم هجری/شانزدهم میلادی، مذهب به صورت عاملی مؤثر در مناسبات میان دو دولت صفوی و عثمانی درآمد و تحولات سیاسی و مذهبی در ایران، خاصه رسمیت یافتن تشیع در این سرزمین، هم‌زمان با تحولات درونی دولت عثمانی، معارضات و درگیری‌های دو دولت را تشدید کرد. در واقع، رقابت میان شاهزادگان عثمانی در اواخر سلطنت بایزید دوم (حک: 918-926هـ/1512-1520م)، برای دست یافتن به سلطنت، روند تحولات را به گونه‌ای رقم زد که دولت عثمانی را نیز به بهره‌گیری از مذهب در مناسبات خود با دولت نوپای صفوی سوق داد. سلیم اول که در مقایسه با دیگر مدعیان از اقبال کمتری برای سلطنت برخوردار بود، به یاری ینی‌چری‌ها پدر را وادار به کناره‌گیری از قدرت کرد و خود بر جای او نشست؛ اما این‌ شیوه دستیابی به قدرت و نیز قتل عام همه افراد ذکور خاندان عثمانی مشروعیت او را سخت مخدوش ساخت. از این رو، درصدد برآمد با اتخاذ سیاست مذهبی تهاجمی بر ضد شیعیان و شاه اسماعیل صفوی بحران مشروعیت سلطنت خود را برطرف سازد. پس بر‌رغم رویگردانی شاه اسماعیل از رویارویی نظامی با دولت عثمانی، به قلمرو صفوی یورش برد و بدین ترتیب جنگ چالدران به وقوع پیوست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - تاریخ‌نگاری پزشکی مسلمانان: بررسی مطالعات و تحقیقات
        بهزاد کریمی
        تاریخ پزشکی مسلمانان چه در غرب و چه در کشورهای مسلمان از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. یک نگاه گذرا به دستاوردهای حاصل از این تحقیقات نشانگر آن است که رویکرد پژوهش‌گران در اغلب این پروژه‌ها وامدار یک نگاه سنتی و محدود به پزشکی و تعریفی است که صرفا جنبه‌های تکن چکیده کامل
        تاریخ پزشکی مسلمانان چه در غرب و چه در کشورهای مسلمان از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. یک نگاه گذرا به دستاوردهای حاصل از این تحقیقات نشانگر آن است که رویکرد پژوهش‌گران در اغلب این پروژه‌ها وامدار یک نگاه سنتی و محدود به پزشکی و تعریفی است که صرفا جنبه‌های تکنیکی و دانشی آن را در بر می‌گیرد. در سالیان اخیر نگاه‌های نو به عرصه تاریخ پزشکی در معنای عمومی آن راه یافته است که می‌خواهد به گونه‌ای دیگر به پزشکی بنگرد. این رهیافت‌های تازه قصد دارند برداشت‌ها و تلقی‌های اجتماعی از پزشکی را به عنوان پدیداری علمی- اجتماعی ارائه کنند و از دریچه پزشکی به جوامع گذشته بنگرند. کاربست این رویکرد در پژوهش‌های تاریخی مستلزم وجود یک منبع‌شناسی انتقادی است که هم‌زمان رویکردهای نوین در آن لحاظ شده باشد. نگارنده این نوشتار در پی آن است تا بخشی از این منبع‌شناسی را به عنوان یکی از لوازم پژوهش‌های نوین تاریخ پزشکی با تکیه بر رویکردهای جنسیتی ارائه نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - ایقاع و اصول در رساله‌ موسیقی کلیات یوسفی
        بابک خضرائی
        رساله موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاءالدین یوسف، در دوره فتحعلی‌شاه قاجار(حکـ: 1212-1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می‌دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دواز چکیده کامل
        رساله موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاءالدین یوسف، در دوره فتحعلی‌شاه قاجار(حکـ: 1212-1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می‌دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دوازده دستگاه در این رساله نیز نکته مهمی را در روند تاریخی مفهوم دستگاه روشن می‌کند. مفهوم وزن در موسیقی(ایقاع) که در این رساله، چون بیشتر رسالات موسیقی دوران صفوی و پس از آن، با نام “اصول” شناخته می‌شود، آخرین فصل این رساله است. بخش اول این فصل که با تاثیر از رساله ی موسیقی میرصدرالدین قزوینی(د. 1008 ﻫ.) نوشته شده، با تعریف اصول و نَقره آغاز، و در ادامه از 5 دور متقدم و سپس هفده دور متأخّر یاد می‌شود، سپس مولف به اصناف تصانیف(انواع یا ژانرهای موزون موسیقی) می‌پردازد؛ در بخش دوم که احتمالاً تأثیر گرفته از رساله بهجت‌الروح است، بیست و چهار دور ایقاعی شرح داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - افول خردگرایی و عدم گسست از مبانی، دلیل عقب‌ماندگی ایران؟ بررسی و نقد نظریه جواد طباطبایی
        سعید عطار
        مقاله حاضر با ارائه یک نظام دسته بندی از نظریات بر اساس تقابل های دوگانه سوسوری، نظریه انحطاط ایران جواد طباطبایی را بررسی و نقد می کند. بر اساس این دسته بندی، ابتدا ملت از دولت، سپس عوامل درونی از بیرونی و آن‌گاه رویکرد ذهنی از عینی تفکیک می شوند. این پژوهش با استفاده چکیده کامل
        مقاله حاضر با ارائه یک نظام دسته بندی از نظریات بر اساس تقابل های دوگانه سوسوری، نظریه انحطاط ایران جواد طباطبایی را بررسی و نقد می کند. بر اساس این دسته بندی، ابتدا ملت از دولت، سپس عوامل درونی از بیرونی و آن‌گاه رویکرد ذهنی از عینی تفکیک می شوند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی نشان می دهد که نظریه طباطبایی، نظریه ای ملت باورانه بیرونی ذهنی است. در این نظریه، هرچند بر عوامل درونی تأکید می شود، اما در واقع، بزنگاه تاریخی برای انحطاط ایران، یورش ترکان سلجوقی و مغولان و حاکم شدن قشریت و تعصب، یعنی الگوهای فکری و فرهنگی منحط است که باعث به هم خوردن رابطه عقل و شرع و افول خردگرایی شد. ذهنی گرایی و به حاشیه راندن عینیات در تحلیل پدیده عقب ماندگی، مهم‌ترین ضعف نظریه انحطاط است. تأکید بر عامل بیرونی با رویکردی ذهنی گرا و بی توجهی به واقعیت‌های اجتماعی، نظریه طباطبایی را بررغم جدیت نظری اش، تبدیل به نظریه ای با تناقضات درونی برای تبیین عقب ماندگی تاریخی ایران کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - مبلمان ایرانی در دوره اسلامی: از سلجوقیان تا زندیان
        سیده مطهره موسوی حسنعلی پورمند لیلا کریمی فرد
        10.30495/jhcin.2018.12895
        این مقاله پژوهشی پیرامون مبلمان ایرانی در دوره اسلامی از برآمدن سلجوقیان تا پایان زندیان و آغاز قاجاریان است. هدف پژوهش شناسایی و معرفی گونه‌های متفاوت مبلمان ایرانی، با تمرکز بر تخت و صندلی، و بیان دگرگونی‌های آن در این دوره است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف پژوهشی توسعه‌ای چکیده کامل
        این مقاله پژوهشی پیرامون مبلمان ایرانی در دوره اسلامی از برآمدن سلجوقیان تا پایان زندیان و آغاز قاجاریان است. هدف پژوهش شناسایی و معرفی گونه‌های متفاوت مبلمان ایرانی، با تمرکز بر تخت و صندلی، و بیان دگرگونی‌های آن در این دوره است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف پژوهشی توسعه‌ای و از لحاظ ماهیت کیفی و اکتشافی و شیوه گرد‌‌آوری داده‌ها کتابخانه‌ای و میدانی است. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه آثار بر‌جای مانده از قرن پنجم ﮬ بیانگر تداوم سبک‌های مبلمان ساسانیان تا این زمان است، اما شیوه‌ کهن به دلیل تحول در باور‌های جامعه، چندان تداوم نیافته و شیوه جدیدی در مقایسه با دوره پیش از اسلام دنبال شده است. این هنر به‌رغم تغییرات ظاهری در طول این دوره، پیوسته روندی تکاملی داشته و متأثر از مفاهیم اسلامی و فتوحات بیگانگان، در شکل کالبدی و تزیینات، دارای مشترکاتی با دیگر هنرهای این دوره است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - جنگ های ایران و روس زمینه ساز تغییر رویکرد نظام آموزشی ایران
        داود یحیایی فاخته ماهینی
        ایران عصر قاجاری در ابتدای قرن 19 م/ 13 ق در حالی مورد تجاوز روس ها واقع شد که بی-خبر و عقب مانده از تحولات دنیا، با مشکلات عدیدهای در داخل کشور مواجه بود. علی رغمنتایج تلخ، این واقعه دستاورد مهمی را نصیب فتحعلی شاه و اطرافیان وی کرد که از همهمهمتر، آگاهی از ضعف تجهیزات چکیده کامل
        ایران عصر قاجاری در ابتدای قرن 19 م/ 13 ق در حالی مورد تجاوز روس ها واقع شد که بی-خبر و عقب مانده از تحولات دنیا، با مشکلات عدیدهای در داخل کشور مواجه بود. علی رغمنتایج تلخ، این واقعه دستاورد مهمی را نصیب فتحعلی شاه و اطرافیان وی کرد که از همهمهمتر، آگاهی از ضعف تجهیزات نظامی و دانش روز بود. این موضوع، انگیزۀ اقدامات اصلاح-طلبانه ای گردید که به دنبال درک کاستی های نظام تعلیم و تربیت، دولت مردان را در انجامآنها مصمم ساخت. این مقاله بر آن است تا با بررسی مهم ترین اقدامات انجام شده در اینراستا، تأثیرات آنها را در فراهم نمودن زمینه های لازم جهت تحول و تغییر رویکرد نظامآموزشی ایران تبیین نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - فرایند خط‌مشی‌گذاری مبتنی بر موضع‌سازی در حوزه خرده‌فروشی بازار ایران
        شادی حسینی سید ابوالقاسم میرا محمد رحیم اسفیدانی
        10.30495/ijpa.2022.68392.10962
        زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین فرایند خط مشی گذاری مبتنی بر موضع‌سازی در حوزه خرده‌فروشی بازار ایران اجرا شده است. روش تحقیق: پژوهش حاضر از حیث هدف پژوهش توسعه‌ای‌کاربردی، از نقطه‌نظر زمان گردآوری، از نوع توصیفی و از نظر روش‌های جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، از نوع چکیده کامل
        زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین فرایند خط مشی گذاری مبتنی بر موضع‌سازی در حوزه خرده‌فروشی بازار ایران اجرا شده است. روش تحقیق: پژوهش حاضر از حیث هدف پژوهش توسعه‌ای‌کاربردی، از نقطه‌نظر زمان گردآوری، از نوع توصیفی و از نظر روش‌های جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، از نوع میدانی و از نظر ماهیت از نوع آمیخته اکتشافی می‌باشد. در بخش اول (کیفی) به روش تحلیل تم و فرآیند آن با نرم‌افزار مکس کیو دی ای 12 طبقه‌بندی و تحلیل شد. در بخش کمی پرسشنامه محقق‌ساخته مشتمل بر 40 گویه در اختیار 384 نفر از مشتریان فروشگاه‌های خرده‌فروشی قرار داده شد . پس از جمع‌آوری اطلاعات با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مبتنی بر مدل پیشنهادی (برآمده از فاز کیفی مطالعه) با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی ال اس 2 مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها : یافته‌ها نشان دادسه فروشگاه رفاه، فروشگاه افق کوروش و فروشگاه جانبو از حیث چهارده مولفه چارچوب طراحی شده وضعیت مطلوبی دارند. اما فروشگاه شهروند به جز از نظر دو مولفه اطلاع رسانی و تبلیغات که مقادیر میانگین آنها کمتر از (5/2 (170/2و 385/2) می باشد، از حیث دوازده مولفه دیگر از وضعیت مناسب و مطلوبی برخوردارند. نتیجه‌گیری : با ارزیابی وجمع‌بندی از مصاحبه‌ها از گروه کانونی و بحث آنها در مورد کدهای استخراج شده مدل مفهومی این پژوهش، چهارده مولفۀ موضع‌سازی در حوزۀ خرده‌فروشی بازار ایران به دست آمد.نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد 3 فروشگاه رفاه، فروشگاه افق کوروش و فروشگاه جانبو از حیث 14 مولفه چارچوب طراحی شده وضعیت مطلوبی دارند. اما فروشگاه شهروند به جز از نظر دو مولفه اطلاع رسانی و تبلیغات، از حیث 12 مولفه دیگر از وضعیت مطلوبی برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - رابطه میان ویژگی‌های شخصیتی با فرسودگی شغلی و رفتارهای انحرافی کارکنان (مورد مطالعه: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران)
        مریم صادقی امیر گروسی
        هدف: پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با فرسودگی شغلی و رفتارهای انحرافی کارکنان در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی-همبستگی است. روش: جامعه آماری، کلیه کارکنان رسمی شاغل بانک مرکزی می چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با فرسودگی شغلی و رفتارهای انحرافی کارکنان در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی-همبستگی است. روش: جامعه آماری، کلیه کارکنان رسمی شاغل بانک مرکزی می‌باشند که حجم نمونه بر اساس فرمول نمونه‌گیری کوکران، برابر 348 نفر برآورد شده و روش نمونه‌گیری، نمونه‌گیری تصادفی ساده می‌باشد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های ویژگی‌های شخصیتی,NEO فرسودگی شغلی ماسلاچ و جکسون (1981) و رفتارهای انحرافی گل‌پرور و همکاران (1390) می‌باشد. مقدار آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی پرسشنامه‌ها به‌ترتیب برابر 734/0، 716/0 و 823/0 به‌دست آمدند. داده‌ها با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار LISRELو آزمون‌ رگرسیون و همبستگی پیرسون در نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: ضرایب همبستگی برابر 65/0 و 56/0 نشان داد ویژگی‌های شخصیتی با فرسودگی شغلی و رفتارهای انحرافی کارکنان رابطه معناداری دارد. ضریب تعیین محاسبه شده نشان داد که پنج بعد شخصیتی به‌ترتیب 41٪ و 22٪ از واریانس متغیرهای فرسودگی شغلی و رفتارهای انحرافی را تبیین می‌کنند. نتیجه‌گیری: روان‌رنجورخویی (243/0=β) بیشترین تاثیر مثبت و برون‌گرایی (241/0-‌=β) بیشترین تاثیر منفی در فرسودگی شغلی دارند. افراد با صفت شخصیتی روان‌رنجورخویی و هم‌سازی بیشتر مستعد فرسودگی شغلی بوده و تمایل بیشتر به درگیر شدن در رفتارهای انحرافی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - راهبرد طراحی مدل فرایندی چابک‌سازی چرخه توسعه محصولات جدید با سیاست تولید در کلاس جهانی در شرکت ایران خودرو (رویکرد کیفی)
        پگاه تارمست ابوتراب علیرضایی غلامرضا‌‌ هاشم زاده اشرف شاه منصوری
        تحقیق حاضر با هدف تعیین راهبرد طراحی مدل فرایندی چابک سازی چرخه توسعه محصولات جدید با رویکرد تولید در کلاس جهانی در شرکت ایران خودرو به انجام رسیده است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ رویکرد پیمایشی-اکتشافی می‌باشد. جامعه آماری این تحقیق گروهی از خبرگان حوزه‌ه چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف تعیین راهبرد طراحی مدل فرایندی چابک سازی چرخه توسعه محصولات جدید با رویکرد تولید در کلاس جهانی در شرکت ایران خودرو به انجام رسیده است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ رویکرد پیمایشی-اکتشافی می‌باشد. جامعه آماری این تحقیق گروهی از خبرگان حوزه‌های مدیریت تولید و مدیریت کیفیت (شامل اساتید دانشگاهی، مشاورین صنعتی و مدیران ارشد اجرایی شرکت ایران خودرو) بودند که به مباحث زنجیره تأمین چابک، تولید در کلاس جهانی و توسعه محصول جدید اشراف کامل داشته و با ساختار، اهداف، استراتژی‌ها و وضعیت شرکت ایران خودرو نیز به طور دقیق آشنا بودند. این جامعه آماری مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. در این تحقیق، از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد و این فرایند تا رسیدن به اشباع نظری محقق ادامه یافت. سرانجام این روش، مصاحبه با 11 نفر از خبرگان بود. در این تحقیق، از آنجایی که از روش تئوری داده بنیاد استفاده گردید، ابزار اصلی جمع آوری داده‌ها، مصاحبه عمیق و غیرساختار یافته با خبرگان بود. سرانجام پس از طی کدگذاری‌های سه گانه باز، محوری و انتخابی، مدل مفهومی تحقیق بر اساس مدل پارادایمی طراحی شد.+ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - بررسی تأثیر سیاست‌های سازمانی بر خلاقیت کارکنان با توجه به نقش میانجی‌گری تعهد حرفه‌ای (مورد مطالعه: بیمه ایران در شهر تهران)
        مجید رمضان دینا ذوالفقاری
        جامعه امروز، جامعه ‌سازمانی است. استفاده‌ بهینه از منابع موجود (به‌خصوص نیروی انسانی) و سیاست نیز در یک سازمان، وجه اشتراک دیدگاه کلیه صاحب‌نظران علم مدیریت می‌باشد. همچنین در شرایط کنونی، خلاقیت نه یک ضرورت، بلکه شرط بقاست.از سوی دیگر، پویایی یک سازمان وابسته به عوامل چکیده کامل
        جامعه امروز، جامعه ‌سازمانی است. استفاده‌ بهینه از منابع موجود (به‌خصوص نیروی انسانی) و سیاست نیز در یک سازمان، وجه اشتراک دیدگاه کلیه صاحب‌نظران علم مدیریت می‌باشد. همچنین در شرایط کنونی، خلاقیت نه یک ضرورت، بلکه شرط بقاست.از سوی دیگر، پویایی یک سازمان وابسته به عوامل مختلفی از جمله داشتن کارمندانی خشنود، برخوردار از تعهد است.لذا هدف ازپژوهش بررسی رابطه بین سیاست‌های سازمانی بیمه ایران در شهر تهران بر خلاقیت کارکنان آن، با اعمال نقش میانجی‌گری تعهد است. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی بوده که در آن پرسشنامه های استاندارد سیاست های سازمانی،خلاقیت کارکنان و تعهد حرفه ای میان 234 نفر از کارشناسان شرکت بیمه ایران (با توجه به جامعه آماری 600 نفری) در دفتر مرکزی تهران توزیع شد. داده‌های این پرسشنامه جمع‌آوری و با رگرسیون واستفاده از نرم افزار SPSS تحلیل گردید. یافته های پژوهش نشان داد که سیاست های سازمانی برخلاقیت کارکنان باتوجه به ضریب مسیر0.63- و تعهد حرفه ای با ضریب مسیر0.57- به صورت معکوس تاثیر میگذارد.همچنین تعهد حرفه ای با توجه به ضریب مسیر 0.11+ تاثیر مثبتی بر خلاقیت کارکنان دارد. لذا پژوهش نتیجه می گیرد که تعهد حرفه ای به عنوان تعدیلگر در تاثیر رابطه سیاست سازمانی بر خلاقیت کارکنان عمل کرده و رابطه معکوس این دو مولفه را کمرنگ تر میکند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - طراحی الگوی تدوین خط مشی اصلاح و بهبود نظام اداری (مطالعه موردی: شرکت ملی گاز ایران)
        جواد فدایی مسعود پورکیانی
        زمینه: نظام اداری در سازمان های دولتی در ایران با توجه به نقش گسترده و مؤثری که در انجام امور دارند، یکی از زیرساخت‌های مهم توسعه محسوب می‌شود که بی‌توجهی به آن آسیب‌های جبران ناپذیری در مسیر تحقق برنامه‌ها، رضایت مردم و ... به دنبال دارد هدف: این پژوهش با هدف ارائة الگ چکیده کامل
        زمینه: نظام اداری در سازمان های دولتی در ایران با توجه به نقش گسترده و مؤثری که در انجام امور دارند، یکی از زیرساخت‌های مهم توسعه محسوب می‌شود که بی‌توجهی به آن آسیب‌های جبران ناپذیری در مسیر تحقق برنامه‌ها، رضایت مردم و ... به دنبال دارد هدف: این پژوهش با هدف ارائة الگوی اصلاح و بهبود نظام اداری در شرکت ملی گاز و با استفاده از روش آمیخته (کیفی و کمی) اجرا شده است. روش‌ها: در بخش کیفی از مدل داده بنیاد استفاه شد. در این بخش مدل داده بنیاد تحقیق با مصاحبه با 15 نفر از خبرگان ستادی در شرکت ملی گاز با روش دلفی، کدگذاری محوری و گزینشی انجام شد. در بخش کمی با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری در محیط نر افزای لیزرل و آموس مدل‌پیشنهادی و فرضیات ارائه شده در مرحله کیفی را مورد بررسی قرا می‌دهد. جامعه آماری پژوهش در بخش کمی شامل کلیه مدیران امور اداری در 31 شرکت استانی گاز به همراه ستاد مرکزی می‌باشد. در این بخش از جدول مورگان جهت تعیین نمونه استفاده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - الگوی سیاست گذاری جذب دانشجویان بین المللی در ایران
        فریبا پیلوار حسین رحمان سرشت فتاح شریف زاده جمشید صالحی صدقیانی
        در حالی که دانشگاه‌های بسیاری در کشورهای مختلف برای جذب دانشجوی خارجی تلاش می‌کنند، تنها دانشگاه‌هایی خاص در این زمینه موفقیت‌هایی را کسب می‌کنند. علی‌رغم آن که در برنامه‌های جمهوری اسلامی ایران بر جذب دانشجویان خارجی تاکید شده است، دانشگاه‌های کشور، موفقیت چندانی در ای چکیده کامل
        در حالی که دانشگاه‌های بسیاری در کشورهای مختلف برای جذب دانشجوی خارجی تلاش می‌کنند، تنها دانشگاه‌هایی خاص در این زمینه موفقیت‌هایی را کسب می‌کنند. علی‌رغم آن که در برنامه‌های جمهوری اسلامی ایران بر جذب دانشجویان خارجی تاکید شده است، دانشگاه‌های کشور، موفقیت چندانی در این حوزه نداشته‌‌اند. این پایان‌نامه، یافتن عوامل اصلی موفقیت دانشگاه‌های کشور را وجهه همت قرار می‌دهد. مطالعه سوابق بیانگر آن است که دانشگاه‌هایی که در کشورهایی که ساختار حکومتی خاص، برندی مشخص داشته-اند از بخت بیشتری برای جذب دانشجوی خارجی برخوردار بوده‌اند. بی‌تردید البته اثرات آن دانشگاه‌ها را در زمینه‌های آموزش و پژوهش نمی‌توان در نظر نگرفت. با توجه به این ملاحظات در این رساله به اثر ساختار حکومتی، برند و جایگاه علمی دانشگاه در جذب دانشجوی خارجی پرداخته می‌شود. برای این منظور با مراجعه به آمار و اطلاعات 23 کشوری که کم و بیش در حوزه جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران قرار دارند و تا حدودی ویژگی‌هایی مشترک با کشور ما دارند و رتبه‌بندی دانشگاه‌های آنها (البته به لحاظ آمار کشور) و با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی مدل کلیات عوامل جذب دانشجویان خارجی طراحی می‌شود. بنابراین مدل، اثر ساختار حکومتی و برند ملی همراه با توانمندی دانشگاه‌ها در قابلیت جذب دانشجوی خارجی بوسیله آنها تایید می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - مدل بانکداری جامع بانک ملی ایران مبتنی بر نیازهای مشتریان در ابعاد شرکتی، اختصاصی، خرد، تجاری
        داود عبدی مهدی مرادی لورنس انویه تکیه
        چکیده زمینه: مدل بانکداری جامع که تمرکز اصلی آن رفع انواع نیازهای مالی مشتریان است، دامنه وسیعی از خدمات مالی اعم از خدمات تجاری، سرمایه گذاری، بیمه‌ای، مشاوره‌ای و غیره را به مشتریان خود ارائه می دهند. هدف: از این تحقیق تشریح ابعاد مدل بانکداری جامع بانک ملی ایران مبتن چکیده کامل
        چکیده زمینه: مدل بانکداری جامع که تمرکز اصلی آن رفع انواع نیازهای مالی مشتریان است، دامنه وسیعی از خدمات مالی اعم از خدمات تجاری، سرمایه گذاری، بیمه‌ای، مشاوره‌ای و غیره را به مشتریان خود ارائه می دهند. هدف: از این تحقیق تشریح ابعاد مدل بانکداری جامع بانک ملی ایران مبتنی بر نیازهای مشتریان است. روش: این تحقیق به شیوه مطالعة موردی از نوع کیفی انجام شد. گروه هدف این تحقیق شامل هیجده نفر از خبرگان صنعت حوزة بانکداری با سابقه بالای 10 سال در بانک ملی ایران (در شهر تهران) در سال 1397 بود. برای تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل تم استفاده شد. یافته ها: طبق نتایج این تحقیق مدل بانکداری جامع در بانک ملی مبتنی بر نیازهای مشتریان استخراج شد که در آن هدف رفع چالش‌های پیش رو در ابعاد منابع مالی، منابع انسانی، فرایند ها، و مشتریان است. نتیجه گیری: راهبردهای دست یابی به مقصود این تحقیق، عبارتند از: تعدیل در سخت‌گیری‌های شدید نظارتی در حوزه قوانین بانکی، نیاز به سطوح متنوع سرمایه جهت تأمین سرمایه در بانک‌های جامع، تبدیل به فرصت کردن شرایط بازار رقابتی بانک‌ها از جمله دیجیتالی شدن (در پی تنوع محصولات)، کاربست مناسب تکنولوژی ارتباطی جهت تأمین نیازهای متنوع مشتریان. کلیدواژه: بانکداری جامع، بانک ملی ایران، نیاز مشتریان، خبرگان صنعت حوزة بانکداری، تحلیل تم پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - تدوین و اعتباریابی مدل مشارکت ذی‌نفعان در خط‌مشی گذاری عمومی در سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت
        زین العابدین شیخ بگلو کاوه تیمورنژاد یداله عباسزاده سهرون
        10.30495/ijpa.2022.60193.10755
        زمینه: مشارکت ذی‌نفعان سنگ بنای خط‌مشی‌گذاری معاصر محسوب شده و از ابزارهای ایجاد دموکراسی و زمینه ساز توسعه پایدار در سازمان‌ها می‌باشد.هدف: هدف تحقیق تدوین و اعتباریابی مدل مشارکت ذی‌نفعان در خط‌مشی گذاری عمومی در سازمان غذا و دارو می باشد.روش‌ها: نخست با استفاده از رو چکیده کامل
        زمینه: مشارکت ذی‌نفعان سنگ بنای خط‌مشی‌گذاری معاصر محسوب شده و از ابزارهای ایجاد دموکراسی و زمینه ساز توسعه پایدار در سازمان‌ها می‌باشد.هدف: هدف تحقیق تدوین و اعتباریابی مدل مشارکت ذی‌نفعان در خط‌مشی گذاری عمومی در سازمان غذا و دارو می باشد.روش‌ها: نخست با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی با 18 نفر از خبرگان مصاحبه سپس با استفاده از روش تحلیل مضمون، مدل مفهومی تدوین شد، برای اعتباریابی، از مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار SmartPLS استفاده شد‌. روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط افراد خبره، روایی سازه توسط تحلیل عاملی و پایایی پرسشنامه با آزمون آلفای کرونباخ، 70/0محاسبه و همگی مورد تأیید قرار گرفتند.یافته‌ها: برای تدوین مدل 103 مضمون پایه، 20 مضمون سازمان‌دهنده و 5 مضمون فراگیر استخراج شد. نتایج پژوهش نشان داد که تمامی شاخص‌های شناسایی شده در مدل مشارکت ذی‌نفعان در خط مشی گذاری عمومی در سازمان غذا و دارو ، تأیید و مقدار GOF مدل کلی به مقدار 625/0 می‌باشد لذا مدل از برازش مناسبی برخوردار است.نتیجه گیری: با اجرای مدل می توان مشارکت ذی‌نفعان در خط‌مشی گذاری عمومی در سازمان غذا و دارو را افزایش داده و باعث تدوین خط مشی های کاربردی و اجرای کامل آنها گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - بهبود مدل راهبردی حکمرانی امور محلی در جمهوری اسلامی ایران
        محمد امیرآبادی سیدجواد امینی
        10.30495/ijpa.2022.68364.10961
        زمینه: حوزه سیاست و مسائل مربوط به آن در حال دگرگونی و گسترش بوده، چگونگی حکومت کردن، مطابق معیار‌های حکومت مطلوب بیش از پیش اهمیت یافته و در حوزه‌های مختلف از جمله قانون‌گذاری، سیاست‌گذاری عمومی و علوم مرتبط با آن مورد توجه قرار می‌گیرد. هدف: تحقیق حاضر با هدف ارائه چکیده کامل
        زمینه: حوزه سیاست و مسائل مربوط به آن در حال دگرگونی و گسترش بوده، چگونگی حکومت کردن، مطابق معیار‌های حکومت مطلوب بیش از پیش اهمیت یافته و در حوزه‌های مختلف از جمله قانون‌گذاری، سیاست‌گذاری عمومی و علوم مرتبط با آن مورد توجه قرار می‌گیرد. هدف: تحقیق حاضر با هدف ارائه طرح راهبردی حکمرانی امور محلی در جمهوری اسلامی ایران و بهبود مدل آن انجام شده است. روش‌ها: روش پژوهش حاضر از نوع آمیخته می باشد. در تحقیقات آمیخته هم از روش کیفی و هم از روش کمی استفاده می شود. در بخش کیفی این تحقیق از استراتژی تحلیل مضمون استفاده شده است. در بخش کمی جهت انتخاب استراتژی بهینه از تحلیل سوات استفاده شد. در بخش کیفی پژوهش، جامعه آماری اساتید دانشگاهی که با موضوع حکمرانی محلی آشنا بوده و همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان شورا‌های اسلامی شهر و روستا، شهرداران، استانداران و فرمانداران می‌باشند. روش نمونه‌گیری بر اساس گلوله برفی تا اشباع نظری می‌باشد. جامعه آماری در فاز کمی پژوهش کلیه متخصصان و اساتید حوزه حکمرانی محلی، نمایندگان مجلس، شورای شهر و مقامات وزارت کشور است که رقم دقیقی وجود ندارد. یافته‌ها: براساس یافته‌های تحقیق ابعاد طرح راهبردی حکمرانی امور محلی در جمهوری اسلامی ایران شامل سیاست‌گذاری محلی، حکمرانی محلی مبتنی بر قانون، توزیع عادلانه منابع در کشور، پاسخگویی صریح، مدیریت مشارکتی، تمرکززدایی و برنامه‌ریزی غیرمتمرکز، ایجاد اعتماد و وفاق اجتماعی، تقویت زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی، فراهم کردن زمینه سرمایه‌گذاری محلی و تعاملات فرهنگی هستند که منجر به پیامد‌های قدرت ملی، رشد اقتصادی و کسب اعتبار بین‌المللی می‌شود. بر اساس تحلیل سوات و اولویت بندی انجام شده، از بین استراتژی های پیشنهادی، استراتژی های SO به منزلة بهترین استراتژی جهت حکمرانی امور محلی در جمهوری اسلامی ایران انتخاب می شود. تأکید استراتژی های دستة SO بر این است که با ارائة راهکارهای اجرایی ضمن استفاده از قوت‌ها، از فرصت‌هایی که برای آن موجود است نهایت استفاده را به عمل آورد. نتیجه گیری: شکل گیری حکمرانی‌های محلی و سازمان‌های محلی در ساختار اداری ـ مدیریتی دولت‌ها هستیم. توسعه اجتماعی، سیاسی یا اقتصادی تنها زمانی واقعی و معنادار می‌شود، که از پایین ترین سطح جامعه، شروع شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - تدوین مدل توسعه مشارکت الکترونیک در ایران
        مژگان مهیمنی حسن گیوریان احسان ساده سیروس تدبیری
        زمینه: فناوری اطلاعات و ارتباطات با ایجاد مشارکت شهروندان در روند حکمرانی، می‌تواند چشم‌انداز سیاسی را تغییر دهد. لذا مشارکت الکترونیک به یک نقطه مهم از این فرایند تبدیل شده است و به طور خاص به گسل دیجیتالی با تمرکز بر دسترسی برابر نیز اشاره دارد. در سند چشم‌انداز 1404 چکیده کامل
        زمینه: فناوری اطلاعات و ارتباطات با ایجاد مشارکت شهروندان در روند حکمرانی، می‌تواند چشم‌انداز سیاسی را تغییر دهد. لذا مشارکت الکترونیک به یک نقطه مهم از این فرایند تبدیل شده است و به طور خاص به گسل دیجیتالی با تمرکز بر دسترسی برابر نیز اشاره دارد. در سند چشم‌انداز 1404 و برنامه‌های توسعه قید شده است که از منظر فناوری در بین کشورهای منطقه اول باشیم. هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، کشف، شناسایی ابعاد و عوامل مؤثر بر مشارکت الکترونیک در ایران است. روش: با توجه به موضوع، روش تحقیق آمیخته در دستور کار قرار گرفت. در قسمت کیفی، ابتدا با شش نفر از خبرگان علمی و اجرایی که به روش هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه گروه کانونی انجام و نتایج مصاحبه بر اساس تکنیک تحلیل محتوای کلاسیک بررسی شد. در مرحله کمی از ابزار پرسشنامه با مقیاس لیکرت استفاده شده است. داده های قسمت کمی از طریق الگوسازی معادله ساختاری، تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی با استفاده از نرم‌افزارهای spss و lisrel تحلیل شدند. یافته‌ها: با بررسی متن مصاحبه گروه کانونی، ادبیات داخلی و بین‌المللی درمجموع تعداد 250 کدباز به دست آمد، که این کدها در 17 مفهوم فرعی و نهایتاً 10 مفهوم اصلی دسته‌بندی شدند. نتیجه‌گیری: ماحصل این پژوهش مدلی کارآمد برای توسعه مشارکت الکترونیک می باشد، که از طریق کاربست عوامل شناسایی شده در آن، در فرایند خط مشی گذاری در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارتقا کیفیت ارتباط بین سیاست گذاران و شهروندان می تواند موجب بهبود رتبه کشور در این شاخص گردد و به تحقق هدف سند چشم انداز 1404 کمک شایانی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - تحلیل خط مشی عملیاتی تاثیر سیستم های پرسش و پاسخ فارسی بر بهبود عملکرد سازمان امور مالیاتی کشور
        علی احسانی سید عبداله امین موسوی محمود البرزی مریم رستگارپور
        10.30495/ijpa.2022.67427.10897
        زمینه و هدف: سازمان ها در تلاش برای بهبود عملکرد، در ارائه خدمات هوشمند هستند. سیستم هوشمند پرسش و پاسخ نوعی دستیار مجازی است که قادر به تعامل با کاربران هستند. هدف این مقاله بررسی این است که آیا ویژگی‌های سیستم پرسش و پاسخ می‌تواند بر بهبود عملکرد سازمان مالیاتی تأثیر چکیده کامل
        زمینه و هدف: سازمان ها در تلاش برای بهبود عملکرد، در ارائه خدمات هوشمند هستند. سیستم هوشمند پرسش و پاسخ نوعی دستیار مجازی است که قادر به تعامل با کاربران هستند. هدف این مقاله بررسی این است که آیا ویژگی‌های سیستم پرسش و پاسخ می‌تواند بر بهبود عملکرد سازمان مالیاتی تأثیر بگذارد.روش: ابتدا سیستم پرسش و پاسخ در بستر وب در اختیار مودیان قرار داده می شود. ابزار مورد استفاده جهت ارزیابی مؤلفه ها و زیر مؤلفه های بدست آمده، پرسشــنامه محقق ساخته بود. جهت ســنجش روایی از ابزار اندازه گیری روایی صوری استفاده شد و در جهت پایایی از روش محاســبه آلفای کرونباخ بهره گرفته شــد.با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، تعداد 384 نفر از مودیان به عنوان حجم نمونه آماری تعیین شدند. سپس داده‌ها از طریق مدل‌سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات برای ارزیابی مدل تحلیل می شوند.یافته ها: ویژگی‌های مرتبط با سیستم های هوشمند پرسش و پاسخ به طور مثبت بر بهبود عملکرد سازمان تأثیر می‌گذارد.نتیجه گیری: این مطالعه اهمیت و تاثیر مثبت سرمایه گذاری سازمان در پذیرش عوامل مرتبط با هوشمند سازی خدمات و تأثیرات فناوری‌های جدید مبتنی بر هوش مصنوعی را برای تقویت رابطه ارباب رجوع و سازمان نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - مدل برنامه‌ریزی راهبردی نیروی انسانی (مورد مطالعه: بانک توسعه صادرات ایران)
        سید محمد طباطبایی فر مسعود حقیقی محمدعلی جعفری
        10.30495/ijpa.2022.66494.10849
        زمینه: برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی فرآیندی است درجهت برقراری اهداف منابع انسانی و توسعه راهبردهای منابع انسانی برای نیل به اهداف و سیاست‌ها ازطریق بسیج، توسعه و نگهداری منابع انسانی و شامل عوامل تاثیر‌گذار داخلی و خارجی می‌شود. هدف:در این راستا پژوهش حاضر با هدف ط چکیده کامل
        زمینه: برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی فرآیندی است درجهت برقراری اهداف منابع انسانی و توسعه راهبردهای منابع انسانی برای نیل به اهداف و سیاست‌ها ازطریق بسیج، توسعه و نگهداری منابع انسانی و شامل عوامل تاثیر‌گذار داخلی و خارجی می‌شود. هدف:در این راستا پژوهش حاضر با هدف طراحی و تدوین مدل برنامه‌ریزی راهبردی نیروی انسانی در بانک توسعه صادرات ایران با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره فازی به انجام رسیده است. روش:روش از نظر هدف استفاده کاربردی و از نوع رویکردی اکتشافی و آمیخته شامل ماتریس SWOT و روش های تصمیم گیری چند معیاره فازی داشت. جامعه آماری این تحقیق تعداد 1620 نفر از مدیران و کارشناسان بودند که با استفاده از روش طبقه ای با تسهیم متناسب و فرمول کوکران تعداد 313 نفر آنان به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه محقق ساخته با روایی و پایایی بالاتر از عدد 7/0 و بر مبنای طیف 5 درجه ای لیکرت استفاده شد. آنالیز داده در بخش استنباطی برای تعیین وزن نهایی شاخص ها و راهبردها از روش سوآرا و برای اولویت بندی راهبردها از روش کوپراس فازی استفاده شد. یافته ها: تحلیل یافته ها حاکی از آنست که مدل برنامه ریزی راهبردی نیروی انسانی مناسب برای بانک یاد شده شامل سه فرآیند اصلی 1) تعیین راهبردها؛ 2) اجرای راهبردها و 3) ارزیابی و بازخورد راهبردها می باشد. سایر یافته ها نیز نشان داد که از بین 19 راهبرد شناسایی شده، راهبرد ضرورت باز مهندسی فرآیندهای جذب و تامین متناسب نیروی انسانی با نیازهای آتی با ارزش نهایی0662/0 در بین سایر راهبردها در اولویت قرار داشته و تغییر موقعیت انفعالی فعلی به سمت راهبرد تهاجمی به عنوان یک اقدام راهبردی ضرورت دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که، راهبرد ضرورت باز مهندسی فرآیندهای جذب و تامین متناسب نیروی انسانی با نیازهای آتی به عنوان بهترین راهبرد برای تدوین برنامه ریزی راهبردی نیروی انسانی در بانک توسعه صادرات ایران شناسایی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - تهیه ابزاری استاندارد جهت سنجش معنویت در نظام اداری ایران
        غلامرضا معمارزاده طهران مهدی صانعی
        معنویت مفهومی بسیار گسترده است که هر کس با توجه با اعتقادات، باورها و ارزش‌های شخصی، تفسیری متفاوت از دیگری از آن بعمل می‌آورد. برخی ریشه‌ای دین محور برای معنویت قائلند و برخی دیگر معتقدند که معنویت ارتباطی با دین رسمی نداشته و بسیار گسترده‌تر از آن است. این امر مساله س چکیده کامل
        معنویت مفهومی بسیار گسترده است که هر کس با توجه با اعتقادات، باورها و ارزش‌های شخصی، تفسیری متفاوت از دیگری از آن بعمل می‌آورد. برخی ریشه‌ای دین محور برای معنویت قائلند و برخی دیگر معتقدند که معنویت ارتباطی با دین رسمی نداشته و بسیار گسترده‌تر از آن است. این امر مساله سنجش معنویت را تحت الشعاع قرار داده و بر مشکلات فرا روی سنجش معنویت افزوده است. با این‌ وجود، مدیریت معنویت در محیط‌های کاری در وهله اول مستلزم در اختیار داشتن تعریفی عملیاتی و ابزاری استاندارد جهت سنجش آن است. با توجه به پر رنگ شدن نقش معنویت در موفقیت و شکست سازمان‌ها در سالیان اخیر و تاکید مدیران ارشد کشور مبنی بر تقویت معنویت در محیط‌های کاری دولتی، در مقاله حاضر ضمن مرور کارهای مهم انجام شده در راستای سنجش معنویت و مشکلات فرارو، سعی خواهد شد ابزاری استاندارد مبتنی بر ارزش‌های دینی و فرهنگی کشور جهت سنجش معنویت در محیط‌های سازمانی دولتی ارائه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - آسیب شناسی استقرار جانشین پروری مدیران درسازمان‌های دولتی ایران
        ابو الحسن فقیهی محمد ذاکری
        هدف پژوهش حاضر آسیب شناسی سازمان‌های دولتی ایران برای استقرار و پیاده سازی برنامه جانشین پروری مدیران می‌باشد. تحقیق حاضر به لحاظ استراتژی متکثرگرا (کیفی-کمی). و به لحاظ مخاطب شناسی با رویکرد کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی است. بدین منظور پس از مطالعات اکتشافی، 12 عامل ب چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر آسیب شناسی سازمان‌های دولتی ایران برای استقرار و پیاده سازی برنامه جانشین پروری مدیران می‌باشد. تحقیق حاضر به لحاظ استراتژی متکثرگرا (کیفی-کمی). و به لحاظ مخاطب شناسی با رویکرد کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی است. بدین منظور پس از مطالعات اکتشافی، 12 عامل برای سنجش شرایط سازمان شناسایی شد و پس از تایید به روش دلفی توسط 24 نفر از خبرگان که دارای یکی از دو شرط تحصیلات تخصصی در حوزه مدیریت منابع انسانی دولتی و تدریس این دروس در دانشگاه و نیز مدیران و کارشناسان ارشد حوزه منابع انسانی در دستگاه‌های دولتی بودند.، در قالب پرسشنامه‌ای محقق ساخته حاوی 12 پرسش میان نمونه‌ای 384 نفری از مدیران چهار سازمان دولتی ایران که به روش نمونه گیری خوشه‌ای انتخاب شده بودند، قرار گرفت. روایی پرسشنامه به شیوه روایی محتوا و نیز روایی عاملی و پایایی آن با بهره گیری از ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. بررسی و تحلیل داده‌های به دست آمده از پیمایش به روش تحلیل عاملی تاییدی نشان داد عوامل 12 گانه شناسایی شده از تناسب خوبی برای سنجش شرایط زمینه‌ای سازمان‌ها برای اجرای فرایند جانشین پروری برخوردار هستند. ضمن آنکه تحلیل نتایج برای وضعیت موجود با آزمون t نشان داد، در سازمان‌های دولتی ایران شرایط مناسبی برای استقرار فرایند جانشین پروری وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - تاثیر ابعاد سیاست‌های کلی نظام اداری در حوزه منابع انسانی بر نگهداشت کارکنان دانش‌محور در بدنه نظام آموزش عالی، ایران
        مرضیه محمدی مسعود پورکیانی
        هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر ابعاد سیاست‌های کلی نظام اداری در حوزه منابع انسانی بر نگهداشت کارکنان دانش‌محور در بدنه نظام آموزش عالی ایران می‌باشد. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی می‌باشد که به روش پیمایشی انجام شده است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، کاربرد چکیده کامل
        هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر ابعاد سیاست‌های کلی نظام اداری در حوزه منابع انسانی بر نگهداشت کارکنان دانش‌محور در بدنه نظام آموزش عالی ایران می‌باشد. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی می‌باشد که به روش پیمایشی انجام شده است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل شامل رؤسا و معاونین دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های آزاد اسلامی شهر تهران می‌باشد که با استفاده جدول کرجسی و مورگان، 217 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. ابزارگردآوری داده‌ها، پرسشنامه می باشد و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد که اجرای سیاست‌های کلی نظام اداری در حوزه منابع انسانی در بدنه نظام آموزش عالی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و اعمال این سیاست‌ها، بر نگهداشت کارکنان دانش‌محور در بدنه نظام آموزش عالی تاثیر مثبت می‌گذارند. همچنین در این پژوهش، ابعاد سیاست‌های کلی نظام اداری در حوزه منابع انسانی در راستای تاثیرگذاری بر ماندگاری کارکنان دانش‌محور نظام آموزش عالی، الویت بندی شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - بررسی انگیزه‌ها و علل انجام سرقت علمی در ایران
        سهیلا داروئیان مهدی فقیهی
        در عصر حاضر با ظهور فناوری اطلاعات وارتباطات سرعت تبادل، انتقال وارائه اطلاعات به نحو چشمگیری افزایش یافته وامکان دسترسی به اطلاعات بیش از پیش تسهیل یافته است. در چنین فضایی حفاظت وحراست از مالکیت فکری پژوهشگران ونویسندگان اهمیت بیشتری می‌یابد ورعایت اصول اخلاقی وحفظ ام چکیده کامل
        در عصر حاضر با ظهور فناوری اطلاعات وارتباطات سرعت تبادل، انتقال وارائه اطلاعات به نحو چشمگیری افزایش یافته وامکان دسترسی به اطلاعات بیش از پیش تسهیل یافته است. در چنین فضایی حفاظت وحراست از مالکیت فکری پژوهشگران ونویسندگان اهمیت بیشتری می‌یابد ورعایت اصول اخلاقی وحفظ امانت داری استفاده از مطالب وپژوهشهای نویسندگان ومحققان ضرورت بیشتری دارد. در این مقاله سعی شده است ابتدا به اصول اخلاقی پذیرفته شده در این زمینه وسپس به بیان نمونه‌هایی از سرقت علمی وعلل وعوامل آن پرداخته شده است وعدم توسعه، عدم دانش وآموزش صحیح، ترفیع‌های بدون بررسی، توجه به کمیت پژوهش به جای کیفیت، مدرک گرایی، فقدان قوانین روشن وبازدارنده واعتبار پژوهشی ناکافی در کشور به عنوان انگیزه‌ها وعلل سرقت علمی شناسایی شده‌اند وتدوین قوانین بازدارنده، آموزش وفرهنگ سازی وایجاد بانک اطلاعاتی جامع پژوهش به عنوان راهکارهایی جهت کاهش سرقت علمی در کشور ذکر شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - بررسی تاثیر واقعیت افزوده بر رفتار خرید مشتری با توجه به نقش میانجی لذت درک شده و رضایت مشتری در صنعت توریسم در ایران
        سیده فاطمه حسینی خرمی رسول عسگرپور
        جذب مشتری در زمانی که هدف فروش یک محصول به خریدار نهایی است، چندان امکانپذیر نیست در عوض فروشندگان با ایجاد فروشگاه های متنوع، تبلیغات، طراحی و ساخت ویترین های مختلف برای عرضه محصول سعی برجذب مشتری دارند. لذا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر واقعیت افزوده بر رفتار خرید مشتر چکیده کامل
        جذب مشتری در زمانی که هدف فروش یک محصول به خریدار نهایی است، چندان امکانپذیر نیست در عوض فروشندگان با ایجاد فروشگاه های متنوع، تبلیغات، طراحی و ساخت ویترین های مختلف برای عرضه محصول سعی برجذب مشتری دارند. لذا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر واقعیت افزوده بر رفتار خرید مشتری با توجه به نقش میانجی لذت درک شده و رضایت مشتری در صنعت توریسم انجام‌شده است. این پژوهش از نوع کاربردی، و روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش در برگیرنده مشتریان شرکت الی گشت می باشد و حجم نمونه (384 نفر) نیز با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده پرسشنامه‌های استاندارد جمع‌آوری شده است. در این مطالعه به‌ منظور تعیین پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ، استفاده و با کمک نرم‌افزار Smart PLS داده‌ها تحلیل شد. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز حداقل مربعات جزئی می باشد. نتایج نشان می‌دهد که واقعیت افزوده بر لذت درک شده و رضایت مشتری در صنعت توریسم تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین لذت درک شده با رفتار مشتری تاثیر مثبت و معناداری دارد. اما رضایت مشتری بر رفتار مشتری و همچنین لذت درک شده بر رضایت مشتری تاثیر مثبت و معناداری ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - آسیب شناسی چارچوب افشای اطلاعات در بازار سرمایه ایران
        هادی حدادی سیدمحمدرضا مشهورالحسینی صدیقه محمدی
        در سال‌های گذشته، مسئولیت‌پذیری اجتماعی اهمیت و مقبولیت زیادی پیدا کرده است و بهره‌وران به این موضوع توجه ویژه‌ای کرده‌اند؛ درنتیجه شرکت‌ها باید شاخص‌های مختلف مسئولیت‌پذیری اجتماعی خود را افشا کنند. امروزه افشای اطلاعات تنها محدود به اطلاعات مالی در چارچوب گزارش‌های ما چکیده کامل
        در سال‌های گذشته، مسئولیت‌پذیری اجتماعی اهمیت و مقبولیت زیادی پیدا کرده است و بهره‌وران به این موضوع توجه ویژه‌ای کرده‌اند؛ درنتیجه شرکت‌ها باید شاخص‌های مختلف مسئولیت‌پذیری اجتماعی خود را افشا کنند. امروزه افشای اطلاعات تنها محدود به اطلاعات مالی در چارچوب گزارش‌های مالی نیست، بلکه آن ها معمولاً دسته‌ای از اطلاعات غیرمالی را نیز با هدف اثرگذاری بر تصمیمات استفاده کنندگان، افشا می‌کنند. در فرهنگ حسابداری افشاء یک واژه فراگیر بوده و به عنوان یکی از اصول حسابداری طبقه‌بندی می‌شود که تمامی فرایندهای با اهمیت مالی را در برگرفته و بر کلیه جوانب مالی موٍثر می‌باشد که شامل برنامه‌های فعلی و پیش‌بینی آینده است. ازاین‌رو در پژوهش حاضر، پس از شناسایی ابعاد، مؤلفه‌ها و کمیت و نوع اطلاعات منتشره از سوی شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه بررسی شد، اطلاعاتی که افشای آنها الزامی می‌باشد، مورد بررسی قرار گرفت. بررسی‌های انجام شده نشان دهنده الزام بازار سرمایه به افشای اطلاعاتی از قبیل آمار مربوط بـه دادوستد روزانه، فهرست اوراق پذیرفته شده نمادهای متوقف نیز اطلاعات جامع مربوط به معاملات اوراق بهادار شرکت‌ها، براساس قوانین مقررات می‌باشد. واسـطه هـای مـالی نیـز گزارش عملکرد اداری، حساب مشتریان کفایت سرمایه را به مقام ناظر گزارش مـی‌دهنـد. همچنین ناشران موظفند در مرحله ثبـت عرضـه عمـومی اوراق بهـادار نیـز پـذیرش در بورس ها، اطلاعات مالی سایر اطلاعات مهم را به عموم افشا نمایند. نظارت بـر نحـوه اجـرا میزان پیروی از سیاست ها الزام های تعیین شده برای افشای اطلاعات بر عهده مقـام نـاظر بـر بازار سرمایه خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - موضع گیری رویترز، بلومبرگ و فاینانشیال تایمز در مورد صنعت نفت ایران در دوره‌ی پس از تحریم
        پویا نعمت الهی علیرضا سلطانی بهروز کاوه ئی
        روند اعمال تحریم های اقتصادی علیه ایران و رفع این تحریم ها با توافق هسته ای ، عوامل و متغیرهای متعددی را عمل فعال ساخت. به طور مشخص ، صنعت نفت ایران ، یکی از دو هدف اصلی تحریم های اقتصادی قرار داشت و به طور طبیعی در فضای رفع تحریم ها نیز ، صنعت نفت پیشرو در این شرایط بو چکیده کامل
        روند اعمال تحریم های اقتصادی علیه ایران و رفع این تحریم ها با توافق هسته ای ، عوامل و متغیرهای متعددی را عمل فعال ساخت. به طور مشخص ، صنعت نفت ایران ، یکی از دو هدف اصلی تحریم های اقتصادی قرار داشت و به طور طبیعی در فضای رفع تحریم ها نیز ، صنعت نفت پیشرو در این شرایط بود . در عین حال ، در هر دو مقطع ، یکی از متغیرهای موثر بر تحریم های اقتصادی و به طور خاص تحریم های نفتی، نقش آفرینی رسانه های گروهی بین المللی است. جریان رسانه ای غالب بین المللی در دوره تحریم ، نقش فعالی در موفقیت تحریم ها در اشکال مختلف داشت . در دوره پسا تحریم نیز ، عملکرد این رسانه ها در نحوه فضاسازی جهت اجرای مفاد توافق برجام به خصوص در قبال رفع تحریم صنعت نفت قابل بررسی است. در این راستا موضع سه رسانه‌ی مطرح بین‌المللی؛ شامل رویترز، بلومبرگ و فاینانشیال‌تایمز؛ در قبال تحریم صنعت نفت ایران در مقاطع قبل از برجام و بعد از برجام مورد تدقیق قرار گرفته است. بدین منظور طی مقطع زمانی از ابتدای سال 2012 تا انتهای سه‌ماهه‌ی اول 2016 محتواهای رسانه‌ای این سه مرجع خبری مورد تدقیق قرار گرفت بعد از بررسی‌های مفصل در نهایت نتیجه این بود که دو رسانه‌ی رویترز و بلومبرگ در دو مقطع قبل از برجام و بعد از برجام نسبت به تحولات وصنعت نفت و تحریم‌هایی که این صنعت را نشانه رفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - ارائه راهبردهای پوشش خبری آسیب‌های اجتماعی برای رسانه ملی
        فاطمه اسماعیلی علی اکبر رزمجو ابراهیم فتحی
        10.30495/mediastudies.2022.65190.1432
        آسیب‌های اجتماعی مانند زخمی همیشه تازه بر پیکره نظام اجتماعی کشور نمایان و گریبان‌گیر افراد بسیاری است. ماهیت پیچیده و چندعاملی آسیب‌های اجتماعی، ضرورت مواجهه تخصصی با این موضوعات را دوچندان می‌کند. چه‌بسا فقدان استانداردها و نقشه راهی روشن برای انعکاس اخبار آسیب‌هایی چ چکیده کامل
        آسیب‌های اجتماعی مانند زخمی همیشه تازه بر پیکره نظام اجتماعی کشور نمایان و گریبان‌گیر افراد بسیاری است. ماهیت پیچیده و چندعاملی آسیب‌های اجتماعی، ضرورت مواجهه تخصصی با این موضوعات را دوچندان می‌کند. چه‌بسا فقدان استانداردها و نقشه راهی روشن برای انعکاس اخبار آسیب‌هایی چون اعتیاد، طلاق و حاشیه‌نشینی، شدت و جهت آسیب‌ها را نیز دستخوش عوامل مخرب جدید کند. موضوع ارائه راهبردهای پوشش خبری آسیب‌های اجتماعی برای رسانه ملی نیز از همین حیث اهمیت دارد تا بتواند بر ارتقای استانداردهای تهیه اخبار مربوط اثرگذار باشد. گردآوری اطلاعات از طریق مطالعه اسناد کتابخانه‌ای و تکنیک مصاحبه عمیق با خبرگان انجام و برای تجزیه‌وتحلیل از روش سوات استفاده شد. پس از کدگذاری داده‌ها، در یک دسته‌بندی کلی 12 نقطه قوت، 45 نقطه ضعف، 10 فرصت بیرونی و 29 تهدید خارجی استخراج شدند و در ماتریس سوات قرار گرفتند. پس از انجام محاسبات سوات، امتیاز نهایی حاصله نشان داد که موقعیت فعلی پوشش خبری آسیب‌های اجتماعی در نقطه استراتژیک WT قرار دارد و حاکی از آن است که سازمان صداوسیما با تهدیدهای عمده محیطی روبه‌رو است و منابع آن نیز ضعیف‌اند. بنابراین لازم است سازمان صداوسیما با اتخاذ راهبردهای تدافعی، به سمت کاهش ضعف‌ها و احتراز از تهدیدهای خارجی حرکت کند تا بتواند در بازگشت اعتماد مخاطب و افزایش اثرگذاری اخبار خود نقش ایفا کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - تحلیل بازنمایی فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران؛ مورد مطالعه: پرفروش ترین فیلم های سال های 86 تا 96
        هادی غیاثی محمدرضا برزویی سجاد رجبی
        سینما پدیده ای چندوجهی است و بر فرهنگ عمومی در بخش های مختلف مانند فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی و ... تاثیر گذار است. یکی از حوزه هایی که کمتر به ارتباط سینما با آن به صورت علمی پرداخته می شود فرهنگ اقتصادی است. سینما با فرهنگ اقتصادی رابطه ای تگاتنگ دارد. همان طور که به چکیده کامل
        سینما پدیده ای چندوجهی است و بر فرهنگ عمومی در بخش های مختلف مانند فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی و ... تاثیر گذار است. یکی از حوزه هایی که کمتر به ارتباط سینما با آن به صورت علمی پرداخته می شود فرهنگ اقتصادی است. سینما با فرهنگ اقتصادی رابطه ای تگاتنگ دارد. همان طور که به نسبت زیادی متکی به ذائقه سرمایه گذاری اقتصادی در زمینه های تولید، عرضه و نمایش می باشد، خود نیز با بازنمایی مفاهیم مختلف، در ذائقه سازی و تغییر فرهنگ اقتصادی مردم و نخبگان نقش آفرینی می کند. موضوع این نوشتار بررسی این بازنمایی در سینمای ایران است. این پژوهـش به دنبال پاسخ به این سوال است که در یک دهه اخیر، بازنمایی مفاهیم فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران چگونه بوده است و جهت دستیابی به پاسخ آن، 27 فیلم را در سال های 86 تا 96 با روش تحلیل مـحتوای کیفی مورد بررسی قرار می دهد. بر اساس یافته های این پژوهش، در مجموع 113 مضمون مربوط به فرهنگ اقتصادی در این 27 فیلم بازنمایی شده است. چهار مسئله کسب و کار‌های حرام، اشتغال و بیکاری، تجمل گرایی و وضع اقتصادی بد طبقه متوسط در میان مفاهیم بازنمایی شده، به میزان بیشتری توسط فیلم ها برساخت شده است. بازنمایی مقولات فرهنگ اقتصادی در فیلم ها، بیشتر در راستای ذائقه سازی منفی از راه های مختلف تحقق یافته است. برساخت ضد ارزش ها و ضدهنجارها، بازنمایی پررنگ و پرحجم از مشکلات طبقه متوسط و به رخ کشیدن فرهنگ اقتصادی طبقه مرفه از جمله این موارد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - شرایط سیاسی سینمای ایران در دهۀ هفتاد؛ تحلیل گفتمان شفاهی فیلم «موج مرده»
        محمدحسن هاشم‌خانلو حسن بشیر
        این مقاله قصد دارد با بهره‌گیری از چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، به بررسی بازنمایی زمینۀ سیاسی ایران در دهۀ هفتاد با تحلیل فیلم موج مرده (1379) به نویسندگی و کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، بپردازد. ملاک انتخاب این فیلم غنای آن در بازنمایی شرایط سیاسی، اجتماعی و ایدئ چکیده کامل
        این مقاله قصد دارد با بهره‌گیری از چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، به بررسی بازنمایی زمینۀ سیاسی ایران در دهۀ هفتاد با تحلیل فیلم موج مرده (1379) به نویسندگی و کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، بپردازد. ملاک انتخاب این فیلم غنای آن در بازنمایی شرایط سیاسی، اجتماعی و ایدئولوژیک ایران صورت گرفته است. این تحقیق پس از مرور جناح‌ها و گروه‌های سیاسی موجود در سال‌های منتهی به زمان تولید این متن، در جهت مشخص کردن موضع‌گیری فیلم در میان گفتمان‌های رقیب این گروه‌ها اقدام می‌کند. با کنار گذاشتن چند بعد فیلم از فرآیند تحلیل (مانند تصاویر، موسیقی و لحن گفتگوها) با توجه به محدودیت‌های عملی، پس از استخراج انواع گفتمان (و تفاسیر آنها از زمینه‌های موقعیتی و بینامتنی) از گفتگوهای شخصیت‌های موج مرده و کنش‌های آنها در داستان و سپس تبیین این انواع گفتمان با توجه به روابط قدرت در زمان تولید متن، ادعا شده است که این فیلم با یادآوری سابقۀ دخالت حکومت آمریکا در جنگ ایران و عراق و مخصوصا ساقط کردن هواپیمای مسافربری ایرانی پرواز 655، ضمن انتقاد نسبت به اقدامات دولت وقت در سیاست خارجه و تغییر موضع نسبت به آن کشور و خرده‌فرهنگ و عملکرد جوانان ایرانی، از گفتمان انقلابی دهۀ شصت و ارزش‌های سنتی این کشور دفاع می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - تدوین مأموریت و چشم انداز مطلوب سازمان رسانه ای، مورد مطالعه؛ شبکه آموزش سیمای جمهوری اسلامی ایران
        یوسف نوروزگندشمین طاهر روشندل اربطانی
        سازمان‌ها برای حفظ و دستیابی به رشد و توسعه در عصر حاضر بایستی، رسالت و چشم انداز سازمانی خود را مشخص نمایند تا به هدف نهایی سازمانی برسند. شبکه آموزش که به نوبه خود جزو سازمان‌های رسانه‌ای محسوب می‌شود و از مسئولیت اجتماعی خاصی نسبت به سایر رسانه‌ها برخوردار هست و برای چکیده کامل
        سازمان‌ها برای حفظ و دستیابی به رشد و توسعه در عصر حاضر بایستی، رسالت و چشم انداز سازمانی خود را مشخص نمایند تا به هدف نهایی سازمانی برسند. شبکه آموزش که به نوبه خود جزو سازمان‌های رسانه‌ای محسوب می‌شود و از مسئولیت اجتماعی خاصی نسبت به سایر رسانه‌ها برخوردار هست و برای رسیدن به اهداف عالی خود نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی متناسب با شرایط محیطی و رسالتش هست. هدف این مقاله تدوین مأموریت و چشم انداز سازمانی شبکه آموزش سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان اولین مرحله برنامه راهبردی هست. برای رسیدن به این هدف افرادی که در حوزه‌ی رسانه و مدیریت آموزشی هم خبرگی آکادمیک و هم خبرگی تجربی داشتند، برگزیده شدند و با آنها مصاحبه عمیق صورت پذیرفت. با تجزیه و تحلیل این مصاحبه‌ها به روش مقوله بندی و کدگذاری ابتدا تعداد240 جمله معنادار شکل گرفت. سپس با کدگذاری مجدد آن‌ها، به 120 جمله معنادار و مرتبط باهدف پژوهش تقلیل یافتند و در نهایت با بررسی این جملات و معانی آن‌ها اجزاء بیانیه مأموریت در قالب 11 مقوله واجزاء بیانیه چشم انداز در قالب 3 مقوله بیان‌شده تقسیم شدند. که بر اساس آنها بیانیه مأموریت و چشم انداز شبکه آموزش تدوین شدند. واژگان کلیدی: چشم‌انداز، شبکه آموزش، صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، کدگذاری و مقوله بندی، مأموریت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - مهمترین مسائل شبکه‌های اجتماعی مجازی در افق 1404 ایران بر مبنای آینده پژوهی مرکز ترند وان (با تأکید بر مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی)
        هومن الوندی شهناز هاشمی افسانه مظفری
        در سال‌های اخیر و همگام با توسعه وب 3، و گسترش شبکه‌های اجتماعی در سطح وب موضوع میزان نفوذ و اثرگذاری این شبکه‌های بر ابعاد مختلف جامعه به یکی از مباحث مهم در سیاست‌ها و خط مشی‌های کشورهای مختلف از جمله ایران تبدیل شده است. این توسعه و نفوذ بیش از پیش نسبت به رسانه‌های چکیده کامل
        در سال‌های اخیر و همگام با توسعه وب 3، و گسترش شبکه‌های اجتماعی در سطح وب موضوع میزان نفوذ و اثرگذاری این شبکه‌های بر ابعاد مختلف جامعه به یکی از مباحث مهم در سیاست‌ها و خط مشی‌های کشورهای مختلف از جمله ایران تبدیل شده است. این توسعه و نفوذ بیش از پیش نسبت به رسانه‌های سنتی محدودیت‌های مکانی و زمانی ارتباطات و تعاملات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را درنوردیده است. هدف این مقاله استخراج مهمترین آثار اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ناشی از تحولات آتی شبکه‌های اجتماعی مجازی و دسته‌بندی آن‌ها از نظر اهمیت و عدم قطعیت در آینده است. برای این منظور مراکز آینده پژوهی، مقالات، پایان نامه‌ها، مصاحبه‌ها و شبکه تلگرام مهمترین منابع مورد بررسی در مورد موضوع مورد نظر بودند. از این رو از روش کمی و کیفی و و ابزار فیش برداری به گردآوری مهمترین آثار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شبکه‌های اجتماعی مجازی در افق 1404 در ایران پرداخته شد. چارچوب نظری احصاء آثار مبتنی بر ترسیم تطورات وب تا سال 2025 از سوی مرکز ترند وان بوده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که مهمترین مسائل شبکه‌های اجتماعی مجازی در افق 1404 ایران اینگونه است: در حوزه سیاسی به مسائلی چون میزان مطالبات سیاسی بیشتر- شکل‌گیری تجمعات سیاسی مجازی- افشاگری و اطلاع از روابط پنهانی و زیرپوستی؛ در حوزه اجتماعی ظهور روابط جدیدی از روابط بین جنسیتی، ظهور هویت دیجیتالی، رشد سرگرمی دیجیتالی از جمله مسائل اصلی پیش رو خواهد بود و در حوزه اقتصادی مسائلی چون رشد کارآفرینی دیجیتال و فرصت‌های شغلی، ایجاد نیاز کاذب در مشتریان، افزایش تبادلات تجاری اینترنتی و ایحاد فضای رقابت تجاری مهمترین مسائل شناسایی شده می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - کاوشی برگفتمان‌های خبرگزاری صدا و سیما و شبکه ایران اینترنشنال در انتخابات مجلس یازدهم ایران
        مصطفی غلامی ابراهیم فتحی جهاندار امیری
        10.30495/mediastudies.2022.66296.1443
        انتخابات پدیده‌ای است که از طریق آن مردم در تعیین سرنوشت خود و مقبولیت کشورشان در زیست جهان امروز، ایفای نقش می‌کنند. در ایام انتخابات، رسانه های مختلف با تکیه بر سرمایه اجتماعی اندوخته خود و اعتماد و اطمینانی که مخاطبان به آن‌ها دارند، به ارائه گفتمان های مورد نظر خود چکیده کامل
        انتخابات پدیده‌ای است که از طریق آن مردم در تعیین سرنوشت خود و مقبولیت کشورشان در زیست جهان امروز، ایفای نقش می‌کنند. در ایام انتخابات، رسانه های مختلف با تکیه بر سرمایه اجتماعی اندوخته خود و اعتماد و اطمینانی که مخاطبان به آن‌ها دارند، به ارائه گفتمان های مورد نظر خود برای جذب و هدایت مردم به سوی خواسته‌ها و اهداف مدنظرشان می‌پردازند. نتایج صف‌بندی و نبرد گفتمانی رسانه ها نیز بلافاصله بعد از شمارش آرا مشخص می شود. ثبت آمار مشارکت 57/42 درصدی در انتخابات مجلس یازدهم که پایین‌ترین میزان مشارکت در تمام ادوار گذشته تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی است، کاوش و تحلیل گفتمان‌های بازیگران فعال این عرصه را طلب می‌کند که در این پژوهش وب‌سایت‌های خبرگزاری صدا و سیما و شبکه ایران ‌اینترنشنال انتخاب شد. هدف این پژوهش تعیین گفتمان رسانه‌های مذکور از طریق تحلیل مضمون اخبار انتخاباتی آن‌ها در بازه 1 بهمن تا 10 اسفند 1398 با بهره‌گیری از نرم‌افزار مکس‌کیودا است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که گفتمان وب‌سایت خبرگزاری صدا و سیما با دال مرکزی مشارکت حداکثری در انتخابات از دال‌های پیرامونی انتخابات، نظام جمهوری اسلامی، دشمن و مردم تشکیل شده و گفتمان مستقر بر اخبار وب‌سایت شبکه ایران ‌اینترنشنال با دال مرکزی تحریم انتخابات نیز شامل دال‌های جمهوری اسلامی، انتخابات، مردم و کرونا است. چارچوب‌سازی‌ها و انگاره‌پردازی‌های هر دو رسانه کاملاً در خدمت دال مرکزی گفتمان مطلوب آن‌ها بوده است. مشارکت پایین مردم در این انتخابات، حکایت از هژمونیک شدن گفتمان تحریم انتخابات و موفقیت آن در تثبیت نظام معنایی خود و ایجاد اجماع بیشتر در جامعه مخاطبش دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - گونه‌شناسی شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای (مورد مطالعه: شبکه‌های تلویزیون ایران و فارسی زبان ماهواره)
        محمد رضا پریزاد رضا ابراهیم زاده دستجردی مهرداد صادقی
        10.30495/mediastudies.2023.66518.1449
        هدف: مقاله حاضر، گونه‌شناسی شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای با رویکرد تحلیل مضمون (مورد مطالعه: شبکه‌های تلویزیون ایران و شبکه‌های تلویزیون فارسی زبان ماهواره) برای رسیدن به شبکه مضامین بود. روش: به منظور پاسخ به سؤال اصلی پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شد. که سه مضمو چکیده کامل
        هدف: مقاله حاضر، گونه‌شناسی شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای با رویکرد تحلیل مضمون (مورد مطالعه: شبکه‌های تلویزیون ایران و شبکه‌های تلویزیون فارسی زبان ماهواره) برای رسیدن به شبکه مضامین بود. روش: به منظور پاسخ به سؤال اصلی پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شد. که سه مضمون کلان با عنوان‌های موثق بودن برند، زنانگی - مردانگی برند، نوگرایی برند شناسایی شده است. حوزه پژوهش، کلیه پایگاه‌های داده‌ای معتبر مانند ابسکو، امرالد، ساینس دیرکت، الزویر، پروکوئست و مقالات مرتبط با حوزه برند، شخصیت برند و سازمان‌های رسانه‌ای بوده است. یافته‌ها: بر اساس رویکرد تحلیل مضمون تلاش شد مضامین مرتبط با شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای از آن‌ها استخراج شود که پس از خوشه‌بندی، تلفیق و حذف کدهای مشترک: 133 مضمون کلیدی، 8 مضمون یکپارچه کننده و 3 مضمون کلان به دست آمد. برای تبیین روایی تحقیق از رویکرد لینکولن و گوبا استفاده شد که نشان از روایی قابل قبول نتایج حاصل است. برای ارزیابی پایایی نیز از روش هولستی استفاده شد که بر مبنای آن، میزان پایایی محاسبه شده 911/0 و بالاتر از مقدار استاندارد 7/0 بود. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل در قالب شبکه مضامین، تحلیل و منجر به تدوین مدل نهایی پژوهش شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - تحلیل گفتمان رئیس جمهور ایران در خصوص همه‌گیری کرونا؛ مطالعه موردی سخنرانی‌ها در هیأت دولت و ستاد ملی کرونا
        حسین کرمانی
        هدف این مقاله تحلیل گفتمان سخنرانی‌های رئیس جمهور وقت ایران (حسن روحانی) در دوران شیوع ویروس کرونا در کشور است. انتشار سریع ویروس کرونا، هرچند از منظرهای مختلف مورد تحقیق قرار گرفته است، فرصتی مناسب برای تجزیه‌وتحلیل سخنرانی‌های سیاست‌مداران در این همه‌گیری خاص نیز فراه چکیده کامل
        هدف این مقاله تحلیل گفتمان سخنرانی‌های رئیس جمهور وقت ایران (حسن روحانی) در دوران شیوع ویروس کرونا در کشور است. انتشار سریع ویروس کرونا، هرچند از منظرهای مختلف مورد تحقیق قرار گرفته است، فرصتی مناسب برای تجزیه‌وتحلیل سخنرانی‌های سیاست‌مداران در این همه‌گیری خاص نیز فراهم کرده است. در این مقاله سخنرانی‌های روحانی، از تاریخ 4 اسفند 1398 تا 8 اردیبهشت 1399 در هیأت دولت و ستاد ملی مبارزه با کرونا، براساس نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موف مطالعه شده است. با تلفیق کدگذاری کمی و کیفی، تلاش کردیم گره‌گاه‌های مرکزی و دال‌های اصلی را شناسایی و تحلیل کرده تا ساختار گفتمان کرونا در سخنرانی‌های روحانی گمانه زنی شود. همچنین، شیوه‌های بلاغی مورد استفاده توسط روحانی برای مفصل‌بندی این گفتمان را تحلیل کردیم. یافته‌ها نشان می‌دهد سه دال مرکزی در گفتمان رئیس جمهور حول محور کرونا مفصل‌بندی شده است: کشور، دشمن و وضعیت استثنایی. بنابراین، مفصل‌بندی ساختاری گفتمان کرونا شبیه گفتمان هژمون در ایران است. ما همچنین تشریح کردیم که روحانی چگونه از کرونا به عنوان دال تهی برای تقویت گفتمان هژمون در ایران استفاده کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - شناسایی و تبیین عوامل تأثیرگذار بر توسعه بازاریابی اجتماعی در سازمان صدا و سیمای ایران (رویکرد کیفی)
        مهدی علی شریفی نوروز هاشم زهی سید علی رحمان زاده سید وحید عقیلی
        10.30495/mediastudies.2023.67054.1455
        یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سود آوری و موفقیت سازمان‌ها توجه به بازاریابی اجتماعی و عوامل آن است. براساس این دغدغه، انگیزه پژوهش حاضر شکل گرفت و به شناسایی و مطالعه شیوه‌های مطرح بازاریابی اجتماعی دنیای امروز و عوامل مؤثر آن پرداخت. پژوهش حاضر دارای رویکرد کیفی و چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سود آوری و موفقیت سازمان‌ها توجه به بازاریابی اجتماعی و عوامل آن است. براساس این دغدغه، انگیزه پژوهش حاضر شکل گرفت و به شناسایی و مطالعه شیوه‌های مطرح بازاریابی اجتماعی دنیای امروز و عوامل مؤثر آن پرداخت. پژوهش حاضر دارای رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون می‌باشد. با شناسایی و تعیین شاخص‌ها، بررسی و کدگذاری انواع داده‌های مشاهده، مصاحبه و اسنادی، به داده آمایی و طبقه‌بندی‌های متنوع می‌پردازد. جامعه آماری پژوهش با توجه به قلمرو موضوعی آن شامل استادان و متخصصان حوزه رسانه و مدیران سازمان صدا و سیمای ایران است که با بررسی‌های آماری صورت گرفته تعداد حجم نمونه آن‌ها 12 نفر تخمین زده و به روش در دسترس انتخاب شدند. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تماتیک و برای اعتباریابی داده‌ها از تکنیک دلفی استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که در سه مرحله کدگذاری، مقوله‌های اصلی و فرعی بازاریابی اجتماعی در سازمان صدا و سیما شناسایی و به یکدیگر مرتبط شد که عبارتند از: 54 مضمون در 6 مقوله‌ی عوامل مرتبط با مشتری، مدیریت، زیرساخت، محتوا، رسانه و بازاریابی، تقسیم‌بندی شده‌اند. نتایج حکایت از آن دارد که در سازمان صدا و سیمای ایران لازم است، نیازهای مشتری مد نظر قرارگیرد. از سویی دیگر نگاه به عوامل مدیریتی بعد از مشتری‌مداری، نشان از اهمیت بالای بازاریابی اجتماعی در حوزه تصمیم‌گیری مدیران رسانه است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - مقایسه گفتمان فرهنگی حاکم بر سینمای دهه قبل و پس از انقلاب اسلامی ایران
        سید علی رحمان زاده فرشته مجیدی حسن خجسته باقرزاده سید محمود نجاتی حسینی،
        10.30495/mediastudies.2022.67297.1459
        هدف این پژوهش مقایسه گفتمان فرهنگی حاکم بر سینمای دهه قبل و پس از انقلاب اسلامی ایران است. رویکرد پژوهش کیفی و روش اصلی تحلیل گفتمان می‌باشد. جامعه آماری و نمونه محتوای فیلم‌های سینمایی یش و پس از انقلاب بود که دیالوگ‌های 12 فیلم از طریق ارزش‌های قدرت، موفقیت، لذت‌طلبی، چکیده کامل
        هدف این پژوهش مقایسه گفتمان فرهنگی حاکم بر سینمای دهه قبل و پس از انقلاب اسلامی ایران است. رویکرد پژوهش کیفی و روش اصلی تحلیل گفتمان می‌باشد. جامعه آماری و نمونه محتوای فیلم‌های سینمایی یش و پس از انقلاب بود که دیالوگ‌های 12 فیلم از طریق ارزش‌های قدرت، موفقیت، لذت‌طلبی، برانگیختگی، استقلال، جهان‌گرایی، خیرخواهی، سنت‌گرایی، هم‌نوایی، امنیت‌گرایی، مشروعیت بخشیدن به ثروت، ارزش‌های مذهبی، ارزش‌های ملی با نرم‌افزار maxqda مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج حاصله از این پژوهش مشابهت‌های بینامتنیت ارزش‌های گفتمان فرهنگی بازنمایی شده در فیلم‌های یک دهه قبل از انقلاب، خیرخواهی، قدرت، سنت‌گرایی، لذت‌طلبی و ارزش‌های مذهبی است. مشابهت‌های بینامتنیت ارزش‌های گفتمان فرهنگی بازنمایی شده در فیلم‌های یک دهه پس از انقلاب، خیرخواهی، قدرت، سنت‌گرایی است. ارزش‌های گفتمانی بیناگفتمانیت، خیرخواهی، سنت‌گرایی و ارزش‌های مذهبی برجستگی بیشتری در فیلم‌های یک دهه قبل از انقلاب دارند. ارزش‌های گفتمانی بیناگفتمانیت، خیرخواهی، سنت‌گرایی و هم‌نوایی برجستگی بیشتری در فیلم‌های یک دهه پس از انقلاب دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - بازنمایی هویت ایرانی در سریال پرمخاطب هزاردستان با رویکرد تحلیل نشانه شناختی
        سیدرضا هاشمی زاده منشادی افسانه مظفری علی دلاور
        10.30495/mediastudies.2022.52829.1296
        مقاله حاضر به چگونگی بازنمایی مفهوم هویت ایرانی در سریال تلویزیونی هزاردستان پرداخته است. این سریال ساخته مرحوم علی حاتمی از شاخص‌ترین تولیدات تلویزیون ایران است که در بستری از گذار تاریخی به موضوع هویت ایرانی توجه خاص کرده است. هدف اصلی این پژوهش بازنمایی مؤلفه‌های مرب چکیده کامل
        مقاله حاضر به چگونگی بازنمایی مفهوم هویت ایرانی در سریال تلویزیونی هزاردستان پرداخته است. این سریال ساخته مرحوم علی حاتمی از شاخص‌ترین تولیدات تلویزیون ایران است که در بستری از گذار تاریخی به موضوع هویت ایرانی توجه خاص کرده است. هدف اصلی این پژوهش بازنمایی مؤلفه‌های مربوط به هویت ایرانی در این سریال تلویزیونی است و به منظور دستیابی به اطلاعات مورد نیاز به فراخور رویکرد کیفی و عمق‌نگرانه پژوهش از روش تحلیل نشانه شناسی استفاده شده است. نظریات مربوط به بازنمایی و آثار رسانه‌ها نیز به عنوان چارچوب تحلیلی و نظری لحاظ گردید.برای انجام تحلیل نشانه شناسی ، الگوی تحلیلی جان فیسک در سه سطح واقعیت، بازنمایی و ایدئولوژی از طریق تبیین رمزگان‌های فنی، اجتماعی و ایدئولوژیکی استفاده شد. صحنه یا سکانس به عنوان واحد تحلیل تعیین شد و 20صحنه مهم که به تحقق اهداف پژوهش کمک می کرد ، به صورت هدفمند انتخاب گردید.مهمترین نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که این سریال دو ساحت سنت و تجدد را در قالب تغییرات هویتی جامعه ایرانی بازنمایی کرده است و در روایت گذار تاریخی از فضای سنتی به مدرنیته ، نقبی به شخصیت ها و نظام اجتماعی و فرهنگی و ...و نشان دادن وجوه هویت فردی شخصیت ها و تقابل خائنان و خادمان آنان زده است .روایت حاتمی از هویت ایرانی، بد و خوب مطلق نیست و در طیفی خاکستری دورمی زند.‌‌‌‌ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - جبران خسارت ناشی از نقض حریم خصوصی در رسانه‌ها و رویکرد حقوق ایران و کامن‌لا در قبال آن
        زینب اصلانی علی جعفری جعفر سلمان زاده
        10.30495/mediastudies.2023.70128.1487
        رسانه‌ها در راستای حفظ حریم خصوصی اشخاص مسئولیت دارند و در صورت نقض آن و ورود خسارت به اشخاص، باید جبران خسارت نمایند. خسارات ناشی از حریم خصوصی غالباً جنبه معنوی دارند و غالباً به صورت غیر مادی بوده و امکان اعاده کامل وضع سابق وجود ندارد. هدف تحقیق حاضر بررسی جبران خسا چکیده کامل
        رسانه‌ها در راستای حفظ حریم خصوصی اشخاص مسئولیت دارند و در صورت نقض آن و ورود خسارت به اشخاص، باید جبران خسارت نمایند. خسارات ناشی از حریم خصوصی غالباً جنبه معنوی دارند و غالباً به صورت غیر مادی بوده و امکان اعاده کامل وضع سابق وجود ندارد. هدف تحقیق حاضر بررسی جبران خسارت ناشی از نقض حریم خصوصی در رسانه‌ها در دو نظام حقوقی ایران و انگلستان است که با استفاده از روش اسنادی - کتابخانه‌ای انجام گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان داد که در قوانین ایران حمایت از حریم خصوصی تحت حمایت از اشخاص در برابر هتک حرمت، حیثیت و مال به کار رفته است اما هنوز چالش‌های زیادی در صیانت از حریم خصوصی و داده‌های شخصی وجود دارد. در نظام حقوقی انگلستان نیز حریم خصوصی به نحو مشخص از اعتباری واحد برخوردار نیست. سوابق موجود در نظام حقوقی این کشور نشان‌دهنده آن است که دادگاه در بعضی موارد جبران خساراتی را برای نقض حریم خصوصی در نظر گرفته است، اما در این کشور تضمین صریح برای حق حریم خصوصی وجود ندارد. رویکرد کلی حقوق انگلیس مبتنی بر غلبه حمایت از حریم خصوصی در قالب شبه جرم و الزام به جبران خسارت و ارجاع به دیگر خطاهای مدنی است. حال آنکه رویکرد حمایتی انگلستان در مقایسه با ایران در برخی از جلوه‌ها خصوصاً حریم ارتباطات، اطلاعات و داده‌ها به مراتب نسبت به ایران مطلوب‌تر است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - بررسی وضعیت جامعه مدنی و تحول مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران
        نفیسه زارع کهن هادی خانیکی افسانه مظفری
        10.30495/mediastudies.2023.62867.1413
        هدف از این پژوهش بررسی وضعیت جامعه مدنی و مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران و نسبت بین آن‌ها در این ادوار است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی به همراه روش تاریخی بهره گرفته شده است. واحد تحلیل در پژوهش پیش رو سرمقاله‌های مطبوعات برجسته هر دو جناح کشور از سال چکیده کامل
        هدف از این پژوهش بررسی وضعیت جامعه مدنی و مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران و نسبت بین آن‌ها در این ادوار است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی به همراه روش تاریخی بهره گرفته شده است. واحد تحلیل در پژوهش پیش رو سرمقاله‌های مطبوعات برجسته هر دو جناح کشور از سال‌های پس از انقلاب در رخدادهای مهمی که جامعه و قدرت را همزمان درگیر کرده و واکنش مطبوعات را برانگیخته هستند. در این پژوهش ابتدا متن کلیه سرمقاله‌های نشریات تعیین شده در رویدادهای نامبرده مورد مطالعه قرار گرفته و از بین آن‌ها دو متن که معرف نگاه نشریات هر جناج باشد برگزیده شده است . هم چنین در کنار تحلیل محتوای کیفی آن‌ها کوشش شده تا منابع معتبرو متعدد مورد بررسی قرار بگیرند. در این تحقیق شش دوره تاریخی مورد تحلیل عبارتند از: 1- ابتدای انقلاب 2- دوران جنگ 3- دوران پساجنگ (دولت سازندگی) 4- دوران اصلاحات 5- دوران اصول‌گرایی 6- دوره اعتدال.در مجموع با مقایسه شش دوره زمانی مطبوعاتی و وضعیت جامعه مدنی در هر دوره چنین نتیجه گرفته شد که مطبوعات به عنوان نیروی مؤثر در رشد جامعه مدنی عمل کرده‌اند ضمن آن که در این شرایط جامعه مدنی هم زمینه‌ساز تحول مطبوعات شده و رابطه‌ای دوسویه میان آن‌ها برقرار است. هم چنین براساس یافته‌ها مشخص شد که می‌توان دوره چهارم (اصلاحات) را درخشان‌ترین زمان برای جامعه مدنی و مطبوعات تحول یافته خواند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - میزان و ابعاد اعتماد اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران
        سمیه تاجیک اسماعیلی
        اعتماد اجتماعی و تبیین ابعاد و میزان آن و تفاوت در سطوح مختلف اعتماد در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی موضوع اصلی پزوهش حاضر است. اهمیت انجام این پژوهش از این نقطه نظر ناشی می شود که شرایط امروزین دانشگاهای ایران و بیش از چهار میلیون دانشجو موسسات عالی آموزشی و با ت چکیده کامل
        اعتماد اجتماعی و تبیین ابعاد و میزان آن و تفاوت در سطوح مختلف اعتماد در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی موضوع اصلی پزوهش حاضر است. اهمیت انجام این پژوهش از این نقطه نظر ناشی می شود که شرایط امروزین دانشگاهای ایران و بیش از چهار میلیون دانشجو موسسات عالی آموزشی و با توجه به وجود آمدن شاخصه هایی چون توسعة مراکز دانشگاهی، گسترش شهرنشینی، ایجاد عرصه های جدید اشتغال، حضور دانشجویان روستایی در دانشگاهای شهری، تغییرات جمعیتی شدید، دگرگونی ساختار طبقاتی و نیز تغییرات اقتصادی- اجتماعی وسیع و در نتیجه افزایش فزایندة تعامل با افرادی خارج از محورهای خویشاوندی و نظایر آن، نیاز به سنجش اعتماد اجتماعی در سطوح و ابعاد گوناگون را دارای اهمیت دو چندان می نماید. جامعه آماری پژوهش عبارت است از کلیه دانشجویان زن و مرد دانشگاه آزاد تهران که در نهایت 385 دانشجوی زن و مرد دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان جامعه نمونه انتخاب گردید. در این پژوهش جهت خلاصه کردن، توصیف و نمایش اطلاعات از جداول توزیع فراوانی، شاخص های توصیفی (مانند میانگین، انحراف استاندارد، کمترین و بیشترین نمره) و ... استفاده شد. علاوه بر آن، جهت آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون t مستقل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که میزان اعتماد اجتماعی در میان کل دانشجویان تقریبا بالا و در حد مطلوب بوده است. هم چنین عدم تفاوت معنی دار میان دختران و پسران دانشجو - درمقایسه با تحقیقات پیشین که همگی میان این دو گروه آزمودنی، تفاوت نشان داده و میزان اعتماد اجتماعی را در تقریباً در سطح پایینی نشان می دهند - این نکته را مورد تاکید قرار می هد که جامعه جوان ایرانی در حال حاضر نسبت به گذشته معتمدانه تر به روابط اجتماعی و میان فردی و گروهی نگریسته و اعتماد بیشتری به ساختارهای گوناگون در حوزه های روحی- روانی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی جامعه ایران ابراز می دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - موضع‌گیری رویترز، بلومبرگ و فاینانشیال ‌تایمز در مورد صنعت نفت ایران در دوره پس از تحریم
        پویا نعمت الهی بهروز کاوه ئی علیرضا سلطانی
        صنعت نفت ایران یکی از اهداف اصلی تحریم‌های اقتصادی هوشمند قرار داشت و طبعاً در فضای رفع تحریم‌ها و سپس پسابرجام نیز، این صنعت نقش پیشران اقتصاد ایران را عهده‌دار بود. یکی از متغیرهای مؤثر بر تحریم‌های اقتصادی و به ‌طور خاص تحریم‌های نفتی، نقش‌آفرینی رسانه‌های گروهی بین‌ چکیده کامل
        صنعت نفت ایران یکی از اهداف اصلی تحریم‌های اقتصادی هوشمند قرار داشت و طبعاً در فضای رفع تحریم‌ها و سپس پسابرجام نیز، این صنعت نقش پیشران اقتصاد ایران را عهده‌دار بود. یکی از متغیرهای مؤثر بر تحریم‌های اقتصادی و به ‌طور خاص تحریم‌های نفتی، نقش‌آفرینی رسانه‌های گروهی بین‌المللی است. جریان رسانه‌ای غالب بین‌المللی در دوره تحریم، نقش فعالی در موفقیت تحریم‌ها در اشکال مختلف داشت. در دوره پساتحریم نیز عملکرد این رسانه‌ها در نحوهٔ فضاسازی جهت اجرای مفاد توافق برجام به‌خصوص در قبال رفع تحریم صنعت نفت قابل‌توجه است. در این راستا موضع سه رسانهٔ مطرح بین‌المللی؛ شامل رویترز، بلومبرگ و فاینانشیال‌تایمز؛ در قبال تحریم صنعت نفت ایران در مقاطع قبل از برجام و بعد از برجام مورد تحقیق قرارگرفته است. در مقالهٔ حاضر، محتوای رسانه‌ای سه مرجع خبری مورداشاره طی مقطع زمانی از ابتدای سال 2012 (مقارن آغاز سلسله تحریم‌های هوشمند)، لغایت انتهای سه‌ماههٔ اول 2016 (مقطع اجرایی شدن برجام)، موردبررسی قرار گرفت. یافتهٔ اصلی مقاله بر مبنای نظریه‌های ارتباطات جمعی و به‌طور خاص نظریهٔ برجسته‌سازی و بازنمایی رسانه‌ای و همچنین بررسی انواع تکنیک‌های پوشش خبری و ماساژ پیام، بر این پایه استوار است که دو رسانهٔ رویترز و بلومبرگ در دو مقطع قبل از برجام و بعد از برجام نسبت به تحولات صنعت نفت و تحریم‌هایی که این صنعت را نشانه رفته‌اند، دچار تغییر موضع شده‌اند. بدین معنا که سوگیری پیام خود را از تاکتیک‌های پوشش خبری دارای بار منفی؛ به‌تدریج به‌سوی تاکتیک‌های دارای بار مثبت و حمایتی‌تر سوق داده‌اند؛ اما فاینانشیال‌تایمز با استناد به شواهد و محتواهای منتشره در این رسانه، رویکردهای بی‌اعتنایی و بی‌توجهی و حاکی از فضای تردید و ناکارآمدی اقتصاد ایران را در مقطع بعد از برجام نیز ادامه داده و عملاً تغییری در مواضع خود در مقاطع برجام و پسابرجام ایجاد نکرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - بررسی مقایسه ای ساختار و محتوای اخبار و مطالب مربوط به اعتیاد در روزنامه های ایران و همشهری در سال 1390
        سید علی رحمانزاده مهناز پیش دار
        موادمخدر به عنوان یکی از بلاهای اجتماعی خانمان سوز مطرح است . جامعه بشریت از بدو پیدایش تاکنون با بلایای طبیعی،غیرطبیعی و بحران های مختلفی مواجه بوده است. به طوری که بسیاری از آنها موجودیت و بقای انسان ها را به خطر انداخته و حتینقشه جغرافیای سیاسی و ژئوپلتیک جهان را دست چکیده کامل
        موادمخدر به عنوان یکی از بلاهای اجتماعی خانمان سوز مطرح است . جامعه بشریت از بدو پیدایش تاکنون با بلایای طبیعی،غیرطبیعی و بحران های مختلفی مواجه بوده است. به طوری که بسیاری از آنها موجودیت و بقای انسان ها را به خطر انداخته و حتینقشه جغرافیای سیاسی و ژئوپلتیک جهان را دستخوش تغییر و تحول قرار داده است . تولید، توزیع و مصرف موادمخدر از جملهمواردی است که جامعه بشریت را به ورطه سقوط کشانده است. بحران موادمخدر در جهان کنونی جزء بزرگترین دغدغه های بشریتگردیده است.دراین مقاله در راستای مقایسه ساختار و محتوای اخبار و مطالب مربوط به اعتیاد در روزنامه های ایران و همشهری در سال 1390 ، ابتداضمن اشاره به ضرورت توجه به مقوله اعتیاد درکشور، به بررسی عملکرد رسانه ها در مبارزه با اعتیادپرداخته و در ادامه ضمن طرح چهارچوب نظری تحقیق، روش شناسی تحقیق، جامعه آماری ، شیوه نمونه گیری : متغیرهای موردبررسی روشهای آماری جهت تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها معرفی و نهایتا خلاصه توصیف وتحلیل یافته ها مطرح شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - عملکرد روزنامه های ایران و همشهری از دیدگاه مخاطبان
        فیروز دیندار فرکوش
        با توجه به تأثیر روزافزون رسانه ها به ویژه مطبوعات بر مخاطبان، مطالعه و بررسی ذائقه مخاطبان برای جذب هر چه بیشتر آنها ضروریبه نظر می رسد لذا در این تحقیق بر آن شدیم تا میزان رضایتمندی مخاطبان دو روزنامه پر تیراژ " ایران " و" همشهری " را موردبررسی و مقایسه قرار دهیم و پس چکیده کامل
        با توجه به تأثیر روزافزون رسانه ها به ویژه مطبوعات بر مخاطبان، مطالعه و بررسی ذائقه مخاطبان برای جذب هر چه بیشتر آنها ضروریبه نظر می رسد لذا در این تحقیق بر آن شدیم تا میزان رضایتمندی مخاطبان دو روزنامه پر تیراژ " ایران " و" همشهری " را موردبررسی و مقایسه قرار دهیم و پس ازاین بررسی رسانه ها قادر خواهند بود در جذب مخاطبان خود با قدرت بیشتری به فعالیت بپردازند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - معماری معاصر ایران و مسئله هویت (بازنمایی رئالیستی از خوانش انتقادی پست مدرنیسم در معماری)
        امیرداود مصلحت جو مریم قاسمی سیچانی وحید قبادیان بیژن عبدالکریمی
        پست‌مدرنیسم، وجه غالب باور فرهنگی زمانه‌ای است که تمامی کنش‌ها را ـ دوباره ـ قالب‌ریزی می‌کند؛ تا آن‌جا که قدرت متمرکز، جای خود را به کثرت گسسته داده، جلوه‌ای از معاصریت هویت را آشکار می‌کند. این پژوهش کیفی داده‌بنیاد، با هدف تأویل هویت معماری معاصر ایران بر مبنای پست‌م چکیده کامل
        پست‌مدرنیسم، وجه غالب باور فرهنگی زمانه‌ای است که تمامی کنش‌ها را ـ دوباره ـ قالب‌ریزی می‌کند؛ تا آن‌جا که قدرت متمرکز، جای خود را به کثرت گسسته داده، جلوه‌ای از معاصریت هویت را آشکار می‌کند. این پژوهش کیفی داده‌بنیاد، با هدف تأویل هویت معماری معاصر ایران بر مبنای پست‌مدرنیته و اندیشه انتقادی، به دنبال پاسخ این پرسش است که هویت چگونه می‌تواند به مثابه رویکردی انتقادی، بر بازشناسی معماری پست‌مدرن، به ویژه در دوره ایران معاصر، تأثیر داشته باشد؟ یافته‌ها نشان می‌دهند پیامد جمع‌بندی متغیرهای علّی پژوهش در شرایط میانجی وضعیت موجود، رویدادی را رقم می‌زند که در نگرشی بنیادی میان حقیقت (خودشیفتگی تا خودباختگی) و ماهیت (خودباوری) ایرانی، و در گفتمانی تاریخی میان بازخوانی آن‌چه هست و بازنمایی از آن‌چه باید باشد، به صورت سلبی (و نه ایجابی)، در خوانشی از یک رئالیسم انتقادی، در حال شدن است و در ارزیابی خودانعکاسی از تفسیری بازخوردی، نحوه بودن را بازمی‌آفریند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - ارزیابی نقش سازمان‌های غیردولتی در حفاظت از میراث معماری و شهری؛ مطالعه تطبیقی ایران و فرانسه
        نعیمه رضائی فرناز فرجی
        هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی عملکرد و نقش سازمان‌های غیردولتی در ایران و فرانسه است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه-ساختار یافته گردآوری شده و به روش کیفی تحلیل شده‌است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اهداف و فعالیت‌ها‌ی انجمن‌ها در فرانسه و ایران مشابه است، اما ش چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی عملکرد و نقش سازمان‌های غیردولتی در ایران و فرانسه است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه-ساختار یافته گردآوری شده و به روش کیفی تحلیل شده‌است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اهداف و فعالیت‌ها‌ی انجمن‌ها در فرانسه و ایران مشابه است، اما شرایط موجود در هر کشور نقش تعیین‌کننده‌ای در میزان موفقیت انجمن‌ها دارد. در فرانسه موضوع میراث یکی از اولویت‌ها‌ی کشور است. همچنین، به علت سابقه طولانی شکل‌گیری انجمن‌ها، جایگاه آنها در جامعه شناخته شده‌است. اما در ایران انجمن‌ها هنوز برای تثبیت جایگاه خود تلاش می‌کنند. مقایسه دو بستر نشان می دهد که به منظور افزایش میزان موفقیت انجمن‌ها، حمایت‌های مادی و معنوی بخش عمومی ضروری است. بنابراین آگاهی نهادهای عمومی از اهمیت این انجمن‌ها در حفاظت از میراث امری اجتناب‌ناپذیر است. علاوه بر این، انجمن‌ها‌ی ایران باید تلاش کنند تا از طریق اقدامات ترویجی، مساله میراث را به دغدغه‌ای عمومی تبدیل کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - تحلیل نقش حیاط در ساختار فضایی خانه های ایرانی با بهره گیری از روش نحو فضا (Space Syntax)
        مجتبی مظاهری امید دژدار سید جلیل موسوی
        استفاده از حیاط الگوی بسیار کهنی در ساخت و ساز مسکن بوده و به طور قابل ملاحظه‌ای در شهرهای مختلف ایران مورد استفاده قرار گرفته است، فضاهای سکونتی با بهره‌گیری از تدابیر مختلفی در اطراف حیاط‌ها شکل گرفته‌اند نتیجه این نگرش، به حیاط جایگاه ویژه‌ای به آن داده است. در این پ چکیده کامل
        استفاده از حیاط الگوی بسیار کهنی در ساخت و ساز مسکن بوده و به طور قابل ملاحظه‌ای در شهرهای مختلف ایران مورد استفاده قرار گرفته است، فضاهای سکونتی با بهره‌گیری از تدابیر مختلفی در اطراف حیاط‌ها شکل گرفته‌اند نتیجه این نگرش، به حیاط جایگاه ویژه‌ای به آن داده است. در این پژوهش ساختار فضایی چند نمونه خانه‌های ایرانی بررسی، وجه اشتراک و مولفه هایی از خانه‌ها که بیانگر بیشترین ویژگی حیاط در فضای معماری این خانه‌ها است تبیین می گردد. باتوجه به موضوع پژوهش که به صورت مطالعه خانه‌ها صورت گرفته است. داده‌های کسب شده با استفاده از روش تفسیری و تطبیقی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و جهت تحلیل و بررسی ساختار فضایی نمونه‌های موردی پژوهش از روش اسپیس سینتکس"نحو فضا" و از نرم افزار‌های Depthmap و Pajek در این راستا استفاده می‌شود. نتایج حاصل از تحلیل در قالب آیتم‌هایی برای معماری حیاط در خانه معاصر بیان می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - ارزیابی مقایسه‌ای حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن‌آباد تهران از طریق بررسی هویت مکانی
        سید رحمان اقبالی راضیه زینالی الناز اسماعیلی
        حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن‌آباد تهران با استفاده از بررسی‌های میدانی مبتنی بر مشاهده و نظرسنجی پرسشنامه‌ای که براساس معیارهای عوامل اجتماعی، ادراکی - شناختی فردی و محیطی کالبدی و شاخص‌های ارزش و ترجیج، خاطره‌انگیزی، احساس امنیت، آشنایی با مکان، ت چکیده کامل
        حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن‌آباد تهران با استفاده از بررسی‌های میدانی مبتنی بر مشاهده و نظرسنجی پرسشنامه‌ای که براساس معیارهای عوامل اجتماعی، ادراکی - شناختی فردی و محیطی کالبدی و شاخص‌های ارزش و ترجیج، خاطره‌انگیزی، احساس امنیت، آشنایی با مکان، تشخص مکان و رضایتمندی از ویژگی‌های کالبدی آن که به مثابه عناصر اصلی ارتباط‌دهنده حس تعلق و هویت مکانی منظور شده‌اند به صورت مقایسه‌ای و از طریق تحلیل نتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل داده‌ها و تفسیر نتایج حاصل از پرسشنامه نشان داد که ارتباط معناداری میان هویت مکانی و حس تعلق به مکان وجود دارد. در واقع توجه و تمرکز اصلی تحقیق، ارزیابی مقایسه‌ای حس تعلق شهروندان به دو میدان مورد مطالعه از طریق بررسی هویت مکانی بوده و یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که هویت مکانی و حس تعلق به میدان ایالت ارومیه نسبت به میدان حسن‌آباد تهران، بیشتر احساس می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - واکاوی تاریخ‌گرایی در کتب تألیفی دهۀ 80 ه.ش. حوزۀ معماری معاصر ایران
        علیرضا جزء پیری مهرداد متین
        10.30495/hoviatshahr.2020.14594
        موضوع پژوهش، پردازش تاریخ‌گرایی در معماری معاصر ایران است. نشانه‌های تاریخی در معماری، بارزترین مشخصۀ تاریخ‌گرایی در حوزۀ معاصر است. سؤال پژوهش چگونگی نمود تاریخ همچنین نشانه‌های تاریخ‌گرایی در دوره بندیهای تألیفات معماری معاصر؟ و فرضیه عینیت یافتن نشانه‌های تاریخی همچن چکیده کامل
        موضوع پژوهش، پردازش تاریخ‌گرایی در معماری معاصر ایران است. نشانه‌های تاریخی در معماری، بارزترین مشخصۀ تاریخ‌گرایی در حوزۀ معاصر است. سؤال پژوهش چگونگی نمود تاریخ همچنین نشانه‌های تاریخ‌گرایی در دوره بندیهای تألیفات معماری معاصر؟ و فرضیه عینیت یافتن نشانه‌های تاریخی همچنین امکان دوره بندی آثار معاصر بر اساس شاخصه‌های تاریخ‌گرایی هستند. پژوهش پس از پردازش مفاهیم تاریخ‌گرایی و جایگاهش در تألیفات، الگویی برای بررسی آثار ارائه می‌دهد. پژوهش کیفی است با راهبرد تفسیری که با روش تاریخی- انتقادی پس‌زمینۀ تاریخِ معماری را بازنمائی و با استفاده از فرایند تاریخ‌گرایی هِگِل که از روش‌های تحقیق تاریخی است، دوره بندیهای معاصر را ارزیابی کرده و پس از استنتاج مدلی 3 گانه برای تاریخ‌گرایی، در راستای پاسخ به سؤالات تحقیق برمی‌آید. نتیجه اینکه، مجموعاً شش نوع دوره بندی در تألیفات دهۀ 80 هجری شمسی قابل‌استخراج است. پنج اثر تألیفی تاریخ‌گرایی سمبولیک و تنها یک اثر تاریخ‌گرایی فلسفی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - تحلیل آموزش شهرسازی در ایران و رابطه آن با نقش متخصص شهرسازی
        سید حسین بحرینی الهام فلاح منشادی
        محتوای آموزشی هر حرفه از نقش و جایگاه آن حرفه در جامعه ناشی می‌شود و آموزش شهرسازی نیز از این قاعده مستثنا نیست. درواقع آموزش شهرسازی باید در عمل پاسخگوی نیازهای متخصصان شهرسازی باشد. در همین راستا، این مقاله ابتدا به بررسی نقش متخصص شهرسازی در ایران پرداخته و سپس با تع چکیده کامل
        محتوای آموزشی هر حرفه از نقش و جایگاه آن حرفه در جامعه ناشی می‌شود و آموزش شهرسازی نیز از این قاعده مستثنا نیست. درواقع آموزش شهرسازی باید در عمل پاسخگوی نیازهای متخصصان شهرسازی باشد. در همین راستا، این مقاله ابتدا به بررسی نقش متخصص شهرسازی در ایران پرداخته و سپس با تعیین مهم‌ترین دانش و مهارت‌های متخصص شهرسازی، به ارزیابی میزان انطباق این نقش با محتوای آموزش شهرسازی می‌پردازد. نقش متخصص شهرسازی با مصاحبه با 12 فرد حرفه‌ای و مهم‌ترین دانش، مهارت و اهمیت ارزش‌ها در آموزش شهرسازی با تکمیل 341 پرسشنامه مشخص گردیده است. بررسی نقش متخصص شهرسازی در ایران مبین غلبه دیدگاه تکنسین و یا مشاور در فرایند تصمیم‌گیری بوده و تأکید اصلی بر تهیه طرح‌های توسعه در مقیاس‌های مختلف است. نمود نقش متخصص شهرسازی در محتوای آموزش شهرسازی غلبه دانش رویه‌ای/کاربردی، مهارت‌های تکنیکی و تحلیلی بوده و ارزش‌ها بی‌اهمیت است که نشان‌دهنده انطباق نقش متخصص شهرسازی با محتوای آموزشی در ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - بررسى تاثیر نقش بازرگانى پیرانشهر بر شاخص هاى استراتژى توسعه شهرى
        محمد رحیم رهنما لیلی ابراهیمی
        هدف این مقاله بررسى و تحلیل شاخص هاى استراتژى توسعه شهر و میزان تأثیرگذارى نقش شهر بر آنها و شناخت روند وعملکرد کنونى پیرانشهر در ارتباط با شاخص هاى یادشده است. داده هاى موردنیاز با استفاده از پرسش نامه با نظرخواهى از سهگروه شهروندان، مدیران و نخبگان شهرى با حجم نمونه 4 چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسى و تحلیل شاخص هاى استراتژى توسعه شهر و میزان تأثیرگذارى نقش شهر بر آنها و شناخت روند وعملکرد کنونى پیرانشهر در ارتباط با شاخص هاى یادشده است. داده هاى موردنیاز با استفاده از پرسش نامه با نظرخواهى از سهگروه شهروندان، مدیران و نخبگان شهرى با حجم نمونه 474 نفر گردآورى شده است. تجزی هوتحلیل اطلاعات با استفاده ازنرم افزارهاى SPSS و SmartPLS انجام شد. به دنبال تائید روایى مناسب پرسش نامه با استفاده از تحلیل عاملى تأییدى، فنمعادلات ساختارى به روش حداقل مربعات جزئى، جهت بررسى روابط بین متغیرهاى پژوهش به کار گرفته شد. نتایج نشان دادنقش بازرگانى شهر تأثیر مثبتى بر هر یک از ابعاد چهارگانه استراتژى توسعه شهرى (قابلیت زندگى، حکمروایى، بانکى بودن،رقابت پذیرى) اعمال کرده است. قابلیت زندگى با ضریب مسیر 798 / 0 و رقابتى بودن با ضریب مسیر 325 / 0 به ترتیب بیشترینو کمترین تأثیر را از نقش بازرگانى شهر پذیرفت هاند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - تبیین فرآیند ادغام روستاها در شهرهای اقلیم گرم و خشک ایران
        محمدمهدی عزیزی اسفندیار زبردست رضا اکبری
        10.30495/hoviatshahr.2020.15715
        گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار چکیده کامل
        گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار ادغام تبیین در نمونه شهرهای یزد،کرمان وکاشان تحلیل و تدقیق شدند. گونه‌شناسی روستاشهرها براساس سه عامل ساخت‌محور، جامعه‌محور و طبیعت‌محور، و با استفاده از تحلیل خوشه‌بندی و روش k-means صورت گرفت. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که براساس عوامل موقعیت روستا در شهر، نوع توسعه آن و رابطه سه‌وجهی مساحت، تراکم‌جمعیتی و تراکم‌ساختمانی، میزان ادغام روستا تعیین می‌شود. در مرحله آثار ادغام، بیشترین عوامل تاثیرگذار بر ایجاد نابرابری‌های‌محیطی، درآمد پایین، ارزش پایین مسکن و مهاجرین غیربومی هستند. این نابرابری‌ها در مرحله‌اول ادغام بر اساس نیروهای تبادل، تعامل و تقابل شهر-روستا شکل‌می‌گیرند و در مرحله‌ میزان ادغام تثبیت می‌شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - واکاوی و تبیین مؤلفه‌های معاشرت‌پذیری فضاهای همگانی در شهرهای ایرانی – اسلامی (نمونه پژوهی : پیاده‌راه عالی‌قاپو اردبیل)
        آزیتا بلالی اسکویی محمد علی کی نژاد حمید غفاری
        10.30495/hoviatshahr.2023.22112
        طیف وسیعی از مؤلفه‌ها به‌منظور معاشرت‌پذیری فضاهای همگانی مورد توجه قرار می‌گیرند؛ ولی مسئله‌ای که وجود دارد کم‌توجهی نسبت به مؤلفه‌های مبتنی بر هنجارهای اجتماعی شهر ایرانی اسلامی می‌باشد. در همین راستا مهم‌ترین هدف پژوهش حاضر واکاوی و تبیین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر معاشر چکیده کامل
        طیف وسیعی از مؤلفه‌ها به‌منظور معاشرت‌پذیری فضاهای همگانی مورد توجه قرار می‌گیرند؛ ولی مسئله‌ای که وجود دارد کم‌توجهی نسبت به مؤلفه‌های مبتنی بر هنجارهای اجتماعی شهر ایرانی اسلامی می‌باشد. در همین راستا مهم‌ترین هدف پژوهش حاضر واکاوی و تبیین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر معاشرت‌پذیری فضاهای همگانی و بررسی میزان اهمیت آن‌ها در شهر ایرانی اسلامی می‌باشد. نمونه مطالعاتی پژوهش نیز پیاده‌راه عالی‌قاپو در شهر اردبیل می‌باشد. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی- توسعه‌ای و به لحاظ روش از نوع توصیفی- تحلیلی می‌باشد. گردآوری داده‌ها نیز با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی و مطالعات میدانی انجام گردیده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مؤلفه‌های نفوذپذیری، همه شمول بودن، غنای حسی و محرمیت مهم‌ترین مؤلفه‌های معاشرت‌پذیری فضاهای همگانی می‌باشند. دستاورد نهایی پژوهش نیز عرضه‌ی چهار مؤلفه محرمیت، ساده‌آرایی فضایی، طبیعت‌گرایی و جداره ایرانی اسلامی در قالب مؤلفه‌های ارزشی هنجاری و با محوریت هنجارهای اجتماعی شهر ایرانی اسلامی به‌منظور معاشرت‌پذیری فضاهای همگانی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - بررسی مفاهیم نهفته در معماری بدنه‌های تاریخی در ساخت بنا‌‌های میان‌افزا در بافت تاریخی کلان‌شهرای ایران (مطالعه موردی: شهرهای تهران، اصفهان و شیراز)
        پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودی
        10.30495/hoviatshahr.2022.18452
        ساخت‌وسازهای جدید در بافت تاریخی قبل از آنکه صرفاً یک بنای معماری باشد، به‌عنوان بخشی از شهر معرفی می‌شوند که باید برای حفظ انسجام و تداوم با بخش‌های تاریخی پیرامون از قواعد و ضوابط خاصی پیروی کند. هدف پژوهش بررسی چارچوب طراحی بناهای میان افزا در بافت تاریخی و نحوه ساخت چکیده کامل
        ساخت‌وسازهای جدید در بافت تاریخی قبل از آنکه صرفاً یک بنای معماری باشد، به‌عنوان بخشی از شهر معرفی می‌شوند که باید برای حفظ انسجام و تداوم با بخش‌های تاریخی پیرامون از قواعد و ضوابط خاصی پیروی کند. هدف پژوهش بررسی چارچوب طراحی بناهای میان افزا در بافت تاریخی و نحوه ساخت‌وساز آن می‌باشد؛ بنابراین با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در جهت رسیدن به اهداف پژوهش اطلاعات گردآوری و از طریق کیفی مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد که چارچوب پیشنهادی طراحی بناهای میان افزا در بافت تاریخی ثابت نیستند. بدین منظور ارزش‌های معنایی متعدد، به‌صورت عینی (مفاهیم موجود در کالبد) و ذهنی (مفاهیم موجود در ذهن) در کالبد بدنه‌های تاریخی قابل ادراک بودند. مدل پیشنهادی این پژوهش پس از تحلیل و ارزیابی شاخص‌ها در کلان‌شهرهای مرکزی ایران (تهران، اصفهان، شیراز) نشان‌دهنده کشف راهکارهایی است که معماران آن‌ها در مراحل خلق اثر به کار می‌بستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - بررسی گونه‌های معنایی در منظر یادمانی معاصر (مطالعه موردی: مناظر یادمانی صد ساله اخیر ایران)
        فرناز خواجه سعید لیدا بلیلان اصل داریوش ستارزاده
        10.30495/hoviatshahr.2023.70137.12282
        رویکردهای نوین بین‌المللی در طراحی منظر یادمانهای معاصر، از لحاظ معنایی دارای طراحی تخصصی منظر در فضاهای عمومی شهری هستند که در مناظر یادمانی ایران این امر نیازمند مطالعات جامع در این زمینه می‌باشد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل گونه‌شناسی معانی صریح و ضمنی منظر یادمانی معاص چکیده کامل
        رویکردهای نوین بین‌المللی در طراحی منظر یادمانهای معاصر، از لحاظ معنایی دارای طراحی تخصصی منظر در فضاهای عمومی شهری هستند که در مناظر یادمانی ایران این امر نیازمند مطالعات جامع در این زمینه می‌باشد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل گونه‌شناسی معانی صریح و ضمنی منظر یادمانی معاصر در مصادیق یک‌سده اخیر ایران ‌است. بر‌این‌اساس معانی صریح منظرعینی از طریق گونه‌های‌کالبدی‌یادمانی، معانی ضمنی منظر‌ذهنی به‌واسطه گونه‌های‌روایی یادمانی و همچنین معانی صریح-ضمنی با گونه‌های کهن‌الگویی یادمانها مطالعه‌شده‌است. به منظور شکل‌گیری مدل‌فرضی، دسته‌بندی‌گونه‌ها براساس بررسی‌متون انجام‌شده و جهت آزمون‌ مدل‌فرضی، تمامی مولفه‌های استخراجی، با انتخاب تصادفی دو‌ نمونه‌موردی، به‌شیوه قیاسی مورد تحلیل قرارگرفته‌است. پژوهش‌کیفی حاضر به‌روش تحلیلی-تطبیقی و انتخاب نمونه‌ها با ابزار‌مشاهده، بررسی‌متون و مصاحبه بامتخصصین حوزۀ معماری‌منظر و معماری صورت‌گرفته‌است. یافته‌ها بیانگرآن ‌است که درگونه‌شناسی مناظر‌یادمانی معاصرایران، گونه‌های‌کالبدی شامل گونه‌های مقیاس‌کلان، مقیاس‌میانی و مقیاس‌خرد شهری، گونه‌های‌روایی حامل گونه‌های روایی-ارزشی‌جمعی، روایی-مکانی و روایی-فردی و گونه‌های آرکی‌تایپی دربرگیرنده گونه‌های نور-آب، گنبد-طاق، قبرتهی و استلا می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - گونه‌شناسی فضای معماری ایستگاه‌های راه‌آهن شمال غرب ایران (مطالعه موردی: دوره قاجار تا عصر حاضر)
        حبیب شاه حسینی فاطمه اسدزاده
        10.30495/hoviatshahr.2022.65278.12147
        راه‌آهن به‌عنوان دروازه‌ای برای ورود به شهر و دستاوردی از تکنولوژی، نشان‌دهنده ویژگی‌های فرهنگی هر جامعه بوده که در معماری ایستگاه-های آن نیز نمایان گشته، بااین‌وجود گونه‌شناسی فضای معماری ایستگاه‌های قدیمی راه‌آهن در ایران کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از چکیده کامل
        راه‌آهن به‌عنوان دروازه‌ای برای ورود به شهر و دستاوردی از تکنولوژی، نشان‌دهنده ویژگی‌های فرهنگی هر جامعه بوده که در معماری ایستگاه-های آن نیز نمایان گشته، بااین‌وجود گونه‌شناسی فضای معماری ایستگاه‌های قدیمی راه‌آهن در ایران کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی با جمع‌آوری اطلاعات از اسناد و مشاهده میدانی از شاخص‌های فضای معماری 116 ایستگاه راه‌آهن شمال غرب ایران در چهار دوره (قاجار تا جمهوری اسلامی) شاخص‌های کالبدی هر دوره تحلیل شده است. نتایج حاکی از کاهش تنوع شاخص‌های به کار رفته در گذشت زمان می‌باشد، به گونه‌ای که به‌غیراز تعداد طبقات، نوع مصالح، سقف، تیپ، تناسبات پلان و میزان تزئینات تنوع خود را در دوره‌ی جمهوری اسلامی از دست داده و ساختار ایستگاه‌های راه‌آهن در این دوره به سمت سقف‌های تخت، یک تیپ پلانی و عموماً بدون تزئینات گسترش‌یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - بازنمایی فضای معماری در آثار نقاشی با رهیافت نشانه‌شناسی لایه‌ایی (نمونه موردی: منتخبی از آثار ایران درودی)
        انسیه ولی سیامک پناهی منوچهر فروتن حسین اردلانی
        10.30495/hoviatshahr.2023.69467.12266
        مطالعات بین رشته‌ایی در حیطه هنر، فهم عمیقی از معنای اثر را فراهم می‌سازد. اگر نقاشی را نوعی بازنمایی پنداشت که توان ارائه معانی متعدد را دارد، این مسأله مطرح می‌شود که در خلق تصویر چه رهیافت‌های فضایی به ماهیت تولید معنا منجر شده و چگونه مورد خوانش قرار می‌گیرد. این پژ چکیده کامل
        مطالعات بین رشته‌ایی در حیطه هنر، فهم عمیقی از معنای اثر را فراهم می‌سازد. اگر نقاشی را نوعی بازنمایی پنداشت که توان ارائه معانی متعدد را دارد، این مسأله مطرح می‌شود که در خلق تصویر چه رهیافت‌های فضایی به ماهیت تولید معنا منجر شده و چگونه مورد خوانش قرار می‌گیرد. این پژوهش با هدف پیوند دو رسانه هنری نقاشی و معماری، به کشف لایه‌های معنایی فضا در تصویر می‌پردازد. روش پژوهش با رویکرد کیفی، بر پایه نشانه‌شناسی لایه‌ایی، به مرور رمزگان فضایی پرداخته و ساختار بدست آمده در آثار منتخبی از ایران درودی مورد خوانش قرار می‌گیرد. در نهایت دلالت‌های فضایی در تصاویر به روش توصیفی نتیجه‌گیری می‌شوند. نتیجه بر آن است که تصور فضای شهری توسط نقاش می‌تواند در نشانه‌های فضایی به صورت برابرجای، دگرجای و یا آرمانشهر نمود پیدا کند، که در لایه‌های همنشین: متن؛ بافت؛ بینامتنیت؛ رمزگان و در محور جانشینی: شکل‌شناسی؛ نشانه‌شناسی و پدیدارشناسی قابل خوانش‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - ارزیابی نتایج عملی سیاستگذاریها در حوزه شهرهای دوستدار سالمند در کلانشهرهای ایران
        رستم صابری فر
        10.30495/hoviatshahr.2023.69115.12255
        با رشد جمعیت سالمند، باز طراحی شهرها ضروری شده‌است. این بررسی به روش توصیفی و تحلیلی در این رابطه به انجام رسید. داده‌ها مورد نیاز در هر دو مقطع 1390 و 1400 با استفاده از چک لیست استاندارد شاخص‌های شهر دوستدار سالمند، از نمونه‌ای به حجم 500 نفر از پنج کلانشهر اصلی ایران چکیده کامل
        با رشد جمعیت سالمند، باز طراحی شهرها ضروری شده‌است. این بررسی به روش توصیفی و تحلیلی در این رابطه به انجام رسید. داده‌ها مورد نیاز در هر دو مقطع 1390 و 1400 با استفاده از چک لیست استاندارد شاخص‌های شهر دوستدار سالمند، از نمونه‌ای به حجم 500 نفر از پنج کلانشهر اصلی ایران(تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز) اخذ شد. داده‌های گردآمده با استفاده از نرم افزار SPSS و مدلهای چند معیاره مورد تحلیل قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری شده نشان داد که ضریب محاسبه شده برای شاخص‌های شهر دوستدار سالمند کمتر از حد میانه(492/0) است. علاوه بر آن، از سال 1390 تا 1400، میزان ارتقای شاخص‌های مورد اشاره کمتر از یک هزازم بوده‌است. مقایسه تلاش کلان‌شهرهای مورد بررسی نشانگر آن است که در این مدت شاخص محاسبه شده برای شهر تهران از 668/0 به 549/0 کاهش پیدا کرده و در همین مدت، شاخص شهر شیراز از 329/0 به 416/0 افزایش یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - فهم مولفه های محیطی مؤثر بر شکل‌گیری حس تعلق مکانی در بازار سنتی ایران و مقایسه آن با مجتمع‌های تجاری مدرن (نمونه موردی بازار سنتی کاشان و مجتمع تجاری صفویه کاشان)
        زهرا عباسی فرح حبیب مصطفی مختاباد
        10.30495/hoviatshahr.2023.22583
        بازار یکی از عناصر تأثیرگذار در شهرهای تاریخی مسلمانان است. در طول شکل‌گیری این شهرها، بازارها همواره دارای عملکردهای متعدد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فرهنگی بوده‌اند. این مقاله بر آن است تا بامطالعه روی بازار سنتی به ارزیابی نقش فضای معماری در کیفیت محیط بپردازد؛ و این چکیده کامل
        بازار یکی از عناصر تأثیرگذار در شهرهای تاریخی مسلمانان است. در طول شکل‌گیری این شهرها، بازارها همواره دارای عملکردهای متعدد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فرهنگی بوده‌اند. این مقاله بر آن است تا بامطالعه روی بازار سنتی به ارزیابی نقش فضای معماری در کیفیت محیط بپردازد؛ و اینکه چگونه بازار سنتی ایرانی با در نظر گرفتن فرایند ادراکی به نیازهای انسانی پاسخ داده و منجر به خلق خاطره جمعی و حس تعلق به مکان شده است. لذا شناخت مؤلفه‌های اثرگذار در القا حس مکان و ارزیابی چگونگی پاسخ فضاهای سنتی و مدرن به نیازهای انسانی، مدنظر تحقیق است تا بتوان با شناسایی عوامل مؤثر به ارتقا کیفیت فضاهای مشابه معاصر کمک کند.با تهیه پرسشنامه و بررسی پیمایشی اطلاعات، جمع‌آوری و در نرم‌افزار spss داده‌ها تجزیه‌وتحلیل گردید. بر اساس نتایج، وجود مؤلفه‌های حس مکان در بازار سنتی ایرانی تأیید شد و مدل و پیشنهادهای کاربردی برای فضای مشابه معاصر ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - نقش فضای مرزی – پیوندی، در فرایند آفرینش معنا (ارزیابی توان معنا آفرینی فضا به کمک رویکرد نشانه شناسی)
        شروین میرشاهزاده غلامرضا اسلامی علیرضا عینی فر
        توجه به تجلیات زیبایی در معماری مبتنی بر فرهنگ بومی از آنجا مایه دقت نظر است که می تواند راز توانمندی مظاهر معماری گذشته را در برانگیختن مخاطب و نیل به تجربه زیبایی شناختی آشکار نماید. به عبارتی نحوه بروز زیبایی در معماری ایرانی واجد ویژگیهایی به لحاظ زیبایی شناختی است چکیده کامل
        توجه به تجلیات زیبایی در معماری مبتنی بر فرهنگ بومی از آنجا مایه دقت نظر است که می تواند راز توانمندی مظاهر معماری گذشته را در برانگیختن مخاطب و نیل به تجربه زیبایی شناختی آشکار نماید. به عبارتی نحوه بروز زیبایی در معماری ایرانی واجد ویژگیهایی به لحاظ زیبایی شناختی است که موجبات انبساط خاطر مخاطب را فراهم می نماید. لذا بازشناسی ویژگیهای متداوم و صیقل خورده فضا که بتواند چنین تاثیری بر جای بگذارد نکته ای است که مقاله حاضر سعی دارد به وجوهی از آن دست یابد که امروزه نیز قابل بازآفرینی باشد. ادراک زیبایی به عنوان مقوله ای حاصل برهمکنش فضای معماری و ناظر، بر ویژگیهایی تاکید دارد که فضا را توانمند ساخته تا بر مخاطب تاثیر گذارد. پژوهش حاضر نشان می دهد که این مفهوم در معماری ایرانی با خلق فضاهای مرزی- پیوندی تجلی یافته است. فضایی که رویکرد نشانه شناسی خواهان دستیابی به ویژگی های کارآمد آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - تبیین وتدوین گرایشهای معماری معاصر ایران پس از انقلاب اسلامی
        اکرم حسینی
        با نگاهی به معماری معاصر ایران می‌توان دریافت که نمونه‌های برتری در معماری این دوره وجود داردکه بر اساس نوع شاخص‌ها و مولفه‌های نقد معماری، می‌توان آنها را به جریانی ویژه در معماری ایران نه در انطباق کامل با معماری غرب- وابسته دانست.این مقاله در پی آن است تا با تحلیل ن چکیده کامل
        با نگاهی به معماری معاصر ایران می‌توان دریافت که نمونه‌های برتری در معماری این دوره وجود داردکه بر اساس نوع شاخص‌ها و مولفه‌های نقد معماری، می‌توان آنها را به جریانی ویژه در معماری ایران نه در انطباق کامل با معماری غرب- وابسته دانست.این مقاله در پی آن است تا با تحلیل نشانه‌های موجود در متن این آثار به شناخت گرایشات معماری نمونه های اشاره شده بپردازد و در صورت وجود گرایش های ویژه چه در انطباق با معماری معاصر غرب و چه گرایش های مستقل ، آنها را تبیین و تدوین کند. چنین بحثی به دلیل تازگی و فقدان منابع و مطالعات کافی نمی تواند بدون نقص باشد ، با این وجود تبیین گرایشات این گروه ضمن اینکه می تواند ارزش و اهمیت هر اثر را در رابطه با متن تاریخی کشور ارزیابی کند ، سبب شناخت جامعه معماری از گرایشات مذکور و بالا رفتن خود آگاهی حرفه ای می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - هویت ایرانی بادگیر و پیشینه یابی آن در معماری ایران
        مهناز محمودی سید مجید مفیدی شمیرانی
        یکی از اجزای بناهای بومی ایران در اقلیم گرم بادگیر است که بعنوان یک سیستم سرمایشی ایستا، تهویه مطبوع را با استفاده از انرژی تجدید پذیر باد فراهم می آورده است. بادگیر از شاهکارهای معماری ایران محسوب می شود که قدمت و پیشینه استفاده از آن در ایران به علت قرار گیری آن در مر چکیده کامل
        یکی از اجزای بناهای بومی ایران در اقلیم گرم بادگیر است که بعنوان یک سیستم سرمایشی ایستا، تهویه مطبوع را با استفاده از انرژی تجدید پذیر باد فراهم می آورده است. بادگیر از شاهکارهای معماری ایران محسوب می شود که قدمت و پیشینه استفاده از آن در ایران به علت قرار گیری آن در مرتفع ترین بخش بنا یا به عبارتی اولین قسمتی که در معرض تخریب قرار دارد، نامعلوم مانده است. این پژوهش با مدد گرفتن از دو حوزه باستان شناسی و ادبیات سعی نموده تا با پژوهش در پیشینه ساخت بادگیر در ایران قبل از اسلام گامی در راستای هویت فرهنگی- تاریخی معماری ایران بردارد و با ارائه مدارکی مستدل از متون ادبی سابقه استفاده از آن در ایران قبل از اعراب حوزه خلیج فارس تدقیق نماید. محور اصلی پژوهش بر بررسی توصیفی- تحلیلی استوار است و نتایج آن به مدد استنتاج از اسناد و متون تاریخی بدست آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - تحلیلی از معماری معاصر ایران در رویارویی با پدیده جهانی شدن
        فرح حبیب اکرم حسینی
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی وقوع تحولات گسترده ناشی از ارزش های انقلاب، همچنین نفوذ اندیشه های تکثرگرای پست مدرن غربی و تولید پارادایم هایی متفاوت با فرهنگ سنتی جامعه، سبب ایجاد دگرگونی های بسیاری در حوزه معماری گردید. در پی انقلاب فرهنگی، فقدان تحرک قابل ملاحظه در فعالی چکیده کامل
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی وقوع تحولات گسترده ناشی از ارزش های انقلاب، همچنین نفوذ اندیشه های تکثرگرای پست مدرن غربی و تولید پارادایم هایی متفاوت با فرهنگ سنتی جامعه، سبب ایجاد دگرگونی های بسیاری در حوزه معماری گردید. در پی انقلاب فرهنگی، فقدان تحرک قابل ملاحظه در فعالیت های نظری و پژوهشی و نیز بستر شکل گیری نظریات معماری سبب گردید طراحان آن در پی ایجاد نسبتی نوین بین ساختار و محتوای آموزشی دانشگاه ها هم گام با شرایط نوین جامعه باشند. بدیهی است که این خواست ها بر روی همان محورهایی طرح شدند که شعارهای انقلاب مطرح می کرد. این امر در تناسب با روح عمومی جریانات هویت طلبانه معماری، ضرورت تغییر برنامه آموزشی معماری را نیز به جدیت طرح می کرد. این پژوهش به تبیین رویکرد معماری ایران در دوره بعد از انقلاب و تحلیل اهداف هویت طلبانه آن در برابر پدیده ای به نام جهانی شدن، ظهور فن آوری ارتباطات و رایانه خواهد پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - تحلیل محتوای نقدهای معماری نشریات معماری ایران از 1325 تا 1380 خورشیدی
        ایمان رئیسی سیدعبدالهادی دانشپور
        موضوع پژوهش، تبیین تاثیر نقد بر ادبیات معماری معاصر ایران است. پژوهش با سئوال "تاثیر نقد در ادبیات معماری معاصر ایران چیست؟" آغاز گردید. فرضیه ی پژوهش عبارت است از " نقد تاثیر کمی در ادبیات معماری معاصر ایران داشته است". پژوهش با رویکرد تفسیری، به صورت بنیادی، با استدلا چکیده کامل
        موضوع پژوهش، تبیین تاثیر نقد بر ادبیات معماری معاصر ایران است. پژوهش با سئوال "تاثیر نقد در ادبیات معماری معاصر ایران چیست؟" آغاز گردید. فرضیه ی پژوهش عبارت است از " نقد تاثیر کمی در ادبیات معماری معاصر ایران داشته است". پژوهش با رویکرد تفسیری، به صورت بنیادی، با استدلال استنتاجی مبتنی بر اجرای تجربی، با محوریت نظریه پیش از پژوهش، با آزمون نظریه متغیرهای کیفی، با روش تحلیلی، با رویه ی پژوهش اسنادی و تحلیل محتوا در مقطعی از زمان انجام گرفته است. متغیر ها در این پژوهش ناشناخته و قابل اندازه گیری کیفی است و به صورت پژوهش تجربی انجام می شود. داده ها از بررسی متون منتشر شده بین سال های 1325 تا 1380 به دست آمده و با توجه به آمار و نتایج استخراج شده از نشریات تخصصی معماری معاصر ایران، تحلیل فرضیه نشان می دهد نقد تاثیر کمی در جهت دهی معماری معاصر ایران داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - نقش فضای بینابین در هویت بخشی به گستره ی فضایی بافتهای تاریخی ایران
        لیدا بلیلان اصل ایرج اعتصام سید غلامرضا اسلامی
        در بافتهای تاریخی شهرهای کهن ایرانی فضاهای رابطی با شکل، کارکرد ومعانی متعدد میان عناصر مختلف وجود داشته است که عامل مهم پیوند فضائی عناصر معماری و شهری به یکدیگر با هویتی واحد محسوب می شده است. در این رابطه هدف از ارائۀ این مقاله شناسایی و تعیین نقشِ فضاهای بینابین در چکیده کامل
        در بافتهای تاریخی شهرهای کهن ایرانی فضاهای رابطی با شکل، کارکرد ومعانی متعدد میان عناصر مختلف وجود داشته است که عامل مهم پیوند فضائی عناصر معماری و شهری به یکدیگر با هویتی واحد محسوب می شده است. در این رابطه هدف از ارائۀ این مقاله شناسایی و تعیین نقشِ فضاهای بینابین در هویت بخشی به گسترۀ فضائی بافت های تاریخی ایران است. بر اساس تحقیقات انجام شده، فضای بینابین نقش سازماندهی اجزاء و عناصر را در هر بنا و فضای شهری بر عهده داشته و ظرفی برای عملکردهای مختلف محسوب می شده است.لذا چنین فضاهایی به واسطه اهداف سازنده اش ماهیت دو وجهی یافته، هم فرآیند و هم محصولِ فرآیند می باشد. فضای بینابین هم زمان با فرایند شکل دادن، به درجه بندی و جهت گیری مفاهیم متمایز نیز کمک می نماید و از این طریق در نهایت کلی واحد ظهور می نماید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - انسان شناسی فرهنگی وسیله ای برای بررسی عوامل شکل دهنده معماری
        شادی عزیزی علیرضا دلپذیر پریسا مقدم
        عدم شناخت کافی از رابطه بین بنیان های فرهنگی-اجتماعی جامعه ایرانی و معماری از مسایل اساسی معماری ایران می باشد. یکی از علل اساسی این مساله عدم شناخت زمینه های علمی مناسبی است که بتواند عوامل فرهنگی-اجتماعی را در ارتباط با معماری بررسی کند. این مقاله با معرفی رویکرد انسا چکیده کامل
        عدم شناخت کافی از رابطه بین بنیان های فرهنگی-اجتماعی جامعه ایرانی و معماری از مسایل اساسی معماری ایران می باشد. یکی از علل اساسی این مساله عدم شناخت زمینه های علمی مناسبی است که بتواند عوامل فرهنگی-اجتماعی را در ارتباط با معماری بررسی کند. این مقاله با معرفی رویکرد انسان شناسی فرهنگی در معماری در پی پاسخ گویی به این سوال است که در این رویکرد ، فرهنگ چه ارتباطی با معماری دارد؟ روش تحقیق بکار رفته در این مقاله کیفی و توصیفی می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق به صورت ارایه مدلی و ارزیابی آن در رابطه بین طبیعت و خانه های ایرانی خواهد بود، نشان می دهد در انسان شناسی فرهنگی علاوه بر آنکه عوامل فرهنگی به عنوان عوامل اساسی شکل دهنده معماری می باشند، زمینه ای را نیز فراهم می آورد که بتوان در آن متغیرهای گوناگون اجتماعی-فرهنگی را در کنار هم مورد بررسی قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - بررسی تطبیقی عوامل مؤثر بر گسترش شهرهای بزرگ و میانی (10 شهر ایران - دوره معاصر)
        زهره داودپور داریوش اردلان
        هدایت گسترش شهرها به صورتی برنامه ریزی شده که بتواند خواسته های ساکنان را برطرف نماید، همواره یکی از هدف های برنامه ریزان شهری بوده است. با توجه به فراز و فرودهایی که در زمینه برنامه ریزی شهرها طی قرن گذشته دیده شده است، بررسی آنچه بر رشد شهرها و نحوه جهت گیری آنها اثر چکیده کامل
        هدایت گسترش شهرها به صورتی برنامه ریزی شده که بتواند خواسته های ساکنان را برطرف نماید، همواره یکی از هدف های برنامه ریزان شهری بوده است. با توجه به فراز و فرودهایی که در زمینه برنامه ریزی شهرها طی قرن گذشته دیده شده است، بررسی آنچه بر رشد شهرها و نحوه جهت گیری آنها اثر گذار بوده، می تواند راهنمای خوبی در شناسایی عوامل تاثیر گذار و میزان اثر بخشی آنها در آینده باشد. لذا پژوهش حاضر با رویکردی مقایسه ای به بررسی گسترش 10 شهر میانی و بزرگ ایران طی چند دهه گذشته پرداخته است تا از این بازنگری بتوان نوع جهت گیری و عواملی که سبب گسترش این شهرها بوده اند را دریافت نموده و در نهایت عوامل مشترک آنها و همچنین عوامل خاص هر شهر را شناسایی نماید. در این پژوهش سعی شده با تکیه بر منابع معتبر و مرتبط با موضوع و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، موضوع گسترش شهرها مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - تبیین مفهوم گـذار در مبانی هویت تمدن ایـرانی
        محمد نقی زاده مریم دورودیان
        این مقاله پژوهشی در "چگونگی تاثیر مفهوم گذار در هنر ایرانی" است. هنر ایرانی متاثر از مبانی فکری ایرانی، هنری مفهومی است. اشتراک در مبانی فکری و تلاش برای حفظ و انتقال اصول و معیارهای هویت ایرانی به زبان و بیان هر دوره موجب پیوستگی هویتی در آثار دوران گذشته شده است. ا چکیده کامل
        این مقاله پژوهشی در "چگونگی تاثیر مفهوم گذار در هنر ایرانی" است. هنر ایرانی متاثر از مبانی فکری ایرانی، هنری مفهومی است. اشتراک در مبانی فکری و تلاش برای حفظ و انتقال اصول و معیارهای هویت ایرانی به زبان و بیان هر دوره موجب پیوستگی هویتی در آثار دوران گذشته شده است. اما در دوران معاصر به دلیل نقصان در توجه به جهانبینی جامعه در ایجاد زبان و بیان معاصر موجب گسست هایی در این مسیر کمال گرا شده است. بنابراین هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین چارچوب فکری برآمده از جهانبینی جامعه با بررسی توصیفی- تحلیلی است. چنین بستر فکری امکان باز احیایی کهن الگوها در توسعة بهینة مسیر پیشرو تمدن ایرانی را فراهممی آورد. "مفهومگذار" برآمده از اعتقادات توحیدی جامعة ایرانی، با دو معیار "امکانگذار" و "تذکربه گذار" این چارچوب فکری را ایجاد می کند و دربرگیرنده بسیاری از اصول و معیارهای هویت ایرانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - نظریه عمومی برای شهر های قرن بیست و یکم و انطباق آن با شرایط ایران
        زهره داوود پور داریوش اردلان
        در دهه های اخیر رویکردهای جدیدی در رابطه با مسائل شهری مطرح گردیده است. از این رو برای ارائه واقع بینانه تر نظریات مربوط به توسعه شهر، بررسی تحولات چند دهه اخیر شهرهای مختلف لازم است.و با شناخت سیر تکاملی آنها می توان الگوهای واقع گرایانه تری ارائه نمود. سیر تحول شهرها چکیده کامل
        در دهه های اخیر رویکردهای جدیدی در رابطه با مسائل شهری مطرح گردیده است. از این رو برای ارائه واقع بینانه تر نظریات مربوط به توسعه شهر، بررسی تحولات چند دهه اخیر شهرهای مختلف لازم است.و با شناخت سیر تکاملی آنها می توان الگوهای واقع گرایانه تری ارائه نمود. سیر تحول شهرها با توجه به عوامل مختلف موجب گردیده اثر این عوامل در توسعه شهرها مورد بازنگری قرار گیرد. پیترهال در اواخر قرن بیستم به بررسی تعدادی از شهرهای دنیا پرداخت تا با شناخت و مقایسه آنها، به الگوهای مناسبی دست یابد. وی به جستجوی ماهیت و اثر نیروها می پردازد و سپس نتایج این تغییرات را در سیستم شهری مورد بررسی قرار می دهد. در این رابطه ابتدا با رویکردی به بحث در مورد نظریه پیترهال پرداخته و سپس عوامل موثر بر گسترش شهرهای بزرگ و میانی1 ایران بررسی شده و با نتایج حاصل از نظریه پیترهال مقایسه می گردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - تحلیلی از فضا‌های شهری از تبریز ایلخانی تا اصفهان صفوی (بررسی زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی)
        منوچهر فروتن
        این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تح چکیده کامل
        این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تحولات شهرسازی در شهرهای واجد آثار شهرسازی این دوره با تحلیل تأثیرات تحولات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بررسی گردید. این دگرگونی‌ها از زمان ایلخانان زمینه تحولات شهرسازی و شکل‌گیری فضا‌های شهری جدید در شهرسازی ایران را فراهم نموده است. تأسیس حکومت صفویه و به‌ویژه اقدامات شاه عباس، زمینه‌ساز ایجاد مکتب شهرسازی اصفهان شد. به این ترتیب عناصر و فضا‌های شهریی که در دوره‌های پیشین شکل گرفته بود، تکامل یافتند و با هم ترکیب شدند. همچنین در مکتب اصفهان، ارسن‌های تجاری ـ خدماتی یا مذهبی تشیع رسمی به جای ارسن‌های مذهبی صوفیه، هسته‌های گسترش و توسعة شهری شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - میدان؛ فضاهای تعریف نشده شهرهای ایرانی
        محمد حسن ابراهیمی
        هدف ازین نوشته مروری بر چگونگی، شکل گیری، عملکرد و سرنوشت میدان ایرانی است که به علت از هم گسیختگی فضایی موجود در کالبد و عملکردش، و نیز هرج و مرج جاری در تجسم هویت این عنصر شهری در عرصه طراحی و شکل بخشی، در اینجا به عنوان فضایی تعریف نشده موسوم گردیده است. اینک روند رس چکیده کامل
        هدف ازین نوشته مروری بر چگونگی، شکل گیری، عملکرد و سرنوشت میدان ایرانی است که به علت از هم گسیختگی فضایی موجود در کالبد و عملکردش، و نیز هرج و مرج جاری در تجسم هویت این عنصر شهری در عرصه طراحی و شکل بخشی، در اینجا به عنوان فضایی تعریف نشده موسوم گردیده است. اینک روند رسیدن به نقطه کنونی چگونه بوده، چه عواملی در آن دخیل بوده اند و اینکه چه راه برون رفتی ازین آشفتگی حاضر می تواند وجود داشته باشد، نکاتی هستند که در دنباله این نوشته خواهد آمد. این مقاله باغ رویکردی تحلیلی، تفسیری سیر تحول اینگونه فضاهای تعریف نشده شهرهای ایرانی را دنبال می کند. نتیجه محتمل این بحث توجه دادن خواننده به گذار شهرهای ایران، بویژه تهران، از دوران تازه ای از تجدد فضایی است که نیازمند برخوردی نوین و چاره جویانه به نگهداری از میراث قدیم و طراحی هوشمندانه برای فضاهای نوین شهری، است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - پی‌جوییِ بارزه‌های شهر از منظر حافظ
        محمد نقی زاده
        در زمینه شناخت دیدگاه های تفکّر و تمدّن ایرانی در مورد موضوعات مختلف مربوط به شهر و معماری و محیط زندگی، یکی از مشکلات اصلی کمبود آثار مکتوبی است که مبانی نظری و اصول شکل‌گیری فضا و محیط زندگی ایرانیان را صراحتاً توضیح داده باشند.1 در عین حال، بسیاری از آثار وجود دارن چکیده کامل
        در زمینه شناخت دیدگاه های تفکّر و تمدّن ایرانی در مورد موضوعات مختلف مربوط به شهر و معماری و محیط زندگی، یکی از مشکلات اصلی کمبود آثار مکتوبی است که مبانی نظری و اصول شکل‌گیری فضا و محیط زندگی ایرانیان را صراحتاً توضیح داده باشند.1 در عین حال، بسیاری از آثار وجود دارند که به ذکر مستقیم یا غیرمستقیمِ اصول و ارزش هایی اشاره دارند که مستخرج از فرهنگ ایرانی بوده و برای شکل دادن محیط زندگی یا تعریف شهر آرمانی این تمدّن قابل استناد هستند. این اصول و ارزشها، در تبیین مدینه فاضله و شهر ایده‌آل و محیط زندگی آرمانی صاحبان اندیشه و رهبران فکری این تمدّن نقشی بی‌بدیل ایفا نموده‌اند. مقاله حاضر سعی بر آن دارد تا اصول و ارزش های حاکم بر شهر و محیط آرمانی و مدینه فاضله‌ای را که حضرت حافظ، با بهره‌گیری از الهامات خویش، برای پیروان تفکّر توحیدی توصیه می‌نماید، شناسایی و معرّفی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - زبان معمارانه نگاره‌های ایرانی
        منوچهر فروتن
        اسناد تاریخ معماری اسلامی ایران به ویژه اسناد تصویری کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. نقشه‌های ترسیمی بناها از این دوران اندک‌اند، در عوض نگاره‌های بسیاری از دوران اسلامی به‌ویژه از ایلخانی تا اوایل صفوی باقی مانده است که می‌تواند به عنوان اسناد معماری مورد بررسی قرار گیر چکیده کامل
        اسناد تاریخ معماری اسلامی ایران به ویژه اسناد تصویری کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. نقشه‌های ترسیمی بناها از این دوران اندک‌اند، در عوض نگاره‌های بسیاری از دوران اسلامی به‌ویژه از ایلخانی تا اوایل صفوی باقی مانده است که می‌تواند به عنوان اسناد معماری مورد بررسی قرار گیرد. سؤالات پژوهش این بود که نگاره‌ها چگونه همچون اسناد تاریخی می‌توانند برای شناخت معماری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرند و با به‌کاربستن چه روش‌هایی، چه نوع داده‌های تاریخی را می‌توان دریافت و اعتبار آن‌ها را چگونه باید ارزیابی نمود. برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها‌ به بررسی شیوه‌های بیانی نگارگری در تبیین معماری، بررسی تاریخ تصویر بناهای معماری، مقایسه نگاره‌ها با نمونه‌های معماری اسلامی ایران و نگاره‌های دیگر فرهنگ‌های اسلامی پرداخته شده است. در نهایت ویژگی‌های بیانی نگارگری اسلامی ایران در تبیین معماری ایرانی ارائه شده است. به علاوه معانی اجتماعی معماری با روش معنا‌شناسی تطبقی و بازخوانی بناهای معماری آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        128 - Classification of Iranian Contemporary Architecture, Based on Trends and Challenges
        Mahsa Haj Maleki Saeed Haghir
        10.30495/ijaud.2020.15953
        The use of demands such as "Iranian-Islamic architecture" or "preservation of Iranian-Islamic identities" appeared in different dimensions and have gradually caused the shape of contemporary Iranian architecture. Many criticisms have been made from various perspectives چکیده کامل
        The use of demands such as "Iranian-Islamic architecture" or "preservation of Iranian-Islamic identities" appeared in different dimensions and have gradually caused the shape of contemporary Iranian architecture. Many criticisms have been made from various perspectives on the architectural conditions, despite, all of them are worthy of attention, it seems that a required issue has been neglected in all these s‌tudies, which is having a proper classification in a morphological and meaningful format. In this article, an attempt has been made to introduce in a suitable classification in the form of the Iranian architectural process and its challenges and sub-branches of each of the researchers' views. In this regard, we have used a research method based on critical discourse in a library and field method, which has been saturated with information by examining the maximum number of available samples, and finally, we have analyzed it. Then, all the s‌tudies were evaluated, both in terms of time and in terms of checking the buildings in tables and graphs. The results of this article include a his‌torical proposed course with a morphological and semantic classification in contemporary Iranian architecture and finally, among them, the s‌tyle according to the current situation is more logical and more Iranian was introduced that can provide the prelude to artis‌tic s‌tylis‌tics for contemporary Iranian architecture. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        129 - A Comparative S‌tudy on Residential Architecture in the Qajar era (Case S‌tudy: Mansions in Tehran)
        Mercedeh Tahmasbifard
        10.30495/ijaud.2020.15849
        In exploring the evolution of Iranian architecture from prototypes to the present day, Qajar architecture is an important part of Iranian architecture history. The importance of this era's architecture is because large changes in conceptual and physical context occurred چکیده کامل
        In exploring the evolution of Iranian architecture from prototypes to the present day, Qajar architecture is an important part of Iranian architecture history. The importance of this era's architecture is because large changes in conceptual and physical context occurred slowly in Iranian architecture during this time. These changes, especially from the Nasserian period (the second Qajar era), have intensified and with the influence of Western architecture, Iranian architecture is gradually moving away from its traditional, rooted forms, manifestations and concepts, and blending European architectural patterns with Iranian models and styles to the extent that architecture progresses. These changes in Residential buildings (especially mansions) also appeared. Therefore, in this study, a comparison between the architecture of the residential buildings of the three periods of Qajar dynasties has been carried out to compare the changes of each period. The results showed that Qajar architecture has been influenced by western and European architecture from beginning to end. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        130 - An investigation into the Urban Square's Layout in Turkman Era to Develop the Sustainable Pattern in Northwest Iran
        Fereshteh Pashaei Kamali Sevgi Yilmaz
        10.30495/ijaud.2020.16371
        The appearance of Square in Northwest Iran, as a traditional element of the city, did not have a certain definition in the urban planning due to its structural disruption in the spatial fabric as well as its chaotic present in the manifestation of its identity. On the o چکیده کامل
        The appearance of Square in Northwest Iran, as a traditional element of the city, did not have a certain definition in the urban planning due to its structural disruption in the spatial fabric as well as its chaotic present in the manifestation of its identity. On the other hand, since the concept of the square in this area does not match to the similar models existing in the central plateau of Iran including the characteristics of being enclosed and architectural integrity, most researchers have assumed that the irregularity of the form in the squares of northwest Iran is because of gradual growth, lack of spatial desirability, and performance without a predesigned plan. This descriptive-analytic research studies the effect of climate on the formation of the structural layout of "Saheb Abad" Square as a case study. In this way, a specified framework would be suggested, and a fixed sustainable urban pattern would be achieved regarding the form of a square in modern urbanism in this region. According to the findings of this study, the disintegrated layout of the square in Northwest Iran is not only because of its structural weakness, but it was in certain parallels with environmental and natural conditions. It is obvious that the investigation of this innovation could lead to sustainable development in modern urban constructions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        131 - Comparative Analysis of the Persian Garden and Park Pattern’s Versatility as Urban Spaces in Iran
        Akram Hosseini Akram Mohammadzadeh
        10.30495/ijaud.2021.16968
        Due to the thousands of years of Persian garden his‌tory, it has taken an indigenous color and aroma and its components have formed according to the needs that have exis‌ted over time; whereas the park suddenly entered Iran to induce modernism in the Qajar period. For t چکیده کامل
        Due to the thousands of years of Persian garden his‌tory, it has taken an indigenous color and aroma and its components have formed according to the needs that have exis‌ted over time; whereas the park suddenly entered Iran to induce modernism in the Qajar period. For this reason, its features don't fit the circums‌tances of Iran and ins‌tead fit with its territorial characteris‌tics. A solely his‌torical attitude to the Persian garden has led to the exclusion of this space from the process of regeneration and adaptation to recent needs. On the other hand, in the 50 years since the park’s emergence in Iran, some of its features have harmonized with the context. Accordingly, the research ques‌tion is: following the characteris‌tics of urban public spaces, which patterns of green space -Persian garden or park- might be more adaptable to the Iranian context. Several experts' opinions were used to respond to the research ques‌tion. The criteria for reviewing were selected from the project for public spaces and the results of the ques‌tionnaires were analyzed in the form of the hierarchical analysis process method and were adapted to the theoretical background. Although regarding some of the use and activity criteria, the park has more adaptability as a public urban space in Iran, in terms of access and linkage, comfort and image as well as overall measurements, the garden is more adaptable than the park. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        132 - Determining the Influential Components on the Continuity of 'Iranian Architectural Identity' during the first Pahlavi Era (Case Study: The Selected Buildings in Tehran)
        Majid Riyahizadeh Mohammad Mansour Falamaki Mohammadreza Pourzargar
        10.30495/ijaud.2022.67181.1602
        Iranian architecture started to develop at the beginning of the Pahlavi era, and a historical gap happened between what was identified as traditional and contemporary architecture. Meanwhile, some efforts were made to establish a connection with the identity of Iranian چکیده کامل
        Iranian architecture started to develop at the beginning of the Pahlavi era, and a historical gap happened between what was identified as traditional and contemporary architecture. Meanwhile, some efforts were made to establish a connection with the identity of Iranian architecture, which this confrontation has been extended up to now. This study aims to explain the factors affecting the continuity of architectural Identity to reconsider how the Identity of Iranian architecture started to extend and continue during the first Pahlavi era. The qualitative research method, an interpretive-historical type, was adopted for this study, and to deal with the Identity, library resources have been used to analyze the selected buildings in Tehran city as a case study by determining the relevant theoretical framework using the bibliographic research, and both field and visual interpretations. The continuity of Identity in architecture initiates through the objective encounter with the building's physical structure, through its physical characteristics and recognition. Then it will be realized by the audience's vision according to the thought processes and eventually by comprehension and cognition within the life current, events and determining its location. The Identity of Iranian architecture during the first Pahlavi era has been continued by reviving the nationalistic and ancient styles. This has influenced the idea of architecture relying on Iran's historical and cultural memory. Despite their representation in new functions, some of these identical concepts have continued. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        133 - Proposed Definition and Typology of Brownfield Sites in Iranian Cities
        Elnaz Baghernejhad
        10.30495/ijaud.2022.69685.1641
        The term of brownfield and its redevelopment has been considered extensively in the world urban planning literature. However, the nature of the brownfields and the differences between how they are created in countries have caused this term to be defined based on the con چکیده کامل
        The term of brownfield and its redevelopment has been considered extensively in the world urban planning literature. However, the nature of the brownfields and the differences between how they are created in countries have caused this term to be defined based on the contextual and typological conditions in each country, involving a wide range of lands. Meanwhile, despite the high importance of brownfield development in improving the quality of urban life, this issue is still neglected in the urban planning system of Iran. Therefore, this study is aimed to propose the definition of brownfield sits in Iranian cities and their typology as a policy to help reconsider them in urban development plans. After presenting the adaptive criteria extracted from the relevant literature, experts in this field were interviewed to determine the main categories of this concept in the country’s cities using the grounded theory qualitative method. Then, the rules and regulations related to the categories were reviewed to finally define this concept and present its comparative typology. The findings show that in Iranian cities, the brownfield sites comprise abandoned sites or lands including activities that pollute the environment, being incompatible with authorized urban activities. According to this definition, twelve types of brownfield sites can be identified in Iranian cities, in which the activities are incompatible with urban activities and they require intervention for development, and one type includes lands with no function at present, in which development has occurred previously. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        134 - Analytical Comparative of early Mosques of Iran and China: Inves‌tigation of Architectural, Cultural and Spatial S‌tructure Characteris‌tics
        Kamyab Kiani Ali Fath Taheri Reza Rahimnia
        10.30495/ijaud.2023.72889.1680
        Mosques represent Islamic art and identity and have displayed themselves in each geographical region in a way compatible with the culture and identity of that society. The significance of this research lies in its meticulous examination of early mosques within two dis‌t چکیده کامل
        Mosques represent Islamic art and identity and have displayed themselves in each geographical region in a way compatible with the culture and identity of that society. The significance of this research lies in its meticulous examination of early mosques within two dis‌tinct cultural and societal contexts, Iran and China. By inves‌tigating these mosques' architectural, cultural, and spatial attributes, this s‌tudy sheds light on the divergent approaches of two communities facing the same religious, social, environmental, and cultural challenges during a comparable his‌torical period. Despite sharing the same religious foundation and featuring similar spatial arrangements within the mosques, the contras‌ting cultural affinities reveal the crucial need to comprehend and appreciate the dis‌tinctive qualities inherent to early mosques in these two dis‌tinct cultural spheres. This research endeavor is a pioneering exploration toward unraveling the complexities surrounding early mosques, thereby deepening our unders‌tanding of their his‌torical and cultural significance in disparate cultural contexts. The research methodology involves a comprehensive review of library sources, articles, and software analysis using Depthmap X. As a result, and mosques have been compared based on the four main dimensions of architecture: spatial, conceptual, and philosophical s‌tructural features. Iranian mosques demons‌trate a fusion of Saudi Arabian Islamic architecture and Iranian design, emphasizing entrance connectivity. Chinese mosques, on the other hand, blend Islamic elements with ancient Chinese architectural art, prioritizing courtyard connectivity and integrating environmental elements, resulting in a dis‌tinctly Asian flavor. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        135 - Analysis of the Quality of Light Obtained from the Stained Glass Windows of Traditional Iranian Architecture based on the Color Temperature Curve (CIE)
        Faeze Barzegari Naeini Hossein Soltanzadeh Shervin Mirshahzadeh Seyed Zaeem Moosavi Mohammadi
        10.30495/ijaud.2023.73494.1687
        The color temperature of light is one of the important indicators in lighting that should be considered. Because people experience and feel their surroundings not only with brightness and darkness, light and shadow but also through colors, the feeling that the color of چکیده کامل
        The color temperature of light is one of the important indicators in lighting that should be considered. Because people experience and feel their surroundings not only with brightness and darkness, light and shadow but also through colors, the feeling that the color of the light creates in the space affects human perception and health through the warmth and coldness of the light. The color receptivity and color temperature chart is a tool that determines how the human eye feels when faced with a spectrum of light. Since the purpose of this research is to analyze the light quality of the s‌tained glass windows of traditional Iranian architecture, calculating the color temperature will be a suitable criterion for judgment, that is, if the color temperature of the light from the s‌tained glass windows is calculated, the experience of people in facing the light can be calculated quantitatively. Comparative methods were used to analyze the quality of light based on the color temperature curve with calculation tris‌timulus values XYZ from spectral data and calculation xyz chromaticity values. Inves‌tigations showed that the light color temperature of 65% of the windows is 3000 to 4600 K, and 35% is. In these windows with this combination model and area percentage of four colors, red, green, blue, and yellow, the quality of light has not decreased based on the color temperature curve. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        136 - Typology of Earth-shelter Architecture in Iran
        Meghedy Khodabakhshian Seyed Majid Mofidi Farah Habib
        Earth-Shelter construction is one of the aspects in architecture where the thermal mass of the earth behind theouter walls are applied in order to reduce heat loss and keep the internal temperature at human comfort range. In case of earth-shelterbuildings, housing is es چکیده کامل
        Earth-Shelter construction is one of the aspects in architecture where the thermal mass of the earth behind theouter walls are applied in order to reduce heat loss and keep the internal temperature at human comfort range. In case of earth-shelterbuildings, housing is especially important. As for its applicability the earth-shelter provides good housing. Typological studies ofearth-shelter construction in Iran by introduces various Iranian examples of this type, could be a model for the today’s innovativedesigns with an approach to energy saving. This type of construction responded to human comfort requirements when modernismwas absent to claim that it could do the same through mechanical technology. The study method adopted here consists of qualitative-descriptiveand deductive analyses. The categories of earth-shelter architecture are three worldwide: Earth Mound, Rocky or In-Hill and Bellowground. Here the genotype of earth architecture and phenotype of earth-shelter are studied in details. The same is of two in Iran:Rocky, which is divided in continues and discontinues types and closed underground type. Studies conducted in Iran have revealeda new type of these structures named Combined Continues Rocky open Underground by the author. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        137 - Light Processing in Iranian Houses; Manifestation of Meanings and Concepts
        Farah Habib Fariba Alborzi Iraj Etessam
        Light is one of the many wonders in the architecture Iranian houses. It is a major tool for space creation anddesign. An important consideration in the Iranian architecture, which takes a functional and conceptual approach to the extensivesubject of light, has been that چکیده کامل
        Light is one of the many wonders in the architecture Iranian houses. It is a major tool for space creation anddesign. An important consideration in the Iranian architecture, which takes a functional and conceptual approach to the extensivesubject of light, has been that light should create a beautiful and spiritual space in addition to being functional. The light used in ahouse should be pleasing to the eye, and it should not be dazzling or bothersome. Optimal use of light plays a major role in creatingmental peace and physical comfort and saving energy. This paper investigates different methods of exploiting natural light in thearchitecture of Iranian houses. For this purpose, three houses of historical interest in the city of Kashan in Iran (Boroujerdi-ha,Tabatabaei-ha, and Abbasian) were studied for the position and role of natural light in them. A qualitative research method wasused within an analytical-interpretative approach. First, the elements and components used to exploit natural light were studied,and then the strategies employed to manifest values, meanings, and concepts were explored within an analytical model. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        138 - Eco-Village and Climatic Design
        Marzieh Ghasemi Eshtaftaki
        Eco village design is a new field of knowledge still under development. It will be the physical manifestationof the unfolding of the ecovillage dream held by so many. It is generally agreed that concept of sustainability should playan increasing role in future urban dev چکیده کامل
        Eco village design is a new field of knowledge still under development. It will be the physical manifestationof the unfolding of the ecovillage dream held by so many. It is generally agreed that concept of sustainability should playan increasing role in future urban development world-wide. In order to ensure ecological sustainability, cities around theworld have to decrease their environmental footprint. In this article, will try to find some principles of designing eco-villagesin Iran that have less environmental footprint. Two aspects are important in this regard: the decrease of energy consumptionand the decrease of waste products and its subsequent management. The concept of eco-village, despite having arguablylimited influence, does have the potential to serve as an alternative urban model. As relatively small experimentalcommunities, eco-villages are in the position to explore and apply novel solutions, the necessity of which is evident in theglobal concern for sustainability. Valuable practical lessons can be provided in the current for suitable urban development.In this article, some eco-villages around the world have been compared with each other and will suggested some solutionsfor designing eco-villages in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        139 - An Investigation of Global-Regional Interactional Approach at the Prominent Works of Contemporary Iranian Architects
        Qader Bayzidi Iraj Etesam Farah Habib Seyed Mostafa Mokhtabad Amrei
        Regionalism is an analytical and critical perspective which focuses on preserving special features of place andattempts to fill the vacuum in architecture. Globalization is a complex multi-stage process that causes increasing complexity oftime and place, greater awarene چکیده کامل
        Regionalism is an analytical and critical perspective which focuses on preserving special features of place andattempts to fill the vacuum in architecture. Globalization is a complex multi-stage process that causes increasing complexity oftime and place, greater awareness across the global and acceleration of cross cultural interactions. Therefore, the present paperattempts to analyze global-regional interactional approach through investigating contemporary Iranian architecture in relationshipwith the aforementioned phenomena and also tries to provide practical advice on establishing a constructive interaction. Theresearch methodology is based on content analysis and case study.The results obtained from investigating striking cases of 4 eras of contemporary Iranian architecture and presented as a table ofglobal-regional interaction components (physical, semantic and ecological) show that an interactional approach is becomingincreasingly popular and global-regional coexistence is being formed in contemporary Iranian architecture, which associates withspirit of time and its regional components. A dynamic presence and playing a componential role by contemporary Iranianarchitects in this interaction have some prerequisites: an understanding of contemporary pluralism, an understanding of the otherand establishing interaction, emphasis on the role of thought, creation and innovation, objective research, a good understandingof identity and place, past recall and identifying components of Iranian architecture. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        140 - Socio-Cultural Meaning of Kitchen in Religious Context of Iran (Case Study: City of Qom)
        Masoud Nari Ghomi
        Introduction of modern architecture in Iran and its popularization in 1950s and after, brought some new concepts in everyday life of Iranian women, among which was “kitchen as heart of home-life”. Younger members of current generation are grown in these mode چکیده کامل
        Introduction of modern architecture in Iran and its popularization in 1950s and after, brought some new concepts in everyday life of Iranian women, among which was “kitchen as heart of home-life”. Younger members of current generation are grown in these modernized spaces while a bit older ones have experienced houses of traditional style. This study is designed to explore what previous concept of kitchen was and what its effects were on current housewives imagination of it. Religious social context of city of Qom was selected as a good representative of more religious majority of social context of Iran. It was found that three ranges of meanings should be considered to explain socio-cultural concept of kitchen in Iranian Muslim women’s life: from personal space of special privacy (for females) to a living family space, from a utility space to a place of genuine life and from a sacred place to a profane one that has clear implications in Iranian Muslim women. It can be said that now ideal picture of a kitchen in this cultural context is a female personal space and at the same time it is a temporary private family space but not of collective living quality. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        141 - The Optimization of Open- Space Based on Social Theory in Iran
        mahran faramarzi naser barati Iraj Etesam
        The usage of social theories in the human-built environment caused to enhance life quality. It may consist of human needs in residential areas. Sometimes, building codes can help to exist accepted life space, but the building codes do not have basic theory such as actua چکیده کامل
        The usage of social theories in the human-built environment caused to enhance life quality. It may consist of human needs in residential areas. Sometimes, building codes can help to exist accepted life space, but the building codes do not have basic theory such as actual open space in residential plots. The study was an attempt to represent a new approach in urban land subdivision and the relationship between social theories and built up area. The research question was how to determine the open- space ratio. Main indicators were related to residential areas in urban areas in Iran which the lot size and urban density appear. The study tried to represent optimum open- space ratio based on Edward Hall's theory. The method was based on mathematical model and social theory. Finally, it resulted in optimum OSR in lot and it was not enough open- space ratios in existing situation. This study came to this conclusion that existing open- space measure was not enough for any Lot in new residential areas based on mentioned theory. In addition, investigation showed that the human distances effected on open and built up space ratio in a new residential layout. It was concluded that every residential area can have an optimum open- space ratio based on its situation. The results can use new residential layouts for enhancing human-built environments, but it noticed that there are not certain tools for making high-quality environments based on social theories. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        142 - Investigating Sustainability Factors According to the Image of Iranian Bazar
        Behzad Alipoor Sara Raeesolmohadesin
        The aim of this paper is investigate the social sustainability of the bazaar according to viewpoint ofcitizens as the main owners. What factors are the main reasons for back to this place in the image of people. Bazaar is notonly a shopping center like modern commercial چکیده کامل
        The aim of this paper is investigate the social sustainability of the bazaar according to viewpoint ofcitizens as the main owners. What factors are the main reasons for back to this place in the image of people. Bazaar is notonly a shopping center like modern commercial center in the city, but as one of the oldest urban spaces which is also activetoday, has an important role in shaping urban communities, creating interactions between citizens and has been known asthe center of economic exchange in the Iranian cities too. In this term, causes of obtaining this long-term’s stabilityaccording to the image of citizens is the main purpose of this paper. Methodology of the paper is Qualitative andquantitative. First we used questionnaire, then we had formal/informal interviews. Parameters of the questionnaire obtainedfrom studying samples and review main factors in creating bazaar. Findings show that “memorable” is the most importantfactor in viewpoints of people. “Responsibility”, “diversity”, “safety”, and “accessibility” are the other factors. Resultsexpress “economic dependence of cities and citizens is not the main reason for bazaar sustainability, there are moreimportant meaningful factors such memorable and diversity with determinant roles پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        143 - Urban Park Design in Iran: Investigation of Factors Affecting Users’ Psychological Benefits
        Mehraneh Rayatidamavandi Brian Swank Mohsen Faizi
        Park design in Iran has followed the traditional European style since the Qajar dynasty. Thefamiliarity of Iranians with the spirit of Persian gardens and the low quality of the newest parks is such that usersprefer ancient geometrical Persian gardens. Today, those resp چکیده کامل
        Park design in Iran has followed the traditional European style since the Qajar dynasty. Thefamiliarity of Iranians with the spirit of Persian gardens and the low quality of the newest parks is such that usersprefer ancient geometrical Persian gardens. Today, those responsible for the design of urban green spaces lackingexamples differing from the traditional and thus they are in need of an adequate set of guidelines for how to design forpresent conditions, users, and their needs. This research focuses on the relationship between park design componentsand users’ psychological restoration regarding their preferences and perceptions to increase the quality of parks,diminish vandalism, and increase user agency. Psychological restoration is the likeliness that people will be able torest and recover their ability to focus. A random sample of 100 Tehranian residents was taken by presenting themwith images depicting 6 urban parks from around their city. The results were analyzed by grouping into categories:1-similar activities and 2-by counting and categorizing the individual descriptions of components (frequency of words)contributing to restoration likelihood. Findings showed that the categories mentioned most frequently for high levelsof restoration were natural categories including trees, shrubs, grasses, flowers, and water. Findings with low levelsof restoration and recovery consisted of negative contextual conditions and the absence of nature such as high risebuildings around the parks, lack of trees, and crowds of people. The activities imagined more frequently were playingand other physical activities, social activities, and relaxation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        144 - The Theory of “Living Time ” in Periodization of Iranian Architectural History
        Mehrdad Qayyoomi Bidhendi
        The writing of Iranian architectural history has, from its start, followed the principles of western historiography.Portions of this history are well expected to be neglected or unattended when writing of it takes place outside its intellectualframework that essentially چکیده کامل
        The writing of Iranian architectural history has, from its start, followed the principles of western historiography.Portions of this history are well expected to be neglected or unattended when writing of it takes place outside its intellectualframework that essentially reflects the Iranian throught world. To have a truly Iranian architectural historiography, one has tofind the theoretical principles which are deeply rooted in the Iranian Islamic culture. Although pre-modern Iranian historiansnever wrote a history of architecture, they were exponents of historiography during a millennium of cultural flourishing andvigor. Since any sort of historiography, as well as literature, usually is based on principles and ideological views about history andtime, Persian historic texts can be considered as worthy sources regarding theoretical bases on which we can build the Iranianphilosophy of architectural history. Persian prose of the early centuries of Islam is among these sources. One of the common,prominent themes in these texts is the nature of time or history. It is presented as a sensible, living being whose states relate tohuman events and phenomena across time. A new theory of periodization of Iranian architectural history can be drawn basedupon this theory. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        145 - The Impact of Architectural Competitions on the Improvement of the Post-Revolution Architecture in Iran
        Reza FarmahiniFarahani Iraj Etesam Seyed Rahman Eghbali
        The 1979 Islamic Revolution of Iran is considered as a turning point in the contemporaryarchitecture of the nation. There have been apexes to the eye catching architectural improvements in the threeforthcoming decades after the revolution. One of the most effective isor چکیده کامل
        The 1979 Islamic Revolution of Iran is considered as a turning point in the contemporaryarchitecture of the nation. There have been apexes to the eye catching architectural improvements in the threeforthcoming decades after the revolution. One of the most effective isorganizing the contests in architectural that affairshas not only removed the recession in the field but has also discarded the professional monotonicity. It may enhance thepossibility of the best selections and invite the younger generation to experience the existing trends of the profession.But, the inconsistency of the competition organizers in fulfilling their commitment to either pay cash prizes or signingcontracts with the winning competitors and failure in judging the designs decrease the positive effects. Examiningthe competitions throughout the three decades after the Revolution suggests that the continuity of such competitions,and revising their structure, can be considered as a suitable and useful approach in developing the contemporaryarchitecture of Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        146 - Relationship between Values and Assessment Values with Conservation Approach in Iranian Historical Cities
        Ahad Nejad Ebrahimi
        Value literally means to assess the worth of something against something else. The importance ofthe assessment of this word in the economic areas in a few past years has led the recognition of urban values especiallyin their historical parts. It is hypothesis that recog چکیده کامل
        Value literally means to assess the worth of something against something else. The importance ofthe assessment of this word in the economic areas in a few past years has led the recognition of urban values especiallyin their historical parts. It is hypothesis that recognition, assessment, and introducing the existing values in historicalcities have a direct relationship with the selection of the intervention approach in the process of conservation anddevelopment. The purpose of research, considering the mentioned assumption, is to find a response for this question:How do the existing values in historical cities affect the process of selection of the intervention approach? This study isa fundamental-theoretical research that has been done by interpretational-historical method and the selection statisticalpopulation are the four cities of Isfahan-Shiraz-Tehran- and Mashhad among Iran’s historical cities in order to specialurban values. Obtained results show identifying and introducing the existing values in historical cities, in past century,has directly been related to the selection the intervention approach in Iran’s cities and regarding cases in which theresults were not proportional to predicted goals, it was because of neglecting the existing values in cities and nonmaterialvalues such as artistic, social, economic, and political values are related to the urban fabric values of historicalcities and the removal of physical values would cause the removal other values of Iran’s cities. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        147 - The Principle of Amazements in Iranian Islamic Architecture and the Role of Decoration
        Siavosh Saberi Kakhaki
        Attractiveness principal in Iranian- Islamic architecture and decorating in this issue Iranian Architecture inthe period of Islam use different means to show the influential and effective thoughts and interpretations and meanings on thepeople. One way to identify the me چکیده کامل
        Attractiveness principal in Iranian- Islamic architecture and decorating in this issue Iranian Architecture inthe period of Islam use different means to show the influential and effective thoughts and interpretations and meanings on thepeople. One way to identify the means is to Research and investigate in the audience’s cognition and understanding particularlyarchitectures and identify the current Theories and Ways which describe the presses of perception and cognition. Cognition andmind system of middle periods of Islamic is obvious for us particularly with helping from left texts and the way of describingissues and subjects, Although mental and thinking studies from this period of time has been studied but some principles not allof them have been considered . In fact in cognitive system based on Islamic understanding. The stage which the characterize thebeauty, amazements and attractiveness derived from creations and world. And can help the level and quality of maker and hisability. as in good arguments to understand It, the issues are considered which gradually can create the meaning, symbol,emotional concepts in the person who understands It. One of the principles is the sense of beauty and attractiveness and inliteral language is wonderfulness and this article shows that this sense has been influential and effective in Islamic thinkers andarchitectures. And gradually some means have been used to derive the meaning and perceptions from It. Material means inIslamic architecture are decoration. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        148 - Investigating Cross-Cultural Differences in the Privacy Regulation and Perception of Crowding (Northern and Kurdish Women in Iran)
        Fatemeh Mohammad Niay Gharaei
        This study investigated cross-cultural differences in the privacy regulation and perception of crowding amongtwo Iranian sub-cultures (Kurdish and Northern women).The primary purpose of this study was to examine whether Northern andKurdish women differed in their desire چکیده کامل
        This study investigated cross-cultural differences in the privacy regulation and perception of crowding amongtwo Iranian sub-cultures (Kurdish and Northern women).The primary purpose of this study was to examine whether Northern andKurdish women differed in their desired and achieved levels of privacy in parks. The second purpose of this study was to investigatethe relationships between the desired and the achieved levels of privacy and the experience of crowding. The final purpose was todescribe the cultural differences in the experience of crowding between Northern and Kurdish women. The research methodologywas designed on interview and questionnaire. A random size of 600 Kurdish and Northern women was selected in Sanandaj andRasht cities. Moreover, to examine the survey Chi-Square Test, Independent Sample Test and Analysis of variance were conducted.The results show that Kurdish women desired more privacy in public spaces than Northern women. Regardless of culture, women’sdesired and achieved privacy levels have associations with the level of perceived crowding in public spaces. These findings assistenvironmental designers to present strategies for achieving privacy in relation to Iranian sub-cultures. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        149 - Climatic Building Envelope Employed in Vernacular Residential Architecture in Golestan-Iran
        Hossein Soltanzadeh Maziar Ghaseminia
        Climate is one of the many factors such as socio-cultural values, economics, materials,administrative factors and technology that influence architectural forms. The climatic solutions effecting on architecture,differ in various regions, cultures, time and technology. Th چکیده کامل
        Climate is one of the many factors such as socio-cultural values, economics, materials,administrative factors and technology that influence architectural forms. The climatic solutions effecting on architecture,differ in various regions, cultures, time and technology. The climate of the province of Golestan plays an active rolein the formation and diversity of vernacular dwellings. This region is in contact with numerous environmental factors.It is limited by Alborz Mountain in the south, by Turkmenistan desert in the north-east, and by Caspian Sea in thenorth-west bringing about high humidity in this province. With this background, the paper's question raised: "Howdo the climatic design principles of vernacular architecture respond to microclimates in this region?" In this paper,the focus is on building's envelopes and shells in three local climatic scopes of the region. The paper is based on acombination of research methodologies: field research (integrating case studies) and archival research. The climaticdata are being analyzed by Mahoney tables providing preliminary design recommendations. They are grouped undereight headings: layout, spacing, ventilation, openings (size, position and protection), the relation between buildingand ground, veranda, wall and roof. This essay argues about the knowledge and skill of vernacular and traditionalbioclimatic construction suggesting conceptual strategies for improve current dwelling aiming to a sustainable future. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        150 - Codification of Sustainable Development Indicatorsin New Town of Iran: A Practical Municipal LevelApproach
        Mahsa Faramarzi Asli Seyed Majid Modidi Shemirani
        One of the main reasons of unsustainability of city development in Iran is that planners and mayors have not almost been able to create connections between different dimensions of a city. Sustainability indicators are evaluation tools of cities operation applicable in l چکیده کامل
        One of the main reasons of unsustainability of city development in Iran is that planners and mayors have not almost been able to create connections between different dimensions of a city. Sustainability indicators are evaluation tools of cities operation applicable in living environmental, economical, and social aspects. The purpose of this paper is to offer a framework including the description of wide specter of indicators, with regard to the operation of environmental sustainability indicators. In order to have a common framework for sustainable indicators of Iranian new town, we create a charter in America and Australia. Therefore, we will study some samples of sustainable cities according to the documents and library related studies and comparative method of study. The result of this paper is as follows: The introduction of sustainability indicators for codification of sustainability indicators of Iranian new town. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        151 - Role of Social Trends in Appearance of Iranian National Architectural Movements
        Jamaleddin Soheili
        Appearance of nationalism in each country is influenced by some social , religious and politicalfactors throughout the history of that country In Iranian contemporary history, this process has also been dependentupon opinions and thoughts of some of the nationalist inte چکیده کامل
        Appearance of nationalism in each country is influenced by some social , religious and politicalfactors throughout the history of that country In Iranian contemporary history, this process has also been dependentupon opinions and thoughts of some of the nationalist intellectuals and modernists their intellectual products playedan important role in various social , intellectual and even artistic areas of the country .thus this paper firstly seeks tointroduce nationalistic social trends in Iran and classify nationalist architectural tendencies in flounced by nationalistsocial trends besides explication of nationalist principles of each tendency and in the following , along with explanationof nationalist tendencies in architecture , some architectural works are introduced as examples. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        152 - The Development of Bricks Ornamentation from the early Islamic Centuries to the End of Kharazmshahian Period in the Architecture of Mosques in Iran
        Habib Shahbazi Shiran Mehran Montashery mehdi hosseni Zahra Mohammadian Farsani
        The brick ornamentation in Islamic architecture represents the unique skill of the architectural artists and we have seen the perfection of this kind of art during the Seljuk period. There is little information about the process of developing brick art in the architectu چکیده کامل
        The brick ornamentation in Islamic architecture represents the unique skill of the architectural artists and we have seen the perfection of this kind of art during the Seljuk period. There is little information about the process of developing brick art in the architecture of Islamic mosque in Iran, and it has not yet been dealt with as it is worthy of this precious art. Therefore, it is necessary to carry out further research in this regard due to its importance in Iranian architecture. In this research, through library studies and with a descriptive-analytical approach, the trend of development of bricks ornament in the architecture of the Islamic mosques of Iran from the beginning to the end of the Ilkhan era, as well as the causes of importance and development to the bricks of the Seljuk period were studied. The brickwork decoration in the Islamic architecture of Iran gradually begins from the third century A.H. Generally speaking, the early Islamic centuries can be considered as the formation and development of brickwork ornamentation, which reaches its peak in the Seljuk era, thus the richest brick-making projects develops in this era, because during this period, artists managed to create numerous works and structures with the element due to the calm and stability of the Seljuk territory. After this period, bricklaying works continued during the Kharazmshahi era in the Khorasan area, and in the course of the Ilkhani period, its development was reduced and other techniques such as acrography and tiling were popularized. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        153 - The Qualitative Analysis on Contemporary Approaches toward Architectural Training in Iran
        Reza Naghdbishi Shahindokht Barghjelveh Seyed Gholamreza Islami Hamed Kamelnia
        The present article is intended to analyze the status of architectural education during two periodsbefore and after Cultural Revolution in Iran and in order to interpret approaches and paradigms, methods, and way of itsdevelopment thereby, it deals with criticism of cur چکیده کامل
        The present article is intended to analyze the status of architectural education during two periodsbefore and after Cultural Revolution in Iran and in order to interpret approaches and paradigms, methods, and way of itsdevelopment thereby, it deals with criticism of current situation in the field of architectural education. For this purpose,it has been tried to separate different fields of quantitative and qualitative development of the discussed subject withhistorical review on formation of architectural academic schools during recent period. The methodology of currentresearch is based on using the relevant information about structure of architectural education in Iran during two majorperiods, which have been subjected to data- mining by taking an interpretative- historical approach. In addition, thepresent condition has been criticized with review on the existing theories in this field and afterwards in order to achievethe given result and for conclusion of the contemporary attitudes in Iranian architectural education. Findings havebeen analyzed according to strategic analysis to disambiguate the process of planning for the future based on internalstrong and weak point as well as external opportunities and threats (SWOT) in educational structure of architecture andeventually following to evaluation of today status and position becomes available for access in the future. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        154 - Reading a Home: An Application of Rapoport's Viewpoint in Iranian Architecture Studies
        Ali Akbar Heidari Parisa Mohammad Hoseini Nazgol Behdadfar
        In this paper, a house is assumedas an expression of culture. It has been tried to study a Qajar1 house in Tabriz, in terms of its ties with cultural context.Methods and viewpoints of Amos Rapoport have been used in order to identify and peruse the circumstance of this چکیده کامل
        In this paper, a house is assumedas an expression of culture. It has been tried to study a Qajar1 house in Tabriz, in terms of its ties with cultural context.Methods and viewpoints of Amos Rapoport have been used in order to identify and peruse the circumstance of this relationship. The main reason for using Rapoport's viewpoints to understand Salmasi House, as a case study, in addition to contribute to cognition of this house and its relations, is presenting a method to understand many Iranian architecture samples. To explain the ties between built environment and culture, Rapoport has proposed several definitions and approaches according to environment-behavior studies. To study the house, Rapoport's has used a three-step approach, including, dismantling, analyzing, and synthesizing. At first, according to these approaches, two concepts of culture and built environment have been dismantled to variables and components. Then relationship among the variables and relationship among the components have been analyzed. At the final step, the variables have been reassembled and synthesized. Their interrelationships and their ties have been established, in order to understand the essential linkage between house form and its cultural context. The required data has been collected from three sources, direct interview with former inhabitants of Salmasi house to acquainting life and quality of behavior in house. Preliminary studies to acquainting the context of case studies, study the form of the house. The results indicate the adjustment of the form of Salmasi House with wishes, needs and totally cultural characteristics of its inhabitants. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        155 - The Relationship between the Enclosed Space and the Sense of Territory in Residential Neighborhoods (Case Study: Comparison between Haft-Hoz and Shahrake-Gharb)
        Mohammadmoein Masrour Mohammadjafar Karbaschi Gholamhosein Naseri
        Organization of living environment is possible through a clear definition of private and public arenas and determinationof a spatial hierarchy. Such defined arenas increase the sense of belonging to the environment which personalizesresidential environments. Enclosure i چکیده کامل
        Organization of living environment is possible through a clear definition of private and public arenas and determinationof a spatial hierarchy. Such defined arenas increase the sense of belonging to the environment which personalizesresidential environments. Enclosure is among the quantities that play a significant role in defining the spaces. In fact,enclosure is the factor that defines a space as a ground for occurrence of other events. Enclosure is an individualsubjective ground to define the space and the primary factor in conversion of space into place. One of the basicfunctions of a house is to determine a territory. This paper considers the concept of territory as an effective factor on thequality of the relationship between the human and his residential environment and investigates the effect of enclosureon this territory. Two residential areas including a part of Haft-Hoz neighborhood and Shahrak-e Gharb (West Town)were selected as the sample of the test. The effects of enclosure factor on the concept of territory were analyzed incommon residential complexes. A qualitative research method was applied and questionnaire was used as the scientificmethod. According to the belief that the relationship between human and the environment depends on many differentfactors, this paper investigates and analyzes the concept of territory and spatial enclosure as one of the effective factorson the quality of the relationship between human and residential environment in the mentioned neighborhoods. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        156 - Assessment of Development Level of Sistan and Baluchistan Province Compared to other Iran’s Provinces
        Maryam Biranvandzadeh Mehdi Heshmati jadid Kobra Sorkhkamal
        Development and progress are ideals that always different countries have pursued. Everybody welcomes a developed country with people free from development obstacles. Indeed, realization of such a goal requires developmental planning in national and local scales taking i چکیده کامل
        Development and progress are ideals that always different countries have pursued. Everybody welcomes a developed country with people free from development obstacles. Indeed, realization of such a goal requires developmental planning in national and local scales taking into account the population growth rate, economical, social, cultural, and political problems, and generally, imbalances and dualities from which the whole country suffers. Hence, it seems inevitably and vitally necessary to pay attention to regional planning in Iran, and, more rapid growth and development of the country can be achieved with the aid of such planning and through growth and flourishing of different regions commensurate with their capacities and capabilities. The current paper is attempted to comparatively assess the performance and efficiency of Iranian provinces in terms of development level using Taxonomy and Morris models. It also aims at analyzing statuses of Iranian in terms of inequality extent in enjoying development benefits using standard score method. The research results are suggestive of the fact that Sistan and Baluchistan Province assumes the lowest rank (30th among the 30 provinces) in all three methods under study. Due to presence of some obstacles and lack of proper grounds, it is an inevitable necessity to rethink and make fundamental planning in this respect. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        157 - Institutionalism in Strategic Structural Plans (A Grounded Theory Approach)
        Maryam Daneshvar Ali Ghafari Hamid Majedi
        Nowadays, planning is no longer considered merely a scientific and technical career nor agovernment responsibity. It rather functions as a bridge connecting the planners to institutional changes. In otherwords, the planning theory does not develop in a social, economic چکیده کامل
        Nowadays, planning is no longer considered merely a scientific and technical career nor agovernment responsibity. It rather functions as a bridge connecting the planners to institutional changes. In otherwords, the planning theory does not develop in a social, economic and political vacuum, but is formulated byindividuals in social situations with the aim of clarifying the enviroment recommending appropriate procedures andprocesses. The purpose of this research was to identify the explanatory and normative capability of the StrategicStructural Plans theory in the context of institutionalism so as to enhance the capacity of its application in practice. Forthis purpose, the grounded theory was adopted as a research strategy within the framework of qualitative methodology.The data collection instruments involved desk study, interviews with experts, managers and specialists, collaborativeobservations on the environment. The research environment included macro and micro levels. At the macro level, thefocus was on comprehensible conditions and components of Iranian spatial planning system, while the micro levelserved to examine on the local scale the urban planning and management through sample mining in Mashhad, Iran.As a result of this analysis, a total of 159 concepts, 44 categories and 9 major categories and 6 topics were recognized.Among the categories identified, institutionalism in the theory of Strategic Structural Plans was selected because of thefrequent appearance in the data and its relation to other categories as axial category, where the paradigm model wasoutlined emphasizing on the causal and context condition, intervention, strategies and consequences. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        158 - Comparative Analysis of Dolat Abad Garden, (Yazd, Iran) and the Taj Mahal, (Agra, India)
        Hamed Akhgar Hossein Zabihi Reza Shaker Ardakani
        One of the fundamental notions of realization of sustainable city within the framework of the theory of sustainabledevelopment is what affects the urban green spaces as well as the influence they may have. As the upshot of years’ worth of experiencesin the ideolog چکیده کامل
        One of the fundamental notions of realization of sustainable city within the framework of the theory of sustainabledevelopment is what affects the urban green spaces as well as the influence they may have. As the upshot of years’ worth of experiencesin the ideology of Iranian urban design, Iranian garden is of magnificently high position which possesses the potentials to act as thegreen space with a variety of functions to serve the promotion of sustainability in today’s cities. Closely studying Dolat Abadgarden as one example of the exquisite Iranian garden architecture in a comparative analysis, this study examines the role ofgardens in the achievement of today’s cities to sustainability within the frameworks of the theory of sustainable city. It will alsoattempt to prove the hypothesis regarding that Dolat Abad garden and the Taj Mahal have established themselves as sustainableelements in the two contemporary cities of Yazd and Agra, and will accordingly continue to remain so. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        159 - Obstacles of Iranian Inner-Cities Gentrification (Case Study: Navvab Project, Tehran, Iran)
        Reza Shaker Ardekani Hamed Akhgar Hossein Zabhi
        One of the results of urban renovation is population displacement. If these renovations lead to live prosperous social classes, it is called gentrification. In this regard one of the urban renovation strategies is gentrification that is equal in "the acceptability of te چکیده کامل
        One of the results of urban renovation is population displacement. If these renovations lead to live prosperous social classes, it is called gentrification. In this regard one of the urban renovation strategies is gentrification that is equal in "the acceptability of texture in public opinion" and is known as a synonym of "improving the quality of living environment for residents and citizens". In Iran despite interventions that take place in inner-cities these interventions are not the examples of gentrification; accordingly, it must be understood that what factors influence these interventions and whether renovation of Iranian inner-cities can be occurred in the framework of gentrification? This article tries to review the Navvab Project, by using a descriptive analytical approach and documentary library survey. Therefore, while reviewing mentioned project, gentrification obstacles of this project and its generalizations to Iranian inner-cities, hypotheses in three levels, Macroscopic, Mesoscopic and Microscopic scales, have been explained and strategies for preparation of this process provided. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        160 - Psychometric properties of the Persian version of the Mental Health Inventory-5 (MHI-5)
        Seyedeh Asma Hosseini
        10.30495/fh.2023.72284.1131
        The Mental Health Inventory-5 (MHI-5) is a valid and reliable brief instrument for assessing mental health internationally. This study aimed to investigate the validity of the Persian version of the MHI-5 among the Iranian adult population. Data were collected electroni چکیده کامل
        The Mental Health Inventory-5 (MHI-5) is a valid and reliable brief instrument for assessing mental health internationally. This study aimed to investigate the validity of the Persian version of the MHI-5 among the Iranian adult population. Data were collected electronically from December 2020 to June 2020 using social networks (Google form). The questionnaire gathered information on demographics, the Generalized Anxiety Disorder-7 (GAD-7), Patient Health Questionnaire-9 (PHQ-9), Mental Health Inventory-28 (MHI-28), and Mental Health Inventory-5 (MHI-5). Content validity was assessed, and internal consistency was evaluated using Cronbach's alpha. Descriptive and correlational analyses were conducted on 1208 participants with a mean age of 32.80±12.37 years, of which 29.3% were male. The internal consistency for the Persian MHI-5 scale was 0.85 and Cronbach's alpha 0.78. Item-total correlations ranged from 0.49 to 0.52. The mean total score was 15.25±2.50. Negative statistically significant correlations were found between the Persian MHI-5 and anxiety/depression scores (p<0.05), demonstrating valid criterion validity. The findings support the reliability and validity of the Persian MHI-5 for screening mental illness among the general Iranian population. A short inventory such as the MHI-5 can effectively aid healthcare systems in mental health screening. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        161 - The association of dietary acid load with non-alcoholic fatty liver disease among Iranian adults
        Pegah Rahbarinejad Maryam Mohamadi Narab
        Acid-base status, which can be affected by the dietary acid load (DAL), has been related to risk factors for non-alcoholic fatty liver (NAFLD). In the current study, we investigated the association between DAL and NAFLD among Iranian adults. This cross-sectional study w چکیده کامل
        Acid-base status, which can be affected by the dietary acid load (DAL), has been related to risk factors for non-alcoholic fatty liver (NAFLD). In the current study, we investigated the association between DAL and NAFLD among Iranian adults. This cross-sectional study was conducted on 675 participants, aged 20-60 years old. The dietary intake of participants was assessed using a validated semi-quantitative food frequency questionnaire, and the potential renal acid load (PRAL) and net endogenous acid production (NEAP) scores were calculated. Multiple logistic regression models were used to estimate the risk of NAFLD according to the PRAL and NEAP categories. The mean age of the participants was 38.1 ± 8.8 years old. The median of PRAL and NEAP were -8.13 and -9.05 mEq/day, respectively. In this study, the potential confounders including age, sex, leisure time activity, and total energy were adjusted in the multivariable-adjusted model. By using logistic regression, no significant association was observed between PEAL and NEAP with NAFLD. (OR=1.03, 95% CI: 0.66-1.60, P-value=0.905 and OR=1.12, 95% CI: 0.72-1.75, P-value=0.611, respectively) after adjustment for potential confounders. Longitudinal studies should be conducted to evaluate the association between PRAL and NEAP with NAFLD among adults. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        162 - ارزیابی طراحی وب‌سایت‌های باشگاه‌های ورزشی خصوصی ایران بر اساس WEB-QEM
        علی کروکی مینا حکاک‌زاده محمد پوررنجبر
        10.30495/jism.2023.74233.1057
        هدف تحقیق حاضر ارزیابی طراحی وب‌سایت‌های باشگاه‌های ورزشی خصوصی ایران براساس روش WEB-QEM بود. روش تحقیق حاضر توصیفی بود. جامعه آماری شامل وب‌سایت‌های باشگاه‌های ورزشی خصوصی ایران به تعداد مجموعا 20 وب‌سایت بود. از سیاهه وارسی مدل وب‌کیو ای‌ام توسط اولسینا و همکاران (199 چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر ارزیابی طراحی وب‌سایت‌های باشگاه‌های ورزشی خصوصی ایران براساس روش WEB-QEM بود. روش تحقیق حاضر توصیفی بود. جامعه آماری شامل وب‌سایت‌های باشگاه‌های ورزشی خصوصی ایران به تعداد مجموعا 20 وب‌سایت بود. از سیاهه وارسی مدل وب‌کیو ای‌ام توسط اولسینا و همکاران (1999) به عنوان ابزار تحقیق استفاده گردید. برای پیاده‌سازی و تحلیل مولفه‌های این سیاهه‌وارسی از نرم‌افزارهای آفلاین و آنلاین استفاده گردید. نتایج نشان داد که معیار قابلیت‌استفاده‌پذیری با میانگین (0.2215) نشان می‌دهد که 45 درصد از وب‌سایت‌ها در وضعیت متوسط هستند، معیار قابلیت عملکرد با میانگین (0.0656) نشان می‌دهد که 55 درصد از وب‌سایت‌ها در وضعیت بسیار نامطلوب قرار دارند. معیار قابلیت اطمینان با میانگین (0.0620) نشان می‌دهد که 25 درصد از وب‌سایت‌ها در وضعیت متوسط و 25 درصد هم در وضعیت مطلوب قرار دارند و معیار کارآیی با میانگین (0.1260) نشان می‌دهد که 50 درصد از وب‌سایت‌ها در وضعیت مطلوب قرار دارند. در نهایت روش وب‌کیو ای‌ام در ارزیابی وب‌سایت‌های باشگاه‌های ورزشی خصوصی ایران با میانگین (0.1188) بطور مشترک 35 درصد در وضعیت نامطلوب و 35 درصد را نیز در وضعیت متوسط نشان داد. کمترین امتیاز را وب‌سایت باشگاه سینرژی (0.02 امتیاز) و بیشترین امتیاز را دو وب‌سایت باشگاه آینده‌سازان (0.74 امتیاز) در روش وب‌کیو ای‌ام کسب کردند. با توجه به شناسایی نقاط قوت و ضعف این وب‌سایت‌ها در طراحی، پیشنهاد می‌گردد نسبت به بروزرسانی و رفع مشکلات فعلی اقدام نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        163 - بررسی دلایل ضعف اخلاق حرفه ای در ارتباطات فدراسیون فوتبال در سطح بین الملل
        مظفر یکتایار مصطفی مصطفی پور مژگان خدامرادپور میثم اللهمرادی
        10.30495/jism.2023.74278.1058
        مشکلات زیادی در ارتباطات ورزشی در سطح بین الملل برای فدراسیون های ورزشی جمهوری اسلامی ایران به وجود می آید که دلایل آن را باید در عدم ارتباط مناسب فدراسیون ها با مقامات آسیایی و جهانی در نظر گرفت. در این پژوهش، بررسی دلایل ضعف اخلاق حرفه ای در ارتباطات فدراسیون فوتبال د چکیده کامل
        مشکلات زیادی در ارتباطات ورزشی در سطح بین الملل برای فدراسیون های ورزشی جمهوری اسلامی ایران به وجود می آید که دلایل آن را باید در عدم ارتباط مناسب فدراسیون ها با مقامات آسیایی و جهانی در نظر گرفت. در این پژوهش، بررسی دلایل ضعف اخلاق حرفه ای در ارتباطات فدراسیون فوتبال در سطح بین الملل، در دستور کار قرار گرفته و به این منظور به تجزیه و تحلیل روابط بین المللی فدراسیون فوتبال پرداخته شده است. به طور قطع ضعف های مدیریتی از مهمترین عوامل نداشتن کرسی فدراسیون فوتبال در سطح بین الملل و به ویژه کنفدراسیون آسیایی فوتبال میباشد. در این پژوهش که به صورت دلفی فازی انجام شد، نظر مسئولان و خبرگان فدراسیون فوتبال در زمینه راهکارهای کسب کرسی تحلیل گردید. در مجموع مشخص شد ارتباطات با اشخاص مطرح در فوتبال بین الملل، روابط مناسب با کنفدراسیون آسیایی و گرفتن میزبانی ملی و باشگاهی، ‌راهکارهای مناسبی برای کسب و حفظ کرسی قدرتمند در کنفدراسیون فوتبال آسیایی میباشد.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        164 - نظارت در شرکت‌ها‌ی تجاری در حقوق ایران و آلمان با تاکید بر حقوق صاحبان سهام
        طاهره شکری منصور عطاشنه علیرضا مظلوم رهنی
        10.30495/jlap.2023.75680.1754
        پژوهش حاضر با هدف نظارت در شرکت‌ها‌ی تجاری در حقوق ایران و آلمان با تاکید بر حقوق سهامداران انجام گرفته است. مهمترین سرمایه شرکت ها سهامداران آن ها می باشند. مشخصه اصلی حقوق آلمان دخالت سهامداران در امر نظارت شرکت در اداره امور آن است؛ به نحوی که نمایندگان کارکنان در هر چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف نظارت در شرکت‌ها‌ی تجاری در حقوق ایران و آلمان با تاکید بر حقوق سهامداران انجام گرفته است. مهمترین سرمایه شرکت ها سهامداران آن ها می باشند. مشخصه اصلی حقوق آلمان دخالت سهامداران در امر نظارت شرکت در اداره امور آن است؛ به نحوی که نمایندگان کارکنان در هر مرحله در کنار نمایندگان صاحبان سهام در هیأت نظارت حضور دارند. هیئت نظارت در آلمان عموماً توسط سهامداران به عنوان بخشی از تصمیمی که توسط مجمع سهامداران تصویب می شود منصوب می شود. در صورتی که شرکت سهامی مشمول مقررات قانون تشکیل باشد، کارکنان نیز ترکیب هیأت نظارت را تعیین می کنند.در حالی که در شرکت های سهامی هیئت نظارت بر سیاست شرکت نظارت می کند، در یک شرکت با مسئولیت محدود این وظیفه به طور کلی بر عهده مجمع سهامداران است. در زمان چالش‌های اقتصادی و فناوری، بسیار رایج است که اعضای مجمع سهامداران به تنهایی نمی‌توانند یا نمی‌خواهند خط مشی شرکت را تعیین کنند، در مورد اقدامات مهم مدیریت تصمیم بگیرند و بر آن نظارت کنند. پس از آن بحث راه اندازی هیئت نظارت به ویژه برای شرکت های متوسط مطرح می شود. یافته های تحقیق حاکی از آن است که نظارت در شرکت ها با چالش های ساختاری و قانونی مانند ساکت ماندن قوانین ایران درمورد تعیین نحوه رابطه بازرس با شرکت، تعیین قوانین صریح در آیین مدنی پیرامون نظارت در شرکت ها با تاکید بر حقوق سهامداران می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        165 - دسترسی به اینترنت حق مستقل بشری: رویکرد نظام حقوق بین‏الملل و نظام حقوقی ایران
        خدیجه اکرمی هدی غفاری ولی رستمی مهدی رضایی
        10.30495/jlap.2022.19305
        مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه ی غیرالزام آوری در سال 2016 در رابطه با ارتقاء، حمایت و برخورداری از حقوق بشر در اینترنت را تصویب کرد. در این قطعنامه اهمیت اینترنت به رسمیت شناخته شد و در نتیجه بر حمایت از حق مردم برای دسترسی به اینترنت متمرکز گردید. با توجه به گستر چکیده کامل
        مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه ی غیرالزام آوری در سال 2016 در رابطه با ارتقاء، حمایت و برخورداری از حقوق بشر در اینترنت را تصویب کرد. در این قطعنامه اهمیت اینترنت به رسمیت شناخته شد و در نتیجه بر حمایت از حق مردم برای دسترسی به اینترنت متمرکز گردید. با توجه به گسترش استفاده از اینترنت و اهمیت این فن آوری در وضعیت کنونی، این پرسش مهم مطرح می گردد که آیا حق بر دسترسی به اینترنت را می‎توان یک حق بشری مستقل در نظام حقوق بین الملل و نظام حقوق داخلی ایران تلقی کرد؟ می توان استدلال نمود که دسترسی به اینترنت خود یک حق اخلاقی بشری است و مستلزم دسترسی همه افراد بدون نظارت و بدون سانسور به این رسانه جهانی است که باید برای کسانی که قادر به تهیه آن نیستند به صورت رایگان ارائه شود. اینترنت باید یک حق جهانی تلقی شود زیرا لازمه داشتن حداقل های یک زندگی شایسته است. پذیرش این ادعا، برداشت ما از اینترنت را از یک فناوری به یک حق بشری تبدیل می کند. با این حال حق دسترسی به اینترنت نه در نظام حقوق داخلی و نه نظام حقوق بین المللی جایگاه یک حق مستقل بشری را ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        166 - جنایت های علیه بشریت در میانمار و لزوم جرم انگاری آن در حقوق ایران
        سجاد رحمتی ترکاشوند جمال بیگی بابک پورقهرمانی
        10.30495/jlap.2023.71741.1711
        جنایات علیه بشریت از جرایمی است که در سطح ملی و بین المللی اتفاق میافتد، مبنای جرم انگاری آن، حمایت از حقوق بشر بوده و جرایمی را شامل می شود که ناقض ارزش های بشری و قواعد بین المللی هستند. و علت جرم انگاری آن، حمایت کیفری بین المللی از منافع جامعه و اصول حقوقی است که مو چکیده کامل
        جنایات علیه بشریت از جرایمی است که در سطح ملی و بین المللی اتفاق میافتد، مبنای جرم انگاری آن، حمایت از حقوق بشر بوده و جرایمی را شامل می شود که ناقض ارزش های بشری و قواعد بین المللی هستند. و علت جرم انگاری آن، حمایت کیفری بین المللی از منافع جامعه و اصول حقوقی است که مورد احترام جامعه بین المللی می باشد. سازمان های بین المللی به منظور مقابله با جنایات علیه بشریت اساسنامه دادگاه بین المللی کیفری را تدوین نموده اند تا در قبال جنایات ارتکابی ضمانت اجرایی وجود داشته باشد. بیشتر دولت ها، این جنایات را در قوانین کیفری خود جرم انگاری نموده اند. با این حال در قوانین جزایی کشور میانمار پیش بینی نشده ولی مصادیق جنایات علیه بشریت در آن احصاء شده است. در قانون جزای ایران نیز به صورت مستقل در این مورد جرم انگاری صورت نگرفته و مرتکب جنایات علیه بشریت را مطابق اساسنامه دیوان بین المللی کیفری مورد تعقیب قرار می دهند به همین خاطر این مقاله به دنبال بررسی جنایات علیه بشریت در حقوق جزای میانمار و لزوم جرم انگاری آن در حقوق ایران بوده، و روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی و گردآوری اطلاعات نیز به صورت فیشبرداری می باشد. نحوه انجام پژوهش کیفی بوده و یافته های تحقیق حاکی از آن است، در قانون ایران و میانمار جنایت علیه بشریت به صورت مستقل جرم انگاری نشده اما در حقوق ایران مصادیق آن شامل؛ قتل، تجاوز جنسی، بازداشت غیر قانونی و شکنجه مورد جرم انگاری قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        167 - حقوق مشتری ناشی از فروش کالای معیوب با تاکید بر روش‏های جبران خسارت در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی کالا 1980
        فرانک موذن احمد شمس سید مجتبی میردامادی احد باقرزاده
        10.30495/jlap.2023.21396
        قرارداد بیع یکی از مهمترین انواع قراردادهای بین المللی می باشد و از مبتلابه ترین مباحث و دعاوی در این عقد، مربوط به کالای معیوب و گسترۀ حقوق مشتری در این زمینه است که طیف وسیعی از اشخاص را درگیر می سازد و قلمروی آن می تواند دربرگیرندۀ مبیعی اندک تا محصولات و دستگاههایِ چکیده کامل
        قرارداد بیع یکی از مهمترین انواع قراردادهای بین المللی می باشد و از مبتلابه ترین مباحث و دعاوی در این عقد، مربوط به کالای معیوب و گسترۀ حقوق مشتری در این زمینه است که طیف وسیعی از اشخاص را درگیر می سازد و قلمروی آن می تواند دربرگیرندۀ مبیعی اندک تا محصولات و دستگاههایِ عظیم باشد. در این پژوهش به جهت تبیین و بهره مندی از دوراندیشی های نوینتر و نیز پتانسیل ایران برای حضور در عرصۀ تجارت بین الملل و عدم الحاق به کنوانسیون بیع بین المللی کالا 1980 و همچنین کهنگی قوانین کشور در روابط تجارتِ داخلی که مؤید نیاز به توجه و الگوسازی از قواعدی فراتر از قوانین داخلی و سنتی به منظور دسترسی به قوانینِ جدید و کاربردی و صریح، در راستای پاسخگویی به حوائج حیاتیِ تجارت داخلی و بین المللی در ایجاد وحدت ماهوی و فزونتر شدنِ اعتبار بین المللی است از مطالعۀ تطبیقی با بهره مندی از کنوانسیون مذکور استفاده شده است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی بیانگر آن است که گسترۀ حقوق مشتری ناشی از کالای معیوب در هر دو نظام حقوقی مزبور، مجموعۀ ضمانت اجراهایی است که به طور کلی بر اساس نهادهایِ 1. اجرای اجباری قرارداد؛ 2. تعدیل قرارداد(تقلیل ثمن؛ ارش)؛ 3. فسخ و 4. مطالبۀ خسارت، در اختیار مشتری قرار می گیرد و موارد مذکور در نظام حقوقی کنوانسیون نسبت به حقوق ایران، فزونتر، جدیدتر و کاربردی‌تر می باشد. در هر دو نظام حقوقی ایران و کنوانسیون، تعریفی از عیب نشده، به نحوی که در ایران، این امر به دیدگاهِ عرف واگذار شده و در کنوانسیون نیز با عنوان کلی عدم انطباق، مورد اشاره قرار گرفته است. در هر دو نظام فوق‌الذکر، اصل جبران خسارت تصریح و قابلیت جمع آن، با سایر طرق جبرانیِ ناشی از نقض قرارداد وجود دارد. مبانی و ارکان نهادهای مورد بررسی از هر دو نظام حقوقیِ مارالذکر در راستای حقوق مشتری ناشی از کالای معیب، تا حدود زیادی قابلیت انطباق دارند؛ اگرچه تمایزات این دو نظام بر اساس هدف جبران خسارت در بحث عدم النفع، اخذ بهره و شیوه های ارزیابی خسارت و ترکیب جبران خسارت با حقوق دیگر و نیز راهکارها و جزئیاتِ سایر ضمانت اجراها قابل توجه است و در قانونگذاری ایران در مواردی نیاز به تصریح و در مواردی نیاز به اصلاح دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        168 - «رویکردی تطبیقی به جرم انگاری دوپینگ در حقوق کیفری انگلستان، آلمان و فرانسه؛(گامی به سوی جرم انگاری دوپینگ در حقوق کیفری ایران)»
        حمیدرضا حیدرپور مسعود همت
        10.30495/jlap.2024.76261.1766
        دوپینگ، غیر حرفه ای ترین و غیر اخلاقی ترین رفتار قابل ارتکاب توسط یک ورزشکار حرفه ای است. علاوه بر جنبه های اخلاقی و فنی، این پدیده، دارای ابعاد حقوقی مهمی نیز هست. در سال های اخیر و به دنبال افزایش موارد ارتکاب دوپینگ، گرایش به جرم انگاری آن، به وضوح در میان برخی سیاست چکیده کامل
        دوپینگ، غیر حرفه ای ترین و غیر اخلاقی ترین رفتار قابل ارتکاب توسط یک ورزشکار حرفه ای است. علاوه بر جنبه های اخلاقی و فنی، این پدیده، دارای ابعاد حقوقی مهمی نیز هست. در سال های اخیر و به دنبال افزایش موارد ارتکاب دوپینگ، گرایش به جرم انگاری آن، به وضوح در میان برخی سیاستگذاران کیفری، شکل گرفته است و بعضی از کشورها، صراحتاً اقدام به جرم انگاری دویپنگ و کیفرگذاری نسبت به آن کرده اند ولی با وجود این، برخی دیگر از کشورها، اقدامی در این زمینه، صورت نداده اند. نمونه بارز کشورهای نخست، انگلستان، آلمان و فرانسه و مصداق آشکار کشورهای دسته دوم، ایران است. مدعای نوشتار حاضر، این است که با استفاده از تجربه نظام های حقوق کیفری در کشورهای انگلستان، آلمان و فرانسه، می توان در راستای جرم انگاری دوپینگ در حقوق کیفری ایران گام برداشت و به این ترتیب، میان رویکرد نظام حقوق کیفری ایران با نگاه نظام های حقوقی مورد اشاره، همسویی بیشتر ایجاد کرد. فرضیه اصلی تحقیق حاضر، آن است که جرم انگاری دوپینگ در حقوق کیفری ایران، تأثیر شایانی در کاهش موارد ارتکاب این رفتار مخرّب دارد. به منظور بررسی بیشتر این مقولات، در این تحقیق، ضمن مطالعه مفهوم دوپینگ و دلائل توجیهی جرم انگاری آن در حقوق کیفری انگلستان، آلمان و فرانسه، چالش های فراروی فرایند جرم انگاری آن در حقوق کیفری ایران بررسی شده اند. نوع پژوهش حاضر، بنیادی، نگاه آن، توصیفی- تحلیلی، روش انجام آن، مطالعه کتابخانه ای و ابزار گردآوری اطلاعات در آن نیز فیش برداری بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        169 - شادی در فرهنگ ایرانی و آثار سیاسی آن
        علی اکبر امینی
        در فرهنگ ایران باستان بر این نمته تاکید شده که باید از غم خوردن پرهیز نمود. ایرانیان برای زدودن زنگار غم از چهره زندگی چاره اندیشی های کرده بودند، از جمله اینکه در طول سال به مناسبت های مختلف جشن هایی برپا می کردند و در آن کوچک و بزرگ و عرف و عامی به عیش می نشستند و به چکیده کامل
        در فرهنگ ایران باستان بر این نمته تاکید شده که باید از غم خوردن پرهیز نمود. ایرانیان برای زدودن زنگار غم از چهره زندگی چاره اندیشی های کرده بودند، از جمله اینکه در طول سال به مناسبت های مختلف جشن هایی برپا می کردند و در آن کوچک و بزرگ و عرف و عامی به عیش می نشستند و به رثص برمی جشتند. گویا آنان به این راز پی برده بودند که خنده بر هر درد بی درمان دواست. اگر چه عرفان اسلامی برخی از آیین ها و افکار دوران خسروانی و از جمله راز و رمزهای شاد زیستن را زنده نگه داشت،ولی در عمل ما ایرانیان به تدریج بر طول ایام غم افزودیم و دوران نشاط و شادمانی را کوتاه کردیم و این امر به رغم آن بود که یکی از دو رکن اصلی دین مبین اسلام یعنی عرفان برای سبک کردن رنج زندگی و به پرواز درآوردن مرغ دل تدابیری اندیشیده است. کریشنا مورتی، عارف معاصر هندی، می گوید: شاد کردن مردم هنری است که باید دولت ها در ترویج آن بکوشند. در این مفاله راه کارهایی که عرفان برای شادتر کردن زندگی، یا دست کم موازنه میان غم و شادی و گریه و خنده، عرضه کرده است، بررسی می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        170 - سازنده گرایی: چارچوبی تئوریک برای فهم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        علیرضا ازغندی
        نویسندهْ مقاله سعی دارد با استفاده از تئوری سازنده گرایی و با تأکید برلزوم آگاهیازخصوصیات مناظرة چهارم روابط بین الملل به تبیین روابط خارجی جمهوری اسلامی ایراندر سال های پس از جنگ بپردازد. استفاده از تئوری فوق که به مثابة جدیدترین رویکردمطرح شده در روابط بین الملل مورد چکیده کامل
        نویسندهْ مقاله سعی دارد با استفاده از تئوری سازنده گرایی و با تأکید برلزوم آگاهیازخصوصیات مناظرة چهارم روابط بین الملل به تبیین روابط خارجی جمهوری اسلامی ایراندر سال های پس از جنگ بپردازد. استفاده از تئوری فوق که به مثابة جدیدترین رویکردمطرح شده در روابط بین الملل مورد تحلیل قرار می گیرد، برای پاسخ به این پرسش استکه آیا سازنده گرایی می تواند برای بررسی سیاست و روابط خارجی ایران نقش تفسیریو توضیح دهنده ایفا نماید یا خیر؟ این مقاله مشتمل بر سه فصل می باشد که در فصل اولسازنده گرایی در روابط بین الملل و در فصل های بعدی سازنده گرایی از دیدگاه الکساندرونت و سیاست خارجی ایران از منظر این رویکرد بررسی می گردد. در پایان نویسنده بهاین نتیجه می رسد که تا هنگامی که ساختار نظام بین الملل میان کارگزاران تشکیل دهندةنظام فرق قائل شود و شناخت واقع بینانه ای از ماهیت ساختار در داخل موجود نباشد، هیچیک از رهیافت ها و رویکردها اعم از رئالیسم، لیبرالیسم و سازنده گرایی نمی تواند انتخابدرستی در مطالعه و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        171 - اکسیر مأثر نو؛ بررسی مقایسه ای ۱ مشکلة هویت در تاریخ نگاری قاجاریه
        محسن خلیلی
        گزارش رخدادهای تاریخی به سه گونه متصور است: تاریخ نویسی، تاریخ نگاریو تاریخ نگری. هرکدام از آن ها را یک روایت می نامیم که مبتنی بر یک ویژگی تمایزآفرین است. کتابت رخدادهای تاریخی دوران قاجاریه در رفت و برگشتی آونگ وار میانتاریخ نویسی و تاریخ نگاری سرگردان بوده است. برای چکیده کامل
        گزارش رخدادهای تاریخی به سه گونه متصور است: تاریخ نویسی، تاریخ نگاریو تاریخ نگری. هرکدام از آن ها را یک روایت می نامیم که مبتنی بر یک ویژگی تمایزآفرین است. کتابت رخدادهای تاریخی دوران قاجاریه در رفت و برگشتی آونگ وار میانتاریخ نویسی و تاریخ نگاری سرگردان بوده است. برای رهایی از این وضعیت بغرنج ودستیابی به نوعی تاریخ نگری ویژه دوران قاجاریه ناچاریم از مجموعه مفاهیم و واژگانیمتجددانه بهره بگیریم که ازآن میان هویت یکی از مهم ترین و در عین حال گریزان ترین آن مفاهیم و واژگان است. در این مکتوب هویت را به مثابه یک فرآیند مدّ نظر آورده ایمکه طی آن نوعی پاسخگویی آگاهانه و عامدانه به دو پرسش چیستی و کیستی به دست می آید. سپس هویت را به سه مجموعه مفهومی ، خود "دیگری" و پاره های سه گانه سنتی، دینی و قانونی اقتدار به عنوان هویت بخش و هویت ساز، منقسم ساخته و با اینمیزان سه متن تاریخ نگارانه دوره قاجاری، اکسیرالتواریخ، مأثر سلطانیه، تاریخ نو، را بهبررسی مقایسه ا ی کشانده ایم. مفروض نگارنده آن بوده که هویت بر ساخته ماست و گرنهخود هیچ عینیتی ندارد یا به تعبیر دیگرمفهوم هویت خود کاملاً بی هویت است. دستامد نگارنده آن بوده که در تاریخ نگاری دوره قاجاریه هویت در یک وضع پرسش انگیز و یا به تعبیری در یک دشواره قرار داشته است، زیرا نمی توانسته آمیختگی بهنگامی میان مؤلفه ها و درون مایه های سه گونه و سه گانه هویتی بیفزاید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        172 - ایران و عراق جدید: چالش ها و فرصت های پیش رو
        کیهان برزگر
        نویسندة مقاله سعی دارد تا با توجه به تغییر و تحولات اخیر در عراق و روی کارآمدن قریب الوقوع حکومتی جدید در این کشور، فرصت ها و چالش های وضعیت فوق را درخصوص منافع ملی ایران بررسی نماید. سؤال اصلی در این تحقیق این است که با توجهبه اینکه عراق همواره رقیب استراتژیک و تهدیدی چکیده کامل
        نویسندة مقاله سعی دارد تا با توجه به تغییر و تحولات اخیر در عراق و روی کارآمدن قریب الوقوع حکومتی جدید در این کشور، فرصت ها و چالش های وضعیت فوق را درخصوص منافع ملی ایران بررسی نماید. سؤال اصلی در این تحقیق این است که با توجهبه اینکه عراق همواره رقیب استراتژیک و تهدیدی امنیتی برای ایران بوده است، حضورچه نوع حکومتی در بغداد می تواند منافع ملی ایران را تأمین نماید؟ این مقاله متشکلاز ۳ بخش می باشد: بخش اول دیدگاه های ایرانی در برخورد با عراق را مورد بررسیقرار می دهد و در بخش های دوم و سوم عناصر پایدار در روابط ایران و عراق و چالش هایپیش رو مورد مطالعه قرار می گیرد. در پایان، نویسنده به این نتیجه می رسد که دو کشورمی توانند روابط خود را از مرحلة استمرار تعارضات و تهدید منافع یکدیگر خارج کرده، بهسوی رقابت سازنده و همکاری در چارچوب منافع مشترک هدایت کنند و این بیش از هرچیز به برداشتن گام اول توسط دولت جدید عراق بستگی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        173 - موانعساختاریبرتریمنطقهای جمهوریاسلامیایران
        سیدجلال دهقانی فیروزآبادی
        دراینمقالهنویسندهسعیداردبا توجهبه یکیازاهدافسیاستخارجیجمهوریاسلامیایرانکهآن دستیابی کشوربهجایگاهاولوبرترمنطقهایاست،محظوراتومحدودیتهاوعواملبازدارندةداخلیو خارجیدرراه رسیدنبهایناهدافرابررسینماید؛لذا میکوشد تا قید و بندها و عوامل محدودیتزای ناشی از نظام بینا لملل و نظام فر چکیده کامل
        دراینمقالهنویسندهسعیداردبا توجهبه یکیازاهدافسیاستخارجیجمهوریاسلامیایرانکهآن دستیابی کشوربهجایگاهاولوبرترمنطقهایاست،محظوراتومحدودیتهاوعواملبازدارندةداخلیو خارجیدرراه رسیدنبهایناهدافرابررسینماید؛لذا میکوشد تا قید و بندها و عوامل محدودیتزای ناشی از نظام بینا لملل و نظام فرعیمنطقهایرامهمترینمانعچالشزا برایرسیدنبهایفای نقشبرتریمنطقهایایرانمعرفی نماید. در این راستا، تلاش نویسنده بر این است که توضیح محدودیتها و موانعرفتاریساختارنظامبینالمللونظامفرعیمنطقهای رادرچارچوبیکتقسیمبندیجامع که شامل چهار بخش: تمهیدات نظری، متغیرهای ساختاری، متغیرهای کارگزاری وواکنشعملینظامبینالمللمیباشدخلاصهنماید.نویسندهبعدازمقایسهوتقابلرابطةساختار کارگزار به تعریف جامعی از نظریههای نو و اقعگرایی، نظام جهانی، ساختیابی وساختارگراییوسازهانگاری می پردازد. درپایان نویسندهبه ایننتیجهمی رسدکهجمهوریاسلامیایرانبرایدستیابیبهرسیدنجایگاهاولوبرترمنطقهای،بایدسیاستچندجانبهگراییمنطقهایرااز طریقاتحادوائتلافسازیباکشورهایمنطقهدرچارچوبنظمهمگرایی یا کنسرت اتخاذ نماید که مهمترین پیششرط این سیاست رفع سوءتفاهمات و اصلاح برداشتها از جانب نظام بینالملل و منطقهای میباشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        174 - راهکارهای گسترش و آموزش حقوق بشردوستانه در ایران
        مهدی ذاکریان
        جامعه ایرانی همواره در زمینه فراگیری حقوق بشر و حقوق بشردوستانه علاقمندیویژه ای از خود نشان داده است. در این زمینه پیگیری فعالیت های خیرخواهانه، راه ا ندازیجمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و سپس جمعیت هلال احمر،مشارکت در کنوانسیون هایچهارگانه ژنو وپروتکل ها الحاقی آن و غیره چکیده کامل
        جامعه ایرانی همواره در زمینه فراگیری حقوق بشر و حقوق بشردوستانه علاقمندیویژه ای از خود نشان داده است. در این زمینه پیگیری فعالیت های خیرخواهانه، راه ا ندازیجمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و سپس جمعیت هلال احمر،مشارکت در کنوانسیون هایچهارگانه ژنو وپروتکل ها الحاقی آن و غیره قابل ذکرند.این موضوع درکنار ویژگی سیاسیو اقتصادی خاورمیانه بر اهمیت گسترش و آموزش حقوق بشردوستانه درکشورمی افزاید.پرسش کلیدی این پژوهش نیز در همین راستا مطرح می شود که چگونه می توان آموزشحقوق بشردوستانه را در کشور فراگیر و نهادینه نمود؟ در راستای پاسخ به پرسش کلیدیذکر شده، پژوهشگر این فرضیه را مطرح می کند که آموزش های غیررسمی در فراگیریو نهادینه ساختن حقوق بین الملل بشردوستانه در ایران از کارایی مؤثرتری برخوردارند.به منظور آزمون این فرضیه، پژوهشگر از ابزارهای مشاهده، آزمایش و بررسی یافته هایپژوهشی در موضوع حقوق بشردوستانه در کشور بهره می برد. در همین زمینه متونمدرن آموزش رسمی و غیر رسمی حقوق بشردوستانه، روش های مدرن آموزش حقوقبشردوستانه با آموزش های غیررسمی سنتی حقوق بشردوستانه درکشور مورد بررسی ومقایسه قرار می گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        175 - رسیدگی ‏‏به ‏‏تخلفات ‏‏و ‏‏جرایم ‏‏بورس ‏‏و ‏‏اوراق ‏‏بهادار ‏‏در ‏‏ایران ‏‏و ‏‏امارات ‏‏متحده ‏‏عربی
        محمد ‏‏کمالی ناصر ‏‏ قاسمی بهزاد ‏‏ ‏‏رضوی‏فرد
        10.30495/jlap.2023.22434
        همچنان که شناسایی تخلفات و جرایم در بورس اوراق بهادار دارای اهمیت می باشد در مرحله بعد از آن نیز فرآیند و نحوه رسیدگی به این گونه تخلفات و جرایم حائز اهمیت می باشد زیرا با شناسایی نقطه ضعف و ق چکیده کامل
        همچنان که شناسایی تخلفات و جرایم در بورس اوراق بهادار دارای اهمیت می باشد در مرحله بعد از آن نیز فرآیند و نحوه رسیدگی به این گونه تخلفات و جرایم حائز اهمیت می باشد زیرا با شناسایی نقطه ضعف و قوت در رسیدگی به این امور است که می توان به اثر بخشی آن پی برد. در رسیدگی به اختلافات موجود در بازار هیئت داوری و در بخش تخلفات کمیته رسیدگی به تخلفات و در حوزه جرایم مراجع قضایی رسیدگی کننده می باشند. این تحقیق بر آن است تا فرآیند رسیدگی به تخلفات و جرایم بورس و اوراق بهادار در ایران و امارات متحده عربی مورد نقد و بررسی قرارداده و نقاط قوت و ضعف آن را مورد ارزیابی قرار دهد. اصولا نظام رسیدگی به تخلفات و جرایم مربوط به بورس اوراق بهادار به منظور حمایت موثر از این ضمانت ها در کشورهای مختلف دارای اهمیت بسزایی است، که در این میان ، مطالعه تطبیقی نظام رسیدگی به جرایم و تخلفات در ایران و امارات متحده عربی موضوع پژوهش است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        176 - سینمای سیاسی و سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران پس از ۱۱ سپتامبر
        الهیار الهی عباس سلطانلو علیرضا سلطانی
        سینمای سیاسی هالیوود به عنوان قطب برنامه سازی تصویری آمریکا، مجموعه ای از شرکت های سودآور آمریکایی است که از آغازین سال های ظهور صنعت سینما، در دهکده هالیوود به تولید فیلم های سینمایی پرداختند، اما به مرور زمان نام آن معادل تمامی صنعت سینمای آمریکا گردید. هالیوود همواره چکیده کامل
        سینمای سیاسی هالیوود به عنوان قطب برنامه سازی تصویری آمریکا، مجموعه ای از شرکت های سودآور آمریکایی است که از آغازین سال های ظهور صنعت سینما، در دهکده هالیوود به تولید فیلم های سینمایی پرداختند، اما به مرور زمان نام آن معادل تمامی صنعت سینمای آمریکا گردید. هالیوود همواره ابزاری آسان در دست حکومت ها و دولت های مختلف روی کار آمده در آمریکا بوده است تا آنان خواسته ها، دیدگاه ها و مواضع خود را به طور آشکار یا اغلب غیرآشکار به دیگران انتقال دهند. در پاسخ به این سوال که؛ سینمای سیاسی هالیوود چه جایگاهی در سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران پس از حادثه ۱۱ سپتامبر داشته است؟ باید گفت: پس از یازده سپتامبر، سینماگران هالیوودی تحت تأثیر جهت گیری های سیاست خارجی آمریکا با مراجعه به گذشته، حوادث و جریانات بعد از شکل گیری انقلاب اسلامی را دست مایه کار خود قرار دادند و با وارونه جلوه دادن واقعیت، درصدد ارائه چهره ای منفی و ترسناک از جمهوری اسلامی نزد افکار عمومی جهانیان برآمده اند. بر این اساس، در قالب پروژۀ ایران هراسی، در سال های پس از یازده سپتامبر شاهد برجسته تر شدن تصویر ایران و ایرانی در رسانه های غرب و به طور خاص در سینمای هالیوود بوده ایم. پس از ۱۱ سپتامبر، موضوعاتی چون وقوع انقلاب اسلامی، مسئله گروگانگیری، حملات تروریستی یازده سپتامبر، حقوق بشر، انرژی هسته ای، دین، فرهنگ، جهاد، زنان ایرانی، حوادث ۸۸ و ... سوژه های اصلی فیلم های بی شمار ضدایرانی هالیوود مانند آرگو، سیریانا، بدون دخترم هرگز ، نفوذی، اسکندر، ٣۰۰، مریم، تصادف، خانه ای از شن و مه، رز قرمز، گلاب و ...، در راستای اهداف سیاست خارجی آمریکا قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        177 - عوامل مؤثر بر تحرک طبقاتی در ایران
        رحمن قهرمانپور
        در حالی که در جوامع مدرن غربی، دولت ها محصول تحولات طبقاتی بوده اند، درجوامع غیرغربی و مخصوصاً ایران، دولت طبقات را به منظور نیل به اهداف خود دست کاریکرده است. از همین رو، کارکرد طبقات در کشورهایی مثل ایران بسیار متفاوت از کارکردآن ها در غرب است. مقاله حاضر می کوشد نحوه چکیده کامل
        در حالی که در جوامع مدرن غربی، دولت ها محصول تحولات طبقاتی بوده اند، درجوامع غیرغربی و مخصوصاً ایران، دولت طبقات را به منظور نیل به اهداف خود دست کاریکرده است. از همین رو، کارکرد طبقات در کشورهایی مثل ایران بسیار متفاوت از کارکردآن ها در غرب است. مقاله حاضر می کوشد نحوه شکل گیری طبقات و به طور مشخصدلایل تحرک بالای طبقاتی در ایران را توضیح دهد. نویسنده مقاله بر این باور است که باتغییر نظام سیاسی در ایران، تحرک طبقاتی مثبت و منفی تشدید شده و این صورت بندیاجتماعی را وارد یک مرحلة جدید در حال تغییرکرده است. نظام سیاسی همواره کوشیدهاست برای حفظ قدرت خود طبقات وابسته را ایجاد کند. در این راستا طبقات پاییناغلب در خدمت تضعیف طبقات متوسط بوده اند. نویسنده مقاله معتقد است چهار عامل۱. نظام بین الملل؛ ۲. ساختار خاص جامعه ایرانی؛ ۳. دولت؛ و ۴. دین مهم ترین عوامل درشکل گیری قدرت در ایران و در نتیجه طبقات بوده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        178 - جایگاه استراتژیک کردستان عراق در سیاست خارجی اسرائیل و الزامات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        علیرضا موسوی زاده مهدی جاودانی مقدم
        اتحاد طبیعی اسرائیل و کردهای عراق، در واقع تداوم استراتژی امنیت ملی و سیاست خارجی اسرائیل در خاورمیانهبرای خروج از انزوا و گسترش حضور در منطقه است. این مسئله در پرتو تحولات نوین در کردستان عراق وگسترش فعالیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کردها در این کشور، زمینه مناسبی را بر چکیده کامل
        اتحاد طبیعی اسرائیل و کردهای عراق، در واقع تداوم استراتژی امنیت ملی و سیاست خارجی اسرائیل در خاورمیانهبرای خروج از انزوا و گسترش حضور در منطقه است. این مسئله در پرتو تحولات نوین در کردستان عراق وگسترش فعالیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کردها در این کشور، زمینه مناسبی را برای توسعه حضور و نفوذاسرائیل در منطقه کردستان عراق ب هوجود آورده است. بر این اساس، اسرائیل همکار یهای پنهان و گسترد هایرا با کردها آغاز کرده و با حضور مستقیم در منطقه و یا نفوذ در فعالی تهای اقتصادی و اجتماعی کردستان، به دنبال ایجاد متحد استراتژیک جدیدی در خاورمیانه بر مبنای دکترین اتحاد پیرامونی است. این مسئله سبب افزایش حساسیت دول تهای منطقه و ب هویژه چهار کشور ایران، عراق، سوریه و ترکیه نسبت ب هتعاملات اسرائیل و کردهاشده و ب هاخبار و اطلاعات منتشره در مورد حضور و نفوذ اسرائیل در منطقه دامن زده است؛ ب هگون های که در پار هایاز موارد ب هویژه در رسان ههای ترکیه و کشورهای عربی منطقه، ابعاد این روابط بزر گنمایی شده و در حد وسیعیگسترش یافته است. این مقاله تلاش م یکند تا با بررسی پیشینه روابط اسرائیل و کردها و تحولات نوین در روابطآنان، ب هویژه اقدامات اسرائیل برای نفوذ در منطقه کردستان در شرایط کنونی، منافع استراتژیک د وجانبه کردها واسرائیل را تجزیه و تحلیل کرده و سپس با بررسی پیامدهای منطق های و فر امنطق های تعاملات اسرائیل با کردستان،راهبردهایی را در راستای منافع ملی ایران در قبال توسعه روابط اسرائیل و کردها ارائه کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        179 - طراحی مدل حقوق مالی برای تغییرات سرمایه شرکت های سهامی عام در حقوق ایران و انگلیس
        رضا محمدی درویش وند علی  زارع مهدی منتظر سید یعقوب زراعت کیش
        این مطالعه با هدف طراحی مدل حقوقی مالی تغییرات (افزایش) سرمایه شرکت های سهامی عام در حقوق ایران و انگلیس انجام شده است. روش پژوهش مطالعه حاضر آمیخته بوده و با دو نوع رویکرد کیفی و کمی (آمیخته) انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش، جهت گردآوری داده‌ها به تدوین سوالات مصاحبه چکیده کامل
        این مطالعه با هدف طراحی مدل حقوقی مالی تغییرات (افزایش) سرمایه شرکت های سهامی عام در حقوق ایران و انگلیس انجام شده است. روش پژوهش مطالعه حاضر آمیخته بوده و با دو نوع رویکرد کیفی و کمی (آمیخته) انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش، جهت گردآوری داده‌ها به تدوین سوالات مصاحبه مبادرت ورزیده شد. در ادامه از پرسشنامه ISM استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل 10 نفر از خبرگان حائز شرایط بوده‌اند که با استفاده از روش‌نمونه‌گیری هدفنمد و غیراحتمالی انتخاب شدند و با آنها مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختار‌یافته انجام گرفت. گام اول مطالعه حاضر با استفاده از روش تحلیل کیفی مضمون (رویکرد ویرایش مصاحبه، تلخیص آنها و تفسیر مفاهیم و کلمات) برای شناسایی مقوله‌های اصلی و فرعی پژوهش استفاده شده است.‌ سپس در بخش دوم و کمی پژوهش، ‌ از روش مدلسازی ساختاری-تفسیری و نرم‌افزار MICMAC، جهت شناسایی روابط علی میان مقوله‌های اصلی پژوهش استفاده گردید. با استخراج مقوله‌های اصلی و فرعی پژوهش با استفاده از نتایج تحلیل کیفی مضمون و روش ISM، مدل نهایی ارائه گردید. در مجموع الگوی به دست آمده مشتمل بر 10 مقوله اصلی است. نتایج پژوهش نشان داد، ساختار سرمایه بر بدهی‌های کوتاه‌مدت، حقوق صاحبان سهام و بدهی‌های بلندمدت تاثیر دارد. متغیرهای مذکور نیز بر رفتار شرکت در تامین مالی عملیات اثر می‌گذارند. رفتار شرکت بر اجاره و وام بانکی، اوراق بدهی بلندمدت و صدور اوراق قرضه اثر می‌گذارند و در ادامه بر مدیریت ریسک اثر می‌گذارند. مدیریت ریسک نیز به افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی عام منجر می‌گردد. به همین ترتیب از میزان تأثیرگذاری در سطوح بعد کاسته می‌شود و متغیرهای هم سطح یعنی تعامل متقابل با هم دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        180 - طراحی الگوی آمیختۀ تصمیمات مالی در راستای توسعه‌ی بازارهای مالی ایران (مورد مطالعه: بازار سرمایه ایران)
        حسین اسلامی مفیدآبادی فریدون رهنمای رود پشتی حمیدرضا وکیلی فرد هاشم نیکومرام سیدجمال‌الدین طبیبی
        تصمیمات مشارکت‌کنندگان نظام مالی برای نیل به هدف توسعه مالی دارای اهمیت است. زیرا تصمیمات مالی مشارکت‌کنندگان در یک نظام مالی منسجم بر پایه عرضه وتقاضای مالی است که بر حجم منابع مالی و مصارف مالی تأثیر قابل‌توجه ای دارد. از اینرو، الگوهای تصمیم‌گیری مالی مناسب باعث بهبو چکیده کامل
        تصمیمات مشارکت‌کنندگان نظام مالی برای نیل به هدف توسعه مالی دارای اهمیت است. زیرا تصمیمات مالی مشارکت‌کنندگان در یک نظام مالی منسجم بر پایه عرضه وتقاضای مالی است که بر حجم منابع مالی و مصارف مالی تأثیر قابل‌توجه ای دارد. از اینرو، الگوهای تصمیم‌گیری مالی مناسب باعث بهبود عملکرد بازارهای مالی کشورها، افزایش سهم مشارکت افراد و دیگر پدیده‌های مطلوب در سطح خرد و کلان می شود. بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی الگوی تصمیمات مالی دولت، شرکت‌ها و خانوارها با تأکید بر آمیخته‌های مالی در بازار سرمایه ایران است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف نیز کاربردی است. برای تحلیل داده‌ها و تخمین مدل‌های تجربی پژوهش نیز از مدل رگرسیون خطی چند متغیره و برای بررسی معنادار بودن معادله خط رگرسیون برآوردی از آزمون (F) و برای بررسی معنادار بودن ضرایب مدل نیز از آزمون T)) استفاده‌شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد هرکدام از آمیخته‌های تصمیمات مالی دولت، شرکت‌ها و خانوارها تأثیر معناداری بر توسعه بازار سرمایه ایران دارد. به طوریکه برآیند آن نیز به سهم خود افزایش مشارکت را در بازارهای مالی ایران را به دنبال خواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        181 - مدل‏سازی و پیش ‏بینی توزیع بازدهی شاخص کل بازار سرمایه ایران و رمزارز بیت‏کوین با روش زمان متغیر GAS
        محمد ابراهیم سماوی هاشم نیکو مرام مهدی معدن چی زاج احمد یعقوب نژاد
        10.30495/jfksa.2022.21081
        پیش بینی بازدهی با کمترین خطا یکی از مسائل بسیار مهم در بازارهای مالی است که مورد توجه پژوهشگران زیادی در چند دهة اخیر قرار گرفته است. مدل های خطی و غیرخطی سنتی با توجه به عدم کارایی کافی مدل های خطی در تلاطم های قیمتی، عدم استخراج صحیح شکل توزیع شرطی داده ها به علت ضبط چکیده کامل
        پیش بینی بازدهی با کمترین خطا یکی از مسائل بسیار مهم در بازارهای مالی است که مورد توجه پژوهشگران زیادی در چند دهة اخیر قرار گرفته است. مدل های خطی و غیرخطی سنتی با توجه به عدم کارایی کافی مدل های خطی در تلاطم های قیمتی، عدم استخراج صحیح شکل توزیع شرطی داده ها به علت ضبط نشدن پویایی توزیع شرطی در مدل های غیرخطی و وجود فرض‌های محدود کننده خلاف واقعیت، توانایی مناسبی جهت پیش بینی بازدهی در دنیای امروز ندارد. در جهت رفع نقصان مدل های سنتی، در پژوهش حاضر با استفاده از روش نوین زمان-متغیر به نام امتیاز خود رگرسیونی تعمیم یافته (GAS) مدل‌سازی در راستای پیش بینی توزیع بازدهی شاخص کل بورس اوراق بهادار طی بازه 1390 الی 1399 و برای رمزارز بیت کوین طی بازه سال 2014 تا 2020 میلادی انجام شده است. نتایج مدل سازی شده برای دو دارایی توسط مدل نوین GAS با نتایج مدل های GARCH و AR مقایسه شده و عملکرد آنها برای درون و برون نمونه آزموده شده است. نتایج آزمون های درون و برون نمونه ای نشان دهنده این است که جهت پیش بینی توزیع بازدهی روزانه شاخص کل مدل نوین GAS عملکرد بهتری داشته و برای پیش بینی توزیع بازدهی روزانه بیت کوین مدل GARCH ارجح تر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        182 - هدف‌گذاری تورم: تاثیر آن بر روند تورم در کشورهای مختلف جهان
        دکتر احمد جعفری صمیمی سارا حنجری
        هدف مقاله حاضر بررسی تأثیرهدف گذاری تورمبرنرخ تورم در کشورهای مختلف جهان است.برای این منظور، با استفاده از اطلاعات منتشر شده توسط صندوق بین المللی پول درسال2007 تفاوت میانگین تورم در کشورهای مختلف جهان قبل و بعد ازاعمال سیاست هدف گذاری تورم بررسی می شود. یافته های مطالع چکیده کامل
        هدف مقاله حاضر بررسی تأثیرهدف گذاری تورمبرنرخ تورم در کشورهای مختلف جهان است.برای این منظور، با استفاده از اطلاعات منتشر شده توسط صندوق بین المللی پول درسال2007 تفاوت میانگین تورم در کشورهای مختلف جهان قبل و بعد ازاعمال سیاست هدف گذاری تورم بررسی می شود. یافته های مطالعه حاضر که بر اساس آزمون تفاوت میانگین ها به دو صورت یکی برای کل کشورهاو دیگری به تفکیک هریک از کشورها در دوره زمانی1975- 2007 انجام شده است نشان می دهدکه اعمال سیاست هدف گذاری تورم باعث کاهش تورم در کشورهای مورد نظر شده است. از این رواستفاده از این سیاست در سایر کشورهای دیگر که شرایط اولیه و پیش نیازهای لازم مانند استقلال بانک مرکزی را دارا می باشند پیشنهاد می شود. در ایران نیز ایجاد شرایط جهت افزایش درجه استقلال بانک مرکزی به منظور استفاده از هدف گذاری تورم در بلندمدت توصیه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        183 - اثر مقررات بانکی بر رقابت در صنعت بانکداری ایران
        رضا طالبلو حمید بهمن پور
        در این مقاله اثر تنظیمات بانکی بر رقابت در صنعت بانکداری ایران با استفاده از داده های ترکیبی 17 بانک دولتی و خصوصی (88-1375) آزمون شده است. به منظور آزمون تجربی این رابطه در ابتدا شاخص های تنظیمات بانکی ایجاد شد. برای نشان دادن رقابت در این صنعت نیز شاخص لرنرمورد استفا چکیده کامل
        در این مقاله اثر تنظیمات بانکی بر رقابت در صنعت بانکداری ایران با استفاده از داده های ترکیبی 17 بانک دولتی و خصوصی (88-1375) آزمون شده است. به منظور آزمون تجربی این رابطه در ابتدا شاخص های تنظیمات بانکی ایجاد شد. برای نشان دادن رقابت در این صنعت نیز شاخص لرنرمورد استفاده گرفت. نتایج آزمونها نشان می دهد که الگوی مورد استفاده نمی تواند پانل پویا باشد. هم چنین، نتایج تخمین نشان می دهد که ضریب متغیر کفایت سرمایه در تمامی روش های تخمین مثبت و معنی دار است، لذا در دوره مورد بررسی افزایش نسبت سرمایه به دارایی های موزون شده با ریسک بانک ها باعث افزایش رقابت آنها شده است. شاخص شدت محدودیت ورود که از معکوس تعداد بانک های هر سال به دست آمده همواره در تمامی الگوها علامت منفی داشته و فقط در الگوی چند سطحی معنی دار نبوده است. میانگین نرخ سود تسهیلات عدد منفی بوده ولی به لحاظ آماری معنی دار نبوده است. نرخ ذخیره قانونی نیز در تمامی الگوها ضریب مثبت دارد ولی به لحاظ آماری مقدار عددی آن اختلاف معنی داری ندارد. به غیر از متغیرهای مربوط به رقابت و مقررات بانکی، برای کنترل اثرات سایر عوامل از تعدادی از متغیرها استفاده شده است. شاخص اندازه بانک در اکثر الگوها معنی دار است که حکایت از افزایش اندازه بانک در افزایش ریسک پذیری بانک ها در ایران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        184 - پیش بینی قیمت قرارداد های آتی سکه طلا با استفاده از مدل آریما در بورس کالای ایران
        سعید علی احمدی
        این مقاله به بررسی پیش بینی قیمت قرارداد آتی سکه طلا در بورس کالای ایران پرداخته است. در این تحقیق از روش باکس- جنکینز برای بررسی توانایی پیش بینی قیمت آتی قراداد های سکه طلا استفاده شد. روش باکس- جنکینز شامل چهار مرحله شناسایی، تخمین، کنترل تشخیصی و پیش بینی است. نتایج چکیده کامل
        این مقاله به بررسی پیش بینی قیمت قرارداد آتی سکه طلا در بورس کالای ایران پرداخته است. در این تحقیق از روش باکس- جنکینز برای بررسی توانایی پیش بینی قیمت آتی قراداد های سکه طلا استفاده شد. روش باکس- جنکینز شامل چهار مرحله شناسایی، تخمین، کنترل تشخیصی و پیش بینی است. نتایج تحقیق نشان داد که برای دوره مورد بررسی، مدل آریما (ARIMA) با 2 وقفه خودرگرسیونی و 2 وقفه میانگین متحرک برای پیش بینی قیمت قرارداد آتی سکه طلا مدل مناسبی است و توانایی پیش بینی قیمت قرارداد آتی سکه طلا را دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        185 - ابزار تنظیم‌ بازار مالی در ایران و انگلستان
        حسین منوری محمد راسخ
        پیچیدگی‌های قراردادهای بازار مالی اعم از بازار پول و بازار سرمایه و نیز تاثیر این بازار بر کلیت نظام اقتصادی یک کشور از طریق تامین منابع مالی، باعث می شود تا حکومت‌ها از ابزار مختلفی برای دستیابی به منافع عمومی و تامین مالی خود، در این بازارها استفاده کنند. لزوم حفظ منف چکیده کامل
        پیچیدگی‌های قراردادهای بازار مالی اعم از بازار پول و بازار سرمایه و نیز تاثیر این بازار بر کلیت نظام اقتصادی یک کشور از طریق تامین منابع مالی، باعث می شود تا حکومت‌ها از ابزار مختلفی برای دستیابی به منافع عمومی و تامین مالی خود، در این بازارها استفاده کنند. لزوم حفظ منفعت خصوصی سرمایه‌گذاران، کاهش و مدیریت ریسک و ذات دوگانه تنظیم‌گری که از یکسو کنش‌گران بازار و از سوی دیگر مداخلات حکومت را محدود می‌کند، طیف گسترده‌ای از این ابزار را پدید می‌آورد که کمابیش در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنظیم‌گری که با گذار از شکست بازار و شکست دولت و نیز ناکارآمدی حقوق خصوصی در تحقق اهداف منفعت عمومی و خصوصی، امروزه خود را تا حد یک نظریه دولت بالا کشیده است، وسایل یا تدابیری را به همراه دارد که حکومت برای اجرای سیاست‌های تنظیمی از میان آنها انتخاب می‌کند. در این مقاله ایران و انگلستان که از دو نقطه شروع متفاوت به تنظیم بازار مالی رسیده‌اند، انتخاب شده‌اند تا مجموعه تدابیر، شیوه‌ها، ضمانت‌اجراها و منابع و نهادهایی که به صورت ساختارمند یک یا چند سیاست حکومتی را در دل بازارهای مالی در این دو کشور تمشیت می‌کنند تحت عنوان ابزار تنظیم مطالعه شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        186 - شتاب دهنده مالی در یک مدل DSGE با بخش های مالی و بانکی برای ایران
        حسن حیدری احمد ملابهرامی
        این مطالعه به آزمون تئوری شتاب دهنده مالی برنانکه و همکاران (1999) برای اقتصاد ایران می پردازد. برای این منظور، یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی کینزین های جدید (DSGE) با بخش های مالی و بانکی برای ایران طراحی، مقدار دهی و شبیه سازی می گردد و برازش مدل پیشنهادی با مدل DSG چکیده کامل
        این مطالعه به آزمون تئوری شتاب دهنده مالی برنانکه و همکاران (1999) برای اقتصاد ایران می پردازد. برای این منظور، یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی کینزین های جدید (DSGE) با بخش های مالی و بانکی برای ایران طراحی، مقدار دهی و شبیه سازی می گردد و برازش مدل پیشنهادی با مدل DSGE بدون حضور بخش مالی برای داده های فصلی از اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1371 تا 1390 مقایسه می گردد. به منظور آزمون تئوری شتاب دهنده مالی، توابع ضربه واکنش مدل پیشنهادی با مدل پایه مقایسه می گردد. بر پایه نتایج، مدل پیشنهادی دارای قابلیت برازش بهتری نسبت به مدل پایه است. بر اساس توابع ضربه واکنش، اثر شوک نرخ سود سپرده های بانکی بر متغیرهای بخش واقعی اقتصاد در چارچوب مدل پیشنهادی نسبت به مدل پایه بزرگتر و پایدارتر است و تعدیل اثرات شوک ها در مدل پیشنهادی به زمان بیشتری نیاز دارد. لذا تئوری شتاب دهنده مالی در اقتصاد ایران مورد تایید قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        187 - رابطه بازارمالی ایران با بازارهای داخلی وخارجی مبتنی بر تحلیل علّیت در گشتاورهای توزیع
        مریم مقدس بیات شمس‌اله شیرین بخش تیمور محمدی
        تحلیل و پیش بینی مناسب رفتار یک متغیر به تبیین درست الگوی آماری برای آن متغیربستگی دارد.بدین معنا که متغیرهای گنجانده شده درالگوبه بهبود تبیین آن منجرگردد.این امرپژوهشگررا به مفهوم علّیت هدایت می نماید.تاچندی پیش تحلیل روابط بین متغیرها درچارچوب رابطه علّی محدود به گشتا چکیده کامل
        تحلیل و پیش بینی مناسب رفتار یک متغیر به تبیین درست الگوی آماری برای آن متغیربستگی دارد.بدین معنا که متغیرهای گنجانده شده درالگوبه بهبود تبیین آن منجرگردد.این امرپژوهشگررا به مفهوم علّیت هدایت می نماید.تاچندی پیش تحلیل روابط بین متغیرها درچارچوب رابطه علّی محدود به گشتاور مرتبه اول ورابطه خطی بود که درصورت ردشدن این رابطه، متغیر از الگو کنار گذاشته می شد. اخیرا، تحلیل علّیت در گشتاور مراتب بالاترو به صورت غیرخطی موردتوجه پژوهشگران قرارگرفته است . درروش نوین ممکن است متغیرمفروض علّی حاوی اطلاعات منحصر به فردی برای برخی از گشتاورها و نه همه آن ها باشد.در این صورت حذف چنین متغیری از الگو به پنهان ماندن اطلاعات مهمی ازرفتارواقعی متغیرموردبررسی منجرمی گردد.دراین پژوهش تلاش برآن است تا تحلیل جامعی از علّیت در مراتب مختلف گشتاوری درچارچوب مدل میانگین شرطی خود بازگشت برداری چند رژیمه ا رائه گردد. از این رو، متغیرهای شاخص آزادشناور بورس اوراق بهادار تهران، نرخ دلار بازار آزاد، قیمت نفت سبد اوپک وقیمت جهانی طلا انتخاب گردید تا رابطه علّی ازسوی بازارهای داخلی و خارجی به سوی بازارسهام مورد بررسی قرارگیرد.نتایج دلالت برآن دارد که علّیت درگشتاورهای توزیع از سوی متغیرهای ارز، نفت وطلا به سوی متغیر مالی وجوددارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        188 - بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران
        ابراهیم عباسی بهروز ابراهیم‌زاده رحیملو فروهر فردوسی
        هدف این مطالعه بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران است. برای این منظور شاخص سرکوب مالی با بکارگیری متغیرهای مرسوم و کلاسیک آن و با استفاده از روش آنالیز مولفه های اصلی (PCA)، به ازای هر سال برآورد شده است. برای بررسی اثرگذاری سرکوب مالی بر رشد اقتصادی، اثر اعمال چکیده کامل
        هدف این مطالعه بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران است. برای این منظور شاخص سرکوب مالی با بکارگیری متغیرهای مرسوم و کلاسیک آن و با استفاده از روش آنالیز مولفه های اصلی (PCA)، به ازای هر سال برآورد شده است. برای بررسی اثرگذاری سرکوب مالی بر رشد اقتصادی، اثر اعمال سیاست سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران طی سالهای (85-1355) با استفاده از روش معادله هم انباشتگی و تصحیح خطا (VECM) بررسی شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که اعمال سیاست سرکوب مالی به شکل مستقیم موجبات کاهش رشد اقتصادی ایران شده است و بیان کننده این مهم است که اعمال سیاست سرکوب مالی به شکل مستقیم و غیر مستقیم سیاستی ضد رشد اقتصادی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        189 - بررسی تاثیر فعالیت‌های تحقیق و توسعه داخلی و واردات سرمایه‌ای- واسطه‌ای بر ارزش افزوده صنایع استان‌های کشور
        منیژه تقی‌لو برزلقی غلامحسین رهنمای قراملکی حسن حسین‌زاده منیره دیزجی
        وجود شکاف در استان‌های کشور از نظر شاخص‌های صنعتی و روند نامتوازن و نامتعادل رشد و توسعه اقتصادی آن‌ها، لزوم توجه به توان‌ها و پتانسیل‌های هر منطقه را بیش از پیش آشکار می‌سازد. در این راستا تحقیق و توسعه و واردات کالاهای سرمایه‌ای- واسطه‌ای می‌توانند از طریق بهبود تکنول چکیده کامل
        وجود شکاف در استان‌های کشور از نظر شاخص‌های صنعتی و روند نامتوازن و نامتعادل رشد و توسعه اقتصادی آن‌ها، لزوم توجه به توان‌ها و پتانسیل‌های هر منطقه را بیش از پیش آشکار می‌سازد. در این راستا تحقیق و توسعه و واردات کالاهای سرمایه‌ای- واسطه‌ای می‌توانند از طریق بهبود تکنولوژی موجب رشد هماهنگ و پویای همه مناطق و افزایش توان رقابتی صنایع آن‌ها گردند. لذا این مطالعه به بررسی تاثیر فعالیت‌های R&D داخلی و واردات سرمایه‌ای- واسطه‌ای بر ارزش افزوده در صنایع ایران (به تفکیک استان‌های کشور)، طی دوره زمانی 1389-1374 پرداخته است. برای این منظور از مدل‌های رشد درون‌زا که در آن تولید تابعی از متغیرهای تعداد شاغلان، موجودی سرمایه فیزیکی، R&D داخلی و واردات سرمایه‌ای- واسطه‌ای در نظر گرفته شده، استفاده گردیده و مدل مزبور به روش اقتصاد سنجی داده‌های تابلویی برای صنایع استان‌های کشور برآورد شده است. پس از انجام تحلیل حساسیت، نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که طی دوره مزبور، فعالیت‌های R&D داخلی (حجم سرمایه R&D داخلی و مخارج R&D داخلی) و واردات سرمایه‌ای- واسطه‌ای تأثیر مثبت و معنی‌داری بر ارزش افزوده صنایع مورد بررسی داشته‌اند. لذا توصیه می‌گردد دولت از فعالیت-های R&D صنایع جهت پیشرفت تکنولوژی و بهبود روش‌های تولیدی آنان حمایت نماید و امکان دسترسی آنان به فن آوری های نوین جهانی را از طریق واردات فراهم نماید. طبقه بندی JEL.: O14, O33, F14, C23 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        190 - بررسی عملکرد ایران در دستیابی به شاخص توسعه‌ی انسانی (مطالعه موردی: کشورهای منطقه منا)
        تقی ترابی سمانه طریقی محمدرضا پاکروان حسین سلطانی‌نژاد
        شاخص‌ توسعه انسانی، شاخصی چند بعدی است که سطج توسعه ی انسانی موجود در یک کشور را نمایه می سازد. استفاده بهینه از امکانات موجود برای دستیابی به بالاترین مقدار این شاخص، می تواند موجبات پیشرفت یک کشور را با هزینه های کمتر فراهم سازد. لذا بررسی عملکرد یک کشور در دستیابی به چکیده کامل
        شاخص‌ توسعه انسانی، شاخصی چند بعدی است که سطج توسعه ی انسانی موجود در یک کشور را نمایه می سازد. استفاده بهینه از امکانات موجود برای دستیابی به بالاترین مقدار این شاخص، می تواند موجبات پیشرفت یک کشور را با هزینه های کمتر فراهم سازد. لذا بررسی عملکرد یک کشور در دستیابی به این شاخص، می تواند مسیر لازم برای ارائه‌ی سیاست‌های موثر بر روند تغییرات آن را میسر سازد. در مطالعه حاضر، عملکرد کشور ایران در بین کشورهای منطقه ی منا در دستیابی به شاخص توسعه انسانی، با استفاده از رهیافت تحلیل پوششی داده ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان می‌دهدکه با توجه به ورودی‌ها و خروجی های منتخب، ایران در دستیابی به شاخص توسعه ی انسانی دارای 88 درصد کارایی و 12 درصد ناکارایی می باشد. طبق این نتیجه، اگر کشور ایران در استفاده از منابع و ظرفیت های موجود، حداکثر کارشناسی و دقت لازم را داشته باشد، می تواند شاخص HDI را از مقدار 702/0 به 837/0 ارتقاء دهد. لذا، پیشنهاد می شود که سیاست گذاران، مدیران اجرائی و نهادها، در جهت استفاده بهینه از موجودی منابع برای افزایش سطح توسعه یافتگی افراد جامعه، گام های اساسی بردارند.طبقه بندی JEL: پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        191 - بررسی ساختار و هزینه‌های اجتماعی در صنعت سیمان؛ مورد اقتصاد ایران
        سید شمس الدین حسینی سمیه دودانگه
        مقاله حاضر به بررسی ساختار و عملکرد بازار سیمان در طول دوره 86-1379 می پردازد. نتایج محاسبه با لحاظ اثر مالکیت نشان می دهد که در دوره مورد بررسی، نسبت تمرکز چهار بنگاه برتر بین 74 تا 84 درصد، شاخص هرفیندال هیرشمن بین 2018 تا 2501 واحد و شاخص آنتروپی بین 74/0 تا 83/0 در چکیده کامل
        مقاله حاضر به بررسی ساختار و عملکرد بازار سیمان در طول دوره 86-1379 می پردازد. نتایج محاسبه با لحاظ اثر مالکیت نشان می دهد که در دوره مورد بررسی، نسبت تمرکز چهار بنگاه برتر بین 74 تا 84 درصد، شاخص هرفیندال هیرشمن بین 2018 تا 2501 واحد و شاخص آنتروپی بین 74/0 تا 83/0 در نوسان بوده اند. این درحالی است که ارقام شاخص های مربوطه بدون لحاظ اثر مولفه مالکیت، نتایج فوق را تأیید نمی کنند. در ادامه بررسی، هزینه های اجتماعی عملکرد در صنعت سیمان با استفاده از روش کالین- مولر اندازه‌گیری شده است. در انجام این محاسبه، تابع هزینه صنعت سیمان در قالب یک الگوی داده های تلفیقی (به تفکیک 10 بنگاه و برای دوره 86-1379 ) تخمین زده شده، سپس با محاسبه هزینه نهایی از تابع مذکور به محاسبه انحراف قیمت از هزینه نهایی به تفکیک هر یک از کارخانجات و در نهایت محاسبه هزینه های رفاهی عملکرد این صنعت پرداخته شده است. نتایج حاصل از محاسبات فوق نشان می دهد که رفاه از دست رفته ناشی از انحصار در این صنعت (از سوی 10 بنگاه)، 44 درصد ارزش فروش می باشد. افزون بر این، در برآورد هزینه نهایی و هزینه متوسط در این صنعت، صرفه اقتصادی نسبت به مقیاس مشاهده می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        192 - هزینه های رفاهی انحصار در بخش مخابرات ایران (تلفن ثابت)
        عباس معمارنژاد داوود هادی فر
        وجود انحصار طولانی مدت در بخش مخابرات می تواند هزینه های رفاهی را ایجاد نماید؛ این مقاله در پی آن است تا با استفاده از دادهای 30 شرکت مخابرات استانی در ایران که به ارایه خدمات تلفن ثابت مشغول هستند، اقدام به برآورد هزینه های رفاهی در دوره زمانی 1383 تا 1387 نماید. مطالع چکیده کامل
        وجود انحصار طولانی مدت در بخش مخابرات می تواند هزینه های رفاهی را ایجاد نماید؛ این مقاله در پی آن است تا با استفاده از دادهای 30 شرکت مخابرات استانی در ایران که به ارایه خدمات تلفن ثابت مشغول هستند، اقدام به برآورد هزینه های رفاهی در دوره زمانی 1383 تا 1387 نماید. مطالعه با مقایسه نتایج حاصل از بررسی های پیشین در صنایع مختلف، این نتیجه را می گیرد که مقدار محاسبه شده زیان رفاهی (45 تا 63 درصد از ارزش فروش) بسیار بالا بوده و در عین حال در دوره مورد مطالعه در حال افزایش بوده است که به این ترتیب نیاز به مقررات گذاری به منظور کاهش هزینه های رفاهی در بخش را پیشنهاد نموده است. طبقه بندی JEL: C13, C01, D42, L96, L16 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        193 - اثر سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی در ایران
        غلامعلی حاجی مینا عسگری
        در این تحقیق اثرات سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک تابع تولید نئوکلاسیکی تعریف می شود و با تفکیک سرمایه‌گذاری کل به دو بخش خصوصی و عمومی به بررسی اثرات آنها بر رشد اقتصادی می پردازیم و برای تخمین مدل رشد از روش حداق چکیده کامل
        در این تحقیق اثرات سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک تابع تولید نئوکلاسیکی تعریف می شود و با تفکیک سرمایه‌گذاری کل به دو بخش خصوصی و عمومی به بررسی اثرات آنها بر رشد اقتصادی می پردازیم و برای تخمین مدل رشد از روش حداقل مربعات معمولی استفاده شده است. نتایج برآورد مدل مذکور در طی سال‌های 1346 الی 1386 نشان می‌دهد که اثر سرمایه‌گذاری خصوصی بر رشد اقتصادی بیشتر از اثر سرمایه‌گذاری دولتی بر رشد اقتصادی است. آنچه را که می توان با قاطعیت اظهار داشت این است که دولت می بایستی از سرمایه‌گذاری در بخش هایی که به نوعی با بخش خصوصی در رقابت است جلوگیری نماید و اهتمام خود را متوجه سرمایه‌گذاری در امور زیر بنایی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        194 - A Comparative Study of Development Plans in Iran and South Korea during Last Four Decades with Emphasis on Economic and Political Development
        Reza Ghaderi Alireza Mohseni Tabrizi Mohammad Hossain Pouriani
        This study aims to a comparative study of development plans of Iran and South Korea over the past four decades with an emphasis on economic and political development using comparative historical; research method. Theoretical framework is derived from Amartya Sen, Shils چکیده کامل
        This study aims to a comparative study of development plans of Iran and South Korea over the past four decades with an emphasis on economic and political development using comparative historical; research method. Theoretical framework is derived from Amartya Sen, Shils and Adrian Leftwich theories. Results of this study depict that under development approach of South Korea, priority has been considering development infrastructures, caring about educations and training workforce, caring about proper relationship between government and private sector, modification of monetary and financial systems appropriate to development, export promotion and development strategy. On the other hand, in Iran, the timing of the process of restoring stability and peace to the political arena is always a major obstacle to economic growth. The changes in political and ideological management, the definition and management of the economic system, the leap from the private economy to the state, have imposed massive fluctuations on the economy. For this reason, comparing the two countries studied, it can be concluded that Iran did not succeed in the process of economic-political development. In Iran, despite certain conditions, especially after the Islamic Revolution, events such as the Iran-Iraq war; foreign pressures; the imposition of economic sanctions; the reduction of relations with foreign markets; and so on, appeared as barriers to development and caused Iran's failure in her developmental programs, while South Korea has been successful according to the accurate plans. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        195 - Parental Mediation of Children’s Video Game Experiences: Iranian Parents’ Strategies of Mediation
        Masoud Kousari Meghdad Mehrabi
        Despite tremendous popularity of video games, there have been concerns about their detrimental effects on children. The game rating systems were developed to assist parents in monitoring their children’s gaming experiences. This paper explores how parents in Iran, چکیده کامل
        Despite tremendous popularity of video games, there have been concerns about their detrimental effects on children. The game rating systems were developed to assist parents in monitoring their children’s gaming experiences. This paper explores how parents in Iran, as a society without established media rating systems, control their children’s gaming experiences. Mixed methods of semi-structured in-depth interview with 30 parents and survey with 500 parents are applied. Prominent categories of mediation among Iranian parents include: “restrictive mediation” (limiting the amount of time that children spend on playing video games), “instructive mediation” (warning children of negative effects of video games), and “social co-playing” (sitting near children during gaming sessions to check the game content). We also found that parents who are concerned about negative effects of gaming and parents who consider game rating system as essential exert more mediation over children's gaming experiences. Parents with high level of education, mothers, and parents of younger children apply more any of these three types of mediation. Finally, implications for game policy-making and suggestions for future research are provided. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        196 - Area Increases of Islamic Republic of Iran Using Satellite Images and its Effect on Improving the National Spirit
        Mohammad Hassan Nami
        Several differing figures exist pertaining to the boarders and boundaries of the Islamic Republic of Iran, with different computed areas. Therefore, based on the geographical forces, mission and organization, with the aim of preventing any disagreements, taking relative چکیده کامل
        Several differing figures exist pertaining to the boarders and boundaries of the Islamic Republic of Iran, with different computed areas. Therefore, based on the geographical forces, mission and organization, with the aim of preventing any disagreements, taking relative consensus, scientific literature, research and development into consideration, it is proposed for the first time to determine the area and identify the borders as precisely as possible. Data from Iran's neighboring countries, with precise geometric patterns, software and international standards. 1:50000 maps cover the country in this direction were measured and calculated over the borders and the environment Our country's borders with neighboring countries and were calculated separately and in most cases based on surveying the land and water borders between border signs with neighboring countries And obtained islands and waters of the total land area of 1,873,959 km figure. While the borders and boundaries separate land, water and marine calculated separately and neighboring countries and the figure for 8574 km along the borders. The water area of the first countries to separate domestic water, and land.... And calculate the total area of the country was also applied. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        197 - Evaluation of the Accelerating Factor in the Iranian Oil Nationalization Movement Based on Neil Smelser’s Reform Theory
        Abbas Naeemi Jourshari Mansour Vosoughi Alireza Kaldi
        The main objective of this article is to identify and evaluate the accelerating factor in the Iranian oil nationalization movement. The main question is: what was the accelerating factor that put the Iranian oil nationalization movement into practice? The article relies چکیده کامل
        The main objective of this article is to identify and evaluate the accelerating factor in the Iranian oil nationalization movement. The main question is: what was the accelerating factor that put the Iranian oil nationalization movement into practice? The article relies on the reform movement theory of Neil Smelser. Forthis purpose, fraud in the 16thnational election of the parliament, and establishment of Iranian National Front inobjection to it, are studied as the accelerating factors to the Iranian national movement. Research methodologyin this study is historical and referential type and the data has been collected through library studies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        198 - Rural Ageing: Iran is on the Brink of a New Social Problem
        Amir Sabzalian Majid Kaffashi Bahman Bayangani
        The paper aims to examine the population ageing as a new phenomenon effecting rural areas in Iran. Population ageing is going up throughout the country especially in the rural areas by 6.8 percent. fertility decline, increase in the youth migration to cities, and coming چکیده کامل
        The paper aims to examine the population ageing as a new phenomenon effecting rural areas in Iran. Population ageing is going up throughout the country especially in the rural areas by 6.8 percent. fertility decline, increase in the youth migration to cities, and coming back to rural areas after retiring are the major factors which involve in rural ageing. This may jeopardize the communities. findings derived from conducted research indicated as the rural population ageing increases the elderly who are the resident of the areas will be faced with challenges such as lack of social security, inadequateaccess to health care services due to lack of proper infrastructure, Socialisolation andloneliness etc. On the other hand, the rural shrinkage leads to metropolitan centers and prefectural capitals expand very rapidly, which results in over- crowding in some urban districts. In addition, resistance to change production modes, lack of creativity, innovation, and production development, reduction in productivity, decline in fertility, vicious circle of rural ageing, limited agriculture land falling into disuse, and threatening the economic security are the direct consequences of rural ageing threatening the whole country. So, if the policymakers pay no attention the rural ageing, we will encounter serious problem in the near future. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        199 - Regionalization of Development Plans in Iran: A Review of Status and Challenges
        Ali Shakoori
        The objective of this paper is to examine the standing and thinking of regional planning in the country’s planning system with an emphasis on national development plans. It intends to see to what extent and how this objective has been achieved or this type of thin چکیده کامل
        The objective of this paper is to examine the standing and thinking of regional planning in the country’s planning system with an emphasis on national development plans. It intends to see to what extent and how this objective has been achieved or this type of thinking has been incorporated into development plans. By scrutinizing these plans both in pre-and post-revolutionary periods, the paper concludes that despite occasionally emphasis on regional planning, it has become a slogan not an essential and actual part of the country's planning system. The paper argues that this is due mainly to the country’s centralized administrative structure, the integral opposition of the bureaucracy to changes implied in the regionalization policies; the sectorial structure of the country’s planning system, and extreme deprivation of some regions and their consequent powerlessness to rally local potentials for development. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        200 - Enhancing Community Resilience to Floods in Iran: The Case of Post-Disaster Neka
        Pooya Alaedini Mehrdad Javaheripour Elham Houminfar
        The frequency and impacts of floods have increased in Iran in the past few decades. As flood events are in most instances associated with human activities, mitigating their impacts requires non-structural and community-based initiative alongside structural measures. In چکیده کامل
        The frequency and impacts of floods have increased in Iran in the past few decades. As flood events are in most instances associated with human activities, mitigating their impacts requires non-structural and community-based initiative alongside structural measures. In this connection, the concept of community resilience has been advanced in recent times, which attaches importance to interactions among the largest group of stakeholders, collective memory and thinking, vertical and horizontal networks of cooperation and coordination, and pluralistic and flexible structures. Focusing on the case of post-flood Neka in the Caspian coast, this article highlights the need for a community resilience approach to addressing disasters in Iran. After describing the resilience concept as well as the Neka flood, results of a set of group interviews conducted with key public-sector stakeholders in the Neka basin several years after the event are analyzed. The main question is to what extent the major flood event in Neka gave impetus to building a resilient community structure. Findings indicate that, due to the major flood event, the knowledge and willingness of both public-sector actors and community members were enhanced, resulting in a resettlement program as well as efforts to prevent flood zone encroachment and sand and gravel mining. Yet, these were only prerequisites for enhancing community resilience which would require coordinated activities initiated by the public sector with short-, medium-, and long-term resilience-enhancing goals and outcomes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        201 - The Impression of Water Crisis in National Security
        Mohammad Hassan Nami Homa Vaezi Masoomeh Rezaei Nejad
        Our country, Iran, is in the category of waterless and survived countries because of lack of climate downfalls to its unsuitable local to temporal transmittance. Environmental concerns mainly after 1960s that have boon seriously proposed in universal politics, created a چکیده کامل
        Our country, Iran, is in the category of waterless and survived countries because of lack of climate downfalls to its unsuitable local to temporal transmittance. Environmental concerns mainly after 1960s that have boon seriously proposed in universal politics, created a variety of assessments. In the late decades, environmental change such as: climate change, has caused chief challenges for the human security that the most immediate on is the scarcity if biological resources. Although this crisis is not is not the immediate factor in war formation. It creates pressures which amplifies the emotions and stimulate ethnic clash, anxiety disturbance and rebellion. Tran, as one of the most powerful countries in the Middle East and Persian Gulf area is exposing to environmental threats. Factors like the pollution of air, rivers and seas, drought, climate change. Population increase, immigration and producing energy have considerable effects on casing insecurity disbanding public order to more important than all National security .In this article ,in addition to mentioning the factors involving in the water crisis same solution , will presented at the national level. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        202 - Development Programs and its Consequences on the Occupational Structure of Rural Iran (1956 to 2006)
        Adel Abdollahi Valiollah Rostamalizadeh
        Iran has experienced significant changes in the distribution of employed population of ruralareas in major professional categories in the years 1956 to 2006. Accordingly, it is important to studythe changes in occupational structure, factors influencing these changes, a چکیده کامل
        Iran has experienced significant changes in the distribution of employed population of ruralareas in major professional categories in the years 1956 to 2006. Accordingly, it is important to studythe changes in occupational structure, factors influencing these changes, and their implications. Themethodology of this study is documentary and secondary analysis. Moreover, in order to explain whythe changes were made, the development plans before and after the Islamic Revolution wereexamined. Findings indicate that the number of workers in agricultural sector during the years 1956,1966, 1976, 1986, 1996 and 2006 was 74.3, 61.7, 58.9, 57.7, 49.75, and 43.94 percent, respectively.According to the statistics, there has been a gradual reduction of the number of workers in theagricultural sector. Results also show that the average age of workers in the agricultural sectorduring the years 1966, 1976, 1986, 1996 and 2006 was 34.3, 37.6, 40.4, 40.5, and 40 years,respectively. The results of documentary studies suggests that oil price upward spiraling followed bythe reduction of government’s dependence on agriculture, implementation of the Land Reform Planregardless of the social and cultural structure of the rural population on one hand, and, on the otherhand, the tendency of the governments before and after the Revolution towards mechanizedagriculture without the necessary scientific and practical background have been major factors in theirrational reduction of workers in the agricultural sector. Among the most important social andeconomic consequences of this situation are the aging of workforce employed in agriculture, thedecline of agricultural development, the growth of false occupations, and the development of oileconomy. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        203 - Anthropological Study of Folk Music in Gilan Province in Iran (Instrumental Music)
        Yaghoub Sharbatian John S. Gaikwad
        Ethno-musicology is an academic field encompassing various approaches to the study of music that emphasize its cultural, social, material, cognitive, biological, and other dimensions or contexts instead of its isolated ‘sound’ component or any particular rep چکیده کامل
        Ethno-musicology is an academic field encompassing various approaches to the study of music that emphasize its cultural, social, material, cognitive, biological, and other dimensions or contexts instead of its isolated ‘sound’ component or any particular repertoire. The term ‘Ethno-musicology’ became common in1950, although the emergence of the field can be traced back to the late nineteenth century. Anthropological study of folk music of Gilan province, in Iran with regards to its richness and long history is the subject of this paper. Folk music of Gilan is a part of folklore since it represents the type of thoughts, feelings and behavior of Gilanian People. Nowadays, some Gilani music is on the verge of ‘getting forgotten’ The problem is not only the loss of a kind of music but it is feared that this change will cause another change in thinking and behavior, Therefore, the task is to identify, document and analyze Gilani folk music. In this paper, Informal interview and participant observations comprise the methods of data collection. Functional theory has been used for analysis. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        204 - Analysis of Iranian Cinema’s Cultural Values in a Decade after the Islamic Revolution of Iran
        Fereshteh Majidi Seyed Ali Rahmanzadeh Hasan Khojasteh Bagherzadeh Seyed Mahmoud Nejati Hosseini
        10.30495/ijss.2022.20706
        The study of the relationship between culture, value, ethics and art that has arisen from everyday life has faced a serious challenge in the modern age. Cinema, as a unique tool for expressing and organizing the life issues, has created its liberating and critical inter چکیده کامل
        The study of the relationship between culture, value, ethics and art that has arisen from everyday life has faced a serious challenge in the modern age. Cinema, as a unique tool for expressing and organizing the life issues, has created its liberating and critical interest in discovering moral rules and intends to remove ambiguity from life and represent it in artistic language. The main traditional values are religious, family, and collectivist values, and modern values are diversity, hedonism, independence, ambition, individualism, and the acquisition of new experience. In the present study, by identifying the cultural values represented in movies and using the theories of Allport, Rokich, Schwartz circular structure, Rafipour theory, John Stewart and Hall theory, and through the discourse analysis method, values have been studied. In discourse analysis, the social conditions, the context of text or writing occurrence, non-verbal communication and the relationship between structure and words are considered in a general proposition. By describing, interpreting and explaining the cultural values represented in the movies content in the decade after the Islamic Revolution of Iran (Hamoon, Nakhodakhorshid, Where is the Friend's House, Runner, Tenants and Basho the Little Stranger) Film dialogues have been studied through the power values, success, hedonism, arousal, independence, cosmopolitanism, benevolence, traditionalism, conformity, securityism, wealth legitimization, religious values and national values through maxqda software. According to the results of this study, the intertextual similarities of cultural discourse values represented in the films of a decade after revolution are benevolence, power and traditionalism. Interdisciplinary discourse values, benevolence, traditionalism and conformity are more prominent in the films of a decade after the revolution. By analyzing the films made in these days, it can be said that the films of this decade have been in the direction of benevolence, traditionalism and conformity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        205 - Poverty, Vulnerability and Development (Case of Study: The Garmsar and Dasht-e Azadegan Villages)
        Mostafa Azkia
        The present article has been prepared based on two field research studies undertaken to identify the vulnerable strata in rural areas of Iran’s Garmsar and Dasht-e Azadegan regions2. As will be demonstrated below, the findings of the two studies show that the deve چکیده کامل
        The present article has been prepared based on two field research studies undertaken to identify the vulnerable strata in rural areas of Iran’s Garmsar and Dasht-e Azadegan regions2. As will be demonstrated below, the findings of the two studies show that the development policies implemented during recent decades--policies emphasizing strategies of structural adjustment, liberalization, and privatization, especially in the agriculture sector--have not been effective in terms of preventing the creation and development of vulnerable strata in the rural community. However, prior to the studies that I and a team of researchers undertook beginning in the late 1990s, no research had studied systematically the impact of policies on low-income rural groups nor identified which groups constituted the vulnerable strata. In view of the government’s objective to support such groups, it is imperative first to identify them through sound scientific methods. This article, thus, represents an initial attempt to do just that. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        206 - Videos as Global Networks in the Practice of Migration (An Iranian Case Study)
        Mahsuumeh Daiiani Shahab Esfandiary
        Network society is an ever-changing robust system expanding new nods as long as they can communicate. Videos, as a source of information and communication, are one of the most strategic nods in this architecture. The present study is a scholarly attempt in investigating چکیده کامل
        Network society is an ever-changing robust system expanding new nods as long as they can communicate. Videos, as a source of information and communication, are one of the most strategic nods in this architecture. The present study is a scholarly attempt in investigating the effects of videos on facilitating the process of migration for the Iranian students. To this end, our case studies participated in semi-structured interviews. The participants in these interviews included 36 students from the University of Tehran and the Tehran University of Art. Our qualitative methodology perceived the role of the informative and inspirational nature of videos in three basic stages of pre-immigration: an initial period of motivation; a phase of decision-making; and a state of preparation and arrangement. Furthermore, our findings revealed the implications of videos for migration plans as expectations built in the gap of virtuality and reality, detachment from social values, and redefinition of identity among our participants. These themes extracted from the interviews explained the mediated network tools’ distinct role in shaping the migration-related comprehension, conception and behavior of these Iranian students. Overall, the findings of our case study contribute to and support theoretical discussions implying that the digital technology of the network society operates a dynamic activity in the migration process. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        207 - A Study of Demand Factors on Foreign Tourism in Iran
        Meysam Musai
        This article aims at identifying the factors involved in affecting the travel demand to Iran. The hypothesis of the research specifies the variable of “domestic social unrest and insecurity” as the most significant obstacle that stands against an expansion o چکیده کامل
        This article aims at identifying the factors involved in affecting the travel demand to Iran. The hypothesis of the research specifies the variable of “domestic social unrest and insecurity” as the most significant obstacle that stands against an expansion of the demand for travel to Iran. To test the above hypothesis, first several demand models that have been proposed to study demand for tourism in different countries, are briefly reviewed, and then in a macro model the function of demand for travel to Iran is estimated using econometrics methods. The substantial finding is that, at the present time, the low demand for travel to Iran is not due to insufficient infrastructures and facilities, in regard to accommodations and transportation, but it is the element of “insecurity” that is the most significant hindrance to the demand growth for travel to Iran. Hence, to increase the travel demand to Iran and eliminate the present impediments, alongside economic solutions, it is necessary to elevate the security related obstacles. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        208 - Factors Affecting the Development of Marginalization and its Social Consequences in Birjand
        Rostam Saberifar
        Outbreak of security, hygienic, and … problems has caused civil managers of Birjand to realize the existence of marginalization phenomenon within the city; and seek to detect the procedure of development and organization, specially descending social consequences چکیده کامل
        Outbreak of security, hygienic, and … problems has caused civil managers of Birjand to realize the existence of marginalization phenomenon within the city; and seek to detect the procedure of development and organization, specially descending social consequences of this issue. The research is descriptive and applicable and is implemented to target the detection of the effective factors on forming of marginalization and its specific consequences (especially social issues). Rule-based sampling of hidden populations, a sample of 300 people is selected and after data collection this sample gets developed to 400 increase the level confidence and accuracy. The required data is collected through the verified questionnaire which its perpetuity and validity were assigned. These data are analyzed within descriptive and inferential statistics, especially single variable K-square tests. The results showed that immigration from the villages which have lost their productive resources caused by different criteria, especially drought, is the most important factor for creating and developing of marginalized areas in the city. Concerning social consequences of this issue should be argued that there is a connection between the intensity of marginalization and increase of relative deprivation of marginalized people; that finally leads to spread of poverty in marginalized areas. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        209 - The Conditions of New Cities in Iran and the Important Role of Urban Planning in Constructing New Cities (Case of Study: District 14 of Tehran Municipality)
        Mohammad Reza Zandmoghadam
        10.30495/ijss.2022.20709
        Along with the increase in urban population, Iran’s new cities have faced many problems and these cities have been constructed to absorb the population overflow in the domain of these cities. The new cities are discussed as a novel experience in Iran’s urban چکیده کامل
        Along with the increase in urban population, Iran’s new cities have faced many problems and these cities have been constructed to absorb the population overflow in the domain of these cities. The new cities are discussed as a novel experience in Iran’s urban system. At first, these cities were constructed to solve Iran’s urban problems, but later, they faced peoples’ lack of satisfaction. Human’s needs can be defined in two material and mental dimensions, in which such needs must be met in an environment he is living in, and lack of meeting these needs can disrupt his life system in two physical and mental dimensions, therefor, studying the issue which is concerned with this point that where the humans can basically live in order not to disrupt his health and happiness are so crucial. According to his divine creation, the human fancies beauty and discipline, so will he have more physical and mental health and shine more efficiently in his personal and social role if he is in a neat and organized environment? What are the negative effects of life in cities where no attention has been paid to people’s needs and how will be its effectiveness? In the present research, we are after achieving and realizing the growth conditions of new cities and their negative and positive consequences through studying and generalizing the urban development of Tehran municipality, district 14. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        210 - Social Role of Users in Collection Development of Library and Information Centers
        Fatemeh Nooshinfard Ali Haji Shamsaei Alireza Tousi
        The process of collection development, collection generating and obtaining information is of basic debates in libraries and information centers which a lot of articles have been written about the methods of collection development of information as well as the applicatio چکیده کامل
        The process of collection development, collection generating and obtaining information is of basic debates in libraries and information centers which a lot of articles have been written about the methods of collection development of information as well as the application of information technology, accordingly, to this day. This article, as opposed to other articles, which are about the prevailing methods of collection development and also the application of information technology in collection of libraries development and information centers, analyses the role of knowledge management, corporate culture, extension of relations as well as the development of human resources and their social role in the expansion of information collection; and finally, some scientific and studious centers and universities in Iran which started their collection of information development and their knowledge concerning the use of knowledge management and more noticing the human resources, are presented. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        211 - Women in Contemporary Islamic Society: A Study of Iran
        Ashaq Hussain Safa Altaf
        With the overthrow of the Shah and the rise to power of Ayatollah Khomeini in 1979, Iran changed from a monarchy to an Islamic regime based on an Islamic Constitution and Islamic laws. As a result, a western stereotype of Iranian women as veiled and helpless creatures g چکیده کامل
        With the overthrow of the Shah and the rise to power of Ayatollah Khomeini in 1979, Iran changed from a monarchy to an Islamic regime based on an Islamic Constitution and Islamic laws. As a result, a western stereotype of Iranian women as veiled and helpless creatures got created. This stereotypical view has dominated public opinion since 1979 in both Western societies in general, and among western scholars in particular. Meanwhile, a remarkable development related to Iranian women has been taking place in the years after the revolution, i.e. a growth in labor force, political participation and increasing access to education. In this context it can therefore be argued that paradoxically the Islamic revival in Iran has been having a positive influence on the development of the status and the position of women in the public sphere in contemporary Iran. This paper aims to highlight the current position of women in Iran and how far they have been able to utilize the rights and privileges granted to them by the Constitution of the Islamic Republic of Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        212 - Information Technology & Social Role of Users in Collection Development of Library and Information Centers
        Samad Sabouri Ali Haji Shamsaii
        The process of collection development, collection generating and obtaining information is of basic debates in libraries and information centers which a lot of articles have been written about the methods of collection development of information as well as the applicatio چکیده کامل
        The process of collection development, collection generating and obtaining information is of basic debates in libraries and information centers which a lot of articles have been written about the methods of collection development of information as well as the application of information technology, accordingly, to this day. This article, as opposed to other articles, which are about the prevailing methods of collection development and also the application of information technology in collection of libraries development and information centers, analyses the role of knowledge management, corporate culture, extension of relations as well as the development of human resources and their social role in the expansion of information collection; and finally, some scientific and studious centers and universities in Iran which started their collection of information development and their knowledge concerning the use of knowledge management and more noticing the human resources, are presented. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        213 - The Role of Political Elite Relations in the Elites Circulation
        Parizad Bahardoost Majid Tavassoli Roknabadi Mohammadamin Erfanmanesh
        Political elite’s relations for maintaining power is an important key to analyse the government’s behaviour. This paper presents a new network policy among the Iranian political elite using Social Network Analysis Method. How do they make the network? Is the چکیده کامل
        Political elite’s relations for maintaining power is an important key to analyse the government’s behaviour. This paper presents a new network policy among the Iranian political elite using Social Network Analysis Method. How do they make the network? Is there Elite to Elite family relation based on ideological united or common interests? Network boundary is the political elites who have kinship relationship between themselves. The data were gathered by studying documents, biographies, interview, and web pages of Iranian political elites. We found “Marriage” is a new policy for raising, gaining and holding the power. We found there are 88 family groups and 1193 political elites who have family ties. The largest group consists of reformers and conservatives and has 690 actors. There are a strong family relation and weak elite circulation. The relationship between political elites is based on the concentration of power, wealth, and information in an intra-group network, so that the positioning of each group according to its structural position in the power layers (centre, half-perimeter, around). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        214 - Validating Organizational Silence Questionnaire at Ministry of Youth Affairs and Sports of Iran
        Salah Naghshbandi Nazanin Rasekh Fahimeh Mohammadhassan
        The purpose of the present study was to determine validity and reliability of Persian version of organizational silence questionnaire. The population was all employees of ministry of youth affairs and sports of Iran. Due to the population size, total population sampling چکیده کامل
        The purpose of the present study was to determine validity and reliability of Persian version of organizational silence questionnaire. The population was all employees of ministry of youth affairs and sports of Iran. Due to the population size, total population sampling method was used in which sample size is the same with population size. To collect information Vacola and Bouradas questionnaire (2005) was used. This questionnaire is consisting of three components including top management attitude toward organizational silence, supervisors' attitude toward organizational silence, and communication opportunities. Face and content validity of questionnaires were discussed and confirmed by university professors and experts. And using Cronbach's alpha coefficient, the reliability was calculated in a case study in which the reliability is 0.90. To describe statistical data, descriptive indicators was used and to determine construct validity, confirmatory factor analysis was used. The results showed that based on relations and significant levels, all the questions had significant relationship with factors and could be an appropriate predictor for their factors. Regarding to the results of this research, Persian version of organizational silence questionnaire has acceptable level of reliability and validity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        215 - The Role of Government and Local Actors in the Tourism Industry Development in Iran: An Unsuccessful Intervention Model
        Saman Yousefvand
        This study designed to give us a better understanding of the experiences and mechanism of the Government intervention in tourism industry development in Iran. This study is mainly focused on the government relations With local community According to their acceptance or چکیده کامل
        This study designed to give us a better understanding of the experiences and mechanism of the Government intervention in tourism industry development in Iran. This study is mainly focused on the government relations With local community According to their acceptance or disagreement with tourism development project in their region. Having used Phenomenology Strategy in order to understand the existing experiences of the local people from ethno-development point of view, as well as the factors contributing to a successful intervention, a series of semi-structured interviews ,and focus groups discussions conducted with managers and local communities, as local actors, involved in the development plan. After that, a number of categorized themes were extracted From the data analysis. The research findings reveal that state- managed interventional development not only was not approved and supported by local community but also it was bitterly opposed and caused some tension among the dwellers as state intervention set up and its top- down manner dose not account for the local dwellers real needs and wishes. This issue provoked a conflict between the government’s benefits on the one hand and local community on the other hand. Hence ideal intervention for local community asks for collaboration and responsible measures on behalf of all stakeholders including government, local community members, and tourists. This process as well realizes the local actor’s key role in supervision, cooperation and management through local councils and association, as well as interface organization. As any attempt on the state side can come to a total failure and will leave counter effective results. It also can be costly for economy in case it is not Supposed by the local community. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        216 - The Role of the Rashidian Brothers in the Development of Iranian Cinema (1945-1979)
        Mahnaz Mohammadi Mohammad Kalhor Fereshteh Sadat Ettefaghfar
        10.30495/IJSS.2022.70416.1361
        The events of September 1931 had a profound effect on the political and social sphere of Iran, the relatively open political atmosphere led to the re-emergence of liberal and opportunistic individuals and political forces. The Rashidian brothers, including Saifullah, Qu چکیده کامل
        The events of September 1931 had a profound effect on the political and social sphere of Iran, the relatively open political atmosphere led to the re-emergence of liberal and opportunistic individuals and political forces. The Rashidian brothers, including Saifullah, Qudratullah, and Asadullah, were among the opportunists who, to gain economic benefits in addition to cooperating with the British Embassy, ​​began their activities in the field of cinema. The establishment of Rex and Homay Cinema, their management, and the import of foreign films were among the activities that the Rashidian brothers engaged in for more than three decades. After the coup of 28 August, they expanded their activities in the field of cinema. Therefore, this study seeks to clarify the nature of their activities, nature, and goals in this field, while using the historical research method based on data analysis. It will also reveal how these people benefited from cinema to gain power, wealth, and social status. The main question is what activities the Rashidian brothers did in the field of cinema to gain power, wealth, and especially social status, and what goals they pursued in this regard. Among the findings of this study, we can point to the use of cinema by Rashidians as a factor of influence and soft power. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        217 - An Anthropological Study on the Origin and Content of Ta’zieh
        Jalaleddin Rafifar Asghar Shirmohammadi
        Ta’zieh is an intertwined set of traditional Iranian music, Iranian classic poetry and Shabih-khani (speech-visual intertwined narration). The central theme (or subject) of Ta’zieh is representation of siege and massacre of Karbala desert Iranian traditions چکیده کامل
        Ta’zieh is an intertwined set of traditional Iranian music, Iranian classic poetry and Shabih-khani (speech-visual intertwined narration). The central theme (or subject) of Ta’zieh is representation of siege and massacre of Karbala desert Iranian traditions are used to illustrate and retell events commensurate with [the quality of] events and dialogues in the Ta’zieh scene. In other words, Iranian folk culture is dominant on these stories it seems that representation as a human talent, is an element which at the base of Iranians social life conditions, is considered as the origin or the element of beginning of history of Tazieh. It should be noted that, this meaning is not limited to Iranians. Meta representation is an asset which is equally in the mind of all humans. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        218 - Comparison of the America Object in the Two Iranian Presidents (Hashmi Rafsanjani and Khatami) Discourses
        Mehrdad Navabakhsh Ibrahim Motaghi Maryam Jamshidi
        10.30495/ijss.2022.20712
        In the post-colonial years and during years America becoming a superpower, the anti-Americanism approach compared to the Americanism approach, became more intense in the world. After the victory of the Islamic Revolution, also Iran and the United States’ relations چکیده کامل
        In the post-colonial years and during years America becoming a superpower, the anti-Americanism approach compared to the Americanism approach, became more intense in the world. After the victory of the Islamic Revolution, also Iran and the United States’ relations completely changed from Americanism to anti-Americanism due to the events happened between the two countries. In this article, according to the anti-American approach of the Islamic Revolution of Iran discourse, the two presidents of Iran’s dialogue, namely Mr. Hashemi Rafsanjani and Mr. Khatami, have been analyzed in the face of America, after the imposed war. The research method used in this article is Lacla and Mofe‘s discourse analysis. According to the results of this research, Khatami's priority in his foreign policy was to seek better relations with the West, but based on mutual respect and interests. For this reason, the level of hostility of Khatami's political discourse in the face of America, like Hashemi's, was competition. Yet, the difference was that, unlike Hashemi, Khatami did not address the US government, and his main audience in this regard was the US people instead of the US government. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        219 - Qualitative Analysis of the Status of Bureaucracy in Iran based on Weber’s Viewpoint
        Azam Raghimi Mohammad Hossein Pouriani Alireza Mohseni Tabrizi
        10.30495/IJSS.2022.70762.1363
        Max Weber's bureaucracy theory, which includes traditional structures to management and administrative system, is one of the most significant theories acknowledge to administrative knowledge. The concept of bureaucracy in Weber's opinion means that the desired organizat چکیده کامل
        Max Weber's bureaucracy theory, which includes traditional structures to management and administrative system, is one of the most significant theories acknowledge to administrative knowledge. The concept of bureaucracy in Weber's opinion means that the desired organizational form, which is reasonably designed is very efficient, follows principles and logic and order and is based on legitimate authority. This article by using of the grounded theory is trying to address pathology of the bureaucracy system in Iran and its cause and effects based on Weber's viewpoint. The study subject of sociologists and senior managers of several organizations in Tehran which were 30 people through theoretical and targeted sampling to the extent that theoretical saturation was achieved. The data collection tool was a semi structured interview with 10 questions. Based on this situation, casual conditions, underlying conditions and intervening conditions, strategic and sociological consequences of the bureaucracy structure in Iran and effects of its important factors were analyzed. Finally, after analyzing the data based on G.T.M structure, the paradigm model was obtained and adjusted. The research findings indicate that the structure of Iranian bureaucracy is different from the traditional rational model. Based on Weber's bureaucracy theory, in terms of the existence of a hierarchy of authority and division of labor, it is closer to the rational model, but in terms of following the rules and regulations, valuing the expertise and the merit system is far from this pattern. Consequently, in order to make the structure of Iran bureaucracy more efficient, it was recommended to adapt between the structure of the bureaucracy with Iranian-Islamic values and cultural characteristics that are richer and more rational (strong tendency towards success and performance, caring for human dignity, beliefs and attentions to Islamic values, avoiding favoritism, valuing rationality and hard work and seriousness) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        220 - Rural Women’s Experiences with Money and Developmental Intervention: A Case Study in Semnan Province
        Soheila Alirezanejad
        This article tries to analyze the interaction between the implementation of a microfinance project in a rural area and the social and cultural infrastructure prevailing in the project site. In 2000, 53 women in a small village in central Iran formed an association of be چکیده کامل
        This article tries to analyze the interaction between the implementation of a microfinance project in a rural area and the social and cultural infrastructure prevailing in the project site. In 2000, 53 women in a small village in central Iran formed an association of beekeepers with the support of a developmental intervention promoting microfinance as a strategy for poverty alleviation. Because of its initial success the association attracted national and international donors. Internal and external tensions, however, led the association to break up in 2010. After breaking up, they came together based on new smaller groups after two years; but in 2016 just a few of them were making money. My questions are these: What were the socio-cultural conditions that made it difficult for these women to continue working as a team? Why only a few of them are making money in final situation? Employing a mixed method, this paper attempts to answer these questions. Observation showed that two basic attributes, age and education of the association’s members, polarized the members into two categories, intensifying growing mistrust among the members of the association. Additionally, the diminishing trust among the members was exacerbated by the unintended consequences of different stakeholders’ and donors’ treatment of the association’s members. A combination of these factors led to the break-up of the association into five smaller groups after ten years. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        221 - Investigating the Factors Affecting Efficiency and Development of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Institution
        Shohreh Kheradpisheh Rashid Zolfaghari Zaferani Samad Karimzadeh
        Often human beings are the most important factor in achieving organizational goals in organizational systems, especially cultural heritage, handicrafts, and tourism, , because other resources available to the organization alone cannot achieve organizational goals, and m چکیده کامل
        Often human beings are the most important factor in achieving organizational goals in organizational systems, especially cultural heritage, handicrafts, and tourism, , because other resources available to the organization alone cannot achieve organizational goals, and many factors affect human beings to develop institution. Therefore, the current paper aims at investigating the factors affecting the efficiency and development of cultural heritage, handicrafts and tourism institution. We will examine the cultural heritage, handicrafts and tourism institution, following the explanation of the conceptual space of the research subject. According to the thematic documents presented in the paper, this is a descriptive-analytical paper. Data was collected using library sources. The findings indicate that various contexts and factors have been influential in the efficiency and development of cultural heritage, handicrafts and tourism institution. The development and structural changes of the cultural heritage, handicrafts and tourism institution‎ have been affected by the cultural, social, political and economic developments and events. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        222 - Critical Review of the Iranian Attempts towards the Development of Alternative Sociologies
        Mohammad Amin Ghaneirad
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        223 - Rural Development in Contemporary Iran 1950-2010
        Mostafa Azkia Eric Hooglund
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        224 - Perceptions of the Faculty Members of Social Science Groups about the Challenges of Using Digital Information Resources and Libraries: A Case Study of Islamic Azad University
        Sedigheh Mohammadesmaeil
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        225 - Pathology And Providing a Model Of The Development Of Administrative Ethics In Governmental Organizations (Case Study: Iranian Governmental Bank)
        Javad Shamsipour Abolhassan Faghihi Reza Najaf Beigi mohammad javad kameli
        10.30495/ijfaes.2023.73912.10138
        This study aimed to pathologies and presents a model for the development of administrative ethics in Iranian state banks which was basic research of the mixed method. For qualitative data analysis, thematic theory and for quantitative data analysis, structural equations چکیده کامل
        This study aimed to pathologies and presents a model for the development of administrative ethics in Iranian state banks which was basic research of the mixed method. For qualitative data analysis, thematic theory and for quantitative data analysis, structural equations were used. The statistical population of the qualitative section consisted of members of the board of directors and senior managers of credit and human resources departments of state-owned banks, 22 of whom were purposefully selected for semi-structured interviews. The statistical population of the quantitative section consisted of staff and staff managers and experts of state banks, 300 of whom were randomly selected for relationships between variables based on Cochran's formula. The results showed that the development of administrative ethics model in Iranian state banks consists of 437 themes, 322 primary concepts, 17 concepts and 3 main themes, which are the most significant components; "individual dimension", "organizational dimension" and "environmental dimension". پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        226 - The Relationship between Returns to Scale and Size of Companies using Data Envelopmment Analysis in Iranian Insurance Companies
        Elham Sadeghi Mohsen Rostami Malkhalife Mohammadreza Miri Lavasani Mohamadhamed Khanmohamadi
        The insurance industry due to its mission is considered one of the important and basic industries in the country, and it is very important to determine and recognize the current performance of companies in this industry in order to provide the basis for continuous impro چکیده کامل
        The insurance industry due to its mission is considered one of the important and basic industries in the country, and it is very important to determine and recognize the current performance of companies in this industry in order to provide the basis for continuous improvement while evaluating their performance compared to other companies. One of the performance evaluation criteria is return to scale, so that by recognizing it, it is possible to create a basis for improving the performance of companies. Therefore, the present study is aimed to investigate whether there is a relationship between returns to scale and company size in Iranian insurance companies or not. For this purpose, first the technical efficiency condition is calculated using three CCR, BCC and NIRS models, and then, return to scale of insurance companies is extracted with the Fare and Grosskopf method in three periods of 2017, 2018 and 2019. The comparison of the returns to scale of companies with their size indicated that the majority of companies in the industry operate with increasing or decreasing returns to scale and in all three periods only 15% of companies have constant returns to scale. Also, the results of the calculations showed that the insurance companies with small and medium market value have increasing returns to scale; thus, there is a potential to grow and expand their activities. Also, the increasing returns to scale in such companies are incentives for small and medium-sized companies to merge and take benefit of better cost economies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        227 - Design and Formulate a Conceptual Framework for Sustainable Development in Iranian Governmental Banks with the Delphi Technique and Shannon Entropy Approach
        mohamad ali jafari gorji Reza Najaf Beigi Abolhassan Faghihi mohammad javad kameli
        10.30495/ijfaes.2023.73510.10133
        Sustainable development is one of the most important driving forces of business strategies and the banks have taken steps to implement principles of sustainability and move toward being sustainable. The aim of present study was design and formulate a conceptual framewor چکیده کامل
        Sustainable development is one of the most important driving forces of business strategies and the banks have taken steps to implement principles of sustainability and move toward being sustainable. The aim of present study was design and formulate a conceptual framework for sustainable development in Iranian governmental banks. The present study was a basic research in terms of purpose that conducted by mixed method in exploratory model of Model based Development Tool, whereby in qualitative the grounded theory was used, and in quantitative the Delphi method and Shannon Entropy were employed. In qualitative, the population consisted all experts of sustainable development and board members of banks, as well as, senior managers of credit and human resources departments in Iranian governmental banks. And in quantitative, among the staff managers of Iranian governmental banks who held M.A degree or higher, 10 managers were selected by convenience sampling method. The results showed that, elites believe that the highest weights go to consequences (0.499), strategies (0.457), intervening conditions (0.450), core category (0.417), context conditions (0.416) and causal conditions (0.248) in the sustainable development of Iranian governmental banks, respectively. The banking sustainable development as an effective solution for using natural resources, minimizing effect of environmental pollutions, making the environment resilient to natural disasters, and managing environment and natural capitals to prevent physical incidents. Managers of Iranian governmental banks should be familiar with the goals and plans of sustainable banking and place it at the top of the vision and mission of the banking industry. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        228 - جهانی‌شدن؛ فرصت یا تهدیدی برای سلامت؟ (مورد کاوی ایران)
        ابوالقاسم گل خندان مهدی رستمی
        مقدمه: بخش سلامت به‌رغم عمومی ‌بودن و طبیعت غیرتجاری‌اش، به‌ میزان قابل توجهی تحت تأثیر جهانی‌شدن قرار گرفته است. جهانی‌شدن به‌واسطه‌ی برداشته‌شدن مرزهای گمرکی، ایجاد بازارهای مشترک، رشد و توزیع درآمد و ...، می‌تواند به ‌طور مستقیم بر سلامت تأثیرگذار باشد؛ علاوه بر آن، چکیده کامل
        مقدمه: بخش سلامت به‌رغم عمومی ‌بودن و طبیعت غیرتجاری‌اش، به‌ میزان قابل توجهی تحت تأثیر جهانی‌شدن قرار گرفته است. جهانی‌شدن به‌واسطه‌ی برداشته‌شدن مرزهای گمرکی، ایجاد بازارهای مشترک، رشد و توزیع درآمد و ...، می‌تواند به ‌طور مستقیم بر سلامت تأثیرگذار باشد؛ علاوه بر آن، جهانی‌شدن به‌واسطه عواملی هم‌چون تأثیر بر روی فرهنگ و آداب و رسوم، بر عرصه‌ی سلامت تأثیرگذار است. لذا، هدف این مطالعه بررسی اثر جهانی‌شدن بر روی سلامت در ایران می‌باشد. روش پژوهش: این مطالعه با استفاده از داده‌های سری زمانی 1390 - 1358 به بررسی رابطه‌ی پویای بلندمدت و کوتاه‌مدت بین شاخص‌های سلامت، شاخص‌های جهانی‌شدن، درآمد سرانه و سرانه‌ی پزشک پرداخته است. به این منظور از آزمون هم‌گرایی کرانه‌ها و مدل خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی (ARDL) استفاده شده است. هم‌چنین، تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزارهای Eviews و Microfit انجام شده است. یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از مدل ARDL، جهانی‌شدن کل، جهانی‌شدن اقتصادی، جهانی‌شدن اجتماعی، درآمد سرانه و سرانه‌ی پزشک، شاخص‌های سلامت را در کوتاه‌مدت و بلندمدت بهبود می‌بخشند، در حالی‌که تأثیر جهانی‌شدن سیاسی بر شاخص‌های سلامت در کوتاه‌مدت و بلندمدت بی‌معناست. یک درصد افزایش در شاخص جهانی‌شدن کل، امید به زندگی را در کوتاه‌مدت و بلند‌مدت به‌ترتیب 03/0 و 14/0 درصد افزایش و نرخ مرگ ‌و میر کودکان زیر 5 سال را در کوتاه‌مدت و بلند‌مدت به‌ترتیب 07/0 و 29/0 درصد کاهش می‌دهد. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که جهانی‌ شدن اقتصادی به‌ طور قابل توجه‌ای نسبت به سایر جنبه‌های جهانی‌شدن، شاخص‌های سلامت را بهبود می‌بخشد؛ لذا، حرکت به ‌سمت اقتصاد باز می‌تواند بر ارتقای سلامت افراد جامعه مؤثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        229 - عوامل موثر بر کارآفرین شدن دانشگاه‌های علوم‌پزشکی در نظام آموزش عالی ایران
        جواد مقدسی معصومه کیکاوسی آرانی لیلا کیکاوسی آرانی
        مقدمه: فرآیند کارآفرین شدن دانشگاه‌ها به منظور تضمین توسعه دانشگاه و جامعه اجتناب‌ناپذیر است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر در کارآفرین شدن دانشگاه‌های علوم پزشکی در نظام آموزش عالی ایران انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی بود. جامعه آماری شام چکیده کامل
        مقدمه: فرآیند کارآفرین شدن دانشگاه‌ها به منظور تضمین توسعه دانشگاه و جامعه اجتناب‌ناپذیر است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر در کارآفرین شدن دانشگاه‌های علوم پزشکی در نظام آموزش عالی ایران انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی بود. جامعه آماری شامل صاحبان فرآیند کارآفرینی در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در سال‌های 94-1393 بود (497=N). نمونه آماری، بر اساس جدول مورگان 217 نفر بود که به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه پژوهش‌گر ساخته با ضریب آلفای کرونباخ 93/0 استفاده شد. داده‌های آماری پس از گردآوری با روش تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل گردید. یافته‌ها: از دیدگاه صاحبان فرآیند 9 عامل در کارآفرین شدن دانشگاه‌ها موثرند که در مجموع 658/54 درصد از کل واریانس داده‌ها را تبیین می‌نمود. بیشترین قدرت تبیین معادل 08/12 درصد از کل واریانس داده‌ها مربوط به عامل اول (مد نظر قرار دادن کارآفرینی به عنوان اولویت استراتژیک دانشگاه) و کمترین قدرت تبیین معادل 934/1درصد از کل واریانس داده‌ها مربوط به عامل نهم (برنامه‌ریزی درسی دانشگاهی) بود. نتیجه‌گیری:کارآفرین شدن دانشگاه‌های علوم پزشکی نیاز به برنامه‌ریزی و مدیریت عوامل شناسایی شده به خصوص در زمینه اولویت‌های استراتژیک دارد.مقدمه: فرآیند کارآفرین شدن دانشگاهها به منظور تضمین توسعه دانشگاه و جامعه اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضربا هدف شناسایی عوامل‌ موثر در کارآفرین شدن دانشگاه‌های علوم پزشکی در نظام آموزش عالی ایران انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی_ پیمایشی بود. جامعه آماری شامل صاحبان فرآیند کارآفرینی در دانشگاههای علوم پزشکی کشور در سالهای 94-1393 بود(497=N). نمونه آماری، بر اساس جدول مورگان 217 نفر بود که به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه پژوهشگرساخته با ضریب آلفای کرونباخ 93/0 استفاده شد. داده‌های آماری پس از گردآوری با روش تحلیل‌عاملی‌اکتشافی تحلیل گردید. یافته ها: از دیدگاه صاحبان فرآیند 9 عامل در کارآفرین شدن دانشگاه‌ها موثرند که در مجموع 658/54 درصد از کل واریانس داده‌ها را تبیین می‌نمود. بیشترین قدرت تبیین معادل 08/12 درصد از کل واریانس داده‌ها مربوط به عامل اول (مدنظر قرار دادن کارآفرینی به عنوان اولویت استراتژیک دانشگاه)و کمترین قدرت تبیین معادل 934/1درصد از کل واریانس داده‌ها مربوط به عامل نهم (برنامه‌ریزی درسی دانشگاهی) بود. نتیجه گیری:کارآفرین شدن دانشگاه های علوم پزشکی نیاز به برنامه ریزی و مدیریت عوامل شناسایی شده به خصوص در زمینه اولویت های استراتژیک دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        230 - تعیین‌کنندگان قوی هزینه‌های بخش سلامت در ایران: رویکرد متوسط‌گیری مدل بیزی
        محمد علیزاده ابوالقاسم گل خندان
        مقدمه: شناسایی عوامل و فاکتورهای تأثیرگذار بر هزینه‌های سلامت می‌تواند در تعیین بهترین سیاست‌ها برای کنترل و مدیریت هزینه‌های سلامت مفید و مؤثر باشد. مطالعات گذشته در این زمینه با فرض اطمینان مدل انجام شده است؛ در حالی‌که، عدم توجه به مسئله نااطمینانی مدل می‌تواند منجر چکیده کامل
        مقدمه: شناسایی عوامل و فاکتورهای تأثیرگذار بر هزینه‌های سلامت می‌تواند در تعیین بهترین سیاست‌ها برای کنترل و مدیریت هزینه‌های سلامت مفید و مؤثر باشد. مطالعات گذشته در این زمینه با فرض اطمینان مدل انجام شده است؛ در حالی‌که، عدم توجه به مسئله نااطمینانی مدل می‌تواند منجر به تورش و عدم کارایی در برآورد پارامترها شود که نتیجه آن پیش‌بینی‌های نامناسب و استنتاج آماری نادرست است. بنابراین، هدف اصلی این مطالعه شناسایی تعیین‌کنندگان قوی هزینه‌های بخش سلامت در ایران تحت نااطمینانی مدل می‌باشد. روش پژوهش: این مطالعه با استفاده از اطلاعات و داده‌های آماری 22 متغیر که بر اساس مبانی نظری و مطالعات تجربی بر هزینه‌های بخش سلامت مؤثرند، به شناسایی تعیین‌کنندگان قوی این هزینه‌ها در ایران طی سال‌های 1392-1358 پرداخته است. به این منظور از رویکرد متوسط‌گیری بیزی برآوردهای کلاسیکی (BACE) (به‌دلیل ویژگی‌های مناسب برای در نظر گرفتن فرض عدم اطمینان مدل)، استفاده شده است. هم‌چنین، تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزار R انجام شده است. یافته‌ها: برآورد 40000 رگرسیون و میانگین‌گیری بیزی از ضرایب، نشان می‌دهد که متغیرهای درآمد سرانه با احتمال 98/0 و ضریب 70/0، نرخ شهرنشینی با احتمال 93/0 و ضریب 25/1، سرانه هزینه‌های عمومی سلامت با احتمال 83/0 و ضریب 29/0، بار تکفل با احتمال 50/0 و ضریب 27/0، سرانه‌ی پزشک با احتمال 49/0 و ضریب 20/0 و نرخ بیکاری با احتمال 38/0 و ضریب 07/0-، غیرشکننده و قوی می‌باشند. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن می‌باشد که مهم‌ترین تعیین‌کنندگان هزینه‌های بخش سلامت در ایران به‌ترتیب عبارت‌اند از: درآمد سرانه، نرخ شهرنشینی، سرانه هزینه‌های بهداشت عمومی، بار تکفل، سرانه‌ی پزشک و نرخ بیکاری. اثر تمام این متغیرها بر سرانه‌ هزینه‌های بخش سلامت در بلندمدت حتمی و قوی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        231 - علل مرگ و میر بیماران بستری در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه‌های علوم پزشکی استان سمنان بر اساس طبقه‌بندی بین‌المللی بیماری‌ها
        محمدعلی جهانی تیجی فاطمه زهرا اسکندری شهربانو محمودجانلو قهرمان محمودی
        مقدمه: شناسایی روند و علل مرگ و میر می‌تواند مبنای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بهداشتی و درمانی در جامعه باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین علل مرگ ومیر بیماران بستری در بیمارستان بر اساس طبقه بندی بین‌المللی بیماری‌ها بوده است. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی - تحلیلی به صورت گ چکیده کامل
        مقدمه: شناسایی روند و علل مرگ و میر می‌تواند مبنای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بهداشتی و درمانی در جامعه باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین علل مرگ ومیر بیماران بستری در بیمارستان بر اساس طبقه بندی بین‌المللی بیماری‌ها بوده است. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی - تحلیلی به صورت گذشته‌نگر انجام شد. جامعه آماری پژوهش بیماران بسـتری فوت شده در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه‌های علوم پزشکی استان سمنان از سال 1390 لغایت 1394 بوده است. روش نمونه‌گیری سرشماری بوده، ابزار جمع‌آوری داده‌ها چک‌لیستی بود که از سامانه ثبت مرگ معاونت درمان دانشگاه‌ها استخراج گردید. داده‌ها پس از جمع‌آوری در نرم‌افزار20 SPSSوارد و سپس با استفاده از آزمون آماری در سطح معنی‌داری p≤0.05 تحلیل گردید. یافته‌ها: تعداد مرگ ثبت شده 8270 مورد ، تعداد مرگ و میر شهرنشینان (76/3 %)6307 مورد، مردان (53/8 %)4450 مورد بوده است. بیشترین فراوانی مرگ و میربه ترتیب برای بیماری‌های دستگاه گردش خون (38/7%) 3201، سرطان ها (15/5%) 1278 و بیماری‌های دستگاه تنفسی (10/5%) 865 مورد بوده است. بین مرگ و میرها با جنسیت، محل سکونت و رده‌های سنی رابطه معنی‌داری وجود داشته است (p<0.001). بین فصول مختلف از لحاظ مرگ و میر ارتباط معنی داری وجود داشته است (p<0.001). نتیجه‌گیری: بیماری‌های مزمن و غیرواگیر اصلی‌ترین عامل مرگ و میر شناخته شده‌اند که سیاست‌گذاران نظام سلامت می‌توانند از طریق برنامه‌های غربالگری، توانمندسازی مردم و وضع قوانین و مقررات در راستای ترویج شیوه زندگی سالم ، زمینه کاهش این بیماری‌ها را فراهم سازند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        232 - بررسی اثر نرخ ارز بر تراز پرداخت صنعت دارویی ایران: رهیافت تصحیح خطای برداری
        سارا معصوم زاده مهدی شیرافکن
        مقدمه: بررسی اثر نواسانات نرخ ارز بر تراز پرداخت‌ها از اهمیت ویژه‌ای در ادبیات اقتصادی برخوردار است. یکی از زیر بخش‌های تراز پرداخت‌ها، تراز پرداخت دارویی می‌باشد. این مطالعه به دنبال شناسایی اثرات تغییر نرخ ارز بر تراز پرداخت صنعت دارویی ایران می‌باشد. روش پژوهش: برای چکیده کامل
        مقدمه: بررسی اثر نواسانات نرخ ارز بر تراز پرداخت‌ها از اهمیت ویژه‌ای در ادبیات اقتصادی برخوردار است. یکی از زیر بخش‌های تراز پرداخت‌ها، تراز پرداخت دارویی می‌باشد. این مطالعه به دنبال شناسایی اثرات تغییر نرخ ارز بر تراز پرداخت صنعت دارویی ایران می‌باشد. روش پژوهش: برای بررسی موضوع حاضر از روش تصحیح خطای برداری استفاده شده و به این منظور از داده‌های آماری طی سال‌های 1391-1371 استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که وجود منحنی جی در تراز پرداخت این صنعت مورد تایید است. به‌ طوری‌که با افزایش نرخ ارز، تراز پرداخت صنعت دارویی در دوره‌های ابتدایی رو به وخامت گذاشته و بعد از گذشت چند دوره، افزایش نرخ ارز، باعث افزایش درآمدهای صادرات کشور از این صنعت شده و تراز پرداخت بهبود می‌یابد. با توجه به نتایج تجزیه واریانس می‌توان اذعان نمود که تغییرات صادرات و واردات صنعت دارویی به‌صورت عمده ناشی از تغییرات نرخ ارز بوده و به ترتیب0/19 و 0/016 تغییرات توابع مذکور ناشی از تغییرات نرخ ارز بوده است. هم‌چنین تغییرات تراز پرداخت این صنعت ناشی از تغییرات درآمد خارج کشور می‌باشد و میزان اثر پذیری از تغییرات درآمد خارج 0/25 می‌باشد. نتیجه‌گیری: افزایش نرخ ارز باعث بهتر شدن تراز تجاری صنعت دارویی کشور در دوره‌های پایانی شوک‌های ارزی شده است. هم‍‌چنین تغییرات تولید ناخالص خارج از کشور بیشترین تاثیر را بر نوسان تراز تجاری دارویی ایران داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        233 - رابطه بین تفکر استراتژیک و عملکرد سازمانی مدیران میانی و ارشد سازمان بیمه سلامت ایران
        میترا عزیزی مهرنوش جعفری سید مجتبی حسینی
        مقدمه: متفکران استراتژیک به توسعه و ایجاد استراتژی کمک می‌کنند که می‌تواند به رهبران سازمانی امکان ایجاد ایده‌هایی را بدهد که بتوانند سازمان را به مزیت رقابتی پایدار برسانند. متفکران استراتژیک که استراتژی را اجرا می‌کنند احتمال بیشتری برای اجرای موفقیت آمیز استراتژی و ب چکیده کامل
        مقدمه: متفکران استراتژیک به توسعه و ایجاد استراتژی کمک می‌کنند که می‌تواند به رهبران سازمانی امکان ایجاد ایده‌هایی را بدهد که بتوانند سازمان را به مزیت رقابتی پایدار برسانند. متفکران استراتژیک که استراتژی را اجرا می‌کنند احتمال بیشتری برای اجرای موفقیت آمیز استراتژی و بهبود عملکرد سازمانی دارند. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه بین تفکر استراتژیک و عملکرد سازمانی مدیران میانی و ارشد سازمان بیمه سلامت ایران به انجام رسید. روش پژوهش: پژوهش حاضر، یک تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق، مدیران ارشد و میانی سازمان بیمه سلامت ایران با حجم نمونه 160 نفری بودند. ابزار مورد استفاده دو پرسشنامه تفکر استراتژیک و عملکرد سازمانی بود. برای تحلیل نتایج، پس از استخراج داده‌های جمع آوری شده از پرسشنامه به کمک نرم افزار SPSS و از طریق آزمون‌های همبستگی پیرسون و کندال و جداول فراوانی و نمودار پراکنش برای آمار توصیفی استفاده شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج مدیران مورد مطالعه در تفکر استراتژیک و عملکرد سازمانی وضعیت خوبی را دارا شدند. هم‌چنین رابطه معنی داری بین تفکر استراتژیک و عملکرد سازمانی و ابعاد 5 گانه تفکر استراتژیک با عملکرد سازمانی وجود داشت (0.05>P). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج ارتقاء بیشتر و تقویت این نوع تفکر در بین مدیران در ارتباط با دیدگاه کل نگر پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        234 - پیش‌بینی سرانه مخارج بهداشتی در ایران تا افق 1420 با استفاده از الگوریتم‌های ژنتیک و بهینه‌سازی انبوه ذرات
        ابوالقاسم گل خندان سمیه صحرائی
        مقدمه: پیش‌بینی روند سرانه مخارج بهداشتی می‌تواند در تعیین بهترین سیاست‌ها برای تأمین مالی و مدیریت هزینه‌های سلامت، مفید و مؤثر باشد. بر این اساس، هدف اصلی این مطالعه پیش‌بینی روند سرانه مخارج بهداشتی در ایران بود. روش پژوهش: این مقاله با استفاده از مبانی نظری در زمینه چکیده کامل
        مقدمه: پیش‌بینی روند سرانه مخارج بهداشتی می‌تواند در تعیین بهترین سیاست‌ها برای تأمین مالی و مدیریت هزینه‌های سلامت، مفید و مؤثر باشد. بر این اساس، هدف اصلی این مطالعه پیش‌بینی روند سرانه مخارج بهداشتی در ایران بود. روش پژوهش: این مقاله با استفاده از مبانی نظری در زمینه تابع مخارج بهداشتی و به‌کارگیری آن با دو ابزار الگوریتم ژنتیک (GA) و الگوریتم بهینه‌سازی انبوه ذرات (PSO)، به شبیه‌سازی تابع سرانه مخارج بهداشتی ایران طی سال‌های 1394-1358 در قالب سه معادله خطی، نمایی و درجه دوم پرداخت و سپس با استفاده از معیارهای انتخاب مدل رقیب، الگوریتم و مدل برتر انتخاب و اقدام به پیش‌بینی میزان سرانه مخارج بهداشتی تا سال 1420 شد. تحلیل داده‌ها نیز به کمک نرم‌افزار MATLAB نسخه R2016b صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج پیش‌بینی نشان‌دهنده آن بود که سرانه مخارج بهداشتی در ایران با شیب افزایشی تا سال 1420 افزایش خواهد یافت. به‌گونه‌ای که میزان این مخارج از مقدار 1081 دلار (بر اساس قیمت‌های ثابت سال 2011) در سال 1394 به میزان 2628 دلار در سال 1420 خواهد رسید (چیزی حدود 2/5 برابر). نتیجه‌گیری: با توجه به مقادیر پیش‌بینی‌شده سرانه مخارج بهداشتی تا افق 1420، سیاست‌گزاران بخش سلامت بایستی تدابیر لازم را برای تأمین مالی مخارج این بخش اتخاذ کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        235 - رابطه مدیریت اسلامی ایرانی و توسعه منابع انسانی با نقش میانجی شایسته‏سالاری و پاسخگویی (مطالعه موردی: بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دولتی استان آذربایجان غربی)
        مسعود قهرمانی بهروز عثمان زاده
        مقدمه: مدیریت اسلامی ایرانی (مدیریت حَفِیظٌ عَلِیمٌ) مبتنی بر الگوی پایه‌ای پیشرفت است که غایات، ارزش‌ها، هدف‌ها، و روش‌های آن از اصول و مبانی اسلام مایه گرفته و توسط متفکران ایرانی، به منظور تحولِ مطلوبِ عرصه‌های راهبردی فکر، علم، معنویت، و زندگی انسانی؛ طراحی شده است. چکیده کامل
        مقدمه: مدیریت اسلامی ایرانی (مدیریت حَفِیظٌ عَلِیمٌ) مبتنی بر الگوی پایه‌ای پیشرفت است که غایات، ارزش‌ها، هدف‌ها، و روش‌های آن از اصول و مبانی اسلام مایه گرفته و توسط متفکران ایرانی، به منظور تحولِ مطلوبِ عرصه‌های راهبردی فکر، علم، معنویت، و زندگی انسانی؛ طراحی شده است. هدف، بررسی رابطه مدیریت اسلامی ایرانی و توسعه منابع انسانی با نقش میانجی شایسته سالاری و پاسخگویی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دولتی استان آذربایجان غربی، است. روش پژوهش: هدف کاربردی و روش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری شامل 136 نفر از مدیران سطح اول و دوم در بیست و دو بیمارستان و مرکز درمانی دولتی استان آذربایجان غربی که 100 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده، انتخاب شد. گرد آوری داده‌ها بوسیله پرسشنامه‌های محقق ساخته مدیریت اسلامی ایرانی مساح و همکاران (1390) با ضرایب پایایی 0/978، و استاندارد توسعه منابع انسانی نیکرسون ایربای (1998) 0/849، شایسته سالاری انصاری (1393) 0/945، پاسخگویی باونز (2005) 0/857 انجام شد. آمار توصیفی و استنباطی، نرم‌افزار تحلیل آماری Smart pls، روش معادلات ساختاری استفاده گردید. یافته‌ها: مدیریت اسلامی ایرانی با واسطه شایسته سالاری و پاسخگویی، قادر به تبیین بیش از 23 درصد تغییرات توسعه منابع انسانی در بیمارستان ها و مراکز درمانی دولتی استان آذربایجان غربی است. بین مدیریت اسلامی ایرانی و شایسته سالاری، مدیریت اسلامی ایرانی و پاسخگویی، شایسته سالاری و توسعه منابع انسانی، پاسخگویی و توسعه منابع انسانی ارتباط مستقیم و مثبت وجود دارد. نتیجه‌گیری: الگوی رابطه مدیریت اسلامی ایرانی و توسعه منابع انسانی با نقش میانجی شایسته سالاری و پاسخگویی، ترسیم شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        236 - شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت با استفاده از تکنیک دیمتل
        زین العابدین شیخ بگلو کاوه تیمورنژاد حسن گیوریان یدالله عباسزاده سهرون
        مقدمه: پژوهش حاضر، به منظور ارتقاء عقلانیت خط‌مشی‌گذاری عمومی‌از طریق مشارکت ذی‌نفعان در تدوین خط‌مشی‌های عمومی‌صورت گرفته است. بر این اساس، سؤال از چیستی الگوی عوامل مؤثر بر مشارکت ذی‌نفعان در فرایند تدوین خط‌مشی‌های عمومی‌در سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آم چکیده کامل
        مقدمه: پژوهش حاضر، به منظور ارتقاء عقلانیت خط‌مشی‌گذاری عمومی‌از طریق مشارکت ذی‌نفعان در تدوین خط‌مشی‌های عمومی‌صورت گرفته است. بر این اساس، سؤال از چیستی الگوی عوامل مؤثر بر مشارکت ذی‌نفعان در فرایند تدوین خط‌مشی‌های عمومی‌در سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مسأله اصلی این پژوهش بوده است. روش پژوهش: تحقیق حاضر پژوهش آمیخته به صورت کیفی-کمی‌می‌باشد. در ابتدا از طریق مصاحبه، ذی‌نفعان سازمان غذا و داروی ایران شناسایی گردید. در گام دوم تحلیل، از طریق روش دیمتل به 18 نفر از خبرگان حوزه خط‌مشی‌گذاری عمومی، مدیران و کارشناسان شاغل در سازمان غذا و داروی ایران مراجعه شد که در نتیجه آن رابطه ذی‌نفعان با یکدیگر و شدت اثر آنها بر هم مشخص گردید. یافته‌ها: 16 مورد از ذی‌نفعان سازمان غذا و داروی ایران شناسایی شد که نتایج پژوهش نشان داد که از نظر تأثیرگذاری و تأثیرپذیری (D-R) هیات دولت با مقدار 0.906 به عنوان تأثیرگذارترین ذی‌نفع و مصرف کننده نهایی با مقدار 1.971- تأثیرپذیرترین ذی‌نفع در بین ذی‌نفعان است و هم‌چنین از لحاظ میزان اهمیت ذی‌نفعان (D+R)، وزارت بهداشت با مقدار 5.322 بیشترین و سازمان‌های بیمه‌گر با مقدار 3.216 کمترین اهمیت را دارند. نتیجه‌گیری: با مشخص شدن ذی‌نفعان با اهمیت و تاثیرگذار مانند وزارت بهداشت و هیات دولت و هم‌چنین ذی‌نفعان تاثیرپذیر مثل مصرف کننده نهایی و با در نظر گرفتن رابطه ذی‌نفعان با یکدیگر و شدت اثر هرکدام از آنها مبنای عمل خط‌مشی‌گذاران جهت جلب مشارکت ذی‌نفعان در نظام خط‌مشی‌گذاری عمومی‌سازمان غذا و داروی ایران قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        237 - ارزش‌گذاری‌ رسانه‌ای در پوشش اخبار سلامت: مورد مطالعه پاندمی کووید- ۱۹
        فریبا جعفری اکبر نصراللهی کاسمانی علی اکبر فرهنگی علی دلاور
        10.30495/jhm.2022.64064.10999
        مقدمه: این مقاله با توجه به کارکرد اخبار در انعکاس سیاست‌ها و عملکردهای موثر در بهبود سلامت عمومی، با هدف بررسی چگونگی پوشش محتوای اخبار سلامت به مقایسه ارزش‌گذاری‌های رسانه‌ای شبکه‌های تلویزیونی ایران و آلمان در اخبار کرونا می‌پردازد.روش پژوهش: نوع پژوهش توصیفی با روش چکیده کامل
        مقدمه: این مقاله با توجه به کارکرد اخبار در انعکاس سیاست‌ها و عملکردهای موثر در بهبود سلامت عمومی، با هدف بررسی چگونگی پوشش محتوای اخبار سلامت به مقایسه ارزش‌گذاری‌های رسانه‌ای شبکه‌های تلویزیونی ایران و آلمان در اخبار کرونا می‌پردازد.روش پژوهش: نوع پژوهش توصیفی با روش تحلیل محتواست. نمونه آماری شامل ۶2 بخش اخبار شبانگاهی می‌باشد که به صورت غیرتصادفی و هدفمند از دو شبکه تلویزیونی ایران (یک، دو) و دو شبکه آلمان (ZDF ARD,) انتخاب شده‌اند. با انتخاب ابعاد و موضوعات پوشش خبرهای سلامت، کدنامه خبری تنظیم و ۷۴۹ خبر از ۱۸ فوریه تا ۲۲ مارس 20۲۰ با تاکید بر خبرهای مربوط به بیماری کرونا تمام‌شماری، کدگذاری، محاسبه (SPSS) و مقایسه گردید.یافته‌ها: حدود یک سوم از کل اخبار شبکه‌های ایران (9/32 % و 4/28 %)، با الگویی مشابه دارای ارزش‌گذاری‌هایی بدون مرز روشن با عینیت خبر بوده‌اند. دو شبکه آلمان به وضوح بر"اخبار سخت" تمرکز کرده و بر "جدایی تفیسیر و خبر" تاکید دااشته اند.نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد ارزش‌گذاری با رعایت جدایی بین خبر و تفسیر می تواند راهکاری مناسب برای افزایش اعتبار خبری باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        238 - تحلیل اثرگذاری نامتقارن آلودگی هوا بر سرانه هزینه‌های بهداشتی در ایران
        صاحبه محمدیان منصور
        10.30495/jhm.2023.72231.11111
        مقدمه: آلودگی هوا از مجاری مختلف منجر به تضعیف وضعیف سلامت افزایش تقاضا برای مراقبت سلامت و درنتیجه افزایش سرانه هزینه‌های بهداشتی می‌شود. از طرفی، ممکن است که اثرگذاری آلودگی هوا بر هزینه‌های بهداشتی نامتقارن باشد؛ به این معنا که اثرپذیری هزینه‌های بهداشتی از افزایش و چکیده کامل
        مقدمه: آلودگی هوا از مجاری مختلف منجر به تضعیف وضعیف سلامت افزایش تقاضا برای مراقبت سلامت و درنتیجه افزایش سرانه هزینه‌های بهداشتی می‌شود. از طرفی، ممکن است که اثرگذاری آلودگی هوا بر هزینه‌های بهداشتی نامتقارن باشد؛ به این معنا که اثرپذیری هزینه‌های بهداشتی از افزایش و کاهش آلودگی هوا، یکسان نیست. بر این اساس، هدف اصلی این مطالعه برآورد تجربی اثر نامتقارن شاخص آلودگی هوا بر سرانه هزینه‌های بهداشتی در ایران می‌باشد.روش پژوهش: مطالعه توصیفی - تحلیلی و کاربردی حاضر با استفاده از داده‌های سری‌زمانی سال‌های 1399-1368 به بررسی آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت شوک‌های مثبت و منفی آلودگی هوا، درآمد سرانه، بار تکفل و شهرنشینی بر سرانه هزینه‌های بهداشتی پرداخت. داده‌های مورد استفاده نیز از پایگاه داده‌ای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و شاخص‌های توسعه جهانی متعلق به بانک جهانی گردآوری شد. همچنین، برآورد مدل در قالب یک مدل رگرسیونی و با استفاده از روش خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (NARDL) و در نرم‌افزار Eviews12.0 صورت گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت و بلندمدت، اثر شوک‌های مثبت شاخص آلودگی هوا بر افزایش سرانه هزینه‌های بهداشتی، بیشتر از اثر شوک‌های منفی آن بر کاهش سرانه هزینه‌های بهداشتی است (تأیید اثرگذاری نامتقارن). با افزایش یک‌درصدی در میزان انتشار گاز CO2، در بلندمدت و کوتاه‌مدت، به‌ترتیب سرانه هزینه‌های بهداشتی حدود 0/18 و 0/04 درصد افزایش می‌یابد. در مقابل، با کاهش یک‌درصدی در میزان انتشار گاز CO2، در بلندمدت و کوتاه‌مدت، به‌ترتیب سرانه هزینه‌های بهداشتی حدود 0/06 و 0/01 درصد کاهش می‌یابد.نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که اثر شوک‌های افزایشی آلودگی هوا بر هزینه‌های بهداشتی به مراتب بزرگ‌تر از اثر شوک‌های کاهشی آن است، اتخاذ سیاست‌ها و راه‌کارهایی که به جلوگیری از افزایش انتشار آلودگی هوا در دوره کنونی (حال) بیانجامد، می‌تواند به کاهش هزینه‌های سرانه اضافی آتی در بخش بهداشت کمک کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        239 - Entrepreneurship Development Policies in Iran; A critical Review of the Strategic Document and A Comparison to Alphabet Model of Global Entrepreneurship Monitor
        nahid jamali Soudabeh Vatankhah mohammadreza maleki Sayed Mohammad Hassan Emami
        Introduction: The rapidly changing world, necessitates new demands which forces the governments to change the game in terms of policies to support entrepreneurs to fasten the development of new technologies in response to the needs. The success rates of the policies are چکیده کامل
        Introduction: The rapidly changing world, necessitates new demands which forces the governments to change the game in terms of policies to support entrepreneurs to fasten the development of new technologies in response to the needs. The success rates of the policies are monitored and reported by GEM. Iran’s entrepreneurship development indicators have a downward trend in recent years. This study is conducted to analyze the content of Iran's entrepreneurship development policies to uncover the weaknesses for policymaker.Methods:Quantitative and qualitative content analysis of Iran’s entrepreneurship development policies (2016) is the focus of our criticism; using the basic theory of the global alphabet model of entrepreneurship as our target. The data is analyzed by Max QDA 2020 software.Results:The regulatory policies in Iran's entrepreneurship development document are not consistent with the global alphabet model of entrepreneurship quantitatively and qualitatively. The most attention has been paid to behavior instead of perception and attitude and no policy has been formulated in the field of entrepreneurial intention, innovation for production of goods and qualified services.Conclusion: There is an asymmetry in dealing with entrepreneurial ecosystem which is probably one of the most important causes of our failure and breakdown. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        240 - Factors Affecting Customer Orientation in Iranian Hospitals
        S. Jamaledin Tabibi Amir Ashkan Nasiripour Somayeh Hessam
        Customer orientation is one of the new approaches which is recently considered by the Iranian Healthcare Centers. The present study aims to identify the main factors of customer orientation in Iranian hospitals. The study is done through analysis of a questionnaire desi چکیده کامل
        Customer orientation is one of the new approaches which is recently considered by the Iranian Healthcare Centers. The present study aims to identify the main factors of customer orientation in Iranian hospitals. The study is done through analysis of a questionnaire designed after recognition of the main variables. Iranian Social Security Organization Hospitals (the major governmental health institutions in Iran) were chosen as a sample among all Iranian healthcare centers (n=48). Content validity and construct validity were assured with expert judgment and the reliability of the questionnaire was determined using Cronbach’s alpha and Pearson correlation (1st and 2nd times). Cronbach’s alpha coefficient was respectively as 0.826 and Pearson correlation was (p<0.001) 0.975. The questionnaire was filled out by the research community. After collection of sufficient samples, the exploratory and confirmatory factors were analyzed. The findings of the study showed two factors after factor analysis; namely, “consideration about customer” and “consideration about stakeholder”. The calculated fitness indexes proved the desirability and appropriateness of the factors and their structural relations. It is concluded that these factors have substantial roles in the implementation of customer orientation approach in these organizations. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        241 - Factors Affecting Planned Human Resource Development in the Iranian Social Security Organization’s Hospitals
        S. Jamaledin Tabibi Sudabe Vatankhah Amir Ashkan Nasiripour Shaghayegh Vahdat Somayeh Hessam
        Planned Human Resource Development is critical to educating a skilled and efficient workforce. The present study aimed at identifying the main factors of planned human resource development in Iranian Social Security Organization Hospitals. The study is done through anal چکیده کامل
        Planned Human Resource Development is critical to educating a skilled and efficient workforce. The present study aimed at identifying the main factors of planned human resource development in Iranian Social Security Organization Hospitals. The study is done through analysis of a questionnaire designed after identification of the main variables. Iran Social Security Organisation hospitals (the major governmental health institutions in Iran) were chosen as a sample among all Iranian healthcare centers (n=65). Content validity and construct validity were assured with expert judgment and the reliability of the questionnaire was determined using Cronbach’s alpha and Pearson correlation (first and second times) .Cronbach’s alpha coefficient was respectively as 0.811and Pearson correlation was (p<0.001) 0.875. The questionnaire was filled out by the research community. After the sample size was proved to be sufficient the exploratory and confirmatory factors were analyzed.The findings of the present study indicated that two factors after the factor analysis of the component “Planning”. The factors were “master plan for education” and “career development path”. The calculated fitness indexes prove the desirability and appropriateness of the components and their structural relations.It is concluded that these factors have substantial roles in the Planned human resource development in these organization. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        242 - بررسی عوامل موثر بر انتخاب برند مواد شوینده از دیدگاه بانوان شهر اصفهان
        حامد کرمیان احمدرضا شکرچی زاده ریحانه ریسمانکارزاده
        تحقیق حاضر، با هدف بررسی عوامل موثر در انتخاب برند مواد شوینده ایرانی(گلرنگ) و خارجی(پریل) از دیدگاه بانوان ایرانی می‌باشد. تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش جزء تحقیقات توصیفی _ پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق، خریداران مواد شوینده مارک‌های پریل و گلرنگ در بی چکیده کامل
        تحقیق حاضر، با هدف بررسی عوامل موثر در انتخاب برند مواد شوینده ایرانی(گلرنگ) و خارجی(پریل) از دیدگاه بانوان ایرانی می‌باشد. تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش جزء تحقیقات توصیفی _ پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق، خریداران مواد شوینده مارک‌های پریل و گلرنگ در بین بانوان شهر اصفهان می باشند. برای بدست آوردن حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که نهایتاً 320 پرسشنامه جمع آوری شد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، 29 مولفه‌ی اصلی تاثیرگذار بر انتخاب برند در 8 عامل قرار گرفتند که این 8 عامل به طور کلی توانستند برای مارک گلرنگ بیش از 66 درصد و برای مارک پریل بیش از 71 درصد از علل انتخاب برند را تبیین کنند. از میان این 29 مولفه، 5 مولفه تمایز در محصول در مقایسه با سایر رقبا، قدرت شویندگی، خوشبویی، متناسب با انواع پوست، قدرت کف کنندگی برای برند گلرنگ و 7 مولفه تفاوت برند نسبت به سایر یرندهای رقیب، جدید بودن نام برند، ایجاد تمایز در محصول در مقایسه با سایر رقبا، قدرت شویندگی، خوشبویی، متناسب با انواع پوست و قدرت کف کنندگی برای برند پریل در مهمترین عامل قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        243 - سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار بر حجم سپرده بانکی در بانک‌داری اسلامی
        محمدرضا فعال نصیری رامین خوچیانی حمید آسایش سید حسین آسایش
        10.30495/jomm.2023.71262.2005
        در ادبیات اقتصادی یکی از نقش‌های مهم سپرده‌ها این است که زمینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند. هدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار برحجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران و مالزی با رویکرد آستانه‌ای (STAR) طی سال‌های 1379 - 1397 برای چکیده کامل
        در ادبیات اقتصادی یکی از نقش‌های مهم سپرده‌ها این است که زمینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند. هدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار برحجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران و مالزی با رویکرد آستانه‌ای (STAR) طی سال‌های 1379 - 1397 برای اقتصاد ایران و 2017 - 1984 برای اقتصاد مالزی است. در این راستا با به کارگیری مدل رگرسیون انتقال ملایم به برآورد سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار بر حجم سپرده بانکی در بانک‌داری اسلامی پرداخته شد. نتایج مدل برای ایران نشان از اثرگذاری منفی متغیرهای نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم، بحران‌های مالی و تأثیر مثبت متغیرهای قیمت نفت، نقدینگی، نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی بر حجم کل سپرده‌های بانکی در ایران دارند. برای مالزی نیز، متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نقدینگی و تسهیلات بانکی تأثیر مثبت و متغیرهای نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت و نرخ تورم تأثیر منفی بر حجم کل سپرده‌های بانکی دارند. مطابق نتایج برای اقتصاد ایران؛ افزایش درآمدهای نفتی و افزایش دارایی‌های خارجی بانک مرکزی باعث افزایش درحجم نقدینگی شده و به طبع آن تورم نیز افزایش یافته است. انتظار از تورم در دوره‌ی آتی و نا اطمینانی از نرخ تورم، میزان حجم تسهیلات بانکی را کاهش و منجر به خروج پول از سیستم بانکی و ورود به بازارهای سفته بازی و بازار سیاه شده‌ و وضعیت تولید کشور را وخیم‌تر کرده است. در حالی که برای اقتصاد مالزی مطابق با آزمون درون‌زایی پول، نقدینگی به سمت تولید هدایت شده و منجر به افزایش تولید و رشد اقتصادی پایدار شده است. بنابرین توجه بانک مرکزی به سیاست‌های سامان‌دهی دارایی‌ها و بدهی‌ها و ذخیره‌گیری روی دارایی‌های موهومی در راستای تعدیل تدریجی ترازنامه نظام بانکی ضروری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        244 - تخمین تأثیرات کیفیت خدمات توسط رویکرد سروکوال در لیزینگ شرکت ایران‌خودرو
        حسین سوری امیر صادقی مهران خلج
        یکی از محصولات تأمین سرمایه که توسط مؤسسات مالی ارائه می‌شود لیزینگ است. منابع اصلی درآمد، تأمین سرمایه محصولات است و بر پایداری مؤسسات مالی تأثیرگذار است. تعیین کیفیت خدمات ادراکی توسط مشتریان با خدمات پشتیبانی معاملات مالی، با توجه به ماهیت ریسک‌های ناشی از تأمین اعتب چکیده کامل
        یکی از محصولات تأمین سرمایه که توسط مؤسسات مالی ارائه می‌شود لیزینگ است. منابع اصلی درآمد، تأمین سرمایه محصولات است و بر پایداری مؤسسات مالی تأثیرگذار است. تعیین کیفیت خدمات ادراکی توسط مشتریان با خدمات پشتیبانی معاملات مالی، با توجه به ماهیت ریسک‌های ناشی از تأمین اعتبار در گزینه‌های خدمات متفاوت خواهد بود. هدف از این پژوهش بررسی چگونگی ابعاد کیفیت خدمات در صنعت لیزینگ خودرو است. از رویکرد سروکوال (Service quality & quantity) برای اندازه‌گیری تأثیرات کیفیت خدمات در بخش بازار لیزینگ شرکت ایران‌خودرو استفاده‌شده است. مجموعه داده موجود از ۲۶ سؤال در ارتباط با مؤلفه‌های کیفیت خدمات استفاده کرده است. از نظرات کارشناسان و خبرگان دانشگاهی در سنجش روایی، از ضریب آلفای کرونباخ (0/88α=) به‌منظور تعیین پایایی مجموعه داده استفاده شد که میزان هماهنگی درونی بالای مجموعه داده‌ها را نشان می‌دهد. مدل سروکوال پیشنهادی در محیط نرم‌افزار MATLAB شبیه‌سازی شد. بعضی از محدودیت‌های ناشی از عدم ثبت در اطلاعات شرکت‌های لیزینگ، موجب شده است سه پارامتر اصلی در این پژوهش موردبررسی قرار گیرد. یافته‌های این تحقیق در بین سه پارامتر تخمین زده‌شده به‌صورت شکاف با مشتری- نرخ توزیع (0/209)، شکاف خط‌مشی - نرخ توزیع (0/060) و شکاف تحویل - نرخ توزیع (0/449) است. نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان می‌دهد شکاف بین ادراک مدیریت و مشخصات کیفیتی خدمات که فاصله بین خدمات مشخصات کیفیت و خدمات تحویل است و غالباً توسط کارکنان شرکت لیزینگ ایجاد می‌شود؛ باید با ابزارهای مدیریت منابع انسانی مانند آموزش برطرف گردد. درنهایت به این نتیجه می‌رسیم مدل سروکوال پیشنهادی در زمینه‌ی تخمین تأثیرات کیفیت خدمات در بخش بازار لیزینگ ایران‌خودرو توانسته است به‌خوبی ابعاد پنج-گانة شکاف را مورد ارزیابی قرار دهد و به شناسایی تأثیرات کیفیت خدمات در بخش لیزینگ خودرو بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        245 - بررسی عوامل موثر بر انتخاب برند مواد شوینده از دیدگاه بانوان شهر اصفهان
        حامد کرمیان احمدرضا شکرچی زاده ریحانه ریسمانکارزاده
        تحقیق حاضر، با هدف بررسی عوامل موثر در انتخاب برند مواد شوینده ایرانی(گلرنگ) و خارجی(پریل) از دیدگاه بانوان شهر اصفهان می باشد. تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش جزء تحقیقات توصیفی _ پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق، خریداران مواد شوینده مارک های پریل و گلرنگ چکیده کامل
        تحقیق حاضر، با هدف بررسی عوامل موثر در انتخاب برند مواد شوینده ایرانی(گلرنگ) و خارجی(پریل) از دیدگاه بانوان شهر اصفهان می باشد. تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش جزء تحقیقات توصیفی _ پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق، خریداران مواد شوینده مارک های پریل و گلرنگ در بین بانوان شهر اصفهان می باشند. برای بدست آوردن حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که نهایتاً 320 پرسشنامه جمع آوری شد. یافته های تحقیق نشان می دهد، 29 مولفه ی اصلی تاثیرگذار بر انتخاب برند در 8 عامل قرار گرفتند که این 8 عامل به طور کلی توانستند برای مارک گلرنگ بیش از 66 درصد و برای مارک پریل بیش از 71 درصد از علل انتخاب برند را تبیین کنند. از میان این 29 مولفه، 5 مولفه تمایز در محصول در مقایسه با سایر رقبا، قدرت شویندگی، خوشبویی، متناسب با انواع پوست، قدرت کف کنندگی برای برند گلرنگ و 7 مولفه تفاوت برند نسبت به سایر برندهای رقیب، جدید بودن نام برند، ایجاد تمایز در محصول در مقایسه با سایر رقبا، قدرت شویندگی، خوشبویی، متناسب با انواع پوست و قدرت کف کنندگی برای برند پریل در مهمترین عامل قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        246 - بررسی اثر بخشی تبلیغات شرکت ملی گاز ایران در راستای بهینه سازی مصرف
        علی اکبر فرهنگی محمود فیروزیان اکرم سادات موسویان
        امروزه تبلیغات به عنوان یکی از ابزارهای بازاریابی در تلاش است تا بین نیازهای مصر فکنندگان واهداف شرکت ها رابطه ای منطقی ایجاد نماید. در این راستا هماهنگی بین عرضه و تقاضا یکی ازکارکردهای مهم تبلیغات می باشد.شرکت ملی گاز ایران در طی سالیان متمادی تلاش نموده است تا با فره چکیده کامل
        امروزه تبلیغات به عنوان یکی از ابزارهای بازاریابی در تلاش است تا بین نیازهای مصر فکنندگان واهداف شرکت ها رابطه ای منطقی ایجاد نماید. در این راستا هماهنگی بین عرضه و تقاضا یکی ازکارکردهای مهم تبلیغات می باشد.شرکت ملی گاز ایران در طی سالیان متمادی تلاش نموده است تا با فرهنگ سازی مناسب رفتاردرست را در بین مصرف کنندگان شکل دهد. یکی از اهداف شرکت ملی گاز ایران بهینه نمودن مصرفمی باشد که در این راستا از تبلیغات تلویزیونی بیشترین استفاده را نموده است. اما این که تا چه حدتوانسته است اهداف خود را تحقق بخشد و در این راستا به اثربخشی دست یابد، موضوع اصلی این مقالهرا تشکیل می دهد.در این تحقیق با انتخاب یکی از الگوهای بررسی اثربخشی تبلیغات سعی شده تا ضمن بررسیموفقیت آمیز بودن هر کدام از برنامه های تبلیغات تلویزیونی اجرا شده این شرکت در زمستان 1386 ، اثر بخشی کلی این برنامه ها نیز مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور نمونه مورد نظر از بین مصرف کنندگان گاز خانگی در شهر تهران انتخاب و داده های مورد نظر تحقیق از طریق توزیع پرسشنامه میان آنان گردآوری شد. روایی و پایایی پرسشنامه نیز مورد تایید قرار گرفت. آنچه از این تحقیق بر می آید این است که اگرچه برخی از برنام ههای تبلیغ تلویزیونی شرکت ملی گاز توانسته نتایج موفقیت آمیزی در بر داشته باشد، اما کلیت این برنامه ها نتوانسته موجبات تغییر در الگوی مصرف را به نحو مطلوبی فراهم آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        247 - ارزیابی تمایلات (ترجیحات) مشتریان در فرایند تصمیم گیری خرید کالاهای خارجی
        کامبیز حیدرزاده حسام زند حسامی محمد مهدی حسنلو
        افزایش رقابت در بازارهای جهانی و بالطبع هزینه های بازاریابی، بهبود اثر بخشی فعالیت ها واستراتژی های بازاریابی را ضروری ساخته است. از سویی، جذابیت بازار ایران، افزایش رقابت میانکالاهای خارجی و فقدان بررسی های کافی در این زمینه در بازار ایران، لزوم انجام پژوه شهایی از این چکیده کامل
        افزایش رقابت در بازارهای جهانی و بالطبع هزینه های بازاریابی، بهبود اثر بخشی فعالیت ها واستراتژی های بازاریابی را ضروری ساخته است. از سویی، جذابیت بازار ایران، افزایش رقابت میانکالاهای خارجی و فقدان بررسی های کافی در این زمینه در بازار ایران، لزوم انجام پژوه شهایی از ایندست را در ایران بیش از پیش ضروری م ینماید. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل شکاف، بهبررسی ارزیابی مشتریان ایرانی نسبت به ویژگی های کالاها، شیو ههای بازاریابی مرتبط و ترجیح خریدآنها برای کالاهای ساخت کشورهای آلمان و ژاپن پرداخته که از این رهگذر نمایان شد که مشتریانمورد بررسی ارزیابی متفاوتی نسبت به ویژگ یهای کالاها، شیو ههای بازاریابی مرتبط و ترجیح خریدکالاهای ساخت کشورهای آلمان و ژاپن دارند. به علاوه با تعیین اولویت عوامل موثر بر ترجیح خرید،شرکت های فعال در بازار ایران می توانند در جهت بهینه کردن استراتژ یهای بازاریابی خود از نتایج بهرهگیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        248 - ارایه مدل عوامل اصلی موفقیت در صادرات از دیدگاه صادر کنندگان در ایران
        تورج صادقی محمد لشکری حمیدرضا کربلائی اسماعیلی
        با توجه به اهمیت ویژه صادرات در مسائل اقتصادی، پژوهش های گوناگونی در حوزه صادرات کالاهای خاص انجام گرفته است، که گویای اهمیت استراتژیکی این صنعت در جهان امروز می باشد. ولیکن پژوهش حاضر، اولین پژوهشی است که در زمینه متغیرهای تاثیرگذار در افزایش صادرات در ایران انجام گرف چکیده کامل
        با توجه به اهمیت ویژه صادرات در مسائل اقتصادی، پژوهش های گوناگونی در حوزه صادرات کالاهای خاص انجام گرفته است، که گویای اهمیت استراتژیکی این صنعت در جهان امروز می باشد. ولیکن پژوهش حاضر، اولین پژوهشی است که در زمینه متغیرهای تاثیرگذار در افزایش صادرات در ایران انجام گرفته که هدف از این پژوهش، شناسایی متغیرهای تاثیرگذار در صادرات می باشد. در این تحقیق تلاش شده است تا عوامل موثر در افزایش صادرات از دیدگاه صادرکنندگان ایران تحت مدلی ارایه گردد که در نهایت این مدل شامل چهار عامل اصلی تاثیرگذار بر صادرات می باشد که عبارتند از: عامل فردی (تحصیلات، تجربه، دانش صادراتی، روابط عمومی)، عامل اقتصادی (بازارهای صادراتی، یارانه های دولتی، قیمت گذاری صادراتی، بازاریابی صادراتی)، عامل محیطی (قوانین و مقررات، فرهنگ، تکنولوژی، ارتباطات غیررسمی، عوامل سیاسی)، عامل جانبی محصول (طراحی و بسته بندی، کیفیت محصولات، ضمانت و خدمات پس از فروش، کانال های توزیع، برند محصولات). داده های این تحقیق با استفاده از روش تصادفی ساده از بین صادر کنندگان در سطح کشور در بازه زمانی اوایل دی ماه 1388 تا اواخر مهرماه 1389 (حدود ده ماه) از طریق پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری و روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش روش تحقیق هبستگی چند متغیره و روش تحلیل داده ها روش تحلیل عاملی درجه دوم می باشد. تجزیه و تحلیل نتایج نشان می دهد که در بین عوامل موثر بر افزایش صادرات از دیدگاه صادرکنندگان به ترتیب عامل محیطی به ترتیب متغیرهای (قوانین و مقررات، فرهنگ، ارتباطات خاص، تکنولوژی، عوامل سیاسی)، عامل جانبی محصول به ترتیب متغیرهای (ضمانت و خدمات پس از فروش، کانال های توزیع، کیفیت محصول، برند، طراحی و بسته بندی)، عامل فردی به ترتیب متغیرهای (روابط عمومی، دانش صادراتی، تحصیلات، تجربه کاری) و در نهایت عامل اقتصادی به ترتیب متغیرهای (بازاریابی صادراتی، یارانه های دولتی، قیمت گذاری صادراتی، بازارهای صادراتی) دارای اهمیت و تاثیر می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        249 - بررسی میزان ملیت گرایی مصرف کنندگان در صنعت لوازم خانگی کوچک در ایران
        میر احمد امیرشاهی شادی مظهری
        بسیاری از مدیران شرکت های ایرانی از هم اکنون نگران پذیرش ایران در سازمان تجارت جهانی وتحولاتی هستند که در نتیجه این الحاق م یبایست به صورت لاجرم در سازما نهای خود ایجاد نمایند.عامل نگرانی این شرکت ها دو وجه عمده دارد: از یک طرف، اجبار آنها در تقابل جدی و رقابت واقعی بان چکیده کامل
        بسیاری از مدیران شرکت های ایرانی از هم اکنون نگران پذیرش ایران در سازمان تجارت جهانی وتحولاتی هستند که در نتیجه این الحاق م یبایست به صورت لاجرم در سازما نهای خود ایجاد نمایند.عامل نگرانی این شرکت ها دو وجه عمده دارد: از یک طرف، اجبار آنها در تقابل جدی و رقابت واقعی بانام های تجاری معتبر دنیا در داخل مرزهای کشور و از طرف دیگر، اقبال، و بعضاً شیفتگی، مصرفکنندگان ایرانی نسبت به کالاهای خارجی و عدم تمایل آنها به خرید مصنوعات ساخت داخل. متاسفانه،صادرکنندگان فرآورده های ایرانی نیز تا به حال توفیق زیادی در پیدا کردن بازارهای مناسب خارجی برایفروش تولیدات خود به دست نیاورد هاند. مروری بر ادبیات بازاریابی روشن م یسازد که عاملی فراتر ازکیفیت یک کالا یا قیمت آن بر تصمیم گیری خرید مصرف کنندگان تاثیر م یگذارد؛ عاملی که به "نام کشور سازنده" موسوم است و در این پژوهش به اهمیت نقش آن در میزان ملیت گرایی مصرف کنندگان ایرانی پرداخته شده است. در این پژوهش، که از نوع پیمایشی است، به بررسی میزان ملیت گرایی مصرف کنندگان لوازم خانگی کوچک (که عمده خریداران آن لوازم در ایران بر اساس تصمیم گیری پیچیده 4، تصمیم به خرید می گیرند) در محدوده شهر تهران پرداخته شده است. یافته های این پژوهش، در راستای نتایج پژوهش های مشابه در کشورهای در حال توسعه دیگر است و نشان می دهد که ذهنیت یک مشتری از محصولات ساخت کشور ایران ضعیف تر از ذهنیت او از کالاهای مشابه ساخت کشورهای توسعه یافت های نظیر فرانسه، ژاپن یا ایتالیا است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        250 - تاثیر رویکردهای بازار محوری و کارآفرینی بر نوآوری: مورد قطعه سازان خودرو
        کیهان تاجدینی علیرضا معطوفی عبدالله ریاحی ناصر بهنام پور
        تغییرات مداوم محیطی، بقا سازما نها را به اشکال مختلف تهدید م یکند. لذا بنگاه جهت ادامه حیاتخود نیازمند اتخاذ رویکرد استراتژیکی مناسب جهت حداکثر بهره برداری از فرصت های محیطی با توجهبه نقاط قوت و ضعف خود هستند.علی رغم این که پژوهشگران بازاریابی و مدیریت استراتژیک رابطه ب چکیده کامل
        تغییرات مداوم محیطی، بقا سازما نها را به اشکال مختلف تهدید م یکند. لذا بنگاه جهت ادامه حیاتخود نیازمند اتخاذ رویکرد استراتژیکی مناسب جهت حداکثر بهره برداری از فرصت های محیطی با توجهبه نقاط قوت و ضعف خود هستند.علی رغم این که پژوهشگران بازاریابی و مدیریت استراتژیک رابطه بین بازارمداری و کارآفرینی را باعملکرد سازمانی در شرکت های مختلف آشکار کرده اند، اثربخشی چنین متغیرهایی بر نوآوری محصولاتدر بنگاه های تجاری ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. با توجه به اهمیت رویکردهای بازارمحوری وکارآفرین محوری در جهت بقا سازمان ها و مقابله با رقبا، این پژوهش با استفاده از داده های بدست آمدهاز بنگاه های تولیدکننده قطعات خودرو استان تهران، درصدد بررسی تاثیر این متغیرها بر نوآوریمحصولات جدید می باشد. نتایج پژوهش حاضر نشان م یدهد، اگرچه میزان حمایت مدیران از نوآوری محصول در بنگاه هایکارآفرین محور و بازارمحور دارای تفاوت معنی دار است، اما وجود تفاوت در سایر متغیرها از قبیل کیفیتمحصول، هم افزایی بازاریابی و تخصص در عرضه محصول جدید به بازار بین بنگاه های فوق معنادارنمی باشد. یافته های تحقیق ضمن ارتباط با ادبیات موجود در حوزه مورد بررسی، اطلاعات مناسبی راجهت اتخاذ رویکرد متعادل استراتژیک در اختیار مدیران قرار می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        251 - هوش فرهنگی و رابطه آن با ویژگی های کار آفرینانه مدیران سازمان های غیردولتی در ایران
        بهرام خیری محمد جواد نائیجی منصوره عباسعلی زاده
        توانایی مدیران برای کار با افرادی با فرهنگ های مختلف، تنها با شناخت تفاوت های فرهنگیگروه های قومی و ملی امکان پذیر است. بهترین تشریح کننده این توانایی را می توان سازه جدید و جامعهوش فرهنگی دانست که تمامی جنبه های مورد نیاز برای فعالیت اثربخش در موقعیت های فرهنگیمتنوع را چکیده کامل
        توانایی مدیران برای کار با افرادی با فرهنگ های مختلف، تنها با شناخت تفاوت های فرهنگیگروه های قومی و ملی امکان پذیر است. بهترین تشریح کننده این توانایی را می توان سازه جدید و جامعهوش فرهنگی دانست که تمامی جنبه های مورد نیاز برای فعالیت اثربخش در موقعیت های فرهنگیمتنوع را در بر می گیرد. این مقاله با ارائه خلاصه ای از مبانی نظری هوش فرهنگی، رابطه آن را باویژگی های کارآفرینان در بخش در حال رشد سازمان های غیر دولتی در ایران بررسی می کند. بر اساسنتایج این مطالعه، رابطه عمیقی میان مدل چهار عاملی هوش فرهنگی و هر یک از ویژگ یهایکارآفرینان مشاهده شد. همچنین مقاله پیشنهاد می دهد که هوش فرهنگی را می توان به عنوان یکعامل حیاتی موفقیت برای اداره کنندگان سازمان های غیردولتی به حساب آورد. نتایج تحقیق حاضرمی تواند در شناسایی ویژگ یهای مورد نیاز برای افرادی که در تعاملات چند فرهنگی درگیر هستند، بهکار گرفته شود و مسیر جدیدی برای مطالعات دانشگاهی و تجربیات عملی در حوزه فرهنگ بگشاید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        252 - ولی‌فقیه و سیاست جنایی تقنینی جمهوری اسلامی ایران
        امین اله زمانی
        10.30495/jijl.2022.63749.1482
        نهاد ولایت‌فقیه به عنوان یکی از جلوه‌های اسلامیت، نقش راهبردی و تعیین‌کننده‌ای در شبکه سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران و جهت‌گیری آن دارد. ولی‌فقیه در نظریه گفتمان سیاسی جمهوری اسلامی ایران، حاکم جامعه اسلامی است که اختیارات و ولایت ایشان در کلیه سطوح سیاست جنایی تقنینی چکیده کامل
        نهاد ولایت‌فقیه به عنوان یکی از جلوه‌های اسلامیت، نقش راهبردی و تعیین‌کننده‌ای در شبکه سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران و جهت‌گیری آن دارد. ولی‌فقیه در نظریه گفتمان سیاسی جمهوری اسلامی ایران، حاکم جامعه اسلامی است که اختیارات و ولایت ایشان در کلیه سطوح سیاست جنایی تقنینی، قضایی، اجرایی و مشارکتی جاریست. سیاست جنایی تقنینی ناظر بر وضع و نظارت بر قوانین و مقررات جنایی کشور است. ولی‌فقیه به استناد اختیارات ناشی از ادله شرعی ولایت و همچنین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اختیار سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری جنایی به طور مستقیم و غیرمستقیم را دارد. اعمال‌ سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری مستقیم مقام رهبری ناشی از اختیار صدور احکام حکومتی از ناحیه ایشان است. سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری جنایی غیرمستقیم مقام رهبری نیز از مجاری نهادهای مشاور و تحت‌نظر مانند مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان اعمال می‌شود. یکی از کارکردهای سیاست‌های کلی جنایی علاوه بر اینکه نقش تقنینی و ساختاری در تصویب قوانین برنامه توسعه و سایر عملکرد نهادهای مرتبط با سیاست‌جنایی دارد، معیار سنجش مصوبات حوزه سیاست جنایی مجلس شورای اسلامی نیز محسوب می‌شوند. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات‌ و داده‌ها نیز به صورت کتابخانه‌ای بوده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        253 - بررسی تطبیقی حیله، مصادیق و راهکارهای مقابله با آن در فقه فریقین و حقوق ایران
        داوود نصیران بابک محمدی قهفرخی مسعود شیرانی
        10.30495/jijl.2022.69096.1571
        حیله در فقه امامیه یعنی رسیدن به مطلوب شرعى و هدف مشروع، چه این که راه رسیدن به آن، امر حلالى باشد یا راه مذکور خود غیرمشروع باشد و حیله در فقه اهل سنت یعنی توسل به راه‌های مباح برای انجام فعل حرام یا ساقط نمودن واجب یا باطل نمودن حق یا ثابت کردن باطل که راه‌های فرار از چکیده کامل
        حیله در فقه امامیه یعنی رسیدن به مطلوب شرعى و هدف مشروع، چه این که راه رسیدن به آن، امر حلالى باشد یا راه مذکور خود غیرمشروع باشد و حیله در فقه اهل سنت یعنی توسل به راه‌های مباح برای انجام فعل حرام یا ساقط نمودن واجب یا باطل نمودن حق یا ثابت کردن باطل که راه‌های فرار از حرام و دستیابی به حلال و حیله در اصطلاح حقوق ایران به معنای استعداد استفاده از سکوت یا اجمال قانون به منظور اکتساب حق برای غیرمحق از راه‌هایی که مخالف با ماهیت قانون است، این تعاریف مختلف سبب تفاوت در مصادیق حیله و بالتبع آن راهکارهای مقابله با آن شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته و درصدد پاسخگویی به پرسش‌هایی از قبیل: حیله، مصادیق و راهکارهای مقابله با آن در فقه فریقین و حقوق ایران چیست؟می‌باشد. مصادیق حیله در فقه امامیه به سه دسته تقسیم می‌شوند: مصادیق حیلۀ واقعى مثبت و مشروع، مصادیق حیلۀ واقعى منفى و مذموم، مصادیق حیلۀ صورى، مصادیق حیله در فقه اهل‌سنت به دو دسته مصادیق حیله مشروعه و مصادیق حیله محرمه تقسیم می‌شود اما مصادیق حیله در حقوق ایران را می‌توان به دو بخش؛ مصادیق حیله ناقض قوانین شکلی و مصادیق حیله ناقض قوانین ماهوی تقسیم کرد. در فقه امامیه برای حیله‌های مباح راهکار مقابله وجود ندارد اما برای حیله‌های حرام دو راهکار پیشنهاد شده است؛ راهکار اخلاقی یعنی تقوا و راهکار فقهی یعنی حکم به حرمت و در فقه اهل‌سنت تنها راه مقابله با حیله تبعیت از حکم فقهی با استناد به دلیل قرآن و روایت ذکر شده است. راهکارهای مقابله با حیله در حقوق ایران عبارتند از: نظریه انگیزه یا جهت؛ نظریه حسن نیت؛ نظریه منع سوء استفاده از حق؛ نظریه نظم عمومی؛ قاعده تبعیت عقد از قصد؛ قاعده سد ذرایع؛ قاعده یعامل المکلف بنقیض مقصوده. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        254 - بررسی تطبیقی حیله، مصادیق و راهکارهای مقابله با آن در فقه امامیه و حقوق ایران و فرانسه
        بابک محمدی قهفرخی داوود نصیران(نویسنده مسئول) مسعود شیرانی
        10.30495/jijl.2022.68738.1562
        حیله در فقه یعنی رسیدن به مطلوب شرعى و هدف مشروع؛ چه این‌که راه رسیدن به آن، امری حلال باشد یا راه مذکور، خود غیر مشروع باشد و در اصطلاح حقوق ایران به معنای استعداد استفاده از سکوت یا اجمال قانون به‌منظور اکتساب حق برای غیرمحق از راه‌هایی که مخالف با ماهیت قانون است و د چکیده کامل
        حیله در فقه یعنی رسیدن به مطلوب شرعى و هدف مشروع؛ چه این‌که راه رسیدن به آن، امری حلال باشد یا راه مذکور، خود غیر مشروع باشد و در اصطلاح حقوق ایران به معنای استعداد استفاده از سکوت یا اجمال قانون به‌منظور اکتساب حق برای غیرمحق از راه‌هایی که مخالف با ماهیت قانون است و در اصطلاح حقوق فرانسه، به معنای عملی زیرکانه که با استفاده از عیوب مخفی و پنهانی قانون، فرد به دنبال انجام عملی به‌ظاهر قانونی است. این تعاریف مختلف، سبب تفاوت در مصادیق حیله و بالطبع آن راهکارهای مقابله با آن شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی صورت پذیرفته و درصدد پاسخ به پرسش‌هایی از قبیل حیله، مصادیق و راهکارهای مقابله با آن در فقه امامیه، حقوق ایران و فرانسه چیست؟ است.مصادیق حیله در فقه امامیه به سه دسته تقسیم می‌شوند: مصادیق حیلۀ واقعى مثبت و مشروع؛ مصادیق حیلۀ واقعى منفى و مذموم؛ مصادیق حیلۀ صورى. مصادیق حیله در حقوق ایران و فرانسه را می‌توان به دو بخش مصادیق حیلۀ ناقض قوانین شکلی و مصادیق حیلۀ ناقض قوانین ماهوی تقسیم کرد.در فقه امامیه برای حیله‌های مباح راهکار مقابله وجود ندارد، اما برای حیله‌های حرام دو راهکار پیشنهاد شده است؛ راهکار اخلاقی، یعنی تقوا و راهکار فقهی، یعنی حکم به حرمت. راهکارهای مقابله با حیله در حقوق ایران عبارت‌اند از: نظریه انگیزه یا جهت؛ نظریه حسن نیت؛ نظریه منع سوءاستفاده از حق؛ نظریه نظم عمومی؛ قاعده تبعیت عقد از قصد؛ قاعده سد ذرایع؛ قاعده یعامل المکلف بنقیض مقصوده و در مورد راهکارهای مقابله با حیله در حقوق فرانسه می‌توان به اجرای قوانین اتحادیه اروپا؛ ایجاد نهادهای مختلفی برای مبارزه با حیله و تقلب؛ شناسایی نقاط پوشیده از چشم قانون توسط فناوری‌های دیجیتال؛ تعیین قوانین موردی و موضوعی؛ تعیین مجازات در قوانین کیفری اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        255 - تبیین فقهی حقوقی ازدواج بدون عقد لفظی (معاطاتی) از دیدگاه امام خمینی(ره)
        احمد راستگردانی محمود قیوم زاده(نویسنده مسئول) محمد رسول آهنگران
        10.30495/jijl.2022.69920.1594
        نکاح معاطاتی یکی از مباحث چالشی و مهم در حیطه فقه خانواده است. منظور از نکاح معاطات، انعقاد رابطه زوجیت بدون صیغه ایجاب و قبول است. برخی فقها با پذیرش این نکته که الفاظ در تحقق ایجاب و قبول موضوعیتی ندارند، مدعی صحت نکاح معاطاتی شده‌اند، اما قول مشهور، عدم صحت چنین عقدی چکیده کامل
        نکاح معاطاتی یکی از مباحث چالشی و مهم در حیطه فقه خانواده است. منظور از نکاح معاطات، انعقاد رابطه زوجیت بدون صیغه ایجاب و قبول است. برخی فقها با پذیرش این نکته که الفاظ در تحقق ایجاب و قبول موضوعیتی ندارند، مدعی صحت نکاح معاطاتی شده‌اند، اما قول مشهور، عدم صحت چنین عقدی است که توسط امام خمینی (ره) بیان شده است. به نظر می‌رسد باوجود آیات و روایات، اجماع و سیرۀ مسلمین، قول مشهور از قوت بیشتری برخوردار است. از دیدگاه امام خمینی (ره) مقتضای قاعده جریان معاطات در هر عقد و ایقاعی این است که انشای آن به فعل ممکن باشد؛ زیرا فعل نیز مانند قول، وسیله ایجاد و ایقاع اعتباری است. درنتیجه در این مقاله به تبیین فقهی حقوقی ازدواج بدون عقد لفظی (معاطاتی) از دیدگاه امام خمینی (ره) پرداخته شد. بدین منظور به روش تحلیلی توصیفی و در راستای بررسی این موضوع، با درنظر گرفتن آرای امام خمینی و دیگر فقها، صحت نکاح معاطاتی واکاوی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        256 - بررسی ارزش اثباتی شهادت در فقه امامیه و نظام حقوقی ایران و تاثیر پذیری شهادت از عوامل روانشناختی
        حیدر فتاحی روح الله سپهری عباس پهلوان زاده
        10.30495/jfil.2023.70237.1607
        شهادت شهود در تمام نظام‌های حقوقی از جمله نظامی حقوقی اسلامی و ایران به عنوان یکی از ادله‌ی اثبات دعاوی حقوقی و کیفری شناخته می‌شود. چراکه، قرآن کریم در موارد متعدد به شهادت و لزوم اداء و اقامه آن در دعاوی اشاره دارد. در احادیث منقوله از اهل بیت عصمت و طهارت و نیز صحابه چکیده کامل
        شهادت شهود در تمام نظام‌های حقوقی از جمله نظامی حقوقی اسلامی و ایران به عنوان یکی از ادله‌ی اثبات دعاوی حقوقی و کیفری شناخته می‌شود. چراکه، قرآن کریم در موارد متعدد به شهادت و لزوم اداء و اقامه آن در دعاوی اشاره دارد. در احادیث منقوله از اهل بیت عصمت و طهارت و نیز صحابه رسول خدا ( ص ) در این باره تأکید بسیار شده است. در باب شرایط شاهد در میان مذاهب اسلامی در برخی از موارد اختلاف نظرهایی وجود دارد. به طور مثال در شهادت طفل ممیز اختلاف است اما در بحث عقل و طهارت مولد میان فقها اجماع حاکم است. از سوی دیگر تاثیرگذاری بر مفهوم حقوقی شهادت نیز امری کتمان ناپذیر است که در دهه‌های اخیر بدان توجه ویژه‌ای شده است. البته در نظام تقنینی این مهم آنچنان که شایسته بوده مورد عنایت قرار نگرفته اما ضرورت‌های روانشناختی موجب گردیده که علمای حقوقی به این امر بپردازند. زیرا تاثیرپذیری شهادت از عواملی چون عادات روانی، سن، نژاد، شخصیت، هیجان و احساسات و عواطف از چنان جایگاهی برخوردار است که می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        257 - وضعیت تغییر جنسیت در حقوق ایران و نظام حقوقی کامن لا
        امیر رضایی فومنی سید محمد رضا آیتی
        یکی از چالش برانگیزترین پدیده های اجتماعی در جهان امروز ترانس سکسوالیم یا دگرجنس گرایی می باشد. در حالی که بسیاری از مردم این پدیده را انحراف قلمداد می کنند، بسیاری از پزشکان آن را یک بیماری می دانند که باید درمان شود. برای درمان این بیماری راهکارهای متعددی پیشنهاد شده چکیده کامل
        یکی از چالش برانگیزترین پدیده های اجتماعی در جهان امروز ترانس سکسوالیم یا دگرجنس گرایی می باشد. در حالی که بسیاری از مردم این پدیده را انحراف قلمداد می کنند، بسیاری از پزشکان آن را یک بیماری می دانند که باید درمان شود. برای درمان این بیماری راهکارهای متعددی پیشنهاد شده است که مهمترین آنها، تغییر جنسیت از طریق جراحی است. با توجه به آنکه حقوق در پی تنظیم روابط اجتماعی است، باید در خصوص وضعیت تغییر جنسیت ارائه نظر نماید. لذا با عنایت به شیوع این امر در کشور ما و نیز سکوت قانونگذار در این رابطه، پرسش مهم این است که موضع قانونگذار ما در خصوص تغییر جنسیت چیست؟ در این نوشتار پس از تعیین مفهوم پزشکی و حقوقی تغییر جنسیت و تحلیل نظرات مختلف فقهی حقوقی در رابطه با وضعیت تغییر جنسیت، خواهیم گفت که با احراز اضطرار به تشخیص قاضی این تغییر امکان پذیر است.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        258 - مستی و تأثیر آن بر احکام تصرف مست در فقه اسلامی
        جلال علوی ناصر مریوانی
        در فقه اسلامی تعلق تکلیف به افعال اشخاص مست و نفوذ تصرفات قولی و فعلی و آثار وضععی ایعتصرفات، مورد بحث و مناقشهی اصولیان و فقیهان واقع شده است. در حالیکه اصولیان بعا تکیعه بعرشروطی چون توانایی فهم تکلیف از سوی مکلف و از راه قیاس بر نائم، غافل و مجنون قائل بعه ععدمتعلق خ چکیده کامل
        در فقه اسلامی تعلق تکلیف به افعال اشخاص مست و نفوذ تصرفات قولی و فعلی و آثار وضععی ایعتصرفات، مورد بحث و مناقشهی اصولیان و فقیهان واقع شده است. در حالیکه اصولیان بعا تکیعه بعرشروطی چون توانایی فهم تکلیف از سوی مکلف و از راه قیاس بر نائم، غافل و مجنون قائل بعه ععدمتعلق خطاب التکلیف به تصرفات شخص مست هستند و تنها از حیث خطابالوضع با تحلیعل مسعهلهبه ترتب مسببات بر اسباب، مست را مهخوذ و ملتزم به عواقب اقوال و افعال خعود معی داننعد. مسعتمتعدی که بدون وجود یکی از معاذیر شرعی نظیر اکراه و اضطرار از روی علم و عمعد ، شعرب مسعکرنموده است، به دلیل اختیار و آگاهی در ایجاد حالت مستی و از سوی دیگر به جهت ارتکاب محرماتشرعی، مستوجب تنبیه و تغلیظ و التزام به عواقب اعمال خود میباشد. در مقابل مسعت مععرور کعهمستی وی مهذون به اذن شرع و از باب اخر به رخصت بوده است، از تحمعل عواقعب اع معال و اقعوالخود معاف به شمار میآید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        259 - بررسی تطبیقی نقش رویه قضایی در تحقق امنیت قضایی و اقتصادی در حقوق ایران و مصر
        غلامعلی سیفی زیناب ریما امیراقدم
        امنیت قضایی و اقتصادی از لوازم یک نظام حقوقی کارآمد محسوب می‌شوند اصل امنیت حقوقی به عنوان اصلی پویا که ایستایی نظام حقوقی را از میان می‌برد مطرح می‌شود و از پیشینه‌ای طولانی برخوردار است. فقه اسلامی به عنوان ریشه نیرومند حقوق موضوعه ما در موارد بسیاری به مصادیق این اصل چکیده کامل
        امنیت قضایی و اقتصادی از لوازم یک نظام حقوقی کارآمد محسوب می‌شوند اصل امنیت حقوقی به عنوان اصلی پویا که ایستایی نظام حقوقی را از میان می‌برد مطرح می‌شود و از پیشینه‌ای طولانی برخوردار است. فقه اسلامی به عنوان ریشه نیرومند حقوق موضوعه ما در موارد بسیاری به مصادیق این اصل اشاره دارد. مرحله اصلی در نظام قضایی کشور، انجام گرفتن فعالیتی است که آن را قضاوت می‌نامیم. رویه قضایی به واسطه عوامل مهمی چون استقلال قاضی، قضاوت عادلانه، احترام به حقوق مکتسبه، درک مشترک از قانون، عملکرد بدون تبعیض نقش بسیار مهمی در تحقق امنیت قضایی دارد. در تحقق امنیت اقتصادی زمانی که تفسیر ارائه شده از قانون منطبق با واقعیات اقتصادی، اجتماعی و ... نباشد، با توجه به طولانی بودن روند تغییر و اصلاح قانون، رویه قضایی می‌تواند با ارائه یک تفسیر منطبق با واقعیات آن مقطع زمانی هدف قواعد حقوقی را در راه رسیدن به کارآیی برآورده سازد، بنابراین نقش بسزایی در تحقق آن دارد. در این مقاله سعی شده است مفاهیم امنیت قضایی و اقتصادی و سپس نقش رویه قضایی در تحقق آنها در دو به صورت تطبیقی بین دو نظام حقوقی ایران و مصر مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        260 - واکاوی تعهدات بر ذمه‌ى میت در حقوق ایران
        سید محمد حسین کاظمی بازاردهی عباسعلی سلطانی حسین ناصری مقدم
        بعضی تصور می کنند انسان پس از وفات، دیگر تعهدی ندارد ولی واقع چیز دیگری است. باید دانست که آدمی بعد از حیات خویش نسبت به مسائلی متعهد است که از ویژگی های مهمی برخوردار هستند. مسائلی مانند: قرض، دیه، عاریه و ... که هر کدام در جای خود، دارای مباحث متنوع و متعددی است. تعهد چکیده کامل
        بعضی تصور می کنند انسان پس از وفات، دیگر تعهدی ندارد ولی واقع چیز دیگری است. باید دانست که آدمی بعد از حیات خویش نسبت به مسائلی متعهد است که از ویژگی های مهمی برخوردار هستند. مسائلی مانند: قرض، دیه، عاریه و ... که هر کدام در جای خود، دارای مباحث متنوع و متعددی است. تعهدات انسان پس از مرگ وی، قابل تقاص و تأدیه بوده و این امر، غیرممکن نیست! در حقوق ایران به این مقوله توجه شده و در مواضع مختلف به طور مستقیم و غیرمستقیم پیرامون آن بحث‌های گوناگونی صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        261 - طراحی مدل پویا بازارهای مالی ایران با استفاده از پویایی شناسی سیستم
        معصومه میرزایی نژاد لیمویی رضا رادفر میرفیض فلاح کیامرث فتحی هفشجانی
        10.30495/jma.2022.19749
        بررسی شاخص های کلان و سطح توسعه یافتگی اقتصاد نشان از ناکارامدی بازارهای مالی دارد. بخش محدودی از تولید ناخالص داخلی به سرمایه گذاری در تولید کالا و خدمات اختصاص یافته و بخش قابل توجهی از آن جذب فعالیت های سوداگرانه در بازارهای مالی غیرمولد می شود. پژوهش حاضر به مدل ساز چکیده کامل
        بررسی شاخص های کلان و سطح توسعه یافتگی اقتصاد نشان از ناکارامدی بازارهای مالی دارد. بخش محدودی از تولید ناخالص داخلی به سرمایه گذاری در تولید کالا و خدمات اختصاص یافته و بخش قابل توجهی از آن جذب فعالیت های سوداگرانه در بازارهای مالی غیرمولد می شود. پژوهش حاضر به مدل سازی عملکرد بازارهای مالی با استفاده از پویایی سیستم پرداخته است. برای این منظور ابتدا با استفاده از داده های بازارهای مالی طلا، زمین و ساختمان، بازار سرمایه، سپرده گذاری در بانک، پویایی بازارها و پیامدهای مالی ناشی از سرمایه گذاری در بازارها بررسی گردید. مدل پویایی بازارهای مالی طراحی و پس از اعتبارسنجی مدل، شبیه سازی در افق ده ساله (1398-1408) انجام شد. با توجه به رفتار متغیرها و تحلیل حساسیت مدل، سیاست های توسعه بازارهای مالی شامل "توسعه بازار سرمایه"، "سیاست پولی کاهش نقدینگی"،"ساماندهی بازار زمین و ساختمان" و "ساماندهی بازار طلا " شناسایی و به صورت جداگانه روی مدل اعمال شد و نتایج مقایسه و رفتار تحلیل گردید. با توجه به یافته های مدل، سیاست های ترکیبی به عنوان بهترین سیاست های توسعه بازارهای مالی مولد مبتنی بر پویایی بازارهای مالی ایران ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        262 - مدلسازی مولفه ها و ابعاد ارزیابی عملکرد سازمانی متناسب با شرایط محیطی ایران
        مسعود بختیاری محمد کاشانی پور رضا غلامی جمکرانی حسین جهانگیر نیا
        هرچه را که نتوان انداز ه گیری کرد، نمی‌توان کنترل کرد و هر چه را که نتوان کنترل کرد، مدیریت آن امکان‌پذیر نخواهد بود؛ بنابراین موضوع اصلی در تمام تجزیه‌وتحلیل‌های سازمانی، عملکرد است و بهبود آن مستلزم انداز ه گیری است و ازاین‌رو یک سازمان بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل‌ چکیده کامل
        هرچه را که نتوان انداز ه گیری کرد، نمی‌توان کنترل کرد و هر چه را که نتوان کنترل کرد، مدیریت آن امکان‌پذیر نخواهد بود؛ بنابراین موضوع اصلی در تمام تجزیه‌وتحلیل‌های سازمانی، عملکرد است و بهبود آن مستلزم انداز ه گیری است و ازاین‌رو یک سازمان بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل‌تصور نیست. یکی از مهم‌ترین ابزارها جهت اندازه‌گیری عملکرد، کارت ارزیابی متوازن (BSC) است. بر همین اساس تدوین مدلی جهت ارزیابی عملکرد سازمانی متناسب با شرایط محیطی ایران در جوامعی که خواهان حاکمیت ارزش‌های اخلاقی و معنوی در سازمان‌های خود هستند، ضروری است. روش پژوهش به‌صورت کیفی (مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته) و مبتنی بر نظریه‌پردازی داده بنیاد و با بهره‌گیری از نرم‌افزار maxqda است. نمونه‌گیری، با روش گلوله برفی انجام‌شده که بر مبنای آن 29 مصاحبه صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بعد جدیدی تحت عنوان مسئولیت‌ اجتماعی با رویکرد اسلامی به‌عنوان زیربنایی‌ترین عنصر در ارزیابی عملکرد سازمانی به ابعاد مدل سنتی اضافه شود. همچنین بر مبنای یافته‌های تحقیق، مدل پارادایمی پیشنهادی شامل عوامل علی (محیط ارزشی، تحقق اهداف استراتژیک، ارتقاء تصمیم‌گیری، مدیریت عملکرد)، عوامل مداخله‌گر (شرایط سازمانی، شرایط محیط کلان)، عوامل زمینه‌ای (جهان‌بینی اسلامی، فرهنگ عمومی کشور)، پدیده محوری (ارزیابی عملکرد سازمانی در شرایط محیطی ایران)، راهبردها (مسئولیت‌پذیری اجتماعی با رویکرد اسلامی، رشد و یادگیری، فرآیندهای داخلی، تکریم مشتریان و مالی) و پیامدها (رضایت الهی، تعالی انسان، تعالی سازمانی) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        263 - تأثیر حاکمیت شرکتی بر سلامت مالی بانکهای تجاری ایران
        حمید طبائی زاده فشارکی محمد ابراهیم محمد پورزرندی مهرزاد مینوئی
        با توجه به اینکه موضوع حاکمیت شرکتی طی چند دهه اخیر توجه دست اندر کاران اقتصادی را بطور وسیعی به خود جلب نموده، در بسیاری از کشور ها رتبه بندی شرکتها از نظر حاکمیت شرکتی آغاز و پس از بحرانهای مالی چند کشور آسیایی، قوانینی برای بهبود راهبری شرکتی وضع شده است. پرسشی که در چکیده کامل
        با توجه به اینکه موضوع حاکمیت شرکتی طی چند دهه اخیر توجه دست اندر کاران اقتصادی را بطور وسیعی به خود جلب نموده، در بسیاری از کشور ها رتبه بندی شرکتها از نظر حاکمیت شرکتی آغاز و پس از بحرانهای مالی چند کشور آسیایی، قوانینی برای بهبود راهبری شرکتی وضع شده است. پرسشی که در این تحقیق طرح می شود این است که آیا در ایران رویه های حاکمیت شرکتی در حال بهبود هستند؟ به ویژه اینکه آیا با استفاده از رویه های حاکمیت شرکتی می توان سلامت مالی بانکهای تجاری ایران را حفظ و ارتقاء بخشید. با توجه به آثار عمده و قابل توجه خصوصی سازی به ویژه در ارتباط با خصوصی سازی بانکها و تبدیل مؤسسات مالی اعتباری به بانک و اینکه تعداد زیادی بانک خصوصی در بازار های اولیه و ثانویه سرمایه فعالیت دارند، تأثیر اعمال حاکمیت شرکتی بر سلامت مالی بانکهای تجاری ایرانی قابل بررسی است. بدین منظور با انتخاب چند عامل سنجش مطلوبیت رویه های حاکمیت شرکتی (مانند تمرکز مالکیت، مالکیت نهادی، استقلال هیأت مدیره، کیفیت حسابرسی) با توجه به اهمیت شفاف سازی مالی، الزامات سازمان بورس و اعتماد سازی برای سهامداران بویژه سهامداران جزء، تأثیر آنها بر حفظ و ارتقاء سلامت مالی بانکهای تجاری بررسی شده است. جهت تشخیص میزان سلامت مالی در این تحقیق عمدتاًٌ از شاخص های صندوق بین المللی پول استفاده شده است. با توجه به محدود بودن تعداد بانکهای تجاری موضوع پژوهش، جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه بانکهای تجاری ایران بوده است (24 بانک). برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و رگرسیون چند متغیره استفاده شده و در نهایت برای تعیین اثرات متقابل از طریق معادلات ساختاری از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. تحلیل نتایج بر اساس فرضیه های تحقیق حاکی از آن است که در سطح بانکهای تجاری شاخص های نفوذ مدیر عامل، سهامداران نهادی و تعداد اعضای هیأت مدیره با شاخص بازدهی دارائیها و بازدهی سرمایه دارای رابطه معنی دار هستند لکن در ارتباط با نسبت سرمایه به دارائی شاخص نفوذ مدیر عامل رابطه مثبت و معنی دار دارد ولی شاخص های تمرکز مالکیت و مالکیت نهادی رابطه این منفی و معنی دار با این نسبت دارند. همچنین رابطه معنی داری میان نسبت های کارایی و نقد شوندگی با شاخص های حاکمیت شرکتی مشاهده نشده است. نهایتاً آزمونهای تکمیلی و همزمان نشان می دهد که شاخص های حاکمیت شرکتی موجب بهبود در شاخص های سلامت مالی می شوند و در نهایت این شاخص ها موجب تأثیر بر شاخص سود آوری خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        264 - تولیدات علمی حوزه‌های حسابداری و مالی ایران در پایگاه اطلاعاتی Web of Science 2003-2013
        فاطمه گرامی راد مهدی محمدی نرگس سرلک
        در مقاله حاضر با استفاده از آطلاعات ثبت شده در پایگاه موسسه اطلاعات علمی به بررسی وضعیت تولیدات علمی حسابداری و مالی محققان ایران بین سال 2003 تا 2013 پرداخته شده است. برابر یافته‌ها در طول سال‌های مورد بررسی، تعداد 227 عنوان در قالب، 217 عنوان (95 درصد) مقاله، 7 عنوان چکیده کامل
        در مقاله حاضر با استفاده از آطلاعات ثبت شده در پایگاه موسسه اطلاعات علمی به بررسی وضعیت تولیدات علمی حسابداری و مالی محققان ایران بین سال 2003 تا 2013 پرداخته شده است. برابر یافته‌ها در طول سال‌های مورد بررسی، تعداد 227 عنوان در قالب، 217 عنوان (95 درصد) مقاله، 7 عنوان (3 درصد) مقاله مروری، 3 عنوان (1 درصد) مقاله کنفرانس و 3 عنوان (1 درصد) بررسی کتاب از پژوهشگران ایرانی در پایگاهWeb of Science نمایه شده است. از نظر موضوعی، حوزهOPERATIONS RESEARCH MANAGEMENT SCIENCE”" ، با 66 مقاله در رتبه اول قرار گرفت. زبان اصلی تمامی مقالات نمایه شده انگلیسی است. از نظر سال انتشار، بیشترین تولیدات علمی در سال 2013 و کمترین آنها در سال 2005 انجام ثبت شده است. دانشگاه تهران با انتشار 63 عنوان تولید علمی پر تولیدترین دانشگاه و رضا راعی، غلامرضا جعفری و میثم بلگوریان با انتشار 8 مقاله به عنوان کوشاترین نویسندگان شناسایی شدند. نویسندگان ایرانی بیشترین میزان همکاری (9 مقاله) را با نویسندگان ایالات متحده آمریکا داشتند. کشورهای کانادا، انگلستان، مالزی، ترکیه و آلمان در رتبه های بعدی قرار دارند.EXPERT SYSTEMS WITH APPLICATIONS نشریه‌ای است که بیشترین تعداد مقالات حسابداری و مالی ایرانیان را منتشر کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        265 - بررسی اثرات اعتبارات تملک دارایی های سرمایه‌ای و هزینه‌ای بر نابرابری درآمدی در استان‌های ایران
        محمد امین نهال بیژن باصری منیژه هادی نژاد
        10.30495/jma.2023.23162
        نابرابری درآمد، از سیاستهای دولت بویژه تخصیص بودجه به شکلی اساسی اثر می پذیرد. هدف این مقاله بررسی اثرات اعتبارات تملک دارایی های سرمایه‌ای و هزینه‌ای بر نابرابری درآمدی در استان‌های ایران است. با استفاده از الگوی رویکرد حد آستانه‌ای ملایم پانل استار (PSTR) در دوره زمان چکیده کامل
        نابرابری درآمد، از سیاستهای دولت بویژه تخصیص بودجه به شکلی اساسی اثر می پذیرد. هدف این مقاله بررسی اثرات اعتبارات تملک دارایی های سرمایه‌ای و هزینه‌ای بر نابرابری درآمدی در استان‌های ایران است. با استفاده از الگوی رویکرد حد آستانه‌ای ملایم پانل استار (PSTR) در دوره زمانی 1398− 1379 نشان می‌دهد؛ متغیرهای اعتبارات هزینه‌ای و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دولت نابرابری درآمد در استان‌های ایران را به صورت مثبت و معنادارکاهش می‌دهند. نتایج این پژوهش هماهنگ با مطالعه میلانویچ، خان و بشیر و وود، دنافریو و همکاران (2019) ، بیشتر فرضیه کوزنتس را تأیید می کند که در آن، افزایش اعتبارات هزینه‌ای و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دولت در مراحل اولیه توزیع درآمد را بدتر می‌کند. اتخاذ سیاست‌های مکمل از طریق تخصیص منابع مالی و تغییر در سیاستگذاری نابرابری درآمد بین استان ها راکاهش می دهد.علاوه بر اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای، سطح آموزش(نرخ با سوادی)، نرخ فعالیت نیروی کار به عنوان متغیر مشارکت در تولید،گسترش تجارت بر کاهش نابرابری استانی موثر بوده است. دولت با سیاست گذاری‌های هدفمند در توزیع منافع حاصل از تجارت خارجی میان کارگزاران اقتصادی زمینه بهیود توزیع نابرابر درآمدها را فراهم کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        266 - Extension Challenges and Requirements of Integrated Rice-Fish Farming in Gilan Province, Iran
        M. Omidi-Najafabadi S. H. Hosseini Kheshte Masjedi
        Integrated Rice-Fish Farming requires very little input and provides off season employment tofarm labors. It has been observed that combination of rice and fish farming is mutuallybeneficial. Although, in implementation, it can be faced with several challenges and it de چکیده کامل
        Integrated Rice-Fish Farming requires very little input and provides off season employment tofarm labors. It has been observed that combination of rice and fish farming is mutuallybeneficial. Although, in implementation, it can be faced with several challenges and it demandssome requirements. So, this study was conducted to identify challenges and requirements ofIntegrated Rice-Fish Farming in Gilan. The research population included all the experts inGilan province (N=272). They include experts who are familiar with integrated Rice-FishFarming. The initial and follow-up mailing generated 272 useable responses from expertsresulting in a response rate of 100%. Using factor analysis, the challenges and requirementshave been classified into four factors (Cultural-social, Human, Infrastructure, and Legal) andsix factors (Educational methods, Cultural, Facilitating role, participation, Human resourcedevelopment, and Economic) respectively. Among the variables which build the Cultural-socialchallenges, operator demographic challenges and farmers’ low educational level provides moreimpact compared to others, while holding field days and establishing demonstration plotsprovides more impact on the Educational Methods requirements, among other variables. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        267 - Study the Effect of Meat Market Liberalization on Rural Welfare in Iran
        A. Haghighatnezhad-Shirazi S. Yazdani R. Moghaddasi
        This study aims to study the effect of elimination of government intervention and liberalizationin meat market in rural area in Iran on consumer welfare with time series data for 1981-2007.An alternative partial equilibrium model was developed to examine the welfare eff چکیده کامل
        This study aims to study the effect of elimination of government intervention and liberalizationin meat market in rural area in Iran on consumer welfare with time series data for 1981-2007.An alternative partial equilibrium model was developed to examine the welfare effect of meattrade liberalization. Result show that on producer side, government budget (subsidy onproduction), foreign exchange and producer welfare are increase, on consumer side,government budget (subsidy expenditure) and foreign exchange are decrease; also the effect oftrade liberalization on rural consumer welfare is positive and increase under openaccess(without considering consumer in urban area). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        268 - Factors Affecting the Partnership between Public and Private Sectors in Developing Agricultural Biotechnology
        S. J. Hosseini S. Bahram Nejad
        Agricultural experts in the field of biotechnology in Iran were surveyed in order to explore theirperception about factors affecting the partnership between public and private sector indeveloping agricultural biotechnology. The research population included Agriculturalb چکیده کامل
        Agricultural experts in the field of biotechnology in Iran were surveyed in order to explore theirperception about factors affecting the partnership between public and private sector indeveloping agricultural biotechnology. The research population included Agriculturalbiotechnology experts in the public and private sectors (N=66). A series of in-depth interviewswere conducted with some biotechnology experts in the Ministry of Agriculture andAgricultural Biotechnology Research Institute to examine the validity of questionnaire. Aquestionnaire was developed based on these interviews and relevant literature. The datacollected by interviewing the respondents and analyzed by using factor analysis technique. Todetermine the appropriateness of data and measure the homogeneity of variables, the Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) and Bartlett’s test measures were applied. KMO amount and meaningfullevel of Bartlett test for policy making and economic factors shows that they are very suitablefor factorial analysis. Based on the results of study, intellectual property rights and allocatinglow interest rate financial facilities to private companies affected the partnership betweenpublic and private sector. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        269 - Challenges Facing the Application of ICTs in Rural Areas of Iran
        M. Niknami
        The major purpose of this study was conducted to identify the challenges in application of ICTs inrural areas of Iran. A questionnaire was developed and data collected from 187 extensionspecialists. The challenges was categorized by using factor analysis and results sho چکیده کامل
        The major purpose of this study was conducted to identify the challenges in application of ICTs inrural areas of Iran. A questionnaire was developed and data collected from 187 extensionspecialists. The challenges was categorized by using factor analysis and results show challengeswere classified into organizational, technical, social, financial, regulatory and human factors byorder of their impacts پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        270 - Analysis of Socio-Cultural Obstacles for Dissemination of Nanotechnology from Agricultural Experts Perspective in Iran
        S.M. Mirdamadi
        The main purpose of this research was to analyze Socio-Cultural obstacles of disseminating ofnanotechnology in Iran's agricultural section. One hundred twenty eight out of a total of 190researchers with different levels of expertise in and familiarity with nanotechnolog چکیده کامل
        The main purpose of this research was to analyze Socio-Cultural obstacles of disseminating ofnanotechnology in Iran's agricultural section. One hundred twenty eight out of a total of 190researchers with different levels of expertise in and familiarity with nanotechnology wererandomly selected and questionnaires completed by them. Face validity have been done by expert'ssuggestion and correction, reliability by using Cronbach-Alpha formula. The results of a factoranalysis showed variation for different factors. For cultural factors 19/475 percent, formanagement 13/139 percent, information factor 11/277 percent, production factor 9/703 percent,social factor 9/267 percent, and for attitude factor it became 8/947 percent. Also results indicatedthat socio-cultural factors were the most important obstacle for nanotechnology dissemination inagricultural section in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        271 - Determining Research, Education, and Extension Requirements for Application of the Precision Agricultural System in Iran
        M. Omidi- Najafabadi S. Bahramnejad
        Reluctance towards implementation of precision agriculture (PA) seems to be based on lackof consideration to education, extension, and research sectors. The objective of this study isto identify educational, extensional, and research requirements in application of the P چکیده کامل
        Reluctance towards implementation of precision agriculture (PA) seems to be based on lackof consideration to education, extension, and research sectors. The objective of this study isto identify educational, extensional, and research requirements in application of the PAsystem. The research population included all the experts in Qazvin province who are familiarwith PA concepts and PA’s equipments, such as GPS and GIS. The results showed thatoffering a practical PA education and preparation of extension programs to introduce PA’sbenefits provide more impact in the extensional requirement, among other variables.Findings of this article emphasize, again, on key role of the agricultural extension in efficientimplementation of PA. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        272 - Factors Affecting the Sustainable Forest Management
        S. Dehyouri Sh. Bayat P. Alimoradian
        The major purpose of this study is to assess the perception of managers in the Forest, Range and WatershedOrganization. It is an applied study by using descriptivecorrelative method. A questionnaire was developedand data collected from 105 respondents. The validity and چکیده کامل
        The major purpose of this study is to assess the perception of managers in the Forest, Range and WatershedOrganization. It is an applied study by using descriptivecorrelative method. A questionnaire was developedand data collected from 105 respondents. The validity and reliability of questionnaires was verified. Theresults of study show that there was a relationship between educational level, work experience, experiencesin extension and education activities, role of extension in increasing information about sustainable forestry,create positive attitude, providing information about sustainable forestry indicators, motivation forparticipating in the projects, local management, allocation of appropriate financial resources, attend ofextension education courses, participate in group discussions, visiting successful projects, using workshops,newsletters, magazines & bulletin and improvement of sustainable forestry management. Multivariateregression analysis shows that providing economic motivations of managers, being aware of indicators,using courses, management experiences & the role of extension in creating positive attitudes had positiveimpact on improvement of sustainable forestry sustainable management. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        273 - A Model for the Wheat Market in Iran
        L. Yazdanshenas R. Moghadasi S. Yazdani
        A model of the Iranian wheat market is specified and fitted to data from 1981-2008. Severaldiagnostic tests were employed in the analysis to determine the specification of the model. Despitethe simplicity of the model and data problems, an examination of the econometric چکیده کامل
        A model of the Iranian wheat market is specified and fitted to data from 1981-2008. Severaldiagnostic tests were employed in the analysis to determine the specification of the model. Despitethe simplicity of the model and data problems, an examination of the econometric model leads toseveral conclusions with possible important policy implications for the wheat economy in Iran.The general results rejected adaptive expectation (AE) model in favor of partial adjustment (PA) toexamine the supply response. The estimated short run price elasticity is not fairly low and is -0.2because wheat is a strategic good that government has the responsibility of its supply, so withincreasing its price, government follow some strategies to decrease the amount of wheat that hadbeen supplied, on the other hand, price elasticity of supply is not low and is significant at fivepercent level that it denotes that the amount of supply affected largely from producer price in lastperiod. The results obtained from production function is that all the factors have positive effect onproduction except fertilizer that have negative effect on wheat production and with decreasing theamount of fertilizer in wheat production, yield will increase. The demand function showed thatwheat is a Giffen good and barley is an appropriate substantial good for wheat. Income elasticityof demand for wheat can obtain from this model and it is -0.77. It means that each 1 percentincrease in consumer income contributes to the annual decrease in demand for wheatapproximately 0.77 per cent. This indicated that wheat is an Inferior good in Iran either. Thecoefficient of trend variable and its significance and sign showed that consumer taste andpreferences to wheat is going to increase year by year. The import demand function of wheat thatestimated in this study showed that import doesn’t influence from domestic price ratio and grossdomestic product and the unique parameter that can decrease the amount of import is domesticproduction. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        274 - Factors Influencing the Design of Agricultural Advisory Service Network in the West Azerbaijan Province
        S. Rasouliazar S. M. Hosseini S. M. Mirdamadi
        The major purpose of this study was to identify factors influencing the design of agriculturaladvisory service network in the West Azerbaijan province of Iran. The population of thisresearch consisted of consultants who provided services to farmers. By using a Cochranfo چکیده کامل
        The major purpose of this study was to identify factors influencing the design of agriculturaladvisory service network in the West Azerbaijan province of Iran. The population of thisresearch consisted of consultants who provided services to farmers. By using a Cochranformula, 306 respondents were selected. The results showed that consultants faced manyobstacles such as lack of necessary facilities, illiteracy of farmers and lack of cooperationamong related institutions and organizations. Results also showed that factors influencingeffectiveness of network included economic, extension-educational, policy-making, sociocultural,managerial and infrastructure factors. These six factors accounted for 59 percent ofthe variance in the effectiveness of advisory services. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        275 - بررسی سطح آگاهی جوامع محلی جنگل‌نشین در خصوص جنگل‌های شمال کشور در بلیران آمل
        حسن نعیم حسنی علی شیخ الاسلامی
        10.30495/jrnr.2021.19240
        تحقیق حاضر به ‌منظور سنجش میزان آگاهی و تعیین سطح حساسیت مردم جنگل‌ نشین در مورد مسائل جنگل‌های شمال در حوضه آبخیز 53 واقع در شهرستان آمل (جنگل‌های بلیران) صورت گرفت. روش مطالعه در این پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی از طریق مطالعه اسنادی و پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل چکیده کامل
        تحقیق حاضر به ‌منظور سنجش میزان آگاهی و تعیین سطح حساسیت مردم جنگل‌ نشین در مورد مسائل جنگل‌های شمال در حوضه آبخیز 53 واقع در شهرستان آمل (جنگل‌های بلیران) صورت گرفت. روش مطالعه در این پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی از طریق مطالعه اسنادی و پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 100 نفر از خانوارهای روستایی جنگل‌ نشین حوضه و همچنین افراد عبوری (گردشگر) بودند که جهت جمع ‌آوری داده ‌ها از روش نمونه ‌گیری تصادفی با ابزار پرسش‌نامه استفاده گردید. میزان پایایی ابزار اندازه ‌گیری با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (78/0) تائید شد. نتایج اصلی پژوهش حاکی از آن بود که در مورد فواید و نقش زیست‌محیطی جنگل‌های شمال، میزان آگاهی 89/9 درصد و در زمینه فواید اقتصادی آن، میزان آگاهی 77/7 درصد و در حد زیاد بوده است. همچنین این مطالعه نشان داد تعامل مردم با جنگل‌های منطقه چندان مطلوب و رضایت‌بخش نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        276 - اثر زمان و روش های مختلف کاشت بذر بر زنده مانی و رویش نهال های بلوط ایرانی در شرایط نهالستان ایوان در استان ایلام
        فاطمه عبدی اسداله متاجی سمیه اسمعیلی
        10.30495/jrnr.2022.66974.10244
        درخت بلوط ایرانی (.Quercus brantii Lindl) از نظر اکولوژیکی، اقتصادی- اجتماعی و حفاظتی یکی از با ارزش ترین گونه ها است که بهره برداری بی رویه، حیات آن را با تهدید جدی روبه رو کرده و جنگل کاری و احیای این جنگل ها بسیار ضروری می باشد. در این زمینه آگاهی بیشتر در مور چکیده کامل
        درخت بلوط ایرانی (.Quercus brantii Lindl) از نظر اکولوژیکی، اقتصادی- اجتماعی و حفاظتی یکی از با ارزش ترین گونه ها است که بهره برداری بی رویه، حیات آن را با تهدید جدی روبه رو کرده و جنگل کاری و احیای این جنگل ها بسیار ضروری می باشد. در این زمینه آگاهی بیشتر در مورد روش های کاشت بذر و ایجاد شرایط بهینه برای تولید نهال های سالم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر به صورت آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور زمان کاشت بذر در دو سطح (آذر و اسفند ماه) و روش کاشت بذر در سه سطح (کاشت مستقیم بذر، خیساندن بذر در آب به مدت 48 ساعت و خیساندن بذر در آب به مدت 72 ساعت) در قالب طرح کاملا تصادفی متعادل با 4 تکرار و 10 گلدان در هر تکرار در نهالستان ایوان واقع در استان ایلام انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد برای اثر اصلی زمان کاشت صفات زنده مانی، درصد زنده مانی، بنیه گیاهچه، طول ساقه و وزن خشک ساقه در سطح 1 درصد و برای صفات قطر یقه طول ریشه در سطح 5 درصد معنی دار بوده است. همچنین برای روش کاشت تمام صفات به جز قطر یقه و طول ریشه در سطح 1 درصد دارای اختلاف معنی دار بودند. نتایج مقایسه میانگین با آزمون دانکن نشان داد بذور کشت شده در آذر ماه برای تمام صفات جوانه زنی و رویشی نهال بهتر از بذور کشت شده در اسفند ماه بوده است. همچنین نتایج مقایسه میانگین نشان داد در بین روش های مختلف، بذوری که قبل از کاشت به مدت 48 ساعت در آب قرار گرفتند، از نظر صفات جوانه زنی و رویشی نهال بهتر از سایر بذور بودند. به طور کلی نتایج تحقیق حاضر نشان داد آذر ماه بهترین زمان کاشت و خیساندن بذور به مدت 48 ساعت قبل از کاشت، بهترین روش کاشت برای بذور بلوط ایرانی می تواند باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        277 - نقش گیلان در مناسبات فرهنگی ایران و روسیه
        حسین کلهر
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه در عرصه‌ی بین الملل مبنای ارتباط کشورها بر محور قدرتمند فرهنگ و اشتراکات فرهنگی ـ اجتماعی استوار است. بطوریکه تعمق بخشی به این مقوله‌ی مهم ارتباطی، می‌تواند ضامن تثبیت منافع در روند مناسبات همه جانبه‌ی کشورها تلقی شود. پیشینه‌ی تاریخی مناسبات م چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه در عرصه‌ی بین الملل مبنای ارتباط کشورها بر محور قدرتمند فرهنگ و اشتراکات فرهنگی ـ اجتماعی استوار است. بطوریکه تعمق بخشی به این مقوله‌ی مهم ارتباطی، می‌تواند ضامن تثبیت منافع در روند مناسبات همه جانبه‌ی کشورها تلقی شود. پیشینه‌ی تاریخی مناسبات مردم گیلان با روسیه علاوه بر اینکه بر اشتراکات زبانی دو ملت تاثیر گذاشته، زمینه‌های مناسبی هم برای ارتقاء مناسبات فرهنگی ایران و روسیه فراهم ساخته است. مناسباتی که بدلایل مختلف، امروز در شرایط ضعیفی قرار دارد. هدف از این پژوهش تبیین جایگاه گیلان در روابط فرهنگی ایران و روسیه است. جایگاهی که حداقل ریشه در تاریخ 500 ساله دو کشور داشته و می‌تواند منشا تحولات موثری در ارتقاء مناسبات همه جانبه‌ی ایران و روسیه در طلیعه‌ی هزاره‌ی سوم به حساب آید. روش پژوهش: داده‌های این مقاله به شیوه‌ی کتابخانه ایی، توصیفی و میدانی جمع آوری شده بطوریکه بهره گیری از اسناد و منابع تاریخی، شواهد عینی و مستندات آماری از وجوه بارز این شیوه است. یافته‌ها: در این مقاله پس از بررسی عمده ترین ظرفیت‌های علمی و فرهنگی گیلان دریافتیم که پیشینه‌ی مناسبات همه جانبه‌ی گیلان با روسها عاملی در جهت پایداری مناسبات فرهنگی ایران و روسیه است و می‌تواند روند تعمیق روابط دو کشور را در ابعاد گسترده تری تسریع نماید. نتیجه گیری: ظرفیت‌های فرهنگی گیلان برای توسعه‌ی مناسبات همه جانبه با روسها متنوع ارزیابی می‌شود اما از این ظرفیت‌ها تاکنون آنگونه که باید و شاید برای تقویت مناسبات دو کشور بهره گیری نشده است. پیشینه‌ی مراودات اقتصادی و بازرگانی گیلانیان با روسها در 500 سال گذشته شرایطی فراهم ساخته تا بتوان گام‌های موثری در جهت آشنایی اقوام با یکدیگر در بستر فرهنگ و مراودات اجتماعی برداشت. خط احداث کریدور شمال​ ـ ​جنوب موسوم به نوستراک نیز بر این اهمیت افزوده است. همچنین ورود واژگان فارسی و روسی در زبان‌های یکدیگر گواهی بر نقش تبادلات فرهنگی مردم گیلان و روس در ازمنه‌ی تاریخ است. پس می‌توان ادعا نمود که تقویت مناسبات فرهنگی گیلان با روسها خود زمینه‌ایی ست تا روابط دو کشور وارد مرحله‌ی نوینی شود و نقصان‌های موجود در مناسبات فعلی ایران و روسیه را با تقویت پایه‌های فرهنگی جبران نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        278 - رابطه هوش فرهنگی با عملکرد مدیران صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران (مورد مطالعه:شبکه های استانی مراکز غرب کشور)
        آرمان احمدی زاد سید صداقت الله موسوی نادیا شبرند
        مقدمه و هدف پژوهش: در دنیای کنونی، هوش فرهنگی ابزاری ضروری برای مدیران است، هوش فرهنگی به عنوان قابلیتی اثربخش در فرهنگ‌های گوناگون شناخته شده است. با توجه به اهمیت آن در محیط‌های چند فرهنگی از جمله صدا و سیما هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین هوش فرهنگی با عملکرد چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: در دنیای کنونی، هوش فرهنگی ابزاری ضروری برای مدیران است، هوش فرهنگی به عنوان قابلیتی اثربخش در فرهنگ‌های گوناگون شناخته شده است. با توجه به اهمیت آن در محیط‌های چند فرهنگی از جمله صدا و سیما هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین هوش فرهنگی با عملکرد مدیران در میان مدیران شبکه‌های استانی مراکز غرب کشوراست. روش‌پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است از نظر هدف کاربردی، از لحاظ گردآوری اطلاعات پیمایشی است. برای جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش از پرسشنامه عملکرد مدیران پاترسون و پرسشنامه هوش فرهنگی آنگ استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی مدیران صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، استان‌های غرب (کردستان، همدان، کرمانشاه و ایلام) در سال1394 که براساس آمار اخذ شده 200 نفر بوده است. براساس جدول مورگان 132 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی از میانگین، جداول فراوانی و در سطح استنباطی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم‌افزار SPSSاستفاده شده است. یافته‌ها: نتایج نشان داد بین هوش فرهنگی با عملکرد مدیران با ضریب همبستگی 377/0 در سطح 95 درصد، بین عامل فراشناختی با عملکرد مدیران با ضریب همبستگی 113/0 در سطح 95 درصد، بین عامل شناختی با عملکرد مدیران با ضریب همبستگی 377/0 در سطح 95 درصد، بین عامل انگیزشی با عملکرد مدیران با ضریب همبستگی 478/0 در سطح اطمینان 95 درصد، بین عامل رفتاری با عملکرد مدیران با ضریب همبستگی 222/0 در سطح اطمینان 95 درصد رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشته است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان نتیجه گرفت بین هوش فرهنگی و عملکرد مدیران رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد یعنی هرچقدر مدیران شبکه‌های استانی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران (کردستان، همدان، کرمانشاه و ایلام) از هوش فرهنگی بالایی برخوردار باشند، میزان عملکرد در آنان افزایش می‌یابد. هم‌چنین در میان ابعاد هوش فرهنگی بعد انگیزشی بیشترین میزان تأثیر را بر عملکرد مدیران داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        279 - بررسی ابعاد فرهنگ اسلامی ایرانی و تأثیر آن بر رفتار مدیران و میزان رضایت شغلی کارکنان
        مهدی اسلام پناه سیدمهدی الوانی
        مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف، بررسی تأثیر ابعاد فرهنگ اسلامی ایرانی بر رفتار سازمانی مدیران و میزان رضایت شغلی کارکنان، صورت گرفته است. روش پژوهش:روش پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی شهر تهران به ت چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف، بررسی تأثیر ابعاد فرهنگ اسلامی ایرانی بر رفتار سازمانی مدیران و میزان رضایت شغلی کارکنان، صورت گرفته است. روش پژوهش:روش پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی شهر تهران به تعداد 223 نفر می باشد. حجم نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 92 نفر تعیین گردید که شامل 80 نفر از کارکنان ستادی دارای 4 سال سابقه کاری، همچنین ۱۲ نفر از مدیران عالی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی که دارای حداقل سه سال سابقه کار مدیریتی بودند نیز به این نمونه آماری اضافه شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته در زمینه ابعاد فرهنگ اسلامی ایرانی بر رفتار مدیران و همچنین، پرسشنامه رضایت شغلی (JFS[i]) بود. روایی پرسشنامه بررسی ابعاد فرهنگ اسلامی ایرانی بر رفتار مدیران از سوی هشت تن از اساتید مدیریت اسلامی و نیز متخصصین شورای عالی انقلاب فرهنگی در امر سیاست گذاری سبک زندگی ایرانی اسلامی مورد تأیید قرار گرفت، پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 83/0 به دست آمد، روایی و پایایی پرسشنامه رضایت شغلی با توجه به استاندارد بودن مورد تأیید است. یافته‌ها: نتایج به دست آمده در زمینه تجزیه و تحلیل داده‌ها حاکی از آن است که شاخص های مورد مطالعه (روحیه محبت و احسان(001/0)، روحیه عفو و گذشت (001/0)، فرهنگ مشارکت (000/0)، گسترش دانش (000/0) و شفافیت گزارشگری (003/0)) به تفکیک اسلامی بودن و ایرانی بودن در رفتار مدیران تأثیر داشته و در رضایتمندی شغلی کارکنان معنی‌دار ارزیابی گردید. همچنین شاخص صبر در برابر مشکلات در رفتار مدیران تأثیرگذار ارزیابی گردید ولی در رضایت شغلی کارکنان (68/0) تفاوت معنی‌داری حاصل نشد. نتیجه‌گیری: ابعاد فرهنگ اسلامی ایرانی در رفتار مدیران تاثیر مستقیم داشته و رفتار مدیران با میزان رضایت شغلی کارکنان رابطه معناداری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        280 - مدیریت دانش ایرانی‌اسلامی براساس آموزه‌های دین اسلام و فرهنگ ایران
        حسن موفق غلامرضا هاشمزاده خوراسگانی اسفندیار دشمن زیاری
        کشورهای اسلامی مخصوصا ایران با داشتن فلسفه زندگی خاص و فرهنگ متفاوت با دیگر کشورها، به تئوری‌های خاص خود نیاز دارند. با وجود مطالعات فراوانی که در حوزه مدیریت دانش انجام گرفته است تعداد بسیار کمی از تحقیقات به مدیریت دانش با رویکرد ایرانی و اسلامی پرداخته‌اند و تحقیق جا چکیده کامل
        کشورهای اسلامی مخصوصا ایران با داشتن فلسفه زندگی خاص و فرهنگ متفاوت با دیگر کشورها، به تئوری‌های خاص خود نیاز دارند. با وجود مطالعات فراوانی که در حوزه مدیریت دانش انجام گرفته است تعداد بسیار کمی از تحقیقات به مدیریت دانش با رویکرد ایرانی و اسلامی پرداخته‌اند و تحقیق جامع و معتبری در این خصوص مشاهده نگردید. همین امر پژوهشگران را برآن داشت تا با استفاده از روش کیفی به مطالعه و بررسی در حوزه مورد اشاره بپردازند. مساله اصلی این تحقیق، این است که آیا می‌توان مدیریت دانش را به صورت مدیریت دانش ایرانی‌اسلامی مطرح نمود؟ به دنبال پاسخ این مساله پژوهشگران به مطالعه بومی‌سازی مدیریت دانش براساس ارزش‌ها و آموزه‌های دین اسلام و فرهنگ ایران پرداخته‌اند. در این تحقیق جامعه آماری وجود ندارد و با هفده نفر از خبرگان مصاحبه اختصاصی صورت گرفته است. پس از تجزیه و تحلیل و تفسیر داده‌های جمع‌آوری شده مفاهیم اصلی اثرگذار در مدیریت دانش ایرانی‌اسلامی حاصل شد و در این که می‌توان مدیریت دانش را به صورت مدیریت دانش ایرانی‌اسلامی عنوان کرد، جای هیچ شک و شبهه‌ای نیست و بهتر است مدیریت دانش را با نگاه ایرانی و اسلامی‌ ببینیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        281 - تحلیل نقش الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت در تحول عرصه‌های راهبردی و ارتقاء پیوستگی مردم و حکومت (مطالعه موردی: نهادهای مردمی - حکومتی و سازمان‌های دولتی استان آذربایجان غربی)
        مسعود قهرمانی فرشاد زواری خانقاه
        مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر با هدف تحلیل نقش الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت در تحول عرصه‌های راهبردی و ارتقاء پیوستگی مردم و حکومت (مطالعه موردی: نهادهای مردمی - حکومتی و سازمان‌های دولتی استان آذربایجان غربی) انجام شد. روش پژوهش: بر حسب هدف، کاربردی و از نظر نحوه گ چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر با هدف تحلیل نقش الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت در تحول عرصه‌های راهبردی و ارتقاء پیوستگی مردم و حکومت (مطالعه موردی: نهادهای مردمی - حکومتی و سازمان‌های دولتی استان آذربایجان غربی) انجام شد. روش پژوهش: بر حسب هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی پیماشی است. جامعه آماری شامل کلیه نیروهای انسانی نهادهای مردمی - حکومتی و سازمان‌های دولتی استان آذربایجان غربی به تعداد 86298 نفر که با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر با بهره‌گیری از روش نمونه‌‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده، انتخاب شدند. گردآوری داده‌ها با بهره‌گیری از ابزار پرسشنامه محقق ساخته روا و دارای ضریب پایایی 887/0 انجام شد. از آمار توصیفی و استنباطی، نرم‌افزار SPSSV25 و آزمون تی تک نمونه‌ای استفاده شده است. یافته‌ها: الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت در تحول عرصه‌های راهبردی (فکر، علم، معنویت، زندگی) و ارتقاء پیوستگی مردم و حکومت (امنیت، استقلال، اقتدار) نقش مثبت و مستقیم دارد. نتیجه‌گیری: نگاره نقش الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت در تحول عرصه‌های راهبردی و ارتقاء پیوستگی مردم و حکومت، ترسیم شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        282 - مدل‌سازی ساختاری تفسیری عوامل موثر بر مهاجرت منابع انسانی از ایران
        محسن نیازی حلیمه حسین پناهی رحیم بایزیدی
        10.30495/jcm.2022.63350.1553
        مهاجرت منابع انسانی یکی از عوامل مهم موثر بر توسعه کشورها است که بیانگر اهمیت شناسایی عوامل موثر بر مهاجرت است. در کنار عوامل موثر بر مهاجرت، تعیین روابط و سطح‌بندی این عوامل بر اساس میزان تاثیرگذاری و نوع تاثیرگذاری نیز از پرسش‌های مهم در این زمینه است. بنابراین هدف ای چکیده کامل
        مهاجرت منابع انسانی یکی از عوامل مهم موثر بر توسعه کشورها است که بیانگر اهمیت شناسایی عوامل موثر بر مهاجرت است. در کنار عوامل موثر بر مهاجرت، تعیین روابط و سطح‌بندی این عوامل بر اساس میزان تاثیرگذاری و نوع تاثیرگذاری نیز از پرسش‌های مهم در این زمینه است. بنابراین هدف این پژوهش شناسایی علل مؤثر بر مهاجرت نیروی انسانی و تعیین نحوه‌ تعامل بین آنها است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع تحقیق، ترکیبی (کمی-کیفی) می‌باشد. ابتدا عوامل موثر با بررسی ادبیات، تحلیل محتوا، و تحلیل تم پژوهش‌های مرتبط، استخراج گردید. در مرحله بعد با استفاده از تکنیک مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) و بر اساس نظرات خبرگان دانشگاهی و اجرایی، روابط بین عوامل مختلف تعیین و تحلیل شد. ابزار گردآوری داده‌ جدول ماتریسی محقق‌ساخته و واحد تحلیل نیز مضمون مستخرج از پیشینه است. بر اساس نتایج پژوهش با مرور سیستماتیک پیشینه نظری و عملی80 عامل اثرگذار شناسایی شدند که در 18 دسته اصلی قرار گرفتند. در نهایت تحلیل روابط متغییرها منجر به استخراج یک مدل شش‌سطحی شد. شرایط محیطی و اقلیمی، سطح توسعه اقتصادی، جهانی شدن و ارزش‌های جهان‌وطنی، توسعه فرهنگی، کیفیت حکمرانی، سطح رفاه و امکانات معیشتی با قرارگیری در سطح پنجم و ششم هستند که به عنوان مهم‌ترین عوامل محسوب می‌شوند. همچنین پس از تحلیل MICMAC متغیرها در سه گروه متغیرهای مستقل یا کلیدی، ارتباطی و وابسته قرار گرفتند و هیچ متغیری در گروه متغیرهای خودگردان قرار نگرفت که نشان‌دهنده بهم‌پیوستگی و تعامل ایجادکننده‌ مفهوم مهاجرت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        283 - طراحی مدل توسعه دیپلماسی فرهنگی ایران و ایتالیا
        آنتونیا شرکاء هادی خانیکی عباسعلی قیومی
        10.30495/jcm.2022.62701.1550
        هدف از این پژوهش توصیفی و کاربردی ارائۀ مدلی برای توسعۀ دیپلماسی فرهنگی ایران و ایتالیا است. جهت دستیابی به مولفه‌های موثر بر آن، در دو مرحله ، نظر کارشناسی 29 نفر از خبره‌گان امور فرهنگی در حوزۀ ایران و ایتالیا شامل دیپلمات‌، سفیر، استاد دانشگاه و فعال فرهنگی- استخراج چکیده کامل
        هدف از این پژوهش توصیفی و کاربردی ارائۀ مدلی برای توسعۀ دیپلماسی فرهنگی ایران و ایتالیا است. جهت دستیابی به مولفه‌های موثر بر آن، در دو مرحله ، نظر کارشناسی 29 نفر از خبره‌گان امور فرهنگی در حوزۀ ایران و ایتالیا شامل دیپلمات‌، سفیر، استاد دانشگاه و فعال فرهنگی- استخراج شد و سپس از ایشان خواسته شد به سوال‌های پرسشنامه‌ای براساس سه حوزۀ قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها و اشتراکات فرهنگی در شرایط موجود و مطلوب پاسخ دهند. در حوزۀ قابلیت‌ها مولفه‌ها و شاخص‌هایی چون ارزش‌های معنوی، مبانی قانونی، همکاری سازمان‌های مردم نهاد، سیاست‌گذاری و برنامه ریزی فرهنگی، نقش سفارت‌خانه‌ها و عضویت در سازمان‌های بین‌المللی مد نظر قرار گرفت. در حوزۀ ظرفیت‌ها محصولات فرهنگی، هنری و رسانه‌ای، آموزش فرهنگ و زبان، میراث فرهنگی، هنری، گردشگری و کتابخانه‌ای، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها، شبکه‌سازی اجتماعی و تالارهای گفتگوی مجازی، مراکز علمی و پژوهشی و ورزش؛ و در اشتراکات: جغرافیای فرهنگی، قرابت‌های تمدنی و تاریخی، گفتمان‌های صلح‌طلب و منافع مشترک. پس از دستیابی به اتفاق‌نظر مطلوب و تجزیه و تحلیل اطلاعات، نتایج ذیل به‌دست آمد: در شرایط موجود تنها حوزه‌ای که بر توسعه دیپلماسی فرهنگی دو کشور موثر بوده، حوزۀ اشتراکات فرهنگی است. این در حالی‌ست که در شرایط مطلوب، دو حوزۀ دیگر یعنی قابلیت ها و ظرفیت‌های فرهنگی، نیز حائز اهمیت هستند و از همین‌رو در تدوین مدل توسعه دیپلماسی ایران در رابطه با ایتالیا باید مدنظر قرار بگیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        284 - نقش هوش فرهنگی در عملکرد مدیران (مورد مطالعه: صندوق بازنشستگی کشوری)
        فرهاد آقا بیگ سید رضا صالحی امیری
        مقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش، تلاش شد تا به بررسی نقش هوش فرهنگی بر عملکرد مدیران صندوق بازنشستگی کشوری پرداخته شود. در این تحقیق هوش فرهنگی و ابعاد چهارگانه آن شامل دانش هوش فرهنگی، استراتژی، رفتار و انگیزش بر عملکرد مدیران مورد بررسی قرار گرفت. روش شناسی پژوهش: ای چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش، تلاش شد تا به بررسی نقش هوش فرهنگی بر عملکرد مدیران صندوق بازنشستگی کشوری پرداخته شود. در این تحقیق هوش فرهنگی و ابعاد چهارگانه آن شامل دانش هوش فرهنگی، استراتژی، رفتار و انگیزش بر عملکرد مدیران مورد بررسی قرار گرفت. روش شناسی پژوهش: این پژوهش بر حسب هدف کاربردی است و از نظر روش جمع آوری اطلاعات پیمایشی - تحلیلی است و در آن به دنبال بررسی تأثیر هوش فرهنگی بر عملکرد مدیران می باشد. جامعه آماری این تحقیق، کلیه مدیران و سرپرستان ادارات صندوق بازنشستگی کشوری است که به شیوه سرشماری به تعداد 95 نفر مورد سنجش قرار گرفتند. روش گرد آوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و پرسشنامه می باشد روایی سؤالات پرسشنامه به شیوه محتوای مورد تائید قرار گرفت همچنین برای پایایی سؤالات از آلفای کرونباخ استفاده شده است و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از آزمونهای آماری همبستگی اسپیرمن و آزمون رتبه بندی فرید من بهره گرفته شد. یافته‌ها: در آزمون فرضیه اصلی این پژوهش که به بررسی رابطه بین هوش فرهنگی و عملکرد مدیران می پردازد وجود رابطه از طریق آزمون کای اسکور (آزمون استقلال) مورد تائید قرار گرفت نتیجه این آزمون بیانگر آن است که دو متغیر هوش فرهنگی و عملکرد بهم وابسته اند و رابطه معنا داری بین آنها وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد، بین هوش فرهنگی و عملکرد مدیران رابطه معنا داری وجود دارد. همچنین مشخص شد تأثیر گذاری هوش فرهنگی بر عملکرد مدیران و سرپرستان ادارات برخاسته از ابعاد دانش و رفتار هوش فرهنگی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        285 - شناخت وضعیت موجود و مطلوب فرهنگ کشور از دید کارشناسان و نخبگان بر اساس شاخص‌های علمی بومی(ویژگیهای مطرح شده از جامعه ایرانی در سند چشم انداز) جهت اجرای مدیریت فرهنگی
        دکتر علی اکبر رضائی مریم بختیاری
        این مقاله تلاش می‌کند با بررسی روشهای سنجش فرهنگ اقدام به شناسایی فرهنگ موجود و راههای رسیدن به فرهنگ مطلوب متناسب با ویژگیهای مندرج در سند چشم انداز را ارایه نماید. لذا هدف کلی این پژوهش، ارایه الگوی علمی و بومی بررسی فرهنگ با توجه به شاخصهای فرهنگی مندرج در سند چشم ان چکیده کامل
        این مقاله تلاش می‌کند با بررسی روشهای سنجش فرهنگ اقدام به شناسایی فرهنگ موجود و راههای رسیدن به فرهنگ مطلوب متناسب با ویژگیهای مندرج در سند چشم انداز را ارایه نماید. لذا هدف کلی این پژوهش، ارایه الگوی علمی و بومی بررسی فرهنگ با توجه به شاخصهای فرهنگی مندرج در سند چشم انداز می‌باشد. در این راستا پس از شناسایی نقاط قوت و ضعف فرهنگ موجود، سطوح، مولفه‌ها و شاخص‌های مورد نظر بر اساس دیدگاه ادگار شاین، شناسایی شده و سپس مولفه‌ها و شاخص‌های فرهنگ مطلوب در سند چشم انداز بر اساس نظر سنجی از نخبگان فرهنگی جامعه مشخص گردد. در نهایت با استفاده از روشهای آماری چون میانگین هندسی، و... اطلاعات جمع آوری شده تجزیه و تحلیل گردیده و نقاط قوت و ضعف فرهنگ موجود مشخص و الگوی فرهنگ مطلوب نیز ارایه می‌گردد. پس از انجام مراحل فوق با توجه به وجود فاصله بین فرهنگ موجود و فرهنگ مطلوب سعی می‌گردد تا با استفاده ازتکنیکهای مدیریت فرهنگی نسبت به ارایه راهکارهای لازم برای پر نمودن فاصله‌های موجود بین دو وضعیت فرهنگ در قالب یک راهبرد فرهنگی ارایه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        286 - سنجش وضیعت مؤلفه‌های هویت ایرانی‌ـ اسلامی در میان دانشجویان و ارائه راهکارهای مدیریتی جهت ارتقاء آن
        عباسعلی قیومی محمدرضا انصاری
        مقدمه و هدف پژوهش: این مقاله برآمده از پژوهشی که با روش توصیفی پیمایشی انجام شده است، نظر جامعه نمونه در خصوص وضعیت مؤلفه های هویت ایرانی اسلامی از لحاظ قومی و قبیله‌ای، ایرانی، دینی (اسلامی)، مذهبی (شیعه) و جهانی جمع‌آوری، سپس با استفاده از عملیات و محاسبات آماری وضعیت چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: این مقاله برآمده از پژوهشی که با روش توصیفی پیمایشی انجام شده است، نظر جامعه نمونه در خصوص وضعیت مؤلفه های هویت ایرانی اسلامی از لحاظ قومی و قبیله‌ای، ایرانی، دینی (اسلامی)، مذهبی (شیعه) و جهانی جمع‌آوری، سپس با استفاده از عملیات و محاسبات آماری وضعیت هویت به لحاظ اهمیت و اولویت عضویت در جوامع، ارتباط فرهنگ ایرانی با فرهنگ اسلامی، تعلّق خاطر به هویت ایرانی اسلامی در میان جامعه آماری سنجیده شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر را با توجه به ماهیت تحقیق و موضوعیت یک پژوهش توصیفی تحلیلی است. این تحقیق با استفاده از پرسشنامه انجام شده و محقق در گام نخست اعتبار داده های جمع‌آوری شده را با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محک زده، سپس اطلاعات جمع‌آوری شده، دسته‌بندی و تجزیه و تحلیل گردید. در این تحقیق با آزمون نسبت مؤلفه های هویت ایرانی-اسلامی مورد سنجش قرار گرفت و با آزمون فریدمن مؤلفه های هویت ایرانی-اسلامی بر اساس اهمیت و رتبه درجه‌بندی گردید. یافته‌ها: نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد اکثر دانشجویان بر این باورند که: فرهنگ ایرانی و فرهنگ اسلامی عجین شده است و گسترش اسلام در جهان باعث رضایت و خشنودی‌شان می گردد؛ بین فرهنگ ایرانی و فرهنگ شیعه فاصله ای وجود ندارد و شیعه بودن نشانه ایرانی بودن است؛ احساس تعلّق به هویت ایرانی اسلامی دارند. نتیجه‌گیری: در راستای ارتقاء مؤلفه‌های هویت ایرانی-اسلامی در میان دانشجویان در محورهای اجرای موارد ذیل پیشنهاد می‌گردد: حفظوارتقاییکپارچگیبینهویتایرانیواسلامی؛ تأکیدبرباورهایاسلامی، ایرانی،منطقه‌ای،محلیوقومی؛ تأکیدمتوازنبرتمامیاَبعادهویت ایرانی-اسلامی در دانشگاه؛ بسترسازیبرایتربیت دانشجویانهویتیابوهویتجو در دانشگاه. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        287 - مهندسی فرهنگ در سطح سازمان های ایرانی
        دکتر عباسعلی قیومی دکتر اسماعیل کاوسی
        این پژوهش در راستای تبیین مهندسی فرهنگ در سازمان های ایرانی به بررسی و تلفیق نظریات ادگار شاین ، رابینز، لیتوین و استرینگر در سه مرحله مختلف اقدام نموده و سپس مولفه های فرهنگ سازمانی مربوط به هر نظریه را معرفی کرده است و این سوال را مطرح می نماید که چگونه م ی توان مدلی چکیده کامل
        این پژوهش در راستای تبیین مهندسی فرهنگ در سازمان های ایرانی به بررسی و تلفیق نظریات ادگار شاین ، رابینز، لیتوین و استرینگر در سه مرحله مختلف اقدام نموده و سپس مولفه های فرهنگ سازمانی مربوط به هر نظریه را معرفی کرده است و این سوال را مطرح می نماید که چگونه م ی توان مدلی را برای مهندسی فرهنگ در سطح سازمان های ایرانی طراحی و ارائه نمود؟ لذا بدنبال پاسخ به این سوال و نیز ب ه منظور تعیین اهمیت هر یک از سطوح و مولفه های مطرح شده با توزیع پرسشنامه ای بین 14 تن از نخبگان و مدیران سازمان توسعه برق ایران و سازمان بازنشستگی کشوری به جمع آوری اطلاعات پرداخته است . این پژوهش به روش توصیفی پیمایشی انجام گرفته و نتایج حاصله از تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان می دهد که مدل ارائه شده در این پژوهش قابلیت اجرا در سازمان های مختلف را نیز دارد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        288 - بررسی سیاست‌های فرهنگی ایران و ایتالیا در حوزه صنایع فرهنگی، گردشگری و هنر‌های نمایشی با رویکرد تطبیقی
        سیدمحمد سیدعلوی ابوالفضل بهجت
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مدیریت فرهنگی بدون توجه به سیاست‌های فرهنگی سایر کشورها و میزان تأثیر آن بر فرهنگ بومی و نادیده انگاشتن شرایط محیطی رویکردی استراتژیک نبوده و هرگز نمی‌توان از این طریق به اهداف غایی فرهنگی دسترسی پیدا کرد. آنچه در این تحقیق مورد نظر است اشاره ب چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مدیریت فرهنگی بدون توجه به سیاست‌های فرهنگی سایر کشورها و میزان تأثیر آن بر فرهنگ بومی و نادیده انگاشتن شرایط محیطی رویکردی استراتژیک نبوده و هرگز نمی‌توان از این طریق به اهداف غایی فرهنگی دسترسی پیدا کرد. آنچه در این تحقیق مورد نظر است اشاره به همپوشانی و تشابهات فرهنگی دو کشور ایران و ایتالیا است که هر دو از تاریخ و پیشینه فرهنگی چندین هزار ساله برخوردار هستند. روش پژوهش:روش انجام این پژوهش تحلیل محتوا است. واحد ثبت برای تحلیل محتوایی، موضوع و اهداف و برای تحلیل واژگانی، کلمه هست. از فیش برگه برای جمع‌آوری اطلاعات و از سیاهه وارسی جهت ثبت و ضبط، مقایسه و ارزیابی استفاده شد. روش گرد‌آوری اطلاعات پژوهش به‌صورت کتابخانه‌ای در بین اسناد و مدارک مرتبط کلیه سیاست‌های اتخاذ شده در بخش فرهنگی و گردشگری دو کشور ایران و ایتالیا به‌عنوان جامعه آماری است. یافته‌های پژوهش: به‌طورکلی با نگاهی به سیاست‌های کلی فرهنگی ایران و ایتالیا مشخص می‌شود که ایران دارای 5 هدف کلی سیاست فرهنگی می‌باشد که در کل 25 راهکار عمومی و 7 راهکار عملی برای رسیدن به آن‌ها پیش‌بینی شده است؛ و ایتالیا دارای 6 هدف کلی سیاست فرهنگی می‌باشد که در کل 38 راهکار عمومی و 23 راهکار عملی برای رسیدن به آن‌ها پیش‌بینی شده است. در این پژوهش در چهار حوضه محتوای سیاست‌های فرهنگی، صنایع فرهنگی، گردشگری و هنرهای نمایشی این راهکارهای عمومی و عملی مقایسه شده است. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دو کشور ایران و ایتالیا در چهار حوضه محتوای سیاست‌های فرهنگی، صنایع فرهنگی، گردشگری و هنرهای نمایشی و از نظر اصول و سیاست‌های کلی دارای همپوشانی و تطابق بالایی هستند و در زمینه‌ راهکارهای عملی با هم تفاوت زیاد داشته و در بسیاری از موارد نزدیکی در این زمینه‌ها متوسط و کمتر از متوسط است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        289 - ارائه مدل مدیریتی مطلوب به منظور ساماندهی کودکان کار و خیابان (مطالعه موردی: شهر تهران)
        مهدیه سلیمانی ابراهیم حاجیانی
        مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله به ارائه مدل مدیریتی مطلوب جهت ساماندهی کودکان کار و خیابان شهرتهران پرداخته شده است. مسئله ساماندهی کودکان کار و خیابان از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیرتوجه بسیاری از سازمانهایی که در حوزه اجتماعی فعالیت می کنند را به خود جلب نمود چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله به ارائه مدل مدیریتی مطلوب جهت ساماندهی کودکان کار و خیابان شهرتهران پرداخته شده است. مسئله ساماندهی کودکان کار و خیابان از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیرتوجه بسیاری از سازمانهایی که در حوزه اجتماعی فعالیت می کنند را به خود جلب نموده است. در اینجا بهبررسی نقاط قوت و ضعف سازمان های فعال در این حوزه پرداخته شده و تلاش می شود تا با بررسی پتانسیلسازمان های مختلف، تقسیم کار مناسبی بین این سازمانها صورت گیرد.روش پژوهش: چارچوب نظری با استفاده از مطالعه تطبیقی نمونههای موفق در سایر کشورها طراحی شده است.این چارچوب بر پایه الگوی جامع مدیریت استراتژیک و رویکرد ماتریسی طراحی شده و شامل سه مرحله اصلیسیاست گذاری، اجرا و نظارت و کنترل می باشد که مأموریت و وظایف هر یک از سازمانها در هر یک از اینمراحل مشخص شده است. برای اعتبار بخشی به یافته ها از نظرات جامعه صاحب نظران شامل مدیران، کارشناسانو مددکاران اجتماعی در سازمان های مددکاری اجتماعی و سامان دهی کودکان کار و خیابان شهر تهران بودهاند و بهروش تصادفی انتخاب شدهاند استفاده شده است. در فاز اول که هدف آن شناسایی راهکارها بوده است، با استفادهاز روش نمونه گیری قضاوتی نمونه 15 نفری انتخاب شد و در فاز دوم که هدف از آن تأیید راهکارها بوده ازروش نمونه گیری تصادفی استفاده شده و 11 نفر انتخاب شدند.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که برنامه ریزی و نظارت به عنوان مهم ترین مؤلفه با میانگین رتبه 26.2 و پس از آنواگذاری به سازمان های مردم نهاد با میانگین رتبه 2655 در رتبه دوم قرار دارند که مهم ترین مؤلفه ها برای مدیریتمطلوب و ساماندهی کودکان کار و خیابان شهر تهران هستند.نتیجه گیری: بر مبنای یافته ها، پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت ساماندهی کودکان کار و خیابان شهر تهران ارائهشده و مدل تقسیم کار پیشنهادی بر پایه الگوی جامع مدیریت استراتژیک و رویکرد ماتریسی طراحی شده و شاملسه مرحله اصلی سیاست گذاری، اجرا و نظارت و کنترل میباشد که مأموریت و وظایف هر یک از سازمان ها درهر یک از این مراحل مشخص شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        290 - بررسی تطبیقی سیاست‌های فرهنگی ایران و ایتالیا در حوزه کتاب، کتابخانه و کتابداری
        سیدمحمد سیدعلوی ابوالفضل بهجت
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مدیریت فرهنگی بدون توجه به سیاست‌های فرهنگی سایر کشورها و میزان تأثیر آن بر فرهنگ بومی و نادیده انگاشتن شرایط محیطی، رویکرد استراتژیک نبوده و هرگز نمی‌توان از این طریق به اهداف غایی فرهنگی دسترسی پیدا کرد. هدف این پژوهش اشاره به همپوشانی و تشاب چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مدیریت فرهنگی بدون توجه به سیاست‌های فرهنگی سایر کشورها و میزان تأثیر آن بر فرهنگ بومی و نادیده انگاشتن شرایط محیطی، رویکرد استراتژیک نبوده و هرگز نمی‌توان از این طریق به اهداف غایی فرهنگی دسترسی پیدا کرد. هدف این پژوهش اشاره به همپوشانی و تشابهات فرهنگی در حوزه کتابخانه و کتابداری دو کشور ایران و ایتالیا است که هر دو از تاریخ و پیشینه فرهنگی چندین هزارساله برخوردار هستند. این مقاله نقش سیاست‌های کتابخانه‌ای را در بهبود دسترسی به دانش به‌منظور توسعه فرهنگی را بررسی نموده و با در نظر گرفتن سیاست‌های مربوط به کتابخانه‌ها را به‌عنوان چارچوب کلی و بافتی، مشخص می‌سازد که این سیاست‌ها به‌عنوان ابزاری جهت دستیابی مؤثر به دانش و سهیم بودن در آن، در دنیای معاصر و برای کشورهایی را که در این زمینه دارای کمبود هستند موردنیاز هست. همچنین با بررسی اقدامات لازم از نظر قوانین، سیاست‌ها، تسهیلات و زیرساخت‌هایی که اساس توسعه ارتباطات ملی و منطقه‌ای جهت به اشتراک‌گذاری منابع محسوب می‌شوند، چالش‌های موجود در راه دستیابی به اهداف و سیاست‌های کتابخانه‌ای را شناسایی و تحلیل می‌کند. روش پژوهش: روش انجام این پژوهش تحلیل محتوا است. واحد ثبت برای تحلیل محتوایی، موضوع و اهداف و برای تحلیل واژگانی، کلمه هست. برای جمع‌آوری اطلاعات از فیش برگه و سیاهه وارسی جهت ثبت و ضبط، مقایسه و ارزیابی استفاده شد. روش گرد‌آوری اطلاعات پژوهش به‌صورت کتابخانه‌ای در بین اسناد و مدارک مرتبط کلیه سیاست‌های اتخاذ شده در بخش کتابخانه و کتابداری و علی‌الخصوص در دو مورد‍ کتابخانه‌های ملی و عمومی دو کشور ایران و ایتالیا به‌عنوان جامعه آماری است. نتیجه‌گیری: این پژوهش تأکید می‌دارد که اهداف توسعه بدون در نظر گرفتن تأثیر متقابل و ارتباطات مؤثر درون و بین‌قاره‌ای، بدون مقایسه وجوه اشتراک و افتراق برنامه‌ها و بدون کشف نقاط قوت و ضعف دوجانبه و یا چندجانبه امکان‌پذیر نیست و در پایان سعی در ارائه چارچوب نظری برای اجرای سیاست‌ها در سطوح مختلف و هماهنگ دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        291 - امکان نقش‌آفرینی رسانه ملی در همبستگی اقوام ایرانی
        علی اکبر فرهنگی فاطمه پورمعصوم
        مقدمه و هدف پژوهش: بر اساس نظریه رشد هویت‌ها و جنبش‌های قومی و زوال هویت ملی نظریات افرادی چون فدراتسون و گیدنز، جهانی شدن باعث گسترش آگاهی و فشرده شدن زمان و مکان در آن به خاص گرایی فرهنگی و ظهور هویت‌های خاص قومی و تضعیف هویت‌های ملی شده است و رسانه‌ها نیز در این عرصه چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: بر اساس نظریه رشد هویت‌ها و جنبش‌های قومی و زوال هویت ملی نظریات افرادی چون فدراتسون و گیدنز، جهانی شدن باعث گسترش آگاهی و فشرده شدن زمان و مکان در آن به خاص گرایی فرهنگی و ظهور هویت‌های خاص قومی و تضعیف هویت‌های ملی شده است و رسانه‌ها نیز در این عرصه دخیل داشته و به رشد هویت‌های خاص قومی و در بعضی اوقات هویت‌های ملی کمک شایانی کرده است، بنابراین هدف از مقاله حاضر، مطالعه امکان رسانه ملی در تقویت و تعمیق همبستگی اقوام ایرانی است. روش پژوهش: در این نوشتار از روش کیفی با استفاده از روش نظریه مبنائی پیرامون امکان نقش آفرینی رسانه ملی و همبستگی اقوام ایرانی، بهره گرفته‌ایم چنانکه از طریق پرسش سئوالاتی از کارشناسان و اصحاب رسانه به تعداد 18 نفر که متعلق به اقوام ایرانی هستند این مباحث مورد مداقه قرار گرفته‌اند همچنین روش نمونه گیری هدفمند بوده و در ادامه با استفاده از روش گلوله برفی انجام شده است. یافته‌ها:بنابراین پژوهشگر بعد از دسترسی به اشباع نظری با تجزیه و تحلیل داده‌ها در سه مرحله کد گذاری باز، محوری و انتخابی به فرضیاتی در مورد لزوم وجود ویژگی‌های غیر متمرکز بودن، قانونمندی، اعتمادسازی، ملی بودن و مخاطب شناسی برای ایفای نقش همبستگی میان اقوام ایرانی برای رسانه ملی دست یافته است. نتیجه گیری:ر نتیجه این مطالعات نشان می‌دهد که رسانه ملی ظرفیت‌های لازم برای تقویت همبستگی اقوام ایرانی را داراست و می‌تواند با توجه به یافته‌ها و فرضیات بدست آمده از روش نظریه مبنائی، امکان ایفای نقش همبستگی میان اقوام ایرانی را داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        292 - طراحی الگوی اسلامی ـ ایرانی مدیریت پوشش از دیدگاه مدیریت ارزش
        محسن قدمی حسین مظفر عیسی کشاورز
        مقدمه و هدف پژوهش: طراحی الگوی اسلامی ایرانی مدیریت پوشش از دیدگاه مدیریت ارزش است. تحقیق از نوع مطالعات غیر تجربی و کاربردی است. روش پژوهش:1) در مرحله وزن دهی به مدل مفهومی تحقیق از نظرات 289 کارشناس (شامل: طراحان، تولیدکنندگان، فعالان اقتصادی و صاحب‌نظران حوزه و دان چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: طراحی الگوی اسلامی ایرانی مدیریت پوشش از دیدگاه مدیریت ارزش است. تحقیق از نوع مطالعات غیر تجربی و کاربردی است. روش پژوهش:1) در مرحله وزن دهی به مدل مفهومی تحقیق از نظرات 289 کارشناس (شامل: طراحان، تولیدکنندگان، فعالان اقتصادی و صاحب‌نظران حوزه و دانشگاه)، در خصوص ارزیابی وضعیت موجود مدیریت پوشش استفاده شده؛ 2) در مرحله اولویت بندی ارزش‌های تحقیق، نظرات 44 نفر از خبرگان توسط پرسشنامه محقق ساخته طراحی مدل بررسی شده و برای تعیین اولویت ارزش‌ها از تکنیک دلفی استفاده گردید. مدل (AGIL) پارسونز را به عنوان چهار بُعد مدل تحقیق انتخاب شد و سپس ارزش‌های بلانچارد و اوکانر را با توجه به کسب نظر از خبرگان، بومی نموده به عنوان شاخص های مدل جا نمایی شده است. نتیجه‌گیری: 1) بر مبنای الگوی طراحی شده پژوهش می‌توان فعالیت های مدیریت پوشش در کشور را ارزیابی نمود و بهبود بخشید. 2) اهداف مطرح شده مبتنی بر شناسایی و دستیابی جهت مدیریت پوشش در کشور، مؤلفه های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در بهبود مدیریت پوشش تا حد امکان محقق شده است. 3) ارزش شادابی با 7/30 درصد، ارزش سودآوری با 2/28 درصد، ارزش هویت 2/23 درصد و ارزش سلامت با 9/17 درصد به ترتیب چهار ارزش برتر مدل طراحی شده قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        293 - برآورد تابع تقاضای سینما در ایران
        دکتر میثم موسایی عبدالرحیم رحیمی
        مقدمه و هدف پژوهش: صنعت سینما به عنوان پدیده‌ای جذاب و تاثیر‌گذار در مقایسه با سایر محصولات فرهنگی محور توجه اهل فرهنگ و هنر، سیاست و اقتصاد در کشور قرار گرفته است. با توجه به اهمیت صنعت سینما در اقتصاد فرهنگ ایران که تقاضای آن طی سه دهه گذشته بطور چشم‌گیری کاهش یافته ا چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: صنعت سینما به عنوان پدیده‌ای جذاب و تاثیر‌گذار در مقایسه با سایر محصولات فرهنگی محور توجه اهل فرهنگ و هنر، سیاست و اقتصاد در کشور قرار گرفته است. با توجه به اهمیت صنعت سینما در اقتصاد فرهنگ ایران که تقاضای آن طی سه دهه گذشته بطور چشم‌گیری کاهش یافته است، هدف از این پژوهش، تخمین تابع تقاضای سینما در ایران می‌باشد. روش پژوهش: در این پژوهش، از روش تحقیق موردی و زمینه‌ای استفاده شده است. همچنین طبق مبانی نظری تئوری تقاضای کلاسیک و الگوهای اقتصاد سنجی از میان روشهای تخمین، روش حداقل مربعات معمولی (OLS) را بکار گرفته‌ایم و در نهایت براساس آمار سری زمانی دوره (86-1364) به منظور استخراج مدل نهایی تابع تقاضای سینما در کشور از بسته نرم افزار رایانه‌ای Eviews استفاده بعمل آمده است. یافته‌ها: در این پژوهش، معادلات مختلفی برآورد و مورد آزمون قرار گرفتند و در نهایت مناسبترین مدل تابع تقاضای سینما در کشور از میان برازشهای صورت گرفته بصورت یک معادله دو طرف خطی تخمین زده شد. در این معادله تقریبا تمامی ضرایب متغییرهای برآورد شده کاملا مطابق با مبانی تئوریک تابع تقاضای سینما بوده و علائم ضرایب نیز منطقی و در جهت انتظار می باشند. یافته های پژوهش حاکی از این است که میزان تقاضای سینما در کشور تابعی ازقیمت متوسط بلیط سینما، درآمد سرانه و ملی (بعنوان شاخص درآمد متقاضیان) و جمعیت کشور می‌باشد. بطوریکه مقدار تقاضای سینما به ترتیب با قیمت متوسط بلیط سینما و جمعیت ارتباط معکوس ولی با درآمد ارتباط مستقیم دارد. نتیجه‌گیری: نتایج حاصله در مورد ضریب قیمت بلیط سینماهای کشور حاکی از کشش‌پذیری کم مقدارتقاضا نسبت به قیمت می‌باشد. در حالی که تغییرات تقاضای سینما در مقابل درآمد نشان از کشش پذیری بسیار بالا (با کشش بودن) آن در کوتاه مدت دارد. بنابر این از لحاظ تقسیم‌بندی کالاهای اقتصاد، کالای فرهنگی مانند سینما بعنوان یک کالای لوکس محسوب می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        294 - رقص‌های محلی ایران، جاذبه‌ای فرهنگی برای گردشگران
        ارغوان اسعدی سیدسعید سیداحمدی زاویه عباس اردکانیان
        مقدمه و هدف: رقص‌های محلی ایران به دلیل داشتن ریشه‌های آئینی و اسطوره‌ای که برخی از آن‌ها هنوز در میان اقوام نواحی مختلف ایران متداول است، به‌عنوان یک میراث معنوی و ناقل ارزش‌های فرهنگی، دارای قابلیت‌های ذاتی جهت هویت بخشی به‌جامعه و فرهنگ ایران می‌باشد؛ اما متأسفانه ای چکیده کامل
        مقدمه و هدف: رقص‌های محلی ایران به دلیل داشتن ریشه‌های آئینی و اسطوره‌ای که برخی از آن‌ها هنوز در میان اقوام نواحی مختلف ایران متداول است، به‌عنوان یک میراث معنوی و ناقل ارزش‌های فرهنگی، دارای قابلیت‌های ذاتی جهت هویت بخشی به‌جامعه و فرهنگ ایران می‌باشد؛ اما متأسفانه این پدیده سال‌هاست که در این مرزو بوم به‌عنوان یک کالای فرهنگی، مهجور مانده و حالت آرشیوی به خود گرفته است، تحقیق پیش رو با هدف بازشناسی، ثبت و احیای مجدد رقص‌های محلی ایران، به‌عنوان یک جاذبه‌ی فرهنگی برای گردشگران صورت پذیرفته است. روش تحقیق: این پژوهش با روش کیفی از نوع توصیفی_تحلیلی و با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای انجام شده است. نتیجه‌گیری: رقص‌های محلی ایران، با داشتن ریشه‌های کهن در فرهنگ عامه، همانند همه‌ی پدیده‌های (فولکلور) برآمده از مفاهیم اساسی زندگی بوده و در نتیجه سازگار و همگام با ساختار معیشتی، فکری و اخلاقی اقوام ایرانی، با مضامین متنوعی همچون، شادی و تغزل، حماسه و رزم، کار و درمان و با در نظر گرفتن ارزش‌های مثبت و ماندگار آن‌ها، به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری فرهنگی این سرزمین به شمار می‌آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        295 - بررسی توسعه سیاسی در عصر مشروطه و دهه اول انقلاب اسلامی ( 57تا67)
        امید غفاری محمود کتابی نفیسه واعظ
        توسعه نیافتگی سیاسی جامعه با پتانسیل های موجود یکی از مسائل اجتماعی سیاسی جامعه ایران است. چرا که با وجود ظرفیت ها، پتانسیل ها و توانمندی های جامعه، کشور ما از روند مناسبی برای توسعه سیاسی برخوردار نبوده است. توسعه زمانی می تواند آثار مثبتی بر جامعه داشته باشد که پایدار چکیده کامل
        توسعه نیافتگی سیاسی جامعه با پتانسیل های موجود یکی از مسائل اجتماعی سیاسی جامعه ایران است. چرا که با وجود ظرفیت ها، پتانسیل ها و توانمندی های جامعه، کشور ما از روند مناسبی برای توسعه سیاسی برخوردار نبوده است. توسعه زمانی می تواند آثار مثبتی بر جامعه داشته باشد که پایدار و موزون باشد. جهت حصول به توسعه پایدار باید از همة ظرفیت ها و پتانسیل های جامعه به شکل مطلوب استفاده کرد تا روند، ساختار و کارکرد توسعه سیاسی متناسب با شرایط و نیازهای جامعه باشد. با شناخت و آگاهی از ظرفیت ها و پتانسیل های جامعه، می توان برنامه ریزی مناسبی برای توسعه سیاسی کشور داشت. به نظر می رسد فضای سیاسی اجتماعی ایران از یک صد سال گذشته به این طرف، در مسیر توسعه سیاسی خود با چالش ها و موانع متعددی روبرو بوده است. در باب توسعه نیافتگی سیاسی در دوران مشروطه می توان به عواملی چون استعمار و امپریالیسم و زیاده خواهی بیگانگان در بعد خارجی و ناتوانی و بی کفایتی نظام سیاسی و مشکلات داخلی در بعد داخلی اشاره کرد. ایران در دوره مشروطه با وجود ثروت های هنگفت نفتی در طول سال های 1357 1340، به ویژه در اواخر این دوران، به واسطه بی توجهی به واقعیت های داخلی و خارجی نتوانست به توسعه سیاسی دست پیدا کند. زیرا الگوی توسعه کشور بیش از آن که متناسب با شرایط داخلی باشد، طبق ساختارهای کشورهای توسعه یافته تدوین گردید. جامعه انقلابی ایران در دهه اول انقلاب به خصوص با پایان یافتن جنگ تحمیلی با توجه به باورهای اسلامی و ضرورت های انقلابی و مطلوبیت های اجتماعی و حضور مردم در تمامی صحنه ها و مشارکت آنان در ابعاد سیاسی و اجتماعی به عنوان یک عامل مهم، توسعه سیاسی را آغاز کرد. پرسش اصلی مقاله این است که عوامل مؤثر بر عدم شکل گیری توسعه سیاسی در دوران مشروطیت و توسعه سیاسی نسبی در دهه پس از انقلاب اسلامی چه بوده است و دراین مدت توسعه سیاسی چه فراز و فرودهایی را پشت سر گذاشته و با چه چالش هایی مواجه بوده است؟ فرضیه تحقیق نیز به شرح زیر است: فقدان آگاهی سیاسی و عدم بلوغ فکری توده مردم( بی سوادی، محدودیت در انتخاب کردن و انتخاب شدن، مشارکت سیاسی منفعلانه، فقدان فضایی برای مخالفت) در دوران مشروطه و آگاهی و بلوغ نسبی مردم و گسترش فعالیت های انتخاباتی و افزایش رقابت و مشارکت سیاسی فعالانه همه جانبه آنان در انقلاب اسلامی ( به ویژه دهه نخست انقلاب) از عوامل تاثیرگذار و فراز و فرودهای دو دوره می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد و دو دوره مشروطه و دهه اول انقلاب اسلامی در زمینه توزیع قدرت و توسعه سیاسی توصیف و تحلیل می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        296 - واکاوی تأثیر فضای سایبر در افزایش مشارکت سیاسی و اثر آن در سطح سرمایه اجتماعی شهروندان ایران
        آرش قربانی سپهر افشین متقی زهرا انصاری
        10.30495/jisds.2007.21270
        در عصر حاضر، گرایش به مشارکت سیاسی در میان شهروندان به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی در نظام‌های دموکراتیک، ماهیتی جدید یافته است. بنابراین، در قرن بیست و یکم با نفوذ گسترده رسانه‌های جمعی به ویژه شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای پیام‌رسان موبایلی، ابعاد مختلف فضای زندگی انسان چکیده کامل
        در عصر حاضر، گرایش به مشارکت سیاسی در میان شهروندان به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی در نظام‌های دموکراتیک، ماهیتی جدید یافته است. بنابراین، در قرن بیست و یکم با نفوذ گسترده رسانه‌های جمعی به ویژه شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای پیام‌رسان موبایلی، ابعاد مختلف فضای زندگی انسان را به طور عام و کنشگران سیاسی آن، به طور خاص هر چه بیشتر در محدوده و تحت تأثیر این پدیده های فناورانه نوظهور در عصر اطلاعات و جامعه اطلاعاتی قرار داده است. این گسترش فضای سایبر در دوران کنونی بخش جدایی ناپذیر زندگی انسان‌ها می‌باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثربخشی نقش شبکه های اجتماعی در افزایش خودآگاهی و تاثیر مستقیم آن در افزایش مشارکت سیاسی و افزایش سطح سرمایه اجتماعی در ایران می باشد. لذا، پژوهش حاضر در صدد آن است تا به این سؤال که، آیا با افزایش شبکه‌های اجتماعی در ایران مشارکت سیاسی و در نهایت سطح سرمایه اجتماعی بالا خواهد رفت؟ بر این اساس فرضیه تحقیق این است که به نظر می‌رسد با افزایش شبکه‌های اجتماعی و استفاده از آن، سطح مشارکت سیاسی و سرمایه اجتماعی در ایران افزایش خواهد یافت. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، افزایش قدرت شبکه‌های مجازی در کشور باعث افزایش خودآگاهی جامعه و افزایش سطح مشارکت‌سیاسی خواهد شد و در نهایت سطح سرمایه اجتماعی را بالا خواهد برد و افزایش سطح سرمایه اجتماعی باعث افزایش سطح سرمایه اقتصادی و فرهنگی می‌شود که نتیجه آن توسعه سیاسی کشور خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        297 - مطالعه تطبیقی برنامه های توسعه ایران و کره جنوبی در چهار دهه گذشته با تاکید بر توسعه اقتصادی- سیاسی
        رضا قادری علیرضا محسنی تبریزی محمد حسین پوریانی
        10.30495/jisds.2007.21274
        پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامه‌های توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی و با استفاده از روش تحقیق تطبیقی تاریخی انجام شده است. چارچوب نظری برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که در مسیر توسعه ک چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامه‌های توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی و با استفاده از روش تحقیق تطبیقی تاریخی انجام شده است. چارچوب نظری برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که در مسیر توسعه کره جنوبی، توجه به زیرساخت‌های توسعه، اهمیت دادن به آموزش و پرورش و تعلیم نیروی کار، توجه به رابطه‌ صحیح بین دولت و بخش خصوصی، اصلاح سیستم پولی و مالی متناسب با توسعه، استراتژی تشویق و توسعه‌ صادرات ، در اولویت قرار داشته است. از سوی دیگر در کشور ایران، زمان بر بودن فرآیند بازگشت ثبات و آرامش به عرصه سیاسی همواره مانعی بزرگ بر سر راه رشد و بالندگی و توسعه اقتصادی به حساب می‌آید. تغییرات مدیریت سیاسی و ایدئولوژیک و به عبارت جامع تر توسعه‌ی سیاسی در نحوه تعریف و اداره سیستم اقتصادی از قبیل جهش از اقتصاد خصوصی به دولتی نوسان‌های شدیدی بر روند اقتصاد تحمیل نموده. به همین دلیل در مقایسه دو کشور مورد مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که ایران در روند توسعه اقتصادی- سیاسی کامیابی مورد انتظار را نداشته است. در ایران با وجود شرایط خاص خصوصاً بعد از انقلاب اسلامی (اواخر 1970به بعد)؛ جنگ ایران و عراق، فشارهای خارجی، تحمیل تحریم‌های اقتصادی، کاهش ارتباط با بازارهای خارجی و... به عنوان موانع توسعه و علل ناکامی ایران مطرح بوده اند. در حالی که کره جنوبی بنا به برنامه ریزی‌های انجام شده درنیل به اهداف توسعه اقتصادی سیاسی خود موفق و کامیاب بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        298 - توسعه نیافتگی واردات و صادرات ایران و روسیه در عصر قاجار (1174-1304 ه.ش)
        محمود سید مجید گلمحمدی
        ایران در دوره قاجار برای نوسازی ساختارهای قدیم خود و آشنایی با اقتصاد و صنعت و پیشرفت‌های واردات و صادرات گام‌های برداشت، اما چشمگیر نبود. ضعف ساختار اقتصادی سبب شد تا در اقتصاد بین‌المللی آن عصر جایگاهی نداشته باشد اما موقعیت مناسب تجاری ایران رابطه با کشور روسیه را گس چکیده کامل
        ایران در دوره قاجار برای نوسازی ساختارهای قدیم خود و آشنایی با اقتصاد و صنعت و پیشرفت‌های واردات و صادرات گام‌های برداشت، اما چشمگیر نبود. ضعف ساختار اقتصادی سبب شد تا در اقتصاد بین‌المللی آن عصر جایگاهی نداشته باشد اما موقعیت مناسب تجاری ایران رابطه با کشور روسیه را گسترش داد. در این پژوهش کوشیده می‌شود با تکیه‌بر اسناد دوره قاجار ساختار توسعه‌نیافتگی واردات و صادرات با کشور روسیه را در این دوره موردبررسی قرار دهیم. در این مقاله سعی شده ازلحاظ نظری دلایل جایگزینی واردات و صادرات ایران و عواملی که ایران را در چنبره وابستگی و عقب‌ماندگی قرار داد را مورد تحلیل قرار دهیم. اینکه آیا توسعه‌نیافتگی واردات و صادرات ایران و روسیه ناشی از سیاست‌گذاری‌های نادرست دولت‌های قاجار است یا دولت‌های بعد نیز در آن شریک‌اند؟ بر اساس یافته‌های تحقیق دولت‌های استعمارگر ازجمله روسیه در قرن نوزدهم از طریق محدود کردن فعالیت سرمایه‌داران ایرانی در حوزه‌های مهم صنعتی، ایجاد وابستگی صنعتی و محدود کردن واردات و صادرات، ورشکسته کردن صنایع داخلی، سوق دادن اقتصاد کشور به سمت تولید مواد اولیه و خام و محروم کردن ایران از دریافت بخش قابل‌توجهی از درآمدهای نفتی در یک دوره بلندمدت، نقش مهمی در توسعه‌نیافتگی صنعتی ایران دارند. اگرچه قاجارها زمینه‌ساز توسعه‌نیافتگی صنعتی ایران بودند، اما دولت‌های پس از قاجار نیز در توسعه‌نیافتگی صنعتی ایران نقش پررنگی داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        299 - برساخت مسائل اجتماعی در شرایط مخاطره‏آمیز: تحلیل نظرات ذیل پست‏های مرتبط با کرونای حکمرانان در اینستاگرام
        عباسعلی شکاردوست حامد سجادی محمد باقر آخوندی
        10.30495/jisds.2023.71730.11908
        شیوع همه گیری کرونا به عنوان یکی از تاثیرگذارترین رویدادهای قرن حاضر، علاوه بر حوزه سلامت، تمامی جنبه های زندگی انسان معاصر را درگیر نمود. در واقع این همه گیری جامعه را در وضعیت مخاطره آمیزی قرار داد که پیش تر نمونه ای نداشت. هدف این پژوهش، فهم برساخت مسائل اجتماعی در ا چکیده کامل
        شیوع همه گیری کرونا به عنوان یکی از تاثیرگذارترین رویدادهای قرن حاضر، علاوه بر حوزه سلامت، تمامی جنبه های زندگی انسان معاصر را درگیر نمود. در واقع این همه گیری جامعه را در وضعیت مخاطره آمیزی قرار داد که پیش تر نمونه ای نداشت. هدف این پژوهش، فهم برساخت مسائل اجتماعی در ارتباط با همه گیری کرونا در ذیل پست های صفحات اجتماعی حکمرانان ایرانی در اینستاگرام است. بر این اساس، پژوهش حاضر به روش کیفی با رویکرد تحلیل محتوای عرفی به تحلیل نظرات کاربران ذیل مطالب مرتبط با کرونای حکمرانان پرداخته است. نمونه پژوهش به صورت هدفمند به تعداد هشت حکمران ایرانی که بیشترین ارتباط با بحران کرونا داشتند انتخاب شدند و تجزیه و تحلیل داده ها تا کسب اشباع نظری ادامه یافت. یافته های پژوهش نشان داد که در برساخت مسائل اجتماعی مرتبط با کرونا را می توان ذیل مقوله فرعی سرگشتگی در علت یابی، بی سرانجامی مخاطره، گسترش بی کرانگی مخاطره از بیماری به زندگی، تردید در اقتدار نهاد قدرت و حکمرانی، تردید در اقتدار نهاد دین، تردید در اقتدار نهاد سلامت و درمان و دو مضمون اصلی بیکرانگی مخاطره و آشفتگی ناشی از آن و تردید در اقتدار و مشروعیت نهادی طبقه بندی نمود که نشان دهنده محوریت مولفه های مرتبط با جامعه مخاطره آمیز در برساخت مسائل اجتماعی توسط جامعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        300 - زنان در فعالیت های المپیک سولیداریتی در ایران: از بارسلون تا ریو (مطالعه موردی دوره های فنی 1993 تا 2016 )
        مهدی سلامی کیوان ملانوروزی عبدالله قاسمی بهرام قدیمی شیوا آزاد فدا
        10.30495/jisds.2022.50109.11147
        کمیسیون همبستگی المپیک یکی از قدرتمندترین کمیسیون‌های کمیته بین‌المللی المپیک می‌باشد که با توان مالی بسیار بالا نقش مهمی در حمایت از اعضاء خود در سراسر دنیا دارد. دوره‌های فنی ویژه مربیان از جمله برنامه‌هایی است که در بخش فعالیت‌های جهانی توسط این کمسیون درکشورها برگزا چکیده کامل
        کمیسیون همبستگی المپیک یکی از قدرتمندترین کمیسیون‌های کمیته بین‌المللی المپیک می‌باشد که با توان مالی بسیار بالا نقش مهمی در حمایت از اعضاء خود در سراسر دنیا دارد. دوره‌های فنی ویژه مربیان از جمله برنامه‌هایی است که در بخش فعالیت‌های جهانی توسط این کمسیون درکشورها برگزار می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت و جایگاه زنان در روند برگزاری این دوره ها طی یک دوره 24 ساله از المپیک بارسلون تا پایان المپیک ریو انجام شده است. مطالعه حاضر از جمله مطالعات با رویکرد کیفی بوده که با استراتژی مطالعه موردی چند وجهی کلی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه کلیه دوره‌های فنی بوده که طی سال‌های 1993 تا 2016 به درخواست کمیته ملی المپیک ایران برگزار شده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می‌دهد که میانگین حضور زنان در دوره‌های فنی بسیار پایین و از بین 77 دوره برگزار شده در این خصوص تنها 4 دوره اختصاصی ویژه زنان می‌باشد. همچنین مقایسه میزان حضور زنان نشان از آن دارد که تعداد زنان شرکت کننده مابین سال‌های 2008 تا 2012 بیشترین و بین سال‌های 2012 تا 2016 کمترین تعداد را به خود اختصاص داده است. با توجه به دستورالعمل جدید کمیته بین‌المللی المپیک مبنی بر تشویق زنان به حضور در رقابت‌ها و چشم‌انداز آن مبنی بر حضور 50 درصدی زنان در المپیک به نظر می‌رسد به منظور بهبود وضعیت حضور زنان نیاز است کمیسیون همبستگی المپیک برنامه ریزی ویژه ای را در راستای اهداف دستورالعمل المپیک2020 اعمال نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        301 - بررسی قوانین و مقررات کیفری کودکان و نوجوانان در حقوق ایران و تأثیر آن بر کاهش آسیب‌های اجتماعی
        صادق خادمی علی جانی پور کرم جانی پور
        10.30495/jisds.2007.21316
        هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر قوانین و مقررات کیفری در حقوق داخلی و نقش آن در کاهش آسیب‌های اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان رشته حقوق شهر یاسوج و شیراز می‌باشد که از میان آنان 250 نفر انتخاب شدند و براساس فرمول کوکران تعداد 152 نفر به عنوان حجم نمونه به روش نمونه‌ چکیده کامل
        هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر قوانین و مقررات کیفری در حقوق داخلی و نقش آن در کاهش آسیب‌های اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان رشته حقوق شهر یاسوج و شیراز می‌باشد که از میان آنان 250 نفر انتخاب شدند و براساس فرمول کوکران تعداد 152 نفر به عنوان حجم نمونه به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند. روش مورد استفاده در این پژوهش، کمی و از نوع پرسشنامه‌ای است. داده‌های بدست آمده از پرسشنامه با استفاده از نرم‌افـزار آماریِSPSS در دو سطح تجزیه و تحلیل می‌شوند. در سطح اول با استفاده از روش‌های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و در سطح دوم با استفاده از روش‌های آمـار استنباطی (آزمون t تک نمونه‌ای) تجزیه و تحلیل شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند قوانین سخت‌گیرانه مانند زندان در کنار قوانین بازدارنده و مجازات‌های اجتماعی جایگزین می‌تواند نقش مهمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی داشته باشد. ضمن اینکه دفتر حمایت از حقوق کودکان مصوب 1399 ایده جدیدی است که در صورت اجرایی شدن مصوبات متناسب می‌تواند نقش مهمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی داشته باشد. به علاوه سازوکارهای ترمیمی پیش و پساکیفری نقش مهمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارند. همچنین تلاش‌ها برای کاهش آسیب‌های اجتماعی از طریق قوانین و مقررات داخلی می‌تواند الگویی بومی برای کاهش این معضل اجتماعی فراهم آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        302 - مقایسه دولت، جامعه و توسعه ایران دوره قاجاریه و ژاپن دوره میجی
        سعید حاجی ناصر محمد حسن جباری
        10.30495/jisds.2007.21332
        چکیدهاین مقاله به دنبال شناخت علیت های عدم توسعه ایران دوره قاجاریه در مقایسه با توسعه ژاپن دوره میجی در قرن19م با توجه به موقعیت دولت و جامعه در دو کشور می باشد. ژاپن و ایران در قرن 19 م از وضعیت های تاحدودی مشابه ساخت فئودالی در ژاپن و ساخت ملوک الطوایفی در ایران برخو چکیده کامل
        چکیدهاین مقاله به دنبال شناخت علیت های عدم توسعه ایران دوره قاجاریه در مقایسه با توسعه ژاپن دوره میجی در قرن19م با توجه به موقعیت دولت و جامعه در دو کشور می باشد. ژاپن و ایران در قرن 19 م از وضعیت های تاحدودی مشابه ساخت فئودالی در ژاپن و ساخت ملوک الطوایفی در ایران برخوردار بودند. چنین جامعه ای از دید نخبگان دیوان سالار و درباری دو کشور امکان توسعه و رسیدن به پیشرفت های غربی برای مقابله با تحمیل قراردادهای سیاسی و تجاری دول غربی را تضعیف می کرد. نخبگان دیوان سالار فقدان دولت قوی را علت برتری های دول غربی می دانستند و برای تحقق این امر به دنبال افزایش قدرت دولت مرکزی برآمدند. نخبگان دیوان سالار ژاپن در این امر موفق ولی نخبگان دیوان سالار در ایران موفق نشدند. اینکه چه عواملی در موفقیت ژاپن در توسعه و عدم موفقیت ایران در توسعه نقش داشت بایستی در رفتار نیروهای اجتماعی به عبارتی سازمانهای اجتماعی در ارتباط با نخبگان دیوان سالار جستجو کرد. دولت قوی در ژاپن با اجماع عمومی نیروهای اجتماعی شکل گرفت و امر توسعه را تسهیل کرد ولی در ایران جامعه شبکه ای به دلیل مقاومت نیروهای اجتماعی در تاسیس دولت قوی ادامه یافت و مانع توسعه شد. روش تحقیق تاریخی- تطبیقی می باشد. با استفاده از این روش و نظریه دولت و جامعه ژول میگدال، دولت، جامعه و توسعه ایران دوره قاجاریه و ژاپن دوره میجی با توجه به متون و تحقیقات صورت گرفته توسط محققان مورد مقایسه قرار خواهد گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        303 - تحلیل و تبیین جامعه شناختی استمرار احساس اجحاف و کم توجهی به مسئولیت های اجتماعی در ایران از 1357تا1394
        عیسی بسطامی سیف اله سیف اللهی
        10.30495/jisds.2007.21217
        احساس احجاف احساسی است که از برآورده نشدن توقعات و خواستهای فرد یا افراد یک جامعه نشأت می گیرد.احساس اجحاف یکی از عوامل اساسی بود که انقلاب سال 1357 را رقم زد.مطالعات نشان می دهد که این احساس همچنان در اذهان اکثریت افراد جامعه باقی مانده و به تبع آن بی توجهی به مسئولیت چکیده کامل
        احساس احجاف احساسی است که از برآورده نشدن توقعات و خواستهای فرد یا افراد یک جامعه نشأت می گیرد.احساس اجحاف یکی از عوامل اساسی بود که انقلاب سال 1357 را رقم زد.مطالعات نشان می دهد که این احساس همچنان در اذهان اکثریت افراد جامعه باقی مانده و به تبع آن بی توجهی به مسئولیت های اجتماعی نیز پدیدار گشته است.روش بکار رفته در این مقاله اسنادی و تکینک مورد استفاده تحلیل محتوی است.رویکرد مقاله برگرفته از یک رویکرد بومی که متعلق به سیف اله سیف اللهی است بنا نهاده شده است.عدم وجود تعادل و توازن بین عناصر و مؤلفه های مذکور از یک سو و عدم شکل گیری یک نوع مدیریت افقی و مبتنی بر مشارکت جمعی که قادر به از میان برداشتن این تضاد درونی و ایجاد تعادل در درون سیستم نماید از سوی دیگر به عنوان عوامل شکل گیری این مسأله شناسایی شدند.توجه جدی به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی مناطق مختلف و میزان بهره مندی آنان بر اساس شاخص های توسعه یافتگی و لحاظ نمودن آن در تخصیص بودجه و جایگزین نمودن این شیوه تخصیص به جای شیوه متداول ؛ اولویت بخشی به خواستهای مردم و حرکت به سوی مدیریت سیاسی مبتنی بر مشارکت برابر و حداکثری تمامی گروه هاو اقلیت های قومی فارغ از نوع وابستگی دینی و مذهبی(پلورالیسم) و تصمیم گیری های مبتنی بر پژوهش های علمی به جای تصمیم گیری های مبتنی بر ایدئولوژی از جمله راهکارهای از میان برداشتن این مسأله و سایر مسائل اجتماعی ایران در این مقاله پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        304 - بررسی سرمایه اجتماعی و توسعه در استانهای ایران
        ابوالقاسم حیدرابادی ابراهیم صالح آبادی
        10.30495/jisds.2007.21231
        سرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاههای نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشده‌اند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل ش چکیده کامل
        سرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاههای نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشده‌اند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل شده است؛ ولی درحوزه اقتصاد توجه کمتری به آن صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور منابع در دسترس، نتایجی را که محققان در حوزه اقتصاد در رابطه با تاثیرات اقتصادی سرمایه اجتماعی به دست آورده اند؛ بررسی کرده و رابطه سرمایه اجتماعی را با توسعه در ایران نشان دهیم. عامترین نتیجه‌ای که از مرور ادبیات سرمایه اجتماعی در ایران بدست می‌آید؛ عدم توافق و اجماع محققان بر روی شاخص های سرمایه اجتماعی در ایران است. این محققان از معرفهای متعدد و متضادی برای سنجش سرمایه اجتماعی استفاده نموده‌اند. نتایج تحقیق نشان داد که نه تنها رابطه مثبتی بین توسعه و سرمایه اجتماعی در ایران وجود ندارد؛ بلکه این رابطه منفی است. این رابطه به ماهیت فرایند توسعه در ایران برمی‌گردد؛ زیرا توسعه در ایران دولتی بوده و تحت تاثیر حوزه اقتصاد قرار ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        305 - واکاوی ارزش های فرهنگی سینمای دردهه قبل از انقلاب اسلامی ایران
        فرشته مجیدی ویزنه سیدعلی رحمان زاده حسن خجسته باقرزاده سید محمود نجاتی حسینی
        10.30495/jisds.2022.66693.11710
        مطالعات مختلف انجام شده در حوزه ی ارزش های فرهنگی در ایران از دیدگاه های متفاوتی به این موضوع پرداخته اند، اما به نظر می رسد که دسته بندی جامعی از ارزش های سنتی و مدرن در جامعه ی ایران صورت نگرفته است. یافته ی اصلی از مرور بر پژوه چکیده کامل
        مطالعات مختلف انجام شده در حوزه ی ارزش های فرهنگی در ایران از دیدگاه های متفاوتی به این موضوع پرداخته اند، اما به نظر می رسد که دسته بندی جامعی از ارزش های سنتی و مدرن در جامعه ی ایران صورت نگرفته است. یافته ی اصلی از مرور بر پژوهش های مربوط به موضوع پژوهش نشان از دوگانگی ارزشی (سنتی و مدرن) در ایران است. اصلی ترین ارزش های سنتی عبارتند از ارزش های دینی، خانوادگی و جمع گرایی و ارزش های مدرن تنوع طلبی، لذت طلبی، استقلال، جاه طلبی، فردگرایی و کسب تجربه ی جدید است . در پژوهش حاضر با شناسایی ارزش های فرهنگی بازنمایی شده درمحتوای فیلم های سینمایی و با استفاده از نظریه های آلپورت، روکیچ، ساختار مدور شوارتز، نظریه رفیع پور، جان استوارت ونظریه هال و از طریق روش تحلیل گفتمان به مطالعه ی ارزش های پرداخته شده است. در تحلیل گفتمان مجموعه شرایط اجتماعی، زمینه وقوع متن یا نوشتار، گفتار، ارتباطات غیرکلامی و رابطه ساختار و واژه ها در گزاره ای کلی نگریسته می شود. با توصیف، تفسیر و تبیین ارزش های فرهنگی بازنمایی شده درمحتوای فیلم های سینمایی در دهه قبل از انقلاب اسلامی ایران (فیلم در امتداد شب، قیصر، طوقی، گاو، سوته دلان، گنج قارون) دیالوگ فیلم ها از طریق ارزش های قدرت، موفقیت، لذت طلبی، برانگیختگی، استقلال، جهان گرایی، خیرخواهی، سنتگرایی، همنوایی، امنیت گرایی، مشروعیت بخشیدن به ثروت، ارزش های مذهبی، ارزش های ملی با نرم افزار maxqda مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج حاصله از این پژوهش مشابهت های بینامتنیت ارزش های گفتمان فرهنگی بازنمایی شده در فیلم های یک دهه قبل از انقلاب، خیرخواهی، قدرت، سنت گرایی، لذت طلبی و ارزش های مذهبی است. ارزش های گفتمانی بیناگفتمانیت، خیرخواهی، سنت گرایی و ارزش های مذهبی برجستگی بیشتری در فیلم های یک دهه قبل از انقلاب دارند. بابررسی و تحلیل فیلم های ساخته شده در این ایام، می توان بیان داشت که فیلم های این دهه، در جهت خیرخواهی، سنت گرایی و ارزش های مذهبی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        306 - علل ناکارآمدی و توسعه احزاب در ایران دوره پهلوی اول (نمونه موردی حزب تجدد از سال 1299 – 1320)
        سمیه عمادی رستگار سینا فروزش غلامحسین زرگر نژاد
        10.30495/jisds.2022.20431
        با شکل‌گیری انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی و ایجاد نظامی قانونمند، قدرت سیاسی خودکامه به قدرتی مقید به قانون تبدیل شد؛ یکی از ابزارهای لازم که در ساختارجدید سیاسی احساس نیاز می‌شد، حزب بود؛ اما به دلایلی این انقلاب نتوانست به آرمان‌های خود دست یابد. همین مسئله سبب چکیده کامل
        با شکل‌گیری انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی و ایجاد نظامی قانونمند، قدرت سیاسی خودکامه به قدرتی مقید به قانون تبدیل شد؛ یکی از ابزارهای لازم که در ساختارجدید سیاسی احساس نیاز می‌شد، حزب بود؛ اما به دلایلی این انقلاب نتوانست به آرمان‌های خود دست یابد. همین مسئله سبب شد اصلاح‌طلبان و به‌ویژه روشنفکران حزب تجدد به فکر تأسیس حکومتی مقتدر بیافتندتابتوانند اندیشه‌ها و آرمان‌های اصلاح‌طلبانه خود را در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی عملی سازند. مسئله اساسی مقاله حاضراین است که چرا حزبی که با کمک رضاشاه اکثریت کرسی‌های مجلس پنجم شورای ملی را به دست آورده بود، نتوانست برنامه‌های خود را پیاده کند و سرانجام به‌صورت حزبی ناکارآمد جلوه‌گر شد؟ فرضیه تحقیق این است که به نظر می‌رسد که بانیان و اعضاء حزب تجدد از گروه های حاکم و طبقه آریستوکرات جامعه بوده‌اند و به همین خاطر سران این حزب نتوانستند از حلقه اولیه خود خارج شوند و با توده مردم ارتباط برقرار کنند. روش تحقیق در این مقاله تاریخی (استقرائی) است و شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای بوده است که به‌صورت مطالعه تطبیقی به توصیف و تحلیل داده‌ها منجر شده است. یافته اساسی تحقیق حاضر این است که عوامل ناکارآمدی و عدم تداوم حزب تجدد به دو دسته عوامل درونی و بیرونی بستگی داشته که از آن جمله می‌توان به نامشخص بودن استراتژی و مرام‌نامه حزب، نخبه‌گرایی حزبی، بی طبقه بودن حزب، فقدان استراتژی آموزش و تربیت نیروی سیاسی، دولت ساخت بودن حزب نه دولت ساز بودن آن، سیاست تمرکزگرایی حزب و تمامیت‌خواهی رضاشاه اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        307 - نقش اصلاحات ارضی آمریکائی در ناکامی و عدم توسعه اقتصاد کشاورزی در ایران (عصر پهلوی دوم)
        زهرا امیری رضا شعبانی صمغ آبادی محمد کلهر
        10.30495/jisds.2022.20436
        اصلاحات ارضی مهم‌ترین برنامه تحول اجتماعی بود ، که اوایل دهه 1340هـ.ش، در دستور کار محمدرضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت امینی مسؤولیت اجرای طرح را در اختیار داشتند، با الهام از افکار والت ویتمن روستو، مورخ اقتصادی آمریکا و مشاور کندی، دنبال پیاده ‌سازی نسخه غربی توسعه در چکیده کامل
        اصلاحات ارضی مهم‌ترین برنامه تحول اجتماعی بود ، که اوایل دهه 1340هـ.ش، در دستور کار محمدرضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت امینی مسؤولیت اجرای طرح را در اختیار داشتند، با الهام از افکار والت ویتمن روستو، مورخ اقتصادی آمریکا و مشاور کندی، دنبال پیاده ‌سازی نسخه غربی توسعه در ایران بودند. این مقاله دنبال پاسخ این پرسش اساسی است ،که اصلاحات ارضی آمریکایی، چگونه باعث ناکامی و عدم توسعه اقتصاد کشاورزی در ایران شد؟ از آنجا که فرضیه ‌ای برای به آزمون گذاردن وجود ندارد، این پژوهش به‌ دنبال کشف و تعریف مفاهیم تازه به صورت اکتشافی است.اصلاحات ارضی با تحمیل ایالات متحده در ایران اجرا شد .برخلاف ادعای مقامات آمریکایی، هدف اصلی اجرای آن نه بالا بردن سطح رفاه مردم، بلکه تقویت سرمایه‌ داری وابسته به آمریکا در برابر کمونیست‌ها،همچنین فراهم کردن بازار و بستری برای فروش کالاهای مصرفی آمریکا در ایران بود. آمریکائی‌ها به دلایل گوناگون از جمله عدم آگاهی از بافت اجتماعی ایران، پیاده‌سازی سریع اصلاحات، اهمیت ندادن به رهبری اصلاحات ، استفاده از تئوری سرکوب، نتوانستند از اصلاحاتی که برای ایران مدنظر داشتند نتیجه بگیرند.اجرای ناقص برنامه اصلاحات ارضی، آمارگیری‌های کشاورزی غیرواقعی، تغییر نظام زمین‌داری سنتی بدون نهادینه کردن الگو یا جایگزین مناسب، برهم زدن بخشی از بافت اجتماعی ایران در پی انجام ناقص برنامه اصلاحات ارضی، نارضایتی اشراف زمین‌دار و ملاکان، ایجاد شکاف میان نهادهای دولت و حکومت از جمله یافته‌های اساسی تحقیق حاضر در زمینه نقش اصلاحات ارضی آمریکایی در عدم توسعه نظام سرمایه داری و ناکامی اقتصاد کشاورزی در ایران هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        308 - نقش خاندان های ایرانی در توسعه هویت ایرانی- اسلامی مورد مطالعه : عصر اول خلافت عباسی
        محمد علی عسگری فهیمه مخبر دزفولی یونس فرهمند
        10.30495/jisds.2023.71478.11843
        یکی از تحولات مهم تاریخی در دوران نخست خلافت عباسی، برکشیده شدن خاندان های ایرانی بود. آنچنانکه از ابتدای تشکیل این خلافت تا زمان غلبه ترکان تقریبا اکثر مقدرات خلافت در دست وزرای ایرانی قرار گرفت. خاندان های بختیشوع، نوبختی، برمکیان، سهل از جمله این خاندان های بزرگی بو چکیده کامل
        یکی از تحولات مهم تاریخی در دوران نخست خلافت عباسی، برکشیده شدن خاندان های ایرانی بود. آنچنانکه از ابتدای تشکیل این خلافت تا زمان غلبه ترکان تقریبا اکثر مقدرات خلافت در دست وزرای ایرانی قرار گرفت. خاندان های بختیشوع، نوبختی، برمکیان، سهل از جمله این خاندان های بزرگی بودند که خدمات ارزنده ای را به خلافت عباسی کرده و درهمان حال از امکانات و قدرت فراوانی نیز برخوردار شدند. پرسشی که همواره مطرح بوده اینکه نقش تاریخی این خاندان ها در توسعه هویت ایرانی - اسلامی چه بوده است؟چگونه در حالی که آنها کارگزاران یک خلافت عربی بودند و باید نسبت به آن التزام می داشتند، موفق شدند در توسعه هویت ایرانی - اسلامی نیز اثرگذار باشند؟ فرضیه ما آن است که آنها علاوه بر آنکه هویتی ایرانی داشتند، مبانی اسلام را نیز به دقت می شناختند. نتیجه کار ما نشان می دهد که آنها نه تنها موفق شدند اسلام را در هویت ایرانی ادغام کنند، بلکه در دراز مدت موفق شدند هویت ایرانی را وارد جهان عرب کرده و به این وسیله نقش پر رنگی در ایجاد زیرساخت های لازم برای تمدن اسلامی داشته باشند. در این جا سعی شده است با روش تحلیل منابع تاریخی و نقد پژوهش های جدید، ضمن توضیح موقعیت و شرایط حضور این خاندان ها در بدنه خلافت عباسی و نیز با تفکیک نقش آنها به دو گروه کارگزاران و دانشمندان به این پرسش ها پاسخ داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        309 - مطالعه تطبیقی قوانین و برنامه های توسعه ای دولت در حوزه خانواده (مورد مطالعه: کشورهای ایران و مالزی)
        لیلی بروجردی محمدرضا ویژه
        هدف اصلی این مقاله مطالعه تطبیقی قوانین و برنامه های توسعه ای دولت در حوزه خانواده در کشورهای ایران و مالزی است. همانطور که دولت ها می توانند از ظرفیت های ناب خانواده در افزایش مشارکت های سیاسی و اجتماعی بهره مند شوند با توسل به شیوه های مستقیم و غیر مستقیم بر اقتدار ای چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله مطالعه تطبیقی قوانین و برنامه های توسعه ای دولت در حوزه خانواده در کشورهای ایران و مالزی است. همانطور که دولت ها می توانند از ظرفیت های ناب خانواده در افزایش مشارکت های سیاسی و اجتماعی بهره مند شوند با توسل به شیوه های مستقیم و غیر مستقیم بر اقتدار این نهاد بیافزاید و با اجتناب از انضمامی پنداشتن آن و توجه مستقیم به خانواده بستر رشد و ارتقاء خانواده را فراهم و بدین سان تعهدات خود را به نحو مطلوب ایفاء نماید. علاوه بر آن درک بهتر این نهاد علیرغم تنوع رویکردهای سیاسی با در نظر گرفتن هویت مستقل و رعایت حریم خانواده محتوم و قطعی می باشد. تدبر در ساز و کارهای عمومی و نحوه عملکرد تقنینی و سیاستی متصدیان حکومت با عنایت به هنجارهای پذیرفته شده قانونی دولت ها در خصوص تعهدات ریز و درشت آنها در قبال خانواده از جهت آسیب شناسی گزاره های یاد شده و کشف الگویی قوام یافته به منظور برقراری ارتباطی سازنده و غیر منفعل از سوی دولت و خانواده راه گشا خواهد بود. در این جستار سعی گردیده تا با تمرکز بر شاخصه های معروف نزد جامعه بین المللی و خرد جمعی در حوزه حکمرانی، آثار آنها را بر موجودیت خانواده مورد ارزیابی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        310 - عوامل اجتماعی - اقتصادی موثر بر اشتغال زنان ایرانی مهاجر به کلگری کانادا در سال 2009
        سید محمد صادق مهدوی مهدیه سلماسی
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        311 - برساخت معنایی پیامدهای فرهنگی کم آبی و خشکسالی زاینده رود (با تأکید بر هویت فرهنگی شهروندان اصفهانی)
        سحر فائقی مهرداد نوابخش
        در این مقاله برساخت معنایی پیامدهای فرهنگی کم آبی و خشکسالی زاینده رود با تأکید بر هویت فرهنگی از طریق تجربه زیسته شهروندان اصفهانی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش مطالعه ی حاضر کیفی از نوع پدیدارشناسی و نحوه ی نمونه گیری مبتنی بر نمونه گیری هدفمند از نوع متجانس بو چکیده کامل
        در این مقاله برساخت معنایی پیامدهای فرهنگی کم آبی و خشکسالی زاینده رود با تأکید بر هویت فرهنگی از طریق تجربه زیسته شهروندان اصفهانی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش مطالعه ی حاضر کیفی از نوع پدیدارشناسی و نحوه ی نمونه گیری مبتنی بر نمونه گیری هدفمند از نوع متجانس بوده است. بر این اساس 32 نفر از شهروندان زن و مرد اصفهانی در محدوده سنی 30 تا 65 سال انتخاب شدند و در طول مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته، تجربه زیسته خود راجع به کم آبی و خشکسالی زاینده رود را به طور کامل بیان کردند. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل مضمون و جهت تعیین اعتبار یافته ها از معیارهای قابلیت اعتبار، قابلیت اطمینان و مطابقت با عینیت داشتن، استفاده شد. یافته های این پژوهش در قالب 7 مقوله فراگیر دسته بندی شد که حاصل استخراج و مفهوم بندی اطلاعات در 61 مقوله پایه، 20 مقوله سازمان دهنده و 7 مقوله زیر فراگیر است. مقوله های فراگیر به عنوان پیامدهای فرهنگی کم آبی و خشکسالی زاینده رود با تأکید بر هویت فرهنگی شهروندان عبارتند از: دگرگونی درحافظه فرهنگی و تاریخی شهروندان اصفهانی(میراث معنوی، میراث مادی)،تقلیل و تغییر در محتوای آثار هنری(عکاسی، نقاشی، موسیقی، فیلم) و ادبی(نوشتاری، گفتاری) شهر اصفهان، جغرافیای فرهنگی(تغییر نگرش شهروندان نسبت به زیست بوم فرهنگی شان)، پررنگ شدن حس نوستالژیک، کاهش درهم تنیدگی فرهنگی فضای شهری و تغییر در نظام ارزش ها و باورهای شهروندان. در مجموع یافته ها بیانگر آن است که کم آبی و خشکسالی زاینده رود، هویت فرهنگی شهروندان را تحت تأثیر قرار داده است؛ شهروندان خشکسالی و کم آبی را علت اساسی تخریب تمدن و زیست بوم فرهنگی شهر تاریخی اصفهان قلمداد نموده و بر این باورند که عنصر آب در این شهر نقش مهمی در ایجاد و ارتقاء هویت فرهنگی شان دارد و می توانند در ارتقاء کیفیت کالبدی شهر و هویت شهری نیز اثربخش باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        312 - مدیریت بحران در منازعات منطقه ای؛ مطالعه موردی جنگ تحمیلی
        عباس مصلی نژاد
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        313 - سرمایه اجتماعی و توسعه در استان های ایران
        ابوالقاسم حیدرآبادی ابراهیم صالح آبادی
        سرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاه های نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشده اند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل چکیده کامل
        سرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاه های نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشده اند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل شده است؛ ولی درحوزه اقتصاد توجه کمتری به آن صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور منابع در دسترس، نتایجی را که محققان در حوزه اقتصاد در رابطه با تاثیرات اقتصادی سرمایه اجتماعی به دست آورده اند؛ بررسی کرده و رابطه سرمایه اجتماعی را با توسعه در ایران نشان دهیم. عامترین نتیجه ای که از مرور ادبیات سرمایه اجتماعی در ایران بدست می آید؛ عدم توافق و اجماع محققان بر روی شاخص های سرمایه اجتماعی در ایران است. این محققان از معرف های متعدد و متضادی برای سنجش سرمایه اجتماعی استفاده نموده اند. نتایج تحقیق نشان داد که نه تنها رابطه مثبتی بین توسعه و سرمایه اجتماعی در ایران وجود ندارد؛ بلکه این رابطه منفی است. این رابطه به ماهیت فرایند توسعه در ایران برمی گردد؛ زیرا توسعه در ایران دولتی بوده و تحت تاثیر حوزه اقتصاد قرار ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        314 - تحلیل و تبیین جامعه شناختی استمرار احساس اجحاف و کم توجهی به مسئولیت های اجتماعی در ایران از 1357 تا 1394
        عیسی بسطامی سیف الله سیف الهی
        احساس احجاف احساسی است که از برآورده نشدن توقعات و خواستهای فرد یا افراد یک جامعه نشأت می گیرد آنطورکه افراد آن ها را حق مسلم و مشروع خود می دانند و برآنند که آن حق یا حقوق به دست فرد ،گروه و یا سازمانی به ناحق از آنها سلب شده است.احساس اجحاف یکی از عوامل اساسی بود که ا چکیده کامل
        احساس احجاف احساسی است که از برآورده نشدن توقعات و خواستهای فرد یا افراد یک جامعه نشأت می گیرد آنطورکه افراد آن ها را حق مسلم و مشروع خود می دانند و برآنند که آن حق یا حقوق به دست فرد ،گروه و یا سازمانی به ناحق از آنها سلب شده است.احساس اجحاف یکی از عوامل اساسی بود که انقلاب سال 1357 را رقم زد. انتظار ملت ایران از نظام استقرار یافته پس از انقلاب انجام اقداماتی جدی در جهت از میان برداشتن این احساس بود. مطالعات نشان می دهد که این احساس همچنان در اذهان اکثریت افراد جامعه باقی مانده و به تبع آن بی توجهی به مسئولیت های اجتماعی نیز پدیدار گشته است. هدف از نگارش این مقاله تحلیل و تبیین جامعه شناختی چرایی و چگونگی استمرار احساس اجحاف و کم توجهی به مسئولیت های اجتماعی در جامعه ایران پس از انقلاب 1357 تا 1394 می باشد. روش بکار رفته در این مقاله اسنادی و تکینک مورد استفاده تحلیل محتوی است.رویکرد مقاله برگرفته از یک رویکرد بومی که متعلق به سیف اله سیف الهی است بنا نهاده شده است. این رویکرد شکل گیری مسائل اجتماعی ایران را به دلیل رابطه ساختاری بین این مسائل با عناصر و مؤلفه های بنیادین آن که شامل عناصر:جغرافیایی اقلیمی،معیشتی-اقتصادی،قومی-جمعیتی،فرهنگی و مدیریتی-سیاسی است می داند.و برآن است که تضاد درونی بین این عناصر به همراه فشار عوامل بیرونی موجب پیدایش این مسأله اجتماعی شده است. یافته های به دست آمده حاکی از آن است که احساس اجحاف و کم توجهی به مسئولیت های اجتماعی حاصل شرایطی عینی و واقعی جامعه است .عدم وجود تعادل و توازن بین عناصر و مؤلفه های مذکور از یک سو و عدم شکل گیری یک نوع مدیریت افقی و مبتنی بر مشارکت جمعی که قادر به از میان برداشتن این تضاد درونی و ایجاد تعادل در درون سیستم نماید از سوی دیگر به عنوان عوامل شکل گیری این مسأله شناسایی شدند. توجه جدی به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی مناطق مختلف و میزان بهره مندی آنان بر اساس شاخص های توسعه یافتگی و لحاظ نمودن آن در تخصیص بودجه و جایگزین نمودن این شیوه تخصیص به جای شیوه متداول؛ اولویت بخشی به خواستهای مردم و حرکت به سوی مدیریت سیاسی مبتنی بر مشارکت برابر و حداکثری تمامی گروه هاو اقلیت های قومی فارغ از نوع وابستگی دینی و مذهبی(پلورالیسم) و تصمیم گیری های سیاسی،اقتصادی اجتماعی وفرهنگی مبتنی بر پژوهش های علمی به جای تصمیم گیری های مبتنی بر ایدئولوژی از جمله راهکارهای از میان برداشتن این مسأله و سایر مسائل اجتماعی ایران در این مقاله پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        315 - مطالعه تطبیقی برنامه های توسعه ایران و کره جنوبی در چهار دهه گذشته با تاکید بر توسعه اقتصادی- سیاسی
        رضا قادری علیرضا محسنی تبریزی محمدحسین پوریانی
        تحقیق حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامه‌های توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. مطابق با آراء نظری این صاحبنظران بویژه لفت ویچ، دولت های توسعه گرا چند ویژگی دارند چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامه‌های توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. مطابق با آراء نظری این صاحبنظران بویژه لفت ویچ، دولت های توسعه گرا چند ویژگی دارند اعم از:1- نخبگان توسعه گرا 2-استقلال نسبی دولت 3-قدرت دیوان سالارانه 4-جامعه ضعیف مدنی 5-بستر بین المللی. روش تحقیق تطبیقی تاریخی انجام شده است و تکنیک مورد استفاده؛ فیش برداری و اسناد و آمارهای موجود بوده است .یافته های پژوهش نشان دادند موانع و بازدارندگی ها در برنامه ها توسعه ایران عبارتند از نبود تعریف روش از توسعه برنامه،تعدد اهداف و انعطاف پذیری برنامه ها، نظام آماری و اطلاعات غیر شفاف و ناکارآمد، برنامه های بلندپروازانه و غیر واقعیف فقدان نگاه آینده شناسی در تدوین برنامه توسعه، مشخص نبودن اولویت ها،فقدان استراتژی توسعه صنعتی، عدم مشارکت در بخش خصوصی، است همچنین نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که در مسیر توسعه کره جنوبی، توجه به زیرساخت‌های توسعه، اهمیت دادن به آموزش و پرورش و تعلیم نیروی کار، توجه به رابطه‌ صحیح بین دولت و بخش خصوصی، اصلاح سیستم پولی و مالی متناسب با توسعه، استراتژی تشویق و توسعه صادرات، در اولویت قرار داشته است. از سوی دیگر در کشور ایران، زمان بر بودن فرآیند بازگشت ثبات و آرامش به عرصه سیاسی همواره مانعی بزرگ بر سر راه رشد و بالندگی و توسعه اقتصادی به حساب می‌آید. تغییرات مدیریت سیاسی و ایدئولوژیک و به عبارت جامع تر توسعه‌ سیاسی در نحوه تعریف و اداره سیستم اقتصادی از قبیل جهش از اقتصاد خصوصی به دولتی نوسان‌های شدیدی بر روند اقتصاد تحمیل نموده است. به همین دلیل در مقایسه دو کشور مورد مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که ایران در روند توسعه اقتصادی- سیاسی کامیابی مورد انتظار را نداشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        316 - گونه شناسی صندوق های قرض الحسنه و توانمندی زنان: مدل سنتی اعتبارات خرد در ایران
        سهیلا علیرضانژاد
        توانمندی زنان از ابعاد مهم توسعه در چند دهه اخیر است. از جمله برنامه هایی که در بخش های بزرگی از جهان برای توانمندی زنان اجرا شد، اعتبارات خرد بود. این برنامه با توجه به زمینه های فرهنگی متفاوت، نتایج گوناگونی به همراه داشت که لزوما همه آن ها با اهداف برنامه ریزان هماهن چکیده کامل
        توانمندی زنان از ابعاد مهم توسعه در چند دهه اخیر است. از جمله برنامه هایی که در بخش های بزرگی از جهان برای توانمندی زنان اجرا شد، اعتبارات خرد بود. این برنامه با توجه به زمینه های فرهنگی متفاوت، نتایج گوناگونی به همراه داشت که لزوما همه آن ها با اهداف برنامه ریزان هماهنگ نبود. در این میان اشکالی از اعتبارات خرد به طور سنتی در نقاط مهم آسیا و خاورمیانه شناسایی شد. در ایران نیز از گذشته اشکالی از اعتبارات خرد وجود داشت که یکی از متداول ترین آن صندوق های قرض الحسنه است. در این پژوهش تلاش شد تا به این پرسش پاسخ داده شود که آیا این سازمان ها می توانند نقش توانمند سازی را برای زنان ایفا کنند؟ پژوهش با توجه به موضوع به روش کیفی انجام شد. از خلال آن چهارنوع صندوق غیررسمی قرض الحسنه شناخته شد که به نظر می رسد به نوعی در نیل زنان به سطوحی از توانمندی اجتماعی و اقتصادی موثر هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        317 - مطالعه جامعه شناختی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان
        منصور حقیقتیان حمید محمودیان آمنه فیروزآبادی
        در سال های اخیر، با توجه به گسترش فزاینده وسایل ارتباط جمعی جدید؛ افزایش مسافرت به خارج از کشور در قالب تورهای گوناگون و تعامل با دوستان و اقوام در کشورهای خارجی؛ و در نتیجه رواج یافتن مولفه های سبک زندگی خارجی (و عمدتا غربی) از قبیل غذاهای سریع (فست فود)؛ لباس و وسایل چکیده کامل
        در سال های اخیر، با توجه به گسترش فزاینده وسایل ارتباط جمعی جدید؛ افزایش مسافرت به خارج از کشور در قالب تورهای گوناگون و تعامل با دوستان و اقوام در کشورهای خارجی؛ و در نتیجه رواج یافتن مولفه های سبک زندگی خارجی (و عمدتا غربی) از قبیل غذاهای سریع (فست فود)؛ لباس و وسایل خانگی؛ دکوراسیون داخلی منازل و ... توجه به هویت و سبک زندگی بومی و ایرانی بیشتر شده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان می باشد، روش تحقیق، پیمایشی، از نظر هدف، جزء تحقیقات کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش را جوانان 14 تا 29 ساله شهر کرمان تشکیل می دهند، بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 650 نفر تعیین گردید، شیوه نمونه گیری ، خوشه ای چندمرحله ای می باشد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، جمع‌آوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار آماری SPSS استفاده گردید، نتایج نشان داد: بین سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی افراد و هم چنین بین عوامل اجتماعی و فرهنگی و سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد. بین منزلت شغلی و هم چنین بین میزان آشنایی با فرهنگ غرب و سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        318 - بررسی نوگرایی خانواده های ایرانی (تحقیقی در شهر تهران)
        سید رضا معینی عالیه شکربیگی
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        319 - واکاوی تأثیر فضای سایبر در افزایش مشارکت سیاسی و اثر آن در سطح سرمایه اجتماعی شهروندان ایران
        افشین متقی آرش قربانی سپهر زهرا انصاری
        در عصر حاضر، گرایش به مشارکت سیاسی در میان شهروندان به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی در نظام‌های دموکراتیک، ماهیتی جدید یافته است. بنابراین، در قرن بیست و یکم با نفوذ گسترده رسانه‌های جمعی به ویژه شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای پیام‌رسان موبایلی، ابعاد مختلف فضای زندگی انسان چکیده کامل
        در عصر حاضر، گرایش به مشارکت سیاسی در میان شهروندان به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی در نظام‌های دموکراتیک، ماهیتی جدید یافته است. بنابراین، در قرن بیست و یکم با نفوذ گسترده رسانه‌های جمعی به ویژه شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای پیام‌رسان موبایلی، ابعاد مختلف فضای زندگی انسان را به طور عام و کنشگران سیاسی آن، به طور خاص هر چه بیشتر در محدوده و تحت تأثیر این پدیده های فناورانه نوظهور در عصر اطلاعات و جامعه اطلاعاتی قرار داده است. این گسترش فضای سایبر در دوران کنونی بخش جدایی ناپذیر زندگی انسان‌ها می‌باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثربخشی نقش شبکه های اجتماعی در افزایش خودآگاهی و تاثیر مستقیم آن در افزایش مشارکت سیاسی و افزایش سطح سرمایه اجتماعی در ایران می باشد. لذا، پژوهش حاضر در صدد آن است تا به این سؤال که، آیا با افزایش شبکه‌های اجتماعی در ایران مشارکت سیاسی و در نهایت سطح سرمایه اجتماعی بالا خواهد رفت؟ بر این اساس فرضیه تحقیق این است که به نظر می‌رسد با افزایش شبکه‌های اجتماعی و استفاده از آن، سطح مشارکت سیاسی و سرمایه اجتماعی در ایران افزایش خواهد یافت. روشتحقیق در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، افزایش قدرت شبکه‌های مجازی در کشور باعث افزایش خودآگاهی جامعه و افزایش سطح مشارکت‌سیاسی خواهد شد و در نهایت سطح سرمایه اجتماعی را بالا خواهد برد و افزایش سطح سرمایه اجتماعی باعث افزایش سطح سرمایه اقتصادی و فرهنگی می‌شود که نتیجه آن توسعه سیاسی کشور خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        320 - تأثیر وسایل ارتباط جمعی بر همبستگی ملی جوانان و دلبستگی آنها به هویّت ایرانی
        فریدون وحیدا حبیب الله کریمیان محمد کوپایی
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        321 - تدوین مدل مناسب به منظور توسعه مطبوعات در استان یزد
        محمد علی فیض پور علی محمد مزیدی
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        322 - اثرآزاد سازی تجاری بررشد اقتصادی شهرهای ایران
        احمد علی اسدپور
        رشد اقتصادی به عنوان یکی از اجزاء مهم توسعه اقتصادی محسوب می شود، از طرفی آزاد سازی تجاری با درجه پیوستن هر کشور به اقتصاد جهانی طی زمان، مقوله ای است که مورد توجه اقتصاددانان کشورهای مختلف جهان می باشد. بنابراین در این مطالعه به بررسی عوامل تاثیر گذار بر رشد اقتصادی از چکیده کامل
        رشد اقتصادی به عنوان یکی از اجزاء مهم توسعه اقتصادی محسوب می شود، از طرفی آزاد سازی تجاری با درجه پیوستن هر کشور به اقتصاد جهانی طی زمان، مقوله ای است که مورد توجه اقتصاددانان کشورهای مختلف جهان می باشد. بنابراین در این مطالعه به بررسی عوامل تاثیر گذار بر رشد اقتصادی از جمله آزاد سازی تجاری پرداخته شده است. برای این منظور، از آمار سری زمانی طی سال‌های 1360 تا 1393 و با استفاده از مدل خود همبستگی با وقفه توزیع شده (ARDL) استفاده شد. همچنین برای بررسی رابطه علیت میان آزاد سازی تجاری و نرخ رشد اقتصادی در بلند مدت و کوتاه مدت از آزمون علیت مدل تصحیح خطا استفاده شد.نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار متغیرهای؛ سرمایه گذاری کل، تعداد کل نیروی کار و شاخص آزاد سازی تجاری بر نرخ رشد اقتصادی در کوتاه مدت و بلند مدت است. همچنین با استفاده از آزمون والد بر روی ضرایب مدل تصحیح خطا به این نتیجه دست یافته شد که همواره در کوتاه مدت و بلند مدت رابطه علیت از آزاد سازی تجاری به نرخ رشد اقتصادی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        323 - بررسی جامع نوع آوری ها در سامانه‌های پایداری لیید و بریام در جهت توسعه سامانه های مشابه در ایران
        آلاله بقالیان وحید قبادیان
        افزایش مشکلات دنیای مدرن و رشد روزافزون جمعیت منجر به افزایش ساخت و سازهای بشری در جهت رفع نیازهای گسترده جمعیت گردیده است. این امر از یک سو سبب مصرف بیش از حد انرژی ، افزایش آلودگی‌های محیطی و از دست دادن حجم عظیمی از منابع طبیعی و از سوی دیگر سبب نادیده گرفته شدن نیاز چکیده کامل
        افزایش مشکلات دنیای مدرن و رشد روزافزون جمعیت منجر به افزایش ساخت و سازهای بشری در جهت رفع نیازهای گسترده جمعیت گردیده است. این امر از یک سو سبب مصرف بیش از حد انرژی ، افزایش آلودگی‌های محیطی و از دست دادن حجم عظیمی از منابع طبیعی و از سوی دیگر سبب نادیده گرفته شدن نیازهای روانی، فرهنگی، اجتماعی انسان ها گردیده است. از اینرو سامانه های پایدار در اولویت سیاست های کشورهای توسعه یافته قرار گرفته اند .کشورهای در حال توسعه مانند ایران نیز هم اکنون در پی اجرای این سیاست‌ها در جهت حل مشکلات مختلف فرهنگی، زیست محیطی هستند. پیامد های مثبت ناشی از کنترل این آسیب ها و به حداقل رساندن آنها باعث به وجود آمدن سامانه‌های صدور گواهی نامه پایداری نظیر لیید در آمریکا و بریام در انگلستان گردید. با توجه به وضعیت کشور ایران در زمینه مصرف بی رویه انرژی و سرعت ساخت و سازها، در این مقاله ابتدا سامانه های لیید و بریام به عنوان نمونه های موفق جهانی مورد بررسی قرار گرفته اند. سپس، با در نظر گرفتن هویت، فرهنگ و سایر عوامل موثر بر روابط اجتماعی مردم، ضوابطی در جهت ایجاد یک سامانه ارزیابی پایداری ساختمان سبز در ایران پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        324 - واکاوی زمانی – مکانی بارش‌های حدی مناطق غربی ایران
        شهاب شفیعی غلامعلی مظفری
        هدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش‌های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از داده‌های بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیم‌شناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناط چکیده کامل
        هدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش‌های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از داده‌های بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیم‌شناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناطق غربی ایران 22 میلی متر برآورد گردید. روند بارش‌های حدی برای هر ماه در طول دوره آماری مورد پژوهش با استفاده روش من کندال شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که فراوانی روزهای بارش‌های حدی در 12 ماه سال در طول دوره آماری مورد مطالعه روند منفی و کاهشی داشته بجز در قسمت کوچکی از استان ایلام که کلا دارای روند مثبت و افزایشی داشته است در ماه‌های خرداد تا شهریور تقریبا نیمی از مناطق غربی هیچ روندی مشاهده نشد و شیب تغییرات سایر مناطق با روند منفی بین 0 تا 10 روز بوده است، در ماه‌های آذر و بهمن حدود 5 درصد منطقه مورد مطالعه دارای روند افزایشی بوده و در آذر ماه این روند افزایشی در نیمه غربی استان کرمانشاه مشاهده شد و در بهمن ماه این روند مثبت در قسمت شمال غربی استان کردستان مشاهده گردیدکه این مناطق منطبق بر ارتفاعات زاگرس هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        325 - تأثیر ژئوپلیتیک انتقال انرژی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        بصیر عسگری
        چکیده اساساً، انرژی یکی از تأثیرگذارترین عناصر بر اتخاذ تصمیمات اقتصادی و سیاسی بازیگران نظام بین‌الملل به شمار می رود به‌ طوری که قادرند با استفاده از این عنصر رفتار سایر بازیگران را نیز تحت‌‌الشعاع قرار دهند. با توجه به اینکه ژئوپلیتیک انتقال انرژی نقش بسزایی در این ع چکیده کامل
        چکیده اساساً، انرژی یکی از تأثیرگذارترین عناصر بر اتخاذ تصمیمات اقتصادی و سیاسی بازیگران نظام بین‌الملل به شمار می رود به‌ طوری که قادرند با استفاده از این عنصر رفتار سایر بازیگران را نیز تحت‌‌الشعاع قرار دهند. با توجه به اینکه ژئوپلیتیک انتقال انرژی نقش بسزایی در این عرصه دارد، بازیگرانی نظیر ایران که در هارتلند انرژی قرار گرفته‌اند، قادرند نقش‌آفرینی قابل توجهی در این عرصه داشته باشند. که می‌تواند امنیت ملی را با چالش مواجه سازند. بر این اساس، عُصاره پژوهش حاضر بر این پرسش نهاده شده است که ژئوپلیتیک انتقال انرژی چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دارد؟ فرضیه پژوهش عبارت است از ژئوپلیتیک انتقال انرژی، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را در ابعاد سیاسی و اقتصادی تحت تأثیر قرار می‌دهد.روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی می باشد که ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه ای اعم از کتاب ها، مقاله ها، اسناد، مطبوعات و آمارنامه ها به بیان چارچوب نظری تحقیق پرداخته شده و در ادامه برای جمع آوری داده های میدانی از پرسشنامه بهره گیری شده است. ارزیابی،آزمونِ فرضیه تحقیق و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار spss و آزمون رگرسیون صورت پذیرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        326 - ایجاد خانه های دوم و تاثیر آن در پایداری،ناپایداری سکونتگاه های روستایی مطالعه موردی شمیران(بخش رودبار قصران)
        خالد علیپور محمد ظاهری
        با رشد و گسترش شهرنشنی و صنعتی شدن کشورها ایجاد خانه‌های دوم در نواحی روستایی و خوش آب ‌و هوای پیرامون کلان‌شهرها به صورت وسیعی گسترش پیدا کرد. این پدیده در ابعاد مختلف (اقتصادی، اجتماعی و ساختاری- محیطی) این نواحی روستایی را تحت تأثیر قرار داده است. بنابرین پژوهش حاضر چکیده کامل
        با رشد و گسترش شهرنشنی و صنعتی شدن کشورها ایجاد خانه‌های دوم در نواحی روستایی و خوش آب ‌و هوای پیرامون کلان‌شهرها به صورت وسیعی گسترش پیدا کرد. این پدیده در ابعاد مختلف (اقتصادی، اجتماعی و ساختاری- محیطی) این نواحی روستایی را تحت تأثیر قرار داده است. بنابرین پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی در پی آن است تا اثرات ایجاد خانه‌های دوم بر پایداری و ناپایداری سکونتگاه‌های روستایی بخش رودبار قصران شهرستان شمیران را مورد مطالعه قرار دهد. جهت دستیابی به این هدف ابتدا پرسشنامه‌ای که در برگیرنده متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی - کالبدی بود، تنظیم گردید. سپس روایی آن از طریق نظر کارشناسان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کورنباخ مورد سنجش قرار گرفت. همچنین از طریق نمونه‌گیری (روش کوکران) 250پرسشنامه برای پاسخگوی به سوالات پژوهش بین اهالی پخش گردید. در نهایت برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع‌آوری شده پرسشنامه از ابزار آماری EXCEL، SPSS و آزمون آماری تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن می‌باشد که گسترش ویلاسازی و خانه‌های دوم در محدوده مورد بررسی در ابعاد اقتصادی و اجتماعی موجب پایداری و در بعد محیطی - کالبدی به ناپایداری انجامیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        327 - الزامات نحوه اداره مرزهای سیاسی میان ایران و ترکیه و تاثیر آن بر امنیت ملّی ج.ا.ایران
        مسعود مصدق رضا روشنی
        این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین الزامات نحوه اداره و مدیریت مرزهای سیاسی میان ایران و ترکیه و تاثیر آن بر امنیت ملّی تدوین گردیده است. این تحقیق از لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده که و به روش آمیخته (ترکیبی) انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل: مطالعات کتابخانه‌ای ک چکیده کامل
        این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین الزامات نحوه اداره و مدیریت مرزهای سیاسی میان ایران و ترکیه و تاثیر آن بر امنیت ملّی تدوین گردیده است. این تحقیق از لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده که و به روش آمیخته (ترکیبی) انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل: مطالعات کتابخانه‌ای که به روش فیش‌برداری انجام و همچنین از ابزار مصاحبه نیمه‌ساختار یافته و پرسشنامه جهت آزمون فرضیه پژوهش استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل صاحب‌نظران و اساتید و دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا؛ که به روش نمونه‌گیری هدفمند به تعداد 46 نفر انتخاب گردیده‌اند. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، در بخش کیفی تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوای و در بخش کمّی جهت آزمون فرضیه‌های پژوهش از آزمون T تحت نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. مهمترین یافته های پژوهش شناسایی و تعیین الزامات نحوه اداره مرز میان ایران و ترکیه شامل: عوامل سیاسی؛ اقتصادیی؛ اجتماعی - فرهنگی و زیست محیطی و همچنین امنیتی - نظامی می باشد. آزمون فرضیه پژوهش دال بر این واقعیت است که الزامات نحوه اداره مرزهای سیاسی میان ایران و ترکیه بر امنیت ملّی کشور تاثیر زیادی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        328 - واکاوی زمینه‌های تهدید «قلمروی مؤثر ملّی» در ایران از منظر شکاف‌های قومی (مورد پژوهی: بلوچ‌ها)
        سید هادی زرقانی ابراهیم احمدی
        قلمروی موثر ملی ناظر بر این حقیقت است که ممکن است میان سراسر قلمرو(حقوقی) و منطقه‌ای که به طور مؤثری تحت کنترل دولت است (یعنی قلمروی واقعی) تطابقی وجود نداشته باشد. در‌اینجا مفهوم حاکمیت دولت بر قلمرو انحصاری، اصلی‌ترین مسئله‌ی مورد سوال است. ادعای این مقاله چنین است‌؛ چکیده کامل
        قلمروی موثر ملی ناظر بر این حقیقت است که ممکن است میان سراسر قلمرو(حقوقی) و منطقه‌ای که به طور مؤثری تحت کنترل دولت است (یعنی قلمروی واقعی) تطابقی وجود نداشته باشد. در‌اینجا مفهوم حاکمیت دولت بر قلمرو انحصاری، اصلی‌ترین مسئله‌ی مورد سوال است. ادعای این مقاله چنین است‌؛ به واسطه ضعف در نظارت مطلوب دولت در مناطق پیرامونی (قومی)، قلمروی موثر ملی، از ناحیه حاکمیت حقیقی دولت و به‌تبع آن گسست‌های قومی دچار چالش است. البته این تعارض از ناحیه قومیت در جامعه ایران بیشتر ریشه در ابعاد گوناگون احساس محرومیت نسبی دارد- که در مورد قوم بلوچ نسبت به سایر اقوام ایرانی، حادتر است. با تقسیم شکاف‌های قومی ]بلوچ[ به دو دسته درونی و بیرونی؛ مهمترین دلایل شکاف‌های بیرونی اینگونه است: ضعف در بنیان‌های جغرافیایی و برنامۀ آمایش سرزمین، تعارضات ساختی دولت در ایران و به‌تبع؛ محرومیت‌های چندگانه (اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی). ازاین‌سو، هویت‌خواهی قومی- مذهبی در ورای مرزهای ملی ایران‌، مهم‌ترین عامل بیرنی شکاف قومی ]بلوچ[ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        329 - تحلیل زمانی و مکانی توفان های تندری جنوب غربی ایران
        عسل فلک رضا برنا فریده اسدیان
        یکی از مهمترین عواملی که زندگی انسان را تحت تاثیر خود قرار میدهد آب و هوا است. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های زمانی مکانی رخداد توفان های تندری درجنوب غرب کشور، استان های(خوزستان، چهارمحال بختاری و کهکیلویه و بویراحمد) طی یک دوره آماری1985تا2015 بوده، و سپس تحلیل شرای چکیده کامل
        یکی از مهمترین عواملی که زندگی انسان را تحت تاثیر خود قرار میدهد آب و هوا است. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های زمانی مکانی رخداد توفان های تندری درجنوب غرب کشور، استان های(خوزستان، چهارمحال بختاری و کهکیلویه و بویراحمد) طی یک دوره آماری1985تا2015 بوده، و سپس تحلیل شرایط سینوپتیکی توفان های تندری که از ایستگاه های سینوپتیک منطقه اخذ گردیده، بوده است. نتایج تحلیل سالانه فراوانی توفان های تندری ایستگاه دزفول با 479 پدیده بیشترین و رامهرمز با تعداد 252 رخداد کمترین را در ایستگاها ثبت کرده است و در تحلیل فصلی در بهار بیشترین توفان باعدد 137 و در تابستان با کمترین توفان با عدد10رخ داده است. در تحلیل ماهانه فراوانی توفان های تندری، ماه فروردین 75روز بیشترین و ماه مرداد با 2روز کمترین بوده است. از لحاظ فراوانی رخدادهای توفان تندری در ساعات دیدبانی8 گانه، بالاترین فراوانی رخداد توفان تندری ساعت دیدبانی 12 (ساعت 30/3) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        330 - سیر نور گیری و رابطه بین فضای داخل و خارج در معماری مساجد سنتی ایرانی از منظر اقلیمی، نمونه موردی: مناطق گرم ایران مرکزی
        داود سعادت ایرج اعتصام سید مصطفی مختاباد امرئی محمدجواد مهدوی نژاد
        در معماری ایرانی اسلامی، ارزشمند‌ترین میراث بجا مانده که در راس آن معماری مساجد قرار دارد همواره نور گیری و ارتباط بین فضای داخل و خارج با لحاظ راه کارهای اقلیمی برای هماهنگی با شرایط محیطی انجام شده‌است. حال این سوال مطرح است که سیر نورگیری در معماری مساجد فلات مرکزی ا چکیده کامل
        در معماری ایرانی اسلامی، ارزشمند‌ترین میراث بجا مانده که در راس آن معماری مساجد قرار دارد همواره نور گیری و ارتباط بین فضای داخل و خارج با لحاظ راه کارهای اقلیمی برای هماهنگی با شرایط محیطی انجام شده‌است. حال این سوال مطرح است که سیر نورگیری در معماری مساجد فلات مرکزی ایران به چه نحوی بوده‌است. این پژوهش توصیفی تحلیلی می‌باشد که ابتدا به تعیین منطقه مطالعاتی از فلات ایرن مرکزی با کمک نرم افزار GIS پرداخته و سپس شرایط اقلیمی منطقه اقلیم گرم و خشک ایران را بر اساس روش اقلیمی دمارتون توصیف کرده و در ادامه به بررسی راهکارهای معمارانه مساجد سنتی ایرانی در اقلیم گرم وخشک با ارایه نمونه‌های موردی از چهار دوره معماری ایرانی طبق سبک شناسی معماری پیرنیا می‌پردازد. در بررسی دستاورد تحقیق حاضر می‌توان اشاره نمود که در روند تکامل معماری ایرانی، سیر ظریف شدن سازه بناها مشاهده ‌می‌شود که باعث افزایش ارتباط بین داخل و خارج و ورود بیشتر نور را در فضاهای داخلی میسر می‌سازد. اما نکته مهم اینکه در بررسی نمونه‌های مطالعاتی، همزمان افزایش لایه‌های مختلف کالبدی، سبب پیچیدگی در پلان، و رابطه بین محیط درون و بیرون که بیان کننده راه‌کارهای اقلیمی نقش عمده‌ای در طراحی معماری مساجد ایرانی داشته‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        331 - تبیین مولفه های تاثیر گذار بر ژئوپلیتیک مرز ایران وعراق
        زهرا صابر فرهام گودرزی غلامرضا ادبی مهذب
        روابط کشور- ملت های همسایه حول محور عوامل سرزمینی و غیر سرزمینی همواره بخشی از واقعیت های تاریخ سیاسی جهان را به خود اختصاص داده است. در این بین جغرافیا و ژئوپلیتیک هر منطقه نقش مهمی را در کیفیت روابط میان واحدهای سیاسی- فضایی هم جوار ایفا نموده است.عراق از منظر ژئوپلیت چکیده کامل
        روابط کشور- ملت های همسایه حول محور عوامل سرزمینی و غیر سرزمینی همواره بخشی از واقعیت های تاریخ سیاسی جهان را به خود اختصاص داده است. در این بین جغرافیا و ژئوپلیتیک هر منطقه نقش مهمی را در کیفیت روابط میان واحدهای سیاسی- فضایی هم جوار ایفا نموده است.عراق از منظر ژئوپلیتیک، مهم ترین همسایه ایران به شمار می رود چنانکه بیشترین طول مرز مشترک ایران با این کشور می باشد و مسائل مرزی یکی از زمینه های ژئوپلیتیکی همیشگی مناسبات دو کشور را تشکیل می دهد. لذا نگارندگان در این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای به گردآوری اطلاعات پرداخته و با ارائه نقشه های GIS درصدد تبیین مولفه های تاثیر گذار بر ژئوپلیتیک مرز ایران وعراق بر آمده اند. یافته های تحقیق که در سه محور "مولفه های طبیعی، انسانی و اقتصادی" مورد تحلیل قرار گرفته حاکی از آن است، مولفه های طبیعی در قالب توپوگرافی و رودخانه های مرزی، مولفه های انسانی در قالب تاریخ و قدمت،تحولات هویتی و نژادی و پراکنش مذهب و مولفه های اقتصادی در قالب بازارچه های مرزی، گمرکات و توریسم، بر ژئوپلیتیک مرز ایران و عراق تاثیرگذار می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        332 - بررسی و شناسایی الگوهای سینوپتیکی مولد بارش‌های سیلابی فراگیر و مخرب در ایران
        علی حنفی ولی اسفندیار
        کشور ایران به دلیل شرایط و موقعیت جغرافیایی خاص، از شرایط متفاوت بارشی برخوردار است به نحوی که علی‌رغم دارا بودن بارشی معادل یک‌سوم بارش میانگین جهانی، دارای نوسان شدید در رژیم بارش است. هدف از انجام این پژوهش بررسی و شناسایی الگوهای سینوپتیکی مول بارش‌های سیلابی و مخرب چکیده کامل
        کشور ایران به دلیل شرایط و موقعیت جغرافیایی خاص، از شرایط متفاوت بارشی برخوردار است به نحوی که علی‌رغم دارا بودن بارشی معادل یک‌سوم بارش میانگین جهانی، دارای نوسان شدید در رژیم بارش است. هدف از انجام این پژوهش بررسی و شناسایی الگوهای سینوپتیکی مول بارش‌های سیلابی و مخرب در دوره 4 تا 7 فروردین‌ماه 1398 می‌باشد. بدین منظور ابتدا داده‌های بارش روزانه برای 100 ایستگاه همدید کشور که در این دوره بارش قابل‌ملاحظه‌ای داشتند از سازمان هواشناسی اخذ و مورد واکاوی قرار گرفت، همچنین داده‌های جوی روزانه فشار تراز سطح دریا، ارتفاع و نیز تاوایی تراز 500 هکتوپاسکال، رطوبت نسبی و جهت باد تراز 850 هکتوپاسکال از سایت مرکز ملی پیش‌بینی محیطی و مطالعات جوی آمریکا اخذ و نقشه‌های آن با استفاده از نرم‌افزار Grads تهیه و مورد واکاوی قرار گرفت. نتایج حاصل از واکاوی نقشه‌های همدید نشان داد که در دوره موردمطالعه به جز ناحیه شمال غرب ایران، بقیه مناطق کشور تحت تأثیر یک سامانه کم فشار با منشأ مدیترانه قرار داشته است. کشیدگی زبانه پرفشار سیبری بر روی دریای خزر و شمال کشور باعث ایجاد شیو فشار در مرز بین دو توده هوا شده و از گسترش آن به سمت شمال غرب هم جلوگیری کرده است. همچنین عبور این سامانه از روی دریای سرخ، خلیج‌فارس و دریای عمان و تغذیه رطوبتی مناسب توسط آن‌ها، برشدت ناپایداری‌های آن افزوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        333 - ارزیابی عوامل ناامنی عراق و تاثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        محمد عیسی انصاری فرد سیمین ارمغان علیرضا استعلاجی
        10.30495/sarzamin.2023.22961
        عراق پس از صدام ، از یک سو با بحران هویت ملی و برتری تعلقات قومی مذهبی بر تعلقات ملی و کینه ها و نفرت های قومی و مذهبی همراه بوده است که این مسائل جامعه عراق را با دگرگونی های مذهبی همراه ساخته است و به تدریج مسائل داخلی عراق با دخالت کشورهای بیگانه نظیر ایران ، آمریکا چکیده کامل
        عراق پس از صدام ، از یک سو با بحران هویت ملی و برتری تعلقات قومی مذهبی بر تعلقات ملی و کینه ها و نفرت های قومی و مذهبی همراه بوده است که این مسائل جامعه عراق را با دگرگونی های مذهبی همراه ساخته است و به تدریج مسائل داخلی عراق با دخالت کشورهای بیگانه نظیر ایران ، آمریکا ، عربستان و رژیم صهیونیستی در این کشور همراه بوده است و عوامل حاضر توانسته امنیت عراق را با چالش هایی جدی مواجه سازد که این موضوع در طی سال های اخیر پس از ظهور داعش و چالش های قدرت مرکزی عراق ، امنیت همسایگان این کشور را نیز تحت تاثیر قرار داده است . در این راستا پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی ، به تبیین عوامل ناامنی عراق و تاثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایرانپرداخته است . جامعه آماری پژوهش از کلیه کارشناسان نظامی و ژئوپلیتیک تشکیل شده که حجم نمونه آن تعداد 40 نفر تخمین زده شده است .در راستای تحلیل یافته ها نیز از آزمون های بینومال تست و میانگین در نرم افزار spss استفاده گردید . پرسش اصلی پژوهش حاضر این مساله است که مهمترین عوامل ناامنی عراق چیست و عوامل ناامنی عراق بر کدام ابعاد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تاثیر گذار بوده اند؟ نتایج نشان داد که عوامل منطقه ای از مهمترین دلایل ناامنی در کشور عراق محسوب می شوند و بیشترین تاثیرات ناامنی های عراق بر ابعاد محیط زیستی و سپس بعد اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بوده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        334 - سنجش شاخص های بهزیستی اجتماعی در ایران به منظور برنامه ریزی شهری و منطقه ای
        محمود اکبری مهران اکبری
        در حال حاضر کشورهای مختلف جهان در بسیاری از مسائل اجتماعی و زیست‌ محیطی و توسعه پایدار دچار مشکلات حاد و فوری است؛ دستیابی به توسعه پایدار هدف هر جامعه‌ای است و توجه به بهزیستی و رفاه در جامعه مؤثرترین ابزار برای نیل به توسعه پایدار است. در پژوهش پیش رو که نگاهی کمی دار چکیده کامل
        در حال حاضر کشورهای مختلف جهان در بسیاری از مسائل اجتماعی و زیست‌ محیطی و توسعه پایدار دچار مشکلات حاد و فوری است؛ دستیابی به توسعه پایدار هدف هر جامعه‌ای است و توجه به بهزیستی و رفاه در جامعه مؤثرترین ابزار برای نیل به توسعه پایدار است. در پژوهش پیش رو که نگاهی کمی دارد با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه کوکوسو سعی شده است که به تحلیل فضایی شاخص‌های بهزیستی و تأمین اجتماعی در ایران پرداخته شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در استراتژی اول(Ka) استان تهران با کسب امتیاز (0.042) و استان خراسان رضوی با کسب امتیاز (0.041) و استان آذربایجان شرقی با کسب امتیاز (0.039) بیشترین امتیازات را در این استراتژی به خودشان اختصاص داده‌اند. در استراتژی دوم(Kb) استان تهران با کسب امتیاز (17.55) استان خراسان رضوی با کسب امتیاز (14.734) و استان اصفهان با کسب امتیاز (13.104) بیشترین امتیازات را در استراتژی دوم به خودشان اختصاص داده‌اند. در استراتژی سوم(Kc) استان تهران با کسب امتیاز (1)، استان خراسان رضوی با کسب امتیاز (0.981) و آذربایجان شرقی با کسب امتیاز (0.938) بیشترین امتیاز را به خودشان اختصاص دادند. در شاخص‌های مورد بررسی 22 استان در وضعیت متوسط و محروم قرار دارند و بهبود شاخص‌های بهزیستی و تأمین اجتماعی در این مناطق نیازمند توجه ویژه تصمیم سازان و تصمیم گیران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        335 - تحلیل اثر تغییر اقلیم بر نظام بهره برداری کشاورزی با استفاده از مدل LARS-WG در پهنه جنوب شرق ایران
        مهسا فرزانه آزاده اربابی سبزواری سیدجمال الدین دریاباری فریده اسدیان
        10.30495/sarzamin.2023.22861
        این پژوهش به بررسی متغیر‌های اقلیمی در شش ایستگاه‌ سینوپتیک پهنه جنوب شرق ایران (1987-2020) پرداخت و در دو دوره زمانی 2021-2040 و 2041-2060 با استفاده از ﻣﺪل ﮔﺮدش ﻛﻠﻰ تحلیل گردید. دقت مدل LARS-WG در شبیه‌سازی متغیرهای اقلیمی مطابق شاخص‌های MAE، RMSE، R2، NSE مرحله صحت‌س چکیده کامل
        این پژوهش به بررسی متغیر‌های اقلیمی در شش ایستگاه‌ سینوپتیک پهنه جنوب شرق ایران (1987-2020) پرداخت و در دو دوره زمانی 2021-2040 و 2041-2060 با استفاده از ﻣﺪل ﮔﺮدش ﻛﻠﻰ تحلیل گردید. دقت مدل LARS-WG در شبیه‌سازی متغیرهای اقلیمی مطابق شاخص‌های MAE، RMSE، R2، NSE مرحله صحت‌سنجی مورد بررسی قرار گرفت. ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﮔﻴﺎه ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺎزهﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻛﺎﺷﺖ و ﻃﻮل دورهﻫﺎی رﺷﺪ ﺑﺎ دﻣﺎ و ﺿﺮﻳﺐ درﺟﻪ روز رﺷﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ. ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎی حداکثر، ﻃﻮل دوره رﺷﺪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺑﻴﻦ 1 ﺗﺎ 20 روز ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ زﻣﺎن ﻛﺎﺷﺖ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ را ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ اﻧﺪاخته و ﻃﻮل ﻓﺼﻞ ﻛﺸﺖ را 15 ﺗﺎ 28 روز ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ. ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ درﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﭼﻮن رﻗﻢ ﻣﺤﺼﻮل و ﺑﻬﻴﻨﻪ‌ﺳﺎزى اﻟﮕﻮى ﻛﺸﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻗﻠﻴﻢ ﻣﻨﻄﻘﻪ و آگاهی از شرایط اقلیمی حال-آینده از اﺛﺮات ﻣﻀﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ ﺑﺮ رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزى ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ بکاهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        336 - مکان‌یابی مناطق مناسب برای کشت زرشک در کشور ایران
        حسن رضایی غلام عباس فلاخ قالهری
        10.30495/sarzamin.2022.60781.1954
        زمینه و هدف:پهنه بندی کشت محصولات کشاورزی یکی از انواع ارزیابی است که می تواند به عنوان الگویی برای ارزیابی اراضی، برنامه ریزی و مدیریت بهتر از منابع اراضی مورد استفاده قرار گیرد.روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان‌های مناسب جهت کشت زرشک در کشور ایران، معیارها و زیر چکیده کامل
        زمینه و هدف:پهنه بندی کشت محصولات کشاورزی یکی از انواع ارزیابی است که می تواند به عنوان الگویی برای ارزیابی اراضی، برنامه ریزی و مدیریت بهتر از منابع اراضی مورد استفاده قرار گیرد.روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان‌های مناسب جهت کشت زرشک در کشور ایران، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مد نظر قرار گرفت و با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن‌دهی به لایه‌ها انتخاب و به کمک نرم‌افزار Expert choice پیاده‌سازی گردید. از نرم‌افزار Arc GIS، به منظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایه‌ها استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از عوامل اقلیمی، توپوگرافی و خاکی نشان داد که ستان‌های خراسان جنوبی(قاین، بیرجند)، فارس(شیراز و آباده) ، همدان، اراک، اصفهان، شهرکرد و کرمان بهترین مکان برای کشت این محصول می‌باشند. برای بیان میزان مناطق مناسب یا مناسب برای کشت زرشک بصورت مساحت می‌توان مناطق مختلف کشور را براساس مساحت اراضی قابل کشت کشور که بالغ بر 356858.1 کیلومتر مربع (35685810 هکتار) می‌باشد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل می‌تواند، طراحان را در انتخاب مکان مناسب جهت کشت زرشک یاری کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        337 - روابط ژئواکونومی (اقتصاد ژئوپلیتیکی‌) ایران و هند و عوامل همگرایی و واگرایی آن
        علیرضا محرابی قاسم عباسیان فرد سروش نیک منش
        10.30495/sarzamin.2022.68471.2053
        اقیانوس هند، به عنوان تسهیل کننده تجارت جهانی و جریان آزاد انرژی از نقش ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی ویژه‌ای برخوردار بوده و کناره‌های آن، در محل تلاقی محورهای بزرگ ارتباط زمینی که آسیای شرقی و جنوب شرقی و آسیای جنوبی و... را به آفریقا، اروپا و هند متصل می‌سازد، قرار دارد چکیده کامل
        اقیانوس هند، به عنوان تسهیل کننده تجارت جهانی و جریان آزاد انرژی از نقش ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی ویژه‌ای برخوردار بوده و کناره‌های آن، در محل تلاقی محورهای بزرگ ارتباط زمینی که آسیای شرقی و جنوب شرقی و آسیای جنوبی و... را به آفریقا، اروپا و هند متصل می‌سازد، قرار دارد . ‌ایران و هند دو کشور مهم در منطقه بوده و در طول تاریخ با یکدیگر روابط تنگاتنگی داشته‌اند، از‌این رو ژئواکونومیک ‌این دو کشور با یکدیگر ارتباط ویژ‌ه‌ای داشته و بررسی و شناخت عوامل موثر بر آن، حائز اهمیت است. در پژوهش پیش رو که ماهیتی بنیادی دارد و و در پی یافتن واقعیت‌‌ها و شناخت بازتاب‌های برخاسته از کنش متقابل جغرافیا، اقتصاد و سیاست است و با بهره‌گیری از روش تفسیری تحلیلی در پژوهش، به بررسی اثر ژئوپلیتیک ایران در مناسبات اقتصادی با کشور هند پرداخته شده است. با مطالعه اهم مفاهیم پیرامون موضوع مذکور که از مسائل مهم سیاست خارجی و سازمان‎های بین‎المللی است و همچنین از آنجا که میزان ارتباط با دولت‎های خارجی و سازمان‎های بین‎المللی یکی از نماد‌های توسعه یافتگی یک کشور می‌باشد، در پژوهش حاضر ارتباط بین روابط اقتصادی ‌‌ایران و هند با جایگاه ژئواستراتژیک ‌‌ایران و عوامل واگرا و همگرای موثر در توسعه اقتصادی دو کشور پرداخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، حاکی از آن است که کشور هند می‌تواند به عنوان پیوند دهنده ارتباط بین کشورهای حوزه آسیای مرکزی و قفقاز با کشور هند باشد و انتظار می‌رود که شاهد افزایش چشمگیری در تقویت همگرایی بین ایران و کشور هند باشیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        338 - تبیین بسترهای جغرافیایی تنش در روابط ایران و افغانستان بر محوریت تئوری کمپ و هارکاوی (با تاکید بر دوران طالبان)
        سید مهدی موسوی شهیدی بهادر زارعی
        10.30495/sarzamin.2023.69643.2062
        افغانستان کشوری است که در شرق ایران واقع‌شده و روابط پرفراز و نشیبی را با ایران در طول دوران تاریخی حیات خود سپری کرده است. بررسی روابط افغانستان با ایران در زمانی که طالبان بر این کشور مسلط شده‌ نشان‌دهنده روابط تیره و تنش در روابط دو کشور بوده است. در حال حاضر با توجه چکیده کامل
        افغانستان کشوری است که در شرق ایران واقع‌شده و روابط پرفراز و نشیبی را با ایران در طول دوران تاریخی حیات خود سپری کرده است. بررسی روابط افغانستان با ایران در زمانی که طالبان بر این کشور مسلط شده‌ نشان‌دهنده روابط تیره و تنش در روابط دو کشور بوده است. در حال حاضر با توجه به تسلط طالبان بر اکثریت مناطق افغانستان، شناسایی زمینه‌هایی که می-توانند منجر به تعارض در روابط ایران با این کشور شوند حائز اهمیت است. بنابراین این پژوهش با شیوه توصیفی تحلیلی به‌دنبال شناسایی زمینه‌های تعارض میان ایران و افغانستان در حال حاضر با بهره‌گیری از تئوری جفری کمپ و رابرت هارکاوی است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که مهم‌ترین زمینه‌های تعارض در روابط ایران و افغانستان در حال حاضر در چهار بعد روندهای جمعیتی و مهاجرت‌های غیرقانونی از افغانستان به ایران (بیش از دو میلیون مهاجر غیرقانونی)، تعارضات مذهبی و قومی میان دو کشور (تعارض میان گروه‌های تروریستی حامی سنیان در افغانستان با شیعیان ایران)، مسائل سرزمینی و اختلافات ناشی از آن ( اختلاف دو کشور بر سر رودخانه هیرمند و عدم پایبندی دو کشور به توافق سال 1973 در باره آن و اختلافات دو کشور در باره اسلام قلعه) و وابستگی آب سیستان و بلوچستان به آب افغانستان (پیامدهای مخرب اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی نظیر مهاجرت، رشد بیکاری و تخریب محیط زیست استان سیستان و بلوچستان به دلیل کمبود آب) قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        339 - مناقشات ژئوپولیتیکی قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای در بحران سوریه و تاثیر آن برقدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران
        علی رحیمی عزت اله عزتی مسعود مهدوی حاجیلویی
        10.30495/sarzamin.2022.49772.1825
        تحول در فضای ژئوپولیتیک محیط امنیتی آسیای جنوب غربی پس از حادثه 11 سپتامبر 2001، قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای را به در پیش گرفتن رویکردهای متفاوت، نسبت به بحران های حادث شده در این منطقه، وادار نموده است. با توجه به آنکه کشور سوریه سالهای متمادی، نقش دروازۀ ورود ایران چکیده کامل
        تحول در فضای ژئوپولیتیک محیط امنیتی آسیای جنوب غربی پس از حادثه 11 سپتامبر 2001، قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای را به در پیش گرفتن رویکردهای متفاوت، نسبت به بحران های حادث شده در این منطقه، وادار نموده است. با توجه به آنکه کشور سوریه سالهای متمادی، نقش دروازۀ ورود ایران به جهان عرب، محورمقاومت و اتصال استراتژیک ایران به مدیترانه و ... را داشته است. لذا تضعیف سوریه ، علاوه بر تضعیف محور مقاومت، کاهش نفوذ و قدرت منطقه ای ایران را در پی خواهد داشت. پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی بوده و هدف اصلی نوشتار تجزیه و تحلیل قدرت منطقه ای ایران در پرتو مناقشات ژئوپولیتیکی سوریه می باشد. نتایج پژوهش نشانگر آن است که مناقشات ژئوپولیتیکی قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای کشور سوریه، تاثیرات اساسی بر قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در برخواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        340 - جایگاه نوشهرسازی ایرانی _ اسلامی در تحقق زیست پذیری شهری (مورد مطالعه اطراف حرم حضرت عبدالعظیم(ع))
        علیرضا جعفری حمیدرضا صارمی آرش بغدادی
        10.30495/sarzamin.2023.22562
        چکیدهامروزه شهرهای بزرگ با فرآیند ایستایی، زوال و افت مواجه شده‌اند که به ایجاد فضاهای ناکارآمد و فرسوده در شهرها انجامیده است. الگوهای متعدد و انبوهی برای مقابله با این معضل شهری ارائه‌شده است و این پژوهش نیز با هدف دستیابی به راه حلی مناسب در این زمینه، پیرامون الگوی چکیده کامل
        چکیدهامروزه شهرهای بزرگ با فرآیند ایستایی، زوال و افت مواجه شده‌اند که به ایجاد فضاهای ناکارآمد و فرسوده در شهرها انجامیده است. الگوهای متعدد و انبوهی برای مقابله با این معضل شهری ارائه‌شده است و این پژوهش نیز با هدف دستیابی به راه حلی مناسب در این زمینه، پیرامون الگوی بازآفرینی نوشهرسازی ایرانی _ اسلامی بر پایه شاخص‌های عدالت محور به نظریه‌پردازی می‌پردازد. این پژوهش به‌منظور شناسایی شاخص‌ها و شناسه‌های ایده اصلی، از روش تئوری زمینه‌ای و در راستای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا بهره برده است. شاخص‌ها از طریق روش مک گراناهان تعیین وزن و به‌صورت نزولی مرتب‌شده‌اند تا مشخص شود کدامیک از اصول و شاخص‌ها در هدف تحقیق نقش بسزایی دارد. سپس چارچوب مطروحه در بستر پژوهشی با روش‌های مطالعه اسنادی، مشاهده و مصاحبه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که رسالت نوشهرسازی، ارزش‌گذاری مجدد به زیست خالص انسانی در چنین مکان‌های ناکارآمد و مسئله‌دار شهری است که آثار آن افزایش رضایتمندی و احساس آرامش و تعالی شهروندان از زندگی در شهرها بوده و از اهداف اصلی و منظومه عملکرد شهر ایرانی _ اسلامی می باشد؛ از این‌رو پیاده‌سازی الگوی نوشهرسازی ایرانی _ اسلامی در پرتو شهرسازی عدالت‌محور به‌عنوان الگوی موفق بومی و جامع برای مدیریت شهری ایران در دوره معاصر است که با زمینه قرار دادن عدالت در طرح‌ها و برنامه‌های شهری محقق می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        341 - نقش ژئواکونومی در اهداف استراتژیک ایران در قرن بیست و یکم جهان
        محمود هادی زاده عزت اله عزتی
        عصر جدید، سامانه‌ای اقتصادی محور بر مبنای ترتیبات سیاسی و با هدف کسب برتری اقتصادی، اما حفظ توانایی نظامی برای انجام عملیات احتمالی، آن هم با ملاحظه حفظ شریان‌های حیاتی اقتصادی و تمرکز ویژه بر روی انرژی است. عصر جدید که آن را دوره تسلط تفکر ژئواکونومی می دانند، خود مولد چکیده کامل
        عصر جدید، سامانه‌ای اقتصادی محور بر مبنای ترتیبات سیاسی و با هدف کسب برتری اقتصادی، اما حفظ توانایی نظامی برای انجام عملیات احتمالی، آن هم با ملاحظه حفظ شریان‌های حیاتی اقتصادی و تمرکز ویژه بر روی انرژی است. عصر جدید که آن را دوره تسلط تفکر ژئواکونومی می دانند، خود مولد تحولات عمیق تری است که در بستر ژئوپولی نومی یا عرصه تداخلی جغرافیا، سیاست و اقتصاد درحال وقوع است. در این عرصه جایگاه کشورها مانند عصر محاسبات ژئواستراتژیک براساس نقشه طبیعی آنها و برتری عنصر موقعیت مکانی از جنبه ژئوپولیتیک تعیین نمی شود. دوران اندیشه ژئواکونومی عصر جدیدی است که نقش کشورها و ایفاگری آنها منوط به داده‌ها و داشته های اقتصادی است. در این مقاله سعی شده با بررسی دوران جدید، به سیاست خارجی ایران به عنوان برنامه عمل با دنیای پیچیده امروز، با ملاحظه ای ترتیبات، نگاه دوباره ای افکنده شود و در خور توان راهکار مناسب ارائه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        342 - بررسی اثر بلاکینگ بر رخداد برف های سنگین و مداوم ایران
        فاطمه درگاهیان بهلول علیجانی
        با وجودی که وقوع بارش هر برف سنگینی ممکن است ناشی از رخداد پدیده بلاکینگ نباشد اما وقوعبرف های مداوم و سنگین ( 4 روز و بیشتر) می تواند با رخداد پدیده بلاکینگ مرتبط باشد. به منظورشناخت و بررسی الگوهای بلاکینگ موثر بر بارش برف سنگین و مداوم ایران، داده های روزانه ارتفاعژئ چکیده کامل
        با وجودی که وقوع بارش هر برف سنگینی ممکن است ناشی از رخداد پدیده بلاکینگ نباشد اما وقوعبرف های مداوم و سنگین ( 4 روز و بیشتر) می تواند با رخداد پدیده بلاکینگ مرتبط باشد. به منظورشناخت و بررسی الگوهای بلاکینگ موثر بر بارش برف سنگین و مداوم ایران، داده های روزانه ارتفاعژئوپتانسیلی سطح 500 هکتوپاسکال در فصل سرد (اکتبر تا مارس)، دریک دوره 60 ساله در یک شبکهافقی با قدرت تفکیک فضایی 2/5*2/5NCEP-NCARبرای 40 درجه غربی تا 100 درجهiشرقی طول جغرافیایی و 20 تا 80 درجه شمالی عرض جغرافیایی اخذ گردید. به منظور استخراج رخداد بلاکینگ، داده ها براساس یک شاخص کمی اقلیم شناختی، به نام شاخص آشکارکننده دو بعدی درمحیط نرم افزارMAT LABبراساس شروط آشکارسازی رخداد بلاکینگ برنامه نویسی شدند. سپس تمامی رخدادهای بلاکینگ با تداوم 4 روزه و بیشتر استخراج گردید. با توجه به حجم داده ها از طریقتکنیک مولفه های اصلی و خوشه بندی اقدام به استخراج الگوهای غالب بلاکینگ گردید. در بینالگوهای غالب بلاکینگ 4 الگو بر بارش موثر بودند که از این چهار الگو تنها یک الگو بر بارش برفمداوم و شدید موثر بود. نتایج نشان داد که در بین الگوهای موثر بر بارش، تنها الگوی بلاکینگ امگاتراف سمت راست منجر به بارش برف مداوم و سنگین می شود و ریزش هوای سرد از عرض های بالاسبب تقویت سامانه بارشی شده و فراهم بودن سایر شرایط سینوپتیکی لازم، از قبیل وجود پرفشار قویدرسطح زمین، موقعیت خط همدمای صفر درجه سانتیگراد در سطح 850 هکتوپاسکال و ضخامت لایه500 تا 1000 در نقشه های هم ضخامت در حضور رخداد پدیده بلاکینگ، منجر به ریزش برف مداوم وسنگین می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        343 - گسترش ناتو به شرق و منافع ملی ایران
        مسعود الماسی عزت ا... عزتی
        پس از فروپاشی شوروی و انحلال پیمان ورشو، دلیلی برای تداوم حیات پیمان نظامی امنیتی ناتو به نظر نمی رسید اما نیاز به تداوم حیات این پیمان با هدف توسعه هژمونی ایالات متحده و تقسیم هزینه آن سبب گسترش ناتو به سمت شرق شد. در مسیر تسخیر مهمترین صحنه رقابت میان قدرت ها، آسیای م چکیده کامل
        پس از فروپاشی شوروی و انحلال پیمان ورشو، دلیلی برای تداوم حیات پیمان نظامی امنیتی ناتو به نظر نمی رسید اما نیاز به تداوم حیات این پیمان با هدف توسعه هژمونی ایالات متحده و تقسیم هزینه آن سبب گسترش ناتو به سمت شرق شد. در مسیر تسخیر مهمترین صحنه رقابت میان قدرت ها، آسیای مرکزی و تامین امنیت مسیر انتقال انرژی است. با توجه به اینکه ایران در موقعیت ژئوپولیتیکی بسیار حساسی واقع شده است و ربط دهنده دریای خزر با خلیج فارس و دریای عمان است و در دوران جنگ جهانی دوم هم پل پیروزی نام گرفت بنابراین چشم پوشی از ایران بعنوان یکی از قطب های ژئوپولیتیک منطقه غیر ممکن به نظر می رسد. بنابراین ایالات متحده و ناتو در یک حرکت همسو در تلاش برای گسترش دامنه نفوذ امنیتی این پیمان در جهان هستند. ما می توانیم شاهد حضور ناتو در افغانستان، عراق، آسیای مرکزی و ترکیه باشیم و در این زمان ایران می بایستی خود را با واقعیت این حضور تطبیق دهد. واضح است که تدوین سیاست درست در این راستا تامین منافع کشور است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        344 - رشد و توسعه شهرنشینی در ایران "با تاکید بر فعالیتهای اجتماعی-اقتصادی"
        مهرداد نوابخش سروش فتحی
        نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت چکیده کامل
        نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت از انقلاب شهری در دنیا می شود. درایران نیز تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. یک قانون ساده جامعه شناختی می گوید هر تحول و تغییر خارجاز قاعده و سازمانی منجر به پیامدهای ناخواسته بسیاری می شود. الگوی توسعه شهری در ایران الگوی تسلط تک شهری و نیز تمرکز گرایانه بوده است. در سه چهار دهه اخیر ایران چندین بوم (Boom) مختلف را پشت سر گذاشته از آن جمله بوم نفت، بوم شهرنشینی و بوم زایشهای بسیار (جمعیت). در چنین شرایطی شهرنشینی با پیامدهای بسیاری همراه خواهد بود از جمله توزیع بی عدالتی، گسترش آسیبهای اجتماعی و ناهمگونی فزاینده اجتماعی و کمک به گسترش انواع بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        345 - جایگاه استراتژیک ایران دراتحادیه شانگهای
        کیومرث یزدان پناه درو عزت اله عزتی
        سازمان همکاری شانگهای یکی از سازمان های بزرگ امنیتی و اقتصادی در قاره آسیا است که از نظر استراتژیک و ژئو پلتیک و ژئو استراتژیک اهمیت خاصی پیدا کرده است. نهادی است تازه تأسیس با حرکت تکاملی تند و سریع که مورد توجه رقبا و مجامع بزرگ اقتصادی در جهان قرار گرفته است.وگستره آ چکیده کامل
        سازمان همکاری شانگهای یکی از سازمان های بزرگ امنیتی و اقتصادی در قاره آسیا است که از نظر استراتژیک و ژئو پلتیک و ژئو استراتژیک اهمیت خاصی پیدا کرده است. نهادی است تازه تأسیس با حرکت تکاملی تند و سریع که مورد توجه رقبا و مجامع بزرگ اقتصادی در جهان قرار گرفته است.وگستره آن منطقه اورآسیا را نیز در بر گرفته است. در این مقاله ضمن بررسی ریشه ها و عوامل استراتژیک پیدایش و علل استمرار و گسترش حوزه جغرافیایی سازمان شانگهای، ضمن تأکید بر جایگاه استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و نقش مستقیم حضور کشورمان در شانگهای نشان داده خواهد شد که عضویت ایران در این سازمان با منافع و امنیت ملی کشورمان در شرایط کنونی سازگاری دارد یا خیر؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        346 - نقش مکان یابی صنعتی در استقرار صنعتگران در شهرک های صنعتی (مورد نمونه: استان آذربایجان شرقی)
        فیروز جمالی کریم حسین زاده دلیر بهزاد انتظاری
        مکان یابی صنعتی یکی از مسائل کلاسیک و مهیج در جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای است که در توسعه آنجغرافی دانان و اقتصاددانان سهم داشته اند. شهرک های صنعتی نیز یکی از ثمرات برنامه ریزی منطقه ای و صنعتیمی باشند که با هدف هدایت کارخانجات صنعتی اغلب آلوده کننده (هوا، زمین، صدا چکیده کامل
        مکان یابی صنعتی یکی از مسائل کلاسیک و مهیج در جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای است که در توسعه آنجغرافی دانان و اقتصاددانان سهم داشته اند. شهرک های صنعتی نیز یکی از ثمرات برنامه ریزی منطقه ای و صنعتیمی باشند که با هدف هدایت کارخانجات صنعتی اغلب آلوده کننده (هوا، زمین، صدا و آب ) به مناطق محصور و مجتمعخارج از محیط های کار و سکونت ایجاد می شوند . علی رغم مزایای مرتبت بر شهرک های صنعتی، آمار نشان می دهدکه در آذربایجان شرقی استقبال صنعتگران به جایگیری در آ نها در حد مورد انتظار نیست.مطالعه حاضر با این فرضیه که مکان یابی شهرک های صنعتی یکی از دلایل عمده عدم استقبال واحدهایصنعتی مختلف به استقرار در این شهر کها م یباشد، به نتایج زیر رسیده است:1 - سیر تکوینی صنعت و نیز شهرک های صنعتی در ایران بر خلاف آنچه در مورد کشورهای پیشرفته صنعتی اتفاقافتاده است، صحیح و منطقی نبوده است و به همین دلیل کشور ما از نتایج و مزایای مورد انتظار این پروسهبهره مند نشده است. 2- مکان شهرک های صنعتی در آذربایجان شرقی به عنوان پس مانده کاربری های دیگر انتخاب شده که مانع اقبال صنتعگران به مکان گیری در آن ها می شود 3- مکان یابی خود، یکی از عوامل فرآیند صنعتی شدن بوده و ایجاد شهرک های صنعتی در میان عوامل می تواند دلیلعدم استقبال صنعتگران به استقرار در این شهرک ها باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        347 - ژئوپولیتیک نوین اروپا و تاثیر آن بر روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران (با تاکید بر دوران پس از جنگ سرد و شکل گیری اتحادیه اروپا)
        عبدالرضا فرجی راد نرگس قاسمی
        اتحادیه اروپا پستی و بلندی‌های زیادی را در راه همگرایی پشت سر گذارده و فارغ از بن‌بستی که هم‌اکنون در آن گرفتار شده،می‌توان آن را موفق‌ترین پروژه‌ همگرایی منطقه‌ای در دنیا دانست.از نتایج این همگرایی شکل گیری یک سیاست خارجی واحد بوده است که تقریبا در مقابل دیگر کشورها و چکیده کامل
        اتحادیه اروپا پستی و بلندی‌های زیادی را در راه همگرایی پشت سر گذارده و فارغ از بن‌بستی که هم‌اکنون در آن گرفتار شده،می‌توان آن را موفق‌ترین پروژه‌ همگرایی منطقه‌ای در دنیا دانست.از نتایج این همگرایی شکل گیری یک سیاست خارجی واحد بوده است که تقریبا در مقابل دیگر کشورها و مناطق دنیا بدان عمل می کنند. از زمان شکل گیری اتحادیه اروپا، جمهوری اسلامی ایران بجای یک کشور می بایستی با یک سیاست متحده از سوی مجموعه اعضای اتحادیه روبرو می گشت، که شدیدا بر روابط ایران و اروپا تاثیر می گذارد. در این پژوهش به دنبال پاسخ این سئوال هستیم که از زمان شکل گیری اتحادیه روابط جمهوری اسلامی با اتحادیه چگونه بوده و سپس چه عوامل ژئوپولیتیکی بر این روابط تاثیر گذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        348 - تحلیلی پیرامون برنامه های آموزش جغرافیا در دانشگاه های ایران (مطالعه موردی: طرح ایجاد دوره کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی)
        نصرالله مولایی هشجین
        در جهانی که به واسطه گسترش مرزهای علوم و فنون به سرعت تغییر و تحول می یابد، قلمروچشم اندازهای جغرافیایی نیز تغییر شکل می دهند. به تبع آن جغرافیا و نیز جغرافیدانان از این تغییرات تاثیر پذیرفته و نمی توانندبی تفاوت باشند . در جامعه ما نیز با توجه به تحولات ایجاد شده در زم چکیده کامل
        در جهانی که به واسطه گسترش مرزهای علوم و فنون به سرعت تغییر و تحول می یابد، قلمروچشم اندازهای جغرافیایی نیز تغییر شکل می دهند. به تبع آن جغرافیا و نیز جغرافیدانان از این تغییرات تاثیر پذیرفته و نمی توانندبی تفاوت باشند . در جامعه ما نیز با توجه به تحولات ایجاد شده در زمینه های مختلف، در جهت مرتفع ساختن تنگناها و مشکلاتمحیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، برنامه های آموزشی را باید به شکلی هدایت نمود که از یک طرف خلأ ناشی از عدمبه کارگیری این دانش در مقیاس وسیع در کشور پر شده و از سوی دیگر با تحول و هدایت آموزش جغرافیا در دانشگاه هاومؤسسات آموزش عالی کشور، جایگاه واقعی آن در سرزمین آرایی وآماده نمودن مکان ها برای انسان و تأمین بهروزی گروه هایانسانی در حدی که در قلمرو و حیطه این علم بوده و به علمیت آن بیافزاید، نشان داده شود .در این مقاله نگارنده، بابهره گیری از تجربیات، منابع و اطلاعات به بررسی موضوعاتی ؛ مانند محتوای برنامه های آموزشیو جنبه های کاربردی آن قبل و بعد از انقلاب فرهنگی، تغییر و تحول در عناوین دروس با حفظ علمیت جغرافیایی آن، جایگاهجغرافیا در ساختار نظام آموزش عالی کشور و ایجاد تخصص در رشته و گرایش های جغرافیا اشاره داشته و سپس به ارائه طرحایجاد دوره کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی بر اساس نیازهای موجود، به عنوان نتیجه گیری و پیشنهاد پرداخته شدهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        349 - تحلیل سینوپتیکی ماهیت سامانه های کم فشار سودانی (مطالعه موردی؛ توفان دسامبر 2001)
        عباس مفیدی آذر زرین
        به منظور بررسی برخی از جنبه های سینوپتیکی مربوط به سامانه های کم فشار سودانی از جمله الگوی گردش ترازفوقانی و تحتانی وردسپهر و منبع رطوبت و نحوه فرارفت آن،الگوی سینوپتیکی حاکم در زمان وقوع توفاندسامبر 2001 بر روی ایران مورد توجه قرارگرفت . بدین منظور نقشه های فشار سطح زم چکیده کامل
        به منظور بررسی برخی از جنبه های سینوپتیکی مربوط به سامانه های کم فشار سودانی از جمله الگوی گردش ترازفوقانی و تحتانی وردسپهر و منبع رطوبت و نحوه فرارفت آن،الگوی سینوپتیکی حاکم در زمان وقوع توفاندسامبر 2001 بر روی ایران مورد توجه قرارگرفت . بدین منظور نقشه های فشار سطح زمین و ترازهای 500،200و 50 هکتوپاسکال قبل و بعد از شروع توفان مورد بررسی قرار گرفت . جهت شناخت منبع اصلی رطوبت سامانهسودانی نقشه های جهت و سرعت باد و نم ویژه در تراز 850 هکتوپاسکال بررسی گردید . به منظور درک وضعیت جت جنب حاره و نحوه تقویت آن نقشه های مؤلفه باد مداری و پتانسیل سرعت X برای تراز 200 هکتوپاسکال تهیه و مورد مطالعه قرارگرفت. همچنین شکل ابر درتصاویر ماهواره ای مربوط به توفان دسامبر 2001 بررسی شد.نتایج مطالعه در رابطه با تشکیل وگسترش کم فشار سودانی اگر چه همچون سایر مطالعات بر مقادیر پایینشاخص چرخه و استقرار پشته ای در تراز میانی وردسپهر بر روی مدیترانه غربی و ناوه عمیقی برمنتهی الیه شرقمدیترانه دلالت دارد اما نقش اصلی را به کشیده شدن تاوه قطبی در تراز 50 هکتوپاسکال به عنوان منبع اصلیتاوایی برای پیدایش الگوی گردش ناهنجار و تقویت سلول هدلی و جت جنب حاره بر روی مدیترانه و شمال آفریقامی دهد. یافته ها بر استقرار مناسب خروجی هسته جت جنب حاره بر روی خاورمیانه به همراه استقرار و تقویتپشته ای در تراز میانی و زبانه پرفشاری در تراز پایین بر روی دریای عرب جهت تکوین و گسترش کم فشارهایسودانی تأکید دارد . نتایج حاصل از بررسی توفان دسامبر 2001 نشان می دهد که استقرار وتقویت پشته /پرفشاربرروی دریای عرب از یک سو با ایجاد یک سری پسخورهای مثبت، موجب تشدید سلول هدلی و تقویت غیرمستقیمجت جنب حاره بر روی منطقه دریای سرخ شده و از سویی دیگر امکان انتقال مستقیم رطوبت از دریای عرب بهدرون سامانه های کم فشار را در زمان گسترش کم فشارهای منطقه دریای سرخ به ایران فراهم می سازد. همچنینیافته ها نشان می دهد که منبع اصلی رطوبت سامانه های سودانی مناطق حاره ای شرق آفریقا و قطاع جنوب غربیدریای عرب می باشد که درحین عبور از روی دریای سرخ و خلیج فارس تقویت می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        350 - تحلیل فضایی نقش اقلیم بر تجهیزات و ادوات نظامی در ایران
        محمود احمدی بهلول علیجانی
        عناصر اقلیمی روی سامانه های نظامی تأثیر فراوان دارد . پژوهش حاضر به نقش آب و هوا در سایت های نظامیبا تأکید بر تجهیزات و ادوات نظامی پرداخته است . هدف از انجام این کار، شناسایی مناطق مطلوب برای نگهداریتجهیزات و ادوات در پایگاه های نظامی کشور است . به دلیل گستردگی سایت ها چکیده کامل
        عناصر اقلیمی روی سامانه های نظامی تأثیر فراوان دارد . پژوهش حاضر به نقش آب و هوا در سایت های نظامیبا تأکید بر تجهیزات و ادوات نظامی پرداخته است . هدف از انجام این کار، شناسایی مناطق مطلوب برای نگهداریتجهیزات و ادوات در پایگاه های نظامی کشور است . به دلیل گستردگی سایت های نظامی در این تحقیق سعیگردیده است صرفاً به سایت های زمینی توجه شود . دراین سایت ها تجهیزات و ادوات نظامی بعد از سربازان در ردهدوم اهمیت قرار دارد . در تجهیزات نظامی بیشتر عناصر بارش، دما، رطوبت و سرعت باد اثر دارد . پس از استخراجآستانه های اقلیمی مناسب برای تجهیزات و ادوات نظامی آمار سینوپتیک 117 ایستگاه سینوپتیک کشور به صورت روزانه طی یک دوره 23 ساله استخراج گردید و درصد فراوانی روزانه عناصر تأثیرگذار طی یک برنامه نرم افزار کامپیوتری استخراج شد . در مرحله بعد بر مبنای مدل (A.H.P) به صورت وزن دهی و بر اساس درجه اهمیت طی یک جدول ماتریسی به عدد مطلوبیت هر عنصر اقلیمی دست یافتیم . سپس روی نقشه کشور بر مبنای فصول سالنسبت به شناسایی مناطق مناسب اقدام گردید . بر اساس نتایج تحقیق حداقل مطلوبیت 66 % در شهرهایی مثل گلمکان، جاسک، تکاب، پیرانشهر و ... حداکثر آن 98 % در شمال میناب، خور و بیابانک و ایرانشهر مشاهده گردید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        351 - شهرنشینی در حال دگرگون و جایگاه شهرهای کوچک تجربه ایران
        اصغر نظریان
        رشد و سیر تحول نظام شهری کشورها از گذشته تا حال با توجه به نظرات مختلف موردبررسی قرار گرفته است در این میان اکثر کشورهای در حال توسعه آغاز دورة تحول شهرنشینی و دگرگونی فضایی خود را با توجه به برخی از بنیان‌های کمی از جمله شهر برتر تجربه کرده‌اند‎؛ بدین‌ترتیب که افزا چکیده کامل
        رشد و سیر تحول نظام شهری کشورها از گذشته تا حال با توجه به نظرات مختلف موردبررسی قرار گرفته است در این میان اکثر کشورهای در حال توسعه آغاز دورة تحول شهرنشینی و دگرگونی فضایی خود را با توجه به برخی از بنیان‌های کمی از جمله شهر برتر تجربه کرده‌اند‎؛ بدین‌ترتیب که افزایش تعداد جمعیت شهرهای بزرگ به ضرر شهرهای متوسط به خصوص شهرهای کوچک و روستاشهرها عمل می‌کنند. چنین حالتی در نظام شهری کشورمان نیز به وضوح دیده می‌شود . در حال حاضر یکی از چالش‌های اساسی دولت‌ها به ویژه کشورهای در حال توسعه در جریان شهرنشینی در حال دگرگون یا دیفرانسیل، سازماندهی ساختار فضایی ملی مطلوب می‌باشد. چنین ساختاری به تقسیم کارکردن اقتصادی - اجتماعی متعادلی در سلسله‌مراتب شهری و منطقه‌ای امکان می‌دهد. لهذا کشورها در جهت ایجاد تعادل فضایی و توزیع متناسب جمعیت سیاست‌های راهبردی را مدنظر قرار می‌دهند . با توجه به مجموعه مطالعاتی که در نظام شهری ایران انجام گرفته، ملاحظه می‌شود که شبکه شهری ایران از تعادل فضایی برخوردار نبوده و شهرهای کوچک جایگاه مناسبی را در نظام شهری ایران ندارند. بدین‌جهت ضرورت دارد که سیاست‌های راهبردی خاصی در جهت تعادل‌بخشی نظام شهری اعمال گردد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        352 - مهاجرت و عوامل زمینه ساز آن در ایران
        حبیب اله زنجانی
        ایران یکی از کشو رهایی است که حداقل در دوره هایی از تاریخ طولانی خود در معرض نقل و انتقا ل های جمعیتی قرارداشته است . این نقل و انتقال ها در زمان های گذشته بیشتر ناشی از حمله و هجوم بوده ولی در قرن اخیر جنبه هایسیاسی و اقتصادی آن بر جنبه های خونین و قهرآلود غلبه داشته ا چکیده کامل
        ایران یکی از کشو رهایی است که حداقل در دوره هایی از تاریخ طولانی خود در معرض نقل و انتقا ل های جمعیتی قرارداشته است . این نقل و انتقال ها در زمان های گذشته بیشتر ناشی از حمله و هجوم بوده ولی در قرن اخیر جنبه هایسیاسی و اقتصادی آن بر جنبه های خونین و قهرآلود غلبه داشته است.عوامل زمینه ساز مهاجرت در ایران ریشه در ویژگی های جمعیتی، اقتصادی و سیاسی دارد و میزان رشد جمعیت درایران در مقایسه با کل جهان بیشتر بوده؛ توزیع فضایی جمعیت به گونه ای است که برخی از مناطق کشور ازمطلوبیت لازم برای اسکان و استقرار جمعیت و فعالیت مناسب، برخوردار نمی باشد و این امر به مهاجرپذیری بعضیمناطق و مهاجر فرستی برخی دیگر از آن ها می انجامد. سیاست های توسعه ای و اقدامات مدیریتی نیز از عواملیاست که به توسعه نامتوازن انجامیده و شرایط طبیعی را در جهت جذب و رانش جمعیت از منطقه ای به منطقه دیگرتسهیل کرده است . بر این عامل باید نحوه معشیت و نظام سکونت جمعیت کشور از دید شهرنشینی و روستانشینیرا نیز افزود و بر کاهش مستمر جمعییت روستاهای کوچک و کم جمعییت تاکید کرد . شکاف عظیم درآمدی بین شهرو روستا نه تنها در سطح کشور بلکه در بین استا ن ها و داخل آن ها نیز جریان دارد و از عوامل زمینه ساز مهاجرت ها بهحساب می آید. نامناسب بودن نظام سرمایه گذاری در مناطق مختلف کشور از یک طرف و تنوع ویژگی های محیطیبا خصوصیات اقتصادی - اجتماعی و قومی تباری از سوی دیگر نیز به گونه ای است که تعریف و تدوین سیاست عامو جامع نگری را در این مورد با اشکالات خاصی مواجه نموده و اثر بخشی آن را محدود کرده است . در چنین شرایطیمطالعه دقیق تر این موضوع برای یافتن راه کارهای ضروری اجتناب ناپذیر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        353 - پهنه بندی میزان مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی از دوره اول تا هفتم با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (G.I.S)
        فرهاد حمزه زهرا پیشگاهی فرد
        اهمیت روزافزون انتخابات در سطح جهانی ، ملی و حتی ناحیه ای سبب آن شده است که اندیشمندان علوم مرتبط با این موضوع سعی در شناخت دقیق تر ابعاد آن جهت نقش آفرینی در امر تصمیم سازیها باشند. درمیان رشته های علوم انسانی، علم جغرافیا بویژه جغرافیای سیاسی توانائیهای زیادی درشناخت چکیده کامل
        اهمیت روزافزون انتخابات در سطح جهانی ، ملی و حتی ناحیه ای سبب آن شده است که اندیشمندان علوم مرتبط با این موضوع سعی در شناخت دقیق تر ابعاد آن جهت نقش آفرینی در امر تصمیم سازیها باشند. درمیان رشته های علوم انسانی، علم جغرافیا بویژه جغرافیای سیاسی توانائیهای زیادی درشناخت نابرابریهای ناحیه دارد. تولد گرایشهایی نو در جغرافیای سیاسی همچون جغرافیای انتخابات گواهی جهت مطالعه دقیقتر فضای سیاسی و پدیده انتخابات در سطوح ملی، ناحیه ای و کشف ارتباط، رفتارهای انتخاباتی، الگوههای رای دهی و جغرافیای سیاسی احزاب با محیط جغرافیایی است . کشور ایران دارای پتانسیلهای متنوع طبیعی و انسانی در مناطق مختلف کشور می باشد، لذا الگوههای رفتاری خاصی نسبت به مسئله انتخابات درمناطق مختلف مشاهده می شود.از لحاظ قلمرو حوزه های انتخاباتی، انتخابات مجلس شورای اسلامی در داخل حوزه های انسانی و طبیعی قرار گرفته و متاثر از جریانات حادث شده درآن می باشند، به همین دلیل کانونهای ایستا و پویا در زمینه مشارکت انتخاباتی به میزان زیادی از محله گرایی و قوم مداری بهره می برند. دراین تحقیق هدف،انجام پهنه بندی میزان مشارکت درانتخابات مجلس طی دوره های اول تا هفتم مجلس شورای اسلامی است تا منجر به شناسایی کانونهای پویا وایستا گردد. علاوه برروش کتابخانه ای و اسنادی، جهت تحلیل محتوا و نمایش اطلاعات انتخابات هر دوره مجلس در عرصه جغرافیای سیاسی کشور از سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS استفاده شده است.باتوجه به یافته های تحقیق می توان به این نکته اشاره کرد که الگوی مشارکت استانها در مورد انتخابات مجلس شورای اسلامی، تا حد زیادی متاثر از پیوندهای قومی قبیله ای بوده است. بیشترین میزان مشارکت درکل کشور طی دوره های پنجم وششم مجلس بوده است، که به ترتیب 1/71 و35/67 درصد مشارکت گزارش شده است.در بررسی انجام شده استانهای سیستان وبلوچستان پویاترین و استان مرکزی نزولی ترین روند را در مشارکت مجلس داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        354 - نقش الگوهای فشار در بارش های سواحل جنوبی دریای خزر
        بهلول علیجانی حسین محمدی آتوسا بیگدلی
        مطالعۀ بارندگی به عنوان یک عنصر بسیار مهم آب و هوایی و رکن اصلی در مطالعات بیلان آب اساس برنامه ریزی های منابع طبیعی هر کشوری را تشکیل می دهد. بدین جهت در این تحقیق به منظور شناسایی نقش الگوهای فشار در بارش های سواحل جنوبی دریای خزر بارش روزانه ایستگاه های سینوپتیک و کل چکیده کامل
        مطالعۀ بارندگی به عنوان یک عنصر بسیار مهم آب و هوایی و رکن اصلی در مطالعات بیلان آب اساس برنامه ریزی های منابع طبیعی هر کشوری را تشکیل می دهد. بدین جهت در این تحقیق به منظور شناسایی نقش الگوهای فشار در بارش های سواحل جنوبی دریای خزر بارش روزانه ایستگاه های سینوپتیک و کلیماتولوژی سواحل جنوبی دریای خزر در دورۀ آماری 2003-1986 به صورت کنترل کیفیت شده از سازمان هواشناسی کشور تهیه شد. کل منطقه بر اساس بارش روزانه و به روش خوشه بندی ، پهنه بندی شده به سه ناحیه مجزا تقسیم شد. در هر ناحیه توالی های بارش 2 روزه و بیشتر برای دورۀ آماری مورد مطالعه استخراج شد. برای هر توالی یک نمونه معرف انتخاب گردید و سپس برای هر توالی نمونه در هر ناحیه نقشه های سطح زمین و سطح 500 هکتوپاسکال استخراج گردیده و بررسی گردید. بدین ترتیب الگوهای فشار برای توالی های بارش 2 روزه و بیشتر در هر ناحیه مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که: بیشتر بارش ها در توالی های دو و سه روزه رخ می دهند که نشان دهنده دینامیک بودن عامل آنها است. سیستم های سینوپتیک ایجاد کننده این بارشها پرفشار های دینامیک غربی هستند که غالبا در ماه اکتبر وارد منطقه می شوند. این سیستم ها با هدایت هوای سرد از روی آب گرم دریای خزر سبب ناپایداری شده و در سواحل ایران بارش ایجاد می کنند. علیرغم باور عمومی نقش پرفشار سیبری در ایجاد بارش های منطقه کم رنگ بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        355 - کاربست نرم افزار Digital Atmosphere 2000 در تحلیل فضایی پدیده های اقلیمی ایران
        محمد علی خورشید دوست یوسف قویدل رحیمی
        پدیده هایی چون توفان های رعد و برقی و گرد و غباری، روزهای توام با مه، روزهای برفی، روزهای بارانی و روزهایتوام با بارا ن های ی خزده دارای اهمیت بسیار زیادی در کشاورزی، بهداشت، حمل و نقل، محیط زیست و غیره هستندو بخش وسیعی از تحقیقات علوم آب و هواشناسی دنیا را به خود اختصا چکیده کامل
        پدیده هایی چون توفان های رعد و برقی و گرد و غباری، روزهای توام با مه، روزهای برفی، روزهای بارانی و روزهایتوام با بارا ن های ی خزده دارای اهمیت بسیار زیادی در کشاورزی، بهداشت، حمل و نقل، محیط زیست و غیره هستندو بخش وسیعی از تحقیقات علوم آب و هواشناسی دنیا را به خود اختصاص داده اند. در این مقاله قابلیت های نرم افزار دیجیتال اتمسفر 2000 در تحلیل فضایی برخی پدیده های خاص اقلیم ایران نشان داده شده است . نتایج این مطالعه ن شانگر تغییراتی در نحوة توزیع زمانی - مکانی پدیده های مورد مطالعه در سطح ایران می باشد .در بین پدیده های اقلیمی مورد مطالعه در این مقاله به جرأت می توان اذعان نمود که مهم ترین پدیده، توفان تندریو بیشترین مقدار تغییرات فضایی در نحوة توزیع توفان های غبار و ماس های قابل مشاهده بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        356 - جایگاه ژئومورفولوژی در ارزیابی بلایای طبیعی و مقابله با آ ن ها در ایران
        داود مختاری
        کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی، شرایط زمین شناختی و ژئومورفولوژیکی و همچنین پیشینهتاریخی آن از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در زمره کشورهای بلاخیز جهان است . علی رغم پیشرفت هایی کهدانش ژئومورفولوژی در دهه های اخیر در ایران داشته است، توجه چندانی به تبیین رابطه چکیده کامل
        کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی، شرایط زمین شناختی و ژئومورفولوژیکی و همچنین پیشینهتاریخی آن از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در زمره کشورهای بلاخیز جهان است . علی رغم پیشرفت هایی کهدانش ژئومورفولوژی در دهه های اخیر در ایران داشته است، توجه چندانی به تبیین رابطه این رشته از جغرافیا بابلایای طبیعی نشده است . این مقاله سعی دارد با بررسی ابعاد ژئومورفولوژیکی برخی از بلایای طبیعی به وقوعپیوسته در چند سال اخیر در کشورمان ضمن تبیین جایگاه تحقیقات ژئومورفولوژیکی، نقش ژئومورفولوژیست ها رادر استراتژی های مدیریت خطر و بحرآن های ناشی از حوادث طبیعی در کشورمان روشن سازد.نهایشن، زمین لرزه ها و غیره، از دو Ĥ نتایج بررسی تعداد محدودی از بلایای طبیعی از قبیل زمین لغزه ها، طوفجنبه بر مسایل ژئومورفیکی دلالت دارند : اولا، مخاطرات طبیعی آثار ژئومورفیکی خاصی را در سطح زمین ایجادمی کنند و دیگر این که عوامل فعال ژئومورفولوژیکی خود منشأ شکل گیری برخی از بلایای طبیعی می باشند . درمجموع ژئومورفولوژی دانشی توانمند است که می بایست نقش برجسته ای در تعامل بین رشته ای برای ارائهراهبردهای مناسب به منظور مقابله با بلایای طبیعی بازی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        357 - معرفی طبقه بندی اقلیمی ریواس مارتینز 1 (مطالعه موردی: استان گیلان و خراسان)
        بهمن رمضانی گورابی
        پتانسیل های طبیعی بالفعل و بالقوۀ هر ناحیه و منطقۀ جغرافیایی به عوامل و عناصر اقلیمی وابسته است . وباتوجه به پارامترهای سازندۀ دستگاه اقلیم ، قابل فرموله شدن می باشد واز طریق آن فرمول می توان مناطق دارایاقلیم مشابه را شناسایی کرد. این مقاله روش طبقه بندی اقلیمی (بیو کلی چکیده کامل
        پتانسیل های طبیعی بالفعل و بالقوۀ هر ناحیه و منطقۀ جغرافیایی به عوامل و عناصر اقلیمی وابسته است . وباتوجه به پارامترهای سازندۀ دستگاه اقلیم ، قابل فرموله شدن می باشد واز طریق آن فرمول می توان مناطق دارایاقلیم مشابه را شناسایی کرد. این مقاله روش طبقه بندی اقلیمی (بیو کلیماتیک) ریواس مارتینز را که به طور وسیع درنواحی ساحلی و فلات های مدیترانه ای اقیانوس اطلس مورد استفاده قرار گرفته است، شرح می دهد و برای استانگیلان و خراسان (ناحیه ساحلی و قاره ای یا بری ) به عنوان نمونه طبقه بندی و تهیه نقشه اقلیمی (بیو کلیمایی ) ارائهشده است . جهت انجام کار از آمار 15 ایستگاه گیلان و 13 ایستگاه خراسان و از پارامترهای میانگین حداکثر دمایگرم ترین ماه سال، میانگین حداقل دمای سردترین ماه سال، دمای متوسط ماهانه، میانگین دمای حداکثر سردترینماه سال و مجموع دمای ماهانه استفاده شد و شاخص های بیوکلیمایی قاره ایاقیانوسی، شاخص بیوکلیمای دمایی،شاخص بیوکلیمای آمبروترمیک محاسبه گردید . نقشه اقلیمی با شاخص بیوکلیمایی آمبروترمیک ترسیم شد و اینکار می تواند با توجه به محاسبات برای تمام شاخص ها انجام گردد . و نهایتا برای مقایسه ودقت روش با روشاقلیمی آمبرژه ،گوسن ،دمارتن و کوپن مورد بررسی ومقایسه قرار گرفت .نتیجۀ مطالعه نشان داد روش ریواس مارتینز در شرایط نزدیکی با روش گوسن قراردارد و به طور واقعی ترمی تواند اقالیم (بیو کلیماها) را جدا سازی نماید .پیشنهاد می شود این روش با توجه به وسعت سواحل جنوب و شمال ایران و توده قاره ای فلات ایران بهعنوان یک روش اقلیمی (بیوکلیمایی) مورد مطالعه سراسری و طبقه بندی با یک دوره آماری بلند مدت قرارگیرد تا باتوجه به توان های اقلیمی و محیطی در ایران، ابزاری مناسب برای اهداف برنامه های اجرایی، مورد استفاده قرارگیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        358 - تحلیلی بر مشکلات موجود در قلمرو کشت و صنعت چای ایران
        حسن افراخته
        کشت چای در سال 1279 توسط کاشف السلطنه در ایران رایج گردید . چای اکنون در وسعتی حدود34000 هکتار در ساحل جنوبی دریای خزر کشت م یشود و 107 کارخانه در مناطق کشت مشغول فرآوری اینمحصول می باشند. تا سا ل های اخیر حدود 6/47 درصد مصرف کشور از تولید داخلی تأمین می شد و بقیه از خا چکیده کامل
        کشت چای در سال 1279 توسط کاشف السلطنه در ایران رایج گردید . چای اکنون در وسعتی حدود34000 هکتار در ساحل جنوبی دریای خزر کشت م یشود و 107 کارخانه در مناطق کشت مشغول فرآوری اینمحصول می باشند. تا سا ل های اخیر حدود 6/47 درصد مصرف کشور از تولید داخلی تأمین می شد و بقیه از خارج وارد می گردید. در سال های اخیر سهم تولید داخلی از کل مصرف کشور به 5/12 درصد تنزل یافته است . اکنون بیش از صد سال از آغاز فعالیت کشت و صنعت چای ایران م یگذرد ولی این صنعت در شرایط بحرانی قرار دارد. این بحراندر سال 1383 باامتناع کارخانه ها از خرید برگ سبزچای شدت گرفت.درک مشکلات موجود در قلمرو کشت و صنعت چای ایران و عوامل مؤثر آن هدف اصلی تحقیق حاضر م یباشد.تحقیق مبتنی بر داده هایی است که از طریق پژوهش میدانی در 11 مزرعه نمونه چایکاری و مطالعه برخیاسناد آرشیو سازمان چای کشور و دیگر منابع مدون جمع آوری شده است.داده های جمع آوری شده از طریق بررسی ضریب همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بررسی روابط خطی بین متغیرهای کیفی از ضریب همبستگی ناپارامتری اسپیرمن استفاده شده است. نتیجه نشان می دهد که ویژگی های اکولوژیکی، نظام مالکیت اراضی، سیاست قیمت گذاری برگ سبز، شیوهفرآوری محصول و نظام بازرگانی مجموعه بهم پیوسته ای را تشکیل م ی دهند که در بحران کشت و صنعت چایایران اثر دارند. در نتیجه چای ایران کیفیت مناسبی نداشته و قادر به رقابت در بازار نمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        359 - اثر نوسان قطبی بر نوسان های دما و بارش فصل زمستان در ایران مرکزی
        کمال امیدوار مهدی جعفری ندوشن
        هدف از اجرای این تحقیق پیش بینی ناهنجاری های دما و بارش زمستان( دسامبر- مارس) در ایران مرکزی با استفاده از الگوهای پیوند از دور می باشد. داده های مورد استفاده شامل نمایه نوسان قطبی و مقادیر دما( کمینه، بیشینه و میانگین) و بارش به صورت روزانه در طول 45 سال ( 2010-1965 می چکیده کامل
        هدف از اجرای این تحقیق پیش بینی ناهنجاری های دما و بارش زمستان( دسامبر- مارس) در ایران مرکزی با استفاده از الگوهای پیوند از دور می باشد. داده های مورد استفاده شامل نمایه نوسان قطبی و مقادیر دما( کمینه، بیشینه و میانگین) و بارش به صورت روزانه در طول 45 سال ( 2010-1965 میلادی) در 9 ایستگاه ایران مرکزی می باشد. پس از میانگین گیری از داده ها، سری های زمانی فصلی برای هر متغیر به صورت جداگانه ساخته شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که در فاز مثبت نوسان قطبی دمای زمستان در ایران مرکزی کاهش می یابد. همچنین مشخص شد تغییرات نمایه AO در فصل پاییز تا 25 درصد تغییرات دمای زمستان منطقه مورد مطالعه را توجیه می کند. به دلیل عدم وجود ضرایب همبستگی معنادار در اغلب ایستگاه های مورد مطالعه، می توان نتیجه گرفت بین نوسان قطبی و بارش زمستانه ایران مرکزی رابطه ای وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        360 - تحلیل ژئوپلیتیکی حاکمیت دریایی ج.ا.ایران در خلیج فارس و تنگه هرمز
        فریبرز احمدی دهکاء
        مرزهای دریایی از مباحث مهم در جغرافیای سیاسی می باشد. هر کشور ساحلی به علت ارتباط مرز دریایی با کشورهای مجاور، جهت اعمال حاکمیت بر قلمرو دریایی و تحدید حدود خود با دیگران تلاش می کند. ایران اولین بار در سال 1313 با تصویب قانون مرزهای دریایی نسبت به اعمال حاکمیت بر قلمرو چکیده کامل
        مرزهای دریایی از مباحث مهم در جغرافیای سیاسی می باشد. هر کشور ساحلی به علت ارتباط مرز دریایی با کشورهای مجاور، جهت اعمال حاکمیت بر قلمرو دریایی و تحدید حدود خود با دیگران تلاش می کند. ایران اولین بار در سال 1313 با تصویب قانون مرزهای دریایی نسبت به اعمال حاکمیت بر قلمروهای دریایی خود در خلیج فارس اقدام کرد. با وجود کرانه ساحلی زیاد ایران در خلیج فارس، ابعاد حاکمیتی مرزهای دریایی ایران با کشورهای عراق، کویت، امارات متحده عربی تحدید حدود نگردیده است که خود موجب چالش های سیاسی فراروی امنیت ملی ایران با همسایه های عربی خود بوده است. این مقاله به دنبال بررسی ابعاد حاکمیتی و تعیین آن در خلیج فارس و تنگه هرمز است. لذا روش این پژوهش کتابخانه ای و نوع پژوهش نیز از نوع کاربردی بوده است. برای بررسی بایستی کنوانسیون های حقوقی بین الملل را مورد تحلیل محتوا قرار داده و سپس به تحلیل محتوای قوانین داخلی در باب حاکمیت ایران در خلیج فارس پرداخت. سپس به تحلیل و شناخت چالش های حاکمیتی فراروی ج.ا. ایران پرداخته می شود. این مقاله مستخرج از طرح پژوهشی بررسی ابعاد حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و تنگه هرمز با حمایت مالی دانشگاه پیام نور می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        361 - آمایش سرزمین، پیش نیاز عدالت اجتماعی (مقدمه‌ای بر نقش آمایش سرزمین در تحقق عدالت اجتماعی و توسعه پایدار)
        رحیم سرور حسن اسماعیل زاده
        واقعیت این است که اکثر برنامه های عمرانی که قبل از انقلاب اسلامی در کشور انجام گرفته است، نه تنها موفق به ایجاد تعادلهای فضایی نشده اند بلکه تشدید نابرابریها و قطبی شدن فرآیند توسعه و عدم تعادل‌های اقتصادی- اجتماعی را نیز به همراه داشته اند. تفوق دیدگاههای بخشی، برنامه چکیده کامل
        واقعیت این است که اکثر برنامه های عمرانی که قبل از انقلاب اسلامی در کشور انجام گرفته است، نه تنها موفق به ایجاد تعادلهای فضایی نشده اند بلکه تشدید نابرابریها و قطبی شدن فرآیند توسعه و عدم تعادل‌های اقتصادی- اجتماعی را نیز به همراه داشته اند. تفوق دیدگاههای بخشی، برنامه ریزی از بالا و تمرکزگرا (با هدف ریزش اثرات توسعه به پایین)، رجحان رشد بر توزیع عادلانه، اولویت صنعت و پروژه های با مقیاس بزرگ و فن آوری سرمایه بر و محیط زیست- ستیز و در نهایت راهکارهای نوسازی بدون بهره مندی محلی و تشریک مساعی و ارتقاء فرهنگی، رویکردهای مسلط این برنامه ها محسوب می شدند. تفوق رویکردهای یادشده، جابجائیهای وسیع جمعیتی و تمرکز بالای جمعیت و منابع در پایتخت و کلانشهرهای پیشتاز (اصفهان، مشهد، تبریز و شیراز) را موجب گردید. بدنبال بی نظمی های فضایی حاصله از رویکردهای تمرکزگرا در برنامه های عمرانی بالاخص پس از برنامه چهارم و در اوایل دهه 1350، برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان در جهت چاره جویی برای مسائل پیش آمده- که در غیاب انگاره های منطقه ای و نگرشهای توسعه ای حاصل شده بود و اثرات آن در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کالبدی، مدیریتی، سیاستگذاری و ...، مشاهده می گردید- در پی یافتن راهکاری جهت تحقق عدالت اجتماعی- فضایی، بعنوان یک هدف کلان و ایده آل، حرکت کردند. تدوین منشور "آمایش سرزمین" در دهه 1350، اقدامی در جهت جبران خسارتهای وارده بر فضای شهرها و مناطق در سطح سرزمین و بازآفرینی تعادلهای فضایی- اقتصادی محسوب می شد. "آمایش سرزمین" با هدف توزیع متوازن و عادلانه منابع و جمعیت ضمن ملاحظات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در پی سازماندهی عقلایی فضا در ابعاد ملی و منطقه ای تدوین شد. مهمترین ابزار آمایش سرزمین در دستیابی به اهداف پیش بینی شده، توجه به برنامه ریزیهای منطقه ای است تا از این طریق به توزیع بهینه افراد و فعالیتهای اقتصادی در رابطه با منابع طبیعی دست یابد. نوشتار حاضر در پی اثبات این فرض است که تنظیم رابطه بین انسان، فضا و فعالیت‌های انسان در فضا (آمایش سرزمین) و همچنین توجه به رویکردهای منطقه گرایی، مناسب ترین گزینه و پیش نیاز در دستیابی به عدالت اجتماعی و توسعه پایدار محسوب می شود. بدین خاطر، ضمن توجه به نتایج حاصله از برنامه های عمرانی قبل و بعد از انقلاب، با ریشه یابی علل ناکامیها در نیل به توسعه متوازن و عادلانه در سطح سرزمین با وام گیری از رویکرد ساختاری، به جستجوی راهکارهای لازم در این خصوص می پردازد. بدون تردید، بهره گیری از رویکرد سیستمی و کل نگر در حوزه مطالعات در گزینه مورد نظر (آمایش سرزمین) و اجرای عادلانه اهداف آن، پایداری شهری و منطقه ای را بدنبال خواهد داشت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        362 - مروری بر روند تحولات ژئوتوریسم و مدل های مورد استفاده آن در ایران
        عزت الله قنواتی امیر کرم سعیده فخاری
        ژئوتوریسم ،پدیده ای معاصروامروزی که از اواخردهه 80 میلادی درسراسر دنیا شناخته شده است .درسال های اخیرژئوتوریسم به صورت مفهومی بسیارجذاب درآمده که طیف وسیعی ازمردم با علاقه های گوناگون ونیز دولت ها، گروههای زیست محیطی وگروه های حفاظت ونگهداری رابه خود جلب می کند.از آن جا چکیده کامل
        ژئوتوریسم ،پدیده ای معاصروامروزی که از اواخردهه 80 میلادی درسراسر دنیا شناخته شده است .درسال های اخیرژئوتوریسم به صورت مفهومی بسیارجذاب درآمده که طیف وسیعی ازمردم با علاقه های گوناگون ونیز دولت ها، گروههای زیست محیطی وگروه های حفاظت ونگهداری رابه خود جلب می کند.از آن جا که ژئوتوریسم رشته ای پیچیدهوچند بعدی است، معمولا درمورد مدل های آن توافقی همگانی وپذیرفته شده وجود ندارد. نکته قابل تأمل درطراحییک مدل، چارچوب های نظری فهم و ادراک ماست که در قلمرو آن پدیده مورد نظر ارزیابی می شود. هدف این مقالهآن است که به شیوه توصیفی و مطالعه مروری نقش وجایگاه ویژه ژئوتوریسم و روند تحولات آن درایران ومدل هایمورداستفاده آنرا بیان کند. داده های مورد نیاز تحقیق با استفاده از بررسی اسنادی (آرشیو کتابخانه ای، منابع داخلی وخارجی) جمع آوری شده است. دراین بررسی ضمن ارائه تعاریف وتوضیح مفاهیم ژئوتوریسم ومدل سازی ،عملکردواهداف و ویژگی های اساسی مدل های پرالونگ، لئوپولد، اکولوژی، فازی ، برنامه ریزی راهبردی فریمن، تاپ سیس،ای .اچ .پی، رینارد، پری یرا و سوات توضیح داده می شوند. پس از تحلیل مقایسه ای و توصیفی ،این نتیجه حاصل شدکه از بین این ده مدل ، مدل پرالونگ و اکولوژیک درمطالعات ژئومورفیک توریستی ایران متداولتربوده است ومدلفازی کمترین کاربرد درژئوتوریسم ایران را تاکنون نشان داده است .همچنین در بررسی روند تحولات ژئوتوریسم در ایران این نکته روشن شد که بین سالهای 1389 تا 1391 بیشترین کارهای پژوهشی در زمینه استفاده از مدل ها در بحثژئوتوریسم انجام شده که نشان دهنده روند روبه رشد مطالعات ژئوتوریسم در کشور است و الزام آشنایی با این مدلهابرای دست یابی به درک بهتری از ژئوتوریسم رابیان می دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        363 - وردش پذیری فعالیت خورشیدی و اثر آن بر اقلیم زمین (مطالعه موردی: اقلیم خاورمیانه و ایران)
        آذر زرین عباس مفیدی
        به منظور درک ساز و کار حاکم بر فعالیت خورشیدی و نحوه ارتباط آن با اقلیم زمین، خصوصیات فیزیکی وفعالیت های خورشید، ساختار و ویژگی های لکه های خورشیدی، سیکل فعالیت لکه های خورشیدی و ارتباط بینوردش پذیری فعالیت خورشیدی به ویژه تأثیر سیکل لکه های خورشیدی بر اقلیم زمین مورد ت چکیده کامل
        به منظور درک ساز و کار حاکم بر فعالیت خورشیدی و نحوه ارتباط آن با اقلیم زمین، خصوصیات فیزیکی وفعالیت های خورشید، ساختار و ویژگی های لکه های خورشیدی، سیکل فعالیت لکه های خورشیدی و ارتباط بینوردش پذیری فعالیت خورشیدی به ویژه تأثیر سیکل لکه های خورشیدی بر اقلیم زمین مورد توجه قرار گرفت. جهتدرک و فهم ارتباط بین وردش فعالیت خورشیدی و اقلیم زمین، منطقه ایران-خاورمیانه، شمال آفریقا و مدیترانهبه عنوان یک منطقه جنب حاره ای نمونه انتخاب گردید. بررسی در دو مرحله انجام شد . در مرحله اول تعدادی ازایستگاه های ایران و مناطق جنب حاره ای هم جوار بررسی شد و داده های بارش و دمای تعداد 16 ایستگاه هواشناسی در منطقه خاورمیانه و ایران به ترتیب با طول دوره آماری مشترک 61 سا له ( 19930-1990 ) و 50 ساله ( 19951-2000 ) انتخاب گردید. در این مرحله داده های میانگین دمای فصل تابستان (ژوئیه، اوت و سپتامبر ) و مجموع بارش و میانگین دمای فصل زمستان(ژانویه، فوریه و مارس) استفاده گردید. در مرحله دوم به منظور بررسیرابطه بین مؤلفه های اصلی گردش جو در مناطق جنب حاره ای و سیکل فعالیت خورشیدی، منطقه ایران -خاورمیانه،شمال آفریقا و مدیترانه به چهار قطاع تقسیم گردید و با بررسی نقشه های تراز 500 و 50 هکتوپاسکال برای هریک از قطاع ها متوسط ارتفاع ژئوپتانسیل برای یک دوره 53 ساله ( 1948-2000 ) به ترتیب برای فصول زمستان و تابستان محاسبه شد . همچنین موقعیت و سرعت متوسط هسته جت جنب حاره در تراز 200 هکتوپاسکال در منطقهشمال آفریقا، خاورمیانه و مدیترانه برای دوره و فصول یاد شده استخراج و ارتباط آن با سیکل فعالیت خورشیدیبررسی شد . جهت تعیین ارتباط بین وردش پذیری فعالیت خورشیدی و متغیرهای اقلیمی و مؤلفه های منطقه ایگردش جو، تعداد لکه های خورشیدی، شار پرتو رادیویی خورشیدی و یک شاخص فعالیت ژئومغناطیسی موسوم به شاخص AA مورد استفاده قرار گرفت. یافته های تحقیق ارتباط معنادار قابل توجهی را بین تعداد لکه های خورشیدی و شار پرتو رادیویی خورشیدی بامجموع بارش زمستانه و میانگین دمای فصول حدی ایستگاه های منتخب ایران و مناطق هم جوار نشان نمی دهد. باوجود این همبستگی های ضعیف به دست آمده نشانگر آن است که در سال هایی که فعالیت خورشیدی به حداکثرخود می رسد، دمای میانگین فصل زمستان در منطقه خاورمیانه و ایران به طور نسبی کاهش می یابد . در مطالعهتغییرات متوسط ارتفاع ژئوپتانسیلِ ترازهای 500 و 50 هکتوپاسکال در ارتباط با شاخص های مربوط به سیکلفعالیت خورشیدی برای فصول حدی این نتیجه حاصل شد که به طورکلی تغییر فعالیت خورشید با ارتفاع ژئوپتانسیلدر مناطق ایران - خاورمیانه، شمال آفریقا و مدیترانه (قطاع های تعریف شده) همبستگی مثبت دارد . بالاترین میزانهمبستگی در تراز 50 هکتوپاسکال(پوش سپهر تحتانی) مشاهده گردیده است . به طوری که در بررسی تغییراتارتفاع متوسط تراز 50 هکتوپاسکال در تابستان تمامی شاخص های فعالیت خورشیدی با قطاع های چهارگانههمبستگی مثبت معناداری را نشان داده اند. در بررسی سرعت و موقعیت هسته جت جنب حاره و ارتباط آن با تعدادلکه ها و سایر شاخص های فعالیت خورشیدی برای دو فصل زمستان و تابستان همبستگی منفی ضعیفی مشاهدهگردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        364 - بررسی رسوبات لسی در شمال ایران
        مارتین کهل محمدرضا ثروتی حسن احمدی مانفرد فرشن آرمین سکورنک
        لس در زمین های پست جنوب و مجاورت دریای خزر در موقعیت های ژئومورفولوژیکی متفاوت و تفاوت های اقلیمیچشم گیر یافت می شود . نهشته های لسی، اغلب با انواع متفاوت خاک های فسیل همراه می باشند. تاکنون اطلاعاتاندکی درباره سرشت، منشا و سن توالی های لس - خاک های فسیل شمال ایران - من چکیده کامل
        لس در زمین های پست جنوب و مجاورت دریای خزر در موقعیت های ژئومورفولوژیکی متفاوت و تفاوت های اقلیمیچشم گیر یافت می شود . نهشته های لسی، اغلب با انواع متفاوت خاک های فسیل همراه می باشند. تاکنون اطلاعاتاندکی درباره سرشت، منشا و سن توالی های لس - خاک های فسیل شمال ایران - منتشر شده است . این مقاله پنجرخنمون از توالی های لس - خاک های فسیل واقع در دره سفید رود (مقطع رستم آباد و در حوالی سراوان )، کوهپایه هایشمالی البرز (واقع در نکا و در نوده ) و تپه های لسی استان گلستان (مقطع آق بند ) را مورد بررسی قرار داده است .لس های سفیدرود با تنوع زیاد در دانه بندی در مقیاس محلی مشخص می باشند. واریزه های دامنه ای زاویه دار وخاک های فسیلی در نهشته های لسی - رسی مقطع رستم آباد که توسط فرایندهای دامنه ای جا به جا شده اند، تحت تاثیرتغییر اقلیم و یا تاثیرات تکتونیکی قرار گرفته است . لس ها در سراوان، با دو افق خاک های فسیلی همراه می باشند. کهاحتمالا با مراحل ایزوتوپی اکسیژن 3 هم ارز می باشند در مقطع نکا دو خاک فسیلی قهوه ای (افق های Btk یا AhBtk) با لس های غنی از لس همراه شده اند. اولین تخمین سن یابی لومینی سنس نشان می دهد که خاک فسیلی بالایی در طی مدت OIS 5a-5d تشکیل شده است هشت خاک فسیلی روشن یا قهوه ای تیره (افق های BtK و BwK ) که به صورت میان لایه هایی که با لس های مقطع نوده همراه می باشند، شدت متفاوت هوازدگی را نشان می دهند که به شرایط پلیستوسن میانی یا بالایی بیشترین شباهت را دارد . در تپه های لسی نزدیک آق بند، لس همگنی با ضخامت 40 متر لایه ای از خاک فسیل قهوه ای رنگ را می پوشاند که احتمالا هم ارز با آخرین خاک دوره بین یخچالی است . توالی لس و خاک های فسیلی در مقاطع موردمطالعه نکا، نوده و آق بند آرشیو عالی از تغییرات اقلیمی و محیطی مربوط به خشکی در شمال ایران می باشند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        365 - تجزیه و تحلیل مکانی حداکثر بارندگی محتمل (PMP) در ایران
        سید جمالدین دریاباری حسین محمدی غلامحسین رضائی
        حداکثر بارندگی محتمل(PMP)یک ساختار مفهومی است که اندازه شدید ترین بارندگی برای طراحی سد ،مخازن وپروژه های شهری را برای ما تعیین می کند. هدف اصلی این مطالعه، بررسی و تعیین بیشترین بارندگی محتمل و تحلیلفضایی آن در ایران است. بدین منظور از میان 180 ایستگاه سینوپتیک موجود د چکیده کامل
        حداکثر بارندگی محتمل(PMP)یک ساختار مفهومی است که اندازه شدید ترین بارندگی برای طراحی سد ،مخازن وپروژه های شهری را برای ما تعیین می کند. هدف اصلی این مطالعه، بررسی و تعیین بیشترین بارندگی محتمل و تحلیلفضایی آن در ایران است. بدین منظور از میان 180 ایستگاه سینوپتیک موجود در ایران 94 ایستگاه که دارای آمار بلندمدت بارندگی 20-55 سالمی باشند،انتخاب گردید. سپس با استفاده از نرم افزار های آماری همچونEXCEL وSPSSمقدار و میزان آن محاسبه گردید. از میان روش های آماری موجود برای محاسبه حداکثر بارندگی محتمل ازروش هرشفیلد استفاده گردید و در نهایت با استفاده از نرم افزارARCGISو روشKRIGINGتحلیل فضایی انجام گردید. نقشه های بدست آمده از حداکثر بارندگی محتمل در ایران نشانگر این مسئله است که کشور ایران از نظرتوزیع مکانی بارش سالانه دارای نایکنواختی می باشد. طبق نقشه های موجود بیشترین مقدار بارندگی محتمل مربوط بهسواحل شمالی و جنوبی ایران است. بدین ترتیب مقدارPMPاز سواحل جنوب ایران به سمت نواحی مرکزی، کاهشو از نواحی مرکزی به سمت سواحل شمالی ایران افزایش می یابد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        366 - ساختار حکمروایی در ایران بر اساس نظریه حکمروایی چندسطحی
        حمیدرضا صارمی نیما فرهادی منش سید مهدی خاتمی
        10.30495/ums.2022.19613
        مقدمه و هدف پژوهش: حکمروایی رویکردی نوین است که از سال 1970 جایگزین مدیریت سنتی شده و پژوهش های متعددی را در نقاط مختلف جهان را به خود جذب نموده است. تاکنون گونه های مختلفی از این رویکرد در ادبیات حکمروایی در جهان ارائه شده است که یکی از این گونه ها، حکمروایی چندسطحی اس چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: حکمروایی رویکردی نوین است که از سال 1970 جایگزین مدیریت سنتی شده و پژوهش های متعددی را در نقاط مختلف جهان را به خود جذب نموده است. تاکنون گونه های مختلفی از این رویکرد در ادبیات حکمروایی در جهان ارائه شده است که یکی از این گونه ها، حکمروایی چندسطحی است. در ایران نیز در سال 1396 از این نظریه به منظور ارائه الگویی برای حکمروایی منطقه کلان شهری مشهد استفاده شده است. هدف مقاله حاضر استفاده از این نظریه ـ حکمروایی چند سطحی ـ به منظور سنجش ساختار مدیریت شهری و منطقه‌ای در است. روش پژوهش: روش پژوهش برای دستیابی به هدف پژوهش حاضر، روش کیفی است. در راستای دستیابی به اهداف مقاله ابتدا شاخص های نظریه حکمروایی شهری بر اساس روش بازنگری پژوهش استخراج شده، سپس به شناخت ساختار مدیریت شهری و منطقه ای ایران بر اساس روش مرور سیستماتیک پرداخته شده و در پایان بر اساس شاخص های استخراج شده حکمروایی چندسطحی، وضعیت حکمروایی ایران مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های پژوهش: از میان شش شاخص های مورد بررسی، مدیریت شهری و منطقه ای ایران در سه شاخص (فضای شبکه ای، فضای چندمرکزی قدرت، و محو بودن مرزها) وضعیت نامطلوب، در دو شاخص (فضای مشارکتی و کثرت گرایی) وضعیت تا حدی مطلوب، و در یک شاخص (فضای چند بازیگری) وضعیت مطلوبی دارد. نتایج پژوهش: نتایج حاصل از بررسی شاخص های شش گانه پژوهش، بیانگر وضعیت نامطلوب حکمروایی در ایران از دیدگاه حکمروایی چندسطحی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        367 - نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست‌محیطی در استان گیلان
        مریم باقری کچلامی امیرحسین پورجوهری
        هدف این تحقیق توصیفی- پیمایشی، بررسی نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست محیطی است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان شهرداری های 16 شهرستان استان گیلان (256=N) است که حجم نمونه با استفاده از جدول حداقل حجم نمونه بارتلت و همکاران تعیین شد (120=n). ابزار جمع آوری داد چکیده کامل
        هدف این تحقیق توصیفی- پیمایشی، بررسی نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست محیطی است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان شهرداری های 16 شهرستان استان گیلان (256=N) است که حجم نمونه با استفاده از جدول حداقل حجم نمونه بارتلت و همکاران تعیین شد (120=n). ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظر اساتید و کارشناسان تأیید گردید. پایایی آن با آلفای کرونباخ 869/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزار های SPSS19و LISREL8.80 انجام شد. نتایج برازش مدل نشان داد که میانگین توان دوم خطای تقریب (RMSEA) برابر با 00/0، سطح معنی داری P-Value برابر 695/0 و همچنین نسبت X2/df برابر با 958/0 است می باشند. براساس میزان ضرایب استاندارد به دست آمده برای عوامل مورد مطالعه، نقش آموزشی (14/1)، نقش نظارتی (87/1) و زیرساختی (75/0)، هر 3 عامل دارای همبستگی مناسب با نقش مدیریت شهری می باشند، همچنین نشان داده است که عامل نظارتی قوی ترین نقش را در رابطه با نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست محیطی داشته و نقش های آموزشی و زیرساختی در رتبه‌های بعدی قرار می گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        368 - بررسی جامعه شناختی رابطه هویت و شهر
        دکتر مهرداد نوابخش دکتر هوشنگ ظهیری
        مقدمه و هدف پژوهش: رشد شتابان و ناموزون شهرها، مسائل و مشکلاتی چون ناهمگونیریخت شناسی و بی قواره گی شهری را دامن زده است. این امر موجب شده است تا بحث هویتشهری و داشتن شهرهای با هویت مورد توجه جامعه شناسان، طراحان و برنام هریزان شهریقرار گیرد. این مقاله با هدف تبیین هویت چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: رشد شتابان و ناموزون شهرها، مسائل و مشکلاتی چون ناهمگونیریخت شناسی و بی قواره گی شهری را دامن زده است. این امر موجب شده است تا بحث هویتشهری و داشتن شهرهای با هویت مورد توجه جامعه شناسان، طراحان و برنام هریزان شهریقرار گیرد. این مقاله با هدف تبیین هویت شهری، نسبت هویت و شهر و بحران هویت شهری ازمنظر جامعه شناسی نگاشته شده است.روش پژوهش: روش پژوهش این مقاله از نوع مطالعات کیفی می باشد که مبتنی بر اسنادکتابخانه ایی می باشد.یافته ها: در خصوص نسبت هویت و شهر دو رویکرد وجود دارد. رویکرد اول که رویکردیمسلط نیز می باشد نقش عوامل محیطی، اقلیمی، تکنولوژیکی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی وفرهنگی را بر تعیین هویت شهر مهم می داند؛ رویکرد دوم بر تأثیر هویت ساکنان و سازندگانبر هویت شهر تأکید دارد. رویکرد این مقاله بر این امر تأکید دارد که اشکال شهری در هر یکاز دورانهای شکوهمند فرهنگی، تجسم خلاقیت سازندگانشان می باشد. بنابراین شهر و فضایشهری شاخصی از هویت سازندگان و ساکنان آن می باشد. لذا با شناخت هویت سازندگان وساکنان می توان هویت شهری را شناخت. با توجه به نظرات هایدگر، شولتز و داریوش شایگانبحران هویت شهری ناشی از بحران فکر و اندیشه ای است که سازندگان و ساکنان آن دارند.نتیجه گیری: شهر با هویت باز نمود انسان با هویت می باشد. چنانچه جامعه ای دارای هدفمشخص باشد و ساکنان آن به عنوان سازنده سردرگم، پریشان، تقلیدی نباشند در آن صورتمی توان گفت که شهر دارای روح و هویت یکپارچه می باشد. مهم نیست که این روح نشانگرانوار الهی یا نیروهای زمینی باشد. شهر با هویت دارای یک مرکز و مدار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        369 - بکارگیری مبانی و اصول فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در طراحی فضاهای شهری ایرانی معاصر (مطالعه موردی: میدان تجریش تهران)
        سینا منصوری
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه فضاهای شهری تبدیل به عناصری مهم در تعیین هنجارهای اخلاقی مردمی شده‌اند. یکی از مهمترین مسائل پیش روی طراحی فضاهای شهری بکارنبردن مبانی و اصول فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی می‌باشد،که این عامل باعث بروز از خودبیگانگی،بی هویتی و فراموشی خداوند در جامع چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه فضاهای شهری تبدیل به عناصری مهم در تعیین هنجارهای اخلاقی مردمی شده‌اند. یکی از مهمترین مسائل پیش روی طراحی فضاهای شهری بکارنبردن مبانی و اصول فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی می‌باشد،که این عامل باعث بروز از خودبیگانگی،بی هویتی و فراموشی خداوند در جامعه شده است. هدف این پژوهش شناسایی و بررسی مبانی و اصول فرهنگی مورد نیاز جهت طراحی و ساماندهی میدان تجریش تهران است. روش پژوهش: روش پژوهش اکتشافی-تحلیلی می‌باشد که می‌توان با بررسی آراء و نظریات صاحب نظران و برداشت‌های میدانی و تحلیل آنان به مبانی و اصول مورد نیاز دست پیدا کرد. یافته‌ها: بر اساس برداشت‌های میدانی و مطالعه نظریات به این نتیجه رسیده شد که فضای میدان تجریش تهران فاقد هویت و مبانی و اصول فرهنگ ایرانی می باشد و در طول زمان در اثر دو مقوله‌ی جهانی شدن و تکنولوژی و روی آوردن به مصالح مدرن و دوری جستن از الگوها و سبک معماری ایرانی اسلامی و کمرنگ شدن الگوهای هویتی دینی، این میدان هویت واقعی خویش را از دست داده است. نتیجه گیری: در نتیجه بر اساس تحلیل‌های انجام شده چهار موضوع آداب، هنجارهای اخلاقی، دین و آیین و رسوم به عنوان اصلی‌ترین موضوعات که زیر مجموعه‌های آنان مرتبط با فرهنگ ایرانی است مورد بررسی قرار گرفتند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        370 - تحلیل الگوی مدیریت شهری ایران (ساختار، عملکرد و راهبرد)
        فرضعلی سالاری سردری اکبر کیانی
        مقدمه و هدف پژوهش: مدیریت شهری یک فرایند است که در مجموع به یک نظام تصمیم گیری منجر خواهد شد، میزان موفقیت و یا عدم موفقیت مدیریت شهری بستگی به قدرت، مشروعیت و ساختار حقوقی، اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد. نوع مدل مدیریت شهری در دوره های مختلف تاریخی و در مناطق مختلف، باز چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مدیریت شهری یک فرایند است که در مجموع به یک نظام تصمیم گیری منجر خواهد شد، میزان موفقیت و یا عدم موفقیت مدیریت شهری بستگی به قدرت، مشروعیت و ساختار حقوقی، اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد. نوع مدل مدیریت شهری در دوره های مختلف تاریخی و در مناطق مختلف، بازتابنده نگرش و میزان مشارکت عمومی (رویکرد جمع گرایانه) و قدرت اجرایی مدیریتی است. یکی از گفتمان های مهم در تعیین مدل مدیریتی برتر، تعیین چگونگی اداره شهر و قرارگیری قدرت در دست مدیران شهری است. از سوی دیگر، مدل اداره شهر رابطه نزدیکی با حل یا ایجاد مسائل شهری دارد. در این مقاله ضمن شناخت و بررسی چگونگی، سیر تحول رویکردهای اداره و مدیریت شهری و سیر تحولات سطوح مدیریت شهری ایران در ادوار مختلف و بیان وضعیت موجود، نقاط قوت و ضعف (مزایا و معایب) آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش: در این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی (مطالعات کتابخانه ای)، تحلیل داده های ثانویه (اسنادی) و تکنیک تحلیل محتوا به بررسی و مقایسه تطبیقی میان رویکرد مدیریت سنتی و جدید شهری از دوره حکومت ماد (780 قبل از میلاد) تا دوره جمهوری اسلامی (سال 1395 ه.ش) پرداخته شده است. یافته‌ها: یافته های پژوهش با توجه به تحلیل کارکردها و عملکردهای مدیریت شهری در ایران و این که نظام مدیریت شهری کشور در حکومت های مختلف تحت تأثیر برنامه ریزی و مدیریت متمرکز (سازماندهی تمرکزگرا) بوده و تجزیه و تحلیل عناصر تأثیر گذار مدیریت شهری کشور در دوران کنونی در سطوح کلان، منطقه ای و ناحیه ای/محلی و تغییرات سطوح مدیریت شهری در طول زمان بیانگر وجود موازی کاری در امر تصمیم گیری و برنامه ریزی است. نتیجه گیری: سیر تاریخی روندها و گرایش های حاکم بر ویژگی های شکلی و محتوایی مدیریت شهری در ادوار مختلف، نمایانگر نوعی تکامل شکلی، مفهومی، محتوایی و عملکردی مدیریت ها می باشد؛ به گونه ای که از برداشت ها و باورهای تک ساختی و تک ساحتی رو به سـوی برداشت ها و بـاورهـای چند ساختی و چند ساحتی (مدیریت مشارکتی و بهره گیری از خرد جمعی، پاسخ گویی و شفاف سازی) هدایت شـده اسـت. نظام اداره امور شهر در طی صد سال گذشته از وظایف اصلی مدیریت شهری به جهت نداشتن منابع درآمدی پایدار، ضعف نهادهای مدنی و محلی و نداشتن جایگاه تعریف شده تشکیلاتی در سلسله مراتب تشکیلاتی کشور، عدم مشارکت در برنامه ریزی به واسطه ماهیت برنامه ریزی متمرکز و از بالا به پایین باز مانده و بیشتر به امور بر زمین مانده شهر پرداخته اند. بنابراین، توسعه وظایف و اختیارات شهرداری ها همراه با تمرکززدایی و توسعه مدیریت یکپارچه شهری ضروری می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        371 - تحلیلی بر سیاستهای کاهش مسکن غیر رسمی در ایران
        احمد شاهیوندی کامیار عبدخدا
        از آنجا که مسکن در سبد هزینه های خانوارهای شهرنشین ایرانی دارای بالاترین وزن می باشد،تعدادی از افراد به دلیل ناتوانی مالی در خرید مسکن روی به بازار غیر رسمی آورده اند.سیاست های مسکن می تواند به عنوان ابزاری مؤثری در کاهش مسکن غیر رسمی وبهبود کیفیت زیستی سکونتگاها عمل کن چکیده کامل
        از آنجا که مسکن در سبد هزینه های خانوارهای شهرنشین ایرانی دارای بالاترین وزن می باشد،تعدادی از افراد به دلیل ناتوانی مالی در خرید مسکن روی به بازار غیر رسمی آورده اند.سیاست های مسکن می تواند به عنوان ابزاری مؤثری در کاهش مسکن غیر رسمی وبهبود کیفیت زیستی سکونتگاها عمل کند.سوال اصلی پژوهش این است که سیاستهای قبلی مسکن به چه میزان سبب کاهش مسکن غیررسمی شده است و چه عواملی می تواند سبب افزایش کارایی این سیاست ها گردد.روش پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد.در این پژوهش ابتدا با مرور پژوهش های انجام شده وهمچنین بررسی برنامه های پنج ساله توسعه اقتصادی و اجتماعی، سیاست های مرتبط با مسکن غیر رسمی استخراج ومتغیرهای مربوط به هرسیاست تعیین گردید.با توزیع پرسشنامه در میان 100 نفر از متخصصان در دسترس حوزه مسکن داده های مورد نظر گردآوری شد .برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدلسازی ساختاری وتحلیل عاملی تأییدی در محیط نرم افزارAMOSGraphic استفاده شده و با استفاده از میزان بار عاملی و وزن رگرسیونی، اصلی ترین پیامدهای هر سیاست و متغیرهای مؤثر برآن استخراج گردید.نتایج پژوهش نشان داد اگرچه سیاست های اصلی در زمینه مسکن غیر رسمی دارای نقاط قوت زیادی مانندکاهش هزینه های ساخت مسکن،کاهش مصرف زمین به دلیل ساخت آپارتمانها وافزایش کیفیت زیستی سکونتگاها می باشد اما این سیاست ها دارای نقاط ضعفی همچون کلی بودن برنامه ها،درنظر نگرفتن مشارکت مردم در توسعه مسکن و... می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        372 - واکاوی نقش نظام‌مهندسی شهرسازی در کنترل توسعه کالبدی شهرها (نمونه موردی: سازمان نظام‌مهندسی ساختمان، استان تهران)
        عباس فضلی الهام امینی
        مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف واکاوی نقش نظام‌مهندسی شهرسازی در کنترل توسعه کالبدی شهر تهران انجام شده است. زمانی توسعه کالبدی به‌صورت منظم و سازمان‌یافته کنترل می​شود که چارچوبی برای ایجاد کنترل توسعه شهری مشخص‌شده باشد و مهندسان شهرساز عضو سازمان نظام‌مهندسی به‌ چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف واکاوی نقش نظام‌مهندسی شهرسازی در کنترل توسعه کالبدی شهر تهران انجام شده است. زمانی توسعه کالبدی به‌صورت منظم و سازمان‌یافته کنترل می​شود که چارچوبی برای ایجاد کنترل توسعه شهری مشخص‌شده باشد و مهندسان شهرساز عضو سازمان نظام‌مهندسی به‌عنوان افرادی آگاه با کمک قدرتی که از طرف سازمان نظام‌مهندسی به آن‌ها اعطا شده است، معیارها را در شهر اعمال کنند. روش پژوهش: روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی و از نوع همبستگی است. جهت گردآوری داده‌ها از روش اسنادی و میدانی، به‌منظور تدوین و تایید شاخص های تحقیق از روش دلفی در 3 مرحله نظرسنجی از ده نفر از بزرگان شهرسازی استفاده شده است. برای تحلیل داده‌ها از آزمون T تک نمونه‌ای، رگرسیون چند متغیره، جهت بررسی نرمال بودن داده​ها از آزمون کولوموگروف-اسمرینوف استفاده‌ شد. جامعه آماری تحقیق شامل مهندسان شهرساز دارای پروانه اشتغال به کار، عضو سازمان نظام‌مهندسی استان تهران، به تعداد 35 نمونه می‌باشد. سنجش شاخص های تحقیق با طیف لیکرت و با میانگین مفروض 3 و تعداد 8 مؤلفه و 26 شاخص صورت گرفت. این مؤلفه‌ها شامل؛ طرح جامع شهری، ملاحظات پدافند غیرعامل، طرح توجیهی افزایش محدوده شهرها، طرح توجیهی در خارج از محدوده و حریم شهرها، تهیه طرح جزئیات شهرسازی، انطباق شهری ساختمان، طرح تفکیک اراضی و انطباق کاربری اراضی شهری هستند. یافته‌ها: بر اساس نظرات خبرگان میانگین کل شاخص​ها برابر با 4.01 می‌باشد که از میانگین مفروض(3) بالاتر است. با استفاده از ضریب بتا بیشترین پیوند رگرسیون بین کنترل توسعه کالبدی شهر تهران و معیار طرح تفکیک اراضی (r=0.787) است. میزان واریانس تبیین شده کنترل توسعه کالبدی شهری توسط مؤلفه‌های متغیر پیش‌بینی (0.43) است که معنی‌دار است. نتیجه گیری: نتایج نشان می​دهد 43 درصد از کنترل توسعه کالبدی شهری، تحت تأثیر متغیرهای مذبور (طرح جامع شهری، ملاحظات پدافند غیرعامل، طرح توجیهی افزایش محدوده شهرها، طرح توجیهی در خارج از محدوده و حریم شهرها، تهیه طرح جزئیات شهرسازی، انطباق شهری ساختمان، طرح تفکیک اراضی و انطباق کاربری اراضی شهری) است که نشان می​دهد تناسب و مطلوبیت بالایی داشته و از قدرت تبیین و پیش‌بینی لازم در موضوع پژوهش برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        373 - خاستگاه تفکر آرمانی و آرمانشهرها در دو مهد عظیم تمدن شرق و غرب (ایران- یونان)
        حسن محمدیان مصمم سعید ضرغامی
        مقدمه و هدف پژوهش: آرمانشهرها به عنوان یکی از اصلی‌ترین اندیشه‌های آرمانی بشر، همواره در طول تاریخ، با تجسم نمودن جهانی که آرزومند آنیم، نقشی عظیم در تکامل و پیشرفت جوامع بشری داشته‌اند. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی ژرف خاستگاه‌های تفکر آرمانی و آرمانشهرها در دو مهد چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: آرمانشهرها به عنوان یکی از اصلی‌ترین اندیشه‌های آرمانی بشر، همواره در طول تاریخ، با تجسم نمودن جهانی که آرزومند آنیم، نقشی عظیم در تکامل و پیشرفت جوامع بشری داشته‌اند. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی ژرف خاستگاه‌های تفکر آرمانی و آرمانشهرها در دو مهد بزرگ تمدن شرق و غرب (ایران و یونان) پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، یک پژوهش اسنادی با رویکرد تفسیری می باشد و روش جمع‌آوری اطلاعات نیز بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌ها: یافته حاکی از آن است که اگرچه در ادبیات جهانی، خاستگاه اندیشه آرمانی و آرمانشهر را به یونانی‌ها نسبت می‌دهند و اسطوره‌های آن را زمینه‌ساز شکوفایی مکتب آرمان‌گراییمی‌دانند، اما مهد تفکر آرمانی جهان سومر است. بررسی خاستگاه اندیشه‌های آرمانی و آرمانشهرها نیز در تمدن ایران و یونان نشان می‌دهد که اسطوره‌های کهن و بنیان‌های یهودی- مسیحی در اروپا ‌و بنیان‌های اسطوره‌ای و زرتشتی-اسلامی تفکرات آرمانی در ایران، همگی گنجینه‌ای از ادراکات و انتظارات را شکل داده و به‌تدریج عمیق‌ترین لایه‌های اندیشۀ آرمانی را درخودآگاه- ناخودآگاه مردم پروردند و در مراحل بعدی این ناهشیاری‌ها دوره به دوره و نسل به نسل، به شکل‌های متفاوت (از قبیل آرمانشهرهای مختلف) پدیدار گشته است. نتیجه گیری: برخلاف باور رایج، خاستگاه اندیشه آرمانی سومر بوده و اسطوره‌های آن زمینه‌ساز شکوفایی مکتب آرمان‌گرایی در سده های بعدی است. پیش از هرگونه تحلیل تفکر آرمانی وآرمانشهرها، شناخت و مطالعه اسطوره‌های کهن و بنیان‌های یهودی- مسیحی در اروپا ‌و بنیان‌های اسطوره‌ای و زرتشتی-اسلامی در ایران، ضرورت تام دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        374 - مقایسه روش انتخاب شهردار در ایران و هفت کشور اروپایی
        ناصر برک پور مهیا مطهری
        مقدمه و هدف پژوهش: عملکرد شهردار تحت شرایط مختلف، بسیار متفاوت است. یکی از این عوامل که می تواند نقش به سزایی در عملکرد شهردار داشته باشد، نحوه انتخاب او است. به طور کلی، دو روش عمده در کشورهای مختلف جهان برای انتخاب شهردار به کار می رود. مدل کنونی مدیریت شهری در ایران چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: عملکرد شهردار تحت شرایط مختلف، بسیار متفاوت است. یکی از این عوامل که می تواند نقش به سزایی در عملکرد شهردار داشته باشد، نحوه انتخاب او است. به طور کلی، دو روش عمده در کشورهای مختلف جهان برای انتخاب شهردار به کار می رود. مدل کنونی مدیریت شهری در ایران انتخاب غیرمستقیم شهردار توسط شورا است. این مدل اداره ی شهرها در ایران را با مشکلاتی مواجه ساخته است. در این تحقیق سعی شده با شناخت جامع کشورها اعم از نظام حکومتی، نظام حزبی در سطح کلان و جایگاه قانونی شهرداران در سطح خرد به مقایسه عملکرد شهرداران در این کشورها پرداخته شود. روش پژوهش: این تحقیق جزء تحقیقات کاربردی قرار می گیرد و ماهیت آن توصیفی است که به بررسی تطبیقی کشورها می پردازد. روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی (مصاحبه) بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه از روش تفسیری استفاده شده است. یافته‌ها: قدرت شبکه سازی شهردار یکی از عوامل بهبود کارایی مدیریت شهری است. با توجه به اینکه طبق مطالعات انجام گرفته انتخاب مستقیم شهردار موجب می شود که شهرداران تعامل بهتری با سطوح حکومتی داشته باشند، بنابراین انتخاب مستقیم شهردار می تواند نقش مؤثری در بهبود شبکه سازی و کارایی شهرداران شود.در ایران سازوکارهای نظارت و تعادل بخشی بین شورا و شهردار به طور شفاف مشخص نشده است، بنابراین با توجه به اینکه انتخاب مستقیم شهردار بر قدرت شهردار می افزاید، افزایش و شفافیف قوانین جهت نظارت بر شهردار توسط شورا امری مهم و حساس می باشد. با توجه به سیستم بخشی و موازی کاری ها در نظام مدیریت شهری ایران، انتخاب مستقیم شهردار می تواند بر قدرت و مشروعیت شهرداران بیافزاید و به عنوان یک هماهنگ کننده و نظارت کننده بر امور کل شهر عمل کند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق می توان بیان کرد،روش انتخاب مستقیم شهردار می تواند موجب بهبود عملکرد مدیریت شهری در ایران شود اگرچه همراه با آن تغییرات دیگری در خصوص حدود وظایف و اختیارات حکومت محلی، نحوه عزل و انتصاب شهردار و کابینه وی، شفافیت قوانین در خصوص نظارت و کنترل شورا بر شهردار، حذف درآمد های ناپایدار از بودجه شهرداری و حذف ساختار مجزای اداره امور شهر موجب فزونی ارتقاء عملکرد سیستم مدیریت شهری و شهردار خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        375 - ارائه مدل استراتژیک برای پیاده سازی طرح ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی منطقه 12 شهرداری تهران (مطالعه موردی محله امامزاده یحیی)
        ابوالفضل دانایی سید رضا محسنی
        مقدمه و هدف پژوهش: افت تاریخی منطقه 12 که بخشهای عمده آن در بین محله های عودلاجان، امامزاده یحیی(ع)، هرندی و پامنار قرار دارد، دارای تنوعی از آسیب‌ها و معضلات فرهنگی و اجتماعی می‌باشد. در این منطقه زوال تاریخی یک محله از بافت شهری مرکزی تهران را شاهد هستیم. از این رو نی چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: افت تاریخی منطقه 12 که بخشهای عمده آن در بین محله های عودلاجان، امامزاده یحیی(ع)، هرندی و پامنار قرار دارد، دارای تنوعی از آسیب‌ها و معضلات فرهنگی و اجتماعی می‌باشد. در این منطقه زوال تاریخی یک محله از بافت شهری مرکزی تهران را شاهد هستیم. از این رو نیازمند طرحی جامع برای تحول فراگیر و پایدار در عرصه‌های گوناگون کالبدی، فعالیتی و رفتاری در جهت ارتقای کیفیت زندگی این محله‌ها هستیم. از این‌رو، تحول کیفی حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی به ضرورتی اجتناب-ناپذیر تبدیل شده است. تحقیق حاضر نیز در همین راستا و با هدف ارائه الگوی استراتژیک برای پیاده‌سازی طرح توسعه ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی در محله امامزاده یحیی در منطقه 12 شهرداری تهران انجام شده است. روش پژوهش: در این مقاله سعی شده است در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای به بررسی مفهوم کلی ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی پرداخته و سپس با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه و مطالعات میدانی، بطور اخص وضعیت فرهنگی اجتماعی محله امامزاده یحیی را مورد مداقه قرار دهیم. نتیجه گیری: با توجه به مطالعات انجام شده و بر اساس تحلیل SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها را شناسایی کرده و مدلی استراتژیک جهت پیاده سازی طرح ارتقای سطح فرهنگی اجتماعی محله امامزاده یحیی در منطقه 12 شهرداری تهران ارائه خواهد شد. لازم به ذکر است که راه‌کارهای پیاده سازی این مهم نیز در این الگوی استراتژیک گنجانده شده است. نتایج این تحلیل به ارائه 32 راهکار عملی در دو سطح اجتماعی و فرهنگی بمنظور ارتقاء سطح کیفی شهروندان منتهی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        376 - بررسی سرمایه اجتماعی سازمانی در مدیریت شهری (شهرهای میانی ایران -زنجان و همدان)
        اسماعیل دویران
        مقدمه و هدف پژوهش: دانش سازمانی هر آن چیزی است که افراد سازمان درباره فرایندها، محصولات بر اساس تعریف، خدمات، مشتریان، بازار، و رقبای سازمان می‌دانند. (سیوی، 2001: 166) از این رو در جهان تجاری امروز بیشترین ارزش سازمانی مبتنی بر داراییهای غیرملموس است .توانایی برای شناخ چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: دانش سازمانی هر آن چیزی است که افراد سازمان درباره فرایندها، محصولات بر اساس تعریف، خدمات، مشتریان، بازار، و رقبای سازمان می‌دانند. (سیوی، 2001: 166) از این رو در جهان تجاری امروز بیشترین ارزش سازمانی مبتنی بر داراییهای غیرملموس است .توانایی برای شناخت و برآورد منبع این ارزش برای سازمانها مهم و حیاتی است. (چانگ، 2004: 147) سرمایه اجتماعی به دو صورت میان فردی یا میان سازمانی است.سرمایه اجتماعی فردی در شبکه های ارتباطی میان افراد ایجاد می شود در حالیکه سرمایه اجتماعی سازمانی، ناشی از شبکه های ارتباطی میان سازمانها است. (اشتون، 2001: 35) کلمن سرمایه اجتماعی فردی را توانایی کنشگران در منفعت رسانی به یکدیگر، ناشی از عضویت دریک شبکه اجتماعی یا سایر ساختارهای اجتماعی می داند. (کلمن، 1998: 96) بنابراین سرمایه اجتماعی ارزشی است که افراد موجود در شبکه های اجتماعی به واسطه وجود هنجارهای فرهنگی مشترک، تعاملات اثربخش، اعتماد متقابل و روابط شخصی میان خود از آن برخوردارند. هدف این پژوهش تببین منطقی سرمایه اجتماعی سازمانی شهرهای میانی ایران در جهت پی بردن به مقدار و چگونگی سرمایه اجتماعی سازمانی در مدیریت شهرهای میانی ایران با نمونه موردی شهرهای زنجان و همدان می‌باشد. روش پژوهش: روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تبیینی به شیوه پیمایشی- کمی است که با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شده است. یافته‌ها: بررسی‌ها نشان می‌دهد سطح و میزان سرمایه اجتماعی سازمانی (درون سازمانی) در مدیریت شهری (بخش دولتی و عمومی) شهرهای میانی کشور نزدیک به حد متوسط بوده که تمایل به سمت پایین را نشان می‌دهد. همچنین سطح معناداری شاخص‌های سرمایه اجتماعی با یکدیگر در ضریب اطمینان 99 درصد بسیار مناسب بوده و شاخص‌ها با همدیگر عملکرد یافته اند. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعات نشان می‌دهد که میزان سرمایه اجتماعی در سازمان‌های شهری شهرهای میانی ایران متوسط بوده و گرایش به کاهش دارد که در صورت عدم تقویت آن سازمان‌های شهری در انجام وظایف دچار مشکل خواهند شد.دوم اینکه شاخص‌های سرمایه اجتماعی سازمانی با همدیگر رابطه معنا دار با جهت مستقیم و مثبت داشته و شاخص‌ها توام با هم عملکرد یافته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        377 - نقش سینمای ایران در پذیرش مهاجران افغان
        تکتم فرمانفرمایی پریسا جعفرزاده
        مقدمه و هدف پژوهش: با نگاهی کوتاه به پدیده مهاجرت حداقل در دو قرن گذشته، عواملی چون جنگ، فقر و بیکاری از مهم‌ترین عوامل مهاجرت‌های گروهی و فردی بوده است. مهاجرت اگر چه می‌تواند تاثیرات منفی اقتصادی، اجتماعی و روانی بسیار برای فرد مهاجر و کشور مهاجرپذیر داشته باشد، اما ا چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: با نگاهی کوتاه به پدیده مهاجرت حداقل در دو قرن گذشته، عواملی چون جنگ، فقر و بیکاری از مهم‌ترین عوامل مهاجرت‌های گروهی و فردی بوده است. مهاجرت اگر چه می‌تواند تاثیرات منفی اقتصادی، اجتماعی و روانی بسیار برای فرد مهاجر و کشور مهاجرپذیر داشته باشد، اما از سوی دیگر می‌تواند مسایل مثبت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز داشته باشد. این مقاله تلاش می‌کند آثار و پیامدهای مهاجرت افغان ها را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد. در همین راستا حضور بیش از سی سال مهاجرین افغانی در ایران مورد توجه بسیاری از فیلم‌سازان قرار گرفته و فیلم‌ها و سریال‌های مختلفی در رابطه با این موضوع ساخته شده، که با واکنش‌های مثبت و منفی در سطح داخلی و بین المللی روبرو شده‌است. در این پژوهش موضوع مورد مطالعه، بررسی نقش سینما در پذیرش و عدم پذیرش مهاجران افغانی در ایران با تأکید بر سینمای ایران در دهه هشتاد است. اهمیت نقش سینما به دلیل تأثیری که بر اذهان جامعه دارد، می تواند در ایجاد نگرش های مردم در زمینه پذیرش مهاجران افغانی واقع گرایانه عمل کند و با خلق تصاویر و مضامین روشن و مثبت یا حتی برعکس در این زمینه به عنوان ابزاری آگاهی بخش کارساز باشد. روش پژوهش:تحلیلی-توصیفی بصورت کمی و کیفی می باشد چرا که در بیان داده ها و تحلیل نظر سنجی از روش spss استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل خانواده، تحصیل، ازدواج، اشتغال، حکومت، اقامت و جنگ بعنوان شاخص اصلی می باشد. یافته‌ها: بر اساس مدل مفهومی تحقیق، کدگذاری متغیرهای تحقیق شامل شخصیت پردازی، پذیرش خود و دیگران، اعتماد اجتماعی، سبک زندگی، امنیت اجتماعی، توسعه اقتصادی و سیاست گذاری انجام شده است. همبنطور موثرین عامل در پذیرش و عدم پذیرش مهاجران افغان از طریق مشاهده و نظرسنجی جنگ می باشد که هفتاد درصد افراد به آن اشاره کرده اند. نتیجه‌گیری: سینمای دهه هشتاد ایران در پذیرش و عدم پذیرش مهاجران افغان در ایران نقش داشته است. همچنین در زمینه سیاستگذاری ، عدم برنامه ریزی دولت و مراجع قانونی در مواجهه با مهاجرین افغان کاملاً مشهود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        378 - تحلیل و رتبهبندی اهمیت وظایف شهرداریها در ایران با استفاده از مدل تاپسیس
        سعید ملکی سجاد منفرد
        مقدمه و هدف پژوهش: شهرداری نهادی است در محدوده شهر که برای پاسخگویی به نیازهای گوناگون شهروندان تشکیل شده است. این سازمان بر طبق قانون وظایف متعدد و متنوعی را بر عهده دارد. هدف این تحقیق بررسی اهمیت و رتبه‌بندی وظایف شهرداری‌ها در ایران و همچنین الویت‌بندی آن‌ها بر اساس چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: شهرداری نهادی است در محدوده شهر که برای پاسخگویی به نیازهای گوناگون شهروندان تشکیل شده است. این سازمان بر طبق قانون وظایف متعدد و متنوعی را بر عهده دارد. هدف این تحقیق بررسی اهمیت و رتبه‌بندی وظایف شهرداری‌ها در ایران و همچنین الویت‌بندی آن‌ها بر اساس دیدگاه کارشناسان است. روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع نظری - کاربردی و از لحاظ روش مطالعه، توصیفی- تحلیلی می‌باشد .در این تحقیق ابتدا با بررسی وظایف نهاد شهرداری در ایران و با توجه به نظرات کارشناسان، مؤلفه‌ها و معرفه‌های مناسب استخراج شده است. سپس چند کارشناس به این مؤلفه‌ها و معرفه‌ها امتیاز داده‌اند. در نهایت با استفاده از الگوی تاپسیس این مؤلفه‌ها و معرفه‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته‌ است. یافته‌ها: تحلیل‌ها نشان می‌دهد که مؤلفه خدمات شهری بر سایر مؤلفه‌ها ارجحیت دارد. بعد از مؤلفه خدمات شهری ، مؤلفه عمران شهری قرار دارد. مؤلفه‌های اجتماعی- فرهنگی و نظارت نیز در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. این امر اهمیت مؤلفه‌های خدمات شهری و عمران شهری را نسبت به سایر مؤلفه‌ها نشان می‌دهد. نتیجه‌گیری: با توجه به نظرات کارشناسان و خروجی مدل تاپسیس، در مجموع می توان گفت که با توجه به قوانین موجود در زمینه وظایف شهرداری‌ها و همچنین انتظارات شهروندان از این نهاد، باید عمده توان شهرداری‌ها بر حوزه‌های خدمات شهری و وظایف عمرانی و همچنین افزایش کیفیت خدمات دهی در این حوزه‌ها متمرکز گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        379 - بررسی سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی در توسعه کشاورزی شهری ( مطالعه موردی شهرستان کرج)
        محرمعلی ترابی سید جمال فرج اله حسینی مهدی میردامادی فرهاد لشگرآرا
        10.30495/jaeer.2023.56559.10852
        با توجه به رشد روز افزون جمعیت در شهرها، یکی از مواردی که عمدتا مغفول واقع شده است، مبحث توسعه کشاورزی شهری می باشد. این تحقیق درصدد بررسی تاثیر سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی بر توسعه کشاورزی شهری در شهرستان کرج می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و پس چکیده کامل
        با توجه به رشد روز افزون جمعیت در شهرها، یکی از مواردی که عمدتا مغفول واقع شده است، مبحث توسعه کشاورزی شهری می باشد. این تحقیق درصدد بررسی تاثیر سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی بر توسعه کشاورزی شهری در شهرستان کرج می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و پس از ارائه مبانی موضوع و پیشینه تحقیق، داده های حاصل از توزیع پرسشنامه در جامعه آماری 127 نفر از متخصصان، با استفاده از نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج این پژوهش، عدد KMO (بزرگتر از 0.7) و عدد معناداری آزمون بارتلت (0.05sig<) است که نشان دهنده ی اجرای تحلیل عاملی مناسب برای داده ها می باشد. نتایج این تحقیق نشان دهندۀ مناسب بودن تمامی سؤالات در فرآیند تحلیل عاملی می باشد و به علت اینکه عدد اشتراکات سؤالات از 0.5 بیشتر است، روایی سوالات تایید شده است. همچنین پس از تحلیل نتایج در این تحقیق، مشخص گردید که چهار فرض این تحقیق شامل سازوکارهای اقتصادی، سازوکارهای اجتماعی، سازوکارهای فرهنگی و سازوکارهای مدیریتی و گویه های مرتبط با آن ها بر توسعه کشاورزی شهری در کرج تاثیر داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        380 - واکاوی و بررسی چالشهای نظامهای بهره برداری خرد و دهقانی در استان آذربایجان غربی
        منصور مجاور باغچه سلیمان رسولی آذر لقمان رشیدپور
        هدف از این پژوهش شناسایی چالش‌های تولید کنندگان خرد و کوچک مقیاس بود و با هدف ارائه راهکارهایی برای کاهش یا رفع چالش‌های موجود انجام گرفت. جامعه آماری این تحقیق شامل 161249 بهره بردار خرد و دهقانی استان آذربایجان غربی بود که متوسط مساحت زمین زراعی آنها کمتر از بیست هکتا چکیده کامل
        هدف از این پژوهش شناسایی چالش‌های تولید کنندگان خرد و کوچک مقیاس بود و با هدف ارائه راهکارهایی برای کاهش یا رفع چالش‌های موجود انجام گرفت. جامعه آماری این تحقیق شامل 161249 بهره بردار خرد و دهقانی استان آذربایجان غربی بود که متوسط مساحت زمین زراعی آنها کمتر از بیست هکتار و تعداد قطعات زراعی آنها بین پنج تا 12 قطعه پراکنده بود. با استفاده از جدول کرجسی مورگان، 384 نفر از آنان از طریق روش نمونه گیری خوشه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده گردید، روایی ابزار پژوهش با نظر گروهی از اساتید مرتبط با موضوع مورد تایید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با آزمون آلفای کرونباخ 732/0 ارزیابی شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که مهمترین چالش‌های فراروی بهره برداران خرد و دهقانی در استان آذربایجان غربی، در هفت عامل خلاصه و دسته بندی شدند که این هفت عامل توانستند2/66 درصد از تغییرات چالش‌های نظامهای بهره برداری خرد و دهقانی در استان آذربایجان غربی را تببین کنند. در میان چالش‌های بررسی شده چالش عامل اقتصادی که شامل گویه هایی همچون افزایش هزینه اجاره زمین و ادوات کشاورزی، افزایش هزینه نهاده ها، افزایش اندک قیمت محصولات تولیدی کشاورزی و کمبود مؤسسه های مالی و اعتباری کشاورزی به عنوان بخشی از مهمترین مسایل و مشکلات اقتصادی نظام های بهره برداری خرد و دهقانی در استان آذربایجان غربی مشخص شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        381 - تحلیل فازی بسترهای اجتماعی توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی ایران
        محمود تیموری حسین اکبری حسین میرزائی محمد مبارکی
        در این پژوهش سعی بر آن است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، سازوکارها و بسترهای اجتماعی تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی دست یابیم. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش تطبیقی - کیفی است و مجموعه داده‌های 31 استان کشور با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار چکیده کامل
        در این پژوهش سعی بر آن است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، سازوکارها و بسترهای اجتماعی تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی دست یابیم. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش تطبیقی - کیفی است و مجموعه داده‌های 31 استان کشور با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج شرایط لازم و کافی منفرد نشان داد که شرط عادت‌واره اقتصادی (اخلاق اعتبار)، عادت‌واره اقتصادی (سنت گرایی تحمیلی کم)، عادت‌واره اقتصادی (قناعت پیشگی کم)، کنش اقتصادی بازاندیشانه (کار)، کنش اقتصادی بازاندیشانه ('گسترش روابط ابزاری) و کنش اقتصادی بازاندیشانه (محاسبه) هر یک به تنهایی شرط لازم و عادت‌واره اقتصادی (عقلانیت اقتصادی) شرط کافی بروز نتیجه (توسعه کشاورزی) است. در علیت‌های عطفی و ترکیبی، چهار مسیر متعدد علی، براساس معیارهای کفایت نظری و تجربی (ضریب پوشش و سازگاری) دارای اهمیت نظری و تجربی لازم بود و در میان ترکیب‌های علی مهم که شاخص سازگاری و پوشش مناسبی دارند، شرط عادت‌واره اقتصادی (اخلاق اعتبار) مشترک است و به‌عنوان شرط لازم نهایی معرفی می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        382 - بیانیه رسالت و چشم انداز نظام نوآوری کشاورزی ایران
        فریسا ایران نژاد رانکوهی مهدی میردامادی سید جمال فرج اله حسینی فرهاد لشگرآرا محمدرضا رضاپناه
        10.30495/jaeer.2022.56165.10845
        نظام نوآوری کشاورزی شامل شبکه ای از حیطه های مختلف می باشد که در تعامل دوسویه با یکدیگر قرار دارند، این ارتباط درون شبکه ای به دلیل درنظر گرفتن تمامی کنشگران نقطه قوت نظام نوآوری کشاورزی به حساب می آید.هدف این مقاله بیان رسالت و چشم انداز نظام نوآوری کشاورزی ایران است. چکیده کامل
        نظام نوآوری کشاورزی شامل شبکه ای از حیطه های مختلف می باشد که در تعامل دوسویه با یکدیگر قرار دارند، این ارتباط درون شبکه ای به دلیل درنظر گرفتن تمامی کنشگران نقطه قوت نظام نوآوری کشاورزی به حساب می آید.هدف این مقاله بیان رسالت و چشم انداز نظام نوآوری کشاورزی ایران است. در این پژوهش 19 نفر از مدیران و محققان سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و مدیران بخشهای اجرایی و سیاستگذاری با استفاده از تکنیک گلوله برفی با انتساب متناسب شناسایی و مورد پرسش قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه و پرسشنامه ساختاریافته می باشد که در نهایت با استفاده از تکنیک دلفی فازی، یافته های تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. رسالت و چشم انداز نظام نوآوری کشاورزی ایران با تاکید بر کرامت انسانی و بهره مندی از منابع انسانی کارآمد درصدد دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی؛ تامین امنیت غذایی کشور؛ توسعه فن آوری های نوین در بخش های فعال کشاورزی و کشاورزی دانش محور با تاکید بر توانمندسازی، ثروت آفرینی، کمک به ایجاد اشتغال مولد و استفاده از مزیت رقابتی در تولید محصولات کشاورزی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        383 - تحلیل رابطه ویژگی‌های سیستم اجتماعی کشاورزی و بازسازماندهی سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی ایران
        سمیه اسمعیلی سید مهدی میردامادی سید محمود حسینی سید جمال فرج اله حسینی
        تاب‌آوری مفهوم چندبعدی است که براساس حضور در زمینه‌های تخصصی متفاوت کاربردهای تحلیلی گوناگونی به خود می‌گیرد. یکی از بزرگترین مسایل پیشرو در بخش کشاورزی عدم توجه سیستماتیک به اثر جوامع انسانی بر این محیط با توجه به مفهوم تاب‌آوری است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی‌ها چکیده کامل
        تاب‌آوری مفهوم چندبعدی است که براساس حضور در زمینه‌های تخصصی متفاوت کاربردهای تحلیلی گوناگونی به خود می‌گیرد. یکی از بزرگترین مسایل پیشرو در بخش کشاورزی عدم توجه سیستماتیک به اثر جوامع انسانی بر این محیط با توجه به مفهوم تاب‌آوری است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی‌های سیستم اجتماعی و سازماندهی‌مجدد سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی بخش کشاورزی در بستر تاب‌آوری است. بدین منظور 118 نفر از کارشناسان‌ارشد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری به‌عنوان تنها نهاد مطمئن با دارا بودن دید جامع‌نگر، با استفاده از سرشماری انتخاب و از طریق پرسشنامه به پرسش‌های مربوط به ویژگی‌های سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی کشاورزی ایران پاسخ دادند. یافته‌های به‌دست آمده با استفاده از روش تحلیل همبستگی بنیادی نشان داد ویژگی‌های سیستم اجتماعی رابطه معنی‌داری با سازماندهی‌مجدد سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی کشاورزی ایران دارد. تحلیل کانونی دو مجموعه معنی‌دار بین ویژگی‌های سیستم اجتماعی و سازماندهی‌مجدد این سیستم‌ها در سطح معنی‌داری 000/0 با سطح اطمینان 99 درصد، وجود همبستگی کانونی بین دو مجموعه متغیر را تایید کرد. نتایج یافته‌های حاصل از همبستگی کانونی گویای آن بود ضریب کانونی کل بین سیستم اجتماعی و سازماندهی‌مجدد مقدار 811/0×811/0 است که نشان از میزان همبستگی بین دو متغیر پنهان قید شده به میزان 65/0 بوده، بنابراین چنین سیستم اجتماعی نقش موثر و پویایی در بستر پایداری سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی کشاورزی ایران ایفا می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        384 - غربالگری فازی و ارزیابی موانع و مشکلات کارآفرینی روستایی ایران
        زکریا محمدی تمری حمید رستگاری مریم شریف‌زاده
        توسعه ی کارآفرینی در ایران بعنوان اجرایی ترین استراتژی برای برون رفت از بحران های اقتصادی و اجتماعی می باشد که این موضوع بویژه در جوامع روستایی نیازمند شناسایی موانع و مشکلات و رفع آنهاست. هدف پژوهش حاضر نیز شناسایی و ارزیابی مهمترین موانع کارآفرینی روستایی در ایران بو چکیده کامل
        توسعه ی کارآفرینی در ایران بعنوان اجرایی ترین استراتژی برای برون رفت از بحران های اقتصادی و اجتماعی می باشد که این موضوع بویژه در جوامع روستایی نیازمند شناسایی موانع و مشکلات و رفع آنهاست. هدف پژوهش حاضر نیز شناسایی و ارزیابی مهمترین موانع کارآفرینی روستایی در ایران بود. به این منظور با بهره گیری از فرآیند دلفی فازی با بهره گیری از نظرات کارشناسی 10 نفر از خبرگان امر کارآفرینی که بطور هدفمند انتخاب گردیدند، به شناسایی و ارزیابی موانع پرداخته شد. نتایج حاکی از آن بود که از میان پنج گروه اصلی موانع شامل موانع فردی-شخصیتی، نهادی-سیاسی، اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی و آموزشی و زیرساختی، گروه موانع اقتصادی حائز رتبه بیشتری بود. در این گروه موانعی از قبیل عدم امکان تغییر شغل در محیط روستا و پایین بودن دسترسی به عوامل تولید (با اوزان 130/0) در رتبه ی اول، پایین بودن آشنایی با نیازهای جدید بازار کار و تسهیلات اعتباری و وام های با بهره زیاد مشترکاً (با وزن استاندارد 125/0) در رتبه دوم و عدم شناخت کافی چگونگی ورود به بازار و توسعه حضور در بازار، دشواری کسب سرمایه اولیه و تأمین نقدینگی و ضعف امکانات برای عرضه و فروش محصولات بدون واسطه مشترکاً (با اوزان 122/0) در رتبه های سوم قرار گرفتند. در نهایت پیشنهادها و راهکارهایی نیز ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        385 - آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس نسبت به ناامنی غذایی ناشی از خشکسالی
        نوشا ناهید فرهاد لشگرآرا سیدجمال فرج اله حسینی سیدمهدی میردامادی
        خشکسالی از پدیده‌های محیطی و بخش جدایی‌ناپذیر تغییرات آب‌وهوایی است که طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است این مقاله با هدف تحلیل وضعیت آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس در ایران نسبت به ناامنی غذایی ناشی از خشکسالی و همچنین چکیده کامل
        خشکسالی از پدیده‌های محیطی و بخش جدایی‌ناپذیر تغییرات آب‌وهوایی است که طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است این مقاله با هدف تحلیل وضعیت آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس در ایران نسبت به ناامنی غذایی ناشی از خشکسالی و همچنین واکاوی پاسخهای سازگاری آنها نسبت به پدیده خشکسالی از نظر نگرش و اقدام صورت گرفته است. داده های مورد نیاز برای انجام این پژوهش پیمایشی از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده با انتساب متناسب، گردآوری شد. با استفاده از فرمول شفر حجم نمونه کشاورزان، ۲۷۰ نفر تعیین و اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و مدل معادلات ساختاری sem از طریق نرم افزار SPSS21amos23 تحلیل شد. برمبنای نتایج بدست آمده میزان آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس نسبت به خشکسالی بالاتر از حد متوسط می باشد که عامل حساسیت بالاترین اثر را در تبیین آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس دارد. همچنین نتایج حاصل از بررسی نگرش افراد مورد مطالعه در خصوص موثرترین راهکارهای سازگاری نسبت به اثرات خشکسالی نشان داد موثرترین راهکارهای سازگاری از دیدگاه افراد مورد مطالعه وابستگی قابل توجهی به حمایت های دولتی دارد. همچنین نتایج حاصل از بررسی پاسخ افراد نسبت تعدیل اثرات خشکسالی نشان داد افراد با آسیب پذیری کمتر گزینه های بیشتری را برای سازگاری با پیامدهای خشکسالی در اختیاردارند که نشان از حساسیت کمتر و بالاتر بودن ظرفیت سازگاری آنان در مقایسه با گروه بیشتر آسیب پذیر می باشد. همچنین خانوارهای روستایی مورد مطالعه از نظر برخی ویژگیها در دو گروه آسیب پذیری حاصل از تحلیل خوشه بندی مورد مقایسه قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        386 - تحلیل عاملی عوامل مؤثر بر ترویج و توسعه تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی از دیدگاه محققان مراکز تحقیقات کشاورزی
        وحیده بیرجندی سید محمود حسینی محمد چیذری ایرج ملک محمدی
        فناوری زیستی کشاورزی در تأمین امنیت غذایی و خودکفایی، حفاظت از تنوع زیستی، کاهش اثرات زیست‌محیطی کشاورزی و اثرات تغییر اقلیم، کاهش فقر و گرسنگی نقش مهمی را ایفا می‌نماید. باوجوداینکه سازمان‌های تحقیقاتی باید از طریق همکاری با صنعت اقدام به تجاری‌سازی تحقیقات خود نموده و چکیده کامل
        فناوری زیستی کشاورزی در تأمین امنیت غذایی و خودکفایی، حفاظت از تنوع زیستی، کاهش اثرات زیست‌محیطی کشاورزی و اثرات تغییر اقلیم، کاهش فقر و گرسنگی نقش مهمی را ایفا می‌نماید. باوجوداینکه سازمان‌های تحقیقاتی باید از طریق همکاری با صنعت اقدام به تجاری‌سازی تحقیقات خود نموده و آن‌ها را به محصولات کاربردی تبدیل نمایند، اما اغلب آن‌ها تنها در مجلات علمی منتشرشده و قابل‌استفاده برای مصرف‌کنندگان نیستند. هدف از پژوهش پیش رو شناسایی و دسته‌بندی متناسب عوامل مؤثر بر ترویج و توسعه تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی در ایران از دیدگاه محققان بود. داده‌ها به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSSWin16 انجام گردید. حجم نمونه، 170 نفر از محققان فعال درزمینة فناوری زیستی مراکز تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بود. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که به ترتیب عوامل پنج‌گانه زیرساختی، سیاست‌گذاری، اقتصادی، ترویجی- اطلاع‌رسانی و آموزشی- منابع انسانی، عوامل مؤثر بر توسعه و ترویج تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی در ایران از دیدگاه محققان می‌باشند و درمجموع ۵۳/۴2 درصد از کل واریانس عوامل مؤثر بر ترویج و توسعه تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی را تبیین نمودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        387 - تحلیل موانع و چالش‌های عدم دستیابی به اهداف برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بخش کشاورزی
        غلامرضا یاوری وحید عزیزی
        این مطالعه با هدف بررسی دلایل عدم دستیابی به اهداف برنامه های اول تا پنجم توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بخش کشاورزی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل متخصصانی است که دارای اطلاعات کافی و درک عمیقی از موضوع مورد مطالعه دارند که از طریق ن چکیده کامل
        این مطالعه با هدف بررسی دلایل عدم دستیابی به اهداف برنامه های اول تا پنجم توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بخش کشاورزی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل متخصصانی است که دارای اطلاعات کافی و درک عمیقی از موضوع مورد مطالعه دارند که از طریق نمونه گیری غیراحتمالی و روش گلوله برفی، تعداد 100 نفر شناسایی و مورد مطالعه قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. تعیین روایی و پایایی از طریق پانل متخصصان اهل فن و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (70/0 تا 85/0) مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه تحلیل نتایج از روش تحلیل عاملی استفاده شد. براساس نتایج مهمترین دلایل عدم دستیابی به اهداف برنامه های توسعه در بخش کشاورزی به ترتیب شامل موانع اقتصادی سیاسی، موانع اجرایی ساختاری، موانع علمی و موانع اجتماعی فرهنگی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        388 - Application of Data Envelopment Analysis Method to Study the Dust Phenomenon in Lorestan Province
        Saeed Papi Noushin Birjandi Zahra Cheraghali Ebrahim Moradifard
        Dust storm is one of the environmental threats in arid and semi-arid regions of the world like Iran which causes serious damages in these areas. Lorestan province is one of the most vulnerable western provinces exposed to dust storm. In this study, climatic parameters i چکیده کامل
        Dust storm is one of the environmental threats in arid and semi-arid regions of the world like Iran which causes serious damages in these areas. Lorestan province is one of the most vulnerable western provinces exposed to dust storm. In this study, climatic parameters includes precipitation, temperature, the maximum wind speed and predominant wind direction were collected from 5 meteorological stations (Khorramabad, Borujerd, Aligudarz, Nurabad and Pol dokhtar) on the basis of monthly and annually scale during 10 years (2001-2010) and thirty dust storm systems were selected as indicator. Then, the correlation between climatic parameters and dust storms was analyzed by Data Envelopment Analysis (DEA) method. The results showed that the maximum and minimum numbers of dusty days in the study area were in 2008 and 2003, respectively. Also, Peak of dust storm frequency was recorded in July which is highly related to temperature in semi-arid climate including Lorestan province. The DEA method along with the window analysis showed that at some of the stations examined, over time the viewing angle was lower with the passage of time and in some other places was more, the viewing angles had not changed in some stations. It was also found that the average temperature index was the most sensitive index. It is concluded that by moving from the western to the eastern parts of Lorestan province by increasing distance from neighbor countries, local dust sources has become more important than foreign sources and dust storm intensity decreased پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        389 - Sensitivity analysis for efficiency security margin of medical sciences hospitals in Iran using data envelopment analysis
        Fatemeh Komaki Reza Fallahnejad
        10.30495/ijdea.2022.68139.1164
        Part of data envelopment analysis, is the analysis of the sensitivity of a set of efficient units to changes in input and output values. In general, the first issue that sensitivity analysis addresses is the sensitivity of the amount of performance to each of the factor چکیده کامل
        Part of data envelopment analysis, is the analysis of the sensitivity of a set of efficient units to changes in input and output values. In general, the first issue that sensitivity analysis addresses is the sensitivity of the amount of performance to each of the factors affecting performance. Hospitals are known as the largest and most expensive operating units of the health care system and account for a high percentage of health sector resources. Therefore, performance evaluation in these units is very important. Therefore, in order to increase the efficiency and effective use of resources and inputs and reduce hospital costs, a sensitivity analysis algorithm is presented to determine the excess amount of inputs in inefficient hospitals. This algorithm also determines the security margin of the efficiency of efficient hospitals, in the sense that if the efficiency of efficient hospitals is threatened by improving the performance of inefficient hospitals, it will provide them with a security margin. For this purpose, using data envelopment analysis models, the efficiency of 15 hospitals of Iran University of Medical Sciences was evaluated, of which 6 were inefficient and 9 were efficient. Unlike the resources allocated to hospitals, there was a significant gap between the growth of available resources and the resources needed in this department, which was determined by the sensitivity analysis algorithm of excess amounts of inputs for example in Farshchian inefficient hospital. That hospital managers can achieve maximum efficiency by reducing inputs and better allocating resources پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        390 - Efficiency score assessment of Iranian automotive and food Industries
        Malek Hassanpour
        Environmental Impact Assessment (EIA) is a compulsory program for industrial projects once before the final approval of projects. The initial screening of projects by the Iranian evaluator team sounds an imminent channel to extend the data analysis for the decision maki چکیده کامل
        Environmental Impact Assessment (EIA) is a compulsory program for industrial projects once before the final approval of projects. The initial screening of projects by the Iranian evaluator team sounds an imminent channel to extend the data analysis for the decision making systems and classify the industries based on the nominal capacity of industries. The present research empirically united the additive model of Additive Ratio ASsessment (ARAS) with the Data Envelopment Analysis (DEA) to classify Iranian Food Industries (IFI) and Iranian Automotive Industries (IAI) pertaining to efficiency score. The objective of current research encompassed to execute the materials and energy stream in IFI and IAI as well as developing a relevant database in this regard. Both Kendall and Friedman tests were provided the weight values for the input and output criteria using SPSS software. A classification was come out for the IFI and IAI via the DEA model combined with the ARAS model. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        391 - Applying Network Data Envelopment Analysis to Determine a Criterion for Benchmarking in Regional Electricity Companies of Iran.
        Mohammad Reza Khosravi Kambiz Shahroodi
        One of the effective methods for improving the efficiency of an organization is benchmarking against successful organizations. Not only benchmarking could be a technique for identifying problems but also it greatly helps managers in relations of the design of processes. چکیده کامل
        One of the effective methods for improving the efficiency of an organization is benchmarking against successful organizations. Not only benchmarking could be a technique for identifying problems but also it greatly helps managers in relations of the design of processes. Among strategic and infrastructure industries in each country, the electricity industry is one of the most important and critical industries. Besides, it is considered as a unique industry due to its capital-intensive and costly nature. Hence, increasing efficiency and productivity in this industry is very important. This study was aimed at investigating and evaluating the efficiency of the above-mentioned companies by using the nonparametric data envelopment analysis (DEA) method. Moreover, since power transmission operations are carried out by regional electricity companies during multiple processes, network models were used in this study to evaluate the efficiency of regional electricity companies in Iran. The required information for efficiency analysis was extracted from the performance of listed companies in statistical yearbook of Iran electricity industry in the year 2011. The results indicate that regional electricity companies in Isfahan, Zanjan and Kerman achieved similar efficiency in both phases of their work. Moreover, the results show that the use of network models in evaluating the efficiency of Iran's regional electricity companies enables researchers to investigate the efficiency of internal processes of companies and give a vivid picture of the performance of an organization. These models also help in finding reasons for inefficiency of companies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        392 - مطالعه آسیب‌شناسی و مولکولی سندروم ویروس تورا (Taura Syndrome Virus) در میگوی پاسفید (Litopenaeus vannamei) در ایران
        محمد افشارنسب سیدعباس عارف زاده سیدرضا مرتضایی عقیل دشتیان نسب الهام جرفی
        در سال 1386 تلفات زیادی در میگوهای جوان گونه پاسفید در بسیاری از مزارع پرورش میگوی سایت دلوار در استان بوشهر واقع در جنوب ایران اتفاق افتاد. نشانه ظاهری میگوهای بیمار و در حال مرگ قرمزی سطح بدن، دم و زواید حرکتی بود. روده میگوها خالی و نواحی نکروزه در دم و زواید حرکتی م چکیده کامل
        در سال 1386 تلفات زیادی در میگوهای جوان گونه پاسفید در بسیاری از مزارع پرورش میگوی سایت دلوار در استان بوشهر واقع در جنوب ایران اتفاق افتاد. نشانه ظاهری میگوهای بیمار و در حال مرگ قرمزی سطح بدن، دم و زواید حرکتی بود. روده میگوها خالی و نواحی نکروزه در دم و زواید حرکتی مشاهده گردید. تعداد 200 نمونه از میگوهای بیمار جمع‌آوری و در فیکساتور دیویدسون جهت بررسی آسیب شناسی قرار داده شد. همچنین بخشی از اندام حرکتی میگوها در الکل 95% برای مطالعات مولکولی نگهداری گردید. نتایج حاصل از مطالعات آسیب شناسی شامل نکروز چند کانونی در اپیتلیوم کوتیکول و اکثر بافتهای پیوندی زیر کوتیکول و گاهی ماهیچه های مخطط اصلی بوده و گنجیدگی‌های کروی و متعدد در نواحی تحت تاثیر قرار گرفته بافت کوتیکول پراکنده شده بودند. این اجسام گنجیدگی کروی در رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین/فلوکسین (H&E/Ph) رنگ ائوزینوفیلی تا بازوفیلی نشان دادند. این گنجیدگی‌ها در روده انتهایی و معده نیز مشاهده گردید. این علائم نشان دهنده فرم حاد سندرم تورا در نمونه ها بود. همچنین نمونه ها با کیت IQ2000Ô WIT Multivir System for TSV,IHHNV and WSSV و کیت IQ2000Ô Detection and Prevention for TSV با استخراج RNA مربوطه جهت ردیابی سندرم تورا بررسی شدند. نتایج PCR مثبت بودن ویروس سندرم تورا را در نمونه ها نشان داد. بر اساس نتایج بدست آمده وجود سندرم تورا در نمونه‌ها اثبات گردید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        393 - بررسی شیوع سرمی آلودگی تحت کلینیکی آنتریت هموراژیک در مزارع بوقلمون گوشتی تجاری ایران به روش الایزا
        پیام حقیقی خوشخو گیتا اکبری آزاد علی مسعودیان
        آنتریت هموراژیک یک بیماری عفونی بوقلمون‌ها با عامل آدنوویروس تیپ 2 پرندگان است که منجر به جراحات روده‌ای و تضعیف سیستم ایمنی و در نهایت کاهش عملکرد پرورشی گله می‌شود. این مطالعه به منظور شیوع سرمی بیماری آنتریت هموراژیک در تعدادی از بوقلمون‌داری‌های گوشتی تجاری به وسیله چکیده کامل
        آنتریت هموراژیک یک بیماری عفونی بوقلمون‌ها با عامل آدنوویروس تیپ 2 پرندگان است که منجر به جراحات روده‌ای و تضعیف سیستم ایمنی و در نهایت کاهش عملکرد پرورشی گله می‌شود. این مطالعه به منظور شیوع سرمی بیماری آنتریت هموراژیک در تعدادی از بوقلمون‌داری‌های گوشتی تجاری به وسیله آزمایش الایزا طراحی شد. در مجموع بطور تصادفی 420 نمونه خون از 21 مزرعه بوقلمون گوشتی از 12 استان اخذ و به روش الایزا با کیت تجاری آنتریت هموراژیک بوقلمون (Synbiotics ProFlock-HET, USA) مورد آزمایش قرارگرفتند. نتایج نشان داد که بر اساس میانگین حسابی عیار آنتی بادی و تفسیر کیت، 2/76 درصد از گله‌ها از نظر آلودگی سرمی به آنتریت هموراژیک مثبت، 5/9 درصد مشکوک و 3/14درصد منفی بودند. همچنین از 420 نمونه سرم نیز، 292 نمونه (5/69%) دارای تیتر مثبت، 51 نمونه (2/12%) مشکوک و 77 نمونه (3/18%) فاقد آنتی بادی علیه HE بودند. در بررسی آماری مشخص شد که بین عیار پادتن علیه آنتریت هموراژیک با ضریب تبدیل غذایی و درصد تلفات ارتباط مستقیم معنی‌دار و با میانگین وزن ارتباط معکوس معنی‌دار وجود دارد (0.05>P). این مطالعه بیانگر شیوع سرمی بالای این بیماری در مزارع پرورش بوقلمون گوشتی ایران می باشد. با اینحال مطالعات بیشتری مبتنی بر جداسازی و شناسایی ویروس در گله لازم است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        394 - افزایش زمان ماندگاری خاویار ایرانی با استفاده از لفاف های نانو نقره برپایه دی اکسید تیتانیوم و تعیین میزان باقی ماندگی ذرات به روش تیتراسیون
        سیما مرادی عباسعلی مطلبی سیدامیرعلی انوار حامد اهری حامد بهشتی هاشیرازی نور دهر رکنی نکیسا سهرابی حقدوست علیرضا مختاری سوگند وحید هدی رحمان نیا نیوشا علیمحمدی
        نانوپکیجینگ یکی از راهکارهای جدید بسته بندی برای افزایش کیفیت و امنیت موادغذایی است که استفاده از پوشش های بسته بندی نانو تحولی بزرگ در صادراتمحصولات فسادپذیر است. در این تحقیق تعداد 38 بسته خاویار ( 5گرمی)که به ترتیب 4 بسته در پوشش های عاری از نانو 4 بسته در پوشش های 6 چکیده کامل
        نانوپکیجینگ یکی از راهکارهای جدید بسته بندی برای افزایش کیفیت و امنیت موادغذایی است که استفاده از پوشش های بسته بندی نانو تحولی بزرگ در صادراتمحصولات فسادپذیر است. در این تحقیق تعداد 38 بسته خاویار ( 5گرمی)که به ترتیب 4 بسته در پوشش های عاری از نانو 4 بسته در پوشش های 6000ppm با پایه نانوسیلور و 4بسته در پوشش های 5000ppm با پایه نانوسیلور و 4بسته در پوشش های 4000ppm با پایه نانوسیلور و 4بسته در پوشش های 2000ppm با پایه نانوسیلور و 4بسته در پوشش های 1000ppm با پایه نانوسیلور در دوتکرار مورد بررسی باکتریایی و قارچی قرار گرفتند.بعد از انجام آزمایشات میکروبی و بعد از تهیه گسترش و رنگ آمیزی گرم و تشخیصباکتری گرم مثبت از نظر مورفولوژی بررسی و رنگ آمیزی گرم و برای یررسی بیشترو تعیین نوع باکتری و قارچ بر روی محیط های اختصاصی برده و کشت گردیده شدکه بعد از بررسی 24 ساعت، استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیا کلی و آسپرژیلوسفلاووس و پنی سیلیوم در نمونه های عاری از پوشش نانو مشاهده گردیده شد و لیکن در پوشش پوشش های 5000ppm و 6000 بصورت معنی داری در کاهش رشد قارچی و باکتریایی موثر بوده، در نهایت به روش تیتراسیون به بررسی میزان نقرهموجود در خاویارهای بسته بندی شده پرداخته شد که از طریق تیتراسیون با دستگاهتیترازور و اسید سولفریک غلیظ، میزان باقی ماندگی نقره معادل صفر درصد بود. استفاده از پوشش های 5000ppmو 6000 با pv کمتر از 0/05 بصورت معنی داری در کاهش رشد قارچی و باکتریایی موثر بوده، لذا با توجه به نتایج بدست آمده و عدمرهاسازی ذرات نانو به درون خاویار می توان از این فن آوری جهت افزایش زمانماندگاری این محصول ارزنده وهمچنین ارتقاء صادرات در دنیا استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        395 - تشخیص ملکولی تیلریا آنولاتا و تیلریا اورینتالیس در گاوهای شهرستان شهرضا، جنوب استان اصفهان
        محمودرضا سلطانی وحید نعمان یاسر پیرعلی حمیدرضا عزیزی
        تیلریا ها از انگل‌های خونی مهم گاو می‌باشند که توسط کنه‌های ایکسودیده منتقل‌شده و در دام‌های بیمار باعث تظاهرات بالینی خفیف تا بسیار کشنده می‌شوند. هدف از این مطالعه تعیین گونه‌های تیلریا در شهرستان شهرضا در جنوب استان اصفهان بود. درمجموع تعداد 253 نمونه خون از طریق رگ چکیده کامل
        تیلریا ها از انگل‌های خونی مهم گاو می‌باشند که توسط کنه‌های ایکسودیده منتقل‌شده و در دام‌های بیمار باعث تظاهرات بالینی خفیف تا بسیار کشنده می‌شوند. هدف از این مطالعه تعیین گونه‌های تیلریا در شهرستان شهرضا در جنوب استان اصفهان بود. درمجموع تعداد 253 نمونه خون از طریق رگ گوش و رگ وداج گاوهای به‌ظاهر سالم به‌طور تصادفی به ترتیب برای آزمون میکروسکوپی و ملکولی اخذ شد. در ابتدا DNA استخراجی از نمونه‌های خونی با جفت آغازگری که قطعه حدود 400 جفت بازی از ژن 18S rRNA جنس تیلریا را تکثیر می‌کرد، تکثیر شد. تمامی نمونه‌های مثبت با semi-nested PCR اختصاصی ازنظر وجود تیلریا آنولاتا و تیلریا اورینتالیس بررسی شدند و آلودگی نمونه‌ها ازنظر تیلریا آنولاتا و تیلریا اورینتالیس به ترتیب 9/54% و 47% تشخیص داده شد. آزمون مربع کای جهت مقایسه میزان شیوع نسبت به فصل سال، نوع دامداری، بهداشت دامداری، ناقلین بندپا، سن دام و تولید شیر انجام شد. در مقایسه فراوانی گونه تیلریا اورینتالیس در گاو بین فصول مختلف نمونه‌گیری، حضور ناقلین و سطح بهداشتی دامداری اخلاف معنی‌داری مشاهده شد (p <0.05). بیشترین فراوانی به ترتیب مربوط به فصل بهار، حضور کنه و سطح بهداشتی معمولی دامداری بود. در مقایسه آزمون میکروسکوپی با آزمون ملکولی، حساسیت و ویژگی آزمون میکروسکوپی به ترتیب 39/14 و 12/99 درصد تعیین گردید. محاسبه ضریب کاپا بین آزمون ملکولی و میکروسکوپی تیلریا (50 فیلد) نشان‌دهنده سطح ضعیف توافق دو آزمون بود (Kappa= 0.124). این مطالعه اولین مطالعه تشخیص ملکولی گونه‌های تیلریا در گاوهای منطقه جنوب اصفهان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        396 - ارزیابی محتوایی میز مرجع دیجیتال کتابخانه‌های مرکزی برترین دانشگاه‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
        فاطمه جمشیدی قهفرخی
        هدف: تعیین میزان بهره مندی کتابخانه های مرکزی برترین دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران از خدمات مرجع دیجیتال و همچنین بررسی میزان تطابق این خدمات با معیار ارزیابی میز مرجع دیجیتال کتابخانه های ایران است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی است و جامعه پژو چکیده کامل
        هدف: تعیین میزان بهره مندی کتابخانه های مرکزی برترین دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران از خدمات مرجع دیجیتال و همچنین بررسی میزان تطابق این خدمات با معیار ارزیابی میز مرجع دیجیتال کتابخانه های ایران است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی است و جامعه پژوهش در این مطالعه وب‌سایت کتابخانه های مرکزی 72 دانشگاه و پژوهشگاه وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که به عنوان برترین دانشگاه ها در قالب 68 رتبه در وب‌سایت رتبه‌بندی دانشگاه های کشور های اسلامی معرفی شده اند. ابتدا برخورداری این کتابخانه ها از میز مرجع دیجیتال تعیین شد، سپس میز مرجع دیجیتال کتابخانه های ایران از نظر محتوایی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: از بین 72 دانشگاه مورد بررسی 31 دانشگاه (05/43 درصد) از خدمات میز مرجع دیجیتال برخوردار هستند. از بین دانشگاه‌ها، دانشگاه شاهد با رتبه علمی 29، بالاترین درصد شمول ویژگی های میز مرجع دیجیتال را داراست و پس از آن دانشگاه تربیت مدرس قرار دارد. به طور کلی میزان شمول ویژگی های میز مرجع دیجیتال در کلیه کتابخانه‌ها 73/7% است. نتیجه‌گیری: بین رتبه دانشگاه و میزان برخورداری از ویژگی های میز مرجع دیجیتال همبستگی وجود دارد، بدین معنا که با بالاتررفتن رتبه دانشگاه میزان برخورداری از ویژگی های میز مرجع دیجیتال نیز بالاتر می‌رود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        397 - ارزیابی کیفیت وب‌سایت‌های آموزش الکترونیکی دانشگاه‌های صنعتی ایران
        طاهره غلامی
        هدف: هدف از این پژوهش ارزیابی و تعیین کیفیت وب­سایتهای آموزش الکترونیکی دانشگاه‌های صنعتی ایران است، تا ضمن کسب اطلاعات لازم از کیفیت آن‌ها، وب­سایتهای مفید و کارآمد شناسائی، معرفی و رتبه­بندی شوند. روش: ابزار مورد استفاده در این پژوهش ابزار ارزیابی کیفیت تارنماها (WQET چکیده کامل
        هدف: هدف از این پژوهش ارزیابی و تعیین کیفیت وب­سایتهای آموزش الکترونیکی دانشگاه‌های صنعتی ایران است، تا ضمن کسب اطلاعات لازم از کیفیت آن‌ها، وب­سایتهای مفید و کارآمد شناسائی، معرفی و رتبه­بندی شوند. روش: ابزار مورد استفاده در این پژوهش ابزار ارزیابی کیفیت تارنماها (WQET) است، که هنجاریابی شده و روایی و پایایی آن (آلفای کرونباخ برابر با 95%) می‌باشد. جامعه مورد بررسی در این پژوهش شامل 10 وب­سایت آموزش الکترونیکی از 20 وب‌سایت دانشگاه‌های صنعتی ایراناست، که با استفاده از ابزارسنجش کیفیت وب­سایتها  WQET مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند و گردآوری داده­ها از طریق مشاهده مستقیم پرتال آنها صورت پذیرفته است. یافته‌ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ویژگی­های سرعت بارگذاری، هدف مشخص برای محدوده اطلاعاتی، پایدار بودن ساختار در تارنماهای مورد مطالعه رتبه عالی را کسب کرده­اند. نتایج: نتیجه رتبه­بندی تارنماها نشان داد که تارنمای دانشگاه صنعتی اصفهان با امتیاز 82 حائز رتبه اول است. تهیه و تدوین استانداردی از سوی وزارت علوم در جهت سازماندهی وب‌سایت‌های آموزش الکترونیکی دانشگاه‌های ایران از پیشنهادات این پژوهش است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        398 - بررسی میزان همخوانی و روزآمدی سرعنوان‌های موضوعی فارسی با عناوین کتاب‌های منتشرشده در پایگاه کتابخانه ملی ایران در سال‌های 1384- 1388
        زهرا اباذری سعیده پالیزوانی
        هدف: تعیین میزان روزآمدی و همخوانی سرعنوان‌های موضوعی فارسی با عناوین کتاب‌های منتشرشده در پایگاه کتابخانه ملی ایران در سال های 1384- 1388. روش:اطلاعات پژوهش انجام‌شده از بخش کتابشناسی پایگاه کتابخانه ملی ایران به شکل تصادفی انتخاب و پس از نمونه گیری نهای چکیده کامل
        هدف: تعیین میزان روزآمدی و همخوانی سرعنوان‌های موضوعی فارسی با عناوین کتاب‌های منتشرشده در پایگاه کتابخانه ملی ایران در سال های 1384- 1388. روش:اطلاعات پژوهش انجام‌شده از بخش کتابشناسی پایگاه کتابخانه ملی ایران به شکل تصادفی انتخاب و پس از نمونه گیری نهایی، حجم نمونه بالغ بر 2493 عنوان کتاب به شکل انتخاب طبقه‌ای از هر رده دیویی تعیین گردید. جامعه آماری پژوهش تعداد 278237 عنوان کتاب فارسی بود که در سال‌های 1384ـ 1388 منتشر شده بود. اصل کار پژوهش بر مبنای موضوعات ده‌گانه رده بندی دیویی می باشد؛ و چون اساس کار پژوهش برای تعیین سنجش میزان همخوانی عناوین و موضوعات کتب فارسی، استفاده از سرعنوان‌های موضوعی فارسی بوده است؛ ارجاعات"نیز نگاه کنید از" ، "نگاه کنید به"، "نیز نگاه کنید به"، هم جزء همخوان‌ها محاسبه شدند. یافته ها: در 9/99 درصد از کتاب‌های مورد بررسی، بین عناوین و موضوعات انتخاب‌شده از سرعنوان‌های موضوعی فارسی همخوانی وجود داشته؛ و در1/0درصد از کل کتاب‌های مورد بررسی، موضوعات از طریق ارجاع"نیز نگاه کنید از"، و در 5/0درصد، از طریق ارجاع" نگاه کنید به"، و در 3/0درصد، از طریق ارجاع "نیز نگاه کنید به"، با عناوین کتب همخوانی داشته‌اند. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های موجود، به رده های علوم اجتماعی، زبان، علوم خاص، علوم عملی، هنر و سرگرمی، ادبیات، تاریخ و جغرافیا و علوم وابسته، 100درصد، رده دین 8/99 درصد، رده کلیات 6/99 درصد، رده فلسفه و روانشناسی 2/99 درصد، به ترتیب بالاترین میزان همخوانی عناوین و موضوعات کتب را به خود اختصاص داده‌اند؛ که از این آمار تعیین‌شده، در مجموع 3 عنوان کتاب، 1عنوان کتاب مربوط به رده دین، 1 عنوان کتاب مربوط به رده کلیات، و 1 عنوان کتاب مربوط به رده فلسفه و روانشناسی، با موضوعات تعیین‌شده برای آن‌ها همخوانی نداشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        399 - تحلیل محتوای تصاویر کتاب‌های داستانی کودکان رده سنی ب و ج در دهه 80
        زهره میرحسینی زهرا اباذری فاطمه معدنی
        هدف: هدف از این پژوهش تحلیل محتوای تصاویر کتاب‌های داستانی تالیفی گروه سنی ب و ج در دهه‌ی 80 می‌باشد تا مشخص شود که تصویرگری آن‌ها در چه وضعیت و جایگاهی قرار دارد. روش: نگارش این پژوهش بر اساس روش تحلیل محتوای مفهومی است. در این راستا ابتدا معیار‌های ارزیابی تصاویر و شر چکیده کامل
        هدف: هدف از این پژوهش تحلیل محتوای تصاویر کتاب‌های داستانی تالیفی گروه سنی ب و ج در دهه‌ی 80 می‌باشد تا مشخص شود که تصویرگری آن‌ها در چه وضعیت و جایگاهی قرار دارد. روش: نگارش این پژوهش بر اساس روش تحلیل محتوای مفهومی است. در این راستا ابتدا معیار‌های ارزیابی تصاویر و شرایط ظاهری کتاب، از شورای کتاب کودک و همین طور کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانانگردآوری شد و پس از تهیه سیاهه وارسی از روی این معیارها و ادغام آن‌ها بر اساس نظر متخصصان کتابداری و ادبیات کودکان، به تحلیل محتوای 335 عنوان کتاب ( بطور تصادفی) که بین سال‌های80 تا 89 چاپ شده بودند، پرداخته شد. یافته‌ها: در این پژوهش چهار عامل 1. توجه به عوامل ظاهری 2. مرتبط‌بودن تصاویر با محتوای داستان 3. مرتبط‌بودن تصاویر با نیازهای گروه سنی ب و ج 4. وضعیت کیفیت تصاویر، مورد بررسی قرار گرفت؛ نتایج نشان می‌دهد که در مورد عامل اول 38/55% وضعیت مطلوب و 7/30% نامطلوب داشتند، در عامل دوم 70% وضعیت مطلوب و 2% نامطلوب بودند، در عامل سوم 3/60% وضعیت مطلوب و 16% نامطلوب داشتند و در عامل چهارم 73/44% وضعیت مطلوب و 27% نامطلوب بودند. نتیجه‌گیری: با توجه به آمار بدست‌آمده، کتاب‌های چاپ شده در دهه 80، وضعیت نسبتا مناسبی در زمینه‌های "توجه به عوامل ظاهری" و " مرتبط‌بودن تصاویر با نیازهای گروه سنی" داشتند و به "مرتبط‌بودن تصاویر با محتوی داستان" بیش از مسائل دیگر توجه شده بود و به مقوله "کیفیت تصاویر " کمتر از بقیه موارد توجه شده بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        400 - شناسایی راههای بهبود خدمات جنبی در کتابخانههای عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر مبنای رهنمودهای ایفلا / یونسکو
        ابراهیم ملایی احمد شعبانی رقیه رضایی‌دریانی
        هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی راه‌های بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی شهر اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو انجام شد. روش: در این پژوهش از روش تحقیق پیمایشی تحلیلی بهره‌جویی‌شده، و برای نیل به اهداف تحقیق از پرسشنامه محقق‌ساخته بررسی خدمات چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی راه‌های بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی شهر اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو انجام شد. روش: در این پژوهش از روش تحقیق پیمایشی تحلیلی بهره‌جویی‌شده، و برای نیل به اهداف تحقیق از پرسشنامه محقق‌ساخته بررسی خدمات جنبی از دیدگاه کاربران بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو در سه مولفه خدمات برون‌کتابخانه‌ای، تشکیل گروه‌های قصه‌گویی، و تشکیل گروه‌های مطالعاتی استفاده گردید. جامعه آماری کلیه اعضای کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هستند که با توجه به حجم جامعه آماری تعداد 459 نفر با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای به عنوان نمونه آماری برگزیده شدند. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد کهخدمات برون‌کتابخانه‌ای، برگزاری برنامه‌های قصه‌گویی، و تشکیل گروه‌های مطالعاتی در بهبود خدمات جنبی کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان تاثیرگذار است. نتیجه گیری: یافته‌های این پژوهش مسئولین و کتابداران کتابخانه‌های مورد بررسی را از وضعیت خدمات جنبی آنها و اینکه تا چه حد پاسخگوی نیازهای کاربران و میزان رضایت آنها از این خدمات است آگاه می‌کند و می‌تواند الگویی برای سایر کتابخانه‌های عمومی بوده تا از نتایج پژوهش حاضر برای بالابردن سطح کیفیت و کمیت خدمات جنبی خود و رضایتمندی کاربران کتابخانه بهره‌مند شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        401 - مدل‌ها و الگوهای سنجش و اندازه‌گیری سرانه مطالعه در ایران
        قاسم امیدعلی حمزه علی نورمحمدی
        هدف: این پژوهش به منظور شناسایی و تحلیل استانداردها، معیارها و شاخص‌های سنجش و اندازه‌گیری سرانه مطالعه در ایران بر اساس مطالعات اسنادی و اجماع نظر متخصصان حوزه مطالعه انجام‌شده است. روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی و اسنادی بود. همچنین، بخش‌هایی از پژوهش، با تکیه بر چکیده کامل
        هدف: این پژوهش به منظور شناسایی و تحلیل استانداردها، معیارها و شاخص‌های سنجش و اندازه‌گیری سرانه مطالعه در ایران بر اساس مطالعات اسنادی و اجماع نظر متخصصان حوزه مطالعه انجام‌شده است. روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی و اسنادی بود. همچنین، بخش‌هایی از پژوهش، با تکیه بر متون انجام‌ و برای گردآوری اطلاعات موردنیاز ، از روش دلفی استفاده‌شده است. یافته‌ها: در دور اول پرسشنامه، 87 شاخص گردآوری شد که 5 شاخص مربوط به تعاریف، 5 شاخص منابع مطالعاتی با کاربرد غیردرسی و درسی (تحصیلی) و 2 شاخص به منابع مطالعاتی با کاربرد شغلی و حرفه‌ای، 7 شاخص به منابع کتابی (کتاب، مجله و روزنامه)، 11 شاخص به منابع غیر‌کتابی کاغذی، 6 شاخص به منابع غیر‌کتابی غیرکاغذی (فقط دیداری)، 36 شاخص به منابع غیرکتابی غیرکاغذی (دیداری- شنیداری)، 6 شاخص به عنوان شاخص‌های میانجی، 4 شاخص به عنوان شاخص‌های کتابخانه‌ای (ورودی) و 5 شاخص به عنوان شاخص‌های انتشارات انتخاب‌شده‌اند. نتیجه‌گیری: در بررسی میانگین‌های به دست آمده از شاخص‌های دور اول، مشاهده می‌شود که بالای 50 درصد از متخصصان، در انتخاب 53 شاخص از مجموع شاخص‌ها، باهم وحدت نظر داشته‌اند و به عبارتی بر سر این شاخص‌ها به توافق رسیده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        402 - کیفیت زندگی کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و مالزی طی سال‌های 1385-1390: مطالعه تطبیقی
        فائزه فرهودی
        هدف: هدف این پژوهش، مقایسه کیفیت زندگی کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و مالزی طی سال‌های 1385-1390 است. روش: از روش پیمایشی- تحلیلی استفاده شد. نمونه آماری مورد نظر، 100 نفر از کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و 100 نفر از کتابداران کتابخانه‌های عمومی مالزی بود که چکیده کامل
        هدف: هدف این پژوهش، مقایسه کیفیت زندگی کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و مالزی طی سال‌های 1385-1390 است. روش: از روش پیمایشی- تحلیلی استفاده شد. نمونه آماری مورد نظر، 100 نفر از کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و 100 نفر از کتابداران کتابخانه‌های عمومی مالزی بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. در پژوهش حاضر، پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (فرم کوتاه 26 سؤالی این ابزار)، مورد استفاده قرار گرفت و از طریق ایمیل به کتابداران کتابخانه‌های عمومی موردنظر در ایران و مالزی ارسال شد (نسخه انگلیسی زبان آن جهت ارسال به کتابداران مالزی در نظر گرفته شد). سؤالات این ابزار در یک حیطه کلی از کیفیت زندگی و 24 حیطه مختلف دیگر خلاصه شد که این حیطه‌ها در 6 بعد فیزیکی، روانی، سطوح استقلال، ارتباطات اجتماعی، ارتباطات محیطی و علائق معنوی جای گرفتند. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از َآماره‌های توصیفی میانگین و انحراف معیار و آماره‌های تحلیلی همبستگی پیرسون و آزمون تی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که پائین‌ترین بعد کیفیت زندگی در ایران، سطوح استقلال (با میانگین 35/6) و در مالزی علائق معنوی (با میانگین 22/5) است و بالاترین بعد کیفیت زندگی در ایران، علائق معنوی (با میانگین 65/17) و در مالزی سلامت روانی (با میانگین 47/33) است. نتایج به‌دست‌آمده در پژوهش حاضر مبین این مطلب است که به‌جز دو بعد علائق معنوی و ارتباطات اجتماعی که در نمونه موردبررسی در مالزی (به‌ترتیب با میانگین 22/5 و 32/5) کمتر از نمونه موردنظر در ایران (به‌ترتیب با میانگین 65/17 و 30/8) است؛ در سایر ابعاد کیفیت زندگی، کتابداران موردبررسی در مالزی نسبت به ایران میانگین بالاتری را به خود اختصاص دادند و تفاوت معناداری در این زمینه بین دو کشور وجود دارد. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که به طور کلی کیفیت زندگی در کتابداران کتابخانه‌های عمومی در مالزی نسبت به ایران طی سال‌های 85-90 بالاتر است. نتایج پژوهش موید آن است که نامطلوب‌ترین زیرمؤلفه‌های کیفیت زندگی در نمونه مورد بررسی در ایران، احساس امنیت، تأمین مالی، دسترسی به اطلاعات و حمایت اجتماعی است و کمترین میزان همبستگی میان مؤلفه‌ها هم در ایران و هم در مالزی، مربوط به مؤلفه ارتباطات اجتماعی و سلامت جسمانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        403 - نیازهای اطلاعاتی مدیران مسئول نشریات ایران
        ریحانه شاهسون میترا قیاسی
        هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی نیازهای اطلاعاتی مدیران مسئول نشریات ایران است. روش‌شناسی پژوهش: در این پژوهش از روش پیمایشی توصیفی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه شامل 1997 مدیر مسئول بود که توسط نمونه‌گیری تصادفی نظام‌مند 214 نفر انتخاب شدند. ابزار استفاده‌شده در این چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی نیازهای اطلاعاتی مدیران مسئول نشریات ایران است. روش‌شناسی پژوهش: در این پژوهش از روش پیمایشی توصیفی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه شامل 1997 مدیر مسئول بود که توسط نمونه‌گیری تصادفی نظام‌مند 214 نفر انتخاب شدند. ابزار استفاده‌شده در این پژوهش، پرسشنامه محقق‌ساخته با پایایی 89% است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (که در آن از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین ، انحراف میانگین و واریانس) با کمک نرم‌افزار spss استفاده شده است. یافته‌ها: بیشترین نیاز مدیران مسئول نشریات ایران به ترتیب منابع اطلاعاتی جهت آموزش و پژوهش در اولویت اول با 56 نفر (37/33 درصد)، جهت افزایش دانش‌حرفه‌ای در اولویت دوم با 50 نفر (33/33 درصد)، جهت افزایش دانش‌شخصی در اولویت سوم با 55 نفر (36/6 درصد) است. پایگاه اطلاعاتی "Fox news" پرکاربرد‌ترین منبع اطلاعاتی به حساب می‌آید. میزان آشنایی مدیران، با شیوه‌های جستجو در اینترنت و پایگاه‌های اطلاعاتی زیاد است. اهمیت کتابخانه در رفع نیازهای اطلاعاتی جامعه مورد بررسی در حد متوسط و با میانگین (13/3 درصد) است. نتیجه‌گیری: مشخص شد که اینترنت اولین وسیله کسب اطلاعات برای مدیران مسئول نشریات است و استفاده از نظر خوانندگان در درجه بعدی قرار دارد. هدف مدیران نشریات ایران از جستجوی اطلاعات بیش از سایر اهداف به علاقه آنها برای به روزکردن اطلاعات شان مرتبط است که (33/37) درصد است. همچنین میزان استفاده آنها از پست الکترونیکی بیش از34 % است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        404 - تحلیل حساسیت تبخیر- تعرق به تغییر در پارامترهای هواشناسی در شمال‌غرب و غرب ایران
        آقای دکتر یعقوب دین پژوه سعید جهانبخش اصل معصومه فروغی
        تحلیل حساسیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ET0) در ایران در مدیریت بهتر آب بسیار ضروری است. زیرا به نظر می‌رسد که آب و هوا در همه جا تا حدودی تغییر کرده است. در این پژوهش، به‌منظور تحلیل حساسیت ET0 به تغییرات هر یک از پارامترهای هواشناسی از داده‌های ماهانه هواشناسی 36 ایستگاه چکیده کامل
        تحلیل حساسیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ET0) در ایران در مدیریت بهتر آب بسیار ضروری است. زیرا به نظر می‌رسد که آب و هوا در همه جا تا حدودی تغییر کرده است. در این پژوهش، به‌منظور تحلیل حساسیت ET0 به تغییرات هر یک از پارامترهای هواشناسی از داده‌های ماهانه هواشناسی 36 ایستگاه هواشناسی در شمال‌غرب و غرب ایران استفاده شد. اولویت‌بندی پارامترهای اقلیمی و میزان تاثیرگذاری آن‌ها بر ET0 در ماه‌های مختلف برای هر یک از ایستگاه‌های مورد مطالعه مشخص گردید، بدین منظور، ابتدا میزان ET0 ماهانه با روش فائو- پنمن مانتیث برای یکایک ایستگاه‌ها برآورد گردید، سپس مقدار هر یک از دو پارامتر مهم ورودی به مدل رگرسیونی گام به گام (شامل میانگین حداکثر (Tmax)، میانگین حداقل (Tmin)، میانگین درجه حرارت هوا، میانگین سرعت باد، مجموع ساعات آفتابی، میانگین حداکثر و حداقل رطوبت نسبی) در دامنه‌ی 20± درصد با گام‌های 5 درصد، تغییر داده شدند و میزان تغییر در ET0 محاسبه شد، در نهایت مقدار ضریب حساسیت برای اولین پارامتر مهم ورودی در هر یک از ایستگاه‌های منتخب بدست آمد. نتایج نشان داد که در اکثر ایستگاه‌ها در هر دو مقیاس سالانه و ماهانه، بیشترین تاثیر در نوسانات ET0 مربوط به Tmax و Tmin می‌باشد. با افزایش 20 درصد برای Tmax به‌شرط ثابت ماندن سایر پارامترها، مقدار ET0 از حداقل 05/6 درصد (در مشکین‌شهر) تا حداکثر 54/15 درصد (در اردبیل) افزایش نشان داد، این رقم برای Tmin بین 47/0- درصد (در سنندج) تا 91/0 درصد (در خلخال) بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        405 - ارزیابی شاخص خشکسالی کمبود توأم تحت شرایط اقلیمی ایران
        آیدا هاشمی نسب جواد بذرافشان آرزو نازی قمشلو
        شاخص کمبود توام از ترکیب دوازده متغیر شاخص اصلاح شده بارندگی استاندارد (SPImod) متناظر با پنجره‌های زمانی 1 تا 12 ماه با استفاده از توابع همبند تجربی و نظری محاسبه می‌شود. به دلیل دشواری و زمانبر بودن محاسبه توابع همبند نظری، محققان استفاده از فرم تجربی JDI را پیشنهاد م چکیده کامل
        شاخص کمبود توام از ترکیب دوازده متغیر شاخص اصلاح شده بارندگی استاندارد (SPImod) متناظر با پنجره‌های زمانی 1 تا 12 ماه با استفاده از توابع همبند تجربی و نظری محاسبه می‌شود. به دلیل دشواری و زمانبر بودن محاسبه توابع همبند نظری، محققان استفاده از فرم تجربی JDI را پیشنهاد می‌کنند. هدف از این مطالعه، مقایسه شاخص کمبود توام در دو حالت تجربی و نظری تحت شرایط اقلیمی ایران است. در این مطالعه، از داده های بارندگی ماهانه 42 ایستگاه سینوپتیک ایران در طی دوره آماری 2010-1966 جهت محاسبه شاخص کمبود توام استفاده شده است. در حالی که محاسبه شاخص همبند تجربی (EJDI) مبتنی بر روش پیچیده‌ای نمی‌باشد، در محاسبه شاخص کمبود توام نظری (TJDI) می‌بایست مناسبترین فرم تابع همبند از بین چند تابع همبند داوطلب (تی-استیودنت، کلایتون، گامبل، و فرانک) بر مبنای چند معیار اطلاعات تعیین گردد. نتایج نشان داد که در تمام ایستگاهها، مناسبترین تابع همبند نظری، تابع همبند تی-استیودنت است. مقایسه سرهای زمانی EJDI و TJDI نشان داد که هر دو دارای رفتار تقریبا مشابهی هستند، ولی EJDI دو مشکل اساسی در تمام ایستگاه های مورد نظر نشان می دهد: الف- کمینه مقدار EJDI به طور مکرر در بخشهای مختلف سری‌های زمانی تکرار می‌شود، ب- EJDI نمی‌تواند اوج سختی خشکسالی را در طی دوره‌های بحرانی خشکسالی تشخیص دهد. این در حالی است که مشکلات ذکر شده در TJDI دیده نمی‌شود. نتایج بدست آمده نشان دهنده ارجحیت استفاده از شاخص کمبود توام نظری جهت پایش خشکسالی تحت شرایط مختلف اقلیمی ایران می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        406 - نقاط تأثیرگذاری باورهای ایرانی بر دین یهود از مسیر مکاشف هگرایی
        ابوالقاسم پیاده کوهسار
        بحث تأثیرپذیری ادیان از یکدیگر همواره از موضوعات مورد توجه دین پژوهان بوده است. در اینمیان، برخی از دین شناسان و تاریخ دانان ادیان، باورهای ایرانی را سرچشمۀ بسیاری از اینگونهتأثیرات به شمار آورده اند. یکی از نظریه های مهم این گروه از دانشمندان باور به تأثیرگذاریباورهای چکیده کامل
        بحث تأثیرپذیری ادیان از یکدیگر همواره از موضوعات مورد توجه دین پژوهان بوده است. در اینمیان، برخی از دین شناسان و تاریخ دانان ادیان، باورهای ایرانی را سرچشمۀ بسیاری از اینگونهتأثیرات به شمار آورده اند. یکی از نظریه های مهم این گروه از دانشمندان باور به تأثیرگذاریباورهای ایرانی بر دین یهود، و از آن طریق بر دو دین مسیحیت و اسلام است. درحالیکه بسیاری ازپژوهشگران برای چنین نظری شواهد و قرائن متعددی ذکر می کنند، برخی دیگر چنین نظری رانپذیرفته اند و به دنبال یافتن سرچشمه های دیگری برای باورهای موجود در دین هایی نظیر یهودیتو مسیحیت اند. یکی از گونه های مهم ادبیات دینی یهودی و مسیحی ادبیات مکاشفه ای است. اینادبیات که آغاز پیدایش آن به دورۀ معبد دوم باز می گردد، مفاهیم و آموزه های جالب توجه و درعین حال نویی را در خود دارد. برخی از این آموز هها را م یتوان بیش و کم در کتاب مقدس وسنت دینی یهودی- مسیحی پیدا کرد، اما برخی از آنها یا به کلی جدیداند و یا به مراتب نسبت بهخاستگاه های کتاب مقدسی خود تغییر یافته اند. برای نمونه می توان به آموزه هایی چون طرحی برایتاریخ، منج یگرایی، پیروزی نهایی خیر بر شر، آخر تشناسی، داوری و رستاخیز، فرشت هشناسی،شهود خداوند، ثنویت و ... اشاره کرد. با توجه به آنکه چنین آموز ههایی همزمان با تعاملات یهودیانبا ایرانیان در دین یهود ظهور کرد هاند، امکان آنکه باورهای ایرانی زمینۀ پیدایش چنین آموز ههاییبوده باشند، وجود دارد. مقالۀ پیش رو با بررسی مهم ترین اصول و آموزه های این گونۀ ادبی، بهتأثیرپذیری این بخش از دین یهود از باورهای ایرانی پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        407 - تاریخ دین زردشتی از منظر شرق‌شناسان
        محمدرضا عدلی
        اگر چه مردمان مغرب زمین از روزگار باستان با نام زردشت و برخی از تعالیم او آشنا بوده‌اند اما مطالعات دانشگاهی دربارۀ تاریخ و فرهنگ زردشتی به آغاز سدۀ هجدهم میلادی باز می‌گردد. از آن زمان به بعد، به ویژه در سدۀ نوزدهم و با تحول عظیمی که در علم زبان‌شناسی پدید آمد، متون که چکیده کامل
        اگر چه مردمان مغرب زمین از روزگار باستان با نام زردشت و برخی از تعالیم او آشنا بوده‌اند اما مطالعات دانشگاهی دربارۀ تاریخ و فرهنگ زردشتی به آغاز سدۀ هجدهم میلادی باز می‌گردد. از آن زمان به بعد، به ویژه در سدۀ نوزدهم و با تحول عظیمی که در علم زبان‌شناسی پدید آمد، متون کهن زردشتی مورد مطالعه و بررسی علمی قرار گرفتند. اما قدمت دین زردشتی و قلت منابع کهن سبب شد معماهای زیادی در ارتباط با تاریخ اولیه این دین مطرح شود. منابع زردشتی مربوط به دوره‌های مختلف زمانی است، از اواخر هزارۀ دوم ق.م تا سده‌های آغازین اسلامی. طبیعی است که در این دورۀ زمانی تحولاتی در مفاهیم و موضوعات مختلف به وجود آمده باشد. این تحول و تطور دین زردشتی را پژوهشگران غربی به شیوه‌های مختلف تفسیر کرده‌اند: برخی معتقدند که این متون مربوط به یک سنت دینی نیست، بنابراین باید از ادیان ایران باستان سخن گفت. برخی دیگر از سنتی واحد سخن می‌گویند که در طول تاریخ تحولاتی حاصل کرده است. برخی دیگر نیز ضمن پذیرش سنتی واحد از وجود قرائت‌ها و تفاسیر متفاوت، در نواحی مختلف ایران باستان سخن گفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        408 - هزاره اندیشی در ادیان ایران باستان و نظریة ادوار نبوت اخوان الصفا
        رضا فرحقیقی انشاءالله رحمتی
        دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا چکیده کامل
        دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- نجومی است. نظریة ادوار نبوت ازجمله مباحثی است که اخوان بر حسب آن به تبیین دوره های کیهانی و البته تاریخ قدسیپرداخته اند. مشاهد ة برخی قرابت ها در آرای این دو، ما را بر آن داشت تا پس از بررسیرویکردهای دینی و نجومی در هزاره اندیشی ایرانی (به صورت خاص در دین زردشتی و آیینزروانی) و نظریة ادوار نبوت، به مقایسه و بررسی خط و ربط های آن ها بپردازیم. در این پژوهش باتکیه بر منابع معتبر علمی و تاریخی کوشش بر آن است که ریشه های مشترک این باورها شناسایی وتحلیل شود. از مهمترین دستاوردهای این پژوهش، می توان به ارائة طرح جدیدی از تطبیق مراتبوجودی ادیان ایران باستان و نفوس فلکی اشاره نمود. در این تحقیق با بررسی کهن الگوهای زمانبی کران و مکان ازلی در ساحت عدم تعین مادی و مینوی، و ساحت مینوی، میان ایزدان وامشاسپندان در ادیان ایران باستان، و عقل کل و نفس کل و نفوس فلکی در قاموس اخوان الصفاتطبیق برقرار شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        409 - سرچشمه‌های فرهنگ هندی: نگاهی به تمدن پیشاآریایی و آریایی نخستین
        محمدرضا عدلی
        با توجه به شواهد باستان‌شناختی و زبان‌شناختی می‌توان دو سرچشمۀ عمده برای تمدن هند باستان در نظر گرفت: نخست هاراپایی-دراویدی و دوم هندوآریایی. از دوران اوج تمدن هاراپا (2600-1900 ق.م) آثار باستان‌شناختی متعددی برجای مانده است که بر وجود فرهنگ و تمدنی غنی دلالت دارد. اما چکیده کامل
        با توجه به شواهد باستان‌شناختی و زبان‌شناختی می‌توان دو سرچشمۀ عمده برای تمدن هند باستان در نظر گرفت: نخست هاراپایی-دراویدی و دوم هندوآریایی. از دوران اوج تمدن هاراپا (2600-1900 ق.م) آثار باستان‌شناختی متعددی برجای مانده است که بر وجود فرهنگ و تمدنی غنی دلالت دارد. اما از آنجا که خط هاراپایی هنوز رمزگشایی نشده است برای توصیف اندیشه‌های این قوم باید به حدس و گمان متکی شد. اصطلاح دراویدی بر مجموعه‌ای از زبان‌های هندی و نیز مردمی که بدان تکلم می‌کرده‌اند اطلاق می‌شود. با توجه به شواهد موجود، این زبان‌ها پیش از ورود آریایی‌ها رایج بوده‌اند. اقوام هندوآریایی از حدود سال 1700 ق.م به شمال هند وارد شدند و به تدریج توانستند فرهنگ خود را در این نواحی رواج دهند. پس از ورود این اقوام به هند و آمیخته شدن فرهنگ آنان با فرهنگ هاراپایی-دراویدی دوره‌ای در تاریخ هند شکل گرفت که به دورۀ ودایی موسوم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        410 - تأملی در آداب و رسوم زرتشتیان ایران
        فرزانه گشتاسب
        برخی از آداب و رسوم مردم کنونی ایران، مانند جشن نوروز و چیدن سفرة هفت سین،چهارشنبه سوری و آیین های شب عرفه/ علفه در آخر سال، شب یلدا و برخی آیی نهای دیگر،بازماندة آداب و رسوم ایرانیان پیش از اسلام است. بخش مهمی از آیین های ایران باستان را جامعةزرتشتیان ایران حفظ کرده ان چکیده کامل
        برخی از آداب و رسوم مردم کنونی ایران، مانند جشن نوروز و چیدن سفرة هفت سین،چهارشنبه سوری و آیین های شب عرفه/ علفه در آخر سال، شب یلدا و برخی آیی نهای دیگر،بازماندة آداب و رسوم ایرانیان پیش از اسلام است. بخش مهمی از آیین های ایران باستان را جامعةزرتشتیان ایران حفظ کرده اند. بنابراین، بررسی آیین های ایشان به درک و تحلیل آیین های کهنبازمانده از ایران باستان بسیار کمک خواهد کرد. آداب و رسومی که زرتشتیان کنونی به جایمی آورند، با آنچه که در نوشته های فارسی میانه و فارسی زرتشتی آمده است، تفاوت هایی را نشانمی دهد. آدابی که در کرمان و روستاهای مختلف زرتشتی نشین یزد رایج است نیز با یکدیگرمتفاوت اند. در این مقاله مهمترین ارکان مشترک در آیین های زرتشتیان کنونی، معرفی و بررسیمی شود. این ارکان و خرده رسم ها در بیشتر آیین ها ثابت است و به کمک آنها مقایسة آیین ها وبررسی دگرگونی و تفاوت آنها امکا نپذیر می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        411 - معادل‌سازی گیاهی سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی
        مریم اکبرپور عبدالمجید مهدوی دامغانی هادی ویسی محمدرضا نظری
        10.30495/jftn.2023.71614.11238
        مقدمه: یکی از شاخص های تعیین سلامت جامعه کمیت و کیفیت غذای مصرفی آن جامعه است که در قالب سبد غذایی مطلوب آن جامعه تعریف می شود. برای بررسی سیستم غذایی یک منطقه، تولید آن منطقه باید با سبد غذایی مطلوب مقایسه شود. برای این بررسی به واحدی نیاز است که بتواند هم در اندازه گی چکیده کامل
        مقدمه: یکی از شاخص های تعیین سلامت جامعه کمیت و کیفیت غذای مصرفی آن جامعه است که در قالب سبد غذایی مطلوب آن جامعه تعریف می شود. برای بررسی سیستم غذایی یک منطقه، تولید آن منطقه باید با سبد غذایی مطلوب مقایسه شود. برای این بررسی به واحدی نیاز است که بتواند هم در اندازه گیری نیاز غذایی و هم تولید غذا به کار رود که بدین منظور سبد غذایی (مصرف) به معادل گیاهی اش تبدیل می شود.مواد و روش ها: سبد غذایی که در این پژوهش معادل سازی می شود، سبد غذایی مصوب وزارت بهداشت است. هر کدام از اجزای سبد غذایی با استفاده از محاسبات ریاضی به معادل گیاهی آن تبدیل می شود.یافته ها: این سبد که در چهار گروه تأمین کننده های انرژی، طیور، دام و میوه ها، سبزیجات و حبوبات دسته بندی شده است معادل سازی شده و درنتیجه معادل گیاهی سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی به صورت زیر ارائه می شود: ۳۷۰ گرم سبزی و صیفی، ۲۸۰ گرم میوه، ۲۶ گرم حبوبات، ۱۳۵ گرم شلتوک، ۵۸ گرم دانه کلزا، ۶۰ گرم دانه سویا، ۵ گرم دانه آفتابگردان، ۳۰ گرم کنجاله کلزا، ۸۱۵ گرم دانه گندم، ۹۴ گرم کاه گندم، ۷۷ گرم سبوس گندم، ۱۴۷ گرم دانه جو، ۶۲ گرم کاه جو، ۱۴۷ گرم ریشه چغندرقند، ۲۳۳ گرم ساقه نیشکر، ۳۰ گرم تفاله چغندرقند، ۴.۳ گرم ملاس چغندرقند، ۲۴۳ گرم ذرت علوفه ای، ۸۰۶ گرم یونجه و سایر نباتات علوفه ای، ۲۵۸ گرم دانه ذرت، ۵۱ گرم کنجاله سویا، ۳۷ گرم کنسانتره آماده و ۳۶ گرم سایر مواد.نتیجه گیری: سبد غذایی مطلوب برای نخستین بار در ایران در این پژوهش معادل سازی شده است. نتایج حاصل از معادل سازی، در سیاست گذاری های کلان غذا و تغذیه (تولید، صادرات، واردات، یارانه ها و قیمت گذاری)، برنامه ریزی های تغذیه ای و اجرای مداخلات و حمایت های لازم برای دستیابی به مواد غذایی مغذی، سالم و مطابق با عادات و ترجیحات جامعه می تواند به کار گرفته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        412 - اثر بازدارندگی اسانس اوجی بر کلایورومایسس مارکسیانوس و خواص حسی در دوغ ایرانی
        سحر اقدسی حامی کابوسی لیلا گلستان
        مقدمه: گیاه اوجی ) یکی از گونه aquatica های خانواده نعنائیان می باشد. اسانس این گیاه بر روی انواع میکروب ها در محیط کشت خواص ضد میکروبی موثری را نشان داده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر بازدارندگی اسانس های اوجی بر قابلیت بقای کلایورومایسس مارکسیانوس در دوغ ایرانی می چکیده کامل
        مقدمه: گیاه اوجی ) یکی از گونه aquatica های خانواده نعنائیان می باشد. اسانس این گیاه بر روی انواع میکروب ها در محیط کشت خواص ضد میکروبی موثری را نشان داده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر بازدارندگی اسانس های اوجی بر قابلیت بقای کلایورومایسس مارکسیانوس در دوغ ایرانی می باشد. مواد و روش ها: اسانس اوجی با روش تقطیر با آب با دستگاه کلونجر استخراج گردید. ترکیبات مؤثر این اسانس با دستگاه گاز شناسایی شد. خاصیت بازدارندگی اسانس اوجی بر روی مخمر (GC/MS) کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی کلایورومایسس مارکسیانوس در محیط کشت مولر هینتون آگار و با روش دیسک دیفیوژن مورد آزمایش قرار گرفت و بعد از اطمینان از خاصیت ضدمیکروبی آن، اثر بازدارندگی اسانس اوجی در غلظت درصد بر کلایورومایسس مارکسیانوس در دوغ 0/25، 0/125، 0/1، 0/05 های درجه سانتی 4 ایرانی در دمای روزه انبارمانی مورد مطالعه قرار گرفت. 28 گراد و طی یک دوره یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که اسانس اوجی در غلظت های بالاتر دارای بالاترین اثر بازدارندگی بر روی رشد کلایورومایسس مارکسیانوس می باشد. در مورد اثر توام اسانس ها بر خواص ارگانولپتیکی و اثر ضد میکروبی می توان گفت، غلظت بهینه ای که باعث ایجاد P 0/05( درجه باعث کاهش معناداری 4 درصد اسانس بود که این غلظت در دمای 0/1 طعم مطبوع شد غلظت ) در تعداد مخمر تلقیحی ˂ نیز گردید. نتیجه گیری: اسانس اوجی بسته به غلظت های مورد استفاده باعث کاهش در قابلیت بقای میکروارگانیسم مورد آزمایش شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        413 - بررسی اثر پیش فرآوری با قلیا بر ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و رئولوژیکی ژلاتین فیل ماهی ایرانی (بلوگا)
        سمیرا صباغ پور علی معتمدزادگان میلاد حدیدی
        مقدمه: ژلاتین یک بیوپلیمر مهم کاربردی است که به طور گسترده در مواد غذایی به کار می‌رود. ژلاتین‌های تجاری به دلایل مذهبی و فرهنگی اجتماعی در ادیان اسلام و یهودیت قابل پذیرش نمی‌باشند، به همین دلیل استخراج ژلاتین از ضایعات صنعت فرآوری ماهی به عنوان منبع جایگزین ژلاتین‌های چکیده کامل
        مقدمه: ژلاتین یک بیوپلیمر مهم کاربردی است که به طور گسترده در مواد غذایی به کار می‌رود. ژلاتین‌های تجاری به دلایل مذهبی و فرهنگی اجتماعی در ادیان اسلام و یهودیت قابل پذیرش نمی‌باشند، به همین دلیل استخراج ژلاتین از ضایعات صنعت فرآوری ماهی به عنوان منبع جایگزین ژلاتین‌های تجاری، اهمیت قابل توجهی پیدا کرده است. مواد و روش‌ها: به منظور بهینه سازی شرایط استخراج ژلاتین از پوست فیل ماهی ایرانی (Huso huso)، تأثیر غلظت هیدروکسیدسدیم (075/0-05/0-01/0 نرمال) و هیدروکسیدکلسیم (01/0-05/0-075/0 نرمال) بر بازده استخراج، نقطه ذوب، ویسکوزیته، استحکام ژل، رنگ و وزن ملکولی ژلاتین استخراجی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین راندمان استخراج ژلاتین از پوست فیل ماهی ایرانی مربوط به هیدروکسیدکلسیم 05/0 نرمال بود، همچنین در بررسی نقطه ذوب مشخص گردید که بالاترین و پایین‌ترین نقاط ذوب (98/30و 28 درجه سانتی‌گراد) به ترتیب مربوط به تیمار هیدروکسیدسدیم 01/0 نرمال و هیدروکسیدکلسیم 05/0 نرمال بود (05/0>p). ویسکوزیته نمونه‌ها با کاهش غلظت قلیا افزایش یافت. در عین حال غلظت هیدروکسیدسدیم در مقایسه با غلظت هیدروکسیدکلسیم تاثیر بیشتری را بر ویسکوزیته داشت. (05/0p<). بیشترین استحکام ژل(582 گرم)در نمونه پیش تیمار شده با هیدروکسیدسدیم 01/0 نرمال دیده شد. در خصوص رنگ، اختلاف معنی‌داری بین تیمارها مشاهده نگردید. با توجه به الگوی الکتروفورز در همه تیمارها زنجیره آلفا دیده شد. غلظت باند‌های مربوط به زنجیره های آلفا و بتا در تیمار هیدروکسیدکلسیم 075/0 نرمال کمتر از سایر نمونه‌ها بود. نتیجه‌گیری: نتایج نشان دادند که پیش فرآوری استخراج ژلاتین از پوست ماهی مذکور توسط هیدروکسیدسدیم در غلظت 01/0 نرمال، موجب تولید ژلاتین با ویژگی های عملکردی بهتری می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        414 - اثر روغن گردو و کفیران بر روی خواص بافتی و رئولوژیکی بستنی
        پریسا حبیبی محمد امان ضیایی فر فرامرز خدائیان چگنی
        مقدمه: با توجه به خطرات ناشی از مصرف اسیدهای چرب اشباع، جایگزینی آن‌ها با اسید‌های چرب غیر اشباع می‌تواند راه حل مناسبی برای کاهش مضرات مصرف بستنی به خصوص برای بیماران قلبی عروقی باشد. کفیران نیز علاوه بر اثرات مثبت تغذیه‌ای به عنوان یک ترکیب فراسودمند، می‌تواند به عنوا چکیده کامل
        مقدمه: با توجه به خطرات ناشی از مصرف اسیدهای چرب اشباع، جایگزینی آن‌ها با اسید‌های چرب غیر اشباع می‌تواند راه حل مناسبی برای کاهش مضرات مصرف بستنی به خصوص برای بیماران قلبی عروقی باشد. کفیران نیز علاوه بر اثرات مثبت تغذیه‌ای به عنوان یک ترکیب فراسودمند، می‌تواند به عنوان یک پایدارکننده در محصولات لبنی مورد استفاده قرار گیرد. مواد و روش ها: در این تحقیق نمونه‌های بستنی حاوی (5/0-1/0%) کفیران و (8-0%) روغن گردو تهیه شد. نمونه‌ها تحت آزمون‌های ویسکوزیته، رئولوژی و بافت سنجی (سختی و چسبندگی) قرار گرفتند. سپس داده‌های حاصل از این آزمون‌ها در قالب طرح مرکب مرکزی با استفاده از روش سطح پاسخ ارزیابی شدند. یافته ها: کفیران و روغن گردو اثرات قابل توجهی بر روی نمونه‌های بستنی داشتند (05/0> p). افزایش کفیران منجر به افزایش ویسکوزیته، ضریب قوام و کاهش اندیس جریان، سختی و چسبندگی گردید. افزایش روغن گردو نیز منجر به کاهش سختی، چسبندگی، ضریب قوام، ویسکوزیته ظاهری و افزایش اندیس جریان شد (05/0> p). اثر متقابل کفیران و روغن گردو نیز منجر به کاهش معنی‌داری در ویسکوزیته ظاهری گردید، اما بر روی سایر ویژگی‌ها اثر قابل توجهی نداشت (05/0< p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده و با استفاده از بهینه سازی داده‌ها 2% روغن گردو و 5/0 % کفیران می‌تواند ترکیب مطلوبی برای رسیدن به محصولی با کیفیت مناسب از لحاظ رئولوژیکی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        415 - Study on Predictive Models Relating Physico-chemical Properties of Iranian Royal Jelly and it’s Sensory Evaluation
        soheila kamyab Maryam Gharachorloo Masoud Honarvar Mehrdad Ghavami
        10.30495/jfbt.2023.70605.10303
        Royal jelly is a substance of complex physico-chemical structure that have been used as a nutritional supplement and functional food for many years. In this paper, the physico-chemical analysis and organoleptic characteristics of royal jelly obtained from different clim چکیده کامل
        Royal jelly is a substance of complex physico-chemical structure that have been used as a nutritional supplement and functional food for many years. In this paper, the physico-chemical analysis and organoleptic characteristics of royal jelly obtained from different climatic regions of Iran including Ardebil (cold and dry), Amol (wet and moderate), and Mashhad (hot and dry) have been evaluated. The average of Iranian royal jelly composition consisted of moisture content 64.03±3.67 %; proteins 14.13±2.36 %; carbohydrates 13.92±1.67 %; reducing sugars 8.78±1.55 %; fats 6.17±1.45 %; ash 2.08±0.85 %, pH 3.94±0.34 and acidity 31.34±4.90 mL/100g. The one-way analysis of variance (ANOVA) has illustrated that environmental factors had a significant influence on physico-chemical characteristics of Iranian royal jelly (P<0.05). Regarding the influence of temperature and relative humidity on the composition of royal jelly some valid prediction models have been provided. Test panel group evaluated the samples by using 5 points Hedonic and descriptive scales. In sensory evaluation, Ardebil royal jelly with a 4.64±0.230 score evaluated as a good quality royal jelly. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        416 - Iodine Determination in Raw Cow's Milk in Iran
        A. Shakerian
        Iodine is an essential trace element in the human diet. The following work presents the latest information concerned with iodine determination in raw milk, in Iran. Iodine content of milk was determined by Sandell-Kolthoff method where the samples were taken from Holste چکیده کامل
        Iodine is an essential trace element in the human diet. The following work presents the latest information concerned with iodine determination in raw milk, in Iran. Iodine content of milk was determined by Sandell-Kolthoff method where the samples were taken from Holstein dairy cows, in Shahrkord, the central part of Iran. Thirty six samples were taken from transportation tanks in semi industrial farms (group 1) and 66 samples were taken from 66 cows in an industrial dairy farm (group 2). The mean iodine content of group 1 was 148.02 ± 85.36 g/L, where the minimum and maximum iodine concentrations were 20 g/L and 289 g/L, respectively. In group 2 the mean iodine content was 314.27 ± 32.72 g/L, where the minimum and maximum concentration were 227 g/L and 378 g/L, respectively. Milk iodine concentration in group 1 is significantly different from the amounts obtained in group 2 (P £ 0.05). Mean iodine value of all the samples was 225.59 ± 9792 g/L. Mean iodine concentration did not changed in rainy and dry seasons. This study indicated that cow's milk might be an important source to provide the body with the required iodine. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        417 - Chemical Analysis and Characteristics of Black Tea Produced in North of Iran
        F. Abdolmaleki
        Tea might be considered as the most popular drink in Iran as well as some other parts of theworld. Its popularity to some extent depends on its flavor and some other constituents present in its leaves orextract. Black tea samples from various agro climatic zones of nort چکیده کامل
        Tea might be considered as the most popular drink in Iran as well as some other parts of theworld. Its popularity to some extent depends on its flavor and some other constituents present in its leaves orextract. Black tea samples from various agro climatic zones of northeast of Iran were evaluated for the chemicalconstituents, polyphenols and metal analysis that determine the quality perception. Black tea epicatechins,namely epigallocatechin gallate (EGCG), epicatechin gallate (ECG), epigallocatechin (EGC) and epicatechin(EC) were also assessed by HPLC. Furthermore, for metal analysis, the level of Mn, Cu, Pb and Ni elementswere evaluated in black tea from the five tea growing districts of north Iran. The results confirmed that the totalpolyphenol concentration in black tea varied from 17.10 g/100g to 12.20 g/100g, whereas the catechins contentranged from 17.20 mg/g to 15.80 mg/g. Furthermore, significant differences were detected in the chemicalscontent between different black tea samples. In general, the contents of caffeine and water extract in Lahijansample were found to be the highest. The Mn content was found in the range of 702 and 731 mg/kg and copperranged between 24.30 and 32.60 mg/kg. The Lead content in the samples were in the range of 0.22 and 0.35 mg/kg. Nickel concentration in black tea leaves ranged between 2.31 and 3.67 mg/ kg. The results of the evaluationof tea confirmed that the level of elemental contents in all of the tea sample were completely lower than theacceptable limit according to the international standards. It was noted that in different black tea samples, Lahijanproduced the best quality tea followed by Tonekabone. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        418 - Evaluation of Acrylamide Contents of Potato Crisps Sold in Iranian Markets
        R. Saeidi Asl M. Iraji Far M. Fahimdanesh
        : Fried products derived from potato, particularly potato crisp have been widely included in food basket of the households in the recent years in Iran. Potato crisp, among other products, is of great importance and is considered as competitive products. This product is چکیده کامل
        : Fried products derived from potato, particularly potato crisp have been widely included in food basket of the households in the recent years in Iran. Potato crisp, among other products, is of great importance and is considered as competitive products. This product is in the list of the food products with high acrylamide content. Therefore, due to the nutritional importance of this product and the fact that previous works have not been carried out regarding the quantity of acrylamide present in the potato crisp sold in Iranian market, the evaluation of the presence of this chemical compound in such product is vital and quite necessary. Seven typical potato crisps sold in the market (salty and in one shape) including five samples of the Iranian potato crisps (T1, T2, T3, T4, T5) and two samples of the foreign potato crisps (T6, T7) were randomly chosen and tested. Quantification of acrylamide was carried out by modern unit of LC-MS-MS. According to the results the highest quantity of acrylamide was found in the sample T1 (1456/67 µg/Kg) and the lowest quantity was in T7 (220 µg/Kg). Statistical analysis also showed that there was a significant difference between the potato crisps produced in Iran and abroad (p=0.0013). The results revealed that the quantity of acrylamide in the potato crisps produced in the foreign countries is less than those in the potato crisps produced in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        419 - Isolation and Identification of L. plantarum from Iranian Fermented Cucumbers by Conventional Culture and PCR Methods
        Z. Nilchian E. Rahimi S.H. Razavi M. Momeni Shahraki
        The species of Lactobacillus are widely present in many natural environments that areimportant in fermented processes. Among these species some belong to the lactic acid bacteria group that areuseful in fermented food. One of the species of lactobacilli group such as L. چکیده کامل
        The species of Lactobacillus are widely present in many natural environments that areimportant in fermented processes. Among these species some belong to the lactic acid bacteria group that areuseful in fermented food. One of the species of lactobacilli group such as L. plantarum provides health benefits,but their identification is one of the main issue. In order to proceed with this project, conventional culturemethod and PCR primers have been employed to identify L. plantarum. According to the conventional culturemethod, colonies were Gram-positive and catalase-negative in the form of coccoid-rod, short, long, thin and fine.Under the PCR conditions, L. plantarum and L. brevis strains were detected in only one sample at 250C. Inchemical technique, L. plantarum was separated from L. brevis in four cultures medium with 4-7% NaCl whereL. brevis became inactive. The isolated L. plantarum that was used in the fermented cucumbers prevented thegrowth and development of pathogenic organisms. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        420 - نقش حفاظت بر ویژگی‌های کمی و کیفی گونه آوری (Quercus macranthera C. A. Mey) در جنگل‌های رودبار استان گیلان
        علی نقی صدیقی چافجیری ایرج حسن زاد ناورودی کامبیز طاهری آبکنار حسن پوربابائی
        10.22034/jest.2018.20080.2922
        زمینه و هدف: گونه اوری در ارتفاعات فوقانی مناطق جنگلی در شمال ایران گسترش دارد و در حفظ خاک و نفوذ آب نقش مؤثری را ایفا می کند. بزرگ ترین مشکل در این مناطق چرای دام و حضور جنگل نشینان است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش حفاظت بر ویژگی های کمی و کیفی گونه اوری در جنگل های ر چکیده کامل
        زمینه و هدف: گونه اوری در ارتفاعات فوقانی مناطق جنگلی در شمال ایران گسترش دارد و در حفظ خاک و نفوذ آب نقش مؤثری را ایفا می کند. بزرگ ترین مشکل در این مناطق چرای دام و حضور جنگل نشینان است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش حفاظت بر ویژگی های کمی و کیفی گونه اوری در جنگل های رودبار استان گیلان بود. روش بررسی: در مجموع 40 قطعه نمونه 1000 متر مربعی (20 قطعه نمونه در منطقه حفاظت شده و 20 قطعه نمونه در منطقه حفاظت نشده) به روش تصادفی- سیستماتیک و با استفاده از شبکه آماربرداری 100 × 100 متر در خرداد 1394 برداشت شدند. در هر قطعه تعداد و نوع گونه های درختی و درختچه ای و همچنین قطر برابر سینه، ارتفاع گیاه، وضعیت تاج و کیفیت تنه پایه های اوری اندازه گیری شدند. همچنین، به منظور بررسی وضعیت زادآوری از یک میکروپلات 100 متر مربعی در مرکز هر قطعه نمونه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تعداد درختان در هکتار، میانگین قطر برابر سینه، مجموع سطح مقطع برابر سینه، ارتفاع درختان، حجم و زادآوری گونه اوری در منطقه حفاظت شده به صورت معنی داری بیش تر از منطقه حفاظت نشده است. سایر گونه های درختی اختلافی بین دو منطقه نداشتند. تراکم گونه های درختچه ای آلوچه (Pronus spinosa)، ولیک (Crataeogus microphylla) و زرشک (Berberis integgerima) در منطقه حفاظت نشده به طور معنی داری بیشتر از منطقه حفاظت شده بود. همچنین، کیفیت تاج و تنه پایه های اوری نیز در منطقه حفاظت شده بهتر از منطقه تخریب شده بود. بررسی طبقات قطری در مثلث ساختار نشان داد که منطقه حفاظت شده در بخش جنگل نامنظم و منطقه تخریب یافته در بخش منظم شده در کم قطر-میان قطر قرار دارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه درختان اوری نقش مهمی در بخش های فوقانی جنگل دارند، حفظ این گونه ارزش مند و تداوم برنامه های خروج دام و جنگل نشینان از رویشگاه های طبیعی آن ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        421 - ارزیابی رقابت‌پذیری اجتماعی و زیست‌محیطی شهری (نمونه موردی: استان‌های کشور)
        حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج سعیده علوی
        10.22034/jest.2019.10823
        زمینه و هدف: در حال حاضر رقابت‌پذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن به‌عنوان وسیله‌ای جهت دست‌یابی به توسعه پایدار یاد می‌شود. بسیاری از پژوهش گران، رقابت‌پذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی می‌دانند، اما رقابت‌پذیری شهری باید از دیدگاه وسیع‌تری مورد بررسی قرا چکیده کامل
        زمینه و هدف: در حال حاضر رقابت‌پذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن به‌عنوان وسیله‌ای جهت دست‌یابی به توسعه پایدار یاد می‌شود. بسیاری از پژوهش گران، رقابت‌پذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی می‌دانند، اما رقابت‌پذیری شهری باید از دیدگاه وسیع‌تری مورد بررسی قرار گیرد و باید علاوه بر ابعاد اقتصادی بر ابعاد غیراقتصادی زندگی شهری نیز تأکید کند. با توجه به خلأ موجود در این زمینه پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سطح‌بندی استان‌های ایران با تأکید بر ابعاد اجتماعی و زیست‌محیطی انجام‌شده است. روش بررسی: این پژوهش با استفاده از 36 شاخص مربوط به بعد اجتماعی و زیست‌محیطی به دنبال ارزیابی رقابت‌پذیری اجتماعی و زیست محیطی شهری با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره(MCDM) است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه ی آماری تحقیق شامل کلیه ی استان‌های کشور در سال 1390 می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها ابتدا از مدل‌های HAW و SAW استفاده‌شد و در نهایت با روش کاندرست ادغام‌ گردید و به 5 گروه با توان رقابت‌پذیری بسیار بالا، بالا، متوسط و پایین و بسیار پایین تقسیم گردید. برای پیدا کردن ضریب اهمیت هریک از شاخص‌ها از مدل آنتروپی شانون استفاده‌شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بر اساس مدل کاندرست، نشان می‌دهد که بین استان‌های کشور ازلحاظ برخورداری از شاخص‌های اجتماعی و زیست‌محیطی رقابت‌پذیری شهری اختلاف فراوانی وجود دارد به طوری که اختلاف بین استان تهران(رتبه اول) با امتیاز 30 و استان سمنان(رتبه آخر) با امتیاز 25-، خیلی زیاد بوده(55) و این اختلاف زیاد ناشی از عدم تعادل در آمایش سرزمین است. رتبه‌بندی نهایی نشان می‌دهد که استان‌های تهران، البرز، خوزستان، خراسان جنوبی، اصفهان و خراسان رضوی توان رقابت‌پذیری بسیار بالایی داشته و استان‌های کهکیلویه و بویراحمد، اردبیل، یزد، گلستان، چهارمحال بختیاری و سمنان از توان رقابت‌پذیری بسیار پایینی برخوردار می‌باشند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        422 - بررسی دانش و عوامل موثر بر رفتار محیط زیستی گردشگران شمال کشور (مطالعه موردی: استان‌های زنجان و گلستان)
        محمد آبادی پرستو بیگ وردی عباسعلی زمانی عبدالحسین پری زنگنه
        10.22034/jest.2018.13658.2223
        مقدمه و هدف: امروزه هدف نهایی حفاظت از محیط‌زیست در پیوند با محیط اجتماعی، افـزایش آگاهی‌های محیط زیستی در سطح جامعه و تقویت فرهنگ محیط زیستی در بخش‌های مختلف اجرایی است. در این مقاله به بررسی میزان دانش محیط زیستی جامعه گردش گران ایرانی و عوامل موثر بر رفتار محیط زیستی چکیده کامل
        مقدمه و هدف: امروزه هدف نهایی حفاظت از محیط‌زیست در پیوند با محیط اجتماعی، افـزایش آگاهی‌های محیط زیستی در سطح جامعه و تقویت فرهنگ محیط زیستی در بخش‌های مختلف اجرایی است. در این مقاله به بررسی میزان دانش محیط زیستی جامعه گردش گران ایرانی و عوامل موثر بر رفتار محیط زیستی آن ها و بررسی دیدگاه مردم نسبت به توسعه پایدار در سطح کشور ایران پرداخته شده است. روش بررسی: جامعه آماری این تحقیق گردش گران مناطق شمالی کشور در استان‌های زنجان و گلستان بوده است. بدین منظور یک هزار پرسش نامه به روش مصاحبه و به صورت تصادفی از میان گردش گران در چند نقطه توریست پذیر واقع در محدوده مورد مطالعه توزیع، تکمیل و جمع آوری گردید. پس از تکمیل پرسش نامه ها، داده‌ها طبقه‌بندی و در جداول فراوانی‌های چندبعدی خلاصه گردید و به کمک تجزیه‌وتحلیل روش های آماری توصیفی و تحلیلی هم چون تحلیل واریانس(ANOVA)، دانکن(Duncan) و مان ویتنی(Mann _Whitney) روابط و تفاوت فی‌مابین متغیرهای ‌محیط زیستی موثر بر میزان آگاهی‌های فردی مشخص گردید. در تحلیل داده های بدست آمده از نرم افزارهای اس پی اس اس (SPSS) و اکسل(Excel) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از وجود مجموعه‌ای‌ از فاکتورهای مختلفی است که در میزان آگاهی‌های محیط زیستی‌ افراد جامعه تاثیرگذار می‌باشند، ازجمله می‌توان به فاکتورهای سطح سواد، طول دوران تحصیل و سن اشاره نمود. هم چنین بین فاکتورهایی چون جنس، وضیعت تاهل و سطح درآمد و نوع اشتغال رابطه معناداری مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: شناسایی و ارزیابی فاکتورهای موثر در افزایش میزان دانش فردی به‌ ویژه در مسایل و مشکلات محیط زیستی در سطح کشور، برنامه‌ریزی صحیح و تلاش فراگیر، حفظ و ارتقا محیط‌ زیست کشور را همراه با افزایش مشارکت‌های افراد جامعه تضمین می‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        423 - بررسی وضعیت کیفی حوزه آبریز گدارچای ارومیه با استفاده از شاخص کیفیت منابع آب ایران و مدل آسیب پذیری راستیک
        نازلی مقدم یکتا سید علی جوزی عبدالرضا کریمی
        10.22034/jest.2020.34714.4184
        زمینه و هدف : محدوده مطالعاتی این تحقیق حوزه آبریز رودخانه گدارچای (بخشی از حوزه آبریز دریاچه ارومیه) می باشد که کیفیت آب آن با توجه به فعالیت های کشاورزی و صنعتی و نقاط جمعیتی مستقر در این حوزه تحت تاثیر قرار گرفته است. هدف از انجام آن بررسی وضعیت آلودگی حوزه آبریز با چکیده کامل
        زمینه و هدف : محدوده مطالعاتی این تحقیق حوزه آبریز رودخانه گدارچای (بخشی از حوزه آبریز دریاچه ارومیه) می باشد که کیفیت آب آن با توجه به فعالیت های کشاورزی و صنعتی و نقاط جمعیتی مستقر در این حوزه تحت تاثیر قرار گرفته است. هدف از انجام آن بررسی وضعیت آلودگی حوزه آبریز با استفاده از مدل آسیب پذیری و بررسی وضعیت کیفی آب با استفاده از شاخص کیفیت آب و در نهایت ارائه راهکار جهت جلوگیری از ایجاد آلودگی یا کاهش بار آلودگی و بهبود کیفیت آب می باشد. روش بررسی: پس از جمع آوری اطلاعات و تکمیل اطلاعات در سه نوبت بازدید، محدوده حوزه آبریز تعیین وبه هشت بازه تقسیم گردید. سپس ایستگاه های نمونه برداری براساس معیارهای مرتبط انتخاب ونمونه برداری به صورت فصلی انجام و با استفاده از نتایج، مقدار شاخص کیفیت منابع آب ایران و آسیب پذیری حوزه با روش راستیک محاسبه شد. یافته ها : بر اساس شاخص کیفیت منابع آب، سرشاخه ها و شاخه اصلی رودخانه دررده کیفی نسبتاً بد تا نسبتاً خوب قرار گرفتند. میزان آسیب پذیری حوزه آبریز نیز 59 می باشد که نشان از حساسیت زیاد دارد. وجود منابع آلاینده ازجمله کارگاه های پرورش ماهی، مرغداری ها، کشتارگاه، شهرکهای صنعتی و مناطق شهری و روستایی حاشیه رودخانه و تخلیه فاضلاب، منجر به ایجاد آلودگی خصوصا در قسمتهای میانی و پایاب حوزه شده است. این آلاینده ها تحت تأثیر رشد جمعیت و توسعه صنایع و کشاورزی درحال افزایش است. بحث و نتیجه گیری: جهت بهبود وضعیت کیفی و جلوگیری از ایجاد آلودگی از راهکارهای مدیریتی استفاده شده و برنامه های پیشنهادی در قالب 1 برنامه سازه ای، 4 برنامه غیرسازه ای و 2 برنامه مشترک ارائه شده اند. پیشنهاد می شود شناسایی منابع آلاینده و اقدامات حفاظت کیفی و کنترل آلودگی در قالب مطالعات کیفی در حوزه های استان و طرح‌ پایش کیفی آب با اعمال اصلاحات صورت پذیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        424 - بررسی درستی فرضیه پناهندگی آلودگی در صنعت چوب ایران و شرکای تجاری آن
        زهره خلیلی اردلی کامران عادلی حامد نقوی مریم اصغری
        10.22034/jest.2019.10903
        زمینه و هدف: افزایش حجم تجارت منجر به کاهش کیفیت محیط زیست و در واقع انتشار بیش تر گاز دی اکسید کربن می شود. در این راستا اثرات مربوط به جهانی شدن و آزادسازی تجارت در بخش صنعت چوب موجب رشد اقتصادی گردیده است. مطابق با ادبیات موضوعی به دنبال آزادسازی تجاری، انتقال صنایع چکیده کامل
        زمینه و هدف: افزایش حجم تجارت منجر به کاهش کیفیت محیط زیست و در واقع انتشار بیش تر گاز دی اکسید کربن می شود. در این راستا اثرات مربوط به جهانی شدن و آزادسازی تجارت در بخش صنعت چوب موجب رشد اقتصادی گردیده است. مطابق با ادبیات موضوعی به دنبال آزادسازی تجاری، انتقال صنایع آلاینده از کشور هایی با سیاست های زیست محیطی شدید به سمت کشور هایی با سیاست های زیست محیطی ملایم افزایش می یابد. هدف از این پژوهش بررسی فرضیه پناهندگی آلودگی صنعت چوب می باشد. روش بررسی: روش کار این پژوهش استفاده از روش پانل دیتا و رهیافت اثرات ثابت در کشور ایران و 16 شریک تجاری چوبی آن، طی بازه زمانی 2015-1995 می باشد. یافته ها: نتایج تصریح مدل دلالت بر این دارد که اثر متقابل شدت تجارت و درآمد سرانه دارای ضریب مثبت و مقدار50/6 می باشد. همچنین ضریب متغیر اثر متقابل شدت تجارت با مجذور درآمد منفی می باشد و به ازای هر واحد افزایش این متغیر، سطح آلودگی سرانه به میزان 54/7 کاهش خواهد یافت. بحث و نتیجه گیری: از این رو مطابق با پایه تئوریِ یافته های مقاله، فرضیه پناهندگی مورد تایید قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        425 - رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در ایران
        محمد شریف کریمی کیومرث سهیلی شیما برزگری
        10.22034/jest.2019.29592.3818
        زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به چکیده کامل
        زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به جای سوخت‌های فسیلی است. از دیدگاه اقتصاد انرژی، ایجاد تنوع در منابع انرژی و بهره‌گیری از سبدی متشکل از سوخت‌های مختلف امری منطقی می باشد. همچنین، انتظار می‌رود آلودگی ناشی از تولید نیز با افزایش استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر کاهش یابد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران با استفاده از رویکرد کرانه های ARDL و مدل VECMمی باشد. روش بررسی: در این پژوهش با استفاده ازنرم افزارEviews 9 و روش اقتصاد سنجی کرانه های ARDLو مدل VECMبه مطالعه موردی کشور ایران طی سال های 1360 تا 1393 پرداخته شده است. یافته ها: نتایج نشان می‌دهد در بلندمدت رابطه علیت بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی وجود ندارد و فقط بین نیروی کار و رشد اقتصادی رابطه یک‌طرفه برقرار است. ولی در کوتاه مدت رابطه یک‌طرفه‌ای از رشد اقتصادی به سوی مصرف انرژی‌های تجدید پذیر، همچنین رابطه یک‌طرفه ای از نیروی کار به رشد اقتصادی، مصرف انرژی تجدید پذیر و سرمایه در حال اجرا است. بررسی پویایی‌های کوتاه مدت الگو با استفاده از توابع عکس‌العمل آنی، نشان داد که شوک‌ها درنهایت اثرشان از بین می رود و غالباً روی متغیر پاسخ اثر مثبت دارند. بنابراین در بلندمدت، شوک‌های وارده از طرف متغیرهای مستقل از جمله مصرف سرانه انرژی‌های تجدید پذیر بر رشد اقتصادی به تعادل می‌رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت و از لحاظ آماری، در اغلب موارد معنی دار متغیرهای مصرف انرژی تجدید پذیر، سرمایه و نیروی کار بر رشد اقتصادی در کشور ایران، پیشنهاد می شود که با صرفه جویی در مصرف انرژی، بهبود تکنولوژی های تولید، کاهش هزینه در استفاده از انرژی های نو، تقویت سیاست گذاری های مناسب و کارآمد و ایجاد قوانین حمایتی، باعث افزایش استفاده از انرژی تجدید پذیر که نقش بسزایی در اقتصاد و محیط زیست دارند، گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        426 - اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا: مقایسه تطبیقی با رهیافت PVAR
        محمدحسن قزوینیان کامبیز هژبر کیانی علی دهقانی فاطمه زندی خلیل سعیدی
        10.30495/jest.2022.43474.4621
        زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کش چکیده کامل
        زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کشورها ایفا می کند. از دیدگاه مکاتب مختلف اقتصادی، مهمترین عوامل موثر بر رشد اقتصادی عبارتند از: سرمایه و نیروی کار اعم از متخصص و غیرمتخصص، در تئوریهای جدید رشد، عامل انرژی نیز وارد مدل شده است. هدف اصلی مقاله حاضر مقایسه تطبیقی اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا می باشد.روش بررسی: مقاله مورد نظر از نوع توصیفی، تحلیلی و استنتاجی بوده و روش مورد استفاده در دستیابی به هدف مقاله استفاده از رهیافت خود رگرسیون برداری مبتنی بر داده های پانلی PVAR طی دوره 2016-1992 و همچنین کشور ایران طی دوره 2016- 1985 با استفاده از روش خود رگرسیون برداریVAR می باشد.یافته ها : مصرف برق، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نیروی کار و موجودی سرمایه رابطه مستقیم و معنی داری با رشد اقتصادی دارند ولی آلودگی محیط زیست رابطه معکوس و معنی داری با رشد اقتصادی ایران دارد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که ﺷﻮک افزایش مصرف برق در کشورهای منتخب منا پس از یک کاهش نامحسوس در تولید ناخالص داخلی سرانه به طور متناسب منجر به افزایش آن در دوره های بعدی می گردد، ولی در ایران رشد را به طور خیلی ملایم افزایش می دهد. همچنین اثر این شوک بر آلودگی محیط زیست در کشورهای منا سبب کاهش نسبتا ملایم آن شده ولی در ایران سبب شده است که آلودگی محیط زیست در سطح بالاتری نسبت به قبل قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        427 - تعیین مناسب‌ترین سطح قطعه نمونه به منظور بررسی الگوی مکانی درختان ارس (Juniperus excelsa) (مطالعه موردی: منطقه آتشگاه کرج)
        وحید علی جانی سید محمد معین صادقی منوچهر نمیرانیان رضا اخوان
        10.22034/jest.2018.19723.2857
        زمینه و هدف: اخیراً در تحلیل های مرتبط با الگوی مکانی درختان، روش های نوینی توسعه یافته اند که به منظور بررسی، به یک نقشه کامل از موقعیت مکانی درختان نیاز دارند. به کارگیری این روش ها به مقیاس مطالعه بستگی دارد به نحوی که تغییر مقیاس مطالعه می تواند سبب تغییراتی در الگو چکیده کامل
        زمینه و هدف: اخیراً در تحلیل های مرتبط با الگوی مکانی درختان، روش های نوینی توسعه یافته اند که به منظور بررسی، به یک نقشه کامل از موقعیت مکانی درختان نیاز دارند. به کارگیری این روش ها به مقیاس مطالعه بستگی دارد به نحوی که تغییر مقیاس مطالعه می تواند سبب تغییراتی در الگوی مکانی درختان شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین مناسب ترین سطح قطعه‌نمونه جهت کمی‌سازی الگوی مکانی درختان ارس دامنه جنوبی البرز صورت پذیرفت. روش بررسی: بدین منظور قطعه‌نمونه ای به مساحت شش هکتار انتخاب و الگوی مکانی درختان با استفاده از تابع g(r) مورد بررسی قرار گرفت. سپس سطح این قطعه‌نمونه به پنج، چهار، سه، دو و یک هکتار کاهش و الگوی مکانی درختان با استفاده از تابع g(r) بررسی و نسبت به سطح مبنای شش هکتاری مقایسه شد. یافته ها: نتایج حاصل از این تابع نشان‌دهنده ی الگوی مکانی یکنواخت در فواصل بین درختی تا چهار متر، الگوی کپه ای در فواصل شش تا ده متر و الگوی تصادفی در سایر فواصل می باشد. نتایج حاصل از مقایسه نمودارهای تابع g(r) در مساحت‌های مختلف نشان داد که روند کلی تابع g(r) تا سطح سه هکتار تقریباً ثابت و در سطوح کوچک تر، تغییر می کند، بنابراین حداقل سطح مناسب در این بررسی، سه هکتار به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: تعیین مناسب‌ترین سطح قطعه نمونه در مطالعات ساختاری ضمن افزایش دقت مطالعات می تواند سبب کاهش زمان و هزینه مطالعه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        428 - جایگاه معاهده در نظام حقوقی ایران با نگاهی به نحوه اجرای معاهدات زیست محیطی در ایران
        سید عباس پورهاشمی مجتبی سبحانی نیا
        10.22034/jest.2020.33284.4124
        یکی از معضلات و مشکلات حقوقی اجرای حقوق بین‌الملل به طور عام و حقوق بین‌الملل محیط‌زیست به طور خاص در ایران، عدم تعریف مشخص حقوقی برای جایگاه معاهدات بین‌المللی در نظام حقوقی است. معاهدات بین‌المللی هنجارهایی هستند که جایگاه آن در سلسله مراتب نظام‌های حقوقی مختلف (براسا چکیده کامل
        یکی از معضلات و مشکلات حقوقی اجرای حقوق بین‌الملل به طور عام و حقوق بین‌الملل محیط‌زیست به طور خاص در ایران، عدم تعریف مشخص حقوقی برای جایگاه معاهدات بین‌المللی در نظام حقوقی است. معاهدات بین‌المللی هنجارهایی هستند که جایگاه آن در سلسله مراتب نظام‌های حقوقی مختلف (براساس رابطه میان حقوق داخلی و بین‌المللی) یکسان و واحد نیست و در برخی کشورها از قوانین عادی برتر بوده و در برخی دیگر هم عرض قوانین عادی تلقی شده و در برخی دیگر در جایگاهی پایین‌تر از قانون عادی به حساب می‌آید. در نظام حقوقی ایران با توجه به ابهام موجود در قوانین نسبت به جایگاه معاهده، هر کدام از سه نظریه اشاره شده مورد حمایت عده‌ای از حقوقدانان بوده است. برآیند مقاله حاضر، با بررسی و تحلیل رویه‌های عملی اتخاذ شده از سوی قوای سه‌گانه جمهوری اسلامی ایران، آن است که نظام حقوقی ایران رهیافت برابری حقوق معاهدات بین‌المللی (و نه کل نظام حقوق بین‌الملل) با نظام حقوقی داخلی را برگزیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        429 - ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانه ایران خودرو تهران(EIA)
        رقیه یدالهی صابر محمد غفاریان بهرمان مریم علیزاده محمد رضا خطیبی زاده
        10.22034/jest.2019.24925.3397
        زمینه و هدف: اجرای پروژه های بهره برداری از سرزمین، از جمله احداث کارخانه ها و توسعه صنایع، مستلزم بررسی استعداد طبیعی سرزمین برای توسعه مورد نظر می باشد. در همین راستا انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، از جمله روش های مطلوب جهت دست یابی به اهداف توسعه پایدار است. چکیده کامل
        زمینه و هدف: اجرای پروژه های بهره برداری از سرزمین، از جمله احداث کارخانه ها و توسعه صنایع، مستلزم بررسی استعداد طبیعی سرزمین برای توسعه مورد نظر می باشد. در همین راستا انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، از جمله روش های مطلوب جهت دست یابی به اهداف توسعه پایدار است. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ریزی جهت سوق دادن اهداف اجرای یک پروژه در راستای قوانین و مقررات محیط زیستی به کار گرفته شود. روش بررسی: تحقیق انجام شده شامل ارزیابی اثرات محیط زیستی کارخانه خودروسازی ایران خودرو با تأکید بر کاربرد روش ماتریس لئوپلد ایرانی که توسط مجید مخدوم تهیه شده، می باشد. برای امتیاز دهی برای هر اثر در این روش، از نظرات کارشناسان کارخانه ایران خودرو، سازمان محیط زیست و کارشناسان شهرداری منطقه 21 تهران استفاده شده است. نتیجه ماتریس ممکن است یکی از پنج حالت: پروژه مردود است، پروژه تایید است، پروژه با گزینه های اصلاحی قابل تایید است، پروژه با ارایه طرح های بهسازی تایید می شود و یا این که پروژه با ارایه طرح های بهسازی و گزینه های اصلاحی قابل تایید است، باشد. یافته ها:با تجزیه و تحلیل ماتریس لئوپلد مشخص گردید که تعداد اثرات میانگین جبری منفی درستون برابر با 8عدد و تعداد پیامدهای، میانگین جبری منفی در ردیف برابربا 9 عدد است که در این بین تعداد پیامد های منفی کم تر از 1/3- در ستون، فقط مربوط به اثرات آلاینده های هوا است. که برابر شده با میانگین جبری 3/3- . بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که پروژ مورد نظر درحالت پنجم قرار می گیرد، یعنی این که پروژه کارخانه ایران خودرو با ارائه طرح بهسازی و گزینه های اصلاحی مورد تایید است. در این حالت تعدادی از میانگین های رده بندی هم در ستون و هم در ردیف ها کم تر از 1/3- است، اما تعداد آن ها به 50درصد حالات نمی رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        430 - عناصر چهارگانه (آب، خاک، هوا و آتش)، الگویی ایرانی برای طراحی پارک شهری
        فرناز ناظم فرشته حبیب کیانوش سوزنچی
        10.22034/jest.2018.18633.2743
        زمینه و هدف : چهار عنصر آب، خاک، هوا و آتش در گذشته مبنای تعریف همه پدیده های طبیعی بوده و در دوره های مختلف در ایران مورد احترام بوده است. این چهار عنصر یکی از ابعاد و وجوه مشترک بین اساطیر و باورهای ایرانیان بوده. لذا با هدف تاکید بر ارزش های فرهنگ ایرانی و با بازشناس چکیده کامل
        زمینه و هدف : چهار عنصر آب، خاک، هوا و آتش در گذشته مبنای تعریف همه پدیده های طبیعی بوده و در دوره های مختلف در ایران مورد احترام بوده است. این چهار عنصر یکی از ابعاد و وجوه مشترک بین اساطیر و باورهای ایرانیان بوده. لذا با هدف تاکید بر ارزش های فرهنگ ایرانی و با بازشناساندن مفاهیم این چهار عنصر طبیعی به باززنده سازی ارزش های طبیعت و ارائه مبانی کلی برای طراحی پارک های شهری پرداخته شد. در واقع هدف تحقیق حاضر ارائه راهکارهائی جهت ایجاد ارتباط با طبیعت از طریق عناصر چهارگانه و آشنایی بازدید کنندگان از پارک های شهری با مفهوم عناصر چهارگانه می باشد. روش بررسی: مفاهیم چهار عناصر آب، خاک، هوا و آتش در گذشته تاریخی ایران از دوران باستان و دوران اسلامی (دوره ابن سینا و شکوفایی طب ایرانی اسلامی) بررسی شده و ویژگی ها و نمادهای استفاده شده برای چهار عنصر مطالعه شده است. سپس با جمع بندی مفاهیم یاد شده و استفاده از نمونه های اجرا شده داخل و خارج از ایران شاخص ها و نمادهایی برای بیان این عناصر در طراحی ارایه و با کمک پرسشنامه از مردم شهرضا به عنوان نمونه موردی برای طراحی چنین پارکی، مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته ها: کاربری های متناسب فضاهای آب، خاک، هوا و آتش با توجه به شاخص ها و نمادهایی که برای نمایش این عناصر ارائه گردیده در چهار دسته یاد شده تقسیم بندی گردید. نهایتا با تحلیل روابط این عناصر در ایجاد سازمان دهی فضایی چهارچوبی برای طراحی پارک عناصر چهارگانه ارائه گردید. بحث و نتیجه گیری : مفاهیم بسیاری در پیشینه علمی، فرهنگی و تاریخی ایران قابلیت تبدیل شدن به عناصر فضایی را دارند. بحث عناصر چهارگانه یکی از مفاهیمی است که با توجه به قابلیت نماد سازی آن می تواند در طراحی پارک ها مورد استفاده قرار گیرد. بازدید از چنین پارکی می تواند در اموزش ارزش ها وباززنده سازی هویت ایرانی تاثیرگذار باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        431 - معیارهای حقوقی بیمه حیات وحش و جبران خسارات ناشی از آن
        مدریک پیرصاحب منصور پورنوری شیرین شیرازیان داریوش کریمی
        10.22034/jest.2019.45796.4759
        حفاظت وصیانت از حیات وحش از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد بگونه ای که در قوانین داخلی راهکارهای مختلفی و از جمله گزینه جریمه برای فرد متخلف و عامل زیان در نظر گرفته شده است ولی بعنوان یک عامل بازدارنده نتوانسته به طور موثر عمل نماید، از طرف دیگر همیشه عامل انسانی منجر چکیده کامل
        حفاظت وصیانت از حیات وحش از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد بگونه ای که در قوانین داخلی راهکارهای مختلفی و از جمله گزینه جریمه برای فرد متخلف و عامل زیان در نظر گرفته شده است ولی بعنوان یک عامل بازدارنده نتوانسته به طور موثر عمل نماید، از طرف دیگر همیشه عامل انسانی منجر به تلف و یا از بین بردن گونه های جانوری وصدمه زدن به حیات وحش نمی گردد، بلکه عوامل طبیعی نیز با توجه به شرایط اقلیمی محل، می تواند منجر به بیماری و یا حادثه برای حیات وحش گردد. بنابراین لازم است راه کارهای کاهش تعارضات افراد و حیات وحش بررسی، تعدیل و با تخصیص هزینه مناسب، زمینه احیای زیستگاه های حیات وحش فراهم گردد تا مانع تخریب بیش از پیش حیات وحش نشده و گونه های در حال انقراض را حمایت نماید. یکی از راه های کنترل ریسک، انتقال آن به موسسات بیمه می باشد که این ریسک ها می بایست با حقوق وقانون بیمه، همگرایی و به عبارتی بیمه پذیر باشند. گستردگی حوزه حیات وحش وهزینه های صیانت وحفاظت از آن نیازمند حمایت دولت بعنوان متولی حفاظت از حیات وحش و ناظر بر صنعت بیمه می باشد. تلف یک گونه تحت پوشش بیمه ، همانند سایر پوشش های بیمه ای دیگر می تواند از حمایت شرکت بیمه برخوردار گردد، هر چند که در صنعت بیمه بعلت چالش های ارزیابی ریسک حیات وحش و سازمان متولی حیات وحش بعلت کمبود منابع مالی، تاکنون به این موضوع به صورت جدی پرداخته نشده است و شاید هم ناشی ازعدم شناخت کافی در این زمینه بوده باشد و یا ارزیابی درستی از ریسک خسارات این نوع پوشش بیمه ای ناشی شده باشد، در حال حاضرپرداختن به این موضوع ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد و متولیان صنعت بیمه وحیات وحش کشور می بایست اهتمام لازم را دراین زمینه بعمل آورند . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        432 - تحلیل تطبیقی باغ‌های شفابخش با باغ های ایرانی
        سید ابوالفضل هاشمین محمدرضا بمانیان
        10.30495/jest.2022.25755.3475
        زمینه و هدف: با توجه به اینکه اکثر مطالعات انجام‌شده در حوزه باغ های شفابخش در منابع غربی است، به‌منظور ارائه راهکار عملی همسو با ارزش‌های فرهنگی- بومی ایرانیان، بررسی میزان تطابق الگوی منظر باغ ایرانی و باغ های شفابخش، از ضرورت ویژه ای برخوردار است. پژوهشگران در زمینه چکیده کامل
        زمینه و هدف: با توجه به اینکه اکثر مطالعات انجام‌شده در حوزه باغ های شفابخش در منابع غربی است، به‌منظور ارائه راهکار عملی همسو با ارزش‌های فرهنگی- بومی ایرانیان، بررسی میزان تطابق الگوی منظر باغ ایرانی و باغ های شفابخش، از ضرورت ویژه ای برخوردار است. پژوهشگران در زمینه شفابخشی محیط های طبیعی و باغ های شفابخش پژوهش های زیادی انجام داده اند. اما کمتر مشاهده شده است که از روش مطالعه تطبیقی برای تحلیل باغ های شفابخش در باغ ایرانی استفاده‌شده باشد.روش بررسی: این نوشتار مطالعه تطبیقی را برای تحلیل میزان تطابق الگوی منظر باغ ایرانی و باغ های شفابخش به کار بسته است. پژوهش حاضر بر آن است تا "چگونگی و میزان تطابق شاخص‌های باغ های شفابخش با باغ ایرانی" را مورد تحلیل قرار دهد. بدین‌جهت ، ابتدا محتوای کیفی مناظر شفابخش توصیف و اصول و شاخص‌های آن موردبررسی، تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. سپس مؤلفه‌ها و شاخصه‌های حاصل از این مطالعات، به‌صورت پرسشنامه تدوین شد. پرسشنامه در اختیار متخصصان منظر قرار گرفت. با استفاده از نرم‌افزار Spss 16.0 پرسشنامه‌ها تحلیل شد تا میزان تطابق این شاخص ها در باغ ایرانی ارزیابی شود.یافته ها: از بررسی ها و ارزیابی های انجام‌شده، مشخص شد؛ بیشترین درصد انطباق باغ ایرانی با شاخص‌های یک باغ شفابخش مربوط به شاخص تحریک حسی و امکان دسترسی به طبیعت و تعامل با آن است.بحث و نتیجه گیری: لازم است طراحان برای افزایش اثربخشی و کارایی باغ ایرانی با کارکرد شفابخشی، راهکارهایی نوآورانه در جهت بهبود عرصه‌های خصوصی و نیز ایجاد تنوع فضایی بیشتر برای انتخاب، در اختیار کاربر قرار دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        433 - تکنیک حسابداری هزینه یابی جریان مواد و انرژی ( MFCA ) در راستای مدیریت بهبود مستمر بهره وری (مطالعه موردی : بخش احیا (خط6) و بخش برش و بسته بندی در کارخانه آلومینیوم سازی ایران (ایرالکو))
        فائزه جعفرنسب زهرا عابدی
        10.22034/jest.2021.29526.3816
        زمینه و اهداف : استراتژی بهره وری سبز با آینده نگری و تکیه بر پایه های بهبود بهره وری به عنوان راهکار کلیدی در راستای اهداف توسعه هزاره و توسعه پایدار محسوب میگردد. مهمترین تکنیک بهره وری سبز ،حسابداری هزینه یابی جریانمواد و انرژی می باشد که علاوه بر داشتن نقش مکمل با س چکیده کامل
        زمینه و اهداف : استراتژی بهره وری سبز با آینده نگری و تکیه بر پایه های بهبود بهره وری به عنوان راهکار کلیدی در راستای اهداف توسعه هزاره و توسعه پایدار محسوب میگردد. مهمترین تکنیک بهره وری سبز ،حسابداری هزینه یابی جریانمواد و انرژی می باشد که علاوه بر داشتن نقش مکمل با سایر ایزوهای سری 14000 (سیستم مدیریت محیط زیست)، در برگیرنده سایر تکنیکهای بهره وری سبز از جمله چرخه دمینگ[1]، شش سیگما، 3R[2] و مواردی از این قبیل است. روش بررسی : در این مقالهگذشته از ردیابی جریان مواد و انرژی در فرآیندهای تولید، برآورد کمی و پولی مراکز مقدارسنجی، موازنه ورودی ها و خروجی ها در هر قسمت برآورد گردیده و همچنین پتانسیل کاهش مواد و انرژی در بخش های مذکور مشخص شده است. یافته ها : بر اساس محاسبات صورت گرفته، میزان اتلافات مواد و انرژی برابر با 17910.6425 تن به ارزش 901761.462 میلیون ریال بوده است. بیشترین اتلافات مربوط به مرکز مقدارسنجی " سالن CD" در بخش احیا و مرکز مقدارسنجی " برش" در بخش برش و بسته بندی می باشد که به ترتیب که 61/51 % و94/99 % از کل ضایعات هر بخش را به خود اختصاص داده اند. همچنین کمترین اتلافات مرتبط با مرکز مقدارسنجی "FTP[3]" در بخش احیا و مرکز مقدارسنجی "حمل ونقل " در بخش برش و بسته بندی بوده اند. بحث و نتیجه گیری : نتایج حاصل از تحقیق می دهد این تکنیک با کاهش مصرف نهاده های تولید به ازای یک مقدار مشخص تولید و یا ارائه خدمات، کاهش هزینه های تولید، کاهش اتلافات فرآیندهای تولیدی، راندمان تولید و رقابت پذیری محصولات را در سطح ملی و جهانی ارتقا می دهد و همچنین عملکرد های اقتصادی و زیست محیطی را نیز بهبود می بخشد. [1]- Plan, Do, Check, Act (PDCA) [2]- Reduce, Reuse, Recycle [3]- Flora Transfer Protocol پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        434 - پهنه‌بندی تعداد روز طوفانی در کشور ایران با استفاده از روش‌های زمین‌آماری و ریاضی
        حسن فتحی زاد علی خنامانی محمد زارع
        10.22034/jest.2020.32968.4076
        زمینه و هدف: تعداد روز طوفانی به وسیله عوامل گوناگونی مانند سرعت وزش باد، میزان بارش، رطوبت خاک و غیره قرار دارد. بررسی این شاخص در کشور می تواند در برنامه ریزی های گوناگون مورد توجه قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق پهنه بندی تعداد روزهای طوفانی در کشور و انتخاب بهترین چکیده کامل
        زمینه و هدف: تعداد روز طوفانی به وسیله عوامل گوناگونی مانند سرعت وزش باد، میزان بارش، رطوبت خاک و غیره قرار دارد. بررسی این شاخص در کشور می تواند در برنامه ریزی های گوناگون مورد توجه قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق پهنه بندی تعداد روزهای طوفانی در کشور و انتخاب بهترین مدل بر اساس داده های 150 ایستگاه هواشناسی در دوره آماری 25 ساله 2010-1986میلادی است. روش بررسی: بعد از تعیین ایستگاه ها با پراکندگی مناسب، داده های تعداد روز طوفانی در کشور ایران مربوط به دوره ی زمانی 2010-1986 در سال 1395 جمع آوری شد. به منظور بررسی نرمال بودن داده ها از روش کلموگروف- اسمیرنف استفاده گردید. جهت نشان دادن همبستگی مکانی بین داده های تعداد روز طوفانی از واریوگرام استفاده شد. وایروگرام گوسین با میزان همبستگی 96/0، بهترین همبستگی بین داده ها را مدل سازی نمود و برای درون یابی از روش کریجینگ استفاده گردید. سپس با استفاده از روش های مختلف زمین آماری و ریاضی، نقشه تعداد روزهای طوفانی در کشور ترسیم شد. به این منظور از روش های درون یابی ریاضی شامل روش عکس فاصله (IDW)، درون یاب چند جمله ای جهانی (GPI)، تابع شعاعی (RBF)، درون یاب موضعی (LPI) و روش زمین آماری کریجینگ استفاده شد. جهت انتخاب بهترین روش درون یابی از شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات (RMS) و میزان همبستگی داده های مشاهداتی و پیش بینی شده استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که پیش بینی روش کریجینگ شاخص (Kriging Indicator) دارای بیشترین میزان همبستگی با داده های مشاهداتی است (R2=0.74). همپنین مناطق جنوب شرقی و جنوب غربی کشور دارای بیشترین میزان تعداد روز طوفانی در کشور می باشند. بحث و نتیجه گیری: بالا بودن این شاخص در جنوب شرق ناشی از خشک شدن دریاچه هامون و وجود بادهای 120 روزه ی سیستان و در جنوب غرب کشور ناشی از گرد و غبار ورودی از کشورهای عربی است. نوار شمالی کشور نیز دارای کمترین میزان شاخص تعداد روز طوفانی در کشور است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        435 - برآورد بیوماس روزمینی جنگل در جنگل های هیرکانی با استفاده از داده های ماهواره ای
        محدثه قنبری مطلق ساسان بابایی کفاکی اسداله متاجی رضا اخوان
        10.22034/jest.2020.36440.4305
        زمینه و هدف: اهمیت جنگل های شمال ایران به عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین ذخایر کربن و نقش آن در ترسیب کربن اتمسفری در کشورمان برکسی پوشیده نیست. مطالعه بیوماس روزمینی این جنگل ها به عنوان یک ضرورت تلقی می گردد. در سال های اخیر مطالعات زیادی با استفاده از تکنولوژی سنجش چکیده کامل
        زمینه و هدف: اهمیت جنگل های شمال ایران به عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین ذخایر کربن و نقش آن در ترسیب کربن اتمسفری در کشورمان برکسی پوشیده نیست. مطالعه بیوماس روزمینی این جنگل ها به عنوان یک ضرورت تلقی می گردد. در سال های اخیر مطالعات زیادی با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و شاخص های مختلف برای محاسبات بیوماس روزمینی جنگل ها انجام شده است. هدف پژوهش برآورد بیوماس جنگل های هیرکانی درشمال ایران با استفاده از اطلاعات ماهواره SPOT6 می باشد. روش بررسی: بیوماس روزمینی این جنگل ها با استفاده از تصاویر ماهواره SPOT6 و مدل های رگرسیونی در سه منطقه انتخابی در استانهای شمالی و در 2 دامنه ارتفاعی در تابستان 1395 بررسی شد. پس از آن که مقادیر متوسط بیوماس روزمینی بر حسب تن در هکتار با استفاده از برداشت های زمینی محاسبه گردید، از 3 شاخص پوشش گیاهی NDVI، RVI و TVI برای برآورد بیوماس بر اساس تصاویر ماهواره ای استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه بین مقادیر بیوماس روزمینی و شاخص های پوشش گیاهی یک رابطه خطی بوده و شاخص NDVI در سطح تمامی مناطق بیشترین سطح معنی داری و بالاترین ضریب همبستگی با بیوماس روزمینی را داشته است. بنابراین به منظور نقشه سازی بیوماس روزمینی از روابط رگرسیونی این شاخص استفاده شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق مقادیر بیوماس بین سه منطقه اصلی تحقیق و در طبقات ارتفاعی میان بند و بالابند دارای تفاوت های نسبتاً زیادی می باشند. بیشترین میزان بیوماس در منطقه اسالم و دامنه ارتفاعی بالابند دیده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        436 - بررسی زیست محیطی تخریب اراضی در مقیاس حوزه آبخیز رودخانه طالقان با رویکرد کمی
        پریسا خرازی جمال قدوسی حسن کریم زادگان مسعود خیرخواه زرکش
        10.30495/jest.2022.57587.5247
        زمینه و هدف: تخریب اراضی یا تخریب سرزمین به عنوان یک چالش و معضل مهم جهانی است که در نهایت منجر به بیابانی شدن و گسترش پهنه بیابان‌ها به ویژه در مناطق با شرایط اقلیمی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب، می‌شود. فقر ونبود امنیت غذایی، توأم با رخداد خشکسالی‌های شدید و سایر شرایط چکیده کامل
        زمینه و هدف: تخریب اراضی یا تخریب سرزمین به عنوان یک چالش و معضل مهم جهانی است که در نهایت منجر به بیابانی شدن و گسترش پهنه بیابان‌ها به ویژه در مناطق با شرایط اقلیمی خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب، می‌شود. فقر ونبود امنیت غذایی، توأم با رخداد خشکسالی‌های شدید و سایر شرایط نا مناسب آب و هوائی که موجب وارد شدن فشار بیش از حد به اکوسیستم‌های شکننده و منابع طبیعی پایه(آب، خاک و گیاهان)، در چنین مناطق و نواحی شده و باعث تهی شدن منابع حیاتی می‌شود. هدف از این مطالعه شناسائی مشخصه‌ها و معیار‌های هر یک از پارامتر‌ها وعوامل اعم از طبیعی و انسان زاد موثر بر تخریب اراضی میباشد تا بتوان اقدام به برنامه ریزی جهت مدیریت آنها در راستای حفظ و احیای منابع زیست محیطی نمود.روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از داده های ادواری سنجش از دور، سامانه های اطلاعات جغرافیائی،مشاهدات و اندازه گیری های میدانی و روش های آماری بکارگرفته شده و از مدل کمی برای برآورد نتایج استفاده شده است.یافته ها : با استناد به نتایج بدست آمده، می توان گفت تخریب اراضی در مقیاس حوزه آبخیز سد طالقان تابعی از شش عامل: شیب زمین، خصوصیات زمین شناسی سطحی(واحدهای سنگی)، خصوصیات خاک، رخساره‌های فرسایش خاک توسط آب، حفاظ روی زمین و کاربری اراضی است.از بین عوامل موثر بر تخریب اراضی شاخص میزان حفاظ روی زمین با وزن 0.20 بیشترین تاثیر را بر تخریب اراضی داشت.بحث و نتیجه گیری : مدل ارایه شده میتواند به عنوان مدلی کارآمد در تعیین مکانی نرخ (شدت)و گستره تخریب اراضی در مقیاس حوزه آبخیز جهت شناسایی دقیق سایت های تخریب شده برای مبارزه و مدیریت پدیده موردنظر مورد استفاده در سطح ملی قرار گیرد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        437 - موانع و چالشهای اجرای رویه‌های نوین حقوق بین الملل محیط زیست در حقوق ایران
        فاطمه سادات اجاق زاده محمدی علی مشهدی علیرضا آرش پور
        10.30495/jest.2023.57383.5239
        معاهدات و رویه‌های بین المللی فراوانی در حفاظت از محیط زیست وجود دارد که مشمول اصول و قواعد حقوقینوینی هستند که می تواند به گسترش حقوق بین الملل ‌زیست محیطی، کمک وافری کنند. رویه اکثر معاهدات نوین مبتنی بر جبران خسارات زیست محیطی بوده است به گونه ای که حتی معاهدات و کنو چکیده کامل
        معاهدات و رویه‌های بین المللی فراوانی در حفاظت از محیط زیست وجود دارد که مشمول اصول و قواعد حقوقینوینی هستند که می تواند به گسترش حقوق بین الملل ‌زیست محیطی، کمک وافری کنند. رویه اکثر معاهدات نوین مبتنی بر جبران خسارات زیست محیطی بوده است به گونه ای که حتی معاهدات و کنوانسیون‌هایی که در گذشته بحث جبران خسارت را نیز مطرح ننموده اند در نسخه‌ها و نشستهای بعدی اصلاح گردید. ایران نیز همانند بسیاری از کشورها عضو پروتکل‌ها و کنوانسیون‌ها و معاهدات زیست محیطی مانند کنوانسيون تغيير آب و هوایی، کنوانسيون رامسر، کنوانسيون وين براي حفاظت از لايه ازن، کنوانسيون بازل، پروتکل کارتاهینا، کنوانسيون جلوگيري از آلودگي دريايي و ... می باشد. اما در قوانین زیست محیطی و اجرای رویه‌های حقوقی در حفاظت از محیط زیست چندان موفق عمل نکرده است به گونه ای که الزام آوری چندانی در خصوص حفاظت از محیط زیست وجود ندارد و در مواردی که دولت خود آسیب زننده به محیط زیست است اشخاص حقیقی و یا سازمان‌های خصوصی غیردولتی سمتی در دفاع و شکایات زیست محیطی علیه دولت ندارند. سیاست حقوق ایران نیز برای جبران خسارات زیست محیطی مبتنی بر نظریه تقصیر است و عملا مشکلات زیادی برای اثبات تقصیر پیش پای زیان دیده وجود دارد. بنابراین دلیل اصلی مشکلات اجرای رویه‌های نوین حقوق بین الملل محیط زیست در حقوق ایران، ناشی از ضعف و تصویب قوانین زیست محیطی و همچنین عدم الزام دولت و موسسات به اجرای کنوانسیون‌های بین المللی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        438 - شناسایی مناطق تحت تاثیر خطر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات آهوان در سطح منطقه حفاظت شده مند
        اسماعیل عباسی هانا اعتمادی
        10.22034/jest.2021.62927.5487
        زمینه و هدف: سیلاب¬ها به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی، سالانه خسارات جانی و مالی جبران¬ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می¬گذارند. با توجه به حضور آهوی ایرانی و خطر انقراض آنها بر اثر تلفات ناشی از سیلاب در منطقه حفاظت شده، مند، شناسایی مناطق تحت تاثیر سیل چکیده کامل
        زمینه و هدف: سیلاب¬ها به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی، سالانه خسارات جانی و مالی جبران¬ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می¬گذارند. با توجه به حضور آهوی ایرانی و خطر انقراض آنها بر اثر تلفات ناشی از سیلاب در منطقه حفاظت شده، مند، شناسایی مناطق تحت تاثیر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات این گونه جانوری از اهمیت بسزایی برخوردار است و از اهداف اصلی این پژوهش می¬باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای مدلسازی و پهنه¬بندی سیلاب از متغیرهای پوشش گیاهی، تراکم زهکشی، فاصله از آبراهه، جنس زمین، کاربری اراضی، بارش، شیب زمین و انحنای زمین استفاده شده است. یافته¬ها: نتایج نشان داد که در زمان رخداد سیلاب¬ها با دوره بازگشت دو ساله، پهنه سیلاب مساحتی به اندازه 1850 هکتار از سطح منطقه حفاظت شده را تحت تاثیر قرار داده است. این پهنه برای سیلاب¬ها با دوره بازگشت پنج ساله به میزان 4300 هکتار افزایش یافته است. همینطور پهنه اثرگذاری سیلاب برای سیلاب با دوره بازگشت 10 ساله به 22700 هکتار می¬رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نقشه های استخراج شده و بازدید های میدانی مشخص گردید از جمله اقدامات عملیاتی در پهنه زیستگاهی مطلوب آهوان و در واقع یکی از بهترین راهکارهای کاهش تلفات آهوان ایجاد سکوهای با ارتفاع کم در سطح منطقه می باشد. موقعیت این سکوها با توجه به نقشه پهنه¬بندی سیل در منطقه، حضور آهوان و نقاط تجمع آنها و مکان¬های با تلفات سنگین این گونه جانوری در سیلاب¬های گذشته در سطح منطقه حفاظت شده مند انتخاب گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        439 - بهینه‌سازی اثرات زیست‌محیطی ناشی از صنعت ساخت‌وساز با چندین حالت اجرایی فعالیت‌ها: روش ماتریس لئوپولد ایرانی
        سیدعلی بنی هاشمی محمد خلیل زاده علیرضا شهرکی محسن رستمی مال خلیفه سید سعیدرضا احمدی زاده
        10.30495/jest.2021.49836.4937
        زمینه و هدف: صنعت ساخت وساز و اجرای طرح های عمرانی، به عنوان یکی از عوامل آلودگی های زیست‌محیطی به شمار می رود. توجه به اثرات تخریبی و آلودگی های ایجاد شده از اجرای طرح های عمرانی، لزوم ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و شناخت آن ها را در جهت کاهش اثرات، امری ضروری می سازد. هدف چکیده کامل
        زمینه و هدف: صنعت ساخت وساز و اجرای طرح های عمرانی، به عنوان یکی از عوامل آلودگی های زیست‌محیطی به شمار می رود. توجه به اثرات تخریبی و آلودگی های ایجاد شده از اجرای طرح های عمرانی، لزوم ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و شناخت آن ها را در جهت کاهش اثرات، امری ضروری می سازد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی اثرات زیست‌محیطی پروژه آب رسانی روستایی در شهرستان بیرجند با استفاده از روش ماتریس لئوپولد ایرانی است.روش بررسی: در این پژوهش ارزیابی اثرات منفی زیست‌محیطی اجرای پروژه آب رسانی روستایی در شهرستان بیرجند طی سال 1398 در دو محیط فیزیکی-شیمیایی و بیولوژیکی و در فاز ساختمانی با استفاده از روش ماتریس ایرانی انجام پذیرفته است. به این منظور برای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی حالت های اجرایی مختلفی برای اجرای فعالیت های پروژه تدوین شده و به ازای هر کدام از آن ها ماتریس لئوپولد تشکیل گردیده است.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین اثرات زیست‌محیطی در دوران ساخت در 7 حالت اجرایی موردبررسی بر محیط به میزان 58/1-، 95/1-، 15/2-، 5/2-، 2-، 21/2- و 22/2- است. همچنین تعداد پیامدهای زیست‌محیطی در آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی بیشترین و مناطق حفاظت شده کمترین مقدار را دارند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به تحلیل انجام شده در هیچ یک از ردیف ها و ستون های هفت ماتریس بررسی شده برای حالت های اجرایی، میانگین رده بندی کمتر از 1/3- یافت نشد، لذا انجام پروژه آب رسانی مورد تأیید می باشد. برای کاهش اثرات نیز کمترین میزان اثرات زیست‌محیطی هر فعالیت انتخاب گردید که باعث می شود میانگین اثرات زیست‌محیطی کل پروژه 52/1- گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        440 - بررسی غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم و غلظت روی درگندم تولیدی کشور ایران
        کبرا سادات هاشمی نسب زواره کریم شهبازی کامبیز بازرگان
        10.30495/jest.2022.48667.4877
        زمینه و هدف: گندم های تولیدی کشور ایران از نظر میزان آلودگی به فلزات سنگین کادمیم و سرب و میزان روی بررسی شدند. روش بررسی: تعداد 419 نمونه گندم از مزارع تهیه گردید. دانه های گندم پس از بوجاری، آسیاب شده و هضم و عصاره گیری انجام شد. غلظت فلزات سنگین در عصاره ها با دستگا چکیده کامل
        زمینه و هدف: گندم های تولیدی کشور ایران از نظر میزان آلودگی به فلزات سنگین کادمیم و سرب و میزان روی بررسی شدند. روش بررسی: تعداد 419 نمونه گندم از مزارع تهیه گردید. دانه های گندم پس از بوجاری، آسیاب شده و هضم و عصاره گیری انجام شد. غلظت فلزات سنگین در عصاره ها با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری گردید. یافته ها: میزان کادمیم در 59/8 درصد از نمونه های گندم کشور، بالاتر از میزان حد مجاز استاندارد ملی ایران (mg/Kg03/0) بود. میانگین میزان کادمیم درتمام استان های بررسی شده به جز استان گیلان ازحد مجاز استاندارد ملی پایین تر به دست آمد. نتایج نشان دادند که میزان سرب در 72/0 درصد از نمونه های گندم آنالیز شده بالاتر از میزان حد مجاز استاندارد ملی ایران (mg/Kg 15/0) بود. میانگین میزان سرب در همه استان ها از حد مجاز استاندارد ملی پایین تر به دست آمد. بررسی غلظت عنصر مفید روی در نمونه های گندم نشان داد در بخش اعظم نمونه ها (حدود 79%)، غلظت این عنصرکمتر از حد مطلوب (mg/Kg30) می باشد. بحث و نتیجه گیری: توزیع فراوانی غلظت عناصر سرب و کادمیم در مناطق مختلف ایران حاکی از بالاتر بودن غلظت عنصر کادمیم نسبت به حد مجاز در استان گیلان است. به نظر می رسد حد مجاز کادمیم در گندم در استاندارد ملی، به طور غیر مستندی سخت گیرانه است، لذا پیشنهاد می شود حد مجاز کادمیم در دانه گندم در استاندارد ملی ایران مجدداً بازنگری شود. اگر استاندارد جهانی به عنوان شاخص ارزیابی آلودگی گندم های تولیدی کشور در نظر گرفته شود، در رابطه با کادمیم، در هیچکدام از نمونه های تجزیه شده غلظت کادمیم بالاتر از حد مجاز استاندارد جهانی نیست. در ادامه نتایج اندازه گیری عنصر روی در گندم ها، نشانگر کمبود روی در بخش اعظم نمونه های گندم است. لذا با توجه به سهم نان درسبد غذای جامعه ایرانی بایستی موضوع ارتقاء غلظت روی درگندم مورد توجه جدی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        441 - تکتونیک در معماری: بررسی ماهیت دوگانه روابط تکتونیک در آثاری از معماری معاصر ایران
        پریا پورمحمدی فرشاد مفاخر اصغر ساعد سمیعی مهرداد متین
        10.30495/jest.2021.46645.4786
        زمینه و هدف: نمایان کردن مفهوم یگانگی از سوی هنرمند به سایرین، نیاز به فراهم آوردن تعریفی برای معماری دارد که شاخص های کالبدی و ساختاری و ابزارمندی های زیبایی شناسانه آن را در چارچوبی معنوی بیاورد. این نوع نگرش منطبق بر مفهوم تکتونیک است. تکتونیک در معماری دو تفسیر اصلی چکیده کامل
        زمینه و هدف: نمایان کردن مفهوم یگانگی از سوی هنرمند به سایرین، نیاز به فراهم آوردن تعریفی برای معماری دارد که شاخص های کالبدی و ساختاری و ابزارمندی های زیبایی شناسانه آن را در چارچوبی معنوی بیاورد. این نوع نگرش منطبق بر مفهوم تکتونیک است. تکتونیک در معماری دو تفسیر اصلی دارد: نظریه ساختار داخلی اثر هنری و تشکیل و پیوند عناصر فرم، برای دستیابی به یک هارمونی. در این مقاله دو هدف مدنظر می‌باشد؛ اصول و معیارهای وحدت و یگانگی اثر معماری در جهت بررسی انطباق فرم هسته‌ای و هنری و دوم، ارزیابی چهار نمونه از آثار فاخر معماری معاصرکشور بر اساس این معیارها در جهت مشخص شدن میزان انطباق فرم هسته‌ای و هنری آن‌ها.روش بررسی:راهبرد اصلی تحقیق بر اساس هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی است. از تکنیک تحلیل سلسه‌مراتبی AHP جهت ارزیابی انطباق فرم هسته ای و فرم هنریِ نمونه ها بر اساس معیارها و هدف استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد انطباق فرم هنری و فرم هسته ای در بنای مجلس سنا (مجلس شورای اسلامی) نسبت به سه اثر دیگر (بنای آزادی،موزه هنرهای معاصر و تئاتر شهر) بیشتر و در نتیجه بنای یاد شده در انطباق جنبه های فنی-تکنیکی و جلوه های مفهومی-معنایی موفق تر است.بحث و نتیجه گیری: نتیجه گیری این تحقیق، مباحثات معماری را به این سو تشویق می کند که به دنبال آن باشند که از بیان تکتونیک به عنوان ابزاری برای همسازی و یکپارچگی موضوعات زیبایی شناسانه و فن آورانه، در فرایند طراحی آثار معاصر استفاده کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        442 - تبیین مؤلفه های تأثیر گذار بر شکل گیری فضاهای اجتماع پذیر در محیط های آموزشی با استفاده از روش تحلیل عاملی(نمونه موردی: فضاهای دانشگاهی)
        سید علی شریفیان حسین مرادی نسب مریم قلمبردزفولی ودیهه ملاصالحی
        10.30495/jest.2021.53276.5090
        زمینه و هدف: فضاهای آموزشی ـ دانشگاهی به عنوان یک اجتماع علمی ـ فرهنگی یکی از مهم ترین فضاهای تأثیرگذار بر تعاملات اجتماعی با مناسبات، روابط و هنجارهای خاص خود است. چرا که شکل گیری و پویائی تعاملات اجتماعی میان دانشجویان قطعاً به عوامل فردی و محیطی بسیاری وابسته است. هد چکیده کامل
        زمینه و هدف: فضاهای آموزشی ـ دانشگاهی به عنوان یک اجتماع علمی ـ فرهنگی یکی از مهم ترین فضاهای تأثیرگذار بر تعاملات اجتماعی با مناسبات، روابط و هنجارهای خاص خود است. چرا که شکل گیری و پویائی تعاملات اجتماعی میان دانشجویان قطعاً به عوامل فردی و محیطی بسیاری وابسته است. هدف مقاله شناسایی مؤلفه های تأثیر گذار بر شکل گیری فضاهای اجتماع پذیر در محیط های دانشگاهی است.روش بررسی: این پژوهش به کمک روش تحلیل عاملی؛ در محیط های آموزشی به واکاوی در خصوص تبیین مؤلفه های تأثیر گذار بر شکل‌گیری تعاملات اجتماعی پراخته است. محدوده مورد مطالعه این تحقیق به طور تصادفی 3 دانشگاه تهران، علم و صنعت و الزهرا (س) تهران است. در این پژوش از نرم افزار SPSS22 برای تحلیل داده ها و جهت شناسایی و مشخص نمودن بار عاملی مولفه ها از روش تحلیل عاملی نوع R و متعامد استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان از تأثیر 6 عامل مبلمان، راحتی و آسایش فیزیولوژیک؛ امنیت و قلمرو؛ فضای ورزشی و ورودی؛ فضای عمومی باز و بسته مشترک؛ فرم و الگوی معماری؛ امکان مجاورت چهره به چهره بر شکل گیری تعاملات اجتماعی در محیط های دانشگاهی را دارد.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که عامل مبلمان، راحتی و آسایش فیزیولوژیک مهمترین عامل تاثیر گذار بر شکل گیری تعاملات اجتماعی بین دانشجویان دانشگاه و شاخص نوع رنگ بندی فضا با بار عاملی 745/0 مهمترین شاخص تاثیر گذار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        443 - پایش و مدل‌سازی تغییرات اراضی جنگلی در منطقه گرگان با استفاده از مدل Geomod
        سمیه گلدوی مرجان محمدزاده عبدالرسول سلمان ماهینی علی نجفی نژاد
        10.30495/jest.2023.75920.5927
        زمینه و هدف: سالانه سطح وسیعی از جنگل ها به دلیل تبدیل به کاربری های دیگری مانند زمین های کشاورزی و مناطق مسکونی کاهش می‌یابد. اراضی جنگلی شمال ایران نیز از این قاعده مستثنی نیستند و این کاهش در اکثر مناطق دیده شده است. لذا، پژوهش حاضر با هدف مدل‌سازی تغییرات اراضی جنگل چکیده کامل
        زمینه و هدف: سالانه سطح وسیعی از جنگل ها به دلیل تبدیل به کاربری های دیگری مانند زمین های کشاورزی و مناطق مسکونی کاهش می‌یابد. اراضی جنگلی شمال ایران نیز از این قاعده مستثنی نیستند و این کاهش در اکثر مناطق دیده شده است. لذا، پژوهش حاضر با هدف مدل‌سازی تغییرات اراضی جنگلی در منطقه گرگان با استفاده از مدل Geomod انجام شده است. روش بررسی: در مطالعه حاضر، نخست تغییرات اراضی جنگلی منطقه گرگان در بازه زمانی 20 ساله تعیین و سپس، مدل سازی این تغییرات با استفاده از مدل Geomod اجرا گردید. به این منظور، نقشه های کاربری زمین بازه های مطالعاتی با استفاده از تصاویر ماهواره ای تهیه و آشکارسازی تغییرات با روش مقایسه پس از طبقه‌بندی انجام شد. سپس، مدل Geomod برای مدل سازی تغییرات اراضی جنگلی اجرا گردید. یافته ها: آشکارسازی تغییرات در دوره های زمانی مورد بررسی کاهش گستره اراضی جنگلی را نشان داد. همچنین، نتایج اجرای مدل با کسب کاپا بیش از 99/0 توانایی مدل را در مدل سازی تغییرات اراضی جنگلی این منطقه نشان داد. بنابراین، شرایط آینده اراضی جنگلی برای نیز با استفاده از مدل پیش بینی شد. نتایج حاصل نشان دهنده کاهش گستره اراضی جنگلی منطقه در دوره زمانی مورد مطالعه بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج کاهش گستره اراضی جنگلی منطقه در دوره زمانی مورد مطالعه را نشان داد که دلیل اصلی آن توسعه مناطق مسکونی و اراضی کشاورزی در منطقه بود. بنابراین، اقدامات مدیریتی و حفاظتی همچون تعیین محدوده اراضی کشاورزی و ممانعت از گسترش آن‌ها، جلوگیری از گسترش روستاها و نیز ممانعت از دسترسی بی‌رویه مردم به عرصه‌های جنگلی پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        444 - واکاوی تحلیلی-قیاسی آثار معماری ارگانیک در ایران (دورة پهلوی دوم)
        آلاله سامیر مریم چشمه قصابانی حسین کریم آبادی
        زمینه و هدف: سبک ارگانیک، به تأثیر از جنبش‌های آزادی‌خواهانة برگرفته از مدرنیسم، شکل گرفت که برای بیان آزادی‌خواهی در شخصیت معمارانة خویش، ویژگی‌ها و اصولی مانند طبیعت به عنوان الگو، فردگرایی و ملی‌گرایی را تعریف نمود. با وجود مطرح بودن این سبک تا به امروز، هنوز شناخت ج چکیده کامل
        زمینه و هدف: سبک ارگانیک، به تأثیر از جنبش‌های آزادی‌خواهانة برگرفته از مدرنیسم، شکل گرفت که برای بیان آزادی‌خواهی در شخصیت معمارانة خویش، ویژگی‌ها و اصولی مانند طبیعت به عنوان الگو، فردگرایی و ملی‌گرایی را تعریف نمود. با وجود مطرح بودن این سبک تا به امروز، هنوز شناخت جامعی از آن در معماری معاصر ایران صورت نگرفته، لذا، در این پژوهش به تحلیل آثار معماری این سبک، در دورة -پهلوی دوم- پرداخته می‌شود تا بدینوسیله، ویژگی‌های مشترک آ‌ن‌ها تبیین گردند. روش بررسی: پژوهش تاریخی حاضر، با رویکردی تحلیلی-تطبیقی، از استدلال استنتاجی و قیاسی بهره گرفته است. ابتدا، اصول معماری سبک ارگانیک، که از مطالعة تطبیقی شواهد مکتوب و اسناد موجود، به دست آمدند، به‌عنوان معیار سنجش تبیین شدند. سپس، فهرستی از آثار معماری ارگانیک در ایران تهیه گردید تا به شیوة نمونه‌گیری هدفمند، نمونه‌هایی جهت تحلیل انتخاب شوند. درنهایت نیز نمونه‌موردی‌های تحلیل‌شده، با اصول معماری ارگانیک، مورد قیاس قرار گرفتند. یافته‌ها: معماری ارگانیک در ایران، جهت طراحی بنا و منظر، با اهداف مختلفی به‌کار گرفته شده که در این میان، حفظ پتانسیل‌های محیط طبیعی و استفادة دوباره از آن با حداقل دخالت انسانی در راستای موضوع طراحی، مشترک هستند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهند آثار معماری ارگانیک در ایران در دورۀ پهلوی دوم، هرکدام به تبع سبک ارگانیک، توانسته‌اند در عین تفاوت با یکدیگر به لحاظ معماران و نحوۀ طراحی، دارای مفاهیمی مشترک همچون تلفیق محیط مصنوع با محیط طبیعی باشند که از سبک ارگانیک سرچشمه‌گرفته‌ و در آثار مزبور ظهور یافته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        445 - سیستم های مناسب بازیافت آب جهت استفاده در معماری مسکونی ایران
        سحرالسادات لوح موسوی هوتن ایروانی محمد کوشافر
        10.30495/jest.2023.67400.5682
        زمینه و هدف : در این پژوهش به تفسیر و بررسی آب های خاکستری و تهیه اطلاعات از طریق کتابخانه ای پرداخته ایم. با توجه به شرایط بحرانی منابع آبی با مطالعه و بررسی انواع سیستم های تصفیه آب خاکستری با چهار متغیر: عوامل (اقتصادی،محیط زیست،کاربری مسکونی و میزان فضای مورد استفاد چکیده کامل
        زمینه و هدف : در این پژوهش به تفسیر و بررسی آب های خاکستری و تهیه اطلاعات از طریق کتابخانه ای پرداخته ایم. با توجه به شرایط بحرانی منابع آبی با مطالعه و بررسی انواع سیستم های تصفیه آب خاکستری با چهار متغیر: عوامل (اقتصادی،محیط زیست،کاربری مسکونی و میزان فضای مورد استفاده) با روش آنتروپی و تاپسیس مورد سنجش قرار می گیرد. روش بررسی : روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی بوده، داده ها از طریق کتابخانه ای ومیدانی جمع آوری شده باتحلیل آماری این نتیجه حاصل شد که بر اساس اولویت تصفیه اولیه فیزیکی با عدد 881/0رتبه اول،تصفیه بیولوژیک باعدد 483/0رتبه دوم و تصفیه ساده با عدد 305/0رتبه سوم راکسب کرده‌اند. یافته ها : برای تصفیه پساب خاکستری سه روش فیزیکی،شیمیایی و بیولوژیکی مورد بررسی قرار گرفته که از این میان ﺣﺪود 62 درﺻﺪآن مربوط به پساب خاکستری خانگی ﻣﯽ باشد. در این پژوهش تصفیه پساب خاکستری مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با مطالعه مقایسه ای و تطبیق پذیری با معماری مسکونی در ایران بهترین گزینه کاربردی تعیین می گردد. بحث و نتیجه گیری : در این پژوهش با توجه به تحقیقات صورت گرفته و جمع آوری مطالب در خصوص تصفیه آب و بررسی انواع سیستم های تصفیه آب خاکستری با روش تحلیل آماری آنتروپی و تاپسیس نتایج حاصل گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        446 - ضمانت¬های اجرایی مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی محیط زیست (در حقوق ایران و آمریکا)
        بابک صادقی علیرضا لطفی دودران مظفر باشکوه
        10.30495/jest.2023.72902.5850
        مقابله حقوقی با آلودگی محیط زیست و زیان¬های فراوان و گوناگون ناشی از آن که حیات بشر در نسل حاضر و نسل¬های آتی را به خطر انداخته، ضمانت¬های اجرایی مناسب و کارآمد حقوقی را می¬طلبد. مسئولیت مدنی به عنوان شاخه¬ای از علم حقوق، ضمانت¬های اجرایی با ارزشی را در این زمینه ارائه چکیده کامل
        مقابله حقوقی با آلودگی محیط زیست و زیان¬های فراوان و گوناگون ناشی از آن که حیات بشر در نسل حاضر و نسل¬های آتی را به خطر انداخته، ضمانت¬های اجرایی مناسب و کارآمد حقوقی را می¬طلبد. مسئولیت مدنی به عنوان شاخه¬ای از علم حقوق، ضمانت¬های اجرایی با ارزشی را در این زمینه ارائه نموده است که نقش پیشگیرانه و جبران کننده دارد. هدف از انتخاب موضوع مقاله حاضر، معرفی و بررسی ضمانت¬های اجرائی مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی محیط زیست در حقوق ایران و آمریکا می¬باشد. مطابق مطالعات صورت گرفته در این پژوهش، ضمانت¬های اجرایی مسئولیت مدنی در حقوق آمریکا نسبت به ضمانت¬های اجرائی حقوقی ایران کاملتر می¬باشد، چرا که در حقوق آمریکا خسارت تنبیهی، مسئولیت تضامنی و همه پرسی مورد پذیرش قرار گرفته¬است. اما حتی ضمانت¬-های اجرایی حقوق آمریکا نیز دارای کاستی¬هایی می¬باشد که نگارندگان به آن اشاره نموده¬اند. وانگهی با نظریه پردازی و بررسی پیرامون مسائل این حوزه نگارندگان ضمانت¬های اجرایی جدیدی مانند بطلان قراردادهای آلوده کننده محیط زیست و استرداد اموال حاصل از فعالیتهای آلاینده را نیز ارائه نموده¬اند تا موجبات جبران و پیشگیری بهتر از زیان¬های ناشی از آلودگی محیط زیست فراهم گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        447 - مدل‌سازی روابط فضایی بارش- ارتفاع در شمال شرق کشور با استفاده از مدل GWR
        مختار کرمی الهام کدخدا
        10.22034/jest.2020.17257
        زمینه و هدف: بارش از متغیرترین فراسنج های اقلیمی است. این تغییرات هم در بعد مکان و هم در بعد زمان در قالب اقلیم منطقه رخ می‌دهد. این مطالعه باهدف مدل‌سازی روابط فضایی بارش فصلی شمال شرق کشور با دوره آماری مشترک ماهانه 30 ساله (2010-1980) انجام‌شد. روش: به‌منظور دست‌یابی چکیده کامل
        زمینه و هدف: بارش از متغیرترین فراسنج های اقلیمی است. این تغییرات هم در بعد مکان و هم در بعد زمان در قالب اقلیم منطقه رخ می‌دهد. این مطالعه باهدف مدل‌سازی روابط فضایی بارش فصلی شمال شرق کشور با دوره آماری مشترک ماهانه 30 ساله (2010-1980) انجام‌شد. روش: به‌منظور دست‌یابی به تغییرات فضایی بارش از روش‌های نوین آمار فضایی مانند خودهمبستگی فضایی، موران جهانی، شاخص پراکندگی آمار فضایی و مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی (GWR) از قابلیت‌های محیط بهره گرفته شد. نتایج: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تغییرات بارش در شمال شرق ایران دارای الگوی خوشه ای بالا یا همان مثبت می باشد. بطوریکه مقدار شاخص موران جهانی برای هر 4 فصل موردمطالعه و مجموع سالانه بالای 93/0 می‌باشد که بالاترین شاخص موران جهانی با مقدار 003219/1 مربوط به فصل تابستان بوده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از مدل GWR نشان داد که بارش در بخش‌های شمال منطقه موردمطالعه دارای خودهمبستگی فضایی مثبت و در بخش‌های جنوبی که غالباً مناطق کویری شمال شرق ایران تشکیل می‌دهند دارای خودهمبستگی فضایی منفی بوده است. همچنین نتایج آماره‌های پراکندگی، حاصل پیوستگی الگوی خوشه‌ای بارش در شمال شرق کشور بود. بر اساس شاخص فراوانی خوشه ها یا ICF فصل زمستان بزرگ‌ترین خوشه‌های بارشی با مقدار عددی 46/264 در شمال شرق کشور ایجاد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        448 - ارزیابی نقش دولت در چالش های زیست محیطی ایران ( رویکرد اقتصاد محیط زیست )
        نیلوفر مرادحاصل امیرحسین مزینی
        فرایند توسعه اقتصادی کشورها طی دهه های اخیر به گونه ای بوده که چالش های زیست محیـطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. مواجهه با این موضوع در گام اول مستلزم شناسایی منابع عمده ایجاد آلودگی است. این موضوع با تاکید بر نقش دولت (در مقایسه با بخش خصوصی چکیده کامل
        فرایند توسعه اقتصادی کشورها طی دهه های اخیر به گونه ای بوده که چالش های زیست محیـطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. مواجهه با این موضوع در گام اول مستلزم شناسایی منابع عمده ایجاد آلودگی است. این موضوع با تاکید بر نقش دولت (در مقایسه با بخش خصوصی) موضوع تحقیق حاضر می باشد. چراکه اصولاً بنگاه های اقتصادی دولتی نیز می تواند به موازات بخش خصوصی به عنوان یک منبع ایجاد آلودگی شناخته شود. این وضعیت در اغلب کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه، که دولت ها حجم قابل توجهی از تصدی گری فعالیت های اقتصادی را در اختیار دارند، مشاهده می شود. این بحث از این حیث قابل تامل می باشد که دولت ها از یک سو، منشاء ایجاد آلودگی می باشند و از سوی دیگر بنا به وظایف حاکمیتی خود مسئولیت حفاطت از محیط زیست را بر عهده دارند. مطالعه حاضر حکایت از آن دارد که ایران نیز از این مقوله مستثنی نیست. چرا که سهم بالای دولت در اقتصاد کشور، جدای از تبعات نامطلوب اقتصادی، چالش های زیست محیطی قابل توجهی را ایجاد نموده است. در مقاله حاضر پس از بیان وضعیت آلاینده ها در ایران، با توجه به جریان تولید و انتشار آلودگی طی سال های اخیر به بررسی سهم نسبی بنگاه های دولتی در تولید آلودگی پرداخته شده است. نتایج حکایت از آن دارد که سهم دولت در تولید آلودگی بسیار قابل توجه است. این نتیجه با بررسی عملکرد بخش های مختلف اقتصادی شامل : صنعت، کشاورزی ، تجاری و عمومی، حمل ونقل و نیروگاه ها در قالب رویکرد توصیفی و نیز بررسی ارتباط میان حجم آلودگی و تشکیل سرمایه در بخش خصوصی و دولتی با کمک روش های اقتصاد سنجی، به دست آمده است. در ادامه مقاله ضمن پرداختن به تجربه سایر کشورها، استدلال شده است دولت ایران که در شرایط حاضر متولی سیاست گذاری و حفاظت از محیط زیست می باشد (و خود نقش قابل توجهی در تولید آلودگی نیز دارد) زمانی خواهد توانست در راستای ایفای نقش خود در فرآیند توسعه پایدار گام بردارد که ابتدا به اصلاح و مهندسی مجدد ساختار اقتصادی و جایگاه خود بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        449 - بررسی اثرات متقابل رشد اقتصادی و کیفیت زیست محیطی بر سلامت
        امیرحسین مزینی نیلوفر مرادحاصل
        امروزه بررسی ارتباط متقابل میان حوزه های مختلف در سطح کلان کشورها شدیدا در دستور کار پژوهشگران قرار گرفته است که از آن جمله می توان به (ارتباط) سه حوزه: محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی اشاره نمود. این بحث از آنجا آغاز می شود که رشد اقتصادی ماهیتاً‌ با بهبود شاخص های چکیده کامل
        امروزه بررسی ارتباط متقابل میان حوزه های مختلف در سطح کلان کشورها شدیدا در دستور کار پژوهشگران قرار گرفته است که از آن جمله می توان به (ارتباط) سه حوزه: محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی اشاره نمود. این بحث از آنجا آغاز می شود که رشد اقتصادی ماهیتاً‌ با بهبود شاخص های سلامت همراه است. اما همزمان می تواند با کاهش کیفیت زیست محیطی (تخریب محیط زیست) سلامت جامعه را به مخاطره اندازد و عملا بخشی از اثر مثبت آن خنثی شود. لذا این سؤال اساسی مطرح می‌شود که برایند تعامل سه حوزه محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی چگونه است؟ تحلیل این برایند، موضوع مقاله حاضر می‌باشد. در این مطالعه تلاش شده است که با استفاده از روش داده‌های تلفیقی (Panel Data) ارتباط میان این سه حوزه در منتخبی از کشورها، با سطوح توسعه یافتگی متفاوت(جمعا 40 کشور) و از جمله ایران ، برای دوره 2002-1995 آزمون گردد. نتایج حکایت از آن دارند که علی رغم تاثیر مثبت رشد اقتصادی بر (ارتقای) سطح سلامت، چنانچه کشورها نتوانند تبعات زیست محیطی ناشی از فرایند رشد اقتصادی خود را کاهش دهند بخشی از آثار متبت رشد اقتصادی بر سطح سلامت (حدودا 5/4%)خنثی خواهد شد. این استدلال در مورد ایران نیز مصداق می‌یابد و می تواند کاربردهای سیاستی داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        450 - به‌کارگیری فتوگرامتری زمینی در برآورد زی‌توده درختان تک پایه بلوط ایرانی
        زهرا عزیزی اصغر حسینی یعقوب ایرانمنش
        10.22034/jest.2017.11626
        زمینه و هدف: برآورد دقیق زی توده جنگلی با هدف بررسی توان جنگل‌ها در ترسیب کربن اتمسفری از مسایل بسیار مهم در مدیریت جنگل‌هاست. پژوهش حاضر به‌منظور برآورد زی توده درختان تک پایه بلوط ایرانی با استفاده از روش غیرمخرب فتوگرامتری زمینی صورت گرفت. روش بررسی: در این تحقیق که چکیده کامل
        زمینه و هدف: برآورد دقیق زی توده جنگلی با هدف بررسی توان جنگل‌ها در ترسیب کربن اتمسفری از مسایل بسیار مهم در مدیریت جنگل‌هاست. پژوهش حاضر به‌منظور برآورد زی توده درختان تک پایه بلوط ایرانی با استفاده از روش غیرمخرب فتوگرامتری زمینی صورت گرفت. روش بررسی: در این تحقیق که در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد، ابتدا 32 درخت تک پایه بلوط ایرانی در طبقه‌های قطری مختلف انتخاب و از هر درخت دو عکس در جهت عمود بر هم گرفته شد. سپس برای هر عکس مقیاس محاسبه گردید و حجم اجزای مختلف درخت اعم از تنه، شاخه ‌های اصلی، شاخه های فرعی و شاخ و برگ (تاج) تعیین گردید. با نمونه‌برداری از اجزاء مختلف درخت، چگالی هر جزء محاسبه و زی‌توده برای اجزای مختلف اندازه‌گیری شد. سپس زی‌توده برآورد شده از روش فتوگرامتری زمینی با زی‌توده به‌دست آمده از روش قطع و توزین مقایسه گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که اختلاف آماری معنی داری بین زی‌توده برآورد شده از روش فتوگرامتری زمینی با شیوه قطع که دقیق ترین روش برآورد زی توده است وجود ندارد. بحث و نتیجه‌گیری: این تحقیق دقت و کارایی روش‌ فتوگرامتری زمینی را در برآورد زی‌توده روی زمینی در فرم‌ رویشی تک‌پایه بلوط ایرانی نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        451 - محاسبه شاخص بهره‌وری نیروگاه‌های کشور با ملاحظات زیست‌محیطی
        عبدالکریم اسماعیلی رباب محسن‌پور
        زمینه و هدف: با توجه به اهمیت محیط‌زیست و با توجه به کمبودهایی که در رابطه با روش‌های تحلیلی برای سیاست‌گذاری زیست‌محیطی وجود دارد، ارایه الگوهایی جهت بررسی ارتباط بین فعالیت‌های اقتصادی و متغیرهای زیست‌محیطی امری لازم و ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین در مطالعه حاضر به ب چکیده کامل
        زمینه و هدف: با توجه به اهمیت محیط‌زیست و با توجه به کمبودهایی که در رابطه با روش‌های تحلیلی برای سیاست‌گذاری زیست‌محیطی وجود دارد، ارایه الگوهایی جهت بررسی ارتباط بین فعالیت‌های اقتصادی و متغیرهای زیست‌محیطی امری لازم و ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین در مطالعه حاضر به برآورد شاخص بهره‌وری نیروگاه‌های کشور با ملاحظات زیست‌محیطی اقدام شده‌‌است. روش بررسی: در مطالعه حاضر با جمع‌آوری اطلاعات تولیدی نیروگاه‌های کشور طی سال‌های 1384-1360 به برآورد شاخص بهره‌وری مالم‌کوییست[1] با ملاحظات زیست‌محیطی اقدام شده ‌‌است. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین شاخص بهره‌وری مالم‌کوییست با و بدون احتساب آلاینده‌ها به ترتیب برابر با 971/0 و 025/1 می‌باشد. مقایسه مقادیر شاخص بهره‌وری با و بدون احتساب آلاینده با استفاده از آزمون من‌ویتنی[2] نشان می‌دهد که از نظر آماری اختلاف مذکور معنی‌دار می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس این مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که احتساب ملاحظات زیست محیطی در محاسبات بهره‌وری امری لازم و ضروری می‌باشد. [1]- Malmquist Index [2]- Mann-Whitney پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        452 - کنترل سیل و تامین آب مورد نیاز جهت آبیاری فضای سبز با استفاده از طرح مدیریت استحصال رواناب‌های شهری(مطالعه موردی: منطقه 22 تهران)
        نازیلا رزمجوئی محمد مهدوی حمیده افخمی محسن محسنی ساروی بهارک معتمد وزیری
        10.22034/jest.2019.13704
        چکیده زمینه و هدف: توسعه شهرنشینی و افزایش سطوح نفوذناپذیر در بسیاری از موارد، منجر به افزایش حجم رواناب و ایجاد سیل در نواحی پایین دست شده است. یکی از روش های مفید در کاهش خطرات سیل در مناطق شهری، استحصال رواناب های شهری و استفاده از آن در مصارف غیر شرب می باشد. با توج چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: توسعه شهرنشینی و افزایش سطوح نفوذناپذیر در بسیاری از موارد، منجر به افزایش حجم رواناب و ایجاد سیل در نواحی پایین دست شده است. یکی از روش های مفید در کاهش خطرات سیل در مناطق شهری، استحصال رواناب های شهری و استفاده از آن در مصارف غیر شرب می باشد. با توجه به توسعه شهرسازی در منطقه 22 تهران و افزایش خطر سیل، و همچنین ضرورت توسعه فضای سبز در این منطقه سعی گردیده، تا استحصال رواناب شهری به منظور تامین بخشی از آب مورد نیاز فضای سبز این منطقه صورت گیرد. این مطالعه با هدف برآورد نیاز آبی فضای سبز منطقه 22 در طول یکسال و برآورد حجم رواناب سالیانه منطقه و سپس استفاده بهینه از رواناب قابل استحصال جهت آبیاری فضای سبز می باشد. روش بررسی: به همین منظور ضمن شناسایی فضای سبز منطقه پرسشنامه هایی تهیه و با کمک متخصصین، نیاز آبی گونه های موجود در منطقه طی یکسال تخمین زده شد و سپس حجم رواناب یکساله حاصل از بارش ها محاسبه گردید. یافته‌ها: با توجه به محاسبات انجام شده نیاز آبی فضای سبز منطقه حدود 534/969/14 متر مکعب می باشد در حالیکه متوسط سالانه حجم رواناب حاصل از بارش ها حدود 441/285/33 متر مکعب تخمین زده شد. با توجه به نتایج بدست آمده چنانچه بتوان با مدیریت اصولی یک چهارم از این رواناب که حدود 360/321/8 متر مکعب است را کنترل و به مصرف آبیاری فضای سبز منطقه رسانید، می توان حدود 5/55 درصد از آب مورد نیاز این بخش، که در حال حاضر با صرف هزینه و از طریق تانکر تامین می گردد را جبران نمود. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به یافته های تحقیق و شرایط موجود، روش هایی از جمله سد خاکی، پشته های هلالی و لوزی شکل در جاهایی مثل پارک های جنگلی چیتگر، وردآورد، لتمال و خرگوش دره می تواند به عنوان الگوی مناسب استحصال آب در منطقه پیشنهاد گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        453 - اثر سال‌خوردگی جمعیت بر آلودگی زیست محیطی در ایران
        نوید کارگر ده بیدی محمدحسن طرازکار
        10.22034/jest.2019.14546
        زمینه و هدف: جمعیت جهان در حال پیر شدن است و تقریباً تمام کشورها با روند افزایش تعداد و نسبت افراد مسن به کل جمعیت مواجه هستند. پیش‌بینی‌ می شود که از سال 2015 تا 2030 جمعیت افراد مسن در ایران دو برابر خواهد شد. همچنین بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کن چکیده کامل
        زمینه و هدف: جمعیت جهان در حال پیر شدن است و تقریباً تمام کشورها با روند افزایش تعداد و نسبت افراد مسن به کل جمعیت مواجه هستند. پیش‌بینی‌ می شود که از سال 2015 تا 2030 جمعیت افراد مسن در ایران دو برابر خواهد شد. همچنین بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند، اما این نرخ در ایران بیش از 70 درصد است. بر این اساس هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر سال‌خوردگی جمعیت و گسترش شهرنشینی بر انتشار آلودگی در ایران طی دوره 1350 تا 1392 است. روش بررسی: در این پژوهش با توجه به نتایج ایستایی متغیرها از روش هم جمعی در قالب رهیافت خود رگرسیونی با وقفه‌های گسترده (ARDL) استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه سال‌خوردگی جمعیت با آلودگی هوا در ایران به صورت U- وارون است و با افزایش نسبت افراد مسن به کل جمعیت، در ابتدا سرانه انتشار گاز دی اکسید کربن افزایش می یابد، اما در ادامه مقدار انتشار آن روندی نزولی پیدا می‌کند. همچنین نتایج نشان داد که افزایش نسبی شهرنشینی در کوتاه مدت و بلند مدت منجر به افزایش انتشار آلودگی می‌شود. علاوه بر موارد فوق، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی سرانه در هر دو حالت کوتاه مدت و بلندمدت رابطه مثبت و معنی‌داری با سرانه انتشار گاز دی اکسید کربندارند. پیشرفت تکنولوژی نیز تنها در بلندمدت رابطه ای مثبت و معنی‌داری با انتشار آلودگیدارد. بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه با توجه به این که ضریب شهرنشینی دارای بیش‌ترین اثرگذاری برانتشار آلودگی است (06/3 در بلندمدت)، می بایست تمهیداتی از جانب سیاست‌گزاران اتخاذ شود تا رشد شهرها کم‌ترین آسیب را به محیط زیست وارد نماید. به عبارتی برنامه های‌ توسعه شهرها هماهنگ با مباحث زیست محیطی تدوین شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        454 - ارزیابی اثرات زیست محیطی محل دفن بهداشتی – مهندسی پسماندهای شهری شهرستان سمنان
        نیلوفر عابدین زاده مکرم روانبخش طوبی عابدی
        چکیده با توجه به توسعه بی رویه و غیراصولی شهرها، فقدان الگوی صحیح مصرف و رشد روز افزون تولید پسماندها و همچنین مشکلات و نارسایی های سیستم مدیریت پسماندها، منطقی ترین و کم هزینه ترین روش برای دفع پسماندهای شهری، دفن بهداشتی است. روش دفن بهداشتی عملیات مهندسی خاصی است چکیده کامل
        چکیده با توجه به توسعه بی رویه و غیراصولی شهرها، فقدان الگوی صحیح مصرف و رشد روز افزون تولید پسماندها و همچنین مشکلات و نارسایی های سیستم مدیریت پسماندها، منطقی ترین و کم هزینه ترین روش برای دفع پسماندهای شهری، دفن بهداشتی است. روش دفن بهداشتی عملیات مهندسی خاصی است که به وسیله آن دفع پسماندها با کم ترین مخاطرات بهداشتی و محیط زیستی با استفاده از پوشش خاکی روزانه، ایجاد لایه نفوذ ناپذیر در کف محل دفن جهت جلوگیری از نشت شیرابه و آلودگی آب های زیرزمینی، سیستم جمع آوری شیرابه و استفاده از لایه های شنی جهت کنترل گاز متان انجام می گیرد. محدوده مطالعاتی در این تحقیق کل شهرستان سمنان با مساحت 2291 کیلومتر مربع می باشد و در مختصات جغرافیایی بین34 درجه و 15دقیقه تا 36درجه و11دقیقه عرض شمالی و از 52 درجه و 46 دقیقه تا 54 درجه و 11دقیقه طول شرقی واقع شده است. محل پیشنهادی جهت احداث لندفیل بهداشتی سمنان در زمینی به مساحت 25 هکتار در 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر سمنان واقع شده است. در این مقاله، ارزیابی اثرات زیست محیطی محل دفن بهداشتی - مهندسی شهرستان سمنان و مقایسه آن با گزینه عدم انجام (محل دفن فعلی پسماندهای شهری) با استفاده از روش ماتریس سریع انجام و ارزشگذاری پارامترها براساس معیارهای تعریف شده در این روش صورت می گیرد. نتایج حاصل ازبررسی ماتریس ها نشان می دهد که اثرات سوء ناشی از فعالیت های ساختمانی و بهره برداری در حد اندک و بسیار اندک و پیامدهای مثبت در گروه کم و متوسط می باشد. آلودگی هوا و خاک حادترین معضل زیست محیطی و ایجاد فضای سبز، اشتغال، افزایش درآمد، رضایتمندی جوامع محلی، افزایش شاخص های بهداشتی مطلوب ترین عوامل زیست محیطی پروژه است. با توجه به نتایج حاصل، مرکز دفن مهندسی- بهداشتی پسماندهای سمنان در محل پیشنهادی با توجه به توان بالای طرح در حل مشکلات بهداشتی با رعایت گزینه های اصلاحی در راستای حفاظت هوا و خاک، در کل مثبت ارزیابی شده و بلا مانع خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        455 - اثر مالیات آلودگی بر تقاضای خانوارها برای کالاهای آلوده‌کننده محیط زیست
        زهرا حسین‌زاده کندسری مجید مداح
        10.22034/jest.2018.13259
        زمینه و هدف: انتشار گازهای گلخانه ای و آلودگی محیط زیست یکی از مهم ترین مشکلات کشورهاست که هم زمان با رشد جمعیت و برنامه رشد و توسعه اقتصادی کشورها در حال افزایش است. آلودگی محیط زیست، سلامتی افراد را تهدید و هزینه هایی را بر مردم و دولت تحمیل می کند. یکی از ابزارهای کن چکیده کامل
        زمینه و هدف: انتشار گازهای گلخانه ای و آلودگی محیط زیست یکی از مهم ترین مشکلات کشورهاست که هم زمان با رشد جمعیت و برنامه رشد و توسعه اقتصادی کشورها در حال افزایش است. آلودگی محیط زیست، سلامتی افراد را تهدید و هزینه هایی را بر مردم و دولت تحمیل می کند. یکی از ابزارهای کنترل آلودگی و حفاظت محیط زیست، مالیات است که می تواند انگیزه مردم در مصرف کالاهای آلوده کننده محیط زیست را تحت تأثیر قرار دهد و آلودگی را کنترل کند. روش بررسی: با تخمین سیستم مخارج خطی، اثر مالیات بر آلودگی ناشی از مصرف سه کالای آلوده کننده محیط زیست در سبد مصرفی خانوارهای شهری شامل سوخت وسایل نقلیه، برق و آب مورد مطالعه و تحلیل تجربی قرار می گیرد. در این راستا، ابتدا پارامترهای میل نهایی به مخارج فرامعیشتی و مقدار حداقل معاش خانوار و سپس سیستم مخارج خطی برآورد می شوند. یافته ها: نتایج حاصل از تخمین سیستم مخارج خطی نشان می دهد. اولاً: کنش مالیاتی تقاضا برای کالاهای آلوده کننده محیط زیست شامل سوخت وسایل نقلیه، برق و آب به ترتیب (364/0-)، (326/0-) و (233/0-) است که بر این اساس وضع مالیات، مصرف این کالاها را کاهش می دهد و از طریق آن انتشار آلودگی کاهش می یابد. ثانیاً: اثر مالیات بر سوخت وسایل نقلیه بر کاهش مصرف آن در مقایسه با اثر مالیات بر مصرف دیگر کالاها قوی تر است. نتیجه گیری: اثر معنی دار مالیات بر کاهش مصرف کالاهای آلوده کننده محیط زیست، استفاده از ابزارهای مالیاتی را به عنوان یک راه حل مؤثر در کاهش آلودگی دارای اهمیت می کند که این یافته می تواند توسط نظام سیاست گذاری در برنامه ریزی های آتی کشور مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        456 - تاثیر عوامل محیطی بر محصول‌دهی درختان بلوط شاخه‌زاد زاگرس مطالعه موردی: بررسی اثرات رویشگاه بر رویش قطری
        جواد سوسنی اصغر فلاح خسرو محمدعلیزاده حامد نقوی
        جنگل های شاخه زاد بلوط ایرانی، گستره وسیعی از جنگل های ناحیه ی رویشی زاگرس میانی را به خود اختصاص داده اند. نظر به اینکه گونه ی بلوط ایرانی در طیف وسیعی از شرایط مختلف رویشگاهی و اقلیمی این مناطق مشاهده می گردد، گمان می شود که در یک عرض جغرافیایی محدود، رویشگاه، تاثیر ق چکیده کامل
        جنگل های شاخه زاد بلوط ایرانی، گستره وسیعی از جنگل های ناحیه ی رویشی زاگرس میانی را به خود اختصاص داده اند. نظر به اینکه گونه ی بلوط ایرانی در طیف وسیعی از شرایط مختلف رویشگاهی و اقلیمی این مناطق مشاهده می گردد، گمان می شود که در یک عرض جغرافیایی محدود، رویشگاه، تاثیر قابل ملاحظه ای در میزان رویش قطری این گونه داشته باشد. در این بررسی، جهت تعیین تاثیر رویشگاه در رویش قطری این درختان، سه رویشگاه عمده در مناطق کوهپایه ای (اول)، دشتی (دوم) و تپه ماهوری (سوم) انتخاب شده و در هر رویشگاه به صورت تصادفی 35 جست گروه انتخاب گردید. از میان پایه های متعدد هر جست گروه نیز یک پایه به صورت تصادفی انتخاب و از آن نمونه ای (دیسک) تهیه شد و در آزمایشگاه با استفاده از لوپ و کولیس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که میانگین مقدار رویش قطری به ترتیب شماره رویشگاه افزایش می یابد. به همین جهت آزمون مقایسه ی میانگین ها به روش آنوا انجام شد که نتیجه ی آزمون کاملا معنی دار بود (005/0P=). آزمون ناپارامتری کروسکال والیس نیز نتایج فوق را تایید کرد. همچنین مقایسه ی درصد رویش قطری در سه پریود پنج ساله از آخرین رویش ها، به طور مجزا، بین هر سه رویشگاه انجام پذیرفت، که نتایج آزمون ها هیچ گونه اختلاف معنی داری را نشان نداد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        457 - بررسی نقاط قوت، نقاط ضعف، تهدیدها و فرصت های اجرای اصول جنگل در جنگل های شمال ایران (ریو تا ژوهانسبورگ)
        ناصر محرم نژاد امیر مافی
        با مطالعه روند تغییرات حاصل در جنگل های شمال کشور از طریق بررسی وضعیت کمی و کیفی ، وضعیت حفاظتی و حمایتی، وضعیت تولید انواع فرآورده های جنگلی و محصولات چوبی و دیگر اطلاعات مربوط به این جنگل ها و مقایسه و تطبیق وضعیت موجود با اصول و عناصر موجود در اصول جنگل نقاط ضعف، قوت چکیده کامل
        با مطالعه روند تغییرات حاصل در جنگل های شمال کشور از طریق بررسی وضعیت کمی و کیفی ، وضعیت حفاظتی و حمایتی، وضعیت تولید انواع فرآورده های جنگلی و محصولات چوبی و دیگر اطلاعات مربوط به این جنگل ها و مقایسه و تطبیق وضعیت موجود با اصول و عناصر موجود در اصول جنگل نقاط ضعف، قوت، تهدیدها و فرصت های اجرای این اصول به شرح زیر می باشد: از جمله تهدیدها و نقاط ضعف اجرای اصول جنگل، در جنگل های شمال می توان اشاره نمود به: حضور دام در جنگل؛ کاهش سطح جنگل ها؛ عدم توجه به تهیه و تولید محصولات فرعی جنگل؛ عدم مشارکت زنان و جوانان در مدیریت جنگل ها؛ قاچاق و برداشت بی رویه چوب؛ عدم توجه به سنت، فرهنگ و دانش بومی مرتبط با جنگل؛ عدم آگاهی تشکّل های زیست محیطی از وجود اصول جنگل و .... از سوی دیگر برخی از فرصت ها و نقاط قوت اجرا نیز به قرار زیر است: اجرای موثر طرح های مرتبط با احیا، حفاظت و بهره برداری از جنگل های شمال کشور توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور؛ حضور تعداد زیادی از تشکل های زیست محیطی در سه استان شمالی کشور؛ وجود قوانین ملی در راستای اصول جنگل؛ وجود تعاونی های بهره برداری جنگل نشینان به منظور مشارکت آنان در مدیریت جنگل ها؛ برگزاری دوره های آموزشی جهت کارکنان و متخصصان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور؛ آموزش های ترویجی به بهره برداران و ساکنان حوزه آبخیز و ... . با در نظر گرفتن موارد فوق، راهکارهایی به منظور ارتقای مدیریت پایدار جنگل های شمال پیشنهاد گردیده که موارد مهم آن عبارتند از: اصلاح و تکمیل طرح تجمیع جنگل نشینان؛ افزایش نقش مردم و مشارکت مردمی؛ افزایش مشارکت بین المللی در امر مدیریت زیست محیطی جنگل های شمال (افزایش همکاری های فنی و مالی)؛ اصلاح نظام آموزشی در ابعاد محلی در جهت تاکید بر موضوعات زیست محیطی؛ ارتقای فن آوری در سیستم های دام داری و کشاورزی متناسب با استعدادها، امکانات و شرایط موجود در شمال کشور؛ برقراری ارتباط تنگاتنگ متولیان منابع طبیعی با دانشکده های منابع طبیعی و موسسات علمی؛ ایجاد بانک اطلاعات منابع طبیعی؛ و ... . یکی از اهداف کمیته فرعی اصول جنگل متولی اصول جنگل در کشور بومی نمودن اصول جنگل می باشد. برنامه صیانت از جنگل های شمال می تواند به عنوان نسخه بومی این اصول مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        458 - اثرات مستقیم و غیر مستقیم مخارج دولت بر آلودگی، رویکرد سیستم معادلات هم زمان
        مجید مداح فاطمه رئوفی
        10.22034/jest.2017.10719
        زمینه و هدف: برخی فعالیت های بازاری دارای پیامدهای منفی مثل آلودگی هوا و تخریب محیط زیست هستند، با وجود پیامدهای خارجی، بازار قادر به تولید بهینه کالاها و خدمات نیست و اصطلاحاً شکست می خورد. برای جلوگیری از شکست بازار لازم است تا دولت با مداخله در بازار و انجام هزینه ها چکیده کامل
        زمینه و هدف: برخی فعالیت های بازاری دارای پیامدهای منفی مثل آلودگی هوا و تخریب محیط زیست هستند، با وجود پیامدهای خارجی، بازار قادر به تولید بهینه کالاها و خدمات نیست و اصطلاحاً شکست می خورد. برای جلوگیری از شکست بازار لازم است تا دولت با مداخله در بازار و انجام هزینه های لازم از طریق اتخاذ سیاست های حفاظت محیط زیست و تدوین قوانین و مقررات مناسب در جهت کاهش آلودگی و برقراری شرایط بهینه تولید و مصرف حرکت کند. روش بررسی: به منظور بررسی اثر مخارج دولت بر آلودگی، ابتدا یک سیستم معادلات هم زمان در دوره زمانی (1390- 1354) تصریح می شود و پس از تخمین آن با استفاده از روش های حداقل مربعات دو مرحله ای و حداقل مربعات سه مرحله ای، رابطه بین اثرات مستقیم و غیر مستقیم دولت و آلودگی در اقتصاد ایران مورد تحلیل تجربی قرار می گیرد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تخمین سیستم معادلات تصریح شده در دو رویکرد ایستا و پویا به تفکیک اثرات مستقیم و غیر مستقیم نشان می دهند که اولاَ اندازه دولت تنها دارای اثر مستقیم معنی دار بر آلودگی سرانه است. ثانیاً رابطه مثبت و معنی دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش (08/0) در رویکرد ایستا و رابطه منفی و معنی دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش ( 163/0- ) در رویکرد پویا تأیید می شود. ثالثاً علاوه بر اندازه دولت، درجه باز بودن اقتصاد و مصرف نیز دارای اثر مثبت کل و معنی دار و نیز سرمایه گذاری کل و جمعیت دارای اثر منفی کل و معنی دار بر آلودگی سرانه در اقتصاد ایران هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به اثر معنی دار افزایش مخارج دولت بر کاهش آلودگی لازم است تا تخصیص منابع بخش عمومی در جهت توسعه آموزش های عمومی، اتّخاذ و اجرای درست قوانین و مقررات زیست محیطی و تقویت امکانات و زیر ساخت های عمومی افزایش یابد.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        459 - پایش گردشگری فصلی شمال غرب ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (T.C.I)
        بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر
        10.22034/jest.2018.13790
        زمینه و هدف: شناخت پتانسیل­های اقلیمی، به‌عنوان بستر فعالیت­های انسانی، پایه و اساس غالب برنامه­ریـزی­هـای محیطی و آمایش سرزمین را تشکیل می­دهد؛ امروزه اکثر گردشگران برای انتخاب مقصد ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار می‌دهند. هدف از این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی فصلی اقل چکیده کامل
        زمینه و هدف: شناخت پتانسیل­های اقلیمی، به‌عنوان بستر فعالیت­های انسانی، پایه و اساس غالب برنامه­ریـزی­هـای محیطی و آمایش سرزمین را تشکیل می­دهد؛ امروزه اکثر گردشگران برای انتخاب مقصد ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار می‌دهند. هدف از این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی فصلی اقلیم گردشگری شمال غرب ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (T.C.I)است. روش بررسی: در این پژوهش به‌منظور ارزیابی شرایط اقلیم آسایش از دیدگاه گردشگری، داده­های اقلیمی 22 ایستگاه سینوپتیک شمال غرب‌ایران در یک دوره آماری 20 ساله (2010-1990) تهیه شدند. در این مدل سیستمی از 7 پارامتر: میانگین حداکثر دما، میانگین دما، میانگین حداقل رطوبت نسبی، میانگین رطوبت نسبی، مجموع بارش ماهانه، میانگین روزانه ساعات آفتابی و سرعت باد استفاده شد. برای پردازش داده‌ها از شاخص TCI استفاده شد با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، نقشه اقلیم گردشگری برای چهار فصل ترسیم گردید. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص اقلیم گردشگری در شمال غرب به علت تضاد توپوگرافی دارای تنوع زیادی در طول سال می‌باشد. فصل­ تابستان با در برداشتن شرایط (بی­نهایت ایده­ال 7، وضعیت ایده­ال 10، کیفیت­عالی 3، شرایط خیلی­خوب 1 و قابل قبول 1)  نسبت به سه فصل دیگر در رتبه یک؛ فصل پاییز با شرایط (عالی: 4، خیلی­خوب: 11، خوب: 3 و قابل قبول: 4) رتبه دوم نسبت به سه فصل‌دیگر؛ فصل بهار با کیفیت(خیلی­خوب: 2، خوب: 2، قابل­قبول: 11 و ناچیزحاشیه­ای: 7) در رتبه سوم نسبت به فصل­های دیگر و فصل زمستان با وضعیت(قابل­قبول: 1، ناچیزحاشیه­ای: 14، نامناسب: 5 و بسیارنامناسب: 2) در رتبه چهارم و نامطلوب­ترین حالات نسبت به سایر فصول به خود اختصاص دادند. بحث و نتیجه‌گیری: شمال غرب ایران با داشتن جاذبه‌های گردشگری زیاد می‌تواند مقدمات حضور گردشگران داخلی و خارجی باشد. مناظرزیبا و منحصربه‌فرد و شرایط آب‌وهوای متنوع در تمامی فصول می‌تواند در راستای توسعه این صنعت گام‌های استوار برداشته و بهره‌های فراوان داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        460 - ارتقا ارزیابی اثرات توسعه با ماتریس ریاضی (مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری شاندیز- استان خراسان رضوی)
        بی‌بی زهرا مظلوم علیرضا میکائیلی تبریزی عبدالرسول سلمان ماهینی
        10.22034/jest.2017.10744
        زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاح چکیده کامل
        زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاحی و بهسازی ارائه نماید. روش بررسی: روش ماتریس به دلیل سادگی، کارآمدی و جامعیت متداول ترین روش ارزیابی اثرات شناخته شده است. در این راستا، یک روش برای رسیدن به ارزیابی مطلوب اثرات، بهبود ماتریس هاست و ماتریس ریاضی بازدهی و دقت روش ماتریس را افزایش می دهد. یافته ها: ماتریس ریاضی، با معیارهای شدت، وسعت، محدوده ی زمانی، هم بیشی، اثرات تجمعی، اختلاف نظر، جبران و معناداری اثر در ستون ها و عوامل محیط زیستی در ردیف ها طراحی شد. عوامل محیط زیستی در ارتباط با هر یک از فعالیت های پروژه دو به دو مقایسه و با دامنه اعداد 1± تا 9± ارزش گذاری گردید. سپس، با جمع جبری معناداری اثرات، عدد نهایی کل اثرات مشخص و تعداد ارزش های مثبت و منفی با توجه به قرار گرفتن در محدوده اثر معناداری کم تا زیاد تعیین شد. بحث و نتیجه گیری: ماتریس ریاضی با لحاظ کردن آثار سایر پروژه های توسعه در منطقه با معیار تجمعی و معیار هم بیشی، استفاده از نظر کارشناسان و تصمیم گیرندگان با معیار اختلاف نظر و در نظر گرفتن اقدامات کاهشی، اصلاحی و بهسازی اثر با معیار جبران نتایج را به واقعیت نزدیک و منطقی تر می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        461 - اعتبارسنجی الگوی خط‌مشی‌گذاری شبکه‌ای در حوزه بانکداری دیجیتال در ایران
        مهدی قدمی مرتضی موسی خانی سید مهدی الوانی حمیدرضا یزدانی
        با توجه به تغییرات و تحولات روزافزون در عرصه‌های مختلف از جمله در حوزه خط‌مشی‌گذاری عمومی، منتقدان مدیریت دولتی اعتقاد دارند الگوهای سلسله‌مراتبی، کارایی لازم برای حل چالش‌های کنونی را ندارند. به همین دلیل، در پی یافتن راهکارهای نوین، مفهوم شبکه‌سازی وارد عرصه‌ مربوط به چکیده کامل
        با توجه به تغییرات و تحولات روزافزون در عرصه‌های مختلف از جمله در حوزه خط‌مشی‌گذاری عمومی، منتقدان مدیریت دولتی اعتقاد دارند الگوهای سلسله‌مراتبی، کارایی لازم برای حل چالش‌های کنونی را ندارند. به همین دلیل، در پی یافتن راهکارهای نوین، مفهوم شبکه‌سازی وارد عرصه‌ مربوط به مباحث مدیریت دولتی و خط‌مشی‌های عمومی دولت شده است. شبکه‌ها امکان شناسایی همه ذینفعان و مشارکت آنها در فرآیند خط‌مشی‌گذاری را فراهم می‌کنند. با توجه به این مهم که دیجیتالی شدن اقتصاد و به تبع آن، صنعت بانکداری از پدیده‌های عصر حاضر هستند، خط‌مشی‌گذاری‌ شبکه‌ای در عرصه بانکداری دیجیتال، با درنظرگرفتن بازیگران و ذی‌نفعان ضروری به‌نظر می‌رسد. این پژوهش با هدف اعتبارسنجی الگوی خط‌مشی‌گذاری شبکه‌ای بانکداری دیجیتال در نظام بانکی ایران انجام شده است. روش تحقیق با استفاده از تکنیک‌های تجزیه و تحلیل کیفی (با تمرکز بر تحلیل مضمون) و کمی (مبتنی بر تحلیل عاملی تاییدی-CFA) می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        462 - بررسی تطبیقی سرمایه گذاری شرکتی، تصمیمات تأمین مالی و ریسک سیاسی : شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران
        ابراهیم ابراهیمی نسرین ذوالفقارخانی نادر نقشینه
        هدف: شناخت متغیرهای مالی، اقتصادی و سیاسی برای تصمیمات فعالین و سرمایه‌گذاران بازارهای مالی بسیار حائز اهمیت است و در نظر نگرفتن این متغیرها موجب اختلال در تصمیم‌گیری می‌شود. این پژوهش با هدف نحوه تأثیرگذاری ریسک سیاسی بر تصمیمات تأمین مالی و سرمایه گذاری شرکتی نگاشته ش چکیده کامل
        هدف: شناخت متغیرهای مالی، اقتصادی و سیاسی برای تصمیمات فعالین و سرمایه‌گذاران بازارهای مالی بسیار حائز اهمیت است و در نظر نگرفتن این متغیرها موجب اختلال در تصمیم‌گیری می‌شود. این پژوهش با هدف نحوه تأثیرگذاری ریسک سیاسی بر تصمیمات تأمین مالی و سرمایه گذاری شرکتی نگاشته شده است.روش شناسی پژوهش: در پژوهش حاضر با هدف کاربردی، اطلاعات جمع‌آوری شده‌ی مربوط به 34 شرکت مورد نظر در بازه‌ی زمانی 1399-1393 و با استفاده از نرم افزار Eviews 11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند و جهت تخمین مدل مربوط به فرضیه‌ها، از روش پولینگ دیتا و داده های پانل استفاده شده است.یافته‌‌ها: یافته‌ها نشان داد که ریسک‌های سیاسی و عوامل سطح شرکت و سطح کشور بر تصمیمات تأمین مالی شرکت‌ها تأثیر می‌گذارند، و نیز تأثیر ریسک‌های سیاسی بر تصمیمات تأمین مالی تحت استراتژی‌های مختلف تأمین مالی مانند تأمین مالی بدهی و سهام متفاوت است. همچنین ریسک‌های سیاسی و عوامل سطح شرکت و سطح کشور بر سرمایه‌گذاری شرکتی تأثیر منفی و معناداری دارند.اصالت/ ارزش افزوده علمی: تأمین مالی شرکت‌ها با توجه به ریسک‌ سیاسی کاهش می‌یابد. ریسک-های سیاسی اثر منفی روی فعالیت‌های اقتصادی و مالی دارند. برای جلوگیری از ضررهای ناشی از شوک‌های ناگهانی سیاسی، شرکت‌ها در تصمیم‌گیری مالی در مقطعی که با ریسک بالای سیاسی مواجه می‌شوند کمتر از تأمین مالی استفاده می‌کنند، در نتیجه موجب کاهش سرمایه‌گذاری شرکتی و ورود نقدینگی به بخش تولید و فعالیت‌های مولد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        463 - طراحی مدل بومی پیش‌بینی رفتار مالی سرمایه‌گذاران در بازار سهام ایران
        فاطمه احمدی مهرداد قنبری بابک جمشیدی نوید شهرام مامی
        این پژوهش به دنبال طراحی مدلی برای پیش‌بینی رفتار مالی سرمایه‌گذاران در بازار سهام ایران انجام شد. برای شناسایی معیارها از تحلیل محتوای کیفی متون علمی مرتبط با موضوع پژوهش استفاده شد. با ماتریس خود تعاملی و با اتکا به نظر خبرگان براساس روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری انجام چکیده کامل
        این پژوهش به دنبال طراحی مدلی برای پیش‌بینی رفتار مالی سرمایه‌گذاران در بازار سهام ایران انجام شد. برای شناسایی معیارها از تحلیل محتوای کیفی متون علمی مرتبط با موضوع پژوهش استفاده شد. با ماتریس خود تعاملی و با اتکا به نظر خبرگان براساس روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری انجام گرفت و مدلی پنج سطحی حاصل شد. برای تشخیص نوع متغیرها نیز از تحلیل میک مک استفاده گردید. در مدل پنج سطحی این پژوهش که متغیرهای اخبار غیررسمی، شرایط مالی سرمایه گذار، دانش مالی ذهنی و رفتار گله ای در سطح پنجم تأثیرگذارترین متغیرها و باورپذیری، قضاوت شخصی، کنترل هیجان و زیان گریزی نیز تأثیرپذیرترین متغیرهای این مدل بودند که در سطح یک این مدل قرار گرفتند. تحلیل میک مک این پژوهش نیز حاکی از آن بود که متغیرهای اخبار غیررسمی، دانش مالی ذهنی، شرایط مالی سرمایه گذار، اعتماد به نفس و رفتار گله ای، مستقل و متغیرهای زیان گریزی، باورپذیری، فن آوری مالی، کنترل هیجان، قضاوت شخصی و تخصص مالی نیز از نوع وابسته‌اند و سایر متغیرها از نوع رابط هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        464 - طراحی الگوی تصمیمات مالی مشارکت کنندگان خرد وکلان نظام مالی در راستای توسعه‌ بازارهای مالی ایران
        حسین اسلامی مفیدآبادی حمیدرضا وکیلی فرد هاشم نیکومرام سید جمال‌الدین طبیبی
        هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی تصمیمات مالی مشارکت کنندگان خرد و کلان نظام مالی در راستای توضیح دهندگی توسعه‌ بازارهای مالی ایران می‌باشد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر هدف نیز کاربردی است. برای رسیدن به این هدف، ابتدا، بر اساس مطالعه و مرور مبانی نظری م چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی تصمیمات مالی مشارکت کنندگان خرد و کلان نظام مالی در راستای توضیح دهندگی توسعه‌ بازارهای مالی ایران می‌باشد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر هدف نیز کاربردی است. برای رسیدن به این هدف، ابتدا، بر اساس مطالعه و مرور مبانی نظری موجود، متغیرهای مستقل پژوهش یعنی آمیختۀ های تصمیمات مالی دولت، شرکت‌ها و خانوارها، به عنوان عامل توضیح دهندگی توسعه بازارهای مالی (متغیر وابسته) معرفی شدند. سپس، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد (384) نفر نمونه تعیین و با توزیع پرسشنامه در بین آنها داده های پژوهش نیز گردآوری شد. همچنین، برای تحلیل داده‌ها و تخمین الگوی‌های تجربی پژوهش از الگوسازی معادلات ساختاری ((SEM استفاده‌ شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که هرکدام از آمیخته‌های تصمیمات مالی دولت، شرکت‌ها و خانوارها تأثیر معناداری بر توسعه بازارهای مالی ایران دارد. از اینرو، این نتایج، بیانگر آن است که مدیریت صحیح و همزمان تعاملات اقتصادی و مالی بین دولت، شرکت‌ها و خانوارها با توجه به آمیختۀ تصمیمات مالی که هرکدام در اختیار دارند، می توانند نقش بسزایی بر جریان افزایش مشارکت بازارهای مالی ایران داشته باشد؛ به طوری که این امر در نهایت به سهم خود می تواند منجر به توسعه بازارهای مالی و باعث رشد اقتصادی ایران گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        465 - آزﻣﻮﻥ ﺗﺠﺮﺑﯽ تأثیر ﺭﯾﺴﮏ ﻓﻀﺎﯼ ﮐﺴﺐ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺑﺮ ﺭﺍﺑﻄﻪ بین ﺭﯾﺴﮏ نقدینگی ﻭ عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران
        محمد بیدگلی علی اسماعیل زاده مقری مهدی تقوی مرجان دامن کشیده
        پژوهش حاضر به بررسی تجربی تأثیر ﺭﯾﺴﮏ ﻓﻀﺎﯼ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎﺭ ﺑﺮ ﺭﺍﺑﻄﻪ بین ریسک نقدینگی و عملکرد مالی ﺑﺎنکها در صنعت بانکداری ایران پرداخته است. روش تحقیق از حیث هدف کاربردی و از حیث نوع روش روش همبستگی است. قلمرو زمانی تحقیق سالهای 1385 الی 1397 می‌باشد. داده‌های تحقیق بصورت سال چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی تجربی تأثیر ﺭﯾﺴﮏ ﻓﻀﺎﯼ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎﺭ ﺑﺮ ﺭﺍﺑﻄﻪ بین ریسک نقدینگی و عملکرد مالی ﺑﺎنکها در صنعت بانکداری ایران پرداخته است. روش تحقیق از حیث هدف کاربردی و از حیث نوع روش روش همبستگی است. قلمرو زمانی تحقیق سالهای 1385 الی 1397 می‌باشد. داده‌های تحقیق بصورت سالانه از صورتهای مالی بانکهای فعال در صنعت بانکداری ایران گرداوری و استخراج شده است. برای تحلیل داده‌های تحقیق و آزمون فرضیه ها از دو مدل رگرسیون ترکیبی با اثرات تصادفی و ثابت استفاده شده است. بر پایه نتیجه فرضیه اول تحقیق، ریسک نقدینگی بر عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران تاثیر معکوس و معنی‌داری دارد. بر پایه نتیجه فرضیه دوم تحقیق، ﺭﯾﺴﮏ ﻓﻀﺎﯼ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎﺭ ﺑﺮ عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران تاثیر معکوس و معنی‌داری دارد. بر پایه نتیجه فرضیه سوم تحقیق، ﺭﯾﺴﮏ ﻓﻀﺎﯼ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎﺭ ﺑﺮ ﺭﺍﺑﻄﻪ بین ریسک نقدینگی و عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران تاثیر معکوس و معنی‌داری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        466 - مقایسه رژیم مالی قراردادهای جدید نفتی موسوم به آ.پی.سی با قراردادهای بیع متقابل از منظر هزینه ها
        علیرضا حسنعلی زاده علی زارع مهدی منتظر
        یکی از عناصر کلیدی قراردادها، هزینه های مرتبط است. در این مقاله برای نخستین بار انواع هزینه ها در قراردادهای بیع متقابل و قراردادهای جدید نفتی مطالعه شده است.ارکان مالی قرارداد بیع متقابل، شامل هزینه سرمایه ای، هزینه غیر سرمایه ای، هزینه تامین مالی پروژه، هزینه عملیاتی چکیده کامل
        یکی از عناصر کلیدی قراردادها، هزینه های مرتبط است. در این مقاله برای نخستین بار انواع هزینه ها در قراردادهای بیع متقابل و قراردادهای جدید نفتی مطالعه شده است.ارکان مالی قرارداد بیع متقابل، شامل هزینه سرمایه ای، هزینه غیر سرمایه ای، هزینه تامین مالی پروژه، هزینه عملیاتی و دستمزد می شود. مهمترین وﺟوه تمایز قرارداد جدید نفتی نسبت ﺑﻪ قراردادهای ﺑیع متقابل، ﺑﻠندمدت ﺑودن طول دوره قرارداد و ﺣضور پیمانکار در دوره ﺑهرهﺑرداری است. ساختار مالی این قراردادها شامل درآمد دولت و نفت هزینه می شود که نفت هزینه شامل هزینه سرمایه ای مستقیم، هزینه غیرمستقیم، هزینه پول و هزینه عملیاتی و دستمزد است. هزینه های سرمایه ای مستقیم در قراردادهای جدید نفتی بر خلاف قراردادهای بیع متقابل از ابتدا دارای سقف مشخصی نیست و هر ساله طبق رفتار مخزن و شرایط بازار ( نهاده ها) تعیین می گردد. در قراردادهای جدید نفتی هزینه پول برای تامین منابع مالی پروژه پیش بینی شده است. که این ردیف در قراردادهای بیع متقابل تحت عنوان هزینه بانکی است. بر خلاف قراردادهای بیع متقابل که به تمام هزینه های مستقیم و غیر مستقیم انجام شده توسط پیمانکار بهره تعلق می گرفت. در قراردادهای جدید نفتی، تنها هزینه های غیرمستقیم و تاخیر در بازپرداخت هزینه ها در موعد مقرر مشمول بهره می باشند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        467 - تاثیرمعاملات الگوریتمی بر نقدشوندگی سهام سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار ایران
        حمیدرضا شماخی
        توسعه بازارهای مالی بدون توسعه ابزارها و نهادهای مالی غیرممکن است. با طراحی و گسترش ابزارهای مالی جدید نیاز به روشهای معاملاتی جدید، سریع و هوشمند هم اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش تلاش شده است تاثیر استفاده از روش معاملات الگوریتمی بر نقد شوندگی سهام سرمایه گذاران مور چکیده کامل
        توسعه بازارهای مالی بدون توسعه ابزارها و نهادهای مالی غیرممکن است. با طراحی و گسترش ابزارهای مالی جدید نیاز به روشهای معاملاتی جدید، سریع و هوشمند هم اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش تلاش شده است تاثیر استفاده از روش معاملات الگوریتمی بر نقد شوندگی سهام سرمایه گذاران مورد بررسی قرار گیرد. برای این هدف پژوهشی معاملات سه صندوق عمده بازار گردانی بازار سرمایه شامل نوین پیشرو، صبانیک و پاداش سرمایه در سالهای 98 و 99 در رابطه با سهام تحت مدیریت خود مورد مطالعه قرار گرفته است. دادهای معاملاتی سهام شرکتهای تحت مدیریت این صندوقها از لحاظ نوع توزیع نمونه ها و نرمالیتی مورد بررسی قرار گرفته است. بعد از اطمینان از نرمال بودن توزیع داده ها با روش آماری مناسب فرضیه پژوهش در رابطه تاثیر معاملات الگوریتمی بر نقد شوندگی سهام سرمایه گذاران مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به نتایج پژوهش استفاده از روشهای معاملاتی الگوریتمی بر نقدشوندگی سهام شرکتها تاثیر مستقیم دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        468 - تله نقدینگی در بانک های ایران (مبتنی بر شاخص شناسی نسبت های کلیدی)
        فهیمه باغانی فریدون رهنمای رودپشتی
        امروزه بحران های اقتصادی و عدم قطعیت های ناشی از بازارهای مالی، ثبات مؤسسات و بانک ها را تحت تأثیر خود قرار داده است که در نتیجه بی ثباتی حاصل از بخش های مالی، بیشتر سرمایه گذاران را در دستیابی به بازده رضایت بخش با محدودیت های مختلف محیطی مواجه کرده است. حوزه مسائل مال چکیده کامل
        امروزه بحران های اقتصادی و عدم قطعیت های ناشی از بازارهای مالی، ثبات مؤسسات و بانک ها را تحت تأثیر خود قرار داده است که در نتیجه بی ثباتی حاصل از بخش های مالی، بیشتر سرمایه گذاران را در دستیابی به بازده رضایت بخش با محدودیت های مختلف محیطی مواجه کرده است. حوزه مسائل مالی در جهان امروز از جمله چالش های مهم سازمان ها و جوامع هزاره سوم می باشد و شاهد مدعا بروز بحران هایی است که همواره شاهد هستیم. تصمیم گیری های مناسب و بموقع در این حوزه در پیشگیری از آسیبهای اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی بسیار موثر است و در ایجاد آرامش و رفاه جامعه نقش پراهمیتی ایفا می نماید . تصمیم گیری درست در عرصه های مالی می تواند یکی از مهم ترین مهارتهای مدیران موفق تلقی شود. در این مقاله سعی بر این است تا به معرفی و یافتن مدلی جهت پیش بینی تله نقدینگی بانک ها با استفاده از داده های صورتهای مالی از طریق جمع آوری اطلاعات و نسبتهای مالی بانک ها و موسسات مالی اعتباری در ایران با رویکرد ریالی پرداخته و تبیین نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        469 - بررسی عوامل مرتبط با میزان اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی بانک ملی ایران در راستای رونق تولید به جهت بهبود عملکرد سیستم مالی
        محمدجواد رضایتی آج پیشه سنجر سلاجقه محمد جلال کمالی
        بانکی بودن اقتصاد ایران، نقش کلیدی بانک‌ها - خصوصا بانک ملی به عنوان موتور اقتصادی و نماینده دولت برای اجرای سیاست های مالی دولت - را در تسریع شکوفایی اقتصادی، حمایت از تولید ملی و رونق تولید داخلی انکار ناپذیر کرده است. هدف این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با میزان اجرای خ چکیده کامل
        بانکی بودن اقتصاد ایران، نقش کلیدی بانک‌ها - خصوصا بانک ملی به عنوان موتور اقتصادی و نماینده دولت برای اجرای سیاست های مالی دولت - را در تسریع شکوفایی اقتصادی، حمایت از تولید ملی و رونق تولید داخلی انکار ناپذیر کرده است. هدف این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با میزان اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی بانک ملی ایران در راستای رونق تولید در جهت بهبود عملکرد سیستم مالی می‌باشد. در این پژوهش ابتدا عوامل مرتبط با میزان اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی بانک ملی ایران، مولفه‌های خط مشی‌های اقتصادی بانک ملی در راستای رونق تولید و مولفه‌های رونق تولید از طریق مطالعات اکتشافی و نظرسنجی از خبرگان آگاه به موضوع با استفاده از تکنیک دلفی، مورد شناسایی قرار گرفت و سپس این عوامل در قالب الگوی طراحی شده در جامعه آماری مورد نظر به آزمون گذاشته شد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی- همبستگی است که به روش پیمایشی انجام شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌های پژوهش ضمن تأیید الگوی پیشنهادی پژوهش، نشان داد که بین عوامل مرتبط با اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی و مولفه‌های آن: عوامل درون نهادی و عوامل فرا نهادی با خط‌مشی‌های اقتصادی رابطه مثبت وجود دارد. همچنین بین خط‌مشی‌های اقتصادی و مولفه‌های آن: جذب نقدینگی، تزریق هدفمند نقدینگی، تعامل با کارگروه‌های رفع موانع تولید، پرداخت تسهیلات خرد و پرداخت تسهیلات خرید دین با رونق تولید رابطه مثبت وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        470 - سنجش اثرات بخش مالی بر سطح کارآفرینی در ایران و کشورهای منتخب اسلامی: رهیافت هم‌انباشتگی پانلی با وابستگی مقطعی
        فرزاد رحیم زاده علی محمد عابد
        کارآفرینی نقش کلیدی در رشد اقتصادی کشورها داشته و از دید صاحب‌نظران، عامل اساسی در فرایند تولید و موتور محرک اقتصاد معرفی می گردد. لذا شناسایی عوامل موثر بر آن ضرورت دارد. براساس مطالعات انجام شده در زمینه کارآفرینی، تامین مالی فعالیت-های کارآفرینی جزو عوامل تاثیرگذار ب چکیده کامل
        کارآفرینی نقش کلیدی در رشد اقتصادی کشورها داشته و از دید صاحب‌نظران، عامل اساسی در فرایند تولید و موتور محرک اقتصاد معرفی می گردد. لذا شناسایی عوامل موثر بر آن ضرورت دارد. براساس مطالعات انجام شده در زمینه کارآفرینی، تامین مالی فعالیت-های کارآفرینی جزو عوامل تاثیرگذار بر سطح کارآفرینی بوده است. بر این اساس، در این تحقیق، با استفاده از داده‌های مربوط به ایران و کشورهای منتخب اسلامی در دوره 2020-2000، تاثیر شاخص های بخش مالی بر سطح کارآفرینی مطالعه شده است.براساس نتایج برآورد مدل با روش پانل دیتا، شاخص‌های بخش مالی تاثیر مثبت و معنادار بر سطح کارآفرینی داشته و این تاثیر در سطح معناداری 5 درصد به لحاظ آماری معنادار می باشد. زیرا هر اندازه اعتبارات اعطایی بخش بانکی به بخش خصوصی و میزان عمق مالی بازار سهام بیشتر باشد، توانایی افراد و بنگاههای کارآفرین برای تامین مالی فعالیت های خود از طریق شبکه بانکی و بازار سهام افزایش یافته و کمتر در تنگنای مالی قرار می گیرند. همچنین در سطح معناداری 5 درصد، تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی، آموزش راهنمایی، رشد جمعیت بر سطح کارآفرینی نیز مثبت بوده اما این تاثیر به لحاظ آماری معنادار نمی باشد. علاوه بر این، تاثیر متغیرهای آموزش متوسطه، رشد اقتصادی و سطح درآمد سرانه کشورها نیز بر سطح کارآفرینی مثبت بوده و این اثرات در سطح معناداری 5 درصد به لحاظ آماری معنادار می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        471 - بررسی تاثیر عوامل مالی-رفتاری بر تصمیم گیری سرمایه گذاران ازمنظر مدیران شرکتهای سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار ایران
        اردلان رجبی عطالله محمدی ملقرنی محسن حمیدیان
        10.30495/jik.2024.23249
        پژوهش حاضر به شناسایی تاثیر عوامل مالی - رفتاری در شرکتهای سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار ایران می‌پردازد. روش شناسی این پژوهش از نظرهدف کاربردی بوده که در ابتدا پس از مطالعات کتابخانه ای به گردآوری اطلاعات اقدام نموده وسپس در خصوص عوامل مالی -رفتاری وتاثیر ان بر تصمیمگ چکیده کامل
        پژوهش حاضر به شناسایی تاثیر عوامل مالی - رفتاری در شرکتهای سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار ایران می‌پردازد. روش شناسی این پژوهش از نظرهدف کاربردی بوده که در ابتدا پس از مطالعات کتابخانه ای به گردآوری اطلاعات اقدام نموده وسپس در خصوص عوامل مالی -رفتاری وتاثیر ان بر تصمیمگیری مدیران به اخذ نظر خبرگان در این زمینه پرداخته است. جامعه آماری در این پژوهش، تعداد 200نفر از مدیران شرکتهای سرمایه گذاری بوده است. در تمامی موارد بار عاملی مقداری بزرگتر از 6/0 است که نشان می‌دهد همبستگی بین متغیرهای پنهان با متغیرهای مشاهده‌پذیر، بسیار قوی است. مقدار آماره t-value برای تمامی گویه‌ها بزرگتر از 96/1 می‌باشد که نشان می‌دهد همبستگی‌های مشاهده شده بین گویه‌ها و سازه‌ها معنادار است و میانگین واریانس استخراج شده در تمامی موارد از 5/0 بزرگتر است. در این پژوهش خی-دو بهنجار 85/1 بدست آمده است. شاخص RMSEA برابر 034/0 و SRMR برابر 035/0 بدست آمده که نشان می‌دهد برازش مدل مطلوب است و نهایتا، براساس نتایج بدست امده، تمامی ابعاد شش‌گانه از 3/0 بزرگتر است و مقدار آماره تی نیز از 96/1 بزرگتر است بنابراین شش عامل اصلی مالی- رفتاری به درستی اثرات این رفتارها را برتصمیم گیری سرمایه گذاران در بورس ایران را توجیه و تفسیر می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        472 - تاثیر شفافیت مالی بانکها بر تاخیر تعدیل قیمت سهام
        هایده عرفانی علی رحمانی علیرضا حیدرزاده هنزائی
        در این پژوهش به تاثیر عدم شفافیت مالی بر تاخیر واکنش قیمت سهام بانک ها و شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران (بورس اوراق بهادار تهران وفرابورس ایران) پرداخته شده است. متغیر اصلی عدم شفافیت است که براساس شکاف قیمتی پیشنهاد خرید و فروش می‌باشد و برای محاسبه تاخیر و چکیده کامل
        در این پژوهش به تاثیر عدم شفافیت مالی بر تاخیر واکنش قیمت سهام بانک ها و شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران (بورس اوراق بهادار تهران وفرابورس ایران) پرداخته شده است. متغیر اصلی عدم شفافیت است که براساس شکاف قیمتی پیشنهاد خرید و فروش می‌باشد و برای محاسبه تاخیر واکنش قیمتی از مدل هو و ماسکویتز (2005) استفاده شد. همچنین با توجه به اهمیت شرایط اقتصادی، تاثیر دوره های رونق و رکود بر رابطه مذکور نیز مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه پژوهش شامل بانکهای بازار سرمایه و شرکت هایی با ارزش بازار حداقل برابر 25 درصد میانگین ارزش بازار بانک ها است و دوره زمانی آن از ابتدای سال 1388 تا انتهای شهریور 1395 در نظر گرفته شده است. فرضیه ها با استفاده از داده های تابلویی آزمون گردیدند که نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین تاخیر واکنش قیمتی و شکاف قیمتی رابطه معنی داری وجود دارد و تاثیر عدم شفافیت بر تاخیر واکنش قیمتی مورد تایید قرار می گیرد. همچنین نتایج نشان می دهد که بین تاخیر واکنش قیمتی سهام بانک ها و سایر شرکت ها تفاوت معنی داری وجود نداشته ولی بین شرایط اقتصادی و تاخیر واکنش قیمتی رابطه معنی داری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        473 - مدل تاب‌آوری مناطق آزاد ایران در ارتقا اقتصاد ملی
        امید علی چمنی مسعود قربان حسینی سیروس تدبیری مریم مجیدی
        هدف پژوهش حاضر، شناسایی مدلی کارآمد برای تاب‌آوری مناطق مناطق آزاد ایران به منظور ارتقا اقتصاد ملی است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری 214 نفر از نخبگان و خبرگان با نظر به علم و تجربه و حیطه فعالیت در زمینه مرتبط بود برای پاسخگویی به سوال پژوهش مبنی بر چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، شناسایی مدلی کارآمد برای تاب‌آوری مناطق مناطق آزاد ایران به منظور ارتقا اقتصاد ملی است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری 214 نفر از نخبگان و خبرگان با نظر به علم و تجربه و حیطه فعالیت در زمینه مرتبط بود برای پاسخگویی به سوال پژوهش مبنی بر اینکه مدل مناسب تاب‌آوری مناطق آزاد چیست، ابتدا با روش دلفی طبق نظر متخصصان مرتبط با موضوع، عوامل توسعه مناطق آزاد و شاخص‌های آن، شناسایی شد و بر اساس آن، پرسشنامه نهایی تهیه گردید، پنج عامل سیاسی، قانونی، زیرساختی، سیاست‌های اجرایی و جهت‌گیری استراتژیک تایید شدند. در مرحله بعد، پرسشنامه در اختیار خبرگان و متخصصان قرار گرفت. تحلیل نتایج به همان روش تحلیل عاملی و نرم افزار لیزرل انجام شد. تحلیل مدل ساختاری نشان داد که عوامل سیاسی، جهت‌گیری‌های استراتژیک و سیاست‌های اجرایی، تاثیر مستقیم و معناداری بر تاب‌آوری مناطق آزاد ایران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        474 - تاثیر شاخص‌های عملکرد اجتماعی بر ریسک اعتباری در صنعت بانکداری
        صابر اکبریان علی اصغر انواری رستمی نادر رضایی رسول عبدی
        هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر شاخص عملکرد اجتماعی بر ریسک اعتباری در صنعت بانکداری می‌باشد. به منظور دسترسی به این هدف یک دوره 6 ساله طی سال‌های 1391 تا 1396 در نظر گرفته شد، که نهایتاً 20 بانک به عنوان جامعه مورد مطالعه انتخاب شدند. متغیر مستقل این تحقیق، شاخص‌ عملکر چکیده کامل
        هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر شاخص عملکرد اجتماعی بر ریسک اعتباری در صنعت بانکداری می‌باشد. به منظور دسترسی به این هدف یک دوره 6 ساله طی سال‌های 1391 تا 1396 در نظر گرفته شد، که نهایتاً 20 بانک به عنوان جامعه مورد مطالعه انتخاب شدند. متغیر مستقل این تحقیق، شاخص‌ عملکرد اجتماعی بانک‌ها می‌باشد. و به منظور تدوین چک لیست شاخص عملکرد اجتماعی از روش فرا ترکیب استفاده گردید. سپس برای سنجش مقدار شاخص عملکرد اجتماعی از روش تحلیل محتوا با رویکرد شاخص(تعداد اقلام افشاء شده بر تعداد کل اقلام قابل افشاء) استفاده شده‌است. همچنین متغیر وابسته، ریسک اعتباری می‌باشد. روش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه مطرح شده در پژوهش " داده‌های پانل" است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد بین شاخص عملکرد اجتماعی و ریسک اعتباری رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. یعنی هر چه به شاخص‌ عملکرد اجتماعی در بانک‌ها توجه و برای عملیاتی کردن آنها هزینه بیشتری انجام شود ریسک اعتباری نیز افزایش خواهد یافت. و از طرفی ضریب برآورد 0.44 برای شاخص‌های عملکرد اجتماعی نشان می دهد 0.44 تغییرات ریسک اعتباری بانک‌ها بواسطه تغییرات عملکرد اجتماعی می‌باشد. و همچنین مدیران بانک ها باید در بکارگیری مکانیسم‌های مسئولیت اجتماعی محتاطانه‌تر عمل کنند و فرض نکنند این تاثیر منطقا باید منفی باشد همیشه صحیح است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        475 - بررسی نقش اصول آیین اخلاق و رفتار حرفه‌ای حسابرسی در بکارگیری حسابداری خلاق سرمایه گذاران
        روح اله جمشیدپور مهرداد قنبری بابک جمشیدی نوید سیدرضا هاشمی
        هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش اصول آیین اخلاق حرفه‌ای حسابرسی در بکارگیری حسابداری خلاق سرمایه گذاران می باشد. در راستای دستیابی به هدف پژوهش از میان 271 نفر از حسابرسان معتمد بورس اوراق بهادار ایران گروه A در بازه‌ زمانی چهار ‌ماهه‌ آخر سال 96 و دو ماه اول سال 97، 160 ن چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش اصول آیین اخلاق حرفه‌ای حسابرسی در بکارگیری حسابداری خلاق سرمایه گذاران می باشد. در راستای دستیابی به هدف پژوهش از میان 271 نفر از حسابرسان معتمد بورس اوراق بهادار ایران گروه A در بازه‌ زمانی چهار ‌ماهه‌ آخر سال 96 و دو ماه اول سال 97، 160 نفر به شیوه تصادفی برای پاسخگویی به پرسشنامه انتخاب شدند. داده های حاصل از توزیع پرسش‌نامه برای اثبات یا رد فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون تی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های بدست آمده نشان داد که شایستگی و صلاحیت، صداقت و عینیت و استقلال حسابرس بر حسابداری خلاق تاثیر منفی معناداری دارند. در حالیکه نتایج بیانگر تاثیر مثبت حق الزحمه های مشروط، حق تبلیغات و حق کمیسیون بر حسابداری خلاق است. شواهد تجربی حاکی از آن است که نام موسسه حسابرس تاثیر معناداری بر حسابداری خلاق ندارد.نتایج بدست آمده بیانگر آن است اصول آیین اخلاق و رفتار حرفه‌ای باعث ایجاد موانع بر کار خلاقانه حسابرسان می گردد تا ارزیابی صورت‌های مالی مطابق با خواسته صاحبکار گزارش نشوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        476 - سنجش اثرات ساختار و تنوع هیات مدیره بر عملکرد و قابلیت‌ شرکتها در ایران: مطالعه موردی قابلیت بازاریابی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
        سارا افتخارپور یونس وکیل الرعایا فرشاد فائزی
        قابلیت بازاریابی به عنوان یک مزیت رقابتی برای شرکت تلقی شده و نشانگر توانایی‌های خاص یک شرکت در شناسایی بازارهای هدف و اتخاذ استراتژی‌هایی است که باعث حفظ ارتباط با مشتریان وفادار می‌گردد. تنوع و ساختار هیات مدیره یکی از عواملی است که بر قابلیت بازاریابی شرکت تاثیرگذار چکیده کامل
        قابلیت بازاریابی به عنوان یک مزیت رقابتی برای شرکت تلقی شده و نشانگر توانایی‌های خاص یک شرکت در شناسایی بازارهای هدف و اتخاذ استراتژی‌هایی است که باعث حفظ ارتباط با مشتریان وفادار می‌گردد. تنوع و ساختار هیات مدیره یکی از عواملی است که بر قابلیت بازاریابی شرکت تاثیرگذار است. از این رو در این پژوهش با استفاده از داده‌های شرکت‌های فعال در بخش مواد غذایی کشور در دوره 1389-1399، اثر تنوع و ساختار هیات مدیره بر قابلیت بازاریابی شرکت‌ها مطالعه شده است.براساس نتایج پژوهش و در سطح معناداری 5 درصد، ساختار و تنوع هیات مدیره بر قابلیت بازاریابی شرکت های مورد مطالعه تاثیر مثبت و معنادار دارد. زیرا هر اندازه تعداد اعضای غیرموظف(و یا اعضای هیات مدیره زن) به کل اعضای هیات مدیره بیشتر باشد، عملکرد شرکت بهبود یافته و قابلیت بازاریابی آن نیز بیشتر خواهد بود. همچنین اندازه هیات مدیره، رشد دارایی شرکت و سن شرکت بر قابلیت بازاریابی شرکت‌ها تاثیر مثبت و معنادار دارد. متغیر بخشش محیطی(رشد صنعت) و متغیر آشفتگی (نوسان درآمد در شرکت و کل صنعت) نیز بترتیب تاثیر مثبت، منفی و معنادار بر قابلیت بازاریابی شرکت داشته است. علاوه بر این در سطح معناداری 5 درصد، اثرات تعاملی ساختار هیات مدیره با متغیر آشفتگی و متغیر بخشش محیطی بر قابلیت بازاریابی شرکت بترتیب منفی و مثبت بوده است. بعبارت دیگر ساختار و تنوع هیات مدیره زمانی می‌تواند اثر بیشتری بر قابلیت بازاریابی شرکت داشته باشد که نوسانات درآمد شرکت پایین بوده و بخشش محیطی و نرخ رشد صنعت بیشتر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        477 - ارائه مدل چگونگی تاثیر تحریم‌ها بر زنجیره سرمایه‌گذاری تا بهره‌برداری صنعت نفت ایران با روش نظریه داده بنیاد
        عباس ایاران مهدی فدایی اشکیکی مهدی همایون فر حسین عموزاد خلیلی
        اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه کشورمان، ایجاب می‌کند سازوکار اثرگذاری این تحریم‌ها و تاثیر و تاثراتی که باعث تشدید اثر آنها می‌گردد، شناسایی شود. در این تحقیق، پس از مطالعه منابع موجود با کمک روش نظریه داده‌بنیاد و با تحلیل کیفی مطالب کتب، مقالات و خبرهای ت چکیده کامل
        اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه کشورمان، ایجاب می‌کند سازوکار اثرگذاری این تحریم‌ها و تاثیر و تاثراتی که باعث تشدید اثر آنها می‌گردد، شناسایی شود. در این تحقیق، پس از مطالعه منابع موجود با کمک روش نظریه داده‌بنیاد و با تحلیل کیفی مطالب کتب، مقالات و خبرهای تحلیلی الگوی پارادایمی که منجر به انتقال اثر تحریم‌ها بر صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی و حصول درآمدهای نفتی می‌شود، شناسایی گردیده است. پس از انجام کدگذاری باز، محوری و انتخابی نتایج نشان داد عوامل علی ناشی از تحریم‌ها از جمله کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت و فرآورده‌های نفتی، اخلال در فروش، صادرات و واردات نفت و فرآوردهای نفتی، افزایش هزینه تولید و توسعه و ترک پروژه‌ها توسط شرکت‌های خارجی بواسطه شرایط زمینه‌ای نظیر وابستگی تکنولوژیکی به فناوری‌های نوین اکتشاف، عدم استفاده از نخبگان علمی و توسعه نیافتگی تولید فرآوردهای نفتی با ارزش افزوده بالا منجر به تاثیرپذیری بالای صنعت نفت ایران از تحریم‌ها گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        478 - طراحی مدل فرهنگ‌سازمانی بازارمحور و رابطه مدار با استفاده از روش دلفی به منظور بررسی عملکرد مالی سازمان در شرکت ملی گاز ایران
        محمدحسین مهرآراد کریم حمدی مریم خلیلی عراقی
        نقش عمده فرهنگ سازمان، همچون فرهنگ اجتماعی که موجب همبستگی و همنوایی افراد جامعه می‌‌گردد، هویت بخشیدن به سازمان، یگانگی و هماهنگی اعضا و فعالیت‌‌های آن است. این مقاله به طراحی مدل فرهنگ‌سازمانی بازارمحور و رابطه مدار با استفاده از روش دلفی به منظور بررسی عملکرد مدیریت چکیده کامل
        نقش عمده فرهنگ سازمان، همچون فرهنگ اجتماعی که موجب همبستگی و همنوایی افراد جامعه می‌‌گردد، هویت بخشیدن به سازمان، یگانگی و هماهنگی اعضا و فعالیت‌‌های آن است. این مقاله به طراحی مدل فرهنگ‌سازمانی بازارمحور و رابطه مدار با استفاده از روش دلفی به منظور بررسی عملکرد مدیریت مالی در شرکت ملی گاز ایران می‌پردازد. در یک رویکرد آمیخته، ابتدا با روش دلفی، معیارها و زیرمعیارها استخراج شدند. جامعه آماری این مطالعه در بخش کیفی مدیران و خبرگان ستاد شرکت ملی گاز ایران و جامعه بخش کمی شامل کارکنان (350نفر) می‌‌باشد. برای تعیین حجم نمونه در بخش کمی نیز از فرمول کوکران استفاده و 184 پرسشنامه به‌صورت تصادفی در دسترس توزیع شد. در بخش کیفی با مصاحبه با 10 خبره به اشباع نظری و انجام 3 مرحله فن دلفی منتج به ارائه ی مدل گردید. الگوی نهایی فرهنگ‌سازمانی شامل 4 بعد، ۱۴ مؤلفه و 41 شاخص طراحی گردید که به اختصار فرهنگ رابطه‌مداردر بخش (رهبری،عملکرد مالی سازمان، تعهد، توسعه منابع انسانی)، فرهنگ بازار‌محور (جمع‌گرایی، ماموریت‌گرایی، رقابت‌پذیری) در این مقاله ارائه میگردد. شرکت ملی گاز ایران با بهره‌مندی از فرهنگی رابطه محور به حفظ روابط ساختارمند در حوزه ی مدیریت مالی،مدیریت منابع انسانی و رقابت پذیری اهتمام می‌ورزد، و با نوآوری و تأکید بر ایده‌پردازی، فرهنگ دانش‌محور را در رأس امور خود قرار داده است.در تمامی ابعاد خویش، مدیریت مالی را قلب سازمان دانسته و در تلاش برای حضوری بازارمحور با رویکرد منابع انسانی و روابط انسانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        479 - بررسی مقایسه‌ای مدیریت سود و نقد شوندگی سهام بین شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرا بورس ایران
        مهدی مرادی سعید شایان نظر زکیه مرندی
        نقدشوندگی سهام از جمله عوامل تاثیر گذار بر تصمیمات مالی سرمایه گذاران در بازارهای سرمایه است.از سویی دیگر مدیریت سود با تاثیر گذاری بر محتوای اطلاعات منتشره شرکت ها، به طور غیر مستقیم تصمیمات سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار می دهد.از این رو هدف از انجام این پژوهش بررسی چکیده کامل
        نقدشوندگی سهام از جمله عوامل تاثیر گذار بر تصمیمات مالی سرمایه گذاران در بازارهای سرمایه است.از سویی دیگر مدیریت سود با تاثیر گذاری بر محتوای اطلاعات منتشره شرکت ها، به طور غیر مستقیم تصمیمات سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار می دهد.از این رو هدف از انجام این پژوهش بررسی مقایسه‌ای مدیریت سود و نقد شوندگی سهام بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و فرابورس ایران می‌باشد.پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی است. این پژوهش بر اساس اطلاعات منتشره شرکت های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، در بازه زمانی سال های 1390 تا 1394 شامل 152 شرکت بورسی و 35 شرکت فرابورسی انجام گرفته است. برای آزمون فرضیه ها از آزمون رگرسیون داده های پانلی بهره گرفته شد، که تحلیل فرضیه ها با استفاده از نرم افزار آماری R صورت پذیرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان‌دهنده آن است که مدیریت سود واقعی در شرکت های عضو فرابورس بیشتر از شرکت های عضو بورس می‌باشد. نتایج همچنین نشان می دهد که مدیریت سود تعهدی در شرکت های عضو فرابورس بیشتر از شرکت های عضو بورس اوراق بهادار است. در خصوص بررسی نقدشوندگی سهام در شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار و فرابورس ایران تفاوت معناداری مشاهده نگردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        480 - بررسی اثر روزهای هفته بر بازده قرارداد‌های آتی سکه بهای آزادی
        پیمان تاتایی جلال سیف‌الدینی عماد احمدی‌پور لیلا آزادی
        پژوهش حاضر به بررسی اثر روزهای هفته بر بازده قیمت در بازار قرارداد‌های آتی سکه بهای آزادی مورد معامله در بورس کالای تهران می‌پردازد. با استفاده از رگرسیون خطی کلاسیک و خود رگرسیون ناهمسان واریانس شرطی نشان داده شده است که الگوی متعارفی برای بازده قرارداد آتی سکه در بورس چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی اثر روزهای هفته بر بازده قیمت در بازار قرارداد‌های آتی سکه بهای آزادی مورد معامله در بورس کالای تهران می‌پردازد. با استفاده از رگرسیون خطی کلاسیک و خود رگرسیون ناهمسان واریانس شرطی نشان داده شده است که الگوی متعارفی برای بازده قرارداد آتی سکه در بورس کالای تهران وجود ندارد. همچنین نشان می‌دهد که بازده قرارداد آتی در یک روز به روز قبل و حتی دو روز قبل وابسته می‌باشد و پدیده گشت تصادفی قیمت در بازار قرارداد‌های آتی و نیز کارایی اطلاعاتی بازار قرارداد‌های آتی سکه در سطح ضعیف کارایی را تایید نمی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        481 - طراحی مدل مدیریت یکپارچه زنجیره تأمین الکترونیکی کالا و تأثیر آن بر عملکرد مالی شرکت (موردمطالعه: شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب)
        سید حمزه خرم نسب فرهاد حسین زاده لطفی محمدرضا شهریاری مانی شریفی
        هدف این پژوهش طراحی مدل مدیریت یکپارچه زنجیره تأمین الکترونیکی کالا و تأثیر آن بر عملکرد شرکت در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب است. تحقیق حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت و نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی - همبستگی است. جامعه مورد مطالعه این تحقیق کلیه کا چکیده کامل
        هدف این پژوهش طراحی مدل مدیریت یکپارچه زنجیره تأمین الکترونیکی کالا و تأثیر آن بر عملکرد شرکت در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب است. تحقیق حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت و نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی - همبستگی است. جامعه مورد مطالعه این تحقیق کلیه کارکنان شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب بود که یک نمونه متشکل از 793 نفری از آنها انتخاب گردید. ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه بود، این پرسشنامه مبتنی بر 83 گویه بوده است که پایایی آن با استفاده از معیار آلفای کرونباخ، پایایی مرکب و بارهای عاملی تایید گردید و روایی آن نیز از طریق سه روش روایی محتوی، روایی همگرا و روایی افتراقی با استفاده از حداقل مربعات جزئی تایید گردید. داده ها به روش حداقل مربعات جزئی به کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد برازش مدل پیشنهادی مناسب است و تاثیر معنادار مدیریت یکپارچه زنجیره تأمین الکترونیکی کالا، ریسک زنجیره تامین الکترونیکی و مزیت رقابتی بر عملکرد شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب تایید شد از سوی دیگر نتایج موید این بوده است که هم مزیت رقابتی و هم ریسک زنجیره تامین الکترونیکی بر رابطه بین مدیریت یکپارچه زنجیره تأمین الکترونیکی کالا و عملکرد شرکت ملی مناطق نفتخیز نمی-توانند نقش تعدیلگر را ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        482 - عوامل فرهنگی و قدرت ریسک پذیری سرمایه گذاری شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار ایران
        محمدعلی متفکر آزاد حسین اصغرپور محسن امینی خوزانی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل فرهنگی بر قدرت ریسک پذیری شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار ایران انجام گرفت. شرکتهای مورد بررسی شامل178شرکت به روش نمونه‌گیری حذفی بر اساس شرایط تعیین شده انتخاب گردیدند. برای برآورد تاثیر عوامل فرهنگی بر ریسک شرکت‌های فعال در بورس چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل فرهنگی بر قدرت ریسک پذیری شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار ایران انجام گرفت. شرکتهای مورد بررسی شامل178شرکت به روش نمونه‌گیری حذفی بر اساس شرایط تعیین شده انتخاب گردیدند. برای برآورد تاثیر عوامل فرهنگی بر ریسک شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار ایران و تحلیل روابط بین متغیرهای ارایه شده در مدل مربوطه با استفاده از داده‌های پانلی (تابلویی) استخراج شده از گزارش‌های مالی در بورس و سایر گزارش‌های منتشر شده نهادهای آماری و نیز مذهبی و فرهنگی استفاده گردید. در این پژوهش از روش پانلی استفاده گردید و قبل از آن از آزمون‌های چاو و ‌هاسمن برای تعیین نوع آزمون استفاده شد. نتایج مربوط به بررسی اثر عوامل فرهنگی بر ریسک‌پذیری شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار نشان داد که عوامل فرهنگی اثر معناداری بر انحراف معیار بازدهی شرکت، انحراف معیار بازدهی دارایی ثابت شرکت و هزینه‌های تحقیق و توسعه شرکت دارد و جهت این ارتباط بر هر سه عامل مربوط به ریسک پذیری منفی است. یعنی در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که ارتقاء عوامل فرهنگی در جامعه باعث اثرگذاری بر هر سه شاخص مربوط به ریسک پذیری شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار و در نتیجه کاهش میزان ریسک‌ گریزی این شرکت‌ها میگردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        483 - اثر عمق مالی بر بازده سهام: رویکرد آزمون کرانه‏ها
        سامان قادری سامان رحمانی نوروزآباد
        عمق مالی از ملزومات توسعه مالی است. کشورهایی که بخش مالی آنها از عمق بیشتری برخوردار است منابع مالی به طور کارا بین نیازها تخصیص داده شده و می تواند به بازدهی بیشتر و عملکرد مناسب بخش های اقتصادی بیانجامد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر عمق مالی بر بازده سهام می باشد. در این چکیده کامل
        عمق مالی از ملزومات توسعه مالی است. کشورهایی که بخش مالی آنها از عمق بیشتری برخوردار است منابع مالی به طور کارا بین نیازها تخصیص داده شده و می تواند به بازدهی بیشتر و عملکرد مناسب بخش های اقتصادی بیانجامد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر عمق مالی بر بازده سهام می باشد. در این راستا، از شاخص نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخص عمق مالی استفاده می شود. همچنین از میان سایر متغیرهای کلان مؤثر بر بازده سهام، نرخ تورم، نرخ ارز بازار آزاد و درآمدهای نفتی کشور در نظر گرفته شده است. بدین منظور از داده های فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1394-1377 با بکارگیری روش آزمون کرانه ها و خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی (ARDL) استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه حاکی از آن است که عمق مالی در بلندمدت و کوتاه مدت تأثیر مثبت بر بازده سهام داشته ولی از لحاظ آماری معنادار نبوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        484 - آزمون مدل تاثیرگذاری روش های تامین مالی داخلی و خارجی بر بازده کل واقعی سهام
        اکبر باقری علی رمضانی عباس پورسعید
        هدف اصلی از این تحقیق، بررسی تاثیر روشهای تامین مالی بر نرخ بازدهی کل واقعی شرکت های پذیرفته شده منتخب گروه صنعت شیمیایی و نفتی، کک و سوخت هسته ای (39 شرکت نمونه از 43 شرکت این گروه) طی دوره زمانی 94-1390 در بازار بورس و اوراق بهادار تهران با رویکرد اقتصادسنجی داده های چکیده کامل
        هدف اصلی از این تحقیق، بررسی تاثیر روشهای تامین مالی بر نرخ بازدهی کل واقعی شرکت های پذیرفته شده منتخب گروه صنعت شیمیایی و نفتی، کک و سوخت هسته ای (39 شرکت نمونه از 43 شرکت این گروه) طی دوره زمانی 94-1390 در بازار بورس و اوراق بهادار تهران با رویکرد اقتصادسنجی داده های تابلویی می باشد. لذا ابتدا ضمن بیان کلیات تحقیق و مبانی نظری مرتبط با تامین مالی و روشهای داخلی و خارجی آن به بررسی پیشینه تحقیق (مطالعات داخلی و خارجی) پرداختیم. در گام بعدی تصریح و برآورد مدل تحقیق بر اساس آزمونهای تشخیصی مربوطه به روش اثرات ثابت انجام گرفت که نتایجه آن بیانگر تایید رابطه مثبت و معنادار تمام متغیرهای مستقل و کنترلی تحقیق (هزینه سرمایه، سود انباشته، اهرم مالی، ظرفیت سوداوری و اندازه شرکت) بر متغیر وابسته (نرخ بازده کل واقعی سهام) شرکت های تحت بررسی بدست آمد بطوریکه تمام فرضیه های تحقیق را می توان پذیرفت. در پایان نیز پیشنهاداتی مبتنی بر نتایج تحقیق در کنار پیشنهاداتی برای مطالعات آتی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        485 - روش های نوین تأمین مالی باشگاه های فوتبال در کشورهای توسعه یافته و بررسی تطبیقی آن با کشورهای در حال توسعه ( مورد خاص : باشگاه های فوتبال حرفه ای لیگ برتر ایران و انگلستان)
        تقی ترابی مهسا قربانی میثم باقری سمانه طریقی
        هدف کلی تحقیق مدلسازی چگونگی تأمین مالی باشگاه های فوتبال حرفه ایی لیگ برتر ایران در مقایسه با باشگاه های فوتبال حرفه ایی لیگ برتر انگلستان در فصل92-1391می باشد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و به شیوه ی توصیفی- تحلیلی اجرا شد. نتایج تحقیق نشان داد: چگونگی تأمین مالی باشگاه چکیده کامل
        هدف کلی تحقیق مدلسازی چگونگی تأمین مالی باشگاه های فوتبال حرفه ایی لیگ برتر ایران در مقایسه با باشگاه های فوتبال حرفه ایی لیگ برتر انگلستان در فصل92-1391می باشد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و به شیوه ی توصیفی- تحلیلی اجرا شد. نتایج تحقیق نشان داد: چگونگی تأمین مالی باشگاه ها ی فوتبال حرفه ایی لیگ برتر ایران با شیوه های تأمین مالی باشگاه های فوتبال انگلیس تفاوت آشکار دارد. اکثر باشگاه ها ی فوتبال حرفه ایی ایران مبتنی بر کمک های مستقیم دولت و سازمان های صنعتی( 65 %) بوده، اما باشگاه های انگلیس خصوصی و از طریق حق پخش تلویزیونی(31 %)، درآمد روز مسابقه( 21%) و جریان نقد حاصل از تجارت( 22% ) تأمین مالی می شدند. دولتی بودن باشگاه ها ، عدم شفافیت صورت های مالی،امتناع صدا و سیما از پرداخت حق پخش آگهی ، عدم آگاهی مدیران باشگاه ها از روش های نوین تأمین مالی، استفاده محدود از مدیران خلاق و با تخصص های تجاری و مالی در سطوح مختلف از جمله موانع مهم تأمین مالی در باشگاه ها فوتبال حرفه ایی لیگ برتر ایران می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        486 - طراحی مدل توسعه سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار با تاکید برنقش محوری شبکه های تلویزیون داخلی
        محسن نظری سید مسعود محسنی سید وحید عقیلی سید مهدی شریفی
        توسعه فرهنگ سرمایه گذاری در بورس و نقش رسانه ملی جهت ارتقای سواد مالی و رسانه ای افراد جامعه در راستای توسعه اقتصادی کشور با هم پیوند خورده است. انسجام و کارآمدی بورس اوراق بهادار مستلزم سرمایه گذاران هوشمند و آگاه است که با استفاده از رسانه ملی آگاهی بخش، مورد اعتماد، چکیده کامل
        توسعه فرهنگ سرمایه گذاری در بورس و نقش رسانه ملی جهت ارتقای سواد مالی و رسانه ای افراد جامعه در راستای توسعه اقتصادی کشور با هم پیوند خورده است. انسجام و کارآمدی بورس اوراق بهادار مستلزم سرمایه گذاران هوشمند و آگاه است که با استفاده از رسانه ملی آگاهی بخش، مورد اعتماد، فرا گیر، شفاف ساز، بازدارنده از انحراف و در دسترس باسواد شوند. تعریف یونسکو از سواد نیز دارای ابعاد رسانه ای و مالی است. در این پژوهش نحوه تعامل سازمان بورس و سازمان صدا و سیما مطالعه گردیده و ظرفیت های تلویزیون برای توسعه سرمایه گذاری در بورس به روش دلفی شناسایی گردیده است. پژوهش حاضر با روش کیفی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با سی نفر از مدیران ارشد صدا و سیما و مدیران عامل کارگزاری های بورس انجام گردید. نظریه حاصل نشان می دهد که پدیده اصلی چنین تعاملی با عنوان "رویداد مداری، بازنمایی و نگرش تحلیلی برنامه های بورسی تلویزیون" است که تحت تأثیر متغیرهایی مانند عوامل سیاسی حاکم بر بورس و تلویزیون، تفکر رقابتی رسانه ها، اعتماد مخاطبان، پاسخگویی مسئولین بورس با زبان رسانه، جذب و اقناع حداکثر مخاطبان، ارتقای سواد مالی و توسعه سرمایه گذاری در بورس را تبیین می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        487 - بررسی الگوی راهبردی ایالات متحده آمریکا در مواجهه با ج.ا.ایران(تقابل گرایی و بازطراحی رئالیسم تهاجمی)
        علی باقری زاده
        پژوهش حاضر در پی تجزیه و تحلیل نوع جهت گیری راهبردی ایالت متحده آمریکا در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران،بطور خاص بعد از انقلاب اسلامی است.دیدگاه و منظر غالب در سطح جهانی و منطقه اینست که:«ایالات متحده در قالب موازی و ترکیبی رویکرد دوگانه لیبرالیسم و رئالیسم یا سیاست هم چکیده کامل
        پژوهش حاضر در پی تجزیه و تحلیل نوع جهت گیری راهبردی ایالت متحده آمریکا در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران،بطور خاص بعد از انقلاب اسلامی است.دیدگاه و منظر غالب در سطح جهانی و منطقه اینست که:«ایالات متحده در قالب موازی و ترکیبی رویکرد دوگانه لیبرالیسم و رئالیسم یا سیاست همآهنگ تنبیه و تشویق را در نوع مواجه با ج.ا.ایران اتخاذ کرده است».اما نگارنده تحقیق حاضر معتقد هست که رویکرد پایدار کلان ایالات متحده به شکل تقابل از نوع حاد با هدف تضعیف و تجزیه ج.ا.ایران است.در راستای اثبات فرضیه پژوهش،ضمن بهره گیری از نظریه رئالیسم تهاجمی الگوی رفتاری ایالات متحده مورد بررسی قرار خواهد گرفت.یافته های محوری پژوهش نشان می دهد رویکرد ایالت متحده از نوع لیبرالسم «ترغیب،تشویق و مشارکت حداکثری»،یا الگوی همآهنگ لیبرالیسم و رئالیسم«ایجابی و سلبی» نیست.بلکه نشانگر تداوم و تثبیت رویکرد رئالیسم تهاجمی،از نوع تقابل حاد گفتمانی،ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی در قالب«تهدید،تنبیه،تحریم» به شکل«موازنه سازی متنوع و پیچیده است».بنحویکه انطباق و پیوستگی گزاره های رئالیزم تهاجمی با رویکرد ایالات متحده در تقابل حاد با ج.ا.ایران واضح و مبرهن است.نگارنده نتیجه گیری می کنند که الگوی رفتاری ایالات متحده در قالب ثابت رئالیزم تهاجمی،بدون تغییر شیفت پارادایمی به لیبرالیسم است.و حتی گرایش به شیفت درون پارادایمی تئوریک رئالیزم تدافعی ندارد.هدف محوری آمریکا تبدیل ج.ا.ایران به بازیگر منزوی و قربانی در عرصه سیاست بین الملل می باشد.اینگونه بنظر میرسد: نخبگان سیاسی-امنیتی آمریکا راهبرد کلان خود در مواجهه با ج.ا.ایران را در قالب بازی با حاصل جمع منفی ارزیابی می کنند.و همواره تبعیت محض از رویکرد زرورگویی و سیاست بین الملل را در دستور کار خود دارند.در مقابل ج.ا.ایران از «رویکرد دولت مبتنی واقع گرایی ،مبتنی بر عقلانیت راهبردی و تبعیت از حقوق بین الملل»را برگزیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        488 - ارزیابی معماری ایرانی و تعاملات اجتماعی در فضاهای فرهنگی
        سپیده  کمائی دکتر احمد رضا کابلی
        میزان موفقیت فضاهای فرهنگی همواره در گرو حضور انسان و بهره گیری از همچنین فضاهایی بوده است. وجود فضاهای فرهنگی علاوه بر احیای فرهنگ و هنر، در پی افزایش تعاملات اجتماعی و همبستگی انسانی بوده است. یکی از اصلی ترین دیدگاه های معماری ایرانی توجه به بعد اجتماعی انسان و نیاز چکیده کامل
        میزان موفقیت فضاهای فرهنگی همواره در گرو حضور انسان و بهره گیری از همچنین فضاهایی بوده است. وجود فضاهای فرهنگی علاوه بر احیای فرهنگ و هنر، در پی افزایش تعاملات اجتماعی و همبستگی انسانی بوده است. یکی از اصلی ترین دیدگاه های معماری ایرانی توجه به بعد اجتماعی انسان و نیاز او به حضور در اجتماع است. در این مقاله سعی شده است بر اساس مطالعات کتابخانه¬ای و میدانی و تحلیل محتوایی پیرامون مبانی نظری پژوهش، به بررسی و ارزیابی تاثیر شاخص های معماری ایرانی و ویژگی های منحصر به فرد آن بر روی تعاملات اجتماعی انسانها در فضاهای فرهنگی پرداخته شود و فرض شده است فضاهای فرهنگی بستری متشکل از فعالیتها و روابط اجتماعی و انسانی است و در پایان پس از تحلیل های صورت گرفته مشخص گردید هویت معماری ایرانی و عناصر تشکیل دهنده آن منطبق با نیازهای هویتی انسان و هویت اجتماعی اوست و همواره توجه به این شاخص ها و عناصر موجب دعوت او به برقراری ارتباط و تمایل به مشارکت در تعاملات اجتماعی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        489 - Uncertain BCC Data Envelopment Analysis Model with Belief Degree: A case study in Iranian Banks
        M. Jamshidi M. Sanei A. Mahmoodirad G. Tohidi F. Hosseinzade Lotfi
        The BCC model is studied in this paper in an uncertain environment where uncertain inputs and outputs were belief degree-based uncertainty‚ useful for the cases for which no historical information of an uncertain event is available. As the solution method‚ t چکیده کامل
        The BCC model is studied in this paper in an uncertain environment where uncertain inputs and outputs were belief degree-based uncertainty‚ useful for the cases for which no historical information of an uncertain event is available. As the solution method‚ the uncertain BCC model was converted to a crisp form using two approaches, separately. Finally, an applied example regarding the Iranian Banking system is presented to document the proposed models. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        490 - تبیین مولفه های دستیابی به توسعه پایدار محیطی در ساختار مدیریت شهری کلانشهر تبریز
        علیرضا زبردست رسول درسخوان
        زمینه و هدف: برای دستیابی به توسعه پایدار در ساختار مدیریت شهری شهرهای ایران بالاخص کلانشهرها، باید الگوی مشخصی برگرفته از ویژگی ها و ابعاد این مفهوم و کیفیات بستر هدف یعنی زمینه ایران ترسیم شود. هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین مولفه های دستیابی به توسعه پایدار محیطی در ساختا چکیده کامل
        زمینه و هدف: برای دستیابی به توسعه پایدار در ساختار مدیریت شهری شهرهای ایران بالاخص کلانشهرها، باید الگوی مشخصی برگرفته از ویژگی ها و ابعاد این مفهوم و کیفیات بستر هدف یعنی زمینه ایران ترسیم شود. هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین مولفه های دستیابی به توسعه پایدار محیطی در ساختار مدیریت شهری کلانشهر در تبریز می باشد.روش بررسی: در این تحقیق، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی عرفی یا قراردادی: طبقه ها، طبقه های فرعی و زیرطبقه های ساختار الگوی مدیریت شهری توسعه پایدار-مبنا در کلانشهرهای ایرانی با تاکید بر کلانشهر تبریز تبیین شد. ابزار جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه عمیق و چهره به چهره نیمه ساختاریافته با 23 کارشناس مرتبط با هدف های تحقیق و با نمونه گیری هدفمند با حداکثر تنوع تا زمان دستیابی به اشباع داده ها، بود.یافته ها: پس از تحلیل داده ها، 4 طبقه، 20 طبقه ی فرعی، 99 زیرطبقه، صورتبندی شد. ظرفیت های اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، نهادی و زیست محیطی-کالبدی به عنوان مولفه های دستیابی به توسعه پایدار برای اولین بار در ساختار مدیریت شهری کلانشهرهای ایران تبیین گردید.بحث و نتیجه گیری: در نتیجه برای رسیدن به توسعه پایدار باید به ساختار مدیریت شهری توجه بسیاری شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        491 - تبیین جایگاه ایران در جهان بر مبنای توسعه پایدار: با رویکرد زیست محیطی
        منا آهنی محمد علی افشار کاظمی
        حفظ و حراست از محیط زیست مربوط به یک یا چند کشور نیست بلکه پدیده ای است که کل جهان از آن متأثر می شود. با بکارگیری روش دلفی و استفاده از نظر خبرگان، 6 شاخص در وضعیت توسعه پایدار زیست محیطی در ایران، موثر قلمداد گردید. به منظور بررسی توسعه پایدار زیست محیطی بر اساس شش شا چکیده کامل
        حفظ و حراست از محیط زیست مربوط به یک یا چند کشور نیست بلکه پدیده ای است که کل جهان از آن متأثر می شود. با بکارگیری روش دلفی و استفاده از نظر خبرگان، 6 شاخص در وضعیت توسعه پایدار زیست محیطی در ایران، موثر قلمداد گردید. به منظور بررسی توسعه پایدار زیست محیطی بر اساس شش شاخص منتخب (سرانه منابع داخلی آب شیرین؛ بهره وری آب؛ استفاده از انرژی؛ منابع تولید برق؛ دسترسی به برق؛ انتشار دی اکسیدکربن) برای 186 کشور جهان، دیتاها از بانک جهانی استخراج گردید. هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت ایران بر مبنای شش شاخص منتخبِ حوزه محیط زیست و تعیین جایگاه ایران در بین دیگر کشورهای جهان، با استفاده از تکنیک خوشه بندی؛ و سپس شناسایی شبیه ترین کشورها در طی 18 سال گذشته با وضعیت توسعه پایدار محیطی در ایران، است. یافته های پژوهش نشان می دهد، کشور ایران از منظر شاخص های محیطی توسعه پایدار بیشترین هم خوشه گی را با کشورهای ویتنام دارد که 13 بار در طی سال های 1996 تا 2016، در یک گروه قرار گرفتند؛ و بعد از آن بیشترین هم خوشه گی مربوط به کشور ارمنستان و عراق می باشد که 12 بار در یک خوشه قرار گرفتند؛ 11 بار با کشور ونزوئلا هم خوشه بوده است؛ و با کشورهای سوریه، آرژانتین، مصر و آلبانی 9 بار هم خوشه بوده است. و از طرفی، پس از بررسی شش شاخص منتخب توسعه پایدار محیطی مشخص گردید، ایران از منظر شاخص انتشار دی اکسیدکربن و شاخص سرانه منابع داخلی آب شیرین نسبت به کشورهای هم خوشه خود در وضعیت مناسبی قرار ندارد. در پایان بر مبنای یافته های پژوهش پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        492 - رتبه‌بندی تفسیری کارکردهای بازاریابی برای طبیعت‌گردی پایدار در مناطق آزاد ایران
        نسرین ذبیحی سامانی عبدالهادی درزیان عزیزی بلقیس باورصاد
        زمینه و هدف: یکی از اهداف هر نظام اقتصادی، استفاده از ظرفیت‌های گردشگری در توسعه‌ی پایدار می‌باشد که به طور ویژه نیازمندِ بکارگیری راهبردهای بازاریابی در این عرصه می‌باشد. به عبارت دیگر وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آ چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از اهداف هر نظام اقتصادی، استفاده از ظرفیت‌های گردشگری در توسعه‌ی پایدار می‌باشد که به طور ویژه نیازمندِ بکارگیری راهبردهای بازاریابی در این عرصه می‌باشد. به عبارت دیگر وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آن تصویرسازی نماید تا از این طریق این صنعت در نظام اقتصادی نقش تعیین کننده‌ای در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. در این پژوهش ابتدا ابعاد طبعیت گردی از طریق فراترکیب شناسایی می‌شود و سپس از طریق فرآیند رتبه‌بندی تفسیری نسبت به تعیین تأثیرگذارترین بعد در مناطق آزاد ایران اقدام می‌شود. روش بررسی: روش شناسی این پژوهش ترکیبی بود، به طوریکه در بخش کیفی ابتدا کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی براساس پژوهش‌های پیشین به عنوان مبنای تحلیل مشخص شد و سپس براساس تحلیل دلفی، حدِ اجماع نظری تعیین شد تا چارچوب نظری پژوهش ارائه گردد. در بخش کمی نیز از تحلیل رتبه‌بندی تفسیری استفاده شد. در این تحلیل هدف تعیین مهمترین کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی در مناطق آزاد ایران بود. یافته ها: نتایج پژوهش از وجودِ ۸ کارکردِ بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی از طریق تحلیل فراترکیب حکایت داشت که طی دو راند دلفی، این مولفه‌ها تأیید شدند. نتایج در بخش کمی نشان داد، درصدِ تاثیرگذاری بکارگیریِ آموزش در بازیافت، مدیریت مصرف آب و غیره در بازاریابی پایدارِ طبیعت‌گردی نسبت به بقیه کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی بالاتر است. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش به دلیل ایجاد انسجام نظری در خصوص طبیعت‌گردی و بسط آن در سطح کارکردهای پایداری مناطق آزاد ایران از اهمیت نظری و کاربردی برخوردار است که می‌تواند در شناخت محورهای اثرگذار بر این حوزه مؤثر باشد و زمینه برای جذب گردشگران را توسعه بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        493 - مروری بر مطالعات همبست آب، انرژی و غذا در ایران: ضرورت، چالش‌ها و راهکارهای پیشنهادی
        ریحانه لونی مهدی شریف زاده
        با افزایش جمعیت، تأمین آب، انرژی و غذا یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی ایران و جهان محسوب می‌شود. پیش‌بینی‌ها بیانگر بحران آب، انرژی و غذا در آینده ایران و جهان می‌باشد. هدف مقاله حاضر، مرور مطالعات انجام شده ایران و جهان، در حوزه همبست آب، انرژی و غذا و بیان چالش‌ها و چکیده کامل
        با افزایش جمعیت، تأمین آب، انرژی و غذا یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی ایران و جهان محسوب می‌شود. پیش‌بینی‌ها بیانگر بحران آب، انرژی و غذا در آینده ایران و جهان می‌باشد. هدف مقاله حاضر، مرور مطالعات انجام شده ایران و جهان، در حوزه همبست آب، انرژی و غذا و بیان چالش‌ها و ضرورت بررسی همبست آب، انرژی و غذا در ایران می‌باشد. همبست آب، انرژی و غذا یک چشم‌انداز کلی از پایداری است که تلاش می‌کند تا تعادل میان اهداف مختلف، منافع و نیازهای مردم و محیط‌زیست را برقرار سازد. همبست آب، انرژی و غذا می‌تواند رهنمودی برای سیاستگذاری توسعه پایدار در کشور به منظور گذر از بحران‌های محیط‌زیستی و آبی در آینده باشد. در تحقیق پیش‌رو ضمن مروری بر پژوهش‌های صورت گرفته در خصوص همبست آب، انرژی و غذا در ایران و جهان، به بررسی چالش‌ها و ضرورت بررسی این همبست در ایران و جهان پرداخته است. از جمله نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان به چالش‌های اصلی در زمینه اجرایی شدن همبست آب، انرژی و غذا در ایران اشاره نمود که عبارتند از: سیاست‌های بخشی و عدم وجود مدیریت یکپارچه، فقدان منابع مالی انجام پروژه‌های همبست آب، انرژی و غذا، فقدان منابع اطلاعاتی مرتبط و عدم تدوین قوانین بالادستی در زمینه توسعه همبست آب، انرژی و غذا. در انتها از جمله نتیجه‌گیری حاصل از این مطالعه می‌توان به ارائه پیشنهاداتی در راستای توسعه همبست آب، انرژی و غذا اشاره نمود که عبارتند از: توسعه همکاری و هماهنگی کلیه ارگان‌های مرتبط از جمله وزارتخانه‌ها، مجلس شورای اسلامی، دانشگاه‌ها، انجمن‌ها، شرکت‌ها، تعیین نهادی برای سیاستگذاری و دستیابی به اجماع مشترک، ایجاد و توسعه زیرساخت‌های بازار تهاتر همبست‌ها، توسعه اقتصاد دیجیتال جهت توسعه فناوری‌های نوین مرتبط با اجرایی شدن طرح‌های همبست آب، انرژی و غذا، آمایش سرزمین و ارزیابی نظام‌مند عوامل طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. بررسی‌ها و نتایج حاصل از این مقاله مروری می‌تواند گره‌گشای مشکلات پیش‌بینی شده در آینده ایران و جهان از طریق مدیریت و سیاستگذاری صحیح، باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        494 - طراحی مدل جلب مشارکت براساس مولفه‌های تاثیرگذار و تاثیرپذیر آن در حوزه محیط‌زیست
        زهرا طهرائی نصرآبادی سعید مطهری مریم فراهانی بیتا آزادبخت
        زمینه و هدف: مشارکت اجتماعی یکی از ارکان اساسی در تکامل به سوی شکل‌های سازگارانه حکمرانی خوب است و دستیابی به مشارکت موثر و آگاهانه در حوزه محیط‌زیست کار ساده‌ای نیست که یکی از دلایل اصلی آن، ممکن است این موضوع ‌باشد که مولفه‌های آن در سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها به چکیده کامل
        زمینه و هدف: مشارکت اجتماعی یکی از ارکان اساسی در تکامل به سوی شکل‌های سازگارانه حکمرانی خوب است و دستیابی به مشارکت موثر و آگاهانه در حوزه محیط‌زیست کار ساده‌ای نیست که یکی از دلایل اصلی آن، ممکن است این موضوع ‌باشد که مولفه‌های آن در سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها به درستی درک نشده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل تعاملی و فرایندی و ترسیم ارتباطات ساختاری جلب مشارکت در حوزه محیط‌زیست با تاکید بر عوامل موثر و محدودیت‌های آن انجام شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با روش آمیخته انجام شد، همچنین ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه و پرسشنامه خبرگان می‌باشد. در این مطالعه از روش مدلسازی ساختاری-تفسیری برای ساختاربندی و ترسیم روابط تعاملی استفاده شد. در نهایت بـا استفاده از تحلیلMICMAC ، شاخص‌ها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بررسی شدند. یافته‌ها: برطبق یافته‌ها 13 مولفه شرایط حاکم بر جامعه، اعتماد اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، عوامل فردی شخصیتی، زمینه و امکان مشارکت، انگیزه مشارکت، دانش و آگاهی، محدودیت اجتماعی - فرهنگی، محدودیت ساختاری- قانونی، محدودیت اقتصادی، محدودیت اجرایی، مشارکت اجتماعی در حفظ محیط‌زیست، شناسایی و در شش سطح طبقه‌بندی شدند، به گونه‌ای که شرایط حاکم بر جامعه در سطح ششم و مشارکت اجتماعی در حفظ محیط‌زیست در سطح اول قرار گرفتند. بحث و نتیجه‌گیری: شناخت مولفه‌های موثر بر مشارکت و روابط علی بین آنها به مدیران و تصمیم‌گیران کمک می‌کند که با هزینه‌های کمتر و اثربخشی بیشتر بتواند در جهت کاهش معضلات و چالش‌های محیط‌زیستی، ایجاد سیاست‌های یکپارچه، تصمیمات راهبردی و ... تلاش نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        495 - بهره‌وری سبز اقتصاد ایران با رویکرد زیست‌محیطی
        حبیب شهبازی
        در ادبیات اقتصادی به منظور ارزیابی سیاست‌های برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگان و دولت‌ها شاخص‌های مختلفی ارایه شده است. یکی از مهم‌ترین این شاخص‌ها بهره‌وری کلی عوامل تولید است که در آن میزان تمام محصولات به میزان تمام نهاده‌ها سنجیده می‌شود. اگر در این شاخص رشد وجود داشته چکیده کامل
        در ادبیات اقتصادی به منظور ارزیابی سیاست‌های برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگان و دولت‌ها شاخص‌های مختلفی ارایه شده است. یکی از مهم‌ترین این شاخص‌ها بهره‌وری کلی عوامل تولید است که در آن میزان تمام محصولات به میزان تمام نهاده‌ها سنجیده می‌شود. اگر در این شاخص رشد وجود داشته باشد، به معنی آن است که سیاست‌‌های مدیران در استفاده از نهاده‌ها مؤثر بوده است. محاسبه و سنجش بهره‌وری دارای اهمیت زیادی است به گونه‌ای که هم محاسبه آن امکان‌پذیر باشد و هم به واقعیت‌های اقتصاد نزدیک باشد. یکی از مسائلی که بر بهره‌وری اثرگذار است مسائل زیست‌محیطی از جمله انتشار آلودگی‌ها است. اگر در محاسبه بهره‌وری چنین مسئله‌ای در نظر گرفته نشود، محاسبه بهره‌وری را به شدت مخدوش خواهد کرد و موجب گمراهی مدیران و سیاست‌گذاران می‌شود.در این مطالعه با استفاده از الگوی مانده سولو تعمیم‌یافته، علاوه بر محاسبه بهره‌وری سبز اقتصاد ایران، بهره‌وری بدون حضور متغیر آلودگی با سناریوهای مختلف برآورد و با سایر مطالعات مقایسه گردید. در نهایت کشش انتشار آلودگی و قیمت سایه‌ای انتشار آلودگی محاسبه گردید. نتایج نشان می‌دهد رشد بهره‌وری سبز برای دوره 91-1358 به طور متوسط 28/1- درصد بوده است که بدون حضور اثر انتشار آلودگی برابر 02/1- درصد خواهد بود. بنابراین بدون حضور آثار انتشار آلودگی، بهره‌وری بطور متوسط 26/0 واحد درصد، بیش تر برآورد می‌شود. بنابراین بدون لحاظ نمودن‌ آثار زیست‌محیطی، موجب گمراهی برنامه‌ریزان خواهدشد. هم چنین کشش انتشار آلودگی 31142/0 برآورد شده است. بر این اساس قیمت سایه‌ای انتشار آلودگی برای اقتصاد ایران بطور متوسط حدود 03/1 میلیون ریال در هر تن برآورد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        496 - درآمدی بر برآورد ذخایر کربن در جنگلهای راش شمال ایران
        محدثه قنبری مطلق ساسان بابایی کفاکی اسدالله متاجی رضا اخوان
        زمینه و هدف: جنگل‌های راش ایران یکی از مهمترین جوامع گیاهی در کشور می باشد که به دلیل داشتن ترکیب گیاهی پویا و متنوع و خاکهای حاصلخیر و با توجه به مساحت بسیار بزرگ مناطق خشک و نیمه خشک در کشور به لحاظ اکولوژیکی بسیار حائز اهمیت می باشند. اما اطلاعات کمی پیرامون ذخایر کر چکیده کامل
        زمینه و هدف: جنگل‌های راش ایران یکی از مهمترین جوامع گیاهی در کشور می باشد که به دلیل داشتن ترکیب گیاهی پویا و متنوع و خاکهای حاصلخیر و با توجه به مساحت بسیار بزرگ مناطق خشک و نیمه خشک در کشور به لحاظ اکولوژیکی بسیار حائز اهمیت می باشند. اما اطلاعات کمی پیرامون ذخایر کربن این جنگل‌ها وجود دارد.روش بررسی: در پژوهش حاضر مقادیر کربن روزمینی درختان و ذخیرۀ کربن آلی خاک در سه منطقه در طرح‌های جنگلداری منتخب (در سه استان شمالی گیلان، مازندران و گلستان)، انتخاب و نمونه برداری از درختان در پلاتهای تصادفی و از خاک در دو عمق 0 تا 30 و 30 تا 60 سانتیمتری انجام شد. در برآورد کربن روزمینی درختان از روش Ponce-Hernanadez و در ترسیب کربن خاک از روش والکی بلاک استفاده و کلیه محاسبات بر حسب تن در هکتار برآورد گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که به طور کلی هم میزان ذخایر کربن درختان سرپا و هم ترسیب کربن خاک در هر دو عمق از شرق به غرب در حال افزایش بوده اما مقادیر ذخایر کربن خاک با افزایش عمق، روند کاهشی داشته است. برآوردها حاکی از آن بود که قابلیت ذخیره کربن جنگل‌های راش کشور به طور متوسط 475/227 تن در هکتار در بخش روزمینی درختی و 190/205 تن در هکتار در بخش زیرزمینی (خاک) می باشد.نتیجه گیری: این نتایج با تأکید بر جلوگیری از تخریب بیشتر، لزوم اقدامات حفاظتی سریعتر را در مورد این میراث ارزشمند کشورمان بیشتر از پیش آشکار می سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        497 - بررسی تأثیر متقابل شاخص‌های مدیریت شهری تهران بر شاخص عملکرد جهانی محیط زیست ایران (EPI)
        هانیه قره بخش معصومه ملایی لعبت تقوی
        شاخص های عملکرد محیط‌زیستی (EPI) در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با وجود اقدامات زیست محیطی چشمگیر و همگام با جوامع جهانی، تنزل 22 پله ای ایران در رتبه‌بندی گزارشات دو سالانه جهانی EPI در بین سالهای 2014 تا 2016 بحث اصلی محافل شده است. با توجه به نقش مدیر چکیده کامل
        شاخص های عملکرد محیط‌زیستی (EPI) در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با وجود اقدامات زیست محیطی چشمگیر و همگام با جوامع جهانی، تنزل 22 پله ای ایران در رتبه‌بندی گزارشات دو سالانه جهانی EPI در بین سالهای 2014 تا 2016 بحث اصلی محافل شده است. با توجه به نقش مدیریت شهری در کلان شهرها به عنوان یک بازوی اجرایی مهم در بخش محیط زیست و توسعه پایدار در کشور، در مطالعه مروری حاضر تلاش گردید با بررسی مسائل محیط زیست مدیریت شهری و ارائه وضعیت آن در مناطق 22 گانه شهر تهران در خصوص 12 شاخص مورد بررسی از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوت، کیفیت و کمیت آب و... همراه با تحلیل نتایج حاصل از مطالعات، علل اصلی تنزل رتبه ایران در رتبه بندی جهانی شاخص های EPI مورد بررسی بیشتر قرار گیرد. مطابق با نتایج تحقیق حاضر، در بخش مدیریت محیط زیست، شرایط اقلیم شناسی و جغرافیایی حاکم، عدم رعایت قوانین و مقررات محیط زیستی و اختلاف در ظرفیت و ساختار شهری مناطق شهرداری تهران، منجر به نوسانات مدیریت شهری در بخش محیط زیست کلان شهر تهران شده است. با توجه به همپوشانی شاخص های مدیریت محیط زیست شهر تهران با شاخص های جهانی در EPI می‌توان نتیجه‌گیری کرد در صورت تحقق اهداف بلند مدت در بخش مدیریت شهری، در نظر گرفتن سه عامل مذکور و انتشار منظم گزارش فعالیت‌های محیط‌زیست کشور به مجامع بین‌المللی می‌‌تواند، در ارتقاء جایگاه یکصد و پنجم ایران در خصوص شاخص های عملکرد زیست محیطی بسیار حائز اهمیت باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        498 - برآورد ارزش اقتصادی و منافع زیست محیطی باغ زیتون (مطالعه موردی: استان قم)
        زینب کوره پزان الهام فروتن
        تعیین ارزش اقتصادی منابع زیست محیطی، راهکاری برای آشنا کردن مردم با خدمات و محصولات ارایه شده توسط عملکردهای زیست محیطی است. این مقاله درآمد اقتصادی یک باغ زیتون به مساحت 50 هکتار واقع در روستای لنگرود بخش قنوات استان قم را با درنظر گرفتن فاکتور های زیست محیطی (کالا و خ چکیده کامل
        تعیین ارزش اقتصادی منابع زیست محیطی، راهکاری برای آشنا کردن مردم با خدمات و محصولات ارایه شده توسط عملکردهای زیست محیطی است. این مقاله درآمد اقتصادی یک باغ زیتون به مساحت 50 هکتار واقع در روستای لنگرود بخش قنوات استان قم را با درنظر گرفتن فاکتور های زیست محیطی (کالا و خدمات زیست محیطی مهم نظیر تولید اکسیژن ،جذب کربن وخدمات مربوط به حفاظت خاک) و بدون آن (تنها برآورد هزینه/درآمد اقتصادی) بر اساس روش های مبتنی بر هزینه ارزش گذاری مورد ارزیابی قرار می دهد. نتایج مطالعه نشان می دهد درآمدکل شامل جمع کارکردهای زیست محیطی و درآمد خالص اقتصادی باغ زیتون مورد نظر در دوره زمان 1383-1395 برابر با 325/21806939 میلیون ریال و درآمد خالص کل باغ بدون احتساب درآمد زیست محیطی برابر با 795/35948 میلیون ریال می باشد. درآمد کارکردهای زیست محیطی که ارزش ریالی درآمد حاصل از تولید اکسیژن، ترسیب کربن و تثبیت مواد مغذی خاک می باشد به ترتیب 07/20022449 ، 14/1746331 ، 319134/2210 میلیون ریال می باشد. همچنین نتایج نشان داد بیشترین ارزش ریالی کارکردهای زیست محیطی مربوط به تولید اکسیژن می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        499 - مقایسه میزان و روند غلظت ذرات گرد و غبار در ارتباط با متغیر های اقلیمی در نیمه غربی ایران
        ناهید محمودی مه پاش بابک سوری
        زمینه و هدف: امروزه یکی از مشکلات و بحران های اساسی جوامع بشری وقوع پدیده گرد و غبار است. بنابراین در پژوهش حاضر به مقایسه غلظت گردوغبار در ارتباط با متغیرهای اقلیمی در سه شهر سنندج، خرم آباد و اندیمشک واقع در عرض های جغرافیایی مختلف در نیمه غربی ایران پرداخته شده است.ر چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه یکی از مشکلات و بحران های اساسی جوامع بشری وقوع پدیده گرد و غبار است. بنابراین در پژوهش حاضر به مقایسه غلظت گردوغبار در ارتباط با متغیرهای اقلیمی در سه شهر سنندج، خرم آباد و اندیمشک واقع در عرض های جغرافیایی مختلف در نیمه غربی ایران پرداخته شده است.روش بررسی: به منظور سنجش غلظت گرد و غبار از روش نمونه برداری غیر فعال استفاده شد. جهت ارزیابی روند تغییرات و ارتباط آنها با برخی از پارمترهای هواشناسی به ترتیب از روش آزمون من کندال و همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد بیشترین میانگین غلظت گرد و غبار شهرهای سنندج، خرم آباد و اندیمشک به ترتیب به میزان (48/45±0/1،84/14±0/1 و07/1±65/1) میلی گرم بر متر مربع بدست آمد. بررسی روند تغییرات غلظت گرد و غبار نشان داد در میان ایستگاه های مختلف ایستگاه سنندج دارای روند کاهشی در سطح معنی داری 95 درصد (047/0=P-value) می باشد. نتایج ارزیابی همبستگی بین مقادیر گرد و غبار سه ایستگاه با پارامترهای هواشناسی نشان داد، در ایستگاه سنندج بین غلظت گرد و غبار و میانگین دما رابطه مثبت وجود دارد (05/0 p <، 61/0 r =). اما بین غلظت گرد و غبار با رطوبت نسبی (05/0 p <،71/0=r) و بارش (05/0 >p،61/0=r) رابطه منفی مشاهده شد. بین غلظت گرد و غبار و سرعت باد در ایستگاههای خرم آباد (05/0 p <، 61/0=r) و اندیمشک (001/0 p <، 72/0=r) رابطه مثبت و معنادار وجود داشت.بحث و نتیجه گیری: براساس یافته هامی توان نتیجه گرفت مقادیر گرد و غبار در مناطق مختلف بسته به موقعیت جغرافیایی، شرایط توپوگرافی، اقلیمی، پارامترهای هواشناسی و همچنین منشاء آن ها نیز متفاوت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        500 - آتش‌سوزی جنگل‌های ایران، پیامدها، روش‌های مقابله و راهکارها
        سعیده اسکندری سمانه اسکندری
        طی سال های اخیر آتش سوزی در جنگل های ایران بخش وسیعی از این اکوسیستم‌های ارزشمند را نابود کرده است. با توجه به این‌که ایران جزء کشورهای کم‌جنگل جهان محسوب می‌شود،‌ بررسی پیامدهای آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران و شناخت روش‌های مقابله با آنها به‌منظور ارائه راهکاری برای کاهش چکیده کامل
        طی سال های اخیر آتش سوزی در جنگل های ایران بخش وسیعی از این اکوسیستم‌های ارزشمند را نابود کرده است. با توجه به این‌که ایران جزء کشورهای کم‌جنگل جهان محسوب می‌شود،‌ بررسی پیامدهای آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران و شناخت روش‌های مقابله با آنها به‌منظور ارائه راهکاری برای کاهش این آتش‌سوزی‌ها ضروری است. آتش سوزی در جنگل‌های ایران علاوه بر خسارت های اقتصادی و آلودگی های محیط زیستی، در از بین بردن گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد این جنگل‌ها، کاهش تنوع زیستی و کاهش ارزش کیفی گونه‌های گیاهی صنعتی نیز تأثیر مهمی داشته است. به‌علاوه آتش‌سوزی‌های اخیر در جنگل‌های ایران باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز شده است که خود نقش مهمی در گرمایش این اکوسیستم‌ها و افزایش وقوع آتش‌سوزی‌های متعاقب در این جنگل‌ها داشته است. وجود این پیش‌‌زمینه به‌همراه آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی انسانی در این اکوسیستم‌ها، وقوع آتش‌سوزی‌های مکرر در جنگل‌های ایران را دوچندان کرده است، بنابراین طراحی و توسعه روش‌های مقابله مؤثر با این آتش‌سوزی‌ها به‌صورت پیش‌گیرانه و عملیاتی ضروری به‌نظر می رسد. در این زمینه روش‌های متعددی از مدل‌سازی خطر وقوع و گسترش آتش‌سوزی با استفاده از فناوری‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی توسعه یافته‌اند که نقش مؤثری در پیش‌بینی و پیش‌گیری از این حریق‌ها دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        501 - ارزیابی تناسب اراضی ایران برای کشت زرشک بر اساس خصوصیات خاک
        حسن رضایی محمد باعقیده غلامعباس فلاح
        زمینه و هدف: انتخاب نوع استفاده از اراضی، همواره بخشی از سیر تکاملی جوامـع انسـانی را تشـکیل داده است. بدین معنا که با تکامل تدریجی جوامع انسانی، در نوع نیازهای آنها نیز تغییر ایجاد شده است و درنتیجه جوامع مختلف، به لزوم تغییر در نحوة استفاده از اراضی پی برده انـد. هدف چکیده کامل
        زمینه و هدف: انتخاب نوع استفاده از اراضی، همواره بخشی از سیر تکاملی جوامـع انسـانی را تشـکیل داده است. بدین معنا که با تکامل تدریجی جوامع انسانی، در نوع نیازهای آنها نیز تغییر ایجاد شده است و درنتیجه جوامع مختلف، به لزوم تغییر در نحوة استفاده از اراضی پی برده انـد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین تناسب اراضی از منظر ویژگی های خاک شامل بافت خاک، هدایت الکترکی خاک و آهک خاک برای محصول زرشک در ایران می باشد. مواد و روش‌ها: با استفاده از نرم افزارArcGIS و میان یابی به روش کریجینگ، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای و ترکیب نقشه ها، مکان های مناسب جهت کشت زرشک در ایران طی دوره آماری 20 ساله (2017-1997) انجام شده است. یافته‌ها: پس از شناسایی عوامل خاکی موثر در کشت زرشک بر اساس روش کریجینگ، به تجزیه و تحلیل داده های فضایی به کمک GIS پرداخته شد و نقشه مکان یابی مناطق مستعد کشت زرشک در سه طبقه مناطق مناسب، نسبتاَ مناسب و مناطق نامناسب مشخص شد. بحث و نتیجه گیری: از این تحقیق اطلاعات آگرو کلیمیایی مناسبی برای برنامه ریزان و مسوولین فراهم می‌کند تا با استفاده از این اطلاعات، فعالیت های توسعه ای کشاورزی در ایران را به انجام برسانند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        502 - تدابیر تنبیهی نظام حقوقی ایران در موضوع پسماندها (مطالعه تطبیقی با حقوق فرانسه)
        سید هادی موسوی ابراهیم تقی زاده علی چهکندی نژاد
        امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروری ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می شود. روند رو به گسترش تولید پسماندها، ضرورت توجه به این موضوع را دو چندان نموده است. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی تحلیلی و با اتکاء به منابع کتابخانه ای اعم از کتب و پژوهش های انجام گرفته مرتبط ، صور چکیده کامل
        امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروری ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می شود. روند رو به گسترش تولید پسماندها، ضرورت توجه به این موضوع را دو چندان نموده است. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی تحلیلی و با اتکاء به منابع کتابخانه ای اعم از کتب و پژوهش های انجام گرفته مرتبط ، صورت پذیرفته است. در کشور ما، اصل 50 قانون اساسی و قانون مدیریت پسماند به صورت تخصصی و همچنین قوانین پراکنده دیگر از جمله قانون مجازات اسلامی، ظرفیت های قانونی مناسبی در مدیریت پسماند مقرر نموده است. از جمله سازوکارهای پیش بینی شده، ضمانت اجراهای کیفری برای مرتکبین اعمال خارج از چارچوب و ضوابط قانونی در حوزه پسماندها می باشد. بر خلاف برخی از کشورها که از دو ابزار حبس و جزای نقدی برای کنترل این موضوع بهره گرفته اند، سیاست تنبیهی نظام حقوقی ایران، مبتنی بر جریمه متخلف بوده و اشاره ای به حبس به عنوان مکانیزم بازدارنده ننموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        503 - تحلیل نقش سیاست های گردشگری در ارتقاء جایگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در قلمرو ژئوپلیتیکی شامات
        مهدیه درویشی علیرضا استعلاجی سیمین ارمغان
        زمینه و هدف: در حال حاضر ایران با توجه به توانایی بالقوه فراوان توسعه گردشگری، بنا به دلایل مختلفی توفیق چندانی در زمینه بهره برداری از این مزیت را نداشته است. نوع نگرش نسبت به گردشگری، سیاست های نامناسب گردشگری، تبلیغات منفی دشمنان ج ا ایران و عدم توجه به خدمات رفاهی چکیده کامل
        زمینه و هدف: در حال حاضر ایران با توجه به توانایی بالقوه فراوان توسعه گردشگری، بنا به دلایل مختلفی توفیق چندانی در زمینه بهره برداری از این مزیت را نداشته است. نوع نگرش نسبت به گردشگری، سیاست های نامناسب گردشگری، تبلیغات منفی دشمنان ج ا ایران و عدم توجه به خدمات رفاهی توریستی گردشگری از موانع اصلی عدم توسعه گردشگری می باشد که در پژوهش حاضر یکی از این عوامل، نقش سیاست های گردشگری ج ا ایران در ارتقاء جایگاه دیپلماسی ج ا ایران در قلمرو ژئوپلیتیکی شامات مورد تحلیل قرار گرفته است . روش بررسی: این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی(عملی) و از نوع پژوهش های اکتشافی صورت گرفته است . جامعه آماری تحقیق را کلیه صاحب نظران حوزه های گردشگری و ژئوپلیتیک تشکیل می دهند که حجم نمونه آن بر اساس مدل کوکران تعداد 35 نفر تخمین زده شد. یافته ها: پژوهش حاضر با استفاده از آزمون میانگین، آزمون بینومیال تست و ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزار spss به ارزیابی متغیرهای عوامل میزان موفقیت گردشگری جمهوری اسلامی ایران، ارزیابی سیاست های گردشگری جمهوری اسلامی ایران و رابطه سیاست گردشگری بر میزان موفقیت دیپلماسی گردشگری جمهوری اسلامی ایران در قلمرو ژئوپلیتیکی شامات می پردازد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که سیاست های گردشگری ج ا ایران با عوامل ساختاری و کارگزاری رابطه ای بسیار ضعیف و ضعیف دارند، سیاست های گردشگری با عوامل فرآیندی فاقد رابطه می باشد و این سیاست ها با عوامل زمینه ای از رابطه متوسطی برخوردار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        504 - تهیه اطلس گرمایش مناطق مختلف ایران به روش درجه روز جهت تدوین معیار مصرف انرژی
        مهدی مهرابی عبدالرزاق کعبی نژادیان مرتضی خلجی اسدی
        چکیده: با توجه به کاهش روز افزون ذخایر سوختهای فسیلی و ازدیاد مصرف انرژی در ایران نیاز فزاینده ای به بهینه سازی مصرف انرژی وجود دارد. تقاضای انرژی در بخش ساختمان در ایران بسیار بالاست که دلایل آن شامل مواردی همچون یارانه های دولتی برای حاملهای انرژی، فرهنگ نا مناسب مصرف چکیده کامل
        چکیده: با توجه به کاهش روز افزون ذخایر سوختهای فسیلی و ازدیاد مصرف انرژی در ایران نیاز فزاینده ای به بهینه سازی مصرف انرژی وجود دارد. تقاضای انرژی در بخش ساختمان در ایران بسیار بالاست که دلایل آن شامل مواردی همچون یارانه های دولتی برای حاملهای انرژی، فرهنگ نا مناسب مصرف انرژی در میان مصرف کنندگان، عدم عایقکاری مناسب پوسته خارجی ساختمان و نیز کنترل نامناسب تجهیزات گرمایشی و سرمایشی می باشد. بیشتر سیستمهای کنترل گرمایش در ایران پاسخ مناسبی به تغییرات دمای هوای محیط خارج ساختمان در طی دوره سرد سال نمی دهند، در نتیجه در بیشتر زمانها دمای داخل این ساختمانها از حد آسایش فراتر رفته و به همین دلیل این ساختمانها انرژی بیش از حدی مصرف می کنند. یکی از مهمترین شاخصهای بین المللی برای ارزیابی کارایی انرژی ساختمانها و نیز مدیریت صحیح مصرف در آنها دانستن “درجه روزهای گرمایش” می باشد. متاسفانه تاکنون هیچ گونه تحقیق جامعی در ایران در رابطه با “درجه روزهای گرمایش” صورت نپذیرفته است، و بنابراین نیاز ویژه ای احساس گردید که تحقیق جامع حاضر صورت گیرد و تصمیم به تهیه اطلس جامع “درجه روزهای گرمایش” برای تمامی نقاط ایران گرفتیم. در این مقاله داده های دمایی معتبر از 255 ایستگاه هواشناسی معتبر در 30 استان کشور از سازمان هواشناسی جمع آوری ، و سپس با پردازش این داده ها میزان “درجه روزهای گرمایش” برای هر ایستگاه محاسبه گردیده است. پس از آن مدلسازی ریاضی کامپیوتری جهت شبیه سازی مقادیر “درجه روزهای گرمایش” برای نقاط دیگر ایران به کار گرفته شده و متعاقبا اطلس “درجه روزهای گرمایش” در تمام نقاط ایران تهیه گردیده است. باتوجه به نتایج این کار، مهندسین و کارشناسان انرژی شاخص استانداردی برای محاسبه نیاز گرمایی سالانه برای هر ساختمان با توجه به ملزومات بهینه سازی مصرف انرژی در دست خواهند داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        505 - شناسایی ومقایسه تطبیقی پسماندهای ویژه صنعتی با کاربرد روش‏های UNEP,RCRA و فهرست مدون ایران (مطالعه موردی یک مجتمع پتروشیمی در غرب ایران)
        پریسا احمدی نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد لعبت تقوی مهدی احمدی مقدم
        صنعت پتروشیمی یکی از مهم ترین پایه های تولیدی و از شاخص های توسعه یافتگی درکشور بوده اما از انجا که هر فرایند تولیدی در صنعت مستلزم رهاسازی مقادیری مواد زاید و پسماندهای غیرقابل مصرف است، غالبا موجب تولید پسماندهای متنوعی شده و باعث تاثیر سو برمحیط زیست می شوند.یکیاز شی چکیده کامل
        صنعت پتروشیمی یکی از مهم ترین پایه های تولیدی و از شاخص های توسعه یافتگی درکشور بوده اما از انجا که هر فرایند تولیدی در صنعت مستلزم رهاسازی مقادیری مواد زاید و پسماندهای غیرقابل مصرف است، غالبا موجب تولید پسماندهای متنوعی شده و باعث تاثیر سو برمحیط زیست می شوند.یکیاز شیوه های بسیار مناسب برای ایجاد تعامل و پیوند بین صنعت پتروشیمی و محیط زیست و کاهش اثرات سوء فعالیت های این صنعت در محیط زیستشناسایی و مدیریت منسجم پسماندهای این بخش صنعتی جهت کاهش مشکلات محیط زیستی ناشی از تولید آن ها و جلوگیری از اتلاف مواد با ارزش و قابل استفاده ناشی از فرایند تولید است. این مطالعه با هدف شناسایی و مقایسه تطبیقی پسماندهای ویژه یک مجتمع پتروشیمی در غرب ایران با هدف آمارگیری در چهارچوب مدیریت صحیح پسماندها و کاهش مخاطرات محیط زیستی ناشی از تولید آن ها انجام شده است. پس از شناخت و بررسی فرایند تولید، نقاط تولید، نوع و حجم پسماندهای تولیدی و تناوب تخلیه آن ها شناسایی شد و براساس روش های ارایه شده بین المللی( RCRA، UNEP) و فهرست مدون کشوری پسماندها گروه بندی شده و شناسه های مخصوص به هر ماده اختصاص داده شد. در این واحد صنعتی 42 چشمه تولید وجود دارد که منجر به تولید سالیانه 353 تن پسماند می شود. بررسی دوره تولید نشان داد %6/65 پسماندها به طور دایم و %3/34 به طور موقت تولید می شود. مهم ترین پسماند تولید شده روغن های صنعتی و زاید می باشد، این مواد دارای خصوصیات سمیت، اشتعال زایی و واکنش پذیری هستند، بنابراین نیاز به رعایت نکات ایمنی در مدیریت آن ها است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        506 - واسنجی تابش دریافتی سطح زمین در پهنه شمال‌شرق ایران
        مهناز رستمیان امیرحسین حلبیان
        تابش خورشیدی رسیده به سطح زمین (Rs)، در بسیاری از زمینه‌های مهندسی کشاورزی، آبیاری و هیدرولوژی کاربرد گسترده‌ای دارد و به این دلیل روش‌های مختلفی برای تخمین آن ارایه شده است که معادله آنگستروم پرسکات یکی از مهم‌ترین معادلات موجود در این زمینه است. این معادله دارای ضرای چکیده کامل
        تابش خورشیدی رسیده به سطح زمین (Rs)، در بسیاری از زمینه‌های مهندسی کشاورزی، آبیاری و هیدرولوژی کاربرد گسترده‌ای دارد و به این دلیل روش‌های مختلفی برای تخمین آن ارایه شده است که معادله آنگستروم پرسکات یکی از مهم‌ترین معادلات موجود در این زمینه است. این معادله دارای ضرایب تجربی است که برای هر موقعیت متفاوت می‌باشند. به دلیل اهمیت Rs، روش‌های مختلفی برای تخمین آن توسعه داده شد. پژوهش حاضر با استفاده از داده‌های میانگین روزانه ساعت آفتابی ایستگاه‌های سینوپتیک وابسته به اداره کل هواشناسی کشور در گستره خراسان‌شمالی، خراسان‌رضوی و خراستان جنوبی، طی بازه‌ی 2016-1988 به برآورد تابش رسیده به سطح زمین پرداخته است. جهت برآورد تابش خورشیدی در سطح زمین از روش انگستروم_ پرسکات بهره گرفته شد. در این پژوهش با استفاده از روش فرر ضرایب a و b محاسبه و سپس در معادله آنگسترم جایگذاری گردید، در نهایت با استفاده از مدل درون‌یابی کریجینگ نقشه‌های هم‌ارزش تابش گستره مورد مطالعه ترسیم و تحلیل گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که مناطق جنوب، جنوب شرق منطقه مورد مطالعه، به‌خصوص ایستگاه نهبندان پتانسیل دریافت تابش خورشیدی، بیش‌تری دارند. کمینه مقادیر تابش دریافتی ماهانه‌ی در ماه‌های آذر و دی در شمال و شمال‌غرب منطقه مورد مطالعه قرار دارد، که به ترتیب مقادیر 36/7، 98/7 مگاژول بر متر مربع می‌باشد. بیشینه مقدار تابش دریافتی، در ماه تیر با مقدار 24/30 مگاژول بر مترمربع اتفاق می‌افتد و مناطق جنوب و جنوب‌شرق تا مرکز پهنه به‌خصوص ایستگاه نهبندان و به ترتیب فصول تابستان و بهار از نظر دریافت تابش خورشیدی، پتانسیل بیش‌‌تری دارند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        507 - بررسی بازتاب واژه های عربی و هندی در فرهنگ بحر عجم
        ژاله شفیعی ابوالقاسم رادفر حمید طبسی
        10.30495/clq.2022.679127
        یکی از مسائل مهم در پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، واکاوی بازتاب واژگان و ساختارهای زبانی در ادبیات ملّت‌های مختلف است. بدون شک روابط بین ملّت‌های مختلف در طول قرن‌های گذشته، موجب تبادلات فرهنگی گردید. چنین روابطی در میان سرزمین ایران از یک سو و کشورهای عربی و شبه قارّۀ هند ا چکیده کامل
        یکی از مسائل مهم در پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، واکاوی بازتاب واژگان و ساختارهای زبانی در ادبیات ملّت‌های مختلف است. بدون شک روابط بین ملّت‌های مختلف در طول قرن‌های گذشته، موجب تبادلات فرهنگی گردید. چنین روابطی در میان سرزمین ایران از یک سو و کشورهای عربی و شبه قارّۀ هند از سوی دیگر موجب ورود کلمات فارسی به زبان عربی و هندی شد. یکی از مهمترین گروههای زبانی، هند و اروپایی است که همۀ زبان های شبه قارّۀ هند، ایران و نیز اروپایی را شامل می‌شود که تحت تأثیر عوامل گوناگونی مانند تسلط حاکمان مسلمان، مهاجرت ادیبان ایرانی، فتوحات، خویشاوندی دو زبان و فرهنگ و ... تبادل واژگانی میان آن‌ها صورت پذیرفته است. در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای به واکاوی بازتاب برخی واژگان عربی و هندی در فرهنگ بحر عجم پرداخته شد و چنین استنتاج گشت که واژگان فارسی دخیل در زبان هندی عبارتند از: کلماتی که از عربی گرفته شده-اند و در زبان هندی یا دقیقاً به همان معنا به کار می‌روند، یا تلفّظ، معنا، مفهوم و یا ساختار آن‌ها تغییر یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        508 - نگاهی تطبیقی بر «استعمار و استبداد ستیزی» در اشعار بشری البستانی و طاهره صفارزاده
        بهنام فعلی عنایت الله فاتحی نژاد لطیفه سلامت باویل
        10.30495/clq.2021.685284
        بشری البستانی در شعر معاصر عربی و طاهره صفارزاده در عرصه ادبیات معاصر فارسی از منادیان حقیقی استبدادستیزی به شمار می‌آیند. دو شاعر مذکور که نماینده قشر بااحساس و آگاه و فرهیخته جامعه خود هستند توانستند با تلاشی گسترده به سرودن شعرهای مهیج و تحریک احساسات خفته مردم مبادر چکیده کامل
        بشری البستانی در شعر معاصر عربی و طاهره صفارزاده در عرصه ادبیات معاصر فارسی از منادیان حقیقی استبدادستیزی به شمار می‌آیند. دو شاعر مذکور که نماینده قشر بااحساس و آگاه و فرهیخته جامعه خود هستند توانستند با تلاشی گسترده به سرودن شعرهای مهیج و تحریک احساسات خفته مردم مبادرت ورزند تا علاوه بر تأثیرگذاری در حوادث و رویدادها، در راستای مصالح سرزمینشان آثار ادبی ماندگاری از خود بر جای گذارند. پژوهش حاضر که از نوع توصیفی تحلیلی است و با روش کتابخانه‌ای صورت گرفته به دنبال آن است تا مفهوم استبدادستیزی را که از مهم‌ترین مضامین مشترک اشعار این دو شاعر می‌باشد از منظر ادبیات تطبیقی مورد بررسی قرار دهد. نتایج مقاله پیش رو حاکی از آن است که مهم ترین بن مایه های مشترک در شعر این دو شاعر مقاومت عبارت‌اند از مفاهیمی چون بیان وضعیت اسفبار کشور، پرده برداشتن از ظلم و ستم دشمنان داخلی و استعمارگران و آثار و تبعه هجوم آن‌ها بر کشور عراق و ایران و در نهایت دعوت مردم به حفظ وحدت جهت پیروزی بر دشمنان. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        509 - واکاوی فرآیند هویت و توسعه در تاریخ بیهقی و کلیله و دمنه
        لیلا کامرانی پروانه عادل زاده کامران پاشایی فخری
        10.30495/clq.2022.691940
        درک کامل و عمیق آثار ادبی منوط به بررسی هر یک از آن‌ها از جنبه‌های مختلف است. تاریخ بیهقی ازآنجایی‌که حاوی پیام‌هایی در حوزه‌ی تاریخ، حکمت و سیاست است پیش از هر چیزی غالباً از منظر اوضاع اجتماعی و جریانات حکومتی و سیاسی موردبررسی و پژوهش قرارگرفته است اما این کتاب غیر ا چکیده کامل
        درک کامل و عمیق آثار ادبی منوط به بررسی هر یک از آن‌ها از جنبه‌های مختلف است. تاریخ بیهقی ازآنجایی‌که حاوی پیام‌هایی در حوزه‌ی تاریخ، حکمت و سیاست است پیش از هر چیزی غالباً از منظر اوضاع اجتماعی و جریانات حکومتی و سیاسی موردبررسی و پژوهش قرارگرفته است اما این کتاب غیر از مؤلفه‌های مربوط به سیاست، حکومت و تاریخ، طیف وسیعی از موضوعاتی را که غالباً دارای هویتی جدا از تاریخ و سیاست مُدن هستند شامل می‌شود.در این مقاله، با تعمق در روایـت تـاریخی بیهقـی بـا بهره‌گیری از گفتمـان فرکلاف به دنبال دستیابی بـه واکاوی فرآیند هویت و توسعه مؤلف هستیم و در ورای زبـان مولف، نگرشی که شالوده اصلی هویت و توسعه اوست جستجومی کنیم.همچنین کتاب کلیله و دمنه از آنجایی که حاوی پیام هایی در حوزه ی تاریخ، حکمت و سیاست است پیش از هر چیزی غالباً از منظر اوضاع اجتماعی و جریانات حکومتی و سیاسی مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است و با تمامی قدرو ارزشی که می توان برای تحقیقات به عمل آمده قائل شد بایستی توجّه داشت که مفاهیمی از قبیل توصیه به رعایت اخلاق، توسعه ی اقتصادی، مفاهیم اعتقادی و مذهبی و .. از نظرها دور مانده است. کلمات کلیدی: تاریخ بیهقی،کلیله و دمنه،ادبیات بینا رشته ای، هویت ایرانی- اسلامی، توسعه‌ی ایرانی- اسلامی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        510 - بازتاب جشن های ایرانی در شعر شاعران مکتب آذربایجانی
        لیلی کمالوند منوچهر جوکار اسد آبشیرینی
        10.30495/clq.2023.1933378.2212
        در ایران از کهن ترین زمان، جشن های گوناگونی برپا می شده است؛ امروزه بسیاری از این جشن ها فراموش شده اند و دیگر برگزار نمی شوند، اما می شود ردپا و بازتاب آن ها را در آثار گذشتگان و شاعران کلاسیک پیدا کرد؛ از جمله شاعران مکتب آذربایجانی. بر همین اساس این پژوهش به بازتاب ج چکیده کامل
        در ایران از کهن ترین زمان، جشن های گوناگونی برپا می شده است؛ امروزه بسیاری از این جشن ها فراموش شده اند و دیگر برگزار نمی شوند، اما می شود ردپا و بازتاب آن ها را در آثار گذشتگان و شاعران کلاسیک پیدا کرد؛ از جمله شاعران مکتب آذربایجانی. بر همین اساس این پژوهش به بازتاب جشن های ایرانی و آیین های مربوط به آن در شعر شاعران مکتب آذربایجانی (با تاکید بر مجیرالدین بیلقانی، نظامی، خاقانی و فلکی شروانی) پرداخته است. بر اساس یافته های این پژوهش، از میان جشن های باستانی ایرانیان‌ فقط چهار جشن باستانی نوروز، مهرگان، سده و یلدا، در اشعار شاعران مکتب آذربایجانی بازتاب پیدا کرده اند. از میان این چهار جشن نیز جشن نوروز بیشترین بازتاب را در اشعار شاعران مکتب آذربایجان داشته است و جشن سده نیز کمترین بازتاب را در میان اشعار آن ها داشته است. این پژوهش، از نوع پژوهش های نظری و کتابخانه ای است و ابزار گردآوری اطلاعات آن نیز، از طریق فیش برداری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        511 - بررسی تطبیقی مضامین مشترک در موضوع شهید و شهادت در اشعار پایداری معاصر فارسی و عربی
        زهرا علوی علی عشقی سردهی ابوالقاسم امیر احمدی
        10.30495/clq.2023.1986152.2560
        ادبیات پایداری مضامین گسترده و متنوعی دارد که یکی از شاخص‌ترین آنان شهید و شهادت است. شهید و شهادت مقوله ایست که در اغلب نبردهای مقدس از آن یاد می شود و روی سخن بسیاری از شاعران عرصۀ مقاومت با آنان است. در دین اسلام نیز به این مساله اهمیت والایی داده شده و اسلام کسانی ر چکیده کامل
        ادبیات پایداری مضامین گسترده و متنوعی دارد که یکی از شاخص‌ترین آنان شهید و شهادت است. شهید و شهادت مقوله ایست که در اغلب نبردهای مقدس از آن یاد می شود و روی سخن بسیاری از شاعران عرصۀ مقاومت با آنان است. در دین اسلام نیز به این مساله اهمیت والایی داده شده و اسلام کسانی را که در راه خدا جانفشانی می کنند و جان خود را از دست می دهند زنده نمی پندارد. بلکه زندگانی هستند که در نزد خدای خود آرمیده اند. بزرگداشت و تکریم شهیدان میهن که جان خویش را در راه پاسداری از وطن و دین ایفا کردند نیز از مضامین دیگر شعر پایداری است.این پژوهش در صدد بررسی تطبیقی مفهوم شهید و شهادت در اشعار شاعران ایران و عرب است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شاعران معاصر انقلابی ایران و عرب، در اشعار خویش از این مفهوم، بسیار بهره برده‌اند و در اشعار ایشان مضامینی مربوط به شهید و شهادت شامل : ستایش مقام شهید، انتقام خون شهید، مرثیه سرایی برای او و به کارگیری نماد، است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        512 - بررسی و مقایسه تجرید در شعر و معماری ایرانی اسلامی و عربی اسلامی (با تاکید بر دیدگاه سنت‌گرایان در باب هنر اسلامی)
        فروغ الهی نیما اتحادی
        10.30495/clq.2023.1959937.2431
        فلاسفه سنت‌گرا هنر اسلامی را هنری انتزاعی، رمزگونه و معنا‌دار معرفی کرده‌اند. بر این اساس، تجرید خالص به عنوان یکی از شاخصه‌های مهم هنرهای اسلامی که برگرفته از اولین منبع زیباشناختی تجرید در اسلام یعنی کتاب مقدس قرآن کریم و مبتنی بر رمز و معناگرایی است، جایگاه ویژه‌ای د چکیده کامل
        فلاسفه سنت‌گرا هنر اسلامی را هنری انتزاعی، رمزگونه و معنا‌دار معرفی کرده‌اند. بر این اساس، تجرید خالص به عنوان یکی از شاخصه‌های مهم هنرهای اسلامی که برگرفته از اولین منبع زیباشناختی تجرید در اسلام یعنی کتاب مقدس قرآن کریم و مبتنی بر رمز و معناگرایی است، جایگاه ویژه‌ای در هنر معماری اسلامی ایران و جهان عرب دارد. اما این عنصر و شاخص مهم، در هنر شعر فارسی و عربی، که یکی از برجسته‌ترین و گسترده‌ترین هنرهایی است که در دوره اسلامی به هدف تجسیم و تجسید مفاهیم انتزاعی و ماورائی و مبتنی بر عقاید توحیدی و عرفانی این دو ملت، سروده‌ شده‌است، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است. بر این اساس در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین ، بررسی و مقایسه عنصر تجرید در شعر و معماری عربی – اسلامی و ایرانی اسلامی با تاکید بر دیدگاه سنت‌گرایان پرداخته شده‌است. بررسی‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد که ظهور تصوف و عرفان در شعر و معماری این دو ملت نقطه اوج گرایش به تجرید خالص در این هنرها بوده‌است. در این راستا مفاهیمی همچون، وحدت وجود، تجلی، عشق، فنا و بقا در قالب اشکال هندسی، خطوط، رنگها و کلمات و عبارات و بواسطه ابزارهای هنری مشترکی همچون ایقاع، توازن، تکرار، رمز، تشبیه و .... در شعر و معماری عربی- اسلامی و ایرانی اسلامی انعکاس یافته، بطوریکه تقریبا هرآنچه در عالم عرفان اتفاق افتاده ،با زبانی تجریدی به عرصه این دو هنر ایرانی و عربی اسلامی راه یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        513 - ادبیات تطبیقی در ایران از لابه‌لای همایش‌ها
        ناهید حجازی
        یکی از شاخص‌های رشد و بالندگی در هر علمی برگزاری همایش‌های تخصصی در آن علم به‌خصوص در مجامع دانشگاهی است. نخستین همایش در تاریخ این رشته از پژوهش‌های ادبی یعنی ادبیات تطبیقی به سال 1878 در پاریس باز می‌گردد. در ایران انجمن ادبیات تطبیقی نداریم یا دست‌کم فعال نیست. این ح چکیده کامل
        یکی از شاخص‌های رشد و بالندگی در هر علمی برگزاری همایش‌های تخصصی در آن علم به‌خصوص در مجامع دانشگاهی است. نخستین همایش در تاریخ این رشته از پژوهش‌های ادبی یعنی ادبیات تطبیقی به سال 1878 در پاریس باز می‌گردد. در ایران انجمن ادبیات تطبیقی نداریم یا دست‌کم فعال نیست. این حوزه در دانشگاه‌های ایران بیش از هفت دهه (از 1317) سابقه ندارد و از اواخر دهه هفتاد شمسی بود که دانشگاه‌ها همایش‌هایی را در موضوع ادبیات تطبیقی‌ برگزار کردند. مقاله حاضر به آسیب‌شناسی علمی همایش‌های برگزارشده در این رشته می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        514 - العدوان العراقی علی إیران والکویت وتجلیاته فی شعرالبلدین
        سیدابراهیم آرمن
        شهد الشعبان المسلمان فی إیران والکویت فی تاریخهما المعاصر عدوانا بغیضا من نظام صدام. فهذاالعدوان علی إیران تمخض عن حرب مفروضة استمرت لثمانیة أعوام والتی سمیت بحر بالخلی جالفارس یالأولی بینما أد یالعدوان الآثم علی الکویت إلی احتلالها لسبعة أشهر أعقبته أکبر حرب بعدالحرب ا چکیده کامل
        شهد الشعبان المسلمان فی إیران والکویت فی تاریخهما المعاصر عدوانا بغیضا من نظام صدام. فهذاالعدوان علی إیران تمخض عن حرب مفروضة استمرت لثمانیة أعوام والتی سمیت بحر بالخلی جالفارس یالأولی بینما أد یالعدوان الآثم علی الکویت إلی احتلالها لسبعة أشهر أعقبته أکبر حرب بعدالحرب العالمیه الثانیة والتی عرفت بحر بالخلی جالفارسی الثانیة.و أسفرت هذه الحرب ع نالوقائ عالمرة الکثیرة والاعتداءات الإنسانیه العدیدة و من هذاالمنطلق یتصدی هذاالمقال أن یدرس شعرالمقاومة الذی ظهر فی الأدبی نالإیرانی والکویتی طوال الحرب و بعدها دراسة مقارنة لیعرّف بالمضامی نالمشترکة فی شعرالبلدین وفق رؤی تحلیلیة وأخری نقدیة. عسی أن تتبعه دراسات مقارنة أخری بین باق یالجوان بالمشترکة ف یالأدب الإیران یالمعاصر وبلدا نالخلی جالفارسی التی لها علاقات ثقافیة و اقتصادیة قدیمة مع بلدنا إیران و لعله یرشد إلی بحوث تتصف بالجدارة والعمق. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        515 - بررسى مقایسه اى تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد و تحولات شعر معاصر فارسى از عصر مشروطیت به بعد
        زهرا خسروى
        مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است:در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکرعوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربىبیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارى چکیده کامل
        مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است:در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکرعوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربىبیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارىاجتماعى فکرى مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه هاى جامعه شناختى باختین و لوتمان مدنظرقرار گرفته و درپى آن، ویژگى هاى شعر این دوره بیان شده است. در بخش سوم مقاله، اشتراکات ادبى شعر پارسى پس از عصر مشروطه و شعر عربى پساز عصر نهضت بررسى شده که این اشتراکات، هم در بیان عوامل تحول و هم در تحولات ادبى پدیدآمده در شعر هر دو ملت یکسان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        516 - مادر از دیدگاه دو ادیب معاصر: پروین اعتصامی و انیسه عبّود
        مریم پیکان پور
        در ادبیات به طور عام و در ادبیات ایران و سوریه به طور خاص، غالباً شخصیت واقعیموجود زن در جامعه ترسیم شده؛ و از آنجا که همیشه ادبیات آینة تمام نمای زندگی واقعی و واقعیت اجتماع است، می توان از این مقوله ها دریافت که زن در جامعه نقش مهم وکلیدی دارد و اینکه آیا در جامعة ایر چکیده کامل
        در ادبیات به طور عام و در ادبیات ایران و سوریه به طور خاص، غالباً شخصیت واقعیموجود زن در جامعه ترسیم شده؛ و از آنجا که همیشه ادبیات آینة تمام نمای زندگی واقعی و واقعیت اجتماع است، می توان از این مقوله ها دریافت که زن در جامعه نقش مهم وکلیدی دارد و اینکه آیا در جامعة ایران و سوریه به زن چنین بهایی داده شده است یا نه، خود جای بحث است.آنچه مسلّم است، نتیجة حاصل از این تحقیق که برگرفته از رمان النعنع البرّی از انیسه زن عبود در سوریه و دیوان پروین اعتصامی و افکار او در ایران است، این است کهبه عنوان مادر، معمولاً سنگ صبور و مرکز مهر و عطوفت خانواده، و در بسیاری از موارد،سپر بلای فرزندان خود است. اما زن به عنوان یک همسر، متأسفانه جایگاه قاب لتوجهی ندارد و مردان در این جوامع،همیشه خود را سرآمد و فرمانده و ب هنوعی، ارباب همسر خود می دانند و به این ترتیب، شخصیت زنان را تحقیر می کنند. البته حضور زن در محافل علمی و عرصه های مختلففعالیت های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی تقریباً کمرنگ است و آنچه بیشتر مشاهدهمی شود، دربین نسل جوان است که متأسفانه این حضور، حضوری متأثر از فرهنگ هایغربی است، یعنی بیش از آنکه به علم و دانش اهمیت داده شود، در چنین محافلی بهمسائل جانبی، ازجمله بدحجابی و غر بزدگی گرایش و سوق داده می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        517 - بررسی تطبیقی اسطورۀ گاو در اساطیر ملل مختلف
        سیدکریم سجادی راد صدیقه سجادی راد
        دین و اساطیر هیچ ملتی را نمی‌توان جدا از بافت تاریخی آن دریافت و اساطیر نمایندۀ پیشینۀ فرهنگی و عقاید و تفکرات ملل مختلف است. رابطۀ انسان و حیوانات، همچنین انسان و خدایان، در اساطیر و روایات کهن از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در این میان گاو به خاطر ویژگی‌ها و مشخصه‌ه چکیده کامل
        دین و اساطیر هیچ ملتی را نمی‌توان جدا از بافت تاریخی آن دریافت و اساطیر نمایندۀ پیشینۀ فرهنگی و عقاید و تفکرات ملل مختلف است. رابطۀ انسان و حیوانات، همچنین انسان و خدایان، در اساطیر و روایات کهن از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در این میان گاو به خاطر ویژگی‌ها و مشخصه‌های خاص، بیشتر مورد توجه بوده است. این نوشتار به بررسی موقعیت و جایگاه گاو در اساطیر و به دلایل اهمیت آن در اساطیر و فولکلور ایران و برخی ملل دیگر از جمله مصر، چین، یونان، هند و... پرداخته است؛ چراکه هرگاه یک اثر ادبی در کنار اثری دیگر مورد مقایسه قرار گیرد و هر یک از آن‌ها در مقام مقایسه با دیگری مورد ارزیابی قرار گیرند، معنایی عمیق‌تر را به نمایش می‌گذارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        518 - سبک‌شناسی اشعار اخوان ثالث درباره جنگ تحمیلی؛ با تکیه بر سطح فکری
        رضا زرین کمر محمدمهدی سیار
        شاعرانی که درباره جنگ تحمیلی سروده اند؛ به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول شاعران برآمده و متأثر از جریان انقلاب اسلامی هستند که حیات ادبی و هنری آن‌ها در دوران انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی شکل گرفته و یا برجسته شده است. دسته دوم را شاعرانی تشکیل می دهند که پیش از انقلاب چکیده کامل
        شاعرانی که درباره جنگ تحمیلی سروده اند؛ به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول شاعران برآمده و متأثر از جریان انقلاب اسلامی هستند که حیات ادبی و هنری آن‌ها در دوران انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی شکل گرفته و یا برجسته شده است. دسته دوم را شاعرانی تشکیل می دهند که پیش از انقلاب اسلامی شهرت و نام قابل توجهی داشتند و به ضرورت و احساس وظیفه درباره جنگ تحمیلی سروده اند. مهدی اخوان ثالث از دسته دوم است. او پیش از انقلاب اسلامی، شاعری صاحب سبک و برجسته بود و با آغاز جنگ، زبان حماسی و هنری شاعری خود را برای نجات کشور از تجاوز بیگانه به کار گرفت. این پژوهش به بررسی اشعار اخوان ثالث درباره جنگ تحمیلی می‌پردازد و از منظر سبک شناسی- با تکیه بر سطح فکری- آن‌ها را تحلیل می کند. دستاورد پژوهش ناظر بر آن است که اخوان، به عنوان شاعری ایران دوست و پیش کسوت، به رغم اختلاف نظرهایی که از نظر آیینی و سیاسی با گفتمان مسلط و شاعران جریان انقلاب اسلامی داشت، در اشعار جنگی خود تا حد قابل ملاحظه ای به الگوی هویتی مطلوب حاکمیت نزدیک می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        519 - سمبولیسم در فرانسه و شعر معاصر ایران
        مرضیه زارع
        در این جستار برآن بوده ایم تا به بررسی و تحلیل سمبولیسم در شعر معاصر فرانسه و ایران بپردازیم. گرچه مبنای کارما براساس تطبیق یا مقایسه ی محض و مطلق نبوده است٬ لکن به خاستگاه های فرهنگی-اجتماعی متفاوت آنها و ساختار و محتوا و نگرش متفاوت شعر سمبولیستی فرانسه و ایران اشاره چکیده کامل
        در این جستار برآن بوده ایم تا به بررسی و تحلیل سمبولیسم در شعر معاصر فرانسه و ایران بپردازیم. گرچه مبنای کارما براساس تطبیق یا مقایسه ی محض و مطلق نبوده است٬ لکن به خاستگاه های فرهنگی-اجتماعی متفاوت آنها و ساختار و محتوا و نگرش متفاوت شعر سمبولیستی فرانسه و ایران اشاره نموده ایم و نشان داده ایم که مبنای شعر سمبولیستی فرانسه٬ بیش از آنکه براساس نماد و سمبول قرار داشته باشد٬ به دنبال ارائه ی توصیف و تصویری دیگر گونه از طبیعت پیرامون خود است تا از حقیقت پنهانی سخن بگوید که در پس پشت واژه ها و عبارات آن پنهان است در حالی که شعر سمبولیستی معاصر ایران (با تکیه بر شعر نیما ) بیشتر ساختاری تمثیلی و نمادین دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        520 - گرشاسب و هراکلس(بحثی در اسطوره شناسی تطبیقی)
        مه دخت پورخالقی چترودی حمید طبسی
        اساطیر ملی هر کشوری، روایتگر سرگذشت قدسی ابر انسانها و پهلوانان آن کشور است که در طی روزگاران در اذهان اسطوره پرداز مردمان شکل گرفته و به تدریج بنیانهای حماسی فرهنگ و ادبیات آن سرزمین را پدید آورده است. در این نوشتار، ضمن تأکید بر ضرورت مقایسه اساطیر یونانی با اساطیر ا چکیده کامل
        اساطیر ملی هر کشوری، روایتگر سرگذشت قدسی ابر انسانها و پهلوانان آن کشور است که در طی روزگاران در اذهان اسطوره پرداز مردمان شکل گرفته و به تدریج بنیانهای حماسی فرهنگ و ادبیات آن سرزمین را پدید آورده است. در این نوشتار، ضمن تأکید بر ضرورت مقایسه اساطیر یونانی با اساطیر ایرانی مندرج در اوستا و متون ادبی پهلوی، به بیان برخی همسانی های میان گرشاسب آریایی و هراکلس یونانی پرداخته ایم و برخی کردارهای پهلوانی آنان نظیر جدال با پرندگان اهریمنی، جاودانگی و بی مرگی را برشمرده ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        521 - جایگاه فرهنگ و ادب ایران با نگرش ویژه به گوته و روکرت
        محمد حسین حدادی
        نفوذ فرهنگ و ادب شرق در غرب که از زمان جنگ‌های صلیبی آغاز شد، تا آن جا پیش رفت که نویسندگان دوره ″رمانتیسم″ آلمان در شرق نیروی تازه‌ای برای الهام در خلق آثار ادبی دیدند. گوته بعد از مطالعه‌ی ابیاتی چند از ترجمه‌ی دیوان حافظ هامر-پورگشتال چکیده کامل
        نفوذ فرهنگ و ادب شرق در غرب که از زمان جنگ‌های صلیبی آغاز شد، تا آن جا پیش رفت که نویسندگان دوره ″رمانتیسم″ آلمان در شرق نیروی تازه‌ای برای الهام در خلق آثار ادبی دیدند. گوته بعد از مطالعه‌ی ابیاتی چند از ترجمه‌ی دیوان حافظ هامر-پورگشتال تحت تأثیر قرار گرفت و در آشنایی فرهنگ و ادب ایران در آلمان نقش بسزایی ایفا کرد. فردریش روکرت نیز در راستای افکار و اندیشه‌های گوته، با ترجمه‌ی فرهنگ و ادب شرق نه فقط به دنبال آشنایی بیش از پیش غرب با فرهنگ و ادب شرق بود، بلکه در جهت غنا سازی زبان آلمانی که از منظر او از تمامی ابزار لازم برای بیان تفکر ملت‌ها برخوردار بود، گام برداشت. مقاله‌ی ذیل با استناد با افکار گوته و روکرت در باب شرق و ایران، جایگاه فرهنگ و ادب ایران را در دوره‌ی رمانتیسم در آلمان به تصویر می کشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        522 - نخستین شاعران تأثیرگذار در غرب(سعدی، خیام، فردوسی)
        امیراسماعیل آذر مریم برزگر
        فرهنگ ایران از قرن یازدهم و دوازدهم میلادی توسط کشیشانی که برای ترویج مذهب به ایران آمده بودند به اروپا منتقل شد. از آن زمان ترجمه آثار فارسی به زبان‌های اروپایی آغاز شد. معمولاً سه گروه به شرق سفر می‌کردند: اعضای هیأت‌های سیاسی، مستشرقین و گردشگران که پس از بازگشت با ن چکیده کامل
        فرهنگ ایران از قرن یازدهم و دوازدهم میلادی توسط کشیشانی که برای ترویج مذهب به ایران آمده بودند به اروپا منتقل شد. از آن زمان ترجمه آثار فارسی به زبان‌های اروپایی آغاز شد. معمولاً سه گروه به شرق سفر می‌کردند: اعضای هیأت‌های سیاسی، مستشرقین و گردشگران که پس از بازگشت با نوشتن سفرنامه‌ها به معرفی ایران و فرهنگ آن همت می‌گماردند.. اولین شاعر فارسی‌زبان که مورد توجه اروپا قرار گرفت سعدی است. شاعرانی چون لافونتن، دوسنسه، ولتر، لوبایی و ... از او الهام پذیرفتند. خیام توسط ترجمه فیتز جرالد و نیکلا به اروپا معرفی شد. بوشور، ژان لاهور، و گوتیه متأثر از خیام آثار ادبی خود را خلق کردند. فردوسی با ترجمه‌های چمپیون، آتکینسون و ژول مول به اروپا شناسانده شد و شخصیتی چون ماتیو آرنولد با الهام از شاهنامه داستان سهراب و رستم را خلق نمود. بنابراین سه شاعر یادشده نخستین شاعرانی بودند که راه زبان و ادبیات فارسی را به اروپا باز کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        523 - درآمدی بر تاریخ تحول و نوگرایی در ایران و مصر با تأکید بر دیدگاه‌های عبدالرحیم طالبوف و رفاعه طهطاوی
        حسن دادخواه محمدرضا علم معصومه تنگستانی
        ایران و مصر در زمینه‌های گوناگون، مشترکات فراوانی با یکدیگر دارند. این مشترکات، مشابهت‌های زیادی را در مسیر تحولات این دو سرزمین ایجاد نموده که مهم‌ترین آن، زمینه‌های ایجاد تحولات فکری و علمی در هر دو کشور است. دو شخصیتی که در عصر نوین، نقش برجسته‌ای در بیداری مردم و تح چکیده کامل
        ایران و مصر در زمینه‌های گوناگون، مشترکات فراوانی با یکدیگر دارند. این مشترکات، مشابهت‌های زیادی را در مسیر تحولات این دو سرزمین ایجاد نموده که مهم‌ترین آن، زمینه‌های ایجاد تحولات فکری و علمی در هر دو کشور است. دو شخصیتی که در عصر نوین، نقش برجسته‌ای در بیداری مردم و تحولات فکری و علمی این دو کشور بر عهده داشتند؛ عبدالرحیم طالبوف تبریزی در ایران و رفاعه طهطاوی در مصر است. این دو اندیشمند، بحران عقب‌ماندگی علمی را در جامعه خود به خوبی احساس کردند و در پی یافتن راه برون‌رفت از آن و نجات کشور خویش، کوشش‌های فراوانی نمودند. این نوشته می‌کوشد تا نگرش و عملکرد این دو روشنفکر را درباره ضرورت تحول و نوگرایی فکری و علمی در جامعه خویش، مورد بررسی و مقایسه قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        524 - مقایسه جلوه‌های ادبیات مقاومت در شعر علی فوده و فرخی یزدی
        طیبه فدوی مسعود باوان پوری نرگس لرستانی
        ادبیات مقاومت از مهم ترین سنگرهای فرهنگی ملت های تحت سلطه است. این واژه همواره با ظلم ستیزی عجین شده و آن را تداعی می کند. این نوع از ادبیات از پیشینه ای طولانی در طول تاریخ بهره مند است که به علت ظلم و ستم حاکم در کشورهای مسلمان از جانب بیگانگان و نیز جنگ‌هایی که بر آن چکیده کامل
        ادبیات مقاومت از مهم ترین سنگرهای فرهنگی ملت های تحت سلطه است. این واژه همواره با ظلم ستیزی عجین شده و آن را تداعی می کند. این نوع از ادبیات از پیشینه ای طولانی در طول تاریخ بهره مند است که به علت ظلم و ستم حاکم در کشورهای مسلمان از جانب بیگانگان و نیز جنگ‌هایی که بر آنان تحمیل شده است از نمود خاصی برخوردار است. کشورهای ایران و فلسطین دو نمونه والا از این کشورها هستند. علی فوده از شاعرانی است که توجه ویژه ای به فلسطین دارد. فرخی یزدی شاعر مشروطه، از شاعران ایرانی است که با شعر خویش به دفاع از ملت خود در برابر بیگانگان و ظلم و ستم داخلی پرداخته و غیرت و هویت ملی و وطن دوستی، دعوت به مبارزه، انتقاد از اوضاع پریشان سیاسی و تلاش برای بیدارسازی مردم از مضامین مشترک در شعر دو شاعر است. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از ابزار کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی بر مبنای مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی ضمن بیان مضامین ادبیات مقاومت در شعر هر دو شاعر، به مقایسه این مضامین در شعر آن‌ها بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        525 - مقایسه مضامین اجتماعی در اشعار پروین اعتصامی و احمد صافی النجفی
        رمضان رضائی
        در جهان معاصر و در طی یک قرن گذشته سرنوشت برخی ملت‌ها شباهت زیادی به هم داشته و مسائل اجتماعی آنها نیز به همین خاطر شبیه هم شده است. مقاله حاضر با هدف مقایسه مسائل اجتماعی در اشعار دو شاعر معاصر، پروین اعتصامی و احمد صافی النجفی تدوین شده است هر چند که ممکن است این چکیده کامل
        در جهان معاصر و در طی یک قرن گذشته سرنوشت برخی ملت‌ها شباهت زیادی به هم داشته و مسائل اجتماعی آنها نیز به همین خاطر شبیه هم شده است. مقاله حاضر با هدف مقایسه مسائل اجتماعی در اشعار دو شاعر معاصر، پروین اعتصامی و احمد صافی النجفی تدوین شده است هر چند که ممکن است این دو شاعر در بسیاری از جهات اثر مستقیمی در یکدیگر نداشته‌اند، اما آن دو با وجود تفاوت در جنس‌ یعنی در زن و مرد بودن، به مسائلی از قبیل وطن‌پرستی، دفاع از آزادی و آزادی‌خواهی و بیان درد فقرا و یتیمان پرداخته و نیز دردهای اجتماعی ، سکوت ، خفقان و استبداد حاکم بر زمان خویش را بیان کرده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        526 - نگاهی تطبیقی به داستان‌نویسی فئودور داستایوسکی وغلامحسین ساعدی
        فرهاد طهماسبی مریم السادات سجودی
        در مقالة حاضر سعی شده است نشان داده شود ادبیات داستانی نوین ایران از ادبیات داستانی جهان تأثیر پذیرفته است. با مطالعة آثار داستانی معاصر روشن می‌شود که ایرانیان پس از آشنایی با آثار ادبی مدرن دنیا، تحت تأثیر شیوه‌ها و مکاتب ادبی جهان قرار گرفتند. بنابر برخی مل چکیده کامل
        در مقالة حاضر سعی شده است نشان داده شود ادبیات داستانی نوین ایران از ادبیات داستانی جهان تأثیر پذیرفته است. با مطالعة آثار داستانی معاصر روشن می‌شود که ایرانیان پس از آشنایی با آثار ادبی مدرن دنیا، تحت تأثیر شیوه‌ها و مکاتب ادبی جهان قرار گرفتند. بنابر برخی ملاحظات سیاسی و ایدئولوژیک، تأثیرپذیری داستان‌نویسان ایرانی از آثار ادبیات روسیه، بیش از سایر کشورها بوده‌است. مؤلفان با انتخاب داستایوسکی و ساعدی ـ به‌عنوان دو داستان‌نویس و نمایندة دو فرهنگ و از دو زمان متفاوت ـ نتیجه می‌گیرند که نویسندة روس چگونه بر سبک نویسندة ایرانی اثر گذاشته است. در این مقاله تلاش شده است برخی شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو نویسنده در سبک و شیوة کار و مضامین نشان داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        527 - بررسی تطبیقی علل پیدایش رمان‌نویسی در ایران و مصر
        مهین‌دخت فرخ‌نیا فرزانه بوریازاده
        یکی از زمینه‌های پژوهشی ادبیات‌تطبیقی، بررسی بستر تکوینی انواع ادبی و چگونگی رشد و گسترش آنهاست. ادبیات داستانی، به‌ویژه رمان‌نویسی یکی از زمینه‌های جالب توجه و مهم در عرصۀ پژوهش‌های تطبیقی است. در این مقاله که به روش کتابخانه‌ای تهیه شده، علل پیدایش رمان‌نویسی در ایران چکیده کامل
        یکی از زمینه‌های پژوهشی ادبیات‌تطبیقی، بررسی بستر تکوینی انواع ادبی و چگونگی رشد و گسترش آنهاست. ادبیات داستانی، به‌ویژه رمان‌نویسی یکی از زمینه‌های جالب توجه و مهم در عرصۀ پژوهش‌های تطبیقی است. در این مقاله که به روش کتابخانه‌ای تهیه شده، علل پیدایش رمان‌نویسی در ایران و کشور مصر که مهم‌ترین حوزۀ ادبیات داستانی ادبیات عرب محسوب می‌شود، بررسی شده است. این بررسی به‌منظور پاسخ دادن به این پرسش انجام شده که آیا در بین علل شکل‌گیری رمان در دو کشور می‌توان به علل مشترک دست یافت و در صورت وجود چنین عواملی، دلایل این اشتراک چیست؟ رمان به‌شیوة امروزیِ آن در ایران و مصر، کمابیش، هم‌ْزمان و درنیمة دوم قرن نوزدهم به‌وجود آمده است و به دلیل شرایط یکسان سیاسی‌ـ‌ اجتماعی و شروع نهضت‌های تجددخواه، عوامل مشترکی در پیدایش رمان‌نویسی در هر دو کشور نقش داشته‌اند. در این جستار، علل مشترک پیدایش رمان؛ از جمله پیدایش صنعت چاپ، تأسیس مراکز علمی، ترجمه و تأثیرپذیری از فرهنگ غرب و به‌وجودآمدن طبقۀ روشنفکر، توصیف و تحلیل شده و نخستین آثار مهم در این دو بستر فرهنگی معرفی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        528 - نگاهی تطبیقی به آثار مشاهیر ایران در ادبیات عرب
        سیدحسین موسوی‌نژاد فریبرز حسینجانزاده
        در این مقاله بنا داریم مشاهیر ایران در ابیات عرب را معرفی کنیم. برای این مهم به بررسی ادوار تاریخ ادبیات پرداختیم و روشن شد که سهم ایرانیان در تبلور ادبیات عربی چشمگیر است. اسلام با ورود به ایران طرفدارانی پیدا کرد، و اختلاط اعراب با ایرانیان باعث شد تا فرهنگ دو کشور بر چکیده کامل
        در این مقاله بنا داریم مشاهیر ایران در ابیات عرب را معرفی کنیم. برای این مهم به بررسی ادوار تاریخ ادبیات پرداختیم و روشن شد که سهم ایرانیان در تبلور ادبیات عربی چشمگیر است. اسلام با ورود به ایران طرفدارانی پیدا کرد، و اختلاط اعراب با ایرانیان باعث شد تا فرهنگ دو کشور بر یکدیگر تأثیر بگذارد. این تأثیر در دوره اموی کم‌رنگ‌تر است چون حکومت اموی همواره نژاد عرب را بر غیر عرب به خصوص ایرانیان ترجیح می‌داد و همین باعث شد که ایرانیان کم‌تر در این دوره وارد حوزه ادبی شوند. ولی اختلاط شدید و رفعت مقام ایرانیان در دوره عباسی در ظهور چهره‌های مذهبی، ادبی و علمی سهم شایسته‌ای دارد. در این مقاله با برخی مشاهیر که بیش‌تر چهره‌های ادبی هستند آشنا‌ می‌شویم و با نگاهی تطبیقی به بررسی آثار آن‌ها می‌پردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        529 - بررسی بازتاب عشق به مفهوم وطن در اشعار بهار و ابراهیم طوقان
        علی سلیمی پیمان صالحی
        از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده‌اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی‌های چکیده کامل
        از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده‌اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی‌های بارز این گونه‌ی ادبی بوده که در شعر پایداری این دو سرزمین، بازتابی گسترده داشته است. در جای جای دیوان اشعار، شاعر آزادی‌خواه ایرانی، ملک‌الشعرای بهار، و شاعر ملی‌گرای فلسطینی، ابراهیم طوقان، احساس عشق به وطن و جان‌ بازی در راه آزادی آن، به خوبی متجلی است، و به دلیل اینکه درون‌مایه‌ی اصلی شعر میهنی این دو، تحریک حس وطن دوستی و تکیه بر ملی‌گرایی، به منظور خلق روحیه‌ی پایداری در میان مردم است، لذا شعر اجتماعی و سیاسی این دو، وجوه اشتراک فراوانی با هم یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        530 - تأملی در زمینه‌های عاطفی شعر شاملو و ماغوط
        علیرضا محکی پور وفادار کشاورز
        عصر ما، عصر سیطره‌ی دغذغه‌های ذهنی بر روان انسان است که منجر به ایجاد انفعال و بروز حالات عاطفی گوناگونی از قبیل یأس و امید، مهر و کین، شادی و اندوه و شگفتی شده است. به همان اندازه که شخصیت انسان ها با یکدیگر تفاوت دارد، کیفیت بروز این عواطف نیز متفاوت است. ای چکیده کامل
        عصر ما، عصر سیطره‌ی دغذغه‌های ذهنی بر روان انسان است که منجر به ایجاد انفعال و بروز حالات عاطفی گوناگونی از قبیل یأس و امید، مهر و کین، شادی و اندوه و شگفتی شده است. به همان اندازه که شخصیت انسان ها با یکدیگر تفاوت دارد، کیفیت بروز این عواطف نیز متفاوت است. این حالات که بیانگر ویژگی‌های درونی و روانی شخص است در شعر و ادبیات به طرز نمایان‌تری انعکاس یافته است. از این رو شعر شاملو و ماغوط، که یکی در ایران و دیگری در سوریه به عنوان سرآمدان شعر سپید یا منثور شناخته شده‌اند مملو از فضاهایی است که زمینه‌های عاطفی و روان‌شناختی آثار این دو را تشکیل داده است. شعر این دو شاعر را می‌توان به جهت نگرش فکری، گونه‌ی ادبی و سبک نگارش مورد بررسی و تطبیق قرار داد. این مقاله ضمن بررسی زمینه‌های عاطفی مشترک اشعار این دو شاعر، به این نتیجه نایل شده است که موضوعاتی نظیر عشق و زن، تنهایی و غربت، یأس و امید، مرگ و اندوه محور تفکرات و سروده‌های عاطفی آنان بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        531 - مطالعه تطبیقی اژدهاکشی و باران خواهی در ادبیات کهن ایران و هند
        غلامرضا خلعتبری
        تمثیل اژدهاکشی و باران خواهی همواره بده عنوان یکی از انواع ادبیمحبوب در ادبیات کهن تمامی ملل پذیرفته شده است. گرچه ارایه پاسخ دقیقو روشن در مورد ماهیت شدکل گیری آن کاری سدخت و دشدوار اسدت، امامی توان ردپای آن را در ادبیات کهن ایران و هند جستجو کرد. در این مقالهتلاش می ش چکیده کامل
        تمثیل اژدهاکشی و باران خواهی همواره بده عنوان یکی از انواع ادبیمحبوب در ادبیات کهن تمامی ملل پذیرفته شده است. گرچه ارایه پاسخ دقیقو روشن در مورد ماهیت شدکل گیری آن کاری سدخت و دشدوار اسدت، امامی توان ردپای آن را در ادبیات کهن ایران و هند جستجو کرد. در این مقالهتلاش می شود با کنکاش و پی جُست وجوه تشابه میان "اوستا " و "ریگ ودا"در این دو اثر مقایسه شود، تا وجوه تشابه و افتراق آن ها مشخص شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        532 - بررسی تطبیقی اندیشه‌های مقاومت در شعر یحیی السماوی و محمدرضا شفیعی کدکنی
        معصومه باغبانی لیلا جمشیدی
        یحیی سماوی، به عنوان یکی از شاعران برجسته معاصر عراق، و محمدرضا شفیعی کدکنی، از شاعران معاصر ایران، می کوشند تا با سلاح قلم، زبان هنر و بهره گیری از شگردهای گوناگون ادبی، در افشای ماهیت استعمار و نیروهای اشغالگر، نفش بارزی داشته باشند. پژوهش حاضر گذشته از تبیین جایگاه ا چکیده کامل
        یحیی سماوی، به عنوان یکی از شاعران برجسته معاصر عراق، و محمدرضا شفیعی کدکنی، از شاعران معاصر ایران، می کوشند تا با سلاح قلم، زبان هنر و بهره گیری از شگردهای گوناگون ادبی، در افشای ماهیت استعمار و نیروهای اشغالگر، نفش بارزی داشته باشند. پژوهش حاضر گذشته از تبیین جایگاه ادبی این دو شاعر، می کوشد، با رویکردی تطبیقی بر اساس مکتب آمریکایی، به صورت تفصیلی و استقرایی اشتراکات و افتراقات شاعران مورد نظر را در مفاهیم مقاومت مورد مطالعه قرار داده و عوامل ظهور اندیشه های پایداری و مقاومت در شعر سماوی و شفیعی بررسی نماید. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که رد پای استعمار آمریکا در هر دو کشور پیامدهای ناگواری به دنبال داشته است. بنابراین دو شاعر، با تکیه بر ارزش های والای قرآن و اسلام و به پشتوانه فرهنگ غنی و تاریخ شکوهمند سرزمینشان، ضمن بهره گیری از اساطیر ملی- مذهبی به صورت نمادین و گاه آشکار، سهم بسزایی در بیداری ملت خویش داشته و با ایجاد همبستگی در میان آن ها، گام های استواری در مسیر پایداری برداشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        533 - بررسی تطبیقی نمودهای اندیشه فروغ فرخزاد و نازک الملائکه
        فریده سلامت نیا سعید خیرخواه برزکی
        این مقاله به شیوه تحلیلی و کتابخانه‌ای در صدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی در حوزه اندیشه فروغ و نازک الملائکه است؟ فروغ را نماینده تمام عیار شعر ادبیات زنانه دوره معاصر ایران می‌شناسند و نیز؛ نازک الملائکه به عنوان پایه‌گذار شعر نو در ادبیا چکیده کامل
        این مقاله به شیوه تحلیلی و کتابخانه‌ای در صدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی در حوزه اندیشه فروغ و نازک الملائکه است؟ فروغ را نماینده تمام عیار شعر ادبیات زنانه دوره معاصر ایران می‌شناسند و نیز؛ نازک الملائکه به عنوان پایه‌گذار شعر نو در ادبیات عرب و نوع خاص آن، یعنی ادبیات زنانه شناخته شده است. علاوه بر زبان و احساس زنانه، مهم‌ترین ویژگی شعر فروغ و نازک، پژواک و انعکاس زمانه هر دو شاعر در شعرشان است که به صورت استعمار ستیزی، فقر ستیزی، تقدیر گرایی، حدیث نفس، روایتگری، مرد ستیزی، حیرت، اسطوره، گرایش به شب، آنیمیسم، آرمان‌گرایی نمود پیدا کرده است. هرچند که در بیان برخی مسائل تفاوت‌هایی در اندیشه و بیان آن‌ها مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        534 - روزگار و آثار سعدى شیرازى در پژوهش خالق میرزازاده
        اعظم خداى داداف
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        535 - تطبیق نوع رفتار با بردگان در خمسه نظامی و رمان «کلبه عمو تُم»
        سعید کریمی قره‌بابا ناهید جوان بی‌پروا حسن حیدرزاده سردرود
        هدف اصلی این پژوهش کتابخانه‌ای بررسی رفتارهایی است که با بردگان در خمسه نظامی و رمان کلبه عمو تم نوشته هریت بیچر استو انجام شده است. طرز تلقی و نوع نگاه نظامی و استو به مسأله برده‌داری متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه آنان نسبت به برده‌داری است. با بررسی نوع رفتارهایی که ار چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش کتابخانه‌ای بررسی رفتارهایی است که با بردگان در خمسه نظامی و رمان کلبه عمو تم نوشته هریت بیچر استو انجام شده است. طرز تلقی و نوع نگاه نظامی و استو به مسأله برده‌داری متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه آنان نسبت به برده‌داری است. با بررسی نوع رفتارهایی که اربابان با بردگان خود داشته‌اند به دو نگاه عام و متفاوت برمی‌خوریم؛ در آمریکای اواخر قرن بیستم بردگان از حداقل حقوق انسانی خود محروم بودند و به فجیع‌ترین شکل ممکن با آنان رفتار می‌شد ولی در خمسه نظامی برخوردهای چندان ظالمانه‌ای در قبال بردگان ملاحظه نمی‌شود چراکه بردگان زیر سایه اربابان زندگی راحتی را می‌گذراندند و حتی در مواردی نه‌چندان کم عضوی از خانواده نیز محسوب می‌شدند. در مقابل از چند مورد بی‌لطفی با بردگان نیز در خمسه سخن به میان آمده است که نسبت به رفق و مهربانی اربابان بسیار اندک است؛ از جمله این بی‌لطفی‌ها؛ تحقیر بردگان و خشونت علیه آن‌ها است. در رمان کلبه عمو تم نیز آزاد کردن بردگان و مهربانی با آن‌ها توسط اربابان بعضاً مجال طرح یافته است که حاکی از وجود انسان‌های وارسته‌ای است که در جامعه آمریکا زندگی می‌کرده‌ و طرفدار الغای بردگی بوده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        536 - نگاهی به ادبیات متعهّد در غرب و تأثیر آن بر شعر مشروطیت
        سیّد احمد حسینی کازرونی
        ادبیات متعهّد از قرن هجدهم میلادی در اروپا آغاز شد و علیه حکومت‌های جابرانه جنبش‌هایی را به وجود آورد. این نوع جنبش‌های مردمی که بعدها سراسر جهان را فرا گرفت، در نخستین سال‌های سدة بیستم منجر به قیام مشروطه در ایران شد. این نوع ادبیات، که در شعر پیشین ای چکیده کامل
        ادبیات متعهّد از قرن هجدهم میلادی در اروپا آغاز شد و علیه حکومت‌های جابرانه جنبش‌هایی را به وجود آورد. این نوع جنبش‌های مردمی که بعدها سراسر جهان را فرا گرفت، در نخستین سال‌های سدة بیستم منجر به قیام مشروطه در ایران شد. این نوع ادبیات، که در شعر پیشین ایران بی‌سابقه بود، در گیرودار مشروطه به طرزی شگرف، جامعة ایران را به جنبش درآورد و شعر و ادب فارسی را از رکود هزار ساله رهایی داد. این مقاله نگاهی دارد به ظهور چنین ادبیاتی در غرب و تأثیر آن بر ادبیات معاصر ایران. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        537 - زبان عربى در ایران گذشته، حال و آینده
        ویکتور الکک حیدر محلاّتی
        زبان عربى در برهه اى از زمان چهره جهانى به خود گرفت و دایره نفوذ خود را با گسترشاسلام در سراسر جهان وسعت بیشترى بخشید. مرزهاى چین را درنوردید و با گذر از خاورمیانه، مصر و شمال افریقا به جنوب باخترى اروپا رسید.پایه گذار این گستره فراگیرجهانى چیزى نبود جز تمدنى که این زبا چکیده کامل
        زبان عربى در برهه اى از زمان چهره جهانى به خود گرفت و دایره نفوذ خود را با گسترشاسلام در سراسر جهان وسعت بیشترى بخشید. مرزهاى چین را درنوردید و با گذر از خاورمیانه، مصر و شمال افریقا به جنوب باخترى اروپا رسید.پایه گذار این گستره فراگیرجهانى چیزى نبود جز تمدنى که این زبان با خود داشت و باعث هدایت انسان ها به سوى پیشرفت و شکوفایى شد. مردم جزیره العرب با نشر اسلام به وسیله زبان قرآن راه اینتمدن را هموار کردند و باعث شدند تا دیگر ملل نخبه جهان با شیفتگى فراوان زبان عربىرا در آغوش گیرند، و با این زبان، میراث فرهنگى دیرپاى خود را منتقل کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        538 - تطبیق دیباچة شاهنامه با متون زرتشتی
        هاشم محمدی
        از مقایسة دیباچه شاهنامه با متون زرتشتی چنین برمی آیدکه فردوسی با اندیشه و فلسفه ایرانی آشنا بوده است. بسیاری از عبارت ها، صفات و ویژگی های به کار گرفته درباره خداوند، به یکسان در مقدمة شاهنامه و متون زرتشتی دیده می شود. البته تمایزهایی نیز از این نظر بین این دو وجود د چکیده کامل
        از مقایسة دیباچه شاهنامه با متون زرتشتی چنین برمی آیدکه فردوسی با اندیشه و فلسفه ایرانی آشنا بوده است. بسیاری از عبارت ها، صفات و ویژگی های به کار گرفته درباره خداوند، به یکسان در مقدمة شاهنامه و متون زرتشتی دیده می شود. البته تمایزهایی نیز از این نظر بین این دو وجود دارد. این مشابهت ها و تمایزها در مقالة حاضر. در دو بخش جداگانه معرفی و بررسی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        539 - داستان کوتاه در ایران و مصر؛ بررسی تطبیقی داستان "ندارد" علی اشرف درویشیان و "یک نگاه" یوسف ادریس
        مجید صالح بک فاطمه بیگلری
        گفته می شود که ادبیات هر عصر آینه تمام نمای آن عصر است و مطالعهادبیات هر دور های ویژگی آن دوره را بیان می کند. این امر به ویژه در گونه هاینوین ادبیات از قبیل رمان و داستان کوتاه مشهود می باشد . در هر کشوریادبیات تحت تأثیر اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن می باشد . در ای چکیده کامل
        گفته می شود که ادبیات هر عصر آینه تمام نمای آن عصر است و مطالعهادبیات هر دور های ویژگی آن دوره را بیان می کند. این امر به ویژه در گونه هاینوین ادبیات از قبیل رمان و داستان کوتاه مشهود می باشد . در هر کشوریادبیات تحت تأثیر اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن می باشد . در این بین ،ایران و مصر از این قاعده مستثنی نیستند. در هر دو کشور، نویسندگانی بود ه اندکه برای بیان مشکلات اجتماع خویش به داستان کوتاه با سبک واقع گرایانه رویآورد هاند. این مقاله دو تن از نویسندگان ایران و مصر به نا م ها ی علی اشرفدرویشیان و یوسف ادریس که دارای سبک تقریبا مشابهی در داستان نویسیهستند و دو داستان کوتاه از آ نها را انتخاب کرده است و پس از ارائه خلاصه ایاز زندگی آنها و بیان عوامل ظهور داستان کوتاه در ایران و مصر ، با استفاده ازتحلیل و توصیف به بررسی و مقایسه این دو داستان پرداخته و در نهایت مواردتشابه و تمایز تفکر اجتماعی آنان را بیان کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        540 - تطبیق نگاه موریه و گوبینو به ادبیات و هنر ایران
        محبوبه فهیم کلام بهزاد هاشمی محمدرضا محسنی
        ایران و گنجینه هنر ایرانی نقش به سزایی در الهام بخشی، و آفرینش شاهکارهای متعدددر ادبیات جهان داشته است. جیمز موریه و گوبینو از نویسندگانی هستند ، که تحت تأثیر این میراث غنی به خلق آثار منحصربه فرد خود دست یازیده اند. هردو با بهرهگیریاز شرایط حاکم بر جامعه ایران، مهارت ش چکیده کامل
        ایران و گنجینه هنر ایرانی نقش به سزایی در الهام بخشی، و آفرینش شاهکارهای متعدددر ادبیات جهان داشته است. جیمز موریه و گوبینو از نویسندگانی هستند ، که تحت تأثیر این میراث غنی به خلق آثار منحصربه فرد خود دست یازیده اند. هردو با بهرهگیریاز شرایط حاکم بر جامعه ایران، مهارت شگرفی در بازتولید انگارههای شرقشناسانه و ایران شناسانه در قالب داستان داشتهاند. آثار داستانی شهیر آنانگواه این امرند. در این نوشتار برآنیم تا جایگاه ایران را داستانهای آسیایی و سرگذشت حاجی بابای اصفهانی از خلال این آثار بررسی کنیم، و در پی آن به نوع نگاه این دو نویسنده بهجامعه ایران آن زمان پی ببریم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        541 - سعدی و لا فونتن
        ‏میر جلال الدین کزازی
        در این جستار، شیوه سخنوری دو مشاعر بزرگ ایرانی و فرانسوی: سعدی و لا فونتن سنجیده و بر رسیده آمده است؛ برپایه یکی از افسانه های لا فونتن که برگرفته از حکایتی است در گلستان سعدی و نشان داده شده است که حکایت سعدی چگونه پخته تر و استوارتر و هنری تر از فسانه لا فونتن است.
        در این جستار، شیوه سخنوری دو مشاعر بزرگ ایرانی و فرانسوی: سعدی و لا فونتن سنجیده و بر رسیده آمده است؛ برپایه یکی از افسانه های لا فونتن که برگرفته از حکایتی است در گلستان سعدی و نشان داده شده است که حکایت سعدی چگونه پخته تر و استوارتر و هنری تر از فسانه لا فونتن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        542 - بررسی ادبیات کودکان در دو اثر از نادر ابراهیمی و لینا کیلانی
        امید مجد میروت سلمان
        این مقاله به بررسی و مقایسه داستان نویسی نادر ابراهیمی و لینا کیلانی نویسنده بنام سوری، در حوزه ادبیات کودک می‌پردازد. خلاصه دو داستان آدم وقتی حرف می‌زند، چه شکلی می‌شود؟ از نادر ابراهیمی و ثوب الدمیهًْ سلمی(لباس عروسکی به نام سلمی) از لینا کیلانی شرح شده و بر اساس معی چکیده کامل
        این مقاله به بررسی و مقایسه داستان نویسی نادر ابراهیمی و لینا کیلانی نویسنده بنام سوری، در حوزه ادبیات کودک می‌پردازد. خلاصه دو داستان آدم وقتی حرف می‌زند، چه شکلی می‌شود؟ از نادر ابراهیمی و ثوب الدمیهًْ سلمی(لباس عروسکی به نام سلمی) از لینا کیلانی شرح شده و بر اساس معیارهای طرح‌شده مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. مقاله حاضر از رساله کارشناسی ارشد استخراج شده که طی آن تمام داستان‌های دو نویسنده بررسی شده‌اند و نتایج مقاله برگرفته از تمام آثار داستانی آن‌ها می‌باشد؛ اما به ضرورت حجم محدود مقاله، فقط یکی از داستان‌های هر کدام از نویسندگان در این نوشته بررسی شده تا بیانگر روش پژوهش باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        543 - مقایسه سبکی هجویات انوری و متنبی
        ناصر بهرامی محمدامیر عبیدی نیا
        هجو یکی از انواع ادبی است و قسمتی از شعر شاعران فارسی‌سرا و تازی‌گو را به خود اختصاص داده‌ است. اما به دلیل محدودیت‌های اخلاقی- که در جوامع وجود دارد- کم‌تر کسی وارد این حوزه از ادبیات شده‌‌است؛ در نتیجه بسیاری از مسائل ادبی و اجتماعی مربوط به این نوع ادبی ناشناخته و در چکیده کامل
        هجو یکی از انواع ادبی است و قسمتی از شعر شاعران فارسی‌سرا و تازی‌گو را به خود اختصاص داده‌ است. اما به دلیل محدودیت‌های اخلاقی- که در جوامع وجود دارد- کم‌تر کسی وارد این حوزه از ادبیات شده‌‌است؛ در نتیجه بسیاری از مسائل ادبی و اجتماعی مربوط به این نوع ادبی ناشناخته و در هاله‌ای از ابهام پنهان مانده ‌است. در حالی که پژوهش و تحقیق در این باره می‌تواند گوشه‌های پنهان جوامع را مشخص نماید. علاوه بر آن با بررسی ویژگی‌های سبکی این نوع ادبی می‌توان ارزش‌های ادبی و ساختار آن را آشکار نمود. پژوهش حاضر در حوزه ادبیات تطبیقی و با هدف بررسی مشترکات و تفاوت‌های سبکی هجویات انوری و متنبی صورت گرفته است. داده‌ها با استفاده از شیوه‌ تحلیل محتوا بررسی شده‌اند. جامعه‌ آماری این پژوهش، دیوان انوری و متنبی، و حجم نمونه هجویات ‌آنان می‌باشد. انتظار داریم نتیجه تحقیق بتواند به فهم بهتر هجو و سبک شناسی آن کمک کند و زمینه‌‌های مطالعه در حوزه ادبیات تطبیقی به ویژه هجو را فراهم کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        544 - طنزپردازی مظفرالنواب و علی اکبر دهخدا
        طاهره گودرزی
        باتوجه به موقعیت سیاسی، جغرافیایی و دینی مشابه ایران و عراق، این دو کشور، طی قرن بیستم، سرنوشت مشترکی داشته اند و به عنوان کشورهای نفت خیز همیشه مورد طمع بیگانگان و کشورهای غربی بوده اند. در طول قرن گذشته، همزمان با وقوع تحولات بی سابقه در عرصة جهانی، به ویژه جنگ جهانی چکیده کامل
        باتوجه به موقعیت سیاسی، جغرافیایی و دینی مشابه ایران و عراق، این دو کشور، طی قرن بیستم، سرنوشت مشترکی داشته اند و به عنوان کشورهای نفت خیز همیشه مورد طمع بیگانگان و کشورهای غربی بوده اند. در طول قرن گذشته، همزمان با وقوع تحولات بی سابقه در عرصة جهانی، به ویژه جنگ جهانی اول و دوم و تبعات آن برروی کشورهای خاورمیانه، رفته رفته، قشر روشنفکر این جوامع درصدد انتقاد از وضعیت سیاسی حاکم بر این کشورها و شرایط اجتماعی مردم برآمدند که باعث شد نقد اجتماعی با مسائل سیاسی درهم آمیخته شود. در این میان، شاعران و ادیبان برجست های ظهور کردند که با دستمای هقراردادن این موضوعات، پیام های اصلاحگرانة خود را در قال بهای جدیدیبه مخاطبان خود منتقل میک‌ردند. ازجملة این متفکران و ادیبان اصلا حطلب م یتوان از مظفرالنواب شاعر برجستة عراقی و علی اکبر دهخدا ادیب سرشناس ایرانی نام برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        545 - بررسی تطبیقی شکرگزاری در قرآن کریم و بوستان سعدی
        محمد رضا ساسانی
        مباحث بین رشته‌ای مثل قرآن و ادبیات باید به عنوان یکی از فعالیت‌های قرآن پژوهی و راهی برای نشر فرهنگ اسلامی، مورد توجه قرار گیرد. شکرگزاری یکی از فضائل اخلاقی است و در هر دو فرهنگ اسلامی و فارسی، انسان به شکر خداوند بسیار سفارش شده است. به طوری که در قرآن، این فضیلت اخل چکیده کامل
        مباحث بین رشته‌ای مثل قرآن و ادبیات باید به عنوان یکی از فعالیت‌های قرآن پژوهی و راهی برای نشر فرهنگ اسلامی، مورد توجه قرار گیرد. شکرگزاری یکی از فضائل اخلاقی است و در هر دو فرهنگ اسلامی و فارسی، انسان به شکر خداوند بسیار سفارش شده است. به طوری که در قرآن، این فضیلت اخلاقی در کنار صفاتی چون مطیع اوامر الهی بودن آمده و سعدی نیز در بوستان خود بابی مستقل را به شکر بر عافیت اختصاص داده است که دلیلی بر اهمیت این مقوله در فرهنگ اسلامی و ادب فارسی می‌باشد. در این مقاله فضیلت شکرگزاری به عنوان پلی ارتباطی بین فرهنگ اسلامی و ادب فارسی بررسی شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که سعدی با تأسی به قرآن، پیوندی ظریف و محکم بین این دو فرهنگ برقرار کرده است که منجر به اعتلای ادب این مرز و بوم شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        546 - انسان‌گرایی فردوسی؛ احیای اندیشه ایرانشهری و پایان سکوت فرهنگ ایرانی
        سهیلا لویمی
        هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه چکیده کامل
        هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه شناسان فرهنگ را دارای سه جنبه شناختی، مادی(فنی) و سازمانی می دانند که جنبه شناختی عبارت است از باورداشت ها، اسطوره ها، ایدئولوژی ها، ارزش ها، رویکردها و دانش. فرهنگ را نیز، آداب و رسوم، عرف ها، قوانین و نقش هایی که با پایگاه های گوناگون یک فرهنگ هم‌بسته اند تشکیل می دهند. از همین منظر شاهنامه اثری است که در عهد سامانی ایرانیان را به بازسازی افکار ملی و خودشناسی ساسانی هدایت کرد و ایرانیان را به احیای مقام و مرتبه انسان به منظور خودشناسی و استقلال ملی، دعوت نمود. استقلالی که ساسانیان را بر آن داشت تا مناطق تحت سیطره خود را ایرانشهر بخوانند. پژوهش حاضر با بررسی کوتاهی در تاریخ ایران بعد از حمله اعراب به گرایش فردوسی برای تنظیم اثری چون شاهنامه در احیای فرهنگ و هویت ایرانی پرداخته است، تا نوع خاصی از انسان‌گرایی(اومانیسم) که در آن انسان کنش‌گر اصلی است و جای اسطوره ها را می‌گیرد و در جدال با ابرانسان ها، برای برپایی داد و خیر و نیکی پیروز می گردد را آشکار سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        547 - تأثیر شعرهای عاشورایی ایران بعد از انقلاب اسلامی بر شعرهای درباره مدافعان حرم دهه 90 ایران
        زهره یزدان پناه قره تپه آتوسا رسولی
        از آنجا کهبر پایه اصل اساسی بینامتنیت، هیچ متنی بدون پیش متن نیست و متن‌ها همواره بر پایه متن‌های گذشته بنا می‌شوند، لذا واقعه عاشورا، به مثابه یک متن، بسترهای مناسبی برای هم‌ذات‌پنداری در موقعیت‌های مشابه با عاشورا در اعصار بعد را فراهم می‌کند. از این روست که موقعیت‌ها چکیده کامل
        از آنجا کهبر پایه اصل اساسی بینامتنیت، هیچ متنی بدون پیش متن نیست و متن‌ها همواره بر پایه متن‌های گذشته بنا می‌شوند، لذا واقعه عاشورا، به مثابه یک متن، بسترهای مناسبی برای هم‌ذات‌پنداری در موقعیت‌های مشابه با عاشورا در اعصار بعد را فراهم می‌کند. از این روست که موقعیت‌هایی مانند انقلاب اسلامی ایران و نیز، دوران دفاع مقدس، سبب شده است که این هم‌ذات‌پنداری، در هنر و ادبیات، به ویژه شعرهای عاشورایی ایران بعد ازانقلاب اسلامی نیز، نمود پیدا کند. در دهه90 شمسی نیز، با شروع جنگ در سوریه و عراق و شکل گیری نیروهای مدافع حرم از کشورهای مختلف از جمله ایران و تداعی دیگری از عاشورا و شخصیت‌های آن، نه‌تنها موجب ورود واژه مدافعان حرم به دایره لغات ادبیات به ویژه حوزه شعر ایران شد، بلکه زمینه‌ساز شکل‌گیری شعرهایی درباره مدافعان حرم نیز گردیده است. این متن در صدد بوده است که ضمن بررسی نمونه آثار شعرهای عاشورایی ایران بعد از انقلاب اسلامی و همچنین نمونه آثار شعرهای درباره مدافعان حرم دهه نود ایران، با تکیه بر شیوه تطبیقی مبتنی بر رویکرد بینامتنیت، بر اساس نگرش ژرار ژنت و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، به بینامتنیت این متن‌ها با واقعه عاشورا بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        548 - مقایسه لیلی و مجنون نظامی با لیلی و مجنون در دیوان قیس ‌بن ‌مُلَوّح
        مسعود پاکدل ماندانا علیمی هدیه خنافره
        داستان لیلی و مجنون در اصل، یکی از داستان‌های قدیمی صحرانشینان سرزمین نجد در شبه‌ جزیره عربستان است که مجموعه روایاته آن را ابوالفرج اصفهانی در الأغانی با ارائه سند نقل کرده ‌است. مشهورترین داستان منظوم لیلی و مجنون در زبان فارسی سروده نظامی گنجوی است. در این جستار، محی چکیده کامل
        داستان لیلی و مجنون در اصل، یکی از داستان‌های قدیمی صحرانشینان سرزمین نجد در شبه‌ جزیره عربستان است که مجموعه روایاته آن را ابوالفرج اصفهانی در الأغانی با ارائه سند نقل کرده ‌است. مشهورترین داستان منظوم لیلی و مجنون در زبان فارسی سروده نظامی گنجوی است. در این جستار، محیط و تأثیر آن بر دو شاعر، نظامی و قیس ‌بن ‌ملوح، در سرایش منظومه‌شان مورد واکاوی قرار گرفته، شخصیت‌های هر دو داستان با هم تطبیق داده شده و اختلافات و اشتراکات نمایانده شده است. به نظر می‌رسد علی‌رغم اینکه نظامی بسیاری از مضامین موجود در دیوان قیس ‌بن ‌ملوح را به‌ کار برده اما با بهره‌گیری از ذوق و هنر شاعری تصرفاتی بسیار زیبا در داستان نموده است، به‌ گونه‌ای که توفیق یافته مکتبی در عشق بنا نهد که با ذوق خوانندگان بسیار سازگار باشد و لیلی و مجنون او سبب شهرت جهانی این داستان گردد. داستان لیلی و مجنون، فقط داستان عشقی ناکام نیست بلکه تصویر جامعه‌ای بسته و محکوم به سلطه بی‌رحم سنت‌ها و قوانین خشک قبیله است. نظامی در سرتاسر داستان نشان می‌دهد که باید به قانون پروردگار یعنی اخلاق و عفت گردن نهاد و بر خلاف روایت‌های عربی در تصویر چهره داستان به لیلی برتری داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        549 - تحلیل تکالیف رسانه های جمعی از منظر فقه القران و حقوق ایران در تبلیغات رسانه ای
        محمد حیدری نارمندی محمد علی حیدری مسعود راعی
        هدف مقاله تبیین سیاستها و ضوابطی است که دین مبین اسلام و فقه القران در مسیر انتقال محتوا در رسانه‎های گروهی به مثابه گزاره‎های الزامی به آنها نگریسته و آنها را ضرورت ارتباطات دینی در رسانه های گروهی میداند.براساس استقرای نگارنده آنچه ضوابط فقه القران نقل در رسان چکیده کامل
        هدف مقاله تبیین سیاستها و ضوابطی است که دین مبین اسلام و فقه القران در مسیر انتقال محتوا در رسانه‎های گروهی به مثابه گزاره‎های الزامی به آنها نگریسته و آنها را ضرورت ارتباطات دینی در رسانه های گروهی میداند.براساس استقرای نگارنده آنچه ضوابط فقه القران نقل در رسانه است مختصراً عبارتند از: أ- جریان آزاد اطلاعات ممنوع نیست، مگر در مواردی که نهی صریح از شارع مقدّس دریافت شده و یا مصلحتی موجِد حکم ثانویِ منع آزادی اطلاع‌رسانی و وجوب سانسور گردد. ب- عدالت در اطلاع رسانی به معنای مساوات بین مردم در زمینه دریافت اطلاعات و ممنوعیّت تبعیض در دادن سرویس اطلاعاتی به مخاطبان رسانه‌های خبررسانی از دیگر سیاستهای اختصاصی در نگاه شارع است. ج- فعال بودن سیستم اطلاع‌رسانی نیز سیاستی دیگر است که بعد ایجابی و جنبه فعلی دارد. براساس، این سیاست، سیستم اطلاع‌رسانی نباید نسبت به آنچه در جامعه می‌گذرد، بی‌اعتنا باشد و باید به مقابله با جریانات ناسالم خبری پرداخته و خدمت‌رسانی به اهداف نظام اسلامی را در دستور کار خود قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        550 - حق بر امنیت اجتماعی با تأکید بر آیات و روایات
        سمیه صرامی نفیسه نکویی مهر عاطفه حسینی فرد محمدجواد عبداللهی
        یکی از وظایف دولت اسلامی، تأمین امنیت و برقراری نظم و آرامش در مسیر رشد و توسعه جامعه می‌باشد که با بکارگیری و استخدام ابزار و امکانات متنوع باید به این امر مهم همت گمارد، و همچنین جامعه اسلامی نیز وظیفه دارد ولایت ایمان را به ثبوت رسانیده و به منظور پرهیز از بی نظمی و چکیده کامل
        یکی از وظایف دولت اسلامی، تأمین امنیت و برقراری نظم و آرامش در مسیر رشد و توسعه جامعه می‌باشد که با بکارگیری و استخدام ابزار و امکانات متنوع باید به این امر مهم همت گمارد، و همچنین جامعه اسلامی نیز وظیفه دارد ولایت ایمان را به ثبوت رسانیده و به منظور پرهیز از بی نظمی و هرج و مرج، فریضه حیاتبخش امر به معروف و نهی از منکر را اجرا نماید. برای آشنایی هرچه بیش‌تر شایسته است جایگاه امنیت را در اسلام و آیات و روایات به طور فشرده و مختصر مورد بحث و بررسی قرار دهیم تا اندیشه و مواضع ایران در این خصوص که برگرفته از روح تعالیم اسلام ناب است روشن شود. در این مقاله کوشش شده است تا به این سؤال‌ها پاسخ داده شود که با توجه به آیات و روایات چه نظمی باید پاس داشته شود؟ و امنیت چه کسانی یا چه نظامی باید حفظ شود؟ با استفاده ازروش کتابخانه‌ای انواع امنیت اجتماعی از منظر آیات و روایات و قوانین داخلی و بین المللی مورد بررسی قرار گرفته شده است و از نیروی انتظامی به عنوان مهم‌ترین ارکان، حمایت از حق امنیت اجتماعی سخن به میان آورده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        551 - ابعاد حقوقی و قرآنی مبارزه با تروریسم مالی با محوریت حقوق بشر
        سمیه صرامی نفیسه نکویی مهر سیدمحمدصادق طباطبایی
        10.30495/qsf.2021.683433
        در حقوق ایران بارها از واژه تروریسم استفاده شده است اما کاربردهای مذکور در حوزه جرم انگاری و مبارزه حقوقی با تروریسم نبوده بلکه عمدتاً به تبیین مسئولیت‌های کلی در نیروی انتظامی و وزارت کشور پرداخته شده است. با توجه به اینکه این روزها اسم ایران در لیست سیاه سازمان FATF ب چکیده کامل
        در حقوق ایران بارها از واژه تروریسم استفاده شده است اما کاربردهای مذکور در حوزه جرم انگاری و مبارزه حقوقی با تروریسم نبوده بلکه عمدتاً به تبیین مسئولیت‌های کلی در نیروی انتظامی و وزارت کشور پرداخته شده است. با توجه به اینکه این روزها اسم ایران در لیست سیاه سازمان FATF به چشم می‌خورد، لازم بود که عضویت ایران در معاهدات متعدد چندجانبه راجع به منع تروریسم بین المللی مورد مطالعه قرار گیرد تا بدین وسیله مشخص شود که حقوق ایران با حقوق بین الملل در زمینه تروریسم بین المللی منافاتی ندارد. در این مقاله ابتدا به تعاریفی از تروریسم در قوانین و قرآن پرداخته شده و سپس به قوانین حقوق داخلی ایران و عضویت در کنوانسیون‌های مبارزه با تروریسم پرداخته شده است. در آخر به این مهم دست یافته شده است که ایران در مبارزه با تروریسم مالی گام‌های مؤثری برداشته است و یکی از فعالان مبارزه با این جرم محسوب می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        552 - مطالعه تطبیقی کودک‌آزاری و جرائم جنسی از دیدگاه قرآن کریم؛ حقوق موضوعه و اسناد بین المللی
        سحر زرگریان حسن شفیعی
        توجه به حقوق کودک، فقط بحث جوامع امروزی نیست، بلکه در دین مبین اسلام هم نسبت به حقوق کودک در مواردی شبیه توجه شده است. در این مقاله حاضر در صدد هستیم کودک‌آزاری و جرائم جنسی در کنوانسیون‌های بین‌المللی را در مطابقت با قرآن کریم و قوانین موضوعه ایران مورد بررسی و کند و ک چکیده کامل
        توجه به حقوق کودک، فقط بحث جوامع امروزی نیست، بلکه در دین مبین اسلام هم نسبت به حقوق کودک در مواردی شبیه توجه شده است. در این مقاله حاضر در صدد هستیم کودک‌آزاری و جرائم جنسی در کنوانسیون‌های بین‌المللی را در مطابقت با قرآن کریم و قوانین موضوعه ایران مورد بررسی و کند و کاو قرار دهیم. با پیش بینی حقوق کودکان و نوجوانان و نیاز مبرم این قشر از شهروندان به حمایت‌های بنیادین انسانی و اولیه امروزه اسناد بین المللی و قوانین داخلی کشورها سعی در جرم انگاری هرگونه کودک آزاری داشته و در قرآن نیز به جلوه های مختلف منع کودک آزاری مورد توجه و تأکید بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        553 - منتقدان حدیث شیعه؛ تحلیل موضوع و زمینه‌ها‌ی پیدایش آن در ایران معاصر
        شهرام داراب پور مهدی مهریزی سیدمحمدعلی ایازی مهرداد عباسی
        ظهور منتقدان حدیث شیعه را می‌توان جریانی دانست که در دوره معاصر با شعار بازگشت به قرآن، مبارزه با خرافات و اتحاد مسلمانان و کم رنگ کردن نقش سنّت در هندسه مسائل دینی در ایران شکل گرفت. مطالعه پیش رو بر آن است ضمن معرفی جریان منتقدان حدیث شیعه در دوره معاصر ایران و تفاوت چکیده کامل
        ظهور منتقدان حدیث شیعه را می‌توان جریانی دانست که در دوره معاصر با شعار بازگشت به قرآن، مبارزه با خرافات و اتحاد مسلمانان و کم رنگ کردن نقش سنّت در هندسه مسائل دینی در ایران شکل گرفت. مطالعه پیش رو بر آن است ضمن معرفی جریان منتقدان حدیث شیعه در دوره معاصر ایران و تفاوت آن با قرآنیّون، طیف‌ها و گروه‌های مختلف این جریان فکری را برشمارد. سر آخر به طور مبسوط مهم‌ترین زمینه‌ها و علل پیدایش این جریان فکری که مربوط به گروه‌های دوم و سوم این جریان در این پژوهش می‌باشد را در دو قسمت زمینه‌های عام که عبارت‌اند از اصلاحات دینی در یهودیت و مسیحیت، آشنایی با تجدد و تمدن جهان غرب، آشنایی و ارتباط ایرانیان با متفکران نواندیش جهان عرب و زمینه‌های خاص که عبارت‌اند از تأثیرپذیری منتقدان حدیث شیعه از جریان وهابیت، پیدایش شخصیت‌های روشنفکر و مهجوریّت قرآن می‌باشد را بیان کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        554 - دراسة مقارنة لمبادئ فن الحكم في حكومة القراخطائية وآل‌مظفر (بناء على الشؤون السياسية والثقافية)
        علي رحیمي صادق جهانبخش طهماسبی ایرج جلالی
        الهدف من البحث الحالي هو دراسة مقارنة للتعرف على المبادئ فن الحكم في حكم القراخطائيين وآل‌مظفر بناءً على الشؤون السياسية والثقافية. تم استخدام منهج تحليلي - تاريخي لهذا البحث. تظهر نتائج البحث ما يلي: قبل تشكيل الحكومة المحلية، تعتبران جزئین من هیکلیة الحكومات السابقة م چکیده کامل
        الهدف من البحث الحالي هو دراسة مقارنة للتعرف على المبادئ فن الحكم في حكم القراخطائيين وآل‌مظفر بناءً على الشؤون السياسية والثقافية. تم استخدام منهج تحليلي - تاريخي لهذا البحث. تظهر نتائج البحث ما يلي: قبل تشكيل الحكومة المحلية، تعتبران جزئین من هیکلیة الحكومات السابقة مثل السلالة الغزنوية، الخوارزمشاهات والدَّولَة الإلخَانِيَّة ومن خلال تسربهما في بنیة السياسية لهذه الحكومات، وبتقليدهما للبنية السياسية للحكومات المذكورة، كان لديهما هيكل سياسي من النوع الملکي قائم على الاستبداد ومن الناحية النظرية، يمكن النظر في جهودهما من أجل الحصول على أسس الشرعية في إطار نظرية الملكية والخلافة الإسلامية. هناك محاولة لتعرف مبادئ فن الحكم في هاتين الحكومتين من خلال الاعتماد على وثائق ومصادر المكتبية. تشير نتائج البحث إلى أن الحكومتين حاولتا الحفاظ على العلاقات السياسية والدينية مع حكومات المجاورة والخلفاء العباسيين في البعد السياسي والشرعية الدينية لحكومتهما. ومن وجهة‌نظر ثقافية، أصبحت كرمان واحدة من مراكز العلوم والأدب والعمارة بعد إنشاء القراخاطئيین الأمن النسبي. وفيما يتعلق بالأداء الثقافي لآل‌مظفر، يمكن أن نذكر إحياء الدولة الإيرانية، وإحياء الوحدة الإسلامية، وإرساء أسس الدين الشيعي وانتشاره في إيران. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        555 - تحلیل عنصر المقاومة فی شعر الربیع بوشامة وسید حسن حسینی
        صابره سیاوشی امینه سلیمانی
        تعد الجزائر وایران من الشعوب التی عانت معانات کثیرة من سلطة الإستعمار وتعدی المعتدین، ثم استطاعت أن تتخلص من سلطات الظلم والاستبداد عبر الفداء والتضحیة وترخیص الدم، لذا المقاومة الشعبیة والتفانی فی سبیل تحریر الوطن أدی إلی خلق أدب المقاومة. یعکس الشعراء فی أدب المقاومة چکیده کامل
        تعد الجزائر وایران من الشعوب التی عانت معانات کثیرة من سلطة الإستعمار وتعدی المعتدین، ثم استطاعت أن تتخلص من سلطات الظلم والاستبداد عبر الفداء والتضحیة وترخیص الدم، لذا المقاومة الشعبیة والتفانی فی سبیل تحریر الوطن أدی إلی خلق أدب المقاومة. یعکس الشعراء فی أدب المقاومة بطولات الشعب وکفاحهم ضد الطغاة ویستخدمون ألفاظهم للحث علی الجهاد وإستنهاض الهمم فی نفوس أبناء الشعب. هذا البحث یقوم بدراسة مقارنة لعنصر المقاومة فی شعر الشاعر الجزائری الربیع بوشامة والشاعر الایرانی سیدحسن حسینی لیکشف عن زوایا أدب المقاومة فی شعرهما بتحلیل النماذج الشعریة عن طریق المنهج الوصفی- التحلیلی. فالدعوة إلی الثورة والنضال، تکریم الشهادة والشهید، الأمل بالحریة، فضح وتحدی الطغاة من أهم عناصر المقاومة فی شعرهما. الشاعران یقومان بترهیب العدو بالتعبیر عن صمود الشعب وکفاحهم وتفانیهم فی سبیل الوطن وحبهم لبلادهم وفی شعر الربیع نجد نوعا من الحث علی استئصال الاستعمار من الجزائر لکن حسینی بسبب عدم استعمار الایران من قبل العراق لم یتطرق لهذا المضمون. والشاعران یریان الشهید خالداً لأنه یتفانی بالروح فی سبیل الوطن وحریته لکن الربیع یجعل الشهید رمزاً للأجیال المتعاقبة حینما حسینی لم یتطرق إلی رمزیة الشهید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        556 - أثر القرآن الکریم و الحدیث الشریف فی الادب الفارسی
        مهران کردمیر
        یرمی هذا البحث دراسة أثر القرآن الکریم و الحدیث النبوی الشریف فی الأدب الفارسی، وکذلک دراسة انماط هذه التأثیرات فى الشعر و النثر الفارسیبن، الى القاء الضوء على بعض جوانب الحیاة الأدبیة الاسلامیة لدى الایرانیین، و توضیح أثر الاسلام العمیق فی نفوس الایرانیین ولاسیما الأدب چکیده کامل
        یرمی هذا البحث دراسة أثر القرآن الکریم و الحدیث النبوی الشریف فی الأدب الفارسی، وکذلک دراسة انماط هذه التأثیرات فى الشعر و النثر الفارسیبن، الى القاء الضوء على بعض جوانب الحیاة الأدبیة الاسلامیة لدى الایرانیین، و توضیح أثر الاسلام العمیق فی نفوس الایرانیین ولاسیما الأدباء والشعراء منهم القارى العربی، و ذلک بالاستعانة بالشواهد الشعریة و النثریة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        557 - مجموعة «صدی الحیاة» التعلیمیة، التعریف بها ونقدها
        علی ضیغمی سید علی‌رضا تقوی
        مجموعة صدی الحیاة التعلیمیة هی مجموعة من الکتب لتعلیم المحادثة العربیة، تم تألیفها فی 13 مجلدا ألَّفها عدد من المؤلّفین الإیرانیین تحت إشراف الدکتور مسعود فکری وطبعها أول مرة معهد إیران للغات فی طهران سنة 1385 ﻫ.ش / 2006 م. حاولنا أن نعرّف هذه المجموعة ونذکر بعض الملاحظ چکیده کامل
        مجموعة صدی الحیاة التعلیمیة هی مجموعة من الکتب لتعلیم المحادثة العربیة، تم تألیفها فی 13 مجلدا ألَّفها عدد من المؤلّفین الإیرانیین تحت إشراف الدکتور مسعود فکری وطبعها أول مرة معهد إیران للغات فی طهران سنة 1385 ﻫ.ش / 2006 م. حاولنا أن نعرّف هذه المجموعة ونذکر بعض الملاحظات فی نقدها، بغیة الارتقاء بمستواها وازدیاد الفائدة لدی الاستفادة منها حیث بدأت أقسام اللغة العربیة فی الجامعات الإیرانیة والمعاهد الأهلیة والحکومیة المعنیّة بتعلیم المحادثة العربیة فی إیران؛ تقبل علی هذه المجموعة فی تعلیم المحادثة العربیة للإیرانیین. وحاولنا أن نقف فی نقدنا موقفا محایدا ونذکر نقاطها الإیجابیة والسلبیة معاً ونقترح کیفیة إزالة النقاط السلبیة عند ذکرها. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        558 - الجواهری بین وصف الطبیعة الإیرانیّة والحنین إلی الأحبّاء
        فاطمه گلی محمد رحیمی خویگانی
        الجواهری بین وصف الطبیعة الإیرانیّة والحنین إلی الأحبّاءالملخص لاشک فی أن الشاعر محمد مهدی الجواهری من فحول الشعراء العرب العراقیین المعاصرین وهو الذی اختتم به الشعر الکلاسیکی العربیّ بعد ما لُقّب بمتنبی العصر، فدراسة مضامین شعره المختلفة وخاصة ما یرتبط بإیران موضوع چکیده کامل
        الجواهری بین وصف الطبیعة الإیرانیّة والحنین إلی الأحبّاءالملخص لاشک فی أن الشاعر محمد مهدی الجواهری من فحول الشعراء العرب العراقیین المعاصرین وهو الذی اختتم به الشعر الکلاسیکی العربیّ بعد ما لُقّب بمتنبی العصر، فدراسة مضامین شعره المختلفة وخاصة ما یرتبط بإیران موضوع قلمّا عنی به الباحثون علی الرغم من شهرة الشاعر وشعره؛ انطلاقا من هذا الدافع یهدف هذا التحقیق الذی انتهج المنهج التحلیلی-الوصفی، إلی الکشف عن رؤیة الجواهری تجاه إیران وطبیعتها. ومن أهم ما وصل إلیه هذا البحث هو أنه لإیران ولطبیعتها الجمیلة الساحرة، ولهوائها النقیّ، تأثیر بالغ فی نفسیة الشاعر، کل ذلک دفعه إلی إنشاد أروع أشعاره (حسب قول الشاعر نفسه) فی إیران. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        559 - آسیب شناسی فرآیند جذب معلمین مقطع ابتدایی در آموزش و پرورش ایران
        احمد احمدی فارسانی فریبا کریمی بدری شاه طالبی
        هدف پژوهش حاضر، آسیب شناسی فرآیند جذب معلمین مقطع ابتدایی در آموزش و پرورش ایران بود. بدین منظور، مطالعه کیفی با رویکرد پدیدار شناسی انجام شده است. 22 صاحب نظراز میان برنامه ریزان ، کارشناسان و متخصصان حوزه جذب و استخدام نیرو در وزارت آموزش و پرورش با روش نمونه گیری هدف چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، آسیب شناسی فرآیند جذب معلمین مقطع ابتدایی در آموزش و پرورش ایران بود. بدین منظور، مطالعه کیفی با رویکرد پدیدار شناسی انجام شده است. 22 صاحب نظراز میان برنامه ریزان ، کارشناسان و متخصصان حوزه جذب و استخدام نیرو در وزارت آموزش و پرورش با روش نمونه گیری هدف مند با توجه به حد اشباع نظری شناسایی و انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته بهره گرفته شد. مصاحبه ها، ضبط و پیاده سازی گردید و بر اساس روش 7 مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از روش تایید مصاحبه شوندگان برای کنترل روایی استفاده شد. برای تعیین پایایی از روش باز آزمون استفاده گردید و درصد پایایی بازآزمون در پژوهش 86% به دست آمد. پژوهش منتج به شناسایی 65 آسیب در قالب 15 واحد مفهومی در ابعاد نیرو یابی ، انتخاب و انتصاب گردید که مهمترین آسیب ها در هر یک از ابعاد به ترتیب، عدم درک ماهیت شغلی، ضعف در اطلاع رسانی، مشکلات جذب نخبگان، ضعف های تخصصی و مهارتی، کم توجهی به فعالیت های پژوهشی و ضعف در ارزشیابی و بازخورد شناخته شد. در نهایت، مبتنی برادبیات تحقیق و واقعیت های آموزش و پرورش ایران، راهکار های اصلاحی پیشنهاد شد که از جمله مهمترین آنها، تغییر در برخی قوانین و سیاستگذاری های جذب نیرو و رعایت استانداردهای استتخدامی به همراه نیاز سنجی و اعلام زمان های دقیق استخدام در وزارت آموزش و پرورش بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        560 - اعتبارسنجی الگوی خود توسعه ای معلمان مدرسه تلویزیونی ایران
        عباس محمدی مائده ارشد راد
        هدف: معلمان نقش اصلی در انتقال محتوای آموزشی به دانش‌آموزان دارند و از این رو توسعه ابعاد حرفه‌ای آنان برای پیشرفت شغلی اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش، اعتبارسنجی الگوی خود توسعه‌ای معلمان مدرسه تلویزیونی ایران بود. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی ازنوع پیمایشی و از نظر ه چکیده کامل
        هدف: معلمان نقش اصلی در انتقال محتوای آموزشی به دانش‌آموزان دارند و از این رو توسعه ابعاد حرفه‌ای آنان برای پیشرفت شغلی اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش، اعتبارسنجی الگوی خود توسعه‌ای معلمان مدرسه تلویزیونی ایران بود. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی ازنوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری شامل معلمان مدرسه تلویزیونی ایران دوره ابتدایی که در دوران اپیدمی کرونا در شبکه آموزش و قرآن تدریس داشتند(161 نفر) که بر اساس فرمول کوکران تعداد 113 نفر به عنوان با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مصاحبه‌های کیفی و ادبیات نظری طراحی شد. برای روایی از روایی صوری و برای پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن 83/0 بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل عاملی تأییدی با کمک نرم‌افزار PLS استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد ضریب مسیر بین خود توسعه‌ای ارزشی-نگرشی در آموزش و تدریس و خود توسعه‌ای معلمان 704/0؛ بین خود راهبری یادگیری معلمان مدرسه تلویزیونی و خود توسعه‌ای معلمان 712/0؛ بین خود توسعه‌ای شناختی در آموزش و تدریس و خود توسعه‌ای معلمان 745/0، بین محرک‌های خود توسعه‌ای معلمان مدرسه تلویزیونی و خود توسعه‌ای معلمان 573/0 و بین خود توسعه‌ای مهارتی در آموزش و تدریس و خود توسعه‌ای معلمان 640/0 بود(05/0>P). نتیجه‌گیری: مدل خود توسعه‌ای معلمان مدرسه تلویزیونی ایران دارای اعتبار است و برنامه ریزان نظام آموزش‌وپرورش می‌توانند برای ارتقای کیفی خود توسعه‌ای معلمان به این نتایج توجه نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        561 - بررسی تطبیقی معاونت در جرم از طریق ترک فعل در سامانه‌ی حقوقی ایران و انگلستان.
        امیر محمّدکریمی سیددرید موسوی‌مجاب اسماعیل آقابابائی‌بنی
        آنچه پس از بررسی رفتار مجرمانه در خصوص وقوع معاونت در جرم با آن مواجه می‌شویم، پاسخ به این پرسش است که آیا ترک فعل نیز می‌تواند عنصر رفتار مجرمانه در معاونت در جرم را تشکیل دهد؟ پس از کنکاش در این زمینه، درمی‌یابیم که آرای حقوقدانان و فقها در این زمینه یکسان نیست. اغلب چکیده کامل
        آنچه پس از بررسی رفتار مجرمانه در خصوص وقوع معاونت در جرم با آن مواجه می‌شویم، پاسخ به این پرسش است که آیا ترک فعل نیز می‌تواند عنصر رفتار مجرمانه در معاونت در جرم را تشکیل دهد؟ پس از کنکاش در این زمینه، درمی‌یابیم که آرای حقوقدانان و فقها در این زمینه یکسان نیست. اغلب حقوقدانان و فقها عنصر رفتار مجرمانه در معاونت در جرم را تنها از طریق فعل مثبت قابل تحقق می‌دانند؛ اما برخی از ایشان قائل به تحقق این امر با ترک فعل نیز هستند. قانونگذار نیز با تصویب مواد متعددی در زمینه‌ی ترک فعل، معاونت از طریق ترک فعل را مورد پذیرش قرار داده است. ‌رویه‌ی قضایی نیز در عمل این موضوع را پذیرفته است. در این زمینه باید اذعان کرد، مطرح نبودن مسأله‌ی ترک فعل میان برخی از فقها را نمی‌توان به معنای نپذیرفتن آن دانست؛ بنابراین هرچند تحقق معاونت در جرم در بسیاری از موارد مستلزم اعمال مثبت است، ولی این امر نمی‌تواند در تمام موارد صادق باشد. ضمناً پس از بررسی نظام حقوقی انگلستان در خصوص تحقق ترک فعل به عنوان عنصر رفتار مجرمانه در معاونت در جرم، درمی‌یابیم که در این کشور، این موضوع با شرایطی مورد پذیرش قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        562 - نگاهی به مفهوم تجارت در عقد مضاربه
        سید مهدی میرداداشی کاری مهدی عزیزی
        با وجود تکلیف مضارب به انجام تجارت با سرمایه، مقنن منظور خود از تجارت را در هیچ کدام از مواد مربوطه(مواد 546، 551، 552، 553، 555، 557 و 558 قانون مدنی) به طور صریح بیان نکرده و با توجه به اینکه شناخت مفهوم تجارت در تبیین قلمرو عقد مضاربه موثر است، پرسشی که در این زمینه چکیده کامل
        با وجود تکلیف مضارب به انجام تجارت با سرمایه، مقنن منظور خود از تجارت را در هیچ کدام از مواد مربوطه(مواد 546، 551، 552، 553، 555، 557 و 558 قانون مدنی) به طور صریح بیان نکرده و با توجه به اینکه شناخت مفهوم تجارت در تبیین قلمرو عقد مضاربه موثر است، پرسشی که در این زمینه مطرح می گردد این است که مراد از تجارت در مواد فوق چیست؟ در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم تجارت در عقد مضاربه است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که برخلاف نظر برخی از نویسندگان حقوقی، اراده عامل در مضاربه، به هنگام انتخاب نوع تجارت، محدود و محصور به اعمال موضوع ماده 2 قانون تجارت نیست و عامل در قراض، می تواند علاوه بر اموری مانند تاسیس انبارهای عمومی و معاملات موضوع ماده 5 قانون تملک آپارتمان ها مصوب 1343 که خارج از ماده 2 قانون تجارت در زمره اعمال تجاری ذاتی قلمداد شده اند، حتی اعمالی مانند مبادرت به خرید و فروش اموال غیرمنقول را نیز که عرفا تجاری قلمداد می گردد، به عنوان تجارت برگزیند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        563 - خسارت معنوی ناشی از نقض قرارداد در فقه، حقوق ایران و حقوق انگلیس
        فاطمه نخعی فریبا سنجری مقدم
        هدف پژوهش حاضر بررسی خسارت معنوی ناشی از نقض قرارداد در فقه، حقوق ایران و حقوق انگلیس است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج در خصوص اینکه چرا مطالبه خسارت معنوی در حقوق ایران هنوز جایگاه خود را نیافته، حاکی از آن است که عامه مردم هیچ‌گونه اطلاعی نسبت به چنین چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی خسارت معنوی ناشی از نقض قرارداد در فقه، حقوق ایران و حقوق انگلیس است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج در خصوص اینکه چرا مطالبه خسارت معنوی در حقوق ایران هنوز جایگاه خود را نیافته، حاکی از آن است که عامه مردم هیچ‌گونه اطلاعی نسبت به چنین خسارتی که ناشی از حقوق شهروندی آن‌هاست ندارند و نباید انتظار مطالبه خسارت معنوی از جانب آنان داشته باشیم. ضعف عمده متوجه جامعه نخبگان حقوقی، وکلا و قضات است که در عملیاتی کردن مطالبه خسارت معنوی در مرحله اول و طرح دعاوی مطالبه خسارت معنوی ناشی از نقض قرارداد در مرحله دوم، گام مثبتی را برنداشته‌اند و سیستم حقوقی ایران علی‌رغم مبانی قانونی و فقهی روی خوشی برای صدور رأی به چنین دعاوی نشان نمی‌دهند. اگرچه جبران و ارزیابی خسارت معنوی امری دشوار است، ولی زمانی که رویکرد نظام قضایی بر این باشد که این نوع خسارت بدون جبران نباشد، تعیین معیار و ملاک معین برای ارزیابی نسبی آن ضرورت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        564 - تبیین ماهیت ربا در فقه و نظام حقوقی ایران و راه‌های پیشگیری از آن
        افسانه امینی خواه طیبه عارف نیا
        یکی از اعمال ناپسند اجتماعی و اقتصادی که امروزه تمام جوامع گریبان گیر کرده، مسئله ربا و رباخواری است. بحث ربا، موضوعی فقهی، حقوقی، اقتصادی و جرم شناختی است، بدین جهت پس از تعریف و واکاوی تاریخ مختصری از ربا، حرمت و فلسفه تحریم آن در کتاب و سنت تبیین شده و با هدف مرور مب چکیده کامل
        یکی از اعمال ناپسند اجتماعی و اقتصادی که امروزه تمام جوامع گریبان گیر کرده، مسئله ربا و رباخواری است. بحث ربا، موضوعی فقهی، حقوقی، اقتصادی و جرم شناختی است، بدین جهت پس از تعریف و واکاوی تاریخ مختصری از ربا، حرمت و فلسفه تحریم آن در کتاب و سنت تبیین شده و با هدف مرور مبانی تحریم و جرم انگاری ربا، به بینش فقهی فقهای اسلام در باب تحریم ربا در عصر حاضر پرداخته شده است. باتوجه‌به شرایط اقتصادی کنونی ازجمله گسترش مبادلات تجاری بین کشورهای مختلف، رشد مفاهیمی مانند خسارت تأخیر تأدیه، افزایش تورم و قابل محاسبه بودن آن و ایجاد موسسه های مالی و اعتباری جدید مثل بانک ها و ارائه انواع تسهیلات به مردم، ابعاد و گستره تازه ای یافته است. بر این اساس، واکاوی در مبانی حرمت و جرم انگاری ربا در پرتو آموزه های دینی و بینش فقهی فقها، حقوقدانان و اقتصاددانان معاصر برای جهت صحیح دادن بر متولیان سیاست جنایی ایران در حوزه اقتصاد که مبتنی بر منع ربا می باشد، کاملاً ضروری است. همچنین به منظور روشن شدن بیشتر موضوع، نمونه ای از آراء قطعیت یافته محاکم قضائی در خصوص ربا ارائه شده است. در پژوهش حاضر به تبیین ماهیت ربا در فقه و نظام حقوقی ایران و همچنین راه های پیشگیری از آن پرداخته شده است. روش این تحقیق، کتابخانه ای و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات، آرای فقهای اسلامی، قانون مجازات اسلامی و همچنین قوانین مرتبط با بانکداری بدون ربا می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        565 - بررسی تطبیقی موانع اجرای عین تعهد در فقه، حقوق ایران و انگلیس
        محمدرضا اشتری حسن پاشازاده سلمان ولی زاده
        هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی موانع اجرای عین تعهد در فقه، حقوق ایران و انگلیس است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که هر دو نظریه از جهتی قابل ایراد و اشکال است: الزام به اجرای عین تعهد اگرچه با هدف اصلی و نهایی طرفین و جوهره قرارداد و اصل لزوم پایبندی به چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی موانع اجرای عین تعهد در فقه، حقوق ایران و انگلیس است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که هر دو نظریه از جهتی قابل ایراد و اشکال است: الزام به اجرای عین تعهد اگرچه با هدف اصلی و نهایی طرفین و جوهره قرارداد و اصل لزوم پایبندی به مفاد قرارداد منطبق است، ولیکن در صورت عدم ایفای تعهد به وسیله متعهد، الزام قانونی متعهد له بر پیمودن راه اجبار و منع از توسل به دیگر روش‌های جبران خسارت در بسیاری از موارد باعث اتلاف وقت، صرف هزینه سنگین و عدم جبران مناسب خسارت ناشی از نقض قرارداد به دلیل طولانی شدن روند دادرسی و از دست رفتن مطلوبیت قرارداد می‌گردد که مورد خواست مشترک و انتظار اولیه دو طرف نبوده و برخلاف اصل حسن نیّت بوده و لزوم پایبندی به قرارداد تا جایی است که از هدف اصلی اولیه خارج نشود. از سویی اصالت بخشیدن به دیگر روش‌های مقابله با نقض قرارداد و جبران خسارت و عدم پذیرش روش اجبار به انجام موضوع تعهد به عنوان اصل و قاعده اولیه و استثنایی تلقی نمودن آن، اگرچه در خیلی از موارد با سهولت و سرعت بیشتر و هزینه کمتر متعهد له را به هدف ثانویه خود یعنی جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد می‌رساند، ولیکن با روح قرارداد و هدف اولیه که اجرای عین تعهد است، مغایرت دارد و در مواردی انجام عین تعهد بهترین و مناسب‌ترین روش تأمین منافع قراردادی متعهد له است. بر این اساس جمع دو نظریه به این است که در صورت تخلف و نقض قرارداد به جای الزام قانونی متعهد له به برگزیدن راه اجبار متعهد به اجرای عین تعهد و یا سد نمودن این راه و بسنده کردن به مطالبه خسارت یا دیگر روش‌های جبران، متعهد له از حق انتخاب اجرای عین تعهد یا مطالبه جبران خسارت به یکی از روش‌های مناسب به موازات برخوردار باشد تا در صورت امکان و نبود مانع و لحاظ صرفه و صلاح خود حق اجبار و الزام متعهد را به انجام عین موضوع داشته و دادگاه مکلف به رسیدگی باشد و چنانچه به دلیل عدم امکان اجبار، وجود مانع، بیم طولانی شدن فرآیند رسیدگی و اتلاف وقت و افزایش هزینه، از اجرای عین تعهد صرف‌نظر و قرارداد را فسخ و مطالبه خسارت نماید، دادگاه این خواسته را مورد رسیدگی قرار دهد و ضمن تنفیذ فسخ، متعهد را محکوم به جبران خسارت وارده کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        566 - بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم
        معصومه شیخ نیا رسول ابافت
        هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که فقه اسلامی براساس قواعد ابرام و الزام، احترام اقلیت‌های مقیم کشور را لازم شمرده و آنها را در احوال شخصیه خود مختار می چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که فقه اسلامی براساس قواعد ابرام و الزام، احترام اقلیت‌های مقیم کشور را لازم شمرده و آنها را در احوال شخصیه خود مختار می داند. اقلیت های رسمی کشور دارای انجمن‌هایی هستند که کاملاً مطابق شرع خود نسبت به اجرای طلاق اقدام می‌کنند. ازدواج‌های مختلط در حین طلاق پیچیدگی خاص خود را داشته و به‌صورت کلی ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان باطل بوده و رسمیت ندارد. ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان نیز مشروط به اسلام آوردن زن است و به همین جهت دادگاه‌های عمومی صلاحیت رسیدگی به مسئله را دارند، اما اگر خروج از اسلام به‌واسطه ازدواج صورت گیرد، مسئله ارتداد مطرح است که مهم تر از رسیدگی به طلاق می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        567 - تبیین فقهی و حقوقی داوری در اسلام و تطبیق آن با داوری در غرب (فرانسه)
        منصور صفری مقدم امیر ملا محمدعلی محمود قیوم زاده
        هدف پژوهش حاضر مقایسه تطبیقی داوری درفقه اسلام با داوری در غرب و فرانسه می‌باشد. نهاد داوری در فقه اسلام به استناد منابع فقهی (قرآن، سنت، اجماع، عقل) تحت عنوان حکمیت مطرح شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مفهوم داوری در نظم حقوقی کنونی منطبق بر م چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر مقایسه تطبیقی داوری درفقه اسلام با داوری در غرب و فرانسه می‌باشد. نهاد داوری در فقه اسلام به استناد منابع فقهی (قرآن، سنت، اجماع، عقل) تحت عنوان حکمیت مطرح شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مفهوم داوری در نظم حقوقی کنونی منطبق بر مفهوم قاضی تحکیم در فقه است. حقوقدانان مسلمان بر این عقیده‌اند که نظام داوری و دادرسی اسلام با جامعیتی تمام توانسته در خصوص تمام اعمال و رفتار بشر با ایجاد قوانین دقیقی که براساس فطرت بشر بنا نهاده شده است، راه‌های منطقی و اصولی ایجاد نماید، در حالی‌که در نظام داوری و حقوقی غرب اینگونه عمل نشده است. فلسفه تحقق و وضع داوری در شریعت و حقوق اسلام و مطابقت آن در حقوق غرب و بین‌الملل (فرانسه) این است که این نهاد حقوقی مدنی بتواند بدون تشریفات اداری و دادرسی محض و فارغ از هرگونه اجبار حقوقی و قضائی و صرف وقت و زمان طولانی، در راستای حل منازعات و فصل خصومت‌های خصوصی، ملی و بین‌المللی در سایه رضایت طرفین یا افراد ذی‌نفع یک قرارداد یا کنوانسیون یا حتی خانواده و غیره، برآید و منشاء آثار شود. حال آثاری که از این عمل حقوقی محقق می‌شود، به‌مثابه شرایط ضمن عقد محسوب می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        568 - شناسایی مکان‌‌های ژنی مرتبط با تحمّل به تنش خشکی در لاین‌‌های نوترکیب برنج ایرانی
        فاطمه امیرکلایی حسین صبوری لیلا اهنگر مهدی زارعی حسین حسینی مقدم
        هدف: این پژوهش با هدف شناسایی نشانگرهای پیوسته با ژن‌‌های کنترل‌‌کننده تحمّل به خشکی با استفاده از لاین‌های نوترکیب برنج انجام شد. مواد و روش‌ها: 99 لاین نوترکیب نسل هشتم حاصل از تلاقی ارقام برنج طارم محلی × خزر در گلدانه‌‌های 5 کیلوگرمی کشت شدند. وزن دانه و خوشه، چکیده کامل
        هدف: این پژوهش با هدف شناسایی نشانگرهای پیوسته با ژن‌‌های کنترل‌‌کننده تحمّل به خشکی با استفاده از لاین‌های نوترکیب برنج انجام شد. مواد و روش‌ها: 99 لاین نوترکیب نسل هشتم حاصل از تلاقی ارقام برنج طارم محلی × خزر در گلدانه‌‌های 5 کیلوگرمی کشت شدند. وزن دانه و خوشه، طول خوشه، تعداد خوشه بارور و نابارور، تعداد خوشه‌‌چه اولیه، طول، عرض و تعداد روزنه، وزن، حجم و طول ریشه ثبت شد. برای تهیه نقشه ژنتیکی از 65 نشانگر SSR و 12 نشانگر ISSR (با 44 آلل چند شکل) و 5 نشانگر iPBS (با 22 آلل چند شکل) و 2 نشانگر IRAP (با 8 آلل چند شکل) استفاده گردید. یافته‌ها: نشانگرهای مورد استفاده 12 کروموزوم و 4/1047 سانتی‌مورگان از ژنوم برنج را پوشش دادند. به ترتیب هفت و یازده QTL برای صفات در شرایط تنش خشکی و غرقاب مکان‌‌یابی شدند. QTLهای مربوط به تعداد خوشه نابارور و وزن خوشه در شرایط تنش خشکی در فاصله نشانگری ISSR57-6-ISSR58-2 روی کروموزوم 1 همپوشانی داشتند. همچنین از بین QTLهای یافت شده در شرایط غرقاب دو QTL مربوط به تعداد خوشه‌‌چه اولیه و وزن خوشه روی کروموزوم 5 در فاصله نشانگری IRAP30-1 - ISSR2-1 هم‌مکانی نشان دادند. با توجه به اینکه qFGW-5، qPB-5، qSWD-5، qPLD-8، qFCN-3 و qSP-7a درصد قابل توجیهی از تغییرات را توجیه نمودند، بعد از تعییین اعتبار می‌‌توان از آن‌‌ها در برنامه‌‌های انتخاب به کمک نشانگر استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        569 - آسیب‌شناسی سیاستگذاری عمومی ایران در مقابله با تحریم‌های یکجانبه آمریکا مبتنی بر مدل نهادگرایانه
        فاطمه نجف زاده
        سیاست‌گذاری واژه‌ای است که با حکومت، دولت، جامعه و مسائل عمومی آن گره خورده و تداعی‌کننده اقدام دولت در اداره صحیح امور عمومی است. دولتها برای تأمین اهداف سیاسی و رسیدن به نتایج مطلوب از ابزارهای مختلفی بهره می‌گیرند، علم سیاستگذاری سیاستگذاران را با نقاط قوت و ضعف آشنا چکیده کامل
        سیاست‌گذاری واژه‌ای است که با حکومت، دولت، جامعه و مسائل عمومی آن گره خورده و تداعی‌کننده اقدام دولت در اداره صحیح امور عمومی است. دولتها برای تأمین اهداف سیاسی و رسیدن به نتایج مطلوب از ابزارهای مختلفی بهره می‌گیرند، علم سیاستگذاری سیاستگذاران را با نقاط قوت و ضعف آشنا می‌سازد. از آنجا که دولت‌ها همزمان با مسائل درونی، با مسائل بیرونی نیز درگیر هستند، اتخاذ تصمیمات درست یا نادرست، ارتباطات کشورها را به تعامل یا تقابل سوق می‌دهد. سیاست‌گذاری عمومی در ایران نیز دارای مولفه‌هایی است که باعث استمرار تحریم علیه ایران شده است. اما با توجه به دیدگاههای بسیاری در خصوص عوامل تحریم و سیاست‌گذاری در ایران، این مقاله می خواهدبه این پرسش اصلی پاسخ دهد که آسیب‌های سیاست‌گذاری عمومی ایران در مقابل تحریم‌های یکجانبه آمریکا کدامند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد رویکرد سیاستگذاری نهادگرایانه مبتنی بر خط‌مشی‌گذاری واکنشی، عدم احتساب موثر اتخاذ راهبردها و ارزیابی‌های سیاسی از مهمترین چالش‌های سیاستگذاری عمومی ایران در مقابل تحریمهای یکجانبه آمریکا به شمار می‌آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        570 - مزایا و نواقص پدافند غیرعامل جمهوری اسلامی ایران
        محمدتقی روستایی رضا دلاوری
        دفاع در برابر خطر، پیشینه ای به بلندای تاریخ بشریت دارد. امروزه با وجود تهدیدات متنوع، دست یابی به راهبردهای دفاعی مطمئن و کارآمد در عرصه امنیت ملی به یکی از مهم ترین اهداف کشورهای در معرض خطر تبدیل شده است. جمهوری اسلامی ایران که با انواع تهدیدات داخلی و خارجی روبروست، چکیده کامل
        دفاع در برابر خطر، پیشینه ای به بلندای تاریخ بشریت دارد. امروزه با وجود تهدیدات متنوع، دست یابی به راهبردهای دفاعی مطمئن و کارآمد در عرصه امنیت ملی به یکی از مهم ترین اهداف کشورهای در معرض خطر تبدیل شده است. جمهوری اسلامی ایران که با انواع تهدیدات داخلی و خارجی روبروست، در کنار توجه به دفاع عامل، به بُعد پدافند غیرعامل نیز اهتمام ویژه دارد. نکته قابل تأمل در این عرصه، آثار و پیامدهای دفاع غیرعامل و نواقص موجود در مسیر پیاده سازی آن در کشور ایران است. لذا سوال این پژوهش این گونه است: مهم ترین مزایا و نواقص پدافند غیرعامل در جمهوری اسلامی ایران چیست؟ با بررسی های به عمل آمده به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی، می توان گفت افزایش هزینه نظامی کشور مهاجم و کاهش یا جلوگیری از وارد آمدن خسارت به کشور ایران و در نتیجه تقویت نیروی بازدارندگی بشردوستانه به عنوان مهم ترین مزایای ایجاد و اجرای پدافند غیرعامل و همچنین فقدان یک استراتژی بلندمدت برای اجرای پدافند غیرعامل و کمبود منابع مالی و تجهیزات نسبت به دشمنان در کشور ایران به عنوان مهم ترین نواقص این طرح شناخته می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        571 - مقایسه سیستم آموزشی(مهارتی) جمهوری اسلامی ایران با ژاپن از منظ رسیاستگذاری آموزشی
        مهدی عسکری محمدحسن الهی منش رضا پریزاد
        آموزشهای مهارتی کلید توسعه پایدار در هر کشور است و در حال حاضر اهمیت خاص آن بر کسی غامض و پنهان نیست . ما در این پژوهش تلاش نمودیم تا با روش علمی این مساله را مورد توصیف،تبیین و تجزیه علمی قرار دهیم. با توجه به اینکه سوال تحقیق ما در ارتباط با، مقایسه سیاستگذاری آموزش م چکیده کامل
        آموزشهای مهارتی کلید توسعه پایدار در هر کشور است و در حال حاضر اهمیت خاص آن بر کسی غامض و پنهان نیست . ما در این پژوهش تلاش نمودیم تا با روش علمی این مساله را مورد توصیف،تبیین و تجزیه علمی قرار دهیم. با توجه به اینکه سوال تحقیق ما در ارتباط با، مقایسه سیاستگذاری آموزش مهارتی جمهوری اسلامی ایران و ژاپن بوده و دلایل ناکارآمدی آموزش مهارتی در ایران لذا هرچند روشهای و مدلهای گوناگونی در خصوص این پژوهش در سطح گسترده مطرح است؛ولیکن فرض نمودیم روش شش مرحله فلیپس بهترین و منطبق ترین روش است.بدین معنا که روندی معنا دار و نظامند از آموزش تطبیقی رابیان نمائیم، تا بتوانیم الزامات تحلیل مفهومی درست از یک مساله، جدا سازی متغیرهای تحت بررسی، توسعه فرضیه، بررسی مجدد تحلیل مفهومی بر اساس یافته ها و نیز بررسی قابلیت تعمیم پذیری یافته ها را به طور روشمند بررسی نمائیم.ازنتایج بدست آمده در این پژوهش هماهنگ کردن باآموزشهای رسمی و غیررسمی، دارای نظام پادشاهی و ارباب – رعیتی، شروع اصلاحات آموزشی در یک دوره تاریخی(میجی،امیر کبیر) ، و بازار محور بودن،انعطاف پذیر بودن،هدفمند بودن ،بهرور بودن و هماهنگی بخش خصوص و دولتی و وجود نهاد سیاستگذاری مستقل و کارامد از نقاط افتراق ایران و ژاپن می باشد. این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد تطبیقی می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        572 - جایگاه هویت ملی در ایران نگاهی به تطور تاریخی، الگوها و سیاست‌های هویت ملی
        فرشید دیلمقانی محمدعلی قاسمی ترکی
        هؤیت ملی ایرانیان به عنوان ما حاصل خودآگاهی نسبت به انباشتی تاریخی از تجربه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سرزمینی بنام ایران، مانند سایر کشورهای جهان، پدیده‌ای مدرن است که به تدریج بعد از ارتباط ایران با غرب به ویژه بعد از شکست‌های متعدد از روس‌ها و اعزام نخبگان ایرانی و چکیده کامل
        هؤیت ملی ایرانیان به عنوان ما حاصل خودآگاهی نسبت به انباشتی تاریخی از تجربه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سرزمینی بنام ایران، مانند سایر کشورهای جهان، پدیده‌ای مدرن است که به تدریج بعد از ارتباط ایران با غرب به ویژه بعد از شکست‌های متعدد از روس‌ها و اعزام نخبگان ایرانی و پیدایی مشکله هؤیت در نزد این افراد، در ایران پدیدار گردید. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی و با رویکردی تاریخی و بهره‌گیری از ابزار کتابخانه‌ای و اینترنتی به بررسی مسائل هؤیتی در ایران قبل از 1320 می‌پردازد. فرضیه پژوهش عبارتست از اینکه علی‌رغم کهن بودن تمدن ایران و حس وطن دوستی که در مقیاس‌های مختلف در طول تاریخ در برخی از ایرانیان وجود داشته است اما هؤیت ملی مانند کشورهای دیگر پدیده‌ای مدرن محسوب می‌شود و در ایران، تاریخ آن به دوران مشروطه بر می‌گردد و آنچه بیش از آن در ایران وجود داشته است، هؤیت اجتماعی- فرهنگی بوده است. بررسی تطور تاریخی هؤیت ملی در ایران از زمان مشروطه نشان دهنده مطرح شدن الگوهای هؤیتی غربگرایانه و باستان‌گرایانه در دورهای قبل از 1320 می‌باشد. کلیــد واژه: هؤیت ملی، سیاستـگذار هؤیتی، ایران، اسلام، ناسیونالیسم، روشنفکر. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        573 - بررسی مواضع روسیه در قبال سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سال 84 تا 94 با تأکید بر پرونده هسته ای ایران
        پیروز هاشم پور
        بدنبال پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به تبع آن فروپاشی شوروی سوسیالیستی ، علی رغم تغییر موقتی مواضع و دیدگاه های جمهوری اسلامی ایران، باز هم روسیه جایگاه خود را حفظ نمود. و بدنبال آغاز مناقشه هسته ای ایران و مخالفت دول غربی و آمریکا با گسترش آن، روسیه بعنوان عضوی از شورا چکیده کامل
        بدنبال پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به تبع آن فروپاشی شوروی سوسیالیستی ، علی رغم تغییر موقتی مواضع و دیدگاه های جمهوری اسلامی ایران، باز هم روسیه جایگاه خود را حفظ نمود. و بدنبال آغاز مناقشه هسته ای ایران و مخالفت دول غربی و آمریکا با گسترش آن، روسیه بعنوان عضوی از شورای امنیت مواضع گوناگونی از خود به نمایش گذاشته است. با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و شیوه تحقیق کتابخانه ای به دنبال پاسخ به این سوال اصلی هستیم که مواضع و دیدگاههای سیاست خارجی روسیه در قبال پرونده هسته ای ایران از ابتدا تا اختتام چه بوده است؟ و در پاسخ باید گفت روسیه با نگاه ابزاری و منفعت محور در سیاست خارجی اش نسبت به ایران سیاست عمل گرایی مبتنی بر فرصت طلبی راهبردی موضع خاکستری در قبال پرونده هسته ای همگامی با غرب و رای مثبت به قطعنامه های شش گانه شورای امنیت مخالفت شدید با پیوستن ایران به کشورهای عضو کلوپ هسته ای و تهدید علیه مسلمانان آسیای مرکزی استفاده از کارت ایران جهت بازی و گرفتن امتیاز از غرب در قبال بحران اوکراین و تحریم های صادره علیه روسیه و مطرح نمودن خود بعنوان بازیگر مهم و تصمیم گیر در خاورمیانه طولانی کردن پرونده هسته ای و فروش تسلیحات نظامی خود به ایران در واقع بهترین استفاده را از این قضیه برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        574 - استعمار،سیاست و دنیای اسلام در عصر مشروطیت
        مرتضی شیرودی
        چکیده بی شک بخشی از دلایل وقوع انقلاب مشروطه را باید در خارج از مرزهای ایران جستجو کرد.در این زمینه،استعمار اروپایی عامل مهمی بود اما استعمار،فقط مسأله ایران و ایرانیان نبود بلکه استعمار را باید پدیده کلانی دانست که همه کشورهای اسلامی را در بر گرفت اما آنچه پیوند استعما چکیده کامل
        چکیده بی شک بخشی از دلایل وقوع انقلاب مشروطه را باید در خارج از مرزهای ایران جستجو کرد.در این زمینه،استعمار اروپایی عامل مهمی بود اما استعمار،فقط مسأله ایران و ایرانیان نبود بلکه استعمار را باید پدیده کلانی دانست که همه کشورهای اسلامی را در بر گرفت اما آنچه پیوند استعمار با جهان اسلام را پررنگ تر می کرد،ویژگی ها یا همان ناتوانی های سیاسی کشورهای اسلامی بود که راه را برای استعمارگران گشود و این گشودگی بیش از این که هدفش ایران باشد،جهان اسلام بود که منجر به حوادث بسیاری از جمله مشروطه در ایران و فروپاشی خلافت در عثمانی شد از این رو،بررسی چیستی رابطه استعمار،سیاست و وضع دنیای اسلام در دوره مشروطه از یک سو سئوال نوشتار حاضر و از دیگر سو، ارائه پاسخ به آن هدف مقاله حاضر به شمار می رود که به روشی توصیفی دستیابی به آن دنبال می شود. واژگان کلیدی:استعمار،سیاست، دنیای اسلام، مشروطیت و ایران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        575 - جایگاه منابع انرژی خاورمیانه در راهبرد سیاست خارجی چین در دوران پسا جنگ سرد (مطالعه موردی ایران و عربستان سعودی)
        محمدرضا آدابی داوود کیانی ماشالله حیدرپور
        منطقه خاورمیانه از مناطق پُراهمیت جهان است که از زمان های بسیار دور مورد توجه قدرتهای جهان بوده است. ویژگی بارز این منطقه برخورداری از ذخائر بزرگ نفت و گاز است. اما موضوعی که در سده بیستویکم پُررنگ شده است، خیزش چین و تلاش این کشور آسیایی پس از گذراندن دوره اصلاحات برای چکیده کامل
        منطقه خاورمیانه از مناطق پُراهمیت جهان است که از زمان های بسیار دور مورد توجه قدرتهای جهان بوده است. ویژگی بارز این منطقه برخورداری از ذخائر بزرگ نفت و گاز است. اما موضوعی که در سده بیستویکم پُررنگ شده است، خیزش چین و تلاش این کشور آسیایی پس از گذراندن دوره اصلاحات برای حضور پویا و مؤثر در مناطق استراتژیک جهان از جمله خاورمیانه است و چون این کشور برای رشد اقتصادی خود به منابع انرژی این منطقه نیازمند است، میکوشد از راههای گوناگون از جمله برقراری روابط گسترده با کشورهای این منطقه نفوذ خود را در آن افزایش دهد. براین‌اساس، پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این پرسش میباشد که چرا در چند دهه گذشته روند حضور چین در خاورمیانه بیشتر شده است؟ مقاله پیش روی که بر روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر چارچوب نظری وابستگی متقابل پیچیده استوار است، این فرضیه را در پاسخ به سؤال اصلی خود مورد آزمون قرار داده است که: افزایش اتکا اقتصاد چین به واردات سوخت‌های فسیلی بدلیل نیاز روزافزون این کشور به انرژی خاورمیانه در جهت توسعه اقتصادی و صنعتی؛ متغیر اصلی تحول تدریجی سیاست چین در قبال خاورمیانه بالاخص با دو کشور غنی و سرشار از انرژی ایران و عربستان سعودی، از اصل عدم مداخله به سیاست گسترش تعاملات اقتصادی- سیاسی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        576 - فرهنگ سیاسی و دشواری‌های تحکیم دموکراسی در کره‌ جنوبی و ایران
        دال سیونگ یو
        این نوشته نگاهی تطبیقی به نقش فرهنگ سیاسی در دشواری تحکیم دموکراسی در کره جنوبی و ایران است. بیش از سه دهه از زمانی می‌گذرد که جمهوری کره جنوبی و جمهوری اسلامی ایران به مرحله‌ی گذار به دموکراسی وارد شده‌اند. اما در هر دو کشور نهادینه شدن دموکراسی و تحکیم آن با دشواری‌ها چکیده کامل
        این نوشته نگاهی تطبیقی به نقش فرهنگ سیاسی در دشواری تحکیم دموکراسی در کره جنوبی و ایران است. بیش از سه دهه از زمانی می‌گذرد که جمهوری کره جنوبی و جمهوری اسلامی ایران به مرحله‌ی گذار به دموکراسی وارد شده‌اند. اما در هر دو کشور نهادینه شدن دموکراسی و تحکیم آن با دشواری‌های گوناگونی روبه‌رو است. یکی از علت‌های مهمی که تحلیل‌گران برای این مشکل ذکر می‌کنند موانع ناشی از ارزش‌ها و ایستارهای فرهنگ سنتی رایج در میان شهروندان و نخبگان سیاسی این دو کشور است. پرسشی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است این است که عناصر مرتبط با باورها و نگرش‌های فرهنگی چه تأثیری می‌تواند بر مسیر تحکیم دموکراسی در دو کشور کره‌ی جنوبی و ایران داشته باشد؟ فرضیه‌ای که در رابطه با این پرسش مورد بررسی قرار گرفته است این است که بین باورها و نگرش‌های بازمانده از فرهنگ گذشته‌ی دو کشور کره جنوبی و ایران و دشواری‌های تثبیت و توسعه روحیه و رفتار دموکراتیک در میان مردم و نخبگان سیاسی این دو کشور رابطه‌ی حائز اهمیتی مشاهده می‌شود و می‌توان به نوعی همبستگی بین متغیرهای فرهنگی و رفتار ناهمخوان با موازین دموکراسی در این دو کشور حکم کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        577 - واکاوی زمینه ها و ابعاد سیاست خارجی نوین عربستان در خاورمیانه
        مهدی جاودانی مقدم حامد حریرفروش
        چکیده تحولات خاورمیانه که در سال 2011 و از قیام مردمی کشور تونس آغاز و به سایر کشورهای منطقه تسری پیدا کرد باعث بروز تحولات شگرفی در ساختارهای سیاسی-اجتماعی برخی از کشورهای خاورمیانه گردید. در این میان، کشور عربستان سعودی که دارای نظام سنتی سلطنتی است خود را در معرض جدی چکیده کامل
        چکیده تحولات خاورمیانه که در سال 2011 و از قیام مردمی کشور تونس آغاز و به سایر کشورهای منطقه تسری پیدا کرد باعث بروز تحولات شگرفی در ساختارهای سیاسی-اجتماعی برخی از کشورهای خاورمیانه گردید. در این میان، کشور عربستان سعودی که دارای نظام سنتی سلطنتی است خود را در معرض جدی آسیب این موج تحول خواهی در دو حوزه داخلی و خارجی دید. عربستان سعودی با توجه به رسالتی که برای خود به عنوان رهبر جهان اسلام تعریف کرده و همچنین برای تداوم و گسترش نفوذ خود در منطقه، واکنش جدید و متفاوتی در قبال تحولات خاورمیانه از خود بروز داد. این کشور که به اتخاذ سیاست محافظه کارانه در سیاست خارجی خود معروف بود با اتخاذ رویکرد تهاجمی سعی در حفظ منافع خود، گسترش نفوذ خود در منطقه و حفظ جایگاه خود به عنوان رهبر جهان اسلام کرده است. سوال اصلی این مقاله این است که مهم ترین متغیرهای موثر بر تغییر رویکرد محافظه کارانه به تهاجمی در سیاست خارجی عربستان کدامند؟ یافته های این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است، نشان می دهد که تغییر نسل نخبگان حاکم، افول روابط آمریکا و عربستان در دوره اوباما، تضعیف هژمونی آمریکا و تغییر موازنه قوا در خاورمیانه پس از بهار عربی و تقویت قدرت ایران و محور مقاومت در منطقه، سیاست خارجی عربستان را به سمت رویکرد پیچیده تعامل و تقابل در راستای تقویت نقش و بسط نفوذ عربستان و مقابله با گسترش نفوذ ایران در منطقه هدایت کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        578 - واکاوی مبانی هویتی جریان های تکفیری و رویکرد آنها به جمهوری اسلامی ایران
        توحید افضلی محمد طاهر افضلی
        ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺳﺪﻩ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻲ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎ، ﻓﻨﺎﻭﺭﻱﻫﺎ و ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﻲ مارکسیسم ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ، ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ، ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡﻫﺎ، ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭﻫﺎ، ﺷﻴﻮﻩﻫﺎ ﻭ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻱ چکیده کامل
        ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺳﺪﻩ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻲ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎ، ﻓﻨﺎﻭﺭﻱﻫﺎ و ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﻲ مارکسیسم ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ، ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ، ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡﻫﺎ، ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭﻫﺎ، ﺷﻴﻮﻩﻫﺎ ﻭ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻱ ﺭﻓﺘﺎﺭﻱ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻳﺎ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﻧﻮﻳﻨﻲ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ، ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻧﻮﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻳﻲ و جریان های سلفی ﻳﺎﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ.در این میان باید بین جنبش های اصیل اسلامی که در مبارزه با ضدارزش های غربی و مدرنیسم احیا گردیدند و در مقابل جنبش های سلفی و تکفیری که در دوران معاصر با رشدی قارچ گونه به اسلام هراسی و اسلام ستیزی دامن می زنند و آگاهانه تصویری موحش و غیر واقعی از دین مبین اسلام و مسلمانان ارائه می نمایند تمایز قائل گردید. ظهور و بروز جریان های سلفی گری و تروریستی در منطقه خاورمیانه در تلاقی و همپوشانی ارگانیکی ﺑﺎ مدارهای وسیع و قدرتمند سلفی گری تمام ظرفیت های ایدئولوژیکی خود را برای مهار و تضعیف موقعیت ژئوپلیتیکی و ایدئولوژیکی جمهوری اسلامی ایران بسیج نموده است. مداخله و عملیات های فزاینده جهادی هـای سـلفی در منطقه مبانی هویتی و رویکرد آنها به جمهوری اسلامی ایران را نیز آشکار میسازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        579 - ابعاد هویت ایرانی در فرآیند جهانی شدن(مطالعه موردی بُعد اسلامیت)
        پیروز هاشم پور غفار زارعی
        در شرایط کنونی که جهانی شدن در قالب عناوین گوناگونی حضور خود را بر فرهنگها و هویتهای ملتها تحمیل می کند، هویتها هرچقدر هم قوی باشند، دچار شکنندگی می شوند. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه تحقیق کتابخانه ای بدنبال پاسخ به این سوال اصلی هستیم که هویت اسلامی ایر چکیده کامل
        در شرایط کنونی که جهانی شدن در قالب عناوین گوناگونی حضور خود را بر فرهنگها و هویتهای ملتها تحمیل می کند، هویتها هرچقدر هم قوی باشند، دچار شکنندگی می شوند. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه تحقیق کتابخانه ای بدنبال پاسخ به این سوال اصلی هستیم که هویت اسلامی ایرانیان در مواجهه با پروسه جهانی شدن دارای چه ویژگیهایی می باشد . در فرضیه اشاره کرده ایم که هویت چندبُعدی ایرانی شامل ایران باستان ، اسلامی- شیعی و هویت متجدد می باشد و در پروسه جهانی شدن دچار تحولاتی عظیم شده و با چالشها و فرصتهای بیشماری روبرو شده است. در این میان بُعد هویت اسلامی ایرانیان بعد از انقلاب اسلامی برجستگی خاصی در قالب گفتمان غالب ایدئولوژیک و مکتبی اسلام گرایی و شیعه گرایی یافته است که در پروسه جهانی شدن باید خود را برای مواجهه با آن مهیا ساخته و با اتکا به داشته‌های فرهنگ غنی خود علاوه بر حفظ هویت خویش، با بهره‌گیری از ابزار برآمده از فرهنگ جهانی، درصدد جهانی کردن آن باشد و با اهمیت دادن به تمامی ابعاد هویتی خود در دنیای قرن بیست و یکم، نیاز به همه ابعاد متکثر خود احساس می شود. و هویت اسلامی ایرانیان بایستی همگام با فرایند جهانی شدن و توسعه پرشتاب قرن حاضر در جهت ارضای نیاز نسل نواندیش ایرانی باسازی شده و حرکت نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        580 - هستی شناسی توافق هسته ای ایران و 5+1 از منظر رابطه ساختار –کارگزار
        محسن عامری شهرابی محمود شهیدی
        هستی شناسی توافق هسته ای ایران و 5+1 از منظر رابطه ساختار –کارگزار توافق میان ایران و گروه 5+1 به ویژه آمریکا در حد تعدیل رفتار ایران است یا می تواند -یا باید -فراتر رفته و به تغییرات ماهوی بیانجامد؟ اساسا تعاملات در متن ساختارهای اجتماعی از یک سو و مقاصد کارگزار چکیده کامل
        هستی شناسی توافق هسته ای ایران و 5+1 از منظر رابطه ساختار –کارگزار توافق میان ایران و گروه 5+1 به ویژه آمریکا در حد تعدیل رفتار ایران است یا می تواند -یا باید -فراتر رفته و به تغییرات ماهوی بیانجامد؟ اساسا تعاملات در متن ساختارهای اجتماعی از یک سو و مقاصد کارگزاران از سوی دیگر شکل می گیرند؛ یعنی باید علاوه بر نقش زیربناهای ساختاری اجتماعی ، نقش روبناها یعنی نعاملات کارگزاران دولتی 5+1 لحاظ شود تا بتوان مهمترین زایش یعنی "توافق " میان 5+1 و ایران را تبیین نمود. تبیین این توافق نشان می دهد که ماهیتا کدامیک از موارد هماهنگی ، همکاری، مشارکت یا همگرایی مطرح بوده است ؟ دراینجا این سئوال تردید آمیز مطرح می شود که آیا ادامه همکاری ایران با غرب بر مبنای نقش آفرینی ساختارهای اجتماعی -در کنار کارگزاران - می تواند نوعی گذار از منطق هابزی به سوی آنارشی لاکی یا در نهایت کانتی را نشان دهد؟ ! پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        581 - جایگاه منشور حقوق شهروندی در منابع حقوق ایران
        زهرا افتخاری پور وحید اگاه
        منشور حقوق شهروندی در ایران، توسط دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور وقت در 29 آذر 1395، ابلاغ شد، این منشور مجموعه‌ای از حقوق و آزادی‌هایی است که جنبه الزام‌آوری و استنادی آن، قابل تأمل است. بنابراین، پژوهش حاضر با فرض تساوی نسبت حقوق‌ بشر و شهروندی در منشور حقوق شهروندی، جای چکیده کامل
        منشور حقوق شهروندی در ایران، توسط دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور وقت در 29 آذر 1395، ابلاغ شد، این منشور مجموعه‌ای از حقوق و آزادی‌هایی است که جنبه الزام‌آوری و استنادی آن، قابل تأمل است. بنابراین، پژوهش حاضر با فرض تساوی نسبت حقوق‌ بشر و شهروندی در منشور حقوق شهروندی، جایگاه این منشور را در منابع حقوقی بررسی کرده است. روش پژوهش کتابخانه‌ای و از نوع توصیفی- تحلیلی است. نتایج نشان داد، منشور حقوق شهروندی مانند حق‌های بشر - شهروندی، لازم‌الاجرا بوده و با توجه به جنبه اعلامی این حق‌ها، جز در موارد مغایرت با معاهدات حقوق بشری و قانون اساسی، قابل استناد است. همچنین، این منشور برخلاف ادعای خود، دست‌کم در حقوق داخلی، خط‌مشی یا برنامه نیست، زیرا هیچ‌یک از قوای سه‌گانه نمی‌تواند از آن دست کشیده یا آن را محدود کند، با وجود این، انتظار مشروع محسوب می‌شود. منشور حقوق شهروندی را باید پنجره‌ای جدید در فهرست منابع حقوق ایران دید. به‌رغم اینکه از نظر برخی صاحب‌نظران، منشور امری انتخاباتی و در واقع متعلق به امر و ساحت سیاسی است؛ اما به نظر می‌رسد بالعکس، منشور غالباً حق‌ها و آزادی‌ها را، طولی و عرضی گسترش داده و این توسعه به افزایش عمق حقوق ایران می‌انجامد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        582 - مقایسه نقش نخبگان در فرایند توسعه اقتصادی ایران و مالزی با تأکید بر نظریه «آدریان لفت ویچ» (دوره ماهاتیر محمد و محمد خاتمی)
        رحیم عینی رضا دلاوری
        هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی عملکرد اقتصادی دولت ماهاتیر محمد در مالزی و سیدمحمد خاتمی در جمهوری اسلامی ایران براساس نظریه آدریان لفت ویچ مبنی بر نقش ساختار سیاسی و دولت در رشد و توسعه اقتصادی کشورها است. روش این پژوهش، مطالعه کتابخانه‌ای و از نوع توصیفی - تحلیلی است. با چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی عملکرد اقتصادی دولت ماهاتیر محمد در مالزی و سیدمحمد خاتمی در جمهوری اسلامی ایران براساس نظریه آدریان لفت ویچ مبنی بر نقش ساختار سیاسی و دولت در رشد و توسعه اقتصادی کشورها است. روش این پژوهش، مطالعه کتابخانه‌ای و از نوع توصیفی - تحلیلی است. با توجه به نقاط مشترک در اندیشه سید محمد خاتمی و ماهاتیر محمد پیرامون توسعه اقتصادی، در این پژوهش دلایل عملکرد ضعیف‌تر محمد خاتمی نسبت به همتای خود در مالزی بررسی شد. یافته‌ها حاکی از آن است که با وجود دیدگاه‌های اقتصادی مشابه خاتمی و ماهاتیر محمد، به دلیل عدم اقتدار و قدرت رئیس جمهور در تعیین سیاست‌های اقتصادی کشور ایران، خاتمی نتوانست برنامه‌های اقتصادی خود را به طور کامل اجرا کند. در حالی که ساختار سیاسی و تبعیت سایر نهادهای سیاسی مالزی از ماهاتیر محمد باعث شد تا او، مالزی را به سمت توسعه اقتصادی با به‌کارگیری برنامه‌های اقتصادی خود سوق دهد. بنابراین، توسعه اقتصادی ایران، مستلزم اجماع ملی و حمایت از سیاست‌های اقتصادی تعیین شده می‌باشد. در مجموع باید گفت، توسعه اقتصادی نیازمند محیطی آرام و کم‌تنش، انسجام درونی نخبگان جامعه، تکثرگرایی سیاسی و مذهبی، ثبات سیاسی، و فرهنگ تلاش جمعی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        583 - تحلیل راهبردی مقاوم‌ سازی اقتصاد کشور بر پایه رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در حوزه اقتصاد مقاومتی (مورد مطالعه: مرزبان اقتصادی جمهوری اسلامی ایران)
        محسن عزیزی حسین حسن زاده علیرضا مقدسی
        10.22034/sej.2020.1883472.1208
        هدف پژوهش حاضر تبیین شاخص‌ های مهم مقاوم‌ سازی اقتصاد ایران در حوزه مرزبان اقتصادی و براساس رهنمودهای اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری بود. روش تحقیق، کاربردی بوده و با روش آمیخته و تلفیقی(کمی و کیفی) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. نتایج نشان داد، پیاده کردن دو چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تبیین شاخص‌ های مهم مقاوم‌ سازی اقتصاد ایران در حوزه مرزبان اقتصادی و براساس رهنمودهای اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری بود. روش تحقیق، کاربردی بوده و با روش آمیخته و تلفیقی(کمی و کیفی) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. نتایج نشان داد، پیاده کردن دولت الکترونیک در گمرکات، کوتاه شدن زمان انجام تشریفات گمرکی، اجرای دقیق قوانین و مقررات بهداشتی برای جلوگیری از ورود کالاهای ناسالم و مضر به کشور، ایجاد پنجره واحد تجارت فرامرزی و ارائه تسهیلات ویژه برای شرکت‌های تولیدی از مهمترین شاخص‌ های مقاوم‌ سازی اقتصاد ایران به شمار می‌ آیند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        584 - ضرورت تحول در هویت انقلاب اسلامی بر مبنای رویکرد ساختار- کارگزار با توجه به آراء آیت الله خامنه ای
        سعید سعیدیان غفار زارعی
        10.22034/sej.2020.1878769.1196
        هدف پژوهش حاضر ضرورت تحول در هویت انقلاب اسلامی بر مبنای رویکرد ساختار- کارگزار با توجه به آراء آیت الله خامنه ای بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که رفع تهدیدات فرهنگی- رسانه ای و جنگ نرم در خارج و هویت ملی و انقلابی در داخل به عنوان عوامل ساختاری چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر ضرورت تحول در هویت انقلاب اسلامی بر مبنای رویکرد ساختار- کارگزار با توجه به آراء آیت الله خامنه ای بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که رفع تهدیدات فرهنگی- رسانه ای و جنگ نرم در خارج و هویت ملی و انقلابی در داخل به عنوان عوامل ساختاری و نقش آفرینی نخبگان فرهنگی و دانشگاهی و همچنین نخبگان سیاسی جامعه به عنوان کارگزاران مؤثر بر هویت، نقش مهمی در شکل دهی و معنابخشی به هویت نوین انقلاب اسلامی در آراء آیت الله خامنه ای ایفاء می کنند. بنابراین، تلاش برای ساختن هویت نوین انقلاب اسلامی با توجه به تهدیدات خارجی و فرصت های داخلی امری ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        585 - تبیین نقش اتاق‌های فکر در تصمیم‌گیری اوباما در قبال برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران
        رضا حق شناس گرگابی حسین احمدی محمدعلی بصیری
        10.22034/sej.2022.1956083.1479
        هدف پژوهش حاضر تبیین نقش اتاق‌های فکر در تصمیم‌گیری اوباما در قبال برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد با توجه به اینکه در آمریکا اتاق فکر به عنوان یک سازمان غیررسمی بر روی تصمیمات این کشور تأثیر می‌گذارد، می‌توان از نظ چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تبیین نقش اتاق‌های فکر در تصمیم‌گیری اوباما در قبال برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد با توجه به اینکه در آمریکا اتاق فکر به عنوان یک سازمان غیررسمی بر روی تصمیمات این کشور تأثیر می‌گذارد، می‌توان از نظریه تصمیم‌گیری و به‌خصوص مدل سازمانی، این تغییر سیاست‌های اوباما در قبال برنامه هسته‌ای ایران را تبیین کرد. در دوران ریاست جمهوری اوباما سیاست خارجی وی در قبال برنامه هسته‌ای ایران شامل دو دوره می‌شود: دوره اول اجماع‌سازی در جهت تحریم حداکثری است، دوره دوم همراه با مذاکره و مصالحه با ایران بود. تغییر دولت در ایران باعث تقویت آن شد تا از این طریق بتوانند با مشوق‌هایی ایران را از دستیابی به غنی‌سازی بیشتر اورانیوم بازداشته و آن را از برخی دستاوردهای هسته‌ای منصرف کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        586 - بررسی چالش‌ها و موانع شکل‌گیری الگوی امنیت مشارکت‌آمیز در خاورمیانه 2001-2020
        سعید عموزاده حسین کریمی فرد فریدون اکبرزاده شهرام فتاحی
        10.22034/sej.2022.1944294.1397
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌ها و موانع شکل‌گیری الگوی امنیت مشارکت‌آمیز در خاورمیانه در بازه زمانی 2001-2020 است؟ پژوهش بر این فرضیه استوار است که الگوی امنیت مشارکت‌آمیز دارای الزاماتی شامل وجود الگوهای مبتنی بر مذاکره، داشتن حداقل اختلافات در زمینه‌های مختلف، شفاف‌سازی چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌ها و موانع شکل‌گیری الگوی امنیت مشارکت‌آمیز در خاورمیانه در بازه زمانی 2001-2020 است؟ پژوهش بر این فرضیه استوار است که الگوی امنیت مشارکت‌آمیز دارای الزاماتی شامل وجود الگوهای مبتنی بر مذاکره، داشتن حداقل اختلافات در زمینه‌های مختلف، شفاف‌سازی و ایجاد اعتماد متقابل، عدم دخالت قدرت‌های خارجی در امور منطقه و داشتن حکومت‌های دموکراتیک است که به علت اختلافات و تعارض‌های زیادی که بین کشورهای منطقه وجود دارد، این الزامات نادیده گرفته می‌شوند. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از چارچوب امنیت منطقه‌ای مکتب کپنهاگ و با استفاده از روش توصیفی- تبیینی، به بررسی الگوی امنیت مشارکت‌آمیز و میزان انطباق آن با شرایط و وضعیت کشورهای منطقه خاورمیانه پرداخته است. یافته‌ها حاکی از آن است که اختلافات در ابعاد مختلف هویتی، مذهبی، ارضی و مرزی و همچنین رقابت بین قدرت‌های برتر منطقه باعث ایجاد تعارض و تنش دائمی، رقابت تسلیحاتی، عدم شفافیت و معمای امنیت و دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای در امور منطقه خاورمیانه شده و در نتیجه الگوی امنیت مشارکت‌آمیز با چالش‌های فراوانی برای محقق شدن مواجه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        587 - تاثیر کنگره یهودیان اروپا بر روابط ایران و اتحادیه اروپا
        زهرا الوندی مهدی ذاکریان امیری سید عبدالعلی قوام حمید احمدی
        10.22034/sej.2022.1949591.1420
        هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر کنگره یهودیان اروپا بر روابط ایران و اتحادیه اروپا بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌‌ها نشان داد که کنگره یهودیان اروپا با نفوذ در پارلمان اروپا توانسته از طریق بهره‌‌وری از حداکثر اختلافات ایران و اتحادیه اروپا به منظور پیشبرد اهداف چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر کنگره یهودیان اروپا بر روابط ایران و اتحادیه اروپا بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌‌ها نشان داد که کنگره یهودیان اروپا با نفوذ در پارلمان اروپا توانسته از طریق بهره‌‌وری از حداکثر اختلافات ایران و اتحادیه اروپا به منظور پیشبرد اهداف خود و کاهش روابط دوجانبه، تاثیرگذار باشد. کنگره یهودیان اروپا به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای لابی اسرائیل در بروکسل، بیشترین تاثیر را بر روابط ایران- اتحادیه اروپا داشته است. این کنگره با استفاده از ابزار استراتژیک تبلیغات منفی و برجسته نشان دادن تهدید ایران توانسته مقاصد سیاسی و استراتژیکی خود را عملی سازد. همچنین کنگره یهودیان اروپا با برجسته‌‌سازی تهدید ایران برای اروپا در کاهش روابط سیاسی میان ایران و اتحادیه اروپا از طریق افزایش اعمال تحریم‌های شدید، اقدامات محدودکننده، پرهیز مقامات عالی اروپایی از سفر به ایران و تداوم لحن انتقادی اروپا در قالب قطعنامه و بیانیه نسبت به سیاست‌های ایران، تاثیرگذار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        588 - فرایند جهانی‌شدن و ضرورت اتخاذ رویکرد فراگیر نسبت به هویت ملی ایران از سوی دولت جمهوری اسلامی
        مجید عباس‌زاده مرزبالی حسین رفیع
        10.22034/sej.2021.1906900.1258
        < p>هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی تاثیر فرایند جهانی شدن در ایجاد تحول در نگرش‌‌های اعضای جامعه ایران نسبت به ارکان هویت ملی ایران و ارائه‌‌ی الگوی سیاست‌‌گذاری هویتی مناسب، جهت صیانت از این هویت می‌‌باشد. بر این اساس، سوال اصلی پژوهش این است که با توجه به تاثیرات ه چکیده کامل
        < p>هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی تاثیر فرایند جهانی شدن در ایجاد تحول در نگرش‌‌های اعضای جامعه ایران نسبت به ارکان هویت ملی ایران و ارائه‌‌ی الگوی سیاست‌‌گذاری هویتی مناسب، جهت صیانت از این هویت می‌‌باشد. بر این اساس، سوال اصلی پژوهش این است که با توجه به تاثیرات هویتی فرایند جهانی شدن در ایران، دولت جمهوری اسلامی با اتخاذ چه رویکردی نسبت به هویت ملی ایران می‌‌تواند از این هویت صیانت نماید؟ مقاله بر این فرض استوار است که با توجه به تاثیر جهانی شدن بر نگرش‌‌های هویتی در ایران، دولت جمهوری اسلامی با اتخاذ رویکرد فراگیر نسبت به هویت ملی و تاکید هم‌‌زمان بر هر سه رُکن این هویت یعنی ایرانیت، اسلامیت و مدرنیت، می‌تواند موجبات تقویت گرایش اعضای جامعه ایران نسبت به کلّیت هویت‌ ملی‌ ایران را فراهم نموده و بدین وسیله از این هویت صیانت نماید. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و یافته‌‌های تحقیق حاکی از آن است که در نتیجه‌ی نفوذ جهانی‌ شدن و گسترش فضای مجازی (به‌‌عنوان ابزار جهانی شدن) در ایران، نگرش‌‌های بسیاری از اعضای این جامعه نسبت به مبانی هویت ملی ایران دچار تحول شده است. به این صورت که در نتیجه این وضعیت، دلبستگی این افراد نسبت به مبانی قدیمی‌تر هویت مذکور یعنی ایرانیت و اسلامیت‌ کاهش یافته و در مقابل، بر گرایش آن‌‌ها نسبت به مبانی مدرنِ آن افزوده شده است، که این مسئله در صورت عدم اتخاذ رویکرد مناسب از سوی دولت جمهوری اسلامی نسبت به هویت ملی ایران، می‌‌تواند موجب تضعیف این هویت گردد. دولت جمهوری اسلامی به منظور صیانت از هویت ملی ایران، می‌‌بایست به تمامی ارکان آن به‌‌طور هم‌‌زمان توجه نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        589 - نظریه پردازی و بومی سازی علوم انسانی
        علی شیرخانی داود سبزی
        10.22034/sej.2020.529402.1017
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌های بومی‌سازی علوم انسانی به مثابه یک ضرورت برخواسته از گفتمان انقلاب اسلامی و نظریه‌پردازی به مثابه دستگاهی تبیینی برای تحلیل بهتر جامعه است. همچنین در این پزوهش دو رهیافت اسلامی‌سازی و بومی‌سازی علوم انسانی با استفاده از منطق هم‌ارزی مورد تحل چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌های بومی‌سازی علوم انسانی به مثابه یک ضرورت برخواسته از گفتمان انقلاب اسلامی و نظریه‌پردازی به مثابه دستگاهی تبیینی برای تحلیل بهتر جامعه است. همچنین در این پزوهش دو رهیافت اسلامی‌سازی و بومی‌سازی علوم انسانی با استفاده از منطق هم‌ارزی مورد تحلیل قرار می‌گیرد. سوال اصلی پژوهش این است که مهمترین چالش‌های بومی‌سازی علوم انسانی و نظریه‌پردازی بومی در این علوم کدام است؟ برای بررسی پرسش مذکور روش به کار گرفته شده در این پژوهش تحلیلی - توصیفی است که در گروه پژوهش‌های نظری قرار دارد.یافته‌های پژوهش نشان داد، زمانی که صحبت از بومی‌سازی علوم انسانی می‌شود همان اسلامی‌سازی علوم در راستای ارزش‌های انقلاب اسلامی است. کاربست علوم غربی بدون پیوستار فرهنگی با جامعه پذیرنده منجر به استحاله آن جامعه می‌شود. زمانی ما به ساختن علم بومی توفیق می‌یابیم که نظریه‌هایی برای چالش‌ها و بحران‌ های فکری و اجتماعی خود داشته باشیم که از دو قابلیت کارآمدی و مقبولیت علمی و کاربردی برخوردار باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        590 - تحول گفتمان‌های امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران
        داود بخشایی محسن قلی پور
        10.22034/sej.2020.1909581.1261
        هدف پژوهش حاضر بررسی تحول گفتمان‌های امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا و با روش توصیفی و تحلیلی، این پژوهش ضمن بررسی و نقد نظریات موجود، با ارائه مدل جدیدی برای تحلیل تحولات گفتمان‌های امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران بر این دیدگاه تاکید می‌نماید که همو چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تحول گفتمان‌های امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا و با روش توصیفی و تحلیلی، این پژوهش ضمن بررسی و نقد نظریات موجود، با ارائه مدل جدیدی برای تحلیل تحولات گفتمان‌های امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران بر این دیدگاه تاکید می‌نماید که همواره شاهد حضور دو گفتمان رقیب در عرصه سیاسی و در میان نخبگان بوده‌ایم. به طوری که نمی‌توان سیر این تحولات گفتمانی را در یک مسیر تکاملی و رو به رشد تحلیل کرد. این دو گفتمان رقیب توسط برخی تحت عناوینی چون سنتی- نوین یا انقلابی- ملی دسته بندی شده‌اند. ولی تحلیل دو گفتمان مذکور نشان‌دهنده آن است که دال محوری آنها را می‌توان دو مفهوم هویت‌گرایی و توسعه‌گرایی دانست. در صحنه‌ واقعیت و عمل نیز در جمهوری اسلامی ایران همواره توسعه در ذیل مباحثات و اقدامات دو گفتمان امنیتی قرار گرفته است، به طوری که باعث مواضع متضاد و سیاست‌گذاری‌های ناهماهنگ در جهت نیل به اهداف بلندمدت امنیتی و توسعه‌ای در جمهوری اسلامی شده است. به همین دلیل یکی از مشخصه‌های اصلی مسائل امنیتی جمهوری اسلامی ایران، فقدان اجماع عمومی بین نخبگان در مورد مفهوم امنیت ملی، سیاست‌های امنیتی، تهدیدها و آسیب‌پذیری‌ها است که موجب بروز بحران در هنگام حاکمیت هر دو گفتمان رقیب شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        591 - تجزیه و تحلیل مفهوم انقلاب در گفتمان مارکسیستی ایران معاصر
        رضا صادقیان علی علی حسینی علیرضا گلشنی
        10.22034/sej.2021.1904569.1254
        هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم انقلاب در اندیشه مارکسیست‌های ایرانی است. فرضیه پژوهش این است که نیروهای مارکسیست ایرانی براساس آموزه‌های مارکسیستی به فهم مفهوم انقلاب مبادرت کرده‌اند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که انقلاب به معنای دگرگون ساختن نظم س چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم انقلاب در اندیشه مارکسیست‌های ایرانی است. فرضیه پژوهش این است که نیروهای مارکسیست ایرانی براساس آموزه‌های مارکسیستی به فهم مفهوم انقلاب مبادرت کرده‌اند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که انقلاب به معنای دگرگون ساختن نظم سیاسی و کسب قدرت فهم می‌شود، کنشی که کلّیت نهادهای گذشته و وابسته به نظم سابق را فرو می‌ریزد و نظمی نوینی جایگزین مناسبات قدیم می‌کند. از نگاه مارکسیست‌های ایرانی، مفهوم انقلاب در گرو اندیشه‌های هراکلیت، مارکس و لنین صورت‌بندی می‌شود. فهم جریان مارکسیست از مفهوم انقلاب به دلیل تفاوت ریشه‌های فکری‌اش با فهم سایر کنشگران سیاسی از مفهوم انقلاب بسیار متفاوت است. نقطه افتراق اندیشه‌های مارکسیستی در دهه 40 و 50 شمسی در مقایسه با اسلام‌گرایان انقلابی را می‌توان در فهم آنان از مفهوم انقلاب و با توجه به مبانی متفاوت هر کدام از دو جریان فهم کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        592 - رابطۀ تعاملی عدالت، معنویت و عقلانیت در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و دستاوردهای آن
        سیدکاظم سیدباقری محمود مختاربند
        10.22034/sej.2020.1892301.1227
        هدف پژوهش حاضر جستجوی رابطۀ میان عدالت و معنویت و عقلانیت و دستاوردهای آن در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه تاکید دارد که با رابطۀ تعاملی و تاثیرگذار عدالت و معنویت، در عرصۀ فردی، زمینه برای ریزش دستاوردهای فردی به عرصۀ سیا چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر جستجوی رابطۀ میان عدالت و معنویت و عقلانیت و دستاوردهای آن در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه تاکید دارد که با رابطۀ تعاملی و تاثیرگذار عدالت و معنویت، در عرصۀ فردی، زمینه برای ریزش دستاوردهای فردی به عرصۀ سیاسی- اجتماعی فراهم شده و مسیر را برای رسیدن به الگوی پیشرفت و سپس حیات طیبه فراهم می‌‌کند و همۀ این مراحل با عقلانیت و برنامه‌‌ریزی عقلی و التزام به آموزه‌‌های شریعت انجام می‌‌شود. حضور این عناصر، در این الگو، حکایت از پیشرفتی متفاوت و همه‌‌سو نگرانه داشته و روشی دیگر برای پویایی جامعه اسلامی ترسیم می‌‌کند. توجه به این ابعاد است که دستیابی شهروندان به حقوق، آزادی‌ها، فرصت‌های برابر، توسعه و رفاه اقتصادی،‌ کرامت نفس، منزلت و امنیت اجتماعی را برای جامعه فراهم خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        593 - بررسی روابط گروه بریکس و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        آرزو خردمندان بهرام یوسفی روح اله شهابی شیوا جلال پور
        10.22034/sej.2020.1915033.1273
        هدف پژوهش حاضر تبیین روابط بریکس و اعضای آن با جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش بر این فرض استوار است که روابط گروه بریکس با جمهوری اسلامی، در چارچوب روابط ایران با اعضای آن تعریف می‌شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که به نظر نمی‌رسد که گروه بریکس چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تبیین روابط بریکس و اعضای آن با جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش بر این فرض استوار است که روابط گروه بریکس با جمهوری اسلامی، در چارچوب روابط ایران با اعضای آن تعریف می‌شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که به نظر نمی‌رسد که گروه بریکس، علی‌رغم اینکه با یک‌جانبه‌گرایی ایالات متحده مخالف است، منابع کافی داشته باشد و یا بتواند اثرات تحریم‌های آمریکا بر ایران را تا حد مورد انتظار ایران کاهش دهد. در میان کشورهای بریکس، روسیه به طور غیرمستقیم از تحریم‌های ایران سود می‌برد و ناتوانی ایران در تولید بیشتر گاز طبیعی و ناتوانی مالی و فناوری ایران در تکمیل پروژه‌های انرژی در آینده نزدیک، باعث ایجاد بازار منطقه‌ای و جهانی به نفع روسیه و به ضرر ایران خواهد شد. از طرف دیگر اعضای بریکس، برنامه‌های بلندمدتی برای جلوگیری از یک‌جانبه‌گرایی امریکا دارند و این در حالی است که روابط سیاسی-اقتصادی خود را با امریکا قطع نکرده‌ و ساختار نظام بین‌الملل را به چالش نکشیده‌اند. کما اینکه براساس رهیافت سازه‌انگاری، برای کسب منفعت بیشتر کشورها در نظام بین‌الملل، باید هنجارهای این ساختار را کارگزاران، رعایت کنند؛ چه اینکه سازه‌انگاران بر این اعتقادند که سیاست خارجی کشورها و نزدیکی روابط آنها در ساختار بین‌الملل، بنا به شباهت رویه‌ای که پیش گرفته‌اند، شکلی جدی می‌گیرد. روشن است که اعضای بریکس، این مهم را در خاطر دارند و به همین علت، حاضر به جنگ ایدئولوژیک با امریکا در ساختار بین‌الملل نخواهند شد. از این جهت نمی‌توان تاثیراتی ماورائی و آرمانی در خصوص بریکس بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی متصور شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        594 - هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به محور مقاومت اسلامی (مطالعه موردی: حزب‌الله لبنان)
        پیروز هاشم پور علی محمد حقیقی غفار زارعی
        10.22034/sej.2020.1916299.1279
        هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه انقلاب اسلامی ایران و شکل‌گیری محور مقاومت در هویت‌بخشی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان است.؟ فرضیه اصلی این است که هویت اسلامی و شیعی انقلاب ایران با دارا بودن مولفه‌های قدرت نرم خود توانسته باعث هویت‌بخشی به جنبش شیعی حزب‌الله لبنان با تاکید چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه انقلاب اسلامی ایران و شکل‌گیری محور مقاومت در هویت‌بخشی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان است.؟ فرضیه اصلی این است که هویت اسلامی و شیعی انقلاب ایران با دارا بودن مولفه‌های قدرت نرم خود توانسته باعث هویت‌بخشی به جنبش شیعی حزب‌الله لبنان با تاکید بر روحیه شهادت‌طلبی، دین‌محوری، نمادگرایی شیعه، اعتقاد به ولایت فقیه، مبارزه با نظام سلطه در ابعاد منطقه‌ای گردد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مشخصه‌های فرهنگی، شیعی، سیاسی و جغرافیایی موجب توسعه هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به جنبش حزب‌الله لبنان گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        595 - تحولات هویت ملی ایران در دوره اسلامی (از ورود اسلام به ایران تا عصر صفوی)
        مجید عباس‌زاده مرزبالی
        10.22034/sej.2021.1928461.1325
        هدف پژوهش حاضر بررسی تحولات هویت ملی ایران از مقطع زمانی ورود اسلام به ایران تا عصر صفوی می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد با پذیرش تدریجی اسلام از سوی ایرانیان، تکاپوی نوینی با سامان‌‌دهی هویت جمعی و ملی جدید در ابعاد مختلف آغاز شد. تکاپویی که بر چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تحولات هویت ملی ایران از مقطع زمانی ورود اسلام به ایران تا عصر صفوی می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد با پذیرش تدریجی اسلام از سوی ایرانیان، تکاپوی نوینی با سامان‌‌دهی هویت جمعی و ملی جدید در ابعاد مختلف آغاز شد. تکاپویی که بر پایه داشته‌‌های پیشین و تلفیق آن‌‌ها با مبانی اسلامی صورت گرفت. بعد از ورود اسلام به ایران، حکومت یا خلافت اسلامی جای حکومت ایرانی را گرفت و طی سه قرن نیز دین اسلام جایگزین دین زرتشت شد. ایرانشهر یا قلمرو پادشاهی فروریخت و کشور ایران حدود 9 قرن از وحدت سیاسی و ملی محروم ماند. اما هویت ملی ایران از جهت فکری و فرهنگی با استمرار دیگر عناصر هویتی تداوم یافت و کشور ایران به عنوان یک مفهوم همچنان زنده ماند و ایرانیان از لحاظ ملّیت و زبان و برخورداری از خاطرات مشترک تاریخی و آداب و رسوم خاص، از اعراب متمایز بودند. پس از چند قرن گسیختگی سیاسی در ایران نیز صفویان توانستند با تاکید بر عناصر فرهنگ ایرانی و مذهب تشیع و گسترش آن‌‌ها در کل کشور، وحدت را به ایران بازگردانیده و هویت ملی ایران را احیاء و تحکیم کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        596 - راهبرد ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم
        حسین صالحی ابومحمد عسگرخانی سهراب صلاحی
        10.22034/sej.2021.1930501.1334
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم می‌باشد. سؤال اصلی پژوهش این است که ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم چه راهبردی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد انسداد و ضبط اموال و دارایی‌های تروریستی، اطلاع‌رسانی در چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم می‌باشد. سؤال اصلی پژوهش این است که ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم چه راهبردی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد انسداد و ضبط اموال و دارایی‌های تروریستی، اطلاع‌رسانی در مورد معاملات مشکوک در زمینه‌ تروریسم، افزایش همکاری‌های اجرایی با کشورهای دیگر در زمینه تحقیق و تفحص در منابع مالی تروریسم، الزام سیستم‌های جانشین نقل و انتقال پول به رعایت ضوابط و مقررات ضد پول‌شویی؛ تشدید اقدامات در مورد تشخیص هویت مشتری در موارد انتقال تلفنی پول در سطوح داخلی و بین‌المللی، اصلاح قوانین و مقررات برای حصول اطمینان از عدم استفاده از سازمان‌های به اصطلاح خیریه و غیرانتفاعی به منظور تغذیه مالی تروریسم، از جمله‌ اقدامات ضد تروریستی جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌آیند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        597 - ژئوپلیتیک انرژی و سیاست خارجی ایران در دهه 70
        حسین مسعودی پور حسین کریمی فرد بهرام یوسفی فریدون اکبرزاده
        10.22034/sej.2021.1913513.1269
        هدف پژوهش حاضر بررسی ژئوپلیتیک انرژی و سیاست خارجی ایران در دهه‌ی 70 است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج نشان داد کهرابطه نفت و سیاست خارجی یکی از موضوعات اصلی سیاست بین‌الملل و امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه می‌باشد و به لحاظ تاریخی قیمت نفت همیشه بر ساختار سیاسی چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی ژئوپلیتیک انرژی و سیاست خارجی ایران در دهه‌ی 70 است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج نشان داد کهرابطه نفت و سیاست خارجی یکی از موضوعات اصلی سیاست بین‌الملل و امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه می‌باشد و به لحاظ تاریخی قیمت نفت همیشه بر ساختار سیاسی کشورهای نفت‌خیز تأثیرگذار بوده است. در دهه‌ 70 برای اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی، نیاز به جذب منابع و سرمایه‌های خارجی در چارچوب حمایت نهادهای اقتصادی بین‌المللی وجود داشت. در این دوران، سیاست منطقه‌ای و بین‌المللی ایران تغییر کرد. هاشمی رفسنجانی دارای دو هدف بنیادین بود، اول آنکه ساختار اقتصادی ایران را بازسازی کند، دوم، آن رابطه ایران با نهادهای بین‌المللی را ارتقاء دهد. این امر، زمینه تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را به وجود آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        598 - جریان‌های مقاومت در غرب آسیا و چالش نقش رهبری ایران در محور مقاومت
        مهدی لطفی علی شیرخانی مهدی جاودانی مقدم
        10.22034/sej.2023.1975908.1527
        این پژوهش، با بهره‌گیری از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، با رویکرد مسئله‌محور به ماهیت ایجابی و ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در منطقه غرب آسیا به عنوان یک پدیده خاص نظر افکنده است؛ زیرا توانسته با این ماهیت به عنوان یک الگوی هویت‌بخش برای دولت‌ها و گروه‌های محور مقاومت مبدل گرد چکیده کامل
        این پژوهش، با بهره‌گیری از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، با رویکرد مسئله‌محور به ماهیت ایجابی و ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در منطقه غرب آسیا به عنوان یک پدیده خاص نظر افکنده است؛ زیرا توانسته با این ماهیت به عنوان یک الگوی هویت‌بخش برای دولت‌ها و گروه‌های محور مقاومت مبدل گردد. در این پژوهش از رویکرد پژوهش توسعه‌ای بهره گرفته شده است؛ چراکه محور مقاومت، یک اتحاد امنیتی نانوشته میان جریان‌ها، گروه‌های مقاومت شیعی و غیرشیعی در غرب آسیا و فرامنطقه بوده، که با هدف مبارزه با رژیم اسرائیل و سلطه غرب در منطقه خاورمیانه، به دفاع از آزادی فلسطین روی آورده است. انقلاب اسلامی ایران در آغازین روزهای پیروزی انقلاب با نفی غرب و شرق، داعیه تشکیل حزب مستضعفین با حضور تمامی ستمدیدگان را جهان را مطرح نمود و در جایگاه الگوی الهام‌بخش برای مسلمانان مبارز قرار گرفت. در همین راستا است که کشوری مانند عربستان، که دنبال گسترش ایدئولوژی وهابیت و رهبری جهان عرب است، ایران را متهم به صدور انقلاب و تلاش برای سرنگونی دولت‌های منطقه کرده و همسو با غرب سعی می‌کند، ایران را تهدیدی برای کشورهای منطقه، و گسترش نفوذ در چهار پایتخت (بیروت، دمشق، بغداد و صنعا) معرفی نماید. از طرف دیگر رژیم صهیونیستی در تلاش است، با ایجاد روابط دوستانه با کشورهای همسایه ایران، ضمن اجرای پروژه ایران هراسی، در مرزهای غربی ایران با نفوذ در ترکیه و عراق، و در مرزهای شمالی با نفوذ در آذربایجان و آسیای مرکزی و در مرزهای جنوبی با نفوذ در کشورهای خلیج فارس به ویژه قطر، ایران را به محاصره خود درآورد، تا از قدرت تأثیرگذاری ایران در رهبری محور مقاومت بکاهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        599 - بررسی تطبیقی مولفه‌های توسعه اقتصادی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مالزی
        محمود بهارلو مجید عباسی گارینه کشیشیان سیرکی علی آدمی
        10.22034/sej.2020.1916122.1278
        هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای دولت و برنامه‌های توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران و مالزی است. شناخت ارکان قدرت و دولت و شاخصه‌های آن در جمهوری اسلامی ایران و مالزی، شناخت شباهت‌ها و تفاوت‌های عوامل پیشرفت و توسعه در ایران و مالزی، شناخت الگوی توسعه مالزی دوره ماهات چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای دولت و برنامه‌های توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران و مالزی است. شناخت ارکان قدرت و دولت و شاخصه‌های آن در جمهوری اسلامی ایران و مالزی، شناخت شباهت‌ها و تفاوت‌های عوامل پیشرفت و توسعه در ایران و مالزی، شناخت الگوی توسعه مالزی دوره ماهاتیر محمد و جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهبردهای مناسب جهت توسعه و پیشرفت بیشتر در جمهوری اسلامی ایران از جمله دیگر اهداف این پژوهش می‌باشد. روش پژوهش، تحلیلی- مقایسه‌ای بوده و نتایج نشان داد جمهوری اسلامی ایران در دوران هاشمی رفسنجانی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶) با اجرای اولین برنامه ۵ ساله توسعه و با تأکید بر سیاست باز اقتصادی، بیشتر توسعه اقتصادی کشور با توجه اندک به مسائل اجتماعی- فرهنگی را مدنظر داشت و سید محمد خاتمی (۱۳۷۶-۱۳۸۴) ضمن گسترش روابط با کشورهای خارجی، بیشتر توسعه سیاسی و تقویت نهادهای مدنی را در داخل مورد توجه قرار داد. در هر دو دوره، برنامه به صورت دقیق اجرایی نشد و بخش‌هایی از آن متناسب با گفتمان دولت‌ها اجرا گردید. اما مالزی در دوره زمامداری ماهاتیر محمد اولاً با الگو قرار دادن ژاپن و کره جنوبی و با تکیه بر سیاست نگرش به شرق، ثانیاً ایجاد یک قدرت بوروکراتیک مشروع و دولت کاملاً رشد ‌یافته‌ که معیار سنجش و اعتبار و شایستگی آن در متخصصان و دانشمندان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن بود، ثالثاً با برنامه‌ریزی دقیق و تعهد به اجرای برنامه و رابعاً توسعه روابط با کشورهای همسایه و قدرت‌های بزرگ مانند آمریکا با هدف جذب سرمایه‌های خارجی، موفق شد تا رشد و توسعه اقتصادی خود را به بهترین وجه ممکن دنبال کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        600 - دولت، نفت و برنامه‌‌های تعدیل اقتصادی در ایران معاصر 1368-1399
        فاطمه میرعباسی مقصود رنجبر
        10.22034/sej.2021.1933163.1346
        هدف پژوهش حاضر بررسی ماهیت و علل شکست سیاست‌های تعدیل اقتصادی در ایران از منظر اقتصاد سیاسی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که از آنجا که نظریات توسعه، ارتباط مستقیمی با سازوکارهای اقتصاد سیاسی هر جامعه دارد و شکل‌‌بندی‌های اقتصاد سیاسی هر ک چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی ماهیت و علل شکست سیاست‌های تعدیل اقتصادی در ایران از منظر اقتصاد سیاسی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که از آنجا که نظریات توسعه، ارتباط مستقیمی با سازوکارهای اقتصاد سیاسی هر جامعه دارد و شکل‌‌بندی‌های اقتصاد سیاسی هر کشور باید براساس برنامه‌ریزی اقتصادی و راهبردی آن کشور به مرحله اجرا دربیاید؛ بر این اساس، دخالت دولت و سهم تعیین‌کننده‌‌ای که به‌‌عنوان یک کاتالیزورگر در روند توسعه و توسعه‌‌نیافتگی دارد، عامل محوری شکست سیاست‌های تعدیل اقتصادی در سال‌های 1368 تا 1399 در ایران بوده است. این معضل به تدریج باعث انحراف دولت از اجرای درست برنامه‌‌های توسعه و وخامت اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور شده است. نه‌تنها بسترها و زمینه‌‌های لازم برای تحقق توسعه از بین رفته، بلکه پیامدهای مخاطره‌آمیزی چون بحران توسعه اقتصادی و شکنندگی توسعه همه‌‌جانبه را در کشور به‌‌همراه داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        601 - سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوران اوباما و ترامپ (براساس تئوری رئالیسم تهاجمی میرشایمر و رئالیسم تدافعی والتز)
        حسن عابدینی کشکوئیه حسین مسعودنیا مهناز گودرزی
        10.22034/sej.2022.1949689.1422
        هدف پژوهش حاضر تشریح و تبیین عوامل و مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره اوباما و ترامپ است که با فراز و فرودهای بسیاری همراه بود. به لحاظ روشی، پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش مرور نظام‌مند با تجزیه و تحلیل رفتار اوباما و ترامپ براس چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تشریح و تبیین عوامل و مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره اوباما و ترامپ است که با فراز و فرودهای بسیاری همراه بود. به لحاظ روشی، پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش مرور نظام‌مند با تجزیه و تحلیل رفتار اوباما و ترامپ براساس رویکرد واقع‌گرایی تدافعی و واقع‌گرایی تهاجمی است. سیاست خارجی آمریکا براساس امنیتی کردن فعالیت‌های هسته‌ای و رفتارهای منطقه‌ای ایران قابل تبیین بوده و مؤلفه‌های آن عبارتند از شخصیت و اعضای کابینه و لابی‌های عبری- عربی. سیاست خارجی اوباما در قبال ایران با استفاده از رویکرد تعامل و فشار (قدرت هوشمند) موفقیت‌آمیز بود، ولی سیاست خارجی ترامپ با توجه به ماهیت تهاجمی و شکاف در اردوگاه غرب، ناکام ماند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که هر دو رئیس جمهور سعی داشتند با ایجاد بحران‌های سیاسی، اقتصادی و تهدیدات نظامی در ابعاد داخلی و خارجی، منافع جمهوری اسلامی را به چالش بکشند. اوباما توانست با دستیابی به توافق هسته‌ای، فعالیت‌های هسته‌ای ایران را مهار کند، ولی ترامپ با خروج از توافق هسته‌ای، نه‌تنها نتوانست دستاوردهای اوباما را حفظ کند، بلکه دستاورد او در مهار ایران برای تأمین منافع ملی آمریکا تقریباً هیچ بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        602 - تحلیل فرایند تحریم‌های یک‌جانبه امریکا و تاثیر آن بر اشتغال و توسعه در ایران
        حمید جمال پور خیراله پروین مریم مرادی
        10.22034/sej.2021.1931776.1341
        هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و تاثیر آن بر اشتغال و توسعه در ایران می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و ارزیابی تحریم‌های اقتصادی وضع شده علیه جمهوری اسلامی ایران با قواعد و اصول حقوق بین‌الملل، فرضیه اصلی این نوشتار مبنی بر غیرقانونی بودن چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و تاثیر آن بر اشتغال و توسعه در ایران می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و ارزیابی تحریم‌های اقتصادی وضع شده علیه جمهوری اسلامی ایران با قواعد و اصول حقوق بین‌الملل، فرضیه اصلی این نوشتار مبنی بر غیرقانونی بودن این‌گونه تحریم‌ها را اثبات می‌نماید. بر این اساس، تحریم‌های اقتصادی یک‌جانبه آمریکا علیه ایران، محدودیت‌هایی را بر بخش‌های مختلف اقتصادی کشور، انتقال تجهیزات و دانش فنی، سرمایه‌گذاری خارجی، حمل و نقل، پرداخت‌ها و... ایجاد کرده است. یافته‌‌های پژوهش نشان می‌دهد که یکی از اثرات تحریم‌های یک‌جانبه‌ امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران که موجبات نقض حقوق بشر را درپی‌ داشته است، نقض حق اشتغال می‌باشد. نوسان در روند اشتغال در ایران درپی تحریم‌ها، موجبات آشفتگی و سردرگمی قشر عظیمی از شهروندان ایرانی را فراهم آورده است. نبود کار و امنیت شغلی در کشور، کاهش تولید، تورم و... را به دنبال داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        603 - تحلیل جایگاه آیت‌‌الله خامنه‌‌ای به‌مثابه نقطه آجیدن نظام جمهوری اسلامی
        آرش منشی زادگان علی اصغر داودی سعید گازرانی
        10.22034/sej.2022.1943487.1392
        هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مقام معظم رهبری در ساختار جمهوری اسلامی ایران از منظر نقطه آجیدن می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که رهبری به عنوان عامل اصلی حافظ هویت و اتحاد ملت، در نقش نقطه آجیدن ساخت سیاسی موجود، ایفای نقش می‌‌کند. آیت‌‌ال چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مقام معظم رهبری در ساختار جمهوری اسلامی ایران از منظر نقطه آجیدن می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که رهبری به عنوان عامل اصلی حافظ هویت و اتحاد ملت، در نقش نقطه آجیدن ساخت سیاسی موجود، ایفای نقش می‌‌کند. آیت‌‌الله خامنه‌‌ای در مقام رهبری جمهوری اسلامی ایران، نقشی پررنگ در هدایت ملت، تنظیم روابط قوا و مدیریت بحران‌‌ها دارند. ایشان در قامت یک پیشوا، با اختیارات قانونی و فرانهادی، کارویژه‌‌های حیاتی خود را در گذر نظام اسلامی از بحران‌‌های پیش ‌‌آمده در سه دهه اخیر ایفا نموده‌‌اند. با توجه به اهمیت نقطه آجیدن در خلق حس یکپارچگی که هویت‌‌آفرین و حافظ هویت است، به نظر می‌‌رسد مقام رهبری در قامت نوعی گره‌‌گاه، شمار کثیر دال‌‌های سیّال، یعنی کثرت عناصر ایدئولوژیک را در درون یک حوزه یکپارچه سامان می‌‌دهد. همچنین ولی فقیه از منظر احراز جایگاه نقطه آجیدن و اعمال کارویژه‌‌هایی خاص، نقش بی‌‌همتایی در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایفا کرده و با ایجاد هم‌‌افزایی و وحدت رویه میان قوا و مسئولان، در مسیر تحقق ثبات، امنیت و پیشرفت، اقدام نموده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        604 - پس‌ران‌های گذار به دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم
        عسکری پورحبیب علی کریمی مله مجید توسلی رکن آبادی
        10.22034/sej.2021.1924360.1307
        هدف ‌پژوهش حاضر ‌بررسی ‌مهم‌ترین ‌پس‌ران‌های گذار به مردم‌سالاری در جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم با رویکرد آینده‌پژوهانه است. در تحقیق حاضر از میان روش‌های مختلف آینده‌پژوهی، روش تحلیل روند برگزیده شده و در روش ‌تحلیل ‌از ‌رویکرد ‌کیفی ‌استفاده‌ گردید. جامعه آماری پژ چکیده کامل
        هدف ‌پژوهش حاضر ‌بررسی ‌مهم‌ترین ‌پس‌ران‌های گذار به مردم‌سالاری در جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم با رویکرد آینده‌پژوهانه است. در تحقیق حاضر از میان روش‌های مختلف آینده‌پژوهی، روش تحلیل روند برگزیده شده و در روش ‌تحلیل ‌از ‌رویکرد ‌کیفی ‌استفاده‌ گردید. جامعه آماری پژوهش نیز گزیده‌ای از خبرگان دانشگاهی صاحب‌نظر در موضوع گذار سیاسی هستند ‌که ‌با نمونه‌گیری متوالی نظری به تعیین حجم نمونه پرداخته شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده که با انجام 16 مصاحبه به اشباع نظری رسید. نتایج نشان داد که عواملی چون انسجام ساختاری و ارزشی بین نخبگان حاکم، جامعه مدنی ضعیف، فقدان پیش‌نیازهای اقتصادی و دولت رانتیر از جمله مهم‌ترین پس‌ران‌های گذار مسالمت‌آمیز به مردم‌سالاری و تحکیم آن در دهه پنجم انقلاب خواهد بود. این پس‌ران‌های مردم‌سالاری در ایران دهه پنجم انقلاب، خصلتی اجتماعی و ساختاری دارد که با تأثیری انباشتی بر یکدیگر و نیز بر ساختار سیاسی، روند پیشروی مسالمت‌آمیز به سوی مردم‌سالاری و تحکیم آن را کند کرده و باعث شده تا گذار به مردم‌سالاری در دهه پنجم انقلاب با سرعت مورد انتظار پیش نرود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        605 - جایگاه امنیت اقتصادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
        محسن عزیزی سید مهدی فاطمی
        10.22034/sej.2021.1927935.1327
        هدف پژوهش حاضر تبیین امنیت اقتصادی و بررسی جایگاه آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش این است که سازوکارهای امنیت اقتصادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی چه جایگاهی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که سازوکارهای اقتص چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تبیین امنیت اقتصادی و بررسی جایگاه آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش این است که سازوکارهای امنیت اقتصادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی چه جایگاهی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که سازوکارهای اقتصادی و امنیتی در قانون اساسی جمهوری اسلامی کاملاً با چارچوب‌ها و موازین نوین امنیت اقتصادی مطابق است و نشان‌دهنده خودآگاهی قانون‌گذار به ویژگی‌های جامعه نمونه اسلامی دارد و در اصول متعددی به امنیت اقتصادی و شاخص‌های آن به صراحت اشاره کرده است. مهم‌ترین اصلی که در قانون اساسی به امنیت اقتصادی اشاره دارد، اصل 43 قانون اساسی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        606 - بررسی تأثیر راهبرد صدور انقلاب اسلامی ایران بر ژئوپلیتیک خاورمیانه و آغاز جنگ عراق و ایران
        سعید مکوندی گوداژدر لنا عبدالخانی فریدون اکبرزاده روح اله شهابی
        هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر راهبرد صدور انقلاب اسلامی ایران بر ژئوپلیتیک خاورمیانه و آغاز جنگ عراق و ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که با توجه به شکنندگی داخلی کشورهای عربی و ماهیت رژیم‌های استبدادی منطقه خاورمیانه که دارای دو بحران هویت چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر راهبرد صدور انقلاب اسلامی ایران بر ژئوپلیتیک خاورمیانه و آغاز جنگ عراق و ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که با توجه به شکنندگی داخلی کشورهای عربی و ماهیت رژیم‌های استبدادی منطقه خاورمیانه که دارای دو بحران هویت و مشروعیت می‌باشند، همچنین مجموع مواضع امام خمینی که مقصودشان از صدور انقلاب، هرگز مداخله در امور داخلی عراق، یا صدور تجهیزات تروریستی به این کشور نبوده است و نیز بیانیه‌های رژیم بعث عراق، می‌توان دریافت این نظریه که راهبرد جمهوری اسلامی ایران در خصوص صدور انقلاب، علت وقوع جنگ عراق علیه ایران می‌باشد، به طور کلی مردود و فاقد دلایل علمی و متّقن است. دلیل اصلی واهمه‌ها و بیم‌های رژیم بعث عراق نیز، ماهیت نظام بحران‌زده خود بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        607 - تحلیل سیاست‌های اجتماعی تاثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان
        عبدالامیر عذاریانی حسن خیری حسین اژدری زاده
        10.22034/sej.2021.1926056.1316
        هدف پژوهش حاضر تحلیل سیاست‌های اجتماعی تاثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان است. این پژوهش، با روش آمیخته کیفی- کمّی انجام شده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بوده و جامعه آماری پژوهش نیز کلیه شهروندان استان خوزستان بودند، حجم نم چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تحلیل سیاست‌های اجتماعی تاثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان است. این پژوهش، با روش آمیخته کیفی- کمّی انجام شده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بوده و جامعه آماری پژوهش نیز کلیه شهروندان استان خوزستان بودند، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری لیزرل تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که همه سیاست‌های اجتماعی نظام جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی در این پژوهش، بر حفظ سرمایه در استان خوزستان موثر بوده و بین این سیاست‌‌ها و حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان رابطه معناداری وجود دارد. سیاست‌های اجتماعی نظام در راستای تاکید بر قانون‌مداری، عدل و برابری، توسعه سرمایه‌های انسانی، عدالت آموزشی و رفع نابرابری‌های آموزشی، رفع تبعیض اقتصادی و رفع فساد اداری، زمینه حفظ سرمایه اجتماعی را در ابعاد انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی و مشارکت سیاسی دو چندان می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        608 - تجزیه و تحلیل استراتژی‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در خاورمیانه با استفاده از مدل سوات
        ابراهیم ارم امین روان بد غفار زارعی
        10.22034/sej.2021.1923596.1302
        هدف پژوهش حاضر بررسی استراتژی‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در خاورمیانه و یافتن استراتژی بهینه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران در قبال عربستان سعودی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از مدل سوات برای تجزیه و تحلیل استراتژی‌های سیاست خارجی دو کشور د چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی استراتژی‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در خاورمیانه و یافتن استراتژی بهینه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران در قبال عربستان سعودی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از مدل سوات برای تجزیه و تحلیل استراتژی‌های سیاست خارجی دو کشور در خاورمیانه استفاده شده است. نتایج نشان داد که ترکیبی از سیاست‌های تعامل سازنده و مهار می‌تواند استراتژی بهینه جمهوری اسلامی ایران در قبال عربستان سعودی در شرایط کنونی باشد. تعقیب سیاست دو مسیری تعامل سازنده و مهار در قبال عربستان سعودی از یک‌سو نیازمند تاکید بر پتانسیل‌های همکاری نظیر همکاری در مقابله با اسلام‌هراسی و همکاری برای تأمین امنیت منطقه خلیج فارس و همکاری در زمینه حفظ محیط زیست است و از سوی دیگر پذیرش مقطعی برخی خواسته‌های طرف مقابل نمی‌بایست به منزله شکست تلقی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        609 - واکاوی رویکردهای سیاسی و امنیتی روسیه با همکاری جمهوری اسلامی ایران در مقابله با بنیادگرایی و تروریسم در منطقه خاورمیانه
        جابر منیرپور مالک ذوالقدر مهدی خوش خطی
        10.22034/sej.2023.1980928.1541
        امروز تهدید اصلی بازیگران دولتی نظام بین‌الملل از جانب بازیگران غیردولتی نوظهور بوده و در همین نقطه، همکاری امنیتی دو کشور روسیه و ایران در حوزه مقابله با بنیادگرایی و تروریسم در منطقه خاورمیانه به یکدیگر گره خورده است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است ک چکیده کامل
        امروز تهدید اصلی بازیگران دولتی نظام بین‌الملل از جانب بازیگران غیردولتی نوظهور بوده و در همین نقطه، همکاری امنیتی دو کشور روسیه و ایران در حوزه مقابله با بنیادگرایی و تروریسم در منطقه خاورمیانه به یکدیگر گره خورده است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است که چگونه موضوع تروریسم و بنیادگرایی، همکاری میان روسیه و ایران را تقویت نموده است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از رویکرد نظری نوواقع‌گرایی بهره‌ گرفته شده است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که اهداف یکسان دو کشور در مقابله با بنیادگرایی، سطح همکاری را ارتقاء داده و سبب تحوّل در روابط تهران- مسکو شده است. نتایج نشان داد که هرچند سطح همکاری دو کشور ایران و روسیه ارتقاء یافته است؛ ولیکن پیچیدگی عوامل و رویکردهای واقع‌گرایانه ساختاری جهانی و منطقه‌ای، دافع پیوند راهبردی ویژه دو کشور شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        610 - بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه‌های فرهنگیان غرب کشور)
        مجتبی فتحی زاده عبدارضا هاشمی احمدعلی حسابی
        10.22034/sej.2022.1952672.1432
        هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه‌شناختی عوامل موثر بر فرهنگ سیاسی، بر مبنای نظریه مارک تسلر است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر دانشجویان دانشگاه‌های فرهنگیان (سنندج، کرمانشاه، همدان، خرم آباد، ایلام) با جمعیت 6508 نفر بود که براساس فرمول کوکران، حجم نمونه آماری 362 نفر برآورد شد چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه‌شناختی عوامل موثر بر فرهنگ سیاسی، بر مبنای نظریه مارک تسلر است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر دانشجویان دانشگاه‌های فرهنگیان (سنندج، کرمانشاه، همدان، خرم آباد، ایلام) با جمعیت 6508 نفر بود که براساس فرمول کوکران، حجم نمونه آماری 362 نفر برآورد شد. روش نمونه‌‌گیری به صورت تصادفی طبقه‌‌ای بوده و ابزار گردآوری داده‌‌‌ها پرسشنامه بود. یافته‌های پژوهش با روش‌های آماری کندال تاوb وc و گاما، کای- اسکور، خی دو و وی کرامرز، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای جنسیت و ترم تحصیلی رابطه معناداری با فرهنگ سیاسی دانشجویان دارد، ولی متغیر قومیت هیچ تاثیری بر فرهنگ سیاسی دانشجویان ندارد و همچنین طبق نتایج پژوهش اکثریت دانشجویان دانشگاه فرهنگیان غرب کشور، به دو نوع فرهنگ سیاسی بی‌تفاوت و دموکراتیک گرایش داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        611 - گونه‌شناسی سازه‌‌های مؤثر در نقشه اجماعی تصویر برند سیاسی ایده‌‌آل ریاست جمهوری ایران با روش ماتریس اثرات متقابل
        محمدحسین قورچانی خوزانی زهره دهدشتی شاهرخ
        10.22034/sej.2021.1935002.1356
        هدف پژوهش حاضر گونه‌شناسی سازه‌‌های مؤثر در نقشه اجماعی تصویر برند ایده‌‌آل سیاسی ریاست جمهوری بوده و درصدد است تا سیاستمداران کاندیدای ریاست جمهوری را با سازه‌‌های کلیدی تصویر برند سیاسی ایده‌‌آل ریاست جمهوری در ذهن مردم آَشنا ساخته و به اثربخشی برنامه‌‌های ترویجی و تب چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر گونه‌شناسی سازه‌‌های مؤثر در نقشه اجماعی تصویر برند ایده‌‌آل سیاسی ریاست جمهوری بوده و درصدد است تا سیاستمداران کاندیدای ریاست جمهوری را با سازه‌‌های کلیدی تصویر برند سیاسی ایده‌‌آل ریاست جمهوری در ذهن مردم آَشنا ساخته و به اثربخشی برنامه‌‌های ترویجی و تبلیغاتی آنها در انتخابات کمک نماید. در این پژوهش سازه‌‌های نقشه اجماعی تصویر برند سیاسی ایده‌‌آل ریاست جمهوری شناسایی شده از طریق تکنیک زیمت و با انجام مصاحبه‌‌های عمیق صورت گرفت که مشارکت کنندگان به روش هدفمند و قضاوتی انتخاب شدند و نهایتاً مصاحبه‌‌های زیمت با 14 نفر به اشباع نظری رسید و نقشه اجماعی استخراج گردید. سپس، با کمک روش ماتریس اثرات متقابل، گونه‌‌شناسی سازه‌‌ها انجام شده و به سازه‌‌های تأثیرپذیر، تاثیرگذار، کنترلی، هدف و ریسک طبقه‌‌بندی شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که عمل‌گرایی، تعهد، عدالت‌خواهی، بهبود آموزش و پرورش و آسایش در گروه سازه‌‌های تأثیرگذار؛ سازه‌‌هایی نظیر ایران پیشرفته، ارتباطات جهانی، بهبود رفاه، توجه به محیط زیست، بهبود وضعیت مردم، بهبود اقتصادی در گروه سازه‌‌های ریسک بوده و ساز‌‌ه‌‌های توجه و توسعه گردشگری و ایجاد اشتغال به عنوان سازه‌‌های هدف شناسایی شدند. همچنین سازه‌‌های واقع‌گرایی، توسعه صنایع داخلی با کیفیت، آرامش‌دهنده، قدرتمند، حفظ منابع طبیعی، بهبود و توسعه فرهنگ و هنر و صلح‌طلبی به عنوان سازه‌‌های نتیجه مطرح شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        612 - واکاوی زمینه‌های همگرایی اعراب با رژیم صهیونیستی در برابر ایران براساس نظریه موازنه تهدید استفان والت
        اصغر رجبی ده برزوئی محمد بیدگلی
        هدف پژوهش حاضر واکاوی زمینه‌های همگرایی اعراب با رژیم صهیونیستی در برابر ایران، براساس نظریه موازنه تهدید استفان والت بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که، اعراب با تأکید بر تهدیدات امنیتی ایران به توسعه روابط خود با رژیم صهیونیستی به دلایلی ازجمله حما چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر واکاوی زمینه‌های همگرایی اعراب با رژیم صهیونیستی در برابر ایران، براساس نظریه موازنه تهدید استفان والت بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که، اعراب با تأکید بر تهدیدات امنیتی ایران به توسعه روابط خود با رژیم صهیونیستی به دلایلی ازجمله حمایت آمریکا از عادی‌سازی روابط، درگیر بودن اعراب با بحران‌های داخلی، تضعیف ایدئولوژی ضدصهیونیستی ایران، وجود شکاف و جدایی در میان کشورهای عربی و ایجاد تغییر در موازنه قدرت منطقه‌ای در سطح همکاری‌های مختلف نظامی، سیاسی و اقتصادی پرداخته‌اند و الگوی رفتاری موازنه تهدید را بهترین رویکرد در قبال جمهوری اسلامی ایران می‌دانند. به نظر می‌رسد، مسئله عادی‌سازی روابط اعراب و رژیم صهیونیستی همچون دیگر توطئه‌های مثلث غربی- عبری- عربی چند دهه گذشته، با شکست مواجه شده است و این توطئه، موضوع نگران‌کننده‌ای نخواهد بود؛ زیرا دیر یا زود، به رسوایی کشور‌های هم‌پیاله با رژیم صهیونیستی و فروپاشی این مناسبات جعلی، منتهی خواهد شد. با عنایت به این مسئله که عادی‌سازی روابط در بهترین حالت از سطح روابط رژیم صهیونیستی با دولت‌‌ها فراتر نخواهد رفت، پیشنهاد می‌گردد، جمهوری اسلامی ایران با دیپلماسی فعال سعی نماید، مسئله فلسطین را زنده نگه دارد و همچنین به حکومت‌های عربی متذکر شود که به صدای ملت‌هایشان که مخالف عادی‌سازی روابط با اشغالگران رژیم صهیونیستی هستند، گوش فرادهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        613 - سناریوهای تغییر در نظام بین‌المللی و تاثیر آن بر بازیگری ایران
        حدیثه کولیایی امین روان بد علی محمد حقیقی
        10.22034/sej.2023.1972947.1518
        هدف پژوهش حاضر شناسایی ساختارهای احتمالی نظام بین‌المللی در آینده و درک بهتر تاثیرگذاری ساختارهای مختلف نظام بین‌المللی بر مقدورات و محذورات ایران است. پژوهش حاضر به لحاظ روش‌شناسی یک پژوهش کیفی بوده و برای شناخت ساختارهای احتمالی نظام بین‌المللی، از روش آینده‌پژوهانه س چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر شناسایی ساختارهای احتمالی نظام بین‌المللی در آینده و درک بهتر تاثیرگذاری ساختارهای مختلف نظام بین‌المللی بر مقدورات و محذورات ایران است. پژوهش حاضر به لحاظ روش‌شناسی یک پژوهش کیفی بوده و برای شناخت ساختارهای احتمالی نظام بین‌المللی، از روش آینده‌پژوهانه سناریوپردازی استفاده شده است. سوال اصلی این است که چه سناریوهایی در مورد تغییر نظام بین‌المللی وجود دارد و پیامدها و تبعات این سناریوها برای روابط و بازیگری ایران در نظام بین‌المللی چه خواهد بود؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که وقوع سناریوی نظام بین‌المللی چندقطبی، در قیاس با نظام بین‌المللی دوقطبی یا تک‌قطبی، بیشترین احتمال وقوع را دارد. کشورها در هر سناریو سه گزینه کلی در پیش‌رو دارند: همراهی شامل اتحاد یا دنباله‌روی؛ رقابت شامل ایجاد موازنه و همراهی با چالش‌گران و تقابل و اتخاذ سیاست تخاصمی در قبال قطب یا قطب‌های موجود در نظام است. سناریوی جهان چندقطبی بیشترین مقدورات و فرصت‌ها را برای ایران به همراه خواهد داشت و سناریوی تک‌قطبی به رهبری امریکا، سبب افزایش محذورات ایران می‌شود. در سناریوی دو قطبی نسبت به سناریوی تک‌قطبی به رهبری امریکا، مقدورات ایران افزایش پیدا می‌کند. عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای، به ایران کمک خواهد کرد تا در سناریوی دوقطبی با محوریت ایالات متحده و چین، بتواند فرصت‌های بیشتری جهت تأمین منافع ملی خلق کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        614 - موانع عضویت دائم ایران در سازمان تجارت‌ جهانی
        ایمان پاک سیما سید باقر میرعباسی محمد صادقی سید طه موسوی میرکلائی
        10.22034/sej.2023.1978643.1536
        هدف پژوهش حاضر بررسی موانع موجود در قوانین ایران برای پذیرش تعهدات سازمان تجارت‌ جهانی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان‌ می‌دهد که مشکلات ایران جهت پیوستن به سازمان تجارت جهانی به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. به غیر از مشکلات، معضلات و نابسامانی‌های چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی موانع موجود در قوانین ایران برای پذیرش تعهدات سازمان تجارت‌ جهانی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان‌ می‌دهد که مشکلات ایران جهت پیوستن به سازمان تجارت جهانی به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. به غیر از مشکلات، معضلات و نابسامانی‌های فعلی حاکم بر اقتصاد ایران، برخی از قوانین داخلی نیز با مقررات WTO همخوانی ندارند. ازجمله اصل ۴۴ قانون اساسی، مالکیت و انحصار دولت بر صنایع و معادن بزرگ، بانکداری، رادیو و تلویزیون، کشتیرانی، هواپیمایی و... (یعنی حضور بیش از حد دولت و شبه دولتی‌ها در عرصه اقتصاد و نقش کمرنگ بخش خصوصی در فعالیت‌های اقتصادی)؛ همچنین تک‌نرخی نبودن نرخ ارز و قوانین مربوط به بیمه‌های خارجی، عدم حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی در ایران، تعرفه‌های بالای واردات و برخی دیگر از قوانین داخلی، به هیچ وجه با مقرراتWTO همخوانی ندارد؛ بلکه به‌شدت مغایرت هم دارند. در ایران به دلیل دسترسی به منابع ارزی حاصل از صدور نفت، بخش تجارت ‌خارجی به‌درستی و متناسب با نیازها توسعه‌نیافته و در نتیجه مشکلات گوناگونی پدید آمده است. بروز این مشکلات و کاهش درآمدهای ارزی حاصل از صدور نفت در آینده اهمیت بخش بازرگانی ‌خارجی و حضور در بازارهای‌ جهانی را گوشزد می‌نماید، بنابراین، افزایش تولید، بالا ‌بردن توان صادراتی و رقابتی در سطح ‌جهان و بهره‌مندی از تسهیلات سازمان تجارت‌ جهانی به عنوان یک ضرورت مطرح است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        615 - ارزیابی سیاسی رویکرد راهبردی و مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال سازمان همکاری شانگهای
        نوید نوزعیم سید باقر میرعباسی مریم مرادی سهیل سهیلی نجف آبادی
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی سیاسی رویکرد راهبردی و مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال سازمان همکاری شانگهای بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد که، منافع ایران و دو قدرت بزرگ عضو سازمان شانگهای یعنی روسیه و چین در جلوگیری از نفوذ آمریکا در آسیای جنوب ‌غربی چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی سیاسی رویکرد راهبردی و مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال سازمان همکاری شانگهای بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد که، منافع ایران و دو قدرت بزرگ عضو سازمان شانگهای یعنی روسیه و چین در جلوگیری از نفوذ آمریکا در آسیای جنوب ‌غربی به‌ویژه آسیای مرکزی، موجب نزدیکی آن‌ها به یکدیگر در چهارچوب مناسبات دوجانبه و همچنین در قالب سازمان همکاری شانگهای شده است. جمهوری اسلامی ایران جهت مقابله با هژمونی‌گرایی آمریکا در سطح منطقه‌ای و تضمین منافع ملی خود در برابر تهدیدات امنیتی این کشور، در راستای عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای گام برداشته است. عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای فرصت‌های ساختاری برای ایران فراهم‌ ساخته که از یک‌سو به پشتوانه قدرت اعضای این ساختار در برابر هژمونی‌گرایی آمریکا در منطقه موازنه ایجاد کند، و از سوی دیگر، جایگاه سیاسی و امنیتی ایران در معادلات آسیای مرکزی و تحولات خاورمیانه را افزایش می‌دهد. بنابراین، ایران با ظرفیت‌های بالای یاد شده در منطقه خاورمیانه، توانمندی لازمرا به لحاظ راهبردی، جهت تبدیل ‌شدن به یک قدرت منطقه‌ای دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        616 - روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند از منظر سازه‌انگاران؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
        سید جواد احمدی حسن خداوردی گارینه کشیشیان
        10.22034/sej.2023.1991066.1552
        هدف پژوهش حاضر بررسی روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند از منظر سازه‌انگاران بود. روش پژوهش توصیفی- تبیینی بوده و درصدد پاسخ به این سوالات است که کارگزاران سیاست خارجی ایران و هند چه درکی از یکدیگر دارند؟ و فرصت‌ها و چالش‌های این رابطه چیست؟ پژوهش بر این فرضیۀ استوار چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند از منظر سازه‌انگاران بود. روش پژوهش توصیفی- تبیینی بوده و درصدد پاسخ به این سوالات است که کارگزاران سیاست خارجی ایران و هند چه درکی از یکدیگر دارند؟ و فرصت‌ها و چالش‌های این رابطه چیست؟ پژوهش بر این فرضیۀ استوار است که ساختار هویتی برگرفته از انقلاب اسلامی ایران که در حوزه سیاست خارجی به نظم ساختاری- کارگزاری نیز تعمیم یافته، در تعارض با نئولیبرالیزم گزینش شده توسط سیاستگذاران خارجی هند و حزب حاکم می‌باشد. لذا این تفاوت در مبانی هویتی و رابطه ساختاری- کارگزاری در نظام داخلی و بین‌المللی باعث ایجاد چالش‌ها و فرصت‌هایی برای هر دو کشور شده است. نتیجه اینکه، پس از انقلاب اسلامی و خروج ایران از پیمان سنتو و هم‌پیمانی با غرب، و پیوستن به جنبش عدم تعهد که هند از بنیانگذاران آن بود، امیدواری زیادی به بهبود روابط با هند به‌دلیل اشتراکات هویتی ناشی از سیاست خارجی مسالمت‌جو و صلح‌گرایی (نهروئیزم) که مبتنی بر عدم وابستگی به قدرت‌های بزرگ و همراهی با کشورهای ضعیف بود، در جمهوری اسلامی ایران ایجاد شد. اما پس از پایان جنگ سرد و شیفت پارادایم سیاست خارجی هند از آرمان‌گرائی نهروئیستی به واقع‌گرائی، تغییر در مبانی هنجاری - هویتی، و به حاشیه رفتن حزب کنگره ملی، پیروزی حزب بهاراتیا جاناتا « BJP»، و نزدیکی به غرب، روابط به سردی گرایید. لذا به‌نظر می‌رسد که سیاستگذاران خارجی ایران و هند نتوانند منابع هویتی بیناذهنی و ارزش‌ها و هنجارهای مشترکی برای توسعه روابط در سطح راهبردی و استراتژیک بیابند، که این مهم می‌تواند از چالش‌های روابط دو کشور باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        617 - واکاوی زمینه‌ها و دلایل ائتلاف راهبردی ایران و روسیه در سوریه
        مرتضی رفیعی بصیری مهدی جاودانی مقدم داود کیانی
        10.22034/sej.2022.1953255.1433
        همکاری در مدیریت بحران سوریه، حوزه تازه‌ای در فرایند همکاری‌های ایران و روسیه در دوره پس از فروپاشی شوروی به‌شمار می‌آید. در این زمینه، دو دیدگاه متفاوت در مورد ماهیت راهبردی یا تاکتیکی چشم‌انداز روابط دو کشور در سوریه و ورای آن وجود دارد. در این چارچوب، سؤال اصلی پژوهش چکیده کامل
        همکاری در مدیریت بحران سوریه، حوزه تازه‌ای در فرایند همکاری‌های ایران و روسیه در دوره پس از فروپاشی شوروی به‌شمار می‌آید. در این زمینه، دو دیدگاه متفاوت در مورد ماهیت راهبردی یا تاکتیکی چشم‌انداز روابط دو کشور در سوریه و ورای آن وجود دارد. در این چارچوب، سؤال اصلی پژوهش حاضر آن است که دلایل اصلی همکاری ایران و روسیه در جنگ سوریه کدام است و چه چشم‌اندازی در ائتلاف راهبردی دو کشور متصور می‌باشد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که وجود منافع سیاسی- اقتصادی درازمدت و دشمن مشترک ایران و روسیه در سوریه، موجب همکاری‌های عملیاتی دو کشور در سطح ائتلاف راهبردی شده که به شکل موفقیت‌آمیزی منجر به تثبیت دولت سوریه و تأمین منافع دو کشور شده است. با این وجود، ائتلاف راهبردی دو کشور ایران و روسیه در سوریه و در سیاست جهانی، تحت تأثیر برداشت‌های تاریخی حاکم بر روابط دو کشور، به‌ویژه در ذهنیت برخی از نخبگان ایرانی و روسی قرار داشته که چالش مهمی در گذار به اتحاد راهبردی آنان در سیاست بین‌الملل می‌باشد. بر این اساس، یافته‌های این پژوهش، مویّدِ ائتلاف راهبردی و مخالف اتحاد راهبردی دو کشور ایران و روسیه است. ایران همواره از ثبات در کشورهای پیرامونی خود حمایت کرده است. مهم‌ترین تهدید این کشور آن است که در کشورهای همسایه بی‌دولتی یا دولت‌های ضعیف حاکم شوند و این بی‌ثباتی به درون مرزهای جمهوری اسلامی ایران امتداد یابد. به نظر می‌رسد فدراسیون روسیه نیز از امتداد بجران سوریه به مرزهای جنوبی خود بیمناک است. این بی‌دولتی می‌تواند مبنای ظهور گروه‌هایی (مانند داعش و...) شود که امکان به‌کارگیری آنها توسط قدرت‌های رقیب منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای وجود دارد. از این دیدگاه، یکی از تهدیدات مهم علیه امنیت ملی ایران و روسیه، نداشتـن دولت در کشورهـای اطراف یا دولت‌های ضعیفی است که در چنین فضـایی، هم قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و هم گروه‌ها می‌توانند اقدام به برنامه‌ریزی و سازماندهی کنند و امنیت ملی ایران و روسیه را به چالش بکشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        618 - بررسی چالش‌ها و راهکارهای مشارکت سیاسی آگاهانه در نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران
        محمد آریانپور مرتضی اباذری خلیل بهرامی قصرچمی
        10.22034/sej.2022.1945240.1399
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌ها و راهکارهای مشارکت سیاسی آگاهانه در نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که سیستم انتخاباتی در ایران، در فقدان احزاب سیاسی، اغلب تحت‌ تأثیر ملاحظات فرهنگی، قومی، مذهبی و هیجانات بوده چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌ها و راهکارهای مشارکت سیاسی آگاهانه در نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که سیستم انتخاباتی در ایران، در فقدان احزاب سیاسی، اغلب تحت‌ تأثیر ملاحظات فرهنگی، قومی، مذهبی و هیجانات بوده و در نهایت به صورت ناآگاهانه، توده‌ای و همه‌گیر انجام می‌شود. از جمله راهکارهای ارائه شده در این پژوهش، ضرورت رجوع به نهادها و تشکّل‌های دیگر مانند اصناف، مساجد، مطبوعات و رسانه ملی است که می‌توانند تا حدودی کارکردهای خاص احزاب مانند ارائه اطلاعات، ارتقای فهم سیاسی، کاهش هیجانات و از بین بردن پدیده بی‌اعتنایی سیاسی را انجام دهند. یافته‌ها حاکی از آن است که مشارکت سیاسی در ایران در حوزه رأی‌‌دهندگان با معضلاتی مانند بومی‌گرایی، قومیت‌گرایی، کمبود اطلاعات و ناآگاهی و نیز در حوزه داوطلبان با مشکلاتی مانند تعدد ثبت نام‌کنندگان، عدم صداقت در گفتار داوطلبان و ناعدالتی در فرایند تبلیغات مواجه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        619 - واکاوی نقش قدرت نرم دیپلماسی ورزشی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        محمد بیدگلی
        10.22034/sej.2023.1990902.1550
        هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش قدرت نرم دیپلماسی ورزشی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که تاثیر دیپلماسی ورزشی باعث ارتقاء راهبردها و اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج حاکی از چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش قدرت نرم دیپلماسی ورزشی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که تاثیر دیپلماسی ورزشی باعث ارتقاء راهبردها و اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که با همکاری سازنده بین دستگاه‌های اجرایی ورزش کشور و در دستور کار قرار دادن و استفاده از ظرفیت ورزش بین‌الملل توسط این سازمان‌ها، می‌توان به بهبود شرایط موجود و در نتیجه ارتقاء دیپلماسی ورزشی ایران امیدوار بود. جمهوری اسلامی ایران به دلیل وجود ظرفیت بالقوه ورزشی می‌تواند با شکل دادن به دیپلماسی ورزشی خود، از ورزش به عنوان ابزاری کارآمد برای ارتقاء منزلت‌یابی بین‌المللی، ارتقاء قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، مشارکت در صلح و امنیت منطقه‌ای، ارتقاء اثرگذاری مثبت، جذب افکار عمومی و رفع منازعات و آشتی بین‌المللی در سطح جهان بهره ببرد. پیشنهاد می‌گردد که مدیریت ورزشی در بستر استراتژیک قرار گیرد؛ به این معنا که برنامه و سیاست‌گذاری شانزده تا بیست ساله‌ای تدوین گردد که راهنما و دستور عملی برای مدیران عالی ورزشی کشور باشد. در این صورت است که می‌توان از اِعمال سلیقه و فردگرایی در مدیریت ورزشی کشور پرهیز کرد و آن را به سوی اهداف متعالی مدنظر کشور، هدایت و راهبری نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        620 - نقش انگاره‌های هویت ملی نخبگان اجرایی در سیاست خارجی ایران (1376-1384)
        حسین کریمی فرد
        10.22034/sej.2023.1984955.1543
        در پژوهش حاضر با تاکید بر نقش انگاره‌های هویتی نخبگان اجرایی در تکوین سیاست خارجی، و با روش توصیفی- تحلیلی و نظریه سازه‌گرایی، به بررسی سیاست خارجی ایران در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی پرداخته شده است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که هویت، بنیان منافع ملی تلقی می‌شود. چکیده کامل
        در پژوهش حاضر با تاکید بر نقش انگاره‌های هویتی نخبگان اجرایی در تکوین سیاست خارجی، و با روش توصیفی- تحلیلی و نظریه سازه‌گرایی، به بررسی سیاست خارجی ایران در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی پرداخته شده است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که هویت، بنیان منافع ملی تلقی می‌شود. جهت‌گیری راهبردی سیاست خارجی ایران امری حاکمیتی تلقی شده و نهادهای مختلفی ازجمله دولت، متشکل از نخبگان اجرایی، در تدوین آن نقش دارند. مولفه فرهنگ و هویت ملی نخبگان اجرایی به عنوان یکی از عوامل موثر در «رفتار» سیاست خارجی ایران دوره اصلاحات محسوب می‌شود. یافته‌ها حاکی از این است که با توجه به برجستگی عنصر تجددگرایی نسبت به اسلام‌گرایی و ایران‌گرایی نزد نخبگان اجرایی اصلاح‌طلب، و احساس تشابه فرهنگی و هویتی با بعضی از عناصر فرهنگ غرب، جهت‌گیری سیاست خارجی ایران به سمت غرب متمایل شد؛ همین امر زمینه را برای قطبی شدن سیاست خارجی ایران در سال‌های بعد فراهم نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        621 - نگرشی هویت‌محور بر سیاست متوازن روسیه در قبال کشورهای اسلامی خاورمیانه: مطالعه موردی ایران و عربستان (2020-2011)
        سید رزاق مقیمی داوود کیانی مهدی جاودانی مقدم
        10.22034/sej.2022.1957305.1451
        هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست روسیه نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، پس از انقلاب‌های عربی است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چه عواملی روسیه را به سمت اتخاذ سیاست متوازن نسسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه از سال 2011-2020 سوق داده اس چکیده کامل
        هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست روسیه نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، پس از انقلاب‌های عربی است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چه عواملی روسیه را به سمت اتخاذ سیاست متوازن نسسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه از سال 2011-2020 سوق داده است؟ همچنین پژوهش بر این فرضیه استوار است که در فاصله سال‌های 2011-2020 میلادی، روسیه از یک‌سو در مبارزه علیه تروریسم تکفیری، به همکاری با گروه‌های شیعی به رهبری ایران روی آورد و از سوی دیگر، با هدف جلوگیری از تحریک بنیادگرایی دینی در جمهوری‌های مسلمان‌نشین خود، به گسترش روابط با کشورهای اسلامی سنّی مذهب پرداخت. در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و در قالب چارچوب نظری سازه‌انگاری، تحلیلی نسبتاً متمایز از ماهیت روابط روسیه با کشورهای اسلامی خاورمیانه در مقطع پس از انقلاب‌های عربی ارائه گردید. نتایج حاکی از آن است که با وقوع انقلاب‌های عربی در سال 2011 میلادی و شکل‌گیری دسته‌بندی‌های جدیدی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی در خاورمیانه، به ویژه پیرامون بحران سوریه که آغازگر مقطع تازه‌ای در روابط روسیه با جهان اسلام بود، مسکو با هدف دفع خطر جریان افراط‌گرایی اسلامی، تلاش کرد با اتخاذ سیاست متوازن نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، ضمن پرهیز از ایجاد تنش با آنها، به تقویت روابط با آنان بپردازد. لذا انتظار می‌‌رود، نقش اسلام در سیاست خارجی روسیه افزایش یابد و دولتمردان روسی، تمایل بیشتری به تعامل سازنده با کشورهای اسلامی خاورمیانه پیدا نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        622 - دگرگونی و هوشمندسازی استراتژی قدرت نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس (2001-2022)
        علی اصغر غفاری چراتی حسن خداوردی گارینه کشیشیان سیرکی
        10.22034/sej.2023.1960452.1471
        پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که دگرگونی و هوشمندسازی استراتژی قدرت نظامی آمریکا در منطقه خلیج‌‌فارس از سال 2001 میلادی تاکنون، به چه صورت انجام شده است؟ پژوهش بر این فرضیه استوار است که نتایج و هزینه‌های هنگفت استراتژی‌‌های نظامی‌‌محور آمریکا در دوره جورج دبلیو چکیده کامل
        پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که دگرگونی و هوشمندسازی استراتژی قدرت نظامی آمریکا در منطقه خلیج‌‌فارس از سال 2001 میلادی تاکنون، به چه صورت انجام شده است؟ پژوهش بر این فرضیه استوار است که نتایج و هزینه‌های هنگفت استراتژی‌‌های نظامی‌‌محور آمریکا در دوره جورج دبلیوبوش، متأثر از قدرت سخت، رؤسای جمهور بعدی این کشور را بر آن داشت تا با پیگیری استراتژی قدرت هوشمند، به موازات حضور نظامی، با ابزارهایی چون، دیپلماسی، تجارت، کمک‌‌های خارجی و گسترش ارزش‌‌ها، به بازسازی چهره مخدوش آمریکا در منطقه خاورمیانه و خلیج‌‌فارس اقدام نمایند. روش پژوهش تحلیل محتوا بوده و نتایج نشان داد که پیامدهای مداخلات نظامی آمریکا در منطقه خلیج‌‌فارس، محدودیت‌‌های استراتژی قدرت سخت واشینگتن را در دوره دولت بوش نمایان نمود. از این‌‌رو، باراک اوباما و رؤسای جمهور بعدی این کشور، بر بهره‌‌گیری همزمان از گزاره‌‌های قدرت سخت و قدرت نرم، تحت عنوان قدرت هوشمند تاکید داشته‌اند. هرچند رویکرد آنها با یکدیگر متفاوت بوده است، اما در مجموع مهم‌‌ترین هدف هوشمند و مشترک رؤسای جمهور آمریکا در منطقه خلیج‌‌فارس، تغییر شکل هوشمندانه موازنه قدرت در این منطقه به سود آمریکا و به ضرر ایران، با ایجاد مشارکت اسرائیل و کشورهای عربی منطقه، به خصوص عربستان و امارات بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        623 - چالش های امنیتی ناشی از جهانی شدن در خاورمیانه و تاثیر آن بر اتخاذ استراتژی های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی
        فاضل حسن زاده امین روان بد غفار زارعی
        10.22034/sej.2024.1998385.1563
        در چند سال گذشته، ما شاهد تحولاتی در منطقه خاورمیانه بوده ایم. جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو کشور مهم و تأثیرگذار در حوزه خلیج فارس و خاورمیانه هستند. در طول چهار دهه گذشته پس از انقلاب اسلامی، عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران دستخوش تغییرات زیادی در روابط خ چکیده کامل
        در چند سال گذشته، ما شاهد تحولاتی در منطقه خاورمیانه بوده ایم. جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو کشور مهم و تأثیرگذار در حوزه خلیج فارس و خاورمیانه هستند. در طول چهار دهه گذشته پس از انقلاب اسلامی، عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران دستخوش تغییرات زیادی در روابط خود شده اند.هدف از تحقیق حاضر بررسی چالش های امنیتی ناشی از جهانی شدن در خاورمیانه و تاثیر آن بر اتخاذ استراتژی های سیاست خارجی دو کشوراست. روش مورد استفاده در این تحقیق نیز ،روش توصیفی-تحلیلی می باشد. در این روش، تجزیه و تحلیل اطلاعات با اسـتفاده از بررسـی تـاریخی وقـایع مرتبط با موضوع و همچنین داده ها براساس تحلیل جزئیـات در سـاختار کلـی است و با استفاده از منابع معتبر، سیاستهای خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی شناسایی می شوند. نتایج تحقیق نشان داد که عربستان سعودی به دنبال بهبود موقعیت منطقه ای خود در برابر جمهوری اسلامی ایران است و با این هدف، وارد بحرانهای منطقه ای شده است و در همین راستا سیاست هایی اتخاذ شده از سوی دو کشور، موجبات واگرایی و بروز تنشهای تفرقه افکنانه در سطح منطقه گردیده که نتیجه آن، چیزی به جز ظهور وگسترش تروریست در منطقه، حضورکشورهای غربی به بهانه مبارزه با آن و در مجموع ،کاهش روز افزون امنیت منطقه نبوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        624 - راهبردهای ادغام اجتماعی اتباع افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران
        هادی فرجامی کیا علی شیرخانی
        هدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای ادغام اجتماعی اتباع افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران، براساس مدل SOWT است. در مجموع 8 نقطه قوت، 17 نقطه ضعف، 19 فرصت و 13 تهدید شناسایی شد. در مرحله بعد، با استفاده از سیستم مقایسه زوجی و سیستم امتیازدهی ساعتی و همچنین مدل ANP ، امتیاز نه چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای ادغام اجتماعی اتباع افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران، براساس مدل SOWT است. در مجموع 8 نقطه قوت، 17 نقطه ضعف، 19 فرصت و 13 تهدید شناسایی شد. در مرحله بعد، با استفاده از سیستم مقایسه زوجی و سیستم امتیازدهی ساعتی و همچنین مدل ANP ، امتیاز نهایی هر معیار و زیرمعیار تعیین شد. براساس امتیازات به دست آمده می‌توان گفت که در شرایط کنونی، استراتژی تهاجمی باید مورد توجه قرار گرفته و در اولویت قرار گیرد. استراتژی‌هایSO9 ، SO3 و SO1 دارای بالاترین امتیاز هستند و به ترتیب به عنوان اولویت‌های اول، دوم و سوم شناخته می‌شوند. استراتژی SO9 باعث توسعه بازارهای مرزی و صادرات کالاهای داخلی و واردات کالاهای افغانی به ایران می‌شود. SO3 الگوهای مصرف را در بین مهاجران ترویج می‌کند، و بازارهای داخلی و فرامرزی را توسعه می‌دهد که به رشد اقتصادی کمک می‌کند‌‌. SO1 افزایش نیروی کار و تنوع ساختارهای قومی را در جامعه افزایش می‌دهد که می‌تواند شهرها و مناطق مختلف را با هم در ارتباط بیشتر قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        625 - بررسی ریشه‌های سیاسی و ایدئولوژیک جنبش حوثی‌ها
        احمد جانسیز مصطفی تارین
        10.22034/sej.2019.668899
        هدف پژوهش حاضر بررسی و تشخیص ریشه‌‌ها، انگیزه‌‌ها و محرک‌‌های سیاسی و ایدئولوژیک جنبش حوثی‌ها‌‌ که در سال‌های اخیر در کشور یمن شکل گرفته است، بود. در این رستا، در بررسی دلایل علمی و نظری جنبش الحوثی نظریۀ دکمجیان مورد توجه قرار گرفته و به نقش زیدیه و نیز اقدامات حکام یم چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی و تشخیص ریشه‌‌ها، انگیزه‌‌ها و محرک‌‌های سیاسی و ایدئولوژیک جنبش حوثی‌ها‌‌ که در سال‌های اخیر در کشور یمن شکل گرفته است، بود. در این رستا، در بررسی دلایل علمی و نظری جنبش الحوثی نظریۀ دکمجیان مورد توجه قرار گرفته و به نقش زیدیه و نیز اقدامات حکام یمن به ویژه علی عبدالله صالح و اندیشه‌‌های حسین الحوثی پرداخته شده است. این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و یافته‌ها نشان داد، در تحلیل علل پیدایش جنبش حوثی‌ها، برخی عوامل داخلی مانند شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را عاملی برای این جنبش می‌‌دانند و برخی دیگر از نظریه‌پردازان، عوامل خارجی، نظام بین‌الملل و تاثیرات رخدادهای بیرونی را در ایجاد این جنبش مؤثر می‌‌دانند. پویایی جنبش حوثی‌‌ها نشانگر این است که این جنبش در آینده سیاسی کشور یمن و در مسند قدرت، جایگاه مهمی را به دست خواهد آورد. بررسی ریشه‌‌های فکری این جنبش بیشتر زمینه‌‌های سیاسی و ایدئولوژیک دارد که ارادۀ پیروان خود را تغذیه نموده است. مبارزه با ظلم و اشغال، هژمونی امریکا، نفوذ صهیونیسم و تخریبات سکولاریسم جایگاه خاصی در این اندیشه‌ها داشته و آنان بر مشروعیت نظام سیاسی، عدالت‌خواهی و امر به معروف و نهی از منکر تاکید می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        626 - روندهای منطقه‌‌ای ایران در قبال بحران امنیتی در افغانستان
        رضا سیمبر دانیال رضاپور علی اسکندری نسب
        10.22034/sej.2019.668901
        هدف پژوهش حاضربررسی عوامل کاهش دهنده بحران امنیتی افغانستان و شرایط تقویت‌کننده روابط ایران با افغانستان بود. تحقیق با استفاده از تحلیل‌های استنباطی در چارچوب روش توصیفی و تحلیلی انجام شد. نتایج نشان داد،در افغانستان ترکیب پیچیده و چند لایه‌‌ای از عوامل اقتصادی، ساختار چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضربررسی عوامل کاهش دهنده بحران امنیتی افغانستان و شرایط تقویت‌کننده روابط ایران با افغانستان بود. تحقیق با استفاده از تحلیل‌های استنباطی در چارچوب روش توصیفی و تحلیلی انجام شد. نتایج نشان داد،در افغانستان ترکیب پیچیده و چند لایه‌‌ای از عوامل اقتصادی، ساختار اجتماعی- مذهبی و عوامل سیاسی و بحران مشروعیت باعث شکل‌گیری بحران امنیتی شده است. ایران می‌‌تواند برای هم‌‌سویی راهبردی با افغانستان و امن نگه‌‌داشتن محیط امنیتی خود رویکردی اقتصادی و فرهنگی در مناسبات با کشورهای این منطقه اتخاذ کند که ضمن پرهیز از مسائل اختلافی، اشتراکات فرهنگی و نیازمندی‌‌های اقتصادی طرفین مورد لحاظ قرار گیرد. در واقع ایران در این برهه زمانی، نیاز زیادی به دوراندیشی، برنامه‌‌ریزی‌‌های صحیح و منطقی و ورزیدگی دیپلماتیک دارد تا موفقیت را به میزانی رساند که شایسته مواهب و امتیازات استثنایی آن در منطقه است. ایران باید در ابتدا به جستجوی منطقه‌‌ای کردن تدابیر امنیتی موجود باشد. توجه به امنیت ملی مجزا و مجرد از یک‌سو و پذیرش تحمیلی تدابیر امنیت بین‌‌المللی از سوی دیگر، منجر به تضمین امنیت ملی ایران نمی‌‌شود و حتی گاه آن را با تهدید مواجه خواهد ساخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        627 - بایدها و نبایدهای ترمیدور نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران به نظام پارلمانی
        رشید رکابیان
        هدف پژوهش حاضر بررسی بایدها و نبایدهای ترمیدور نظام جمهوری اسلامی ایران به نظام پارلمانی است. این پژوهش با بررسی معایب و محاسن نظام‌های پارلمانی و ریاستی با روش توصیفی – تحلیلی نشان داد ترمیدور به سمت نظام پارلمانی یک ضرورت است.چراکه درمواردی تنش میان رئیس مقام اج چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی بایدها و نبایدهای ترمیدور نظام جمهوری اسلامی ایران به نظام پارلمانی است. این پژوهش با بررسی معایب و محاسن نظام‌های پارلمانی و ریاستی با روش توصیفی – تحلیلی نشان داد ترمیدور به سمت نظام پارلمانی یک ضرورت است.چراکه درمواردی تنش میان رئیس مقام اجرائی و مقام معظم رهبری در این دو دهه بسیار زیاد بوده است، اما با توجه به محاسن نظام پارلمانی این تنش از بین می‌رود. همچنین جمهوریت حفظ می شود، قدرت متمرکز نمی‌شود و نتیجه انتخابات را به سمتی سوق می‌دهد که به تقویت مشروعیت و کارآمدی نظام اسلامی و گسترش فرهنگ اخلاقی در جامعه یاری برساند. از طرف دیگر اتحاد نیروهای انقلاب بیشتر می‌شود، و هزینه‌های انتخابات و بداخلاقی سیاسی کمتر خواهد بود. بر این اساس نظام پارلمانی می‌تواند مطلوب باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        628 - جهانی‌شدن و ضرورت تحول در علوم انسانی به ‌منظور تاثیرگذاری مطلوب آن بر فرایند توسعه در ایران
        مجید عباس‌زاده مرزبالی حسین رفیع سید نصرالله حجازی
        10.22034/sej.2019.667448
        هدف این مقاله، بررسی چگونگی رابطه علوم انسانی و فرایند توسعه‌ی ایران در عصر جهانی‌شدن و ارائه‌ی راه‌هکارهایی جهت تقویت علوم انسانی به ‌منظور تاثیرگذاری مطلوب آن بر فرایند مذکور می‌باشد. بر این ‌اساس، سئوال اصلی پژوهش ایناست که، علوم انسانی چگونه می‌تواند در دستیابی ایرا چکیده کامل
        هدف این مقاله، بررسی چگونگی رابطه علوم انسانی و فرایند توسعه‌ی ایران در عصر جهانی‌شدن و ارائه‌ی راه‌هکارهایی جهت تقویت علوم انسانی به ‌منظور تاثیرگذاری مطلوب آن بر فرایند مذکور می‌باشد. بر این ‌اساس، سئوال اصلی پژوهش ایناست که، علوم انسانی چگونه می‌تواند در دستیابی ایران به توسعه در عصر جهانی‌شدن کمک نماید؟ در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به سئوال مذکور پاسخ داده شده است. فرضیه مقاله این است که علوم انسانی در ایران در صورت برطرف ‌نمودن نقاط ضعف خود و توجه به الزامات فرایند جهانی‌شدن و تعامل بهتر با مراکز علوم انسانی خارج از کشور، می‌تواند در دستیابی کشور به توسعه در عصر جهانی‌شدن کمک نماید. نتیجه‌ی کلی پژوهش عبارت از این است که با توجه به این‌که علوم انسانی در ایران با نارسایی‌های اساسی مواجه می‌باشد و این مسئله موجب شده‌ است تا این حوزه نتواند آن‌چنان که باید، در مسیر توسعه‌ی کشور نقش ایفا نماید، بنابراین برنامه‌ریزان و اصحاب علوم انسانی در کشور می‌بایست با درنظر گرفتن الزامات و تحولات ناشی از فرایند جهانی‌شدن در تربیت انسان‌های عقلانی و کارآمد، زمینه‌های دستیابی کشور به توسعه‌ را فراهم نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        629 - الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، الگویی گفتمانی در راستای تحول همه جانبه
        مصطفی مطهری خوشینانی جهانبخش ایزدی
        10.22034/sej.2019.665747
        هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی مفهومی مبانی و مبادی گفتمانی الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت بوده و در این راستا، تلاش کرده تا به این سوال اساسی پاسخ دهد که افق‌های مورد نظر در الگویِ بومی اسلامی – ایرانی پیشرفت بر کدام عناصر و شاخص‌ها تاکید دارد؟ گفتمان‌سازی درباره الگو چکیده کامل
        هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی مفهومی مبانی و مبادی گفتمانی الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت بوده و در این راستا، تلاش کرده تا به این سوال اساسی پاسخ دهد که افق‌های مورد نظر در الگویِ بومی اسلامی – ایرانی پیشرفت بر کدام عناصر و شاخص‌ها تاکید دارد؟ گفتمان‌سازی درباره الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت، مدیریت تولید علوم بومی (اسلامی – ایرانی) و طراحی و اجرای الگوی مدیریت تحول در جهت پیاده‌سازی اهداف از جمله مواردی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، در حالی که گفتمان عدالت و پیشرفت و نیز الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت در حال تبدیل شدن به گفتمانی مرجع و هژمون در فضای سیاستگذاری و مدیریت اجرایی دولت و در عرصه عمومی و اجتماعی ایران است، نباید فراموش کرد که پیشنهاد و دغدغه جایگزین الگوی بومی با رویکرد اسلامی - ایرانی برای تحول و توسعه از شکل غربی آن، زمینه اصلی گفتمان بومی‌گرایی مفصل‌بندی شده پس از انقلاب اسلامی را تشکیل می‌دهد. شناخت متراکم و واقع بینانه‌ای از تجربیات کشور در طول چهار دهه بعد از انقلاب، در برخی از نهادسازی‌ها و اصلاح ساختارها مانند ترسیم چشم‌انداز بیست‌ساله و تدوین سیاست‌های اصل ۴۴ و هدفمند کردن یارانه‌ها می تواند در تدوین هرچه بهتر الگوی پیشرفت کشور نقش کلیدی و موثری ایفا کند. در مدل فکری - عملی اسلامی – ایرانی پیشرفت، مضامین نظری از بومی شدن، بومی‌گرایی، بومی سازی و بومی نگری با گزاره‌های کلیدی از موضوع گفتمانی را می‌توان براحتی در آن شناسایی کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        630 - امکان‌سنجی نبرد تمدنی در بحران سوریه: دلایل و پیامدها
        مهدی هدایتی شهیدانی دانیال رضاپور
        10.22034/sej.2019.667453
        مسئله اصلی پژوهش حاضر تبیین و تحلیل دلایل تصادم چند تمدن در خاورمیانه و به صورت تخصصی در بحران سوریه می باشد. این مقاله در زمرۀ پژوهش‌های بنیادی قرار دارد و برای انجام آن از منابع اسنادی، کتابخانه‌ای و اینترنتی بهره برده شده است که با استفاده از تحلیل‌های استنباطی در چا چکیده کامل
        مسئله اصلی پژوهش حاضر تبیین و تحلیل دلایل تصادم چند تمدن در خاورمیانه و به صورت تخصصی در بحران سوریه می باشد. این مقاله در زمرۀ پژوهش‌های بنیادی قرار دارد و برای انجام آن از منابع اسنادی، کتابخانه‌ای و اینترنتی بهره برده شده است که با استفاده از تحلیل‌های استنباطی در چارچوب روش توصیفی و تحلیلی به رشته تحریر در آمده است. یافته های پژوهش نشان داد، امروزه ما شاهد یک جنگ تمدنی تمام عیار هستیم که سه تمدن اسلام، ارتدوکس و کنفوسیوس در عرصه نبرد تمدنی با تمدن غربی درگیرند. پهنه‌ی این نبرد، دنیای اسلام است و هم اکنون سوریه میدان اصلی و آزمونی برای کنش این چهار تمدن است. با توجه به کاهش ساختاری توان دنیای غرب در مهار آشوب و بی‌ثباتی جهانی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و نظامی، و با توجه به پیشرفت روز افزون تمدن‌های شرقی همچون اسلاو-ارتدوکس و تمدن کنفوسیوسی، آنچه هم اکنون در سوریه و عراق می‌گذرد را می‌توان آخرین تلاش‌های تمدن غرب برای حفظ وضعیت سابق و مقاومت تمدن‌های شرقی در قبال خواسته‌هایش در عرصه‌ی نبرد تمدن‌ها دانست. علاوه بر این، در این منازعات، فرهنگی نوین با تأسی از اسلام به حمایت از جنبش‌های مقاومت اسلامی متأثر از این جغرافیای فرهنگی نوین می‌پردازد تا به این وسیله ضمن گستراندن حوزه‌ی نفوذ خود، کشورهای غربی را از محیط امنیتی و فرهنگی خود بیرون کند. هدف نهایی این بحران برای دنیای اسلام، آزادی و رهایی تمام ملت‌های مظلوم جهان اسلام و دنیا برای رهایی از ظلم و سلطه‌ی ظالمان می‌باشد. از این رو، درگیری‌های خونین در سوریه، بازتابی از جنگ تمدن‌ها و تغییر وضعیت ژئوپلیتیکی منطقه و تولد نظم نوین در صحنه‌ی بین‌الملل است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        631 - مبانی فقهی- حقوقیِ عضویت و مشارکتِ شهروندان در جمهوری اسلامی ایران
        رضا عیسی نیا
        نویسنده در این مقاله تلاش کرده است با روش موضوعی دو مختصه از مختصات شهروندی یعنی عضویت و مشارکت را با ارائه به منابع و مبانی فقهی- حقوقیِ شیعه و با چینش مفاد آن؛ شفاف نماید لذا به این نتیجه رسیده است که عضویت بر دو پایه ملیت اکتسابی و ملیت تبعی معنا دهی می شود چون در مل چکیده کامل
        نویسنده در این مقاله تلاش کرده است با روش موضوعی دو مختصه از مختصات شهروندی یعنی عضویت و مشارکت را با ارائه به منابع و مبانی فقهی- حقوقیِ شیعه و با چینش مفاد آن؛ شفاف نماید لذا به این نتیجه رسیده است که عضویت بر دو پایه ملیت اکتسابی و ملیت تبعی معنا دهی می شود چون در ملیت اکتسابی آزادی اراده و عقیده و ایمان، اساس کار می باشد یعنی هر فرد می تواند با قبول ایدئولوژی اسلامی، ملیت اسلامی را بپذیرد و با یک پیمان اختیاری(= اِیمان ) عضویت در جامعه اسلامی را حائز گردد و در ملیت تبعی کسانی که بدون داشتن عقیده و ایده اسلامی بخواهند در جامعه اسلامی زندگی مشترکی را با شهروندان مسلمان داشته باشند تحت شرایطی(= اَیمان) به آنها اجازه داده می شود که در جامعه اسلامی به صورت تبعه رسمی شرکت کنند همچنین نتیجه گرفته شد که شهروندان در مشارکت کننده گی محدودیتی ندارند اما در حق مشارکت در مدیریت سیاسی یا حق انتخاب شدن در مشاغل سیاسی(یا مشارکت شوندگی) محدودیت های دارند و به صرفِ شهروند بودن نمی تواند برای به دست آوردن برخی از مناصب جهت مدیریت سیاسی کشور مشارکت کننده باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        632 - بررسی سیر تطور گفتمان حجاب در سپهر سیاست و فرهنگ ایران
        مهدی جاودانی مقدم
        10.22034/sej.2019.667450
        الگوی پوشش زنان در تاریخ ایران اشکال، صورت‌بندی و تطورات گوناگونی را پشت سر نهاده است. تطوراتی که گاه در شکل تغییر و گاه به صورت گسست قابل بررسی است. با این وجود، در اکثر پژوهش‌هایی که به بررسی الگوی پوشش زنان در تاریخ ایران صورت گرفته تلاش شده است شناخت توصیفی تطورات د چکیده کامل
        الگوی پوشش زنان در تاریخ ایران اشکال، صورت‌بندی و تطورات گوناگونی را پشت سر نهاده است. تطوراتی که گاه در شکل تغییر و گاه به صورت گسست قابل بررسی است. با این وجود، در اکثر پژوهش‌هایی که به بررسی الگوی پوشش زنان در تاریخ ایران صورت گرفته تلاش شده است شناخت توصیفی تطورات در گستره زمان با نگرش تاریخ‌نگاری سنتی مورد استفاده قرار گیرد. براین اساس، این پژوهش‌ها، پوشش را به عنوان موضوع شناسای فردی، کانون‌مند و ذاتی پنداشته و از فهم جامعیت و قرار دادن الگوی پوشش در بطن جریانات اجتماعی باز مانده‌اند، در تاریخ‌نگاری جدید که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است، شناخت عناصر اجتماعی جز در بستر گفتمان‌ها و شناخت زمینه، ممکن نیست و تولید و تغییر عناصر به فرآیندهای سیاسی اجتماعی وسیع‌تری مرتبط است که خود بخشی از آنها هستند. منطبق با این دیدگاه، در ادوار تاریخی ایران اتفاقات مهمی در پس گفتمان حجاب در جامعه به وقوع پیوسته است و نهادها، ساخت‌ها و روابط قدرتی شکل گرفته است - از خانواده تا نهادهای اساسی- که محیط اجتماعی و الگوی پوشش را احاطه کرده‌اند. براین اساس، این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان، با ایجاد پیوند میان الگوی پوشش و گسست‌ها و بافت‌های کلان جامعه، فرهنگ و قدرت که همواره در تولید، تغییر و بازتولید ابژه‌های زندگی اجتماعی موثرند، صورت‌بندی‌های تاریخی- گفتمانی الگوی پوشش زنان را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        633 - تأملی بر مبانی سیاست خارجی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه امام خمینی (ره)
        مهدی جاودانی مقدم
        بدون شک اندیشه های امام خمینی (ره) یکی از مهم ترین مبانی نظری سیاست خارجی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید. این مساله از یکسو متاثر از جایگاه منحصر به فرد حضرت امام (ره) به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی و از سوی دیگر تاثیرگذاری این اندیشه ها در قانون اساسی جمه چکیده کامل
        بدون شک اندیشه های امام خمینی (ره) یکی از مهم ترین مبانی نظری سیاست خارجی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید. این مساله از یکسو متاثر از جایگاه منحصر به فرد حضرت امام (ره) به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی و از سوی دیگر تاثیرگذاری این اندیشه ها در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و عمل سیاسی کارگزاران سیاسی و دفاعی آن می باشد. براین اساس، این مقاله با درک اهمیت شناخت مبانی اندیشه ای دیدگاه امام خمینی (ره) در حوزه سیاست خارجی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده است به این سوال پاسخ دهد که مهم ترین عناصر موثر در سیاست خارجی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه امام خمینی (ره) کدامند؟ یافته های این پژوهش که با روشی توصیفی- تحلیلی انجام شده است نشان می دهدکه عناصر گفتمانی مانند پیوند دین و دولت، اصل دعوت، قاعده نفی سبیل، اصل تولی و تبری، تفکیک دار الاسلام از دار الکفر، حفظ مصلحت دولت اسلامی و تالیف قلوب در مفصل بندی ای که براساس اندیشه های امام خمینی (ره) در کنار یکدیگر قرار گرفته اند، اصول، اهداف و منافع ملی ایران در حوزه سیاست خارجی و دفاعی - مانند حفظ نظام، نه شرقی و نه غربی، آرمانگرایی فعالانه، صدور انقلاب و امت سازی، دیپلماسی جهاد، استراتژی بازدارندگی مردمی و... - را شکل داده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        634 - نقش و جایگاه اجتماعی - سیاسی روحانیت در سه دهه بعد از انقلاب اسلامی
        رضا عیسی نیا
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        635 - بررسی سیاست خارجی روسیه در مورد جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر برنامه هسته ای ایران)
        مجتبی محمدی نودهکی محمدرضا اصغری مهدی جاودانی مقدم
        روسیه و ایران روابط پرفراز و نشیبی را طی قرن ها سپری کرده اند. مهمترین این روابط در دوران تزاری و حکومت کمونیستی سابق و روسیه جدید پس از 1991 رقم خورده است. سیاست روسیه در قبال ایران قبل از فروپاشی شوروی منفی و همواره با دخالت های نظامی و سیاسی همراه بوده است اما پس از چکیده کامل
        روسیه و ایران روابط پرفراز و نشیبی را طی قرن ها سپری کرده اند. مهمترین این روابط در دوران تزاری و حکومت کمونیستی سابق و روسیه جدید پس از 1991 رقم خورده است. سیاست روسیه در قبال ایران قبل از فروپاشی شوروی منفی و همواره با دخالت های نظامی و سیاسی همراه بوده است اما پس از فروپاشی شوروی و در دوران ریاست جمهوری پوتین سیاست همکاری همراه با واگرایی را ادامه داده است. سیاست روسیه در این سالها در زمینه های مختلف دارای نقاط عطفی بوده است. سیاست متناقض روسیه بویژه در مورد برنامه هسته ای ایران خود را نمایان کرده است. با وجود اینکه روسیه تنها کشوری بود که پس از کناره گیری کشورهای غربی در مورد ادامه همکاری با ایران در زمینه هسته ای، به همکاری خود با ایران ادامه داد، اما از ابتدای بحران هسته ای ایران سعی کرده روابط خود را با غرب و ایران حفظ کند و منافع خود را از این دعوا تامین کند. سیاست های متناقض روسیه که متاثر از متغیرهای داخلی و خارجی می باشد، باعث شده تا در این پژوهش سعی شود علل تناقض رفتاری این قدرت مورد بررسی قرار گرفته تا فهم روشن تری از این سیاست ها بعمل آید. زیرا اشتباه محاسباتی باعث می شود تا با اتکا و خوش بینی بیش از انتظار به روسیه و ظرفیت های واقعی سیاست خارجی روسیه به نتیجه مطلوب نرسیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        636 - واگرایی و همگرایی در روابط اتحادیه اروپا با آمریکا در موضوعات مهم جهانی
        مجتبی محمدی نودهکی ابراهیم متقی محمدرضا اصغری
        شناخت مواضع و عملکرد اتحادیه اروپا و آمریکا با توجه به نقش آفرینی این دو بازیگر مهم و تاثیرگذار نظام بین الملل ضروری به نظر می رسید. برخی از مسائل مهم بین المللی از جمله تروریسم، تسلیحات کشتار جمعی، روند صلح خاورمیانه، و بویژه ایران و برنامه هسته ای کشورمان حجم قابل توج چکیده کامل
        شناخت مواضع و عملکرد اتحادیه اروپا و آمریکا با توجه به نقش آفرینی این دو بازیگر مهم و تاثیرگذار نظام بین الملل ضروری به نظر می رسید. برخی از مسائل مهم بین المللی از جمله تروریسم، تسلیحات کشتار جمعی، روند صلح خاورمیانه، و بویژه ایران و برنامه هسته ای کشورمان حجم قابل توجهی از ظرفیت های دیپلماسی و سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آمریکا را به خود اختصاص داده است. هر دو قدرت سعی دارند با روش خاص خود منافع و علائق خود را در برخورد با مسائل مهم جهانی دنبال کنند. در مقاطع زمانی مختلف این اختلاف روش باعث اختلافاتی بین این دو قدرت در مسائل جهانی شده است که اگر با دیدی علمی به آن نگاه نشود در سطح و عمق این اختلافات و شیوه برخورد با آن ممکن است دچار اشتباه شویم. بنابراین شناخت حوزه های قدیم و جدید مورد اختلاف و علل آنها ضروری به نظر می رسد نا با بررسی این موارد به سطح و دامنه این اختلافات در مقاطع زمانی مختلف پی برده تا شناخت و تحلیل واقع بینانه تری بدست آورده و به توان تاثیرگذاری هر کدام از دو قدرت با توجه به امکانات و ابزارهای آنها در موضوعات بین المللی پی ببریم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        637 - پارادوکس واهمگرایی در روابط خارجی ایران و مصر پس از انقلاب اسلامی (2014-1979م)
        مهدی جاودانی مقدم مریم شفیعی
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        638 - نیتروزئوس، تقابل سیاست‌های بین‌المللی آمریکا با مدل حاکمیتی جمهوری اسلامی پس از نیم قرن چالش
        رضا جلالی علی اکبر امینی امیرحسین زارعی محمود آبادی
        10.22034/sej.2019.665752
        هدف پژوهش حاضر، واکاوی سیاست‌های متقابل ایران و آمریکا به ویژه در چهار دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌ها با روش کتابخانه‌ای گردآوری شده است. نتایج نشان داد، رویارویی نظامی ‌با جمهوری اسلامی ایران کار بسیار دشوار و پر ه چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، واکاوی سیاست‌های متقابل ایران و آمریکا به ویژه در چهار دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌ها با روش کتابخانه‌ای گردآوری شده است. نتایج نشان داد، رویارویی نظامی ‌با جمهوری اسلامی ایران کار بسیار دشوار و پر هزینه‌ای است و ایالات متحده نیک می‌داند که اسقاط حاکمیت در ایران حتی با حمله اتمی‌از سوی آن‌ها غیرممکن خواهد بود مگر همراهی مردم و حضور فیزیکی در خاک ایران. ایرانیان هویت منحصر به فردی دارند که در سختی با یکدیگر متحد می‌شوند و هیچ جایگزینی نمی‌توان برای این حاکمیت منحصر به فرد تاریخی آمیخته با اسلام‌خواهی، ایرانی‌گری و توأم با هویت قومی ‌و نژادی در ایران به وجود آورد. تنها راهکار پذیرش حاکمیت قطعی جمهوری اسلامی ایران برمبنای ولایت مطلقه فقیه است و به نوعی باید طرفین به ویژه ایالات متحده آمریکا از نظم نوین جهانی که تبعیت از قوانین و معاهده‌های بین‌المللی است، تمکین کند و این کار سبب برقراری تعامل مشترک و سازنده بین طرفین در بلندمدت خواهد شد. تقابل همه جانبه با ایران از هسته‌ای گرفته تا نیتروزئوس هرچقدر که متقن باشد، باز هم برای تقابل با ایران کافی نیست و چون با هویت پیچیده و چند بعدی در فرهنگ مردم ایران جایگزینی برای مدل حکومت شکل گرفته در ایران وجود ندارد، بدیهی است تبعیت از نظم جدید جهانی و پذیرفتن ایران تنها راهکار خاتمه دادن به این چالش در نیم قرن گذشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        639 - بررسی میزان آشنایی طلاب و دانشجویان شهر قم با فقه سیاسی اندیشه امام خمینی (ره)
        علی اکبری معلم نعمت الله کرم الهی
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        640 - عادی شدن تنش در روابط ایران و آمریکا از منظر امنیت هستی‌شناسی
        فریده امانی عباس مکرمی محمد ستوده
        10.22034/sej.2019.667451
        روابط ایران و ایالات متحده بعد از وقوع انقلاب اسلامی دچار تنش ها و واگرایی هایی شد؛ به گونه ای که دیدگاه هر یک از دو کشور در خصوص مسائل بین المللی در تعارض با یک دیگر قرار گرفت. اگرچه هر یک از دو کشور در برهه هایی تلاش کردند که پیرامون برخی مسائل که امنیت و منافع دوجانب چکیده کامل
        روابط ایران و ایالات متحده بعد از وقوع انقلاب اسلامی دچار تنش ها و واگرایی هایی شد؛ به گونه ای که دیدگاه هر یک از دو کشور در خصوص مسائل بین المللی در تعارض با یک دیگر قرار گرفت. اگرچه هر یک از دو کشور در برهه هایی تلاش کردند که پیرامون برخی مسائل که امنیت و منافع دوجانبه آن ها را تضمین می نمود، به گفت وگو بپردازند، اما عوامل متعددی دست به دست هم داده و مانع تنش زدایی در روابط دوجانبه شده است. بر این اساس، سؤالی که مطرح می شود، این است که چرا به‌رغم تماس ها و مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم، دو کشور ایران و آمریکا کماکان روابط رسمی دوجانبه خود را برقرار نکرده اند؟بر اساس نظریه امنیت هستی‌شناختی، این فرضیه مطرح می شود که دشمنی ایران و آمریکا به دلیل تعارضات مبنایی برای طرفین به امری عادی تبدیل شده است و هیچ یک از این دو کشور نمی خواهند با برقراری روابط رسمی این روند عادی را بر هم زده و امنیت هستی‌شناختی خود را به مخاطره اندازند.یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که با توجه به تداوم فقدان روابط رسمی و چند دهه خصومت پایدار میان ایران و امریکا و هویتی شدن منازعات مبنایی، امنیت هستی شناختیِ مبتنی بر منازعه، برای این دو کشور اهمیت فراوانی پیدا کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        641 - نقش جغرافیای انسانی قزوین در مناسبات ایران و شبه قاره هند( متون ادبی – تاریخی فارسی)
        نصراله پورمحمدی املشی مریم غفوریان
        10.30495/dk.2022.690633
        قزوین شهری رجال‌پرور در طول تاریخ بعد از اسلام بوده است. تا زمان تیموریان و ایلخانان، این شهر و مناطق تابعۀ آن گریزگاه فراریان سیاسی و متهمان مذهبی بود. موقعیت جغرافیایی شهر سبب گردید از همان ابتدای حاکمیت صفویان، مورد توجه شاه اسماعیل و شاه تهماسب قرار گیرد. شاه تهماسب چکیده کامل
        قزوین شهری رجال‌پرور در طول تاریخ بعد از اسلام بوده است. تا زمان تیموریان و ایلخانان، این شهر و مناطق تابعۀ آن گریزگاه فراریان سیاسی و متهمان مذهبی بود. موقعیت جغرافیایی شهر سبب گردید از همان ابتدای حاکمیت صفویان، مورد توجه شاه اسماعیل و شاه تهماسب قرار گیرد. شاه تهماسب بنا به دلایل مختلف آن را به پایتختی برگزید. باتوجه به اینکه ابعاد فرهنگی – اقتصادی هر شهری تابع مرکزیت سیاسی آن است، بنابراین تمرکز حکومت و قدرت سیاسی در قزوین بر شرایط این شهر بسیار تأثیرگذار بود. بعد از انتقال پایتخت به اصفهان، قابلیت اقتصادی شهر رو به تنزل نهاد اما همچنان نقش سیاسی و فرهنگی خود را حفظ نمود. این در حالی است که به خاطر وجود علمای مذهبی، شاعران و نویسندگان و رجال صاحب‌منصب قزوین، نقش کلیدی در روابط فرهنگی – سیاسی و اقتصاد با خارج بخصوص شبه‌قاره ایفا می‌کرد و هم رجالی را از شهرهای دیگر جذب می‌نمود. در عین حال عواملی چون رسمی شدن مذهب تشیع، فشار مذهبی (تعصب) و قدرت سیاسی این خطّه، مهم‌ترین دلایل و بسترساز روابط فرهنگی – سیاسی ایران و دولت‎های خارجی بخصوص شبه‌قاره در این عصر بوده است. همچنین به دلیل روح تسامح مذهبی حاکم بر دربار هند نسبت به مهاجرین، هریک از آن‌ها نیز حلقه‌های فکری و فرهنگی بین ایران و سرزمین هند شدند. از سوی دیگر روابط و تعاملات تنگاتنگ سرزمین های ایران و هند در طول تاریخ، خود شاهد دیگری بر این مدعا است؛ به خصوص اینکه زبان و ادبیات فارسی در زمان تیموریان و مغولان ایران و هند از چنان حرکت و اقتداری برخوردار گردید که کلیۀ گزارش ها و مکاتبات حکومتی هند می بایست در کنار زبان بومی هند به فارسی نوشته می شد و شاعران هندی عهد تیموری در هندوستان غالباً دو زبانه بودند. همین امر سبب تشویق بومیان شبه قاره به فراگیری زبان فارسی گردید و به گواهی شواهد تاریخی، لغات فارسی در اغلب این نقاط، هماهنگ و هم رنگ واژه های بومی هندی شدند. روش پژوهش در این مقاله توصیفی – تحلیلی (کتابخانه ای) می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        642 - سخن‌شناسی فرهنگ‌ بنیاد سعدی در نقد نگرش او به فرهنگ ایران باستان
        لیلا میری اصغر دادبه
        10.30495/dk.2022.1952557.2435
        سعدی و اندیشه‌های او همواره مورد توجه منتقدان بوده است. یکی از جنبه‌های نقد که می‌تواند مخاطب را با اندیشه‌ها و سرچشمه‌های تفکر سعدی آشنا کند نقد فرهنگ بنیاد است. سخن‌شناسی فرهنگ بنیاد بر مؤلفه‌های فرهنگی به کار رفته در متن با توجه به تاریخ پدید آمدن اثر توجه می‌کند. در چکیده کامل
        سعدی و اندیشه‌های او همواره مورد توجه منتقدان بوده است. یکی از جنبه‌های نقد که می‌تواند مخاطب را با اندیشه‌ها و سرچشمه‌های تفکر سعدی آشنا کند نقد فرهنگ بنیاد است. سخن‌شناسی فرهنگ بنیاد بر مؤلفه‌های فرهنگی به کار رفته در متن با توجه به تاریخ پدید آمدن اثر توجه می‌کند. در آثار سعدی سه آبشخور فکری می‌توان یافت که هر سه قدرتمند و مؤثر هستند. یکی سرچشمه‌های ایران باستان و توجه سعدی به فرهنگ ایران پیش از اسلام است، دوم جریان حکمت اسلامی است که سعدی را تحت تأثیر متکلمان و حکیمان بزرگ جهان اسلام نظیر امام محمد غزالی قرار داده و سومین آبشخور اندیشه او را می‌توان جریان عرفان ایرانی دانست که در کار تلطیف فضای زهدی و ایجاد جوّ شاعرانه در برخورد با مقولات اعتقادی است. سعدی در برخورداری از اندیشه‌های ایران پیش از اسلام بسیار تحت تأثیر فردوسی بوده است. در این تحقیق نشان داده‌ایم که سعدی چگونه نشانه‌های ایران باستان را در آثار خود به کار گرفته و در زمانه‌ای که از نظر تاریخی توجه به آیین‌ها و شخصیت‌های ایران باستان نوعی کفر به شمار می‌آمده چگونه توانسته گفتمان جدیدی در ستایش از داد و خرد و شکوه ایران پیش از اسلام بیافریند. این پژوهش با اتکا به اصول نقد فرهنگی در پی آن است که بداند چرا در بین شاعران و هنرمندان قبل از قرن هفتم توجه سعدی بیش از همه به فردوسی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        643 - بررسی گفتمان در تصاویر مستقل شعر خواجوی کرمانی
        زهره صارمی مهدی محقق
        10.30495/dk.2021.1924076.2207
        تصویر و خیال، اساس و جوهرۀ کلام شاعرانه را منعکس می کنند و ذهنیت هنرمند را از جهان برون و درون هویدا می سازند. تصویرسازی کوشش ذهنی سخنور است تا با خلاقیت بین ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه خویش، پیوندی بدیع ایجاد کند.در این پژوهش با تکیه بر روند شکل گیری مفهوم تصویر و نقش چکیده کامل
        تصویر و خیال، اساس و جوهرۀ کلام شاعرانه را منعکس می کنند و ذهنیت هنرمند را از جهان برون و درون هویدا می سازند. تصویرسازی کوشش ذهنی سخنور است تا با خلاقیت بین ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه خویش، پیوندی بدیع ایجاد کند.در این پژوهش با تکیه بر روند شکل گیری مفهوم تصویر و نقش خیال در آن، ضمن رعایت حدود ماهیت تصویر، به تعریف و معرفی ساختار و انواع مختلف پرداخته شده است. یکی از راه های کشف و بازنمایی ظرفیت های گوناگون تصویر شعری، در ابعاد مختلف مانند زیبایی شناسانه، ادبی، اجتماعی و...، شناخت ساختار چند لایه و انواع آن است.تصویر مستقل یکی از انواع تصاویر است. این تصویر ماهیت انحصاری و ویژگی خوداتکایی اندیشه شاعر را در بردارد و همچنین قابلیت به کارگیری در خارج از فضای شعر را دارد.بررسی تصاویر مستقل در غزل های خواجوی کرمانی، خواننده را با شبکۀ گفتمانی اشعار او روبرو می کند. گفتمان‌های به‌دست‌آمده را می توان در موضوعات؛ گفتمان‌های هستی شناسانه، عاشقانه، گفتمان‌های سیاسی حکومتی، گفتمان‌های دینی و مذهبی و گفتمان‌های حوزۀ وطن و....تقسیم بندی کرد. نتایج تحلیل گفتمان تصاویر مستقل در غزل خواجو، بیانگر جزئیاتی دقیق از فرهنگ، جامعه، سبک زندگی و اندیشه و بینش شاعر است. نگرش شاعر به عشق، به عنوان محور اصلی زیست بشر، گفتمان ننگ و نام و نگرش پیشرو خواجو، در به تصویر کشیدن گفتمان وطن، اشاراتی از آن دسته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        644 - مرگ اندیشی و نوزایی در قصه های ایرانی انجوی شیرازی
        سحر یوسفی محمد ایرانی خلیل بیگزاده امیرعباس عزیزی فر
        10.30495/dk.2021.685937
        مرگ و مرگ اندیشی از بن مایه های برجسته در قصه های عامیانه است و اندیشۀ نوزایی برخاسته از مرگ اندیشی از باورهای جمعی و اسطوره ای کهن است. مرگ و نوزایی، صورت های متعددی در قصه ها دارند و در تعدادی از نمونه ها بیانی نمادین دارند. شناخت این صورت ها و نمادها، درک ع چکیده کامل
        مرگ و مرگ اندیشی از بن مایه های برجسته در قصه های عامیانه است و اندیشۀ نوزایی برخاسته از مرگ اندیشی از باورهای جمعی و اسطوره ای کهن است. مرگ و نوزایی، صورت های متعددی در قصه ها دارند و در تعدادی از نمونه ها بیانی نمادین دارند. شناخت این صورت ها و نمادها، درک عمیق تری از مرگ اندیشیِ عامه نمایان می سازد. نگارندگان برای دست‌یابی به اَشکال مرگ اندیشی و نوزایی در مجموعۀ چهار جلدی قصه های ایرانی انجوی شیرازی از شیوۀ توصیفی- تحلیلی بهره برده و صورت‌های مرگ، نوزایی و نمادهای مرگ‌اندیشی و نوزایی را شناسایی، استخراج و تحلیل کرده‌اند. یافته های پژوهش نشان می دهند مرگ دو نمود طبیعی و غیرطبیعی در قصه ها دارند و صورت های غیرطبیعی مرگ، که پربسامدترین گونۀ مرگ در قصه هاست، عبارتند از: اقدام موفق، اقدام ناموفق و مرگ با پایان باز، رویگردانی از کشتن، خودکشی، مرگ بر اثر حوادث، دیدار با مردگان و شایعۀ مرگ. ظهور و بروز نمادهای مرگ در شکل های اقدام موفق، اقدام ناموفق و نتیجۀ نامشخص در کشتن و مرگ بر اثر حوادث است. صورت های نوزایی در قصه ها شامل ولادت مجدد، انتقال نفس، استحاله، تناسخ و رستاخیز است، نمادهای آن هم در تمامی شکل های نوزایی بسامد دارند و در پاره ای از نمونه ها با نمادهای مرگ مشترکند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        645 - بررسی مؤلفه‌های مدرنیسم در رمان سالمرگی
        رعنا جمشیدبیگی عبدالعلی اویسی کهخا
        10.30495/dk.2022.1946579.2372
        جریان مدرنیسم واکنشی ادبی‌ و هنری به مدرنیته و دگرگونی‌های ناشی از آن بود. مدرنیسم از دانش‌های نوینی مانند روانشناسی که سال‌های پایانی قرن نوزدهم شکل گرفتند بسیار تأثیر پذیرفت. مدرنیسم بر رمان که از مهم‌ترین گونه‌های ادبی‌ است تأثیرات ژرفی گذاشت و باعث آفرینش رمان مدرن چکیده کامل
        جریان مدرنیسم واکنشی ادبی‌ و هنری به مدرنیته و دگرگونی‌های ناشی از آن بود. مدرنیسم از دانش‌های نوینی مانند روانشناسی که سال‌های پایانی قرن نوزدهم شکل گرفتند بسیار تأثیر پذیرفت. مدرنیسم بر رمان که از مهم‌ترین گونه‌های ادبی‌ است تأثیرات ژرفی گذاشت و باعث آفرینش رمان مدرن شد. رمان مدرن متفاوت از رمانِ کلاسیک عمل می‌کند؛ بدین‌صورت که به انسان و روان وی بیش از هر چیز می‌پردازد و نویسندگان آن برای بیان اهداف خود از شگردهای نوینی در آثارشان بهره‌ می‌گیرند که در رمان کلاسیک وجود نداشته‌اند. برخی نویسندگان ایرانی با الگوگیری از ادبیات مدرن جهانی، آثار ارزشمندی براساس مؤلفه‌های این جریان نگاشته‌اند. نگارنده در این پژوهش با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای به شیوۀ توصیفی- تحلیلی به بررسی مؤلفه‌های مدرنیسم در رمان سالمرگی نوشتۀ اصغر الهی می‌پردازد تا هم به معرفی بیشتر جریان مدرنیسم و مؤلفه‌های آن کمک کند و هم یکی از ارزشمندترین رمان‌های ایرانی را که می‌تواند الگویی برای نویسندگان، اثری برای مطالعۀ علاقه‌مندان به رمان ایرانی و پژوهشگران این جریان و ادبیات نوین ایران باشد، بیشتر و بهتر بشناساند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که الهی چیره‌دستانه برخی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مدرنیسم چون دانش روانشناسی، پرداختن به ذهن و روان شخصیت‌ها، جریان سیال ذهن، درهم آمیختن واقعیت و خیال و ابهام، بازآفرینی اساطیر، ضدقهرمان، راوی‌های متعدد، هویت، تصاعد و آرمان‌گریزی را در رمان خود به کار برده است و اثری مدرنیستی قابل تحسین آفریده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        646 - تحلیل کهن الگوی آنیما در شخصیت پیران ویسه
        مهری تلخابی
        10.30495/dk.2021.1903519.1990
        شاهنامه، ریشه در اندیشه ها و باورهای کهن دارد و از آبشخوری به نام ناخودآگاه جمعی بهره مند است. در این مقاله، بر روی کهن الگوی آنیما تامل شده و شخصیت پیران ویسه، از این منظر، تحلیل شده است. سوال اصلی این مقاله، آن است که در اثر بزرگی چون شاهنامه، چگونه به کهن الگوی چکیده کامل
        شاهنامه، ریشه در اندیشه ها و باورهای کهن دارد و از آبشخوری به نام ناخودآگاه جمعی بهره مند است. در این مقاله، بر روی کهن الگوی آنیما تامل شده و شخصیت پیران ویسه، از این منظر، تحلیل شده است. سوال اصلی این مقاله، آن است که در اثر بزرگی چون شاهنامه، چگونه به کهن الگوی آنیما جان دمیده شده است؟ این مقاله، بر پایۀ نظریۀ یونگ ، بر آن است که نشان دهد ، مردان، هم زمان، واجد صفات زنانه نیز هستند اما اغلب اوقات، عوامل مختلفی که در جامعه پذیری مردان موثرند، مانع از بروز آنیما در روان مردان می گردد. با وجود این، در شاهنامه، در مواردی، زن درون یا آنیما در مردان، به صورت خلق و خو و رفتار های خاص زنانه ظاهر می شود و شخصیتی متعادل تر و کار آمدتر وتوانمندتر از خود به جا می گذارد. این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی، بر مبنای مطالعات کتابخانه ای به انجام رسیده است و در پایان، به این نتیجه می رسد که توجه به جنبه ها و نداهای درون، در زن و مرد، منجر به رشد و شکوفایی شخصیت آدمی می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        647 - بررسی عنصر آتش در ایران باستان و چگونگی بازتاب آن در اندیشۀ مولانا
        سهیلا ذوقی
        10.30495/dk.2022.575867.1200
        یکی از عناصر سازنده و بنیادی در جهان مادّی که همواره نقش ارزشمندی در زندگی بشر ایفا کرده است، آتش است. هر چه در جهان وجود دارد همگی به نوعی با این عنصر مقدّس در ارتباط است. آتش از دیرباز دراساطیر ایرانی، جایگاه ویژه داشته است. زرتشت به آن جنبۀ اخلاقی و معنوی داد و آن را چکیده کامل
        یکی از عناصر سازنده و بنیادی در جهان مادّی که همواره نقش ارزشمندی در زندگی بشر ایفا کرده است، آتش است. هر چه در جهان وجود دارد همگی به نوعی با این عنصر مقدّس در ارتباط است. آتش از دیرباز دراساطیر ایرانی، جایگاه ویژه داشته است. زرتشت به آن جنبۀ اخلاقی و معنوی داد و آن را علامت و نشانۀ زنده‌ای از پاکی و طهارت دانست.با توجه به راز آفرینی و شکوهمندی ذات آتش و نماد بودن آتش در اساطیر و افسانه‌های اقوام و ادیان گذشته و امروز، درمی‌یابیم که‌ این عنصر همواره با زندگی و حیات انسان‌ها و مناسک و مراسم آیینی آن پیوند داشته است. مسلم است که آتش در پیشینۀ فرهنگی نیاکان ما، باور و اعتقادی دینی بوده است؛ اما امروز می‌توان آن را نماد پیوند در فرهنگ گذشته و حال دانست. عارف ایرانی مثل مولانا این آتش را در مکتب عشق و جمال به بیان‌های رمزی بیان نموده و دیدار با نور را چون زرتشت در مراحل سیر و سلوک نشان داده و در شهود باطنی به دیدار با نور رسیده است. این آتش همانی است که درگفتۀ مولانا چنین انعکاس یافته است هرکه این آتش ندارد نیست باد و این آتش در شراب معنوی و موسیقی عرفانی و جمال معشوق بروز می‌کند و عرفان ایرانی را یکسره به رنگ خود درمی‌آورد. در این گفتار کوشیده می‌شود تا تفسیر و تحلیلی از آتش در دیدگاه مولانا با روش تحلیلی(کتابخانه‌ای) داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        648 - بررسی کارویژۀ کاوۀ آهنگر در شاهنامۀ فردوسی با رویکرد به اندیشۀ ایران شهری و اساطیر جهانی
        سیّدمحمّدرضا قریشی سعید خیرخواه عبدالرضا مدرس زاده
        10.30495/dk.2022.1946269.2370
        با کشف آهن افزون بر دگرگونی‌های مادی، سامان اندیشگی و فرهنگی جهان نیز دچار دگردیسی می‌شود. ارزش، ژرفا و پیامدهای این کشف سبب پدیداری عصری با ویژگی‌های برجسته و دیگرسان به نام آهن است که اسطوره‌ها و قهرمانان ویژۀ خود را می‌آفریند. ایران نیز به عنوان یکی از کهن‌ترین تمدن چکیده کامل
        با کشف آهن افزون بر دگرگونی‌های مادی، سامان اندیشگی و فرهنگی جهان نیز دچار دگردیسی می‌شود. ارزش، ژرفا و پیامدهای این کشف سبب پدیداری عصری با ویژگی‌های برجسته و دیگرسان به نام آهن است که اسطوره‌ها و قهرمانان ویژۀ خود را می‌آفریند. ایران نیز به عنوان یکی از کهن‌ترین تمدن های جهان و نخستین مراکزی که به فناوری گدازش و برون‌آوری آهن دست می‌یابد از برآیندهای فرهنگی آن بی‌بهره نمی‌ماند. نام‌آورترین قهرمان ایرانی ِ این عصر کاوۀ آهنگر است که در هزارۀ تاریک و پرآشوب ضحاکی (روایت ایرانی آغاز عصر آهن) ظهور و زمینه را برای بازآفرینی جهان اَشامَند به دست فریدون فراهم می‌کند. کاوه برخلاف آوازه و نفوذ هماره‌اش بر اندیشۀ ایرانی، بازتاب درخوری در اسطوره‌های میهنی و دینی ایرانی نمی‌یابد. همین امر برخی از پژوهشگران را بر‌آن داشته تا وی را شخصیتی افسانه‌ای و برساختۀ گوسانان اشکانی و نویسندگان خدای نامه‌های روزگار ساسانی بپندارند که بی‌گمان باورپذیر نمی‌نماید، چرا که با بنیادهای فکری مردمان پیشا‌تاریخ در فهم هستی ناسازگار است. کاوه مانند دیگر شخصیت‌های اسطوره‌ای دارای خویشکاری‌های نمادین و کارویژه‌های استعاره‌گون است. در این پژوهش سعی می‌شود با بهره‌گیری از تحلیل کهن‌الگویی، نگرش تطبیقی و روش کتابخانه‌ای بن مایه‌های اساطیری میان‌وردِ کاوه در شاهنامه را بررسی کرده و با پی‌ریزی انگاره‌های تازه برآیندهای نوینی ارائه نموده و نشان دهد که کاوه قهرمانی پیشا تاریخی است که بنا به دلایلی از صحنۀ اساطیر ایران زمین محو می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        649 - بازتاب فرهنگ ایران باستان در اشعار حکمی ناصرخسرو (با تکیه بر منابع عربی)
        وحید سبزیان پور تورج زینی وند مسلم خزلی
        ناصرخسرو، یکی از سخن سرایان مشهور و شاعران حکیم قرن پنجم ادبیّات فارسی است. وی در اشعار خویش از دو فرهنگ اسلامی و ایرانی تأثیر پذیرفته است که البته به تأثیر پذیری او از فرهنگ ایرانی کمتر توجه شده است. این نوشتار، نیز بر آن است تا با تکیه بر منابع اصلی و دست اوّل عربی و چکیده کامل
        ناصرخسرو، یکی از سخن سرایان مشهور و شاعران حکیم قرن پنجم ادبیّات فارسی است. وی در اشعار خویش از دو فرهنگ اسلامی و ایرانی تأثیر پذیرفته است که البته به تأثیر پذیری او از فرهنگ ایرانی کمتر توجه شده است. این نوشتار، نیز بر آن است تا با تکیه بر منابع اصلی و دست اوّل عربی و ایرانی به بررسی تأثیر پذیری ناصرخسرو از فرهنگ و حکمت ایران باستان بپردازد. اهداف و محورهای اصلی این نوشتار عبارتند از: الف. پیشگفتار مختصری در مورد ارزش حکمت در ایران باستان و ذکر کلیّات پژوهش.ب. تحلیل اشعار ناصرخسرو و بیان تأثیر پذیری ناصرخسرو از حکمت ایران باستان و حکمت متنبّی. یافته‌ی اساسی این پژوهش در این است که ناصرخسرو به واسطه‌ی آگاهی از فرهنگ ایران باستان که نسل به نسل از نیاکانش به او منتقل شده، از حکمت ایران باستان تأثیر پذیرفته است. همچنین ناصرخسرو، از فرهنگ عباسی و ادبیّات عرب و شاعران آن به ویژه متنبّی تأثیر پذیرفته است که البته ریشه‌ی اصلی این حکمت‌ها در ایران باستان قرار دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        650 - بررسی بازتاب براندازی خاندان های ایرانی: صفاریان، فریغونیان، شاران غرجستان و خوارزمشاهیان در آثار شاعران و مورخان عهد غزنوی
        زهره نورانی نیا حسن اکبری بیرق
        روی کار آمدن اولین حکومت ترک نژاد در ایران به دست محمود غزنوی تحقق یافت و مقدمه ظهور سایر حکومتهای ترک در ایران گردید. محمود غزنوی در ادامه اهداف توسعه طلبانه اش ،تعدادی از خاندانهای محلی ایران را از جغرافیای تاریخی سیاسی ایران محو کرد؛ از جمله امارتهایی چون صفاریان ، ش چکیده کامل
        روی کار آمدن اولین حکومت ترک نژاد در ایران به دست محمود غزنوی تحقق یافت و مقدمه ظهور سایر حکومتهای ترک در ایران گردید. محمود غزنوی در ادامه اهداف توسعه طلبانه اش ،تعدادی از خاندانهای محلی ایران را از جغرافیای تاریخی سیاسی ایران محو کرد؛ از جمله امارتهایی چون صفاریان ، شاران غرجستان، فریغونیان و خوارزمشاهیان که براندازی آنان در جهت اهداف توسعه طلبانه سلطان غزنوی صورت گرفت. سوال اساسی در اینجا این است که آیا می توان با تقابل دیدگاه شاعران و مورخان عهد غزنوی به گزارش متقنی در این باره دست یافت؟ در این پژوهش که به شیوه توصیفی وتحلیلی و در راستای مطالعات تاریخ محلی ایران، انجام شده است، تلاش گردیده تا این رخدادها به مدد اشعار شاعران، واکاوی شده و پس از تطبیق با دیدگاه مورخان،به مقایسه بازتاب این وقایع نزد دو گروه بپردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        651 - بررسی چند کانون مهم اثر گذار بر اندیشۀ ترقى در دوره قاجاریه
        شاهین پهنادایان
        در فایل اصل مقاله موجود است.
        در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        652 - بررسی جایگاه زن و عشق در ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی
        اسماعیل حاکمی راضیه زواریان
        در فایل اصل مقاله موجود است.
        در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        653 - تفسیر و تحلیل اندیشه حماسی در ایران (شاهنامه) و اسکاندیناوی (حماسۀ اسکاندیناوی)
        رویا گنجه علی محمد موذنی
        فارغ از مسئلۀ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آثار دو سرزمین، می‌توان بابی را گشود در موضوعی خاص که از جهت محتوا در آنها وجوه اشتراکی وجود دارد و آن را دستمایۀ قیاس یک موضوع، یک گرایش و یک محتوای ویژۀ مشترک در دو سرزمین مختلف قرار داد. مسئلۀ رویین‌تنی از نکات پر اهمیت و پر بسام چکیده کامل
        فارغ از مسئلۀ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آثار دو سرزمین، می‌توان بابی را گشود در موضوعی خاص که از جهت محتوا در آنها وجوه اشتراکی وجود دارد و آن را دستمایۀ قیاس یک موضوع، یک گرایش و یک محتوای ویژۀ مشترک در دو سرزمین مختلف قرار داد. مسئلۀ رویین‌تنی از نکات پر اهمیت و پر بسامد در تاریخ ادب و اعتقادات سرزمین‌های مختلف است که رویی جانب تاریخ و رویی جانب تخیل بشر روزگار پیشین دارد. در این پژوهش بنا داریم تا به بررسی اندیشۀ حماسی ایران و اسکاندیناوی و مشهورترین تجلی این اندیشه در آثار حماسی این دو قوم پرداخته و به بیان وجوه اشتراک و سنجش برتری‌ها و کاستی‌های این آثار در مقابل یکدیگر بپردازیم تا به این بهانه، این دو اثر در قابی مشترک به نمایش درآیند و به این واسطه نکاتی چند در باب هر یک با نگاهی دقیق‌تر آشکار گردد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        654 - بررسی تطبیقی مکتب رمانتیسم در اشعار نیما یوشیج و خلیل مطران
        سیده نسرین عبادیان زهرا سلیمانی
        در فایل اصل مقاله موجود است
        در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        655 - پژوهشی در قلمروی جغرافیایی کیانیان و شاهنامه
        ملکمحمد فرخ زاد منیژه فلاحی
        یشت نوزدهم اوستا ، زامیاد یشت ، که به کیان یشت نیز شهرت دارد مهم‎ترین سند در پژوهش‎های قوم شناسی و مقوله‎ بنیاد جغرافیایی تاریخ ایران محسوب می‎شود . براساس این یشت آغاز شهریاری کیانیان ( کیقباد ، کیکاووس ، کیخسرو ، کی‎لهراسب ، کی‎گشتاسب ) و حکوم چکیده کامل
        یشت نوزدهم اوستا ، زامیاد یشت ، که به کیان یشت نیز شهرت دارد مهم‎ترین سند در پژوهش‎های قوم شناسی و مقوله‎ بنیاد جغرافیایی تاریخ ایران محسوب می‎شود . براساس این یشت آغاز شهریاری کیانیان ( کیقباد ، کیکاووس ، کیخسرو ، کی‎لهراسب ، کی‎گشتاسب ) و حکومت موفق آنان با کنار رودخانه‎هایی که به هیرمند منتهی می‎شود و دریاچه‎ی کیانسیه (‎هامون ) را در سیستان تشکیل می‎دهند ، پیوند دارد . قراین دیگری نظیر حضور زرتشت در دورة کی گشتاسب در ایران خاوری ( در بلخ ) و قرابت زبان گاثه‎های اوستا با لهجة شمال شرقی و نیز استقرار شاهان کیانی از جمله کیکاووس و کی لهراسب در بلخ بنا بر روایات مورخان دورة اسلامی ‎و شاهنامة فردوسی، همچنین ساخت بناهایی نظیر گنگ دژ در توران زمین توسط سیاوش و نیز بنای آتشکده کرکویه در سیستان توسط کیخسرو شواهدی در تاَیید این عقیده است که محیط استعمال واژة کی ، یعنی قلمرو حکومت کیانیان از دورترین نقاط شمال شرقی تا جنوب شرقی در سیستان بوده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        656 - «اخلاق زناشویی» در شاهنامه فردوسی و بررسی ریشه‌های آن در متون کهن
        محمد نوید بازرگان مریم خادم ازغدی
        در این مقاله که به موضوع اخلاق زناشویی در شاهنامه‌ی فردوسی و متون پیش از آن پرداخته شده، کوشش گردیده است با آوردن شواهدی از اوستا، متون میانه و نیز شاهنامه و نقل قول برخی صاحب‌نظران در‌ این باره، میزان تأکید این متون بر مقولات اخلاقی نظیر سازگاری، راست‌منشی، مهرورزی، نی چکیده کامل
        در این مقاله که به موضوع اخلاق زناشویی در شاهنامه‌ی فردوسی و متون پیش از آن پرداخته شده، کوشش گردیده است با آوردن شواهدی از اوستا، متون میانه و نیز شاهنامه و نقل قول برخی صاحب‌نظران در‌ این باره، میزان تأکید این متون بر مقولات اخلاقی نظیر سازگاری، راست‌منشی، مهرورزی، نیک‌رفتاری، وفاداری، تعهّد، رعایت احترم متقابل، پاکدامنی، پرهیزگاری، بی‌ریایی و ... در زندگی زناشویی، مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        657 - آموزه های غربی در اشعار سیمین بهبهانی
        معصومه صالحی طریق احمد ذاکری
        غرب و غرب زدگی ادبیاتی است که غربزدگان و غرب گرایان،پس از استعمار و استثمار کشورمان ،در آثارشان به کار برده اند .هدف آنها تنویر اذهان مردم نسبت به این پدیده قرن بیستمی بوده است. . استثمار فرهنگی ،زمانی خطرناک تر می شود که نویسندگان و شاعران خودی ، زبان گویای آنها شوند و چکیده کامل
        غرب و غرب زدگی ادبیاتی است که غربزدگان و غرب گرایان،پس از استعمار و استثمار کشورمان ،در آثارشان به کار برده اند .هدف آنها تنویر اذهان مردم نسبت به این پدیده قرن بیستمی بوده است. . استثمار فرهنگی ،زمانی خطرناک تر می شود که نویسندگان و شاعران خودی ، زبان گویای آنها شوند و سخن و خواسته های دشمن از حلقوم و حنجره دوستان به گوش برسد. در بررسی آثار نویسندگان و شاعران معاصر ،درمی یابیم که برخی شاعران تحت تأثیر این مسأله ،شیوه های اخلاقی و سبکی خود را ،تغییر داده اند و برخی دیگر ،به تأثیر از فضای جامعه ،در آثارشان از الگو های غربی پیروی کرده اند. از میان این ،افراد فروغ فرخزاد ،سیمین بهبهانی ، از جمله شاعرانی هستند که ترکیبی از این دو شیوه را در آثارشان می توان مشاهده کرد.. در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی فراهم آمده است ،برآنیم تا پاره ای از آموزه های غربی را که در اشعار این شاعر ،رسوخ پیدا کرده ،ارزیابی کنیم . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        658 - بررسى پدیده هاى اسطوره اى در بهمن نامه
        ایرج مهرکی لیلا خزل
        در فایل اصل مقاله موجود است
        در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        659 - «زن» در رئالیسم ایرانی با تکیه بر رمان«جای خالی سلوچ»
        مرضیه آبیار قمصری رضا شجری علیرضا فولادی عبدالحسین فرزاد
        10.30495/dk.2020.678941
        نگرش‌ها، رویکردها و اقتضائات ایدئولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی هر جامعه در تبادلات فرهنگی- هنری بین جوامع مختلف، سبب تغییر، تحول و تطور در مولفه‌های فرهنگی- هنری مبادله شده می‌گردد. مقتضیات فرهنگی- اجتماعی ایران، در دورة آغازین غرب‌گرائی روشنفکران ایرانی –پس از اقتباس چکیده کامل
        نگرش‌ها، رویکردها و اقتضائات ایدئولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی هر جامعه در تبادلات فرهنگی- هنری بین جوامع مختلف، سبب تغییر، تحول و تطور در مولفه‌های فرهنگی- هنری مبادله شده می‌گردد. مقتضیات فرهنگی- اجتماعی ایران، در دورة آغازین غرب‌گرائی روشنفکران ایرانی –پس از اقتباس مکتب رئالیسم از ادبیات غرب- باعث تغییرات بنیادین در اصول و موازین این مکتب ادبی گردید که در نهایت آن را به شکل مکتبی مستقل با صبغه‌ای ایرانی و با مولفه‌های خاص ایران، بازتولید نمود؛ تا جائی‌که می‌توان اطلاق اصطلاح(رئالیسم ایرانی) بر این مکتب را مناسب دانست. این پژوهش بر اساس روش تحلیل محتوای کیفی، به بررسی (زن در رئالیسم ایرانی) به عنوان یکی از مهم‌ترین مولفه‌های واقع‌گرائی ایرانی در رمانجای خالی سلوچ می‌پردازد. در این تحقیق، چالش‌های فراروی زن ایرانی و ابعاد شخصیتی او در خانواده، به صورت سرفصل‌ها و بخش‌های اصلی و فرعی، مقوله‌بندی شده، زوایای مختلف آن تحلیل گردیده و سپس در رمان مذکور مورد ارزیابی قرار می‌گیرد؛ همچنین در روند این پژوهش، میزان توجه و تمرکز نویسندة این اثر بر هویت تاریخی- اجتماعی زن ایرانی به عنوان یک مولفة مکتب واقع‌گرائی ایرانی تبیین و تحلیل می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        660 - بررسی نقش زنان در خلق شادی در اساطیر
        فریبا رئیسی
        در فایل اصل مقاله موجود است
        در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        661 - رد پای سوگند آیینی یادگار زریران در شاهنامه (پژوهشی پیرامون بیتی از داستان رستم و اسفندیار)
        نسترن صفاری
        10.30495/dk.2021.1923079.2200
        با بررسی رفتار کلی انسان باستان با این شگفتی رو به رو می شویم، که تنها، عملی مقدس و سپندینه می شود که به طریقی با حقیقتی که فراتر از خود آن ها است، شریک و انباز شود و به همین واسطه بی درنگ این اعمال مانا و جاوید شده و از هستی سرشار می گردند؛ از این رو این اعمال در ن چکیده کامل
        با بررسی رفتار کلی انسان باستان با این شگفتی رو به رو می شویم، که تنها، عملی مقدس و سپندینه می شود که به طریقی با حقیقتی که فراتر از خود آن ها است، شریک و انباز شود و به همین واسطه بی درنگ این اعمال مانا و جاوید شده و از هستی سرشار می گردند؛ از این رو این اعمال در نظر مردمان کهن جلوه گاهی قدسی یافته و یادگار کرداری ازلی می شوند، چرا که از زمان تاریخی فناپذیر جدا شده و به زمان بی زمانی مثالی و باقی می پیوندد. بنابراین ارزش اعمال انسان بستگی به این دارد که چقدر این اعمال با کرداری آغازین ارتباط داشته باشد. سوگند نیز یکی از اعمال آیینی است که در خاطرة ازلی انسان تبدیل به نمونه ای کهن شده است. وفای به عهد و پیمان در تاریخ مینوی بشر سابقه ای طولانی دارد و به آن روز باز می گردد که خداوند از انسان عهد گرفت، پیمانی که زنجیر وفای به آن تا ابد بر گردن انسان ها نهاده شد. قسم یا سوگند، آیینی است که می توان برای اثبات یک ادعا و یا برای رد اتهام و یا قبول انجام تعهدی در آینده باشد که برای ادای آن نیاز به مراسم آیینی است. بر این اساس می توان مراسم آیینی را نوع خاصی از گفتار و اعمال منظم (تکرارشونده) دانست، که از آموزه های خاطرات ازلی و ماورایی بشر سرچشمه می گیرد. این اعمال برای بیان احساسات دینی و مذهبی به کار گرفته می شود و به دلیل قدمت زیادی که دارند در بیشتر موارد با حماسه، اسطوره و سنت یک جامعه پیوند می خورند. حاصل این پژوهش که به روش تحلیل متن از نوع توصیفی-کتابخانه ای با شیوة مقابله ای و قیاسی است، نشان می دهد که برای سوگند آیینی موجود در متن کهن یادگار زریران، می توان نمونة مشابهی در شاهنامه (ادبیات فارسی دورة نو) یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        662 - Characterization and Evaluation of Light Hydrocarbon in Northwestern Iranian Crude Oil by Detailed Hydrocarbon Analysis (D.H.A)Gas Chromatography
        E. Keshmirizadeh M. Memariani S. Shobeirian
        Lighthydrocarbons are commonly used to evaluatecrude oils to determine oil families in reservoirs undergone some kind of alteration process. In this study crude oil contentsfromNorthwestern IranDelta (samples A, B and C)were analyzed in order to evaluate the IranDelta p چکیده کامل
        Lighthydrocarbons are commonly used to evaluatecrude oils to determine oil families in reservoirs undergone some kind of alteration process. In this study crude oil contentsfromNorthwestern IranDelta (samples A, B and C)were analyzed in order to evaluate the IranDelta petroleum system independent of higher molecular weight markers. Ultra high resolution gas chromatography was used in separation and analysis of the light hydrocarbons.Heptane ratio, invariance, maturity,aromaticity and paraffinicity parameters among the C7 light hydrocarbons discriminated the oils into two families namely marine and terrigenous and also revealed the Northwestern IranDelta oils as supermature. Further confirmation of these two sources for crude oils in the Northwestern IranDeltawas obtained from multivariate plots of each crude oil on a star diagram. Sample B and sample C oils were closely matched by their similar path on the star diagram and grossly different from sample A oil which followed a different pattern. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        663 - A Case Study of Three Different Brake Pads Used in Iranian Rail Systems
        A. Nasr M. H. Esnaashary
        Brake system and its components are of high importance in rail transportation systems. In this regard, brake linings, pads and blocks are especially important and this is why periodic evaluation of these parts is common practice in all rail systems. In this paper, some چکیده کامل
        Brake system and its components are of high importance in rail transportation systems. In this regard, brake linings, pads and blocks are especially important and this is why periodic evaluation of these parts is common practice in all rail systems. In this paper, some characteristics of three types of brake pads (friction materials in disc type brake mechanism) named types A, B and C (not to reveal the brand types) used in Iranian railways are compared against each other. Type A is an European product and the other two are Iranian pads manufactured domestically at different stages (type B is a new product and type C is an old one). The surface of pads, its compound, density, porosity, water adsorption, and impact strength and friction coefficient are evaluated. By comparing the results, it is appeared that the European brake pad possessed the lowest porosity, the highest impact strength and variation of its friction coefficient was more stable than the others. In addition, the performance of the type C compared with type B seemed to be much better in regard to wear rate and impact strength. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        664 - تحلیل سیاست‌های اجتماعی تأثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان
        عبداامیر عذاریانی حسن خیری حسین اژدری زاده
        این پژوهش با هدف تحلیل سیاست‌های اجتماعی تأثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود، جامعه آماری مورد نظر شامل کلیه شهروندان استان خوزستان بود، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه تصادفی چند مرحل چکیده کامل
        این پژوهش با هدف تحلیل سیاست‌های اجتماعی تأثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود، جامعه آماری مورد نظر شامل کلیه شهروندان استان خوزستان بود، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه تصادفی چند مرحله ای 384 نفر به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. شاخص های مورد نظر سرمایة اجتماعی اعتماد، مشارکت، و انسجام اجتماعی بودند. برای دستیابی به این هدف، از دیدگاه پاتنام و کلمن و فوکویاما و از روش پیمایشی(با ابزار پرسشنامه) و اسنادی (با استفاده از کتاب ها و مقالات) بهره گرفته شد. روایی و پایایی پرسشنامه در طول فرایند تحقیق مورد تایید قرار گرفت. داده های تحقیق پس از جمع آوری بر اساس سوال های پژوهش و با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که سیاست های اجتماعی از جمله قانون مداری، عدل و برابری، توسعه سرمایه های انسانی، عدالت آموزش و رفع نابرابری های آموزشی، رفع تبعیض اقتصادی و رفع فساد اداری بر حفظ سرمایه اجتماعی در ابعاد مشارکت سیاسی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی تاثیر مثبت و معنی داری دارند. در نتیجه می توان با توجه بیش از پیش به سیاست های شناسایی شده در این پژوهش در راستای حفظ سرمایه اجتماعی در سطح جامعه گام های موثری را برداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        665 - طراحی الگوی بهینه مسئولیت اجتماعی سازمان بنادر ایران با رویکرد توسعه پایدار
        ناجی رئوفی مرام قنبر امیرنژاد فؤاد مکوندی وحید چناری
        هدف از پژوهش حاضر طراحی و تبیین الگوی بهینه مسئولیت اجتماعی سازمان بنادر ایران با رویکرد توسعه پایدار بوده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نوع روش، روش تحقیق آمیخته محسوب می گردد. روش تحلیل داده‌ها در بخش کیفی پژوهش با توجّه به اهداف و سؤال‌ چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر طراحی و تبیین الگوی بهینه مسئولیت اجتماعی سازمان بنادر ایران با رویکرد توسعه پایدار بوده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نوع روش، روش تحقیق آمیخته محسوب می گردد. روش تحلیل داده‌ها در بخش کیفی پژوهش با توجّه به اهداف و سؤال‌های پژوهش از روش نظریّه پردازی داده بنیاد استفاده شده است. روش گردآوری داده ها در بخش کیفی اغلب مصاحبه می باشد. جامعه آماری در مرحله کیفی، شامل خبرگان دانشگاهی و مدیرانی که دارای تحصیلات عالی و با مسئولیت اجتماعی آشنایی کامل دارند، بوده است و تعداد ده نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه‌گیری تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که فرایند اکتشاف به نقطه اشباع نظری برسد. جامعه آماری پژوهش در مرحله کمی، شامل کلیه کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی بوده است. تعداد 166 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای بر اساس رده سازمانی از بین کلیه کارکنان انتخاب گردید. برای گردآوری داده ها در بخش کمی از پرسش نامه محقق ساخته با 72 گویه استفاده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی بر اساس روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار SMART PLS استفاده شد. انجام کدگذاری های سه گانه باز، محوری و انتخابی، منجر به شکل گیری 150 کد مفهوم انتزاعی و 22 مقوله کلی شد. بر اساس نتایج بدست آمده از مدل نهایی، عوامل مداخله گر تاثیر منفی و معناداری بر راهبردها دارد؛ در حالی که تاثیر شرایط علی بر راهبردها مثبت و معنی‌دار بوده است. همچنین شرایط زمینه ای اثر مثبت و معناداری بر راهبردها دارد و همچنین راهبردها نیز اثر مثبت و معناداری بر پیامدها دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        666 - تحلیل جامعه شناختی مناسبات نظام آموزشی و جنگ (مورد مطالعه، تجربه تاریخی نقش آموزش و پرورش در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران)
        نوروز هاشم زهی رسول یاحی انسیه اصغری
        هرسازمان برای پاسخ به اهدافی و بویژه پاسخ به نیازهای بازتعریف شده دردوره جنگ بوجود می آید. خرده نظام های اجتماعی برای تداوم حیات در بحران، هم باید مدیریت شوند و هم به مدیریت بحران کمک کنند. هدف این مقاله، تحلیل نقش وزارت آموزش وپرورش درکمک به تعادل نظام آموزشی دوران جنگ چکیده کامل
        هرسازمان برای پاسخ به اهدافی و بویژه پاسخ به نیازهای بازتعریف شده دردوره جنگ بوجود می آید. خرده نظام های اجتماعی برای تداوم حیات در بحران، هم باید مدیریت شوند و هم به مدیریت بحران کمک کنند. هدف این مقاله، تحلیل نقش وزارت آموزش وپرورش درکمک به تعادل نظام آموزشی دوران جنگ عراق علیه ایران از یک سو و خلاقیت ها در پشتیبانی از جنگ در مقطع تاریخی سال 1359 تا1367 ه.ش.ازسوی دیگراست. روش انجام تحقیق، کیفی و از نوع پژوهش تاریخی است. برای گردآوری اطلاعات از فیش تحقیق و مصاحبه استفاده شدکه با استفاده ازتمام شماری اسناد ومنابع متنی دست اول و دوم و مصاحبه با مدیران آموزش وپرورش در دوران جنگ تحمیلی صورت گرفته است. روش تجزیه و تفسیر تحلیل تماتیک می باشد. طبق یافته های پژوهش، وزارت آموزش و پرورش در بخش ایفای نقش تخصصی به تدوین مقررات و آئین نامه های آموزشی خاص زمان جنگ، تأسیس و فعالیت مجتمع های آموزشی رزمندگان در پشت جبهه ومناطق جنگی، ایجاد شرایط ادامه تحصیل و تشکیل کلاس های جبرانی و تقویتی دانش آموزان رزمنده، آموزش از طریق تلویزیون در دوران بمباران شهرها اقدام کرده است. مهمترین کنش های عمومی این وزارتخانه اقدام به راه اندازی ستاد امداد وپشتیبانی جنگ، اعزام معلمان و دانش آموزان به جبهه، مشارکت درایجاد استحکام و پناهگاه درمدارس و بازسازی مداوم مدارس بمباران شده بدست آمد. این وزارتخانه با مدیریت چالش‌های اخلاقی و عدالت‌بنیان آموزش در پشت جبهه به تقویت حمایت جامعه ازجنگجویان عرصه نبردکمک کرد. مناسبات آموزش و پرورش و جنگ تا حد زیادی بر مثبت شدن ارزش های فرهنگی جامعه و گسترش ایدئولوژی رهبران در دهه اول پس از انقلاب اسلامی تاثیر گذاشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        667 - Museum of the Geological Survey of Iran, a Geotourism attraction
        Roya Tashayoei
        In addition to the geological heritage and Scientific heritage the specialized geological museum of the Geological Survey of Iran (GSI), like all the specialized geological museums and multidisciplinary museums of natural sciences, is an essential factor in designing an چکیده کامل
        In addition to the geological heritage and Scientific heritage the specialized geological museum of the Geological Survey of Iran (GSI), like all the specialized geological museums and multidisciplinary museums of natural sciences, is an essential factor in designing and compiling study and executive programs to protect the geological heritage of Iran. Although there is a long way to reach this goal, short-term and long-term planning as well as maintaining a closer relationship of geologists with this place can be introduced as effective measures to create a superior position, start targeted activities, and develop the concept of the museum of the Geological Survey of Iran. Considering the richness of this collection of all kinds of stones, minerals, and fossils collected from all over Iran, this geological collection and site museum is introduced as a valuable geological site with the attraction of geotourism and dinosaur geotourism. Which should be maintained and improved for scientific, educational, and tourism activities. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        668 - Investigating the case of causing disturbance for tourists in touristy places in Iran's penal system: providing a practical solution
        Mohammad Farahani Mohammadmehdi Rahimi
        Tourists are considered as foreigners from the perspective of law and in all legal systems rights and responsibilities are considered for them. In countries where almost all finical sources are produced from tourism industry, bilateral rules are considered for tourists چکیده کامل
        Tourists are considered as foreigners from the perspective of law and in all legal systems rights and responsibilities are considered for them. In countries where almost all finical sources are produced from tourism industry, bilateral rules are considered for tourists and touristy places, in a way that the existence of this body of rules can be considered as the reason for the development of tourism industry. Under the influence of this experience, it is presumed that tourists' entrance to any country is considerably related with the rules and regulations which support their rights. So, coding rules and regulations for supporting tourists and creating security for them seems necessary. The purpose of the present article is investigating the case of causing disturbance for tourists in touristy places in Iran's penal system. In other words, the main question of the present article is how is this case dealt with in the penal system of Iran? The results of the present article have shown that in Iran's penal system the case of causing disturbance for tourists is adequately attended. Article 22 of the constitution states that: dignity, life, property, rights, house and jobs of the people shall be secured from any violation but the cases which are excepted by law. The concept of people includes both domestic and foreign people and the importance of securing and supporting their life, property and house is taken to consideration and also is their security. Except the constitution, the passport law approved in Esphand 51, the law of foreigners' entrance and residence approved in 1336 and amendment and affixation of a few articles and notes to the laws approved in 1350 and civil procedure about giving political, serving or ordinary and passing permission issued by the disciplinary forces and the ministry of foreign affairs have taken the case in to consideration. Based on the present introduction, the present article through implementing library sources and scientific and experimental articles aims at defining and analyzing the case of causing disturbance for tourists in tourist places in Iran's penal system پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        669 - Evaluation of the impact of hospitality on tourism development with emphasis on Iran
        Sima Hemmati Alshir Jorauov
        The issue of accommodation in tourism destinations is so important that it has been considered in the definition of tourist, as tourist is someone who accommodates at least one night in a place outside his/her usual environment. The importance of this issue will be doub چکیده کامل
        The issue of accommodation in tourism destinations is so important that it has been considered in the definition of tourist, as tourist is someone who accommodates at least one night in a place outside his/her usual environment. The importance of this issue will be doubled when we know that successful tourism destinations are those that have the ability to welcome more tourists with longer overnight stay. The existing state of hospitality in Iran and its impact on tourism development were evaluated in the present study using the research method of descriptive-survey. The results show that hospitality industry requires some major factors for growth and prosperity. Facilities required for investment in this sector and the presence of passengers and customers are two major factors. Without tourists, there is no point in continuation of hospitality industry and generally tourism industry. After the Islamic Revolution, hospitality industry was forgotten and didn't consider as an essential industry in the economic structure of the country, but it was regarded as a luxury good. Little attention to tourism sector caused the hospitality industry to face recession. Despite the increase in the total number of accommodation facilities in the country, this increase was insufficient and there were many problems and shortcomings in the management of hotels, especially the high-grade ones. Additionally, the lack of adequate support of relevant organizations put this industry in an impasse. On the other hand, although there are thousands of beds and tourism resorts in the country, only half of the capacity of these hotels and residences is occupied by passengers at the peak time of journeys. This due to the price of hotels which is unaffordable to many people and middle class or poor people prefer to spendless money for accommodation. Hence, domestic tourists are less interested in staying in hotels, motels, suites, and so on, while the number of foreign tourists entering the country has faced with a negative growth over the past few years. Sima Hemmati. Evaluation of the impact of hospitality on tourism development with emphasis on Iran. Life SciЈ 2012:9(3):2660-2666.) (ISSN: 1097-8135). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        670 - Relationship between geopacifics and tourism in cultural diplomacy of Iran
        Afshin Mottaghi Seyed Mohammad Taghi Raeissadat Saman Khalilian
        Geopacifics has been considered as the objective representation of nations’ and governments’ movement toward peace. Today, countries have tried to achieve it by means of different solution such as general, economic, sport and cultural diplomacies. Among them چکیده کامل
        Geopacifics has been considered as the objective representation of nations’ and governments’ movement toward peace. Today, countries have tried to achieve it by means of different solution such as general, economic, sport and cultural diplomacies. Among them, one of the important methods is cultural diplomacy by which every country tries to communicate with others depending on its various cultural capabilities and cultural policies. In this regard, tourism is one of the most important cultural tools for better introduction of countries’ cultural policies and expansion of geopacifics in regional and global levels. Present study addresses this topic by descriptive-analytical method and library study. The investigated point of this paper is that Iran has to properly use its cultural diplomacy to reach to a sustainable national security to provide geopacifics in the region. The geographical and geopolitical position of Iran and its various cultural and tourism attraction in addition to its rich ancient civilization are among the important topics in cultural diplomacy of Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        671 - Analysis of Rural Tourism Development (RTD) in Iran
        Reza Dinpanah Navid Naeimian
        The aim of this study was analysis of rural tourism development (RTD) in Iran by exploratory factor analysis (EFA). The research population consisted of all the experts of Organization of Tourism in Mazandaran Province (N=105), which was selected using the census method چکیده کامل
        The aim of this study was analysis of rural tourism development (RTD) in Iran by exploratory factor analysis (EFA). The research population consisted of all the experts of Organization of Tourism in Mazandaran Province (N=105), which was selected using the census method. The validity of the instrument was established by a panel of experts consisting of senior faculty members in the tourism department, and research committee advisors. The reliability of the survey instrument concluded the Cronbach alpha coefficient for all the variables with a degree scale of 0.84. Using exploratory factor analysis (EFA), five factors were discovered with components and their factor loading. The five factors were labeled (1) infrastructure factor, (2) economic factor, (3) social factor, (4) management factor and (5) cultural factor. The results obtained from the factors analysis reveal that the five following factors, infrastructure, economic, social, management and cultural explain 57.32% of the variation of RTD پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        672 - Study of Satisfaction of German Tourists with Iran Tourism Services
        Azam Sadat Arshiha Farhad Hamzeh
        When the tourists' satisfaction with travel services is discussed, it should be considered the components related to increasing or decreasing satisfaction. To the fullest extent, the expectations of tourists will be met, as tourism and tourist development will be achiev چکیده کامل
        When the tourists' satisfaction with travel services is discussed, it should be considered the components related to increasing or decreasing satisfaction. To the fullest extent, the expectations of tourists will be met, as tourism and tourist development will be achieved. Tourists usually travel to where they are trusted and confident and feel safe. Providing services, facilities and equipment in these conditions is effective in increasing their satisfaction. The main objective of this research is to assess the satisfaction and level of expectations of German tourists from transportation systems, accommodation facilities (hotels) and professional characteristics of tour guides. The studied subjects in this study were German tourists who traveled to Iran from February 2016 to June 2017. This research is a descriptive-exploratory study. According to the definitions, objectives and questions, the survey methodology and documents are used simultaneously and the documentary method for collecting theoretical information and library studies and a survey method for collecting information Field is used. The researcher-made questionnaire consisted of questionnaires using the Likert spectrum method, which was analyzed by SPSS-16 software. Based on the results of this research, there is a positive and significant relationship between the services provided in residential centers, the quality of transportation services in Iran and the satisfaction of German tourists. Because of their expectations not meeting the quality of services, they prefer not to go back to Iran. But we can provide a suitable platform to motivate the return of tourists to Iran by making changes in the dimensions of quality, cost of services, hotel, driver and tour guides behavior through public and professional education. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        673 - Feasibility of creating coastal tourist villages (Case study: Anzali Wetland)
        Mohammad Reza Zandmoghadam
        Tourism has always been important throughout history, but what is now given to this particular dimensional activity is the potential of this activity in the field of employment and sustainable economics. Although tourism has many advantages and potential, there are also چکیده کامل
        Tourism has always been important throughout history, but what is now given to this particular dimensional activity is the potential of this activity in the field of employment and sustainable economics. Although tourism has many advantages and potential, there are also disadvantages in terms of moral degradation and the destruction of natural habitats. Bandar Anzali, one of the northern cities of the country, has a lot of tourist attraction that has been a destination for many tourists every year, and eventually it has positive and negative results in this city. The main objective of this study is to analyze the characteristics and capacity of tourism in Bandar Anzali. The research method is based on descriptive-analytic method, which is data collection by desk and field method. Identifying and evaluating these capabilities in terms of weaknesses, strengths, threats and opportunities by studying literature and interviewing experts, and SWOT issues are divided into two categories: internal (including strengths and weaknesses) and external (including opportunities and threats). Therefore, after the formation of the model and the calculation of the geometric mean of the pairwise comparisons of the AHP method, the matrices derived from the collective judgment of the experts entered the Super Decosions software, and the results of hierarchical analysis in the form of software output are obtained from the weight related factors and inconsistency rates of different matrices. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        674 - Sustainable tourism system management and planning in metropolises of Iran
        Komail Darvishi Heidar Lotfi
        Sustainable Urban Tourism Management and Planning in today's world have becomeindisputable and undeniable. In this context, given this tourism, it is a phenomenon that is partlyand in part a denominator of the whole economic, political, social and cultural system of aco چکیده کامل
        Sustainable Urban Tourism Management and Planning in today's world have becomeindisputable and undeniable. In this context, given this tourism, it is a phenomenon that is partlyand in part a denominator of the whole economic, political, social and cultural system of acountry. As a result, trying to flourish it requires management and system planning. The purposeof this paper is to examine the necessity of management and systematic planning of sustainabletourism in metropolitan areas of Iran. The main question of the article is that the managementand planning of sustainable tourism system in the metropolitan areas of Iran should have whatmodel and specifications? The hypothesis we are trying to analyze in this article is to answer themain question. The systematic planning of sustainable tourism in the metropolitan areas of Iranshould bring all the institutions of the sovereignty of the country, especially the securityinstitutions, in to a workable and sustainable cycle. The method of this paper is an analyticaldescriptive study in which it will try to study the subject of the research using scientific andresearch papers as well as scientific and research articles. The results of the article showthat Sustainable tourism management and planning in the metropolis of Iran is a complex andchallenging phenomenon that it requires government administration and planning at thelegislative and executive levels and regulatory levels. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        675 - The Impact of Geopolitical tourism on Convergence of Space political units (Case Study: Iran-Azarbayejan)
        Yadu'llah Karimipour Attaullah Abdi
        Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultur چکیده کامل
        Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultural and environmental. Therefore, Health infrastructure, cultural heritage, economic interests and ... have important from the perspective of Geopolitical tourism. Accordingly, this study has raised the question that is the geographic proximities such as Geographical neighbors, Identity – historical, Common cultural heritage, Health, environmental problems, economic interests, political and etc, in relation to Iran and Azarbayejan (Geopolitical tourism) of the two countries can be resulted in sustainable convergence and security.Explaining the question has been done by the Analytical-Descriptive method and thecollection of Data and Information have been done bylibrary study. The results show that in the world of highly evolved, that threats Show themselves In newer dimensions day by day, GeopoliticalTourism can determine the convergence And common understanding between political units - Space of geopolitical contexts. In the meantime, whatever this proximities more and deeper,Tourism geopolitical power as a parameter in the field of convergence and convergence of political - space units - would be more practical. Since the two countries of Iran and Azerbaijan have a variety of cultural, social, environmental, economic interests, etc proximities, Geopolitical Tourism can provide the contexts of shared understanding and the convergence between the two countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        676 - Desirable strategies and possibility of making a distinct opportunity, in order to optimal development of tourism in persian -gulf region
        Kiuomars YazdanpanahDero
        Considering and determining natural, cultural and historical potentials of Persian -gulf and Iranian island for the purpose of realizing sustainable development of tourism, in 3 global, regional and domestic levels, so, daring strategies -other than available ones-shoul چکیده کامل
        Considering and determining natural, cultural and historical potentials of Persian -gulf and Iranian island for the purpose of realizing sustainable development of tourism, in 3 global, regional and domestic levels, so, daring strategies -other than available ones-should be provided, for planning and future developing it's tourism .Because, Iran's islands, being situated in Persian gulf, have a rare treasury of eco-tourism in south of Iran, as a result of enjoying from natural attractions and unique tourist places. In contrast to performed attempts, a little share of national development has been allocated into this region and even, it suffers from strange deprivations, in some cases. Furthermore, sustainable development of Iranian islands, being located in Persian gulf requires specific attention, as a result of geographical nature of island, from ecological view band existing special eco-systems, such as coral reefs, have forests, it's internal wide and specific lands and location of island, against sea and coast, in addition to irregular process of development, in past .This kind of attention must be on the basis of exact determining available condition, from all aspect, and continuous planning and managing, from environment view. This paper, considering the nature and axes of the Persian Gulf congress, (with the approach of tourism and international interactions), seeks to come up with a different method, drawing from studies and experiences in the field of coastal tourism and the relative success of the southern neighbors Iran will analyze this and demonstrate that by presenting a strategic conceptual model, its impact on the development of tourism in the spectacular and attractive areas of the Persian Gulf. From the analysis and conclusion of the discussed issues, it follows that the necessity of benefiting from all effective methods, from environmental attraction to modern technology, to improve the current level of these areas, from the perspective of tourism for Iran, is essential and should be considered based on scientific and research factors. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        677 - The Impact of Geopolitical tourism on Convergence of Space political units (Case Study: Iran-Azarbayejan)
        Yadu'llah Karimipour Attaullah Abdi Hassan Afrakhteh Afshin Mottaghi Bahramali Khodaee
        Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultur چکیده کامل
        Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultural and environmental. Therefore, Health infrastructure, cultural heritage, economic interests and ... have important from the perspective of Geopolitical tourism. Accordingly, this study has raised the question that is the geographic proximities such as Geographical neighbors, Identity – historical, Common cultural heritage, Health, environmental problems, economic interests, political and etc, in relation to Iran and Azarbayejan (Geopolitical tourism) of the two countries can be resulted in sustainable convergence and security.Explaining the question has been done by the Analytical-Descriptive method and thecollection of Data and Information have been done bylibrary study. The results show that in the world of highly evolved, that threats Show themselves In newer dimensions day by day, GeopoliticalTourism can determine the convergence And common understanding between political units - Space of geopolitical contexts. In the meantime, whatever this proximities more and deeper,Tourism geopolitical power as a parameter in the field of convergence and convergence of political - space units - would be more practical. Since the two countries of Iran and Azerbaijan have a variety of cultural, social, environmental, economic interests, etc proximities, Geopolitical Tourism can provide the contexts of shared understanding and the convergence between the two countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        678 - The Effect of Social Networks on Oral Advertisements and Tourists' Feelings in Northern Iranian Rivers
        Hossein Mousazadeh Izsák Éva Farahnaz Akbarzadeh
        Social media act as a dominant digital channel of communication, and in recent years, the use of social media in the tourism industry has also become very common. The purpose of this study is to determine the effect of social networks on oral advertisements of tourists چکیده کامل
        Social media act as a dominant digital channel of communication, and in recent years, the use of social media in the tourism industry has also become very common. The purpose of this study is to determine the effect of social networks on oral advertisements of tourists regarding the role of feelings. This research is based on descriptive-survey method. The required information in this study is gathered through a questionnaire and a library and the statistical population of the tourists' research is in the Tajan River of Sari. The sample size is 383 subjects determined using Cochran's formula and Cronbach's alpha for the whole questionnaire was 0.89. The results of the research show that the social networks are effective on the feelings of the tourists. Therefore, in general, recognizing the feelings of the tourists to the destination should be done according to their desire to carry out advertisements and provide services. In addition, it was found that oral advertisements have a significant effect on the feelings and increasing the resurgence of the tourists to the region. According to the findings of the research, the tourists still trust oral advertisements carried out in the city more than the advertisements provided from the social networks پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        679 - The security of foreign tourists in Iran
        Seyyed khalil seyyed ali pour
        Security is the infrastructure of any development. The most important need of any society is providing the security of it and its individuals, which is why putting effort for providing the security and developing its domain is one of the most important goals of countrie چکیده کامل
        Security is the infrastructure of any development. The most important need of any society is providing the security of it and its individuals, which is why putting effort for providing the security and developing its domain is one of the most important goals of countries in international relations realm and their domestic policy. Striving for increasing national security limit is one of the most underlying concerns of the governments. There is a defined relationship between tourism and security development. Developing tourism in countries is only possible in the ones possessing required security. Tourism destinations are widespread in country, and through providing security in these regions, social security coefficient is increased resulting in tourism development. Security is a vital effective factor in attracting tourists to traveling and tourism. A tourist who decides to travel all around the world will dismiss their decision if they feel there is no security in host country. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        680 - planning And the systemic attitude of sovereignty Towards security and sustainable development of tourism In metropolises in Iran: a case study of Tehran metropolis
        Komail Darvishi Heidar Lotfi Shahrzad Lotfi
        Tourism is a phenomenon that has different dimensions and types and in a way, one can say that the entire political, cultural, social and economic system of a country is involved. Given that a systemic attitude towards the security and sustainable development of tourism چکیده کامل
        Tourism is a phenomenon that has different dimensions and types and in a way, one can say that the entire political, cultural, social and economic system of a country is involved. Given that a systemic attitude towards the security and sustainable development of tourism is becoming increasingly important. The purpose of this article is to examine the necessity of planning and systemic attitude of the government towards the security and sustainable development of tourism in metropolises of Iran with an emphasis on the metropolis of Tehran. The main question of the article is that the reasons for the planning and attitude of the system of governance regarding the security and sustainable development of tourism in the metropolis of the Iranian cities? The hypothesis we are trying to investigate and analyze is to answer this question the sovereignty of phenomena should, in principle, be a system and tourism, in addition to necessity, also has an inner necessity which is due to the nature of this phenomenon. This article is an analytical descriptive where will try using library resources as well as scientific and research papers to analyze and explain the subject. The results of this article also show that tourism and sustainable development in Iran require management and planning, especially in the field of security promotion and the two in the group have a systemic attitude from the government. Metropolitan evidence of Iranian cities, and in particular Tehran, suggests the separation and insularity of the areas of security and sustainable development of tourism and the non-systemic attitude in these areas پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        681 - طراحی الگویی برای بهبود اخلاق با تاکید بر کاهش رفتارهای انحرافی در محیط کار حسابرسی
        ساعد شاد مهدی زینالی احمد محمدی یونس بادآورنهندی
        هدف پژوهش حاضر طراحی الگویی برای بهبود اخلاق با تاکید بر کاهش رفتارهای انحرافی در محیط کار حسابرسی بود. از لحاظ طبقه‌بندی پژوهش بر مبنای هدف، این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و با رویکرد کیفی بوده و از لحاظ تئوریک و استدلال، اثباتی و استقرایی می‌‌باشد. جامعه آماری پژوهش چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر طراحی الگویی برای بهبود اخلاق با تاکید بر کاهش رفتارهای انحرافی در محیط کار حسابرسی بود. از لحاظ طبقه‌بندی پژوهش بر مبنای هدف، این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و با رویکرد کیفی بوده و از لحاظ تئوریک و استدلال، اثباتی و استقرایی می‌‌باشد. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر حسابرسان عضو جامعه حسابداری رسمی ایران به تعداد 367 نفر بود. داده‌های پژوهش با ابزار پرسشنامه در سال 1400 گردآوری شد. تحلیل داده‌‌ها با استفاده از مدل‌‌سازی معادلات ساختاری، با رویکرد حداقل مربعات جزئی انجام شد. نتایج نشان داد که کاهش رفتارهای انحرافی، تاثیر بسزایی در بهبود جو اخلاقی حسابرسان داشته و با تقویت معیارهای پژوهش می‌‌توان رفتارهای انحرافی را کنترل و انگیزه شخصی و جو اخلاقی را در محیط کار حسابرسان بهبود بخشید. همچنین رابطه معیارهای رهبری، روانشناختی و سازمانی با جو اخلاقی حسابرسی و کاهش رفتارهای انحرافی معنادار (سطح معنی‌‌داری کم‌تر از 05/0) بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        682 - العولمة الثقافیّة والتّهجين اللغوي في الرّواية الجزائريّة والإيرانيّة روايتا مملكة الفراشة وعشق وچیزهای دیگر أنموذجاً
        زهرا صادقی کبری روشنفکر فرامرز میرزایی خلیل پروینی
        لقد اتسعت رقعة تأثير العولمة الثقافيّة عقب الثورة المعلوماتيّة في العقود الأخيرة ممّا تركت لمساتها في شتى مناحي الحياة ومن ضمنها الناحية اللغويّة حيث أدّى الأمر إلى تفشّي ظاهرة التّهجين اللّغوي في مختلف المجالات العلميّة والثقافيّة بما فيها الرواية الإيرانيّة والجزائريّ چکیده کامل
        لقد اتسعت رقعة تأثير العولمة الثقافيّة عقب الثورة المعلوماتيّة في العقود الأخيرة ممّا تركت لمساتها في شتى مناحي الحياة ومن ضمنها الناحية اللغويّة حيث أدّى الأمر إلى تفشّي ظاهرة التّهجين اللّغوي في مختلف المجالات العلميّة والثقافيّة بما فيها الرواية الإيرانيّة والجزائريّة. نتعرّض في هذا المقال لإشكالية العولمة الثقافیة والتّهجين اللغوي في روايتي "مملكة الفراشة" و"عشق وچیزهای دیگر" لكونهما نموذجتين بارزتين من الأعمال السرديّة الهجينة وذلك في ضوء نظريّة العولمة التحوليّة وعلى أساس المنهج الوصفي والتحليليّ المقارن. تدلّ النتائج على أنّ التهجين اللغوي الناتج عن العولمة الثقافية ظهر في الخطاب السردي لروايتي مملكة الفراشة وعشق وچیزهای دیگر بنوعيه الاسم والجملة غير أن التّهجين اللّغوي عن طريق الاسم هو أبرز نوع التهجين الذي تجلّت مظاهرها في هاتين الروايتين. حسب بيانات التحليل الإحصائي، مكوّن تغيير أسماء الشخوص وتشويهها بإجمالي 33٪ وتكرار 465 هو المكوّن الأكثر تواجداً وتوظيفاً في رواية مملكة الفراشة ثم يأتي مكوّن استحضار أسماء الأعلام والمشاهير الأجانب بإجمالي 25% وتكرار 352. أما بالنسبة لرواية عشق وچیزهای دیگر، مكوّن أسماء نمط الحياة بإجمالي 49٪ وتكرار 220 احتلّ المرتبة الأولى وهو المكوّن الأكثر حضوراً واستخداماً في هذه الرواية، ثم یليه مكون أسماء الشّخوص الهجينة بإجمالي 27% وتكرار 122. كما يظهر البحث أنّ الاختلاف الأساسي بين هاتين الروايتين بالنسبة للتهجين اللغوي يكمن في نوع اللغة المستخدمة ثم كمية تهجين الأسماء من قبل الكاتبين حيث "الأعرج" كان الأكثر حرصاً على استخدام اللّغة الفرنسيّة وتهجين أسماء الشّخوص وتشويهها بينما اقتصر "مستور" على توظيف الإنجليزيّة فحسب وهو لم يكن بقدر الأعرج حريصاً على تغيير أسماء الشّخوص وتشويهها. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        683 - انقلاب 1953 في إيران وتفكّك خطاب الاستشراق في رواية "سباق المسافات الطويلة"
        کمال باغجری
        تتمحور رواية سباق المسافات الطويلة لعبد الرحمن منيف حول عميل بريطاني تمّ إيفاده إلى إيران بغية إفشال مشروع تأميم صناعة النفط، وإسقاط حكومة الدكتور محمّد مصدق، والحفاظ على المصالح الاستعمارية البريطانية في إيران. تعدّ الرواية منعطفاً في الأعمال السردية لعبد الرحمن منيف، چکیده کامل
        تتمحور رواية سباق المسافات الطويلة لعبد الرحمن منيف حول عميل بريطاني تمّ إيفاده إلى إيران بغية إفشال مشروع تأميم صناعة النفط، وإسقاط حكومة الدكتور محمّد مصدق، والحفاظ على المصالح الاستعمارية البريطانية في إيران. تعدّ الرواية منعطفاً في الأعمال السردية لعبد الرحمن منيف، سواءً من حيث محورية شخصية المستعمِر أو في جانب محاكاة النصوص الاستشراقية. على هذا، سعت هذه الدراسة إلى تحليل دلالات وتمظهرات تفكّك الخطاب الاستشراقي في الرواية بالتركيز على تاريخ إيران في خضمّ انقلاب 19 أغسطس 1953 ضدّ حكومة الدكتور مصدّق. إنّ المادّتين التاريخ والاستشراق يشكّلان المكوّنَين النظريين لهذه الدراسة؛ ففي مادة التاريخ، رسم الكاتب صورةً جديدةً لعملية تحول الاستعمار التقليدي وظهور الاستعمار الجديد موظّفاً أحداث وشخصيات انقلاب 1953 في إيران. أما في مادّة الاستشراق، فقد قدّمت الرواية، عبر السياق التناصي ومحاكاة النصوص الاستشراقية من منظور "أنا المستعمِر" و"الآخر المستعمَر"، ملامح تفكّك أسس الاستشراق في فترة ما بعد الاستعمار حيث تبحث الشعوب الشرقية عن الهوية المستقلة مطالبة ببناء علاقة يسودها الاحترام المتقابل. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        684 - صورة الشخصیة المثقفة فی القصة القصیرة الإیرانیة: گلی ترقی نموذجاً
        یدالله ملایری ناصر قاسمی کمال باغجری هادی حق گویان
        تحاول هذه الدارسة إلقاء الضوء على صورة الشخصیة المثقفة فی القصة القصیرة الإیرانیة، وذلک من خلال الترکیز على المجامیع القصصیة للکاتبة الإیرانیة گلی ترقی، وهی "أنا أیضاً غیفارا"(من هم چگوارا هستم) (1348ش/ 1969م)، و"الذکریات المبعثرة"‌(خاطره‌های پراکنده)‌ (1371ش/ 1992م)، و چکیده کامل
        تحاول هذه الدارسة إلقاء الضوء على صورة الشخصیة المثقفة فی القصة القصیرة الإیرانیة، وذلک من خلال الترکیز على المجامیع القصصیة للکاتبة الإیرانیة گلی ترقی، وهی "أنا أیضاً غیفارا"(من هم چگوارا هستم) (1348ش/ 1969م)، و"الذکریات المبعثرة"‌(خاطره‌های پراکنده)‌ (1371ش/ 1992م)، و"مکان آخر"‌(جایی دیگر) (1379ش/ 2000م)، و"عالمین" (دو دنیا) ‌(1381ش/‌2002م)،‌ "الفرصة الثانیة"‌(فرصت دوباره) ‌(1393ش/2014م). وتسعى الدراسة إلى تقسیم الشخصیات المثقفة إلى فئات حسب رؤى هذه الشخصیات وأقوالها، ومواقفها من الجمهور والسلطة، وما تتلقاه من ردود تنبثق من مجابهة بین قطبی ما یسمّى بثنائیة الأصالة والحداثة. کما تکشف الدراسة عن غیاب النضج المعرفی لدى الشخصیة المثقفة وتأرجحها بین القطبین الحداثة والأصالة بوصفهما سمتین أساسیتین لهذه الشخصیة. کما تراءى للباحثین أنّ الشخصیات المثقفة فی قصص ترقی القصیرة تضطر فی کثیر من الأحیان إلى إدارة ظهرها إلى قناعاتها الفکریة الحداثیة، لأسباب أهمها: القمع الذی تمارسه السلطة السیاسیة والشارع ضدّ هذه الشخصیة، وخضوعها لاستمراریة الحیاة، وتفضیل مصالحها الشخصیة على هواجسها الإصلاحیة. وانقسمت الشخصیات المثقفة فی ضوء ما تقدّم إلى (1) الشخصیة التی لا یهمّها مصیر المجتمع، (2) الشخصیة المهمشّة، (3) الشخصیة الخائنة لقناعاتها، (4) الشخصیة العاجزة عن الارتباط بالناس. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        685 - الموازنة بین مکانة المرأة فی منظومتی "ویس ورامین" و"بیجن ومنیجه" من منظور النسویّة
        إسماعیل حاکمی راضیة زواریان
        الولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة چکیده کامل
        الولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة". ولقد واجهنا فی إیراننا القدیمة نساءً محنّکات لم یخضعن للإهانة والحقارة قطّ، بل شاهدنا من جانب البعض ردود أفعال عنیفة، بحیث أحدثت زلزالاً فی المبادئ السیاسیة والثقافیة والاجتماعیة المقرّرة. والغرض من هذه البحث هو التعریف بالوجه الحقیقی للمرأة التی وقفت بعزمها الراسخ أمام المصیر الذی قرّره الآخرون لها، والدراسة بدأت باستعراض شخصیة المرأة الأصیلة فی منطومتی "ویس ورامین" لفخرالدین أسعد الجرجانی و"بیجن ومنیجه" للفردوسی، ثمّ انتقلت إلی تبیین مکانة المرأة فی هاتین المنظومتین من منظور النسویة بالتأکید علی عنصر الزمان والذی یتعلّق بالعصر الأشکانی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        686 - آراء نقدیة للأدیب الإیرانی المعاصر محمد رضا شفیعی کدکنی (نظرته فی مراحل الشعر الفارسی المعاصر نموذجاً)
        کمال باغجری
        تعنی المقالة الحاضرة بنظرة الشاعر والناقد الإیرانی، الدکتور محمد رضا شفیعی کدکنی، فی المراحل التی شهدتها الساحة الشعریة الفارسیة من بعد الثورة الدستوریة عام 1285ش/1906م حتى انتصار الثورة الإسلامیة عام 1357ش/1979م. یبدأ الناقد دراسته بمرحلة ما قبل الحرکة الدستوریة باعتبا چکیده کامل
        تعنی المقالة الحاضرة بنظرة الشاعر والناقد الإیرانی، الدکتور محمد رضا شفیعی کدکنی، فی المراحل التی شهدتها الساحة الشعریة الفارسیة من بعد الثورة الدستوریة عام 1285ش/1906م حتى انتصار الثورة الإسلامیة عام 1357ش/1979م. یبدأ الناقد دراسته بمرحلة ما قبل الحرکة الدستوریة باعتبارها نموذجاً ومعیاراً، ومن ثم یدرس المشهد الشعری من بعد الدستوریة مقسّماً إیاه إلى ثلاث مراحل منفصلة هی: مرحلة الحرکة الدستوریة، ومرحلة حکم رضا شاه البهلوی، وأخیراً مرحلة الشعر المعاصر الذی یقَسَّم بدوره إلى أربع مراحل أخری. یتناول الدکتور کدکنی فی کل مرحلة الوجوه الشعریة، والمضامین الرئیسة، والقضایا الفنیة، والمؤثرت الاجتماعیة والثقافیة و... إلخ. وفی نهایة کل مرحلة، یعطی الناقد للقارئ رسماً بیانیاً یشیر إلى کلٍ من الخلفیات الثقافیة، والقضایا الفنیة، وتوغل الشعر والأدب فی المجتمع، والعواطف الإنسانیة فی المرحلة ذاتها. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        687 - ملامح الثورة والمقاومة فی شعر أبوالقاسم لاهوتی
        علی گنجیان خناری ثریا رحیمی
        یعتبر أبوالقاسم لاهوتی شاعرا رائدا فی الأدب الفارسی وشعره کروایة تاریخیة تروی لقارئها ما جرت لإیران فی عصره. فهو شاعر عظیم یعرف مسؤولیة الشاعر فی المجتمع، وأهمیة الشعر وتأثیره فی قلوب الناس جاهدا إلی استنهاضهم أمام الاستبداد، ویصبّ أفکاره التحرریة والإصلاحیة فی قوالب شع چکیده کامل
        یعتبر أبوالقاسم لاهوتی شاعرا رائدا فی الأدب الفارسی وشعره کروایة تاریخیة تروی لقارئها ما جرت لإیران فی عصره. فهو شاعر عظیم یعرف مسؤولیة الشاعر فی المجتمع، وأهمیة الشعر وتأثیره فی قلوب الناس جاهدا إلی استنهاضهم أمام الاستبداد، ویصبّ أفکاره التحرریة والإصلاحیة فی قوالب شعریة عذبة، ویدعو الناس إلى المقاومة أمام الظلم والفساد. تهدف هذه الدراسة من خلال إیراد نماذج من أشعار لاهوتی، إلی التعریف بشاعر کبیر له فی تاریخ الأدب الحدیث فی إیران صفحات حَرِیة بالبحث والدراسة. تناول هذا المقال مضامین الثورة والمقاومة فی شعر لاهوتی وفقاً للمنهج الوصفی التحلیلی، وقد توصل إلی أن أبرز هذه المفاهیم فی شعره هو: الحریة، الذود عن الوطن، نقد الجهاز الحکومی، ذم الإستعمار، نقد الجهل والغفلة فی الشعب واستلهام الأمجاد، مبینا أنه شاعر ملتزم یبعث الحماس فی مشاهد القتال والنضال فی البلد متعاضداً مع المحاربین لتحقیق الحریة والمساواة ومن جانب آخر، أکد علی أن نزعات لاهوتی الحزبیة وخضوعه للحزب الشیوعی، وکذلک الروح العسکریة المستولیة علیه وحضوره فی ساحات القتال، هما مجریان قد أدّیا إلى تحویل شعره إلی شعر رسالی ثوروی للدعوة إلى الثورة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        688 - الأدیب الأردنی یوسف حسین بکار ودوره فی إرساء أواصر التعاون الأدبی المثمر بین العربیة والفارسیة
        إسماعیل نادری
        إن أحد أهم القضایا فی الأدب المقارن هو وجود العلاقة الأدبیة والثقافیة والتاریخیة بین الشعوب. وقد أجری الباحثون دراسات عدیدة لدراسة العلاقة بین الأدبین الفارسی والعربی. لقد وفد کثیر من الباحثین العرب البارزین إلی إیران لدراسة اللغة الفارسیة والثقافة الإیرانیة. ومن بین هؤ چکیده کامل
        إن أحد أهم القضایا فی الأدب المقارن هو وجود العلاقة الأدبیة والثقافیة والتاریخیة بین الشعوب. وقد أجری الباحثون دراسات عدیدة لدراسة العلاقة بین الأدبین الفارسی والعربی. لقد وفد کثیر من الباحثین العرب البارزین إلی إیران لدراسة اللغة الفارسیة والثقافة الإیرانیة. ومن بین هؤلاء یلمع اسم الأدیب الأردنی الأستاذ یوسف حسین بکار الذی أقام فی إیران لمدة ثمانی سنوات وتعرف عن کثب علی الأستاذ المرحوم غلام حسین یوسفی مما أدی إلی أن یستقی من معین الأدب الفارسی الصافی. لقد ألف الأستاذ یوسف حسین بکار کتبا عدة فی مجال اللغة الفارسیة وآدابها وقد تمکن من إظهار التأثیر المتبادل بین الأدبین الفارسی والعربی وهذا ما تناوله هذا المقال بالبحث والدراسة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        689 - بدایات الأدب المسرحی فی إیران فی مرآة النقد
        ناصر قاسمی ندا رسولی
        عرفت إیران قبل الإسلام و بعده أنواعاً من المسارح التی استمدت مادتها من الأدب الشعبی والأساطیر والحکایات الشعبیة من مثل: التعزیة، ومیرنوروزی (أمیرالنیروز) والتقلید وتخت حوضی (عروض الحوض) وغیرها. کذلک شهدت إیران فی العصر السامانی (858 – 968م) تطوراً کبیراً فی الأدب، چکیده کامل
        عرفت إیران قبل الإسلام و بعده أنواعاً من المسارح التی استمدت مادتها من الأدب الشعبی والأساطیر والحکایات الشعبیة من مثل: التعزیة، ومیرنوروزی (أمیرالنیروز) والتقلید وتخت حوضی (عروض الحوض) وغیرها. کذلک شهدت إیران فی العصر السامانی (858 – 968م) تطوراً کبیراً فی الأدب، وفی هذا العصر بذلت محاولات فی مجال المسرح والأدب المسرحی أیضاً، ولکن هذه الجهود ذهبت أدراج الریاح بعد هجوم المغول علی إیران، وتعرض الأدب والثقافة فی هذا البلد لنکسة رافقها انحطاط حتى العصر الصفوی فی أوائل القرن السادس عشر للمیلاد، فانبعثت فی الأدب روح جدیدة وعاد المسرح مرة ثانیة إلى الحیاة ولکن بشکل مبدئی. وقد عرفت إیران المسرح بمفهومه الغربی الحدیث ضمن مختلف أشکال الآداب والفنون الأوروبیة منذ أواسط القرن التاسع عشر مع إنشاء مدرسة دارالفنون بطهران وبدء نشاط حرکة الترجمة عن اللغات الأوربیة. وکان میرزا آقا تبریزی أول کاتب ومؤلف مسرحی إیرانی؛ فقد کتب ثلاث مسرحیات قصیرة سنة 1866م، نشر بعضها فی حواشی صحیفة اتحاد التبریزیة عام 1908م، کما استعان بفن الکتابة المسرحیة فی عرض آرائه السیاسیة والفلسفیة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        690 - الشعراء العرب المعاصرون فی إیران محمد مهدی الجواهری نموذجا
        مهدی ناصری رسول دهقان ضاد
        تعنی المقالة الحاضرة بعد مقدمة وجیزة عن الصلات الموجودة بین الأدبین العربی والفارسی بالجواهری وإیران. فیقسم الکاتبان دراستهما عن الجواهری وإیران إلی مراحل ثلاث: أثر طبیعة إیران الخلابة فی شعر الجواهری، الجواهری والشعراء الإیرانیون، وأخیرا أشعار الجواهری الوطنیة فی إیران چکیده کامل
        تعنی المقالة الحاضرة بعد مقدمة وجیزة عن الصلات الموجودة بین الأدبین العربی والفارسی بالجواهری وإیران. فیقسم الکاتبان دراستهما عن الجواهری وإیران إلی مراحل ثلاث: أثر طبیعة إیران الخلابة فی شعر الجواهری، الجواهری والشعراء الإیرانیون، وأخیرا أشعار الجواهری الوطنیة فی إیران. ویختم الکاتبان المقالة بالإشارة إلی أنّ الجواهری قد تأثر بالأدب الفارسی والأدباء الإیرانیین بعد أن سافر إلی إیران فی شبابه وقد التفت نظره إلی مظاهر الحیاة ولاسیما جمال طبیعة إیران والذی قد لطّف موهبته الشعریة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        691 - إشکالیّة "الوظیفة المسرحیّة" لدى المسرحیّین الروّاد فی المشرق: بلاد الشام وإیران وترکیا العثمانیّة
        فاطمه پرچکانی
        واجه المسرحیّون الروّاد فی بلدان المشرق فی القرن التاسع عشر إشکالیّة فیما یتعلّق بوظیفة المسرح. کان هؤلاء فی بلاد الشام وإیران وترکیا العثمانیّة یؤکّدون على ضرورة وجود المسرح فی بلادهم. إنّهم لم یروا المسرح تسلیة فحسب، بل اعتبروا أنّ وظیفة المسرح تتخطّى التسلیة، وله وظا چکیده کامل
        واجه المسرحیّون الروّاد فی بلدان المشرق فی القرن التاسع عشر إشکالیّة فیما یتعلّق بوظیفة المسرح. کان هؤلاء فی بلاد الشام وإیران وترکیا العثمانیّة یؤکّدون على ضرورة وجود المسرح فی بلادهم. إنّهم لم یروا المسرح تسلیة فحسب، بل اعتبروا أنّ وظیفة المسرح تتخطّى التسلیة، وله وظائف أخرى. إنّ المسرحیّین الروّاد فی المشرق آمنوا بفوائد فنّ المسرح، وکتبوا مقالات عنه وعن فوائده للمجتمع والشعوب، واعتبروها من أفضل الآداب والفنون، وأنّ المسرح یقدّم خدمات کبیرة لتقدّم البلاد، وهو فنّ تسلیة متعال. فی رأیهم یمکن للمسرح المساهمة فی تهذیب الطبائع وإصلاح النفوس وتنویر العقول ومحاربة الأفکار المتحجّرة، وأنّه یتمتّع بوظیفة رسالیّة فی المجتمعات. بالرغم من اعتبار المسرح فنّا ترفیهیّا، إلاّ أنّ القائمین به اعتقدوا بأنّه من أفضل وسائل الترفیه والتسلیة، حیث یقدّم فوائد للمجتمع ویهذّب الشعب ویطوّر الأخلاق الاجتماعیّة، فضلا عن البُعد الترفیهیّ له. فلذلک دافعوا عن المسرح، على أنّه فنٌّ مفید للشعب یجب التمسّک به. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        692 - قضایا الأدب الفارسی المقارن وتحدیاته
        هادی نظری منظم ریحانه منصوری
        لاشک أن نظریة الأدب المقارن نظریة حدیثة من حیث کونه لونا من البحث الأدبی یعنی بالعلاقات الأدبیة الدولیة، وهجرة الأفکار والأذواق، والمبادلات المختلفة بین الأدب والفنون الجمیلة والعلوم الإنسانیة. وقد دخل الأدب المقارن إلی الجامعات الإیرانیة منذ وقت مبکّر علی ید الدکتورة چکیده کامل
        لاشک أن نظریة الأدب المقارن نظریة حدیثة من حیث کونه لونا من البحث الأدبی یعنی بالعلاقات الأدبیة الدولیة، وهجرة الأفکار والأذواق، والمبادلات المختلفة بین الأدب والفنون الجمیلة والعلوم الإنسانیة. وقد دخل الأدب المقارن إلی الجامعات الإیرانیة منذ وقت مبکّر علی ید الدکتورة سیاح؛ ولکن هذا اللون من البحث الأدبی لم یکن محظوظا قط فی إیران.وفی هذا المقال حدیث بالغ الإیجازعن نشأة الأدب المقارن فی إیران وعن رواده الأوائل، کما فیه حدیث عن أهم التحدیات التی ظلت وماتزال تعرقل مسیرة الأدب المقارن فی هذه البلاد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        693 - إطلالة نقدیة علی نشأة المسرحیة التاریخیة فی إیران
        ناصر قاسمی
        إن المسرح الحدیث قد غرست جذوره فی أواسط القرن التاسع عشر المیلادی بطرق مختلفة ولا سیما الترجمة، وقام الکتاب المسرحیون بتأثر من المسرحیات الفرنسیة ولا سیما مسرحیات مولییر. فکان المسرح فی البدایة تکوّن من المسرحیات الهزلیة التی کان أبطالها من القرویین السذج والشخصیات چکیده کامل
        إن المسرح الحدیث قد غرست جذوره فی أواسط القرن التاسع عشر المیلادی بطرق مختلفة ولا سیما الترجمة، وقام الکتاب المسرحیون بتأثر من المسرحیات الفرنسیة ولا سیما مسرحیات مولییر. فکان المسرح فی البدایة تکوّن من المسرحیات الهزلیة التی کان أبطالها من القرویین السذج والشخصیات القریبة من المجتمع الإیرانی. ثم تطور ونشأت المسرحیات التی رکزت على نماذج حیة من الحیاة والمجتمع. اتسم المسرح الإیرانی منذ نشأته بالنزعة التاریخیة، فقد لجأ الکاتب المسرحی الإیرانی منذ تعرّفه المسرح الغربی إلى التاریخ واستلهمه فی مسرحیاته لدوافع مختلفة، کالحنین إلى الماضی لما یحفل به من قصص مثیرة ونوادر طریفة وشخصیات بطولیة، والتغنی به، وتنویر الشعب وإثارته على الطغاة من الحکام والأجانب، وبغرض الإسقاطات التاریخیة وإعادة تقییم الأحداث من المنظور المعاصر، والدفع بالآخرین لاتخاذ موقف من الواقع عبر أمثولة الماضی والتاریخ. وتقوم هذه المقالة بتسلیط الضوء علی نشأة المسرحیة التاریخیة فی إیران، والأسباب التی أدّت إلی إقبال الکتاب المسرحیین علی هذا النوع الأدبی، وتبیین مسار تطورها عبر اجتیاز مراحلها المختلفة، وتقوم أیضاً بدراسة المسرحیات التی ترکها الکتاب المسرحیون آنذاک استمداداً من طریقة وصفیة تحلیلیة والنقد علیها. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        694 - تحلیل مبانی سلامت و ورزش از دیدگاه اسلام و حقوق ورزشی
        حسین عندلیب
        هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی سلامت و ورزش از دیدگاه اسلام و حقوق ورزشی است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که در اسلام، سلامت جسمی و سلامت روحی – روانی مورد تأکید قرار گرفته است. در قوانین ایران هم به موضوع سلامت جسمانی و هم سلامت معنوی توجه شده است. در اسناد بین‌الم چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی سلامت و ورزش از دیدگاه اسلام و حقوق ورزشی است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که در اسلام، سلامت جسمی و سلامت روحی – روانی مورد تأکید قرار گرفته است. در قوانین ایران هم به موضوع سلامت جسمانی و هم سلامت معنوی توجه شده است. در اسناد بین‌المللی نیز بند الف ماده 55 منشور ملل متحد، اساسنامه سازمان بهداشت جهانی، بند 1 ماده 25 اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند 1 ماده 12 میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر حق بر سلامت تأکید دارند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مزیت دیدگاه اسلام در مسئله حق بر سلامت، در نظر گرفتن حق بر سلامت معنوی و روحی و روانی است. در حقیقت اسلام، هم برای سلامت معنوی و هم برای سلامت جسمانی افراد دارای الزامات و توصیه‎هایی است که در ادبیات فقهی احکام پنج‌گانه، تکلیفی بر آنها بار می‌شود. همچنین، با توجه به تعلق احکام شرعی به مسئله سلامت، تکالیفی برای همه افراد حقیقی و حقوقی، ایجاد می‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        695 - تحلیل راهبردی میزبانی مسابقات ورزشی ارتش‌های جهان (سیزم) در جمهوری اسلامی ایران
        حمید امیدی فریده اشرف گنجویی محمدرضا اسماعیلی
        هدف پژوهش حاضر تحلیل راهبردی مسابقات ورزشی ارتش‌های جهان (سیزم) در جمهوری اسلامی ایران بود. روش پژوهش، از نوع کیفی است. این پژوهش توصیفی بوده و در حوزه مطالعات راهبردی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد فعال در حوزه تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران، و متخصص چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تحلیل راهبردی مسابقات ورزشی ارتش‌های جهان (سیزم) در جمهوری اسلامی ایران بود. روش پژوهش، از نوع کیفی است. این پژوهش توصیفی بوده و در حوزه مطالعات راهبردی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد فعال در حوزه تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران، و متخصصان فعال در تربیت بدنی آجا و همچنین ورزشکاران و مربیانی که سابقه حضور در مسابقات سیزم را داشتند، بود. نمونه آماری به صورت هدفمند انتخاب شد و تا حد اشباع نظری مصاحبه ادامه پیدا کرد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مصاحبه و تبادل نظر با نخبگان و مطالعات کتابخانه‌ای بود. برای دستیابی به اهداف تحقیق، با استفاده از روش دلفی، فهرستی از نقاط قوت، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای أخذ میزبانی و برگزاری مسابقات ارتش‌های جهان در ایران تهیه و در سه مرحله با نظر متخصصان فهرست تهیه شده نهایی گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که موقعیت راهبردی کشور در زمینه میزبانی مسابقات سیزم در وضعیت so یا رقابتی قرار دارد. این مطلب بیانگر آن است که میزبانی سیزم در ایران از نظر عوامل داخلی دارای قوّت و از نظر عوامل خارجی هم دارای فرصت می‌باشد که باید در تدوین راهبردها بدان توجه ویژه گردد. موقعیت راهبردی که امروز ورزش نیروهای مسلح به منظور میزبانی سیزم در آن قرار دارد، در ظاهر بدون هیچ نقطه ضعف و محدودیتی است، ولی در واقعیت دارای نقاط ضعفی نیز می‌باشد که در صورت وجود برنامه‌ریزی مناسب و جامع می‌توان آن نقاط ضعف را به قوت تبدیل کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        696 - مطالعه نقش‌های مربیان ورزش ایران
        علیرضا زمانی نوکاآبادی
        پژوهش حاضر با این هدف اجرا شده که نقش‌های مربیان ورزش را با استفاده از روش پدیدارشناسی اکتشافی و با شیوۀ تحلیل مضمون شناسایی و معرفی کند. مشارکت‌کنندگان، بیست نفر از مربیان و ورزشکاران که معیارهای خاص پژوهش را داشتند به صورت هدفمند برای مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختاریافته چکیده کامل
        پژوهش حاضر با این هدف اجرا شده که نقش‌های مربیان ورزش را با استفاده از روش پدیدارشناسی اکتشافی و با شیوۀ تحلیل مضمون شناسایی و معرفی کند. مشارکت‌کنندگان، بیست نفر از مربیان و ورزشکاران که معیارهای خاص پژوهش را داشتند به صورت هدفمند برای مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختاریافته انتخاب شدند. مشارکت‌کنندگان پژوهش شامل کلیۀ مربیان ورزش و ورزشکاران مرد و زن کشور بودند. این افراد در حوزه‌های مختلف مثل ورزش قهرمانی، همگانی، معلولین، تناسب اندام، آمادگی جسمانی، و ورزش‌های ماجراجویانه فعالیت دارند. برای انتخاب نمونۀ آماری از روش انتخاب نمونۀ هدفمند با استفاده از راهبرد انتخاب گلوله برفی استفاده شد. جهت تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون و از نوع روش شبکۀ مضامین استفاده و به صورت توصیفی تفسیری مورد پردازش قرار گرفت..مضامین پایه مشخص شدند و متعاقباً مضامین سازماندهنده و فراگیر از دل آنها به دست آمدند. یافته‌ها شامل پنج مضمون فراگیر معلم، رهبر، مدیر، متخصص و فراگیرنده بود. مضمون معلم شامل شش مضمون آموزش‌دهنده، تمرین‌دهنده، ارزیاب، نمایش‌دهنده، آموزش‌دهندۀ مهارت‌های زندگی، و رشددهندۀ همه‌جانبه شاگردان بود. مضمون رهبری شامل نقش منتور، مدل و انگیزه‌دهنده بود. مضمون مدیر شامل برنامه-ریزی، سازماندهی، استراتژیست، ناظم، مدیر ایمنی و ریسک، مدیر منابع مالی، و مسئول روابط عمومی بود. مضمون متخصص شامل چهار نقش سازمان‌دهندۀ بدنساز، فنی، تندرستی و استعدادیاب بود. مضمون فراگیر نقش مربی به عنوان فراگیرنده شامل سه مضمون دانشجو، پژوهشگر و بازتاب بود. به طور کلی می‌توان اذعان نمود تحقیق حاضر نشان می‌دهد مربیان باید خودشان را برای کار مربیگری آماده کنند چون باید نقش‌های متنوعی را ایفا کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        697 - مطالعه ساختاری کمپلکس جدید مس با استفاده از روش تجربی و محاسبات کوانتومی و کاربرد آن در سنتز پیرانوپیریمیدین‌ها به عنوان کاتالیزور
        صادق علامه راحله امیدی نیا صفر علی بیرم آبادی علی مرسلی مهدی پردل فدافن
        چکیدهمشتقات پیرانوپیریمیدین‌ ساختاری شبیه اوراسیل داشته و تعدادی از آن‌ها دارای فعالیت‌های‌ زیستی و دارویی هستند. در این تحقیق برای اولین بار روشی ساده، کارآمد و سازگار با محیط زیست برای سنتز تعدادی از پیرانو[3،2-d]پیریمیدین‌ها با استفاده از کمپلکس جدیدی از مس(II) بر پا چکیده کامل
        چکیدهمشتقات پیرانوپیریمیدین‌ ساختاری شبیه اوراسیل داشته و تعدادی از آن‌ها دارای فعالیت‌های‌ زیستی و دارویی هستند. در این تحقیق برای اولین بار روشی ساده، کارآمد و سازگار با محیط زیست برای سنتز تعدادی از پیرانو[3،2-d]پیریمیدین‌ها با استفاده از کمپلکس جدیدی از مس(II) بر پایه شیف بازی مشتق از ویتامین B6 ارائه شده است. روش‎های متنوعی برای سنتز این ترکیبات گزارش شده است که بسیاری از آن‌ها دارای معایبی از جمله: زمان طولانی، بهره پایین و شرایط دشوار واکنش می‎باشند. این سنتز 3 جزئی شامل تراکم باربیتوریک اسید، مالونونیتریل و آلدهیدهای آروماتیک است. شیف باز مورد استفاده به عنوان لیگاند برای تهیه کاتالیزور در این واکنش، دارای 4 ساختار توتومری مختلف است و محاسبات کوانتومی به روش DFT در سطح M06-2X/6-311+G(d,p) نشان داد که در حلال متانول، توتومرOHOH نسبت به بقیه پایدارتر است و کمپلکس مس بر پایه این توتومر تشکیل شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        698 - ادبیات عاشقی در میان ارامنه ایران وارمنستان
        گیتی فرجی علی محمد پشت دار
        شعر عاشقی در فرهنگ معنوی بسیاری از ملل آسیائی و اروپایی، از جمله ملل ترک و ارمنی یکی از عرصه‌های پر بار و غنی آفرینش هنری فولکوریک و ادبی است. شعر عاشقی به ویژه در ادبیات ملل ترک و ارمنی دارای اهمیت فراوانی است و قسمت نسبتاً بزرگی از ادبیات شفاهی و مکتوب این ملت‌ها را ب چکیده کامل
        شعر عاشقی در فرهنگ معنوی بسیاری از ملل آسیائی و اروپایی، از جمله ملل ترک و ارمنی یکی از عرصه‌های پر بار و غنی آفرینش هنری فولکوریک و ادبی است. شعر عاشقی به ویژه در ادبیات ملل ترک و ارمنی دارای اهمیت فراوانی است و قسمت نسبتاً بزرگی از ادبیات شفاهی و مکتوب این ملت‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. شعر عاشقی از اواخر قرن شانزدهم میلادی به طور جدی و چشم‌گیردر ادبیات ارمنی پا گرفت، درنیمه دوم قرن هفدهم در میان توده‌های مردم رواج گسترده‌ای یافت و در قرن هجدهم به اوج شکوفایی رسید. در این مقاله مابه بررسی شعر عاشقی و به ویژه سایات‌نوا برجسته‌ترین چهرۀ شعر عاشقی در ادبیات ارمنی با عاشق‌های ارمنی اصفهان و تأثیرپذیری آنها ازخسرووشیرین فرهاد می پردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        699 - بررسی تطبیقی عرفان ایرانی با ادیان و مکتب‌های فلسفی و عرفانی هند
        مریم ابوالقاسمی
        آمیختگی و ارتباط فرهنگی دو تمدّن باستانی ایران و هند ، نکته ای غیر قابل انکار است. از جمله نکات بسیار مهم و قابل تأمّل ، بررسی تطبیقی عرفان ایرانی با مکتب ها و ادیان عرفانی و فلسفی هند است . مسلماً هدف ما در این مقاله این نیست که ریشۀ عرفان ایرانی را در آداب و آیین های چکیده کامل
        آمیختگی و ارتباط فرهنگی دو تمدّن باستانی ایران و هند ، نکته ای غیر قابل انکار است. از جمله نکات بسیار مهم و قابل تأمّل ، بررسی تطبیقی عرفان ایرانی با مکتب ها و ادیان عرفانی و فلسفی هند است . مسلماً هدف ما در این مقاله این نیست که ریشۀ عرفان ایرانی را در آداب و آیین های هندی بجوییم ، بلکه مقصود این است که با روشی علمی و مستند، تشابهات بین عرفان ایرانی و آداب و آیین های موجود در مکاتب و ادیان هند را به گونه ای تطبیقی و علمی، مورد بررسی و مقایسه قرار دهیم. از بررسی و مطالعۀ دقیق متون و کتب هندی، مانند بهگودگیتا، مها بهاراتا و اوپا نیشاد و نیز کتب صوفیانۀ فارسی می توان تشابه فراوانی را در جنبه ها و روش های تربیتی و سیر و سلوک مشاهده نمود که مهم ترین موارد و مباحث را از نظر تطبیقی می توان در موضوعات زیر خلاصه نمود: اهمیّت و ارزش وجود انسان، عشق و معرفت، تعدّد منازل و مقامات سلوک، ارزش و اهمیّت مقام دل ، ارزش مقام پیر و مرشد، زهد و ریاضت، مبارزه با نفس، نظریۀ فنا و ... . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        700 - تمثیل انسان کامل در داستان جاناتان مرغ دریایی (اثر ریچارد باخ) با تکیه بر متون عرفانی
        ساره تربیت
        یکی از روش های مرسوم در ادبیات جهان، استفاده از رمز و تمثیل، جهت بلاغت متن و غنای مفهوم است. داستان جاناتان، مرغ دریایی، از مهم ترین داستان های تمثیلی ادبیات غرب است که وجوه مشترک زیادی با عرفان اسلامی-ایرانی دارد. مفهوم انسان کامل که در منظومه‌ها و شعر پارسی در قالب تم چکیده کامل
        یکی از روش های مرسوم در ادبیات جهان، استفاده از رمز و تمثیل، جهت بلاغت متن و غنای مفهوم است. داستان جاناتان، مرغ دریایی، از مهم ترین داستان های تمثیلی ادبیات غرب است که وجوه مشترک زیادی با عرفان اسلامی-ایرانی دارد. مفهوم انسان کامل که در منظومه‌ها و شعر پارسی در قالب تمثیل بیان شده، تصویری از تعالی ذات و روح انسان به واسطه ی هماهنگی با نور حقیقی و انزوا از تعلقات دنیوی را بیان کرده است. در داستان جاناتان نیز، این مرغ دریایی، به شیوه هایی مشابه با عرفان اسلامی به حقیقت و مقام انسان کامل می‌رسد. در این پژوهش با شیوه‌ی توصیفی- تحلیلی جهت به بررسی اهداف این سؤال که وجوه اشتراک داستان جاناتان، مرغ دریایی و مفهوم انسان کامل در عرفان اسلامی چیست؟ پرداخته شد. ضرورت انجام پژوهش به شناخت ریشه‌های مشترک فکری بشر منحصر نمی‌شود؛ بلکه پژوهش های تطبیقی به گسترش دامنه‌ی شناخت متون ادبی و تأویلی در راستای شناخت نفوذ مفهوم انسان کامل و سفر عرفانی به فرهنگ های همجوار ختم می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        701 - بررسی زبانی و ادبی کتیبه‌ی داریوش در نقش رستم (DNb)
        فرخ حاجیانی
        فارسی باستان، گونه ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته های شاهان هخامنشی (سده های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده ی گویشی از گویش های ناحیه ی پارس و یکی از گویش های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه هایی از گویش دیگر و با گونه هایی کهن چکیده کامل
        فارسی باستان، گونه ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته های شاهان هخامنشی (سده های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده ی گویشی از گویش های ناحیه ی پارس و یکی از گویش های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه هایی از گویش دیگر و با گونه هایی کهن گرا نوشته شده است و به خوبی ویژگی های سبکی و زبان ادبی بودن را در خود دارد. در کتیبه ی فارسی باستان آرامگاه، داریوش که در کنار در ورودی آرامگاه داریوش نوشته شده و به کتیبه ی DNb معروف است، داریوش خود را در یک هیأت شاه آرمانی معرفی می کند که می توان آن را آیین شهریاری نامید و داریوش می خواهد خود را در آن آیینه جای دهد و در قالب پیامی به گوش جهانیان برساند. مقایسه ی نوشته های دیگر داریوش با این کتیبه ی آرامگاه که آخرین سخنان اوست، این تصور القا می شود که این کتیبه شاید نوعی وصیت نامه باشد. در بند آخر کتیبه ی داریوش، شامل ده سطر اندرزی است که به یکی از جوانان جامعه که احتمالاً از آنانی که در صف سربازان جاویدان یا فرماندهان آینده قرار می گیرند، می دهد. از دیگر ویژگی های این کتیبه، مسائل و مباحث اخلاقی است که داریوش بر آن تأکید فراوانی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        702 - بدیع بلخی و پندنامه انوشیروان*
        هاشم محمدی
        ابومحمد بدیع بلخی از شاعران قرن چهارم هجری است که درنام وکنیه وزندگانی وآثار او بین تذکره نویسان اختلافات زیادی وجوددارد، ازآثار او مثنوی راحة الانسان است که برگرفته ا زپند نامه انوشیروان می‌باشد. موضوع شعری این پند نامه که سراسر حکمت وپند و اندرز است بیشتر جنبۀ علمی وس چکیده کامل
        ابومحمد بدیع بلخی از شاعران قرن چهارم هجری است که درنام وکنیه وزندگانی وآثار او بین تذکره نویسان اختلافات زیادی وجوددارد، ازآثار او مثنوی راحة الانسان است که برگرفته ا زپند نامه انوشیروان می‌باشد. موضوع شعری این پند نامه که سراسر حکمت وپند و اندرز است بیشتر جنبۀ علمی وساده دارد ویادآور پندهائی است که از بزرگان ایران باستان به جای مانده وخودشاعر هم روایت‌های گوناگونی را از زبان شخصیت‌های اساطیری ،تاریخی بیان کرده است. دراین مقاله به معرفی این پند نامه و ویژگی‌های سبکی وادبی وهنری آن پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        703 - جلوه‌های تمثیلی اعتراض در شعر "فروغ فرخزاد" و "غاده السمان"*
        زهرا سلیمانی
        ساختار سنتی جامعه‌ی ایرانی و عرب و ارزش‌ها و برخوردهای فرهنگی‌آن، موقعیت اجتماعی زن را رقم زده است. در این جوامع از دیرباز بسیاری عوامل فرهنگی و اقتصادی وضعیت حاشیه‌ای زن را تثبیت کرده و او را عملاً از زندگی اجتماعی دور نگاه داشته و به اجبار به انزوا کشانده است. در میان چکیده کامل
        ساختار سنتی جامعه‌ی ایرانی و عرب و ارزش‌ها و برخوردهای فرهنگی‌آن، موقعیت اجتماعی زن را رقم زده است. در این جوامع از دیرباز بسیاری عوامل فرهنگی و اقتصادی وضعیت حاشیه‌ای زن را تثبیت کرده و او را عملاً از زندگی اجتماعی دور نگاه داشته و به اجبار به انزوا کشانده است. در میان شاعران سنت شکن معاصر ایران و عرب، "فروغ فرخزاد" و "غاده السمان" با ایستادگی در برابر سنت‌های مرد‌سالارانه و باورهای اشتباه، زبان گویا و معترض زنان صامت مشرق زمین‌اند که در طول زمان، از عقده‌ی دردناک تبعیض، ستم‌ها و بی رحمی‌ها به تنگ آمده‌اند. این دو به عنوان شاعران روشنفکر و آگاه، مشکلات جامعه‌ی زنان را درک کرده و منادی آزادی زن از افکار سنتی جامعه‌ی مردسالارانه خود شده‌اند. در این جستار که به بررسی و مقایسه‌ی اعتراض در آثار فروغ و غاده با رویکرد تمثیلی پرداخته شده است، انتقادهای تند و صریح این دو شاعر عصیان‌گر درباره‌ی باورهای نادرست حاکم بر جامعه آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        704 - بررسی آموزه‌های تعلیمی در ازدواج‌های سیاسی ایران
        کامران پاشایی فرخی
        زن در طول تاریخ ایران عمدتا در کنار مرد و با عنوان همسر و مادر نقش ایفا کرده است و نداشتن شوهر نهایتاً با بی‌فرزندی و عقیم بودن و بی‌ارج بودن زن در جامعه برابر بوده است؛ از این رو مداقه در ازدواج زنان و آموزه‌های تعلیمی مترتب بر آن امری ضروری محسوب می‌شود. اگرچه در برخی چکیده کامل
        زن در طول تاریخ ایران عمدتا در کنار مرد و با عنوان همسر و مادر نقش ایفا کرده است و نداشتن شوهر نهایتاً با بی‌فرزندی و عقیم بودن و بی‌ارج بودن زن در جامعه برابر بوده است؛ از این رو مداقه در ازدواج زنان و آموزه‌های تعلیمی مترتب بر آن امری ضروری محسوب می‌شود. اگرچه در برخی از دوره‌های تاریخی،‌ خواست و اراده زن در انتخاب همسر محترم شمرده می‌شد اما اغلب ازدواج‌های مصلحتی بی اراده طرفین صورت می‌گرفت و زنان عموماً به مثابه کالا یا وجه‌المصالحه از قومی به قومی و از حرمسرای پادشاهی به شبستان سلطانی دیگر انتقال می‌یافتند و اغلب زندگی‌شان در همان قفس‌های طلایی خاتمه می‌یافت. در این مقاله سعی شده است با بررسی دلایل ازدواج‌های سیاسی و انواع آن، نمونه‌هایی از چنین وصلت‌هایی در طول تاریخ ایران و نگرش‌های تعلیمی آن در ادبیات فارسی مورد مداقه قرار گیرد تا تبعات این چنین نگرشی برای جامعه انسانی بیش‌تر واکاوی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        705 - «بررسی پسوند و پیشوندهای مشترک زبان ارمنی و زبان‌های ایرانی باستان»
        فرح زاهدی مریم ملکی
        هنریک هوبشمان در 1877 نشان داد که زبان ارمنی شاخه مستقلی از زبان‌های هند و اروپایی هستند. زبان ارمنی بر اثر تماس و برخوردهای نزدیک ملت ایران در دوران باستان به مقیاس زیادی از زبان فارسی تاثیر پذیرفته است. خویشاوندی زیادی بین زبان ارمنی و زبانهای ایرانی باستان مشاهده می چکیده کامل
        هنریک هوبشمان در 1877 نشان داد که زبان ارمنی شاخه مستقلی از زبان‌های هند و اروپایی هستند. زبان ارمنی بر اثر تماس و برخوردهای نزدیک ملت ایران در دوران باستان به مقیاس زیادی از زبان فارسی تاثیر پذیرفته است. خویشاوندی زیادی بین زبان ارمنی و زبانهای ایرانی باستان مشاهده می‌شود که برخی از آنها ناشی از وام‌گیری واژه‌ها در زبان ارمنی از ایرانی باستان می‌باشد در این مقاله نگارنده قصد دارد که به بررسی تعدادی واژه‌های ارمنی که دارای پسوند یا پیشوند‌اند و از زبان‌های ایرانی باستان وام گرفته‌ شده‌اند بپردازد. از جمله پسوندهای شاخصی که در زبان ارمنی وارد شده اند می‌توان؛ pet- estan ، aran، ak، ... و تعدادی پیشوند؛ ham-، - dž ، ... نام برد. یافته‌های مطالعه حاضر، ثابت می‌کند که تعدادی از پسوند و پیشوندهای زبان ارمنی از زبان‌های ایران باستان قرض گرفته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        706 - بررسی زادگاه شیرین
        مسعود پاکدل سید احمد حسینی کازرونی
        اگرچه در باب زادگاه شیرین نظریات مختلفی وجود دارد، اما تأمل در متون تاریخی و تحقیقات پژوهشگران معاصر، نشان می‌دهد که در میان سرایندگان خسرو و شیرین، نخستین شاعری که از شیرین به عنوان شاه زاده ای ارمنی یاد می‌کند، نظامی گنجوی است. با توجه به جایگاه بلندی که نظامی در گستر چکیده کامل
        اگرچه در باب زادگاه شیرین نظریات مختلفی وجود دارد، اما تأمل در متون تاریخی و تحقیقات پژوهشگران معاصر، نشان می‌دهد که در میان سرایندگان خسرو و شیرین، نخستین شاعری که از شیرین به عنوان شاه زاده ای ارمنی یاد می‌کند، نظامی گنجوی است. با توجه به جایگاه بلندی که نظامی در گسترة شعر، ادب و تاریخ دارد و این که بیهقی‌وار در آنچه می‌نویسد برای خود مسؤولیتی عظیم قایل است و راست گویی را مایة حشمت و کژگویی را سبب بی‌قدری سخن می‌داند؛ به سادگی نمی‌توان به نادرستی سروده‌هایش حکم داد. در این جستار، با استناد به روابط دیرینة ایران و ارمنستان، متون تاریخی، یافته های پژوهشگران و روایت نظامی از خسرو و شیرین، به نظر می‌رسد که نه تنها ارمنی بودن شیرین بی پایه و بی اساس نمی‌نماید، بلکه شواهد و قراینی این نظریه را تقویت می‌بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        707 - تأملی در نقش تعلیمی داستان‌های شاه‌نامه*
        مریم رضایی بیگی علی سلیمی
        با وجود این که شاه‌نامه فردوسی سراسر رزم و بزم و جوشش است، اما اشارات تعلیمی فراوانی، پیرامون عبرت گرفتن از دنیا در آن وجود دارد. این شاه کار سترگ، در قالب توصیف زندگانی شهریاران و پهلوانان، زیباترین و آموزنده ترین وصف‌ها را دربارۀ مرگ و زندگانی بیان نموده است. این کتاب چکیده کامل
        با وجود این که شاه‌نامه فردوسی سراسر رزم و بزم و جوشش است، اما اشارات تعلیمی فراوانی، پیرامون عبرت گرفتن از دنیا در آن وجود دارد. این شاه کار سترگ، در قالب توصیف زندگانی شهریاران و پهلوانان، زیباترین و آموزنده ترین وصف‌ها را دربارۀ مرگ و زندگانی بیان نموده است. این کتاب، از سر تا به بُن، نفس گرم حکیمی را با خود دارد که با هنرمندی تمام، خردورزی ایرانیان را با باورهای اسلامی پیوند زده، ترکیبی متوازن از اندیشه‌های انسانی در امر تعلیم و تربیت خلق نموده است. در جای جای این اثر جاودان، شکوفایی و سپس پرپر شدن زندگی پادشاهان با دیده عبرت نگریسته شده است. حکیم توس، در لابلای شرح حال آنها، خوشی ها را با نا کامی ها در هم آمیخته است و از آنجا که نگرش او ملهم از بینش دینی است، مرگ برای او به منزله نردبان انتقال از جهان فانی به سرای باقی است. علاوه بر این، نگاه او به دنیا، به منزله دار مکافات، از ویژگی‌های بارز اندیشه حاکم بر شاه‌نامه است و غالب قهرمانان او، در همین دنیا به سزای کردار خویش می‌رسند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        708 - مختصری از تعالیم رجعت و تناسخ در مثنوی مولوی
        امیدوار مالملی
        مقالة حاضر با هدف مطالعة "مختصری از تعالیم رجعت و تناسخ در مثنوی مولوی" است. مثنوی مولوی، شعری تعلیمی است و مولویه عقیده دارند که نفوس جملة آدمیان در عالم علوی موجودند، هریک به وقت خود به این عالم سفلی نزول می‌کنند، بر مرکب جسم سوار می شوند و کمال خود را حاصل می‌نمایند. چکیده کامل
        مقالة حاضر با هدف مطالعة "مختصری از تعالیم رجعت و تناسخ در مثنوی مولوی" است. مثنوی مولوی، شعری تعلیمی است و مولویه عقیده دارند که نفوس جملة آدمیان در عالم علوی موجودند، هریک به وقت خود به این عالم سفلی نزول می‌کنند، بر مرکب جسم سوار می شوند و کمال خود را حاصل می‌نمایند. و باز عروج کرده و به عالم علوی باز می گردند. در این پژوهش سعی بر آن است تا با مرور بر مثنوی مولوی این مسألة مورد توافق عرفا و فلاسفه، مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        709 - تشیع در شعر شاعران ایرانی عصر صفوی
        فریدون طهماسبی
        تشیع پاره‌ای از پیکره‌ی مستحکم و ریشه دار اسلام است. که نتیجه‌ی شرایط و عوامل و حوادثی است که بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) و اتفاقات قرن اول هجری می‌باشد. اجتماع سقیفه، کشته شدن خلیفه سوم، اتفاقات جنگ صفین، و ظهور خوارج و همچنین شهادت امام حسین(ع) و پیدایش توابین از جمله چکیده کامل
        تشیع پاره‌ای از پیکره‌ی مستحکم و ریشه دار اسلام است. که نتیجه‌ی شرایط و عوامل و حوادثی است که بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) و اتفاقات قرن اول هجری می‌باشد. اجتماع سقیفه، کشته شدن خلیفه سوم، اتفاقات جنگ صفین، و ظهور خوارج و همچنین شهادت امام حسین(ع) و پیدایش توابین از جمله حوادث مهم و مؤثر در شکل گیری تشیع بوده‌اند. ایرانیان از همان ابتدا به این مذهب علاقه‌ی خاصی نشان دادند. در طول قرن‌های متمادی بعد از اسلام در برخی از مناطق ایران تشیع فعال بود، تا اینکه در ابتدای قرن دهم با روی کارآمدن صفویان، شاه اسماعیل صفوی، تشیع را مذهب رسمی ایران اعلام کرد و آن را در اغلب مناطق ایران گسترش داد. متناسب با این شرایط خاص مذهبی که در ایران شکل گرفت، ادبیات فارسی به ویژه شعر که شیوه‌ی آن در این دوره موسوم به سبک هندی(اصفهانی) است، دچار تحولاتی شد که یکی از آنها رواج مدح و مرثیه‌ی ائمه ی اطهار شیعه به عنوان موضوعی تازه در آن بود که در دیوان اکثر شعرا کم یا زیاد این موضوع دیده می شود. این مقاله به بررسی این پدیده، یعنی تاثیر تشیع در شعر شاعران ایرانی دروة صفویه می ‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        710 - گیاه هوم و نقش آن در آیین‌ها و اساطیر هندوایرانی
        کتایون مزداپور صبا لطیف پور
        هوم، گیاهی است که از آن عصاره‌ای گرفته می‌شود و بیش‌ترین کاربرد آن در آیین‌های دینی است. گیاه مذکور در هند سومه نامیده می‌شود و در ایران باستان نیز هئومه نام داشته است؛ به جهت شباهت در نام و کاربردهای این گیاهان، می‌توان به ریشة قدیمی‌تر آن، یعنی زمان هندوایرانی پی برد. چکیده کامل
        هوم، گیاهی است که از آن عصاره‌ای گرفته می‌شود و بیش‌ترین کاربرد آن در آیین‌های دینی است. گیاه مذکور در هند سومه نامیده می‌شود و در ایران باستان نیز هئومه نام داشته است؛ به جهت شباهت در نام و کاربردهای این گیاهان، می‌توان به ریشة قدیمی‌تر آن، یعنی زمان هندوایرانی پی برد. به جهت اهمیت و رازآمیز بودن گیاه و خواص مختلفی که داشته است از جمله سکرآوری و نیروبخشی، با گذشت زمان، ویژگی‌های خاصی به این گیاه نسبت داده شد و حتی به صورت خدایی تجسم یافت. این گیاه و عصارة گرفته شده از آن اهمیت خاصی در شکل‌دهی به اندیشه‌های انسان اولیة ساکن سرزمین‌های هندی- اروپایی داشته است. لازم به ذکر است که مشابه این گیاه و نوشیدنی حاصل از آن، با کمی تفاوت در جزئیات و کاربردها، نزد تمامی اقوام کهن ساکن زمین دیده می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        711 - Design Construction and Evaluation of a Ring-like Karbandi Structure
        Ahad Shahhoseini sajjad pakzad Mohammad Mehdi Ranjbar Malek Shahi
        10.30486/admt.2023.1963260.1368
        Due to the gold price increases in the Iranian market, the desired buyers have been attracted to LGJ (Lightweight Gold Jewelry). Meanwhile, because of the strength decreases in structure in LGJ., we investigated a structural solution in this research. The proposed solut چکیده کامل
        Due to the gold price increases in the Iranian market, the desired buyers have been attracted to LGJ (Lightweight Gold Jewelry). Meanwhile, because of the strength decreases in structure in LGJ., we investigated a structural solution in this research. The proposed solution was Karbandi as a supporting lattice-ordered structure in Iranian architecture. We used five types of primary Iranian architecture arches and a perfectly logical Karbandi plan to create ring-like structures. Arches and ring-like structures were compared based on maximum mises stress, strain, and weight using FEM analyses. The applied load and approximate area of it in analyses, according to the female mean Tip-pinch and the mean of minimum, thumb, and index finger width were chosen. Based on analyses results, a ring-like Karbandi structure was chosen for construction. The models were constructed in four alloys category based on sterling silver standard with Cu-nanoparticles as an admixture. A practical test was done to investigate the mean deformation time for each alloy's model category. A weight was used to investigate the observable deformation time-based capacity of the models. Results showed that the lowest mises max stress value was observed in the 1st arch, although the 3rd arch had the minimum strain among arches. In ring-like Karbandi structures made from 1st and 3rd arches, the minimum value of mises max stress and strain was related to the Karbandi. In the physical load applying process, the category that did not contain cu-nanoparticles had the highest deformation meantime among all categories. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        712 - An investigation into the medicinal plants of Semnan province with taxonomic and therapeutic aspects
        Atefe Amirahmadi Reza Naderi Mohammad Hossein Afsharian
        10.30495/tpr.2022.1970840.1282
        In the field of ethnopharmacology, precise identification of collected medicinal plants plays an important role to take a plant-derived compound from local traditional healers to the pharmacy. Therefore, this study is concerned with botanical research on medicinal plant چکیده کامل
        In the field of ethnopharmacology, precise identification of collected medicinal plants plays an important role to take a plant-derived compound from local traditional healers to the pharmacy. Therefore, this study is concerned with botanical research on medicinal plants of Semnan province (Iran). According to 379 collected herbarium specimens, 244 medicinal species belonging to 66 plant families and 102 genera were identified. The largest families were Lamiaceae (29 species), Asteraceae (27 species), and Fabaceae (19 species). The most frequently used plant organs were leaves and aerial parts. The most treated used category was the digestive system, followed by the metabolic and immune system, urological problems, respiratory system, gynecology, and dermatological problems. The outstanding therapeutic effects of some less widely known species which traditionally are used among indigenous people were reviewed. The fundamental role of botanists in pharmacological research and the disadvantages of wrong identifications in this field were highlighted. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        713 - نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک اتیسم
        نرگس چیمه
        هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین ماد چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین مادران با توجه به شرایط ورود به نمونۀ پژوهش50 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی (آگیلارـ وفایی و آبیاری 2007) و شاخص استرس والدینی (آبیدین، 1995) در مورد آنها اجرا شد. داده‌های به‌دست آمده از طریق رگرسیون همزمان چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد مقابلۀ مذهبی ایرانی با استرس والدینی رابطۀ منفی معنی‌دار دارد ( 001/0 P =). نتایج نشان داد که مقابلۀ مذهبی ایرانی 35درصد از واریانس استرس والدینی را پیش‌بینی می‌کند. مؤلفه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی، همچنین سن و میزان تحصیلات مادران بر استرس والدینی آنان تأثیری نداشت. با توجه به نتایج این پژوهش با استفاده از مقابلۀ مذهبی ایرانی به عنوان یک عامل کلی و درونی می‌توان به ارتقای سلامت روانی مادران کودکان مبتلا به اتیسم کمک کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        714 - تأثیر عدالت رویه‌ای بر پرخاشگری فیزیکی و روان‌شناختی کارکنان شرکت پلی‌اکریل با توجه به نقش تعدیلی خلق منفی
        نرگس السادات مرتضوی حمیدرضا عریضی
        این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عدالت رویه‌ای بر پرخاشگری فیزیکی و روان‌شناختی در محیط کار با توجه به نقش تعدیلی خلق منفی در محیط کار انجام شد. طرح پژوهش از نوع رابطه‌ای بود و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان شرکت پلی‌اکریل ایران بودند که از طریق نمونه‌گیری در دسترس،279 چکیده کامل
        این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عدالت رویه‌ای بر پرخاشگری فیزیکی و روان‌شناختی در محیط کار با توجه به نقش تعدیلی خلق منفی در محیط کار انجام شد. طرح پژوهش از نوع رابطه‌ای بود و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان شرکت پلی‌اکریل ایران بودند که از طریق نمونه‌گیری در دسترس،279 نفر از میان آنها انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه عدالت سازمانی (کالکیت،2001)، مقیاس خلق مرتبط با شغل (فاکس و اسپکتور،1999) و پرسشنامه پرخاشگری فیزیکی و روان‌شناختی (منارد و همکاران،2011) بودند. داده‌ها با استفاده از رگرسیون سلسله مراتبی و تحلیل تعدیلی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد زمانی که در سازمان کارکنان بی‌عدالتی رویه‌ای را ادراک می‌کنند و دارای خلق منفی بالایی هستند، پرخاشگری فیزیکی و روان‌شناختی آنها افزایش می‌یابد؛ و همچنین تأثیر عدالت رویه‌ای بر پرخاشگری فیزیکی و روان‌شناختی در محیط کار با توجه به نقش تعدیلی خلق منفی تائید گردید (01/0>P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        715 - مقایسۀ ویژگی‏های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد خوراسگان و دانشجویان دانشگاه پوترا مالزی
        سیدحمید آتش پور مهرداد حسینی نفیسه کنعانی نرگس سلک محمدرضا صمصام شریعت
          هدف این پژوهش، مقایسۀ ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد خوراسگان و دانشجویان دانشگاه پوترا مالزی بود. جامعۀ آماری پژوهش را همۀ دانشجویان دانشگاه آزاد خوراسگان و دانشجویان دانشگاه پوترا مالزی تشکیل می‌دادند که از میان آنان به شیوۀ تصادفی ساده 800 دانشجو (400 ایرا چکیده کامل
          هدف این پژوهش، مقایسۀ ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد خوراسگان و دانشجویان دانشگاه پوترا مالزی بود. جامعۀ آماری پژوهش را همۀ دانشجویان دانشگاه آزاد خوراسگان و دانشجویان دانشگاه پوترا مالزی تشکیل می‌دادند که از میان آنان به شیوۀ تصادفی ساده 800 دانشجو (400 ایرانی و 400 مالزیایی) به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامۀ پنج عامل شخصیتی NEO 60 سؤالی بود که به دو زبان فارسی (برای دانشجویان ایرانی) و انگلیسی (برای دانشجویان مالزیایی) ارائه گردید. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از روش تحلیل کواریانس انجام شد. نتایج نشان داد که با در نظر گرفتن جنسیت و سن افراد به‌عنوان متغیرهای مداخله‌گر، از بین ابعاد ویژگی‌های شخصیتی، دانشجویان ایرانی و مالزیایی در ابعاد روان‌رنجوری و برونگرایی با یکدیگر تفاوت معنادار نشان دادند (01/0 P≤ ). نتایج پژوهش نشان داد که روان‌رنجوری و برونگرایی در دانشجویان مالزیایی از دانشجویان ایرانی بیشتر بوده است (01/0 P≤ ) . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        716 - فراترکیب پژوهش‌های پیشین در راستای دستیابی به مؤلفه‌های ازدواج موفق در ایران
        زینب سالاری زارع محمود گودرزی فرزاد زندی پرویز کریمی ثانی
        10.30486/jsrp.2019.1868070.1823
        هدف این پژوهش، ارائة مدل جامع عوامل مؤثر بر ازدواج موفق بر اساس تحقیقات پیشین ایرانی بود. روش پژوهش در این مطالعه فراتحلیل بود و جامعة آماری شامل تمامی پژوهش‌های داخلی مرتبط با موضوع از سال 87 تا 97 بود. با جستجویی نظام‌اند از پایگاه‌های گوگل اسکولار، نورمگز، مگ ایران، چکیده کامل
        هدف این پژوهش، ارائة مدل جامع عوامل مؤثر بر ازدواج موفق بر اساس تحقیقات پیشین ایرانی بود. روش پژوهش در این مطالعه فراتحلیل بود و جامعة آماری شامل تمامی پژوهش‌های داخلی مرتبط با موضوع از سال 87 تا 97 بود. با جستجویی نظام‌اند از پایگاه‌های گوگل اسکولار، نورمگز، مگ ایران، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پرتال جامع علوم انسانی، ایرانداک صورت گرفت. با بررسی 22 مقاله و پایان‌نامه، 32 مفهوم و 19 مقوله به‌عنوان عوامل مؤثر بر ازدواج موفق ایرانی شناسایی شد. نتایج نشان داد شرایط علی ازدواج موفق شامل: همایندی در پیشرفت و همراهی در زندگی؛ شرایط مداخله‌گر شامل: فردیت‌یابی و احترام به فردیت یکدیگر، وظیفه‌شناسی و تعهدپذیری زوجین؛ شرایط زمینه‌ای شامل: اثرات خانواده مبدأ، امور دینی و معنوی، داشتن لق مثبت، شناخت ازدواج هم‌کفو، آراستگی و مرتب بودن و پختگی و سلامت روانی؛ تعاملات مناسبِ ازدواج موفق شامل: مهارت‌های حل تعارض و همکاری و هم‌فهمی زوجین، درنهایت پیامد به کسب رضایت متقابل عاطفی، اجتماعی و جنسی زوجین منجر می‌شود، نتایج بر اساس نظر متخصصان با شاخص کاپای 66/0 مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این پژوهش می‌تواند به‌عنوان مبنایی برای آموزش و مشاوره پیش از ازدواج در اختیار مشاوران و روان‌شناسان خانواده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        717 - رفتارهای فزون‌کنشی جنسی، استفاده مشکل‌زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی: یک مدل ارتباطی علّی و نتایج تحلیل‌ خوشه‌ای و تابع تشخیص
        سید قاسم سید هاشمی مجید محمود علیلو شلاله حسین نژاد بهناز حسین زاده خانمیری معصومه اسماعیلی شهنا
        10.30486/jsrp.2020.1907402.2574
        این پژوهش با هدف تعیین ارتباط علّی و تحلیل خوشه ای و تابع تشخیص رفتارهای فزون کنشی جنسی، استفادۀ مشکل زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی انجام شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه ی آماری شامل کلیه ی افراد فعال در سایت های شبکه های اجتما چکیده کامل
        این پژوهش با هدف تعیین ارتباط علّی و تحلیل خوشه ای و تابع تشخیص رفتارهای فزون کنشی جنسی، استفادۀ مشکل زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی انجام شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه ی آماری شامل کلیه ی افراد فعال در سایت های شبکه های اجتماعی در سال 1397 بودند. حجم نمونه، 408 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها به صورت پیمایشی با پرسشنامه های آنلاین سلامت روانی (Veit & Ware, 1983)، استفادۀ مشکل زا از پورنوگرافی (Bőthe et al., 2018)، رفتار فزون کنشی جنسی (Reid, Garos, & Carpenter, 2011) صورت گرفت و داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری، تحلیل خوشه ای و تحلیل تابع تشخیص مورد تحلیل قرار گرفت. مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود (RMSEA = 0.05, GFI = 0.96, CFI = 0.98, AGFI = 0.93; χ2/df = 2.29) و همۀ روابط به جز مسیر بهزیستی روانشناختی به استفاده مشکل زا از پورنوگرافی (306/0 p =، 07/0- β=) معنادار بودند. همچنین، نتایج تحلیل خوشه ای بر اساس متغیرهای رفتار فزون کنشی جنسی و استفاده مشکل زا از پورنوگرافی در حالت دو خوشه ای (دیسترس روانشناختی بالا و پایین) معنی دار بود (P < 0.001). نتایج تجزیه تابع تشخیص نشان داد که رفتار فزون کنشی جنسی و استفاده مشکل زا از پورنوگرافی دارای بالاترین توان در تمایزگذاری بین دو گروه از افراد با دیسترس روانشناختی بالا و پایین بودند (P < 0.001) که 9/65% افراد به درستی به وسیله این تابع تشخیص داده شدند و افراد دارای دیسترس روانشناختی بالا، بالاترین مقادیر میانگین را در تمام مؤلفه‌های رفتار فزون کنشی جنسی و استفاده مشکل زا از پورنوگرافی داشتند (5/63%، 61n=). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        718 - On the Relationship between Iranian EFL Teachers’ Self-regulation, Self-resiliency, Gender and Teaching Experience
        Nahid Partovi Dara Tafazoli
        The present study aimed to explore (a) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and their resiliency, (b) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and their genders, and (c) if there is any relationship bet چکیده کامل
        The present study aimed to explore (a) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and their resiliency, (b) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and their genders, and (c) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and years of teaching experience. Through a convenience method of sampling, the first group of participants who were 85 high school male and female EFL teachers were selected. The second group consisted of 200 high school students of the mentioned teachers participated in the current investigation. EFL teachers’ self-regulatory trait was measured by means of the Teacher Self-Regulation questionnaire. Data on EFL teachers’ self-resiliency was gathered through the Qualified EFL teachers’ questionnaire. The result from the Pearson product-moment correlation revealed that (EFL) teachers qualified by self-regulatory trait are more resilient in their students’ points of views. The findings will be valuable for EFL teacher training courses. This means that the central focus of teacher training programs in Iranian educational system in EFL teacher training programs can shift from focusing on the content to developing characteristics like self-regulatory and resiliency.The present study aimed to explore (a) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and their resiliency, (b) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and their genders, and (c) if there is any relationship between EFL teachers’ self-regulatory and years of teaching experience. Through a convenience method of sampling, the first group of participants who were 85 high school male and female EFL teachers were selected. The second group consisted of 200 high school students of the mentioned teachers participated in the current investigation. EFL teachers’ self-regulatory trait was measured by means of the Teacher Self-Regulation questionnaire. Data on EFL teachers’ self-resiliency was gathered through the Qualified EFL teachers’ questionnaire. The result from the Pearson product-moment correlation revealed that (EFL) teachers qualified by self-regulatory trait are more resilient in their students’ points of views. The findings will be valuable for EFL teacher training courses. This means that the central focus of teacher training programs in Iranian educational system in EFL teacher training programs can shift from focusing on the content to developing characteristics like self-regulatory and resiliency. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        719 - A Contrastive Rhetorical Analysis of the News Reports in Iranian and American Newspapers
        Amir Sabzevari Vahid Sadeghi
        Contrastive rhetorical analysis as a way of understanding different ways through which writers from various cultural backgrounds shape their discourse was officially initiated by the works of Kaplan (1966). This study tries to use the methodology to investigate the news چکیده کامل
        Contrastive rhetorical analysis as a way of understanding different ways through which writers from various cultural backgrounds shape their discourse was officially initiated by the works of Kaplan (1966). This study tries to use the methodology to investigate the news reports in two American and Iranian widely published newspapers. Using the analytical methodologies of contrastive rhetoric and genre analysis, 10 news reports written by Iranian and American journalist were selected and analyzed. Results revealed that though the genre written by both groups of writers followed the same generic or rhetorical organizational structure, the strategies writers from the two different socio-cultural environments took to realize the moves in the genres were different. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        720 - An Evaluation of English Textbooks Used in Iranian High Schools: Teachers’ and Learners’ Attitudes
        Firouzeh Torki Azizeh Chalak
        The quality of a textbook might have fundamental roles that it can determine the success or failure in teaching and learning course. The present study evaluated English textbooks used in Iranian high schools, which are claimed to have been published based on the compone چکیده کامل
        The quality of a textbook might have fundamental roles that it can determine the success or failure in teaching and learning course. The present study evaluated English textbooks used in Iranian high schools, which are claimed to have been published based on the components of Communicative Language Teaching (CLT) approach. The purpose of this study was to explore high school teachers’ and students’ attitudes towards the Iranian high school English textbooks. To fulfill the objectives, a questionnaire consisting of 45 questions related to high school English textbooks was administered to 150 male and female high school students and their teachers in Isfahan, Iran. The participants were also interviewed in terms of their attitudes towards CLT and its implementation in Iranian high school English textbooks. The descriptive analysis of the data indicated that Iranian teachers and learners in Isfahan had a positive attitude towards the English textbooks based on the CLT principles. The majority of participants stated that 80 percent of CLT principles were currently practiced in Iranian high school English textbooks; however, some changes might improve the quality of these English textbooks. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        721 - Professional Interpreters’ Notes in Persian-English Consecutive Interpreting On the Choice of Form and Language
        Rasoul Marani Hossein Heidari Tabrizi
        Truly, note-taking plays a pivotal role in consecutive interpreting, particularly where methodical note-taking is used. In the absence of Iranian research in this respect, the present study investigated the process of note-taking in Persian-English consecutive interpret چکیده کامل
        Truly, note-taking plays a pivotal role in consecutive interpreting, particularly where methodical note-taking is used. In the absence of Iranian research in this respect, the present study investigated the process of note-taking in Persian-English consecutive interpreting in order to clarify how exactly the notes are taken by the professional interpreters and how much they are familiar with note-taking and the related concepts. For the purpose of this paper, five Iranian interpreters were selected meticulously and by means of observation and phone interview, the required data were collected. Next, the notes taken by the professional interpreters were reviewed and classified based on several factors such as the use of abbreviations and symbols and the source or target language preference; also, the replies given via the phone interview were transcribed and codified in order to answer the research questions. The research findings showed that the majority of Iranian professional interpreters had passed no course regarding to the note-taking skill in general and they rarely used symbols in their notes and wrote words in letters, mostly in full forms in target language in particular. It implies that they took notes based on their experiences irregularly rather than the rules and principles. Consequently, there is an urgent need for a note-taking guideline especially in Persian-English consecutive interpreting; also, considering the effect of note-taking on their performances, Iranian interpreters should be more familiar with the academic aspect of this skill. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        722 - Teaching Academic Writing in Iranian EFL Classrooms: Teacher-initiated Comments or Peer-provided Feedback?
        Saeed Ketabi Reza Torabi
        This research study aimed at investigating whether using peer-provided feedbacks rather than teacher-provided comments would result in any significance difference in Iranian English undergraduate students’ ability in writing. In so doing, based on a pretest (an OP چکیده کامل
        This research study aimed at investigating whether using peer-provided feedbacks rather than teacher-provided comments would result in any significance difference in Iranian English undergraduate students’ ability in writing. In so doing, based on a pretest (an OPT & a writing exam), 40 subjects were assigned to two homogeneous groups of equal number the subjects in the control group received more traditional form of feedback i.e., Teacher’s Written Comments (TW) and those in the experimental group who received the alternative: Peers’ Written Comments (PW). The students were required to write ten paragraphs, five pairs, on each topic, one before receiving feedback and another, the revised version, after the feedback. The analyses of the data revealed that peer feedback--in its general sense--affects students’ writing performances, which in turn means that the students do incorporate suggestions made by their teacher and/or peers while revising their drafts. In sum, Peer-reviews in the form of comments and suggestions given by the students on one another’s drafts proved beneficial. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        723 - Effects of Telegram Stickers on English Vocabulary Learning: Focus on Iranian EFL Learners
        Shima Ghobadi Saeed Taki
        10.30486/relp.2018.538824
        This study aimed at investigating the effect of using Telegram stickers on EFL learners’ vocabulary learning. To this end, 60 Iranian intermediate EFL learners (30 males, 30 females) at Islamic Azad University, Shahreza Branch studying in the second semester of th چکیده کامل
        This study aimed at investigating the effect of using Telegram stickers on EFL learners’ vocabulary learning. To this end, 60 Iranian intermediate EFL learners (30 males, 30 females) at Islamic Azad University, Shahreza Branch studying in the second semester of the academic year 2016-2017 were selected through the convenience sampling method. They were then assigned randomly to the experimental and control groups. Then, a pretest was administrated to measure the learners’ vocabulary knowledge in both groups. The experimental group took their lessons via Telegram while the control group experienced the conventional teaching techniques. After the intervention period, an approved post-test was administered to both groups in order to check the participants’ possible progress. The statistical analysis of the scores indicated that teaching vocabulary through Telegram stickers could lead to outstanding advantages for the learners. In other words, social networking had a positive impact on learning new vocabulary items among Iranian EFL learners. Findings have illuminative implications for language learners and teachers as well as materials developers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        724 - Investigating Iranian EFL Instructor Evaluation Scheme from End-Users’ Perspective: Self-Evaluation vs. Students’ Ratings
        Fateme Naderian Azizeh Chalak Ahmad Ali Foroughi Hossein Heidari Tabrizi
        10.30486/relp.2018.542705
        Abstract This study investigated Iranian EFL instructor evaluation scheme from end-users’ perspective: self-evaluation vs. students’ ratings. To do so, in the second semester of 2015-2016, 60 instructors and 1000 students of English Department of Islamic Aza چکیده کامل
        Abstract This study investigated Iranian EFL instructor evaluation scheme from end-users’ perspective: self-evaluation vs. students’ ratings. To do so, in the second semester of 2015-2016, 60 instructors and 1000 students of English Department of Islamic Azad University Isfahan (Khorasgan) Branch, )IAUIB(, were selected as those from whom the corpus of the study was extracted. The corpus was provided by administrating two rating scales online via the university website on each person’s profile. Then the results of their completed evaluation rating scales were compared. The study was accomplished through a non-experimental descriptive correlational design. The results revealed that almost no relationship was found between Iranian EFL instructors’ self-evaluation and those done by their students at IAUIB. This study could benefit Iranian educationalists, policy makers, and evaluators in making informed pedagogical decisions and conducting more efficient teacher evaluation in English education of Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        725 - The Relationship Between Language Teacher Immunity and Personality Type of Iranian EFL Teachers
        Bahareh Khazaeenezhad Maryam Davoudinasab
        10.30486/relp.2022.1951540.1358
        Language teacher immunity is a novel concept in language teacher psychology that serves as a shield against the unavoidable hassles of teaching contexts. The current study aimed to fill the gap in the existing literature by employing a mixed-methods approach to find the چکیده کامل
        Language teacher immunity is a novel concept in language teacher psychology that serves as a shield against the unavoidable hassles of teaching contexts. The current study aimed to fill the gap in the existing literature by employing a mixed-methods approach to find the relationship between Iranian EFL (English as a foreign language) teachers' immunity and their personality types. For the quantitative phase of the study, the data were collected through two questionnaires, teacher immunity by Hiver (2016) and the NEO-FFI-3 (NEO Five-Factor Inventory) by Costa and McCrae (2010), which were distributed among a random sample of 50 participants (19 males and 31 females) in various language institutes in Iran. For the qualitative phase of the study, an interview was conducted with eight EFL teachers through a phone call to reach in-depth information regarding teacher immunity. The findings indicated a significant positive correlation between teacher immunity facets and personality types. Teaching self-efficacy and conscientiousness was the most dominant teacher immunity facets and personality types. The current study would probably help EFL teachers know how to respond to various traumatic and detrimental situations in teaching English based on their personality and immunity types. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        726 - Investigating Translation Theories Course in Iranian Universities: Students’ Expectations and Perceptions in Focus
        Samaneh Shahsavarzadeh Hossein Heidari Tabrizi
        10.30486/relp.2019.1868904.1134
        To educate knowledgeable students in translation studies, it is essential to examine the real-world expectations of the students and investigate the teaching methods at universities. The main aim of this study was to examine MA students’ expectations of Translatio چکیده کامل
        To educate knowledgeable students in translation studies, it is essential to examine the real-world expectations of the students and investigate the teaching methods at universities. The main aim of this study was to examine MA students’ expectations of Translation Theories as one of main courses in translation studies MA program in Iranian universities. To do so, MA classes of this very course were selected from different universities in Isfahan and were observed for one semester as the sample of the study. The participants were 107 MA translation students from three different universities in Isfahan, Iran. In order to collect the data, a student course evaluation questionnaire was used and the Chi-square test was run to analyze the data. The results revealed that the students were not satisfied with the course offered. They believed that theories of translation were not applicable because they did not learn how to use theories and how the theories could help them translate a text. In addition, the teaching methods were not satisfactory and did not encourage them for their future expectations. In order to reach its objectives, Translation Theories at the MA program needs revision and there must be satisfactory coordination between students’ expectations, course materials, and teaching methods. The findings of the study can help the curriculum designers to pay more attention to the learners’ needs and help them design an applicable and comprehensive course. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        727 - Investigating the Impact of Genre-Based Teaching (GBT) on Intermediate EFL Learners’ Listening Improvement
        Ehsan Namaziandost Sajad Shafiee Meisam Ziafar
        10.30486/relp.2019.1871153.1139
        The actual classroom implementation and the possible final outcomes of the genre-based approach to listening instruction have not been completely discovered yet. Therefore, this study investigated the impact(s) of genre-based teaching (GBT) on Iranian EFL learners&rsquo چکیده کامل
        The actual classroom implementation and the possible final outcomes of the genre-based approach to listening instruction have not been completely discovered yet. Therefore, this study investigated the impact(s) of genre-based teaching (GBT) on Iranian EFL learners’ listening proficiency across different proficiency levels. For this aim, 84 EFL learners were chosen. Group A (Experimental and Control Groups) included 40 participants and Group B (Proficient and Less-proficient Groups) consisted of 44 participants. Then the experimental group received the treatment which was teaching listening skill through GBT and the control group received a placebo. In the end, the researcher administered the posttest. Regarding Group A, results of one-way ANCOVA showed that the experimental group outperformed the control group indicating that GBT is a pivotal and fundamental factor for improving listening comprehension. Moreover, in Group B, the findings showed that the proficient group performed outstandingly better than the less-proficient group. The findings may denote implications for EFL listening syllabuses and provide guidelines to designers to accommodate the insights derived from the GBT viewpoint. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        728 - Impact of Critical Thinking Instruction Through Argument Mapping Techniques on Iranian Male and Female EFL Learners’ Critical Thinking Ability and Reading Skill
        Mohammad Ali Esfandiari Ehsan Rezvani Bahram Hadian
        10.30486/relp.2020.1882326.1166
        This study addressed the impact of teaching critical thinking (CT) principles through argument mapping (AM) techniques on the CT and reading abilities of a number of Iranian male and female EFL learners who studied English at a language institute in Isfahan province. Fo چکیده کامل
        This study addressed the impact of teaching critical thinking (CT) principles through argument mapping (AM) techniques on the CT and reading abilities of a number of Iranian male and female EFL learners who studied English at a language institute in Isfahan province. For this purpose, 30 male and 30 female intermediate EFL learners were chosen on the basis of their performance on the Oxford Quick Placement Test (OQPT); further, the reading section of an IELTS practice test was applied. For the collection of the required data, California Critical Thinking Skills Test(CCTST), which had been validated in Persian, was conducted twice, once before and once after the treatment. The study employed a quantitative pretest-treatment-posttest design in which AM techniques including information organization, structure reasoning, evidence consideration, assumption identification, evaluation of arguments, and communication of conclusions were introduced to the participants in 6 steps. Then, the CCTST and IELTS reading sections were administered again as the posttests. The statistical analysis of the obtained results using the paired-samples t test, based on the comparison of CT and reading ability according to the scores obtained from the pretest and posttest taken by the male and female learners, revealed the improvement in the five subcomponents belonging CT and reading ability from pretest to posttest. The present study provides insights useful for EFL teachers, learners and materials developers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        729 - Exploring Contents of Peer Feedback Dynamics Using Patterns of Pair Interaction: Iranian EFL Learners' Written Discourse in Focus
        Ahmadreza Jamshidipour Hamidreza Khalaji Faramarz Azizmalayeri
        10.30486/relp.2021.1915941.1242
        This study investigated the content of peer feedback dynamics using patterns of pair interaction among Iranian EFL learners in English writing class, making use of Audio Stimulated Recall (ASR) interview and the compositions. This qualitative case study was conducted co چکیده کامل
        This study investigated the content of peer feedback dynamics using patterns of pair interaction among Iranian EFL learners in English writing class, making use of Audio Stimulated Recall (ASR) interview and the compositions. This qualitative case study was conducted comprising twelve EFL learners at Poldokhtar University. Three kinds of data, including semi-structured interviews, writing assignments, and the artifacts of peer feedback dynamic using patterns of pair interaction, were analyzed by software NVivo 8.0. The findings revealed that the quality of writing was improved by peer feedback dynamics using patterns of pair interaction; the content of peer feedback dynamics became more detailed and various, and the content of peer feedback dynamics focuses on the six aspects including mechanics, syntax, error correction, pragmatic functions, word choice, and style.Specifically, students perceived the contents of the writing, reinforced their critical thinking ability, and enhanced their social interaction skills. Hence, peer feedback should be implemented in L2 writing. Some implications of the study were discussed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        730 - Citation Practices in Applied Linguistics Research Articles: A Comparison of International and Iranian Journals
        Yasamin Ebadi Behruz Lotfi Gaskaree Mohammad Doosty
        10.30486/relp.2021.1928747.1263
        In academic writing, citation employs different phraseological patterns to serve a number of significant functions. The purpose of this study was to examine the citation practices in Iranian and international applied linguistics journals to determine how differently or چکیده کامل
        In academic writing, citation employs different phraseological patterns to serve a number of significant functions. The purpose of this study was to examine the citation practices in Iranian and international applied linguistics journals to determine how differently or similarly the two groups of journals use the citation in their writings. The data consisted of a corpus of 120 articles published by Iranian and international applied linguistic journals. WordSmith Tools (Scott, 2009) computer software was used to extract the citation patterns in different sections of the articles. Then, employing Petric’s (2007) and Thompson and Trimble’s (2001) frameworks, the phraseological patterns and rhetorical functions of citation practices were analyzed quantitatively and qualitatively. The results showed that Iranian researchers, unlike international researchers, tended to use integral citations by emphasizing the writers rather than information; yet, international researchers preferred non-integral citations. The results also revealed that there is a relationship between articles sections and the type of citations applied. Moreover, the analysis of citations based on Petric's (2007) framework demonstrated that Iranian and international writers prefer using attribution function. In conclusion, the study argued that the phraseological patterns used to report these functions should receive more attention to avoid plagiarism. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        731 - Investigating the English Specific Needs of the M.A Students of Ancient Iran History
        Sedigheh Vahdat Asra Basiri Zohreh Gooniband Shooshtari Farshid Naderi
        10.30486/relp.2022.1946523.1328
        This study investigated the different aspects of the English for Specific Purposes Needs of M.A students of Ancient Iran History studying at the Department of History in Iranian universities. The participants were selected from the universities of Iran based on convenie چکیده کامل
        This study investigated the different aspects of the English for Specific Purposes Needs of M.A students of Ancient Iran History studying at the Department of History in Iranian universities. The participants were selected from the universities of Iran based on convenience sampling. The Needs Analysis was designed on a qualitative and quantitative survey, using the semi-structured interviews and the questionnaires. 45 M.A students and 5 ESP instructors expressed their views through questionnaires and interviews. The results revealed that the students asked for the inclusion of the four language skills in their ESP courses. That is, a new ESP course focusing on the integration of all four skills should be developed. The instructors, however, echoed the reading skill as the predominant need for students to achieve a higher standard in academic and future careers. The interviews showed that the ESP courses were not sufficient to account for the specific needs of the students since these courses were not prepared according to the learners’ needs. The students expressed that they needed to master English because they had to use English sources during their academic studies. However, the ESP courses did not fully prepare the students to embark on their studies because it did not sufficiently take into account the learners’ needs. The students were dissatisfied with the current ESP courses of Ancient Iran History and asked for the urgent revision of ESP materials. The ESP instructors’ responses to the interviews indicated dissatisfaction with the students’ poor language skills, lack of motivation, and the insufficiency of the needs-responsive ESP coursebook. Giving more weight to English in the M.A entrance exam was suggested by instructors as one possible solution as this may increase the students’ level of motivation which may lead to the improvement of their language proficiency. The findings of this study can help researchers and ESP practitioners make particular pedagogic decisions.It presented a detailed description of the process of the Needs Analysis as a prerequisite step to design an ESP coursebook for English specific courses of the Ancient Iran History field at M. A level. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        732 - Politeness Strategies Used in the Iranian and American Newspapers: The Case of Iran's Nuclear Deal
        Rasoul Mohammad Hosseinpur Maryam Sadat Sadat Hosseini
        10.30486/relp.2024.1999964.1511
        The appropriate employment of language by politicians can settle many of the current global problems and crises. Iran’s nuclear deal with all its complexities and subtleties is one of the most contentious global issues that demands a lot of tact and prudence on the part چکیده کامل
        The appropriate employment of language by politicians can settle many of the current global problems and crises. Iran’s nuclear deal with all its complexities and subtleties is one of the most contentious global issues that demands a lot of tact and prudence on the part of the politicians to be resolved. Politicians could draw upon different politeness strategies to employ appropriate speech, save the face of others, gain their trust, and resolve problems. Considering the significance of this issue, this corpus based descriptive research investigated the politeness strategies employed in the editorials of Iranian and American newspapers. Fifty news articles from the Tehran Times and New York Times published from May 2019 to June 2022 were investigated according to Brown and Levinson’s (1987) politeness strategies. These news articles were relevant to Iran's nuclear deal. The findings indicated that the most frequent politeness strategy in the Tehran Times news was the positive politeness strategy and the most frequent politeness strategy in the New York Times news was the negative politeness strategy. Finally, the results of the chi-square test revealed that there is a significant difference in the frequency of politeness strategies use in both newspaper articles. The findings highlight the sociocultural dependency of the politeness concept and imply that cultural differences affect preference for the choice of types of politeness strategies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        733 - Developing and Validating a Scale for Assessing Iranian EFL Teacher Educators’ Perspectives towards Twenty-first Century Skills
        Mahboobeh Khosrojerdi Khalil Motallebzadeh Hamid Ashraf Gholam Reza Zareian
        10.30486/relp.2023.1987187.1464
        Teacher education had been addressed in various studies. Although many studies attempted to measure teachers' twenty-first century skills, there is still a gap that prompted us to investigate the area from the teacher-educators' perspectives. To accomplish the purpose, چکیده کامل
        Teacher education had been addressed in various studies. Although many studies attempted to measure teachers' twenty-first century skills, there is still a gap that prompted us to investigate the area from the teacher-educators' perspectives. To accomplish the purpose, this mixed-method study aimed to develop and validate a scale to assess Iranian EFL teacher-educators’ perceptions of twenty-first century skills. To this end, the developed scale was answered by 15 teacher educators through a semi structured interview. After transcribing and analyzing the interview responses, the researcher developed a tentative version of a twenty-first century skills scale which included 26 items. Finally, the researcher distributed the scale among 351 EFL teacher educators. The results of the Exploratory Factor Analysis indicated that the scale enjoyed high validity and reliability. The extracted factors making up three components included agreement, challenges, and implementation. Based on the rotated component matrix, some changes in the organization of the items were made. This study has implications for language teachers, and teacher trainers to design teacher training courses as well as professional development programs. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        734 - Reflection of Pragmatic Knowledge in Iranian High School English Textbooks (Vision Series)
        Fateme Jamshidian Omid Tabatabaei Hadi Salehi Hossein Vahid Dastjerdi
        10.30486/relp.2022.1961284.1383
        Pragmatic competence is an essential language pedagogy component represented in English textbooks. The paper attempts to examine the extent to which pragmatic knowledge was reflected in Iranian high school English textbooks (Vision series). Hence, Halliday’s (1973 چکیده کامل
        Pragmatic competence is an essential language pedagogy component represented in English textbooks. The paper attempts to examine the extent to which pragmatic knowledge was reflected in Iranian high school English textbooks (Vision series). Hence, Halliday’s (1973) model and Halliday, et al.’s (1964) model were used to investigate subcategories of functional knowledge and sociolinguistic knowledge. The data was described by descriptive statistics. The findings revealed the Iranian culture-deprived representation (e.g., traditional customs, and ceremonies such as Nowruz, Chaharshanbesori, and Yalda). Moreover, the results highlighted only a limited number of pragmatic components implicitly introduced in the Vision series, and attention was given to their representation and problematic distribution. Furthermore, the English sociocultural patterns were limited and attempts were made to reflect the Iranian culture and convection of daily communication. Thus, some pedagogical implications were offered to improve the Vision series, using authentic pragmatic content instead of proclaiming the fictitious prescription of its authors. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        735 - Identifying Wants, Lacks, and Necessities of International Banking Division Clerks: An English Needs Analysis Survey in the Iranian ESP Context
        Sajad Pirmoradian Azizeh Chalak Hossein Heidari Tabrizi
        10.30486/relp.2023.1989568.1473
        International banking has experienced significant growth in recent times. As a result of this expansion, bank personnel must possess the ability to communicate appropriately, and effective English for Specific Purposes (ESP) programs need to be implemented accordingly. چکیده کامل
        International banking has experienced significant growth in recent times. As a result of this expansion, bank personnel must possess the ability to communicate appropriately, and effective English for Specific Purposes (ESP) programs need to be implemented accordingly. There are limited amounts of research available on the present state of ESP in the context of international banking in Iran. The present study aimed to study the English language needs of bank clerks in the International Banking Division of Bank Melli Iran and its associated departments as target population, by using the needs analysis model proposed by Hutchinson and Waters (1987) and its subordinate components known as wants, lacks, and necessities. This research employed a mixed methods approach, utilizing questionnaire and semi-structured interviews to gather data from a diverse group of participants, including bank clerks, language and content instructors, and managers of international banking departments. They were selected voluntarily from those working in the IBD of Bank Melli Iran. The results indicated that although the participants' wants, lacks, and necessities differed significantly, it is imperative to prioritize all language skills in ESP courses to meet the language needs of bank employees in the bank's international departments and foreign exchange branches. Moreover, the research revealed that learners often struggle with establishing effective communication, a significant challenge they encounter. To address this issue, it is strongly recommended that ESP teachers employ a range of pedagogical strategies and undertake diverse teaching activities to assist learners in overcoming their barriers to communication. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        736 - Relationship between Learning Style Preferences and Nationality Background: A Case Study of Iranian and Iraqi University EFL Students
        Sediqeh Vahdat Zohreh Gooniband Shooshtari Faezeh Mohammadnejad
        10.30486/relp.2024.2002012.1518
        This study investigated the relationship between learning style preferences and the nationality background of Iranian and Iraqi University EFL students. A total number of 40 male and female participants, 20 Iraqi and 20 Iranian, majoring in EFL, took part in this study. چکیده کامل
        This study investigated the relationship between learning style preferences and the nationality background of Iranian and Iraqi University EFL students. A total number of 40 male and female participants, 20 Iraqi and 20 Iranian, majoring in EFL, took part in this study. To conduct the study, a qualitative-quantitative method was used which encompassed two kinds of data-gathering instruments: a questionnaire and a semi-structured interview. The first instrument was Cohen, Oxford, and Chi's (2001) online learning style survey questionnaire which assessed the participants’ general approaches to learning, and the second instrument was a semi-structured interview that asked some other questions not covered by the questionnaire. Prior to using the learning style survey questionnaire, a pilot study was conducted to validate and refine the questionnaire. Statistical procedures such as descriptive statistics which consisted of Mean, Skewness, Kurtosis, and Standard Deviation were used. Moreover, the Chi-square, Cramer’s V, and T value were used to analyze the collected data. The obtained results revealed that the relationship between learning style preferences and nationality background was meaningful and the learning styles of students from these two nationalities were different from each other. From a quantitative standpoint, Iranian learners were more open-oriented learners, while Iraqi participants were more closure-oriented in their learning process. The results also revealed that not only the Learning Style Preferences (LSPs) were different across groups, but also were various for individuals in each group. The results of this study offer valuable insights for teachers who are working with learners from diverse nationalities. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        737 - دلالت‌های برنامه درسی چندفرهنگی میشل فوکو و هنری ژیرو بر اصلاح و بازطراحی برنامه درسی دوره ابتدایی ایران
        مهدی سبحانی نژاد حسن نجفی نجمه احمدآبادی آرانی علی عبداله یار
        10.30486/jsre.2019.546258
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی دلالت‌های برنامه درسی چندفرهنگی میشل فوکو و هنری ژیرو بر اصلاح و بازطراحی برنامه درسی دوره ابتدایی ایران انجام شد. روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی، حوزه پژوهشی کلیه منابع دیجیتال و چاپی مرتبط با موضوع، روش نمونه‌گیری هدفمند، ابزار پژوهش فرم‌های فیش‌ چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی دلالت‌های برنامه درسی چندفرهنگی میشل فوکو و هنری ژیرو بر اصلاح و بازطراحی برنامه درسی دوره ابتدایی ایران انجام شد. روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی، حوزه پژوهشی کلیه منابع دیجیتال و چاپی مرتبط با موضوع، روش نمونه‌گیری هدفمند، ابزار پژوهش فرم‌های فیش‌برداری، شیوه تجزیه؛ تحلیل محتوای کیفی و ارزیابی اعتبار یافته‌ها از طریق داوری تخصصی بود. یافته‌های پژوهش نشان دادند که بر اساس آراء تربیتی فوکو و ژیرو می‌توان مواردی همچون تجزیه‌وتحلیل دیالکتیکی تجارب روزمره، تعلیم و تربیت مرزی، تحقق عدالت تربیتی، کسب توانایی همزیستی، آگاهی انتقادی، پیشگیری و مقاومت در برابر بازتولید نابرابری اجتماعی، شنیدن و توجه کردن به صدای گروه‌ها و نژادهای مختلف جامعه، رویگردانی از نخبه‌گرایی و حرکت در راستای توجه به فرهنگ عمومی، توجه به گفتمان‌های اخلاقی و ... را در راستای سیاست‌گذاری اصلاح‌گرایانه و بازطراحی عناصر برنامه درسی دوره ابتدایی ایران مورد توجه قرار داد. محصول نهایی یا خروجی این نوع از برنامه درسی از نظر فردی به یادگیرنده‌ای رشد یافته و از نظر اجتماعی به شهروندی فعال در سطح محلی، ملی و جهانی مبدل می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        738 - بررسی مشارکت علمی و بین‌المللی پژوهشگران ایرانی حوزه برنامه‌ریزی درسی در تولید علم جهانی
        محمد حسین زارعی احمد رضا نصر
        علم به‌عنوان یک واقعیت اجتماعی و تاریخی مستلزم شناخت دانشمندان از یکدیگر و تبادل آثار و اندیشه‌های آنان است. به همین دلیل در طول تاریخ، شبکه‌های پیچیده‌ای از ارتباطات علمی و همکاری‌های پژوهشی شکل گرفته‌اند و آثار علمی ارزشمند و بی‌شماری را تولید کرده‌اند. در تحقیقات علم چکیده کامل
        علم به‌عنوان یک واقعیت اجتماعی و تاریخی مستلزم شناخت دانشمندان از یکدیگر و تبادل آثار و اندیشه‌های آنان است. به همین دلیل در طول تاریخ، شبکه‌های پیچیده‌ای از ارتباطات علمی و همکاری‌های پژوهشی شکل گرفته‌اند و آثار علمی ارزشمند و بی‌شماری را تولید کرده‌اند. در تحقیقات علم‌سنجی، معمولاً تولیدات علمی گروهی از پژوهشگران مرتبط با یکدیگر مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در این مقاله، مشارکت علمی 95 مقاله نمایه شده پژوهشگران ایرانی در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی در بین سال‌های 1992 تا پایان فوریه 2015 بررسی شد. داده‌های مورد بررسی از پایگاه اطلاعاتی ISI استخراج و به‌صورت دستی، داده‌های مورد نظر استخراج و مورد بررسی قرار گرفتند. سپس با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS20 تجزیه‌وتحلیل‌های لازم صورت گرفت. نتایج حاکی از این امر بود که افزایش مشارکت بین‌المللی به افزایش میزان دفعات استناد می‌انجامد ولی جنسیت و تعداد نویسندگان در افزایش دفعات استناد تأثیری نداشت. با این نتیجه، پژوهشگران کشورمان در حوزه‌های مختلف، مشارکت بین‌المللی را باید در سرلوحه کاری خود قرار دهند چرا که مشارکت بین‌المللی می‌تواند علم روز و تجربیات بین‌المللی را وارد کشور نموده و علاوه بر اینکه زمینه رشد علمی را فراهم می‌آورند زمینه رشد شغلی و حرفه‌ای و بهبود فعالیت‌های کاری را نیز می‌تواند به همراه داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        739 - آموزش زبان انگلیسی از طریق رسانه‌های نوین با تدوین محتوای ایرانی اسلامی
        محسن جان نژاد سعید خزائی حبیب احمدی حسین درجانی
        این پژوهش با هدف آموزش زبان انگلیسی از طریق فناوری ارتباطات سیار برای توانمندتر نمودن نوجوانان برای اشاعه فرهنگ اسلامی ایرانی انجام پذیرفت. این پژوهش از حیث هدف: کاربردی و حیث سطح تحلیل: توصیفی- استنباطی است. بدین منظور 280 نفر دانش‌آموزان دختر و پسر فارس، ترک و عرب‌زبا چکیده کامل
        این پژوهش با هدف آموزش زبان انگلیسی از طریق فناوری ارتباطات سیار برای توانمندتر نمودن نوجوانان برای اشاعه فرهنگ اسلامی ایرانی انجام پذیرفت. این پژوهش از حیث هدف: کاربردی و حیث سطح تحلیل: توصیفی- استنباطی است. بدین منظور 280 نفر دانش‌آموزان دختر و پسر فارس، ترک و عرب‌زبان ایرانی از رده سنی 14-16 سال و از طبقه متوسط جامعه با سطح مهارت زبانی مقدماتی با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه بود که برای پایایی پرسش‌نامه نگـرش از روش همـاهنگی درونـی (آلفای کرونباخ) استفاده شد که ضریب پایایی 93/۰ را نشان داد که پایایی مناسبی بـود. جهت روایی پرسش‌نامه نگرش از روایی سازه استفاده شد. همچنین با الهام از دیدگاه‌های اندیشمندان و محققان ایرانی قدیمی و معاصر محتوای انگلیسی تدوین شد. شواهد آماری بیان‌گر تفاوت معنادار میان توزیع فراوانی فرایندهای کاربرد نشان‌ها، ترجمه تحت‌اللفظی از زبان مادری، کمیت و کیفیت متن و تکرار در گونه فرهنگی محاورات دانش‌آموزان به‌هنگام ارائه محتوای غیربومی ایرانی و محتوای اسلامی ایرانی بود که درصد فراوانی در میان دانش‌آموزان دختر ترک‌زبان به‌مراتب بالاتر بود. یافته‌های این تحقیق می‌تواند در جهت تقویت ارتباطات با سایر ملل اسلامی و تحکیم جایگاه اسلام در جهان، بهره‌گیری از نقاط قوت گونه موجود در فرهنگ اسلامی ایرانی به‌عنوان سرآغاز انجام پژوهش آموزش گفتگوها به زبان انگلیسی با استفاده از رسانه‌ها در پی داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        740 - ارائه مسیر نماهای نظام آموزشی فنی وحرفه ای متوسطه ایران
        زهره باقرزاده علیرضا عصاره
        هدف پژوهش حاضر، شناسایی ویژگی‌های نظام آموزش فنی و حرفه‌ای دوره متوسطه کشورهای آمریکا، آلمان، انگلستان، ژاپن به منظور ارائه مسیرنماهایی جهت بهبود بخشیدن به نظام آموزش فنی و حرفه‌ای ایران است. پژوهش حاضر یک پیمایش تطبیقی است. گردآوری داده‌ها به روش اسنادی و مطالعه کتابخا چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، شناسایی ویژگی‌های نظام آموزش فنی و حرفه‌ای دوره متوسطه کشورهای آمریکا، آلمان، انگلستان، ژاپن به منظور ارائه مسیرنماهایی جهت بهبود بخشیدن به نظام آموزش فنی و حرفه‌ای ایران است. پژوهش حاضر یک پیمایش تطبیقی است. گردآوری داده‌ها به روش اسنادی و مطالعه کتابخانه‌ای وهمچنین جست وجو درسایت‌های مرتبط اینترنتی مانند یونسکو، سایت‌های وزارت آموزش و پرورش کشورهای مورد مطالعه صورت گرفته است. الگوی مورد استفاده، جرج بردی است. مهمترین نتایج به دست آمده نشان داده است که کیفیت بخشی به نظام آموزش فنی و حرفه‌ای، ایجاد اعتماد به نفس، رشد کارایی شغلی، کارآفرینی، تناسب بابازارهای بین المللی، جزو اهداف اختصاصی کشورهای مورد مطالعه است. تدوین چهارچوب ملی صلاحیت، استفاده از رویکرد تلفیقی در تربیت معلمان، اختصاص ساعات بیشتر به کارورزی، ارتباط معلمان با شرکت‌ها و ادامه همکاری و فعالیت زیر نظر یک استاد کار مجرب و ارزشیابی با استفاده از ابزار متنوع، انواع متعدد (پایانی ، تکوینی، مستمر)، توجه به حیطه عاطفی، اخلاق حرفه‌ای و ارزشیابی گروهی در این کشورها مورد نظر قرار گرفته است. به منظور بهبود وضعیت نظام آموزشی فنی و حرفه‌ای کشور عزیزمان می‌توانیم با الگوگیری از موفقیت‌های کشورهای پیشرفته و کاربست الگوها و رویکردهای آموزشی مناسب آنها، وضعیت کارآفرینی دانش آموختگان را ارتقا دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        741 -
        Azizeh Chalak Parviz Birjandi S. Esmail Hosseini Ahmad Reza Jafari Dehkordi Omid Tabatabaei Sondos Mansouri Amir Farzad Ashouri Mansour Koosha Sahar Najarzadegan Ahmad Reza Lotfi MohammadAli Nadi Mohsen Salimian Fakhri Shatalebi Nader Soleimani Mansoor Tavakoli Omid Tabatabaei Hossein Bagheri Hossein Heidari Tabrizi Zahra Fotovatnia GholamReza Akbari Behrouz Nouri Samani Safura Masaeli GholamReza Zareie Naser Abasszadeh Narges Saeedian
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        742 -
        Mohammad Ahmadi Dehghotbadini Farhad Nazarifar Faramarz Malekian Ahmad Reza Akbari Amro Abadi. Fatemeh Zamanifard Behzad Shahbazi Firouzeh Sepehrian Fatemeh Nosrat Mahdi Abolghasemi NajafAbadi Maryam Narimani Saeed Rajaeepoor Narges Keshtiaray Mozafaredin Vaezi Zamaneh Rezaei Ali Reza Yoosefi Hadi Kamali Saghar SahebJamei Sayed Ebrahim Mirshah Jafari Mohsen Malekian Mohammad Javad Leyaghatdar Toraj Hosseini Hafshajani
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        743 - پیوند نظریه و عمل: نقد اندیشه‌های تربیتی فلودن1 و بیر2 و ترسیم چشم‌انداز در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان
        ابو سعید داورپناه
        پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه‌های رابرت فلودن و لاندن ای بیر و تبیین سیاست‌هایی برای تربیت‌معلم ایران (با نظر به پیوند نظریه و عمل) به رشته تحریر درآمده است. در این پژوهش از روش تحلیلی توصیفی استفاده شده است. به این منظور ابتدا به توصیف اندیشه‌های موجود در این موضوع پر چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه‌های رابرت فلودن و لاندن ای بیر و تبیین سیاست‌هایی برای تربیت‌معلم ایران (با نظر به پیوند نظریه و عمل) به رشته تحریر درآمده است. در این پژوهش از روش تحلیلی توصیفی استفاده شده است. به این منظور ابتدا به توصیف اندیشه‌های موجود در این موضوع پرداخته شد و سپس از طریق تحلیل و مقایسه سعی شد استنتاج‌های جدید استخراج شود. موضوع مورد مطالعه مقایسة دیدگاه‌های فلودن و بیر در تربیت‌معلم بوده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که نظریه و عمل از منظر این دو متفکر تربیتی؛ دو مقوله اصلی در فلسفه تربیت‌معلم هستند با این تفاوت که فلودن با ارائه راهکار و بیر با ارائه استدلال سعی دارند تا اهمیت موضوع را نشان دهند. توجه به مفروضه‌های فلسفی تربیت‌معلم با تأکید بر پیوند نظریه و عمل، تدوین فلسفه‌ای بهینه برای تربیت‌معلم با هدف توانمندسازی معلمانی برای ساخت دانش نظری مرتبط و پیوند آن با دانش عملی برای ایجاد یک جامعه دموکراتیک در کلاس مدنظر است. تجدیدنظر کلی در اصول، مبانی، اهداف و برنامه‌های تربیت‌معلم با تأکید بر برقراری، حفظ و استمرار پیوند بین نظریه و عمل را می‌توان برای بهبود تربیت‌معلم پیشنهاد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        744 - طراحی و اعتباربخشی الگوی «بازنگری برنامه درسی تربیت معلم در ایران»
        عاطفه عطاران نعمت الله موسی پور محمد عطاران علی حسینی خواه
        10.30486/jsre.2019.665141
        با توجه به واقعیت تغییر در برنامه‌های درسی تربیت معلم، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباربخشی الگوی بازنگری برنامه درسی تربیت معلم در ایران انجام شده است. در این پژوهش در مرحلة طراحی الگو، از روش پژوهش تحلیل نظری و در مرحلة اعتباربخشی الگو، از روش دلفی با رویکرد بررسی نظر چکیده کامل
        با توجه به واقعیت تغییر در برنامه‌های درسی تربیت معلم، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباربخشی الگوی بازنگری برنامه درسی تربیت معلم در ایران انجام شده است. در این پژوهش در مرحلة طراحی الگو، از روش پژوهش تحلیل نظری و در مرحلة اعتباربخشی الگو، از روش دلفی با رویکرد بررسی نظرات خبرگان استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعة نظری نشان داد که الگوی بازنگری برنامه‌درسی تربیت معلم در ایران می‌تواند در چهار وجه هویتی (تبعیت از دانش برنامه‌ریزی، پذیرش اصل تغییر، عملی کردن تربیت حرفه‌ای و اهمیت سلسله مراتب) و در سه سطح تصمیم‌گیری فراکلان، کلان و خرد مطرح شود. بر اساس الگوی پیشنهادی پژوهش حاضر، هفت گام بازنگری برنامه درسی تربیت معلم ایران عبارت‌اند از: تعیین وضعیت موجود، بازاندیشی در خط‌مشی‌های موجود و تعیین استانداردهای برنامه درسی تربیت معلم ایران، اقدام به بازنگری، امکان‌سنجی اجرای برنامه درسی بازنگری شده، مصوب‌سازی، توزیع برنامه درسی بازنگری‌شده و نظارت بر کیفیت و به‌روزرسانی برنامه درسی بازنگری‌شده. علاوه بر این، نتایج حاصل در بخش اعتباربخشی الگو با استفاده از نظر خبرگان و متخصصان حوزة تربیت معلم و برنامه‌ریزی درسی، بیانگر سودمندی و قابلیت اجرایی الگوی پیشنهادی بود. در بیان ویژگی‌های الگوی پیشنهادی به‌طور کلی می‌توان گفت از آنجا که نظام آموزشی تربیت معلم، نظامی دانشگاهی و در سطح آموزش عالی است، الگوی بازنگری برنامه درسی تربیت معلم، الگویی دانشگاه‌محور است که با لحاظ کردن مطالبات نهادهای اجتماعی در حوزة تربیت معلم، رخدادهای فراسیستمی آن نادیده گرفته نمی‌شود. از سوی دیگر با توجه به تجویزی بودن این الگو، بر جنبة کارکردی و عملی آن نیز تأکید شده است. علاوه بر این ارتباط دوسویه بین مراحل بازنگری برنامه درسی، مبین ویژگی خوداصلاح‌گری الگو و امکان اصلاح مؤلفه‌های بازنگری برنامه درسی است. از جهت بستر اجرایی نیز الگوی پیشنهادی می‌تواند مورد استفاده وزارت آموزش و پرورش، دانشگاه فرهنگیان و سایر دستگاه‌های اجرایی تربیت معلم قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        745 - واکاوی ادراک متخصصان برنامه درسی ایران نسبت به مؤلفه‌های پارادایم برنامه درسی نوفهمی
        سلام یعقوبی علی حسینی خواه مصطفی قادری مرجان کیان
        10.30486/jsre.2019.1869175.1398
        پژوهش حاضر با استفاده از روش پدیدارنگاری درصدد کشف کلیدی‌ترین ادراک متخصصان برنامه درسی ایران از مؤلفه‌های برنامه درسی نوفهمی است. از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 21 نفر از متخصصان واجد شرایط، داده‌های لازم گردآوری و پس از طی فرایند کدگذاری، در قالب 251 کد باز، 8 چکیده کامل
        پژوهش حاضر با استفاده از روش پدیدارنگاری درصدد کشف کلیدی‌ترین ادراک متخصصان برنامه درسی ایران از مؤلفه‌های برنامه درسی نوفهمی است. از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 21 نفر از متخصصان واجد شرایط، داده‌های لازم گردآوری و پس از طی فرایند کدگذاری، در قالب 251 کد باز، 81 کد محوری و 29 کد انتخابی، در زیرمجوعة هشت مؤلفه پارادایم نوفهمی، سازمان‌دهی شدند. حاصل نهایی تحلیل داده‌ها، حاکی از آن است که رهایی‌بخشی؛ برنامه‌ای نقاد و روشنگر، عدالت محور، روشنفکر مدار و یادگیرنده محور است. توجه به عوامل فرامدرسه‌ای؛ با نگاه جامع فرهنگی، تلقی زمینه‌ای و همسویی با تجارب جامعه محلی به دنبال مدیریت عوامل تأثیرگذار بر برنامه درسی است. تاریخ‌نگاری؛ مترادف با پایش روندی و جامع عقاید برنامه درسی، مکتوب کردن میراث برنامه درسی، عبرت‌آموزی، وقایع‌نگاری عقاید برنامه درسی و اقدام مبتنی بر خودشناسی به کار رفته است. میان‌رشته‌ای؛ مدیریت تعاملی و همه‌جانبه نگراست. بین‌المللی کردن مطالعات برنامه درسی؛ بسترسازی تعاملات فرهنگی، شور فرهنگی و هم‌افزایی فرهنگی در برنامه‌های درسی است. رابطة نظریه و عمل در نگرش‌های تمایل قطبی به نظریه، تمایل رفت و برگشتی و تمایل قطبی به عمل توصیف شده است. تغییر برنامه‌ریزی درسی به فهم برنامه درسی در اعتقاد به شیفت پارادایمی، عدم اعتقاد به شیفت پارادایمی و معنابخشی و نموددهی به هویت‌های جدید برنامه درسی تجلی یافته و درنهایت اتوبیوگرافیکال بودن برنامه‌های درسی با عناوین شخصی شده، ترکیبی و پژوهش‌محور مشخص شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        746 - تحلیل محتوای دروس منتخب کتاب‌های زبان انگلیسی دورۀ متوسطه اول مدارس ایران (Prospects) با استفاده از فرایندهای چهارگانه‌ی مدل یادگیری زایشی
        فرزانه دهقان
        10.30486/jsre.2020.551486.0
        هدف تحقیق حاضر، تحلیل محتوای کتاب‌های زبان انگلیسی مقطع متوسطه اول مدارس ایران با عنوان Prospectبر اساس فرایندهای چهارگانۀ نظریۀ یادگیری زایشی (یادگیری، زایش، خلق معنا، انگیزش) است. بدین منظور، بر اساس این چهار فرایند اصلی چک لیستی تهیه گردید. چهار متخصص آموزش زبان و چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر، تحلیل محتوای کتاب‌های زبان انگلیسی مقطع متوسطه اول مدارس ایران با عنوان Prospectبر اساس فرایندهای چهارگانۀ نظریۀ یادگیری زایشی (یادگیری، زایش، خلق معنا، انگیزش) است. بدین منظور، بر اساس این چهار فرایند اصلی چک لیستی تهیه گردید. چهار متخصص آموزش زبان و 21 معلم زبان به ارزیابی 9 درس منتخب سه کتاب بر اساس این چک لیست پرداختند. روایی محتوایی این چک‌لیست بر اساس نظر 2 متخصص آموزش زبان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی درونی و بیرونی رتبه دهندگان برای این چک‌لیست معنادار بود. سپس میانگین های به دست آمده با استفاده از روش ارزیابی درونی (internal evaluation) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ارزیابی درونی نشان می دهد که کتاب‌های Prospect از نظر فرایند زایشی موفق، از نظر فرایند خلق معنا متوسط و از نظر فرایندهای یادگیری و انگیزش ضعیف ارزیابی شده اند. همچنین، این کتاب‌ها از نظر توانایی تعمیم مطالب به محیط‌های غیرآموزشی که از اهداف روش تعاملی آموزش زبان بوده و از مؤلفه‌های مهم فرایند یادگیری است نیز میانگین پایینی کسب کردند. از نظر معیارهای انگیزشی، پرورش مهارت‌های تفکر، برانگیختن آگاهی و توجه نیز میانگین‌های پایینی به دست آمد. در انتها، پیشنهاد‌هایی به‌منظور بهبود کتاب ازجمله توجه به تعمیم یادگیری به محیط‌های بیرون کلاس، پرورش تفکر و انگیزش آگاهی در متن‌های انتخابی، تمرین‌ها و تکالیف ارائه شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        747 - طراحی الگوی اثربخش کیفیت آموزش در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی شمال غرب ایران (با روش ترکیبی)
        خیراله سربلند
        10.30486/jsre.2020.575729.1249
        هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی اثربخش کیفیت آموزش در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است. حوزه پژوهش در مرحلۀ اول تحقیق (رویکرد کیفی) 24 نفر از خبرگان حوزه آموزش بودند که به‌صورت هدفمند و با استفاده از نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند. در مرحلۀ دوم (رویکرد کمی)، اساتید و کارش چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی اثربخش کیفیت آموزش در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است. حوزه پژوهش در مرحلۀ اول تحقیق (رویکرد کیفی) 24 نفر از خبرگان حوزه آموزش بودند که به‌صورت هدفمند و با استفاده از نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند. در مرحلۀ دوم (رویکرد کمی)، اساتید و کارشناسان آموزش دانشگاه‌ آزاد اسلامی شمال غرب ایران بودند که بر اساس جدول گرجسی و مورگان 196 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. روایی پرسشنامه‌ با استفاده از روایی محتوا تأیید و میزان پایایی نیز توسط آلفای کرونباخ 89/. محاسبه و تأیید شد. داده‌های تحقیق با استفاده از مدل معادلات ساختاری به روش تحلیل عاملی تأییدی مرتبة سوم به کمک نرم‌افزارهای آماری SPSS و PLS، تحلیل شدند. یافته‌های حاصل از پژوهش کیفی در 3 بعد اصلی (عوامل مربوط به دانشجو، استاد و محیط)، 6 مؤلفه و 42 شاخص دسته‌بندی شدند. در مرحلة کمی نیز عوامل مربوط به استاد با ضریب تأثیر 90/0 اثرگذارترین مؤلفه‌ها را دارد و بعد از آن، عوامل مربوط به محیط با ضریب تأثیر 84/0 و عوامل مربوط به دانشجو با ضریب تأثیر 79/0 در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        748 - ارائه چارچوب ادراکی برای تبیین اثرات و پیامدهای سیاست‌گذاری برنامه درسی در نظام آموزش‌وپرورش ایران
        ملیحه اصغری کورش فتحی واجارگاه محبوبه عارفی اباصلت خراسانی
        10.30486/jsre.2022.1957339.2160
        این پژوهش با هدف بررسی اثرات و پیامدهای سیاست‌گذاری برنامه درسی در نظام آموزش‌وپرورش ایران به‌منظور ارائه مدل انجام شده است. روش پژوهش روش آمیخته یا ترکیبی بود، بدین صورت که در بخش اول با تحلیل داده‌بنیاداز نوع اشتراوس و کوربین،ابعاد ، سطوح ، فرایند ، مشارکت کنندگان و م چکیده کامل
        این پژوهش با هدف بررسی اثرات و پیامدهای سیاست‌گذاری برنامه درسی در نظام آموزش‌وپرورش ایران به‌منظور ارائه مدل انجام شده است. روش پژوهش روش آمیخته یا ترکیبی بود، بدین صورت که در بخش اول با تحلیل داده‌بنیاداز نوع اشتراوس و کوربین،ابعاد ، سطوح ، فرایند ، مشارکت کنندگان و مولفه‌های موثرسیاست‌گذاری برنامه درسی در نظام آموزش‌وپرورش ایران شناسایی و در بخش دوم با روش توصیفی از نوع پیمایشی به اعتبارسنجی آن‌ها پرداخته شد. جامعه آماری در بخش اول، نخبگان صاحب‌نظر ودارای تجربه در حوزه سیاست‌گذاری برنامه درسی بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری به آن‌ها مراجعه شد.در بخش دوم جامعه آماری شامل متخصصان برنامه درسی در حوزه سیاست‌گذاری بودند. در بخش کیفی تعداد مصاحبه‌شوندگان 11 نفر بود ودر بخش کمّی بااستفاده از جدول مورگان تعداد 148 نفر نمونه برآورد شد. ابزار پژوهش در بخش اول، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در بخش دوم، پرسش‌نامه محقق‌ساخته مبتنی بر ابعاد و مؤلفه‌های استخراجی از دیدگاه صاحب‌نظران گوناگون است که روایی صوری و محتوایی آن پس از مطالعه توسط متخصصان دانشگاهی تأیید شده است. پایایی پرسش‌نامه نیز با ضریب آلفای کرونباخ 0.96بود.در تحلیل کیفی یافته‌هااز پارادایم تفسیرگرایی و نرم افزار 2018 Maxqda استفاده شد. در تحلیل کمّی داده‌ها از روش تحلیل مسیر با نرم‌افزارSmartPLS3 استفاده شد. نتایج نشان داد اثرات و پیامدهای سیاست‌گذاری برنامه درسی در نظام آموزش‌وپرورش ایران عبارت‌از شرایط علی(عدم تعامل قدرتهای مسلط و دانش آکادمیک ،عدم شفافیت در فلسفه غالب موثر)، شرایط زمینه‌ای(مقاومت جامعه مخاطبین در مقابل سیاست‌های تجویزی، فرصت واقع بینی نسبت به نتایج عملیاتی سیاست)،شرایط میانجی(نگرش سهمیه ای به سیاست گذاری، فاصله بین سیاستگذار و سیاست پذیر) ، پدیده محوری(سیاستهای محتوا، سیاست های یاددهی و یادگیری،ارزشیابی سیاست‌هاو سیاست اهداف)،راهبردها(بسترسازی برای نظام چند تالیفی، اعمال چرخه پویا ، ایجاد فضای مشترک تصمیم سازی) و پیامدها(حساسیت سیاست ها نسبت به تحولات، استقرار چرخه فعال سیاست گذاری،اجرای عدم تمرکز تا سطح مدارس) بوده لست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        749 - سنتزپژوهی مطالعات آموزش چندفرهنگی در ایران
        سمیه صائبی علیرضا عصاره نرگس کشتی آرای علیرضا صادقی
        10.30486/jsre.2023.1971452.2246
        هدف این پژوهش سنتزپژوهی مطالعات آموزش چندفرهنگی در ایران است. روش پژوهش کیفی از نوع سنتزپژوهی بود. جامعه پژوهش شامل مقالات داخلی چندفرهنگی در بازه زمانی 1381 تا 1401 که با روش نمونه گیری هدفمند و تا اشباع نظری داده ها 35 مقاله بعنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند منابع علمی ش چکیده کامل
        هدف این پژوهش سنتزپژوهی مطالعات آموزش چندفرهنگی در ایران است. روش پژوهش کیفی از نوع سنتزپژوهی بود. جامعه پژوهش شامل مقالات داخلی چندفرهنگی در بازه زمانی 1381 تا 1401 که با روش نمونه گیری هدفمند و تا اشباع نظری داده ها 35 مقاله بعنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند منابع علمی شناسایی شده بر اساس مراحل شش گانه اقتباس از گاف، الیور و توماس (2012) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها بر اساس سطوح نه گانه برنامه درسی کلاین کدگذاری و دسته بندی شدند و در ادامه مدل طراحی شد. نتایج نشان داد عنصر هدف شامل: عدالت محوری، احیا و توسعه فرهنگ و وحدت و همبستگی، عنصر محتوا شامل: انعطاف محتوایی و محتوای چندفرهنگی؛ عنصر فعالیت های یادگیری شامل: فعالیت های چند فرهنگی و تکالیف چندفرهنگی، عنصر راهبردهای یاددهی-یادگیری شامل: تدریس متنوع، بازشناسی اقوام و تربیت معلمان چندفرهنگی، عنصر گروه بندی شامل: تقویت گروهی و گروهبندی چند فرهنگی، عنصر مواد آموزشی شامل: تنوع منابع و دانش چند فرهنگی، عنصر زمان شامل: تنوع زمانی و زمان بندی، عنصر مکان شامل: تنوع مکانی و تنوع چندفرهنگی و عنصر ارزشیابی شامل: تنوع در ارزشیابی و ارزشیابی چندفرهنگی است. همچنین نتایج از این بود که مدل از اعتبار لازم برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        750 - "واکاوی و تبیین الگوها‌ی برنامه درسی آموزش عالی در ایران"
        محمد جوادی پور سمیه رحیمی مریم بنی عامریان هستی فرخ پور
        10.30486/jsre.2023.1994691.2383
        چکیدهطراحی برنامه‌های درسی یکی از چالش‌های مهم اساتید دانشگاه‌ها است، چرا که چیدمان عناصر برنامه درسی به گونه‌ای که منجر به یادگیری شود کار دشواری است. به همین دلیل وجود الگوهای برنامه درسی می‌توانند اساتید و برنامه‌ریزان درسی دانشگاهی را در طراحی و تدوین برنامه‌های درس چکیده کامل
        چکیدهطراحی برنامه‌های درسی یکی از چالش‌های مهم اساتید دانشگاه‌ها است، چرا که چیدمان عناصر برنامه درسی به گونه‌ای که منجر به یادگیری شود کار دشواری است. به همین دلیل وجود الگوهای برنامه درسی می‌توانند اساتید و برنامه‌ریزان درسی دانشگاهی را در طراحی و تدوین برنامه‌های درسی به نوعی همراهی و در تصمیم گیری یاری نمایند. الگو در تدوین برنامه‌های درسی دانشگاهی به مثابه نقشه دقیق برای رسیدن به هدف تعبیر می‌شود. به همین منظور، پژوهش حاضر، با هدف بررسی الگوهای برنامه درسی آموزش عالی در ایران انجام شده است. پژوهش فوق با مرور نظام‌مند ادبیات و تکنیک تحلیل محتوای کیفی (تحلیل مضمون) در میان منابع و اسناد گردآوری شده از پایگاه‌های علمی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد تمرکز پژوهشگران در ارائه الگوها بیشتر روی عناصر چهارگانه تایلر و با تعداد کمتر روی عناصر نه‌گانه و ده‌گانه برنامه درسی بوده است و ابعاد کلان برنامه درسی در آموزش عالی مورد غفلت قرارگرفته است. طراحی الگوهای پیشنهادی (ارائه چارچوب) جزو فعالیت‌های مهم برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگان برنامه درسی است و آموزش‌های دانشگاهی نیز ناگزیر به طراحی و اجرای الگوهای پیشنهادی (چارچوب‌های تعیین شده) برنامه درسی هستند. اما محور مورد توجه که باید پژوهشگران به آن دقت بیشتری داشته باشند وسعت توجه به ابعاد کلان‌تر برنامه درسی و نه عناصر و محتوای برنامه درسی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        751 - Simulation and Comparison Possibility of Cavity Quantum Systems at Different Levels in Various Regimes, Coupled with the Fock and Coherent Initial Conditions
        Mehdi Hassani Keleshtery Ali Mir Hassan Kaatuzian
        In this article, we have given the size of the coupling constant, a system of quantum electro-dynamics in weak coupling regime, strong and very strong case our analysis and simulation. Also by choosing the type of quantum system and the electrical field of the electroma چکیده کامل
        In this article, we have given the size of the coupling constant, a system of quantum electro-dynamics in weak coupling regime, strong and very strong case our analysis and simulation. Also by choosing the type of quantum system and the electrical field of the electromagnetic wave, the size of Rabi frequency to the extent that we are less than excited states and photons in the cavity decay rate is. In this case, the interaction between the quantum system and electromagnetic field coupling regime is weak. It is one of the properties of quantum light emitting modes of the cavity modes can be in resonance with each other, resulting in a sudden increase in the spontaneous emission rate, causing a sharp peak in the density of the spontaneous emission spectrum. The nature of this regime leads to appropriate in light production applications, such as it is possible to increase efficiency, reduce the threshold lasers emitting light in alignment with the vertical cavity structure light emitting diodes noted. Also property is listed under the regime of entangled photons is used in the production of instant. While this research, the rotating wave approximation is used in this context, survival and annihilation operators of photons Sinusoidal behavior.  پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        752 - Modeling the Purchase Intention of the Iranian Brand in the Home Appliance Industry
        Alireza Alikhani Saeid Sharifi
        Supporting Iranian goods is not an option for the country, but it is necessary as a way of improving the economic situation and exiting the economic stagnation. Indeed, fostering national brands and using domestic products is considered one of the requirements of develo چکیده کامل
        Supporting Iranian goods is not an option for the country, but it is necessary as a way of improving the economic situation and exiting the economic stagnation. Indeed, fostering national brands and using domestic products is considered one of the requirements of development in advanced countries. This research mainly aims to design a model for purchasing domestic products. The study is fundamental-applied research with exploratory mixed methods design. The statistical population in the qualitative part consists of marketing and branding experts. The sample was chosen through purposive sampling and the snowball method. Regarding the data adequacy, 18 experts were selected and interviewed. To test the hypothesis, a sample of 384 consumers of home appliance products, selected by convenience sampling approach, participated in the study. Data was collected through the in-deep interview approach along with a questionnaire consisting of 52 items, and the analysis was conducted through the Grounded Theory and Structural Equation Modeling. The results indicated that the causal condition was to support the national brand (governmental supports and providing the infrastructures of domestic production). The main phenomenon was Resistance Economy (using national capacities and supporting national work and production). Furthermore, the strategy identified for the realization of Resistance Economy was national branding (accrediting the domestic market and boosting the image of Iranian production). The context condition also involved national culture (national identity-making and national values and beliefs) and social-economic factors (social capital, political stability). Two intervening variables were individual characteristics of Iranian customers (customer’s character, attitude toward national brands) and the economic state of the society (economic indicators). The consequence also was the purchase of national brands (preference of domestic brands over foreign brands, loyalty to national brands). On the other hand, the results of structural equations confirmed that Resistance Economy was affected by supporting the national brands. Further, Resistance Economy, along with national culture, economic condition, customers’ characteristics, and political-social conditions of the society, influenced the fortification of national branding. Finally, national branding improves and boosts the purchase intention of Iranian products. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        753 - ارزیابی کارایی شبکه عصبی مصنوعی در پیش بینی روند بیابان زایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعة موردی: دشت دهلران، ایلام)
        ثریا یعقوبی مرزبان فرامرزی حاجی کریمی جواد سروریان
        یکی از مشکلات اصلی مناطق خشک و نیمه‌خشک حاکمیت پدیده بیابان زایی است. بنابراین، شناخت و پیش‌بینی عوامل مؤثر در پیشرفت پدیده بیابان‌زایی می‌تواند در مدیریت بهتر این مناطق مؤثر واقع شود. هدف از این تحقیق ارزیابی صحت مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابان‌زایی و انتخ چکیده کامل
        یکی از مشکلات اصلی مناطق خشک و نیمه‌خشک حاکمیت پدیده بیابان زایی است. بنابراین، شناخت و پیش‌بینی عوامل مؤثر در پیشرفت پدیده بیابان‌زایی می‌تواند در مدیریت بهتر این مناطق مؤثر واقع شود. هدف از این تحقیق ارزیابی صحت مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابان‌زایی و انتخاب مؤثرترین معیار بیابان‌زایی در دشت دهلران با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی وضعیت بیابان‌زایی (IMDPA) است. در این روش دو معیار آب و اقلیم به عنوان عوامل مؤثر در بیابان‌زایی انتخاب شدند. برای معیار اقلیم سه شاخص بارش سالانه، شاخص SPI و تداوم خشک‌سالی و برای معیار آب پنج شاخص افت آب، نسبت جذب سدیم، کلر، هدایت الکتریکی و کل مواد محلول در آب ارزیابی شد. با استفاده از مدل مذکور هر شاخص امتیازدهی شد. سپس با میانگین هندسی نقشه‌های معیار و شدت بیابان‌زایی در نرم‌افزار ArcGIS®93 برای دوره مورد نظر تهیه شد. در نهایت داده‌ها به شبکه عصبی مصنوعی جهت پیش‌بینی وارد شدند. نتایج نشان‌دهنده کارایی بالای مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی روند بیابان‌زایی بود به گونه‌ای که دقت شبکه بالای 80 درصد و میانگین مربعات خطا کمتر از یک بدست آمد. همین‌طور بر اساس نتایج بدست آمده برای دوره پیش‌بینی شده مهم‌ترین معیارهای احتمالی تأثیرگذار بر شدت بیابان‌زایی منطقه به ترتیب معیارهای اقلیم و آب با متوسط‌ وزنی 2 (متوسط زیر کلاس 1، 2 و 3)، 84/1 (متوسط زیر کلاس 1 و 2) رتبه‌بندی گردیدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        754 - ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی IMDPA (مطالعة موردی: دشت عباس، استان ایلام)
        مریم ممبنی عبدالعلی کرمشاهی فرزاد آزادنیا پرویز گرایی کامران کریمی
        تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان‌زایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص‌های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان‌زایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص‌های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره‌برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرم‌افزار ArcGIS®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به وضعیت هرکدام از معیارها تهیه شد. در نهایت با تلفیق و تعیین میانگین هندسی معیارها نقشه شدت بیابان‌زایی بدست آمد. نقشه شدت بیابان زایی بر اساس معیار خاک نشان می دهد که بالغ بر 4843 هکتار از منطقه که برابر با 8/28% است در طبقه کم و 13185 هکتار که معادل 13/73 درصد از منطقه است در طبقه متوسط قرار دارد. همچنین نتایج حاصل از میانگین هندسی شاخص های معیار پوشش گیاهی حاکی از این است که 99/7005 هکتار (86/38%) از مساحت دشت در طبقه کم، 45/407 هکتار (26/2%) از مساحت منطقه در طبقه متوسط و 35/10615 هکتار (88/58%) از مساحت منطقه در طبقه شدید جای دارد. نتایج حاصل از ارزش دهی معیارهای مورد بررسی بیان کننده این است که معیار پوشش گیاهی با ارزش 6/2 مؤثرترین معیار در افزایش شدت بیابان زایی دشت عباس است. بر این اساس مشاهده می شود که ارزش کمی شدت بیابان زایی برای کل منطقه در طبقه متوسط قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        755 - استخراج شاخص رطوبت سطحی خاک (TVDI) با استفاده از نمودار پراکندگی دما/ پوشش گیاهی و تصاویر مودیس
        صلاح شاه مرادی حمیدرضا غفاریان مالمیری محمد امینی
        10.30495/girs.2021.675968
        پیشینه و هدف رطوبت خاک به عنوان یک پارامتر مهم در کنترل بسیاری از فرآیندهای سیستم آب و هوایی، یکی از پارامترهای بنیادی محیط زیست و تاثیر مستقیم آن بر زندگی گیاهی، جانوری و میکرواورگانیسم‌ها، اهمیت آن در چرخه جهانی آب، انرژی و کربن، تبادلات انرژی بین هوا و خاک، چرخه آبی چکیده کامل
        پیشینه و هدف رطوبت خاک به عنوان یک پارامتر مهم در کنترل بسیاری از فرآیندهای سیستم آب و هوایی، یکی از پارامترهای بنیادی محیط زیست و تاثیر مستقیم آن بر زندگی گیاهی، جانوری و میکرواورگانیسم‌ها، اهمیت آن در چرخه جهانی آب، انرژی و کربن، تبادلات انرژی بین هوا و خاک، چرخه آبی طبیعت (به ویژه در توزیع باران بین رواناب سطحی و نفوذ) و مدیریت منابع آب و خاک شناخته می شود. رطوبت خاک در فرآیندهای تعاملی بین جو و زمین و تغییرات جهانی اقلیم نقش مهمی ایفا می کند. روش های مثلثی و ذوزنقه ای با ترکیب داده های حرارتی و مرئی، از جمله روش‌های پرکاربرد در تعیین میزان رطوبت سطحی خاک می‌باشند. هدف از انجام این تحقیق برآورد رطوبت سطحی خاک، با شاخص خشکی دما و پوشش گیاهی (TVDI)، به روش مثلثی جنوب استان آذربایجان غربی با استفاده از شاخص دمای سطح زمین (LST) و شاخص پوشش گیاهی (NDVI)، طی سال های 2010 ، 2014 و 2018، است.مواد و روش ها مطالعه حاضر با استفاده از تصاویر سری زمانی سنجنده مودیس، شاخص نرمال‌شده تفاضل پوشش گیاهی (NDVI) و شاخص تغییرات دمای سطح زمین (LST)، برای برآورد شاخص رطوبت سطحی (شاخص خشکی دما و پوشش گیاهی، TVDI)، در سه بازه زمانی شامل؛ بازه زمانی اول 11 دی 1388 تا 9 دی 1389، بازه زمانی دوم 11 دی 1392 تا 9 دی 1393 و بازه زمانی سوم 11 دی 1396 تا 9 دی 1397 انجام شد. در هر بازه زمانی 12 تصویر در روز 15 ام هر ماه مورد استفاده قرار گرفت. همچنین برآورد رطوبت سطحی به دو روش یکی برقرار کردن رابطه رگرسیونی و برداشتن حداقل دما و روش دوم برقرار کردن رابطه رگرسیونی و پایین پیکسل ها انجام شد. برای ارزیابی دقت این دو روش از همبستگی رگرسیونی بین نتایج حاصل از این روش‌ها با نمونه زمینی رطوبت سطحی خاک مربوط به جهاد کشاورزی (30 نقطه) در عمق 5 تا 15 سانتی متر استفاده شد. علت انتخاب کردن این سه سال به دلیل تفاوت بارندگی زیاد در بعضی ماه های سال های مورد مطالعه است. این تحقیق که با استفاده از تصاویر مودیس برای بررسی میزان رطوبت سطحی خاک، در جنوب استان آذربایجان غربی در بخشی از منطقه غرب ایران با استفاده از روش مثلثی به دو صورت متفاوت انجام شد.نتایج و بحث نمودار مثلث تبخیری متشکل از شاخص پوشش گیاهی و دمای سطح زمین از 11دی ماه 1388 تا 9 دی ماه 1389 تغییرات دمای زیادی رخ داده است. همین تغییراتی دمای سطح زمین باعث شده است، که نمودارها تغییرات زیادی داشته باشند. در سال 1388 طبق نمودار، حداکثر دما مردادماه و حداقل آن دی ماه و حداکثر پوشش گیاهی در اردیبهشت ماه و حداقل آن آذرماه بوده است. در سال 1392، حداکثر دما در مردادماه و حداقل آن دی ماه و حداکثر پوشش گیاهی در اردیبهشت ماه و حداقل آن دی ماه و همچنین این سال نسبت به سال 1388 نسبتاً گرمتر و خشک تر بوده است. نمودار مثلث تبخیری در سال 1398 نسبت به دو سال دیگر مورد مطالعه هم میزان بارش بیشتر بوده و هم میزان پوشش گیاهی و با توجه به گراف ها در این سال حداکثر دما در تیرماه و حداقل آن دی ماه و حداکثر پوشش گیاهی در اردیبهشت ماه و حداقل آن در دی ماه است. میزان رطوبت سطحی خاک در سال 1388 برای منطقه غرب کشور ایران که حداکثر میزان رطوبت در اردیبهشت ماه و حداقل آن در مردادماه است. در بیشتر نقشه های شاخص رطوبتی در سال 1388، حداکثر رطوبت در غرب و حداقل آن در جنوب منطقه است. نتایج نقشه های شاخص رطوبتی در سال 1392 در این سال نسبت به سال های دیگر مورد مطالعه نسبتاً خشک‌تر بوده است. سال 1392 از بارش و پوشش گیاهی کمی برخوردار است. تغییرات رطوبت در این سال نسبت به سال 1388 کمتر می باشد. حداکثر و حداقل رطوبت در سال 1392 بین 0 تا 0.6 است. حداکثر رطوبت خردادماه و حداقل آن مردادماه می باشد. نقشه های شاخص رطوبتی TVDI سال 1396 در این سال نسبت به دو سال دیگر مورد مطالعه میزان شاخص رطوبتی بیشتر داشته است. در سال 1396 بارش زیاد باعث شده، که پوشش گیاهی افزایش و دمای سطح زمین کاهش یافته و این مسئله باعث افزایش میزان شاخص رطوبتی نسبت به سال 1388 و 1392 شده است. در سال 1396 میزان پوشش گیاهی تا حد 0.89 می رسد. اما در سال های دیگر مورد مطالعه تا 0.7 بوده است. در این سال، بیشترین میزان رطوبت مربوط به اردیبهشت ماه و کمترین آن در مردادماه قرار دارد. حداکثر رطوبت در طول این سال در غرب و کمترین مقدار آن جنوب است. نتایج شاخص خشکی دما و پوشش گیاهی (TVDI) برای سال های 1388، 1392 و 1396 با استفاده از روش دوم نتایج کلی این روش شبیه به روش اول می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده از میزان دقت دو تا روش، دقت روش اول بهتر و در کل ساده تر از روش دوم می باشد. در سال 1396 در اردیبهشت ماه با توجه به روش اول مقدار 0.66=R2و با توجه به روش دوم مقدار 0.41=R2است.نتیجه گیری برآورد رطوبت خاک سطحی برای مدیریت بهینه منابع آب و خاک ضروری است. رطوبت خاک سطحی، متغیری مهم در چرخه آبی طبیعت است که نقش مهمی در تعادل جهانی آب و انرژی به واسطه تاثیر بر فرآیندهای هیدرولوژیک، اکولوژیک و هواشناسی دارد. بررسی دو تا روش مورد استفاده حاکی از آن می باشد که روش اول که به طور کلی در این تحقیق نیز مورد استفاده قرار گرفته بود با توجه به نتایج دقت تصاویر نسبت به داده های زمینی دقت بالاتری برخوردار است. در سال 1388 اردیبهشت ماه و مردادماه با توجه به روش اول مقدار R2 به ترتیب 0.61 و 0.57 است. در سال 1388 مقدار R2 با توجه به داده های زمینی و استفاده از روش دوم در اردیبهشت ماه و مردادماه به ترتیب 0.43 و 0.47 می باشد. همچنین، در سال 1396 مقدارR2با استفاده از روش اول در اردیبهشت ماه 0.66 است. در سال 1396 مقدارR2با استفاده از روش دوم در اردیبهشت ماه 0.41 است. نتایج به دست آمده از مدل برآورد شاخص رطوبتی سطحی خاک در این پژوهش نشان داد که این مدل قادر به برآورد مقدار رطوبت خاک در پهنه های وسیع جغرافیایی با دقت قابل قبول است.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.3.4 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        756 - بررسی ارتباط بین غلظت آلاینده‌های هوا با شاخص پوشش گیاهی (NDVI)
        علی سلیمانی دامنه ابوالحسن غیبی عباسعلی علی اکبری بیدختی حسین ملکوتی هادی اسکندری دامنه
        10.30495/girs.2022.691680
        گازهای نیتروژن دی‌اکسید (NO2) و سولفور دی‌اکسید (SO2) از مهم‌ترین آلاینده‌های جوی هستند که منشأ آنها عمدتاً فعالیت‌های انسان‌ساخت همچون حمل‌ونقل، صنعت و سایر کاربردهای صنعتی است. در این مقاله، با استفاده از روش‌های آماری من - کندال Z و شیب تخمین‌گر سن، غلظت ستون قائم ای چکیده کامل
        گازهای نیتروژن دی‌اکسید (NO2) و سولفور دی‌اکسید (SO2) از مهم‌ترین آلاینده‌های جوی هستند که منشأ آنها عمدتاً فعالیت‌های انسان‌ساخت همچون حمل‌ونقل، صنعت و سایر کاربردهای صنعتی است. در این مقاله، با استفاده از روش‌های آماری من - کندال Z و شیب تخمین‌گر سن، غلظت ستون قائم این آلاینده‌ها و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) در یک دوره 14 ساله (2018-2005) بر روی کشور ایران موردمطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که در طی این 14 سال، روند غلظت این آلاینده‌ها در کلان‌شهرها و همچنین شهرهای صنعتی افزایشی معنی‌داری داشته درحالی‌که در برخی از این مناطق روند کاهشی نیز وجود داشته است. کلان‌شهر تهران دارای بیشترین شیب افزایش در طی این 14 سال بوده است به‌طوری‌که هرساله شاهد آلودگی بسیار زیاد در شهر تهران هستیم. با بررسی همبستگی این آلاینده‌ها با شاخص پوشش گیاهی با استفاده از دو روش آماری من - کندال z و شیب تخمین‌گر سن نیز متوجه شدیم که در 07/61 درصد مساحت کشور ایران همبستگی مثبتی بین شاخص پوشش گیاهی و غلظت گاز نیتروژن دی‌اکسید وجود دارد و 93/38 درصد نیز همبستگی منفی را نشان می‌دهد. برای آلایندة سولفور دی‌اکسید نیز 36/58 درصد همبستگی مثبت با شاخص پوشش گیاهی و 64/41 درصد همبستگی منفی را نشان می‌دهد. این به این معنی است که آلاینده‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند باعث افزایش و یا کاهش پوشش گیاهی در منطقه شوند ولی می‌توانند تأثیر هرچند کمی را در تغییر پوشش گیاهی داشته باشند. در مناطق کویری مرکز و شرق کشور یک رابطه همبستگی مثبت بین شاخص پوشش گیاهی و آلایندة نیتروژن دی‌اکسید وجود دارد. همچنین در مناطق ساحلی خلیج‌فارس یک همبستگی منفی بین شاخص پوشش گیاهی و آلایندة نیتروژن دی‌اکسید وجود دارد به‌طوری‌که بارش در این مناطق کاهشی بوده ولی مقدار آلایندة نیتروژن دی‌اکسید روند افزایشی را داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        757 - بررسی قابلیت داده‌های LST، GPM و TVDI در طبقه‌بندی اقلیمی به روش دومارتن در ایران
        آسیه طیبی محمد حسین مختاری
        10.30495/girs.2022.693373
        شناخت ویژگی‌های طبیعی هر منطقه به‌خصوص شناسایی طبقه‌بندی اقلیمی، در امر برنامه‌ریزی و بهره‌برداری بهینه از منابع نقش مهمی دارد و تغییرات در آن منجر به افزایش یا کاهش وسعت اقلیمی می‌شود. در تعیین اقلیم می‌توان از داده‌هایی مانند دما و بارش برای ناحیه بندی اقلیم‌ها استفاد چکیده کامل
        شناخت ویژگی‌های طبیعی هر منطقه به‌خصوص شناسایی طبقه‌بندی اقلیمی، در امر برنامه‌ریزی و بهره‌برداری بهینه از منابع نقش مهمی دارد و تغییرات در آن منجر به افزایش یا کاهش وسعت اقلیمی می‌شود. در تعیین اقلیم می‌توان از داده‌هایی مانند دما و بارش برای ناحیه بندی اقلیم‌ها استفاده کرد؛ اما به دلیل اینکه برخی مناطق، فاقد ایستگاه سینوپتیک زمینی هستند و همچنین به علت بعد مسافت و هزینه، اقدام به استفاده از داده‌های ماهواره‌ای می‌شود که در هر زمان، مکان و بدون هزینه دریافت خواهند شد. هدف از این پژوهش بررسی طبقه‌بندی اقلیمی ایران با داده‌های ماهواره‌ای است که در تطابق با اقلیم نمای دومارتن و در طی سال‌های 2016 تا 2019 بررسی شد و در آن از محصولات ماهواره‌ای سنجنده MODIS، شاخص‌های LST،NDVI و از ماهواره TRMM، تصاویر GPM استفاده‌شده است. از ترکیب ‌دو شاخص ذکرشده، شاخصTVDI محاسبه شد. پارامترهای مورداستفاده در اقلیم نمای دومارتن شامل متوسط دما و بارش سالانه است که با توجه به ارتباط نزدیکی که با داد‌ه‌های ماهواره‌ای مورداستفاده نشان دادند، به‌عنوان ورودی‌های دومارتن ماهواره‌ای به کار گرفته شدند. در بررسی همبستگی پیرسون میان متوسط پارامترها، بارش با GPM و TVDI به ترتیب در ارتباط 52/0 و 56/0 و دمای هواشناسی با LST در همبستگی 90/0 قرار داشتند. نتایج این داده‌ها بیان داشت که میان روش دومارتن از داده‌های ایستگاه هواشناسی با رابطه دومارتن حاصل از داده‌های ماهواره‌ای حداقل همبستگی 55/0=rp و حداکثر 89/0=rp برقرار بود و نقشه پهنه‌بندی حاصل از حداکثر همبستگی، 90/0=Kappa را نشان داد؛ که بیشترین سطح اقلیمی در هردو طبقه‌بندی متعلق به اقلیم خشک در حدود 70 درصد و کمترین سطح، اقلیم مدیترانه‌ای با کمتر از 5 درصد است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        758 - وردش های فضایی- زمانی روزهای برف‌پوشان در پهنه شمال غرب ایران با استفاده از داده های دورسنجی
        عباس کاشانی برومند صلاحی امیرحسین حلبیان بتول زینالی
        در این پژوهش وردش‌های فضایی – زمانی روزهای برف‌پوشان (SCDs) در این منطقه با استفاده از داده‌های نسخه ششم سنجنده مادیس تررا و مادیس آکوا به‌صورت روزانه در بازه زمانی 2020-2003 واکاوی شد. به‌منظور کاهش اثر ابرناکی سه الگوریتم بر روی داده‌ها اعمال شد. برای الگوی رقوم چکیده کامل
        در این پژوهش وردش‌های فضایی – زمانی روزهای برف‌پوشان (SCDs) در این منطقه با استفاده از داده‌های نسخه ششم سنجنده مادیس تررا و مادیس آکوا به‌صورت روزانه در بازه زمانی 2020-2003 واکاوی شد. به‌منظور کاهش اثر ابرناکی سه الگوریتم بر روی داده‌ها اعمال شد. برای الگوی رقومی ارتفاع، از مدل رقومی سطحی (DSM) سازمان اکتشافات فضایی ژاپن استفاده شد. ارتباط بین دو مؤلفه فنولوژیک برف-پوش (SCAs و SCDs) و پیوند شمار SCDs با مؤلفه توپوگرافیکی ارتفاع مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان از افزایش SCDs در ماه‌های نوامبر، دسامبر و ژانویه دارد. بیشینه SCDs در ژانویه مربوط به توده کوهستانی سبلان و سپس سهند می‌باشد. کاهش SCDs در ماه‌های بهاره و تابستانه نیز متأثر از دو عامل عرض جغرافیایی و ارتفاع می‌باشد. بیشینه مطلق SCDs در این منطقه با 160 روز در سال در بلندی‌های سبلان مشاهده می‌شود. بررسی تغییرات روزهای برف‌پوشان در ماه‌های مارس و آوریل نشان از کاهش SCDs در طبقات ارتفاعی بلند دارد. درعین‌حال، الگوی افزایشی SCDs در نوامبر و دسامبر را در بسیاری از کمربندهای ارتفاعی نشان می‌دهد. واکاوی ارتباط SCAs و SCDs در ماه‌های مختلف مشخص کرد که در پهنه‌های دارای SCDs بیشتر (ارتفاعات) به سبب کاهش سطوح توپوگرافی، از SCAs کاسته شده است. ارتباط وردش‌های SCDs با ارتفاع نیز نشان داد که کمینه SCDs در تمامی باندهای ارتفاعی (حتی ارتفاعات بالای 3500 متر با 4 روز) در اوت و بیشینه آن در دسامبر با 22 روز در ارتفاع 3500 متر روی داده است. SCDs با افزایش ارتفاع در مناطق کوهستانی 3500 تا 4000 متری، به دلیل افزایش شیب زمین و ناپایداری SC بر روی سطوح پرشیب کاهش می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        759 - تحلیل احساس نظرات مردم در مورد خودروهای ملی ایران به کمک مدل زبانی BERT
        لیلا گنبدی نیلوفر رنجبر
        امروزه با پیشرفت شبکه جهانی اینترنت و توسعه شبکه‌های اجتماعی، افراد در مورد موضوعات مختلف سیاسی و اقتصادی به تبادل نظر و گفت‌وگو می‌پردازند. با استفاده از روش‌های متن‌کاوی می‌توان به استخراج اطلاعات از این نظرات پرداخت. یکی از روش‌های تحلیل نظرات، تحلیل نظرات مبتنی بر ج چکیده کامل
        امروزه با پیشرفت شبکه جهانی اینترنت و توسعه شبکه‌های اجتماعی، افراد در مورد موضوعات مختلف سیاسی و اقتصادی به تبادل نظر و گفت‌وگو می‌پردازند. با استفاده از روش‌های متن‌کاوی می‌توان به استخراج اطلاعات از این نظرات پرداخت. یکی از روش‌های تحلیل نظرات، تحلیل نظرات مبتنی بر جنبه است که به کمک آن می‌توان نظرات مردم را در مورد جنبه‌های مختلف یک موضوع تحلیل و بررسی کرد. تحلیل نظرات مردم در مورد صنعت خودروسازی و خودروهای ملی یکی از کاربردهای مهم استفاده از روش‌های متن‌کاوی در موضوعات اقتصادی است. این کار باعث مطلع شدن مدیران صنعت خودروسازی از میزان رضایت واقعی مردم از خودروهای ملی است. برای دست یافتن به این مهم روش‌های مختلفی ارائه شده است. در این مقاله ما به معرفی روشی برای استخراج جنبه‌های مختلف مربوط به خودروهای ملی می‌پردازیم، سپس به کمک مدل زبانی برت برای جملات مختلف، بردار استخراج کرده و پس از آن به کمک شبکه عصبی به دسته‌بندی آن‌ها می‌پردازیم. سپس با داشتن جنبه‌های مختلف مهم برای خودروها و این که نظر مطرح شده به کدام یک از این جنبه‌ها می‌پردازد و حس مطرح شده در نظر مثبت، منفی یا خنثی است، به تحلیل میزان رضایت مردم از جنبه‌های مختلف خودروهای ایرانی می‌پردازیم. هدف نهایی این مقاله تحلیل نظرات مردمی در مورد انواع خودروهای ملی و اجزای آن با هدف بهبود عملکرد خودروسازان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        760 - بررسی مقایسه ای تیمار ویتامین D3و کلسیم بر شاخص های رشد و سیستم ایمنی بچه تاسماهی ایرانی(  Acipenser persicus
        مجتبی قدرتی عباسعلی زمینی حمید رضا پورعلی
        زمینه و هدف:رشد یکی از پیچیده ترین پدیده هایی است که کمیت، کیفیت و مواد تشکیل دهنده غذا در آن موثر اند. در این بین برای کاهش خطر بیماری ها، بایستی سطح مقاومت ماهیان به عفونت ها را از طریق تحریک های ایمنی بدن مثل ویتامین ها افزایش داد. از آن جا که سطوح غیرعادی ویتامین Dو چکیده کامل
        زمینه و هدف:رشد یکی از پیچیده ترین پدیده هایی است که کمیت، کیفیت و مواد تشکیل دهنده غذا در آن موثر اند. در این بین برای کاهش خطر بیماری ها، بایستی سطح مقاومت ماهیان به عفونت ها را از طریق تحریک های ایمنی بدن مثل ویتامین ها افزایش داد. از آن جا که سطوح غیرعادی ویتامین Dو کلسیم یک عامل تصادفی در بسیاری از بیماری هاست، پس چرخه غذا، رشد و سیستم ایمنی، چرخه ای زنجیروار می باشد که کاهش یا افزایش در یکی از این موارد نتیجه مستقیم در دیگر عوامل می گذارد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی وجود ارتباط هم جهت بین فاکتورهای رشد با سیستم ایمنی بچه تاسماهیان در طول 8 هفته بوده است.روش کار:این پژوهش در پاییز1393 با همکاری موسسه تحقیقات بین المللی تاسماهیان دریای خزردر بخش تکثیر و پرورش بر روی60 عدد بچه ماهی با میانگین وزنی 18/56 گرم در 15 حوضچه 50 لیتری با تراکم 4 عدد انجام گردید. این تحقیق در4 تیمار با غلظت های(تیمار 1- کلسیم6grkg تیمار 2- ویتامین D3در سطح IU3000 ، تیمار 3- کلسیم 12grkg، تیمار 4- ویتامین D3IU3000 و کلسیم 6grkgغذایی و 1 گروه شاهد(بدون افزودنی) با 3 تکرار، صورت پذیرفت. بیومتری و اندازه گیری شاخص های رشد هر دو هفته یک بار انجام گردید و اندازه گیری پارامترهای خونی فقط در پایان دوره بین گروه های آزمایشی و شاهد انجام شد.یافته ها:تحقیق حاضر نشان داد که کلیه فاکتورهای رشد در پایان دوره،در تیمار های 1 و 2 بیش از سایر تیمارها بوده و اختلاف آماری معنی دار مشاهده شد(0/05P. هم چنین در پایان دورهویتامین  D3خون، گلبول های سفید و نوتروفیل ها اختلاف آماری معناداری با سایر تیمارها داشت(0/05Pنتیجه­ گیری:پس می توان نتیجه گرفت رشد بهینه هم سو با افزایش قدرت سیستم ایمنی پدید آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        761 - بررسی ذخیره اسپرم و تولید مثل زمستانه در افعی زنجانیVipera albicornuta
        پروانه صفدریان عبدالحسین شیروی فاطمه توده دهقان
        زمینه و هدف:با توجه به ضرورت حفظ نسل مارها به منظور استفاده های بشری و از لحاظ زیست محیطی و به­دلیل بومی بودن افعی زنجانی که مختص ایران و بدون زیرگونه است و در سال 2008از نظر حفاظت زیست محیطی در مرحله آسیب پذیر در طبقه بندی لیست سرخ سازمان حفاظت محیط زیست IUCN)، قرار گر چکیده کامل
        زمینه و هدف:با توجه به ضرورت حفظ نسل مارها به منظور استفاده های بشری و از لحاظ زیست محیطی و به­دلیل بومی بودن افعی زنجانی که مختص ایران و بدون زیرگونه است و در سال 2008از نظر حفاظت زیست محیطی در مرحله آسیب پذیر در طبقه بندی لیست سرخ سازمان حفاظت محیط زیست IUCN)، قرار گرفته، هدف از این پژوهش بررسی ذخیره اسپرم و تولید مثل زمستانه این حیوان است.روش کار:پس از نمونه برداری 11 حلقه افعی زنجانی نر در زمستان سال 1390 از منطقه بستان آباد در آذربایجان شرقی، پارامترهای تولیدمثلی افعی زنجانی(ایران)، در سطح میکروسکوپی و ماکروسکوپی، بررسی مجرای تولیدمثلی نر،پارامترهای اسپرم کانال دفرانی شامل غلظت، حرکت و مورفولوژی، وزن و حجم بیضه، ارزیابی سلول­های اسپرماتوژنیک در لوله های اسپرم ساز و هم چنین وزن وطول بدن و طول دم مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها:نتایج نشان داد که حداکثر وزن بدن 81/32 33/248 گرم، طول بدن 12/4 41/76 سانتی متر در بهمن ماه، طول دم 62/087/4 سانتی­متر در اسفند ماه و بیشترین مقدار حجم بیضه راست 58/11013/666 میلی متر مکعب مربوط به ماه بهمن و چپ 08/189 52/667 میلی متر مکعب در اسفند ماه ، بیشترین طول مجاری راست و چپ به ترتیب 5/19 و 54/2 66/16 سانتی­متر مربوط به دی ماه و بهمن ماه، حداکثر غلظت اسپرم در بهمن ml/104×15، مورفولوژی اسپرم در بهمن 18/12 61/88 % طبیعی و بالاترین تحرک اسپرم 91/22 79/33 مربوط به اسفند بود و مشاهده شد که میزان تحرک از ناحیه پروگزیمال به دیستال رو به افزایش است.نتیجه­گیری:با توجه به یافته­ ها، مورفولوژی مجرای تولیدمثلی افعی زنجانی نر شامل 3 قسمت پروگزیمال، مدین و دیستال بود که شبیه افعی حفره دار(Crotalus durissus terrificus)از منطقه معتدل جنوب شرقی برزیل می­باشد. این میزان تولید اسپرم در ماه­های بهمن و اسفند ممکن است به ­دلیل مرحله­ ی پس از جفت گیری (فصل پاییز) باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        762 - بررسی رابطه هوش فرهنگی و موفقیت ورزشی با استفاده از رویکرد تحلیل بیزی (مورد مطالعه: ورزشکاران تیم ملی کانوپولوی ایران)
        زهره مشکاتی سحر فائقی امیر تیمور پاینده نجف‌آبادی
        10.30486/4s.2022.1966079.1055
        هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه هوش فرهنگی ورزشکاران کانوپولوی تیم ملی ایران با میزان دستیابی به موفقیت ورزشی بوده است. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی و آزمودنی‌های پژوهش حاضر کلیه ورزشکاران کانوپولوی تیم ملی ایران شامل 22 نفر (8 مرد و 14 زن) بودند. ابزار گردآ چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه هوش فرهنگی ورزشکاران کانوپولوی تیم ملی ایران با میزان دستیابی به موفقیت ورزشی بوده است. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی و آزمودنی‌های پژوهش حاضر کلیه ورزشکاران کانوپولوی تیم ملی ایران شامل 22 نفر (8 مرد و 14 زن) بودند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه‌های محقق‌ساخته هوش فرهنگی ورزشی (با چهار بعد اصلی شناختی، فراشناختی، انگیزشی و رفتاری) بوده است. قابلیت اعتماد پرسش‌نامه‌ هوش فرهنگی با مقدار ضریب تتای ترتیبی 94/0 تأیید شد. جهت آزمون فرضیه‌ها از روش تحلیل بیزی که قابلیت انجام تحلیل ساختاری با حجم نمونه کم را دارد، توسط نرم‌افزارAMOS استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل برآورد تمامی مسیرهای عامل هوش فرهنگی و ابعاد آن با میزان موفقیت ورزشی در سطح 95 درصد رابطه معنادار داشته است. به علاوه بین هوش فرهنگی و هیچ یک از ابعاد آن در بین ورزشکاران زن و مرد کانوپولوی تیم ملی ایران تفاوت معناداری گزارش نشد(05/0≥ 776/0). متناسب با یافته‌های پژوهش و با توجه به آموزش‌پذیر‌بودن عامل هوش فرهنگی به عنوان کلید کمک‌رسان در دستیابی به موفقیت ورزشی، پیشنهاد می‌گردد مسئولین و مدیران ورزش کانوپولو طی فرآیندی به نیازسنجی، برنامه‌ریزی و آموزش ورزشکاران پرداخته تا در راستای تعالی و رشد اجتماعی-فرهنگی‌شان اقدام گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        763 - طراحی نقشه استراتژیک و الگوی عملیاتی استراتژی های فدراسیون جودو ایران با روش کارت امتیازی متوازن
        سید احسان امیرحسینی
        10.30486/4s.2022.1967169.1057
        هدف: هدف این پژوهش، طراحی نقشه استراتژیک و الگوی عملیاتی استراتژی‌های فدراسیون جودو ایران با روش کارت امتیازی متوازن بود.روش شناسی: روش پژوهش، توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. داده های تحقیق به صورت پیمایشی و به شیوه آمیخته گردآوری شد. جامعه آماری در بخش کمی تعداد 70 چکیده کامل
        هدف: هدف این پژوهش، طراحی نقشه استراتژیک و الگوی عملیاتی استراتژی‌های فدراسیون جودو ایران با روش کارت امتیازی متوازن بود.روش شناسی: روش پژوهش، توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. داده های تحقیق به صورت پیمایشی و به شیوه آمیخته گردآوری شد. جامعه آماری در بخش کمی تعداد 70 نفر، شامل مسئولان فدراسیون و هیأت‌های جودو و مدیران باشگاه‌های سطح اول جودو ایران و در بخش کیفی 12 نفر از خبرگان جودو بودند. به دلیل محدودیت اعضا، نمونۀ آماری با جامعه، برابر شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه تعیین مناظر استراتژی‌ها بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کمی از درصد فراوانی و آزمون خی دو و در بخش کیفی از نظرات خبرگان، روش استقرای منطقی و جلسات شورای راهبردی استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد در جودو ایران، چهار منظر مالی و توسعه، مشتری، فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری وجود دارد. که 36 هدف استراتژیک و 37 سنجه تعیین و 39 اقدام و ابتکار، تدوین گردید. می توان گفت که با اقداماتی از قبیل افزایش مراکز استعدادیابی و باشگاه‌های مشارکت کننده و سهیم در توسعه پایه، افزایش مربیان استعدادیاب، افزایش دوره‌های هدفمند کیفی و توسعه مطالعات تطبیقی و احصاء مهمترین اقدامات بین المللی جهت توسعه جودو در منظر رشد و یادگیری، تحقق استراتژی‌های منظر فرایندها را تسهیل و به مسئولین جهت دستیابی به پی‌ریزی و توسعه سنجیده و حرفه‌ای سازی و پایدارسازی و استمرار افتخارات ورزش جودو در سطوح آسیایی و جهانی کمک خواهد کرد.نتیجه گیری: این مدل به دلیل ارتباط بین استراتژی‌ها با اهداف استراتژیک، سنجه‌ها و اقدامات و ابتکارات فدراسیون جودو در منظرهای مختلف، علاوه بر اجرای استراتژی، قابلیت ایجاد زمینه تحقّق اهداف بلندمدت جودو کشور را دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        764 - تبیین هویت تبلیغات ورزشی با رویکرد جامعه شناختی منطبق بر الگوی ایرانی اسلامی
        حمید معین فرد رسول نظری
        10.30486/4s.2023.1983318.1116
        هدف : هدف پژوهش تحلیل مطابقت هویت شکلی و محتوای تبلیغات ورزشی با مضامین استراتژیک الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت بود. روش شناسی : پژوهش از نوع توصیفی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش به کلیه کارشناسان مدیریت ورزشی و بازاریابی شاغل در سازمانهای ورزشی و شهردار چکیده کامل
        هدف : هدف پژوهش تحلیل مطابقت هویت شکلی و محتوای تبلیغات ورزشی با مضامین استراتژیک الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت بود. روش شناسی : پژوهش از نوع توصیفی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش به کلیه کارشناسان مدیریت ورزشی و بازاریابی شاغل در سازمانهای ورزشی و شهرداری اصفهان با حجم جامعه آماری 150 نفر بودند. بر اساس فرمول کوهن (2000) حجم نمونه 108 نفر برآورد گردید که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت پذیرفت. در یک مطالعه مقدماتی و بر اساس روش دو نیمه نمودن داده ها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ میزان پایایی (86/0=α) گزارش گردید. همچنین روایی صوری و محتوایی مورد تائید ده نفر از اساتید مدیریت ورزشی قرار گرفت. نتایج: نتایج پژوهش اشاره به تفاوت معنی‌دار بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب مطابقت هویت شکلی، محتوای، استراتژیکی تبلیغات ورزشی با تاکید بر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت دارد(p<0/05). هرچند برخی از نماهای الگوی ایرانی اسلامی در تبلیغات ورزشی استفاده شده، ولی متولیان تمایل به استفاده از نمادهای بین المللی جذاب برای مخاطبان دارند.نتیجه گیری : می بایست بستر مناسبی جهت شناخت بیشتر مفهوم الگوی ایرانی اسلامی فراهم گردد تا شکل و محتوای تبلیغات ورزشی را به سمت مفهوم ایرانی اسلامی سوق داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        765 - تدوین مدل ورزش شهروندی کلان شهرهای ایران : رویکرد توسعه یافتگی اجتماعی
        احمد رضا کیانی سید احسان امیرحسینی مهرزاد حمیدی
        10.30486/4s.2023.1974889.1085
        هدف: طراحی مدل توسعه ورزش شهروندی کلان شهرهای ایران با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری بود.روش شناسی: توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. گردآوری اطلاعات، به صورت میدانی و به شیوه آمیخته کیفی و کمی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی تعداد 18 نفر از خبرگان و در بخش کمی، تعدا چکیده کامل
        هدف: طراحی مدل توسعه ورزش شهروندی کلان شهرهای ایران با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری بود.روش شناسی: توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. گردآوری اطلاعات، به صورت میدانی و به شیوه آمیخته کیفی و کمی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی تعداد 18 نفر از خبرگان و در بخش کمی، تعداد 70 نفر، شامل مدیران و کارشناسان دفتر ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان، مسئولین فدراسیون و هیأت ورزش های همگانی و مدیران تربیت بدنی شهرداری در کلان شهرهای ایران بودند. داده ها با بررسی اسنادی و نظرات خبرگان و با روش دلفی، پرسشنامه محقق ساخته حاوی 16 عامل توسعه ورزش شهروندی جمع آوری شد. روایی پرسشنامه توسط 10 نفر از اساتید مدیریت ورزشی دانشگاه و یایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد (86/0= α). جهت ساختاردهی عوامل و طراحی مدل از نظرات خبرگان، درصد فراوانی و تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری استفاده شد. نتایج: نشان داد که 16 عامل مؤثر شناسایی شده بر توسعه ورزش شهروندی در 7 سطح قرار گرفتند. عوامل چشم انداز و مدیریت کلان و برنامه ریزی و مدیریت جامع در سطح زیربنایی مدل قرار گرفتند.نتیجه گیری: به طور کلی پیشنهاد می گردد توجه به ورزش شهروندی بایستی در جهت گیری های کلان دولت قرار گرفته و مسئولان نسبت به طراحی و اجرای برنامه جامع توسعه ورزش شهروندی اقدام لازم را انجام دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        766 - طراحی مدل حاکمیت مالی مطلوب باشگاه های حرفه ای فوتبال ایران از دیدگاه خبرگان
        زهرا سادات میرزازاده فاطمه قرایی ساناز سروری حسن فهیم دوین
        10.30486/4s.2023.1990484.1139
        این تحقیق با هدف طراحی مدل حاکمیت مالی مطلوب باشگاه های حرفه ای فوتبال ایران انجام شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از منظر جمع آوری داده ها توصیفی – تحلیلی و از نظر شیوه اجرا از نوع تحقیقات آمیخته (کمی و کیفی) می‌باشد. در تحقیق حاضر از روش ترکیبی با رویکرد اکتشا چکیده کامل
        این تحقیق با هدف طراحی مدل حاکمیت مالی مطلوب باشگاه های حرفه ای فوتبال ایران انجام شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از منظر جمع آوری داده ها توصیفی – تحلیلی و از نظر شیوه اجرا از نوع تحقیقات آمیخته (کمی و کیفی) می‌باشد. در تحقیق حاضر از روش ترکیبی با رویکرد اکتشافی استفاده شد. از سه روش دلفی، روش شناسی کیو و تفسیری ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده گردید. ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای عوامل حاکمیت مالی مطلوب فوتبال ایران شناسایی شد. با استفاده از روش شناسی کیو، مولفه ها و شاخص های حاکمیت مالی مطلوب فوتبال ایران شناسایی شد. با استفاده از روش تفسیری – ساختاری نیز اولویت بندی و سطوح حیاتی حاکمیت مالی مطلوب فوتبال ایران تعیین شد. جامعه آماری این تحقیق کلیه خبرگان حوزه مالی، مدیران مالی باشگاه ها، حسابرسان و حسابداران حوزه فوتبال، بودند و بر مبنای روش نمونه گیری هدفمند، از 20 نفر خبره مصاحبه به عمل آورد. بر اساس یافته های تحقیق مولفه های حاکیمت مالی مطلوب شامل هنجارها، شفافیت مالی، راهبردهای مالی، عوامل فنی و عوامل سیاسی اقتصادی می باشد. بر این اساس می توان نتیجه گرفت فرهنگ حاکمیت مالی باید در باشگاه های فوتبال ایران ایجاد شود تا بتوان زمینه مدیریت مطلوب مالی را در باشگاه ها فراهم نمود و شرایط مناسبی را برای مدیریت مالی و منابع ایجاد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        767 - تحلیل رابطه علی وفاداری هواداران با انواع آشوب درهواداران باشگاه های لیگ برتر فوتبال ایران
        داود نصر اصفهانی نرگس رفیعی رضوان مسائلی
        10.30486/4s.2023.1985004.1119
        هدف این تحقیق، تحلیل رابطه علّی وفاداری هواداران با انواع آشوب در هواداران باشگاه های لیگ برتر فوتبال ایران در بیست و دومین دوره این مسابقات بود. روش این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیتی از نوع تحقیقات همبستگی- علّی بود که به صورت پیمایشی انجام گرفت. حجم نمونه چکیده کامل
        هدف این تحقیق، تحلیل رابطه علّی وفاداری هواداران با انواع آشوب در هواداران باشگاه های لیگ برتر فوتبال ایران در بیست و دومین دوره این مسابقات بود. روش این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیتی از نوع تحقیقات همبستگی- علّی بود که به صورت پیمایشی انجام گرفت. حجم نمونه برابر با 425 نفر در نظر گرفته شد که در نهایت 381 پرسشنامه عودت داده شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس مناطق جغرافیایی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استاندارد؛ وفاداری هواداران و انواع آشوب استفاده گردید. روایی و پایایی پرسشنامه ها مورد تایید قرار گرفت (ضریب آلفای کرونباخ در مقیاس وفاداری هواداران 84/0 و در مقیاس آشوب 87/0). به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون های آماری از جمله مدل معادلات ساختاری و از نرم افزار SPSS نسخه 23 و اسمارت پی ال اس نسخه 3 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان وفاداری هواداران از سطح متوسط بالاتر (14/3x=، 01/4t=، 001/0p≤) و میزان آشوب در بین هواداران تیم های لیگ برتر فوتبال ایران از سطح متوسط کوچکتر است (82/2x=، 32/3-t=، 001/0p≤). به علاوه، یافته ها حاکی از این است که وفاداری هواداران بر کاهش انواع آشوب در بین هواداران لیگ برتر فوتبال ایران تاثیر معناداری داشت (66/0β= ، 67/22t=، 001/0p≤). از این رو مشخص شد که افزایش وفاداری در هواداران فوتبال می‌تواند بر کنترل و کاهش انواع آشوب در میان آنها مؤثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        768 - خوانش الگوهای اقلیمی در نمای خانه‌های ایرانی - اسلامی
        سیده مهسا زمانیان محمد لطیفی محمدجواد مهدوی‌نژاد
        10.30486/pia.2023.1989085.1045
        بنیان‌های شکل‌گیری بنا در معماری ایرانی-اسلامی و هماهنگی آن با اقلیم منجر به شکلی‌ پایدار در معماری شده؛‌ به‌طوری که در مطالعات این حوزه بر خصوصیات اقلیمی در نمای ساختمان‌ها به عنوان رابط بین محیط خارجی و داخلی و مهمترین بخش ساختمان در برابر شرایط اقلیمی تأکید ویژه‌ای ش چکیده کامل
        بنیان‌های شکل‌گیری بنا در معماری ایرانی-اسلامی و هماهنگی آن با اقلیم منجر به شکلی‌ پایدار در معماری شده؛‌ به‌طوری که در مطالعات این حوزه بر خصوصیات اقلیمی در نمای ساختمان‌ها به عنوان رابط بین محیط خارجی و داخلی و مهمترین بخش ساختمان در برابر شرایط اقلیمی تأکید ویژه‌ای شده است. استفاده‌ی کارآمد از الگوهای اقلیمی در نما، مصرف انرژی و عملکرد نور روز، آسایش بصری، آسایش حرارتی و... را در ساختمان بهبود می‌بخشد؛ لذا این پژوهش، به شناخت انواع الگوهای اقلیمی،‌ نمای خانه‌ها در معماری ایرانی-اسلامی و بررسی پژوهش‌ها در این حیطه، جهت امکان بازخوانی در معماری معاصر پرداخته است؛ بدین منظور به روش توصیفی-تحلیلی درصدد شناخت مسأله بر‌آمده است و یک مروری بر ادبیات را برای درک اهمیت انواع الگو‌ها با کارکرد اقلیمی در نمای ساختمانها ارائه می‌کند. پارامترهای مورد مطالعه، الگو‌های ایرانی-اسلامی با کارکرد اقلیمی در نمای خانه‌ها می‌باشد. نتایج به‌دست‌آمده مؤید قابلیت به روزرسانی این الگو‌ها در پدید آوردن نماهای اقلیمی با فناوری‌های نوین می‌باشد و به مطالعات موجود برای شناسایی بهترین راه‌ها در بهینه‌سازی نما کمک می‌رساند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        769 - خوانش بینامتنی فرم و رنگ در آثار مسعود عربشاهی بر اساس آراء ژرار ژنت
        فرزانه واحد دهکردی اصغر جوانی جونی
        10.30486/pia.2023.1994542.1050
        نظریه‌پردازان بینامتنیت بر این عقیده‌اند که هیچ متنی را نمی‌توان اصیل دانست؛ بنابراین آثار مسعود عربشاهی نیز مانند دیگر آثار واگویه‌ای از متن‌های پیشین است. مسعود عربشاهی از جمله هنرمندان معاصری است که در فرم و رنگ آثار خویش از پیش‌متن‌های گوناگونی بهره ‌جسته‌است. استفا چکیده کامل
        نظریه‌پردازان بینامتنیت بر این عقیده‌اند که هیچ متنی را نمی‌توان اصیل دانست؛ بنابراین آثار مسعود عربشاهی نیز مانند دیگر آثار واگویه‌ای از متن‌های پیشین است. مسعود عربشاهی از جمله هنرمندان معاصری است که در فرم و رنگ آثار خویش از پیش‌متن‌های گوناگونی بهره ‌جسته‌است. استفاده از این پیش ‌متن‌ها به‌واسطه روابط بینامتنی قابل تشخیص است. در پژوهش حاضر که نگاهی دارد به" خوانش بینامتنی فرم و رنگ در آثار مسعود عربشاهی بر اساس آراء ژرار ژنت" ابتدا وجه‌های مختلف متن و بینامتنیت و همچنین نظریه‌پردازان این رویکرد به‌ویژه ژرار ژنت تشریح و سپس بر این اساس آثار مسعود عربشاهی (12 نمونه) که به‌صورت طبقه‌بندی شده و هدفمند انتخاب شده‌اند، بررسی ‌و تحلیل شده و انواع بینامتنیت ژنتی (تعمدی-آشکار، تعمدی- پنهان و تلویحی-ضمنی) در فرم و رنگ این آثار مشخص شده‌است. این پژوهش از نوع کیفی و به‌شیوه توصیفی- تحلیلی است و به‌صورت متن‌خوانی، اسنادی انجام شده‌است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که آثار عربشاهی در فرم و رنگ از کدام پیش‌متن‌ها وام گرفته‌است و روابط بینامتنی بر اساس نظریه ژنت در به‌کارگیری پیش متن‌ها در آثار او چگونه‌است؟ یافته‌ها نشان می‌دهد مسعود عربشاهی در آثار خویش از پیش‌ متن‌های هنرهای باستانی ایران و بین‌النهرین بیش از سایر پیش‌ متن‌ها استفاده نموده‌است؛ همچنین استفاده از متون پیشین به‌تدریج در فرم آثار عربشاهی از بینامتنیت آشکار تا پنهان و سپس ضمنی تغییر و تکامل داشته‌است. آثار او در رنگ نیز از پیش متن‌های هنرهای باستانی ایران و بین‌النهرین به‌صورت بینامتنیت ضمنی- تلویحی بهره برده‌است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        770 - تبیین نقش جامعۀ نمایشی در شکل‌گیری معماری ساختمان‌های مسکونی معاصر منطقۀ (1)؛ شهر تهران (از سال 1387 تا سال 1397)
        مهدیه شاه‌پروری بهروز منصوری ایرج  اعتصام
        مصرف‌گرایی افراطی موجب نمایشی‌شدن یک اثر معمارانه می‌شود که گاهاً گمراه‌کننده است و باعث فراموشی اهمیت ساختارها و زمینه‌های تحقق یک اثر یا رونق جریان فرهنگی و هنری یک جامعه می‌شود. ازاین‌رو هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش جامعۀ نمایشی در شکل‌گیری معماری ساختمان‌های مسکونی چکیده کامل
        مصرف‌گرایی افراطی موجب نمایشی‌شدن یک اثر معمارانه می‌شود که گاهاً گمراه‌کننده است و باعث فراموشی اهمیت ساختارها و زمینه‌های تحقق یک اثر یا رونق جریان فرهنگی و هنری یک جامعه می‌شود. ازاین‌رو هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش جامعۀ نمایشی در شکل‌گیری معماری ساختمان‌های مسکونی منطقۀ (1)، شهر تهران (از سال ۱۳8۷ تا سال ۱۳۹۷)، است. روش‌تحقیق پژوهش حاضر کیفی-کمی است. راهبرد پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است. شیوۀ گردآوری اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی موردواکاوی قرار گرفته شده است. نمایشی‌شدن معماری که ازطریق عناصر، نوع طراحی، سیمای بنا، تزئینات و به‌طورکلی ازطریق کالبد بنا نمود پیدا می‌کند؛ در بناهای مسکونی منطقۀ (1)، شهر تهران نیز ازطریق الحاقات تزئینی برروی نما، پنجره‌های بزرگ و یکسره، نوع نورپردازی‌ها و ترکیبات رنگی به‌کاررفته همراه با فرم‌های منحنی و مهمترازهمه بلندمرتبه‌سازی تجلی یافته است. چراکه این عوامل درکنار یکدیگر در ساختمان‌های مسکونی منطقۀ (1)، شهر تهران، این مناطق را به‌یکی از مرفه‌ترین مناطق تبدیل کرده‌اند و ارزش ملک دراین منطقه به‌شدت بالا رفته است. نتایج پژوهش نشان داد که ساختمان‌های مسکونی در منطقۀ (1)، شهر تهران، در دوران معاصر بالاخص طی سال‌های 1390 تا به‌امروز، جلوۀ تجمل‌گرایانه یافته‌اند و بی‌آنکه با هویت و فرهنگ ایرانی هم‌خوانی داشته باشند، بااستفاده ازعواملی همچون تزئینات، فرم‌های مدرن و غیره، هویتی دگرگون به این مناطق بخشیده‌اند و به‌شدت مصرف‌گرا هستند، اصلی که تنها با سلایق کارفرما و معمار هم‌خوانی دارد و ازاین‌رو ساختمان‌های مسکونی این منطقه به‌شدت مصرف‌گرا هستند و به‌نوعی تنها به‌دلیل مصرف‌گرایی شکل‌گرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        771 - رابطه ی معماری با تخیّل هنری از منظر حکمت ایرانی
        مرجان امجد فلورا بیابانی
        10.30486/pia.2023.1993630.1047
        حکمت ایرانی، همواره در آسمان فکری متفکران و اندیشمندان این سرزمین جای داشته و سرزمین ایران به گواهی تاریخ، بستر بسیاری از باشکوه‎ترین معماری‎ها و نیز فاخرترین پاسخ‎های معمارانه به مسائل اقلیمی، فرهنگی و محیطی است؛ اما اکنون در زمانه‎ای هستیم که معماری در چکیده کامل
        حکمت ایرانی، همواره در آسمان فکری متفکران و اندیشمندان این سرزمین جای داشته و سرزمین ایران به گواهی تاریخ، بستر بسیاری از باشکوه‎ترین معماری‎ها و نیز فاخرترین پاسخ‎های معمارانه به مسائل اقلیمی، فرهنگی و محیطی است؛ اما اکنون در زمانه‎ای هستیم که معماری در این سرزمین دیگر به لحاظ دوراندیشی، استواری و نیز زیبایی، پیراستگی و مردم‎واری ، شباهتی به آنچه معماران این سرزمین قبلا بدان اهتمام داشته‎اند، ندارد. پژوهش این مقاله، کیفی و به روش تحلیلی- تفسیر تاریخی، با طرح ساختار مفهومی موضوعات تخصصی در حوزه تحقیقاتی مرتبط با آن، در قالب تفسیری منسجم برای احیاء فرهنگ‎های بومی و علوم ایرانی به‎طور بنیادین، تفکرات حکمی حکمای ایرانی را مورد بازخوانی قرارداده و با توجه به مفهوم خلّاقیّت، برای درک آن از نظر حکمای ایرانی درباره مفهوم تخیّل بهره‌گرفته تا به مفهوم خلّاقیّت هنری به عنوان نوعی از تخیّل ناب و ارتباط آن با معماری دست یابد. نتایج پژوهش نشان داد که با توجه به اینکه هنر با هر دو ساحت خیال منفصل و خیال متصل در پیوندی عمیق است و هنر حکمی بدون این دو بی‌معناست، رشد و قدرت ادراک خیالی، به هنرمند کمک می‎کند تا همواره صورت‎ها و حقیقت‎هایی را از عالم مثال دریافت کند و آن را به زبان هنر و حکمت بیان دارد. مسیر آفرینش اثر معماری که از سنخ صناعات لطیفه است، به عنوان هنر و یکی از ابعاد مهم وجودی انسان از این مسیر جدا نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        772 - تبیین مؤلفه‌های هویت معماری ایرانی در آرامگاه‌های ایران در عصر متاورس (نمونه موردی: آرامگاه حافظ)
        مژگان  رضاپناه وحید قبادیان فرشته حبیب
        امروزه در آرامگاه‌های معاصر، مدنظر دادن مؤلفه‌های هویت‌ساز معماری ایرانی اسلامی، به دست فراموشی سپرده‌شده است؛ به‌گونه‌ای که آرامگاه‌های دوران معاصر ایران به مکان‌های بی‌هویت و بی‌معنا تبدیل شده‌اند؛ ازاین‌رو هدف پژوهش تبیین مؤلفه‌های هویت معماری ایرانی در آرامگاه‌های ح چکیده کامل
        امروزه در آرامگاه‌های معاصر، مدنظر دادن مؤلفه‌های هویت‌ساز معماری ایرانی اسلامی، به دست فراموشی سپرده‌شده است؛ به‌گونه‌ای که آرامگاه‌های دوران معاصر ایران به مکان‌های بی‌هویت و بی‌معنا تبدیل شده‌اند؛ ازاین‌رو هدف پژوهش تبیین مؤلفه‌های هویت معماری ایرانی در آرامگاه‌های حافظ در عصر متاورس است و سؤال پژوهش این است که چگونه می‌توان در عصر متاورس در آرامگاه‌های ایران، مؤلفه‌های هویت معماری ایرانی را احصا و فهم نمود؟ حال در این راستا از روش تحقیق استدلال استقرائی استفاده‌شده¬است. شیوه گردآوری اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای است. نتایج نشان داد که در عصر متاورس که مبتنی بر واقعیت‌های مجازی و دنیای مجازی است، مؤلفه‌هایی همچون احساس حضور واقعی، تعامل، پایداری، فرازمانی و هزینه کم می‌تواند موجب باز¬زنده‌سازی مؤلفه‌های هویت‌ساز معماری ایرانی در آرامگاه‌های امروزی گردد. با توجه به آنکه عصر متاورس عصری مبتنی بر تجلی مدرنیته در دنیای مجازی است، تلفیق عناصر کالبدی سنتی و مدرن در فرم، مصالح و هندسه هنگام شبیه‌سازی می‌تواند مناسب باشد؛ همچنین به‌کارگیری الگوهای زیست‌محیطی و اقلیمی همچون الگوی باغ و کوشک، عناصر پنج‌گانه طبیعت و توجه به اقلیم منطقه می‌تواند ضمن حفظ پایداری، صرفه اقتصادی را نیز به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        773 - مقایسه انسان‌شناسی در اندیشه عزیزالدین نسفی با حکمت ایران باستان
        حسن سعیدی صفر علی قدیری
        انسان‌شناسی، یکی از مسائل اساسی در عرصه معارف بشری است. که مکاتب مختلف از زاویه‌های گوناگون به آن پرداخته‌اند. هدف این مقاله، که با روش تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای انجام می‌پذیرد آن است؛ که بهمقایسه آراء و اندیشه‌های عزیزالدین نسفی با زرتشت دراین مسأله بپردا چکیده کامل
        انسان‌شناسی، یکی از مسائل اساسی در عرصه معارف بشری است. که مکاتب مختلف از زاویه‌های گوناگون به آن پرداخته‌اند. هدف این مقاله، که با روش تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای انجام می‌پذیرد آن است؛ که بهمقایسه آراء و اندیشه‌های عزیزالدین نسفی با زرتشت دراین مسأله بپردازد. در فرآیند تحقیق با مراجعه و اتکا بر آثار نسفی و زرتشت به این مسأله دست یافته‌ایمکه دو طرف مقایسه در مسائلی مانند پذیرش اینکه انسان موجودی مخلوق خداست دارای ابعادی وجودی مانند جان و روان و خرد و بعد فیزیکی است. آدمی موجودی است برخوردار از نیروی اراده و اختیار، خیر و یا شر نیزبه گزینش او باز می‌گردد و اینکه علم و عمل انسان است که سازنده حقیقت اوست. دارای ظرفیت وجودی ویژه است که موجودات دیگر آز آن بی‌بهره‌اند و به دلیل همین ظرفیت وجودی است که نماینده و خلیفه الهی و یاور آفریدگار(به اصطلاح زرتشت) در جهان هستی می‌باشد. گل سر سبد خلقت و از همه برتر است و زمام اختیار و رهبری دیگر موجودات به وی سپرده شده است. از سویی دیگر به تفاوت‌هایی نیز دست یافته‌ایم که موجب تمایز دو نوع انسان‌شناسی می‌گردد مانند اینکه در اندیشه زرتشت، مسأله‌ای به نام فطرت مطرح نشده است اما در اندیشه نسفی این مسأله به خوبی نمود دارد. همچنین در این مسأله که معرفت آدمی نسبت به مبدأ هستی به چه میزان و چگونه میسر است؛آیا انسان می‌تواند نسبت به آفریننده، معرفت اکتناهی داشته باشد؟ نسفی به روشنی این نوع معرفت را نفی کرده است اما زرتشت ساکت است. در اندیشه وی چیزی به چشم نمی‌خورد. همچنین نسفی نگاهی شریعتمدارانه به حوزه رفتار آدمی دارد و پای‌بندی به شریعت را در مراحل سلوکی یک ضرورت می‌شمرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        774 - هرمنوتیک (تأویل) به عنوان پیوندگاه معنویهویّت ایرانی برطبق دیدگاه هانری کربن
        انشاءالله رحمتی
        در این نوشتار موضوع هویّت ایرانی، نه برطبق مبانی نژادی یا جغرافیایی، بلکه برطبق مبانی فرهنگی مورد تأمل قرار گرفته است. مفهومِ «اسلام ایرانی»، مفهوم مهمی در آثار مختلف هانری کربن است و بدان معناست که اسلام آنگونه که بر ذهن و ضمیر ایرانیان پدیدار شده است، اوصافی مخصوص به چکیده کامل
        در این نوشتار موضوع هویّت ایرانی، نه برطبق مبانی نژادی یا جغرافیایی، بلکه برطبق مبانی فرهنگی مورد تأمل قرار گرفته است. مفهومِ «اسلام ایرانی»، مفهوم مهمی در آثار مختلف هانری کربن است و بدان معناست که اسلام آنگونه که بر ذهن و ضمیر ایرانیان پدیدار شده است، اوصافی مخصوص به خویش دارد؛ البته اینگونه نیست که تحریفی در آن واقع شده باشد، بلکه نبوغ خاص ایرانیان، تأویل آنان، که از صرف تأویل متن بسی فراتی می‌رود و به تأویل نفس (تأویل خویشتنِ خویش) می‌انجامد، آنان را به درک حقیقت دین، حقیقت توحید نزدیک ساخته است. این ویژگی را در گستره ایران زمین، چه ایران پیش از اسلام و چه ایران پس از اسلام، می‌توان یافت. تأویل به روح ایرانی گشودگی خاصی بخشیده است و به لطف همین دریافته‌اند که اگر لازم است آدمی راز سپهر آسمان را بجوید، این مهمّ نه از طریق رفتن به آسمان‌های ظاهری (آنگونه که در مورد کیکاوس دیده می‌شود)، بلکه از طریق ره سپردن در آسمان‌های باطنی، دست می‌دهد. جستجوی حقیقت از طریق نوعی سیر آفاقی- انفسی دست می‌دهد و این معنایی است که برطبق تمثیل‌هایی ایرانی، کیخسرو به آن متحقق بوده است. از این روی، حکیمان اشراقی، حکمت خویش را، حکمت خسروانی می‌خوانند. در این نوشتار این مضمون در پرتو آثار مختلف هانری کربن، و با مراجعه به منابع حکمت اشراقی و به ویژه نوشته‌های تمثیلی سهروردی، بررسی شده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        775 - تجلی هنر و موسیقی در عرفان ایرانی
        پویان آزاده یوسف عالی‌عباس‌آباد سحر معتمدی
        عرفان، پدیده یا شاخه‌ای از تفکر انسان است که در میان افکار ملل دنیا به گونه‌های مختلف وجوددارد. هرملتی بنا به مَشرب‌ها و آمال نهایی خود، لباسی بر عرفان پوشانده، آن را بهترین و زیباترین تجلیگاه اندیشه‌های هنری ـ جامعه‌شناسی و فضیلت‌انگاری خود قرارداده است.هنرهای زیادی در چکیده کامل
        عرفان، پدیده یا شاخه‌ای از تفکر انسان است که در میان افکار ملل دنیا به گونه‌های مختلف وجوددارد. هرملتی بنا به مَشرب‌ها و آمال نهایی خود، لباسی بر عرفان پوشانده، آن را بهترین و زیباترین تجلیگاه اندیشه‌های هنری ـ جامعه‌شناسی و فضیلت‌انگاری خود قرارداده است.هنرهای زیادی در پیدایش و تکوین عرفان، نقش دارند موسیقی یا هنرِ موسیقی، یکی از مهمترین آن هاست که در عرفان ایران و جهان دیده می‌شود. عرفا و متصوفة ایرانی از بدو پیدایش گرایش عرفانی، با موسیقی همراه بوده‌اند یا موسیقی را به خدمت گرفته‌اند تا بتوانند به زبان رمز و ایماء، سخن خود را در قالب عرفان و ارکان آن بزنند.عرفان ایرانی به عرفان مانوی، مسیحی، بودایی و نگرش اسلامی تکیه دارد، بر این اساس در هر تفکر عرفانی، موسیقی، ابزارها، آلات، لحن‌ها، موسیقی‌دانان، نوازندگان و هنرمندانی حضوردارند که در هزارة عرفان ایرانی زیسته‌اند.شیوة بررسی در این مقاله، تحلیل محتوایی است که با استفاده از آن و تجزیه و تحلیل داده‌های متن، به ابعاد گوناگون سؤال‌های‌ طرح‌شده، پاسخ داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        776 - تحلیل رمزشناختی داستان «روغن ‌بنّات‌النّعش» در کتاب ‌‌کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان بقلی شیرازی
        یلدا توللی محمدعلی آتش سودا سمیرا رستمی
        این مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستان‌های کتاب ‌‌کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص دارد. در این بررسی رمزهای داستان با توجه به روایات متن‌های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف شده است. به نظرمی‌رسد روزبها چکیده کامل
        این مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستان‌های کتاب ‌‌کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص دارد. در این بررسی رمزهای داستان با توجه به روایات متن‌های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف شده است. به نظرمی‌رسد روزبهان در توصیف چنین داستان‌هایی به صورت ناخودآگاه، تحت تاثیر نمادهایی از اساطیر و ادیان ایران باستان قرارداشته است. باتوجه به شیوه‌ صریح و مکرر استفاده از این نمادها می‌توان گفت که به احتمال زیاد آشنایی روزبهان با متون پهلوی (فارسی میانه) زمینه‌ لازم را برای استفاده وی از چنین نمادهایی ایجادکرده است. نتایج حاصل از مقاله‌ حاضر نشان می‌دهد که در داستان مورد بررسی نویسنده به آیین ‌‌تشرّف و نوزایی قهرمان، آن هم پس از گذر از هفت‌ مرحله‌ کمال نظر داشته است و البته این مفاهیم را با استفاده از اصطلاحات عرفانی ایرانی ـ اسلامی تبیین کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        777 - بازشناسی تأثیر اندیشه عرفانی (شیعی) در پدیداری الگوی مرکزگرای مرجع باغ ایرانی در معماری باغ‌های ایران
        حسین مرادی نسب
        10.2234/erfan.2023.708536
        از دیرباز تصویر کیهان شناختی رایج در تفکر ایرانیان تصویری است که فضا را به واسطه چهار رود به چهار قسمت با محورهای عمود برهم تقسیم می کند و از آن به عنوان الگوی مرجع باغ ایرانی نام می برند. ازآنجاکه زبان عرفانی، زبان تمثیل (رمزی) در هنر اسلامی و از جمله معماری است و هندس چکیده کامل
        از دیرباز تصویر کیهان شناختی رایج در تفکر ایرانیان تصویری است که فضا را به واسطه چهار رود به چهار قسمت با محورهای عمود برهم تقسیم می کند و از آن به عنوان الگوی مرجع باغ ایرانی نام می برند. ازآنجاکه زبان عرفانی، زبان تمثیل (رمزی) در هنر اسلامی و از جمله معماری است و هندسه دستمایه همه معماران برای پیوند عالم ماده به معنا است لذا معمار اسلامی می کوشد با زبان تمثیل، توحید را با هندسه مرکزگرا در باغ ایرانی متجلی سازد، زیرا در هستی شناسی عرفانی ساحت عالم، مرکزی دارد که محمل حضور حقیقت است خصوصاً در دوره صفویه که دوره امتزاج تفکر شیعی با اندیشه عرفانی بوده است. هدف از این پژوهش بازشناسی تأثیر اندیشه عرفانی (شیعی) در پدیداری الگوی مرکزگرای مرجع باغ ایرانی در معماری باغ های ایران است. روش پژوهش تفسیری تاریخی است لذا جهت گیری بعضی از فرضیات مطرح شده تبیینی-روایتی است که تفسیر آن ها برپایه تحلیل محتوایی متون تاریخی توأم با استدلال منطقی انجام شده است و همچنین با توجه به شالوده نظری پژوهش که مبتنی بر منظومه حکمت اسلامی است از روش ترکیبی استفاده شد که متشکل از تحلیل محتوای کیفی و استدلال استنباطی است. در خاتمه یافته های پژوهش نشان می دهد اوج تفکر عرفانی شیعی در نظام یکپارچه حکومتی صفویه، بستر اندیشه تمثیلی مرکزگرا را در ساخت باغ ایرانی به صورت هندسه ای با دو محور متقاطع عمود برهم حول کوشک میانی را فراهم کرد تا همخوان با الگوی مرکزگرای مرجع باغ ایرانی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        778 - پدیدارشناسی مکان‌های مقدس با تکیه بر معماری ایرانی- اسلامی (نمونة موردی: مسجد تاریخی شیخ لطف الله اصفهان)
        مینا سلیمی محمدرضا شریف‌زاده اسماعیل بنی اردلان
        معماری مسجد باید نیروی تعقل، خرد انسان سازنده، هوش و ذکاوت او را در قالب‌های معمارانه دربرگیرد به طوری که بنای مسجد بتواند اعتلای روح و سیر عرفانی به سوی کمال و ظرافت و خشوع عبادی را در عمق وجود انسان مسلمان پرورش دهد. عناصر وجودی مسجد از جمله طرح و نقشه، کاشی کاری‌ها، چکیده کامل
        معماری مسجد باید نیروی تعقل، خرد انسان سازنده، هوش و ذکاوت او را در قالب‌های معمارانه دربرگیرد به طوری که بنای مسجد بتواند اعتلای روح و سیر عرفانی به سوی کمال و ظرافت و خشوع عبادی را در عمق وجود انسان مسلمان پرورش دهد. عناصر وجودی مسجد از جمله طرح و نقشه، کاشی کاری‌ها، رنگ و نور، اشکال، خطوط و... در بردارنده رسالت دینی و اجتماعی است و در واقع مساجد هر دوره تاریخی همچون آینه‌ای تمام‌نما هستند که شرایط اجتماعی عصر خود را منعکس می‌کنند. هدف اصلی این تحقیق، بررسی مکان‌های مقدس با تکیه بر معماری ایرانی- اسلامی (نمونه موردی: مسجد شیخ لطف الله) با رویکرد پدیدارشناسی است. مبنای کار هدف موجود در این پژوهش، بر اساس دو رویکرد رلف و یوهانی پالاسما بوده، بر مبنای مهم‌ترین جنبه‌های حس مکان در مسجد شیخ لطف الله، سیر از ظاهر به باطن و به اتحاد مثلثی عناصر کالبدی (ورودی مسجد، راهروهای ورودی، دیوار، سقف، محراب و گنبد) با نور و معانی است که موجب شکل گیری ارتباط عمیق درونی و دیالکتیکی بین مسجد شیخ لطف الله و ناظر و شاهد آن در بالاترین سطح حس مکان می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        779 - CAT Tools in Translation Proficiency Development: Iranian EFL Students' Perceptions in Focus
        Zahra Sadat Khadem Olhosseiny Mohammad Iman Askari
        This research investigated the perceptions of Iranian EFL students regarding the use of Computer-Assisted Translation (CAT) tools and explored the aspects the tools that contributed to their proficiency development. An exploratory-descriptive qualitative design was adop چکیده کامل
        This research investigated the perceptions of Iranian EFL students regarding the use of Computer-Assisted Translation (CAT) tools and explored the aspects the tools that contributed to their proficiency development. An exploratory-descriptive qualitative design was adopted to fulfil the objectives of the study by concerning a focus-group interview and a self-report questionnaire for which a total number of 112 students majoring in translation studies were purposively selected. The participants, enrolled in translation programs at various universities across Iran, represented diverse backgrounds, language pairs, and levels of experience. The study commenced with focus group interviews with a subset of participants to gather in-depth insights into their experiences and attitudes towards CAT tools. Thematic analysis was applied to analyze the data collected from the interviews. With reference to the data gathered through the interviews, an adapted thematic-based Likert scale questionnaire was applied to assess participants' perceptions of CAT tools considering usage patterns, perceived benefits and challenges. The questionnaire was cross-validated according to the first phase data analysis using Cronbach’s Alpha. The findings revealed that students held a generally positive perception of CAT tools, recognizing their potential in enhancing translation proficiency development. CAT tools were identified as effective tools for increasing productivity and efficiency, ensuring improved consistency in translations, saving time and costs, enhancing quality assurance, and facilitating collaboration and teamwork. The study suggested pedagogical implications for translation education via integrating CAT tool training into the curriculum for a better preparation of the students to meet their proficient and professional demands. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        780 - Investigating the Iranian Practices in Teaching English in Secondary Schools
        Farhad Kariminasab Shaban Najafi Karimi Amir Marzban
        10.30495/jntell.2022.697728
        The major objectives of this research were to develop an understanding of what policy/syllabus documents inform teaching English to student practices, indicate the main pedagogies that English teachers use, and enhance our understanding of these teachers’ responsi چکیده کامل
        The major objectives of this research were to develop an understanding of what policy/syllabus documents inform teaching English to student practices, indicate the main pedagogies that English teachers use, and enhance our understanding of these teachers’ responsibilities and roles. The research was carried out on a sample of 728 English teachers from junior and senior high school in 32 provinces of Iran. Self-reporting questionnaires were conducted as a survey method. The results of this study indicate those teachers’ beliefs about learning and teaching might extremely conflict with those of policymakers’ attitudes and perceptions in these areas. It is apparent that the general language level of Just over half the sample (53%) of teachers is lower than intermediate. The in-service and pre-service training offered to English teachers requires to be considerably strengthened. A wide range of materials for teaching students at schools is required. As a consequence of, a gap between classroom practice and pedagogic policy the curricula and pedagogies underpinning the teaching of EFL students also need some changes. Overall, the evidences from this study recommend that current Iranian practice in teaching English to students in schools should be modified. Present study has important implications for future practice. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        781 - Effect of Music in Grammar Teaching on EFL Students' Motivation and Achievement
        Shahla Iranpour
        10.30495/jntell.2022.697397
        The purpose of this study is to find out, what is the role of music involved in the process of teaching grammar, on high school girl students' grammatical knowledge in Parvin high school in Orzuieh. To fulfill this aim, a process has been followed through utilizing musi چکیده کامل
        The purpose of this study is to find out, what is the role of music involved in the process of teaching grammar, on high school girl students' grammatical knowledge in Parvin high school in Orzuieh. To fulfill this aim, a process has been followed through utilizing music as a treatment device for intended English class in Parvin high school in Orzuieh. The traditional method of teaching grammar pursued at the beginning of semester later on teaching grammar inaugurated with involving music in the course of teaching to find out if the researcher came up with the same outcomes in these two teaching methods or not. The results of the study indicated a significant difference about students' grammatical knowledge, moving from pretest phase to posttest after involvement of music in teaching grammar. This study will suggest that music and song can contribute to effective language learning by enriching the classroom environment, and presenting teaching materials through music can be fruitful and rewarding. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        782 - Analyzing Iranian Learners' English Language Quality Through Validating the Model of Criteria
        Fatemeh Gorji Shahram Afraz Fazlolah Sammi
        10.30495/jntell.2023.1975405.1037
        The present study investigated Iranian English language quality through validating the model of criteria. More specifically, the study analyzed the most and the least important criteria for evaluating the English language quality of EFL learners. Also, the differences a چکیده کامل
        The present study investigated Iranian English language quality through validating the model of criteria. More specifically, the study analyzed the most and the least important criteria for evaluating the English language quality of EFL learners. Also, the differences among males and females with regard to the English language quality were investigated. In doing so, a total number of 100 English teachers of different levels of proficiency were chosen. The researchers-made questionnaire was distributed among participants via Google. The process of analyzing the data obtained from the questionnaire was performed in two software, SPSS 21 and pls. In the quantitative part of descriptive statistics, numbers, percentages, central indicators, and dispersion indicators were used. In inferential statistics, a factor analysis test was done to confirm and validate the questionnaire and structural equation model. Findings of the present study revealed the most important criteria for analyzing the EFL students' language quality which are individual characteristics, learning strategy, and learning dynamics. The results also indicated that educational technology and content regulation as background conditions, are effective in assessing the English language quality of Iranian learners. Moreover, no significant difference found among Iranian males and females with regard to the English language quality. It should be noted that the implementation of this approach requires the necessary professional potentials and competencies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        783 - Fairness of an EFL test: the Case of the English Section of Konkour in Iran
        Sanaz Behboudi Nazhame Massoud Siyyari Gholamreza Abbasian
        Although many studies have documented the impact of fairness on enhancing students’ learning, only a few have been done in language learning situation in general and in the Iranian EFL context, in particular. Therefore, this study sought to investigate fairness in چکیده کامل
        Although many studies have documented the impact of fairness on enhancing students’ learning, only a few have been done in language learning situation in general and in the Iranian EFL context, in particular. Therefore, this study sought to investigate fairness in the context of the Iranian General English University Entrance Examination (Konkoor) to see the extent to which it is a fair measure of the candidates’ English language ability in terms of admission requirements, format, structure, and content. The researchers developed a questionnaire called EUEE, containing two sections: a demographic box and close-ended items with a 5-point Likert-type scale asking respondents to express their opinions. The findings showed that while the majority of respondents agreed that the EUEE met the standards of corporate responsibility and no-test product services, there were significant concerns about its validity, fairness, reliability, test design, equating, linking, norming, cut score, test administration, scoring, reporting, and test takers’ rights and responsibilities. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        784 - بررسی زیست‌شناسی پروانه برگ‌خوار دو‌لکه‌ای بلوط Dicycla oo (Lepidoptera, Noctuidae) در استان فارس
        سید اصغر آل‌حسین سید حسن سعادتی حسن آل منصور
        برگ‌خوار دولکه‌ای بلوط Dicycla oo (Lepidoptera: Noctuidae) در سال‌های اخیر بخشی‌هایی از جنگل‌های بلوط در استان فارس را مورد هجوم قرار داده است. لاروهای این آفت در ابتدای فصل رشد ضمن تغذیه از جوانه‌های زایا، از میوه و برگ درختان بلوط نیز تغذیه نموده و خسارت فراوانی وارد چکیده کامل
        برگ‌خوار دولکه‌ای بلوط Dicycla oo (Lepidoptera: Noctuidae) در سال‌های اخیر بخشی‌هایی از جنگل‌های بلوط در استان فارس را مورد هجوم قرار داده است. لاروهای این آفت در ابتدای فصل رشد ضمن تغذیه از جوانه‌های زایا، از میوه و برگ درختان بلوط نیز تغذیه نموده و خسارت فراوانی وارد می‌کنند. در این تحقیق باتوجه به این‌که اولین آلودگی از بلوط‌زارهای کازرون مشاهده گردید، منطقه موردک از توابع کازرون به‌عنوان محلی جهت انجام مطالعات انتخاب و طی سال‌های 1383 تا 1386 ویژگی‌های زیستی آن مورد مطالعه قرار گرفت. طی نتایج به‌دست آمده این آفت یک نسل در سال داشت و از اواسط اسفند ماه تا اوایل تیر ماه فعال بود و سپس تا سال بعد در زیر پولک‌هایی به‌صورت تخم، که به رنگ پوست درختان بلوط بود سپری نمودند. لاروهای نئونات از نیمه‌ی دوم اسفندماه بر روی جوانه‌های متورم بلوط ظاهر شدند. دوره‌ی رشد جنینی، مراحل لاروی، پیش شفیرگی، شفیرگی و طول عمر حشرات کامل به‌ترتیب (8.37 ± 320)، (2.12 ± 25)، (0.34 ± 3)، (0.84 ± 8) و (0.71 ± 10) روز به طول انجامید. نسبت جنسی حشرات نر به ماده در شرایط آزمایشگاه و طبیعت 1:1 برآورد شد. طول عمر حشرات کامل نر و ماده، در شرایط آزمایشگاه به ترتیب 7 و 9 روز تعیین شدند. اولین پروانه‌ها از اواخر فروردین ماه به‌تدریج ظاهر و براساس مشاهدات حاصل از تله‌ نوری، اوج پرواز پروانه‌ها طی سال‌های 84 و 85، در 9 اردیبهشت ماه و طی سال 86 در 18 اردی‌بهشت ماه اتفاق افتاد. در این تحقیق ویژگی‌های شکل‌شناسی آفت، میزان تخم‌گذاری، ابعاد بدن و قطر کپسول سر لاروهای سنین مختلف و هم‌چنین ابعاد بدن شفیره‌ها وحشرات کامل بررسی شد. پروانه‌های نر و ماده پس از فرم‌دهی نزد دکتر Michael Fibiger به دانمارک ارسال شد و جنس و گونه‌ی این حشره تایید گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        785 - تحلیلی بر جایگاه آفت‌کش‌های ثبت‌شده در ایران به لحاظ مخاطرات سرطان‌زایی
        احمد حیدری
        در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان مصرف آفت‌کش‌ها به عنوان یکی از روش‌های اصلی کنترل آفات مطرح است. اما علی‌رغم مزایای مترتب بر کاربرد این نهاده در افزایش تولیدات گیاهی، استفاده بی‌رویه و ناآگاهانه از آن می‌تواند منشأ مشکلات عدیده بهداشتی و زیست محیطی شود. آفت‌کش‌ها چکیده کامل
        در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان مصرف آفت‌کش‌ها به عنوان یکی از روش‌های اصلی کنترل آفات مطرح است. اما علی‌رغم مزایای مترتب بر کاربرد این نهاده در افزایش تولیدات گیاهی، استفاده بی‌رویه و ناآگاهانه از آن می‌تواند منشأ مشکلات عدیده بهداشتی و زیست محیطی شود. آفت‌کش‌ها در بین منابع کشاورزی به عنوان یکی از عوامل شناخته شده و یا مشکوک به ایجاد سرطان و یا اختلالات هورمونی در انسان محسوب می‌شوند، بنابراین در برنامه‌های ارزیابی مخاطرات عوامل سرطان‌زا به عنوان یک عامل مهم مورد توجه قرار گرفته‌اند. در کشورها و مجامع بین‌المللی روش‌های مختلفی برای طبقه‌بندی عوامل سرطان‌زا وجود دارد که در این مطالعه سعی شده با توجه به لیست آفت‌کش‌های ثبت‌شده در ایران، وضعیت آفت‌کش‌ها به لحاظ پتانسیل سرطان زایی مشخص گردد. نتایج این بررسی نشان داد که هر چند بر اساس طبقه‌بندی EPA هیچ کدام از آفت‌کش‌های موجود کشور در دسته A (سرطان‌زا برای انسان) قرار نمی‌گیرند اما تعدادی از آفت‌کش‌های موجود کشور در دسته B (به احتمال زیاد سرطان‌زا برای انسان) قرار دارند. این موارد شامل بوتاکلر، کاپتان، کلروتالونیل، سیپروکونازول، ایپرودیون، مانب، مانکوزب، پروپارژیت، زینب، تیودیکارب، اپوکسی‌کونازول، کروزوکسیم‌متیل، پرمترین، پیریمیکارب، پیمتروزین، سولفوسولفورون، تتراکونازول، تیابندازول، تیاکلوپراید، تیوفانیت‌متیل، دیورون، دیکلوفوب‌متیل، استوکلور، هگزیتیازوکس، اکسادیازون و اکسیفلوروفن می‌باشند که در حال حاضر در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند. بر اساس طبقه‌بندی EPA تعداد قابل توجهی از آفت‌کش‌های مجاز کشور در گروه C (شواهد مطرح از پتانسیل سرطان‌زایی) قرار دارند که تعدادی از آن‌ها مانند سایپرمترین، دیکلرووس، دیمتوات، تبوکونازول، مالاتیون و تترامترین مصرف زیادی در کشور دارند. قطعاً توجه ویژه در برنامه ثبت آفت‌کش‌ها و بازنگری ثبت آن‌ها می‌تواند تنوع سموم در کشور را به سمت آفت‌کش‌هایی سوق دهد که مخاطرات سرطان زایی آن‌ها کمتر باشد. مدیریت در مصرف آفت‌کش‌ها به طوری ‌که کاربران سموم کمتر در معرض تماس با سموم قرار گرفته و همچنین مصرف کننده‌های نهائی محصولات کشاورزی با مقادیر کمتری از باقیمانده آفت‌کش‌ها روبرو باشند نیز بسیار اهمیت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        786 - زیست‌شناسی مقدماتی شب‌پره Epiblema aquana Lep.: Tortricidae)) در گلستان‌های گل محمدی منطقه کاشان
        محمدرضا نعمت اللهی
        گل محمدی (Rosa damascena Mill.) گیاهی است کم‌توقع که در منطقه کم آب کاشان به خوبی رشد می‌کند و از بازده اقتصادی مطلوبی برخوردار است. یکی از آفات گل محمدی شب‌پره Epiblema aquana (Hubner) [=Notocelia roborana Den. & Schiff.]است. طی سال‌های 1380-1381 برخی جنبه‌های ریخت چکیده کامل
        گل محمدی (Rosa damascena Mill.) گیاهی است کم‌توقع که در منطقه کم آب کاشان به خوبی رشد می‌کند و از بازده اقتصادی مطلوبی برخوردار است. یکی از آفات گل محمدی شب‌پره Epiblema aquana (Hubner) [=Notocelia roborana Den. & Schiff.]است. طی سال‌های 1380-1381 برخی جنبه‌های ریخت شناسی و زیست شناسی آفت در گلستان‌های منطقه کاشان بررسی گردید. ضمن بازدید از گلستان‌های مناطق مختلف در استان اصفهان، گیاهان مختلف درون و حاشیه گلستان ها از نظر احتمال میزبانی آفت بررسی شدند و مناطق آلوده به آفت ثبت گردید. بررسی‌های انجام شده نشان داد که لاروهای این آفت فعالیت خود را از دهه دوم اردیبهشت شروع و پس از تشکیل غنچه‌ها، بین غنچه و نزدیکترین برگ یک لانه تغذیه ساخته و درون آن به تغذیه از غنچه می‌پردازند. این تغذیه باعث نابودی کامل غنچه‌های کوچک و ناقص شدن غنچه‌های بزرگتر می‌شود. حشرات کامل به تدریج از اواخر خرداد تا اواسط مرداد ظاهر می‌شوند و حشرات ماده تخم‌های خود را به صورت دسته‌ای پشت برگ‌ها می‌گذارند. بررسی دامنه میزبانی نشان داد که این آفت علاوه بر گل محمدی روی انواع رز و همچنین درختان میوه حاشیه گلستان‌ها فعالیت می‌نماید. آفت در گلستان‌های مختلف شهرستان‌ کاشان و شهر قمصر دیده شد، در حالی که بیشترین تراکم آن مربوط به دهستان برزک بود که بیشترین سطح کشت گل محمدی استان را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        787 - پارازیتوییدهای شفیره مگس گلرنگ Acanthiophilus helianthi (Diptera: Tephritidae) در مزارع گلرنگ کهگیلویه
        کریم سعیدی*
        گلرنگ، Carthamus tinctorius L. یک محصول دانه روغنی مهم با اهمیت رو به رشد در بسیاری از کشورها در سراسر جهان است. مگس گلرنگ Acanthiophilus helianthi Rossi (Diptera:Tephritidae) یکی از مخرب ترین آفات گیاه گلرنگ در سراسر مناطق گلرنگ کاری می باشد. مبارزه با این آفت عمدتاً ب چکیده کامل
        گلرنگ، Carthamus tinctorius L. یک محصول دانه روغنی مهم با اهمیت رو به رشد در بسیاری از کشورها در سراسر جهان است. مگس گلرنگ Acanthiophilus helianthi Rossi (Diptera:Tephritidae) یکی از مخرب ترین آفات گیاه گلرنگ در سراسر مناطق گلرنگ کاری می باشد. مبارزه با این آفت عمدتاً با استفاده از حشره کشهای طیف وسیع انجام می شود که می تواند باعث عوارض سوئی بر سلامت انسان و اکوسیستم مزارع گلرنگ گردد. از آنجا که لازمه تکوین برنامه مدیریت تلفیقی هر آفتی داشتن آگاهی کامل از بیولوژی، اکولوژی، دینامیسم جمعیت، آستانه زیان اقتصادی، شناسایی و ارزیابی عوامل مبارزه بیولوژیک در هر اکوسیستمی است لذا در این پژوهش پارازیتوییدهای مرحله شفیرگی مگس گلرنگ طی سالهای 1388 تا 1390 شناسایی گردید و پتانسیل طبیعی آنها در کنترل آفت در نسل ها و مناطق مختلف کهگیلویه در دو سال آخر مقایسه گردید. حشرات کامل پارازیتوییدهای شفیره از پرورش آزمایشگاهی شفیره های خارج شده از درون غوزه های آلوده گلرنگ استحصال شد. درصد پارازیتیسم از نسبت تعداد پارازیتوییدها به مجموع پارازیتوییدها و مگس ها محاسبه شد. 10 گونه پارازیتویید شفیره به شرح زیر به دست آمد: Adontomerus crassipes (Boucek,1982), Microdontomenus annulatus (Masi, 1899), (Torymidae); Bracon hebetor (Say, 1836), Bracon luteator (Spinola 1808), (Braconidae); Eurytoma acroptilae (Zerova, 1986),(Eurytomidae); Pronotalia carlinarum (Szelenyi and Erdos 1951),(Eulophidae); Ormyrus orientalis (Walker, 1871), (Ormyridae); Isocolus tinctorius (Melika and Gharaei, 2006), (Cynipidae) and Colotrechnus viridis (Masi, 1921) and Pteromalus sp. (Pteromalidae). بر اساس این بررسی میزان پارازیتیسم از 13 تا 33 درصد با میانگین 1 ± 23 درصد متغیر بود. مقایسه میانگین های درصد پارازیتیسم شفیره نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد در بین مناطق و نسلهای مختلف آفت وجود ندارد. بیشترین میزان پارازیتیسم در نسل اول تمام مناطق در سال 1389 و نسل سوم در سال 1390 مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        788 - اولین گزارش دو جنس و پنج گونه متعلق بهدو زیر راسته پادمان Collembola (Hexapoda : Entognatha) از ایران
        علیه یحیی پور معصومه شایان مهر
        در طی سال های 1389 و 1390 به منظور شناسایی راسته پادمان نمونه برداری های متعددی از خاک و خاکبرگ مناطق مختلف شهر ساری به عمل آمد. استخراج نمونه ها در یک سیستم مشابه مکانیسم به کار رفته در قیف برلیز (فرار حشرات خاکزی از نور و گرما) از خاک و خاکبرگ صورت گرفت. به منظور شناس چکیده کامل
        در طی سال های 1389 و 1390 به منظور شناسایی راسته پادمان نمونه برداری های متعددی از خاک و خاکبرگ مناطق مختلف شهر ساری به عمل آمد. استخراج نمونه ها در یک سیستم مشابه مکانیسم به کار رفته در قیف برلیز (فرار حشرات خاکزی از نور و گرما) از خاک و خاکبرگ صورت گرفت. به منظور شناسایی گونه ها اسلاید میکروسکوپی با استفاده از محلول هویر و یا محلول اسید لاکتیک و گلیسیرین (5:1) تهیه شد. گونه ها توسط کلید های شناسایی معتبر شناسایی شد. در این تحقیق جنس Orthonychiurus Stach, 1954 و Dicyrtomina Borner, 1903 برای اولین بار از ایران گزارش می شود. گونه های Xenylla welchi Tullberg, 1839، Orthonychiurus folsomi (Schaffer, 1900)، Dicyrtomina ornata (Nocolet, 1842)، Dicyrtoma fusca (Lubbock, 1842)، Sminthurinus aureus (Lubbock, 1862)، برای اولین بار از ایران گزارش می شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        789 - اولین گزارش از کنه‌های خانوادهAdamystidae (Acari: Prostigmata) برای فون ایران
        غلامرضا بیضاوی هادی استوان مصطفی حقانی ادوارد. آ اوکرمن
        طی بررسی هایی که بین سالهای 1389-1388 برای جمع آوری و شناسایی کنه های زیرراسته Prostigmata در بخش کامفیروز جنوبی استان فارس صورت گرفت، گونه جدیدی از کنه های جنس Adamystis Cunliffe, 1957 متعلق به خانواده Adamystidae جمع آوری و شناسایی شد. این اولین گزارش از کنه های این چکیده کامل
        طی بررسی هایی که بین سالهای 1389-1388 برای جمع آوری و شناسایی کنه های زیرراسته Prostigmata در بخش کامفیروز جنوبی استان فارس صورت گرفت، گونه جدیدی از کنه های جنس Adamystis Cunliffe, 1957 متعلق به خانواده Adamystidae جمع آوری و شناسایی شد. این اولین گزارش از کنه های این خانواده و جنس در ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        790 - اولین گزارش جنس Hexabdella، از کنه‌های خانواده (Acari: Prostigmata) Bdellidae از ایران
        مهرانگیز پاکدلان هادی استوان سید ابراهیم حسینی
        طی سال های 1388 و 1389 در تحقیقاتی که به منظور شناسایی کنه های خاکزی خانواده Bdellidae در مرکز علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، کنه Hexabdella sp. near maraugia Schyff, Theron & Ueckermann برای اولین بار از ایران جمع آوری و شناسایی شد، جنس این گونه نیز برای اولین بار چکیده کامل
        طی سال های 1388 و 1389 در تحقیقاتی که به منظور شناسایی کنه های خاکزی خانواده Bdellidae در مرکز علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، کنه Hexabdella sp. near maraugia Schyff, Theron & Ueckermann برای اولین بار از ایران جمع آوری و شناسایی شد، جنس این گونه نیز برای اولین بار از ایران گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        791 - اولین گزارش کنه Holostaspella ornata (Acari: Mesostigmata)برای ایران
        محبوبه سلیمانی هادی استوان امید جوهرچی
        در بررسی هایی که طی سالهای 1389-1388 برای جمع آوری و شناسایی کنه های خانواده Macrochelidae در منطقه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، تعداد شش گونه از این خانواده جمع آوری و شناسایی شد که در میان آنها گونه Holostaspella ornate (Berles) برا چکیده کامل
        در بررسی هایی که طی سالهای 1389-1388 برای جمع آوری و شناسایی کنه های خانواده Macrochelidae در منطقه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، تعداد شش گونه از این خانواده جمع آوری و شناسایی شد که در میان آنها گونه Holostaspella ornate (Berles) برای اولین بار از ایران گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        792 - گزارش گونه جدیدی از کنه های خانواده Lardoglyphidae (Acari: Sarcoptiformes) برای ایران
        کورش کشت مند هادی استوان راحیل اسدی
        در بررسی انجام شده روی فون کنه های مرتبط با قارچ خوراکی دکمه ای در شهریور ماه 1388 در منطقه سیدان استان فارس نمونه‌‌ای از کنه‌‌های خانواده Lardoglyphidae جمع آوری و با نام علمی Lardoglyphus konoi Sasa & Asanuma شناسایی گردید. این کنه برای اولین بار برای فون کنه های چکیده کامل
        در بررسی انجام شده روی فون کنه های مرتبط با قارچ خوراکی دکمه ای در شهریور ماه 1388 در منطقه سیدان استان فارس نمونه‌‌ای از کنه‌‌های خانواده Lardoglyphidae جمع آوری و با نام علمی Lardoglyphus konoi Sasa & Asanuma شناسایی گردید. این کنه برای اولین بار برای فون کنه های ایران، از کود مرغی پوشال دار روی بستر زیستی قارچ خوراکی دکمه ای گزارش می‌شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        793 - اولین گزارش کنه Proctotydaeus schistocercae (Trombidiformes : Iolinidae)مرتبط با ملخ صحرایی در ایران
        هادی استوان
        تحقیقات متعددی در جنوب ایران طی سالهای 1378 تا 1379 جهت شناسایی کنه های مرتبط با ملخ ها صورت گرفت. در این بررسی ملخهای جمع آوری شده از نظر وجود کنه بویژه در ناحیه قفسه سینه و بالها بررسی شدند. از کنه های جدا شده از روی ملخها پس از شفاف سازی، با استفاده از مایع هویر اسلا چکیده کامل
        تحقیقات متعددی در جنوب ایران طی سالهای 1378 تا 1379 جهت شناسایی کنه های مرتبط با ملخ ها صورت گرفت. در این بررسی ملخهای جمع آوری شده از نظر وجود کنه بویژه در ناحیه قفسه سینه و بالها بررسی شدند. از کنه های جدا شده از روی ملخها پس از شفاف سازی، با استفاده از مایع هویر اسلاید میکروسکوپی تهیه و سپس به همراه گونه های ملخهایی که روی آنها بودند شناسایی شدند. در بین گونه های شناسایی شده کنه Proctotydaeus schistocercae Fain & Evans, 1966 متعلق به خانواده Iolinidae و راسته Trombidiformes از روی حشرات بالغ ملخ صحرایی Schistocerca gregaria (Forskal) از منطقه اهواز استان خوزستان جمع آوری گردید. این اولین گزارش از وجود این کنه در ایران و به احتمال زیاد اولین گزارش در مورد ارتباط این کنه با ملخ صحرایی S . gregaria در دنیا است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        794 - اولین گزارش گونهCaudacheles khayae (Acari : Cheyletidae) از ایران
        رضا حقیقی هادی استوان شهرام حسامی
        در تحقیقاتی که در سال های 1390 تا 1391 به منظور مطالعه فون کنه های مرتبط با سوسک های پوست خوار نارون زیرخانوادهScolytinae در فضای سبز دانشگاه آزاد مرکز علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، گونه Caudacheles khayae متعلق به خانواده Cheyletidae (Acari: Trombidiformes) جمع آوری و چکیده کامل
        در تحقیقاتی که در سال های 1390 تا 1391 به منظور مطالعه فون کنه های مرتبط با سوسک های پوست خوار نارون زیرخانوادهScolytinae در فضای سبز دانشگاه آزاد مرکز علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، گونه Caudacheles khayae متعلق به خانواده Cheyletidae (Acari: Trombidiformes) جمع آوری و شناسایی شد. این گونه برای اولین بار از ایران گزارش می شود. این کنه از دالان سوسک های پوست خوار نارون جمع آوری گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        795 - بررسی مقدماتی دوبالان جنس Tabanus (Dip. : Tabanidae) در منطقه شیراز و حومه
        ابوفاضل دوستی مهدی غیبی زینب بازیار
        مگس های خانواده Tabanidae که معروف به خرمگس هستند شامل 4290 گونه شناخته شده در دنیا می باشند. تعداد زیادی از آنها به عنوان ناقلین بیماریهای دامی و انسانی شناخته شده اند. در ایران نیز تاکنون نزدیک به 80 گونه و زیرگونه از این خانواده شناسایی گردیده است. به منظور بررسی فون چکیده کامل
        مگس های خانواده Tabanidae که معروف به خرمگس هستند شامل 4290 گونه شناخته شده در دنیا می باشند. تعداد زیادی از آنها به عنوان ناقلین بیماریهای دامی و انسانی شناخته شده اند. در ایران نیز تاکنون نزدیک به 80 گونه و زیرگونه از این خانواده شناسایی گردیده است. به منظور بررسی فون این خانواده، خرمگس های منطقه شیراز و حومه با استفاده از تور حشره گیری، تله مالیز و تله Nzi جمع آوری و شناسایی گردید. طی این تحقیق مجموعا 7 گونه از خانواده Tabanidae متعلق به زیر خانواده Tabaninae و جنس Tabanus جمع آوری و شناسایی گردید. در این میان گونه Tabanus spodopteroides Olsufjev, Moucha & Chvala برای اولین بار از ایران گزارش می شود و تمام گونه ها برای فون استان فارس جدید هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        796 - تنوع گونه ای سن‌های آبزی رودخانه قره آغاج منطقه جهرم
        هادی استوان آزاده عارف نیا
        در تحقیقاتی که به منظور جمع آوری و شناسایی فون سنهای آبزی رودخانه قره آغاج منطقه جهرم استان فارس طی سالهای 1383-1382 صورت گرفت در مجموع 14 گونه سن آبزی متعلق به شش خانواده به شرح زیر شناسایی که توسط دکتر Linnavuori از فنلاند و دکتر Zettel از اتریش مورد تایید قرار گرفتند چکیده کامل
        در تحقیقاتی که به منظور جمع آوری و شناسایی فون سنهای آبزی رودخانه قره آغاج منطقه جهرم استان فارس طی سالهای 1383-1382 صورت گرفت در مجموع 14 گونه سن آبزی متعلق به شش خانواده به شرح زیر شناسایی که توسط دکتر Linnavuori از فنلاند و دکتر Zettel از اتریش مورد تایید قرار گرفتند. گونه های شناسایی شده به شرح زیر هستند : Family Gerridae (Leach, 1815) 1- Aquarius paludum paludum (Fabricius, 1794), 2- Gerris (Gerris) costae fieberi Stichel, 1938, 3- Gerris (Gerris) thoracicus (Schummel, 1832) Family Veliidae Brullé, 1836 1-Microvelia (Microvelia) pygmaea (Dufour, 1833), 2- Velia (Plesiovelia) mancinii lyciae Tamanini, 1955 Family Hydrometridae (Billberg, 1820) 2-Hydrometra stagnorum (Linnaeus, 1758) Family Leptopodidae Brulle, 1836 1-Valleriola assouanensis (A. Costa, 1875) Family Corixidae Leach, 1815 1-Corixa affinis Leach, 1817, 2- Sigara (Tropocorixa) hoggarica Poisson, 1929, 3- Sigara (Vermicorixa) lateralis (Leach, 1817), 4- Micronecta (Micronecta) anatolica anatolica Lindberg, 1922 Family Notonectidae Latreille, 1802 1-Anisops debilis perplexus Poisson, 1929, 2- Notonecta (Notonecta) maculata Fabricius, 1794, 3- Notonecta (Notonecta) viridis Delcourt, 1909 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        797 - اولین گزارش کنهPachyseius humeralis (Acari: Pachylealapidae)از ایران
        حجت اله غلامی هادی استوان
        در تحقیقاتی که در سال های 91-1390 به منظور شناسایی کنه های خاکزی راسته میان استیگمایان مرتبط با درختان سیب در منطقه اقلید استان فارس صورت گرفت، گونه Pachyseius humeralis Berlese, 1910 متعلق به خانواده Pachylealapidaeجمع آوری و شناسایی شد. این گونه برای اولین بار از ایرا چکیده کامل
        در تحقیقاتی که در سال های 91-1390 به منظور شناسایی کنه های خاکزی راسته میان استیگمایان مرتبط با درختان سیب در منطقه اقلید استان فارس صورت گرفت، گونه Pachyseius humeralis Berlese, 1910 متعلق به خانواده Pachylealapidaeجمع آوری و شناسایی شد. این گونه برای اولین بار از ایران گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        798 - گزارشی از گونه‌های تریکودرمای اندوفیت از استان کردستان
        مژگان روغنیان جهانشیر امینی دوستمراد ظفری جعفر عبداله زاده
        گونه‌های Trichoderma دارای پراکنش جهانی، خاک‌زی و قادر به رشد روی بقایای گیاهی و حتی به صورت اندوفیت روی گیاهان مختلف هستند. در این بررسی 20 جدایه تریکودرما از روی میزبان های مختلف بدست آمد که متعلق به سه گونه Trichoderma asperellum، T. atroviride وT. arundinaceum بودند چکیده کامل
        گونه‌های Trichoderma دارای پراکنش جهانی، خاک‌زی و قادر به رشد روی بقایای گیاهی و حتی به صورت اندوفیت روی گیاهان مختلف هستند. در این بررسی 20 جدایه تریکودرما از روی میزبان های مختلف بدست آمد که متعلق به سه گونه Trichoderma asperellum، T. atroviride وT. arundinaceum بودند. این گونه ها با استفاده از روش های ضدعفونی از ریشه و از ساقه میزبان های مختلف جداسازی و شناسایی شدند و به عنوان گونه های تریکودرمای اندوفیت از استان کردستان معرفی و برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        799 - بررسی رهاسازی انبوه بالتوری سبزChrysoperla carnea (Neu., Chrysopidae) در کنترل بیولوژیک شپشک آرد آلود جنوبNipaecoccus viridis (Hem., Pseudococcidae) در باغات مرکبات جهرم
        عبدالرسول ذاکرین کریم زیبایی مجید فلاح زاده
        شپشک آردآلود جنوب Nipaecoccus viridis (Newstead) از آفات مهم مرکبات و بسیاری از گیاهان زراعی و غیر زراعی در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان است. این آفت در جنوب ایران از استان ‌های فارس، هرمزگان و خوزستان گزارش شده است و در سال‌ های اخیر خسارت شدیدی به مرکبات جهرم وار چکیده کامل
        شپشک آردآلود جنوب Nipaecoccus viridis (Newstead) از آفات مهم مرکبات و بسیاری از گیاهان زراعی و غیر زراعی در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان است. این آفت در جنوب ایران از استان ‌های فارس، هرمزگان و خوزستان گزارش شده است و در سال‌ های اخیر خسارت شدیدی به مرکبات جهرم وارد کرده است. پتانسیل تولید مثلی بالا و گسترش وسیع آفت و مسائل و مشکلات کنترل شیمیایی، استفاده از دشمنان طبیعی در مدیریت تلفیقی با آن را مورد توجه قرار داده است.به منظور بررسی امکان کنترل بیولوژیک این آفت با استفاده از لارو بالتوریChrysoperlacarnea (Steph.)تحقیق حاضر در باغات مرکبات جهرم از استان فارس در سال های 1383 و 84 صورت گرفت. لارو سن اول بالتوری در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی با 6 تیمار و 4 تکرار در شرایط طبیعی رها سازی انبوه شد. به منظور جلوگیری از تاثیر منفی دخالت مورچه ها در فعالیت لاروهای شکارگر، در تمام تیمارها از فعالیت مورچه روی تنه درختان با استفاده از نوار چسب مخصوص جلوگیری به عمل آمد. برای ارزیابی نتایج تحقیق از درصد آلودگی میوه ها به شپشک آردآلود استفاده شد. بررسی جامع و کامل تجزیه و تحلیل آماری این تحقیق گویای این است که امکان کنترل شپشک آرد آلود با رهاسازی انبوه سه مرحله لارو بالتوری در تاریخ های 10، 20 و 30 اردیبهشت در باغ های مرکبات جهرم وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        800 - اولین گزارش جنس Cercoleipus و خانواده (Acari: Mesostigmata) Cercomegistidae از ایران
        هادی استوان مجید میری غلامرضا بیضاوی
        در تحقیقاتی که در سال های 1379 تا 1381 به منظور شناسایی کنه های مرتبط با سوسک های پوست خوار کاج در پارک های مختلف تهران صورت گرفت، گونه جدیدی از کنه های جنس Kinn,1970 Cercoleipus متعلق به خانوادهCercomegistidae (Acari: Mesostigmata) جمع آوری و شناسایی شد، این جنس و خانو چکیده کامل
        در تحقیقاتی که در سال های 1379 تا 1381 به منظور شناسایی کنه های مرتبط با سوسک های پوست خوار کاج در پارک های مختلف تهران صورت گرفت، گونه جدیدی از کنه های جنس Kinn,1970 Cercoleipus متعلق به خانوادهCercomegistidae (Acari: Mesostigmata) جمع آوری و شناسایی شد، این جنس و خانواده برای اولین بار از ایران گزارش می شود. وجود کنه های جنس Cercoleipus در ایران اولین گزارش کنه های این جنس در قاره آسیا محسوب می شود. این کنه از روی سوسک های پوست خوار کاج، گونه های rthotomicus erosus (Wollaston) وIps mannsfeldi (Wachtl) متعلق به خانوادهScolytidae که در پارک های تهران روی کاج Pinus eldarica Medw خسارت می زنند جمع آوری و شناسایی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        801 - اولین گزارش زیرگونه Scheloribates fimbriatusa fricanus(Acari: Oribatida: Scheloribatidae) از ایران
        زهرا اسماعیلی مهدی غیبی هادی استوان
        طی مطالعه ای که به منظور بررسی کنه های مرتبط با درختان انجیر منطقه استهبان در استان فارس در سال های 1388 و 1389 صورت گرفت، زیرگونه ی Scheloribates fimbriatusa fricanusWallwork, 1964 از خانواده Scheloribatidae در تاریخ 5/5/ 1388جمع آوری و شناسایی شد که زیرگونه ی آن برای چکیده کامل
        طی مطالعه ای که به منظور بررسی کنه های مرتبط با درختان انجیر منطقه استهبان در استان فارس در سال های 1388 و 1389 صورت گرفت، زیرگونه ی Scheloribates fimbriatusa fricanusWallwork, 1964 از خانواده Scheloribatidae در تاریخ 5/5/ 1388جمع آوری و شناسایی شد که زیرگونه ی آن برای اولین بار از ایران گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        802 - اولین گزارش کنه Androlaelaps aegypticus (Mesostigmata: Laelapidae) از ایران
        محبوبه سلیمانی هادی استوان امید جوهرچی
        در تحقیقاتی که در سال های 1388 و 1389 به منظور شناسایی فون کنه های خاکزی خانواده Laelapidae در محوطه دانشگاه علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، گونه Androlaelaps aegypticuhs Hafez, Elbadry & Naser, 1982 برای اولین بار از ایران جمع آوری و گزارش می شود.
        در تحقیقاتی که در سال های 1388 و 1389 به منظور شناسایی فون کنه های خاکزی خانواده Laelapidae در محوطه دانشگاه علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، گونه Androlaelaps aegypticuhs Hafez, Elbadry & Naser, 1982 برای اولین بار از ایران جمع آوری و گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        803 - بررسی مقدماتی فون مگس‌های خانواده Tachiniade (Diptera)در استان فارس
        مهدی غیبی هادی استوان
        مگس‌های خانواده Tachinidae با تقریبا 10000 گونه شناسایی شده، دومین خانواده دوبالان از نظر تعداد گونه می‌باشد که لارو گونه‌های مختلف آن پارازیتویید داخلی بندپایان به ویژه حشرات می‌باشند. به منظور بررسی فون این خانواده، طی سال‌های 1385 تا 1387 از مناطق مختلف استان فارس با چکیده کامل
        مگس‌های خانواده Tachinidae با تقریبا 10000 گونه شناسایی شده، دومین خانواده دوبالان از نظر تعداد گونه می‌باشد که لارو گونه‌های مختلف آن پارازیتویید داخلی بندپایان به ویژه حشرات می‌باشند. به منظور بررسی فون این خانواده، طی سال‌های 1385 تا 1387 از مناطق مختلف استان فارس بازدید و نمونه‌برداری صورت گرفت. در این بررسی مجموعا 63 گونه متعلق به 50 جنس از چهار زیرخانواده گزارش گردید. در مجموع از کل گونه‌های شناسایی شده 39گونه برای فون ایران و 57 گونه برای فون استان فارس جدید بودند. کلید شناسایی جنس های جمع آوری شده و تصاویر تمام گونه ها ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        804 - گزارشی جدید از یک جنس و گونه از کنه‌های خانوادهCheyletidae برای فون کنه‌های ایران
        غلامرضا بیضاوی هادی استوان
        طی بررسی هایی که بین سالهای 1390- 1388 برای جمع آوری و شناسایی کنه های زیرراسته Prostigmata دربخش کامفیروز جنوبی و منطقه استهبان استان فارس صورت گرفت، جنس و گونه جدیدی برای فون کنه های ایران از خانواده Cheyletidae با نام Mycrocheyla parvula Volgin, 1966 چکیده کامل
        طی بررسی هایی که بین سالهای 1390- 1388 برای جمع آوری و شناسایی کنه های زیرراسته Prostigmata دربخش کامفیروز جنوبی و منطقه استهبان استان فارس صورت گرفت، جنس و گونه جدیدی برای فون کنه های ایران از خانواده Cheyletidae با نام Mycrocheyla parvula Volgin, 1966 جمع آوری و شناسایی شد که اولین گزارش از حضور گونه اشاره شده در ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        805 - کنه‌ی جوانه‌ی توت Acari: Eriophyidae) ) Aceria mori آفت جدید توت سفید در ایران
        هاشم کمالی مهدی جلائیان
        در بررسی های انجام شده در سال های 1386-1384 روی کنه های گیاهی درختان میوه ی استان های خراسان (رضوی، شمالی و جنوبی) یک گونه کنه ی گال زا از روی درختان توت سفید (Moraceae) Morus alba جمع آوری گردید. در تعدادی از درختان میزبان، شاخه هایی با جوانه های متورم و بدون برگ مشاهد چکیده کامل
        در بررسی های انجام شده در سال های 1386-1384 روی کنه های گیاهی درختان میوه ی استان های خراسان (رضوی، شمالی و جنوبی) یک گونه کنه ی گال زا از روی درختان توت سفید (Moraceae) Morus alba جمع آوری گردید. در تعدادی از درختان میزبان، شاخه هایی با جوانه های متورم و بدون برگ مشاهده شد. با هدف تشخیص قطعی، جوانه ها جدا و به طور مستقیم کنه ها جداسازی گردید. نمونه ها در محلول های شفاف کننده نگهداری و اسلاید میکروسکوپی تهیه و نسبت به تشخیص آن ها به کمک منابع علمی جدید اقدام شد. نتایج نشان داد کنه ی مذکور به نامAceria mori متعلق به خانواده ی Eriophyidae می باشد. این اولین گزارش از وجود این کنه از ایران می باشد. روش های لازم جهت جلوگیری از انتشار کنه به نهال سالم و درختان مسن نیز بررسی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        806 - اولین گزارش جنس Asternolaelaps و خانواده(Acari : Mesostigmata) Ichthyostomatogasteridae از ایران
        هادی استوان غلامرضا بیضاوی
        در تحقیقاتی که در سال 1389 به منظور شناسایی کنه‌های خاکزی مرتبط با درختان بلوط در منطقه کامفیروز استان فارس صورت گرفت، گونه‌ی جدیدی از کنه‌های جنسAsternolaelaps متعلق به خانواده Ichthyostomatogasteridae (Acari: Mesostigmata) جمع‌آوری و شناسایی شد، این جنس و خانواده برای چکیده کامل
        در تحقیقاتی که در سال 1389 به منظور شناسایی کنه‌های خاکزی مرتبط با درختان بلوط در منطقه کامفیروز استان فارس صورت گرفت، گونه‌ی جدیدی از کنه‌های جنسAsternolaelaps متعلق به خانواده Ichthyostomatogasteridae (Acari: Mesostigmata) جمع‌آوری و شناسایی شد، این جنس و خانواده برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        807 - اولین گزارش زیر جنس و گونه Orius (Microtrachelia) retamae (Hemiptera: Anthocoridae) از ایران
        محمد فرزانه هادی استوان مصطفی حقانی
        گونه‌های مختلف جنس Orius Wolff (Hemiptera: Anthocoridae)به عنوان شکارگران بسیاری از آفات کشاورزی نظیر تریپس ها، شته‌ها و کنه‌ها شناخته شده‌اند و در کنترل بیولوژیک این آفات نقش دارند. طی تحقیقی که در سال های 1387 و 88 به منظور شناسایی گونه های این جنس در منطقه شیراز و مر چکیده کامل
        گونه‌های مختلف جنس Orius Wolff (Hemiptera: Anthocoridae)به عنوان شکارگران بسیاری از آفات کشاورزی نظیر تریپس ها، شته‌ها و کنه‌ها شناخته شده‌اند و در کنترل بیولوژیک این آفات نقش دارند. طی تحقیقی که در سال های 1387 و 88 به منظور شناسایی گونه های این جنس در منطقه شیراز و مرودشت صورت گرفت، جمعاً 8 گونه جمع آوری و شناسایی گردید که از این میان گونة Orius (Microtrachelia) retamae (Noualhier)برای فون ایران جدید می‌باشد. این گونه از زیر جنس Microtrachelia می‌باشد که این زیر جنس نیز برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        808 - گزارش جدید دو گونه کنه از خانوادهBdellidae (Acari : Prostigmata) برای ایران
        نرگس عباس زاده راد هادی استوان مهدی غیبی
        کنه‌های خانواده Bdellidae از شکارچیان مهم بندپایان کوچک از جمله دم فنری‌ها و کنه‌ها روی گیاهان و درون خاک هستند. در سال 1389-1388 مطالعاتی برای جمع‌آوری و شناسایی کنه‌های خانواده Bdellidae در مرکز دانشگاهی علوم و تحقیقات فارس از زیستگاه‌های مختلف شامل خاک، خاکبرگ و سطح چکیده کامل
        کنه‌های خانواده Bdellidae از شکارچیان مهم بندپایان کوچک از جمله دم فنری‌ها و کنه‌ها روی گیاهان و درون خاک هستند. در سال 1389-1388 مطالعاتی برای جمع‌آوری و شناسایی کنه‌های خانواده Bdellidae در مرکز دانشگاهی علوم و تحقیقات فارس از زیستگاه‌های مختلف شامل خاک، خاکبرگ و سطح گیاهان صورت گرفت. در مجموع 8 گونه از 5 جنس جمع‌آوری و شناسایی شدند. فهرست گونه‌های شناسایی شده به شرح زیر است که دو گونه جدید برای فون کنه‌های ایران با علامت ستاره مشخص شده‌اند و مشخصات کلیدی آن‌ها ذکر می‌گردد: Spinibdella cronini (Baker & Block, 1944), Spinibdella thori (Meyer & Ryke, 1959), Spinibdella depressa (Ewing, 1909), Cyta latirostris (Hermann, 1804), Cyta longiseta* (Wallace & Mahon, 1972), Bdella captiosa (Atyeo, 1963), Bdellodes (Haploscirus) petila* (Atyeo, 1963), Odontoscirus sp. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        809 - معرفی بخشی از فون زنبورهای خانواده Sphecidae و Crabronidae در استان فارس
        مجید فلاح زاده هادی استوان نازیلا سقایی
        در این مقاله 14 گونه متعلق به 11 جنس از 5 زیر خانواده زنبورهای Sphecidae و Crabronidae شامل Sphecinae (5 گونه از 4 جنس)، Astatinae (دو گونه از یک جنس)، Bembicinae (3 گونه از 3 جنس)، Crabroninae (3 گونه از 2 جنس) و Philantinae (یک گونه از یک جنس) موجود در کلکسیون دانشگاه چکیده کامل
        در این مقاله 14 گونه متعلق به 11 جنس از 5 زیر خانواده زنبورهای Sphecidae و Crabronidae شامل Sphecinae (5 گونه از 4 جنس)، Astatinae (دو گونه از یک جنس)، Bembicinae (3 گونه از 3 جنس)، Crabroninae (3 گونه از 2 جنس) و Philantinae (یک گونه از یک جنس) موجود در کلکسیون دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم معرفی می شوند. از میان گونه های مذکور 8 گونه برای اولین بار از استان فارس گزارش می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        810 - اولین گزارش گونهPhyllozetes tauricus (Oribatida : Cosmochthoniidae) از ایران
        زهرا اسماعیلی مهدی غیبی هادی استوان
        تاکنون گونه‌های مختلفی از کنه‌های خانواده Cosmochthoniidae همانند Phyllozetes emmae (Berlese) از ایران گزارش شده است. کنه‌های این خانواده روی برگ‌های در حال پوسیدن، خزه و گلسنگ زندگی می‌کنند و دارای رژیم جلبک‌خواری هستند ((Akrami, 2006. با توجه به اینکه گونه‌های مختلفی چکیده کامل
        تاکنون گونه‌های مختلفی از کنه‌های خانواده Cosmochthoniidae همانند Phyllozetes emmae (Berlese) از ایران گزارش شده است. کنه‌های این خانواده روی برگ‌های در حال پوسیدن، خزه و گلسنگ زندگی می‌کنند و دارای رژیم جلبک‌خواری هستند ((Akrami, 2006. با توجه به اینکه گونه‌های مختلفی از کنه‌ها روی درختان انجیر و یا در خاک باغ‌های انجیر فعالیت می‌کنند، طی سال‌های 89-1388 تحقیقی در رابطه با کنه‌های مرتبط با درختان انجیر در منطقه استهبان واقع در شرق استان فارس انجام گرفت. به منظور بررسی فون کنه‌های مرتبط با درختان انجیر منطقه استهبان، نمونه‌برداری از کنه‌های خاکزی به طور تصادفی از عمق صفر تا 15 سانتی‌متری خاک باغات انجام گردید. با استفاده از قیف برلز کنه‌ها جدا و درون شیشه حاوی محلول AG (الکل75% + 5 درصد گلیسرین) نگهداری شدند. جهت شناسایی کنه‌ها طبق روش Walter & Krantz (2009) اسلاید تهیه و شناسایی مقدماتی آن‌ها با استفاده از منابع موجود انجام گرفت. به منظور تایید گونه نمونه‌ها نزد دکتر Coetzee (National Museum Bloemfontein 9301,South Africa) ارسال گردید. طی این مطالعه، گونه‌ی Phyllozetes tauricus Gordeeva, 1978 از زیرراسته نهان‌استیگمایان (Oribatida) و خانواده Cosmochthoniidae در تاریخ 5/5/1388 (دو نمونه) از خاک جمع‌آوری و شناسایی شد که این گونه برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. طول بدن این کنه 285 تا 295 میکرومتر و بدن دارای کوتیکول ضعیف به رنگ روشن می‌باشد، سطح خرطوم با 7 ردیف طولی از حفرات ریز و درشت پوشیده شده است، که در هر ردیف 4 عدد از این فرورفتگی‌ها وجود دارد. موهای خرطومی، لاملایی و بین لاملایی و همچنین نیمه انتهایی سنسیلوس پهن و برگی‌شکل بوده و حاشیه آن‌ها از مویچه‌های نسبتاً بلندی پوشیده شده است. موهای نوتوگاستری ردیف c و d مویی ‌شکل و باریک با مویچه‌های ریز، اما ردیف e و f بسیار بلند، پهن و برگ مانند می‌باشند. حاشیه موهای دو ردیف اخیر رشد یافته و اره‌مانند است. موهای ردیف p و h کوتاه و پهن و مویچه‌دار می‌باشند. این گونه از مناطق مدیترانه‌ای نیز گزارش شده است (Subias, 2011). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        811 - بررسی اثر آلودگی Arceuthobium oxycedri روی گونه Juniperus excelsa درجنگل‌های شمال غرب ایران
        میر مظفر فلاح چای یوسف ترابیان مجید معانی فرزانه احمدی
        یکی از مهمترین عوامل نابودی درختان کهن سال و دیرزیست ارس در رویشگاه های منطقه جیش آباد شهرستان طارم، گیاهی نیمه انگل از گروه دارواش های کوتاه یا کوتوله (Dwarf Mistletoes) از خانواده Viscaceae می باشد. در طی بررسی زیست شناسی و تعیین پراکنش آن در منطقه جیش آباد شهرستان طا چکیده کامل
        یکی از مهمترین عوامل نابودی درختان کهن سال و دیرزیست ارس در رویشگاه های منطقه جیش آباد شهرستان طارم، گیاهی نیمه انگل از گروه دارواش های کوتاه یا کوتوله (Dwarf Mistletoes) از خانواده Viscaceae می باشد. در طی بررسی زیست شناسی و تعیین پراکنش آن در منطقه جیش آباد شهرستان طارم و سایر رویشگاه های ارس در استان زنجان مشخص گردید که گونه دارواش مورد نظر دارای نام علمیArceuthobium oxycedri (DC.) M. Bieb.است. برای تعیین درصد و شدت آلودگی و بررسی کیفیت و کمیت آن روی گونه میزبان، قطعات نمونه نیم هکتاری در 4 جهت جغرافیایی به طور تصادفی انتخاب گردید. که در داخل هر قطعه نمونه درختان سالم و آلوده و همچنین فاکتورهای رویشی میزبان از جمله ارتفاع درخت و تنه، قطر برابر سینه، ‌طول و عرض و ارتفاع تاج، کیفیت تاج و میزان آلودگی به انگل در سطوح مختلف تاج مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی ها نشان داد که دارواش پاکوتاه اغلب درختان با حجم تاج، مساحت تاج، ارتفاع و قطر برابر سینه بزرگتر را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین مشخص گردید که میزان آلودگی درختان ارس در جهت‌های جنوبی نسبت به سایر جهات بیشتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        812 - معرفی گونه‌هایی از زنبورهای زیرخانواده‌های Entiinae و Eulophinae از خانواده Eulophidae (Hymenoptera: Chalcidoidea) در استان فارس، به همراه چک لیست مقدماتی گونه‌های این خانواده در ایران
        شهرام حسامی ابراهیم ابراهیمی هادی استوان زویا یفرمووا
        طی تحقیقاتی در سال‌های 1383 تا 1386 در استان فارس، فون زنبورهای زیرخانواده Entiinae (=Euderinae) و Eulophinae از خانواده Eulophidae مورد بررسی قرار گرفت. یک گونه از زیرخانواده Entiinae و 13 گونه از زیرخانواده Eulophinae جمع آوری شد. اطلاعات زیستی و پراکنش جغرافیایی گونه چکیده کامل
        طی تحقیقاتی در سال‌های 1383 تا 1386 در استان فارس، فون زنبورهای زیرخانواده Entiinae (=Euderinae) و Eulophinae از خانواده Eulophidae مورد بررسی قرار گرفت. یک گونه از زیرخانواده Entiinae و 13 گونه از زیرخانواده Eulophinae جمع آوری شد. اطلاعات زیستی و پراکنش جغرافیایی گونه‌های جمع آوری شده ذکرشده است. در ضمن چک لیستی از کلیه گونه‌های گزارش شده خانواده Eulophidae از ایران (تا سال 2011) ارائه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        813 - زنبور Eurytoma iranicola (Hym.: Eurytomidae) پارازیتویید تجمعی- خارجی سوسک شاخک بلند رزاسهOsphranteria coerulescens (Col.: Cerambycidae) در ایران
        عباس محمدی خرم آبادی حسین لطفعلی زاده
        در این مطالعه زنبور Eurytoma iranicola (Hymenoptera: Eurytomidae) به عنوان یک پارازیتویید لاروی تجمعی- خارجی روی مراحل لاروی سوسک شاخک بلند رزاسه Osphranteria coerulescens (Coleoptera: Cerambycidae) شناخته شد که این پدیده برای نخستین بار از این خانواده گزارش می شود.
        در این مطالعه زنبور Eurytoma iranicola (Hymenoptera: Eurytomidae) به عنوان یک پارازیتویید لاروی تجمعی- خارجی روی مراحل لاروی سوسک شاخک بلند رزاسه Osphranteria coerulescens (Coleoptera: Cerambycidae) شناخته شد که این پدیده برای نخستین بار از این خانواده گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        814 - ارزیابی مقاومت برخی پایه های مرکبات به نماتد مرکبات(Tylenchulus semipenetrans) در استان فارس
        کاوس ایازپور عبدالحسین ابوطالبی مجید پاک نیت
        نماتد مرکبات از جمله نماتدهای مهم است که به طور وسیعی در باغ های مرکبات دنیا گسترش داشته و باعث زوال تدریجی درختان و تقلیل محصول می شود. با توجه به این که یکی از بهترین روش های کنترل این نماتد، استفاده از ارقام مقاوم است، مقاومت هجده پایه مختلف مرکبات شامل مینه اولا، نا چکیده کامل
        نماتد مرکبات از جمله نماتدهای مهم است که به طور وسیعی در باغ های مرکبات دنیا گسترش داشته و باعث زوال تدریجی درختان و تقلیل محصول می شود. با توجه به این که یکی از بهترین روش های کنترل این نماتد، استفاده از ارقام مقاوم است، مقاومت هجده پایه مختلف مرکبات شامل مینه اولا، نارنج، لیموشیرین، لیمواهوازی، ته بشقابی، کمکوات، ترنج، اترج، لیموی لیسبون، تایوانیکا، ولکامریانا، یورکا، لیموترش، بتابی، راف لمون، ماکروفیلا، سیتروملو و پونسیروس در شرایط گلدان و باغ آلوده نسبت به نماتد مرکبات ارزیابی شد. در آزمایش های گلدانی نهال های سه ماهه این پایه ها در گلدان هایی با جمعیت 40 عدد لارو سن دوم نماتد در هر سانتیمتر مکعب خاک کاشته و بعد از گذشت شش ماه میزان آلودگی ریشه ها بررسی شد. در شرایط باغ نهال های پنج ماهه این پایه ها در فاصله بین درختان پرتقال 25 ساله آلوده به نماتد مرکبات کاشته شدند. هر تیمار شامل شش نهال بود که تعداد سه نهال از هر تیمار چهار ماه و نیم بعد از کاشت و سه نهال دیگر پانزده ماه بعد از کاشت از نظر میزان آلودگی ریشه ها به نماتد بررسی شدند. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که پونسیروس، سیتروملو و نارنج با کمترین میزان جمعیت نماتد ماده بالغ در ریشه اختلاف آماری معنی داری با سایر تیمارها دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        815 - اولین گزارش گونه Cassida palaestina (Coleoptera : Chrysomelidae) از ایران
        حسین مرادیان هادی استوان مصطفی حقانی
        در سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ تحقیقاتی به منظور شناسایی گونه های جنس Cassida که به خانواده Chrysomelidae تعلق دارند، در منطقه گچساران صورت گرفت. در این پژوهش سوسک برگ خوار Reiche Cassida palaestina برای اولین بار از ایران جمع آوری و گزارش می شود. این گونه از روی علف هرز Centau چکیده کامل
        در سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ تحقیقاتی به منظور شناسایی گونه های جنس Cassida که به خانواده Chrysomelidae تعلق دارند، در منطقه گچساران صورت گرفت. در این پژوهش سوسک برگ خوار Reiche Cassida palaestina برای اولین بار از ایران جمع آوری و گزارش می شود. این گونه از روی علف هرز Centaurea behen L. متعلق به خانواده گیاهی Asteraceae جمع آوری و در کنترل بیولوژیک آن نقش دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        816 - گزارش گونه‌های جدید از پادمان خانواده‌یEntomobryidae (Collembola) برای فون ایران
        اصغر فلاحتی حسین آباد محمد حسن سرایلو سید علی جعفری صدیقه علیزاده
        خانواده ی Entomobryidae گروهی از پادمان راسته‌ی Collembola می‌باشند که با داشتن بدن استوانه‌ای و وجود موهای نسبتاً بلند، داشتن فلس و بند چهارم شکم که خیلی طویلتر از بند سوم می باشد، از بقیه ی خانواده‌های این راسته جدا می‌شوند. برای بررسی فون این خانواده در طی سال‌های 13 چکیده کامل
        خانواده ی Entomobryidae گروهی از پادمان راسته‌ی Collembola می‌باشند که با داشتن بدن استوانه‌ای و وجود موهای نسبتاً بلند، داشتن فلس و بند چهارم شکم که خیلی طویلتر از بند سوم می باشد، از بقیه ی خانواده‌های این راسته جدا می‌شوند. برای بررسی فون این خانواده در طی سال‌های 1391-1390 نمونه‌برداری‌هایی از خاک و خاکبرگ مناطق مختلف شهرستان چرام (استان کهگیلویه و بویراحمد) به عمل آمد و پادمان توسط قیف برلیز جمع‌آوری گردیدند. اسلایدهای میکروسکوپی با استفاده از مخلوط هویر تهیه شد. در مجموع پنج گونه شامل یک گونه از جنس Willowsia، دو گونه از جنس Entomobrya و دو گونه از جنس Lepidocyrtus جمع‌آوری و شناسایی شد. نمونه‌ها همگی برای فون ایران جدید می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        817 - گزارش جنس و گونه جدیدی از کنهﻫﺎی خانوادهAlycidae (Acari : Endeostigmata) از ایران
        مریم نقیبی نژاد علی احدیت هادی استوان حسین مرادیان
        در بررسیﻫﺎی انجام شده روی کنهﻫﺎی خاکزی باغات گردو در خرداد ماه 1388 در منطقه استهبان (استان فارس، به طول جغرافیایی 29 درجه و 6 دقیقه شمالی و عرض جغرافیایی 54 درجه و یک دقیقه شرقی و ارتفاع 1860متر از سطح دریا) و نیز در شهریور ماه 1388، از خاک ارتفاعات منطقه نمک آبرود (اس چکیده کامل
        در بررسیﻫﺎی انجام شده روی کنهﻫﺎی خاکزی باغات گردو در خرداد ماه 1388 در منطقه استهبان (استان فارس، به طول جغرافیایی 29 درجه و 6 دقیقه شمالی و عرض جغرافیایی 54 درجه و یک دقیقه شرقی و ارتفاع 1860متر از سطح دریا) و نیز در شهریور ماه 1388، از خاک ارتفاعات منطقه نمک آبرود (استان مازندران، به طول جغرافیایی 36 درجه و 40 دقیقه شمالی و عرض جغرافیایی 51 درجه و 18 دقیقه شرقی و ارتفاع 44 متر از سطح دریا)، نمونهﻫﺎیی از کنهﻫﺎی خانواده Alycidae به وسیله قیف برلز جمعﺁوری و پس از استخراج و شفاف سازی با لاکتوفنل و تهیه اسلاید میکروسکوپی با نام علمی Alycus denasutus (Grandjean, 1937) شناسایی گردید. این گونه به خانوادهAlycidae ، بالا خانواده Alycoidea، کوهورتAlycina و زیر راستهEndeostigmata تعلق دارد (Walter, 2009). این اولین گزارش از جنس و گونه مذکور برای فون ایران می باشد. طول ایدیوزوما mµ 8/450 و عرض آن در پهن ترین قسمت mµ 6/264 ؛ بدن سفید رنگ؛ ناحیهprodorsum دارای دو جفت تریکوبوتری نخ وش؛ کلیسر میلهﺍی و در قسمت انتها به شدت باریک شده؛ پنجه پاها دارای یک جفت ناخن و امپودیوم منشعب؛ دارای یک سولنیدی روی ساق پای اول به طول mµ 5/10. دارای برآمدگی های حلقوی موازی و کشیده در ناحیه پشتی (Uusitalo, 2010). ناسو تحلیل رفته؛ فاقد چشم میانی؛ کلیسر دارای 2 مو (Moraza, 2008). گونه مذکور از جنگل های مخروطیان و درختان خزان دار جمع آوری شده است و احتمالاً در تمام منطقه Holarctic پراکنده است. این گونه پیش از این از ایتالیا (در خزه های روی درختان کاج، بقایای گیاهی، درختان Fagus ، زیر گیاهان Robinia و Avena)، آمریکا (خاک و بقایای گیاهی) و فرانسه گزارش شده است(Uusitalo, 2010) . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        818 - اولین گزارش گونه (Hemiptera : Anthocoridae) maxidentex Oriusاز ایران
        دلارام عرفان هادی استوان علیمراد سرافرازی
        گونه‌های مختلف سنک های جنس Orius Wolff به عنوان شکارگرهای حشرات کوچک نظیر شته‌ها، تریپس ها، تخم حشرات، پوره سن‌ها و کنه‌ها در نقاط مختلف دنیا شناخته شده‌اند. در این زمینه تحقیقاتی طی سال‌های 90-1389 به منظور شناسایی گونه‌های خانواده Anthocoridae در مناطق مختلف ایران صور چکیده کامل
        گونه‌های مختلف سنک های جنس Orius Wolff به عنوان شکارگرهای حشرات کوچک نظیر شته‌ها، تریپس ها، تخم حشرات، پوره سن‌ها و کنه‌ها در نقاط مختلف دنیا شناخته شده‌اند. در این زمینه تحقیقاتی طی سال‌های 90-1389 به منظور شناسایی گونه‌های خانواده Anthocoridae در مناطق مختلف ایران صورت گرفت که در میان گونه‌های شناسایی شده گونهOrius maxidentex Ghauri برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. این گونه از مناطق مختلف استان هرمزگان جمع آوری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        819 - اولین گزارش گونه‌های Pythium catenulatum و Pythium okanoganense از چمن در ایران
        مریم خداشناس رودسری سید محمود اخوت منصوره میرابوالفتحی محسن کافی
        از بین بیمارگرهای چمن‌ مانند فوزاریوم، رایزوکتونیا، بایپولاریس و پیتیوم‌ها که در دنیا گزارش شده ‌است، پیتیوم‌ها به علت رایج بودن آبیاری بیش از حد چمن‌ها و مناسب گردیدن شرایط برای فعالیت این بیمارگر، نگران کننده‌تر هستند. در دنیا گزارشات متعددی از جداسازی گونه‌های پیتیوم چکیده کامل
        از بین بیمارگرهای چمن‌ مانند فوزاریوم، رایزوکتونیا، بایپولاریس و پیتیوم‌ها که در دنیا گزارش شده ‌است، پیتیوم‌ها به علت رایج بودن آبیاری بیش از حد چمن‌ها و مناسب گردیدن شرایط برای فعالیت این بیمارگر، نگران کننده‌تر هستند. در دنیا گزارشات متعددی از جداسازی گونه‌های پیتیوم از بذور چمن وجود دارد که می‌توان به گزارش گونه‌هایPythium aphanidermatum Edson (Fitzp.)و‍ P. graminicola Subramaniam(Abad & Lucas, 1990) و همچنین گونه‌های P. aphanidermatum وP. aristosporum Vanterp. از ریشه و طوقه لولیوم اشاره نمود (Nelson & Craft, 1991). در ایران نیز گزارش‌هایی به ‌صورت خلاصه از گونه‌های P. aphanidermatumوPythium oligandrum Dreschsler از چمن در تهران، Pythium deliense Meursو Pythium myriotylum Drechslerاز چمن‌های سردسیر (Mirabolfathy & Ershad, 2002) و گونه‌های P. aphanidermatum ، Pythium vexans de Bary ، P. oligandrum ،P.deliense ، Pythium vanterpoolii V. Kouyeas & H. Kouyeas و Coker & Patterson Pythium torulosum از چمن در شیراز گزارش شده است (Barzegar & Banihashemi, 2011). با توجه پراکنش وسیع گونه‌های پیتیوم و هزینه بالای احداث و نگهداری چمن، طی سالهای 1384 و 1385، در مناطق مختلف فضای سبز و زمین‌های ورزشی استان تهران نمونه‌برداری به‌صورت تصادفی از چمن و خاک اطراف ریشه در گیاهانی که علائم پوسیدگی ریشه را نشان می‌دادند صورت گرفت. نمونه‌های به ‌دست آمده در محیط کشت نیمه انتخابی CMA-PARP حاوی بنومیل کشت گردید و در تاریکی و دمای 25 درجه سلسیوس نگهداری شدند و پس از گذشت 36 ساعت در محیط آب آگار 2% کشت و به روش نوک ریسه خالص شدند. برای شناسایی، جدایه‌های به دست آمده گروه‌بندی گردید و بر اساس کلید Van der Plaats-Niterink (1981)و با استفاده از مشخصات اندام‌های جنسی و غیرجنسی، شکل پرگنه‌ها در محیط کشت PCA و CMA، رفتارهای دمایی و دمای تشکیل زئوسپور شناسایی صورت گرفت. تولید اُاُسپور، چگونگی تماس آنتریدیوم و اُاُگونیوم و خصوصیات مورفولوژیک ‌آنها در محیط‌های CMA، PCA همراه بتاسیتوسترول، و HSA بررسی شد. اندازه‌گیری ابعاد ساختارهای رویشی وزایشی با محاسبه میانگین ابعاد حداقل 30 ریسه، اسپورانژیوم، اُاُگونیوم و آنتریدیوم در جدایه‌های انتخابی به‌عنوان نماینده از هر گروه محاسبه گردید. طی اینتحقیقگونه هایMatthewsPythium catenulatum و Lipps Pythium okanoganense شناسایی شدند.اسپورانژیوم‌های گونه P. catenalatum بصورت انشعابات شاخه شاخه نامنظم، متورم و ریسه‌ای بودند که در دمای اتاق و محیط مایع، زئوسپور تولید می‌نمودند. اُاُگونیوم‌ها، کروی با دیواره‌های صاف و به صورت انتهایی بود آنتریدیوم ها در ناحیه گردن خمیده و دارای ساقه بودند و به هر دو حالت منوکلاین و دی‌کلاین و به صورت پاراجینوس دیده ‌شدند. اُاُسپور کروی با دیواره صاف در مواردی اُاُگونیوم را پر نموده و در مواردی آن را کاملاٌ پر نمی‌نمود. گزارشی از گونه P. catenulatum در چمن ایران وجود ندارد ولی این گونه در مطالعات (Abad & Lucas (1990 گزارش شده است. این گونه از چمن و خاک اطراف آن در پارک لاله، ملت، آزادگان، شفق، زمین فوتبال برق آلستوم، فضای سبز ترمینال مسافربری جنوب، رمپ و لوپ‌های شرق تهران جداسازی شد. در گونه P. okanoganense اسپورانژیوم‌ها به اشکال کروی یا نیم کره و دارای افژولش بودند. اُاُگونیوم‌ها به شکل کروی با دیواره صاف و به‌ صورت انتهایی تشکیل ‌شدند. نحوه اتصال آنتریدی‌ها به صورت پاراجینوس بوده و آنتریدیوم‌ها اغلب به صورت دی‌کلاین و دارای ساقه بوده و از قسمت فوقانی به اُاُگونیوم متصل می‌شدند. اُاُسپور کروی و دارای دیواره صاف بود که غالباٌ به صورت آپلروتیک و ندرتاٌ پلروتیک بود. با توجه به بررسی منابع موجود، گزارشی از گونه P. okanoganense روی چمن در دنیا و ایران وجود ندارد و این گزارش اولین گزارش از این گونه از ایران و روی چمن محسوب می‌شود. این گونه از چمن و خاک اطراف آن در پارک گفتگو، رمپ و لوپ‌های بلوار آیت‌الله کاشانی، فضای سبز ترمینال غرب، شهرستان رباط کریم و ورزشگاه آزادی جداسازی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        820 - گزارش پروانه Phycodes radiata (Lep.: Brachodidae) از ایران
        حمزه رمضانی کریم سهراب ایمانی مریم بصیریان راجش کومار
        در بررسی‌های انجام شده در سال 1389 در منطقه کرمان روی درخت انجیر Ficus carica L.))، نوعی لارو بال پولک دار مشاهده گردید که علی‌رغم شباهت‌های فراوان لارو و نحوه خسارت آن به بید انجیر Choreutis nemorana (Hubner)از خانواده Choreutidae، حشره کامل آن متفاوت بود. نمونه این حش چکیده کامل
        در بررسی‌های انجام شده در سال 1389 در منطقه کرمان روی درخت انجیر Ficus carica L.))، نوعی لارو بال پولک دار مشاهده گردید که علی‌رغم شباهت‌های فراوان لارو و نحوه خسارت آن به بید انجیر Choreutis nemorana (Hubner)از خانواده Choreutidae، حشره کامل آن متفاوت بود. نمونه این حشره پس از شناسایی اولیه نزد نویسنده سوم ارسال گردید و گونه این حشرهPhycodes radiate (Ochsenheimer, 1808) از خانواده Brachodidae تشخیص داده شد (Kallies, 2004 ; Kallies et al., 2011). لاروهای این حشره از اپیدرم فوقانی و بافت پارانشیم برگ‌های درخت انجیر تغذیه نموده و برگ‌ها را توری شکل می‌کنند و همچنین در حین فعالیت روی برگ‌ها با تنیدن تار سبب مچاله شدن برگ می‌شوند. لاروها از نوع اروسی‌فرم با سه جفت پای سینه‌ای و پنج جفت پای کاذب شکمی، به رنگ سبز تیره با سر و پیش قفسه سینه اسکلروتینه و تیره هستند. همچنین در سطح زیرین بدن لارو، یک خط سفید طولی وجود دارد. حشره بالغ شب‌پره کوچکی است که عرض آن با بال باز 18-19 میلی‌متر و شاخک از نوع نخی است. بال‌های جلو خاکستری مایل به قهوه‌ای و دو نوار عرضی تیره بر روی بال‌های جلو قرار گرفته است. بال‌های عقب نیز به رنگ قهوه‌ای تیره همرا با دو لکه طلایی رنگ و هچنین ریشک‌های حاشیه‌ای طلایی رنگ است. شکم در سطح پشتی تیره رنگ، همراه با پنج حلقه عرضی طلایی رنگ است (Kumar & Ramamurthy, 2010). این گونه که تا کنون از کشورهای نپال، سریلانکا، هندوستان، افغانستان و پاکستان گزارش شده است، برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        821 - اثر دو رقم پنبه بر نوسانات جمعیت کنه‌های تارتن Tetranychus spp. Acari : Tetranychidae))
        سید حمید رضا فرقانی هادی استوان جواد شاطریان نازیلا هنرپرور
        پنبه Gossypium hirsutum L. یک گیاه اقتصادی در اغلب مناطق دنیا به ویژه ایران است. این گیاه ارزشمند در استان گلستان و به ویژه در شهرستان گنبد کاووس از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار می باشد. کنه های تارتن Acari:Tetranychidae)) .Tetranychus spp از جمله آفات خسارت زای مهم این چکیده کامل
        پنبه Gossypium hirsutum L. یک گیاه اقتصادی در اغلب مناطق دنیا به ویژه ایران است. این گیاه ارزشمند در استان گلستان و به ویژه در شهرستان گنبد کاووس از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار می باشد. کنه های تارتن Acari:Tetranychidae)) .Tetranychus spp از جمله آفات خسارت زای مهم این محصول و سایر گیاهان زراعی محسوب می شوند. بدین منظورطی یک بررسی ارقام متداول منطقه مورد ارزیابی مقاومت در برابر خسارت کنه های تارتن قرار گرفتند. نتایج بدست آمده در بررسی های جمعیتی تخم و مراحل فعال کنه به ترتیب برای ارقام ساحل 60/0±34/10 تخم و 29/1 ±15/24 کنه در سال اول و 05/2±56/22 تخم و 57/2 ±23/35 کنه در سال دوم بدست آمد، در حالی که برای رقم سای اکرا در سال اول 43/0±42/7 تخم و 93/0 ±89/15 کنه و در سال دوم 46/0 ±62/8 تخم و 05/1 ±93/16 کنه تعیین گردید. افزایش جمعیت کنه از اواخر تیر تا اواخر شهریور ماه بوده و مشخص شد که دما اثر معنی داری بر افزایش جمعیت کنه خصوصا روی رقم ساحل داشته است. از آنجا که هر ساله مشکلات زیادی در اثر کاربرد بیش از حد سموم شیمیائی ایجاد می شود لذا این مطالعه با مد نظر قراردادن ارزیابی دو رقم زراعی پنبه می تواند به عنوان راهکاری مدیریتی ضمن کاهش مصرف سموم، کنترل مناسبی نیز برای مقابله با آفت باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        822 - بررسی نقش شاخص‌های پایداری اجتماعی- فرهنگی در توسعه فضاهای عمومی شهرها (مورد کاوی: پارک خلدبرین و خیابان باغ‌ارم- شهر شیراز)
        طاهره نصر مریم عمادی
        معماری به دست انسان بوجود می‌آید و این معماری از آرمان‌های انسان تأثیر می‌پذیرد و در ادامه نیز بر انسان تأثیرگذار است و بخشی از آرمان‌ها و ایده‌آل‌های او را برحسب نیاز در زندگی شکل می‌دهد. طراحی با توجه به پایداری اجتماعی- فرهنگی، می‌تواند نقش مهمی در هدایت انسانها به س چکیده کامل
        معماری به دست انسان بوجود می‌آید و این معماری از آرمان‌های انسان تأثیر می‌پذیرد و در ادامه نیز بر انسان تأثیرگذار است و بخشی از آرمان‌ها و ایده‌آل‌های او را برحسب نیاز در زندگی شکل می‌دهد. طراحی با توجه به پایداری اجتماعی- فرهنگی، می‌تواند نقش مهمی در هدایت انسانها به سمت یک جامعه سالم و مناسب زندگی داشته باشد. به‌همین منظور در سیاست‌گذاری و طراحی‌شهری، مدنظر قرارگیری هدف طراحی، تجربه بصری و الگوهای رفتاری کاربران بسیار مهم است. در نوشتار پیش رو، به مفهوم مؤلفه‌ها و معیارهای موثر بر طراحی معماری منظر و فضای فرهنگی و نوع ارتباط آن‌ها با انسان پرداخته شده است. این مقاله با هدف تبیین مؤلفه‌های کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی در فضاهای عمومی شهر تدوین شده و برای نمونه دو فضای عمومی شهر شیراز (پارک خلدبرین و خیابان باغ‌ارم) مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق این مقاله روش کیفی است و به شناخت عوامل سازنده توسعه پایدار شهری و مؤلفه‌های کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی و معیارهای معماری ایرانی- اسلامی پرداخته شده. یافته پژوهش حاکی از آن است که طراحی فضاهای عمومی شهری با تاکید بر پایداری اجتماعی- فرهنگی و توجه به مؤلفه‌های معماری ایرانی- اسلامی، به ایجاد فضایی زنده و پویا منجر می‌شود و با تأثیر بر اندیشه ذهنی افراد به ایجاد تجمعات و خاطرات جمعی برای رسیدن به صلح و آرامش روحی می‌پردازد و علاوه بر ارزش‌های کمی، در جهت برطرف کردن نیازهای کیفی نیز گام برمی‌دارد و با طراحی مناسب، امکان تفکیک بهتر فضایی، ایجاد حس سکون و پویایی را همزمان فراهم می‌آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        823 - شناسایی و معرفی قوانین معماری سبز در ایران به منظور کاهش مصرف انرژی نمونه موردی: ساختمان سبز بوشهر
        محمد بهزادپور بهناز کاشانی زاده
        10.30495/juepd.2022.690527
        مصرف بالای انرژی و نتایج سوء آن یکی از بزرگترین دغدغه های عصر حاضر است. یکی از راه‌های رسیدن به تعادل مصرف انرژی مبحث پایداری وبخش بسیار مهم در آن ساختمان می‌باشد چرا که مطابق با آمار انرژی سالیانه کشور بیش از یک سوم انرژی کشور در بخش ساختمان مصرف می‌گردد . امروزه معمار چکیده کامل
        مصرف بالای انرژی و نتایج سوء آن یکی از بزرگترین دغدغه های عصر حاضر است. یکی از راه‌های رسیدن به تعادل مصرف انرژی مبحث پایداری وبخش بسیار مهم در آن ساختمان می‌باشد چرا که مطابق با آمار انرژی سالیانه کشور بیش از یک سوم انرژی کشور در بخش ساختمان مصرف می‌گردد . امروزه معماری پایدار، با هدف کاهش مصرف منابع، حفظ محیط‌زیست و ارتقای سلامت انسان یکی از مهمترین رویکردهای معماری بشمار می‌اید که لازم است در ایران بر جنبه عملی آن تأکید بیشتری شود به همین سبب در این تحقیق برآنیم تا اصول معماری پایدار را تبیین و با بررسی نمونه ساخته شده‌ای در بوشهر به اصول پایداری عملی که در ایران اجرا می‌شود برسیم و میزان موفقیت پروژه ساخته شده را دریابیم چرا که بسیاری از این اصول در نقاط مختلف دنیا مورد بررسی و تعریف شده‌است اما هریک برای اقلیم خاصی می‌باشد که نمی توان از آنها به عنوان اصولی تدوین شده و کاملا مختص ایران با این اقلیم استفاده کرد و تنها راه میزان موفقیت آنها بررسی با کمک نرم‌افزارها و گذر زمان خواهد بود. در این تحقیق ابتدا با کمک مطالعه در باب معماری پایدار و تعریف حقیقیاصول پایداری مفهوم و هدف از معماری پایدار تبیین می‌نماییم و پس از آن با کمک نرم‌افزار دیزاین بیلدر ساختمانی که با عنوان بنای پایدار در بوشهر معرفی شده‌است شبیه سازی ومورد تحیل قرار می‌دهیم. نتایج حاصل از این قرار است که در پروژه مذکور با میزان مصرف انرژی 2kwh/m 235.85 نیازمندیم که بیشترین مصرف را برای سرمایش در نظر بگیریم و برای کاهش مصرف انرژی و نزیکی هرچه بیشتر پروژه به اصول پایداری باید از اصولی همچون تعریف مناسبی برای ابعاد بازشوها مانند بازشوهایی با ابعاد متوسط (چرا که ابعاد بزرگ برای اقلیم گرم و مرطوب مناسب نیست) و سایبان ها مانند سایبان های عمودی در ساخت اینچنین ساختمانی کمک گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        824 - تحلیلی بر اعتماد به جریان های سیاسی در محیط های شهری با تاکید بر توسعه پایدار شهرها: مورد مطالعه: کلانشهر شیراز
        اصغر میرفردی
        10.30495/juepd.2022.1958108.1073
        اعتماد در هر بخشی از جامعه نقش محوری دارد. در این مقاله اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی در محیط شهری کلانشهر شیراز با تاکید بر توسعه پایدار شهری بررسی شده است. هدف مقاله شناخت میزان اعتماد به احزاب در محیط شهری است. حجم نمونه 383 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای انت چکیده کامل
        اعتماد در هر بخشی از جامعه نقش محوری دارد. در این مقاله اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی در محیط شهری کلانشهر شیراز با تاکید بر توسعه پایدار شهری بررسی شده است. هدف مقاله شناخت میزان اعتماد به احزاب در محیط شهری است. حجم نمونه 383 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. با روش پیمایشی و پرسشنامه ساختمند محقق ساخته که روایی و پایایی آن به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کروئباخ ارزیابی شد، داده ها گردآوری شدند. نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی داخلی وجود دارد. بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی خارج از کشور تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی بین میزان متغیر وابسته و متغیرهای مدت عضویت در شبکه های اجتماعی رابطه معکوس معناداری وجود دارد. بین میزان آگاهی از احزاب و متغیر وابسته رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. بین سن و متغیر وابسته رابطه وجود ندارد. متغیرهای مستقل در مجموع بیش از 23 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند. نتیجه کلی اینکه در محیط کلانشهرها اعتماد به احزاب با میزان استفاده از برخی رسانه های گروهی مدرن و آگاهی از احزاب رابطه دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        825 - سیمین بهبهانی و نوگرایی در تصویر شعری
        فاطمه یوسف پورسیفی
        سیمین بهبهانی از غزل‎سرایان نوگرای معاصر اوست. سیمین را به سبب نوآوری‎هایش در وزن غزل، نیمای غزل دانسته‎اند. مهمترین بُعد نوآوری سیمین در وزن غزل است. با این همه در سایر ابعاد هنر شعر نیز سیمین شاعری نوگراست. بخصوص نوگرایی و تلاش او برای نوکردن تصویر در شعرش چکیده کامل
        سیمین بهبهانی از غزل‎سرایان نوگرای معاصر اوست. سیمین را به سبب نوآوری‎هایش در وزن غزل، نیمای غزل دانسته‎اند. مهمترین بُعد نوآوری سیمین در وزن غزل است. با این همه در سایر ابعاد هنر شعر نیز سیمین شاعری نوگراست. بخصوص نوگرایی و تلاش او برای نوکردن تصویر در شعرش را می‎توان دید. او تلاش داشته منطبق با رویکرد نوگرایی تصویری در شعر، تصاویری را در شعر خود به کار گیرد که حاصل دید فردی، تجارب شخصی، تکیه بر عینیّت‎گرایی و فردیّت‎گرایی باشد. بر این اساس او آنطور که دیده به تصویر کشیده و از کلیشه‎ها و تکرارها تا حد ممکن در تصویرسازی اجتناب کرده است. عناصر امروزین و پدیده‎های معاصر منطبق با این دید فردی و تجربه‎گرایی، در تصویرسازی او جایگاهی برجسته دارند و یکی از اصلی‎ترین خاستگاه‎های نوآوری تصویری شاعر به حساب می‎آیند. پژوهش حاضر تلاش داشته تا ابعاد این نوآوری تصویری را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده و نتایج این نگاه و نگرش نو در تصویرسازی را آشکار سازد. یافته‎های پژوهش تأکید بر نوآوری در تصویرپردازی را در شعر سیمین به اثبات می‎رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        826 - زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند در ایران
        محسن ایزدیار نیلوفر محمدی
        ادبیات داستانی عامه‌پسند گونه‌ای از ادبیات است که مخاطبش، تودۀ مردم هستند و بر پایۀ ذوق و علایق آنان پدید می‌آید. زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند، مفهومی است که کمتر از سوی پژوهش‌گران مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته زیرا مؤلّفه‌ای به نام ادبیات داستانی عامه‌پسند، و چکیده کامل
        ادبیات داستانی عامه‌پسند گونه‌ای از ادبیات است که مخاطبش، تودۀ مردم هستند و بر پایۀ ذوق و علایق آنان پدید می‌آید. زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند، مفهومی است که کمتر از سوی پژوهش‌گران مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته زیرا مؤلّفه‌ای به نام ادبیات داستانی عامه‌پسند، وجهی کلی و عام دارد به گونه‌ای که هر داستان وقتی با مقبولیّت عمومی رو به رو می‌شود؛ ذهن، ناخودآگاه به نقطۀ مقابل آن یعنی ادبیات داستانی نخبه پسند می‌اندیشد. کوشش نویسندگان مقال حاضر این بوده که به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و روش کتابخانه ای، ضمن معرفی مفاهیم مشهور داستان عامه‌پسند به زیبایی‌شناسی این گونه از ادبیات بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        827 - The relationship between EFL learners’ learning style preferences and their satisfaction with online education
        Alireza Tayebi Mohammad Javad Riasati
        This study was an attempt to investigate to what extent Iranian EFL learners are satisfied with online education. It also aimed at exploring which type of learning style is more associated with learners’ satisfaction with online education. Further, it sought if EF چکیده کامل
        This study was an attempt to investigate to what extent Iranian EFL learners are satisfied with online education. It also aimed at exploring which type of learning style is more associated with learners’ satisfaction with online education. Further, it sought if EFL learners’ perceptual style preferences modify their satisfaction with online education. To this end, 104 EFL learners from three English Language institutes in Shiraz (61 females and 43 males) with the age range from 13 to 25 were selected through convenience sampling. The Learning Style Questionnaire and the questionnaire on learners’ satisfaction with online education were utilized as the instruments of the study. The data obtained from the two questionnaires were analyzed quantitatively utilizing the descriptive and inferential statistics. Means and standard deviations, as well as the Pearson product-moment correlation coefficient and the One-way ANOVA, were run to analyze the data. The results demonstrated that although EFL learners were not satisfied with the internet quality, they were satisfied with online education in general, and four dimensions of online education namely instructor, course, technology, and environment. The results showed that among the three learning styles, the visual learning style was more associated with learners’ satisfaction with online education. Moreover, based on the results, compared with the learners with kinesthetic style, learners with visual learning style were more satisfied with online education. Finally, the pedagogical implications of the study for language teachers, administrators, syllabus designers, and curriculum developers were listed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        828 - The Impact of Flipped Instruction on Developing Iranian EFL Speaking Skills
        Marzieh Rezaei Khatouni Mohammad Javad Riasati Fatemeh Bahjat
        Today flipped instruction is highly precious in EFL teaching since it provides autonomous learning and more collaboration through technology. Since speaking is the most demanding skill for EFL learners, investigating the effects of flipped instruction on EFL learners’ s چکیده کامل
        Today flipped instruction is highly precious in EFL teaching since it provides autonomous learning and more collaboration through technology. Since speaking is the most demanding skill for EFL learners, investigating the effects of flipped instruction on EFL learners’ speaking is still a nascent area for empirical research which is the aim of the current study. Teachers and researchers try to find new strategies and methodologies of teaching to help learners learn this laborious skill, especially in the EFL context more convenient. To achieve this goal, flipped instruction made the way easier by applying technology and inverting face-to-face and online classes. The current study was an effort to investigate the effect of flipped instruction on Iranian EFL speaking skills development. To this end, 60 Iranian EFL university students were allocated into two experimental and control groups. A pre-test/post-test design was used to elicit the required data. The outstanding results were found after flipped instruction from the experimental group while there was not any significant difference in the post-test of the control group with traditional instruction. This study represents learners' speaking improvements through flipped instruction for being prepared before in-person classes by watching uploaded videos. Also, it provides recommendations and implications for future practice. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        829 - Iranian EFL Teachers' Professional Success in High Schools and Private Language Institutes: A Comparative Study
        Zeinab Roosta Mohammad Sadegh Bagheri
        The present study aimed to investigate professional success among Iranian EFL teachers in two different teaching contexts namely high schools and language institutes concerning their years of teaching experience, gender, level of education and socioeconomic status. Data چکیده کامل
        The present study aimed to investigate professional success among Iranian EFL teachers in two different teaching contexts namely high schools and language institutes concerning their years of teaching experience, gender, level of education and socioeconomic status. Data were gathered from among 61 teachers and 600 students chosen from various private English language institutes and high schools in Shiraz, Iran. The instrument used in the study was a questionnaire developed by Moafian and Pishghadam (2009). Results indicated that professional success of male teachers is higher than that of female teachers. Findings further illustrated that there is a significant positive relationship between English teachers’ professional success and their education level and socioeconomic status. Finally, it was found that English teachers’ professional success is higher among institute teachers compared with their counterparts. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        830 - Strengths and Weaknesses of Educational Equity in English Language Teaching at Iranian and Finnish Primary and Secondary Schools
        Zobeydeh Borazjani MohammadSadegh Bagheri
        Considering educational equity in English education as an important issue at schools in this modern time, this study aimed at comparing English education at schools of Iran and Finland from an educational equity point of view. The researcher used a qualitative research چکیده کامل
        Considering educational equity in English education as an important issue at schools in this modern time, this study aimed at comparing English education at schools of Iran and Finland from an educational equity point of view. The researcher used a qualitative research method comprising library method of research to do this study. To this end, a lot of up-to-date and useful articles, theses and dissertations were selected, and studied to compare English education at schools of Iran and Finland from an educational equity perspective. According to these materials, some features of English education in Iran and Finland from an educational equity perspective were extracted. These basic features were about the weaknesses, and strengths of English education at schools in Iran and Finland with respect to the matter of educational equity. Then, all of these features were coded in numbers according to the hierarchy of importance and literature, and put in Tables 1 and 2. The salient result of this study revealed that English education at schools with respect to the matter of educational equity is more powerful in Finland than in Iran, since there is no difference between public and private schools in Finland about the age at which a student starts learning English, the quality of English education, and the quality of educational equipment in English classes. Eventually, the study indicated that educational equity in English education is so weak at Iranian schools. Therefore, Educational system of Iran should try to find innovative methods to improve its educational equity at schools to an optimal level. The results may contribute to English policy making process and English course planning. Then, the study provides some suggestions for improvement of educational equity in English education at public schools in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        831 - Instructional Efficacy of Self-Regulated Learning on Iranian EFL Learners’ Speaking Ability
        Elham Tavallali Amin Marzban
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        832 - A Comparative Analysis of Reading Comprehension Tests of Iranian Universities’ Entrance Examinations (UEE)
        Mohammad Sadegh Bagheri Niloufar Dadkhah
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        833 - Web-Based Writing Lessons in EFL Contexts: Instruction on Coherent Writing
        Seyyedeh Susan Marandi Fatemeh Nami
        In Iranian language learning contexts, writing in English is an important challenge for learners, since it is usually treated as a secondary skill and is led to the periphery of language classes, due to its time-consuming nature. Computer technology and namely the fr چکیده کامل
        In Iranian language learning contexts, writing in English is an important challenge for learners, since it is usually treated as a secondary skill and is led to the periphery of language classes, due to its time-consuming nature. Computer technology and namely the free online environments available in the World Wide Web (WWW) offer possibilities for moving beyond such confinements. Asynchronous discussion forums and web-based materials, for instance, can facilitate e-writing in addition to being motivational and engaging. Such environments can compensate for the time limitations which restrict language classes, and also offer equal learning opportunities to all learners. The present experimental research investigates how implementing technology i.e., web- based writing lessons can enhance the degree of coherence in participants’ English essays. The data consists of the results of the pre- and post-treatment TOEFL-like writing exams, which were scored according to the degree of coherence they demonstrated. The participants included forty female Iranian students studying English as a foreign language in a private institute in Tehran. They were randomly divided into comparison and experimental groups. The experimental group used an educational website entitled “Writing Snapshot: Web-Based Writing Lessons for EFL Learners,” specifically designed for this purpose; and their classes were held in the computer lab of the institute. The comparison group received a conventional book-based treatment. The results revealed that the essays of the participants in the experimental group working with web-based lessons demonstrated a statistically significantly higher frequency and diversity of indicators of coherence. It would seem, therefore, that introducing new technologies into language classes can open new horizons for EFL writing practice. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        834 - The Effect of Iranian EFL Learners’ Attitude towards English Language Learning on Their Autonomy
        Nasser Rashidi Hasti Nazemi
        In the process of English learning, each learner has his/her own attitude towards learning. In this path, s/he should feel free to be responsible for what s/he wants and seeks to learn which shows how autonomous the learner is. This study is based on the hypotheses that چکیده کامل
        In the process of English learning, each learner has his/her own attitude towards learning. In this path, s/he should feel free to be responsible for what s/he wants and seeks to learn which shows how autonomous the learner is. This study is based on the hypotheses that there is a relationship between what the learner feels towards English language learning and his/her level of autonomy. For this aim, forty Iranian EFL learners were involved in this study. They were all females and studied English as their foreign language at Iran Language Institute. Twenty of them were put into an experimental group and received a treatment. The treatment was used to improve their positive attitudes towards learning English. The second group, known as a control group also consisted of twenty learners but no treatment was applied to this group. Before the study has begun, the two groups received two sets of questionnaires on autonomy and attitude as a pretest to measure their attitude towards learning English. The posttest which was the same questionnaire was given to the experimental group after the application of the treatment, and to the control group which received no treatment. In order to see if there is a relationship between the learners’ attitude and their level of autonomy or not, Pearson correlation coefficient was used to investigate the significance of the relationship. T-tests were conducted between and within the groups. The results showed that there was a significant relationship between the learners’ attitude and their level of autonomy and the significance of this relationship was also clarified پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        835 - The Application of Ellis’s Principles for Effective Instructed Foreign Language Learning in Iranian Language Institutes and High Schools
        Mohammad Sadegh Bagheri Marzieh Mehrnoush
        This study attempts to investigate Iranian EFL teachers’ perception of the application of Ellis’s (2005) principles for successful instructed language learning in their language classes. To this end, a group of EFL teachers comprising high school and private چکیده کامل
        This study attempts to investigate Iranian EFL teachers’ perception of the application of Ellis’s (2005) principles for successful instructed language learning in their language classes. To this end, a group of EFL teachers comprising high school and private language institute teachers took part in the study. The required data were gath- ered through a self-completion questionnaire developed by Howard and Millar (2009). Qualitative analysis of data revealed the teachers’ per- ception of the principles, as well as the principles they perceived to be most important to them, and the challenges they faced in implement- ing the principles in their language classes. These constraints included lack of time, the context of learning, the large number of students in classes, the testing system of the educational system, and the nature and structure of the language books. Results of independent samples t-test also indicated that those teachers who taught in the private lan- guage institute had a higher perception of the principles and were thus more successful than high school teachers in implementing them in their language classes. Based on the findings of the study, a number of peda- gogical implications for language teachers and syllabus and curriculum developers are stated. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        836 - پهنه بندی الگوهای زمانی بارش‌های کمتر از6 ساعته ایران
        فرهاد خام چین مقدم
        رگبار عامل اصلی تولید سیلاب، رواناب، فرسایش خاک و غیره است. مشخصه های مهم هررگبار تأثیرهای متفاوتی در سیلاب حاصل دارد. الگوی بارش تابع شدت بارش برحسب زمان است. این الگو درحالت یک اوجی با مثلث تقریب زده می‌شود. اگر طول نقطه اوج رگبار معلوم باشد، آنگاه شکل تابع شدت رگبار چکیده کامل
        رگبار عامل اصلی تولید سیلاب، رواناب، فرسایش خاک و غیره است. مشخصه های مهم هررگبار تأثیرهای متفاوتی در سیلاب حاصل دارد. الگوی بارش تابع شدت بارش برحسب زمان است. این الگو درحالت یک اوجی با مثلث تقریب زده می‌شود. اگر طول نقطه اوج رگبار معلوم باشد، آنگاه شکل تابع شدت رگبار به صورت یک مثلث برای حوضه در اختیار است. این مقاله چهرة جدیدی از تابع شدت رگبار را در پهنه های مختلف ایران در نظر گرفته و زمان اوج رگبار را به صورت رابطه ای غیرخطی برحسب مشخصه های مهم دیگر رگبار (ارتفاع، مدت بارش و شدت اوج رگبار و...) ارائه می دهد. تعداد کل ایستگاه های اندازه گیری رگبار (باران سنج ثبات وزارت نیرو یا سینوپتیک سازمان هواشناسی) 396 است. تعداد ایستگاه های قابل قبول در بازه زمانی کمتر از شش ساعت 130عدد است. پهنه‌ بندی بر اساس حداکثر بارش روزانه انجام و ایران به هفت‌ناحیه تقسیم شده است. نمونه ای از رگبارهای هرناحیه با مدت دوام‌های مختلف با روش نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شده است. رگبارهائی با مدت دوام کمتر از شش ساعت رفتار مناسبی را در تمام نواحی هفت گانه دارند و 6/43% آنها یک اوجی هستند. درصد کل رگبارها یک اوجی حدود 6/34% از رگبارهای کل کشور (بازه های زمانی 10 دقیقه تا 48 ساعت)را شامل است. رگبارهای کمتر از شش ساعت و تک اوجی تحلیل شده اند. رابطه بین زمان اوج با سایر مشخصات رگبار و با استفاده از تحلیل رگرسیون یک و چند متغیره خطی و غیرخطی برای نواحی هفت گانه ایران انجام و رابطه مناسب برای هر ناحیه پس از آسیب شناسی الگو به دست آمد. مناسب ترین الگوها غیرخطی (تمام لگاریتمی)است. این الگوها برای ناحیه های اول تا پنجم سه متغیره تمام لگاریتمی شامل مشخصه های مدت دوام ( ) و نسبت ارتفاع بارش (P) به شدت اوج( )است. بهترین الگو برای دو ناحیه ششم و هفتم دو متغیره تمام لگاریتمی بر حسب مدت دوام به دست آمد. مقایسه الگوهای فوق با کارهای سایر پژوهشگران نشان از برتری این الگوها دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        837 - در مکتب عارفانۀ سهروردی (راز و رمزهای عقل سرخ)
        مجتبی گلی
        اکثر آثار سهروردی به‌صورت عرفانی-اساطیری و با زبانی رمزآلود نوشته‌شده‌اند تا علاوه بر زیبایی و جذابیت بیشتر، موجبات کتمان اسرار را در بستر مناسب‌تری فراهم‌سازند. یکی از این آثار زیبا، رسالۀ عقل سرخ می‌باشد که در قالب مناظرۀ عارفانه و به شیوۀ داستان در داستان به رشتۀ تحر چکیده کامل
        اکثر آثار سهروردی به‌صورت عرفانی-اساطیری و با زبانی رمزآلود نوشته‌شده‌اند تا علاوه بر زیبایی و جذابیت بیشتر، موجبات کتمان اسرار را در بستر مناسب‌تری فراهم‌سازند. یکی از این آثار زیبا، رسالۀ عقل سرخ می‌باشد که در قالب مناظرۀ عارفانه و به شیوۀ داستان در داستان به رشتۀ تحریر کشیده‌شده‌است. این رساله در عین کمیت، حاوی گسترده‌ترین اسرار نورشناسی، معاد،‌ خردمداری، پیرشناسی، نهج سلوک عارفانه و عاشقانه، تفسیر برخی از آیات قرآن، خودشناسی، باستان‌گرایی، و راه رسیدن به سرچشمۀ حیات ازلی است. آشنایی با این رمز و رازهای زیبا و پیچیده، فهم آثار عارفانی چون سهروردی را بهتر و بیشتر ممکن‌ می‌سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        838 - Investigating the Relationship between the Facility Interest Rate and the Bank Deposit Interest Rate in Iran
        Zahra Haerinasab Kiomars Sohaili Shahram Fattahi
        10.22034/amfa.2019.579317.1136
        The facility interest rate is one of the most important macroeconomic variables. The bank facility interest rate is associated with other macro-economic variables, one of which is the bank deposit interest rate. Using the time series data of the 1973-2017 period and the چکیده کامل
        The facility interest rate is one of the most important macroeconomic variables. The bank facility interest rate is associated with other macro-economic variables, one of which is the bank deposit interest rate. Using the time series data of the 1973-2017 period and the simultaneous equation system, the researchers estimated four equations using the three-stage least squares method.The result of estimation of the first equation indicates that there is a significant positive relationship between the bank deposit interest rate and the facility interest rate in the Iranian economy during this 45-year period, in that a decrease in the facility interest rate follows an increase in the inflation rate.The result of estimation of the second equation, in which the deposit interest rate is the dependent variable, shows that there is a significant positive relationship between the facility interest rate and the deposit interest rate.. The result of estimation of the third equation, where the inflation rate is the dependent variable, indicates that there is a significant positive relationship between the liquidity level and the inflation rate,The result of estimation of the last equation where the credit risk of banks is the dependent variable shows that there is a significant positive relationship between the facility interest rate and the credit risk. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        839 - The Relationship Between the Facility Interest Rate and Three Main Variable of the Money Market In Iran (1986-2017)
        Zahra Haerinasab Kiomars Sohaili Shahram Fattahi
        10.22034/amfa.2019.581222.1151
        The bank interest rate is one of the most important macroeconomic variable in each country economic. The purpose of this paper is find the relationship between the facility interest rate and three main variable of the money market.In Iran. this issue for equations the i چکیده کامل
        The bank interest rate is one of the most important macroeconomic variable in each country economic. The purpose of this paper is find the relationship between the facility interest rate and three main variable of the money market.In Iran. this issue for equations the interest rate facility, the interest rate of deposit, inflation and credit risk utilizing the model simultaneous equation system and method three-stage least squares estimated. Results show that in this 32 year period the interest rate of the facility whit the interest rate on deposits is one of the most important macro- banking variable has a positive and significant relationship. So that with an increase in interest rate on deposits, the interest rate of facility also increases. It was also determined the interest rate of facility with inflation has a negative and significate relationship. This expresses with increasing inflation, the facility interest rate decreases. Because in Iran the rate of interest determined as an order, this result is not expected. The interest rate of facility and and credit risk have a positive and significant relationship, which represents it when the interest rate of facility increases, likelihood of non payment increased by borrowers. Also, inflation rate with liquidity and exchange rate has a positive relationship which is consistent reality. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        840 - Analysis of the Asymmetric Effect of Exchange and Bank Facility Rates on Labor Productivity in Iran: NARDL Approach
        Saeed Dehghan Manshadi Mohsen Zayandehroodi Abdolmajid Jalaee
        10.22034/amfa.2022.1943859.1652
        One of the most critical indicators of one-factor productivity is the labor productivity index. This index has various and broad applications in the dimensions of economic policy. On the one hand, the labor productivity index determines per capita income levels and livi چکیده کامل
        One of the most critical indicators of one-factor productivity is the labor productivity index. This index has various and broad applications in the dimensions of economic policy. On the one hand, the labor productivity index determines per capita income levels and living standards. On the other hand, efficiency combined with other factors such as capital stock can make technical changes. The issue of how monetary and exchange rate variables affect labor productivity has been of particular importance in recent international studies. Due to the importance of the issue, this study investigates the asymmetric effect of exchange rate and bank facility rates on labor productivity in Iran in 1971-2018. The results of model estimation by self-explanatory method with nonlinear autoregressive distributed lag (NARDL) indicate that in the short and long run, the effect of free-market exchange rates and bank lending rates on labor productivity is asymmetric so that reductions in exchange rates have a significant direct effect on labor productivity and increases are not significant. In addition, increases in bank lending rates have a direct effect and reductions have an adverse effect on labor productivity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        841 - Determining the interest rate on deposits in the Iranian banking system: cooperative or competitive game between the central bank and followers?
        Mehdi Memarpour Ashkan Hafezalkotob Mohammad Khalilzadeh Abbas Saghaei Roya Soltani
        10.22034/amfa.2021.1931633.1598
        This paper studies the monetary policies of the central bank to determine the inter-est rate on deposits in the interaction with the Iranian banking system in the form of Stackelberg and Nash equilibrium games. The leader of the game is the central bank of the Islamic R چکیده کامل
        This paper studies the monetary policies of the central bank to determine the inter-est rate on deposits in the interaction with the Iranian banking system in the form of Stackelberg and Nash equilibrium games. The leader of the game is the central bank of the Islamic Republic of Iran, while the followers of the game include three banks called A, B, and C. The leader of the game regulates its monetary policies based on the relationship between inflation rate and interest rate on depos-its in the form of three scenarios of "legal deposit ratio", "legal deposit award rate", and "the rate of commissions received" from the followers. The follower players also determine "the interest rate on deposits," based on the scenarios of the leader player. The results of this research (2010-2019) by MINITAB Soft-ware indicated that in the studied year (2019), the strategy of the players of this game has been mostly Nash (more competitive) rather than cooperative. If the players of this game had chosen cooperative strategy (Stackelberg game), they would have achieved greater profit. Also, the optimal tool for the monetary policy of the leader and follower players has been the “increasing the legal reserve re-ward rate". پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        842 - Performance Analysis and Sustainability Assessment of International Markets: Iran versus some other countries
        Adeleh Eisazadeh Saravani Kambiz Shahroudi Alireza Amirteimoori Mehrdad Goudarzvand Chegini
        10.22034/amfa.2022.1938266.1626
        Evaluating the performance of countries in international markets and measuring how they utilize allocated resources provides a lucid picture of the state of business management in countries also assessing performance sustainability in international markets, is one of th چکیده کامل
        Evaluating the performance of countries in international markets and measuring how they utilize allocated resources provides a lucid picture of the state of business management in countries also assessing performance sustainability in international markets, is one of the important issues in predicting international trade. In international markets knowledge of countries' performance leads to the recognition of their economic and non-economic management statuses even more it is used to allocate financial support of global organization. In the present article, an attempt was made to design a model capable of examining the performance of nations in international markets by both economic and non-economic dimensions in the presence of undesirable factors and two preparation and exploitation stages of existing platforms and also assessing the sustainability of countries' performance in the studied period which is quite innovative. Then, data from 21 countries, from 2010 to 2017 were evaluated to test the model. The results indicated that the model is capable of examining the performance of countries and assess the sustainability of the countries over a period of time. According to the results of this model, an attempt was made to evaluate Iran's performance status among homogeneous countries and provide a roadmap for enhancing Iran's performance پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        843 - Replacing IFRS instead of Iranian accounting standard
        Seyyed Mohammad Ali Mirmasoumi Roya Darabi
        10.22034/amfa.2017.531317
        Accounting standards, are rules governing how to do accounting work, and specify what information must be provided in financial reporting. The main objective of this study was to compare the stronger accounting standards against weaker accounting standards which in this چکیده کامل
        Accounting standards, are rules governing how to do accounting work, and specify what information must be provided in financial reporting. The main objective of this study was to compare the stronger accounting standards against weaker accounting standards which in this study, we compare accounting standards of Iran and international standard in terms of Rents. The population of the research is institutions member of accounting community; that to collect theoretical principles of the study, library methods and to collect statistical information, questionnaires were used. Cronbach's alpha coefficient was used for validity and reliability of questionnaire, and to analyse the data, Student's t-test, Kolmogorov - Smirnov test and Friedman test was used. SPSS21software was used to analysis. Time limit of this research involves the second half of 2016. The population of the investigation includes audit firms of Certified Public Accountants community. Findings from analysis of statistical data are at 95% reliability level, which reject us hypothesizes based on non-reliability, unsuitability and lack of understanding. We conclude that Iran's accounting standards relative to international standards from the perspective of professional judgment of auditors to determine the rent type, in terms of degree of reliability, intelligibility, functionality is more appropriate. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        844 - معرفی بخش بیشتری از زنبورهای طایفه Elampini ایران (Hymenoptera: Chrysididae, Chrysidinae)
        مجید فلاح زاده علی فلاحت پیشه ابوفاضل دوستی فرانکو استرومیا نازیلا سقایی
        خانواده Chrysididae یکی از خانواده های بسیار متنوع از زنبورها می باشد که به نام زنبورهای فاخته یا طلایی مشهور هستند که تا به حال بیش از 3000 گونه از 84 جنس از آن ها در سراسر جهان شناسایی شده است و این در حالی است که بسیاری از آن ها، هنوز کشف نشده اند. در بررسی حاضر، چکیده کامل
        خانواده Chrysididae یکی از خانواده های بسیار متنوع از زنبورها می باشد که به نام زنبورهای فاخته یا طلایی مشهور هستند که تا به حال بیش از 3000 گونه از 84 جنس از آن ها در سراسر جهان شناسایی شده است و این در حالی است که بسیاری از آن ها، هنوز کشف نشده اند. در بررسی حاضر، فون زنبورهای طایفهElampini (Hymenoptera: Chrysididae) در طی سال های 1392 تا 1396 در استان فارس مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه‌ برداری به‌ وسیله تله مالیز از مناطق شیراز، فسا، جهرم و لارستان در جنوب استان صورت گرفت. پس از خارج کردن نمونه ها از تله، مراحل خشک کردن، سوزن زدن و نصب برچسب اطلاعات انجام و نمونه ها در جعبه های نگهداری حشرات قرار داده شد. شناسایی گونه با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر و توصیف های اصلی انجام گردید. در مجموع 18 گونه متعلق به 9 جنس (Colpopyga Semenov, 1954, Elampus Spinola, 1806, Haba Semenov, 1954, Hedychridium Abeille de Perrin, 1878, Hedychrum Latreille, 1802, Holopyga Dahlbom, 1845, Omalus Panzer, 1801, Philoctetes Abeille de Perrin, 1879, Pseudomalus Ashmead, 1902) جمع آوری و شناسایی شد. سه گونه Haba colonialis (Mocsáry 1911)، Hedychridium hofferi Balthasar 1953 وHolopyga inaurata Mocsáry 1914 برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. مجموع تاکساهای گزارش شده این طایفه از ایران به 98 گونه و زیرگونه از 10 جنس افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        845 - بررسی فون، تنوع گونه ای و دامنه میزبانی زنبورهای خانواده Aphelinidae در بخش‌هایی از استان‌های مرکزی و لرستان
        نهال ابوالمعصومی علی‌اصغر طالبی احسان رخشانی حسینعلی لطفعلی‌زاده
        زنبور های خانواده Aphelinidae متعلق به بالا خانواده Chalcidoidea می باشند. این زنبورها از نظر تنوع گونه ای و میزبانی بسیارمتنوع اند. حشرات راسته Hemiptera به خصوص شپشک ها و سفیدبالک ها از جمله میزبان های مهم این زنبورها بوده و مراحل مختلف رشدی آن ها مورد حمله تعداد چکیده کامل
        زنبور های خانواده Aphelinidae متعلق به بالا خانواده Chalcidoidea می باشند. این زنبورها از نظر تنوع گونه ای و میزبانی بسیارمتنوع اند. حشرات راسته Hemiptera به خصوص شپشک ها و سفیدبالک ها از جمله میزبان های مهم این زنبورها بوده و مراحل مختلف رشدی آن ها مورد حمله تعداد زیادی از این پارازیتوییدها قرار می گیرند. زنبورهای پارازیتویید متعلق به خانواده Aphelinidae که در تحقیق جمع آوری و شناسایی شدند عبارتند از: Coccophagus lycimnia Walker Coccobius varicornis (Howard) Aphytis mytilaspidis (Le Baron) Encarsia inaron Walker EncarsiaformosaGahan در این تحقیق شپشک های نرم تن Eulecanium tiliae (L.)، (Fonscolombe) Sphaerolecanium prunastri و (Archangelskaya) Didesmococcus unifasciatus و سپردارهای (Bouch) Lepidosaphes ulmi و (Arch) Childaspis asiatica روی درختان میوه سردسیری در مناطقی از استان های مرکزی و لرستان و سفیدبالک های Trialeurodes vaporariorum (Westwood) و (Danzig) Aleyrodes singularis روی گیاهان زینتی و علف های هرز، در مناطقی از استان مرکزی به عنوان میزبان این زنبورهای پارازیتویید شناخته شدند. گونه C. varicornis گزارش جدید برای فون زنبورهای پارازیتویید ایران می باشد. درصد فراوانی هرگونه، میزان پارازیتیسم، شاخص شباهت گونه ها (Similarity index) و شاخص تنوع گونه ای سیمپسون برای زنبورهای پارازیتویید این خانواده در مناطق مختلف نمونه برداری محاسبه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        846 - مروری بر جنس Calvolia Oudcmans, 1911 ( Acari: Winterschmidtiidae) همراه با معرفی یک گونه جدید برای ایران
        مجید مرادی فرادنبه هادی استوان مهدی غیبی بری اکانر
        طی مطالعه فونستیکی که در سال های 1395-1393 به منظور جمع آوری و شناسایی کنه های گروه بی استیگمای مرتبط با لانه پرندگان انجام گرفت، گونه Calvolia priapus Volgin 1980 در ارتباط با لانه زاغ اوراسیاییPica pica (Linnaeus, 1758) (Aves: Corvidae) در نجف آباد اصفهان برای دو چکیده کامل
        طی مطالعه فونستیکی که در سال های 1395-1393 به منظور جمع آوری و شناسایی کنه های گروه بی استیگمای مرتبط با لانه پرندگان انجام گرفت، گونه Calvolia priapus Volgin 1980 در ارتباط با لانه زاغ اوراسیاییPica pica (Linnaeus, 1758) (Aves: Corvidae) در نجف آباد اصفهان برای دومین بار در دنیا پس از توصیف اصلی جمع آوری و گزارش شد. نمونه برداری از محتویات لانه شامل: پر، فضولات و خار وخاشاک موجود در لانه صورت گرفت. از نظر تغییرات جغرافیایی با توصیف اصلی مورد مقایسه قرار گرفت. برخی از کاراکترهای تفریقی دارای تفاوت هایی بودند که بیشتر منشاء جغرافیایی دارند. از آنجایی که تصاویر مورد استفاده در توصیف اصلی از کیفیت پایینی برخوردار بودند و تاکنون در هیچ مقاله ای اشاره ای به این گونه نشده است، مجددا تمامی تصاویر مربوط به این گونه متعلق به هر دو جنس نر و ماده ترسیم شد.همچنین ازکاراکترهای مهمی که در شناسایی این گونه استفاده می شوند عکس برداری شد. کلید شناسایی تمامی گونه های جنس Calvolia Oudcmans, 1911 طراحی و ارایه می شود. این گونه برای فون بی استیگمایان ایران جدید است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        847 - مطالعه چرخه زندگی پروانه برگ‌خوار استبرق (Danaus chrysippus L. (Lep.: Nymphalidae در استان بوشهر
        سید رضا گلستانه حسن عسکری شیلا گلدسته ابوفاضل دوستی مظفری ناصر فرار
        پروانه برگ خوار استبرق (Danaus chrysippus L. (Lep.: Nymphalidae مهمترین آفت درختچه استبرق Calotropis procera Aiton در استان بوشهر می باشد. لاروهای این حشره از برگ و سرشاخه های جوان استبرق تغذیه نموده و ضمن ایجاد خسارت باعث ضعف عمومی و کاهش رشد گیاه می شوند. این تحقیق با چکیده کامل
        پروانه برگ خوار استبرق (Danaus chrysippus L. (Lep.: Nymphalidae مهمترین آفت درختچه استبرق Calotropis procera Aiton در استان بوشهر می باشد. لاروهای این حشره از برگ و سرشاخه های جوان استبرق تغذیه نموده و ضمن ایجاد خسارت باعث ضعف عمومی و کاهش رشد گیاه می شوند. این تحقیق با هدف مطالعه مدت زمان مراحل مختلف زندگی آفت در طول سال های 1385 تا 1386 در منطقه آبپخش استان بوشهر انجام شد. نمونه برداری در طبیعت به طور هفتگی، به صورت تصادفی و به روش نمونه برداری خوشه ای دو مرحله ای در طول سال انجام شد. جهت بررسی چرخه زندگی، مراحل نابالغ این حشره از طبیعت جمع آوری و در ظروف پتری 8 سانتی متری و ظروف پرورش 10×12 سانتی متری در آزمایشگاه و در شرایط (دمای2±25 درجه سانتی گراد و2±22 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 10±60 درصد و 16 ساعت نور در شبانه روز) در انکوباتور پرورش داده شد. نتایج نشان داد که حشرات کامل در اواخر بهمن ماه سال 1385 به تدریج در طبیعت ظاهر شده و تخم گذاری نمودند. این پروانه در طبیعت استان بوشهر دارای 5 نسل هم پوشان در سال می باشد. در آزمایشگاه، دوره تفریخ تخم 1/0±4/3 روز و 1/0±5/4 روز، دوران لاروی 2/0±5/12 روز و 4/0±1/19 روز و دوران شفیرگی 7/0±6/14 روز و 3/0±8/9 روز به ترتیب در دماهای 22 و25 درجه سانتی گراد به طول انجامید. کل مراحل زندگی این پروانه از تخم تا ظهور حشره کامل 8/0±7/26 روز و 5/0±8/37 روز به ترتیب در دماهای 22 و 25 درجه سانتی گراد تعیین شد. در طول فصل تابستان و زمستان هیچ مرحله ای از زندگی این پروانه در منطقه آبپخش مشاهده نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        848 - واروازیس در کلنی های زنبور عسل در استان کرمان در جنوب شرقی ایران
        امین احمدی مهدی برهانی سعید نورالهی فرد زهرا شمس الدینی احمد ابادی زهرا مصدق اردکانی
        یکی از آفات زنبور عسل کنه واروا می باشد که توزیع جهانی دارد ، این اکتوپارازیت می تواند بر زنبورها تأثیر و باعث کاهش جمعیت زنیور شود و همچنین می تواند با تاثیر بر کلنی ها باعث انتقال ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا شود. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی توزیع فصلی کنه وا چکیده کامل
        یکی از آفات زنبور عسل کنه واروا می باشد که توزیع جهانی دارد ، این اکتوپارازیت می تواند بر زنبورها تأثیر و باعث کاهش جمعیت زنیور شود و همچنین می تواند با تاثیر بر کلنی ها باعث انتقال ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا شود. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی توزیع فصلی کنه واروآ در زنبورستان های استان کرمان از سالهای 1396 تا 1397 انجام شده است. از 1500 کندو به طور تصادفی از زنبورستان های مختلف در استان کرمان و تشخیص آلودگی واروآ در زنبوران بالغ با روش دوش اتر انجام گرفت . شیوع واروا در زنبورستان ها 9/32٪ بود. بیشترین فراوانی آلودگی در زمستان (46.6٪) و کمترین میزان آلودگی در بهار و تابستان (26٪) مشاهده شد، بیشترین وکمترین میانگین میزان شدت آلودگی 17% و 33% تعیین گردید. با توجه به میزان آلودگی و شیوع کنه ها در زنبورستان های استان کرمان ، به نظر می رسد برای کاهش میزان آلودگی در این منطقه نیاز به برنامه کنترل منظم وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        849 - مطالعه فونستیک زنبورهای خانواده‌ Ichneumonidae در استان یزد
        علیرضا زارع‌پور اشکذری علی‌اصغر طالبی سعیده لونی
        فون زنبور های خانواده‌ Ichneumonidaeدر شهرستان یزد و مناطق اطراف در سال‌های 1385 تا 1387 مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده 8 گونه به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. بر اساس منابع موجود، دو گونه که با ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش م چکیده کامل
        فون زنبور های خانواده‌ Ichneumonidaeدر شهرستان یزد و مناطق اطراف در سال‌های 1385 تا 1387 مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده 8 گونه به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. بر اساس منابع موجود، دو گونه که با ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. 1. Diplazon laetatorius (Fabricius, 1781) 2. Ophion ventricosus Gravenhorst, 1829 3. Ophion luteus (Linnaeus, 1758)* 4. Ophion obscurus Fabricius, 1804* 5. Ichneumon caloscelis Wesmael, 1845 6. Neteliaarimeniaca Tolkanitz, 1971 7. Meringopus calescens (Gravenhorst, 1829) 8. Cryptus spinosus Gravenhorst, 1829 ویژگی‌های مرفولوژیک، دامنه میزبانی و انتشار جغرافیایی دو گونه جدید برای فون حشرات ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        850 - مطالعه زنبورهای جنسChrysis (Hymenoptera: Chrysididae) در استان فارس،به همراه شش گزارش جدید برای فون ایران
        علی فلاحت پیشه مجید فلاح زاده ابوفاضل دوستی فرانکو استرومیا نازیلا سقایی
        خانوادهChrysididae (Hymenoptera: Chrysidoidea) که معمولا با اسامی زنبورهای زمردی یا زنبورهای فاخته شناخته می شوند یک خانواده از گروه زنبورهای Aculeata می باشند که پراکنش جهانی داشته و تاکنون نزدیک به 3000 گونه از آنها شناخته شده است. در این خانواده زنبورهای جنس Chrysis چکیده کامل
        خانوادهChrysididae (Hymenoptera: Chrysidoidea) که معمولا با اسامی زنبورهای زمردی یا زنبورهای فاخته شناخته می شوند یک خانواده از گروه زنبورهای Aculeata می باشند که پراکنش جهانی داشته و تاکنون نزدیک به 3000 گونه از آنها شناخته شده است. در این خانواده زنبورهای جنس Chrysis Linnaeus, 1761 (Chrysidinae, Chrysidini) یکی از جنس های متنوع و با پراکنش جهانی می باشند که تاکنون بیش از 1100 گونه و زیرگونه از آنها شناسایی شده و این در حالی است که تعداد زیادی از آنها هنوز کشف نشده و ناشناخته هستند. در مطالعه حاضر، یک لیست از دوازده گونه از زنبورهای این جنس، جمع آوری شده از استان فارس در جنوب ایران ارایه می شود. نمونه ها به وسیله تله مالیز و طی سال های 1392 تا 1396جمع آوری شد. شناسایی گونه ها با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر و توصیف های اصلی انجام گردید. شش گونه Chrysis amneris Balthasar, 1953، Ch. dawahi Strumia, 2011، Ch. diacantha diacantha Mocsáry, 1889، Ch. laeta Dahlbom, 1854، Ch. santschiiLinsenmaier, 1959 و Ch. taurica Mocsáry, 1889 یرای اولین بار از ایران گزارش می شوند. با در نظر گرفتن نتایج این تحقیق، مجموع تاکساهای گزارش شده این جنس از ایران به 130 گونه و زیرگونه افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        851 - معرفی و شناسایی گونه های خانواده Sphecidae در شهرستان خمین
        فرزانه هادی ابراهیم ابراهیمی سید سعید مدرس نجف آبادی شیلا گلدسته
        در بررسی هایی که به منظور جمع آوری و شناسایی فون زنبورهای خانواده Sphecidae در 17 منطقه از شهرستان خمین طی سال های 1389 و 1390، با استفاه از تور حشره گیری، تله مالیز، تله لگنی زرد و تله پنجره ای به عمل آمد، جمعا 24 گونه متعلق به هفت جنس و چهار زیرخانواده به شرح زیر چکیده کامل
        در بررسی هایی که به منظور جمع آوری و شناسایی فون زنبورهای خانواده Sphecidae در 17 منطقه از شهرستان خمین طی سال های 1389 و 1390، با استفاه از تور حشره گیری، تله مالیز، تله لگنی زرد و تله پنجره ای به عمل آمد، جمعا 24 گونه متعلق به هفت جنس و چهار زیرخانواده به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. شناسایی گونه ها به تایید دکتر Schmid-Egger از آلمان رسید. کلیه گونه ها برای اولین بار از استان مرکزی گزارش می شوند و از میان آن ها دو گونه برای اولین بار از ایران گزارش می گردد که با علامت * مشخص شده اند. Sphex flavipennis Fabricius, 1793 Sphex melas* Gussakovskij, 1930 Sphex pruinosus Germar, 1817 Sphex sp1. Sphex sp2. Sphex sp3. Prionyx nudatus (Kohl), 1885 Prionyx songaricus (Eversmann), 1849 Prionyx stschurowskii (Radoszkowski), 1877 Chlorion magnificum* F .Morawitz, 1887 Chlorion splendidum Fabricius, 1804 Sceliphron arabs (Lepeletier), 1845 Sceliphron destillatorium(Illiger), 1807 Sceliphron funestum Kohl, 1918 (Fabricius), 1781 Sceliphron madraspatanum Sceliphron rectum Kohl, 1918 Chalybion femoratum Fabricius, 1781 Ammophila heydenii Dahlbom,1845 Ammophila sabulosa (Linnaeus), 1758 Ammophila sp. Podalonia hirsuta (Scopoli), 1763 Podalinia hirsuta mervensis Radoszkowski, 1887 (Le Guillou), 1841 Podalonia tydei Podalonia sp. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        852 - اولین گزارش سه گونه از زنبورهای خانواده‌ Ichneumonidae از استان یزد
        علیرضا زارع پور اشکذری علی اصغر طالبی رضا وفایی شوشتری
        فون زنبور های خانواده‌ Ichneumonidaeدر شهرستان یزد و مناطق اطراف در سال‌های 1385 تا 1387 مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده 9 گونه به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. بر اساس منابع موجود، سه گونه که با ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش می شو چکیده کامل
        فون زنبور های خانواده‌ Ichneumonidaeدر شهرستان یزد و مناطق اطراف در سال‌های 1385 تا 1387 مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده 9 گونه به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. بر اساس منابع موجود، سه گونه که با ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. Diplazon laetatorius (Fabricius, 1781) Anomalon foliator (Fabricius 1798)* Ophion ventricosus Gravenhorst, 1829 Ichneumon caloscelis Wesmael, 1854 Neteliaarimeniaca Tolkanitz, 1971 Meringopus calescens (Gravenhorst, 1829) Cryptus spinosus Gravenhorst, 1829 Cryptus viduatorius Fabricious, 1804* Cryptus inculator (Linnaeus, 1758)* ویژگی‌های مرفولوژیک، دامنه میزبانی و انتشار جغرافیایی سه گونه جدید برای فون حشرات ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        853 - بررسی فونستیک کنه‌های (Acari) انگور در موستان‌های صفی‌آباد خوزستان
        ایرج درویش زاده کریم کمالی
        در یک بررسی فونستیکی که طی سال های 1376–1377 روی فون کنه‌های انگور در موستان های صفی آباد خوزستان صورت گرفت، در مجموع 39 گونه متعلق به 37 جنس و 27 خانواده جمع‌آوری و شناسایی شد. در این میان 12 گونه برای فون کنه‌های ایران گزارش جدیدبوده که با علامت * مشخص گردیده‌ان چکیده کامل
        در یک بررسی فونستیکی که طی سال های 1376–1377 روی فون کنه‌های انگور در موستان های صفی آباد خوزستان صورت گرفت، در مجموع 39 گونه متعلق به 37 جنس و 27 خانواده جمع‌آوری و شناسایی شد. در این میان 12 گونه برای فون کنه‌های ایران گزارش جدیدبوده که با علامت * مشخص گردیده‌اند. بیشترین فراوانی در کنه‌های شکارگر مربوط به گونه‌ (Androlaelaps casalis Berlese (Laelpidae، از کنه‌های پوسیده‌خوار مربوط به (Oppia yodai Aoki (Oppiidae و از کنه‌های خسارت زا گونه (Tenuipalpus granati Sayed (Tenuipalpidae تعیین گردید. گونه‌های شناسایی شده به ترتیب زیر راسته ها و خانواده ها عبارتند از: Mesostigmata Laelapidae Pseudoparasitus holaspis* (Oudemans) Androlaelaps casalis (Berlese) Hypoaspis aculifera Ganestrini Ascidae Protogamasellus sp. Lasioseius matthyssei* Chant Lasioseius phytoseioides* Chant Gamasellodes bicolor (Berlese) Phytoseiidae Euseius obtectus* Khan, Chaudri & Tahir Proprioseiopsis sp. Anthoseius rhenanus (Oudemans) Amblyseius reductus* Wainstein Macrochelidae Macrocheles scutatus* (Berlese) Ameroseiidae Ameroseius pavidus* Koch Pachylaelapidae Pachylaelaps karawaiewi (Berlese) Trachyuropodidae Oplitis conspicua (Berlese) Uropodidae Uroobovella vinicolora (Vitzthum) Ologamasidae Gamasiphis hemicapillus* Karg Prostigmata Tenuipalpidae Tenuipalpus granati Sayed Tetranychidae Eutetranychus orientalis (Klein) Tetranychus turkestani Ugarov Anystidae Anystis baccarum L. Stigmaeidae Eustigmaeus spathatus Ueckermann & Smith-Meyer Tydeidae Tydeus sp. Cheyletidae Eutogenes africannus* Wafa & Soliman Hemicheyletia bakeri (Ehara) Bdellidae Neomolgus sp. Cunaxidae Cunaxa sp. Smarididae Fessonia paillosa Berlese Raphignathidae Raphignathus gracilis (Rack) Erythraeidae Abrolophus sp. Tarsonemidae Tarsonemus sp. Pygmephoridae Pygmephorus sp. Camerobiidae Neophyllobius sp. Scutacaridae Scutacarus fragariae Rack Astigmata Acaridae Tyrophagus putrescentiae Schrank Rhizoglyphus robini Claparede Oribatida Euphthiracaridae Rhysotritia clavatasexion* Lions Cosmochthoniidae Cosmochthonius asiaticus* Gordeeva Oppiidae Oppia yodai* Aoki پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        854 - مطالعه‌ زیست‌شناسی کرم برگ‌خوار زیتون Palpita unionalis Hbn. (Lep., Pyralidae) در استان گلستان
        جلیل علوی
        کرم برگ خوار زیتون Palpita unionalis Hubner یکی از مهم ترین آفات زیتون در استان گلستان می‌ باشد. لاروهای این حشره با تغذیه از برگ های جوان سرشاخه ‌ ها و همچنین جوانه‌های انتهایی موجب خشکیدگی سرشاخه‌ها می‌شوند. میوه‌های ارقام دیررس نیز شدیدا مورد هجوم نسل های آخر آفت قر چکیده کامل
        کرم برگ خوار زیتون Palpita unionalis Hubner یکی از مهم ترین آفات زیتون در استان گلستان می‌ باشد. لاروهای این حشره با تغذیه از برگ های جوان سرشاخه ‌ ها و همچنین جوانه‌های انتهایی موجب خشکیدگی سرشاخه‌ها می‌شوند. میوه‌های ارقام دیررس نیز شدیدا مورد هجوم نسل های آخر آفت قرار می‌گیرند. بررسی های انجام شده در سال های 1381 و 1382 نشان داد که این حشره در شرایط گرگان سالانه دارای شش نسل است. زمستان‌گذرانی حشره به صورت لارو روی درخت و میان برگ ها صورت می گیرد. حشرات بالغ خارج شده از لاروهای زمستان گذران در اواخر زمستان ظاهر می‌شوند و خروج حشره‌ بالغ مربوط به نسل اول در اواسط اردیبهشت اتفاق می‌افتد. حشرات ماده تخم های خود را معمولا به صورت تکی و زیر برگ های انتهایی سرشاخه‌ها می‌گذارند. بررسی های آزمایشگاهی نشان داد که حشره ماده به طور میانگین 231 عدد تخم می‌گذارد، تخم ها بعد از5/2 روز تفریخ می‌شوند، دوره لاروی 5/21 روز به درازا می کشد، تقریبا تمام شفیره‌ها در خاک و داخل پیله‌ای ابریشمی و بسیار ظریف تشکیل می‌شوند و طول دوره‌ شفیرگی 6/8 روز است، طول عمر حشره نر و ماده به ترتیب 14 و 6/13 روز می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        855 - مطالعه فون بالاخانواده پسیل‌ها (Hemiptera: Psylloidea) در استان کردستان
        منوچهر عزتی علی مهرور زینب احمدی
        برای شناسایی و معرفی پسیل های بالاخانواده Psylloidea استان کردستان نمونه برداری هایی طی سال های 1391 و 1392 از شهرستان های مختلف این استان انجام گرفت. در این پژوهش 19 گونه پسیل از 7 جنس و 4 زیرخانواده متعلق به خانواده های Aphalaridae (1 گونه)، Liviidae (6 گونه)، P چکیده کامل
        برای شناسایی و معرفی پسیل های بالاخانواده Psylloidea استان کردستان نمونه برداری هایی طی سال های 1391 و 1392 از شهرستان های مختلف این استان انجام گرفت. در این پژوهش 19 گونه پسیل از 7 جنس و 4 زیرخانواده متعلق به خانواده های Aphalaridae (1 گونه)، Liviidae (6 گونه)، Psyllidae (7 گونه) وTriozidae (5 گونه) جمع آوری و شناسایی شدند. از این تعداد یک گونه پسیل با نام Camarotoscena trjapitzini Loginova, 1968 برای فون ایران و 17 گونه برای فون استان جدید محسوب می شوند. با در نظر گرفتن یافته های این پژوهش، تعداد گونه های شناسایی شده پسیل در ایران به 96 گونه از 27 جنس و 5 خانواده افزایش می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        856 - بررسی فون کفشدوزک‌های خانواده Coccinellidae در شهرستان خرم‌آباد
        امیر انصاری پور رضا وفایی شوشتری جهانشیر شاکرمی
        فون کفشدوزک‌های مزارع، باغات و مراتع شهرستان خرم آباد طی سال های 1388 و 1389 مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق در مجموع 19 گونه کفشدوزک متعلق به 11 جنس شناسایی شد که از میان آنها چهار گونه برای استان لرستان (علامت *) و یک گونه برای فون ایران (علامت **) جدید بودند. نمون چکیده کامل
        فون کفشدوزک‌های مزارع، باغات و مراتع شهرستان خرم آباد طی سال های 1388 و 1389 مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق در مجموع 19 گونه کفشدوزک متعلق به 11 جنس شناسایی شد که از میان آنها چهار گونه برای استان لرستان (علامت *) و یک گونه برای فون ایران (علامت **) جدید بودند. نمونه‌های جمع‌آوری شده با کمک کلیدهای معتبر و استفاده از مشخصات ظاهری و تشریح ژنیتالیای حشرات جمع‌آوری شده مورد شناسایی و تائید قرار گرفتند. گونه‌های شناسایی شده به شرح زیر می باشند: 1. Adalia bipunctata Linnaeus 1758 2. Adalia decempunctata Linnaeus 1758 3. Coccinella septempunctata Linnaeus 1758 4. Coccinella undecimpunctata Linnaeus 1758* 5. Cryptolaemus montrouzieri Mulsant 1853* 6. Exochomus flavipes Goeze 1777 7. Parexochomus pubescens Kuster 1848 8. Exochomus quadripustulatus Linnaeus 1758 9. Exochomus undulatus Weise 1878 10. Hippodamia variegata Goeze 1777 11. Hyperaspis quadrimaculata Redtenbacher 1844** 12. Oenopia conglobata Linnaeus 1758 13. Propylea quatuordecimpuctataLinnaeus 1758 14. Psyllobora vigintiduopunctata Linnaeus 1758 15. Scymnus apetzi Mulsant 1846 16. Scymnus flavicollis redtenbacher 1844* 17. Scymnus syriacus Marseul 1868 18. Stethorus gilvifrons Mulsant 1850 19. Stethorus siphonulus Kapur 1948* پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        857 - ویژگی های زیستی زنبور پارازیتویید Anagyrus mirzai (Hym., Encyrtidae) روی شپشک آردآلود جنوب Nipaecoccus viridis (Hem., Pseudococcidae)
        مجید فلاح زاده نازیلا سقایی
        شپشک آرد آلود جنوب Nipaecoccus viridis (Newstead) از آفات مهم مرکبات و بسیاری از گیاهان زراعی و غیرزراعی در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان است. در تحقیق حاضر برخی پارامترهای زیستی شامل طول دوره رشدی، طول عمر، ظرفیت تولیدمثلی و نسبت جنسی زنبور پارازیتوییدAnagyrus mir چکیده کامل
        شپشک آرد آلود جنوب Nipaecoccus viridis (Newstead) از آفات مهم مرکبات و بسیاری از گیاهان زراعی و غیرزراعی در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان است. در تحقیق حاضر برخی پارامترهای زیستی شامل طول دوره رشدی، طول عمر، ظرفیت تولیدمثلی و نسبت جنسی زنبور پارازیتوییدAnagyrus mirzai Agarwal & Alam, 1959 (Hym., Encyrtidae) روی پوره های سن سوم (18روزه) و شپشک های ماده جوان (24 روزه) شپشک آردآلود جنوب در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی با رطوبت نسبی 5 60 درصد و درجه حرارت oc5/1 27 و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. طول دوره رشدی برای پارازیتوییدهای ماده پرورش یافته روی پوره های 18 روزه شپشک آردآلود جنوب 79/0±4/14 روز و پارازیتوییدهای نر 68/0±65/12 روز و روی شپشک های 24 روزه، برای ماده ها 52/0±45/13 روز و برای نرها 87/0±30/12 روز به دست آمد. میانگین طول عمر پارازیتوییدهای ماده ای که در ظروف پرورش روی شپشک های آردآلود جنوب 18 روزه رهاسازی شدند 78/0±25/14 روز و پارازیتوییدهای نر 83/0±40/6 روز و در شپشک های 24 روزه میانگین طول عمر پارازیتوییدهای ماده 69/0± 7/14 و پارازیتوییدهای نر 74/0± 1/7 روز تعیین شد. نسبت جنسی نر به ماده پارازیتوییدهای پرورش یافته روی پوره های سن سوم شپشک میزبان 1 به 11/1 و روی حشره کامل تازه ظاهر شده 1 به 33/1 به دست آمد. میانگین تعداد نتاج ایجاد شده توسط پارازیتوییدهای ماده پرورش یافته روی پوره های 18 روزه برای نتاج نر 47/2±2/15 و برای نتاج ماده 03/2±8/16 عدد بود و در مورد شپشک های 24 روزه، هر ماده به طور میانگین 63/1±6/20 عدد نر و 11/2±4/26 عدد ماده تولید نمود. نرخ کپسوله شدن کل در شپشک های 18 و 24 روزه به ترتیب برابر با 6/38 و 9/43 درصد و نرخ کپسوله شدن موثر برای این سنین 4/14 و 1/20 درصد به دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        858 - بررسی فونستیک خانواده های Tephritidae و Tachinidae از راسته Diptera در شهرستان اراک، ایران
        تورج ارکانی محمود علی‌خانی محمد مهدی ربیعه عارفه اصغری کرهرودی راضیه مهدوی
        در بررسی فون دوبالان خانواده های Tephritidaeو Tachinidae در شهرستان اراک و حومه که طی سال های 1387 تا 1388 در مزارع و باغات این شهرستان انجام گرفت. تعداد 10 گونه و 10 جنس شناسایی شدند که از بین آنها یک جنس و یک گونه از خانواده تاکینیده برای اولین بار از ایران گزارش می چکیده کامل
        در بررسی فون دوبالان خانواده های Tephritidaeو Tachinidae در شهرستان اراک و حومه که طی سال های 1387 تا 1388 در مزارع و باغات این شهرستان انجام گرفت. تعداد 10 گونه و 10 جنس شناسایی شدند که از بین آنها یک جنس و یک گونه از خانواده تاکینیده برای اولین بار از ایران گزارش می شود. در زیر جنس های هر خانواده به ترتیب حروف الفبا مرتب شده اند و رکورد جدید با علامت ستاره (*) مشخص شده است. Tephritidae Acanthiophilus helianthi (Rossi, 1790); Ensina sonchi (Linnaeus, 1767); Euarestella iphionae (Efflatoun, 1924); Hypenidium roborowskii (Becker 1907); Tephritis hurvitzi Freidberg, 1980; Tephritomyia lauta (Loew, 1869); Trupanea amoena (Frauenfeld, 1857); Trupanea stellata (Fuessly, 1775) Tachinidae Cistogaster mesnili‌ (Zimin,1966); Besseria sp. ; Tachina magnicornis(Zetterstedt,1844) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        859 - ارزیابی تاثیر سم فلوپیرادیفورون20% (سیوانتو) و روش تزریق به تنه جهت کنترل آفت سرخرطومی حنایی‌خرماRhynchophorus ferrugineus Olive. در ایران
        جاوید عباسی حمید دبیری محمد زرگری یزدان بخش طاهری شهرام زارع
        خرما از محصولات مهم باغی ایران می باشد. سرخرطومی حنایی خرما red palm weevil (RPW) با نام علمی Rhynchophorus ferrugineus Olive. (Col,: Dryophthoridae) مهمترین و خطرناک ترین آفت قرنطینه داخلی ایران می باشد. لاروها با تغذیه از بافت (آوند ها) و خالی کردن تنه باعث مرگ درخ چکیده کامل
        خرما از محصولات مهم باغی ایران می باشد. سرخرطومی حنایی خرما red palm weevil (RPW) با نام علمی Rhynchophorus ferrugineus Olive. (Col,: Dryophthoridae) مهمترین و خطرناک ترین آفت قرنطینه داخلی ایران می باشد. لاروها با تغذیه از بافت (آوند ها) و خالی کردن تنه باعث مرگ درختان می شوند. روش های شیمیایی کنترل آفت (سم پاشی، تزریق سم به تنه، ضدعفونی تنه و استفاده از سموم خاک کاربرد) از برنامه های مدیریت تلفیقی(IPM) می باشد. این تحقیق به منظور بررسی و کارایی حشره کش فلوپیرادیفورون 20% با نام تجاری سیوانتو و دستگاه تزریق (سرنگ اتوماتیک 5 میلی لیتری ابتکار و بازطراحی نویسنده) و روش تزریق به تنه برای کنترل سرخرطومی حنایی خرما در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد بین تیمارها از نظر جمعیت لاروهای مرده، زنده و حشره بالغ در سطح 1 درصد تفاوت معنی دار وجود دارد. به طوری که تیمار های سم فلوپیرادیفورون20% با غلظت تزریق 100 میلی لیتر (20 گرم ماده موثره) به همراه 100 میلی لیتر آب و سم فلوپیرادیفورون20% با غلظت تزریق 100 میلی لیتر (20 گرم ماده موثره) به ترتیب با میانگین 7/9 و 3/8 عدد به ازای هر نفر درخت خرما بیشترین تاثیر را در کنترل لاروهای آفت در مقایسه با تزریق سم کنفیدور و سم پاشی سم فلوپیرادیفورون20% روی تنه داشت. نتایج تجربی نشان داد که تزریق حشره کش روشی موثر جهت کنترل آفت بوده و برای اجرای این روش می توان از دستگاه تزریق (سرنگ اتوماتیک 5 میلی لیتری ابتکار و بازطراحی نویسنده) استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        860 - بررسی فون سوسک‌های لاک‌پشتی (Col.: Chrysomelidae) Cassida spp. و میزبان‌های گیاهی آن ها در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز گچساران
        هادی استوان حسین مرادیان
        در این تحقیق جمع آوری سوسک های برگ خوار جنس (Col.: Chrysomelidae) Cassida spp در منطقه گچساران از اسفند ١٣٨٨ تا شهریور ١٣٩١ صورت گرفت. محل های نمونه برداری شامل مناطقی از دشت و ارتفاعات کوه های زاگرس بودند که آثار خسارت حشرات متعلق به این جنس روی گیاهان میزبان دیده چکیده کامل
        در این تحقیق جمع آوری سوسک های برگ خوار جنس (Col.: Chrysomelidae) Cassida spp در منطقه گچساران از اسفند ١٣٨٨ تا شهریور ١٣٩١ صورت گرفت. محل های نمونه برداری شامل مناطقی از دشت و ارتفاعات کوه های زاگرس بودند که آثار خسارت حشرات متعلق به این جنس روی گیاهان میزبان دیده می شد. در مجموع سه گونه از این جنس به شرح زیر شناسایی و توسط دکتر Borowice از لهستان مورد تائید قرار گرفتند. 1-Cassida persica Spaeth, 1926 2-Cassida transcaucasica Borowiec & Swietojanska, 2001 3-Cassida palaestina Reiche, 1858 گونه های Cassida persica و Cassida transcaucasica برای اولین بار در دنیا به ترتیب از روی گیاهان Platycheat mucronifolia Boiss.. وL. Centaurea behen جمع آوری شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        861 - بررسی فون شته ها (Hem., Sternorrhyncha; Aphididae) در نواحی مختلف شهرستان کرمانشاه
        سعیده قهرمانی نژاد معصومه شایان مهر محمدتقی توحیدی
        فون شته های خانواده Aphididae روی میزبان های مختلف گیاهی در شهرستان کرمانشاه طی سال های 1389 تا 1390 بررسی شد. شته های جمع آوری شده از روی میزبان های گیاهی در الکل اتیلیک 75 درصد نگهداری و پس از تهیه پرپاراسیون تا سطح گونه شناسایی شدند. علاوه بر این میزبان های گی چکیده کامل
        فون شته های خانواده Aphididae روی میزبان های مختلف گیاهی در شهرستان کرمانشاه طی سال های 1389 تا 1390 بررسی شد. شته های جمع آوری شده از روی میزبان های گیاهی در الکل اتیلیک 75 درصد نگهداری و پس از تهیه پرپاراسیون تا سطح گونه شناسایی شدند. علاوه بر این میزبان های گیاهی گونه ها به منظور کمک به شناسایی گونه های شته جمع آوری و توسط متخصصین گیاه شناس شناسایی شد. گونه های شته شناسایی شده به تایید متخصصین شته شناس در ایران رسید. در مجموع 25 گونه شته متعلق به 13 جنس مختلف از این خانواده در مناطق مختلف شهرستان جمع آوری و شناسایی شد. تمام گونه ها برای اولین بار از شهرستان کرمانشاه گزارش می شوند. کلکسیون اسلاید میکروسکوپی از گونه های شناسایی شده در آزمایشگاه حشره شناسی گروه گیاه پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری موجود می باشد. لیست گونه های شناسایی شده به شرح زیر می باشد: Acyrthosiphon gossypii Mordvilko,1914, Acyrthosiphon malvae ssp. geranii Gillette & Palmer, 1929, Aphis craccivora Koch, 1855, Aphis euphorbiae Kaltenbach, 1843, Aphis idaei Koch, Aphis fabae Scopoli, 1763, Aphis punicae Pass, Aphis umbrella Boerner, 1950, Aphis verbasci Schrank, 1801, Brachycaudus (Acaudus) cardui (Linne, 1758), Brachycaudus (Acaudus) iranicus Davatchi & Rememaudiere, 1953, Brachycaudus (Acaudus) tragopogonis Kaltenbach, 1843, Dysaphis plantaginea Pass, Hyadaphis foeniculi Pass., 1860 , Hyalopterus pruni Geoffroy, Hyperomyzus lactucae Linne, 1758, Macrosiphum rosae, Myzus persicae Sulzer, 1776, Nasonovia ribisnigri Mosley, 1841, Rhopalosiphum padi L., 1756, Rhopalosiphum maidis Fitch, 1856, Sitobion fragariae Walker, 1848, Uroleucon cichorii Koch, 1855, Uroleucon compositae Theobald, 1915, Uroleucon sonchi Linne, 1767. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        862 - تنوع باکتریایی جمعیت‌های زنبور‌عسل کوچک Apis florea F., (Hym., Apidae) در ایران
        شبنم پری‌چهره غلامحسین طهماسبی علیمراد سرافرازی سهراب ایمانی ناصر تاج آبادی
        زنبور عسل کوچک Apis florea F. و زنبور عسل اروپایی Apis melifera L.دو گونه اصلی زنبور های عسل ایران هستند. زنبور عسل کوچک A. florea در یک نوار گرمسیری از کرمانشاه تا سیستان و بلوچستان پراکنده شده و نقش مهمی در گرده افشانی گیاهان مناطق جنوبی کشور دارد. در این پژوهش 1400 چکیده کامل
        زنبور عسل کوچک Apis florea F. و زنبور عسل اروپایی Apis melifera L.دو گونه اصلی زنبور های عسل ایران هستند. زنبور عسل کوچک A. florea در یک نوار گرمسیری از کرمانشاه تا سیستان و بلوچستان پراکنده شده و نقش مهمی در گرده افشانی گیاهان مناطق جنوبی کشور دارد. در این پژوهش 1400 زنبور عسل کارگر مربوط به 14 کلنی از استان های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس، کهکیلویه و بویر احمد، بوشهر، خوزستان و ایلام جمع آوری گردید. نمونه ها در لوله های استریل حاوی نرمال سالین قرار داده شد، سپس جداسازی باکتری ها از دستگاه گوارش زنبور عسل کوچک با استفاده از محیط کشت های اختصاصی انجام گرفت. برای شناسایی باکتری های جدا شده از روش های بیوشیمیایی و مولکولی استفاده شد. تشخیص مولکولی کلنی ها با روش تعیین توالی ژن 16S rRNA و با استفاده از پرایمرهای اختصاصی انجام گرفت. پس از تعیین توالی و شناسایی نمونه ها، زنبورهای عسل کوچک در ایران از لحاظ باکتری های اسید لاکتیک موجود در دستگاه گوارش به 5 گروه زنبور های 1) رودان، بندرعباس، ایرانشهر، 2) اهواز، دهلران، جیرفت، کهنوج و بوشهر 3) گچساران 4) جهرم، فسا و بهبهان و 5) قشم گروه بندی شدند. نتایج نشان داد که تنوع گیاهی، تغییر منابع شهد و گرده و عرض جغرافیایی منطقه عامل مهمی در تنوع باکتری های اسید لاکتیک همزیست دستگاه گوارش زنبور عسل کوچک می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        863 - شناسایی فون بخشی از کنه های گیاهی بالاخانواده Eriophyoidea در شهرستان خرم آباد استان لرستان
        عباس دلفان شهریار جعفری جهانشیر شاکرمی
        کنه های بالاخانواده Eriophyoidea ازگیاهان تغذیه کرده و برخی از آن ها از آفات مهم و اقتصادی محصولات کشاورزی هستند. مطالعه فون کنه های بالا خانواده Eriophyoidea در اطراف شهرستان خرم آباد در طول سال های زراعی 1390-1389 با نمونه برداری از گیاهان مختلف اعم از درختان مثمر چکیده کامل
        کنه های بالاخانواده Eriophyoidea ازگیاهان تغذیه کرده و برخی از آن ها از آفات مهم و اقتصادی محصولات کشاورزی هستند. مطالعه فون کنه های بالا خانواده Eriophyoidea در اطراف شهرستان خرم آباد در طول سال های زراعی 1390-1389 با نمونه برداری از گیاهان مختلف اعم از درختان مثمر و غیر مثمر، گیاهان زراعی، باغی، مرتعی و علف های هرز انجام شد. در تشخیص گونه های جمع آوری شده از خصوصیات تاکسونومیکی مهم از قبیل خصوصیات پاها و امپودیوم پروش، آرایش صفحه پیش ران تناسلی، صفحه پشتی، نوار بندی سطح پشتی و شکمی اپیستوزوما، میکروتوبرکول های موجود روی نوار بندی پشتی و شکمی اپیستوزوما و نحوه آرایش موهای روی بدن استفاده شد. در این مطالعه 13 گونه متعلق به هفت جنس از دو خانواده و از روی 11 میزبان گیاهی جمع آوری و شناسایی شدند. در زیر لیست گونه های تشخیص داده شده آورده شده است، گونه هایی که با دو ستاره مشخص شده اند برای فون ایران و آن هایی که با یک ستاره مشخص شده اند برای فون استان لرستان جدید می باشند. Family: Eriophyidae 1. Eriophyes pyri (Pagenstecher) * 2. Aceria tristriatus (Nalepa)* 3. Aceria erineus (Nalepa) * 4. Aceria brachytarsus (Keifer)* 5. Aceria mackiei (Keifer) ** 6. Aceria fraxinivora (Nalepa)* 7. Aculus solani Boczek and Davis * 8. Aculus fockeui (Nalepa & Trouessary)* 9. Aculops lycopersici (Massee) 10. Aculops tetanothrix (Nalepa)* 11. Tetra glycyrrhiza Denizhan** 12. Notallus nerii Keifer* Family: Diptilomiopidae 13. Rhyncaphytopus ficifoliae Keifer* پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        864 - توصیف نخستین شیخک مشت‌زن ایرانی، گونه‌‌ای جدید از جنس Holaptilon Beier, 1964 (Mantodea, Mantidae) از منطقه حفاظت شده هفتادقله اراک
        محمود کلنگری رضا وفایی شوشتری
        به منظور مطالعه فون شیخک‌ های ایران، به روش ‌ های مختلف نمونه ‌ برداری‌ هایی صورت گرفت که در نتیجه آن دو فرد نر و ماده از گونه‌ ای ناشناخته در خرداد ماه سال 1396 از منطقه حفاظت شده هفتاد قله استان مرکزی جمع ‌ آوری گردید. این گونه به عنوان نخستین شیخک مشت زن ایرانی، چکیده کامل
        به منظور مطالعه فون شیخک‌ های ایران، به روش ‌ های مختلف نمونه ‌ برداری‌ هایی صورت گرفت که در نتیجه آن دو فرد نر و ماده از گونه‌ ای ناشناخته در خرداد ماه سال 1396 از منطقه حفاظت شده هفتاد قله استان مرکزی جمع ‌ آوری گردید. این گونه به عنوان نخستین شیخک مشت زن ایرانی، متعلق به جنس Holaptilon بوده که به دلیل رفتار مشت‌ زنی آن ‌ها در مواجه با یکدیگر با نام Holaptilon brevipugilis sp. n. به معنی مشت‌ زن کوچک نامگذاری گردید. در این مطالعه کلید شناسایی گونه ‌ های این جنس‌ و توصیف کیسه تخم و همچنین معرفی خصوصیات زیستگاه صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        865 - بررسی شته‌ها (Hem., Aphidoidea) و روابط میزبانی ‌آنها در نواحی مرکزی ایران
        محمود علی خانی علی رضوانی احسان رخشانی محمدجواد مدنی
        بررسی شته‌ها طی سال‌های 1387- 1388 در مرکزایران به وی‍ژه استان های مرکزی و لرستان با جمع‌آوری شته‌ها و گیاهان میزبان‌شان انجام گرفت. در این مطالعه شته‌ها از روی 83 گیاه میزبان جمع‌آوری شدند. هفتاد و هفت گونه شته از 37 جنس، متعلق به 5 خانواده Aphididae، Drepanosiphid چکیده کامل
        بررسی شته‌ها طی سال‌های 1387- 1388 در مرکزایران به وی‍ژه استان های مرکزی و لرستان با جمع‌آوری شته‌ها و گیاهان میزبان‌شان انجام گرفت. در این مطالعه شته‌ها از روی 83 گیاه میزبان جمع‌آوری شدند. هفتاد و هفت گونه شته از 37 جنس، متعلق به 5 خانواده Aphididae، Drepanosiphidae، Pemphigidae، Lachnidaeو Phloemyzidae گزارش شد. طبق نتایج به دست آمده این خانواده‌ها به ترتیب دارای بیشترین پراکنش و تعداد گونه شناسایی شده هستند. بیشترین تعداد گونه‌های شته، روی گیاهان خانواده Asteraceae یافت شد. علاوه بر این خانواده Asteraceaeبیشترین گونه گیاه میزبان را برای شته‌ها داشت. در این مطالعه لیستی از شته‌ها و گیاهان میزبان‌‌شان ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        866 - اولین گزارش گونه Cis chinensis (Coleoptera: Ciidae) از ایران
        سودابه امینی هادی شیخ نژاد رضا حسینی
        سوسک ‌های خانواده ‌Ciidae، سوسک‌ های کوچکی هستند که در اندام ‌های باردهی قارچ رشد می‌ کنند. دربررسی و نمونه ‌برداری که در طول سال ‌های 90 و 91 از مناطق مختلف استان گیلان انجام گرفت، گونه Cis chinensis Lawrence, 1991 جمع ‌آوری و پس‌از شناسایی برای اولین بار از ایران گزا چکیده کامل
        سوسک ‌های خانواده ‌Ciidae، سوسک‌ های کوچکی هستند که در اندام ‌های باردهی قارچ رشد می‌ کنند. دربررسی و نمونه ‌برداری که در طول سال ‌های 90 و 91 از مناطق مختلف استان گیلان انجام گرفت، گونه Cis chinensis Lawrence, 1991 جمع ‌آوری و پس‌از شناسایی برای اولین بار از ایران گزارش شد. این گونه متعلق به خانواده‌ Ciidae (Coleoptera: Tenebrionoidea) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        867 - مطالعه فون زنبورهای خانواده (Hymenoptera: Ichneumonidae) در مناطق مرکزی استان مازندران
        هنگامه هوشیار رضا وفایی شوشتری حسن بریمانی ورندی
        فون زنبورهای خانواده Ichneumonidae در مناطق مرکزی استان مازندران در سال های 1390 تا 1391 مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی جهت جمع آوری نمونه ها از تله مالیز، تله شیشه ای، تله تشتکی زرد و سفید، تله نوری و تور حشره گیری استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده 11 جنس چکیده کامل
        فون زنبورهای خانواده Ichneumonidae در مناطق مرکزی استان مازندران در سال های 1390 تا 1391 مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی جهت جمع آوری نمونه ها از تله مالیز، تله شیشه ای، تله تشتکی زرد و سفید، تله نوری و تور حشره گیری استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده 11 جنس از 8 زیرخانواده به شرح زیر جمع آ وری و شناسایی گردید. تشخیص نمونه ها به تایید پروفسور مهمت فاروق گوربوز و دکتر کیز زواخالز رسید. نمونه ها هم اکنون در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ساری و بخش حشره شناسی دانشکده کشاورزی اراک نگه داری می شوند. براساس منابع موجود، پنج گونه که با ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش می شوند: (Anomalon cruentatum (Geoffray,1785) (Anomaloninae (Tromatobia oculatoria (FABRICIUS, 1798)* (Pimplinae (Liotryphon caudatus(Ratzeburg, 1848) (Pimplinae Pimpla spuria(Gravenhorst, 1829) (Pimplinae) (Clistopyga rufator(Holmgren,1856) (Pimplinae (Tryphon atriceps(Stephens, 1835) (Tryphoninae (Syrphoctonus sp. ( Thomson, 1890)*(Diplazontinae (Lissonota clypeator(Gravenhorst,1820)* (Banchinae (Lissonota fundator(Gravenhorst,1820)* (Banchinae (Lissonota versicolor(Gravenhorst,1820)* (Banchinae (Collyria coxator(Villers, 1789) (Collyrinae (Mesochorus sp. ( Förster, 1869) (Mesochorinae (Brachycyrtus sp. (Townes, 1960) (Brachycyrtinae پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        868 - یافته‌های جدید از شیرمورچه‌های (Neu.: Myrmeleontidae) ایران
        ابوالفضل حاجی اسمعیلیان رضا وفایی شوشتری فریبا مظفریان ابراهیم ابراهیمی
        شیرمورچه­ ها متعلق به راسته بال­توری ­ها (Neuroptera) و زیرراسته Myrmeleontiformia و خانواده Myrmeleontidae با بیش از 2000 گونه می ­باشند. این خانواده اغلب به ­واسطه رفتار خاص شکارگری لاروها، که با ایجاد طاس لغزان، مورچه­ ها و سایر بندپایان کوچک را به دام می­‌اندازند شن چکیده کامل
        شیرمورچه­ ها متعلق به راسته بال­توری ­ها (Neuroptera) و زیرراسته Myrmeleontiformia و خانواده Myrmeleontidae با بیش از 2000 گونه می ­باشند. این خانواده اغلب به ­واسطه رفتار خاص شکارگری لاروها، که با ایجاد طاس لغزان، مورچه­ ها و سایر بندپایان کوچک را به دام می­‌اندازند شناخته می ­شوند. حشرات بالغ شیرمورچه چندان شناخته شده نیستند و ممکن است توسط افراد غیر متخصص با سنجاقک ­ها و آسیابک ­ها از راسته Odonata اشتباه گرفته شوند. اعضای این خانواده پراکنش جهانی داشته و اغلب غروب و یا بعد از تاریک شدن هوا پرواز می ­کنند. این حشرات از نظر اندازه بسیار متنوع هستند. به ­طوری ­که جنس­ های Palpares و Acanthaclisis بزرگترین و Geyria و Delfimeus کوچکترین از نظر درازای بال جلو می ­باشند. به­ منظور مطالعه فون این حشرات در ایران، شیرمورچه ­های موجود در موزه حشرات هایک میرزایانس بررسی شد و هفت گونه Creoleon parallelus، Nicarinus poecilopterus، Pseudoformicaleo gracilis، Distoleon tetragrammicus، Megistopus flavicornis، Cueta striata و Afghanoleon flavamaculatus شناسایی شدند. گونه اول به ­عنوان گزارشی جدید برای کشور محسوب می ­شود و بقیه گونه ­ها به عنوان گونه ­هایی نادر که از سال 1972 جمع ­آوری نشده بودند مطرح می­ باشند. تصاویری از نمای کلی نمونه ­ها و اندام زادآوری و نقشه پراکنش آن­ها تهیه و ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        869 - زیست شناسی، تغییرات فصلی و پراکندگی جمعیت شپشک استرالیایی Icerya purchasi Maskell (Hom: Margarodidea) درشرق مازندران
        صائب جوادی سید اسماعیل مهدویان
        شپشک استرالیایی I. purchasi حشره ای با انتشار جهانی و پلی فاژ که علاوه بر مرکبات به عده زیادی از گیاهان حمله می کند. زیست شناسی و تغییرات جمعیت شپشک استرالیایی طی سه سال (1384-1382) مورد مطالعه قرار گرفت نمونه برداری ها از دو باغ مرکبات ( مهدشت بالا و مهدشت پایین چکیده کامل
        شپشک استرالیایی I. purchasi حشره ای با انتشار جهانی و پلی فاژ که علاوه بر مرکبات به عده زیادی از گیاهان حمله می کند. زیست شناسی و تغییرات جمعیت شپشک استرالیایی طی سه سال (1384-1382) مورد مطالعه قرار گرفت نمونه برداری ها از دو باغ مرکبات ( مهدشت بالا و مهدشت پایین ساری) انجام گرفت و از هرباغ 10 درخت و از هردرخت 3 شاخه آلوده به طول 10 سانتی متر جدا و تعداد پوره ها و حشرات کامل شمارش شد. مطالعات نشان داد که تمام مراحل رشدی آفت به ویژه پوره های سن 2 در زمستان مشاهده می شوند‍. این حشره 3 نسل در سال دارد. تخم ها درون کیسه تخم و بیشتر روی سرشاخه ها مشاهده می شوند. میانگین تعداد تخم های موجود در هر توده تخم 7/295 عدد می باشد. چرخه زیستی آفت در شرایط ( دما 7/21 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 7/74 درصد و10 ساعت روشنایی در روز و دوره نوری 10L: 14D) مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده طول دوره جنینی آفت 1/9 روز و متوسط طول دوره های پورگی برای پوره های سن 1، 2و3 به ترتیب 5/19، 5/26 و 2/56 روز تعیین شد. بررسی ها نشان داد که این آفت با توجه به شرایط آب و هوایی معتدل شمال ایران در تمام مدت فصول سال فعال است. سه نقطه اوج در جمعیت پوره ها و حشرات کامل مشاهده شد. حداکثر جمعیت پوره ها در نسل اول در تیر ماه، در نسل دوم در آبان ماه و نسل سوم در بهمن ماه مشاهده شد. جمعیت حشرات کامل دارای سه نقطه اوج به ترتیب در ماه های اردیبهشت (بالاترین)، شهریور و بهمن بود و از اردیبهشت ماه به بعد جمعیت حشرات کامل نوسان جزئی داشت. شپشک استرالیایی در بیشتر مناطق شرق استان مازندران به ویژه شهرستان های بهشهر، نکا، ساری، بابل، بابلسر، محمود آباد و نورمشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        870 - اولین گزارش دو‌گونه شب‌پره از خانواده (Lep., Pyralidae) از استان فارس
        فهیمه کوه‌نورد هلن عالی‌پناه شاهرخ پاشایی‌راد اردشیر کهن‌سال
        به منظور شناسایی فون شب پره های بالاخانواده Pyraloideaدر مزارع و باغات شهرستان های فسا و جهرم از استان فارس بررسی هایی طی سال های 1385 و 1386 انجام شد. نمونه ها با استفاده از تله نوری جمع آوری گردیدند. در این تحقیق تعداد تقریبی 296 نمونه (163 نر، 133 ماده) مورد بررسی قر چکیده کامل
        به منظور شناسایی فون شب پره های بالاخانواده Pyraloideaدر مزارع و باغات شهرستان های فسا و جهرم از استان فارس بررسی هایی طی سال های 1385 و 1386 انجام شد. نمونه ها با استفاده از تله نوری جمع آوری گردیدند. در این تحقیق تعداد تقریبی 296 نمونه (163 نر، 133 ماده) مورد بررسی قرار گرفت و در مجموع 53 گونه از 41 جنس، 10 زیرخانواده و 2 خانواده جمع آوری و شناسایی شدند که از این میان 4 گونه آنLamoria anella (Denis & Schiffermüller, 1775)، Dattinia iranalis (Amsel, 1949)، Arenipses sabella (Hampson, 1901)و Iraniodes bilinealis (Amsel, 1961) ازخانواده Pyralidaeاست، که از بین این چهار گونه، دو گونهArenipses sabella و Iraniodes bilinealisبرای اولین بار از استان فارس گزارش می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        871 - بررسی کارایی روش رایج کنترل سوسک توتون (Lasioderma serricorne F. (Col., Anobiidae با استفاده از فسفید آلومینیم در انبارهای توتون ایران
        عارف معروف نورالدین شایسته سید احسان رستم کلایی مطلق
        مهمترین آفت توتون‌های انباری، سوسک توتون Lasioderma serricorne می‌باشد که تقریبا در تمام دنیا در صنایع دخانیات یکی از عوامل خسارت زا به توتون از مرحله فرآوری تا مرحله سیگارت است. در ایران نیز این آفت در تمامی مناطقی که توتون‌های انباری وجود دارد حضور داشته و برنامه‌های چکیده کامل
        مهمترین آفت توتون‌های انباری، سوسک توتون Lasioderma serricorne می‌باشد که تقریبا در تمام دنیا در صنایع دخانیات یکی از عوامل خسارت زا به توتون از مرحله فرآوری تا مرحله سیگارت است. در ایران نیز این آفت در تمامی مناطقی که توتون‌های انباری وجود دارد حضور داشته و برنامه‌های کنترل هر ساله علیه این آفت انجام می‌شود که همراه با هزینه‌های سنگین و در مواردی مشکلات بهداشتی برای مجریان عملیات تدخین می‌باشد. در این بررسی چهار انبار توتون متعلق به شرکت دخانیات ایران در تیرتاش مازندران، گرگان و بندر ترکمن (2 انبار) در نظر گرفته شد و روش جاری تدخین در آن ها اعمال گردید. روش جاری تدخین شامل استفاده از قرص 3 گرمی فسفید آلومینیم با نام تجاری فستوکسین به میزان یک و نیم قرص برای هر مترمکعب از عدل‌ها و کارتن‌های توتون بود. قرص‌ها داخل سینی‌های فلزی، زیر پوشش پلاستیکی و روی توتون‌های بسته بندی شده قرار داده می‌شدند. مدت زمان گازدهی چهار روز در نظر گرفته شد. برای بررسی میزان تاثیر روش جاری تدخین، از تله‌های فرمونی استفاده گردید. تله‌ها از اوایل تیر تا اواسط آبان هر هفته بازدید شده و تعداد حشره‌های شکار شده ثبت گردید. نتایج شکار تله‌ها نشان داد که در هیچ یک از انبارها کنترل حشره به طور کامل انجام نشده و از حداقل 7 روز بعد از عملیات تدخین سوسک توتون مجددا در تله‌ها شکار شده است، که این موضوع می‌تواند به علت وجود نقص در روش جاری (دوز مورد استفاده و یا مدت زمان تدخین) و یا مقدمه ای برای بروز مقاومت در سوسک توتون نسبت به گاز فسفین در این مناطق باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        872 - بررسی فون خانواده Miridae در ملایر (استان همدان، ایران)
        مهدیه روزبهانی رضا وفایی شوشتری
        در شهرستان ملایر از استان همدان برای اولین بار فون سن های خانواده Miridae از راسته ناجوربالان مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 13 گونه گیاهی متعلق به 7 جنس از زیرخانواده Deraeocorinae ,Mirinae و Phylinae ازمیزبان های مختلف گیاهی جمع آوری وشناسایی گردید. درمیان نمونه چکیده کامل
        در شهرستان ملایر از استان همدان برای اولین بار فون سن های خانواده Miridae از راسته ناجوربالان مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 13 گونه گیاهی متعلق به 7 جنس از زیرخانواده Deraeocorinae ,Mirinae و Phylinae ازمیزبان های مختلف گیاهی جمع آوری وشناسایی گردید. درمیان نمونه های جمع آوری شده 3 گونه شکارگر و 10 گونه گیاه خوار بودند، درمیان آن ها 7 گونه Deraeocoris serenus ,Trigonotylus pulchellus ,Trigonotylus ruficornis Polymerus vulneratus, Adelphocoris bimaculicollis, Agnocoris reclairei, Amblytylus concolor برای اولین بار از استان همدان گزارش شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        873 - ارزیابی تاثیرآب پاشی در کنترل ارگانیک جمعیت کنه گردآلود خرما (Oligonychus afrasiaticus (McGregor) (Acari: Tetranychidae در نخلستان های جنوبی ایران
        مسعود اربابی مجید عسگری محمد تقی فصیحی نادر گل محمدزاده خیابان محمد رضا دامغانی مسعود لطیفیان محمد بابائی
        کنه گردآلود مهمترین آفت نخلستان های خرمای ایران و جهان می باشد. تغذیه و شدت خسارت این کنه از حبه خرما باعث نابودی کامل میوه در ارقام صادراتی خرما مانند مضافتی، برهی و کبکاب می شود. از دهه 1340 از سموم کنه کش آلی مانند تترادیفون (تدیوم) برای کنترل خسارت این کنه در جن چکیده کامل
        کنه گردآلود مهمترین آفت نخلستان های خرمای ایران و جهان می باشد. تغذیه و شدت خسارت این کنه از حبه خرما باعث نابودی کامل میوه در ارقام صادراتی خرما مانند مضافتی، برهی و کبکاب می شود. از دهه 1340 از سموم کنه کش آلی مانند تترادیفون (تدیوم) برای کنترل خسارت این کنه در جنوب کشور استفاده و مبارزه شیمیایی در سطح گسترده ای افزایش یافته است. تاثیر آب پاشی علیه این کنه روی ارقام خرمای مردار سنگ، کبکاب، برهی، مضافتی و هلیله به ترتیب درنخلستان های استان های هرمزگان،‌ بوشهر، خوزستان،‌ کرمان و سیستان و بلوچستان طی سال های 1380 و 1381 مطالعه شد. طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار و هر تکرار شامل یک نفر نخل خرما انتخاب شد. زمان آبپاشی با مشاهده اولین علایم تنیده شدن تار روی حبه خرما و به مقدار 8 الی 10 لیتر روی هر نخل توسط سم پاش صد لیتری یا پشت تراکتوری تا نیمه روز انجام شد. فاصله زمانی بین مشاهده اولین و آخرین آلودگی نخل ها به کنه در بین مناطق بیش از سه ماه به طول انجامید. برای تعیین درصد تلفات تاثیر آب پاشی بر جمعیت مراحل فعال کنه نمونه برداری تصادفی از تعداد 20 حبه خرما از خوشچه های هر تکرار به ترتیب یک روز قبل و 3، 7، 14 و 25 روز بعد از تیمار انجام و جمعیت زنده توسط استریومیکروسکوپ شمارش شد. مقایسه میانگین جمعیت دو ساله، تراکم بیشتری از جمعیت کنه را در سال دوم بررسی نشان داد. بیشترین و کمترین میانگین جمعیت کنه در سال نخست روی ارقام کبکاب و برهی به ترتیب به تعداد 9/14 و 08/2 کنه در بوشهر و خوزستان و بیشترین جمعیت در سال دوم با میانگین 75/42 کنه روی رقم هلیله در سیستان و بلوچستان به ثبت رسید. نتایج تجزیه آماری تاثیر آب پاشی در نوبت های نمونه برداری در سطح پنج درصد معنی دار و بالاترین تاثیر در نوبت هفت روز و پایدارترین کنترل به مدت 25 روز در منطقه کرمان به ثبت رسید. تجزیه مرکب جمعیت کنه در سال نخست بیش از90 درصد تلفات در استان های هرمزگان و خوزستان و در سال دوم این مقدار تلفات در استان کرمان ملاحظه گردید. استفاده از آب پاشی در زمانی که میانگین جمعیت کمتر از 3 کنه فعال روی یک حبه خرما مشاهده شود و با تکرار حداقل سه نوبت آب پاشی در فواصل زمانی 7 الی 10 روز در ساعات قبل از نیم روز کنترل مناسبی برای تولید خرمای ارگانیک و جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی، افزایش مقاومت کنه گردآلود خرما به سموم می تواند ایجاد نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        874 - مطالعه مقدماتی کنه های اریباتید در بنادر عسلویه و لنگه، (ایران)
        محمود علی خانی تورج ارکانی حسین هاشم‌زاده رضا وفایی شوشتری
        طی سال ‌های 1387- 1388 در مطالعه کنه های اریباتید در جنوب ایران، 6 جنس متعلق به6 خانواده جمع‌آوری شدند که تعداد 5 نمونه در سطح گونه شناسایی شدند. در بین آنها، 3 جنس و 2 گونه که با علامت ستاره مشخص شده‌اند برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. گونه Hypozetes translame چکیده کامل
        طی سال ‌های 1387- 1388 در مطالعه کنه های اریباتید در جنوب ایران، 6 جنس متعلق به6 خانواده جمع‌آوری شدند که تعداد 5 نمونه در سطح گونه شناسایی شدند. در بین آنها، 3 جنس و 2 گونه که با علامت ستاره مشخص شده‌اند برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. گونه Hypozetes translamellatus دارای بیشترین تعداد نمونه در محل‌ های نمونه ‌برداری بوده است. خانواده Scheloribatidae دارای بیشترین گونه شناسایی ‌شده است. طبق داده‌ های نمونه ‌برداری، خانواده ‌های Scheloribatidae، Tegoribatidae و Oribatulidae به ترتیب دارای بیشترین پراکنش در محل ‌های نمونه ‌برداری بودند. اسامی علمی جنس ‌ها و گونه ‌ها به شرح ذیل است: Heptacarus‌ sp., (Lohmanniidae); Damaeolus asperatus‌ (Berlese, 1904), (Damaeolidae); Oribatula (Zygoribatula) undulata Berlese, 1916, (Oribatulidae); Scheloribates fimbriatus Thor, 1930. S. praeincisus (Berlese, 1910), (Scheloribatidae);Hypozetes‌ translamellatus‌ Wallwork, 1965, (Tegoribatidae); Lamellobates‌ sp., (Mycobatidae). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        875 - گونه هایIranellinae گزارش شده از ایران
        سید حسین حجت
        فهرستی از خصوصیات شکلی گونه های Iranellinaeگزارش شده از ایران، ارایه شده است. وضعیت تاکسونومیک Iraniola elbursiana (Ramme)که در جنس های Iranella وIranobia رده بندی شده بود، مشخص شده است. کلید شناسایی گونه ها و نام های گزارش شده از ایران نیز داده شده است.
        فهرستی از خصوصیات شکلی گونه های Iranellinaeگزارش شده از ایران، ارایه شده است. وضعیت تاکسونومیک Iraniola elbursiana (Ramme)که در جنس های Iranella وIranobia رده بندی شده بود، مشخص شده است. کلید شناسایی گونه ها و نام های گزارش شده از ایران نیز داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        876 - چک لیست اولیه کفشدوزک های (Coleoptera: Coccinellidae) ایران
        رضا جعفری هلموت فورش مهدی زارع
        در این چک لیست 110 گونه کفشدوزک متعلق به 6 زیر خانواده تهیه شده است. از این تعداد 28 گونه توسط نویسنده مسئول (رضا جعفری) جمع آوری و شناسایی گردیده است که دو گونه Aphidectaobliterata و Scymnusmediteraneus برای اولین بار از ایران توسط نویسنده گزارش می شود. برای تشخیص گ چکیده کامل
        در این چک لیست 110 گونه کفشدوزک متعلق به 6 زیر خانواده تهیه شده است. از این تعداد 28 گونه توسط نویسنده مسئول (رضا جعفری) جمع آوری و شناسایی گردیده است که دو گونه Aphidectaobliterata و Scymnusmediteraneus برای اولین بار از ایران توسط نویسنده گزارش می شود. برای تشخیص گونه ها از صفات خارجی و ژنیتالیای کفشدوزک های نر و ماده استفاده شد. اغلب کفشدوزک های موجود در چک لیست گوشت خوار و عمدتا از شته ها، کنه ها و شپشک ها تغذیه می کنند. گونه های موجود در چک لیست متعلق به 34 جنس شامل (Brumus, Chilocorus, Exochomus, Platynaspis, Rhyzobius, Rodolia, Bulaea, Adalia, Anistostica, Aphidecta, Calvia, Cheilomenes, Coccinella, Coccinulla, Hippodamia, Menochilus, Oenopia, Olla, Propylea, Halyzia, Psyllobora, Vibidia, Tytthaspis, Epilachna, Hyperaspis, Clitostethus, Cryptolaemus, Diomus, Nephus, Scymnus, Stethorus, Diloponis, Serangium and Pharoscymnus)، 15 قبیله شامل (Chilocorini, Platynaspidini, Coccidulini, Noviini, Bulaeini, Coccinellini,Psylloborini, Tytthaspidini, Epilachnini, Hyperaspidini, Scymnini, Stethorini, Microweisini, Serangiini and Sticholotidini ) و 6 زیر خانواده شامل (Coocidulinae, Coccinellinae, Scymninae, Chilochorinae, Sticholotidinae & Epilachninae) هستند. بیشترین و کمترین تعداد گونه به ترتیب مربوط به زیر خانواده های Scymninae و Sticholotinae بود. بیشترین تعداد جنس با 50 درصد فراوانی مربوط به قبیله Coccinellini بود. اکثر گونه های دو زیر خانواده Coccinellinae و Scymninae با فراوانی 80 درصد از اغلب نقاط ایران گزارش شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        877 - گزارش جدید از زیرخانواده‌هایCryptinae Kirby 1837 و Ichneumoninae Latreille, 1802 (Insecta: Hymenoptera: Ichneumonidae) برای ایران
        فریبرز فیروزی جهانتیغی حسین براهویی رضا وفایی شوشتری احسان رخشانی
        پنج گونه از زنبورهای خانواده Ichneumonidae از استان سیستان و بلوچستان گزارش می‌شود که شامل: Cryptus inculcator (Linnaeus, 1758)، Dichrogaster saharator (Aubert, 1964) و Stilpnus gagates (Gravenhorst, 1807) از زیرخانواده Cryptinae و Cratichneumon sp. وThyraeella collaris چکیده کامل
        پنج گونه از زنبورهای خانواده Ichneumonidae از استان سیستان و بلوچستان گزارش می‌شود که شامل: Cryptus inculcator (Linnaeus, 1758)، Dichrogaster saharator (Aubert, 1964) و Stilpnus gagates (Gravenhorst, 1807) از زیرخانواده Cryptinae و Cratichneumon sp. وThyraeella collaris (Gravenhorst, 1829) از زیرخانواده Ichneumoninae می‌باشند. دو گونه Stilpnus gagates و Thyraeella collaris برای اولین بار برای فون ایران گزارش می شوند. هر دو گونه نخستین گزارش برای این دو جنس هستند. صفات مورفولوژیک گونه‌هایی که برای اولین بار گزارش می‌شوند، به صورت خلاصه به همراه نکات کلیدی جهت شناسایی ذکر شده و در مورد انتشار گونه‌ها بحث شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        878 - اثر خاک دیاتومه ایران روی شپشه‌‌آرد، Tribolium confusum Duval (Col., Tenebrionidae) ، در شرایط آزمایشگاهی
        حسین فرازمنـد فرحناز سادات گلستان هاشمی جواد کریم‌زاده اصفهانی عارف معروف
        خاک دیاتومه یکی از ترکیبات معدنی و جایگزین مناسب برای کنترل آفات انباری می باشد. بررسی‌های آزمایشگاهی به منظور ارزیابی اثر حشره کشی فرمولاسیون ایرانی خاک دیاتومه (سایان®) روی حشرات کامل شپشه آرد ،Tribolium confusum Duval ، در دمای 1±27 درجه سلسیوس و رطوبت چکیده کامل
        خاک دیاتومه یکی از ترکیبات معدنی و جایگزین مناسب برای کنترل آفات انباری می باشد. بررسی‌های آزمایشگاهی به منظور ارزیابی اثر حشره کشی فرمولاسیون ایرانی خاک دیاتومه (سایان®) روی حشرات کامل شپشه آرد ،Tribolium confusum Duval ، در دمای 1±27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±55 درصد در تاریکی صورت گرفت. دامنه غلظت های خاک دیاتومه برای زیست سنجی شامل 50، 80، 126، 200 و 315 و برای مقایسه میزان ظهور حشرات کامل شامل صفر (شاهد)، 50، 80، 126، 200، 315 و 500 پی پی ام بودند که هر کدام در هشت تکرار انجام گرفت. بعد از گذشت 14 روز غلظت 315 پی پی ام اثر قابل قبولی از خود نشان داد. مقدار LC50فرمولاسیونفوق برای حشرات کامل T. confusum در این مدت 3/183 پی پی ام برآورد گردید. مقایسه بین گندم‌های تیمار نشده و تیمار شده با خاک دیاتومه از نظر تولید نتاج نشان داد که خاک دیاتومه موجب کنترل حشرات تازه‌ ظاهر ‌‌‌شده می‌گردد، به طوری که ظهور حشرات کامل در غلظت 500 پی پی ام در مقایسه با شاهد حدود 5 برابر کاهش نیافت. میزان پایداری خاک دیاتومه ثابت بوده، به طوری که با گذشت زمان، میزان کارایی آن کاهش نمی یابد. لذا از فرمولاسیون ایرانی خاک دیاتومه (سایان®) می توان به عنوان محافظ مناسب غلات در برابر حشرات کامل شپشه آرد استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        879 - بررسی فونستیک مگس های خانواده سیرفیده (Dip.,Syrphidae) در نیمه شرقی استان زنجان
        معصومه ندرلو شاهرخ پاشایی راد محمد ولی تقدسی
        به منظور مطالعه فونستیک مگس های خانواده سیرفیده طی سال های 1387 -1388در نیمه شرقی استان زنجان ، نمونه های بالغ این حشرات جمع آوری و شناسایی شدند. در مجموع، 31 گونه، متعلق به 16 جنس از دو زیرخانواده جمع آوری شدند. بین این نمونه ها، 28 گونه به شرح زیر برای اولین بار از اس چکیده کامل
        به منظور مطالعه فونستیک مگس های خانواده سیرفیده طی سال های 1387 -1388در نیمه شرقی استان زنجان ، نمونه های بالغ این حشرات جمع آوری و شناسایی شدند. در مجموع، 31 گونه، متعلق به 16 جنس از دو زیرخانواده جمع آوری شدند. بین این نمونه ها، 28 گونه به شرح زیر برای اولین بار از استان زنجان و نمونه مشخص شده با ستاره برای اولین بار از ایران گزارش می شود. Subfamily: Syrphinae Spazigaster ambulans* (Fabricius,1798), Melanostoma mellinum (Linnaeus ,1758), Platycheirus sp, Paragus albifrons (Fallen,1817), Paragus bicolor (Fabricius,1794), Paragus abrogans Goeldlin de Tiefenau, 1971, Sphaerophoria rueppelli (Wiedemann, 1830), Sphaerophoria scripta (Linnaeus, 1758), Sphaerophoria turkmenica Bankowska, 1964, Ischiodon scutellaris (Fabricius, 1805), Scaeva pyrastri (Linnaeus, 1758), Scaeva albomaculata (Macquart, 1842), Episyrphus balteatus (DeGeer, 1776), Eupeodes nuba (Wiedemann,1830), Meliscaeva auricollis (Meigen,1822) Subfamily: Milesiinae Eumerus strigatus (Fallen, 1817), Eumerus sogdianus Stackelberg, 1952, Helophilus continuus Loew, 1854, Eristalis tenax (Linnaeus, 1758), Eristalis arbustorum (Linnaeus, 1758), Eristalis similis Fallen, 1817, Eristalinus taeniops (Wiedemann, 1818), Eristalinus megacephalus (Rossi, 1794), Eristalinus sepulchralis (Linnaeus, 1758), Eristalinus aeneus (Scopoli, 1763), Pipizella divicoi (Goeldlin de Tiefenau, 1974), Neoascia podagrica (Fabricius, 1775), Syritta pipiens (Linnaeus, 1758). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        880 - بررسی و مقایسه خصوصیات مرفولوژیکی زنبور عسل کوچک Apis florea F. (Hymenoptera, Apidae) در ایران
        شبنم پریچهره محمد باقر فرشینه عدل مجید فلاح زاده
        زنبور عسل کوچک (.Apis florea F) یکی از دو گونه اصلی زنبورهای عسل رایج در ایران می باشد که در برخی ازاستان های جنوبی، جنوب شرقی و غربی ایران یافت می شود. در این پژوهش علاوه بر بررسی خصوصیات مرفولوژیکی زنبور عسل کوچک، اثر شرایط جغرافیایی و اقلیمی در تغییرات مرفولوژیکی چکیده کامل
        زنبور عسل کوچک (.Apis florea F) یکی از دو گونه اصلی زنبورهای عسل رایج در ایران می باشد که در برخی ازاستان های جنوبی، جنوب شرقی و غربی ایران یافت می شود. در این پژوهش علاوه بر بررسی خصوصیات مرفولوژیکی زنبور عسل کوچک، اثر شرایط جغرافیایی و اقلیمی در تغییرات مرفولوژیکی آن ها نیز تعیین گردید. بدین منظور در سال 1389 از استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، فارس، بوشهر، کهکیلویه و بویراحمد و خوزستان 600 زنبور کارگر از 30 کلنی جمع آوری گردید. سپس 17 خصوصیت ظاهری، اندازه گیری و در مجموع 10200 داده جمع آوری شد. برای تعیین مختصات جغرافیایی و متغیرهای اقلیمی، از میانگین 10 متغیر در ایستگاه های هواشناسی مناطق مورد نظر استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده با روش تجزیه تابع تشخیص انجام شد. نتایج نشان داد که خصوصیات عرض پنجه اول پای عقبی دارای کم ترین میزان تنوع بوده و طول نیم حلقه های پشتی شکمی سوم و چهارم، طول پای عقبی و نیز طول خرطوم با بیش ترین میزان تنوع به عنوان متمایز کننده ترین خصوصیات مرفولوژیکی در زنبور عسل کوچک ایرانی می باشد. تعداد قلاب های بال سمت راست تنوع بیشتری از تعداد قلاب های بال سمت چپ داشت لذا پیشنهاد می گردد در اندازه گیری ها فقط از شمارش قلاب های سمت راست استفاده گردد. بنابر نتایج آزمون دانکن، زنبورهای منطقه کهکیلویه و بویراحمد با اندازه طول بند سوم و چهارم پشتی شکمی، طول و عرض بال جلو و طول پای عقبی زنبورهای درشت تری نسبت به زنبورهای سایر مناطق هستند و زنبورهای منطقه هرمزگان و بوشهر زنبورهای کوچک تری نسبت به بقیه زنبورها می باشند. نتایج میان هم بستگی صفات ظاهری با یکدیگر و با شرایط جغرافیایی و اقلیمی نشان داد صفت طول بند سوم و چهارم پشتی شکمی با طول و عرض بال جلو و طول پای عقبی هم بستگی مثبت معنی دار و صفت طول خرطوم با طول بال جلو و ایندکس کوبیتال هم بستگی منفی معنی داری دارد. هم چنین خصوصیات طول بند سوم و چهارم پشتی شکمی، طول و عرض بال جلو و طول پای زنبور عسل کوچک با عرض جغرافیایی، ارتفاع و میزان بارندگی سالیانه هم بستگی مثبت معنی داری دارند. نتایج نشان دهنده این است که مناطق مرتفع تر و پرباران تر دارای زنبورهای بزرگ تری هستند، هم چنین نتایج به دست آمده موید این مطلب بود که در مناطق مرتفع تر و پرباران تر بال زنبورهای عسل تعداد قلاب کم تری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        881 - بررسی فونستیک و دامنه میزبانی زنبورهای خانواده Encyrtidae در بخش هایی از استان های لرستان و مرکزی
        سیده شراره گلپایگانی علی اصغر طالبی حسینعلی لطفعلی زاده احسان رخشانی
        در این تحقیق زنبورهای پارازیتویید شپشک های گیاهی (Hem., Coccoidea) از خانواده Encyrtidae طی سال 1386 در برخی از مناطق استان های لرستان و مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده، 11 گونه زنبور پارازیتویید به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. بر اساس منا چکیده کامل
        در این تحقیق زنبورهای پارازیتویید شپشک های گیاهی (Hem., Coccoidea) از خانواده Encyrtidae طی سال 1386 در برخی از مناطق استان های لرستان و مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده، 11 گونه زنبور پارازیتویید به شرح زیر جمع آوری و شناسایی گردید. بر اساس منابع موجود، دو گونه که با ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش می شوند: Blastothrix sericea (Dalman, 1820) Discodes coccophagus (Ratzeburg, 1848) Encyrtus aurantii (Geoffory, 1785) Microterys cuprinus (Nikol'skaya, 1952)* Microterys hortulanus Erdos, 1956 Cheiloneurus claviger Thomson, 1876 Habrolepis dalamanii (Westwood, 1837) Zaomma lambinus (Walker, 1837) Metaphycus lounsburyi (Howard, 1898) Metaphycus chermis (Fonscolombe, 1832)* Metaphycus sp. ویژگی های مرفولوژیک، دامنه میزبانی و انتشار جغرافیایی دو گونه جدید برای فون حشرات ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        882 - مطالعه مقدماتی کنه‌های Oribatida (Acari) در بنادر عسلویه و لنگه، ایران
        محمود علی خانی تورج ارکانی حسین هاشم‌زاده رضا وفایی شوشتری
        طی سال‌های 1387- 1388 در مطالعه کنه‌های اریباتید در جنوب ایران، 6 جنس متعلق به 6خانواده جمع آوری شدند که تعداد 5 نمونه در سطح گونه شناسایی شدند. در بین آن ها، 3 جنس و 2 گونه که با علامت ستاره مشخص شده‌اند برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. گونه Hypozetes translamell چکیده کامل
        طی سال‌های 1387- 1388 در مطالعه کنه‌های اریباتید در جنوب ایران، 6 جنس متعلق به 6خانواده جمع آوری شدند که تعداد 5 نمونه در سطح گونه شناسایی شدند. در بین آن ها، 3 جنس و 2 گونه که با علامت ستاره مشخص شده‌اند برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. گونه Hypozetes translamellatus دارای بیشترین تعداد نمونه در محل های نمونه برداری بوده است. خانواده Scheloribatidae دارای بیشترین گونه شناسایی شده است. خانواده های Scheloribatidae، Tegoribatidae و Oribatulidae به ترتیب دارای بیشترین پراکنش در محل‌های نمونه‌برداری بودند. اسامی علمی جنس و گونه‌ها به شرح ذیل است: Heptacarus* sp., (Lohmanniidae); Damaeolus asperatus* (Berlese, 1904), (Damaeolidae); Oribatula (Zygoribatula) undulata Berlese, 1916, (Oribatulidae); Scheloribates fimbriatus Thor, 1930. S. praeincisus (Berlese, 1910), (Scheloribatidae);Hypozetes* translamellatus* Wallwork, 1965, (Tegoribatidae); Lamellobates* sp., (Mycobatidae). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        883 - مطالعه توزیع جغرافیایی و فراوانی جمعیت کنه‌های گیاهی روی اندام‌های هوایی و در سطح خاک باغات چای در شرق استان گیلان
        مسعود اربابی نازنین نژادقنبر رضا وفایی شوشتری
        تنوع و فراوانی جمعیت کنه ها روی اندام های هوایی و خاک باغات چای در15 منطقه شرق استان گیلان در سال های 1387 تا 1388 مورد بررسی قرار گرفت. از روش تکاندن اندام های هوایی و قیف برلز به ترتیب برای جمع آوری کنه های استفاده شد. در مجموع 36 گونه، از 33 جنس و 31 خانواده متعلقه ب چکیده کامل
        تنوع و فراوانی جمعیت کنه ها روی اندام های هوایی و خاک باغات چای در15 منطقه شرق استان گیلان در سال های 1387 تا 1388 مورد بررسی قرار گرفت. از روش تکاندن اندام های هوایی و قیف برلز به ترتیب برای جمع آوری کنه های استفاده شد. در مجموع 36 گونه، از 33 جنس و 31 خانواده متعلقه به گروه Astigmata، دو زیرگروهProstigmata Crypotstigmata, و راسته Mesostigmataجمع آوری وشناسایی شدند. بیشترین وفور جمعیت روی اندام های هوایی برای کنه قرمز پاکوتاه چای Brevipalpus obovatusDonnadieu و در خاک برای گونهTyrophagus putrescentiae (Shrank)به ثبت رسید. علایم خسارت برای کنه هایMcdaniel And Morihara Tuckerella hypoterraوTetranychus urticaeKochروی برگ چای ملاحظه نشد. از کنه های شکارگر بیشترین جمعیت برای گونه های خانواده های Bdellidaeو Phytoseiidae و همچنین برای 15 خانواده اوریباتیده (Cryptostigmata) در مناطق به ثبت رسید. بیشترین تعداد کنه های اوریباتیده برای دو گونه ( Eupelops sp.وPergalumna sp.) و حداقل نیز برای گونه Metabelba sp. و خانواده Phthiracaridae و Euphthiracaridae به ثبت رسید. از مجموع فون جمع آوری شده بیش از 81 درصد ثبت جدید در باغات چای کشور می باشد. ترکیب کمی و کیفی کنه های اوریباتید با 15خانواده 41 درصد تنوع گونه ای و 59 درصد ترکیب جمعیتی را داشتند. جمعیت 4 گونه از خانواده اوریباتیده صرفا از اندام های هوایی بوته چای جمع آوری شد.گونه های شناسایی شده عبارتند از: Acaridae(Tyrophagus putrescentiae), Ameroseiidae (Ameroseius sp.), Digamasellidae (Dendrolaelaps sp.), Ologamasidae )Gamaseiphis sp.) Pachylaelapidae (Pachyseius sp.), Parasitidae (Vulgrogamasussp.), Phytoseiidae )Amblyseius largoensis, Iphiseius sp., Typhlodromips caspiansis) Achipteriidae (Parachipteria sp.) Cepheidae (Conoppia sp.) Camisiidae) Camisia sp.), Nothridae (not identified) Ceratozetidae (Trichoribates sp.), Humerobatidae (Humerobates sp.), Damaeidae (Metabelba sp.), Galumnidae (Pergalumna sp.), Liacaridae (Liacarus sp.), Oribatulidae (not identified), Scheloribatidae (Scheloribates sp.), Oppiidae (Oppia sp.), Phenopelopidae (Eupelops sp.), Phthiracaridae and Euphthiracaridae (not identified), Anystidae (Chaussieria warrengense, Chaussieria sp.), Bdellidae (Bdella sp., Cyta sp.), Camerobidiidae (Tycherobius sp.), Erythraeidae (Leptus sp.), Eupodidae (Cocceupodes sp.), Tenuipalpidae (Brevipalpus obovatus), Tetranychidae (Tetranychus urticae), Microtrombidiidae (Microtrombidinae), Trombidiidae (Dinothrombium sp.) Tuckerellidae (Tuckerella hypoterra) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        884 - اولین گزارش Dactylochelifer spasskyi Redikorzev (Pseudoscorpiones :Cheliferidae) از ایران
        مهراد نصیرخانی حاجی محمد تکلوزاده
        پیش تر گونه نادر شبه عقرب Dactylochelifer spasskyi Redikorzev 1949 از قزاقستان و ازبکستان جمع آوری شده بود. ما نمونه های جدیدی متعلق به این گونه را از بقایای گیاهی در ایران جمع آوری نموده و گزارش می کنیم.
        پیش تر گونه نادر شبه عقرب Dactylochelifer spasskyi Redikorzev 1949 از قزاقستان و ازبکستان جمع آوری شده بود. ما نمونه های جدیدی متعلق به این گونه را از بقایای گیاهی در ایران جمع آوری نموده و گزارش می کنیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        885 - چک لیست و توزیع جغرافیایی پشه خاکی های فلبوتومینه (Diptera: Psychodidae) ناقلین لیشمانیوزها در استان اصفهان، ایران
        علیرضا زهرایی رمضانی محمد مهدی صداقت
        پشه خاکی های فلبوتومینه ناقلین انواع لیشمانیوزها و آربوویروس ها به انسان می باشند. سه نوع لیشمانیوز جلدی روستایی، جلدی شهری و نیز احشایی در استان اصفهان وجود دارد. همچنین آنتی بادی های ضد سه نوع آربوویروس نپال، سیسیل و کریم آباد در خون و سرم ساکنین این استان یافت می چکیده کامل
        پشه خاکی های فلبوتومینه ناقلین انواع لیشمانیوزها و آربوویروس ها به انسان می باشند. سه نوع لیشمانیوز جلدی روستایی، جلدی شهری و نیز احشایی در استان اصفهان وجود دارد. همچنین آنتی بادی های ضد سه نوع آربوویروس نپال، سیسیل و کریم آباد در خون و سرم ساکنین این استان یافت می شود. هدف از این مطالعه تهیه فهرستی کامل از پشه خاکی های فلبوتومینه و نیز توزیع جغرافیایی آن ها در استان اصفهان می باشد. در مطالعه صحرایی، پشه خاکی ها توسط تله چسبان از 10 مکان مختلف در نطنز، مبارکه، شهرضا و نیز شهر اصفهان، استان اصفهان طی سال های 1385 تا 1392 جمع آوری گردیدند. به علاوه با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به کلیه مقالات و نوشته های محققین مختلف فهرستی از گونه های پشه خاکی گزارش شده طی سال های 1347 تا 1392 شناسایی و یادداشت گردید. در کل از تعداد 170380 نمونه پشه خاکی صید شده از این استان، تعداد 28 گونه گزارش شده است. پشه خاکیPhlebotomus papatasi ناقل قطعی لیشمانیوز جلدی روستایی و آربوویروس ها به علاوه پشه خاکی Phlebotomus sergenti ناقل لیشمانیوز جلدی شهری از تمام مناطق استان اصفهان صید گردیده است. همچنین پشه خاکی های P. kandelaki، P. major (احتمالا P. neglectus)، P. keshishiani و نیز P. alexandri ناقلین لیشمانیوز احشایی در ایران نیز از استان اصفهان صید شده اند. انتشار جغرافیایی این 28 گونه پشه خاکی و نیز برخی از یادداشت های مهم از آن ها در این مقاله آورده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        886 - گزارش گونه های جدید از پادمان خانواده Parnoellidae و Isotomidae به‌همراه آخرین فهرست از پادمان راسته Entomobryomorpha موجود در استان کرمانشاه
        مرتضی کهراریان رضا وفایی شوشتری ابراهیم سلیمان‌نژادیان معصومه شایان‌مهر بهمن شمس اسفندآباد
        در این تحقیق فون پادمان راسته Entomobryomorpha در مناطق مختلف استان کرمانشاه طی سال های 91-1393 مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 20 گونه متعلق به 13 جنس از 8 زیرخانواده و 4 خانواده مختلف پادمان شناسایی شدند که جنس (Stach, 1947) Subisotoma و دو گونهSubisotoma variabilis G چکیده کامل
        در این تحقیق فون پادمان راسته Entomobryomorpha در مناطق مختلف استان کرمانشاه طی سال های 91-1393 مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 20 گونه متعلق به 13 جنس از 8 زیرخانواده و 4 خانواده مختلف پادمان شناسایی شدند که جنس (Stach, 1947) Subisotoma و دو گونهSubisotoma variabilis Gisin, 1949وCyphoderus bidenticulatus Parona, 1888 برای بار اول از ایران گزارش گردید. علاوه بر آن دو خانواده Tomoceridae و Paronellidae، دو جنس Cyphoderus Nicolet, 1842 و Tomocerus Nicolet, 1842 و دو گونه Tomocerus vulgaris (Tullberg, 1871) و Cyphoderus albinus Nicolet, 1842 نخستین بار از استان کرمانشاه گزارش گردید. از سوی دیگر یک چک لیست نهایی از فون پادمان راسته Entomobryomorpha موجود در استان کرمانشاه شامل 4 خانواده، 15 جنس و 36 گونه، به همراه کلید شناسایی آن ها در سطح جنس تهیه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        887 - ارزیابی تاثیر سم فلوپیرادیفورون20% (سیوانتو) و روش تزریق به تنه جهت کنترل آفت سرخرطومی حنایی خرماRhynchophorus ferrugineus Olive. در ایران
        جاوید عباسی حمید دبیری محمد زرگری یزدان بخش طاهری شهرام زارع
        سرخرطومی حنایی خرما با نام علمی Rhynchophorus ferrugineus Olive. (Col,: Dryophthoridae) مهمترین و خطرناک ترین آفت قرنطینه داخلی ایران می باشد. لاروها با تغذیه از بافت (آوندها) و خالی کردن تنه باعث مرگ درختان می شوند. روش های شیمیایی کنترل آفت (سم پاشی، تزریق سم به تنه، چکیده کامل
        سرخرطومی حنایی خرما با نام علمی Rhynchophorus ferrugineus Olive. (Col,: Dryophthoridae) مهمترین و خطرناک ترین آفت قرنطینه داخلی ایران می باشد. لاروها با تغذیه از بافت (آوندها) و خالی کردن تنه باعث مرگ درختان می شوند. روش های شیمیایی کنترل آفت (سم پاشی، تزریق سم به تنه، ضدعفونی تنه و استفاده از سموم خاک کاربرد) از برنامه های مدیریت تلفیقی(IPM) می باشد. این تحقیق به منظور بررسی و کارایی حشره کش فلوپیرادیفورون20% با نام تجاری سیوانتو و دستگاه تزریق (سرنگ اتوماتیک 5 میلی لیتری ابتکار و بازطراحی نویسنده) و روش تزریق به تنه برای کنترل سرخرطومی حنایی خرما در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد بین تیمارها از نظر جمعیت لاروهای مرده، زنده و حشره بالغ در سطح 1 درصد تفاوت معنی دار وجود دارد. بطوریکه تیمار های سم فلوپیرادیفورون20% با غلظت تزریق100 میلی لیتر (20 گرم ماده موثره) به همراه 100 میلی لیتر آب و سم فلوپیرادیفورون20% با غلظت تزریق 100 میلی لیتر (20 گرم ماده موثره) به ترتیب با میانگین 7/9 و 3/8 عدد به ازای هر نفر درخت خرما بیشترین تاثیر را در کنترل لاروهای آفت در مقایسه با تزریق سم کنفیدور و سم پاشی سم فلوپیرادیفورون20% روی تنه داشت. نتایج تجربی نشان داد که تزریق حشره کش روشی موثر جهت کنترل آفت بوده و برای اجرای این روش می توان از دستگاه سرنگ اتوماتیک 5 میلی لیتری استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        888 - فون زنبورهای جنس Bruchophagus (Hym.: Eurytomidae) در استان آذربایجان‌شرقی
        عطیه نقی زاده حسین لطفعلی‌زاده مصطفی نیکدل سید ابراهیم صادقی
        زنبورهای جنس Bruchophagus Ashmead, 1888 (Hymenoptera: Eurytomidae)، دارای پراکنش جهانی هستند. این زنبورها جثه کوچکی داشته، بذر خوار گیاهان مختلف بوده و به عنوان یکی از آفات مهم گیاهان علوفه ای و مرتعی تلقی می شوند. این تحقیق به منظور شناسایی فون زنبورهای این جنس در نو چکیده کامل
        زنبورهای جنس Bruchophagus Ashmead, 1888 (Hymenoptera: Eurytomidae)، دارای پراکنش جهانی هستند. این زنبورها جثه کوچکی داشته، بذر خوار گیاهان مختلف بوده و به عنوان یکی از آفات مهم گیاهان علوفه ای و مرتعی تلقی می شوند. این تحقیق به منظور شناسایی فون زنبورهای این جنس در نواحی مختلف استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. همه نمونه های مورد مطالعه از روی گیاهان مرتعی جمع آوری شده از نقاط مختلف استان، پرورش داده شده اند. در مجموع 13 گونه به شرح زیر شناسایی شد: B. astragali Fedoseeva, 1954; B. bajariae (Erdös, 1957); B. colutea (Bouček, 1954); B. evolans Szelényi, 1961; B. gibbus (Boheman, 1836); B. kononovae Zerova, 1994; B. turkestanicus Zerova, 1994; B. macronycis Fedoseeva, 1956; B. mutabilis Nikolskaja, 1952; B. nikolskayae (Zerova, 1968); B. parvulus Zerova, 1994; B. ponticus Zerova, 1994 and B. trigonellae Zerova, 1970. از این میان، چهار گونه B. coluteae، B. macronycis، B. parvulus و B. ponticus برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. دامنه میزبانی هر کدام از گونه ها در استان آذربایجان شرقی مشخص گردید. نهایتا لیستی از گونه های شناخته شده Bruchophagus در ایران ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        889 - گزارش گونه‌های جدید از پادمان خانوادهIsotomidae (Apterygota: Collembola) برای فون ایران
        علیه یحیی پور معصومه شایان مهر
        خانواده ایزوتومیده (Isotomidae) دومین خانواده بزرگ از لحاظ تنوع گونه ‌ای در راسته پادمان (Collembola) می ‌باشد. این شش‌پایان بدن کشیده و بدون فلس دارند و بر خلاف خانواده انتموبریده (Entomobyridae) طول همه بند های شکمی یک اندازه می باشند. اکثرگونه ‌های این خانواده در اک چکیده کامل
        خانواده ایزوتومیده (Isotomidae) دومین خانواده بزرگ از لحاظ تنوع گونه ‌ای در راسته پادمان (Collembola) می ‌باشد. این شش‌پایان بدن کشیده و بدون فلس دارند و بر خلاف خانواده انتموبریده (Entomobyridae) طول همه بند های شکمی یک اندازه می باشند. اکثرگونه ‌های این خانواده در اکوسیستم های خشکی، و در خاک یا بقایای گیاهی زندگی می کنند ولی عده ای از گونه ‌ها را می توان از روی آب در اکوسیستم ‌های آبی پیدا کرد. در بررسی فونستیک این خانواده در طی سال های 1388-1389، نمونه ‌هایی از خاک و خاک ‌برگ مناطق مختلف شهر ساری جمع آوری شدند. پادمان توسط قیف برلیز جمع آوری گردید و اسلاید میکروسکوپی با استفاده از محلول هویر تهیه شد. در مجموع هشت گونه از هفت جنس از این خانواده جمع آوری و شناسایی شد، که از بین سه گونه برای ایران جدید می باشد که در لسیت زیر با * مشخص شده اند. عبارتند از: Isotomurus cf. italicus*, Isotomurus sp.* (aff. palustris-unifasciatus), Cryptopygus* cf. ponticus (Stach, 1947)., Folsomides parvulus (Stach, 1922), Folsomia candida (Willem, 1902), Proisotoma minima*(Absolon, 1901) Isotomiella minor (Schaffer, 1896), Isotoma viridis (Bourlet, 1839 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        890 - مروری بر سموم آلفا توکسین در ایران
        سعیده سعیدی مریم بیگمی راضیه بهزادمهر
        10.30495/qafj.2022.1950064.1021
        چکیده:آفلاتوکسین ها ترکیباتی با وزن مولکولی کم میباشند که به عنوان متابولیت ثانویه توسط قارچ های رشته ای تولید می شوند و در غلظت های بسیار کم برای مهره داران و سایر حیوانات خطرناک میباشند آفلاتوکسین ها یک گروه از مایکو توکسین ها هستند که توسط سه گروه از قارچ های آسپرزیل چکیده کامل
        چکیده:آفلاتوکسین ها ترکیباتی با وزن مولکولی کم میباشند که به عنوان متابولیت ثانویه توسط قارچ های رشته ای تولید می شوند و در غلظت های بسیار کم برای مهره داران و سایر حیوانات خطرناک میباشند آفلاتوکسین ها یک گروه از مایکو توکسین ها هستند که توسط سه گروه از قارچ های آسپرزیلوس تولید میشوند آفلاتوکسین های G1 ،G2 ،B2 ،B1 چهار نوع از مهمترین آفلاتوکسین ها میباشد. مواد و روش کار:جهت دریافت مقالات مرتبط، ذخایر علمی الکترونیک در کشور شامل SID و هم چنین در بانک های اطلاعاتی Medline، Science Direct، PubMed، Elsevier، Scopus با استفاده از کلمات کلیدی Aflatoxin M1، pasteurized milk، UHT milk، Raw milk، Yoghurt،cheese و معادل فارسی آن ها از سال 2013 تا 2019 جستجو شد نتایج:نتایج حاصل مطالعه نشان داد که برنج های ایرانی و پسته به غیر از شیر و محصولات لبنی در معرض آلودگی با آلفا توکسین هستند. روش های متفاوتی برای از بین رفتن آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. بحث:بررسی مطالعات صورت گرفته در ایران گویای این مطلب است که بیشترین توجه در میان محصولات لبنی بر شیر پاستوریزه و سپس شیر استریلیزه متمرکز بوده و بقیه محصولات سهم کمی را در مطالعات صورت گرفته، برخوردارند. در اکثر مطالعات، آلودگی بالاتر از استاندارد اتحادیه اروپا و سازمان ملی استاندارد ایران بوده است؛ بنابراین سلامت مصرف کنندگان خصوصا کودکان در معرض خطر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        891 - Eocene-Oligocene volcanic units of momen abad, east of Iran: petrogenesis and magmatic evolution
        Sahar Tarabi Mohamad Hashem Emami Sourosh Modabberi Seyed Jamal Sheikh Zakariaee
        10.30495/ijes.2019.665319
        This study investigates petrology and major, minor, and rare earth elements ‎geochemistry of ‎East Iranian Eocene–Oligocene volcanic rocks in Sistan suture ‎zone, to examine their ‎petrogenesis and magma evolution. The volcanic rocks include andesi چکیده کامل
        This study investigates petrology and major, minor, and rare earth elements ‎geochemistry of ‎East Iranian Eocene–Oligocene volcanic rocks in Sistan suture ‎zone, to examine their ‎petrogenesis and magma evolution. The volcanic rocks include andesite, trachy-andesite, dacite ‎and rhyolite. ‎These calc-alkaline rocks of high-K series are enriched in Large ‎Ion Lithophile ‎Elements of Rb and Ba and depleted in High Field Strength Elements ‎(e.g. Ti and Nb). The REE ‎pattern shows Eu negative anomaly. These ‎features are comparable with rocks in subduction ‎zone of continental ‎margin setting. ‎The petrographic features and the geochemical variation ‎of major oxides and trace ‎elements against SiO2 can be related to fractional ‎crystallization in parent magma. The trace ‎element ratios, e.g. Nb/La, Nb/U, Ba/Rb, Nb/Y and Rb/Y, verify crustal ‎contamination with a remarkable upper ‎crustal contamination as the main ‎process in the ‎formation of volcanic series. ‎The ratios of Nb/Ba and Nb/Zr indicate that magmatic activity in Momen Abad had ‎resulted ‎from sub-continental lithospheric mantle. In addition, Nb/Y and Zr/Yb versus ‎Ta/Yb reveals an ‎E-MORB like mantle source. A spinel lherzolite composition ‎with significant role of the ‎AFC processes are deduced from the concentrations of Yb and ‎Y, and the ratios of Th/Yb and ‎La/Yb. ‎The Ba/Nb, Ba/Th and Th/Nb ratios presume a metasomatized mantle source ‎resulted from ‎the melting of upper crust sediments inherited from the subduction of ‎Neotethys ocean beneath ‎the Lut Block. ‎ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        892 - Distribution and geochemical variations among paleogene volcanic rocks from the north-central Lut block, eastern Iran
        Saeed Saadat Charles Stern
        The Lut block in eastern Iran is a micro-continental block within the convergent orogen between the Arabian, Eurasian and Indian plates. Large areas of the north-central, eastern, and western Lut block are covered by volcanic rocks of Paleogene, Neogene and Quaternary a چکیده کامل
        The Lut block in eastern Iran is a micro-continental block within the convergent orogen between the Arabian, Eurasian and Indian plates. Large areas of the north-central, eastern, and western Lut block are covered by volcanic rocks of Paleogene, Neogene and Quaternary age.  Peak volcanic activity took place in the north-central part of the Lut block during the Eocene, and then dramatically decreased, becoming more restricted to the eastern and western margins of the block during the late Miocene and Quaternary. There is also significant variation in chemistry between the Paleogene igneous rocks from the north-central part compared to the Neogene and Quaternary volcanic rocks from the western and eastern margins of the Lut block. The Neogene and Quaternary olivine basalts, which were erupted along both margins of the Lut block, are similar in trace element chemistry to the average composition of oceanic island basalt. In contrast, the Paleogene volcanic units of the north-central Lut block, which include basalts through rhyolites, follow both calc-alkaline and alkaline trends. Low TiO2 and high Ba/Nb and La/Nb ratios for both Paleogene basalts and andesitic samples from the north-central Lut block suggest affinities, at least for some of these samples, with convergent plate boundary arc magmas. LILE/HFSE ratios, interpreted as an indication of subduction signature, increase to the south-southwest of the central Lut block, where Neotethys oceanic crust was subducted beneath Iran in a northeastern direction from approximately Late Triassic to Late Oligocene time. We suggest that components derived from low angle subduction of this crust during the Mesozoic and early Tertiary were stored in the mantle lithosphere below the north-central Lut block until the Paleogene, when changing subduction geometry, associated with the collision of Arabia with Iran and the closing of Neotethys, caused hot asthenosphere to well up under the Lut block. This created the Eocene peak in volcanic activity, generating basalts from asthenospheric mixed with lithospheric melts, with both alkaline and calc-alkaline affinities. After this volcanism waned, becoming restricted during the Neogene to OIB-type alkaline basalts erupted through deep lithospheric structures along both the western and eastern margins of the Lut block. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        893 - Microfacies, Sequence stratigraphy, Facies analysis and Sedimentary environment of Neocomian in Kuh-e-Siah section (Arsenjan area, SW of Iran)
        Masoud Abedpour Massih Afghah Vahid Ahmadi Mohammad Sadegh Dehghanian
        In the present research Kuh-e Siah Section in the Northeast of Shiraz in the Interior Fars, was investigated to study microfacies, sequence stratigraphy, facies analysis and sedimentary environment of Fahliyan Formation. Generally, 345 meters of these sediments were stu چکیده کامل
        In the present research Kuh-e Siah Section in the Northeast of Shiraz in the Interior Fars, was investigated to study microfacies, sequence stratigraphy, facies analysis and sedimentary environment of Fahliyan Formation. Generally, 345 meters of these sediments were studied by investigating 240 thin sections. In this study, the indicator microfacies were accurately identified which include Mudstone, Wackestone, Packstone and Grainstone. Besides, skeletal and non-skeletal grains of these microfacies are Intraclast, Bioclast, Exteraclast and Peloid. According to lithostratigraphic study, underneath limit of Fahliyan Formation with the Surmeh Formation and its upper contact with Gadvan Formation were in the gradual form (SB2) and included (TST-LST-Early HST-Late HST) system tracts. In general, there were two second-degree sequences in this section., According to the analysis of the sedimentary environment, the The lowermost of the Fahliyan Formaion is comprised of the Inner shelf deposit Which changes to Open marine sediments (with homoclinal type) And eventually terminates to outer shelf deposit. Based on the received micropaleontologic data, the age determination of the Fahliyan Formation Is assigned to Neocomian. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        894 - Petrogenesis of mantle peridotites from the South of Jazmourian, Makran accretionary prism, Iran
        Mohammad Elyas Moslempour Morteza Khalatbari-Jafari Tomoaki Morishita Habib Biabangard
        Mantle peridotites exposed in south Jazmourian comprise of lherzolite and porphyroclastic Cpx-bearing harzburgite in the lower part with chromitite lenses in the upper parts. Petrography and microprobe studies shows evidence of melt-peridotite interactions; post melting چکیده کامل
        Mantle peridotites exposed in south Jazmourian comprise of lherzolite and porphyroclastic Cpx-bearing harzburgite in the lower part with chromitite lenses in the upper parts. Petrography and microprobe studies shows evidence of melt-peridotite interactions; post melting processes and subsolidus interactions, which has been associated with appearance of two generations of deformed primary pyroxene-olivine and fine-grained pyroxene-olivine-amphibole neoblasts. Second generation of minerals formed as inclusion, interstitial and fine-grain. These two groups of minerals have different geochemical characteristics, So that, the first group are comparable with abyssal peridotites and second group are comparable to suprasubduction (SSZ) peridotites. Thus, the chemical compositions of different generations minerals show different petrogenesis for ultramafic rocks in south Jazmourian. Whole rock chemical data indicate south Jazmourian peridotites have a depleted MORB mantle source which undergoing 10-20% partial melting. Thus this peridotites have experienced multistage evolution and show characteristics of the abyssal environment to suprasubduction zone. We are belived that peridotites transition from the abyssal environment to suprasubduction and affected by fluids derived from the subducted slab. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        895 - Microbiostratigraphy of the lower Cretaceous strata from South East of Maragheh, NW Iran
        Mahmoud Reza Majidifard Parvaneh Zavar Morteza Taherpour Khalil Abad Masoud Zamani Pedram Taiebeh Mohtat
        10.30495/ijes.2019.544595
        For the microbiostratigraphical studies, a stratigraphical section (named Dareh-Goshayesh) has been selected in southeast of Maragheh, Northwestern Iran. The thickness of successions in the selected stratigraphic section is measured about 223.6 m. The mentioned studied چکیده کامل
        For the microbiostratigraphical studies, a stratigraphical section (named Dareh-Goshayesh) has been selected in southeast of Maragheh, Northwestern Iran. The thickness of successions in the selected stratigraphic section is measured about 223.6 m. The mentioned studied stratigraphic section is composed of two clastic and carbonate units. This succession unconformably overlies the Lar Formation and is overlain by the Upper Cretaceous strata paraconformably. Based on the micropaleontological studies, a diversified assemblage of foraminifera and calcareous algae has been determined and the age of the studied stratigraphic section is inferred as Late Barremian-Late Aptian. Also, during these studies, four biozones are determined as follows: Palorbitolina lenticularis Range Zone, Balkhania balkhanica range zone, Orbitolina (Mesorbitolina) texana Zone and Orbitolina (Mesorbitolina) parva Zone. This paper presents the first micropalaeontological and lithostratigraphical studies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        896 - Mineralogical and geochemical characteristics of the Chah-Shur clay deposit, Southeast of Isfahan, Iran
        Mahnaz Khodami Afsaneh Kamali Shervedani
        The Chah-Shur clay deposit is located in 150 km southeast of Isfahan. Eocene igneous rocks and Quaternary deposits cover the area. Eocene volcanic rocks include andesite and tuff. The rocks belong to magmatic activities of Urumieh-Dokhtar magmatic belt. Alteration of th چکیده کامل
        The Chah-Shur clay deposit is located in 150 km southeast of Isfahan. Eocene igneous rocks and Quaternary deposits cover the area. Eocene volcanic rocks include andesite and tuff. The rocks belong to magmatic activities of Urumieh-Dokhtar magmatic belt. Alteration of the vitric and lithic tuff units has produced the clay deposit. Based on the petrographic studies the main minerals in tuff units are plagioclase, K-feldspar and quartz. The major phases in clay deposit are kaolinite, illite, montmorillonite, quartz, albite and orthoclase. Also, muscovite, chlorite and hematite are as minor phases. The mineralogical studies show an intermediate alteration. The clay deposits can be formed by supergene or hypogene processes; while the combination of both of them can result in the formation of mixed type clay. The geochemical data of Chah-Shur clay deposit show scattering between hypogene and supergene types. The abundance of Fe2O3+TiO2 vs Cr+Nb and Zr vs TiO2, as well asSr+Ba vs Ce+Y+La suggest mixed and hypogene types. On the other hand, P2O5 and SO3 plot shows the supergene and mixed types. The results obtained from mineralogical and geochemical studies indicate that the genesis of the Chah-Shur clay deposit can be considered mixed type. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        897 - The Sungun porphyry magma resource and the 120,000-year difference in age between the main stock and the first dike: New evidence from 87Sr/86Sr, 143Nd/144Nd and Pb, SHRIMP U–Pb zircon dating in NW Iran
        Shohreh Hassanpour
        The Sungun copper porphyry deposit is hosted by a Tertiary magmatic complex in the Azarbayjan province , northwestern Iran. The Sungan mine in its southern and eastern parts is limited by early Miocene volcanic and by Late Cretaceous limestone rocks in northern and east چکیده کامل
        The Sungun copper porphyry deposit is hosted by a Tertiary magmatic complex in the Azarbayjan province , northwestern Iran. The Sungan mine in its southern and eastern parts is limited by early Miocene volcanic and by Late Cretaceous limestone rocks in northern and eastern parts respectively . The Sungun deposit is associated with a suite of porphyritic granitoids and late dikes intruding within Oligo-Miocene andesitic and upper Cretaceous limestone. The Sungun porphyry system developed in multi-stage, central intrusive rocks of the early Miocene age in the Tertiary Arasbaran Magmatic Zone (AMZ). A late post-mineralized dike (DK1a) is the first dike system after the replacement of the Sungun porphyry. It has been dated with a 20.57±0.27 Ma (±2 σ). New zircon SHIRIMP U-Pb data indicates that the Sungun porphyry crystallized within the time span from 20.69±0.37 Ma (±2 σ), and the Sungun porphyry and DK1a represent a near-dated intrusive with an age difference of about 0.12 Ma (120,000 y). Their range of 87Sr/86Sr ratios (0.70467 to 0.72278), 143Nd/144Nd ratios (0.51275 to 0.51214), 87Rb/86Sr (0.67497 to 0.67415 values), lead isotopes ranges from 18.67 to 18.86, 15.65 to 15.66, and 38.93 to 39.06 for the ratios of 206Pb/204Pb, 207Pb/204Pb, and 208Pb/204Pb respectively, suggest the high contributions of depleted mantle-derived magmas in the generation of Sungun stock, but crustal-contaminated origin for monzonitic body in late magmatic activities in the area. This study shows that the source of the Sungun stocks is categorized in the upper crust, typically similar to the source of porphyry deposits. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        898 - Variation of Lithosphere-Asthenosphere boundary beneath Iran by using S Receiver function
        Fataneh Taghizadeh Farahmand Narges Afsari
        The current geological and tectonic setting of Iran is due to the ongoing convergence between the Arabian and Eurasian Plates, which resulted in the formation of the Iranian plateau, mountain building, extensive deformation and seismicity. The Iranian plateau is charact چکیده کامل
        The current geological and tectonic setting of Iran is due to the ongoing convergence between the Arabian and Eurasian Plates, which resulted in the formation of the Iranian plateau, mountain building, extensive deformation and seismicity. The Iranian plateau is characterized by various domains including the continental collision and the oceanic plate seduction. Based on S receiver functions are provided a high resolution image of lithosphere beneath Iran.The current geological and tectonic setting of Iran is due to the ongoing convergence between the Arabian and Eurasian Plates, which resulted in the formation of the Iranian plateau, mountain building, extensive deformation and seismicity. The Iranian plateau is characterized by various domains including the continental collision and the oceanic plate seduction. Based on S receiver functions are provided a high resolution image of lithosphere beneath Iran. In the present work, we used data from teleseismic events (at epicentral distances between 60°-85° with magnitude over 5.7 (Mb)) recorded from 1995 to 2011 at 53 national permanent short period stations which are located in the different geological zones of Iran. The Sp phase conversion arriving at times ranging between 8.6 and 13.0 s delay time. In order to enhance the conversions and reduce the error of the depth determination, the S receiver functions stacked in bins. Arrival times of Sp phases were converted into depth domain using the IASP91 reference velocity model. A relatively shallow LAB at about 80-90 km depth was observed beneath the whole plateau with some exceptions. A low velocity zone was found at about 100 km beneath the Zagros fold and thrust belt and reaching 130 km beneath the Sanandaj-Sirjan Zone, whereas other tectonic zones are recognized by a thin lithosphere of about 80-90 km. This technique can introduce an error up to 10 km in the LAB depth determination. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        899 - Mineral chemistry and thermobarometry of Eocene alkaline volcanic rocks in SW Germi, NW Iran
        Mohammad Mobashergermi Reza Zarei Sahamieh Mehraj Aghazadeh Ahmad Ahmadikhalaj Gholamreza Ahmadzadeh
        Petrography and chemistry of minerals showing that Eocene alkaline volcanic rocks in southwestern of Germi (Talesh zone, NW Iran) mostly have basaltic composition. Mineralogically these rocks are composed of diopsidic clinopyroxene and labradoritic plagioclase phenocrys چکیده کامل
        Petrography and chemistry of minerals showing that Eocene alkaline volcanic rocks in southwestern of Germi (Talesh zone, NW Iran) mostly have basaltic composition. Mineralogically these rocks are composed of diopsidic clinopyroxene and labradoritic plagioclase phenocrysts. The microlithic and glassy groundmass composed of sanidine, clinopyroxene, biotite, pargasitic amphibole and magnetite associated with devitrified glass. Clinopyroxenes show relatively high Mg-numbers (0.76-0.93), low AlVI (mostly <0.1), suggesting relatively low-pressure (~5), and water content ~2.5 to less than 10% and high oxygen fugacity (-8.38-11.51) of crystallization condition. High amount existence of magnetite coexisting with amphibole and biotite mineral confirm high fugacity of the host magma. According to clinopyroxene and feldspar thermometry, estimated crystallization temperature varies between 1106˚C to ~1200 ˚C. The clinopyroxene and amphibole mineral composition of studied rocks indicate that they have been formed in a back-arc basin environment. Mineral chemistry in the current zone shows that composition and genesis of common minerals these magmatic rocks are similar to Pushtasar basaltic rocks in the northern part of this area. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        900 - Application of C-A fractal model and exploratory data analysis (EDA) to delineate geochemical anomalies in the: Takab 1:25,000 geochemical sheet, NW Iran
        Ahad Nazarpour
        Most conventional statistical methods aiming at defining geochemical concentration thresholds for separating anomalies from background have limited effectiveness in areas with complex geological settings and variable lithology. In this paper, median+2MAD as a method of چکیده کامل
        Most conventional statistical methods aiming at defining geochemical concentration thresholds for separating anomalies from background have limited effectiveness in areas with complex geological settings and variable lithology. In this paper, median+2MAD as a method of exploratory data analysis (EDA) and concentration-area (C-A) fractal model as two effective approaches in separation geochemical anomalies, are used to identify geochemical anomalies in the Takab 1:25000 geochemical data sheet by using stream sediment geochemical data and lithogeochemical samples. We compared the anomalous area created using thresholds from various methods on the same data against known deposits and lithogeochemical samples. Results indicated that EDA methods are more impressible by lithology and could not well identify the geochemical anomalies in the areas with variable lithology. On the other hand, the C-A model based on the distinct anisotropic scaling properties, was better in revealing local geochemical anomalies, because it considered the spatial characteristics of geochemical variables. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        901 - Porosity evolution and diagenetic history of the upper Jurassic Mozduran Formation, eastern Kopet-Dagh Basin, NE Iran
        Mehdi Reza Poursoltani Mahin Hrati Sabzvar
        10.30495/ijes.2019.665320
        The Upper Jurassic carbonates of the eastern part of the Kopet-Dagh Basin, with thickness of 470 m, are the major gas-bearing reservoir in NE Iran. The objectives of this study are recognition of diagenetic history and estimation of porosity related to dolomitization. B چکیده کامل
        The Upper Jurassic carbonates of the eastern part of the Kopet-Dagh Basin, with thickness of 470 m, are the major gas-bearing reservoir in NE Iran. The objectives of this study are recognition of diagenetic history and estimation of porosity related to dolomitization. Based on field and laboratory study, four carbonate facies associations have been identified at the Mazdavand outcrop. Most of the carbonate rocks were deposited in an open marine, tidal channel and barrier, lagoon and tidal flat setting. Using petrographic and CL analyses, the main diagenetic processes that affected these rocks are micritization, cementation, compaction, fracturing, dissolution, neomorphism, silicification, and dolomitization. Dissolution of grains and calcite cement generated secondary porosity, whereas compaction and cementation are the primary cause of porosity reduction. The average porosity of core plugs is 15.78% and match well with two-dimensional estimates from thin sections. The more porous samples are either highly fractured or contain interparticle and intercrystalline porosity, within the lower strata that contain more dolostone. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        902 - Magmatic interactions as recorded in plagioclase phenocrysts of quaternary volcanics in SE Bam (SE Iran)
        Abdollah Yazdi Afshin Ashja Ardalan Mohammad Hashem Emami Rahim Dabiri Mohammad Foudazi
        10.30495/ijes.2019.667379
        In the southeast of Iran (SE Bam), there is a collection of volcanic rocks with andesite, basalt and trachyandesite composition. The textures of these rocks are often porphyritic with microlithic, porphyric cavity, and sometimes glomeroporphyritic, sore throat trachytic چکیده کامل
        In the southeast of Iran (SE Bam), there is a collection of volcanic rocks with andesite, basalt and trachyandesite composition. The textures of these rocks are often porphyritic with microlithic, porphyric cavity, and sometimes glomeroporphyritic, sore throat trachytic. Main minerals include olivine, clinopyroxene, plagioclase and secondary minerals including opaque minerals, Iddingsite, secondary biotite, chlorite and calcite. The analysis of magma textures gives us valuable information about magmatic processes. Micro textures in plagioclase of volcanic rocks in the region are divided into two groups: a) texture-linked to crystalline growth including: sieve texture, oscillatory zoning and degraded surfaces and b) Morphological textures such as glomerular crystals. Sieve texture and zoning in crystal represent processes such as magmatic mixing and abrupt reduction of pressure and, in general, unbalanced conditions in magmatic reservoirs. Based on electron microscope studies, plagioclase of igneous rocks of the region is within the boundaries of labradorite and bytownite.In the southeast of bam, there is a collection of volcanic rocks with andesite, basalt and trachy andesite composition. The texture of these rocks are often porphyritic with microlithic, porphyric cavity, and sometimes glomerulophorphuri, sore throat trachytic. Main minerals include Olivine, Clinopyroxene, Plagioclase and secondary minerals including opaque minerals, Iodenzyte, secondary Biotite, Chlorite and Calcite. Sieve texture and zoning in crystal represent processes such as magmatic mixing and abrupt reduction of pressure and, in general, unbalanced conditions in magmatic reservoirs. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        903 - Evaluation of heavy metal contamination in soil and water resources around Taknar copper mine (NE Iran)
        Mahsa Khosaravi saeed saadat Rahim Dabiri
        10.30495/ijes.2020.675578
        The study area is located in North Eastern Iran, near Taknar copper deposit where exploration, extraction and processing operations are ongoing. The purpose of this study is to understand the geochemical effects of mining activities in Taknar area and to evaluate the co چکیده کامل
        The study area is located in North Eastern Iran, near Taknar copper deposit where exploration, extraction and processing operations are ongoing. The purpose of this study is to understand the geochemical effects of mining activities in Taknar area and to evaluate the contamination of soil and water resources with heavy metals. The results of pollution indices such as CF, Igeo and EF and multivariate (geo)statistical analysis indicate anthropogenic source for Cu and Se elements, mostly related to mining and mineral processing activities, natural origin of Cr, Ni and Co and both anthropogenic and natural origin for Zn, Pb, Cd, As, Sb and Mo elements. The results also indicate the water and soil of the flotation plant and mining tunnels can be harmful. Fortunately, the water resources used by the staff, downstream aqueduct of the mine and the water of the villages in the south of the mine are free of contaminated elements. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        904 - Evaluation of groundwater suitability for the domestic and irrigation purposes in Konaro Ophiolitic Area, Iranshahr, SE Iran
        Baseer Ahmad Barahouei Mohammad Reza Noura Mohammad Elyas Moslempour Rahim Dabiri
        10.30495/ijes.2021.682867
        Hydrogeochemical characteristics of groundwater and its suitability for domestic and irrigation, purposes were evaluated in Konaro ophiolitic area. Heavy metals pollution is accounted for a major pollution in the natural environment are that can pose a serious threat to چکیده کامل
        Hydrogeochemical characteristics of groundwater and its suitability for domestic and irrigation, purposes were evaluated in Konaro ophiolitic area. Heavy metals pollution is accounted for a major pollution in the natural environment are that can pose a serious threat to ecosystems because of their biodegradation potential, toxicity and sustainability (Moslempour and Shahdadi 2013) 8 representative groundwater samples were collected from wells and qanat and analyzed for major cations and anions. The order of dominance of cation and anions were Na> HCO3> SO4 > Mg> Cl> Ca> K, respectively. The rock weathering and dissolution of minerals processes, especially ophiolitic rocks minerals are dominant in controlling the groundwater quality in the study area. Electrical conductivity (EC) and total dissolved solid (TDS) show high positive correlation with total Hardness (TH), K, Na, and SO4-. As per the WHO standards for domestic water purposes, majority of samples show that the groundwater is suitable for drinking. The spatial distribution maps of physicochemical parameters were prepared in ArcGIS. The suitability of groundwater for agriculture purpose was evaluated from EC, TDS, sodium adsorption ratio (SAR) and Na% which ranges from excellent to not suitable, so majority of the groundwater samples are suitable for irrigation. The results revealed that the GQI quality index varied between 89% and 91% in the Konaro area, which in terms of quality rating, the water samples from these resources laid in appropriate to acceptable range. Moreover, based on examining the zoning map, the GQI quality index accounted for the lowest value in the east direction of the study area. Thus, most of the groundwater samples from this study (sample W2) confirm the beneficial use of aquifers in the area for domestic, agricultural, and irrigation purposes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        905 - Origin and significance of tourmaline-bearing rocks in Boroujerd region, Sanandaj-Sirjan zone, western Iran
        Vahid Ahadnejad
        10.30495/ijes.2021.685383
        Tourmaline minerals are a main petrogenetic tool because of their refractory nature, chemical variability, and extensive occurrence in various geological settings. The Middle-Jurassic Boroujerd igneous rocks are one of the largest bodies that located in the middle part چکیده کامل
        Tourmaline minerals are a main petrogenetic tool because of their refractory nature, chemical variability, and extensive occurrence in various geological settings. The Middle-Jurassic Boroujerd igneous rocks are one of the largest bodies that located in the middle part in the Sanandaj-Sirjan Magmatic Arc (SSMA) that introduced into regional metamorphic rocks. They are mostly composed of granitoids (granodiorite, quartz-diorite, and monzogranite) and contain apatite, zircon and tourmaline as abounadant accessory minerals. Tourmalines occur in varying types of mineral assemblages, chemical compositions and individual forms including tourmalinite, quartz-tourmaline vein, as accessory mineral in the more evolved granitoids, and schists. Tourmaline crystal sizes in these rocks varies from very fine to coarse-grained. The colour is brown to black and some crystals displaying a finescale chemical zonation. Tourmaline crystals commonly exhibit cellular features. Based on electron probe microanalysis (EPMA) analyses, schorl is the most abundant type of tourmaline in granitoids but foitite and dravite are common compositions in the pegmatite and schist, respectively. Presence of several tourmaline generations and their compositional trend may indicate time-varying relatively acidic boron-bearing fluids and reflects an anatexic melts influence in their crystallization. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        906 - Paleontology and taphonomy of Kuphus polythalamius (Linnaeus 1767), Navab anticline, Central Iran
        Keyvan Khaksar Iraj Maghfouri Moghaddam
        10.30495/ijes.2022.1955710.1741
        The Burdigalian carbonate of the Central Iran contains very well-preserved specimens of Kuphus polythalamius. The tube of Kuphus polythalamius is a calcareous secretion that enables Pelecypoda to live in the mud of shallow seas. This research focusses on the Paleontolog چکیده کامل
        The Burdigalian carbonate of the Central Iran contains very well-preserved specimens of Kuphus polythalamius. The tube of Kuphus polythalamius is a calcareous secretion that enables Pelecypoda to live in the mud of shallow seas. This research focusses on the Paleontology and taphonomy of the Kuphus polythalamius of the Member F (Qom Formation) in the southeast of Kashan located in the Central Iran. The Member F is 60 meters thick and composed of medium bedded limestone. The scattering of the larger benthic foraminifera in the study area indicates the existence of the Borelis melo curdica-Borelis melo melo assemblage zone of Burdigalian age. The presence of Kuphus polythalamius among the porcelaneous foraminiferal and green algal assemblage demonstrate that carbonate generation happened in warm tropical to subtropical marine. The surface of some samples contains distinct horizons of beekite, indicating a break in sedimentation, which is expanded as a silica crust on carbonate tubes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        907 - Biostratigraphy, microfacies and sedimentary environment of the Jahrum Formation in Chaharmahal Bakhtiari province, West of Iran
        Bahman Javadian Seyed Ahmad Babazadeh Ali Solgi Burzu Asghari Pirbaluti
        10.30495/ijes.2021.1912770.1549
        In this research, the biostratigraphy, microfacies, and depositional environment of carbonate sediments of the Jahrum Formation will be investigated based on microscopic textures and the distribution of benthic foraminifera. The Jahrum Formation was measured from Kuh-e- چکیده کامل
        In this research, the biostratigraphy, microfacies, and depositional environment of carbonate sediments of the Jahrum Formation will be investigated based on microscopic textures and the distribution of benthic foraminifera. The Jahrum Formation was measured from Kuh-e-Hamze Ali in the Chaharmahal Bakhtiari province (Zagros Basin, Iran). The biostratigraphic analysis of this formation has led to the detection of three biozones in this area. These biozones consist of Somalina subzone, Nummulites–Alveolina assemblage subzone, and Nummulites fabianii- Nummulites striatus assemblage subzone which assigned to Middle and Late Eocene. The Nummulites fabianii- Nummulites striatus assemblage subzone is represented for the first time in the studied area. Nine microfacies are identified based on their fossil content (mainly foraminifera) and sedimentary textures. They consist of Dolostone, Mudstone with quartz, Bioclast- miliolids wackestone/packstone, Praerhapydionina -miliolid wackestone, Alveolina -Nummulites-Orbitolites wackestone/packstone, Bioclast–miliolid-Rotalia wackestone/packstone, Bioclast-lump packstone/grainstone, Interaclast-bioclast-Alveolina wackestone/grainstone, and Bioclast-Nummulites wackestone/packstone. These facies were deposited in four major depositional environments from a tidal flat, lagoon, shoal, and open marine environmental settings. The depositional environment of the Jahrum Formation is interpreted as a carbonate ramp. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        908 - Identification of Fe3+ content in Epidote from Varan, Urumieh-Dokhtar magmatic arc, Iran: using FTIR and Raman spectroscopy
        Bahman Rahimzadeh Zheira Ghosoun Fariborz Masoudi
        10.30495/ijes.2021.685387
        This study is aimed to determine the Fe content in natural epidote from Varan area (Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc, Iran) by using vibrational FTIR and Raman spectroscopy and EPMA analyses. Fe3+ concentration calculated from FTIR spectroscopic data is in the range of 0.96 چکیده کامل
        This study is aimed to determine the Fe content in natural epidote from Varan area (Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc, Iran) by using vibrational FTIR and Raman spectroscopy and EPMA analyses. Fe3+ concentration calculated from FTIR spectroscopic data is in the range of 0.96 to 1 apfu. The results are in complete agreement with EPMA data. The comparison between obtained Raman spectra of studied epidote grains and those from the RRUFF database suggest that epidote from Varan area is rich in Fe3+. High Fe3+ content might reflect moderate to high oxygen fugacity during the crystallization of epidote. This short paper demonstrates that the quantification of the Fe content in epidote via FTIR method is as good as EPMA, whereas the utilization of a low-cost Raman spectrometer helps in quickly distinguishing between Fe-rich and Fe-poor epidote, which even could be useful in the case of field studies.Key-words: Epidote, FTIR, Raman spectroscopy, Iron content, Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc, Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        909 - Raman spectroscopy study of the secondary actinolite in gabbrodiorite intrusive rocks from Varan area, Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc, Iran
        Ghosoun Zheira Bahman Rahimzadeh Fariborz Masoudi
        10.30495/ijes.2021.685389
        Mineralogical studies play a key role in deciphering mineral’s formation and associated geochemical processes in geosciences. This paper presents the application of Raman spectroscopy to the characterization of actinolite in rock samples. The studied actinolite wa چکیده کامل
        Mineralogical studies play a key role in deciphering mineral’s formation and associated geochemical processes in geosciences. This paper presents the application of Raman spectroscopy to the characterization of actinolite in rock samples. The studied actinolite was formed as the pseudomorph of primary pyroxene in gabbrodiorite intrusive rock sample collected from Varan area, Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc of Iran. The Raman spectra of micrometer-sized actinolite grains embedded in a crude rock sample are compared with the corresponding literature data for actinolite and tremolite in range of 200-1200 cm-1 and 3600-3700 cm-1 region. The results show that the quantitative estimation of Mg# = Mg/(Mg+Fe2+) can be obtained from the fractional intensities of the OH-stretching bands by applying Raman spectroscopy to micrometer-sized actinolite grains in a crude rough rock sample, which is in good agreement with the results from EMPA. The Raman spectroscopy is a fast method and low-cost for quantitative estimation of Mg# in actinolite. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        910 - Strain geometry and structural analysis of the Oshnavieh ophiolite (NW Iran): A new segment of the Neo-Tethys puzzle
        Majid Niromand Mahdi Behyari Yousef Rahimsouri
        10.30495/ijes.2021.685394
        The closure of the Neo-Tethys ocean associated with the ophiolite obduction and the Oshnavieh ophiolite is the unknown part of the Neo-Tethys suture zone. Three well-known band ratio combinations applied to ASTER satellite image the result shows the ((2+4) /3, (5+7) /6, چکیده کامل
        The closure of the Neo-Tethys ocean associated with the ophiolite obduction and the Oshnavieh ophiolite is the unknown part of the Neo-Tethys suture zone. Three well-known band ratio combinations applied to ASTER satellite image the result shows the ((2+4) /3, (5+7) /6, (7+9) /8) band ratio is the proper combination for the reorganization of rock units in the ophiolite regions. Principal component analysis of the (PC2, PC4 and PC 5) is well discriminated against to the rock unit contacts. The general trend of thrust faults is the NW-SE and dip direction is toward the NE. The rake of slickenline on the fault plane is 80°-90° and the mechanism of movement is the pure thrust. The shear sense indicator such as Z-type parasitic folds or mica-fish and S-C fabrics confirm right-lateral shearing sense in the shear zone. Strain geometry on the obducted slab evaluated by the shape of the mineral grains. In the shear zone strain ellipsoid shape is the prolate type and formed under constrictional regime, the Flinn K-value of these samples changes between 2.71 to 11.67 and lode ratio between -0.42 to -0.63. Most of the samples taken from the thrust fault zone located in the flattening zone and strain ellipsoid are pancake-shaped and formed under contractional regime the k-value varied between 0.44 to 0.80 and Lode ratio range is 0.32 to 0.5. The displacement in the thrust zone and shearing by the shear zone disrupted the ophiolite sequence and created an ophiolite mélange. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        911 - Application of mineral chemistry in determining magma fertility of the Tarom northern and southern intrusions, NW Iran
        Narges Yasami مجید قادری Seyed Hedayatalah Mousavi Motlagh Mir Ali Asghar Mokhtari
        10.30495/ijes.2021.685392
        The Tarom metallogenic belt of the Alborz magmatic belt in NW Iran is characterized by two alignments of intrusion in its northern and southern parts. The northern intrusion is younger than the southern one. Mineral chemistry investigations on the northern and southern چکیده کامل
        The Tarom metallogenic belt of the Alborz magmatic belt in NW Iran is characterized by two alignments of intrusion in its northern and southern parts. The northern intrusion is younger than the southern one. Mineral chemistry investigations on the northern and southern intrusions characterize calc-alkaline magmatism. The northern intrusion consists mostly of quartz monzonite, and the southern intrusion comprises 1) gabbro - pyroxene quartz monzodiorite – quartz monzodiorite series and quartz syenite; 2) gabbro-diorite. Electron microprobe chemistries indicate that the northern plagioclases are An22 to An49 (oligoclase to labradorite). Plagioclases from the southern intrusion are An35 to An54 (andesine to labradorite) and gabbro-diorite plagioclases are An65 to An61 (labradorite). All pyroxenes correspond to the Quad (diopside, augite, and clinoenstatite) and crystallized at <2 to 5 kbar and H2O=10%. Formation temperatures of pyroxenes from the northern intrusion are in the range of 1100-1175°C. The northern feldspars show temperatures ~550°C. Formation temperatures for the clinopyroxene and feldspar from the southern intrusion are estimated at 1140-1185°C and 550-600°C, respectively. The Fe-rich biotite minerals from the northern intrusion suggest high oxygen fugacity magma. The northern and southern intrusions formed in an arc-related tectonic setting. The northern magma is sourced from the melting of a mixed mantle-crust in a subduction-related environment. The mineral composition of the northern intrusion implies magma fertility and porphyry mineralization which can be due to its high oxygen fugacity magma and lower crystallization pressure relative to those of the southern intrusion. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        912 - Study of A-type granite from the South of Lake Urmia, Sanandaj-Sirjan Zone: implications for the Neotethys opening in Iran
        Nasser Ashrafi Mehrdad Pourmohsen Morovvat Faridazad
        10.30495/ijes.2022.1941506.1657
        The magmatic evidence of the Neotethys opening in Iran, such as the Late Paleozoic A-type granitoids, was mainly discovered along the Sanandaj-Sirjan Zone and parallel to the Neotethys suture. Therefore, they may provide important clues about the geodynamic evolution of چکیده کامل
        The magmatic evidence of the Neotethys opening in Iran, such as the Late Paleozoic A-type granitoids, was mainly discovered along the Sanandaj-Sirjan Zone and parallel to the Neotethys suture. Therefore, they may provide important clues about the geodynamic evolution of the Sanandaj-Sirjan Zone. The South of Lake Urmia (SLU) granite is situated near the Khalifan A-type pluton (315±2 Ma) with a cover of the Permian sediments. The rock-forming minerals of the SLU granite consist of quartz, alkali-feldspars (K-rich and microperthitic), sodic plagioclases, biotite (Fe-rich), zircon, apatite, and Fe-Ti oxides. The chemical composition of the SLU granite is characterized by high FeOt/MgO and (Na2O+K2O)/CaO ratios, which are typical features of A-type granites. Furthermore, the studied rocks exhibit the chemical characters of the A1 subgroup of A-type granites with peraluminous and K2O-rich affinities. On the multi-element spider plot, the SLU granite shows distinct negative Ba, Sr, P, and Ti anomalies and positive Pb anomalies. Moreover, the Chondrite-normalized rare earth elements (REE) patterns display slope downwards from LREE to HREE, with flattening at the HREE end and distinct negative Eu anomalies. The ratios of trace elements provide evidence for the contribution of the OIB-like mafic melts with crustal interactions to generate the granitic magmas of the SLU pluton. The compositional and stratigraphic features of the SLU granite are also consistent with an extensional setting during the Late Paleozoic in Iran. Therefore, the genesis of the SLU granite can be attributed to the syn-rift magmatism of the Cimmerian terranes. A comprehensive review of the Late Paleozoic rocks occurrence shows that they mainly are emerged in the northeast margin of the Sanandaj-Sirjan Zone and around the structural depressions such as Lake Urmia (so-called Tertiary fore-arc or Mesozoic back-arc). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        913 - Relationship between Rare Earth and Radioactive Elements
        Seyyed Saeed Ghannadpour Ardashir Hezarkhani
        10.30495/ijes.2022.1942984.1698
        Based on the relation of radioactive and rare earth elements (REEs) in some of prospecting projects (particularly uranium prospecting) in central Iran, in current study, sampling from the Baghak anomaly in Sangan iron ore mine has been done according to radioactivity fo چکیده کامل
        Based on the relation of radioactive and rare earth elements (REEs) in some of prospecting projects (particularly uranium prospecting) in central Iran, in current study, sampling from the Baghak anomaly in Sangan iron ore mine has been done according to radioactivity for the first time. The purpose of this research is to survey such a relation in a different case study (skarn mine) with central Iran. Optical microscopic and scanning electronic microscopic (SEM) studies along with geochemical and statistical analyses (based on the spider diagrams) are employed. The significant amount of uranium, cerium, lanthanum and high a concentration of REEs in results, along with high amount of iron, is one of the reasons why Baghak anomaly is considered very important. Results show the accumulation of cerium in the allanite lattice (as the solid solution). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        914 - Extracting clay minerals with emphasis on Bentonite in Eastern Iran, using Landsat 8 and ASTER images
        Saeed Saadat Maliheh Ghoorchi Rahim Dabiri
        10.30495/ijes.2023.1973739.1815
        The prospecting area is located in the eastern part of Iran. Aster and Landsat 8 satellite images were processed with different spectral analyses techniques to detect the clay representing the alteration zones, with emphasis on bentonite occurrences in the study area. B چکیده کامل
        The prospecting area is located in the eastern part of Iran. Aster and Landsat 8 satellite images were processed with different spectral analyses techniques to detect the clay representing the alteration zones, with emphasis on bentonite occurrences in the study area. Band ratio (BR), Spectral Angle Mapper (SAM), Mixture Tuned Matched Filtering (MTMF), Principal Component Analysis (PCA), Spectral Feature Fitting (SFF), and Least Square Fit (LS-Fit) techniques were performed to show the promising areas for clay mineral. Band ratios of 6/7, 6/5, and 4/2 from Landsat 8 OLI imagery and 4/6, 5/6, 5/8, from ASTER were used to enhance clay alterations. The results obtained from the supervised classification using the SAM algorithm for minerals from US Geological Survey spectral library (USGS) have been compared with the results of Jet Propulsion Laboratory (JPL) spectral library. The Sequential Maximum Angle Convex Cone (SMACC) algorithm also performed to detect same minerals. Comparing the different analyzing satellite image based on ASTER data indicate all methods generate relatively similar results for clay mineral. Although all methods generate relatively similar results, the SAM method seems to be the best fit with geological evidences to generate reliable promising areas for clay mineral in this area. Based on this study, around 100 km2 of the total studied area was selected as suitable for more exploration and ground survey. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        915 - Geochemistry and tectonomagmatic environment of Eocene volcanic rocks in the Southeastern region of Abhar, NW Iran
        Masoud Nazari Mohammad Ali Arian Ali Solgi Reza Zareisahamieh Abdollah Yazdi
        10.30495/ijes.2023.1956689.1746
        Eocene volcanic are exposed in southeast of Zanjan in the Tarom magmatic zone that located in the Central Iran structural zone. The Abhar Eosen pyroclastic with andesite, trachy-andesite, dacite and rhyolite along with tuff compositions is located 120 km southeast of Za چکیده کامل
        Eocene volcanic are exposed in southeast of Zanjan in the Tarom magmatic zone that located in the Central Iran structural zone. The Abhar Eosen pyroclastic with andesite, trachy-andesite, dacite and rhyolite along with tuff compositions is located 120 km southeast of Zanjan. Mineralogically point of view, the studied volcanic rocks have low quartz, negligible alkaline feldspar, abundant plagioclase, and pyroxene contents. Textureally, Porphyritic, microlithic porphyritic, glomeroporphyritic, and poikilitic are predominant in these rocks. All of the studied samples display REE patterns characterized by LREE-enriched (Rb and Ba) and HREE-depleted segments typical of arc lavas which is one of the characteristics of subduction zone. The geochemical characteristics of the studied samples indicated that fractional crystallization is the primary cause of the diversity and differentiation of these rocks compared to crustal contamination. The rocks of the study area are composed of a similar origin to the OIB (mantle components) and partial melting of subcontinental lithospheric mantles. Of course, this mantle source has been modified by recycled sediments and melt released from the edge of the subducting oceanic crust. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        916 - Identifying Hydrothermal Alteration: Geochemical Particulars based on Lithogeochemical Data from the Kahang Cu Porphyry Deposit, Central Iran
        Hamid Harati Ahmad Khakzad Nematollah Rashidnejad Omran Peyman Afzal Marzieh Hosseini Simin Harati
        Kahang Cu Porphyry deposit is situated in the central part of a major Iranian magmatic belt, Urumieh-Dokhtar, in central Iran.There are several sub-volcanic stocks (e.g., porphyric granitoids rocks, quartz monzonite, diorite and monzodiorite-monzogranite)within Eocene v چکیده کامل
        Kahang Cu Porphyry deposit is situated in the central part of a major Iranian magmatic belt, Urumieh-Dokhtar, in central Iran.There are several sub-volcanic stocks (e.g., porphyric granitoids rocks, quartz monzonite, diorite and monzodiorite-monzogranite)within Eocene volcanic and pyroclastic rocks consisting of basaltic, trachy-andesite and dacitic rocks. Hydrothermal alterations at the Kahang deposit have an extended range and exhibit a concentric zoning pattern including potassic, phyllic, argillic and propylitic from the center to the margin. The aim of this study was to identify geochemical particulars by geochemical applications in 184 rock samples in these potassic, phyllic and argillic alteration zones. The results of this study show that there are high values of K, Mg and Cu in the potassic zone (located in the central part), main Mo anomalous parts and high Cu values can be found in the phyllic zone (eastern part), and high values of Au, Ti and Al are concentrated in the argillic zone (western part) . Overall, the Kahang deposit hosts Cu, Mo and Au mineralization in these three zones پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        917 - Geology and geochemistry of skarn deposits in the northern part of Ahar batholith, East Azarbaijan, NW Iran
        Habib Mollai Abdol Majid Yaghubpur Reza Sharifiyan Attar
        Principal Skarn deposits along the northern margin of the Ahar batholith from west to east include Mazraeh, Vine and Gowdoul skarn deposits. Among these skarn deposits, the Mazraeh Cu-Fe Skarn deposit is the most typical skarn deposit in the NW Iran. This skarn deposit چکیده کامل
        Principal Skarn deposits along the northern margin of the Ahar batholith from west to east include Mazraeh, Vine and Gowdoul skarn deposits. Among these skarn deposits, the Mazraeh Cu-Fe Skarn deposit is the most typical skarn deposit in the NW Iran. This skarn deposit is located 5 km. north of Mazraeh village and 20 km north of Ahar town. The origin and development of the skarn can be related to the granitic intrusion of Oligo- Miocene age which has intruded a sequence of calcareous rocks. On the basis of petrological considerations the skarn can be subdivided into Exoskarn, Endoskarn and Ore skarn. The main mineral constituents of the skarns are garnet, magnetite, calcite, chalcopyrite, epidote, hematite and pyroxene, accompanied by quartz, pyrite, bornite, coevalite, chalcocite, plagioclase and chlorite. The bulk chemistry and spatial variation characteristics indicate that the endoskarn was the result of interaction between Mazreah granodiorite with crystalline limestone and metasomatic alteration through hydrothermal fluid enriched in Mg, Fe, Cu, P, Ag, Zn, Pb, Cd, Mo, Mn, etc. These elements point toward a magmatic source, and have been contributed to the system from the magma as well as the host rock. The crystalline limestone was the source for Ca and Mg in case of endoskarn. The transformation of granodiorite into endoskarn was accomplished by addition of 1.4 to 15% CaO along with 7.17% of total iron into the granodiorite was accompanied by depletion of about 15.5% SiO2 (average 53.5%). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        918 - Sea-level change and deep sea sequence stratigraphy: A Middle Jurassic siliciclastic strata (Kashafrud Formation), NE Iran
        Mehdi Reza Poursoltani
        The Upper Bajocian- Lower Bathonian succession in the Kopet-Dagh Basin of NE Iran represents fluvio-deltaic to turbidite deposits. The Kashafrud Formation provides an excellent opportunity to study the interplay between deep-water sedimentation and syndepositional tecto چکیده کامل
        The Upper Bajocian- Lower Bathonian succession in the Kopet-Dagh Basin of NE Iran represents fluvio-deltaic to turbidite deposits. The Kashafrud Formation provides an excellent opportunity to study the interplay between deep-water sedimentation and syndepositional tectonic subsidence (or uplift) in the region. The effects of these processes caused sea-level changes, variation in depositional sequences, and formation of different types of sequence boundaries. The Kashafrud Formation is recognized as a super-sequence and is overlain and underlain by type 1 sequence boundaries. Based on sedimentological analysis, twelve lithofacies and three facies associations have been identified in the Kashafrud Formation. The succession is represented by parasequences formed as part of a second order super-sequence, and a fourth order regression. The thickness variations indicate a strong influence of basin-floor topography on the location of depositional successions. High rates of sea-level fall led to the development of a limited number of major incised channels; in contrast the major thick-bedded mudstone indicates high rates of sea-level rise for prolonged periods. The interpreted sea-level curve during deposition of the Kashafrud Formation can be correlated with the world sea-level curve for the Middle Jurassic, with differences mainly related to local structural events in the basin. Tectonism, compaction and rate of deposition were the main factors that controlled the vertical facies transitions in these parasequences. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        919 - A study of different zoning types in clinopyroxenes of sodic and potassic alkaline volcanic rocks from North Lahrud, NW Iran
        Gholamreza Ahmadzadeh Reza Zamani
        Clinopyroxene phenocrysts and microphenocrysts in potassic and sodic Eosen alkaline volcanic rocks from the northern Lahrud (NW Iran) record various stages in the crystallization and evolution history of the alkaline melt as well as its origin. The rock series hosting t چکیده کامل
        Clinopyroxene phenocrysts and microphenocrysts in potassic and sodic Eosen alkaline volcanic rocks from the northern Lahrud (NW Iran) record various stages in the crystallization and evolution history of the alkaline melt as well as its origin. The rock series hosting the clinopyroxene phenocrysts is phonolitic tephrite and tephritic phonolite composition. Theses rocks generally show porphyritic texture and have a variable phenocryst-rich nature (25–50%), with phenocryst assemblages characterized by Cpx ± An ± Pl. The studied clinopyroxenes have relatively high Mg-numbers (0.66-0.90), variable Al2O3 (3.77-7.31 wt%), low TiO2 (<2.02 wt%) and Na2O (<1.23 wt%) contents and low AlVI/AlIV ratios (mostly <0.25), suggesting relatively low-pressure crystallizing conditions of the magma in the magma chamber. The calculated pressures for the clinopyroxenes in these rocks vary in the range of 4–5.5 kbars. Oscillatory reverse zoning of clinopyroxenes related to the different crystallization paths under a variable oxygen fugacity and different oxidation conditions and sudden pressure differentiation and magma mixing processes. Normal zoning related to the differentiation and fractional crystallization of the magma. The resorption texture of core parts of some clinopyroxenes are attributed to the changes of crystallization pressure though such textures have been ascribed to magma mixing. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        920 - Petrological and geodynamical constraints of Chaldoran basaltic rocks, NW of Iran: evidence from geochemical characteristics
        Farhad Moharami Issa Azadi Mirsaleh Mirmohamadi Javad Mehdipour Ghazi Mohammad Rahgoshay
        Chaldoran area in NW of Iran has Mesozoic oceanic crust basement. The studied rocks of this region can be divided into three groups: ophiolitic gabbros and pillow lavas, ophiolitic volcanoclastics and Eocene lava flows. Ophiolitic mafic rocks show continental volcanic a چکیده کامل
        Chaldoran area in NW of Iran has Mesozoic oceanic crust basement. The studied rocks of this region can be divided into three groups: ophiolitic gabbros and pillow lavas, ophiolitic volcanoclastics and Eocene lava flows. Ophiolitic mafic rocks show continental volcanic arc natures and Eocene lava flow shows OIB-like nature. During the Mesozoic,the Chaldoran region was situated in the active continental margin of the Iranian plate due to Neotetyhan subduction beneath the SSZ (Sanandaj-Sirjan Zone). As the Neo-Tethyan subduction regime changed, a rift in the Chaldoranareagenerated, which caused a continental back arc basin during the Upper Cretaceous. Along with spreading basin in the oceanic ridge, in the surface of new formed oceanic crust, some oceanic island were active and formed volcanoclastic rocks in the Chaldoran Oceanic crust. They were result of ascending continental arc nature plumes that formed in the sub-oceanic crust and up on Neo-Tethys subducted slab in the mantle wedge. After of finishing of spreading this basin in early time of Paleocene, sedimentation followed up to the Middle Eocene. In the Upper Eocene, alkaline and OIB-like volcanism was active in the Chaldoranareadue to breaking off the Neo-Tethyan subducted slab in the sub-oceanic crust of Chaldoran area and developed an asthenosphric window. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        921 - Normative calculation of mineral composition in Cr ores of the ophiolite complexes from SE Iran
        Jamal Tarrah
        Specific elements (Cr, Al, Ca, and Si) and loss on ignition (LOI) were used for semi-quantitative determination of the normative mineralogical composition of naturally occurring chromium ores in ophiolite complexes. By far the occurring ore minerals are complex both fro چکیده کامل
        Specific elements (Cr, Al, Ca, and Si) and loss on ignition (LOI) were used for semi-quantitative determination of the normative mineralogical composition of naturally occurring chromium ores in ophiolite complexes. By far the occurring ore minerals are complex both from the mineralogical and chemical viewpoints. The secondary minerals serpentine and Cr-containing chlorite (kaemmererite) form next to the spinel, the most abundant mineral in the ores. As a secondary formed mineral, Cr-containing garnet (uvarovite) is very rare. Among the primary minerals olivine occurs most often. Diopside plays a subordinate role. The amounts calculated for mineral associations of chromium ores occurring in south-eastern Iran are sufficiently accurate. The sum of calculated mineral contents varies from 83 to 108 wt. %. In the application of the normative procedure, Mg, Fe, Mn and Ni were not used for the calculation. Therefore, tests could be performed by comparing the measured Mg, Fe, Mn and Ni contents with the amounts of these elements deriving from normative calculation. The results are satisfactory, considering of the general problems of quantitative phase analysis of mineral associations. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        922 - Gatan Mud Volcanoes, Oman Sea Coast in Southwestern Hormozgan, Iran
        Mohammadsadegh Dehghanian Zahra Abedpour Seyed Mohammad Mirhosseini
        Iran's mud volcanoes are clearly visible on the coastal plains of the Oman and Caspian Seas. There are 30 Gatan Mud Volcanoes located in the southeast of Iran: 15 of which are located between Jask and Minab in Hormozgan province, nine are between Chabahar and Jask Ports چکیده کامل
        Iran's mud volcanoes are clearly visible on the coastal plains of the Oman and Caspian Seas. There are 30 Gatan Mud Volcanoes located in the southeast of Iran: 15 of which are located between Jask and Minab in Hormozgan province, nine are between Chabahar and Jask Ports, and another six are between Chabahar and the Iran-Pakistan border in Sistan and Balouchestan Province. After some studies and investigations, research was performed on some of the mud volcanoes in the western Jask city located in the west of lower Gatan village. Gatan is located in the eastern coast of Hormozgan Province between the counties of Jask and Minab and on the coastal region of Makran. Being located on the entrance of the Strait of Hormuz and due to marine currents, it has certain sedimentology circumstances. Formation of Gatan Mud Volcanoes is a result of rising muddy water along the faults and cracks in the crust to the earth's surface. Results of mineralogical studies indicate that clay and limestone samples contain fossils and abundant minerals include quartz, albite, illite, calcite and dolomite. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        923 - Gold Bearing Conglomerates in some Molasse Basins of Iran
        Elkhan A. Mamedov
        This article lists a number of geological data on the conditions of formation of some major gold deposits in the conglomerates of the Earth\'s crust. We analyze the metallogenic, tectonic, stratigraphic and other factors controlling the formation of gold-bearing conglom چکیده کامل
        This article lists a number of geological data on the conditions of formation of some major gold deposits in the conglomerates of the Earth\'s crust. We analyze the metallogenic, tectonic, stratigraphic and other factors controlling the formation of gold-bearing conglomerates in certain fields, such as the Witwatersrand (S. Africa) and Darwaz (Tajikistan). The following tectonic factors play the leading role in controlling the formation of deposits of gold-bearing conglomerates in the Earth\'s crust:  Epochs of mountain building of different ages in folded belts;  Epochs of mountain building in activation of consolidated gold ore provinces in the domed uplifts of ancient shields, median areas and in areas with complete folding;  The role of lithogenesis of the molasse cycle, transgressions and angular unconformity in the formation of gold-bearing conglomerates in a large area;  Synchroneity with mountain building in gold ore provinces of different, intermountain molasse and marginal basins of various ages; and imposed volcanic and terrigenic conglomeratic molasse basins in activated gold ore provinces  Volcanic belts and deep faults. There are three industrial types of gold-bearing conglomerates: ancient Precambrian (indurated) sedimentary-metamorphosed placer, Phanerozoic cemented placer, and younger, weak, friable Pliocene-Pleistocene placers. We give some details about the methods for their exploration and financial costs for the development of selected industrial types of gold-bearing conglomerates. In this article, it is noted that during the Sassanian and the Mongolian Empire a certain amount of native gold was extracted from the Late Alpine molasse conglomerates which formed during the activation of gold ore area of the major Iranian middle massif. By analogy with the geological conditions of formation of deposits of gold-bearing conglomerates in the Earth\'s crust, the geological search criteria for deposits of gold-bearing conglomerates in some orogenic and widespread activated imposed conglomeratic molasse basins of Iran are given. A number of promising molasse conglomeratic basins are indicated: Mashhad intermountain deflection, as well as a number of superimposed molasse basins in the active superimposed volcano- plutonic belt of Iran, in particular Lut Block, middle massif, Tabriz , Ahar , and other superimposed molasse basins in the large Sabalan ring structure. In conclusion, we propose the development of selected areas and the establishment of new major resources of the gold - placer industry of Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        924 - Calcareous nannofossils from chalky limestone intervals of the Abderaz formation in the Kopet Dagh range, NE Iran
        Somayeh Sanjary Fatemeh Hadavi Marziyeh Notghi Moghaddam Mohsen Allameh
        10.30495/ijes.2019.544594
        A biostratigraphic study based on calcareous nannofossils was performed on the chalky limestone from the Abderaz Formation in the Mozduran section (Kopet Dagh basin, NE Iran). Semiquantitative estimates of total nannofossil and single species abundances showed that calc چکیده کامل
        A biostratigraphic study based on calcareous nannofossils was performed on the chalky limestone from the Abderaz Formation in the Mozduran section (Kopet Dagh basin, NE Iran). Semiquantitative estimates of total nannofossil and single species abundances showed that calcareous nannofossil assemblages are common and their preservation is good. In this study 37 species have been identified in chalky limestone beds. The following biohorizons were identified: the first occurrence (FO) of Broinsonia parca parca; the last occurrence (LO) of Marthasterites furcatus; the FO of Ceratolithoides aculeus; and the FO of Uniplanarius sissinghii. Based on nannofossil assemblages' four biozones were determined in this section which is the time equivalent of UC14 to UC15cTP of (Burnett 1998), and CC18 to CC21 of (Roth et al. 1986). According to present biozones, early Campanian to early late Campanian ages are suggested. Calcareous nannofossils allow the detailed reconstruction of paleoecological trends in the chalky limestone beds. The chalky limestone of the Abderaz Formation was deposited in a shallow-marine environment, at relatively low latitude with low primary productivity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        925 - Structural overview of the Halab-Gheydar area, southwest of Zanjan, NW Iran
        Rasoul Esmaeili Ali Faghih Mahnaz Rezaian Mohammad Ebrahimi
        Understanding the folding style of a fold-thrust belt is crucial to understand the nature and structural history of structures that may trap natural resources within the belt. In this research, the geometry and mechanism of a number of fault-related folds has been inves چکیده کامل
        Understanding the folding style of a fold-thrust belt is crucial to understand the nature and structural history of structures that may trap natural resources within the belt. In this research, the geometry and mechanism of a number of fault-related folds has been investigated based on field data and satellite image interpretations. The main study areas are: the Sohrevard and Ushtaniyan anticlines, Bahman and Halab synclines, and Gharahdagh, Halab, and Gheydar thrust faults, which have a NW-SE direction. These thrust faults control the morphology and structural framework of the Halab-Gheydar area. Geomorphic features of the folds suggest that they are fault-related folds. The structural style of the faults and associated folds indicate that these faults were reactivated during the Alborz deformation event. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        926 - The Geotourism Potential Investigations in Kashmar Area, Khorasan-e-Razavi Province, NE Iran
        Morteza Taherpour Khalil Abad Mohammad Ibrahim Fazel Valipour Habib Allah Torshizian Vida Taherpour Khalil Abad Shushanik Asmaryan
        The remains of the natural and human activities in some parts of the earth register as geopark. Actually, geopark is one or more geological phenomenon which is important from ecology, history, culture and archeological view. The aim of the geotourism description in an a چکیده کامل
        The remains of the natural and human activities in some parts of the earth register as geopark. Actually, geopark is one or more geological phenomenon which is important from ecology, history, culture and archeological view. The aim of the geotourism description in an area and creating a geopark is trying to keep the earth\'s inheritance and locality the economic of the area. Iran with an old history, diversity of the environment and a lot of geological phenomenon has a great potential in creating geoparks. From this point of view, we can divide it into the five geotourism areas which are as follows: North, South, East, West and Central part of Iran. The Kashmar township is an area which is located in the south part of the Khorasan-e-Razavi province in the Northeast of Iran. This area because of the nearness into the desert, is hot and dry. The area is rich of mines, hot-water springs and geological landscapes. In this research, we tried to introduce some examples of the geotourism features in the study area such as faults, mines, hot-water springs, Bejestan playa, Asyab-e-Khooshab valley, Kavir-e-Lut salt desert, Bijvard entrance, Sar-e-Borj waterfall, Sir and Ahoo Bam caves and Natural glacier. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        927 - Microbiostratigraphy of the Qom Formation in south and west of Tafresh, Central Iran
        I. Maghfouri Moghadam S. Borji E. Amini S. Azadbakht M. Taherpour Khalil Abad
        The Qom Formation, a series of shales, sandstones and carbonate deposits, is the last transgression of the sea in Central Iran sedimentary basin. Foraminifera are one of the most important and numerous fossil groups present in the Qom Formation. In this study, the micro چکیده کامل
        The Qom Formation, a series of shales, sandstones and carbonate deposits, is the last transgression of the sea in Central Iran sedimentary basin. Foraminifera are one of the most important and numerous fossil groups present in the Qom Formation. In this study, the micropaleontology of the Qom Formation in three measured stratigraphic sections in south and west of Tafresh (Rakin, Band-e-Ali Naghi Beig and Hezar Abad) are discussed. Except of the Rakin stratigraphic section, the lower and upper boundaries of the Qom Formation with Lower and Upper Red formations are conformable from the stratigraphy point of view. But, there is no outcrop in the upper boundary of the Rakin stratigraphic section. The study of 78 samples which were taken from the studied sections led to the identification of 34 genera and 39 species of benthonic foraminifera, 2 genera and 2 species of planktonic foraminifera, 4 genera of red algae and 3 genera of bryozoan. Based on the recognized foraminifera such as Lepidocyclina (Nephrolepidina), Miogypsioides sp., Meandropsina anahensis, Ammonia beccarii the age of the Qom Formation in the Rakin stratigraphic section is determined as Chatian-Aquitanian and in the Band-e-Ali Naghi Beig stratigraphic section as well as the Hezar Abad stratigraphic section is determined as Aquitanian. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        928 - Biostratigraphy and paleoecology of Cretaceous rocks based on calcareous nannofossil in Sarayan section, East Iran
        Fatemeh Hadavi Marziyeh Notghi Moghaddam Lida Khodadadi
        Calcareous nannofossil assemblages recovered from a long, continuous section have been described from the Sarayan region in Lut Block in east Iran. The marine Upper Cretaceous sediments of this section yield medium diverse and well-preserved calcareous nannofossil assem چکیده کامل
        Calcareous nannofossil assemblages recovered from a long, continuous section have been described from the Sarayan region in Lut Block in east Iran. The marine Upper Cretaceous sediments of this section yield medium diverse and well-preserved calcareous nannofossil assemblages. A structural analysis of Upper Cretaceous calcareous nannofloras has revealed 30 nannofossil species. A revised zonation for the Cretaceous is used to subdivide the Cretaceous deposits in this section into five zones (CC21-CC25). Finally, the paleoecological applications of Upper Cretaceous nannofossils are considered in this section. Surface water temperature, productivity, and fertility are believed to have been the principal factors controlling species distribution. Warm water indicators such as Uniplanarius sissinghii, Uniplanarius trifidus, and Micula murus suggest warm surface water conditions in the studied thickness. In the Sarayan section, based on Lithraphidites carniolensis and Watznaueria barnesae, lower fertility conditions with low productivity at the Campanian to Maastrichtian were suggested for this region. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        929 - Pierced salt domes in the Persian Gulf and in the Zagros mountain ranges in southern Iran and their relationship to hydrocarbon and basement tectonics
        J. Rahnama-Rad G. Farhoudi H. Ghorbani Sh. Habibi Mood R. Derakhshani
        The most enigmatic problems with the nearly 200 salt domes pierced in the Persian Gulf and in the Zagros Mountain Ranges (ZMR) in southern Iran, a unique morphology in the world, have been the matter of this study, which is based on a combination of field work, enhancem چکیده کامل
        The most enigmatic problems with the nearly 200 salt domes pierced in the Persian Gulf and in the Zagros Mountain Ranges (ZMR) in southern Iran, a unique morphology in the world, have been the matter of this study, which is based on a combination of field work, enhancement of satellite and aerial photographs etc. In the ZMR, structural anomalies are frequently associated with similar facies distribution patterns. In the eastern portion of the region, emergent salt plugs of Infra-Cambrian age exhibit the same alignment patterns. Such trends bear no apparent genetic relationship to the Tertiary folding responsible for the present Zagros fold belt, but rather indicate their affinity with linear basement features which are readily observable on Land sat imagery and aerial photographs. Bending of anticlines in the competent cover rock, combined with minor strike-slip faults and horizontal displacements of parts of folded structures, strongly point to the presence of these basement faults. The salt plugs, which have pierced cover rocks of up to 10000 m thick, are distributed on the Arabian Platform along regional basement faults. The area of diapir outcrops is bounded by the Oman Line to the east and by the Kazerun fault to the west. Pieces of the basement have been brought up to the surface on some of the salt domes. The fragments were transported by rotational ascent of the Hormuz Salt Formation to the present and former land surfaces. The recognition of features related to basement tectonics and realization of their implication in the control and modification of geological processes are important adjuncts to the search for hydrocarbon accumulations in this region. To our best knowledge, data of basement faults in the study area are scarce. Therefore, this study was carried out to determine basement faults and their relation to salt dome distribution. Considering the fold axes bending, the trend of the salt plugs and also the distribution of epicenters of the last century, numerous new basement faults are introduced in this paper. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        930 - The Petrology and Geochemistry of Granitoid Rocks of Troud Area in South-West of Shahrood
        Elham Shah Hosseini Afshin Ashja Ardalan Mohammad Hashem Emami Mohammad Hossein Razavi
        The area of study is located 120 Km north-east of Shahrood city. In terms of structure and geological classification, this area is located in the northern part of central Iran zone. Granitoids of Troud ranging from monzonite to granite. The main minerals of granitoids a چکیده کامل
        The area of study is located 120 Km north-east of Shahrood city. In terms of structure and geological classification, this area is located in the northern part of central Iran zone. Granitoids of Troud ranging from monzonite to granite. The main minerals of granitoids are quartz, plagioclase, and orthose. The accessory minerals are biotite, hornblende, sphene, and opaque minerals. Various textures of granular, graphic and prethite are observed in these rocks. Based on various diagrams of major and trace elements, this rock is I-type arc calk-alkaline, Meta to para-aluminous with continental origin form at subduction zone. All these characteristics, combined with low Al2O3/(FeO + MgO + TiO2) and (Na2O +K2O)/(FeO + MgO + TiO2) ratios and high Mg# values, suggest an origin through dehydration melting of alkaline mafic of lower crustal source rocks. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        931 - Delineation of enriched zones of Mo, Cu and Re by concentration-volume fractal model in Nowchun Mo-Cu porphyry deposit, SE Iran
        Lili Daneshvar Saein
        The purpose of this study is to identify the enriched zones of Cu, Mo and Re in Nowchun Mo-Cu porphyry deposit (SE Iran) based on subsurface data and using of concentration–volume (C–V) fractal model. The C-V model illustrates four and five geochemical zones چکیده کامل
        The purpose of this study is to identify the enriched zones of Cu, Mo and Re in Nowchun Mo-Cu porphyry deposit (SE Iran) based on subsurface data and using of concentration–volume (C–V) fractal model. The C-V model illustrates four and five geochemical zones based on Mo and Cu distributions respectively and there are three geochemical populations for Re. The main mineralization for Mo, Cu and Re commence from251 ppm, 0.2% and 2238 ppb respectively, based on the C-V fractal modelling. However, elemental enriched zones contain Mo ≥ 501 ppm, Cu ≥ 0.4% and Re ≥ 4466 ppb. Based on a correlation between results derived via the C-V and geological models, the supergene enrichment zone with Cu≥ 0.4% occurs in very small area of NE part of the Nowchun deposit within chalcocite accumulation. The enriched zones for Mo and Re derived via the C-V model are located in the NE, central and SW parts of the deposit. Mo and Re enriched zones correlate with molybdenite in the deposit. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        932 - Sedimentary structures and depositional environment of the Ashin Formation in Nakhlak area, Central Iran
        S. H. Vaziri
        Middle to Upper Triassic (Upper Ladinian to Lower Carnian) deep-sea sedimentary rocks crop out across a large area west of Nakhlak village, Central Iran and have been named Ashin Formation. The up to 304m thick, turbiditic, siliciclastic Ashin Formation consists of alte چکیده کامل
        Middle to Upper Triassic (Upper Ladinian to Lower Carnian) deep-sea sedimentary rocks crop out across a large area west of Nakhlak village, Central Iran and have been named Ashin Formation. The up to 304m thick, turbiditic, siliciclastic Ashin Formation consists of alternating turbiditic, thin- and medium-bedded calcareous sandstones, purple, fine-grained volcaniclastic sandstones, and mostly green and violet, very thin-bedded volcaniclastic shales that can be subdivided into three members. Ammonoids collected from members 1 and 3 of the Ashin Formation indicate a Late Ladinian to Early Carnian age for the formation. These alternations fine upwards and exhibit sedimentary structures such as graded bedding, parallel lamination (with parting lineation) convolute bedding, small-scale cross-bedding, load casts, groove casts, prod casts, flute casts, bounce casts, chevron casts, brush casts and chips and protraction traces indicating A to E parts of the Bouma cycle. Septarian nodules occur repeatedly. The lower surfaces of sandstones contain abundant trace fossils belong to the deep-sea Nereites ichnofacies. Numerous signs of strong current activity such as groove casts, flute casts and prod marks associated with trace fossils such as Paleodictyon, Protopaleodictyon, Megagrapton and Lorenzinia indicate that the Ashin Formation represents a deep marine environment. The field and petrographic studies show that the Ashin Formation was deposited in distal parts of submarine fans, on the abyssal plain. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        933 - Primary analysis for enhancing the iron oxide and alteration minerals, using ETM+ data: a case study of Kuh-e-Zar gold deposit, NE Iran
        S. Saadat M. Ghoorchi
        Different types of iron oxides deposits have been identified along the Khaf – Dorouneh volcanic and plutonic belt in north east of Iran. Kuh-e-Zar is one of these ore deposits known as Fe- oxide gold deposit. The main purpose of this paper is to detect and discrim چکیده کامل
        Different types of iron oxides deposits have been identified along the Khaf – Dorouneh volcanic and plutonic belt in north east of Iran. Kuh-e-Zar is one of these ore deposits known as Fe- oxide gold deposit. The main purpose of this paper is to detect and discriminate the iron oxide minerals in this area based on the ETM+ data. Data processing has been done by ENVI (Environment for Visualizing Images) software. Color Composites, Band Ratios, Principal Components (PC) analysis were used to delineate the associated zones of hydrothermal alteration and iron oxide minerals. Based on both field observations and the results of this satellite data processing, the area covered by secondary iron oxide (hematite, goethite and limonite mainly in soil) was enhanced very good, but the primary iron oxides (specularite) which are very fine grain and have a linear structure (mainly in mineralized veins) are not very clear in detail in these images. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        934 - Microbiostratigraphy of Middle Eocene ShahbazanFormation at the southeastern flank of Chenar Anticline,Lurestan Basin, Sw Iran
        I. Maghfouri Moghadam M. Taherpour Khalil Abad
        In this research, biostratigraphy related to the carbonate succession of the Shahbazan Formation at the southeastern flank of Chenar anticline, Lurestan Basin, is discussed. A study of large benthic foraminifera from the 294 mthick Shahbazan Formation led to the identif چکیده کامل
        In this research, biostratigraphy related to the carbonate succession of the Shahbazan Formation at the southeastern flank of Chenar anticline, Lurestan Basin, is discussed. A study of large benthic foraminifera from the 294 mthick Shahbazan Formation led to the identification of two Middle Eocene biozones: Somalina sp. Zone, Nummulites-Alveolina Assemblage Zone. The age of the Shahbazan Formation in the study area is determined as Middle Eocene. The Shahbazn Formation overlies the Pabdeh Formation and underlies Asmari Formation in the studied stratigraphic section. The lower part of Asmari Formation is characterized by thick – bedded of limestone, with Nerpherolepidina sp., which reflects deposition during Chattian age. In this study, we introduced a paraconformity between Shabazan and Asmari Formations which is attributed to the PriabonianChattian. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        935 - Petrochemical Characteristics of Neogene and Quaternary Alkali Olivine Basalts from the Western Margin of the Lut Block, Eastern Iran
        S. Saadat M. H. Karimpour Ch. Stern
        The Nayband strike-slip fault forms the western margin of the micro-continental Lut block in Eastern Iran. Neogene and Quaternary mafic volcanic rocks collected near Tabas, along the northern part of the fault (NNF; 15 Ma), and further to the south, along the middle par چکیده کامل
        The Nayband strike-slip fault forms the western margin of the micro-continental Lut block in Eastern Iran. Neogene and Quaternary mafic volcanic rocks collected near Tabas, along the northern part of the fault (NNF; 15 Ma), and further to the south, along the middle part of the fault (MNF; 2 Ma), are within-plate sodic-series alkali olivine basalts with high TiO2 and up to >16% normative nepheline. Their high MgO, Ni and Cr contents indicate that they crystallized from relatively primitive magmas. Their low La/Nb and Ba/Nb ratios are similar to oceanic island basalts (OIB) and unlike convergent plate boundary arc basalts (IAB). These alkali olivine basalts show enrichment in LREE relative to HREE and limited variation in Sr, Nd and Pb isotopic values which all plot in the range of OIB. Ce/Pb (>39), Nb/U (44-120) and P2O5/K2O (~0.4) ratios suggest that crustal contamination was not significant for MNF basalts. The data may be interpreted as indicating the participation of upwelling mantle asthenosphere and the deeper continental mantle lithosphere in the generation of these basalts. They formed by generally low, but variable degrees of partial mantle melting, which decreased with time from 15 Ma NNF relative to2 Ma MNF basalts. The small volume of melts that formed the MNF basalts rose to the surface along the deep Nayband strike-slip fault with no interaction with the continental crust. The larger volume of NNF basalts interacted to some degree with the crust and are associated with basaltic andesites and andesites. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        936 - Mineralogy and Geochemistry Studies of the Sorkheh Sediment-hosted Stratiform Copper (SSC) Deposit, NW Iran
        Shohreh Hassanpour Saeedeh Senemari
        The Sorkheh deposit in northwestern Iran exhibits several readily visible general characteristics of sediment-hosted stratiform copper (SSC) mineralization. It consists of fine-grained disseminated base-metal sulfides within gray sandstones (gray beds, the basal whitish چکیده کامل
        The Sorkheh deposit in northwestern Iran exhibits several readily visible general characteristics of sediment-hosted stratiform copper (SSC) mineralization. It consists of fine-grained disseminated base-metal sulfides within gray sandstones (gray beds, the basal whitish Miocene sandstone and shallow-water) that overlie a thick sequence of red beds (Miocene Upper Red Formation). The host gray beds are the basal sandstone and are intercalated with red bed sandstones, which are shown from textural studies to be carbonaceous and to have initially contained very fine-grained, disseminated, syndiagenetic pyrite. The sediment-hosted stratiform copper deposit of the Sorkheh area formed in a location where basinal fluids passed through a series of highly oxidized rocks and could obtained copper, which was then precipitated as the fluids encountered a reductant that destabilized the complexing ability of the fluid. According to the proposed model, the Sorkheh deposit appeared to have begun formation during diagenesis when mineralizing fluids became focused into constrained areas by stratigraphic and/or structural architecture. To form the Sorkheh sediment-hosted stratiform copper deposit, a number of major features must be present: abundant, highly oxidized metal source rocks, highly reduced strata in a position favoring interaction with significant amounts of fluid that previously passed through the oxidized strata package, and significant thicknesses of evaporates capping the reduced strata to serve as a hydrologic seal and a source of high-salinity (and possibly sulfur-rich) brines. Ore-stage sulfides are zoned vertically and obliquely through the mineralized zones, from cupriferous sulfides at low stratigraphic levels to copper-rich mineralization above, with unreplaced pyrite remaining within the upper Miocene. The zoned sulfides and their replacement textures, configuration of the mineralized zones, and the position of ore stage mineralization adjacent to a stratigraphically defined redox transition from red beds upward into graybeds indicate an overprint of copper (and accompanying ore-stage metals) on originally pyritic gray beds. The influx of ore-stage metals, presumably in an oxidized low-temperature brine, terminated with a silicification event that effectively sealed the host sandstones. Consequently, these observations and the overall genetic interpretation are consistent with the general deposit-scale genetic model for early diagenetic SSC mineralization. The regional geologic context is also consistent with its classification as a SSC deposit and is hosted by sediments that were formed in association with evaporates at a low latitude in a Sabkha environment. Source of Sorkheh deposition has been indicated as a sedimentary arid type. Sandstones of the Sorkheh area tectonic settings are obtained in a passive continental margin. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        937 - Relations between Deep and Shallow Stratigraphic Units of Northern Iraq during Cretaceous
        Kamal H Karim Rabea K Al-Hamadani Sirwan H. Ahmad
        The studied area includes Sulaimani, Erbil and Dohuk Governorates where Cretaceous rocks are well exposed in the High Folded Zone of North and Northeastern Iraq. This area is part of the northwestern boundary of Arabian platform near to Iranian border. In these governor چکیده کامل
        The studied area includes Sulaimani, Erbil and Dohuk Governorates where Cretaceous rocks are well exposed in the High Folded Zone of North and Northeastern Iraq. This area is part of the northwestern boundary of Arabian platform near to Iranian border. In these governorates, the study tries to clarify the relations between deep and shallow stratigraphic units (formation or facies) during Cretaceous. The result of the present study is mainly depended on the field lateral tracing of the lithologic changes and paleontological evidences for indicating the new age termination of the units. The result showed as a generalized and simple model of temporal and special relations between Cretaceous deep and shallow water formations. The Balambo (Kazhdumi in Iran), Kometan (Ilam), Shiranish-Tanjero (Gurpi) Formations (as deep facies) are indicated as lateral equivalent of shallow facies of Qamchuqa (Sarvak and Dariyian), Bekhme (has not equivalent in Iran yet) and Aqra Formation (Seymare or Tarbur) respectively. On the model, the transition zone is indicated where the deep facies, from the east, change to shallow ones at the west. The shallow facies consist of coarse grain limestone with fossils skeletons, bioclasts and intraclasts. The deep facieses are fine grain pelagic limestone with microfossils (panktonic forams and nanofossils) whiles the transitional facies (zones) generally consist mixture of the two as interfigering relation between the deep and shallow facies. As the changes of the lithology of transitional zones are relatively sudden, therefore, they are not designated as formation and not defined previously. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        938 - Mineralogical and geochemical investigations of chromite ores from ophiolite complexes of SE Iran in terms of chrome spinel composition
        Jamal Tarrah Zahra Abedpour Karl Strauss Thomas Schirmer Kurt Mengel
        Ten chromite ores from ophiolite complexes in SE Iran were analyzed mineralogically by XRD, chemically by XRF, and mineral chemistry by EPMA. The identified paragenesis of silicate minerals of chromite ores with the X-ray diffraction is pronounced differently. It consis چکیده کامل
        Ten chromite ores from ophiolite complexes in SE Iran were analyzed mineralogically by XRD, chemically by XRF, and mineral chemistry by EPMA. The identified paragenesis of silicate minerals of chromite ores with the X-ray diffraction is pronounced differently. It consists of secondary phases formed as serpentine, Cr-containing chlorite (kaemmererite), chromic garnet (uarovite) with preserved partly primary minerals of peridotite parent rocks such as olivine and diopside. From the total chemical analysis by XRF results, a good correlation exists between the Cr2O3 and SiO2 content (as an index of the sum of the silicate minerals). This allows an easy decision for mine ability of chrome ores. In a relatively good correlation are also the Mg and Fe oxide contents. The mineral chemisty (EPMA analysis ) of spimel mineral provides valuable information about the the octahedral layer of the spinel,. The results of the microprobe analysis show a variation in the chemical composition of the spinel phase of a mixed crystal formation consisting of: chromite (Fe2+Cr2O4), magnesiochromite (MgCr2O4), spinel (MgAl2O4), and hercynite (Fe2+Al2O4). This becomes even more complex by the mixed crystal relationship with picotite [(Mg, Fe2+)(Cr,Al,Fe3+)2O4], which contains Fe3+ in the tetrahedral position. The chrome spinel vary inCr-numbers [100 ×(Cr / Cr + Al) = 75-92] and Mg-numbers [100 * (Mg / Mg + Fe2+) = 38-57]. The partition of iron between Fe3+ und Fe2+ was made by assuming normal spinel structure, using the formula AB2O4. Correlations of microprobe analysis indicate that the mineral chemistry of the studied spinel is characterized mainly by the divalent elements of Mg and Fe2+ in the A position and trivalent elements Cr and Al in the B position. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        939 - Microbiostratigraphy of the Oligo-Miocene Asmari Formation, Kuh Siah Anticline (Izeh Basin), SW Iran
        Iraj Maghfouri Moghaddam Zahra Khanjai
        This research focusses on the biostratigraphy and paleoecological implications of the carbonatesof the Asmari Formation. The Asmari Formation is located in the Siah Kuhanticline of Izeh, Zagros Basin, SW Iran. It is of Late Oligocene (Chattian) - Early Miocene (Burdigal چکیده کامل
        This research focusses on the biostratigraphy and paleoecological implications of the carbonatesof the Asmari Formation. The Asmari Formation is located in the Siah Kuhanticline of Izeh, Zagros Basin, SW Iran. It is of Late Oligocene (Chattian) - Early Miocene (Burdigalian) age. In this stratigraphic section, the Asmari Formation overlies the Pabdeh Formation and underlies the Gachsaran Formation. It consists of cream-colored limestone intercalated with marl. 182 thin sections were prepared and the benthic foraminifera distribution analyzed. Examination of large benthic foraminifera from the 228 m-thick Asmari Formation led to the identification of 3 biozones: the Lepidocyclina- Operculina- Ditrupa Assemblage Zone, Miogypsina-Elphidium sp. Assemblage Zone and the Borelis melocurdica- Meandropsina iranica Assemblage Zone. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        940 - Fistulipora Microparallela (Yang and Lu, 1962) from Lower Permian Bryozoans of Lut Block, Central Iran
        H. Yarahmadzahi A. Ernst M.N. Gorgij
        The Fistulipora microparallela (Yang and Lu, 1962) species is described for the first time from the Sakmarian deposits of the Sarab section in Lut Block, Central Iran. This species has been reported only from the Permian (Cisuralian-Guadalupian) of the Qilianshan and Ka چکیده کامل
        The Fistulipora microparallela (Yang and Lu, 1962) species is described for the first time from the Sakmarian deposits of the Sarab section in Lut Block, Central Iran. This species has been reported only from the Permian (Cisuralian-Guadalupian) of the Qilianshan and Kankerin formations, and the Baliqliq Group (Upper Carboniferous to Lower Permian) of Western Xinjiang, China. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        941 - Petrogenetic Evolution of Plio-Quaternary Mafic Lavas in Nehbandan (East Iran)
        Mohammad Reza Ghasempour Javad Mehdipour Ghazi Habib Biabangard Rahim Dabiri
        Both the Sistan Suture Zone of eastern Iran and the Nehbandan Fault contain Plio-Quaternary Nehbandan mafic lavas. Positive anomalies in the large ion lithophile elements (LILE) and negative anomalies in Nb (niobium) exist in these mafic lavas. This indicates the occurr چکیده کامل
        Both the Sistan Suture Zone of eastern Iran and the Nehbandan Fault contain Plio-Quaternary Nehbandan mafic lavas. Positive anomalies in the large ion lithophile elements (LILE) and negative anomalies in Nb (niobium) exist in these mafic lavas. This indicates the occurrence of subduction magmatism and post-collision volcanism. Petrologic and geochemical analyses distinguished two groups of lava. Group I contains alkaline basalts with a slight depletion in Nb while Group II contains sub-alkaline basaltic andesite to andesite with a sharp depletion in Nb. Geochemical studies show that fractional crystallization and crustal contamination played an important part in the evolution of the Nehbandan lavas. Group II, however, was more greatly affected than Group I. Geochemical studies also indicate that these lavas may have been generated due to a low degree of partial melting (<5%) of garnet and the spinel-bearing lithospheric mantle; Group I shows more garnet than spinel while Group II shows the opposite. The research carried out for this paper suggests that the Plio-Quaternary Nehbandan mafic lavas were formed as a result of slab detachment or delamination and domination, an extensional condition correlated to the thinning of the crust and lithosphere in the Sistan Collision Zone. These conditions are concomitant with localized stretching along the Nehbandan Fault and the upwelling of magma forming mafic lavas. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        942 - Role of Mineralogy and Geochemistry in the Beneficiation of Jajarm Bauxite from North East Iran: Comparison with some other Bauxite Deposits of the World
        Habib Mollai
        Two types of bauxite occur in the Jajarm Bauxite deposit, the first one is the hard bauxite and the other is the shaly bauxite or soft bauxite. The Al 2 O 3 content ranges from 30% to 60% and SiO 2 varies between 5% to 39%.The total tonnage is more than 22 million tons چکیده کامل
        Two types of bauxite occur in the Jajarm Bauxite deposit, the first one is the hard bauxite and the other is the shaly bauxite or soft bauxite. The Al 2 O 3 content ranges from 30% to 60% and SiO 2 varies between 5% to 39%.The total tonnage is more than 22 million tons with a mean value of Al 2 O 3 content between 47% to 48% , SiO 2 around 10% and Fe 2 O 3 ranges between 6.95 to 27% . The Jajarm bauxite deposit shows high concentration of active SiO 2 and Fe 2 O 3 in comparison with other bauxite deposits of the world. Efforts have been made in this research to delineate the characteristics of the Jajarm monohydrate bauxites, consisting of a diaspore and chamosite mixture, to improve their chemistry by different beneficiation techniques and optimize their processing, grinding and digestion conditions for alumina production The Jajarm bauxite shows politomorphic and micro- granular texture with several secondary textural elements. The size of diaspore grains (which is the main mineral component) are generally below 10 microns, with a homogeneous matrix. In addition, for the very hard bauxite we can not do any separation between the crystal grains and the matrix because of similar hardness for both with closely packed space filling and in consequence of the absence of well- defined grain boundaries. Based on the above studies, the Jajarm bauxite can be enriched neither by grain analysis nor by magnetic separation. In this research hard bauxite was crushed between 2 to 3 inches and then samples were washed with 5% HCl. The result of this laboratory studies shows that the silica modulus has improved from 1.05 to 2.56 which indicates an increase of 29% in the Al 2 O 3 content. Jajarm laboratory s study shows that Jajarm bauxite deposit partially can be improved only by water treatment. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        943 - Geochemical Exploration of the Tareek Darreh Gold Deposit, North of Torbat-e Jaam, East Iran
        K. Shabani N. Nezafati M. Momenzadeh I. Rassa
        The Tareek Darreh gold deposit is located 40km north of Torbat-e Jaam in the Khorassan-Razavi province, NE-Iran. The study area mainly comprises slightly metamorphosed, sedimentary rocks of Jurassic age including alternation of shale, siltstone, and sandstone. These roc چکیده کامل
        The Tareek Darreh gold deposit is located 40km north of Torbat-e Jaam in the Khorassan-Razavi province, NE-Iran. The study area mainly comprises slightly metamorphosed, sedimentary rocks of Jurassic age including alternation of shale, siltstone, and sandstone. These rocks have been intruded by plutonic rocks such as gabbro-norite, diorite, quartz-diorite, and rhyodacite. The ore bodes are exposed by trenching and pitting .In this study, all trenches and pits were systematically sampled and analysed by XRF, XRD, and ICP methods as well as petrological mineralogical studies. The alteration minerals of quartz, chlorite, albite, and sericite are mostly observed on the top or margin of the stocks. Alteration is more intensive at the contacts of the stocks where vein type mineralization has occurred. The veins are mainly composed of silica type and calcite type, arsenopyrite, chalcopyrite, and pyrite main ore minerals. Four promising mineralization zones were selected for further studies. The analytical results for the zones No. 2 and No. 4 confirm high gold, copper, bismuth, tellurium, and silver. In zone No. 2 (50 x 80 m2) an average of 3.5ppm gold was recorded for one of the trenches, while in zone No. 4 (50 x 250m2) the average gold content is 1.35ppm. According to our studies, The Tareek Darreh gold deposit is considered to be similar to the \"intrusion-related gold systems\". پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        944 - ساختار ژنتیکی جمعیتهای جغرافیایی پروانه کرم ساقه خوار برنج Chilo suppressalis در شمال ایران براساس ژن سیتوکروم اکسیداز شماره 2 میتوکندری
        عباس حیدری علیرضا نظری محمدعلی عشاقی الهام صنعتگر
        10.30495/sarj.2023.1977771.1115
        گیاه برنج یکی از مهمترین وقدیمی ترین محصولات زراعی بوده و یکی از سه غذای اصلی در دنیامحسوب می گردد. کرم ساقه خواری برنج Chilo suppressalis از افات درجه اول (کلیدی) برنج می باشد و تا 33 درصد باعث کاهش عملکرد برنج میگردد. شناخت صحیح و بهتر ساختار ژنتیکی این افت می تواند د چکیده کامل
        گیاه برنج یکی از مهمترین وقدیمی ترین محصولات زراعی بوده و یکی از سه غذای اصلی در دنیامحسوب می گردد. کرم ساقه خواری برنج Chilo suppressalis از افات درجه اول (کلیدی) برنج می باشد و تا 33 درصد باعث کاهش عملکرد برنج میگردد. شناخت صحیح و بهتر ساختار ژنتیکی این افت می تواند در بکارگیری و بهبود روش های کنترل ان موثر واقع شود. هدف از این مطالعه بررسی ساختار ژنتیکی ژن سیتوکروم اکسیداز شماره 2 میتوکندری (mtDNA-COII) کرم ساقه خوار برنج در شمال ایران می باشد. در این مطالعه صید و جمع آوری نمونه های کرم ساقه خوار برنج از دو استان مازندران و گیلان در طول فصل کاشت برنج در سالهای 1395 و 1396 به انجام رسید. ساختار ژنتیکی نمونه های 18 جمعیت جغرافیایی این افت با تکنیک ملکولی PCR ژن COIIو تعیین توالی ژن مشخص شدند. توالی های حاصله با همدیگر و نیز با توالی های موجود در بانک جهانی ژن Genbank مقایسه و مشابهت انها با نمونه های جهانی بدست امد. در مجموع، 312 نمونه از استان گیلان و 676 نمونه از استان مازندران صید گردید. نتایج بررسی ساختار ژنتیکی نماینده هایی از 18 جمعیت شمال ایران نشان داد که همه نمونه ها دارای ساختار ژنتیکی مشابه هم هستند. توالی ژن COII نمونه های ایرانی این افت شباهت زیادی با جمعیت کره جنوبی با شماره دسترسی MK207057 موجود در بانک جهانی ژن (GenBank) دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        945 - Identifying Component Themes of the Consumer Products` Brand Personality in Contemporary Iranian Market (A Qualitative Approach)
        Mahmood Mohammadian Aliakbar Afjeh Maghsoud Amiri Mehrzad Kari
        Nowadays, marketing professionals are increasingly aware of the importance of brands in the success of organizations, as it can be an asset with utmost importance for a lasting competitive advantage. Indeed, what is called a brand is something far more than a name. The چکیده کامل
        Nowadays, marketing professionals are increasingly aware of the importance of brands in the success of organizations, as it can be an asset with utmost importance for a lasting competitive advantage. Indeed, what is called a brand is something far more than a name. The brand and its affiliates pave the way for human communication. Brand personification is done in this respect. Although BP can be defined separately from human personality, it is not entirely independent of it. Therefore, in this study, the indicators of the component themes of consumer BP present in Iran’s market are clearly demonstrated.The present study, which falls into the category of developmental research in terms of objective, is carried out qualitatively. As a developmental research, this study uses a sample of 29 students of management whom were selected by non-probability sampling (purposive and judgemental). The main research tool was an open-ended questionnaire, completed and collected by semi-structured interviews.The findings consist of 74 indicators that were extracted and compiled from the literature review, theoretical foundations, research background (such as Aaker, 1997 and Geuns et al. 2008) and semi-structured interviews using NVivo software, which could be divided into eight positive and negative dimensions. Furthermore, some of the 74 indicators or personality traits identified for Iranian consumer brands include beautiful, personable, hardworking, always friendly, strong and capable, skilled, attractive, creative, efficient, competent, competitive, friendly to little ones, old friend, funny, dysfunctional, uncommitted, insincere, unfriendly (unkind), bully, tyrant, naughty, narcissistic that actually constitutes the personality themes of consumer brands in Iran’s commodity market. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        946 - Typology of Iranian Consumers based on Values System and Lifestyles: A Clustering Method
        Zahra Saneian seyed mohammad Tabatabai-Nasab
        10.30495/jsm.2022.1961769.1666
        In recent decades, lifestyle has been one of the most important concepts in marketing, and management studies. Hence, this study aimed to identify the values and lifestyles of Iranian consumers. According to Cochran’s formula, 1580 people were selected as the stat چکیده کامل
        In recent decades, lifestyle has been one of the most important concepts in marketing, and management studies. Hence, this study aimed to identify the values and lifestyles of Iranian consumers. According to Cochran’s formula, 1580 people were selected as the statistical sample. Eighteen values were identified by examining the theoretical foundations and interviewing 77 Iranian citizens. The data collected by Likert-scale questionnaire were evaluated using R software, clustering method. Considering the importance of Iranian values, three clusters were identified: “normal lifestyle,” “phlegmatic lifestyle,” and “ideal lifestyle.” This study is one of the first attempts to create a general typology of Iranian consumers based on values and lifestyle and focusing on cultural, ideological and belief differences of Iranian consumers. Researchers are suggested to take advantage of the lifestyles identified in this research in order to identify and deeply understand the consumption behaviors specific to each style in different markets. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        947 - A Developed Model for Purchase Intention of Foreign Food Products: An Empirical Study in the Iranian Context
        Maryam Zarif Sagheb Seyed Kamran Nourbakhsh Mirfeiz Fallahshams
        The aim of this study is to develop a conceptual model for purchase intention of foreign food products in the Iranian context. Based on an in-depth review of past literature, the sub-factors related to customer’s purchase intention were extracted. Then, explorator چکیده کامل
        The aim of this study is to develop a conceptual model for purchase intention of foreign food products in the Iranian context. Based on an in-depth review of past literature, the sub-factors related to customer’s purchase intention were extracted. Then, exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis were applied to identify and confirm the factors affecting purchase intention of foreign food products. The obtained results illustrate the thirteen factors as follows: “corporate social responsibility”, “customer knowledge and awareness”, “perceived risk”, “retailer’s commercial image”, “customer’s personality characteristics”, “social identity”, “product features”, “attitude”, “country-of origin”, “perceived value”, “subjective norm”, “loyalty”, and “perceived behavioral control”. The proposed model could contribute to international food companies and retailers to understand customers’ expectations and to gain more market share in Iran. Designing a conceptual model for purchase intention of foreign food products in Iran based on a comprehensive set of the effective factors, developing the theoretical literature in the field of the factors affecting customer’s purchase intention, and presenting valuable results for academicians, marketing managers, and retailers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        948 - Analysis on Relationship among Competency and Succession Planning in Telecommunication Infrastructure Company of Iran (TICIR)
        Narges Hosseini Masoud Pourkiyani Ayob Sheikhi
        The present study is intended to examine relationship among competency and succession planning in Telecommunication Infrastructure Company of Iran (TICIR). This study was carried out as an applied research in terms of objective and it was assumed as a descriptive survey چکیده کامل
        The present study is intended to examine relationship among competency and succession planning in Telecommunication Infrastructure Company of Iran (TICIR). This study was carried out as an applied research in terms of objective and it was assumed as a descriptive survey by taking approach toward interpretative structural modeling. The statistical population of this study comprised of two groups of experts and directors (Directors general, chairmen of offices, responsible experts and experts of TICIR Company). To determine sample size for first statistical population, 20 of experts were elected using non-randomized and selective sampling method and in order to specify sample size for second statistical population 340 participants were chosen including directors general, deputies of directors general, chairmen of offices, responsible experts and other experts of TICIR Company. The result from succession planning model showed that the variable of succession planning reached to a level higher than satisfactory rate therefore all of the related elements were placed higher than satisfactory level except variable of commitment that was at good level. Similarly, variable of competency was also placed at the level higher than satisfactory rate in this study. Therefore, all of these variables reached to the level higher than satisfactory rate پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        949 - Presentation of Human Resource Architecture Model (Combined Approach
        Saied Mirpour Ebadollah Ahmadi Reza Zareie Mojgan Amirianzadeh
        10.30495/jsm.2020.677244
        The purpose of this study is to present a model of human resource architecture in Iranian Customs. This research is in the category of exploratory mixed research. In the qualitative phase, the statistical population was academic experts in HR, managers and assistants in چکیده کامل
        The purpose of this study is to present a model of human resource architecture in Iranian Customs. This research is in the category of exploratory mixed research. In the qualitative phase, the statistical population was academic experts in HR, managers and assistants in the field of Customs of Southern Iran. Purposeful sampling was continued until theoretical saturation. The sample size was 19 individuals. Semi-structured individual and in-person interviews were conducted. Based on the opinions following the implementation of the texts related to HR architectures, themes and coding, describing the basic elements, characteristics, system, achievements, advanced performance activities, and maintenance activities of HR were extracted. In the quantitative phase, the statistical population of this study consisted of all staff Customs of Southern Iran Who Were used based on theoretical foundations of structural equations minimum sample size of 210 stratified by random sampling based on Morgan Table. To collect the data, a researcher-made questionnaire of HR architecture (2019) was used. The content validity of the questionnaire was assessed by experts according to a predefined format and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha 0.971. The following results were obtained to analyze the research findings using structural equations by LISREL software.All the relationships between HR architecture and Dimensions are very strong, because all standard coefficients are completely obtained by No. 1 Finally, it can be said that the strongest relationship between theDimensions and variables of HR architecture is the relationship between the achievement Dimension and HR architecture . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        950 - An Appropriate Corporate Governance Model at Iran Insurance Company
        Shamsollah Salami Mohammad Reza Bagherzadeh Asadollah Mehrara Mehrdad Matani
        10.30495/jsm.2021.1925337.1453
        Insurance Corporate Governance Code 93 was communicated to the insurance industry of Iran in 2017. However, as the only Iranian governmental insurance organization, Iran Insurance Company has a different corporate governance structure in the insurance industry of Iran. چکیده کامل
        Insurance Corporate Governance Code 93 was communicated to the insurance industry of Iran in 2017. However, as the only Iranian governmental insurance organization, Iran Insurance Company has a different corporate governance structure in the insurance industry of Iran. The present study aims to propose a good corporate governance model at Iran Insurance Company. This study is applied research in terms of objectives and descriptive-survey research based on a combined methodology in terms of data collection. Semi-structured interviews were performed with fifteen experts. The final model was proposed through thematic analysis and the Delphi model with five components, including board effectiveness, transparency and disclosure, ownership institution, beneficiary management, and monitoring. The model was examined by delivering questionnaires to a total of 201 senior and middle-level managers and agency directors at Iran Insurance Company. The Kolmogorov–Smirnov test was utilized to determine data distribution, while the Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) test and Bartlett’s test were used to examine measurement sample suitability. Also, the partial least square (PLS) method was employed for modeling in Smart PLS. The components were ranked through the Shannon entropy approach. The results demonstrated that board effectiveness had the largest importance among other components. The board structure and composition showed the highest weight. Among the components of board effectiveness, the separation of the chairman and CEO had the highest importance. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        951 - Identifying Indicators and Components of Knowledge Capital and Human Resource Strategies in the Iranian Higher Education System
        Aliakbar Jaafari Karamollah Daneshfard: Asadollah Mehrara
        10.30495/jsm.2021.1934005.1492
        The present study aimed to identify the indicators and components of knowledge capital and human resource strategies in the Iranian higher education system. Participants in the present study were managers and deputies of human resources in the higher education system an چکیده کامل
        The present study aimed to identify the indicators and components of knowledge capital and human resource strategies in the Iranian higher education system. Participants in the present study were managers and deputies of human resources in the higher education system and university professors.Sampling was performed in a purposeful and theoretical manner. Theoretical saturation of the samples was obtained after interviewing 10 people. The number of samples was not determined before performing the study and the sampling process continued until some kind of information saturation was obtained, i.e. no new information was extracted from the data during the interview. The instrument of the present study was semi-structured interviews whose validity and reliability were confirmed by confirmatory factor analysis and Cronbach's alpha test. Three coding steps were used to analyze the data. Using open coding, model categories were identified. Then, in the axial coding stage, the link between these categories was determined in the form of a coding paradigm. In the selective coding process, the conceptual model was determined in the form of three dimensions and including 14 components as follows: knowledge process capability (knowledge application, knowledge transfer, knowledge integration, knowledge production), human resource strategies (recruitment, human resource development, employee performance, service compensation, working relations), and knowledge capital (human capital, structural capital, innovative capital, social capital, and process capital) were identified.According to the findings of this study, suggestions are presented so that the officials, decision-makers, and educational planners in the higher education system be familiar with the dimensions, components, and mechanisms of knowledge acquisition and human resource strategies in the higher education system and take necessary executive measures while planning and making the necessary policies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        952 - Determining the Dimensions of Electronic Customer Relationship Management (E-CRM) in Gharzolhasaneh Mehr Iran Bank
        Mohamad Ali Tadayon Reza Ebrahimzade Dastgerdi Alborz Gheitani Mehrdad Sadeghi
        10.30495/jsm.2021.1943167.1553
        This study is aimed at determining the dimensions of electronic customer relationship management (eCRM) of Gharzolhasaneh Mehr Iran Bank. The qualitative research method was thematic analysis using an exploratory inductive approach in which 4 main dimensions (comprehens چکیده کامل
        This study is aimed at determining the dimensions of electronic customer relationship management (eCRM) of Gharzolhasaneh Mehr Iran Bank. The qualitative research method was thematic analysis using an exploratory inductive approach in which 4 main dimensions (comprehensive themes), 13 components (organizing themes), and 116 indicators (basic themes) were presented. Then the experts agreed on these items and finally, 104 indicators (basic themes) were approved. Content validity (0.42) was confirmed, reliability was 0.95 through the Holesti method. 4 business dimensions (branding, marketing, customer strategy, and advertising components); Administrative dimension (organizational) (organizational structure, value creation strategy, and organizational culture components); Communication dimension (information components, information technology, interaction, and support), and also management dimension (financial management, knowledge and learning management components) were identified and approved. This model can be used as a basis for planning to enhance and improve the quality of the eCRM system for use in Gharz al-Hasna Bank. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        953 - Designing a Pattern the Innovative Brand in order to Improve the Competitiveness of Iran's Petrochemical Industries Using Modeling ISM
        hamed anvaripour farshid namamian Fakhraddin Maroofi Naqhdehi Farhad Vafayi
        10.30495/jsm.2022.1958876.1647
        The main purpose of this study is structural-interpretive modeling of industrial brand competitiveness in the petrochemical industry. This research is a qualitative-quantitative mixed exploratory research. The statistical population in the qualitative part of the resear چکیده کامل
        The main purpose of this study is structural-interpretive modeling of industrial brand competitiveness in the petrochemical industry. This research is a qualitative-quantitative mixed exploratory research. The statistical population in the qualitative part of the research includes faculty members and experts in the field of industrial management, marketing and industrial brand, professors familiar with the subject of research and managers and deputies with experience in petrochemical companies in the country using 16 snowball sampling method were chosen. In a small part, the statistical community includes personnel (managers, deputies and experts) of the marketing and sales department of petrochemical companies in the country. For sampling, due to the small size of the statistical population and the irreversibility of the questionnaires has been used the whole number and the whole population has been considered as a sample in a small part (N = 255). The research tool in the qualitative part of the interview is semi-structured and in the quantitative part the researcher has made a questionnaire. For data analysis in the qualitative part, fuzzy Delphi theme and technique analysis has been used and in the quantitative part, ISM technique has been used for data analysis. In the qualitative part of the research, a total of 14 variables were identified as factors affecting the competitiveness of the industrial brand. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        954 - Designing a Systemic Model for Promoting the Adoption of Virtual Banking in Iran's Banking Industry
        Monireh Akbari Mahdi Mahmoudzadeh Vashan Hossein Hakimpour
        10.30495/jsm.2023.1972732.1710
        This article was conducted with the aim of providing a model of acceptance of virtual banking in the banking industry of Iran. The method of conducting the research was based on the pluralism of the ground theory in the data, which according to conducting the research a چکیده کامل
        This article was conducted with the aim of providing a model of acceptance of virtual banking in the banking industry of Iran. The method of conducting the research was based on the pluralism of the ground theory in the data, which according to conducting the research at first using library studies, identifying the constituent elements of participation after in-depth interviews with 20 professional and scientific experts, in order to extract the elements and Thematic analysis method was used to group them. The output of this stage was the identification of 111 indicators in the form of 5 main dimensions and 12 sub-dimensions. Convergent and divergent validity were used to determine the validity, and the results were at the desired level, and the results showed that in order to accept virtual banking in the banking industry of Iran, considering the current situation and the complexities of banking in Iran, a strategic plan regarding virtual banking should be prepared and compiled, which the attention of the authorities And those involved in this field are essential to the capacities of the private sector in banking activities and the expansion of banking facilities. But in order to solve the problems, pay attention to the organizational strategies that include the formulation of a strategic plan for the participation of the private sector and the use of control and evaluation tools to ensure the effectiveness of teamwork and partnership in banking, along with creating a working environment with trust and honesty among customers to improve communication. Personal and interpersonal among the participants can provide a sustainable basis for the adoption of virtual banking. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        955 - Designing the Evaluation Model of Proportionalization Policies Administrative System Formations in Iranian National Oil Company
        Iraj Akbarifar Foad Makvandi Mohammad Hemati Ghanbar Amirnejad
        10.30495/jsm.2023.1992621.1855
        The purpose of this research is to design a model for evaluating the policies of proportionalization of administrative system formations in Iranian National Oil Company. In this regard, the research method was a combination of qualitative and quantitative methods and to چکیده کامل
        The purpose of this research is to design a model for evaluating the policies of proportionalization of administrative system formations in Iranian National Oil Company. In this regard, the research method was a combination of qualitative and quantitative methods and tools with an applied orientation along with survey strategy and inductive approach. The qualitative part of the research included a review of the records and background of the research and conducting library studies based on the content analysis and meta-composition methods and the Delphi technique, and in the quantitative part, several techniques and tools were used, including interpretive structural modeling and structural equations, factor analysis, pairwise comparison matrix, and questionnaire tools. By carrying out the qualitative stage and refining and screening and verifying the achievements in the quantitative stage, finally 89 indicators in the form of 11 dimensions and 35 components, under the four main concepts of "policy evaluation", "proportionalization", "administrative system formations" and "macro environment" were counted and classified. In the next step, by identifying the relationship and mutual effect of the identified factors, the evaluation model of the design policy and finally the validity and reliability of the model was put into the test and approved. The issue of the optimal size of the government and the public policies related to it has been discussed and debated among political and economic experts for about three decades in the documents of the government and the ruling space of the country with different expressions such as "downsizing", "privatization" and "rationalization". Following the studies conducted in this research, with the premise that on one hand, the correct and scientific evaluation of public policies has an undeniable role in the successful implementation of policies, and on the other hand, in our country, the issue of evaluating public policies has always been like a missing link in the space that governs this territory and better management of resources in Iranian National Oil Company. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        956 - Factors Affecting Customer Satisfaction, Quality Banking Services to Iran, Using the Servqual Model (Case Study: Resalat Bank of Kermanshah Province)
        Peyman Akbari Abedin Darabi
        Abstract. The key to life is entitled to keep customers satisfied. Customer satisfaction is undoubtedly one of the most strategic subjects in recent decades. As the global economy, it is said, are clients who are determining the survival of the company. Since this resea چکیده کامل
        Abstract. The key to life is entitled to keep customers satisfied. Customer satisfaction is undoubtedly one of the most strategic subjects in recent decades. As the global economy, it is said, are clients who are determining the survival of the company. Since this research is to assess customer satisfaction, quality banking services to Iran Case Study: Kermanshah Province Resalat Bank‘s, according to the SERVQUAL model pays respect to the purpose of the research, applied research survey. The sample consists of 384 bank customers, which were selected using simple random sampling. The results showed that, of the five Servqual model (appearances, empathy, trust, accountability and assurance), the Resalat Banks of service quality on customer satisfaction, impact. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        957 - Semiology of Semantic Components in Iranian Gardens Case Study: Eram and Narenjestan Gardens in Shiraz
        Roomina Soleymani Ardejani Reza Askarizad
        The study of Iranian gardens and the features of its elements make it possible to identify the symbolism of nature. In fact, we can understand the hidden concepts in the gardens by examining its semantic features and signs. The obligation of an architect in Islamic arch چکیده کامل
        The study of Iranian gardens and the features of its elements make it possible to identify the symbolism of nature. In fact, we can understand the hidden concepts in the gardens by examining its semantic features and signs. The obligation of an architect in Islamic architecture is transmitting the semantic message to the audience. That is why signs and its features in art and architecture are concerned important. In this research, it was tried to identify the semantic components of the signs used in the Iranian gardens of Shiraz. According to the literature review of this research, index and iconic signs are based on qualitative analysis of the elements that are present in these gardens through observations. While in order to reach symbolic signs that is influenced by socio-cultural norms, Space Syntax method has been used. The comparison of the social logic in the case gardens shows that these gardens are similar to each other in terms of social structure which is derived from customs and beliefs of that society. By comparing the elements in the gardens, it can be concluded that some of the elements are used more often than others to express the concepts as signs. Accordingly, the repetition of the signs and the emphasis on their frequent use makes it possible for the audience to have a better comprehension from the signs and concepts of the gardens as a semantic aspect of universe. This research contributes architects to revive lost identity of the built environment in the developing countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        958 - construction architecture Lightweight Iranian with indigenous materials
        Mohsen vafamehr
        Abstract The research presented here may sound on the surface to have aimed towards aspects of the science of stability and the factors of stability which seemingly protect the buildings against earthquakes. But what is truly submitted here is but the reassertion and re چکیده کامل
        Abstract The research presented here may sound on the surface to have aimed towards aspects of the science of stability and the factors of stability which seemingly protect the buildings against earthquakes. But what is truly submitted here is but the reassertion and reaffirmation of the language of the Iranian architects of the past and the buildings they left behind where myriads of lessons are to be traced, fathomed into and learned by the generations to come. The multitudes of buildings that have lived to this day reveal the very heed paid by their architects and the knowledge they possessed. And we, as the recipients of centuries of experience and innovations are bequeathed with a body of wealth that should be fully examined, evaluated and fathomed in details in order to be used in the best and the most appropriate manner. IntroductionThe Iranian architecture has always attracted most attentions onto its positive aspects such as logic, principles, stability, technical and scientific issues of the buildings, humanistic criterion, and the use of local materials, frugality and so forth.Trial and error, frequent experiments, long-lasting experiences, proper use of the principles of geometry and proportions, paying heed with precision and care and intelligent approach towards issues were amongst the many platforms upon which the Iranian architects stood to view the broader scopes in solving the problems methodologically and perform mastery. .... پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        959 - Evaluation of the Impact of Urban Development on the Climate Change in Mashhad Metropolis, Using Iranian Leopold Matrix and Pastakia Matrix
        zohreh moradi Maryam Daneshvar
        City and climate are two human made and natural systems that influence each other. The city that influences greenhouse gas emissions leads to global warming as a result of climate change. The main purpose of this study is to evaluate the impact of urban development on t چکیده کامل
        City and climate are two human made and natural systems that influence each other. The city that influences greenhouse gas emissions leads to global warming as a result of climate change. The main purpose of this study is to evaluate the impact of urban development on the climate change (a case study of Mashhad metropolis). The research method in this study is descriptive and analytical, in which by referring to library studies and field-based studies a theoretical framework is obtained; also, by determining evaluation options according to the negative effects and consequences of urban growth and development of Mashhad metropolis in recent decades on social systems, physical, functional, transportation and access are examined. In this study, the Iranian Leopold matrix method and rapid impact assessment matrix (RIAM) as well as Microsoft Excel, Arc GIS and Google Earth software have been used. Findings in this study indicate that the functional system with the range of letters -E and number -5 has the most destructive effects on climate change in this metropolis and the physical system with letters -B and number -2 has the least effects on the process. With the increase in population in the metropolis of Mashhad, urban growth and development is extended to villages and agricultural lands, and as a result, the change of use from agriculture to urban use occurs, leading to more greenhouse gas emissions and the creation of urban heat islands. So, in order to control such things, appropriate solutions in the system should be presented. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        960 - Space Syntax Reading in Traditional Mosques of Khorasan Razavi and Its Relationship with Iranian-Islamic Wisdom
        Alireza Shirkhani Khosro Sahaf hero Farkisch Dovood Choganian
        The construction of the mosque is a prominent manifestation of art in the spiritual and sacred realm, which should provide the ground for the ascension of man from the lowest to the highest level of existence. The architecture of the mosque if it wants to be in harmony چکیده کامل
        The construction of the mosque is a prominent manifestation of art in the spiritual and sacred realm, which should provide the ground for the ascension of man from the lowest to the highest level of existence. The architecture of the mosque if it wants to be in harmony with this ascension, must have houses and a hierarchy corresponding to what rules the universe. Many scholars believe that this feature is derived from the wisdom of Iranian-Islamic architecture, so this article aims to study the spatial arrangement and its features in traditional mosques, seeking to understand the relationship between structural values and form resulting from spatial arrangement with concepts originate from Iranian-Islamic wisdom in traditional mosques of Khorasan Razavi. The method of this research will be combined, which includes descriptive-analytical methods and logical reasoning. First, using observation, field survey and library studies, information and maps of mosques are prepared and in the next step, the maps are analyzed in Space Syntax software (Ucl Depth Map) and the results are presented. Research findings show; The degree of transparency, coherence, geometric order and visibility of spaces along with the depth of each space in traditional mosques, which are the most important indicators of the method of space syntax, are directly related to the components of wisdom in Islamic architecture, including spatial arrangement. It can be said that Iranian-Islamic wisdom has had a direct impact on the placement of each space of traditional mosques and determining the relationship of each space with other spaces. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        961 - The Cognition of Iranian Traditional Architecture’s Elements in Award-Winning Projects (Case Study: Memar-Award, 2008 to 2017)
        Sama Modirrousta Vida Norouz Borazjani Mahmud Rezaei
        10.30495/ccd.2022.693204
        In the course of the last century, Iran, whose traditional architecture was based on its ancient philosophies and values combined with metaphysical concepts, found itself faced with different Western ideologies. Given that the number of valuable projects in the contempo چکیده کامل
        In the course of the last century, Iran, whose traditional architecture was based on its ancient philosophies and values combined with metaphysical concepts, found itself faced with different Western ideologies. Given that the number of valuable projects in the contemporary architecture of Iran has decreased, this study was an attempt to answer the following question: To what extent do the competitions held in Iran take into account the cognition and recreation of Iranian architectural elements, especially in residential buildings? In this study, Iranian architecture features and modern architecture features were classified in the categories of plan, ornament, material, volume and facade, and climatic features. In the next step, the award-winning residential projects over 10 years (from 2008 to 2017) were evaluated to determine their features. The research method was qualitative-quantitative. In the qualitative part, historical-analytical method and descriptive-analytical method were used to review award-winning projects and extract traditional and modern architecture elements. Logical reasoning method was used for data analysis, and SPSS was employed in the quantitative part. The sample of the study included 35 projects which had won "Memar-Award". The results show that in award-winning projects, the volume and façade, ornaments and materials were designed more based on the cognition of modern elements, while the plans were more based on the cognition of Iranian architecture. In general, modern elements were more frequently used in award-winning projects in comparison to traditional elements. Therefore, it can be claimed that "Memar-Award", in the residential sector, lead the contemporary architecture toward modern architecture. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        962 - Experiences in Architecture Creativity Education in Iranian Universities with an Emphasis on the Effects of Divergent and Convergent Thinking (Case Study: Faculty of Art and Architecture, Iran University of Science and Technology (IUST)
        Mohammad Ali Kazemzadeh Raef Mostafa Masoudinejad Behzad Vasigh
        10.30495/ccd.2022.698498
        Designers and architects design architecture and create ideas by taking the advantage of the design process, and architecture professors play vital roles in this way because they consider design paths and lines of thought for designers and architects and give them the f چکیده کامل
        Designers and architects design architecture and create ideas by taking the advantage of the design process, and architecture professors play vital roles in this way because they consider design paths and lines of thought for designers and architects and give them the freedom to create creative designs. Undoubtedly, the final output of each designer and architect is related to the thinking of professors who have been or will be under their education. Given that the selection of either convergent or divergent thinking in the design process yields different results and affects the urban landscape and the architecture of any country, the present study sought to investigate the effects of divergent and convergent thinking on architecture creativity education in Iranian universities (case study: Faculty of Art and Architecture, Iran University of Science and Technology (IUST)). The research was applied in terms of purpose and had a mixed-method descriptive-analytical, survey, and case study method. Two tests were utilized to determine the effectiveness of the creativity education process for architecture students, namely Abedi's creativity test (ACT) and Torrance test of creative thinking (TTCT) in divergent thinking, and the Kolb Learning Styles Inventory (KLSI) in convergent thinking. The research data were collected using the field method with ACT, TTCT, and KLSI. The research examined 21 male and female students in the architecture discipline of the Faculty of Art and Architecture, Iran University of Science and Technology. Data analysis was performed using SPSS21. Therefore, the research referred to the concept of education in general, and architecture creativity education in particular, and then discussed education methods and models in architecture in an analytical approach. Finally, the research findings indicated that students with divergent learning thinking had greater creativity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        963 - investigating The Manifestation of Light in An Iranian House Based on The Opinions of Suhrawardi
        tokameh abbasnia tehrani khosro sahaf Hassan Rezaei Abolghasem ghavam
        10.30495/ccd.2022.697314
        The wisdom of enlightenment has been thrilling and light-oriented as a debate-taste wisdom that has a great impact on Iranian art and architecture by understanding wisdom and the Iranian concepts on this matter. The effect of the ideas of Enlightenment wisdom as a commo چکیده کامل
        The wisdom of enlightenment has been thrilling and light-oriented as a debate-taste wisdom that has a great impact on Iranian art and architecture by understanding wisdom and the Iranian concepts on this matter. The effect of the ideas of Enlightenment wisdom as a common language for the creation of spiritual houses in the contemporary era is examined. And the purpose of this article is to promote contemporary architecture according to the concepts of Enlightenment wisdom in the field of meaning and form, which is the most obvious aspect in Islamic art, architecture and especially in the Iranian house. In this research, firstly, through library studies, Knowing the lights of enlightened wisdom and its components is discussed in order to promote the spirituality of the Iranian home. This research is applied and based on fundamental studies. In this research, only one type of fixed and specific scientific method is used for the purpose of the research, and a kind of hybrid method that is the result of the interaction and combination of traditional (theological) and scientific (natural) methods will be used. First, the method of receiving the light concepts of Enlightenment Wisdom that is based on the descriptive- analytical method was analyzed relying on the understanding of Suhrawardy’s concepts of light wisdom and the manifestation of light concepts in the Iranian house, which has an enlightening interpretation, considered the place of manifestation of the teachings of Enlightenment wisdom and in this way, on the principles for Creating spiritual homes in the contemporary era. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        964 - An Investigation of the Relationship between Images and the Impression Created by the Music: A Case Study of Traditional Music for the Elderly
        alireza rezvani Davod Baradaran Tavakoli
        Architecture and music share many similarities from conceptual and perceptual viewpoints. They are alsosimilar in the fundamental principles governing them, such as rhythm, proportionalities, harmony,repetition, etc. Therefore, the strong link between music and architec چکیده کامل
        Architecture and music share many similarities from conceptual and perceptual viewpoints. They are alsosimilar in the fundamental principles governing them, such as rhythm, proportionalities, harmony,repetition, etc. Therefore, the strong link between music and architecture is manifested in the atmospherethey create, a mental or visual atmosphere which is barely investigated in relevant studies. The goal of thecurrent study is to investigate and perceive the formal relationship between music and architecture, beyondthe fundamentals linking them. The main research questions are: How can we relate the image created bya musical work and the impression created by that? Is there any relationship between the impression createdby the music and an appropriate architectural atmosphere favorable to individuals? The focus of the currentstudy is to consider the image created as a result of some complete piece of Iranian music, which isevaluated by the elderly (sample). Employing logical reasoning research method and simulation model, thestudy aims to find an answer for the first research question, and by seeking a yes/no answer to the secondresearch question, create an opportunity for the future research. Accordingly, first, the literature regardingthe relationship between music and architecture is reviewed. Next, the concept of atmosphere in architectureand music is described. Then the relationship between the feeling of interest towards the music type andthe features of images created as the result of music is explained. The results indicated that pieces of musicin which the rhythm is happier and faster result in more complex geometric shapes and more extrovertstructure. Finally, the study suggests that there is a close relationship between the impression created by themusic and the perception gained as a result of simulated image, which can be used in producing architecturalworks. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        965 - A Comparative Study of the Role of Integrated Urban Management in Local Economic Development: A Case Study of Iran and South Africa
        foad Sahabi toktam Hanaei
        Today, on one hand, the need for "integrated urban management" to manage urban public affairs has become increasingly clear, given the spatial and demographic growth and the complexity of the issues and challenges of cities. On the other hand, one of the holistic approa چکیده کامل
        Today, on one hand, the need for "integrated urban management" to manage urban public affairs has become increasingly clear, given the spatial and demographic growth and the complexity of the issues and challenges of cities. On the other hand, one of the holistic approaches to urban planning to tackle current urban problems, especially in large cities, is the participatory approach of “Local Economic Development” (LED). Both integrated urban management strategies and the development of the local economy are presented as comprehensive and consistent models for the economic development of urban, regional and local environments. Therefore, the present study aims at a comparative study of the role of integrated urban management in the development of local economy. In the first step, indicators and components related to both approaches are extracted and then analyzed and selected in the study areas of the present study, namely, Iran and South Africa. This research is an analytical-descriptive study in terms of purpose, application and methodology, and its data collection was based on the study of library and documentary sources and their content analysis. The results of the study in both Iran and South Africa show that Iran has a leadership focus compared to South Africa on some areas of integrated urban management, such as coordination between the executive activities of city affairs agencies. The meta-organization has major weaknesses in organizing the dispersal of city affairs management, reporting the organization's performance to its citizens, the existence of trusts among the managers of the municipal affairs agencies, as well as the solidarity between the trustees of the urban affairs. Unfortunately, there are also problems with the development of the local economy in terms of creating economically productive programs, as well as providing daily urban services for low-income people. It can, therefore, be concluded that the local government and urban management systems, especially in the countries under study, have influenced the development of the local economy, in different ways, with the exception of the mechanisms and decisions related to the local economy in Africa. The South is largely responsible for local management tasks and functions, while in Iran it is usually not one of the main tasks of local management and is mostly in the area of macro management. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        966 - Investigation in permanence of the concept of Chalipa(cross) in Iranian Architectural patterns
        Pooya Parvin Mona Jadidi
        Chalipa is known as one of the oldest ancient symbols, and also one of the most popular motifs in Iranian art. The application of this concept in not limited to pottery and artworks, but in many other fields of art such as painting and architecture. This concept can be چکیده کامل
        Chalipa is known as one of the oldest ancient symbols, and also one of the most popular motifs in Iranian art. The application of this concept in not limited to pottery and artworks, but in many other fields of art such as painting and architecture. This concept can be widely found in Iranian architectural patterns and decorative motifs during different periods of history, before and after Islam. The present article aims to investigate the meanings of the concept of Chalipa in different historical eras, and the reasons behind its durability in Iranian buildings and architecture. In this order, many historical evidences and materials had been studied with a critical approach. Several materials about ancient buildings such as plans and inscriptions had been studied in order to seek the evidences about Chalipa. Another important topic that has been investigated in this paper is the origins of this supernatural concept, and its effects on architectural geometry and formation during different historical periods. Consequently, an analogical approach has been taken based on the documentary studies with descriptive and analytical methods. The findings indicate that this concept has been a symbol of supernatural and sacred power in human life during different eras of history. As a result, the following concept can be found in geometric structures and ornamental elements of buildings in the template of four-square, dome house and pavilion, and also in valuable spiritual buildings such as tombs, houses of worship and mosques. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        967 - Cultural – Communicative Phenomenology of Iranian Tekyeh from a Physical – Special Value perspective
        Elahe Zoghi Hoseini Mohsen Tabasi Mahsa Hashemi
        Religious buildings are the outstanding visualized symbols of devotion in the religious realm of belief and values which they are derived from. Hence, planners and artists have devoted the extent of their creativity - fearless and bountiful - to the enrichment of these چکیده کامل
        Religious buildings are the outstanding visualized symbols of devotion in the religious realm of belief and values which they are derived from. Hence, planners and artists have devoted the extent of their creativity - fearless and bountiful - to the enrichment of these monuments. These buildings as well as their architectural, artistic, structural and historical function also have communicative functions. Extent of message, variety of targets and types of arts has increased the importance of this function. Takaya were mostly used for religious ceremonies and religious-dramatic rites. This art is recently declining due to the lack of a permanent place for performance. Accordingly, this study addresses the morphological recognition of Takaya as a vital continuum through architectural and urban aspects and explores the necessity of its resurrection regarding the cultural requirements. This research has a qualitative nature and its type, concerning the conclusion, is applied; the method of data collection is documental- field and its reasoning method is cross sectional (analytical) descriptive. The findings show that Takaya, regarding their existence in context of a belief destiny of a city, have always has been a symbol of efficiency from the architectural potentials for strengthening the religious values system. Takaya because of their special structural functional semantic system, beside other places of same function in other countries, are considered a distinguished identity. Meanwhile as the only open spaces with the function of strengthening and consolidation of rituals in Muslim’s architecture and urban culture, own high credibility. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        968 - Privacy in the houses of eastern parts of Iran, during the transition period with an emphasis on the architecture of housing entrances
        Sepideh Mousavi Mohsen Tabassi Fatemeh Mehdizaheh Seraj
        The culture of the West gradually penetrated the traditional Persian world and during transition period (late Qajar and Pahlavi I dynasty), the speed of westernization was doubled. The research problem is that due to changes, the lifestyle has undergone some changes, wh چکیده کامل
        The culture of the West gradually penetrated the traditional Persian world and during transition period (late Qajar and Pahlavi I dynasty), the speed of westernization was doubled. The research problem is that due to changes, the lifestyle has undergone some changes, which has affected in particular housing entrances. This research examines the process of changes in the entrances of houses in eastern Iran during the transition period with an approach towards the principles of privacy. The statistical population includes over 200 identified houses built during the transition period, in the east of Iran. Forty houses (about 20 %) are selected as examples. The results show that the changes in the political, social and cultural structures provided the grounds for changes in the physical structure of cities. For various reasons, the physical changes of houses were less frequent and slower. The people of eastern Iran resisted as much as possible the social and cultural transformation as well as the physical changes it caused. Since the principle of Privacy in architecture is inextricably linked to religious beliefs and the lifestyle of the people of this area, the changes could not eliminate the privacy of entrances of the Iranian eastern houses. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        969 - نقش زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین در ادبیات پایداری و مقاومت
        محمد ارجستانی اشرف چگینی علیرضا قوجه زاده
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین در ادبیات پایداری و مقاومت بود. جامعه پژوهش شامل کلیه آثار زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین می باشد. نمونه پژوهش ادبیات پایداری و مقاومت شاعران زن بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی بود. اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین در ادبیات پایداری و مقاومت بود. جامعه پژوهش شامل کلیه آثار زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین می باشد. نمونه پژوهش ادبیات پایداری و مقاومت شاعران زن بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی بود. اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و فیش برداری و با تکیه بر قطعاتی از اشعار شاعران زن دو سرزمین ایران و فلسطین انجام گرفت. بررسی و تحلیل موضوع مقاومت و پایداری با مضامینی چون، مبارزه، وطن دوستی، مقاومت و پایداری، دشمن ستیزی، شهید و شهادت و... صورت گرفت. یافته ها نشان داد که: شاعران‌ زن با تأثیرپذیری از محیط جامعه و پیامدهای مضمون های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... در سروده هایشان توانسته اند به تجارب و دستاوردهای تازه ای دست یابند و نتیجه آن حضور تأثیرگذار، زنان شاعر معاصر، دوشادوش مردان مبارز در سنگر شعر و شاعری در عرصه مقاومت و پایداری بوده‌است. برخی عناصر مقاومت و پایداری در شعر زنان ایران و فلسطین، نشان داد که آنان توانسته اند به وسیله ی ادبیات و شعر، نقش گسترده و مهمی را در جامعه ی خود ایفا کنند و توسط آن، به موضوعات مهم کشورشان بپردازند. اشعار شاعران زن ایران و فلسطین، از بن مایه های پر احساس و خروشان مقاومت و پایداری محسوب می شوند. شاعران هر دو کشور وطن خود را عزیز دانسته و مظاهـر دینی را نیز در عشـق به وطن متجلی کرده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        970 - تأثیر اصل حریم زنان بر معماری خانه‌های ایرانی براساس آموزه‌های اسلامی
        حامد حیاتی احمد امین پور رامین مدنی
        هدف این پژوهش، تبیین مفهوم اصل محرمیت و حریم زنان براساس آموزه‌های اسلامی، و تطبیق شاخصه‌های محرمیت‌ساز در خانه‌ی سنتی آل یس براساس آموزه‌های اسلامی می‌باشد.زنان به واسطه سرشت خاص خود، ویژگی‌ها و نیازهای خاص خود را دارند. توجه به زن در ارتباط با شکل‌گیری فضاهای معماری گ چکیده کامل
        هدف این پژوهش، تبیین مفهوم اصل محرمیت و حریم زنان براساس آموزه‌های اسلامی، و تطبیق شاخصه‌های محرمیت‌ساز در خانه‌ی سنتی آل یس براساس آموزه‌های اسلامی می‌باشد.زنان به واسطه سرشت خاص خود، ویژگی‌ها و نیازهای خاص خود را دارند. توجه به زن در ارتباط با شکل‌گیری فضاهای معماری گذشته تاکنون دارای اهمیت فراوان است. آموزه‌های اسلامی بر اصل محرمیت و رعایت آن در خانه، تأکید ویژه‌ای داشته است.تجلی عینی این موضوع در معماری خانه با تعریف و تحلیل خانه‌های سنتی قابل بررسی و مطالعه است. معماران سنتی ایران محرمیت را به عنوان اصلی اساسی در ساخت بناها به ویژه مسکن، رعایت نموده‌اند. بنابراین این سوال مطرح می‌گردد که آیات و روایات اسلامی چگونه بر ایجاد اصل محرمیت برای زنان در خانه تأکید دارند و نمود اصل محرمیت و تطبیق آن با آیات و روایات اسلامی در فضاهای خانه چگونه است؟ در جهت پاسخ به سوال مزبور، تحقیق حاضر بر روی خانه آل یس کاشان به عنوان نمونه موردی شاخص در شهر کاشان، متمرکز گردیده است.روش تحقیق در این پژوهش، روش توصیفی – تحلیلی است، به گونه‌ای که با بررسی آیات و روایات و تطبیق آن با مصداق‌های محرمیت‌ساز در معماری خانه‌ی آل یس می‌توان گفت اصل محرمیت در کالبد بنا به صورت دیداری تجلی می‌یابد و از طریق سلسله-مراتب و درون‌گرایی ایجاد شده است. این اصول منطبق بر آیات قرآن و روایات اسلامی می‌باشند. معماران در گذشته با استفاده از این راهکارها، محرمیت در بنا را نه تنها برای زنان بلکه برای اهل خانه نیز تآمین می‌کرده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        971 - جایگاه و هویت زن در جدال گفتمان های ایرانی(با تاکید بر گفتمان امام خمینی)
        یارمحمد قاسمی مهرداد نوابخش روح الله استاک
        هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل تفاوت هویت و جایگاه دال زن در گفتمان امام خمینی(ره) با گفتمان‌های پیشین در تاریخ ایران از عصر باستان تاکنون می باشد. جامعه آماری پژوهش متون تاریخی مربوط به هر دوره می باشد که بصورت هدفمند انتخاب شده و براساس نظریه گفتمان ارنستو لاکلا و شن چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل تفاوت هویت و جایگاه دال زن در گفتمان امام خمینی(ره) با گفتمان‌های پیشین در تاریخ ایران از عصر باستان تاکنون می باشد. جامعه آماری پژوهش متون تاریخی مربوط به هر دوره می باشد که بصورت هدفمند انتخاب شده و براساس نظریه گفتمان ارنستو لاکلا و شنتال موفه تحلیل شده اند. یافته ها نشان داد که گفتمان باستان هیچ هویت و شان انسانی برای زنان قائل نبوده و زن را به مثابه اشیاء مایملک مردان تصور می کرد. گفتمان سنتی با استناد به تفاوت نظام طبیعی در خلقت، وضعیت فرودست زنان نسبت به مردان را توجیه می کرد. گفتمان مشروطه بر اندیشه برابری زن و مرد تاکید کرده و سنت و مذهب در ایران را عامل عقب ماندگی زنان می پنداشت. نگرش گفتمان پهلوی به جایگاه زن، نگرشی ابزاری بود و فرهنگ مردسالار این گفتمان مانعی جدی برای تحقق وضعیت آرمانی زنان محسوب می شد. در گفتمان امام خمینی(ره) بر هویت انسانی زنان و مردان تاکید شده و این گفتمان خواهان جایگاه برابر و متناسب برای زنان از فرصت های اجتماعی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        972 - نگرشی اجمالی به حقوق و محرومیت های زنان در ایرانو انگلستان با رویکردی بر نظر امام خمینی(ره)
        زینب ملائی سیدمحمد موسوی بجنوردی سیدمحمدصادق موسوی
        هدف از پژوهش حاضر بیان نقاط اشتراک، قوت و ضعف دو کشورِ ایران و انگلستاندرحقوق و محرومیت های زنان می باشد. جامعه مورد مطالعه زنان است که به صورت مقایسه ای مورد بررسی قرارگرفت. روش پژوهش تحلیلی، توصیفی و تطبیقیاست، بر این اساس ازطریق منابع فارسی و لاتینِ کتابخانه ای با مر چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بیان نقاط اشتراک، قوت و ضعف دو کشورِ ایران و انگلستاندرحقوق و محرومیت های زنان می باشد. جامعه مورد مطالعه زنان است که به صورت مقایسه ای مورد بررسی قرارگرفت. روش پژوهش تحلیلی، توصیفی و تطبیقیاست، بر این اساس ازطریق منابع فارسی و لاتینِ کتابخانه ای با مراجعه به کتاب ها، و مقالات، اطلاعات لازم گردآوری گردید و سپس به بررسی و تحلیل پرداخته شد.مجموع مباحث مطرح شده ونتایج تحقیق گویای این است که، برخلاف آنچه که در کشورهای غربی مطرح می گردد و خودشان را طرفدار حقوق زن قلمداد می نمایندو حقوق اسلام را ناقض حقوق زنان می دانند، متفکران غربی تا پایان قرن نوزدهم اساساً سخنی از حقوق زنان به میان نیاوردند و زنان تا قرن بیستم حتی از اساسی ترین حقوق خود، یعنی حق مالکیت محروم بودند و تمدن غرب هنگامی به حقوق زنان اعتراف کرد و به ندای حق خواهیِ زنان پاسخ مثبت داد که نظام سرمایه داری به نیروی کارِ زنان نیازمند شد درحالی که دین اسلام ضمن توجه به کرامت و جایگاه والای زن در جامعه و خانواده، توجه ویژه ای به سعادت دنیوی و اخروی زن می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        973 - مقایسه امتیازات و محدودیت‌های حقوقی زنان بعد از نکاح در ایران با برخی کشورهای اسلامی
        زینب السادات موسوی تبار محسن فتاحی
        هدف از تحقیق حاضر، مقایسه امتیازات و محدودیت‌های حقوقی زنان بعد از نکاح در قوانین کشور ایران با برخی کشورهای اسلامی می باشد. جامعه مورد بررسی مسائل حقوقی زنان است و نمونه پژوهش امتیازات و محدودیت های حقوقی زنان است. طرح پژوهش توصیفی –تحلیلی بود. روش جمع آوری داده چکیده کامل
        هدف از تحقیق حاضر، مقایسه امتیازات و محدودیت‌های حقوقی زنان بعد از نکاح در قوانین کشور ایران با برخی کشورهای اسلامی می باشد. جامعه مورد بررسی مسائل حقوقی زنان است و نمونه پژوهش امتیازات و محدودیت های حقوقی زنان است. طرح پژوهش توصیفی –تحلیلی بود. روش جمع آوری داده ها کتابخانه ای است. با استفاده از روش تحلیل داده ها و بر اساس یافته های این پژوهش امتیازات حقوقی زنان بعد از نکاح در ایران و برخی کشورهای اسلامی عبارت اند از : مهریه، اجرت المثل، توارث، نفقه زن، نفقه جنین، حقوق زنان در دوران بارداری و شیردهی، حق امتناع زن از ایفای وظایف زوجیت، استقلال مالی زن در نکاح، شرط برخورداری از نصف دارایی در صورت طلاق از سوی مرد، طلاق قضایی و محدودیت های آن ها شامل تمکین ، ریاست مرد، اشتغال زن، تابعیت، سکونت و اجازه زن برای خروج از منزل بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        974 - رابطه بین بیش حمایت گری مادر در فرهنگ ایرانی و باورهای اضطرابی مادر با اضطراب کودک: نقش واسطه ای عواطف مثبت و منفی مادر
        حسین رستمی شیرین زینالی مائده ستاری نیا
        https://doi.org/ 10.61186/iau.920649
        هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین بیش حمایت گری مادر در فرهنگ ایرانی و باورهای اضطرابی مادر با اضطراب کودک و نقش واسطه ای عواطف مثبت و منفی مادر بود. جامعه آماری، تمامی مادران دارای کودکان 2 الی 8 ساله ساکن تبریز و ارومیه در سال 1400 و 1401 بود که به مرکز مشاوره آرامش ا چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین بیش حمایت گری مادر در فرهنگ ایرانی و باورهای اضطرابی مادر با اضطراب کودک و نقش واسطه ای عواطف مثبت و منفی مادر بود. جامعه آماری، تمامی مادران دارای کودکان 2 الی 8 ساله ساکن تبریز و ارومیه در سال 1400 و 1401 بود که به مرکز مشاوره آرامش اندیشه تبریز و آرامش ارومیه مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل 225نفر بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. روش پژوهش همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جهت گردآوری داده ها از مقیاس رابطه مادر کودک راس (1961)، مقیاس اضطراب پیش دبستانی اسپنس و همکاران (2001)، پرسشنامه باورهای اضطرابی فرانسیس و چوربیتا (2010) و مقیاس عواطف مثبت و منفی واتسون و همکاران (1998)، استفاده شد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و تحلیل مسیر با نرم افزارهای SPSS-24 وAmos- 24 استفاده شد. نتایج نشان داد باورهای اضطرابی، عاطفه مثبت و منفی مادر با اضطراب کودک رابطه معنی داری دارد و بین بیش حمایت گری مادران و باورهای اضطرابی مادر با اضطراب کودک با نقش واسطه¬ای عواطف مثبت و منفی مادر رابطه معنی دار وجود دارد (001/0>p). هم چنین مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. با توجه به نتایج به دست آمده ویژگی های روان شناختی مادران در فرهنگ ایرانی و سبک های تربیتی مبتنی بر فرهنگ بر اضطراب کودک تاثیر گذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        975 - ساخت و رواسازی پرسشنامه احساس تنهایی در بین زنان ایرانی (مطالعه موردی زنان شهر تهران)
        پونه مقیمی نوشین تقی نژاد شعله نمازی محمود صباحی زاده
        10.22034/jwcp.2023.702821
        هدف از پژوهش حاضر، ساخت و رواسازی پرسشنامه تنهایی در بین زنان ایرانی(مطالعه موردی زنان شهر تهران) بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان شهر تهران بود. برای انتخاب آزمودنی‌ها از طریق مصاحبه با زنان 18 تا 45 سال که تجارب آن‌ها در زمینه احساس تنهایی بود تا زمان اشباع مصاحبه‌ها ا چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر، ساخت و رواسازی پرسشنامه تنهایی در بین زنان ایرانی(مطالعه موردی زنان شهر تهران) بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان شهر تهران بود. برای انتخاب آزمودنی‌ها از طریق مصاحبه با زنان 18 تا 45 سال که تجارب آن‌ها در زمینه احساس تنهایی بود تا زمان اشباع مصاحبه‌ها ادامه یافت. بعد از 12 مصاحبه کد جدیدی استخراج نشد. روش پژوهش، ترکیبی از روش‌های کمی و کیفی بود. برای ساخت و روایی پرسشنامه احساس تنهایی در زنان ایرانی، در مرحله کیفی پژوهش، از شرکت کنندگان مصاحبه به عمل آمد. برای روایی و پایایی پرسشنامه از روایی صوری کیفی و کمی، نسبت روایی محتوا، شاخص محتوایی روایی، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه به به‌وسیله روش‌های همسانی درونی و پایایی تصنیف بررسی گردید. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسشنامه احساس تنهایی با 13 گویه از سه عامل (تنهایی خانوادگی، تنهایی فردی و تنهایی اجتماعی) تشکیل‌شده و از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است. تحلیل عاملی تأییدی نیز مدل سه عاملی را تائید کرد. بنابراین می توان نتیجه گرفت از پرسشنامه احساس تنهایی می‌توان برای ارزیابی احساستنهایی در زنان استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        976 - نقش مفهوم صورت ازلی نظریه روان شناسی تحلیلی یونگ در شکوفایی فرهنگی – ادبی زنان ایرانی
        نگین حیدری زاده
        10.22034/jwcp.2023.704676
        هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مفهوم صورت ازلی نظریه روان شناسی تحلیلی یونگ در شکوفایی فرهنگی-ادبی زنان ایرانی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون مربوط به مفهوم صورت ازلی نظریه یونگ و آثار فرهنگی- ادبی زنان ایرانی می باشد. نمونه پژوهش آثار اعتصامی، دانشور، بهبهانی و فرخزاد بود. چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مفهوم صورت ازلی نظریه روان شناسی تحلیلی یونگ در شکوفایی فرهنگی-ادبی زنان ایرانی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون مربوط به مفهوم صورت ازلی نظریه یونگ و آثار فرهنگی- ادبی زنان ایرانی می باشد. نمونه پژوهش آثار اعتصامی، دانشور، بهبهانی و فرخزاد بود. روش پژوهش توصیفی– تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و از طریق فیش برداری صورت گرفت. برای تحلیل داده ها از روش تحلیلی استفاده شد. نتایج نشان داد که طبق دیدگاه یونگ، صورت ازلی از طریق تجربیات مکرر و مشابه در زندگی پیشینیان در ضمیر ناخودآگاه جمعی به ودیعه گذاشته شده است. این صورت های ازلی به صورت های مختلف در اساطیر، رویاها و تخیلات فردی، در مذهب و هم چنین در ادبیات ظاهر می شوند. ماندگاری این کهن الگوها در اساطیر و ادبیات، به دلیل واقعی بودن آن‌ها است که می تواند معنای ژرف و عمیقی به زندگی انسان ها بدهد. یک نوشتار یا یک اثر ادبی با داشتن مضامین صورت ازلی است که می تواند یک مفهوم جهانی شود. بنا براین نویسندگان زن و شاعران زن با تصاویر معنایی مشترک یا همان کهن الگوهای مشابه با نماد جهانی روبرو می شوند، این ویژگی در ذهن انسان ها به طور همیشگی و جاودانه باقی می ماند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        977 - اثربخشی آموزش مثبت اندیشی بر فرآیندهای خانواده ایرانی و بهزیستی روانی در زنان سرپرست خانوار
        مرضیه مشعل پور نازنین جبارزاده
        10.22034/jwcp.2023.709020
        هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مثبت اندیشی بر فرایند خانواده ایرانی و بهزیستی روانی زنان سرپرست خانوار شهر خرمشهر بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان سرپرست خانوار شهر خرمشهر در سال 1401 بود. نمونه پژوهش 30 نفر از زنان سرپرست خانوار بود که به صورت هدفمند انتخاب و در د چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مثبت اندیشی بر فرایند خانواده ایرانی و بهزیستی روانی زنان سرپرست خانوار شهر خرمشهر بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان سرپرست خانوار شهر خرمشهر در سال 1401 بود. نمونه پژوهش 30 نفر از زنان سرپرست خانوار بود که به صورت هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش(15 نفر) و کنترل(15 نقر) جایگزین شدند. طرح پژوهش آزمایشی ازنوع پیش آزمون_ پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه بهزیستی ریف (1989) و مقیاس خودگزارشی فرایندهای خانوادگی برای خانواده های ایرانی سامانی(1387) بود. مداخله برنامه آموزش مثبت اندیشی در طول 8 جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. پس از اتمام برنامه آموزشی، پس آزمون برای دو گروه اجرا شد. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری و یک متغیری، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد بین میانگین‌های فرآیند خانواده دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد (90/11F= و 05/0>P). هم‌چنین بین میانگین‌های بهزیستی روانی دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد (85/13F= و 05/0>P). بنابر این می توان نتیجه گرفت که آموزش مثبت اندیشی بر فرآیند خانواده و بهزیستی روانی زنان سرپرست خانوار اثربخش است و می توان برای ارتقاء فرایند خانواده ایرانی ، بهزیستی روانی و در پی آن توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خانواده و جامعه بهره جست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        978 - شعر مؤنث، نقش شاعران زن در شعر امروز ایران
        بهزاد خواجات
        در ادبیات جهان اگر چه زنان شاعر نسبت به مردان، به عدد، کم تر بوده اند اما این مسئله، نافی نقشسترگ آنان در شعر و ادبیات روزگار نیست. هیچ جریان و دوره ی ادبی را نمی توان سراغ گرفت کهزنان در آن نقشی ماندگار ایفا نکرده باشند و صفحات و آثاری با شکوه به نام آنان رقم نخورده با چکیده کامل
        در ادبیات جهان اگر چه زنان شاعر نسبت به مردان، به عدد، کم تر بوده اند اما این مسئله، نافی نقشسترگ آنان در شعر و ادبیات روزگار نیست. هیچ جریان و دوره ی ادبی را نمی توان سراغ گرفت کهزنان در آن نقشی ماندگار ایفا نکرده باشند و صفحات و آثاری با شکوه به نام آنان رقم نخورده باشد. درایران هم، حتی در سنتی ترین دوره های تاریخی، زنان شاعر قلم را واننهاده و نقش هایی شگرف در گنبدخیال آفریده اند. البته بدیهی است که زنان شاعر با مردان شاعر به قدر جایگاه تاریخی و اجتماعی خودمتفاوت بوده اند، هر چند این تفاوت ماهیتی ارزشی نداشته باشد. در این مقاله روند این نقش آفرینی ازبدو پیدایی شعر نو بررسی شده و با ذکر بانو شاعران تاثیرگذار و درج نمونه ای از آثار آنان، اوج و فرودشعر زنان ایران مورد بررسی و تامل قرار می گیرد و سعی شده است که هیچ نام تاثیرگذاری از قلم نیفتدو در عین حال به دلایل اجتماعی این تحولات نیز اشاره شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        979 - گجسته بانوان (المپیاس، ترکان خاتون و مهد علیا)
        نعیمه متوسلی سید جعفر حمیدی سید احمد حسینی کازرونی
        در ایران و تاریخ سراسر فراز و نشیب آن، زنان بسیاری بوده اند که هر کدام به نوعی، سهمی در آبادی یا ویرانی عناصر فرهنگی، انسانی، سیاسی و حتی حکومت و گسترش و نابودی مرزهای جغرافیایی این کشور داشتهاند. در این پژوهش، به معرفی تعدادی از زنان مؤثر(المپیاس، ترکان خاتون و مهد علی چکیده کامل
        در ایران و تاریخ سراسر فراز و نشیب آن، زنان بسیاری بوده اند که هر کدام به نوعی، سهمی در آبادی یا ویرانی عناصر فرهنگی، انسانی، سیاسی و حتی حکومت و گسترش و نابودی مرزهای جغرافیایی این کشور داشتهاند. در این پژوهش، به معرفی تعدادی از زنان مؤثر(المپیاس، ترکان خاتون و مهد علیا) در تاریخ و سرنوشت ایران، پرداخته شده است. همچنین میزان تأثیرگذاری، جنبههای این نفوذ و پیامدهای گجستهی آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و این نتیجه بدست آمده که در بعضی حکومت ها باید زنان را بازی گردانان قدرت نامید و این سه زن، تأثیرات بسیار منفی و مخربی بر تاریخ و سرنوشت مردم ایران داشته اند و به همین سبب باید آن ها را گجسته بانوان نامید؛ زیرا نحوست اندیشه ی آن ها دامن همه ی ایرانیان را گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        980 - سابقه وساختار پوشش زنان از دوران ایران باستان تا اسلام
        زینب ایزدخواستی مریم ایزدخواستی
        این مقاله به معرفی وضعیَت پوشش و سیر تحول این جریان ازدورۀ باستان تا دورۀ اسلام پرداخته بود. با بررسی متون دینی اعم از تورات،انجیل و بررسی قوانین مدنی درجوامع قبل از اسلام مانند ایران و... که تابع متون مقدس بوده اند ومطالعه پیرامون تاریخ وساختار پوشش در این ادوار وادیان چکیده کامل
        این مقاله به معرفی وضعیَت پوشش و سیر تحول این جریان ازدورۀ باستان تا دورۀ اسلام پرداخته بود. با بررسی متون دینی اعم از تورات،انجیل و بررسی قوانین مدنی درجوامع قبل از اسلام مانند ایران و... که تابع متون مقدس بوده اند ومطالعه پیرامون تاریخ وساختار پوشش در این ادوار وادیان می رساند که پوشش یک فضیلت اخلاقی و انسانی در تمدنهای بشری به حساب می آمده و افرادجامعه خود را مُقیَد به آن می دانسته و انحراف از آن به نوعی مقابله با ارزشهای تثبیت شده بوده که مؤاخذه و مجازات به همراه داشته است. پس پوشش در گذر زمان تغییر شکل بنیادی واصولی نداشته جز تفاوتی اندک آن هم در شکل پوشش که به فرهنگ وعرف ومقتضیَات زمان وشرایط هر دوره ای برمی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        981 - فرهنگ سیاسی زنان شیعه (با تأکید بر نقش انقلاب اسلامی ایران)
        حامد نظری محمد رضا علم سید محسن آل غفور
        پژوهش حاضرباهدف بررسی فرهنگ سیاسی ومشارکت سیاسی زنان در مذهب تشیع واثرگذاری آن برفرهنگ سیاسی زنان ایران ؛ بارویکردی توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است.فرض اصلی این است که هرچندمولفه های فرهنگ سیاسی در ایران همچون فرهنگ آمریت/تابعیت،سبب کاهش مشارکت سیاسی زنان درطول تا چکیده کامل
        پژوهش حاضرباهدف بررسی فرهنگ سیاسی ومشارکت سیاسی زنان در مذهب تشیع واثرگذاری آن برفرهنگ سیاسی زنان ایران ؛ بارویکردی توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است.فرض اصلی این است که هرچندمولفه های فرهنگ سیاسی در ایران همچون فرهنگ آمریت/تابعیت،سبب کاهش مشارکت سیاسی زنان درطول تاریخ شده است.اما به دلیل تاثیرپذیری زنان ایران از فرهنگ سیاسی شیعه؛ درمقاطع خاص تاریخی ؛ مشارکت سیاسی زنان افزایش یافته است. برای نمونه درانقلاب اسلامی ؛ تحت تاثیرنظرات امام خمینی (ره) مشارکت سیاسی زنان به اوج رسید.دراین انقلاب برای نخستین بار زنان نقشی و سهمی برابر بامردان یافتند.این انقلاب تجلی مشارکت سیاسی زنان در ایران بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        982 - نفقه ی زن در حقوق ایران ،فرانسه و سوئد
        حسن حیدری منیژه حاجتی یوسف ابراهیمی نسب
        هدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی درخصوص"روابط مالی زوجین" در نظام های حقوقی ایران، فرانسه و سوئد به ویژه مبحثی همچون نفقه می باشد. با توجه به هدف ارائه شده، یکى از مسائلى که به عنوان تبعیض بین زن و مرد عنوان گردیده، روابط حقوقى میان زن و شوهر است. زن و شوهر با قرارداد ازد چکیده کامل
        هدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی درخصوص"روابط مالی زوجین" در نظام های حقوقی ایران، فرانسه و سوئد به ویژه مبحثی همچون نفقه می باشد. با توجه به هدف ارائه شده، یکى از مسائلى که به عنوان تبعیض بین زن و مرد عنوان گردیده، روابط حقوقى میان زن و شوهر است. زن و شوهر با قرارداد ازدواج، حقوق و تکالیف مختلفى نسبت به یکدیگر پیدا مى کنند. تامین هزینه خانواده در ایران تعهدى یک جانبه است و زن در این زمینه هیچ تکلیفى ندارد ولى در حقوق فرانسه و سوئد یک تعهد دو جانبه است و زن نیز مکلف به تامین آن است. برخى در این باره ابراز داشته اند که بسیارى از قوانین فقهى بین زن و مرد تبعیض قائل شده است. و ضرورت دارد ایران هم به کنوانسیون بین المللى حقوق زنان که خواهان تساوى همه جانبه زن و مرد است بپیوندد. براى روشن شدن زوایاى مختلف این بحث، روابط زن و شوهر در مسائل مالى و مسائل غیر مالى مدنظر قرار گرفته است. البته ازدواج بنیادی نیست که کسی در تفکر سود و زیان مادی آن باشد. لیکن با اولین بحران در روابط زوجین،حقوق مالی به شدت در جایگاه تنازع اصلی قرار می گیرد و چنانچه روابط مالی همسران از ابتدا با درایت تنظیم نشده باشد ، مشکلات عدیده ای را پدید می آورد. در حقوق ایران اصل استقلال مالى زوجین مبناى روابط مالى زوجین است و هر یک از زن و شوهر در اکتساب و تصرف اموال خود استقلال کامل دارند. اما در حقوق کشورهاى غربى از جمله فرانسه و سوئد، در سیستم اشتراک اموال، مرد به عنوان رئیس اشتراک، اداره اموال مشترک زوجین را در اختیار دارد و در سیستم جدایى مطلق اموال نیز مطابق فرض قانونى، حق تصرف در اموال زن را دارد مگر اینکه زن صریحاً آن را رد نماید. این مقاله به سیستم های مختلف حقوقی کشورهای فوق الذکر پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        983 - سیمای زن در ادبیات معاصر «نیلوفر کبود بوف کور»
        محمود جعفری دهقی نعیمه متوسلی
        در ادبیات داستانی معاصر، صادق هدایت، یکی از چهره های چند وجهی است.در آثار او، نگرش به زن وبازتاب این عنصر زایای خلقت، سبب شده، وی را زن ستیز قلمداد کنند؛ اما با تعمق در آثارش و با توجهبه مسائل روانشناختی، تربیتی و اجتماعی شخصیت های داستان هایش، شاید دیگر وی زن ستیز معرف چکیده کامل
        در ادبیات داستانی معاصر، صادق هدایت، یکی از چهره های چند وجهی است.در آثار او، نگرش به زن وبازتاب این عنصر زایای خلقت، سبب شده، وی را زن ستیز قلمداد کنند؛ اما با تعمق در آثارش و با توجهبه مسائل روانشناختی، تربیتی و اجتماعی شخصیت های داستان هایش، شاید دیگر وی زن ستیز معرفینشود. در این مقاله، به بررسی جنبه های ناشناخته ی سیمای زن در آثار این نویسنده پرداخته شده و نتیجهنشان داد که، وی نه تنها زن ستیز نبوده، بلکه با شفقتی خاص به زنان ایرانی می نگریسته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        984 - حجاب در ملل، ادیان و مذاهب
        آیت شوکتی فاطمه حاجی قاسملو
        در این مقاله بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حجاب ،موضوع حجاب با نگاهی به تورات، انجیل و قرآن در دین یهود، مسیحیت، زرتشت و در دین اسلام و همچنین در میان ملیت های مختلف مانند اعراب و ایرانیان باستان و... بررسی شده و به اهداف تشریع پوشش در شرع مقدس اسلام اشاره شده است.در نهای چکیده کامل
        در این مقاله بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حجاب ،موضوع حجاب با نگاهی به تورات، انجیل و قرآن در دین یهود، مسیحیت، زرتشت و در دین اسلام و همچنین در میان ملیت های مختلف مانند اعراب و ایرانیان باستان و... بررسی شده و به اهداف تشریع پوشش در شرع مقدس اسلام اشاره شده است.در نهایت تفاوت اساسی حجاب اسلامی با حجاب ادیان دیگر ،مشخص شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        985 - نگاهی به زنان حماسی و اسطوره ای ایرانی و یونانی
        مریم بخنوه سهیلا زرین جوی الوار
        هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بع چکیده کامل
        هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بعنوان ایزدبانو مورد احترام وستایش قرار می گرفته است؛ که اطاعت از این نوع زن الزامی بوده است.تا آنجا که گاه موجب رخدادهای مهم و تاثیر گذار در ملت ها و حکو مت ها شده است.در این مقاله به بررسی نقش زن در اسطوره های حماسی و تطبیق زنان اسطوره ای و حماسی ایران با یونان پرداخته شد و میزان تاثیر پذیری زن درحماسه ها مورد کاوش قرار گرفت. و این نتیجه گرفته شد : زن ، در حماسه های ایرانی بر خلاف آنچه در حما سه های اروپایی مورد ارزیابی قرار گرفته است ، دارای ارزشمندی و وفادار به اصالت نژادی خود بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        986 - بررسی علل و عوامل آثار جرایم جنسی علیه زنان در منظر قوانین حقوق کیفری ایران
        منصور عطاشنه ابوالحسن بصیری نیا یوسف ابراهیمی نسب
        موضوع ارتکاب جرایم جنسی از جمله آزار جنسی زنان کشورهای اسلامی در مقایسه با کشورهای دیگر به‌خصوص کشورهای غربی، به دلیل وضعیت مذهبی، فرهنگی و اجتماعی محدود است، ولی نفس ارتکاب این جرایم نشان از وجود آسیب‌هایی اجتماعی و فرهنگی دارد که لازم است با استفاده از رهیافت‌های دینی چکیده کامل
        موضوع ارتکاب جرایم جنسی از جمله آزار جنسی زنان کشورهای اسلامی در مقایسه با کشورهای دیگر به‌خصوص کشورهای غربی، به دلیل وضعیت مذهبی، فرهنگی و اجتماعی محدود است، ولی نفس ارتکاب این جرایم نشان از وجود آسیب‌هایی اجتماعی و فرهنگی دارد که لازم است با استفاده از رهیافت‌های دینی وکنترل اجتماعی دین و به‌ویژه سیاست جنایی اسلام، به صورت ریشه‌ای با آن مبارزه کرد. بی‌تردید خشونت و آزار جنسی زنان به عنوان یکی از انواع انحرافات اجتماعی، از عوامل مهم اختلال امنیت فرهنگی، اجتماعی، نظم و انتظام جوامع محسوب می‌شود و به همین دلیل نظام‌های مختلف حقوقی، راه‌کارها، تدابیر و اقدامات ویژه‌ای را در کنترل، برخورد و ریشه‌کن کردن آن اتخاذ می‌کنند. در این میان نظام حقوقی اسلام و سیاست جنایی متخّذ از آن با انحرافات جنسی عموماً وخشونت و آزارجنسی خصوصاً به شدت برخورد می‌کند. این مقاله با ارائه تعریفی از خشونت، آزارجنسی و ذکر انواع آن، به بررسی اجمالی و تبیین احکام فقهی و مجازات‌های مقرر با تکیه بر حقوق کیفری ایران و مسئولیت دولتها در این زمینه پرداخته است.ضمناً با مشخص شدن خلاءهای قانونی، پیشنهادهای مناسب حقوقی هم ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        987 - اثربخشی سبک زندگی اسلامی ایرانی بر انسجام، رضایت زناشویی و سلامت روان خانواده کارکنان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در بحران کرونا
        محمود گودرزی سحر رضایی
        10.30495/iifs.2022.1947520.1020
        مقدمه: سبک زندگی اسلامی-ایرانی گونه ای از سبک زندگی است که بر پایه آمیختگی دو فرهنگ ایرانی-اسلامی میباشد و زیستن به خواست دیدگاه آنان از اسلام و ایرانی بودن است. هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی سبک زندگی اسلامی ایرانی بر انسجام، رضایت زناشویی و سلامت روان خانواده در ب چکیده کامل
        مقدمه: سبک زندگی اسلامی-ایرانی گونه ای از سبک زندگی است که بر پایه آمیختگی دو فرهنگ ایرانی-اسلامی میباشد و زیستن به خواست دیدگاه آنان از اسلام و ایرانی بودن است. هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی سبک زندگی اسلامی ایرانی بر انسجام، رضایت زناشویی و سلامت روان خانواده در بحران کرونا بوده است. روش : روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی پیش‌آزمون_ پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهر کرمانشاه بود. که بر روی 40 نفر کارکنان متاهل دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه به روش هدفمند پرسشنامه های سبک زندگی اسلامی-ایرانی لعلی و همکاران (1390)، انسجام روانی فلنسبرگ و همکارانش (2006)، رضایت زناشویی اینریچ و پرسشنامه گلدنبرگ اجرا گردید.شرکت کنندگان در دو گروه گروه آزمایش (تعداد 20 نفر) و گروه کنترل (تعداد 20 نفر) گمارش شدند. گروه آزمایش طی 10 جلسه به صورت یک ساعته به صورت مجازی(آنلاین) تحت آموزش پروتکل آموزشی سبک زندگی اسلامی- ایرانی قرار گرفت، سپس از دو گروه ذکر شده پس آزمون به عمل آمد .نتایج: نتایج نشان داد بین سبک زندگی اسلامی- ایرانی با انسجام زناشویی، رضایت زناشویی و سلامت روان رابطه و معناداری وجود دارد و نتیجه گیری :سبک زندگی اسلامی- ایرانی بر انسجام زناشویی، رضایت زناشویی و سلامت روان موثر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        988 - بررسی تطبیقی حقوق غیرمالی زوجین در نظام حقوق خانواده ایران و کانادا
        قاسم پورایمان سلمان ولی زاده مظفر باشکوه
        10.30495/iifs.2024.1993672.1096
        مقدمه: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی حقوق و تکالیف غیرمالی زوجین در قوانین ایران و کانادا است. روش : پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. از مهمترین مواد غیرمالی بررسی شده در این پژوهش، حق ریاست و جایگاه مرد در خانواده است. این مهم باعث شده سایر چکیده کامل
        مقدمه: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی حقوق و تکالیف غیرمالی زوجین در قوانین ایران و کانادا است. روش : پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. از مهمترین مواد غیرمالی بررسی شده در این پژوهش، حق ریاست و جایگاه مرد در خانواده است. این مهم باعث شده سایر موارد مطروحه همچون؛ حق حضانت، اشتغال، همزیستی و حسن معاشرت ذیل این عنوان بررسی شود. یافته ها: یافته‌های تحقیق حاصل از تطبیق حقوق غیرمالی زوجین در نظام حقوق خانواده ایران و کانادا نشان می‌دهد که در ایران، حقوق زنان و وظایف زوجین بیشتر تحت تأثیر اصول شرعی و فقهی قرار دارد، در حالی که در کانادا، حقوق زنان و وظایف زوجین بر اساس قوانین مدنی و حقوق بشر تعیین می‌شود. همچنین در کانادا تمرکز بر روی حقوق فردی و منافع بهترین فرزند است در حالی که در ایران تمرکز بر روی اصول شرعی و وظایف والدینی است. نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های این مقاله و با بررسی قوانین داخلی ملاحضه شد که تبعیت زن از شوهر و دخالت شوهر در آزادی‌های فردی و اجتماعی او اعم از حضانت تا اشغال و حضور در جامعه، نشان‌دهنده این است که گرچه قانون‌گذار سعی کرده به فراخور تحولات جامعه تغییراتی را اعمال کند اما فاصله زیادی با استاندارد‌های موجود در نظام حقوق خانواده کانادا و میثاقین و کنوانسیون‌های بین‌المللی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        989 - نقش سبک زندگی خانواده اسلامی در تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
        ایمان زاغیان حسن زارعی محمود آبادی
        10.30495/iifs.2021.685873
        هدف: هدف پژوهش حاضر این است که نقش سبک زندگی خانواده اسلامی را در تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بیان کند و نشان دهد ثمرات این پدیده ی مطلوب برای فرد و جامعه با استفاده از نظر اندیشمندان اسلامی چیست. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق روش توصیفی - تحلیلی است. در این م چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر این است که نقش سبک زندگی خانواده اسلامی را در تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بیان کند و نشان دهد ثمرات این پدیده ی مطلوب برای فرد و جامعه با استفاده از نظر اندیشمندان اسلامی چیست. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق روش توصیفی - تحلیلی است. در این مقاله سعی شد با توجه به معیارهای یک سبک زندگی خانواده ی کارامد و اسلامی، نقش آن در تحقق برخی از تدابیر موجود در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که با مسئله ی خانواده در ارتباط است مشخص شود. یافته ها: در مقاله حاضر با استفاده از تطبیق معیارهای خانواده کارامد اسلامی از میان 56 تدبیر موجود 4 تدبیر برگزیده و مورد توجه قرار گرفت. این چهار تدبیر عبارت بودند از: گسترش و اشاعه ی اخلاق اسلامی، ترویج توحید و معارف وحیانی و الهی، ترویج سبک زندگی اسلامی و اعتلای منزلت و حقوق زنان با محوریت نقش مادری. نتیجه گیری: پس از تحلیل و بررسی نقشی که خانواده ی اسلامی می تواند در تحقق آن ها داشته باشد این نتیجه به دست آمد که اگر خانواده در مسیر الگوی مطلوب خود یعنی سبک زندگی اسلامی حرکت کند، می تواند سبب پیشبرد اهداف والای تمدنی انقلاب اسلامی شود و به صورت خاص در جهت پیشبرد اهداف سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت قدم استوار و مؤثری بردارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        990 - بررسی رابطه زنجیره تامین سبز با نوآوری سبز و عملکردسبز
        seyyed ghasem salimi zaviyeh
        مدیریت زنجیره تامین سبز به توسعه پایدار اقتصاد، محیط اجتماعی و طبیعی توجه می‌کند.افزایش نگرانی‌های زیست محیطی از مشتریان، خریداران، جوامع و مقررات دولتی باعث شده است شرکت ها برای زنجیره تامین سبز (GSC) و نوآوری سبز اقدام کنند . زنجیره تامین سبز و نوآوری سبز دارای همکاری چکیده کامل
        مدیریت زنجیره تامین سبز به توسعه پایدار اقتصاد، محیط اجتماعی و طبیعی توجه می‌کند.افزایش نگرانی‌های زیست محیطی از مشتریان، خریداران، جوامع و مقررات دولتی باعث شده است شرکت ها برای زنجیره تامین سبز (GSC) و نوآوری سبز اقدام کنند . زنجیره تامین سبز و نوآوری سبز دارای همکاری استراتژیک در توسعه محصول جدید سبز هستند. این پژوهش تجربی‌روابط بین زنجیره تامین سبز، نوآوری سبز و عملکرد سبز در شرکت گلدایران را مورد مطالعه قرار می‌دهد. برای این هدف ما داده های 185 نمونه شرکت گلدیران را جمع آوری کردیم. و برای آزمون فرضیه‌های تحقیق، یک مدل معادلات ساختاری (SEM) به کار برده‌ایم. ما تأیید می‌کنیم که زنجیره تامین سبز بر نوآوری سبز و عملکرد سبز تاثیر مثبت دارد. هدف از این مقاله بررسی ادبیات اخیر است که در مورد رابطه بین زنجیره تامین سبز ، نوآوری سبز و عملکرد سبز بحث می‌کند.یافته های این مقاله نشان می‌دهد که زنجیره تامین سبز منجر به نوآوری سبز و عملکرد سبز می‌شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        991 - ارزیابی و رتبه‌بندی تأمین‌کنندگان در زنجیره تأمین با استفاده از سیستم‌های تصمیم-گیری چندمعیاره فازی ذوزنقه‌ای
        hassanali aghajani hossein Samadi-Miarkolaei hamzeh samadi mehdi sohanian
        امروزه سازمان‌ها به‌خوبی دریافته‌اند که نیازبه زنجیره‌تامین کارا دارند، تا بتوانند در بازار جهانی و اقتصاد شبکه‌ای و به‌هم پیوسته امروزی توان رقابت با رقبای خود را داشته باشند. ازطرفی از مهم‌ترین عوامل پایداری و بقا دراین محیط رقابتی، کاهش هزینه‌های تولید محصول است. برا چکیده کامل
        امروزه سازمان‌ها به‌خوبی دریافته‌اند که نیازبه زنجیره‌تامین کارا دارند، تا بتوانند در بازار جهانی و اقتصاد شبکه‌ای و به‌هم پیوسته امروزی توان رقابت با رقبای خود را داشته باشند. ازطرفی از مهم‌ترین عوامل پایداری و بقا دراین محیط رقابتی، کاهش هزینه‌های تولید محصول است. براین اساس، انتخاب مناسب تامین‌کنندگان می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر کاهش هزینه‌های تولید و قابلیت رقابت‌پذیری سازمان داشته باشد. هدف تحقیق حاضر، تعیین و بومی‌سازی معیارها، رتبه‌بندی و انتخاب تامین‌کنندگان در صنعت خودروسازی ایران می‌باشد. این تحقیق براساس هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی است. هم‌چنین جهت جمع‌آوری اطلاعات برای آزمون چهارچوب پیشنهادی، یک مطالعه موردی در صنعت خودروسازی به‌کار گرفته شده است. دراین پژوهش از روش تحلیل عاملی تائیدی برای انتخاب و بومی‌سازی متغیرها، و سیستم استنتاج‌فازی برای تعیین اوزان معیارهای تصمیم‌گیری و از روش تاپسیس‌فازی برای ارزیابی و رتبه‌بندی تامین‌کنندگان استفاده شده است. به‌کارگیری هم‌زمان این روش‌ها نوآوری این پژوهش در میان پیشینه مرتبط با این حوزه می‌باشد. پس از مرور پیشینه تحقیق، معیارها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی در شش مورد کیفیت، تحویل، مهارتهای فنی، خدمات، سرمایه‌گذاری و طراحی محصول دسته‌بندی شده، و سپس شرکت‌های تأمین‌کننده باطری توان، برنا، صبا و نیروگستران مورد ارزیابی و رتبه-بندی قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که شرکت برنا باطری(52/0) بهترین تأمین‌کننده، و شرکت‌های توان، صبا و نیرو با کسب امتیازات (45/0)، (41/0)،و(31/0) به ترتیب در درجات بعدی قرار دارند. در نهایت به‌مدیران توصیه شده که چگونه می‌توانند از یافته‌های تحقیق حاضر بمنظور انتخاب بهترین تأمین‌کننده و بهبود توان رقابتی سازمان خود استفاده نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        992 - بررسی و تحلیل اثرات شوک‌های قیمت نفت بر بخش صنعت و معدن در اقتصاد ایران (کاربرد الگوی خودرگرسیون برداریVAR)
        kamran kasraei Majid Sameti Homayoun Ranjbar Sara Ghobadi
        در طول چند دهه‌ی گذشته، بازارها شاهد نوسان‌های چشمگیر در قیمت نفت بوده‌اند و بسیاری از اقتصاددانان تغییرات شدید قیمت نفت را به عنوان منشاء اصلی بی‌ثباتی (نوسانات) اقتصاد کلان در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت، مطرح کرده‌اند. کشور ایران هم به عنوان یک کشور صادر کنند چکیده کامل
        در طول چند دهه‌ی گذشته، بازارها شاهد نوسان‌های چشمگیر در قیمت نفت بوده‌اند و بسیاری از اقتصاددانان تغییرات شدید قیمت نفت را به عنوان منشاء اصلی بی‌ثباتی (نوسانات) اقتصاد کلان در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت، مطرح کرده‌اند. کشور ایران هم به عنوان یک کشور صادر کننده‌ی نفت، از این قاعده مستثنی نمی‌باشد و با توجه به اهمیت نفت در اقتصاد ایران، بررسی دقیق شوک‌های بازار نفت بر روی شاخص‌های اقتصاد کلان ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است.بر این اساس، در این پژوهش، با استفاده از مدل‌های خود رگرسیون برداری (VAR)، اقدام به بررسی توابع واکنش آنی متغیر در طول زمان، برای شاخص‌های رشد ارزش افزوده بخش صنعت و معدن، نرخ ارز غیررسمی، تورم، رشد مخارج مصرف دولتی واقعی، رشد واردات واقعی و رشد درآمدهای نفت واقعی به شوک‌های درآمدهای نفتی و برای دوره زمانی 94-1367 شده است. شایان ذکر است که استفاده از چنین مدلی امکان بررسی اثرات متغیر زمانی شوک‌های درآمدهای نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران را فراهم می‌کند. نتایج این پژوهش حاکی از اثرگذاری غیرخطی شوک‌های مثبت درآمدهای نفتی بر روی متغیرهای مدل می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        993 - محاسبه کارایی و بهره وری شعب بانک ملی غرب تهران
        Niloofar Nikkhah amirgholam abri
        بانک نهادی اقتصادی ست که وظیفه هایی چون تجهیز و توزیع اعتبارات، عملیات مالی، خرید و فروش ارز، مطالبات اسنادی و سود سهام مشتریان، نگهداری سهام و اوراق بهادار بر عهده دارد. تعداد کارکنان بانک ملی ایران بالغ بر چهل و پنج هزار نفر می باشد، بانک ملی ۳۳۲۸شعبه فعال در داخل، ۱۴ چکیده کامل
        بانک نهادی اقتصادی ست که وظیفه هایی چون تجهیز و توزیع اعتبارات، عملیات مالی، خرید و فروش ارز، مطالبات اسنادی و سود سهام مشتریان، نگهداری سهام و اوراق بهادار بر عهده دارد. تعداد کارکنان بانک ملی ایران بالغ بر چهل و پنج هزار نفر می باشد، بانک ملی ۳۳۲۸شعبه فعال در داخل، ۱۴شعبه فعال و ۴شعبه سابسیدری در خارج از کشور دارد.هدف این مقاله ارائه مدلی برای سنجش کارایی شعب غرب بانک ملی تهران و همچنین رتبه بندی شعب و سنجش میزان بهره وری شعب طی سال های 96 و 97 و با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها (DEA) است. برای این منظور ابتدا عوامل موثر بررسی شده و سپس برای ارزیابی عملکرد کاریابی شعب از مدل DEA استفاده شده است تا میزان کارا و ناکارا بودن آنها سنجیده شود. سپس به کمک مدل AP آنها را رتبه بندی می کنیم و در نهایت به کمک مدل ضریب بهره وری مالم کوئیست میزان بهره وری یک شعبه را نسبت به سال 96 و 97 می سنجیم. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل پوشش داده ها به ارزیابی کارایی شعب غرب بانک ملی تهران در سال های ۱۳۹۶ـ۱۳۹۷ پرداخته شده است. در ادامه واحدهای کارا و ناکارای این شعب توسط مدل CCR شناسایی و نهایتاً شعب کارا با مدل اندرسون پیترسون (AP) رتبه بندی شده است و در نهایت با مدل بهره وری مالم کوئیست میزان بهره وری شعب سنجیده می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        994 - بررسی رابطه بین ‌کارایی سیستم بودجه بندی و حاشیه سود در بانک صادرات ایران
        hadi parvizi babak jamshidi navid
        بودجه بندی اهداف و کاربردهای مختلفی در تنظیم، تصویب، اجرا و کنترل سیاستهای دولت و سازمانها دارد. امروزه می‌توان با سیستم بودجه‌بندی عملیاتی، از نقاط ضعف بودجه‌بندی سنتی دوری کرد و به کنترل بهتر مجموعه پرداخت. از این رو پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه‌ بین کارایی سیستم ب چکیده کامل
        بودجه بندی اهداف و کاربردهای مختلفی در تنظیم، تصویب، اجرا و کنترل سیاستهای دولت و سازمانها دارد. امروزه می‌توان با سیستم بودجه‌بندی عملیاتی، از نقاط ضعف بودجه‌بندی سنتی دوری کرد و به کنترل بهتر مجموعه پرداخت. از این رو پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه‌ بین کارایی سیستم بودجه‌بندی و حاشیه سود در بانک صادرات ایران می‌باشد. در این پژوهش از پرسشنامه‌ای هیجده سؤالی مشتمل بر مؤلفه‌های تخصص نیروی انسانی، فراگیر بودن بودجه، اعتقاد کارکنان به هدف بودجه و حاشیه سود بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش کارکنان بانک صادرات استان کرمانشاه است که تعداد آن‌ها 490 نفر می‌باشد. بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی و با کمک فرمول جامعه محدود کوکران حجم نمونه 216 نفر تعیین و پرسشنامه پژوهش با طیف لیکرت در بین نمونه پژوهش توزیع و تکمیل گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نهایت نتایج آزمون‌های آماری نشان داد بین کارایی سیستم بودجه‌بندی و حاشیه سود رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین دیگر نتایج پژوهش حاکی از آن بود که بین اعتقاد کارکنان به هدف، فراگیر بودن بودجه و تخصص نیروی انسانی با حاشیه سود در بانک صادرات ایران رابطه‎ا‌ی معناداری وجود دارد. بر اساس نتایج پژوهش فراگیر بودن پوشش همه جانبه و مبتنی بر مبانی علمی و استانداردهای موجود می‌تواند زمینه‌های تداوم و تسهیل امور اجرایی بانک را فراهم آورده و حاشیه سود بانک را تضمین نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        995 - توسعه مدل پویای مدیریت دانش صنعت نفت ایران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم (SD)
        reza moeini jazani Ahmad Reza Kasrai AHMAD ASLIZADEH Tsohrabi sohrabi
        این پژوهش به مدل سازی و شبیه سازی نظام مدیریت دانش صنعت نفت با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم (SD) به منظور سیاست گذاری توسعه مدیریت دانش صنعت نفت به جهت از بین رفتن شکاف بین سرمایه دانش موجود و دانش کاربردی پرداخته است. ابتدا با مشارکت برنامه ریزان درگیر در وزارت چکیده کامل
        این پژوهش به مدل سازی و شبیه سازی نظام مدیریت دانش صنعت نفت با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم (SD) به منظور سیاست گذاری توسعه مدیریت دانش صنعت نفت به جهت از بین رفتن شکاف بین سرمایه دانش موجود و دانش کاربردی پرداخته است. ابتدا با مشارکت برنامه ریزان درگیر در وزارت نفت، زیرساخت های سازمانی موفقیت استقرار نظام مدیریت دانش شناسایی و بر مبنای فرآیند مدیریت دانش نمودار علّی ترسیم شد. مدل جریان بر اساس داده های صنعت نفت طراحی و در افق بیست ساله شبیه سازی گردید. پس از اعتباربخشی مدل مبتنی بر نتایج تحلیل حساسیت رفتار متغیر شکاف دانش، سیاست های توسعه نظام مدیریت دانش صنعت نفت استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مطابق با یافته های پژوهش سه سیاست توسعه خلق دانش، توسعه زیرساخت های مستندسازی دانش و توسعه تسهیم دانش در صنعت نفت و نیز منتخب ترکیبی از سیاست ها شناسایی و شبیه سازی شدند. در نتیجه شبیه سازی منتخب ترکیبی از سیاست ها شامل توسعه همکاری با قطب های علمی کشور، طراحی سیستم های ثبت تجربه، فرهنگ سازی تسهیم دانش، تیم سازی دانش محور، رعایت حقوق مالکیت معنوی دانش، تجاری سازی دانش صنعت نفت به عنوان بهترین راه کار، جهت سیاستگذاری و برنامه ریزی موفقیت استقرار نظام مدیریت دانش صنعت نفت ایران ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        996 - تأثیر جهت‌گیری استراتژیک حلقه بسته بر عملکرد با تبیین نقش میانجی مدیریت زنجیره تأمین سبز در شرکت ایران خودرو
        Arsalan Iraji rad Fatemeh Parsamehr
        10.30495/imj.2021.681570
        هدف پژوهش حاضر، واکاوی تأثیر جهت‌گیری استراتژیک حلقه بسته بر عملکرد شرکت با تبیین نقش میانجی مدیریت زنجیره تأمین سبز در شرکت ایران خودرو می‌باشد. این تحقیق از نوع توصیفی‌ـ همبستگی می‌باشد که با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفته است. مدیران و کارشناسان شرکت ایران خودرو، چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، واکاوی تأثیر جهت‌گیری استراتژیک حلقه بسته بر عملکرد شرکت با تبیین نقش میانجی مدیریت زنجیره تأمین سبز در شرکت ایران خودرو می‌باشد. این تحقیق از نوع توصیفی‌ـ همبستگی می‌باشد که با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفته است. مدیران و کارشناسان شرکت ایران خودرو، جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می‌دهند که تعداد آنها 3050 نفر است. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با توجه به حجم جامعه آماری، تعداد نمونه‌ها 342 نفر برآورد گردیده است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، نمونه‌‌ها انتخاب شدند. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه‌ای است که روایی آن با کسب نظرات اساتید و صاحب‌نظران در حوزه‌های مدیریت صنعتی به دست آمد. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ آزمون شد و مورد تأیید قرار گرفت. ﺑﺮای ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ از ﻣﺪل‌ﯾﺎﺑﯽ ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﻧﺮم‌اﻓﺰار Spss و Lisrel اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. نتایج نشان داد متغیر مستقل جهت‌گیری استراتژیک حلقه بسته با ضریب مسیر به ترتیب 60/0، 43/0، 27/0 و 59/0 بر متغیرهای عملکرد زیست‌محیطی، عملکرد اقتصادی مثبت، عملکرد اقتصادی منفی و متغیر اقدامات مدیریت زنجیره تأمین سبز تأثیر مثبت و معناداری دارد. متغیر اقدامات مدیریت زنجیره تأمین سبز نیز با ضریب مسیر به ترتیب 55/0، 41/0 و 37/0 بر متغیرهای عملکرد زیست‌محیطی، عملکرد اقتصادی مثبت و عملکرد اقتصادی منفی تأثیر مثبت و معناداری دارد. نتایج آزمون سوبل نیز حاکی از نقش میانجی اقدامات مدیریت زنجیره تأمین سبز در رابطه بین متغیرهای جهت‌گیری استراتژیک حلقه بسته با متغیرهای عملکرد زیست‌محیطی، عملکرد اقتصادی مثبت، عملکرد اقتصادی منفی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        997 - ارایه الگوی مقایسه‌ای و رتبه‌بندی مالی شرکت‌های پتروشیمی با استفاده ازرویکرد تحلیل پوششی داده‌های شبکه‌ای پویا(DNDEA)
        Ali hasanpor rahmat alizadeh seyed ali Nabavi Chashmi
        10.30495/imj.2021.686612
        پژوهش حاضر با هدف، ارائه الگوی مقایسه‌ای و رتبه‌بندی مالی شرکت‌های پتروشیمی با استفاده ازرویکرد تحلیل پوششی داده‌های شبکه‌ای پویا(DNDEA) به دو روش CCR و APاست این پژوهش با توسعه یک مدل DEA شبکه‌ای پویا و به‌منظور مدیریت روابط اساسی بین شاخص‌های اصلی حسابداری و مالی صورت چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف، ارائه الگوی مقایسه‌ای و رتبه‌بندی مالی شرکت‌های پتروشیمی با استفاده ازرویکرد تحلیل پوششی داده‌های شبکه‌ای پویا(DNDEA) به دو روش CCR و APاست این پژوهش با توسعه یک مدل DEA شبکه‌ای پویا و به‌منظور مدیریت روابط اساسی بین شاخص‌های اصلی حسابداری و مالی صورت پذیرفت. در مرحله اول، یک مدل رابطه‌ای شامل برگه سود عمده، ترازنامه و شاخص‌های سلامت مالی تحت یک ساختار شبکه پویا ارائه شده است. پس از آن، اثر پویای شاخص‌ها (ناقل‌ها و رابط‌ها) در آن گنجانده شده است تا امتیازات کارآیی به‌درستی برای این چهار زیر ساخت محاسبه شود. سپس با استفاده از دو مدل مذکور به محاسبه پرداختیم و نتایج استخراج شد.این تحقیق از نظر هدف کاربردی است و جامعه آماری آن، شرکت‌های پتروشیمی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. براساس یافته‌های تحقیق با توجه به معیار‌های پژوهش، کارآیی محاسبه گردید از 18 شرکت پتروشیمی مورد مطالعه در روش CCR دو شرکت و در روش AP یک شرکت بطور متوسط کارآ شناخته شدند. البته نتایج حاکی از میزان همبستگی قوی 71 درصدی دو روش است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        998 - بررسی ارتباط بین کارآفرینی و عملکرد تجاری در مدیران واحدهای تولیدی
        Moslem Abbasi Abbas Abolghasemi Mohammad Narimani
        هـدف این پژوهش بررسی ارتباط بین کارآفرینی و عملکرد تجاری مدیران واحدهای تولیدی شهر اراک می باشد. نمونه این پژوهش شامل214 مدیر واحدهای تولیدی شهر اراک می باشد که به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جامع کارآفرینی و چک لیست عملکرد تجاری استفاد چکیده کامل
        هـدف این پژوهش بررسی ارتباط بین کارآفرینی و عملکرد تجاری مدیران واحدهای تولیدی شهر اراک می باشد. نمونه این پژوهش شامل214 مدیر واحدهای تولیدی شهر اراک می باشد که به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جامع کارآفرینی و چک لیست عملکرد تجاری استفاده شده است. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین کارآفرینی (و مولفه های آن) و عملکرد تجاری مدیران واحدهای تولیدی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد(P<05/0). نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که نیاز به پیشرفت، تمایل به خلاقیت، خطر پذیری، نیاز به استقلال و عزم و اراده در پیش بینی عملکرد تجاری سهم معنی داری دارند. در مجموع این نتایج بیان می کند که سطوح بالای کارآفرینی، عملکرد تجاری را در مدیران واحدهای تولیدی افزایش می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        999 - بررسی بررسی چگونگی تلفیق بازاریابی سبز و خوشه صنعتی با ارائه خوشه صنعتی سبز در راستای خروج از بحران های زیست محیطی کشور
        Mehrdad Alipour Hossien Badieye Seyed Mehdi Monirie
        یکی از مشکلات متداول سرمایه گذاری های صنعتی در جهان، به وجود آمدن مشکلات متعدد و به ویژه بحران های زیست محیطی است که سبب اختلافات و پیامدهای منفی در عملکرد فعالیت بخش صنعت از دیدگاه مردم و سازمان های ناظر زیست محیطی شده است. ما در این تحقیق به بررسی چگونگی تلفیق بازاریا چکیده کامل
        یکی از مشکلات متداول سرمایه گذاری های صنعتی در جهان، به وجود آمدن مشکلات متعدد و به ویژه بحران های زیست محیطی است که سبب اختلافات و پیامدهای منفی در عملکرد فعالیت بخش صنعت از دیدگاه مردم و سازمان های ناظر زیست محیطی شده است. ما در این تحقیق به بررسی چگونگی تلفیق بازاریابی سبز با خوشه های صنعتی پرداختیم و سپس راه های خروج از بحران های زیست محیطی خوشه های صنعتی و صنایع کشور را با ارائه مدل خوشه های صنعتی سبز نشان دادیم. بر مبنای سؤالات و اهداف تحقیق رویکرد کیفی برای این تحقیق مناسب تر است و آن را برای انتخاب نمونه ها، جمع آوری داده ها، آنالیز و نتیجه گیری و پاسخ به سوالات تحقیق مورد استفاده قرار دادیم. روش جمع آوری داده ها به بحث، گفتگو، اسناد و مصاحبه های عمیق محدود شد و چون روش نمونه گیری هدفمند و سودمند بود، برای مشخص کردن اندازه نمونه از اشباع نظریه استفاده شد. همچنین برای آنالیز اطلاعات و داده های جمع آوری شده، روش آنالیز داده های کیفی بهره مند شدیم، نتایج به دست آمده نشان داد که سه عامل یعنی، بهره وری سبز، تکنولوژی تولید پاک، مدیریت سبز، تک تک می توانند مسیر رسیدن به خوشه صنعتی سبز را هموار سازند. در کل تحقیق نشان داد که با تشکیل خوشه صنعتی سبز می توان بحران زیست محیطی را کاهش داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1000 - تحلیل نقش تعدیل کنندگی یادگیری سازمانی در رابطه بین مدیریت کیفیت جامع و عملکرد نوآورانه (مطالعه موردی: شرکت ایران دارو)
        Peyman Akbari Omid Baharestan Ali Nasr Esfahani
        هدف از انجام این تحقیق تحلیل تأثیر مدیریت کیفیت جامع و یادگیری سازمانی بر عملکرد نوآورانه در شرکت ایران دارو می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل 210 نفر از کارکنان شرکت ایران دارو است، که از بین چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق تحلیل تأثیر مدیریت کیفیت جامع و یادگیری سازمانی بر عملکرد نوآورانه در شرکت ایران دارو می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل 210 نفر از کارکنان شرکت ایران دارو است، که از بین آنها 136 نفر به عنوان نمونه با استفاده از جدول مورگان برای یک دوره 6 ماه اول سال 1391 انتخاب شدند. با این وصف شیوه نمونه گیری تحقیق، طبقه ای است. جهت جمع آوری داده ها، از پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع از کویله شاپیرو (2002)؛ پرسشنامه یادگیری سازمانی از رودز و همکاران (2008) و پرسشنامه عملکرد نوآورانه از پراجوگو و سوهال (2003)، استفاده شد. روایی پرسشنامه ها توسط جمعی از استادان دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفت. سپس برای تعیین اعتبار سازه از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد که نتایج حاکی از این بود که بار عاملی تمام گویه ها بالای 05/0 بود که نشان از روایی مناسب ابزار سنجش بود. پایایی آنها نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه اول 91/0؛ برای پرسشنامه دوم 87/0 و پرسشنامه سوم 89/0 بدست آمد. با استفاده از همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی وگام به گام توسط نرم افزار SPSS داده های تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که بین فعالیت های مدیریت کیفیت جامع و یادگیری سازمانی، بین یادگیری سازمانی و عملکرد نوآورانه و بین مدیریت کیفیت جامع و عملکرد نوآورانه رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که یادگیری سازمانی در ارتباط میان مدیریت کیفیت جامع و عملکرد نوآورانه نقش تعدیل کننده را دارد. و اثر مدیریت کیفیت جامع بر عملکرد نوآورانه را کاهش می دهد. از سوی دیگر در این تحقیق جهت آزمون مدل مفهومی تحقیق از مدل معادلات ساختاری استفاده شد که نتایج حاکی از برازش مطلوب مدل بود و به همین دلیل به عنوان مدل تجربی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1001 - طراحی مدل تاب آوری در زنجیره تامین ایران خودرو با رویکرد مدل معادلات ساختاری و تکنیک های کیفی
        Kazem Ravansetan Hasanali Aghajani Abdolhamid Safaei Ghadikolaei Mahmood Yahyazaheh far
        تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی زنجیره تامین تاب آور شرکت ایران خودرو می پردازد. هدف این تحقیق تعیین استراتژی هایی است که بتواند از وقوع توقفات در خطوط تولید ایران خودرو جلوگیری کرده و یا در صورت توقف، با کمترین زمان ممکن به حالت قبل از شکست یا مطلوب تر از آن بازیابی شود. چکیده کامل
        تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی زنجیره تامین تاب آور شرکت ایران خودرو می پردازد. هدف این تحقیق تعیین استراتژی هایی است که بتواند از وقوع توقفات در خطوط تولید ایران خودرو جلوگیری کرده و یا در صورت توقف، با کمترین زمان ممکن به حالت قبل از شکست یا مطلوب تر از آن بازیابی شود. بعلاوه این تحقیق درصدد است تا مدل جامعی از تاب آوری در زنجیره تامین ایران خودرو معرفی نماید. در این تحقیق کلیه حالات شکست که پتانسیل توقف خطوط تولید ایران خودرو را دارد (12 حالت شکست) از طریق ادبیات تحقیق و نظرات خبرگان شناسایی شده است. جامعه آماری این تحقیق مدیران و کارشناسان واحدهای لجستیک، برنامه ریزی و بازرگانی شرکت ساپکو می باشد. در این تحقیق از تکنیک FMEA برای تعیین استراتژی های تاب آوری در زنجیره تامین قبل از بروز شکست و تکنیک جدید FAAO برای تعیین استراتژی های تاب آوری زنجیره تامین بعد از وقوع شکست استفاده شده است. همچنین با رویکرد مدل معادلات ساختاری و نرم افزار آموس مدل تاب آوری مورد تایید قرار گرفت. خبرگان از طریق تکنیک FMEA چهار حالت شکست که دارای بیشترین نمره اولویت ریسک (RPN) بوده اند را انتخاب و تعداد 21 استراتژی برای تاب آور ساختن زنجیره تامین ایران خودرو برای مقابله با این حالات شکست معرفی کردند. بعلاوه از طریق تکنیک FAAO نیز تعداد 6 استراتژی جهت تاب آور ساختن زنجیره تامین نسبت به شکست تعیین شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1002 - ارزیابی جامع عملکرد گمرک با استفاده از کارت امتیازی متوازن (مطالعه موردی: استانهای آذربایجان غربی، کرمانشاه و کردستان)
        Mohammad Nazaripour
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد گمرکات استانهای آذربایجان غربی، کرمانشاه و کردستان با استفاده از چارچوب BSC می باشد. در روش BSC عملکرد یک سازمان بر اساس چهار جنبه مالی، رضایتمندی مشتریان، فرآیند داخلی و رشد و یادگیری مورد ارزیابی قرار می گیرد. در این پژوهش جنبه مالی با اس چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد گمرکات استانهای آذربایجان غربی، کرمانشاه و کردستان با استفاده از چارچوب BSC می باشد. در روش BSC عملکرد یک سازمان بر اساس چهار جنبه مالی، رضایتمندی مشتریان، فرآیند داخلی و رشد و یادگیری مورد ارزیابی قرار می گیرد. در این پژوهش جنبه مالی با استفاده از متغیرهایی همچون درآمد، اعتبارات/مخارج و نسبت درآمد گمرکی به کل درآمدهای استانی در هر یک از استانها برای سالهای 1390-1386 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای ارزیابی جنبه مشتری 384 نفر از مشتریان با استفاده از فرمول کوکران به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه طراحی شده در زمینه رضایتمندی از خدمات ارائه شده بین آنان توزیع گردید. به علاوه 280 نفر از کارکنان گمرکات استانهای مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه طراحی شده در زمینه میزان رضایتمندی آنان از جنبه های فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری بین آنان توزیع گردید. یافته های پژوهش نشان داد که جنبه مالی (درآمدهای گمرکی منهای اعتبارات/ هزینه) در طی سالهای 1390-1386 منفی و سهم درآمدهای گمرکی از کل درآمدهای استانی در هر یک از استانهای مورد مطالعه بسیار ناچیز است. اما میزان رضایتمندی مشتریان از خدمات ارائه شده و همچنین میزان رضایتمندی کارکنان در جنبه های فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری در وضعیت مناسبی قرار ندارد. همچنین طبق یافته های پژوهش مشخص گردید که در هر چهار جنبه BSC، استان آذربایجان غربی در مقایسه با استانهای کرمانشاه و کردستان از وضعیت مناسبتری برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1003 - ارائه روش شناسایی ویژگیهای نیروی انسانی دانش مدار (مورد مطالعه: شرکت ایران خودرو)
        Alireza Koushkie Jahromie Seyed Hassan Abtahie Hassan Bodleaie Mehrdad Gholami
        کلید موفقیت در اقتصاد مبتنی بر دانش که در آن داشتن مزیت رقابتی باعث تمایز یک سازمان از سایر سازمانها می شود، نیروی انسانی است. در واقع از میان سه مؤلفه اصلی مدیریت دانش(انسان، فرآیند، تکنولوژی)، نیروهای انسانی دانش مدار مهمترین منبع و سرمایه سازمان محسوب می گردند. از ای چکیده کامل
        کلید موفقیت در اقتصاد مبتنی بر دانش که در آن داشتن مزیت رقابتی باعث تمایز یک سازمان از سایر سازمانها می شود، نیروی انسانی است. در واقع از میان سه مؤلفه اصلی مدیریت دانش(انسان، فرآیند، تکنولوژی)، نیروهای انسانی دانش مدار مهمترین منبع و سرمایه سازمان محسوب می گردند. از این رو، باید نیروهای انسانی و دانش و تجارب آنان را به نحو شایسته ای اداره نمود تا سازمان بر پایه ی آن بتواند به مزیت رقابتی دست یابد. به همین دلیل، در این تحقیق با هدف شناسایی ویژگیهای نیروی انسانی دانش مدار در شرکت ایران خودرو و با توجه به مبانی نظری بر گرفته از آرای استوارت که شامل: خلاقیت، اعتماد به نفس، توفیق طلبی، یادگیرندگی، متفکر بودن، خودانگیختگی، انعطاف پذیری، تحرک شغلی، مستقل بودن است، مدل تحلیلی تحقیق ساخته شد و بر این اساس وضعیت شرکت ایران خودرو مورد بررسی قرار گرفت. در انجام تحقیق حاضر روش تحقیق به کار رفته پیمایشی بوده و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و جامعه آماری تحقیق نیز کارشناسان واحد تولید قطعات پرسی ایران خودرو بوده است. با توجه به ابعاد مدل تحقیق در آزمون فرضیات، تمامی فرضیه های اصلی و فرعی تحقیق به غیر از استقلال کاری مورد تأیید قرار گرفتند. در انتها پیشنهادهایی برای شناسایی، جذب، نگهداری و به کارگماردن کارآمد نیروهای انسانی دانش مدار به مسؤلین سازمان مربوطه ارائه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1004 - تحلیل هزینه‌های لجستیک شرکت‌های کوچک و متوسط و بررسی تأثیر طرح هدفمندی یارانه‌ها بر آن
        Fahimeh Kariminejad Farzad Haghighi Rad Sedigh Raissi
        این مقاله به توسعه مدلی مفهومی به منظور بررسی و تحلیل هزینه‌های اثر گذار بر فرآیند پشتیبانی در شرکت‌های کوچک و متوسط در صنایع غذایی و خودرو اختصاص دارد و در آن با اتکا بر ادبیات موضوع در حوزه لجستیک و مطالعات موردی انجام شده در شرکت‌های مذکور تأثیر طرح هدفمندی یارانه‌ها چکیده کامل
        این مقاله به توسعه مدلی مفهومی به منظور بررسی و تحلیل هزینه‌های اثر گذار بر فرآیند پشتیبانی در شرکت‌های کوچک و متوسط در صنایع غذایی و خودرو اختصاص دارد و در آن با اتکا بر ادبیات موضوع در حوزه لجستیک و مطالعات موردی انجام شده در شرکت‌های مذکور تأثیر طرح هدفمندی یارانه‌ها بر هزینه‌های لجستیک و راهکارهای کاهش هزینه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش از ترکیب روش‌های کیفی نظیر مصاحبه و روش‌های کمی نظیر فرآیند تحلیل سلسله مراتبی موسوم به AHP و تحلیل های آماری استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در سطح کلان هزینه‌های لجستیک به هفت گروه هزینه حمل و نقل، نگهداری موجودی، انبارداری، پردازش سفارش و سیستم‌های اطلاعات، جابه‌جایی، اندازه دسته سفارش و هزینه‌های مربوط به سطح خدمات مشتریان قابل تقسیم است که بر حسب نوع صنعت، اهمیت نسبی آن‌ها متفاوت است. به کارگیری روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی بر روی هزینه‌های لجستیک در شرکت‌های مورد مطالعه نشان داد که سهم عمده در این هزینه‌ها به حمل و نقل، توزیع و هزینه‌های سرمایه موجودی اختصاص دارد. در مقایسه هزینه‌های لجستیک قبل و بعد از اجرای مرحله اوّل طرح هدفمندی یارانه‌ها در شرکت پگاه 48/1% و در شرکت فنرسازی زر 42/2% در درآمد حاصل از فروش افزایش داشته است. بیشترین تأثیر اجرای طرح در این افزایش بر روی هزینه‌های حمل و نقل به دلیل آزادسازی قیمت‌های حامل‌های انرژی و هزینه‌های نگهداری موجودی به دلیل شرایط متغیر کسب و کار و مقابله با مخاطرات بیرونی بوده است که ناگزیر به افزایش حجم موجودی انبارهای خود شده‌اند. توسعه سیستم مدیریت هزینه‌های لجستیک در مفهوم هزینه کل، برنامه ریزی‌ها در راستای کنترل لجستیک و بهینه سازی زمان و مقدار خرید از جمله راهکارهای مشترک در دو شرکت مورد مطالعه در جهت کاهش هزینه‌های لجستیک و قیمت تمام شده محصولات است. رابطه بین راهکارها و کاهش هزینه با استفاده از آزمون ناپارامتریک دوجمله‌ای (Binomial) بررسی و راهکارها با آزمون آماری فریدمن اولویت‌بندی شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1005 - مدیریت زنجیره تامین مبتنی بر فن آوری اطلاعات، عملکرد زنجیره تامین و موقعیت رقابتی ایران خودرو دیزل
        Niloofar Imankhan Fariborz Fakhri Langrood
        شرایط رقابت، مدیریت زنجیره تامین را به عنوان یک عامل استراتژیک در موفقیت سازمان ها مطرح می کند. کارکرد فن آوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تامین با سه رویکرد ادغام، حمایت شرکا و مهارت مدیران، مدنظر می باشد. هدف تحقیق، بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین مبتنی بر فن آوری اطلاعا چکیده کامل
        شرایط رقابت، مدیریت زنجیره تامین را به عنوان یک عامل استراتژیک در موفقیت سازمان ها مطرح می کند. کارکرد فن آوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تامین با سه رویکرد ادغام، حمایت شرکا و مهارت مدیران، مدنظر می باشد. هدف تحقیق، بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین مبتنی بر فن آوری اطلاعات بر عملکرد زنجیره تامین و موقعیت رقابتی ایران خودرو دیزل می باشد. تحقیق از حیث روش توصیفی - پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق، کارکنان شرکت‌ ایران خودرو دیزل می باشد. روش نمونه گیری در دسترس و حجم نمونه آماری 368 نفر می باشد. ابزار اندازه گیری متغیرهای تحقیق، پرسشنامه است که دارای روایی و اعتبار تایید شده می باشد. به منظور تحلیل استنباطی داده ها از تحلیل عاملی تاییدی و برای آزمون فرضیه ها به طور اخص از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد ادغام رو به عقب مبتنی بر فناوری، مهارتهای مدیریتی و حمایت شرکاء بر عملکرد زنجیره تأمین تاثیر مثبت دارد؛ همچنین عملکرد زنجیره تامین بر موقعیت رقابتی شرکت تاثیر مثبت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1006 - اثربخشی آموزش خودشفقتی ذهن آگاهانه با تاکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه مادران دارای کودک اتیسم
        قاسم عبداللهی بقرآبادی پرویز شریفی درآمدی مهدی قدرتی میرکوهی سمیرا وکیلی
        هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه خودشفقتی ذهنآگاهانه با تأکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی بر تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران دارای کودک اتسیم بود. مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای کودک اتیسم انجمن اتیسم شهر کاشان سا چکیده کامل
        هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه خودشفقتی ذهنآگاهانه با تأکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی بر تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران دارای کودک اتسیم بود. مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای کودک اتیسم انجمن اتیسم شهر کاشان سال 1398 بود. نمونه آماری شامل24 مادر دارای کودک اتیسم بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند بهعنوان گروه نمونه انتخاب شدند و بهصورت تصادفی سازی از طریق قرعهکشی 12 مادر در گروه آزمایش و 12 مادر در گروه کنترل گمارش شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه در برنامه خودشفقتی ذهنآگاهانه با تاکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی شرکت کردند و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفتند. جهت سنجش طرحواره‌های ناسازگار اولیه از پرسشنامه فرم کوتاه یانگ استفاده شد و آمار توصیفی و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به‌کاربرده شد. یافتهها نشان داد که آموزش خودشفقتی ذهنآگاهانه با تأکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی در تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران دارای کودک اتیسم تاثیرمعنادار داشت (001/0 p≤). بنابراین، نتیجه گرفته میشود که آموزش برنامه در تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران دارای کودکان اتسیم مؤثر بوده است.جهت سنجش طرحواره‌های ناسازگار اولیه از پرسشنامه فرم کوتاه یانگ استفاده شد و آمار توصیفی و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به‌کاربرده شد. یافتهها نشان داد که آموزش خودشفقتی ذهنآگاهانه با تأکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی در تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران دارای کودک اتیسم تاثیرمعنادار داشت (001/0 p≤). بنابراین، نتیجه گرفته میشود که آموزش برنامه در تعدیل طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران دارای کودکان اتسیم مؤثر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1007 - شعر سیاسی ایران از سقوط رضا شاه تا کودتای 28مرداد 1332
        مهدی حسنی باقری شریف آباد
        10.30495/farsij.2021.682130
        یکی از مهم‌ترین مقاطع تاریخ معاصر ایران فاصله سال های 1320 تا 1332 است .در این دوره پس از برکناری رضا شاه از قدرت به دست متفقین ، نوعی خلاء قدرت در کشور پدید آمد که در پرتو آن و در نبود قدرتی استبدادی ، فضای باز سیاسی در کشور شکل گرفت که از آن عموما با عنوان دوران دموکر چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین مقاطع تاریخ معاصر ایران فاصله سال های 1320 تا 1332 است .در این دوره پس از برکناری رضا شاه از قدرت به دست متفقین ، نوعی خلاء قدرت در کشور پدید آمد که در پرتو آن و در نبود قدرتی استبدادی ، فضای باز سیاسی در کشور شکل گرفت که از آن عموما با عنوان دوران دموکراسی نیمدار یاد می-شود. در این دوره برای اولین بار پس از سال های آغازین مشروطیت ، احزاب ، گروهها و دسته های سیاسی با تفکرات و سلایق مختلف مجال عرض اندام می یابند. این مقاله تاثیر این دوران را بر ادبیات ایران مد نظر قرار داده است و با طرح پرسشی پیرامون وضعیت کلی ادبیات سیاسی در حوزه شعر ، تلاش کرده است با استفاده از روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و تحلیل محتوا درونمایه اصلی آثار مهم‌ترین شاعران این دوره را بررسی کند. در نهایت این پژوهش به این نتیجه رسیده است که به تبع وجود فضای باز سیاسی در این سال ها و امید به بهبود اوضاع ، درونمایه ادبیات سیاسی ایران در حوزه شعر با تغییر آشکاری نسبت به دوران بسته رضاشاه به سوی مردم گرایی ، تعهد ، دعوت به مبارزه ، واقعگرایی و طرح مضمون‌های خوشبینانه حرکت کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1008 - کنش‌شناسی دیوان با تحلیل جنبه‌های شخصیّت‌پردازی آنان در قصّه‌های عامیانۀ ایرانی
        سحر یوسفی محمّد ایرانی خلیل بیگزاده امیرعبّاس عزیزی فر
        دیو موجودی اسطوره‌ای – افسانه‌ای در قصّه‌های عامیانۀ ایرانی است که در باورهای اساطیری ریشه دارد و پرورش‌یافتۀ اندیشه و خیال عامّه است. دیوها روزگاری در شمار خدایان هند و ایرانی بوده‌اند، امّا رفته‌رفته در باور ایرانیان تنزّل یافته‌اند. جنبۀ دوگانۀ برخورد با دیو در چکیده کامل
        دیو موجودی اسطوره‌ای – افسانه‌ای در قصّه‌های عامیانۀ ایرانی است که در باورهای اساطیری ریشه دارد و پرورش‌یافتۀ اندیشه و خیال عامّه است. دیوها روزگاری در شمار خدایان هند و ایرانی بوده‌اند، امّا رفته‌رفته در باور ایرانیان تنزّل یافته‌اند. جنبۀ دوگانۀ برخورد با دیو در ناخودآگاه جمعی مردم تأثیر داشته و شخصیّت دیو را در افسانه‌ها و باورهای مردمی دوگانه یا چندگانه ساخته است. از این روی ریشۀ دوگانگی یا چندگانگی شخصیّت دیوان را باید در باورهای اساطیری مختلف، جنسیّت و نوع آنها جست. این پژوهش شخصیّت و کنش دیو را از جنبه‌های مختلف در مجموعۀ چهار جلدی قصّه‌های ایرانی به شیوۀ توصیفی - تحلیلی کاویده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد، دیوها با ویژگی‌های مختلفی در قصّه‌ها ظاهر می‌شوند و شخصیّت آنان همواره ثابت نیست و در قصّه‌های ایرانی کارکردهای متفاوتی دارند که این کارکردها به ترتیب بسامد عبارتند از: مخرّب، سازنده، منفعل و متغییّر. چهرۀ دیوان در قصّه‌های ایرانی بازتابی از باورهای جمعی و اعتقادات اسطوره‌ای ایرانی هستند. عشق دیو وآدمی‌زاد نیز بن‌مایه‌ای برجسته در این قصّه‌هاست که کامیابی و وصل با نیروی خیر و ناکامی با نیروی شر فراهم خواهد شد. سرنوشت و سرانجام دیوها نیز متناسب با چهره‌ها و کنش‌های آن‌ها در قصّه‌های مورد مطالعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1009 - عشق به وطن در شعر پایداری پارسی
        مسعود باوان پوری نرگس لرستانی الهام ابراهیمی حدیثه متولی
        شعر یکی از جایگاه‌های بارزی است که ادیب و شاعر در آن احساسات و دردهای ملّت خویش را بیان می‌کند. شاعران در دوره‌های مختلف تاریخ بشر، دردها و سختی‌های ملت خویش را بر دوش حمل نموده و در پی ترسیم چهره‌ی واقعی استعمارگران و مستبدان بوده‌اند. ظلم و ستم حاکمان و نیز تجاوز حکوم چکیده کامل
        شعر یکی از جایگاه‌های بارزی است که ادیب و شاعر در آن احساسات و دردهای ملّت خویش را بیان می‌کند. شاعران در دوره‌های مختلف تاریخ بشر، دردها و سختی‌های ملت خویش را بر دوش حمل نموده و در پی ترسیم چهره‌ی واقعی استعمارگران و مستبدان بوده‌اند. ظلم و ستم حاکمان و نیز تجاوز حکومت‌های خارجی و نیز بیگانگان به کشور ایران زمینه‌ساز شکل‌گیری ادبیات پایداری در آن گشت. در دوران مشروطه شاهد حضور بیگانگان و در رأس آنها روسیه و انگلیس در ایران هستیم که شاعران توانمندی مانند فرخی یزدی و نسیم شمال اعتراض خویش را به این امر بیان کرده‌اند. در زمان حکومت ستمشاهی پهلوی و نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و با آغاز جنگ تحمیلی و تجاوز عراق به ایران، شاعرانی مانند سپیده کاشانی و طاهره صفارزاده دوشادوش ملّت به مبارزه با آنها پرداخته‌اند. مقاله حاضر کوشیده است با بررسی اشعار این شاعران میزان علاقه آنها به وطن و نیز لوازمی که برای دفاع از آن را به کار برده‌اند را تبیین و تحلیل کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1010 - زیبایی شناسی سینمای ایران بر اساس مضمون «غربت آگاهی» اشراقی موارد مطالعه فیلم های «سیاوش در تخت جمشید» و «آتش سبز»
        نریمان خلیلی انشاء الله رحمتی محمد عارف
        زیبایی شناسی سینمای ایران با تکیه بر غربت آگاهی اشراقی ذیل عنوان سینمای مثال نگار، مسأله ی این مقاله است مفهوم غربت آگاهی به معنای یادآور شدن انسان به غربت خویش در اثر چیست؟ فرا روی به عالم بالا در هنر سنتی، آغاز تأمل ما در پیوند زیبایی شناسی اشراقی با سینما محسوب می شو چکیده کامل
        زیبایی شناسی سینمای ایران با تکیه بر غربت آگاهی اشراقی ذیل عنوان سینمای مثال نگار، مسأله ی این مقاله است مفهوم غربت آگاهی به معنای یادآور شدن انسان به غربت خویش در اثر چیست؟ فرا روی به عالم بالا در هنر سنتی، آغاز تأمل ما در پیوند زیبایی شناسی اشراقی با سینما محسوب می شود. با رویکرد ابژکتیو زیبایی شناختیِ شیخ اشراق و صدور زیبایی از نورالانوار به عالم و انسانِ محصور شده در غربت غربی تحت تدبیر ارباب انواع، می توان به تحلیل فیلم های مثال نگار در سینمای ایران پرداخت. در این نوشتار مضمون غربت آگاهی در سینمای ایران با رجوع به رساله های تمثیلی شیخ اشراق با ملازمت تأویل و پدیدارشناسی هانری کربن بررسی شده است. بر مبنای هبوط و معرفت شناسی اشراقی در روایت شناسی فیلم هایی با مضمون غربت آگاهی مشخص گردید، در وحدت سه وجهی حکایت (راوی، روایت و مروی)، راوی هم فاعل حماسه است هم موضوع و مفعول. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1011 - ویژگی های وصف در منظومه پهلوانی کوش نامه
        محمدنور قائدزاده خمیری مجید حاجی زاده(نویسنده مسوول) مریم غلامرضا بیگی
        10.30495/farsij.2022.1949474.1593
        توصیف یکی ازابزارهای مؤثر در تصویرآفرینی و نوعی شیوه بیان است که به وسیله آن می‌توان اشیا، افراد، رفتارها و صحنه‌ها را با کلمات آفرید.از آن جا که وصف پیوندی استوار با نوع حماسی دارد به همین دلیل سراینده درحماسه خویش از آن برای تجسم بخشی و تصویر آفرینی بهره میبرد زیرا عن چکیده کامل
        توصیف یکی ازابزارهای مؤثر در تصویرآفرینی و نوعی شیوه بیان است که به وسیله آن می‌توان اشیا، افراد، رفتارها و صحنه‌ها را با کلمات آفرید.از آن جا که وصف پیوندی استوار با نوع حماسی دارد به همین دلیل سراینده درحماسه خویش از آن برای تجسم بخشی و تصویر آفرینی بهره میبرد زیرا عنصر توصیف وسیلهای است برای محسوس و ملموستر کردن صحنههای متنوعی که در بستر شعر حماسی روی میدهد. این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی موضوع توصیف در کوش نامه ایرانشان ابن ابی الخیر میپردازد.نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد موضوعات مختلفی چون طبیعت، اشخاص، امور انتزاعی، زمان، مکان، اشیا، هدایا، میدان رزم و حیوانات در کوش نامه توصیف شده‌اند.برای نشان دادن قدرت توصیفگری گوینده منظومه، ابتدا به وصف‌های او از جنبه دستوری نگریسته و سپس به تحلیل شگردهای دستوری شاعرانه پرداخته شده است.بسامد شگردهای دستوری نسبت به شاعرانه بیشتر است.از بین شگردهای دستوری، صفت دارای بیشترین بسامد است و از میان شگردهای شاعرانه، تشبیه بیشترین بسامد را دارد.علاوه بر این، در منظومه مورد پژوهش، شاعر گاه از چند شگرد وصفی در توصیف یک موضوع واحد استفاده می‌کند و گاه یک شگرد را به طور متوالی در توصیف موضوعات مختلف به کار می برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1012 - بررسی جلوه‌های فرهنگ عامۀ ایرانی در سفرنامه‌های هینریش بروگش آلمانی
        فرشاد اسکندری شرفی مهدی صادقی درویشی وحید مبارک
        10.30495/farsij.2021.685682
        فرهنگ عامه مجموعه آیین‌ها و مراسم، اسطوره‌ها، افسانه‌ها، داستان‌ها، مَثَل‌ها، ترانه‌ها، لالایی‌ها، چیستان‌ها، بازی‌ها و سرگرمی‌ها، باورها و خرافه‌ها و... یک قوم است. سفرنامه‌ها از جمله نوشته‌هایی است که اطلاعات وسیع و ارزشمندی از اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، ف چکیده کامل
        فرهنگ عامه مجموعه آیین‌ها و مراسم، اسطوره‌ها، افسانه‌ها، داستان‌ها، مَثَل‌ها، ترانه‌ها، لالایی‌ها، چیستان‌ها، بازی‌ها و سرگرمی‌ها، باورها و خرافه‌ها و... یک قوم است. سفرنامه‌ها از جمله نوشته‌هایی است که اطلاعات وسیع و ارزشمندی از اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... مردم سرزمین‌های گوناگون در آن‌ها یافت‌می‌شود. بنابراین واکاوی این‌گونه نوشته‌ها در شناخت جلوه‌های فرهنگ عامۀ یک سرزمین بسیار مؤثر است. در این پژوهش که با روشی توصیفی- تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای صورت می‌گیرد، دو سفرنامۀ سفری به دربار سلطان صاحبقران و در سرزمین آفتاب، نوشتۀ هینریش بروگش آلمانی، که در زمان ناصرالدین شاه دو بار به ایران سفر کرده‌، با هدف بازخوانی جلوه‌های فرهنگ عامۀ ایرانی عصر قاجار، بررسی شده‌است. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از این سفرنامه‌ها به شرح و توصیف مؤلفه‌های فرهنگ عامۀ ایرانی اختصاص دارد. وصف صورت و سیرت ایرانیان، زیورآلات و آرایش، شکار، جشن‌ها و شادمانی‌ها، آیین سوگواری محرم، آیین ازدواج و عروسی، آیین مرگ، آداب و عادات غذاخوردن، آداب مهمانی و مهمان‌نوازی، زبان و ادبیات عامه، بناها و مکان‌های عامیانه، هنرهای عامیانه و صنایع دستی و باورها و خرافات مهم‌ترین عناصر فرهنگ عامۀ ایرانی است که بروگش در سفرنامه‌های خود با نگاهی تیزبین و فراگیر پیرامون آن‌ها سخن گفته‌است. در بخش‌هایی از سفرنگاره‌های بروگش، ذهنیت و نگاه غربی به شرقی که دیگری را با خود مقایسه می‌کند و خود را برتر می‌شمارد، به چشم می‌خورد. هر چند که قضاوت‌های منصفانه نیز در آن‌ها کم نیست و می‌تواند وجه تمایز این سفرنامه‌ها با بسیاری از سفرنامه‌های اروپایی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1013 - شگردهای پست‌مدرنیسم در رمان سپیده‌دم‌ایرانی براساس نظریه برایان مک‌هیل
        سحر علیکاهی لطیفه سلامت باویل علیرضا صالحی
        چکیده به طور کلی نظریه‌های پست‌مدرنیستی به ‌دو‌ گروه ‌عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری‌ لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های پسامدرنیستی (عدم‌قطعیت، پارانویا، بی‌نظمی‌زمانی و...)ارائه می‌کنند. درگروه‌دوم، شاخص‌ترین چکیده کامل
        چکیده به طور کلی نظریه‌های پست‌مدرنیستی به ‌دو‌ گروه ‌عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری‌ لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های پسامدرنیستی (عدم‌قطعیت، پارانویا، بی‌نظمی‌زمانی و...)ارائه می‌کنند. درگروه‌دوم، شاخص‌ترین نظریه را برایان مک‌هیل مطرح-کرده‌است که‌برای‌تبیین پسامدرنیسم‌ از مفهوم "عنصرغالب" در فرمالیسم-روسی مددمی‌گیرد و مشخصه پسامدرنیسم را وجودشناسی(در تباین بودن با معرفت‌شناسی که عنصر غالب مدرنیسم است) می‌داند. در راستای تحقق این هدف،ابتدا شگردهاو مؤلفه‌هایی‌از رمان سپیده‌دم‌ایرانی استخراج‌و درسه-بخش عناصرداستان، مفهوم، شکل‌ یاصورت موردبررسی ‌قرارمی‌گیرد؛ سپس براساس نظریه غالب برایان مک‌هیل که در اصل ویژگی داستان‌های پسامدرن را طرح مباحث هستی‌شناسانه می‌داند، مشخص می‌شود که این شگردها و مؤلفه‌ها تا چه حد در برجسته کردن عناصرهستی‌شناسانه اثر مورد نظر نقش دارند. نتیجه‌نشان-می‌دهد که‌دراین رمان، نویسنده به‌خوبی ‌از تکنیک ‌چندصدایی، عدم-قطعیّت،اتصال‌کوتاه،عدم‌انسجام‌ذهن‌وآشفتگی‌‌شخصیت‌هاو...به ‌بهترین ‌شکل بهره‌گرفته و رمان خود را در کنار آثار پست‌مدرن قرار داده است. واژگان‌ کلیدی: سپیده‌دم‌ایرانی، پست‌مدرنیسم، مک‌هیل، مبانی ‌وجودشناسی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1014 - «دادارگرایی و بسآمدی روشمند آن، در دوره‌ی اساطیری و پهلوانی شاهنامه‌ی فردوسی»
        احمد امینی کامران پاشایی فخری خلیل حدیدی
        در این مقاله، سعی شده است، با بررسی مفاهیم مختلف دادار و واژه‌های مترادف و مشابه آن در شاهنامه‌ی فردوسی ـ با همه‌ی رازمندی آن ـ بتوان، به اندیشه‌ی حقیقی این حکم ورجاوند، درباره‌ی گرایش به خداوند، تا حدودی پی برد؛ این که او اندیشه‌ی توحیدی را چگونه دیده، ترسیم کرده است؟ چکیده کامل
        در این مقاله، سعی شده است، با بررسی مفاهیم مختلف دادار و واژه‌های مترادف و مشابه آن در شاهنامه‌ی فردوسی ـ با همه‌ی رازمندی آن ـ بتوان، به اندیشه‌ی حقیقی این حکم ورجاوند، درباره‌ی گرایش به خداوند، تا حدودی پی برد؛ این که او اندیشه‌ی توحیدی را چگونه دیده، ترسیم کرده است؟ لذا، پس از تأمّل درابیات این اثر سترگ ـ بخش اساطیری و پهلوانی ـ دریافتم که این نگرش، به تمامی، وجود او را فراگرفته، بر این باور است که این ویژگی بارز، از سویی، مایه‌ی سعادت و سلامت انسان و از دیگر سو، ناهی وابستگی به هر آنچه، بجز یزدان است که سرپیچی از آن، پدید آورنده‌ی تیره‌روزی و رنج فراوان است. فرهّ‌ی ایزدی و فرهمندی، فراهم آورنده‌ی عزّت و سربلندی است و خودخواهی و ناسپاسمندی، پدید‌آورنده‌ی ذلّت و دردمندی است؛ در نگاه وی، فطرت انسان، خدایی است، پس ایرانیان باستان، هرگز ناموحّد نبوده‌اند. بدین‌سان فردوسی، جستجوی جامعه‌ی آرمانی برآمده از بینش یکتاپرستی را، سرمایه‌ی معنوی انسان نامیده، جز آن را برنتابیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1015 - بررسی مقایسه‌ای شگردهای پست‌مدرنیستی در دو داستان از ابوتراب خسروی
        سعید حسام پور ثمین کمالی
        پسامدرنیسم[1]یکی از جریان های نوظهور در ادب فارسی است که به ویژه درادبیات داستانی بسیار به آن توجه شده و به تازگی آثار گوناگونی با رویکرد پست مدرنیستی آفریده شده است. یکی از نویسندگانی که بیشتر در داستان های کوتاه خود به گونه ای از این جریان تأثیر پذیرفته، ابوتراب خسروی چکیده کامل
        پسامدرنیسم[1]یکی از جریان های نوظهور در ادب فارسی است که به ویژه درادبیات داستانی بسیار به آن توجه شده و به تازگی آثار گوناگونی با رویکرد پست مدرنیستی آفریده شده است. یکی از نویسندگانی که بیشتر در داستان های کوتاه خود به گونه ای از این جریان تأثیر پذیرفته، ابوتراب خسروی است. دراین مقاله، کوشیده شده چگونکی کاربرد برخی از مهم ترین شگردهای پست مدرنیستی در دو داستان تفریق خاک و داستان ویران از مجموعه داستان اخیر این نویسنده تحلیل و با هم مقایسه شود. از این رو، در آغاز، خلاصه ای از دو روایت آمده است، سپس شگردهای به کار رفته در هر یک بررسی شده و سرانجام کارکرد این شگردها در دو داستان با یکدیگر سنجیده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که داستان تفریق خاک با قرار دادن وجود به عنوان موضوع محوری، محتوای وجودشناسانه را در مقام عنصر اصلی متون پست مدرن برجسته کرده است؛ درحالی که داستان ویران بیشتر از شگردهای صوری به ویژه اتصال کوتاه بهره برده و در نتیجه توجه خواننده را بیشتر به ماهیت فراداستانی اثر جلب کرده است. [1]Postmodernism پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1016 - بررسی هنجارها و ناهنجارهای فرهنگ ایرانی در متون مکاشفه‌ای و پیشگویی ساسانی
        الاهه فرهنگیان
        گذشته از فشارهای فرهنگی از انواع گوناگون، هجوم اقوام بیگانه به یک سرزمین، علاوه بر ویرانی و آسیب های سخت و شاید بعضاً جبران ناپذیر اقتصادی، یکی از مهم ترین عوامل زمینه ساز تغییر در الگو های اعتقادی، اجتماعی، سیاسی و آئینی آن است. از جمله راه های زدودن شک و تردید رخنه کر چکیده کامل
        گذشته از فشارهای فرهنگی از انواع گوناگون، هجوم اقوام بیگانه به یک سرزمین، علاوه بر ویرانی و آسیب های سخت و شاید بعضاً جبران ناپذیر اقتصادی، یکی از مهم ترین عوامل زمینه ساز تغییر در الگو های اعتقادی، اجتماعی، سیاسی و آئینی آن است. از جمله راه های زدودن شک و تردید رخنه کرده در وجود مردمان در چنین جامعه ای، ایجاد گونه ای ادبی موسوم به مکاشفه و پیشگویی است. ادبیات پارسی میانه از نظر دارا بودن این گونۀ ادبی نسبت به دوره های پیشین خود غنی تر است. این متون در بر دارندۀ معیار هایی هستند که در مکتب ایرانی- زرتشتی آن روزگار مورد پذیرش بوده و عدول از آن، عامل بر هم خوردن نظام جامعۀ ایرانی تلقی می شده است. در این پژوهش و با هدف دستیابی به این معیار ها، آثاری چون ارداویراز نامه، زند وهمن یسن، ایادگار جاماسبی، جاماسب نامه، آمدن شاه بهرام ورجاوند و کتیبه های کرتیر مورد بررسی قرار گرفته است. الگو های استخراجی از متون فوق از نظر درونمایه در دو مجموعۀ خیر و شر و هر کدام از این دو مجموعه، خود در سه زیرمجموعۀ پندار، گفتار و کردار طبقه بندی شده اند. بدیهی است مقوله های مربوط به جهان بینی، اصول و عقاید دینی در زیر مجموعۀ پندار و مقوله های مربوط به سخن و کلام در زیر مجموعۀ گفتار جای گرفته اند. زیر مجموعۀ کردار، خود به شاخه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی و آئینی تقسیم شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1017 - علل و عوامل تشدید سره گرایی در دوره ی پهلوی و مهم ترین پیامدهای آن
        ناصر نیکوبخت غلامحسین غلامحسین زاده فاطمه رنجبران
        Pure writing is a tendency that its focal point rests in language purification of foreign elements and it could be mostly seen into prose. This cultural and political tendency has flourished after the constitutional revolution over the first Pahlavi era (1314-1320). Em چکیده کامل
        Pure writing is a tendency that its focal point rests in language purification of foreign elements and it could be mostly seen into prose. This cultural and political tendency has flourished after the constitutional revolution over the first Pahlavi era (1314-1320). Emphasis on the past glory of ancient Iran, nationalism and language-driven concerns were among determinants arisen the approach and made Farsi purified of Arabic. This paper investigates the popularity and application of this writing style over recent centuries-constitutional period afterwards. Then, the most significant consequence in language planning and Academy formation has been investigated. Moreover, the study has analyzed triple Academies- monitored by government, their word-building achievement and pure-idealism, all aimed at language purification. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1018 - آموزه‌های حکمی و اخلاقی در بهمن‌نامه و جستاری در ریشه‌های ایرانی و اسلامی آن
        لیلا‌ هاشمیان بهزاد اتونی
        بهمن نامه، اثر حکیم ایران‌شاه بن ابی الخیر، از حماسه‌های ملی اواخر سده ی پنجم هجری قمری است که به موضوع زندگی بهمن پسر اسفندیار و نبردهای او با خاندان رستم پرداخته است. بهمن نامه از جمله آثاری است که به تقلید از شاهنامه فردوسی سروده شده و شاعر آن را می‌توان یکی از موفق‌ چکیده کامل
        بهمن نامه، اثر حکیم ایران‌شاه بن ابی الخیر، از حماسه‌های ملی اواخر سده ی پنجم هجری قمری است که به موضوع زندگی بهمن پسر اسفندیار و نبردهای او با خاندان رستم پرداخته است. بهمن نامه از جمله آثاری است که به تقلید از شاهنامه فردوسی سروده شده و شاعر آن را می‌توان یکی از موفق‌ترین تالیان فردوسی دانست. از ویژگیهای بارز این اثر، آموزه‌های حکمی و اخلاقی آن است که نظر هر خواننده ای را به خود جلب می‌کند. ایران‌شاه بن ابی الخیر، مانند دیگر ناظمان داستانهای حماسی، آشنایی کامل به اعتقادات و معارف ایرانی و اسلامی داشته و بازتاب این اندیشه‌ها را به وضوح می‌توان در آموزه‌های حکمی و اخلاقی بهمن نامه مشاهده کرد. در این جستار سعی شده تا علاوه بر بیان این آموزه‌ها، ریشه‌های اسلامی و ایرانی آنها بر کاویده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1019 - طراحی الگوی بلوغ مدیریت منابع انسانی سبز در مناطق درجه یک شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران
        هادی افراسیابی ملیکه بهشتی فر محمد ضیاالدینی
        هدف از این مطالعه، طراحی الگوی بلوغ مدیریت منابع انسانی سبز در مناطق درجه یک شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران بود. این پژوهش از دیدگاه هدف، توسعه ای بوده و از نظر راهبرد و روش ، تحقیقی کیفی از نوع داده بنیاد است. در این بخش از طریق مصاحبه با 13نفر کارشناسان منابع انس چکیده کامل
        هدف از این مطالعه، طراحی الگوی بلوغ مدیریت منابع انسانی سبز در مناطق درجه یک شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران بود. این پژوهش از دیدگاه هدف، توسعه ای بوده و از نظر راهبرد و روش ، تحقیقی کیفی از نوع داده بنیاد است. در این بخش از طریق مصاحبه با 13نفر کارشناسان منابع انسانی و مدیران و کارشناسان صاحب نظر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی انجام گرفت . داده های این پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته باز بوده و از مصاحبه 10 مفهوم جدیدی عاید نگردید که در جهت اطمینان از اشباع نظری 3 مصاحبه دیگر انجام گردید. در مرحله کد گذاری باز و محوری 21 مقوله و 128 مفهوم تشخیص و پیوند میان این مقوله ها مشخص شده است. در نتایج پژوهش ضمن شناخت شرایط علی٬ مداخله گر٬ زمینه ای ٬ پدیده محوری٬راهبردها و پیامد ها منجر به شکل گیری مدل پارادایمی گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1020 - طراحی الگوی سازوکارهای ارتقای برند بانک ملی ایران: تلفیق سنتزپژوهی و رویکرد ساختاری تفسیری
        احسان درستکار علی یعقوبی پور محمد منتظری عباس شول
        دنیای معاصر به دلیل افزایش رقابت روز‌افزون در حوزه بانکداری در سطح ملی و بین‌المللی، شاهد رخداد تغییراتی استراتژیک در سراسر جهان است. به طبع این دگرگونی‌ها و تغییرات، تحقیق درباره ساز وکارهای ارتقای برند در اولویت موسسات مالی و بانکی قرارگرفته است. هدف پژوهش حاضر طراحی چکیده کامل
        دنیای معاصر به دلیل افزایش رقابت روز‌افزون در حوزه بانکداری در سطح ملی و بین‌المللی، شاهد رخداد تغییراتی استراتژیک در سراسر جهان است. به طبع این دگرگونی‌ها و تغییرات، تحقیق درباره ساز وکارهای ارتقای برند در اولویت موسسات مالی و بانکی قرارگرفته است. هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی سازوکارهای ارتقای برند بانک ملی ایران می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش، تحقیق آمیخته محسوب می‌گردد. در بخش کیفی تحقیق، از مقالات مرتبط باعوامل ارتقای برند و در بخش کمی، از نظر خبرگان برند استفاده شد. تحلیل داده‌ها در بخش کیفی با روش سنتزپژوهی و در بخش کمی با استفاده از مدلسازی ساختاری – تفسیری انجام گرفت. در بخش کیفی 26 مفهوم از مبانی نظری استخراج شد که در قالب 6 مقوله دسته‌بندی شدند. سپس در بخش کمی با استفاده از روش ISM مقولات در قالب مدلی سطح بندی و ترسیم شدند. بر این اساس ساز و کارهای ارتقای برند بانک ملی ایران در پنج سطح طبقه بندی گردید که ارزش برند در سطح اول و گفتمان پذیری در سطح پنجم قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1021 - مطالعه تطبیقی کیفیت طراحی وب‌سایت‌های باشگاه‌های ورزشی خصوصی ایران و آلمان بر مبنای روش نمایه ارزیاب وب
        علی کروکی مینا حکاک‌زاده محمد پوررنجبر
        هدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی کیفیت طراحی وب سایت های باشگاه های ورزشی خصوصی ایران و آلمان بر اساس روش نمایه ارزیاب وب بود. روش این پژوهش بر مبنای ماهیت، توصیفی است که بر مبنای هدف از نوع کاربردی بود. جامعه آماری وب سایت های باشگاه های ورزشی خصوصی ایران و آلمان به تعداد چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی کیفیت طراحی وب سایت های باشگاه های ورزشی خصوصی ایران و آلمان بر اساس روش نمایه ارزیاب وب بود. روش این پژوهش بر مبنای ماهیت، توصیفی است که بر مبنای هدف از نوع کاربردی بود. جامعه آماری وب سایت های باشگاه های ورزشی خصوصی ایران و آلمان به تعداد مجموعا 40 وب سایت رسمی بود که توسط ابزار گوگل مپ و تنظیمات پیشرفته آن (انتخاب موقعیت مکانی برای جستجوی کلیدواژه) و کلیدواژه‌ "باشگاه ورزشی خصوصی" در ایران و در آلمان انتخاب شدند. برای ارزیابی، ابزار پژوهش شامل سیاهه وارسی مدل نمایه ارزیاب وب مارینکاس و وولتور (2007) و نرم افزارهای آفلاین و آنلاین استاندارد در این حوزه بود و برای مقایسه تطبیقی از آزمون تی زوجی در SPSS26 استفاده شد. نتایج نشان داد که کیفیت طراحی وب سایت های باشگاه های ورزشی ایران 35 درصد در وضعیت نامطلوب و 35 درصد نیز در وضعیت متوسط قرار دارند و همچنین 50 درصد از وب سایت های باشگاه‌های ورزشی آلمان در وضعیت مطلوب و 30 درصد هم در وضعیت متوسط قرار دارند. در نهایت کیفیت طراحی وب‌ سایت های آلمان نسبت به ایران به مراتب بهتر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1022 - تحلیل اثرات سیاست‌گذاری بر شهرسازی و معماری موردمطالعه دوره ۱۳۲۰ تا ۱۳۰۴
        علی ذبیحی رضا میرزایی
        معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نما چکیده کامل
        معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نماید و همچنین به تحلیل عواملی که زمینه ساز این دگرگونی ها بر سیاستگذاری معماری و شهرسازی شده بپردازد. در پژوهش حاضر از روش کیفی و کمی استفاده شده، که به منظور جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، مقالات و جهت رهیافت به داده های کمی، از روش تحلیل شبکه ای (ANP) و از نرم افزار Super Decisions استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که عواملی چون باستان شناسی، آموزش معماران، کنگره های هنري و انجمن آثار ملی، نظامی گرایی و مدرن گرایی بر معماری و شهرسازی در این دوره تاثیر بسیاری داشته، که میزان تاثیر پذیری معماری و شهرسازی از این تحولات برابر بوده است. بیشترین عوامل تاثیر گذار بر تحولات معماری در آن دوران، مدرن گرایی و باستان گرایی و در شهرسازی عواملی چون آموزش معماری، کنگره های علمی و نظامی گرایی تأثیر گذار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1023 - تبیین اصول کهن‌الگوهای خانه‌های ایرانی از دیدگاه اسلامی با رویکرد سلامت روان ساکنان
        بهرنگ مرادی شرمین عیسی زاده زیری سارا افشار زهرا گودرزی
        استفاده از اصول حاکم بر کهن‌الگوها به‌عنوان الگوهای ذهنی و ناخودآگاه جمعی بشر، به‌عنوان راهکارهایی با پشتوانه عمیق و مؤثر اجتماعی و کالبدی می‌تواند در سیاست‌گذاری نحوه تأمین مسکن در قالب اصول حاکم بر برنامه‌ریزی و طراحی مسکن ایرانی اسلامی، نقش مؤثری داشته باشد. کهن‌الگو چکیده کامل
        استفاده از اصول حاکم بر کهن‌الگوها به‌عنوان الگوهای ذهنی و ناخودآگاه جمعی بشر، به‌عنوان راهکارهایی با پشتوانه عمیق و مؤثر اجتماعی و کالبدی می‌تواند در سیاست‌گذاری نحوه تأمین مسکن در قالب اصول حاکم بر برنامه‌ریزی و طراحی مسکن ایرانی اسلامی، نقش مؤثری داشته باشد. کهن‌الگوها در میان انسان‌ها، طی قرن‌ها مشترک بوده و به‌عنوان میراثی انسانی و فارغ از تجربه‌های فردی با حفظ الگوهای تکرارشونده و ایجاد فضایی مطلوب از لحاظ روانی در حفظ سلامت روان ساکنین تأثیرگذار هستند. بررسی‌های صورت‌گرفته با کلیدواژه کهن‌الگو در منابع گذشته نشان می‌دهد که تلفیق و وجه اشتراک کهن‌الگوها از دیدگاه بینش اسلامی و تأثیرات آن در سلامت روان کاربران، بررسی نگردیده است، درحالی‌که شناخت مؤلفه‌های مؤثر مشترک بین کهن‌الگوها، بینش اسلامی و سلامت روان کاربران می‌تواند در دستیابی به الگویی برای برنامه‌ریزی ساخت مسکن ایرانی راهگشا باشد. هدف از تحقیق حاضر تبیین اصول مشترک کهن‌الگوهای خانه‌های ایرانی از دیدگاه اسلامی و منطبق بر مؤلفه‌های تأثیرگذار بر سلامت روان ساکنان است. پژوهش کیفی حاضر، اطلاعات حاصل از اسناد معتبر علمی در 11 سال اخیر را به‌صورت نظام‌مند مورد تحلیل محتوا قرار داده است. نتایج نشان می‌دهد که ۱۰ اصل مشترک در کهن‌الگوهای خانه‌های ایرانی از دیدگاه بینش اسلامی، در حفظ سلامت روان ساکنان تأثیرگذار هستند که سلسله‌مراتب با بیشترین و تقسیم فضایی با کمترین میزان تأثیرگذاری، از جمله آنها هستند. با تدوین این اصول در سطوح سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و قوانین موضوعی مرتبط با تأمین مسکن می‌توان گامی بلند در راستای دستیابی به الگوی خانه ایرانی، اسلامی برداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1024 - بررسی تاثیر مولفه های حکمرانی خوب بر توسعه کارآفرینی در بدنه دولت جمهوری اسلامی ایران
        هادی ابوالفتحی
        این تحقیق در راستای بررسی تاثیر مولفه های حکمرانی خوب بر توسعه کارآفرینی در بدنه دولت جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه چکیده کامل
        این تحقیق در راستای بررسی تاثیر مولفه های حکمرانی خوب بر توسعه کارآفرینی در بدنه دولت جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه کارکنان بدنه دولت جمهوری اسلامی ایران در تهران می باشند که تعداد آنها حدودا 350000 نفر می باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان( تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در سه بعد و 44 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده ها در دو بخش متغیرهای زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده استفاده شده است. با توجه به داده های تحقیق می توان گفت، مولفه های حکمرانی خوب بر توسعه کارآفرینی در بدنه دولت جمهوری اسلامی ایران اثر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1025 - تحلیل عملکرد کاروان ورزشی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مسابقات ورزشی نظامیان جهان (سیزم) با کشورهای منتخب
        فرهاد فتحی علی قبادی محمد سیوان نوری
        10.30495/kmsj.2021.685614
        هدف: هدف این پژوهش، بررسی عملکرد کاروان ورزشی ایران در مسابقات ورزشی نظامیان جهان (سیزم) در مقایسه با رقبای برتر جهانی می‌باشد.روش‌شناسی: روش پژوهش توصیفی ‌_ تحلیلی بوده و از نوع گذشته‌نگر می‌باشد. پژوهشگران سعی کرده‌اند بدون پیش‌داوری به توصیف وضعیت ایران در بازی‌های س چکیده کامل
        هدف: هدف این پژوهش، بررسی عملکرد کاروان ورزشی ایران در مسابقات ورزشی نظامیان جهان (سیزم) در مقایسه با رقبای برتر جهانی می‌باشد.روش‌شناسی: روش پژوهش توصیفی ‌_ تحلیلی بوده و از نوع گذشته‌نگر می‌باشد. پژوهشگران سعی کرده‌اند بدون پیش‌داوری به توصیف وضعیت ایران در بازی‌های سیزم بپردازند و با استفاده از اسناد و مدارک موجود، رتبه‌بندی و مدال‌های کسب‌شده ورزشکاران ایرانی در این مسابقات، آن را با عملکرد 10 کشور برتر دنیا مورد مقایسه قرار دهند.یافته‌ها: از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش می‌توان به نوسانات عملکرد ایران در این مسابقات اشاره کرد، به‌طوری که با در نظر نگرفتن دو دوره عدم حضور ایران در این مسابقات عملکرد فاقد ثبات بوده و سینوسی شکل می‌باشد. رشته‌های تکواندو، دوومیدانی، جودو و کشتی از رشته‌های مدال آور ایران در مسابقات سیزم می‌باشند. در رده‌بندی کلی ایران به عنوان پانزدهمین کشور در رنکینگ مدالی قرار گرفته است.نتیجه‌گیری: در سال‌های اخیر توجه به ورزش نیروهای مسلح کشور افزایش یافته است و شاهد برنامه‌ریزی‌های مختلف در این حیطه بوده‌ایم. در این راستا افزایش تعامل تربیت‌بدنی نیروهای مسلح با فدراسیون‌های ورزشی و برگزاری اردوهای مشترک از یک طرف و سامان یافتن ورزش نیروهای مسلح و باشگاه‌های ورزشی این نهاد از طرف دیگر، نقش پررنگی در ارتقا ورزش نظامی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1026 - بررسی تزاحم موضع ایدئولوژیک دینی نظام جمهوری ‌اسلامی با منافع ‌ملّی
        حسین جماعتی گشتی
        مسئله عمده در پژوهش پیشه‎رو، بررسی تزاحم منافع ملّی جامعه ایرانی با موضع ایدئولوژیک دینی آن است؛ چرا که یکی از شبهات مطرح شده درباره ارتباط میان منافع ملی و ایدئولوژیک دینی کشور ایران، تزاحم منافع ‌ملّی یک کشور با موضع ایدئولوژیک دینی در دوره بعد از پیروزی انقلاب ا چکیده کامل
        مسئله عمده در پژوهش پیشه‎رو، بررسی تزاحم منافع ملّی جامعه ایرانی با موضع ایدئولوژیک دینی آن است؛ چرا که یکی از شبهات مطرح شده درباره ارتباط میان منافع ملی و ایدئولوژیک دینی کشور ایران، تزاحم منافع ‌ملّی یک کشور با موضع ایدئولوژیک دینی در دوره بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی، در محیط روابط سیاسی بین‎المللی است. پژوهش حاضر، با روش توصیفی - تحلیلی، و به‌لحاظ ابزار گردآوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای، به نقد و ارزیابی این مسئله پرداخته و به این پاسخ دست یافته است که: منافع‌‌ ملّی جامعه ایرانی، با هویت‌ و موضع ایدئولوژیک دینی آن، همگونی و پیوستگی دارد و در واقع، هویت اسلامی نظام و حکومت ایران، قوام‌دهنده و زیربنای منافع‌ ملّی است. وانگهی، در صورت قبول تزاحم و تنافی با برخی از مؤلفه‌های منافع‌ ملّی، می‌توان از راه اجرای قواعد تزاحم در رویکرد عملی فقیهان؛ یعنی میسور و ترجیح اهم، تزاحم را برطرف نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1027 - روش تاریخ نگاری در اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک طوسی
        مهین نیرومند آلانکش گارینه کشیشیان سیرکی
        مفهوم‌سازی‌تاریخی یکی ازمبانی فهم اندیشه‌سیاسی است‌که از دوره یونان‌باستان تا ایران، اسلام و دوران‌مدرن مورد توجه بوده است. درگذشته مفهوم‌سازی تاریخی عمدتاً روندی عینی و وقایع‌نگارانه داشت،اما این اندیشه با اصحاب قرارداد، مفهوم‌سازی وضع‌طبیعی را به‌جای عینیت وقایع قرار‌ چکیده کامل
        مفهوم‌سازی‌تاریخی یکی ازمبانی فهم اندیشه‌سیاسی است‌که از دوره یونان‌باستان تا ایران، اسلام و دوران‌مدرن مورد توجه بوده است. درگذشته مفهوم‌سازی تاریخی عمدتاً روندی عینی و وقایع‌نگارانه داشت،اما این اندیشه با اصحاب قرارداد، مفهوم‌سازی وضع‌طبیعی را به‌جای عینیت وقایع قرار‌ داد. عده‌ی دیگری از اندیشمندان-کوشیدند تا با ارائه یک‌خط سیرکلی ازتاریخ، مراحل و ساختارهای نهفته در پس تحولات راکشف کنند و برای‌خود یک دوره‌ی‌آرمانی از درون تاریخ درآورده و آن‌را به‌عنوان نمونه مثالی وضع‌آینده قرار دهند. بسیاری از ایده‌های مذهبی و نیز نظریه‌های هگل و مارکس با این شیوه درصدد ارائه‌ی الگوی‌مطلوب خود از سیاست و جامعه‌ی ایده‌آل بودند. این پژوهش با هدف پاسخ‌به‌ این پرسش تنظیم شده‌که خواجه نظام‌الملک چگونه از تجربیات تاریخی و روایت از تاریخ،کوشیده تا اندیشه‌ی سیاسی خود درباب امرسیاسی و دولت را ارائه نماید؟ ایده اولیه‌ی نگارندگان آن‌است‌که خواجه ‌نظام‌الملک با بهره‌گیری از متون تاریخی عصرخودکه عمدتاً به ایران پیش از اسلام و پس از آن‌برمی گردد،کوشیده تا با ذکر مثال‌های تاریخی و نیز بیانات و اظهارات شخصیت-های برجسته در این دو مقطع مبنایی برای دستگاه فکری خود فراهم آورد. روش به‌کارگرفته شده در این مقاله تحلیل مضمون به‌عنوان یکی از شاخه‌های جدید تحلیل محتواست، که براساس آن مضامین اصلی یک متن از طریق مطالعه‌ی اکتشافی استخراج شده و برای بررسی فرضیه مورد توجه قرارگرفت. برای بررسی فرضیه نیز نخست روش‌تاریخ‌نگاری دراندیشه‌ی سیاسی‌ وی مورد بحث قرارگرفت، سپس با بررسی متن سیاست‌نامه دونمونه تاریخی ایرانی و اسلامی تشریح شد و نهایتاً با تحلیل مضامین اصلی در این دو دوره به ارائه‌ی روش خواجه نظام‌الملک پرداخته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1028 - جغرافیای تاریخی از دو منظر: درآمدی بر اهمیت جغرافیای تاریخی پیرامون مسائل تاریخی ایران
        محمدجلال ماخانی
        در نوشتار پیش‌رو سعی خواهیم کرد تا ضمن ارائه شرحی از چیستی جغرافیای تاریخ به این امر بپردازیم که جغرافیای تاریخی در طول سال‌های اخیر چه تغییراتی را به خود دیده و ،اساساً، آیا آنچه که امروز از مفهوم جغرافیای تاریخی فهم می‌شود، همان است که در گذشته فهمیده می‌شد یا خیر؟ از چکیده کامل
        در نوشتار پیش‌رو سعی خواهیم کرد تا ضمن ارائه شرحی از چیستی جغرافیای تاریخ به این امر بپردازیم که جغرافیای تاریخی در طول سال‌های اخیر چه تغییراتی را به خود دیده و ،اساساً، آیا آنچه که امروز از مفهوم جغرافیای تاریخی فهم می‌شود، همان است که در گذشته فهمیده می‌شد یا خیر؟ از همین‌روی، در دو بخش سعی خواهیم کرد تا ضمنِ ارائۀ تعاریفی از جغرافیای تاریخی نزد قدما و معاصران به مقایسۀ آن‌ها بپردازیم. فهم جدید از جغرافیای تاریخی که نزد جغرافی‌دانان آلمانی و انگلیسی وجود دارد، علیرغم تفاوتِ زیادی که فهم قدما از این مقوله داشته، دارای پویایی بسیار فراوانی‌ست که می‌تواند عینیتی گسترده را از برای این مفهوم فراهم آورد تا مخاطبان این رشته با مقوله‌ای کاربردی، علمی، عینی، پویا و فراگیر—در برابر مقوله‌ای ایستا و ذهنی—سروکار داشته باشند. در نگر ما جغرافیای تاریخی نه مقوله‌ای ایستا و از یادرفته از برای درک جای نام‌های جغرافیایی که نظام دانشی بسیار پویاست که کمینه کارکرد آنْ ابراز پاسخی درخور به مسائل مرزی، هویتی و تاریخ ما و گامی مستحکم برای تحکیم مناسبات ملی ایرانیان خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1029 - پدیدارشناسی سیاسی دیوان حافظ در بستر سازه های معنایی خرد مزدایی باستان
        روح اله اسلامی فاطمه ذوالفقاریان
        متفکران ایرانی همیشه در شرایط بحرانی سعی می‌کردند نظم آرمانی جامعه را به لحاظ اندیشه‌گانی حفظ کنند. هر چه شرایط سیاسی و اجتماعی بحرانی‌تر می گردید تلاش متفکران ایران جهت حفظ دستاوردهای اخلاق سیاسی بیشتر می‌شد. یکی از شرایط دهشناک جامعه ایرانی حمله مغول ها و بهم خوردن ار چکیده کامل
        متفکران ایرانی همیشه در شرایط بحرانی سعی می‌کردند نظم آرمانی جامعه را به لحاظ اندیشه‌گانی حفظ کنند. هر چه شرایط سیاسی و اجتماعی بحرانی‌تر می گردید تلاش متفکران ایران جهت حفظ دستاوردهای اخلاق سیاسی بیشتر می‌شد. یکی از شرایط دهشناک جامعه ایرانی حمله مغول ها و بهم خوردن ارکان نظری و سیاسی اجتماع ایرانی بود. کشتارها، غارت، تجاوز، نابودی میراث در هجوم قبایل بیابان گرد از میان رفت. نخبگانی چون سعدی، حافظ، عبید، جوینی و خواجه نصیر سعی کردند به شیوه های مختلف هر چند ساختار سیاسی و اقتصادی از هم پاشیده بود به شکل فکری و فرهنگی کشور را نجات دهند. حافظ از جمله متفکرانی است که به خاطر قرار گرفتن در سنت عرفان ایرانی، دولت و قدرت سیاسی اجتماعی را به صورت خودآگاه نشانه نمی‌رود، بلکه اندیشه سیاسی و سیاست زبانی او در قالب مباحث ناخودآگاهی زبانی، تبلور هویت و آرمان های تفسیر پذیر زبانی و از همه مهم تر تکیه بر راستی، شادی و عشق به صورت مبارزه علیه زبان قدرتمند، غمگین و ریاکار خود را نشان می‌دهد. برای همین منظور برای بررسی سیاست در دیوان حافظ، روش پدیدارشناسی انتخاب شده است که در روش پدیدارشناسی شکل‌های مختلف اندیشه بروز پیدا می‌کند و کار پدیدارشناس شناخت پس‌زمینه‌های هویتی، زبانی و سازه ایست که نشانه‌ها و نمادهای مختلف را به پس‌زمینه‌های فرهنگی ارتباط می‌دهند. پدیدارشناسان بر این اعتقادند که رفتارهای انسان دارای معانی است که این معانی در طول تاریخ به‌صورت جهان زیست‌های بدیهی انگاشته شده در سنت به ارث رسیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1030 - وجوه واقع‌گرایانه مفهوم ایرانشاهی در اندیشه سیاسی خواجه نظام‌الملک طوسی
        شجاع احمدوند علی سعیدیان نژاد
        اندیشه سیاسی ایرانشاهی، مجموعه‌‌ای از آرای ایرانیان درباره سیاست است که از دوره ایران باستان شکل گرفته و در آرای متفکران اسلامی چون خواجه نظام‌الملک، و... بازتاب پیدا کرده است. با توجه به ارتباط آن با دین، در این فرآیند سیاست سرشتی قدسی یافت و شاه به عنوان نماینده و کار چکیده کامل
        اندیشه سیاسی ایرانشاهی، مجموعه‌‌ای از آرای ایرانیان درباره سیاست است که از دوره ایران باستان شکل گرفته و در آرای متفکران اسلامی چون خواجه نظام‌الملک، و... بازتاب پیدا کرده است. با توجه به ارتباط آن با دین، در این فرآیند سیاست سرشتی قدسی یافت و شاه به عنوان نماینده و کارگزار خداوند با مجموعه‌ای از اوصاف، از دیگر آحاد جامعه متمایز شد. شاه در رأس امور جامعه کارویژه برقراری نظم، عدالت و دین‌داری را برعهده داشت. به لحاظ تاریخی، نخستین هسته‌های این نظام شاهی توسط مادها به وجود آمد و هخامنشیان آن را به صورت یک نظام کامل جهان‌داری عرضه کردند. براین اساس، هدف این مقاله شناخت چگونگی بازتاب این‌گونه از سیاست‌ورزی در اندیشه و عمل خواجه نظام‌الملک طوسی است که به مدت سی سال عهده‌دار وزارت دولت آل‌سلجوق بود. داده‌های مقاله که به شکل کتابخانه‌ای گردآوری شده، با روش کنش گفتاری کوئینتن اسکینر متفکر برجسته مکتب تاریخنگاری کمبریج تحلیل شده است. در این روش تمرکز بیشتر بر فهم معنای متن است، هرچند بستر اجتماعی شکل‌گیری هنجار مسلط زمانه و دستکاری اندیشمند مورد نظر در آن هنجار نیز مدنظر خواهد بود. یافته پژوهش آن است که مراد خواجه از سیاست ایرانشاهی برپایی حکومتی متعادل بود که در آن شهریار در جهت کسب، حفظ و گسترش قدرت خود ناگزیر از نظم‌گستری، عدالت‌گستری، دین‌گستری در جامعه بود. نتیجه نهایی مقاله آن است که ایران‌شاه از خلال نظم‌گستری، عدالت‌گستری و دین‌گستری باید در اندیشه حفظ قدرت باشد و تنها از این طریق است که می‌تواند بر بحران‌های مختلف فائق آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1031 - مفهوم و مبانی خرد سیاسی در کلیله و دمنه
        مهدی حسنی باقری شریف آباد حامد حسینخانی
        چکیده:کلیله و دمنه اندرزنامه‌ای است درباره حکومت و سیاست که خطوط اصلی آن بر محور اندیشه‌های ایرانشهری است. خرد یکی از برجسته‌ترین این محورها است که می‌توان در عرصه حکومت‌داری ازآن به خرد سیاسی تعبیر کرد. هدف اصلی این مقاله واکاوی مفهوم و مبانی خرد در مفهوم سیاسی آن در ک چکیده کامل
        چکیده:کلیله و دمنه اندرزنامه‌ای است درباره حکومت و سیاست که خطوط اصلی آن بر محور اندیشه‌های ایرانشهری است. خرد یکی از برجسته‌ترین این محورها است که می‌توان در عرصه حکومت‌داری ازآن به خرد سیاسی تعبیر کرد. هدف اصلی این مقاله واکاوی مفهوم و مبانی خرد در مفهوم سیاسی آن در کلیله و دمنه است. تلاش شده است با طرح پرسشی درباره مفهوم و مبانی خردسیاسی در این اثر و با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و با گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای، در جهت دستیابی به این هدف حرکت کرد. درفرضیه‌ی اصلی مفهوم خرد سیاسی روش و منش اداره امور، و مبانی آن مواردی چون توامانی دین و سیاست، عدالت، اندیشه شاهی ـ آرمانی، و فره ایزدی معرفی گردیده است. در نهایت نویسنده به این نتیجه دست یافته که خرد سیاسی در کلیله و دمنه به معنای کلی روش و منش سیاسی اداره امور متاثر از مبانی و ساختار کلی آن در اندیشه‌های کهن ایرانی به ویژه در اندیشه‌های سیاسی ایرانشهری است و نمودهای آن را می‌توان در باب‌های گوناگون این اثر بر حسب موقعیت‌ و شرایط، در قالب حکایت‌ها‌ی گوناگون بررسی کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1032 - «شکاف حاکمیتی» در جمهوری اسلامی ایران و بازتاب در سیاست‌های منطقه‌ای آن
        اشرف کارگر قمی‌ها محمدرحیم عیوضی مجید توسلی رکن‌آبادی علی اشرف نظری
        شکاف حاکمیتی، از مهم‌ترین آسیب‌های سیاسی است که می‌تواند در یک نظام سیاسی به وجود بیاید. این شکاف‌ها بر اثر عدم وجود یک توافق کلان بر سر منابع قدرت و چگونگی توزیع آن به وجود می‌آید و برآمده از ناتوانی نخبگان سیاسی در ارائۀ درکی درست از این مسائل است. از این رو هنگامی که چکیده کامل
        شکاف حاکمیتی، از مهم‌ترین آسیب‌های سیاسی است که می‌تواند در یک نظام سیاسی به وجود بیاید. این شکاف‌ها بر اثر عدم وجود یک توافق کلان بر سر منابع قدرت و چگونگی توزیع آن به وجود می‌آید و برآمده از ناتوانی نخبگان سیاسی در ارائۀ درکی درست از این مسائل است. از این رو هنگامی که نظامی با این آسیب مواجه است در عرصه‌های مختلف، چه داخلی و چه خارجی، دچار اشکالات عمده می‌شود. در جمهوری اسلامی، با وجود ابرگفتمان انقلاب اسلامی در سال‌هایی نسبتاً طولانی، میان نخبگان سیاسی اجماعی در زمینه‌های مختلف وجود نداشته یا بسیار کم رنگ بوده است و همین موجب ایجاد خرده گفتمان‌های گوناگونی شده است. این خرده گفتمان‌ها در تضاد با یک‌دیگر راه را بر سیاست‌گذاری درست بسته و موجبات تشتت در سیاست‌های داخلی و خارجی را ایجاد کرده است. مقالۀ حاضر با روش گفتمان، ضمن اشاره به این خرده گفتمان‌ها به دنبال درک نتایج این شکاف حاکمیتی در سیاست‌های ایران در منطقه و جهان اسلام است با این فرضیه که: شکاف حاکمیتی در جمهوری اسلامی ایران، موجب کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه و این موضوع موجب تضعیف جایگاه کشورهای اسلامی همسو و تقویت رقبا می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1033 - گذار از حماسه پهلوانی به حماسه عرفانی: تاملاتی در وجوه سیاسی حکمت اشراق
        احمد بستانی
        مقاله حاضر به بررسی فهم سهروردی از شاهنامه فردوسی می‌پردازد. شاهنامه همواره بازتاب‌دهنده هویت ایرانی و تداوم تاریخی آن در دوره اسلامی بوده است و تفاسیر و تعابیر مختلفی از حکایت‌ها و شخصیت‌های آن عرضه شده است. یکی از این مکاتب تفسیری حکمت اشراق سهروردی است که به‌طور خاص چکیده کامل
        مقاله حاضر به بررسی فهم سهروردی از شاهنامه فردوسی می‌پردازد. شاهنامه همواره بازتاب‌دهنده هویت ایرانی و تداوم تاریخی آن در دوره اسلامی بوده است و تفاسیر و تعابیر مختلفی از حکایت‌ها و شخصیت‌های آن عرضه شده است. یکی از این مکاتب تفسیری حکمت اشراق سهروردی است که به‌طور خاص در رساله‌های فارسی او عرضه شده است. مقاله حاضر بر فهم و درک سهروردی از شاهنامه و مضامین آن متمرکز است و می‌کوشد وجوهی از آن را که به مباحث فلسفه سیاسی مرتبط‌اند، مورد تأکید قرار دهد. بی‌‌تردید هانری کربن مهم‌ترین اندیشمندی بود که در دوران معاصر به نسبت حکمت اشراق و شاهنامه توجه کرده است. در این مقاله با بهره‌گیری از برخی تأملات کربن در باب آنچه وی گذار از حماسه پهلوانی به حماسه عرفانی خوانده است، می‌کوشیم وجوهی سیاسی از این گذار را در حکمت اشراقی و به‌طور گسترده‌تر در تاریخ اندیشه اسلامی در ایران، مورد مطالعه قرار دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1034 - بازتولید اندیشه ایران‌شاهی در سیاست‌نامه‌های دوره اسلامی: مطالعه موردی خواجه نظام‌الملک توسی
        شجاع احمدوند علی سعیدیان نژاد
        به زبان ساده سیاست ایرانشاهی ریشه در اندیشه و ساختار حکومت‌های ایران باستان دارد. اندیشه ایرانشاهی به‌سان مبنای نظری حکومت‌های ایران باستان، به‌رغم تغییر و تحول متأثر از مناسبات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی، تا دوران معاصر و حداقل تا دوره سلطنت‌های جدید متأثر از اندیشه چکیده کامل
        به زبان ساده سیاست ایرانشاهی ریشه در اندیشه و ساختار حکومت‌های ایران باستان دارد. اندیشه ایرانشاهی به‌سان مبنای نظری حکومت‌های ایران باستان، به‌رغم تغییر و تحول متأثر از مناسبات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی، تا دوران معاصر و حداقل تا دوره سلطنت‌های جدید متأثر از اندیشه مونارشی غربی که ماهیت نظام ایرانشاهی را متحول ساخت، تداوم پیدا کرد. با این مبنا، هدف این مقاله بررسی تداوم سیاست ایرانشاهی در سیاست‌نامة خواجه نظام‌الملک توسی در دوران اسلامی ایران و زمام‎داری آل سلجوق است. روش این پژوهش کنش گفتاری کوِئینتن اسکینر و مبتنی بر فهم دوگانه متن(کتاب سیاست‌نامه) و بستر شکل‌گیری این متن است، البته داده‌ها به شکل کتاب‌خانه‌ای گردآوری شده‌اند. یافته پژوهش، نشان می‌دهد که سیاست‌نامة خواجه نظام‌الملک نه تنها تحت تأثیر اندیشه ایرانشاهی است بلکه این الگوی کهن حکومتی ایران به واسطه ترکیب با سنت اسلامی، تدوینی جدید یافته، به طوری‌که، شاه برگزیدة خداوند است و در رأس هرم قدرت قرار می‌گیرد و حتی دگرگونی‌های جهان نیز تابعی از دگرگونی‌های سرشت شاهی تلقی می‌شود. نتیجه پژوهش این است که سیاست ایرانشاهی با قرائت خواجه نظام‌الملک، با حفظ ساخت و عناصر سنتی ایرانشاهی، به دنبال کسب، حفظ و گسترش قدرت و تحقق نظم و عدالت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1035 - جامعه‌شناسی تاریخیِ تجدد بومی: بررسی تطبیقی آراءِ عباس میلانی و محمد توکلی طرقی
        محمدجلال ماخانی سعید ماخانی
        چیستی تجدد بومی در جامعه‌شناسی تاریخی ایران، همواره، یکی از مسائل مهم و کانونی بوده و تعاریف و توصیف‌های متفاوتی از این مفهوم ارائه ‌شده است. کثرتِ چنین توصیف‌هایی موجب‌شده تا این مفهوم، تاحد زیادی، به مقولاتی انتزاعی و تعریف‌گریز مبدل شوند. در نوشتار پیش‌رو، نگارندگان چکیده کامل
        چیستی تجدد بومی در جامعه‌شناسی تاریخی ایران، همواره، یکی از مسائل مهم و کانونی بوده و تعاریف و توصیف‌های متفاوتی از این مفهوم ارائه ‌شده است. کثرتِ چنین توصیف‌هایی موجب‌شده تا این مفهوم، تاحد زیادی، به مقولاتی انتزاعی و تعریف‌گریز مبدل شوند. در نوشتار پیش‌رو، نگارندگان می‌کوشند تا ضمن بررسی مقولۀ تجدد بومی، طرحی تطبیقی و انتقادی از محتوای آثار دوتن از دانشوران این عرصه، عباس میلانی (1328- خ.) و محمد توکلی طرقی (1336- خ.)، به دست دهند؛ میلانی و توکلی طرقی در زمرۀ کسانی هستند که معتقد به تجدد بومی در ایران‌اند. به همین سبب زوایای مختلفی از اندیشۀ ایشان را در سطور آتی با خوانشی از متون آن‌ها مورد نقد و بررسی قرار خواهیم‌ داد تا بتوانیم، دست‌کم، سیر تحول این مفهوم را به‌نزدِ این دو نویسنده ایضاح کنیم و به این پرسش پاسخ بگوییم که چگونه این دو متفکر برآیند تجدد را تداوم‌ای بومی در راستای تحولات تاریخی-فرهنگی ایران می‌دانند و نه تحول‌ای واردتی از جهان غرب . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1036 - صلاح ملک در اندیشه سیاسی ایران؛ مقایسه دوران پیشا اسلامی و دوران اسلامی
        سید علی میرموسوی
        مفهوم مصلحت از مفاهیم با اهمیت و پر کاربرد در تاریخ اندیشه سیاسی است. با نگاهی به میراث سیاسی بر جای مانده از ایران باستان و مقایسه آن با آثار دوران اسلامی می توان دریافت صلاح ملک مفهومی کانونی در اندیشه سیاسی ایران بوده است. در دوران ایران شهری، رعایت مصالح ملک و مردم چکیده کامل
        مفهوم مصلحت از مفاهیم با اهمیت و پر کاربرد در تاریخ اندیشه سیاسی است. با نگاهی به میراث سیاسی بر جای مانده از ایران باستان و مقایسه آن با آثار دوران اسلامی می توان دریافت صلاح ملک مفهومی کانونی در اندیشه سیاسی ایران بوده است. در دوران ایران شهری، رعایت مصالح ملک و مردم از ویژگی های شاهی نیک و آرمانی بوده و به عنوان معیاری برای تمایز نظام سیاسی مطلوب از نامطلوب به کار می رفته است. در دوران اسلامی نیز با ترجمه آثار ایرانی، این مفهوم در سیاستنامه ها بازتاب یافت و سیاست بر پایه مصلحت را در پی داشت. از این نظر می توان ادعا کرد، صلاح ملک معنایی نزدیک به مصلحت عمومی در فلسفه سیاسی کلاسیک غرب داشته و پایبندی به آن معیاری برای مشروعیت قلمداد می شده است. مقاله حاضر با ایضاح و تبیین این مفهوم، جایگاه و نقش آن را در تاریخ اندیشه سیاسی ایران مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1037 - بررسی و نقد کتاب " سیاست خارجی: عرصه فقدان تصمیم و تدبیر؟!"
        حسین کریمی فرد
        در عرصه سیاست خارجی ایران کتاب ها و مقالات متعددی توسط متفکران خارجی و داخلی نگاشته شده است.مطالعه هرکدام از آنها فهم و درک تازه‌ای را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.محمدرضا تاجیک در کتاب سیاست خارجی:عرصه فقدان تصمیم و تدببیر تلاش نموده است در قالب جابجایی رادیکال گفتم چکیده کامل
        در عرصه سیاست خارجی ایران کتاب ها و مقالات متعددی توسط متفکران خارجی و داخلی نگاشته شده است.مطالعه هرکدام از آنها فهم و درک تازه‌ای را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.محمدرضا تاجیک در کتاب سیاست خارجی:عرصه فقدان تصمیم و تدببیر تلاش نموده است در قالب جابجایی رادیکال گفتمان‌ها و بازی گفتمان‌ها به بررسی سیاست خارجی ایران بپردازد.نگاه تاجیک در این کتاب آسیب شناسانه و عیان نمودن کاستی ها و نواقص سیاست خارجی ایران است.به عبارتی علاوه بر توصیف به نقد سیاست خارجی نیز پرداخته است.هرچند در این امر موفق عمل کرده است اما به دلایل تغییر گفتمان ها ارائه راهکار برای حل وفصل آسیب ها و مسائل سیاست خارجی نپرداخته است.همچنین در این کتاب بیشتر به توصیف گزاره‌های گفتمان های آرمان گرایی،عمل گرایی اقتصادی و عمل گرایی سیاسی- فرهنگی پرداخته شده است و به دلایل و چگونگی شکل گیری و نهادها و سازمان های مختلف در ایجاد آنها کمتر پرداخته است.تسلط تاجیک به مباحث نظری خصوصا بحث گفتمان و حضور و آگاهی از عرصه سیاست داخلی و خارجی در دوره اصلاحات باعث شده است این کتاب به یکی از منابع مهم فهم سیاست خارجی ایران تبدیل شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1038 - مبانی پیشگیری اجتماعی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
        لاله عاکفی امیر ایروانیان امیر پاکنهاد
        پیشگیری از جرم از راهبردهای سیاست جنایی است که برای مهار پدیده مجرمانه همواره مورد توجه است. اهمیت این راهبرد آن چنان است که پیشگیری از جرم در سطح مقررات فراتقنینی یعنی در قانون اساسی پیش بینی و به رسمیت شناخته شده است. ریشه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امثال آن ها با چکیده کامل
        پیشگیری از جرم از راهبردهای سیاست جنایی است که برای مهار پدیده مجرمانه همواره مورد توجه است. اهمیت این راهبرد آن چنان است که پیشگیری از جرم در سطح مقررات فراتقنینی یعنی در قانون اساسی پیش بینی و به رسمیت شناخته شده است. ریشه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امثال آن ها باعث پیدایش معضل جرم هستند که شیوه پیشگیری اجتماعی به دنبال شناسایی و خنثی کردن آن هاست. این شیوه از بهترین و مؤثرترین شیوه هاست. زیرا مبارزه با علت همیشه بهتر و مؤثرتر از مبارزه با معلول است. پیشگیری اجتماعی از جرم راهبردی است که در جریان آن برنامه های پیشگیرانه توأم با به رسمیت شناختن حقوق بنیادین فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهروندان اعمال می شود. تحقق پیشگیری اجتماعی اقتضائاتی دارد. تأمین حقوق اساسی همچون حق بر اشتغال، مسکن، تأمین اجتماعی، آموزش و ... از جمله این اقتضائات است. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی موضوع پیشگیری اجتماعی از جرم و زمینه های آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1039 - بررسی تطبیقی و بومی نظریه‌ی کنترل اجتماعی جرم با مبانی اسلامی با تاکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
        سمیرا تاج خراسانی غلامحسین مسعود محسن شکرچی زاده
        علوم انسانی بومی مطلوب برای ایران، علوم و روش‌هایی هستند که محصول فعالیت‌های علمی و براساس فرهنگ، باورها و نیازهای جامعه‌ی ایران به وجود آمده و معطوف به حل مسائل و مشکلات جامعه‌ی ایران باشند. بنابراین، مسائل باید بومی طراحی شوند و یا نظریات به شیوه‌ای درست و متناسب با ف چکیده کامل
        علوم انسانی بومی مطلوب برای ایران، علوم و روش‌هایی هستند که محصول فعالیت‌های علمی و براساس فرهنگ، باورها و نیازهای جامعه‌ی ایران به وجود آمده و معطوف به حل مسائل و مشکلات جامعه‌ی ایران باشند. بنابراین، مسائل باید بومی طراحی شوند و یا نظریات به شیوه‌ای درست و متناسب با فرهنگ و آیین کشور بومی‌سازی شوند، تا از آنها نتیجه مطلوب بدست آید. منظور از بومی‌سازی نظریه کنترل اجتماعی جرم (هیرشی) بهره‌مندی از سیاست‌ها و تدابیر منبعث از این نظریه‌ها در زمینه‌ی پیشگیری و کنترل جرم است. هدف از بومی‌سازی این نظریه، بومیزه کردن نظریه می‌باشد، زیرا نظریه از آنِ کشور خود نیست و بر مبنای مسئله‌ی کشورهای دیگر، شکل گرفته و بر اساس بنیان‌های اعتقادی و فرهنگی آن کشور به پیش رفته و راه حل ارائه داده است، در این صورت باید یک ظاهر بومی به آن بدهیم که در اصل بومیزه شود، ولی ماهیت آن عوض نمی‌شود. در نتیجه باید در بومی‌سازی این نظریه چهارچوب‌ها و جهت‌های کلی را از اسلام بگیریم و روح و جوهره آموزه‌های اسلامی را به مثابه مغز علوم انسانی و اجتماعی معیار قرار ‌دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1040 - واکاوی جایگاه حقوقی مقامات عالی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وایالات متحدة آمریکا
        هدیه سادات میرترابی احسان آقامحمدآقایی
        پرداختن به ساختار حقوقی مقامات رسمی و قانونی در نظام های سیاسی، پرسشی است که پاسخ به آن را با تأمل در اندیشه فلسفی- سیاسی تفکیک قوا و همچنین واکاوی متن قانون اساسی نظام های سیاسی می توان دریافت. در نظام ریاستی آمریکا، رئیس جمهوری به عنوان مظهر وحدت به شمار آمده و از برت چکیده کامل
        پرداختن به ساختار حقوقی مقامات رسمی و قانونی در نظام های سیاسی، پرسشی است که پاسخ به آن را با تأمل در اندیشه فلسفی- سیاسی تفکیک قوا و همچنین واکاوی متن قانون اساسی نظام های سیاسی می توان دریافت. در نظام ریاستی آمریکا، رئیس جمهوری به عنوان مظهر وحدت به شمار آمده و از برتری محرزی نسبت به رؤسای دیگر قوا برخوردار است. همچنین، قدرت فوق‌العاده‌ای به رئیس جمهوری در امور: اجرای قوانین و نظارت بر حسن اجرای آن، هدایت سیاست خارجی کشور و فرماندهی نیروهای مسلح اعطاء شده است. این در حالی است که در نظام حقوقی ایران بنابراقتضائات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مقام رهبری، در جایگاه عالی‌ترین مقام رسمی و سیاسی قانون اساسی قرار دارند. در این میان، بافت و ساختار قانون اساسی نیز، چنین انشا شده که نه تنها به موارد مذکور در اصول 110 و 112 محدود نمی گردد، بلکه هر امری از امور عمومی را، مشروط به آنکه در چهارچوب موازین اسلامی و موکول به رعایت مصالح عمومی باشد، شامل حوزة اختیارات یاد شده می داند. مقاله حاضر با نظر به ساختار سیاسی دو نظام حقوقی ایران و ایالات متحده، به ارزیابی این دو مقام از دریچه قانون اساسی می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1041 - بررسی حقوق شهود در نطام حقوق کیفری ایران با چشم انداز به دیوان کیفری بین المللی
        امین امیریان فارسانی زینب بنی اسدی
        شهادت به‌ عنوان یکی از ادله اثبات دعوا یا سریع ترین امکان دسترسی به ادله در نظام های حقوقی‌ شـناخته‌ مـی‌شـود کـه‌ ادای‌ آن در مراحل‌ مختلف دادرسی‌ نمود همکاری‌ شهروندان و اجتماع با مجریان عدالت‌ کیفـری‌ در دسـت یابی‌ به‌ حقیقت‌ است‌. بی‌شک‌ کشف‌ حقیقت‌ به‌ همان اندازه چکیده کامل
        شهادت به‌ عنوان یکی از ادله اثبات دعوا یا سریع ترین امکان دسترسی به ادله در نظام های حقوقی‌ شـناخته‌ مـی‌شـود کـه‌ ادای‌ آن در مراحل‌ مختلف دادرسی‌ نمود همکاری‌ شهروندان و اجتماع با مجریان عدالت‌ کیفـری‌ در دسـت یابی‌ به‌ حقیقت‌ است‌. بی‌شک‌ کشف‌ حقیقت‌ به‌ همان اندازه که‌ بـزه دیـدگان و شـاکیان را بـه‌ اجرای‌ عدالت‌ امیدوار می‌سازد، متهمان و بزهکاران را خشمگین‌ و حس‌ انتقـام جـویی‌ را در آنان برمی‌انگیزد. و همین‌ انتقام جویی‌ از شهود به‌ دلیـل‌ ادای‌ شـهادت توسـط‌ مرتکبین‌ جرایم‌، حمایت‌ از شهود را ضروری‌ می‌سازد. در این‌ راستا، با اتخاذ شیوه های‌ حمایتی‌ مختلف‌ به‌ ویـژه تـدابیر پیشـگیرانه‌ قبل و در جریـان دادرسی‌ و حتی‌ بعد از آن می‌توان از شهود حمایت‌ نمود . شهود نیز در فرایند دادرسی دارای حقوقی هستند که می بایست در تقابل با حقوق سایر اشخاص دخیل در پرونده مد نظر قرار بگیرد.‌ پژوهش‌ حاضر بررسی‌ اقدامات‌ تدبیر شده‌ و حقوق شاهد در نظام حقوقی ایران‌ بـا نگـاهی‌ مختصـر بـه‌ رویـه‌ دیوان کیفری بین المللی که حمایت‌ مالی‌ ، امنیت‌ روانی‌ و امنیت‌ جسمانی‌ شاهد از جمله‌ ساز و کارهای تدبیر شده‌ جهت‌ ترغیـب‌ شهود به‌ همکاری با دستگاه‌ عدالت‌ کیفری را ذکر و در این‌ راستا از اقداماتی‌ مانند کتمـان‌ هویـت‌ شـهود، حفاظـت‌ فیزیکـی‌ از شهود، تکریم‌، تغییر شغل‌ و محل‌ اسکان‌ و جبران‌ خسارات‌ وارده‌ به‌ شـاهد بهـره‌ مـی‌برنـد. پـژوهش‌ حاضـر بـا اسـتفاده‌ از روش‌ توصیفی‌- تحلیلی‌ به‌ بررسی‌ این‌ گونه‌ سازوکارهای پیشگیرانه با نگاهی بر حقوق انان می‌پردازد.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1042 - بررسی سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران در حوزه جرایم اقتصادی با تأکید بر فقه اسلامی و حقوق ایران
        مهدی دیدا سلامه ابوالحسنی نغمه فرهود
        در پژوهش پیش رو به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران در حوزه جرایم اقتصادی با تأکید بر فقه و حقوق ایران پرداخته شده است. جرایم اقتصادی دارای ماهیت پیچیده ای است و امروزه به یک مسأله حاد در سطح ملی و بین المللی تبدیل گردیده که در صورت عدم کنترل چکیده کامل
        در پژوهش پیش رو به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران در حوزه جرایم اقتصادی با تأکید بر فقه و حقوق ایران پرداخته شده است. جرایم اقتصادی دارای ماهیت پیچیده ای است و امروزه به یک مسأله حاد در سطح ملی و بین المللی تبدیل گردیده که در صورت عدم کنترل علاوه بر تبعات ،سیاسی ،اقتصادی، اجتماعی و امنیتی می تواند کارآمدی، مشروعیت و حتی بقای حکومتها را به چالش بکشد. به منظور حل این معضل فراگیر در گام نخست بایستی به شناسایی همه ابعاد و ویژگیهای جرم اقتصادی پرداخت و پس از آگاهی نسبت به این مهم عوامل و زمینه های بروز آن را از نظر فقهی و حقوقی به دقت مورد شناسایی قرار داد. جرم انگاری جرایم اقتصادی یکی از ابزارها و مکانیزم‌های سیاست جنایی هر کشور، در مقابله با بزهکاری و انحرافات اقتصادی است؛ که اگر بر اساس سیاستی معقول و منطقی و مبانی مستحکمی صورت نگیرد نه تنها نتیجه مطلوب به دست نخواهد داد بلکه خود موجب پیدا شدن معضلات اقتصادی و اجتماعی بسیاری خواهد شد. سیاست جنایی قضایی جرایم اقتصادی هسته اصلی سیاست جنایی کشور است و در قبال جرائم اقتصادی ماموریت جرم انگاری؛ ارعاب، تنبیه و ناتوان سازی مجرمین در پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1043 - طراحی و تدوین مدل عشق به مقصد گردشگری حلال با رویکرد توسعه پایدار
        عباس فلاح نژاد محمدعلی عبدالوند کامبیز حیدرزاده هنزائی محسن خون سیاوش
        هدف/ سئوال اصلی: امروزه برندسازی برای مقاصد گردشگری و جلب توجه و ایجاد عشق و علاقه‌ی گردشگران به این مقاصد یک استراتژی برای مقاصد گردشگری محسوب می‌شود که نقشی حیاتی در عملکرد مدیریت مقصد، جهت گسترش فرصت‌های گردشگری آنها و متمایزسازی مقاصد نسبت به رقبا و درنهایت دست یابی چکیده کامل
        هدف/ سئوال اصلی: امروزه برندسازی برای مقاصد گردشگری و جلب توجه و ایجاد عشق و علاقه‌ی گردشگران به این مقاصد یک استراتژی برای مقاصد گردشگری محسوب می‌شود که نقشی حیاتی در عملکرد مدیریت مقصد، جهت گسترش فرصت‌های گردشگری آنها و متمایزسازی مقاصد نسبت به رقبا و درنهایت دست یابی به مزیت رقابتی می‌باشد. از اینرو برقراری پیوند عاطفی قوی گردشگر با مقاصد گردشگری می تواند در جذب گردشگر و در نتیجه افزایش درآمد و توسعه پایدار ناشی از صنعت گردشگری بسیار تأثیرگذار باشد. عشق به مقصد پدیده ای است که توسط گروهی از بازدیدکنندگان راضی تجربه می شود و بازدیدکنندگان راضی نیز تبدیل به گردشگران وفادار می شوند و از این طریق چندین هزینه را کاهش می دهند. از آنجا که امروزه اهمیت این سازه به عنوان یک موضوع نوظهور برای دانشگاهیان و متخصصان افزایش یافته است، لذا هدف از پژوهش مروری حاضر ترسیم یک تصویر واضح و جامع از پدیده عشق به مقصد گردشگری و همچنین ارائه مدل عشق به مقصد گردشگری حلال با رویکرد توسعه پایدار می باشد.روش پژوهش: در این پژوهش، از روش فراترکیب و تجزیه ‌وتحلیل محتوای موضوعی برای مطالعه ی تطبیقی و کتاب‌شناختی ادبیات عشق در حوزه ی گردشگری و مهمان‌نوازی با رویکرد مرور نظام‌مند استفاده شده است.یافته‌ها: پس از مطالعه ی 68 مقاله ی معتبر علمی ‌در این زمینه و بررسی پیشایندها‌ و پیامدهای آنان، مشاهده می‌شود که رضایت از مقصد، تجربه ی مقصد، تصویر مقصد، وفاداری به مقصد، نیات بازدید مجدد از مقصد و تبلیغات دهان‌به‌دهان مثبت از رایج‌ترین متغیرهایی هستند که مزایای حاصل از عشق به مقصد را برای مقاصد گردشگری توصیف می‌کنند.بحث و نتیجه‌گیری: این بررسی مرور علمی، تلاشی برای ارائه بستر میان رشته ای پژوهش روی عشق به مقصد می باشد و این امکان را برای دانشگاهیان، متخصصان، و مدیران فعال در حوزه گردشگری و مهمان نوازی حلال فرآهم می آورد تا با مطالعه و آشنایی با این سازه و مفاهیم مدیریتی در این حوزه از نحوه عمل و روندهای بهبود عشق به مقصد برای حوزه گردشگری و مهمان نوازی حلال آگاهی یابند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1044 - توبه در حقوق کیفری ایران، فقه امامیه و عامه
        کیوان حیدرنژاد علی فروتنی
        هدف/ سئوال اصلی: نهاد توبه به عنوان یک تاسیس حقوقی در قرآن کریم و در احادیث متعدد و از منظر فقهای اسلامی بر وجوب آن تاکید شده و امروزه به عنوان یکی از عوامل تخفیف یا سقوط مجازات مطرح می باشد.روش پژوهش: نوع تحقیق کیفی و به روش توصیفی – تحلیلی و به شکل کتابخانه ای ا چکیده کامل
        هدف/ سئوال اصلی: نهاد توبه به عنوان یک تاسیس حقوقی در قرآن کریم و در احادیث متعدد و از منظر فقهای اسلامی بر وجوب آن تاکید شده و امروزه به عنوان یکی از عوامل تخفیف یا سقوط مجازات مطرح می باشد.روش پژوهش: نوع تحقیق کیفی و به روش توصیفی – تحلیلی و به شکل کتابخانه ای انجام یافته است.یافته‌ها: مذاهب اسلامی به سقوط مجازات اخروی در صورت تحقق توبه اجماع داشته ولی در اسقاط مجازات دنیوی اختلاف نظرهای وجود دارد. هر چند فقهای عامّه به نسبت فقهای شیعه به موضوع توبه در کیفیت و شرایط آن توجهی ننموده اند ولی اختلافاتی در برخی متون فقهی بین فرق اربعه مشهود است. فقهای اهل سنّت، توبه محارب قبل از دستگیری را موجب سقوط مجازات می دانند اما در سایر جرائم حدی اختلاف نظرهایی وجود دارد چرا که گروهی با استناد به آیات، روایات و قیاس اولویت، توبه را موجب سقوط سایر مجازات ها به غیر از محاربه آورده اند.نتیجه‌گیری: از منظر قانون مجازات اسلامی سال 1392، توبه صرفاً سبب سقوط مجازات هایی می شود که جنبه حق الهی محض دارند و در حق الناس فاقد اثر است به همین جهت در قذف و محاربه بعد از اثبات و تسلط بر مجرم از موجبات تخفیف و سقوط مجازات نمی باشد. نوآوری قانونگذار در تفکیک جرائم تعزیری به اعتبار درجات شدت و ضعف و مجازات و پذیرش تاثیر توبه تنها در جرائم سبک نیز فاقد مبانی موجه و موازین حقوقی بوده و مخالف ضوابط شرعی و در مقام بیان است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1045 - طراحی مدل عوامل کلیدی ارزش‌آفرینی پایدار در زنجیره‌‌های تامین صنعت نفت و ‏گاز ایران
        فیروز  خدائی هوشنگ تقی‌زاده مجید  باقرزاده خواجه
        هدف مطالعه حاضر طراحی مدل عوامل کلیدی ارزش‌آفرینی پایدار در زنجیره‌‌های تامین صنعت نفت و ‏گاز ایران با تاکید بر بازاریابی اسلامی است. این پژوهش از گونه بنیادی و به لحاظ روش، ترکیبی (كیفی و كمی) است. ابتدا با مرور نظام‌مند سه مرحله‌ای اسناد علمی غربال و مدل مضامین با روی چکیده کامل
        هدف مطالعه حاضر طراحی مدل عوامل کلیدی ارزش‌آفرینی پایدار در زنجیره‌‌های تامین صنعت نفت و ‏گاز ایران با تاکید بر بازاریابی اسلامی است. این پژوهش از گونه بنیادی و به لحاظ روش، ترکیبی (كیفی و كمی) است. ابتدا با مرور نظام‌مند سه مرحله‌ای اسناد علمی غربال و مدل مضامین با رویكرد كیفی تحلیل مضمون از داخل اسناد مزبور استخراج شد. بر همین اساس، ابتدا با جستجوی پایگاه‌های علمی معتبر، 1103 سند مشخص شد که در طی سه ‏بار غربال بر اساس ارتباط عنوان، چکیده و بررسی متن کامل با رویکرد مرور نظام مند، به 62 فقره سند تقلیل یافت و بعنوان نمونه ‏کیفی لحاظ گردید. یافته‌های تحلیل محتوای مضمونی پس از بررسی روایی و پایایی در 9 ‏مضمون کلان و 50 مضمون فرعی از میان 850 فقره مشاهدات در قالب کدهای باز و در چندین مرحله بازبینی استخراج شد. در بخش کمی، مدل مضامین حاصل‌شده در گام قبلی به‌صورت پرسش‌نامه تنظیم و پس از بررسی روایی و پایایی ‏مابین متخصصین فعال در زمینه صنعت نفت و گاز توزیع‌شده است. پس از ‏گردآوری داده‌ها، مدل کیفی با رویكرد آماری تحلیل عاملی تأییدی‏ ارزیابی و تایید شد. ابعاد مدل مزبور عبارتند از: کیفیت ‏راهبری، ‏‏قابلیت‌های ‏زیربنایی، ‏ساختاری و ‏سازماندهی، ‏ارزیابی و ‏بازخوردگیری، کیفیت ارتباطات، ‏کیفیت منابع، ‏‏تسهیل کننده‌های ‏مدیریت دانشی، ‏ آگاهی و حمایت اجتماعی، ‏توانایی یکپارچه‌سازی ‏فرایندها بین ‏عوامل و ‏اجزای زنجیره و ‏تسهیل کننده‌های ‏ارتقای پایداری ‏در زنجیره. نهایتا بر مبنای یافته‌ها پیشنهادهای تحقیق ارائه شده است.‏ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1046 - مسئولیت مدنی ناشی از نقض قراردادهای ورزشی در حقوق ایران و انگلستان با نگاهی بر فقه اسلامی
        عبداله دولاح مهدی فیروزآبادیان غلامرضا یزدانی
        هدف از این تحقیق، مطالعه تطبیقی مسئولیت مدنی ناشی از نقض قراردادهای ورزشی در حقوق ایران و انگلستان با نگاهی بر فقه اسلامی می‌باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و برگرفته از منابع کتابخانه‌ای می‌باشد. در پاسخ به این سوال که مسئولیت مدنی ناشی از نقض قراردادهای ورزشی در حقوق ای چکیده کامل
        هدف از این تحقیق، مطالعه تطبیقی مسئولیت مدنی ناشی از نقض قراردادهای ورزشی در حقوق ایران و انگلستان با نگاهی بر فقه اسلامی می‌باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و برگرفته از منابع کتابخانه‌ای می‌باشد. در پاسخ به این سوال که مسئولیت مدنی ناشی از نقض قراردادهای ورزشی در حقوق ایران و انگلیس با رویکردی به فقه اسلامی چیست؟ مشخص شد که ورزشکاران در باشگاه‌های ورزشی مانند سایر اشخاص حقوقی دارای حقوق و تکالیفی بوده که عدم انجام این حقوق و تکالیف- اعم از قراردادی یا قانونی- ممکن است حسب مورد موجب مسئولیت مدنی یا انتظامی باشگاه‌ها گردد. رابطه حقوقی باشگاه‌های ورزشی با ورزشکاران و مربیان مربوطه مبتنی بر رابطه کارگری و کارفرمایی می‌باشد و جز در موارد خاص مثل آیین‌نامه‌ها و بخش‌نامه‌های فدراسیون‌های مربوطه تابع قانون کار می‌باشد. باشگاه‌ها در رابطه با خسارات وارده از ناحیه ورزشکاران و مربیان مربوطه نسبت به اشخاص ثالث از جمله ورزشکاران و تماشاگران حریف مسئولیت نیابتی دارند. مبنای مسئولیت مدنی باشگاه‌های ورزشی در نظام حقوقی ایران و فقه اسلامی و کشورهای اروپایی مبتنی بر فرض تقصیر می‌باشد. مهم‌ترین وظیفه باشگاه‌های ورزشی رعایت تعهدات ایمنی باشگاه می‌باشد که عدم رعایت آن منجر به مسئولیت مدنی و یا انتظامی باشگاه مربوطه می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1047 - نگرشی خلاقانه در کارکرد اینترنت در زنان ایرانی
        فاطمه اسماعیلی رزیتا سپهرنیا
        چکیدهزمینه:اینترنت بانک اطلاعاتی جهانی است. کاربران اینترنت با ورود به فضای مجازی، با دنیای وسیع و حیرت انگیزی مواجه می شوند پس برای درک صحیح آن ناگزیر باید کارکردهای مثبت و منفی آن را بشناسند و فرا گیرند. هدف:هدف این مقاله شناخت نگرش متخصصین و صاحب نظران در شناسایی کار چکیده کامل
        چکیدهزمینه:اینترنت بانک اطلاعاتی جهانی است. کاربران اینترنت با ورود به فضای مجازی، با دنیای وسیع و حیرت انگیزی مواجه می شوند پس برای درک صحیح آن ناگزیر باید کارکردهای مثبت و منفی آن را بشناسند و فرا گیرند. هدف:هدف این مقاله شناخت نگرش متخصصین و صاحب نظران در شناسایی کارکردهای مثبت و منفی اینترنت در زنان ایرانی می باشد.روش پژوهش:روش تحقیق در این مقاله بصورت ترکیبی و از طریق روش کیو می باشد، تعداد 42 نفر از متخصصین بصورت هدفمند انتخاب شدند، سپس از طریق مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخت، نگرش سنجی انجام و روایی پرسشنامه به صورت صوری و محتوایی بررسی و پایایی آن مورد تایید صاحب نظران قرار گرفت. داده های جمع آوری شده از طریق تحلیل عاملی کیو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها:یافته های تحقیق نشان داد کارکرد اینترنت در حوزه زنان بصورت مثبت و منفی، در پنج مؤلفه با اولویت شاخص هایی در نوع استفاده از اینترنت به صورت "جستجوگری"، در پیامدهای شبکه های اجتماعی شاخص "خبر سازی و دروازه بانی خبر"، در بازی های رایانه ای " فردگرایی در خانواده"، در مؤلفه وبلاگ ها "دسترسی آسان" و در تالار گفتگو "تعاملات اجتماعی" مطرح می باشد.نتایج:با توجه به اهمیت فزاینده فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در بازار جهانی و حضور بیش از پیش زنان در اجتماع بعنوان کاربران اینترنتی باید کارکردهای مثبت و منفی آن را نیز مورد توجه قرار داد تا بتوان برای استفاده بهینه و کاهش اثرات منفی آن برنامه ریزی و سیاست گذاری های متناسب نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1048 - الگوی گردشگری خلاق شهری درایران با استفاده از مدل تحلیلی سلسله مراتبی
        محمد رحیمی فاطمه پازند
        هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی اولویت بندی شهرهای بسترساز گردشگری خلاق در ایران بود. روش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. روش تحقیق باتوجهبهماهیتمسألهموردمطالعه،توصیفیتحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی استفاده شد. تا بانگاهیعمیقو بررسیهمهجا چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی اولویت بندی شهرهای بسترساز گردشگری خلاق در ایران بود. روش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. روش تحقیق باتوجهبهماهیتمسألهموردمطالعه،توصیفیتحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی استفاده شد. تا بانگاهیعمیقو بررسیهمهجانبه،پتانسیلکشوروبخصوص شهرها، شهرهایدارایاستعدادهای گردشگری با استفاده از معیارهای گردشگریخلاق سنجیده شده ونقشه و راهکارهای پیشنهادی جهت معرفی این شهرها تهیه و تدوین شده است. در این مسیر جهت تعیین میزان اهمیت هر یک از معیارها و تعیین اولویت شهرها از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. همچنین برای تحلیل و آنالیز داده‌ها از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق میزان اهمیت هر یک از بسترهای گردشگری خلاق را با توجه به شاخص ها نشان ‌می دهند. به طوری که وزن نسبی فرهنگ و سنت‌های بومی (215/0)، هنر بومی (159/0)، معماری و شهرسازی کهن (143/0)، عناصر تاریخی (122/0)، صنایع دستی (100/0)، عناصر طبیعی (071/0)، صنایع غذایی (054/0)، ادبیات (041/0)، گویش محلی (032/0)، موسیقی بومی (025/0)، مذهب (021/0) و ژئوتوریسم (071/0) است. نتیجه گیری: بر اساس وزن های نسبی هر یک از بسترهای گردشگری خلاق شهرهای کرمان، اراک، قزوین و اردبیل در اولویت اول، چابهار، یزد، کاشان، قشم، ارومیه، تبریز، همدان، کرمانشاه، اصفهان، یاسوج، اهواز، بوشهر و ایلام در اولویت دوم توسعه زیرساخت‌های گردشگری قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1049 - بازیگردانان دانشگاهی به عنوان عاملانی خلاق ؛ حلقه‌ مفقوده‌ی چرخه خلاقیت در آموزش عالی ایران
        زهرا رشیدی
        زمینه: دانشگاه به عنوان یک نهاد اجتماعی، مسئول شکوفایی استعدادها، خلاقیت‌ها، توانمندی هر چه بیشتر نیروی انسانی دانشگاهی و فراهم کردن میدان برای بروز عاملیت تک تک افراد جامعه است. هدف: این مطالعه با هدف واکاوی تجربیات بازیگردانان دانشگاهی (اعضای هیات علمی) به عنوان عاملا چکیده کامل
        زمینه: دانشگاه به عنوان یک نهاد اجتماعی، مسئول شکوفایی استعدادها، خلاقیت‌ها، توانمندی هر چه بیشتر نیروی انسانی دانشگاهی و فراهم کردن میدان برای بروز عاملیت تک تک افراد جامعه است. هدف: این مطالعه با هدف واکاوی تجربیات بازیگردانان دانشگاهی (اعضای هیات علمی) به عنوان عاملانی خلّاق؛ حلقه مفقوده‌ی چرخه خلاقیت در نظام آموزش عالی ایران صورت گرفت. روش: این پژوهش درپارادایم تفسیری با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شد. مشارکت‌کنندگان شامل 19 عضو هیات علمی دانشگاه‌های جامع شهر تهران که به صورت هدفمند و با استفاده از راهبردهای نمونه‌گزینی با حداکثر تنوع انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه عمیق بدون ساختار و جهت تحلیل داده‌ها از راهبرد هفت مرحله‌ای کلایزی استفاده شد. یافته‌ها:تحلیل داده‌های مصاحبه به ایجاد یک مقوله اصلیخلاقیت اعضای هیات علمی و دو مقوله فرعی که شامل عواملسازمانی و فردی انجامید. در حوزه عوامل سازمانی آنچه باعث مشغولیت ذهنی و عدم بروز خلاقیت؛ مشکلات مربوط به قوانین و زیر ساخت‌ها،ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی و مدیریت ناکارآمداست و در حوزه عوامل فردی؛ خلق و خو، انگیزش، ذهن فعال ودانش و تخصص است. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه بر مسایل پیش‌روی مغفول ماندن نقش عاملیت و جایگاه فرد در ساختار آموزش عالی ایران که موجب عدم بروز خلاقیت و شکوفایی استعدادها می‌شود، تاکید می‌کند.رشد و ظهور خلاقیت مستلزم وجود چند عامل به هم پیوسته مانند تمرکززدایی، استقلال دانشگاهی، تغییر سیاست فرهنگی به گونه‌ای که تنوع فرهنگی، قومی و جنسیتی بعنوان سرمایه فرهنگی تلقی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1050 - اعتباریابی مدل انحراف خلاق در شرکت ملی نفت ایران
        سید هادی موسوی نژاد حجت وحدتی ندا شاه سیاه محمد صادق جعفری مسعود کریم زندی
        هدف: هدف اصلی این پژوهش، اعتباریابی مدل انحراف خلاق در شرکت ملی نفت ایران است. به نظر می رسد در چنین شرکتهایی، انحراف خلاق تنها عاملی است که می‌تواند منجر به خلاقیت گردد و این مهم کمتر مورد بررسی تجربی قرار گرفته است. روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. به منظور چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی این پژوهش، اعتباریابی مدل انحراف خلاق در شرکت ملی نفت ایران است. به نظر می رسد در چنین شرکتهایی، انحراف خلاق تنها عاملی است که می‌تواند منجر به خلاقیت گردد و این مهم کمتر مورد بررسی تجربی قرار گرفته است. روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. به منظور گردآوری داده‌ها، از پرسشنامه‌ای با 84 گویه استفاده شد که برای توزیع آنها، ابتدا از نمونه گیر ی طبقه ای و سپس از نمونه گیری در دسترس در هفت مدیریت اصلی شرکت ملی نفت ایران که تقریبا شامل 452 نفر بودند بهره گرفته شد. پس از گردآوری داده ها، اقدام به اعتباریابی مدل و آزمون فرضیات به طریق الگوریتم پی‌ال‌اس گردید. یافته‌ها: شاخص‌های برازش در بخش‌های مختلف نشان از مطلوب بودن شاخص‌های اعتبار مدل داشته و تمامی فرضیات مورد تایید قرار گرفتند. نتیجه‌گیری: شرایط علی انحراف خلاق (مولفه مدیریتی و سازمانی) بر شکل گیری فشار ساختاری تاثیر مثبت و معناداری دارد و انحراف خلاق می تواند یکی از راهبردهای معنادار به این فشارساختاری باشد. ویژگی های شخصیتی کنشگران و ویژگی های ایده (شرایط زمینه ای) و شرایط مدیریتی، سازمانی، و بیوگرافیک افراد (شرایط مداخله ای) نیز از عوامل موثر بر بروز انحراف خلاق شناسایی شده و نهایتا این رفتارها در ایجاد پیامدهای مثبت و منفی در سطوح فردی و سازمانی تاثیر مثبت و معناداری داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1051 - طراحی مدل نوین سبک زندگی ایرانی- اسلامی با روش گرندد تئوری
        محمد اسماعیلی جوشقانی محمد رحیم اسفیدانی محمد علی شاه حسینی
        زمینه : باور این مطلب که شناخت ضرورت های مصرف هر جامعه می تواند خطوط اصلی و سیاست های کلی سیاست گذاران در سطح ملی و بازرگانی را تشکیل دهد شاید دشوار باشد. اما سیر تحولات ساختاری تولید و عرضه محصولات و خدمات در دنیا باعث پیچیدگی در نوع رفتار مصرف کنندگان شده است که به طب چکیده کامل
        زمینه : باور این مطلب که شناخت ضرورت های مصرف هر جامعه می تواند خطوط اصلی و سیاست های کلی سیاست گذاران در سطح ملی و بازرگانی را تشکیل دهد شاید دشوار باشد. اما سیر تحولات ساختاری تولید و عرضه محصولات و خدمات در دنیا باعث پیچیدگی در نوع رفتار مصرف کنندگان شده است که به طبع سبک زندگی و فرهنگ جوامع را دستخوش تغییر نموده است.و در هر عصر مردم به سبک زندگی به خصوصی زندگی می کردند. هدف :در این نوشتار تلاش شده است با گذری بر مفهوم سبک زندگی و مدل هایی از فرهنگ های غربی و ایرانی یک مدل نوین را در سبک زندگی ایرانی طراحی نماییم. روش :این پژوهش در جمله پژوهشهای کیفی است که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام پذیرفته است .جامعه اماری در این پژوهش 17 نفر از اساتید دانشگاه انتخاب شده که با روش مصاحبه عمیق به عنوان مشارکت کنندگان اصلی در پؤوهش همکاری داشته اند. یافته ها : بر اساس فرایند نظریه مبتنی بر داده بنیاد در مرحله کد گذاری نظری تعداد 900 داده با استفاده از نرم افزار مکس کیو دا شناسایی و کد گذاری شد و سپس در مرحله کد گذاری محوری تعداد 62 مفهوم دسته بندی و در مرحله کد گذاری انتخابی در 4 مقوله اصلی دسته بندی و مدل نهایی با استفاده از نرم افزار طراحی گردید. و سپس این مدل را با 62 شاخص در سه قومیت پارسی و اذری و عربی از طریق دیتا پنل مورد ازمون قرار گرفته است نتیجه گیری : مدل بدست امده چهار دسته از عوامل را در شکل گیری سبک زندگی نشان میدهد که عبارتند از عوامل محیطی،عوامل فردی،عوامل انسانی و نگرشها و ارزشها و این عوامل در قومیت های متفاوت از ارزش های متفاوتی برخوردار هستند و نسبت به مدلهای قبلی دارای جامعیت بیشتری می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1052 - بررسی موانع کارآفرینی زنان تحصیل کرده دانشگاهی ایران
        علی ربیعی زهرا نظریان
        زمینه: در چند سال اخیر ورود زنان ایرانی به آموزش عالی ایران از رشدی چشمگیر برخوردار بوده است. در این شرایط ترغیب و ترویج کارآفرینی در بین زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی کشور به منظور ایجاد کسب و کارهای مستقل می‌تواند نقش مهمی را در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی جامعه ایفا نم چکیده کامل
        زمینه: در چند سال اخیر ورود زنان ایرانی به آموزش عالی ایران از رشدی چشمگیر برخوردار بوده است. در این شرایط ترغیب و ترویج کارآفرینی در بین زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی کشور به منظور ایجاد کسب و کارهای مستقل می‌تواند نقش مهمی را در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی جامعه ایفا نماید. هدف: این پژوهش برای شناسایی مهمترین موانع زنان کارآفرین تحصیل‌کرده دانشگاهی در ایران سامان یافته است. روش: این تحقیق، توسعه‌ای و کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. ابتدا به وسیله مصاحبه‌های اکتشافی با 20 تن از کارشناسان مهمترین موانع موجود مشخص و سپس پرسشنامه ای شامل 36 پرسش لیکرتی طراحی شد. جمعیت آماری 30 نفر از زنان تحصیل‌کرده دارای فعالیت کارآفرینی و 80 نفر از اساتید دانشگاهی صاحب نظر در مسائل مدیریت و کارآفرینی است. برای تحلیل داده‌ها نیز از آزمون فریدمن استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که موانع فرهنگی و فردی مهمترین موانع پیش روی کارآفرینی زنان است و در این میان عواملی چون وجود تبعیض های جنسیتی در محیط کار، ترس از شکست و تحریک پذیری بیشتر زنان نسبت به مردان، تلاقی امور شرکت با مسائل خانوادگی و ناهمخوانی انتظارهای نقشی، وجود قوانین دست و پاگیر اداری و بوروکراسی موجود و تأمین سرمایه اولیه و نقدینگی لازماز بالاترین اولویت و اهمیت برخوردار هستند. نتیجه گیری: با توجه به رشد روز افزون زنان با تحصیلات عالی دانشگاهی باید به رفع چالش های کارآفرینی این قشر توجه ویژه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1053 - رابطه نگرش به مدیریت دانش و خلاقیت در مدیران و کارکنان فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران
        جواد شهلایی
        هدف:هدف تحقیق حاضر،بررسی رابطه نگرش به مدیریت دانش و خلاقیت در بین مدیران و کارکنان فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران است. روش: روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق را 92 نفر از مدیران و کارکنان فدراسیون والیبال تشکیل می‌داد که به دلیل محدودیت ج چکیده کامل
        هدف:هدف تحقیق حاضر،بررسی رابطه نگرش به مدیریت دانش و خلاقیت در بین مدیران و کارکنان فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران است. روش: روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق را 92 نفر از مدیران و کارکنان فدراسیون والیبال تشکیل می‌داد که به دلیل محدودیت جامعه، نمونه برابر با جامعه تعیین شد و از این تعداد 74نفر پرسشنامه را تکمیل کردند. داده‌های پژوهش از طریق دو پرسشنامه استاندارد خلاقیت تورنس و مدیریت دانش که پس از پایایی( 864/.=α) و روایی مورد استفاده قرار گرفت جمع آوری شدند. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی رتبه ‌ای اسپیرمن نشان داد متغیر نگرش به مدیریت دانش باخلاقیت ارتباط آماری مثبت و معنا داری دارد، همچنین با توجه به نتیجه آزمون t تک نمونه ای،اعضای فدراسیون از نگرش مطلوبی به مدیریت دانشبرخوردار بودند ولی از نظر خلاقیت در سطح مطلوبی قرار نداشتند. نتیجه گیری:از مجموع یافته ها چنین نتیجه گیری می‌شود که نگرش بالا نسبت به مدیریت دانش می‌تواند باخلاقیت بیشتر مدیران همراه باشد؛ لذا با توجه به وجود رابطه مثبت و معنادار بین خلاقیت ونگرش به مدیریت دانش، می‌توان ضعف خلاقیت در فدراسیون را که ناشی از ضعف در عناصر سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری و بسط است؛ با تقویت درعناصر مدیریت دانش (تعیین اهداف دانش، شناسایی دانش، توسعه دانش، اشتراک دانش، بهره گیری از دانش، نگهداری دانش و ارزیابی دانش) بهبود بخشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1054 - نگرش خلاق به صنعت گردشگری در ارتقاء سرمایة فرهنگی در ایران
        رزیتا سپهرنیا
        زمینه: امروزه، گردشگری مهم‌ترین کالای تجاری و شاخص رفاه زندگی و سبک زندگی است که به ویژه در کشورهای در حال توسعه مورد توجه است. تمایل روز افزون ملت‌ها برای آشنایی با تمدن‌ها و فرهنگ‌ها، سبب شده‌اند که این عامل بتواند در ارتقاء سرمایه فرهنگی جامعه به ویژه در بعد ملی با ا چکیده کامل
        زمینه: امروزه، گردشگری مهم‌ترین کالای تجاری و شاخص رفاه زندگی و سبک زندگی است که به ویژه در کشورهای در حال توسعه مورد توجه است. تمایل روز افزون ملت‌ها برای آشنایی با تمدن‌ها و فرهنگ‌ها، سبب شده‌اند که این عامل بتواند در ارتقاء سرمایه فرهنگی جامعه به ویژه در بعد ملی با ایجاد همگرایی و غرور ملی به طور مثبت بدرخشد. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی جایگاه و رابطة میان شاخص‌های صنعت گردشگری و ارتقاء سرمایه فرهنگی در ایران است. روش: از نظر هدف این تحقیق کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات، توصیفی پیمایشی است. جامعة آماری 350 نفر از مدیران ارشد و کارشناسان فرهنگی در 31 استان کشور است که از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه‌هایی محقق ساخته است که با پایایی ضریب آلفای کرونباخ (816/0) تأیید شده‌اند. برای آزمون فرضیه‌های آماری پژوهش، از تحلیل عاملی و تحلیل معادلات ساختاری و ضریب تعیین چندگانه استفاده شده است. یافته ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه گردشگری در وضعیت موجود 71% و در وضعیت مطلوب 43% از تغییرات ارتقاء سرمایه فرهنگی را تبیین و پیش‌بینی می‌کند. نتایج مشخص می‌کنند که بین گردشگری و حفظ و صیانت از میراث فرهنگی و ارتقاء سرمایه فرهنگی در ایران همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و شاخص‌های این دو مؤلفه به درستی می‌توانند ارتقاء سرمایه فرهنگی در ایران را به ویژه در شرایط موجود پیش‌بینی کنند. نتیجه‌گیری: از آن جایی که جایگاه وضعیت مطلوب صنعت گردشگری و میراث فرهنگی نسبت به وضعیت موجود در این پژوهش کاهش یافته است، ایجاد نگرشی خلاق به سیاست‌گذاری فرهنگی در قالب مدیریت استرانژیک فرهنگی صنعت گردشگری و میراث فرهنگی راهکار برون رفت از این مشکل است؛ راهکاری که برنامه ریزان در راستای تحقق سیاست گذاری‌های ارتقاء فرهنگی فراهم می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1055 - برنامه درسی آموزش کارآفرینی: هدف، محتوا، روش تدریس و شیوه ارزشیابی
        محمد شرفی مینا مقدم سعید مذبوحی
        نیاز به ابداع و خلاقیت در تمامی حوزه های کسب و کار، کارآفرینی را به یک ضرورت جهانی بدل نموده، در این راستا نظام آموزش عالی کلیدی ترین نقش را داراست. در این تحقیق با مطالعه ادبیات مرتبط با کارآفرینی در نظام های آموزش عالی سعی گردیده تا به طور اساسی به این پرسش ها پاسخ چکیده کامل
        نیاز به ابداع و خلاقیت در تمامی حوزه های کسب و کار، کارآفرینی را به یک ضرورت جهانی بدل نموده، در این راستا نظام آموزش عالی کلیدی ترین نقش را داراست. در این تحقیق با مطالعه ادبیات مرتبط با کارآفرینی در نظام های آموزش عالی سعی گردیده تا به طور اساسی به این پرسش ها پاسخ داده شود: 1- آیا کارآفرینی قابل آموزش است؟ 2- دلایل موافقان و مخالفان آموزش کارآفرینی در هر یک از بخش های فوق، اعم از قابل آموزش و غیرقابل آموزش چیست؟ 3- در صورتی که کارآفرینی قابل آموزش است چه جنبه های یا بخش های از آن قابل آموزش است؟ 4- اهداف و محتوای آموزش کارآفرینی چه باید باشد؟ و روش ها و شیوه های آموزشی موردنیاز برای تحقق آموزش اثربخش کارآفرینی کدامند؟ 5- شیوه های ارزشیابی آموزش کارآفرینی و چالش های مرتبط با آن کدامند؟ همچنین در نهایت وضعیت موجود آموزش کارآفرینی در ایران مورد بررسی قرار گرفته، پیشنهادهای مبتنی یافته های پژوهش جهت بهبود اثربخشی و کارآیی آموزش کارآفرینی در ایران ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1056 - بررسی جایگاه صنایع فرهنگی خلاق و رابطه آن با ارتقا سرمایه فرهنگی در ایران
        رزیتا سپهرنیا علی دلاور سیدرضا صالحی امیری
        زمینه: صنایع فرهنگی خلاق با تولید مخاطبین جدید ارزشی و بهره گیری از دانش و تکنولوژی و به صورت کاملاً هدفمند در راستای تولید محصولات و خدمات فرهنگی مؤثر بوده و می‌توانند ارتقای سرمایه فرهنگی جامعه را سبب گردند. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی جایگاه و رابطه میان شاخص‌های صن چکیده کامل
        زمینه: صنایع فرهنگی خلاق با تولید مخاطبین جدید ارزشی و بهره گیری از دانش و تکنولوژی و به صورت کاملاً هدفمند در راستای تولید محصولات و خدمات فرهنگی مؤثر بوده و می‌توانند ارتقای سرمایه فرهنگی جامعه را سبب گردند. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی جایگاه و رابطه میان شاخص‌های صنایع فرهنگی خلاق با ارتقای سرمایه فرهنگی در ایران می‌باشد. روش:گروه نمونه شامل 350 نفر از مدیران ارشد و کارشناسان فرهنگی در سازمان و معاونت‌های فرهنگی دانشگاه‌های آزاد اسلامی در 31 استان کشور بوده که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه‌هایی بودند که روایی محتوایی و ظاهری آنها توسط صاحب نظران فرهنگی و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (8/0) تأیید شده‌اند. تحلیل داده‌ها با روش تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد صنایع فرهنگی خلاق می‌تواند 55% درصد از تغییرات ارتقای سرمایه فرهنگی را در وضعیت موجود و 18% درصد از تغییرات این متغیر وابسته را در شرایط مطلوب تبیین و پیش بینی نماید. همچنین، بین صنایع فرهنگی خلاق و ارتقای سرمایه فرهنگی در ایران همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و شاخص‌های صنایع فرهنگی خلاق به درستی می‌توانند ارتقای سرمایه فرهنگی در ایران را به ویژه در شرایط موجود پیش بینی نمایند. یافته‌های این پژوهش می‌توانند راه گشای برنامه ریزان، در راستای تحقق سیاست گذاری‌های ارتقای فرهنگی در کشور قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1057 - کانی شناسی ،پترو گرافی و پتروژنر مجموعه آتشفشانی سهند(شمال غرب ایران)
        فرهاد پیر محمدی علی عامری احمد جهانگیری منصور مجتهدی محمت کسکین
        در منطقه جنوب شرقی تبریز،سنگهای آتشفشانی سهند با سن پلیوکواترنری در بخش شمال غربی زون ایران مرکزی رخنمون دارند.این مجموعه شاما سنگهای آذرآواری(توف و ایگنیمبریت) و گدازه ها(ریولیت،ریوداسیت،داسیت و آندریت) است که با مرز دگر شیب بر روی واحد های رسوبی با سن میوسن قرار دارد. چکیده کامل
        در منطقه جنوب شرقی تبریز،سنگهای آتشفشانی سهند با سن پلیوکواترنری در بخش شمال غربی زون ایران مرکزی رخنمون دارند.این مجموعه شاما سنگهای آذرآواری(توف و ایگنیمبریت) و گدازه ها(ریولیت،ریوداسیت،داسیت و آندریت) است که با مرز دگر شیب بر روی واحد های رسوبی با سن میوسن قرار دارد.کانی های اصلی این سنگها شامل پلاژیوکلاز و هورنبلند می باشندکه در یک خمیره ریز بلور و شیشه ای قرار دارند.بافت داین سنگ ها پورفیری است.کانی شناسی ناهمگن ،شواهد زمین شیمیایی،صحرایی و بافتی همچون بافت غربالی در پلاژیوکلازها ،حاشیه های خلیجی در تمام بلورها،زون بندی نوسانی در پلاژیوکلازها،بالا بودن مقدار کوارتز نورماتیو و حضور آنکلاوهای کاملا گرد شده نشان دهنده این مطلب است که ماگمای اولیه در حین صعود،دچار تحولات ماگمایی از جمله تفریق،تبلور بخشی،هضم و آلایش شده است.در تحول ماگمایی سنگهای آتشفشانی سهند فرایندهای (AFC)موثر بوده و این مساله با شواهد کانی شناسی و ژئو شیمیایی قابل درک است.بررسی ترکیب شیمیایی سنگهای حدواسط تا اسیدی نشان می دهد که ماگمای تشکیل دهنده سنگ های یاد شده کلسیمی-قلیایی است و در محدوده ماگمای پتاسیم متوسط قرار میگیرند.الگوی عناصر خاکی کمیاب این سنگها به شدت تفریق یافته است و فاقد بی هنجاری منفی Eu می باشد.محیط زمین ساختی این سنگ ها در محدوده کمان های ماگمایی پس از برخورد و کمان های حاشیه قاره ای فعال قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1058 - بررسی پالئواکولوژی و شرایط اقیانوسی دیرینه سازند خانگیران بر اساس عدم حضور ، ) Morozovellaفرامینیفر شاخص ائوسن
        میر امیر صلاحی محمد وحیدی نیا
        حوضه رسوبی کپه داغ در شمال و شمال شرقی ایران قرار گرفته و سازند خانگیران یکی از مهمترین سازندهای متعلق به دورهپالئوژن این حوضه می باشد. برای مطالعه این سازند برش ناودیس چهل کمان واقع در جنوب غرب شهر سرخس، شرق حوضهرسوبی کپه داغ انتخاب گردید. این برش به ضخامت 136متر و لیت چکیده کامل
        حوضه رسوبی کپه داغ در شمال و شمال شرقی ایران قرار گرفته و سازند خانگیران یکی از مهمترین سازندهای متعلق به دورهپالئوژن این حوضه می باشد. برای مطالعه این سازند برش ناودیس چهل کمان واقع در جنوب غرب شهر سرخس، شرق حوضهرسوبی کپه داغ انتخاب گردید. این برش به ضخامت 136متر و لیتولوژی آن شامل تناوبی از مارن به رنگ سبز زیتونی و مارنآهکی به رنگ زرد کرمی می باشد. در این تحقیق فونای فرامینیفری سازند خانگیران مورد مطالعه قرار گرفت. این برش به سنائوسن پیشین - میانی از نظر فونای فرامینیفرهای پلانکتونیک نشان دهنده ناهنجاری هایی می باشد که بر این اساس عدم حضور، Morozovellaبه عنوان جنس شاخص ائوسن را می توان ذکر کرد. این امر با توجه به مطالعه فونای فرامینیفرهای پلانکتونیکو بنتونیک این سازند ناشی از شرایط یوتروفیک می باشد. این شرایط در نتیجه تغییرات رخ داده در شرایط اقیانوسی دیرینه، نظیروضعیت لایه بندی ستون آب و تغییرات مواد مغذی حاصل شده است. با توجه به اینکه Morozovellidها قادر نیستند خود را باشرایط یوتروفیک وفق دهند باعث عدم حضور گونه های این جنس در سازند خانگیران شده است. شرایط حاکم بر سازند خانگیرانقابل مقایسه با شرایط حاکم بر حوضه های واقع در منطقه قفقاز بوده و این امر می تواند نشان دهنده شرایط یکسان حوضه هایکپه داغ و منطقه قفقاز حداقل در طول ائوسن باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1059 - مدلسازی رفتار عیار آهن کانسار آنومالی 12Aدر منطقه بافق، ایران مرکزی
        حسن مدنی حسین حسنی مرضیه شادمان خاکستر سعید سلطانی محمدی
        کانسار آهن آنومالی 12Aاز جمله کانسارهای آهن، در محدوده بلوک بافق در ایران مرکزی است. برای بررسی رفتار عیار آهن از دادههایحاصل از 19گمانه حفر شده در این منطقه استفاده شد. بررسیهای انجام شده نشان داد که دادههای منطقه ترکیبی از سه جامعه است، اما ازآنجا که جداسازی جوامع به چکیده کامل
        کانسار آهن آنومالی 12Aاز جمله کانسارهای آهن، در محدوده بلوک بافق در ایران مرکزی است. برای بررسی رفتار عیار آهن از دادههایحاصل از 19گمانه حفر شده در این منطقه استفاده شد. بررسیهای انجام شده نشان داد که دادههای منطقه ترکیبی از سه جامعه است، اما ازآنجا که جداسازی جوامع به صورت فیزیکی که بتواند دلایل زمینشناسی داشته باشد تقریباً غیر ممکن بود، دادههای عیار آهن به صورت یکجامعه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور مدلهای طبیعی، لگاریتمی و لگاریتمی سه متغیره بررسی شد. مطالعات نشان داد که با تقریبکافی میتوان رفتار عیار آهن را با مدل لگاریتمی سه متغیره مدلسازی کرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1060 - بررسی اﺻﻞ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ مشترک دولت‌ها در ﺣﻘﻮق بین‌الملل محیط ‌زیست و ‏رابطۀ آن با جایگاه قاعدۀ انصاف در حقوق ایران
        میر حسن ریاضی علی فقیه حبیبی علی مشهدی منصور پور نوری‏
        اصل مسئولیت های مشترک اما متمایز به عنوان یک تکنیک بسیار ظریف به دولت ها کمک کرده است تا برای تصویب چندین کنوانسیون بین المللی محیط زیست و در نتیجه اجرای حاکمیت قانون و توسعه حقوق بین المللی زیست محیطی گرد هم آیند. تمایل جهانی به همکاری بین المللی در راستای حفاظت از محی چکیده کامل
        اصل مسئولیت های مشترک اما متمایز به عنوان یک تکنیک بسیار ظریف به دولت ها کمک کرده است تا برای تصویب چندین کنوانسیون بین المللی محیط زیست و در نتیجه اجرای حاکمیت قانون و توسعه حقوق بین المللی زیست محیطی گرد هم آیند. تمایل جهانی به همکاری بین المللی در راستای حفاظت از محیط زیست در بسیاری از اسناد الزام آور و غیر الزام آور حقوق بین الملل محیط زیست تصریح شده است که می توان آن را سرآغاز اصل 24 اعلامیه استکهلم 1972 دانست. انصاف در حوزه های قضایی تابع کامن لای انگلیسی ، به مجموعه ای از قواعد کلی اطلاق می شودکه بر همه قوانین حکومت دارند همه قوانین مدنی از آن ناشی می شوندو بنیاد نظام حقوقی کامن لا را تشکیل می دهد. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی سعی در بررسی اصل مسئولیت مشترک دولت ها در قوانین بین المللی محیط زیست و رابطه آن با جایگاه قاعده واصل انصاف در حقوق ایران شده است.سئوال اساسی این است که اصل مسئولیت مشترک دولت هادر قوانین بین المللی محیط زیست چه رابطه ای با قاعده واصل انصاف دارددر نتیجه حاصله حاکی از این است که انصاف توسط هیچ قانون دولتی تاثیر نمی پذیردو همه چیز است ، حتی فراتر از قانون. انصاف به دادگاه ها اجازه می دهد به صلاح دید خود عمل کنند؛ وعدالت را در مطابقت با قانون طبیعی اعمال کنند. همچنین انصاف سه نقش را ایفا می کند و هر سه نقش در رابطه با قانون و در مقام اجرا توسط مقام قضایی تعریف شده است: گاه در تفسیر قانون، گاه در پرکردن خلأ قانون و گاه به جای قانون، از مصادیق و بازتاب اصول عادلانه است و جزء حقوق در سطح تصمیم گیری تلقی می شود و رجوع به آن مستلزم رضایت طرفین اختلاف نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1061 - ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی ناحیه آلوت (استان کردستان) به کمک پارامترهای هیدروشیمیایی
        سیدوحید شاهرخی
        هدف از این مطالعه، ارزیابی هیدروشیمیائی آب زیرزمینی و تأثیر آن بر کیفیت منابع آب زیرزمینی در منطقه آلوت واقع در شمال باختری ایران به منظور بررسی مطلوب بودن آن برای شرب و آبیاری است. از دیدگاه زمین‌شناسی، سنگ‌های دگرگونی از قبیل گنیس، شیست سبز، سریسیت شیست، اسلیت و متاری چکیده کامل
        هدف از این مطالعه، ارزیابی هیدروشیمیائی آب زیرزمینی و تأثیر آن بر کیفیت منابع آب زیرزمینی در منطقه آلوت واقع در شمال باختری ایران به منظور بررسی مطلوب بودن آن برای شرب و آبیاری است. از دیدگاه زمین‌شناسی، سنگ‌های دگرگونی از قبیل گنیس، شیست سبز، سریسیت شیست، اسلیت و متاریولیت در بیشتر بخش‌های ناحیه آلوت حضور دارند. به منظور ارزیابی هیدروشیمیائی و بررسی کیفیت آب زیرزمینی، از 50 چاه و چشمه موجود در ناحیه مورد مطالعه نمونه‌برداری و میزان عناصر سنگین و همچنین پارامترهای مختلف آن اندازه‌گیری شد. در منطقه مورد مطالعه رخساره‌های آب زیرزمینی از نوع بی‌کربناته کلسیک بوده و برحسب پارامتر سختی کل، عموماً دارای آب سخت هستند. برحسب EC و نسبت جذب سدیم (SAR)، درصد سدیم و کربنات سدیم باقیمانده (RSC)، مشخص گردید که آب زیرزمینی در کل برای کشاورزی مناسب است. علاوه بر این، غلظت عناصر سنگین محلول در آب زیرزمینی در منطقه آلوت دارای حدود مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی می‌باشد. استفاده از نسبت‌های یونی، نمودار گیبس، شاخص اشباع و آنالیز چند متغیره نشان داد که منابع سیلیکاته دارای بیشترین تأثیر بر شیمی آب در منطقه آلوت هستند. این محاسبات همچنین نشان داد که منبع آب زیرزمینی در ناحیه آلوت عموماً از هوازدگی و همچنین از برهمکنش‌های آب- سنگ‌های سیلیکاته منشأ گرفته‌اند. براساس این مطالعات آب‌های زیرزمینی ناحیه آلوت برای شرب، آبیاری و کشاورزی مناسب بوده، از نظر شیمیائی از نوع بی‌کربناته کلسیک و سخت هستند. مطالعات آماری نشان‌دهنده نتایج مشابه بین آنالیز فاکتوری و آنالیز خوشه‌ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1062 - مقایسه روش‌های ارزیابی خطر زمین‌لرزه، مطالعه موردی گستره دشت‌بیاض
        اکبر ایران‌نژاد پاریزی مجید نعمتی وحید جعفری نجمه سیفی
        گستره دشت‌بیاض در خاور ایران یکی از گستره‌های لرزه‌خیز ایران به‌شمار می‌رود که دارای گسل‌هایی با درازایی نسبتا زیاد و لرزه‌زا می‌باشد. زمین‌لرزه‌های سال 1968 و 1979 (MW>7.0) دراین گستره خسارت‌های جانی و مالی فراوانی را به مردم تحمیل کرده است. با به‌کارگیری نقشه‌های م چکیده کامل
        گستره دشت‌بیاض در خاور ایران یکی از گستره‌های لرزه‌خیز ایران به‌شمار می‌رود که دارای گسل‌هایی با درازایی نسبتا زیاد و لرزه‌زا می‌باشد. زمین‌لرزه‌های سال 1968 و 1979 (MW>7.0) دراین گستره خسارت‌های جانی و مالی فراوانی را به مردم تحمیل کرده است. با به‌کارگیری نقشه‌های موجود، تصاویر ماهواره‌ای و کاتالوگ پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، نقشه گسل‌های جنبا و هم‌چنین نقشه لرزه‌زمین‌ساختی گستره تهیه شده و خطر زمین‌لرزه با روش‌های قطعی و احتمالی ارزیابی شد. هم‌چنین برای روش AHP پرسش‌نامه‌های ویژه‌ای طراحی شده که توسط پژوهش‌گران متخصص زلزله‌شناسی پاسخ داده شده و برپایه آن خطر زمین‌لرزه به روش سلسله‌مراتبی برآورد شد. برونداد روش‌های قطعی نشان می‌دهد که احتمال رخداد زمین‌لرزه‌ای با بزرگای 6/7 در یک دوره 20 ساله در گستره دشت بیاض – قائن وجود دارد. هم‌چنین به‌کمک دو روش بالا‌ بیش‌ترین خطر لرزه‌خیزی در میان گسل‌های جنبای گستره به گسل رانده فردوس در بین گسل‌های بررسی شده نسبت داده شده است. اگرچه، روش سلسله‌مراتبی که عوامل زیادی مانند روکانون و ژرفای زمین‌لرزه‌ها، سازوکارگسل‌ها و سنگ بستر را نیز درنظر می‌گیرد، گستره گسل دشت‌بیاض را یک گستره پرخطر معرفی می‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1063 - هیدروژئوشیمی چشمه‌های آب گرم روستای ورتون، کوهپایه اصفهان
        محمد یزدی سارا رضا حاجی پدرام ناوی
        چشمه های آبگرم ورتون که شامل دو چشمه آب گرم، مراد و امام رضا و یک چشمه آب سرد می باشد،در 12 کیلومترى روستاى ورتون از شهرستان کوهپایه و درحدود70 کیلومترى شمال خاوری اصفهان قرار دارد.مطالعات صحرائی و پتروگرافی نشان دهنده آن است که سنگ های میزبان این چشمه ها از نوع سنگ آهک چکیده کامل
        چشمه های آبگرم ورتون که شامل دو چشمه آب گرم، مراد و امام رضا و یک چشمه آب سرد می باشد،در 12 کیلومترى روستاى ورتون از شهرستان کوهپایه و درحدود70 کیلومترى شمال خاوری اصفهان قرار دارد.مطالعات صحرائی و پتروگرافی نشان دهنده آن است که سنگ های میزبان این چشمه ها از نوع سنگ آهک های ائوسن با ترکیب کانی شناسی کربنات هایی مثل کلسیت و آراگونیت همراه کانی های اکسید و هیدروکسید آهن و کانی های رسی است. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه های هیدروژئوشیمیایی، آب هر 3 چشمه منطقه جز گروه آب های خیلی شور هستند. دیاگرام شولر نشان می دهد املاح آب های منطقه بالاتر از حد طبیعی و غیر قابل شرب است. همچنین براساس دیاگرام پاپیر تیپ آب های هر سه چشمه، از نوع سولفاته و رخساره آن ها از نوع کلسیک می باشد. اندازه گیری های ژئوشیمیایی، مشخص کردن تیپ آب و مقایسه ی مقادیر بدست آمده با استانداردهای ملی و بین المللی نشان داد که مقادیر ترکیبات شیمیایی آب این چشمه ها نسبت به استانداردهای اعلام شده بیش از حد مجاز سلامتی و محیط زیست نمی باشد. این مطالعه نشان داد اگرچه این آب ها برای کشاورزی و شرب نامناسب هستند اما می توانند برای آب درمانی مفید باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1064 - سنگ نگاری، ژئوشیمی و کانی زایی سرب در منطقه هزارآباد )آشتیان(
        علی رضا حدادپور راضیه محمدی هادی گلزار
        کانسار سرب هزارآباد در 5کیلومتری جنوب خاوری شهرستان آشتیان در استان مرکزی قرارگرفته است و از نظرتقسیماتزمین ساختی ایران، در کمربند ماگمایی ارومیه- دختر قرارگرفته است. واحدهای سنگی موجود در منطقه شامل آهک پلاژیکلیتیک توف سبز، لیتیک توف خاکستری روشن تا متمایل به سبز همراه چکیده کامل
        کانسار سرب هزارآباد در 5کیلومتری جنوب خاوری شهرستان آشتیان در استان مرکزی قرارگرفته است و از نظرتقسیماتزمین ساختی ایران، در کمربند ماگمایی ارومیه- دختر قرارگرفته است. واحدهای سنگی موجود در منطقه شامل آهک پلاژیکلیتیک توف سبز، لیتیک توف خاکستری روشن تا متمایل به سبز همراه سنگ آهک ماسهای، مارن قرمز تا سبز کم رنگ، کنگلومراسنگ آهک، کریستال لیتیک توف خاکستری تیره، گدازههای آندزیتی و مارن سبز، گلسنگ، شیل و سنگ آهک میباشد.سنگ میزبان کانی سازی توف ها و آندزیت های ائوسن هستند. مشاهدات صحرائی و سنگ نگاری و کانه شناسی نشانه داد کهکانه زایی در منطقه غالباً از نوع پرکننده شکستگی ها وفضاهای خالی است. علاوه بر آن، کانه زایی گاهی به صورت برش و افشاندر متن سنگ نیز دیده می شود که گسترش کمتری دارند. کانه زایی در محدوده کانسار در امتداد گسل ها صورت گرفته استبه طوری که چهار رگه کانه دار با روند خاوری- باختری را می توان مشخص کرد. گسل های کنترل کننده کانه زایی خود به وسیلهگسل هایی با روند شمال شرقی- جنوب غربی که در امتداد آبراهه ها وجود دارند جابجا شده اند. به لحاظ کانی شناسی، کانه اصلیمنطقه گالن، سروزیت و اسفالریت است که در محل گسل ها با باریت قابل مشاهده است. در این پژوهش علاوه بر مطالعاتصحرائی، پتروگرافی، به منظور مطالعات ژئوشیمیائی 40نمونه سنگی از محل رگه ها، ترانشه ها و تونل حفاری و سنگ میزبانبرداشت شد. این نمونه ها به روش ICP-MSبرای عناصری مثل Pb, Zn, Ag, As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Niتجزیهشدند. پردازش داده های ژئوشیمیائی آنومالی قوی برای Pb, Znو آنومالی قابل توجه برای عناصر Cu, Ag, As, Moنشانمی دهد. براساس نتایج تجزیه ها متوسط غلظت Pbحدود ppm 34525متوسط غلظت Znحدود ppm 6108می باشد. مقادیرناهنجاری Moنیز در بعضی از نمونهها بالا است و بیشینه مقدار آن در یکی از نمونهها تا 1182گرم در تن است. نمودارهایهمبستگی نشان می دهد که بین عناصر Pbو Agو عناصر Agو Asهمبستگی قوی وجود دارد که نشان دهنده آن است کهگالن کانی میزبان این عناصر می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1065 - میکروفاسیس ها و محیط رسوبی بخش کربناته سازند قلعه دختر واقع در کوه بیرگ(جنوب شهرستان سرایان-خراسان جنوبی)
        عایشه سلمانی غلامرضا میراب شبستری محمد حسین ادابی سید علی آقانباتی
        هدف از انجام این تحقیق ،تعیین میکروفاسیس ها و محیط رسوبی بخش کربناته سازند قلعه دختر (ژوراسیک میانی تا بالایی)بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات آزمایشگاهی می باشد.منطقه مورد مطالعه در کوه بیرگ واقع در جنوب شهر سرایان (استان خراسان جنوبی) قرار دارد.ضخامت توالی مذکور در بر چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق ،تعیین میکروفاسیس ها و محیط رسوبی بخش کربناته سازند قلعه دختر (ژوراسیک میانی تا بالایی)بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات آزمایشگاهی می باشد.منطقه مورد مطالعه در کوه بیرگ واقع در جنوب شهر سرایان (استان خراسان جنوبی) قرار دارد.ضخامت توالی مذکور در برش مورد مطالعه 188 متر است که بیشتر شامل آهک هایی از نوع وکستون بایوکلستی حاوی سوزن اسفنج ،وکستون اینتر اکلستی وولیتی،پکستون پلوئیدی،پکستون اینتر اکلستی،وکستون اینتر اکلستی/بایوکلستی و وکستون جلبکی می باشد.بر اساس مطالعات پترو گرافی قطعات اسکلتی سازند قلعه دختر در برش مورد مطالعه از قطعات خار پوست،باکیوپود،سوزن اسفنج،جلبکها،مرجان ها و فرامینیفرها و همچنین پلوئید ها،اینتراکلست ها و آنکوئیدها به عنوان ذرات غیر اسکلتی تشکیل شده است.به طور کلی هفت میکروفاسیس مربوط به محیط های دریای باز ،سد و لاگون شناسایی گردیده است.ب اساس اطلاعات به دست آمده می توان نتیجه گرفت که در منطقه مورد مطالعه بخش کربناته سازند قلعه دختر در یک پلاتفرم کربناته دریایی از نوع فلات حاشیه دار نهشته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1066 - تشکیل مس رسوبی استراتاباند در ماسه سنگ های شلپو واقع در غرب لوت
        عزت اسلامی زاده شهرام سامانی راد شهره حسن پور
        محدوده مطالعاتی شلپو در غرب لوت و بخش جنوبی بلوک طبس قرار گرفتـه اسـت. لایـههـای سـرخ رنـگ موجـود شـامل مـارنمادستون، سیلتستون، ماسه سنگ و کنگلومرای ژوراسیک بـالایی- کرتاسـه زیـرین اسـت کـه هـم ارز سـازند سـرخ قـارهای کرمـانو بخش هایی از سازندهای بیدو و گردو میباشد. سنگ چکیده کامل
        محدوده مطالعاتی شلپو در غرب لوت و بخش جنوبی بلوک طبس قرار گرفتـه اسـت. لایـههـای سـرخ رنـگ موجـود شـامل مـارنمادستون، سیلتستون، ماسه سنگ و کنگلومرای ژوراسیک بـالایی- کرتاسـه زیـرین اسـت کـه هـم ارز سـازند سـرخ قـارهای کرمـانو بخش هایی از سازندهای بیدو و گردو میباشد. سنگ میزبان این کانسار، لیتیک آرنایت یا ساب آرنایت آهکی ساب مچـور اسـت.بلورهای درشت کالکوسیت به صورت درهم رشد با بلورهای کوچکتر کوولیـت و بـه شـکل نـدول هـای تیـره رنـگ در حفـراتو فضاهای خالی سنگ تشکیل شدهاند. ترتیب کانیسازی به صورت روتیل، کالکوسیت، کوولیت و مالاکیت میباشـد. کانـهزایـی دربخش ماسه سنگی قرمز، بر اثر انحلال و شسته شدن مس از لایههای سطحی و حمل و تهنشسـت آن در شـرایط احیـایی موجـود درزیر سطح ایستایی صورت گرفته است. مقدار مس کانسار 5/1درصد و نقره حدود 11گرم در تن می باشد. بـر اسـاس ایـن مطالعـهشلپو برای اولین بار به عنوان یک کانسار مس رسوبی نوع استراتاباند معرفی میگر .د پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1067 - Determining the Blind faults in Banesh Plain using Special Geoelectrical resistivity method
        Raheleh Farhang Abdolmajid Asadi Kouros Yazdjerdi Mohsen Pourkermani
        Knowledge of the location of the blind fault and revealing fault length in urban areas are so critical. Moreover, recognizing and direct study of faults' location calls for selecting a proper approach to study the faults due to areas being covered with thick quaternary چکیده کامل
        Knowledge of the location of the blind fault and revealing fault length in urban areas are so critical. Moreover, recognizing and direct study of faults' location calls for selecting a proper approach to study the faults due to areas being covered with thick quaternary sediments and lack of faults outcrop in many areas. In doing so, one of the commonest methods is using geophysical methods. The study explored the blind faults of Banesh Plain in Fars, Iran using geoelectrical sampling with a Schlumberger array and integrating it with field sampling and direct observations. Accordingly, 30 soundings and 10 profiles were developed in this regard, and sections and pseudo-sections were analyzed. The results showed the existence of two fault zones along the northeast-southwest and northwest-southeast, and it seems that the conduction of groundwater in the mentioned area is under the influence of these two main zones. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1068 - Investigating the effect of fluctuations of economic variables affecting the profitability of IranKhodro Manufacturing Company
        Siavash Saleh Ziabari Akbar Bagheri Somayeh Shokravi
        Today, the automotive industry is considered one of the strategic options for economic development. This industry plays an important role in the economic cycle of countries and has a special place in the world financial services industry. One of the most important compe چکیده کامل
        Today, the automotive industry is considered one of the strategic options for economic development. This industry plays an important role in the economic cycle of countries and has a special place in the world financial services industry. One of the most important competitive tools in this industry is the impact of macro variables on production profitability. The purpose of this study is to investigate the effect of fluctuations in economic variables affecting the profitability of IranKhodro Manufacturing Company. In this study, to test the hypotheses, the information of IranKhodro's high-circulation cars in the period between 2013-2019 was used. Independent research variables include exchange rate, inflation rate, order price, and imported cars. After calculating the required variables, a composite data regression model was used to test the hypotheses. To choose between the methods of combined regression patterns and panel data patterns, the Limer F test was used. The panel data method was selected and it was necessary to perform the Hausman test, which also confirmed the use of a fixed-effects pattern. The results of the research hypotheses showed that there is a significant relationship between exchange rate trends, inflation rate, mandatory (mandatory) pricing and imported cars, and the profitability of IranKhodro's high-volume products. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1069 - Testing the effect of foreign and domestic price shocks on the inflow of capital market to Iran
        Ghazaleh Tajilro Jalal Seifodini Somayeh Shokravi
        The purpose of this study is to test the effect of foreign and domestic price shocks on the inflow of the capital market to Iran. To achieve this goal, first, the theoretical foundations and research background (internal and external studies) were studied, then the rese چکیده کامل
        The purpose of this study is to test the effect of foreign and domestic price shocks on the inflow of the capital market to Iran. To achieve this goal, first, the theoretical foundations and research background (internal and external studies) were studied, then the research model for Iran from the period 2000-to 2019 was estimated, and research hypotheses were tested. The results of the research, while confirming the hypotheses of the research, showed that exchange rate fluctuations have a negative and significant effect on the inflow of capital and transfer payments of a country. Inflation uncertainty, which indicates the inefficiency of economic policies in the country, has also been a negative factor in attracting the inflow of capital to Iran. Increasing capital stock and spot prices have a positive and significant effect on attracting capital inflows to Iran and transfer payments. Finally, some suggestions for increasing the inflow of capital investment are presented according to the research results. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1070 - Evaluating the performance of Bank Melli in supporting the production of domestic goods by providing banking facilities for the purchase of goods based on the Kaplan and Norton Balanced Scorecards model
        Mohammad Aliyari Akbar Bagheri Ali Asghar Lotfi
        The main purpose of this study is to evaluate the performance of Bank Melli in supporting the production of domestic goods by providing banking facilities for the purchase of goods based on the Kaplan and Norton Balanced Scorecards model. To achieve this goal, the theor چکیده کامل
        The main purpose of this study is to evaluate the performance of Bank Melli in supporting the production of domestic goods by providing banking facilities for the purchase of goods based on the Kaplan and Norton Balanced Scorecards model. To achieve this goal, the theoretical foundations and related internal and external studies have been examined. In the next step, based on the research model and its dimensions, a research questionnaire was designed and distributed among a sample of 150 managers and experts of Bank Melli and examined and descriptive and inferential statistical analysis (testing of research hypotheses). The results show that there is a significant difference between the current and favorable situation of purchasing domestic goods by providing facilities for purchasing goods of Bank Melli in all four dimensions of the balanced evaluation model (value, finance, work processes, and education and learning). Finally, in the framework of the research results, proposals were presented to support domestic production based on the mentioned dimensions with the help of facilities granted for the purchase of domestic goods of Bank Melli. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1071 - Investigation and Selection of Optimal and Suitable Locations for Arsenal Camouflage using Remote Sensing Studies (Case Study: Iran)
        mehdi mohamdpour Davod Majidi
        Identifying suitable and optimal areas for camouflage of arsenals is very important. The purpose of this study is to investigate and select the optimal and suitable places for camouflage of arsenals in the country using AHP model and mathematical analysis in ARC GIS env چکیده کامل
        Identifying suitable and optimal areas for camouflage of arsenals is very important. The purpose of this study is to investigate and select the optimal and suitable places for camouflage of arsenals in the country using AHP model and mathematical analysis in ARC GIS environment. Locating is a process through which the best place for an activity can be determined based on the conditions and according to the available resources and facilities. Accordingly, in this study, first the effective factors in locating the ammunition slot are examined and the map of each of the effective factors in locating the arsenal such as slope map, slope direction map, Altitude map, Access road map, Distance from big cities map, Distance from medium cities map, Distance from small towns Map, Distance from villages map, Distance from faults map and distance from water level map were prepared in ARC GIS environment and the importance coefficients of criteria and sub-criteria were obtained using Analytic Hierarchy Process (AHP) and Expert Choice software. Then, these coefficients were applied in the layers related to each parameter through a linear weight combination and suitable places for selecting the arsenal were identified with a range of values. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1072 - Investigation of the relationship between tectonic morphological indices and seismic acceleration in Indes, Aipak, Avaj and Kushk-e-Nusrat fault zones (northwest of Saveh)
        Bahar Rezaei Nahal Mohsen PourKermani Mehdy Zare Maryam Dehbozorgi Reza Nozaem
        10.30495/jrors.2023.1975789.1170
        The northwest zone of Saveh city is located in the Indes , Kooshk e Nosrat, Avaj and Ipak fault zones. Indes, Kooshk e Nosrat, Avaj and Ipak faults are considered as the major faults in central Iran, which are also active in the Quaternary and the their last movements a چکیده کامل
        The northwest zone of Saveh city is located in the Indes , Kooshk e Nosrat, Avaj and Ipak fault zones. Indes, Kooshk e Nosrat, Avaj and Ipak faults are considered as the major faults in central Iran, which are also active in the Quaternary and the their last movements are attributed to the present time, therefore, the estimation of morphometry in order to identify the effect of active tectonics on the tectonic evolution of drainage basins seems necessary. Therefore, in this study, six important morphotectonic indices were analyzed including longitudinal gradient of the river, asymmetry of drainage basin, hypsometric integral, Drainage basin shape, the ratio of the floor width to the valley height and mountain front. In order to model the formation of basins in the studied area, Arc Hydro software (Arc GIS add ins) has been used based on data derived from a digital elevation model. Then, 6 morphotectonic indices have been compiled and classified on each of the basins. Finally the Active Tectonic Index (IAT) has been calculated, according to which the study area has been classified into 4 categories including very high, high, intermediate and low tectonic activity. According to the IAT index, 5% of the study area shows very high tectonic activity, 25% of the studied area has high tectonic activity, 65% of it has the average tectonic activity and about 5% of the tectonic activity are low. In this study, the highest level of tectonic activity can be seen in the north-eastern part of the area. In most sectors, the level of activity is high and intermediate, which is related to the activity of Kooshk-e-Nosrat, Aipak and Avaj faults.The northwest zone of Saveh city is located in the Indes , Kooshk e Nosrat, Avaj and Ipak fault zones. Indes, Kooshk e Nosrat, Avaj and Ipak faults are considered as the major faults in central Iran, which are also active in the Quaternary and the their last movements are attributed to the present time, therefore, the estimation of morphometry in order to identify the effect of active tectonics on the tectonic evolution of drainage basins seems necessary. Therefore, in this study, six important morphotectonic indices were analyzed including longitudinal gradient of the river, asymmetry of drainage basin, hypsometric integral, Drainage basin shape, the ratio of the floor width to the valley height and mountain front. In order to model the formation of basins in the studied area, Arc Hydro software (Arc GIS add ins) has been used based on data derived from a digital elevation model. Then, 6 morphotectonic indices have been compiled and classified on each of the basins. Finally the Active Tectonic Index (IAT) has been calculated, according to which the study area has been classified into 4 categories including very high, high, intermediate and low tectonic activity. According to the IAT index, 5% of the study area shows very high tectonic activity, 25% of the studied area has high tectonic activity, 65% of it has the average tectonic activity and about 5% of the tectonic activity are low. In this study, the highest level of tectonic activity can be seen in the north-eastern part of the area. In most sectors, the level of activity is high and intermediate, which is related to the activity of Kooshk-e-Nosrat, Aipak and Avaj faults. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1073 - نقد و بررسی رابطه معماری و تأمین اجتماعی در شاهنامۀ فردوسی
        عبداله شهریار رامین صادقی نژاد مریم محمدزاده
        رفاه و تأمین اجتماعی به عنوان یکی از مشخصه های جوامع متمدن و پیشرفته، مؤلفه ای است که امروزه در سیاست های کلان کشورهای جهان، جایگاه ارزنده ای دارد. روی کردی که در نظام های گذشته کم تر بروز و خودنمایی داشته است. به گواه مورّخان و محقّقان و با توجه به متن شاهنامه به عنوان چکیده کامل
        رفاه و تأمین اجتماعی به عنوان یکی از مشخصه های جوامع متمدن و پیشرفته، مؤلفه ای است که امروزه در سیاست های کلان کشورهای جهان، جایگاه ارزنده ای دارد. روی کردی که در نظام های گذشته کم تر بروز و خودنمایی داشته است. به گواه مورّخان و محقّقان و با توجه به متن شاهنامه به عنوان یکی از اصیل ترین متونی که ما را از اوضاع ایران قبل از اسلام آگاه می کند، پرداختن به مقولۀ رفاه و تأمین اجتماعی در صدر سیاست های کلان پادشاهان ایرانی قبل از اسلام از دورۀکیانیان تا ساسانیان بوده است. یکی از مهم ترین ابزارهای تأمین رفاه اجتماعی، بهبود شرایط صنعتی کشور است که به آبادانی و توسعۀ کشور و بهبود معیشت مردم می آن‌جامد. امری که علی رغم پر هزینه بودن به دلیل توجه پادشاهان به آسایش و رفاه مردم و تعمیم برخوداری و تأمین اجتماعی، بدان اهتمام شده است. از این رو این پژوهش با تکیه بر شاهنامۀ فردوسی به عنوان متنی تاریخی ـ ادبی به بررسی مصادیق صنعت و کاربرد انواع و گونه های آن در این اثر به منظور دست یابی به رفاه و تأمین اجتماعی پرداخته است. نتیجه نشان می دهد که پرداختن به امر صنعت که از سنگین ترین و پرهزینه ترین برنامه های کشوری است، همواره درشاهنامۀ فردوسی از طرف پادشاهان برای ارائۀ خدمات اجتماعی به عنوان ارکان رفاه و تأمین اجتماعی مورد توجه واقع شده است. روش به کار رفته در این پژوهش روش توصیفی ـ تحلیلی با تکیه بر پژوهش میان رشته ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1074 - The Retroactive Effect of L2 on L1 in Word Recall and Lexical Activation
        افسانه السادات موحدپور امین نعیمی
        10.30495/rpcl.2022.697271
        The present study aimed to investigate if learning English as an L2 has an effect on word recall and lexical activation among Iranian EFL learners. For this purpose, a sample of 45 male and female EFL learners was selected and they were classified into two experimental چکیده کامل
        The present study aimed to investigate if learning English as an L2 has an effect on word recall and lexical activation among Iranian EFL learners. For this purpose, a sample of 45 male and female EFL learners was selected and they were classified into two experimental and one control group, 15 each. Word recall and oral time-limited tests were conducted within the three groups; they had to listen to 16 non-cognate Farsi words, each by 2 seconds, remember and recall them to resay. For lexical activation, an experiment was carried out by asking them to memorize and retell words shown to them through a computer screen. Outcomes of the word recall test revealed that the mean score of participants with low exposure to English was higher than lower and upper intermediate. Results exhibited that the participants in the first group surpassed those in the experimental group in word recall test. In the lexical activation test, the control group who were participants with low exposure to English performed better than the participants in the other two groups. Results revealed no meaningful difference among the mean scores of the three categories in lexical activation test, though. The results of the present study have some implications for language teachers, material developers and students. In fact, language teachers can provide a link between learners’ vocabulary knowledge of two languages, and this way help their students to activate their L2 vocabulary knowledge more easily and with less cognitive load. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1075 - اولین گزارش از کک توتون Epitrix hirtipennis (Melsheimer, 1847) (Coleoptera: Chrysomelidae)از ایران
        ندا خردپیر عرفان میرزایی
        حشره مهاجم کک توتون Epitrix hirtipennis(Melsheimer, 1847) برای اولین بار برای فون کک های خانواده سوسک های برگ خوار Chrysomelidae از ایران گزارش می شود.طی برنامه نمونه برداری از مزارع شهرستان ورامین (استان تهران)، اولین نمونه از نیمه خرداد در مزرعه بادنجان در روستای سرگل چکیده کامل
        حشره مهاجم کک توتون Epitrix hirtipennis(Melsheimer, 1847) برای اولین بار برای فون کک های خانواده سوسک های برگ خوار Chrysomelidae از ایران گزارش می شود.طی برنامه نمونه برداری از مزارع شهرستان ورامین (استان تهران)، اولین نمونه از نیمه خرداد در مزرعه بادنجان در روستای سرگل، شهرستان ورامین مشاهده گردید و پایش جمعیت تا هفته پایانی تیرماه همزمان با برداشت محصول ادامه یافت و تراکم جمعیت به حداکثر 4-3 کک به ازاء هر برگ افزایشپیدا کرد. پس از آن با گل دهی محصول تابستانه، در اواخر مرداد ماه، مجدد کک های بالغ در سطح مزرعه مشاهده شدند. این گونه یکی از مجموعه گونه های بومیمنطقه نئارکتیک است و از سال 1983 در منطقه پالئارکتیک مانند ایتالیا، پرتغال، یونان، ترکیه، بلغارستان، روسیه و سوریه نیز مشاهده گردید. سایرگونه های این جنس قبلاً در ایران مشاهده شده اند و گونه E. hirtipennis برای اولین بار از ایران گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1076 - بررسی برخی خصوصیـات مولکولی جدایه‌های ایرانی ویروس برگ قاشقـی سیب‌زمینی
        رضا پوررحیم شیرین فرزاد‌فر
        ویروس برگ قاشقی سیب زمینی (Potato leafroll virus-PLRV) عضو جنس Polerovirus، از مهم ترین ویروس های بیمارگر سیب زمینی است که از غالب مزارع سیب‌زمینی کشور گزارش شده است. در این پژوهش، خصوصیات مولکولی جدایه های ایرانی، با استفاده از ژن پروتئین پوششی مورد بررسی قرار گرفت. بر چکیده کامل
        ویروس برگ قاشقی سیب زمینی (Potato leafroll virus-PLRV) عضو جنس Polerovirus، از مهم ترین ویروس های بیمارگر سیب زمینی است که از غالب مزارع سیب‌زمینی کشور گزارش شده است. در این پژوهش، خصوصیات مولکولی جدایه های ایرانی، با استفاده از ژن پروتئین پوششی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از مناطق مهم کشت سیب زمینی در استان ‌های آذربایجان، اردبیل، اصفهان، خراسان و همدان بازدید و نمونه ‌برداری به دو صورت تصادفی و انتخابی انجام شد. نمونه ‌ها از نظر آلودگی به PLRV با استفاده از آنتی ‌بادی اختصاصی و به روش DAS-ELISA مورد آزمون قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمون الایزا این ویروس در تمام استان های مورد نظر با میانگین فراوانی آلودگی 6/9 درصد ردیابی گردید. بیش ترین و کم ترین درصد آلودگی به ترتیب در استان اصفهان (7/23 درصد) و استان اردبیل (9/3) تعیین شد. در این تحقیق تعداد 10 جدایه ایرانی PLRV از پنج استان مورد بررسی انتخاب شده و با استفاده از آغازگر های اختصاصی، ناحیه ژنومی ORF0 این جدایه‌ ها طی واکنش زنجیره ‌ای پلی مراز تکثیر گردید. همردیفی توالی نوکلئوتیدی ژن ORF0 مربوط به 10 جدایه‌ ایرانی PLRV به دست آمده در این تحقیق و 23 توالی ORF0 دیگر جدایه ‌های PLRV از سایر مناطق دنیا، نشان ‌دهنده وجود 2/94 تا 100 درصد همسانی در بین آن ها بود. این مقایسه نشان داد که در بین جدایه‌ های ایرانی، دو جدایه Ar53 و Kh116 دارای بیش ترین درصد همسانی با جدایه ‌ای از کشور هلند (Y07496) بودند. بر اساس مطالعات تبارزایی، جدایه های PLRV به سه گروه تقسیم شدند که جدایه های ایرانی به همراه برخی از جدایه های اروپایی در گروه یک (Group I) قرار گرفتند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1077 - From Universal School-Based Management Model to Pattern Iran's Progress - Islamic School Board of Trustees: Qualitative Analysis Dimensions and Specific Indicators to Evaluate Performance
        Saeid Moradi Kourosh Fathi Vajarghah
        The basic aim of this research is from the universal school-based management model to pattern Iran's progress - Islamic schools Board of trustees: qualitative analysis dimensions and specific indicators to evaluate performance. According to the study, functional and in چکیده کامل
        The basic aim of this research is from the universal school-based management model to pattern Iran's progress - Islamic schools Board of trustees: qualitative analysis dimensions and specific indicators to evaluate performance. According to the study, functional and in terms of subject matter and the nature of the research component of the combination is mixed. In the first phase of this study, grounded theory as a qualitative approach was used, and secondly from the descriptive - survey has been used as a quantitative approach. The statistical population of the study included 12 experts, policymakers, and experts in the ministry of education, and in the small part, all teachers and principals of the board of trustees of five provinces (Tehran, Isfahan, Mazandaran, Khuzestan, and Semnan) during the school year 2015-2016, they were employed. Due to the high number of these schools, ten managers and teachers were selected from each province based on Krejci-Morgan's table of 234 people (184 teachers and 50 managers) by random sampling method and selected a researcher-made questionnaire with 140 items (with Cronbach's alpha = 0.901), which was compiled based on the categories identified in the qualitative section were responding. To ensure validity, the questionnaire was examined by university professors and several key experts in education. The qualitative data research through systematic project-based coding process grounded theory of Strauss and Corbin were analyzed. In the quantitative analysis of data gathered from structural equation modeling, confirmatory factor analysis was performed using SPSS and Lisrel. The results of the qualitative research findings showed that 12 indicators were identified as the main components and 38 subcategories that were identified in the assessment of the performance of the schools of the board of trustees based on the comprehensive school-based management model. The findings of the quantitative research have also shown that the two components had the greatest impact on the board of trustee's schools. P Participation with path (0.69), organizational commitment with path (0.65), flexibility with path (0.62). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1078 - Preservation and Revival of Iranian Handicrafts: A Case Study of Tabari Chuqa Weaving Art in Mazandaran Province
        Fatemeh Aghajani Mohammad Gorbanian Javad Nouri
        10.30495/ijtnbm.2024.2004179.1027
        Iranian handicrafts, with their intricate patterns and vibrant designs, are at risk in the modern era. To protect this rich heritage, we must blend tradition with contemporary tastes while staying true to Iranian culture. Clothing is the most obvious cultural symbol and چکیده کامل
        Iranian handicrafts, with their intricate patterns and vibrant designs, are at risk in the modern era. To protect this rich heritage, we must blend tradition with contemporary tastes while staying true to Iranian culture. Clothing is the most obvious cultural symbol and the most important and specific aspect of ethnicity and tribe, which is quickly affected by acculturation phenomena among different societies. In this tapestry of crafts, Mazandarani hand-woven textiles like Chador Shab, Jajim, Galim, and Chugha cloth stand tall. Among them, Tabari Chuqa shines as a unique weaving art in Mazandaran, setting itself apart from Chuqa fabrics made elsewhere in Iran. Unlike the standard felt-making process, Tabari Chuqa weaves its story through intricate techniques. This research delves deep into the Tabari Chuqa production, unveiling its secrets stage by stage. Field research and heartfelt conversations with devoted artisans paint a vivid picture. This study is a beacon for preserving the exceptional cultural legacy woven into Tabari Chuqa art in Mazandaran province, Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1079 - Symbolic Role of Color in Determination of Ethnic Identity of Wedding Dresses of the Caspian Regions of Iran
        Javad Nouri Fatemeh Aghajani Abolghasem Dadvar peiman valipour Alireza Hoseinpour Kasgari
        10.30495/ijtnbm.2023.1993970.1025
        the color has a special representation in customs and rituals. Clothing is the most obvious cultural symbol and the most important and specific aspect of ethnicity and tribe, which is quickly affected by acculturation phenomena among different societies. The wedding dre چکیده کامل
        the color has a special representation in customs and rituals. Clothing is the most obvious cultural symbol and the most important and specific aspect of ethnicity and tribe, which is quickly affected by acculturation phenomena among different societies. The wedding dress has also been one of the important characteristics and dominated by this cultural element. which has been conducted in a descriptive-analytical way. Field and library methods have been used to collect information to study the symbolic role of the color of the wedding ceremony dress of the girls of the Caspian region of Iran and how it is influenced by its ethnic-tribal identity. The results of the research indicate that the application of color in the marriage ritual of the Caspian regions of Iran has symbolic meanings in addition to aesthetic aspects and is related to the theme of the intended ritual. For example, the presence of the green color in the wedding dress of the northern regions of Iran is a symbol of the greenery and freshness of these regions and indicative of the fertility and greenness of the couple. White color is a symbol of honesty and purity and the beginning of life based on intimacy. which is often seen in the headscarves of the brides in these regions.The symbolic role of red in these rituals is love, life, and happiness. As a result of the flexibility, the green color and red power are good complements for any beginning, including the beginning of a marital life, پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1080 - GENERALIZED INVERSES OF ANTI-TRIANGULAR BLOCK OPERATOR MATRICES
        Tahereh Haddadi
        We introduce a new class of generalized inverse which is called π-Hirano inverse‎. Let A be a Banach algebra with an identity. We first recall the definitions of some generalized inverses. As is well known, in 1958, Drazin [6] defined, an element a∈A has Dra چکیده کامل
        We introduce a new class of generalized inverse which is called π-Hirano inverse‎. Let A be a Banach algebra with an identity. We first recall the definitions of some generalized inverses. As is well known, in 1958, Drazin [6] defined, an element a∈A has Drazin inverse if there is the element a∈A which satisfies ax=xa, xax=x and a-a^2 x∈N(A). In this paper some elementary properties of the π-Hirano inverse are obtained‎. ‎We investigate the existence of the π-Hirano inverse for the anti-triangular operator matrix N=[0&B&C&D] with DCB=0 and et al‎. ‎Certain multiplicative and additive results for the π-Hirano inverse in a Banach algebra are presented‎. ‎We then apply some conditions under which a 2×2 block operator matrix has π-Hirano inverse over Banach spaces‎. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1081 - ردیابی طوفان‌های شدید گردوغبار در جنوب غرب ایران با استفاده از مدل HYSPLIT
        سید عبدالحسین آرامی ابراهیم کریمی سنگچینی مهری دیناروند
        رویدادهای طوفان گرد و غبار منطقه‌ای نگرانی اصلی بسیاری از کشورهای واقع در کمربند خشک جهان هستند. در حال حاضر گردوغبار در مقیاس جهانی و به‌ویژه در منطقه خاورمیانه به یک چالش جدی تبدیل شده است. با توجه به اثرات تغییر اقلیم و کاربری اراضی، در چند دهه اخیر خسارت‌بارترین و ف چکیده کامل
        رویدادهای طوفان گرد و غبار منطقه‌ای نگرانی اصلی بسیاری از کشورهای واقع در کمربند خشک جهان هستند. در حال حاضر گردوغبار در مقیاس جهانی و به‌ویژه در منطقه خاورمیانه به یک چالش جدی تبدیل شده است. با توجه به اثرات تغییر اقلیم و کاربری اراضی، در چند دهه اخیر خسارت‌بارترین و فراگیرترین بحران محیطی کشور، بروز طوفان گردوغبار قلمداد شده است. این تحقیق در نواحی جنوب غرب ایران با هدف ردیابی مسیر حرکت طوفان‌های گردوغبار فراگیر انجام شده است. بدین منظور تغییرات طوفان گردوغبار برای شش استان جنوب غرب ایران شامل: خوزستان، ایلام، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی در حدود 169266 کیلومترمربع در یک دوره زمانی 22 ساله (2016-1995) مورد آنالیز قرار گرفت. روش تحقیق با بکارگیری مدل ردیابی زمانی- مکانی HYSPLIT است. داده‌های مورد استفاده شامل: داده‌های GDAS، دما، جهت و سرعت باد، ارتفاع ژئوپتانسیل در ترازهای مختلف می‌باشند. از داده‌های GDAS برای ردیابی مسیر باد در محیط مدل HYSPLIT و داده‌های دما، ارتفاع ژئوپتانسیل، جهت و سرعت باد استفاده شده است. شبیه‌سازی مسیر حرکت ذرات گردوغبار نشان داد که اغلب مسیرها از مناطق شمالی و مرکزی عراق و سوریه گذشته و منشاء طوفان‌های گردوغبار، مناطق مرزی کویری و خشک شمال و مرکز عراق و سوریه هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1082 - لایه‌نگاری در گمانه یک تپه برج نیشابور، رویکردی تفسیری
        عمران گاراژیان
        لایه‌نگاری از روش‌های پایه در باستان‌شناسی میدانی است. هدف عمده از لایه‌نگاری گردآوری اطلاعات برای گاهنگاری نسبی و پیشنهاد توالی است. در این مقاله اطلاعات لایه‌نگاری در گمانه یک تپه برج نیشابور که در منطقه‌ای از نظر مطالعات پیش از تاریخی ناشناخته واقع شده، ارائه شده است چکیده کامل
        لایه‌نگاری از روش‌های پایه در باستان‌شناسی میدانی است. هدف عمده از لایه‌نگاری گردآوری اطلاعات برای گاهنگاری نسبی و پیشنهاد توالی است. در این مقاله اطلاعات لایه‌نگاری در گمانه یک تپه برج نیشابور که در منطقه‌ای از نظر مطالعات پیش از تاریخی ناشناخته واقع شده، ارائه شده است. همراه این اطلاعات و با رویکردی نظری، دو واقعیت در ارتباط با لایه‌نگاری طرح و بحث شده‌اند. واقعیت نخست: لایه سطحی و سطحی بودن لایه‌ها است. در این بحث گردآوری اطلاعات در مورد امکان تاثیر پذیرفتن هریک از لایه‌ها طی ساخت و ساز لایه‌های رویشان مورد بحث قرار گرفته و نمود مادی چنین تأثیری ارزیابی شده است. واقعیت دوم: عامل اصلی سازمان‌دهنده به بقایا، ساختارها و نهشته‌های هر لایه است. عامل اصلی سازمان‌دهنده به لایه، تفسیر باستان‌شناس بر اساس بافتار لایه، در هنگام لایه‌نگاری است. بر مبنای واقعیت دوم چارچوبی برای ارزیابی اصالت هر لایه و اطلاعات آن متناسب با هدف لایه‌نگاری و پژوهش میدانی پیشنهاد می‌شود. در نظر داشتن واقعیت‌های یاد شده در فرآیند لایه‌نگاری امکان واقع‌نمایی گاهنگاری و توالی را فراهم کرده و زمینه گردآوری اطلاعات پایه برای تحلیل فرآیند شکل‌گیری لایه‌ها و براساس آن فرآیند شکل‌گیری استقرار بر مبنای لایه‌ها و گمانه‌ها را مهیا می‌کند. اطلاعات گمانه یک لایه‌نگاری در استقرار برج نیشابور نشان می‌دهد که موقعیت گمانه طی اواخر دوره مس‌سنگی و اوایل دوره مفرغ مورد استفاده قرار گرفته است. رویکرد تفسیری و دو واقعیت طرح شده در بافتار نظری زمینه ارائه تفاسیری در مورد موقعیت گمانه یک را فراهم کرده است. وجود نهشته‌های آبرفتی در لایه‌های پایینی، وجود دو برآمدگی استقرار دوره اوایل مس‌سنگی در محدوده گمانه و حاشیه‌ای بودن موقعیت گمانه نسبت به استقرار در اکثر دوره‌ها از جمله تفاسیر ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1083 - بررسی سفال دالما بر اساس مطالعه سفال‌های آذربایجان و کرمانشاه
        محسن حیدری
        با نگاهی گذرا به اطلاعات باستان‌شناختی شمال غرب ایران در دوره پیش از تاریخ می‌توان دید که بیشتر مطالعات انجام گرفته در این منطقه در قسمتهای حاشیه دریاچه ارومیه متمرکز بوده است. متأسفانه بیشتر مطالعات صورت گرفته در شمال غرب، مربوط به دوره‌های مفرغ و پسر و پس از آن بوده و چکیده کامل
        با نگاهی گذرا به اطلاعات باستان‌شناختی شمال غرب ایران در دوره پیش از تاریخ می‌توان دید که بیشتر مطالعات انجام گرفته در این منطقه در قسمتهای حاشیه دریاچه ارومیه متمرکز بوده است. متأسفانه بیشتر مطالعات صورت گرفته در شمال غرب، مربوط به دوره‌های مفرغ و پسر و پس از آن بوده و کمتر به دوره مس‌وسنگ پرداخته شده است. همچنین، بیشتر اطلاعات منتشر شده مربوط به این منطقه، مربوط به همین زمان‌ها است و از دوره دالما اطلاعات اندکی در دست است به حدی که انتشارات مرتبط با آن از انگشتان یک دست تجاوز نمی‌کند. به همین خاطر، بیشتر پژوهشگران به دلیل پیچیدگی و کمبود اطلاعات از این دوره به عنوان دوره شگفت‌انگیز یاد می کنند، مخصوصاً دوره دالما و حوزه گسترش آن را تعجب‌برانگیز و قابل تأمل می‌دانند. یکی از این کمبودها و کاستی‌ها مربوط به سفال دالما است. در این مقاله بر آنم تا با مروری بر سفال دالما در سه منطقه آذربایجان شرقی، غربی و کرمانشاه تصویری نسبتاً روشن از سنت سفالی دالما در اختیار قرار دهم. به طور کلی، سفال‌های دالما به ۴ دسته تقسیم می‌شوند که احتمالاً با توجه به پوشش و فرم آن‌ها دارای کارکرد خاصی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1084 - تحولات تاریخی شرق ایران در دوره ساسانی
        فریدون ناهیدی آذر فرهنگ خادمی ندوشن
        اقوام مهاجری که از زمان هخامنشیان تا زمان ساسانیان به شرق ایران هجوم آورده و سپس در آنجا ساکن گردیده اند با گذشت زمان نقش مهمی را در سیاست و روابط اقتصادی این منطقه ایفا نمودند. در این مقاله به چگونگی تهاجمات اقوام تازه وارد از مرزهای شمال شرقی به خاک امپراطوری ساسانی پ چکیده کامل
        اقوام مهاجری که از زمان هخامنشیان تا زمان ساسانیان به شرق ایران هجوم آورده و سپس در آنجا ساکن گردیده اند با گذشت زمان نقش مهمی را در سیاست و روابط اقتصادی این منطقه ایفا نمودند. در این مقاله به چگونگی تهاجمات اقوام تازه وارد از مرزهای شمال شرقی به خاک امپراطوری ساسانی پرداخته می شود. بررسی و نشان دادن نحوه ارتباط فرهنگی و داد و ستد فرهنگ و تمدن ساسانی با این اقوام و ظرفیت فرهنگ پذیری ایرانی در داد و ستد مسالمت‌آمیز و غیر مسالمت‌آمیز با این فرهنگها و تنشها یا تحولات صورت گرفته از این رهگذر هدف اصلی این مقاله است. تماسهای متعدد چند جانبه میان ایران و همسایگان شرقی‌شان در بیشتر موارد فشرده و فراگیر بوده است و عمدتا پس از این برخوردها، فرهنگهای جدید و بیگانه در یکدیگر تاثیر گذاشته است و قائدتا فرهنگی که دارای ریشه های عمیقتری است، تاثیر بیشتری در فرهنگ مقابل خود خواهد داشت. در این زمان اهمیت شرق ایران به حدی بوده است که این منطقه به صورت یکی از مشغله های اصلی ساسانیان درآمده بود و نمایندگانی از ساسانیان در کوشان (کوشان شاه) و سکستان (سکان‌شاه) حکومت می کردند. در غیاب منابع مکتوب، یافته های باستان شناختی اطلاعات لازم را منعکس می سازند. از مهمترین این یافته های باستانشناختی سکه های ساسانی هستند که تا حدود زیادی حـوزه گستـرش حکومتهـا را روشن می سازنـد. ایـن سکه ها توسط سلاطین گجرات و کوشان و هونها تقلید و نمونه برداری می‌شد. هونها تاثیر زیادی از فرهنگ ساسانی گرفته و آن را به هند منتقل کردند و زمینه را برای مهاجرت ایرانیان زرتشتی در دوره های بعد به این منطقه فراهم ساختند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1085 - نگاهی دیگر به باستان‌شناسی پیش از تاریخ دشت تهران در پهنه فلات مرکزی ایران
        حمیدرضا ولی‌پور
        یکی از مهم‌ترین اهداف مطالعاتی در باستان‌شناسی مطالعه تغییرات فرهنگی است. تفسیر دلایل تغییرات فرهنگی در یک جامعه یا منطقه در دوران پیش از تاریخ نیازمند درک درست روابط بین مواد فرهنگی است. داشتن دیدگاه یا رویکرد نظری خاص به موضوع تغییرات فرهنگی نیز سمت و سوی جهت‌گیری محق چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین اهداف مطالعاتی در باستان‌شناسی مطالعه تغییرات فرهنگی است. تفسیر دلایل تغییرات فرهنگی در یک جامعه یا منطقه در دوران پیش از تاریخ نیازمند درک درست روابط بین مواد فرهنگی است. داشتن دیدگاه یا رویکرد نظری خاص به موضوع تغییرات فرهنگی نیز سمت و سوی جهت‌گیری محقق را نشان می‌دهد. یکی از مناطق فرهنگی ایران که بحث‌های فراوانی پیرامون تغییرات فرهنگی آن در پیش از تاریخ مطرح است فلات مرکزی ایران است. بیشتر نظریات ارائه شده در باره تغییرات فرهنگی این منطقه مبتنی بر رویکرد تاریخی- فرهنگی بوده است. در این مقاله ضمن بازنگری و نقد نظریات پیشین با تعریف مفاهیم نظری و ارائه زمینه نظری موضوع با رویکردی تازه به تحلیل این تغییرات در دشت تهران پرداخته و ساختار فرهنگی جوامع پیش از تاریخی این منطقه را بر اساس داده‌های باستان‌شناختی مورد بحث و بررسی قرار داده‌ام. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1086 - معرفی و طبقه‌بندی برخی از نقوش گرافیکی و هندسی تزئینی کنده بر روی سفال‌های عصر مفرغ قدیم بر اساس مدارک بدست‌آمده ازتپه پیسا همدان
        یعقوب محمدی‌فر عباس مترجم کمال‌الدین نیکنامی
        در حدود پنچ هزار سال پیش از این، فرهنگی در غرب ایران گسترش یافت که از نظر زمانی، با شروع عصر مفرغ (۳۰۰۰- ۲۶۰۰ ق.م) در ایران همزمان است. این فرهنگ جدید با دو مشخصه اصلی آن یعنی ایجاد معماری مدور و ساخت سفال‌های سیاه براق از دوره قبل از خود به سادگی قابل تمیز است. تا پیش چکیده کامل
        در حدود پنچ هزار سال پیش از این، فرهنگی در غرب ایران گسترش یافت که از نظر زمانی، با شروع عصر مفرغ (۳۰۰۰- ۲۶۰۰ ق.م) در ایران همزمان است. این فرهنگ جدید با دو مشخصه اصلی آن یعنی ایجاد معماری مدور و ساخت سفال‌های سیاه براق از دوره قبل از خود به سادگی قابل تمیز است. تا پیش از این زمان سفال‌های رایج در غرب ایران، سفال‌های نخودی و قرمز منقوش بود، ولیکن با برآمدن این فرهنگ جدید ساخت سفال‌های سیاه براق با نقوش کنده جای آن‌ها را گرفت. نقوش کنده این سفال‌ها تداعی کننده تکنیک خراطی روی چوب و اشیاء چوبی است. در سال‌های اخیر مطالعات گسترده‌ای در خصوص این فرهنگ در غرب ایران و کشورهای همسایه انجام شده است. این مقاله برآیند طبقه‌بندی و مطالعه سبک‌شناختی سفال‌های مکشوفه از کاوش عمودی در تپه پیسا همدان است. در طبقه‌بندی نقوش سفال‌ها می‌توان اذعان کرد که این نقوش سمبل و نمادی خاص تلقی می ‌گردیدند. بر این اساس، می‌توان یک سابقه پنج هزار ساله را برای به‌کارگیری این نقوش در فلات ایران با اتکای به مدارک مستقیم ارائه نمود. نقوشی که بعدها با ترکیبات بیشتر بن‌مایه و ریشه بسیاری از نقوش هندسی و انتزاعی در دوره‌های تاریخی و اسلامی بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1087 - شواهد استفاده از غارهای صعب‌العبور در دورۀ دالما در غرب ایران
        امیر ساعد موچشی علیرضا آذرشب
        در مقاله حاضر به معرفی و بحث در مورد چند غار که در دورۀ دالمایی مورد استفاده بوده‌ اند، پرداخته می ‌شود. استفاده از غارها از جمله شواهد دامداری و بویژه دامداری کوچ‌ نشینی (چه فصلی و چه دائم) است، از این جهت شواهد موجود می‌تواند بازتاب زندگی کوچ‌شینی در این دوره باشد. مو چکیده کامل
        در مقاله حاضر به معرفی و بحث در مورد چند غار که در دورۀ دالمایی مورد استفاده بوده‌ اند، پرداخته می ‌شود. استفاده از غارها از جمله شواهد دامداری و بویژه دامداری کوچ‌ نشینی (چه فصلی و چه دائم) است، از این جهت شواهد موجود می‌تواند بازتاب زندگی کوچ‌شینی در این دوره باشد. موقعیت جغرافیایی غار و نیز مسیر سخت دسترسی به آن‌ها به گونه ای است که احتمالاً اسکان در آن موقت و محدود به فصول خاصی از سال و هنگامی است که چراگاه ‌گردان، گله ‌های خود را جهت چرا به کوه ‌ها می ‌برده‌ اند. یکی از ویژگی ‌های خاص این غارها واقع شدن در ارتفاعات، دسترسی سخت و بویژه دهانه بسیار کم عرض آن‌هاست و به نظر می ‌رسد که عواملی چون امنیت (هم از جنبه در امان ماندن از حیوانات وحشی و هم سرمای شبانه در منطقه) و دسترسی به چراگاه‌ ها در استفاده از آن‌ها تأثیر زیادی داشته است. این غارها شامل غار کنه شمشم در ارتفاعات شهرستان مریوان و غارهای سمنگان و کولان گورا در شهرستان دیواندره در استان کردستان و در غرب ایران است که در بررسی ‌های باستان‌ شناختی اخیر مورد بازدید و شناسایی قرار گرفته ‌اند و نوشته حاضر براساس داده‌ های بدست آمده از این بررسی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1088 - مروری بر دوره مس‌وسنگ شمال غرب ایران و پیشنهاداتی برای حوزه گسترش سنت دالما
        محسن حیدری
        یکی از دوره‌ ها و فرهنگ هایی که در شمال غرب ایران کمتر به آن توجه شده، دوره مس‌وسنگ و سنت سفالی دالماست. متأسفانه، اطلاعات ما از این دوره بسیار مختصر و تنها محدود به چند مقاله و گزارشنه چندان مفصل است. این سنت سفالی دارای حوزه گسترش نسبتاً وسیعی از شمال غرب ایران تا زاگ چکیده کامل
        یکی از دوره‌ ها و فرهنگ هایی که در شمال غرب ایران کمتر به آن توجه شده، دوره مس‌وسنگ و سنت سفالی دالماست. متأسفانه، اطلاعات ما از این دوره بسیار مختصر و تنها محدود به چند مقاله و گزارشنه چندان مفصل است. این سنت سفالی دارای حوزه گسترش نسبتاً وسیعی از شمال غرب ایران تا زاگرس مرکزی است و شامل سفال‌های منقوش، سفال‌هایی با تزیینات حجمی (نقش کنده، فشاری، پانچی و افزوده)، سفال‌های ساده و با پوشش گلی غلیظ قرمز است. به نظر می ‌رسد که سفال‌های منقوش تداوم سفال‌های دوره پیشین، یعنی فرهنگ حاجی فیروز بوده وسفال‌های با تزئینات فشاری، کنده، پانچی و افزوده فاقد پیشینه ‌ای در منطقه هستند واحتمالاً این نوع سفال‌ها از منطقه ای دیگر به این منطقه وارد شده اند. متأسفانه، با وجود آنکه مدل‌هاو نظریه‌ های گوناگونی در مورد گسترش سنت سفالی دالما ارائه شده، اما هنوز از نحوه گسترش آن اطلاعی در دست نیست. آیا گسترش این سنت سفالی بواسطه کوچ‌ نشینان روی داده یا مهاجرت؟ انتقال ایده سبکی در این بین تأثیرگذار بوده یا عواملی دیگر؟ این ابهام بدلیل عدم انجام پژوهش‌های دقیق منطقه‌‌ای و فرامنطقه‌ ای همچنان به قوت خود باقی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1089 - مفاهیم و ارزش‌های جهانی میراث فرهنگی ایران
        محمدرضا مهراندیش
        ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی سبب جلب توجه بیشتری از سوی متخصصان و هم از سوی مردم بدان خواهد شد؛ سازمان یونسکو و سایر سازمان‌های جهانی مرتبط با بناها و یادگارهای تاریخی و فرهنگی نیز کمک‌های فنی و علمی خود را در صورت نیاز در اختیار کشور صاحب اثر می‌گذارند. هم چنین صندو چکیده کامل
        ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی سبب جلب توجه بیشتری از سوی متخصصان و هم از سوی مردم بدان خواهد شد؛ سازمان یونسکو و سایر سازمان‌های جهانی مرتبط با بناها و یادگارهای تاریخی و فرهنگی نیز کمک‌های فنی و علمی خود را در صورت نیاز در اختیار کشور صاحب اثر می‌گذارند. هم چنین صندوقی جهت حمایت‌های مالی از آثار تاریخی ثبت شده جهانی نیز وجود دارد. علاوه بر این در سالیان اخیر ثبت میراث معنوی و غیر مادی ملتها نیز مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا میراث فرهنگی یک کشور تنها به آثار مادی به یادگار مانده از گذشتگان آن محدود نمی شود. فرهنگ معنوی و غیر مادی و جنبه‌های ذهنی و غیرملموس جوامع نیز از اهمیت همسان با آثار مادی برخوردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1090 - مسئله معماری عصر برنز قدیم ماورای قفقاز
        مرتضی حصاری حسن اکبری
        باستان‌شناسی ماوراءقفقاز در تمامی دوران‌ها ارتباط بسیار نزدیکی با باستان‌شناسی خاورنزدیـک دارد، بـه ویژه شمال غربی ایران و شرق ترکیه که نقش مهمی در این ارتبـاط دو جانبـه بـازی مـی‌کننـد. یکـی از ادوار باستان‌شناسی ماوراءقفقاز، فرهنگ عصر برنز قدیم است که دارای گاهنگاری ن چکیده کامل
        باستان‌شناسی ماوراءقفقاز در تمامی دوران‌ها ارتباط بسیار نزدیکی با باستان‌شناسی خاورنزدیـک دارد، بـه ویژه شمال غربی ایران و شرق ترکیه که نقش مهمی در این ارتبـاط دو جانبـه بـازی مـی‌کننـد. یکـی از ادوار باستان‌شناسی ماوراءقفقاز، فرهنگ عصر برنز قدیم است که دارای گاهنگاری نسبی از اواخـر هـزاره چهـارم تـا نیمه اول هزاره سوم قبل از میلاد است. در این مقاله سعی خواهد شد با مقایسه معماری محوطه‌های متعلق به فرهنگ شـولاوری- شـومو و عـصر برنز ماورای قفقاز یک جمع‌بندی در خصوص ساختمان‌های گرد که مشخصه معماری فرهنگ عصر برنز قـدیم هستند، ارائه دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1091 - مطالعه و توصیف آجرهای لعابدار مکشوفه از سه فصل کاوش محوطه ربط ۲
        علیرضا هژبری نوبری ریحانه عفیفی
        تپه شماره ۲ ربط سردشت در استان آذربایجان غربی و در کناره شرقی رودخانه زاب کوچک قرار گرفته و تا کنون سه فصل از کاوش باستان شناسی آن می‌گذرد. موقعیت تپه شماره ۲ ربط در بخش جنوب غربی حوزه سرزمینی مانا و متأثر از دو حوزه امپراتوری آشور و اورارتو و تأثیر و تأثرات این حکومت ‌ چکیده کامل
        تپه شماره ۲ ربط سردشت در استان آذربایجان غربی و در کناره شرقی رودخانه زاب کوچک قرار گرفته و تا کنون سه فصل از کاوش باستان شناسی آن می‌گذرد. موقعیت تپه شماره ۲ ربط در بخش جنوب غربی حوزه سرزمینی مانا و متأثر از دو حوزه امپراتوری آشور و اورارتو و تأثیر و تأثرات این حکومت ‌ها بر یکدیگر و آشنایی با زوایای تاریک این قدرت‌ها در شمال غربی ایران، بر جنبه ‌های باستان‌شناختی مطالعات و پژوهش‌ها در تپه ربط ۲ می‌افزاید. ماحصل سه فصل پژوهش در این محوطه دستیابی به مدارک سفالی، آجری و معماری است که برخی از آن‌ها برای اولین بار در شمال غربی ایران به دست می‌آیند. در این بین، آجرهای لعابدار محوطه ربط سردشت که نمونه‌های مشابه آن‌ها پیشتر از تپه قالایچی بوکان به‌دست آمده، جایگاه مهمی در زمینه مطالعات هنری، فنی و بازشناسی جنبه‌ های مذهبی، سیاسی و اجتماعی ساکنان این محل دارند. آن‌چه به اهمیت این آجرها می‌افزاید وجود نمونه‌ های کتیبه ‌دار لعابداری است که ترجمه آن حکایت از نام خدایان، سرزمین و ایالتی مانایی دارد. بی‌تردید شناخت جامع‌ الاطراف آجرهای مکشوفه با عنایت به این‌که کاوش در این محوطه سال‌های نخستین خود را می‌گذراند، می‌تواند مبنای مناسبی جهت طبقه‌بندی علمی این یافته‌ های ارزشمند باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1092 - گزارش مقدماتی بررسی و شناسایی باستان‌شناختی شهرستان کمیجان، استان مرکزی
        غلام شیرزاده اسماعیل شراهی غفور کاکا
        امروزه توجه به نقش مناطق بینابینی در برهم‌کنش سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از مسائل مهم مورد توجه پژوهشگران باستان‌شناس است. در این میان، بررسی‌های باستان‌ شناسی نقش مهمی در شناخت تاریخ تحولات سیاسی و فرهنگی در مناطق گوناگون دارد. در این راستا، یکی از اهداف بررسی و چکیده کامل
        امروزه توجه به نقش مناطق بینابینی در برهم‌کنش سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از مسائل مهم مورد توجه پژوهشگران باستان‌شناس است. در این میان، بررسی‌های باستان‌ شناسی نقش مهمی در شناخت تاریخ تحولات سیاسی و فرهنگی در مناطق گوناگون دارد. در این راستا، یکی از اهداف بررسی و مطالعه شهرستان کمیجان، دستیابی به نقش مناطق بینابینی در تاریخ تحولات ادوار مختلف زندگی انسان در منطقه است. شهرستان کمیجان منطقه ‌ای حائل بین مرکز فلات ایران و زاگرس بوده و به‌عنوان منطقه‌ای بینابینی در تبادلات فرهنگی از گذشته ایفای نقش نموده است. منطقه پیشگفته از نقطه نظر ریخت‌شناسی از یک دشت هموار و وسیع با سلسله کوه‌هایی در اطراف آن تشکیل شده است. محدوده دشت مذکور که از غرب به دشت فامنین همدان، از شرق به دشت فراهان و از جنوب به دره سرسبز شراء محدود می‌گردد. در مقایسه با مناطق پایکوهی و میانکوهی در دوره‌های مختلف زمانی پذیرای جوامع مختلف انسانی بوده‌ و نقش عمده‌ای در ارتباطات منطقه ‌ای بر عهده داشته است. رودخانه قره‌ چای مهمترین رودخانه جاری در این منطقه است که در بخشی از دشت جریان پیدا می‌کند. بررسی و شناسایی باستان‌شناسی شهرستان کمیجان در سال ۱۳۸۶ در وسعتی به مساحت ۱۶۲۵ کیلومتر مربع به انجام رسید. در نتیجه بررسی ‌های صورت گرفته مجموعه‌ای متشکل از ۹۰ اثر تاریخی شامل محوطه‌ها، تپه‌های باستانی، سنگ‌نگاره‌ها و بناهای تاریخی شناسایی شدند که از نقطه نظر تاریخگذاری در محدوده ای بین دوران پیش از تاریخ تا قرون معاصر جای گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1093 - غار هوتو و اهمیت یافته‌های سفالی عصر آهن آن
        امیرصادق نقشینه
        در کاوش ‌هایی که بیش از پنجاه سال پیش در غار هوتو، نزدیک بهشهر، صورت گرفت علاوه بر یافته‌ های دوران سنگ، بقایایی از دوره‌ های جدیدتر و خصوصاً عصر آهن بدست آمد. ولی از آنجایی که این غار با هدف مطالعه دوران سنگ و دستیابی به بقایای این دوره کاوش گردید، توجه چندانی به یافته چکیده کامل
        در کاوش ‌هایی که بیش از پنجاه سال پیش در غار هوتو، نزدیک بهشهر، صورت گرفت علاوه بر یافته‌ های دوران سنگ، بقایایی از دوره‌ های جدیدتر و خصوصاً عصر آهن بدست آمد. ولی از آنجایی که این غار با هدف مطالعه دوران سنگ و دستیابی به بقایای این دوره کاوش گردید، توجه چندانی به یافته ‌های عصر آهن آن صورت نگرفت و این مواد برای حدود نیم‌قرن در موزة ملی ایران بایگانی شدند. این وضعیت در حالی است که اطلاعات ما دربارة عصر آهن شمال شرق ایران بسیار محدود و ناچیز است و هرگونه اطلاعاتی در این زمینه می‌ تواند ارزشمند باشد. این مقاله به چگونگی شناسایی و کاوش غار هوتو و وضعیت لایه‌ نگاری و گاهنگاری آن، با تکیه بر وضعیت لایه‌های عصر آهن می ‌پردازد و بر ضرورت مطالعه، طبقه ‌بندی و معرفی سفال عصر آهن در این غار تاکید می ‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1094 - ارزیابی گاهنگاری محوطه کنارصندل شمالی و سازه خشتی پله‌ای آن
        نصیر اسکندری
        حوزه فرهنگی هلیل ‌رود در جنوب شرق ایران از مهم‌ترین و در عین حال یکی از مناطق کم تر شناخته ‌شده در باستان ‌شناسی خاور نزدیک به شمار می‌ رود. در پی کاوش‌ های غیرمجاز در حوضه هلیل در اوایل دهه هشتاد خورشیدی، توجه باستان شناسان به این منطقه جلب شد و در پی آن شش فصل کاوش عل چکیده کامل
        حوزه فرهنگی هلیل ‌رود در جنوب شرق ایران از مهم‌ترین و در عین حال یکی از مناطق کم تر شناخته ‌شده در باستان ‌شناسی خاور نزدیک به شمار می‌ رود. در پی کاوش‌ های غیرمجاز در حوضه هلیل در اوایل دهه هشتاد خورشیدی، توجه باستان شناسان به این منطقه جلب شد و در پی آن شش فصل کاوش علمی در محوطه ‌های کنارصندل جیرفت صورت گرفت. این نوشتار بر آن است تا بر اساس مقایسه مواد فرهنگی بدست آمده از دو محوطه شاخص کاوش شده در حوزه فرهنگی هلیل ‌رود، یعنی تپه کنارصندل جنوبی و تپه یحیی، با داده ‌های فرهنگی حاصل از کاوش محوطه کنارصندل شمالی به ارزیابی گاهنگاری تپه کنارصندل شمالی جیرفت و سازه بزرگ خشتی پل‌ه ای روی آن بپردازد. در این راستا و بر پایه شواهد و مدارک باستان ‌شناختی موجود، تپه کنارصندل شمالی در افق IVA تپه یحیی برابر با اوایل هزاره دوم پ.م جای داده شد و همچنین، تاریخ نیمه اول هزاره اول پ.م برای سازه خشتی پله ‌ای کنارصندل شمالی پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1095 - شمال غرب ایران در دوره هخامنشی در پرتو یافته‌های باستان‌شناختی قلعه قوناق قیران
        ثروت ولدبیگی مصطفی ده‌پهلوان رضا رضالو
        منطقه شمال غرب ایران در هزاره اول پ.م نقش مهمی در انجام مراوادت، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ایران با سرزمینهای پیرامونی ایفا می‌کرده است. با توجه به اهمیت بالای منطقه، ابهامات زیادی در شناخت ویژگی‌ها و تعاملات فرهنگی این منطقه به ویژه در دوران هخامنشی و اشکانی وجود دارد. م چکیده کامل
        منطقه شمال غرب ایران در هزاره اول پ.م نقش مهمی در انجام مراوادت، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ایران با سرزمینهای پیرامونی ایفا می‌کرده است. با توجه به اهمیت بالای منطقه، ابهامات زیادی در شناخت ویژگی‌ها و تعاملات فرهنگی این منطقه به ویژه در دوران هخامنشی و اشکانی وجود دارد. معرفی و تحلیل باستان‌شناختی هر چه بیشتر یافته های فرهنگی گذشته و جدید می‌تواند سهم زیادی در روشن ساختن ابهامات فرهنگی منطقه داشته باشد. قلعه قوناق قیران از معدود محوطه‌های مربوط به دوره هخامنشی در استان اردبیل است. این قلعه بزرگترین استقرار دارای ظروف منقوش مثلثی مربوط به دوره هخامنشی در دشت اردبیل است که تا کنون بررسی و کاوش نشده است. بررسی باستان‌شناختی قلعه قوناق قیران به شیوه روشمند و با اجرای عملیات نقشه‌برداری نمونه‌برداری مستندسازی و تحلیل یافته‌ها انجام شد. هدف، مطالعه ۲۵٪ داده‌های فرهنگی داخل کارگاه های سطح قلعه بود. از آنجایی که هدف اصلی این پروژه شناخت ویژگی‌های ظروف منقوش مثلثی بود، پس از طبقه‌بندی سفال‌ها و گزینش نمونه‌های شاخص مطالعه و مقایسه تطبیقی آن‌ها با دیگر محوطه‌های هم زمان در داخل و خارج ایران انجام شد از این قلعه همچنین سفال‌های منقوش سبک اردبیل و سفالهای لعاب‌دار با لعاب سبز متعلق به دوره سلجوقی به دست آمد که نشانگر توالى استقرار در آن است. ویژگی‌های بارز معماری دفاعی قلعه قوناق قیران و شرایط محیطی و توپوگرافیک آن نشان از اهمیت و جایگاه سیاسی این محوطه دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1096 - خط و زبان و آثار کتیبه‌دار در گیلان قرون نهم و هشتم پیش از میلاد
        رسول بشاش کنزق
        به دست آمدن دستواره مفرغی کتیبه‌ دار اورارتویی طول تالش گیلان طی حفاری‌های باستان‌ شناسی سال ۱۳۸۰ توسط محمّد رضا خلعتبری و توجّه به مهرهای کتیبه‌ دار با خط آشوری نوِ کشف شده در کاوش تپه مارلیک در سال ۴۱-۱۳۴۰ توسط عزّت ‌الله نگهبان و قرائت ‌های ارائه شده از نوشته‌ های رو چکیده کامل
        به دست آمدن دستواره مفرغی کتیبه‌ دار اورارتویی طول تالش گیلان طی حفاری‌های باستان‌ شناسی سال ۱۳۸۰ توسط محمّد رضا خلعتبری و توجّه به مهرهای کتیبه‌ دار با خط آشوری نوِ کشف شده در کاوش تپه مارلیک در سال ۴۱-۱۳۴۰ توسط عزّت ‌الله نگهبان و قرائت ‌های ارائه شده از نوشته‌ های روی آن‌ها توسط جرج کامرون و آی. جِی گِلب و نیز دو مورد یراق اسب کتیبه ‌دار اورارتویی به دست آمده از املش مربوط به پادشاهان اورارتوئی به نام های منوآ (۸۱۰-۷۸۱ ق.م) و آرگیشتی اوّل (۷۸۱-۷۶۰ ق.م) موجب گردید که نگارنده با در دست بودن اسناد مکتوب مربوط به قرون نهم و هشتم پ.م و نقل قول های تاریخی راجع به مهاجرت و استقرار اقوام هند و ایرانی از جمله کاسی‌ ها، کادوسی ‌ها و گیل ‌ها در شمال ایران و نیز شاهک‌ نشین آندو، مانا، زاموا، پارسوا، گیلزان در شمال و شمال غربی ایران که در کتیبه‌ های آشوری و اورارتویی به آنها اشاره شده که بعد ها با اتحادشان دولت ماد را تشکیل می‌دهند؛ چنین بیان نمایم که: با توجّه به عدم ارائه کمترین اثر مکتوب به خط و زبان بومی مستقل، این اقوام چه قبل از اتّحاد و تشکیل حکومت ماد، در حکومت ‌های محلّی خود طی قرن‌های (۹ و ۸ ق.م) وچه پس از اتّحاد، علیرغم داشتن هویّت هند و ایرانی، باز هم به خط و زبان‌ های آرامی و آشوری کتیبه به دست داده‌ اند. لذا با توجّه به این‌که اقوام و شاهک‌ نشینان فوق در مقاطع تاریخی ذکر شده از اقوام هند و ایرانی‌اند و بنا بر اظهار نظر زبان وگویش‌ شناسان، گویش ‌های امروز‌ی تاتی، طالشی، گیلکی، مازندرانی و سمنانی با گویش شهمیرزادی بازمانده همان زبان‌ ها و بطور مشخص تر زبان مادی اند. پس نگارنده دراین مقاله چنین اظهار می‌نماید که: نه مادها تا قبل از تأسیس دولت ماد، و نه اقوام هند و ایرانی قرون نهم و هشتم ق.م که بعد ها دولت ماد را تشکیل داده‌ اند، دارای خط خاص و مستقلی نبوده وجهت مبادلات وارتباطات خود ناگزیر به استفاده از خط و زبان ‌های دولت های مقتدر زمان خود از جمله آشور و اورارتو بوده‌ اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1097 - مهرهای سبک آشوری راه ابریشم و ارتباط آن با روابط ایران و بین‌النهرین
        امیرساعد موچشی حسن طلایی
        در این مقاله در ابتدا چند مهر از قزوین، یک مهر از کرمانشاه و یکی دیگر از زنجان توصیف و با مهرهای مشابه مقایسه شده است. سپس به ارتباط احتمالی آن با مسائل تاریخی عصر آهن III در فلات ایران و همچنین، مسئله تجارت و جغرافیای تاریخی بررسی شده است. عناصر ترکیبی هنرهای محلی، لرس چکیده کامل
        در این مقاله در ابتدا چند مهر از قزوین، یک مهر از کرمانشاه و یکی دیگر از زنجان توصیف و با مهرهای مشابه مقایسه شده است. سپس به ارتباط احتمالی آن با مسائل تاریخی عصر آهن III در فلات ایران و همچنین، مسئله تجارت و جغرافیای تاریخی بررسی شده است. عناصر ترکیبی هنرهای محلی، لرستان و نشانه هایی از سبک مهر سازی ایلام و نیز تفاوت‌های جزئی با هنر آشور حاکی از بومی بودن مهرهای مذکور هستند که در نتیجه ارتباط سیاسی-نظامی و تجاری گسترده فلات ایران با بین‌النهرین ویژگی های آشوری (آشور نو) نفوذ زیادی در سبک این مهرها داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1098 - ارزیابی الگوی معیشتی ساکنان محوطه ولیران دماوند بر اساس میزان استرانسیوم در دندان‌های باستانی
        طاهره عزیزی‌پور سید علی اصغر میرفتاح موسی سبزی
        پی‌بردن به وضعیت معیشتی جوامع باستانی بر اساس بقایای انسانی و حیوانی همواره مورد توجه باستان‌شناسان بوده است. میزان عنصر شیمیایی استرانسیوم در اسکلت‌های انسانی جوامع باستانی، یکی از منابع مطالعه این جوامع است. میزان استرانسیوم در اسکلت‌های باستانی اطلاعاتی درباره موقعیت چکیده کامل
        پی‌بردن به وضعیت معیشتی جوامع باستانی بر اساس بقایای انسانی و حیوانی همواره مورد توجه باستان‌شناسان بوده است. میزان عنصر شیمیایی استرانسیوم در اسکلت‌های انسانی جوامع باستانی، یکی از منابع مطالعه این جوامع است. میزان استرانسیوم در اسکلت‌های باستانی اطلاعاتی درباره موقعیت اجتماعی ساکنان جوامع پیش از تاریخ در اختیار ما قرار می‌دهد. سال‌های متمادی است که استخوان‌های انسانی که از محوطه‌های باستانی به دست می‌آیند؛ جهت پی‌بردن به وضعیت معیشتی جوامع انسانی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. این مطالعات نه‌تنها به وسیله باستان‌شناسان بلکه به‌وسیله انسان‌شناسان و شیمیدانان نیز انجام گرفته است. اما در ایران مطالعات این‌چنینی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش بر آنیم تا با استفاده از روش طیف‌سنج فلورسانس اشعه ایکس (XRF) به بررسی میزان استرانسیوم در دندان‌های اسکلت‌های انسانی باستانی از محوطه ولیران دماوند بپردازیم و از این طریق اطلاعاتی درباره وضعیت معیشتی و نظام اجتماعی در بین ساکنان این محوطه به‌دست آوریم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1099 - تپة گاوور قلعه سی، استقرارگاهی از فرهنگ کورا-ارس در چالدران، شمال غرب ایران
        افراسیاب گراوند اکبر عابدی قادر ابراهیمی فاطمه ملک پور
        10.30495/peb.2022.699731
        در اواخر هزارة چهارم ق.م، ‌‌‌فرهنگی در قفقاز، ‌‌‌شمال‌غرب ایران و شرق آناتولی شکل می‌گیرد که دامنة گسترش و نفوذ آن تا زاگرس مرکزی، ‌‌‌مرکز و شمال ایران و حتی فلسطین امروزی گسترش پیدا می‌کند که به فرهنگ یانیق، ‌‌‌ماورای قفقاز و یا فرهنگ کورا-ارس معروف است. در این دوره، ‌ چکیده کامل
        در اواخر هزارة چهارم ق.م، ‌‌‌فرهنگی در قفقاز، ‌‌‌شمال‌غرب ایران و شرق آناتولی شکل می‌گیرد که دامنة گسترش و نفوذ آن تا زاگرس مرکزی، ‌‌‌مرکز و شمال ایران و حتی فلسطین امروزی گسترش پیدا می‌کند که به فرهنگ یانیق، ‌‌‌ماورای قفقاز و یا فرهنگ کورا-ارس معروف است. در این دوره، ‌‌‌شمال‌غرب ایران، ‌‌‌شاهد افزایش وسعت محوطه‌ها، ‌‌‌تغییر ناگهانی سفال و نیز افزایش بی‌سابقه‌ای در تعداد محوطه‌های استقراری است که نشان از نفوذ یک سنت فرهنگی جدید دارد. سنت سفال‌های نخودی منقوش دورة پیشین (مس ‌و ‌سنگ) تقریباً منسوخ شده و سفال‌های خاکستری سیاه داغ‌دار با نقوش کنده، ‌‌‌جایگزین این سفال‌ها می‌شوند. هم‌زمان با نفوذ فرهنگ کورا-ارس به شمال‌غرب ایران، ‌‌‌منطقة چالدران نیز تحت تاثیر این فرهنگ قرار می‌گیرد. تپة گاوور قلعه‌سی، ‌‌‌استقرارگاهی در دشت میان‌کوهی چالدران است که دارای شواهدی از فرهنگ کورا–ارس است. این محل که در فاصله ۲۳ کیلومتری شمال‌غرب شهر چالدران واقع شده، ‌‌‌در راستای بازدید از آثار شهرستان مورد شناسایی و بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی باستان‌شناختی، ‌‌‌حاکی از این است که این محل، ‌‌‌محوطه‌ای تک استقراری است که در اواخر هزارة چهارم و اوایل هزارة سوم ق.م شکل گرفته و دارای آثار و شواهدی (معماری سنگی و سفال‌های خاکستری) از این دورة فرهنگی است. سفال‌های این محوطه، ‌‌‌بیشترین تشابهات را با سفال‌های یانیق تپه، ‌‌‌محوطة کهنه‌شهر (رَوَض) چالدران، ‌‌‌تپة باروج مرند، ‌‌‌محوطة دوزداغی خوی و تپه‌های وزون و کول تپه II جمهوری آذربایجان دارند. در این پژوهش، ‌‌‌سفال‌های گردآوری شده در بررسی باستان‌شناسی تپة گاوور قلعه سی، ‌‌‌مطالعه و مورد تحلیل باستان‌شناختی قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1100 - کاربرد پسوندها در زبان سغدی و سنجش آن با زبان یغنابی
        مستانه الهی
        زبان سغدی یکی از زبان‌های ایرانی میانه شرقی است که از آن گنجینه‌ای پربار از متون و واژگان بجای مانده است. شوربختانه، با آن‌که سغدی روزگاری به عنوان یک زبان میانجی در طول جادة ابریشم روایی داشته، امروزه تنها گویشی از آن در بخش کوچکی از تاجیکستان در دره یغناب به عنوان زبا چکیده کامل
        زبان سغدی یکی از زبان‌های ایرانی میانه شرقی است که از آن گنجینه‌ای پربار از متون و واژگان بجای مانده است. شوربختانه، با آن‌که سغدی روزگاری به عنوان یک زبان میانجی در طول جادة ابریشم روایی داشته، امروزه تنها گویشی از آن در بخش کوچکی از تاجیکستان در دره یغناب به عنوان زبان یغنابی به جای مانده است. در این نوشتار کوشش گردیده، نخست پیوند زبان سغدی از نگر ساخت‌واژه اعم از این‌که یک واژه بسیط است یا مشتق یا مرکب با دیگر زبان‌های ایرانی مانند اوستایی، فارسی میانه و... نشان داده شود و سپس، به‌گونه‌ای اختصاصی زبان سغدی با یغنابی دربخش واژگان مشتق پسونددار از نگر دگرگونی‌های دستوری و معنایی که یک واژة ساده در پیوند با پسوند پیدا می‌کند، مورد بررسی و سنجش قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1101 - بررسی و مقایسه گونه‌شناختی یافته‌های فلزی اورارتویی شمال غرب ایران با نمونه‌های مشابه خارج از ایران
        سید علی اصغر میرفتاح رضا صبوری نوجه‌دهی
        مطالعه و بررسی یافته‌های فلزی اورارتویی مکشوفه از محوطه‌های باستانی ایران، که هم‌اکنون در موزه‌های باستان‌شناسی کشور نگهداری می شوند؛ مبحث اصلی نوشتار حاضر را تشکیل می‌دهد که در آن باتوجه به تکنیک‌های ساخت همچون ریخته‌گری و قالب‌گیری و لحیم کاری و ...، هنرفلزکاری اورارت چکیده کامل
        مطالعه و بررسی یافته‌های فلزی اورارتویی مکشوفه از محوطه‌های باستانی ایران، که هم‌اکنون در موزه‌های باستان‌شناسی کشور نگهداری می شوند؛ مبحث اصلی نوشتار حاضر را تشکیل می‌دهد که در آن باتوجه به تکنیک‌های ساخت همچون ریخته‌گری و قالب‌گیری و لحیم کاری و ...، هنرفلزکاری اورارتو را به عنوان یکی از شاخص‌ترین عناصر هنری و صنعتی این تمدن هزاره اول پ.م مورد پژوهش قرار داده است. در نتیجه، این مطالعات و مقایسه تکنیک‌های بکار رفته در یافته‌های مذکور، مشخص می‌گردد که فلزکاری اورارتو، در سرزمین آناتولی با پشتوانه تجارب چندین هزار ساله صنعتگران این سرزمین به حد اعلای خود رسیده بود و خصوصاً در زمینه ریخته‌گری اشیاء ظریف، همچون سرپیکان‌ها و سنجاق‌های قفلی زنجیر دار با مهارت اجرا می‌گردید. این هنر پس از ورود به شمال غربی ایران دچار تأثیر و تأثر متقابلی با تجارب تکنیکی و هنری فلزکاری شمال غربی ایران گردیده است و تولیدات فلزی اورارتویی شمال غربی ایران در حالی که به لحاظ ساختاری و فرم کلی عیناً مشابه نمونه‌های آناتولیایی خود هستند؛ اما در عین حال برخی از عناصر صنعتی و هنری فلزکاری شمال غربی ایران نیز در آنها نمود پیدا کرده‌اند و فلزکاران شمال غربی ایران در ساخت تولیدات فلزی با تبعیت از فرم ها و تکنیک‌های صنعتی اورارتویی تجارب و تکنیک‌های بومی خود را نیز اعمال نموده‌اند. ضمن این‌که برخی از آثار فلزی اورارتویی نیز محصولات وارداتی بوده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1102 - بررسی اجمالی ویژگی‌های دستوری زبان خوارزمی و سنجش آن با زبان سغدی
        مرجانه الهی
        در این گفتار نخست، خط و زبان خوارزمی و بن‌مایه‌های آنان در دوران باستان و میانه و نیز در زمان پس از ظهور اسلام در ماوراءالنهر و آثار بجای‌مانده از آنان بررسی می‌شود. سپس دربارة ویژگیهای دستوری زبان خوارزمی به تفصیل سخن رانده می‌شود و با یکی از زبانهای بسیار مهم ایرانی‌م چکیده کامل
        در این گفتار نخست، خط و زبان خوارزمی و بن‌مایه‌های آنان در دوران باستان و میانه و نیز در زمان پس از ظهور اسلام در ماوراءالنهر و آثار بجای‌مانده از آنان بررسی می‌شود. سپس دربارة ویژگیهای دستوری زبان خوارزمی به تفصیل سخن رانده می‌شود و با یکی از زبانهای بسیار مهم ایرانی‌میانه شرقی، یعنی سغدی سنجیده می‌گردد. در جای‌جای این گفتار این دو زبان چه از نگر دستوری و چه از نگر واژگانی مورد سنجش قرار می‌گیرند و پیوند و پیوستگی آنان هرچه بهتر نشان داده می‌شود. از سویی دیگر کوشش شده است تا ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد دستوری که تنها مختص زبان خوارزمی است چونان: قانون وقف، اصل پیشگرایی یا صدارت‌طلبی، توالی پسوندها و... به تفصیل بیان شوند. در پایان نیز نمونه‌هایی چند از واژگان مشترک خوارزمی و سغدی که نماینده گروه زبانهای ایرانی‌میانه شرقی هستند با زبان پشتو که امروزه بازماندة زبان خوارزمی به شمار می‌آید، ارائه شده‌است تا پیوستگی این زبان‌ها به یکدیگر بدرستی نمایان گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1103 - هنر صخره‌ای در شمال شرق شهرستان قروه، استان کردستان
        جمال لحافیان علی بهنیا
        محوطه‌هایی از هنر صخره‌ای در جنوب شرقی کردستان و در شمال شرق شهرستان قروه در دامنة کوه‌های آتشفشانی جوان (سیاه و قرینه) کشف شده‌اند که برخی از جلوه‌های هنر صخره‌ای آن، حاوی عناصری مهم است که از لحاظ سبک کار و ریخت‌شناسی قابل مقایسه با سنگ‌نگاره‌های مناطق مختلف ایران و د چکیده کامل
        محوطه‌هایی از هنر صخره‌ای در جنوب شرقی کردستان و در شمال شرق شهرستان قروه در دامنة کوه‌های آتشفشانی جوان (سیاه و قرینه) کشف شده‌اند که برخی از جلوه‌های هنر صخره‌ای آن، حاوی عناصری مهم است که از لحاظ سبک کار و ریخت‌شناسی قابل مقایسه با سنگ‌نگاره‌های مناطق مختلف ایران و دیگر محوطه‌های کردستان است. برخی از این کنده‌کاری‌ها در چند دورة مختلف با هم‌پوشانی روی تخته‌سنگ‌ها صورت گرفته است. نقوش قروه شامل فنجان‌نماها در سبک‌های مختلف خطی، منفرد و گروهی، نقش‌های انسانی در ترکیب‌ها و حالت‌های گوناگون شامل صحنه‌های مختلف از جمله شکار با تیر و کمان، سوار بر اسب در حال شکار، رقص گروهی و حالت‌های مختلف دیگر و نقوش حیوانات از جمله بزکوهی، قوچ، میش، آهو، گوزن، گراز، شتر، مار، گربه‌سانان و همچنین، دیگر حیوان‌گونه‌ها و انسان‌گونه‌ها در فرم‌های گرافیکی و انتزاعی و اشکال هندسی و نمادها را به نمایش گذاشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1104 - The Army and Militarism in the Samanid Era
        Gholamreza Shahrian Mahmood Seyyed
        10.30495/jaa.2023.1995370.1017
        Abstract Following Arab invasions into Iran and their territorial expansion within the Sasanian realm, Iranian discontent with Arab rulers grew, particularly during the Umayyad and Abbasid periods. These grievances sparked uprisings and revolts, eroding Arab control ove چکیده کامل
        Abstract Following Arab invasions into Iran and their territorial expansion within the Sasanian realm, Iranian discontent with Arab rulers grew, particularly during the Umayyad and Abbasid periods. These grievances sparked uprisings and revolts, eroding Arab control over the eastern reaches of the Islamic Empire and gradually enabling local governments in the east to assert autonomy. Amidst conflicts on its western borders and engagements with the Byzantine Empire, the Abbasid Caliphate grew uneasy as local governments like the Tahirids, Saffarids, and Samanids declared independence, albeit with nominal allegiance to Baghdad. Among these emerging powers, the Samanids of Transoxiana, centered in Bukhara, rose to prominence. Originally prominent commanders within the Abbasid army, the Samanid rulers, with the backing of their people and forces, navigated toward independence. Initially part of the Abbasid army hierarchy and beneficiaries of military training under the Abbasid regime, the Samanid emirs seized the opportunity created by the weakened Caliphate and conflicting interests with Baghdad, establishing a semi-independent government in the east.In this historical context, military forces and militarism held significant importance for all the established systems in the eastern regions, including the Samanids. The military played a pivotal role in shaping and sustaining Iranian local governments like the Samanids. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1105 - Wave Scroll Motif: Trace of Ancient Greek Art in Oriental Rural and Nomadic Carpets
        Sara Moslehi Bahman Firoozmandi Arman Shishegar
        10.30495/jaa.2024.2004224.1024
        The wave scroll motif is among the designs that, nowadays, are mainly seen in rural and nomadic carpets in a wide geographical area, from Central Asia to Anatolia and the Caucasus, as well as Iran. Historically, this motif originates from Hellenistic art and is still us چکیده کامل
        The wave scroll motif is among the designs that, nowadays, are mainly seen in rural and nomadic carpets in a wide geographical area, from Central Asia to Anatolia and the Caucasus, as well as Iran. Historically, this motif originates from Hellenistic art and is still used in oriental carpets today. The purpose of this article is to find out how and the possible time of the arrival of this pattern from Greek art to Iranian carpets using archaeological evidence, including old museum carpets. Using valuable motifs of Sassanian Carpets, this article tracks the transfer of this motif from the Hellenic-Byzantine civilization to the art of pre-Islamic Iran and in various artistic disciplines such as pottery and textiles to clarify this motif’s long journey from pre-Islamic art to the Islamic period. This study shows that the motif was most likely known since the Seleucid period in the Persianate world, but the most evidence of it can be seen in the art of the Parthian and Sasanian periods, furthermore the findings show that this motif was used at least from late Parthian era on the border of hand-made textiles like carpets. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1106 - Review and Analysis of Iran's scent-bottles in Different Historical Periods
        Hamidreza Mallahi Haeideh Khamseh Samad Nejad Ebrahimi
        10.30495/jaa.2024.2006388.1025
        The art of glassmaking in Iran, with a glorious historical background, visual richness and unparalleled beauty reached its peak of prosperity in different historical periods. Safavid and the Qajar era are among the brilliant periods of Iranian art, which in many fields, چکیده کامل
        The art of glassmaking in Iran, with a glorious historical background, visual richness and unparalleled beauty reached its peak of prosperity in different historical periods. Safavid and the Qajar era are among the brilliant periods of Iranian art, which in many fields, was the continuation of the Timurid golden age. These works include the most outstanding examples of court objects, they include the most mundane objects and household utensils produced in workshops, which in each of these two groups, depending on the social class of their patrons and creators, have unique features. One of the unique glassmaking in that era was the production of scent-bottle. The root of the word "perfume" is derived from the Latin word "perfume" and means "passing smell". Scent-Bottles were containers that kept all kinds of perfumes (oily liquid, perfumes, and even pharmaceuticals) in it. Iran is one of the most important centers for the production of glass perfume bottles; however, no research has been done in this field. In this research, while taking a brief look at the historical background of glass production and its manufacturing technique, the form and motifs of Iran's glass perfume bottles have been examined and their manufacturing technique, shape, size and decorative motifs have been studied. The research method is historical-analytical and the purpose is to examine the differences and similarities of perfume bottles in different historical periods, and finally the results proved that there are fundamental differences between perfume bottles through different historical periods in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1107 - Archaism in Iranian nationalism during the period of Reza Shah Pahlavi
        Fatemeh Jamshidi Ali Bigdeli Amir Teymour Rafiei
        10.30495/jaa.2024.2006696.1027
        Antiquarianism is one of the significant elements of Iranian nationalism that emerged through archaeological research and exploration by Iranian scholars and Western archaeologists in the realm of Iran's history and culture. It provided a fresh definition of Iranian his چکیده کامل
        Antiquarianism is one of the significant elements of Iranian nationalism that emerged through archaeological research and exploration by Iranian scholars and Western archaeologists in the realm of Iran's history and culture. It provided a fresh definition of Iranian history and identity, playing a crucial role in the construction of modern Iranian nationhood during the era of Reza Shah. Nationalist antiquarianism had a lasting impact on cultural, literary, and even political aspects, transforming the understanding of Iranian history and identity. As an intellectual and cultural movement, antiquarianism aimed to uncover the unknown aspects of Iran and its people beyond recorded history. Its purpose was to revitalize the material and spiritual culture of the historical Iranian nation, turning it into a source of pride and a foundation for constructing a new government-nation with a rich historical civilization. In this context, Reza Shah leveraged the Iranian antiquarian movement to construct a modern Iranian government-nation, utilizing the deep-rootedness of the monarchy system in pre-Islamic Iranian history as a legitimate link, presenting it as a legitimate pole against the backdrop of Islamic Iranian history. This research seeks to answer the question of the function of antiquarianism in the development of Iranian nationalism during the reign of Reza Shah, employing a descriptive-analytical method. It explores the coordinates of Iranian nationalist antiquarianism and investigates why Iranian nationalists conceptualized antiquarianism as the foundation of the Iranian nationalist movement. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1108 - Considerations on the History of Writing on the Iranian Plateau (ca. 3500-1850 B.C.)
        Francois Desset
        10.30495/jaa.2022.694354
        Abstract: The Iranian Plateau is, in the late 4th millennium B.C., with Mesopotamia and Egypt the birthplace of writing in the World. We propose here to consider the Proto-Elamite (Early Proto-Iranian) and Linear Elamite (Late Proto-Iranian) scripts, not as two differen چکیده کامل
        Abstract: The Iranian Plateau is, in the late 4th millennium B.C., with Mesopotamia and Egypt the birthplace of writing in the World. We propose here to consider the Proto-Elamite (Early Proto-Iranian) and Linear Elamite (Late Proto-Iranian) scripts, not as two different writing systems, but as the same system at two different chronological stages of evolution. Between 3500 and 1850 B.C., the continuous history of writing in Iran may be consequently understood according to 6 distinct phases (I: 3500-3300 B.C.; II: 3300-3000/2900 B.C.; III: 3000/2900-2300 B.C.; IV: 2300-2000 B.C.; V: 2000-1850 B.C.; VI: after 1850 B.C.). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1109 - A Clay Bullae and Five Tablets From Tepe Sofalin, Rey Plain, Iran
        Morteza Hessari Rouhollah Yosefi
        10.30495/jaa.2022.694542
        This article introduces six examples out of a larger corpus of evidence for early administration and writing that has been recovered from the site of Tepe Sofalin, which lies on the Rey Plain of the north-central Iranian Plateau. These documents illustrate the transitio چکیده کامل
        This article introduces six examples out of a larger corpus of evidence for early administration and writing that has been recovered from the site of Tepe Sofalin, which lies on the Rey Plain of the north-central Iranian Plateau. These documents illustrate the transition from tokens and Bullae to numero-ideographic and ultimately early Proto Elamite tablets. The form and content of the corpus of evidence material that has so far been excavated at Tepe Sofalin is entirely consistent with that of late Uruk related/Susa II and early Proto Elamite administrative documents and tablets that have been found in different parts of Iran and are known to date from c. 3500 to 3000 B.C. Here, the site of Tepe Sofalin is introduced, one Bullae, four numerical tablets, and one early Proto-Elamite tablet are described, the chronology of the site is discussed and the broader import of these findings is outlined. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1110 - Exploring the Southeast Frontier of the Urartian Kingdom. The Qara Zia-eddin-Survey: An Archaeological Prospection of Anaqizly Tappeh
        Sandra Heinsch Walter Kuntner Ali Darvish-Zadeh Gholam Shirzadeh Keomars Haji Mohamadi
        10.30495/jaa.2022.694356
        The Qara Zia-eddin plain is considered a prime example of land use in Southeastern Urartu in the Khoy region of West Azerbaijan. Since 2016, archaeological investigations have been carried out in the Bastam hinterland through the Iranian-Austrian cooperation with the ai چکیده کامل
        The Qara Zia-eddin plain is considered a prime example of land use in Southeastern Urartu in the Khoy region of West Azerbaijan. Since 2016, archaeological investigations have been carried out in the Bastam hinterland through the Iranian-Austrian cooperation with the aim of investigating the interaction of settlements with local hilltop fortresses and the use of landscape use in the time of the Urartian Kingdom. The starting point of the project work was in the south of the Qara Zia-eddin plain, with the special focus on the range of hills near the village of Chors. The Urartian fortified settlement of Anaqizly Tappeh was explored using both geomagnetic and archaeological surveys. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1111 - بررسی و مطالعه ترکیبات اسانس گیاه بومادران Achillea milefollium در مراحل مختلف نمو
        فاطمه زندی طغان گیتی برزین ساناز سیاهلو
        بومادران هزاربرگ با نام علمی Achillea millefolium L. گیاهی پایا، ایستاده و از خانواده کاسنی می‌باشد. این گیاه در نقاط مختلف ایران و جهان می‌روید. گیاه بومادران عمدتا حاوی اسانس، فلاونوئید، آلکالوئید و تانن است و دارای خواص درمانی مختلف می‌باشد. با توجه به کاربرد وسیع اس چکیده کامل
        بومادران هزاربرگ با نام علمی Achillea millefolium L. گیاهی پایا، ایستاده و از خانواده کاسنی می‌باشد. این گیاه در نقاط مختلف ایران و جهان می‌روید. گیاه بومادران عمدتا حاوی اسانس، فلاونوئید، آلکالوئید و تانن است و دارای خواص درمانی مختلف می‌باشد. با توجه به کاربرد وسیع اسانس گیاه بومادران در زمینه‌های گوناگون دارویی، آرایشی- بهداشتی و غذایی تصمیم بر آن شد که ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس این گیاه در مراحل مختلف نمو گیاه شناسایی گردد. گیاه Achillea millefolium از نیمه تیر ماه تا اوایل مرداد ماه 1393 در طی مراحل قبل از گلدهی، بعد از گلدهی و مرحله میوه دهی از منطقه دیزین واقع در استان تهران، جمع-آوری گردید. اسانس نمونه‌ها پس از خشک شدن کامل گیاه، به روش تقطیر با آب و با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شد و پس از تعیین درصد اسانس هر نمونه، از دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی GC)) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) جهت شناسایی کیفی و کمی ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس‌ها استفاده گردید. آلکان‌های نرمال بیشترین درصد ترکیبات اسانس گیاه را در هر سه مرحله تشکیل می‌دهند که درصد این دسته از ترکیبات در طی سه مرحله نمو ذکر شده به ترتیب معادل 8/46%، 1/42% و 4/32% کل اجزاء اسانس‌ها می‌باشد. نرمال آلکان نونادکان نیز در هر سه مرحله بیشترین درصد ترکیبات تشکیل دهنده اسانس را نسبت به سایر اجزاء دارد بطوریکه در مرحله قبل از گلدهی، 5/30%، در مرحله گلدهی، 3/27% و در مرحله میوه‌دهی، 9/18% کل اجزاء اسانس را این ترکیب تشکیل می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1112 - بررسی فونستیک لوچ ماهیان در رودخانه های استان تهران
        سیامک یوسفی علی زمانی مهیار یوسفی سیاه کلرودی فاطمه خان احمدی
        شناسایی، تنوع گونه‌ای و فراوانی خانواده لوچ ماهیان در رودخانه‌های استان تهران از فصل پاییز 1397 تا پاییز 1398 بمدت دوازده ماه به اجرا درآمد. برای این منظور 10 ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شد. نمونه‌ها پس از صید توسط الکتروشوکر با الکل تثبیت شدند و جهت بررسی‌های زیست سنجی چکیده کامل
        شناسایی، تنوع گونه‌ای و فراوانی خانواده لوچ ماهیان در رودخانه‌های استان تهران از فصل پاییز 1397 تا پاییز 1398 بمدت دوازده ماه به اجرا درآمد. برای این منظور 10 ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شد. نمونه‌ها پس از صید توسط الکتروشوکر با الکل تثبیت شدند و جهت بررسی‌های زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج این بررسی نشان داد که سه گونه متعلق به خانواده سگ‌ماهیان در رودخانه‌های جاجرود، حبله رود و لار در استان تهران زیست می‌کنند. گونه Oxynoemacheilus bergiana با 77/27 درصد بیشترین و گونه های Paracobitis iranian با 15 درصد، و Oxynoemacheilus angorae با 73/7 درصد، کمترین تنوع گونه‌ای را در ایستگاه‌های انتخاب شده دارند. همچنین در ایستگاه سعیدآباد فراوانی گونه ای Oxynoemacheilus bergiana 27/77 درصد و Paracobitis Iranian 18/3 درصد بود. در ایستگاه خجیر فراوانی گونه ای Paracobitis iranian 63/3 درصد بود. در ایستگاههای زرین دشت و سیمین دشت فراوانی گونه ای Paracobitis iranian مساوی و برابر 1/4 درصد بوده است. در ایستگاههای سدلار و دلیچای فراوانی گونه ای سگ ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae بترتیب معادل 45/5 درصد و 27/2 درصد بود. همچنین بیشترین تراکم در فصل ماهیان صید شده بترتیب به تابستان، پاییز، بهار و زمستان تعلق داشت که فراوانی گونه سگ‌ماهی جویباری سفیدرود Oxynoemacheilus bergiana با 1/34 درصد در تابستان، 20 درصد در پاییز، 8/11 درصد در زمستان و 336/11 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی تاجدار ایرانی Paracobitis iranian با 63/8 درصد در تابستان و 37/6 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae در تابستان 45/5 درصد و پاییز 28/2 درصد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1113 - بررسی ساختمان تشریحی برگ سرخس عقابی Pteridium aquilinum در ایران
        مائده علائی فر مسعود شیدائی فهیمه کوهدار
        گونه Pteridium aquilinum متعلق به تیره Dennstaedtiaceae شامل گیاهان علفی، چند‌ساله و خشکی-زی با پراکنش جهانی می‌باشد. این گونه‌ گیاهی در نواحی شرجی و سایه‌دار به خوبی رشد می‌کند؛ از این‌رو نواحی شمالی کشور ایران یکی از رویشگاه‌های مناسب برای این گونه است. در مطالعه‌ حاض چکیده کامل
        گونه Pteridium aquilinum متعلق به تیره Dennstaedtiaceae شامل گیاهان علفی، چند‌ساله و خشکی-زی با پراکنش جهانی می‌باشد. این گونه‌ گیاهی در نواحی شرجی و سایه‌دار به خوبی رشد می‌کند؛ از این‌رو نواحی شمالی کشور ایران یکی از رویشگاه‌های مناسب برای این گونه است. در مطالعه‌ حاضر، ساختمان تشریحی برگ در 15 نمونه از این گونه به‌وسیله‌ی روش رنگ‌آمیزی مضاعف مورد بررسی قرار گرفته‌است. در مجموع، 23 صفت کمی و 6 صفت کیفی مورد ارزیابی و اندازه‌گیری قرار گرفتند. صفاتی هم‌چون وجود اپیدرم تک‌لایه، حضور سلول-های کلانشیمی در بین اپیدرم و استوانه آوندی، وجود آوند چوبی V شکل در مرکز استوانه آوندی، آبکش دوطرفه، سلول‌های نگهبان روزنه کلیوی‌شکل و کرک‌های ساده‌ سوزنی شکل در اپیدرم تحتانی از ویژگی‌های بارز تشریحی برگ در این گونه است. نتایج محاسبات آماری چون آنالیز WARD، نحوه گروه‌بندی جمعیت‌ها و هم-چنین رسم نمودارهای PCA، تنوع صفات در جمعیت‌ها را نشان داد. از طرفی علی‌رغم در نظرگیری تاکسون‌های پایین‌تر از گونه در این گیاه در برخی از مطالعات، نتایج محاسبات آماری بر اساس ویژگی‌های ساختمان تشریحی برگ در مطالعه حاضر وجود این تاکسون‌ها را رد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1114 - بررسی پلی مورفیسم ورود قطعه 96-bp در بخش تنظیمی ژن CYP2E1 در بیماران سرطانی و مقایسه آن با افراد سالم در شهرستان کاشان
        حسن احترام محبوبه اصغری فهیمه باغبانی آرانی
        10.30495/zisti.2023.1989897.1166
        مقدمه: سیتوکروم P450 2E1 (CYP2E1) در مسیر متابولیزه کردن تعداد زیادی از مواد سرطان زا در بدن نقش ایفا می کند و نشان داده شده است که پلی مورفیسم های عملکردی این ژن با ریسک ابتلا به سرطان مرتبط می باشد. هدف: در این پژوهش ارتباط پلی مورفیسم ورود قطعه 96 نوکلئوتیدی به ناحیه چکیده کامل
        مقدمه: سیتوکروم P450 2E1 (CYP2E1) در مسیر متابولیزه کردن تعداد زیادی از مواد سرطان زا در بدن نقش ایفا می کند و نشان داده شده است که پلی مورفیسم های عملکردی این ژن با ریسک ابتلا به سرطان مرتبط می باشد. هدف: در این پژوهش ارتباط پلی مورفیسم ورود قطعه 96 نوکلئوتیدی به ناحیه پروموتر این ژن با ریسک ابتلا به سرطان در جمعیت شهرستان کاشان بررسی گردید.مواد و روش ها: این مطالعه روی 101 نمونه بیمار مبتلا به چهار نوع سرطان ریه، پستان، معده و کلورکتال و 131 فرد سالم که فاقد علایم سرطان و سابقه ابتلا به این بیماری بودند، به عنوان کنترل انجام پذیرفت. پس از استخراج DNA از نمونه خون بیماران تعیین ژنوتایپ پلی مورفیسم CYP2E1 96-bp insertion با روش ملکولی PCR انجام پذیرفت.نتایج: طبق یافته های بدست آمده، فراوانی ژنوتیپ هموزیگوت i/i در افراد بیمار 66.3% (67 نفر) ، هتروزیگوت I/i 14.9% (نفر15) و هموزیگوت I/I 18.8% (19 نفر) بود. در مقایسه مجموع ژنوتیپ های دارای آلل I ( II/Ii) در لوکوس CYP2E1 در دو گروه بیمار و سالم اختلاف معنی داری دارند (p value:0/011). همچنین مطالعه حاضر نشان داد که بین استعمال سیگار و ابتلا به سرطان ارتباط معنی داری وجود دارد(p value:0/004). در این مطالعه فراوانی آللی I در جمعیت نرمال 16.4% و فراوانی آلل i 85.6% بود. نتیجه گیری: در مجموع مطالعه حاضر برای اولین بار اطلاعاتی پیرامون پلی مورفیسم96-bp insertion در ژن CYP2E1 در جمعیت ایرانی فراهم می کند. مطالعات ملکولی بر روی این آنزیم به بررسی های اپیدمیولوژیک بیشتر در جمعیت های مختلف کمک می کند. و اطلاعاتی پیرامون جهش های عملکردی در ژن هایی که باعث تغییر پاسخ فرد به درمان می شود و یا مار کر های حساسیت به شرایط کلینیکی مختلف و ریسک فاکتور های ابتلا به سرطان که با سبک زندگی افراد مرتبط است، فراهم می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1115 - Modeling of Iranian crust deformation in 2007 using satellite geodetic observations
        Tohid malekzadeh Dilmaghani
        In this study, using the data of Iran's permanent geodynamic network in two six-month APECs in 2007, a two-dimensional model of surface deformation of the Earth's crust in Iran will be presented. For this purpose, two methods of numerical solution, one finite element an چکیده کامل
        In this study, using the data of Iran's permanent geodynamic network in two six-month APECs in 2007, a two-dimensional model of surface deformation of the Earth's crust in Iran will be presented. For this purpose, two methods of numerical solution, one finite element and the other method of relative distance changes, have been used to calculate the strain tensor. In the finite element method, the results obtained depend on the shape of the element. Of course, this issue should be studied in practice and the results should be compared. This method gives the same answer to the hypothesis that the deformation is homogeneous in the desired element only for homogeneous networks with any type of elementation. The resulting strain for the center of gravity of all the elements was the same size and in the same direction, indicating the homogeneity of the deformation in the lattice. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1116 - Experience of Urbanscape Essence in International Award Winning Iranian Movies
        Mohammad Iranmanesh Djavad Rasooli
        Interdisciplinary subjects have always had a remarkable contribution in developing urban design concepts and theories. Among these contexts, cinema as a medium which broadcasts features of our cities and urban environments can have a significant role, but this instructi چکیده کامل
        Interdisciplinary subjects have always had a remarkable contribution in developing urban design concepts and theories. Among these contexts, cinema as a medium which broadcasts features of our cities and urban environments can have a significant role, but this instructional field is neglected among Iranian scholars. Thus, to fulfill this gap, it is essential to clarify the interrelations of cities and cinema in Iran. Iranian cinema, particularly after the revolution, received so many international awards in festivals. These prominent works have various urban sequences that can be a valuable source for urban designers and city policymakers. Consequently, the civic movies from these impressive works are selected and studied by the use of qualitative methods and content analysis. These analyses have been conducted in two distinctive sections. First, the repetition of cities, Urbanscape, and city aspects which were implied by Kevin Lynch had been inspected. Second, the role of cities and urbanscapes analyzed by the adoption of Carmona's dimensions. This paper indicates that Tehran has had the most presence in the movies, while few films have been captured in some coastal cities and some pictured in places with a special traditional architecture such as Bandar Lengeh. Within the city aspects, paths and districts have the most repetition while landmarks and nodes have the least depiction. It is conceded that the portrayed physical attributes of cities can be categorized into three parts which cover old and traditional environments, new and modern environments and outskirt suburban areas. Furthermore, from the social-perceptual point of view, Tehran because of its urban and civic issues is generally related with disorders and negative meanings, while other cities because of their nostalgic and traditional urban style are more respected within the society. According to the researches, urban facades and visual aspects in Tehran are usually not acceptable, while coastal environments and traditional designs sound more appropriate. As mentioned, the captured environments of Iranian cities are narrowed to some particular areas, which expresses the insufficient number of picturesque settings in urban environments. Therefore, this study can also perform as a tool for evaluating the enrichment of Iranian urban spaces. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1117 - Spatial-Social Place attachment: Impact of Spatial-Social Co-existence on Place Attachment in Sociable Places of Architectural Schools Setting; Case Studies: TABRIZ, Iran
        Amir Sarabi Bakhtiar Bahrami
        The present study is focused on place attachment from environmental designers’ point of view. The study’s aim is to offer a helpful and practical model of place attachment for its audience; this is done using the Spatial-Social Place attachment(SSPa)model. B چکیده کامل
        The present study is focused on place attachment from environmental designers’ point of view. The study’s aim is to offer a helpful and practical model of place attachment for its audience; this is done using the Spatial-Social Place attachment(SSPa)model. Based on this model’s hypothesis, place attachment has two aspects: spatial and social; a purposeful and methodical (systematic) study of these two aspects produces reliable and practical results on the subject of place attachment for architects and environmental designers. To study and complete the proposed model, the writers selected architecture schools located in Tabriz as their behavioral settings. Based on the SSPa model, visual base systematic field studies, mental mappings, behavioral mappings, deep interviews, and direct observation of case studies were conducted. Ultimately, designing recommendations in the form of factors influencing place attachment in faculty’s gathering places are as follows: 1) physical form; 2) activities; 3) climate; 4) views and landscapes; 5) privacy; 6) elements and furniture; 7) places in the vicinity of a gathering place. By specifying the factors influencing place attachment in behavioral-social settings, the practical outputs of this study intended for designers and architects proved the validity and efficiency of the SSPa model. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1118 - Investigating Factors Affecting Urban Growth of Large Cities in Iran
        Bahareh Kermani Hamid Majedi Esfandiar Zebardast
        The present paper focuses on determining the most important factors affecting urban growth in large cities of Iran through modeling and comparing the common and diverse points of urban growth obtained from other studies. For this purpose, by reviewing the theoretical co چکیده کامل
        The present paper focuses on determining the most important factors affecting urban growth in large cities of Iran through modeling and comparing the common and diverse points of urban growth obtained from other studies. For this purpose, by reviewing the theoretical concepts associated with urban growth, quantities and measurable variables are developed as proper frameworks to study the influencing factors on the urban growth. This paper describes the urban growth model through “logistic regression ” by using both physical and socio-economic driving forces analysis and urban spatial pattern evaluation. Three large cities in Iran were selected as the cases to fulfill the tasks and two series of influencing factors for large cities of Iran's urban growth were introduced: 1) Factors with favorable effects including: bare lands, crop/ grass lands and less populated areas. 2) Factors with unfavorable effects including: lands covered with trees (forests) and distances from roads and industrial centers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1119 - Analyzing the Intellectual Evolutions of Architectural Design during the Pahlavi Era
        Samaneh Soltanzadeh Masoud Yousefi Tazakor Iman Raeisi Mostafa Kiani
        Glancing through the contemporary architecture of Iran and its different generations during the Pahlavi era, it seems that there have been notions and ideas regarding the architecture which can be considered as a specific current in the architecture of Iran based on dif چکیده کامل
        Glancing through the contemporary architecture of Iran and its different generations during the Pahlavi era, it seems that there have been notions and ideas regarding the architecture which can be considered as a specific current in the architecture of Iran based on different elements of architecture criticism; then the aim of this study is to scrutinize those notions and ideas and their transformation process. The following research, in terms of goals, is a development-research project and it is an exploratory research in the terms of essence and quality. The data collection method is library and field research. This research aims to identify the tendencies and approaches of the different generations of contemporary architecture base on the case study method and analyzing the notions and intellectual currents of the architects in the context of their works and answer these questions: What are the concepts and thoughts that have been employed by the architects in this era? Are there any meaningful transformations in these concepts and thoughts? And finally, how have these transformation been? It is presumed that defining the tendencies of the contemporary architects during the Pahlavi era, from Iranian modernism to nationalism, renaissance like or market-related classicism can evaluate the value of each work in relation to the historical context of the country, in addition, by defining reliable roots and indexes, the existing theoretical current in contemporary history of the architecture of Iran will be recognized. According to the achieved results from the analysis of architectural works in this era, and also by referring to the descriptions of experts, it seems that the ideas and notions in the contemporary architecture can be categorized into three eras and in the framework of different subjects like structure-forming ideas, stylistic references, etc. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1120 - Historical and Cultural Backgrounds of André Godard's Research Activities in Iran
        Hossein Soltanzadeh
        Numerous foreign architects and researchers came to Iran from European countries in the first half of the contemporary century to carry out various activities. One of these figures was André Godard, whose cultural and research activities are of special importance چکیده کامل
        Numerous foreign architects and researchers came to Iran from European countries in the first half of the contemporary century to carry out various activities. One of these figures was André Godard, whose cultural and research activities are of special importance in terms of variety and effectiveness. The present study hence aims to discuss the cultural and historical backgrounds that made it possible for André Godard to conduct different activities in Iran. The main objective of this study is to investigate the historical contexts and factors affecting André Godard’s activities in Iran. The research question is as follows: What historical and cultural phenomena made a distinction between André Godard’s cultural and research activities and those of other foreign architects in Iran in terms of breadth and diversity? The research theoretical foundation is based on the fact that the cultural and historical features of a country influence the activities of its architects and researchers in other counties. This was a qualitative historical study. The results showed that the frequency of historical and cultural studies on Iran with a positive attitude were higher in France compared to other European countries whose architects came to Iran during the Qajar and Pahlavi eras. In addition, the cultural policies of France in Iran were more effective than those of other foreign countries. On the other hand, no French military and political intervention in Iran as well as the optimistic views of Iranian intellectuals and politicians towards the French Revolution and liberalistic ideas there provided appropriate grounds for Godard's activities in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1121 - Introducing a Lightweight Structural Model via Simulation of Vernacular “Pa Tu Pa” Arch
        Esmail Zarghami Hossein Bagheri Mohsen Vafamehr Bagher Hosseini
        The knowledge of Iranian vernacular structures is based on geometry, and there is a possibility of recreating such structural patterns aimed at producing movable structures. The purpose of this research was to utilize the patterns of vernacular structures to provide a l چکیده کامل
        The knowledge of Iranian vernacular structures is based on geometry, and there is a possibility of recreating such structural patterns aimed at producing movable structures. The purpose of this research was to utilize the patterns of vernacular structures to provide a lightweight structural model. The questions raised included how to create various forms based on the structural history of any regions, test their performance degrees, and propose a lightweight structure for them. To this aim, a simulation method was used to simulate "pa tu pa" arch structure via visual programming tools and "Grasshopper" plug-in in "Rhino Ceros" software. Then, to examine the suggested forms generated from the first phase, the structural analysis tools in "SAP2000" software were employed. Assuming various structural connections and examining four types of connections at the structural bases and members, the results indicated that a lightweight structure was feasible with rigid connections. Taking advantage of the mathematical-geometric logic of Iranian traditional structures can lead to production of forms that mark the history of traditional structures. In the current study, connection types were only investigated and parameters such as material types and construction methods can be studied in future research. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1122 - A National Guideline for Transit-Oriented Development: Challenges and Prospects for the Iranian Edition
        Mahta Mirmoghtadaee Mohammad Hamed Abdi
        10.22094/soij.2021.680023
        Outstanding consequences of transport land-use integration under the label of transit-oriented development (TOD) approach in pioneer countries have spurred several newcomers to apply such a policy. Of which, Iran with a centralized planning system has recently provided چکیده کامل
        Outstanding consequences of transport land-use integration under the label of transit-oriented development (TOD) approach in pioneer countries have spurred several newcomers to apply such a policy. Of which, Iran with a centralized planning system has recently provided a TOD national guideline with the purpose of curbing traffic-caused challenges. This study attempts to describe the process applied for the guideline preparation and discover operational challenges and future prospects for TOD successful implementation offering a local edition in Iran. The research has a qualitative approach, based on the case study. Critical analysis of Iranian existing situation together with review of five-year process which ends up with final approval of the guideline, are basic tools applied to investigate the situation. The results demonstrated that although the guideline as a turning point pinpointed the policy of the integration in Iranian policymaking efforts, there are still several barriers to realize TOD policies in Iran including inconsistent urban policies, profit making from TOD potentials, no practical experience, lacking public support and weak local authorities. This study also offers some lessons for such countries with a similar system of urban planning and/or policy challenges, which are planning transport and land use integration. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1123 - Explaining the Theory-Practice Gap In Iranian Urban Design Projects Based on Communicative Theory
        Saeede Alikaei Seyyed Ali Nouri Pantea Alipour Kouhi
        10.22094/soij.2020.680024
        Referring to the concepts of communicative theory, urban design introduced as an interdisciplinary knowledge that is involved in political and social struggles. so it cannot play a neutral and purely scientific role in practice, Due to direct interference in the interes چکیده کامل
        Referring to the concepts of communicative theory, urban design introduced as an interdisciplinary knowledge that is involved in political and social struggles. so it cannot play a neutral and purely scientific role in practice, Due to direct interference in the interests of various economic and social groups. The purpose of this study is to identify the basic concepts of communicative theory and to examine the application of these concepts in urban design projects in Iran. Therefore, by examining the philosophical theories affecting the communicative theory, the basic concepts and how these concepts are applied in the process of urban design are set, in the form of a conceptual framework. The developed conceptual framework provides the basis for the analysis and evaluation of selected projects in the next step by using directed qualitative content analysis method. The results show that by placing the most stages of urban design process in very low scale, the projects focused only on the technocratic aspects of process, and concepts of communicative theory such as power and its role in guiding process, empowerment and acquaintance of the society with their interests and expectations, and how to participate and follow it up in the form of a process of social learning have been neglected. While communicative theory, as a missing link in Iranian urban design project, with the reformulation of the relationship between space, designer, people and the institution of power, consider urban design as a product of processes in which competing discourses, based on communicative action, maximize their understanding scope by accepting multiple interest, and configure space in a participatory process. Accordingly by Ignoring the theoretical knowledge’s evolution in practice, the knowledge generated in practice will be subsequently incapable to develop and modify theoretical knowledge and consequently increase the gap between theory and practice. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1124 - Architectural concepts and ideas in the designs and buildings of Andre Godard in Iran
        Hossein Soltanzadeh
        10.22094/soij.2022.1941431.1445
        The subject of this research is the study of the architectural features used in the architectural designs of Andre Godard. The importance of this issue is that it seems that the variety of concepts and ideas of Godard's designs is not yet sufficiently known and he is be چکیده کامل
        The subject of this research is the study of the architectural features used in the architectural designs of Andre Godard. The importance of this issue is that it seems that the variety of concepts and ideas of Godard's designs is not yet sufficiently known and he is best known for some of his famous projects, such as the Museum of Ancient Iran. The purpose of this research is to recognize and study architectural concepts and ideas in Andre Godard architectural designs in Iran. The research question is what were the sources of inspiration and architectural references of Andre Godard for designing architectural spaces in Iran? The theoretical foundations of the research are based on the idea that attention to history and archeology has been important since the Renaissance, especially from the eighteenth century onwards in Europe, and from the beginning of the contemporary century in Iran and it is reflected in some architectural designs, content analysis research method has been used to examine each of Godard's architectural works and descriptive-analytical and comparative research methods have been used to compare them with Iranian buildings. The results of the research show that in the first place, after a period of research in Iran, Godard was acquainted with many different concepts and ideas in Iranian architecture and tried to use Iranian patterns in cultural projects, but in designing the campus of the University of Tehran and the building of the Faculty of Medicine, which was considered a new space in Iran and had no previous examples in Iran, he used European neoclassical architectural patterns. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1125 - A Critical Approach to the Experience of Home Attachment in Assessing Spatiality of Contemporary Iranian Housing
        Hosna Varmaghani
        10.22094/soij.2023.1973638.1522
        Place, as one of the basic concepts in architecture, is an area for habitation, relief and tranquility. In other words, man chooses to live in a place and through a place. On the other hand, attachment to housing is an emotional bond between human beings and housing, wh چکیده کامل
        Place, as one of the basic concepts in architecture, is an area for habitation, relief and tranquility. In other words, man chooses to live in a place and through a place. On the other hand, attachment to housing is an emotional bond between human beings and housing, which leads to a feeling of trust, security and satisfaction. Therefore, the spatiality of housing is the subject of the present study, which aims to rethink the concept of dwelling and promote the experience of attachment in contemporary houses to evaluate the components that shape the spatiality and the physical approaches affecting it in study samples. The main research question is How are the shaping spatiality components in contemporary Iranian houses evaluated? The research method includes a combination of qualitative approach (descriptive analytical method) to analyze and interpret library information about theories of spatiality and place attachment as well as quantitative / qualitative approach (logical reasoning method) and software based on case study that is observed and analyzed with Depthmap computer simulator to study the spatial arrangement of five contemporary housing types in hot and dry climate cities. The samples include 10 outstanding residential buildings from 5 types of garden villas, single-unit attached houses, multi-unit attached houses, apartment houses and residential complexes in 4 cities with hot and dry climate. The comparison of housing types shows that courtyard houses have a better situation in terms of spatiality indicators, which are mainly related to the role of distribution areas such as courtyards and porches. In this way, removing the distributing role of the yard leads to a decrease in spatial coherence. Also, soft structures, obstacles and physical interface elements play a major role in determining visibility level and people following and, accordingly, visual and physical enclosure. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1126 - Promoting Social and Cultural Aspects of Contemporary Apartment Residences in Tehran, Iran
        Yalda Shoohanizad Saeed Haghir
        For several decades,Iranian cities are experiencing major and fast urban growth. At the top of them is Tehran, Iran’s capital city, with doubled population in 30years from approximately 6 to 12.5 million in 2016. Undoubtedly such a magnificent raise in population چکیده کامل
        For several decades,Iranian cities are experiencing major and fast urban growth. At the top of them is Tehran, Iran’s capital city, with doubled population in 30years from approximately 6 to 12.5 million in 2016. Undoubtedly such a magnificent raise in population has increasedthe need for settlements and the city has to respond to it. Today, Tehran,is the center for such exogenous development while suffering from a wide range of difficulties in urban development. Since human settlement plays a critical role in urban development, it needs to be considered carefully. Currently, apartment residency is the most common type of dwelling in Tehran, as well as most of Iran’s major metropolitan areas. This article focuses on the cultural and social deficiencies of contemporary mass housing in Tehran. A survey is conductedto investigate the seven proposed concepts to promote social facilitation, social participation and cultural aspects of apartment residences. Furthermore, the concepts are aimed to promote place attachment and place identity and raise residential satisfaction as well as quality of life. The results show that, implementing these concepts will promote social and cultural aspects of contemporary residences in Tehran and consequently other fast-growing cities of Iran.Subsequently, such improvement will facilitate in achieving the social and cultural aspects of sustainable urban development in metropolitans in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1127 - Explaining the Role of Light on Quality of the Architectural Spaces in Iranian Mosques
        Fariba Alborzi Farah Habib Iraj Etessam
        The research analyses the essence and relationships between the variables in the context of light and architecture, and it aims to develop the knowledge and design based on the light and recognition of the space, an effort was made to analyze the role of light on qualit چکیده کامل
        The research analyses the essence and relationships between the variables in the context of light and architecture, and it aims to develop the knowledge and design based on the light and recognition of the space, an effort was made to analyze the role of light on quality of the Iranian architecture and three samples of the most precious mosques were selected as the instances of this phenomenon, eg., Nasir-Al-Molk Mosque in Shiraz, Sheikh Lotf-Allah Mosque in Isfahan and Vakil Mosque in Shiraz. Light processing has different specifications in each of the mentioned mosques, as it is applied in a specific way which deserves consideration and it represented a number of considerable beautiful aspects. According to the valuable role of light on definition and interpretation of the space, it is assumed that: light has a great value in the quality of the spaces in the architecture of Iranian mosques and the fact it plays an effective role in elevating the “quality” of the architectural space and to elevate the “spatial quality and value”, and it was employed to induct the concepts including “movement”, “stillness”, “calmness” and “silence”, “sanctity”, “focus”, “attention”, “passion and excitement”, “clarity”, “ambiguity”, “sequence”, “guidance”, “routing”, “inviting”, “reflection”, “beauty” and “esthetic” of the architectural space, developing a sense of “memorability” of the architectural space, “vitality” and “dynamism” of the space, “semanticization” of the architectural space, inducting a “special sense and spirit to the space”, and “spiritual” characteristics to space, heightening the “sense of spirituality”, creating “immaterial space”, shaping the sense of “movement”, “continuity of path”, “continuity of movement and routing”, “light and shadow in the path”, and “internal space essence change”, “Spatial perception”, inducting the “sense of place”, “sense of time”, “sense of belonging”, “identification”, and shaping the “sense of presence”, “contemplation” and “persistence” of people in the space. In the hypothesis of the research, light is the independent variable and quality of architectural space and concepts are the dependent variables. The research is done with a descriptive-survey method and the data was analyzed by the SPSS18, the results are presented in the form of charts and tables. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1128 - A Comparative study on the Role of Energy Efficiency in Urban Planning Instruments of Iran and Germany
        Mahta Mirmoghtadaee Ing. Seelig
        In recent years energy efficiency in different levels become of prime importance. Studies have been shown that urban planning can play a critical role in this area. At the same time in oil-producing countries like Iran, energy efficiency has not been considered as a nat چکیده کامل
        In recent years energy efficiency in different levels become of prime importance. Studies have been shown that urban planning can play a critical role in this area. At the same time in oil-producing countries like Iran, energy efficiency has not been considered as a national priority. However, in recent years with increase in the population growth, rapid urbanization and acceleration of environmental degradation, the issue is gaining more importance. Iran has adopted its first national building code on energy efficiency in 90’s. However, as the country lacks a hierarchical energy planning system, its achievements were below the expectations. To improve the situation, it is important to study the experiences of other countries. Germany with a solid and successful energy planning in different scales can be considered as one of the pioneering countries, and its programs could be used as a guideline to achieve similar goals in other countries. Recently the German government has adopted a highly ambitious energy program, called “Energy transition” (Energiewende). The program will affect all planning instruments and ordinances in the country. As a comprehensive and upper level plan, "Energy transition" can be studied form different viewpoints. In the current study, its influence on urban planning instruments will be the main focus. The main objective is to compare the role of energy in urban planning instruments of Iran and Germany, and to develop some solutions and strategies to be considered in Iran. The first step in this study is the introduction of urban planning systems and instruments in the two countries, then the role of energy in each country will be introduced and with an analytical review, some suggestion for Iranian planning instruments will be made. Using comparative study as the research methodology, the study will focus on "comprehensive plan" and "detailed plan" as two main urban planning instruments in Iran, and "binding land use plan" and “preparatory land use plan" as formal planning instruments in Germany together with informal and other supporting instruments. The study will show how urban planning in Germany achieves the federal goals on energy efficiency and how it can work as a model for other countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1129 - Intertextual Relationships in the Contemporary Architecture of Iran During 1961-1977
        Maziar Ghaseminia Hossein Soltanzadeh
        It seems like in the contemporary era and with the use of approaches which are formed during a passage from structuralism to poststructuralism, a number of fundamental changes have taken place in the different types of relationships between the works of architecture, th چکیده کامل
        It seems like in the contemporary era and with the use of approaches which are formed during a passage from structuralism to poststructuralism, a number of fundamental changes have taken place in the different types of relationships between the works of architecture, their methods of productions and different readings of it along with the differences in the types of research and criticism among them. Such changes are present to a point that the borders between the works of architecture have become fairly vague and their relationships are probable, as these links can extremely question the self-existence nature of the work. We can search a set of orders in the mentioned link with this approach based on the amounts and quality of the connection between the works of architecture.With an assumption that the role of western architecture on the contemporary architecture of Iran can be subject of reading either as: 1.receiving an impression, approaching or arriving for a personal language; in other words, solid Interarchitecturality through a production-oriented process, or 2. as the suspension of a link on a level/ surface (layer); in other words it is a type of light Interarchitecturality. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1130 - Study of institutional Collaboration in the management Structure of the City Regions Case Study: Process of determining the city of Qazvin Growth boundaries.
        Mohammad Sheikhi Nazanin delnavaz Elham Nazari
        This article is about the institutional collaboration in the management structure of a city-region. To achieve this purpose, corporate limits of Qazvin are studied as the city is becoming a region. The possible institutional cooperative in the centralist governmental s چکیده کامل
        This article is about the institutional collaboration in the management structure of a city-region. To achieve this purpose, corporate limits of Qazvin are studied as the city is becoming a region. The possible institutional cooperative in the centralist governmental structure is planned based on the new regionalism theory and its governance pattern, new institutionalism theory and its emphasis on informal rules in institutions and rational dialogue as an indicator of institutional cooperative, in order to become closer to the governance structure. The methodology of this article is the instrumental case study. Also interviews, questionnaires and archival reports were used as applications of the data collection. An explanation building is the analysis method with the subsystem analysis such as survey and correlation test.There are three level of analysis in these studies, structural, organizational and individual level. The results show that the rational dialogue between urban institutional in both levels of analysis including organizational (formal rules) and individual (informal rules) analysis is not possible in the current situation and Because the governmental structure as a third level of analysis is not changeable, Therefore, the possible pattern of institutional cooperative in this city-region is about the organizational and individual level of analysis. The derived pattern to achieve the institutional cooperative is establishing the sphere for voluntary dialogue between city institutions in order to achieve agreement. Additionally, in the individual level, the experts and managers who are the main attendances in this sphere, have their own values and norms. Studies about the current values and norms show that values are appropriate to establish a rational dialogue but the norms are in the opposite direction. The value for these people should be internalized to achieve the rational dialogue in the organizational level. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1131 - The Role of Nationalist leaders in the Emergence of National Architectural Movements in Iran, 1924 to 1942
        Jamaleddin Soheili Soheili
        Political evolutions and struggles of 19th century prepared the ground for realization of nationalities and emergence of nationalist movements. The realization of national identity in countries such as Iran, turkey and Egypt was partly due to the emphasis of governments چکیده کامل
        Political evolutions and struggles of 19th century prepared the ground for realization of nationalities and emergence of nationalist movements. The realization of national identity in countries such as Iran, turkey and Egypt was partly due to the emphasis of governments on glorious history or ancient modernity of these nations. Emergence of nationalism in any country is affected by political, social and religious factors during the history of that country. In Iranian contemporary history also this process is dependent upon opinions and thoughts of a number of nationalism modernists and intellectuals. Their intellectual products of this group played a significant role in emergence of nationalistic grounds in various social intellectual and even artistic areas. This paper tries to study the thoughts and opinions of Iranian intellectuals played roles in formulating principles in the field of nationalism which had influenced the emergence of national architectural movements in various intellectual social and even artistic fields. Then classification of nationalistic architectural tendencies that affected by nationalist intellectual approaches is addressed and it is followed by explaining the characteristic of nationalistic tendencies and some sample of the works of that period are presented. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1132 - A Case Study of the Bam Earthquake to Establish a Pattern for Earthquake Management in Iran
        Keramatollah Ziari Reza Ziari Somayeh Ziari
        The field of crisis management knowledge and expertise is associated with a wide range of fields. Knowledge-based crisis management is a combination of science, art and practice. Iran is an earthquake-prone country. Through years several earthquakes have happened in the چکیده کامل
        The field of crisis management knowledge and expertise is associated with a wide range of fields. Knowledge-based crisis management is a combination of science, art and practice. Iran is an earthquake-prone country. Through years several earthquakes have happened in the country resulting in many human and financial losses. According to scientific standards, the first 24 hours following an earthquake is the most valuable time for saving victims. Yet in the case of Bam only 5% of the victims were rescued within the first 48 hours. The success of disaster management is evaluated in terms of programming, raising public participation, organizing and hiring manpower, and supervising the management process. In this study disaster management is divided into three stages in which different actions are required. The stages and actions are explained in detail. Moreover, features, effects, and losses of the earthquake are described. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1133 - تحلیل شاخص‌های مهندسی و رفتاری- آموزشی در مدارس آینده کشور
        علی سعیدی حامد میبودی مرتضی حیدری
        10.30495/educ.2023.1985128.2983
        با گسترش ارتباطات و فناوری اطلاعات در مدارس، الگوهای سنتی آموزش به الگوهای جدید تبدیل خواهند شد. این پژوهش با رویکردی منطقی و علمی به تدوین شاخص‌های مدارس آینده ایران با تأکید بر ویژگی‌های مهندسی و رفتاری- آموزشی پرداخته است. روش پژوهش از نوع توصیفی– پیمایشی و با چکیده کامل
        با گسترش ارتباطات و فناوری اطلاعات در مدارس، الگوهای سنتی آموزش به الگوهای جدید تبدیل خواهند شد. این پژوهش با رویکردی منطقی و علمی به تدوین شاخص‌های مدارس آینده ایران با تأکید بر ویژگی‌های مهندسی و رفتاری- آموزشی پرداخته است. روش پژوهش از نوع توصیفی– پیمایشی و با بهره‌گیری از فرایند تحلیل شبکه‌ای و منطق فازی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش اعضاء هیات علمی و صاحب‌نظران حوزه مدارس آینده در دانشگاه‌های فرهنگیان ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی، اصفهان و تهران و همچنین معلمان و مدیران مطرح در در بخش دولتی و خصوصی آموزش‌وپرورش کشور می‌باشند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که اعتبار آن از طریق روایی صوری و محتوایی و همچنین پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (85/0) تأیید شد. یافته‌ها نشان داد که شاخص‌های مدرسه آینده در 9 بُعد و 42 عنصر قابل تبیین است. ابعاد مدرسه آینده به ترتیب اهمیت شامل فرایندهای یاددهی، ارتباطات و فناوری، ویژگی‌های مدیریتی، فرایندهای یادگیری، سیاست‌های مشارکتی، نگرش به مدرسه، ایمنی و بهداشت، طراحی مدرسه و هوای داخلی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1134 - تحلیل معنایی توانمند سازی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی ایران و دانشگاه های کانادا
        سیده آزاده صفربگلو کامران محمدخانی مریم مصلح بابک نصیری قرقانی
        هدف پژوهش حاضر، ارائه یک تحلیل معنایی از عوامل ، استراتژی ها و پیامدهای توانمندسازی کارکنان دانشگاه های منتخب ایران و کانادا است. از روش تحقیق تطبیقی کیفی با بهره گیری از رویکرد نظریه زمینه ای استفاده و مصاحبه عمیق با 12 نفر از صاحبنظران حوزه توانمندسازی در شش پردیس دان چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، ارائه یک تحلیل معنایی از عوامل ، استراتژی ها و پیامدهای توانمندسازی کارکنان دانشگاه های منتخب ایران و کانادا است. از روش تحقیق تطبیقی کیفی با بهره گیری از رویکرد نظریه زمینه ای استفاده و مصاحبه عمیق با 12 نفر از صاحبنظران حوزه توانمندسازی در شش پردیس دانشگاه آزاد اسلامی ایران ( سه نفر در سه پردیس تهران و سه نفر در شهرهای مشهد ، تبریز و شیراز) و دانشگاه های منتخب کانادا (دانشگاه های مونترال، کبک، مک گیل، اوتاوا، یورک وتورنتو ) صورت پذیرفت. تحلیل محتوایی مصاحبه ها باعث استخراج 33 مفهوم اولیه در مرحله کدگذاری باز ، 4 مقوله عمده در مرحله کدکذاری محوری و 2 مقوله محوری هسته در مرحله کدگذاری گزینشی شد. یافته های مبتنی بر مدل معنایی نشان داد که در دانشگاه آزاد اسلامی هسته اصلی مبتنی بر " بی ثباتی نسبی " و در دانشگاه های کانادا از یک ساختار نظام مند و قانون محور مبتنی بر ثبات نسبی پیروی می کنند. هم چنین تفاوت تحلیلی نقش توانمندسازی کارکنان در نظرات دو گروه خبره نشانگر تاکید کارشناسان ایرانی بر تاثیر فردی توانمندسازی و خبرگان کانادایی بر اثرات سازمانی توانمندسازی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1135 - بررسی وضعیت موجود و مطلوب نقش نظام آموزش و پرورش در توسعه پایدار با رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت
        سمانه کرمی ترانه عنایتی کیومرث نیازآذری
        10.30495/educ.2022.1941437.2747
        پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود و مطلوب نقش نظام آموزش و پرورش در توسعه پایدار با رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت بود. این پژوهش از نوع پیمایشی، مبتنی ‌بر روش‌های تحلیل شکاف و در گروه مطالعات آمیخته از نوع اکتشافی (کیفی و کمی) بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 10 چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود و مطلوب نقش نظام آموزش و پرورش در توسعه پایدار با رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت بود. این پژوهش از نوع پیمایشی، مبتنی ‌بر روش‌های تحلیل شکاف و در گروه مطالعات آمیخته از نوع اکتشافی (کیفی و کمی) بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 10 نفر از متخصصان نظام آموزش و پرورش بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی نیز مدیران، کارشناسان مسئول و کارشناسان اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران به تعداد 440 نفر و حجم نمونه 205 نفر بود. ابزار گردآوری داده ها، در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون ویلکاکسون و تی همبسته انجام گرفت. نتایج بخش کیفی پژوهش نشان داد عوامل موثر بر توسعه پایدار در نظام آموزش و پرورش با رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت شامل 6 بعد و 45 مولفه بود. در بخش کمی، بررسی اختلاف وضعیت موجود و مطلوب در شش متغیر اصلی (فرهنگی، اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی، روش های آموزشی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش)، معنادار و زیاد بوده است. بعد فرهنگی، زیست محیطی و سند تحول بنیادین در مقایسه با دیگر ابعاد از وضعیت بهتری برخوردار بودند. بنابراین برای حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب توسعه پایدار لازم است نظام آموزش و پرورش اهمیت ویژه ای نسبت به آموزش مسائل اجتماعی، اقتصادی و روش های آموزشی موثر بر توسعه پایدار با رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1136 - بررسی آئین عیاری در تاریخ ایران
        صدیقه قناد زاده
        یکی از جنبه های قابل مطالعـه در تـاریخ اجتمـاعی ایـران، رواج آیـین جـوانمردی اسـت. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد بنیاد این آیین اجتماعی در ایران پیش از اسلام گذاشته شـدهاست، زیرا بسیاری از افکار مانویان در آن یافت مـیشـ ود .ایـن آیـین را در داسـتان هـای شـاهنامهفردوس چکیده کامل
        یکی از جنبه های قابل مطالعـه در تـاریخ اجتمـاعی ایـران، رواج آیـین جـوانمردی اسـت. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد بنیاد این آیین اجتماعی در ایران پیش از اسلام گذاشته شـدهاست، زیرا بسیاری از افکار مانویان در آن یافت مـیشـ ود .ایـن آیـین را در داسـتان هـای شـاهنامهفردوسی میتوان دید که هر یک از این داستانها میتواند نمـودی از عیـاران ایـران قبـل از اسـلاممیباشد. رواج آیین عیاری بعد از اسلام نشانه ستم ملی و طبقاتی از سوی خلفا میتوانست باشـد . عیاران بیشتر از میان طبقه عوام بودند و از بینوایان و ضعفا حمایت می کردند. هدف آنان مبـارزه بـااشراف و ثروتمندان و گرفتن داد ستمدیدگان و بینوایان بود. آیـین عیـاری بعـد از اسـلام بـا نفـوذمسلمانان از ایران و سوریه به اروپا راه یافت و پدیده جوانمردانه ای به نام شـوالیه گـری را در قـرندهم میلادی پدید آورد. نهضتهای عیاری در دوره خلفای عباسی در شرق ایران پدید آمدند و سرمنشاء حوادث و پیدایش حکومت هایی شدند و همچنین آئین عیاری به مثابه یک ارزش اجتماعی باقی ماندنـد و درهر دوره به شکلی خودنمایی کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1137 - شناسایی ویژگیهای مهم دانشگاه‌های هزاره سوم به منظور ارایه چارچوبی مناسب برای دانشگاه‌های ایران در راستای حرکت از دانشگاه‌های سنتی به دانشگاه‌های نوین
        دکتر بدری شاه طالبی
        با توجه به نقش بسیار مهم دانشگاه‌ها در عصر رسانه‌ها و شکل گیری جامعه اطلاعاتی و با توجه به پدیده جهانی شدن و نفوذ بازار بی کنترل فرهنگ غرب که موجب گردیده بسیاری از ضد ارزشها به صورت ارزش و مشروع جلوه کرده و جامعه دانشگاهی را در معرض آسیب و تهدید قرار دهد، پژوهش حاضر با چکیده کامل
        با توجه به نقش بسیار مهم دانشگاه‌ها در عصر رسانه‌ها و شکل گیری جامعه اطلاعاتی و با توجه به پدیده جهانی شدن و نفوذ بازار بی کنترل فرهنگ غرب که موجب گردیده بسیاری از ضد ارزشها به صورت ارزش و مشروع جلوه کرده و جامعه دانشگاهی را در معرض آسیب و تهدید قرار دهد، پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوبی به منظور نهادینه کردن مؤلفه‌های دانشگاه هزاره سوم در دانشگاه‌های ایران به روش توصیفی – پیمایشی انجام شده است. برای تحقق هدف کلی ابتدا تعداد83 بعد و مؤلفه از طریق مطالعه منابع مربوط شناسایی شد و چارچوب پیشنهادی مطابق با مؤلفه‌های تنظیم شده در دو قسمت اهداف و فلسفه چار چوب و چارچوب ادراکی شکل گرفت. جامعه آماری این پژوهش را اعضای هیئت علمی تمام وقت دانشگاه‌های اصفهان، صنعتی اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی تشکیل داده اند.به منظور تعیین چارچوب نهایی پرسشنامه بر روی یک نمونه آماری متشکل از 200 نفر از افراد جامعه آماری اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی (تحلیل عاملی) استفاده گردید. اهم یافته‌های این پژوهش از این قرار است: 1- تدوین مهمترین مؤلفه‌ها و ویژگی‌های دانشگاه هزاره سوم 2- تدوین چارچوب مناسب برای دانشگاه‌های ایران و تعیین روایی سازه مؤلفه‌ها از طریق تحلیل عاملی. به این ترتیب بخش فلسفه و اهداف چارچوب با روایی سازه بالا تایید گردید، اما در بخش چهارچوب ادراکی ترکیب مؤلفه‌های اصلی تغییر یافت و 83 زیر مؤلفه که در چارچوب پیشنهادی ذیل شش مؤلفه اصلی قرار گرفته بود در 14 عامل توزیع گردید و به این ترتیب چارچوب نهایی به دست آمد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1138 - دارالفنون دریچه ای نو به جهان معرفت
        دکتر یوسف متولی حقیقی
        دارالفنون نخستین مدرسه دولتی ایران به سبک اروپایی اسـت کـه توسـط میـرزا تقـی خـانامیرکبیر به وجود آمد. این مدرسه فعالیت آموزشی خود را در پنجم ربیع الاول 1268.ق /1851 .م با پذیرش شاگرد در هفت رشته پیاده نظام، سواره نظام ، مهندسی، توپخانه، پزشکی، معدن شناسـیو داروسازی آغا چکیده کامل
        دارالفنون نخستین مدرسه دولتی ایران به سبک اروپایی اسـت کـه توسـط میـرزا تقـی خـانامیرکبیر به وجود آمد. این مدرسه فعالیت آموزشی خود را در پنجم ربیع الاول 1268.ق /1851 .م با پذیرش شاگرد در هفت رشته پیاده نظام، سواره نظام ، مهندسی، توپخانه، پزشکی، معدن شناسـیو داروسازی آغاز کرد. برای تدریس در این مدرسه معلمانی از کشورهای اروپایی استخدام شـدند. مدت تحصیل در دارالفنون نخست هفت سال بود و سپس به چهـار سـال کـاهش یافـت. در ایـنمدرسه علاوه بر تدریس نظری آمـوزش هـای عملـی نیـز مـورد توجـه بـود و تجهیزاتـی از قبیـلآزمایشگاه، چاپخانه و کتابخانه در خدمت آموزش قرار داشت. ناصرالدین شاه در آغاز کـار علاقـهزیادی به پیشرفت کار مدرسه نشان می داد. اما سیاسی شدن آموزش و شیوع افکار آزادی خواهانـهدر دارالفنون این مدرسه را از چشم ناصرالدین شاه انداخت. دارالفنون به رغم پیشرفت هـای اولیـهبه دلایل گوناگونی نتوانست اهداف بنیان گـذار آن را بـرآورده سـازد. امـا در عـین حـال توانـستدریچه ای نو به سوی جهان معرفت برای ایرانیان باز نموده و باعث آشـنایی گروهـی از ایرانیـان بـادستاوردهای علمی اروپا و اندیشه های اصلاح طلبانه شود . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1139 - روابط سیاسی ایران ساسانی و قبایل صحرا گرد شرقی در بحبوحه‌ی هجوم اعراب
        دکتر منصور امانی
        اقوام صحاری آسیای مرکزی و حتی دوردست‌های آن، یعنی چین، در جستجوی سرزمین و مکان جدید به سوی غرب مهاجرت کردند. آنها در مسیر مهاجرت خود با امپراتوری ساسانی برخورد کردند، که در طی آن بیش از چهار صد سال جنگ، صلح و آمد و شد سفرا، میان آنها ادامه یافت. کوشانیان، خیونی‌ها، کید چکیده کامل
        اقوام صحاری آسیای مرکزی و حتی دوردست‌های آن، یعنی چین، در جستجوی سرزمین و مکان جدید به سوی غرب مهاجرت کردند. آنها در مسیر مهاجرت خود با امپراتوری ساسانی برخورد کردند، که در طی آن بیش از چهار صد سال جنگ، صلح و آمد و شد سفرا، میان آنها ادامه یافت. کوشانیان، خیونی‌ها، کیدارها، هیاطله، و ترکان مهم‌ترین همسایگان ایران در ادوار مختلف در دوره ساسانی بودند و تنها تصرف ایران توسط اعراب مسلمان بود که، رشته ارتباط آنها با ایران را از هم گسیخت. هر چند که پس از اسلام، بعضی از این اقوام نقش مهم خود را دوباره باز یافتند. از اواخر دوره ساسانی، نام ترک بر همه زرد پوستانی که از این پس در ماوراءالنهر پدیدار شدند اطلاق گردید، و برای تمام اقوام زردپوست که لهجه مشترک متقارب داشتند، لفظ ترک را به کار برده‌اند. در این دوران پنج قوم را که زبان واحد داشته‌اند، به نام ترک از آنها یاد کرده‌اند. این اقوام عبارتند از: 1-تغزغز(توعوز-اغوز) 2-خرخیز (قرقیز) 3-کیماک 4-غز (اوغوز) 5-خرلخ (قراق-خلخ). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1140 - تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر هویت دانشجویان
        همایون مؤتمنی رضا یوسفی سیده خدیجه معافی ابوالقاسم بریمانی
        واژه‌ی هویت در دنیای امروز ذاتاً در بحران است. از یک طرف به لحاظ گسترش ارتباطات، فراوانی ایده‌ها و از سوی دیگر به لحاظ جابجایی های جمعیتی، التقاط فرهنگها و تمدن‌ها. عصر جدید را عصر انقلاب در ارتباطات نامیده‌اند و روشن ترین نشانه این قرن، انفجار اطلاعات است. اما آیا این چکیده کامل
        واژه‌ی هویت در دنیای امروز ذاتاً در بحران است. از یک طرف به لحاظ گسترش ارتباطات، فراوانی ایده‌ها و از سوی دیگر به لحاظ جابجایی های جمعیتی، التقاط فرهنگها و تمدن‌ها. عصر جدید را عصر انقلاب در ارتباطات نامیده‌اند و روشن ترین نشانه این قرن، انفجار اطلاعات است. اما آیا این انفجار، لزوماً دربردارنده ی انرژی مثبت و بالنده برای رشد و تعالی انسان است و یا حاوی سموم خطرناک و تخریب‌گر؟ اکثر استفاده‌کنندگان از اینترنت و فناوری های نوین در ایران را، جوانان تشکیل مى‌دهند و حجم بالایى از مشترکان تلفن همراه نیز جوانان هستند. به این دلیل مطالعه تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر هویت دانشجویان می‌تواند، بخشی از پیامدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات را آشکار سازد. بنابراین، مسأله اساسی که در این پژوهش مطرح می‌شود این است که: آیا فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) می‌تواند تأثیری بر هویت دانشجویان داشته باشد؟ این پژوهش با روش پیمایشی انجام شده است. جمعیت آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه‌های آزاد اسلامی واحدهای تنکابن، چالوس، آمل، بابل و ساری تشکیل می‌دهند و از بین آن‌ها تعداد 381 نفر با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب بر اساس جدول آماری کرجسی ـ مورگان انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز با ابزار پرسشنامه جمع‌آوری شد و با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر هویت تأثیر مثبت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1141 - بررسی تطبیقی توسعه فن‌آوری اطلاعات در نظام‌های آموزش عالی جهان: با تأکید بر ایران
        محمد رحمان‌پور محمد جواد لیاقت دار ابراهیم افشار
        توسعه فن‌آوری اطلاعات تأثیر جدی بر مؤسسات آموزش عالی در قرن بیست و یکم گذاشته است. روند توسعه این فن‌آوری در مؤسسات آموزش عالی جهان قابل ملاحظه بوده است. در ایران نیز با درک چنین ضرورتی گام‌های مثبتی در این زمینه برداشته شده است. با این وجود، آموزش عالی کشور در راستای گ چکیده کامل
        توسعه فن‌آوری اطلاعات تأثیر جدی بر مؤسسات آموزش عالی در قرن بیست و یکم گذاشته است. روند توسعه این فن‌آوری در مؤسسات آموزش عالی جهان قابل ملاحظه بوده است. در ایران نیز با درک چنین ضرورتی گام‌های مثبتی در این زمینه برداشته شده است. با این وجود، آموزش عالی کشور در راستای گسترش هر چه بیشتر این فن‌آوری با چالش‌هایی مواجه است. این پژوهش، ضمن بررسی وضعیت توسعه فن‌آوری اطلاعات در نظام‌های آموزش عالی جهان، هدف اصلی خود را تشریح این چالش‌ها در دو بعد فرهنگی-اجتماعی و منابع انسانی قرار داده است. جامعه آماری، اساتید شاغل در دانشگاههای دولتی کشور بود. شش دانشگاه کردستان، شیراز، علامه طباطبائی، تهران، صنعتی شریف و اصفهان به صورت تصادفی عنوان نمونه آماری برگزیده شد. از این میان، 150 نفر به صورت تصادفی طبقه‌ای نسبی جهت جوابگویی به سؤالات پرسشنامه انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی محتوایی پرسشنامه مورد تایید چند تن از اساتید صاحب نظر دانشگاه قرار گرفت و پایایی آن نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ، 97/0 به دست آمد. از نرم‌افزار آماری SPSS برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که در بعد فرهنگی- اجتماعی بالا بودن نسبت دانشجو به رایانه‌های موجود، ضعف روحیه جستجوگری دانشجویان، و ضعف زبان انگلیسی دانشجویان و اساتید از جمله چالش‌های مهم در این زمینه بود. در بعد منابع انسانی نیز ناتوانی دانشجویان و تا اندازه‌ای اساتید در چگونگی دسترسی به اطلاعات موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی یک چالش مهم عنوان شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1142 - شناسایی مولفه‌های موجود در مدل اعزام معلمان ایران و کشورهای منتخب به خارج از کشور
        رضا کچوییان جوادی بدری شاطالبی حسین آبادی محمدعلی نادی خوراسگانی
        پژوهش حاضر مطالعه‌ای کیفی و بنیادی است که با استفاده از روش تحقیق زمینه‌ای و تکنیک تحلیل محتوی با هدف شناسایی مولفه‌های موجود در مدل اعزام معلمان ایران و کشورهای منتخب به خارج از کشور انجام شد. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه کشورهای دنیا که دارای سیستم اعزام معلم به خارج ا چکیده کامل
        پژوهش حاضر مطالعه‌ای کیفی و بنیادی است که با استفاده از روش تحقیق زمینه‌ای و تکنیک تحلیل محتوی با هدف شناسایی مولفه‌های موجود در مدل اعزام معلمان ایران و کشورهای منتخب به خارج از کشور انجام شد. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه کشورهای دنیا که دارای سیستم اعزام معلم به خارج ازکشور بودند. روش نمونه‌گیری تحقیق حاضر نمونه‌گیری هدفمند بود. به این صورت که علاوه بر ایران از بین کلیه کشورهای دنیا، 12 کشوری (امریکا، فرانسه، المان، کانادا، انگلستان، روسیه، استرالیا، ژاپن، چین، کره جنوبی و مالزی) که از لحاظ شاخص‌های آموزشی و پرورشی در زمره کشورهای پیشرفته محسوب می‌شدند و فرایند اعزام معلم به خارج ازکشور را داشتند به عنوان کشورهای منتخب انتخاب شدند و مطالعات مورد نظر بر روی آن‌ها انجام شد. سپس مولفه‌های مدل اعزام معلمان ایران به خارج و مدل اعزام معلمان به خارج در کشورهای منتخب شناسایی شدند و بر اساس آن‌ها با استفاده از روش دلفی موافه‌ها اصلاح و نهایی شدند مولفه‌های مدل نهایی عبارت بودند از داشتن حکم رسمی، حداقل 3 سال تجربه، داشتن حداقل لیسانس، موفقیت در آزمون ورودی، تسلط به اینترنت، گزینش و حراست، نمره ارزشیابی قابل قبول در3 سال اخر تدریس و سلامت روانی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1143 - پیامد سیاست انگلستان بر انقلاب مشروطه ایران پس از قرارداد 1907
        دکتر علی اکبر خدری زاده
        پیش از گسترش قدرت آلمان در اروپا، تلاش اصلی انگلستان به حفظ منافع خود در هند معطوف شده بود. اما با اوج‌گیری قدرت آلمان و اجرای سیاست نگاه به شرق آلمانی‌ها در دوران ویلهلم دوم (1918-1888م)، انگلستان که با تهدیدهای رو به رشد آلمان در خلیج فارس مواجه شده بود درصدد کنار نها چکیده کامل
        پیش از گسترش قدرت آلمان در اروپا، تلاش اصلی انگلستان به حفظ منافع خود در هند معطوف شده بود. اما با اوج‌گیری قدرت آلمان و اجرای سیاست نگاه به شرق آلمانی‌ها در دوران ویلهلم دوم (1918-1888م)، انگلستان که با تهدیدهای رو به رشد آلمان در خلیج فارس مواجه شده بود درصدد کنار نهادن سیاست دیرینه خود مبنی بر رقابت با روسیه در ایران برآمد. در واپسین سال‌های قرن نوزدهم میلادی انگلستان به اختلافات خود با فرانسه پایان بخشیده سپس قرارداد 1907م را با روسیه به امضا رساند. با انعقاد این قرارداد، سیاست انگلستان در ایران که مبنی بر کاهش نفوذ روسیه و حمایت از انقلاب مشروطه قرار داشت دیگرگونه شد و به همراه روس‌ها سیاستی را در ایران پیش گرفت که سرانجام آن به توپ بسته شدن مجلس اول بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1144 - تکوین نظام اداری در تاریخ ایران و بین النهرین
        دکتر ابراهیم حلاجیان
        زندگی بشر همواره با نوعی سـازمان مـدیریت و نظـام اداری در مفهـوم علـم اداره کـردنجامعه در آمیخته است. ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانوادهها، قبایل، اقـوام، دولـتهـا وحکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکـز همـراه بـودهاست. یکی چکیده کامل
        زندگی بشر همواره با نوعی سـازمان مـدیریت و نظـام اداری در مفهـوم علـم اداره کـردنجامعه در آمیخته است. ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانوادهها، قبایل، اقـوام، دولـتهـا وحکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکـز همـراه بـودهاست. یکی از مسائل مهمی که رشد و پیشرفت یک کشور را معلوم می کند طرز تفکـر،و رویکـرددانشمندان، و بینش اداری دولت مردان آن کشور می باشد. در مقاله حاضـر مـوارد زیـر در سـرزمینایران از قدیم الایام تا عصر قاجاریه مورد بررسی قرار گرفته است: 1. افکار و تحولات نظام اداریها بین عصر هخامنشیان تـا انقـلاب مـشروطیت تـوأم بـا تغییـراتمربوطه در این دوران. 2.نگاهی اجمالی بر افکار، عقاید، رویکردها و الگوهای نظام اداری عـصر هخامنـشیان، ساسـانیان،سلجوقیان، صفویان و قاجاریان. برای روانتر شدن مطالب، محتوای مقاله به سه دوره تـاریخی و بـه سـه مقطـع متمـایز ازیکدیگر تقسیم میگردد و برای هر دوره یک یا دو نمونه از افکار اداری که مبین تفکر نظـام اداریآن مقطع، دولتمردان و اندیشمندان آن عصر باشد ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1145 - امویان و تشدید ناامنی در ولایات ایران
        دکتر جواد هروی
        کارگزاران ساسانی چون بنای بدعهدی و ستم را بر مردمان ولایات ایران گزاردنـد، اسـبابمیرایی و سقوط خویش را نیز فراهم ساختند. چنان که در تندباد هجـوم اعـراب مـسلمان، چنـدانطاقتی برایشان نماند و حیات خویش به زودی از کف دادند . لیکن طلعت فجر اسـلام بـر ولایـاتایران، به رغم حلا چکیده کامل
        کارگزاران ساسانی چون بنای بدعهدی و ستم را بر مردمان ولایات ایران گزاردنـد، اسـبابمیرایی و سقوط خویش را نیز فراهم ساختند. چنان که در تندباد هجـوم اعـراب مـسلمان، چنـدانطاقتی برایشان نماند و حیات خویش به زودی از کف دادند . لیکن طلعت فجر اسـلام بـر ولایـاتایران، به رغم حلاوت نخستین، با سختگیریهای امویان توأم گردید. پس از شـهادت امـام علـی(ع) چون ساختار خلافت، به شالوده های خشک و بی مغز سلطنت مبدل گردید، والیانی بر اریکـهزمامداری نواحی مختلف سرزمین ایران تکیه زدند که به جز مطامع و منافع فردی و قومی خود، برهیچ مقصود دیگری نظر نداشتند. عملکرد والیـان خلافـت امـوی در بـلاد عدیـده منجملـه ایـران،رهاوردی جز ناامنی، استبداد، ظلم و تباهی را در تاریخ این ملک و بوم رقم نزد. نژادپرستی امویان ،در یک فرآیند گسترده و روزافزون، چیزی جز محرومیـت از حقـوق انـسانی، اجتمـاعی و سـقوطدولت اموی در پی نداشت. این همه تمهید نامبارکی بود تا عـدالت، قربـانی بـی عـدالتی و ظلمـتجایگزین روشنی گردد. مقاله حاضر تلاش دارد تا رویکردی موجز اما مستند از خلال اوراق تاریخ بر ایـن مـدخلداشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1146 - عقلانیت و مدرنیسم در اندیشه و آثار محمدعلی فروغی
        محمدعلی نوبخت مقصود رنجبر علی محسنی
        ناکارآمدی و عقب ماندگی ساختار نظام سیاسی حاکم بر ایران دوران قاجار دستاوردهایی جز فقر، بیماری و تحقیر برای ملت ایران به ارمغان نیاورد. از اینرو نخبگان سعی کردند تا با تلفیق عقلانیت و مدرنیسم تغییری در پارادایم اندیشه حاکم بر نظام سنتی ایران و تحولی مهم در فضای فکری ایرا چکیده کامل
        ناکارآمدی و عقب ماندگی ساختار نظام سیاسی حاکم بر ایران دوران قاجار دستاوردهایی جز فقر، بیماری و تحقیر برای ملت ایران به ارمغان نیاورد. از اینرو نخبگان سعی کردند تا با تلفیق عقلانیت و مدرنیسم تغییری در پارادایم اندیشه حاکم بر نظام سنتی ایران و تحولی مهم در فضای فکری ایرانیان ایجاد کنند. هدف پژوهش حاضر سنجش و نسبت بررسی عقلانیت و مدرنیسم در آثار و اندیشه‌های‌ محمدعلی فروغی "ذکاءالملک"است. فروغی با ژرف اندیشی و پرهیز از گرایش افراط گونه و بررسی اندیشه های فلسفی و سیاسی جدید غرب که تا زمان وی در بین نخبگان سیاسی بی سابقه بود؛ درک عمیق و سنجیده‌ای از کالبد سیاسی ایران داشت. وی با بینشی واقع گرایانه و متمرکز نمودن توان خود بر روشنگری سیاسی و ترجمه، تألیف متون کلاسیک فرهنگ غربی، سخنرانی و مقاله نویسی؛ اندیشه های فلسفی، اقتصادی و سیاسی مدرن را به ایرانیان معرفی نمود. سوأل اصلی پژوهش این است که؛ عقلانیت و مدرنیسم در اندیشه و آثار محمد علی فروغی تا چه میزان تأثیر داشته است؟ و فرضیه مقاله حاضر این می‌باشد که محمدعلی فروغی نسبت به نخبگان نوگرای همروزگار خود درک بهتری از عقلانیت و مدرنیسم داشته و تلاش وی این بوده تا با خلق تألیفات منسجم و سنجیده در تحول فکری، نضج عقلانی و ایجاد نهادهای مدرن نقش نظری و عملی بهتری ایفا نماید. از اینرو آثار و نظام اندیشگی وی براساس اسناد و منابع تاریخی به روش توصیفی، تحلیلی بررسی و نقش و سامانه فکری وی از مفهوم عقلانیت و مدرنیسم مورد واکاوی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1147 - نقش صنایع آلمانی در نوسازی صنایع ایران در دوره رضاشاه پهلوی
        علی وشمه
        آلمانی ها در دوره رضاشاه در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را به عنوان بازار هدف انتخاب کردند. حکومت ایران هم که علاقه مند به نوسازی صنایع سنتی خود بود،از این روابط استق چکیده کامل
        آلمانی ها در دوره رضاشاه در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را به عنوان بازار هدف انتخاب کردند. حکومت ایران هم که علاقه مند به نوسازی صنایع سنتی خود بود،از این روابط استقبال کرد. به همین دلیل بود که تعداد فراوانی از کارخانه های آلمانی به ایران فروخته شد. در کنار این صنایع مدارس فنی با تدریس مدرسین آلمانی در ایران شروع به کار کردند که وظیفه آموزش نیروهای فنی را برعهده داشتند . این سبک از روابط سیاسی ـ اقتصادی توسط ایران آن سال ها کمتر تجربه شده بود. در تحقیق حاضر، با روش توصیفی و تحلیلی با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و کتاب ها و مطبوعات به بررسی فعالیت صنایع آلمانی در ایران دوره رضاشاه می پردازیم. هدف این پژوهش بررسی ورود و استقرار صنایع آلمانی و تأثیر آن بر نوسازی صنعتی ایران در دوره پهلوی اول است. در این تحقیق به دنبال پاسخگویی به این پرسش هستیم که ورود صنایع آلمانی به ایران در عصر رضاشاه چه تحولی در جهت نوسازی صنایع سنتی ایران ایجاد کرد. جهت پاسخ به این پرسش، ابتدا اوضاع ایران و آلمان را پیش از برقراری این روابط توضیح می دهیم و پس از ورود به دوره مورد پژوهش ورود صنایع مختلف آلمانی به ایران، قراردادهای منعقد شده و موانع این فعالیت ها را مورد بررسی قرار می دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1148 - عوامل موثر در شکل گیری جغرافیای تاریخی امارت اردلان در عصر صفوی.
        نصراله پورمحمدی املشی برومند سورنی
        چکیده: جغرافیای هر حکومتی،در کنارعوامل گوناگون سیاسی،اقتصادی،دینی و ... از مولفه های موثر در میزان اقتدار و نفوذ حاکمان می باشد. موقعیت جغرافیایی هر سرزمین و ناحیه ای بر روند تحولات داخلی و خارجی هر حکومتی تأثیر عمیق و درخور نوجه دارد که در این راستا می توان گفت امارت ا چکیده کامل
        چکیده: جغرافیای هر حکومتی،در کنارعوامل گوناگون سیاسی،اقتصادی،دینی و ... از مولفه های موثر در میزان اقتدار و نفوذ حاکمان می باشد. موقعیت جغرافیایی هر سرزمین و ناحیه ای بر روند تحولات داخلی و خارجی هر حکومتی تأثیر عمیق و درخور نوجه دارد که در این راستا می توان گفت امارت اردلان در دوره صفوی به دلیل واقع شدن در نقطه تلاقی دو امپراطوری صفوی و عثمانی از حالت سکون خارج و در بطن و متن رویدادهای این عصر وارد گردید. بیداری و شکل گیری حدود و ثغور اردلان و ورود آن در جریان رویدادهای این دوره تاحد زیادی معلول موقعیت جغرافیایی و وزن ژئوپلتیکی آن بود که در قبض و بسط آن مولفه های گوناگون موثر بودند.در کنار این موقعیت ویژه، عوامل سیاسی ، نظامی، مذهبی و زبانی نیز در ارتقا جایگاه این امارت در عصر صفوی دخیل بودند. مجموعه این مولفه سبب گردید امارت اردلان در این عصر در وسعت و توسعه ی ارضی خود مسیر پر فراز و نشیب را طی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1149 - پروژه برندینگ ملت و تصویر سازی ملی؛ پهلوی اول و فرآیند برساخت گرایی و بازسازی تصویر ایران مدرن
        آرش بیدالله خانی یاسر کهرازه
        برندینگ ملت و برندسازی ملی در وجه مفهومی عبارت است از تغییر ، بازسازی و دگرگون کردن تصویر یک کشور در خارج از آن که توسط مردم و افکار عمومی خارجی ادراک شده است. برندینگ ملی در اصل هم تراز کردن تصویر یک ملت با واقعیت است. این امر به ویژه برای کشورهای که تغییرات اساسی را د چکیده کامل
        برندینگ ملت و برندسازی ملی در وجه مفهومی عبارت است از تغییر ، بازسازی و دگرگون کردن تصویر یک کشور در خارج از آن که توسط مردم و افکار عمومی خارجی ادراک شده است. برندینگ ملی در اصل هم تراز کردن تصویر یک ملت با واقعیت است. این امر به ویژه برای کشورهای که تغییرات اساسی را در سیستمهای اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی خود تجربه کرده اند، بسیار ضروری است به خصوص به این دلیل که معمولاً همیشه تصویر این کشورها به دور از واقعیت این ملتها در دنیای امروز است. حال سوال اساسی این است که اصولاً فرآیند ساخت تصویر و برندینگ ملت ایران از چه زمانی شروع شده است؟ مقاله حاضر با مفهوم شناسی فرآیند برندینگ و تصویر سازی ملی با تاکید بر سوال پژوهش بر این امر اذعان می کند که تصویر و برندیگ ملت ایران مدرن، با اقدامات رضا شاه پهلوی برساخته و بازسازی شده است. رضا شاه به عنوان اولین پادشاهی بود که در دوران مدرن اقدام به برساخت گرایی و بازسازی تصویر و برندینگ ملت ایران ، کرد. برندینگ و تصویر ملی ایران امروز و ادراک هویت ملی آن نیز تا حدودی ریشه در ساخت و بازسازی تصویر ایران مدرن دوران رضا شاه دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1150 - تأثیر امتیاز نفت شمال در روابط ایران و شوروی
        عظیم رفیع زاده سیدعلیرضا ابطحی سهیلا ترابی فارسانی
        در تاریخ روابط ایران با روسیه شوروی موضوع امتیاز نفت شمال از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. هنگامی که پنج استان شمالی ایران از قرارداد دارسی مستثنی شد و انگلیسی‌ها امتیاز نفت جنوب را بدون هیچ مشکلی بدست آوردند، از آن زمان روسیه و بعد شوروی نیز در تلاش برای بدست آوردن امتی چکیده کامل
        در تاریخ روابط ایران با روسیه شوروی موضوع امتیاز نفت شمال از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. هنگامی که پنج استان شمالی ایران از قرارداد دارسی مستثنی شد و انگلیسی‌ها امتیاز نفت جنوب را بدون هیچ مشکلی بدست آوردند، از آن زمان روسیه و بعد شوروی نیز در تلاش برای بدست آوردن امتیازات مشابهی در ایران بوده است. بعد از اشغال ایران در جریان جنگ جهانی دوم بوسیله متفقین شوروی درصدد کسب امتیاز نفت شمال برآمد . اما با تصویب مجلس شورای ملی ایران مبنی بر عدم واگذاری هرگونه امتیاز نفتی، شوروی‌ها،در این هدف ناکام ماندند هرچند مشکلاتی در اوضاع داخلی ایران ایجاد کردند. موضوع درخواست امتیاز نفت شمال به کشمکش بزرگ در روابط ایران و شوروی تبدیل شد. شوروی هرگز راضی نمی شد کشورهای قدرتمند غربی چون آمریکا و انگلستان به بهانه استخراج نفت به مرزهای این کشور نزدیک شوند. دست یابی به نفت شمال ایران قدرت اقتصادی شوروی در بازارهای بین المللی و در رقابت با رقبای غربی را افزایش می‌داد. ایران نیز با امتیاز نفت شمال، اهداف خاص خودش را دنبال می کرد. دولت ایران که معمولا تحت فشار روسیه و انگلستان بود. دروهله اول سعی می کرد با پیشنهاد واگذاری امتیازنفت شمال به شرکتهای آمریکایی ضمن کاستن از مشکلات اقتصادی خود، از فشار شوروی و انگلستان نیز رهایی یابد. ضمن اینکه کشاندن پای‌قدرت سوم به ایران می توانست شرایط را برای ایران در رقابتهای بین المللی تعدیل نماید. در نتیجه علیرغم تمایل‌به واگذاری امتیاز نفت شمال به شرکتهای آمریکایی و انگلیسی، با درخواست شوروی مخالفت نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1151 - ساختارهای سیاسی‌، اجتماعی و فرهنگی ارمنستان در دوران اشکانیان ارمنستان
        محمد ملکی
        بررسی تاریخ ارمنستان در دوره حضور اشکانیان در ارمنستان و استقرار و استمرار دولت آنان، تحولاتی در حوزه‌های مختلف سیاسی‌، اجتماعی و فرهنگی در ارمنستان به وجود آورد که، اثرات آن در برخی از حوزه‌ها، سالها پس از سقوط آنان و حتی تا عصر کنونی تداوم یافت. از آن میان، نقش اشکانی چکیده کامل
        بررسی تاریخ ارمنستان در دوره حضور اشکانیان در ارمنستان و استقرار و استمرار دولت آنان، تحولاتی در حوزه‌های مختلف سیاسی‌، اجتماعی و فرهنگی در ارمنستان به وجود آورد که، اثرات آن در برخی از حوزه‌ها، سالها پس از سقوط آنان و حتی تا عصر کنونی تداوم یافت. از آن میان، نقش اشکانیان در ایجاد یک نظام اجتماعی ناخاراری، از طریق سازماندهی دودمان‌های اشرافی آن دیار و به‌کارگیری آنان در سلسله مراتب ساختار قدرت سیاسی حاکم در ارمنستان و تثبیت و دوام آن حتی پس از سقوط این خاندان، انکارناپذیر است. شدت و ضعف آنان در ساختار قدرت ارمنستان، در این دوران، بستگی تنگاتنگی با موقعیت پادشاه و شرایط مکانی و زمانی داشت که ارمنستان از آن بهره می‌برد. تأثیر اشکانیان در ساختار سیاسی و سلسله مراتب اداری و حتی طبقات اجتماعی ارمنستان در این دوران تا حدی متأثر از پیشینه تاریخی و فرهنگی ارمنستان، به دلیل حضور طولانی مدت خاندان‌های ایرانی حاکم بر این سرزمین، بود و اشکانیان ارمنستان با آگاهی از این حقیقت مهم، توانستند تحولات مهمی به‌خصوص در حوزه اجتماعی و فرهنگی در ارمنستان به وجود آورند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1152 - قاعده استثنا و پارادوکس مشروعیت شورش در دولت هخامنشی
        روح اله اسلامی
        دولت هخامنشیان سرآغاز شکل‌گیری عقلانیت حکمرانی است به نحوی که منشور کوروش و سنگ نوشته های به جای مانده از آن دوران به خوبی اصول و مبانی حکومت‌مندی ایرانیان را متبلور ساخته است. برخلاف رویکردهای یونانی محور این مقاله هخامنشیان را سرآغاز ایده انسانی و عقلانی حکومت‌مندی می چکیده کامل
        دولت هخامنشیان سرآغاز شکل‌گیری عقلانیت حکمرانی است به نحوی که منشور کوروش و سنگ نوشته های به جای مانده از آن دوران به خوبی اصول و مبانی حکومت‌مندی ایرانیان را متبلور ساخته است. برخلاف رویکردهای یونانی محور این مقاله هخامنشیان را سرآغاز ایده انسانی و عقلانی حکومت‌مندی می‌داند زیرا در این منطقه است که مفاهیم، رواداری، مصلحت عمومی، اقتدارعالی، عدالت، تکنیک‌های حکومت به شیوه کاربردی ایجاد می‌شود. پرسش پژوهش همان نقطه ضعف حکومت‌مندی هخامنشیان می‌باشد. ایرانیان کارآمدترین و قدرتمندترین سلسله جهان را ایجاد کردند دارای متعادل‌ترین شبکه‌ها و تکنولوژی‌های قدرت بودند اما در مورد شیوه های مشارکت مردم در سیاست، نقش و جایگاه مردم در امر عمومی و امکان شورش و اصلاحات از سوی شهروندان دیدگاه بسیار بسته‌ای داشتند و اصلا اعتقادی به این فرایند نبود. هخامنشیان و همه سلسله‌های کارآمد و قدرتمند ایرانی با آنکه در اغلب وجوه سیاست پیشتاز بودند اما در مورد نقش مردم در سیاست گزاره هایی دارند که منجر به بن بست در نظام سیاسی و حاشیه رانی یکی از اصلی ترین منابع قدرت می‌گردد. این پژوهش با چنین پیش فرض‌هایی بر اساس تئوری استثنا و حاکمیت اصیل قلمروی سیاست سعی می‌کند با نگرشی انتقادی کتیبه بیستون را مورد واکاوی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1153 - مکان یابی آخرین میدانگاه نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با مغولان
        حسن رضا رفیعی
        سرانجام زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از تلخ ترین سرانجام های انسان هایی است که در سایه قدرت تو خالی و پوشالی به زندگی دنیا دل خوش کرده اند. او فرمانروایی است که درصدد ایجاد تمامیت ارضی ایران دورة ساسانی بعد از حکومت های محلی ای بود که در طول شش سدة بعد از اسلام بر بخش های چکیده کامل
        سرانجام زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از تلخ ترین سرانجام های انسان هایی است که در سایه قدرت تو خالی و پوشالی به زندگی دنیا دل خوش کرده اند. او فرمانروایی است که درصدد ایجاد تمامیت ارضی ایران دورة ساسانی بعد از حکومت های محلی ای بود که در طول شش سدة بعد از اسلام بر بخش هایی از ایران فرمان می راندند. چنین بود که محدوده فرمانروایی او از جنوب سیبری و مرزهای ترکستان و چین آغاز می شد و تا نزدیکی بغداد مرکز خلافت عباسی ادامه می یافت. نظر به اینکه آخرین نبرد جدی او با مغولان در دشت یا مرغزار دولت آباد ملایر رخ داده است، صاحب این مقاله درصدد بررسی علل حمله مغولان و مکان یابی آخرین منزلگاه های پایان زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از جمله آخرین نبرد او در دشت ملایر بوده است. روش تهیه و تدوین مقاله توصیفی مبتنی بر منابع کتابخانه ای و روش تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق روش تحلیل محتوا است. سؤال اصلی تحقیق که این مقاله به دنبال پاسخ یابی آن است عبارت است از: علل حمله مغولان به ایران چیست و میدانگاه آخرین نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با سپاهیان مغول کجا بوده است؟ واژه های کلیدی: مغولان، خوارزمشاهیان، ایران، قلعه فرزین، دولت آباد، سلطان محمد خوارزمشاه پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1154 - آسیب شناسی انحطاط صفویه: فروپاشی از درون
        منیره کاظمی راشد
        چکیده: بی شک ظهور سلسله صفویه در آغاز قرن دهم ﮪ / شانزدهم م، از حوادث مهم و تأثیر گذار در تاریخ ایران است. هر کدام از تحولات و دگرگونی های دوران صفویه در نوع خود بی نظیر و بی بدیل می باشد و تمام حوزه های مذهبی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در بر می گیرد. از سویی برخی از م چکیده کامل
        چکیده: بی شک ظهور سلسله صفویه در آغاز قرن دهم ﮪ / شانزدهم م، از حوادث مهم و تأثیر گذار در تاریخ ایران است. هر کدام از تحولات و دگرگونی های دوران صفویه در نوع خود بی نظیر و بی بدیل می باشد و تمام حوزه های مذهبی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در بر می گیرد. از سویی برخی از مورخان، تشکیل دولت ملی در ایران را، مدیون خاندان صفویه می دانند که بعد از حکومت های مختلف ترک و مغول در ایران، یک حکومت ایرانی را با مرکزیت سیاسی واحد ایجاد نمودند. علاوه بر آن رواج مذهب تشیع در ایران از ویژگی های منحصر به فرد این سلسله می باشد، تا جایی که کشور ما اکنون بعنوان بزرگترین اقلیّت شیعه در جهان اسلام پذیرفته شده است. درباره سقوط صفویه، در زمان وقوع آن و هم دردوران پس از آن ، تا عصرمعاصر مطالب زیادی پژوهش و تألیف گردیده و این رویداد از جنبه های مختلف مورد تحلیل قرار گرفته است. در ریشه یابی علل سقوط صفویه، از جمله سیاستهای شاه عباس اول در زمینه تجدید سازمان ارتش صفوی و به کنار راندن قزلباشان، تبدیل املاک ممالک، تربیت جانشین در حرم و نیز ضعف جانشینان او در اداره کشور مورد توجه قرار گرفته است.پژوهش حاضر در پی بررسی انحطاط اخلاقی دربار ایران عصر صفوی و ضعف و ناکارآمدی ارکان صفوی در عصر شاه سلطان حسین بعنوان عامل مهم فروپاشی صفویه از درون است که حتی قبل از حمله افغانان غلجزایی در آستانه سقوط و نابودی قرار داده بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1155 - آسیب شناسی انحطاط صفویه: فروپاشی از درون 1
        منیره کاظمی راشد منیره کاظمی راشد
        بی شک ظهور سلسله صفویه در آغاز قرن دهم ﮪ / شانزدهم م، از حوادث مهم و تأثیر گذار در تاریخ ایران است. هر کدام از این تحولات در دوران صفویه در نوع خود بی نظیر و بی بدیل می باشد و تمام حوزه های مذهبی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در بر می گیرد. و برخی مورخان، تشکیل دولت ملی د چکیده کامل
        بی شک ظهور سلسله صفویه در آغاز قرن دهم ﮪ / شانزدهم م، از حوادث مهم و تأثیر گذار در تاریخ ایران است. هر کدام از این تحولات در دوران صفویه در نوع خود بی نظیر و بی بدیل می باشد و تمام حوزه های مذهبی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در بر می گیرد. و برخی مورخان، تشکیل دولت ملی در ایران را، مدیون خاندان صفویه می دانند که بعد از حکومت های ترک و مغول در ایران، یک حکومت ایرانی و با مرکزیت سیاسی واحد ایجاد نمودند. بعلاوه رواج مذهب تشیع در ایران از ویژگی این سلسله می باشد، زیرا بعنوان بزرگترین اقلیّت شیعه در جهان اسلام پذیرفته شد،. و درپی دو قرن حاکمیت این سلسله، رقابت شدید با دولت عثمانی دارد، و لذا باب روابط سیاسی وتجاری ایران با اروپا راشود و در صدد اتحاد با اروپا علیه عثمانی و تجدید سازمان سپاه برآمد، و هیئت سیاسی و تجاری اروپایی را با آغوش باز پذیرفت و تجارت ابریشم ایران رونق یافت. درباره سقوط صفویه،تاکنون مطالب زیادی پژوهش و تألیف گردیده و در ریشه یابی علل سقوط صفویه، سیاستهای شاه عباس اول در تجدید سازمان ارتش و به کنار راندن قزلباشان، تبدیل املاک ممالک، تربیت جانشین در حرم و ضعف جانشینان او در اداره کشور و انحطاط اخلاقی دربار و ناکارآمدی ارکان عصر شاه سلطان حسین، بعنوان عامل مهم فروپاشی صفویه از درون، حتی قبل از حمله افغانان غلجزایی در آستانه سقوط و نابودی قرار داده بود، است، پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1156 - ابعاد هویت فرهنگی در تغییرات لباسآرایی قاجاری
        مریم مونسی سرخه
        فرهنگ ایرانی مجموعه‌ای از سنن، آیین، مذهب و زبان است که توانسته در میان اقوام به اصولی نسبتاً واحد برسد. هویت، زاده نگرش‌های فرهنگی بوده و جایگاه انسان در هستی را نشان می‌دهد. مسأله پوشاک به عنوان یک شأن انسانی، نمودی از هویت فرهنگی است. بنابراین ارتباط ذاتی هویت و لباس چکیده کامل
        فرهنگ ایرانی مجموعه‌ای از سنن، آیین، مذهب و زبان است که توانسته در میان اقوام به اصولی نسبتاً واحد برسد. هویت، زاده نگرش‌های فرهنگی بوده و جایگاه انسان در هستی را نشان می‌دهد. مسأله پوشاک به عنوان یک شأن انسانی، نمودی از هویت فرهنگی است. بنابراین ارتباط ذاتی هویت و لباس در اجزای ثابت آن و رابطه عَرَضی آن در قسمتهای متغیر لباس همسو با مد است. لباس به عنوان یک کالا از فرهنگ مادی، مطابق ذوق اشخاص و نیز نسبت به مد شکل گرفته و مبین هویت فردی و اجتماعی افراد است. از جمله راه‎های درک اسلوب پوششی، شناخت آن در متن جامعه است. این مقاله با رویکردی جامعهشناسانه و با تحلیل تغییرات این فرهنگ مادی به عنوان متنی نمادساز، آن را در رفتارهای جمعی معنا میکند. از آنجا که گاه تغییر لباس در پی تغییر تفکرات انسانی محقق میگردد، بدین ترتیب تغییرات لباسآرایی در عصر قاجار به عنوان مسألهای در تغییر هویت فرهنگی جامعه ایرانی مورد بحث است. پرسشهای اساسی این پژوهش عبارت است از: نحوه تغییرات لباسآرایی قاجاری چیست؟ و ابعاد هویت فرهنگی در آن کدام است؟ نتایج پژوهش گواه آن است که هشت بُعد در ساخت هویت فرهنگی در لباس ایرانی دخیل است و عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی در عصر قاجار با ایجاد تحولات در اندیشه ایرانیان، باعث تغییرات در ساختار ظاهری لباس شدند. به طور کلی تغییر در معنای لباس، سبب بروز تغییرات در ساختار ظاهری لباس شد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانهای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1157 - مولفه ها ی قدرت نرم فرهنگی هویت ایرانی در عصرجهانی شدن فرهنگ
        فرزانه دشتی محمدرحیم عیوضی
        جهانی شدن همه جنبه های زندگی بشر اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را دربر گرفته است و از این رو برخی کشورها را با مشکلات جدی مواجه کرده است. جهانی شدن نقش مرزهای جغرافیایی را در تصمیم گیری های کلان و فعالیت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انسان ها کاهش داده و منافع ت چکیده کامل
        جهانی شدن همه جنبه های زندگی بشر اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را دربر گرفته است و از این رو برخی کشورها را با مشکلات جدی مواجه کرده است. جهانی شدن نقش مرزهای جغرافیایی را در تصمیم گیری های کلان و فعالیت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انسان ها کاهش داده و منافع تک تک افراد و کشورها، بیش از همیشه با منافع تمامی مردم و کشورهای جهان مشترک گردیده است. لذا این تاثیرات به ایفای نقش بازیگری ایران و نخبگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران و سیستم کلان مدیریتی کشور بستگی دارد. در این راستا همواره متولیان سیاستگذاری های کلان کشور در تکاپو بوده اند تا میان هم گرایی با فرهنگ جهانی از یک سو، و حفظ فرهنگ اصیل و غنی ایرانی- اسلامی از سویی، به نقطه تعادل برسند. با این اعتقاد که هویت ها و فرهنگ های غنی و قدرتمند نظیر فرهنگ ایرانی که از استمرار و دوام گروه های مختلف قومی شکل گرفته و به طور مسالمت آمیز در طول تاریخ در داد و ستد با فرهنگ های گوناگون بوده است، به راحتی در مواجه با جهانی شدن چه به مثابه پروژه و پروسه نه تنها مستحیل نشده بلکه شکوفاتر می شوند. بنابراین با فرض تعامل و پیوستگی فرهنگ ایرانی با فرهنگ جهانی، شناخت ظرفیت ها و قابلیت ها ی فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی در عصر کنونی و در تعامل با آن نقش بسزایی خواهد داشت، درغیر این صورت به حذف فرصت ها و تهدیدی جدی برای هویت و امنیت ملی بدل خواهد شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1158 - امپراطوری عثمانی و تجددخواهی امیرکبیر
        طالب عابدی کله سر محمدرضا روزبهانی
        چکیده : افکار تجدد خواهانه امیر کبیر و دوره تکامل آن،ریشه در مدت سفارت چهار ساله او در دیار عثمانی دارد، وی در این مدت با تنظیمات و تحولات اصلاح طلبانه جامعه عثمانی آشنا شد، تحولات نو گرایانه جامعه عثمانی برای امیر کبیر عبرت انگیزو آموزنده بود و باعث تحول فکری او شد، و چکیده کامل
        چکیده : افکار تجدد خواهانه امیر کبیر و دوره تکامل آن،ریشه در مدت سفارت چهار ساله او در دیار عثمانی دارد، وی در این مدت با تنظیمات و تحولات اصلاح طلبانه جامعه عثمانی آشنا شد، تحولات نو گرایانه جامعه عثمانی برای امیر کبیر عبرت انگیزو آموزنده بود و باعث تحول فکری او شد، و زمانی که به صدارت رسید در اقدامات تجدد گرایانه خود از تنظیمات عثمانی الگو برداری کرد.این پژوهش کوششی است مستند با استناد به مدارک و اسناد معتبر تاریخی، با نگرشی پژوهش محور برای روشن شدن چگونگی تاثیر تحولات جامعه عثمانی در عصر تنظیمات بر افکار تجدد خواهانه میرزا تقی خان امیر کبیر به نگارش در می آید.کلید واژه : امپراطوری عثمانی امیر کبیر تجدد تنظیمات ایران. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1159 - تاثیرات منصب داران ایرانی مهاجر به هند بر مظاهر معماری عصر گورکانیان
        احمدرضا بهنیافر
        مهاجرت تدریجی ایرانیان به هند، نفوذ اولیه آنان در دربار فرمانروایان محلی و کسب قدرت سیاسی که از دهه های میانی قرن هشتم آغاز شد به ماندگاری آن ها تا قرن سیزدهم هجری در دولت گورکانیان انجامید. برخی از این مهاجران در دربار گورکانیان به ویژه دوران پادشاهی اکبر، جهانگیر و شا چکیده کامل
        مهاجرت تدریجی ایرانیان به هند، نفوذ اولیه آنان در دربار فرمانروایان محلی و کسب قدرت سیاسی که از دهه های میانی قرن هشتم آغاز شد به ماندگاری آن ها تا قرن سیزدهم هجری در دولت گورکانیان انجامید. برخی از این مهاجران در دربار گورکانیان به ویژه دوران پادشاهی اکبر، جهانگیر و شاه جهان، عنوان منصب دار که یک مقام نظامی بود کسب کردند و منشا اثر مهم در مظاهر مختلف فرهنگی و تمدنی از جمله معماری شدند. با این وصف تاثیر منصب داران ایرانی مهاجر به شبه قاره هند، در تحولات تمدنی آن سرزمین به ویژه در موضوع معماری مورد باز کاوی قرار نگرفته است. از این رو مسئله مزبور با فقر بررسی های علمی مواجه می باشد. این نوشتار در صدد پاسخ به این سوال است که با توجه به آن‌که دوره حکومتی اکبر و جانشین او جهانگیر دوره احیا اندیشه، هنر هندی و بازگشت به معماری هندوان بود، منصب داران مهاجر ایرانی به این سرزمین، در حوزه معماری عصر گورکانی چه نقشی ایفا نموده‌اند و چه نتایجی به بار آورده اند؟ در نگاه نخست به نظر می رسد که ایشان توانسته اند ضمن انتقال مظاهر معماری ایرانی – اسلامی به حوزه حکومتی گورکانیان، ابداعات مهمی نیز در این زمینه داشته باشند. ارائه تصویری واقع بینانه از تاثیر حضور فعال منصب داران ایرانی در تحول و تکامل مصادیق و مظاهر معماری و آشنایی اهالی هند با شاخص های معماری ایرانی، هدف اصلی پژوهش است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1160 - شخصیت علمی - ادبی امیر علیشیر نوایی و اثربخشی مکتب ساز او
        امیر نعمتی لیمائی
        امیرعلیشیر نوایی، سیاستمدار و فرهنگمرد پرآوازه روزگار تیموری، واجد جایگاهی والا در تاریخ فرهنگ ایران است. آنچه هویدا می نماید، جدا از توانمندی و نفوذ سیاسی فوق العاده، شخصیت علمی - ادبی وی از جمله دلایل دستیابی او به چنین جایگاهی است. شخصیت علمی - ادبی امیرعلیشیر نوایی چکیده کامل
        امیرعلیشیر نوایی، سیاستمدار و فرهنگمرد پرآوازه روزگار تیموری، واجد جایگاهی والا در تاریخ فرهنگ ایران است. آنچه هویدا می نماید، جدا از توانمندی و نفوذ سیاسی فوق العاده، شخصیت علمی - ادبی وی از جمله دلایل دستیابی او به چنین جایگاهی است. شخصیت علمی - ادبی امیرعلیشیر نوایی موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. از این رهگذر، با یاری جستن از روش تحقیق تاریخی، نقش او در ادب ترکی، تاثیر وی بر گسترش قلمروی فرهنگ ایرانی، اثربخشی مکتب ساز او و همچنین تدوین فرهنگ لغت های متعدد با تکیه بر آثار وی مورد بررسی واقع گردید. نتایج حاصله نشان داد وی از سویی در ادب ترکی پیشرو و پیشتاز بوده و از دیگر سوی نقش به سزایی در معرفی و نشر فرهنگ ایرانی در میان اقوام ترک زبان ایفا نموده است. گام هایی که او در سال های عمر خویش در این رهگذر برنهاد، به نزدیکی فرهنگی بیش از پیش ایرانیان و ترکان انجامید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1161 - حقوق محیط زیست در ایران باستان
        مهرداد رهبر قناعتی مجتبی انصاریان
        انسان از زمانی که پا به گیتی نهاده همواره از محیط زیست تاثیر پذیرفته و بر آن تاثیر گذارده، در چند سده پیشین، پیشرفت دانش و فن‌آوری و افزایش جمعیت، استفاده روز افزون از محیط زیست را لاجرم ساخته پس اندیشمندان بر آن شده‌اند تا با وضع قواعدی این تعامل را تنظیم و تعدیل نماین چکیده کامل
        انسان از زمانی که پا به گیتی نهاده همواره از محیط زیست تاثیر پذیرفته و بر آن تاثیر گذارده، در چند سده پیشین، پیشرفت دانش و فن‌آوری و افزایش جمعیت، استفاده روز افزون از محیط زیست را لاجرم ساخته پس اندیشمندان بر آن شده‌اند تا با وضع قواعدی این تعامل را تنظیم و تعدیل نمایند چرا که آسیب به محیط زیست آسیب به انسان است. امروزه سرآغاز این کوشش را کنفرانس استکهلم در سال 1970 میلادی می‌دانند که پیدایش سیاست سبز را سبب شد. تمدن های پیشین هر کدام رویکردی متفاوت با زیست بوم خود داشتند که در کل فاقد ساختاری منسجم بود. در این میان رویکرد ایرانیان باستان بسیار متفاوت است. این پژوهش با رویکردی میان رشته‌ای بر آن است که روش ایرانیان باستان را در این مورد بررسی کند و به این پرسش پاسخ دهد که انسان از چه زمانی روی به سوی وضع قواعد حقوقی درباره محیط زیست نهاد؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1162 - تأملی بر حج گزاری ایرانیان در قرن های دهم و یازدهم با تأکید بر روابط صفویان و عثمانیان
        علیرضا فلاحتی شهربانو دلبری اردشیر اسدبیگی
        با روی کار آمدن صفویان(907-1135ه.‎ق)و فراگیر شدن تشیع در ایران، دوران منازعه و اختلاف شدید با عثمانیان سنی مذهب(1299-1922م/698-1340ه.ق) آغاز گردید. یکی از مسائلی که همواره زمینه دشمنی دو کشور را تشدید می‎نمود، مسأله حج و نحوه برخورد عثمانیان با حجاج ایران بود. ا چکیده کامل
        با روی کار آمدن صفویان(907-1135ه.‎ق)و فراگیر شدن تشیع در ایران، دوران منازعه و اختلاف شدید با عثمانیان سنی مذهب(1299-1922م/698-1340ه.ق) آغاز گردید. یکی از مسائلی که همواره زمینه دشمنی دو کشور را تشدید می‎نمود، مسأله حج و نحوه برخورد عثمانیان با حجاج ایران بود. از آنجا که سرزمین حجاز تحت سیطره عثمانیان بود و حجاج ایران برای عزیمت به حج می‎بایست از قلمرو آنان عبور می‎کردند، در طی مسیر و در سرزمین حجاز، با دشواری‎های بسیاری مواجه می‎شدند. به گونه‎ای که حتی گاهی از انجام حج منع می‎شدند. در این دوره، اختلاف این دو دولت، حج را به عرصه اختلاف میان شیعه و سنی تبدیل کرده بود. هر دو دولت تلاش داشتند تا با تکیه بر مسأله حج از این مراسم مذهبی بهره‎برداری سیاسی کنند. در این پژوهش با بهره‎جستن از روش توصیفی تحلیلی، به بررسی چگونگی حج ایرانیان با تأکید بر روابط صفویان و عثمانیان پرداخته می‎شود و به این مسأله پاسخ داده می‎شود که آیا روابط این دو دولت بر حج‎گزاری ایرانیان تأثیر داشته یا فریضه حج ورای کشمکش‎های سیاسی و مذهبی انجام می‎شده است؟یافته‎های این پژوهش نشان می‎دهد که حج‎گزاری ایرانیان در قرن‎های دهم و یازدهم تحت الشعاع روابط سیاسی صفویان و عثمانیان بوده‎است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1163 - تاثیراقدامات و سیاست‌های سلاطین صفویه در مهاجرت دانشمندان ایرانی به هند
        احمدرضا بهنیافر
        مهاجرت به عنوان یک پدیده اجتماعی تاثیرگذار در جوامع مبدا و مقصد، زمینه‌ها و عوامل متعددی دارد. این پدیده که در ایران قبل و بعد از اسلام سابقه داشته، در عهد صفویه به دلیل اعمال سیاست‌های نادرستِ برخی از پادشاهان، در ابعاد مختلف سیاسی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی تشدید گردید چکیده کامل
        مهاجرت به عنوان یک پدیده اجتماعی تاثیرگذار در جوامع مبدا و مقصد، زمینه‌ها و عوامل متعددی دارد. این پدیده که در ایران قبل و بعد از اسلام سابقه داشته، در عهد صفویه به دلیل اعمال سیاست‌های نادرستِ برخی از پادشاهان، در ابعاد مختلف سیاسی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی تشدید گردید و همراه با جاذبه های موجود در هند منجر به مهاجرت بسیاری از دانشمندان ایرانی به این سرزمین شد. هدف از این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع متقدم و تحقیقات جدید انجام شده، پاسخ به این سوال است که اقدامات و سیاست های اعمال شده توسط سلاطین صفویه چه تاثیری در مهاجرت دانشمندان ایرانی به هندوستان داشت؟ یافته های اصلی مقاله مبیّن آن است که عوامل دافعه موجود که نتیجه سیاست ها و اقدامات برخی از سلاطین صفویه بود، منجربه مهاجرت بزرگان علمی کشور به هند گردید و رشد و توسعه مظاهر فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی در آن سرزمین را به همراه داشت. منشا اصلی بسیاری از نارضایتی ها سیاست مذهبی پادشاهان صفوی بود که در سایر حوزه ها تاثیر داشت و منجر به مهاجرت تعدادی از عالمان و اندیشمندان ایرانی به هند گردید. عوامل جاذبه بخش موجود در هند نیز در جهت دهی مهاجرت بزرگان علمی، ادبی و سیاسی ایران به این سرزمین نقش بسیار مهمی داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1164 - شکل‌گیر‌ی سُنت حافظه جمعی در دوره پهلوی اول(نشریات ایرانشهر و آینده)
        حسین منصوری مطلق مهدی نجف زاده
        این پژوهش با تاکیدبر درک تاریخ نگاری ملی و با استفاده از الگوی نظری هالبواکس به مطالعه چرایی و چگونگی تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی ایرانیانِعصر پهلوی اول توسط نشریات آن دوران_ با تاکید بر نشریه آینده و ایرانشهر_ پرداخته است. برخلاف تاریخ نگاری سنتی که ضرورتی برای تقوی چکیده کامل
        این پژوهش با تاکیدبر درک تاریخ نگاری ملی و با استفاده از الگوی نظری هالبواکس به مطالعه چرایی و چگونگی تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی ایرانیانِعصر پهلوی اول توسط نشریات آن دوران_ با تاکید بر نشریه آینده و ایرانشهر_ پرداخته است. برخلاف تاریخ نگاری سنتی که ضرورتی برای تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی وجود ندارد،در تاریخ نگاری مبتنی بر هویت ملیتقویت و برجسته سازی حافظه جمعی اولویت پیدا می کند و مردم گرایی یکی از شاخصه های اصلی آن محسوب می شود. برجسته سازی به معنی یادآوری، دست کاری گذشته، نگاهی اینهمانی به تاریخ گسسته، تفسیرآن برای نظام هویتی، پیوند زنی آن با تحولات حاضر و استفاده از آن برای ناسیونالیسم سازی می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد نشریات مذکور با نوعی تاریخ نگاری ملی عامه پسند به برجسته سازی کانون هایی ازگذشته،تقویت سنت های مشترک از ایرانی بودن برای همه و نقد تاریخ نویسی سنتی در پی ایجاد هویتی جدید برای عصرِ دولت -ملتبودند. روش پژوهش تاریخی و از نوع توصیفی تحلیلیاست که بر پایه اسناد آرشیوی صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1165 - بررسی اصلاحات و تنظیمات در کشور عثمانی و تاثیر پذیری روشنفکران ایرانی از تنظیمات عثمانی
        پروین رنجبر
        چکیده:وجوه مشترک دوکشور ایران وعثمانی در قرن نوزدهم ،کوشش برای نوسازی بود .رویکرد رهبران این دو کشور به نوسازی ،محرکهای خارجی داشت وبرنامه نوسازی ایران تا حدی زیادی متاثراز عثمانی بود .این اثر پذیری به دلایل مختلف سیاسی،فرهنگی وتاریخی سبب شد چالشهای فراروی نوسازی دو کشو چکیده کامل
        چکیده:وجوه مشترک دوکشور ایران وعثمانی در قرن نوزدهم ،کوشش برای نوسازی بود .رویکرد رهبران این دو کشور به نوسازی ،محرکهای خارجی داشت وبرنامه نوسازی ایران تا حدی زیادی متاثراز عثمانی بود .این اثر پذیری به دلایل مختلف سیاسی،فرهنگی وتاریخی سبب شد چالشهای فراروی نوسازی دو کشور نیز تا اندازه ای زیا دی شبیه هم باشد. همزمان با کوشش نو اندیشان عثمانی در ایران نیزبرخی از دولتمردان درصدداجرای اصلاحات برآمدند.وجود عواملی مانند روابط فرهنگی دوملت در طول تاریخ ،همسایگی دو کشور ،داشتن مرزهای طولانی ،مسلمان بودن دوکشور وداشتن دشمنی مشترک به نام روسیه ،امکان تاثیر پذیری نوسازی ایران از عثمانی وهمگونی برنامه های اصلاحی دو کشور مسلمان وهمسایه را بیشتر ساخت. باتوجه به چنین پیش در آمدی اساس پژوهش اخیر را این سوالات تشکیل می دهد که علل رویکرد برخی از دولتمردان عثمانی وایران در سده نوزدهم به پدیده نو سازی چه بوده است؟ اصلاحات وتنظیمات در هردو کشور باچه چالشهایی روبه روبوده است؟تنظیمات کشور عثمانی چه تاثیری بر اندیشه وافکار دولتمردان ایرانی داشته است؟هدف از نگارش این مقاله پاسخ به سوالات بالادر یک بستر تاریخی با استفاده از داده های تاریخی با روش توصیفی -تحلیلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1166 - بررسی تداوم اندیشه ایرانشهری در ساختار سیاسی حکومت‌های ایرانی نژاد قرون اولیه اسلامی (مطالعه حکومت های سامانیان و آل‌بویه)
        محمد اسکندری نسب محمد رضا جوادی یگانه عباس تقی پور
        در ایران اندیشه ایرانشهری به‌طور خاص، خود را در دولت ساسانی نشان داد و دولت ساسانی و شاهانی مانند اردشیر و انوشیروان، روح تئوریک و عملی اندیشه و تعریف ایران از امر سیاسی در قالب ایده ایرانشهری شد. با سقوط دولت ساسانی و قدرت گرفتن خلفای اموی و عباسی این اندیشه رو به افول چکیده کامل
        در ایران اندیشه ایرانشهری به‌طور خاص، خود را در دولت ساسانی نشان داد و دولت ساسانی و شاهانی مانند اردشیر و انوشیروان، روح تئوریک و عملی اندیشه و تعریف ایران از امر سیاسی در قالب ایده ایرانشهری شد. با سقوط دولت ساسانی و قدرت گرفتن خلفای اموی و عباسی این اندیشه رو به افول نهاد. در این دوره حکومت‌های طاهریان، صفاریان از قدرت‌های خُرد شکل‌گرفته در دل حکومت مرکزی اسلامی، در جدال و رویارویی مداوم با سایر دولت‌های رقیب ایرانی و در یک بستر متلاطم با مرزهای تثبیت نشده و به‌شدت در معرض خطر قرار داشت. این دولت‌ها و سایر حکومت‌های نیمه‌مستقل ایرانی در بافت اجتماعی و اندیشه‌های خاص قرون میانه تشکیل‌شده و هرکدام از در ضمن پایبندی به دستگاه خلافت مرکزی، روش خاصی برای کسب مشروعیت و پذیرش ملّی از طریق انتساب خود به تبار شاهان و خاندان‌های کهن ایرانی از سنت‌های ایرانی را در پیش گرفتند و این پژوهش سعی دارد میزان سهم و شیوه دستیابی به فرهنگ ایرانشهری در ساختار دولت، در سلسله‌های سامانسان و آل بویه را بررسی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1167 - در آمدی بر اندیشه دینی ایرانیان باستان
        پروین رنجبر زهرا حامدی علی رسولی
        در آمدی بر اندیشه دینی ایرانیانچکیدهسرزمین پهناور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی وقابلیتهای گسترده فرهنگی ،محل تلاقی فرهنگها وتمدنهای عظیم ودر نتیجه شیوع افکار وعقاید گوناگون بود. ازاین رو در ایران باستان تنوع جریانها ، افکار وعقاید مذهبی متعددی وجود دارد که این سرزمین چکیده کامل
        در آمدی بر اندیشه دینی ایرانیانچکیدهسرزمین پهناور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی وقابلیتهای گسترده فرهنگی ،محل تلاقی فرهنگها وتمدنهای عظیم ودر نتیجه شیوع افکار وعقاید گوناگون بود. ازاین رو در ایران باستان تنوع جریانها ، افکار وعقاید مذهبی متعددی وجود دارد که این سرزمین را میدان فعالیتهایی خویش قرار داده بود.دین کهن اقوام ایرانی تبار برگرفته از عقاید کهن تر آریایی است که در آن عوامل متعدد طبیعی وروان مردگان اهمیت بسزایی داشتند در طی تکامل این عقاید هریک از اجزای طبیعت به صورت خدایی در آمده بود وبدین گونه خدایان بسیاری بر سرنوشت جهان فرمانروایی می کردند.بر همین اساس ادیان مختلفی از جمله آیین مهرپرستی ،زروانی ،زردشتی ، بودایی و...در دوره های مختلف ایران باستان به ظهور رسیدندوعلاوه بر این آراواندیشه های بین اانهرینی ،هندی ویونانی نیز در ایران رواج پیدا کرد.که این آیین در تعامل با اندیشه های ایرانی هم تاثیر گذار بودند وهم تاثیر پذیر.کلید وازه:ایران ،زردشت ،زروان،مهرپرستی،اندیشه دینی،بودایی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1168 - بررسی ذهنیت وکنش سیاسی مصدق نسبت به دموکراسی‌خواهی در ایران با تاکید بر جامعه مدنی
        فرزانه دشتی حدیث باقری نیا
        ایران معاصر، به لحاظ مبارزات استقلال‌طلبانه و آزادی‌خواهانه، کشمکش‌‌های داخلی و خارجی و حضور قدرت‌‌های بزرگ، تاریخ پر تلاطمی را پشت سر گذاشت؛ اما دوران صدارت محمد مصدق به سبب حوادث غیرمترقبه‌ای که در پی آن دوران رخ داد، دوره بسیار مهم تاریخ ایران معاصر به شمار می‌روند. چکیده کامل
        ایران معاصر، به لحاظ مبارزات استقلال‌طلبانه و آزادی‌خواهانه، کشمکش‌‌های داخلی و خارجی و حضور قدرت‌‌های بزرگ، تاریخ پر تلاطمی را پشت سر گذاشت؛ اما دوران صدارت محمد مصدق به سبب حوادث غیرمترقبه‌ای که در پی آن دوران رخ داد، دوره بسیار مهم تاریخ ایران معاصر به شمار می‌روند. به جهت اهمیت موضوعی این دوره، نظریات متعددی در مورد علت شکست این مقطع وجود دارد در این پژوهش سؤال اصلی این است که محمد مصدق، تا چه اندازه در کنش سیاسی خود روندهای دموکراتیک را بازتاب داده‌ است. برای نیل به این هدف از مدل تلفیقی روش تحلیلی– تاریخی و روش هرمونتیک اسکینر استفاده شده است. فرضیه پژوهش این است؛ مصدق از دموکراسی لیبرال هدایت‌ شده پیروی کرد اما بافتار سیاسی شکننده مانع تحقق دموکراسی‌خواهی وی شد. تحلیل نهایی این پژوهش آن است که بافتار سیاسی این دوره ضعیف بوده است و ضعف ریشه‌ای جامعه مدنی مهم‌ترین دلیل شکست آموزه‌ های دموکراسی‌خواهی او شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1169 - تبیین و تحلیل جایگاه اعداد مقدس در فرهنگ ایران از هخامنشیان تا پایان ساسانیان(559پ.م-651م.) (نمونه موردی: اعداد سه، هفت، دوازده، چهل و هفتاد دو)
        حسن آتش آب پرور محمد کریم یوسف جمالی اسماعیل سنگاری شکوه السادات اعرابی هاشمی
        چکیده:اعداد در فرهنگ و باورهای مردم ایران و جهان از جنبه رمزی یا مقدس و شوم بودن دارای جایگاه خاصی هستند به گونه ای که بعضی از آن ها را خوب و مقدس و برخی را بد و شوم می پندارند. در ایران نیز، بخصوص بعد از دین زرتشت اعداد نقش بسزایی را در اساطیر و سنت ها جامعه ایفا می کن چکیده کامل
        چکیده:اعداد در فرهنگ و باورهای مردم ایران و جهان از جنبه رمزی یا مقدس و شوم بودن دارای جایگاه خاصی هستند به گونه ای که بعضی از آن ها را خوب و مقدس و برخی را بد و شوم می پندارند. در ایران نیز، بخصوص بعد از دین زرتشت اعداد نقش بسزایی را در اساطیر و سنت ها جامعه ایفا می کنند. تدوام مقدس بودن اعداد در ادوار تاریخی و انتقال به فرهنگها و تمدن های پسین خود باعث شده تا نقش بسیاری از این اعداد در زندگی امروز نیز قابل مشاهده باشد. برخی از این اعداد پیوندی دیرینه با باورهای آنها دارند و ریشه شناسی اش آنان را با دلایل مقبولیت و رواج آنها آشنا می سازد این دلایل گاه دینی و گاه اسطوره ای می باشند. بنظر می رسد شناخت محیط پیرامون، قدرت های جادویی، مذاهب و ادیان در مقدس شدن اعداد نقش داشته اند. این پژوهش با رویکرد توصیفی و تحلیلی صورت گرفته و نتایج حاصل از این بررسی حاکی از آن است که مقدس شدن اعداد تا حدود زیادی متاثر از مذاهب، ادیان، باورها و تغییرات فصلی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1170 - رنگ و نقش مایه‌های پارچه‌های ایرانی در هفت قرن اول تمدن اسلامی
        افسانه حیدری امین مفتاحی سیامک ناظمی
        نساجی از مهم‌ترین هنر-صنعت‌های راهبردی در میان فعالیت‌های فرهنگی-اقتصادی اسلامی است. در طی دوران‌های مختلف ترکیب زیبای هنر و صنعت سبب بافت و تولید منسوجات با کاربردهای مختلفی بوده و با ورود دین اسلام، تغییر و تحول فراوانی در شاخصه‌های منسوجات ایرانی اعم از رنگ و نقش مشا چکیده کامل
        نساجی از مهم‌ترین هنر-صنعت‌های راهبردی در میان فعالیت‌های فرهنگی-اقتصادی اسلامی است. در طی دوران‌های مختلف ترکیب زیبای هنر و صنعت سبب بافت و تولید منسوجات با کاربردهای مختلفی بوده و با ورود دین اسلام، تغییر و تحول فراوانی در شاخصه‌های منسوجات ایرانی اعم از رنگ و نقش مشاهده می‌شود و بر همین اساس منسوجات هفت قرن اول قمری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند. منسوجات ایرانی این دوران، تحت تأثیر مذاهب، عقاید و شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از خصوصیات و شاخصه‌هایی بهره مند شده‌اند که آنها را منحصر به فرد کرده است. بر همین اساس استخراج و بررسی این شاخصه‌ها در حوزه‌های رنگ و نقش می‌تواند ظرفیت بالایی را برای شناخت بهتر و عمیق‌تر از منسوجات ایرانی- اسلامی برای توسعه صنعت پوشاک و نساجی کشور فراهم آورد. بدین منظور این تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است به بررسی و تحلیل رنگ و نقشمایه‌های پارچه‌های ایرانی از زمان ورود اسلام تا آخر قرن هفتم هجری قمری پرداخته تا مبانی نظری لازم از منظر عقاید اسلامی جهت طراحی و تولید منسوجات نوین ایرانی را فراهم نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1171 - نقش مالی و اقتصادی ذمیان ایرانی در مدیریت مخارج درعصرعباسیان (132- 320هجری)
        فریده وفائی رمضان رضایی عباس احمدوند
        10.30495/hstr.2022.1965752.1784
        راهیابی ذمیان ایرانی با عناوینی چون کتابت، طبابت، مشاوره و... به دربار خلفای عباسی، زمینه ساز ورودشان به عرصه اقتصاد ومسائل مالی نزدعباسیان بود. بررسی نقش اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاونفوذشان دردربارخلفای عباسی ازمباحثی است که کمتر بدان پرداخته شده و موضوع مق چکیده کامل
        راهیابی ذمیان ایرانی با عناوینی چون کتابت، طبابت، مشاوره و... به دربار خلفای عباسی، زمینه ساز ورودشان به عرصه اقتصاد ومسائل مالی نزدعباسیان بود. بررسی نقش اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاونفوذشان دردربارخلفای عباسی ازمباحثی است که کمتر بدان پرداخته شده و موضوع مقاله حاضر است.اگرچه سرزمینهای مفتوحه به سرعت دراختیاراعراب مسلمان قرارگرفت،اماکمی تجربه؛ آنان را وادار به بهره مندی ازتوان اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاگردانید. لذا بررسی این موضوع اززاویه مدیریت هزینه های مالی واقتصادی برخی ازذمیان باتوجه به پاره ای ازمقررات ، تبعیض ها وسخت گیری هایی که عباسیان علاوه بردریافت جزیه به ذمیان تحمیل می کردند ازموضوعاتی است که پیش روی پژوهشگر قرارمی گیرد.این مقاله می کوشد براساس نگاهی کارکردی به توضیح وتبیین نقش اقتصادی ومالی ذمیان در دربارخلفای عباسی بپردازد و نشان دهد ذمیان چگونه بر برنامه های اقتصادی و مالی عباسیان تاثیرمی گذاشتند، ونیزنشان دهد به رغم نفوذی که ذمیان دردربارداشتند، چگونه خلفای عباسی بااستفاده حداکثری از ثروت واموال ایرانیان به ویژه ذمیان ازطریق مصادره اموال در جهت ثبات وتداوم حکومت خویش بهره برداری می کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1172 - تاثیر سیاست مذهبی گورکانیان هند بر مهاجرت پزشکان ایرانی
        محمد مهرآئین امیر تیمور رفیعی محمد نبی سلیم
        پزشکی در هند دارای پیشنه دیرنه می باشد ،چناچه در عصر ساسانی و اسلامی کتب پزشکی هند یکی از منابع علمی آن دوران را شامل می گشت .پزشکی هند در عصر کورکانی وارد مرحله جدید از رشد و بازآفرینی قرار گرفت که عامل آن مهاجرت پزشکان ایرانی به هند و اشتغال آنها در دربار گورکانیان هن چکیده کامل
        پزشکی در هند دارای پیشنه دیرنه می باشد ،چناچه در عصر ساسانی و اسلامی کتب پزشکی هند یکی از منابع علمی آن دوران را شامل می گشت .پزشکی هند در عصر کورکانی وارد مرحله جدید از رشد و بازآفرینی قرار گرفت که عامل آن مهاجرت پزشکان ایرانی به هند و اشتغال آنها در دربار گورکانیان هند بود.علت این مهاجرت ها ،سیاست های سخت گیرانه مذهبی پادشاهان صفوی و اوضاع مساعد هند بواسطه سیاست تساهل مذهبی مغولان هند بود.مغولان بعد از استیلا ء کامل بر هند در عصر اکبر شاه در یافتند ادامه حکومت بر هند که از لحاظ جغرافیای تاریخی و مذهبی تعدد اقوام و مذاهب گوناگون را شامل می شود به سادگی میسر نخواهد بود و تنها به کمک سیاست مذهبی تسامح و مدارا می توان بر جامعه کثرت گرایی هند حاکم بود.حمایت های دربار مغولان و پاداش های سخاتمندانه شان عاملی مهیج برای جذب نجکان ایرانی بود.این نوشتار به تاثیر سیاست مذهبی گورکانیان در جذب جامعه پزشکی ایران در عصر صفوی می پردازد که فرظیه اصلی آن تاثیر سیاست های مذهبی گورکانیان برای مهاجرت پزشکان ایرانی چه بوده است ؟در پاسخ می توان گورکانیان در هنگامه ای منادی آزادی مذهب بودند که جامعه نخبکان ایرانی در برابر سیاست های متعصب دولت صفوی در رنج فشار بود و بدین دلیل هندوستان پنگاهی برای جذب این گروه نخبه از جامعه ایرانی شد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1173 - نقش نخبگان و ادیبان ایرانی در نهضت علمی ـ ادبی عصر اکبرشاه گورکانی(1556-1605)
        رحما بردبار محمود سید رضا دهقانی
        10.30495/hstr.2023.1982931.1842
        اکبر شاه به عنوان بزرگترین پادشاه گورکانی هند، در تکمیل سیاست آزاد اندیشی و تسامح دینی خود در جامعه چند مذهبی و چند قومی هند، جهت آشنایی با ادیان و دانش ملل هندی دستور داد آثار برجسته هندو ، مسیحی ، بودایی و دیگر ادیان در زمینه های دینی ، تاریخی و ادبی به زبان فارسی برگ چکیده کامل
        اکبر شاه به عنوان بزرگترین پادشاه گورکانی هند، در تکمیل سیاست آزاد اندیشی و تسامح دینی خود در جامعه چند مذهبی و چند قومی هند، جهت آشنایی با ادیان و دانش ملل هندی دستور داد آثار برجسته هندو ، مسیحی ، بودایی و دیگر ادیان در زمینه های دینی ، تاریخی و ادبی به زبان فارسی برگردانده شود، به این ترتیب در روزگار وی نهضت ترجمه ای به راه افتاد که ایرانیان مقیم هند سهم بی بدیلی در آن داشتند، به طوری که نخبگان و مترجمان و ادبای ایرانی را می توان پیشگامان اصلی این نهضت ترجمه دانست.هدف این مقاله مطالعه نقش نخبگان ایرانی در نهضت علمی ـ ادبی عصر اکبرشاه است و به تبع آن سوال اصلی پژوهش این است که نخبگان ایرانی در چه عرصه و رشته هایی در نهضت علمی ـ ادبی عصر اکبرشاه نقش آفرین بودند؟یافته های پژوهش نشان می دهد که ایرانیان ساکن هند نه تنها از پیشرانان علم و ادب در دوره اکبر و فرمانروایان بعدی گورکانی بودند، بلکه به رشد ، گسترش و تعمیق زبان فارسی در هند بسیار یاری رساندند. روش پژوهش در این مقاله روش توصیفی ـ تحلیلی است و گردآوری اطلاعات در آن به شیوه کتابخانه ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1174 - انقلاب اسلامی ایران؛ بازسازی هویّت واقعی (ایرانی- اسلامی) و اعتلای فرهنگی
        علی سلیمانپور
        10.30495/hstr.2022.1964674.1782
        چکیده سالهای حکومت طاغوت در ایران، عصر انکار هویّت واقعی مردم مسلمان و مبارزه با ابعاد معنوی و اخلاقی وجود انسان ها بود که بر اساس آن حکومت پهلوی با تأکید بر عنصر ایرانیّت و انکار جایگاه اسلام در هویت بخشی به جامعه و مردم ایران و همچنین اقتباس الگوهای فرهنگی بیگانه سعی چکیده کامل
        چکیده سالهای حکومت طاغوت در ایران، عصر انکار هویّت واقعی مردم مسلمان و مبارزه با ابعاد معنوی و اخلاقی وجود انسان ها بود که بر اساس آن حکومت پهلوی با تأکید بر عنصر ایرانیّت و انکار جایگاه اسلام در هویت بخشی به جامعه و مردم ایران و همچنین اقتباس الگوهای فرهنگی بیگانه سعی در ارائه نمونه ای از انسان ایرانی داشت که بیشتر موجودی غربی و فاقد درک روشنی نسبت به موجودیت واقعی اش بود. هویت خواهی مردم که برخواسته از احساس نقص و ابهام در موقعیت فرهنگی و فلسفی آنها بود انقلاب اسلامی را به ثمر رسانید و در اثر پیروزی مردم مسلمان راه بازگشت به خویشتن واقعی و کسب هویت اصیل ایرانی اسلامی هموار و گام های بزرگی برای تحقق الگوی انسان کامل برداشته شد که همچنان ادامه دارد./سالهای حکومت طاغوت در ایران، عصر انکار هویّت واقعی مردم مسلمان و مبارزه با ابعاد معنوی و اخلاقی وجود انسان ها بود که بر اساس آن حکومت پهلوی با تأکید بر عنصر ایرانیّت و انکار جایگاه اسلام در هویت بخشی به جامعه و مردم ایران و همچنین اقتباس الگوهای فرهنگی بیگانه سعی در ارائه نمونه ای از انسان ایرانی داشت که بیشتر موجودی غربی و فاقد درک روشنی نسبت به موجودیت واقعی اش بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1175 - تحقیق و تتبع در ترجمۀ اوستا و فرهنگ ایران باستان ابراهیم پورداوود(اصلاحیه جدید)
        شهرزاد رومز سید علیرضا ابطحی ناصر جدیدی
        10.30495/hstr.2023.1988477.1854
        ابراهیم پورداوود از بزرگ‌ترین و شاخص‌ترین پژوهشگران فرهنگ ایران باستان (فرهنگ مزدیسنا) بود که تمام عمر خویش را در این راه گذاشت و تاریخ و فرهنگ ایران باستان را که در روزگاران دور در زیر خاک فراموشی مدفون شده بود نمایان ساخت. وی در نشر فرهنگ، زبان و ادبیات پیش از اسلام، چکیده کامل
        ابراهیم پورداوود از بزرگ‌ترین و شاخص‌ترین پژوهشگران فرهنگ ایران باستان (فرهنگ مزدیسنا) بود که تمام عمر خویش را در این راه گذاشت و تاریخ و فرهنگ ایران باستان را که در روزگاران دور در زیر خاک فراموشی مدفون شده بود نمایان ساخت. وی در نشر فرهنگ، زبان و ادبیات پیش از اسلام، اشتیاق نشان داد. در آن زمان که دانش ایران‌شناسی در اختیار دانشمندان بیگانه بود، این کار بزرگی بود که پورداوود پس از قرن‌ها توانست فرهنگ ایران باستان را دوباره زنده کند و به زبان‌شناسی چهرۀ علمی ببخشد. هدف از این پژوهش علاوه بر معرفی شخصیت و آرای پورداوود، تحقیق و تتبع در ترجمۀ اوستا و فرهنگ ایران باستان است. پرسش محوری و بنیادین در این پژوهش عبارت است از: هدف استاد پورداوود از ترجمۀ اوستا و تألیف کتاب فرهنگ ایران باستان چه بوده است؟ به نظر می‌رسد هدف استاد شناساندن ایران باستان به فرزندان کنونی این سرزمین است و برانگیختن مهر و علاقه‌ای نسبت به این مرزوبوم؛ و به یاد پارینه، به آبادانی این دیار کوشیدن است. این پژوهش در زمرۀ پژوهش‌های توصیفی‌تحلیلی است و روش تدوین آن با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1176 - وضعیت ملک و املاک در دوره رضا شاه(1320 – 1304)خورشیدی
        مصطفی میرزایی علی بیگدلی عباسعلی غفاری فرد
        10.30495/hstr.2023.1966443.1786
        چکیدهاز آنجا که سیاست استعمار دولت انگلیسدر خاورمیانه حفظ منافع کمپانی هند شرقی بود و ایران بالطبع دروازۀ هندوستان شناخته می‌شد، این دولت را برآن داشت تا حکومت قاجاریه را که در ضعف به سر می‌بُرد تغییر داده و حکومت مرکزی قدرت‌مندی ایجاد نماید که شخص رضا شاه محصول آن بود. چکیده کامل
        چکیدهاز آنجا که سیاست استعمار دولت انگلیسدر خاورمیانه حفظ منافع کمپانی هند شرقی بود و ایران بالطبع دروازۀ هندوستان شناخته می‌شد، این دولت را برآن داشت تا حکومت قاجاریه را که در ضعف به سر می‌بُرد تغییر داده و حکومت مرکزی قدرت‌مندی ایجاد نماید که شخص رضا شاه محصول آن بود. از جمله اقدامات رضا شاه در طول سلطنت، تصرف املاک مرغوب خوانین و مردم بوده که در نوشته حاضر با پژوهش توصیفی و تحلیلی به شناسایی انگیزه‌های رضا شاه در تصرف املاک به وسیله قدرت حاکمه، بکارگیری سیاست های متفاوت برای تصاحب این املاک در کل ایران و بخصوص در شمال و سواحل خزر می‌پردازد. حال پرسش اساسی آن است که تصرف املاک از سوی رضا شاه چه اثراتی در انحطاط یا توسعه طبقات اجتماعی ایران آن‌روزگار چه تاثیری داشته و از حیث نظری و روش‌‌شناختی با استفاده از اسناد تاریخی که منجر به شکاف طبقاتی عمیق(بین فقرا و ثروتمندان) در سطح کشور شده و همچنین ظلم و ستم و اعمال خشونت نسبت به مردم عادی برای به کارگیری در تولید و برداشت محصولات املاک که منجر به بدبینی و ضدیت بر علیه حکومت پهلوی شد،چه نتایجی داشته است. در نتیجه با این دیدگاه، رضا شاه به نوعی گسترش فئودالیسم و ثروت اندوزی را در بخش محدودی از طبقات مسلط و مرفه و شکاف عمیق در طبقات جامعه به وجود آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1177 - جایگاه دیوانسالاران ایرانی در ساختار خلافت عباسی (خاندان برامکه-آل سهل)
        فاطمه پارسافر محمّد سپهری نعمت الله احمدی نسب
        10.30495/hstr.2024.1990150.1862
        عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرای اداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دو خاندان آل برمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به هم چکیده کامل
        عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرای اداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دو خاندان آل برمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـز موجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمه داشتند. از دلایل نفوذ روزافزون ایرانیان در میان عباسیان دو دلیل برجسته تر است: نخست به خاطر مهارت و پیشینه ایرانیان در فن حکومت مداری و دوم آن که خراسان را حاکمان محلی ایرانی اداره می کردند. از این رو نیاز بود تا مأمون برای به دست آوردن رضایت آنان سیاستی آشتی جویانه دنبال کند. بر اساس آنچه گفته شد، سوال محوری پژوهش حاضر آن است که دیوانسالاران ایرانی در ساختار خلافت عباسی دارای چه جایگاهی بودند؟ فرض پژوهش آن است که دیوانسالاران ایرانی از جمله خاندان برامکه و آل سهل بواسطه نفوذ در خلافت عباسی، عملا تمام اختیارات سیاسی دولت را در اختیار گرفته و امورات را بر حسب نظر خود اداره می کردند. پژوهش حاضر با استناد به روش کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1178 - بررسی علل تأسیس نمایندگی سیاسی امپراطوری عثمانی در بوشهر
        عباس عاشوری نژاد
        امپراطوری عثمانی پس از دولت‌های بزرگ انگلیس و هلند، سوّمین دولت بزرگ جهانی بود که نمایندگی سیاسی خود را در بندر بوشهر با عنوان شهبندری در سال 1871 م/ 1288 ق تأسیس کرد. این امر نشان‌دهندة اهمیّت فوق‌العاده بندر بوشهر و خلیج فارس در مناسبات جهانی و منطقه‌ای در نیمة دوم قر چکیده کامل
        امپراطوری عثمانی پس از دولت‌های بزرگ انگلیس و هلند، سوّمین دولت بزرگ جهانی بود که نمایندگی سیاسی خود را در بندر بوشهر با عنوان شهبندری در سال 1871 م/ 1288 ق تأسیس کرد. این امر نشان‌دهندة اهمیّت فوق‌العاده بندر بوشهر و خلیج فارس در مناسبات جهانی و منطقه‌ای در نیمة دوم قرن نوزدهم و در آستانة قرن بیستم میلادی می‌باشد. عثمانی‌ها به چند دلیل مهم، نمایندگی سیاسی خود را در بوشهر تأسیس کردند، اوّل اینکه بندر بوشهر در کنار خلیج فارس نقش بسیار مهمّی در سیاست و تجارت بین‌المللی و ترانزیت کالا به پس‌کرانه‌های ایران یعنی هندوستان و شبه‌جزیرة عربستان دارد . دوم این که انگلیسی‌ها به عنوان یکی از مهمترین رقبای جهانی عثمانی، نفوذ فوق‌العاده‌ای بر جنوب ایران، بوشهر و خلیج فارس داشتند. بنابراین حضور عثمانی‌ها در این منطقه علی‌القاعده به محدودیت قدرت رقیب دیرینه منجر می‌شد . ثالثاً احساسات ضد انگلیسی مردم جنوب ایران به‌خصوص در بوشهر به قدری فراوان بود که عثمانی‌‌های متّحد آلمان عملاً می‌توانستند از این احساسات در جهت شورش مردم علیه انگلیسی‌ها در آستانة جنگ جهانی اوّل استفاده کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1179 - نقش شیعیان در تحولات سیاسی کشمیر (1288-735 هـ.ق)
        احمدرضا بهنیافر
        کشمیر در شمال شبه قاره هند به سبب موقعیت تاریخی، جغرافیایی و سوق الجیشی همواره مورد توجه بوده است. شیعیان یکی از گروه های مهم نقش آفرین در تاریخ سیاسی کشمیر و تحولات ناشی از آن بوده اند. نقطه آغاز نفوذ شیعیان در کشمیر و دستیابی به قدرت سیاسی مهاجرت ایرانیان به این سرزمی چکیده کامل
        کشمیر در شمال شبه قاره هند به سبب موقعیت تاریخی، جغرافیایی و سوق الجیشی همواره مورد توجه بوده است. شیعیان یکی از گروه های مهم نقش آفرین در تاریخ سیاسی کشمیر و تحولات ناشی از آن بوده اند. نقطه آغاز نفوذ شیعیان در کشمیر و دستیابی به قدرت سیاسی مهاجرت ایرانیان به این سرزمین از نیمه قرن هشتم هجری قمری بود. از این جهت هدف پژوهش حاضر آن است که با استفاده از روش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل نقش شیعیان را در تحولات سیاسی کشمیر از سال 735 تا 1288 هجری قمری در دوره حکومت شاهمیری ها، چک ها و گورکانیان مشخص نماید. یافته های اصلی پژوهش آن است که حاکمیت شیعیان در فاصله زمانی مذکور باعث کاهش بحران سیاسی در کشمیر، توسعه فرهنگ شیعی و ایرانیزه شدن این سرزمین به خصوص با ترویج زبان و ادب فارسی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1180 - جایگاه کیش زرتشتی در میان هخامنشیان و ساتراپ‌نشین‌های غربی آنان
        علی‌اکبر شهابادی
        ایران عهد هخامنشی از لحاظ دینی دورانی‌ست که در آن بردباری دینی به منصه‌ی ظهور رسید. در عهدی که کشتار و ویرانی افتخار پادشاهان آشوری بود، پادشاهان هخامنشی انسان دوستی و توجه به انسان که منشعب از باور‌های آنان بود را به جهانیان عرضه داشتند. کتیبه‌های هخامنشی که بیشتر به چکیده کامل
        ایران عهد هخامنشی از لحاظ دینی دورانی‌ست که در آن بردباری دینی به منصه‌ی ظهور رسید. در عهدی که کشتار و ویرانی افتخار پادشاهان آشوری بود، پادشاهان هخامنشی انسان دوستی و توجه به انسان که منشعب از باور‌های آنان بود را به جهانیان عرضه داشتند. کتیبه‌های هخامنشی که بیشتر به شرح رویدادها می‌پردازند؛ از بازگویی باورداشت‌ها و آداب دینی مردمان ایران و ساتراپ‌نشین‌های غربی شاهنشاهی هخامنشی کم‌تر مطلبی ارائه می‌دهند، بنابراین با واکاوی آثار باستان‌شناسانه و گزارش‌های مورخین باستانی، جایگاه دین زرتشتی در میان هخامنشیان و ساتراپ ‌نشین‌های غربی آنان تا حدودی روشن‌تر خواهد شد. یافته‌های پژوهش که بر اساس واکاوی منابع تاریخی انجام گرفته، به روشنی نشان می‌دهد که ساتراپ‌نشین‌های غربی به دلیل رواداری دینی هخامنشیان، برای نزدیکی به حاکمیت سیاسی سه ایزد اصلی اوستا اهوره‌مزدا، ناهید و مهر را که در برخی موارد با ایزدان و خدایان گذشته آنان هماهنگی داشت، پرستش می‌کردند. در مورد کیش هخامنشیان، پژوهشگران دینی و متخصصین تاریخ ایران باستان تحقیقات فراوانی انجام داده‌اند؛ اما تاکنون به تحلیل جایگاه دینی ساتراپ‌نشین‌های غربی ایران از دیدگاه دیانت زرتشتی کم‌تر توجه شده است. این مقاله به مطالعه‌ی ساختار دینی شاهنشاهی هخامنشیان با تأکید بر دین زرتشتی و جایگاه آن در ساتراپ نشین های غربی می‌پردازد. در این راه بر اسناد و منابع موجود تکیه و با استفاده از روش تحقیقات تاریخی، موضوع مورد تحلیل و توصیف قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1181 - تأثیر گفتمان ملی‌گرایی بر تحولات اجتماعی و فرهنگی دوره پهلوی اول
        محمدعلی علی‌زاده علی‌محمد طرفداری
        دوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غرب گرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه و همرأی وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی‌های باستانی ایران، یک مقطع دوران‌ساز و مؤثر در شکل‌دهی بنیان‌های فکری ایران نوین ب چکیده کامل
        دوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غرب گرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه و همرأی وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی‌های باستانی ایران، یک مقطع دوران‌ساز و مؤثر در شکل‌دهی بنیان‌های فکری ایران نوین به شمار می‌رود. در این میان ناسیونالیسم که به عنوان یکی از ایدئولوژی‌های اصلی و ماهوی جریان تجدد خواهی، با پیروزی انقلاب مشروطیت در فضای سیاسی و فرهنگی ایران تثبیت شده بود، از یک نقش محوری در تحولات فکری عصر پهلوی اول برخوردار شد. از سوی دیگر، ناامنی و ناکارآمدی گسترده بعد از دوران مشروطه، موجب گرایش هر چه بیش‌تر روشنفکران و رجال سیاسی آن عهد به سوی ملی‌گرایی و مظاهر اصلی آن همچون دولت ملی برای ایجاد ثبات و امنیت و توسعه در ایران شد. در چنین فضایی رضاخان پا به عرصه قدرت سیاسی گذاشت و توانست با در دست گرفتن اقتدار نظامی و ایجاد ثبات و امنیت نسبی در کشور، وجهه خوبی برای خود به دست آورد و سپس، با اتخاذ ایدئولوژی ناسیونالیسم تلاش کرد تا ضمن رسیدن به مقام سلطنت ایران، برای حکومت خود مشروعیت سیاسی استواری فراهم کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1182 - طب در ایران عصر قاجار بر اساس سفرنامه‌های سیاحان غربی
        دکتر سید محمد طیبی دکتر حمید کاویانی پویا
        طبق گزارش سفرنامه‌های سیاحان غربی، پزشکان ایرانی در سده‌ی نوزدهم، بیماریها، همه داروها و کل خوردنیها را به چهار گروه گرم، سرد، تر و خشک تقسیم می‌کردند و خرافات در سطح گسترده‌ای به حریم علل ابتلا به بیماری و شیوه مداوای بیماریها راه یافته بود و گمان می‌بردند در پیشگیری ب چکیده کامل
        طبق گزارش سفرنامه‌های سیاحان غربی، پزشکان ایرانی در سده‌ی نوزدهم، بیماریها، همه داروها و کل خوردنیها را به چهار گروه گرم، سرد، تر و خشک تقسیم می‌کردند و خرافات در سطح گسترده‌ای به حریم علل ابتلا به بیماری و شیوه مداوای بیماریها راه یافته بود و گمان می‌بردند در پیشگیری بیماری افسون و طلسم بیش از مراقبت هوشمندانه مفید می‌افتد. بنابراین علوم پزشکی در این دوران به دلیل فقدان نظارت بر کار پزشکان؛ ورود افراد ناشایست به عرصه‌ی درمانگری و باور خرافی مردم نسبت به بیماری و درمان علوم پزشکی سیر قهقرایی می‌پیمود. با این حال لازم به ذکر است که در جای جای ایران عصر قاجار هنوز پزشکانی بودند که سوای پزشک نمایانِ ناآگاه و ناآزموده، به تحصیل علم طب به شیوه‌های علمی پرداخته و از عصر و دوران خویش بسیار پیش تر بودند اما فقدان نظارت کافی بر اعمال پزشکان و ورود بی حساب افراد سود جود به عرصه‌ی پزشکی و از بین رفتن تخصص گرایی در درمانگری، دانش پزشکی را به ورطه‌ی خرافات و غیرعلمی بودن کشانید و در مقابل پزشکی مدرن در موضع ضعف و درماندگی نهاد. ذکر عقاید خرافی و واپسگرانه درباره پزشکی و روش‌های طبابت ایرانیان در این پژوهش بدان جهت بوده تا وضعیت کلی پزشکان و طب ایرانی را در عصر قاجار نمایان ساخته و با توصیف این وضعیت به چرایی سیر قهقرایی شیوه‌ی پزشکی و درمانگری ایرانیان در عصر مربوطه و عقب ماندن آنها از طب مدرن پی ببریم. بنابراین با روش تطبیقی، و مقایسه‌ی منابع موجود( و هم عصر) با یکدیگر در صدد ارائه مطالبی هستیم که تا حدود بسیاری منعکس کننده‌ی واقعیت موجود از طبابت در دوران قاجار باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1183 - چگونگی و دلایل اسلام گروی سلطان احمد تگودار و سلطان محمود غازان
        امید سپهری راد
        از رویدادهای جالب توجه در دوره ایلخانان، اسلام‌پذیری سلطان احمدتگودار در سال ۶۸۱هجری و تغییر کیش غازان خان وکلیه قبایل مغول ساکن ایران در سال ۶۹۴ هجری می‌باشد. اسلام‌پذیری ایلخانان تأثیرات مستقیمی در کسب مشروعیت و تحکیم پایه‌های قدرت ایلخانان و همچنین شکل گیری، رشد و اع چکیده کامل
        از رویدادهای جالب توجه در دوره ایلخانان، اسلام‌پذیری سلطان احمدتگودار در سال ۶۸۱هجری و تغییر کیش غازان خان وکلیه قبایل مغول ساکن ایران در سال ۶۹۴ هجری می‌باشد. اسلام‌پذیری ایلخانان تأثیرات مستقیمی در کسب مشروعیت و تحکیم پایه‌های قدرت ایلخانان و همچنین شکل گیری، رشد و اعتلای فرهنگی ایران داشت. در اکثر تحقیقاتی که در ایران معاصر پیرامون مذهب و اسلام گرایی ایلخانان چهره بسته، انعکاس نظرات مورخین متقدم ایرانی دیده می‌شود. این پژوهشگران آن چـنانکه درخور پژوهشهای مستدل و علمی است، اعتنا و توجهی به نظر و عقیده منابع مخالف ایلخانان به ویژه آثار عربی تالـیف شده در قلمرو ممالیک مصر و نیز تحقیقات پژوهشگران غربی مبذول نداشته‌اند. بالنتیجه گرد چون و چرا درباره زوایای پنهان و مغفول مانده اسلام‌پذیری سلاطین ایلخانی نگشته‌اند. با عنایت به اهمیت پذیرش دین اسلام از سـوی مغولان، نوشتار حاضر سعی دارد با رویکردی تطـبیقی و با اتکاء به منابع و مآخذ موجود انگـیزه‌ها و مقتضیات فکری در پشت سر رفتارهای مذهبی دوتن از ایلخـانان و تأثیر آن در منـاسبات داخلی و خارجی ایلخانان را به صورت مقایسه‌ای بررسی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1184 - روابط سیاسی ایران ساسانی و قبایل صحرا گرد شرقی در بحبوحهی هجوم اعراب
        منصور امانی
        اقوام صحاری آسیای مرکزی و حتی دوردستهای آن، یعنی چین، در جستجویسرزمین و مکان جدید به سوی غرب مهاجرت کردند. آنها در مسیر مهاجرت خود باامپراتوری ساسانی برخورد کردند، که در طی آن بیش از چهار صد سال جنگ، صلح و آمدو شد سفرا، میان آنها ادامه یافت.کوشانیان، ، ها خیونی کیدارها، چکیده کامل
        اقوام صحاری آسیای مرکزی و حتی دوردستهای آن، یعنی چین، در جستجویسرزمین و مکان جدید به سوی غرب مهاجرت کردند. آنها در مسیر مهاجرت خود باامپراتوری ساسانی برخورد کردند، که در طی آن بیش از چهار صد سال جنگ، صلح و آمدو شد سفرا، میان آنها ادامه یافت.کوشانیان، ، ها خیونی کیدارها، هیاطله و، ترکان مهمترین همسایگان ایران در ادوارمختلف در دوره ساسانی بودند و تنها تصرف ایران توسط اعراب مسلمان بود که، رشتهارتباط آنها با ایران را از هم گسیخت. هر چند که پس از اسلام، بعضی از این اقوام نقشمهم خود را دوباره باز یافتند.از اواخر دوره ساسانی، نام ترک بر همه زرد پوستانی که از این پس در ماوراءالنهرپدیدار شدند اطلاق گردید، و برای تمام اقوام زردپوست که لهجه مشترک متقارب داشتند،لفظ ترک را به کار بردهاند. در این دوران پنج قوم را که زبان واحد داشتهاند، به نام ترک ازآنها یاد کردهاند. این اقوام عبارتند از - : 1تغزغز)توعوز-اغوز - ( 2خرخیز )قرقیز - ( 3کیماک- ) 4غز اوغوز - ( 5خرلخ )قراق-خلخ . ( پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1185 - بررسی برخی عوامل توسعه ی تاریخی در ایران باستان
        حسین الهی
        با پیدایش آیین زرتشت، تکامل در فکر و اندیشه ایرانیان بر پایه و دستورات و داده های این فرزانه تاریخ به وقوع پیوست که در آن برابری انسان، آزادی او و نقش گفتار، کردا و پندار نیک به صورت پایه های اصلی زندگی ایرانیان درآمد و موجب گسترش خردورزی در جامعه ی ایران گردید. خودباور چکیده کامل
        با پیدایش آیین زرتشت، تکامل در فکر و اندیشه ایرانیان بر پایه و دستورات و داده های این فرزانه تاریخ به وقوع پیوست که در آن برابری انسان، آزادی او و نقش گفتار، کردا و پندار نیک به صورت پایه های اصلی زندگی ایرانیان درآمد و موجب گسترش خردورزی در جامعه ی ایران گردید. خودباوری و احترام به خواسته های فردی و اجتماعی گسترش یافت و موجبات پیشرفت و تکامل جامعه را در درون شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و روانی فراهم کرد. ایرانیان در این آزمون تاریخی که بر پایه پرسش و پاسخ بنیاد نهاده شده بود به ایجاد زندگی شاد و عشق و محبت برای همه ی مردم و به ویژه در محدوده جغرافیایی خود همت کردند و تربیت فرزندان خود را بر پایه خودشناسی گذاشتند تا بر پویایی جامعه بیفزایند به خانه و خانواده و گروه های قومی و نژادی احترام گذاشته و روابط جهان را بر پایه عدالت اجتماعی و مبارزه با جهل و جهالت در بین تمام انسان ها استوار کردند و معتقد بر این بودند که تمدن های بشری همگرا است و از واگرایی ها بدور شدند و عدالت و امنیت و آزادی را حق تمام مردم و برای همه آن ها خواستند و به آزادی انسان در تفکر و اندیشه پای بند و به خواسته هایش احترام فوق العاده قائل بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1186 - جاده ابریشم و نقش ایران به عنوان عامل ارتباط غرب و شرق در دوران باستان
        محمدتقی فاضلی
        اگر ارتباط میان مردمان جریان های فکری و هنری و سنت ها و آیین ها در واقع انتقال فرهنگ به وسیله کالا شد ایرانیان در این انتقال مواریث فرهنگی نقش بسزایی داشته اند. مانند پارتی، سغدی ها، ختنی ها، خوارزمی ها در آسیای میانه که به نوبه خود در این انتقال سهیم بوده اند. از طریق چکیده کامل
        اگر ارتباط میان مردمان جریان های فکری و هنری و سنت ها و آیین ها در واقع انتقال فرهنگ به وسیله کالا شد ایرانیان در این انتقال مواریث فرهنگی نقش بسزایی داشته اند. مانند پارتی، سغدی ها، ختنی ها، خوارزمی ها در آسیای میانه که به نوبه خود در این انتقال سهیم بوده اند. از طریق آسیای میانه بود که مهاجران، بازرگانان، مبلغین دینی از غرب به شرق آسیا سفر می کردند و عامل انتقال محصولات مادی و فرهنگی و دینی بودند. که گاهی در این مسیر با هجوم اقوامی مانند هونها، هفتالیت ها، هیاطله ... روبرو می شدند. به هر تقدیر ایران و چین و هند عوامل مهم و تاثیرگذار در این مسیر سوق الجیشی محسوب می شدند. جاده ابریشم در دوران باستان یک موضوع فرهنگی و اقتصادی بود که امروز به دلیل گشترش ارتباطات و حمل ونقل این نقش را به مراتب افزونی بخشیده است. به عبارت دیگر جاده ابریشم عامل مهم مبادلات اقتصادی و انتقال علوم و فنون و تمدن پیشرفته بین شرق و غرب جهان بود که این انتقال قبل از رنسانس در اروپا از شرق به غرب و بعد از انقلاب صنعتی از غرب به شرق صورت می گرفت. در آینده به علت پیشرفت های علمی و .... در شرق آسیا که شاهد بالندگی آن هستیم به نوعی تعامل خواهد انجامید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1187 - روابط ایران با سرزمین‌های شمال شرقی
        فیض الله بوشاسب گوشه
        آخرین دوره حکمرانی دولت ایران در مناطق بخارا و خیوه در دوره نادرشاه افشار صورت پذیرفت و پس از آن در مناطق مذکور حکومت‌هایی از ازبکان استقرار یافت که نسبت به دولت ایران سیاست و روشی در پیش گرفتند که جنبه خصمانه آن بر دوستانه اش بیشتر بود. در مرو شاخه ای از ایل قاجار از ز چکیده کامل
        آخرین دوره حکمرانی دولت ایران در مناطق بخارا و خیوه در دوره نادرشاه افشار صورت پذیرفت و پس از آن در مناطق مذکور حکومت‌هایی از ازبکان استقرار یافت که نسبت به دولت ایران سیاست و روشی در پیش گرفتند که جنبه خصمانه آن بر دوستانه اش بیشتر بود. در مرو شاخه ای از ایل قاجار از زمان صفویه تا اوایل قدرت یابی آقامحمدخان در ایران، حکومت می‌کردند که آن هم به دست حاکم بخارا ساقط شد. گر چه آقامحمدخان درصدد اقداماتی در مناطق مذکور بود، ولی فرصت انجام آن را نیافت. غیر از حکام فوق ترکمانانی هم در مناطق شمال گرگان و استرآباد و خراسان بودند که دارای حکومت نظام یافته و مشخصی نبودند و گرچه مدتی پناهگاه بعضی از سران ایل قاجار بودند اما با استفرار حکومت قاجار مناسبات بین آنان تغییر کرد و آن ترکمانان به قتل و غارت و اسیر کردن مردم نواحی مرزی قلمرو قاجار پرداختند و آقامحمدخان اقدام به سرکوب آن‌ها می‌ کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1188 - نقد و بررسی علل برپایی حکومت ایلخانی در ایران
        زهره امیری
        یکی از رخدادهای مهم در سده ی هفتم هجری (سیزده میلادی)، برپایی حکومت ایلخانی در چارچوب مرزهای سیاسی ایران است. تهاجم مغولان به سرزمین های ماوراءالنهر، ایران و پیشروی به سوی غرب به عنوان بزرگترین حادثه ی تاریخی قرن هفتم هجری تأثیرات شگرف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ا چکیده کامل
        یکی از رخدادهای مهم در سده ی هفتم هجری (سیزده میلادی)، برپایی حکومت ایلخانی در چارچوب مرزهای سیاسی ایران است. تهاجم مغولان به سرزمین های ماوراءالنهر، ایران و پیشروی به سوی غرب به عنوان بزرگترین حادثه ی تاریخی قرن هفتم هجری تأثیرات شگرف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از خود بر جای نهاد که طی سالیان بعد باعث تحوّلات تاریخی مهمّی در منطقه گردید. مقاله حاضر با بهره گیری از شیوه ی پژوهش تاریخی درصدد بررسی چگونگی شکل گیری حکومت ایلخانی در ایران است. مباحثی همچون؛ اعزام هلاکو به سرزمین های غربی، افول اسماعیلیه و خلافت بغداد، نبرد عین جالوت و استقرار هلاکو در ایران مهم ترین موضوعاتی هستند که طی بررسی حاضر بدان ها پرداخته می شود. انتقال قدرت از خاندان اکتای قاآن به خاندان تولوی، کشمکش قوبیلای و اریق بوقا بر سر جانشینی منگوقاآن و در نهایت پدید آمدن الزامات و شرایط جدید در وضعیت امپراطوری مغول و مأموریت هلاکوخان، باعث استقرار نوعی فرمانروایی دودمانی در این قلمرو شد که با حمایت و نظر قوبیلای قاآن به تشکیل حکومت ایلخانی انجامید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1189 - بازخوانی سفرنامه ها به منظور مطالعه معماری گرمابه ها در تاریخ ایران
        محسن طبسی
        بدون شک، سفرنامه‌ها یکی از مهم‌ترین اسناد موجود درباره تاریخ ایران هستند که ترجمه، بازخوانی و تحلیل مطالب آن‌ها می‌تواند در روشن شدن نقاط تاریک پیشینه ما کمک شایانی بنماید. به جهت قلّت منابع مکتوب، در ضرورت و اهمیت تدقیق در بازخوانی سفرنامه‌ها، نمی‌توان تردیدی روا داشت. چکیده کامل
        بدون شک، سفرنامه‌ها یکی از مهم‌ترین اسناد موجود درباره تاریخ ایران هستند که ترجمه، بازخوانی و تحلیل مطالب آن‌ها می‌تواند در روشن شدن نقاط تاریک پیشینه ما کمک شایانی بنماید. به جهت قلّت منابع مکتوب، در ضرورت و اهمیت تدقیق در بازخوانی سفرنامه‌ها، نمی‌توان تردیدی روا داشت. همچنین می‌دانیم که از حمام‌های قدیمی، آثار چندانی بر جای نیست زیرا بنا به دلایل گوناگون، حمام‌ها از آسیب پذیر‌ترین گونه‌های معماری هستند که همواره مورد تغییر یا تخریب قرار گرفته‌اند. به همین دلیل، اشارات موجود در سفرنامه‌ها، اهمیتی دو چندان می‌یابند. مقاله حاضر، برخی از مهم‌ترین سفرنامه‌ها را با نگاهی تحلیلی و تطبیقی، در جستجوی وجوه معمارانه گرمابه‌ها پیموده؛ و وجوه مردم‌شناختی حمام‌ها را به فرصتی دیگر وانهاده است. روش پژوهش، روش تاریخی است. از منظر هدف نیز پژوهش حاضر را می‌توان یک تحقیق توصیفی تطبیقی دانست. در گردآوری اطلاعات نیز شیوه کار بر مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای استوار است. نتایج حاصل نشان می‌دهد که در سفرنامه‌های مورد بررسی، ۲۸۱ بار به وجوه گوناگون معماری حمام‌ها اشاره شده است. مجموعه سفرنامه‌های ناصرالدین شاه با ۳۴، سفرنامه پولاک با ۲۶، و سفرنامه دروویل با ۲۴ مورد اشاره، دارای بیشترین فراوانی درباره معماری حمام‌ها هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1190 - تأملی در کارنامه سیاسی و کتاب خاطرات و خطرات مهدی‌قلی‌خان مخبرالسلطنه هدایت
        یوسف متولی حقیقی
        طولانی‌ترین دوران نخست وزیری در دوره رضاشاه را مهدی قلی خان مخبرالسلطنه‌ی هدایت داشته است. وی که به مدت ۶ سال از ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۲ عهده دار این منصب بوده خاطرات خود را از دوران سلطنت هفت پادشاه قاجار و پهلوی تحت عنوان خاطرات و خطرات به رشته‌ی نگارش در آورده است. تصویری که هد چکیده کامل
        طولانی‌ترین دوران نخست وزیری در دوره رضاشاه را مهدی قلی خان مخبرالسلطنه‌ی هدایت داشته است. وی که به مدت ۶ سال از ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۲ عهده دار این منصب بوده خاطرات خود را از دوران سلطنت هفت پادشاه قاجار و پهلوی تحت عنوان خاطرات و خطرات به رشته‌ی نگارش در آورده است. تصویری که هدایت از خود در این کتاب نشان می‌دهد با آنچه در کارنامه‌ی سیاسی او دیده شده متفاوت و بعضاً متضاد است. او در این کتاب خود را فردی ضد بیگانه و مخالف استبداد و برخی اصلاحات رضاشاهی نشان می‌دهد اما کارنامه‌ی سیاسی او چیز دیگری نشان می‌دهد. بررسی این کارنامه و روشن ساختن بعضی از تعارضات در نوشته‌های مخبرالسلطنه موضوع این مقاله است. در نوشته‌ی حاضر کوشش می‌شود تا با استفاده از برخی منابع و مآخذ بر مبنای روش تحقیق کتابخانه‌ای به بررسی مسئله شخصیت مخبرالسلطنه‌ی هدایت و رای آنچه وی در خاطراتش به آن اشاره کرده پرداخته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1191 - ازبحرانهای مالی دوره قاجار تا شکل‌گیری نظام بانکی ایران
        صادق بافنده
        یکی از آرزوهای مشروطه خواهان متجدد در اواخر دوران قاجار، تأسیس بانک ملی بود که از نشانه های ترقی به شمار می رفت، شاید این آرزو به خاطر نقش دو بانک استقراضی و شاهی در غارت منابع کشور بوده است و شاید هم به خاطر مدرنیزه کردن کشور. طرح تأسیس بانک ملی در اوایل تشکیل مجلس او چکیده کامل
        یکی از آرزوهای مشروطه خواهان متجدد در اواخر دوران قاجار، تأسیس بانک ملی بود که از نشانه های ترقی به شمار می رفت، شاید این آرزو به خاطر نقش دو بانک استقراضی و شاهی در غارت منابع کشور بوده است و شاید هم به خاطر مدرنیزه کردن کشور. طرح تأسیس بانک ملی در اوایل تشکیل مجلس اولِ مشروطه ارائه شد. لیکن عدم همکاری درباریان و شاه و برخی از وزرا با پیشنهاد تاسیس بانک ملی و عدم همیاری در خرید سهام از سوی متمولان، امکان عملی تحقق آرزوی مجلسیان را تدریجاً به یأس مبدل ساخت، به ویژه دشمنی و مخالفت های دو کشور روس و انگلیس درباره تاسیس یک بانک ایرانی در حد بسیار موثری در شکست طرح نمایندگان مجلس نقش داشت و نهایتاً هم کودتای محمد علی شاه و تعطیلی مجلس، تاسیس بانک ملی را به تعویق انداخت. شروع بانکداری در ایران به حدود 120 سال قبل باز می‌گردد یعنی حکومت ناصرالدین شاه قاجار. در ابتدا شاهان قاجار که درک درستی از نقش بانک در اقتصاد و جامعه نداشتند امتیاز تأسیس بانک را تقدیم اتباع روس و انگلیس کردند. حتی حق چاپ اسکناس در این دوره در اختیار یک بانک انگلیسی بود. مقاله حاضر به بررسی اوضاع مالی دولت ایران در چهل سال آخر دوره قاجار و نقش بانک های خارجی در بهره برداری از این اوضاع می پردازد و سپس روند شکل گیری نظام بانکی ایران را که منجر به تاسیس بانک ملی در سال 1307هجری شمسی شد، بررسی می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1192 - قلاع اسماعیلیه در جنوب خراسان (قلعه‌کوه قاین)
        جواد هروی
        امروزه ارتباط میان علوم مختلف به گونه ای جدی است که نمی توان بررسی و تحلیل مبحثی در یک زمینه علمی را بدون درنظرداشتن مطالعات سایر علوم امکانپذیر دانست. مطالعات زمین شناسی و تاریخ هم از این مقوله بیرون نیست و می توان پیوند زمان و مکان را در آن مشاهده کرد. به گونه ای که ن چکیده کامل
        امروزه ارتباط میان علوم مختلف به گونه ای جدی است که نمی توان بررسی و تحلیل مبحثی در یک زمینه علمی را بدون درنظرداشتن مطالعات سایر علوم امکانپذیر دانست. مطالعات زمین شناسی و تاریخ هم از این مقوله بیرون نیست و می توان پیوند زمان و مکان را در آن مشاهده کرد. به گونه ای که نمی توان در روند بروز تحولات تاریخی، از تأثیرات مهم طبیعت و ناهمواری های خاک و زمین غفلت نمود. در این پژوهش، ضمن بررسی این تأثیرات حیاتی، به یک بنای مهم تاریخی به نام قلعه آرتاگوانا که میراث از طبیعت کوهستان و تحولات تاریخی دارد و ارتباط مذکور، کاملاً در آن دیده می شود، می پردازیم. قلعه کوه یا همان آرتاگوانا، میراث با شکوه طبیعی– انسانی به یادگارمانده از اعصار باستان و عهد هخامنشیان است که در منطقه تاریخی قهستان در جنوب خراسان، روزگار درازی را در استواری و جبروت سپری کرده است. این قلعه در قرون نخستین اسلامی، به عنوان یکی از مهمترین پناهگاه ها و مراکز تبلیغی زرتشتیان و سپس در قرون بعد، از مراکز مهم فعالیت اسماعیلیان ایران درجنوب ولایت خراسان به شمار می رفت. تا جایی که تألیف آثاری در آن همچون اخلاق ناصری توسط خواجه نصیر طوسی حکایت از اهمیت در خور توجه آن می کند. آنچه این بنا را به عنوان یکی از مراکز قابل توصیه جهت جذب توریسم، شاخص می سازد، چشم انداز و موقعیت طبیعی این قلعه از یک سو و از دیگر سو، ابنیه و آثار به جای مانده معماری اعم از فضاهای یک طبقه یا دوطبقه و تعبیه سنگرها، آب انبار، اصطبل و دیواره های آن است. سه امتیاز اساسی قلعه مذکور عبارتند از: سابقه باستانی و تاریخی این بنا به عنوان یک مرکز مؤثر در تحولات سیاسی و فکری سرزمین خراسان و قابل قیاس با قلعه الموت؛ موقعیت زیبای طبیعی این مکان با فضایی تسطیح شده در بالای کوهی به ارتفاع بیش از پانصدمتر؛ ابنیه معماری به جای مانده از این قلعه که حاکی از رونق آن در ادوار مختلف داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1193 - عوامل سیاسی فروپاشی دولت سامانیان در تاریخ ایران
        جواد هروی
        همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، چکیده کامل
        همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، خردسالی امیران پایانی، ظهور مدعیان داخلی، برخورد با دول خارجی، ناامنی در ولایات، تشدید روحیه تملق در دربار، تفوق سپاهیان ترک، فقدان وحدت سیاسی و عدم تعامل با خلافت، عصیان سرداران، کاهش رفاه عمومی، از هم پاشیدگی ساختار اجتماعی، عدم حمایت فقیهان و رکود فضای فکری مقارن با اغراض غزنویان و هجوم آل افراسیاب از جمله مواردی است که در مقاله حاضر بدان پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1194 - قلعه سکوهه سیستان و نقش تاریخی آن در وقایع شرق ایران در دوره قاجاریه
        مریم ابراهیمی
        ایرانی و اسلامی بیشتر نمایان می باشد. در هنگامه رقابت های از قدیم الایام جلگه نسبتاً هموار سیستان بنا به موقعیت های خاص جغرافیایی و منطقه ای مورد تهاجمات داخلی و خارجی واقع می گردید. از این رو حکمرانان و مردم سیستان همواره اقدام به ساخت قلاع بزرگ با حصارهایی مرتفع با ا چکیده کامل
        ایرانی و اسلامی بیشتر نمایان می باشد. در هنگامه رقابت های از قدیم الایام جلگه نسبتاً هموار سیستان بنا به موقعیت های خاص جغرافیایی و منطقه ای مورد تهاجمات داخلی و خارجی واقع می گردید. از این رو حکمرانان و مردم سیستان همواره اقدام به ساخت قلاع بزرگ با حصارهایی مرتفع با اهداف نظامی و دفاعی جهت پیشگیری از آسیب و حفظ جان و مالشان در برابر تهاجمات مکرر دشمنان می نمودند. قلعه سکوهه یکی از قلاع مهمی است که به لحاظ چنین ضرورت هایی سنگ بنای اولیه آن از دوره افشاریه و زندیه گذاشته شد و در عهد قاجاریه که تخت گاه حاکمان سیستان گردید توسعه یافت. در ساخت آن از مصالح بومی با توجه به شرایط اقلیمی استفاده شده و هنر و معماری آن نیز تلفیقی از عهد صفویه و قاجاریه با رگه هایی از تاثیر معماری اروپایی است و نمادهای سنت بومی، توسعه طلبانه دو دولت روس و انگلیس که مناطق شرقی ایران در معرض مداخلات و تهدیدات و اقدامات آنها واقع شده بود، حاکمان و مردم این منطقه به شایستگی در انجام و بازیابی هویت ملی و ایرانی خود ایفای نقش می نمایند؛ به ویژه در زمان ناصرالدین شاه پس از یک دوره از هم گسیختگی سیاسی، اهمیت این مطلب بیشتر نمایان می شود. پژوهش پیش رو با نگرشی تاریخی و به شیوه کتابخانه ای با استناد به منابع مکتوب تاریخی و بهره گیری از تاریخ شفاهی به روش تحلیلی توصیفی نگاشته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1195 - تاریـخ نگـری حافـظ شیـرازی
        سیدمحمد طیبی
        مقاله‌ی حاضر با عطف و نظرداشت به دیوان اشعار حافظ شیرازی، به چگونگی و میزان نگرش او به دانش تاریخ، موضوعات تاریخی، حوادث و شخصیّت های مرتبط و زیرمجموعه‌ی حوزه‌ی تاریخ، و نیز توضیح و تبیین نکات و معرّفی نقش نمادها و الگوهای ذکر شده ـ مبتنی بر منابع و مآخذ تاریخی و ادبی ـ چکیده کامل
        مقاله‌ی حاضر با عطف و نظرداشت به دیوان اشعار حافظ شیرازی، به چگونگی و میزان نگرش او به دانش تاریخ، موضوعات تاریخی، حوادث و شخصیّت های مرتبط و زیرمجموعه‌ی حوزه‌ی تاریخ، و نیز توضیح و تبیین نکات و معرّفی نقش نمادها و الگوهای ذکر شده ـ مبتنی بر منابع و مآخذ تاریخی و ادبی ـ می پردازد. یافته های پژوهش در این عرصه مبیّن و دلالت بر آن دارد که شاعر مورد بحث به تاریخ وطنی و دینی آشنا بوده و همین اشراف و اطّلاع موجب شده تا به دور از شرح و بیان تفصیلی رخداد ها و زندگی شخصّیت های تاریخی ـ اعم از مثبت و منفی ـ با بیانی کوتاه و زیبا پربارترین برداشت‌ها و معارف تاریخی را به مخاطب القا نماید. حافظ در گزینش نمادها و جریان‌های عبرت آموز به شاخه‌های مختلف تاریخ عنایت داشته است؛ لیکن بیشترین افراد مورد نظر او از تاریخ ایران دردوره های اساطیری و باستان و تاریخ انبیا برگزیده شده اند. تردید نمی توان داشت که یکی از رموز دلکشی و اثرگذاری شاعر و اشعارش در مخاطبان ایرانی و حتی غیر ایرانی همانا شناخت و درک صحیح از تاریخ، تاریخ نگری واقع‌گرا، گزینش و ارسال پیام با مفاهیم پر بار تاریخی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1196 - بررسی مختصر روابط تجاری و بازرگانی شاه عباس اول با دولت های اروپایی (1038-996 هـ. ق)
        علی رحیمی صادق
        با تشکیل حکومت صفویه (907 هـ.. ق) سرزمین ایران بعد از قرن ها فرمانروایی بیگانگان دوباره به کشوری قدرتمند و مستقل در شرق بدل شد، احیاء امنیت داخلی و قانون و نظم و تجدید سازمان سپاه و اصلاح نظام اداری و اقتصادی در طول مدت حکومت صفویه، به خصوص دوره شاه عباس اول (1038-996 ه چکیده کامل
        با تشکیل حکومت صفویه (907 هـ.. ق) سرزمین ایران بعد از قرن ها فرمانروایی بیگانگان دوباره به کشوری قدرتمند و مستقل در شرق بدل شد، احیاء امنیت داخلی و قانون و نظم و تجدید سازمان سپاه و اصلاح نظام اداری و اقتصادی در طول مدت حکومت صفویه، به خصوص دوره شاه عباس اول (1038-996 هـ.. ق) باعث شد که به حکومت صفویه هویت ارضی و سیاسی دهد. در این میان بررسی وضعیت اقتصاد ایران در زمینه روشن شدن ساختار مالی و داد و ستد حکومت صفویه از اهمیت خاصی برخوردار است، تکیه اصلی پژوهش، روابط تجاری و بازرگانی و اقتصادی شاه عباس اول با دولت های اروپایی است که در این کنکاش عوامل تأثیرگذار بر روابط آنها و پیامدها تحلیل و بررسی می شود و هدف کلی تحقیق هم بررسی و شناخت تاریخ ایران در عهد شاه عباس اول از دیدگاه اقتصادی و تجاری و بازرگانی و آشکار ساختن نقاط مهم روابط و کشف مجهولات و کمک به شناخت هر چه بیشتر جنبه های تاریخی و معرفی مسائل مختلف در این بعد است. این پژوهش بسیاری از نقاط کور تاریخی دوره شاه عباس اول را آشکار می کند، زیرا پیدایش حکومت صفویه که بر اساس یک خواست معنوی بود، ولی بعداً – زمان شاه عباس اول- تابع شرایط خاص اقتصاد و ثروت شد و این نکته باعث ارتباط گسترده اقتصادی و بازرگانی و تجاری بین شرق و غرب را به وجود آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1197 - افغانستان و ایران از پیوستگی تا گسستگی
        دکتر یوسف متولی حقیقی
        سرزمینی که در تاریخ به نام افغانستان آوازه دارد، به دلایل گوناگون اقلیمی، فرهنگی، جغرافیایی و دینی، تاریخ مشترکی با ایران دارد.این سرزمین به ویژه قسمت‌های شمالی و غربی آن تا قبل ازسقوط امپراتوری نادر شاه افشار پیوستگی همه جانبه ای با ایران زمین داشته اما پس از مرگ نادر چکیده کامل
        سرزمینی که در تاریخ به نام افغانستان آوازه دارد، به دلایل گوناگون اقلیمی، فرهنگی، جغرافیایی و دینی، تاریخ مشترکی با ایران دارد.این سرزمین به ویژه قسمت‌های شمالی و غربی آن تا قبل ازسقوط امپراتوری نادر شاه افشار پیوستگی همه جانبه ای با ایران زمین داشته اما پس از مرگ نادر و تجزیه قلمرو او در مسیر گسستگی از ایران گام بر داشته است. اگر چه احمد شاه درانی بنیانگزاردولت مستقل افغانی خود را جدای از ایران نمی دانست اما روند تحولات منطقه و به ویژه سیاست‌های استعماری انگلستان زمینه‌های گسستگی کامل حکومت‌های حاکم بر مناطق شرقی خراسان را فراهم کرد.بررسی روند این گسستگی ، از قدرت یابی دو سلسله‌ی سدوزایی و بارک زایی تا معاهده پاریس و جدایی هرات، موضوع مقاله حاضر است که با استفاده از روش تحقیق تاریخی و استناد به برخی از منابع و مآخذ ایرانی و افغانی تدوین شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1198 - دیپلماسی ایران و لهستان در دوره سلطنت شاه سلیمان صفوی
        ابوالحسن مبیّن
        گسترش روابط دولت صفوی با کشورهای اروپایی، به تدریج کشور لهستان را که در شمال اروپا واقع شده بود به گذرگاه و میزبان هئیت های اروپایی و ایرانی که عازم کشورهای یکدیگر بودند، تبدیل کرد. در این دوره ایران اگر چه از لحاظ جغرافیایی با لهستان فاصله ی زیادی داشت، اما به دلایل سی چکیده کامل
        گسترش روابط دولت صفوی با کشورهای اروپایی، به تدریج کشور لهستان را که در شمال اروپا واقع شده بود به گذرگاه و میزبان هئیت های اروپایی و ایرانی که عازم کشورهای یکدیگر بودند، تبدیل کرد. در این دوره ایران اگر چه از لحاظ جغرافیایی با لهستان فاصله ی زیادی داشت، اما به دلایل سیاسی و اقتصادی برای آن کشور اهمیت بیشتری پیدا می کرد. همسایگی لهستان با عثمانی، و نگرانی از قدرت رو به رشد این امپراتوری، لهستان را متوجه ایران صفوی نمود که در معرض تهدید عثمانی قرار داشت. گر چه درسدة یازدهم هجری / هفدهم میلادی و پس از انعقاد پیمان صلح زهاب دولتمردان صفوی بیشتر خواهان حفظ وضع موجود در روابط خود با عثمانی بودند تا یک رویارویی و نبرد دیگر که به مصالح جهان اسلام نیز نمی نمود. اما سالها پیش از اینکه نخستین نمایندگان سیاسی لهستان به دربار صفوی راه یابند، نام سرزمین کهن پارسی به وسیله بازرگانان و تجار به لهستان رسیده بود. بنابراین توسعه روابط بازرگانی یکی دیگر از اهداف افزایش مناسبات دو کشور به شمار می رفت. یکی دیگر از انگیزه های اصلی برقراری روابط لهستان با ایران، ترویج آیین مسیحیت بود و از این رو بود که میسیونرهای مذهبی فعالیت های خود را در ایران گسترش دادند. مقاله حاضر نگاهی است نو و روشمند بر زمینه های برقراری روابط سیاسی و بازرگانی ایران و لهستان در عصر صفوی و به ویژه در نیمه دوم سدة یازدهم هجری/ هفدهم میلادی و در عصر سلطنت شاه سلیمان صفوی که اوج مبادلات دیپلماتیک و تجاری بین دو کشور است و بررسی موانعی که در راه توسعه بیشتر این روابط وجود داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1199 - بلوچستان در جنگ جهانی اول
        عباس سرافرازی
        جنگ جهانی اوّل باعث درگیری هایی در مشرق زمین به ویژه ایران نیز شد، نواحی مختلف سرزمین ما خصوصاً مناطق عشایری به نحوی درگیر این جنگ شدند، آلمانی ها برای ضربه زدن و تهدید منافع انگلیسی ها در بلوچستان وارد عمل شدند و این امر باعث وارد شدن بلوچ ها در جریان های خاصی گردید که چکیده کامل
        جنگ جهانی اوّل باعث درگیری هایی در مشرق زمین به ویژه ایران نیز شد، نواحی مختلف سرزمین ما خصوصاً مناطق عشایری به نحوی درگیر این جنگ شدند، آلمانی ها برای ضربه زدن و تهدید منافع انگلیسی ها در بلوچستان وارد عمل شدند و این امر باعث وارد شدن بلوچ ها در جریان های خاصی گردید که از جمله آن ها می توان به طرفداری از آلمانها و انگلیس ها و رواج قاچاق اسلحه اشاره نمود. انگلیسی ها برای حفظ منافع خود روابطی را با سران بلوچ ایجاد کردند. آنان با تشکیل هیأت مکران سعی در ایجاد روابط دوستانه با عشایر بلوچ نمودند. امّا برخی از طوایف بلوچ در مقابل انگلیسی ها مقاومت نموده، جنگ های مهمی را علیه انگلیسی ها تدارک دیدند و دشواری های بسیاری را برای آنان ایجاد نمودند. منابع انگلیسی این مقاومت ها را به تحریکات آلمانی ها نسبت می دهند. امّا اعمالی که بلوچ های ایران علیه آلمانی ها انجام دادند، نشانگر آن است که آنان برای حفظ سرزمین خود در مقابل بیگانگان می جنگیدند. موقعیت بلوچستان در جنگ جهانی اول و اقداماتی که ا نگلیس ها و آلمانی ها در این سرزمین انجام دادند از جمله مباحثی است که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1200 - سیاست مذهبی شاه اسماعیل اول صفوی و تأثیر آن بر مناسبات فکری ایران و عثمانی
        دکتر عباس سرافرازی مصطفی لعل شاطری حسین رضانژاد
        بدون تردید رسمیت یافتن تشیع امامی همزمان با اولین پیروزی‌های شاه اسماعیل صفوی (905-930 ق) رخدادی پایدار و تأثیرگذار در آینده ی ایرانِ آن روزگار بود که موجبات دگرگونی‌ها و تحولات بسیاری را بویژه در عرصه ی سیاست خارجی فراهم آورد. به بیان دیگر، احیای هویت ملی ایرانی و رسمی چکیده کامل
        بدون تردید رسمیت یافتن تشیع امامی همزمان با اولین پیروزی‌های شاه اسماعیل صفوی (905-930 ق) رخدادی پایدار و تأثیرگذار در آینده ی ایرانِ آن روزگار بود که موجبات دگرگونی‌ها و تحولات بسیاری را بویژه در عرصه ی سیاست خارجی فراهم آورد. به بیان دیگر، احیای هویت ملی ایرانی و رسمی کردن مذهب تشیع، صفویان را در مرزها با کشورهای سنیِ همسایه درگیر نمود. در این میان و به رغم اشتراکات دینی، بازرگانی و فرهنگیِ ایران و عثمانی، ظهور شاه اسماعیل و سیاست مذهبی وی، تیرگی روابط دو کشور را که توأم با جنگ و نبردهای شدید بود، به همراه داشت. این شرایط بویژه تفاوت و تباین مذهبی، موجی از مهاجرت‌ها بخصوص مهاجرت علما از عثمانی به ایران برای کسب دانش و سپس بازگشت به موطنشان و همچنین کوچ دانشمندانی از ایران به عثمانی را در پی داشت. در نتیجه افتِ فعالیت‌های فکری_علمی در نیمۀ اول عهد صفوی و به تَبع آن تا حدودی رونق علوم و ادبیات در حکومت عثمانی بوقوع پیوست. پژوهش حاضر با شیوه‌ی توصیفی ـ تحلیلی، با اتکاء به منابع دست اول و تحقیقات جدید بر آن است تا به بررسی و تحلیل مناسبات فکری ایران و عثمانی تحت تأثیر سیاست مذهبی شاه اسماعیل اول بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1201 - بازنمایی مؤلفه اسلامی هویت در گزارش نامه های تاریخی روزگار قاجار
        محسن خلیلی
        هم سرنوشت بودن داستان و تاریخ، معمای غامضی نیست. زیرا اندکی دقت در مفهوم واژه تاریخ می‌تواند چاره ساز باشد. بی‌گمان این نکته پذیرفتنی است که جهان تشکیل شده از رویدادهای بسیار است. اما میان رویدادهای محسوب و معطوف و رویدادهای به شمار نیامده و مورد توجه قرار نگرفته، تفاوت چکیده کامل
        هم سرنوشت بودن داستان و تاریخ، معمای غامضی نیست. زیرا اندکی دقت در مفهوم واژه تاریخ می‌تواند چاره ساز باشد. بی‌گمان این نکته پذیرفتنی است که جهان تشکیل شده از رویدادهای بسیار است. اما میان رویدادهای محسوب و معطوف و رویدادهای به شمار نیامده و مورد توجه قرار نگرفته، تفاوت بسیار است. تاریخ به معنای پژوهش درباره رویداد و یا رویدادهایی است که دریک دوره زمانی خاص از سوی فرد یا افراد پژوهشگر به شمار آمده، به چشم دیده شده و در ذهن، مورد عطف توجه قرار گرفته‌اند و به کار ساختن سازه‌ای از روایت درباره‌‌ همان رویداد‌ها آمده‌اند. به ناچار، واقعیت فزون برتاریخ است و با فاصله‌ای بسیار از حیث عدد و رقم، پیشتاز است. این امر به زایش هویت میانجامد. هویت در این معنا یکی از محک‌هایی است که می‌توان با تکیه بر آن، رخداد تاریخی شده را مورد بررسی قرار داد. هویت به معنای امری انباشتی و تراکمی واجد دو ویژگی همزمان رشد یابنده است: از یک سو، به شناسایی بودن‌ها میانجامد، به این معنا که ناظر بر آن واقعیتی می‌شود که پیشاپیش وجود دارد و موجودیت خود را اعلام کرده است؛ از دیگر سو، به بازشناسایی شدن‌ها می‌پردازد که ناظر بر پدیده‌ای است تاریخی شده که در فضاهای مکانی و زمانی جدید نیازمند تعبیر و تعریف جدیدی می‌گردد. هنگامی که از هویت به مثابه فرآیند سخن می‌گوییم در حقیقت از استمرار پدیده‌های تاریخی شده‌ای سخن به میان آورده‌ایم که یک فرد، گروه، قوم یا ملت در مقام پاسخ به پرسش‌هایی که از او درباره گذشته‌اش پرسیده‌اند برمی آید. پرسش‌هایی مانند چه کسی بوده است؟ کجا بوده است؟ چه بوده است؟ اکنون چه هست؟ نشانگر شناسایی تشخص‌های واقعاً موجود و بازشناسایی تمایزهای تاریخاً موجود، می‌شود و بر انبوهی از مفهوم‌ها و کردارهایی استوار می‌گردد که خود را در برابر دگر شکل می‌دهند. نگارنده با واکاوی هشت اثر تاریخ نویسانه عصر قاجار در صدد بررسی عنصر اسلامی هویت در گزارش‌های تاریخی روزگار قاجاران برآمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1202 - بررسی تاریخ تحولات دولت پهلوی اول با طبقات اجتماعی مسئولین محلی
        مریم ابراهیمی
        حکومت پهلوی اول در جهت تقویت قدرت خود و تشکیل دولت مدرن، مجبور به رویارویی با سروران اجتماعی جامعه شبکه‌ای ایران بود. از همین رو به مقابله همزمان با نهاد قدرتمند اجتماعی مسئولین محلی پرداخت. از آنجا که رابطه میان مردم و حکمرانان محلی بر مبنای زور بود، به سادگی این نهاد چکیده کامل
        حکومت پهلوی اول در جهت تقویت قدرت خود و تشکیل دولت مدرن، مجبور به رویارویی با سروران اجتماعی جامعه شبکه‌ای ایران بود. از همین رو به مقابله همزمان با نهاد قدرتمند اجتماعی مسئولین محلی پرداخت. از آنجا که رابطه میان مردم و حکمرانان محلی بر مبنای زور بود، به سادگی این نهاد از میان برداشته شد اما در مواجه با روحانیون، دولت به سادگی نتوانست قدرت اجتماعی آنان را محدود سازد بلکه بر عکس با از هم گسسته‌شدن پیوند دیرین میان سلطنت و دیانت در دوره پهلوی اول، روحانیت بیش از پیش مورد پذیرش و اقبال اجتماعی قرار گرفت. در اصل از آنجا که روحانیون در میان طبقات شهری نفوذ بیشتری داشتند، سیاست‌های ضد ایلی و دهقانی دولت سبب افزایش تغییر در فرماسیون اجتماعی و مهاجرت مردم به شهرها شد. این امر در تحلیل نهایی سبب ازدیاد جمعیت تحت نفوذ روحانیت و نقش‌آفرینی بیش از پیش آنان در تحولات جامعه ایرانی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1203 - مولفه ها ی قدرت نرم فرهنگی هویت ایرانی در عصرجهانی شدن فرهنگ
        فرزانه دشتی محمد رحیم عیوضی
        جهانی شدن امری اجتناب ناپذیر است که همه جنبه های زندگی بشر اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را دربر گرفته است و از این رو برخی کشورها را با مشکلات جدی مواجه کرده است. جهانی شدن نقش مرزهای جغرافیایی را در تصمیم گیری های کلان و فعالیت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ان چکیده کامل
        جهانی شدن امری اجتناب ناپذیر است که همه جنبه های زندگی بشر اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را دربر گرفته است و از این رو برخی کشورها را با مشکلات جدی مواجه کرده است. جهانی شدن نقش مرزهای جغرافیایی را در تصمیم گیری های کلان و فعالیت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انسان ها کاهش داده و منافع تک تک افراد و کشورها، بیش از همیشه با منافع تمامی مردم و کشورهای جهان مشترک گردیده است. لذا این تاثیرات به ایفای نقش بازیگری ایران و نخبگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران و سیستم کلان مدیریتی کشور بستگی دارد. در این راستا همواره متولیان سیاستگذاری های کلان کشور در تکاپو بوده اند تا میان هم گرایی با فرهنگ جهانی از یک سو، حفظ فرهنگ اصیل و غنی ایرانی- اسلامی از سویی، به نقطه تعادل برسند. با این اعتقاد که هویت ها و فرهنگ های غنی و قدرتمند نظیر فرهنگ ایرانی که از استمرار و دوام گروه های مختلف قومی شکل گرفته و به طور مسالمت آمیز در طول تاریخ در داد و ستد با فرهنگ های گوناگون بوده است، به راحتی در مواجه با جهانی شدن چه به مثابه پروژه و پروسه نه تنها مستحیل نشده بلکه شکوفاتر می شوند. بنابراین با فرض تعامل و پیوستگی فرهنگ ایرانی با فرهنگ جهانی، شناخت ظرفیت ها و قابلیت های فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی در عصر کنونی و در تعامل با آن نقش بسزایی خواهد داشت، درغیر این صورت به حذف فرصت ها و تهدیدی جدی برای هویت و امنیت ملی بدل خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1204 - تکوین نظام اداری در تاریخ ایران و بین النهرین
        ابراهیم حلاجیان
        زندگی بشر همواره با نوعی سازمان مدیریت و نظام اداری در مفهوم علم اداره کردن جامعه درآمیخته است.ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانواده ها،قبایل،اقوام،دولتها و حکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکز همراه بوده است.یکی از مسایل مهمی ک چکیده کامل
        زندگی بشر همواره با نوعی سازمان مدیریت و نظام اداری در مفهوم علم اداره کردن جامعه درآمیخته است.ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانواده ها،قبایل،اقوام،دولتها و حکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکز همراه بوده است.یکی از مسایل مهمی که رشو و پیشرفت یک کشور را معلوم میکند طرز تفکر و رویکرد دانشمندان و بینش اداری دولتمردان آن کشور می باشد در مقاله حاضر موارد زیر در سرزمین ایران از قدیم الایام تا عصر قاجاریه مورد بررسی قرار گرفته است. 1.افکار و تحولات نظام اداری ها بین عصر هخامنشیان تا انقلاب مشروطیت توام با تغییرات مربوطه در این دوران. 2.نگاهی اجمالی بر افکار ،عقاید و رویکردها و الگوهای نظام اداری عصر هخامنشیان،ساسانیان،سلجوقیان،صفویان و قاجاریان. برای روان شدن مطالب ،محتوای مقاله به سه دوره تاریخی و سه مقطع متمایز از یکدیگر تقسیم میگردد و برای هر دوره یک یا دو نمونه از افکار اداری که مبین تفکر نظام اداری آن مقطع دولتمردان و اندیشمندان آن عصر باشد ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1205 - پیامد سیاست انگلستان بر انقلاب مشروطه ایران پس از قرارداد 1907
        علی اکبر خدری زاده
        پیش از گسترش قدرت آلمان در اروپا، تلاش اصلی انگلستان به حفظ منافع خوددر هند معطوف شده بود. اما با اوجگیری قدرت آلمان و اجرای سیاست نگاه به شرقآلمانیها در دوران ویلهلم دوم )( 1888-1918م ، انگلستان که با تهدیدهای رو به رشدآلمان در خلیج فارس مواجه شده بود درصدد کنار نهادن چکیده کامل
        پیش از گسترش قدرت آلمان در اروپا، تلاش اصلی انگلستان به حفظ منافع خوددر هند معطوف شده بود. اما با اوجگیری قدرت آلمان و اجرای سیاست نگاه به شرقآلمانیها در دوران ویلهلم دوم )( 1888-1918م ، انگلستان که با تهدیدهای رو به رشدآلمان در خلیج فارس مواجه شده بود درصدد کنار نهادن سیاست دیرینه خود مبنی بررقابت با روسیه در ایران برآمد. در واپسین سالهای قرن نوزدهم میلادی انگلستان بهاختلافات خود با فرانسه پایان بخشیده سپس قرارداد 1907م را با روسیه به امضا رساند با .انعقاد این قرارداد، سیاست انگلستان در ایران که مبنی بر کاهش نفوذ روسیه و حمایت ازانقلاب مشروطه قرار داشت دیگرگونه شد و به همراه روسها سیاستی را در ایران پیشگرفت که سرانجام آن به توپ بسته شدن مجلس اول بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1206 - کودتای سیاه و تحول جامعه ایران
        مصطفی لعل شاطری محمدنبی سلیم
        کودتای سوم اسفند 1299ش (کودتای سیاه) توسط انگلیس طراحی و به دست عوامل وابسته به آنها اجرا شد، محصول تغییر سیاست خارجی انگلیس در ایران پس از جنگ جهانی اول بود. انگلیس که از طرفی مجبور به تخلیه قوای خود از ایران و از سویی نیازمند حضور یک نیروی نظامی مطمئن در ایران بود، اب چکیده کامل
        کودتای سوم اسفند 1299ش (کودتای سیاه) توسط انگلیس طراحی و به دست عوامل وابسته به آنها اجرا شد، محصول تغییر سیاست خارجی انگلیس در ایران پس از جنگ جهانی اول بود. انگلیس که از طرفی مجبور به تخلیه قوای خود از ایران و از سویی نیازمند حضور یک نیروی نظامی مطمئن در ایران بود، ابتدا قرارداد مشهور 1919م. را تنظیم نمود، اما زمانی که از تصویب نهایی آن ناامید شد، برای تحقق اهداف خود به فکر انجام کودتا افتاد. منظر انتخابی پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با اتکاء به اسناد و تحقیقات جدید، پاسخ به این پرسش است که کودتای 1299ش چه تأثیراتی در تحولات جامعۀ ایران بویژه فرآیند وابستگی ایران به استعمار غرب داشت؟ در این راستا کودتای سیاه، اقدامی بود که در جهت شکل گیری یک دولت اقتدارگرا در سال های پایانی حکومت قاجار صورت گرفت. از طرفی، کودتا صرفاً یک جابه جایی در قدرت نبود بلکه سرآغاز برنامه ریزی های گسترده برای تغییرات و دگرگونی های هویتی در ایران محسوب می گردید. تغییراتی که در گامِ نخست نظام سیاسی و سرانجام جامعه ایران را درنوردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1207 - بررسی تاریخی شاخت در مورد تاثیر حقوق عرفی بر حقوق اسلامی
        فریبا پات زهرا الهویی نظری
        ژوزف شاخت اسلام شناس آلمانی و متخصص در فقه اسلامی معتقد است شریعت اسلام بارزترین تجلی شیوه زندگی اسلامی و جوهر اسلام است و تمامی عرصه های زندگی مسلمانان متاثر از شریعت اسلامی بوده و درک اسلام بدون فهم شریعت غیر ممکن است. او در عین حال که حقوق اسلام را حقوقی مستقل می دان چکیده کامل
        ژوزف شاخت اسلام شناس آلمانی و متخصص در فقه اسلامی معتقد است شریعت اسلام بارزترین تجلی شیوه زندگی اسلامی و جوهر اسلام است و تمامی عرصه های زندگی مسلمانان متاثر از شریعت اسلامی بوده و درک اسلام بدون فهم شریعت غیر ممکن است. او در عین حال که حقوق اسلام را حقوقی مستقل می داند، آن را مشتمل بر مواد گوناگونی از قوانین عربستان و عناصر قابل توجهی از قوانین سرزمین های مفتوحه (اعم از حقوق رومی- کلیسایی- تلمودی و...) نیز می داند که به صورت عرف های رایج حقوقی وارد نهاد نوپای حقوقی اسلام شده و در آنجا با یکدیگر هماهنگ گشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1208 - موانع توسعة اقتصادی ایران از منظر سفرنامه‌نویسان خارجی(از دورة صفویّه تا پایان قاجاریّه)
        سید محمد طیبی سید شمس‌الدین نجمی
        سفرنامه‌ها و خاطرات اتباع کشورهای دیگر و غیرایرانیان در زمرة منابع و اسناد مهمّی هستند که جهت بررسی و پژوهش پیرامون تاریخ ایران ـ به ویژه در محدودة حاکمیّت صفویّه تا پایان قاجاریّه ـ نظر داشت و مراجعة به آنها لازم و غیرقابل انکار است. بسیاری از این منابع ـ به رغم منابع چکیده کامل
        سفرنامه‌ها و خاطرات اتباع کشورهای دیگر و غیرایرانیان در زمرة منابع و اسناد مهمّی هستند که جهت بررسی و پژوهش پیرامون تاریخ ایران ـ به ویژه در محدودة حاکمیّت صفویّه تا پایان قاجاریّه ـ نظر داشت و مراجعة به آنها لازم و غیرقابل انکار است. بسیاری از این منابع ـ به رغم منابع داخلی ـ بیشترین توجّه خود را به مباحث و مقولات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و دیگر امور روزمرّه و مبتلابة جامعه و مردم مبذول داشته‌اند. مقولة اقتصاد و وضعیّت اقتصادی ایران به لحاظ اهمیّت و ارتباط تنگاتنگ آن با زندگی مردم و حکومتها در گزارش‌ها و یادداشت‌های آنان جایگاه مهمّی به خود اختصاص داده است. در پژوهش حاضر سعی شده تا با تکیه و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، عوامل و موانع عقب‌ماندگی و عدم توسعة اقتصادی ایران در دوره‌های یاد شده از منظر سفرنامه‌نویسان خارجی به بحث گذاشته شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عنوان و موضوع یاد شده از نکات کمابیش مورد توجّه بوده و هر یک از آنان معطوف به مطالعات، برداشت‌ها و مشاهدات خود عوامل و موانعی را ـ که به طور عمده درونی می‌باشند ـ مطرح و مورد گزارش قرار داده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1209 - عوامل موثر در شکل گیری جغرافیای تاریخی امارت اردلان در عصر صفوی
        نصراله پور محمدی املشی برومند سورنی
        جغرافیای هر حکومتی، در کنار عوامل گوناگون سیاسی، اقتصادی، دینی و غیره از مولفه های موثر در میزان اقتدار و نفوذ حاکمان می باشد. موقعیت جغرافیایی هر سرزمین و ناحیه ای بر روند تحولات داخلی و خارجی هر حکومتی تأثیر عمیق و درخور توجه دارد که در این راستا می توان گفت امارت ارد چکیده کامل
        جغرافیای هر حکومتی، در کنار عوامل گوناگون سیاسی، اقتصادی، دینی و غیره از مولفه های موثر در میزان اقتدار و نفوذ حاکمان می باشد. موقعیت جغرافیایی هر سرزمین و ناحیه ای بر روند تحولات داخلی و خارجی هر حکومتی تأثیر عمیق و درخور توجه دارد که در این راستا می توان گفت امارت اردلان در دوره صفوی به دلیل واقع شدن در نقطه تلاقی دو امپراطوری صفوی و عثمانی از حالت سکون خارج و در بطن و متن رویدادهای این عصر وارد گردید. بیداری و شکل گیری حدود و ثغور اردلان و ورود آن در جریان رویدادهای این دوره تاحد زیادی معلول موقعیت جغرافیایی و وزن ژئوپلتیکی آن بود که در قبض و بسط آن مولفه های گوناگون موثر بودند. در کنار این موقعیت ویژه، عوامل سیاسی، نظامی، مذهبی و زبانی نیز در ارتقا جایگاه این امارت در عصر صفوی دخیل بودند. این مولفه سبب گردید امارت اردلان در این عصر در وسعت و توسعه ی ارضی خود مسیر پر فراز و نشیب را طی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1210 - علل رشد و گسترش بدعت‌ها در عزاداری عصر صفوی
        علی روحانی شهرزاد ساسان‌پور
        در تاریخ ایران اسلامی، عصر صفوی یکی از دوره هایی است که تأثیرات عمیقی بر حیات معنوی و ارزش های فرهنگی ایران ازخود به جای گذاشته و این تأثیرات حتی تاقرن معاصر نیز به خوبی قابل تشخیص است. مراسم عزاداری در حکومت صفویه به طور کلی بر اساس عقاید وافکار مذهبی- سیاسی شکل گرفته چکیده کامل
        در تاریخ ایران اسلامی، عصر صفوی یکی از دوره هایی است که تأثیرات عمیقی بر حیات معنوی و ارزش های فرهنگی ایران ازخود به جای گذاشته و این تأثیرات حتی تاقرن معاصر نیز به خوبی قابل تشخیص است. مراسم عزاداری در حکومت صفویه به طور کلی بر اساس عقاید وافکار مذهبی- سیاسی شکل گرفته بود و از همان آغاز، چنان بسط و توسعه یافت که در کمتر دوره ای از تاریخ ایران، در زمانی چنان کوتاه بدان پایه رسیده بود. بررسی و شناخت روند برپایی و تحول مراسم مذهبی در دوره صفوی به عنوان یک مسأله بنیادی، از اهمیت زیادی برخوردار است. مسئله پژوهش حاضر اینست که آیا حکومت صفویه و نهادهای عام و خاص و مرتبط با آن در تحریف ها و بدعت های عزاداری موثر بوده است؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، تا چه میزان در پرورش این تحریف ها نقش داشته است؟ این مقاله به بررسی وضعیت عزاداری در یکی از برجسته ترین ادوار تاریخ شیعیان یعنی صفویان و علل رشد و گسترش بدعت های این دوره می پردازد. در این نوشتار برخی عوامل مؤثر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی که در گسترش این تحریف ها نقش داشته از ابعاد مختلف بررسی گردیده، ضمن آن که چگونگی و نحوه رشد آن را در عصر صفوی نشان می دهد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که در گسترش این بدعت ها عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی دخالت داشته اما عوامل سیاسی و حکومتی تأثیر بیشتری ایفاء نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1211 - نگاهی به کتاب جهان نمای جدید و سهم آن در شناخت ایرانیان از اوضاع کشورهای اروپایی
        عباس هاشم زاده محمدیه
        برای شناخت سایر کشورها برگردان یکی از ابزار مهمّی است که گاه به یاری کنکاش گران تاریخ و جغرافیای ملل مختلف می شتابد. در زمان قاجار با تلاش برخی از ایرانیان برگردان کتاب ها و نوشتار های اروپایی زیر نظر گروهی از کارآزمودگان آغاز گردید. برگردان این آثار برجسته می‌توانست در چکیده کامل
        برای شناخت سایر کشورها برگردان یکی از ابزار مهمّی است که گاه به یاری کنکاش گران تاریخ و جغرافیای ملل مختلف می شتابد. در زمان قاجار با تلاش برخی از ایرانیان برگردان کتاب ها و نوشتار های اروپایی زیر نظر گروهی از کارآزمودگان آغاز گردید. برگردان این آثار برجسته می‌توانست در پیشبرد شناخت اروپا برای مردم ایران، نقشی بسزا داشته باشد. یکی از اقداماتی که در این عصر دارای نمودی ویژه است، گردآوری کتابی تحت عنوان جهان نمای جدید بود که بعد از سفارت امیرکبیر به ارزنة الروم از برگردان کتاب های تاریخ و جغرافیای اروپا گردآوری شد و به گسترش شناخت ایرانیان از اروپا کمک کرد. در این نوشتار تلاش بر این است که سهم این کتاب در زمینۀ آگاهی دادن به ایرانیان روشن گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1212 - جشن های دینی ایرانیان در دورة ساسانی
        شمس الدین نجمی
        زرتشتیان همواره با جشن‌هایی، نیایش و شکرگزاری می‌کرده‌اند که امروزه برخی از آنها به عنوان جشن‌های ملی، نماد و سنبلی از یکتاپرستی و تمدن کهن ایرانی است. جدا کردن دین از بسیاری جنبه‌های زندگی ایرانیان باستان دشوار و چه بسا غیرممکن است و آگاهی‌های امروز ما از فرهنگ و تمدن چکیده کامل
        زرتشتیان همواره با جشن‌هایی، نیایش و شکرگزاری می‌کرده‌اند که امروزه برخی از آنها به عنوان جشن‌های ملی، نماد و سنبلی از یکتاپرستی و تمدن کهن ایرانی است. جدا کردن دین از بسیاری جنبه‌های زندگی ایرانیان باستان دشوار و چه بسا غیرممکن است و آگاهی‌های امروز ما از فرهنگ و تمدن ایران باستان به شدت با دین و آیین در هم تنیده شده است. ایرانیان باستان، شادی را موهبتی الهی دانسته و در مراسم مذهبی برای سپاس از نعمت‌هایی که اهورا مزدا به آنها ارزانی داشته بود، جشن می‌گرفتند. برخی از آنها به مرور زمان کم‌رنگ شده و برخی همانند جشن نوروز جنبه ملی گرفته و همه ایرانیان از هر قوم و نژاد و دینی آن را گرامی می‌دارند. در این مقاله به اصلی‌ترین جشن‌های مذهبی زرتشتیان اشاره شده و ماهیت و چرایی آنها مورد بحث قرار می-گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1213 - بررسی آئین عیاری در تاریخ ایران
        صدیقه قناد زاده
        یکی از جنبههای قابل مطالعـه در تـاریخ اجتمـاعی ایـران، رواج آیـین جـوانمردی اسـت.شواهدی وجود دارد که نشان میدهد بنیاد این آیین اجتماعی در ایران پیش از اسلام گذاشته شـدهاست، زیرا بسیاری از افکار مانویان در آن یافت شـ مـی . ود ایـن آیـین را در داسـتانهـای شـاهنامهفردوسی م چکیده کامل
        یکی از جنبههای قابل مطالعـه در تـاریخ اجتمـاعی ایـران، رواج آیـین جـوانمردی اسـت.شواهدی وجود دارد که نشان میدهد بنیاد این آیین اجتماعی در ایران پیش از اسلام گذاشته شـدهاست، زیرا بسیاری از افکار مانویان در آن یافت شـ مـی . ود ایـن آیـین را در داسـتانهـای شـاهنامهفردوسی میتوان دید که هر یک از این داستانها میتواند نمـودی از عیـاران ایـران قبـل از اسـلاممیباشد. رواج آیین عیاری بعد از اسلام نشانه ستم ملی و طبقاتی از سوی خلفا میتوانست باشـد.عیاران بیشتر از میان طبقه عوام بودند او ز بینوایان و ضعفا حمایت میکردند. هدف آنان مبـارزه بـااشراف و ثروتمندان و گرفتن داد ستمدیدگان و بینوایان بود. آیـین عیـاری بعـد از اسـلام بـا نفـوذمسلمانان از ایران و سوریه به اروپا راه یافت و پدیده جوانمردانهای به نام شـوالیهگـری را در قـرندهم میلادی پدید آورد.نهضتهای عیاری در دوره خلفای عباسی در شرق ایران پدید آمدند و سرمنشاء حوادث وپیدایش حکومتهایی شدند و همچنین آئین عیاری به مثابه یک ارزش اجتماعی باقی ماندنـد و درهر دوره به شکلی خودنمایی کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1214 - پیامدهای منفی گسترش روابط صنعتی ایران و آلمان در آستانه جنگ دوم جهانی
        محسن ملکی مرتضی نورائی
        روابط ایران و آلمان که از دوره ی صفویه آغاز شده بود، در طی سلطنت رضا شاه به اوج خود رسید. در این دوره ایران توانست با کمک آلمان ها کارخانه های مختلفی را تأسیس نماید، ولی این کارخانه ها با دو مشکل اساسی روبرو بودند، اول توان تامین قطعات یدکی لازم برای دستگاه های خود را ن چکیده کامل
        روابط ایران و آلمان که از دوره ی صفویه آغاز شده بود، در طی سلطنت رضا شاه به اوج خود رسید. در این دوره ایران توانست با کمک آلمان ها کارخانه های مختلفی را تأسیس نماید، ولی این کارخانه ها با دو مشکل اساسی روبرو بودند، اول توان تامین قطعات یدکی لازم برای دستگاه های خود را نداشتند، دوم متخصصان لازم برای ادامه ی کار خود در داخل کشور را نداشتند. به همین لحاظ به شرکت های بزرگ آلمانی وابسته بودند. با شروع و اوج گیری جنگ جهانی و بسته شدن راه های ارتباطی دو کشور، صنایع تازه تأسیس ایران دچار مشکلات زیادی شد. اوج این مشکلات در زمانی بود که متفقین به بهانه ی حضور متخصصان آلمانی از دو سو به ایران حمله آوردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1215 - مکان یابی آخرین میدانگاه نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با مغولان
        حسن رضا رفیعی
        مکان یابی آخرین میدانگاه نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با مغولانسرانجام زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از تلخ‌ترین سرانجام‌های انسان‌هایی است که در سایه قدرت تو خالی و پوشالی به زندگی دنیا دل خوش کرده‌اند. او فرمانروایی است که درصدد ایجاد تمامیت ارضی ایران دورة ساسانی بعد از حک چکیده کامل
        مکان یابی آخرین میدانگاه نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با مغولانسرانجام زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از تلخ‌ترین سرانجام‌های انسان‌هایی است که در سایه قدرت تو خالی و پوشالی به زندگی دنیا دل خوش کرده‌اند. او فرمانروایی است که درصدد ایجاد تمامیت ارضی ایران دورة ساسانی بعد از حکومت‌های محلی ای بود که در طول شش سدة بعد از اسلام بر بخش‌هایی از ایران فرمان می‌راندند. چنین بود که محدوده فرمانروایی او از جنوب سیبری و مرزهای ترکستان و چین آغاز می‌شد و تا نزدیکی بغداد مرکز خلافت عباسی ادامه می‌یافت. قدرت وی آنچنان نمود پیدا کرده بود که چنگیز مغول و خلیفه بغداد از در افتادن با او می‌ترسیدند و مایل به برقراری ارتباط و دوستی با وی بودند. وی در اثر بی‌تدبیری متکی بر غرور و سرمستی، با صدور دستور کشتار بازرگانان مغول آتش خشم مغولان را تیز کرد و کشور آباد و مردمان نجیب ایران را هدف سم ستوران آنان نمود، به گونه‌ای که همه چیز نابود شد. ذخایر و نقدینه‌اش به تاراج رفت، فرزندانش کشته شدند و زنان حرمش به اسارت مغولان درآمدند و خود در واپسین روزهای عمر خود کفنی نداشت تا جسدش با آن پوشیده شود. نظر به اینکه آخرین نبرد جدی او با مغولان در دشت یا مرغزار دولت آباد ملایر رخ داده است، صاحب این مقاله درصدد بررسی علل حمله مغولان و مکان‌یابی آخرین منزلگاه‌های پایان زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از جمله آخرین نبرد او در دشت ملایر بوده است. روش تهیه و تدوین مقاله توصیفی مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای و روش تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق روش تحلیل محتوا است. سؤال اصلی تحقیق که این مقاله به دنبال پاسخ‌یابی آن است عبارت است از: علل حمله مغولان به ایران چیست و میدانگاه آخرین نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با سپاهیان مغول کجا بوده است؟ کلید واژه‌ها: مغولان، خوارزمشاهیان، ایران، قلعه فرزین، دولت آباد، سلطان محمد خوارزمشاه. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1216 - زیگورات؛ سازه ی تمثیلی از تاریخ یا اسطوره
        محمد تقی فاضلی
        از دوران کهن بشر به این حقیقت پی برده بود که کوهستان نقش مهمی در تولید آب و باران دارد و منابع آب و تراوش آنها بصورت چشمه در کوهها به وفور یافت می شد. آب چنانکه می دانیم پیوند تنگاتنگی با شکل گیری تمدن ها داشته است. نطفه ی شکل گیری و جایگاه ویژه ی کوه و کوهستان در ذهن ب چکیده کامل
        از دوران کهن بشر به این حقیقت پی برده بود که کوهستان نقش مهمی در تولید آب و باران دارد و منابع آب و تراوش آنها بصورت چشمه در کوهها به وفور یافت می شد. آب چنانکه می دانیم پیوند تنگاتنگی با شکل گیری تمدن ها داشته است. نطفه ی شکل گیری و جایگاه ویژه ی کوه و کوهستان در ذهن بشر گذشته را باید در این امر جستجو کرد. علاوه بر این پناهگاههای سنگی متعدد و غار های مسکونی که از رهگذر فعالیت های باستان شناسی شناخته شده همه در کوهها و کوهستان جای داشته اند. از این نکته نیز نباید غافل شد که ابزار سنگی بشر پارینه، سنگ است و منبع سنگ، کوه. کوه در اندیشه های اساطیری جایگاه خدایان است، در یونان بلندترین کوه المپ (olympe) بود که زیارتگاه زئوس خدای خدایان در این کوه قرار داشت. در واقع می توان گفت که پناه جستن خدایان به کوه و تولید مثل آنان در کوه و اقامتشان بر کوه از قدیم نمایانگر اهمیت و تقدس کوه بوده است. اما در سرزمین سومر و بابل در جنوب بین النهرین، به دلیل اینکه کوه مهمی وجود نداشت عبادتگاههـای خود را کوه آسـا می ساختند، از جمله برج بابل را که شبیه کوه بود. در واقع زیگورات ها و اهرام و معابد چندین طبقه ی بلند در همه جا نمادی از کوه بوده اند و این پربیراه نیز نخواهد بود زیرا همانگونه که پس از ابداع خط و کتابت هیچ نشانه و حرفی بی جهت و از روی تفنن بکار نمی رفت پیش از آن نیز هیچ تصویری و حتی هیچ خطی بر سفالینه ها، مهرها، صخره ی کوههـا و دیواره ی غارها نیز از روی تفنن و صرفاً برای تزئین نقش نمی بسته است. در این میان شیوه ی معماری نیز حکمتی داشته و در پس آن معنایی نهفته بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1217 - دارالفنون دریچه ای نو به جهان معرفت
        یوسف متولی حقیقی
        دارالفنون نخستین مدرسه دولتی ایران به سبک اروپایی است که توسط میرزا تقی خان امیر کبیر به وجود آمد.این مدرسه فعالیت آموزشی خود را در پنجم ربیع الاول 1268ق/1851.م با پذیرش شاگرد در هفت رشته پیاده نظام،سواره نظام،مهندسی،توپخانه،پزشکی،معدن شناسی و داروسازی آغاز کرد.برای تدر چکیده کامل
        دارالفنون نخستین مدرسه دولتی ایران به سبک اروپایی است که توسط میرزا تقی خان امیر کبیر به وجود آمد.این مدرسه فعالیت آموزشی خود را در پنجم ربیع الاول 1268ق/1851.م با پذیرش شاگرد در هفت رشته پیاده نظام،سواره نظام،مهندسی،توپخانه،پزشکی،معدن شناسی و داروسازی آغاز کرد.برای تدریس در این مدرسه معلمانی از کشورهای اروپایی استخدام شدند.مدت تحصیل در دارالفنون نخست هفت سال بود و سپس به چهار سال کاهش یافت.در این ندرسه علاوه بر تدریس نظری آموزشهای عملی نیز مورد توجه بود و تجهیزاتی از قبیل آزمایشگاه،چاپخانه و کتابخانه در خدمت آموزش قرار داشت.ناصرالدین شاه در آغاز کار علاقه زیادی به پیشرفت کار مدرسه نشان می داد.اما سیاسی شدن آموزش و شیوع افکار آزادی خواهانه در دارالفنون این مدرسه را از چشم ناصرالدین شاه انداخت.دارالفنون به رغم پیشرفتهای اولیه به دلایل گوناگونی نتوانست اهداف بنیان گذار آن را برآورده سازدواما در عیت حال توانست دریچه ای نو به سوی جهان معرفت برای ایرانیان باز نموده و باعث آشنایی گروهی از ایرانیان با دستاوردهای علمی اروپا و اندیشه های اصلاح طلبانه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1218 - نقش ابریشم در مناسبات تجاری ایران و هلند در عصر صفویه
        شهین فارابی
        تولید ابریشم در ایران، سابقه بسیار طولانی دارد و ایرانیان از دیر باز، با این کالای ارزشمند آشنا بوده‌اند. تولید این کالا، به طور عمده در شهرهای شمالی ایران رواج دارد. در قرن یازدهم هجری/ هفدهم میلادی، با ورود پرتغالی‌ها‌، انگلیسی‌ها، و سپس هلندی‌ها به ایران، به علت نیاز چکیده کامل
        تولید ابریشم در ایران، سابقه بسیار طولانی دارد و ایرانیان از دیر باز، با این کالای ارزشمند آشنا بوده‌اند. تولید این کالا، به طور عمده در شهرهای شمالی ایران رواج دارد. در قرن یازدهم هجری/ هفدهم میلادی، با ورود پرتغالی‌ها‌، انگلیسی‌ها، و سپس هلندی‌ها به ایران، به علت نیاز آنها به ابریشم، این محصول، وارد بازارهای جهانی شد و عاملی برای رقابت شدید میان این کشورها گردید. در این مقاله تلاش شده است تا به نقش ابریشم در روابط تجاری ایران و هلند در عصر صفویه پرداخته شود و این که چگونه هلندی‌ها با استفاده از تجارب کافی در مورد تجارت شرق و تأسیس شرکت هند شرقی هلند و اخراج پرتغالی‌ها، از رقبای خود گوی سبقت را ربودند و با اعزام نمایندگان خود به ایران، از دوره شاه عباس به بعد با ایران روابط تجاری برقرار کردند و مشتری عمده ابریشم ایران شدند. بدون شک، این موضوع، اقتصاد ایران صفوی را تحت تأثیر قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1219 - بررسی تطبیقی فرهنگ مادی توسعه در ایران و اروپا در دوره صفویه (با تاکید بر تجارت)
        علیرضا کریمی
        مبحث توسعه همیشه نکته مورد توجه مردم به ویژه در تاریخ معاصر بوده است. نگاه تاریخی به مقوله توسعه یکی از رویکردهای صاحبان دغدغه در این خصوص بوده است. ما نیز در اینجا با این دغدغه و با این رویکرد و به روش توصیفی و تحلیلی بدان پرداخته و تلاش کرده ایم تا به گونه ای تطبیقی و چکیده کامل
        مبحث توسعه همیشه نکته مورد توجه مردم به ویژه در تاریخ معاصر بوده است. نگاه تاریخی به مقوله توسعه یکی از رویکردهای صاحبان دغدغه در این خصوص بوده است. ما نیز در اینجا با این دغدغه و با این رویکرد و به روش توصیفی و تحلیلی بدان پرداخته و تلاش کرده ایم تا به گونه ای تطبیقی و مقایسه ای پاسخهائی برای سوالات مربوط به علل تاریخی توسعه نیافتگی در حوزه تجارت ارائه نمائیم. پیشرفت و توسعه در هرجائی ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ توسعه آنجا داشته است. صفویان همزمان باشروع توسعه در اروپا به قدرت رسیدند و تلاشهائی برای احیاء اقتدار کهن ایران از سوی آنها صورت گرفت. آنها به دلایل نظامی و سیاسی مَقدم اروپائیان را در ایران گرامی داشتند. اما هیچگاه آنها را در زمینه های مختلف توسعه به خصوص برخورداری از فرهنگ مادی توسعه مورد توجه قرار ندادند. ایرانیان در عرصه تجارت و لوازم آن نظیر راه های آبی و خشکی، پول، دریانوردی و آزادی تجاری و تشکیل شرکتهای بزرگ تجاری، اروپائیان را الگوی خود قرار ندادند. بی تردید ابتدا لازم بود فرهنگ توسعه از سوی حاکمیت صفوی مورد پذیرش قرار گیرد و سپس در جامعه ایجاد و تقویت گردد. اما این اتفاق هرگز نیفتاد و ایران صفوی هرگز گام در راه توسعه نگذاشت چراکه نه تنها این فرهنگ را در خود نداشت بلکه حتی علی رغم ارتباط گسترده ای که با اروپا و اروپائیان برقرار ساخته بود اقتباس صحیحی از آنها ننمود. در این مقاله سعی شده است تا فرهنگ مادی توسعه در اروپای معاصر صفویان بررسی و آن با وضعیت موجود در ایران عصر صفوی مقایسه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1220 - بررسی فرصت‌های جریان تشیع از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه
        آزاده منتظری
        رسمیت یافتن تشیع در دوره صفویه پدیده ایست ریشه دار در قرن ها، جریان ها، فرازها و فرودهایی که تشیع در جهت اثبات و تثبیت خود با آن مواجه شد. این پژوهش برآن بوده که به بررسی و کنکاش جریان تشیع و فرصت های آن از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه و به رسمیت شناخته شدن تشیع دوازد چکیده کامل
        رسمیت یافتن تشیع در دوره صفویه پدیده ایست ریشه دار در قرن ها، جریان ها، فرازها و فرودهایی که تشیع در جهت اثبات و تثبیت خود با آن مواجه شد. این پژوهش برآن بوده که به بررسی و کنکاش جریان تشیع و فرصت های آن از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه و به رسمیت شناخته شدن تشیع دوازده امامی در ایران بپردازد و حاصل اینکه تمایل و گرایش به تشیع در مسیر تاریخ ایران، از آغاز تا پیش از سقوط بغداد در سال 656 هجری قمری سیر صعودی اما بسیار کندی داشته است اما با حمله خانمان برانداز مغول به ایران و کشورهای جهان اسلام و فرصت های پیش آمده، جریان تشیع چنان شتاب و قدرتی گرفت که پس از گذشت حدود سه قرن با وجود فرقه ها و مذاهب گوناگون در ایران، سرانجام رسمیت یافت و به هویت ملی ایران و ایرانی پیوند خورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1221 - روابط خارجی ایران و آمریکا در آستانه انقلاب اسلامی(بررسی مسائل و پیامدها)
        علی سلیمان پور امیر اکبری
        بررسی روابط خارجی ایران و آمریکا نشان می‌دهد، حضور مداخله جویانه این کشور در امور داخلی ایران پس از کودتای 28 مرداد 1332 و با حمایت همه جانبه از شاه ایران آغاز شده است. از این پس ایران به عنوان یک کشور مهم منطقه خاورمیانه و به عنوان پایگاهی مطمئن برای تأمین منافع اقتصاد چکیده کامل
        بررسی روابط خارجی ایران و آمریکا نشان می‌دهد، حضور مداخله جویانه این کشور در امور داخلی ایران پس از کودتای 28 مرداد 1332 و با حمایت همه جانبه از شاه ایران آغاز شده است. از این پس ایران به عنوان یک کشور مهم منطقه خاورمیانه و به عنوان پایگاهی مطمئن برای تأمین منافع اقتصادی ایالات متحده روز به روز اهمیّت بیشتری یافت و تا بدانجا پیش رفت که رؤسای جمهور آن کشور شاه ایران را بهترین متحّد خویش در منطقه می‌دانستند. در دهه 1970 میلادی با روی کار آمد نیکسون در آمریکا مناسبات دو کشور بیشتر از پیش گسترش یافته و نقش ژاندارمی منطقه خلیج فارس به شاه ایران واگذار شد. با سپری شدن دوران جمهوری خواهان و آغاز ریاست جمهوری کارتر از حزب دموکرات تردیدهای جدّی در حمایت از رژیم دیکتاتوری ایران بوجود آمد و نهایتاً شاه ایران را در موقعیتی متزلزل قرار داد و زمینه سقوط وی را فراهم نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1222 - امویان و تشدید ناامنی در ولایات ایران
        جواد هروی
        کارگزاران ساسانی چون بنای بدعهدی و ستم را بر مردمان ولایات ایران گذاردند،اسباب میرایی و سقوط خویش را نیز فراهم ساختند.چنان که در تندباد هجوم اعراب مسلمان،چندان طاقتی برایشان نماند و حیات خویش به زودی از کف دادند.لیکن طلعت فجر اسلام بر ولایات ایران،به رغم حلاوت نخستین،با چکیده کامل
        کارگزاران ساسانی چون بنای بدعهدی و ستم را بر مردمان ولایات ایران گذاردند،اسباب میرایی و سقوط خویش را نیز فراهم ساختند.چنان که در تندباد هجوم اعراب مسلمان،چندان طاقتی برایشان نماند و حیات خویش به زودی از کف دادند.لیکن طلعت فجر اسلام بر ولایات ایران،به رغم حلاوت نخستین،با سخت گیریهای امویان توام گردید.پس از شهادت امام علی (ع)چوت ساختار خلاوت،به شالوده های خشک و بی مغز سلطنت مبدل گردید،والیلنی بر اریکه زمامداری نواحی مختلف سرزمین ایران تکیه زدند که به جز مطامع و منافع فردی و قومی خود،بر هیچ مقصود دیگری نظر نداشتند.عملکرد والیان خلافت اموی در بلاد عدیده منجمله ایران،رهاوردی جز ناامنی،استبداد،ظلم و تباهی را در تاریخ این ملک و بوم رقم نزد.نژاد پرستی امویان،در یک فرایند گسترده و روز افزون،چیزی جز محرومیت از حقوق انسانی،اجتماعی و سقوط دولت اموی در پی نداشت.این همه تمهید نامبارکی بود تا عدالت،قربانی بی عدالتی و ظلمت جایگزین روشنی گردد.مقاله حاضر تلاش دارد تا رویکردی موجز اما مستند از خلال اوراق تاریخ براین مدخل داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1223 - نقش صنایع آلمانی در نوسازی صنایع ایران در دوره رضاشاه پهلوی
        علی وشمه سهیلا ترابی فارسانی ناصر جدیدی
        آلمانی ها همزمان با سلطنت رضاشاه پهلوی در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را علی رغم نفوذ ابرقدرت های بزرگ جهان ، که مانع اصلی ورود آنها به حساب می آمدند، به عنوان بازار چکیده کامل
        آلمانی ها همزمان با سلطنت رضاشاه پهلوی در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را علی رغم نفوذ ابرقدرت های بزرگ جهان ، که مانع اصلی ورود آنها به حساب می آمدند، به عنوان بازار هدف انتخاب کردند. حکومت ایران هم که می خواست از نفوذ انگلیس و شوروی در خاک خود بکاهد و علاقمند به نوسازی صنایع سنتی خود بود،از این روابط استقبال کرد. ملی گرایی سیاسی و وجود اشتراکات نژادی میان هر دو کشور هم به این مسئله کمک می کرد. آلمانی ها تمایل به فروش محصولات مختلف خود، از جمله کارخانه های صنعتی داشتند که ایران هم از آن استقبال می کرد. به همین دلیل بود که تعداد فراوانی از کارخانه های سبک و سنگین آلمانی به ایران فروخته شد؛ صنایع مختلفی مثل : صنایع نساجی، فولاد، ارتباطات، صنایع غذایی و بسیاری دیگر از کارخانه های کوچک و بزرگ که در مالکیت دولت یا سرمایه گذاران بخش خصوصی بود. در کنار این صنایع مدارس فنی با تدریس مدرسین آلمانی در ایران شروع به کار کردند که وظیفه آموزش نیروهای فنی را برعهده داشتند و می توانستند در انتقال تکنولوژی مؤثر واقع شوند. این سبک از روابط سیاسی ـ اقتصادی توسط ایران آن سال ها کمتر تجربه شده بود و بطور کلی می توانست در قالب روابط برد –برد میان دو کشور به اقتصاد و توسعه صنایع هر دو کشور کمک کند. در تحقیق حاضر، با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و کتاب ها و مطبوعات دوره مورد پژوهش، به بررسی فعالیت صنایع آلمان در ایران عصر رضاشاه پهلوی پرداخته شده است. هدف این پژوهش بررسی ورود و استقرار صنایع سبک و سنگین آلمانی و تأثیر آن بر نوسازی صنعتی ایران در دوره پهلوی اول است. این تحقیق به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که ورود صنایع آلمانی به ایران در عصر رضاشاه پهلوی چه تحول کمی و کیفی در جهت نوسازی صنایع سنتی ایران ایجاد کرد. جهت یافتن پاسخ این پرسش، ابتدا بطور کوتاه اوضاع ایران و آلمان پیش از برقراری این روابط تبررسی شده و پس از ورود به دوره مورد پژوهش ورود صنایع مختلف آلمانی به ایران، قراردادهای منعقد شده، انگیزه ها و موانع بین المللی این فعالیت ها مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1224 - جامعه و حکومت در عصر هخامنشیان (بحثی در ماهیت و حدود قدرت پادشاهان هخامنشی)
        محمدرضا قلی‌زاده محمد هاشم رهنما
        در این مقاله با توجه به سازوکار‌ها، ساختار سیاسی، مبانی اعمال قدرت و مشروعیت در جوامع سنتی؛ اختصاصات و وجوه تمایز حکومت هخامنشیان از دیگر نظام‌های حکومتی جوامع سنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. هم چنین با تکیه بر سیاست‌های مذهبی و کشورداری هخامنشیان نشان داده می‌شود که شاهان چکیده کامل
        در این مقاله با توجه به سازوکار‌ها، ساختار سیاسی، مبانی اعمال قدرت و مشروعیت در جوامع سنتی؛ اختصاصات و وجوه تمایز حکومت هخامنشیان از دیگر نظام‌های حکومتی جوامع سنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. هم چنین با تکیه بر سیاست‌های مذهبی و کشورداری هخامنشیان نشان داده می‌شود که شاهان هخامنشی به عنوان مؤسس نظام سیاسی شاهنشاهی، متاثر از مفاهیمی چون فره ایزدی و داد که بعد‌ها هسته مرکزی اندیشه ایرانشهری را شکل دادند، برای دوری از فرو ریختن و آسیب زدن به نظم مقدس و کیهانی، از اعمال قدرت بی‌رویه و خارج از چارچوب مفاهیم فوق دوری می‌گزیدند. توجه و تمسک به این مفاهیم و پیروی از هنجار‌ها و آداب و رسوم جامعه، وجه تمایز حکومت هخامنشی با نظام‌های استبداد شرقی و استبداد ایرانی و حکومت‌های متغلبه را تشکیل می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1225 - کنکاشی پیرامون جایگاه تشیع و تصوف در ساختار سیاسی دولت صفویه
        یوسف متولی حقیقی
        صفویان نخستین سلسلهی حکومتی ایران بودند که توانستند ترکیبی پررنگ و نتیجهبخش بین تصوف و تشیع ایجاد نموده و شالودهی حکومت خود را بر آن قرار دهند. ایندو عنصر مهم نقش تعیین کنندهای در سیاستهای مختلف نظامی، اقتصادی، مذهبی و درمجموع رفتارهای حکومتی آنان داشت. تشیع به عنوان اص چکیده کامل
        صفویان نخستین سلسلهی حکومتی ایران بودند که توانستند ترکیبی پررنگ و نتیجهبخش بین تصوف و تشیع ایجاد نموده و شالودهی حکومت خود را بر آن قرار دهند. ایندو عنصر مهم نقش تعیین کنندهای در سیاستهای مختلف نظامی، اقتصادی، مذهبی و درمجموع رفتارهای حکومتی آنان داشت. تشیع به عنوان اصلیترین اندیشهی حکومتیصفویان دگرگونیهای گستردهای را در جامعهی ایران به وجود آورد. با این وجودرفتارهای مذهبی شاهان صفوی در برخورد با تشیع و علمای آن یکسان نبود. اخراجگروهی از علمای شیعه از ایران و دعوت از علمای جبل عامل لبنان در زمره این رفتارهایمتفاوت بود. علمای جبل عامل کوشیدند تا نظریات حکومتی شیعه را در ایران پیاده کننداما به زودی دریافتند که هدف اصلی از فراخواندن آنان به ایران بیشتر به منظور استواریبخشیدن به حیات سیاسی شاهان شیعه مذهب بوده است. با این وجود آنها از تلاشبیوقفهی خود برای در اختیار گرفتن و یا حداقل زیر نفوذ قرار دادن قدرت سیاسی دستبرنداشتند و توانستند در زمان برخی از پادشاهان ضعیف صفویه بر امور مسلط شوند.بعد از تشیع، تصوف دومین عامل قدرتیابی پادشاهان صفویه بود. صفویان قبل ازآن که باورهای شیعی را در خدمت اهداف سیاسی خود بگیرند و گرایشهای سیاسی ازخود نشان دهند در عالم تصوف سیر میکردند. آنان در ادامه راه کوشیدند تا از طریقاندیشههای صوفیانه به قدرت دنیایی دست یابند. این تلاش به ویژه بعد از بخشیده شدنگروهی از اسرای عثمانی از طرف تیمور گورکانی به خواجه علی سیاه پوش از سرعتبیشتری برخوردار شد. صوفیان صفویه که رهبران خود را تا سر حد جان اطاعت میکردندمهمترین ابزار نظامی صفویان در دستیابی به قدرت سیاسی بودند. با این همه مدتی بعداز تشکیل سلسله صفویه، بروز برخی از تندرویها و مستمسک قرار دادن بعضی از تعالیمصوفیانه باعث ایجاد تعارضاتی بین پادشاهان صفوی و جماعت صوفیه شد. رهبران صفویهبرای کاستن از این تعارض پیوندهای صوفی گرایانه خود را با مریدان کاهش دادند که اینموضوع در دراز مدت به تضعیف صوفیان و در نتیجه کاهش قدرت صفویان منجر شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1226 - نقش رژیم صهیونیستی در شکل گیری و تحکیم پیمان ابراهیم
        پوریا آقاجانی منقاری اکبر اشرفی محمد توحیدفام رضا جلالی
        پیمان ابراهیم توسط دونالد ترامپ بین رژیم صهیونیستی و امارات متحده عربی و بحرین در ۱۳ اوت ۲۰۲۰ منعقد شد. چنین پیمانی با هدف جلوگیری از رفتارهای منطقه‌ای ایران و در نتیجه مهار قدرت ایران در منطقه شکل گرفته است. قوام و تحکیم چنین پیمانی ریشه در تلاش‌ احزاب راستگرای رژیم صه چکیده کامل
        پیمان ابراهیم توسط دونالد ترامپ بین رژیم صهیونیستی و امارات متحده عربی و بحرین در ۱۳ اوت ۲۰۲۰ منعقد شد. چنین پیمانی با هدف جلوگیری از رفتارهای منطقه‌ای ایران و در نتیجه مهار قدرت ایران در منطقه شکل گرفته است. قوام و تحکیم چنین پیمانی ریشه در تلاش‌ احزاب راستگرای رژیم صهیونیستی بویژه (حزب لیکود) به رهبری بنیامین نتانیاهو، (حزب یامینا) به رهبری نفتالی بنت و حزب (آینده کجاست) به رهبری یائیر لاپید دارد. پرسش اصلی: نقش مقامات راستگرای رژیم صهیونیستی چگونه منجر به شکل‌گیری و تحکیم پیمان ابراهیم گردیده است؟فرضیه‌: برقراری نظم جدید و ترتیبات امنیتی به واسطه نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه، زمینه را برای شکل‌گیری و تحکیم پیمان ابراهیم از سوی مقامات راستگرای رژیم صهیونیستی فراهم کرده است. نوع پژوهش بر اساس هدف کاربردی است. روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات، مطالعه کتابخانه‌ای است. پژوهش حاضر از الگوی نظری موازنه تهدید بهره برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1227 - سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران دوم قره‌باغ
        فاضل فیضی نفیسه نعمت‌زاده
        تحولات منطقه قفقاز جنوبی به دلیل مجاورت جغرافیایی و قرابت قومی، دینی و فرهنگی که مردم این منطقه با ایران دارند، بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران تاثیر گذار می‌باشد. در این راستا ایران در جهت نقش آفرینی در بحران اول قره‌باغ، سیاست بی‌طرفی فعال را اتخاذ نمود. این درحالی ا چکیده کامل
        تحولات منطقه قفقاز جنوبی به دلیل مجاورت جغرافیایی و قرابت قومی، دینی و فرهنگی که مردم این منطقه با ایران دارند، بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران تاثیر گذار می‌باشد. در این راستا ایران در جهت نقش آفرینی در بحران اول قره‌باغ، سیاست بی‌طرفی فعال را اتخاذ نمود. این درحالی است که طی بحران دوم، ایران به‌طور صریح‌تری از تعلق «قره باغ» به آذربایجان صحبت کرد. این مقاله به بررسی تغییر راهبرد سیاست خارجی ایران در بحران دوم قره‌باغ و پاسخ به این سؤال می‌پردازد که «چه عواملی باعث تغییر راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران دوم قره‌باغ شد»؟ به نظر می‌رسد سیاست ایران به‌عنوان یک کشور اسلامی و شیعی و در سایه مؤلفه‌هایی همچون قومیت و مذهب به تغییر راهبرد سیاست خارجی ایران در بحران دوم در قالب تاکید بر تمامیت ارضی آذربایجان ضمن احترام به حقوق اقلیتهای قومی و خدشه‌ناپذیری مرزهای بین‌المللی انجامید.این نوشتار بر اساس روش‌شناسی توصیفی _ تحلیلی و منابع کتابخانه ای انجام گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1228 - بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران سازندگی و اصلاحات ( 1368 تا 1384) براساس مدل جیمز روزنا
        محمد سهرابی
        در این مقاله تلاش شده که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دو دوره سازندگی و اصلاحات بر اساس مدل روزنا که در آن بر شخصیت و نقش تصمیم گیرندگان، عوامل بروکراتیک، نظام بین الملل و جامعه داخلی به عنوان عوامل تأثیر گذار در حوزه سیاست خارجی تأکید شده است، مورد بررسی قرار گیر چکیده کامل
        در این مقاله تلاش شده که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دو دوره سازندگی و اصلاحات بر اساس مدل روزنا که در آن بر شخصیت و نقش تصمیم گیرندگان، عوامل بروکراتیک، نظام بین الملل و جامعه داخلی به عنوان عوامل تأثیر گذار در حوزه سیاست خارجی تأکید شده است، مورد بررسی قرار گیرد. با نگاهی به چارچوب نظری روزنا و بررسی تحولات سیاست خارجی دولت های سازندگی و اصلاحات، این نتیجه حاصل شد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران گرچه از اصول ثابت پیروی می کند، اما در دوره های مختلف به اقتضای شرایط، تحولاتی را به خود دیده و براساس شرایط، گفتمان های مختلفی بر آن حاکم بوده است که در دوره های مورد بررسی، دو گفتمان منفعت محور و فرهنگ گرای سیاست محور مبنا قرار گرفته است. بررسی این دو دوره نشان می دهد که تغییرات حوزه سیاست خارجی متأثر از عوامل داخلی و خارجی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1229 - رویکرد سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا
        صفر  علی رضایی بشیر اسماعیلی گنهرانی اسماعیل شفیعی سروستانی
        غرب آسیا درگیر تحولات مهمی است؛ از یک طرف در چند سال گذشته چندین انقلاب عظیم دراین منطقه رخ داده و از طرف دیگر جنگ، تروریسم، دخالت گستردة قدرتهای بین المللی در آن باعث شده تا استقلال و تمامیت ارضی کشورهای منطقه به شدت به چالش کشیده شود و غرب آسیا در وضعیت پر التهابی قرا چکیده کامل
        غرب آسیا درگیر تحولات مهمی است؛ از یک طرف در چند سال گذشته چندین انقلاب عظیم دراین منطقه رخ داده و از طرف دیگر جنگ، تروریسم، دخالت گستردة قدرتهای بین المللی در آن باعث شده تا استقلال و تمامیت ارضی کشورهای منطقه به شدت به چالش کشیده شود و غرب آسیا در وضعیت پر التهابی قرار بگیرد. هدف از انجام این مقاله بررسی رویکرد سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در بحران منطقه غرب آسیا میباشد. این مقاله با گردآوری داده‌ از طریق مطالعه‌ی مطالعه‌ی کتابخانه‌ای و استنادی به بررسی این موضوع پرداخته است. هدف از اعمال سیاست‌های امنیت ملی، حفظ منافع ملی، حفظ وضع موجود، بقاء کشور و مواردی از این دست هستند. نتایج نشان می دهد که ایران برای موفقیت در تعاملات بین‌المللی خود در منطقه غرب آسیا، چه در عرصه دفاعی و چه در حوزه سیاست خارجی باید قابلیت اقدام و آزادی عمل خود را بالا ببرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1230 - تبیین تغییر در ساختار نظام بین المللی فراروی جمهوری اسلامی ایران
        حدیثه کولیایی امین روان بد علی محمد حقیقی
        هدف این مقاله تبیین تغییر در ساختار نظام بین الملل و بررسی ساختار آتی احتمالی نظام بین الملل است که ایران با آن مواجه خواهد بود. نگارندگان در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی سازوکار اصلی تغییر ساختار نظام بین الملل یعنی ظهور و سقوط قدرتهای بزرگ پردا چکیده کامل
        هدف این مقاله تبیین تغییر در ساختار نظام بین الملل و بررسی ساختار آتی احتمالی نظام بین الملل است که ایران با آن مواجه خواهد بود. نگارندگان در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی سازوکار اصلی تغییر ساختار نظام بین الملل یعنی ظهور و سقوط قدرتهای بزرگ پرداخته اند. نگارندگان بر این باورند که ساختار کنونی نظام بین المللی را نمی توان با مفهوم قطبیت تعریف کرد. ساختار کنونی نظام بین الملل دربرگیرنده یک ابرقدرت (آمریکا) در کنار چین به عنوان چالشگر و کاندید ابرقدرت شدن در آینده و چند قدرت بزرگ (اتحادیه اروپا، روسیه، بریتانیا و ژاپن ) است و این ساختار در آینده کوتاه مدت همچنان تداوم خواهد داشت. جمهوری اسلامی ایران برای بهینه سازی تامین منافع ملی در چنین نظامی می‌تواند ضمن تلاش برای حفظ روابط نزدیک با چین و روسیه، در وضعیت نه دوست نه دشمن در قبال سایر قدرتهای بزرگ قرار‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1231 - سناریوهای محتمل برآینده مناسبات دیپلماسی با کشور های همسایه درزمینه آب
        مهدی شفقتی امیر هوشنگ میر کوشش سعید کامیابی معصومه زهیری
        آب به عنوان ارزشمندترین عامل حیات بوده از این رو، کمبود منابع آبی، نقش مهمی در تشدید تنش‌های موجود و بحرانهای جدید بین ملتها و حکومتها دارد. رقابت برای منابع آب مشکلاتی را موجب خواهد شد. بسیاری از کشورها با معضل کم‌آبی مواجه بوده و در آستانه تنش آبی قرار دارند. بنابرین چکیده کامل
        آب به عنوان ارزشمندترین عامل حیات بوده از این رو، کمبود منابع آبی، نقش مهمی در تشدید تنش‌های موجود و بحرانهای جدید بین ملتها و حکومتها دارد. رقابت برای منابع آب مشکلاتی را موجب خواهد شد. بسیاری از کشورها با معضل کم‌آبی مواجه بوده و در آستانه تنش آبی قرار دارند. بنابرین ضمن یک تحقیق میان رشته‌ای، پیوند علم سیاست و علم هیدروپلتیک در موضوع اختلاف‌های حاکم بر رودهای مرزی ایران به راهکارهای برون رفت از اختلافات مرتبط با همسایگان شمال شرق پرداخته می شود . در تحقیق مورد نظر با روش تحقیق حاضر با توجه به هدف آن توسعه ای ـ کاربردی است. در این پژوهش در راستای استراتژی استقرایی ـ قیاسی از دو روش کیفی و کمی استفاده به عمل آمده است و بر پایه تعیین سناریو های احتمالی به تبیین اهمیت موضوع دپپلماسی در زمینه آب بخصوص با دو کشور همسایه پرداخته خواهد شد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1232 - بررسی ماهیت و آثار تحریم‌های اعمال شده علیه ایران با نگرشی بر زمینه‌های توسعه نفوذ لابی در نظام تصمیم ‌سازی آمریکا
        اسماعیل موغلی ابومحمد عسگرخانی محمود عرفانی
        تحریم‌های یک‌جانبه، فراتر از تحریم‌های همه‌جانبه است که توسط شورای امنیت و بر اساس منشور ملل متحد وضع شده است. در این پژوهش به دنبال این سوال هستیم که تحریم‌های ایالات‌متحده علیه جمهوری اسلامی ایران دارای چه ماهیتی در پرتو حقوق بین‌المللی تحریم‌ها می‌باشد؟ تحریم‌های ایا چکیده کامل
        تحریم‌های یک‌جانبه، فراتر از تحریم‌های همه‌جانبه است که توسط شورای امنیت و بر اساس منشور ملل متحد وضع شده است. در این پژوهش به دنبال این سوال هستیم که تحریم‌های ایالات‌متحده علیه جمهوری اسلامی ایران دارای چه ماهیتی در پرتو حقوق بین‌المللی تحریم‌ها می‌باشد؟ تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا، در چارچوب تحریم‌های کنگره و وزارت خزانه‌داری آمریکا و نیز در چارچوب تحریم‌های چندجانبه سازمان‌های بین‌المللی، دارای ماهیتی مختلط بوده و به لحاظ حقوق بین‌الملل ناظر بر تحریم‌ها صرفاً در غیاب عهدنامه دوجانبه می‌توانست وجاهت قانونی داشته باشد.. قوانین مختلفی در آمریکا اجازه می دهد که نهادهای این کشور، تحریم های یک‌جانبه علیه سایر کشورها اعمال کنند. قوانین تحریم در منابع داخلی ایالات‌متحده آمریکا عبارت است از: دستورات یا فرامین اجرایی رئیس‌جمهور، قوانین تحریمی کنگره، قوانین تحریمی ایالات و فرمانداری‌ها و قانون اساسی ایالات ‌متحده. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1233 - دگردیسی در نگرش جریان اصلاح‌طلب به لیبرالیسم فرهنگی- اجتماعی
        محمد انسان دوست صمد قائم پناه حسن شمسینی غیاثوند
        بعد از انقلاب اسلامی جریان های مختلف فکری- سیاسی شکل گرفتند. این جریان ها در چهار دهه گذشته با توجه به مقتضیات داخلی و خارجی با دگردیسی در همه ابعاد از جمله نگرش به موضوعات روز همچون دموکراسی، حقوق بشر و.... مواجه بوده اند. سوال اصلی این است که چه دلایلی باعث دگردیسی و چکیده کامل
        بعد از انقلاب اسلامی جریان های مختلف فکری- سیاسی شکل گرفتند. این جریان ها در چهار دهه گذشته با توجه به مقتضیات داخلی و خارجی با دگردیسی در همه ابعاد از جمله نگرش به موضوعات روز همچون دموکراسی، حقوق بشر و.... مواجه بوده اند. سوال اصلی این است که چه دلایلی باعث دگردیسی و گسست فکری جریان اصلاح طلب به لیبرالیسم فرهنگی و اجتماعی شده است. جریان اصلاح طلب که تداوم جریان چپ اسلامی دهه های گذشته جمهوری اسلامی است با این سیر تحول معنایی مواجه بوده است. جریان اصلاح طلب به خصوص در دو دهه گذشته با توجه به تحولات داخلی همچون قشربندی جمعیتی، افق معنایی روشنفکران دینی، توسعه اقتصادی و حضور زنان در سپهر عمومی و همچنین تحولات جهانی همچون امواج جدید دموکراسی، دموکراسی اجتماعی، گسترش لیبرالی دموکراسی و سبک زندگی نوین نگرش خود نسبت به همه عرصه ها از جمله لیبرالیسم فرهنگی و دموکراسی اجتماعی تغییر داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1234 - واکاوی مبانی فکری سید جواد طباطبایی
        سید رسول قهاری سید فرشید جعفری پایبندی اصغر پرتوی
        یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت چکیده کامل
        یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت دینی در ایران و چالش های فراروی ایران بوده است. در واقع مبانی فکری متفکران ایران همانند سیدجواد طباطبایی تحت تاثیر متغیرهای غربی، سنتی و ایران کنونی ترسیم شده است. این مبانی باعث ارایه اندیشه اقتدارگرایانه، دولت مقتدر، اقتدارگرایی بوروکراتیک، همگرایی در ایران، اسلام دنیاگرا، اندیشه نخبه گرایانه و... شده است. البته متفکرانی همانند طباطبایی با توجه به هژمونی گفتمان سنت و تجدد در معرفت شناسی و بنیان های فکری، کمتر به مولفه هایی همانند جهانی شدن، عصر اطلاعات، دموکراسی سیاسی و حقوق بشر اهمیت می دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1235 - جمهوری اسلامی و سرمایه اجتماعی
        علی اکبر طارمی افشین زرگر حسینعلی نوذری
        انقلاب اسلامی ایران به واسطه اهداف متخذه از سوی رهبران، بسترساز شکل گیری جمهوری اسلامی گردید. نظامی که مفاهیمی همچون؛ اعتماد، مشارکت و هنجار را در خود نهفته دارد. مفاهیمی که، از شاخص های اصلی سرمایه اجتماعی به حساب می آیند. در واقع هدف گذاری رهبران انقلاب اسلامی، بر پ چکیده کامل
        انقلاب اسلامی ایران به واسطه اهداف متخذه از سوی رهبران، بسترساز شکل گیری جمهوری اسلامی گردید. نظامی که مفاهیمی همچون؛ اعتماد، مشارکت و هنجار را در خود نهفته دارد. مفاهیمی که، از شاخص های اصلی سرمایه اجتماعی به حساب می آیند. در واقع هدف گذاری رهبران انقلاب اسلامی، بر پایه بهره گیری از سرمایه اجتماعی موجود نسبت به خود، در مقابل حکومت پهلوی، صورت پذیرفته است.پرسش آن است که جایگاه سرمایه اجتماعی در نظام جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟ و چه بستر و بهره ای از آن در جهت اهداف صورت گرفته است؟ یافته ها نشان می دهد؛ علیرغم نقش اساسی سرمایه اجتماعی در پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام، سرمایه اجتماعی و شاخص های آن با عدم ثبات در بهره گیری همراه بوده است. در واقع بازنگری و توجه به ضرورت سرمایه اجتماعی در برنامه ریزی امور به عنوان پشتوانهِ مطمئنی، مورد هدف است. بر این اساس با بهره گیری از روش تحلیلی- تبیینی به بررسی موضوع خواهیم پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1236 - تأثیر بسیج اساتید بر نخبه پروری سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: دانشگاه های شیراز)
        محمد کریمیان غفار زارعی علی محمد حقیقی
        هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر بسیج اساتید در نخبه پروری سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران است که به صورت پیمایشی در میان بسیج اساتید دانشگاه های شیراز انجام شده است. جامعه آماری موردنظر که شامل 314 نفر مرد و 61 نفر زن بوده اند، در مجموع 375 نفر می شدند که با بهره گیری از چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر بسیج اساتید در نخبه پروری سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران است که به صورت پیمایشی در میان بسیج اساتید دانشگاه های شیراز انجام شده است. جامعه آماری موردنظر که شامل 314 نفر مرد و 61 نفر زن بوده اند، در مجموع 375 نفر می شدند که با بهره گیری از روش پرسشنامه و توزیع آنان در میان جامعه آماری انجام شده است. بر این اساس، ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است که برای سنجش روایی و پایایی پرسشنامه مورد مطالعه، مقدار ضریب آلفای کرونباخ برابر با 98/0 می باشد. سئوال اصلی اینست که بسیج اساتید چه تاثیری بر نخبه پروری سیاسی در جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ فرضیه اصلی اینست که نقش بسیج در انتقال آگاهی سیاسی، تقویت هویت ملی، افزایش خودباوری ملی و دینی و ولایت پذیری، از مؤلفه های مؤثر در تربیت نخبگان سیاسی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1237 - انتقال موضوع بین المللی قرارداد در حقوق ایران و انگلیس
        محمدمهدی کاظمی‌مقدم طیب افشارنیا محمدتقی رضایی
        این مطالعه به بررسی انتقال موضوع بین المللی قرارداد در حقوق ایران و انگلیس می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی و از نوع مقایسه ایی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از رویکرد اسنادی استفاده شده است. یکی از مباحث بسیار مهم در حقوق خصوصی که مورد بررسی قر چکیده کامل
        این مطالعه به بررسی انتقال موضوع بین المللی قرارداد در حقوق ایران و انگلیس می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی و از نوع مقایسه ایی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از رویکرد اسنادی استفاده شده است. یکی از مباحث بسیار مهم در حقوق خصوصی که مورد بررسی قرار می گیرد انتقال موضوع قرارداد می باشد. انتقال موضوع قرارداد سبب می‌شود، طرف عقد، از رابطه حقوقی خارج شود و شخص دیگری که قائم مقام نامیده می‌شود، در جایگاه او قرار گیرد. در چنین وضعیتی، قرارداد، همچنان باقی است و تنها تغییری که ایجاد می‌شود، جانشینی بیگانه در موقعیت طرف عقد است. نتایجه پژوهش بیانگر آن است که حقوق ایران، علاوه بر شناسایی انتقال قهری و تبعی عقد، نه تنها قابلیت و ابزار لازم برای تایید انتقال ارادی عقد را دارد، بلکه به دلیل پذیرش نهاد انتقال دین، از مزیت نسبی در مقایسه با حقوق انگلیس برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1238 - جایگاه نخبگان سیاسی بختیاری در وقوع انقلاب اسلامی و جایگاه آنان در ساختار قدرت در ایران پس از انقلاب
        نجف مهدی پور فریدون اکبرزاده لنا عبدالخانی حامد محقق نیا
        این مقاله به نقش نخبگان بختیاری در وقوع انقلاب اسلامی و ساختار پس از آن می پردازد. فرضیه مقاله آن است که نخبگان بختیاری در وقوع انقلاب اسلامی و سپس پیکربندی سیاسی حکومت و پس از آن ایفای نقش کرده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که این نخبگان از طریق اقداماتی همچون فتح تهران چکیده کامل
        این مقاله به نقش نخبگان بختیاری در وقوع انقلاب اسلامی و ساختار پس از آن می پردازد. فرضیه مقاله آن است که نخبگان بختیاری در وقوع انقلاب اسلامی و سپس پیکربندی سیاسی حکومت و پس از آن ایفای نقش کرده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که این نخبگان از طریق اقداماتی همچون فتح تهران و سپس رقابت و رصد تحولات سیاسی و اجتماعی کشور (مبارزات ضد رژیم شاهنشاهی) و سپس پذیرش غیرمغرضانه مصالح انقلاب اسلامی 1357 ایران (از قبیل کنار گذاشتن سلاح و سیستم پاتریمونیال دوران قبل و کنار آمدن با تشکیلات دموکراتیک) و سپس وفادارای به انقلاب اسلامی و مفاهیم حیاتی آن از قبیل دفاع مقدس، مشارکت حداکثری سیاسی و اجتماعی در جهت غنای همه جانبه مفهوم نوظهور دولت- ملت، داشته اند. روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی و گردآوری داده ها به شیوه کتابخانه ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1239 - واکاوی دلایل دگردیسی راهبردهای امریکا به تحولات خاورمیانه در دوره اوباما
        داریوش شاه بهرامی قاسم ترابی علیرضا رضایی
        داریوش شاه بهرامی[1]- قاسم ترابی[2]- علیرضا رضایی[3] تاریخ دریافت: 13/11/1398- تاریخ پذیرش14/2/1399 چکیده: با روی کار آمدن اوباما در سال 2008 واشنگتن ناگریز به ارزیابی مجدد سیاست خارجی خود شد. این وضعیت منجر به تغییر رویکرد آمریکا در قبال خاورمیانه گردید. یکی از مهمترین چکیده کامل
        داریوش شاه بهرامی[1]- قاسم ترابی[2]- علیرضا رضایی[3] تاریخ دریافت: 13/11/1398- تاریخ پذیرش14/2/1399 چکیده: با روی کار آمدن اوباما در سال 2008 واشنگتن ناگریز به ارزیابی مجدد سیاست خارجی خود شد. این وضعیت منجر به تغییر رویکرد آمریکا در قبال خاورمیانه گردید. یکی از مهمترین اهداف تغییر رویکرد آمریکای دوران اوباما در قبال خاورمیانه، تغییر از یکجانبه گرایی به چند جانبه گرایی بود. در همین ارتباط باید رویکرد آمریکا در قبال پرونده هسته ای، همکاری با کشورهای 1+5، روابط فرا آتلانتیکی و اتخاذ راهبرد دیپلماسی چند جانبه در قبال ایران را می توان جلوه های راهبرد چند جانبه گرایی اوباما دانست. در واقع سوال اصلی این است که چه دلایلی باعث تغییر سیاست خارجی آمریکا در قبال خاورمیانه طی سال های 2008 الی 2016 داشته است؟ در پاسخ می توان گفت که هزینه های گسترده و منافع محدود سیاست مداخله گرایانه گذشته آمریکا در منطقه خاورمیانه، اقتصادی شدن نفت شل در آمریکا و کاهش اهمیت استراتژیک منطقه خاورمیانه و نگرانی های امنیتی آمریکا در سایر مناطق از جمله در جنوب شرق آسیا از علل تغییر راهبرد آمریکا در قبال خاورمیانه در فاصله سال های 2008 تا 2016 بوده است. اما مهمترین نشانگان راهبرد اوباما نسبت به ایران را باید در عملیاتی کردن اقدام های چون محدودیت بازدارندگی نسبت به ایران، کاهش تصاعد تحریم های چند جانبه، محدود سازی در جهت مهار و کاهش مخاطرات راهبردی، در مقابله با ایران دانست. [1] - دانشجوی دکتری، روابط بین الملل، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران dariush.shahbahrami@yahoo.com [2]- دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران: نویسنده مسئول ghasemtoraby@yahoo.com [3] - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران ir.alirezarezaei@gmail.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1240 - بررسی سیاست خارجی ترکیه و تهدیدات امنیتی آن برای جمهوری اسلامی ایران ( از سال 2002 تا سال 2013 )
        نیلوفر حمدی حسین احمدی سعید میرترابی
        با به ‌قدرت ‌رسیدن حزب عدالت و توسعه ترکیه تلاش کرد تا با ورود به عرصه‌های همگرایی با نظام بین ‌المللی، مناسبات امنیتی سیاست خارجی را گسترش دهد. پرسش اصلی این است که چه الگویی بر مناسبات امنیتی سیاست خارجی ترکیه از سال 2002 تا سال 2013حاکم بود و اتخاذ این سیاست چه تهدید چکیده کامل
        با به ‌قدرت ‌رسیدن حزب عدالت و توسعه ترکیه تلاش کرد تا با ورود به عرصه‌های همگرایی با نظام بین ‌المللی، مناسبات امنیتی سیاست خارجی را گسترش دهد. پرسش اصلی این است که چه الگویی بر مناسبات امنیتی سیاست خارجی ترکیه از سال 2002 تا سال 2013حاکم بود و اتخاذ این سیاست چه تهدیدات امنیتی برای ایران در پی داشت؟ براساس مکتب کپنهاگ فرض خواهد شد که سیاست خارجی ترکیه از سال 2002 تا 2013 در حوزه امنیتی تغییر زیادی داشته و از مناسبات امنیتی در بعد نظامی کاسته و سیاست خارجی این کشور حول موضوعات امنیتی مثل مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و سیاسی استوار گشته است. رابطه ترکیه با امریکا، شرکت در ائتلاف اسرائیل و آذربایجان، اتحاد با کشورهای عرب مخالف ایران، موجب تهدید امنیت ایران در زمینه‌های سیاسی- نظامی، اقتصادی و اجتماعی شد. هدف پژوهش حاضر واکاوی ابعاد و تأثیرات مختلف امنیتی سیاست خارجی ترکیه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1241 - جایگاه مسئولیت و جبران خسارت در پرتو حقوق شبه جرم در نظام کیفری ایران و انگلستان
        محمدرضا گلپایگانی نسرین مهرا محمدعلی مهدوی ثابت علی صفاری
        مقاله حاضر بر آنست تا به بررسی نظام کیفری ایران و انگلستان در خصوص جبران خسارت در جرائم غیر عمدی بپردازد. سوال مقاله حاضر در خصوص جبران خسارت در جرایم غیرعمدی در حقوق ایران و انگلیس است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی آن چکیده کامل
        مقاله حاضر بر آنست تا به بررسی نظام کیفری ایران و انگلستان در خصوص جبران خسارت در جرائم غیر عمدی بپردازد. سوال مقاله حاضر در خصوص جبران خسارت در جرایم غیرعمدی در حقوق ایران و انگلیس است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی آن پرداخته شده است. نتایج مقاله نشان داد در نظام کیفری ایران، حقوق زیاندیده شبه جرم از جایگاه مناسبی برخوردار نبوده و در سیاست های تقنینی به جبران خسارات وی توجه اساسی نشده است ولی در نظام کیفری انگلستان مقررات جامعی در مورد جبران خسارات زیاندیدگان شبه جرم به چشم می‌خورد. در محاکم ایران جبران خسارت در جرایم غیر عمدی پس از اثبات نقض یک مقرره قانونی در نتیجه بی احتیاطی و یا بی مبالاتی صورت می پذیرد و در محاکم انگلستان نیز پس از اثبات نقض تعهد قانونی جبران خسارت صورت می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1242 - تاثیر فرهنگ ایرانی بر توسعه سیاسی
        سید محمدرضا موسوی سید مصطفی ابطحی مسعود مطلبی بهرام بیات
        سید محمدرضا موسوی[1]- سید مصطفی ابطحی[2]- مسعود مطلبی[3]- بهرام بیات[4] تاریخ دریافت: 20/10/1398- تاریخ پذیرش:2/11/1398 چکیده: بررسی فرهنگ سیاسی جوامع مختلف نماینگر آمادگی این جوامع برای پیدایی شیوه‌های حاکمیتی مردم ‌سالار و یا اقتدارگراست. در مقاله پیش رو میخواهیم به چکیده کامل
        سید محمدرضا موسوی[1]- سید مصطفی ابطحی[2]- مسعود مطلبی[3]- بهرام بیات[4] تاریخ دریافت: 20/10/1398- تاریخ پذیرش:2/11/1398 چکیده: بررسی فرهنگ سیاسی جوامع مختلف نماینگر آمادگی این جوامع برای پیدایی شیوه‌های حاکمیتی مردم ‌سالار و یا اقتدارگراست. در مقاله پیش رو میخواهیم به این امر مهم و اساسی بپردازیم که توسعه سیاسی ایران در قالب یکی از ابعاد فرهنگی هویت ملی ایران یعنی "ایرانیت" چگونه تعریف، بازیابی، پی جویی و نهایتا به نتایجی خاص منتهی می شود. در واقع سوال اصلی که در این مقاله درصدد پاسخ گویی به آن می باشیم این است که چه عوامل و مولفه های به عنوان موانع فرهنگ ایرانی در توسعه سیاسی ایران تاثیرگذار است؟ در پاسخ باید گفت ساختار جامعه قبیله ای یا مکانیکی، جامعه کوتاه مدت، ثبات جویی، پنهان کاری، خود مداری و فرهنگ سیاسی محدود – تبعی در جامعه ایرانی موجود در فرهنگ سیاسی ایران موجب عدم توسعه سیاسی در این کشور شده است. با شمردن مولفه‌های مختلف فرهنگ سیاسی و بررسی و تشریح آنها در این مقاله به نظر می‌رسد که عمده‌ترین عامل در همگرایی و ایجاد واگرایی و نرسیدن به جامعه ایده‌آل از نوع رفاهی - مادی و دور شدن گاه به گاه از آرمان‌ها و ارزش‌های انقلابی ایران اسلامی ضعف بسترها و ساختارهای فرهنگ است که سایر ساختارها را نیز متاثر از خود کرده است. [1]- دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران moosaviut@gmail.com -[2] استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران نویسنده مسئول abtahi110@yahoo.com [3] - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران [4] - استاد، گروه امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1243 - تاثیر بنیادگرایی اسلامی بر روابط ایران و پاکستان(2020-1991) بر پایه نظریه سازه انگاری
        حسن سامع نصایح اسماعیل شفیعی سروستانی نفیسه واعظ
        پاکستان پس از استقلال به عنوان یک کشور اسلامی تلاش کرد تا از تفکر اسلامی به عنوان یک عامل هویت بخش استفاده کند. موضوع مهمی که می تواند بر روابط ایران و پاکستان تاثیر داشته باشد، بنیادگرایی در پاکستان است. این مقاله می‎کوشد تاثیر بنیادگرایی اسلامی در پاکستان را بر رو چکیده کامل
        پاکستان پس از استقلال به عنوان یک کشور اسلامی تلاش کرد تا از تفکر اسلامی به عنوان یک عامل هویت بخش استفاده کند. موضوع مهمی که می تواند بر روابط ایران و پاکستان تاثیر داشته باشد، بنیادگرایی در پاکستان است. این مقاله می‎کوشد تاثیر بنیادگرایی اسلامی در پاکستان را بر روابط این کشور با ایران در فاصله زمانی 1991 تا 2020، براساس نظریه سازه‌انگاری بررسی کند. سوال اصلی این است که بنیادگرایی اسلامی چه تاثیری بر روابط دو کشور داشته است؟ فرضیه‌ای که در این تحقیق اثبات خواهد شد، عبارت ‌از این است که فعالیت‌های احزاب و جریانات سیاسی بنیادگرا به دلیل تباین بین اصول حاکم بر بنیادگرایی سنی پاکستانی و روح مذهبی حاکم بر اندیشه شیعی در ایران و تحریک قدرت های مداخله گر به عامل قدرتمند واگرایی در روابط دو کشور تبدیل شده است. در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1244 - تحلیل فرهنگ استراتژیک روسیه و ایران در برقراری روابط استراتژیک2000-2018
        علی رضا رستم آقایی عبدالعلی قوام احمد نقیب زاده کیهان برزگر
        مفهوم فرهنگ استراتژیک ریشه های سازه انگاری دارد، از طرف دیگر ضربه ای به "تئوری انتخاب منطقی" وارد می کند. سوالی که در این پژوهش مطرح می شود این است که تا چه میران امکان برقرای روابط استراتژیک میان دو کشور وجود دارد، این پژوهش با استفاده از رویکرد سازه گرایانه، برای درک چکیده کامل
        مفهوم فرهنگ استراتژیک ریشه های سازه انگاری دارد، از طرف دیگر ضربه ای به "تئوری انتخاب منطقی" وارد می کند. سوالی که در این پژوهش مطرح می شود این است که تا چه میران امکان برقرای روابط استراتژیک میان دو کشور وجود دارد، این پژوهش با استفاده از رویکرد سازه گرایانه، برای درک عناصر سازنده فرهنگ استراتژیک روسیه و ایران، به بررسی پتانسیل روابط راهبردی میان تهران و مسکو می پردازد. این مقاله استدلال می کند که با توجه به ویژگی های فرهنگ استراتژیک روسیه که مبتنی بر قدرت سخت است، نه تنها پتانسیل اندکی برای برقراری روابط راهبردی میان دو کشور وجود دارد بلکه دو کشور در بسیاری از حوزه ها مانند آسیای مرکزی قفقاز دریای کاسپین و حوزه انرژی با هم رقابت دارند. در این پژوهش از منابع الکترونیک و نوشتاری استفاده شده است پژوهش حاضرماهیت توصیفی دارد و اطلاعات به روش کتابخانه ای گردآوری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1245 - مقایسه رسانه‌های حاکمیتی از منظر پوشش اخبار سیاسی و فرهنگی (مطالعه موردی: شبکه خبر و روزنامه ایران)
        مجید امیدی شهرکی فریدون اکبرزاده بهرام یوسفی لنا عبدالخانی
        با وجود توسعه شبکه‌های اجتماعی به عنوان یکی از ابزارهای نوین در عصر اطلاعات، همچنان رسانه‌های خبری سنتی کارکردهای ویژه‌ای دارند و حاکمیت از آنها برای تبلیغ اهداف خود بهره می‌برد. در این پژوهش رویکرد رسانه‌ای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و روزنامه ایران با هدف انعکاس اخ چکیده کامل
        با وجود توسعه شبکه‌های اجتماعی به عنوان یکی از ابزارهای نوین در عصر اطلاعات، همچنان رسانه‌های خبری سنتی کارکردهای ویژه‌ای دارند و حاکمیت از آنها برای تبلیغ اهداف خود بهره می‌برد. در این پژوهش رویکرد رسانه‌ای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و روزنامه ایران با هدف انعکاس اخبار فرهنگی و سیاسی از سال 1392 تا پایان 1398 بررسی شد. فرضیه اصلی این مطالعه مبتنی بر این بود که صداو سیما و روزنامه دولتی ایران در ادوار مختلف دولت ها تاثیرپذیری زیادی از سیاست های دولتی دارند. یافته‌ها نشان داد بین پرداختن روزنامه ایران به موضوع‌های سیاسی نسبت به موضوع‌های دیگر تفاوت معناداری وجود دارد همچنین در سطح خطای پنج درصد، میزان انعکاس خبرهای فرهنگی در شبکه خبر نسبت به خبرهای دیگر تفاوت معناداری وجود داشت. آزمون مجذور کای نیز با اطمینان 95 درصد تایید کرد که درباره میزان توجه به محور پرونده هسته‌ای و تحلیل رویدادهای خبری بین روزنامه ایران و شبکه خبر صداوسیما تفاوتی وجود نداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1246 - نقش نظم عمومی در اجرای احکام خارجی از نظر حقوق انگلیس و ایران
        حمید بذرپاچ جلیل مالکی حسن پاشازاده محمد رضا مجتهدی
        در این مقاله، با هدف نقش نظم مومی و بررسی آن در اجرای احکام دادگاه های خارجی براساس حقوق انگلیس و ایران، سعی در ارائه دیدگاه های متفاوتی خواهیم داشت. حقوقدانان کشورهای مختلف در بررسی قواعد و نهادهای حقوقی، مفهوم نظم عمومی را شناسایی کرده و آن را ضابطه ای برای تحدید ا چکیده کامل
        در این مقاله، با هدف نقش نظم مومی و بررسی آن در اجرای احکام دادگاه های خارجی براساس حقوق انگلیس و ایران، سعی در ارائه دیدگاه های متفاوتی خواهیم داشت. حقوقدانان کشورهای مختلف در بررسی قواعد و نهادهای حقوقی، مفهوم نظم عمومی را شناسایی کرده و آن را ضابطه ای برای تحدید اراده افراد می دانند. با این حال، در مورد ماهیت مفهوم نظم مومی اتفاق نظری ندارند و شناخت حقیقت آن را با دشواری مواجه کرده است. باید دانست که برخلاف برخی تصورات، عنوان نظم عمومی یک قاعده نیست و مفهوم حقوقی محسوب نمی شود بلکه یکی از ویژگی های اصلی زندگی اجتماعی است که در سیستم قضایی از آن به عنوان الگویی جهت ایجاد یکپارچگی اداری استفاده می شود. با این حال باید ادعا کرد که امروزه اجرای احکام دادگاه های خارجی در امورمدنی در نظام حقوقی ایران، پذیرفته شده و در مواردی به صدور دستور اجرای حکمی که در امور مدنی موردنظر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1247 - مقایسه تطبیقی نهاد قانونگذاری در ایران و فرانسه
        سیدمسعود نجم الساداتی یزدی مسعود بیتانه حسن مرادی
        در این پژوهش ضمن بررسی و تطبیق نهادهای قانون‌گذار در ایران و فرانسه به فرآیند و آثار قانون‌گذار در این دو کشور پرداخته شد. همه پرسی، قوانین عادی و قوانین اضطراری، هرسه از روش های قانون‌گذاری در دو کشور ایران و فرانسه هستند. علیرغم صلاحیت عام مجلس شورای اسلامی در امر قان چکیده کامل
        در این پژوهش ضمن بررسی و تطبیق نهادهای قانون‌گذار در ایران و فرانسه به فرآیند و آثار قانون‌گذار در این دو کشور پرداخته شد. همه پرسی، قوانین عادی و قوانین اضطراری، هرسه از روش های قانون‌گذاری در دو کشور ایران و فرانسه هستند. علیرغم صلاحیت عام مجلس شورای اسلامی در امر قانون‌گذاری، مجلس مانند سایر قوا با محدودیت‌هایی مواجه است که ریشه در عوامل (اصل محدودیت ذاتی اختیارات مجلس در وضع قانون، اصل برتری قانون اساسی، اصل محدودیت ظاهری مجلس در وضع قانون و محدودیت‌های شکلی) دارد. در حالی که محدودیت‌های قانون‌گذاری در فرانسه به جز محدودیت‌های شکلی ناشی از قوه قضایی و شورای قانون اساسی این کشور می‌باشد. قانون‌گذار در قانون اساسی ایران و فرانسه، نهادی را برای نظارت بر قوانین لحاظ نموده است که این نهاد در قانون اساسی ایران شورای نگهبان و در قانون اساسی فرانسه شورای قانون اساسی نام دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1248 - واکاویی ژئوپلیتیک روابط پاکستان و ایران : با تاکید بر تهدیدات
        ابوالقاسم اویسی کهخا احمد رهدار یاسر کهرازه
        پاکستان از زمان استقلال تاکنون یکی از بی ثبات ترین، بحران خیزترین کشورهای جهان بوده است، اما همواره از اهمیت ژئوپلیتیک و استراتژیک خاصی در دوران جنگ سرد و پس از جنگ سرد به ویژه دوران پس از 11 سپتامبر 2001 برخوردار بوده است و آمریکا نیز جایگاه برجسته ای به پاکستان در نبر چکیده کامل
        پاکستان از زمان استقلال تاکنون یکی از بی ثبات ترین، بحران خیزترین کشورهای جهان بوده است، اما همواره از اهمیت ژئوپلیتیک و استراتژیک خاصی در دوران جنگ سرد و پس از جنگ سرد به ویژه دوران پس از 11 سپتامبر 2001 برخوردار بوده است و آمریکا نیز جایگاه برجسته ای به پاکستان در نبرد علیه تروریسم اختصاص داده است. بنابراین، پرسش اصلی این پژوهش آن است که مهمترین عوامل تنش و تهدید، برمبنای حاکمیت ژئوپلیتیک در روابط دو کشور ایران و پاکستان کدام است. پژوهش توصیفی_تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز از روش کتابخانه ای و با مراجعه به منابع معتبر گردآوری شده است. در پاسخ به سؤال اصلی پژوهش، این فرضیه مطرح است که با عنایت به شرایط داخلی پاکستان و مشکلات حل نشدۀ این کشور با همسایگانش، به نظر می رسد پاکستان با وجود 987 کیلومتر مرز مشترک با ایران، تهدیدزا و تنش آفرین است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1249 - ارزیابی تطبیقی ناسیونالیسم تبارگرا و ناسیونالیسم مبتنی بر قرارداد با هویت سیاسی جمهوری اسلامی
        شعبان محرم نژاد اصغر پرتوی عباس مرادی ابوالفضل لطفی زاده
        ناسیونالیسم عبارت از آگاهی به عضویت یا وابستگی به ملت و به عبارت دیگر، آگاهی ملی است و این آگاهی غالبا پدیدآورنده شور و علاقه افراد به عناصر تشکیل دهنده ملت است و گاه موجب تجلیل از آنها و اعتقاد به برتری این مظاهر بر مظاهر ملی دیگر ملت‌ها می‌شود. هدف از مقاله حاضر بررسی چکیده کامل
        ناسیونالیسم عبارت از آگاهی به عضویت یا وابستگی به ملت و به عبارت دیگر، آگاهی ملی است و این آگاهی غالبا پدیدآورنده شور و علاقه افراد به عناصر تشکیل دهنده ملت است و گاه موجب تجلیل از آنها و اعتقاد به برتری این مظاهر بر مظاهر ملی دیگر ملت‌ها می‌شود. هدف از مقاله حاضر بررسی تاثیر دو نوع از ناسیونالیسم بر هویت سیاسی جمهوری اسلامی ایران است.روش تحقیق براساس هدف و ماهیت آن،کتابخانه‌ای و اسنادی است و در صدد است با گردآوری برخی اسناد تاریخی و کتابخانه‌ای، به بررسی ناسیونالیسم تبارگرا و ناسیونالیسم مدنی از منظرگاه تفکر و آرمان و هویت سیاسی انقلاب اسلامی اهتمام ورزد که آیا سیاست جمهوری اسلامی ایران در حوزه قومی مبتنی بر قرارداد است یا تبارگرا؟ بر اساس یافته های پژوهش ناسیونالیسم مدنی در جامعه ایران می تواند نسبت به ناسیونالیسم تبارگرا کارآمدتر باشد، علیرغم اینکه ناسیونالیسم تبارگرا در ایران گسترش بیشتری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1250 - فرهنگ عمومی ایران و تحقق حقوق شهروندی
        رحمان قربانی درزی محله حسن زارعی محمودآبادی علی محمد فلاح زاده
        عوامل مختلفی در تحقق یا عدم تحقق حقوق شهروندی تأثیر دارند که از جمله میتوان به فرهنگ عمومی اشاره نمود. آنچه در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی و نیز رویکرد جامعه شناسانه مورد بررسی قرار گرفت، فرهنگ عمومی ایران و حقوق شهروندی بود که با شناخت دقیق فرهنگ عمومی و موانع آن چکیده کامل
        عوامل مختلفی در تحقق یا عدم تحقق حقوق شهروندی تأثیر دارند که از جمله میتوان به فرهنگ عمومی اشاره نمود. آنچه در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی و نیز رویکرد جامعه شناسانه مورد بررسی قرار گرفت، فرهنگ عمومی ایران و حقوق شهروندی بود که با شناخت دقیق فرهنگ عمومی و موانع آن در سطوح مختلف جامعه، به این مسئله پاسخ داده شد که از منظر فرهنگ عمومی، چه موانعی برای تحقق حقوق شهروندی در ایران وجود دارد. در این پژوهش نتیجه گرفته شد عناصری چون اسطوره گرایی، فردگرایی، عاطفه گرایی، بی اعتمادی، پنهان کاری، خشونت گرایی، مصلحت اندیشی، سطحی نگری، روحیه تقلید، تبارگرایی و خود محوری بعنوان بخشی از فرهنگ عمومی ایرانیان، از مهمترین عوامل عدم تحقق حقوق شهروندی در ایران است. هدف این پژوهش این بود که با بررسی موشکافانه فرهنگ عمومی در جامعه ایران، زمینه های تأثیر و موانع آن در تحقق حقوق شهروندی تبیین گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1251 - تاثیر نوسانات اقتصادی بر ثبات سیاسی کشور ایران
        خسرو مهرعلیان بیت الله دیوسالار فخراله مولائی
        در این مقاله سعی شده است با رویکردی جامعه شناختی ضمن تبیین نظری مفاهیم فوق پیامدهای سیاسی- امنیتی الگوی امنیتی موازنه قوا بر ایجاد بی ثباتی سیاسی در کشورهای منطقه در دو سطح داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین مبانی تاثیرگذاری نوسانات اقتصادی بر بی ثباتی و آثار شد چکیده کامل
        در این مقاله سعی شده است با رویکردی جامعه شناختی ضمن تبیین نظری مفاهیم فوق پیامدهای سیاسی- امنیتی الگوی امنیتی موازنه قوا بر ایجاد بی ثباتی سیاسی در کشورهای منطقه در دو سطح داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین مبانی تاثیرگذاری نوسانات اقتصادی بر بی ثباتی و آثار شدت و ضعف نوسانات اقتصادی واکاوی شود. سوالی که مطرح می شود این است که نوسانات اقتصادی تا چه اندازه بر بی ثباتی سیاسی کشور تاثیرگذار است؟ به‌نظر می‌رسد نوسانات اقتصادی بر بی ثباتی اثرگذار است و موجب بحران در کشور می شود. میزان و شدت نوسانات اقتصادی می تواند آثار متفاوتی بر بی ثباتی کشور داشته باشد. البته باید گفت تهدیدات و فشار خارجی و آسیب پذیری های داخلی دوعامل مهمی هستند که در بروز بی ثباتی سیاسی کشور مورد شناسایی قرار گرفت. روش تحقیق به صورت تحلیلی و ابزار مورد نیاز جهت گردآوری داده ها فیش برداری می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1252 - اثرات تحریم‌ اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران
        حجت الله قائدی بارده سهراب صلاحی خیرالله پروین
        هدف از پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است که به روش توصیفی تحلیلی به انجام رسید. سؤال اصلی پژوهش عبارتست از تحریم اقتصادی آمریکا چه تاثیری بر جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ نتایج حاکی از آن است که آمریکا و اتحادیة اروپا در چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است که به روش توصیفی تحلیلی به انجام رسید. سؤال اصلی پژوهش عبارتست از تحریم اقتصادی آمریکا چه تاثیری بر جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ نتایج حاکی از آن است که آمریکا و اتحادیة اروپا در روند تحریم یکجانبة ایران از سازوکارهای همکاری‌جویانه در نظام جهانی استفاده نموده و به این ترتیب شرایطی را به وجود آورده‌اند که زمینة تغییر در الگوهای رفتاری ایران برای گذار از تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و تحریم‌های یکجانبة آمریکا و اتحادیه اروپا را اجتناب ناپذیر ساخته است. اگرچه برخی از تحلیلگران مسائل ایران و امریکا بر این اعتقادند که امکان ارائه پیشنهاد جامع برای برطرف سازی تحریم‌های اقتصادی علیه ایران وجود دارد. واقعیت‌های موجود سیاست بین‌الملل بیانگر آن است که امریکا ترجیح می‌دهد تا در برخورد با ایران از الگوهای تاکتیکی، روش مرحله‌ای و فرایندهای متقاعدسازی راهبردی استفاده نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1253 - بررسی تطبیقی رویکردهای حقوقی ایالات متحده، اتحادیه اروپایی و ایران نسبت به مسئولیت مدنی ناشی از رویه های ضدرقابتی
        مجید خلیل پور گرگانی جواد نیک نژاد بهنام قنبرپور
        در نظام اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد، قواعد رقابتی توسط خود بازار تعیین می شود. رقابت سبب می شود تولیدکننده،کیفیت کالا را ارتفاء داده،مصرف کننده آن را با مناسب ترین شرایط تهیه کند. با این حال،در این بین رویه های ضدرقابتی عمودی و افقی وجود دارند که مخل این رقابت هستند و م چکیده کامل
        در نظام اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد، قواعد رقابتی توسط خود بازار تعیین می شود. رقابت سبب می شود تولیدکننده،کیفیت کالا را ارتفاء داده،مصرف کننده آن را با مناسب ترین شرایط تهیه کند. با این حال،در این بین رویه های ضدرقابتی عمودی و افقی وجود دارند که مخل این رقابت هستند و موجبات مسئولیت مدنی بنگاه های اقتصادی می گردد . در تحقیق حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی صورت گرفته است، سوال اصلی آن است که چه رویکردهای حقوقی در سطح ایالات متحده، اتحادیه اروپایی و ایران نسبت به مسئولیت مدنی ناشی از رویه های ضدرقابتی وجود دارند؟در ایالات متحده آمریکا در حال حاضر رویکرد حقوقی به نسبت بیشتری به مسئولیت مدنی ناشی از توافقات عمودی معطوف است تا افقی در حالی که اتحادیه اروپایی موضع مخالفی در این ارتباط دارد. رویکرد حقوقی ایران نیز با توجه به قواعد فقهی و هم چنین قوانین حاکم هم چون قانون مدنی، را می توان رویکردی بینابین دانست . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1254 - بررسی موانع بین المللی جذب سرمایه گذاری خارجی درجمهوری اسلامی ایران و راه‌های برون رفت از آن (دهه 90 شمسی)
        شهرام سعادتمند حسین احمدی مسعود همت
        جذب سرمایه‌گذاری خارجی از مهمترین ابزار‌‌های تامین منابع مالی بین‌المللی در بیشتر کشور‌ها از جمله در کشورمان محسوب می‌گردد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.‌‌اما موانع بین‌المللی مشکلاتی را برای ورود سرمایه‌گذاری‌های خارجی در کشورمان ایجاد نموده ‌است. هدف این پژوهش شناسایی موانع چکیده کامل
        جذب سرمایه‌گذاری خارجی از مهمترین ابزار‌‌های تامین منابع مالی بین‌المللی در بیشتر کشور‌ها از جمله در کشورمان محسوب می‌گردد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.‌‌اما موانع بین‌المللی مشکلاتی را برای ورود سرمایه‌گذاری‌های خارجی در کشورمان ایجاد نموده ‌است. هدف این پژوهش شناسایی موانع بین‌المللی، بررسی دلایل ایجاد محدودیت های جذب سرمایه‌گذاری خارجی در دهه گذشته کشورمان و معرفی راههای برون رفت آن می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری از نوع مطالعات کتابخانه‌ای و آماری است. فرضیه‌ پژوهش تأکید دارد که در کنار برخی موانع داخلی، تحریم‌های سیاسی و اقتصادی وضع شده از سوی ایالات متحده آمریکا از جمله مهمترین موانع بین‌المللی در کاهش میزان جذب سرمایه‌های خارجی در ایران در دهه اخیر بوده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که ایالات متحده آمریکا با هدف ضربه زدن به کشورمان با وضع تحریم‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی بویژه در دهه اخیر، موجب کاهش جذب سرمایه‌گذاری خارجی در کشورمان گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1255 - بررسی تطبیقی خلأهای قانونی در حوزه سند رسمی ‌در ایران و ترکیه
        کامیار شیبت زاده بهشید ارفع نیا ولی رستمی
        کامیار شیبت زاده[1]- بهشید ارفع نیا[2]*- ولی رستمی[3] تاریخ دریافت: 16/10/1398- تاریخ پذیرش: 3/11/1398 چکیده: پژوهش حاضر در صدد مطالعه تطبیقی موارد، منشأ و آثار خلأهای قانونی در حوزه سند رسمی ‌در ایران و ترکیه است پس از بسط فضای مفهومی ‌موضوع تحقیق، به تبیین خلأ‌های قا چکیده کامل
        کامیار شیبت زاده[1]- بهشید ارفع نیا[2]*- ولی رستمی[3] تاریخ دریافت: 16/10/1398- تاریخ پذیرش: 3/11/1398 چکیده: پژوهش حاضر در صدد مطالعه تطبیقی موارد، منشأ و آثار خلأهای قانونی در حوزه سند رسمی ‌در ایران و ترکیه است پس از بسط فضای مفهومی ‌موضوع تحقیق، به تبیین خلأ‌های قانونی اسناد رسمی ‌می‌پردازد. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این مقاله، کتابخانه ای می باشد. یافته های این مطالعه، حاکی از آن است که، در مقایسه تطبیقی میان دو کشور ایران و ترکیه در حوزه اسناد رسمی ‌در هر دو کشور توجه ویژه‌ای به سند رسمی ‌شده است این موضوع سبب شده تا صلاحیت‌ها و اختیارات سردفتران و ضمانت اجراهایی که برای سند رسمی ‌در قوانین پیش‌بینی شده است لحاظ گردد علاوه بر آن سند رسمی در هر دو کشور با خلاهای قانونی فراوانی روبه رو می باشد. [1]- دانشجوی دکتری تخصصی، حقوق خصوصی، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی notary_1023@yahoo.com [2] - دانشیار و عضوهیئت علمی، گروه حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول bearfania2121@gmail.com [3] - دانشیار و عضوهیئت علمی، گروه حقوق عمومی، دانشگاه تهران، تهران، ایران vrostami@ut.ac.ir پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1256 - نقش پیشگامان فکری آذربایجان در بازتولید ایده ناسیونالیسم مدرن در ایران
        علی شکری علی شیاری محمد یوسفی جویباری
        پیشگامان فکری آن دسته از اندیشه‎ورزان آذربایجان هستند که در تکوین شاکله فکری ناسیونالیسم ملی و هویت ایرانی نقش‎آفرین بوده‎اند و در این راستا با نظام سنتی و استبدادی حاکم و نیروهای حافظ آن مخالفت نموده و خواهان حاکمیت قانون شدند. با این فرضیه که نقش آذربایجان چکیده کامل
        پیشگامان فکری آن دسته از اندیشه‎ورزان آذربایجان هستند که در تکوین شاکله فکری ناسیونالیسم ملی و هویت ایرانی نقش‎آفرین بوده‎اند و در این راستا با نظام سنتی و استبدادی حاکم و نیروهای حافظ آن مخالفت نموده و خواهان حاکمیت قانون شدند. با این فرضیه که نقش آذربایجان در تکوین و تحول ناسیونالیسم در ایران چگونه است. این ایده‎ها و افکار از آذربایجان برخاسته بود ولی نگاه محلی نداشت بلکه خواهان کشوری به نام ایران با این ویژگی‎ها بود. ناسیونالیسم ایرانی، صرف‌نظر از بهره‌گیری‌اش از گذشته پیشامدرن ایران، مدرن است و همزاد گریزناپذیر مدرنیته ایرانی و آغازین مراحل آشنایی ایرانیان با دنیای مدرن است. هدف از این مقاله تاثیر و نقش مثبت آذربایجان به طور مستقیم و گاهاً غیر مستقیم بر روند مدرن سازی ناسیونالیسم ایرانی گذاشته، می باشد. در این مقاله به نظرات و افکار اندیشمندان بزرگی چون آخوندزاده، مستشارالدوله تبریزی، طالبوف و تقی‌زاده را مورد بررسی قرار خواهیم داد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1257 - مبانی حقوقی تصمیم گیری های اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران
        ایوب احمدی گندمانی محمد صادقی بابک باصری
        ایوب احمدی گندمانی[1]-محمد صادقی[2]*- بابک باصری[3] تاریخ دریافت: 20/10/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: از نظر حقوقی تصمیماتی دارای اعتبار و مشروعیت می باشند که مستند و مستدل به مواد قانونی باشند. یکی از تصمیماتی که در جامعه از طرف مراجع ذیصلاح گرفته می شود، تصمیمات چکیده کامل
        ایوب احمدی گندمانی[1]-محمد صادقی[2]*- بابک باصری[3] تاریخ دریافت: 20/10/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: از نظر حقوقی تصمیماتی دارای اعتبار و مشروعیت می باشند که مستند و مستدل به مواد قانونی باشند. یکی از تصمیماتی که در جامعه از طرف مراجع ذیصلاح گرفته می شود، تصمیمات اقتصادی است. در این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال هستیم که پشتوانه حقوقی تصمیم گیری های اقتصادی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران آن دسته از تصمیم گیری های اقتصادی دارای اعتبار و مشروعیت می باشد که بر مبنای اقتصاد مدنظر قانون اساسی باشد. در این مقاله سعی نمودیم از طریق یک مطالعه کتابخانه ای با رویکردی توصیفی- تحلیلی، اقتصاد مدنظر قانون اساسی یعنی همان پشتوانه حقوقی تصمیم گیری های اقتصادی را شناسایی کرده و به تصمیم گیرندگان اقتصادی کشور پیشنهاد می گردد برای پیشبرد اهداف اقتصادی کشور بر مبنای آن اقدام به تصمیم گیری کنند. [1]- دانشجوی دکتری، گروه حقوق عمومی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران rezamashhadi342@yahoo.com [2]- استادیار و عضوهیئت علمی، حقوق اقتصادی، مرکز مطالعات و تحقیقات هرمز (پژوهشکده هرمز)، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران: نویسنده مسئول Mrs4272@yahoo.com [3] - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه حقوق عمومی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1258 - بررسی علل کاهش مشارکت سیاسی در یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران
        فتحعلی همتی امین روان بد علی محمد حقیقی
        مولفه هایی مختلفی در رفتار انتخاباتی هر جامعه ای تاثیرگذار هستند. این عناصر را می توان در چارچوب فرهنگی، اقتصادی، جغرافیایی و همچنین متغیر زمان در نظر گرفت. در همین چارچوب رفتار انتخاباتی ایرانیان را می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. سوال و هدف محوری این پژوهش دلایل چکیده کامل
        مولفه هایی مختلفی در رفتار انتخاباتی هر جامعه ای تاثیرگذار هستند. این عناصر را می توان در چارچوب فرهنگی، اقتصادی، جغرافیایی و همچنین متغیر زمان در نظر گرفت. در همین چارچوب رفتار انتخاباتی ایرانیان را می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. سوال و هدف محوری این پژوهش دلایل کاهش مشارکت مردم در یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی است. در این راستا دلایل مختلفی اعم از تاثیرات تحریم های امریکا در دوره ترامپ، چالش های اقتصادی، رفتار نهادهای برگزار کننده انتخابات، رویکرد شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررسی با توجه به نظریه کارکرد گرایی و با تاکید بر نارضایتی اقتصادی، نقش تاثیر گذار تحریم های امریکا در کشور با توجه به تاثیرات منفی تحریم ها بر اقتصاد کشور، کاهش ارزش پول، ناکارآمدی قوه مجریه و مجلس، بی اعتمادی و ناامیدی در مردم و.... به عنوان عامل اصلی کاهش مشارکت شهروندان در یازدهمین انتخابات مجلس ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1259 - چالش‌های حقوقی فناوری نانو در حقوق بین‌الملل و حقوق ایران: راهکارهای حقوقی
        نیلوفر صادقی عباس پورهاشمی علی مشهدی علی فقیه حبیبی
        فناوری‌نانو و کاربردهای گوناگون آن بویژه در حوزه محیط‌زیست نه تنها سبب پیشگیری و رفع آلودگی‌های زیست‌محیطی وحفاظت از محیط‌زیست شده بلکه موجبات دستیابی به توسعه‌پایدار را نیز فراهم ساخته ‌است.البته خطرات احتمالی تعدادی از نانومواد می‌تواند تخریب یا آلودگی محیط‌زیست را نی چکیده کامل
        فناوری‌نانو و کاربردهای گوناگون آن بویژه در حوزه محیط‌زیست نه تنها سبب پیشگیری و رفع آلودگی‌های زیست‌محیطی وحفاظت از محیط‌زیست شده بلکه موجبات دستیابی به توسعه‌پایدار را نیز فراهم ساخته ‌است.البته خطرات احتمالی تعدادی از نانومواد می‌تواند تخریب یا آلودگی محیط‌زیست را نیز به دنبال داشته باشد.پیشرفت‌های سریع فناوری‌نانو رژیم‌های قانونگذاری سنتی در حقوق بین‌الملل و رژیم‌های حقوق ملی را ازجمله درحوزه محیط‌زیست با چالش مواجه کرده است.مساله این تحقیق،بررسی خلأهای حقوقی فناوری‌نانو است که با هدف تعیین چالشهای حقوقی موجود دربکارگیری این فناوری وهمچنین ارائه راهکارهای حقوقی انجام شده است.مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که چنانچه بین بخش‌های گوناگون نظام مقرراتی در سطح ملی و بین‌المللی تلاش هماهنگ صورت بگیرد امکان رفع چالش‌ها وجود دارد و می‌تواند منجر به توسعه مقررات در سطوح ملی و بین‌الملل گردد.تدوین قوانین جدید و خاص برای رفع کاستی‌های سیستم نظارتی موجود، یکی از راهکارها به حساب می‌آید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1260 - شرایط و آثارحاکم بر تعیین خواسته و بهای آن در حقوق ایران و فرانسه
        غلامرضا رستمی فر صالح یمرلی علی اکبر اسمعیلی
        موضوع خواسته و تعیین آن را می‌توان در حقوق برخی کشورها همچون ایران و فرانسه مورد مطالعه قرار داد؛ تعیین خواسته و بهای آن در دعاوی حقوقی به عنوان رکن اصلی و اساسی هر دادخواستی شناخته شده است. بنابراین هدف از مطالعه‌ی پژوهش حاضرشرایط و آثار حاکم بر تعیین خواسته در حقوق ای چکیده کامل
        موضوع خواسته و تعیین آن را می‌توان در حقوق برخی کشورها همچون ایران و فرانسه مورد مطالعه قرار داد؛ تعیین خواسته و بهای آن در دعاوی حقوقی به عنوان رکن اصلی و اساسی هر دادخواستی شناخته شده است. بنابراین هدف از مطالعه‌ی پژوهش حاضرشرایط و آثار حاکم بر تعیین خواسته در حقوق ایران و فرانسه است ،که به روش توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد، تدوین گردیده است. تعیین مالی یا غیر مالی بودن خواسته، معیار و ملاک ارزیابی بهای خواسته، قواعد حاکم بر تعیین خواسته و... از موضوعات بسیار مهمی است که تعیین درست آن می‌تواند تحولاتی در روند دادرسی ایجاد کند. در حقوق فرانسه نیز می‌توان خواسته و تعیین آن را از اهمیت برخوردار دانست و این موضوع در ماده‌ی 1128 قانون مدنی فرانسه مورد اشاره قرار گرفته و معیار و ضابطه‌ی ارزیابی خواسته و بهای آن قابل داد و ستد بودن آن عنوان گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1261 - سیاست‌گذاری فرهنگی و تأثیر آن بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران؛ مطالعه موردی صنعت سینما
        خلیل برزو مسعود مطلبی عبدالرضا بای
        خلیل برزو[1]- مسعود مطلبی[2]*- عبدالرضا بای[3] تاریخ دریافت: 3/3/1399- تاریخ پذیرش:22/3/1399 چکیده: مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با هدف بررسی سیاست گذاری فرهنگی در صنعت سینمای ایران و تأثیر آن بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران انجام پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان داد چکیده کامل
        خلیل برزو[1]- مسعود مطلبی[2]*- عبدالرضا بای[3] تاریخ دریافت: 3/3/1399- تاریخ پذیرش:22/3/1399 چکیده: مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با هدف بررسی سیاست گذاری فرهنگی در صنعت سینمای ایران و تأثیر آن بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران انجام پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان داد صنعت سینمای ایران، از برنامه های سیاسی دولتمردان آن نشأت می گیرد و همین عامل چالش هایی را در عرصه قدرت نرم در حوزه سینما ایجاد نموده است. با این وجود، به رسمیت شناختن صنعت فیلم سازی ایران در سطح بین المللی (حضور فیلم های ایرانی در جشنواره های مطرح بین المللی، پخش فیلم ها و سریال های ایرانی از شبکه آی فیلم و شبکه های تلویزیونی آسیای میانه و کشورهای فارسی زبان) توانسته است علاوه بر نمایش و ترغیب ارزش های سیاسی، مذهبی، سبک زندگی و فرهنگ اسلامی مردم ایران در سطح بین المللی، در جهت تولید تصاویر مثبت و از بین بردن تصاویر مخدوش از ایران در اذهان مردم دنیا مورد استفاده قرار گیرد. [1]- دانشجوی دکتری، علوم سیاسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، گلستان، ایران borzoo50@yahoo.com -[2] استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، گلستان، ایران: نویسنده مسئول mmtph2006@yahoo.com [3] - استادیار و عضو هیئت علمی،گروه روابط بین الملل، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، گلستان، ایران phd_bay1979@yahoo.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1262 - راهکارهای بیشینه سازی قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج فارس
        محمد جواد رشیدی ابومحمد عسگرخانی مریم مرادی
        قدرت بازدارندگی از مؤلفه های قدرت دفاعی و توان یک کشور محسوب می شود. بر همین اساس و با توجه به ابزارها و راهکارهای متفاوتی که پیش روی کشورهای مختلف قرار دارد، رویه های متفاوتی نیز برای افزایش توان بازدارندگی وجود دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی راهکارهای بیشینه سازی قدرت چکیده کامل
        قدرت بازدارندگی از مؤلفه های قدرت دفاعی و توان یک کشور محسوب می شود. بر همین اساس و با توجه به ابزارها و راهکارهای متفاوتی که پیش روی کشورهای مختلف قرار دارد، رویه های متفاوتی نیز برای افزایش توان بازدارندگی وجود دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی راهکارهای بیشینه سازی قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج فارس است. سؤال پژوهش این است: مهم ترین راهکارهای بیشینه سازی قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج فارس کدام هستند؟ پاسخی که می توان به این سؤال ارائه نمود این است که مؤلفه های بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران براساس شرایط ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی ایران، ابعاد فرهنگی و ایدئولوژیکی انقلاب اسلامی، خارج کردن قدرت های فرامنطقه ای از خلیج فارس و همچنین حمایت از گروه های همسو با منافع ایدئولوژیکی می باشند. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است که با جمع آوری اطلاعات از منابع اسنادی و کتابخانه ای به موضوع پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1263 - مبانی قضازدایی وجلوه های آن در نظام کیفری ایران و بین الملل
        امیر آذرمنش طیبه بیژنی میرزا
        امیر حسین آذرمنش[1]- طیبه بیژنی میرزا[2] تاریخ دریافت:19/10/1398- تاریخ پذیرش: 9/11/1398 چکیده: قضازدایی از مسائل مهمی است که با توجه به افزایش جمعیت کیفری ذهن اندیشمندان حقوق کیفری را به خود مشغول کرده است، چرا که تعقیب کیفری امری است دو سویه که از یک سو با حقوق و آزاد چکیده کامل
        امیر حسین آذرمنش[1]- طیبه بیژنی میرزا[2] تاریخ دریافت:19/10/1398- تاریخ پذیرش: 9/11/1398 چکیده: قضازدایی از مسائل مهمی است که با توجه به افزایش جمعیت کیفری ذهن اندیشمندان حقوق کیفری را به خود مشغول کرده است، چرا که تعقیب کیفری امری است دو سویه که از یک سو با حقوق و آزادی‌های افراد جامعه و از سوی دیگر با نظم و امنیت عمومی در ارتباط است. پیدا شدن شرایط و اقتضائات تازه، حقوق کیفری ناگزیر به رعایت مسایل و مقرراتی برای پیروی از دیدگاه های جدید حقوق بشری در دادرسی های خود شده است، که اصول حاکم بر مجازاتها از جمله این مقررات است که حقوق کیفری باید با پذیرش رویکردهای جدید حقوق بشری سعی در تبعیت از این اصول نماید. این مساله و این الزام، نه تنها برای حقوق کیفری داخلی؛ بلکه برای حقوق کیفری بین المللی نیز بی تردید وجود دارد. توضیح آنکه، امروزه، لزوم محاکمه و مجازات مجرمان بین المللی بر هیچ کس پوشیده نیست. [1] - دانشجوی دکتری، حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی،سندج، ایران yaskabood999@gmail.com [2] - استادیار و عضو هیئت علمی، حقوق کیفری و جرم‌شناسی، گروه حقوق، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی،سنندج، ایران : نویسنده مسئول bizhanir@yahoo.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1264 - بررسی تطبیقی سقط جنین در نظام کیفری ایران و سوئد
        حمید مروتی سعید منصوری احمد شمس
        مسئلة باروری همواره در هر کدام از جوامع متمدن بشری مورد بحث بوده و پیامدهایی نیز داشته است که یکی از این موارد سقط جنین می‌باشد. سوال پژوهش این است که سقط جنین در دو کشور ایران و سوئد از بعد کیفری چگونه است؟ فرضیه تحقیق این است که قانونگذار جمهوری اسلامی ایران و سوئد، ج چکیده کامل
        مسئلة باروری همواره در هر کدام از جوامع متمدن بشری مورد بحث بوده و پیامدهایی نیز داشته است که یکی از این موارد سقط جنین می‌باشد. سوال پژوهش این است که سقط جنین در دو کشور ایران و سوئد از بعد کیفری چگونه است؟ فرضیه تحقیق این است که قانونگذار جمهوری اسلامی ایران و سوئد، جنین انسان را موجودی دارای شخصیت انسانی و قابل تکریم و حمایت می‌داند که مانند سایر انسان‌ها دارای حقوقی از جمله حق حیات و سلامت است بدین‌ترتیب، مقالة حاضر درصدد است به شیوة تطبیقی و با استفاده از روش مطالعة اسنادی و کتابخانه‌ای، به مقایسه نظام حقوقی ایران و سوئد در‌خصوص مسئله سقط جنین بپردازد و هدف این است که درنهایت، به تفاوت‌های کمی و کیفی قوانین جزایی این دو کشور پی برده شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که سقط جنین در حقوق ایران و سوئد جرم بوده و فرد بزهکار بایستی متحمل کیفر گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1265 - امنیت غذایی در ایران و نظام حقوق بین الملل
        عباس سوری علی محمد فلاح زاده احمد مرکز مالمیری
        هدف از این مطالعه بررسی امنیت غذایی در ایران و نظام حقوق بین الملل است که با عنایت به اهمیت مسئله امنیت غذایی در تأمین سلامت عمومی و حق دسترسی به آن به‌عنوان یک حق انسانی، ضرورت انجام پژوهشی خاص را اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. برای گردآوری اطلاعات، از روش کتابخانه ای و فیش ب چکیده کامل
        هدف از این مطالعه بررسی امنیت غذایی در ایران و نظام حقوق بین الملل است که با عنایت به اهمیت مسئله امنیت غذایی در تأمین سلامت عمومی و حق دسترسی به آن به‌عنوان یک حق انسانی، ضرورت انجام پژوهشی خاص را اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. برای گردآوری اطلاعات، از روش کتابخانه ای و فیش برداری استفاده شده است. ﻣﺴﺌﻠﻪ اﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﺎ ﻧﻴﻢﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ واﺟﺪ ارﺗﺒﺎط ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ از ﺑﺮﺧﻲ ﺟﻬﺎت ﻫﺴﺘﻨﺪ، اﻳﻦ ﻧﻮع ﻧﮕﺎه را ﻧﻮﻳﻦ و ﺑﻪروز از ﻣﻨﻈﺮ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ و ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻮﻳﻪ اﻓﻜﺎر و ﻟﺰوم ﺗﺪاﺑﻴﺮ و راﻫﻜﺎرﻫﺎى ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬارىﻫﺎى ﻻزم ﻣﺆﺛﺮ و ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ. لذا یک سیستم ملی کارا برای کنترل امنیت غذایی علاوه بر کمک به ارتقاء وضع تغذیه و سلامت جامعه به بهبود صنایع غذایی، افزایش تولید و افزایش سطح درآمدها می‌انجامد؛ بنابراین احتمالاً بهبود ساختار زیربنایی و قوانین موجود برای داشتن یک سیستم کنترل مواد غذایی کارا در سطح ملی حائز اهمیت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1266 - فاصله نظر و عمل در تحقق آرمان شهر اسلامی ایرانی با تاکید بر آموزش آن در مقطع متوسطه
        حسن شمس ابراهیمی سیدشمس‌الدین هاشمی‌مقدم
        حسن شمس ابراهیمی[1]-سیدشمس‌الدین هاشمی‌مقدم[2]* تاریخ دریافت: 24/2/1399- تاریخ پذیرش: 22/3/1399 چکیده: آموزش متوسطه یکی از مهمترین مقاطع تحصیلی است. در این مقطع مهمترین آرمانهای یک سیستم آموزشی و مهارتهای زندگی به فراگیران آموزش داده می‎شود. حساسیت و اهمیت آموزش در چکیده کامل
        حسن شمس ابراهیمی[1]-سیدشمس‌الدین هاشمی‌مقدم[2]* تاریخ دریافت: 24/2/1399- تاریخ پذیرش: 22/3/1399 چکیده: آموزش متوسطه یکی از مهمترین مقاطع تحصیلی است. در این مقطع مهمترین آرمانهای یک سیستم آموزشی و مهارتهای زندگی به فراگیران آموزش داده می‎شود. حساسیت و اهمیت آموزش در این مقطع تحصیلی، پژوهشگران را بر آن داشته است که به مطالعه در این حیطه بپردازند. با توجه به این مسأله، هدف از این مطالعه تحلیلی بر نظام آموزشی دوره متوسطه در راستای آرمان‌شهر اسلامی-ایرانی است. روش تحقیق کمی، با ترکیبی از روش کتابخانه‌ای و بهره گیری از روش میدانی با استفاده از پرسشنامه بود. جامعه آماری دانش آموزان پسر سنین 14-18 در مناطق 4، 7، 13 بود. نتایج این مطالعه نشان داد که در دوره آموزشی متوسطه در عمل و نظر در تحقق آرمانشهر اسلامی ایرانی فاصله وجود دارد. این نتیجه با واکاوی متغیرهایی همچون اهداف اسلامی ایرانی، روشهای اسلامی ایرانی و سبک زندگی اسلامی ایرانی استنباط گردید. [1]- دانشجوی دکتری، فلسفه تعلیم و تربیت، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران shams48h@gmail.com [2] - استادیار و عضو هیئت علمی، فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه اراک،اراک، ایران: نویسنده مسئول hashemimoghadam@saraku.ac.ir پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1267 - منع تبعیض جنسیتی اشتغال زنان درحقوق ایران (مطالعه موردی زنان منطقه ۱۴ تهران)
        مهدی شعبان نیا منصور مهدیه حسین آبادی
        امروزه مشارکت زنان درگسـترش فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی افزایش چشمگیری یافته اما شکاف درآمدی موجود بـین زن و مرد در بازار کار، یکی از مهمترین تبعیض هایی است که در سال‌های اخیر همراه با افزایش مشارکت زنان در بازار کار بوده است؛ لذا هدف پژوهش حاضر بررسی منع تبعیض جنسیتی چکیده کامل
        امروزه مشارکت زنان درگسـترش فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی افزایش چشمگیری یافته اما شکاف درآمدی موجود بـین زن و مرد در بازار کار، یکی از مهمترین تبعیض هایی است که در سال‌های اخیر همراه با افزایش مشارکت زنان در بازار کار بوده است؛ لذا هدف پژوهش حاضر بررسی منع تبعیض جنسیتی اشتغال زنان در حقوق ایران از نقطه نظر آماری می‌باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ نوع، توصیفی و پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان منطقه 14 شهر تهران تشکیل می‌دهد که نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین گردید. نتایج نشان داد که میزان توجه سیاستمداران نظام و افراد تاثیرگذار در امر قانون گذاری به جایگاه و حقوق زنان از جمله آزادی کار و حق اشتغال آنان در برنامه‌های توسعه، کم می‌باشد. تبعیض‌های جنسیتی بین زن و مرد در برخورداری از امکانات، به‌عنوان یکی از موانع آزادی کار و حق اشتغال زنان تأثیرگذار است. همچنین به عنوان نتیجه می توان گفت که تبعیض جنسیتی برای اشتغال زنان منطقه 14 شهر تهران همواره حاکم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1268 - ارزیابی تطبیقی مجازات جرایم مواد مخدر و روانگردان در ایران و انگلستان
        یحیی کمالی پور باقر شاملو
        یحیی کمالی پور[1]-باقر شاملو[2]* تاریخ دریافت: 28/1/1399- تاریخ پذیرش: 22/2/1399 چکیده: هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ارزیابی تطبیقی مجازات جرایم مواد مخدر و روانگردان در ایران و انگلستان بود. در حقوق ایران سیاست کیفری حاکم بر جرایم مواد مخدر اساساً بر محور پاسخهای دولتی، چکیده کامل
        یحیی کمالی پور[1]-باقر شاملو[2]* تاریخ دریافت: 28/1/1399- تاریخ پذیرش: 22/2/1399 چکیده: هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ارزیابی تطبیقی مجازات جرایم مواد مخدر و روانگردان در ایران و انگلستان بود. در حقوق ایران سیاست کیفری حاکم بر جرایم مواد مخدر اساساً بر محور پاسخهای دولتی، رسمی و سرکوبگر مبتنی است. در حقوق انگلستان رویه نسبتاً منعطف تری اتخاذ شده و جز در برخی موارد حداقلی مقنن اصولاً برای پاسخ دهی به جرایم مواد مخدر به کیفرهای حذف کننده ای نظیر اعدام متوسل نشده است. حبس های میان مدت کیفر اصلی اغلب جرایم مواد مخد در انگلستان است. با این وجود در رویه هر دو نظام حقوقی وجوه تشابهی حداقلی هم یافت می شود که از آن جمله می توان به بهره گیری فراگیر از توان کیفر حبس در واکنش دهی به جرایم مواد مخدر اشاره کرد. بنابراین سوال پژوهش حاضر این است که چه تفاوتی میان مجازات جرایم مواد مخدر و روانگردان در ایران و انگلستان وجود دارد؟ [1]- دانشجوی دکتری، حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران yahya.kamalipour@mailfa.com [2] - دانشیار و عضو هیئت علمی، حقوق کیفری و جرم شناسی، ، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی،رفسنجان، ایران: نویسنده مسئول bagher.shamloo@mailfa.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1269 - بررسی فرصت ها و چالش های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قبال جمهوری تاجیکستان طی سالهای (1397-1377)
        رضا اوسطی فاضل فیضی
        رضا اوسطی[1]- فاضل فیضی[2] تاریخ دریافت: 9/10/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: دیپلماسی فرهنگی که توسط دولت ها هدایت می شود، با استفاده از ابزار و ظرفیت های فرهنگی به عنوان پشتیبان اهداف سیاست خارجی و اهداف دیپلماسی محسوب شده و در واقع استفاده از فرهنگ و به خدمت گرفتن چکیده کامل
        رضا اوسطی[1]- فاضل فیضی[2] تاریخ دریافت: 9/10/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: دیپلماسی فرهنگی که توسط دولت ها هدایت می شود، با استفاده از ابزار و ظرفیت های فرهنگی به عنوان پشتیبان اهداف سیاست خارجی و اهداف دیپلماسی محسوب شده و در واقع استفاده از فرهنگ و به خدمت گرفتن ابزارهای فرهنگی در روابط خارجی جهت تامین منافع ملی می باشد. مقاله حاضر در پی پاسخ به این سوال است که به چه دلایلی علی رقم اشتراکات فرهنگی و تمدنی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان، دو کشور نتوانستند از این اشتراکات جهت توسعه روابط دو جانبه خود بهره مند شوند؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می گردد که علی رقم اشتراکات فرهنگی و تمدنی بین دو کشور به دلیل رویکرد متفاوت به عنصر سیاست و نحوه حکومت داری در عرصه سیاسی و اجتماعی، در نتیجه اشتراکات فرهنگی و تمدنی بین دو کشور کمکی به افزایش روابط آن ها نکرده است . در این تحقیق با امعان نظر به مشترکات فرهنگی و تمدنی دو کشور به دنبال شناسایی موانع توسعه روابط خارجی آنها از منظر دیپلماسی فرهنگی می باشیم . [1] - کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی ، قزوین، ایران reza8286@yahoo.com [2] - استادیار و عضو هیات علمی، گروه علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی ، قزوین، ایران: نویسنده مسئول fazel_feizy@yahoo.com * این مقاله مستخرج از رساله دکتری تحت عنوان "کاربرد زور در روابط بین الملل باتاکید بر دکترین دفاع مشروع پیشدستانه/پیشگیرانه در راهبرد امنیت ملی امریکا" است. [1]- دانشجوی دکتری، روابط بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران manizheh_eskandari@yahoo.com [2] - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول mzakerian@yahoo.com [3] - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران kbarzegar@hotmail.com [4] - استاد و عضو هیئت علمی، گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی،واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران aakazemi@hotmail.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1270 - Exploring the effective elements of e-learning development in Iran's higher education system
        Khalil MIRZAEI Marjan EBRAHIMI Adel ESMAEELI
        This study, by considering the importance of e-learning in higher education system,has the aim to identify and explore alternative solutions of the development of elearningin Iran. This research has been conducted using an exploratory qualitativeresearch methodology wit چکیده کامل
        This study, by considering the importance of e-learning in higher education system,has the aim to identify and explore alternative solutions of the development of elearningin Iran. This research has been conducted using an exploratory qualitativeresearch methodology with two groups of respondents including both faculty membersand PhD students in three different higher education institutes in Hamedan andKurdistan provinces. Data were gathered through interviews technique. The datacollection process was conducted to obtain complete and comprehensive data, andsaturation was attained by 25 respondents. The results revealed that effective elementsof e-learning development in Iran were: promoting cultural environment for both facultymembers and the students, supporting technical infrastructure, removing technologicaland economical barriers, conducting continuous training courses and workshops. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1271 - A Comparison of Professional Knowledge between Expert and Novice Iranian EFL Teachers at Iranian Language Institutes and Universities
        Mahbubeh Yazdanpanah Rahman Sahragard
        This study sought to compare Iranian EFL novice and expert teachers regarding their professional knowledge at Iranian language institutes and universities. To achieve the aim of study, a questionnaire was developed based on the literature, the theoretical framework and چکیده کامل
        This study sought to compare Iranian EFL novice and expert teachers regarding their professional knowledge at Iranian language institutes and universities. To achieve the aim of study, a questionnaire was developed based on the literature, the theoretical framework and the results of a qualitative study. This questionnaire was administered to the whole sample of the study who was 200 Iranian EFL teachers from different genders and educational contexts. The participants were selected conveniently as going through random sampling was not possible. Based on the results of the exploratory factor analysis, six factors emerged under the main category of professional knowledge for Iranian EFL teachers. The findings of this study revealed that: (a) Iranian EFL expert teachers have higher levels of professional knowledge than Iranian EFL novice teachers (b) expert teachers have higher levels of knowledge about language and knowledge of language skills and components than novice teachers (c) expert and novice participants of this study are similar in the modification they make in their teaching presentation, and d) there was not a significant difference between Iranian EFL expert teachers and Iranian EFL novice teachers due to knowledge of language teaching, knowledge of teaching methods and knowledge of language learning. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1272 - Reaction Time in Phoneme Recognition: A Comparative Study among Iranian Upper-Intermediate vs. Advanced EFL Learners at Institute Level
        Mozhgan Fallah Ramin Rahimy
        The present study aimed to investigate of reaction time in terms of phoneme recognition: A comparative study among Iranian Upper-Intermediate vs. Advanced EFL Learners at Institute level. The main question this study tried to answer was whether there is no difference in چکیده کامل
        The present study aimed to investigate of reaction time in terms of phoneme recognition: A comparative study among Iranian Upper-Intermediate vs. Advanced EFL Learners at Institute level. The main question this study tried to answer was whether there is no difference in reaction time in terms of phoneme recognition in Iranian learners at Institute level. To answer the question, 5Upper-Intermediate EFL learners vs. 5 Advanced EFL learners participated in the experiment of the study. They were randomly selected from among a population of 50, both female and male, aged ranged 18-35 via an OPT test scores. They were then divided into groups of 5 and assigned to Upper-Intermediate group vs. Advanced group. A phoneme recognition test was administrated to both groups, then, they choose the correct pronunciation of each word at a definite time. The researcher preferred to use Independent-Samples T-test between the posttest of scores of the study. The researcher applied descriptive statistic to analyze data. The results indicated that Iranian Advanced EFL learners received higher scores vs. Upper-Intermediate EFL learners in terms of L2 phoneme recognition پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1273 - The Effect of Bilingualism on Iranian EFL Learners’ Multiple Intelligences
        shabnam kurosh khanshan hassan asadollahfam
        There is paucity of studies particularly on the possible relationship between multilingualism and intelligence in EFL (English as a Foreign Language) context of Iran in particular and all around the world in general. The current study, therefore, aimed at investigating چکیده کامل
        There is paucity of studies particularly on the possible relationship between multilingualism and intelligence in EFL (English as a Foreign Language) context of Iran in particular and all around the world in general. The current study, therefore, aimed at investigating the effect of bilingualism on Iranian EFL learners' multiple intelligences (MI) across gender. To this end, 80 EFL learners, including 20 females and 20 males in each group, from Urmia state and Azad universities participated in this study. The participants were within the age range of 18-26. Data was collected through Multiple Intelligences Profiling Questionnaire offered by Armstrong (1995) including 40 items. Results of an independent samples t-test revealed a significant effect of linguistic background on the MI profile of the participants. In other words, it was in favor of bilinguals who reported higher level of MI. In addition, findings indicated no significant effect of gender on MI. The findings are discussed in relation to effective EFL instruction especially to multi/bilinguals contexts. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1274 - The Role of Gender, Teaching experience, and academic degree in Iranian EFL Teachers' Burnout
        Davood Mashhadi Heidar Hossein Safarpour
        This study aims to examine the burnout level among Iranian English language teachers atTonekabon schools in Mazandaran province. More specifically, the present study intends tofind out the possible effects of the participants' gender, academic degree, and teachingexperi چکیده کامل
        This study aims to examine the burnout level among Iranian English language teachers atTonekabon schools in Mazandaran province. More specifically, the present study intends tofind out the possible effects of the participants' gender, academic degree, and teachingexperiences on the three dimensions of burnout among Iranian English language teachers. Inthe present study, Maslach Burnout Inventory (MBI) Educatory survey (1986) was employedas the instrument to determine the burnout level among 30 teachers from various schools inTonekabon. A series of one sample t-test, Independent-sample t-test and one-way ANOVAwere used to analyze the data. The results indicated that all the respondents suffered fromburnout and females with less than five years of teaching experience, and bachelor degreeteachers were more affected by the burnout dimensions. The findings of the study may helpthe ministry of education to provide programs that can help alleviate burnout problemsamong the teachers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1275 - Investigation of the Relationship between Metacognitive Reading Strategies and Motivation: The Case of Iranian EFL Learners
        Fatemeh Mohseni Zohreh Seifoori Saeideh Ahangari
        This study was to investigate the use of metacognitive reading strategies, patterns of motivation aswell as the relationship between motivation and L2 readers’ metacognitive awareness andperceived use of strategies among Iranian EFL learners. A total number of 36 چکیده کامل
        This study was to investigate the use of metacognitive reading strategies, patterns of motivation aswell as the relationship between motivation and L2 readers’ metacognitive awareness andperceived use of strategies among Iranian EFL learners. A total number of 36 intermediate studentsfrom an English Institutes in Qazvin took part in this study. They were asked to fill in twoquestionnaires: (a) a questionnaire on motivation, which was developed by Vallerand et al. (1992),and (b) a questionnaire on Metacognitive awareness strategies in reading developed by Mokhtari& Reichard, (2002). The results of the study revealed that: 1) In the category of metacognitivereading strategies, problem solving was the most frequently used strategy and global and supportwas the least frequently used one. 2) There was no significant difference in terms of type ofmotivation among Iranian EFL learners 3) Positive relationship was found between both types ofmotivation and use of metacognitive reading strategies. This study suggested that readers’metacognitive awareness should be cultivated and strategy instruction should be integrated intothe teaching of reading. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1276 - طراحی مدل مدیریت استعداد در بخش عمومی
        آذر اسلامی ناصر پورصادق مسعود حقیقی
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل راهبردی مدیریت استعداد در شبکه‌های بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران بوده و جهت‌گیری پژوهش کاربردی- توسعه‌ای و روش آن آمیخته (کیفی- کمی) است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان و نخبگان معاونت بهداشت و در بخش کمی شامل کارکنان شبکه‌های بهداشتی بو چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل راهبردی مدیریت استعداد در شبکه‌های بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران بوده و جهت‌گیری پژوهش کاربردی- توسعه‌ای و روش آن آمیخته (کیفی- کمی) است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان و نخبگان معاونت بهداشت و در بخش کمی شامل کارکنان شبکه‌های بهداشتی بود. حجم نمونه در مرحله اول (با روش نمونه‌گیری قضاوتی) 14 نفر و در مرحله دوم (با روش نمونه‌گیری تصادفی) 156 نفر بود. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کیفی مصاحبه و روش دلفی بود و برای تحلیل داده‌ها از تحلیل مضمون استفاده شد. جهت تبیین الگو، پس از 2 مرحله توزیع پرسشنامه، اعضای پانل دلفی اکثر گویه‌ها را تایید کرده و مدل پیشنهادی پذیرفته شد. در بخش کمی پس از بررسی روایی محتوا و پایایی (با آلفای کرونباخ 81/0) پرسشنامه، شاخص‌های هر مولفه مورد تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم قرار گرفت که مدل دارای برازش مناسبی شد. طبق نتایج، مدیریت استعداد عملکرد سازمان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. فرآیند مدیریت استعداد با تاثیر پذیری از عوامل ساختاری، محتوایی و بیرونی بر موفقیت عملکرد سازمانی نقش دارد. با توجه به اینکه الگوی پیشنهادی به صورت مرحله‌ای مسیری را از سطوح مقدماتی به سطح تخصصی‌تر با طرح تاثیر عوامل محیطی درون و بیرون سازمان و نهادی طی می‌کند می‌تواند به‌عنوان الگویی عملیاتی در تصمیم سازی‌های استراتژیک سازمانی بکار رود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1277 - اهمیت و نقش مسئولیت اجتماعی و عملکرد نوآوری در ارتباط میان سبک رهبری تحول گرا و عملکرد شرکت
        مهدی طیبی مهرداد حسینی شکیب مصطفی مبلغی
        پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اهمیت و نقش مسئولیت اجتماعی و عملکرد نوآوری در ارتباط میان سبک رهبری تحول گرا و عملکرد شرکت انجام شده است. این تحقیق پژوهشی کاربردی و توصیفی- پیمایشی است. با توجه به محدود بودن حجم جامعه آماری، از روش کل شمار استفاده شده است و از اینرو کلیه کار چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اهمیت و نقش مسئولیت اجتماعی و عملکرد نوآوری در ارتباط میان سبک رهبری تحول گرا و عملکرد شرکت انجام شده است. این تحقیق پژوهشی کاربردی و توصیفی- پیمایشی است. با توجه به محدود بودن حجم جامعه آماری، از روش کل شمار استفاده شده است و از اینرو کلیه کارشناسان، کارشناسان ارشد و مسؤلین و روسای سالنهای مونتاژ شرکت ایران خودرو به عنوان اعضای جامعه مورد مصاحبه و پرسش قرار گرفته اند که تعداد آنها برابر با 131 نفر بوده است. ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر پرسشنامه است که پایایی و روایی آن به ترتیب با استفاده از روش های پایایی ترکیبی و همچنین تکنیک های روایی همگرا و واگرا مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور انتخاب روش تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا نرمال بودن متغیرها از طریق بررسی چولگی و کشیدگی ارزیابی شده و با اتخاذ رویکرد تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار AMOS فرضیه های تحقیق مورد آزمون قرار گرفته اند. بر اساس یافته های تحقیق، بهبود مسئولیت اجتماعی شرکتی موجب افزایش اثرگذاری رهبری تحول گرا بر عملکرد سازمانی خواهد شد. علاوه بر این، یافته های آماری نشان می دهد که بهبود عملکرد نوآورانه منجر به افزایش تاثیر گذاری عملکرد مسئولیت اجتماعی بر عملکرد سازمانی جدید خواهد شد. همچنین، نتایج استنباطی نشان می دهد که هر چه مسئولیت اجتماعی بهبود یابد، عملکرد نوآوری و عملکرد سازمانی در شرکت نیز ارتقا خواهند یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1278 - توسعه ابزاری برای ارزیابی مدیریت منابع انسانی پایدار در نظام اداری ایران
        علیرضا جلالی فراهانی مرتضی موسی خانی سید مهدی الوانی ابوالفضل کاظمی
        هدف این پژوهش شناسایی و رتبه‌بندی شاخص‌های مدیریت منابع انسانی پایدار در جهت توسعه ابزاری برای ارزیابی پایداری مدیریت منابع انسانی در نظام اداری ایران می‌باشد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از حیث نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی- پیمایشی است. جامعة آماری 25 نفر از کارشناسان و چکیده کامل
        هدف این پژوهش شناسایی و رتبه‌بندی شاخص‌های مدیریت منابع انسانی پایدار در جهت توسعه ابزاری برای ارزیابی پایداری مدیریت منابع انسانی در نظام اداری ایران می‌باشد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از حیث نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی- پیمایشی است. جامعة آماری 25 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه مدیریت رفتارسازمانی و منابع‌انسانی و دارای سوابق مدیریتی در سازمان‌های دولتی شهر تهران یا دارای تحصیلات مرتبط با رشته مدیریت می‌باشد که به روش قضاوتی (هدفمند) و گلوله برفی انتخاب شدند. در گام اول با بررسی و ارزیابی مبانی نظری، 31 عامل به‌عنوان شاخص‌های مدیریت منابع انسانی پایدار شناسایی و استخراج شد. در ادامه، به‌منظور جمع‌آوری آراء خبرگان برای پیاده‌سازی در تکنیک دلفی فازی، از پرسشنامه استفاده که 7 شاخص پایین‌تر از میانگین تعیین شده قرار گرفتند و برای مرحلة تعیین اولویت حذف شدند. سپس با استفاده از ماتریس مقایسات زوجی و در قالب عبارت‌های کلامی، پرسشنامه خبره سنجی برای تعیین وزن مهارت‌ها تهیه و در بین خبرگان توزیع شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات خبرگان تأیید شد. سپس براساس اوزان به دست آمده با روش AHP فازی و با استفاده از تکنیک ARAS شاخص‌های مدیریت منابع انسانی پایدار اولویت‌بندی شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده پنج شاخص توجه به انتظارات کارکنان، حرکت به‌سمت توسعه مشاغل دورکاری، همسوسازی برنامه‌ها، سیاستها و زیر ساخت‌های منابع انسانی با اهداف پایداری استراتژیک سازمان، بومی‌سازی استخدام نیروی انسانی و گسترش فرهنگ و توسعه رفتارهای حامی محیط زیست در بین کارکنان به ترتیب بالاترین اولویت را به‌دست آورده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1279 - ارائه الگوی مفهومی و ترسیم نقشه استراتژیک سازمان کارآفرین با رویکردهای تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی (FMCDM)
        علی سماعی مجید اشرفی روح اله سمیعی سامره شجاعی
        امروزه سازمان‌ها برای ادامه حیات خود در محیط پر تلاطم امروزی، نیازمند همراهی کارکنان و مرتفع ساختن نیازهای خود در بستر سازمانی هستند. در این میان کارآفرینی سازمانی می‌تواند یکی از عناصر کلیدی جهت افزایش توان رقابت‌پذیری سازمان‌ها و کسب مزیت رقابتی‌شان باشد. هدف این پژوه چکیده کامل
        امروزه سازمان‌ها برای ادامه حیات خود در محیط پر تلاطم امروزی، نیازمند همراهی کارکنان و مرتفع ساختن نیازهای خود در بستر سازمانی هستند. در این میان کارآفرینی سازمانی می‌تواند یکی از عناصر کلیدی جهت افزایش توان رقابت‌پذیری سازمان‌ها و کسب مزیت رقابتی‌شان باشد. هدف این پژوهش ارائه الگوی مفهومی و ترسیم نقشه استراتژیک سازمان کارآفرین در گمرک جمهوری اسلامی ایران است. مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی-تحلیلی در سه مرحله‌ وابسته به‌هم می‌باشد. در گام اول مهم‌ترین معیارها و ویژگی‌های سازمان کارآفرین در گمرک جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش دلفی فازی شناسایی و غربالگری شد. در مرحله‌ی دوم روابط میان معیارهای شناسایی شده با استفاده از روش دیمتل فازی سنجیده و در مرحله آخر نیز، ویژگی‌های سازمان کارآفرین براساس روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری سطح‌بندی شدند. جامعه آماری تحقیق را خبرگان و مدیران سازمان گمرک استان تهران تشکیل می‌دهند، که 28 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که از میان شاخص‌های مورد بررسی، 17 شاخص مورد تائید خبرگان قرار گرفت، هم‌چنین براساس آزمون دیمتل فازی مشخص شد که هشت متغیر نقش علّی و نه متغیر نیز نقش معلولی دارند. ازطرفی نیز رهیافت مدل‌سازی ساختاری تفسیری نشان داد که متغیرها در شش سطح طبقه‌بندی شدند، که دراین‌بین متغیر منابع سرمایه‌ای (ساختاری، انسانی و رابطه‌ای و ...) در گمرک جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان عوامل زیربنایی و دارای قدرت نفوذ بیشتری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1280 - رتبه‌بندی الزامات کارکردی سازمان دوسوتوان در حوزه مدیریت منابع انسانی
        احمد سلیمانی کلهرودی میرعلی سیدنقوی مقصود امیری سید مهدی الوانی
        هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و رتبه‌بندی الزامات کارکردی سازمان دوسوتوان در حوزه مدیریت منابع انسانی در بانک توسعه صادرات ایران است که به روش آمیخته اکتشافی در دو گام کیفی و کمّی انجام شده است. در گام کیفی تحقیق، مصاحبه‌هایی با 13 نفر از خبرگان انجام شد و بر اساس روش چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و رتبه‌بندی الزامات کارکردی سازمان دوسوتوان در حوزه مدیریت منابع انسانی در بانک توسعه صادرات ایران است که به روش آمیخته اکتشافی در دو گام کیفی و کمّی انجام شده است. در گام کیفی تحقیق، مصاحبه‌هایی با 13 نفر از خبرگان انجام شد و بر اساس روش تحلیل تم؛ کدها، مقولات، تم‌های فرعی و تم‌های اصلی الزامات کارکردی سازمان دوسوتوان در حوزه مدیریت منابع انسانی شناسایی شدند. نتایج تحلیل این گام از تحقیق منجر به شناسایی 104 کد اولیه شد که این کدها در قالب 5 عامل اصلی (مدیریتی، سازمانی، انگیزشی، قانونی و فیزیکی) و 14 عامل فرعی دسته-بندی شدند. سپس برای رتبه‌بندی شاخص‌های احصاء شده، از روش تحلیل سلسله‌مراتبی استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد، ایجاد آمادگی ذهنی در بخش انگیزش، دارای رتبه‌ بیشتری است، و سپس در زیر موضوع انگیزشی، تقویت روحیه نوآوری در کارکنان، کاهش وابستگی دولت و ترک شغل براساس روش‌های تعیین شده، در بعد مدیریت در سطح دوم، سوم و چهارم قرار می‌گیرند. در سطح پنجم، انتخاب سبک رهبری مناسب، افزایش پویایی، از بین بردن ساختار ثابت قرار دارند که همگی جزء ابعاد سازمانی می‌باشند. در ادامه، ابعاد کاهش سلسله مراتب، تهیه تجهیزات و امکانات جدید، و ایجاد فضای بهره-برداری برای نیروهای خارج از سازمان، در رتبه‌های ششم، هفتم و هشتم قرار می‌گیرند. ارائه پاداش همکاری در دوسوتوانی، حذف قوانین محدود کننده و تجدید نظر در قوانین موجود، و تعیین قوانین خاص برای دوسوتوانی در بخش حقوقی، کمترین رتبه‌ را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1281 - شناسایی و تحلیل عوامل اثرگذار بر برنامه‌های بالنده سازی حرفه‌ای مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران
        سعید هداوند افسانه زمانی مقدم علی تقی پور ظهیر
        پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل اثرگذار بر ارتقای برنامه‌های بالنده‌سازی حرفه‌ای مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران انجام گرفت. بدین منظور از روش تحقیق آمیخته اکتشافی استفاده شد. بدین صورت که در بخش کیفی به منظور شناسایی عوامل اثرگذار، مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته با 17 نفر ا چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل اثرگذار بر ارتقای برنامه‌های بالنده‌سازی حرفه‌ای مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران انجام گرفت. بدین منظور از روش تحقیق آمیخته اکتشافی استفاده شد. بدین صورت که در بخش کیفی به منظور شناسایی عوامل اثرگذار، مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته با 17 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه که به طور بالقوه بیشترین اطلاعات را در خصوص بالندگی مدیران داشتند صورت گرفت و با تحلیل اطلاعات به روش کدگذاری، ینتایج به دست آمده به صورت شش عامل اصلی "تناسب نیازها با برنامه‌های کسب وکار، همسویی برنامه‌ها با راهبردهای صنعت، همگرایی برنامه‌ها با نیازهای مدیران ارشد، استفاده از روش‌های نوین، مدیریت فرایند یادگیری و اعتبارسنجی برنامه‌ها" و 27 عامل فرعی مشخص گردید. در بخش کمّی پژوهش، پرسشنامه‌ای محقق ساخته، طراحی شد و بر روی نمونه‌ای متشکل از 56 نفر از مدیران ارشد که با استفاده از روش نمونه گیری غیر احتمالی انتخاب شده بودند اجرا گردید. روایی محتوایی پرسشنامه توسط چهار نفر از خبرگان تأیید و پایایی پرسشنامه به وسیله آلفای کرونباخ محاسبه شد که ضریب 876/. بیانگر انسجام سؤالات و عدم پراکندگی معنادار سؤالات است. برای تحلیل داده‌های به دست آمده از پرسشنامه‌ها از نرم افزار SPSS24 و روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر نشان داد که متغیرهای موجود در عوامل شناسایی شده، حدود 92 درصد از تغییرات مربوط به عوامل اثرگذار بر برنامه‌های ارتقای بالنده سازی حرفه‌ای مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران را تشکیل می‌دهند که بیانگر تأثیرگذاری بالای ‌آنها در طراحی، تدوین و اجرای برنامه‌ها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1282 - طراحی مدل عوامل موثر بر ارتقاء تصویر برند ملی (نشان ساخت ایران) در بازارهای منطقه‌ای (مطالعه موردی: صادرات تجهیزات برق فشار قوی-ترانسفورماتور)
        عبدالعلی عامری عبداله نعامی بیتا تبریزیان
        همواره تحولات جهانی و منطقه‌ای، ضرورت دسترسی به صادرات موفق با محوریت کاهش هزینه‌ها و افزایش میزان پذیرش محصولات را به امری حیاتی برای اقتصاد هر کشور تبدیل کرده است. از جمله فاکتورهای موثر در موفقیت صادرات، نشان (برند) ملی قابل قبول کشور مبداء نزد مشتریان کشور مقصد می‌ب چکیده کامل
        همواره تحولات جهانی و منطقه‌ای، ضرورت دسترسی به صادرات موفق با محوریت کاهش هزینه‌ها و افزایش میزان پذیرش محصولات را به امری حیاتی برای اقتصاد هر کشور تبدیل کرده است. از جمله فاکتورهای موثر در موفقیت صادرات، نشان (برند) ملی قابل قبول کشور مبداء نزد مشتریان کشور مقصد می‌باشد. یکی از صنایع دارای توانمندی بومی و زیرساخت قوی در کشور ایران صنعت برق می‌باشد. با وجود کیفیت و خودکفایی در محصولات این صنعت، شاید فقدان الگویی برند ملی در این حوزه، مانعی در دستیابی به بازارهای منطقه‌ای آن شده است. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل مؤثر بر ارتقاء تصویر برند ملی کشور ایران می‌باشد. در این پژوهش آمیخته ترتیبی - متوالی، سعی شده به شیوه اکتشافی عوامل موثر بر ارتقاء تصویر برند ملی (نشان ساخت ایران) و ابعاد آن به استفاده از نظرات خبرگان شناسایی شود. پس از آن به کمک نرم-افزار مکس‌کیودا متغیرها و الگوی مفهومی روابط بین آنها استخراج شد. در این بخش متغیرهای تأثیرگذار بر برند ملی، به‌عنوان ابعاد مدل ارتقاء برند ملی شناخته شدند. در بخش کمی نیز با استفاده از نظرات مدیران اجرایی و صادرکنندگان محصولات برق فشار قوی، وضعیت بومی مدل تحقیق بررسی شود. نتایج تحلیل مدل معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزار PLS نشان داد که در بین روابط تعریف شده بهره-گیری از ظرفیت‌های نیروی‌انسانی، فرهنگی، اجتماعی و تاریخی بیشترین و سیاستگذاری کلان ملی، کمترین تأثیر را بر ارتقاء برند ملی دارد. در بخش پایانی بر مبنای این تحلیل‌ها، استراتژی‌ها و راهکارهای لازم جهت ارتقاء برند ملی ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1283 - الگوی مهار فساد اداری مبتنی بر اهداف، وظایف و اختیارات دیوان محاسبات ایران
        رضا زرگر مسعود پورکیانی مژگان درخشان ایوب شیخی
        چکیدههدف این پژوهش ارائه الگوی مهار فساد اداری مبتنی بر اهداف، وظایف و اختیارات دیوان محاسبات ایران می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و توسعه‌ای و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان حوزه‌های حسابرسی (فنی- تخصصی) و اداری دیوان م چکیده کامل
        چکیدههدف این پژوهش ارائه الگوی مهار فساد اداری مبتنی بر اهداف، وظایف و اختیارات دیوان محاسبات ایران می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و توسعه‌ای و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان حوزه‌های حسابرسی (فنی- تخصصی) و اداری دیوان محاسبات شامل ستاد مرکزی و 31 استان سطح کشور می‌باشد. تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، تعداد (340) نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی، استفاده شده و به‌منظور مرور ادبیات موضوع مورد مطالعه از روش کتابخانه‌ای و به‌منظور جمع‌آوری داده‌های میدانی، از پرسشنامه استفاده شده است. اعتبار و پایایی ابزار پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و آلفای کرونباخ ارزیابی و از تکنیک مدل‌یابی معادلات ساختاری (SEM) جهت آزمون مدل و آزمون سوالات و فرضیه‌ها استفاده شده است. بر اساس شاخص‌های برازش شده می‌توان نتیجه گرفت که ابعاد متغیر اهداف، وظایف و اختیارات در دیوان محاسبات ایران، در سطح خوب و ابعاد متغیر مهار فساد اداری در سطح قوی قرار گرفته‌اند. لذا می‌توان نتیجه گرفت الگوی مهار فساد اداری مبتنی بر اهداف، وظایف و اختیارات دیوان محاسبات از اعتبار لازم برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1284 - شناسایی موانع اجرای خط مشی‌ها در سازمان امور مالیاتی
        مها طاهری غلامرضا معمارزاده طهران مرتضی موسی خانی
        یکی از مسائل مهم در سازمان امور مالیاتی، فقدان دستیابی به عملکرد قابل قبول و اهداف تعریف شده در اجرای خط مشی ها می باشد. در این تحقیق، موانع مؤثر بر اجرای خط مشی ها در سازمان امور مالیاتی با محوریت قانون مالیات های مستقیم شناسایی شده و دیدگاهی ترکیبی از رویکردهای با چکیده کامل
        یکی از مسائل مهم در سازمان امور مالیاتی، فقدان دستیابی به عملکرد قابل قبول و اهداف تعریف شده در اجرای خط مشی ها می باشد. در این تحقیق، موانع مؤثر بر اجرای خط مشی ها در سازمان امور مالیاتی با محوریت قانون مالیات های مستقیم شناسایی شده و دیدگاهی ترکیبی از رویکردهای بالا به پایین و پایین به بالا در اجرا ارائه شد. بعد از شناسایی اولیه موانع اجرای خط مشی های مالیاتی با بررسی مبانی نظری و تحقیقات پیشین و همچنین مصاحبه با خبرگان (خبرگان سازمان امور مالیاتی)، پرسشنامه دلفی طراحی شد. سپس با نظرخواهی از 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و مالیاتی، 47 مانع اجرای خط مشی های مالیاتی در 10 بعد دسته بندی شدند. نهایتا، براساس داده های جمع آوری شده از مدیران و کارشناسان سازمان امورمالیاتی تهران، تحلیل عاملی تاییدی انجام شد که ساختار استخراج‌شده تحقیق را تایید کرد. نتایج تحقیق حاضر می تواندبه مدیران و سیاستگذاران سازمان امورمالیاتی در اجرای خط مشی های مالیاتی کمک کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1285 - بررسی روابط علت -معلولی معیارهای الگوی یکپارچه برنامه ریزی جانشین پروری مدیران
        نسیم حبیب اله میرعلی سیدنقوی جواد محرابی
        هدف این پژوهش بررسی روابط علی-معلولی معیار‌های الگوی یکپارچه برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران با استفاده از دیمتل در شرکت دخانیات ایران بوده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی از نوع کمی می‌باشد. پس از بررسی ادبیات پژوهش و نظر 8 نفر از خبرگان آشنا و مسلط به مفاهیم جانش چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی روابط علی-معلولی معیار‌های الگوی یکپارچه برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران با استفاده از دیمتل در شرکت دخانیات ایران بوده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی از نوع کمی می‌باشد. پس از بررسی ادبیات پژوهش و نظر 8 نفر از خبرگان آشنا و مسلط به مفاهیم جانشین پروری و بررسی 14 مقوله موجود حاصل از مدل مفهومی، 10 مقوله فرعی در قالب چهار مقوله اصلی، با استفاده از تکنیک دیمتل و طراحی پرسشنامه میزان تاثیر هریک از آنها به صورت زوجی بر یکدیگر ارزیابی و شناسایی گردید، به دنبال آن روابط بین مقوله‌های الگوی برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران و گراف علت-معلولی این مقوله‌ها مشخص ساخت مقوله‌های فرعی عوامل فرهنگی، عوامل محیطی و عوامل مدیریتی بر روی مقوله اصلی تعیین خط مشی تاثیرگذار بوده. همچنین، مقوله‌های فرعی عوامل ساختاری، عوامل سازمانی و عوامل فردی بر روی مقوله اصلی ارزیابی کاندید تاثیرگذار است. مقوله‌های فرعی عوامل آموزشی و عوامل ضمن خدمت بر روی مقوله اصلی توسعه تاثیرگذار بوده و مقوله‌های فرعی عوامل عملکردی سازمانی و عوامل عملکردی فردی بر روی مقوله اصلی ارزیابی اثربخشی تاثیرگذار می‌باشند؛ که عوامل عملکردی فردی، عوامل ضمن خدمت و عوامل سازمانی بیشترین اثر بر مقوله‌های اصلی را داشته‌اند. . نتایج پژوهش راهنمای مناسبی برای برنامه‌ریزی جانشین‌پروری مدیران در صنعت دخانیات می‌باشد که می‌تواند مورداستفاده صنعت گران و پژوهشگران قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1286 - بررسی موانع توسعه صنعت گردشگری در جمهوری اسلامی ایران
        جواد محرابی سیاوش خلیلی شورینی احمد خلفی
        امروزه صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. کشور جمهوری اسلامی ایران با توجه به اینکه در ردیف 10 ده کشور اول دنیا از نظر وجود جاذبه های گردشگری قرار دارد، ولی از نظر جذب توریسم و گردشگر، نه تنها در بین کشورهای دنیا بلکه در بین کشورها چکیده کامل
        امروزه صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. کشور جمهوری اسلامی ایران با توجه به اینکه در ردیف 10 ده کشور اول دنیا از نظر وجود جاذبه های گردشگری قرار دارد، ولی از نظر جذب توریسم و گردشگر، نه تنها در بین کشورهای دنیا بلکه در بین کشورهای خاورمیانه هم جایگاه شایسته و مطلوبی ندارد. این پژوهش در پی پاسخ به این سئوال که چرا جمهوری اسلامی ایران در جذب گردشگر خارجی موفق نیست و جایگاه مطلوبی ندارد آغاز شد. به منظور بررسی و کنکاش درباره موانع توسعه گردشگری از متخصصین و صاحبنظران آگاه درحوزه گردشگری شامل اساتید، مسئولان و مدیران ارشد استفاده شد. به همین خاطر 103 نفر از بین این افراد به روش نمونه گیری ساده طبقه ای به صورت تصادفی انتخاب شدند. در ابتدا با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی 42 گویه مطرح شده در پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفت. نتیجه، نشانگر وجود هفت عامل ساختاری و اصلی بود و عامل های استخراج شده عبارت بودند از: 1- عامل زیر بنایی 2 - عامل سیاسی، 3- عامل فرهنگی 4- عامل دولتی 5- عامل انسانی 6- عامل مدیریتی و 7 - عامل اقتصادی که به ترتیب بیشترین تغییرات واریانس آزمون را توضیح می دهند .در نهایت به منظور آزمون فرضیه‌های تحقیق از آزمون t استفاده شد که 7 فرضیه مطرح شده در پژوهش تأیید شد. نتایج، بیانگر این است که ضعف امکانات زیر بنایی و زیر ساختی از مهم ترین موانع توسعه گردشگری بوده و پس از آن موانع و مشکلات سیاسی و موانع فرهنگی بیشترین اثر را در عدم توسعه گردشگری داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1287 - توسعه پایدار اجتماعی در سطح ایران و جهان: با رویکرد داده کاوی
        منا آهنی مرتضی موسی خانی محمدعلی افشارکاظمی
        توسعه اجتماعی در برگیرنده بعدی از توسعه است که بر کنش و واکنش های انسانی، نهادها و روابط اجتماعی با یکدیگر تأکید می ورزد، و بر آن ها تمرکز می نماید. در این مطالعه، شاخص های اجتماعی ارائه شده بر روی سایت بانک جهانی مورد بررسی قرار گرفت، که با بکارگیری روش دلفی و استفاده چکیده کامل
        توسعه اجتماعی در برگیرنده بعدی از توسعه است که بر کنش و واکنش های انسانی، نهادها و روابط اجتماعی با یکدیگر تأکید می ورزد، و بر آن ها تمرکز می نماید. در این مطالعه، شاخص های اجتماعی ارائه شده بر روی سایت بانک جهانی مورد بررسی قرار گرفت، که با بکارگیری روش دلفی و استفاده از نظر خبرگان، 6 شاخص در وضعیت توسعه پایدار ایران، موثر قلمداد گردید. به منظور بررسی توسعه پایدار اجتماعی بر اساس شش شاخص منتخب (نرخ رشد جمعیت؛ بهره وری نیروی کار؛ هزینه های دولت برای آموزش و پرورش؛ سرانه هزینه های بهداشت و سلامت؛ نرخ سواد بزرگسالان؛ امید به زندگی در بدو تولد) برای 186 کشور جهان، داده ها از بانک جهانی استخراج گردید. هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت ایران بر مبنای شش شاخص منتخبِ حوزه اجتماعی و تعیین جایگاه ایران در بین دیگر کشورهای جهان، با استفاده از تکنیک خوشه بندی؛ و سپس شناسایی شبیه ترین کشورها در طی 18 سال گذشته با وضعیت توسعه پایدار اجتماعی در ایران، است. یافته های پژوهش نشان می دهد، کشور ایران از منظر شاخص های اجتماعی توسعه پایدار بیشترین هم خوشه گی را با کشورهای بحرین، بنگلادش، باربادوس دارد که 14 بار در طی سال های 1996 تا 2016، در یک گروه قرار گرفتند و 12 بار با کشور اندونزی و ونزوئلا در یک خوشه قرار گرفته است؛ و 11 بار با کشور ترکیه؛ و با کشورهای الجزیره، آنگولا، آرژانتین و ویتنام 10 بار هم خوشه بوده است. در پایان بر مبنای یافته های پژوهش پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1288 - الماس رهبری معنوی در نظام اداری ایران
        غلامرضا معمارزاده مهدی صانعی
        موفقیت یا شکست سازمان ها تا حد زیادی به کیفیت رهبری آنها بستگی دارد. رهبـران جهت نیل به اهـداف سـازمان از فنون و ویـژگی هایی خاص بهره می گیرند؛ برخی دارای صفات منحصر بفردی هستند، برخی دیگر رفتارهای ویژه ای از خود بروز می دهند، موفقیت برخی به پیروان آنها وابسته است و ... چکیده کامل
        موفقیت یا شکست سازمان ها تا حد زیادی به کیفیت رهبری آنها بستگی دارد. رهبـران جهت نیل به اهـداف سـازمان از فنون و ویـژگی هایی خاص بهره می گیرند؛ برخی دارای صفات منحصر بفردی هستند، برخی دیگر رفتارهای ویژه ای از خود بروز می دهند، موفقیت برخی به پیروان آنها وابسته است و .... در سالیان اخیر، رویکردهای جدیدی از رهبری معرفی شده اند که رهبری تحول گرا، خدمتگزار، فره مند و... نمونه هایی از آنها هستند. در میان رویکردهای جدید نسبت به رهبری، رهبری معنوی از جایگاه خاصی برخوردار شده است. در مقاله حـاضر ضمن مرور مفاهیم و ابعـاد رهبری معنوی، ویژگی های رهبر معنوی در نظام اداری ایران از منظر خبرگان استخراج شده و در پایان، با بهره گیری از تحلیل عاملی اکتشافی، ویژگی های رهبر معنوی در نظام اداری ایران در پنج بُعد گروه بندی و تقلیل خواهد یافت. این پنج طبقه عبارتند از: توجه به منافع سازمان، توجه به منافع کارکنان، توجه به منافع جامعه، ویژگی های فردی و توجه به خویشتن. این پنج طبقه با یکدیگر الماس رهبری معنوی را شکل خواهند بخشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1289 - ارزیابی اثربخشی تحول استراتژیک سازمانی شرکت ملی حفاری ایران برای ارتقای سطح مزیت رقابتی
        محمدرضا حمیدی زاده جهانگیر آسوده
        هدف اصلی این پژوهش ارزیابی اثربخشی تحول استراتژیک سازمانی شرکت ملی حفاری ایران برای ارتقای سطح مزیت رقابتی است. از این رو، قابلیت کارآفرینی شرکت نیز بالا خواهد رفت، حجم نمونه براساس رویکرد کوکران، 210 نفر تعیین شد. روش پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و بر حسب نحوه گردآو چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش ارزیابی اثربخشی تحول استراتژیک سازمانی شرکت ملی حفاری ایران برای ارتقای سطح مزیت رقابتی است. از این رو، قابلیت کارآفرینی شرکت نیز بالا خواهد رفت، حجم نمونه براساس رویکرد کوکران، 210 نفر تعیین شد. روش پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری داده‌ها از نوع تحقیقات توصیفی به شمار می‌آید و از حیث ارتباط بین متغیرهای تحقیق از نوع علی و به طور مشخص مبتنی بر مدل‌یابی معادلات ساختاری است. به منظور سنجش متغیرهای تحقیق نیز از پرسشنامه (تحول استراتژیک و مزیت رقابتی) و روش‌های تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزارSPSS.22 و LISREL 8.5 بهره گرفته شده است. نتایج تجزیه و تحلیل پرسشنامه نشان داد که تحول استراتژیک (محتوای استراتژی، تغییرات در روابط سازمان با محیط خارجی و ساختارهای سازمانی) تاثیر مثبت و معناداری بر مزیت رقابتی (قابلیت کارآفرین، قابلیت فنی، قابلیت سازمانی، قابلیت استراتژیک) دارند و همچنین تحول استراتژیک و مزیت رقابتی در شرکت ملی حفاری ایران در وضعیت اثربخش و مطلوب قرار ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1290 - تدوین الگوی مدیریت دانش (شناسایی زیرساخت‌ها، ابزارها و حوزه های دانشی)
        امید اردلان اصغر محمدی فاتح سید مهدی الوانی
        ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ﻣﻘﺎﻟﻪ، تدوین الگوی مناسب ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ در ﺑﺎﻧﮏ حکمت ایرانیان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. به همین دلیل، از هر دو رویکرد کمی و کیفی به طور جداگانه در تکمیل الگو، پیروی شده است. در فاز کمی، از طریق تحلیل عاملی اکتشافی تعداد 14زیرساخت مدیریت دانش شناسایی شده و میزان ارتباط آنها با چرخ چکیده کامل
        ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ﻣﻘﺎﻟﻪ، تدوین الگوی مناسب ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ در ﺑﺎﻧﮏ حکمت ایرانیان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. به همین دلیل، از هر دو رویکرد کمی و کیفی به طور جداگانه در تکمیل الگو، پیروی شده است. در فاز کمی، از طریق تحلیل عاملی اکتشافی تعداد 14زیرساخت مدیریت دانش شناسایی شده و میزان ارتباط آنها با چرخه مدیریت دانش از طریق آزمون پیرسون 36 درصد حاصل شد. همچنین در فاز کیفی و از طریق مصاحبه از مدیران بانک، خواسته شد تا مهمترین حوزه‌های دانشی بانک را بیان کنند که چهار حوزه بازاریابی، مدیریت ریسک، مشتری مداری، و منابع انسانی به عنوان حوزه‌های دانشی شناسایی شدند. سپس در بخشی از فاز کمی از طریق پرسشنامه از نمونه آماری(148 نفر) خواسته شد تا ضمن تعیین میزان کاربرد ابزارهای مدیریت دانش در بانک، نوع ابزار لازم را برای بهبود حوزه های چهارگانه فوق، ذکر کنند. بر اساس شمارش فراوانی پاسخ ها، 8 ابزار برای بازاریابی، 14 ابزار برای مدیریت ریسک، 15 ابزار برای مشتری مداری و 8 ابزار هم برای حوزه منابع انسانی بانک، قابل کاربرد تشخیص داده شد. بر اساس مدل نقشه گونه انتهای مقاله، 14 زیرساخت مدیریت دانش می توانند چرخه مدیریت دانش را در حوزه های چهارگانه تسهیل کنند و از طرف دیگر، ابزارهای دانشی متناسب با هر حوزه هم می توانند تحقق اهداف حوزه ای را محقق سازند. مساعدت اصلی مقاله، شناسایی حوزه های دانشی بانکداری و دسته بندی ابزارهای مدیریت دانش در این حوزه‌ها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1291 - تبیین ارزش‌های مصرفی مالکان خوردوهای سواری و تاثیر آن بر انتخاب نام تجاری(مورد مطالعه شرکت ایران خودرو)
        علیرضا موتمنی هادی مرادی امین همتی
        اهمیت نام تجاری و تأثیر آن در فروش محصولات و خدمات به طور فزاینده ای در حال گسترش است. در این زمینه تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر انتخاب نام تجاری از دیدگاه رفتاری توسط مشتریان پرداخته است، به همین منظور از تئوری ارزش‌های مصرف استفاده شده است، تا ارزش‌های چکیده کامل
        اهمیت نام تجاری و تأثیر آن در فروش محصولات و خدمات به طور فزاینده ای در حال گسترش است. در این زمینه تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر انتخاب نام تجاری از دیدگاه رفتاری توسط مشتریان پرداخته است، به همین منظور از تئوری ارزش‌های مصرف استفاده شده است، تا ارزش‌های مصرفی موثر بر انتخاب نام تجاری و همچنین رابطه بین شهرت شرکت و ارزش‌های مصرفی مشتریان را مشخص نمایند. با استفاده از پرسشنامه، اقدام به جمع آوری داده های مورد نیاز از مالکان خودروهای سواری مدل 75 تا 88 تولیدی شرکت ایران خودرو در سطح شهر تهران در خصوص ارزش‌های مصرف و شهرت شرکت گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل تشخیصی و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج حاصله حاکی از تأثیرارزش‌های مصرف بر انتخاب نام تجاری بوده و نشان می دهد که با استفاده از این تئوری می توان اقدام به پیش بینی نام تجاری انتخابی توسط مشتریان نمود. همچنین نرخ موفقیت مدل فوق در پیش بینی صحیح انتخاب نام تجاری 5/54% بدست آمد و در نتیجه مشخص شد، تأثیر شهرت شرکت بر ارزش‌های مصرفی مشتریان معنی دار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1292 - بررسی عوامل مؤثر بر کارآفرینی سازمانی در هیئت مدیره های سازمان نظام پرستاری ایران
        محمد عطایی کتایون پورمهدی علی احمدی
        پدیده کارآفرینی خیلی دیر و به صورت کمرنگ در عرصه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی وارد شده و هنوز هم نتوانسته است به جایگاه واقعی خود در اینحیطه دسترسی پیدا کند. این مقاله با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کارآفرینی سازمانی در هئیت مدیره های سازمان نظام پرستاری ایران در سال 1391ان چکیده کامل
        پدیده کارآفرینی خیلی دیر و به صورت کمرنگ در عرصه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی وارد شده و هنوز هم نتوانسته است به جایگاه واقعی خود در اینحیطه دسترسی پیدا کند. این مقاله با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کارآفرینی سازمانی در هئیت مدیره های سازمان نظام پرستاری ایران در سال 1391انجام پذیرفته است. در این تحقیق، توصیفی- پیمایشی، با توجه به اینکه هیئت مدیره های سازمان نظام پرستاری 30 استان کشور جامعه آماری راتشکیل می دهند و بر اساس فرمول حجم نمونه نیاز به جمع آوری 100 پرسشنامه بود. از روش نمونه گیری تصادفی ساده جهت تحقیق استفاده شد. دراین روش محقق به کلیه آزمودنی ها در جامعۀ آماری فرصت انتخاب یکسان می دهد. نتایج تحقیق نشان دهنده این مطلب است که بین شش عاملسازمانی با کارآفرینی سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه گام به گام نشان می دهد که علیرغم معنی داربودن رابطه ساختار سازمانی، سیستم تحقیق و توسعه، ویژگی های کارکنان، فرهنگ سازمانی با کارآفرینی سازمانی این شاخص ها جزء عوامل مؤثر برکارآفرینی سازمانی نیستند و فقط سبک رهبری و استراتژی سازمانی از عوامل مؤثر بر کارآفرینی سازمانی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1293 - بررسی تأثیر ثبات مدیریت بر حرفه‌ای ‌گرایی کارکنان با رویکرد شایسته‌سالاری
        بهروز رضایی منش امید سرابی جعفر عباس پور
        نیروی انسانی کارآمد و حرفه ای، شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمان های دیگر است؛ چرا که، نیروی انسانی حرفه ای مهم ترین منبع هر سازمانی است. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین تأثیر ثبات مدیریت بر حرفه ای گرایی کارکنان از طریق شایسته سالاری در اداره کل آموزش و پرورش استان ا چکیده کامل
        نیروی انسانی کارآمد و حرفه ای، شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمان های دیگر است؛ چرا که، نیروی انسانی حرفه ای مهم ترین منبع هر سازمانی است. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین تأثیر ثبات مدیریت بر حرفه ای گرایی کارکنان از طریق شایسته سالاری در اداره کل آموزش و پرورش استان ایلام است، نمونه برآورد شده با استفاده از فرمول کوکران تعداد 132 نفر از کارکنان اداره می باشد. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی - پیمایشی است.. برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه حاوی 29 سؤال در خصوص ثبات مدیریت، شایسته سالاری و حرفه ای گرایی استفاده شد. در تأمین روایی پرسشنامه از نظر اساتید و در جهت تعیین پایایی پژوهش از روش آلفای کرونباخ بهره گرفته شد، نتایج بدست آمده از آلفای کرونباخ میزان 87 درصد را نشان می دهد که پایایی قابل قبولی است. همچنین با توجه به اینکه داده ها دارای توزیع نرمال بودند، از روش رگرسیون چند متغیره در تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از تأیید فرضیه اصلی و پنج فرضیه فرعی تحقیق می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد، ثبات مدیریت از طریق شایسته سالاری تأثیر قابل توجهی بر حرفه ای گرایی کارکنان دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1294 - بررسی نقش ارزش مبتنی‌بر فایده و لذت‌جویانه در رضایت مصرف‌کنندگان از خرید‌ پوشاک در ایران
        کامبیز حیدرزاده ندا ایرانی
        تغییر پارادایم از یک رویکرد مبتنی‌بر فایده در حوزه تجربه خرید و توجه به بُعد دیگر تجربه خرید که ارزش آن براساس میزان لذت‌گرایی و سرگرمی تعیین می‌گردد، از موضوعات چالشی در حوزه رفتار خرید مصرف‌کننده است. پژوهش حاضر به بررسی نقش میانی ارزش مبتنی ‌ چکیده کامل
        تغییر پارادایم از یک رویکرد مبتنی‌بر فایده در حوزه تجربه خرید و توجه به بُعد دیگر تجربه خرید که ارزش آن براساس میزان لذت‌گرایی و سرگرمی تعیین می‌گردد، از موضوعات چالشی در حوزه رفتار خرید مصرف‌کننده است. پژوهش حاضر به بررسی نقش میانی ارزش مبتنی ‌بر فایده و لذت‌جویانه خرید به‌عنوان عوامل تأثیرگذار بر رضایت از تجربه خرید در ارتباط با درگیری ذهنی مصرف‌کننده و گرایش‌های خرید مصرف‌کنندگان شامل گرایش به خریدهای تنوع‌طلبانه، ناخواسته و تفننی و حساسیت به قیمت در بین خریداران پوشاک می‌پردازد.براساس تجزیه و تحلیل یافته‌های این پژوهش از طریق مدل‌یابی معادلات ساختاری، با افزایش درگیری ذهنی خریداران پوشاک (مانتو و پیراهن مردانه) گرایش به خریدهای تنوع‌طلبانه، ناخواسته و تفننی افزایش یافته و این خریداران از حساسیت قیمتی کمتری برخوردار هستند. از طرف دیگر گرایش به خریدهای تنوع‌طلبانه و ناخواسته و داشتن حساسیت قیمتی پایین به پوشاک (مانتو و پیراهن مردانه)، موجب افزایش ارزش مبتنی ‌بر فایده و لذت جویانه خرید می‌گردد؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که میزان رضایت از خرید این خریداران متأثر از روابط درگیری ذهنی، گرایش‌های خرید مصرف‌کنندگان و ارزش مبتنی ‌بر فایده و لذت‌جویانه خرید می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1295 - فراتحلیل ارتباط میان کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی کارکنان در سازمان‌های ایران
        صیدمهدی ویسه جعفر عباس‌پور حیدر عباس‌پور
        با توجه به اهمیت نقش کیفیت زندگی کاری در رضایت شغلی کارکنان در سازمان ها هدف پژوهش حاضر عبارت از فراتحلیل تحقیقات انجام شده پیرامون رابطه میان کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی می باشد. این پژوهش با استفاده تکنیک فراتحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، م چکیده کامل
        با توجه به اهمیت نقش کیفیت زندگی کاری در رضایت شغلی کارکنان در سازمان ها هدف پژوهش حاضر عبارت از فراتحلیل تحقیقات انجام شده پیرامون رابطه میان کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی می باشد. این پژوهش با استفاده تکنیک فراتحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، میزان اندازه اثر رابطه کیفیت زندگی کاری با رضایت شغلی را مشخص نموده است. بدین منظور 9 پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بوده انتخاب و فراتحلیل برروی آنها انجام گرفت. ابزار مورد استفاده در این پژوهش چک لیست فراتحلیل می باشد. پژوهش حاضر مبتنی بر 1940 شرکت کننده و 9 اندازه اثر می باشد. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش‌های انجام شده در حوزه ارتباط کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی سازمان‌ها در ایران و با استفاده از روش فراتحلیل و نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA2) تعداد 9 مقاله را مورد بررسی قرار داده است. نتیجه فراتحلیل نشان داد که کیفیت زندگی کاری با رضایت شغلی رابطه ای بالاتر از حد متوسط دارد (با میانگین اندازه اثر 5757/0). همچنین از میان ابعاد کیفیت زندگی کاری: انسجام اجتماعی با اندازه اثر 507/0، توسعه قابلیت های انسانی با اندازه اثر 495/0، فضای کلی زندگی با اندازه اثر 484/0 دارای بیشترین اندازه اثر در رابطه با رضایت شغلی است. و دراین میان محیط کاری ایمن با اندازه اثر 337/0 دارای کمترین اندازه اثر در رابطه با رضایت شغلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1296 - تعیین راهبردهای ورزش همگانی در ایران
        علی محمدی خراجو نیما ماجدی مهدی نادری نسب
        یکی از منطقی‌ترین شیوه‌ها برای رسیدن به بهره‌وری و رشد و توسعه بهینه در سازمان‌های ورزشی؛ دارا بودن برنامه مدوّن و تبیین راهبردهای رسیدن به اهداف سازمانی است. هدف از این تحقیق تعیین راهبردهای ورزش همگانی در ایران به روش SWOT بود. این تحقیق به لحاظ هدف و ماهیت از نوع کار چکیده کامل
        یکی از منطقی‌ترین شیوه‌ها برای رسیدن به بهره‌وری و رشد و توسعه بهینه در سازمان‌های ورزشی؛ دارا بودن برنامه مدوّن و تبیین راهبردهای رسیدن به اهداف سازمانی است. هدف از این تحقیق تعیین راهبردهای ورزش همگانی در ایران به روش SWOT بود. این تحقیق به لحاظ هدف و ماهیت از نوع کاربردی و ازنظر استراتژی اجرا از نوع توصیفی- تحلیلی است که به روش میدانی انجام شده است. ابتدا وضعیت موجود ورزش همگانی ایران بررسی و سپس پرسش‌نامه‌ای با میزان پایایی 92/0 طراحی گردید. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه‌ی مدیران فدراسیون ورزش همگانى، رؤساى کمیته‌ها و انجمن‌های فدراسیون ورزش همگانى، رؤساى هیئت‌های استان‌ها و اعضاى شوراى راهبردى فدراسیون ورزش همگانى کشور تشکیل می دادند که 85 نفر از آنها به عنوان نمونه در دسترس انتخاب و پرسشنامه ها بین آنها توزیع و تکمیل گردید.. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی شامل شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی و در بخش آمار استنباطی از مجذورکا و آزمون فریدمن؛ و درنهایت از مدل تجزیه‌وتحلیل SWOT استفاده گردید. بر اساس ماتریس عوامل درونی و بیرونی، جایگاه ورزش همگانی ایران در موقعیت ضعف و تهدید (WT) تعیین شد. راهبردهای 13 گانه با استفاده از ماتریس TOWS تدوین و پس از رتبه‌بندی با ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمّی (QSPM)، ارائه گردید. با توجه به قرارگیری ورزش همگانی ایران در موقعیت ضعف و تهدید (WT) به نظر می‌رسد عملیاتی نمودن استراتژی‌های تبیین شده بتواند این رشته را از وضعیت بحرانی موجود به جایگاه بهتری برساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1297 - تحلیل وضعیت آینده‌نگاری کارآفرینی در ایران
        مرضیه بختیاری سید رسول حسینی امید درگاهی نژاد
        آینده‌نگاری کارآفرینی، یک جهت‌گیری شناختی و عقلی به آینده ی کسب و کار است؛ نوعی استدلال عملی و کنترل آینده ،که به جوامع و سازمانها در جهت رسیدن به اهداف بلند مدت در جهت رشد و توسعه ی اقتصادی کمک‌های مؤثری می‌کند. در این تحقیق وضعیت آینده نگاری کارآفرینی در ایران مورد مط چکیده کامل
        آینده‌نگاری کارآفرینی، یک جهت‌گیری شناختی و عقلی به آینده ی کسب و کار است؛ نوعی استدلال عملی و کنترل آینده ،که به جوامع و سازمانها در جهت رسیدن به اهداف بلند مدت در جهت رشد و توسعه ی اقتصادی کمک‌های مؤثری می‌کند. در این تحقیق وضعیت آینده نگاری کارآفرینی در ایران مورد مطالعه قرار گرفته است.پژوهش حاضر به لحاظ هدف ،کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها از نوع توصیفی –پیمایشی است. بدین منظور متغیرهای تاثیر گذار بر آینده نگاری کارآفرینی و کسب و کار بر اساس گزارش موسسه مکنزی(2016)شناسایی شده و پرسشنامه محقق ساخته طراحی گردید.روایی و پایایی تحقیق مورد تایید قرار گرفته وضریب آلفای کرونباخ 886/0 و با روش بازآزمایی مقدار همبستگی برابر با 862/0 محاسبه شد که مقدار قابل قبولی است. جامعه آماری پژوهش 142نفر از کارآفرینان برتر و دانشجویان مقطع دکتری رشته ی کارآفرینی در شهر های منتخب(تهران،البرز و قزوین)بوده اند که با فرمول کوکران حجم نمونه103 نفر تعیین گردید.تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش معادلات ساختاری و با نرم افزار های SPSS22 وPLSصورت گرفته است.بر اساس نتایج تحقیق، فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار گرفته است و مشخص گردیده است که شش عامل (درجه بالای شهر نشینی،طبقه مصرف کننده رو به رشد،فرهنگ ریشه دار کارآفرینی،موقعیت جغرافیایی ایران،سطح بالای تحصیلات علمی و اقتصاد متنوع )به ترتیب بر آینده نگاری کارآفرینی در ایران تاثیر مثبت دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1298 - Investigating the potential to improve the efficiency of iran's road bridge management system from the point of view of bridge maintenance experts
        ali medghalchi Pooria Rashvand ali delnavaz
        10.22094/joie.2023.1966921.1984
        Bridges, the most important road infrastructure in construction and operation conditions, are constantly exposed to the crisis of depreciation and destruction. With the reduction of government budgets and the consequent reduction of their maintenance credits, the approa چکیده کامل
        Bridges, the most important road infrastructure in construction and operation conditions, are constantly exposed to the crisis of depreciation and destruction. With the reduction of government budgets and the consequent reduction of their maintenance credits, the approach of this crisis to a disaster is implausible. In such a situation, a dynamic and comprehensive system that can appropriately prioritize limited budget allocation is undoubtedly desirable for the trustees. This system is called Bridge Management System (BMS). This research seeks to investigate the capacities of improving the management system of road bridges in Iran. For this purpose, a library study method has been used to examine the findings of other researchers in the field of BMS improvement potentials. The result of this study is the selection of three techniques of project risk management, comprehensive quality management and data mining, whose functions and characteristics to be able to match and improve BMS functions. A field study tested the improved performance of BMS in front of bridge maintenance operators in the country. The final result of the research showed that the proposed improved performance. It has raised the expectations of the operators of the maintenance of Iranian bridges in a general and step-by-step manner. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1299 - An Electronic Readiness Assessment Model for More Efficient Electronic Commerce Adoption by Iranian Small and Medium Contractors
        Kianoush Naserolmemar Atosa Bayat
        10.22094/joie.2022.1925315.1848
        More than 90% of companies in Iran construction Industry are small and medium sized contractors. Only 5% of them are using the electronic commerce services and facilities for their businesses. SMCs must re-evaluate every aspect of their strategies and quickly move to a چکیده کامل
        More than 90% of companies in Iran construction Industry are small and medium sized contractors. Only 5% of them are using the electronic commerce services and facilities for their businesses. SMCs must re-evaluate every aspect of their strategies and quickly move to a working model where the e-commerce is essential for their success. The concept of electronic readiness assessment for SMCs has received limited attention in the literature. This paper proposed developing a valid model for assessing the capacity and capability of SMCs to adopt e-commerce in Iran construction industry. The research involved a comprehensive review of related literature and the collection of data to identify the indicators and criteria by means of documentary analysis and using a combination of more frequent e-readiness factors in current models and SMCs obstacles in e-commerce implementation. Focus discussion group was conducted by using interviews with SMCs’ stakeholders for e-commerce to understand the contextual factors that influence the norms and attitudes prevailing in SMCs that affect their adoption of e-commerce. To test the conceptual model, a questionnaire was used to collect data from larger sample of SMCs in Iran. The collected data were analysed using a combination of “hermeneutical analysis” and Structured Equation Modelling. The findings confirmed that IT infrastructure, human resources, financial investment, owners or top management attitudes and cultural issues were the most important indicators that measure in detail the level of the e-readiness of SMCs to adopt e-commerce in Iran construction industry. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1300 - Investigating factors affecting the acceptance of m-government based on fuzzy cognitive map in Iran
        Maryam Mehrparvar Zahra Mohemmi Fateme Dadmand
        10.22094/joie.2023.1987850.2076
        The increasing importance of communication and information in today's society has necessitated the use of cutting-edge technologies in the field. This research focuses on the adoption of mobile government services and aims to identify the needs and effective components چکیده کامل
        The increasing importance of communication and information in today's society has necessitated the use of cutting-edge technologies in the field. This research focuses on the adoption of mobile government services and aims to identify the needs and effective components for successfully providing government services through mobile platforms. By analyzing the causal structure underlying the adoption of mobile government, this study offers insights into the key factors that influence users' attitudes and behaviors towards these services. The research employs a descriptive-survey research method to collect data from experts in the field of information and communication technology as well as university professors. A total of 10 individuals were selected as the sample through a non-probability snowball sampling technique. The data collection process involved conducting semi-structured interviews, allowing for in-depth exploration of the participants' perspectives and insights. To analyze the collected data, the research utilizes the fuzzy cognitive mapping method and USINET software. Based on previous studies on mobile government success, this research identifies several dimensions that are crucial for the successful provision of government services through mobile platforms. These dimensions include Mobility, Localizability, Security, Perceived Value, Ease of Use, Awareness, Trust, Privacy, Social Influence, and Usefulness. By considering these dimensions, policymakers and service providers can better address the needs and expectations of mobile government users. The findings of the research highlight the significance of users' perceptions of usefulness and ease of use in shaping their attitudes towards adopting mobile government services. Therefore, it is essential for government agencies to prioritize these aspects in the design and implementation of mobile government initiatives. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1301 - Effect of Partial Replacement of Crushed Aggregate with Natural Sand on Mechanical and Rheological Properties of Self-Compacting Concrete
        Hamidreza Amini Jamal Ahmadi Behzad Saeedi Razavi Mehdi Babaei
        This paper presents the results of an experimental study on the effect of crushed sand on the properties of fresh and hardened self-compacting concrete. Mixtures of self-compacting concrete have been produced with the replacement of 0%, 25%, 50%, 75% and 100 % of natura چکیده کامل
        This paper presents the results of an experimental study on the effect of crushed sand on the properties of fresh and hardened self-compacting concrete. Mixtures of self-compacting concrete have been produced with the replacement of 0%, 25%, 50%, 75% and 100 % of natural sand with crushed sand (CSS). Same coarse aggregate with crushing percentage of 75 has been used in all mixtures. Concrete grade of 450 Kg/m3 and water to cement ratio of 0.4 have been considered in the mixture designs. Workability properties of self-compacting concrete were investigated by empirical tests viz. slump flow test, T500, V-funnel and L-box height. Rheological properties of concrete mixtures do not change remarkably by replacing 25% and 50 % of natural sand with CSS but if the mixture includes more than 50 % of CSS, the rheological properties of self-compacting concrete will be influenced negatively and may endanger the applicability of the concrete. Strength tests included cube compressive strength test, flexural strength and Splitting Tensile Strength test. The hardened self-compacting concrete exhibits excellent short term strength with 25% CSS content پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1302 - Development of Seismic Criteria for Seismic Responses of Regular and Irregular Structures in Plan considering Vertical Component of the Near-field Records
        Maryam Firoozi Nezamabadi Fariborz Yaghoobi Vayeghan
        Field observations of the incurred damages to the buildings and bridges due to earthquakes in near field show there are various failure modes which are in relation to the forces caused by vertical component. While vertical component of earthquake for ordinary buildings چکیده کامل
        Field observations of the incurred damages to the buildings and bridges due to earthquakes in near field show there are various failure modes which are in relation to the forces caused by vertical component. While vertical component of earthquake for ordinary buildings in most seismic regulations and standards is not considered. Therefore, in the current study the effects of vertical and horizontal components of earthquake on regular and mass asymmetric structures are investigated simultaneously. The study considers a model of one-story structure with 3 degrees of freedom, lateral displacement, torsional displacement of roof level and vertical displacement, on a rigid foundation. It is concluded that for all such structures in the near-fault zones, the effect of vertical component must be considered. In case of stiff structures, the effect of the force on displacement of such structures is of importance and the effect of vertical component can be disregarded. The use of vertical design response spectrum to calculate the vertical forces caused by near field earthquakes is also recommended. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1303 - Evaluation and Comparison of LEED, BREEAM, and the 19th issue of National Building Regulations of Iran (NBRI) in Perspective of Sustainability by (MCDM) TOPSIS Method
        Mohammad Javad Mahdavinejad Mohammad Mehranrad Nasim Eslamirad
        In this research, the features of LEED, BREEAM, and NBRI also, their principles, are reviewed, evaluated, and compared from the aspects of the sustainability. The compliance items of standards with the principles of sustainability determine that their goals are well mat چکیده کامل
        In this research, the features of LEED, BREEAM, and NBRI also, their principles, are reviewed, evaluated, and compared from the aspects of the sustainability. The compliance items of standards with the principles of sustainability determine that their goals are well matched. By comparing the different and shared principles, it discovered how each standard has succeeded from the aspect of the sustainable design also, the shortcomings in the 19th issue of NBRI were appeared. The evaluation of standards with sustainability principles is done by applying (MCDM) TOPSIS. furthermore, by ranking each sub-item of standards from weak to excellent, the respect of sustainability principle is recognized. plus, according to the TOPSIS and analyzing the data, any items of each standard has the most sustainability feature are considered. The alignment with the leading tools can result in the promotion of the Iranian regulations. Findings of this research provide suggestions for completing and localizing the criteria that are part of the LEED and BREEAM in energy section which are neglected in the 19th issue. Applying these solutions and paying more attention to all of building's sustainable aspects in Iran will lead to the success of the country to be adopted with the global counterparts. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1304 - ارزیابی پس از بهره‌برداری درساختمان‌ها؛ مروری بر فعالیت‌های انجام شده در ایران
        شایسته فرح محمد قمیشی حسام الدین ستوده
        10.22094/lsj.2023.1999500.1121
        ارزیابی پس از بهره‌برداری (POE) فرآیندی است، که هدف آن ارزیابی عملکرد ساختمان‌ها پس از بهره‌برداری است و برای ایجاد درک بهتری از عملکرد واقعی ساختمان‌ها و سنجش رضایت ساکنان انجام می‌شود. این شیوه در ایران نیز بسیار نوپا ست و مطالعات دقیق و کاملی در حیطه معماری صورت نگرف چکیده کامل
        ارزیابی پس از بهره‌برداری (POE) فرآیندی است، که هدف آن ارزیابی عملکرد ساختمان‌ها پس از بهره‌برداری است و برای ایجاد درک بهتری از عملکرد واقعی ساختمان‌ها و سنجش رضایت ساکنان انجام می‌شود. این شیوه در ایران نیز بسیار نوپا ست و مطالعات دقیق و کاملی در حیطه معماری صورت نگرفته است. هنوز طراحان بسیاری از بهره‌گیری از این روش سربازمی‌زنند و به عنوان یک موضوع، جهت پژوهش‌های دانشگاهی استفاده می‌شود. این مطالعه، از طریق مرور ادبیات شیوه‌های ارزیابی پس از بهره‌برداری ساختمان‌ها با هدف ارائه تصویری از آنچه در ایران رخ داده‌است، به‌جنبه های مطالعات نظری می‌پردازد. نوع پژوهش حاضر براساس هدف تعریف شده برای آن کاربردی-توصیفی و روش گردآوری داده‌ها، مطالعات اسنادی است. روش تحقیق نیز از نوع کمی می‌باشد و از آمار توصیفی برای تحلیل استفاده شده است. پژوهش حاضر حول یک پرسش اصلی با عنوان" پژوهش‌هایی که در حوزه ارزیابی پس از بهره‌برداری در ایران انجام شده‌اند، چه نتایجی را مطرح می‌کنند؟" شکل‌ گرفته ‌است. جامعه آماری اسناد مرتبط با ارزیابی‌های انجام‌شده در ایران به زبان‌های فارسی و انگلیسی می‌باشد. جستجوها از طریق 7 پایگاه‌ داده و یک هوش مصنوعی انجام‌شد و پس از انجام غربالگری‌های متعدد،37 مقاله گزینش شدند. یافته‌ها بیان‌می‌کنند که گستردگی ارزیابی‌ها، تمامی جغرافیای ایران را پوشش نمی‌دهند. مقالات، بیشتر به‌صورت مطالعات نظری و یا بررسی نمونه موردی انجام شده‌اند. بیشترین روش گردآوری داده‌ها مربوط به پرسشنامه و مطالعات اسنادی بوده‌است. اکثر ارزیابی‌ها در سطح آسیب‌شناسی انجام شده‌اند و مقالات مرتبط با کاربری مسکونی و آموزشی بیشتر از سایر کاربری‌ها تهیه شده‌اند. در خصوص حوزه‌های بررسی ارزیابی پس از بهره‌برداری، نور و تهویه در حوزه فنی، امنیت، راحتی و حریم خصوصی در حوزه رفتاری و دسترسی، مکان و امکانات در حوزه عملکردی بیشترین تکرار را داشته‌اند و در مجموع نشان می‌دهد که استفاده‌کنندگان از مولفه‌های سه‌گانه فنی، عملکردی و رفتاری دارای رضایت متوسط نسبی می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1305 - مقایسه تطبیقی مؤلفه‌های کالبدی - فضایی سنت و مدرنیسم در بناهای دانشگاهی هند و ایران
        محمدرضا شرفیان حسین سلطان زاده شروین میرشاهزاده محمد محمدزاده
        10.22094/lsj.2023.704899
        دانشگاه‌ها یکی از اولین نمونه‌های کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفه‌های سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام به‌کاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان چکیده کامل
        دانشگاه‌ها یکی از اولین نمونه‌های کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفه‌های سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام به‌کاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان مولفه‌های مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران مولفه خلوص احجام و در بناهای دانشگاهی هند مولفه سازمان‌دهی مدرن، بیشترین تاثیر را در تداعی‌کنندگی این بناها دارد، به بررسی مولفه‌های کالبدی-فضایی سنت و مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران و هند و میزان اثرگذاری آن‌ها می‌پردازد. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی از نوع تودرتو است. در بخش کیفی با استفاده از تکنیک مرور نظام‌مند ادبیات نظری در حوزه سنت و مدرنیسم، مولفه‌های سنت و مدرنیسم استخراج و سپس دسته‌بندی می‌شوند. بر اساس آن‌ها سوالات مصاحبه نیمه‌ساختاریافته تدوین می‌گردد. از متخصصین مصاحبه‌ای صورت می‌گیرد و نتایج برای سهولت کدگذاری وارد نرم‌افزارATLASTI نسخه 1/9 می‌گردد. بناهای دانشگاهی با سیستم دلفی آینده‌پژوهی با ضریب کندال انتخاب می‌شوند. سپس بر اساس مولفه‌های به دست آمده، پرسشنامه تدوین و در اختیار 384 نفر از کاربران فضایی قرار می‌گیرد. نتایج حاکی از آن است که در بناهای دانشگاهی ایران در مولفه‌های تداعی‌کنندگی سنت، تنوع شکلی با عناصر ارتباط‌دهنده بصری بیشترین ضرایب تعیین و درون‌گرایی کمترین میزان همبستگی را دارد. در بناهای دانشگاهی هند، بهره‌گیری از آجر به‌عنوان مصالح غالب جداره بیشترین و کمترین مربوط به سلسله‌مراتب فضایی است. در مولفه‌های مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران، تنوع در فرم احجام، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم دارای بالاترین مقدار ضریب تعیین و کمترین مربوط به ارتباط درون و بیرون با سطوح وسیع شفاف است. در بناهای دانشگاهی هند تنوع بین نور و سایه، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم بیشترین مقدار است و کمترین مربوط به بهره‌گیری از مصالح و دستاوردهای جدید تکنولوژی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1306 - خوانش اندیشه نوسنت گرایی در معماری معاصر ایران بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر (با بررسی اندیشه های حسین شیخ زین الدین)
        فائزه امیری پویا خسرو افضلیان ایرج اعتصام محسن طبسی
        10.22094/lsj.2023.699502
        هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد چکیده کامل
        هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد نظر در معماری باشد. اندیشه معماران معاصر ایران را می توان بر این اساس خوانش نمود.روش تحقیق پژوهش حاضر استدلال منطقی می باشد. از آن جا که استدلال منطقی کلام محور است ؛ پژوهش حاضر از نظر ماهیت داده ها کیفی است. از این رو به صورت توصیفی است برای شفاف سازی روابط بین عناصر و مفاهیم، تکنیک تحلیل گفتمان از خلال سخنرانی ها و مصاحبه ها در مطبوعات تخصصی معماری ؛ مورد استفاده قرار می گیرد و در نهایت کدگذاری و تحلیل گفتمان انجام می گردد.در خوانش اندیشه شیخ زین الدین بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر، مهم ترین گره گاه ها، تاریخی بودن است. تاریخی بودن درکلید واژه هایی نظیر توجه به گذشته، حال و آینده، گذشته را در سنت پایدار ، حال در معماری امروز گذشته،حال و آینده سه کلید واژه مهم گفتمان معمار است. بنابراین می توان زبان معماری امروز را تعیین نمود. ویژگی های این زبان معماری، عدم تعارض بین سنت و پیشرفت می باشد، که می تواند رابطه مسالمت آمیز بین معماری جهانی و معماری سنتی برقرار نمود. در اندیشه معمار نو سنت گرا صیرورت انسان از گذشته به آینده با استفاده از دستاوردهای گذشتگان و با بیان نو در دنیای جدید اتفاق می افتد. بنابراین انسان با سیالیت و جریان حضور می یابد. ............................... پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1307 - نحوه بازنمایی مفهوم فضا در نقاشی‌های اکسپرسیونیستی ایران
        پریچهر معافی غفاری سیمون آیوازیان شیدا خوانساری
        تحولات هنری اوایل قرن بیستم در تاریخ هنر را عموماً اکسپرسیونیسم نامیده‌اند که دوران آغاز و افول این جنبش بین سال‌های 1910و 1925 می باشد. اکسپرسیونیسم نه تنها یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین جریان‌ها در جوامع امروزی به شمار می‌رود؛ بلکه یک جنبش جهانی است که زمینه‌های مخت چکیده کامل
        تحولات هنری اوایل قرن بیستم در تاریخ هنر را عموماً اکسپرسیونیسم نامیده‌اند که دوران آغاز و افول این جنبش بین سال‌های 1910و 1925 می باشد. اکسپرسیونیسم نه تنها یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین جریان‌ها در جوامع امروزی به شمار می‌رود؛ بلکه یک جنبش جهانی است که زمینه‌های مختلفی چون ادبیات، فلسفه، علوم اجتماعی و سیاسی، معماری، موسیقی، نقاشی، سینما را دربرمی‌گیرد. از آنجا که نقاشی و معماری به عنوان دو مقوله همسان بطور مستمر در طول تاریخ همگام با هم و تأثیرپذیر از یکدیگر حضور داشته‌اند، طبیعتاً تأثیرپذیری این دو هنر از جنبش اکسپرسیونیسم می تواند هدف این پژوهش باشد. در این پژوهش، با بهره‌گیری از روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه‌ای و میدانی و با استفاده از روش تفسیری – تاریخی به بررسی جنبش اکسپرسیونسم در دوره پهلوی پرداخته می‌شود که به پرسشی هم چون، تأثیر جریان هنری اکسپرسیونیسم بر معماری و نقاشی دوره پهلوی چگونه است؟ پاسخ داد؛ که خود منجر به پیدایش مؤلفه‌های مشترک نقاشی و معماری اکسپرسیونیستی آن دوره می‌شود و از ایجاد اشتراک آن دو، چارچوب تحولات فکری در آن دوران را برای خواننده تشریح می‌نماید؛ که این موضوع خود می‌تواند در پیوند نقاشی‌های نوگرا و معماری معاصر دوره پهلوی تأثیرگذار باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که آنچه در ایران به نقاشی اکسپرسیونیستی شناخته می‌شود، به نظر برداشتی سطحی نسبت به ذات نقاشی اکسپرسیونیستی نیست؛ در نمونه‌های ایرانی جایی که در آنجا فضاهای معماری خلق می‌شدند تا به کمک هنر نقاشی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی بگذارند،‌ در نسل اول و نسل دوم نقاشان نوگرای ایرانی تقلید دیده میشود همچنین فضاسازی معماری در نقاشی‌های ایرانی که نقاشان اکسپرسیونیستی از نظر فضاسازی معماری، خواسته یا ناخواسته، شامل دو تقسیم‌بندی می‌شوند. گروه اول شامل نقاشان وابسته به فرم در تمام اجزای نقاشی و دومی نقاشانی که تقلیدکننده از دیگر نقاشان بوده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1308 - بررسی سیر تکوین و تاثیرگذاری مدرنیسم بر معماری مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی در ایران و ازبکستان
        نازنین اسلامی فریبا البرزی
        پس از جنگ جهانی دوم، در فاصله سال‌های 1325 تا 1357 ه.ش. ایران در معرض تغییرات عمده‌ای در زمینه ساخت مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی قرار‌گرفت. همچنین در این دوران در ازبکستان نیز تحولات ‌متعددی در حوزه معماری مسکونی این کشور صورت پذیرفت. هدف از پژوهش حاضر تبیین تاثیر فرآینده چکیده کامل
        پس از جنگ جهانی دوم، در فاصله سال‌های 1325 تا 1357 ه.ش. ایران در معرض تغییرات عمده‌ای در زمینه ساخت مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی قرار‌گرفت. همچنین در این دوران در ازبکستان نیز تحولات ‌متعددی در حوزه معماری مسکونی این کشور صورت پذیرفت. هدف از پژوهش حاضر تبیین تاثیر فرآیندهای مدرنیستی حاکم بر این جوامع بر چگونگی ساختاردهی معماری مجتمع‌های‌ مسکونی در دوره معاصر و بازه زمانی پهلوی‌ دوم در ایران و هم‌زمان با آن در ازبکستان می‌باشد تا به این سوالات پاسخ داده‌ شود: آیا جریان‌های مدرنیستی در کشور‌های ایران و ازبکستان بر سیر تحول مجتمع‌های مسکونی در این دو کشور تاثیر‌‌گذار بوده‌اند؟ تحولات معماری مسکونی ایران و ازبکستان در این دوره دارای چه ساختار، ماهیت و وجه‌ تفاوت و شباهتی بوده‌‌اند؟ این پژوهش به‌صورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورت‌ گرفته‌‌است که در آن از روش‌ تحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی‌ نظری-تاریخی و روش ‌تحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه بررسی معماری مجتمع‌های مسکونی استفاده شده ‌‌است. جامعه‌ آماری شامل تمام مجتمع‌های آپارتمانی می‌باشد که به‌ سبک معماری مدرن در ایران در دوره پهلوی ‌دوم و هم‌زمان با آن در ازبکستان ساخته شده‌اند و جامعه‌ نمونه شامل آن تعداد از مجتمع‌های ‌مسکونی می‌باشد که در بازه زمانی مشابه قرار‌ دارند و از نظر شباهت‌های کالبدی و عملکردی دارای قرابت‌های سبک‌شناسانه می‌باشند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهند که مولفه‌های نوین طراحی مجتمع‌های مسکونی در هر سه بعد عینی، عملکردی و کالبدی در دو کشور به‌صورت مشابه نمود یافته‌اند و تجلی مولفه‌های عینی، نسبت به دو مولفه دیگر پررنگ‌تر بوده است؛ اما در اواخر حکومت شوروی در ازبکستان آپارتمان‌هایی ساخته شدند که با بهره‌گیری از تزئینات دوران اسلامی سعی در بازتاب فرهنگ ملی ازبکستان داشتند. همچنین در این دوران در کنار مجتمع‌های آپارتمانی، خانه‌های دوطبقه با حیاط باز خصوصی و با نماهای بیرونی بدون پنجره ساخته شدند که بازگشت به ساختارهای سنتی خانواده ازبک‌ها را نشان‌ می‌دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1309 - پژوهشی در خوانش شاخه‌های آمیختگی در فضای فردی- جمعی حیاط خانه سنتی (خانه‌های تاریخی ایران مرکزی در عهد قاجار و صفوی)
        حسنا ورمقانی
        پیکره هر اثر معماری را شاخه‌هایی خاص موجودیت می‌بخشند که نحوه سازمان‌یافتگی و آمیختگی این شاخه‌ها بر روابط خاصی که میان فضاهای اصلی و فرعی داخل بنا جاری می‌شوند، اثرگذاری دارند. شاخه آمیختگی یا مولفه ترکیبی، بخش یا جز تعیین‌کننده در موجودیتی مادی یا معنوی است که دربرگیر چکیده کامل
        پیکره هر اثر معماری را شاخه‌هایی خاص موجودیت می‌بخشند که نحوه سازمان‌یافتگی و آمیختگی این شاخه‌ها بر روابط خاصی که میان فضاهای اصلی و فرعی داخل بنا جاری می‌شوند، اثرگذاری دارند. شاخه آمیختگی یا مولفه ترکیبی، بخش یا جز تعیین‌کننده در موجودیتی مادی یا معنوی است که دربرگیرنده تمامی موجودیت‌های فیزیکی یا کالبدی بنا، محیط آن و نیز مفهوم‌هایی است که به تعیین هویت اجتماعی بنا راه می‌برند و بررسی آن در محفلی تحلیلی، راه و روال شناخت فضای معماری است. از جمله عناصر و اجزای ساختاری خانه ایرانی، حیاط است که در ساختار فضایی مسکن از جایگاه و ضرورت ویژه‌ای برخوردار بوده و از جنبه‌های اقلیمی، عملکردی، مناسبات فرهنگی و اجتماعی حائز اهمیت فراوانی بوده است. همچنین بخش زیادى از عملکردهاى خانه متاثر از آن است. پژوهش حاضر با کاربرد روش توصیفی تحلیلی، تفسیری تاریخی و پدیدارشناسانه و با تکیه بر شواهد و قرائن تاریخی، به بررسی ویژگی‌ها و ابعاد شاخه‌های آمیختگی در حیاط خانه سنتی می‌پردازد، هویت فردی-جمعی آن را استدلال می‌نماید و در این میان، خانه‌های تاریخی ایران مرکزی در عصر قاجار و صفوی را مورد بررسی قرار می‌دهد. به‌علاوه چهار خانه تاریخی متعلق به دوره قاجار در شهرهای یزد و کاشان انتخاب شده‌اند تا با مشاهدات میدانی و بررسی‌های کتابخانه‌ای سوالات پژوهش پاسخی مصداقی پیدا کنند. سوالات تحقیق مطرح می‌کنند که؛ هریک از شاخه‌های آمیختگی در حیاط خانه‌های تاریخی دارای چه ویژگی‌ها و ابعادی است؟ و چگونه می‌توان هویت فردی-جمعی حیاط خانه سنتی را بر اساس شواهد و قرائن تاریخی استدلال نمود؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند شاخه آمیختگی کالبدی ضمن پاسخگویی به نیازهای کارکردی، پدیدآورنده سایر شاخه‌های آمیختگی فرهنگی، اجتماعی، آیینی، طبیعی و تفریح و لذت است که از طریق شکل‌دادن به قلمروهای مشترک یا منفرد و مجزا، امکان انجام کارکردهای متنوع را فراهم نموده و به پدیداری هویت فردی-جمعی حیاط خانه سنتی انجامیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1310 - مقایسه اثربخشی بازی های رایانه ای با بازی های سنتی ایرانی بر انعطاف پذیری شناختی و بازداری پاسخ دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه از نوع ریاضی
        مهسا ساداتی بالادهی بهشته نیوشا
        هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای با بازی‌های سنتی ایرانی بر انعطاف‌پذیری شناختی و بازداری پاسخ دانش‌آموزان دارای ناتوانی ریاضی است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پایه چهارم چکیده کامل
        هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای با بازی‌های سنتی ایرانی بر انعطاف‌پذیری شناختی و بازداری پاسخ دانش‌آموزان دارای ناتوانی ریاضی است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پایه چهارم تا ششم دبستان شهر تهران با ناتوانی ریاضی در سال تحصیلی 97-96 بودند. تعداد 30 نفر آزمودنی به‌شیوه نمونه‌گیری دردسترس و هدفمند انتخاب شدند و سپس به 3 گروه تقسیم شدند (یک گروه کنترل، یک گروه آزمایشی که تحت آموزش بازی‌های سنتی و یک گروه آزمایشی که تحت آموزش بازی‌ رایانه‌ای شناختی کاپیتان لاگ نسخه 2014 قرار گرفتند). ابزارهای پژوهش آزمون هوش کودکان وکسلر تجدیدنظر شده WISC-R (1974)، آزمون ریاضی کی-مت (1976) جهت غربالگری اولیه و آزمون رایانه‌ای دسته‌بندی کارت‌های ویسکانسین (1948) جهت بررسی اصلی بودند. داده‌های براساس آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چند‌متغیری مانووا) مورد تجزیه و تحلیلی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده هر دو روش آموزش بازی‌های سنتی ایرانی و بازی‌های رایانه‌ای در افزایش انعطاف‌پذیری شناختی و بازداری پاسخ، دانش‌آموزان مؤثر بوده‌اند که دراین‌بین میزان اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای، بیشتر از بازی‌های سنتی ایرانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1311 - تأثیر به کار گیری متون شنیداری بر مهارت گفتاری زبان آموزان ایرانی زبان انگلیسی
        رامین رحیمی سیده معصومه عصایی
        پژوهش حاضر به بررسی تأثیر به کارگیری متون شنیداری (شفاهی) بر مهارت گفتاری زبان آموزان ایرانی زبان انگلیسی می پردازد. روش پژوهش از نوع شبه تجربی و طرح پیش آزمون- پس آزمون است. جامعه آماری این پژوهش شامل 150 دانشجوی مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن می ب چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی تأثیر به کارگیری متون شنیداری (شفاهی) بر مهارت گفتاری زبان آموزان ایرانی زبان انگلیسی می پردازد. روش پژوهش از نوع شبه تجربی و طرح پیش آزمون- پس آزمون است. جامعه آماری این پژوهش شامل 150 دانشجوی مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن می باشد. نمونه آماری پژوهش شامل 60 ترجمه آموز کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن می باشد که از طریق آزمون تعیین سطح OPT و به صورت تصادفی انتخاب و در آزمایش شرکت کردند و به دو گروه آزمایشی و گواه تقسیم گردیدند. سپس پیش آزمون مهارت گفتاری از هر دو گروه به عمل آمد و به دنبال آن هر دو گروه در معرض 10 جلسه تدریس مهارت گفتاری با استفاده از متون شفاهی (گروه آزمایشی) و بدون استفاده از متون شفاهی (گروه گواه) قرار گرفتند. پس از آن از هر دو گروه پس آزمون مهارت گفتاری به عمل آمد. ابزار پژوهش حاضر، پرسشنامه تعیین سطح آکسفورد بود که از روایی و پایایی مناسبی برخوردار بود. داده های به دست آمده با توجه بر آمار توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون تی، تحلیل کوواریانس و ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و نتایج نشان داد که مهارت گفتاری ترجمه آموزان در اثر به کارگیری متون شفاهی ارتقا می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1312 - بررسی میزان انطباق برنامه‌های درسی مدارس با ویژگی‌‌های شهروند خوب برای جامعه ی ایران
        خلیل غفاری مریم غضنفری
        پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‌های شهروند خوب در جامعه ی ایران و همچنین بررسی میزان انطباق برنامه‌های درسی مدارس با این ویژگی‌‌ها از دیدگاه معلمان دوره ی متوسطه و پیش دانشگاهی صورت گرفته است. روش تحقیق حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه ی مورد مطالعه در این پژوهش شام چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‌های شهروند خوب در جامعه ی ایران و همچنین بررسی میزان انطباق برنامه‌های درسی مدارس با این ویژگی‌‌ها از دیدگاه معلمان دوره ی متوسطه و پیش دانشگاهی صورت گرفته است. روش تحقیق حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه ی مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه ی دبیران دوره ی متوسطه و پیش دانشگاهی در تمامی رشته‌ها در شهرستان الیگودرز به تعداد 425 نفر بوده که بر اساس جدول مورگان تعداد 201 نفر به تصادف انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها، از پرسشنامه ی محقق ساخته 28 سؤالی با مقیاس پنج درجه‌ای در سه مؤلفه ی حوزه دانش، نگرش و توانایی مدنی شهروند خوب استفاده شد. جهت تعیین روایی از نظر استادان رشته ی برنامه‌ریزی درسی استفاده شد و روایی ابزار از نظر آنها مورد تأیید قرار گرفت. ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ 83/0 به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده در جریان تحقیق از هر دو بخش آمار توصیفی، استنباطی و آزمون آماری خی دو استفاده شد. نتایج نشان داد که اکثر معلمان ،ویژگی‌های مطرح شده را به عنوان ویژگی‌های یک شهروند خوب برای جامعه ایران در حوزه ی دانش، نگرش و توانایی مدنی قلمداد کرده اند. همچنین برنامه‌ های درسی دوره ی متوسطه از دیدگاه معلمان انطباق کمی با ویژگی‌ های یک شهروند خوب دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1313 - فراتحلیل کیفی پژوهش‌های ناظر بر زمینه‌ها و عوامل تغییرات خانواده ایرانی
        حامد نظری محمد گنجی اسدالله بابایی فرد
        10.30495/jwsf.2020.1881128.1404
        خانواده ایرانی طی دهه‌های اخیر بستر تغییرات فراوانی بوده است. این تغییرات در ابعاد مختلف خانواده از جمله بعد خانوار، نرخ ازدواج و طلاق، هدف از ازدواج و ... رخ داده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات خانواده براساس پژوهش‌های موجود در این حوزه است. روش انج چکیده کامل
        خانواده ایرانی طی دهه‌های اخیر بستر تغییرات فراوانی بوده است. این تغییرات در ابعاد مختلف خانواده از جمله بعد خانوار، نرخ ازدواج و طلاق، هدف از ازدواج و ... رخ داده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات خانواده براساس پژوهش‌های موجود در این حوزه است. روش انجام این پژوهش مشتمل بر فراتحلیل کیفی و مرور نظام‌مند است. جامعه هدف، کلیه پژوهش‌هایی است که در قالب پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی یا مقالات علمی-پژوهشی به چاپ رسیده‌اند. کدگذاری و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA انجام شده است. برای دستیابی به هدف پژوهش حاضر 57 مورد از پژوهش‌های انجام شده در ایران از سال 1380 به بعد در چهار پایگاه اطلاعات علمی مورد بررسی قرار گرفت. اسناد بررسی شده علاوه بر تحلیل توصیفی مورد ارزیابی انتقادی نیز قرار گرفتند. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که سه عامل اصلی سبب تغییر در خانواده ایرانی شده است: 1. افزایش تحصیلات و اشتغال زنان سبب ارتقاء جایگاه آنان در هرم قدرت خانواده شده است؛ 2. فرآیندهای نوسازی سبب تغییرات ارزشی در خانواده ایرانی شده است؛ 3. پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده بر ارزش‌های اعضای آن اثرگذار است. در انتهای نیز یک جمع‌بندی و ارزیابی انتقادی از اندوخته دانش موجود در حوزه مطالعات خانواده در ایران ارائه شده است و نقاطء خلاء در این حوزه که نیازمند پژوهش بیشتر است شناسایی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1314 - واکاوی مناسبات موانع مشارکت سیاسی زنان و قوانین موضوعه در نظام جمهوری اسلامی ایران
        هدیه سادات میرترابی حجت الله محمدشاهی نیلوفر چینی چیان
        10.30495/jwsf.2021.1913219.1513
        حقوق سیاسی زنان و نحوه مشارکتشان در حوزه عمومی در ایران معاصر، با توجه به چارچوب‌های برگرفته‌شده از دین، سنت، فرهنگ و عرف حاکم بر جامعه، همواره از مسائل چالش‌برانگیز است. از این منظر تبیین سؤال اصلی این مقاله ناظر بر چرایی کاستی‌ها و ظرفیت‌های موجود در قانون اساسی جمهور چکیده کامل
        حقوق سیاسی زنان و نحوه مشارکتشان در حوزه عمومی در ایران معاصر، با توجه به چارچوب‌های برگرفته‌شده از دین، سنت، فرهنگ و عرف حاکم بر جامعه، همواره از مسائل چالش‌برانگیز است. از این منظر تبیین سؤال اصلی این مقاله ناظر بر چرایی کاستی‌ها و ظرفیت‌های موجود در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای حضور زنان در امور سیاسی است. ساختار پژوهش بر مبنای بیان تاریخچه مشارکت و حضور زنان در عرصه عمومی از عصر مشروطه تاکنون، جایگاه حقوق سیاسی زنان در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، عملکرد و حضور زنان در قوای عمومی ایران (به تفکیک نهاده‌ای اساسی کشور) و نهایتاً ارائه راهکاری عملی تبیین شده است. همچنین در حوزه چارچوب نظری علاوه بر قوانین موضوعه برخی دیدگاه‌های مخالفِ مشارکت زنان در امور عمومی مطرح و نقد شده‌اند. در این فرایند روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است؛ هدف از این نوشتار علاوه بر شناخت ظرفیت‌های قانونِ اساسی جمهوری اسلامی ایران، بررسی چالش‌ها و کاستی‌های آن در عرصه نظری و عملی است. همچنین در این راستا با تکیه ‌بر توانِ بالای چارچوب‌های معرفتی قوانین اسلامی و با توجه به اوضاع عصر حاضر زمینه‌ها و راهکارهای عملی و مناسب برای رفع این مهم در عرصه سیاست ورزی و قانون‌گذاری مورد بررسی قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1315 - کنترل، پیشگیری و مقابله با خشونت علیه زنان در قوانین موضوعه ایران
        امیررضا محمودی هاله مجیدی
        10.30495/jwsf.2021.1917702.1523
        خشونت علیه زنان ، علاوه بر آسیب های وارده به خود بزه دیده و آثار کوتاه مدت و بلتد مدت آن بر روی زندگی افراد خشونت دیده، با توجه به منزلت و جایگاه حقوقی زنان در هر اجتماعی، دارای عواراض و پیامدهای زیاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... می باشد. بنابراین با توجه به تمامی آثار چکیده کامل
        خشونت علیه زنان ، علاوه بر آسیب های وارده به خود بزه دیده و آثار کوتاه مدت و بلتد مدت آن بر روی زندگی افراد خشونت دیده، با توجه به منزلت و جایگاه حقوقی زنان در هر اجتماعی، دارای عواراض و پیامدهای زیاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... می باشد. بنابراین با توجه به تمامی آثار سوء آن در زمینه های گوناگون و به تبع آن به وجود آمدن معضلات و مشکلات حقوقی در رابطه با این پدیده، شناخت قوانین موضوعه در رابطه با کنترل، پیشگیری و مقابله با این معضل دارای اهمیت می باشد. در همین راستا، این پژوهش در ابتدا به بررسی قوانین و مقررات موجود در رابطه با مقابله و کنترل خشونت علیه زنان در قوانین موضوعه ایران پرداخته و با اشاره به وجود تورم قوانین در این حوزه با به چالش کشیدن خلاء ها و کاستی های موجود و عدم هماهنگی های لازم بین ارگان های تقنینی، اجرایی و قضایی در رابطه با موضوع و حتی بیان نقاط قوت قوانین موجود، موضوع را مورد بحث قرار داده و به این نتیجه رسیده است که تصویب و اجرای قوانین بدون کارشناسی همه جانبه و یا تصویب و اجرای قوانین موردی بدون توجه به آثار آن ها نه تنها کمکی به پیشگیری و مقابله با خشونت های علیه زنان نکرده بلکه موجب تضییع حقوق آنان نیز شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1316 - بررسی رابطه مفهوم حریم زنانه با آفرینش فضای ورودی در معماری ایران
        سحر طوفان
        هدف از انجام این تحقیق توجه عمیق به مفهوم محرمیت و جایگاه زنان در ارتباط با آفرینش فضای ورودی در معماری ایران است. روش تحقیق اتخاذ شده در این نوشتار، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر بررسی الگوها از طریق نمونه های معماری است. جامعه آماری شامل مدارک، نقشه ها و تصاویر از چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق توجه عمیق به مفهوم محرمیت و جایگاه زنان در ارتباط با آفرینش فضای ورودی در معماری ایران است. روش تحقیق اتخاذ شده در این نوشتار، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر بررسی الگوها از طریق نمونه های معماری است. جامعه آماری شامل مدارک، نقشه ها و تصاویر از معماری سنتی خانه های ایرانی در اقلیم های متنوع آب و هوایی بوده و نمونه ها به صورت تصادفی انتخاب شده اند. نمونه های معماری مطالعه شده، نمونه های شناسنامه دار خانه های سنتی، مورد تأیید و ثبت شده ارگان های معتبر از جمله مرکز اسناد میراث فرهنگی و بایگانی نقشه ها در دانشکده های معماری می باشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات معماری از طریق مدل سازی با نرم افزار اتوکدAuto-Cad)) وکنترل شاخص های فضایی با تدوین نمودارهای مربوطه انجام شده است. از مهمترین یافته های این پژوهش می توان به رابطه تنگاتنگ سلسله مراتب محرمیت در شکل گیری کالبد فضای ورودی، رابطه بسیار قوی بین ارزش زن و خلق آثار هنری با ابعاد زیبایی شناسانه و کاربردی فضای ورودی خانه های سنتی، همچنین ارتباط اهمیت اجتماعی زنان با تدوین مکان ورودی اشاره کرد. اصلی ترین نتیجه گیری از تحقیق در عبارت "استحاله هنر معماری اسلامی با مفاهیم متعالی دین اسلام و حرمت زنان" خلاصه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1317 - شناسایی فلـور و شکل زیستی گیـاهان منطقه ی کنـدوان در استان آذربایجان شرقی
        ژیلا توپچی
        مراتع کندوان در دامنه ی شمالی رشته کوه های سهند قرار دارد. منطقه ی مورد مطالعه در محدوده ی طول های جغرافیایی 7/45 ´10 ˚46 تا "7/53´20 ˚46 شرقی و عرض جغرافیایی "3/12´42 ˚37 تا"8/13 ´52 ˚37 شمالی قرار دارد. حداقل ارتفاع بررسی شده در این منطقه چکیده کامل
        مراتع کندوان در دامنه ی شمالی رشته کوه های سهند قرار دارد. منطقه ی مورد مطالعه در محدوده ی طول های جغرافیایی 7/45 ´10 ˚46 تا "7/53´20 ˚46 شرقی و عرض جغرافیایی "3/12´42 ˚37 تا"8/13 ´52 ˚37 شمالی قرار دارد. حداقل ارتفاع بررسی شده در این منطقه 1800 و حداکثر 3000 متر می باشد. در منطقه ی مورد بررسی، تعداد 400 نمونه ی گیاهی جمع آوری و خشک شده و سپس به هرباریوم منتقل و با استفاده از کلیدهای معتبر خارجی و داخلی شناسایی و تعیین نام علمی شدند. 256 گونه متعلق به 153 جنس و 37 تیره شناسایی شد. از مهم ترین تیره های گیاهی جمع آوری شده از این منطقه می توان به تیره هایAsteraceae ، Fabaceae، Lamiaceae، Brassicaceae و Apiaceae اشاره نمود. تیره ی کاسنی با 40 گونه، بقولات با 29 گونه، نعناعیان با 25 گونه، تیره ی شب بو با 22 گونه و تیره ی چتریان با 16 گونه، به ترتیب بیشترین گونه ها را به خود اختصاص دادند. شکل زیستی هریک از عناصر گیاهی منطقه، با استفاده از روش رونکیه مشخص شد. اشکال بیولوژیک منطقه شامل 1.17% فانروفیت، 4.68% ژئوفیت، 6.25% کامفیت، 30.07% تروفیت و 57.81% همی کریپتوفیت می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1318 - تنوع ژنتیکی در برخی صفات توده‌های بومی شنبلیله ایرانی
        پژمان مرادی محمدرضا حسن دخت عبدالکریم کاشی
        شنبلیله گیاهی یک ساله متعلق به تیره ی بقولات است که سابقه ی کاشت طولانی در ایران دارد. توده‌های متنوعی از این گیاه در کشور یافت می شود، و لازم است که تحقیق کاملی به منظور شناسایی و ارزیابی این توده‌ها صورت پذیرد. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی توده‌های بومی شنبلیله ای چکیده کامل
        شنبلیله گیاهی یک ساله متعلق به تیره ی بقولات است که سابقه ی کاشت طولانی در ایران دارد. توده‌های متنوعی از این گیاه در کشور یافت می شود، و لازم است که تحقیق کاملی به منظور شناسایی و ارزیابی این توده‌ها صورت پذیرد. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی توده‌های بومی شنبلیله ایرانی، 20 توده از نقاط مختلف کشور جمع‌آوری و صفات کمّی و کیفی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد توده‌های شنبلیله مورد بررسی از نظر اغلب صفات ارزیابی شده در سطح احتمال 5 و 1 درصد با یکدیگر اختلاف معنی‌داری داشتند. عملکرد توده‌های مورد بررسی بین 23.93 الی 44.41 گرم وزن‌تر در هر بوته متغیر بود. همچنین، از نظر گلدهی، توده‌ها به گروه‌های زودگل، میان‌گل و دیرگل طبقه بندی شدند. نتایج نشان داد این توده‌ها از 39 تا 76 روز بعد از کاشت وارد مرحله ی گلدهی شدند. وزن هزار دانه نیز در میان توده‌ها تفاوت معنی داری داشت و میزان آن از 5.65 گرم در توده سمنان و 19.44 گرم در توده کرمانشاه متغیر بود. بر اساس تجزیه خوشه‌ای، توده‌ها در 3گروه قرار گرفته و هر گروه به ترتیب 11، 8 و 1توده ی بومی را شامل شدند. بررسی سطح پلوییدی توده‌های بومی نشان داد که تمامی توده‌های مورد بررسی، دیپلوئید (16 = 2x = n2) بودند. نتایج این تحقیق نشان داد توده‌های بومی شنبلیله ایرانی از نظر صفات مورد مطالعه از تنوع بالایی برخوردار هستند و منبع ژنتیکی مناسبی برای برنامه‌های اصلاحی به شمار می‌روند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1319 - بررسی ویژگی های ریختی آبدزدک اروپایی Gryllotalpa gryllotalpa Orth. : Gryllotalpidae در شمال غرب ایران
        محمدحسین کاظمی شبنم جعفری حسینعلی لطفعلی زاده محمد مشهدی جعفرلو
        آبدزدک اروپایی یکی از مهم ترین آفات حشره ای ایران از جمله منطق ه ی آذربایجان بوده و خسارت آن در برخی مناطق، بسیار اقتصادی می باشد. در این مطالعه، ویژگی های ریختی قسمت های مختلف بدن حشره از جمله طول بخش های مختلفی از اسکلت خارجی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. تجزی چکیده کامل
        آبدزدک اروپایی یکی از مهم ترین آفات حشره ای ایران از جمله منطق ه ی آذربایجان بوده و خسارت آن در برخی مناطق، بسیار اقتصادی می باشد. در این مطالعه، ویژگی های ریختی قسمت های مختلف بدن حشره از جمله طول بخش های مختلفی از اسکلت خارجی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اندازه ی بال های جلویی و عقبی، منتهی به تشخیص دوشکلی فصلی به صورت افراد بال بلند و بال کوتاه در این گونه گردید که بر اساس منابع موجود تاکنون در دنیا گزارش نشده است و احتمال می رود که افراد بال بلند و بال کوتاه از نظر ویژگی های زیستی و رفتاری نیز متفاوت باشند. دو شکلی جنسی توسط رگ بندی بال های جلویی جنس های نر و ماده تشخیص داده شد. یکی از ویژگی های مهم در تشخیص گونه ی آبدزدک ها آرایش خارها در ساق پاهای جلویی و عقبی است، به طوری که تعداد و طول این خارها در گونه های مختلف حشره متفاوت بود، ساق پای جلویی در افراد این گونه دارای چهار زایده ی انگشت مانند پهن و قوی در انتها بوده، در حالی که ساق پای عقبی دارای پنج خار تیز در کناره و هفت خار ظریف در انتها می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1320 - ارزیابی میـزان خسـارت سـرخرطومی ریشـه ی Col.: Curculionidae puncticollis Stephens Sitona بر یونجه در آزمایش های گلدانی
        علیرضا پورحاجی علیرضا توسلی
        یونجه به عنوان یکی از زراعت های مهم ایران از حمله ی سرخرطومی های ریشه ی یونجه متعلق به جنس سیتونا ( Sitona spp) در امان نمی‌باشد. حشرات کامل و لاروهای این آفت به ترتیب با تغذیه از قسمت های هوایی و ریشه ی این گیاه، خسارت قابل توجهی به آن وارد می‌کنند. در بررسی گو چکیده کامل
        یونجه به عنوان یکی از زراعت های مهم ایران از حمله ی سرخرطومی های ریشه ی یونجه متعلق به جنس سیتونا ( Sitona spp) در امان نمی‌باشد. حشرات کامل و لاروهای این آفت به ترتیب با تغذیه از قسمت های هوایی و ریشه ی این گیاه، خسارت قابل توجهی به آن وارد می‌کنند. در بررسی گونه های متعلق به این جنس در مـزارع یونجـه ی یازده منطقـه از استـان آذربـایجـان شـرقی در ســال‌های 1383 و 1384، گونه ی Sitona puncticollis Stephensبیشترین جمعیت را داشت. جهت برآورد میزان خسارت این گونه، صد گلدان قره یونجه (رقم مرسوم منطقه) کاشته و بعد از دو و نیم ماه، پنجاه عدد از گلدان ها با تخم این آفت آلوده گردید. تخم ها در آزمایشگاه از حشرات جمع‌آوری شده از مزارع یونجه گرفته شد. دو ماه بعد، به منظور برآورد میزان خسارت آفت، طول ساقه و ریشه، وزن خشک و تر ریشه و ساقه در 30 گلدان آلوده و 30 گلدان شاهد اندازه‌گیری شد و با آزمون تی نشان داده شد که در تمام صفات اندازه‌گیری شده بین تیمارهای شاهد و آلوده در سطح احتمال 1% اختلاف معنی‌دار وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1321 - ارئه یک مدل سه وجهی در تبیین مشکله نافرمانی مدنی در ایرانِ دهه های 1390-1370
        سید یزدان هاشمی اصل محمد علی توانا جواد جریده
        10.30495/jss.2020.1892114.1187
        نافرمانی مدنی، کنش سیاسی است که مطالبات فراقانونی شهروندان را به صورت مسالمت آمیز به تصمیم گیرندگان سیاسی منتقل می کند بدون آن که کلیت یک نظام سیاسی را به چالش بکشد. به نظر می رسد نافرمانی مدنی مستلزم، پیش شرط های فرهنگی - سیاسی و اجتماعی است تا وجه سازنده یابد. فرهنگ س چکیده کامل
        نافرمانی مدنی، کنش سیاسی است که مطالبات فراقانونی شهروندان را به صورت مسالمت آمیز به تصمیم گیرندگان سیاسی منتقل می کند بدون آن که کلیت یک نظام سیاسی را به چالش بکشد. به نظر می رسد نافرمانی مدنی مستلزم، پیش شرط های فرهنگی - سیاسی و اجتماعی است تا وجه سازنده یابد. فرهنگ سیاسی و شهروندی از جمله مهمترین پیش شرط های اثرگذاری نافرمانی مدنی است؛ بدین معناکه فرهنگ سیاسی منعطف و مشارکتی و همین گونه نهادینه شدن موقعیت شهروند، می تواند نافرمانی مدنی را هم از سرکوب و هم از بدل شدن به کنش های ساختارشکنانه بازدارد. در عین حال به نظر می رسد نظریه های رایج نافرمانی مدنی (از جمله نظریه دورکین، راولز، هابرماس، آرنت) نمی توانند به صورت کامل اعتراضات مدنی در جامعه ایران پس از انقلاب اسلامی را تحلیل کنند. بر همین اساس مقاله پیش رو، یک مدل سه وجهی مبتنی بر فرهنگ سیاسی آلموند، تعامل ساختار-کارگزار گیدنز و نافرمانی مدنی مثبت مبتنی بر خوانش دورکین طراحی نموده که می تواند پیش شرط نافرمانی به مثابه یک حق یا مسئولیت باشد. نتایج این مقاله نشان می دهد فرهنگی سیاسی مختلط (تبعی صرف و محدود-مشارکتی)، جامعه مدنی ناهمبسته و چندپاره، شهروندی منفعل و مسئولیت گریز از یک سو و نگرش ایدئولوژیک حاکمیت به هر گونه کنش اعتراضی از سوی دیگر سبب شده است نافرمانی مدنی به مثابه حقِ مسئولیت از جانب حاکمیت ج.ا.ا مورد شناسایی قرار نگیرد. مقاله حاضر از روش اصل موضوعی برای تدوین نظریه ای درباره نافرمانی مدنی در جامعه ایران بهره می برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1322 - طراحی مدلی برای رابطه سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی در مناطق آزاد تجاری
        حیدر محمدزاده باقر ساروخانی عبدالرضا ادهمی
        10.30495/jss.2020.1913331.1255
        هدف اصلی مطالعه حاضر ، طراحی الگویی برای کشف رابطه بین سرمایه اجتماعی وتوسعه اقتصادی درمناطق آزادتجاری ایران بود . توسعه اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت های تولیدی اعم از ظرفیت های فیزیکی، انسانی و اجتماعی است . سرمایه یکی ازتعیین کننده های مهم چکیده کامل
        هدف اصلی مطالعه حاضر ، طراحی الگویی برای کشف رابطه بین سرمایه اجتماعی وتوسعه اقتصادی درمناطق آزادتجاری ایران بود . توسعه اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت های تولیدی اعم از ظرفیت های فیزیکی، انسانی و اجتماعی است . سرمایه یکی ازتعیین کننده های مهم برنامه های اقتصادی است و سرمایه اجتماعی به شکل مهارت ها ، آموزش و تعلیم و کارآموزی از عوامل تولید و بهره وری است . روش تحقیق ، تلفیقی و ابزار جمع آوری داده ها ، مصاحبه عمیق و پرسشنامه بود . با استفاده ارنظریه زمینه ای ، عوامل ومولفه های تعیین کننده مدل رابطه سرمایه اجتماعی وتوسعه اقتصادی مناطق آزاد ازنظرنخبگان این منطقه شناسایی گردید. جامعه آماری افراد دارای صلاحیت وآشنا نسبت به امورمناطق آزاد درمنطقه آزاد بودند . بر اساس مدل طراحی شده ، توسعه اقتصادی مناطق آزاد ، مستلزم داشتن لوازمی است که اساس و پایة آن را تشکیل می دهند . مدل پیشنهادی ، دربرگیرندة پنج مقوله گسترش تولیدات دانش بنیان ، ایجاد و توسعة اقتصاد پیشرفته ، رشد داخلی اقتصاد ، استفادة مفید از همة ظرفیت های داخلی وبین المللی و گسترش فرهنگ کسب وکار ورونق تولیدداخلی به منظورصادرات است. کلمات کلیدی : طراحی مدلی ، سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی ، مناطق آزاد تجاری ایران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1323 - الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی در حیطه مطالعات جامعه شناسی شهری بر اساس بازخوانی کتاب من لایحضره الفقیه
        حمید کرامتی حسن ستاری ساربانقلی عزیز جوانپور هروی
        10.30495/jss.2021.1913613.1260
        حصول به تمدن نوین اسلامی مستلزم شاخصه ها و مبانی نظری خاص تمدنی خود می باشد. بررسی و مطالعات جامعه شناسی شهری در تمدن اسلامی ایرانی مستلزم بهره گیری از بن مایه های فکری اصیل حوزه تمدنی مرتبط با هویت اسلامی ایرانی اصیل خود می باشد. کتاب شریف من لایحضره الفقیه شیخ صدوق، ا چکیده کامل
        حصول به تمدن نوین اسلامی مستلزم شاخصه ها و مبانی نظری خاص تمدنی خود می باشد. بررسی و مطالعات جامعه شناسی شهری در تمدن اسلامی ایرانی مستلزم بهره گیری از بن مایه های فکری اصیل حوزه تمدنی مرتبط با هویت اسلامی ایرانی اصیل خود می باشد. کتاب شریف من لایحضره الفقیه شیخ صدوق، از کتابهای ارزشمند اربعه شیعه و از مهمترین کتابهای روائی عالم تشیع در تمدن اسلامی است. هدف پژوهش حاضر بیان مفاهیم پایه الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی در حیطه مطالعات جامعه شناسی شهری براساس بازخوانی متن کتاب من لایحضره الفقیه بوده است. روش تحقیق پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و با ابزار مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. در هر یک از ابعاد سه گانه اجتماعی-فرهنگی، کالبدی و اقتصادی در حیطه مطالعات جامعه شناسی شهری براساس متن کتاب من لایحضره الفقیه به بیان مفاهیم پایه و بنیادین حاصله پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر این نکته است که در حیطه مطالعات شهری، مفاهیم پایه و بنیادین اسلامی براساس متن کتاب من لایحضره الفقیه در ابعاد سه گانه اجتماعی-فرهنگی، کالبدی و اقتصادی را در حیات مادی و معنوی شهر می توان به کاربست. دستاوردهای حاصل از تحقیق می تواند به حصول و کاربست مفاهیم پایه الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی در حیطه دانش شهر و شهرسازی منجر شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1324 - تحلیل آدرنویی از نظریه صنعت فرهنگ و کالا سازی در موسیقی ایران از منظر جامعه شناسی
        میثم میریان هومان اسعدی شهلا اسلامی
        10.30495/jss.2021.1921872.1296
        نظریه صنعت فرهنگ به عنوان یکی از مهمترین دیدگاه های فلسفی فیلسوفان مکتب فرانکفورت با محوریت مفهوم کالایی شدن هنر در تولید اثر هنری و سطحی شدن فرهنگ در مقابل هنر و فرهنگ نخبه گرا و والا قرار گرفته است؛ از این منظر، شکل نو ظهوری از موسیقی عامه پسند به عنوان نمونه ای از کا چکیده کامل
        نظریه صنعت فرهنگ به عنوان یکی از مهمترین دیدگاه های فلسفی فیلسوفان مکتب فرانکفورت با محوریت مفهوم کالایی شدن هنر در تولید اثر هنری و سطحی شدن فرهنگ در مقابل هنر و فرهنگ نخبه گرا و والا قرار گرفته است؛ از این منظر، شکل نو ظهوری از موسیقی عامه پسند به عنوان نمونه ای از کالاهای بی ارزش فرهنگی توانست بر زندگی توده ها تسلط یابد که از رهگذر آن هرگونه اهتمام به خرد ورزی را در درون طبقه ای از مردم که بنابر نظر آدرنو جامعه بدون طبقه هستند از بین خواهد رفت. آنچه در اینجا به عنوان موضوع اصلی پژوهش مد نظر قرار گرفته چگونگی روند تاثیر نظریه صنعت فرهنگ بر موسیقی ایرانی در جنبه های مختلف از جمله ردیف موسیقی ایرانی است که طی دهه های 60 میلادی و تحت تاثیر مارکسیست های نو در ایران شروع گردیده است. همچنین در این پژوهش سعی گردیده تا با ارائه تحلیلی ساختارمند در مورد روند کالایی شدن موسیقی عامه پسند ایرانی بر اساس نظریه صنعت فرهنگ، جنبه هایی چون استاندارد سازی و تولید و تکثیر انبوه آثار هنری توسط رسانه های جمعی و نظام سلطه بازار مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1325 - بررسی وجوه معنا شناختی حضور توغ در هنرهای تجسمی ایران معاصر (بررسی موردی نقاشی- ارتباط تصویری - طراحی)
        تیلا اصغرزاده منصوری محمد عارف پرناز گودرزپروری
        10.30495/jss.2021.1909034.1237
        هدف از پژوهش‌ حاضر کشف رابطه‌ی بین علامت (به عنوان یک نمونه از صنایع دستی فلزی ایرانی- اسلامی) با هنرهای تجسمی حیطه‌ی مذهبی در سال‌های اخیر کشور است. طوق (توغ) از دیرباز یکی از ابزارهای مخصوص عزاداری سیدالشهدا در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی است. در سده‌ی نهم و دهم هـ.ق ش چکیده کامل
        هدف از پژوهش‌ حاضر کشف رابطه‌ی بین علامت (به عنوان یک نمونه از صنایع دستی فلزی ایرانی- اسلامی) با هنرهای تجسمی حیطه‌ی مذهبی در سال‌های اخیر کشور است. طوق (توغ) از دیرباز یکی از ابزارهای مخصوص عزاداری سیدالشهدا در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی است. در سده‌ی نهم و دهم هـ.ق شاهد حضور توغ در نگارگری‌های ایرانی هستیم. و بعدها در دوران پهلوی نیز حضور چشمگیری در نقاشی مکتب سقاخانه به عنوان عنصری از هنر عامیانه مردم ایران داشته است. اما بعد از انقلاب اسلامی ایران بخصوص در سال‌های اخیر شاهد حضور گسترده علامت در طراحی زیر شاخه‌های مختلف ارتباط تصویری (همچون پوستر، تصویرسازی، آرم و لوگو و ...) نقاشی، دکوراسیون، طراحی زیورآلات و مد و لباس بوده‌ایم. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی سعی دارد به پاسخ سئوالاتی همچون چگونگی حضور علامت در این آثار و معناشناسی صورت‌های مختلف این علامت‌ها در ترکیب با دیگر آثار هنرهای تجسمی بپردازد. شیوه جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده و نتیجه‌ی حاصله نشان می‌دهد در سال‌های اخیر علامات عاشورایی علاوه بر کاربرد اصلی خود (ابزار عزاداری) دچار دگرگونی‌هایی نیز شده و کارکردهای جدیدی به خود گرفته است و در گرافیک مذهبی بارزتر از بقیه موارد خودنمایی می‌کند. در ضمن یکی از اصلی‌ترین عناصر طراحی زیورآلات مذهبی با عنوان پلاک مذهبی بوده و در کل به عنوان یکی ازنمادهای اصلی هنر شیعی در جهان به شمار می‌رود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1326 - مدل یابی مبتنی بر اندازه‌گیری متغیر خودمدیریتی بر اساس دیدگاه کارشناسان با هدف ارتقای بهره‌وری تور دوچرخه سواری بین‌المللی ایران- آذربایجان از منظر جامعه‌شناسی اقتصادی
        علی نعمتی خیاوی جعفر برقی رحیم نجف زاده حمید جنانی
        10.30495/jss.2022.1947034.1412
        هدف تحقیق حاضر، مدل یابی مبتنی بر اندازه‌گیری متغیر خودمدیریتی بر اساس دیدگاه کارشناسان با هدف ارتقای بهره‌وری تور دوچرخه‌سواری بین‌المللی ایران- آذربایجان از منظر جامعه‌شناسی اقتصادی بود. روش پژوهش، روش پیمایش بود و از روش تحلیل عاملی‌تأییدی مبتنی بر مدل معادلات ساختار چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر، مدل یابی مبتنی بر اندازه‌گیری متغیر خودمدیریتی بر اساس دیدگاه کارشناسان با هدف ارتقای بهره‌وری تور دوچرخه‌سواری بین‌المللی ایران- آذربایجان از منظر جامعه‌شناسی اقتصادی بود. روش پژوهش، روش پیمایش بود و از روش تحلیل عاملی‌تأییدی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری برای بررسی و تأیید خرده مقیاس‌ها و متغیرهای پرسشنامه‌ها استفاده شد . جامعه آماری کارشناسان و صاحب نظران مختلف در حوزه تور دوچرخه سواری بین المللی ایران- آذربایجان از سازمان ها و مراکز مختلف بودند و 300 نفر از آنان به روش نمونه گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل 60 سوال بود. برای بررسی اعتبار ابزار از اعتبار صوری ( نظرات استاد راهنما ، استاد مشاور و صاحب‌نظران حوزه مدیریت‌ورزشی) استفاده‌ گردید. همچنین پایایی پرسشنامه ها از طریق آزمون آلفای‌کرونباخ آزمون شد. نتایج بدست آمده نشان داد که می‌توان با خودمدیریتی در برگزاری تور دوچرخه سواری بین المملی ایران نسبت به افزایش سودآوری و بهره وری نیز دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1327 - بررسی تاثیر رسانه ها در اعتماد شهروندان ایرانی به کالاهای تولید شده در ایران (مطالعه در بین شهروندان منطقه 18 تهران)
        نریمان منتصر ندا سلیمانی
        10.30495/jss.2022.1944550.1400
        رسانه‌های اجتماعی یکی از ابزارهای مهم در آگاه‌سازی مردم و تغییر ذهنیت آنها محسوب‌ می‌شود. مصرف کالاهای داخلی و حمایت از تولیدات داخلی نقش مهمی در رشد و توسعه صنایع داخلی کشور دارد و بر متغیرهای کلان اقتصادی نیز تأثیرگذار است‌. تحقیق حاضر با هدف تعیین نقش رسانه‌ها‌‌‌ در چکیده کامل
        رسانه‌های اجتماعی یکی از ابزارهای مهم در آگاه‌سازی مردم و تغییر ذهنیت آنها محسوب‌ می‌شود. مصرف کالاهای داخلی و حمایت از تولیدات داخلی نقش مهمی در رشد و توسعه صنایع داخلی کشور دارد و بر متغیرهای کلان اقتصادی نیز تأثیرگذار است‌. تحقیق حاضر با هدف تعیین نقش رسانه‌ها‌‌‌ در اعتماد شهروندان ایرانی به کالاهای تولید شده در ایران در بین شهروندان منطقه 18 تهران صورت گرفته است‌. روش تحقیق کاربردی و بر حسب نحوه اجراء از نوع پیمایش و ابزار گرد آوری اطلاعات‌، پرسشنامه‌های استاندارد بودند‌. جامعه آماری‌، شهروندان منطقه 18 شهر تهران بود و حجم نمونه 384 تعیین شد‌. شیوه ‌نمونه‌گیری‌، تصادفی خوشه‌‌ای بود‌. به منظور اندازه‌‌‌گیری رابطه فرضیه‌های پژوهش از آزمون‌های پیرسون و رگرسیون استفاده گردید‌. نتایج نشان داد که میزان تاثیر رسانه‌های شخصی اجتماعی بر روی اعتماد شهروندان ایرانی 8/51 درصد است‌، میزان تاثیر رسانه‌های شبکه‌‌ای اجتماعی بر روی اعتماد شهروندان ایرانی‌‌‌ 3/46 درصد و میزان تاثیر رسانه‌های سنتی بر روی اعتماد شهروندان ایرانی 7/35 درصد است که با توجه به مثبت بودن علامت ضریب بتا‌، جهت این تاثیر مثبت بود‌. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1328 - ارایه مدل شهود کارآفرینی سازمانی در بانک ملی ایران از دیدگاه جامعه شناسی سازمان ها
        محمد محمدی فریدون آزما علی اصغر بیانی سامره شجاعی
        10.30495/jss.2021.1933850.1349
        برای شهود کارآفرینی، داشتن یک الگو اهمیت دارد و می‌توان بر مبنای شاخص‌های مدل، به ارائه الگو برای شهود کارآفرینی سازمانی در بانک ملی ایران پرداخت. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت اکتشافی می‌باشد. در این تحقیق با استفاده از مصاحبه و مطالعه مبانی نظری و تحقیق چکیده کامل
        برای شهود کارآفرینی، داشتن یک الگو اهمیت دارد و می‌توان بر مبنای شاخص‌های مدل، به ارائه الگو برای شهود کارآفرینی سازمانی در بانک ملی ایران پرداخت. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت اکتشافی می‌باشد. در این تحقیق با استفاده از مصاحبه و مطالعه مبانی نظری و تحقیقات انجام شده به استخراج شاخص‌های شهود کارآفرینی سازمانی پرداخته شد و با رویکرد دلفی فازی از اعضای خبرگان منتخب، الگوی شهود کارآفرینی سازمانی در بانک ملی ایران با چهل و دو شاخص شناسایی و با هفت بُعد سبک شناختی شهودی، ریسک‌پذیری، تخصص شهودی، بینش شهودی، تشخیص فرصت، تحمل ابهام و قضاوت شهودی ارائه شده است. مدل ارائه شده می‌تواند به صورت بومی در بانک ملی ایران بکار گفته شود و زمینه را جهت توسعه کارآفرینی سازمانی در این بانک فراهم نموده و آنها را قادر سازد تا ضمن آسیب شناسی جامع سیستم مدیریت، طرح‌ها و اقدامات بهبود را استخراج نموده و موقعیت خود را در فرایند بلوغ سازمانی مورد ارزیابی قرار دهد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1329 - بازنمایی مؤلفه‌های فرهنگی سبک زندگی ایرانی– اسلامی دربازیهای رایانه‌ای بومی
        محمدرضا علی زاده علیرضا اسماعیلی شهرزاد بذرافشان محسن نوغانی
        10.30495/jss.2022.1944671.1415
        درچند دهه اخیر، درهم تنیدگی دو فرهنگ متفاوت غربی و ایرانی – اسلامی، زاویه نگاه و سبک زندگی ما را در خانه، جامعه و نظام آموزشی تغییر داده و گزاره‌های آسایش و آرامش ما را کم و زیاد کرده است. در شمار شاخص‌های تأثیرگذار بر سبک زندگی ما، نقش رسانه‌ها انکارناپذیر بوده ا چکیده کامل
        درچند دهه اخیر، درهم تنیدگی دو فرهنگ متفاوت غربی و ایرانی – اسلامی، زاویه نگاه و سبک زندگی ما را در خانه، جامعه و نظام آموزشی تغییر داده و گزاره‌های آسایش و آرامش ما را کم و زیاد کرده است. در شمار شاخص‌های تأثیرگذار بر سبک زندگی ما، نقش رسانه‌ها انکارناپذیر بوده است. نباید از یاد برد که نخستین حلقه اتصال و نقطه آغاز جذب اغلب کودکان، نوجوانان وجوانان به رسانه،بازی‌های رایانه‌ای است. بازی دیجیتال، یک رسانه تمام عیار است که به دلیل ماهیت تعامل‌پذیرخود، بیشتر ازهمسایگانش مثل کتاب، فیلم یا موسیقی، مخاطب را باخود درگیر می‌کند. همین تنش یا جوشش می‌تواند برای کاربر، راهی به قلّه سعادت و یا درّه فلاکت باشد. این مقاله با هدف تحلیل بازنمایی مؤلفه‌های فرهنگی سبک زندگی ایرانی – اسلامی دربازی‌های رایانه‌ای بومی به مطالعه وبررسی این مؤلفه‌ها درپنج بازی رایانه‌ای داخلی پرداخته است.روش تحقیق دراین مقاله، روش کیفی مبتنی برنشانه شناسی مؤلفه‌های فرهنگی سبک زندگی ایرانی – اسلامی دربازی‌های رایانه‌ای بومی است. نتایج تحقیق که درقالب جداول تحلیلی ارائه شده، نشان دهنده آن است که بازی‌های رایانه‌ای بومی، انتظار مخاطبان و بازیکنانی را که در قالب این بازی‌ها مشتاق بودند از اصول، ارزش‌ها و مبانی زندگی ایرانی – اسلامی رمزگشایی کنند، برآورده نکرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1330 - تدوین استراتژی صدا و سیما برای انتخابات در ایران به روش ماتریس سوات
        علی داخواه محمد سلطانی فر علی جعفری
        10.30495/jss.2023.1977469.1534
        هدف از انجام پژوهش حاضر، تدوین استراتژی صدا و سیما برای انتخابات در ایران به روش ماتریس سوات و به روش آمیخته (کیفی و کمی) انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی مدیران صدا و سیمای مراکز استان ها و اساتید حوزه رسانه و در بخش کمی اساتید دانشگاه و دانشجویان دکتری رسانه چکیده کامل
        هدف از انجام پژوهش حاضر، تدوین استراتژی صدا و سیما برای انتخابات در ایران به روش ماتریس سوات و به روش آمیخته (کیفی و کمی) انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی مدیران صدا و سیمای مراکز استان ها و اساتید حوزه رسانه و در بخش کمی اساتید دانشگاه و دانشجویان دکتری رسانه بود. در مرحله کیفی 18 نفر به روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس اصل کفایت نظری و در مرحله کمی 60 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. در مرحله کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در مرحله کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در بخش کیفی از تحلیل محتوای کیفی و در مرحله کمّی از تحلیل ماتریس سوات و ماتریس برنامه ریزی استراتژایک کمی (QSPM) استفاده شد. نتایج نشان داد صدا وسیما با چشم انداز دستیابی به توان تولید ناب رسانه ای و اهداف راهبردی؛ تعهد، مردم سالاری و اعتمادآفرینی، خلاقیت و نوآوری، فرایندگرایی و بهبود مستمر فرآیندها با تدوین و تولید محتوای با کیفیت و مدیریت رسانه ای شفاف، در جهت مأموریت؛ رضایت مداری، عدالت محوری و روشن گری و تبیین گری؛ با عوامل داخلی (10 عامل) و خارجی (6 عامل) به عنوان استراتژی های مطلوب برای انتخابات به دست آمد. بر مبنای نمرۀ نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (63/2) و خارجی (72/2)، جایگاه استراتژیک صدا و سیما در راستای پوشش حداکثر انتخابات در منطقه SO قرار دارد که بر این مبنا، استراتژی های منطقه تهاجمی برای صدا و سیما مطلوب است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1331 - تحلیل موانع ژئوپلیتیکی روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از منظر جامعه شناسی سیاسی
        محمدحامد لامعی محمد یوسفی جویباری رضا خدایی محمودی
        10.30495/jss.2023.1978821.1538
        روابط ایران و عربستان سعودی طی سالیان اخیر به صحنه منازعه در معادلات و نظم منطقه ای در جنوب غرب آسیا مبدل شده است. جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو رقیب دیرینه به خاطر ویژگی های ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک منطقه خلیج فارس و همچنین شرایط خاص ژئوپلیتیک و ا چکیده کامل
        روابط ایران و عربستان سعودی طی سالیان اخیر به صحنه منازعه در معادلات و نظم منطقه ای در جنوب غرب آسیا مبدل شده است. جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو رقیب دیرینه به خاطر ویژگی های ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک منطقه خلیج فارس و همچنین شرایط خاص ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک خود، به رقابت همدیگر در این منطقه و نیز جهان اسلام پرداخته اند. روابط امنیتی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی- اجتماعی هر دو کشور به شدت متأثر از سیاست خارجی دو کشور می باشد. بسیاری از تضادهای ایران و عربستان را می توان در قالب نشانه های هویتی و ژئوپلیتیکی مشاهده نمود. هدف تحقیق حاضر، تحلیل جامعه‌شناختی موانع ژئوپلیتیکی که مانع از ایجاد روابط پایدار و باثبات میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی می شود، می‌باشد. روش تحقیق، اسنادی و تحلیلی بوده و از منابع اسنادی جهت تبیین مساله بهره گرفته شده است. تشدید و تقویت بحران ژئوپلیتیکی، گسترش منازعه و نیز رقابت های درون منطقه ای در جنوب غرب آسیا از جمله موانع ژئوپلیتیکی می‌‌باشد که مانع شکل گیری روابط حسنه میان ایران و عربستان سعودی شده است و تا رفع این موانع ژئوپلیتیکی نمی توان انتظار روابط پایدار و باثباتی را بین ایران و عربستان داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1332 - امنیتی‏ کردن به مثابه راهبرد مبارزه با فساد سیاسی
        حمید احمدی نژاد صالح سلاورزی زاده
        10.30495/jss.2023.1976542.1528
        فساد به عنوان یکی از اصلی ترین تهدیداتِ امنیت و رفاه کشورها، سال هاست که توجه اندیشمندان و سیاستگذاران را به خود جلب کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، بویژه که طی سال های اخیر این پدیده به یکی از اصلی ترین تهدیدات کشور تبدیل شده است. در این م چکیده کامل
        فساد به عنوان یکی از اصلی ترین تهدیداتِ امنیت و رفاه کشورها، سال هاست که توجه اندیشمندان و سیاستگذاران را به خود جلب کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، بویژه که طی سال های اخیر این پدیده به یکی از اصلی ترین تهدیدات کشور تبدیل شده است. در این میان، فساد سیاسی به عنوان حساسیت برانگیزترین نوع فساد در ایران ضمن متاثر ساختن امنیت در ابعاد مختلف و کاهش اعتمادعمومی، با این واقعیت ترکیب شده که اغلب تاثیر آن به خوبی درک نمی شود. در نتیجه فساد سیاسی در ایران بیش از آن که نیازمند قوانین و نهادهای جدیدی برای مبارزه باشد، به ریشه یابی دلایل بقاء و ناکامی مبارزه با آن نیاز دارد. هدف این پژوهش ضمن بررسی علت این ناکامی مبارزه با فساد سیاسی، ارائه ی یک الگو به عنوان راهبردی برای موفقیت مبارزه با فساد است. لذا سوال محوری این پژوهش آن است که؛ چه عواملی در ایران منجر به ناکارآمدی مبارزه با فساد سیاسی شده و راهبرد موفقیت آمیز برای این مبارزه چیست؟. یافته های پژوهش برمبنای روش توصیفی - تحلیلی حاکی از آن است که تلقی فساد سیاسی به مساله ای عادی و فاقد تهدید وجودی منجر به ناکارآمدی رویکردهای مبارزه با آن شده و لذا امنیتی ساختن راه موثر و واقعی موفقیت مبارزه با آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1333 - جامعه‌شناسی تحولات تجدد در ایران
        روح‌الله رشید کرشان صمد صباغ
        این پژوهش، به دنبال ارائه‌ تبیینی جامعه‌شناختی از تجدد در ایران است. پرسش اصلی پژوهش این است که نهادهای اجتماعی در ایران با تجدد چه کرده است؟ در این پژوهش، ترکیبی از نظریات مدرنیته‌ ایرانی، تجدد بومی و تجدد ملی و تجدد ظلّی مورد استفاده قرار گرفته است. این نظریات توسط صا چکیده کامل
        این پژوهش، به دنبال ارائه‌ تبیینی جامعه‌شناختی از تجدد در ایران است. پرسش اصلی پژوهش این است که نهادهای اجتماعی در ایران با تجدد چه کرده است؟ در این پژوهش، ترکیبی از نظریات مدرنیته‌ ایرانی، تجدد بومی و تجدد ملی و تجدد ظلّی مورد استفاده قرار گرفته است. این نظریات توسط صاحب‌نظرانی مانند تقی آزاد ارمکی، جمشید بهنام و موسی نجفی ارائه شده است. مجموعه‌ این نظریات مبتنی بر دو نکته است: اول این که مدرنیته با تجدد متفاوت است. دوم این که هر جامعه‌ای می‌تواند تجدد ویژه‌ی خود را تجربه کند. روش پژوهش، اسنادی است. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که حکومت‌ها در دویست سال اخیر، زمینه‌سازان اصلی ظهور تجدد در ایران بوده‌اند. آن‌ها، غالباً وجه تکنولوژیک ومادی تجدد را دنبال کرده‌اند. روحانیت ذیل سه دسته‌ موافقین، مخالفین و منتقدین در جریان سازی نسبت به تجدد نقش داشته‌اند. روشنفکران ایرانی، در قالب اثبات، نقد و نفی به استقبال تجدد رفته‌اند. خلوص شناخت و دلبستگی روشنفکران به تجدد و اصول و دستاوردهای آن، هم نسبت به حاکمان و هم نسبت به روحانیت بیشتر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1334 - مطالعه تطبیقی لیبرال دموکراسی با مردم‌سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه جامعه‌شناسی سیاسی
        شهرام طهماسبی مهرداد جواهری‌پور رضاعلی محسنی
        10.30495/jss.2019.667955
        چکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و سپس به مقایسه این اصول:1.اصل حاکمیت مردم؛ 2.برابری سیاسی؛3. آزادی سیاسی؛4. نظارت همگانی؛5. اصالت قانون، با نظام سیاسی جمهوری اسلامی، پرداخته شده است. نتیجه به دست آمده بیانگر آن است که اصول لیبرال دموکراسی تفاوت ماهوی با نظام جمهوری اسلامی دارد اما به این معنا نیست که نوع نظام سیاسی حاکم درایران دموکراتیک نیست بلکه علی رغم برخی ویژگی های اقتدارگرایانه در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران در مجموع این نوع نظام سیاسی صورتی از الگوی سیاسی برآمده از مبانی دین اسلام و سنت ایرانی است، به عبارتی حکومتی است که به اراده اکثریت مردم، مقید به اصل حاکمیت دین اسلام در شئونات زندگی افراد و اجتماع است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1335 - فرهنگ و تمدن ایرانی و جهانی شدن؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
        محمد یوسفی‌جویباری نجات محمدی‌فر
        جهانی شدن فرآیندی است که در طی آن حوزه های مختلف فنی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ملل مختلف با گسترش ارتباطات جنبه فراملی یافته و به موجب آن دولت های ملی به نحو فزاینده ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می شود و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلات چکیده کامل
        جهانی شدن فرآیندی است که در طی آن حوزه های مختلف فنی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ملل مختلف با گسترش ارتباطات جنبه فراملی یافته و به موجب آن دولت های ملی به نحو فزاینده ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می شود و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلاتی ایجاد می کند. این مفهوم تا اوایل دهه 1980 اعتبار علمی چندانی نداشت ولی از آن به بعد، کاربرد آن کاملاً جهانی شده است. پدیده جهانی شدن برای کشورها فرصت ها و چالش های فراوانی به همراه دارد؛ در این بین کشور ایران به دلیل ویژگی های جغرافیایی و تاریخی خاص خودکه آن را به نوعی درچهار راه فرهنگی و تمدنی جهان قرار داده است همواره در طول تاریخ ارتباطات گسترده ای با ملل مختلف جهان داشته است که عمدتاً این امر متاثر از موقعیت استراتژیک و سوق الجیشی ایران بوده است که همواره کشورهای غربی سعی داشتند از این موقعیت درجهت تحقق اهداف و منافع خاص خود بهره برداری کنند. این ارتباطات در یک قرن اخیر به خصوص از اواخر حکومت قاجار صورت جدیدی یافت که عمدتاً جنبه استعماری به خود گرفت این روند با فراز و نشیب های متعددی در دوران حکومت پهلوی نیز ادامه داشت. با پیروزی انقلاب روند ارتباط ایران با جهان پیرامون شکل تازه ای پیدا کرد که بعضاً این امر متأثر از فضای انقلابی و مقتضیات خاص آن بوده است. به تدریج با پایان یافتن جنگ تحمیلی و فروکش کردن احساسات انقلابی امکان بیشتری برای افزایش ارتباطات ایران با جهان به وجود آمد این فرایند جنبه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و ... داشته است که در این بین جنبه فرهنگی آن به دلیل ویژگی های خاص خود نمود بیشتری داشته است. کشور ایران به دلیل سابقه طولانی تمدنی و فرهنگی از ظرفیت بسیار بالایی جهت تاثیر گذاری بر روندهای جهانی برخوردار است. جنبه های فرهنگی، تمدن ایرانی همواره در جهان نمود و جلوه قابل توجهی داشته است که این امر بیانگر ظرفیت بسیار بالای فرهنگ ایرانی برای حفظ خود و حتی تاثیرگذاری بر فرهنگ دیگر ملل می باشد، مسئله ای که امروزه به نظر می رسد باید مورد توجه خاص اصحاب قدرت و مسئولین فرهنگی به عنوان متولیان اصلی امور فرهنگی قرار گیرد مسئله معرفی و عرضه نمودهای فرهنگ ملی به گونه ای نو و قابل فهم و جذاب برای نسل امروزی و پرهیز از هرگونه جزم گرایی و تعصب در امور فرهنگی می باشد. این مقاله پس از بیان دیدگاه های فرهنگی در مورد جهانی شدن، به بررسی جایگاه فرهنگ ایرانی و نقش آن در فرایند جهانی شدن و چالش ها و فرصت های فرا روی آن می پردازد و در ادامه راهکارها و پیشنهادهایی را جهت مقابله با چالش ها و استفاده از این فرصت ها ارائه می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1336 - تحلیل جامعه‌شناختی روند شکل‌گیری و تحول جریان موج نو سینمای ایران (1357– 1348)
        علی صادقی فیروز راد
        تحقیق حاضر با اتخاذ رویکرد بازتاب درپی این است که مشخص کند بین شرایط و زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نیز جریان روشنفکری ایران بعد از اصلاحات ارضی از یک سو و از سویی دیگر فیلم‌های موج نو سینمای ایران چه رابطه‌ای وجود دارد. این تحقیق کیفی با به کارگیری تکنیک چکیده کامل
        تحقیق حاضر با اتخاذ رویکرد بازتاب درپی این است که مشخص کند بین شرایط و زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نیز جریان روشنفکری ایران بعد از اصلاحات ارضی از یک سو و از سویی دیگر فیلم‌های موج نو سینمای ایران چه رابطه‌ای وجود دارد. این تحقیق کیفی با به کارگیری تکنیک تحلیل نشانه شناختی به مطالعه این فیلم ها پرداخته است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌ دهدکه تحولاتی که در عرصه‌های ذکر شده جامعه ایران را تحت تاثیر قرار داده بود به طور مثبت یا منفی در فیلم‌های مورد مطالعه انعکاس داشته است. از جمله این تحولات می توان به موارد زیر اشاره کرد: تغییر ساختار اجتماعی در نتیجه مهاجرت به شهر ها، تغییر نقش اجتماعی زنان و حضور اجتماعی آن ها، تقابل سنت و مدرنیته، تغییر نظام اقتصادی بعد از اصلاحات ارضی، اقتصاد تک محصولی و وابستگی به نفت، رواج مناسبات سرمایه دارانه، رشد مصرف گرایی، فساد و ناکارآمدی حاکم بر حکومت، جو نارضایتی و بی اعتمادی عمومی، بوجود آمدن حرکات چریکی، غرب گرایی یا غربزدگی، ورود عناصر فرهنگی جدید، فقر فرهنگی، نقش اجتماعی مذهب، نفی غرب گرایی، بازگشت به خویشتن، تعریف جدید از دین، نقش اجتماعی روشنفکران، تقدیس مبارزه، انتقاد از روشنفکران به خاطر بی عملی و تسلیم شدگی و ... . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1337 - فرصتها و محدودیتهای صنعت گردشگری در ایران
        صمد رسول زاده اقدم سیداحمد میرمحمدتبار صمد عدلی‌پور یوسف زینی‌وند
        بر اساس گزارش یونسکو در سال 2007، ایران جز پنج کشور برتر از نظر میراث فرهنگی و جز ده کشور اول در زمینه پتانسیل جذب گردشگر بین‌المللی در جهان می‌باشد. مساله اصلی این می‌باشد که چرا با توجه به پتانسیل بالایی ایران در زمینه جذب گردشگر، در این امر، به موفقیتی دست نیافته است چکیده کامل
        بر اساس گزارش یونسکو در سال 2007، ایران جز پنج کشور برتر از نظر میراث فرهنگی و جز ده کشور اول در زمینه پتانسیل جذب گردشگر بین‌المللی در جهان می‌باشد. مساله اصلی این می‌باشد که چرا با توجه به پتانسیل بالایی ایران در زمینه جذب گردشگر، در این امر، به موفقیتی دست نیافته است. بررسی پیشینه مطالعات دراین زمینه نشان می‌دهد که صنعت گردشگری در ایران دارای فرصت‌ها و محدودیت‌هایی می باشد. به همین منظور در این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل به بررسی فرصت‌ها و محدودیت‌های صنعت گردشگری در ایران پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که قدمت و تمدن ایرانی، اکوتوریسم مناسب و منحصر به فرد، وجود فرقه‌ها و مذاهب مختلف و هزینه‌های کم گردشگری در ایران از مهم ترین فرصت‌ها و پتانسیل‌های گردشگری در این کشور می‌باشد. هم چنین، وجود محدودیت‌های سیاسی و برنامه‌ریزی، اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، محدودیت‌های زیربنایی و متمرکز شدن صنایع و خدمات در چند شهر بزرگ، محدودیت‌های فرهنگی و مذهبی، محدودیت‌های مرتبط با تبلیغات و رسانه و محدودیت در زمینه آموزش از جمله مهم ترین چالش‌ها و محدودیت‌های صنعت گردشگری در ایران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1338 - آسیب‌شناسی فرهنگ سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی
        مجید نجات‌پور زهرا صادقی محمد یوسفی جویباری
        طرح مسأله امنیت و ثبات فرهنگی و سیاسی، مهم‌ترین و برجسته‌ترین چهره و درونی‌ترین لایه نیاز امروز ملت و دولت (حاکمیت)، به شمار می‌آید. چرا که مؤلفه قدرت و ثبات فرهنگی و سیاسی هر ملتی بنیادی‌ترین مؤلفه اقتدار و استعداد و لیاقت آن ملت در بستر توسعه و تعالی در عرصه‌های مختلف چکیده کامل
        طرح مسأله امنیت و ثبات فرهنگی و سیاسی، مهم‌ترین و برجسته‌ترین چهره و درونی‌ترین لایه نیاز امروز ملت و دولت (حاکمیت)، به شمار می‌آید. چرا که مؤلفه قدرت و ثبات فرهنگی و سیاسی هر ملتی بنیادی‌ترین مؤلفه اقتدار و استعداد و لیاقت آن ملت در بستر توسعه و تعالی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و عقب‌ماندگی در تمامی عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی افراد جامعه را فراهم می‌آورد. در یک رویکرد کلان، ابتنای کلیت نظام برمؤلفه قدرت فرهنگ و سیاست بوده و دوام و قوام هر ملت و حاکمیتی در گروه بالندگی و توسعه‌یافتگی فرهنگی و اقتدار و اعتبار سیاسی آن ملت و حاکمیت می‌باشد. هر گاه آسیب‌پذیری به دو حوزه فرهنگ و سیاست در جامعه راه یابد، سایر حوزه‌ها در چالشی فرساینده و بحران‌زا فرو غلطیده و بستر و فضای مناسبی برای رشد و گسترش تمامی آثار و مظاهر شوم وابستگی، عقب‌ماندگی، مفاسد اجتماعی و ناهنجاری‌های گوناگون در کشور را فراهم خواهد ساخت. هدف از این تحقیق ضمن بررسی ویژگی های فرهنگ سیاسی ایران به این مسأله پرداخته شد که چه عواملی برای فرهنگ سیاسی ایران مخاطره آمیز می باشد و در نهایت چه راهکارهایی برای آن در نظر گرفته شده است. سوال های تحقیق: - مولفه های فرهنگ سیاسی ایران کدامند؟ - چه عواملی فرهنگ سیاسی ایران را به مخاطره می اندازد؟ - آسیب شناسی فرهنگ سیاسی ایران در چه جهت مورد بررسی قرار می گیرد؟ نوع حاضر تحقیق توصیفی و تحلیلی است که بر اساس ویژگی های فرهنگ سیاسی ایران آن را مورد تحلیل قرار گرفته شد. با توجه به ماهیت و نوع موضوع مورد مطالعه، گردآوری اطلاعات از روش‎های گوناگون و به‎ طورکلی برمبنای روش کتابخانه‌ای و اینترنتی صورت پذیرفته و تجزیه و تحلیل یافته‎ها نیز عمدتاً با شیوه تحلیل کیفی انجام پذیرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1339 - تبیین نشاط اجتماعی در بین اقوام و رابطه آن با هویت جمعی (مطالعه موردی اقوام آذری، کرد و لر)
        رسول ربانی سمیه کریمی‌زاده اردکانی جواد نظری حسین رضایی‌امینلویی
        نشاط اجتماعی پدیده ای ضروری درهرجامعه می باشد. نشاط اجتماعی برای تقویت بسیاری از مؤلفه های رشد اجتماعی مانند امید اجتماعی، اعتماد اجتماعی و .... مفید خواهد بود. چرا که یکی از اصلی ترین نیازهای جوامع امروزی است. هدف مقاله، دست یافتن به میزان نشاط اجتماعی چکیده کامل
        نشاط اجتماعی پدیده ای ضروری درهرجامعه می باشد. نشاط اجتماعی برای تقویت بسیاری از مؤلفه های رشد اجتماعی مانند امید اجتماعی، اعتماد اجتماعی و .... مفید خواهد بود. چرا که یکی از اصلی ترین نیازهای جوامع امروزی است. هدف مقاله، دست یافتن به میزان نشاط اجتماعی در بین سه قوم ایرانی (آذری، کرد و لر ) می باشد. بررسی این اقوام در 3 شهر تبریز، نقده وشهرکرد انجام شده است. در بررسی چارچوب نظری محققان فرضیه ها را برمبنای نطریه های بلومر، بوردیو و دورکیم تدوین نموده اند. روش مورد استفاده پیمایش بوده و با فرمول کوکران 450 نمونه از جامعه آماری ذکر شده، انتخاب شدکه نمونه گیری چندمرحله ای یعنی نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده مبنای کار قرار داده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان نشاط در میان اقوام متفاوت بوده و میانگین آن 90/21 می باشد و بیشترین مقدار مربوط به قوم آذری می باشد. متغیرهای رابطه اجتماعی، هویت محلی و ملی در ارتباط با میزان نشاط قرارگرفته و نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیر هویت محلی بیشترین ارتباط با میزان نشاط داشته است. سپس هویت ملی و بعد هم رسانه بیشترین ارتباط را با متغیر وابسته داشته اند. در صورتی که متغیر روابط کمترین رابطه را با متغیر وابسته درمدل رگرسیونی نشان داده است. اما نکته مهم تر این که عدد 63/0 در سمت راست متغیر وابسته نشان دهنده ضریب عدم تعیین است که مشهور به psi است و اگر این عدد را از 1 کم کنیم، ضریب تعیین مدل به دست می آید. 37/0=62/0-1 یعنی 37 درصد از متغیر وابسته یعنی نشاط اجتماعی توسط این مدل تبیین شده است و این نشانگر برازش خوب مدل می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1340 - مطالعه جهت‌گیری و نحوه پوشش اخبار بحران داعش در سایت‌های ایرنا، بی. بی. سی فارسی و صدای آمریکا
        حمیدرضا یارمحمدی حاجی محمد احمدی
        این پژوهش با عنوان مطالعه جهت گیری و نحوه پوشش اخبار در سایت های ایرنا، بی. بی. سی فارسی و صدای آمریکا در رابطه با بحران داعشبه بررسی تطبیقی ساختار و نحوه پوشش اخبار مربوط در ایران در تارنمای های ایران، بی. بی. سی فارسی و صدای آمریکای فارسی، می پردازد. این پژوهش به روش چکیده کامل
        این پژوهش با عنوان مطالعه جهت گیری و نحوه پوشش اخبار در سایت های ایرنا، بی. بی. سی فارسی و صدای آمریکا در رابطه با بحران داعشبه بررسی تطبیقی ساختار و نحوه پوشش اخبار مربوط در ایران در تارنمای های ایران، بی. بی. سی فارسی و صدای آمریکای فارسی، می پردازد. این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی و به شیوه تحلیل محتوا، صورت گرفته و داده های آن به شیوه کتابخانه ای و مطالعه و بررسی اسناد و مدارک موجود هم چنین بررسی و تحلیل محتوای سایت های خبرگزاری های مورد مطالعه بوده که نوع ساختار و نحوه پوشش اخبار در سه تارنمای ایرنا، بی. بی. سی فارسی و صدای فارسی آمریکا با هم تفاوت دارند. هر سه تارنما عنصر "که"و ارزش خبری"شهرت" را با برجستگی خاصی مورد تاکید قرار داده اند که این موضوع، نشان دهنده شخص گرا بودن و جهت گیری گفتمانی آن هاست. نهایتاً چنین نتیجه گرفته شد که بیشتر اخبار انتشار یافته در این سه تارنما "غیرتولیدی" است که از این منظر، سهم ایرنا از دو تارنمای دیگر بیشتر است. از نظر موضوعی، موضوع مقاومت گروه داعش و به کاربردن گروه های جهادی و سعی در اسلامی جلوه دادن و معرفی فلسفه حکومتی داعش به عنوان فلسفه حکومت اسلامی و عدم اشاره به ماهیت تروریستی این گروه، کانون توجه اصلی سه تارنمای مورد مطالعه بوده است. تاکید تارنمای ایرنا و صدای آمریکا بیشتر بر "سخت خبر"و بی. بی. سی بیشتر به "نرم خبر" یا انعکاس رویداد همراه با اطلاعات تکمیلی بوده است. ازمیان امکانات تعاملی و چند رسانه ای مورد استفاده در تارنماهای خبری، بیشترین استفاده از "عکس" بوده است. اما برخلاف ایرنا، بی. بی. سی و صدای آمریکا از ایمیل و پیوند با موضوعات و سایت های مرتبط نیز استفاده زیادی کرده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1341 - ‌مطالعه تطبیقی بازنمایی زن در پیام‌های بازرگانی شبکه سه و Gem Tv
        نگین حاتمی مهران صمدی
        تحقیق حاضر به مطالعه تطبیقی بازنمایی زن در دو شبکه، سه سیما و Gem Tv می پردازد. برای رسیدن به این مقصود، از نظریه های بازنمایی ساختاری، فمینیستی لیبرال، الگوی تحلیلی گافمن و کلیشه های جنسیتی میشل بر مبنای روش تحلیل محتوا و پرسشنامه معکوس استفاده شده است. جامعه آمار چکیده کامل
        تحقیق حاضر به مطالعه تطبیقی بازنمایی زن در دو شبکه، سه سیما و Gem Tv می پردازد. برای رسیدن به این مقصود، از نظریه های بازنمایی ساختاری، فمینیستی لیبرال، الگوی تحلیلی گافمن و کلیشه های جنسیتی میشل بر مبنای روش تحلیل محتوا و پرسشنامه معکوس استفاده شده است. جامعه آماری مورد نظر در این تحقیق 140 آگهی بازرگانی پخش شده از شبکه های سه سیما و Gem Tv (باحضور مستقیم و غیرمستقیم زن) در ساعات 18 تا 23 طی ماه های بهمن و اسفند 1392 و فروردین، اردیبهشت، خرداد و تیر 1393 است. آمارهای به دست آمده در نهایت نشان می دهد، شبکه سه، ضمن نشان دادن نقش های کلیشه ای زنان، درصدد ایجاد تغییرات در بازنمایی آنان بوده و شبکه Gem Tv، در تلاش برای نشان دادن زنان به دور از نقش های کلیشه ای است. در هر دو شبکه، از زنان تنها به عنوان عاملی برای جذب مخاطب استفاده نشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1342 - هویت‌های عمومی در ایران*
        کرامت اله راسخ
        هدف این مقاله بررسی مرزهای هویت عمومی درایران است. هویت عمومی درفرایند آموزش و قربانی کردن تقویت می‌شود. رویکرد نظری این پژوهش براساس نظرات برنهارد گیزن بنا شده است. این تحقیق بااستفاده از روش موضوع‌گرا انجام گرفت. نژاد، زبان، قومیت، دین ومذهب عمده‌ترین شاخص‌های هویت آغ چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی مرزهای هویت عمومی درایران است. هویت عمومی درفرایند آموزش و قربانی کردن تقویت می‌شود. رویکرد نظری این پژوهش براساس نظرات برنهارد گیزن بنا شده است. این تحقیق بااستفاده از روش موضوع‌گرا انجام گرفت. نژاد، زبان، قومیت، دین ومذهب عمده‌ترین شاخص‌های هویت آغازین و آداب، رسوم، مناسک، الگوهای رفتاری و خصوصیات فرهنگی از جمله مهم‌ترین شاخص‌های هویت سنتی هستند. دین تا عصرمدرن مهم‌ترین و دربیشتر مواقع تنها منبع هویت عمومی بود. مدرنیسم در دنیای کنونی در کنار دین دومین منبع هویت عمومی است. واکنش در برابر مدرنیسم به ‌منزله منبع هویت عمومی درجوامع سنتی شدید است. به ‌علاوه، عوامل گوناگون از قبیل وابستگی جنسیتی، طبقاتی، سطح تحصیلات، خاستگاه اجتماعی، محل سکونت و غیره در واکنش افراد در مقابل مدرنیسم تاثیر دارد. یافته‌های تحقیق و تاریخ یک قرن گذشته ایران نشان داد که جامعه ایرانی متشکل از هویت‌های متفاوت آغازین و سنتی دربرابر مدرنیسم به ‌منزله منبع هویت عمومی واکنش شدید نشان داد. این مقاومت تحول به جنبش اجتماعی یافت و به ‌این‌ترتیب زمینه برای انقلاب اسلامی در بهمن 1357 فراهم شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1343 - دانش بومی کاربرد اجزاء درخت بلوط در عشایر رستم
        جلال یوسفی
        علی رغم نیاز روز افزون جوامع روستایی و عشایری به کاربرد تکنولوژی های جدید، پذیرش این تکنولوژی در روستاها بسیار کم است. بررسی ها نشان می دهد که علت این عدم پذیرش تناسب نداشتن تکنولوژی با شرایط محیطی روستاهاست. دانشمندان معتقدند که برای پذیرش این دانش ، باید به دانش بومی چکیده کامل
        علی رغم نیاز روز افزون جوامع روستایی و عشایری به کاربرد تکنولوژی های جدید، پذیرش این تکنولوژی در روستاها بسیار کم است. بررسی ها نشان می دهد که علت این عدم پذیرش تناسب نداشتن تکنولوژی با شرایط محیطی روستاهاست. دانشمندان معتقدند که برای پذیرش این دانش ، باید به دانش بومی متوسل گردید. این مقاله سعی دارد یک جنبه از این دانش را بررسی کند. در این تحقیق با روش میدانی به بررسی دانش بومی کاربرد اجزاء درخت بلوط در طایفه رستم از ایل ممسنی فارس پرداخته شده است. در این تحقیق، بخشی از مناطق قلمرو طایفه رستم ایل ممسنی فارس انتخاب گردید و از بین آن مناطق نیز، روستاهایی که دارای دانش بومی غنی تر در استفاده از بلوط بودند، انتخاب گردیدند و از این میان با روش نمونه گیری گلوله برفی، افراد مورد مطالعه انتخاب شدند. در این تحقیق از تکینیک های مشاهده مشارکتی، مشاهده آزاد و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد و در برخی موارد به ناچار، از اسناد نیز بهره برده شد. در این تحقیق مشخص شد که در منطقه مورد مطالعه از یک سو، با توجه به نظریه نوسازی مبنی بر مباینت دانش بومی و توسعه، دانش بومی در دوران هایی که حاکمیت داشته، نه تنها مباینتی با آن نداشته و به عنوان یک مانع به حساب نمی آمده است؛ بلکه از پایداری در توسعه نیز برخوردار بوده است. نمود آن استفاده مردم از فرآورده های بلوط در بخش های متعدد از زندگی خود بوده اند و سال های سال با این درخت زیست کرده اند، اما ورود برنامه های مربوط به نوسازی، موجب تغییرات اساسی در ساختارهای جامعه مورد مطالعه، با تغییر سبک زندگی منطقه مورد مطالعه، بهره برداری از دانش بومی نیز رو به ضعف رفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1344 - فرآیند نظارت بر دستگاه‌ها و اشخاص حکومتی در نظام مبتنی بر حاکمیت الهی با نگاهی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
        محمد مهدی رسکتی علی بابایی مهر سید عسکری حسینی مقدم
        یکی از مهمترین انواع حاکمیت در طول تاریخ، تفکر حاکیت الهی بوده است و از آنجا که مدعی نوع صحیح حکومت می‌باشد باید نظارت‌‌های حکومتی آن هم کامل و جامع الاطراف باشد. آشنایی دقیق با تفکر شیعیان در باره‌ی حاکمیت الهی با در نظر گرفتن شرایط امروزی که قانون اساسی جمهوری اسلامی چکیده کامل
        یکی از مهمترین انواع حاکمیت در طول تاریخ، تفکر حاکیت الهی بوده است و از آنجا که مدعی نوع صحیح حکومت می‌باشد باید نظارت‌‌های حکومتی آن هم کامل و جامع الاطراف باشد. آشنایی دقیق با تفکر شیعیان در باره‌ی حاکمیت الهی با در نظر گرفتن شرایط امروزی که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر پایه آن بنا شده است تلفیق قابل تاملی است و می‌تواند در بررسی‌های تطبیقی مورد بهره‌برداری قرار گیرد تا یک گام دیگر در راستای نزدیک شدن به عدالت در حکومت داری برداشته شود. این نظریه در طول تاریخ مورد سوء استفاده قرار می‌گرفت و با رنگ خواست خداوند، هر گونه بی عدالتی بر مردم تحمیل می‌شد. اما در حاکمیت واقعی الهی، هرگز خواست خداوند بر گسترش ظلم و ستم نبوده است لذا میان نظارت کردن بر حکومت و حق الهی حاکمیت، تضادی وجود نداشته است. ابزارهای متعددی برای کنترل حاکمان جامعه در نظر گرفته شد تا مسیر عدالت دچار انحراف نشود. در دیدگاه حاکمیت الهی ابتدا تمرکز بر نظارت‌های درونی افراد است و سپس بر نظارت‌های بیرونی تاکید می‌شود و علاوه بر تشکیلات حکومتی کنترل والیان، مردم نیز در این خصوص ذی حق بوده و تاکید بر مشارکت فعالانه آنها در پیشبرد امور حاکمیتی است. همچنین مطابق اصول دینی، استفاده از تجارب بشری با ملاحظه‌ی شرایط زمانی و مکانی نیز جایز شناخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1345 - بررسی مجازاتهای سرقت سایبری در حقوق ایران
        سید محسن رضوی اصل
        سرقت سایبری از نظر ماهوی با سرقت سنتی تفاوتی نداشته و تنها تفاوت در محیط ارتکاب جرم موجب تمایز میان این دو نوع سرقت شده است در حالی که هر دو جرم در عناصر تشکیل دهنده مشترک بوده و تعریف فقهی و حقوقی سرقت شامل هر دوی آنها میگردد. در بررسی کیفر سرقت سایبری در حقوق ایران مش چکیده کامل
        سرقت سایبری از نظر ماهوی با سرقت سنتی تفاوتی نداشته و تنها تفاوت در محیط ارتکاب جرم موجب تمایز میان این دو نوع سرقت شده است در حالی که هر دو جرم در عناصر تشکیل دهنده مشترک بوده و تعریف فقهی و حقوقی سرقت شامل هر دوی آنها میگردد. در بررسی کیفر سرقت سایبری در حقوق ایران مشاهده میشود که با توجه به رابطه عموم و خصوص میان دو جرم سرقت رایانه ای و سایبری، سرقتهای سایبری مشمول مجازاتهای تعیین شده در قانون جرایم رایانه ای میباشند، ولیکن در این تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده است مشخص گردیده که با توجه به تنوع و پیچیدگی نحوه ارتکاب سرقتهای سایبری و ناشناخته بودن بیشتر جنبه های فضای سایبر، قانونگذار نتوانسته است با توجه به واقعیات موجود اقدام به تعیین مجازاتهای این نوع از سرقت بنماید و در نتیجه، تحلیل مواد قانون جرایم رایانه ای چنین نشان میدهد که مجازاتهای تعیین شده در این قانون، با توجه به وسعت خسارات ناشی از سرقتهای سایبری، از بازدارندگی لازم برخوردار نبوده و علاوه بر تفاوت فاحش میان مجازات سارقان سایبری با سارقان سنتی، حتی در خود قانون جرایم رایانه ای تفاوت میان مجازاتهای اشخاص حقیقی و حقوقی نیز مشهود بوده و قانونگذار در مورد چالشهایی چون حدّ سرقت نیز سکوت کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1346 - بررسی محدوده و قلمرو مداخله قاضی در تعدیل قضائی قراردادها از منظرحقوق ایران و مصر
        عبداله خطیب محمدرضا فلاح علی تولایی
        بعضا پس از انعقاد عقد و در مرحله اجراء، شرائط و اوضاع و احوال حاکم بر قرارداد به طور اساسی و بنیادین تغییر می نماید به نحویکه این تغییر شرائط در زمان انعقاد عقد مورد پیش بینی طرفین واقع نگردیده و عرفاً نیز موجبات عسر و حرج شدید متعهد را بدنبال خواهد داشت.در چنین وضعیتی چکیده کامل
        بعضا پس از انعقاد عقد و در مرحله اجراء، شرائط و اوضاع و احوال حاکم بر قرارداد به طور اساسی و بنیادین تغییر می نماید به نحویکه این تغییر شرائط در زمان انعقاد عقد مورد پیش بینی طرفین واقع نگردیده و عرفاً نیز موجبات عسر و حرج شدید متعهد را بدنبال خواهد داشت.در چنین وضعیتی است که اهمیت مداخله دادرس در قراردادهای منعقده و در نهایت تعدیل تعهدات قراردادی به یک ضرورت انکار ناپذیر تبدیل می شود،اما نکته حائز اهمیت تعیین محدوده و چارچوب منطقی برای مداخله قضات در قراردادهای متضمن عسر وحرج بوده که ضرورت آن نیز به شدت محسوس و ملموس می باشد؛چرا که در فرض تغییر اوضاع و احوال عمل به مفاد قرارداد نه مورد قصد واراده واقعی طرفین بوده و نه مورد تائید شارع مقدس می باشد.با این وصف مسئله مهمی که در این پژوهش بدنبال آن هستیم تعیین چارچوب منطقی برای مداخله قضات در قراردادها و اینکه آیا مداخله دادرس در قراردادهای منعقده بی حد و حصر و مطلق بوده یا با محدودیتهائی مواجه می باشد؟بررسیها ونتایج محصله از پژوهش وهمچنین دیدگاه نگارنده موید آنست که مداخله دادرس درجهت عادلانه سازی تعهدات قراردادی محدود و تابع شرایط و ضوابط خاصی می باشد.چراکه مداخله دادرس و در نهایت تعدیل قضایی قراردادها در عداد استثنائات بوده و در موضوعات استثنائی باید به موارد منصوص و قدر متیقن اکتفا کرده و از گسترش قلمرو ودامنه شمول آن به سایر موارد، اجتناب نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1347 - تضمینات شروط غیر منصفانه در قراردادهای الحاقی؛ با مطالعه در نظام حقوقی ایران و انگلستان
        علی اکبر گروسی محمد رضا پیرهادی
        قرارداد الحاقی یکی از انواع قراردادهاست که یکی از طرفین آن با تکیه بر موقعیت برتر خویش هر نوع شرطی را لازم بداند، در قرارداد می‌گنجاند. در این نوع قراردادها، طرف قوی یک ایجاب از پیش ساخته کامل و غیر قابل تغییر را انشاء نموده و طرف مقابل ناچار از پذیرش این نظم از پیش تعی چکیده کامل
        قرارداد الحاقی یکی از انواع قراردادهاست که یکی از طرفین آن با تکیه بر موقعیت برتر خویش هر نوع شرطی را لازم بداند، در قرارداد می‌گنجاند. در این نوع قراردادها، طرف قوی یک ایجاب از پیش ساخته کامل و غیر قابل تغییر را انشاء نموده و طرف مقابل ناچار از پذیرش این نظم از پیش تعیین شده، بدون هیچ گونه حقی در تغییر یا تعدیل مفاد قرارداد است. این نابرابری معنادار، طرف ضعیف را با چالش جدی مواجه می کند و با انصاف و روح عدالت ناسازگار است. اگر چه اصولا انعقاد قرارداد الحاقی مبتنی بر اصل حاکمیت اراده و رهآورد غیرقابل انکارش یعنی "آزادی قراردادی" است اما امروزه اصل مذکور در نظام حقوقی ایران و انگلستان مانند بیشتر نظام‌های حقوقی دنیا، رویه سابق خود را از دست داده به نحوی که پیش بینی و اعمال شروط غیرمنصفانه در قراردادهای الحاقی را با محدودیت هایی مواجه نموده است. مقاله پژوهشی حاضر با روش تحلیلی و توصیفی، با مطالعه تطبیقی تضمینات مقابله با شروط غیر منصفانه در قراردادهای الحاقی در ایران و انگلستان را مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق مؤید راهکارهایی نظیر اعلام بی اعتباری و عدم پذیرش، حذف، تعدیل شروط و در مواردی بطلان قرارداد به مثابه تضمینات مقابله با غیر منصفانگی قرارداد الحاقی در دو نظام حقوقی مورد بحث است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1348 - مطالعه تطبیقی مبانی نظری، اهداف و شیوه‌های جبران خسارت در مسئولیت مدنی در حقوق موضوعه ایران، فرانسه و انگلستان
        احمد میرزایی گرمی علیرضا لطفی دودران مظفر باشکوه
        ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺴﺘﺮده‌ای و اصل لزوم جبران خسارت، به عنوان یکی از اصول بنیادین حقوق مسئولیت مدنی، در حقوق ایران و از سوی بعضی از حقوقدانان و نظام‌های حقوقی از جمله فرانسه و انگلستان مورد پذیرش واقع شده است؛ اما هر کدام از نظام‌های حقوقی فوق‌الذکر، برای نیل به ه چکیده کامل
        ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺴﺘﺮده‌ای و اصل لزوم جبران خسارت، به عنوان یکی از اصول بنیادین حقوق مسئولیت مدنی، در حقوق ایران و از سوی بعضی از حقوقدانان و نظام‌های حقوقی از جمله فرانسه و انگلستان مورد پذیرش واقع شده است؛ اما هر کدام از نظام‌های حقوقی فوق‌الذکر، برای نیل به هدف، شیوه‌های متفاوتی را اتخاذ کرده‌اند و در این زمینه مسئولیت مدنی می‌تواند نقش مهمی در تنبیه وارد کننده زیان و بازداشتن وی از ارتکاب مجدد فعل زیان‌بار در آینده داشته باشد؛ اما عدم تناسب بین میزان خسارت پرداخت شده و بازدارندگی و نوع و درجه تقصیر همچنین وجود مسئولیت‌های نیابتی و محض و مسئولیت شناخته شدن افراد به دلیل اشتباه و حوادث اتفاقی غیر قابل اجتناب نوعی بودن معیار تقصیر و امکان بیمه مسئولیت مدنی جستجوی این هدف را از طریق مسئولیت مدنی با محدودیت‌هایی مواجه ساخته است؛ به همین دلیل عده‌ای معتقدند که از راه‌های دیگر مانند ضمانت اجراهای کیفری یا ایجاد انگیزه مالی و مقررات انتظامی و نظارتی بهتر می‌توان به این هدف دست یافت. این تحقیق به منظور کمک به ایجاد یک سیستم صحیح مسئولیت مدنی و رفع خلأهای قانونی در اجرای صحیح مقررات مربوط به جبران خسارت زیان‌دیده، اﻃﻼع از ﺗﺸـﺎﺑﻬﺎت و ﺗﻔـﺎوتﻫـﺎ را ﻓﺮا راه ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ قرار می‌دهد ﺗﺎ در رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻄﺮوﺣﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار دهند. این مقاله، به روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد تطبیقی، در ﺟﻬﺖ ﺗﺒﻴﻴﻦ مبانی نظری، اهداف و شیوه‌های جبران خسارت در مسئولیت مدنی، در حقوق ایران، فرانسه و انگلستان مورد بررسی قرار گرفته‌ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1349 - الزامات توسعه مراجع اختصاصی اداری در حقوق موضوعه ایران و در پرتو موازین فقهی
        جواد پورعلی اکبر هانه فرکیش جوانمیر عبدالهی ارکان شریفی
        مراجع اختصاصی اداری به‌عنوان مراجع عهده‌دار دادرسی اداری از نقش و جایگاه قابل‌توجهی در دادرسی‌های اداری برخوردار بوده و در حوزه های فعالیت دولت به نحو گسترده ای در جهان مورد استفاده قرار گرفته اند و در ایران نیز چندین دهه است که این مراجع تأسیس و شکل گرفته اند و با عناو چکیده کامل
        مراجع اختصاصی اداری به‌عنوان مراجع عهده‌دار دادرسی اداری از نقش و جایگاه قابل‌توجهی در دادرسی‌های اداری برخوردار بوده و در حوزه های فعالیت دولت به نحو گسترده ای در جهان مورد استفاده قرار گرفته اند و در ایران نیز چندین دهه است که این مراجع تأسیس و شکل گرفته اند و با عناوین گوناگون به اقسام دعاوی موضوع صلاحیت خودشان رسیدگی می‌نمایند. در این میان علیرغم همه انتقاداتی که بر تأسیس این مراجع واردشده است ، واقعیت این است که در کشورهای مختلف جهان و در ایران روزبه‌روز به تعداد این مراجع افزوده می‌شود و به‌عبارت‌دیگر این مراجع درحال‌توسعه هستند.بااین‌حال بدیهی است که توسعه مراجع مذکور ازجمله لزوم نظارت قضایی بر آن مراجع از یک‌سو و لزوم رعایت اصول دادرسی عادلانه از سوی دیگر در پرتو موازین فقهی موردبررسی و تحلیل قرارگرفته و چنین نتیجه‌گیری شده است که بدون رعایت الزامات مذکور، توسعه مراجع اختصاصی اداری با چالش‌های گوناگونی مواجه خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1350 - شرط ارث بری جنین در حقوق ایران، فقه امامیه و سایر مذاهب اسلامی
        بابک دوج حیدرلو سید باقر سیدی بنابی
        چکیده: نوزادی که هنوز به دنیا نیامده است مستحق این است که از حقوق برخوردار شود و دارای شخصیت می‌باشد. حق ارث بردن، حق زنده ماندن، و سایر حقوق مالی که به نفع جنین وصیت شده یا وقف می‌شود، از جمله حقوق مالی جنین محسوب می‌شود. یکی از شروط اصلی برای تعیین سهم ارث جنین، این ا چکیده کامل
        چکیده: نوزادی که هنوز به دنیا نیامده است مستحق این است که از حقوق برخوردار شود و دارای شخصیت می‌باشد. حق ارث بردن، حق زنده ماندن، و سایر حقوق مالی که به نفع جنین وصیت شده یا وقف می‌شود، از جمله حقوق مالی جنین محسوب می‌شود. یکی از شروط اصلی برای تعیین سهم ارث جنین، این است که قبل از فوت مورث، نطفه وی ایجاد شده باشد. از شرایط اساسی بعدی، زنده به دنیا آمدن جنین می‌باشد، حتی درصورتی که بلافاصله بعد از تولد، فوت کند. ولی زمانی که در موضوع زنده متولد شدن نوزاد شک و شبه ایجاد گردد و دلایلی هم بر زنده متولد شدن نوزاد نباشد، ارث بردن جنین از متوفی، کان لم یکن است. در این‌باره بین فقهای اسلام چه امامیه و چه فقهای مذاهب خمسه تفاوت در دیدگاه وجود دارد. برخی معتقد به ارث بری جنین بعد از مرگ هستند و برخی زنده بودن را شرط تحقق ارث بری می‌دانند. همچنین در سقط جنین، ضمن قبول قصاص برای قاتل، دیه را مستقر دانسته و در کنار آن بحث ارث و میزان آن را مورد مداقه قرار می‌دهند. با توجه به توسعه علم و دانش، وضعیت‌های جدیدی از جمله رشد جنین در آزمایشگاه، تلقیح مصنوعی، رحم جایگزین و غیره نیز جزوه مباحث مورد مباحثه جدی بین حقوقدانان و فقهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1351 - امنیت سیاسی شهروندان در فقه و حقوق ایران و اسناد بین المللی
        سید عسکری حسینی مقدم سید علی هاشمی خان عباسی مهران شریفی کلاریجانی
        امنیت را می توان مهم ترین عامل در تشکیل اجتماعات انسانی به شمار آورد. چرا که انسان ها برای برآوردن نیازهای طبیعی خویش به امنیت مادی و روانی، گرد هم جمع شده و زندگی مدنی را تشکیل داده اند. امنیت وضعیتی مبتنی بر وجود نوعی رابطه معقول و متناسب بین خواسته های بازیگران به دا چکیده کامل
        امنیت را می توان مهم ترین عامل در تشکیل اجتماعات انسانی به شمار آورد. چرا که انسان ها برای برآوردن نیازهای طبیعی خویش به امنیت مادی و روانی، گرد هم جمع شده و زندگی مدنی را تشکیل داده اند. امنیت وضعیتی مبتنی بر وجود نوعی رابطه معقول و متناسب بین خواسته های بازیگران به داشته های ایشان درون یک واحد سیاسی است که در نهایت موجب رضایتمندی بازیگران می شود. با گسترش جوامع بشری، افق های جدیدی در حوزه امنیت گشوده شده و ابعاد نوینی بر این مقوله افزوده شده که یکی از این ابعاد جدید امنیت سیاسی می باشد. تاجایی که برخی از صاحب نظران این بعد از امنیت را نسبت به سایر ابعاد امینت دارای اهمیت و برجستگی بالاتری می دانند. در واقع امنیت نظام سیاسی همواره یکی از مهم ترین پیش نیازهای سایرابعاد امنیت (امنیت فردی، عمومی، اقتصادی، اجتماعی و....) است، از این رو، مفصل ترین و قدیمی ترین مباحث امنیت پژوهی محسوب می شود. بنابراین مقوله امنیت و به ویژه امنیت سیاسی ، در همه جوامع امروزی به عنوان یکی از مولفه های اصلی حقوق بنیادین افراد مورد توجه قرار می گیرد و ماهیتی حقوق بشری به خود گرفته است . این پژوهش در صدد بازشناسی مقوله امنیت سیاسی شهروندان در فقه و حقوق ایران و همچنین اسناد بین المللی است . از این رهگذر ، در فقه امامیه حق به کارگیری و ابراز عقاید سیاسی به عنوان مهمترین گزاره در امنیت سیاسی افراد و جامع دیگر حقوق وآزادی های سیاسی درنظر گرفته می شود . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1352 - مطالعات فقه حکومتی و نظام سازی مبتنی بر موازین اسلامی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
        رضا اصغری داوود قاسمی علی بابایی مهر
        10.3495/jiil.2023.1899492.1433
        مطالعه موازین دین اسلام مشخص می کند محدود به بعثت پیامبر خاتم به بعد نبود؛ بل که از آغاز زندگی حضرت آدم، نظام سازی ارائه داد. مطالعه قانون اساسی حاکی است، اکثریت ایرانیان در تایید همه پرسی جمهوری اسلامی تاریخ های 10 و 11/01/1358 هجری خورشیدی و تصویب قانون اساسی مصوب 24/ چکیده کامل
        مطالعه موازین دین اسلام مشخص می کند محدود به بعثت پیامبر خاتم به بعد نبود؛ بل که از آغاز زندگی حضرت آدم، نظام سازی ارائه داد. مطالعه قانون اساسی حاکی است، اکثریت ایرانیان در تایید همه پرسی جمهوری اسلامی تاریخ های 10 و 11/01/1358 هجری خورشیدی و تصویب قانون اساسی مصوب 24/8/1358 هجری خورشیدی، حکومت را به جمهوری اسلامی تغییر دادند. مباحثی برای اصلاح نظام سازی مبتنی بر موازین اسلامی مطرح است؛ برخی موازین فقه حکومتی در اصول قانون اساسی پنهان است یا اجرا نشدند؛ مانند جایگاه طب اسلامی در نظام سازی که معاو‌نت بهداشت و درمان و‌زارت بهداشت, درمان و آموزش پزشکی طی بخشنامه‌های شماره 2301/116 مورخ 9/2/1377 و 11415/ک مورخ 23/6/ 1377 انجام حجامت توسط پزشک در مطبها را ممنوع نمود و منجر به شکایت خلاف شرع و قانون اساسی بر اساس آیه 55 سوره مائده از قرآن کریم و اصل پنجم این قانون شد؛ طی نامه شماره 1647/21/80 مورخ 5/4/1380 دبیر محترم (نظر مورخ 3/4/ 1380) فقهای شورای نگهبان: با توجه به تأ‌کیدات شرعی بر انجام سنت حجامت بخشنامه‌های مورد اشاره که انجام حجامت را ممنوع نموده است خلاف شرع شناخته شد. و بخشنامه‌ها در دادنامه شماره 118 تاریخ 17/4/ 1380 هیأ‌ت عمومی دیوان عدالت اداری ابطال شدند. اندازه گیری کمی و کیفی نظر مردم و دین سالاری در حکومت، با روش تحلیلی- توصیفی بررسی می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1353 - مبانی فقهی حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران و اسلام
        مسلم اورنگی محمد تقی علوی رحیم وکیل زاده
        10.3495/jiil.2023.1993831.1755
        حقوق شهروندی از مباحث و مطالب مهمی است که به طور گسترده‌ای به عدالت و مساوات توجه دارد و در نظریات اجتماعی، سیاسی و حقوقی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است، مقوله شهروندی هنگامی در یک جامعه تحقق می‌یابد که همه اعضای آن جامعه از تمامی حقوق مدنی و سیاسی برخوردار بوده، در حوزه‌ چکیده کامل
        حقوق شهروندی از مباحث و مطالب مهمی است که به طور گسترده‌ای به عدالت و مساوات توجه دارد و در نظریات اجتماعی، سیاسی و حقوقی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است، مقوله شهروندی هنگامی در یک جامعه تحقق می‌یابد که همه اعضای آن جامعه از تمامی حقوق مدنی و سیاسی برخوردار بوده، در حوزه‌های مختلف مشارکت داشته و در برابر حقوقی که دارند، وظایف و مسئولیت‌هایی را در راستای اداره بهتر جامعه و ایجاد نظم بر عهده بگیرند. هدف مقاله حاضر بررسی مبانی فقهی حقوق شهروندی در اسلام و نظام حقوقی ایران و اسلام است؛ که برای دستیابی به این هدف در مقاله حاضر سعی شده است که ابتدا از دیدگاه مبانی فقهی موضوع موردبررسی قرار گیرد و در نهایت موضوع حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران و اسلام مورد تطبیق قرار گیرد. پژوهش حاضر از نوع کیفی و به روش کتابخانه‌ای است که با بررسی متون و مواد قانونی مرتبط با موضوع موردمطالعه و بررسی قرار خواهد گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1354 - تأثیر اقتصاد شادکامی و باورهای دینی بر کاهش بزهکاری مالی
        احسان بیانی فاطمه احدی جمال بیگی
        10.3495/jiil.2023.1971270.1678
        جرایم اقتصادی از مهمترین مشکل ها و چالش‌های نظام‌های حقوقی در جهان می باشد به طوری که دستگاه قضایی را با معضلاتی مواجه کرده است. کارشناسان و متصدیان نظام های حقوقی و کیفری و همین طور نظام های بانکی معتقد هستند که اقتصاد شادکامی و باورهای دینی موثرترین راه در پیشگیری و م چکیده کامل
        جرایم اقتصادی از مهمترین مشکل ها و چالش‌های نظام‌های حقوقی در جهان می باشد به طوری که دستگاه قضایی را با معضلاتی مواجه کرده است. کارشناسان و متصدیان نظام های حقوقی و کیفری و همین طور نظام های بانکی معتقد هستند که اقتصاد شادکامی و باورهای دینی موثرترین راه در پیشگیری و مقابله با این جرایم اقتصادی می باشد. آنها معتقد هستند با مهار معضلات اقتصادی و بهبود وضع معیشتی مردم و همچنین در کنار آن تقویت باورهای دینی، می‌تواند از بروز بزهکاری های مالی جلوگیری کند. این مقاله به دنبال بررسی تاثیر اقتصاد شادکامی و باورهای دینی بر کاهش بزهکاری مالی می باشد. روش تحقیق در این نوشتار به‌صورت توصیفی تحلیلی می باشد به این صورت که بعد از بررسی و گردآوری داده ها و اطلاعات، به نتایجی خواهیم رسید. یافته های تحقیق حاکی از این مطلب است که اقتصاد شادکامی و تقویت باورهای دینی بر کاهش آمار بزهکاری مالی تاثیر بسزایی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1355 - حق خاتمه دادن به قرارداد در فقه و حقوق
        پیمانه اسلامی ناصر مسعودی
        هدف این پژوهش بررسی حق خاتمه دادن به قرارداد در فقه و حقوق ایران و انگلیس و اصول قراردادهای تجاری بین المللی (یونیدروا) می‌باشد. یکی از نهادهای حقوقی که در حقوق ایران مورد غفلت قرار گرفته است و در قانون مدنی ایران مورد توجه قرار نگرفته است، اما در فقه سوابقی داشته است ن چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی حق خاتمه دادن به قرارداد در فقه و حقوق ایران و انگلیس و اصول قراردادهای تجاری بین المللی (یونیدروا) می‌باشد. یکی از نهادهای حقوقی که در حقوق ایران مورد غفلت قرار گرفته است و در قانون مدنی ایران مورد توجه قرار نگرفته است، اما در فقه سوابقی داشته است نهاد حق خاتمه دادن به قرارداد است. این نهاد با حق فسخ یا شرط فاسخ و انفساخ عقد متفاوت است و ویژگی ها و شرایط خاص خود را دارد که در حقوق انگلیس مورد توجه قرار گرفته است. حق خاتمه دادن به قرارداد متفاوت از حق ابطال قرارداد می باشد، زیرا ابطال اثر قهقرایی دارد اما خاتمه دادن به قرارداد، قرارداد را خاتمه داده و برای از بین بردن یک قرارداد صحیح مورد استفاده قرار می گیرد. خلاف حقوق ایران که الزام به اجرای تعهد و حق خاتمه دادن به قرارداد در طول یکدیگرند، در اسناد بین المللی حق الزام به اجرای تعهد و حق پایان دادن به قرارداد در عرض یکدیگر هستند. یعنی جهت اینکه متعهد له از حق فسخ قرارداد برخوردار شود، لازم نیست تا بدوا تقاضای اجبار به انجام تعهد را نماید و در فرض تعذر اجبار بتواند به قرارداد خاتمه دهد، بلکه صرفا با کوتاهی متعهد در انجام تعهد، که معادل با عدم اجرای اساسی آن تعهد باشد، اختیار خاتمه دادن به قرارداد را خواهد داشت. واژگان کلیدی: حق خاتمه دادن، تجارت بین الملل، حقوق انگلیس، حقوق ایران، فقه امامیه پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1356 - کالبد شکافی انحطاط سیر اندیشه ایران در آرای سید جواد طباطبایی
        مجید نوروزی اسدالله اطهری حسن شمسینی غیاثوند
        موضوع انحطاط و بحران از گذشته بخصوص دوران معاصر در ایران مطرح بوده است. متفکران و روشنفکران از ابعاد مختلف فلسفی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انحطاط ایران را مورد بررسی قرار داده اند. اکثر روشنفکران اعم از دینی و غیر دینی از بعد اندیشه ای به موضوع انحطاط ایران نگریسته اند. چکیده کامل
        موضوع انحطاط و بحران از گذشته بخصوص دوران معاصر در ایران مطرح بوده است. متفکران و روشنفکران از ابعاد مختلف فلسفی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انحطاط ایران را مورد بررسی قرار داده اند. اکثر روشنفکران اعم از دینی و غیر دینی از بعد اندیشه ای به موضوع انحطاط ایران نگریسته اند. سوال و هدف محوری این پژوهش بررسی رویکرد فلسفی سید جواد طباطبایی به انحطاط ایران است. طباطبایی بر این باور است که سوال از انحطاط فلسفی است و باید پاسخ آن نیز اندیشه ای باشد. این روشنفکر از ابعاد مختلف تاریخی، غرب، ماهیت دولت و سنت در ایران این موضوع را تبیین کرده است. بنابراین عقلانیت مدرنیته ای و خرد خود بنیاد راهکار برون رفت از انحطاط و چالش ها شناخته می شود. البته برخی متفکران این نظریه را از ابعاد مختلف مفهومی همچون تعریف انحطاط، مفهوم ایران، هگلی بودن و اندیشه اقتدارگرایی مورد نقد قرار داده اند. همچنین نظریه انحطاط از بعد تعامل توسعه و عقلانیت، غرب گرایی، تعامل سنت و مدرنیته و فرهنگ عمومی مردم ایران مورد نقد قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1357 - تبیین حقوقی کنترل امنیت تنگه هرمز در حقوق بین الملل
        مهدی صالحی
        امنیت ایران و منطقه به یکدیگر وابسته است و حقوق بین الملل دریاها هم جز در مواقع خاصی در هنگام منازعات مسلحانه و آن هم به طور محدود از طریق بازرسی کشتی ها، این امر را نمی پذیرد. یافته ها نشان می دهد که مساله حاکمیت دولتها بر دریاهای مجاور سرزمین آنها از دیرباز فکر حقوقدا چکیده کامل
        امنیت ایران و منطقه به یکدیگر وابسته است و حقوق بین الملل دریاها هم جز در مواقع خاصی در هنگام منازعات مسلحانه و آن هم به طور محدود از طریق بازرسی کشتی ها، این امر را نمی پذیرد. یافته ها نشان می دهد که مساله حاکمیت دولتها بر دریاهای مجاور سرزمین آنها از دیرباز فکر حقوقدانان و سیاستمداران را به خود معطوف کرده نظریه ها و دکترین های مختلفی دراین زمینه ارائه شده است.تنگه هرمز از اهمیت‌ خاص‌ امنیتی‌ در سطح بین المللی برخوردار است و این تنگه مهم ترین گلوگاه حمل ونقل جهان است و کشورهای منطقه‌ و ‌‌جـهان‌ از حـیث صادرات و واردات به آن وابسته اند. مهم ترین دلیل برتری آن‌ نسبت‌ به‌ دیگر تنگه ها قرار داشتن در منطقه ی استراتژیکی خلیج فارس میباشد که به عنوان منطقه‌ ای که بیش ترین ذخایر اثـبات شـده ی انرژی را در خود جای داده‌ است بر اهمیت این‌ تنگه‌ می افزاید. متغیر مستقل در‌ این‌ تحقیق ،تـنگه هـرمز بوده و امنیت ملی‌ کشور‌ نیز متغیر وابسته به‌ آن مـی باشد، هدف ، شناسایی نقش تنگه هرمز در تأمین امنیت‌ جمهوری‌ اسلامی ایران است . روش تحقیق در این مـقاله ، تـوصیفی - تحلیلی بوده و بـا اسـتفاده از اسـناد و منـابع کتابخانه ای و بهره مندی از کتب و مقالات در دسترس تـهیه شـده است .کلید واژگان:تنگه هرمز- امنیت ملی- حقوق بین الملل- خلیج فارس-جمهوری اسلامی ایران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1358 - کالبدشکافی توسعه از منظر داگلاس نورث با تحلیل انتقادی گفتمان نهادگرایی نوین: درسی برای ایران
        قاسم امامی سید مصطفی ابطحی مسعود مطلبی
        یکی از جدیدترین رویکردهای نظری در حوزه توسعه، نظریه نظم اجتماعی داگلاس نورث می باشد. هدف این مقاله کالبدشکافی نظریه توسعه از دیدگاه نورث است. براساس الگوی نظری نورث، جوامع جهان سوم جهت دستیابی به توسعه باید به نظم دسترسی باز روی آورند. علاوه بر آن، نهادها و دولت کارا، ن چکیده کامل
        یکی از جدیدترین رویکردهای نظری در حوزه توسعه، نظریه نظم اجتماعی داگلاس نورث می باشد. هدف این مقاله کالبدشکافی نظریه توسعه از دیدگاه نورث است. براساس الگوی نظری نورث، جوامع جهان سوم جهت دستیابی به توسعه باید به نظم دسترسی باز روی آورند. علاوه بر آن، نهادها و دولت کارا، نحوه توریع رانت و مهار خشونت تعیین کننده توسعه است. رویکرد مطالعه حاضر این است که هسته قدرت نقش محوری در توسعه دارد. در این مدل نظری، برای رسیدن به توسعه نه الگوبرداری از دیگران، بلکه توجه به درون مورد تأکید قرار گرفته و ائتلاف ها و رانت مولد و سازمانگرایی مورد تاکید می باشد. هدف دیگر این پژوهش، درس آموزی از نظریه نظم اجتماعی نورث جهت توسعه یافتگی کشور ایران مد نظر می‌باشد. اهمیت این کار، استفاده از یک نظریه آزمایش شده برای مطالعه توسعه در ایران و یافتن راه‌کارهای کارآمد جهت برون رفت از چالش های متعدد ناکارآمدی سیستم می‌باشد. نظریه نظم اجتماعی، نظریه‌ای موفق در دستیابی به توسعه برای برخی کشورهای شرق آسیا به شمار می رود. یافته ها و نتایج حاصل از بکارگیری روش توصیفی- تحلیلی و بکارگیری منابع کتابخانه ای در این پژوهش حاکی از آن است که 1) داشتن الگوی بومی، 2) وجود جامعه دمکراتیک و سیستم باز، 3)دوری گزینی از شخصی گرایی، 4) وجود ائتلاف و همدلی،5) وجود مناسبات رانتی از نوع رانت مولد، 6)توجه به تاریخ و فرهنگ، 7)حاکمیت قانون و تقویت حقوق مالکیت کارا و 8)تقویت و بهبود کارکرد نهاد دولت درس های مهم در دستیابی به توسعه ایران می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1359 - بررسی علل توفیق ایران در تقابل با داعش
        کامران پرهوده غلامحسین بلندیان اکبر اشرفی احمد بخشایش اردستانی
        هدف از پژوهش حاضر بررسی علل موفقیت ایران در تقابل نظامی با داعش است و اینکه کدام عوامل و عناصر سبب توفیق و پیروزی ایران در این مداخله نظامی شدند. با ظهور و بروز گروه تروریستی – تکفیری داعش به عنوان نسخه به روزرسانی شده گروههای افراط گرا و رادیکال اسلامی شاهد فصل ن چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی علل موفقیت ایران در تقابل نظامی با داعش است و اینکه کدام عوامل و عناصر سبب توفیق و پیروزی ایران در این مداخله نظامی شدند. با ظهور و بروز گروه تروریستی – تکفیری داعش به عنوان نسخه به روزرسانی شده گروههای افراط گرا و رادیکال اسلامی شاهد فصل نوینی از اقدامات تروریستی و کشتار غیر نظامیان بی گناه در منطقه خاورمیانه به ویژه کشورهای عراق و سوریه بوده ایم. پیدایش این غده سرطانی که بی شک حاصل کار مشترک اتاق فکر سرویس های امنیتی غربی – عبری – عربی و ترکی بوده است عملا زنگ خطر را هم برای ارزشها و هم برای منافع جمهوری اسلامی ایران و دولت ها و گروههای وابسته به آن در سطح منطقه پدید آورد. با تداوم و تشدید این اقدامات خرابکارانه و تروریستی که به صدور بیانیه سازمان ملل متحد مبنی بر اقدام مشترک کشورها برای کنترل این گروه تروریستی نیز منجر شد، جمهوری اسلامی ایران نیز برای حفظ منافع و البته از محافظت از ارزشهای خود و با هماهنگی و درخواست دولت‌های عراق و سوریه اقدام به حضور نظامی در این کشورها نمود و ضمن انجام اقدامات مستشاری ، تصمیم به حضور نظامی فعال و همچنین سازماندهی نیروهای مردمی برای مقابله نظامی با این گروهک تروریستی گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1360 - ضرورت ها و موانع در روابط ج. ا. ایران و ترکمنستان
        زهرا توکلی کیهان برزگر مجید توسلی رکن آبادی
        کشور ترکمنستان بر اساس اصل سیاست همسایگی و داشتن مرز مشترک، برای دستگاه سیاست خارجی ج. ا. ایران حائز اهمیت است. در این راستا این سوال مطرح می شود که آیا ج. ا. ایران در بهره گیری از ظرفیت های سیاست همسایگی خود نسبت به ترکمنستان موفق بوده است؟ فرضیه این مقاله این است که ب چکیده کامل
        کشور ترکمنستان بر اساس اصل سیاست همسایگی و داشتن مرز مشترک، برای دستگاه سیاست خارجی ج. ا. ایران حائز اهمیت است. در این راستا این سوال مطرح می شود که آیا ج. ا. ایران در بهره گیری از ظرفیت های سیاست همسایگی خود نسبت به ترکمنستان موفق بوده است؟ فرضیه این مقاله این است که با توجه به ویژگی های خاص همسایگی ترکمنستان برای ایران، از این فرصت و ظرفیت، ج. ا. ایران می توانست بهره بیشتری ببرد اما مواردی چون؛ نفوذ و تأثیرگذاری بازیگران منطقه ای و بین المللی به خصوص آمریکا و همچنین ساختارهای سیاسی و اقتصادی ترکمنستان، و فقدان استراتژی بلندمدت ج. ا. ایران نسبت به این کشور مانع از امکان بهره برداری بهتر از پتانسیل موجود شده است. اساساً یکی از شروط و مبانی اصلی در سیاست همسایگی، رضایت همسایه‌ها از یکدیگر و از ارکان اصلی آن حفظ و برقراری ثبات در روابط و هم چنین شناسایی همه قابلیت های موجود در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی است که این اصل چندان در روابط دو کشور به رغم ابراز تمایل و نیازهای متقابل دو کشور برقرار نبوده است. از این رو، ج. ا. ایران بایستی در راستای بسط تعاملات دوجانبه در تمامی ابعاد شناسایی شده بکوشد و در همکاری های منطقه ای اقدامات موثر کارساز اتخاذ کند. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی معتبر تهیه و تدوین شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1361 - هرمنوتیک انتقادی؛ چارچوبی برای تحلیل تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        علی کاوه علیرضا رضائی
        یکی از روش های تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبیین راهبردهای محوری است که بر محور آن بسیاری از کنش و واکنش های سیاست خارجی قابل فهم و قابل بررسی است. راهبرد تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سال 1368 تا 1384 و همچنین از سال 1392 تاکنون، یکی از این چکیده کامل
        یکی از روش های تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبیین راهبردهای محوری است که بر محور آن بسیاری از کنش و واکنش های سیاست خارجی قابل فهم و قابل بررسی است. راهبرد تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سال 1368 تا 1384 و همچنین از سال 1392 تاکنون، یکی از این راهبردهاست که با عناوین مختلفی نظیر سیاست "توسعه گرای تعاملی" و"اعتدال گرایی تعامل محور" به عنوان مهم ترین راهبرد سیاست خارجی ج.ا.ایران در آن دوره های زمانی قلمداد شده است. لذا نحوه شناخت و تبیین تئوریک این راهبرد می تواند ما را در فهم بیش از پیش سیاست خارجی ایران یاری کند. در این مقاله در پی تبیین این دغدغه هستیم که تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بر اساس چه رویکرد نظری می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟ یافته های ما برآنست که رویکرد هرمنوتیک انتقادی بر مبنای کنش ارتباطی می تواند به عنوان چارچوب نظری مفید برای مطالعه تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی، تنش زدایی در سیاست خارجی ایران بر مبنای هرمنوتیک انتقادی با محوریت مباحثی نظیر عقلانیت ارتباطی و نظریه کنش ارتباطی هابرماس، گفتمان پراگماتیستی هاشمی رفسنجانی، گفتمان خاتمی مبتنی بر عقلانیت و اخلاق ارتباطی، دیپلماسی گفتگوی تمدن ها، و گفتمان روحانی مبنی بر اعتدال گرایی و تعامل سازنده با جهان و ... در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1362 - نفوذ داعش در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر امنیت ملی ج. ا. ایران
        زهرا توکلی کیهان برزگر مجید توسلی رکن آبادی
        این مقاله به بررسی خطر نفوذ داعش در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران می پردازد. دولت‌های فرومانده و دولت‌های شکننده در آسیای مرکزی توانایی ایجاد رفاه، امنیت، آموزش و آگاهی‌های لازم را برای مردم خود ندارند؛ درنتیجه، شرایط برای گرایش مردم این مناطق به افراط‌گرایی چکیده کامل
        این مقاله به بررسی خطر نفوذ داعش در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران می پردازد. دولت‌های فرومانده و دولت‌های شکننده در آسیای مرکزی توانایی ایجاد رفاه، امنیت، آموزش و آگاهی‌های لازم را برای مردم خود ندارند؛ درنتیجه، شرایط برای گرایش مردم این مناطق به افراط‌گرایی فراهم می‌شود. در راستای خطر وجود و افزایش افراط‌گرایی تکفیری در مرزهای غربی ایران (عراق و سوریه)، خطر رشد این جریان در مرزهای شرقی، آسیای مرکزی و قفقاز جدی است. به‌رغم وجود برتری ژئوپلتیک روسیه و ایران و همکاری این دو کشور برای جلوگیری از تلاش و موفقیت این جریانات در این مناطق، درصورت متصل شدن این جریان افراط‌گرایی در دو سوی مرزهای ایران به یکدیگر، امنیت ملی ایران از سه جهت عمده با خطر و چالشی جدی مواجه خواهد شد: نخست، ازلحاظ گسترده شدن ناامنی در طول مرزهای شمالی، شرقی و غربی ایران به‌تبع گسترش افراط‌گرایی؛ دوم، استفاده ابزاری بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از جریان‌های افراط‌گرای تکفیری در راستای رقابت استراتژیک؛ و سوم، حادتر شدن مسئله افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران. ازاین‌رو، تمرکز بر همگرایی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌تواند مهم‌ترین استراتژی ایران برای مقابله با این پدیده باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1363 - قدرت نرم و کنش نامتقارن در سیاست راهبردی ایران
        معصومه رشاد افسانه رشاد
        قدرت نرم یکی از اصلی ترین شاخص های سیاست خارجی و امنیتی ایران است. تجربه نشان داده است که نظامهای سیاسی انقلابی همواره از شاخص های قدرت نرم برای ارتقاء موقعیت منطقه ای و بین المللی خود بهره میگیرند. ایدئولوژی و هویت در زمره نشانه های اصلی قدرت نرم محسوب میشود. زمانی که چکیده کامل
        قدرت نرم یکی از اصلی ترین شاخص های سیاست خارجی و امنیتی ایران است. تجربه نشان داده است که نظامهای سیاسی انقلابی همواره از شاخص های قدرت نرم برای ارتقاء موقعیت منطقه ای و بین المللی خود بهره میگیرند. ایدئولوژی و هویت در زمره نشانه های اصلی قدرت نرم محسوب میشود. زمانی که ایدئولوژی در فضای کنش اجتماعی، منطقه‌ا‌ی و بین‌المللی قرار گیرد، به هویت تبدیل میشود.بنابراین، یکی از اصلی ترین ویژگیهای قدرت نرم ایران را می توان تولید هویت دانست.کاربرد قدرت نرم در سیاست خارجی ایران با شاخص های مربوط به صدور انقلاب با یکدیگر پیوند یافته است. کنش نامتقارن را می توان یکی از شاخص های اصلی رفتار بازیگران انقلابی در سیاست جهانی دانست.صدور انقلاب یکی از نشانه های کنش نامتقارن محسوب می شود.سازمان دهی و هدایت جبهه مقاومت محوریت اصلی کنش نامتقارن در سیاست راهبردی ایران خواهد بود.با توجه به چنین نشانه های می توان این پرسش را مطرح کرد که قدرت نرم و کنش نامتقارن در سیاست راهبردی ایران دارای چه ویژگی های بوده و در چه فرایندی تحقق می یابد.فرضیه مقاله به این موضوع اشاره دارد که قدرت نرم و کنش نامتقارن سیاست راهبردی ایران تابعه ای از ضرورت های هویت مقاومت در محیط منطقه ای خواهد بود.در تنظیم مقاله از رویکرد ساختار ،هویت باری بوزان استفاده می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1364 - اولویت بندی مؤلفه های تبیین کننده همگرایی قومیتی در جمهوری اسلامی ایران با محوریت نقش سازمان صداو سیما
        محمد کاویانی علی امیری حجت الله مهکویی
        همگرایی قومیتی تضمین کننده سرمایه اجتماعی تقویت یافته، تاب آوری اجتماعی بالا و همچنین مشارکت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و یکپارچگی و همبستگی اجتماعی بالا در پهنه سرزمینی کشورهایی چون ایران می باشد که دارای تنوع قومیتی هستند. این مطالعه با هدف گذاری کاربردی و با روش توصیفی چکیده کامل
        همگرایی قومیتی تضمین کننده سرمایه اجتماعی تقویت یافته، تاب آوری اجتماعی بالا و همچنین مشارکت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و یکپارچگی و همبستگی اجتماعی بالا در پهنه سرزمینی کشورهایی چون ایران می باشد که دارای تنوع قومیتی هستند. این مطالعه با هدف گذاری کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی در راستای اولویت بندی مؤلفه های تبیین کننده همگرایی قومیتی در جمهوری اسلامی ایران با محوریت نقش سازمان صداو سیما انجام گرفته است. سؤال اصلی پژوهش این است که اولویت اصلی رسانه ملی در راستای تحقق همگرایی قومیتی با توجه به مؤلفه های تبیین کننده آن در جمهوری اسلامی ایران چگونه تبیین می شود. داده های پژوهش به روش دلفی هدفمند و با نظرسنجی از 50 کارشناس متخصص صورت گرفته است. برای تحلیل داده ها از مدل شباهت به گزینه ایده آل فازی (FTOPSIS) بهره برده شده است. نتایح به دست آمده نشان می دهد که اولویت اول سازمان صداو سیما در راستای تحقق همگرایی قومیتی در پهنه سرزمینی ایران باید متمرکز بر توسعه و ترویج تاب آوری اقتصادی و اجتماعی قومیت ها در ایران باشد. در این بین در رتبه دوم اولویت سیاست های سازمان صداو سیما در راستای همگرایی قومیتی مؤلفه توسعه بنیان های امنیتی؛ در رتبه سوم مؤلفه توسعه ارزش های بومی- فرهنگی و در نهایت در اولویت چهارم مؤلفه توسعه سرمایه اجتماعی قرار دارد که چشم انداز سیاست گذاری سازمان صداو سیما در راستای تحقق همگرایی قومیت در جمهوری اسلامی ایران را ترسیم می کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1365 - چالش های مشارکت ایران در ابر پروژه جدید جاده راه ابریشم
        فاطمه خواجوی حسین ابوالفضلی فاطمه سلیمانی پورلک علی صالحی فارسانی
        ابرپروژه جدید راه ابریشم یا طرح کمربند و راه جدید ابزاری در طرح ایجاد همکاری منطقه ای، ایجاد انعطاف سیاسی؛ بهبود رشد اقتصادی، پیشنهاد تنوع سازی تجارت و سرمایه گذاری در حمل ونقل، بخشهای معدن و انرژی هستند. کمربند و راه جدید، شرایطی مطلوب برای ایران است که در این میان کری چکیده کامل
        ابرپروژه جدید راه ابریشم یا طرح کمربند و راه جدید ابزاری در طرح ایجاد همکاری منطقه ای، ایجاد انعطاف سیاسی؛ بهبود رشد اقتصادی، پیشنهاد تنوع سازی تجارت و سرمایه گذاری در حمل ونقل، بخشهای معدن و انرژی هستند. کمربند و راه جدید، شرایطی مطلوب برای ایران است که در این میان کریدور شرق - غرب اهمیت ویژه ای دارد. ایران در راستای تکمیل و گسترش راه های ارتباطی خود با کشورهای منطقه، طرح هایی را در دست اجرا دارد. ایران می تواند به دلایل مختلف از جمله موقعیت ممتاز جغرافیایی جایگاه خاصی در این طرح داشته باشد. اما این ظرفیت خود به شدت تحت تأثیر محدودیت ها و موانعی قرار دارد که سیاست خارجی ایران را دچار چالش می کند و حتی آثار مثبت ناشی از وابستگی متقابل را به مقوله ای پیچیده تبدیل می سازد. در این راستا پرسش اصلی مقاله این است که چه چالش هایی ورود ایران به طرح کمربند و راه را با مانع مواجه می سازد چه چالشی بر سر تحقق کمربند و راه جدید وجود دارد؟ در پاسخ به سوال فوق فرضیه این گونه مطرح می شود که مطابق نظریه چالش و موانع مشارکت، عدم وجود اقتصادهای مکمل، عدم وجود ارزش‌های فرهنگی، قومی و سیاسی متضاد، شکاف های مذهبی و رقابت و اختلافات در میان کشورهای عضو، تسلط گفتمان امنیتی و رقابت‌های قدرت های فرامنطقه ای، مهم‌ترین چالش تحقق این پروژه اقتصادی می باشند. روش پژوهش حاضر نظری و تحلیل محور است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1366 - نمودهای پوپولیسم در ایران معاصر(بررسی عملکرد حزب توده و روش سیاسی مصدق در دهه بیست شمسی)
        مهدی اخوان خداشهری بابک نادرپور سید عبدالامیر نبوی
        از زمانیکه قدرت مردم در عرصه سیاست موضوعیت پیدا کرد، استفاده و بهره برداری از چنین قدرتی هم مورد توجه سیاستمداران و بازیگران سیاسی قرار گرفت و به تناسب چنین تحولی، اندیشمندان حوزه سیاست برای توسل به قدرت مردم سازوکارهای مختلفی اندیشیدند که از مقبولترین آنها سیستم نمایند چکیده کامل
        از زمانیکه قدرت مردم در عرصه سیاست موضوعیت پیدا کرد، استفاده و بهره برداری از چنین قدرتی هم مورد توجه سیاستمداران و بازیگران سیاسی قرار گرفت و به تناسب چنین تحولی، اندیشمندان حوزه سیاست برای توسل به قدرت مردم سازوکارهای مختلفی اندیشیدند که از مقبولترین آنها سیستم نمایندگی است. از سوی دیگر، یکی از مهمترین آسیب‎ها و چالش‎هایی که نظام سیاسی مبتنی بر نمایندگی تاکنون با آن دست به گریبان بوده، پوپولیسم می باشد. پوپولیسم به معنای توسل بی‎واسطه و بی‎قاعده به قدرت مردم، عارضه‎ای است برای همه نظا‎مهای سیاسی مبتنی بر نمایندگی که به شکل شدید یا ضعیف در آنها دیده می‎شود. در این مقاله تلاش شده است عملکرد حزب توده و روش سیاسی دکتر محمد مصدق در دهه بیست شمسی، از طریق روش کیفی و با بهره‎گیری از نظریات یان ورنر مولر در خصوص پوپولیسم مورد بررسی قرارگیرد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که مجموعه‎ای از ویژگی‎های پوپولیستی مانند توده‎گرایی، غیریت سازی و ایده‌های کلی‎گرایانه بر عملکرد حزب توده و همچنین مواردی از قبیل رفتارهای سیاسی نامتعارف و عامه ‎پسند، بی‎قاعدگی سیاسی و سیاست خیابانی، بر روش سیاسی مصدق تاثیرگذار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1367 - علل تداوم احزاب چپ در قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران
        محمد تقی صادق فامیان قدیم محمد توحیدفام
        همواره در پژوهش های مربوط به تاریخ تحولات معاصر ایران از انقلاب اسلامی 1357 به عنوان نقطه عطفی در بررسی رخدادهای تاریخی و اجتماعی یاد می شود. آنچنان که با شکل گیری زمینه های انقلاب در سال های دهه 1340 و 1350 نیروها و احزاب سیاسی رفتارها و تصمیم گیری های متفاوتی در ق چکیده کامل
        همواره در پژوهش های مربوط به تاریخ تحولات معاصر ایران از انقلاب اسلامی 1357 به عنوان نقطه عطفی در بررسی رخدادهای تاریخی و اجتماعی یاد می شود. آنچنان که با شکل گیری زمینه های انقلاب در سال های دهه 1340 و 1350 نیروها و احزاب سیاسی رفتارها و تصمیم گیری های متفاوتی در قبال این حرکت عظیم انقلابی انجام دادند. از مهم ترین نیروها و احزاب سیاسی چپ در دوره پهلوی دوم می توان از حزب توده مردم ایران نام برد. این پژوهش بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی در پی دست یابی به پاسخ این سوال اصلی است که عوامل تاثیر گذار در تداوم احزاب چپ بویژه حزب توده در قبل و بعد از انقلاب اسلامی در ایران چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ نتایج نشان می دهد که از عمده علل تداوم احزاب چپ بویژه حزب توده می توان به پایگاه اجتماعی این حزب و سران حزب توده در قبل از انقلاب اسلامی 1357 اشاره نمود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی نتوانست با جریان انقلاب همراهی نماید و به یکی از گروههای مخالف انقلاب اسلامی تبدیل شد. در کنار این علت داخلی، همچنین می توان به تغییر مناسبات قدرت های بزرگ پس از رخداد انقلاب اسلامی در 1357 در ایران توجه اشاره نمود که با فروپاشی نظام دوقطبی غیرمنعطف، قدرت های حامی نیروهای مخالف در داخل ایران دست از حمایت از این نیروها کشیده و موجب عدم استمرار فعالیت این نیروها در داخل ایران شدند و این بیش از همه به ضرر حزب توده شد که در رأس این نیروها قرار داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1368 - تأثیر فعالیت‌های هسته ای ایران بر همگرایی امنیتی در بین اعضای شورای همکاری خلیج فارس
        احمد دوست محمدی عبدالعظیم غبیشی یاسر مرادی عباس آبادی
        منطقه خلیج‌فارس از چند دهه گذشته در کانون مساله امنیت بین‌المللی بوده است. عوامل متعددی از قبیل منابع انرژی، رقابتهای منطقه ای و قدرتهای خارجی در همگرایی و واگرایی میان کشورهای حاشیه خلیج فارس موثر بوده است. در حال حاضر مولفه جدیدی به این عوامل اضافه شده است که فضای امن چکیده کامل
        منطقه خلیج‌فارس از چند دهه گذشته در کانون مساله امنیت بین‌المللی بوده است. عوامل متعددی از قبیل منابع انرژی، رقابتهای منطقه ای و قدرتهای خارجی در همگرایی و واگرایی میان کشورهای حاشیه خلیج فارس موثر بوده است. در حال حاضر مولفه جدیدی به این عوامل اضافه شده است که فضای امنیتی حوزه خلیج فارس را دستخوش تغییرات نموده است. هدف پژوهش حاضر این است که نشان دهد جهان غرب و به ویژه آمریکا چگونه با تسلیحاتی نشان دادنِ فعالیتهای هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران فضای امنیتی خلیج فارس را وارد فاز جدیدی کرده است و از این طریق سعی دارد منافع خود و اسرائیل را با روی آوردن کشورهای منطقه به همگرایی امنیتی تأمین نماید که شاهد این فرآیند خریدهای کلان تسلیحاتی و تلقی جمهوری اسلامی ایران به عنوان تهدید توسط کشورهای منطقه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1369 - ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺷﺨﺼﯽ وﮐﻮدﺗﺎی ﻧﻈﺎﻣﯽ در اﯾﺮان ﻣﻌﺎﺻﺮ؛ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ای کودتاهای 1359 و 1332 ،1299ه.ش
        علیرضا سمیعی اصفهانی یونس خداپرست
        حکومت شخصی و نوع افراطی آن سلطانیسم به تعبیر ماکس وبر گونه‌ای از سلطه یا اقتدار سنتی است و بنابر دیدگاه نظریه پردازان سیاست و حکومت تطبیقی در سده بیستم با ویژگی‌هایی همچون شخصی شدن قدرت سیاسی، ضعف شدید نهادهای سیاسی و مدنی، فساد سیاسی، و... مشخص می‌شود. در ‌ایران نخستین چکیده کامل
        حکومت شخصی و نوع افراطی آن سلطانیسم به تعبیر ماکس وبر گونه‌ای از سلطه یا اقتدار سنتی است و بنابر دیدگاه نظریه پردازان سیاست و حکومت تطبیقی در سده بیستم با ویژگی‌هایی همچون شخصی شدن قدرت سیاسی، ضعف شدید نهادهای سیاسی و مدنی، فساد سیاسی، و... مشخص می‌شود. در ‌ایران نخستین حکومت شخصی مدرن در قالب دولت مطلقه رضاشاهی با وقوع کودتای نظامی سوم اسفند 1299شمسی شکل گرفت و پس از آن با تکیه بر ارتش مدرن به‌عنوان سنگ پایه و مهمترین ستون قدرت سلسله جدید تلاش کرد مسیر خود را به سوی خودکامگی هموار نماید.‌این ارتش با انجام کودتاهای 1332 و 1359 (کودتای نوژه) سعی کرد اساسی‌ترین رسالت خود یعنی حفظ و حراست از خاندان پهلوی را به نحو احسن انجام دهد. با‌این حال، ‌این نهاد کلیدی در نظام سلطنتی پهلوی‌ها در نهایت نتوانست حکومت شخصی محمدرضا شاه را از فروپاشی برهاند. پاسخ به‌این مساله و پرسش‌هایی از ‌این دست هدف اصلی نوشتار حاضر را تشکیل می‌دهد. بدین‌ منظور تلاش خواهد شد با بهره‌گیری از الگوی نظری صاحبنظرانی چون؛ جانوویتز (مدل پادگانی)،‌ هانتینگتون (ایدئولوژی) و به‌ویژه اس.ای فاینر به بررسی مقایسه‌ای سه کودتای 1299، 1332، 1359 در بعد رهبری، ایدئولوژی، سطوح مداخله نظامیان در سیاست ‌ایران معاصر و همچنین نقش قدرت‌های خارجی در اجرا و تحکیم ‌این روند پرداخته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1370 - بازشناسی دیپلماسی رسانه ای عربستان در غرب آسیا؛ مطالعه موردی عملکرد شبکه ایران اینترنشنال
        زهرا مهاجری امیری مسعود مطلبی
        همراه با جهانی شدن ارتباطات و حضور مؤثر رسانه ها در عرصه بین الملل، دیپلماسی سنتی متحول شده و دیپلماسی رسانه ای به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی فعالیت‌ دستگاه سیاست خارجی پدیدار شده است. در دو دهه گذشته، اهمیت بهره گیری از رسانه های بین المللی موجب شده که قدرت های منطقه غ چکیده کامل
        همراه با جهانی شدن ارتباطات و حضور مؤثر رسانه ها در عرصه بین الملل، دیپلماسی سنتی متحول شده و دیپلماسی رسانه ای به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی فعالیت‌ دستگاه سیاست خارجی پدیدار شده است. در دو دهه گذشته، اهمیت بهره گیری از رسانه های بین المللی موجب شده که قدرت های منطقه غرب آسیا همچون ایران، ترکیه، عربستان، قطر نیز در اندیشه بهره مندی از این رسانه ها برآیند. در این راستا مقاله حاضر با هدف تبیین و شناخت دیپلماسی رسانه ای عربستان سعودی در غرب آسیا بواسطه کنشگری رسانه ای شبکه ایران اینترنشنال به رشته تحریر درآمده است. نتایج و یافته های این پژوهش که با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی انجام شده بیانگر آن است که: عربستان سعودی پس از روی کار آمدن ملک سلمان در سال 2015، در راستای تقویت سیاست خارجی خود به دنبال هژمونی رسانه ای و کاربست ابزارهای رسانه ای در مقابله با رقبای منطقه ای بوده است؛ چنانکه کمک به راه اندازی شبکه ضد ایرانیایران اینترنشنال در قبال رقیب سنتی خود یعنی جمهوری اسلامی ایران را می توان یکی از این اقدامات برشمرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1371 - تکوین جامعه امن؛ به مثابه راهکاری ثبات آفرین در روابط ایران و کشورهای منطقه خلیج فارس
        آرمین امینی زهرا محمودی
        سؤال اصلی که این مقاله درصدد پاسخگویی به آن می‎باشد این است که آیا امکان تکوین جامعه امن در روابط میان ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس وجود دارد؟ سوال فرعی در این مقاله آن است که چه نوع جامعه امن (سفت پیوند، سست پیوند) موجب به‌وجود آمدن یک جامعه امن خواهد شد. ماهیت و چکیده کامل
        سؤال اصلی که این مقاله درصدد پاسخگویی به آن می‎باشد این است که آیا امکان تکوین جامعه امن در روابط میان ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس وجود دارد؟ سوال فرعی در این مقاله آن است که چه نوع جامعه امن (سفت پیوند، سست پیوند) موجب به‌وجود آمدن یک جامعه امن خواهد شد. ماهیت و تاثیر سه مرحله توسعه جامعه امن نوظهور، بالنده و بالغ بر ظهور جامعه امن در منطقه چه خواهد بود. فرضیه نوشتار حاضر این است که با عنایت به عناصر بافعل و بالقوه در روابط میان ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس مانند شناسایی متقابل دیپلماتیک، ترویج درک مشترک از تهدید علیه امنیت دولت‎ها، برقراری مکانیسم‎های اعتمادسازی و تلاش در جهت ایجاد تمهیداتی مشترک برای حل تعارضات و حذف توسل یا تهدید به زور در روابط متقابل، می‎توان روابط طرفین را در مقوله جامعه امن قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1372 - بررسی نقش فداییان اسلام درجریان ملی شدن صنعت نفت درایران ازهمگرایی تاواگرایی
        محمدفاضل صدری صادق زیبا کلام ابوالقاسم طاهری سید مصطفی ابطحی
        ازجمله نقاط عطف تاریخ سیاسی معاصرایران نهضت ملی شدن نفت می باشد.نقش آفرینی نیروهای مذهبی به عنوان یکی ازنیروهای مهم اجتماعی درتحولات سیاسی اجتماعی ایران باتوجه به اوضاع سیاسی اجتماعی حاکم،مبانی فکری واتخاذ تاکتیک های مختلف مبارزاتی ،متفاوت بوده است.پژوهش حاضربارهیافت جا چکیده کامل
        ازجمله نقاط عطف تاریخ سیاسی معاصرایران نهضت ملی شدن نفت می باشد.نقش آفرینی نیروهای مذهبی به عنوان یکی ازنیروهای مهم اجتماعی درتحولات سیاسی اجتماعی ایران باتوجه به اوضاع سیاسی اجتماعی حاکم،مبانی فکری واتخاذ تاکتیک های مختلف مبارزاتی ،متفاوت بوده است.پژوهش حاضربارهیافت جامعه شناسی سیاسی وبارویکردتوصیفی تحلیلی به بررسی نقش فداییان اسلام به عنوان طلایه داران اسلام سیاسی درنهضت ملی شدن صنعت نفت وسیرسینوسی آن ازهمگرایی تاواگرایی پرداخته است. ابزارجمع آوری اطلاعات کتابخانه ای واسنادی خواهدبود.فرضیه اصلی مقاله آن است که فداییان اسلام درمراحل اولیه نهضت درپیشبردنهضت ورفع موانع آن گامهای موثری برداشته لیکن پس ازملی شدن نفت این ائتلاف به دلایل گوناگونی گسسته شده است.برخی یافته های پژوهش آنست که فداییان اسلام درابتدای نهضت ملی باهدف مشترک نفی سلطه بیگانه باائتلاف میان نیروهای ملی مذهبی بامشی مسلحانه درمبارزات نهضت ملی شرکت جسته وعملکرد آنهادرراستای هم افزایی وهمگرایی کنشگران سیاسی بوده لیکن باشکل گیری دولت ملی بتدریج شکاف میان آنها ودولت بواسطه عدم تحقق اهداف موردنظر فداییان اشکاروزمینه های واگرایی آنها شکل گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1373 - Construction of Intercultural Savoirs Through Interculturally-laden Tasks: An Iranian Experience
        داود کوهی سیده زهرا اسماعیلی ثریا بهروزی زاد
        10.30495/jal.2022.1963871.1426
        A long-standing concern reverberating over the minds of intercultural scholars is how best to incorporate intercultural issues in English language teaching, an issue on which there has been little research in EFL contexts. To fill this gap, this qualitative study examin چکیده کامل
        A long-standing concern reverberating over the minds of intercultural scholars is how best to incorporate intercultural issues in English language teaching, an issue on which there has been little research in EFL contexts. To fill this gap, this qualitative study examined the efficacy of interculturally-laden tasks in promoting Iranian learners’ intercultural competency in Anzali, Guilan province, Iran. Thus, a group of 22 Iranian intermediate EFL learners were recruited through convenience sampling from a pool of 44 according to their score on Oxford Quick Placement Test. All the participants were 12 females and 10 males aged 21-30. Then, they attended eighteen sessions of intercultural training using Mirrors and Windows: An intercultural communication textbook and completed seven intercultural tasks as a pretest and posttest. Data was collected through seven intercultural tasks and reflective worksheets. Drawing on the qualitative content analysis of intercultural tasks, the findings revealed that the tasks could help the participants increase their intercultural competence. Moreover, three themes were emerged from the analysis of the reflective worksheets as follow: (1) the participants’ evaluation of the ICC course and intercultural tasks, (2) perceptions regarding intercultural development and (3) language skills and anxiety. The implications and suggestions for further research are discussed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1374 - EFL Undergraduate Students' Critical Thinking Ability and Reading Comprehension Performance
        رضا واثقی راضیه صدوقی وصال آیات
        10.30495/jal.2023.1986871.1493
        The current study examined the relationship between critical thinking ability and EFL university students’ reading comprehension at a university site in Iran. The purpose of the study was twofold: (i) to understand if there is any statistically significant correla چکیده کامل
        The current study examined the relationship between critical thinking ability and EFL university students’ reading comprehension at a university site in Iran. The purpose of the study was twofold: (i) to understand if there is any statistically significant correlation between critical thinking skills and reading comprehension performance of Iranian EFL students at the university level, and (ii) to understand whether there is any statistically significant correlation between the two groups (males vs. females) regarding their reading comprehension and critical thinking test scores. To this end, 143 EFL juniors [male (n=24) and female (n=119)] majoring in English language teaching were selected. The participants were five intact groups from the University of Mazandaran, Iran. This study examined this relationship with the help of the subjects’ scores gained from (i) the translated version of Cornell Critical Thinking Test-Level Z, and (ii) their reading comprehension scores obtained from their reading course. A correlational analysis was carried out running Pearson’s Product Moment Coefficient (Pearson r) and Partial Correlation. The results showed that a positive relationship existed between students' critical thinking ability and their EFL reading comprehension. Additionally, this study found no statistically significant difference in the correlations between critical thinking and reading comprehension for males and females in the particular context. This study has some implications for EFL learners as well as curriculum developers and EFL instructors to apply critical thinking skills in the class to help make EFL reading more effective and purposeful. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1375 - Implementation and Assessment Challenges in Iranian Secondary High School EFL Program
        غلامرضا عباسیان فاطمه خادم پیر
        10.30495/jal.2019.664537
        Paradigm shift in language education has caused many countries including Iran to reshuffle their public EFL educational program. However, such a promising trend in Iran has entailed serious challenges, which necessitated this study aimed at collecting data from 70 teach چکیده کامل
        Paradigm shift in language education has caused many countries including Iran to reshuffle their public EFL educational program. However, such a promising trend in Iran has entailed serious challenges, which necessitated this study aimed at collecting data from 70 teachers and 70 students to investigate the CLT challenges in terms of both teachers' pedagogical and assessment areas. A Partial Least Square Model (PLSM) addressed these two variables. The findings showed that the first three sub-traits of both CLT and testing knowledge have varying contributions to the main latent variables, respectively. Second, Friedman test indicated lack of compatibility between the respective dimensions as to the implementation of the program. Third, the post-hoc comparison tests revealed that teachers perceived CLT significantly lower than the three areas of CLT testing, knowledge of CLT tests and knowledge of developing CLT tests. Also, their knowledge of characteristics of CLT was significantly lower than their perceptions of CLT testing, and knowledge of CLT tests. However, their knowledge of the characteristics of CLT was not significantly different from that of developing CLT tests. Finally, their knowledge of techniques in CLT was significantly lower than their perceptions of CLT testing, knowledge of CLT tests, and knowledge of developing CLT tests. In sum, the Iranian public EFL program still suffers from both implementation and assessment challenges necessitating remedial teacher education program. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1376 - Teachers’ Perceptions of and Concerns for the Implementation of the New First Grade English Textbook at Iran’s Public Junior High Schools
        مرضیه اسدی غلام رضا کیانی
        Changing the English textbook of the first grade junior high school at Iran’s public schools after 27 years has sparked researchers’ interests in conducting evaluations of the new English textbook to get insights into its strengths and weaknesses. In line wi چکیده کامل
        Changing the English textbook of the first grade junior high school at Iran’s public schools after 27 years has sparked researchers’ interests in conducting evaluations of the new English textbook to get insights into its strengths and weaknesses. In line with this trend, this study aimed at evaluating the new textbook (Prospect 1) from teachers’ perspectives. To attain this objective, 30 junior high school teachers were interviewed and the data were then analyzed by qualitative content analysis. The results revealed that from teachers’ perspectives, there were some pitfalls with the new textbook such as applying an unsuitable method of literacy instruction; over-attention to the communication skills at the expense of literacy skills; over-localization of the content; overlooking the development of intercultural competence in students; and lack of authenticity in the presentation of the content. Finally, as the central figures in the process of educational change, the participant teachers offered some suggestions to amend the new textbook with the hope that their voices be heard by the pertinent authorities. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1377 - Learning Style Preferences in Male and Female Professional Translators
        الهام اکبری امین کریم نیا
        This study investigated learning style preferences among professional translators. The purposes of the study were to (a) find the prevailing learning style among the Iranian professional translators; (b) reveal any significant difference in the translators’ learni چکیده کامل
        This study investigated learning style preferences among professional translators. The purposes of the study were to (a) find the prevailing learning style among the Iranian professional translators; (b) reveal any significant difference in the translators’ learning style preferences in terms of gender; and (c) find any significant difference between individual learning style and translation competence of the male and female translators. To this end, 110 professional translators from 35 translation centers in three Southern Provinces of Iran (Fars, Hormozgan, and Bushehr) were selected through non-probability sampling. The data pertaining to learning style were collected through an adaptation of Honey and Mumford’s learning style questionnaire, and translation competence was examined through a text that the participants translated. Findings revealed that the translators’ predominant learning style was Reflector, followed by Pragmatist, Activist, and Theorist, although those preferring the Theorist style showed better performance. Furthermore, the findings did not show any significant difference between translators’ gender and learning style preferences. Finally, results of one-way ANOVA revealed that there was a statistically significant difference across the groups in terms of learning style preferences and translators’ translation competence. Some pedagogical implications were also discussed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1378 - On the Evaluation of Fairclough’s Interpretation Stage through a Goodness Criterion: An Iranian Case
        علی منصوری نژاد
        10.30495/jal.2021.685582
        The present study was an evaluation attempt to investigate the practicality of interpretation procedures proposed by Fairclough (1989) in the critical analysis of Persian texts. The evaluation was implemented on the basis of a goodness criterion, analytical induction (A چکیده کامل
        The present study was an evaluation attempt to investigate the practicality of interpretation procedures proposed by Fairclough (1989) in the critical analysis of Persian texts. The evaluation was implemented on the basis of a goodness criterion, analytical induction (AI) framework developed by Silverman (1993). In so doing, we went about the interpretation of the inaugural speech made by the president of Iran, Dr. Rohani to the United Nations General Assembly in New York in 2013. The interpretation was done according to the Fairclough’s interpretation model in light of AI theoretical framework. The outcome of the study supported the practicality of the overall interpretation model in the Iranian context. However, considering Iranian special sociolinguistic context, the study also put forward some suggestions with respect to the interpretation of local coherence and text structure in the lower section of the model as well as situational context and intertextual context in upper section. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1379 - The effect of Virtual and Real Classroom Instruction on Inter-language Pragmatic Development: Microblogging versus Traditional Instruction of Speech Acts to Iranian EFL Learners
        فاطمه داورزنی حسین طالب زاده
        10.30495/jal.2021.680904
        Despite the fact that virtual learning seems to have considerable potential for enhancing language learners’ communicative abilities, it has received less attention for improving pragmatic competence of learners in EFL educational settings. The present study was a چکیده کامل
        Despite the fact that virtual learning seems to have considerable potential for enhancing language learners’ communicative abilities, it has received less attention for improving pragmatic competence of learners in EFL educational settings. The present study was an attempt to investigate the impact of virtual and real classroom instruction of speech acts on the pragmatic awareness and development of Iranian EFL learners. To do so, a quasi-experimental study was designed and, through a homogeneity test, 57 EFL female language learners at the intermediate level were chosen. The participants were randomly divided into the experimental groups of virtual and real classroom learning and went through the procedure of pretest, intervention, and posttest; the pertinent data were collected by means of a PET test, a speech-act pre-test and comparable post-tests of speech acts. Both measures of independent and paired-samples t-test were used to analyze the data. The findings revealed that instruction of speech acts through both virtual and real classroom techniques can be conducive to the promotion of pragmatic awareness among the EFL learners in the Iranian context; meanwhile, real classroom instruction of speech acts proved to be more fruitful and more significantly elevated the pragmatic awareness of Iranian EFL learners. We conclude the study drawing on the implications of our findings for ELT and EFL policy makers, language educators and teachers, material developers, and learners. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1380 - University Students’ Perception of Demotivating Factors in Learning English as a Foreign Language
        نفیسه حسین پور حسین حیدری تبریزی
        Demotivation is a relatively new topic in the field of second or foreign language acquisition which is in need of more rigorous research. In this regard, the present study was an attempt to investigate demotivating factors in learning English as a foreign language in an چکیده کامل
        Demotivation is a relatively new topic in the field of second or foreign language acquisition which is in need of more rigorous research. In this regard, the present study was an attempt to investigate demotivating factors in learning English as a foreign language in an Iranian context. To this end, 382 Persian learners of English were selected through stratified clustering sampling procedure to participate in this mixed method study. The Data was collected through a 40-item Likert type questionnaire. The Factor analysis of the data extracted seven factors including a) inadequate facilities, b) reduced self-confidence, c) class characteristics, d) lack of purpose to study English, e) teaching methods, f) teachers and teaching styles, and g) negative attitudes toward English and the culture of English-speaking countries as demotivators. The Students’ perceptions of these seven factors were compared based on their general English proficiency levels. The Results revealed that low proficient learners perceived reduced self-confidence and negative attitudes more demotivating than their counterparts at other levels of proficiency. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1381 - Effect of Précis Writing Instruction on the Creation of Cohesive Text by Iranian High School EFL Learners
        لطف الله کریمی معصومه طورجی راغب
        Being expert in establishing cohesion and coherence in writing is not an easy task. The EFL learners are to pass through very long, uneven paths such as précis exercise to achieve this skill. The present study was launched to explore the effect of précis w چکیده کامل
        Being expert in establishing cohesion and coherence in writing is not an easy task. The EFL learners are to pass through very long, uneven paths such as précis exercise to achieve this skill. The present study was launched to explore the effect of précis writing on the creation of a compact text. To this end, a true-experimental method of research with the pretest-posttest control design was employed. Via double-stage sampling, 40 female students were selected at Fatemeh-al-Zahra High School in Kabutarahang, Hamedan, Iran. The control group was taught some grammatical structures such as active and passive voices, reduced adjective clauses, and different tenses in English during twelve sessions; while the experimental group received a lesson plan consisting of twelve sessions of précis writing. To analyze the data collected via pretest and posttest, analysis of covariance (ANCOVA) was run. The findings of the study indicated that the participants in the experimental group performed better in producing cohesive and qualified texts than those in the control group. The conclusion drawn was that teaching précis, as a basic skill, can improve the writing ability and provide the students with more opportunities to utilize the cohesive devices and consequently produce more cohesive pieces of text. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1382 - Exploring Parental Motivations, Attitudes, and Home Literacy Practices Towards Bilingualism
        حامد برجسته رضا واثقی علی اصغر یوسفی آذرفام
        This study embarks upon uncovering the probable relationships between Iranian parents’ attitudes, motivations, and home literacy practices (HLP) towards bilingualism, Persian and English. To undertake the study, sixty-eight parents of young language learners (YLLs چکیده کامل
        This study embarks upon uncovering the probable relationships between Iranian parents’ attitudes, motivations, and home literacy practices (HLP) towards bilingualism, Persian and English. To undertake the study, sixty-eight parents of young language learners (YLLs) were asked to fill up a survey questionnaire. The questionnaire aimed to uncover parental attitudes, motivation, and the types of HLP towards bilingualism. The results of Pearson correlation and multiple linear regression analysis indicated that parents espoused positive holistic attitudes, integrative motivation, and formal practices in HLP towards bilingualism. The findings also revealed that there was positive relationship between parental attitudes, motivation and HLP. The multiple regression analysis for the corresponding variables revealed that only motivations predict the variance in the home literacy practices. Implications for teachers, policy makers, and curriculum developers along with some suggestions are provided. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1383 - Iranian EFL Teachers’ Perceptions of Burnout Sources: A Qualitative Study
        مریم موسوی علی امیرقاسمی مهناز سعیدی
        10.30495/jal.2022.696590
        This qualitative study aims to investigate the sources of burnout from Iranian EFL teachers’ perspectives. To this end,thirty-four Iranian male and female EFL teachers participated in the semi-structured interview to comment on the burnout sources and then rank th چکیده کامل
        This qualitative study aims to investigate the sources of burnout from Iranian EFL teachers’ perspectives. To this end,thirty-four Iranian male and female EFL teachers participated in the semi-structured interview to comment on the burnout sources and then rank them in terms of priority. Also, one hundred teachers responded to an online open-ended questionnaire. The coding scheme revealed two external and internal nodes, five themes, and fifteen subthemes. Under the external node lay financial, organizational, and teacher training problems. The internal node involved teachers’ psycho-affective traits and personal life affairs. The results showed that external sources outweighed the internal ones. Among the external sources, teachers’ low pay, the supervisor’s maltreatment, and workload, and among the internal ones, teachers’ low problem-solving abilities, low motivation and self-efficacy held high ranks. No one attributed burnout to teachers’ gender and age, and almost all participants unanimously criticized the educational administration system of Iran for not providing teachers with the necessary means of burnout recognition and prevention. The study has implications for educational policymakers and practitioners. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1384 - EFL Teachers’ and Students’ Perceptions about Communication Strategies Teachability
        راضیه بهروزیان ناصر غفوری سعیده آهنگری
        10.30495/jal.2021.686879
        The current study examined the Iranian EFL teachers’ and students’ perceptions about Communication Strategies Teachability. The study was conducted with 20 teachers and 110 students from universities and private language Institutes in Tabriz, Iran. The liter چکیده کامل
        The current study examined the Iranian EFL teachers’ and students’ perceptions about Communication Strategies Teachability. The study was conducted with 20 teachers and 110 students from universities and private language Institutes in Tabriz, Iran. The literature regarding the teachability of communication strategies (CSs) has been far from conclusive. Some researchers reject the possibility of CSs instruction while many empirical studies support their teachability. Taking a mixed method design, the present study used a language proficiency test, a questionnaire and an interview for data collection. In the quantitative phase, the participants’ responses to questionnaire before and after a 12-week period of teaching CSs were statistically compared. The analysis of the quantitative data obtained from the questionnaire through Paired-samples t-test indicated that the students’ perceptions towards the usefulness of CSs grew significantly more positive after their instruction. The qualitative analysis of the interview data collected from the teachers indicated that most teachers found CSs useful and possible to teach. It was also found that these strategies improved capability of English language learners to speak and enhaned their conciousness of CSs. This study could offer pedagogical implications for both teachers and students and pave the way for further studies in the field. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1385 - Impacts of Utilizing E-Mind Maps on Iranian Adolescent vs. Adult EFL Learners’ Language Learning Strategy Choices
        نسیم نصر اصفهانی عزیزه چالاک حسین حیدری تبریزی
        10.30495/jal.2022.690072
        The purpose of this study was to investigate the probable effects of E-Mind Maps on the prevailing Language Learning Strategy Choices of adolescent versus adult Iranian EFL learners (LLSC). Besides, their preferred strategies were investigated across each dominant LLSC چکیده کامل
        The purpose of this study was to investigate the probable effects of E-Mind Maps on the prevailing Language Learning Strategy Choices of adolescent versus adult Iranian EFL learners (LLSC). Besides, their preferred strategies were investigated across each dominant LLSC for some volunteer participants through structured interviews. According to a mixed-method design, 76 available Iranian adolescent and adult EFL learners, both male and female, were randomly divided into four equal groups of experimental and control ones. Strategy Inventory for Language Learning (SILL) was conducted for all participants in the pre-and post-intervention phases, followed by a structured interview in just the post-intervention phase in the qualitative phase. The intervention presented the teaching content through E-Mind Maps vs. the conventional way of teaching for 20 sessions. The data were analyzed using descriptive and Chi-Square statistics. The results confirmed that using E-Mind Maps shifted the dominant LLSC of adolescent and adult EFL learners to memory and cognitive strategies. Moreover, preferred strategies across each dominant LLSC were discussed in detail for both groups. The conclusion can provide critical implications for English language teaching, learning, and educational technology in using E-Mind Maps as an effective strategy in EFL classrooms. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1386 - An Investigation of Iranians and International English Students'Attitudes towards Intercultural Communicative Competence
        علی اصغر پوراکبری حسین حیدری تبریزی عزیزه چالاک
        10.30495/jal.2019.664544
        The present study aimed to investigate the attitudes and perceived nature of thinking and understanding towards intercultural communicative competence (ICC) among International English major students. Accordingly, this study employed the paradigm of a sequential mixed-m چکیده کامل
        The present study aimed to investigate the attitudes and perceived nature of thinking and understanding towards intercultural communicative competence (ICC) among International English major students. Accordingly, this study employed the paradigm of a sequential mixed-method research, in which it comprised a qualitative phase followed by a quantitative phase. The participants of the first phase of the study were 30 undergraduate English major students in their third year at Isfahan Islamic Azad University in Iran; and the participants of the second phase of the study included 30 international ESL students in their first year at Gonzaga University (GU), in Washington, U.S. The analysis of narratives in the first phase of the study indicated that the participants had diverse attitudes towards intercultural encounters. The results of the statistical analyses of the second phase of the study showed that the most important individual difference variables directly influencing students’ intercultural communicative competence were their communication apprehension and their perceived communicative competence. This study also showed that students’ self-image as communicators were of utmost importance: if students believe they are good communicators in English, theyare more likely to be self-confident and are more likely to take part in intercultural encounters. Thus, instructors should help students achieve a realistic self-image about their performance in English and support them if they lack self-confidence. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1387 - The Impact of Observer Ring Technique on the Writing Achievement: A case of Iranian EFL Learners
        جهانبخش نیکوپور محمد امینی فارسانی فهیمه محمودی
        This study was conducted to probe the effect of the observer ring technique on the participants’ writing achievement. In so doing, the researchers utilized a quasi-experimental design with 20 participants in the control group and 18 in the experimental group. Inst چکیده کامل
        This study was conducted to probe the effect of the observer ring technique on the participants’ writing achievement. In so doing, the researchers utilized a quasi-experimental design with 20 participants in the control group and 18 in the experimental group. Instrumentation included a writing handout, an Oxford Placement Test (standard proficiency test), and a rating scale of writing. As a treatment, the participants in the experimental group were asked to write at home and bring their papers to the class to be corrected by their classmates and the teacher was the supervisor. In the control group, the papers were corrected by the teacher. The results of the pre-test indicated that the participants of the two groups were homogeneous with regard to proficiency level as well as their writing ability. The results of the post-test revealed that the writing ability of the participants in the experimental group had improved during the study. Moreover, the observer ring technique had a positive and significant effect on the participants' writing ability. The findings may promise implications for incorporating this new interactive feedback model into EFL writing classes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1388 - گزارش ماهی گلچراغ (Garra rufa) در رودخانه زاب استان آذربایجان غربی و اهمیت آن در بهداشت انسان
        میریوسف یحیی زاده مسعود صیدگر صابر شیری ژاله علیزاده اوصالو
        خانواده کپور ماهیان، بزرگترین خانواده ماهیان آب شیرین رودخانه‌‌های ایران محسوب می‌شود که از رودخانه‌های خاور میانه منشاء می‌گیرد. Garra rufa یکی از حدود 100 گونه از جنس Garra و یکی از کوچکترین اعضای خانواده کپور ماهیان است. این مطالعه با هدف بررسی وقوع و شناسایی ماهی G. چکیده کامل
        خانواده کپور ماهیان، بزرگترین خانواده ماهیان آب شیرین رودخانه‌‌های ایران محسوب می‌شود که از رودخانه‌های خاور میانه منشاء می‌گیرد. Garra rufa یکی از حدود 100 گونه از جنس Garra و یکی از کوچکترین اعضای خانواده کپور ماهیان است. این مطالعه با هدف بررسی وقوع و شناسایی ماهی G. rufa در رودخانه زاب، شمال غرب ایران در طول سال 1389 در فصول مختلف سال با صید و نمونه‌برداری از نقاط مختلف رودخانه زاب با استفاده از دستگاه شوک‌دهنده الکتریکی و انجام زیست‌سنجی اجرا گردید. از 50 نمونه بررسی شده، ماهیان از لحاظ طولی دارای حداکثر طول 162 و حداقل 37 میلی‌متر با میانگین طول کل 9/11±9/114 میلی‌متر، از لحاظ وزنی نیز دارای حداکثر وزن 1/58 گرم وحداقل 6/0 گرم با میانگین وزن 8/27±74/25 گرم بودند. این ماهی دارای اهمیت بهداشتی بوده و حفظ ذخایر آن اهمیت ویژه‌ای دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1389 - مطالعه‌ی معیار بلوغ در تحقق مسؤولیت کیفری درلسان شارع، متشرعین و حقوق ایران
        جلال الدین قیاسی مسعود حیدری
        ارائه‌ی ملاکی مشخص برای آغاز دوره‌ای که با شروع آن با فرد همانند بزرگسالان برخورد می‌شود و مسؤولیّت تام کیفری دارد، در هر نظام حقوقی از جمله حقوق اسلام و حقوق کیفری ایران امری ضروری است. در این مقاله با بررسی آیات و روایات مختلف درباره‌ی بلوغ و مسؤولیّت کیفری و همچنین ن چکیده کامل
        ارائه‌ی ملاکی مشخص برای آغاز دوره‌ای که با شروع آن با فرد همانند بزرگسالان برخورد می‌شود و مسؤولیّت تام کیفری دارد، در هر نظام حقوقی از جمله حقوق اسلام و حقوق کیفری ایران امری ضروری است. در این مقاله با بررسی آیات و روایات مختلف درباره‌ی بلوغ و مسؤولیّت کیفری و همچنین نظرات حقوقی به تجزیه و تحلیل ملاک‌های مسؤولیّت کیفری در آیات قرآن و روایات و احادیث معصومین (ع) و میزان تطبیق آن با معیار بلوغ و مسؤولیّت کیفری که در حقوق کیفری ایران اعمال می‌شود، اشاره می‌گردد. بنابراین با بررسی مفهوم و ماهیت بلوغ، معیارهای ارائه‌شده برای تحقق بلوغ در مسؤولیّت کیفری ابتدا در آیات قرآن کریم و سنت و پس از آن در نظر فقهای شیعه و در نهایت در حقوق کیفری ایران بررسی می‌شوند. در نهایت از این مباحث روشن می‌گردد که به موجب آیات قرآن کریم و سنت معصومین (ع) ملاک مسؤولیّت نه صرفاً تشریعی، بلکه مجموعه نشانه‌هایی تکوینی است که در آن، سن موضوعیت ندارد و حداقل شرایط لازم برای تحقق مسؤولیّت، در سنین مشخص‌شده محقق می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1390 - رویکردی فقهی و حقوقی پیرامون وضعیت اطفال طبیعی
        علی اکبر ایزدی فرد مریم مهاجری
        مسأله فرزندان طبیعی و اهلیت حقوقی مربوط بدانها همواره امری مورد مناقشه در بسیاری از نظام‌های حقوقی بوده است. برخی از نظام‌ها مانند نظام حقوقی فرانسه، در پی یکسان‌سازی حقوق میان اطفال مشروع و نامشروع می‌باشند، در حالی‌که در کشورهای اسلامی به خصوص ایران، اصل طهارت نسب در چکیده کامل
        مسأله فرزندان طبیعی و اهلیت حقوقی مربوط بدانها همواره امری مورد مناقشه در بسیاری از نظام‌های حقوقی بوده است. برخی از نظام‌ها مانند نظام حقوقی فرانسه، در پی یکسان‌سازی حقوق میان اطفال مشروع و نامشروع می‌باشند، در حالی‌که در کشورهای اسلامی به خصوص ایران، اصل طهارت نسب در تدوین قوانین مرتبط با کودکان موضوعیت دارد. در مقاله حاضر به تبیین استدلال موافقان و مخالفان یکسان‌سازی حقوق اطفال طبیعی خواهیم پرداخت؛ مبنی بر این که استدلال موافقان همسان‌نگری حقوق اطفال اعم از مشروع یا غیرمشروع با تأکید بر اصل شخصی‌بودن مجازات-ها، بر این هست که درنظرگرفتن برخی محرومیت‌ها برای اطفال طبیعی در حالی که خود هیچ نقشی در آن نداشته‌اند، امری خلاف عدالت بوده و نباید کسی را به خاطر اشتباه دیگران مجازات نمود. در مقابل مخالفان این امر بیان می‌دارند که نه تنها لغو محرومیت‌های قانونی اینگونه اطفال به ضررخانواده‌هاست، بلکه این امر موجب سست‌شدن بنیان‌خانواده و کم‌رنگ‌شدن علقه‌ی خویشاوندی و در واقع آسیب‌رساندن به کودکانی است که از این طریق به وجود می‌آیند. از این رو قانونگذار اسلام با آگاهی از پیامدهای سوء نادیده‌گرفتن ضمانت اجرای نسل از طریق روابط نامشروع و خارج از چارچوب خانواده در صدد حفظ سلامت نسل و پاکی افراد جامعه است. زیرا در دین اسلام طهارت نسب یکی از مقاصد و غایاتی است که بسیاری از احکام به منظور حراست و پاسداری از آن صادر شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1391 - بررسی تطبیقی صحت و بطلان شرط بنایی در حقوق اسلام و حقوق ایران
        محسن واثقی
        مسأله شرط و مباحث مرتبط به آن از جمله مسائلی است که در فقه امامیه و فقه عامه از اهمیت بالایی برخوردار است و به تبع آن در حقوق مدنی جایگاه خاصی دارد. شرط به اعتبار زمان اشتراط در عقد به شرط ابتدایی، شرط الحاقی، شرط بنایی و شرط ضمن عقد تقسیم می‌شود. شرط بنایی، شرط قبل از چکیده کامل
        مسأله شرط و مباحث مرتبط به آن از جمله مسائلی است که در فقه امامیه و فقه عامه از اهمیت بالایی برخوردار است و به تبع آن در حقوق مدنی جایگاه خاصی دارد. شرط به اعتبار زمان اشتراط در عقد به شرط ابتدایی، شرط الحاقی، شرط بنایی و شرط ضمن عقد تقسیم می‌شود. شرط بنایی، شرط قبل از عقد است که مورد موافقت قرار گرفته و عقد بر مبنای آن واقع می‌شود. در بین فقهاء در مورد صحت یا بطلان شرط بنایی اتفاق نظر وجود ندارد مشهور فقهای متقدم امامیه و عامه معتقدند که شرط باید در ضمن عقد و مقترن با آن باشد تا لازم‌الوفاء باشد و به همین خاطر شرط بنایی را باطل می‌دانند، عده‌ای از فقهاء قول به صحت شرط بنایی و عده‌ای قول به تفصیل شرط بنایی داده‌اند، اما فقهای متأخر معتقدند شرط بنایی نافذ است. در حقوق ایران حقوقدانان معتقدند شرط بنایی نافذ است و بر خلاف رویه جاری قانونگذار از نظر اقلیت فقهاء پیروی کرده و در مواد 1113 و 1128 قانون مدنی، شرط بنایی را معتبر و لازم‌الاجرا دانسته است و به کمک مواد 410 و 413 و 354 قانون مدنی قابل توجیه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1392 - تبیین استقرار عقود تعلیقی از منظر فقه و حقوق عمومی ایران
        محمد حسین سیاحی غلامعلی سیفی رحیم سیاح
        10.22034/ijrj.2023.1948949.4045
        تبیین عقد معلّق و کاربردشناسی آن در اصطلاح فقهی و زمینه‌سازی تعیین ماهیت‌کردن‌ آن در معیت مفاهیمی هم‌چون عقود منجّز از موضوعات مهم در حقوق موضوعه ایران می‌باشد. اما وجود اندیشه‌ها و تفکرات مختلف در ارتباط با موضوع عقد معلّق سبب ایجاد تلقی متفاوت در این زمینه شده است. بر چکیده کامل
        تبیین عقد معلّق و کاربردشناسی آن در اصطلاح فقهی و زمینه‌سازی تعیین ماهیت‌کردن‌ آن در معیت مفاهیمی هم‌چون عقود منجّز از موضوعات مهم در حقوق موضوعه ایران می‌باشد. اما وجود اندیشه‌ها و تفکرات مختلف در ارتباط با موضوع عقد معلّق سبب ایجاد تلقی متفاوت در این زمینه شده است. برخی از حقوق‌دانان اسلامی تعلیق در عقود را با استدلال به برهان عقلی و نقلی و عدم استقرار تنجیز و منافات با جزمیت عقود باطل می‌پندارند. با توجه به اینکه غرض متعاقدین از وضع عقود ایجاد التزام و تحقق آثار به موجب قرارداد است، لذا با پذیرش تعلیق در منشأ و الحاق آن به عقود تنجیزی، ساختارآفرینی و سلب انکار آغازگری تعلیق در عقود و اعراض از واقع‌گرایی و انکار آغازگری تعلیق در عقود امکان‌پذیر می‌باشد. علیهذا، قائلین نظریه مزبور با روش توصیفی- تحلیلی و با اثبات استقرایی مصادیق همگون تعلیق عقود در فقه و حقوق اداری و استظهار ادله محرزه همچون ضرورت، عقل‌گرایی و اندیشه‌ورزی در تداول تحقق عقود معلّق و شمّ الفقاهه ناصواب در عقود معلّق معتقدند که می‌توان استلزام انعقاد عقود اداری به نحو معلّق در حقوق ایران را ابراز و صورت‌بندی کاربست‌پذیری آن را بایسته پنداشت. برآیند اینکه، انسجام‌بخشی جواز نقد دینی برای استکشاف نظریه فایده‌انگاری"تعلیق عقود در حقوق اداری" با نقد یکسان‌انگاری منطق فقه و حقوق در قانون‌گرایی با تغییر نگرش به جامعه‌شناختی مدنی و محوریت تئوری‌پردازی و رویگردانی از تصور ناروا بودن به‌کارگیری قیاس در تفسیر فقهی برای تبیین تعلیق در عقود بر پایه عقل‌گرایی، پرهیز از ظاهرگرایی و استقلال نظام اندیشه حقوقدانان ضروریست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1393 - بررسی تعهد ایمنی سازندگان سیستم‌های دیجیتال و نرم‌افزاری در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران و اروپا
        سید محمدرضا حسینی علیرضا مظلوم رهنی علیرضا رحب زاده اصطهباناتی
        10.22034/ijrj.2022.694907
        سیستم های دیجیتالی و نرم افزاری بدون شک نیروی حیاتی حاکم بر جامعه اطلاعاتی می‌باشد؛ به گونه‌ای که در عصر حاضر دارای نقش عظیمی در اقتصاد و اشتغال‌های جامعه ایفا می‌کند. با گسترش به کارگیری آن در جنبه‌های مختلف زندگی، مقوله نقص و معایب نیز در این زمینه بوجود آمده است. مقا چکیده کامل
        سیستم های دیجیتالی و نرم افزاری بدون شک نیروی حیاتی حاکم بر جامعه اطلاعاتی می‌باشد؛ به گونه‌ای که در عصر حاضر دارای نقش عظیمی در اقتصاد و اشتغال‌های جامعه ایفا می‌کند. با گسترش به کارگیری آن در جنبه‌های مختلف زندگی، مقوله نقص و معایب نیز در این زمینه بوجود آمده است. مقاله حاضر با روش کتابخانه‌ای و اسنادی تعهد ایمنی سازندگان سیستم‌های دیجیتال و نرم‌افزاری را در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران و اروپا را مورد بحث و بررسی قرار داده و نتیجه اینکه: تعهد ایمنی را می‌توان از آثار فقهای اسلامی بدست آورد، زیرا تأکید آنان بر تولید بدون ضرر بوده و این گونه مباحث را می‌توان از لابلای قواعد فقهی کشف نمود. وجود کالاهای ایمن در بازار هر کشور، لازمه سلامت و رفاه عمومی شهروندان آن کشور است، لذا حق ایمنی و برخورداری از سیستم‌های دیجیتالی و نرم‌افزاری ایمن در زمره حقوق بشر و حقوق بنیادین هر مصرف کننده به شمار می رود. نظر به اهمیت فوق العاده حق ایمنی، در قوانین حمایت از مصرف کنندة در حقوق ایران و اروپا، توجه ویژه ای به این حق شده و تمهیدات مختلفی برای تضمین رعایت آن از سوی عرضه کنندگان - اعم از تولیدکننده و توزیع کننده - پیش بینی گردیده است . در سطح بین المللی نیز به ویژه در اتحادیه اروپا، اهتمام فراوانی برای تحقق این منظور صورت پذیرفته است . با این همه، وضع در کشور ما تا حدی متفاوت است و مقررات موجود به هیچ وجه وافی به مقصود نمی باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1394 - بررسی تفاوت های ارث فرزند در حقوق ایران و انگلستان
        امین جوادی داود نصیران
        10.22034/ijrj.2021.682412
        در مقاله حاضر با تمرکز بر موضوع ارث فرزند و با روش توصیفی – تحلیلی سعی شده تا تفاوت رویکرد دو سیستم حقوقی ایران و انگلستان در این خصوص مورد شناسایی قرار گیرد و در این راستا سه عنوان موجبات و موانع ارث، سهم الارث فرزند و وضعیت ارث مصادیق خاص فرزند در دو سیستم حقوقی چکیده کامل
        در مقاله حاضر با تمرکز بر موضوع ارث فرزند و با روش توصیفی – تحلیلی سعی شده تا تفاوت رویکرد دو سیستم حقوقی ایران و انگلستان در این خصوص مورد شناسایی قرار گیرد و در این راستا سه عنوان موجبات و موانع ارث، سهم الارث فرزند و وضعیت ارث مصادیق خاص فرزند در دو سیستم حقوقی مورد تبیین قرار گرفته و این نتیجه حاصل شده است که علیرغم اینکه در هر دو سیستم حقوقی، نسب و سبب از موجبات ارث بوده و ضابطه درجاتی در تقسیم ارث وجود دارد، ولی در حقوق انگلستان از یکسو موانع ارث منحصر به قتل مورث می باشد و از سوی دیگر ضابطه درجاتی نیز با وضع قاعده اولویت تعدیل شده و با وجود اولاد، ارثی به والدین متوفی نمی رسد. در خصوص وضعیت ارث سایر مصادیق فرزند نیز روشن شد که در حقوق ایران برای تحقق ارث، وجود نسب مشروع لازم است. در حالی که در حقوق انگلستان با تصویب قوانین خاص، در کنار ضابطه قرابت اعم از مشروع و نامشروع، ضابطه قرارداد و توافق نیز مورد شناسایی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1395 - بررسی دعوی ورود و جلب ثالث در حقوق ایران و آمریکا (فدرال)
        علیرضا ستوده علی پورجواهری علی جمادی داریوش بابایی
        10.22034/ijrj.2023.702560
        هر دعوایی دو طرف دارد، خواهان و خوانده اصلی دعوا؛ شاید کسانی هم مانند وکیل، وصی، قیم، ورثه یا قائم‌مقام هم در دعوا نقش داشته باشند اما آنها هم در واقع به تبع همان خواهان و خوانده اصلی وارد دعوا می‌شوند. اگر غیر از خواهان و خوانده اصلی (وابستگان آنها)، شخص دیگری هم در دع چکیده کامل
        هر دعوایی دو طرف دارد، خواهان و خوانده اصلی دعوا؛ شاید کسانی هم مانند وکیل، وصی، قیم، ورثه یا قائم‌مقام هم در دعوا نقش داشته باشند اما آنها هم در واقع به تبع همان خواهان و خوانده اصلی وارد دعوا می‌شوند. اگر غیر از خواهان و خوانده اصلی (وابستگان آنها)، شخص دیگری هم در دعوا ذی‌نفع باشد، باید با عنوان ثالث وارد دعوا شود؛ ورود ثالث یا جلب ثالث دارای مقررات خاصی خواهد بود. نتایج این تحقیق نشان داد که در حقوق ایران در مواد قانونی مربوط به دعوای جلب ثالث، شرایط اقامه دعوای مذکور ذکر نشده است. ولی دو شرط مرتبط و یا هم منشا وجود دارد. قانون گذار آمریکا برای اقامه این دعاوی سه شرط عمل و یا واقعه حقوقی مشترک، امر مشترک حکمی یا موضوعی و داشتن نفع در موضوع اصلی را برای اقامه این سه دعوا پیش بینی کرده است که این شروط قانون فدرال آمریکا با قانون آیین دادرسی ایران مشابه است. درباره وارد ثالث وضع کمی متفاوت است. وارد ثالث را همواره نمی توان خوانده محسوب کرد که این امر هم در آیین دادرسی مدنی ایران و هم در قانون فدرال آمریکا اثبات شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1396 - تأملی بر چالش‌های شهادت در نظام دادرسی ایران
        عباسعلی دارویی حسن اسکندری حسین اسکندری
        10.22034/ijrj.2022.689983
        اگرچه قانون‌گذار با حذف ماده 1309 قانون مدنی، قدرت اثباتی شهادت را نامحدود کرده و بدین دلیل، امروزه هر دعوایی را می‌توان با شهادت اثبات نمود، لکن شهادت هم از حیث اعتبار نتیجه، به جهت ضعف قوای مختلف اشخاص در درک وقایع، اعم از قوه بینایی، شنوایی و حافظه و تأثیر عوامل بیرو چکیده کامل
        اگرچه قانون‌گذار با حذف ماده 1309 قانون مدنی، قدرت اثباتی شهادت را نامحدود کرده و بدین دلیل، امروزه هر دعوایی را می‌توان با شهادت اثبات نمود، لکن شهادت هم از حیث اعتبار نتیجه، به جهت ضعف قوای مختلف اشخاص در درک وقایع، اعم از قوه بینایی، شنوایی و حافظه و تأثیر عوامل بیرونی بر شاهد؛ مانند تطمیع، تهدید، رسانه‌ها و غیره محل تردید است و هم از حیث احراز شرایط با موانعی مواجه می‌باشد؛ شرایطی مانند عدالت، ایمان و غیره که احراز آن‌ها بس دشوار است. به همین جهت بوده که قانون‌گذار در ماده 241 قانون آیین دادرسی مدنی، تشخیص ارزش و تأثیر شهادت را در اختیار دادگاه‌ها قرار داده تا حتی زمانی که ظاهراً شرایط شاهد و شهادت جمع است، به جهاتی که گفته شد بتواند به آن ترتیب اثر ندهد. آن‌چه در این نوشتار می‌آید بررسی همین موانع، مشکلات و چالش‌هایی است که شهادت با آن مواجه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1397 - شیوع <i>کوکسیلا بورنتی </i> در مخازن جمع‌آوری شیر گاوهای بومی استان گیلان به‌روش Nested-PCR
        اکرم نوروز حقی نوبیجاری ابراهیم رحیمی امیر شاکریان
        10.30495/jfh.2019.668698
        تب کیو با عامل ریکتزیا، بیماری مشترک انسان و دام باقدرت بیماری زایی بسیار بالا است که اخیراً تنها به‌عنوان بیماری شغلی در دامداران، دامپزشکان و کارگران کشتارگاه ها تلقی نمی شود. مصرف شیر نقش بسیار مهمی در اپیدمی و گسترش بیماری دارد و شیر گاو یکی از منابع بالقوه کوکسیلا چکیده کامل
        تب کیو با عامل ریکتزیا، بیماری مشترک انسان و دام باقدرت بیماری زایی بسیار بالا است که اخیراً تنها به‌عنوان بیماری شغلی در دامداران، دامپزشکان و کارگران کشتارگاه ها تلقی نمی شود. مصرف شیر نقش بسیار مهمی در اپیدمی و گسترش بیماری دارد و شیر گاو یکی از منابع بالقوه کوکسیلا بورنتی می باشد. این مطالعه با هدف بررسی شیوع کوکسیلا بورنتی در مخازن جمع‌آوری شیر گاوهای بومی استان گیلان انجام گرفت. در این مطالعه مقطعی-توصیفی از تابستان 1395 تا بهار 1396 در مجموع 204 نمونه شیراز مخازن جمع‌آوری شیر در مراکز جمع‌آوری شیر شهرستان‌های استان گیلان تهیه و جهت بررسی شیوع کوکسیلا بورنتی، به روش Nested PCR مورد آزمایش قرار گرفت. از مجموع 204 نمونه شیر خام، 21 نمونه(10.29%) ازنظر حضور کوکسیلا بورنتی مثبت بود. بالاترین میزان آلودگی در شهرستان لاهیجان،33/33% و به دنبال آن در شهرستان رودبار،(29.4%) مشاهده شد. نمونه‌های اخذشده از شهرستان های رشت، تالش، آستانه و ماسال هیچ مورد مثبتی نداشتند. بررسی شیوع فصلی نمونه ها حاکی از عدم اختلاف آماری بین فصول مختلف بود. نتایج حاکی از آن است که شیر گاوهای سنتی می‌تواند منبع و مخزن کوکسیلا بورنتی در ایران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1398 - ویژگی‌های پروبیوتیکی و فعالیت ضدمیکروبی لاکتوباسیلوس‌های جدا شده از لوله گوارش مرغ‌های بومی جنوب‌غرب و شمال‌غرب ایران
        مریم رویان مریم هاشمی صیقلانی رامین حسین علائی
        10.30495/jfh.2019.669329
        پروبیوتیک ها به عنوان استراتژی کنترل‌ زیستی پاتوژن‌های گوارشی مشترک منقله از غذا در ارتقاء امنیت غذایی مصرف کننده مورد توجه هستند. هدف از این پژوهش بررسی خصوصیات پروبیوتیکی و توانایی مهار پاتوژن‌های گوارشی منتقله از غذا توسط باکتری های اسید لاکتیکی جدا سازی شده از مجرای چکیده کامل
        پروبیوتیک ها به عنوان استراتژی کنترل‌ زیستی پاتوژن‌های گوارشی مشترک منقله از غذا در ارتقاء امنیت غذایی مصرف کننده مورد توجه هستند. هدف از این پژوهش بررسی خصوصیات پروبیوتیکی و توانایی مهار پاتوژن‌های گوارشی منتقله از غذا توسط باکتری های اسید لاکتیکی جدا سازی شده از مجرای گوارش مرغ های بومی بود. در این مطالعه توانایی تحمل اسید و صفرا در 216 جدایه اسید لاکتیکی بررسی گردید و 13 جدایه برتر به منظور توالی یابی ژن 16 S rRNA انتخاب شدند. سپس توانایی مهار پاتوژن‌های گوارشی مشترک بین انسان و طیور توسط جدایه های انتخابی بررسی گردید. بررسی ژن 16S rRNA در این مطالعه مشخص نمود که تمامی جدایه های متعلق به جنس های لاکتوباسیلوس بودند. از سیزده جدایه جدا شده، 7 جدایه متعلق به گونه لاکتوباسیلوس روتری ((Lactobacillus reuteri، 3 جدایه لاکتوباسیلوس کریسپاتوس (Lactobacillus crispatus) و 3 جدایه لاکتوباسیلوس سالیواروس (Lactobacillus salivarius) بودند. تمام جدایه ها قادر به تحمل3= pH به‌مدت 3 ساعت و توانایی تحمل 3/0 درصد صفرا بودند. از میان جدایه های مورد بررسی، 3 جدایه متعلق به گونه L.salivarius و یک جدایه متعلق به گونه L. reuteri، از توانایی بهتری جهت مهار پاتوژن‌های گوارشی مشترک بین انسان و طیور برخوردار بودند. این مطالعه مشخص نمود که پتانسیل پروبیوتیکی مناسب در شماری از جدایه های لاکتوباسیل جداسازی شده از روده مرغان بومی ایران در شرایط برون تنی (in vitro)، آن‌ها را تبدیل به کاندیدهای مناسبی در ترکیب مکمل های پروبیوتیکی جهت ارتقاء امنیت غذایی مصرف کننده پس از انجام آزمایش‌ها درون تنی (in ovo) می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1399 - بررسی اثر فرآیندهای میکروفیلتراسیون و باکتوفوگاسیون دوتایی و دمای نگهداری بر ویژگی‌های‌ میکروبی، شیمیایی، بافتی و حسی پنیر آنزیمی ایرانی
        سید مسعود محمدی محمود امین لاری سید شهرام شکرفروش سعید حسین زاده
        10.30495/jfh.0621.669328
        عوامل مختلفی موجب تغییرات طعمی و کیفی پنیر آنزیمی می‌شود. در این مطالعه از فرآیندهای مختلف شامل پاستوریزاسیون شیر خام و رتنتیت، میکروفیلتراسیون (MF)، باکتوفیوگاسیون دوتایی (DBF)، الترافیلتراسیون (UF). در غالب ۴ تیمار جهت ارزیابی کیفی، میکروبی، شیمیایی، بافتی و حسی پنیر چکیده کامل
        عوامل مختلفی موجب تغییرات طعمی و کیفی پنیر آنزیمی می‌شود. در این مطالعه از فرآیندهای مختلف شامل پاستوریزاسیون شیر خام و رتنتیت، میکروفیلتراسیون (MF)، باکتوفیوگاسیون دوتایی (DBF)، الترافیلتراسیون (UF). در غالب ۴ تیمار جهت ارزیابی کیفی، میکروبی، شیمیایی، بافتی و حسی پنیر آنزیمی ایرانی به‌منظور بهبود کیفیت و بررسی ماندگاری محصول انجام شد. نتایج نشان داد که در تیمارهایی که از DBF و MF استفاده شده بود، تعداد باکتری‌های مزوفیل کمتر بود (p &lt; 0.05). در تمامی تیمارها با افزایش زمان از روز اول تا روز 21 تعداد کپک و مخمر افزایش داشت (p &lt; 0.05). هم‌چنین در مورد میزان اسپور، اختلاف معنی‌داری در دمای 4 درجه سلسیوس وجود نداشت و در تیمارهایی که فرآیند باکتوفوگاسیون دوتایی انجام نشده بود میزان اسپور در این دما افزایش یافت. بعلاوه در طول مدت ماندگاری، اختلافی در میزان پروتئین وNPN وجود نداشت .میزان لاکتوز نمونه‌ها در طول نگهداری کاهش یافت. با توجه به ارتباط اسیدلاکتیک و اسیدیته ناشی از تخمیر لاکتوز و میزان لاکتوز نمونه‌ها، نتایج افزایش اسیدیته (کاهش pH) میزان مصرف لاکتوز را تأیید نمود. هم‌چنین آزمون سختی نمونه‌ها اختلاف معنی‌داری نداشت اما باگذشت زمان از روز 1 تا 21، سختی بافت نمونه‌های پنیر افزایش یافت (p &lt; 0.05). این مطالعه نشان داد که استفاده از تکنولوژی سالم‌سازی باکتوفوگاسیون دوتایی، موجب بهبود کیفیت محصول نسبت به میکروفیلتراسیون شد. درنهایت استفاده هم‌زمان از چند فرآیند (تکنولوژی Hurdle)، در افزایش کیفیت و ماندگاری پنیر از طریق کنترل پارامترهای میکروبی و شیمیایی مؤثر بود و در آزمون حسی نیز بالاترین نمره ارزشیابی را نسبت به سایر تیمارها دریافت کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1400 - بررسی میزان آلودگی بروسلا در شیرهای خام گوسفندی و اثر پالیده عاری از سلول (CFS) لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس روی تولید بیوفیلم آن
        مسعود پرانداخته مسلم نیریز نقدهی
        10.30495/jfh.2022.1966210.1371
        بروسلوز از بیماری‌های باکتریایی زئونوتیک مهم در انسان و حیوانات مهره‌دار است. باکتری‌های اسید‌لاکتیک و ترکیبات تولیدی آن‌ها به‌عنوان عوامل کنترل‌زیستی بالقوه در تشکیل بیوفیلم مطرح شده‌اند. تحقیق حاضر با هدف تعیین اثرات پالیده عاری از سلول (CFS) لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس ر چکیده کامل
        بروسلوز از بیماری‌های باکتریایی زئونوتیک مهم در انسان و حیوانات مهره‌دار است. باکتری‌های اسید‌لاکتیک و ترکیبات تولیدی آن‌ها به‌عنوان عوامل کنترل‌زیستی بالقوه در تشکیل بیوفیلم مطرح شده‌اند. تحقیق حاضر با هدف تعیین اثرات پالیده عاری از سلول (CFS) لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس روی تولید بیوفیلم جدایه‌های بروسلا از شیرهای خام گوسفندی شهرستان مهاباد انجام شد. در این تحقیق، 100 نمونه شیر گوسفندی به‌‌صورت تصادفی از مناطق مختلف شهری و روستایی شهرستان مهاباد جمع‌آوری شدند. برای جداسازی بروسلا، ابتدا نمونه‌ها در آبگوشت بروسلا و سپس در آگار بروسلا با مکمل انتخابی کشت داده شدند؛ و برای شناسایی گونه‌های بروسلا، آزمایش‌های متابولیکی مرتبط انجام گردید. قابلیت تولید بیوفیلم جدایه‌های بروسلا و نیز فعالیت ضد‌بیوفیلم CFS لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به روش سنجش میکروپلیت ارزیابی شد. یافته‌ها نشان داد که از مجموع 100 نمونه شیر، تعداد 3 نمونه (3 درصد) آلوده به بروسلا ملی‌تنسیس بودند. هم‌چنین هر سه جدایه دارای توانایی تشکیل بیوفیلم تشخیص داده شدند. دو‌ جدایه، تولید کننده متوسط بیوفیلم و یک جدایه، مولد قوی بیوفیلم بودند. غلظت‌های مختلف CFS، به‌صورت معنی‌داری (01/0˂p) تولید بیوفیلم جدایه‌ها را کاهش دادند. هم‌چنین غلظت 10 درصد CSF، بیشترین فعالیت ضد‌بیوفیلم را نشان داد. از یافته‌ها می‌توان استنباط نمود که آلودگی بروسلا در شیرهای خام گوسفندی منطقه مهاباد نسبتاً بالاست. اجرای کامل برنامه‌های غربالگری و مایه‌کوبی بروسلوز در گله‌های دامی منطقه ضروری است. هم‌چنین می‌توان نتیجه‌گیری نمود که CFS لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس دارای قابلیت حذف بیوفیلم بروسلا می‌باشد. بنابراین، CFS لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به‌عنوان یک ترکیب ضد بیوفیلم می‌تواند در کنترل رشد بروسلا مطرح گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1401 - مطالعه اثر غلظت‌های مختلف نمک بر بقای مایکوباکتریوم اویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس در پنیر سفید فراپالایشی ایرانی
        شهرام حنیفیان حسین جدیری
        مایکوباکتریوم اویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس (مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس) به دلیل ارتباط احتمالی با بیماری کرون (Crohn&rsquo;s disease) در انسان به عنوان یک مخاطره بهداشتی برای سلامتی عمومی محسوب می گردد. هدف این مطالعه بررسی اثر غلظت های مختلف نمک بر بقای مایکوباکتریوم چکیده کامل
        مایکوباکتریوم اویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس (مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس) به دلیل ارتباط احتمالی با بیماری کرون (Crohn&rsquo;s disease) در انسان به عنوان یک مخاطره بهداشتی برای سلامتی عمومی محسوب می گردد. هدف این مطالعه بررسی اثر غلظت های مختلف نمک بر بقای مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس طی دوره رسیدن و نگه‌داری پنیر سفید فراپالایشی ایرانی است. شیر پاستوریزه گاوی متعاقب فرآیند فراپالایش با تعداد 2 واحد لگاریتمی در هر گرم (Log cfu/g) مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیستلقیح و سپس نمونه های پنیر حاوی مقادیر 2%، 3% و 4% نمک از آن تهیه گردید.تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس طی دوره رسیدن و نگه‌داری با استفاده از روش های F57-Quantitative Real-Time PCR (F57-qPCR) و کشت ارزیابی شد. به موازات آن، جمعیت باکتری های لاکتیکی کشت آغازگر و خصوصیات فیزیکوشیمیایی در نمونه های پنیر تعیین گردید. بر اساس نتایج مطالعه، کاهش تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس در نیمه اول دوره نگه‌داری (روز 1 تا روز 30) در تمامی نمونه ها آهسته و غیرمعنی دار (05/0p&gt;) بود. اما با پیشرفت این دوره (از روز 30 تا روز 60)، روند کاهش تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس سریع و به لحاظ آماری معنی دار (01/0p&lt;) گردید. هم چنین، در پایان دوره نگه‌داری (روز 60) تفاوت تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس در نمونه های پنیر دارای 4% نمک، به طور معنی داری (01/0&gt;p) کمتر از نمونه های تهیه شده با 2% و 3 % نمک بود. با این حال در تمامی نمونه ها مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس بقای خود را تا انتهای دوره نگه‌داری حفظ نمود. به نظر می‌رسد استفاده از غلظت های بالاتر نمک روند کاهش مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس را تسریع می کند. به علاوه، با توجه به اثر زمان بر روند از بین رفتن مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس، نگه‌داری پنیر سفید فراپالایشی تا اواخر دوره موجب غیرفعال شدن تعداد بیشتری از مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1402 - بررسی امکان کاربری عصاره گیاه کارده (Biarum carduchcorum) به‌عنوان رنت گیاهی در تولید پنیر سفید ایرانی
        حجت‌اله گلکاری حمیدرضا قیصری سید شهرام شکرفروش محمود امین لاری محمد رئیسی
        محدودیت تولید و قیمت بالای مایه پنیر حیوانی موجب گردیده که تاکنون تلاش های متعددی جهت جایگزینی آن با سایر پروتئازهای منعقد کننده شیر، انجام شود. گیاه کارده به‌دلیل فعالیت پروتئازی بالا می تواند یکی از گزینه های احتمالی این جایگزینی باشد. مطالعات چندانی در خصوص این گیاه چکیده کامل
        محدودیت تولید و قیمت بالای مایه پنیر حیوانی موجب گردیده که تاکنون تلاش های متعددی جهت جایگزینی آن با سایر پروتئازهای منعقد کننده شیر، انجام شود. گیاه کارده به‌دلیل فعالیت پروتئازی بالا می تواند یکی از گزینه های احتمالی این جایگزینی باشد. مطالعات چندانی در خصوص این گیاه و آنزیم های آن تا به‌حال صورت نگرفته است. هدف از تحقیق حاضر تهیه عصاره گیاه کارده، اندازه گیری فعالیت پروتئازی آن جهت انعقاد شیر و تولید پنیر سفید ایرانی و مطالعه خواص فیزیکوشیمیایی و ارگانولپتیکی محصول بود. پس از تولید پنیر توسط عصاره گیاهی به‌میزان 5/0%، خصوصیات حسی، بافتی و شاخص حلالیت نیتروژن آن در مقایسه با نمونه شاهد در طی دوره رسیدن 45 روزه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که اپتیمم فعالیت پروتئازی آنزیم های عصاره جهت انعقاد شیر در دمای &deg;C 45، 5pH= و غلظت mmol/ml 15 نمک CaCl2 بود. در نمونه پنیر تهیه شده با آنزیم گیاهی، طعم تلخ بیشتر و بوی پنیر تیزتر بود. در آنالیز بافتی، پنیر حاصل از سفتی کمتری برخوردار بود. ارزیابی فرآیند پروتئولیز طی دوره رسیدن پنیر با اندازه گیری شاخص نیتروژن محلول نشان داد که شدت پروتئولیز نمونه پنیر تهیه شده با آنزیم گیاهی، به‌طور معنی داری (05/0 p&lt;) بیشتر از نمونه شاهد بود. لذا به‌نظر می رسد عصاره گیاه کارده در غلظت به‌کار رفته برای تولید پنیر سفید ایرانی جایگزین مناسبی برای رنت نباشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1403 - آلودگی شیر به بقایای آنتی‌بیوتیک‌ها طی چهل سال اخیر در ایران
        گیتی کریم سید محمد مهدی کیائی نوردهر رکنی سیدمهدی رضوی‌روحانی
        آنتی‌بیوتیک‌ها به گروهی از داروها تعلق دارند که به داروهای ضدمیکربی موسومند و پنی‌سیلین، تتراسایکلین و آموکسی سیلین از جمله آن‌ها هستند. این دارو‌ها برای حذف یا مهار رشد باکتری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند بدون اینکه زیان قابل‌توجهی به سلامت میزبان وارد آورند. زمانی که چکیده کامل
        آنتی‌بیوتیک‌ها به گروهی از داروها تعلق دارند که به داروهای ضدمیکربی موسومند و پنی‌سیلین، تتراسایکلین و آموکسی سیلین از جمله آن‌ها هستند. این دارو‌ها برای حذف یا مهار رشد باکتری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند بدون اینکه زیان قابل‌توجهی به سلامت میزبان وارد آورند. زمانی که دارو به‌صورت تزریقی، موضعی یا خوراکی به انسان یا حیوان تجویز می‌شود مقداری از آن در بدن تجمع می یابد که به آن باقیمانده آنتی‌بیوتیک گفته می‌شود. این باقیمانده در خون، بافت‌های عضلانی و مایعات بدن نظیر شیر قابل‌تشخیص است و در صورت مصرف شیر حیوانی که مورد تجویز آنتی‌بیوتیک قرار گرفته است باقیمانده آنتی‌بیوتیک موجود در شیر می‌تواند برای مصرف‌کننده و صنایع تخمیری شیر زیان‌آور باشد. اولین مطالعه در مورد وجود باقیمانده آنتی‌بیوتیک‌ها در شیر در سال 1341 در کشور صورت گرفت و نتایج بررسی‌های بعد از آن نشان می‌دهد که روند آلودگی شیر به باقیمانده این داروها در طول چهار دهه یک روند افزایشی در کشور بوده است. با توجه به مخاطرات وجود باقیمانده آنتی‌بیوتیک در شیر چنین به‌نظر می‌رسد که وجود یک استراتژی مؤثر و کارا که دربرگیرنده ابعاد گوناگون این امر، یعنی مقامات کنترل‌کننده، دامدار و صنایع شیر باشد از ضروریات بهداشت همگانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1404 - تجمع فلزات سنگین جیوه، کادمیوم، قلع، نیکل، روی و آهن در نمونه‌های کنسرو ماهی تون در استان خوزستان
        محمد ولایت زاده ابوالفضل عسکری ساری
        به دلیل سمیت فلزات سنگین برای انسان، پژوهش‌های متعددی در مورد این فلزات و به‌ویژه تجمع آن‌ها در فرآورده‌های شیلاتی نظیر کنسرو انجام یافته است. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین آهن، جیوه، کادمیوم، روی، قلع و نیکل در کنسرو ماهی تون در استان خوزستان انجام شد. تعداد چکیده کامل
        به دلیل سمیت فلزات سنگین برای انسان، پژوهش‌های متعددی در مورد این فلزات و به‌ویژه تجمع آن‌ها در فرآورده‌های شیلاتی نظیر کنسرو انجام یافته است. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین آهن، جیوه، کادمیوم، روی، قلع و نیکل در کنسرو ماهی تون در استان خوزستان انجام شد. تعداد 54 نمونه کنسرو به صورت تصادفی از سه نشان تجاری از سطح شهر اهواز تهیه شدند.هضم نمونه‌ها به روش خشک و سنجش فلزات سنگین به روش اسپکترومتری جذب اتمی با دستگاه پرکین المر 4100 صورت پذیرفت. در این تحقیق میزان فلزات سنگین بین سه نمونه کنسرو اختلاف معنی‌داری نداشت (05/0&lt;p). میانگین میزان جیوه، کادمیوم، نیکل، قلع، روی و آهن در نمونه کنسرو C به ترتیب 007/0&plusmn;048/0، 053/0&plusmn;297/0، 031/0&plusmn;171/0، 012/0&plusmn;062/0، 82/0&plusmn;36/5، 04/0&plusmn;63/7 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود. بالاترین میزان کادمیوم، نیکل و آهن در نمونه های کنسرو ماهی هوور C مشاهده گردید.میزان نیکل، قلع، جیوه و روی پایین تر از آستانه استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان خواروبار و کشاورزی (FAO) و سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بود. اما میزان کادمیوم از حد مجاز استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) و وزارت کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان (UKMAFF) بالاتر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1405 - بررسی میزان باقی‌مانده نئومایسین در شیرهای پاستوریزه تولیدی در تعدادی از کارخانجات استان آذربایجان‌شرقی، ایران
        محمد حسین موثق ، امیر رضا کرمی بناری
        با توجه به مخاطراتی که وجود باقی‌مانده‌های آنتی‌بیوتیک در شیر برای مصرف‌کننده دارد، ممکن است موجب عکس‌العمل‌های آلرژیک گردد. همچنین با ایجاد جمعیت‌های میکروبی مقاوم در داخل روده باعث کاهش تأثیر درمان‌های آنتی‌بیوتیکی می‌گردد. هدف از این مطالعه تعیین میزان آنتی‌بیوتیک نئ چکیده کامل
        با توجه به مخاطراتی که وجود باقی‌مانده‌های آنتی‌بیوتیک در شیر برای مصرف‌کننده دارد، ممکن است موجب عکس‌العمل‌های آلرژیک گردد. همچنین با ایجاد جمعیت‌های میکروبی مقاوم در داخل روده باعث کاهش تأثیر درمان‌های آنتی‌بیوتیکی می‌گردد. هدف از این مطالعه تعیین میزان آنتی‌بیوتیک نئومایسین در شیر پاستوریزه در استان آذربایجان‌شرقی بود. برای این منظور 200 نمونه شیر پاستوریزه تولیدی توسط پنج کارخانه در استان آذربایجان‌شرقی در طی دو فصل بهار و پاییز سال 1389 (100 نمونه در فصل بهار و 100 نمونه در فصل پاییز) به‌صورت تصادفی خوشه‌ای اخذ و ابتدا تست غربالگری از نظر وجود باقی‌مانده داروهای آنتی‌بیوتیکی توسط کیت کوپن انجام شد و سپس بر روی نمونه‌ها مثبت، تست الیزا برای ارزیابی میزان باقی‌مانده نئومایسین انجام شد. بر اساس نتایج این بررسی، باقی‌مانده نئومایسین در فصل بهار و پاییز به‌ترتیب در 9 و 13 نمونه مشاهده شد که دارای میانگین باقی‌مانده 10/8 &plusmn; 20/43 و 08/2 &plusmn; 63/26میکروگرم در لیتر بود. با در نظر گرفتن حد مجاز 1500 میکروگرم در لیتر باقی‌مانده نئومایسیندر شیر در ایران و به رغم مشاهده باقی‌مانده داروی فوق در تعدادی از شیرهای پاستوریزه، در هیچ‌یک از نمونه‌ها میزان باقی‌مانده بیش از حد مجاز در ایران برآورد نشد. با توجه به نتایج حاصله، به لزوم کنترل مستمر نمونه‌های شیر از نظر باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک توصیه می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1406 - بررسی ارتباط تجمع آرسنیک با میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت در عضله هشت گونه ماهی در ایران
        ابوالفضل عسکری ساری محمد ولایت زاده
        در این تحقیق به بررسی ارتباط تجمع مقدار آرسنیک با میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت عضله هشت گونه ماهی کپور معمولی، قزل آلای رنگین کمان، کپور سرگنده، کپور نقره‌ای، کپور علف‌خوار، شیر، قباد و شوریده پرداخته شد. تعداد 72 نمونه ماهی کپور معمولی، کپور سرگنده، کپور نقره‌ای چکیده کامل
        در این تحقیق به بررسی ارتباط تجمع مقدار آرسنیک با میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت عضله هشت گونه ماهی کپور معمولی، قزل آلای رنگین کمان، کپور سرگنده، کپور نقره‌ای، کپور علف‌خوار، شیر، قباد و شوریده پرداخته شد. تعداد 72 نمونه ماهی کپور معمولی، کپور سرگنده، کپور نقره‌ای، کپور علف‌خوار از مجتمع پرورش ماهی آزادگان اهواز، ماهی قزل آلای رنگین کمان از مجتمع پرورش ماهی چشمه دیمه شهرکرد و نمونه‌های ماهی شیر، قباد و شوریده از بندر هندیجان توسط تور گوشگیر صید شدند.آماده‌سازی نمونه‌ها بر اساس روش هضم مرطوب صورت گرفت و اندازه‌گیری غلظت آرسنیک با روش جذب اتمی انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد میانگین میزان آرسنیک در عضله ماهیان 020/0&plusmn; 269/0 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن مرطوب بود. بالاترین میزان عنصر آرسنیک در عضله ماهی قباد (019/0&plusmn; 294/0 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن‌تر) و پایین‌ترین میزان این عنصر در عضله ماهی شوریده (024/0&plusmn; 175/0 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن‌تر) به دست آمد. همچنین میزان پروتئین، چربی، خاکستر در عضله ماهیان به ترتیب 78/0&plusmn; 67/19، 45/0&plusmn; 45/2، 23/0&plusmn; 49/1 گرم در 100 گرم و میزان رطوبت 89/1&plusmn; 78 درصد بود. نتایج نشان داد بین میزان تجمع آرسنیک در عضله ماهیان مورد مطالعه با میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت همبستگی مثبت وجود دارد (05/0p&lt;). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1407 - مطالعه میزان آلودگی پنیرهای سنتی عرضه شده در بازار تبریز به کلی‌فرم‌ها و اشریشیا کولای بیماری‌زا
        محمد پورعلی بهزاد حمید میرزایی
        کلی فرم ها شاخص بهداشتی مواد غذائی و اشریشیا یکی از جنس های متعلق به آنها می باشد. اشریشیا کولای از نظر بیماری زائی مهمترین گونه اشریشیا بوده و عموماً به عنوان بخشی از فلور میکروبی طبیعی روده انسان و بسیاری از حیوانات محسوب می شود. اشریشیا کولای بیماری زا عامل اسهال در چکیده کامل
        کلی فرم ها شاخص بهداشتی مواد غذائی و اشریشیا یکی از جنس های متعلق به آنها می باشد. اشریشیا کولای از نظر بیماری زائی مهمترین گونه اشریشیا بوده و عموماً به عنوان بخشی از فلور میکروبی طبیعی روده انسان و بسیاری از حیوانات محسوب می شود. اشریشیا کولای بیماری زا عامل اسهال در کشورهای در حال توسعه و مکان های با فقر بهداشتی می باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین وضعیت آلودگی پنیر های سفید سنتی عرضه شده در بازار تبریز به کلی فرم ها، کلی فرم های مدفوعی، اشریشیا کولای و اشریشیا کولای بیماری زا بود. برای این منظور تعداد90 نمونه از پنیرهای سفید سنتی از سوپر مارکت های موجود در مناطق مختلف شهر تبریز بطور تصادفی انتخاب و در مجاورت یخ به آزمایشگاه منتقل شد. برای شمارش کلی فرم ها از محیط کشت VRBA بصورت پور پلیت و برای تائید کلی فرم ها و کلی فرم های مدفوعی از محیط کشت سبز درخشان به ترتیب در دماهای 1&plusmn; 37 و 5/0&plusmn; 44 درجه سلسیوس استفاده شد. برای تایید اشریشیا کولای بودن از تست های IMViCو برای تشخیص بیماری زا بودن از تست سرولوژیک و آنتی سرم های پلی والان استفاده گردید. نتایج حاصله نشان داد که میانگین شمارش کلی فرم ها cfu/ml105&times; (51/1&plusmn; 07/27) و تعداد آنها در 88 (98%) نمونه بیشتر از حد مجاز تعیین شده برای پنیرهای سفید صنعتی می باشد. 63 مورد (70%) از نمونه ها آلوده به کلی فرم های مدفوعی و 11 مورد (12%) از نمونه ها آلوده به اشریشیا کولای بود و هیچکدام از نمونه ها آلوده به اشریشیا کولای بیماری زا تشخیص داده نشد. در مجموع می توان گفت که وضعیت بهداشتی پنیرهای سفید سنتی عرضه شده در بازار تبریز از نظر آلودگی به کلی فرم ها و اشریشیا کولای وضعیت مطلوب ندارند هر چند هیچکدام از نمونه ها آلوده به اشریشیا کولای بیماری زا تشخیص داده نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1408 - بررسی مقایسه‌ای میزان کادمیوم و جذب هفتگی آن در برنج‌های وارداتی و ایرانی
        مهرداد چراغی
        هدف اینمطالعهبررسیمقایسه‌ای‌ میزانکادمیوم و جذب هفتگی آن در نمونه‌های برنج‌ وارداتیبابرنجکشتشدهدرشهرستان‌هایبروجردواصفهاندرسال 1390 بود. به‌این منظورتعداد 30 نوعبرنج‌ وارداتی از کشور هندو 5 نوعبرنجایرانیعرضه شدهدربازارمصرفشهرهای تهران و همداننمونه‌گیریشدند. غلظت تجمع یا چکیده کامل
        هدف اینمطالعهبررسیمقایسه‌ای‌ میزانکادمیوم و جذب هفتگی آن در نمونه‌های برنج‌ وارداتیبابرنجکشتشدهدرشهرستان‌هایبروجردواصفهاندرسال 1390 بود. به‌این منظورتعداد 30 نوعبرنج‌ وارداتی از کشور هندو 5 نوعبرنجایرانیعرضه شدهدربازارمصرفشهرهای تهران و همداننمونه‌گیریشدند. غلظت تجمع یافتهکادمیوم در نمونه ها پس از فرآیند هضم اسیدی،با استفادهازدستگاهنشر اتمیقرائتگردید. بر اساس نتایج مطالعه، میانگینغلظتفلزکادمیومدر نمونه‌های برنج‌ وارداتی&micro;g/kg54/19&plusmn;60/107وزنخشکو در نمونه‌های برنج‌ کشت داخل &micro;g/kg 55/12 &plusmn; 70/44 وزنخشکبود. مقایسه میانگین غلظتکادمیومدربرنج‌‌های وارداتیوایرانی با استاندارد سازمان‌های بهداشت جهانی و خواربار و کشاورزی ملل متحد، غلظت آلودگی را کمتر از حد مجاز مربوطه نشان داد. هم‌چنینمتوسطجذبهفتگیفلزکادمیومازبرنج‌هایوارداتیوایرانیبه‌ترتیب07/2 و 86/0 میکروگرم بر کیلوگرم وزنبدندرهفته و کمتر از حد مجاز WHO/FAOبرآورد شد. لذا طبق یافته‌های این مطالعه، مصرف برنج‌های وارداتی و داخلی مشکل بهداشتی برای مصرف‌کنندگان به‌همراه نخواهند داشت، اما تجمع این عنصر در بافت‌های حساس بدن می‌تواند به مرور زمان موجب بروز مشکلاتی برای سلامتی مصرف‌کنندگان گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1409 - مروری بر مهم‌ترین بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان با نگاه ویژه به بیماری‌های نوپدید و بازپدید و وضعیت آن‌ها در ایران: چالش‌ها، سیاست‌های مقابله با آن‌ها، راهکارها و چشم‌اندازها
        محمدقلی نادعلیان حسن تاج‌بخش محمدرضا مخبر دزفولی حسام‌الدین اکبرین
        بشر امروز با وجود پیشرفت‌های سریع خود در حوزه تکنولوژی و امکانات تشخیصی، هنوز با چالش قدیمی و جدی زئونوزها مواجه بوده و معضلات نوپدیدی و بازپدیدی آن‌ها نیز بر مشکلات قبلی افزوده و گهگاهی سامانه بهداشتی کشور را با معضلی بغرنج مواجه می‌سازد. از بین 1415 بیماری شناخته شده چکیده کامل
        بشر امروز با وجود پیشرفت‌های سریع خود در حوزه تکنولوژی و امکانات تشخیصی، هنوز با چالش قدیمی و جدی زئونوزها مواجه بوده و معضلات نوپدیدی و بازپدیدی آن‌ها نیز بر مشکلات قبلی افزوده و گهگاهی سامانه بهداشتی کشور را با معضلی بغرنج مواجه می‌سازد. از بین 1415 بیماری شناخته شده در انسان، حدود 868 مورد (60 درصد) دارای عوامل چند میزبانه هستند، که بین گونه‌های مختلف رخ می‌دهند. در سه دهه‌ اخیر تقریباً 75 درصد عفونت‌های نوپدید جدید انسانی زئونوز بوده‌اند. در این مقاله با استفاده از مطالعه‌های کتابخانه‌ای و جستجوهای الکترونیک، فهرست مهم‌ترین زئونوزهای باکتریایی با نگاه ویژه به بیماری‌های نوپدید و بازپدید وضعیت مهم‌ترین زئونوزهای یادشده در ایران و جهان بر اساس مستندات منتشرشده داخلی و خارجی، نقاط ضعف و قوت سازمان‌های مسؤول مورد بحث و بررسی و راهکارهای اصلاحی و چشم‌انداز آینده ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1410 - تعیین فشار خون سرخرگی در اسب عرب ایرانی
        علی رضا قدردان مشهدی بهاره سلیمانی سید رضا فاطمی طباطبایی مهدی پورمهدی بروجنی
        10.30495/jvcp.2021.1899804.1281
        اگرچه در برخی از بیماری‌ها همچونکولیک اسب تغییری با اهمیت در فشار‌‌خون ایجاد می‌شود، اما اندازه‌گیری آن در معاینه بالینی دام‌ها معمول نمی‌باشد.هدف از انجام مطالعه حاضر تعیین مقادیر طبیعی فشارخون سیستولیک و دیاستولیک در اسبان عرب ایرانی بود. این مطالعه روی50 رأس اسب عرب چکیده کامل
        اگرچه در برخی از بیماری‌ها همچونکولیک اسب تغییری با اهمیت در فشار‌‌خون ایجاد می‌شود، اما اندازه‌گیری آن در معاینه بالینی دام‌ها معمول نمی‌باشد.هدف از انجام مطالعه حاضر تعیین مقادیر طبیعی فشارخون سیستولیک و دیاستولیک در اسبان عرب ایرانی بود. این مطالعه روی50 رأس اسب عرب ایرانی به ظاهر سالم با سن بیشتر از 6 ماه و نگه داری شده در شهر اهوازبه انجام رسید.پس از مقید کردن اسبان در باکس و اخذ سابقه، علائم حیاتی، اندازه‌گیری ارتفاع جدوگاهمحیط دم، ثبت فشارخون با استفاده از دستگاه فشارسنج مخصوص کودکان به انجام می‌رسید.اینکار با قراردادن کاف در اطراف قاعده دم انجام می‌شد واندازه‌گیری فشارخون حداقل با فاصله 2 دقیقه تکرار شده و میانگین اعداد به دست‌آمده به‌عنوان فشارخون سیستولیک و دیاستولیک ثبت می‌گردید.نتایج به‌دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و با بهره بردن از آزمون‌های آنالیز واریانس یک طرفه، آزمون Tبرای دو نمونه مستقل و همبستگی مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت. یافته ها مشخص کرد که میانگین خطای معیار فشارخون سیستولیک و دیاستولیک اسبان مورد بررسی به ترتیب 8/1&plusmn;123‌ و ‌7/1&plusmn;6/69 میلی متر جیوه بوده‌است و فقط بین ارتفاع جدوگاه و فشاردیاستولیک اختلاف مستقیم و معنی‌دار تشخیص داده‌شد. نتایج نشان داد که اندازه‌گیری فشارخون به روش سمعی می‌تواند در شرایط فیلد به راحتی صورت پذیرد.همچنین ارقام به دست آمده با این روش با مقادیر ارائه گردیده به روش‌های دیگر که به امکانات و ابزارهای بیشتری نیاز دارند قابل مقایسه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1411 - مطالعه تغییرات ایجادشده در پروتئین‌های فاز حاد سرم، هموگرام و الگوی الکتروفورتیکی پروتئین‌های سرمی اسب متعاقب تغییر جیره غذایی از علوفه به علوفه مخلوط با کنسانتره
        روح اله کرم پور محمد راضی جلالی محمد رحیم حاجی حاجیکلایی علیرضا قدردان مشهدی
        10.30495/jvcp.2021.1920959.1293
        علی رغم مطالعات گسترده ای که در زمینه ارتباط نوع جیره و تأثیر آن بر فاکتورهای بیوشیمیایی اسب صورت گرفته، اما اطلاعات کمی در مورد پروتئین های سرم و پلاسمای اسب به دنبال تغییر جیره غذایی از نوع علوفه به علوفه مخلوط با کنسانتره وجود دارد. پروتئین‌های مرحله حاد گروهی از پرو چکیده کامل
        علی رغم مطالعات گسترده ای که در زمینه ارتباط نوع جیره و تأثیر آن بر فاکتورهای بیوشیمیایی اسب صورت گرفته، اما اطلاعات کمی در مورد پروتئین های سرم و پلاسمای اسب به دنبال تغییر جیره غذایی از نوع علوفه به علوفه مخلوط با کنسانتره وجود دارد. پروتئین‌های مرحله حاد گروهی از پروتئین‌های سرم هستند که غلظت آن‌ها در پاسخ به عفونت‌ها، التهاب، تروما و نئوپلازی افزایش می‌یابد. از این رو، در مطالعه حاضر به ارزیابی سطح سرمی نشان گر های زیستی سرم، فیبرینوژن و همچنین غلظت پروتئین کل به همراه ارزیابی رفتار تغذیه‌ای اسب‌ها در هنگام تغییر جیره غذایی پرداختیم. بدین منظور، دو نوع جیره غذایی، شامل علوفه (تیمار اول) و علوفه مخلوط با کنسانتره (تیمار دوم) برای هر اسب به مدت پانزده روز متوالی استفاده شد. شمارش کامل سلول های خون و همچنین اندازه‌گیری سطح سرمی فیبرینوژن، هاپتوگلوبین و آمیلوئید نوع A، قبل و بعد از تغییر رژیم غذایی اندازه گیری شد. سطح فیبرینوژن، هاپتوگلوبین و آمیلوئید Aسرم به طور معنی‌داری در اسبان گروه تیمار دوم در مقایسه با اسب های گروه تیمار اول افزایش داشت (05/0&gt;p). همچنین اختلاف آماری معنی‌داری در شمارش کامل سلول های خون بر اثر تغییر جیره غذایی از علوفه به علوفه مخلوط با کنسانتره مشاهده شد (05/0&gt;p). به نظر می رسد تغییر در فلور طبیعی دستگاه گوارش اسب متعاقب تغییر جیره غذایی می‌تواند بدن حیوان را در برابر صدمات حاد التهابی و آسیب زا محافظت کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1412 - بررسی شیوع انگل‌های خونی بابزیا‌ بوویس و بابزیا‌ بایژمینا در تعدادی از گاوهای منطقه شمال‌غرب ایران به روش مولکولی و ارزیابی عوامل خطر مرتبط با عفونت ناشی از آن‌ها
        رحیم قدیمی پور وحید نعمان مرتضی تقی زاده
        10.30495/jvcp.2020.1892944.1258
        مطالعه حاضر با هدف بررسی مولکولی توزیع اپیدمیولوژیک بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا و عوامل خطر مربوطه در تعدادی از گاوهای منطقه شمال غرب ایران طراحی گردید. بدین منظور، 153 نمونه خون به طور تصادفی از گاوهای استان های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی جمع آوری شد. پس از اس چکیده کامل
        مطالعه حاضر با هدف بررسی مولکولی توزیع اپیدمیولوژیک بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا و عوامل خطر مربوطه در تعدادی از گاوهای منطقه شمال غرب ایران طراحی گردید. بدین منظور، 153 نمونه خون به طور تصادفی از گاوهای استان های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی جمع آوری شد. پس از استخراج DNAسلول های خونی، یک جفت پرایمر حاصل از ژن18s rRNAبرای شناسایی اعضای جنس بابزیا با واکنش زنجیره ای پلیمراز (polymerase chain reaction; PCR) مورد استفاده قرار گرفت.به منظور شناسایی گونه های بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا از تکنیک PCRنیمه آشیانه ای (semi-nested PCR) استفاده شد. بر اساس یافته های این مطالعه، از مجموع 153 نمونه خونی، 39 نمونه (49/25 درصد) آلوده به گونه ای از انگل تک یاخته بابزیا بودند که یکی از نمونه ها به طور هم زمان به دو گونه بابزیا آلوده بود. همچنین گونه های بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا به ترتیب در 38 و 2 مورد از نمونه ها شناسایی شد. نتایج حاکی از میزان بالای شیوع آلودگی به بابزیا بوویس نسبت به بابزیا بایژمینا در دام های تحت آزمایش بود (83/24 درصد در مقابل 30/1 درصد). از طرف دیگر، میزان شیوع گونه های بابزیا در استان آذربایجان غربی به مراتب بیشتر از استان آذربایجان شرقی بود (70 درصد در مقابل 30 درصد). در بررسی فاکتورهای خطر هم مشخص گردید با این که شرایط اقلیمی، فصل نمونه برداری، نوع مدیریت دامداری، نوع تغذیه دام ها و نژاد آن ها تاثیر معنی داری بر میزان شیوع بابزیوز در حیوانات مورد مطالعه داشت (05/0˂p &lt; /em&gt;) ولی این تاثیر در مورد سن و جنس دام ها و حضور ناقلین بندپا معنی‌دار نبود (05/0˃p &lt; /em&gt;). یافته های مطالعه حاضر اطلاعات ارزشمندی در مورد اپیدمیولوژی عفونت ناشی از بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا در گاوهای منطقه شمال غرب ایران ارائه می دهد که می تواند برای برنامه های مدیریت و کنترل این بیماری بسیار مفید باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1413 - مروری بر رخداد نئوسپوروزیس گاوی در ایران
        احمد نعمت الهی بنابی نگار فروزانفر
        10.30495/jvcp.2023.1987470.1417
        نئوسپوروزیس (Neosporosis) بیماری است که توسط تک یاخته ای به نام نئوسپورا کانینوم (Neospora caninum) ایجاد می‌شود و با وقوع سقط جنین در گاو و نیز ایجاد فلج عصبی و عضلانی اندام های مختلف، مخصوصاً فلجی اندام های خلفی در سگ شناخته می‌شود. بیماری نئوسپوروزیس برای اولین بار د چکیده کامل
        نئوسپوروزیس (Neosporosis) بیماری است که توسط تک یاخته ای به نام نئوسپورا کانینوم (Neospora caninum) ایجاد می‌شود و با وقوع سقط جنین در گاو و نیز ایجاد فلج عصبی و عضلانی اندام های مختلف، مخصوصاً فلجی اندام های خلفی در سگ شناخته می‌شود. بیماری نئوسپوروزیس برای اولین بار در سال 1984 در نروژ مورد شناسائی قرار گرفت. سگ تنها میزبان اصلی و همچنین میزبان واسط تک‌یاخته نئوسپورا کانینوم می‌باشد، ولی آلودگی در گاو، گوسفند، بز، اسب و گوزن نیز دیده می‌شود. اهمیت بیماری نئوسپوروزیس در ارتباط با ایجاد سقط جنین در نشخوارکنندگان (مخصوصاً گاو) و خسارات اقتصادی ایجادشده در دامداری‌های صنعتی می باشد که این مسئله باعث شده، مطالعات فراوانی در ایران و جهان در مورد آن انجام پذیرد. برای اولین بار گزارش بررسی بیماری مذکور در ایران در سال 2004 انجام گرفته و از آن سال به بعد، مطالعات فراوانی در مورد آن انجام شده است. در مقاله مروری حاضر، سعی شده است که ضمن معرفی تک یاختهء عامل بیماری و سیر تکاملی آن و روش های تشخیص بیماری، مروری بر مطالعات انجام‌یافته در مورد این بیماری در ایران، از ابتدا تا به امروز، ارائه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1414 - مطالعه علل پیتی‌ریازیس در اسبان سه استان ایران (تهران، البرز و گلستان)
        سینا عبدیزاده کری بزرگ افشین رئوفی حسام الدین اکبرین آرش تازیکه حمید توانایی منش
        10.30495/jvcp.2021.1931969.1306
        پیتی‌ریازیس یا شوره به حضور بیش از حد پوسته‌های سبوس مانند روی پوست گفته می‌شود. بنا به اطلاعات موجود و بررسی‌های به عمل آمده، این عارضه در مراکز نگه‌داری و پرورش اسب در استان‌های تهران، البرز و گلستان با فراوانی‌های متفاوت وجود دارد. هدف از این مطالعه شناسایی علل رخداد چکیده کامل
        پیتی‌ریازیس یا شوره به حضور بیش از حد پوسته‌های سبوس مانند روی پوست گفته می‌شود. بنا به اطلاعات موجود و بررسی‌های به عمل آمده، این عارضه در مراکز نگه‌داری و پرورش اسب در استان‌های تهران، البرز و گلستان با فراوانی‌های متفاوت وجود دارد. هدف از این مطالعه شناسایی علل رخداد پیتی‌ریازیس و عوامل احتمالی مؤثر بر آن در اسبان استان‌های مذکور است. مطالعه حاضر در جمعیت اسبان مجتمع‌های اسبداری استان‌های تهران، البرز و گلستان انجام شد و بر اساس سابقه و یافته‌های بالینی اسب‌های مبتلا به پیتی‌ریازیس شناسایی و پس از آن برای تشخیص علت عارضه، نمونه‌های لازم اخذ و به آزمایشگاه مربوطه ارسال گردید. در این تحقیق 74 اسب مبتلا به پیتی‌ریازیس شناسایی شد که آلودگی به جرب (۷6/۵۶ درصد)، ازدیاد حساسیت ناشی از نیش حشره (۳۲/۲۴ درصد) و آلودگی قارچی (۹2/۱۸ درصد) به عنوان مهم‌ترین علل پیتی‌ریازیس تعیین گردید. در میان فاکتورهای احتمالی موثر بر پیتی ریازیس ارتباط معنی‌داری بین نژاد، جنس، سن، روش‌های کنترل حشرات و تراکم با این عارضه وجود نداشت، اما بین رخداد پیتی‌ریازیس با فصل، شرایط بهداشتی، نوع جراحت همراه و بستر حیوان از نظر آماری ارتباط معنی‌داری به دست آمد (۰۵/۰p&lt;). بر اساس این مطالعه آلودگی به جرب متداول‌ترین علت این عارضه در اسب‌های سه استان تهران، البرز، گلستان می‌باشد. پیتی‌ریازیس اغلب در فصل تابستان در اسب‌ها رخ می‌دهد و بیشترین جراحت همراه با این عارضه ریزش مو در ناحیه مبتلا است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1415 - ارزیابی الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی سالمونلا‌های جداشده از تعدادی از گله‌های طیور تخم‌گذار شمال‌غرب کشور در سال1400 و بررسی ارتباط آن با عملکرد فارم‌های مذکور
        زهرا مهدوی عادل فیضی یونس انزابی
        10.30495/jvcp.2023.1968910.1387
        عفونت با باکتری های جنس سالمونلا، موجب بیماری های مزمن و حاد در طیور و ایجاد خسارت اقتصادی قابل توجهی به صنعت طیور می گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی سالمونلاهای جداشده از تعدادی از گله های طیور تخم‌گذار شمال غرب کشور در سال1400 و بررسی چکیده کامل
        عفونت با باکتری های جنس سالمونلا، موجب بیماری های مزمن و حاد در طیور و ایجاد خسارت اقتصادی قابل توجهی به صنعت طیور می گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی سالمونلاهای جداشده از تعدادی از گله های طیور تخم‌گذار شمال غرب کشور در سال1400 و بررسی ارتباط آن با عملکرد فارم های مذکور بود. بدین منظور از تعداد 20 گله مشکوک به سالمونلوزیس، تعداد 80 نمونه بالینی اخذ شد. نمونه ها پس از کشت در محیط های انتخابی و افتراقی سالمونلا، در دمای 37 درجه سلسیوس گرمخانه گذاری شدند. در ادامه و پس از جداسازی شناسائی هویت فنوتیپی سروتیپ های سالمونلا ، آزمایش آنتی بیوگرام جهت تعیین میزان حساسیت آنتی بیوتیکی جدایه ها انجام شد. همچنین جهت بررسی عملکرد گله های مشکوک، تاریخچه گله دریافت شده و میزان تلفات و افت تولید با روش های تحلیل آماری لازم، ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که 40 درصد از گله ها‌‌ از نظر وجود سروتیپی از جنس سالمونلا مثبت بودند، به طوری که در 30 درصد از گله ها سالمونلا گالیناروم، در 5 درصد سالمونلا اینتریتیدیس و در 5 درصد از آن ها هم همزمان سالمونلا اینتریتیدیس و سالمونلا گالیناروم جدا شد. بیشترین میزان حساسیت آنتی بیو تیکی جدایه های سالمونلا هم نسبت به فسفومایسین و دانوفلوکساسین با فراوانی 100 درصد و نسبت به سولتریم با فراوانی 6/78 درصد ثبت شد. بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی نیز نسبت به اریترومایسین با فراوانی 75 درصد و کلرتتراسایکلین با فراوانی 6/53 درصد مشاهده شد. بر اساس نتایج حاصله ، بین میزان درصد تلفات و درصد افت تولید در گله های سالمونلا منفی و سالمونلا مثبت، اختلاف آماری معنی‌داری وجود داشت (05/0 &gt;p). بالا بودن میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک های مختلف هم لزوم مصرف آنتی بیوتیک ها با دقت بیشتر را طلب می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1416 - فراوانی سنگ‌های صفراوی در گاومیش‌های کشتاری در کشتارگاه تبریز و ارتباط آن با برخی فراسنجه‌های کبدی
        بهرام عمواوغلی تبریزی سیامند باستانی شیرکوه عباسی حاجی آباد محمد مرادیان
        کبد یکی از فعال ترین و بزرگترین ارگان های بدن است. یکی از وظیفه های مهم کبد دخالت در متابولیسم چربی ها، تولید صفرا و دفع مواد زائد از طریق آن است. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی سنگ های صفراوی در گاومیش های کشتاری شهرستان تبریز و ارزیابی برخی فراسنجه‌های کبدی آنها می چکیده کامل
        کبد یکی از فعال ترین و بزرگترین ارگان های بدن است. یکی از وظیفه های مهم کبد دخالت در متابولیسم چربی ها، تولید صفرا و دفع مواد زائد از طریق آن است. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی سنگ های صفراوی در گاومیش های کشتاری شهرستان تبریز و ارزیابی برخی فراسنجه‌های کبدی آنها می باشد. در این مطالعه از تعداد 100 رأس گاومیش در محدوده سنی 5-4 سال نمونه خون قبل از کشتار و نمونه کیسه صفرا بعد از کشتار اخذ گردید. از نمونه خون، سرم جداسازی و فراسنجه‌های کلسترول، تری گلیسرید، آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز به روش رنگ سنجی اندازه گیری شد. کیسه صفرا باز شده و از نظر وجود و عدم وجود سنگ و تجزیه آزمایشگاهی ارزیابی شدند. از تعداد 100 رأس، 10 رأس مبتلا به سنگ کیسه صفرا بودند که جنس سنگ ها به ترتیب کلسیم بیلیروبینات، کلسیم فسفاته، کلسترول و کلسیم اگزالاته بود. از فراسنجه‌های مطالعه شده کلسترول، آسپارتات آمینو ترنسفراز، آلانین آمینو ترانسفراز وآلکالین فسفاتاز افزایش معنی دار داشتند. نتایج مطالعه نشان داد سنگ های صفراوی می توانند مانع دفع صفرا شده و در نتیجه به کبد آسیب برسانند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1417 - مطالعه فراوانی انواع آسیب‌های ریوی در گوسفندان ذبح شده در کشتارگاه ارومیه
        عبداله عراقی سوره مرتضی حسین‌زاد نازلو مهران نصیری
        با توجه به اهمیت شناسایی عوامل مختلف پاتولوژیک موثر در دستگاه تنفس و نقش آن در انتخاب روش‌های درمانی اختصاصی در گوسفندان منطقه،لاشه626سر گوسفند ذبح‌شده در کشتارگاه ارومیه مورد بازرسی قرار گرفت. از این تعداد،114 مورد (21/18%) ریه گوسفند با ضایعات ظاهری ضبط گردید و به طور چکیده کامل
        با توجه به اهمیت شناسایی عوامل مختلف پاتولوژیک موثر در دستگاه تنفس و نقش آن در انتخاب روش‌های درمانی اختصاصی در گوسفندان منطقه،لاشه626سر گوسفند ذبح‌شده در کشتارگاه ارومیه مورد بازرسی قرار گرفت. از این تعداد،114 مورد (21/18%) ریه گوسفند با ضایعات ظاهری ضبط گردید و به طور ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک موردبررسی قرار گرفت.پس از برش سطح مقطع و ثبت ضایعات،نمونه‌ها در فرمالین 10 درصد تثبیت و به روش آغشتگی در پارافین، مقاطع 5-7 میکرونی تهیه و رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین بر روی اسلایدها انجام شد. ضایعات شناسایی شده به ترتیب فراوانی شامل: پنومونی بینابینی 51 مورد (14/8%)، پنومونی کرمی 23 مورد (67/3%)، آتلکتازی 22 مورد (51/3%)، پنومونی گرانولوماتوزی 22 مورد (51/3%)، برونشیت مزمن 21 مورد (35/3%)، فیبروز 13 مورد (07/2%)، آدنوکارسینوم ریوی گوسفند 11 مورد (75/1%)، برونشیولیت مزمن 10 مورد (59/1%)، پرخونی 9 مورد (43/1%)، کیست هیداتیک 8 مورد(27/1%)، آبسه ریوی 7 مورد (11/1%)، آمفیزم 6 مورد (95/0%)، پنومونی چرکی 5 مورد (79/0%)، پنومونی ائوزینوفیلی 3 مورد (49/0%)، برونشیولیت 2 مورد (31/0%)، پلوریت 2 مورد (31/0%) و ادم ریه 2 مورد (31/0%) بود. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از غالبیت غیر منتظره پنومونی بینابینی در بین جراحات ریه‌های ضبط شده بود که می‌تواند ناشی از تفاوت‌های فصلی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1418 - بررسی هیستومورفومتریک جزایر لوزالمعده اردک بالغ بومی غرب ایران
        بهزاد مبینی
        هدف از این مطالعه، تعیین قطر و تعداد جزایر لوزالمعده در اردک می‌باشد. لوزالمعده اردک‌های نر و ماده بالغ بومی نواحی غربی ایران با میانگین سنی 26 تا 30 هفته با استفاده از رنگ‌آمیزی‌های هماتوکسیلین-ائوزین و اختصاصی، تحت میکروسکوپ نوری و میکرومتر مدرج خطی چشمی مورد مطالعه ه چکیده کامل
        هدف از این مطالعه، تعیین قطر و تعداد جزایر لوزالمعده در اردک می‌باشد. لوزالمعده اردک‌های نر و ماده بالغ بومی نواحی غربی ایران با میانگین سنی 26 تا 30 هفته با استفاده از رنگ‌آمیزی‌های هماتوکسیلین-ائوزین و اختصاصی، تحت میکروسکوپ نوری و میکرومتر مدرج خطی چشمی مورد مطالعه هیستومورفومتریک قرار گرفتند. قطر جزایر لوزالمعده بین 7/65 تا 2/115 میکرون به‌دست آمد به‌طوری‌که اردک‌های ماده دارای جزایر کمتر (74/2 &plusmn;87/42) و با قطر بیشتر (9/95 میکرون) ولی اردک‌های نر دارای جزایر بیشتر (21/3 &plusmn;13/57) و با قطر کمتر(5/83 میکرون) می‌باشند. کمترین تعداد جزایر با بیشترین قطر در لوب شکمی لوزالمعده اردک‌های ماده و بیشترین تعداد جزایر با کمترین قطر در لوب شکمی لوزالمعده اردک‌های نر مشاهده گردید. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که قطر و تعداد جزایر لوزالمعده اردک در قسمت‌های مختلف غده در هر دو جنس متفاوت است و بین آن‌ها حالت عکس وجود دارد. مجله علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، 1386، دوره 1، شماره 4، 238-235. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1419 - بیماری هاری و وضعیت آن در ایران
        محمّدقلی نادعلیان حسن تاج بخش محمدرضا مخبردزفولی علی رضاخانی سوسن سیمانی محمود بلورچی
        هاری یکی از بیماری‌های عفونی، خطرناک، شدیداً کشنده و مشترک بین انسان و حیوان می‌باشد. این بیماری در بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد و در ایران به شکل بومی یکی از مشکلات مهم بهداشت عمومی به شمار می‌رود. اکثر حیوانات خونگرم نسبت به این بیماری حساس هستند. انتقال بیماری از چکیده کامل
        هاری یکی از بیماری‌های عفونی، خطرناک، شدیداً کشنده و مشترک بین انسان و حیوان می‌باشد. این بیماری در بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد و در ایران به شکل بومی یکی از مشکلات مهم بهداشت عمومی به شمار می‌رود. اکثر حیوانات خونگرم نسبت به این بیماری حساس هستند. انتقال بیماری از راه گازگرفتن حیوانات مبتلا به انسان و حیوان انجام می‌گیرد. بزاق مبتلایان منبع سرشاری از ویروس هاری است. هاری در کشورهایی چون اسکاندیناوی، بریتانیا، ایرلند، اسکاتلند، استرالیا، نیوزلاند دیده نمی‌شود. این حالت بیشتر در ارتباط با وضعیت جغرافیایی این کشورها به ویژه محصور بودن آن‌ها به وسیله آب می‌باشد. اما در کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، کانادا، اروپا و ایران هاری بومی است. انتقال دهندگان اصلی بیماری سگ، گوشتخواران وحشی(مخصوصاً گرگ) و هم چنین روباه هستند. هاری حدود 2300 سال قبل از میلاد شناخته شده است و به‌نظر می‌رسد سگ به عنوان ناقل اصلی باشد. دانشمندانی مانند ابوعلی‌سینا، سید اسماعیل جرجانی و .... بیماری هاری را توصیف و آن‌را شرح داده‌اند. لوئی پاستور درمان ضد هاری و واکسیناسیون را در سال 1885 میلادی ارائه داد. در سال 1299 شمسی انستیتو پاستور ایران بنا نهاده شد و امروزه بیش از 300 مرکز درمان ضد هاری در کشور به امر درمان هاری مشغول فعالیت می‌باشند. بیش از 000/100 نفر در سال به علت گزش حیوانات مشکوک به هار به ویژه سگ در ایران درمان ضد هاری می‌شوند. طبق گزارش انستیتو پاستور ایران در سال 1380 تعداد 421 نمونه مثبت بوده است که سه مورد انسانی است. سال 1381 تعداد 356 نمونه مثبت بوده است که 6 مورد آن انسانی، سال 1382 تعداد 319 نمونه مثبت بوده است که 10 مورد آن انسانی و 1383 تعداد 325 نمونه مثبت بوده است که 5 مورد انسانی است. می‌توان گفت به طور متوسط سالی 6 مورد هاری انسانی داشتیم که همگی منجر به مرگ شده است. با توجه به روند رو به افزایش حیوان گزیدگی و مبتلایان هاری در حیوان و انسان مسئولین امر اعم از سازمان دامپزشکی کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شهرداری، وزارت کشور و ... باید برنامه‌های کارا و عملی در ارتباط با واکسیناسیون سگ‌ها، اتلاف سگ‌های ولگرد و روش‌های مناسب جهت کنترل و واکسیناسیون وحوش حساس به بیماری را در دستور کار خود قرار داده و مسئله را جدی بگیرند تا این بیماری مشترک بین انسان و دام و معضل بهداشتی &ndash; اقتصادی را به حداقل برسانند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1420 - بررسی آلودگی توکسوپلاسما گوندای در شتران استان یزد با واکنش زنجیره‌ای پلیمراز
        علیرضا سازمند موسی توسلی بیژن اسمعیل نژاد زهرا اسداللهی علی کاظم نیا سیدحسین حکمتی مقدم
        تک یاخته توکسوپلاسما گوندای یکی از مهمترین عوامل بیماری های مشترک بین انسان و حیوانات است. لذا در مطالعه ی مقدماتی حاضر به منظور بررسی آلودگی به این انگل، 50 شتر یک کوهانه ی نر و ماده در سنین مختلف که توسط دامداران منطقه یزد نگه داری می شدند مورد آزمایش قرار گرفتند. ه چکیده کامل
        تک یاخته توکسوپلاسما گوندای یکی از مهمترین عوامل بیماری های مشترک بین انسان و حیوانات است. لذا در مطالعه ی مقدماتی حاضر به منظور بررسی آلودگی به این انگل، 50 شتر یک کوهانه ی نر و ماده در سنین مختلف که توسط دامداران منطقه یزد نگه داری می شدند مورد آزمایش قرار گرفتند. همه نمونه های خونی با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) با استفاده از ژن 1Bبررسی شدند. نتایج نشان داد که در هیچ یک از شتران بررسی شده توسط روشPCR آلودگی خونی با توکسوپلاسما گوندای وجود نداشت. مطالعه آزمایشگاهی حاضر اولین تلاش در بررسی آلودگی شترهای ایران به توکسوپلاسما گوندای به روش PCRمی باشد. انجام تحقیقات بیشتر در دیگر نواحی کشور در فهم اهمیت بیماری لازم به نظر می رسد. همچنین آلودگی تجربی شترها جهت بررسی سیر بیماری پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1421 - تعیین ردیف نوکلئوتیدی و قرابت فیلوژنتیکی ژن Tax ویروس لوسمی گاو در ایران
        حسن ممتاز پوریا امینی بهنام عباسیان
        ویروس لوسمی گاو (BLV) از خانواده رتروویریده،دون خانواده ارتورتروویرینه و جنس دلتارتروویروس واجد 3 ژن ساختمانی اصلی env، pol،gag و تعدادی ژن تنظیم کننده همانند سازی از جمله Tax، Rex، IIIR وC IVمی باشد. به منظور تعیین قرابت فیلوژنی ژن Tax ویروس BLV در نمونه های آلوده به چکیده کامل
        ویروس لوسمی گاو (BLV) از خانواده رتروویریده،دون خانواده ارتورتروویرینه و جنس دلتارتروویروس واجد 3 ژن ساختمانی اصلی env، pol،gag و تعدادی ژن تنظیم کننده همانند سازی از جمله Tax، Rex، IIIR وC IVمی باشد. به منظور تعیین قرابت فیلوژنی ژن Tax ویروس BLV در نمونه های آلوده به این ویروس در ایران در ابتدا قطعه 927 جفت بازی ژن Tax از چهار نمونه آلوده در سیستم PCR تکثیر و جهت تعیین ردیف نوکلئوتیدی سکانس گردید. نتایج حاصل از مقایسه ردیف نوکلئوتیدی تعیین شده در این مطالعه با سکانس شناخته شده ژن Tax ویروس BLV در سایر کشورها نشانگر وجود 4/3 تا 7/7 درصد تنوع ژنتیکی در این ژن بود که در این میان بیشترین قرابت با ردیف نوکلئوتیدی ژن Tax در آمریکا )سکانس (AY700378.1 با 6/96 درصد تشابه و بیشترین تفاوت مربوط به جدایه این ویروس در استرالیا (سکانس AY700379.1) و ژاپن (سکانس AY700381.1) با 3/92 درصد قرابت مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1422 - مطالعه‌ای بر فلور قارچی سطح چشم سالم در گاوهای بومی ایران
        توحید نوری عبداله عراقی سوره
        فلور میکروبی سطح چشمسالم یکی از منابع تامین‌کننده عوامل قارچی برای ایجاد کراتومایکوز در حیوانات می‌باشد. مطالعه حاضر به منظور شناسایی جدایه‌های قارچی سطح چشم سالم گاوهای بومی ایران در منطقه ارومیه انجام گرفت. سواب‌ها از هر دو چشم 45 رأس گاو سالم گرفته شد و در محیط سابرو چکیده کامل
        فلور میکروبی سطح چشمسالم یکی از منابع تامین‌کننده عوامل قارچی برای ایجاد کراتومایکوز در حیوانات می‌باشد. مطالعه حاضر به منظور شناسایی جدایه‌های قارچی سطح چشم سالم گاوهای بومی ایران در منطقه ارومیه انجام گرفت. سواب‌ها از هر دو چشم 45 رأس گاو سالم گرفته شد و در محیط سابرو دکستروز آگار کلرامفنیکل دار و عصاره مالت کشت گردید. پلیت‌ها در دمای 25 درجه سانتی گراد به مدت 7 روز نگه‌داری شد. اثر سن و جنس بر نتایج به‌دست آمده با استفاده از آزمون دقیق فیشر مورد تحلیل آماری قرار گرفت. از گاوهای بررسی شده تعداد 13 رأس (89/28%) برای کشت قارچی چشم ها مثبت بودند. جدایه ها شامل جنس‌های آسپرژیلوس از 7 رأس (84/53%)، پنی سیلیوم از 6 رأس (15/46%)، رودوتورلا از 1 رأس (69/7%) و کاندیدا از 1 رأس (69/7%) بودند. مخمرها 3/13% از کل جدایه‌ها را به خود اختصاص دادند. سن و جنس گاوتاثیر معنی‌دار روی فراوانی جدایه‌ها نداشت. در کل، میزانآلودگی قارچی سطح چشم گاوها در مقایسه با مطالعات مشابه پائین بود که می‌تواند انعکاس تفاوت موجود در روش و فصل نمونه‌برداری باشد. فراوانیغیرمعمول آسپرژیلوسدر مطالعه حاضر می‌تواند ناشی از تفاوت‌های جغرافیایی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1423 - بررسی فون کنه‌های سخت آلوده کننده بز و تغییرات فصلی جمعیت آنها در استان آذربایجان غربی
        سهراب رسولی محمد صدقیان کمال جعفری اسماعیل ولیزاده مهران مجرد
        بررسی حاضر به منظور تعیین گونه های کنه در آذربایجان غربی خصوصاً در سطح بدن بزهای منطقه و میزان توزیع آلودگی بر حسب سن و جنس در قسمت های مختلف بدن بز، میزان تغییرات فصلی آلودگی و میزان شیوع آن در حیوانات مزبور انجام پذیرفت. این بررسی از اول فروردین ماه سال 1385 تا اواخر چکیده کامل
        بررسی حاضر به منظور تعیین گونه های کنه در آذربایجان غربی خصوصاً در سطح بدن بزهای منطقه و میزان توزیع آلودگی بر حسب سن و جنس در قسمت های مختلف بدن بز، میزان تغییرات فصلی آلودگی و میزان شیوع آن در حیوانات مزبور انجام پذیرفت. این بررسی از اول فروردین ماه سال 1385 تا اواخر اسفند ماه سال 1385 انجام گردیده است. در طی این مدت از 21 شهر تابعه استان آذربایجان غربی و در مجموع از تعداد 1800 رأس بز نر و ماده با سنین مختلف، نمونه گیری صورت پذیرفت. داده ها با استفاده از نرم افزارSpss آنالیز گردید. نتایج این مطالعه نشان داد تعداد 52 رأس (88/2%) بز آلوده به کنه بودند. بالاترین میزان آلودگی در بزها مربوط به خرداد ماه و در شهر میاندوآب و کمترین میزان آلودگی مربوط به بهمن ماه و در شهرستان شاهین دژ بوده است. در آنالیز آماری اختلاف معنی داری، بین تعداد کنه های جداسازی شده در ماه های مختلف و فصول سال وجود داشت (05/0p&lt;). از 251 کنه بالغ و نمف شناسایی شده در روی بزان به ترتیب آلودگی مربوط به ریپی سفالوس بورسا ( 96/58%)، هیالوما آناتولیکم آناتولیکم (85/35%)، درماسنتور مارژیناتوس ( 98/3%) و همافیزالیس پونکتاتا ( 19/1%) بود. فراوانی آلودگی به کنه در قسمت های مختلف بدن در بزان به ترتیب روی پستان (35%)، کشاله ران (34%)، سر و گردن ( 18%) و روی بیضه (13%) مشاهده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1424 - مقایسه عملکرد پرورش بوقلمون گوشتی بی یو تی بیگ 6 در ایران با استاندارد نژادی
        پیام حقیقی خوشخو گیتا اکبری آزاد علی مسعودیان
        به منظور ارزیابی عملکرد پرورش صنعتی بوقلمون گوشتی در ایران، 15 مزرعه پرورش بوقلمون گوشتی به صورت تصادفی انتخاب شدند. در طول مطالعه مجموعاً 72000 قطعه بوقلمون گوشتی سویه تجاری بی یو تی بیگ 6 در این مزارع پرورش یافتند. این مزارع از یک روزگی تا سن کشتار (16 هفتگی برای بوقل چکیده کامل
        به منظور ارزیابی عملکرد پرورش صنعتی بوقلمون گوشتی در ایران، 15 مزرعه پرورش بوقلمون گوشتی به صورت تصادفی انتخاب شدند. در طول مطالعه مجموعاً 72000 قطعه بوقلمون گوشتی سویه تجاری بی یو تی بیگ 6 در این مزارع پرورش یافتند. این مزارع از یک روزگی تا سن کشتار (16 هفتگی برای بوقلمون های ماده و 20 هفتگی برای بوقلمون های نر) تحت بررسی مدیریتی قرار گرفتند. در این مطالعه شاخص های پرورشی میانگین وزن، درصد ضریب پراکندگی، مصرف سرانه دان، ضریب تبدیل غذایی و شاخص کارایی اروپایی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری spss تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بیانگر آن بود که میانگین وزن گله ها، درصد ماندگاری و شاخص کارایی اروپایی به طور معنی داری از میزان استاندارد کمتر (001/0p&lt;) و مصرف سرانه دان و ضریب تبدیل غذایی نیز به صورت معنی داری از استاندارد بیشتر بودند (001/0p&lt;). همچنین درصد ضریب پراکندگی وزن فقط در 6 مزرعه (40% مزارع) مطلوب بود. با توجه به داده های فوق می توان نتیجه گرفت که با وجود توسعه این رشته در سال های اخیر در کشور، عملکرد مدیریت صنعتی پرورش بوقلمون گوشتی در ایران دارای نواقصی است و با ارتقاء سطح دانش فنی، تهیه تجهیزات مناسب اختصاصی و آموزش پرورش دهندگان می توان این مشکلات را به حداقل رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1425 - گزارش چند مورد آلودگی ماهی شاه کولی به انگل لیگولا اینتستینالیس در سد سنگر استان گیلان
        یعقوب قره داغی محمد محمدی حفظ آباد
        ماهی شاه کولی (Chalcalburnus chalcoides) از خانواده کپور ماهیان بوده و به شکل گسترده در منابع آبی کشور یافت می شود. لیگولا اینتستینالیس از جمله انگل های این ماهی محسوب می شود. لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis) دارای دو میربان واسط می باشد. میزبان واسط اول آن سیک چکیده کامل
        ماهی شاه کولی (Chalcalburnus chalcoides) از خانواده کپور ماهیان بوده و به شکل گسترده در منابع آبی کشور یافت می شود. لیگولا اینتستینالیس از جمله انگل های این ماهی محسوب می شود. لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis) دارای دو میربان واسط می باشد. میزبان واسط اول آن سیکلوپس ها و میزبان واسط دوم آن ماهیان هستند که پلوروسرکوئید لیگولا در حفره شکمی آنها یافت می شود. این مطالعه به منظور بررسی علل مرگ و میر ماهیان شاه کولی سد سنگر استان گیلان در شهریور ماه سال 1391 انجام گرفته است. نمونه گیری به صورت تصادفی بوده و در مجموع 65 عدد ماهی از گونه مورد نظر صید، شناسایی و تعیین سن گردید و بررسی انگل شناسی روی آنها انجام شد. نتایج بررسی ها نشان داد که میزان آلودگی 08/83 درصد بوده و از 65 عدد ماهی 54 عدد آلوده به این انگل می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1426 - وضعیت سل دامی در ایران و راهکارهای مناسب جهت کنترل آن
        محمدقلی نادعلیان حسن تاج بخش محمود بلورچی علی رضاخانی محمدرضا مخبردزفولی محمد حسن بزرگمهری فرد علی اسلامی
        سل یکی از بیماری های عفونی و قابل انتقال بین انسان و حیوان است. عامل سل باکتری میکوباکتریوم (Mycobacterium) می باشد. عامل سل گاوی به نام میکوباکتریوم بویس یکی از اعضاء کمپلکس میکوباکتریوم توبرکولوزیس (عامل سل انسانی) نامیده می شود. سل از بیماری های مهم نشخوارکنندگان به چکیده کامل
        سل یکی از بیماری های عفونی و قابل انتقال بین انسان و حیوان است. عامل سل باکتری میکوباکتریوم (Mycobacterium) می باشد. عامل سل گاوی به نام میکوباکتریوم بویس یکی از اعضاء کمپلکس میکوباکتریوم توبرکولوزیس (عامل سل انسانی) نامیده می شود. سل از بیماری های مهم نشخوارکنندگان به ویژه گاو و بز در سراسر جهان از جمله ایران می باشد. باسیل سل علاوه بر انسان و نشخوارکنندگان، حیوانات خانگی و حیات وحش را نیز مبتلا می کند، لذا امر کنترل و مبارزه با این بیماری مشکل است. سگ و گربه از جمله حیوانات هستند که نسبت به سه گونه باکتری انسانی، گاوی و مرغی حساس می باشند و انتقال از این حیوانات به انسان و دام به راحتی امکان پذیر است. پرندگان خانگی مانند قناری نیز به سه گونه باکتری حساس بوده و از این نظر در کنترل بهداشت انسان و دام از اهمیت زیادی برخوردارند. در رابطه با انتقال سل علاوه بر منابع دامی و حیوانات خانگی، امروزه با شیوع بیماری سرکوب کننده ایمنی مانند ایدز که در کشور ما روز به روز به تعداد مبتلایان افزوده می شود باعث تضعیف ایمنی و به دنبال آن بسیاری از بیماری ها از جمله سل بر انسان ها مستولی می گردد. علاوه بر سل انسانی (میکوباکتریوم توبرکولوزیس) عامل سل گاوی (میکوباکتریوم بویس) از عمده ترین منبع عفونت و انتقال به انسان است لذا کنترل و در نهایت ریشه کنی سل در جمعیت گاوی همواره در اولویت سازمان های ذیربط مانند سازمان دامپزشکی قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1427 - کم‌خونی همولیتیک ناشی از مسمومیت تجربی با پیاز در گوسفند قزل ایرانی
        یعقوب حاجی صادقی مجید فرتاش وند مهدی شکوهی سیدرضی بهاورنیا
        این مطالعه بر روی 10 راس گوسفند نر یکساله نژاد قزل انجام گرفت. جهت اطمینان از سلامت دام ها و نیز اجرای درمان ضدانگل، دام ها به مدت یک ماه بدون هیچ مداخله دیگر و با جیره معمول و مرغوب نگه داری شدند. سپس به تدریج در جیره روزانه دام ها پیاز اضافه شد و در نهایت پس از یک هفت چکیده کامل
        این مطالعه بر روی 10 راس گوسفند نر یکساله نژاد قزل انجام گرفت. جهت اطمینان از سلامت دام ها و نیز اجرای درمان ضدانگل، دام ها به مدت یک ماه بدون هیچ مداخله دیگر و با جیره معمول و مرغوب نگه داری شدند. سپس به تدریج در جیره روزانه دام ها پیاز اضافه شد و در نهایت پس از یک هفته گوسفندان فقط با پیاز تغذیه می شدند. دام ها به مدت 10 هفته با پیاز تغذیه شدند و در طی این مدت در فواصل منظم و هر هفته یک بار از دام ها خون گیری می شد. بیشترین نشانه های بالینی مشاهده شده شامل کم خونی، رنگ پریدگی مخاطات، تاکیکاردی، تغییر رنگ مختصر ادرار، ضعف و بیحالی بود. یکی از گوسفندان علایم تشنج ناشی از ایسکمی مغزی نشان می داد. تعداد گلبول های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت از هفته اول رو به کاهش بود که در هفته سوم به سطح معنی داری رسید (01/0&gt;p). تعداد اجسام هینز مشاهده شده در گلبول های قرمز از هفته اول به شدت افزایش یافت که در هفته پنجم آزمایش به بیشترین حد خود رسید (001/0&gt;p). از هفته هشتم به بعد بهبودی نسبی در شاخص های هماتولوژیک دیده می شد، با وجود این دو راس از گوسفندان تحت مطالعه از فرط کم خونی تلف شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تغذیه گوسفندان با پیازهای مازاد و حذفی کشاورزان باید با احتیاط باشد تا اثرات زیان بار ناشی از کم خونی همولیتیک به حداقل برسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1428 - شناسایی تیلریااویس در کنه‌های ناقل بااستفاده ازروش واکنش زنجیره ای پلیمراز(PCR) در استان لرستان
        ناصر حقوقی راد سعید هاشمی محمد عبدی گودرزی
        بیماری تیلریوز ناشی از تک‌یاخته داخل سلولی به نام تیلریا است که باعث خسارت اقتصادی به صنعت دامپروری در نقاط مختلف ایران می گردد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی تیلریا اویس در کنه های سخت در استان لرستان انجام گردید. 265 نمونه کنه از گوش و سطح بدن و 100 لام گسترش خونی از وری چکیده کامل
        بیماری تیلریوز ناشی از تک‌یاخته داخل سلولی به نام تیلریا است که باعث خسارت اقتصادی به صنعت دامپروری در نقاط مختلف ایران می گردد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی تیلریا اویس در کنه های سخت در استان لرستان انجام گردید. 265 نمونه کنه از گوش و سطح بدن و 100 لام گسترش خونی از ورید گوش گوسفندانی با تاریخچه تب و کم خونی از 5 منطقه مختلف استان لرستان طی فروردین تامرداد سال 1391 جمع‌آوری شد. استخراج DNA از غدد بزاقی کنه ها صورت گرفت و آزمایش PCR با استفاده ازیک جفت پرایمراختصاصی به منظور تکثیر قطعه ژنی به اندازه 520جفت باز متعلق به ژن SSurRNAتیلریا اویس انجام شد.بررسی میکروسکوپیگسترش‌های خونی، اشکال پیروپلاسمی گونه های تیلریا را در 12 مورد(12%) نشان داد.نتایج PCR نشان داد که 37نمونه(34/24%) ازکنه های ریپی سفالوس سانگوئینوس، شامل 21 کنه ماده(81/13%) و 16کنه نر(52/10%)واجدژنوم تیلریااویس بودند،درحالی که درسایر کنه ها ژنوم این انگل یافت نشد. از کل 265کنه، جنس ریپی سفالوس سانگوئینوس، بیشترین (35/57%) و همافیزالیس پونکتاتا،کمترین (01/3%) میزان فراوانی را نشان داد. با توجه به گسترش وسیع ریپی سفالوس سانگوئینوس نسبت به سایر کنه ها به نظر می رسد که این کنه احتمالاًاصلی ترین عامل انتقال تیلریا اویس در استان لرستان ایران باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1429 - سنجش و ارزیابی میزان استفاده از شاخصه‌های فرهنگ ایرانی-اسلامی در طراحی تمرین‌های دروس مقدمات طراحی معماری (نمونه موردی: دانشگاه تهران)
        الهام کاظمی حسن ستاری ساربانقلی رحمت محمدزاده افرا غریب پور
        10.30495/jinev.2020.1901877.2204
        هدف این پژوهش، سنجش و ارزیابی میزان استفاده از شاخصه‌های فرهنگ ایرانی-اسلامی در طراحی تمرین‌های دروس مقدمات طراحی معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران است. شیوه پژوهش، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی به صورت عکاسی از روند برگزاری کلاس‌های دروس مذکور در آتلیه 5 و 6 و از نظر ن چکیده کامل
        هدف این پژوهش، سنجش و ارزیابی میزان استفاده از شاخصه‌های فرهنگ ایرانی-اسلامی در طراحی تمرین‌های دروس مقدمات طراحی معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران است. شیوه پژوهش، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی به صورت عکاسی از روند برگزاری کلاس‌های دروس مذکور در آتلیه 5 و 6 و از نظر نتایج یک تحقیق کاربردی است. جامعه آماری 44 نفر از اساتید معماری دانشگاه‌های شهرهای تهران و تبریز می‌باشند که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده‌اند. سوالات پرسشنامه به سه مؤلفه مفهوم هندسی، مفهوم خلاقیت و مفهوم فرم و فضا تقسیم شده و هر کدام از این مؤلفه‌ها دارای زیرمؤلفه‌هایی هستند که همان شاخصه‌های معماری ایرانی-اسلامی است. برای بررسی روایی محتوایی پرسشنامه از شاخص لاوشه بین 10 متخصص استفاده شده و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 0.88 محاسبه شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده، از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی در نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج به دست‌امده نشان می‌دهد که شاخصه‌های فرهنگ ایرانی-اسلامی 4.54% ضعیف، 86.36% متوسط و 9.1% خوب رتبه‌بندی گردید. به تفکیک، شاخصه‌های معماری ایرانی&ndash;اسلامی در طراحی تمرین‌های مقدمات طراحی معماری3، با میانگین 64.94 بیشتر از دو درس مقدمات طراحی معماری2 با میانگین 49.05 و مقدمات طراحی معماری1 با میانگین 39.26 رعایت شده است. در نهایت می‌توان با اندکی تغییر در طراحی تمرینات ارائه شده توسط اساتید و گنجاندن شاخصه‌های با امتیاز کم مرتبط با هر کدام از سه درس مذکور، تمریناتی متناسب با شاخصه‌های فرهنگ ایرانی-اسلامی ارائه نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1430 - ارائه مدلی برای نهادینه کردن رهبری تسهیمی در دانشگاه آزاد اسلامی، مورد: واحدهای مستقر در استان آذربایجان‌غربی
        ,وحید حیاتلو حمیدرضا آراسته کامران محمدخانی
        10.30495/jinev.2023.1982327.2848
        هدف این تحقیق ارائه مدلی برای نهادینه کردن رهبری تسهیمی در دانشگاه آزاد اسلامی بود. جامعه آماری شامل افراد متخصص و صاحب‌نظر واحدهای مستقر در استان آذربایجان‌غربی بود که به طور مستقیم با موضوع مورد بررسی سرو کار داشتند و با استفاده از رویکرد نمونه‌گیری هدفمند، تا اشباع ن چکیده کامل
        هدف این تحقیق ارائه مدلی برای نهادینه کردن رهبری تسهیمی در دانشگاه آزاد اسلامی بود. جامعه آماری شامل افراد متخصص و صاحب‌نظر واحدهای مستقر در استان آذربایجان‌غربی بود که به طور مستقیم با موضوع مورد بررسی سرو کار داشتند و با استفاده از رویکرد نمونه‌گیری هدفمند، تا اشباع نظری انتخاب شدند (n=10). داده‌ها به روش مصاحبه و با شیوه هدایت کلیات و به صورت نیمه ساخت یافته گردآوری شد. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده‌ها از دو روش بازبینی مشارکت‌کنندگان و همچنین مرور خبرگان غیرشرکت‌کننده در پژوهش استفاده شد. پایایی مدل با استفاده از شاخص کاپا مورد بررسی قرار گرفت. مقدار شاخص کاپا برابر با 763/0 محاسبه و در سطح توافق معتبر قرار گرفته است. با استفاده از نرم‌افزار Maxqda10 به بررسی مصاحبه‌ها و کدگذاری پرداخته شد. در نهایت، بر اساس معیارهای نهایی شناسایی شده، مدل بر آمده از روش تحلیل محتوای کیفی ارائه شد. نتایج حاصل از کدگذاری باز داده‌های کیفی گردآوری شده با استفاده از ابزار مصاحبه، تعداد 84 کد اولیه از میان 401 بود. سپس، 84 کد اولیه در قالب 16 مقوله اصلی شامل ارتباط رهبری سازمان، ارتباطات سازمانی، پیامد عملکردی، تیم‌های سازمانی، رفتارسازمانی، ساختارسازمانی، سبک‌های مختلف رهبری، سیستم مدیریت منابع انسانی، محیط سازمانی، مدیریت استراتژیک، مدیریت تغییر سازمانی، مدیریت عملکرد، مزیت رقابتی، منابع سازمانی، مهارت‌های سازمانی، ویژگی رفتاری رهبر، در قالب یک مدل دسته‌بندی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1431 - بررسی تطبیقی برنامه درسی ادبیات در مقطع متوسطه ایران با شش کشور اروپایی
        محمد رحمان‌پور محمدرضا نیلی
        هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی برنامه درسی ادبیات مقطع متوسطه ایران با شش کشور اروپایی بود. نوع پژوهش کیفی بود که از دو روش تحلیل محتوای اسنادی و زمینه‌یابی استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌ها اسناد و مدارک مربوط به برنامه درسی کشورها و مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته بود. در چکیده کامل
        هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی برنامه درسی ادبیات مقطع متوسطه ایران با شش کشور اروپایی بود. نوع پژوهش کیفی بود که از دو روش تحلیل محتوای اسنادی و زمینه‌یابی استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌ها اسناد و مدارک مربوط به برنامه درسی کشورها و مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته بود. در بخش تطبیقی از روش پیشنهادی برودی استفاده شد و در بخش زمینه‌یابی نیز با 15 نفر از صاحب‌نظران حوزه ادبیات در کشور مصاحبه به عمل آمد. اطلاعات به دست آمده در قالب جداول خلاصه و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که برنامه درسی ادبیات کشور ما به نسبت سایر کشورها از لحاظ محتوا و رویکردها از غنای بالایی برخوردار است. همچنین برنامه درسی ادبیات قابلیت‌های مطلوبی را در دانش‌آموزان پرورش می‌دهد که مهمترین آنها قدرت درک، تفسیر و دانش ادبی می‌باشد. مهارت ارتباطی و پردازش اطلاعات به عنوان یکی از مهمترین مهارت‌های مورد نیاز دنیای امروز، کمتر مورد توجه بود که بایستی مورد تأکید بیشتر قرار گیرد. نتایج دیگر پژوهش حاکی از چالش برانگیز بودن برنامه درسی ادبیات در مؤلفه‌های محتوا و روش آموزشی بود که بایستی این چالش به حداقل برسد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1432 - بررسی موانع ایجاد سازمان یادگیرنده در مرکز آموزش ایران خودرو
        جهانگیر یاری حاج عطالو
        تحقیق حاضر با هدف تعیین وضعیت موجود و مطلوب مرکز آموزش ایران خودرو براساس ابعاد پنجگانه ایجاد سازمان یادگیرنده و شناسایی موانع ایجاد سازمان یادگیرنده درآن مرکز بر مبنای مدل ویک و لئون با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه پر چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف تعیین وضعیت موجود و مطلوب مرکز آموزش ایران خودرو براساس ابعاد پنجگانه ایجاد سازمان یادگیرنده و شناسایی موانع ایجاد سازمان یادگیرنده درآن مرکز بر مبنای مدل ویک و لئون با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه پرسنل مرکز آموزش ایران خودرو(100 نفر) بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده پرسشنامه تحقیق در رده‌های مدیران و کارشناسان اجرا شد و در مجموع نمونه آماری تحقیق 51 نفر شد. گزاره‌های این تحقیق شامل یک سئوال کلی وشش سئوال جزئی در پنج بعد ایجاد سازمان یادگیرنده است که پس از تجزیه و تحلیل داده های گرداوری شده با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، خطای استاندارد و ...) و آمار استنباطی (آزمون t همبسته مقایسه بین دو میانگین، آزمون رتبه‌بندی فریدمن، آزمون خی‌دو 2X) مشخص شد که در همه ابعاد بین وضعیت موجود و مطلوب مرکز آموزش ایران خودرو تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1433 - مدیریت استعدادها در سازمان‌های رسانه‌ای:عوامل مؤثر بر انگیزش استعدادها برای فعالیت در سازمان صداوسیما
        سیاوش صلواتیان غلامرضا گودرزی احسان ترشیزی
        10.30495/qjopm.2020.1866620.2425
        این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه‌بندی عوامل اصلی مؤثر بر افزایش تمایل استعدادها برای همکاری با سازمان صداوسیما با روش دلفی رتبه‌بندی انجام شده است. در راند اول، داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق با 30 نفر از خبرگان انتخاب‌شده به روش نمونه‌گیری هدفمند جمع‌آوری و به کمک روش کدگذ چکیده کامل
        این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه‌بندی عوامل اصلی مؤثر بر افزایش تمایل استعدادها برای همکاری با سازمان صداوسیما با روش دلفی رتبه‌بندی انجام شده است. در راند اول، داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق با 30 نفر از خبرگان انتخاب‌شده به روش نمونه‌گیری هدفمند جمع‌آوری و به کمک روش کدگذاری کیفی تعداد 245 کد مرتبط با موضوع شناسایی شد که با حذف متشابهات به 64 عامل منحصربه‌فرد رسید. این 64 عامل در سه دسته مقوله‌بندی شدند. راندهای دوم و سوم با هدف انتخاب 5 عامل اصلی در هر دسته اجرا شد. راند چهارم نیز با هدف تعیین رتبه‌بندی این عوامل اجرا و محاسبه ضریب w کندال نشان از دستیابی به اجماع نظر بسیار قوی میان اعضای مشارکت‌کننده بود. نهایتاً رتبه‌بندی سه دسته عوامل اصلی ناظر بر ماهیت و فضای شغلی، عوامل اصلی ناظر بر ساختار سازمانی و عوامل اصلی ناظر بر حقوق، مزایای ویژه و امکانات رفاهی تعیین گردید. توجه به این عوامل می‌تواند انگیزه دو چندانی برای استعدادها جهت فعالیت در سازمان صداوسیما به‌عنوان صنعتی خلاق که مهم‌ترین رکن موفقیت در آن سرمایه‌های انسانی‌اش است، ایجاد کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1434 - بررسی تأثیر استفاده از دستگاه های همراه نامه رسان (PDA) در کاهش هزینه های اداری شرکت پست جمهوری اسلامی ایران
        روح اله نوری محمد رضا نقیبی
        10.30495/qjopm.2020.669088
        استفاده از ابزارهای الکترونیکی موجبات توسعه و بهینه‌سازی عملیات داخلی سازمان ها، کاهش هزینه‌های داخلی و افزایش فرصت‌های سودآوری را ممکن ساخته است، لکن بهره‌وری در حوزه امور دفتری مورد بی‌توجهی واقع‌شده است. سیستم همراه نامه‌رسان برای ایجاد بهبود در کارآیی فرآیند توزیع م چکیده کامل
        استفاده از ابزارهای الکترونیکی موجبات توسعه و بهینه‌سازی عملیات داخلی سازمان ها، کاهش هزینه‌های داخلی و افزایش فرصت‌های سودآوری را ممکن ساخته است، لکن بهره‌وری در حوزه امور دفتری مورد بی‌توجهی واقع‌شده است. سیستم همراه نامه‌رسان برای ایجاد بهبود در کارآیی فرآیند توزیع مرسولات پستی و باهدف ارتقای رضایت مشتریان در شرکت‌های پستی راه‌اندازی گردیده است. با توجه به اهمیت کاهش هزینه‌ها در این پژوهش به این سؤال اصلی پاسخ‌داده‌شده است که استفاده از دستگاه‌های همراه نامه‌رسان(PDA) در هزینه‌های شرکت پست جمهوری اسلامی ایران چه تأثیری دارد؟ داده‌های این پژوهش، از داده‌های مربوط به مرسوله‌های پستی توزیع‌شده طی سال‌های ۱۳۹۱ الی ۱۳۹۴ بوده که از دیتابیس سرورهای مستقر در مرکز فناوری اطلاعات شرکت پست استخراج‌ شده است. با استفاده از روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC) به محاسبۀ محرک‌های هزینه پرداخته و با استفاده از روش نقطه سربه‌سر میزان صرفه‌جویی حاصل از استفاده از دستگاه PDA محاسبه شده است. برای سنجش نرمال بودن توزیع مشاهدات متغیرهای پژوهش از آزمون کلموگروف اسمیرنوف یک نمونه‌ای و تعیین عملکرد آزمون مقایسه میانگین‌های زوجی همبسته استفاده‌ شده است. با توجه به نتایج به دست آمده مشاهده گردید که استفاده از دستگاه‌های PDA در مناطق مورد بررسی باعث افزایش سوددهی گردیده و بر روی هزینه‌های ملزومات اداری، حقوق و دستمزد و ایاب و ذهاب کارکنان تأثیر گذاشته است. در این راستا راهکارهایی جهت استفادۀ بهتر از این دستگاه‌ها در شرکت پست ارائه گردیده و پیشنهادهایی در جهت بررسی شاخص هزینه‌های زمان و کیفیت داده‌ شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1435 - بهره وری سرمایه های انسانی در سازمان های راهبردی و طراحی الگوی کاربردی با بهره گیری ازمدل معادلات ساختاری و ماتریس کوواریانس(مطالعه موردی : نیروی دریایی راهبردی ارتش)
        سهراب صادق ابوطالب مطلبی ورکانی زهرا علی پور درویش جمشید صادقی صدقیانی یوسف محمدی مقدم
        10.30495/qjopm.2020.1874024.2556
        منابع انسانی با ارزش ترین منابع طبیعی یک کشور است و وظیفه آن به کارگیری نیروی انسانی متعهد در یک سازمان است که با کارکرد و اتخاذ تصمیم‌های صحیح، زیان‌های مادی را جبران کرده و همواره بر سرمایه مادی آن بیفزاید. برخی از کشورهای توسعه یافته مهمترین منبع رشد قتصادی خود را من چکیده کامل
        منابع انسانی با ارزش ترین منابع طبیعی یک کشور است و وظیفه آن به کارگیری نیروی انسانی متعهد در یک سازمان است که با کارکرد و اتخاذ تصمیم‌های صحیح، زیان‌های مادی را جبران کرده و همواره بر سرمایه مادی آن بیفزاید. برخی از کشورهای توسعه یافته مهمترین منبع رشد قتصادی خود را منابع انسانی و توسعه مهارت‌ها شناخته اند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر در الگوی تدوین شده بهره‌وری سرمایه انسانی در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. به دلیل کمی بودن روش تحقیق، از مدل معادلات ساختاری استفاده شده و با تنظیم پرسشنامه و ارائه به 30 نفر از فرماندها مناطق و پایگاه‌ها نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که به روش هدفمند در دسترس انتخاب شده بود به اجراء گذاشته شد. نتایج پژوهش بیانگر این است که عواملی از قبیل؛ طراحی و استقرار محیط سازمانی، برنامه ریزی و جذب و نگهداری نیروی انسانی، مکانیزم‌های مدیریتی و آموزشی، بر استراتژی‌های عملی و تعاملی بهره‌وری نیروی انسانی، پیامد‌های رقابت و بهبود عملکرد و کیفیت ماموریت‌های محوله و ایجاد یک سازمان پویا وخلاق، عوامل محیطی سازمان و ضعیف بودن سیستم آموزشی و مدیریت بر استراتژی‌های عملی و تعاملی بهره‌وری نیروی انسانی، ایجاد رضایت در کارکنان، کیفیت روحیه و رفاه افراد موثر در سازمان و نقش حمایتی مدیران در ایجاد و افزایش بهره‌وری نیروی انسانی بر استراتژی‌های عملی و تعاملی بهره‌وری نیروی انسانی، برنامه ریزی جذب و نگهداری نیروی انسانی و همچنین مکانیزم برنامه ریزی بر پیامدهای بهره‌وری کارکنان و نیروی انسانی تاثیر مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1436 - ارائه مدل مفهومی تأثیر استراتژی‌های مدیریت تولید و عملیات بر مزیّت رقابتی پایدار در صنعت خودرو ایران (مورد مطالعه: شرکت‌های خودروسازی تهران)
        علی محقر عزت الله اصغری زاده سید حسن قدسی پور امیر ثمررخی
        10.30495/qjopm.2021.1882539.2680
        در این مقاله تأثیر استراتژی‌های تولید خودرو بر کسب مزیّت رقابتی پایدار تولیدکنندگان داخلی با ارائه مدلی جدید بررسی شده است. این پژوهش کمّی از نظر هدف کاربردی، از حیث ابزار گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی (غیرآزمایشی) است. ازآنجایی‌که از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری برای ب چکیده کامل
        در این مقاله تأثیر استراتژی‌های تولید خودرو بر کسب مزیّت رقابتی پایدار تولیدکنندگان داخلی با ارائه مدلی جدید بررسی شده است. این پژوهش کمّی از نظر هدف کاربردی، از حیث ابزار گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی (غیرآزمایشی) است. ازآنجایی‌که از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری برای بررسی روابط بین ابعاد مدل استفاده شد، در بین پژوهش‌های همبستگی از نوع تحلیل ماتریس واریانس-کوواریانس است. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد و روایی آن با روش‌های روایی محتوا و روایی سازه و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ تأیید شد. جامعه آماری پژوهش مدیران ارشد شرکت‌های خودروسازی واقع در شهر تهران بودند. بعد از نمونه‌گیری تصادفی 384 پرسشنامه تکمیل شد و بر اساس آن آزمون فرضیه‌ها و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها انجام گردید. متغیرهای هزینه، کیفیت، تنوع و انعطاف‌پذیری متغیر مکنون مزیت رقابتی پایدار را تبیین می‌کنند. همچنین استراتژی‌های کایزن، سازمان‌دهی منابع سازمانی، به‌موقع بودن و مدیریت زنجیره تأمین، متغیر مکنون استراتژی‌های تولید خودروسازان ایرانی را تبیین می‌کند. بر اساس یافته‌ها، مؤلفه‌های استراتژی تولید و عملیات بر مزیت رقابتی پایدار صنایع خودروسازی تأثیر مثبت و معنا‌داری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1437 - ارائه مدل نقش سرمایه اجتماعی در بهبود ساختار سازمانی اثربخش (مورد مطالعه: شرکت‌های برق منطقه‌ای ایران)
        امید کاراوند وحید چناری قنبر امیرنژاد
        10.30495/qjopm.2020.1890085.2730
        هدف تحقیق حاضر بررسی نقش سرمایه اجتماعی در بهبود ساختار سازمانی اثربخش است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی &ndash; همبستگی و از نوع تحقیقات کمّی است. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان (برای شناسایی عوامل سازنده متغیرها) و تمامی کارکنان شر چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر بررسی نقش سرمایه اجتماعی در بهبود ساختار سازمانی اثربخش است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی &ndash; همبستگی و از نوع تحقیقات کمّی است. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان (برای شناسایی عوامل سازنده متغیرها) و تمامی کارکنان شرکت‌های برق منطقه‌ای ایران (جهت پاسخگویی به پرسشنامه کمی) است. تعداد خبرگان 54 نفر و تعداد کارکنان 6584 نفر برآورد گردید. برای شناسایی عوامل اقدام به انجام مصاحبه ساختاریافته از طریق پرسشنامه باز شد که 36 پرسشنامه از میان پرسشنامه‌های ارسالی، بازگردانده شد و نتایج آنها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل و عوامل سازنده ساختار سازمانی اثربخش و سرمایه اجتماعی تعیین و بر اساس آن پرسشنامه کمی طراحی شد. 363 نفر از کارکنان به روش تصادفی طبقه‌ای برای پاسخگویی به پرسشنامه مذکور، انتخاب شدند. پایایی و روایی پرسشنامه با استفاده از آزمون‌های مربوط تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های نرمال بودن و مدل معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای اس‌پی‌اس‌اس و اسمارت پی‌ال‌اس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که سرمایه اجتماعی و شش بعد آن یعنی بعد فرهنگی، ارتباطی، سیاسی، اقتصادی، شناختی و ساختاری بر ساختار سازمانی اثربخش تأثیر مثبت و معناداری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1438 - ارزیابی عملکرد کارکنان دانشگاه پیام‌نور بر اساس مؤلفه‌های شادکامی از منظر مدل پیشرفت اسلامی ایرانی
        میکائیل جمال‌پور کریم اسگندری
        10.30495/qjopm.2023.1975411.3476
        هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارزیابی عملکرد کارکنان دانشگاه پیام‌نور بر اساس مؤلفه‌های شادکامی از منظر مدل پیشرفت اسلامی ایرانی می‌باشد. برای این منظور عملکرد کارکنان بر اساس مدل اچیو بر اساس نظریه هرسی و گلداسمیت و شادکامی از منظر مدل پیشرفت اسلامی ایرانی با الهام از نظر چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارزیابی عملکرد کارکنان دانشگاه پیام‌نور بر اساس مؤلفه‌های شادکامی از منظر مدل پیشرفت اسلامی ایرانی می‌باشد. برای این منظور عملکرد کارکنان بر اساس مدل اچیو بر اساس نظریه هرسی و گلداسمیت و شادکامی از منظر مدل پیشرفت اسلامی ایرانی با الهام از نظریه آرجیل، مارتین و لو (1995) و تلفیقی از آموزه‌های اسلام و قرآن استفاده شده است. پس از جمع‌آوری پرسشنامه‌ها، اطلاعات حاصله با استفاده از روش-های آماری توصیفی تلخیص و طبقه‌بندی شد و برای آزمون سؤال‌های پژوهش از آزمون‌های؛ t مستقل، تحلیل واریانس ANOVA، One T-Test Sample و برای طراحی الگوی ارزیابی عملکرد کارکنان بر اساس شادکامی از منظر اسلام از معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی (نرم‌افزار Smart PLS) استفاده شد. نتایج حاصل بیان‌گر آن است که وضعیت هر یک از متغیرهای پژوهش و ابعاد آن‌ها به جز بعد ارزیابی مربوط به متغیر عملکرد کارکنان، در وضعیت قابل قبولی قرار دارند. به طور کلی شادکامی از منظر مدل پیشرفت اسلامی ایرانی بر عملکرد کارکنان دانشگاه پیام‌نور تأثیر مثبت و معناداری دارد. بعد نشاط در زندگی بر انگیزه تأثیر مثبت و معنی-داری دارد. سلامت روان بر توانایی و وضوح و حمایت سازمانی و انگیزه و ارزیابی و اعتبار تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد. بعد احساس خوشبختی بر اعتبار و محیط تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد. بعد مثبت‌اندیشی بر توانایی، وضوح، حمایت سازمانی و انگیزه تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد. بعد عزت نفس بر حمایت سازمانی، انگیزه، ارزیابی و اعتبار و محیط تأثیر معکوس وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1439 - بررسی تأثیر مخارج تحقیق و توسعه داخلی و واردات سرمایه ای- واسطه‌ای بر بهره‌وری و ارزش افزوده صنایع استان‌های کشور
        منیژه تقی لو برزلقی غلامحسین رهنمای قراملکی منیره دیزجی
        وجود شکاف در استان های کشور از نظر شاخص های صنعتی و روند نامتوازن و نامتعادل رشد و توسعه اقتصادی آن ها، لزوم توجه به توان ها و پتانسیل های هر منطقه را بیش از پیش آشکار می سازد. در این راستا تحقیق و توسعه و واردات کالاهای سرمایه ای- واسطه ای می توانند از طریق بهبود تکنول چکیده کامل
        وجود شکاف در استان های کشور از نظر شاخص های صنعتی و روند نامتوازن و نامتعادل رشد و توسعه اقتصادی آن ها، لزوم توجه به توان ها و پتانسیل های هر منطقه را بیش از پیش آشکار می سازد. در این راستا تحقیق و توسعه و واردات کالاهای سرمایه ای- واسطه ای می توانند از طریق بهبود تکنولوژی موجب افزایش بهره وری و رشد هماهنگ و پویای همه مناطق و افزایش توان رقابتی صنایع آن ها گردند. لذا این مطالعه به بررسی تأثیر مخارج R&amp;D داخلی و واردات سرمایه ای- واسطه ای بر بهره وری در صنایع ایران (به تفکیک استان های کشور)، طی دوره زمانی 1387-1374 پرداخته است. برای این منظور تابع بهره وری کل عوامل و تابع تولید، به روش اقتصادسنجی داده های تابلویی برای صنایع استان های کشور برآورد شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که طی دوره مزبور، مخارج R&amp;D داخلی و واردات سرمایه ای- واسطه ای تأثیر مثبت و معنی داری بر بهره وری کل عوامل و ارزش افزوده صنایع مورد بررسی داشته اند. لذا توصیه می گردد دولت از فعالیت های R&amp;D صنایع جهت پیشرفت تکنولوژی و بهبود روش های تولیدی آن ها حمایت نماید و امکان دسترسی آن ها به فن آوری های نوین جهانی را از طریق واردات فراهم نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1440 - بررسی اثر سرریز تحقیقات بر بهره‌وری (مطالعه موردی بخش کشاورزی ایران)
        سید صفدر حسینی حبیب شهبازی اکرم عباسی‌فر
        تحقیقات به عنوان راهبردی مناسب برای افزایش تولید و عرضه محصولات کشاورزی و رفع فقر و کمبود مواد غذایی می‌باشد.تحقیقات به اشکال گوناگونی بر تولید و بهره‌وری بخش کشاورزی اثرگذار می‌باشد. سرریز تحقیقات از سایر بخش‌ها و کشورها، بخش مهمی از ارتقای بهره‌وری بخش کشاورزی را در ب چکیده کامل
        تحقیقات به عنوان راهبردی مناسب برای افزایش تولید و عرضه محصولات کشاورزی و رفع فقر و کمبود مواد غذایی می‌باشد.تحقیقات به اشکال گوناگونی بر تولید و بهره‌وری بخش کشاورزی اثرگذار می‌باشد. سرریز تحقیقات از سایر بخش‌ها و کشورها، بخش مهمی از ارتقای بهره‌وری بخش کشاورزی را در برمی گیرد. در این پژوهش با استفاده از روش حداقل مربعات و الگوی وقفه‌گیری آلمون، به بررسی و ارزیابی اثر تحقیقات و سرریزهای آن برای سال‌های 1339 تا 1391 پرداخته شد. نتایج نشان می‌دهد که کشش تحقیقات بخش کشاورزی 311/0، تحقیقات سایر بخش‌های اقتصادی 109/0، تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی سرمایه‌ای، 057/0 و تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی واسطه‌ای 0462/0 می باشد. ضریب جابجایی عرضه ناشی تحقیقات بخش کشاورزی 193/0، تحقیقات سایر بخش‌های اقتصادی 068/0، تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی سرمایه‌ای، 035/0 و تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی واسطه‌ای 029/0 برآورد شده است. بنابراین تحقیقات بخش کشاورزی، بیشتر از تحقیقات سایر بخش‌ها (سرریزها) بر بهره‌وری بخش کشاورزی اثرگذار می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1441 - ارزیابی و سنجش کارآیی شعب بیمه با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها (مطالعه موردی: شعب شرکت بیمه ایران در استان‌های جنوبی کشور)
        محمود دانیالی ده حوض سعیده کتابی
        ارزیابی و سنجش کارآیی سازمان همواره یکی از دغدغه های محققان بوده است و از این رو روشها و تکنیک های متعددی در طول سالیان متمادی برای انجام این مهم مطرح و مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این تکنیک ها که به وفور از آن استفاده و سهم بالایی در تحقیقات مختلف حوزه های علمی چکیده کامل
        ارزیابی و سنجش کارآیی سازمان همواره یکی از دغدغه های محققان بوده است و از این رو روشها و تکنیک های متعددی در طول سالیان متمادی برای انجام این مهم مطرح و مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این تکنیک ها که به وفور از آن استفاده و سهم بالایی در تحقیقات مختلف حوزه های علمی مرتبط با سنجش و ارزیابی دارد، تکنیک تحلیل پوششی داده ها[1] است. از طرف دیگر صنعت بیمه بعنوان یک صنعت رو به رشد در کشور، مورد توجه فراوان محققان و مدیران است. از بین مسایل مختلف و متنوع این حوزه از صنعت، همواره مساله سنجش و ارزیابی کارآیی و عملکرد واحدها و شعب آن مورد عنایت صاحبنظران این حوزه بوده، چرا که با تعیین میزان کارایی و تعیین مقدارکمی آن و مقایسه آن در شعب و واحدهای مختلفمی توان راهکارهای مختلف افزایش کارایی شعب بیمه را بررسی نموده و در جهت بهبود آن گام های موثری برداشت. مطالعه حاضر با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها به بررسی و سنجش کارآیی شعب بیمه (شعب شرکت بیمه ایران در استان های جنوبی کشور) پرداخته و پس از برشماری شعب کارا و ناکارا به کمک تکنیک های مربوطه، به معرفی عوامل ناکارا بودن شعب ناکارا و ارایه پیشنهادات و راهکارهای کاربردی برای بهبود عملکرد این واحدها اشاره نموده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار WINQSB استفاده شده است 3- DEA پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1442 - بررسی تحلیلی عوامل زمینه ای موثر براستقرار سیستم مدیریت دانش در واحدهای ستادی شرکت ملی نفت ایران
        عادل صلواتی فرشته حق نظر
        در سال‌های اخیر مدیریت‌ دانش به موضوعی مهم و حیاتی برای موفقیت سازمان ها تبدیل‌شده‌است. به گونه ای که اثربخشی آنها در گرو ایجاد، ذخیره‌سازی‌، انتقال و بکار‌‌گیری‌ به هنگام دانش می باشد. با این وجود بسیاری از سازمان ها از آمادگی لازم برای بهره گیری موفقیت آمیز مدیریت دان چکیده کامل
        در سال‌های اخیر مدیریت‌ دانش به موضوعی مهم و حیاتی برای موفقیت سازمان ها تبدیل‌شده‌است. به گونه ای که اثربخشی آنها در گرو ایجاد، ذخیره‌سازی‌، انتقال و بکار‌‌گیری‌ به هنگام دانش می باشد. با این وجود بسیاری از سازمان ها از آمادگی لازم برای بهره گیری موفقیت آمیز مدیریت دانش را ندارند. عوامل زمینه ای، نقشی کلیدی در استقرار موفقیت آمیز مدیریت دانش در سازمان ها دارد. این پژوهش با هدف بررسی عوامل زمینه‌ای مدیریت‌دانش شامل ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی و فناوری اطلاعات در واحدهای ستادی شرکت ملّی نفت ایران به رشته تحریر در آمده است که در این راستا 56 شاخص با مراجعه به آرای خبرگان به عنوان مولفه های عوامل زمینه ای مدیریت دانش، تدوین گردید. نمونه ی آماری این پژوهش شامل 240 از کارکنان واحدهای ستاذی می باشند که به صورت تصادفی انتخاب شده اند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی نسبت به فناوری اطلاعات در واحدهای ستادی شرکت ملّی نفت ایران از آمادگی کمتری برای بکارگیری مدیریت دانش برخوردار می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1443 - بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری با عملکرد مدیران میانی شرکت ملی گاز ایران
        حمید رحیمیان علی نجفی
        پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری با عملکرد مدیران میانی پرداخته و سوالات اساسی از جمله وضعیت کیفیت زندگی کاری مدیران و میزان همبستگی آن با عملکرد آنان را مورد بحث و بررسی قرار داده است. جامعه آماری پژوهش عبارت است، از180 نفر از مدیران میانی شرکت ملی گاز ای چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری با عملکرد مدیران میانی پرداخته و سوالات اساسی از جمله وضعیت کیفیت زندگی کاری مدیران و میزان همبستگی آن با عملکرد آنان را مورد بحث و بررسی قرار داده است. جامعه آماری پژوهش عبارت است، از180 نفر از مدیران میانی شرکت ملی گاز ایران که حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 123نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تعیین گردید،که شامل 113 نفر مرد و 10 نفر زن می باشد. ابزار گردآوری داده ها دو پرسشنامه(کیفیت زندگی کاری با 29 گویه و پرسشنامه عملکرد سازمانی با 21 گویه) با پایایی و روایی بالا و روش تحقیق توصیفی و همبستگی می باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با ضریب همبستگی پیرسون،نشان داد بین همه متغیرها ی کیفیت زندگی کاری با عملکرد مدیران میانی رابطه معنادار وجود دارد. با استفاده ازآزمون فریدمن مشخص گردید متغیرهای مورد مطالعه به ترتیب از اولویت اول تا ششم در رابطه با کیفیت زندگی کاری عبارتنداز: فضای کاری و طراحی شغل ،مشارکت در تصمیم گیری، دموکراسی در سازمان،آموزش و فرصتهای تحصیلی، حقوق و مزایا، خدمات وامکانات رفاهی و درمانی قرار گرفته اند. نتایج حاصل از آزمون کالماگورف- اسمیرنوف نشان داد که جامعه مورد نظر دارای توزیع نرمال می باشد. در نهایت نتایج تحقیق نشان داد 20 درصد از عملکرد مدیران میانی ناشی از عوامل کیفیت زندگی کاری می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1444 - تأثیر مدیریت کیفیت جامع بر بهره‌وری سبز(مورد مطالعه: شرکت صنایع ریخته گری ایران)
        غلامرضا‌ هاشم زاده خوراسگانی ابوتراب علیرضایی امیررضا میهن پرست
        هدف از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ مدیریت کیفیت جامع ﺑﺮ بهره وری سبز است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری پژوهش با استفاده از روش نمونه تصادفی ساده از میان کارکنان ستادی و اجرایی در رده های سرپرستان، کارشناسان و رؤسا و مدیران شرکت صنایع ریخته گری ایران در ﺳﺎل 1394 به ﺗﻌﺪاد 115 ﻧﻔﺮ انتخاب گ چکیده کامل
        هدف از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ مدیریت کیفیت جامع ﺑﺮ بهره وری سبز است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری پژوهش با استفاده از روش نمونه تصادفی ساده از میان کارکنان ستادی و اجرایی در رده های سرپرستان، کارشناسان و رؤسا و مدیران شرکت صنایع ریخته گری ایران در ﺳﺎل 1394 به ﺗﻌﺪاد 115 ﻧﻔﺮ انتخاب گردید. ﺑﺮاﺳﺎس فرمول کوکران حجم نمونه لازم جهت بررسی این پژوهش، 88 نمونه بوده که تعداد 90 نمونه مورد بررسی قرار گرفت. جدول کرجسی و مورگان نیز مقدار به دست آمده را تأیید می‌نماید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از معادلات ساختاری صورت گرفته که با توجه به نرمال بودن داده ها در آزمون کلموگروف اسمیرنوف، از آزمون‌های پارامتریک در تحلیل روابط استفاده گردید. در بررسی داده ها، پایایی مرکب، سازگاری درونی و اعتبار درونی مدل، همچنین روایی تشخیصی در سطح سازه تأیید شد که مثبت بودن مقادیر در شاخص CV Com کیفیت مناسب مدل را نشان می دهد و در نهایت شاخص GOF در این مدل عدد 0.207 به دست آمد. با توجه به سه مقدار 0.1 ، 0.25 و 0.36 که به عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برای شاخص GOF معرفی شده است مقدار 0.207 نشان دهندۀ مطلوبیت کلی و برازش متوسط مدل می باشد. براساس یافته های این پژوهش مؤلفه مدیریت کیفیت جامع بر بهره‌وری سبز تأثیر مستقیم و مثبت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1445 - تعیین استراتژی های تاب آوری و تأثیرات متقابل آنها در زنجیره تأمین ایران خودرو
        کاظم روانستان حسنعلی آقاجانی عبدالحمید صفایی قادیکلایی محمود یحیی‌زاده‌فر
        10.30495/qjopm.2019.665037
        تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی زنجیره تأمین تاب آور شرکت ایران خودرو می پردازد. هدف این تحقیق ارتقای تاب آوری زنجیره تأمین ایران خودرو در مقابل آشفتگی های محیطی می باشد. به همین منظور استراتژی هایی که بتواند از وقوع توقفات در خطوط تولید ایران خودرو جلوگیری کرده و یا در صو چکیده کامل
        تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی زنجیره تأمین تاب آور شرکت ایران خودرو می پردازد. هدف این تحقیق ارتقای تاب آوری زنجیره تأمین ایران خودرو در مقابل آشفتگی های محیطی می باشد. به همین منظور استراتژی هایی که بتواند از وقوع توقفات در خطوط تولید ایران خودرو جلوگیری کرده و یا در صورت توقف، با کمترین زمان ممکن به حالت قبل از شکست یا مطلوب تر از آن بازیابی شود، تعیین شدند و روابط علت و معلولی بین این استراتژی ها نیز مشخص شدند. در این تحقیق کلیه حالات شکست که پتانسیل توقف خطوط تولید ایران خودرو را دارند (12 حالت شکست) از طریق تئوری تحقیق و نظرات خبرگان شناسایی شده است. جامعه آماری این تحقیق مدیران و کارشناسان واحدهای لجستیک و برنامه ریزی شرکت ساپکو بوده است. در این تحقیق از تکنیک تحلیل حالات شکست و اثرات آن(FMEA) برای تعیین استراتژی های تاب آوری در زنجیره تأمین قبل از بروز شکست و تکنیک جدید تحلیل شکست پس از وقوع (FAAO) برای تعیین استراتژی های تاب آوری زنجیره تأمین بعد از وقوع شکست استفاده شده است. همچنین با استفاده از روش دیمتل[1]نیز روابط بین استراتژی های تاب آوری که با استفاده ازتکنیک های[2] (FMEA و FAAO) تعیین شدند، بعلاوه جهت تأثیرات متقابل بین آنها مشخص شدند. خبرگان از طریق تکنیک FMEA چهار حالت شکست را که دارای بیشترین نمره اولویت ریسک[3](RPN) بوده اند، را انتخاب و تعداد 21 استراتژی برای تاب آور ساختن زنجیره تأمین ایران خودرو برای مقابله با این حالات شکست معرفی کردند. از طریق تکنیک FAAO نیز تعداد 6 استراتژی جهت تاب آور ساختن زنجیره تأمین نسبت به شکست تعیین شدند. [1].Dematel [2].Failure Modes and Effects Analysis &amp; Failure Analysis After Occurrence [3].Risk Priority Number پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1446 - تعیین جایگاه ایران در زمینه اقتصاد دانش بنیان در میان کشورهای منتخب
        منیره دیزجی سهند دانشور علیرضا بابایی اناری
        در این مقاله به بررسی و ارزیابی جایگاه ایران و چهل کشور انتخابی در زمینه اقتصاد دانش بنیان پرداخته می شود. روش کار محاسبه کارایی آنها با استفاده از تجزیه و تحلیل پوششی داده ها می باشد. تجزیه و تحلیل پوششی داده ها یکی از روشهای محاسبه کارایی واحد های تصمیم گیری با استفاد چکیده کامل
        در این مقاله به بررسی و ارزیابی جایگاه ایران و چهل کشور انتخابی در زمینه اقتصاد دانش بنیان پرداخته می شود. روش کار محاسبه کارایی آنها با استفاده از تجزیه و تحلیل پوششی داده ها می باشد. تجزیه و تحلیل پوششی داده ها یکی از روشهای محاسبه کارایی واحد های تصمیم گیری با استفاده از برنامه ریزی خطی ریاضی و ورودی ها و خروجی های چند گانه است. بر این اساس کارایی کشورهای منتخب بر طبق مدل CCR ورودی محور و با استفاده از 13 مؤلفۀ اقتصاد دانش بنیان با تعداد نیروی کار، تولید ناخالص داخلی، تشکیل ناخالص سرمایه، کل مخارج صرف شده درفناوری اطلاعات و ارتباطات و ارزش افزوده خدمات در تولید ناخالص داخلی به عنوان ورودی ها و صادرات کالاهای با تکنولوژی بالا، تعداد محققین در تحقیق و توسعه، تعداد کاربران اینترنت ، خطوط تلفن ثابت و همراه، بهره وری نیروی کار و ارتباطات بین المللی به عنوان خروجی ها مورد ارزیابی قرار می گیرد. بر پایه نتایج این مقاله ایران در جایگاه 29 در میان کشورهای انتخابی می باشد و به نظر می رسد با پیروی از سیاستهای ایالات متحده آمریکا و چین بتوان جایگاه ایران را در این زمینه تقویت نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1447 - عوامل موثر بر کاربرد سیستم های مدیریت هزینه در صنعت پتروشیمی ایران
        عسگر پاک مرام بیژن محمدی جعفر بیک زاد
        دردنیای امروز، حیات بسیاری از صنایع به توانایی آنان در افزایش دقت سیستم مدیریت هزینه وابسته است که بر کاهش هزینه ها یا به تعبیر عام تر اقلام بهای تمام شده به عنوان مولفه ای مهم از عناصر مثلث بقا، در تمام طول فرایند تولید و زنجیره ارزش متمرکز است. در بین صنایع اصلی کشور، چکیده کامل
        دردنیای امروز، حیات بسیاری از صنایع به توانایی آنان در افزایش دقت سیستم مدیریت هزینه وابسته است که بر کاهش هزینه ها یا به تعبیر عام تر اقلام بهای تمام شده به عنوان مولفه ای مهم از عناصر مثلث بقا، در تمام طول فرایند تولید و زنجیره ارزش متمرکز است. در بین صنایع اصلی کشور، صنعت پتروشیمی ایران به عنوان یکی از مهمترین محورهای حرکت به سمت توسعه در کشور مطرح است. مقاله حاضر نتیجه یک کار پژوهشی است که به روش پیمایشی اکتشافی و با چارچوب کلی قیاسی استقرائی تهیه گردیده است، و هدف اصلی آن این است که با دیدی تحلیلی به بررسی عوامل موثر بر استقرار و پیاده سازی مدیریت هزینه در صنعت پتروشیمی ایران بپردازد. جمع آوری اطلاعات با استفاده از روشهای مشاهده، مصاحبه ، تهیه پرسش نامه ای پژوهشگر ساخته و با مقیاس لیکرت انجام پذیرفته است. جامعه آماری، مدیران رده عالی و میانی43 شرکت موجود در صنعت پتروشیمی ایران در نظر گرفته شد که به نحوی از انحاء با موضوع مورد پژوهش ارتباط داشته اند. فرضیات پژوهش از طریق آزمون t و با استفاده از نرم افزار Excel مورد آزمون قرارگرفت و یافته های پژوهش حاکی از این است که در سطح اطمینان 95% می توان ادعا نمود که ویژگی صنعت پتروشیمی بر کاربرد سیستم های مدیریت هزینه مؤثر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1448 - تحلیل موانع توسعه بهره‌وری در اداره کل واگن‌های راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران براساس تحلیل شاخص‌های بهره‌وری و ارائه راهکارهای مؤثر بر ارتقای آن
        وحید برادران مظفر باراد مهیا محمدی
        آنچه زمینه بقای سازمان ها را فراهم می آورد، توجه به جنبه‌های مختلف بهره‌وری شامل رعایت اصول و شیوه های صحیح انجام کارها (کارایی) و انجام کارهای صحیح (اثربخشی) است که سازمان ها در محیط رقابتی ملزم به تمرکز برآن و اجرای آن ها می باشند. شاید نتوان برای رسیدن به بهره وری می چکیده کامل
        آنچه زمینه بقای سازمان ها را فراهم می آورد، توجه به جنبه‌های مختلف بهره‌وری شامل رعایت اصول و شیوه های صحیح انجام کارها (کارایی) و انجام کارهای صحیح (اثربخشی) است که سازمان ها در محیط رقابتی ملزم به تمرکز برآن و اجرای آن ها می باشند. شاید نتوان برای رسیدن به بهره وری میزان و سقف مشخصی را در نظر گرفت. اما آنچه اهمیت دارد، رسیدن به نقطه بهینگی در انجام امور و وظایف سازمانی است. سؤال اساسی پژوهش این است که مهم ترین راهکارهای ارتقای بهره وری در اداره کل واگن های راه آهن جمهوری اسلامی ایران چیست؟ برای رسیدن به پاسخ مطلوب، شاخص های بهره وری نیروی انسانی، سرمایه، انرژی و کل عوامل تعریف، اندازه‌گیری و تحلیل و مشخص شدکه مقادیر این شاخص ها در سال 1393 نسبت به سال 1384 افزایش یافته است. این پژوهش برای شناسایی موانع توسعه بهره وری، از ابزار پرسش نامه، استفاده شده است. نتایج آن نشان می دهد که عوامل فقدان فضای مناسب برای جذب سرمایه گذاری خارجی و عدم توسعه آن، کمبود منابع مالی و اعتباری جهت اجرای پروژه ها، مبهم بودن اهداف و برنامه های بلندمدت، مستهلک و فرسوده بودن ماشین آلات و تجهیزات تعمیرات و پایین بودن کیفیت کاری آن ها و وجود قوانین و مقررات محدودکننده، به ترتیب مهمترین موانع توسعه بهره وری در اداره کل واگن های راه آهن به شمار می روند. سپس برای رفع این موانع و رسیدن به بهره وری بالاتر، راهکارهایی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1449 - بررسی الگوهای تخصص‌گرایی در تجارت و بهره‌وری صادرات در کشورهای عضو اوپک با تاکید بر جایگاه ایران
        محسن پورعبادالهان کویچ نسیم مهین اصلانی‌نیا فخری سادات محسنی زنوزی
        روند همگرایی الگوی تجاری کشورها به الگوی تجاری جهانی با استفاده از شاخص های مختلفی مانند تخصص گرایی در تجارت ارزیابی می شود. تخصص گرایی در تجارت که خود توسط شاخص‌های مختلفی همچون عدم تجانس تجاری، تمرکز صادرات و تخصص درون صنعتی اندازه گیری می‌شود، دربرگیرنده دلالت‌های ضم چکیده کامل
        روند همگرایی الگوی تجاری کشورها به الگوی تجاری جهانی با استفاده از شاخص های مختلفی مانند تخصص گرایی در تجارت ارزیابی می شود. تخصص گرایی در تجارت که خود توسط شاخص‌های مختلفی همچون عدم تجانس تجاری، تمرکز صادرات و تخصص درون صنعتی اندازه گیری می‌شود، دربرگیرنده دلالت‌های ضمنی بهره وری صادرات می‌باشد. مطالعه حاضر ابتدا به محاسبه شاخص های فوق برای کشورهای عضو اوپک طی دوره زمانی 2006-1995 پرداخته و سپس با بررسی وضعیت هر یک از این شاخص ها، درصدد شناسایی الگوی تجاری این کشورها بر می آید. نتایج حاصل از محاسبه و تحلیل شاخص ها نشان می دهد که با وجود حرکت کشورهای عضو اوپک به سمت همگرایی با تجارت جهانی و تعدیل الگوی تجاری خود در راستای الگوی تجارت جهانی، تمرکز این کشورها بیشتر بر صادرات گروه های کالایی دارای بهره وری کم بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1450 - بانکداری الکترونیک و تراکم صف باجه های بانک ها (مطالعه موردی معیارهای صف در بانکداری سنتی و الکترونیک)
        محسن محمدلو ناصر حمیدی بابک حاج کریمی
        پدیده انتظار کشیدن در صف با افزایش تراکم جمعیت و شهری شدن روز افزون جامعه، بیش از پیش گسترش می یابد. تئوری صف به عنوان یک تکنیک آماری برای حل مسائل و تجزیه و تحلیل سیستمها از اهمیت به سزایی بر خوردار می باشد. بانک ها به عنوان یکی از شاخص ترین موسسات اقتصادی نقش مهمی را چکیده کامل
        پدیده انتظار کشیدن در صف با افزایش تراکم جمعیت و شهری شدن روز افزون جامعه، بیش از پیش گسترش می یابد. تئوری صف به عنوان یک تکنیک آماری برای حل مسائل و تجزیه و تحلیل سیستمها از اهمیت به سزایی بر خوردار می باشد. بانک ها به عنوان یکی از شاخص ترین موسسات اقتصادی نقش مهمی را در راستای اجرای سیاست های پولی (انبساطی و انقباضی) دولت ایفا می کنند. در مقایسه با کشورهای پیشرفته بانک های ایران به شدت شلوغ هستند، ‌شاید این مسئله از اولین چیزهایی باشد که توجه آدمی را در بدو حضور در خارج از کشور به خود جلب می کند. برای کاهش شلوغی بانک ها، می توان از ابزارهای خوبی مثل بانکداری الکترونیک استفاده نمود. بهره گیری از فن آوری های جدید در عرصه اقتصادی یکی از شاخص های استقرار دولت و بانکداری الکترونیک و تحول در تعریف جامعه و قدرت است. برای سنجش نقش بانکداری الکترونیک در کاهش تراکم صف پشت باجه های بانک ها، اطلاعاتی در مدت 6 روز کاری در دو سیستم بانکداری سنتی (قدیمی) ‌و الکترونیک در بانک ملی ایران شعب استان زنجان (اداره امورشعب استان زنجان) جمع آوری گردید و بعد از تحلیل داده ها در قالب مدل های سیستم صف نتایجی مبنی بر نقش بانکداری الکترونیک در کاهش تراکم پشت باجه های بانک ملی، بعد از ارایه سئوالات تحقیق و محاسبات انجام شده، به دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1451 - تعیین شاخص های کلیدی چابک سازی کارکنان با تأکید بر توسعه رفاه و کارکرد اجتماعی (مطالعه موردی: صنعت بهداشتی و سلولزی ایران)
        میلاد آقائی رضا آقائی اصغر آقائی
        چابکی یکی از مفاهیم اساسی و کارکردی در سازمان ها و صنایعی است که در قرن حاضر فعالیت می کنند؛ سازمان هایی که در محیطی بسیار فعال و پویا در حال انجام فعالیت اند و دارای کارکردهای اجتماعی هستند که در صورت عدم پاسخ گویی سریع به آنها، بی شک از دایرۀ فعالیت و بقا باز خواهند م چکیده کامل
        چابکی یکی از مفاهیم اساسی و کارکردی در سازمان ها و صنایعی است که در قرن حاضر فعالیت می کنند؛ سازمان هایی که در محیطی بسیار فعال و پویا در حال انجام فعالیت اند و دارای کارکردهای اجتماعی هستند که در صورت عدم پاسخ گویی سریع به آنها، بی شک از دایرۀ فعالیت و بقا باز خواهند ماند. از این رو، این تحقیق به بررسی شاخص های کلیدی مؤثر بر چابک سازی سازمان ها با تأکید بر توسعه کارکرد اجتماعی صنعت بهداشتی و سلولزی پرداخته و چهارچوبی نظری و مفهومی را برای سازمان ها؛ بویژه صنعت بهداشتی و سلولزی ارائه می نماید. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی-پیمایشی می باشد و بر آن است تا با بررسی مباحث نظری مربوط به بیست سال گذشته در حوزۀ چابک سازی، شاخص های کلیدی و اثربخش چابکی کارکنان برای توسعه کارکرد اجتماعی در صنعت بهداشتی و سلولزی ایران را با استفاده از روش دلفی فازی شناسایی کند و با استفاده از تکنیک دیمتل فازی، الگویی سیستماتیک را برای مدل سازی و تأثیرگذاری شاخص ها ارائه نماید. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر آن است که شاخص های کلیدی مؤثر بر چابک سازی کارکنان با تأکید بر توسعه کارکرد اجتماعی صنعت سلولزی ایران عیارتند از: تطابق با تغییر، انعطاف پذیری، سرعت تحویل و انجام مأموریت، بکارگیری فناوری مناسب، روزآمدی مهارت، توانمندی و چند مهارتی و پاسخ گویی سریع. از میان آنها تطابق با تغییر مؤثرترین عامل و سرعت تحویل و انجام مأموریت تأثیر پذیرترین عامل هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1452 - دیدگاه مدیران نسبت به ایجاد مدیریت مکانیزاسیون آرشیو تصویری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
        زهرا اباذری سید رسول تودار رسول عباسی مجتبی نصیری
        هدف از این پژوهش دیدگاه مدیران نسبت به ایجاد مدیریت مکانیزاسیون آرشیو تصویری مرکزی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است. جامعه آماری این پژوهش را 156 نفر از مدیران آرشیو مرکزی سازمان صدا و سیما می‌باشد. بررسی آماری توسط نرم افزار و اکسل انجام گرفته و سپس با استفاد چکیده کامل
        هدف از این پژوهش دیدگاه مدیران نسبت به ایجاد مدیریت مکانیزاسیون آرشیو تصویری مرکزی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است. جامعه آماری این پژوهش را 156 نفر از مدیران آرشیو مرکزی سازمان صدا و سیما می‌باشد. بررسی آماری توسط نرم افزار و اکسل انجام گرفته و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. مدیران معتقدند برای انتخاب نرم افزار آرشیو دیجیتال باید نرم افزاری انتخاب شود که توانای کلیه امور مربوط به خدمات آرشیو را داشته باشد. یعنی 6/27 درصد سپر راحتی استفاده از سیستم دیجیتال را داشته باشد. هم چنین 8/13 درصد نیز امکان استفاده از آرشیوهای دیگر سازمان را عنوان کرده اند 4/22 درصد نیز سازگاری با سخت افزار موجود در آرشیو دیجیتال و سازگاری با شبکه مخابراتی سازمان را ذکر کرده اند. هم چنین نتایج نشان می‌دهد که مدیران از راه اندازی سیستم مکانیزاسیون آرشیو دیجیتال تصویری استقبال می کنند اما باید توجه داشت که در آغاز آنها، نیاز به آموزش های ضروری پیرامون مفاهیم آرشیو دیجیتال و نحوۀ کار با سیستم مکانیزاسیون سیستم آرشیو را دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1453 - نقش و کارایی دولت جمهوری اسلامی ایران در تحقق عدالت اقتصادی در سه دهه اخیر (با استفاده از رهیافت TVP)
        متفکرآزاد محمدعلی سیدکمال صادقی سید عباس موسویان احمد اسدزاده حبیب آقاجانی
        10.30495/qjopm.2019.665043
        یکی از مباحث مهم و اساسی در هر مکتب و نظام اجتماعی، تبیین نقش و جایگاه دولت در اقتصاد و تحقق عدالت اقتصادی است و این مهم در مکتب اقتصادی اسلام نیز از دیر زمان مورد اهتمام دانشمندان اسلامی بوده است. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی نقش ولت در تحقق معیارهای عدالت اقتصادی در ایرا چکیده کامل
        یکی از مباحث مهم و اساسی در هر مکتب و نظام اجتماعی، تبیین نقش و جایگاه دولت در اقتصاد و تحقق عدالت اقتصادی است و این مهم در مکتب اقتصادی اسلام نیز از دیر زمان مورد اهتمام دانشمندان اسلامی بوده است. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی نقش ولت در تحقق معیارهای عدالت اقتصادی در ایران می باشد و برای این منظور با بهره گیری از متون دینی به ویژه قرآن و سنّت و نظریّات دانشمندان اسلامی، نخست به صورت آمار توصیفی به وضعیت معیارهای مختلف عدالت اقتصادی پرداخته شده سپس نقش دولت در تحقق عدالت اقتصادی با استفاده رهیافت پارامتر متغیر در طول زمان (TVP) و روش کالمن فیلتر در طی دوره زمانی 1395-1355 مدلسازی و برآورد شده است. نتایج حاصل از مدل نشان می دهد که مخارج جاری دولت در طی دوره مورد بررسی اثرگذاری یکسانی بر معیارهای عدالت اقتصادی نداشته ولیکن مخارج عمرانی دولت همواره باعث بهبود عدالت اقتصادی گردیده است. میزان تورم به عنوان یکی از متغیرهای اثرگذار بر شاخص های عدالت اقتصادی بوده و همواره باعث بدتر شدن شاخص های عدالت اقتصادی شده است. همچنین یافته ها نشان می دهد رشد اقتصادی ایران در بهبود معیارهای عدالت اقتصادی ناموفق عمل کرده است و اثرگذاری معنی داری برعدالت اقتصادی نشان نمی دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1454 - A Comparative Study of Women's Political Participation in Mashrouteh and Pahlavi Period and the Islamic Republic of Iran
        مسعود کاوه انوش جعفری سمیه عباسی
        Political participation is one of the evidences of persons' presence for determining their fate. So, by developing more democracy in the world, noticing to the different aspects of people involvement in the political scene will be highlighted. Political participation is چکیده کامل
        Political participation is one of the evidences of persons' presence for determining their fate. So, by developing more democracy in the world, noticing to the different aspects of people involvement in the political scene will be highlighted. Political participation is one of the essential prerequisites for the development and progress. In this regard, women as a significant part of the population of each country always suffered from unfair distribution of opportunities and resources. In this study, the researchers tried to answer this question to what extent did the women politically participate in the Islamic Republic of Iran? The results showed that political participation of the women has increased over Pahlavi Period but there is always a gap to take advantage of women's ability for participation in the political affairs. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1455 - The Role of Youth on Social Interaction among Ethnic Groups in Iran (Case Study: Pre-university Students in West Azarbaijan Province)
        صیاد گلشن سیف اله سیف الهی علیرضا محسنی تبریزی
        Social interaction among different ethnic groups has been a major focus of study in the world in recent decades. The population of Iran is composed of variety of ethnic groups (such as linguistic, religious and cultural) and for this study the people of different backgr چکیده کامل
        Social interaction among different ethnic groups has been a major focus of study in the world in recent decades. The population of Iran is composed of variety of ethnic groups (such as linguistic, religious and cultural) and for this study the people of different backgrounds are considered. This article will discuss the types of social interaction among different ethnic groups and the role of youth in Iran. This research was carried out in 20 high schools in west Azarbaijan. The nature of social interaction in this study is classified according to several factors such as ethnicity, gender, and academic achievements. The students were given a set of questionnaire and findings were analyzed quantitatively and the results showed that students prefer to be mixed with others in their own ethnic group. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1456 - Sociological Study of Motivation and its Effect on Iranian Teachers' Learning English
        Davood Mashhadi Heidar Maryam Kaviani Manouchehr Pahlavan
        Nowadays, English is the leading foreign language enjoying a prestigious position in many countries, including Iran. In recent years, English is more and more popular in the world and the importance of learning English cannot be overstated in an increasingly interconnec چکیده کامل
        Nowadays, English is the leading foreign language enjoying a prestigious position in many countries, including Iran. In recent years, English is more and more popular in the world and the importance of learning English cannot be overstated in an increasingly interconnected and globalized world. In this regard, studying the status of language of the educated class of the society such as teachers is very important. They can use English to improve their knowledge and research works. This requires that they have positive motivation towards English language learning. However, the role of social factors cannot be ignored. Based on the relationship between social context and English language proficiency, it should be remembered, however, that social context influences English language proficiency indirectly, mediated by a number of variables. Hence, this study tries to examine how the social factors influence Iranian teachers' motivation towards English as an international language. To this end, a questionnaire was used as a research instrument. It was administered to 100 Iranian teachers of Islamic Azad University (Qaemshahr Branch), Qaemshahr, Iran. The findings of this study showed that social factors can influence Iranian Teachers' motivation toward English language learning پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1457 - The Role of Critical Sociological Thinking on Young Iranian Advanced EFL Learners' Ingenuity of English Conversation
        Maryam Kaviani Sahar Mahdavi
        10.22034/ssyj.2021.687068
        This study considered the critical sociological thinking impact on teaching conversation among young Iranian advanced EFL learners. For this purpose, 40 advanced learners, 17-35 years old, were chosen after administering a nonprobability sampling design from classes at چکیده کامل
        This study considered the critical sociological thinking impact on teaching conversation among young Iranian advanced EFL learners. For this purpose, 40 advanced learners, 17-35 years old, were chosen after administering a nonprobability sampling design from classes at Foreign Language Institute in Babolsar, Iran. These 40 participants were randomly allocated to two groups (one experimental and one control group) each comprising of 20 persons. The participants received a pre-test connected to English conversation separately to ensure that they failed to have previous knowledge. The experimental group received the treatment associated with critical sociological thinking to learn conversation. Then the participants were asked to answer related IELTS Speaking Test. But the control group just received the usual instructions as before. After the treatments, the same pre-test was given to the participants as post-test to evaluate the effect of treatment. After collecting and analyzing the data, the results indicated that critical sociological thinking had a positive effect on teaching conversation in English. The findings of this research can be used in methodological issues. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1458 - The Sociological Study of Cultural Capital Role of Iranian Families on the Acceptance of their Children in University (Case Study: Sanati Sharif University- Entrance of 2015-2016)
        Qasem Alaeizadeh Seyyed Mohammad Seyyed Mirzaie Mostafa Azkia
        The aim of present study is to study sociologically the role of cultural capital of Iranian families on their students' acceptance in university. This is a descriptive post-event survey. The statistical population of study includes all students, in Sharif University of چکیده کامل
        The aim of present study is to study sociologically the role of cultural capital of Iranian families on their students' acceptance in university. This is a descriptive post-event survey. The statistical population of study includes all students, in Sharif University of Technology, who have been studying in 2015-2016 (n= 1013). The sample size was 350 students selected according to Cochran table through simple random sampling. In order to measure research variables, data has been collected through researcher-made questionnaire with Cronbach's Alpha 0.82. Data analysis has been done through inferential statistical method (Kolmogorov-Smirnov normality test, structural equation modeling, combination of detention analysis, multivariate regression, correlation coefficient and path analysis) through SPSS and Amos version 22. The research findings show three types of cultural capitals that are institutional cultural capital; objective cultural capital and embodiment cultural capital. Some components of embodiment of cultural capital and some habitus such as interest in studying books other than textbooks, interest in art, voluntary presence in scientific communities, attention to literature and cultural fames, going to museum, cinema, festivals, artistic activities and sport are not desired among the families of students. Thus, it is essential to promote the cultural capital of Iranian families for improvement of mental and cultural capabilities of their children. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1459 - Smartphone Practice and Lifestyle: The Case of Urban in Iran
        Hossein Kermani
        This paper explores the relationship between smartphone practices and lifestyle in urban Iran. Recently, the use of smartphones has dramatically been increased in Iran, and this trend is expected to influence users&rsquo; lifestyle in the everyday context. Therefore, to چکیده کامل
        This paper explores the relationship between smartphone practices and lifestyle in urban Iran. Recently, the use of smartphones has dramatically been increased in Iran, and this trend is expected to influence users&rsquo; lifestyle in the everyday context. Therefore, to test this hypothesis, I follow the notion of &ldquo;lifestyle&rdquo; which was advanced by Pierre Bourdieu to offer an analysis of this changing trend. I choose the sample based on purpose sampling and conduct the research through an online survey. The number of participants was 219. The results underscored the research hypothesis, but they also indicated that using a smartphone is not a powerful indicator to explain the lifestyle variance. The Pearson correlation was 0.42, but ANOVA test confirmed that the use of smartphone explains only 0.17 percentage of lifestyle variance. Further analysis showed that other variables like gender, education and age do not have a predicting effect on lifestyle. However, income plays a role. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1460 - Generation Gap: Illusion or Reality?
        Heydar Janalizadeh Choobbasti Mohammad Reza Soliemani Beshli
        Values have very important functions in any society. The significance becomes so clear when a society has been exposed to changes and strengthening social cohesion is viewed as an essential subject. Great changes as the Islamic Revolution and the Imposed War have been h چکیده کامل
        Values have very important functions in any society. The significance becomes so clear when a society has been exposed to changes and strengthening social cohesion is viewed as an essential subject. Great changes as the Islamic Revolution and the Imposed War have been happened in Iran during last several decades. In this line, generations can be understood via direct or indirect experience of social actors concerning the indicated affaires or other criteria. Therefore, Is there any generation gap between generations or not?&rdquo; Through meta-analysis, this essay investigates Iran social change in the aspect of values transition from generation gap or generation difference perspective. The following aims help to the idea: To study and describe original concepts in values and generation areas. To review the explaining theories of generation affairs and to compare them. To examine previous experimental research regarding generation subjects including generation difference, gap and separation. The results reject generation gap or separation, Thus Values and attitudes conflict among generation groups is not confirmed. The hypothesis of generation gap has not been verified by the majority of the conducted research. (The research findings support those researchers believe generation difference.) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1461 - The Impact of Youth Identity Crisis on National Security of the Islamic Republic of Iran
        Yousef Khan Mohammadi Masoud Kaveh
        10.22034/ssyj.2019.670243
        In this study, the impact of youth identity crisis is investigated on the national security of the Islamic Republic of Iran. The research method is qualitative; the library method is used for data collection; and data analysis is carried out with descriptive-analytical چکیده کامل
        In this study, the impact of youth identity crisis is investigated on the national security of the Islamic Republic of Iran. The research method is qualitative; the library method is used for data collection; and data analysis is carried out with descriptive-analytical method. The main research question is how does the identity crisis in youth affect the national security of the Islamic Republic of Iran? For this question, the hypothesis was that the identity crisis in young people would undermine national security by undermining indigenous values ​​and beliefs as the most important components of identity. The findings of the study indicate that the identity crisis in young people is manifested through the lack of social security for them, the duality, and indecision in the fundamental values ​​of the ruling system in the form of asociality, social alienation, mass uprisings and social anomalies, and it has threatened Iran's national security. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1462 - َSociological Study of Effective Factors on Forming Iranian Cohesive Identity(A Case study of Bukan’s Youth)
        Qafor Shaykhi Adel Abdollahi
        Present society of Iran, with its young population structure specially after forming and developing modernism and its conflict with tradition as well as the voluminous, various, rapid dominance of mass media has been affected by value conflict whether in micro level of چکیده کامل
        Present society of Iran, with its young population structure specially after forming and developing modernism and its conflict with tradition as well as the voluminous, various, rapid dominance of mass media has been affected by value conflict whether in micro level of personality or macro level of internalization and turned to a society full of conformance, adaptation, alienation, identity confusion and identity crisis are its outcomes that result in society with extravagant toward unclear future. Identity is subjected to daily changing process and redefinition by expanding globalization increasingly and supporting mass media power, is one of the most important problems in contemporary world. In some societies identity is being developed and coherent and in some societies as a problem it creates crisis, tensions and significant gaps. So the subject of this research is in the same direction and it studies and reviews effective social factors on forming coherent Iranian identity and its case study of Bukan&rsquo;s youth (western Iran) in 2010. For studing this subject, in addition to pointing to dimensions and components of Iranian identity it has studied effective internal and external factors of forming identity crisis among Iranian youth and lack of forming a national identity which is convergent with national advent ages as well as different cultures and ethnicity in Iran. The method of this research is survey and questionnaire has been used for data collection. Findings indicate that for reaching a national coherent identity we should typically consider the youth employment, writing and literal application of mother tongue and blooming of different esthetic identity, and great attention being paid to needs and rights of Iranian ethnic. In addition, since Iranian culture is composed of Islamic elements, it is necessary to consider relations and Iranian identity simultaneously and in direction of forming and internalizing a suitable identity should be managed by Iranian society. This important requires a creative and critical thinking, and it is necessary for studding exist factors and identity negative and positive forming variables of Iranian identity to get away from extravagant boasting and crisis must be managed in a way that negative variables could be substituted by positive culture variables gradually. Also extraneous factors will practically be dealt with variation factors optionally in order to be internalized parallel with Iranian society&rsquo;s needs. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1463 - Survival Time of Young Women Childbearing in Tehran
        Adel Abdollahi Arezoo Bagheri Mahsa Saadati
        10.22034/ssyj.2020.676560
        Since determination of factors influencieng childbearing delay can provide convenient approaches to prevent fertility decline, nowadays studying this issue is an important issue for demographers and it is also emphasized by planners and politicians. The aim of this stud چکیده کامل
        Since determination of factors influencieng childbearing delay can provide convenient approaches to prevent fertility decline, nowadays studying this issue is an important issue for demographers and it is also emphasized by planners and politicians. The aim of this study is to evaluate factors influencing first birth interval among 458, young Iranian married women in Tehran province. In this cross sectional study, stratified random sampling was used to collect data of a structured questioner in 2017. Women&rsquo;s first birth interval was compared in confronting some demographic, socioeconomic and attitudinal factors by Kaplan-Meier estimates and Log-Rank test as non-parametric survival analysis tools. The mean of women&rsquo;s first birth interval was 3.33&plusmn;2.67 years with a median of 3.00 years. Kaplan-Meier estimates were significantly different between levels of women&rsquo;s and their husband&rsquo;s educational level, activity, and post materialism factor (p-value&lt;0.05). Women with university education and who had husbands with university educational level had the largest first birth interval among all other educational levels. Employed women had longer first birth interval than unemployed ones. Women lived with employed husband had shorter first birth interval. High post materialism women had the largest first birth interval. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1464 - Social Factors Influencing Non-English Major Professors' Attitudes towards Learning English as an International Language
        Maryam Kaviani Abolghasem Heidarabadi
        10.22034/ssyj.2016.678763
        Nowadays, English is the leading foreign language enjoying a prestigious position in many countries, including Iran. In recent years, English is more and more popular in the world and the importance of learning English cannot be overstated in an increasingly interconnec چکیده کامل
        Nowadays, English is the leading foreign language enjoying a prestigious position in many countries, including Iran. In recent years, English is more and more popular in the world and the importance of learning English cannot be overstated in an increasingly interconnected and globalized world. In this regard, studying the status of language of the educated class of the society such as teachers is very important. They can use English to improve their knowledge and research works. This requires that they have positive motivation towards English language learning. However, the role of social factors cannot be ignored. Based on the relationship between social context and English language proficiency, it should be remembered, however, that social context influences English language proficiency indirectly, mediated by a number of variables. Hence, this study tries to examine how the social factors influence Iranian teachers' motivation towards English as an international language. To this end, a questionnaire was used as a research instrument. It was administered to 100 Iranian teachers of Islamic Azad University (Ghemshahr Branch), Ghaemshahr, Iran. The findings of this study showed that social factors can influence Iranian Teachers' motivation toward English language learning. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1465 - بررسی هویت ملی در بناهای دیپلماتیک ایران از دیدگاه معماران ایرانی
        نسیم نجفقلی پور کلانتری شبنم اکبری نامدار
        10.30495/jisaud.2023.1967249.1006
        دیپلماسی یکی از عوامل مهم‌ نشان‌دهنده‌ی هویت یک حکومت است که تاریخچه‌ای دیرین و به قدرت تاریخچه‌ی شهرها دارد. بناهای دیپلماتیک و خصوصاً سفارتخانه‌ها نماینده‌ی یک کشور بیگانه در پایتخت و یا در شهرهای مهم کشور میزبان هستند که زمین آن‌ها خاک کشور بیگانه محسوب می‌شود و دولت چکیده کامل
        دیپلماسی یکی از عوامل مهم‌ نشان‌دهنده‌ی هویت یک حکومت است که تاریخچه‌ای دیرین و به قدرت تاریخچه‌ی شهرها دارد. بناهای دیپلماتیک و خصوصاً سفارتخانه‌ها نماینده‌ی یک کشور بیگانه در پایتخت و یا در شهرهای مهم کشور میزبان هستند که زمین آن‌ها خاک کشور بیگانه محسوب می‌شود و دولت‌ها در امور داخلی آن‌ها دخالت نمی‌کنند. مهم‌ترین عامل در طراحی چنین فضایی، تصویر و مفاهیمی است که کشور میهمان می‌خواهد در کشور میزبان ارائه کند. ضرورت پرداخت به این موضوع ازآن‌جهت حائز اهمیت است که از یک‌سو مسائل سیاسی و اجتماعی را تحت شعاع قرار داده است و از سوی دیگر از بعد فرهنگی نیز می‌تواند کمک فراوانی را جهت معرفی هویت معماری ایرانی ارائه نماید. لذا هدف از تحقیق حاضر، بررسی عوامل تأثیرگذار بر هویت ملی در بناهای دیپلماتیک در ایران از دیدگاه معماران ایرانی است. این پژوهش سعی داشته است با فرض اینکه ایجاد حریم و حس امنیت مؤثرترین متغیر تأثیرگذار بر هویت ملی در بناهای دیپلماتیک است، به این سؤال پاسخ دهد که چه عواملی بر هویت ملی در بناهای دیپلماتیک در ایران از دیدگاه معماران ایرانی تأثیرگذار هستند؟ جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات پرسشنامه از ضریب همبستگی اسپیرمن برای تعیین سهم هر یک متغیرها بر هویت ملی در بناهای دیپلماتیک از روش تحلیل رگرسیون چندمتغیری با استفاده از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که هویت ملی در معماری بناهای دیپلماتیک ایران وجود دارد. فرهنگ ملی در معماری بناهای دیپلماتیک ایران وجود دارد. همچنین متغیر هماهنگی با معماری مبدأ و مقصد بیشترین تأثیرگذاری را بر هویت ملی بناهای دیپلماتیک دارد. هماهنگی طرح با زمینه، دومین متغیر تأثیرگذار بر هویت ملی بناهای دیپلماتیک است. درنهایت گشایش و دعوت‌کنندگی فضا و امنیت در رتبه سوم تأثیرگذاری بر هویت ملی بناهای دیپلماتیک قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1466 - ارزیابی مبانی فکری پیرنیا با نظریات ماریا مونته سوری در شناخت کیفیت فضایی بازی انگیز برای کودکان 2 تا 6 سال
        هیراد حسینیان سارا کلانتر
        10.30495/jisaud.2023.1984390.1063
        بازی از زمان تولد همنشین کودک بوده است به نحویکه به واسطه آن توان تمیز دادن بافت ها برای کودکان منجر به افزایش اطلاعات و انطباق آن با محیط پیرامونی‌شان میشود و در این راستا بهره‌گیری از حواس کودک و تحریک آن خود شکلی از عوامل قابل توجه در جهت بهره‌مندی مناسب از کیفیت فضا چکیده کامل
        بازی از زمان تولد همنشین کودک بوده است به نحویکه به واسطه آن توان تمیز دادن بافت ها برای کودکان منجر به افزایش اطلاعات و انطباق آن با محیط پیرامونی‌شان میشود و در این راستا بهره‌گیری از حواس کودک و تحریک آن خود شکلی از عوامل قابل توجه در جهت بهره‌مندی مناسب از کیفیت فضای پیرامونی را تداعی میکند. به نحویکه در امتداد این مطلب از منظر فکری پیرنیا نیز فرهنگ کودک ایرانی با توجه به نگرش فکری و با بهره از همین حواس میتواند منجر به صمیمیت و درک فضای محیطی در قالبی ساده و ایدری شود. همچنین قابل التفات است که از دیدگاه مونته سوری فردیت انسان ها مورد توجه و تامل قرار گرفته است به شکلی که این واژه خود منجر به درک فرهنگ محیطی برای مخاطبین خود میشود و تاثیر منحصر بفرد ارتباط کودک با محیط برخاسته از ذهن او را معنا می‌بخشد. لذا در این جستار سعی شده است ابتدا با رویکردی تفسیرگرا و سپس با بهره از استدلال استنتاجی و درک مفاهیم اولیه و به واسطه روش تحلیلی- توصیفی به بیان مولفاتی میان نظریات پیرنیا با مونته سوری پرداخته تا بتوان با استفاده از این مولفات به پرسش؛ چگونه میتوان از طریق ارزیابی مبانی فکری پیرنیا با نظریات مونته سوری به معیارهایی در جهت شناخت کیفیت فضایی بازی‌انگیز برای کودکان 2 تا 6 سال دست یافت؟ پاسخ داد به نحویکه به تاثیر کیفیت فضایی بازی‌انگیز در تطبیق با فرهنگ کودک ایرانی از منظر شناخت محیط منطبق با معیارهای وی به عنوان متن‌گردانی هوشمند پیبرد به قسمیکه از هم‌ارزی اصول برخاسته از نظریات اندیشمندان عنوان شده بتوان به ارزش فضایی برگرفته از زمینه اثر و کالبد منطبق بر خودکفایی محیطی به پیوند اصول فکری ایشان در جهت خود تنظیمی محیطی از منظر فکری کودک پاسخی در خور شایستگی آن داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1467 - میراث معماری و باستان‌شناسی نجات‌بخشی (مطالعه موردی کاوش نجات‌بخشی محوطه گردی گوران پیرانشهر)
        فرزاد مافی بهنام قنبری حامید نورسی
        10.30495/jisaud.2022.694847
        بخش قابل‌توجهی از یافته‌ها و نتایج حاصل از کاوش‌های باستان‌شناختی را آثار و شواهد معماری تشکیل می‌دهد. ساختارهای به دست آمده از کاوش‌های باستان‌شناسی در کنار سایر بناها، بافت‌های تاریخی و سنت‌های معماری برجا مانده از ادوار گذشته، میراث معماری یک سرزمین را شکل می‌دهند. ت چکیده کامل
        بخش قابل‌توجهی از یافته‌ها و نتایج حاصل از کاوش‌های باستان‌شناختی را آثار و شواهد معماری تشکیل می‌دهد. ساختارهای به دست آمده از کاوش‌های باستان‌شناسی در کنار سایر بناها، بافت‌های تاریخی و سنت‌های معماری برجا مانده از ادوار گذشته، میراث معماری یک سرزمین را شکل می‌دهند. توجه به میراث معماری یک ضرورت انکارناپذیر در کاوش‌ها و مطالعات باستان‌شناختی است؛ اما زمانی که بحث کاوش‌های نجات‌بخشی مطرح می‌شود؛ با توجه به سرعت عمل و محدودیت‌های زمانی و مالی در این نوع از کاوش‌ها، احتمال از بین رفتن شواهد معماری اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. با توجه به اهمیت آثار و شواهد معماری در کاوش‌های باستان‌شناختی، در این نوشتار سعی بر آن است تا با استناد بر نتایج کاوش نجات‌بخشی محوطه گردی گوران پیرانشهر، چگونگی تعامل باستان‌شناسان با میراث معماری به‌ویژه در کاوش‌های نجات‌بخشی مورد ارزیابی قرار گرفته و در نتیجه، با در نظر گرفتن پیش‌فرض‌های تأثیرگذار، از جمله عدم اولویت مطالعات معماری، کم‌توجهی به الزامات کاوش نجات‌بخشی، عدم استفاده از تخصص معماران در تیم‌های باستان‌شناسی، کم‌توجهی به رویکردهای باستان‌شناسی فضایی، عدم تناسب سطح کاوش با نیازهای پژوهشی، عدم بهره‌وری دقیق از فناوری‌های نوین و سایر موارد مؤثر را مورد راستی آزمایی قرار داده و در پایان نیز پیشنهادهای مشخصی را در جهت بهبود روش‌ها به‌منظور مطالعه، مستندنگاری و معرفی دقیق‌تر میراث معماری در کاوش‌های نجات‌بخشی ارائه گردیده است. روش تحقیق پژوهش حاضر به‌صورت تاریخی، تطبیقی-تحلیلی است و گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و با استفاده از گزارش‌ها و رویکردهای باستان‌شناسانه انجام گرفته است.کلید واژگان: میراث معماری، باستان‌شناسی نجات‌بخشی، گردی گوران پیرانشهر، باستان‌شناسی فضایی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1468 - شبه‌رمانتیسم‌گرایی آمرانه حکومت پهلوی اول در شهر بندر انزلی: تحلیل شکل‌گیری و تحقق دوره رمانتیک بندر انزلی در دوره پهلوی اول از دیدگاه منورالفکران
        عرفان خصم افکن نظام مصطفی کیانی هاشمی
        10.30495/jisaud.2023.1977504.1038
        اشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول را تشکیل می‌دهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوز چکیده کامل
        اشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول را تشکیل می‌دهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی، در قالب جنبش‌های روشنفکری محرک ناسیونالیسم یا ملی‌گرایی ایرانی به عنوان راهی به منظور یکپارچگی و توانمند ساختن ایران در حکومت رضاخان شد و موجب تبدیل ایران به کشوری دارای ثبات و امنیت پایدار شد. یکی از راه‌های پیاده‌سازی نظریه شاهنشاهی رضاخان، هنر و به ویژه، بهره‌گیری از معماری بود. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در راستای مشروعیت‌بخشیدن به اقدامات تجددطلبانه حکومت پهلوی اول، چگونه و با چه شاخص‌ها و مؤلفه‌هایی در معماری بناهای دولتی شهر بندر انزلی تجلی پیدا کرد؟ آیا تصویر ساخته شده توسط حکومت با نظر منورالفکران هم‌راستا بود؟ لذا پژوهش از نوع کیفی و کاربردی و با استفاده از روش تطبیقی- مقایسه‌ای از طریق روش مطالعات کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در کنار گفتمان فرهنگی پهلوی در جهت تحقق رویکرد تجددگرایانه‌اش از طریق معماری در قالب ساخت بناهای دولتی با الگوگیری از معماری اروپائی، می‌بایست ساخت تصاویر ذهنی در شهروندان از طریق همراهی منورالفکران آن دوره در قالب ارایه‌ی گزارش‌ها و سفرنامه‌ها را جهت ترغیب شهروندان برای نوگرایی و تجدد را هم باید در نظر بگیریم. تقریبا بعد از فرآیند تجددگرایی دوره پهلوی اول بود که شهر انزلی برای نخستین بار به عنوان تفرج‌گاهی برای تهرانیان درآمد که ترجیح می‌دادند اوقات فراغت خود را در این شهر بگذرانند تا جایی که همگی آن را فرنگستان ایران می‌نامیدند. با توجه به نتایج تحقیق، شاهد تحقق عصر رمانتیک شهر بندر انزلی در دوره پهلوی اول هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1469 - سنجش توان اقتصادی استان‌های ایران برای توسعة منطقه‌ای
        علیرضا محمدی سپیده نوری
        تحقق توسعه ملی و اقتصاد مقاومتی، مستلزم شناخت امکانات و توانمندی‌های موجود اقتصادی مناطق مختلف کشور است. موضوعی که در برنامه‌ریزی‌های ملی توسعه به آن توجه کمتری می‌شود و اغلب شاخص‌های کلان‌ ملی برای سیاست‌گذاری‌های منطقه‌ای مورد توجه قرار می‌گیرند. عدم شناخت درست از توا چکیده کامل
        تحقق توسعه ملی و اقتصاد مقاومتی، مستلزم شناخت امکانات و توانمندی‌های موجود اقتصادی مناطق مختلف کشور است. موضوعی که در برنامه‌ریزی‌های ملی توسعه به آن توجه کمتری می‌شود و اغلب شاخص‌های کلان‌ ملی برای سیاست‌گذاری‌های منطقه‌ای مورد توجه قرار می‌گیرند. عدم شناخت درست از توانمندی‌های اقتصادی استان‌های کشور، مانع سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مطلوب برای توسعة منطقه‌ای است. شناخت امکانات و توانمندی‌های اقتصادی، برای تدوین و اجرای سیاست‌های توسعة اقتصادی ضروری است. هدف ‌این مقاله شناخت و رتبه‌بندی استان‌های کشور از نظر نماگر‌های توسعة اقتصادی است. داده‌های آماری 72 نماگر کلیدی از سرشماری‌های آماری مرکز آمار ایران در بخش حساب‌های ملی و منطقه‌ای استخراج شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل‌ داده‌ها از روش‌های آمار فضایی مانند آماره موران و روش تصمیم‌گیری چندمعیاره TOPSIS و ضریب تغییرات C.V برای انعکاس پراکنش فضایی، رتبه و چگونگی توزیع نماگر‌های اقتصادی منطقه‌ای استفاده شده است. نتایج رتبه‌بندی به روش TOPSIS، نشان می‌دهند که استان تهران با امتیاز نهایی 0/67 در رتبه اول و استان چهارمحال و بختیاری با امتیاز 0/18 در رتبه آخر توان اقتصادی توسعة منطقه‌ای قرار دارند و تفاوت قابل توجهی از نظر میانگین رتبه‌بندی (0.5)، بین استان‌های مختلف کشور وجود دارد. نتیجه اینکه، توان ‌اقتصادی مناطق بر مبنای نماگر‌های کلان توسعة منطقه‌ای کاملا متفاوت است و به سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی متناسب با توانمندی‌های اقتصادی در سطح ملی و منطقه‌ای نیاز دارد. در پایان بر مبنای یافته‌های پژوهش، پیشنهادهایی همانند اجرای برنامه‌ریزی آمـایش سرزمین (برنامه‌ریزی فضایی) برای ارتقای توانمندی‌های اقتصادی توسعة منطقه‌ای، ارائه شده‌اند. واژگان کلیدی: حساب‌های ملی و منطقه‌ای، توان اقتصادی، TOPSIS، ایران. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1470 - تحلیل فضایی و مدلسازی ارتباط مراکز کنش جوی با ناهنجاری های فراگیر بارش ایران
        حسین محمدی فرامرز خوش اخلاق قاسم عزیزی محمدامین حیدری
        تغییرات فشار در مراکز کنش‌جوی اثرات مهمی بر سایر مولفه‌ها و الگوهای جوی موثر در تغییر پذیری بارش دارد. این پژوهش به منظور واکاوی و مدلسازی اثر و ارتباط مراکز کنش جوی بر ناهنجاری فراگیر و شدید بارش در ایران با استفاده از داده های 30 ایستگاه همدید در طول دوره 2010-1961 و چکیده کامل
        تغییرات فشار در مراکز کنش‌جوی اثرات مهمی بر سایر مولفه‌ها و الگوهای جوی موثر در تغییر پذیری بارش دارد. این پژوهش به منظور واکاوی و مدلسازی اثر و ارتباط مراکز کنش جوی بر ناهنجاری فراگیر و شدید بارش در ایران با استفاده از داده های 30 ایستگاه همدید در طول دوره 2010-1961 و دادههای سایت NCEP/NCAR امریکا در بازه ماه‌های نوامبر تا مه انجام گرفته است. در این پژوهش از روش همبستگی پیرسون و مدل سازی رگرسیون چندمتغیره در بازه ماه برابر و پیش یابی یک‌ماهه استفاده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده نقش مراکز کنش مورد مطالعه در ناهنجاری‌های بررسی شده بسیار قوی و تعیین‌کننده است. به شکلی که بر اساس مقادیر استانداردشده ارتفاع جوّ در این مراکز با استفاده از توابع رگرسیونی ارائه شده در این پژوهش به خوبی می‌توان مقادیر این ناهنجاریها را تعیین و پیش‌یابی کرد. نتایج این پژوهش نشان داد مقادیر استانداردشده ارتفاع ژئوپتانسیل جوّ در منطقه همگرایی دریای سرخ در تراز 700، ناوه شرق مدیترانه در تراز 500، و پرفشار شمال آفریقا نیز در تراز 500 به ترتیب مهمترین اثردر ناهنجاری بارش در ایران را دارند. همچنین نقش مراکزی مانند پرفشار آزورز و کمفشار سودان در پیش‌یابی یک ماهه ناهنجاری بارش بسیار پررنگ می‌باشد. صحت‌سنجی عملکرد توابع رگرسیونی ارائه شده به منظور پیش‌یابی یک ماهه ناهنجاری بارش کشور بر اساس مقادیر RMSE و BIAS بجز برای منطقه جنوب‌شرق کشور، برای سایر مناطق مورد تایید قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1471 - تحلیل رقابت‌پذیری گردشگری ایران در مقایسه با رقبای سند چشم-انداز 1404
        سعیده علوی حسین نظم فر محمد حسن زاده
        با توجه به اهمیت صنعت گردشگری در رشد اقتصاد و توسعه پایدار کشور‌ها و افزایش روزافزون رقابت در این صنعت، این مقاله باهدف تحلیل رقابت‌پذیری گردشگری ایران در مقایسه با رقبای سند چشم‌انداز 1404 بر اساس داده سال 2017 انجام‌شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام‌ شده ا چکیده کامل
        با توجه به اهمیت صنعت گردشگری در رشد اقتصاد و توسعه پایدار کشور‌ها و افزایش روزافزون رقابت در این صنعت، این مقاله باهدف تحلیل رقابت‌پذیری گردشگری ایران در مقایسه با رقبای سند چشم‌انداز 1404 بر اساس داده سال 2017 انجام‌شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام‌ شده است. شاخص‌های موردبررسی شامل توانمندسازی محیط، سیاست‌های گردشگری، زیرساخت‌ها و منابع طبیعی و فرهنگی هست که با استفاده از مدل پرومته مورد تحلیل قرارگرفته است. یافته‌های مقاله نشان داد که کشور امارات متحده عربی با جریان خالص 480/0 اصلی‌ترین رقیب گردشگری ایران محسوب می‌شود. بعد از امارات، کشور همسایه قطر با جریان خالص 374/0 در رتبه بعدی قرار دارد. کشور ایران نیز با جریان خالص 221/0- در رتبه هفدهم قرار دارد. کشورهای رقیب ایران در سند چشم‌انداز 1404 به ترتیب در خاورمیانه کشور امارات متحده عربی، در قفقاز کشور جمهوری آذربایجان و در آسیای میانه قزاقستان هست. رقبای اصلی ایران در شاخص‌های توانمندسازی محیط، سیاست‌های گردشگری و زیرساخت، کشور امارات متحده عربی و در شاخص منابع طبیعی و فرهنگی کشور ترکیه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1472 - تحلیل تأثیر مناطق آزاد بر توسعه اقتصادی در ایران مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس
        خدیجه قنبرپور حجت مهکویی علی امیری یوسف زین العابدین
        توسعه اقتصادی به عنوان یکی از ارکان اصلی برای توسعه یافتگی در کشورهای در حال توسعه یافته، باید با عزمی راسخ، دنبال شود. مؤلفه‌های زیادی درون سرزمین کشورها برای رسیدن به توسعه اقتصادی در نظر گرفته می شوند که یکی از این مؤلفه ها، ایجاد برخی از بنادر و شهرها، به عنوان منط چکیده کامل
        توسعه اقتصادی به عنوان یکی از ارکان اصلی برای توسعه یافتگی در کشورهای در حال توسعه یافته، باید با عزمی راسخ، دنبال شود. مؤلفه‌های زیادی درون سرزمین کشورها برای رسیدن به توسعه اقتصادی در نظر گرفته می شوند که یکی از این مؤلفه ها، ایجاد برخی از بنادر و شهرها، به عنوان منطقه آزاد است تا از این طریق بتوان، تجارت پر سود را برای کشور، منطقه مرزی و استان مورد نظر، و به طورکلی در سطح ملی و منطقه ای و حتی برخی مناطق آزاد را در سطح جهان، در راستای توسعه اقتصادی قرار داد. با وجود اینکه هفت منطقه آزاد در ایران وجود دارد، ولی کماکان سطح توسعه اقتصادی داخل کشور همچنان نامناسب است. منطقه آزاد ارس به عنوان یکی از این مناطق است که در شمال غربی کشور به عنوان پل ارتباطی با منطقه قفقاز و اروپای شرقی، می تواند نقش مهمی را برای توسعه روابط اقتصادی ایفاء کند. هدف این مقاله تحلیل تأثیر منطقه آزاد ارس بر توسعه اقتصادی کشور می باشد. برای دستیابی به این هدف، مقاله با روش پژوهشی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایتهای اینترنتی انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهند که منطقه آزاد ارس در مقیاس محلی و ملی، نسبت به مقیاس منطقه ای، بهتر توانسته است بر توسعه اقتصادی ایران تأثیرگذار باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1473 - بررسی همدید وسیع‌ترین و مستمرترین یخبندان‌های شمال‌غرب ایران
        بتول زینالی مهدی فروتن سحر اخوت
        یخبندان یکی از حوادث طبیعی است که رخداد زود‌رس و دیر‌رس آن می‌تواند جنبه‌های مختلف زندگی بشری را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین این پژوهش با هدف پیش‌بینی عوامل جوی رخداد این پدیده با رویکرد محیطی به گردشی انجام گرفته است. برای این کار داده‌های محیطی مربوط به دمای کمینه رو چکیده کامل
        یخبندان یکی از حوادث طبیعی است که رخداد زود‌رس و دیر‌رس آن می‌تواند جنبه‌های مختلف زندگی بشری را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین این پژوهش با هدف پیش‌بینی عوامل جوی رخداد این پدیده با رویکرد محیطی به گردشی انجام گرفته است. برای این کار داده‌های محیطی مربوط به دمای کمینه روزانه سال‌های 2001-2017، برای 9 ایستگاه سینوپتیکی واقع در استان‌های اردبیل، ارومیه و تبریز از سازمان هواشناسی کل کشور اخذ گردید و روز‌های با دمای زیر صفر درجه سانتی‌گراد که 40 درصد پهنه موردمطالعه را دربرگرفته بودند انتخاب شدند و با استفاده از روش خوشه‌ای سلسله‌مراتبی ward که بر روی نقشه‌های میانگین فشار تراز دریا مربوط به روزهای یخبندان اعمال شده بود طبقه‌بندی روز‌های فرین انجام گرفت. به منظور تعیین نماینده هر طبقه با استفاده از اسکریپت‌نویسی در محیط متلب، همبستگی لوند بین نقشه‌های روزهای مختلف هر طبقه ۲ تا ۵ گروهی با ضریب ۵/۰ محاسبه شد؛ و روز‌هایی که ضریب همبستگی 5/0 و بیشترین شباهت را با اکثر روز‌های آن طبقه داشت نماینده گروه معرفی شد. پس از تعیین روز نماینده داده‌های جوی از سایت نووا تهیه گردید و نقشه‌های فشار تراز سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، بردار باد، دمای تراز 500 هکتوپاسکال و ضخامت جو در نرم‌افزار گردس ترسیم گردید. نتایج 4 الگو برای روز‌های یخبندان نشان داد بیش‌ترین سامانه‌های مؤثر بر روی شمال غرب ایران سامانه‌های پرفشار سیبری، کم‌فشار جنب قطبی و پرفشار اروپای شمالی بوده است و مناطق موردمطالعه در قسمت جلوی فراز واقع گشته و چرخندگی منفی هوا شرایط پایداری را به ارمغان آورده است. در بیش‌تر این الگو‌ها باد‌های غربی که در کانال تاوه قطبی حرکت داشته‌اند هوای سرد عرض‌های شمالی را وارد جو مناطق مطالعاتی کرده‌اند و دمای پایین هوا را موجب شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1474 - .فرامطالعه شاخص‌های محیطی&ndash;کالبدی شهر سالم در شهرهای ایران؛ در بازه زمانی سال‌های 1399- 1390
        حمیده شعبانی رابری کوروش افضلی فاطمه خزاعی راوری
        چکیده تبیین موضوع: به دنبال رشد و گسترش بی‌رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل‌های امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی شاخص‌های محیطی-کالبدی شهر سالم در شهرهای ایران می‌باشد. روش: چکیده کامل
        چکیده تبیین موضوع: به دنبال رشد و گسترش بی‌رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل‌های امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی شاخص‌های محیطی-کالبدی شهر سالم در شهرهای ایران می‌باشد. روش: پژوهش حاضر از منظر هدف، پژوهشی بنیادین، از نظر روش، از نوع کمی و از نظر ماهیت از نوع توصیفی-تحلیلی با روش فراتحلیل است. جهت انجام کار، از داده‌های ثانویه استفاده شده است و نوع مدل، مدل با اثرات تصادفی انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از نرم‌افزارهای SPSS و CMA2 استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که در گروه مطالعات ذهنی، همة مطالعات معنی دار و برآورد تأثیر همة مطالعات نیز معنی‌دار بود. در خصوص مطالعات عینی، 4 مطالعه از 10 مطالعه، کاملاً بی‌معنی بود اما مجموع مطالعات معنی‌دار بود. در گروه شاخص‌ها نیز، 29 شاخص، ذهنی و 30 شاخص عینی بودند که از میان شاخص‌های ذهنی، 19 شاخص واجد آماره معنی‌داری شده و از میان شاخص‌های عینی، 18 شاخص بی‌معنی شناخته شد. نتایج: نتایج اصلی حاصل از متاآنالیز نشان داد که بیشترین ضریب تأثیر مربوط به شاخصکیفیت هوا بیشترین فاصله اطمینان مربوط به شاخص کیفیت سیستم جمع‌آوری زباله و بیشترین قدرت تحلیل در خصوص شهر سالم از آنِ مسیر ویژه دوچرخه‌سواری است. کلیدواژه‌ها: شهر سالم، شاخص‌های محیطی-کالبدی شهر سالم، فراتحلیل، شهرهای ایران. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1475 - تحلیل رابطه شاخص‌های جمعیتی با توسعه یافتگی استان‌های ایران
        میرنجف موسوی علی اکبر تقیلو علی باقری کشکولی
        برنامه ریزی جمعیت به عامل اساسی در توسعه یافتگی و عدم توسعه یافتگی مطرح شده است. پدیده شهرنشینی به عنوان یکی از مهمترین پیامدهای رشد جمعیت در قرن 21 منجر شده است بحران‌های شهری و آسیب‌های جدی در روند توسعه یافتگی مناطق و شهرها به وجود آید و استان‌های کشور به لحاظ میزان چکیده کامل
        برنامه ریزی جمعیت به عامل اساسی در توسعه یافتگی و عدم توسعه یافتگی مطرح شده است. پدیده شهرنشینی به عنوان یکی از مهمترین پیامدهای رشد جمعیت در قرن 21 منجر شده است بحران‌های شهری و آسیب‌های جدی در روند توسعه یافتگی مناطق و شهرها به وجود آید و استان‌های کشور به لحاظ میزان توسعه یافتگی نابرابری شدیدی باهم داشته باشند. با توجه به ماهیت موضوع و مؤلفه‌های مورد بررسی، رویکرد حاکم برای این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی است. شاخص‌های مورد بررسی حدود 7 شاخص جمعیتی و30 شاخص اقتصادی، فرهنگی، صنعتی و مسکن است که اطلاعات مورد نیاز از مرکز آمار ایران، سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن و سالنامه‌های آماری استان‌ها بر اساس آمار سال 1390 جمع‌آوری شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل Topsis و همچنین از آزمون‌های آماری ضریب همبستگی، رگرسیون، تحلیل واریانس و مدل تحلیل مسیر جهت سنجش ارتباط بین شاخص‌های جمعیتی و شاخص‌های توسعه و همچنین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری استفاده شده است. برابر بررسی‌های صورت گرفته، استان تهران و البرز با میزان‌های توسعه به ترتیب 9861/0 و 9824/0 به عنوان توسعه یافته‌ترین استان‌ها و استان سیستان و بلوچیستان با میزان توسعه 0069/0 به عنوان محروم‌ترین استان شناخته شدند. همچنین ضریب همبستگی چندگانه با 901/0 رابطه بین شاخص‌های جمعیتی و میزان توسعه‌یافتگی استان‌های کشور را تایید می‌نماید. مقدار تبیین نشان می‌دهد که 5/76 درصد از تغییرات و توسعه‌یافتگی استان‌های کشور ناشی از شاخص‌های جمعیتی (تراکم جمعیت، میزان شهرنشینی، نرخ فعالیت، بارتکفل، میزان باسوادی، میزان مهاجرین وارد شده و نسبت جنسی است. همچنین مدل تحلیل مسیر نشان می‌دهد شاخص میزان باسوادی با ضریب 687/0 بیشترین تاثیر و میزان بارتکفل با ضریب 355/0- کمترین تاثیر به عبارتی دیگر تاثیر منفی بر روند توسعه یافتگی استان‌های کشور داشته است. در نهایت جهت رسیدن به توسعه یافتگی استان‌های محروم پیشنهاداتی ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1476 - بررسی و تحلیل نابرابریهای توسعه در سازمان فضایی استانهای ایران
        اکبر ویسی کریم حسین زاده دلیر بختیار عزت پناه
        ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه با وجود تنوع و دارا بودن استعداها وپتانسیل های طبیعی ومحیطی در پهنه سرزمین ، نابرابری های زیادی در بین استانهای آن وجود دارد واگر چه در سالهای قبل از طریق برنامه های مختلف توسعه سعی در رفع این نابرابری ها شده است ولی به دلایل م چکیده کامل
        ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه با وجود تنوع و دارا بودن استعداها وپتانسیل های طبیعی ومحیطی در پهنه سرزمین ، نابرابری های زیادی در بین استانهای آن وجود دارد واگر چه در سالهای قبل از طریق برنامه های مختلف توسعه سعی در رفع این نابرابری ها شده است ولی به دلایل مختلف همچون انتخاب الگو های نامناسب توسعه و...، همچنان نابرابری بین استانهای ایران مشهود وملموس است.که این امردر درازمدت می تواند پیامد هایی از قبیل ایجاد واگرایی در پیرامون و تمرکزگرایی شدید در مرکز و نیز به خطر انداختن اتحاد ملی و... را به همراه داشته باشد. در این مقاله به بررسی نابرابری های توسعه ومحاسبه شدت این نابرابری ها در بین استانهای ایران در دو مقطع زمانی 1375 و1385، با استفاده از 25 شاخص نابرابری توسعه از طریق تکنیک تحلیل عاملی، پرداخته شده است. داده های جمع‌آوری شده با استفاده از، روش تحلیل عاملی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. به منظور بیان فضایی نابرابری و عدم تعادل‌های منطقه‌ای از نرم افزارGIS9.3استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله از تحقیق استان های تهران، خراسان، سمنان و یزد در هر دو دوره (1375 و 1385) با جابه جایی رتبه در بین خود حائز رتبه ها ی اول تا چهارم بوده اند.استان های محروم وتوسعه نیافته در دوره آماری 1375 شامل استان های سیستان وبلوچستان، اردبیل، کهگیلویه وبویراحمد و ایلام و در دوره آماری 1385 شامل استان های کرمان، کردستان، ایلام و کهگیلویه وبویراحمد بوده اند. این نتایج حکایت از وجود نابرابریهای توسعه و شکاف شدید، بین استانهای کشورطی سالهای مورد مطالعه دارد. بطوری که در مرکز کشور استان های توسعه یافته و در نواحی پیرامونی ومرزی استان های توسعه نیافته قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1477 - مقایسه نابرابری توسعه‌ی استان کردستان با سایر استان‌های ایران
        اکبر ویسی کریم حسین زاده دلیر بختیار عزت پناه
        این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه نابرابری ‌توسعه در بین استان کردستان و سایر استان‌های ایران طی دو دوره آماری 1375 و 1385 انجام گرفته است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای سنجش نابرابری توسعه از 25 شاخص ‌مختلف جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی که داده های آنها ا چکیده کامل
        این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه نابرابری ‌توسعه در بین استان کردستان و سایر استان‌های ایران طی دو دوره آماری 1375 و 1385 انجام گرفته است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای سنجش نابرابری توسعه از 25 شاخص ‌مختلف جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی که داده های آنها از منابع مکتوب و اسناد منتشر شده توسط سازمانهای رسمی اقتصادی- اجتماعی (مرکزآمار ایران، معاونت برنامه ریزی ونظارت راهبردی ریاست جمهوری)وپژوهشهای موردی انجام شده جمع‌آوری استفاده‌ شده ‌است. داده‌های مورد نیاز از طریق سالنامه‌های مرکز آمار ایران در سالهای 1375 و 1385جمع‌آوری شده و با استفاده از، روش تحلیل عاملی در نرم‌افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس جمع نمرات عاملی را محاسبه و میانگین آن‌ها را به عنوان معیاری برای سطح توسعه یافتگی استان‌‌ها درنظرگرفته و براساس آن رتبه‌بندی استان‌‌ها محاسبه شد و جمع نمرات عاملی استان کردستان را با میانگین جمع نمرات عاملی کل استان‌ها محاسبه و تفاوت آن‌ها و میزان نابرابری توسعه بین آن‌ها به دست آمده است. جایگاه استان کردستان و سایر استان‌ها به وسیله نرم‌افزار GIS9.3 در سازمان فضایی ایران ترسیم شده است. نتایج پژهش حکایت از وجود نابرابری بین استان کردستان با میانگین کشوری در ابعاد و شاخص های جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی دارد که در سال‌های 1375، 1385به ترتیب به میزان 66/2 ،92/2 نابرابری و شکاف سطح توسعه بین این استان و میانگین کشور وجود داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1478 - ارزیابی سطوح توسعه یافتگی در ابعاد مختلف اجتماعی- رفاهی، زیر بنایی و تکنولوژیکی جامعه عشایری استانهای ایران
        علی اکبر تقیلو میر نجف موسوی
        هدف تحقیق حاضر ارزیابی سطح توسعه یافتگی ابعاد کالبدی &ndash; فضایی جامعه عشایری ییلاقی و قشلاقی مناطق مختلف کشور است. روش تحقیق و توصیف رابطه بین متغیرها بر مبنای توصیفی &ndash; تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق نیز جامعه عشایری کل کشور با جمعیت2373660 نفر در قالب 426320 خا چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر ارزیابی سطح توسعه یافتگی ابعاد کالبدی &ndash; فضایی جامعه عشایری ییلاقی و قشلاقی مناطق مختلف کشور است. روش تحقیق و توصیف رابطه بین متغیرها بر مبنای توصیفی &ndash; تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق نیز جامعه عشایری کل کشور با جمعیت2373660 نفر در قالب 426320 خانوار است. داده‌های مورد نیاز تحقیق از اسنادی و مرکز آمار و آخرین دوره سرشماری 1387جامعه ایلات و عشایر کشور بدست آمده است. در تجزیه تحلیل داده‌ها از مدل تاپسیس جهت رتبه‌بندی استانهای توسعه یافته، نیمه توسعه‌یافته و توسعه‌نیافته، و از مدل برازش رگرسیونی SPSS برای سنجش میزان اهمیت و درجه تاثیر گذاری شاخصهای سازنده تحقیق در سطح توسعه یافتگی استفاده گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ضریب نابرابری توسعه در منطقه قشلاقی 0.467 و منطقه ییلاقی 0.567 است. ضریب همگنی توسعه در درون استانهای توسعه نیافته دوره قشلاقی(2.01) و برای استانهای توسعه نیافته دوره ییلاقی 4.4 است. مدل برازش رگرسیونی نشان می‌دهد که شاخصهای بکار رفته در دوره ییلاقی 99.3 درصد و در منطقه قشلاقی 98.2 درصد سطح توسعه یافتگی جامعه عشایری را تبیین می‌کند. در بین شاخصهای توسعه دسترسی به انرژی با ضریب 0.693 بیشترین تاثیر و در دوره قشلاقی دسترسی به امکانات ارتباطاتی و اطلاعاتی با ضریب تاثیر 3.26 بیشترین تاثیر را در سطح توسعه داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1479 - مقایسۀ دو اثر عاشقانۀ جلیس‌المشتاق و بساتین‌الانس
        فاطمه رستمی علیرضا قوجه زاده اشرف چگینی
        جلیس‌المشتاق منظومه‌ای عاشقانه است که در سال 870 توسط شاعری ناشناخته با نام یا تخلص «علی» در دورۀ حکمرانی امیر شیران‌شاه فرخ‌یسار (869- 907) سرود شده است. این اثر، برگردان منظوم بساتین‌الانس اخستان دهلوی (726 ق)، دبیر و ادیب دورۀ سلطان غیاث‌الدین تغلق و محمدشاه تغلق است چکیده کامل
        جلیس‌المشتاق منظومه‌ای عاشقانه است که در سال 870 توسط شاعری ناشناخته با نام یا تخلص «علی» در دورۀ حکمرانی امیر شیران‌شاه فرخ‌یسار (869- 907) سرود شده است. این اثر، برگردان منظوم بساتین‌الانس اخستان دهلوی (726 ق)، دبیر و ادیب دورۀ سلطان غیاث‌الدین تغلق و محمدشاه تغلق است. با توجه به دست‌نویس ریاحین القلوب، ترجمۀ منظوم گلستان از شاعری به نام امیر سید علی حسینی (زنده در تاریخ 860) و تقدیم آن به سلطان خلیل شروان شاه (820- 868) و از قرائن موجود در این اثر، چنین بر می‌آید که سرایندۀ جلیس‌المشتاق همین سید علی حسینی باشد. این منظومه حکایت عشق کشورگشا (پسر پادشاه بتیهان هند) با ملک‌آرا (دختر پادشاه چین) است که در خلال آن چندین حکایت دیگر نیز نقل‌ شده است. با توجه به پیشینۀ مشترک این دو اثر، افتراقات و اشتراکاتی در داستان‌پردازی، ترکیبات، شخصیت‌ها و صحنه‌پردازی‌های آن‌ها دیده می‌شود. سرایندۀ جلیس‌المشتاق در توصیفات خود از اصطلاحات موسیقی، نجومی و عناصر طبیعی بهره‌ جسته و با زبانی ساده برخلاف زبان پیچیده و مغلق بساتین‌الانس با پیروی از وزن و بحر شاهنامه به روایت این داستان پرداخته است. برگردان این دو متن ارزشمند ادبی‌ با آبشخور هندی به نظم و نثر، بیان‌گر نفوذ و تأثیر عمیق زبان، فرهنگ و ادب فارسی در شبه‌قارۀ سدۀ هشتم است. در این پژوهش با تحلیل و مقایسۀ این دو متن به بررسی افتراقات و اشتراکات آن پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1480 - Determining the Optimum Investment Portfolios in the Iranian Banking Network Base on Bi-level Game using the Markowitz Optimization Model by Firefly Algorithm
        Mehdi Memarpour Ashkan Hafezalkotob Mohammad Khalilzadeh Abbas Saghaei Roya Soltani
        The present study is presented in order to determine the optimal investment portfolios between a bank and its customers, in the form of a two-level game by Stackelberg (leader-follower). The game is based on the Markowitz mean-variance model. Leader player portfolios (B چکیده کامل
        The present study is presented in order to determine the optimal investment portfolios between a bank and its customers, in the form of a two-level game by Stackelberg (leader-follower). The game is based on the Markowitz mean-variance model. Leader player portfolios (Bank 3) have included deposit portfolios in rival banks (Banks 1 and 2), investment in the real estate market, investment in the stock market and investment in the foreign exchange market. Also follower player portfolios (Bank 3 customers), including deposits in rival Banks(1,2), investment in the coin and gold market, investment in the foreign exchange market, investment in the housing and real estate market, investment in the car market, investment in the stock market. The data related to the mentioned assets covered 2009-2017, where the optimal investment portfolios of the players was first determined using GAMS software. Next, the problem was solved again using the meta-heuristic algorithm of Firefly in Matlab Software. Eventually, the optimal technique was chosen. Finally, the results of the study showed that the optimal investment portfolios for the leader player include investing in the real estate market and investing in the stock market, respectively. Also, the optimal investment portfolios of the following player include depositing in Bank 2, investing in the coin and gold market, investing in the stock market and investing in the real estate market, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1481 - Modeling the Decisions on Determining the Interest Rate on Deposits in Iranian Banking System by using Game Theory
        Mehdi Memarpour Ashkan Hafezalkotob Mohammad Khalilzadeh Abbas Saghaei Roya Soltani
        In this paper, the optimal interest rate on bank deposits is calculated according to monetary policy in the Iranian banking system. The interest rate on deposits is determined using the game theory and a Stackelberg game approach. The game leader is the Central Bank of چکیده کامل
        In this paper, the optimal interest rate on bank deposits is calculated according to monetary policy in the Iranian banking system. The interest rate on deposits is determined using the game theory and a Stackelberg game approach. The game leader is the Central Bank of the Islamic Republic of Iran, while the followers include three banks called A, B, and C. The leader of the game regulates its monetary policies in the form of three scenarios and the variables of "legal deposit award rate", "legal deposit ratio", and "rate of bank commission received" from the followers (the banking system). The follower players also determine the "interest rate on deposits" based on the strategy of the leader player. The overall results of this study indicated that in this Stackelberg game, the optimal scenario of the central bank involves "reducing the rate of commissions received" from the banking system and "increasing the legal deposit award rate" under conditions where the coefficient of the importance of the components of the utility function (social welfare) of this bank and the coefficient for facilities paid by this bank to the government, companies, banks, and governmental institutes are complete ( equalling to one), and that the scenario of changing the percentage (ratio) of the legal deposit is not optimal. Meanwhile, the optimal scenario of the follower players was reducing the interest rate on deposits in 2016. Also, the players of this game will be more profitable than their current situation if they choose Stackelberg's game. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1482 - Identifying the Management Categories of the Evaluating and Monitoring System for the Realization of the Resistance Economy Policies with an Emphasis on Ayatollah Khamenei’s Statements
        Ehsan Mahdavi Sanjar Salajegheh Masoud Pourkiani Saeed Sayadi Alireza Arabpour
        Economic development has always been the focus of Iran's statesmen and economists, but there was no consensus on the method of national economic development until the last decade. Considering the nuclear issue and different approaches in the international arena towards چکیده کامل
        Economic development has always been the focus of Iran's statesmen and economists, but there was no consensus on the method of national economic development until the last decade. Considering the nuclear issue and different approaches in the international arena towards Iran, multilateral sanctions and the intensification of sanctions, Iranian economists have tried to present a local model called resistance economy in order to get out of the current situation. The "exploratory" approach has been carried out in order to identify the management categories of the system of evaluating and monitoring the realization of resistance economy policies, emphasizing the statements of Ayatollah Khamenei. The current research is qualitative and with an "exploratory" approach, which has identified the managerial categories of the evaluation and monitoring system for the realization of resistance economy policies by posing questions and without a hypothesis, emphasizing the statements of Ayatollah Khamenei. Research data has been collected using research literature and interviews with 10 elites of the national and political economy of the Islamic Republic of Iran. During the interview with 10 of the "politicians of the approved policies of the Islamic Council" and "scientific experts", the collected information and interview data were coded and a compilation model was presented with MAXQDA software. The dimensions of the resistance economy model and its components the system of evaluating and monitoring the realization of resistance economy policies is hopefully the proposed model in writing the development plans of the Islamic Republic of Iran to be exploited in the resistance economy. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1483 - واکاوی توزیع زمانی- مکانی سرعت باد سطحی در گستره‌ی جغرافیایی ایران با استفاده از مدل MERRA-2
        کوهزاد رئیس پور هلاله فهیمی رویا پورکریم
        چکیده باد یکی از متغیرهای پیچیده اقلیمی است که تغییرات آن می تواند بر ویژگیهای اقلیمی در مقیاس جهانی، منطقه ای و محلی اثرگذار باشد. گرچه این متغیر از جمله عوامل مهم در تغییر اقلیم به شمار می رود اما به ندرت به منظور کشف تغییرات آب و هوایی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف چکیده کامل
        چکیده باد یکی از متغیرهای پیچیده اقلیمی است که تغییرات آن می تواند بر ویژگیهای اقلیمی در مقیاس جهانی، منطقه ای و محلی اثرگذار باشد. گرچه این متغیر از جمله عوامل مهم در تغییر اقلیم به شمار می رود اما به ندرت به منظور کشف تغییرات آب و هوایی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، واکاوی توزیع زمانی- مکانی سرعت باد سطحی در گستره‌ی جغرافیایی ایران (2019-1982) می‌باشد. به این منظور؛ از میانگین داده‌های ساعتی، روزانه و ماهانه‌ی سرعت باد سطحی مربوط به مدل MERRA&ndash;2 استفاده‌شد. نتایج حاصله بیانگر افت‌وخیزهایی در سرعت باد بوده و روند آن با افزایشm/s2/0 همراه است. تحلیل‌های آماری نیز تفاوتهای معناداری را به لحاظ زمانی و مکانی نشان‌داد. در میان ماه‌ها، بیشترین میانگین سرعت باد مربوط به ماههای (ژوئن، ژولای و آگوست) و کمترین میزان مربوط به ماههای (اکتبر، نوامبر، دسامبر و ژانویه) و در میان فصول نیز بیشترین و کمترین در تابستان و زمستان اتفاق افتاده‌است. به لحاظ مکانی نیز بیشترین شدت و تداوم جریان باد در شرق ایران و ایران مرکزی است. رابطه‌ی رگرسیونی بین سرعت باد و متغیرهای دما و فشار نشان داد، سرعت باد با دما ارتباط مستقیم (R=%81) و با فشار ارتباط معکوس (R= - %70) دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1484 - شناسایی روند تغییرات دمای سواحل جنوبی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور
        کامران اسماعیلی امیر گندمکار مرتضی خداقلی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی روند سری‌های دمایی سواحل جنوبی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور انجام شد. در این راستا از آمار دمای حداقل و حداکثر ماهانه ایستگاه‌های ساحلی خلیج‌فارس طی دوره آماری 2019-1988 و آمار الگوهای پیوند از دور طی همان دوره استفاده شد. سنجش همگنی چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی روند سری‌های دمایی سواحل جنوبی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور انجام شد. در این راستا از آمار دمای حداقل و حداکثر ماهانه ایستگاه‌های ساحلی خلیج‌فارس طی دوره آماری 2019-1988 و آمار الگوهای پیوند از دور طی همان دوره استفاده شد. سنجش همگنی و بهتجاری داده‌ها با استفاده از آزمون‌های کای‌اسکور و اندرسون‌دارلینگ و روند آنها با آزمون‌های t و من-کندال بررسی شد. در ادامه ارتباط سنجی آنها با الگوهای پیوند از دور توسط آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره مشخص گردید. نتایج نشان داد به غیر از دمای حداقل ابوموسی و دمای حداکثر بوشهر که در اکثر ماه‌ها بدون روند بوده اند در سایر ماه‌ها و ایستگاه‌ها روند افزایشی غالب بوده است. دمای حداکثر ماه مارس و دمای حداقل ماه ژولای، در تمام ایستگاه‌ها روند افزایشی داشته است. در مجموع دمای حداقل نسبت به دمای حداکثر روند افزایشی بیشتری را نشان می‌دهد. نتایج ارتباط بین الگوهای پیوند از دور و سری‌های دمایی حاکی از همبستگی مستقیم و معنادار در دو سطح 95 و 99 درصد و تأثیر زیاد الگوهای WHWP و AMO بر سری‌های دمایی مورد مطالعه می‌باشد. به عبارت دیگر الگوهای واقع در اطلس‌شمالی و آرام حاره ای بیشترین اثرگذاری را بر روی دمای حداقل و حداکثر سواحل جنوبی ایران دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1485 - بررسی تغییرات فضایی دماهای حدی در سطح ایران
        اعظم تاجیک آزاده اربابی سبزواری
        تحقیق حاضر با هدف بررسی فراوانی رخدادهای فرین دمایی ایران و شناسایی تغییرات مکانی و زمانی آن‌ها انجام شده است. داده‌های مورد استفاده شامل داده‌های روزانه حداقل دما و حداکثر دما روزانه طی دوره 2017-1985 برای 77 ایستگاه سینوپتیک ایران است. برای محاسبه شاخص‌های فرین دمایی چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف بررسی فراوانی رخدادهای فرین دمایی ایران و شناسایی تغییرات مکانی و زمانی آن‌ها انجام شده است. داده‌های مورد استفاده شامل داده‌های روزانه حداقل دما و حداکثر دما روزانه طی دوره 2017-1985 برای 77 ایستگاه سینوپتیک ایران است. برای محاسبه شاخص‌های فرین دمایی ایران از 16 شاخص توصیه‌شده توسط گروه کارشناسی CCL/CLIVAR استفاده شد. محاسبه شاخص‌ها در محیط نرم‌افزار R و با استفاده از نرم‌افزار جانبی RclimDex انجام شد. نتایج محاسبه شاخص‌های فرین گرم و سرد نشان داد که در حالت کلی فراوانی رخداد و تغییرات مکانی فرین‌های دمایی ایران تابع موقعیت جغرافیایی، شرایط توپوگرافی و محیطی نقاط مختلف کشور ایران است؛ چراکه به جزء سواحل شمالی، در مناطق با ارتفاعات زیاد و عرض جغرافیایی بالا فراوانی شاخص‌های حدی سرد از بیشینه مقدار و شاخص‌های فرین گرم از کمینه مقدار و در مناطق پست و کم ارتفاع جنوبی با عرض جغرافیایی پایین شاخص‌های گرم از بیشینه رخداد و شاخص‌های فرین سرد از کمینه رخداد برخوردارند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که طی دوره 2017-1985 شاخص‌های فرین گرم نسبت به شاخص‌های فرین سرد از فراوانی رخداد و گستردگی مکانی بیشتری برخوردار هستند. علاوه بر این شاخص‌های فرین گرم تداوم زمانی بیشتری نیز دارند و به همین دلیل فراوانی رخداد شاخص WSDI در سطح کشور تا 10 دوره می‌رسد درحالی‌که فراوانی شاخص CSDI حداکثر به شش دوره می‌رسد. این نتایج بیانگر گرم‌تر شدن شرایط دمایی ایران و افزایش رخدادهای گرمایی بیشتر طی دوره مورد مطالعه است که می‌تواند در آینده نیز ادامه پیدا کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1486 - الگو‌های همدیدی منجر به وقوع فرین‌های دمایی بالا در دوره سرد ساحل جنوبی ایران
        سودابه سنادی زاده حسن لشکری سید جمال الدین دریاباری
        دما‌های فرین بدلیل ایجاد شرایط دمایی نامتعارف حتی در دوره زمانی کوتاه سبب اختلال در زندگی روز مره ساکنان و بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی می‌شود. هدف این تحقیق استخراج و معرفی الگو‌های همدیدی منجر به ایجاد دما‌های فرین در 33 سال گذشته در شهر‌های سواحل جنوبی می‌باشد. برای چکیده کامل
        دما‌های فرین بدلیل ایجاد شرایط دمایی نامتعارف حتی در دوره زمانی کوتاه سبب اختلال در زندگی روز مره ساکنان و بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی می‌شود. هدف این تحقیق استخراج و معرفی الگو‌های همدیدی منجر به ایجاد دما‌های فرین در 33 سال گذشته در شهر‌های سواحل جنوبی می‌باشد. برای دستیابی به این هدف با استفاده از شاخص نمره استاندارد Z و سایر معیار‌های انتخابی نمونه‌های فرین دمایی برای تمام ایستگاه‌های انتخاب شده استخراج شد. براساس معیار‌های انتخاب شده 90 نمونه فرین در دروه آماری 33 ساله استخراج شد. نتایج این تحقیق نشان داد که 7 عامل و 14 الگو پرتکرارترین الگو‌های همدیدی هستند که عامل اصلی ایجاد دما‌های فرین در دوره سرد سال در شهر‌های جنوبی ایران می‌باشند. در این میان از الگو‌های عامل اول الگوی کم فشار سودان- ترکمنستان و از میان سامانه‌های مؤثر در ایجاد فرین‌های دمایی بالا، کم فشار سودان بیشترین نقش را در ساختار الگو‌های همدیدی داشته است. در این الگو سامانه کم فشار سودان با گسترشی شمال شرق سو با سامانه کم فشاری که در ساحل شرقی دریاچه مازندران استقرار دارد ادغام شده با فرارفت هوای گرم حاره‌ای سبب افزایش نامتعارف دما در ایستگاه‌های ساحلی می‌شود. هسته گرمایی در این الگو بر روی سودان و عربستان قرار دارد. در تراز‌های لایه مرزی تا لایه میانی تروپوسفر در تمام الگو‌ها واچرخند عربستان با استقرار بر روی منطقه و ایجاد پایداری دینامیکی و گرمایش بی‌دررو حاصل از آن سبب ماندگاری و تشدید دمای موج بر روی منطقه بوده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1487 - تحلیل حساسیت جریان مناطق خشک در برابر عناصر جوی با رویکرد تغییر اقلیم مطالعه موردی: حوضه آبریز مرکزی ایران
        فروزان عیسوندزیبایی منوچهر فرج زاده یوسف قویدل رحیمی
        در دهه‌های اخیر تغییرات در متغیرهای اقلیمی بارزتر شده که حساسیت دبی جریان به این تغییرات را به همراه دارد. در این تحقیق از داده‌های اقلیمی 39 ایستگاه سینوپتیک و 9 ایستگاه هیدرومتری در دوره آماری 2015-1994 و از داده‌های دورنمای 2080-2021 استفاده شد. جهت تشخیص تغییرات سال چکیده کامل
        در دهه‌های اخیر تغییرات در متغیرهای اقلیمی بارزتر شده که حساسیت دبی جریان به این تغییرات را به همراه دارد. در این تحقیق از داده‌های اقلیمی 39 ایستگاه سینوپتیک و 9 ایستگاه هیدرومتری در دوره آماری 2015-1994 و از داده‌های دورنمای 2080-2021 استفاده شد. جهت تشخیص تغییرات سالانه از آزمون من کندال در محیط متلب و شناسایی شیب تغییرات، آماره من کندال و ضریب تغییرات از فرمول‌های مربوطه در محیط اکسل استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که روند بارش در منطقه 1، دما در منطقه 7 و تبخیر و تعرق در حوضه 8 افزایشی بوده و بیشترین تغییرات تحلیل حساسیت دبی به تغییرات بارش در منطقه 8، دما در منطقه 3 و 8 و نتایج تحلیل حساسیت به پارامتر تبخیر و تعرق متفاوت است. دما در سه سناریو مورد بررسی دارای روند افزایشی معنادار بوده و تغییرات بارش در مناطق مختلف متفاوت و بیشترین تغییرات در کاهش بارش در مناطق 1 و 4 بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1488 - واکاوی تغییرات فضایی دمای کمینه حوضه های شرق ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور دمای سطح دریا
        امیر گندمکار
        تغییرات دما یکی از مهمترین مسایل زندگی بشر طی سالهای اخیر می باشد و به عنوان مهمترین نمود تغییر اقلیم در قرن حاضر شناخته می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات دمای کمینه حوضه های شرقی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور دمای سطح دریا شکل گرفته است. در این راستا چکیده کامل
        تغییرات دما یکی از مهمترین مسایل زندگی بشر طی سالهای اخیر می باشد و به عنوان مهمترین نمود تغییر اقلیم در قرن حاضر شناخته می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات دمای کمینه حوضه های شرقی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور دمای سطح دریا شکل گرفته است. در این راستا از داده های ماهانه دمای کمینه ایستگاه های مشهد، سرخس، بیرجند، زابل، زاهدان و سراوان و داده های 14 الگوی پیوند از دور تغییرات دمای سطح دریا طی دوره آماری 2019-1987 استفاده شد. در ابتدا تغییرات دمای کمینه با استفاده از روش های نوین آمار فضایی و تحلیل لکه های داغ مورد بررسی قرار گرفت. سپس در ادامه ارتباط سنجی بین متغیرهای مورد مطالعه با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی بررسی شد. نتایج حاصل بیانگر آن است که در تمام ماه ها لکه های داغ در مناطق جنوبی و شرقی حوضه و لکه های سرد در مناطق شمالی و غربی حوضه مشاهده شده است. لکه های داغ و سرد در ماه مه بیش از سایر ماه ها مشاهده شده و 87/31 درصد از مساحت حوضه مورد مطالعه را لکه های داغ و 58/32 درصد آن را لکه های سرد پوشش داده است. همبستگی پارامترهای موردمطالعه نیز نشان داد از نظر زمانی الگوهای پیوند از دور با دمای کمینه ماه ژانویه بیش از سایر ماه ها همبستگی نشان داده است. در مقابل در ماه های ژوئن و نوامبر هیچ همبستگی وجود نداشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1489 - نقش توپوگرافی در تشدید بارش‌های جنوب و جنوب غرب ایران
        زینب محمدی حسن لشکری
        در این پژوهش 10 سامانه بارشی بین ماه‌های اکتبر تا ژوئن سال‌های 2016-2015 به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. سپس 70 ایستگاه‌ها از ایستگاه‌های همدیدی کشور در منطقه جنوب، جنوب غرب و مرکز ایران در چهار گروه کلی تقسیم‌بندی شدند. بارش روزانه ایستگاه‌ها در هر سامانه بارشی استخراج گر چکیده کامل
        در این پژوهش 10 سامانه بارشی بین ماه‌های اکتبر تا ژوئن سال‌های 2016-2015 به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. سپس 70 ایستگاه‌ها از ایستگاه‌های همدیدی کشور در منطقه جنوب، جنوب غرب و مرکز ایران در چهار گروه کلی تقسیم‌بندی شدند. بارش روزانه ایستگاه‌ها در هر سامانه بارشی استخراج گردید. برای تعیین الگوهای همدیدی بارش‌های با منشأ سودانی داده‌های جوی ترازهای 1000 تا 500 هکتوپاسکال از سایت NCEP/NCAR استخراج‌شده و در محیط GRADS نقشه‌های این ده سامانه بارشی ترسیم گردید. یکی از سامانه‌های مهمی که بارش‌های دوره سرد کشورهای خاورمیانه را تأمین می‌کند، کم‌فشار سودانی لشکری (1375) است. نتایج نشان داد سامانه‌هایی که از این کم‌فشار وارد منطقه می‌شوند به دلیل برخورداری از ماهیت حرارتی در منشأ خود و دریافت رطوبت قابل‌توجه از دریاهای گرم مکانیسم همرفتی قوی دارند. در صورت همراهی با امواج در لایه‌های 850 و 700 هکتوپاسکال ابرهای جوششی عمیقی را ایجاد کرده و سبب رگبارهای شدید و سیل‌آسایی می‌شوند. رشد ابرها همواره همرفتی بوده و ارتفاع نقش چندانی درشدت بارش‌های آن ایجاد نمی‌کند. در دامنه‌های رو به باد ارتفاعات زاگرس ارتفاع به‌تنهایی نقش چشمگیری ندارد. به همین دلیل گاهی شدت بارش‌ها در منطقه جلگه‌ای بیشتر از قلل کوه‌ها است. از ارتفاع بالاتر از 1500 متر نقش ارتفاعات چه در دامنه رو به باد و چه در دامنه پشت به باد مؤثرتر است. ولی در دامنه‌های رشته‌کوه البرز همبستگی بارش و ارتفاع به دلیل تکوین مجدد سامانه‌ها بسیار آشکار و چشمگیر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1490 - شناخت الگوهای همدید مؤثر بر دوره های ترسالی و خشکسالی در ایران مرکزی
        مهران فاطمی کمال امیدوار مهدی نارنگی فرد خداکرم حاتمی بهمن بیگلو
        هدف اصلی این پژوهش شناخت الگوهای گردش جوی، مسبب ایجاد دورههای خشکسالی ومرطوب است. به این منظور دورههای خشکسالی و ترسالی طی دوره آماری 99 ساله در سطح6 ایستگاه همدید ایران مرکزی مشخص شد. سپس با استفاده از تحلیل مؤلفه مبنا به روشماتریس همبستگی و دوران آن به روش واریمکس بر چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش شناخت الگوهای گردش جوی، مسبب ایجاد دورههای خشکسالی ومرطوب است. به این منظور دورههای خشکسالی و ترسالی طی دوره آماری 99 ساله در سطح6 ایستگاه همدید ایران مرکزی مشخص شد. سپس با استفاده از تحلیل مؤلفه مبنا به روشماتریس همبستگی و دوران آن به روش واریمکس بر روی دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز099 هکتوپاسکال و فشار سطح دریا به شناسایی عناصر اصلی تشکیل دهنده جریانهای جویپرداخته شد. در ادامه با کاربرد تحلیل خوشهای به روش پیوند وارد بر روی نمرههاو مؤلفههاالگوهای گردشی موجود خشکسالی و ترسالی شناسایی گردید. بررسی مؤلفه اصلی دورهخشکسالی نشان داد بیش از 14 درصد واریانس دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 099هکتوپاسکال با گسترش کمارتفاع جنب قطبی به عرضهای پایین همراه است که باعث جنوبیشدن مناطق پرارتفاع از قبیل پرارتفاع سیبری شده و زبانه پرارتفاع یا پرفشار بر روی منطقهپژوهش تشکیل میشود که با ریزش هوای سرد، صافی هوا و بدون ابرناکی همراه بوده و باعثایجاد پایداری، کمی بارش و بروز رخداد خشکسالی میشود. نتایج تحلیل مؤلفهی اصلی دورهیترسالی نشان داد مؤلفهی نخست با بیشترین درصد ظهور نقش اصلی در میان الگوهایگردشی دارد که گام منفی آن بیانگر پرفشار قطبی و سیبری است که دارای دو الگوی چشمگاوی جداگانه میباشند و باقیمانده مؤلفهها با توجه به گامهای منفی و مثبت کانونها نشاندهنده ناپایداریهای جوی است که از سمت دریای مدیترانه و دریای سیاه و دریای سرخ بهدرون منطقه رخنه میکنند و باعث رخداد ترسالی میشوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1491 - بررسی ارتباط متقابل باد صد و بیست روزه سیستان و بادهای شرق خراسان
        محمود خسروی عباس مفیدی رویا پورکریم برابادی
        در این پژوهش به منظور بررسی ارتباط بین بادهای شرق خراسان و باد صد و بیست روزه سیستان از داده های داده های ایستگاه های سینوپتیک (خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان) در طی دوره آماری2011-2000 استفاده گردید.برای تحلیل های همدیدی از نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل سطح چکیده کامل
        در این پژوهش به منظور بررسی ارتباط بین بادهای شرق خراسان و باد صد و بیست روزه سیستان از داده های داده های ایستگاه های سینوپتیک (خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان) در طی دوره آماری2011-2000 استفاده گردید.برای تحلیل های همدیدی از نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل سطح 850 هکتوپاسکال، جهت باد و تاوایی نسبی، برای 14 روز از شدیدترین بادهای ایستگاه مبنا(زابل) استفاده شده است. نتایج نشان داد جهت بادها در منطقه خراسان، شمالی و تا رسیدن به منطقه ی سیستان تغییر جهت داده و شمال غربی می شود. این تغییر جهت تحت تأثیر عوامل توپوگرافی منطقه می باشد. نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل معرّف این هستند که هسته پرفشار واقع بر روی دریای خزر و کم فشار پاکستان عامل اصلی به وجودآمدن بادهای صد و بیست روزه می باشند و تقویت کم فشار باعث تشدید بادها می شود. نتایج داده های ایستگاهی نشان می دهد که جهت بادها در منطقه مورد مطالعه با هم تفاوت دارند این تفاوت نیز در داده های جو بالا نیز مشاهده می شود. در محاسبه ضریب همبستگی پیرسون مشخص شد که به صورت همزمان ایستگاه های قاین و تربت جام و با یک روز تاخیر ایستگاه کاشمر با ایستگاه زابل ارتباط دارند و با دو روز تاخیر هیچگونه ارتباطی بین ایستگاه ها مشاهده نگردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1492 - بررسی مراحل فنولوژیکی درخت انگور کشمشی و تغییرات انباشت سرمایی آن در ایران
        طیبه شجاعی غلامعباس فلاح قالهری عبدالرضا کاشکی
        یکی از عوامل حیاتی در تولید موفق محصولات کشاورزی، شرایط اقلیمی می باشد. عدم توجه به شرایط اقلیمی موجب از بین رفتن محصولات باغی می گردد.انگور به عنوان یکی از محصولات عمده در ایران، از تغییرات و ناهنجاری های اقلیمی آسیب می بیند.با توجه به تغییرات آب و هوایی، سنجش مراحل فن چکیده کامل
        یکی از عوامل حیاتی در تولید موفق محصولات کشاورزی، شرایط اقلیمی می باشد. عدم توجه به شرایط اقلیمی موجب از بین رفتن محصولات باغی می گردد.انگور به عنوان یکی از محصولات عمده در ایران، از تغییرات و ناهنجاری های اقلیمی آسیب می بیند.با توجه به تغییرات آب و هوایی، سنجش مراحل فنولوژیکی درخت انگور و ارزیابی وضعیت انباشت سرمایی برایتوسعه این گونه خزان کننده و مدیریت پایدار بخش باغبانی حائز اهمیت می باشد. در مطالعه حاضر،مراحل فنولوژیکی درخت انگور براساس مشاهدات میدانی دردو سال متوالیدر ایستگاه هواشناسی &ndash; کشاورزی گلمکان مشخص شد. برای سنجش وضعیت انباشت سرمایی براساس مدل دینامیکی،از آمار 55 ایستگاه هواشناسی معتبر از سال 1985 تا 2013 در مقیاس زمانی ساعتی و روزانه ارزیابی گردید. جهت بررسی روند تغییرات انباشت سرمایی از روش ناپارامتری من- کندال استفاده شد.نتایج نشان داد انگور هشت مرحله فنولوژیکی برای تکمیل دوره رشد و نمو از اوایل فروردین ماه تا اواخر آبان ماه نیاز دارد. بیشترین نیاز دمایی در مرحله نمو میوه رخ می دهد. براساس مدل دینامیکی51 تا 91 بخش سرمایی رخ می دهد. در عرض های بالا سرماهای شدید و در عرض های پایین ملایم شدن زمستان موجب کاهش انباشت سرمایی برای درخت انگور شده است.بنابراین تغییرات آب و هوایی به صورت کاهش در میزان انباشت سرمایی و عدم کفایت نیاز سرمایی ظهور پیدا کرده است. لذا توجه به ملاحظات اقلیمی در انتخاب گونه ها و واریته های سازگار با این کاهش واحدهای سرمایی در دوره رکود درختان خزان کننده، حائز اهمیت می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1493 - طبقه بندی تغییرات طول دوره های خشک وابسته به بارش در ایران
        سید کرامت هاشمی عنا
        جهت بررسی رفتار طول دوره های خشک از داده‌های بارش در مقیاس روزانه برای 45 ایستگاه سینوپتیک ایران(1985 تا 2017) استفاده شد. به منظور توزیع فضایی دوره‌های خشک از توالی های10، 20، 30 و بیش‌تر از30 روزه استفاده و به پهنه تبدیل شدند. نتایج نشان داد که بیشترین رخداد فراوانی د چکیده کامل
        جهت بررسی رفتار طول دوره های خشک از داده‌های بارش در مقیاس روزانه برای 45 ایستگاه سینوپتیک ایران(1985 تا 2017) استفاده شد. به منظور توزیع فضایی دوره‌های خشک از توالی های10، 20، 30 و بیش‌تر از30 روزه استفاده و به پهنه تبدیل شدند. نتایج نشان داد که بیشترین رخداد فراوانی دوره های خشک بلندمدت(30 روز و بیشتر)، با 86 رخداد مربوط به پهنه ی جنوب-شرق ایران و ایستگاه ایرانشهر است. کمترین فراوانی نیز با 3 مورد متعلق به ایستگاه رشت در کرانه جنوب‌غربی دریای خزر در شمال ایران بوده است. برای ارزیابی نوع توزیع دوره های خشک، تداوم بازگشت و احتمال وقوع آنها از توزیع احتمالاتی مارکوف مرتبه دوم استفاده شد. ماتریس احتمال و دوره‌ی بازگشت برای تداوم های 10، 20 و 30 روزه در مقیاس ماهانه محاسبه و مشخص گردید که ماههای خرداد و فروردین کوتاهترین دوره بازگشت دوره های خشک(18 روزه) در مناطق خشک مرکزی و شرقی کشور با بیشترین احتمال رخداد(89 درصد) و طولانی‌ترین دوره بازگشت مربوط به ماههای مهر و آبان در پهنه های مرطوب نوار ساحلی شمال و شمال‌غرب کشور با (338روزه) و کمترین احتمال رخداد(28درصد) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1494 - تحلیل همدیدی سیل ویرانگر تیرماه سال1394 شمال ایران
        محمود احمدی فرزانه جعفری
        بارش‌های سیل‌آسا و سهمگین در فصل تابستان به دلیل ناگهانی بودن آن خسارات سنگینی در بخش‌هایتأسیسات زیر بنایی،عمرانی و کشاورزی برای مناطق مختلف کشورمان به بار می‌آورند.در پژوهش حاضر به تحلیل همدیدی و ترمودینامیکی بارش سیل‌آسای 28 تا 31 تیر1394 در نیمه شمالی، مرکزی و غربی ک چکیده کامل
        بارش‌های سیل‌آسا و سهمگین در فصل تابستان به دلیل ناگهانی بودن آن خسارات سنگینی در بخش‌هایتأسیسات زیر بنایی،عمرانی و کشاورزی برای مناطق مختلف کشورمان به بار می‌آورند.در پژوهش حاضر به تحلیل همدیدی و ترمودینامیکی بارش سیل‌آسای 28 تا 31 تیر1394 در نیمه شمالی، مرکزی و غربی کشورمان پرداخته‌شده است. ابتدا با استفاده از داده‌های ایستگاه زمینی بارش ایستگاه‌هایموردمطالعه، بررسی شد و سپس با استفاده از داده‌های جو بالا و ترسیم نقشه‌های مربوط، بارش‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گسترش پرفشار دریای سیاه بر روی نیمه شمالی و نفوذ کم‌فشارگرم پاکستان-خلیج فارس از جنوب، ضمن شمالی شدن جریانات، موجب شیو شدید فشاری در تراز دریا شده است. در ترازهای میانی جو کشیده شدن محور فرود از آسیای مرکزی تا جنوب ایران صعود شدید هوا را به همراه داشته است. واکاوی نقشه‌های امگا بر روی ایران حاکی از استقرار میدان بیشینه امگای منفی در شمال ایران می‌باشد. تحلیلنقشه‌های وزش رطوبتی نیز نشان داد که در ترازهای 1000 و 850 هکتوپاسکال دریای سیاه و خزر منابع تأمین‌کننده رطوبت می‌باشند. اما در تراز 700 و 500 هکتوپاسکال دریای عمان، عرب و شبه‌جزیره هند نقش اصلی انتقال رطوبت را بر روی منطقه موردمطالعه بر عهده داشته‌اند. نکته قابل توجه اینکه رودباد تنها در بالای تراز 300 هکتوپاسکال و در بالاتر از عرض 38 درجه شمالی و خارج از محدوده ی رخداد موج بارشی ابر سنگین روزهای پایانی تیرماه94 قرار داشته است و تأثیر آن به صورت غیرمستقیم بوده که موجب تخلیه هوای گرم و مرطوب درون ناوه و در نتیجه تقویت ناپایداری گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1495 - کاربرد محصولات سنجش از دور در شناسایی نواحی بحرانی ناشی از دماهای فرین ماهانه در ایران
        محمد رضایی الهام قاسمی فر یوسف قویدل رحیمی
        پاسخ به این سوال که در شرایط فرین دمایی ایران، به طور دقیق، نواحی بسیارگرم و بسیار سرد چه مناطقیهستند، به دلیل نبود و عدم توزیع یکنواخت ایستگاه های اندازه گیری دما کار دشواری است. امروزه داده های ماهواره ای به دلیل وضوح مکانی بالا و پوشش تمامی مناطق، می توانند مکمل پژوه چکیده کامل
        پاسخ به این سوال که در شرایط فرین دمایی ایران، به طور دقیق، نواحی بسیارگرم و بسیار سرد چه مناطقیهستند، به دلیل نبود و عدم توزیع یکنواخت ایستگاه های اندازه گیری دما کار دشواری است. امروزه داده های ماهواره ای به دلیل وضوح مکانی بالا و پوشش تمامی مناطق، می توانند مکمل پژوهش های قبل باشند. هدف اصلی این پژوهش تعیین نواحی فرین دمایی ایران در بازه زمانی ماهانه می باشد. مقادیر استاندارد شده ی داده های میانگین دمای ماهانه 81 ایستگاه سینوپتیک ایران، در دوره آماری 1986تا 2014 نشان می دهند که ژانویه 2008 و ژوئیه 2010 تعداد زیادی از ایستگاه ها در گستره ی ایران دارای ناهنجاری شدید دمایی بوده اند. به منظور تعیین نواحی فرین دمایی، محصولات سطح دوم دمای ماهانه سطح زمین سنجنده مودیس ماهواره ترا، مورد استفاده قرار داده شده اند. جهت طبقه بندی نواحی، از تحلیل خوشه ای وارد استفاده گردید. با برش دندروگرام در مرحله ی اول و راستی آزمایی آن با آزمون تحلیل واریانس، 13 ناحیه مجزا برای ژوئیه 2010 و 6 ناحیه برای ژانویه 2008 مشخص گردید. طی ژوئیه 2010، بیابان لوت به عنوان داغ ترین و سواحل جنوبی دریای خزر به عنوان خنک ترین منطقه، و طی ژانویه 2008 شمال غرب ایران سردترین و بیابان لوت و سواحل دریای عمان مطبوع ترین مناطق ایران به لحاظ دمایی شناخته شدند. با توجه به نبود ایستگاه سینوپتیک در بیابان لوت و مشخص نشدن آن به عنوان یک پهنه مجزا در مطالعات قبل، ارزش داده‌های سنجش از دور در تهیه نقشه ی دمایی بارز گردید. همچنین داده های سنجنده مودیس نقش ناهمواری ها را در نقشه دما به خوبی نشان می دهد. بنابراین با در دسترس بودن داده‌های ماهواره ای، نقشه دمایی که توان نمایش اثر ناهمواری‌ها را نداشته باشد، ارزش چندانی ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1496 - قابلیّتهای زّمین گردشگری (ژئوتوریسم) چّشمه های آّبگرم وّ مّعدنی اّیران
        سیدمحمد میرحسینی زهرا عابدپور فاضل شاکری
        چشمههای آبگرم و معدنی از جمله زیباترین جاذبههای زمین گردشگری در سراسر دنیامیباشند که سهم زیادی در صنعت گردشگری برخی کشورها دارند. در کشور ایران بیش از062 چشمه آبگرم شناسایی شده است و به نظر میرسد چشمههای شناسایی نشده دیگرینیز وجود داشته باشند. جنبههای مختلف این چشمهها ا چکیده کامل
        چشمههای آبگرم و معدنی از جمله زیباترین جاذبههای زمین گردشگری در سراسر دنیامیباشند که سهم زیادی در صنعت گردشگری برخی کشورها دارند. در کشور ایران بیش از062 چشمه آبگرم شناسایی شده است و به نظر میرسد چشمههای شناسایی نشده دیگرینیز وجود داشته باشند. جنبههای مختلف این چشمهها از قبیل مظهر چشمهها، حوضچهها وآبراههها، رسوبها با ترکیب شیمیایی و رنگ متفاوت، پوششهای جلبکی متنوع، برخی بناهایتاریخی مرتبط با چشمهها و مناظر طبیعی اطراف آنها گردشگران بسیاری را به خود جلبمینماید. جنبه گردشگری مهمتر چشمههای آبگرم، استفاده از آنها در مسایل درمانی میباشدکه سابقه بسیار طولانی در ایران و جهان دارد. کاربریهای درمانی چشمههای آبگرم ارتباطزیادی با ویژگیهای ژئوشیمیایی آب آنها دارد و از این نظر چشمههای آبگرم ایران دارایتنوع ژئوشیمیایی قابل توجهی میباشند. با وجود پتانسیلهای بالای گردشگری این چشمهها،معرفی بین المللی و داخلی خوبی در رابطه با آنها انجام نشده و امکانات بهداشتی و رفاهیموجود در محل برخی از چشمهها مناسب نیست. شناسایی و مطالعه علمی چنین چشمههایی درکنار فراهم نمودن امکانات رفاهی میتواند ایران را به عنوان یکی از قطبهای گردشگریطبیعی و درمانی دنیا مطرح نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1497 - پیش‌نگری دماهای بیشینه با استفاده از مدل‌های جهانی اقلیم تحت سناریوهای RCP و ریزمقیاس گردانی مدل‌های LARS-WG و SDSM در غرب کشور
        محمد لطفی غلامعلی کمالی امیرحسین مشکوتی وحید ورشاویان
        افزایش دما و گرمایش جهانی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که بشر در قرن بیست و یکم با آن مواجه است. بنابراین پیش‌نگری دماهای بیشینه جهت اطلاع از میزان تغییرات و در نتیجه ارائه تمهیدات لازم جهت سازگاری و تعدیل اثرات سوء ناشی از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا در این پژوهش چکیده کامل
        افزایش دما و گرمایش جهانی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که بشر در قرن بیست و یکم با آن مواجه است. بنابراین پیش‌نگری دماهای بیشینه جهت اطلاع از میزان تغییرات و در نتیجه ارائه تمهیدات لازم جهت سازگاری و تعدیل اثرات سوء ناشی از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا در این پژوهش به پیش‌نگری دماهای بیشینه در سه استان کردستان، کرمانشاه و ایلام در غرب کشور پرداخته شد. بدین منظور از داده‌های دو مدل جهانی HadGEM2 و CanESM2 تحت سه سناریوی RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 و همچنین دو مدل ریزمقیاس گردانی LARS-WG و SDSM بهره گرفته شد و تغییرات دماهای بیشینه به‌صورت ماهانه و سالانه در دوره آتی (2050-2021) نسبت به دوره پایه (2018-1989) در 17 ایستگاه هواشناسی مورد بررسی قرار گرفت. جهت واسنجی و صحت‌سنجی مدل‌های SDSM و LARS-WG از شاخص‌های MAE، MSE، RMSE و R2 استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که هر دو مدل در شبیه‌سازی دماهای بیشینه منطقه مورد مطالعه از توانایی بالایی برخوردارند. با این وجود مدل SDSM از دقت بیشتری نسبت به مدل LARS-WG برخوردار است که کمترین و بیشترین دقت آن به ترتیب مربوط به ایستگاه‌های بیجار و تازه‌آباد با RMSE برابر با 02/0 و 18/0 است. نتایج حاصل از پیش‌نگری دماهای بیشینه نیز نشان داد که بر اساس هر دو مدل مورد بررسی میزان دمای بیشینه در دوره آینده نسبت به دوره پایه افزایش می‌یابد که این میزان به‌طور متوسط مدل‌های مورد بررسی بین 8/0 تا 9/1 درجه سلسیوس در سطح منطقه مورد مطالعه خواهد بود. بیشترین میزان آن نیز بر اساس سناریوی RCP8.5 برآورد شده است. از نظر مکانی نیز بیشترین تغییرات مربوط به نواحی شمالی و شرقی منطقه مورد مطالعه و کمترین تغییرات مربوط به نواحی غربی منطقه مورد مطالعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1498 - پهنه بندی شاخصهای خشکسالی SPI و DI با استفاده از داده های شبکه ای بارش در شمال غرب ایران
        خدیجه جوان محمدرضا عزیز زاده هوشنگ بشیری فریبا شهریار سرنقی
        خشکسالی از جمله مخاطرات طبیعی است که بشر همواره در معرض آن قرار دارد، از این روشناخت و واکاوی آن اجتناب ناپذیر است. شاخصهای خشکسالی در واقع بیان کننده حدودطبیعی خشکسالیهای رخداده در دوره زمانی هستند تا امکان ارزیابی آن را در مقیاسهایمختلف زمانی و مکانی ممکن سازند. در ای چکیده کامل
        خشکسالی از جمله مخاطرات طبیعی است که بشر همواره در معرض آن قرار دارد، از این روشناخت و واکاوی آن اجتناب ناپذیر است. شاخصهای خشکسالی در واقع بیان کننده حدودطبیعی خشکسالیهای رخداده در دوره زمانی هستند تا امکان ارزیابی آن را در مقیاسهایمختلف زمانی و مکانی ممکن سازند. در این پژوهش از دادههای شبکهای بارش سالهای1/09 درجه قوسی استفاده شد. با استفاده از نرم افزار &times;1/ 4394 تا 0117 با تفکیک 09GRADS این دادهها و اطلاعات بارش به فایلهای قابل استفاده در نرم افزار MATLAB تبدیلو محاسبههای مربوط به شاخصهای پایش خشکسالی SPI و DI بر روی تک تک یاختههااعمال گردید. سپس با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS و Surfer اطلاعات به صورت گرافیکیو نقشه ترسیم شد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که در مقایسه نقشه سالانه شاخصدهکها و شاخص بارش استاندارد، بخش شرقی ناحیه شمالغربی ایران به نسبت بخشغربی آن با توجه به دوره آماری 90 ساله مرطوبتر است و بخش غربی و مرکزی ناحیهآذربایجان دارای خشکسالی است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1499 - تعیین گسترشگاه تیپ های درختی و درختچه ای ناحیه رویشی ایران - تورانی (مطالعه موردی: حوزه بیک پولاد)
        زهرا عزیزی حمدالله صادقی افشین حاجی میرزایی
        شناخت پوشش گیاهی هر منطقه اساس مطالعات اکولوژیک و برنامه ریزی های زیست محیطی را تشکیل می دهد. این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی تیپ های درختی و درختچه ای منطقه بیک پولاد واقع در استان خراسان شمالی انجام گرفت. بدین منظور ابتدا نقشه مناطق جنگلی و درختچه‌زارهای منطقه با است چکیده کامل
        شناخت پوشش گیاهی هر منطقه اساس مطالعات اکولوژیک و برنامه ریزی های زیست محیطی را تشکیل می دهد. این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی تیپ های درختی و درختچه ای منطقه بیک پولاد واقع در استان خراسان شمالی انجام گرفت. بدین منظور ابتدا نقشه مناطق جنگلی و درختچه‌زارهای منطقه با استفاده از تفسیر چشمی تصاویر ماهواره‌ای IRS-P6 و تصاویر پایگاه google earth بصورت لابه وکتوری تهیه گردید. در این لایه قطعات پوشش درختی و درختچه‌ای بر حسب طیقات تراکمی جداسازی شد. سپس با مراجعه به عرصه و بازدید میدانی برای هر پلی‌گون با سطح حداقل نیم هکتار تیپ غالب شناسایی گردید. برای بهبود دقت برداشت‌های مربوط به سطح هر پلی‌گون، بر روی نقشه وکتوری تعداد 65 خط نمونه بصورت تصادفی سیستماتیک در محدوده‌های دارای پوشش درختی و درختچه‌ای طراحی شد. سپس با عملیات زمینی اطلاعاتی شامل نوع گونه و درصد تاج پوشش هر گونه در خط نمونه‌ها جمع‌آوری گردید و در تصحیح اطلاعات نهایی نام‌گذاری تیپ‌ پوششی هر قطعه از جنگل یا درختچه‌زارها بکار گرفته شد. در این مطالعه 25 گونه درختی و درختچه ای در غالب 35 تیپ شناسایی شدند. گونه های شناسایی شده اصلی تیپ یعنی گونه هایی که به عنوان گونه اول ظاهر شده اند شامل: ارس با 11 تیپ، افرا با 7 تیپ، سیاه‌تلو با 9 تیپ، شن با 2 تیپ و زرشک با تشکیل 2 تیپ بود. بیشترین طبقه تراکمی که تیپ ارس یا ارس و گونه‌های همراه آن تشکیل داده بودند طبقه 75-50 درصد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1500 - ارزیابی رویش ویژگی‌های مختلف تک‌درختان صنوبر (Populus deltoides) و دارتالاب (Taxodium distichum) با استفاده از آنالیز تنه
        جمشید اسلام دوست هرمز سهرابی سیدمحسن حسینی
        رویش درختان چه از نظر اکولوژیکی و چه از نظر اقتصادی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. یکی از روش‌های بررسی رویش، آنالیز تنه است که جایگاهی ویژه در بین روش‌های ارزیابی رشد دارد. در تحقیق حاضر، رویش قطر، سطح مقطع، ارتفاع و حجم دو گونه صنوبر دلتوئیدس و دارتالاب در یک رویش چکیده کامل
        رویش درختان چه از نظر اکولوژیکی و چه از نظر اقتصادی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. یکی از روش‌های بررسی رویش، آنالیز تنه است که جایگاهی ویژه در بین روش‌های ارزیابی رشد دارد. در تحقیق حاضر، رویش قطر، سطح مقطع، ارتفاع و حجم دو گونه صنوبر دلتوئیدس و دارتالاب در یک رویشگاه مورد بررسی قرار گرفت. پس از قطع درخت معرف برای هر گونه، در فواصل 2 متری دیسک تهیه و در آزمایشگاه، ضخامت دوایر سالانه اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که بیشترین رویش جاری قطری در صنوبر و دارتالاب به ترتیب در سنین 4 و 6 سالگی برابر با 1/5 و 5/4 سانتی متر، بیشترین رویش جاری سطح مقطع در صنوبر و دارتالاب به ترتیب در سنین 9 و 10 سالگی و با مقدار 01/0 و و 014/0 مترمربع، بیشترین رویش جاری ارتفاع در صنوبر و دارتالاب به ترتیب در سنین 6 و 9 سالگی با مقدار 1/3 متر 3/1 متر و بیشترین رویش جاری حجم در صنوبر و دارتالاب به ترتیب در سنین 8 و 12 سالگی با مقدار094/0 و 1/0 مترمکعب محاسبه شد. نتایج نشان داد که این دو گونه، هردو در چنین رویشگاهی رشد بسیار مناسبی برای تامین اهداف زیست محیطی مانند گسترش فضای سبز و اقتصادی مانند فروش چوب دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1501 - مطالعه فلوریستیک منطقه وارک خرم‌آباد (استان لرستان)
        فاطمه پورفلاحی غلامحسن ویسکرمی
        چکیده منطقه وارک با مساحت 2000 هکتار در جنوب‌غربی خرم‌آباد واقع شده است. حداقل ارتفاع 1190 متر و حداکثر ارتفاع 1990 متر از سطح دریا می باشد. مطالعات انجام شده نشان داد که در منطقه مورد مطالعه 49 خانواده، 156 سرده و 254 گونه گیاهی وجود دارد. از مهم ترین خانواده های منطق چکیده کامل
        چکیده منطقه وارک با مساحت 2000 هکتار در جنوب‌غربی خرم‌آباد واقع شده است. حداقل ارتفاع 1190 متر و حداکثر ارتفاع 1990 متر از سطح دریا می باشد. مطالعات انجام شده نشان داد که در منطقه مورد مطالعه 49 خانواده، 156 سرده و 254 گونه گیاهی وجود دارد. از مهم ترین خانواده های منطقه می توان خانوادهFabaceae(33 گونه) و Lamiaceae(27 گونه) را نام برد. تروفیت ها (47 درصد)، ژئوفیت ها (26 درصد)، کاموفیت ها (12 درصد)، همی‌کریپتوفیت ها (10 درصد) و فانروفیت ها (5 درصد) مهم‌ترین گروه‌های ساختاری طیف زیستی منطقه به روش رانکایر بودند. از نظر عناصر رویشی منطقه، 43 درصد ایرانی &ndash; تورانی ، 23 درصد مدیترانه‌ای و ایرانی&ndash; تورانی و 17 درصد چند منطقه‌ای (ایرانی - تورانی، مدیترانه‌ای و اروپا &ndash; سیبری) و 5 درصد عنصر جهانی می باشند. هدف از این تحقیق، شناسایی گونه‌های گیاهی منطقه وارک در شهرستان خرم‌آباد بوده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1502 - بررسی جوانه‌زنی بذر و تغییرات فیتوشیمیایی دو توده گل گاوزبان ایرانی (Echium amuenum Fisch & C.A.Mey) تحت تاثیر منطقه کشت
        منیژه خورسندی آقایی عظیم قاسم نژاد سید جواد موسوی زاده اسماعیل باباخانزاده سجیرانی
        گل گاو زبان (Echium amoenum) از مهمترین گیاهان تیره Boragicaceae است. به منظور تعیین مناسب‌ترین روش برای شکستن خواب بذر، تحقیق حاضر در قالب دو آزمایش انجام شد. آزمایش اول با بذور دو جمعیت گل گاوزبان جمع آوری شده از مشهد و جواهرده در قالب آزمایش فاکتوریل با 3 تکرار انجا چکیده کامل
        گل گاو زبان (Echium amoenum) از مهمترین گیاهان تیره Boragicaceae است. به منظور تعیین مناسب‌ترین روش برای شکستن خواب بذر، تحقیق حاضر در قالب دو آزمایش انجام شد. آزمایش اول با بذور دو جمعیت گل گاوزبان جمع آوری شده از مشهد و جواهرده در قالب آزمایش فاکتوریل با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای پیش رویشی استفاده شده در این تحقیق عبارتنداز: تیمار بذور مرطوب شده در دمای 4 درجه سانتی‌گراد به‌مدت ۷، ۱۴ و ۲۱ روز متوالی در دمای یخچال، تیمار بذور با اسید جیبرلیک 500 پی پی ام به مدت ۲۴ ساعت و تیمار بذور با اسید سولفوریک ۵۰ درصد به مدت ۱۰ دقیقه. آزمایش دوم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مکان و زمان در دو فصل زراعی با چهار تکرار، با استفاده از دو توده به صورت همزمان در گرگان و مشهد کشت شد تا اثر اقلیم بر خصوصیات کمی و کیفی گل مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد که خواب بذر گل گاوزبان ایرانی از نوع فیزیولوژیک است، زیرا بیشترین درصد جوانه زنی بذرها در اثر اعمال تیمار پیش سرمای مرطوب در ۷ روز به دست آمد. مقایسه توده های مذکور در دو منطقه نشان داد که عملکرد گل و میزان متابولیت های ثانویه (آنتوسیانین، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل و فلاونوئید) گیاهان کشت شده در مشهد نسبت به گرگان مطلوب تر بود. لذا با توجه به مقاومت نسبی گیاه به کم آب پیشنهاد می گردد که گسترش کشت این گیاه در خراسان رضوی مورد ارزیابی بیشتری قرار گیرد. همچنین پیش تیمار 7 روز سرمادهی مرطوب برای تسهیل و یکنواختی جوانه زنی پیشنهاد می ‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1503 - بررسی ویژگی‌های فتوسنتزی و فیتوشیمیایی برخی از اکوتیپ‌های بنفشه معطر (Viola odorata L.) در استان‌های مازندران و گلستان
        حسین مرادی مهدی حدادی نژاد علیرضا یاوری مهدی محمدی ازنی سید مریم موسوی سیدمحمدامین حسینی
        10.30495/iper.2021.686563
        به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی با استفاده از ویژگی های ظاهری و فیتوشیمیایی گیاه بنفشه معطر (Viola odorata L.)، 10 منطقه از استان های مازندران و گلستان بررسی شد. صفات فیتوشیمیایی نظیر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و چکیده کامل
        به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی با استفاده از ویژگی های ظاهری و فیتوشیمیایی گیاه بنفشه معطر (Viola odorata L.)، 10 منطقه از استان های مازندران و گلستان بررسی شد. صفات فیتوشیمیایی نظیر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و صفات ریخت شناسی از جمله طول و عرض برگ، طول دم برگ و طول ریشه ارزیابی گردید. در بررسی صفات فیتوشیمیایی ژنوتیپ های مناطق ساری و کسوت دارای بالاترین میزان کلروفیل b و کلروفیل کل بوده و اکوتیب ساری از بالاترین میزان فلاونوئید بر خوردار بودند. از نظر میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی، دو اکوتیپ ساری و وری، با غلظت مهار 60 درصد رادیکال های آزاد بالاترین مقدار را نشان دادند. اکوتیب های مناطق زنگلاب، آق چشمه، تنگه چهل چای با ارتفاع از سطح دریای کمتر نسبت به مناطق دیگر مورد مطالعه، بالاترین میزان فنل کل را به میزان 25 میلی‌گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک را نشان دادند. نتایج حاصل از ارزیابی ریخت شناسی نشان داد، بیشترین اندازه طول برگ را اکوتیب های وری، ساری و کسوت نشان دادند و اکوتیب های ازنی و وری بیشترین اندازه طول ریشه را دارا بودند. همچنین، اکوتیپ های وری، کسوت، چهل چای و زنگلاب بالاترین میزان طول دم برگ و اکوتیپ چهل چای بالاترین تعداد برگ را نشان دادند. نتایج همبستگی صفات نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا میزان طول برگ، عرض برگ، طول دم برگ، تعداد برگ، فلاونوئید برگ و فنل برگ گیاه بنفشه معطر کاهش می یابد. به‌طورکلی اکوتیب های ساری، وری وکسوت در استان مازندران در اکثر ویژگی های عملکردی دارای ژنوتیب های برتر جهت کارهای اصلاحی در آینده می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1504 - معرفی فلور منطقه کهمان الشتر، استان لرستان
        عارفه حسنوند یونس عصری حسین لاری یزدی و محمد مهرنیا
        ذخیره‌گاه کهمان به وسعت 400 کیلومتر مربع واقع در شمال شرقی الشتر، زیستگاههای متنوعی از صخره‌ها و برون‌زدگیهای سنگی، دشتهای دامنه‌ای، دشتهای آبرفتی، دره‌ها و چشمه‌ها را دارا می‌باشد. محدوده ارتفاعی منطقه از 1600 تا3600 متر بالای سطح دریا متغیر است. میانگین بارندگی سالانه چکیده کامل
        ذخیره‌گاه کهمان به وسعت 400 کیلومتر مربع واقع در شمال شرقی الشتر، زیستگاههای متنوعی از صخره‌ها و برون‌زدگیهای سنگی، دشتهای دامنه‌ای، دشتهای آبرفتی، دره‌ها و چشمه‌ها را دارا می‌باشد. محدوده ارتفاعی منطقه از 1600 تا3600 متر بالای سطح دریا متغیر است. میانگین بارندگی سالانه 554 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 2/15 درجه سانتیگراد است. در این بررسی تعداد 224 گونه و تقسیمات تحت‌گونه‌ای متعلق به 47 تیره و 153 جنس از سطح منطقه جمع‌آوری و شناسایی گردید. به ترتیب تیره‌های Asteraceae با 34 گونه، Lamiaceae با 25 گونه، Fabaceae و Poaceae هر یک با 21 گونه مهمترین تیره‌های گیاهی منطقه هستند. بررسی شکل زیستی گیاهان به روش رونکیه نشان داد که گیاهان تروفیت با 1/45 درصد (101 گونه) و همی‌کریپتوفیت با 9/33 درصد (76 گونه) فراوانترین شکلهای زیستی منطقه می‌باشند. بررسی پراکنش جغرافیایی گیاهان نیز نشان داد که 1/49 درصد گونه‌ها (110 گونه) به ناحیه رویشی ایران &ndash; تورانی تعلق دارند که از این تعداد 25 گونه انحصاری ایران می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1505 - معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه ورسان در شهرستان آشتیان (استان مرکزی) ایران
        معصومه خسروی رینه یونس عصری عظیم ابوطالبی
        منطقه ورسان، با مساحت حدود 990 هکتار در شمال شهرستان آشتیان واقع شده است. ارتفاع منطقه از سطح دریا بین 2042 تا 2314 متر می‌باشد. مقدار بارندگی سالانه منطقه، 11/333 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه آن، 5/11 درجه سانتیگراد است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی گونه‌های گیاهی و معرف چکیده کامل
        منطقه ورسان، با مساحت حدود 990 هکتار در شمال شهرستان آشتیان واقع شده است. ارتفاع منطقه از سطح دریا بین 2042 تا 2314 متر می‌باشد. مقدار بارندگی سالانه منطقه، 11/333 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه آن، 5/11 درجه سانتیگراد است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی گونه‌های گیاهی و معرفی فلور منطقه، تعیین شکل‌های زیستی گیاهان و پراکنش جغرافیایی آنها می‌باشد. به این منظور نمونه‌های گیاهی منطقه، در سال 1387 جمع‌آوری و با استفاده از فلورهای معتبر شناسایی، شکل‌های زیستی گونه‌ها تعیین و طیف زیستی منطقه ترسیم گردید. بر اساس اطلاعات بدست آمده از پراکنش جغرافیایی گونه‌های گیاهی و منابع موجود، جایگاه منطقه از نظر جغرافیای گیاهی ایران مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 270 گونه در منطقه شناسایی شد که به 37 تیره و 139 جنس تعلق دارند. بیشترین غنای گونه‌ای در تیره‌های Asteraceae (45 گونه)، Papilionaceae (36 گونه)، Poaceae (22 گونه) و Apiaceae (19 گونه) دیده می‌شود. در بین گیاهان منطقه، همی‌کریپتوفیت‌ها با 127 گونه (47 درصد) فراوانترین شکل زیستی منطقه بوده و پراکنش 201 گونه (44/74 درصد) به ناحیه ایران - تورانی منحصر می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1506 - گزارش سه گونه جدید اسیلاتوریا برای فلور شالیزارهای ایران
        رقیه سیاه‌بالایی حمید افشارزاده شادمان شکروی
        در این پژوهش، سه گونه جدید سیانوفیت برای نخستین بار از ایران گزارش شده است. این گونه‌ها عبارتند از: Oscillatoria okeni Agardh ex.Gomont, O.earlei Gardner and O.bornetii Fritsch.. گونه‌های مذکور به صورت اپی دافیک و اندافیک از شالیزارهای استان گلستان، مجاور دریای خزر معرف چکیده کامل
        در این پژوهش، سه گونه جدید سیانوفیت برای نخستین بار از ایران گزارش شده است. این گونه‌ها عبارتند از: Oscillatoria okeni Agardh ex.Gomont, O.earlei Gardner and O.bornetii Fritsch.. گونه‌های مذکور به صورت اپی دافیک و اندافیک از شالیزارهای استان گلستان، مجاور دریای خزر معرفی گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1507 - مطالعه رستنی‌های ( فلورستیکی) منطقه عین الکش کرمانشاه
        مهتاب شهرکی منیژه پاکروان یونس عصری
        منطقه عین الکش با مساحت حدود 2500 هکتار در جنوب غربی کرمانشاه واقع شده است. حداقل ارتفاع منطقه 1550 متر و حداکثر ارتفاع 1850متر از سطح دریا می‌باشد. میانگین بارندگی سالانه منطقه 7/430 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 1/15 درجه سانتیگراد است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی گون چکیده کامل
        منطقه عین الکش با مساحت حدود 2500 هکتار در جنوب غربی کرمانشاه واقع شده است. حداقل ارتفاع منطقه 1550 متر و حداکثر ارتفاع 1850متر از سطح دریا می‌باشد. میانگین بارندگی سالانه منطقه 7/430 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 1/15 درجه سانتیگراد است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی گونه‌های گیاهی و معرفی فلور منطقه، تعیین شکلهای زیستی گیاهان و پراکنش جغرافیایی آنها می باشد. به این منظور نمونه‌های گیاهی از زیستگاه‌های مختلف منطقه طی دوره رویشی سال 1385 جمع آوری و با استفاده از فلورهای مختلف شناسایی شدند. شکل‌های زیستی گونه‌های شناسایی شده تعیین گردید و طیف زیستی منطقه ترسیم شد. بر اساس اطلاعات به دست آمده از پراکنش جغرافیایی گونه ها و منابع موجود،‌ جایگاه منطقه از نظر جغرافیای گیاهی ایران مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 156 گونه و تقسیمات تحت گونه ای شناسایی شده از منطقه به 27 تیره و 118 جنس تعلق دارند. بیشترین غنای گونه‌ای در تیره‌های Asteraceae (32 گونه)، Fabaceae (27 گونه) و Poaceae (14 گونه) دیده می‌شود. در بین گیاهان منطقه تروفیت‌ها با 91 گونه (3/58 درصد) فراوان ترین شکل زیستی منطقه هستند. پراکنش 86 گونه (1/55 درصد) به ناحیه ایران ـ تورانی منحصر می‌گردد که از این تعداد 12 گونه اندمیک ایران هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1508 - معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه ندوشن (استان یزد)
        علی میرحسینی عباس زارع زاده ناصر باغستانی میبد مهدی سلطانی گرد فرامرزی
        منطقه ندوشن بخشی از شهرستان صدوق به وسعت 109400هکتاراست که در فاصله80 کیلومتری غرب شهر یزد قرار دارد. از نظر موقعیت جغرافیایی در محدوده 46 و 31 تا 15و32 عرض شمالی و 24 و 52 تا 47 و 53 طول شرقی قراردارد. حداقل و حداکثر ارتفاع منطقه از سطح دریا 1529 و3260 متر می‌باشد. میز چکیده کامل
        منطقه ندوشن بخشی از شهرستان صدوق به وسعت 109400هکتاراست که در فاصله80 کیلومتری غرب شهر یزد قرار دارد. از نظر موقعیت جغرافیایی در محدوده 46 و 31 تا 15و32 عرض شمالی و 24 و 52 تا 47 و 53 طول شرقی قراردارد. حداقل و حداکثر ارتفاع منطقه از سطح دریا 1529 و3260 متر می‌باشد. میزان متوسط بارندگی سالیانه منطقه بین 109 تا 220 میلیمتراست که درارتفاعات بیشتر به صورت برف می‌باشد. بررسی به عمل آمده (1385-1375) نشان داد که در منطقه مورد مطالعه 282 گونه گیاهی متعلق به 204 جنس و 48 تیره وجود دارد. بیشترین تعداد گونه‌ها، به ترتیب مربوط به تیره‌های Asteraceae با 44 گونه (6/15 درصد)، Papilionaceae با 27 گونه (57/9 درصد)، Brassicaceae با 25 گونه (86/8 درصد) و Lamiaceae با 24 گونه (51/8 درصد) است. بررسی اشکال زیستی گیاهان به روش رونکیه نشان داد که همی کریپتوفیتها با 94/37 درصد (107 گونه) فراوانترین شکل زیستی هستند. شکل‌های زیستی تروفیت با 72/28 درصد (81 گونه) و کامفیت با 31/16 درصد (46 گونه) در درجه بعدی قرار دارند. پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه نشان می‌دهد که 47/74 درصد گونه‌ها (210 گونه) به ناحیه ایرانی ـ تورانی تعلق دارند. سایرگونه‌ها علاوه بر ناحیه ایرانی ـ تورانی در نواحی رویشی دیگر نیز پراکنش دارند. از 282 گونه فلور منطقه 55 گونه (5/19 درصد) گیاه دارویی، 32 گونه (35/11 درصد) انحصاری ایران و 3 گونه انحصاری یزد هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1509 - مطالعه میزان توان انباشته‌سازی کادمیوم در گیاه Brassica oleracea L.
        مژگان فرزامی سپهر شیرین حداد کاوه
        گیاه B.oleracea متعلق به خانوادة Brassicaceae است. اعضای این خانواده گیاهانی با توان تجمع عناصر سنگین در مباحث مربوط به Phytoremediation در جوامع صنعتی و آلوده جهان مطرح‌اند. این گیاه در محیط کشت مایع (هیدروپونیک) در معرض مقادیر گوناگون از نمک کادمیوم کشت وتوان تجمع کاد چکیده کامل
        گیاه B.oleracea متعلق به خانوادة Brassicaceae است. اعضای این خانواده گیاهانی با توان تجمع عناصر سنگین در مباحث مربوط به Phytoremediation در جوامع صنعتی و آلوده جهان مطرح‌اند. این گیاه در محیط کشت مایع (هیدروپونیک) در معرض مقادیر گوناگون از نمک کادمیوم کشت وتوان تجمع کادمیوم و برخی از نشان ویژگی‌‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی این گیاه مورد بحث و آزمایش واقع گردید. مطالعات انجام شده نشان داد که با افزایش محتوی کادمیوم محیط کشت وزان تر و خشک اندام هوایی و ریشة گیاهان افزایش یافت. میزان کلروفیل‌های a و b میزان قندهای محلول و نامحلول، پروتئین‌های کل از جمله صفات مشخصه فیزیولوژیک بودند که به طور همزمان با افزایش کادمیوم افزایش یافتند. عناصر منیزیم، کلسیم، سدیم و پتاسیم با افزایش کاتیون دو ظرفیتی کادمیوم در محیط در دو بخش هوایی و زیرزمینی گیاهان کاهش یافتند در حالیکه میزان کادمیوم اندام هوایی و ریشه با افزایش میزان کادمیوم محیط افزایش یافت. میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان مانند پر اکسیدازها و کاتالازها در دو بخش هوایی و زیرزمینی گیاه افزایش معنی‌داری را نشان داد و همگام با آنزیم‌های آنتی اکسیدان، آنزیم انورتاز نیز با افزایش محتوی کادمیوم محیط در کل گیاه افزایش معنی‌داری را نشان داد. مطالعات انجام شده دوام و بقاء این گیاه را در محیط‌های حاوی کادمیوم به خوبی نشان داده و به قوت می‌توان این گیاه را به عنوان یک گیاه جمع کننده عناصر سنگین به جامعه صنعتی ایران معرفی نمود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1510 - نشان ویژه سازی تاکسونومیک Fischerella sp. FS 18 جمع‌آوری شده از شالیزارهای استان گلستان (ایران)
        شادمان شکروی فریبا امیرلطیفی مریم صفائی ، ندا سلطانی
        در یک پژوهش چندوجهی، نشان ویژه‌سازی سیانوباکتریوم Fischerella sp. FS18 جمع‌آوری شده از شالیزارهای شمال ایران انجام گرفته است. علاوه بر بررسی مورفولوژی، تنوع‌پذیری مورفولوژیک در شرایط توام نور و pH و بررسی‌های اکوفیزیولوژیک شامل بقا، رشد و وضعیت رنگیزه‌ای، در شرایط متفاو چکیده کامل
        در یک پژوهش چندوجهی، نشان ویژه‌سازی سیانوباکتریوم Fischerella sp. FS18 جمع‌آوری شده از شالیزارهای شمال ایران انجام گرفته است. علاوه بر بررسی مورفولوژی، تنوع‌پذیری مورفولوژیک در شرایط توام نور و pH و بررسی‌های اکوفیزیولوژیک شامل بقا، رشد و وضعیت رنگیزه‌ای، در شرایط متفاوت شوری، دما، شدت نور، pH و نیز بررسی مولکولی شامل وضعیت 16srRNA در سیانوباکتریوم انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که نشان ویژه‌سازی بر اساس بررسی‌های چند وجهی مبتنی بر مجموعه تنوع‌پذیری مورفولوژیک، فیزیولوژیک و فیلوژنیک، برای شفاف ساختن جایگاه تاکسونومیک این سیانوباکتریوم و معرفی جدیدی از آن می‌تواند برطرف کننده برخی ابهام‌ها باشد. در نهایت نمونه با تلفیقی از صفات چندوجهی تحت نام Fischerella ambigua (N&auml;geli) Gomont معرفی شده، توصیفی جدید از نمونه با تکیه بر نتایج بدست آمده ارائه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1511 - مطالعه سیتوتاکسونومی برخی گونه‌های جنس میخک Dianthus L. در حوزه خراسان رضوی
        محمد فارسی مریم بهروزیان آذرنوش جعفری -
        جنس Dianthus متعلق به تیره Caryophyllaceae دارای بیش از 300 گونه در جهان می‌باشد. این جنس به لحاظ داشتن گونه‌های زینتی، تفاوت در سطح پلوئیدی و تنوع در فرم، شکل و اندازه گل حائز اهمیت می‌باشد. این جنس در خراسان رضوی دارای دو گونه اندمیک به نام‌های D. polylepis, D. binalu چکیده کامل
        جنس Dianthus متعلق به تیره Caryophyllaceae دارای بیش از 300 گونه در جهان می‌باشد. این جنس به لحاظ داشتن گونه‌های زینتی، تفاوت در سطح پلوئیدی و تنوع در فرم، شکل و اندازه گل حائز اهمیت می‌باشد. این جنس در خراسان رضوی دارای دو گونه اندمیک به نام‌های D. polylepis, D. binaludensis و گونه‌ D. crinitus می‌باشد. به منظور بررسی کاریوتیپ، مطالعه بر روی نه جمعیت از این سه گونه در استان خراسان رضوی صورت گرفت. تعداد کروموزوم پایه برای Dianthus، X= 15 گزارش شده است. سطح پلوئیدی برای D. polylepis, D. binaludensis دیپلوئید (30=n2) و D. crinitus تتراپلوئید (60=n2) بدست آمد. در تحقیق حاضر، برای اولین بار در ایران، کاریوتیپ سه گونه Dianthus تهیه و با مشخصات مورفولوژی مقایسه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1512 - معرفی فلور و شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان معدن آهن ده زمان در شهرستان بردسکن (استان خراسان رضوی)
        محمدرضا جوهرچی مه ‌لقا قربانلی فاطمه اسداللهی
        در این تحقیق فلور منطقه معدن آهن ده زمان در شهرستان بردسکن مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمع آوری گیاهان منطقه مذکور روش مرسوم مطالعات تاکسونومیک بوده است. نمونه های جمع آوری شده براساس روش‌های مرسوم تاکسونومی گیاهی و به کارگیری منابع لازم شناسایی شدو خانواد ه،جنس و گو چکیده کامل
        در این تحقیق فلور منطقه معدن آهن ده زمان در شهرستان بردسکن مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمع آوری گیاهان منطقه مذکور روش مرسوم مطالعات تاکسونومیک بوده است. نمونه های جمع آوری شده براساس روش‌های مرسوم تاکسونومی گیاهی و به کارگیری منابع لازم شناسایی شدو خانواد ه،جنس و گونه هریک از آنها تعیین گردید. اسامی تاکسونهای منطقه به صورت فهرست الفبایی و به ترتیب خانواده و نام علمی تنظیم شد. نمونه های جمع آوری شده در این بررسی به هرباریوم پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد منتقل و در آنجا با استفاده از فلور‌های معتبر شناسایی شد.شکل زیستی هریک ازعناصرگیاهی منطقه بااستفاده ازروش رانکیر (Raunkiaer) مشخص شد. این بررسی نشان داد که در منطقه معدن آهن 29 خانواده و75 جنس و 95 گونه گیاهی وجود دارد که بیشترین گونه‌ها در تیره Asteraceae (12گونه) می‌باشد. همچنین اشکال زیستی گیاهان منطقه معدن آهن شامل 68.42% تروفیت،12.63% همی‌کریپتوفیت، 8.42%، ژئوفیت، 5.26% کامفیت و 5.26% فانروفیت می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1513 - اتنوبوتانی و اتنوفارماکولوژی درختان و درختچه های داروئی استان گلستان
        معصومه مازندرانی
        این تحقیق با هدف مطالعه اتنوبوتانی گیاهان دارویی که اغلب توسط درمانگرهای محلی استان گلستان در درمان بیماری‌های مردم روستاهای کوهستانی شمال ایران استفاده می‌کنند، انجام گرفت. تعداد 56 گونه از درختان و درختچه‌های بومی متعلق به 27 تیره گیاهی شناسایی گردید که اغلب به روش‌ها چکیده کامل
        این تحقیق با هدف مطالعه اتنوبوتانی گیاهان دارویی که اغلب توسط درمانگرهای محلی استان گلستان در درمان بیماری‌های مردم روستاهای کوهستانی شمال ایران استفاده می‌کنند، انجام گرفت. تعداد 56 گونه از درختان و درختچه‌های بومی متعلق به 27 تیره گیاهی شناسایی گردید که اغلب به روش‌های متنوع، اندام‌های مختلف آنها در مصارف غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرند و مهمترین آنها شامل: Juniperus communis, Berberis vulgaris, Alnus glutinosa, Carpinus betulus, Alnus subcordata, Cornus australis, Corylus avelana, Crataegus oxycantha, Rhamnus palassi, Ilex aquifolium, Lonicera caprifolia, Mespilus germaniac, Tillia platyphllus, Paliurus spina christi, Prunus spinosa, Quercus castaneafolia, Rosa canina, Hypericum androsaemum, Rubus fruticosus, Salix alba, Smilax excelsa, Taxus baccata, Viscum album, Cerasus spp, Mespilus sp and Pyrus spinosa. می‌باشد. درختچه دارویی، بومی و انحصاری Hypericum androcaemum به صورت مخلوط با برگ‌های توت سفید و داوودی وحشی در درمان سرفه، میگرن و التیام زخم، ازمخروط‌های گوشتی درخت سرو کوهی علیه بیماری عفونت ادراری و مثانه، از سر شاخه‌های گلدار درخت و ولیک در تقویت قلب و تنظیم ضربان آن و از پوست درخت بید در درمان تب داروهای روماتیسمی استفاده می‌کنند. اتنوبوتانی و مشاوره با درمانگرهای محلی و با تجربه در دو روستای چهارباغ و زیارت منجر به کسب اطلاعات کلی در مورد نام محلی، رویشگاه اندام مورد استفاده و مصارف درمانی آن گونه‌ها گردید. رویکرد جهان امروز در توجه به داروهای طبیعی و موثر مستخرج از گیاهان دارویی و بومی، انجام تحقیقات اتنوبوتانیکی از مورد تجربیات ارزنده طب سنتی، شناسایی آن گونه‌ها نیازهای اکولوژیک، استخراج مواد موثره و فرآوری آن مواد در رفع چالش‌های بهداشتی بسیار موثر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1514 - بازنگری گونه‌های Glaucium oxylobum Boiss. et Buhse و Glaucium vitellinum Boiss. et Buhse در فلورا ایرانیکا
        افسانه گران فریبا شریف‌نیا
        لاله‌ کوهی یا Glaucium Mill. متعلق به تیره Papaveraceae است. تا کنون 25 گونه از این جنس در دنیا گزارش شده است. کشور ایران با داشتن حدود 19 آرایه یکی از مناطق مهم پراکنش این گیاهان محسوب می‌شود. در فلورا ایرانیکا به 11 گونه از این جنس اشاره شده و گونه‌ی G. oxylobum را مت چکیده کامل
        لاله‌ کوهی یا Glaucium Mill. متعلق به تیره Papaveraceae است. تا کنون 25 گونه از این جنس در دنیا گزارش شده است. کشور ایران با داشتن حدود 19 آرایه یکی از مناطق مهم پراکنش این گیاهان محسوب می‌شود. در فلورا ایرانیکا به 11 گونه از این جنس اشاره شده و گونه‌ی G. oxylobum را مترادف با G. vitellinum در نظر گرفته است در حالی که در سایر فلور‌ها و منابع معتبر مانند فلور شرق، فلور ایران و کتاب انگلر برای هر یک از دو گونه شرحی جداگانه‌ وجود دارد. تحقیق اخیر به بررسی و تفاوت‌های میکرو‌مورفولوژی‌ دانه‌های گرده و دانه‌ها، ماکرو‌مورفولوژی و همچنین تشریح ‌مقایسه‌ای اندام‌های رویشی و زایشی دو گونه‌ی G. oxylobum و G. vitellinum می‌پردازد. نتایج حاصل از مطالعات ریخت‌شناسی تفاوت‌های اساسی را در این دو گونه نشان می‌دهد. مطالعات تشریحی نیز اختلاف‌ها‌یی در اندام‌های کلاله، تخمدان، دمگل، ساقه و برگ در دو گونه را نشان می‌دهد. همچنین در مطالعات مربوط به دانه‌های گرده و دانه‌ها تفاوت‌‌‌هایی در صفات کیفی و کمی مشاهده شده است. با توجه به نتایج حاصل، جدایی دو گونه‌‌ی فوق پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1515 - بررسی میکروـ ماکرو مورفولوژی جهت ارزیابی ارتباط تاکسونومیکی گونه‌های کتان در ایران
        فریبا شریفی نیا مصطفی اسدی
        تحقیق حاضر بر روی 16 گونه کتان ایرانی با هدف نشان دادن ارتباط تاکسونومیکی بین گونه ای انجام گرفت. این ارزیابی شامل مطالعه همزمان مورفولوژی و گرده شناسی بر روی گونه های جنس مذکور می باشد. همچنین آنالیز چند متغیره برای نتیجه گیری از داده های این مطالعات انجام شد. بکارگیری چکیده کامل
        تحقیق حاضر بر روی 16 گونه کتان ایرانی با هدف نشان دادن ارتباط تاکسونومیکی بین گونه ای انجام گرفت. این ارزیابی شامل مطالعه همزمان مورفولوژی و گرده شناسی بر روی گونه های جنس مذکور می باشد. همچنین آنالیز چند متغیره برای نتیجه گیری از داده های این مطالعات انجام شد. بکارگیری اطلاعات مورفولوژی و گرده شناسی بطور قوی گروهبندی گونه های جنس کتان را تائید می کند و نشان داد به کارگیری با هم این دو نوع مطالعه کارایی لازم را در سطح تحت جنس کتان را دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1516 - بررسی ریخت شناسی گرده برخی از گونه‌های جنس Vicia L. در ایران
        فهیمه سلیم پور فریبا شریف نیا الناز کار آفرین
        جنس ماشک Vicia L. یکی از گیاهان علو فه‌ای متعلق به تیره Fabaceae می‌باشد. بین برخی گونه‌های این جنس مانند V. sativa، V. cordata، V. angustifolia و V. michauxii، V. aintabensis, V. peregrine و V. ciceroidea، V. sojakii تشابه ریخت‌شناسی بالایی از نظر خصوصیات بخش زایشی و ب چکیده کامل
        جنس ماشک Vicia L. یکی از گیاهان علو فه‌ای متعلق به تیره Fabaceae می‌باشد. بین برخی گونه‌های این جنس مانند V. sativa، V. cordata، V. angustifolia و V. michauxii، V. aintabensis, V. peregrine و V. ciceroidea، V. sojakii تشابه ریخت‌شناسی بالایی از نظر خصوصیات بخش زایشی و برگها دیده می‌شود که شناسایی آنها را با مشکل مواجه می‌سازد. به منظور بررسی کارایی صفات ریخت‌شناسی دانه گرده، در تعیین روابط تاکسونومیکی گونه‌های جنس Vicia تعداد 21 گونه از این جنس جمع‌آوری شده از استان‌های تهران، سمنان، قزوین و مازندران با استفاده از میکروسکوپ الکترونی SEM مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد که شکل دانه گرده در کلیه گونه‌ها استوانه ای از نوع سه شیار منفذی بوده و تزئینات سطح اگزین از نوع مشبک منظم یا نامنظم تا چروکیده می‌باشد. طول محور قطبی،تزئینات شیار،ضخامت دیواره شبکه (موری) و تزئینات سطح قطبی مهمترین نقش را در تفکیک گو نه‌ها داشته‌اند. بر این اساس کلید شناسایی گونه‌ها با استفاده از کلیه صفات دانه گرده تنظیم گشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1517 - بازنگری درGlaucium leiocarpum Boiss. در ایران
        افسانه گران فریبا شریف‌نیا
        Glaucium یا لاله ‌کوهی متعلق به Papaveraceae است. در این تحقیق، به بررسی دو گونه از جنس Glaucium پرداخته شده است. در فلورا ایرانیکا Boiss. Glaucium leiocarpum به عنــوان متـ‌ـرادفی بــرای Glaucium oxylobum Boiss. &amp; Buhse در نظرگرفته شده است، در حالی که در فلور‌های م چکیده کامل
        Glaucium یا لاله ‌کوهی متعلق به Papaveraceae است. در این تحقیق، به بررسی دو گونه از جنس Glaucium پرداخته شده است. در فلورا ایرانیکا Boiss. Glaucium leiocarpum به عنــوان متـ‌ـرادفی بــرای Glaucium oxylobum Boiss. &amp; Buhse در نظرگرفته شده است، در حالی که در فلور‌های معتبر دیگر نظیر فلور شرق، شوروی و ایران، شرحی جدا‌گانه برای این دو گونه آورده شده است. در این بررسی، به مطالعات مورفولوژیک در اندام‌های رویشی و زایشی، این دو گونه پرداخته شده است. به منظور اطمینان بیشتر، از تکنیک‌های تشریح مقایسه‌ای در اندام‌های مختلف و ریز ‌ریختارشناسی در دانه گرده و دانه استفاده و در هر قسمت اختلاف‌های موجود مطرح شده است. نمونه‌ها یا به صورت تازه و یا به صورت هرباریومی از هرباریوم موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی ایران و هرباریوم دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال تهیه شده‌اند. نتایج تحقیقات، اختلاف‌های اساسی در زمینه مورفولوژی و تشریح مقایسه‌ای اندام‌های مختلف و ریز ‌ریختارشناسی دانه‌های گرده و دانه در این دو گونه را نشان می‌دهد. بنابراین، با توجه به فلور‌های معتبر و نتایج به ‌دست آمده، جدایی دو گونه محرز می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1518 - بررسی تشریحی ساقه گونه‌های جنس Chenopodium L. در ایران
        سید محمدمهدی حمدی مریم ملک لو مصطفی اسدی طاهر نژادستاری
        جنس Chenopodium L. با حدود 15گونه در ایران به دلیل دشواری‌های مطالعات تاکسونومیک، یکی از جنس‌های پیچیده تیره Chenopodiaceae است. لذا هدف از این تحقیق بررسی، مقایسه ساختار تشریحی و ارزیابی آن صفات در تاکسونومی جنس مورد نظر است. به این منظور صفات تشریحی مختلف ساقه، مانند چکیده کامل
        جنس Chenopodium L. با حدود 15گونه در ایران به دلیل دشواری‌های مطالعات تاکسونومیک، یکی از جنس‌های پیچیده تیره Chenopodiaceae است. لذا هدف از این تحقیق بررسی، مقایسه ساختار تشریحی و ارزیابی آن صفات در تاکسونومی جنس مورد نظر است. به این منظور صفات تشریحی مختلف ساقه، مانند ویژگی‌های ریختی، تنوع کرک، تعداد لایه‌های کلانشیم زیر اپیدرمی، پارانشیم پوستی و تعداد دستجات آوندی با میکروسکپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. با استفاده از نتایج بدست آمده می‌توان گونه‌ها و زیرگونه‌های این جنس را به کمک صفات تشریحی از یکدیگر جدا نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1519 - کورولوژی و شناسایی گونه‌های دارویی درحال انقراض و اندمیک منطقه دوآب الشتر استان لرستان
        عارفه حسنوند
        حوزه آبخیز دوآب به وسعت 200 کیلومتر مربع در شمال غربی الشتر واقع شده است. این حوزه زیستگاه‌های متنوعی از عرصه‌های توده سنگی، دشت‌های دامنه‌ای، واریزه‌ای، دامنه‌های منظم و آبراهه‌ای را دارا می‌باشد. محدودۀ ارتفاعی منطقه مورد مطالعه از 1500 تا 3500 متر بالای سطح دریا متغی چکیده کامل
        حوزه آبخیز دوآب به وسعت 200 کیلومتر مربع در شمال غربی الشتر واقع شده است. این حوزه زیستگاه‌های متنوعی از عرصه‌های توده سنگی، دشت‌های دامنه‌ای، واریزه‌ای، دامنه‌های منظم و آبراهه‌ای را دارا می‌باشد. محدودۀ ارتفاعی منطقه مورد مطالعه از 1500 تا 3500 متر بالای سطح دریا متغیر است. میانگین بارندگی سالانه 530 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 8/15 درجه سانتیگراد می‌باشد. در این بررسی تنوع گیاهی منطقه دوآب الشتر، گیاهان دارویی، اندمیک و در حال انقراض مورد مطالعه قرار گرفت. این گونه‌ها جمع‌آوری و شناسایی آنها با استفاده از روش‌های مرسوم در مطالعات فلورستیکی انجام شد. بررسی فلورستیکی نشان داد که 206 گونه گیاهی متعلق به 40 تیره و 139 جنس در منطقه وجود دارد. از این تعداد 70 گونه دارویی می‌باشند. مهمترین تیره‌های گیاهی منطقه Asteraceae با (33 گونه)، Lamiaceae با (25 گونه) و Fabaceae با (20گونه) می‌باشند. مطالعه شکل زیستی با استفاده از روش رونکیه نشان داد که منطقه دارای طیف زیستی غالب تروفیت (3/40 درصد) و همی‌کریپتوفیت (9/ 38 درصد) می‌باشد. گونه‌های تهدید شده منطقه با استفاده از منابع معتبر بین‌المللی تعیین گردید. بر همین اساس سه رسته گونه‌های آسیب‌پذیر، گونه‌های با خطر کمتر و گونه‌های با کمبود داده‌ها در منطقه وجود دارد. بیشترین مورد آنها، رسته گونه‌های با خطرکمتر 85/5 درصد (12گونه) می‌باشد. منطقه دارای 31 گونه اندمیک ایران می‌باشد. کورولوژی منطقه نشان داد که 5/50 درصد گیاهان انحصاری ناحیه ایران ـ تورانی می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1520 - ارزیابی و مقایسه محتوای فنل، فلاونوئیدکل و عملکرد آنتی اکسیدانی برگ و میوه در 14 ژنوتیپ مختلف گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در جنوب ایران
        بهمن فاضلی نسب علیرضا سیروس مهر ناصر میرزایی مراد سلیمانی
        استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار چکیده کامل
        استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار بود. در این تحقیق 14 ژنوتیپ بومی گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در سال 1395 از مناطق جنوب کشور شامل جیرفت، رودان، میناب و جاسک جمع‌آوری گردید. میزان فنل و فلاونویید کل بر اساس روش‌های اسپکتروفوتومتری و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره‌‌ها با استفاده از روش DPPH ارزیابی گردید نتایج حاصل از تجزیه داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان از بیشترین میزان فنل کل (417/20 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) و فلاونوئیدکل (119/52 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) برخوردار بود. نتایج حاصل از ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال‌های آزاد عصاره هیدرو الکلی برگ و میوه به‌صورت مجموع نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان و سپس ژنوتیپ‌‌های گیاه کنار در شهر تالار به ترتیب با میزان 086/83 و 064/82 میکروگرم در میلی‌لیتر ژنوتیپ‌‌های برتر بودند. در کل عصاره هیدروالکلی برگ ژنوتیپ‌‌های کنار نسبت به میوه از خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر و ژنوتیپ کنار منطقه رودان و سپس ژنوتیپ کنار منطقه تالار، ژنوتیپ‌‌های برتر از لحاظ خواص آنتی اکسیدانی بودند. با توجه به میزان بالای خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه کنار و همچنین به‌دلیل خطرات سرطان‌زایی آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی و سنتز شده، پیشنهاد می‌گردد فرآورده‌های گیاه کنار مخصوصاً کنارهای رودان و تالار به‌عنوان جایگزینی مناسب بجای مواد نگه‌دارنده و همچنین می‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد. استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار بود. در این تحقیق 14 ژنوتیپ بومی گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در سال 1395 از مناطق جنوب کشور شامل جیرفت، رودان، میناب و جاسک جمع‌آوری گردید. میزان فنل و فلاونویید کل بر اساس روش‌های اسپکتروفوتومتری و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره‌‌ها با استفاده از روش DPPH ارزیابی گردید نتایج حاصل از تجزیه داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان از بیشترین میزان فنل کل (417/20 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) و فلاونوئیدکل (119/52 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) برخوردار بود. نتایج حاصل از ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال‌های آزاد عصاره هیدرو الکلی برگ و میوه به‌صورت مجموع نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان و سپس ژنوتیپ‌‌های گیاه کنار در شهر تالار به ترتیب با میزان 086/83 و 064/82 میکروگرم در میلی‌لیتر ژنوتیپ‌‌های برتر بودند. در کل عصاره هیدروالکلی برگ ژنوتیپ‌‌های کنار نسبت به میوه از خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر و ژنوتیپ کنار منطقه رودان و سپس ژنوتیپ کنار منطقه تالار، ژنوتیپ‌‌های برتر از لحاظ خواص آنتی اکسیدانی بودند. با توجه به میزان بالای خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه کنار و همچنین به‌دلیل خطرات سرطان‌زایی آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی و سنتز شده، پیشنهاد می‌گردد فرآورده‌های گیاه کنار مخصوصاً کنارهای رودان و تالار به‌عنوان جایگزینی مناسب بجای مواد نگه‌دارنده و همچنین می‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1521 - ارزیابی تنوع برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسانس جمعیت‌های خودرو گیاه دارویی ،Heracleum persicum Desf. ex Fischerدر شمال غرب ایران
        مریم رضاپور محمد فتاحی
        گیاه دارویی گلپر (Heracleum persicum)متعلق به تیره چتریان می باشدکه در طب سنتی به عنوان ادویه و طعم دهنده غذا، تهیه ترشی و همچنین ضد کرم، ضدنفخ، اشتها آور، مدر و مسکن استفاده می شود.به منظور اصلاح و اهلی سازی این گیاه تنوع مورفولوژیکی هشت جمعیت از مناطق مختلف ایران (اه چکیده کامل
        گیاه دارویی گلپر (Heracleum persicum)متعلق به تیره چتریان می باشدکه در طب سنتی به عنوان ادویه و طعم دهنده غذا، تهیه ترشی و همچنین ضد کرم، ضدنفخ، اشتها آور، مدر و مسکن استفاده می شود.به منظور اصلاح و اهلی سازی این گیاه تنوع مورفولوژیکی هشت جمعیت از مناطق مختلف ایران (اهر، کلیبر، مارمیشو، سیلوانا، گردنه حیران، اسالم، آینالو، مشکین شهر) مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت.در تنوع مورفولوژیک 16 صفت برای طبقه بندی جمعیت ها بر اساس تجزیه خوشه ای و تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) ارزیابی شد. شاخص های فیتوشیمیایی شامل درصد اسانس و فعالیت آنتی اکسیدانی (روش های DPPH و FRAP) نیز در جمعیت ها ارزیابی شد. بدین منظور بذرهای کاملاً رسیده گیاه در مرداد ماه 1394 از رویشگاه های طبیعی آن جمع آوری گردید و اسانس به روش تقطیر با آب (دستگاه کلونجر) استخراج شد. نتایج تجزیه خوشه ای، هشت جمعیت را در سه گروه اصلی قرار داد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین درصد اسانس به ترتیب متعلق به رویشگاه آینالو و مشکین‌شهر (8/5 درصد) و سیلوانا (3 درصد) بود. همچنین بیشترین و کمترین فعالیت آنتی اکسیدانی به روش DPPH و FRAP به ترتیب متعلق به ژنوتیپ مشکین شهر وگردنه حیران با میزان 09/67 درصد و 98/58(میکرومول آهن بر گرم وزن خشک) و آینالو و اسالم با میزان 30/47 درصد و 52/15 (میکرومول آهن بر گرم وزن خشک) بودند. با توجه به اینکه جمعیت مشکین شهر دارای بیشترین تعداد چتر ، درصد اسانس و عملکرد آنتی اکسیدانی بود، به عنوان ژنوتیپ برتر جهت انجام پروژه های اولیه اصلاحی و اهلی سازی و همچنین منبع با ارزش دارویی برای بازارهای محلی معرفی می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1522 - بررسی تبارشناسی ژن کلروپلاستی matK برخی از گونه‌های متعلق به قبیله Mentheae از تیره نعناع با تاکید بر گیاه دارویی Zhumeria majdae Rech. F. & Wendelbo.
        حامد خدایاری الهام خلیلی فروغ سنجریان یونس عصری
        هدف از این تحقیق، بررسی موقعیت تاکسونومیکی و تبارزایی قبیله Mentheae با تاکید بر گیاه دارویی مورخوش با نام علمی .Zhumeria majdae Rech. F. &amp; Wendelbo با استفاده از توالی‌یابی ژن کلروپلاستی matk می‌باشد، گیاه مورخوش متعلق به تیره نعناع و از گونه‌های‌ انحصاری استان هرم چکیده کامل
        هدف از این تحقیق، بررسی موقعیت تاکسونومیکی و تبارزایی قبیله Mentheae با تاکید بر گیاه دارویی مورخوش با نام علمی .Zhumeria majdae Rech. F. &amp; Wendelbo با استفاده از توالی‌یابی ژن کلروپلاستی matk می‌باشد، گیاه مورخوش متعلق به تیره نعناع و از گونه‌های‌ انحصاری استان هرمزگان می‌باشد. در طب سنتی از عصاره گیاه مورخوش جهت درمان ناراحتی‌های گوارشی، اسهال، نفخ، دل درد، ترشی معده، سوزش معده، رفع سرماخوردگی، سردرد و التیام زخم مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق از نمونه‌های گیاهی، استخراج DNA صورت گرفت و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی بررسی مولکولی قطعه ای از ژن matk به روش PCR-Sequencing، تکثیر و توالی‌‌یابی گردید. برای بازسازی روابط فیلوژنی، تحلیل توالیDNA با استفاده از نرم‌افزارFINTCH TV و تحلیل‌های فیلوژنی با استفاده از نرم‌افزار PAUP انجام گرفت. در آنالیز کلادوگرام، سه درخت به طول 20 گام و شاخص‌های آماری ضریب سازگاری (Ci;Consistensive index) برابر با 950/0 و ضریب نگهداری (Retention index; Ri) برابر با 963/0 مشاهده گردید. نتایج حاصل از تحلیل‌های فیلوژنتیکی توالیmatK نشان داد که قبیله Mentheae متشکل از 3 تبار تک‌نیای مجزا شامل زیر طایفه‌های Salviinae،Menthinae و Nepetinae است و گیاه مورخوش همراه باSalvia aegyptiaca یک گروه خواهری را در زیرطایفه Salviinae تشکیل می‌دهد. نتایج حاصل از این مطالعه با داده‌های حاصل از مطالعات قبلی با استفاده از صفات ریزریخت شناسی بذر و دانه گرده، در ارتباط با جایگاه جنس Zhumeria در بین سایر جنس‌های قبیله Mentheae مطابقت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1523 - ارزیابی فیتوشیمیایی و آنتی ‏اکسیدانی اندام‏های مختلف گیاه دارویی Citrullus colocynthis L. در رویشگاه‏های مختلف جنوب شرقی ایران
        صدیقه اسمعیل زاده بهابادی فروغ یوسف زایی
        گیاه هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis) متعلق به تیره کدوئیان است که برای درمان بیماری های متعددی نظیر التهاب، روماتیسم و دیابت مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این تحقیق بررسی مقدار ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی اندام های مختلف گیاه هندوانه ابو چکیده کامل
        گیاه هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis) متعلق به تیره کدوئیان است که برای درمان بیماری های متعددی نظیر التهاب، روماتیسم و دیابت مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این تحقیق بررسی مقدار ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی اندام های مختلف گیاه هندوانه ابوجهل (برگ، پوست میوه، گوشت میوه و دانه) در سه رویشگاه زابل، ایرانشهر و کرمان بود. نمونه های گیاهی از سه رویشگاه طبیعی در تیرماه سال 1396 جمع آوری گردید. محتوای کل ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی با استفاده از روش طیف سنجی بررسی گردید. میزان توانایی آنتی اکسیدانی عصاره ها با استفاده از روش DPPH، جمع آوری رادیکال های پراکسیدهیدروژن و میزان قدرت احیاء عصاره ها توسط آزمون FRAP تعیین گردید. نتایج نشان داد بیشترین میزان فنل در برگ هندوانه ابوجهل کرمان و ایرانشهر (19/52 و 86/44 میلی گرم بر گرم وزن خشک) مشاهده شد. بیشترین میزان ترکیبات فلاونوئیدی در برگ هندوانه ابوجهل کرمان مشاهده شد. همچنین برگ هندوانه ابوجهل رویشگاه کرمان دارای بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی بود. به طور کلی برگ هندوانه ابوجهل رویشگاه کرمان جهت انجام مطالعات بیشتر به منظورمصارف دارویی پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1524 - (مقاله کوتاه علمی) استخراج، جداسازی و تعیین ساختار شیمیایی گلیکوزید قلبی دیگوکسین از عصارۀ گیاهLeonurus cardiaca L.
        محبوبه طاهرخانی شبنم ارجمندی مجید قربانی نهوجی
        گیاه دارویی دم شیر با نام علمی Leonurus cardiaca L. گیاهی علفی و چند ساله متعلق به تیرۀ نعنائیان (Lamiaceae) است که بطور گسترده ای در طب سنتی ایران و دیگر کشورها به عنوان گیاهی آرام بخش، خواب آور، مدر، کاهنده فشار خون و بویژه به عنوان درمان بیماری‌های قلبی شناخته می‌شود چکیده کامل
        گیاه دارویی دم شیر با نام علمی Leonurus cardiaca L. گیاهی علفی و چند ساله متعلق به تیرۀ نعنائیان (Lamiaceae) است که بطور گسترده ای در طب سنتی ایران و دیگر کشورها به عنوان گیاهی آرام بخش، خواب آور، مدر، کاهنده فشار خون و بویژه به عنوان درمان بیماری‌های قلبی شناخته می‌شود. از این گیاه ترکیبات فیتوشیمیایی مهمی نظیر آلکالوییدها، ایریدوییدها، ساپونین‌ها، فلاونوییدها، کاردنولیدها و دی ترپنوییدها استخراج و شناسایی شده است. با توجه به اهمیت و پراکندگی این گیاه در ایران، هدف از این پژوهش بررسی فیتوشیمیایی عصارۀ گیاهL. cardiaca در جهت ارزیابی و شناسایی ترکیبات طبیعی موجود در آن می‌باشد. در راستای این تحقیق، ابتدا اندام‌های هوایی گیاه مذکور در مرحلۀ گلدهی از دامنه‌های کوه دماوند در مردادماه 1395 جمع آوری و به روش خیساندن در حلال عصاره گیری گردید. سپس به منظور جداسازی چربی‌ها و ترکیبات اشباع با زنجیره‌های بلند، عمل چربی‌گیری توسط حلال هگزان و در قیف جداکننده انجام شد. در مرحله بعد به منظور جداسازی فراکسیون‌های مختلف، بر روی ستون کروماتوگرافی برده و نهایتاً از میان 32 فراکسیون بدست آمده، از فراکسیون 8+9+10 بلور مربوط به ترکیبی طبیعی ظاهر گردید. برای اولین بار در دنیا از گیاه دم شیر ترکیب طبیعی یک گلیکوزید قلبی با نام دیگوکسین استخراج، جداسازی و خالص سازی شده و با استفاده از روش‌های طیف سنجی 13C-NMR، 1H-NMR، DEPT و IR ساختمان شیمیایی آن شناسایی و معرفی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1525 - بررسی و مقایسه فیتوشیمیایی اسانس و عملکرد آنتی‌اکسیدانی سرشاخه‌های گیاه دارویی Juniperus Sabina L. در رویشگاه‌های مختلف مازندران و گلستان
        امیر قربانزاده عظیم قاسم نژاد مصطفی خوشحال سرمست صمد نژادابراهیمی
        گیاه Juniperus sabina L.ازجمله گیاهان دارویی ارزشمند شمال ایران است که از اثرات فارماکولوژیکی بسیاری از جمله خواص ضدسرطانی، ضد مالاریا و ضد باروری برخوردار است. پژوهش حاضرباهدف ارزیابی فیتوشیمیایی اسانس و عملکرد آنتی اکسیدانی سرشاخه های گیاه مای مرزدر دو استان گلستان و چکیده کامل
        گیاه Juniperus sabina L.ازجمله گیاهان دارویی ارزشمند شمال ایران است که از اثرات فارماکولوژیکی بسیاری از جمله خواص ضدسرطانی، ضد مالاریا و ضد باروری برخوردار است. پژوهش حاضرباهدف ارزیابی فیتوشیمیایی اسانس و عملکرد آنتی اکسیدانی سرشاخه های گیاه مای مرزدر دو استان گلستان و مازندران انجام شد. نمونه ها از سه رویشگاه رامسر، رامیان وتوسکستان در فصل تابستان سال 1397 جمع آوری شدند. اسانس گیری به روش تقطیر با آب و شناسایی ترکیبات با استفاده از دستگاه GC-FID و GC-MS انجام شد. از دو روش TAOC و DPPH جهت بررسی توانمندی آنتی اکسیدانی و روشرنگ‌سنجی (فولین- سیکالچو) جهت سنجش فنل کل استفاده شد. بیشترین مقدار فنل‌کل در نمونه رامسر (mg GAE/g dw19/0&plusmn; 33/3)، مهار رادیکال DPPH در نمونه رامیان (99/4 &plusmn;1/43 درصد) و آنتی اکسیدان کل در نمونه توسکستان (12/0&plusmn;05/19 میلی‌گرم اسکوربیک اسید در گرم وزن خشک) مشاهده شد.اگرچه درصد اسانس و توانمندی آنتی اکسیدانی جمعیت‌های مناطق مورد مطالعه تفاوت معنی داری نداشتند، با این وجود تغییرات اجزای اسانس به ویژه ترکیبات قالب کاملاً متفاوت بود. مقدارسابینن به‌عنوان ترکیب غالب در سه رویشگاه مذکور به ترتیب 5/12، 8/49 و 58 درصدبود. نکته قابل توجه در این پژوهش وجود ترکیب میرتنیل-استات به مقدار 6/72 درصد در نمونه رامسر بود که تاکنون در رابطه با این گیاه گزارش نشده است.با توجه به تفاوت بارز مشاهده شده در ترکیب اسیدهای چرب ضروری اسانس مای مرز رامسر، پیشنهاد می‌گردد که این توده گیاهی به دقت بیشتری مورد بررسی قرار گرفته و ممکن است در آینده به عنوان کموتایپی از مای مرز معرفی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1526 - اتنوبوتانی گیاهان دارویی بومی در مناطق زاغه و بیرانشهر، استان لرستان، ایران
        اسماعیل دلفان حامد خدایاری خسرو عزیزی
        چکیده این تحقیق با هدف جمع آوری، پراکنش، شناسایی و موارد استفاده از گیاهان دارویی در مناطق زاغه و بیرانشهر به اجرا در آمد. با توجه به ضرورت شناخت گونه های دارویی، با استفاده از پرسشنامه هایی، اطلاعات افراد بومی این مناطق در زمینه استفاده از گیاهان دارویی جمع آوری گردید چکیده کامل
        چکیده این تحقیق با هدف جمع آوری، پراکنش، شناسایی و موارد استفاده از گیاهان دارویی در مناطق زاغه و بیرانشهر به اجرا در آمد. با توجه به ضرورت شناخت گونه های دارویی، با استفاده از پرسشنامه هایی، اطلاعات افراد بومی این مناطق در زمینه استفاده از گیاهان دارویی جمع آوری گردید و پس از انتقال نمونه‌ها به هرباریوم دانشگاه لرستان برای هر گونه گیاهی، موارد مصرف دارویی و مطابقت مصارف سنتی آنها با سایر منابع معتبر موجود تدوین گردید. براساس نتایج بدست آمده، 218 گونه دارویی از 55 خانواده شناسایی شد که از این تعداد، 35 گونه مربوط به خانواده Asteraceae، 21 گونه مربوط بهFabaceae ، 19 گونه مربوط به Lamiaceae، 15 گونه مربوط به Liliaceae، 11 گونه مربوط به Rosacea، 10 گونه مربوط بهBrassicaceae ، 9 گونه مربوط به‌Apiacea ، 7 گونه مربوط به تیره Poaceaeو بقیه از سایر خانواده های مختلف می باشند. در بین 218 گونه معرفی شده تعداد 110 گونه برای اکثر مردم مناطق مورد مطالعه شناخته شده در سطح وسیعی کاربرد داشتند. بیشترین موارد مصرف گیاهان دارویی در زمینه اتنوبوتانی به‌ترتیب مربوط به رفع مشکلات گوارشی (36 درصد)، تنفسی (16 درصد)، کاهش قندوچربی خون (10درصد)، بیماری های دستگاه ادراری (8 درصد)، بیماری های پوستی (5 درصد)، مشکلات دهان و دندان (5 درصد)، بیماری‌های چشمی (2 درصد) مشاهده شد. ارزیابی نتایج نشان داد که تنوع گسترده ای از گیاهان دارویی در مناطق بیرانشهر و زاغه وجود دارد که کاربردهای درمانی آنها در طب سنتی ایران رایج است و پژوهش پیرامون این گیاهان دارویی می تواند آغازگر راهی برای کشف داروهای جدید در عرصه درمان باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1527 - بررسی پاسخ فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی توده بومی Cyamopsis tetragonoloba L.منطقه ایرانشهر به محلول‌پاشی نانو ذرات اکسید روی
        صفورا بزی علی موافقی جعفر ولیزاده محرم ولیزاده
        10.30495/ejmp.2021.1935808.1641
        از آنجایی که تغذیه گیاهان با عنصر روی، یک راهکار برای بهبود رشد و نمو گیاهان و جبران کمبود روی در خاک است، در این تحقیق، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ای نانو ذرات اکسید روی با اندازه 40 نانومتر بر ویژگی های مورفولوژیک، صمغ دانه و فراورده های فیتوشیمیایی برگ توده بومی گیاه گ چکیده کامل
        از آنجایی که تغذیه گیاهان با عنصر روی، یک راهکار برای بهبود رشد و نمو گیاهان و جبران کمبود روی در خاک است، در این تحقیق، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ای نانو ذرات اکسید روی با اندازه 40 نانومتر بر ویژگی های مورفولوژیک، صمغ دانه و فراورده های فیتوشیمیایی برگ توده بومی گیاه گوار (Cyamopsis tetragonoloba L) از ایرانشهر، آزمایشی کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. سنجش میزان صمغ گوار به روش فنل-سولفوریک اسید، میزان فنل کل به روش معرف فولین-سیوکالتیو و میزان فلاونوئید کل به روش رنگ سنجی آلومینیوم کلراید انجام گرفت. کشت بذر ها در در اوایل خردادماه 1397، در گلخانه‌ دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام شد. تیمارها شامل شش غلظت مختلف نانو ذرات اکسید روی 0 (شاهد)، 25، 50، 100، 200، 500 میلی‌گرم در لیتر بودند که به‌صورت محلول‌پاشی برگی در دو مرحله (20 و 27 روز پس از کشت بذرها) بر گیاهان گوار اعمال شدند. از میان صفات اندازه‌گیری شده، با افزایش غلظت نانو ذرات، کاهش تدریجی و معنی داری در تعداد دانه در غلاف مشاهده شد. در حالی که اثر غلظت نانو ذرات بر طول غلاف و طول ریشه معنی دار نبود، اما طول ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه، سطح برگ، تراکم روزنه ها، وزن خشک برگ، وزن 500-دانه، وزن خشک غلاف، با افزایش غلظت نانو ذرات تا تیمار 500 میلی‌گرم بر لیتر نانو ذرات اکسید روی، افزایش معنی‌داری نسبت به شاهد نشان دادند. در این تیمار، صمغ دانه، فنل کل و فلاونوئید کل به‌ترتیب به میزان 55/2، 10/2 و 34/1 برابر نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان دادند. بـر اساس نتایج بدست آمده می توان با هدف بهبود ویژگی های رشد و افزایش میزان صمغ دانه، فنل و فلاونوئید برگ گیاه گوار از نانو ذرات اکسید روی با ویژگی های به کار رفته در این پژوهش استفاده نمود و با افزایش صمغ گوار از کاربردهای دارویی آن بهره برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1528 - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس گونه Anthemis lorestanica Iranshahr از استان اصفهان در ایران
        کامکار جایمند سعید دوازده امامی بابک بحرینی نژاد لیلی صفایی فاطمه سفیدکن محمدباقر رضایی راضیه عظیمی مهدی یحیی زاده شاهرخ کریمی فیروزه حاتمی مصطفی گلی پور نجمه هادی
        10.30495/ejmp.2023.1980215.1718
        جنس Anthemis L.. دومین جنس بزرگ در خانواده Compositae است که از 39 گونه یکساله و چند ساله پراکنده در سراسر ایران تشکیل شده است. بر اساس منابع ، این گونه تاکنون موضوع تحقیق نبوده و بنابراین ترکیبهای شیمیایی آن به خوبی شناخته نشده است. در این تحقیق یک گونه Anthemis lorest چکیده کامل
        جنس Anthemis L.. دومین جنس بزرگ در خانواده Compositae است که از 39 گونه یکساله و چند ساله پراکنده در سراسر ایران تشکیل شده است. بر اساس منابع ، این گونه تاکنون موضوع تحقیق نبوده و بنابراین ترکیبهای شیمیایی آن به خوبی شناخته نشده است. در این تحقیق یک گونه Anthemis lorestanica Iranshahr از دو منطقه در استان اصفهان، (نمونه 1) از منطقه مکدین و (نمونه 2) از منطقه دره بادوم در سال 1397 جمع آوری شد. نمونه ها در هرباریوم موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در بخش گیاهشناسی مورد شناسایی قرار گرفتند. از گل و برگ آن با روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس استخراج گردید. سپس نمونه های اسانس توسط دستگاه گروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد اندازه گیری و شناسایی قرار گرفت. میزان اسانس نمونه 1 برای گل 0.12 درصد و برگ 0.08 درصد بود. ترکیبهای عمده در گل : methyl decanoate (18.6 درصد)، &alpha;-cadinol ( 11.1 درصد) و n-tricosan ( 9.1 درصد) به دست آمد. ترکیبهای عمده در برگ عبارتند از: neryl acetate ( 13.4 درصد)، &alpha;-cadinol ( 12.9 درصد) و dihydro eudesmol ( 8.5 درصد) بدست آمد. میزان اسانس نمونه 2 برای گل 0.2 درصد و برگ 0.08 درصد بود. ترکیبات عمده گل عبارتند از: spathulenol ( 68.8 درصد)، dehydro-aromadendrane ( 5.2 درصد) و oplopanone ( 3 درصد) بدست آمد. ترکیبهای عمده برگ عبارتند از: oplopanone ( 12.3 درصد)، 1- icocen ( 11.5 درصد) و dihydro eudesmol (10.9 درصد) بدست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1529 - بررسی تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه Salvia mirzayanii L. در شرایط خشکی و نانو سریم اکساید
        مسعود گماریان افشار فلاح ایمانی منصور قربان پور پروین رامک سعید چاووشی
        10.30495/ejmp.2022.1950365.1675
        در این تحقیق تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مریم‌گلی ایرانی (Salvia mirzayanii L.) در شرایط تیمار خشکی و سطح متفاوت نانو سریم اکساید، پژوهشی گلدانی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آزمایش اسپلیت پلات در سه تکرار بررسی گردید. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی در 4 سطح 25، چکیده کامل
        در این تحقیق تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مریم‌گلی ایرانی (Salvia mirzayanii L.) در شرایط تیمار خشکی و سطح متفاوت نانو سریم اکساید، پژوهشی گلدانی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آزمایش اسپلیت پلات در سه تکرار بررسی گردید. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی در 4 سطح 25، 50، 75 و 100 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی و فاکتور فرعی محلول پاشی با نانوسریم اکساید در پنج سطح عدم مصرف (شاهد)، 125، 250، 500 و 1000 میلی لیتر در لیتر بود. اسانس گیری از اندام ها با استفاده از روش تقطیر با آب صورت گرفت و ترکیبات با استفاده از GC/MS جداسازی و شناسایی گردیدند.نتایج نشان داد اثر متقابل شرایط بدون تنش خشکی &times; 1000 میلی لیتر نانو سریم اکساید نسبت به تیمار شاهد بیشترین اثر را بر افزایش ارتفاع بوته (35 درصد)، طول ریشه (22 درصد)، وزن خشک ریشه (9/14 درصد)، درصد اسانس (19 درصد)، کلروفیل a (32 درصد)، کلروفیل b (31 درصد) و کاتالاز (16 درصد داشت. همچنین اثر متقابل تنش خشکی در سطح 25 درصد در 125 میلی‌لیتر نانو سریم اکساید بیشترین اثر را بر کاهش وزن خشک بوته (12 درصد)، طول ریشه (13 درصد)، وزن خشک ریشه (19 درصد)، درصد اسانس (10 درصد)، کلروفیل a (14 درصد) داشت. ترکیب دکان (53/19 درصد) در شرایط بدون تنش خشکی، ترکیبات اسپاتولئول (86/35 درصد)، دودکانه (4/18 درصد)، بوتانیک اسید (8/19 درصد) و لینالول (03/25 درصد) در شرایط تنش خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی و اوکتان (76/13 درصد بنابراین غلظت 1000 میلی گرم در لیتر نانو اکسید سریم بیشترین تاثیر را بر بهبود ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی مریم گلی گذاشت. اما در شرایط 50 درصد ظرفیت زراعی ترکیبات ثانویه اسپاتولئول، دودکانه، بوتانیک اسید و لینالول بیشترین و در شرایط 75 درصد ظرفیت زراعی ترکیبات ثانویه اوکتان، تریمتیل و هگزیل ایزووالرات بیشترین مقدار را داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1530 - نگاهی به تاریخچه و فیلوژنی گونه گل محمدی (Rosa × damascena)
        مهرنوش پناهی
        10.30495/ejmp.2023.1982473.1724
        گونه گل محمدی (Rosa &times; damascena) از مهمترین گونه های تیره گل سرخیان (Rosaceae) در ایران است که در گـستره کوهـستانی ایـران از پهنه های غربی کشور تا کوهپایـه هـای مرکزی و شرقی تکثیر می یابد. این گونه به لحاظ کاربرد در صنایع دارویی و عطرسازی حائز اهمیت است. براساس مط چکیده کامل
        گونه گل محمدی (Rosa &times; damascena) از مهمترین گونه های تیره گل سرخیان (Rosaceae) در ایران است که در گـستره کوهـستانی ایـران از پهنه های غربی کشور تا کوهپایـه هـای مرکزی و شرقی تکثیر می یابد. این گونه به لحاظ کاربرد در صنایع دارویی و عطرسازی حائز اهمیت است. براساس مطالعات گسترده ای که بر روی ژنوتیپ های این گونه در ایران صورت گرفته تنوع قابل ملاحظه ای مشاهده شده است و ایران به عنوان مرکزی دارای پتانسیل در ایجاد تنوع ژنتیکی و اصلاح ارقام این گونه می تواند درنظر گرفته شود. به نظر می رسد این گونه می تواند مهمترین جد مستقیم واریته های شمال غرب اروپایی بخشه Rosa در جنس Rosa بوده باشد که به صورت دورگی از سه گونه رز وحشی بوجود آمده و گونه R. moschata گونه والد مادری آسیایی آن است. طبق شواهد فسیل بدست آمده آسیا به عنوان ناحیه اجدادی برای جنس Rosa پیشنهاد می‌شود و بخش Synstylae از این جنس به عنوان قدیمی ترین گروه در حدود 30 میلیون سال پیش به سمت اروپا گسترش یافته است. فیلوژنی این جنس مشکل، نشان می دهد که ارایه تحلیلی در چارچوب تکاملی نیازمند مطالعات بیشتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1531 - بررسی میزان مشارکت شهرداری‌های کلان‌شهرهای ایران در ارتقاء سلامت شهری و ارائه یک مدل پیشنهادی
        مریم امجدی خلیل علی محمدزاده شقایق وحدت ایروان مسعودی اصل
        یکی از مهم‌ترین نهادهای شهری که شهروندان با آن در ارتباط می‌باشند، شهرداری است. این نهاد با مدیریت و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت خود می‌تواند نیازهای اولیه و ثانویه شهروندان را شناسایی و شهر را به مکانی امن برای آنها بدل نماید. با توجه به اثرگذاری 75 درصد عوامل اقتصادی و ا چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین نهادهای شهری که شهروندان با آن در ارتباط می‌باشند، شهرداری است. این نهاد با مدیریت و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت خود می‌تواند نیازهای اولیه و ثانویه شهروندان را شناسایی و شهر را به مکانی امن برای آنها بدل نماید. با توجه به اثرگذاری 75 درصد عوامل اقتصادی و اجتماعی و محیطی بر سلامت، شهرداری‌ها می‌توانند نقش مهمی را ایفا نمایند. این پژوهش با هدف ارائه مدلی جهت مشارکت شهرداری‌ها در ارتقاء سلامت جامعه شهری در ایران انجام شده است. این پژوهش از منظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی کمی و از نظر ماهیت توصیفی است؛ ابتدا با مطالعات کتابخانه‌ای و نظرخواهی از اعضای گروه خبرگان و اجرای تکنیک دلفی طی سه مرحله، ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های پرسشنامه تحلیل و شناسایی و تدوین و پس از تعیین پایایی و روایی آن با شیوه‌ نمونه‌گیری تصادفی با طبقه‌بندی در بین 316 نفر از کارشناسان شهرداری 5 کلانشهر (تهران،‌ مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز) توزیع و سپس گردآوری گردید. پس از تحلیل داده‌ها بر اساس نتایج معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی در مدل اندازه‌گیری مرتبه دوم در مجموع 6 بُعد اصلی با 21 مؤلفه از 29 مؤلفه تأیید شد شامل: ارتقای برنامه‌ریزی شهری، بهبود شرایط زندگی شهری، حکمرانی مشارکتی، افزایش تاب آوری مناطق در بحران و بلایا، شهرهای دوستدار سالمند، قانون سلامت عمومی. این مطالعه نشان داد؛ شهرداری‌های کلانشهر در ایران از راهبردهای پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت در سال 2015 جهت ارتقای سلامت شهری فاصله زیادی دارند و به دلیل تمرکزگرایی ساختاری، مشارکت آنها در اجرای خدمات سلامت عمومی پایین و پیشنهاد می‌گردد؛ شهرداری‌ها مشارکت خود را در سلامت به ویژه بهبود شرایط زندگی شهری افزایش دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1532 - تبیین دلایل نهادی- مدیریتی در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیر‌رسمی در ایران
        منیژه لاله پور پوران کرباسی فروش هوشنگ سرور
        در توسعه‌ى فزآینده کنونی شهرها، اداره و ساماندهی برخی از مسائل و پیچیدگی‌های بوجود آمده، ناشی از تبلور ناکامی‌ها در حوزه‌ى مدیریت‌شهری است. یکی از مسائلی که به انبوه مشکلات مدیریت شهری اضافه شده و با توجه به روند کنونی شهری شدن دنیا، وخیمتر شده و حساسیت‌های خاص خود را ب چکیده کامل
        در توسعه‌ى فزآینده کنونی شهرها، اداره و ساماندهی برخی از مسائل و پیچیدگی‌های بوجود آمده، ناشی از تبلور ناکامی‌ها در حوزه‌ى مدیریت‌شهری است. یکی از مسائلی که به انبوه مشکلات مدیریت شهری اضافه شده و با توجه به روند کنونی شهری شدن دنیا، وخیمتر شده و حساسیت‌های خاص خود را برانگیخته، مسأله سکونتگاه‌های غیررسمی می‌باشد. با توجه به این موضوع هدف کلی پژوهش حاضر، تبیین دلایل نهادی- مدیریتی تأثیرگذار در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران می‌باشد. روش پژوهش در این تحقیق علّی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل نخبگان و محققینی است که در حوزه سکونتگاهای غیررسمی در ایران مطالعات تجربی انجام داده اند. با توجه به عنوان و ماهیت این پژوهش، اطلاعات لازم از اسناد و منابع مکتوب به صورت توصیفی سازماندهی شد و دلایل نهادی‌- مدیریتی در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی استخراج گردید. با طبقه بندی و تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه نخبگان و استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و مدل تحلیل مسیر (اثرمستقیم و غیرمستقیم) متغیرهای تعریف شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد نظام مدیریت و برنامه‌ریزی منطقه‌ای در ایران با مجموع اثر مستقیم و غیر مستقیم (622/0) در رتبه 1، مدیریت-های محلی (515/0) در رتبه 2، ضوابط و مقررات تعیین شده در طرح‌های توسعه شهری (384/0) در رتبه 3، برنامه‌ها و مقررات ناظر بر ساخت و سازها در محدوده قانونی و حریم شهرها (309/0) در رتبه 4، سیاست‌گذاری‌های کلان اجتماعی- اقتصادی- زیست محیطی (261/0) در رتبه 5، سیاست‌ها و برنامه‌های مسکن کم درآمدها (179/0) در رتبه 6، مقررات ناظر بر روند تفکیک و قطعه‌بندی رسمی زمین در ایران (168/0) در رتبه 7، نهادهای جامعه مدنی و بخش خصوصی (158/0) در رتبه 8 و ضعف فرهنگ شهرنشینی (114/0) رتبه 9 را در شکل گیری سکونتگاههای غیررسمی به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1533 - ارائه مدل برنامه ریزی استراتژیک شهرداریها (مورد مطالعه شهرداری ملایر سال1400-1396)
        فخرالدین معروفی نقدهی علیرضا امامی
        امروزه نظام مالیاتی ارزش افزوده در تامین سه هدف عمده اجتماعی، اقتصادی و بودجه ای به ویژه تامین منابع درآمدی پایدار شهرداری هانقش عمده ای دارد. در بعد اجتماعی مهم ترین هدف وضع مالیات، کاهش فاصله طبقاتی و توزیع مجدد درآمدها و افزایش رفاه است، در حالی که هدف اقتصادی وضع ما چکیده کامل
        امروزه نظام مالیاتی ارزش افزوده در تامین سه هدف عمده اجتماعی، اقتصادی و بودجه ای به ویژه تامین منابع درآمدی پایدار شهرداری هانقش عمده ای دارد. در بعد اجتماعی مهم ترین هدف وضع مالیات، کاهش فاصله طبقاتی و توزیع مجدد درآمدها و افزایش رفاه است، در حالی که هدف اقتصادی وضع مالیات، تامین منابع درآمدی پایدار جهت ارائه خدمات عمومی و رفاهی با کشش قیمتی پائین جهت سازمان های عمومی و تخصیص بهینه منابع بین بخشهای مختلف وکمک به تسریع فرایند توسعه ناحیه ای ویا منطقه ای می باشد. از سوی دیگر یکی از اساسی ترین مشکلات نظام مالیاتی و شهرداری های کشور، عدم وجودبرنامه استراتژیک و فقدانِ پیش بینی های علمی درآمدهای مالیاتی و در نتیجه تامین منابع درآمدهای پایدار شهرداری ها و کسری بودجه ساختاری است. عدم ثبات درآمدهای مالیاتی و در نتیجه مشکل تامین منابع درآمدی پایدار شهرداری ها ،باعث کاهش ایجادساختار درآمدی پایدار در شهرداری ها و کاهش رفاه و خدمات به شهروندان و کسری بودجه فراوان شده است. در پژوهش حاضرابتدا بر اساس نظریه 56 نفر از خبرگان که شامل شهرداران سابق، مدیران شهرداری، اعضای شورای اسلامی دوره های مختلف می باشد، بررسی و اولویت بندی در بین 8 سرفصل عمده درآمدی شهرداری و 82 زیر شاخه صورت می گیرد و بر اساس نتایج حاصله؛ مالیات بر ارزش افزوده به عنوان بهترین منبع درآمدی پایدارجهت شهرداری ها بویژه شهرداری ملایر تعیین و انتخاب می شود.در این تحقیق برای پیش بینی درآمدهای مالیاتی در طی سالهای 1396 لغایت 1400، با توجه به شرایط معادله و متغییرها و عدم وجود هم خطی، خود هم بستگی و همچنین نرمال بودن نمونه آماری، ثابت بودن انحراف معیار، از مدل رگرسیون خطی و سریهای زمانی ARMA و برای برآورد ظرفیت مالیاتی و محاسبه میزان کوشش مالیاتی استان از روشOLS استفاده شده است. ارزش افزوده بخش های صنعت و معدن، خدمات، سرمایه گذاری در واحدهای صنعتی استان و درآمد سرانه خانوار استان، از مهم ترین عوامل مؤثر بر مالیات و ظرفیت مالیاتی استان است که در این مدل بعنوان متغییرمستقل در نظر گرفته می شود بر اساس نتایج تحقیق درصد کوشش مالیاتی استان 40 درصد محاسبه شده است. بر اساس نتایج این تحقیق علیرغم افزایش ارزش افزوده کالا ها وخدمات مصرفی و درآمدسرانه بر خلاف نظریه و مدل کالدور و نظریه سالواتوره بدلیل اجرای غلط و تمرکز و عدم توزیع نا مناسب درآمدهای بخش های مختلف (82 درصد ارزش افزوده خدمات و تولید کالاها در 8 شهر صنعتی متمرکز است ) درآمد مالیاتی استان و منابع درآمدی پایدار شهرداری ها با نرخ مذکورافزایش نمی یابد. لذا به منظور تعدیل مشکل مذکور پیشنهادهایی در انتها مبنی بر 1- مالیات ارزش افزوده از مصرف کننده کالای نهائی دریافت شود 2- به منظور افزایش بهره وری منابع و اجرای اصل 44 قانون اساسی ؛وظیفه جمع آوری مالیات بر ارزش افزوده از دولت جدا و به شهرداری ها محول شود3- با مشارکت شهرداری ها و اصناف، سیستم های صندوق خرید و فروش الکترونیکی ایجاد شود تا فرار مالیاتی، رانت مالیاتی، مشارکت و توزیع مناسب منابع صورت پذیرد و مودیان مالیاتی به طور صحیح شناسائی شوند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1534 - تحلیل معضل ریزگردها از منظر بحران‌های ژئوپلیتیک منطقه خلیج‌فارس در راستای ارائه یک مدل کاربردی برای مناطق جنوب کشور
        مجید ابوالفتحی حیدر لطفی
        هدف اصلی این رساله عبارت است از تحلیل و بررسی معضل ریزگردها از منظر بحران‌های ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس: در راستای ارائه یک مدل کاربردی برای مناطق غربی کشور. سؤال اصلی این رساله این است که چگونه می‌توان با تحلیل معضل ریزگردها از منظر بحران‌های ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فار چکیده کامل
        هدف اصلی این رساله عبارت است از تحلیل و بررسی معضل ریزگردها از منظر بحران‌های ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس: در راستای ارائه یک مدل کاربردی برای مناطق غربی کشور. سؤال اصلی این رساله این است که چگونه می‌توان با تحلیل معضل ریزگردها از منظر بحران‌های ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس یک مدل کاربردی برای مناطق غربی کشور ارائه داد؟ علاوه بر این سؤال اصلی سایر سؤالات فرعی این پژوهش عبارت‌اند از اینکه بحران‌های کنونی ژئوپلیتیکی خاورمیانه کدام اند؟ ریزگردها برای مناطق غربی دارای چه اثرات منفی‌ای هستند؟ این رساله با استفاده از مدل سوآت به منظور دسته‌بندی عوامل مهم درونی و بیرونی اثرگذار بر معضل ریزگردها و شناسایی توانایی‌ها، کاستی‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات ریزگردها برای مناطق غربی کشور در راستای ارائه ی یک مدل راهبردی برای مناطق ایران انجام شده است و برای سنجش وزن سنجه ها از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) استفاده شده است. جامعه آماری مقاله شامل 50 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته جغرافیای سیاسی دانشگاههای تهران بوده است. نتایج این رساله نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از معضل ریزگرد ها ریشه خارجی دارد و اینکه ناامنی به وجود آمده در اثر بحران‌های ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس مقابله با بحران ریزگردها را سخت نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1535 - نظام جمعیت شهری در مناطق ایران با تاکید بر مطالعه تطبیقی منطقه البرز جنوبی و خراسان
        جواد رحمانی اسفندیار زبردست
        نظام شهری هر کشوری بیانگر چگونگی کنش و واکنش متقابل شهرهای آن کشور می باشد. در این تحقیق ابتدا به بررسی توزیع فضایی جمعیت شهری ده منطقه طرح کالبدی ملی و منطقه‌ای (از سال های 1335 تا 1390) پرداخته شده و سپس تحلیل نظام جمعیت شهری در بین ده منطقه کالبدی صورت گرفته است. از چکیده کامل
        نظام شهری هر کشوری بیانگر چگونگی کنش و واکنش متقابل شهرهای آن کشور می باشد. در این تحقیق ابتدا به بررسی توزیع فضایی جمعیت شهری ده منطقه طرح کالبدی ملی و منطقه‌ای (از سال های 1335 تا 1390) پرداخته شده و سپس تحلیل نظام جمعیت شهری در بین ده منطقه کالبدی صورت گرفته است. از بین مناطق ده گانه طرح کالبدی ملی و منطقه ای، دو منطقه البرز جنوبی (شامل استان های تهران، مرکزی، سمنان، زنجان، قزوین، قم و البرز) و خراسان (شامل استان های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی)که به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان تغییر و تحول بین مناطق ده گانه بوده اند انتخاب‌شده است. در ادامه تحلیل، شاخص هایی همچون تغییر جایگاه بیست شهر اول منطقه از سال های 1335 تا 1390؛ تحلیل تعداد جمعیت واقعی و تعداد جمعیت 20 شهر اول منطقه در رابطه با تئوری زیپف در سال 1390 و همچنین تحلیل های میزان نخست شهری و عدم تمرکز شهری در دو منطقه البرز جنوبی و خراسان؛ به‌صورت جداگانه انجام‌شده است. سرانجام با مقایسه دو منطقه خراسان و البرز جنوبی باهمدیگر و با مناطق کالبدی ملی منطقه ای مشخص گردید که منطقه البرز جنوبی به‌رغم اینکه جایگاهش در بین ده منطقه دچار تغییر و تحولی نشده ولی در تحولات درون منطقه ای دچار تحولات عظیم و بزرگی شده است و بالعکس منطقه خراسان که در تحولات بین منطقه ای دارای تغییر و تحول اساسی بوده، در تحولات درون منطقه از ثبات نسبی برخوردار بوده است. همچنین در این تحقیق مشخص گردید که با توجه به تحولات بین منطقه ای، نمی توان تحلیل و پیش‌بینی درون منطقه ای را نیز انجام داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1536 - بازتاب های فضایی جنگ ایران وعراق بر شبکه شهری و نظام سلسله مراتب شهرهای استان کرمانشاه براساس مدل حد اختلاف طبقاتی
        طاهره شهبازی عباس ملک حسینی
        طی سال های اخیر، به دلایل متعددی جمعیت ومراکز شهری ایران دچار تحولات فضایی شدیدی شده که حاصل آن افزایش شهرهای کوچک ومتوسط وعدم تعادل در سلسله مراتب شهری کشور است. این پژوهش با هدف بررسی سلسله مراتب شهری وتحولات مربوط به آن در شهرهای استان کرمانشاه طی سال های 1355 تا 139 چکیده کامل
        طی سال های اخیر، به دلایل متعددی جمعیت ومراکز شهری ایران دچار تحولات فضایی شدیدی شده که حاصل آن افزایش شهرهای کوچک ومتوسط وعدم تعادل در سلسله مراتب شهری کشور است. این پژوهش با هدف بررسی سلسله مراتب شهری وتحولات مربوط به آن در شهرهای استان کرمانشاه طی سال های 1355 تا 1395 و بازتاب های فضایی جنگ تحمیلی بر شبکه شهری و نظام سلسله مراتبی استان صورت گرفته است و در آن از روش تحقیقی با بهره گیری از مدل های حد اختلاف طبقه ای، ضریب آنتروپی، مدل کشش پذیری، مورد بررسی وتحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که الگوی پراکنش سکونتگاه های شهری در استان کرمانشاه نامتعادل بوده و جنگ تحمیلی بر عدم تعادل تأثیر به سزایی داشته و شهر کرمانشاه به علت عملکرد های متنوع وحوزه عملکردی قوی ویا جذب جمعیت نواحی اطراف واستان های دیگر به خصوص در دوران جنگ به صورت یک شهر مسلط موجب ناموزونی نظام شهری استان شده و جهت ایجاد تعادل در نظام سلسله مراتبی شهری تمرکز زدایی از شهر مرکز و تعریف کارکرد و نقش های تخصیصی به شهرهای دیگر استان پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1537 - برنامه‌ریزی و سازماندهی سیاسی، امنیتی و اقتصادی فضا در منطقه مکران در راستای ارائه‌ی یک مدل راهبردی برای مناطق ایران؛ مطالعه‌ی موردی چابهار
        ازیر بلوچ حیدر لطفی
        منطقه چابهار به دلایل جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و حتی فرهنگی دارای ماهیتی استراتژیک برای تحرک و توسعه نیمه شرقی کشور و در نتیجه کل ایران، برای کشورهای هم‌جوار در منطقه و حتی برای ارتباطات اقتصادی جهانی است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از برنامه‌ریزی و سازماندهی سیاسی، چکیده کامل
        منطقه چابهار به دلایل جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و حتی فرهنگی دارای ماهیتی استراتژیک برای تحرک و توسعه نیمه شرقی کشور و در نتیجه کل ایران، برای کشورهای هم‌جوار در منطقه و حتی برای ارتباطات اقتصادی جهانی است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از برنامه‌ریزی و سازماندهی سیاسی، امنیتی و اقتصادی فضا در منطقه مکران در راستای ارائه ی یک مدل راهبردی برای مناطق ایران؛ مطالعه ی موردی چابهار. سؤال اصلی این مقاله این است که برنامه‌ریزی و سازماندهی سیاسی، امنیتی و اقتصادی فضا در منطقه مکران بایستی دارای چه ویژگی‌ها و مختصاتی باشد که بتوان از آن به عنوان مدلی برای همه مناطق این منطقه و از جمله چابهار بهره گرفت؟ علاوه بر این سؤال اصلی سایر سؤالات فرعی این مقاله عبارت‌اند از: سازماندهی فضا دارای چه تاریخچه ای است؟ چه نظریاتی در خصوص سازماندهی فضا ارائه گردیده است؟ این مقاله با استفاده از مدل سوآت به منظور دسته‌بندی عوامل سیاسی، امنیتی و اقتصادی درونی و بیرونی مهم و اثرگذار در برنامه‌ریزی و سازماندهی فضا در منطقه مکران و شناسایی توانایی‌ها، کاستی‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات چابهار در راستای ارائه ی یک مدل راهبردی برای مناطق ایران انجام شده است و برای سنجش وزن سنجه ها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) استفاده شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد که اولین و بهترین استراتژی مطلوب برای مدیریت و برنامه ریزی فضای سیاسی، امنیتی و اقتصادی در منطقه مکران و چابهار استراتژی های تدافعی است. هدف از این استراتژی، کم کردن نقاط ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است. این راهبرد مربوط به وضعیت خارجی منطقه مکران و چابهار است و نقاط مثبت (فرصت های) آن را در ارتباط با بیرون ارزیابی می‌کند. این راهبرد براساس توانمندی های منطقه مکران و چابهار در مقابل تهدیدات بنا شده‌ است و هدف آن افزایش توانمندی‌های موجود و کاهش تهدیدات است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1538 - تبدیل روستا به شهر و تأثیر آن بر کیفیت زندگی ساکنان؛ (مورد مطالعه: بیران‏شهر)
        مهدی رحیمیان فرشته حافظی سعید غلامرضایی نسرین حسین نژاد میر
        هدف از انجام پژوهش پیمایشی حاضر بررسی مسأله ی تبدیل روستا به شهر و اثرات آن بر کیفیت زندگی ساکنان آن در شهر تازه تأسیس بیران شهر واقع در استان لرستان می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی خانوارهای ساکن شهر بیران شهر می باشند (1655N=). با استفاده از فرمول کوکران حجم ن چکیده کامل
        هدف از انجام پژوهش پیمایشی حاضر بررسی مسأله ی تبدیل روستا به شهر و اثرات آن بر کیفیت زندگی ساکنان آن در شهر تازه تأسیس بیران شهر واقع در استان لرستان می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی خانوارهای ساکن شهر بیران شهر می باشند (1655N=). با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 200 خانوار برآورد گردید. نمونه ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و از طریق پرسش نامه مورد مصاحبه قرار گرفتند. روایی و پایایی ابزار تحقیق، به ترتیب به روش اعتبار محتوایی و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (بیش تر از 7/0) مورد تأیید قرار گرفت. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج اولویت بندی اثرات تبدیل شدن بخش چغلوندی سابق به شهر جدید بیران شهر، بر مبنای میانگین از نمره 5، نشان داد که این تبدیل بیش ترین اثرات را به ترتیب در زیر بخش های؛ 1) ارتقاء خدمات شهری (99/3)، 2) بهبود وضعیت مسکن و شهرسازی (92/3)، 3) توسعه آموزشی (91/3)، 4) جلب مشارکت اجتماعی (86/3)، 5) توسعه بهداشتی &ndash; درمانی (58/3)، 6) بهبود امکانات ارتباطی (57/3)، 7) تأمین امنیت منطقه (45/3)، 8) توسعه اشتغال و بهبود فضای کسب و کار (40/3) و 9) دسترسی به اماکن ورزشی و تفریحی (25/3)، داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1539 - تحلیل و ارزیابی ارتباط زیست‌پذیری محیطی روستاهای ناحیه بلوچستان با میزان برخورداری از امکانات زیرساختی (دهستان دامن؛ شهرستان ایرانشهر)
        ساجده آذر جواد بذرافشان ابوذر پایدار
        ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎرغ از اﯾﻨﮑﻪ در ﺷﻬﺮ ﯾـﺎ روﺳـﺘﺎ زﻧـﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، در ﭘﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻮب و رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨـﺶ اﺳﺖ و ﻃﺒﯿﻌﺘـﺎً ﺑـﺮای داﺷـﺘﻦ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠـﻮب، رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ و باﻣﻌﻨﯽ، زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﮐـﻪ اﻧﺴـﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ آن آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه درازﻣﺪﺗﯽ را ﺑﺮای ﺧـﻮد و اﺟﺘﻤﺎع خود ﻓﺮاﻫﻢ چکیده کامل
        ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎرغ از اﯾﻨﮑﻪ در ﺷﻬﺮ ﯾـﺎ روﺳـﺘﺎ زﻧـﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، در ﭘﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻮب و رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨـﺶ اﺳﺖ و ﻃﺒﯿﻌﺘـﺎً ﺑـﺮای داﺷـﺘﻦ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠـﻮب، رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ و باﻣﻌﻨﯽ، زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﮐـﻪ اﻧﺴـﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ آن آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه درازﻣﺪﺗﯽ را ﺑﺮای ﺧـﻮد و اﺟﺘﻤﺎع خود ﻓﺮاﻫﻢ کند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ارتباط میزان برخورداری از امکانات و خدمات با سطح زیست‌پذیری روستاهای دهستان دامن شهرستان ایرانشهر در بعد زیست محیطی می باشد. روش تحقیق با توجه به ماهیت موضوع، توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. داده های موردنیاز از طریق منابع کتابخانه ای مراکز علمی و بررسی های میدانی و پرسشنامه ای، مصاحبه با مردم و مسئولین محلی گردآوری شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای بالای 20 خانوار دهستان دامن از توابع شهرستان ایرانشهر متشکل از 17روستا می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 287 نفر از مردم عادی تعیین شد و 17 دهیار و بهورز روستاهای انتخاب شده نیز به صورت تمام شماری برای گردآوری داده ها نظرسنجی شد. به منظور رتبه بندی روستاها به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات از مدل شاخص مرکزیت وزنی و جهت رتبه بندی روستاها به لحاظ وضعیت شاخص های زیست محیطی از مدل ویکور استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بین برخورداری خدماتی و بالارفتن سطح زیست پذیری محیطی در روستاهای ایرانشهر رابطه معناداری وجود ندارد. روستاهای پرجمعیتی که طبق نتایج مدل مرکزیت وزنی؛ از نظر خدمات و امکانات سطح برخورداری بالاتری دارند طبق نتایج مدل ویکور در سطح پایینی از زیست پذیری در بعد محیطی قرار داشتند. بنابراین نمی توان گفت صرفاً با برخوردارکردن روستاها به لحاظ امکانات و خدمات زیرساختی می توان جذابیت محیطی، سازگاری و سلامتی روستاها را تأمین نمود. نتایج به دست آمده دقیقاً در مقابل نقطه نظرات اثبات گراست که معتقدند با برخوردار نمودن و افزایش سطوح خدماتی، می توان ناهنجاری ها و مشکلات محیطی و زیستی موجود در روستاها را حل نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1540 - بررسی جایگاه تئوری‌های معماری منظر جهان در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر ایران
        مهدی خاک زند کوروش اقابزرگی
        پژوهش حاضر با مطالعه عمیق نظریات و رویکردها پیرامون حوزه‌های منظر، سعی در تحلیل، اولویت‌بندی و ارزیابی و نیز بررسی جایگاه آن در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر معاصر ایران دارد. در همین راستا با دسته‌بندی نظریه‌های موجود در شش رویکرد (مفهوم و معنا؛ زیبایی شناسی؛ اجتماعی- چکیده کامل
        پژوهش حاضر با مطالعه عمیق نظریات و رویکردها پیرامون حوزه‌های منظر، سعی در تحلیل، اولویت‌بندی و ارزیابی و نیز بررسی جایگاه آن در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر معاصر ایران دارد. در همین راستا با دسته‌بندی نظریه‌های موجود در شش رویکرد (مفهوم و معنا؛ زیبایی شناسی؛ اجتماعی- فرهنگی؛ طبیعت و اکولوژی؛ طراحی، فرم، عملکرد و برنامه‌ریزی و فرآیند طراحی)، به تحلیل و ارزیابی آنها پرداخته خواهد شد. لازم به توضیح است که این مطالعه در دو بخش انجام می‌شود، بخش اول به روش کیفی نظریه زمینه‌ای[1]، که با استفاده از کدگذاری مفاهیم به تحلیل نظریات می‌پردازد، صورت می‌گیرد. در بخش دوم با رویکردی تطبیقی، معیارهای استخراج شده از بخش اول، در معماری منظر معاصر ایران مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرد. نتایج حاکی از آن است که در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر کشور، کاستی‌هایی در رابطه با شش مقوله فوق وجود دارد، به طوری که در مسائلی همچون اتصال منظر به معماری، ادراک منظر، انعطاف پذیری و برنامه‌دهی منظر، تلاش چندانی صورت نگرفته است، اما به مواردی از جمله الگوها، نمادها، سنت، نظم و هندسه به نحو مطلوبی پرداخته می‌شود. بنابراین با گام برداشتن در راستای جبران این کمبودها می‌توان موجبات رشد و پیشرفت این رشته را در همه ابعاد، فراهم کرد. [1] Grounded Theory پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1541 - بررسی تطبیقی پیاده‌راه‌های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه‌های پیاده‌مداری
        ابوالفضل قنبری الهام هادی الناز هادی
        پیاده روی به عنوان اصلی ترین الگوی جابه جایی مردم در داخل کانون های زیستی به دلیل کم هزینه بودن یا در دسترس بودن آسان برای کلیه اقشار جامعه به شمار می رفت که به دنبال انقلاب صنعتی و سلطه‌ی اتومبیل در شهرها موضوع عابر پیاده به فراموشی سپرده شد. کلان‌شهر تبریز نیز از ای چکیده کامل
        پیاده روی به عنوان اصلی ترین الگوی جابه جایی مردم در داخل کانون های زیستی به دلیل کم هزینه بودن یا در دسترس بودن آسان برای کلیه اقشار جامعه به شمار می رفت که به دنبال انقلاب صنعتی و سلطه‌ی اتومبیل در شهرها موضوع عابر پیاده به فراموشی سپرده شد. کلان‌شهر تبریز نیز از این قاعده مستثنی نبوده و غلبه ی فضاهای سواره بر مسیرهای پیاده، عرصه را بر حضور شهروندان در فضاهای شهری تنگ نموده است که در این راستا، نادیده گرفته شدن نیازهای عابران پیاده از معضلات پیش رو می باشد. هدف مقاله ی حاضر، بررسی تطبیقی پیاده راه های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه های پیاده مداری است. روش تحقیق مقاله ی حاضر، توصیفی-تحلیلی، نوع پژوهش کاربردی و شیوه‌ی جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی و پیمایشی است. برای تعیین حجم نمونه در پیاده راه های تربیت و ولیعصر تبریز که در سال 1394 به‌عمل آمده از روش کوکران و جهت نمونه گیری از روش تصادفی ساده بهره گرفته شده است. در تحقیق حاضر، جهت تعیین روایی تحقیق از روش تأیید خبرگان و صاحبنظران و برای پایایی تحقیق از آزمون KMO که میزان آن در هر دو پیاده راه بالاتر از 50/0 است، استفاده شده است. در نهایت برای پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر، نشان می دهد 5 عامل دسترسی به خدمات، وضعیت امنیت، امکانات و تسهیلات پیاده رو، مطلوبیت محیطی و جذابیت و زیبایی پیاده رو بالاترین سهم را در تعریف پیاده مداری در پیاده راه های مذکور دارا می باشند. نتایج حاصل از پژوهش، نشانگر این است که عامل دسترسی به خدمات با 14/25 درصد و وضعیت امنیت با 48/20 درصد در پیاده راه تربیت و عامل امکانات و تسهیلات پیاده رو با 26/25 درصد و مطلوبیت محیطی با 40/21 درصد در پیاده راه ولیعصر از نظر ساکنان و استفاده کنندگان از وضعیت مطلوبی برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1542 - رقابت‌پذیری گردشگری شهری در ایران(با استفاده از مدل یکپارچه دوآیر)
        اسماعیل قادری سید سپهر اعرابی
        رقابت‌پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین‌المللی یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری و بهره‌مندی از مزایای آن است. بر این اساس، پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مدل یکپارچه دوآیر در پی آن است تا به ارزیابی تعیین‌کننده‌های اصلی رقابت‌پذیری گرد چکیده کامل
        رقابت‌پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین‌المللی یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری و بهره‌مندی از مزایای آن است. بر این اساس، پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مدل یکپارچه دوآیر در پی آن است تا به ارزیابی تعیین‌کننده‌های اصلی رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران مبادرت ورزد. در این پژوهش پیمایش-مبنا پس از انتخاب نماگرها و دسته‌بندی آن‌ها در شش گروه با حجم نمونه 129 نفر، پرسشگری و پیمایشی آنلاین و با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی-در دسترس انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان بخش‌های خصوصی، دولتی گردشگری و اساتید و دانشجویان رشته گردشگری شده است. با شناسایی تعیین‌کننده‌های رقابت‌پذیری گردشگری، رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران نیز با استفاده از چهار شاخص اصلی OECD مورد تحلیل قرار گرفته است. برای آزمون پایایی پرسش‌نامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از شش تعیین‌کننده اصلی رقابت‌پذیری گردشگری شهری، منابع ارثی (با میانگین کل 17/4) و شرایط موقعیتی (با میانگین کل 55/3) می‌توانند به عنوان تعیین‌کننده‌های رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران در نظر گرفته شوند. علاوه بر این از نظر این شاخص‌ها، رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران در وضعیت نسبتاً نامناسبی قرار گرفته است. همچنین تحلیل رابطه بین رقابت‌پذیری گردشگری شهری و شش تعیین‌کننده نشان داد که منابع ارثی و منابع ایجاد شده نسبت به سایر تعیین‌کننده‌ها با شدت بالاتر و به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر رقابت‌پذیری گردشگری شهری اثرگذارند بر این اساس، حفظ و ارتقای کیفیت محیط‌زیست کشور، تنوع‌بخشی و توسعه فعالیت‌های تفریحی، برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها، گسترش کمی و کیفی راهنماها و اطلاعات گردشگری و همچنین بازاریابی و تبلیغات گسترده، از پیشنهادهای اصلی این پژوهش به شمار می‌رود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1543 - برنامه‌ریزی و رهبری خلاق در شهر ایرانی اسلامی و ارتباط آن با خلاقیت شهری
        خسرو مطلبیان بیژن رحمانی
        یکی از متغیرهای تأثیرگذار در بهبود عملکرد و حیات شهرها خلاقیت است. از میان این عوامل رهبری یکی از مهم‌ترین آنهاست. هدف این مقاله بررسی رابطه رهبری خلاق با خلاقیت شهری می‌باشد. این تحقیق نشان می‌دهد که رهبری خلاق یکی از عوامل مؤثر و مهم در شکل‌گیری شهر خلاق و خلاقیت شهرو چکیده کامل
        یکی از متغیرهای تأثیرگذار در بهبود عملکرد و حیات شهرها خلاقیت است. از میان این عوامل رهبری یکی از مهم‌ترین آنهاست. هدف این مقاله بررسی رابطه رهبری خلاق با خلاقیت شهری می‌باشد. این تحقیق نشان می‌دهد که رهبری خلاق یکی از عوامل مؤثر و مهم در شکل‌گیری شهر خلاق و خلاقیت شهروندان است. در واقع رابطة رهبری خلاق با متغیرهای تفکر خلاق،‌ خلاقیت محیط‌های شهری، برنامه‌ریزی شهری خلاق و حمایت از ایده‌های نو و خلاق بررسی می‌گردد و نقش مثبت آن را در قالب مدل ارتباط چند سطحی رهبری خلاق با نوآوری و خلاقیت شهری را به بحث می‌گذارد. همچنین اهمیت و ضرورت برنامه‌ریزی از دیدگاه اسلام و نقش جایگاه مدیران و رهبران از منظر معصومین در جوامع بررسی و بر اهمیت آن در برقراری شهر خلاق ایرانی اسلامی تأکید می‌گردد و نیز نقش چالش‌های برنامه‌ریزی شهری خلاق و مدیریت شهری و اثرات نبود سیاست‌گذاران و مدیران خلاق پویا و نوآور در سازمان‌ها و نیز عدم هماهنگی و انسجام در برنامه‌ریزی‌های مربوط به حوزه شهری بررسی می‌گردد و بر اهمیت یکپارچه‌سازی و هماهنگی در مقام حکمروایی شهری خلاق تأکید می‌گردد. در این تحقیق از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این نقش‌ها و اهمیت برنامه‌ریزی و رهبری خلاق در بروز زمینه شهر خلاق پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1544 - برنامه ریزی بیوفیلیک رویکردی جدید در راستای دستیابی به زیست پذیری در شهرهای جدید ایران ( نمونه موردی : شهر جدید هشتگرد )
        مریم ابراهیم پور
        اصطلاح بیوفیلیا اولین بار توسط اریک فرم در سال ۱۹۶۴ میلادی برای توصیف گرایش روانی مجذوب شدن نسبت به تمام چیزهای زنده و زندگی بخش استفاده شده است. این واژه از لحاظ لغوی یک اسم است که در سال ۱۹۷۹ میلادی وارد لغت نامهMerriam Websterشده و به معنای توانایی فطری بشر برای ارتب چکیده کامل
        اصطلاح بیوفیلیا اولین بار توسط اریک فرم در سال ۱۹۶۴ میلادی برای توصیف گرایش روانی مجذوب شدن نسبت به تمام چیزهای زنده و زندگی بخش استفاده شده است. این واژه از لحاظ لغوی یک اسم است که در سال ۱۹۷۹ میلادی وارد لغت نامهMerriam Websterشده و به معنای توانایی فطری بشر برای ارتباط برقرار کردن و وابستگی صمیمانه با انواع دیگر زندگی و موجودات در طبیعت می‌باشد. با توجه به این‌که خصوصیات کلی شهر زیست‌پذیر به صورت مبانی نظری در پژوهش‌های مختلف تحت بررسی است، اکنون ما برآنیم که به تبیین معیارهای زیست‌پذیری بر اساس برنامه‌ریزی بیوفیلیک و با توجه به شرایط بومی در شهرهای جدید ایران بپردازیم. از آنجا که مباحث زیست‌پذیری و برنامه‌ریزی بیوفیلیک در ادبیات غرب مطرح گردیده و شرایط و ویژگی‌های مختص به مکان خود را داراست، لذا بومی سازی اصول آن با شرایط و ویژگی‌های اقلیمی ایران یکی از اهداف عمده پژوهش حاضر می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع بنیادی بوده و روش عمده در تحقیق حاضر روش توصیفی &ndash; تحلیلی می‌باشد که به همراه روش‌های تحلیل محتوا و مورد کاوی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. جهت جمع‌آوری داده‌ها از روش میدانی و ابزار جمع‌آوری داده پرسشنامه می‌باشد. جهت بررسی روابط بین معیارهای زیست‌پذیری (که از طریق روش تحلیل محتوا و کدگذاری گزینشی) و مؤلفه‌های برنامه‌ریزی بیوفیلیک از نرم‌افزار SPSS و رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. یافته‌ها حاکی از آن است که دستیابی به زیست‌پذیری از طریق برنامه‌ریزی بیوفیلیک امکان‌پذیر است و مهمترین مؤلفه تأثیرگذار بر زیست‌پذیری در شهرهای جدید ایران مدیریت شهری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1545 - بررسی تعارضات اجتماعی ناشی از سوء آمایش جمعیت در کلانشهرهای ایران
        فاطمه دولتی مجید شمس بهمن کارگر
        جمعیت و ابعاد گوناگون آن همواره ذهن سیاست‌گذاران و صاحبنظران را به خود معطوف داشته است. رشد طبیعی جمعیت حاصل میزان موالید و مرگ ومیر است. مهاجرت و جابجایی تأثیر بسزایی در افزایش یا کاهش تحولات آمایشی جمعیت خواهد داشت. حاشیه نشینی و ایجاد سکونتگاه‌های غیررسمی، افزایش نرخ چکیده کامل
        جمعیت و ابعاد گوناگون آن همواره ذهن سیاست‌گذاران و صاحبنظران را به خود معطوف داشته است. رشد طبیعی جمعیت حاصل میزان موالید و مرگ ومیر است. مهاجرت و جابجایی تأثیر بسزایی در افزایش یا کاهش تحولات آمایشی جمعیت خواهد داشت. حاشیه نشینی و ایجاد سکونتگاه‌های غیررسمی، افزایش نرخ زمین و مسکن، تخریب محیط زیست، مصرف بی‌رویه آبهای زیرزمینی، کاهش سرانه فضای سبز، ترافیک و آلودگی هوا، تولید پسماند شهری و دفع نامناسب آن، فرسایش خاک، آلودگی‌های صنعتی همه از جمله معضلات، چالش‌ها و تعارضات به‌وجود آمده ناشی از افزایش و تمرکز جمعیت درکلانشهرهای کشور می‌باشند. بر مبنای روش، این تحقیق از نوع آماری کتابخانه‌ای(توصیفی &ndash; تحلیلی) می‌باشد. مطابق با چارچوب نظری تحقیق، تمامی مؤلفه‌ها در دو سطح جهانی و کشوری با محوریت ایران بررسی و اطلاعات مورد نیاز گردآوری و نقاط قوت و ضعف پژوهش شناسایی شد. جهت غربالگری واولویت‌بندی از مدل رتبه و اندازه و الگوریتم منحنی لورنز استفاده گردید. ابتدا اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزار اکسل تحلیل و سپس توسط منحنی لورنز تبدیل به نمودار عددی گردید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که همزمان با رشد و تمرکز جمعیت درکلانشهرها، توسعه و پیشرفت به موازات آن شکل نگرفته و در بین طبقات و سطوح مختلف جامعه اختلافات و تعارضاتی ایجادگردیده که ناشی از ازدحام و تحرکات جمعیت و عقب ماندگی توسعه در شهرها و کلانشهر‌ها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1546 - تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج ‌فارس
        سجاد عالیفرجا حیدر لطفی مجید ولی شریعت پناهی علی اصغر اسمعیل پور روشن
        منطقه خلیج فارس همواره در معرض تلاطم امواج ناشی از راهبردهای سیاسی و اقتصادی و نظامی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داشته است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج ‌فارس است. سؤال اصلی مقاله این است که معادلات نظام چکیده کامل
        منطقه خلیج فارس همواره در معرض تلاطم امواج ناشی از راهبردهای سیاسی و اقتصادی و نظامی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داشته است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج ‌فارس است. سؤال اصلی مقاله این است که معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج ‌فارس کدامند؟ برای جمع‌آوری ادبیات نظری و مفهومی پژوهش از روش توصیفی و برای تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه از روش تحلیل سلسله مراتبی و برای آزمون فرضیات از روش پیمایشی بهره گرفته شده است. برای بررسی پایایی پرسشنامه نیز از یک نمونه اولیه استفاده شد و با به دست آمدن ضریب آلفای کرونباخ 87/0، پایایی پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. نظرات تعداد ۲۵ نفر از خبرگان حوزه امنیت منطقه ای گردآوری شد و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، وارد نرم‌افزار آماری SPSS گردید. نتایج نشان می دهد که موقعیت جغرافیایی منطقه برای هر دو کشور حساسیت خاصی دارد؛ اما آنچه که برای امریکا در این منطقه حایز اهمیت است تداوم نقش مصرف کنندگی و تضعیف جایگاه فرهنگی و ایدئولوژیک آن است اما برای ایران این موضوع بالعکس می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1547 - تحلیلی تطبیقی از پیوند توسعه یافتگی و روند گسترش نظام شهرنشینی در ایران و جهان
        کاوه امین نژاد بختیار عزت پناه
        فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون موردبحث و بررسی قرارگرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظرو توجه بسیاری از محققان عرصه شهر را به خود جلب نموده است.در این راستا تلاش‌های صورت گرفته در جهت بررسی پیوند میان توسعه‌یافتگی با فرایند شه چکیده کامل
        فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون موردبحث و بررسی قرارگرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظرو توجه بسیاری از محققان عرصه شهر را به خود جلب نموده است.در این راستا تلاش‌های صورت گرفته در جهت بررسی پیوند میان توسعه‌یافتگی با فرایند شهرنشینی کشورها را می‌توان در ارزیابی میزان سلامت یا عدم سلامت روند تحولات نظام اجتماعی- اقتصادی یک جامعه ردیابی کرد. بدین نحو که هر چه همبستگی و نزدیکی میان بحث توسعه و فرایند شهرنشینی بیش تر و بالاتر باشد روند تحولات و پیشرفت های اجتماعی-اقتصادی جامعه از درجه سلامت بیش تری برخوردار بوده و میزان آسیب‌های اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی جامعه پایین‌تر خواهد بود و هرچه همبستگی میان این دو کم تر و فاصله آن‌ها از هم بیش تر باشد نشان از عدم تعادل و سلامت تحولات و پیشرفت‌های اجتماعی-اقتصادی جامعه دارد و میزان آسیب‌ها در همه ابعاد بالا خواهد بود. هدف از نگارش این مقاله بررسی و ارزیابی میزان همبستگی میان شاخص‌های توسعه و نظام شهرنشینی در ایران می‌باشد به همین منظور، نخست به بررسی وجوه تفاوت نظام شهرنشینی در کشورهای شمال و جنوب پرداخته‌شده و سپس با استفاده از شاخص‌هایی همچون میزان تولید ناخالص داخلی، میزان سواد و اشتغال و مقایسه آن‌ها با نسبت‌های شهرنشینی کشور و استان‌ها طی دوره‌های مختلف آماری، سعی شده تا وضعیت توسعه در ارتباط با شهرنشینی ایران تبیین گردد. در این مقاله از روش تحلیلی-تطبیقی استفاده‌شده و جهت سنجش میزان توسعه‌یافتگی و نرخ شهرنشینی استان‌ها از تکنیک رتبه‌بندی بهره گرفته‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که میزان پیوند و ارتباط میان شاخص‌های توسعه اقتصادی و انسانی با فرایند شهرنشینی در ایران بسیار ضعیف بوده و از الگوی مشخص و قابل‌فهمی پیروی نمی‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1548 - تحلیلی بر الگوی پراکنش و توزیع مراکز درمانی و مکان یابی بهینه درمانگاه های جدید (نمونه موردی: شهر پیرانشهر)
        حسین یغفوری دیمن کاشفی دوست جمیل قادرمرزی
        امروزه به دنبال گسترش شهرنشینی و رشد فزاینده جمعیت، شهرها با مشکلات متعددی از جمله عدم بهره مندی متناسب تمامی شهروندان از خدمات شهری مواجه می باشند. خدمات درمانی به طور ویژه به عنوان یکی از کاربری های مهم شهری که جمعیت قابل توجهی با آن سروکار دارند و سطوح قابل توجهی از چکیده کامل
        امروزه به دنبال گسترش شهرنشینی و رشد فزاینده جمعیت، شهرها با مشکلات متعددی از جمله عدم بهره مندی متناسب تمامی شهروندان از خدمات شهری مواجه می باشند. خدمات درمانی به طور ویژه به عنوان یکی از کاربری های مهم شهری که جمعیت قابل توجهی با آن سروکار دارند و سطوح قابل توجهی از فضای شهری را نیز به خود اختصاص می دهد، با مشکلاتی چون کمبود، توزیع نامتناسب با نیازهای جمعیتی، عدم رعایت همجواری ها و... روبه رو می باشند. اینک هدف از این پژوهش تحلیل پراکنش مراکز درمانی در سطح شهر پیرانشهر و مکان یابی درمانگاه های جدید با توجه به کمبود شهر می باشد. روش انجام تحقیق توصیفی-تحلیلی است. به منظور طبقه بندی و تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل های ANP و AHP، میانگین نزدیک ترین همسایه، شاخص Moran's I و مدل تحلیل شبکه استفاده و برای انجام این عملیات از نرم افزارهای ARC/GIS ، Expert choice و Super Decisions بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از نتایج تحقیق بیانگر آن است که مراکز درمانی شهر پیرانشهر از نظر سازگاری با سایر کاربری ها و همچنین از نظر دسترسی، نامتناسب است. سپس با تلفیق لایه های مختلف کاربری های تأثیرگذار، نقشه نهایی فضاهای بهینه جهت احداث درمانگاه های جدید تهیه و پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1549 - تحلیل و رتبه‌بندی استان‌های کشور ایران از نظر ظرفیت‌های راهبردی سرزمینی
        حیدر لطفی مصطفی رشیدی
        کشورهای مختلف جهان دارای جایگاه متفاوتی به لحاظ اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، امنیتی و غیره هستند. مجموع این عوامل سبب تعیین رتبه‌ی جهانی کشورها در ساختار ژئوپلیتیک جهان می‌گردد. این جایگاه جهانی را ژئوپلیتیسین‌ها در اصطلاح جایگاه ژئوپلیتیک و مجموع و حاصل‌ضرب عواملی که منجر ب چکیده کامل
        کشورهای مختلف جهان دارای جایگاه متفاوتی به لحاظ اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، امنیتی و غیره هستند. مجموع این عوامل سبب تعیین رتبه‌ی جهانی کشورها در ساختار ژئوپلیتیک جهان می‌گردد. این جایگاه جهانی را ژئوپلیتیسین‌ها در اصطلاح جایگاه ژئوپلیتیک و مجموع و حاصل‌ضرب عواملی که منجر به تعیین این جایگاه ژئوپلیتیک می‌شود را وزن ژئوپلیتیک می‌گویند. بخش مهمی از عوامل تعیین کننده ی وزن ژئوپلیتیک را ظرفیت‌های سرزمینی مشخص می‌کند. آن دسته از ظرفیت‌های سرزمینی که دارای نقش مهم و اساسی‌تری در تعیین وزن و جایگاه ژئوپلیتیک کشور و همچنین توسعه و استقلال آن می‌شوند، ظرفیت‌های راهبردی سرزمینی هستند. در این مقاله نگارنده‌گان سعی نموده‌اند تا جایگاه و نقش استان‌های مختلف کشور را از نظر ظرفیت‌های راهبردی سرزمینی مورد بررسی و تحلیل قرار دهند و به رتبه‌بندی استان‌ها بپردازند. در این راستا این سؤال اساسی طرح شده است که: چه استان‌هایی و در چه زمینه‌هایی به لحاظ ظرفیت‌های راهبردی سرزمینی بیش ترین نقش و جایگاه را در وزن ژئوپلیتیک کشور ایران دارند؟ راهبردی‌ترین استان‌های کشور به لحاظ مجموع ظرفیت‌های سرزمینی کدامند؟ این مقاله به شیوه‌ای تحلیلی-توصیفی انجام شده و از نوع تحقیقات تلفیقی (کمی- کیفی) است. داده‌ها نیز از طریق کتابخانه‌ای و اسنادی و آمارنامه‌ها و سایت‌های معتبر سازمان‌ها و استان‌داری‌ها و وزارت‌خانه‌ها گردآوری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1550 - Developing an English Textbook for Iranian Senior High School Students.
        Hananeh Shabani Hossein Rahmanpanah Ahmad Mohseni
        10.30495/jfl.2022.697352
        Developing textbook material is a crucial component of any curriculum, which should be based on sound and systematic techniques. In a detailed view, considering the importance of knowing English not only as an international language but as the language of commerce, tech چکیده کامل
        Developing textbook material is a crucial component of any curriculum, which should be based on sound and systematic techniques. In a detailed view, considering the importance of knowing English not only as an international language but as the language of commerce, tech and science, English course needs to be programmed efficiently to provide a suitable circumstance of learning for learners. In this regard, the present study is to develop a new English textbook for Iranian Senior High Schools to provide an opportunity for high school students as well as teachers to be actively engaged in the text, questions, and images of the textbook based on William Rummy&rsquo;s Technique to keep up with the developments of the field. The results of the study demonstrate demonstrates that the involvement index is appropriate enough to actively engage the learners in the newly developed English textbook. That is, the texts, questions, and images within the textbook are suitably developed to engage the students actively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1551 - Relationship between Iranian Undergraduate English Students’ Bodily-Kinesthetic Intelligence and their Grammar Knowledge
        Nasrin Garavand Akbar Azizifar Habib Gowhary Shahram Welidi
        10.30495/jfl.2023.707705
        This study investigated the bodily-kinesthetic intelligence of Iranian undergraduate students in the English language and its relationship with their grammar knowledge. For this purpose, 139 male (N=46) and female (N=93) English language students aged 22 -32 years old w چکیده کامل
        This study investigated the bodily-kinesthetic intelligence of Iranian undergraduate students in the English language and its relationship with their grammar knowledge. For this purpose, 139 male (N=46) and female (N=93) English language students aged 22 -32 years old were randomly selected as the participants. Multiple Intelligence Questionnaire (MIQ) and a grammar TOEFL test were used to evaluate the bodily-kinesthetic intelligence of the students and measure their grammar knowledge. Bodily-kinesthetic intelligence of students and its relationship with grammar knowledge was gauged using descriptive statistics and correlation analysis. The means of males and females in grammar knowledge and bodily-kinesthetic intelligence were assessed through a one-way sample t-test. The findings revealed a statistically significant relationship between the bodily-kinesthetic intelligence of the participants and their grammar knowledge. The findings also showed no remarkable differences between males and females regarding bodily-kinesthetic intelligence and grammar knowledge. The implication of the findings is that English language teachers should utilize the same effective grammar textbooks and tasks for both male and female students. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1552 - Reflection Levels among Iranian EFL Teachers: The Interactional Effects of Gender, Academic Degree and their Teachers’ Experience
        Parvin Rezaie Haniyeh Davatgari Asl Nader Asadi
        10.30495/jfl.2023.707677
        In today's society, it is important for teachers, particularly foreign language teachers, to understand that reflectivity is considered as a main factor in growing teaching profession. This study sought to examine the different dimensions of reflective teaching among Ir چکیده کامل
        In today's society, it is important for teachers, particularly foreign language teachers, to understand that reflectivity is considered as a main factor in growing teaching profession. This study sought to examine the different dimensions of reflective teaching among Iranian EFL teachers considering the variables of gender, academic degree , teaching experience ‌,and interactional effect between them .In doing so, initially using an explanatory sequential mixed method survey‌ design a five&ndash;point Lickert scale ,29-items Reflective Teaching Questionnaire including (practical, meta-cognitive, critical, cognitive and affective ) was distributed to 142 EFL teachers (male and female) with 4 to 30+ years of professional experience with BA, MA, and PhD. academic degrees. Considering teaching experience, the participants were categorized into three groups.MANOVA results indicated the significant effect of teachers&rsquo; experience on their reflective teaching with the least effect reported on the affective dimension. Secondly, sixteen EFL teachers were invited to participate in an interview. The results of the present study will be useful for EFL teachers to have effective teaching, and to involve themselves more in exploring their students&rsquo; learning styles and critical aspects of the teaching context. Obviously, reflective teaching would help teachers to foster their independence. The analysis revealed that shortage of time, prescribed syllabi, predetermined textbooks, and ineffective teacher training programs were the main obstacles to reflectivity as experienced by the teachers. The outcomes have pedagogical implications for Iranian EFL teachers and theoreticians in the area of language teaching. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1553 - Relationship Between VIA Character Strengths and Iranian EFL Learners&#039; General L2 Proficiency
        Matin Iraji Omid Tabatabaei Mehdi Vaez-Dalili
        This study focused on the relationship between VIA (Values in Action) character strengths and the general second language (L2) proficiency of Iranian upper-intermediate EFLlearners. The researchers aimed to investigate the reletionship between six VIA virtues (courage, چکیده کامل
        This study focused on the relationship between VIA (Values in Action) character strengths and the general second language (L2) proficiency of Iranian upper-intermediate EFLlearners. The researchers aimed to investigate the reletionship between six VIA virtues (courage, justice, humanity, temperance, wisdom, and transcendence) and learners&#039; general L2 proficiency. The study involved 300 Iranian EFL learners enrolled in five language institutes in Isfahan, Iran. The participants&#039; proficiency level was assessed using an Oxford Quick Placement Test (OQPT). Language proficiency was evaluated through the International English Language Testing System (IELTS) and a questionnaire was used to measure VIA characteristics. The data were analyzed using Pearson correlation. The findings showed a significant positive relationship between various subcategories of VIA characteristics and general L2 proficiency. These subcategories included wisdom, creativity, curiosity, judgment, love of learning, courage, perseverance, honesty, humanity, love, kindness, social intelligence, justice, fairness, leadership, temperance, forgiveness, humility, prudence, self-regulation, transcendence, appreciation, gratitude, hope, humor, spirituality, and L2 proficiency. These results have implications for educational practitioners, such as school counselors, instructors, educational policymakers, and researchers, as they highlight the importance of VIA character strengths in promoting language learning achievement. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1554 - On the Interplay of Self-Esteem, Proficiency Level, and Language Learning Strategies Among Iranian L2 Learners
        Mahmood Hashemian
        It is axiomatic that L2 teaching and learning is a process that requires dynamic involvement of L2 learners in the acquisition of knowledge and skills. L2 learners need to be assisted in setting individual learning goals. They should also be given the exposure to and gu چکیده کامل
        It is axiomatic that L2 teaching and learning is a process that requires dynamic involvement of L2 learners in the acquisition of knowledge and skills. L2 learners need to be assisted in setting individual learning goals. They should also be given the exposure to and guidance in effective language learning strategies (LLSs) in order to build a high level of confidence in the learning process. The study was an attempt to examine the relationship between LLSs and L2 learners&rsquo; self-esteem. To achieve such objectives, a questionnaire was administered to 120 Persian L2 learners. The results revealed that LLSs had a strong correlation with self-esteem. Besides, the same strong, positive correlation was also observed between the participants&rsquo; self-esteem and their L2 proficiency level. It was finally underestood that of the L2 independent variables of the study (i.e., self-esteem and L2 proficiency level), it was the L2 participants&rsquo; proficiency level that better accounted for their use of LLSs. Conducting studies like the present one may contribute effectively to the better teaching of an L2 to L2 learners. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1555 - Structural Priming Effects on EFL Production of Passive Structures
        Ahmad Ameri-Golestan
        This study investigates the role structural priming plays in production of passive structures among Iranian EFL learners. In order to answer the research question, which asked whether structural priming effects result in an increase in the production of the target struc چکیده کامل
        This study investigates the role structural priming plays in production of passive structures among Iranian EFL learners. In order to answer the research question, which asked whether structural priming effects result in an increase in the production of the target structure (i.e., passive structures), 60 Iranian EFL learners participated in the study. After taking the placement test, they were divided into four experimental and control groups, namely Experimental High-Proficiency, Experimental Mid-Proficiency, Control High-Proficiency, and Control Mid-Proficiency. Participants then took part in picture description sessions the results of which were subjected to a 2 x 2 analysis of variance. The results of the experiment showed that priming resulted in increased production of the target structure in question by experimental groups as compared with production by control groups. In addition, the results indicated that EFL level of proficiency made a significant difference in production of the target structures. It is believed that structural priming can be employed as an alternative technique for presenting certain grammatical structures پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1556 - The Use of Speaking Strategies by Iranian EFL University Students
        Nasrollah Kabirzadeh Najafabadi
        Speaking is one important skill in language learning. EFL students are sometimes faced with problems, while speaking to their interlocutors due to the lack of sufficient linguistic knowledge, and they have to quit the conversation. This study examines the use of speakin چکیده کامل
        Speaking is one important skill in language learning. EFL students are sometimes faced with problems, while speaking to their interlocutors due to the lack of sufficient linguistic knowledge, and they have to quit the conversation. This study examines the use of speaking strategies by some Iranian male and female EFL university students .The use of these strategies was examined in relation to the EFL university students&rsquo; gender and their proficiency level based on which, they were classified as low, intermediate and high-proficient groups .A sample of 100 Iranian EFL students was randomly selected .The sample consisted of students with different gender and proficiency levels. The questionnaire of communication strategies use was administered. It included five main categories in 30 items for speaking. The results showed no differences related to the use of speaking strategies by EFL students and their gender. In relation to the use of speaking strategies by EFL students and their proficiency levels, no differences were observed, either. The implications of this study are discussed in this article. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1557 - Relationship between L2 Learners' Autonomy and Their Cognitive Style: Reflectivity in Focus
        Raheleh Salimian Omid Tabatabaei
        Abstract This study aimed to determine the relationship between L2 learners' autonomy and their cognitive style focusing on reflectivity. It was conducted with 140 Iranian M.A. EFL learners from Department of English at Islamic Azad University of Najafabad. In order to چکیده کامل
        Abstract This study aimed to determine the relationship between L2 learners' autonomy and their cognitive style focusing on reflectivity. It was conducted with 140 Iranian M.A. EFL learners from Department of English at Islamic Azad University of Najafabad. In order to have a homogeneous sample, the second version of Quick Placement Test (QPT) was administered. Then, 85 lower and 50 higher proficiency students were selected based on the scoring level chart of the QPT. In order to estimate participants' autonomy, the Learner Autonomy Questionnaire was administered. Then, the Eysenck Personality Questionnaire was used to determine the participants' degree of reflectivity. To answer the research questions descriptive statistics and correlation analysis were employed. The results revealed that, 1) There was a weak positive relationship between low proficiency L2 learners' level of autonomy and their degree of reflectivity, 2) There was a strong positive relationship between high proficiency L2 learners' level of autonomy and their degree of reflectivity. Finally, the implications of the study for EFL teachers, learners and syllabus designers were discussed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1558 - A Qualitative Investigation of Students' Perceptions of Flipped learning
        Shahriar Jalili Hamidreza Khalaji Hossein Ahmadi
        Along with growing technology, the flipped learning model has emerged as an alternative to conventional teaching methods. The present study attempted to investigate the students' perceptions of a flipped learning classroom experience contrasted with those of a non-flipp چکیده کامل
        Along with growing technology, the flipped learning model has emerged as an alternative to conventional teaching methods. The present study attempted to investigate the students' perceptions of a flipped learning classroom experience contrasted with those of a non-flipped or conventional classroom. To this end, 23 Iranian EFL learners were assigned to two groups. During the first ten weeks, non-flipped teaching was applied to class A and flipped learning to class B. After the midterm, during the next ten weeks, the teaching methods were reversed. The students were interviewed in-depth about their impressions of the learning experience. Also, a questionnaire and students' portfolios were used to draw comprehensive conclusions. The qualitative analysis of data revealed four themes: flipped or non-flipped, working with technology, group commitment, and student-teacher relationship. Overall, learners had contrasting views about learning in the flipped classroom. In general, they preferred non-flipped classroom. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1559 - Relationship between Autonomy and Listening Comprehension Ability among Iranian EFL Learners
        Shiva Safari Omid Tabatabaei
        Abstract This study aimed at investigating the possible impact of gender and proficiency level on the relationship between autonomy and listening comprehension ability among Iranian low and high proficiency male and female EFL learners. One hundred six English learners, چکیده کامل
        Abstract This study aimed at investigating the possible impact of gender and proficiency level on the relationship between autonomy and listening comprehension ability among Iranian low and high proficiency male and female EFL learners. One hundred six English learners, based on the results of Oxford Placement Test (OPT), version II, took part in this study. Both female and male learners with the age range of 13 to 29 from two girl language institutes in Khomeynishahr and one boy school in Shahrekord participated in the study. The instruments of the study consisted of an OPT, an autonomy questionnaire, and two listening comprehension tests. First of all, the participants were required to take the OPT and autonomy questionnaire and then in a different session they were asked to sit for the listening comprehension tests. The collected data were analyzed by means of SPSS and the results of statistical analysis indicated that (1) gender could not modify the relationship, (2) proficiency level, on the other hand, had a significant effect on the relationship between autonomy and listening comprehension ability and those with higher proficiency outperformed the lower proficiency learners. The findings of this study could have implications for learners, teachers, and material developers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1560 - Effects of Using Tenets of Genre Analysis on Iranian Pre-intermediate EFL Learners' Reading Comprehension
        Rezvan Adelnia Hadi Salehi
        Abstract Genre-based approach has been the focus of interest in the teaching of language since the mid1980s. Genre is defined in terms of the use of language in conventionalized communicative settings. The present study made an attempt to scrutinize the effects of genre چکیده کامل
        Abstract Genre-based approach has been the focus of interest in the teaching of language since the mid1980s. Genre is defined in terms of the use of language in conventionalized communicative settings. The present study made an attempt to scrutinize the effects of genre-based pedagogy on Iranian Pre-intermediate EFL leaners' reading comprehension as well as the interaction between their reading comprehension achievement and their general English proficiency. To examine the formulated hypothesis, a sample of 80 Pre-intermediate EFL learners attending a language institute was selected. Then, the participants were divided into an experimental group and a control group. The instructional procedures went on six sessions before the posttest was administered. The results of an independent samples t test revealed that genre-based pedagogy had a significant effect on Iranian Pre-intermediate EFL learners' reading comprehension. Implications of the study can include, among other things, the incorporation of genre-based pedagogy in the EFL language teaching curriculum in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1561 - The Empirical Assessment of English for Specific Business Purpose (ESBP) Among Export Development Bank of Iran (EDBI) Staff
        Ahmad Moazzen Akram Hashemi
        The present study has been conducted with the purpose of exploring the relationship between EDBI staff's General English proficiency and their technical English Writing as well as the way each ESBP and GE courses affect their writing skill. The kind of the study is quas چکیده کامل
        The present study has been conducted with the purpose of exploring the relationship between EDBI staff's General English proficiency and their technical English Writing as well as the way each ESBP and GE courses affect their writing skill. The kind of the study is quasi-experimental with pre-test and post-test, being conducted among EDBI staff in Tehran Branches and Headquarters. In data collection two standard tests were used, namely Preliminary English Test (PET) for homogenous subjects, and also the level of their GE progress at the end of the treatment, and Business English Certificates (BEC) test Level B1, to measure their technical writing skill with appropriate validity and reliability. The findings indicate that: 1) there was a correlation between subjects&rsquo; general English proficiency and their business writing proficiency; 2) teaching writing of banking texts significantly improved EDBI staff&rsquo;s General English; 3) teaching writing of banking could significantly improve EDBI staff&rsquo;s Business English proficiency; 4) teaching writing of banking could significantly improve EDBI staff&rsquo;s Business English proficiency more than GE proficiency. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1562 - Interrelationships of Willingness to Speak and Cultural Identity with English L2 Speaking Proficiency
        Ghazaleh Azimzadeh Khosravi Ma&lsquo;ssoumeh Bemani Naeini
        Regarding the belief that willingness to communicate is strongly tied with developing some insights into the L2 culture, such a connection may not be always positive and the issue of cultural attachment and identity may sometimes function as a hindrance. Individuals are چکیده کامل
        Regarding the belief that willingness to communicate is strongly tied with developing some insights into the L2 culture, such a connection may not be always positive and the issue of cultural attachment and identity may sometimes function as a hindrance. Individuals are believed to be highly emotional in terms of &ldquo;religion and spirituality", among other components of cultural identity. This study aimed at investigating the interrelationships of willingness to speak and cultural identity with English speaking proficiency. To this aim, 215 Iranian intermediate and upper intermediate EFL learners took part in this survey study to complete the Home Culture Attachment Scale and the Revised Version of Willingness to Communicate questionnaire. Using SEM, path analysis showed the degree to which the variables were related to one another. Also, Pearson Correlation was used for verification. The findings revealed positive significant relationships between all subscales of Home culture Attachment and both speaking and willingness to speak, except for the element of religious attachment. Further, willingness to speak was positively and significantly correlated with speaking skill. Having found a rather negative influence of religious attachment, it may be concluded that religion, as a cultural barrier, may hinder the process of L2 learning. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1563 - A Comparison of Writing Performance on Independent and Integrated Writing Tasks
        rahil sheibani Alireza Ahmadi
        Researchers and scholars have been attracted by the idea of using integrated writing task along with independent writing task to best assess the EFL learners&rsquo; writing competence. This study was conducted to compare the writing performance of EFL students in integr چکیده کامل
        Researchers and scholars have been attracted by the idea of using integrated writing task along with independent writing task to best assess the EFL learners&rsquo; writing competence. This study was conducted to compare the writing performance of EFL students in integrated and independent writing tasks. It also aimed to find out if writing performance varies with task types. A number of thirty Iranian EFL students participated in this study, and each student wrote on two writing tasks of IELTS Academic module. The written essays were rated by three experienced raters using IELTS rubrics. Paired sample t-tests revealed that test takers performances did not differ significantly across these two tasks. Besides, two one-way ANOVAs indicated the difference between the raters in rating integrated writing task while they were not performed differently in rating independent task. The results are followed by a number of suggestions with the aim of improving the EFL students&rsquo; performance in writing skill. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1564 - Test-taking Strategies Used by Successful Iranian Male and Female University Entrance Exam EFL Applicants
        Atefeh Molavi Mahmoud Mehrabi Omid Tabatabaei
        This study aimed at identifying the most frequent test-taking strategies used by successful Iranian male and female university entrance exam EFL applicants. To this end, 150 English major male and female freshman students who got admission to three reputable state unive چکیده کامل
        This study aimed at identifying the most frequent test-taking strategies used by successful Iranian male and female university entrance exam EFL applicants. To this end, 150 English major male and female freshman students who got admission to three reputable state universities of Isfahan, Shiraz, and Tehran were selected conveniently and purposively. The model used in this study was developed by Barati (2005) consisting of planning, monitoring, evaluation, and test-wiseness strategies. After selecting the participants, the modified questionnaire developed based on Barati&rsquo;s test-taking strategy taxonomy was distributed among the participants. Based on the analysis of results, it was revealed that the EFL learners made frequent use of planning, monitoring, evaluation, and test-wiseness strategies, but only the level of use of planning and monitoring strategies reached statistical significance. Moreover, male and female EFL learners were only significantly different in their use of evaluation strategies, but in terms of using planning, monitoring, and test-wiseness strategies, males and females were not significantly different from one another. The findings of the study bear useful implications for EFL learners, teachers, materials designers, and test constructors. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1565 - Integration of Serious Games in Teaching English as a Foreign Language to Iranian Children
        Azizeh Chalak Behzad Ahmadi
        Nowadays computers are increasingly being incorporated into school curriculums and serious games are occupying the educational games markets. This article addressed the integration of serious games as tools for learning and teaching English in Iranian schools to zero-be چکیده کامل
        Nowadays computers are increasingly being incorporated into school curriculums and serious games are occupying the educational games markets. This article addressed the integration of serious games as tools for learning and teaching English in Iranian schools to zero-beginner students. An experiment was concluded using Computer Assisted Language Learning (CALL) to investigate the effectiveness of using serious games; namely, Mingoville English as an educational aid and also to examine parents, students and instructors&rsquo; attitudes towards using serious games. To this end, 60 female students were chosen and divided into two groups. The control group was taught in the conventional way and the experimental group received the educational aiding material Mingoville, a web-based serious game program, as the treatment. The results of the analyses revealed that the experimental group outperformed the control group as the method of teaching was changed. The study also showed the willingness of children, their parents, and teachers toward using such games. It can be concluded that using serious games such as Mingoville can be regarded as an effective tool in teaching English to Iranian EFL children at schools and language institutes. The study can benefit teachers and heads of institutes to add serious games as aiding instructional materials to their English classes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1566 - English Needs Analysis of Iran Air Airport Services Personnel at Isfahan Airport
        Reza Barkhordari azizeh chalak
        Although English language plays an important role in the job of aviation personnel, language needs of these employees have been taken for granted. This study aimed at investigating the extent to which English is used by the employees at Iran Air airport services at Isfa چکیده کامل
        Although English language plays an important role in the job of aviation personnel, language needs of these employees have been taken for granted. This study aimed at investigating the extent to which English is used by the employees at Iran Air airport services at Isfahan Airport, the required level of basic language skills in performing their jobs effectively, and the employees&rsquo; attitude towards their English professional courses. A questionnaire consisting of 24 items was constructed and distributed among all the employees working at three sections of Iran Air airport services (Ramp Control, Customer Services, and Baggage Services). Besides, Observation was done by the researcher at the airport to find out the basic language problems of the aviation personnel, and interviews were done with the head of each sections. The findings proved that English language is highly used in the employees&rsquo; jobs and they are not satisfied with their training courses. Also, the Ramp Control and Baggage Services employees considered speaking as the most important skill, while Baggage Services employees considered reading and writing as the important ones. Finally, it can be concluded that revision of the current professional training programs seems to be necessary to offer appropriate ESP course curriculum. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1567 - Relationship between Teaching Experience, Academic Qualifications and In-service Training Courses: The case of Iranian EFL teachers' use of critical thinking-based teaching strategies <br> DOR: 20.1001.1.23223898.2021.9.37.6.4
        Masoud Azizi Abarghoui Saeed Ketabi Mohsen Shahrokhi
        10.52547/JFL.9.37.95
        This study intended to investigate critical thinking-based teaching strategies EFL teachers of Iranian high schools integrate into their teaching. To this purpose, the inter-relationship between the teachers' frequency of use of critical thinking-based teaching strategi چکیده کامل
        This study intended to investigate critical thinking-based teaching strategies EFL teachers of Iranian high schools integrate into their teaching. To this purpose, the inter-relationship between the teachers' frequency of use of critical thinking-based teaching strategies and their teaching experience, their attendance at critical thinking in-service training courses, and their higher university degree were explored through a survey questionnaire. To analyze the collected data, means, frequencies, standard deviations, percentages, exploratory factor analysis (EFA), correlation coefficient, and five-point Likert scale were utilized. The obtained results showed that teaching experience was negatively correlated with the frequency of strategy use, and that no significant relationship was found between the frequency of strategy use and teachers&rsquo; higher university degree. The results further showed a significant relationship between the frequency of strategy use and critical thinking in-service training courses attended by teachers. The findings of this study imply that critical thinking should be reinforced in Iranian education system as well as in high school teaching schedule. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1568 - Team-teaching and English language Achievement in Iranian High School Classrooms across Genders
        Nasrin Mehrvarz Bahambari Valeh Valipour Mohammadreza Kodareza
        Drawing on the team-teaching model of multiple instruction, this study aimed to investigate the impact of team-teaching on the English language achievement of Iranian high school students. The study employed a sequential explanatory mixed-method design, consisting of tw چکیده کامل
        Drawing on the team-teaching model of multiple instruction, this study aimed to investigate the impact of team-teaching on the English language achievement of Iranian high school students. The study employed a sequential explanatory mixed-method design, consisting of two phases for data collection and analysis. In the quantitative phase, 40 male and 40 female students aged 16-18 were conveniently sampled from tenth-grade high schools in Lahijan, Iran. They were divided into two experimental and two control groups. The experimental groups received instruction using the team-teaching model, while the control groups received traditional instruction. Data analysis was conducted using one-way ANOVA, which revealed a statistically significant improvement in the performance of the experimental groups compared to the control groups. Due to gender differences, the results showed no significant disparities in the outcomes achieved by male and female students. In the qualitative phase, the same participants from the experimental groups were asked to provide open-ended responses regarding the advantages and disadvantages of the team-teaching method, using a questionnaire developed by Jones and Harris (2012). The responses were carefully examined using open coding techniques, and common themes were identified through systematic comparison of the codes. The findings indicated that team-teaching offered a wide range of benefits. Considering gender differences, it was evident that male participants perceived the benefits of the team-teaching model to outweigh the drawbacks more than their female counterparts. These findings have pedagogical implications for Iranian teachers and theoreticians in the field of English language instruction. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1569 - Cultural Content Analysis of Iranian ELT Coursebooks: A Comparison of Vision I & II with English for Pre-University students I & II
        Zhale Saeedi Mohsen Shahrokhi
        This study was conducted to evaluate the cultural contents and cultural elements represented in Vision (I &amp; II) and Pre-University English (I &amp; II). This study also aimed at determining if there were significant differences between these series in terms of cultu چکیده کامل
        This study was conducted to evaluate the cultural contents and cultural elements represented in Vision (I &amp; II) and Pre-University English (I &amp; II). This study also aimed at determining if there were significant differences between these series in terms of cultural content and cultural element representation. To this end, the two ELT coursebook series were selected and analyzed based on Cortazzi and Jin&rsquo;s (1999) framework and the framework proposed by Adaskou, Britten, and Fahsi (1990). The results revealed that there were significant differences between these two series in terms of cultural contents and cultural elements. While the Vision series contained more L1 and Neutral-cultural contents, Pre-University series showed tendency to contain L2 and L1 cultural contents. With respect to the cultural elements, both series contained more esthetic and semantic cultural elements. This study has implications for EFL curriculum designing in Iran and can make Iranian EFL instructors familiar with the importance of culture as an indispensable part of language. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1570 - Hedges in English for Academic Purposes: A Corpus-based study of Iranian EFL learners
        Hossein khazaee Parviz Maftoon Parviz Birjandi Ghafour Rezaie Golandoz
        Hedges, as tools to express tentativeness and doubt, have been studied in plenty of research papers in the Iranian EFL research setting. However, their use in a learner corpus, portraying Iranian learner English, is in need of more research attention. With this end in v چکیده کامل
        Hedges, as tools to express tentativeness and doubt, have been studied in plenty of research papers in the Iranian EFL research setting. However, their use in a learner corpus, portraying Iranian learner English, is in need of more research attention. With this end in view, this study aimed at investigating how Iranian EFL learners who have majored in English-related fields in Iran deployed hedges in their academic, expository essays. This study was conducted through running the corpus analysis software MonoConc Pro-Semester version 2.2 on the electronically compiled Iranian Corpus of Learner English, totaling 436,035 words. Automatic and manual analyses suggested that hedges comprised only 7.4% of the total metadiscourse in the Iranian Corpus of Learner English, with 0.68 occurrences per 1,000,000 words. In a comparable native corpus, a sub-corpus of the British Academic Written English, hedges were used with 1.43 occurrences per 1,000,000 words (21% of the total metadiscourse in the corpus). Log-likelihood statistical analysis confirmed statistically significant differences between the two corpora in terms of the use of hedges, with underuse of hedges in the Iranian academic, expository essays relative to the English natives&rsquo; essays. Implementations of the results for English academic writing instruction including genre-based, explicit teaching of hedges through data-driven techniques with the aid of tools such as AntConc software and corpora such as the BAWE are considered. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1571 - Integrating Interactive Whiteboards in EFL Learners' Learning and Retention of Non-congruent Collocations
        Reza Khakzadan Ma&lsquo;ssoumeh Bemani Naeini
        Drawing on the assumptions of socio-cognitive linguistics, focusing on the effective role of interaction in terms of reducing the cognitive burden in the process of learning, this quasi-experimental study aimed at investigating the effect of the Interactive Whiteboard ( چکیده کامل
        Drawing on the assumptions of socio-cognitive linguistics, focusing on the effective role of interaction in terms of reducing the cognitive burden in the process of learning, this quasi-experimental study aimed at investigating the effect of the Interactive Whiteboard (IWB) usage on the learning and retention of non-congruent collocations among 60 homogenized Iranian EFL learners, aged 18 to 24 years old. To this end, the sample selection procedure yielded two intact groups: the experimental group (N=30) who experienced learning collocations through the IWB and the control group (N=30) who learned them through the use of conventional board. The t-test results of the comparison between the two groups on both the immediate and delayed post-tests indicate that the experimental group outperformed the control group, suggesting the effectiveness of the IWB for the purpose of learning (Sig. value = 0.01; Eta squared = 0.10) and retention (Sig. value = 0.04; Eta squared = 0.06) of non-congruent collocations, thus providing support for the interactive function of instructional materials, such as IWB. The procedure and promising findings may provide insights for considering the integration of IWB into Iranian EFL learning settings. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1572 - Students’ Perceived Classroom Climate and Their Achievement Goal Orientations in an Iranian EFL Context
        Saeedeh Mohammadi Mohammad Aliakbari
        Classroom climate has been demonstrated to associate with individuals&rsquo; various attributes and outcomes. Recent research has also confirmed students&rsquo; goal orientations deserving to be recognized as a significant achievement-related outcome. In this line, the چکیده کامل
        Classroom climate has been demonstrated to associate with individuals&rsquo; various attributes and outcomes. Recent research has also confirmed students&rsquo; goal orientations deserving to be recognized as a significant achievement-related outcome. In this line, the current study intended to examine the relationship between Iranian EFL students&rsquo; perceptions of their classroom environment and their achievement goal orientations. The study also aimed to see whether different genders held different perceptions concerning the main study variables. To accomplish this aim, 570 high school students were randomly recruited and the two scales of students&rsquo; perceived climate questionnaire (WIHIC) and achievement goal orientation questionnaire (AGQ) were applied. The results indicated that learners held distinct perceptions of classroom climate and different goal orientations with gender having a significant influence on some of their components. Furthermore, correlations were obtained among diverse factors of the study scales. The findings provide implications for understanding the EFL learners&rsquo; perceived classroom climate and their achievement goals and hence planning the learning environments taking into account the students' goal orientations and the significant role of gender. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1573 - Expert and Novice Iranian EFL Teachers’ Professional Knowledge at Iranian Language Institutes and Universities
        Mahbubeh Yazdanpanah Rahman Sahragard
        This study sought to compare Iranian EFL novice and expert teachers regarding their professional knowledge at Iranian language institutes and universities. To achieve the aim of study, a questionnaire was developed based on the literature, the theoretical framework and چکیده کامل
        This study sought to compare Iranian EFL novice and expert teachers regarding their professional knowledge at Iranian language institutes and universities. To achieve the aim of study, a questionnaire was developed based on the literature, the theoretical framework and the results of a qualitative study carried out by Yazdanpanah and Sahragard (2017). This questionnaire was administered to the whole sample of the study who was 200 Iranian EFL teachers from different genders and educational contexts. The participants were selected conveniently as going through random sampling was not possible. Based on the results of the exploratory factor analysis, six factors emerged under the main category of professional knowledge for Iranian EFL teachers. The findings of this study revealed that: (a) Iranian EFL expert teachers have higher levels of professional knowledge than Iranian EFL novice teachers (b) expert teachers have higher levels of knowledge about language and knowledge of language skills and components than novice teachers (c) expert and novice participants of this study are more or less similar in the modification they make in their teaching presentation, and d) there was not a significant difference between Iranian EFL expert teachers and Iranian EFL novice teachers due to knowledge of language teaching, knowledge of teaching methods and knowledge of language learning. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1574 - Professional Identity Reflection of Iranian EFL Instructors in E-Teaching: Focus on Achievement Orientation Theory
        Raziyeh Fallah Azizeh Chalak Hossein Heidari Tabrizi
        10.30495/jfl.2022.692665
        While the main focus of the studies in the literature is centered around EFL teachers&rsquo; identity construction in face-to-face classes regarding certain cliche factors, the COVID-19 pandemic demonstrated the potential of investigating EFL teachers' professional iden چکیده کامل
        While the main focus of the studies in the literature is centered around EFL teachers&rsquo; identity construction in face-to-face classes regarding certain cliche factors, the COVID-19 pandemic demonstrated the potential of investigating EFL teachers' professional identity reflection in the developing contexts of distance education. Thus, this study examined the possible association between Iranian EFL instructors' Professional Identity Reflection (PIR) and their use of Achievement Orientation Strategies (AOSs) in the dynamic setting of E-teaching. Besides, this study evaluated the prediction power of the AOSs in determining the PIR of Iranian EFL instructors. One hundred four male and female Iranian EFL instructors were selected based on convenience sampling to participate in this quantitative correlational research. Two instruments, including Measure of Teachers Achievement (MoTA) and Questionnaire of Professional Identity (QPI), were used to collect the required data on the online platform of Type form. The R software's correlation and multiple regression packages were utilized to analyze the gathered data. The results indicated a robust direct association between the PIR of Iranian EFL instructors in E-teaching and their use of AOSs. Moreover, three out of four AOSs significantly predicted the PIR of Iranian EFL instructors in E-Teaching. Furthermore, the mastery-approach strategy had the most predicting power among the other AOSs. This study provides practical interdisciplinary benefits for EFL teachers, EFL teacher trainers, and educational psychologists in training EFL teachers who are aware of how their views toward achieving specific academic goals in E-teaching influence their professional identity in E-teaching. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1575 - Impact of Elementary Learners’ L1 in Consciousness-raising Tasks on Their L2 Writing Accuracy
        Saeideh Fatahzade Sajad Shafiee Fariba Rahimi Esfahani
        10.30495/jfl.2022.692666
        While the main focus of the studies in the literature is centered around EFL teachers&rsquo; identity construction in face-to-face classes regarding certain cliche factors, the COVID-19 pandemic demonstrated the potential of investigating EFL teachers' professional iden چکیده کامل
        While the main focus of the studies in the literature is centered around EFL teachers&rsquo; identity construction in face-to-face classes regarding certain cliche factors, the COVID-19 pandemic demonstrated the potential of investigating EFL teachers' professional identity reflection in the developing contexts of distance education. Thus, this study examined the possible association between Iranian EFL instructors' Professional Identity Reflection (PIR) and their use of Achievement Orientation Strategies (AOSs) in the dynamic setting of E-teaching. Besides, this study evaluated the prediction power of the AOSs in determining the PIR of Iranian EFL instructors. One hundred four male and female Iranian EFL instructors were selected based on convenience sampling to participate in this quantitative correlational research. Two instruments, including Measure of Teachers Achievement (MoTA) and Questionnaire of Professional Identity (QPI), were used to collect the required data on the online platform of Type form. The R software's correlation and multiple regression packages were utilized to analyze the gathered data. The results indicated a robust direct association between the PIR of Iranian EFL instructors in E-teaching and their use of AOSs. Moreover, three out of four AOSs significantly predicted the PIR of Iranian EFL instructors in E-Teaching. Furthermore, the mastery-approach strategy had the most predicting power among the other AOSs. This study provides practical interdisciplinary benefits for EFL teachers, EFL teacher trainers, and educational psychologists in training EFL teachers who are aware of how their views toward achieving specific academic goals in E-teaching influence their professional identity in E-teaching. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1576 - Effects of Form-focused, Meaning-focused, and Forms-focused Instruction on Iranian Intermediate EFL Learners' Development of Collocations
        Nasrin Dehghan Sayyed Omid Tabatabaei
        The current study was an attempt to investigate the effect of performing Focus on Form (FoF), Focus on Meaning (FoM), and Focus on Forms (FoFs) instructions on the development of collocational knowledge among Iranian intermediate EFL learners, and to explore any signifi چکیده کامل
        The current study was an attempt to investigate the effect of performing Focus on Form (FoF), Focus on Meaning (FoM), and Focus on Forms (FoFs) instructions on the development of collocational knowledge among Iranian intermediate EFL learners, and to explore any significant difference on the achievement of the participants' collocational knowledge among three groups. In so doing, 107 female intermediate EFL learners were selected for this research. They all took the Nelson proficiency test and 90 students who had gotten the higher scores were randomly divided into three groups of FoF, FoM, and FoFs. Before the treatment they were pretested and the results of the three groups did not have any significant difference, thus all of the learners were at the same level of knowledge. After the treatment, they were posttested and their scores in FoM group were considerably higher than the learner' scores in FoF and FoFs groups but the learners' scores in FoF and FoFs groups did not have any significant difference with each other. The findings of this study offer beneficial implications for EFL teachers, learners, and materials developers which are finally discussed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1577 - Relationship between Intrapersonal Intelligence of Iranian EFL University Male and Female Learners and Their Grammar Ability
        Nasrin Garavand Akbar Azizifar Habib Gowhary Shahram Welidi
        This study aimed to discover the possible relationship between intrapersonal intelligence and grammatical ability of Iranian EFL male and female learners. To this purpose, 139 undergraduate English students (46 males and 93 females), with the age range of 22-32, were se چکیده کامل
        This study aimed to discover the possible relationship between intrapersonal intelligence and grammatical ability of Iranian EFL male and female learners. To this purpose, 139 undergraduate English students (46 males and 93 females), with the age range of 22-32, were selected through a TOEFL test as the participants. To obtain the needed data, the instruments used were a 119-item Multiple Intelligences Questionnaire (MIDAS) to assess the participants&rsquo; intrapersonal intelligence, and a 30-item grammar TOEFL test to the measure their grammar ability. The obtained data were analyzed through descriptive statistics, Pearson correlation and linear regression. The difference between male and female students in grammar ability and intrapersonal intelligence was determined by independent samples t-test. The results indicated a statistically significance relationship between intrapersonal intelligence and English grammar ability scores. The results also revealed no significant difference between male and female students in terms of intrapersonal intelligence and English grammar ability. The findings of this study may assist language teachers, policy makers and curriculum designers to consider the role of intrapersonal intelligence as a helpful construct in learning English grammar. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1578 - Impact of STAD model of Cooperative Learning on Iranian EFL Learners’ Critical Thinking and Motivation
        Abolhassan Nazari Omid Tabatabaei Mohammad Ali Heidari Shahreza
        10.52547/JFL.9.38.191
        This study investigated the impact of cooperative learning on Iranian high schoolEFL learners&rsquo; critical thinking and motivation. To this end, 142 EFL students were selected based on their performance on the Oxford Quick Placement Test (OQPT), and divided into two چکیده کامل
        This study investigated the impact of cooperative learning on Iranian high schoolEFL learners&rsquo; critical thinking and motivation. To this end, 142 EFL students were selected based on their performance on the Oxford Quick Placement Test (OQPT), and divided into two heterogeneous experimental groups (EG) receiving treatment through STAD model of cooperative learning, and two control groups (CG) without any treatment. To recognize the entry behaviors of the participants, pretests were run. Then, the same educational content was taught to both groups during an educational term. Furthermore, in order to disclose the effect of treatment, a critical thinking post-test similar to the pretest but in rearranged order in options and items, and a motivation post-test were administered at the end of the instruction. The results obtained from the statistical analysis of the scores showed that cooperative learning has a significant effect on the critical thinking and motivation of the participants. The findings of the study are beneficial for EFL learners to improve their small group capabilities. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1579 - بررسی اثر سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استانهای ایران
        مسلم زمانی محسن زاینده رودی علی رییس پور رجبعلی
        سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استان های ایران تاثیردارد. مشاهده می شود برخی از کشورها علیرغم دارا بودن زیرساختهای فیزیکی توسعه، اما به توسعه و رفاه نسبی نمی رسند. حکمرانی خوب مفهوم بسیار گسترده ایی را دربرمی گیرد که محصول مشارکت سه نهاد، دولت، افراد جامعه و بخش خصوصی چکیده کامل
        سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استان های ایران تاثیردارد. مشاهده می شود برخی از کشورها علیرغم دارا بودن زیرساختهای فیزیکی توسعه، اما به توسعه و رفاه نسبی نمی رسند. حکمرانی خوب مفهوم بسیار گسترده ایی را دربرمی گیرد که محصول مشارکت سه نهاد، دولت، افراد جامعه و بخش خصوصی است. در این مقاله با اشاره به استان‌های ایران و برای دوره 1385 تا 1395 و مبتنی بر پنج گروه از شاخص‌های اصلی حکمرانی جهانی (پاسخگویی و حق اعتراض، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد) اثر سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب بررسی شده است. بعد از نرمال سازی داده ها، مدل از طریق رهیافت داده های تابلویی و با کمک نرم افزار استاتا و روش 2SLS برآورد شده است. با توجه به ضرایب رگرسیونی، نتایج نشان دهنده اثر مثبت و معنا دار سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استانهای ایران است و افزایش یک درصد در نرخ قبولی دوره متوسطه باعث افزایش 21 صدم درصد در شاخص حکمرانی خوب می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1580 - طراحی الگوی مفهومی ریسک‌های مدیریتی مرتبط با میزان اجرای خط مشی‌های بیمه‌ای در صنعت بیمه جمهوری اسلامی ایران
        سمیرا قاضوی سنجر سلاجقه علیرضا منظری توکلی
        10/jtihr.2022.1959634.1096
        هدف اصلی این پژوهش ارائه مدلی برای ارزیابی خط‌مشی‌های سازمان تامین اجتماعی با رویکرد حکمرانی شبکه‌ای می‌باشد. جهت انتخاب نمونه مناسب از جامعه خبرگان و اساتید دانشگاهی از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی از نوع گزینشی به تعداد 16 نفر و در خصوص جامعه مدیران عالی، میانی و اجرایی س چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش ارائه مدلی برای ارزیابی خط‌مشی‌های سازمان تامین اجتماعی با رویکرد حکمرانی شبکه‌ای می‌باشد. جهت انتخاب نمونه مناسب از جامعه خبرگان و اساتید دانشگاهی از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی از نوع گزینشی به تعداد 16 نفر و در خصوص جامعه مدیران عالی، میانی و اجرایی سازمان تامین اجتماعی در استان تهران از روش نمونه گیری چند مرحله‌ای به روش تصادفی ساده براساس جدول مورگان، تعداد 89 پرسشنامه جمع‌آوری گردید. برای رسیدن به مدل مطلوب براساس رویکرد حکمرانی شبکه‌ای، چهار عامل طراحی شبکه، شکل‌گیری شبکه، مدیریت شبکه و مشارکت شبکه در آن مشخص و براساس ارزیابی اداری، قضایی و سیاسی برای هر شاخص 18 سوال در نظر گرفته شده است، که به وسیله نرم‌افزارهای SPSS و LISREL داده‌ها از طریق روش تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل مسیر تحلیل می‌شوند. نتایج نشان داد که شاخص‌های ارزیابی خط مشی به جزء رویکرد قضایی در شاخص شکل‌گیری شبکه در حکمرانی شبکه‌ای مورد تایید است و می‌توانند معیاری مناسب به منظور اندازه‌گیری شاخص‌های حکمرانی شبکه‌ای تعریف شده برای ارزیابی خط‌مشی‌های سازمان تامین اجتماعی معرفی شوند. از لحاظ رتبه‌بندی نیز بیشترین اولویت را زیرمعیار سیاسی از بعد مشارکت شبکه دارد، و در نهایت زیرمعیار قضایی طراحی شبکه در رتبه آخر قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1581 - بررسی شرایط علی و شناسایی پیامدهای مدیریت عملکرد منابع انسانی بخش دولتی بر اساس الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت (مورد مطالعه: دیوان محاسبات کل کشور)
        رویا هاشمی کرم اله دانشفرد ناصر میرسپاسی
        10/jtihr.2023.1968111.1108
        چکیده:هدف اصلی پژوهش، بررسی شرایط علی و شناسایی پیامدهای مدیریت عملکرد منابع انسانی مبتنی بر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است که با رویکرد آمیخته با طرح اکتشافی انجام شد. جامعه آماری آن در بخش کیفی اساتید متخصص در حوزه مدیریت منابع انسان چکیده کامل
        چکیده:هدف اصلی پژوهش، بررسی شرایط علی و شناسایی پیامدهای مدیریت عملکرد منابع انسانی مبتنی بر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است که با رویکرد آمیخته با طرح اکتشافی انجام شد. جامعه آماری آن در بخش کیفی اساتید متخصص در حوزه مدیریت منابع انسانی و مدیران سازمان ها به تعداد 20 نفر و در بخش کمی کارکنان سازمان دیوان محاسبات کشور (رسمی و پیمانی) می باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی و بر اساس فرمول کوکران تعداد 290 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه ‌محقق ساخته استفاده شد. در تمام مراحل از نرم‌افزارهای Lisrel-V9.2 و Spss-V22،MAXQDA کمک گرفته شد. در شناسایی مؤلفه‌های اثرگذار بر مدیریت عملکرد منابع انسانی مبتنی بر الگوی ایرانی اسلامی، 13 شاخص (گویه) شناسایی شد. عوامل مؤثر به‌صورت؛ 1- مدیریت و رهبری سازمانی (8 گویه)،2- شایستگی فردی (5 گویه)، شناسایی شد. در شناسایی مؤلفه‌های پیامد مدیریت عملکرد منابع انسانی مبتنی بر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، 15شاخص (گویه) نام گذاری شد که 3 مؤلفه قابل ‌شناسایی است. عوامل مؤثر به‌صورت؛ 1- یادگیری و اموزش اثربخش (4 گویه)،2- انگیزش کارکنان (6 گویه)، 3- ارتباطات (5 گویه)؛نامگذاری شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1582 - The Contribution of Cornell Note-Taking Strategy Instruction to the Listening Comprehension of Iranian EFL Learners: A Case of Learners’ Perception
        Shahrzad Amini zahra sadati
        The current study is a quasi-experimental mixed method that sought to further investigate the effect of teaching the Cornell method on improving the listening comprehension of Iranian EFL learners. It also aimed to examine the perceptions of English language learners to چکیده کامل
        The current study is a quasi-experimental mixed method that sought to further investigate the effect of teaching the Cornell method on improving the listening comprehension of Iranian EFL learners. It also aimed to examine the perceptions of English language learners toward the Cornell method. The participants were 60 female students at the Mehr-e-Taban Girl&rsquo;s bilingual high school in Shiraz. Data collection tools included an Oxford Quick Placement Test, a questionnaire, a semi-structured interview, and one sample of the First Certificate in English (FCE) listening test. Data analysis was conducted using a one-sample t-test, independent sample t-test, paired samples t-test, and the Covariance test. According to the results, the experimental group outperformed their peers in the listening comprehension test. Qualitative data analysis revealed that students viewed the Cornell method as beneficial for comprehending listening tests. The study recommends using the Cornell method to enhance students' listening skills and critical thinking. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1583 - Curriculum Pattern of the Iranian-Islamic Lifestyle in the Secondary Education
        Fateme Zare Abbas Gholtash Aliasghar Mashinchi
        This research aimed to design and validate the curriculum pattern of the Iranian-Islamic lifestyle in the secondary education system of Iran. This is a mixed-method qualitative-quantitative study that used interviews, documents and the descriptive survey method. In the چکیده کامل
        This research aimed to design and validate the curriculum pattern of the Iranian-Islamic lifestyle in the secondary education system of Iran. This is a mixed-method qualitative-quantitative study that used interviews, documents and the descriptive survey method. In the qualitative part, 12 experts in the field of education and university professors participated in the study. To select the participants, the purposive sampling method was used in the qualitative part and the cluster sampling method was employed in the quantitative part of the study. Moreover, the stratified random sampling method was applied in each cluster. MAXQDA was used to analyze the interviews. According to the results, 110 themes in the form of 10 components, including thinking and creativity (4 concepts), health issues (5 concepts), economic issues (4 concepts), defense and security issues (4 concepts), social and sociological issues (7 concepts), ideological and religious issues (10 concepts), cultural and artistic issues (6 concepts), scientific and educational issues (7 concepts), and psychological issues (4 concepts) were introduced to analyze the components of the Iranian-Islamic lifestyle. It was found that the interviews on the ideological and religious components had higher frequency and received more attention. .Hence, the culture of supporting applied research curricula should be institutionalized in schools, and workshops and training courses should be held to improve the knowledge of teachers in the field of applied research curriculum. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1584 - Comparing Comenius´ educational thoughts with the document of the fundamental educational transformation of Iran
        Alireza Dehghani seyyed hashem golestani seyyed hossein vaezi zohreh saadatmand
        The purpose of this study was to compare the thoughts of Comenius with the document of the fundamental transformation of the education of Iran. The present study, considering the subject and the research axis, was a kind of qualitative research and used conceptual, comp چکیده کامل
        The purpose of this study was to compare the thoughts of Comenius with the document of the fundamental transformation of the education of Iran. The present study, considering the subject and the research axis, was a kind of qualitative research and used conceptual, comparative and inferential analysis. Research scope in this research includes all texts, researches and documents related to the principles, goals and components of education that have been extracted from the available resources in relation to research in the educational system of Islam and the West. The results of the research indicate that Comenius educational ideas correspond to the transformation document in some parts; Comenius was a divine scholar who believed in God. Also, with the comparative study of Comenius Educational Opinion and the fundamental transformation document, it is concluded that there are differences and commonalities between these two پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1585 - بحثی بر مبادلات تجاری ایران و مصر از داریوش اول تا انتهای دوره هخامنشی
        محمد قاسمی فیض اله بوشاسب گوشه بهزاد معینی سام شکوه السادات اعرابی هاشمی
        قرارگیری مصر در کناره دریا مدیترانه و بر سر راههای بازرگانی خشکی و دریایی جهان باستان، باعث شد تا به عنوان پایگاهی بزرگ و با اهمیت، مورد توجه شاهنشاهان بزرگ هخامنشی قرار داشته باشد.علیرغم فتح مصر توسط کمبوجیه ارتباط مبادلاتی هخامنشیان با این ساتراب نشین غربی بیشتر از طر چکیده کامل
        قرارگیری مصر در کناره دریا مدیترانه و بر سر راههای بازرگانی خشکی و دریایی جهان باستان، باعث شد تا به عنوان پایگاهی بزرگ و با اهمیت، مورد توجه شاهنشاهان بزرگ هخامنشی قرار داشته باشد.علیرغم فتح مصر توسط کمبوجیه ارتباط مبادلاتی هخامنشیان با این ساتراب نشین غربی بیشتر از طریق جاده شاهی قدیمی صورت می گرفت اما با روی کار داریوش اول، دست به اقدامات گسترده ای در این سرزمین زد که توسعه راه‌ها و حفر کانال سوئز از مهمترین آنها به شمار می رود. با حفر این کانال فعالیت های کشتیرانی و ارتباط دریایی وبه تبع آن روابط تجاری با مصر گسترش یافت و از طرفی نقش ایران به عنوان مسیر تبادل تجاری شرق به غرب رشد به سزایی یافت. براساس منابع موجود اقلام مورد نیاز برای استفاده در ارتش ایران مانند زره سپاهیان و وسایل معماری از مصر تامین می شده است و متقابلا نمک و ادویه از ایران به مصر برده می شده است. در این تحقیق سعی بر این است به اقلام مورد تبادل میان دو کشور پرداخته شود. و از این طریق به مسائل بازرگانی پیرامون آن در جهت گسترش روابط دو کشور، فراتر از روابط صرف سیاسی و باهدف ارتقاء روابط تجاری بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1586 - بررسی دین کوروش هخامنشی، با تحلیل داده‌های تاریخی و اسطوره‌شناختی
        بهمن انصاری
        آگاهی از دین شخصی کوروش بزرگ همواره مورد توجه پژوهشگران تاریخ بوده است. اما به دلیل فقر منابع و عدم اشاره مستقیم به دین کوروش در اسناد تاریخی و منابع باستان‌شناسی، تاکنون پژوهش‌های گوناگون، به نتیجة قطعی و روشنی نرسیده‌اند. اما نکته‌ای که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گ چکیده کامل
        آگاهی از دین شخصی کوروش بزرگ همواره مورد توجه پژوهشگران تاریخ بوده است. اما به دلیل فقر منابع و عدم اشاره مستقیم به دین کوروش در اسناد تاریخی و منابع باستان‌شناسی، تاکنون پژوهش‌های گوناگون، به نتیجة قطعی و روشنی نرسیده‌اند. اما نکته‌ای که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، استفاده از دو دانش اسطوره‌شناسی و زبان‌شناسی برای روشن شدن این نقطه تاریک از تاریخ است. لذا در انجام این پژوهش، ابتدا این فرضیه مطرح شده است که با بهره‌گیری از اطلاعات موجود در منابع یونانی و رومی، چگونه می‌توانیم به آگاهی از دین شخصی کوروش دست یابیم و سپس این نکته مورد بحث قرار گرفته است که دانش اسطوره‌شناسی با تکیه بر زبان‌شناسی باستانی، چگونه ما را در رسیدن به پاسخی روشن در این بحث، یاری خواهند داد. از همین روی، با علم به مباحث نام‌برده، کوشیده شده است تا با بهره‌گیری از شواهد، داده‌ها و اطلاعات موجود در اسناد تاریخی نگاشته شده توسط مورخان یونان باستان و روم باستان، و سپس تحلیل و واکاوی این داده‌ها و سنجش اطلاعات منابع تاریخی که عمدتا از منابع بیگانه به دست آمده است با اسناد بازمانده از اسطوره‌شناسی باستانی ایرانی و نیم‌نگاهی به زبان‌شناسی، بتوانیم برای نخستین بار به یک پاسخ روشن در این زمینه دست یافته و اطلاعاتی از دین شخصی کوروش هخامنشی به دست آوریم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1587 - تبین و تحلیل سیاست‌های نادرشاه در قراباغ و تاثیر آن در کشورهای همسایه ایران
        یاسمن جوانشیر منیژه صدری حسین احمدی
        منطقه قفقاز در طول تاریخ برای ایران از اهمیت خاصی برخوردار بوده و به هنگام ضعف حکومت مرکزی اولین بخشی که از ایران جدا شده منطقه قفقاز بوده و در زمان قدرتمندی حاکمیت مرکزی ایران اولین بخشی که به خاک ایران ضمیمه میشد؛ منطقه قفقاز بود. نادر از ۱۱۳۸-۱۱۳۹ق/ ۱۷۲۵-۱۷۲۶م. به نا چکیده کامل
        منطقه قفقاز در طول تاریخ برای ایران از اهمیت خاصی برخوردار بوده و به هنگام ضعف حکومت مرکزی اولین بخشی که از ایران جدا شده منطقه قفقاز بوده و در زمان قدرتمندی حاکمیت مرکزی ایران اولین بخشی که به خاک ایران ضمیمه میشد؛ منطقه قفقاز بود. نادر از ۱۱۳۸-۱۱۳۹ق/ ۱۷۲۵-۱۷۲۶م. به ناحیه قفقاز آمد و متوجه اهداف سیاسی-نظامی روسیه و عثمانی شد که با توسل به زور قسمتهایی از این ناحیه را تصرف کرده بودند. نادر توانست نیروهای عثمانی را شکست بدهد و ناحیه قراباغ را متصرف شود. علل ناپایداری تسلط حاکمیت مرکزی ایران در این منطقه بخشی مربوط به سیاستهای حاکمان ایرانی و بخشی به توسعه طلبی ارضی همسایگان این منطقه در طول تاریخ بوده است. با وجود تلاشهای نادرشاه برای استمرار حاکمیت بر منطقه قراباغ، سیاستهای او در طولانی مدت، از جمله تقویت ارمنیان که طرفدار روسها بودند و دادن القاب بلندبالایی مانند سلطان به آنان، باعث توجه عثمانی به منطقه و گرایش حاکمان قفقاز به دولت های همسایه و موجب تضعیف پیوند قفقاز، از جمله قراباغ با ایران در این مقاله با روش تحلیلی و توصیفی سیاستهای نادرشاه را در این منطقه مورد بررسی قرار خواهیم داد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که سیاست نادرشاه موجب تضعیف پیوند منطقه قراباغ با حکومت ایران و گرایش خان نشینها به دولتهای قدرتمند شد. کلید واژهها: ایران، روسیه، عثمانی، قراباغ، قفقاز، نادرشاه. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1588 - بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320)
        لیلا سرویاس سینا فروزش رضا شعبانی صمغ آبادی غلامحسین زرگری نژاد
        پژوهش حاضر درصدد بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320) است. از‌این منظر پس از بسط فضای مفهومی‌موضوع، به بررسی نقش و کارکرد اصناف خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در‌این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات چکیده کامل
        پژوهش حاضر درصدد بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320) است. از‌این منظر پس از بسط فضای مفهومی‌موضوع، به بررسی نقش و کارکرد اصناف خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در‌این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در‌این پژوهش، کتابخانه‌ای می‌باشد یافته های تحقیق حکایت از آن دارند که بازاریان و اصناف در اثر نفوذ خارجی، گسترش و چاپ روزنامه نقش و کارکرد آنها از حوزه صرف اقتصادی و تجاری خارج شده و جنبه سیاسی و اجتماعی به خود گرفته است که این موضوع ساختار و ماهیت اصناف و بازاریان را دچار دگرگونی اساسی نموده و از حالت طبقه در خود خارج کرده و به طبقه ی برای خود تبدیل نمود است این موضوع سبب تاثیر گذاری بازاریان و اصناف بر تحولاتی از جمله شکل گیری نهضت تنباکو،مجلس وکلای تجار، انقلاب مشروطیت، مجلس ملی و شکل گیری بانک ملی شده به گونه ای که بازاریان دارای تاثیر گذاری مثبتی بر روند حوادث و تحولات تا این بازه زمانی بوده اند اما بعد از مشروطیت تا 1320 به علت فقدان اتحاد درون گروهی ، ضعف آگاهی صنفی و طبقاتی و روی کار آمدن رضا شاه و تشکیل دولت و عدم تعادل طبقاتی و گرایش به زمین داری، بازاریان و اصناف دچار ناکارامد ی شده و نتوانستند بر تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تاثیرات مثبتی بگذارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1589 - تبیین ابعاد و مولفه های رویکرد ایرانی اسلامی در بازآفرینی فضاهای سبز تاریخی شهری
        جواد نامجومنش بهمن کارگر پروانه زیویار
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تبیین ابعاد و مولفه های رویکرد ایرانی اسلامی در بازآفرینی فضاهای سبز تاریخی شهری از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی انجام شد. در ب چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تبیین ابعاد و مولفه های رویکرد ایرانی اسلامی در بازآفرینی فضاهای سبز تاریخی شهری از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی انجام شد. در بخش تحلیل اسناد، اسناد موجود در سازمان بوستان ها و فضاهای سبز تاریخی شهرداری تهران و همچنین شهرداری منطقه 7 تهران به تفصیل بررسی می شود. در بخش دیگر بصورت مطالعات عینی و میدانی بوده که از پرسشنامه برای پرسش این مباحث و میزان اطلاع، آگاهی و نحوه ی ارتباط میان متغیرهای تحقیق، استفاده شد. شش ماه از بازه زمانی انجام پژوهش به توزیع پرسشنامه ها در بین شهروندان اختصاص داده شد. با توجه به حجم نمونه و با انتخاب بزرگترین بوستان به لحاظ مساحت در هر ناحیه به بوستان های شهید توکلی از ناحیه 1، دقت از ناحیه 2، بهارشیراز از ناحیه 3، شهید منفردنیاکی از ناحیه 4 و موزه قصر از ناحیه 5 مراجعه شد و به تعداد 77 نفر پرسشنامه توزیع گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها نتایج پرسشنامه در دو بخش قرار گرفت، روش های آمار توصیفی شامل: فراوانی، نمایه و میانگین به عنوان شاخص های گرایش مرکزی، دامنه تغییرات، واریانس و انحراف معیار به عنوان شاخص های پراکندگی و خطای معیار به عنوان شاخص های توزیع و در روش آمار استنباطی از ﺿـﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴـﺘﮕﻲ ﭘﻴﺮﺳﻮن و ﺗﺤﻠﻴﻞ رگرسیون ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ. یافته ها نشان داد ضریب همبستگی بدست آمده رضایت از مدیریت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1590 - جایگاه سید حسن تقی‌زاده در تاریخ نگاری فریدون آدمیت
        محمدکاظم متین محمد حسن رازنهان
        تقی زاده ازرهبران مشروطیت ایران و ازرجال سیاسی ، علمی بحث انگیزودرعین حال ازناشناخته ترین بازیگران سیاسی تاریخ معاصر است.او در زمره کسانی است که جمعی به شدت موافق و جمعی به غایت مخالف دارد و هر یک نیز برای اثبات نظرات خود دلایلی ارایه می کنند. یکی از کسانی که بیشترین نق چکیده کامل
        تقی زاده ازرهبران مشروطیت ایران و ازرجال سیاسی ، علمی بحث انگیزودرعین حال ازناشناخته ترین بازیگران سیاسی تاریخ معاصر است.او در زمره کسانی است که جمعی به شدت موافق و جمعی به غایت مخالف دارد و هر یک نیز برای اثبات نظرات خود دلایلی ارایه می کنند. یکی از کسانی که بیشترین نقد و توهین را در نوشته های خود برایشان وارد کرده است مرحوم آدمیت است. او نه تنها تقی زاده را در آثارش سخت مورد حمله قرار داده است بلکه هر کس را که به نوعی درصدد دفاع و تعریف و تمجید از او برآمده باشد. از ایرج افشار گرفته تا مینوی و از خانم لمبتون گرفته تا نیکی کدی. ما در این تحقیق به دنبال آن هستیم که دیدگاههای آدمیت درباره تقی زاده را مورد بررسی قرار دهیم و علل و نادرستی آن باز شناسیم. در تاریخ نگاری معاصردر حق تقی زاده ناروایی هایی صورت گرفته است .شاید اینک زمان آن فرارسیده باشد که رها از حب وبغض شخصی ، پست وبلند کارنامه سیاسی او بدون پیش داوری و توطئه پنداری مرسوم وطنی مورد نقد وبررسی قرار گیرد.دراین تحقیق از روش کتابخانه ای، استفاده از آرشیو اسناد و مجلات ، کتابهای آدمیت و تقی زاده و مقالات مختلف ایرانی، خارجی و صورت مذاکرات مجلس استفاده شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1591 - بررسی مناسبات فرهنگی ـ تمدنی ایران و اتیوپی از ظهور اسلام تا پایان عصر صفویه
        امیربهرام عرب احمدی
        در این مقاله مناسبات فرهنگی تمدنی دو کشور تاریخی ایران و اتیوپی از آغاز اسلام تا دوره معاصر( با تمرکز بر چند سده اخیر) و بر اساس منابع موجود مورد بررسی قرار گرفته است . سئوال اصلی این مقاله " چه عواملی کنشگران اصلی در فرآیند تعامل فرهنگی اجتماعی دو کشور بشمار می روند؟" چکیده کامل
        در این مقاله مناسبات فرهنگی تمدنی دو کشور تاریخی ایران و اتیوپی از آغاز اسلام تا دوره معاصر( با تمرکز بر چند سده اخیر) و بر اساس منابع موجود مورد بررسی قرار گرفته است . سئوال اصلی این مقاله " چه عواملی کنشگران اصلی در فرآیند تعامل فرهنگی اجتماعی دو کشور بشمار می روند؟" و فرضیه اصلی نیز " تاثیر و تاثر متقابل فرهنگی دو ملت ایران و اتیوپی بر یکدیگر " است. چارچوب مقاله بر نظریه " تبادل فرهنگی بین اقوام مختلف " دکتر لهسایی زاده استوار گشته و نتایج اجتماعی فرهنگی حاصل از آن متغیرهای مستقل پژوهش قلمداد می شوند. هدف مقاله نیز ارائه اطلاعاتی بکر و دست اول در مورد روابط فرهنگی دو کشور و طرح دیدگاهی نو در مورد مناسبات دو کشور طی چند سده اخیر است . روش تحقیق این مقاله توصیفی ـ تحلیلی ، میدانی است و نویسنده تلاش کرده است با بهره گیری حداکثری از منابع موجود ؛ اطلاعات بکر و دست اولی در خصوص روابط فرهنگی تمدنی دو کشور که منجر به دانش افزائی در این زمینه می شود را ارائه نماید . هدف مقاله نیز واکاوی و ارائه اطلاعاتی بکر و دست اول در مورد روابط فرهنگی دو کشور ، ارائه پاسخی مستدل و علمی به سئوال اصلی و ارائه دیدگاهی نو و بدیع در مورد مناسبات دو کشور طی چند سده گذشته است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1592 - تمایزهای قانونگذاری در ایران دوره مشروطه و اروپای عصر روشنگری
        اکرم صالحی هیکویی حسین آبادیان نعمت احمدی نسب
        مقاله حاضر بر این اساس استوار است که مشروطه ایران ریشه در فرهنگ و آداب و رسوم خاصی خاصی داشت که مبتنی بر بینش مذهبی بود، بنابراین عمده ترین مباحث این دوره را مجادلات کلامی و فقهی تشکل میدادند. نظامهای مشروطه اروپائی پس از سده ها بحث و بررسی مفصل در باره مفهوم حقوق و ضرو چکیده کامل
        مقاله حاضر بر این اساس استوار است که مشروطه ایران ریشه در فرهنگ و آداب و رسوم خاصی خاصی داشت که مبتنی بر بینش مذهبی بود، بنابراین عمده ترین مباحث این دوره را مجادلات کلامی و فقهی تشکل میدادند. نظامهای مشروطه اروپائی پس از سده ها بحث و بررسی مفصل در باره مفهوم حقوق و ضرورت قانونگذاری نوین بر اساس آن حقوق شکل گرفتند، مشروطه ایران هم مبتنی بر تعریفی از حقوق بود که تحت تأثیر فرهنگ مسلط، در هیئتی مذهبی ظاهر میشد. دیدگاه اصلی مقاله حاضر این است که به دلیل تفاوتهای فرهنگی، بین مشروطه ایران و سایر نقاط عالم تفاوت وجود داشت، تلاش شده است این دیدگاه بر اساس روش توصیفی تحلیلی ارائه گردد. همچنین این مقاله تلاش دارد تا نشان دهد دهد مبانی نظامهای مشروطه در سراسر عالم لزوماً یکسان نیست، بنابراین طبیعی است که تفاوتها و تمایزهائی بین آنها وجود داشته باشد. برای نشان دادن این تمایز، تا حدودی در باره آراء روسو بحث و بررسی به عمل آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1593 - به تخت نشستن داریوش بزرگ و اردشیر اول و نقش آنها در توسعه عمرانی تخت جمشید
        امیر حسین سلطانی بهمن فیروزمندی رضا شعبانی صمغ آبادی هایده خمسه
        تخت جمشید از جمله بناهای تاریخی بسیار ارزشمند در ایران و جهان است که به خاطر جایگاه سیاسی، فرمانروایی، موقعیت جغرافیایی، معماری ساخت و نقش آن در تحولات تاریخ باستان ایران بسیار حائز اهمیت می باشد که توسط داریوش ساخت آن شروع شد و در دوران اردشیر اول ادامه پیدا کرد. از ای چکیده کامل
        تخت جمشید از جمله بناهای تاریخی بسیار ارزشمند در ایران و جهان است که به خاطر جایگاه سیاسی، فرمانروایی، موقعیت جغرافیایی، معماری ساخت و نقش آن در تحولات تاریخ باستان ایران بسیار حائز اهمیت می باشد که توسط داریوش ساخت آن شروع شد و در دوران اردشیر اول ادامه پیدا کرد. از این رو مقاله حاضر که در صدد بررسی به تخت نشستن داریوش بزرگ و اردشیر اول و نقش آنها در توسعه عمرانی تخت جمشید است پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی نقش داریوش بزرگ و اردشیر اول در توسعه عمرانی تخت جمشید خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های این مطالعه، حاکی از آن است که سرزمین ایران از دیرباز خاستگاه تمدن های بزرگ و کهن بوده است که پادشاهی هخامنشی ها یکی از آنها محسوب می شود که از تمدن های میان رودان، مصر، یونان و روم آگاهی داشته و بطبع از این تمدن‌ها الهام گرفته و بر آنها نیز تأثیر گذاشته‌‌اند، این موضوع در شکل گیری و ساخت تخت جمشید تاثیر گذاشته است، ثانیا؛ بسیاری ساخت تخت جمشید را از زمان داریوش کبیر می دانند که توسط پادشاهان بعد مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و در زمان اردشیر یکم نیز بر عمران و آبادانی آن افزوده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1594 - ارتباط سیاسی مانا و آشور بر اساس نوشتار سالنامه های آشوری
        مهتا شیخی علیرضا هژبری نوبری محمود طاووسی رضا شعبانی صمغ آبادی
        قرون 7 تا 10 ق.م مقارن با دوران آشور در بین النهرین و نخستین تقابلات سیاسی ضدآشوری در غرب و شمال غرب ایران است. این نواحی از دیرباز در مسیر شاهراههای مهم ارتباطی قرار داشته و موطن اقوام قدرتمند مانا بود که در پی حملات دو دولت آشور و اورارتو به تدریج گرد هم آمده و حکومتی چکیده کامل
        قرون 7 تا 10 ق.م مقارن با دوران آشور در بین النهرین و نخستین تقابلات سیاسی ضدآشوری در غرب و شمال غرب ایران است. این نواحی از دیرباز در مسیر شاهراههای مهم ارتباطی قرار داشته و موطن اقوام قدرتمند مانا بود که در پی حملات دو دولت آشور و اورارتو به تدریج گرد هم آمده و حکومتی پادشاهی را تشکیل دادند که گاه به طور مستقل و گاه به عنوان متحد یکی از این دولت ها به حفاظت از منافع خویش در منطقه پرداخت. شناخت و درک چگونگی ظهور و زوال این دولت علی رغم نقش مهم در شکل دهی نخستین پایه های حکومت متحد در فلات ایران به دلیل فقدان منابع مکتوب مانایی دارای ابهامات بسیار بوده و بازسازی روابط سیاسی آن با دولت قدرتمند آشور تنها از طریق تحلیل اطلاعات سالنامه های آشوری میسر است. این متون نمایانگر نحوه ارتباطات سیاسی دولتهای منطقه در این برهه زمانی و تقابلات نظامی آنان بوده و حاوی اطلاعاتی ارزشمند در خصوص شهرها و مراکز مهم استقراری مانا هستند که تنها شمار اندکی از آنان تاکنون شناخته شده است. در این نوشتار به جهت روشن کردن روابط سیاسی دو دولت و نقش آنها در کنترل منطقه اطلاعات موجود در متون سالنامه های آشوری که به ماناها اشاره دارند مورد بررسی قرار گرفته و حیات سیاسی حکومت مانا در تاریخ ,از آغاز ظهور تا ادغام در حکومت ماد, به چهار دوره تقسیم گشته است و در نهایت به بررسی نقش روابط سیاسی این دو دولت بر فرهنگ و جامعه مانا پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1595 - نظام شهرسازی و توسعه شهری در ایران دوره ساسانی ( 651-224.م)
        محمدمهدی جهان پرور زهرا جهان پرور
        شهر و شهرسازی یکی از ویژگی‌های تمدن بشری به شمار می‌رود. این پدیده از دو عنصر انسانی و ایدئولوژیکی به وجود آمده و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر فضای جامعه است که به مرور در بستر زمان تحول یافته است. شهرسازی و توسعه شهری در دوره ساسانی یکی چکیده کامل
        شهر و شهرسازی یکی از ویژگی‌های تمدن بشری به شمار می‌رود. این پدیده از دو عنصر انسانی و ایدئولوژیکی به وجود آمده و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر فضای جامعه است که به مرور در بستر زمان تحول یافته است. شهرسازی و توسعه شهری در دوره ساسانی یکی از مهمترین این تحولات است که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته و هدف از آن شناخت عوامل مؤثر بر بافت و الگوی شهری، مطالعه فضای کالبدی شهر و کارکردهای آن و نیز بررسی رابطه احداث شهر با اعتقادات جامعه عصر ساسانی است. در این پژوهش تحلیلی با بهره‌مندی از داده‌ها و اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای، شهر و نظام شهر سازی ایران دوره ساسانی مورد مطالعه و واکاوی قرار گرفته است و به اقتضای شرایط زیست بوم، نوعی همطرازی در سبک شهرسازی ایرانیان دوره مذکور با مؤلفه‌های زیست محیطی و ایدئولوژیکی پدید آمده که علاوه بر رشد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی، رونق اقتصادی را نیز در پی داشته است که می‌توان از این تجارب در شرایط کنونی بهره برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1596 - راهبرد های سیاسی- اقتصادی امویان و کارگزارانشان در قبال ایرانیان
        احمد عباسی نیا حسن شادپور محمد نبی سلیم
        با تسلط دودمان بنی‌امیه بر نظام سیاسی اسلام، بسیاری از ارزش‌های اسلامی چون؛ مساوات، عدالت و کرامت انسانی نادیده انگاشته شد. سیاست خلیفگان اموی بر سیادت قوم عرب و تحقیر سایر ملل تابعه مبتنی بود؛ به‌گونه‌ای که جز با عرب‌ها، که‌ همه‌ی امتیازات اجتماعی و اقتصادی را از آن خ چکیده کامل
        با تسلط دودمان بنی‌امیه بر نظام سیاسی اسلام، بسیاری از ارزش‌های اسلامی چون؛ مساوات، عدالت و کرامت انسانی نادیده انگاشته شد. سیاست خلیفگان اموی بر سیادت قوم عرب و تحقیر سایر ملل تابعه مبتنی بود؛ به‌گونه‌ای که جز با عرب‌ها، که‌ همه‌ی امتیازات اجتماعی و اقتصادی را از آن خود می‌دانستند، با دیگر اقوام تابعه شیوه‌ی برخورد درخور و عادلانه‌ای نداشتند. این پژوهش در صدد است با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، به این پرسش پاسخ دهد که خلفای اموی و کارگزارانشان در قبال ایرانیان از چه راهبردهای سیاسی- اقتصادی بهره گرفتند و پیامدهای ناشی از آن چه بود؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که سیاست‌های اقتصادی امویان بر مبنای اجرای سیاست تحریم اقتصادی، مصادره-ی اموال معارضان ایرانی، نیز تصرف اراضی خصوصی و اخذ مالیات‌های ناعادلانه بوده است که فشار اقتصادی زیادی برایرانیان تحمیل می‌کرد. در نتیجه، واکنش بخشی از ایرانیانی که توان مقابله سیاسی و نظامی با خلافت نداشتند، به‌صورت نهضت شعوبیه و جست‌وجوی هویت مستقل از شناسه‌ی اسلامی اتباع خلافت خودنمایی کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1597 - نقش جغرافیای سیاسی ایران در دو جنگ جهانی قرن بیستم
        محمد گرشاسبی محمود سید
        یکی از مطرح ترین چالش های دنیای کهن و عصر مدرن رقابت بر سر منابع سرزمین های دور و نزدیک بوده است. رقابتی که به جنگ های تمام عیاری منجر می شد تا جانب فاتح جنگ بر همه مولفه های جغرافیای سیاسی یک اقلیم اعم از فضا، منابع اقتصادی و نیروی انسانی آن سیطره داشته باشد. پس از این چکیده کامل
        یکی از مطرح ترین چالش های دنیای کهن و عصر مدرن رقابت بر سر منابع سرزمین های دور و نزدیک بوده است. رقابتی که به جنگ های تمام عیاری منجر می شد تا جانب فاتح جنگ بر همه مولفه های جغرافیای سیاسی یک اقلیم اعم از فضا، منابع اقتصادی و نیروی انسانی آن سیطره داشته باشد. پس از این رو اقلیم ها نقش بارزی در آتش افروزی جنگ ها داشته و خواهند داشت. بررسی این موضوع از زاویه علم تاریخ و ژئوپلیتیک و انطباق آن با آنچه که بین سالهای 1914 تا 1945 بر سرزمین ایران رفت، محک و میزان قابل انعکاسی برای مقایسه و هدف گذاری در ارتباط با چگونگی ویژگیهای ژئوپلیتیک ایران با شروع دو جنگ جهانی بزرگ نیمه قرن بیستم مقابل پژوهشگر قرار می دهد. با نظر به اینکه علم ژئوپلیتیک مفهوم نسبتا جدیدی است و در چهارچوب علوم تاریخ، جغرافیا و سیاست قرار دارد و پس از پایان جنگ جهانی دوم و آغاز جنگ سرد و نیز خلق شدن مفاهیمی چون هارتلند و ریملند قوام بیشتری پیدا کرده است، بر اساس آن می توان ریشه بسیاری از جنگ های تاریخ خاصه جنگ های قرون 19 و 20 را مورد بررسی قرار داد. ژئوپلیتیک گرچه همه اقلیم های جهان را مورد مطالعه قرار می دهد، اما اقلیم هایی مانند ایران، مصر، شبه قاره هند، شبه جزیره ایبری، شبه جزیره بالکان و ... همواره از اهمیت بیشتری برخوردار هستند چرا که بیشترین تقابل های بشری در آنها روی داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1598 - مناسبات محمدرضا شاه درطی جنگ سرد
        فرشید رهی معصومه قره داغی محمد یوسفی جویباری نازلی اسکندری نژاد
        ایران ازموقعیت فوق العاده استراتژیک در خاورمیانه برخوردار بوده و وسعت آن پس از عربستان بی همتا است و دارای مرزهای طولانی با مناطق محوری است. بریکی ازمهم ترین تنگه های جهان تسلط کامل دارد و جهت گیری ارتفاعات آن، موقعیت دفاعی مناسبی را پدید آورده است. الگوی سیاست خارجی ای چکیده کامل
        ایران ازموقعیت فوق العاده استراتژیک در خاورمیانه برخوردار بوده و وسعت آن پس از عربستان بی همتا است و دارای مرزهای طولانی با مناطق محوری است. بریکی ازمهم ترین تنگه های جهان تسلط کامل دارد و جهت گیری ارتفاعات آن، موقعیت دفاعی مناسبی را پدید آورده است. الگوی سیاست خارجی ایران دردوران پس ازمشروطه، الگوی بی طرفی قرار گرفت. منظورازاین الگو بی طرفی الگوی تنش زدایی. دررقابت قدرت های بزرگ واستفاده ازرقابت آنها برای تأمین امنیت وتمامیت ارضی ایران بود. این الگو تا سال 1332 هـ .ش تداوم یافت.بعد از کودتای 28 مرداد1332 وتثبیت موقعیت شاه به عنوان تنها سکان دار سیاست خارجی ایران، الگوی بی طرفی جای خود را به الگوی انطباق رضایت آمیزداد. در این دوره که مقارن با شدت یافتن جنگ سرد میان دوابرقدرت بود، سیاست خارجی ایران ذیل اتحادوائتلاف باغرب شکل گرفت.سیاست خارجی محمدرضاشاه دراین دوره نزدیکی به امریکا بود.البته به دلیل همسایگی باشوروی ایران روابط سیاسی واقتصادی بااین کشور هم داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1599 - نقش ایران و روم در حیات سیاسی اشکانیان ارمنستان در قرن چهارم میلادی
        محمد ملکی
        اشکانیان ارمنستان، در معاهده صلحی که بین ایران و روم در اواخر قرن سوم میلادی منعقد شد، بار دیگر سلطه خود را بر ارمنستان، در نتیجه اتحاد با امپراتوری روم و تقابل با شاهنشاهی ساسانی، احیا کرد. هدف روم از اتحاد با اشکانیان ارمنستان، تحت فشار قرار دادن ساسانیان بود. زیرا ار چکیده کامل
        اشکانیان ارمنستان، در معاهده صلحی که بین ایران و روم در اواخر قرن سوم میلادی منعقد شد، بار دیگر سلطه خود را بر ارمنستان، در نتیجه اتحاد با امپراتوری روم و تقابل با شاهنشاهی ساسانی، احیا کرد. هدف روم از اتحاد با اشکانیان ارمنستان، تحت فشار قرار دادن ساسانیان بود. زیرا ارمنستان به‌دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، برای حفظ سلطه بر میان‌رودان و سرزمین‌های ماورای فرات، برای روم و ساسانیان بسیار مهم بود. اهمیت ارمنستان برای ایران و روم در قرن چهارم میلادی، باعث اثرپذیری خاندان اشکانی حاکم در ارمنستان از هریک از دو قدرت شاهنشاهی ساسانی و امپراتوری روم شد. این مقاله با بررسی حوادث تاریخی این دوره، با تحلیل داده‌های منابع، نه تنها بر نقش موثر ایران و روم در تداوم و انقطاع حیات سیاسی این خاندان تاکید می‌کند، بلکه به تبیین روابط ایران و روم، با در نظر گرفتن نقش این خاندان ایرانی حاکم بر ارمنستان، نیز می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1600 - آموزش و نهادهای آموزشی آل زیار و انعکاس آن در قابوسنامه
        ابوالفضل فضلی محمد سپهری
        چکیدهتاریخ و تمدن ایران دارای بنیادها و زیرساخت‌های مستحکم علمی و فرهنگی است. آموزش و مراکز علمی به جهت فراهم‌آوردن زمینه رشد علم و فرهنگ و تربیت دانش‌اندوزان همواره از جایگاه بالایی برخوردار بوده و یکی از دستاوردهای مهم فرهنگ و تمدن محسوب می‌شدند. هدف این پژوهش بررسی آ چکیده کامل
        چکیدهتاریخ و تمدن ایران دارای بنیادها و زیرساخت‌های مستحکم علمی و فرهنگی است. آموزش و مراکز علمی به جهت فراهم‌آوردن زمینه رشد علم و فرهنگ و تربیت دانش‌اندوزان همواره از جایگاه بالایی برخوردار بوده و یکی از دستاوردهای مهم فرهنگ و تمدن محسوب می‌شدند. هدف این پژوهش بررسی آموزش و نهادهای آموزشی سلسله آل‌زیار و نیز انعکاس این آموزش‌ها در کتاب قابوسنامه عنصرالمعالی با روش پژوهش توصیفی ‌تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای می‌باشد. مساجد، مکاتب، خانه‌های دانشمندان، مهمترین مراکز علمی و آموزشی در این دوره بوده و در سرزمین‌های تحت حاکمیت آل‌زیار بحث آموزش مورد توجه بیشتر حاکمان این سلسله بوده است جایگاه اندیشمندان در دربار حاکمان آل‌زیار رفیع و مورد احترام بوده‌اند و کتاب قابوسنامه نیز بستر مناسبی برای طرح تفکرات و راهکارهای تعلیم و تربیت در جامعه بوده و عنصرالمعالی با استفاده از ابزار داستان، تمثیل، حکایت و روش‌های مختلف آموزشی در تدوین قابوسنامه استفاده نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1601 - بررسی چگونگی ورود نگره های روسی به اندیشه های نوگرایانه ایرانی در آغاز دوره قاجار(با تامل بر نمونه آخوند زاده)
        اکبر ظریفی سید علیرضا ابطحی فیض اله بوشاسب گوشه
        آغاز مناسبات با شمایل تازه میان ایران وروس، به زمان شکل گیری حکومت قاجار بر می گردد.پیش از آن مناسبات دو کشور تنش آلود نبود. از روزگار صفویان مناسبات اقتصادی شاکله این مناسبات بوده است.تا روزگار پتر، اهمیت چاره سازی از سوی روسیه برای کارگزاران ایرانی نبود و بیشتر روس ها چکیده کامل
        آغاز مناسبات با شمایل تازه میان ایران وروس، به زمان شکل گیری حکومت قاجار بر می گردد.پیش از آن مناسبات دو کشور تنش آلود نبود. از روزگار صفویان مناسبات اقتصادی شاکله این مناسبات بوده است.تا روزگار پتر، اهمیت چاره سازی از سوی روسیه برای کارگزاران ایرانی نبود و بیشتر روس ها به داشتن روابط علاقه ونیاز داشتند.پی آمدهای این منازعه چه تاثیری روی نوگرایی ایرانیان گذاشت؟واین تاثیر چگونه و دارای چه کیفیتی بود ؟ و در کجاها تاثیر مستقیم گذاشت؟ پس ازجنگ های میان دو کشور در آغاز دوره قاجار،مسائلی اتفاق افتاد که این مسائل روی کیفیت مناسبات تاثیر مستقیم داشت.مسیر قفقاز راهی شد برای ایرانی ها که از آن طریق با بارقه های زندگی مدرن آشنا شده و تلاش کنند به دست آوردهایی برسند.روس ها زودتر از ایرانی ها با مدنیت اروپایی آشنا شده بودند وپتر تلاش کرده بود که روسیه را سراسر غربی کند.پس از جنگ ها نیز ایرانی ها تلاش کردند به مدنیتی که عامل پیروزی روسیه در جنگ ها شناخته شده بود دست پیدا کنند.اندیشه ورزان ایرانی مستقر در قفقاز و یا مرتبط با قفقاز،نخستین کسانی بودند که تلاش کردند با اروپا آشنا شوند ونکره های نوگرایانه اروپایی را بومی کرده وبه کشور انتقال دهند.شناسایی راه های ورود اندیشه هایی که می تواند برای توسعه ساختار های کشور ضروری و مفید باشد،با نگاه به گذشته همیشه ضروری است.به ویژه برای کشورهایی که تازه در مسیر توسعه قرار گرفته اند.چگونگی این ورود سخن این مقاله است که به صورت توصیفی تحلیلی صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1602 - بررسی جایگاه طبقه متوسط در ایران بعد از انقلاب اسلامی
        علی اکبر امیدی حمیدرضا سعیدی نژاد ادریس بهشتی نیا
        طبقه بندی اجتماعی نوع ویژه ای از تفکیک اجتماعی است که در آن سلسله مراتب و موقعیت های اجتماعی اهمیت دارد. اصطلاح طبقه با ظهور کارل مارکس معنای ویژه ای یافت و به یکی از مفاهیم بنیادی در علوم اجتماعی معاصر تبدیل شد. در ایران و بعد از انقلاب اسلامی ، به دنبال تغییر در عرصه چکیده کامل
        طبقه بندی اجتماعی نوع ویژه ای از تفکیک اجتماعی است که در آن سلسله مراتب و موقعیت های اجتماعی اهمیت دارد. اصطلاح طبقه با ظهور کارل مارکس معنای ویژه ای یافت و به یکی از مفاهیم بنیادی در علوم اجتماعی معاصر تبدیل شد. در ایران و بعد از انقلاب اسلامی ، به دنبال تغییر در عرصه های اصلی جامعه (سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی) در حوزه طبقات نیز برخی تغییرات رخ دااد. هدف این مقاله تبیین جایگاه طبقه متوسط در تحولات سیاسی- اجتماعی ایران از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی تا سال 1392 است. در بین گروه ها و طبقات مختلف اجتماعی همواره نقش طبقه متوسط به عنوان یک طبقه تاثیرگذار در مشروعیت بخشی به ساختار حاکم مورد توجه قرار داشته است. نوع روش تحقیق در این مقاله توصیفی &ndash; تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و مستند به ارائه آمار و اطلاعات مراجع رسمی است. فضا و ساخت سیاسی حاکم بر جامعه یکی از موضوعات سیاسی در نقش آفرینی طبقات است.تحلیل وضعیت طبقه متوسط بعد از انقلاب در دولت های مختلف نشان می دهد که طبقه متوسط به عنوان اصلی ترین طبقه در تحولات سیاسی &ndash; اجتماعی ایران شناخته می شود،که با استفاده از مولفه هایی چون طبقه همراهی با ایدئولوژی نظام ، تلاش برای گذار به دموکراسی در ایران، تقویت مشارکت سیاسی، تقویت روابط با گروه ها و احزاب ذی نفوذ در عرصه سیاسی و تقویت فرهنگ سیاسی توانسته است نقش مهمی را در مشروعیت بخشی به ساختار حاکم ایفا نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1603 - ارزیابی و مقایسه عملکرد برامکه و آل سهل
        فاطمه پارسافر محمد سپهری نعمت احمدی نسب
        برمکیان و آل سهل هر دو از برجسته ترین خاندان های وزارت و دیوان سالاری عصر خلافت عباسی بودند که در صحنه تاریخ سیاسی اسلام ظاهر شدند و جلال خاصی به این خلافت بخشیدند یکی از موضوعاتی که پژوهشگران تاریخی با آن رو به رو هستند عملکردهای این دو خاندان ایرانی و نقششان در خلافت چکیده کامل
        برمکیان و آل سهل هر دو از برجسته ترین خاندان های وزارت و دیوان سالاری عصر خلافت عباسی بودند که در صحنه تاریخ سیاسی اسلام ظاهر شدند و جلال خاصی به این خلافت بخشیدند یکی از موضوعاتی که پژوهشگران تاریخی با آن رو به رو هستند عملکردهای این دو خاندان ایرانی و نقششان در خلافت عباسی و زوال و نابودیشان است در این پژوهش که به روش تاریخی و توصیفی و با توجه به منابع کتابخانه ای انجام می پذیرد به این مسئله پرداخته شده است. برمکیان از خاندان های با نفوذ ایرانی بودند، بنیان گذار قدرت این خاندان در دستگاه عباسیان خالدبن برمک و فرزند و نوادگانشان یحیی برمکی و فضل و جعفر از معروفترین افراد این خاندان بودند که در دوره هارون الرشید قدرت زیادی کسب کردند به طوری که در سال ۱۷۸ه یحیى صاحب قدرت مطلق و تام و تمام شد و خلیفه تمام اختیارات را به او واگذار کرد. تمام مشاغل مهم در دست خویشاوندان و دست پروردگان یحیی قرار داشت به طوری که همیشه پنج نفربرمکی معتبرترین مشاغل لشکری و کشوری دربار را برعهده داشتند و هرکس از آنان نبود از کار دور میداشتند . همه این عوامل و سوءظن هارون نسبت به آنان و توطئه چینی اطرافیان منجر به دستگیری و قتل عام این خاندان شد . خاندان سهل نیز ایرانی الاصل و سودای احیای استقلال ایران و تجدید نعمت این سامان را در سر داشتند که در مسیر خاندان برامکه قدم برداشته و نهایت به همان سرنوشت گرفتار شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1604 - خوراک و پوشاک ایرانیان در عصر امویان
        امیر احمد مومنی ها محمد سپهری هوشنگ خسروبیگی
        ورود اسلام به ایران، تأثیرات عمیق و بنیادینی بر پیکره این جامعه نهاد، به گونه‌ای که ساختارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و معیشتی مردم دستخوش تغییرات بنیادین گردید. سؤال اصلی پژوهش آن است که خوراک و پوشاک ایرانیان به عنوان عناصری از ساخت اجتماعی و فرهنگی و معیشتی م چکیده کامل
        ورود اسلام به ایران، تأثیرات عمیق و بنیادینی بر پیکره این جامعه نهاد، به گونه‌ای که ساختارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و معیشتی مردم دستخوش تغییرات بنیادین گردید. سؤال اصلی پژوهش آن است که خوراک و پوشاک ایرانیان به عنوان عناصری از ساخت اجتماعی و فرهنگی و معیشتی مردم در دوره امویان چه ویژگی داشته است؟ فرضیه مطرح شده آن است که در دوره مورد بررسی یعنی با ورود اعراب ضمن تداوم بخشی از آیین‌ها و سنت‌های ملی و اجتماعی گذشته ، بخشی از آداب غذایی را از عرب‌ها گرفتند و تنوع غذایی ایرانیان نیز سبب تغییر عادات غذایی عرب‌ها شد. ، بنابراین در این بخش از سنن ما شاهد تأثیر وتأثر دو طرف بر یکدیگر هستیم. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع تاریخی به این به این رهیافت رسیده است که در حوزه خوراک و پوشاک ما شاهد تأثیر وتأثر دو طرف بر یکدیگر هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1605 - جغرافیای تاریخی تالش از دوره صفویان تا عهدنامه ترکمنچای
        لاله عرفانی نمین رضا شعبانی سینا فروزش
        تالش سرزمینی در غرب دریای خزر است که عناصر ثابت قدم ایرانی از دیر باز در آن زیسته اند و از دیدگاه‌های تاریخی، اجتماعی، اقتصادی وجغرافیایی دارای شرایط غنی است. تقسیم این منطقه به دو قسمت تالش شمالی و جنوبی پس از عهدنامه ترکمنچای، مطالعه ی محدوده‌ی جغرافیای تاریخی آن قبل چکیده کامل
        تالش سرزمینی در غرب دریای خزر است که عناصر ثابت قدم ایرانی از دیر باز در آن زیسته اند و از دیدگاه‌های تاریخی، اجتماعی، اقتصادی وجغرافیایی دارای شرایط غنی است. تقسیم این منطقه به دو قسمت تالش شمالی و جنوبی پس از عهدنامه ترکمنچای، مطالعه ی محدوده‌ی جغرافیای تاریخی آن قبل از تقسیم را ضروری کرده است. در طول تاریخ، در این منطقه مذاهب گوناگونی رواج داشته که در مقایسه با سرزمین های همجوار خود حضور نسبتا پایدارتری داشته اند؛ بنابراین فرض بر این است که نوع ترکیب جمعیتی این منطقه در این امر دخیل بوده باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که جغرافیای تاریخی تالش قبل از تقسیم آن چگونه بوده و آیا ویژگی های تاریخی و انسانی آن می تواند متاثّر از عوامل جغرافیایی باشد؟ یافته های به دست آمده بیانگر این واقعیت است که سخت کوشی تالشیان واصالت زبان، مذهب و فرهنگ آنها تا حدود زیادی متاثر از شرایط جغرافیایی و اقتصادی منطقه بوده است؛ از طرفی قرار گرفتن تالش در مسیر گیلان به آذربایجان، قفقاز و روسیه، ارتباط تاریخی با فراز و فرودهای مختلف میان حکومت‌های هم جوار ایجاد کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1606 - نقش ایلات در عدم شکل گیری جامعه مدنی در عهد قاجار
        بهمن عبدالهی اوزان سفلی معصومه قره داغی شهرزاد ساسانپور داود اصفهانیان
        چکیدهایلات و عشایر در ایران همواره بخش عمده ای از جمعیت را تشکیل می داده و بطور مستقیم یا غیرمستقیم در سیاست و حکومت نقش داشته اند چرا که جامعه ایران سنتی، ایلی و قبیله ای بوده این موضوع با روی کار آمدن قاجارها به مراتب پررنگتر شده و حائز اهمیت فراوان گردید یکی از این ح چکیده کامل
        چکیدهایلات و عشایر در ایران همواره بخش عمده ای از جمعیت را تشکیل می داده و بطور مستقیم یا غیرمستقیم در سیاست و حکومت نقش داشته اند چرا که جامعه ایران سنتی، ایلی و قبیله ای بوده این موضوع با روی کار آمدن قاجارها به مراتب پررنگتر شده و حائز اهمیت فراوان گردید یکی از این حوزه ها بحث جامعه مدنی می باشد. از این رو مقاله حاضر که در صدد نقش ایلات در عدم شکل گیری جامعه مدنی در عهد قاجار است پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی دو موضوع ایلات و عشایر و نقش آنها در حوزه جامعه مدنی خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های این مطالعه، حاکی از آن است که اولا؛ تغییرات در جامعه ایرانی و حرکت آن به‌سوی یک جامعه مدنی، شبیه آنچه در غرب اتفاق افتاده بود نیاز به زیرساخت‌هایی داشت. سنت‌گرایی افراطی در جامعه ایرانی سرعت این تغییرات را کند کرده بود. انقلاب مشروطیت این تغییرات را سرعتی بخشید که با تکامل جامعه ایرانی همخوانی نداشت. برای همین در پایان نیز به شکست انجامید و ازآنچه مدنظر بود فقط ساختار شکلی را دارا شد و ثانیا؛ قاجاریه حکومت قبیله ای بوده و هرایالت توسط شاهزاده ای اداره می شد و یکپارچگی در این حکومت دیده نمی شود که حکومت قبیله ای یکی از دلایل عدم شکل گیری نهادهای مدنی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1607 - بررسی گفتمان مجله ایرانشهر در باب زنان
        حمزه حسینی محمد رضا علم
        بعد از آشنایی جامعه ایرانی با مدرنیته غربی، جریانات و گروههای مختلفی تلاش کردند تا با روشهای گوناگون از جمله انتشار روزنامه ها و مجلات جایگاه و حقوق زنان را دچار تحول کنند. در این مقاله تلاش کردیم تا گفتمان مجله ایرانشهر را نسبت به زنان بررسی کنیم. بدین ترتیب سوال اصلی چکیده کامل
        بعد از آشنایی جامعه ایرانی با مدرنیته غربی، جریانات و گروههای مختلفی تلاش کردند تا با روشهای گوناگون از جمله انتشار روزنامه ها و مجلات جایگاه و حقوق زنان را دچار تحول کنند. در این مقاله تلاش کردیم تا گفتمان مجله ایرانشهر را نسبت به زنان بررسی کنیم. بدین ترتیب سوال اصلی مقام حاضر این است که گفتمان مجله ایرانشهر به مقوله زنان دارای چه رویکردی بود و چه تاثیری بر گفتمان دولت پهلوی اول نسبت به زنان داشته است؟ یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که گردانندگان ایرانشهر در بستر گذر جامعه ایران از دولت قاجار به دولت پهلوی اول تحول در جایگاه زنان و ترقی و پیشرفت آنها را یکی از مظاهر دولت ملت مدرن تلقی کرده بودند و در برنامه ها و اصلاحات نوسازانه ی رضاشاه این مسئله مهم را در کانون توجه قرار دادند و با ارائه راهکارهای همچون آموزش و تربیت فراگیر زنان، وضع قوانین برای تحول در حقوق و جایگاه زنان، مبارزه با وضعیت و دیدگاههای سنتی در مورد زن و همچنین الگو گرفتن از ملل غربی در بعضی موارد جهت بهبودی جایگاه آنها، به عنوان یکی از مجلات پیشگام در پرداختن به مسئله زنان، تاثیر بسزایی در افکار و دیدگاههای ایرانیان نسبت به حقوق و جایگاه زنان داشته و موجب گام های موثر در تحول نگاه جامعه و حکومت به زن در دوره پهلوی اول شده بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1608 - جایگاه سلطان وسلطنت در اندرزنامه های باستان ودوره ایران اسلامی
        سودابه دستی ترک سهیلا ترابی فارسانی ناصر جدیدی
        اندرزنامه‌ها آثاری هستند که در زمینه سیاست و تأملات سیاسی در ایران باستان ودوره اسلامی با هدف توصیه رفتار سیاسی بر صاحبان قدرت به رشته تحریر درآمده است. رساله هایی که متعلق به دوره ساسانیان و به زبان پهلوی شامل پند و اندرز، دستورات دینی و اخلاقی و حکم است که محتوای آنها چکیده کامل
        اندرزنامه‌ها آثاری هستند که در زمینه سیاست و تأملات سیاسی در ایران باستان ودوره اسلامی با هدف توصیه رفتار سیاسی بر صاحبان قدرت به رشته تحریر درآمده است. رساله هایی که متعلق به دوره ساسانیان و به زبان پهلوی شامل پند و اندرز، دستورات دینی و اخلاقی و حکم است که محتوای آنها از اوستا ریشه می گیرد. ارائه چارچوبی به سلطان و حفظ و اصلاح قدرت آن است. هدف اندرزنامه‌ها ارائه چگونگی رفتار مناسب در کسب قدرت و حفظ قدرت است. اندرزنامه‌های سیاسی به چگونگی کارکرد نظام سیاسی و تأثیر عوامل موجود در تولید و توزیع قدرت سیاسی می‌پردازند. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد که پس ازتوصیف مطالب به تجزیه وتحلیل داده ها اقدام خواهدشد. اهداف این پژوهش تبیین جایگاه سلطان وسلطنت در اندرزنامه های باستان ودوره اسلامی است.نتایج ویافته های این مطالعه نشان می دهد که محور مباحث اندرزنامه نویسان سیاسی قدرت سلطان و حفظ آن است. مخاطب بسیاری از اندرزنامه ها اول شخص کشور یعنی سطان است. مهمترین وجوه عنصر تداوم در این هامباحثی چون تمرکز بر قدرت پادشاه، قانون، رابطه شاه و رعیت (مردم) و پیوند دین و سیاست می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1609 - بررسی تطبیقی ـ مقایسه‌ای افکار باستانگرایانه میرزا فتحعلی آخوندزاده و ابراهیم پورداود
        علی فردوسی امید سپهری راد امیر اکبری
        پژوهش حاضر به آراء و نظرات آخوندزاده(1227ـ 1295ق) و ابراهیم پورداود(1264ـ 1347ش) در خصوص ایران باستان، و چگونگی اهمیت یافتن فرهنگ و تمدن آن دوران، در دورۀ معاصر می‌پردازد. در طول تاریخ، سرزمین ایران مورد تهاجم اقوام مختلف از شرق و غرب قرار گرفته اما هیچ کدام از این یورش چکیده کامل
        پژوهش حاضر به آراء و نظرات آخوندزاده(1227ـ 1295ق) و ابراهیم پورداود(1264ـ 1347ش) در خصوص ایران باستان، و چگونگی اهمیت یافتن فرهنگ و تمدن آن دوران، در دورۀ معاصر می‌پردازد. در طول تاریخ، سرزمین ایران مورد تهاجم اقوام مختلف از شرق و غرب قرار گرفته اما هیچ کدام از این یورش‌ها، به اندازۀ تهاجم تازیان ، مورد دشمنی و خصومت قرار نگرفت. برخی روشنفکران، آن تهاجم را مصیبت‌بارترین فاجعۀ تاریخ ایران جلوه دادند و برخی دیگر چنین باور و اعتقادی نداشتند. آخوندزاده به عنوان یک روشنفکر سکولار، در پی یافتن ریشۀ اصلی واپسگرایی ایران در دورۀ قاجاریه بود. اوتهاجم تازیان و نقش اسلام در عقب‌ماندگی جامعۀ ایران را از عوامل اساسی قلمداد کرد و برای اثبات مدعای خود با قیاس میان وضعیت ایران در دوران باستان و دورۀ اسلامی، به تبیین تمایزات و تفاوت های این دو دوره به طور کلی پرداخت و نشان داد که عظمت و شکوه ایران باستان، قابل قیاس با دورۀ اسلامی نبود. پورداود برخلاف آخوندزاده، مطالعات بسیاری در تاریخ و فرهنگ ایران باستان داشت، اوستا را به زبان فارسی ترجمه کرد با این همه، در خصوص تهاجم تازیان و نقش اسلام در عقب‌ماندگی جامعۀ ایران، نظری مشابه او داشت. پژوهش حاضر به آراء و نظرات آخوندزاده(1227ـ 1295ق) و ابراهیم پورداود(1264ـ 1347ش) در خصوص ایران باستان، و چگونگی اهمیت یافتن فرهنگ و تمدن آن دوران، در دورۀ معاصر می‌پردازد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1610 - پیامدهای قراردادسن پترزبورگ درایران
        حجت عبداللهی معصومه قره داغی منوچهر صمدی وند نازلی اسکندری نژاد
        در دوره قاجاریه ایران نقطه سیاست همگرایی روس وانگلیس محسوب می شد. به سبب اهمیت استراتژیکی و مؤلفه های مهم ژئوپلیتیکی ایران چون موقعیت کریدوری چهارراه تلاقی ابرقدرت ها دولت حائل نقش ضربه گیر برخورد ابرقدرت هاو مسألة هند و نیز بحرانِ افغانستان در شرق و جنگ های قفقاز در شم چکیده کامل
        در دوره قاجاریه ایران نقطه سیاست همگرایی روس وانگلیس محسوب می شد. به سبب اهمیت استراتژیکی و مؤلفه های مهم ژئوپلیتیکی ایران چون موقعیت کریدوری چهارراه تلاقی ابرقدرت ها دولت حائل نقش ضربه گیر برخورد ابرقدرت هاو مسألة هند و نیز بحرانِ افغانستان در شرق و جنگ های قفقاز در شمال غرب، فشارها و تهدیدات سیاسی، امنیتی و اقتصادیِ خارجی از چهار جهت روسیه از سوی شمال، هندِ بریتانیا و افغانستان از سوی شرق، عثمانی ها از سوی غرب و بریتانیا از سوی جنوب در خلیج فارس بر دولت های قاجاریه وارد می شد .انگلستان وروسیه همواره به دنبال تجزیه ایران بودند زیرا ایران بزرگ در منطقه‌ای که بر شاهراه حیاتی جهان تسلط دارد بنیان یافته است. در قرار داد۳۱اوت 1907 ۸ شهریور۱۲۸۶شکه با روسیه تزاری منعقد کرد ایران را به سه منطقه تحت نفوذ خود و روسیه و بی‌طرف تقسیم وایران را کاملاً تحت الحمایه خود نمود. هرچندکه برتمامیت ارضی ایران واستقلال ونظم وپیشرفت کشور تاکید شده بود.امااین قراردادتاانقلاب اکتبر روسیه ۱۹۱۷ سبب شدتادو کشور استعماری سیاست خارجی خودرا براساس این قرارداد تنظیم کرده وهمکاری نزدیکی درقبال مشروطه هدایت شده درایران انجام دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1611 - بررسی تطبیقی ابعاد حق مالکیت پناهندگان در اسناد تاریخی بین‌المللی و حقوق ایران
        فاطمه  درویشی محمد صادقی سیدباقر  میرعباسی
        هدف از نوشتار حاضر بررسی تطبیقی ابعاد حق مالکیت پناهندگان در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی می‌باشد که به روش کتابخانه‌ای به انجام رسیده است. بی تردید پناهندگان نیز نظیر سایر افراد انسانی از تمامی حقوق و آزادی‌های اساسی که در نظام حقوق بشر شناسایی شده‌اند، بهره‌مند می‌با چکیده کامل
        هدف از نوشتار حاضر بررسی تطبیقی ابعاد حق مالکیت پناهندگان در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی می‌باشد که به روش کتابخانه‌ای به انجام رسیده است. بی تردید پناهندگان نیز نظیر سایر افراد انسانی از تمامی حقوق و آزادی‌های اساسی که در نظام حقوق بشر شناسایی شده‌اند، بهره‌مند می‌باشند. اما با توجه به وضعیت و شرایط خاصی که پناهندگان در آن به سر می‌برند، بهره‌مندی تنها از برخی حقوق اهمیت ویژه‌ای می‌یابد و متناسب با آن شرایط نیز دارای تکالیف خاصی می‌باشند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که: حق مالکیت، یکی از مواردی است که مورد تاکید کنوانسیون مربوط به وضع پناهندگان، حق تحصیل اموال منقول و غیرمنقول می‌باشد. ماده ۱۳ کنوانسیون مقرر می دارد که دول متعاهد در مورد تحصیل اموال منقول و غیرمنقول و سایر حقوق مربوط و همچنین در مورد قراردادهای اجاره یا سایر قراردادهای مربوط به مالکیت اموال منقول و غیرمنقول با پناهندگان رفتاری خواهند کرد تا سرحد امکان مساعد باشد. اتباع بیگانه در ایران طبق آیین نامه استملاک اتباع خارجه مصوب ۱۳۲۷ اگر بخواهند در ایران ملکی برای سکونت یا صنعت یا محل کسب خود استملاک کنند باید اظهارنامه‌های اداره ثبت محل وقوع آن ملک را تحویل بدهند تا برای تحصیل اجازه به اداره کل ثبت فرستاده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1612 - نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی و اجتماعی زن ایرانی دوره آل بویه
        پروین معصوم پور عسکری ایرج جلالی
        این مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن این مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن ایرانی در دوره آل بویه بپردازند روش تحقیق در این پژوهش تاریخی و شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات توصیفی &ndash;تحلیلی است. ن چکیده کامل
        این مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن این مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن ایرانی در دوره آل بویه بپردازند روش تحقیق در این پژوهش تاریخی و شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات توصیفی &ndash;تحلیلی است. نتایج این پژوهش نشان داد که، مذهب تشیع برتمامی ابعاد هویتی سیاسی-اجتماعی زنان ایران در دوره آل بویه نقش داشته است. در دوره آل بویه اندیشه های سیاسی شیعی بر زنان ایران تاثیرات زیادی بر جای گذاشت. از جمله اندیشه تلفیق الگوهای ایرانی ـ اسلامی با گرایش شیعی، مرجعیت فقها شیعی، اندیشه امام غائب . در این دوره به دنبال پیدایش نهاد نقابت علویان زنان ایرانی برای اولین بار به مشاهده و زیارات، مراقد متبرکه روی آوردند. در عرصه اجتماعی آداب و آیین های شیعی مانند نیمه شعبان، عزاداری دهه محرم و عاشورا، رسم پیاده روی به کربلا ، رسم گفتن حى على خیرالعمل در روز عاشورا ، رسم زیارت بارگاه ائمه از مصادیق نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت اجتماعی زن ایرانی در دوره آل بویه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1613 - شکل‌گیری حزب توده و تلاش‌های این حزب برای واگذاری امتیاز نفت شمال به شوروی
        عظیم رفیع زاده
        کشور شوروی و قبل از آن روسیه به عنوان همسایه قدرتمند ایران در طول تاریخ با اینکه خود از منابع نفتی فراوانی برخوردار بود، اما همیشه به منابع نفتی ایران بنابر اهداف خاصی نظر داشت. در بررسی تاثیر نفت بر روابط دو کشور معلوم می‌شود که آنها در مقاطعی برای دستیابی به منابع نفت چکیده کامل
        کشور شوروی و قبل از آن روسیه به عنوان همسایه قدرتمند ایران در طول تاریخ با اینکه خود از منابع نفتی فراوانی برخوردار بود، اما همیشه به منابع نفتی ایران بنابر اهداف خاصی نظر داشت. در بررسی تاثیر نفت بر روابط دو کشور معلوم می‌شود که آنها در مقاطعی برای دستیابی به منابع نفتی ایران تلاش می‌کرده اند. یکی در سال 1299/ 1921 و دیگری در سال 1320/ 1941 در زمان اشغال ایران درجنگ جهانی دوم، روسها هرچند درهر دو مقطع در اهداف خود ناکام ماندند اما در زمان اشغال ایران در شهریور 1320 بوسیله متفقین تمام ابزارهای لازم را بکار گرفتند، مثلا از حزب توده، نخستین و سازمان یافته ترین حزب چپ گرا درایران برای رسیدن به اهداف نفتی خود استفاده کردند. حزب توده در حالی که قبل از آن با هرگونه واگذاری امتیاز به بیگانگان مخالف بود زمانی که پای شوروی برای امتیاز نفت شمال به میان آمد با ارائه طرح موازنه-که طبق آن امتیاز نفت جنوب متعلق به انگلیسی‌ها و امتیاز نفت شمال را حق شوروی، قلمداد کرده و از درخواست شوروی حمایت کردند. به عبارتی شوروی که وارد صحنه شد حزب توده نیز با آنها هم نوا شد. این تقاضای نفتی در ایران به علت حاکم بودن شرایط جنگی در جهان رد شد. مقالة حاضر در صدد است ضمن بررسی شکل‌گیری حزب توده و تقاضای امتیاز نفت شمال از سوی شوروی به تلاش‌ها و حمایت‌های این حزب برای واگذاری امتیاز نفت شمال به شوروی پرداخته و آن را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1614 - چگونگی استفاده داعیان ایرانی از کلام و فلسفه در تحکیم اقتدار امامت فاطمی
        زهرا رئوفی سید علیرضا واسعی محمود سید
        یکی از مهم ترین فعالیت های هسته مرکزی دعوت، شامل تالیف آثاری در الهیات-کلام-فلسفه-فقه با تاکید بر اندیشه امامت محوری به عنوان اصول دین به تحلیل و اثبات حقانیت نص امامت فاطمیان می پردازد. در این مرحله داعیان ایرانی به عنوان کارگزاران ایدئولوژی خلافت، تلاش نمودند از طریق چکیده کامل
        یکی از مهم ترین فعالیت های هسته مرکزی دعوت، شامل تالیف آثاری در الهیات-کلام-فلسفه-فقه با تاکید بر اندیشه امامت محوری به عنوان اصول دین به تحلیل و اثبات حقانیت نص امامت فاطمیان می پردازد. در این مرحله داعیان ایرانی به عنوان کارگزاران ایدئولوژی خلافت، تلاش نمودند از طریق فعالیت نظری به تدوین آثار کلامی- فلسفی در تبیین ساخت قدرت مذهبی- سیاسی فاطمیان بپردازند. داعیان و متفکران ایرانی با تکیه بر تعالیم شیعی و آشنا با فلسفه و حکمت و با استعمال آیات و احادیث در تبلیغ و تبشیر و تعالی سیادت کاریزمایی امام- خلیفه فاطمی نقش بارزی ایفا نمودند. تلاش داعیان در دربار فاطمی تلفیق علم ودین بود واز طریق آن دو در پی اثبات و تبیین علمی اقتدار امامت فاطمی در برابر مخالفان و رقیبان بودند، بطوری که داعیانی چون کرمانی، سجستانی، الموید شیرازی، ناصرخسرو و... با توجه به اوضاع سیاسی- مذهبی عصر خویش خواستار تحکیم قدرت سیاسی- مذهبی خلافت فاطمی در برابر مخالفان و رقیبان بودند، چنانکه ابویعقوب سجستانی با روش تحلیل عقلانی و علمی، امامت فاطمیان را تحلیل و تفسیر نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1615 - اختلاف ایران با عثمانی بر سر نقاط مرزی
        بهرام افراسیابی زین آباد منیره کاظمی راشد منوچهر صمدی وند معصومه قره داغی
        وضع نامشخص مرزهای دو کشور ، برخوردهای میان عشایر مرزنشین از سرحد آذربایجان تا خوزستان و حمایت شاهزادگان ایرانی از برخی رؤسای آنان،مساله تابعیت برخی از ایل های سرحدی و مشکلات ناشی از ییلاق و قشلاق آنها، پناهندگان ایران و عثمانی، رفتار خشن و توهین‌آمیز عثمانی‌ها با حجاج و چکیده کامل
        وضع نامشخص مرزهای دو کشور ، برخوردهای میان عشایر مرزنشین از سرحد آذربایجان تا خوزستان و حمایت شاهزادگان ایرانی از برخی رؤسای آنان،مساله تابعیت برخی از ایل های سرحدی و مشکلات ناشی از ییلاق و قشلاق آنها، پناهندگان ایران و عثمانی، رفتار خشن و توهین‌آمیز عثمانی‌ها با حجاج و زوار ایرانی، مسائل تجاری ایران و عثمانی،حالت مبهم سیاسی سرزمین کردستان و مسائل مربوط به کردها که از مسائل عمده منطقه قلمداد می شود.طوایف کرد گاه سبب هرج و مرج و اغتشاش در نواحی سرحدی می‌شدند. اکـراد ایرانی با اکراد عثمانی همه در جنگ بودند و مسافرانی را که از سرزمین‌شان عبور می‌کردند، به قتل می‌رساندند و اموال‌شان را غارت می‌کردند. دولت عثمانی نیز همواره با کردهای کشورش مشکلات اساسی داشـت. در سده نوزدهم، با آغاز دوران ضعف عثمانی‌ها، شورشهای متعدد کردها را برضد دولت عثمانی شاهد هستیم. دخالت دولت های روس و انگلیس نیز در روابط ایران و عثمانی تاثیرگذار بودکه به شکل اتحاد با یکی از دولتها بر ضد دیگری صورت می گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1616 - نقش احمد قوام در گسترش نفوذ آمریکا در ایران
        زهرا امیری رضا شعبانی صمغ آبادی محمد کلهر
        با به قدرت رسیدن قوام در خرداد 1301 هـ.ش سیاست ورود آمریکا به عنوان نیروی سوم در دستور کار دولت قوام قرار گرفت. ماحصل این سیاست چیرگی آرتو میلسپو بر اقتصاد ایران بود. با به سلطنت رسیدن رضاشاه سیاست گسترش نفوذ آمریکا روبه افول رفت، کما این که در آذر 1314 هـ.ش، به قطع روا چکیده کامل
        با به قدرت رسیدن قوام در خرداد 1301 هـ.ش سیاست ورود آمریکا به عنوان نیروی سوم در دستور کار دولت قوام قرار گرفت. ماحصل این سیاست چیرگی آرتو میلسپو بر اقتصاد ایران بود. با به سلطنت رسیدن رضاشاه سیاست گسترش نفوذ آمریکا روبه افول رفت، کما این که در آذر 1314 هـ.ش، به قطع روابط سیاسی ایران و آمریکا منجر شد. اگر چه روابط میان دو کشور در دی 1318 هـ.ش، مجددا برقرار شد، اما به گسترش نفوذ آمریکا منتهی نشد. حوادث ناشی از شهریور 1320 ش، سبب حضور مجدد قوام در سپهر سیاست شد. قوام در دولت های سوم (مرداد &ndash;دی 1321 هـ.ش) و چهارم (بهمن 1324-دی 1326 هـ.ش) خود گام های موثری در گسترش نفوذ سیاسی نظامی و اقتصادی آمریکا به عنوان نیروی سوم برداشت. پژوهش حاضر با بهره مندی از روش تحقیق تاریخی مبتنی بر تحلیل برآن است تا به نقش دولت های قوام در گسترش نفوذ آمریکا در ایران، طی سال های 1301 ش تا 1326 هـ.ش، بپردازد. سیاستی که ابتدا آمریکا را به عنوان نیروی سوم در ایران مطرح کرد و پس از کودتای 28 مرداد 1332 هـ.ش، به پرنفوذترین کشور در ایران تبدیل کرد. یافته اساسی پژوهش حاضر نشان می دهد که قوام السلطنه، پس از شهریور 1320 هـ.ش/ 1941 م، با هدف جلوگیری از رشد کمونیسم، در ورود آمریکا به صحنه سیاست خارجی ایران نقشی اساسی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1617 - سیاست های اقتصادی تحول گرایانه در کشور ایران، در یک چشم انداز تاریخی
        امیر احمدزاده بهمن کشاورز قاسم آبادی مهدی خوش خطی ابوالفضل لطفی زاده
        موضوع توسعه و نقش دولت در آن، از بحث‌انگیزترین مسائل حوزه‌هـای گونـاگون تفکر و پژوهش در ایران، طی یک قـرن اخیـر، بـوده اسـت. در مقاله حاضر تلاش شده است تا سیاست‌های اقتصادی تحول-گرایانه در کشور ایران، از دریچۀ تاریخی مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور، حکومت‌های پهلوی چکیده کامل
        موضوع توسعه و نقش دولت در آن، از بحث‌انگیزترین مسائل حوزه‌هـای گونـاگون تفکر و پژوهش در ایران، طی یک قـرن اخیـر، بـوده اسـت. در مقاله حاضر تلاش شده است تا سیاست‌های اقتصادی تحول-گرایانه در کشور ایران، از دریچۀ تاریخی مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور، حکومت‌های پهلوی اول و دوم بررسی شده و تصویر دولت و سیاست‌های اقتصادی آنان با دیدگاه توسعه‌گرایانه مورد بحث قرار گرفته است. همچنین تصویر دولت و سیاست‌های اقتصادی دولت ائتلافی و دولت یکپارچه اسلامی بررسی شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در دوره پهلوی اول، سیاست‌های توسعه گرایانه و بنیادین بسیاری صورت گرفت که می‌توان گفت زیر بنای توسعه در ایران از آن زمان آغاز شد. در دورۀ پهلوی دوم با توجه به افزایش چشمگیر قیمت نقت و سرازیر شدن میلیون‌ها دلار حاصل از فروش آن درآمد دولت افزایش یافت؛ ولی بیشتر این درآمدها صرف تجهیزات جنگی و سلاح‌های خریداری شده از دولت‌های غربی بود؛ چنان که ایران آن زمان به پنجمین ارتش جهان تبدیل شد. در دورۀ جمهوری اسلامی و دولت ائتلاف، هر چند سیاست‌های اقتصادی چندانی صورت نگرفت؛ ولی می‌توان اشاره نمود که سیاست مصادره اموال در این دوره بسیار پررنگ می نمود . در دوره دولت یکپارچه اسلامی سیاست‌های اقتصادی بیشتر حول محورسیاست تشویقی بازگشت به روستا و با توجه به جنگ تحمیلی و تحریم‌های سنگین امریکا، با نظام کوپنی و دخالت دولت در تمامی ارکان اقتصاد با هدف کنترل قیمت‌ها صورت می گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1618 - ایران در آستانه جنگ جهانی اول و تاثیر جنگ بر تجارت حوزه شرق ایران
        مجید خالق نیا منیژه صدری سید یوسف متولی حقیقی منیره کاظمی راشد
        جنگ جهانی اول در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۴ هشت روز پس از تاجگذاری احمد شاه قاجار در شرایطی آغاز شد که ایران مبتلا به هرج و مرجی کم‌سابقه در تاریخ معاصر بود. بهار مشروطه و مجلس شورای ملی با استبداد محمد علی شاه به پایان رسیده بود و جزء گروه‌های مختلف درگیر در سطوح محلی و ملی چیزی زی چکیده کامل
        جنگ جهانی اول در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۴ هشت روز پس از تاجگذاری احمد شاه قاجار در شرایطی آغاز شد که ایران مبتلا به هرج و مرجی کم‌سابقه در تاریخ معاصر بود. بهار مشروطه و مجلس شورای ملی با استبداد محمد علی شاه به پایان رسیده بود و جزء گروه‌های مختلف درگیر در سطوح محلی و ملی چیزی زیادی به جا نگذاشته بود، از سوی دیگر، به تخت نشستن احمد شاه نوجوان و تضعیف بیش از پیش دولت مرکزی، ایران را عملاً به حکومتی خان خانی بدل کرده بود. دولت توان جمع‌آوری مالیات را نداشت و خزانه هر روز خالی‌تر از قبل می‌شد. با توجه به اهمیت شناخت دقیق از اوضاع ایران در آستانه جنگ جهانی اول، پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای، با تکیه بر اسناد متعبر و با رویکردی توصیفی، تحلیلی در تلاش است تصویری شفاف از اوضاع ایران در آستانه جنگ جهانی اول و همچنین تاثیر جنگ بر تجارت مشهد را ارائه دهد. روشن نمودن وضعیت اجتماعی ایران طی سالهای جنگ، برخی دیگراز نتایج پژوهش می‌باشد. هدف از پژوهش، تبیین و بررسی اوضاع ایران در آستانه جنگ جهانی اول می‌باشد. ؛ آشفتگی ایران در آستانه جنگ و تنازع قدرت‌ها، کاهش سطح داد وستد بازرگانی در حوزه شرق ایران و کاهش درآمد گمرکات ایران از نتایج پژوهش می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1619 - تاثیر رویکرد ایرانی اسلامی فضای سبز شهری بر اقتصاد بافتهای تاریخی و متراکم شهری
        جواد نامجومنش بهمن کارگر پروانه زیویار
        پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی همچنین تحلیل اسناد موجود در سازمان بوستان ها و فضاهای سبز تاریخی شهرداری تهران و همچنین شهرداری منطقه 7 تهرا چکیده کامل
        پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی همچنین تحلیل اسناد موجود در سازمان بوستان ها و فضاهای سبز تاریخی شهرداری تهران و همچنین شهرداری منطقه 7 تهران و مطالعات عینی و میدانی بوده که از پرسشنامه برای پرسش این مباحث و میزان اطلاع، آگاهی و نحوه ی ارتباط میان متغیرهای تحقیق، استفاده شد. با توجه به حجم نمونه و با انتخاب بزرگترین بوستان به لحاظ مساحت در هر ناحیه به بوستان های شهید توکلی از ناحیه 1، دقت از ناحیه 2، بهارشیراز از ناحیه 3، شهید منفردنیاکی از ناحیه 4 و موزه قصر از ناحیه 5 مراجعه شد و به تعداد 77 نفر پرسشنامه توزیع گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها نتایج پرسشنامه در دو بخش قرار گرفت، و داده ها به دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی تحلیل ﺷـﺪ. یافته ها نشان داد ضریب همبستگی بدست آمده رضایت از مدیریت شهری با درختان سایه انداز، درختان مثمر، زیبایی بصری، نهر آب ، بناهای سنتی با معماری ‌ایرانی اسلامی و نهایتا با الگوی ایرانی اسلامی در فضای سبز در سطح 01/0 با 99 درصد معنادار شد. بر اساس یافته ها ضریب همبستگی بدست آمده سلامت‌روان در فضای سبز با درختان سایه انداز، درختان مثمر، زیبایی بصری، نهر آب، بناهای سنتی با معماری ‌ایرانی اسلامی و نهایتا با الگوی ایرانی اسلامی در فضای سبز در سطح 01/0 با 99 درصد اطمینان معنادار شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1620 - واکاوی مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی
        محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئی
        بی تردید ظرفیت‌های دو کشور ایران و ژاپن در زمینه‌های مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه ‌مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینه‌ها در ط چکیده کامل
        بی تردید ظرفیت‌های دو کشور ایران و ژاپن در زمینه‌های مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه ‌مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینه‌ها در طول تاریخ بوده اند. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی چگونه بوده است ؟ پژوهشگران در این مقاله با استفاده از روش اسنادی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه ای و مقالات به بررسی این موضوع می پردازند. نتایج پژوهش حاضرنشان می دهد که به جز مقطعی در جنگ جهانی دوم که با فشار متفقین بر دولت ایران که مجبور به قطع رابطه با ژاپن گردید ، در دیگر مقاطع تاریخی مناسبات سیاسی ، تجاری و فرهنگی ایران و ژاپن همواره و به تدریج در حال رشد و گسترش بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1621 - واکاوی سیاست خارجی ایران در روزگار فرمانروایی اُرُد دوم
        محمد ملکی
        واکاوی سیاست خارجی ایران در روزگار فرمانروایی اُرد دوم، در ارتباط با مسئله گسترش ارضی روم به سمت شرق، از موضوعات مهم و چالش‌برانگیز تاریخ اشکانیان است که این جستار به آن پرداخته است. مطالعات نشان می‌دهد، تسلط روم بر بسیاری از سرزمین‌های تحت نفوذ اشکانیان در مجاور مرز فر چکیده کامل
        واکاوی سیاست خارجی ایران در روزگار فرمانروایی اُرد دوم، در ارتباط با مسئله گسترش ارضی روم به سمت شرق، از موضوعات مهم و چالش‌برانگیز تاریخ اشکانیان است که این جستار به آن پرداخته است. مطالعات نشان می‌دهد، تسلط روم بر بسیاری از سرزمین‌های تحت نفوذ اشکانیان در مجاور مرز فرات و دست‌نشانده کردن ارمنستان، با فکر سلطه بر میان‌رودان، ارتباط مستقیمی دارد. افزون بر این، اختلافات داخلی اشکانیان در آغاز روی کار آمدن ارد دوم و بی‌طرفی ایران در دورۀ فرهاد سوم، که منجر به پیروزی روم بر پونتوس و ارمنستان شد، فکر حمله به قلمرو اشکانیان در میان‌رودان را بیش از پیش تقویت کرد. اما شکست روم در نبرد کرهه، در نتیجه نزدیکی ایران و ارمنستان، به این معناست اشکانیان در دوره ارد دوم، پس از پایان دادن به اختلافات و تقویت نیروهای داخلی برای مقابله با قدرت روم، مهم‌ترین مسئله‌ای را که پیش‌روی خود قرار دادند نفوذ دوباره بر ارمنستان است. بنابراین، مهم‌ترین دستاورد این تحقیق، تأکید بر نقش محوری ارمنستان، برای خنثی کردن توطئه روم، در سیاست خارجی این دوره است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1622 - بررسی اوضاع اجتماعی نواحی مرکزی ایران در دوره حکمرانی آل بویه
        سارا ناز پرور صوفیانی محمد سپهری علیرضا واسعی
        آل بویه، سلسله ای ایرانی نژاد و شیعی مذهب،منسوب به ابوشجاع بودندکه میان سال های 322-488ه.ق بر بخش بزرگی از عراق(عجم و عرب)،جزیره،شام و بخش های مختلفی ایران از جمله جبال حکومت کردند. ایران و بخصوص غرب آن از دیرباز حسب موقعیت جغرافیایی و تاریخی منشأ تحولات مهمی در تاریخ ا چکیده کامل
        آل بویه، سلسله ای ایرانی نژاد و شیعی مذهب،منسوب به ابوشجاع بودندکه میان سال های 322-488ه.ق بر بخش بزرگی از عراق(عجم و عرب)،جزیره،شام و بخش های مختلفی ایران از جمله جبال حکومت کردند. ایران و بخصوص غرب آن از دیرباز حسب موقعیت جغرافیایی و تاریخی منشأ تحولات مهمی در تاریخ ایران بوده است. این منطقه در قرن چهارم ه.ق در دوره حاکمیت شاخه ای از آل بویه، در عرصه تحولات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نمود ویژهای یافت.سوال محوری پژوهش حاضر آن است که اوضاع اجتماعی ایران در دوره حکمرانی آل بویه چگونه بوده است؟ فرضیه مطرح شده این است که در سایه آرامش نسبی که حکومت آل بویه فراهم نموده بود زمینه ایی برای رونق اجتماعی فراهم آمد. با این حال نابرابری های اجتماعی همچنان بر این منطقه حاکم بود. بر اساس یافته های این پژوهش، که به روش توصیفی - تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه انجام شده،این منطقه درواقع دربردارنده نوعی جمع اضداد یا حتی پارادوکس تاریخی در درون خود است. چرا که علیرغم اینکه این منطقه از لحاظ سیاسی در این قرن از ثبات چندانی برخوردار نیست به لحاظ اجتماعی سنت های دیرینه تاریخ ایران در این منطقه پابرجا بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1623 - اندیشه فرهنگ ایرانشهری
        الهام کیا اللهیار خلعتبری
        پژوهش حاضر با تبیین برخی مفاهیم، اصول و نظریه های مندرج در فرهنگ و اندیشه ایرانی در دوره پیش از اسلام کوشیده است مجموعه فکر ایرانی را به مثابه دستگاهی منسجم و متعامل نشان دهد. بر این اساس هندسه فکر ایرانی از سه جزء نظام اعتقادی، نظام اخلاقی و نظام سیاسی تشکیل شده است که چکیده کامل
        پژوهش حاضر با تبیین برخی مفاهیم، اصول و نظریه های مندرج در فرهنگ و اندیشه ایرانی در دوره پیش از اسلام کوشیده است مجموعه فکر ایرانی را به مثابه دستگاهی منسجم و متعامل نشان دهد. بر این اساس هندسه فکر ایرانی از سه جزء نظام اعتقادی، نظام اخلاقی و نظام سیاسی تشکیل شده است که دو جزء نخست با فراهم کردن انگاره های پشتیبانی کننده، الگوی شهریاری ایرانی را در جزء سوم یعنی نظام سیاسی شکل داده است.الگوی شهریاری ایرانی به جهت انسجام نظری همچون پارادایم ثابت به دوره پس از ورود اسلام به ایران منتقل و با استحاله الگوی خلافت به سلطنت به شیوه اساسی کشورداری ایرانی تبدیل شده است. سوال محوری پژوهش حاضر آن است چارچوب فرهنگ اندیشه ایرانشهری دارای چه اجزا و عناصری است؟ بر اساس فرضیه مطرح شده، نظام سیاسی و دینی اجزای مهم و تعیین کننده ساختار اندیشه فرهنگ ایرانشهری هستند.این پژوهش با استناد به منابع دوره پهلوی و دوره اسلام و با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1624 - ساختار نظامی &ndash; طاهریان و صفاریان
        غلامرضا شهریان محمود سید
        با پایان یافتن حملات اعراب و گسترش ارضی و مرزی آنان در قلمروی عصر ساسانی مردم ایران را به واسطه تعصب و تبعیض حاکمان عرب باعث قیام های متعددی گرداند. که بعدها این قیام‌ها و شورش ها به شکل حکومت های محلی چون طاهریان و صفاریان بروز کرد. بررسی منابع نشان می‌دهد که حاکمان مح چکیده کامل
        با پایان یافتن حملات اعراب و گسترش ارضی و مرزی آنان در قلمروی عصر ساسانی مردم ایران را به واسطه تعصب و تبعیض حاکمان عرب باعث قیام های متعددی گرداند. که بعدها این قیام‌ها و شورش ها به شکل حکومت های محلی چون طاهریان و صفاریان بروز کرد. بررسی منابع نشان می‌دهد که حاکمان محلی چون طاهریان و صفاریان از سرداران معروف سپاه عباسی بودند به واسطه حمایت مردم و سپاهیان به سوی اعلام استقلال در شهرهایی چون نیشابور و شهر بست و زرنج روی آوردند. هر یک از این حاکمان محلی خود در اصل جز سپاه عباسی و از فرماندهان امپراطوری اسلامی بودند و تحت تعالیم نظامی آنان قرار داشتند و به واسطه تضاد منافع بین حاکمان محلی چون طاهری و صفاری به شکل گیری نظام های محلی منجر گردید که در آن به واقع نقش افراد نظامی در شکل گیری این حکومت‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. موضوع سپاه و سپاهیگری حکومت های اولیه ایران چون سلسله طاهریان و صفاریان از جمله موضوعات جالب در تحقیقات و پژوهش های تاریخی است که مقاله پیش رو قصد دارد مسله سپاه و سپاهیگری اقتباسات- الگوبرداری- نظامی- شکل گرفته در ساختار حکومتی طاهریان و صفاریان را مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1625 - نقش خاندان‌های کهن در پاسداشت سنّت‌ها و شکوفایی فرهنگی سرزمین طبرستان (مطالعة موردی: خاندان اسپهبدان)
        نادره نفیسی
        دربارة خاندان‌های ایرانی پیش از اسلام، پژوهش‌های بسیاری انجام پذیرفته، اما به چگونگی روند تأثیرهای فرهنگی این خاندان‌ها تا سده‌های اخیر کمتر پرداخته شده ‌است. در این جستار، کوشش بر آن است که از راه نسب‌شناسی و با شناخت خاندان اسپهبدان، در جایگاه یکی از خاندان‌های اشرافی چکیده کامل
        دربارة خاندان‌های ایرانی پیش از اسلام، پژوهش‌های بسیاری انجام پذیرفته، اما به چگونگی روند تأثیرهای فرهنگی این خاندان‌ها تا سده‌های اخیر کمتر پرداخته شده ‌است. در این جستار، کوشش بر آن است که از راه نسب‌شناسی و با شناخت خاندان اسپهبدان، در جایگاه یکی از خاندان‌های اشرافی مؤثر در سرنوشت سیاسی &ndash; اجتماعی این سرزمین، نشان داده شود که بخشی از دستاوردهای ملی و تداوم فرهنگی ما ایرانیان، ریشه در ماندگاری تاریخی این خاندان‌های کهن دارد. اسفندیاری‌ها از خاندان اسپهبدان طبرستان از نمونه‌های ماندگاری فرهنگی و شکوفایی این دودمان‌های کهن‌اند. نگاهی به تبارنامة خانوادگی این خاندان بیانگر حضور گستردة آنها در زمینه‌های گوناگون از سپاهی‌گری که منصب مورثی آنان بوده تا وزارت، ادب و هنر است. نگارندة مقاله بر پایة روش کتابخانه‌ای و با پی‌گرفتن تبار خاندان اسفندیاری &ndash; به عنوان یک نمونة موردی- از پیش اسلام تا روزگار کنونی کوشیده است نشان دهد که یکی از عوامل بالندگی فرهنگ ایرانی و نظام دیوانسالاری این سرزمین وامدار پیوستگی و تدوام فرهنگی خاندان‌های کهن است. این مقاله به دنبال اثبات این فرضیه است که تأثیر دستاوردهای فرهنگی ساسانیان و ساختار اداری آنان نه تنها در سده‌های آغازین هجری که تا امروز نیز به‌روشنی قابل پیگیری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1626 - دیدگاه سفرنامه نویسان انگلیسی از اوضاع سیاسی ایران عصر ناصری
        حجت عبداللهی معصومه قره داغی منوچهر صمدی وند نازلی اسکندری نژاد
        سده‌ نوزدهم میلادی از مقاطع مهم و تأثیرگذار تاریخ ایران می‌باشد. ظهور قدرت‌های بزرگ اروپایی و دخالت‌های گسترده‌ی آن‌ها در امور داخلی ایران از یک سو استقلال سیاسی- اقتصادی کشور را تهدید کرد و از سوی دیگر روشنفکران ایرانی را با علوم و فنون غربی آشنا نمود. موقعیت سوق‌الجیش چکیده کامل
        سده‌ نوزدهم میلادی از مقاطع مهم و تأثیرگذار تاریخ ایران می‌باشد. ظهور قدرت‌های بزرگ اروپایی و دخالت‌های گسترده‌ی آن‌ها در امور داخلی ایران از یک سو استقلال سیاسی- اقتصادی کشور را تهدید کرد و از سوی دیگر روشنفکران ایرانی را با علوم و فنون غربی آشنا نمود. موقعیت سوق‌الجیشی ایران که در همسایگی دو ابر قدرت آن زمان روسیه و انگلستان قرار گرفته بود و رقابت این دو کشور برای کسب منافع بیشتر موجب امضاء پیمان‌نامه‌ها و واگذاری امتیازات به آن‌ها گردید. سفراء و نمایندگان اروپایی با بررسی اوضاع جغرافیایی و منابع کشور ایران به تألیف آثاری دست زدند که هرچند عمدتاً در خدمت منافع ملی کشور متبوعشان بود، می‌تواند از جنبه‌هایی در خور توجّه باشد،اما در استفاده از آن ها باید دقت کافی کرد.نتایج ویافته های این تحقیق نشان می دهد که گزارش و آثار سیاحان و سفراء انگلیسی از جامعه‌ ایران عصر ناصری که به استبداد نهاد هیأت حاکمه، ضعف و بی‌خبری مردم از اوضاع جهانی، اختلافات داخلی بین قومیّت‌های مختلف، عوامل انحطاط و عقب‌ماندگی ایران اشاراتی کرده‌اند، نقد و بررسی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1627 - نقش عوامل و عناصر داخلی و خارجی در ساخت و ناکارآمدی حزب ایران نوین
        زهرا امیری رضا شعبانی صمغ آبادی محمد کلهر
        در دوران پهلوی دوم و پس از کودتای 28 مرداد 1332 هـ.ش، حکومت وقت برای دموکراتیک جلوه دادن خود، درصدد ایجاد احزاب بر آمد. بدین ترتیب احزاب فرمایشی در سپهر سیاسی ایران جایگاه ویژه ای یافتند. این احزاب از بستر اجتماعی برخوردار نبوده، بدون اتکا و حمایت مردم و تنها به دستور ع چکیده کامل
        در دوران پهلوی دوم و پس از کودتای 28 مرداد 1332 هـ.ش، حکومت وقت برای دموکراتیک جلوه دادن خود، درصدد ایجاد احزاب بر آمد. بدین ترتیب احزاب فرمایشی در سپهر سیاسی ایران جایگاه ویژه ای یافتند. این احزاب از بستر اجتماعی برخوردار نبوده، بدون اتکا و حمایت مردم و تنها به دستور عوامل قدرت از بالا تشکیل می شدند، و وظیفه ای جز حفظ و تقویت قدرت سیاسی حاکم نداشتند. این احزاب از اجزای ساختار سیاسی و حکومتی همان عصر بوده که به دفاع همه جانبه از قدرت و حکومت مرکزی می پرداختند و خود از کارورزان خودکامگی به شمار می رفتند. این دسته از احزاب به احزاب دولتی معروف بودند: از جمله احزاب دولتی این دوران حزب ایران نوین است که در سال 1342 هـ.ش آغاز به کار کرد و تا سال 1354 هـ.ش به مدت 12 سال حزب حاکم به شمار می رفت و یکی از مهم ترین احزاب دوران پهلوی بوده است. پژوهش حاضر با بهره مندی از روش تحقیق تاریخی با رویکرد توصیف و تحلیل بر آن است تا به واکاوی نقش عوامل و عناصر داخلی و خارجی در ساخت و ناکارآمدی حزب ایران نوین، در گستره سیاسی ایران، بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1628 - نگاهی نو به رساله دوم اَبودُلَف مسعر بن المُهَلهِل الخَزرَجی الیَنبوعی در حوزه‌ی شناخت زمین و عوارض آن در ایران قرن چهارم هجری
        بی بی منصوره رئیس الساداتی شهربانو دلبری محسن علامه
        اَبودُلَف مسعربن المهلهل الخزرجی الینبوعی از جهانگردان و سیاحان قرن چهارم هجری از موطن خویش در عربستان به سوی مناطق شرقی جهان اسلام بار سفر بربست و از سرزمین هایی چون چین ، هند و ایران دیدن کرد. ابودلف حاصل مشاهدات و تجربیات خویش از این سفرها را در دو سفرنامه یا رساله ب چکیده کامل
        اَبودُلَف مسعربن المهلهل الخزرجی الینبوعی از جهانگردان و سیاحان قرن چهارم هجری از موطن خویش در عربستان به سوی مناطق شرقی جهان اسلام بار سفر بربست و از سرزمین هایی چون چین ، هند و ایران دیدن کرد. ابودلف حاصل مشاهدات و تجربیات خویش از این سفرها را در دو سفرنامه یا رساله به صورت مجزا (رساله اول سفر به چین و هند و رساله دوم سفر به ایران ) ثبت نمود. رساله دوم که در باب سفرهای او در نواحی شرقی و غربی ایران است، حاوی مطالب ارزنده و قابل تأملی در مورد شهرها و نواحی مختلف ایران است. مسئله اصلی این پژوهش این است که ابودلف در رساله ی دوم به چه جنبه هایی از حوزه زمین شناختی در نواحی مختلف ایران پرداخته است؟ به نظر می‌رسد که اَبودُلَف مسعر بن المُهَلهِل علاوه بر مطالب متداول مطرح در سفرنامه ها به سبب علاقمندی خویش به مباحث زمین شناختی به این موضوع با دقت نظر پرداخته است و اطلاعات ارزنده ای در زمینه‌ی زمین شناسی و عوارض آن از جمله کوه ها، معادن، ذخائر زیرزمینی(به صورت تخصصی)، نوع خاک و چشمه های نفتی در هر ناحیه به خواننده ارائه می دهد. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1629 - مروری برتاریخ باغ سازی ایران با تاکید بر رفتارشناسی آب در نظام شکل گیری باغ سازی بیرجند
        محمد شبانی رضا میرزایی فرهاد خسروی سید محمد رضا خلیل نژاد
        آب در نگاه معماران در نظام باغ سازی بیرجند از اهمیت برخوردار است بلکه آب (به لحاظ ابعاد فرآیندی، عملکردی و محیطی) می‌تواند مخاطبان را به خیزش و تحرک لذت روحی روانی در نظام باغ سازی وادار سازد . به لحاظ ابعاد فرآیندی آب در نظام باغ سازی بیرجند به صورت مختلف حضور پیدا میک چکیده کامل
        آب در نگاه معماران در نظام باغ سازی بیرجند از اهمیت برخوردار است بلکه آب (به لحاظ ابعاد فرآیندی، عملکردی و محیطی) می‌تواند مخاطبان را به خیزش و تحرک لذت روحی روانی در نظام باغ سازی وادار سازد . به لحاظ ابعاد فرآیندی آب در نظام باغ سازی بیرجند به صورت مختلف حضور پیدا میکند.روش این تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد که پس ازتوصیف مطالب به تحلیل داده ها خواهیم پرداخت. نتایج ویافته ها نشان می دهدکه آب از عناصر اصلی در نظام باغسازی در بیرجند است و دست کم از سه جنبه مفهومی، کارکردی و زیباشناختی در باغ حضور دارد. آب چشمهها و قنات‌ها، باغ‌های بیرجند را حیات بخشیده و با جاری شدن در جویبارها، آبشارها و جوی‌های کم شیب منظره باغ را زیبا و هوای آن را مطبوع و دلپذیر میکرده است. حضور آب در داخل باغهای بیرجند سلسله مراتبی دارد که میتواند تأثیر معناداری بر ابعاد پیامدی (روحی-روانی) رفتار آب در نظام باغ سازی داشته باشد. به عبارتی دیگر، حضور آب در داخل باغ دارای دو وظیفه عملکردی و نمادین است، یعنی از بعد عملکردی به آبیاری درختان و گیاهان پرداخته و باعث ایجاد طراوت در فضا می‌شود و از بعد نمادین به عنوان تجلی مفهومی خاص، به صورت منظری برای دیدار نمود می‌یابد که در حقیقت، به نیاز درک وجودش پاسخ میدهد.آب در نگاه معماران در نظام باغ سازی بیرجند از اهمیت برخوردار است. و ابعاد فرآیندی و عملکردی تأثیر معناداری بر ابعاد پیامدی (روحی- روانی) رفتار آب در نظام باغ سازی بیرجند دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1630 - بررسی آداب پیوند زناشویی و ویژگی های ساختار خانواده در متون تاریخی حماسی پس از شاهنامه
        مهرناز  فیروزمند جهاندوست سبزعلیپور احمد رضا  نظری چروده شهریار  حسن‌زاده
        پژوهش‌ در متون حماسینشان می‌دهد که ایرانیان از دیرباز به مسائل ازدواج و تشکیل خانواده و تربیت فرزند توجّه خاص داشته‌اند و در حفظ و سلامت بنیان خانواده سخت می‌کوشیدند. بدیهی است مهمترین و معتبرترین مآخذ برای دستیابی به دیدگاه‌ها و آداب و رسوم ایرانیان در خصوص مسائل خانوا چکیده کامل
        پژوهش‌ در متون حماسینشان می‌دهد که ایرانیان از دیرباز به مسائل ازدواج و تشکیل خانواده و تربیت فرزند توجّه خاص داشته‌اند و در حفظ و سلامت بنیان خانواده سخت می‌کوشیدند. بدیهی است مهمترین و معتبرترین مآخذ برای دستیابی به دیدگاه‌ها و آداب و رسوم ایرانیان در خصوص مسائل خانواده، متون ادبی کهن است. قطعأ متون کهن حماسی سروده شده پس از شاهنامه از جمله، بانوگشسپ‌نامه، برزونامه، جهانگیرنامه، بهمن‌نامه، شهریارنامه، فرامرزنامه، گرشاسب‌نامه، سام‌نامه و کوش‌نامه که منابع مورد نظر تحقیق حاضر می‌باشند، از مهمترین و تأثیرگذارترین این آثار هستند. متون کهن حماسی مورد مطالعه صرف‌نظر از برتری‌ها و مزایای شعری و جنبه‌های کلامی و بلاغی، گنجینه‌ای گرانبها هستند که از آگاهی‌های سیاسی، اجتماعی، تاریخی، هم‌چنین اسنادی برخوردار می‌باشند باتوجه به بررسی انجام شده، تحقیق و تفحّص از اصالت و هم‌کفو بودن دختر و پسر، اذن گرفتن از والدین ، دادن نشان از سوی پسر برای پایبندی در مقابل همسر آینده و فرزند، گرامیداشت مقام همسر با دادن وعده‌های بزرگ، سوگند خوردن به وفاداری، شرکت کردنخواستگار در آزمون‌های با شروط سخت و خطرناک جهت سنجش قدرت و توان، خواستگاری، بله و برون، آراستن عروس توسط مشاطه، عقدکنان، دادن شاباش به عروس و داماد، ساقدوش یا همراهان داماد در شب عروسی، دادن جهاز به دختر از سوی پدر دختر، دادن تحفه به عنوان رونمایی از عروس توسط داماد، از جمله آیین‌های جشن ازدواج در فرهنگ ایران زمین است که اغلب آنها در حال حاضر نیز ساری و جاری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1631 - بررسی بازتاب گسترش تشیع در خراسان و تأثیر آن بر مقبره علی بن موسی‌الرضا (ع) در منابع جغرافیایی و تاریخی از قرن سوم تا اواخر دوره تیموریان
        یوسف ظهوریان اردشیر اسد بیگی شهربانو دلبری علی رضا روحی
        مدفن امام هشتم شیعیان علی بن موسی‌الرضا (ع) در دیار خراسان موجب گردید تا شیعیان و محبین خاندان اهل‌بیت‌(ع) در این ناحیه مسکن گزینند و خراسان مرکزی برای گسترش تشیع امامیه و نشر عقاید شیعیان در ایران گردد. حضور آنان در کنار بقعه متبرکه علی بن موسی‌الرضا (ع) موجب شد تا این چکیده کامل
        مدفن امام هشتم شیعیان علی بن موسی‌الرضا (ع) در دیار خراسان موجب گردید تا شیعیان و محبین خاندان اهل‌بیت‌(ع) در این ناحیه مسکن گزینند و خراسان مرکزی برای گسترش تشیع امامیه و نشر عقاید شیعیان در ایران گردد. حضور آنان در کنار بقعه متبرکه علی بن موسی‌الرضا (ع) موجب شد تا این بقعه شریفه در طول دوره‌های زمانی دستخوش تغییر و تحول در بنا و تزئینات گردد. روش این جستار به‌صورت توصیفی- تحلیلی هست. پرسش اصلی این تحقیق مبنی بر این مطلب است که گسترش تشیع امامیه چه تأثیری بر بقعه متبرکه علی بن موسی‌الرضا (ع) گذاشته است و این تأثیر در کتب جغرافی‌نگاران و مورخین چگونه بازتاب یافته است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که در دوره‌های اولیه مورخین و جغرافی‌دانان تنها به ذکر محل دفن پرداخته‌اند اما در ادوار بعد با حضور شیعیان و اقدامات آنان در جهت گسترش بقعه این امر مورد توجه جغرافی‌دانان و مورخین قرار گرفت و در باب تزئینات و ساختار بنای بقعه سخنانی ذکر شده است، برخی حتی پا را فراتر نهاده و با جزئیات به ذکر نام بانیان و اقدامات آنان در جهت تغییر در تزئینات و ساختار بنا پرداخته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1632 - آرای اندیشه‌گران ایرانی معاصر درباره انحطاط تمدن اسلامی
        جهانبخش ثواقب
        مقوله رکود و انحطاط تمدن اسلامی همانند برآمدن و شکوفایی و عظمت آن مورد توجه بسیاری از اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان بوده است و هرکدام در بررسی این انحطاط، علل و عواملی را مطرح کرده‌اند. کسانی این عوامل را درون-ساختاری جست‌وجو کرده‌اند؛ یعنی عواملی که از درون جامعة اسلا چکیده کامل
        مقوله رکود و انحطاط تمدن اسلامی همانند برآمدن و شکوفایی و عظمت آن مورد توجه بسیاری از اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان بوده است و هرکدام در بررسی این انحطاط، علل و عواملی را مطرح کرده‌اند. کسانی این عوامل را درون-ساختاری جست‌وجو کرده‌اند؛ یعنی عواملی که از درون جامعة اسلامی بر آن تأثیر منفی گذاشت؛ و برخی به عوامل برون-ساختاری توجه کرده‌اند؛ یعنی حوادثی که از بیرون بر تمدن اسلامی وارد شد و باعث زوال آن گشت. در این مقاله، به‌شیوة توصیفی- تحلیلی، با طرح این پرسش که اندیشه‌گران ایرانی دوران معاصر چه عواملی را بر انحطاط تمدن اسلامی تأثیرگذار دانسته‌اند؟ دیدگاه‌های برخی از این اندیشه‌گران را در پاسخ به این پرسش مطرح کرده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این اندیشه‌گران، انحطاط را به اسلام منتسب نکرده‌اند؛ بلکه آن را به انحرافات گوناگون اعتقادی، رفتاری و اخلاقی که در جامعه اسلامی در زمامداران و مسلمانان رخ داد مربوط کرده‌اند. همچنین عوامل بیرونی را نیز در این انحطاط مؤثر دانسته‌اند که به‌دلیل مساعدبودن شرایط درونی جامعه اسلامی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1633 - نگاهی بر ارتباط بین تناسبات در نظام آفرینش با تناسبات معماری در بناهای تاریخی اسلامی ایران
        مجید طاهری دمنه ابوذر مجلسی کوپائی شیرین طغیانی
        تناسب رابطه بین اندازه‌ها است و در هنرهای تجسمی بر رابطه‌ی مناسب میان اجزاء با یکدیگر و با کلیت شکل‌گرفته از اجزاء دلالت دارد. علاوه بر رابطه بین اندازه‌ها، تناسبات کیفی یا به عبارتی مناسبت نیز در جای‌جای نظام آفرینش و در ساخته‌های بشری وجود دارد. عدالت در سطح نظام هستی چکیده کامل
        تناسب رابطه بین اندازه‌ها است و در هنرهای تجسمی بر رابطه‌ی مناسب میان اجزاء با یکدیگر و با کلیت شکل‌گرفته از اجزاء دلالت دارد. علاوه بر رابطه بین اندازه‌ها، تناسبات کیفی یا به عبارتی مناسبت نیز در جای‌جای نظام آفرینش و در ساخته‌های بشری وجود دارد. عدالت در سطح نظام هستی به معنای نوعی توازن و تناسب در نظام هستی و قرار گیری هر چیز سر‌جای خود می‌باشد که این همان تناسب کیفی است که به آن عدالت تکوینی هم می‌گویند. در این راستا با مطالعه مفاهیم و مصادیق تناسبات کمی و کیفی و نیز نظریه‌های مربوط به هنر اسلامی به روش توصیفی- تحلیلی و با استدلال منطقی این نتیجه به دست آمد که تناسبات در بعد کمی و کیفی به عنوان جلوه ای از حسن خداوندی در مخلوقات تجلی می‌یابد و سپس توسط هنرمند مورد ادراک قرار‌گرفته و بازتاب آن در آثار بشری و از جمله معماری متجلی می‌شود. حسن الهی که در مخلوقات متجلی شده در هنر در قالب هندسه، تناسبات، هماهنگی، ریتم، تعادل و... توسط هنرمند بروز می‌یابد. در معماری هندسه و تناسبات نمود عدل و تقدیر خدایی و تجلی حسن اوست که هنرمند آن را باز‌تابش داده است. عدالت در معماری و شهرسازی به توازن و تناسب همه جانبه و فراگیر یعنی تناسبات کمی و مناسبات کیفی تعبیر می‌شود و رعایت تناسب یعنی زیبایی به معنای واقعی آن. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1634 - نظام پولی مسلمانان در ایران تا پایان حکومت امویان
        عباس شهرکی ابراهیم خراسانی پاریزی علی رحیمی صادق
        در این تحقیق که بصورت کتابخانه ایی تدوین گردیده است سعی شده تا نحوه برخورد اعراب مسلمان با سیستم پولی ایران که پایه اصلی نظام مالی ساسانی را تشکیل می داد بررسی شود. روایت های تاریخی حاکی است خلیفه دوم با در نظر گرفتن فقدان سابقه اعراب در امورحکوتی و مالی ، سیستم مالی ای چکیده کامل
        در این تحقیق که بصورت کتابخانه ایی تدوین گردیده است سعی شده تا نحوه برخورد اعراب مسلمان با سیستم پولی ایران که پایه اصلی نظام مالی ساسانی را تشکیل می داد بررسی شود. روایت های تاریخی حاکی است خلیفه دوم با در نظر گرفتن فقدان سابقه اعراب در امورحکوتی و مالی ، سیستم مالی ایران را پذیرفت و برای مطابقت آن با اسلام ، تعدیلاتی انجام داد.در سیستم مالی به ارث رسیده به مسلمانان پول و سکه از اهمیت بالایی برخوردار بود چراکه علاوه بر تسهیل داد و ستد موجب کسب ثروت خلافت اسلامی می شد لذا خلفای اسلامی سکه های ساسانی را با اندک تغییراتی به نام عرب ساسانی مجددا ضرب کردند و تا سال 77 که عبدالملک نخستین سکه مستقل اسلامی را ضرب نمود واحد پولی سرزمین های خلافت شرقی همین سکه های عرب ساسانی بود و از این سال به بعد سکه های مستقل اسلامی در سرزمین های خلافت اسلامی در شرق و غرب ضرب شد و البته که هر خلیفه بر طرح و نقش آن تغییراتی اعمال می کرد و چه بسا این سکه ها به نام خود او مشهور می شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1635 - زمینه‌های نبرد گوگ‌تپه و انعقاد قرارداد آخال 1881م.
        ستاربردی فجوری رجبعلی وثوقی مطلق امید سپهری راد
        چکیده: مرزهای شرقی و شمال‌شرقی ایران همواره بستر تحولات و محل کر و فر اقوام صحرا گرد بوده است. در اواخر قرن هیجده میلادی، آسیای مرکزی که سرزمین‌های ترکمن‌نشین را نیز شامل می‌شد، هدف توسعه‌طلبی‌های تزار روس قرار گرفت . نبرد گوگ‌تپه بزرگ‌ترین درگیری نظامی صورت گرفته در چکیده کامل
        چکیده: مرزهای شرقی و شمال‌شرقی ایران همواره بستر تحولات و محل کر و فر اقوام صحرا گرد بوده است. در اواخر قرن هیجده میلادی، آسیای مرکزی که سرزمین‌های ترکمن‌نشین را نیز شامل می‌شد، هدف توسعه‌طلبی‌های تزار روس قرار گرفت . نبرد گوگ‌تپه بزرگ‌ترین درگیری نظامی صورت گرفته در تاریخ آسیای مرکزی است که در آن ترکمن‌ها از سرزمین‌های اجدادی خود در برابر زیاده‌خواهی‌های روس دفاع کردند. ولی در نهایت مقهور تجهیزات نظامی برتر روس‌ها و مجبور به پذبرش و انعقاد قرارداد آخال در سال 1881م. شدند. مساله پژوهش حاضر این است که ریشه‌ها و زمینه‌های وقوع این جنگ چه بود و آیا این نبرد بر حسب ضرورت صورت گرفته یا صرفا قتل عامی جهت تثبیت قدرت و توسعه ارضی بوده است؟ این مقاله بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی، که مبتنی بر دو خصیصه توصیف و تحلیل می باشد ، به بررسی علل وقوع جنگ گوگ‌تپه بین ترکمن‌ها و روس پرداخته، نتایج و پیامدهای آن را مورد بررسی قرار دهد. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های تحقیق مبین این نکته است که روس‌ها در مسیر توسعه ارضی و مستعمراتی خود ناچار به این جنگ شدند. کلیده واژه‌ها: ایران، ترکمن، گوگ‌تپه، قرارداد آخال، روسیه. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1636 - نوسازی نظام آبیاری سنتی در غرب ایران: دورۀ پهلوی
        شایان کرمی
        برنامه نوسازی دورۀ پهلوی نظام کهنسال آبیاری سنتی را دستخوش تغییر و تحول کرد. پیامدهای نوسازی نظام آبیاریسنتی در غرب ایران مسئلۀ اصلی مقاله حاضر است. ضمن بررسی این مسئله، تحلیل چرایی نوسازی و تبیین شرایطراهبردی برنامه نوسازی نظام آبیاری نیز از اهداف جانبی این پژوهش است چکیده کامل
        برنامه نوسازی دورۀ پهلوی نظام کهنسال آبیاری سنتی را دستخوش تغییر و تحول کرد. پیامدهای نوسازی نظام آبیاریسنتی در غرب ایران مسئلۀ اصلی مقاله حاضر است. ضمن بررسی این مسئله، تحلیل چرایی نوسازی و تبیین شرایطراهبردی برنامه نوسازی نظام آبیاری نیز از اهداف جانبی این پژوهش است. پژوهش حاضر رویکردی کیفی دارد. دادههااز آرشیو اسناد و سایر منابع کتابخانهای، بر اساس نمونهگیری هدفمند، گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها ازروش گراندد تئوری استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد در شرایط کافی نبودن میانگین بارشهای سالیانه، استفادهاز فنون آبیاری مصنوعی در کشاورزی الزامی بود. توسعه کشاورزی تجاری و گسترش کاشت محصولات آبی سببتوجه بیشتر به نظام آبیاری مصنوعی شد. بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار در کنار سایر روشهای سنتیآبیاری سطحی از مهمترین برنامههای راهبردی در نوسازی نظام آبیاری بود. سدسازی مدرن، حفرچاههای عمیق و نیمهعمیق، توسعه و بازسازی شبکه آبیاری و ادغام تشکیلات سنتی نظام آبیاری در ادارات آبیاری منطقهای از جمله اقداماتبنگاه مستقل آبیاری در غرب ایران بود. افزایش سطح زیر کشت محصولات نقدی مانند تریاک، چغندر و پنبه با بهرهگیری از دانش نوین آبیاری، افزایش راندمان آبیاری، کاهش تنش و بهبود روابط اجتماعی از پیامدهای مهم نوسازی نظامآبیاری سنتی در غرب ایران بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1637 - تاثیر فهم مدرن از حق در اندیشه ی نخستین روشنفکران ایرانی در دوره ی قاجار
        علیرضا بهرامی رضا شعبانی سینا فروزش
        در طول دو قرن اخیر، با ورود مباحث مدرن مغرب زمین به ایران، اندیشه ی سیاسی به تبع دیگر جنبه های علمیایرانیان، دستخوش تحولات فراوانی شده و در بسیاری از مضامینش از مبانی پیشین خود فاصله گرفته و به سویمباحثی بعضا مخالف با گذشته گام نهاده است.یکی از نخستین بحث های مطروحه در چکیده کامل
        در طول دو قرن اخیر، با ورود مباحث مدرن مغرب زمین به ایران، اندیشه ی سیاسی به تبع دیگر جنبه های علمیایرانیان، دستخوش تحولات فراوانی شده و در بسیاری از مضامینش از مبانی پیشین خود فاصله گرفته و به سویمباحثی بعضا مخالف با گذشته گام نهاده است.یکی از نخستین بحث های مطروحه در ابتدای ورود مباحث مدرن به ایران مربوط به بحث حق طبیعی می شود.باید دانست این بحث بدلیل تعارض با آمیزه های فقه شیعی تا پیش از دوره ی قاجار هرگز مورد التفات متفکرینایران قرار نگرفت. اما در دوره ی ابتدایی حکومت قاجار به عنوان نقطه ی آغاز ورود مباحث مدرن به ایران توسطجریان روشنفکر ایرانی مورد عنایت واقع شد و آنها با توجه به الگوهای غربی خود در این زمینه به بحث پیرامون آنپرداختند.در این تحقیق که با روش تاریخی و بررسی اسناد گذشته به نگارش درآمده است مولف به بررسی مساله ی بهوجود آمدن فهم مدرن از مساله ی حق در ایران و تحقیق در آثار نخستین داعیه داران این بحث پرداخته است وتاثیرات آن را در اندیشه ی نخستین روشنفکران ایرانی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1638 - اثر سیاست پولی بر تولید و تورم در شرایط تبعیض جنسیتی در بازار کار ایران
        حیدر زبیدی کریم امامی فرهاد غفاری
        10.30495/eco.2021.1909192.2420
        هدف اصلی این مقاله تبیین اثر شوک سیاست پولی بر متغیرهای تولید و تورم در شرایط تبعیض جنسیتی در بازار کار ایران با بهره‌گیری از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید طی دوره 1398-1387 است. نتایج حاصل از حل مدل نشان داد وجود تبعیض جنسیتی در بازار کار ایران به عنوان یک پد چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله تبیین اثر شوک سیاست پولی بر متغیرهای تولید و تورم در شرایط تبعیض جنسیتی در بازار کار ایران با بهره‌گیری از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید طی دوره 1398-1387 است. نتایج حاصل از حل مدل نشان داد وجود تبعیض جنسیتی در بازار کار ایران به عنوان یک پدیده مخرب، ناکارایی‌های اقتصادی هم‌چون کاهش دستمزد زنان و مردان، مصرف، تولید و رفاه را به همراه دارد. هم‌چنین نتایج نشان داد در شرایط تبعیض جنسیتی انتقال شوک‌ سیاست پولی انبساطی به متغیرهای تولید و تورم نسبت به شرایط عدم تبعیض ضعیف‌تر است. بر اساس نتایج، آگاهی از زوایای پنهان اقتصادی و اجتماعی این پدیده و حساسیت‌زایی برای برنامه‌ریزی جهت رفع حداکثری از طریق تصویب قوانین و ایجاد اتحادیه‌های کارگری خاص زنان و کنترل و نظارت مسئولانه نهادهای درگیر بر شرایط واقعی کارگران زن در بازار کار ایران پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1639 - تبین آثار غیرخطی ابزارهای سیاست مالی (با تأکید بر درآمدهای مالیاتی) دولت بر رشد اقتصادی ایران در دوره‌های رونق و رکود
        شادی زنداور فاطمه زندی محمد خضری مهناز ربیعی
        هدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راست‌‌نمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت می‌کند. نتایج برای برخی از انواع مالی چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راست‌‌نمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت می‌کند. نتایج برای برخی از انواع مالیات ها حاکی از متفاوت بودن تاثیرگذاری در حالت وجود نفت بوده است. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا در این شرایط، تاثیر معناداری بر رشد اقتصادی ندارد؛ اما، اگر سیاست مالی انبساطی، از نوع کاهش مالیات ها، مدنظر باشد؛ باید بسته به نوع مالیات، سطح درآمدهای نفتی و نیز رژیم حاکم بر رشد اقتصادی انجام شود. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا تاثیر معناداری در این شرایط بر رشد اقتصادی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1640 - تاثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان‌های ایران
        فاضل قربانی احمد سرلک غلامعلی حاجی
        10.30495/eco.2020.672507
        هدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی سی استان کشور با استفاده از داده‌های تابلویی و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته طی دوره 94-1388 است. نتایج نشان داد سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان‌های کشور تاثیر مثبت و معنادار داشته‌ا چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی سی استان کشور با استفاده از داده‌های تابلویی و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته طی دوره 94-1388 است. نتایج نشان داد سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان‌های کشور تاثیر مثبت و معنادار داشته‌اند؛ اما، سرمایه انسانی , نسبت به سایر متغیرها، تاثیر بیش‌تری بر رشد اقتصادی استان‌های کشور داشته است. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران اقتصادی سطح کیفی سرمایه انسانی و فضای رقابت کسب و کار را تقویت نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1641 - تاثیر بهره‌وری کل عوامل تولید بر اشتغال در صنایع تولیدی ایران
        شیما سنگسری محمد قلی یوسفی حمید آماده
        هدف این مقاله ارزیابی اثر بهره‌وری کل عوامل تولید بر اشتغال در بخش‌های صنایع ایران با استفاده از روش خودرگرسیون برداری و بردارهای تصحیح خطا طی دوره زمانی 1374-94 می‌باشد. در مدل‌سازی، صنایع، به سه گروه تکنولوژی پایین، صنایع با تکنولوژی متوسط رو به بالا و صنایع متوسط رو چکیده کامل
        هدف این مقاله ارزیابی اثر بهره‌وری کل عوامل تولید بر اشتغال در بخش‌های صنایع ایران با استفاده از روش خودرگرسیون برداری و بردارهای تصحیح خطا طی دوره زمانی 1374-94 می‌باشد. در مدل‌سازی، صنایع، به سه گروه تکنولوژی پایین، صنایع با تکنولوژی متوسط رو به بالا و صنایع متوسط رو به پایین دسته‌بندی شده است. نتایج نشان از تاثیر منفی و معنادار بهره‌وری کل عوامل بر اشتغال در کل صنایع و صنایع با تکنولوژی متوسط به بالا دارد؛ بدین معنا که افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید در کوتاه‌مدت و بلندمدت موجب کاهش اشتغال کل صنعت صنایع با تکنولوژی متوسط به بالا می‌شود. افزون بر این، بهره‌وری کل عوامل تولید بر اشتغال در صنایع با تکنولوژی پایین و صنایع متوسط به پایین تاثیر منفی دارد؛ بدین معنا که افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید در کوتاه‌مدت و بلندمدت موجب کاهش اشتغال در صنایع با تکنولوژی پایین و صنایع متوسط به پایین می‌شود. بر اساس نتایج، افزایش مهارت و تخصص نیروی کار و ماشین‌آلات جدید می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری در اشتغال صنایع ایران شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1642 - مدل‌سازی اثرات جایگزینی مالیات‌ها بر اندازه اقتصاد سایه (کاربرد تجربی برای اقتصاد ایران)
        محبوبه فراهتی
        10.30495/eco.2020.674217
        هدف این مقاله بررسی اثر جایگزینی اقلام مختلف مالیاتی (یا تغییر در ترکیب مالیاتی) بر اندازه اقتصاد سایه در ایران است. بدین منظور، یک مدل پیشنهادی با استفاده از رویکرد خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی برای دوره زمانی 1355-1394 برآورد شده است. نتایج نشان داد جایگزینی مالیات چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی اثر جایگزینی اقلام مختلف مالیاتی (یا تغییر در ترکیب مالیاتی) بر اندازه اقتصاد سایه در ایران است. بدین منظور، یک مدل پیشنهادی با استفاده از رویکرد خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی برای دوره زمانی 1355-1394 برآورد شده است. نتایج نشان داد جایگزینی مالیات بر شرکت‌ها برای مالیات بر درآمد یا مالیات بر کالا و خدمات و نیز جایگزینی مالیات بر ثروت برای مالیات بر درآمد، مالیات بر کالا و خدمات، مالیات بر شرکت‌ها یا مالیات بر واردات اندازه اقتصاد سایه را کاهش می‌دهد. افزون بر این، جایگزینی مالیات بر واردات برای مالیات بر درآمد، مالیات بر شرکت‌ها یا مالیات بر کالا و خدمات منجر به کاهش اندازه اقتصاد سایه می‌شود؛ در حالی‌ که جایگزینی مالیات بر کالا و خدمات برای مالیات بر درآمد تأثیر معناداری بر فعالیت‌های این بخش ندارد. نتایج این مطالعه مبنای مناسبی برای تعدیل ترکیب مالیات‌ها برای کوچک‌تر کردن و یا ممانعت از گسترش بخش اقتصاد سایه در ایران فراهم می‌آورند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1643 - اثرات آستانه‌ای اندازه دولت بر نابرابری شادی در اقتصاد ایران
        ابراهیم زارع مهرزاد ابراهیمی عباس امینی فر هاشم زارع
        10.30495/eco.2021.1887958.2288
        هدف مقاله بررسی ارتباط اندازه دولت و نابرابری شادی در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1353-1395 است. بدین منظور، با به کارگیری مدل رگرسیون آستانه ای، عوامل مؤثر بر نابرابری شادی مدل سازی شدند. نتایج نشان داد اندازه دولت تأثیری آستانه ای بر نابرابری شادی دارد. به ‌ عبارت‌ دیگ چکیده کامل
        هدف مقاله بررسی ارتباط اندازه دولت و نابرابری شادی در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1353-1395 است. بدین منظور، با به کارگیری مدل رگرسیون آستانه ای، عوامل مؤثر بر نابرابری شادی مدل سازی شدند. نتایج نشان داد اندازه دولت تأثیری آستانه ای بر نابرابری شادی دارد. به ‌ عبارت‌ دیگر، تا قبل از آستانه 13 درصد از شاخص نسبت مخارج مصرفی دولت به تولید ناخالص داخلی، اندازه دولت تأثیری کاهشی بر نابرابری شادی داشته است؛ اما، پس از عبور از سطح آستانه بهینه و افزایش دخالت بیش‌تر دولت در اقتصاد، اندازه دولت تأثیری افزایشی بر نابرابری شادی در جامعه داشته است. بنابراین، گسترش اندازه دولت در اقتصاد ایران موجب تشدید شکاف شادی بین طبقات کم‌درآمد و پردرآمد جامعه شده است. بر اساس نتایج پیشنهاد می شود سیاست‌گذاران به رابطه آستانه ای اندازه دولت بر نابرابری شادی جامعه در اعمال سیاست‌های خود توجه نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1644 - اثرات متقابل حمل و نقل، رشد اقتصادی و انتشار دی‌اکسیدکربن در ایران
        مهسا کلانترزاده فاطمه زندی محمد خضری بیژن صفوی
        10.30495/eco.2021.1902006.2375
        The purpose of this paper is to investigate the interrelationships between transportation (rail and air), economic growth and carbon dioxide emissions in Iran during the period 1362-1397 using time series data and the system of simultaneous equation approach. The findin چکیده کامل
        The purpose of this paper is to investigate the interrelationships between transportation (rail and air), economic growth and carbon dioxide emissions in Iran during the period 1362-1397 using time series data and the system of simultaneous equation approach. The findings show a positive correlation between transportation (rail and air) and economic growth, as well as between transportation (rail and air) and carbon dioxide emissions. Another finding of this study is that economic growth has a significant effect on increasing carbon dioxide emissions, but increasing carbon dioxide emissions has no effect on economic growth. Based on the results, the creation and development of infrastructure related to the type of transportation in order to improve the country's economic growth is proposed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1645 - برآورد نابرابری درآمد و فقر شهری و روستایی استان هرمزگان در مقایسه با کل کشور
        حسین حیدری اسمعیل ابونوری احمد جعفری صمیمی یونس نادمی
        10.30495/eco.2021.1929050.2513
        در این مقاله روند فقر و نابرابری در استان هرمزگان و کل کشور به تفکیک مناطق شهری و روستایی طی دوره زمانی 1363-1398 برآورد شده است. برای این منظور، از ریزداده‌های طرح درآمد- هزینه منتشره سالانه در مرکز آمار ایران استفاده و شاخص ضریب جینی به صورت ناپارامتریک، خط فقر و سپس چکیده کامل
        در این مقاله روند فقر و نابرابری در استان هرمزگان و کل کشور به تفکیک مناطق شهری و روستایی طی دوره زمانی 1363-1398 برآورد شده است. برای این منظور، از ریزداده‌های طرح درآمد- هزینه منتشره سالانه در مرکز آمار ایران استفاده و شاخص ضریب جینی به صورت ناپارامتریک، خط فقر و سپس شکاف فقر به دست آمده است. سپس، برای مقایسه نابرابری و هم‌چنین، فقر بین مناطق شهری و روستایی استان هرمزگان با مناطق شهری و روستایی کل کشور از 6 الگوی رگرسیونی تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج نشان داده است که فقر و نابرابری در مناطق شهری استان هرمزگان از فقر و نابرابری در مناطق روستایی استان کم‌تر بوده است. فقر در مناطق شهری و روستایی استان هرمزگان به ترتیب از فقر در مناطق شهری و روستایی کشور بیش‌تر بوده است؛ در حالی که نابرابری در مناطق شهری و روستایی استان هرمزگان به طور معنادار به ترتیب از مناطق شهری و روستایی کشور کم‌تر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1646 - بهبود کارایی مصرف برق خانگی و اثر بازگشتی آن در ایران با لحاظ عدم تقارن در قیمت برق
        آذر علیدادی پور موسی خوشکلام خسروشاهی
        10.30495/eco.2021.1934791.2545
        هدف این مقاله برآورد اندازه اثر بازگشتی مستقیم مربوط به مصرف برق در بخش خانگی ایران با لحاظ عدم تقارن در قیمت برق با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی است. برای این منظور و با توجه به تفکیک قیمت برق مبتنی بر مطالعه دارگی و گیتلی (1995) از داده‌های سالیانه برای دوره زما چکیده کامل
        هدف این مقاله برآورد اندازه اثر بازگشتی مستقیم مربوط به مصرف برق در بخش خانگی ایران با لحاظ عدم تقارن در قیمت برق با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی است. برای این منظور و با توجه به تفکیک قیمت برق مبتنی بر مطالعه دارگی و گیتلی (1995) از داده‌های سالیانه برای دوره زمانی 1398-1347 و برآورد کشش تقاضای برق بهره گرفته شده است. نتایج نشان داد اول، بهبود کارایی مصرف برق خانگی دارای اثر بازگشتی است و دوم، اثر بازگشتی در بخش خانگی برابر با 43 درصد است؛ یعنی، با افزایش 10 درصدی تکنولوژی لوازم و تجهیزات خانگی، 3/4 درصد از ذخیره انتظاری ناشی از بهبود کارایی مصرف برق رخ نداده و این میزان در قالب اثر بازگشتی پدیدار شده و صرفاً 7/5 درصد از ذخیره انتظاری در مصرف برق تحقق یافته است. با توجه به یافته ها پیشنهاد می‌شود که سیاست‌گذاران اقتصادی با برآورد دقیق اثر بازگشتی، ضمن رسیدن به هدف صرفه جویی مصرف برق از اتلاف منابع نیز جلوگیری کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1647 - نقش رونق و رکود اقتصادی در مصرف انرژی بخش‌ها با تأکید بر انرژی برق و غیربرق
        شهریار زروکی اکرم مقدسی سدهی
        10.30495/eco.2021.1898841.2354
        هدف این مقاله بررسی اثر رونق و رکود اقتصادی به همراه قیمت انرژی بر مصرف انرژی (برق، غیربرق و کل) در ایران با روش نامتقارن است. برای تحلیل نامتقارنی در الگوی مقاله از سه قالب و پنج سطح از رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی استفاده شد. نتایج بلندمدت نشان داد در بی چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی اثر رونق و رکود اقتصادی به همراه قیمت انرژی بر مصرف انرژی (برق، غیربرق و کل) در ایران با روش نامتقارن است. برای تحلیل نامتقارنی در الگوی مقاله از سه قالب و پنج سطح از رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی استفاده شد. نتایج بلندمدت نشان داد در بیش‌تر موارد، کشش مصرف انرژی نسبت به رونق اقتصادی بزرگ‌تر از واحد است؛ در حالی که اندازه اثرگذاری رکود اقتصادی کم‌تر از رونق اقتصادی است. در قالب اول، در سطح کل اقتصاد و در سطح بخش‌های تجاری، عمومی و صنعت تولید اثری نامتقارن و در سطح خانگی تولید اثری متقارن بر مصرف کل انرژی دارد. در قالب دوم، در سطح کل اقتصاد و در سطح بخش‌های خانگی، تجاری و عمومی تولید اثری نامتقارن و در سطح صنعت، تولید اثری متقارن بر مصرف انرژی غیربرق دارد. در قالب سوم، در هر پنج سطح، تولید با اثری نامتقارن بر مصرف انرژی برق همراه است. قیمت حقیقی انرژی اگرچه در اکثر موارد اثری معکوس بر مصرف انرژی دارد؛ ولی نخست، از حیث اندازه، چندان اثرگذار نبوده و کشش قیمتی مصرف انرژی عمدتاً یا صفر و یا کم‌تر از یک است؛ دوم، در هیچ‌یک از سه قالب برای بخش خانگی، قیمت انرژی اثر معناداری بر مصرف انرژی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1648 - تحلیل اثر ناکارایی سرمایه‌گذاری در نیروی کار بر اجتناب مالیاتی در منتخبی از شرکت‌های صادراتی در بورس اوراق بهادار تهران
        شهریار زروکی محمد عبدی سیدکلایی سودابه برارجانی
        10.30495/eco.2022.1958426.2660
        هدف این مقاله بررسی آثار ناکارایی سرمایه گذاری در نیروی کار بر فعالیت های اجتناب مالیاتی شرکت‌ها برای نمونه ای متشکل از 64 شرکت صادراتی در ایران طی بازه زمانی 1398-1388 است. برای این منظور، در دو مرحله از روش داده‌های تابلویی پویا و تخمین زن گشتاورهای تعمیم‌یافته استفاد چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی آثار ناکارایی سرمایه گذاری در نیروی کار بر فعالیت های اجتناب مالیاتی شرکت‌ها برای نمونه ای متشکل از 64 شرکت صادراتی در ایران طی بازه زمانی 1398-1388 است. برای این منظور، در دو مرحله از روش داده‌های تابلویی پویا و تخمین زن گشتاورهای تعمیم‌یافته استفاده گردید؛ بدین صورت که، نخست، ناکارایی سرمایه‌گذاری در نیروی کار و سپس، اثر آن بر اجتناب مالیاتی شرکت ها برآورد شد. نتایج حاصل از برآورد الگوی پژوهش بر وجود اثر مستقیم ناکارایی سرمایه گذاری در نیروی کار بر اجتناب مالیاتی شرکت ها دلالت دارد. افزون ‌بر این، نتایج نشان داد که ارزش بازاری و اندازه شرکت، به‌ترتیب، با اثر مستقیم و معکوس بر اجتناب مالیاتی همراه است. بنابراین، افزایش ابهام، محیط کنترلی ضعیف تر و کاهش جریان های نقدی مورد انتظار ناشی از ناکارایی سرمایه‌گذاری در نیروی کار، فرصت و زمینه را برای مدیریت شرکت درباره افزایش اجتناب مالیاتی فراهم می آورد و دست‌اندرکاران حوزه مالیات باید به این نکته مهم توجه زیادی داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1649 - فناوری اطلاعات و ارتباطات و رشد بهره وری در بلندمدت: شواهدی از صنایع تولیدی ایران
        محمود رضائی سراجی محمود محمودزاده پروانه سلاطین مهدی فتح آبادی
        10.30495/eco.2022.1953248.2632
        هدف این مقاله اندازه گیری میانگین سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات از رشد بهره وری در بلند مدت و شاخص فاوابری در صنایع تولیدی ایران در سطح کدهای دو رقمی (ISIC) است. بدین منظور از الگوی حسابداری رشد گسترش‌یافته در دوره زمانی 1397-1384 بهره‌برداری شد. یافته ها نشان داد اثرات چکیده کامل
        هدف این مقاله اندازه گیری میانگین سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات از رشد بهره وری در بلند مدت و شاخص فاوابری در صنایع تولیدی ایران در سطح کدهای دو رقمی (ISIC) است. بدین منظور از الگوی حسابداری رشد گسترش‌یافته در دوره زمانی 1397-1384 بهره‌برداری شد. یافته ها نشان داد اثرات فاوا بر میانگین رشد بهره‌وری در بلندمدت در صنایع تولیدی ایران مثبت است. سهم فاوا از رشد بهره‌وری در بلندمدت در صنایع تولیدی کک و فراورده های وابسته، تجهیزات برقی و مواد شیمیایی و فراورده های وابسته بیش از سایر صنایع تولیدی ایران است و با گذشت زمان، این مقدار بهبود یافته است. کم‌ترین سهم فاوا از رشد بهره‌وری در بلندمدت نیز مربوط به مبلمان، پوشاک و ماشین آلات و تجهیزات طبقه بندی نشده در جای دیگر است. هم‌چنین، شواهد نشان داد که مقدار میانگین شاخص فاوابری ناچیز و با افزایش شدت کاربری فاوا (فاوابری) آثار آن بر رشدهای بهره‌وری افزایش می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1650 - اثر تمرکز صنعتی و واردات کالاهای سرمایه‌ای بر شدت مصرف انرژی در صنایع ایران
        سیما حاجبی فرد رضا روشن
        10.30495/eco.2023.1995412.2788
        هدف این مقاله ارزیابی اثر تمرکز صنعتی و واردات کالاهای سرمایه ای بر شدت مصرف انرژی در صنایع ایران است. شاخص تمرکز صنعتی با استفاده از روش هرفیندال- هیرشمن و آنتروپی نسبی محاسبه شده است. در این پژوهش، از روش پانل دیتا و مدل اثرات ثابت برای تخمین ضرایب مدل‌ها استفاده شده چکیده کامل
        هدف این مقاله ارزیابی اثر تمرکز صنعتی و واردات کالاهای سرمایه ای بر شدت مصرف انرژی در صنایع ایران است. شاخص تمرکز صنعتی با استفاده از روش هرفیندال- هیرشمن و آنتروپی نسبی محاسبه شده است. در این پژوهش، از روش پانل دیتا و مدل اثرات ثابت برای تخمین ضرایب مدل‌ها استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می‌دهد که در دوره 1397-1381 تمرکز صنعتی و واردات کالاهای سرمایه ای بر شدت مصرف انرژی اثر مثبت و معنادار دارند. به طوری که، با افزایش مقدار سهم صنعت به اندازه یک درصد در بازار، شدت مصرف انرژی به مقدار 089/0 تا 203/0 درصد افزایش می‌یابد. همچنین، قیمت حامل های انرژی اثر منفی بر شدت مصرف انرژی دارد. با توجه به رابطه‌ی معکوس میان قیمت حامل‌های انرژی و شدت انرژی و کشش پایین قیمتی، لازمست که که به صورت منطقی قیمت انرژی صنایعی که آلودگی زیست محیطی ایجاد می نمایند افزایش یابد تا شدت انرژی آنها کاهش یابد. همچنین، پیشنهاد می شود که کالاهای سرمایه‌ایی وارد صنایع گردد که مصرف انرژی پایینی داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1651 - اثر تحریم های اقتصادی بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران: رهیافت فازی
        مصطفی علمی مقدم مصطفی شکری یعقوب محمودیان
        10.30495/eco.2023.1987500.2760
        سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر جذب آن اثرگذار است. طبق مطالعات تجربی عوامل مرئی و نامرئی متعددی بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در هر کشوری مؤثر هستند، عواملی که بعضاً نمی‌توان همه آنها را در یک مدل اقتصادی لحاظ کرد. در پژوهش حاضر چکیده کامل
        سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر جذب آن اثرگذار است. طبق مطالعات تجربی عوامل مرئی و نامرئی متعددی بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در هر کشوری مؤثر هستند، عواملی که بعضاً نمی‌توان همه آنها را در یک مدل اقتصادی لحاظ کرد. در پژوهش حاضر با توجه به اهمیت موضوع، با بهره‌گیری از رهیافت فازی اثر تحریم‌های اقتصادی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشور ایران در دوره 1401-1357 بررسی شده است. نتایج نشان داد که تحریم‌های اقتصادی شدید و متوسط، با ضرایب فازی بالا و قوی، تأثیری منفی و قابل‌توجه بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران داشته‌اند. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای کسری بودجه، نرخ تورم، تحریم‌های ضعیف اقتصادی و نرخ ارز اثری منفی و متغیرهای تولید ناخالص داخلی، درجه بازبودن اقتصاد، نرخ بهره داخلی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با وقفه، شاخص کیفیت حکمرانی و نرخ مؤثر مالیاتی بر سود شرکت‌ها، اثر مثبتی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران، داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1652 - شمول مالی و بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران
        رضا معبودی
        10.30495/eco.2023.1992120.2770
        هدف مقاله بررسی تاثیر شمول مالی بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته پانلی و داده های استانی در دوره زمانی 1399-1394 استفاده شد. یافته ها نشان داد شمول مالی تاثیر منفی و معناداری بر نرخ بیک چکیده کامل
        هدف مقاله بررسی تاثیر شمول مالی بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته پانلی و داده های استانی در دوره زمانی 1399-1394 استفاده شد. یافته ها نشان داد شمول مالی تاثیر منفی و معناداری بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران دارد. شمول مالی از یک سو ازطریق کاهش هزینه مبادلات و افزایش شفافیت اطلاعات، دسترسی کارآفرینان و بنگاه های اقتصادی، اعتبارات مالی را افزایش می دهد که افزایش ظرفیت تولید و کاهش نرخ بیکاری را درپی دارد؛ ازسوی دیگر، با افزایش دسترسی افراد کم درآمد به استقراض موجب افزایش سرمایه گذاری در سرمایه انسانی و به‌تبع آن، کاهش نرخ بیکاری می‌شود. همچنین، رشد اقتصادی و سرمایه انسانی تاثیر منفی و معنادار و متغیر دستمزد حقیقی تاثیر مثبت و معناداری بر نرخ بیکاری مناطق شهری و روستایی ایران دارند. با توجه به نتایج پژوهش، اتخاذ سیاست های کارا در زمینه آموزش و افزایش سواد مالی افراد مناطق محروم برای مشارکت در بخش مالی، افزایش سرمایه گذاری برای ارتقای فناوری‌های نوآورانه مالی، گسترش سخت افزارهای بانکی و بهبود زیرساخت های سیستم پرداخت برای استفاده از مزایای شمول مالی در کاهش بیکاری کشور ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1653 - ساختار تولید و توزیع درآمد در ایران
        اسمعیل ابونوری محبوبه فراهتی
        چکیده هدف این مقاله برآورد اثرات ساختار تولید بر نابرابری توزیع درآمد در ایران است. بدین‌ منظور از ضریب جینی و سهم ارزش ‌افزوده پنج بخش کشاورزی، صنعت و معدن، ساختمان، نفت و خدمات از تولید ناخالص داخلی ایران طی سال‌های 1357-1391 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد انتقال چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله برآورد اثرات ساختار تولید بر نابرابری توزیع درآمد در ایران است. بدین‌ منظور از ضریب جینی و سهم ارزش ‌افزوده پنج بخش کشاورزی، صنعت و معدن، ساختمان، نفت و خدمات از تولید ناخالص داخلی ایران طی سال‌های 1357-1391 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد انتقال سهم ارزش افزوده از بخش کشاورزی به هر یک از بخش‌های صنعت و معدن، خدمات و یا نفت نابرابری درآمدی را افزایش می‌دهد. در حالی که انتقال سهم ارزش افزوده از بخش نفت به هر یک از بخش‌های دیگر نابرابری درآمدی را کاهش خواهد داد. انتقال سهم ارزش افزوده از بخش صنعت و معدن به بخش نفت و یا خدمات موجب افزایش نابرابری خواهد شد. انتقال سهم ارزش افزوده از بخش خدمات به بخش صنعت و معدن اثر برابرگر بر توزیع درآمد دارد. انتقال سهم ارزش افزوده بین بخش ساختمان و هر یک از بخش‌های صنعت و معدن و کشاورزی موجب تغییر معنادار نابرابری اقتصادی نخواهد شد. با توجه به یافته‌ها، با انتقال سهم ارزش افزوده از هریک از بخش‌های صنعت و معدن، خدمات و یا نفت به بخش کشاورزی نابرابری کاهش خواهد یافت که با فرضیه کوزنتس مبنی بر پایین‌تر بودن نابرابری در بخش کشاورزی در مقایسه با سایر بخش‌ها سازگار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1654 - ارزیابی رفاه اجتماعی و همگرایی رفاه استانهای ایران برای سنجش توسعه مناطق ایران
        الهام وفائی پرویز محمدزاده حسین اصغرپور فیروز فلاحی
        چکیده هدف این مقاله بررسی رفاه اجتماعی و همگرایی رفاه اجتماعی استان‌های کشور ایران برای ارزیابی توسعه متوازن در ایران طی دوره زمانی 1379-1392 می‌باشد.برای این منظور از همگرایی ناهار و ایندر استفاده شده است. نتایج نشان داد استان‌های کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد و مازن چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله بررسی رفاه اجتماعی و همگرایی رفاه اجتماعی استان‌های کشور ایران برای ارزیابی توسعه متوازن در ایران طی دوره زمانی 1379-1392 می‌باشد.برای این منظور از همگرایی ناهار و ایندر استفاده شده است. نتایج نشان داد استان‌های کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد و مازندران به سمت متوسط رفاه استان‌ها همگرا شده و استان‌های آذربایجان ‌شرقی، آذربایجان‌ غربی، اردبیل، بوشهر، خراسان رضوی، خراسان شمالی، سمنان، سیستان و بلوچستان، قم، گلستان، لرستان و هرمزگان از متوسط رفاه واگرا شده‌اند. همچنین، اکثر استان‌های ایران دارای رفاه پایین‌تری نسبت به میانگین جامعه می‌باشند. لذا عملکرد سیاست‌گذاران در این حوزه برای توسعه متوازن رفاه مناطق مناسب نبوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1655 - تعرفه‌های بخشی و توزیع جغرافیایی صنایع پایین‌دستی کشاورزی: شواهدی از استان‌های ایران
        منصور اردشیری رضا مقدسی سعید یزدانی امیر محمدی نژاد
        هدف این مقاله ارزیابی اثر تعرفه‌های بخشی بر توزیع جغرافیایی صنایع پایین‌دستی کشاورزی در استان‌های ایران در چارچوب نظریه جغرافیای اقتصادی جدید است. بدین منظور از رهیافت میدلفارت- نارویک، اورمن و ونبلز (2000) استفاده شد که در آن چشم‌انداز توزیع مکانی فعالیت صنایع با توجه چکیده کامل
        هدف این مقاله ارزیابی اثر تعرفه‌های بخشی بر توزیع جغرافیایی صنایع پایین‌دستی کشاورزی در استان‌های ایران در چارچوب نظریه جغرافیای اقتصادی جدید است. بدین منظور از رهیافت میدلفارت- نارویک، اورمن و ونبلز (2000) استفاده شد که در آن چشم‌انداز توزیع مکانی فعالیت صنایع با توجه به تعاملات چند عاملی بین ویژگی‌های منطقه‌ای و صنعتی شکل می‌گیرد. مدل تحقیق با استفاده از اطلاعات صنعتی و منطقه‌ای 33 رسته صنعت در سطح کد 4 رقمی طبقه‌بندی (ISIC) برای صنایع پایین‌دستی کشاورزی 28 استان کشور در دوره‌ 93-1383 با روش اثرات ثابت برآورد شد. نتایج نشان داد تعرفه‌های بخشی بر الگوی مکان‌یابی صنعتی در صنایع پایین‌دستی کشاورزی ایران اثر معنا‌دار دارد؛ بدان معنا که اجرای سیاست‌های حمایتی سبب افزایش تجمع در برخی استان‌ها و شکل‌گیری الگوی هسته- پیرامون در ایران شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1656 - تأثیر مصرف فرآورده‌های نفتی بر رشد اقتصادی در استان های کشور
        کیومرث شهبازی حسین اصغرپور کریم محرم زاده
        هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مصرف فرآورده‌های نفتی و رشد اقتصادی در استان های کشور می‌باشد. در این راستا از روش داده‌های تابلویی و داده‌های فصلی دوره زمانی 1385-1379 در سطح استانی استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مصرف بنزین و نفت گاز تأثیر مثبت و معنی‌دار چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مصرف فرآورده‌های نفتی و رشد اقتصادی در استان های کشور می‌باشد. در این راستا از روش داده‌های تابلویی و داده‌های فصلی دوره زمانی 1385-1379 در سطح استانی استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مصرف بنزین و نفت گاز تأثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی استان های کشور داشته است و کشش تولید استان های کشور نسبت به بنزین و نفت گاز به ترتیب (22/0) و (19/0) بوده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که مخارج عمرانی دولت و جمعیت استان ها تأثیر مثبت و معنا‌داری بر رشد اقتصادی داشته‌اند و کشش تولید نسبت به جمعیت بیشتر از کشش تولید نسبت به مخارج عمرانی دولت بوده است. با توجه به نتایج تحقیق، تحدید مصرف فرآورده‌های نفتی می‌تواند منجر به کندی رشد اقتصادی در استان های کشور شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1657 - بهره‌وری کل انرژی و عوامل موثر بر آن (صنایع تولیدی ایران)
        ابراهیم نیک نقش نقی شجاع امیر غلام ابری محمد مهدی موحدی
        هدف این مقاله ارزیابی بهره وری کل انرژی و عوامل موثر بر آن در 134 صنعت تولیدی ایران در سطح کدهای چهار رقمی طبقه بندی بین‌المللی (ISIC) طی دوره 1394-1385 است. بدین منظور، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها و شاخص مالم‌کوییست، کارایی فنّی, تکنولوژیکی و بهره‌وری کل انر چکیده کامل
        هدف این مقاله ارزیابی بهره وری کل انرژی و عوامل موثر بر آن در 134 صنعت تولیدی ایران در سطح کدهای چهار رقمی طبقه بندی بین‌المللی (ISIC) طی دوره 1394-1385 است. بدین منظور، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها و شاخص مالم‌کوییست، کارایی فنّی, تکنولوژیکی و بهره‌وری کل انرژی صنایع تولیدی ایران محاسبه شده و سپس، با روش اثرات ثابت و گشتاورهای تعمیم‌یافته، عوامل موثر بر بهره‌وری کل انرژی برآورد شد. نتایج مدل نشان داد تمامی صنایع تولیدی، رشد مثبت پیشرفت تکنولوژیکی را تجربه نموده‌اند؛ اما هیچ کدام از کارایی فنّی برخوردار نبوده‌اند. به طور کلی، یافته‌ها حاکی از رشد بهره‌وری کل انرژی در صنایع تولیدی است. نتایج برآورد الگو نشان داد متغیرهای مهارت، فاوا، تحقیق و توسعه، سرمایه فیزیکی، ماشین‌آلات و تجهیزات، صادرات و زمان اثر معنادار و فقط تحصیلات، اثر غیرمعناداری بر بهره‌وری کل انرژی داشته‌ است. بر اساس نتایج، بازبینی شیوه کار, بهبود مهارت‌های مدیریتی، حمایت یارانه‌ای دولت از تولید و سرمایه‌گذاری، کاهش تعرفه واردات تجهیزات و ماشین‌آلات سرمایه‌ای از صنایع با مصرف انرژی کم‌تر پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1658 - رابطه بین تورم و نااطمینانی تورمی در ایران با استفاده از رگرسیون چرخشی مارکوف
        علی حسین صمدی شراره مجدزاده طباطبایی
        چکیده هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی رابطه بین تورم و نااطمینانی تورمی با استفاده از رگرسیون چرخشی مارکوف بر اساس اطلاعات ماهانه شاخص قیمت مصرف کننده‌ در ایران، طی دوره 1391:6-1369:10 می‌باشد. برای رسیدن به این هدف نااطمینانی تورمی بر اساس الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خود باز چکیده کامل
        چکیده هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی رابطه بین تورم و نااطمینانی تورمی با استفاده از رگرسیون چرخشی مارکوف بر اساس اطلاعات ماهانه شاخص قیمت مصرف کننده‌ در ایران، طی دوره 1391:6-1369:10 می‌باشد. برای رسیدن به این هدف نااطمینانی تورمی بر اساس الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خود بازگشت‌کننده تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج حاصل از تخمین ضرایب الگوی خود بازگشت کننده چرخشی مارکوف نشان می‌دهد که سری زمانی نرخ تورم در طول دوره مورد بررسی از دو رژیم مختلف تبعیت می‌کند به طوری که در رژیم اول با میانگین بالا و نوسان پایین و در رژیم دوم با میانگین پایین و نوسان بالا روبرو است. هم‌چنین بررسی رابطه‌ی بین تورم و نااطمینانی تورمی نشان می‌دهد که در هر دو رژیم یاد شده، افزایش نرخ تورم به افزایش نااطمینانی تورمی منجر شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1659 - تأثیر شکنندگی دولت بر صادرات ایران به کشورهای جنوب شرق آسیا با رویکرد اقتصادسنجی فضایی
        شکوفه ناقلی مجید مداح اسمعیل ابونوری
        چکیده هدف این مقاله برآورد تأثیر شاخص شکنندگی دولت به عنوان معیار نشان دهنده نهادها بر صادرات ایران به کشورهای جنوب شرق آسیاست. بدین منظور از رویکرد اقتصادسنجی فضایی و مدل مختلط رگرسیون- خود رگرسیونی فضایی استفاده شد. الگوی تحقیق مدل رگرسیونی با داده های پانل طی دوره چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله برآورد تأثیر شاخص شکنندگی دولت به عنوان معیار نشان دهنده نهادها بر صادرات ایران به کشورهای جنوب شرق آسیاست. بدین منظور از رویکرد اقتصادسنجی فضایی و مدل مختلط رگرسیون- خود رگرسیونی فضایی استفاده شد. الگوی تحقیق مدل رگرسیونی با داده های پانل طی دوره زمانی 2000- 2015 از تجارت ایران با کشورهای جنوب شرق آسیاست. نتایج نشان داد اثر متغیر شاخص شکنندگی دولت بر صادرات ایران به کشورهای جنوب شرق آسیا منفی و معنادار است؛ بدین معنا، ارتقای قانونمندی و کارایی در حوزه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی اثر مثبتی بر افزایش ظرفیت های صادراتی کشور دارد. بنابراین، فرضیه وجود وابستگی فضایی در مدل تأیید می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1660 - تأثیر ثروت بر مصرف بخش خصوصی در ایران
        سارا امامقلی پور لطفعلی عاقلی
        در این مقاله، اثر ثروت(دارایی) مالی بر مصرف بخش خصوصی مورد آزمون قرار می گیرد. برآورد مدل خودرگرسیون برداری باوقفه های توزیعی(ARDL) با استفاده از داده های فصلی 1375:1 تا 1389:4 نشان می دهد که در کوتاه مدت و بلندمدت، میل نهایی به مصرف ناشی از درآمد قابل تصرف به ترتیب 361 چکیده کامل
        در این مقاله، اثر ثروت(دارایی) مالی بر مصرف بخش خصوصی مورد آزمون قرار می گیرد. برآورد مدل خودرگرسیون برداری باوقفه های توزیعی(ARDL) با استفاده از داده های فصلی 1375:1 تا 1389:4 نشان می دهد که در کوتاه مدت و بلندمدت، میل نهایی به مصرف ناشی از درآمد قابل تصرف به ترتیب 361/0و 686/0 و میل نهایی به مصرف ناشی از ثروت مالی به ترتیب 261/0 و 497/0 می باشند. هم چنین الگوی تصحیح خطا نشان دهنده تعدیل عدم تعادل های کوتاه مدت با ضریب 525/0- است که سرعت تعدیل نسبتاً مناسبی محسوب می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1661 - تاثیر مصرف انرژی، رشد اقتصادی و تجارت خارجی بر انتشار گازهای گلخانه‌ای در ایران
        تقی ترابی امین خواجویی پور سمانه طریقی محمدرضا پاکروان
        چکیده مقاله حاضر به طور تجربی ارتباط بین میزان انتشار این گاز را با مصرف انرژی، درآمد و تجارت خارجی ایران برای دوره زمانی 90-1350 و بر اساس منحنی زیست محیطی کوزنتس بررسی کرده است. برای این منظور از روش خود توزیع با وقفه‌های گسترده استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می‌ چکیده کامل
        چکیده مقاله حاضر به طور تجربی ارتباط بین میزان انتشار این گاز را با مصرف انرژی، درآمد و تجارت خارجی ایران برای دوره زمانی 90-1350 و بر اساس منحنی زیست محیطی کوزنتس بررسی کرده است. برای این منظور از روش خود توزیع با وقفه‌های گسترده استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد مصرف سرانه انرژی، تولید ناخالص داخلی سرانه واقعی و درجه باز بودن اقتصاد تأثیری مثبت و معنا‌دار بر میزان انتشار سرانه گاز دی‌اکسیدکربن دارند. همچنین نتایج نشان می‌دهد عدم تعادل در سطح انتشار گاز دی اکسید کربن پس از گذشت حدود دو سال به واسطه تغییر متغیرهای سطح مصرف انرژی، تولید ناخالص داخلی و درجه باز بودن اقتصاد تعدیل می‌شود. با توجه به روند رو به افزایش سرانه انتشار دی‌اکسید‌کربن در کشور ایران، نیاز به اعمال سیاست‌های زیست‌محیطی جدیدی برای حفظ محیط زیست است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1662 - جایگزین‌سازی بین‌سوختی در OECD و اثر آن بر نوسان سهم صادرات نفت خام ایران
        تیمور محمدی حمید آماده فریدون برکشلی داریوش وافی نجار
        با توجه به اهمیت مسئله جایگزین‌کردن بین‌سوختی، تلاش می‌شود تحولات جایگزین‌سازی بین‌سوختی در بازار OECD را بررسی نموده و سپس به این سئوال پاسخ داد که آیا این جایگزینی اثری در نوسان سهم صادرات نفت خام ایران در بازار OECDدارد؟ برآورد تخمین مدل لاجیت پویای خطی، مبتنی بر سیس چکیده کامل
        با توجه به اهمیت مسئله جایگزین‌کردن بین‌سوختی، تلاش می‌شود تحولات جایگزین‌سازی بین‌سوختی در بازار OECD را بررسی نموده و سپس به این سئوال پاسخ داد که آیا این جایگزینی اثری در نوسان سهم صادرات نفت خام ایران در بازار OECDدارد؟ برآورد تخمین مدل لاجیت پویای خطی، مبتنی بر سیستم معادلات سهم سوخت و روش SURE، برای بررسی جایگزین‌سازی بین‌سوختی میان چهار سوخت نفت، گاز، زغال و الکتریسیته در OECD نشان می‌دهد که الکتریسیته و سپس گاز، بیشترین شدت جایگزینی را (هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت) با نفت دارند. همچنین نتایج بررسی اثر این جایگزین‌سازی‌ها‌ با استفاده از مدل MSI نشان می‌دهد که این جایگزینی‌ در نوسان سهم صادرات نفت خام ایران به این بازار نیز موثر هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1663 - عوامل موثر بر صادرات ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا
        منصور عسگری
        هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر صادرات ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا با استفاده از مدل جاذبه و با رهیافت داده‌های پانلی طی دوره زمانی 2016 - 2007 است. نتایج حاصل از برآوردگر گشتاورهای تعمیم‌یافته نشان می‌دهد؛ متغیرهای اندازه تولید ناخالص داخلی،‌ تشابهات اقتصادی، تف چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر صادرات ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا با استفاده از مدل جاذبه و با رهیافت داده‌های پانلی طی دوره زمانی 2016 - 2007 است. نتایج حاصل از برآوردگر گشتاورهای تعمیم‌یافته نشان می‌دهد؛ متغیرهای اندازه تولید ناخالص داخلی،‌ تشابهات اقتصادی، تفاوت بین درآمد صادرکننده و واردکننده و نرخ واقعی ارز بر افزایش صادرات ایران موثر بوده و برقراری موافقت‌نامه تجارت ترجیحی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به میزان 43 درصد موجب افزایش صادرات ایران می‌شود. تقویت زیرساخت‌های حمل و نقل و تجارت دریایی در سواحل شمالی کشور، تقویت زیرساخت‌های جاده‌ای و تکمیل اتصال ریلی از مرز جلفا به مکری ارمنستان و استفاده از پول‌های ملی در تجارت فیمابین با توجه به شرایط کنونی کشور پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1664 - کاربرد الگوی رشد درون‌زا برای محاسبه نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده با تاکید بر کالاهای مضر و پسماند
        احمد جعفری صمیمی سعید کریمی پتانلار کورش اعظمی
        هدف این مقاله محاسبه نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده با تاکید بر کالاهای مضر و پسماند و درآمدهای نفتی با استفاده از یک الگوی رشد درون‌زا برای اقتصاد ایران است. بدین منظور، ابتدا یک الگوی رشد تعمیم‌یافته سه‌بخشی شامل خانوار، بنگاه و دولت بسط یافت. پس از بسط الگو و دستیاب چکیده کامل
        هدف این مقاله محاسبه نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده با تاکید بر کالاهای مضر و پسماند و درآمدهای نفتی با استفاده از یک الگوی رشد درون‌زا برای اقتصاد ایران است. بدین منظور، ابتدا یک الگوی رشد تعمیم‌یافته سه‌بخشی شامل خانوار، بنگاه و دولت بسط یافت. پس از بسط الگو و دستیابی به رابطه تعیین‌کننده نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده، با استفاده از پارامترهای اقتصاد ایران، مدل یاد شده کالیبره و مقادیر بهینه مالیات در سناریوهای مختلف محاسبه گردید. نتایج نشان داد در صورت کاهش درآمدهای نفتی، برای باقی ماندن در وضعیت یکنواخت، نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده افزایش خواهد یافت. رشد اقتصادی بالاتر موجب افزایش نرخ بهینه مالیات خواهد شد. با افزایش حساسیت اجتماعی نسبت به کالاهای مضر و پسماند، به ‌منظور تأمین شرایط بهینه برای رفاه اجتماعی، نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده نیز باید افزایش یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1665 - اثر تغییرات سهم درآمدی سرمایه بر رشد اقتصادی و بهره‌وری کل عوامل تولید در صنایع استان‌های ایران
        مهدی فتح آبادی
        در این مقاله، اثر تغییر سهم درآمدی سرمایه بر رشد اقتصادی اندازه‌گیری، سپس به حسابداری رشد اقتصادی و محاسبه بهره‌وری کل عوامل با فرض تغییر سهم درآمدی سرمایه پرداخته شد. در نهایت اثر سهم درآمدی سرمایه و تغییرات آن بر رشد بهره‌وری کل عوامل تولید برآورد گردید. بدین منظور از چکیده کامل
        در این مقاله، اثر تغییر سهم درآمدی سرمایه بر رشد اقتصادی اندازه‌گیری، سپس به حسابداری رشد اقتصادی و محاسبه بهره‌وری کل عوامل با فرض تغییر سهم درآمدی سرمایه پرداخته شد. در نهایت اثر سهم درآمدی سرمایه و تغییرات آن بر رشد بهره‌وری کل عوامل تولید برآورد گردید. بدین منظور از داده‌های صنایع تولیدی به تفکیک استان‌های ایران در دوره 93-1383 استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد اثر تغییر سهم درآمدی سرمایه بر تولید سرانه صنایع تولیدی استان‌ها سالانه متوسط 5/11 هزار ریال بوده است. نتایج حسابداری رشد حاکی از آن است سهم نیروی کار و سرمایه از رشد اقتصادی 6/5 درصدی صنایع تولیدی استان‌ها به ترتیب 4/11 و 200 درصد بوده است. علاوه بر این، سهم تغییر سهم درآمدی سرمایه از رشد اقتصادی 30 درصد و سهم TFP زولتا نیز منفی 141 درصد سالانه می‌باشد. در نهایت، نتایج برآورد حداقل مربعات تلفیقی (PLS) و گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) نشان داد سهم درآمدی و تغییرات آن اثر مثبت و معنادار بر رشد TFP دارد که این اثرگذاری به دلیل تغییر نسبت فراوانی عوامل تولید و تغییرات تکنولوژیکی تورش‌دار صنایع تولیدی استان‌های ایران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1666 - ارتباط امنیت غذایی با جمعیت شهرنشین و برنامه‌های توسعه (مطالعه موردی: ایران)
        جلال سالم
        هدف این مقاله بررسی امنیت غذایی خانوارهای شهری در ایران و عوامل مؤثر بر آن طی سال‌های 1390 &ndash; 1362 است. بدین منظور، از الگوی سری زمانی برای ارزیابی عوامل موثر استفاده شد. نتایج نشان داد طی سال‌های مورد بررسی، امنیت غذایی خانوارهای شهری، صعودی بوده است. علی رغم بهبو چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی امنیت غذایی خانوارهای شهری در ایران و عوامل مؤثر بر آن طی سال‌های 1390 &ndash; 1362 است. بدین منظور، از الگوی سری زمانی برای ارزیابی عوامل موثر استفاده شد. نتایج نشان داد طی سال‌های مورد بررسی، امنیت غذایی خانوارهای شهری، صعودی بوده است. علی رغم بهبود امنیت غذایی در سطح شهرها، در سال 1390، 1/5 درصد از جمعیت شهری، کمتر از میزان استاندارد، انرژی دریافت کرده‌اند. اثر درصد جمعیت شهرنشین بر شاخص امنیت غذایی خانوارهای شهری منفی و در سطح مناسبی معنادار نیست. متغیر با وقفه تغییرات بر رشد شاخص کلی امنیت غذایی در سال آتی اثر منفی خواهد داشت؛ بدین معنا، با افزایش یک واحدی رشد شاخص امنیت غذایی در یک سال، رشد این شاخص در سال بعدی به اندازه 008/0 واحد کاهش می‌یابد. بر اساس نتایج، ثبات این شاخص و حفظ روند افزایشی آن باید اولویت برنامه‌های توسعه آتی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1667 - تحلیل اثرات تمرکززدایی مالی و پیامدهای زیست‌محیطی آن در استان‌های ایران
        آزاد خانزادی مریم حیدریان سارا مرادی
        چکیده هدف این مقاله بررسی سیاست های تمرکززدایی مالی و پیامدهای زیست محیطی ناشی از آن در دوره زمانی 1394-1384 است. نتایج برآورد مدل ها به روش گشتاورهای تعمیم یافته نشان می دهد تمرکززدایی درآمدی، رابطه منفی و معناداری با انتشار آلودگی دارد. نتایج سایر متغیرها نیز حاکی از چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله بررسی سیاست های تمرکززدایی مالی و پیامدهای زیست محیطی ناشی از آن در دوره زمانی 1394-1384 است. نتایج برآورد مدل ها به روش گشتاورهای تعمیم یافته نشان می دهد تمرکززدایی درآمدی، رابطه منفی و معناداری با انتشار آلودگی دارد. نتایج سایر متغیرها نیز حاکی از رابطه مثبت بین صنعتی شدن و بهره وری انرژی با انتشار آلودگی است. با افزایش تراکم نسبی جمعیت، آلودگی کاهش می یابد. نتایج حاصل از بررسی فرضیه زیست محیطی کوزنتس نیز دلالت بر رد این فرضیه دارد؛ علاوه بر این، وجود حاصل‌ضرب ماتریس همسایگی در متغیر وابسته، موجب افزایش آلودگی در سطح استان ها شده و این نشانگر اثرات فضایی زیست محیطی در استان های کشور است. پیشنهاد می شود متولی تعریف و جمع آوری درآمدها، دولت های محلی باشند، در این صورت می توان هدفمند و برمبنای منابع درآمدی جدید همچون اقتصاد سبز، کسب و کارهایی را تعریف نمود که موجب کاهش آلودگی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1668 - تاثیر شاخص فلاکت بر هزینه های سلامت در ایران
        ابوالفضل شاه آبادی مهیا قربانی گلپرور
        سلامت یکی از شاخص‌های سرمایه انسانی است که بر بهره‌وری نیروی کار و افزایش رشد اقتصادی موثر است؛ به طوری که هزینه‌های آن، یک نوع سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی معرفی می‌شود. یکی از چالش‌های اساسی حوزه سلامت شناسایی عوامل تعیین‌کننده مقدار منابعی است که کشور برای مراقبت‌ها چکیده کامل
        سلامت یکی از شاخص‌های سرمایه انسانی است که بر بهره‌وری نیروی کار و افزایش رشد اقتصادی موثر است؛ به طوری که هزینه‌های آن، یک نوع سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی معرفی می‌شود. یکی از چالش‌های اساسی حوزه سلامت شناسایی عوامل تعیین‌کننده مقدار منابعی است که کشور برای مراقبت‌های سلامت اختصاص می‌دهد که شاخص فلاکت یکی از این عوامل اثرگذار است. بنابراین هدف مطالعه حاضر ارزیابی نقش شاخص فلاکت بر هزینه‌های سلامت ایران در طی دوره 1350 - 1390 است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد بین شاخص فلاکت و هزینه‌های سلامت رابطه منفی و معناداری وجود دارد. هم چنین براساس نتایج تخمین، ضریب تخمینی اندازه دولت، نرخ شهرنشینی و درآمد سرانه اثر مثبت و معنادار و ضریب تخمینی متغیر آموزش و نابرابری درآمد، اثر منفی و معناداری بر هزینه‌های سلامت در ایران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1669 - بررسی همگرایی صنعتی در استان‌های ایران: رهیافت اقتصادسنجی فضایی (SDM)
        سارا معصوم زاده مهدی شیرافکن مرتضی سیاره
        این مقاله به بررسی همگرایی بهره‌وری استان‌های ایران در دو سال 1386 و 1389 می پردازد. به این منظور از روش‌های همگرایی مطلق، شرطی بتا و اقتصاد‌‌سنجی فضایی (SDM) (ضرورت لحاظ اثر همسایگی در بررسی) استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد همگرایی بتای مطلق وجود داشته و ضریب آن برا چکیده کامل
        این مقاله به بررسی همگرایی بهره‌وری استان‌های ایران در دو سال 1386 و 1389 می پردازد. به این منظور از روش‌های همگرایی مطلق، شرطی بتا و اقتصاد‌‌سنجی فضایی (SDM) (ضرورت لحاظ اثر همسایگی در بررسی) استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد همگرایی بتای مطلق وجود داشته و ضریب آن برابر 12/0 می‌باشد. همگرایی مشروط نیز حاکی از وجود همگرایی در بهره‌وری است. این ضریب برابر 24/0 بوده و هر دو ضریب همگرایی در سطح 1 درصد به لحاظ آماری معنادار است. متغیرهای کنترل در همگرایی شرطی شامل تنوع صنعتی و سطح تحصیلات با اثر منفی و نیز یک‌نواختی صنعتی و دسترسی به زیرساخت جاده‌ای بین استانی با اثر مثبت بر همگرایی ارزش افزوده بخش صنعت می‌باشد. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان اقتصادی توجه بیشتری به یک‌نواختی صنعتی بر اساس پتانسیل‌های هر منطقه داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1670 - بررسی همگرایی توزیع درآمد در استان‌های ایران
        سارا معصوم زاده مهدی شیرافکن مجتبی محمدنژادی
        چکیده هدف این مقاله بررسی همگرایی توزیع درآمد در استان‌های ایران در دوره زمانی 1393- 1375 با استفاده از روش همگرایی ناهار و ایندر و سنجش همگرایی هر یک از استان‌ها نسبت به متوسط ضریب جینی کشوراست. نتایج نشان داد همگرایی و یا عدم همگرایی ضریب جینی از استانی به استان دیگر چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله بررسی همگرایی توزیع درآمد در استان‌های ایران در دوره زمانی 1393- 1375 با استفاده از روش همگرایی ناهار و ایندر و سنجش همگرایی هر یک از استان‌ها نسبت به متوسط ضریب جینی کشوراست. نتایج نشان داد همگرایی و یا عدم همگرایی ضریب جینی از استانی به استان دیگر متفاوت بوده و در بیش از نصف استان‌ها همگرایی به سمت متوسط مشاهده نمی‌شود. از میان استان‌های همگرا، ضریب جینی استان بوشهر و گلستان به ترتیب دارای بالاترین و پایین‌ترین سرعت همگرایی به سمت متوسط ضریب جینی هستند. در راستای تحقق همگرایی توزیع درآمد میان استان‌های کشور، به سیاست گذاران پیشنهاد می‌شود برای استان‌های واگرا برنامه‌های تنظیم قیمت و استفاده کارآمد از سرمایه را در دستور کار قرار دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1671 - اثر بازار داخلی بر صادرات و تولید صنایع کارخانه‌ای ایران
        رحمان سعادت اسمعیل ابونوری سعید راسخی محمدرضا مردانی
        چکیده هدف این مقاله بررسی اثر بازار داخلی بر صنایع بازار رقابت انحصاری ایران می‌باشد. اثر بازار داخلی در 12 صنعت، بر اساس طبقه‌بندی آیسیک دورقمی منتشر شده توسط مرکز آمار به صورت استانی در دوره زمانی 1380 &ndash; 1392 بررسی و برآورد گردید. نتایج نشان می‌دهد اثر بازار داخ چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله بررسی اثر بازار داخلی بر صنایع بازار رقابت انحصاری ایران می‌باشد. اثر بازار داخلی در 12 صنعت، بر اساس طبقه‌بندی آیسیک دورقمی منتشر شده توسط مرکز آمار به صورت استانی در دوره زمانی 1380 &ndash; 1392 بررسی و برآورد گردید. نتایج نشان می‌دهد اثر بازار داخلی تنها در صنعت تولید وسایل نقلیه‌ موتوری و تریلر و نیم‌تریلر وجود دارد؛ بنابراین تقاضای بالا برای محصولات این صنعت می‌تواند منجر به صادرات شود. در سایر صنایع مورد بررسی، به طور نسبی، تقاضای بالا برای محصولات این صنایع، عموما منجر به این خواهد شد که کشور واردکننده خالص این کالاها باشد. بر اساس نتایج، سرمایه‌گذاری در صنعتی که اثر بازار داخلی دارد، پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1672 - واج شناسی گویش کُرُشی
        نظام عمادی
        هدف ازاین مقاله، بررسی و توصیف نظام واجی گویش کُرُشی در استان فارس است. گویش کُرُشی به شاخه غربی-شمالی زبان‌های ایرانی نو تعلق دارد. کُرُش نام قومی است که بیشتر در استان‌های فارس و هرمزگان پراکنده‌اند. افزون بر این، کُرُش نام تیره‌ای از طایفه کشکولی بزرگ است که در سده‌ه چکیده کامل
        هدف ازاین مقاله، بررسی و توصیف نظام واجی گویش کُرُشی در استان فارس است. گویش کُرُشی به شاخه غربی-شمالی زبان‌های ایرانی نو تعلق دارد. کُرُش نام قومی است که بیشتر در استان‌های فارس و هرمزگان پراکنده‌اند. افزون بر این، کُرُش نام تیره‌ای از طایفه کشکولی بزرگ است که در سده‌های پیشین به ایل قشقایی پیوسته است. با این حال، زبانشان ترکی نیست، بلکه گویشی از زبان بلوچی است. در این پژوهش، نخست همخوان‌ها و واکه‌ها معرفی و بررسی می‌شوند. سپس به واج‌آرایی، ساخت هجا، فرایندهای واجی مانند همگونی، ناهمگونی، ابدال، افزایش، کاهش پرداخته می‌شود. با توجه به بررسی و سنجش‌های واجی، این گویش دارای 25 همخوان (p, b, t, d, k, g, q, ʔ, f, v, s, z , &scaron;, ž ,x , ,h ,č ,ǰ , m ,n , ŋ, l ,r , ř, y) و 8 واکه (&acirc;, a, e, ē, i, o, ō, u) و 5 واکه مرکب (ey, ow, ay, &acirc;y, uy) است. از ویژگی‌های واجی در همخوان‌ها و واکه‌های این گویش وجود همخوان‌های /ŋ/ و /ř/ و واکه‌های /ō/ و /ē/ است. /ŋ/ همخوانی است که واجگاه آن نرمکامی است و شیوه تولید آن خیشومی است. /ř/ برخلاف /r/ چند‌زنشی است و با وجود بسامد اندک آن در این گویش، متمایزدهنده معنی است. در گویش کُرُشی، دو واکه /ō/ و /ē/ به ترتیب بسته‌تر از دو واکه /o/ و /e/ است. ساخت هجا در این گویش، همچون فارسی رسمی CV(C)(C) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1673 - تحلیل نقش‏ های مثبت دیوها در اوسنه‏ های عامیانۀ خراسان بزرگ
        مصطفی سعادت
        10.30495/irll.2019.671513
        پیش از ظهور زرتشت، ایرانیان به دو گروه از خدایان (اهوراها و دیوها) اعتقاد داشتند. انتشار آموزه های زرتشت، عامل تقدس زدایی از دیوها در ایران است. اوسنه های عامیانه، گنجینه ای بسیار مهم در شناسایی ویژگی های فرهنگی و چگونگی تکوین بسیاری از باورها و نگرش ها در جوامع‌ان چکیده کامل
        پیش از ظهور زرتشت، ایرانیان به دو گروه از خدایان (اهوراها و دیوها) اعتقاد داشتند. انتشار آموزه های زرتشت، عامل تقدس زدایی از دیوها در ایران است. اوسنه های عامیانه، گنجینه ای بسیار مهم در شناسایی ویژگی های فرهنگی و چگونگی تکوین بسیاری از باورها و نگرش ها در جوامع‌اند. هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این پرسش است که آیا اوسنه های عامیانۀ گردآوری‌شده از خراسان ایران و کشورهای همزبان افغانستان و تاجیکستان می تواند نشان‌دهندۀ سیر تحول نگرش جامعۀ ایرانی نسبت به دیوها باشد؟ در برخی از اوسنه های عامیانه، دیوها دارای سجایای اخلاقی هستند؛ مثلاً شخصیتی قدرشناس دارند، به قهرمان داستان کمک می کنند، خوب و خوش‌اخلاق هستند و کارهای تخصصی انجام می دهند. در برخی از داستان های عامیانه، آدمیزاد به دیوها ظلم می کند و حتی آنان را بدون دلیل به قتل می رساند، در حالی که دیوها به کشتن آدمی رضایت نمی دهند. در بسیاری از داستان ها، تحت تأثیر اصلاحات دینی، نقش منفی به دیو نسبت داده شده، اما داستان هایی که در آن‌ها دیوها ایفا کنندۀ نقش مثبت هستند، نشان از پیروزی خاطرۀ پرستش دیوها بر آموزه های زرتشت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1674 - فرایند سایشی شدگی در گونة زبانی سیرجانی: واج شناسی زایشی
        طاهره عزت آبادی پور اشرف السادات شهیدی
        10.30495/irll.2019.667860
        هدف از نگارش این مقاله، شناسایی یکی از مهم‌ترین فرآیندهای آوایی تضعیف؛ یعنی سایشی شدگی، در گونۀ سیرجانی بر اساس چارچوب واج شناسی زایشی است. بدین منظور داده ها از اسناد مکتوب مانند کتاب، واژه نامه، مقاله و پایان نامه هایی که در مورد این گونه نوشته شده اند استخراج ش چکیده کامل
        هدف از نگارش این مقاله، شناسایی یکی از مهم‌ترین فرآیندهای آوایی تضعیف؛ یعنی سایشی شدگی، در گونۀ سیرجانی بر اساس چارچوب واج شناسی زایشی است. بدین منظور داده ها از اسناد مکتوب مانند کتاب، واژه نامه، مقاله و پایان نامه هایی که در مورد این گونه نوشته شده اند استخراج شده است، علاوه بر این، نگارندگان، خود گویشور بومیِ این گونه‌اند. در انجام این پژوهش از منابع مکتوب مانند پایان نامه، مقاله و سایر کتاب‌های موجود در این زمینه نیز به عنوان پیشینۀ پژوهش استفاده شده است. داده ‌ها بر مبنای الفبای آوانویسی بین المللی IPA آوانگاری شده اند و روش انجام پژوهش بر اساس روش اسنادی، توصیفی- تحلیلی است. با بررسی داده ها چند نوع فرآیند تضعیف از قبیل سایشی شدگی استخراج و بررسی شده است. پرسش های مورد بحث در این پژوهش عبارتند از: 1- چه نوع فرآیندهای واجی سایشی شدگی در گونۀ سیرجانی وجود دارد؟ 2- تعداد همخوان ها و واکه های گونۀ سیرجانی در مقایسه با فارسی معیار چندتاست؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1675 - ملاحظاتی در اشتراکات میان گویش‌های گیلکی و بختیاری
        محبوبه مسلمی زاده
        هدف مقاله، مقایسۀ دو گویش گیلگی و بختیاری و ارائۀ شواهدی از همسانی‌ها و اشتراکات این دو گویش برای اثبات ارتباط تنگاتنگ فرهنگی میان اقوام ایرانی است. با عنایت به تحوّلات بسیاری که در طول تاریخ، عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و خانوادگی را متأثّر نموده و به تبع چکیده کامل
        هدف مقاله، مقایسۀ دو گویش گیلگی و بختیاری و ارائۀ شواهدی از همسانی‌ها و اشتراکات این دو گویش برای اثبات ارتباط تنگاتنگ فرهنگی میان اقوام ایرانی است. با عنایت به تحوّلات بسیاری که در طول تاریخ، عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و خانوادگی را متأثّر نموده و به تبع آن در لایه‌های نخستین، زبان و گویش‌ها را نیز متحوّل کرده و گاهی برخی از آن‌ها را به ورطۀ خاموشی و فراموشی کشیده، تحقیقات بنیادین در زبان‌ها و گویش‌های ایرانی ضرورت می‌یابد. در این تحقیق با استفاده از پرسشنامۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی که برای جمع‌آوری گویش‌ها تنظیم شده، و تکمیل آن توسّط تعدادی از گویشوران گیلکی و بختیاری، جزئیات پرسشنامه‌ها به روشی تحلیلی و مقایسه‌ای بررسی شده نتیجتاً جهت اثبات ادّعا شماری از اشتراکات زبانی و آوایی و معنایی در این دو گویش ریشه یابی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1676 - بررسی تکیۀ کلمه و جمله در گویش سیستان
        صدیقه سادات میری فاطمه میر
        تکیه برجستگی یکی از هجاهای کلمه نسبت به هجاهای دیگر همان کلمه یا دیگر کلمات جمله است. دراین تحقیق با بیانی ساده به طرح مفهوم تکیه در گویش سیستان و انواع آن، شامل تکیه در کلمه و جمله همراه با ذکر نمونه و کاربرد آن پرداخته شده. به منظور بررسی تکیه، گفتار آزاد و ناآگاهانۀ چکیده کامل
        تکیه برجستگی یکی از هجاهای کلمه نسبت به هجاهای دیگر همان کلمه یا دیگر کلمات جمله است. دراین تحقیق با بیانی ساده به طرح مفهوم تکیه در گویش سیستان و انواع آن، شامل تکیه در کلمه و جمله همراه با ذکر نمونه و کاربرد آن پرداخته شده. به منظور بررسی تکیه، گفتار آزاد و ناآگاهانۀ مردم عادی ضبط و سپس آوانویسی شده است. هدف اصلی این تحقیق یافتن تفاوتی در تکیۀ گویش سیستان و تکیۀ فارسی معیار است. نتیجه آنکه به علت یکسان بودن ریشۀ این گویش با فارسی معیار، تفاوت چندانی، جز در محل قرار گرفتن تکیه در هجا و تعداد آن در جمله، مشاهده نمی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1677 - ریشه شناسی واژه هایی از گویش جیرفتی
        معصومه سمیعی زاده
        جیرفتی یکی از گویش های ایرانی نو است که در شهرستان جیرفتِ استان کرمان رواج دارد. ویژگی های آوایی و ساخت دستوری این گویش نشان می دهد که به شاخۀ زبان های ایرانی جنوب غربی تعلق دارد. در این مقاله، منتخبی از واژگان گویش جیرفتی ریشه شناسی شده اند. در مورد هر واژه، با ذکر گون چکیده کامل
        جیرفتی یکی از گویش های ایرانی نو است که در شهرستان جیرفتِ استان کرمان رواج دارد. ویژگی های آوایی و ساخت دستوری این گویش نشان می دهد که به شاخۀ زبان های ایرانی جنوب غربی تعلق دارد. در این مقاله، منتخبی از واژگان گویش جیرفتی ریشه شناسی شده اند. در مورد هر واژه، با ذکر گونۀ فرضی ایرانی باستان و برابر آن واژه در زبان های دورۀ میانه و دیگر گویش های استان کرمان به ریشه شناسی آن پرداخته شده است. تحولات آوایی و ساخت اشتقاقی مربوط به هر واژه توضیح داده شده است. بررسی ریشه شناسی واژگان این گویش نشان می دهد که گویش های ایرانی دارای اشتراکات و شباهت های زیادی هستند که از زبان ایرانی باستان منشعب شده اند. در بعضی واژه های این گویش صامت ها، پیشوندها و پسوندهای ایرانی باستان که در فارسی میانه و سپس در فارسی نو تحول پیدا کرده اند به همان صورت باقی مانده اند. واژه ها بر اساس الفبای انگلیسی و تلفظ رایج آنها در گویش جیرفتی مرتب شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1678 - فرایند تغییرات واجی در انتقال از زبان پهلوی به لکی
        یوسف علی بیرانوند سعید زهره وند
        10.30495/irll.2020.672952
        زبان لکی از جمله زبان های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه ها دچار دگرگونی هایی در ساختار می شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ها و واژه های آن به وج چکیده کامل
        زبان لکی از جمله زبان های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه ها دچار دگرگونی هایی در ساختار می شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ها و واژه های آن به وجود آمده است. هدف این پژوهش، آن است تا فرایند تغییر واژه های پهلوی- لکی را از دیدگاه تغییر واج ها و جایگاه و شیوۀ ادای واج ها از نظر تغییر در واژه های مشترک بررسی گردد و به این سؤالات پاسخ داده شود: 1- تغییرات واج ها در فرایند انتقال از پهلوی به لکی کدامند؟ 2- آیا جایگاه و شیوۀ ادای واج ها در تغییر آن‌ها به واج های دیگر، نقش داشته است؟ پس از بررسی، این نتایج به دست آمد: در انتقال واژه‌ها از پهلوی به لکی، تغییرات واجی شامل پنج فرایند کاهش، افزایش، جا‌به‌جایی، ادغام و ابدال بوده است. در این میان، تغییرات فرایند ابدال از همه بیشتر است. کاهش واجی در سه جایگاه آغاز، میان و پایان واژه ها دیده می شود. جا‌به‌جایی واج ها تنها در بین واج های a-r و &scaron;-s وجود دارد. همچنین با تکیه بر آمار این پژوهش می توان گفت جایگاه و شیوۀ ادای واج ها نقش مؤثری در تغییر آن‌ها داشته است. روش کار در این مقاله استخراج واژه‌های مشترک از فرهنگ های پهلوی و مقایسۀ آن‌ها با واژه‌های لکی از نظر واجی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1679 - سیمای جامعۀ کرد در لالایی های کردی
        رحمان مشتاق مهر آمینه فیضی
        10.30495/irll.2020.673340
        کردها همچون سایر اقوام ایرانی، ادبیات شفاهی غنی، پربار و دیرینه&lrm;ای دارند. لالایی ها به عنوان بخشی از ترانه های عامیانه در ادبیات شفاهی کردها سهم قابل توجهی دارند. این لالایی ها همچون آینه ، گوشه&lrm;هایی از فرهنگ، تاریخ و واقعیت های اجتماعی را منعکس می&lrm;کنند. چکیده کامل
        کردها همچون سایر اقوام ایرانی، ادبیات شفاهی غنی، پربار و دیرینه&lrm;ای دارند. لالایی ها به عنوان بخشی از ترانه های عامیانه در ادبیات شفاهی کردها سهم قابل توجهی دارند. این لالایی ها همچون آینه ، گوشه&lrm;هایی از فرهنگ، تاریخ و واقعیت های اجتماعی را منعکس می&lrm;کنند. با واکاوی این بخش از فرهنگ عامّه، موادّ جامعه‌شناختیِ بسیاری از قبیلِ مسائل اعتقادی، تربیتی، اخلاقی، سیاسی، فرهنگی، آداب و سنن و... به دست می آید که در شناخت فرهنگ و مردم و آشنایی با روحیّات و دلبستگی&lrm;های قومی کردها نقش مهمی خواهد داشت. این تحقیق بر آن است که به شیوۀ تحلیل محتوایی، سیمای جامعه و فرهنگ مردم کردزبان را از لابه&lrm;لای لالایی های کردیِ گرد‌آمده در کتاب ژانه ژین بررسی کند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که پژواکِ صدای زنان، معتقدات مذهبی، عقاید خرافی، مسائل سیاسی، وضعیت معیشتی و مراودات و ارتباطات، بازی&lrm;ها ، داستان ها و حکایت ها و ویژگی&lrm;های اقلیمی را می توان در این لالایی ها شنید و از طریق آن&lrm;ها با یکی از قدیم&lrm;ترین اقوام ایرانی، آشناییِ عمیق&lrm;تری حاصل کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1680 - گویش نایینی؛ گویشی بازمانده از ایران باستان
        محمدرضا حصارکی مهین خطیب نیا
        10.30495/irll.2023.1937534.1462
        گویش‌شناسی، یکی از شاخه‌های کاربردی دانش زبانی است که با هدف گردآوری گویش‌ها، به بررسی علمی، زبان‌شناختی، جامعه‌شناسی و مردم‌شناختی می‌پردازد. گویش محلی، رکن اصلی و ساختار موجودیت هر قوم و نژاد است؛ از این رو مطالعه و بررسی در جهت زنده نگه‌داشتن گویش نایینی، به عنوان بخ چکیده کامل
        گویش‌شناسی، یکی از شاخه‌های کاربردی دانش زبانی است که با هدف گردآوری گویش‌ها، به بررسی علمی، زبان‌شناختی، جامعه‌شناسی و مردم‌شناختی می‌پردازد. گویش محلی، رکن اصلی و ساختار موجودیت هر قوم و نژاد است؛ از این رو مطالعه و بررسی در جهت زنده نگه‌داشتن گویش نایینی، به عنوان بخشی از فرهنگ، سنّت و آیین شهرستان نایین، ضروری و درخور اهمیت است. گویش نایینی از گویش‌های مرکزی ایران و دنبالۀ زبان ایرانی میانه غربی است و اصالت ادبی و پیوند ناگسستنی و ثابت با زبان پهلوی ساسانی دارد. گویش نایینی با گویش‌های همجوار خود از جمله اردستانی، ورزنه‌ای، بادرودی، زفره‌ای، نطنزی و زرتشتیان یزد خویشاوندی نزدیک دارد. روش این پژوهش به صورت توصیفی و گردآوری اطلاعات به شیوۀ کتابخانه‌ای است و مواد زبانی آن از مجموعه فرهنگ لغت و امثال و حکم و از بین گویش مردم شهر نایین جمع‌آوری شده است. از نتایج به دست آمده این پژوهش می‌توان به منظم و سازمان‌یافته‌بودن این زبان اشاره کرد، به گونه‌ای که واژه‌ها از دو حالت خارج نیست؛ اول کلمه‌هایی که در این گویش، صورت ویژه‌ای دارند و ریشۀ آن‌ها را باید از فرهنگ اوستا استخراج کرد و دوم واژه‌هایی که مشتق از الفاظ فارسی معیار هستند و با تغییر حرکات، افزایش، کاهش یا تغییر حروف به زبان محلی نایینی راه یافته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1681 - بررسی ریشه‌شناسی چند واژه در گویش بابُلی
        مژگان فنایی فرّخ حاجیانی محسن محمودی
        10.30495/irll.2022.1940188.1471
        زبان و گویش‌های مازندرانی از گروه زبان‌های شمال غربی ایران هستند و در گروه زبان‌های کرانۀ دریای مازندران قرار می‌گیرند. گویش‌های این استان را می‌توان به دو دستۀ شرقی و غربی تقسیم کرد که هرچه از شرق به سوی غرب استان پیش برویم، به دلیل تأثیرگذاری زبان گیلکی، تفاوت‌های آوا چکیده کامل
        زبان و گویش‌های مازندرانی از گروه زبان‌های شمال غربی ایران هستند و در گروه زبان‌های کرانۀ دریای مازندران قرار می‌گیرند. گویش‌های این استان را می‌توان به دو دستۀ شرقی و غربی تقسیم کرد که هرچه از شرق به سوی غرب استان پیش برویم، به دلیل تأثیرگذاری زبان گیلکی، تفاوت‌های آوایی و واژگانی و دستوری بیشتر می‌شود. گویش بابُلی از گویش‌های شرقی استان مازندران است که با دیگر گویش‌های منطقه، شباهت‌ها و تفاوت‌های آوایی و ساختاری دارد. گردآوری این واژگان و دریافت معانی و مفاهیم آن‌ها، افزون بر نگهداری و پیشگیری از نابودی آن‌ها، می‌تواند به بازشناسی واژگان باستانی، آگاهی از دگرگونی‌های آوایی &ndash; واجی و گردآوری داده‌های لازم برای تدوین فرهنگ ریشه‌شناختی گویش‌های ایرانی یاری ‌رساند. در این پژوهش از دو روش تحقیق میدانی و توصیفی &ndash; تحلیلی و نیز شمّ زبانی یکی از نگارندگان، بهره گرفته شده است. بررسی ریشه‌شناختی و تجزیه و تحلیل آوایی این واژگان، نشان‌دهندۀ این است که بسیاری از آن‌ها در گویش بابُلی گاه بدون دگرگونی و یا با دگرگونی اندکی از زبان‌های فارسی میانه تا امروز باقی مانده‌اند و حتی برخی از آن‌ها شباهت زیادی به واژه‌های زبان‌های کهن‌تر مانند اوستایی و سانسکریت دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1682 - بررسی مضامین عرفانی در داستان «اصلی و کرم» بر مبنای روایت‌های ایران و ترکیه
        سکینه رسمی عاتکه رسمی
        10.30495/irll.2021.1911037.1385
        اسطوره، بیانی پر رمز و راز است که در تمامی ادوار تاریخ بشری در پیوند با انسان به وجود می‌آید، می‌بالد، تغییر و تحوّل می‌یابد و با تنوّع و گونه‌های مختلف دیده می‌شود. اسطوره‌ها با دربرگرفتن مضامین فرازمانی و فرامکانی، انواع مختلف و متنوعی دارند که از آن میان می‌توان به ا چکیده کامل
        اسطوره، بیانی پر رمز و راز است که در تمامی ادوار تاریخ بشری در پیوند با انسان به وجود می‌آید، می‌بالد، تغییر و تحوّل می‌یابد و با تنوّع و گونه‌های مختلف دیده می‌شود. اسطوره‌ها با دربرگرفتن مضامین فرازمانی و فرامکانی، انواع مختلف و متنوعی دارند که از آن میان می‌توان به اسطوره‌های تولّد، قهرمان، خلقت، عشق و ازدواج، مرگ، حرص و آز، نیکی و همچنین اسطوره‌های طبیعت اشاره کرد. اسطورۀ قهرمان یکی از مهم‌ترین اسطوره‌هاست که در بین ملل مختلف و در زمان‌های مختلف نمود یافته است. داستان سلوک قهرمانانی که غرور خویش را در هم شکسته و با گذر از عشق مجازی، عشق حقیقی را دریافت کرده‌اند، از مضمون مایه‌های مشترک آثار ادبی جهان است که در قالب اسطوره روی می نماید. این امر در روایت‌های مختلف داستان اصلی و کرم، نمود برجسته‌ای دارد. قهرمانان داستان همچون ققنوس در آتش می‌سوزند تا با فنای خویش، بقا را تجربه کنند. این مقاله بر مبنای مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی که با نگرش فرامرزی، وجوه مشترک برآمده از روح مشترک بشری را در آثار ادبی مورد بررسی قرار می دهد، مضامین عرفانی در داستان اصلی و کرم را بر اساس روایت‌های ایران و ترکیه، تبیین می کند تا ضمن مشخص کردن روابط ادبی ایران و ترکیه، نمود عرفان در داستان‌های عاشیقلار را روشن سازد. براساس دستاوردهای این تحقیق، عناصر درویش یاریگر، بوتا، عشق، دختر ترسا، پیر خرد، سفر، سختی راه عشق، گذر از عشق مجازی، فنا و دست‌یابی به حقیقت اصیل، صرف نظر از تفاوت‌های جزئی، مضامین مشترک این روایت‌هاست که بخشی به خاطر کهن الگو‌هاست و بخشی از تأثیر و تأثّر ناشی می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1683 - بازشناسی و توصیف گویش اردستانی
        قربانعلی ابراهیمی
        مقاله‌ی حاضر به بررسی و توصیف گویش اردستانی می‌پردازد. اردستان در شمال شرق اصفهان واقع شده است و با شهرهای گرمسار، کوهپایه‌ی اصفهان، شهرستان اصفهان، نائین، نطنز، آران و بیدگل همسایه است. گویش اردستانی در مجموعه‌ای همسان به‌نام گویش‌های مرکزی ایران قرار دارد. در مجموعه‌گ چکیده کامل
        مقاله‌ی حاضر به بررسی و توصیف گویش اردستانی می‌پردازد. اردستان در شمال شرق اصفهان واقع شده است و با شهرهای گرمسار، کوهپایه‌ی اصفهان، شهرستان اصفهان، نائین، نطنز، آران و بیدگل همسایه است. گویش اردستانی در مجموعه‌ای همسان به‌نام گویش‌های مرکزی ایران قرار دارد. در مجموعه‌گویش‌های ایران مرکزی، گویش اردستانی به همراه گویش‌های انارکی، بهدینی، نائینی، زفره‌ای و کلیمیان یزد و کرمان جزء گویش‌های جنوب شرقی دسته‌بندی می‌شود. گویش‌های مرکزی ایران خود در مجموعه‌ی بزرگتری به‌نام گویش‌های ایرانی غربی قرار دارد. گویش اردستانی به لحاظ آوایی از گویش‌های پیچیده‌‌‌ی ایرانی است و متأسفانه به‌جز دو مقاله‌ی خارجی از هارولد بیلی و پی‌یر لکوک تاکنون کار شایان و ارجمندی درباره‌ی آن انجام نگرفته است. این پژوهش گویش اردستانی را در سه سطح آوایی، صرفی و نحوی بررسی و توصیف می‌کند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1684 - توصیف فعل در فارسی فیروزآبادی
        روح انگیز کراچی
        فارسی فیروزآبادی، از گروه گویشهای جنوب غربی است که تاکنون تحقیقی در بارۀ آن انجام نگرفته است و اثری نوشتاری از آن موجود نیست و امکان فراموشی آن به علل مختلف وجود دارد. ساختار فعل در فارسی فیروزآبادی همانند فارسی معیار است و وجه اختلاف آن در تفاوت آوایی، واژگانی و شناسه چکیده کامل
        فارسی فیروزآبادی، از گروه گویشهای جنوب غربی است که تاکنون تحقیقی در بارۀ آن انجام نگرفته است و اثری نوشتاری از آن موجود نیست و امکان فراموشی آن به علل مختلف وجود دارد. ساختار فعل در فارسی فیروزآبادی همانند فارسی معیار است و وجه اختلاف آن در تفاوت آوایی، واژگانی و شناسه های برخی از افعال به ویژه گذشته نقلی است. در مقاله حاضر، فعل در فارسی فیروزآبادی از دیدگاه های زیر بررسی شده است : 1.ستاک حال و گذشته، 2.ساختار مصدر، 3. ساختار اسم مفعول، 4. وندهای تصریفی، 5. فعل از نظر زمان، 6. فعل از نظر جهت، 7. فعل های کمکی، 8.. فعل از نظر معلوم و مجهول، 9. فعل اسنادی،10. افعال پی بستی، 11. فعل از نظر ساخت . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1685 - برخی فرایندهای واجی در 15 گونه زبانی استان کرمان
        عالیه کرد زغفرانلو کامبوزیا پریا رزم دیده
        پژوهش حاضر به بررسی برخی فرآیند های واجی مانند درج، انسدادی شدگی و سایشی شدگی در 15 گونه ی زبانی استان کرمان از جمله بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابُر، رفسنجان، رودبار جنوب، زرند، سیرجان، شهربابک، کرمان، کهنوج، گلباف، گوغِر و میمند بر اساس نظریه ی زایشی پرداخته است.برخی از چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی برخی فرآیند های واجی مانند درج، انسدادی شدگی و سایشی شدگی در 15 گونه ی زبانی استان کرمان از جمله بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابُر، رفسنجان، رودبار جنوب، زرند، سیرجان، شهربابک، کرمان، کهنوج، گلباف، گوغِر و میمند بر اساس نظریه ی زایشی پرداخته است.برخی از نتایج حاصل عبارتند از: 1- بعد از حذف همخوان سایش چاکنایی پایانی /h/، اگر واژه ی بعدی با واکه آغاز شود، یکی از غلت های [j] یا [w] درج می شود که نوع غلت در جایگاه میان دو واکه، به مشخصه های واکه ی افزوده شده یعنی واکۀ دوم بستگی دارد. 2- در گونه های زبانی استان کرمان همخوان انسداد چاکنایی [?] در ابتدای واژه برای ترمیم ساخت هجا درج می شود تا واژه با واکه شروع نشود. توزیع این همخوان در گونه های زبانی مذکور ناقص است ، به طوری که در موضع میانی و پایانی واژه ها دیده نمی شود. 3- در برخی از گونه های کرمانی همخوان پیوسته، ملازی و واک دار [R] جایگزین جفت انسدادی خود /G/ در فارسی معیار در پایان واژه یا هجا می شود، به طوری که نوعی فرایند سایشی شدگی محسوب می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1686 - بررسی ریشه شناختی - تطبیقی چند واژه ی لری بویراحمدی
        افضل مقیمی
        روش پژوهش، به دو شیوة میدانی و کتاب‌خانه‌ای است. در شیوة میدانی، اگرچه نگارنده، خود، گویش‌ورِ این گویش است، برای اطمینان از صحت تلفظ واژه‌ها، آن‌ها را در گفت‌و‌گو با افراد سالخورده و بی‌سواد، بازخوانی و ثبت کرده و در شیوة کتاب‌خانه‌ای، با مراجعه به منابع اصلی و معتبر، ا چکیده کامل
        روش پژوهش، به دو شیوة میدانی و کتاب‌خانه‌ای است. در شیوة میدانی، اگرچه نگارنده، خود، گویش‌ورِ این گویش است، برای اطمینان از صحت تلفظ واژه‌ها، آن‌ها را در گفت‌و‌گو با افراد سالخورده و بی‌سواد، بازخوانی و ثبت کرده و در شیوة کتاب‌خانه‌ای، با مراجعه به منابع اصلی و معتبر، این کار را به‌سامان رسانده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1687 - Design of Computer Integrated Manufacturing System for Irankhodro Auto Industry
        Morteza Sadegh Amalnik
        Computer-integrated manufacturing (CIM), technologies are presented as solutions to manufacturing organizations, which need to perform well in all customer-related dimensions simultaneously. In the literature, CIM technologies providing such benefits as more frequent pr چکیده کامل
        Computer-integrated manufacturing (CIM), technologies are presented as solutions to manufacturing organizations, which need to perform well in all customer-related dimensions simultaneously. In the literature, CIM technologies providing such benefits as more frequent production changes, reduced inventory level, improved ability of producing complex parts with a high degree of accuracy and repeatability, considerable savings in scrap and rework, lower manufacturing lead-times. In this paper a general model and architecture of CIM for Irankhodro auto industry is designed. Also for each function or subsystem a model is design in CIM environment. The Model has three rings. First ring including three sections: data management, data representation and communication. Second ring is decision support system (DSS) including three sections: DSS for design, DSS for manufacturing and DSS for management. Third ring including all functional area including marketing, design, process planning, manufacturing, production planning and control, quality control, warehouse, management, Finance etc. Also For design of CIM system seven levels is considered including: at business level, at facility level, at shop floor level, at cell level, at workstation level, at machine level, at sensor level. Also CIM model of Iran is based on the seven layers of standard namely open system interconnection (OSI) defined by ISO. IranKhodro auto industry briefly introduce and its barrier and problem for implementation of CIM is discussed. The main objective of this paper is design of a CIM for Irankhodro Automotive Industry in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1688 - ترسیم افقی همسو در راستای توسعه ی فناوری مالی و راهبرد مالی در بانک های تجاری ایران
        ابوذر یداللهی دکتر پرویز سعیدی آرش نادریان جمادوردی گرگانلی دوجی
        امروزه پیشرفت فن‌آوری‌های مالی شامل معاملات مالی روباتیک، پرداخت‌های انجام‌شده از طریق سیستم‌عامل‌های رمزگذاری‌شده بدون پول، بسترهای مالی جمع‌آوری سرمایه، مشاوره مالی، کمک‌های فنی و روباتیک از طریق فضای مجازی و آخرین سکه‌های مجازی اخیراً توسعه ‌یافته اند. ارزش سرمایه‌گذ چکیده کامل
        امروزه پیشرفت فن‌آوری‌های مالی شامل معاملات مالی روباتیک، پرداخت‌های انجام‌شده از طریق سیستم‌عامل‌های رمزگذاری‌شده بدون پول، بسترهای مالی جمع‌آوری سرمایه، مشاوره مالی، کمک‌های فنی و روباتیک از طریق فضای مجازی و آخرین سکه‌های مجازی اخیراً توسعه ‌یافته اند. ارزش سرمایه‌گذاری جهانی فن‌آوری‌های مالی فعلی در سال‌های اخیر قابل توجه بوده است. بر همین اساس، در این پژوهش به موضوع ترسیم افق همسو در راستای توسعه ی راهبرد مالی با فناوری‌های مالی در بانک‌های تجاری ایران پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیۀ مشارکت کنندگان از میان خبر گان به تعداد 20 نفر از ، کارشناسان و خبرگان دانشگاهی در رشته‌های حسابداری، مالی، مدیریت، بانکداری و اقتصادی در حوزه بانک‌های تجاری ایران که به اشباع نظری رسیده می‌باشند.روش پژوهش از نوع آمیخته (کمی- کیفی) بوده و کلیه داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز گردآوری شده است. سپس، برای آزمون فرضیه‌های پژوهش نیز از طریق مبانی نظری و بررسی میدانی (توزیع 384پرسشنامه)، تهیه ‌شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از فنون آماری توصیفی و استنباطی نظیر آزمون‌های آلفای کرونباخ کولموگروف - اسمیرنوف و مدل‌یابی معادلات ساختاری SEM)) استفاده ‌شده است. در بخش کیفی معیارهای کلیدی پژوهش با روش دلفی فازی شناسایی شدند. سپس با انجام تحلیل عاملی و تحلیل ساختاری، نتایج نشان داد که هرکدام از مؤلفه‌های راهبردهای مالی، فناوری مالی، شرایط و ویژگی‌های محیط نظام بانکی، عوامل مداخله‌گر و عوامل تعدیل‌کننده در راستای شناسایی و تبیین میزان همسویی و همسوسازی شکاف بین راهبردهای مالی با فناوری‌های مالی در بانک‌های تجاری ایران موثر هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1689 - سیاست کیفری افتراقی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در جرم جاسوسی رایانه‌ای
        یاسر شاکری علیرضا صالحی غلامحسین رضائی
        10.30495/cyberlaw.2023.701442
        برخی از مصادیق مجرمانه در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، با توجه به تفکر حاکم بر سیاست‌گذاری در جهت افتراقی نمودن جرائم، به‌گونه‌ای موردتوجه قانون‌گذار قرارگرفته است که ضمن تأکید بر حفظ نظم عمومی، در حفظ نظم یگان‌های نظامی نیز مؤثر واقع گردد. به‌عبارت‌دیگر جرائم نظام چکیده کامل
        برخی از مصادیق مجرمانه در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، با توجه به تفکر حاکم بر سیاست‌گذاری در جهت افتراقی نمودن جرائم، به‌گونه‌ای موردتوجه قانون‌گذار قرارگرفته است که ضمن تأکید بر حفظ نظم عمومی، در حفظ نظم یگان‌های نظامی نیز مؤثر واقع گردد. به‌عبارت‌دیگر جرائم نظامی در پاره‌ای از مواقع در صورت عدم تأکید بر مقابله با آن، می‌تواند در نظم عمومی نیز اخلال ایجاد نماید که ازجمله مصادیق آن، جاسوسی سنتی و جاسوسی رایانه‌ای است. این پژوهش به‌صورت توصیفی-تحلیلی از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و فیش‌برداری بوده است. یافته‌ها و نتایج پژوهش حاکی از آن است که در نظام کیفری جمهوری اسلامی ایران علاوه بر قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382، قانون جرائم رایانه‌ای مصوب 1388 نیز ارتکاب جاسوسی رایانه‌ای توسط اشخاص نظامی را پوشش داده است. هم‌چنین، در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مرتکب جرم جاسوسی سنتی و جاسوسی رایانه‌ای می‌تواند شخص نظامی‌باشد و هم می‌تواند شخص غیرنظامی‌باشد. سیاست کیفری حاکم بر جرم جاسوسی در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382، سیاست کیفری سخت‌گیرانه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1690 - افشای اسرار تجارت الکترونیکی در حقوق رقابت ایران و اتحادیه اروپا
        ,ودود برزی علی غریبه اسماعیل صغیری ناصر مسعودی
        10.30495/cyberlaw.2022.696587
        در رقابت آزاد تجاری، شرکت‌ها و بنگاه‌ها، هرکدام سیاست رقابتی، برنامه‌ها و اهداف ویژه ای دارد. هریک از این موسسات، دو دسته اخبار و اطلاعات دارند. برخی از این اطلاعات از هیچ محرمانگی خاصی برخوردار نیستند بنابراین، علاوه بر سایر بنگاه‌ها، عموم خریداران و مصرف کنندگان محصول چکیده کامل
        در رقابت آزاد تجاری، شرکت‌ها و بنگاه‌ها، هرکدام سیاست رقابتی، برنامه‌ها و اهداف ویژه ای دارد. هریک از این موسسات، دو دسته اخبار و اطلاعات دارند. برخی از این اطلاعات از هیچ محرمانگی خاصی برخوردار نیستند بنابراین، علاوه بر سایر بنگاه‌ها، عموم خریداران و مصرف کنندگان محصولات، حق آگاهی از این اطلاعات را دارند و باید در اختیار آنان قرار گیرد تا با علم و اطلاع کافی نسبت به معامله با آنان اقدام نمایند. اما گروه دیگری از اطلاعات بنگاه ها، کاملاً محرمانه و سری است که تمامی بنگاه‌ها، باید از کسب و انتشار آن ها که با هدف تضعیف یا حذف رقیب، از بین بردن رقابت و ایجاد انحصار صورت می‌گیرد. خودداری نمایند. حقوق رقابت و از جمله مقررات تجارت الکترونیکی در نظام حقوقی ایران و معاهدات، موافقت‌نامه‌ها و بخشنامه‌های خاصی در نظام حقوقی اتحادیه‌ی اروپا، با اعلام ممنوعیت چنین اقدامی و پیش بینی ضمانت اجراهای متعدد، از این اسرار تجاری حمایت به عمل آورده‌اند. به لحاظ اهمیت خاص اطلاعات سری در رقابت آزاد و تجارت جهانی، تحقیق حاضر سعی دارد با مراجعه به منابع معتبر داخلی و بین المللی، مفهوم و اقسام سرّ و مبانی قانونی ممنوعیت افشای آن در تجارت الکترونیکی را در حقوق رقابت ایران و اتحادیه اروپا به اختصار مورد بررسی، تحلیل و نقد قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1691 - مطالعه تطبیقی ارزیابی ادله الکترونیکی در نظام عدالت کیفری ایران و چین
        بابک پورقهرمانی رضا قادری
        10.30495/cyberlaw.2022.692009
        زمینه و هدف: همزمان با گسترش فضای مجازی، جرایم این حوزه نیز گسترش پیدا نموده است. لزوم استنادپذیری ، توقیف و جمع آوری ادله الکترونیکی در نظام های مختلف عدالت کیفری مورد توجه واقع ‌شده‌ است. هدف این مقاله مطالعه تطبیقی ادله الکترونیکی در نظام عدالت کیفری ایران و چین می ب چکیده کامل
        زمینه و هدف: همزمان با گسترش فضای مجازی، جرایم این حوزه نیز گسترش پیدا نموده است. لزوم استنادپذیری ، توقیف و جمع آوری ادله الکترونیکی در نظام های مختلف عدالت کیفری مورد توجه واقع ‌شده‌ است. هدف این مقاله مطالعه تطبیقی ادله الکترونیکی در نظام عدالت کیفری ایران و چین می باشد. روش: این پژوهش از نظر تدوین توصیفی تحلیلی می باشد. قوانین و مقررات ادله الکترونیکی در چین و ایران مورد مطالعه و به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها: رسیدگی به جرایم فضای مجازی نیازمند توقیف، جمع‌آوری و استنادپذیری ادله الکترونیکی در فرایند دادرسی می‌باشد. قوانین و مقررات ایران و چین به صورت مجزا به این موضوعات ورود کرده و با جرم انگاری جرایم سایبری در راستای رسیدگی کیفری راه کارهایی را ارائه نموده است.نتایج: نظام های حقوقی ایران و چین در زمینه جمع آوری، توقیف و استنادپذیری مقرراتی به فراخور جامعه خود دارند. نظام حقوقی کشور چین در زمینه فنی و تخصصی پیشرو تر از مقررات ایران می‌باشد. در مقابل نظام حقوقی ایران رویکردی حقوق بشری به موضوع دارد و با بیان وظایف ضابطان دادگستری سعی در تحدید حدود اختیارات ایشان است، هر دو نظام حقوقی از پلیس به عنوان مسئول جمع‌آوری و توقیف و استنادپذیری استفاده نموده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1692 - جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها (مطالعه موردی: کشور ایران)
        علی موقرپاک فاطمه قربانی
        طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، چکیده کامل
        طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، در مهار تروریسم گردشگر و ارتقاء امنیت ملی نقش به سزایی دارد و این امر،توسعه کشوررا درابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و کالبَدی فراهم می سازد. هیچ گردشگری علاقه‌مند به حضور در شرایط بحرانی یا ناامن مقصد سفر خود نیست. در نهایت با مدیریت و برنامه ریزی صحیح در زمینه امنیت گردشگری باعث جذب گردشگر در کشور شده، به طوری که در این توسعه باعث تقویت جنبه‌های مثبت گردشگری در ابعاد (اجتماعی &ndash; اقتصادی و زیست محیطی) شود، زمینه‌ساز توسعه پایدار مناطق نیز می‌گردد و تعاملاتی که بر اثر آن در طول زمان مناطق گردشگری ، از نظر زیست محیطی قابل سکونت، ااز نظر اجتماعی همبسته و از نظر کالبدی زیبا و دیدنی می‌گردد. پژوهش حاضر، به جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها نمونه موردی ایران پرداخته است.این تحقیق، مبتنی بر استدلال و به روش تحلیلی- توصیفی و به طور کلی، مبتنی بر منابع کتابخانه ای، اسنادی و داده های آماری مراکز مختلف و وب سایت های علمی انجام شده است ودرجمع آوری اطلاعات از روش های گوناگونی استفاده شده است. نتیجه حاصل از تحلیل یافته ها تایید می کند که امنیت ملی کشورها از جمله ایران رابطه مستقیمی با توسعه و گردشگری آنها دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1693 - جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها (مطالعه موردی: کشور ایران)
        علی موقرپاک فاطمه قربانی
        طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، چکیده کامل
        طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، در مهار تروریسم گردشگر و ارتقاء امنیت ملی نقش به سزایی دارد و این امر،توسعه کشوررا درابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و کالبَدی فراهم می سازد. هیچ گردشگری علاقه‌مند به حضور در شرایط بحرانی یا ناامن مقصد سفر خود نیست. بنابراین لازم است بدانیم امنیت گردشگری تنها حفاظت گردشگران از دزدان و آدم‌‌رباها نیست؛ بلکه امنیت جاده‌ای، ایمنی پرواز، تشریفات اداری، دریافت ویزا، پوشش کامل بیمه‌های سفر، برخورد نیروی انتظامی، فعالیت کسبه و محدودیت‌های آمد و شد همه از مقوله امنیت گردشگری هستند که تک‌تک‌ آنها در موفقیت یا عدم موفقیت صنعت گردشگری در چهار گوشه دهکده جهانی تاثیرگذار است. و در نهایت با مدیریت و برنامه ریزی صحیح در زمینه امنیت گردشگری باعث جذب گردشگر در کشور شده، به طوری که اگر این توسعه باعث تقویت جنبه‌های مثبت گردشگری در ابعاد (اجتماعی &ndash; اقتصادی و زیست محیطی) شود، زمینه‌ساز توسعه پایدار مناطق نیز می‌گردد و تعاملاتی که بر اثر آن در طول زمان مناطق گردشگری ، از نظر زیست محیطی قابل سکونت، از نظر اقتصادی بادوام، از نظر اجتماعی همبسته و از نظر کالبدی زیبا و دیدنی می‌گردد. پژوهش حاضر، به جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها نمونه موردی ایران پرداخته است.این تحقیق، مبتنی بر استدلال و به روش تحلیلی- توصیفی و به طور کلی، مبتنی بر منابع کتابخانه ای، اسنادی و داده های آماری مراکز مختلف و وب سایت های علمی انجام شده است ودرجمع آوری اطلاعات از روش های گوناگونی استفاده شده است. نتیجه حاصل از تحلیل یافته ها تایید می کند که امنیت ملی کشورها از جمله ایران رابطه مستقیمی با توسعه و گردشگری آنها دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1694 - Habitat use by Persian Gazelle (Gazella Subgutturosa) in Kalmand Protected Area, Iran
        Fahime Faghihi Shirin Aghanajafizadeh
        10.30495/jonass.2021.1923032.1007
        Background and objective: Persian gazelle is considered one of the indicators and vulnerable species in Iran. Although, several studies have been so far conducted on this species in different areas of Iran, there is no complete ecological information about the species h چکیده کامل
        Background and objective: Persian gazelle is considered one of the indicators and vulnerable species in Iran. Although, several studies have been so far conducted on this species in different areas of Iran, there is no complete ecological information about the species habitat selection. This study tried to examine the habitat selection of the Persian gazelle based upon quantify habitat variables (pellet groups) in the areas of animal's presenceMaterials and methods: Sampling was done in each habitat type using random steady transects with 200 meters' length and 2 meters width, and such habitat variables as percentage of vegetation cover, species richness, and distance from the nearest water source, farms, roads, and areas of human development were measured.Results and conclusion: The results indicated that the density of pellet groups was different between different plant communities. It was also shown, that habitat variables such as percent cover of plant species Artemisia siberi, species richness and distance to road are important factors that influence the habitat selection of this species in Kalmand protected area. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1695 - Dust time series analysis using long-term monthly images of MERRA2 satellites and Sentinel5 images in Google Earth Engine
        Mohamad Reza Dehestani Ardakani
        10.30495/jonass.2021.1920168.1001
        Background and objective:The dust phenomenon is one of the important climatic hazards in arid and semi-arid regions of the world, which causes human and financial losses to humans. In recent decades, due to long-term droughts, the incidence of dust has increased. Consid چکیده کامل
        Background and objective:The dust phenomenon is one of the important climatic hazards in arid and semi-arid regions of the world, which causes human and financial losses to humans. In recent decades, due to long-term droughts, the incidence of dust has increased. Considering that Iran is one of the centers affected by particulate matter and the damage caused by this phenomenon affects our country, special attention should be paid to the issue of increasing particulate matter. The purpose of this study is to investigate changes in the dust, vegetation density, and wind conditions in the geographical region of south and southeast of Iran and its neighbors, Afghanistan and Pakistan.Materials and methods:Through NASA Giovanni online modeling and the use of MERRA-2 satellite imagery to study dust and wind stress and the MODIS-Terra satellite to study vegetation. During the last 40 years from 1980 to 2020, the state of dust and wind stress was examined. Vegetation has also been studied over the past 20 years and 10-year periods from 2000 to 2020. Dust monitoring from June 2018 to February 2021 was also analyzed using Google Earth Engine, using long-term monthly images of Sentinel5 satellites.Results and conclusion:The results show that with increasing the amount of dust, the percentage of vegetation, increases, and decrease in wind stress. Although plants and wind have had a good trend in these years, this increase in dust can be due to lower water levels and increased dust collection sites as a result of not observing the water level of wetlands. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1696 - نقد و بررسی حدیثی،تاریخی دیدگاه های مستشرقین درباره ی پیدایش شیعه
        نبی الله پورحسرت شیل سر محمد حسین توانایی سره دینی عبدالمجید طالب تاش
        بر خلاف عقیده و باور رایج شیعیان که معتقدند منشأ وپیدایش تشیّع در عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) وهم زمان با ظهور وپیدایش اسلام بوده است،گروهی ازمستشرقان بر اساس مبانی فکری خویش مذهب تشیّع را یک رویداد تاریخی بعد از رحلت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و پدید آمده در جریان س چکیده کامل
        بر خلاف عقیده و باور رایج شیعیان که معتقدند منشأ وپیدایش تشیّع در عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) وهم زمان با ظهور وپیدایش اسلام بوده است،گروهی ازمستشرقان بر اساس مبانی فکری خویش مذهب تشیّع را یک رویداد تاریخی بعد از رحلت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و پدید آمده در جریان سقیفۀ بنی ساعده.و گروهی از آنان نیز تشیّع را ساختۀ ایرانیان وواکنش تند روح ایرانی در برابر تسلّط عرب مسلمان بر ایران می دانند وحتّی دشمنی شیعیان با خلیفۀ دوم را فتح وتسخیر ایران توسط اعراب مسلمان در زمان عمر اعلام می دارند. دستۀدیگری از مستشرقان ضمن این که به منشأ عربی بودن تشیّع اعتراف دارند، ولی به نفوذ فرهنگ ایرانی در این مذهب قایلند و از مذهب تشیّع به عنوان اسلام ایرانی یاد می کنند.(1) در این نوشتار سعی شده است تا با استفاده از آیات قرآن و نهج البلاغه و روایات وشواهد و اسناد تاریخی اثبات نماییم شیعه اصل اسلام وچون خون در رگ های اسلام وظهور وپیدایش آن نیز مربوط به سال سوّم بعثت رسول الله (صلى الله علیه وآله) همزمان وهمگام با شعار(قولوا لا الاه الا الله تفلحوا) می باشد.دراین نوشتار به نقدآثار بعضی از مستشرقان با نگاهی تحلیلی و توصیفی پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1697 - ارائه الگوی رابطه خصومت مشتریان با عناصرآمیخته بازاریابی در شرکت مدیران خودرو
        علی اصغر پورتیمور سهیلا زرین جوی الوار فریدون امیدی
        در شرایط متغیر و نامطمئن کنونی کسب و کارها باید منابع ملموس و ناملموس و قابلیت‌های درونی خود را گسترش داده تا بتوانند به تغییرات محیطی پاسخ مناسب دهند.لذا در صورتی می‌توانند به اهداف کلان و بلند مدت دست یابند که برنامه استراتژیک مدونی داشته باشند.خصومت مصرف کننده یکی از چکیده کامل
        در شرایط متغیر و نامطمئن کنونی کسب و کارها باید منابع ملموس و ناملموس و قابلیت‌های درونی خود را گسترش داده تا بتوانند به تغییرات محیطی پاسخ مناسب دهند.لذا در صورتی می‌توانند به اهداف کلان و بلند مدت دست یابند که برنامه استراتژیک مدونی داشته باشند.خصومت مصرف کننده یکی از عوامل محدود کننده جهانی‌سازی بازارهاست و تاثیرات آن بر تصمیمات خرید،از مهم‌ترین مباحث حوزه بازاریابی و رفتار مصرف کننده محسوب می‌شود که نسبت به سایر مفاهیم این حوزه کمتر مطالعه شده است.هدف این پژوهش ارائه الگویی برای تبیین رابطه خصومت مشتریان با عناصرآمیخته بازاریابی در شرکت مدیران خودرو به روش کیفی و مبتنی بر گرندد تئوری می باشد.جامعه آماری پژوهش شامل کنشگران و صاحب‌نظران حوزه صنعت خودروسازی کشور می باشد که از میان مدیران و خبرگان این صنعت برگزیده شدند.نمونه‌گیری با استفاده از روش گلوله برفی و تارسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا کرد. در نهایت از 11 نفر مصاحبه گرفته شد و نتایج حاصل از مصاحبه ها با استفاده از نرم افزارMAXQDA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌های اصلی پژوهش در دو بخش چارچوب مفهومی و مدل مفهومی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1698 - تاثیر بازاریابی حسی بر وفاداری مشتریان در صنعت برندهای پوشاک ایرانی: با تاکید بر آمیخته بازاریابی حسی
        محمد هادی عسگری مهران فاضلی ویسری
        در تعامل مشتری با بنگاه، اطلاعات محیط توسط حواس پنج گانه دریافت می شود. سازگاری یا عدم سازگاری ویژگی های محیط با ذائقه های حسی مشتری می تواند موجب خرسندی یا عدم خرسندی مشتری شود. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر آمیخته بازاریابی حسی بر وفاداری مشتریان در صنعت پوشاک ایران بوده چکیده کامل
        در تعامل مشتری با بنگاه، اطلاعات محیط توسط حواس پنج گانه دریافت می شود. سازگاری یا عدم سازگاری ویژگی های محیط با ذائقه های حسی مشتری می تواند موجب خرسندی یا عدم خرسندی مشتری شود. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر آمیخته بازاریابی حسی بر وفاداری مشتریان در صنعت پوشاک ایران بوده است. روش تحقیق به لحاظ ماهیت توصیفی- پیمایشی و از حیث هدف، کاربردی می باشد. نظر به اینکه جامعه آماری تحقیق نامحدود و شامل خریداران و مصرف کنندگان پوشاک ازتعداد 18 برند ایرانی در رده سنی کودک، نوجوانان و بزرگسالان می باشد لذا حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفرتعیین و به روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس انتخاب گردیدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های آمیخته بازاریابی حسی کیان و لوئی 2009 و همچنین پرسشنامه وفاداری مشتریان توسط وایدا کنوپایت 2015 استفاده گردید، که از تحلیل عاملی تائیدی، ساختار کلی پرسشنامه‌های تحقیق مورد روائی سنجی سازه محتوائی قرار گرفته و همجنین از روش آلفای کرونباخ پایایی آنها نیز مورد تایید قرار گرفت. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار LISREL استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که تمامی مولفه های بازاریابی حسی بجز مولفه تعامل، تاثیر مثبتی و معنی دار بر وفاداری مشتریان دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1699 - بررسی اثر‌بخشی ظرفیت های سازمانی بر اتخاذ استراتژی‌های کسب و کار در صنایع غذایی ایران
        جاوید احمدی فرزانه خلیلی
        امروزه با توجه به شکل‌گیری محیط اقتصادی پویا و رقابتی، استفاده از استراتژی‌های صحیح و بموقع جزء جدایی‌ناپذیر رقابت، حیات و ارتقاء هر صنعت می‌باشد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی ظرفیت‌ها و توانایی‌های سازمانی در صنایع غذایی ایران و بهره‌گیری از آنها در مسیر اتخاذ راهبردهای چکیده کامل
        امروزه با توجه به شکل‌گیری محیط اقتصادی پویا و رقابتی، استفاده از استراتژی‌های صحیح و بموقع جزء جدایی‌ناپذیر رقابت، حیات و ارتقاء هر صنعت می‌باشد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی ظرفیت‌ها و توانایی‌های سازمانی در صنایع غذایی ایران و بهره‌گیری از آنها در مسیر اتخاذ راهبردهای صحیح و بهنگام، جهت بهبود عملکردهای سازمان می‌باشد.پژوهش حاضر با مدل مفهومی گسترده و استفاده از روش توصیفی/پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، کلیه شرکت‌های صنایع غذایی فعال در کشور می‌باشند که تعداد 221 شرکت، بعنوان حجم نمونه تعیین گردیده است. محاسبات با روش معادلات ساختاری(SEM) و با استفاده از نرم افزار lisrel انجام شده‌ و روایی پرسشنامه با کمک تحلیل نخبگان و اساتید، پایایی آن نیز توسط آزمون آلفای کرونباخ، میانگین واریانس استخراج شده و پایایی مرکب، تأیید گردیده‌است. یافته‌ها، حاکی از وجود ارتباط معنادار بین ظرفیت‌های سازمان با جهت‌گیری استراتژی و عملکرد سازمان می‌باشد. بین توانایی‌های بازاریابی سازمان و استراتژی تمرکز، توان مدیریتی و استراتژی رهبری هزینه، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد اما ظرفیت تکنولوژیکی موجود در سازمان با وجود رابطه مثبت و معنادار با استراتژی تمرکز، به حد کافی تاثیر‌گذار نمی‌باشد. نتایج نهایی، نشان می‌دهد که با اتخاذ استراتژی‌های عمومی پورتر(با تاکید بر راهبرد ترکیبی) در کنار شناسایی و افزایش کیفیت عملگرهای مربوط به ظرفیت‌های سازمانی در صنایع غذایی ایران، می‌توان عملکرد مالی و بازاری سازمان را افزایش چشمگیری داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1700 - تاثیر ابعاد مدل بازاریابی کارآفرینانه بر عملکرد صنعت هتلداری ایران در پسا کرونا
        علی اصغر نگهداری حسین  جنتی فر پیمان غفاری آشتیانی حسین شیرازی
        همه گیری کووید-19 بخش‌های اقتصادی و خدماتی را از طریق اقدامات قرنطینه، مختل شدن زنجیره‌های عرضه جهانی، ضعیف‌تر شدن تقاضای داخلی و خارجی برای کالاها و خدمات و کاهش توریسم بین‌المللی تحت تأثیر قرار داده است. بازاریابی کارآفرینانه در بقاء ،عملکرد و موفقیت کسب و کار بسیار چکیده کامل
        همه گیری کووید-19 بخش‌های اقتصادی و خدماتی را از طریق اقدامات قرنطینه، مختل شدن زنجیره‌های عرضه جهانی، ضعیف‌تر شدن تقاضای داخلی و خارجی برای کالاها و خدمات و کاهش توریسم بین‌المللی تحت تأثیر قرار داده است. بازاریابی کارآفرینانه در بقاء ،عملکرد و موفقیت کسب و کار بسیار تعیین کننده و حیاتی اسـت. تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر ابعاد مدل بازاریابی کارآفرینانه بر عملکرد صنعت هتلداری ایران در پسا کرونا انجام شده است. جامعه آماری تحقیق مدیران صنعت هتلداری ایران به تعداد 1351 نفر می باشند. حجم نمونه با فرمول کوکران تعداد 299 نفر به دست امده است. نمونه آماری تحقیق با نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات ، پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه بر اساس روایی سازه،تشخیصی و همگرا و پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تایید شد. مطالعه حاضر از نوع پیمایشی وکاربردی است. در این تحقیق برای آزمون فرضیات از روش معادلات ساختاری و نرم افزار pls استفاده شده است. بر اساس نتایج نهایی تحقیق ابعاد بازاریابی کارآفرینانه شامل ارزش آفرینی، مشتری مداری، نوآوری، ریسک پذیری، بهداشت و ایمنی، پیش قدم بودن و تکنولوژی بر عملکرد صنعت هتلداری ایران در پسا کرونا تاثیر تاثیرگذار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1701 - اثر گرایش بازاریابی کارآفرینانه بین‌المللی بر عملکرد صادراتی در کسب‌وکارهای صنعت سنگ ایران
        بهزاد لاله زاری مصلی هادی ثنائی پور محمودرضا  چراغعلی محمد شریف  شریف زاده
        یکی از جنبه‌های مهم فعالیت کسب‌وکارهای کارآفرینانه، فعالیت در حوزه‌های صادراتی است. صادرات، یک استراتژی اساسی برای رشد و بقای شرکت‌ها است و به عنوان یک فرصت استراتژیکی مهم برای بنگاه‌ها محسوب می‌شود. در این شرایط، گرایش کارآفرینانه بین‌المللی می‌تواند مسیر توسعه فعالیت‌ چکیده کامل
        یکی از جنبه‌های مهم فعالیت کسب‌وکارهای کارآفرینانه، فعالیت در حوزه‌های صادراتی است. صادرات، یک استراتژی اساسی برای رشد و بقای شرکت‌ها است و به عنوان یک فرصت استراتژیکی مهم برای بنگاه‌ها محسوب می‌شود. در این شرایط، گرایش کارآفرینانه بین‌المللی می‌تواند مسیر توسعه فعالیت‌های کسب‌وکارهای کارآفرینانه را به سمت بازارهای خارجی سوق دهد. برنامه‌های بازاریابی، رکن اساسی شرکت‌های صادرات‌گرا است، لذا هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر گرایش کارآفرینانه بین‌المللی بر عملکرد بازاریابی صادرات گرا در کسب‌وکارهای صنعت سنگ ایران است که به روش توصیفی &ndash; پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، 180 نفر از کارشناسان و کارآفرینان صنعت سنگ ایران بودند که با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران، 123 نفر انتخاب شدند. نمونه‌گیری به روش تصادفی ساده انجام شد و برای گردآوری داده‌ها، از پرسشنامۀ گرایش بازاریابی کارآفرینانه بین‌المللی موریس و همکاران، 2002 و پرسشنامه ارزیابی عملکرد صادراتی زو و همکاران، 2009 استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که مولفه گرایش بازاریابی کارآفرینانه بین‌المللی، متغیرهای آن که شامل بیش فعال بودن، فرصت گرایی، مدیریت ریسک، نوآوری گرایی، توجه به مشتری، اهرم کردن منابع، و ایجاد ارزش می‌باشند، بر ارزیابی عملکرد صادراتی، متغیرهای عملکرد مالی، عملکرد راهبردی و رضایت از صادرات، تاثیر مثبت و معناداری دارند. همچنین تمامی فرضیات این پژوهش تایید شدند. در این بین، متغیرهای بیش فعال بودن، ایجاد ارزش و فرصت گرایی، اثر قویتری در اندازه‌گیری عملکرد صادراتی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1702 - تعدد زوجات: رویکردی انتقادی به گزارش‌های سفرنامه‌نویسان دوره قاجار از منظر قرآن کریم و روایات
        علی بلوردی
        دوره قاجار از برجسته‌ترین دوره‌های تاریخ ایران و اوج حضور میسیونرها و سفرنامه‌نویسان در ایران است. در این برهه تاریخی سفرنامه‌نویسان اروپایی به‌صورت سیاحت شخصی و بعضاً به‌صورت هیئت‌های اعزامی از سوی ابرقدرت‌های اروپایی در ایران حضور پیدا می‌کردند. سفرنامه‌نویسان هر کدا چکیده کامل
        دوره قاجار از برجسته‌ترین دوره‌های تاریخ ایران و اوج حضور میسیونرها و سفرنامه‌نویسان در ایران است. در این برهه تاریخی سفرنامه‌نویسان اروپایی به‌صورت سیاحت شخصی و بعضاً به‌صورت هیئت‌های اعزامی از سوی ابرقدرت‌های اروپایی در ایران حضور پیدا می‌کردند. سفرنامه‌نویسان هر کدام باانگیزه و بینشی خاص، بنا بر روحیه و جنبه فرهنگی و اجتماعی خود و درحالی‌که فرهنگ سرزمین خود را به همراه دارند به بررسی وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محل سفر خود می‌پردازند. در گزارش‌های خود بر تضییع حقوق زنان به‌واسطه تعدد زوجات اشاره کرده‌اند، برای نمونه گزارشاتی از چندزنی در میان جامعه مسلمان ایران در دوره قاجار گزارش کرده‌اند. این پژوهش در صدد پاسخ‌گویی به این سؤال است که آیا این اتهام و سوءبرداشت سفرنامه‌نویسان از تضییع حقوق زنان درست است؟ این فرضیه دنبال می‌شود که سفرنامه‌نویسان، اولاً با اهداف و اغراض سوء این گزارش‌ها را بیان کرده‌اند. ثانیاً با مرور تاریخ در ادوار گذشته در ایران و سایر جهان بالخصوص اروپا، روشن می‌شود که چندهمسری در قبل از اسلام هم در میان ملت‌های زیادی رواج داشته است و این اسلام است که این پدیده را به‌واسطه قوانینی مثل ایجاد عدالت در میان همسران سامان‌دهی کرده است تا از تضییع کرامت و حقوق زنان جلوگیری کند. هدف نویسنده در این پژوهش روشن کردن اغراض سفرنامه نویسان درتحریف فرهنگ ایرانی و اسلامی به واسطه مبانی اسلامی به ویژه آیات قرآن کریم است. روش نگارش این نوشتار؛ توصیفی، بر اساس گزارش‌های سفرنامه‌نویسان دوران قاجار و سپس از روش تحلیلی، بر اساس مبانی اسلامی در پاسخ به سوءبرداشت‌های است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1703 - تاثیر تعداد و موقعیت دهانه‌های مهار بندی بر توزیع خرابی و رفتار ستونها در سیستم دوگانه قاب خمشی و مهاربند برون محور فولادی
        علیرضا فاروقی سجاد محمدی عبدالرضا سروقد مقدم
        در طرح لرزه‌ای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه می‌شود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طرا چکیده کامل
        در طرح لرزه‌ای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه می‌شود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طراحی اعضاء مجاور آنها (ستونها) گردد. از الزامات طرح لرزه‌ای سیستم‌های باربر جانبی کنترل ستونهای مجاور دهانه‌های مهاربندی برای ترکیب بار زلزله تشدید یافته می‌باشد که تابعی از ضریب اضافه مقاومت سازه است. این تحقیق به دنبال ارائه و معرفی بهترین مدل سازه‌ای درمورد تعدادوموقعیتدهانههایمهاربندی در یک سیستم سازه‌ای با سیستمدوگانهقابخمشیومهاربندبرونمحورفولادی می‌باشد. علی رغم کنترل رابطه زلزله تشدید یافته در مدلهایی که ستونها از 2 جهت به مهاربندها متصل هستند و نیروی زلزله از هر 2 راستا به ستون وارد می‌شود تعداد مفاصل خرابی (از CP گذشته)نسبت به مدلهایی با مهاربندهای پراکنده میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. از آنجایی که افزایش نیروی محوری در این ستونها باعث کاهش ظرفیت خمشی آنها می‌شود که به علت وجود لنگر خمشی در قاب‌های دوگانه امری اجتناب‌ناپذیر است، این ستونها بسیار زودتر از ستون‌های دیگر دچار خرابی ترد و عبور از آستانه فروریزش می‌شوند. بنابراین پیشنهاد می‌گردد مانند نشریه 360، کنترل این ستونها در زلزله تشدید یافته صرفاً بر اساس نیروی محوری نبوده بلکه اندرکنش نیروها بررسی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1704 - مقایسه اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای با بازی‌های سنتی ایرانی بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان دارای ناتوانی ریاضی
        مهسا ساداتی بالادهی بهشته نیوشا مهناز استکی
        هدف: باتوجه به اینکه ناتوانی‌‌های یادگیری مهم‌ترین عملکرد ضعیف تحصیلی محسوب می‌شوند و روش‌های سنتی تدریس، دیگر جوابگوی نیازهای تربیتی نسل حاضر و آینده نیست، هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای با بازی‌های سنتی ایرانی بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان دارای ناتوان چکیده کامل
        هدف: باتوجه به اینکه ناتوانی‌‌های یادگیری مهم‌ترین عملکرد ضعیف تحصیلی محسوب می‌شوند و روش‌های سنتی تدریس، دیگر جوابگوی نیازهای تربیتی نسل حاضر و آینده نیست، هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای با بازی‌های سنتی ایرانی بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان دارای ناتوانی ریاضی بود. روش بررسی: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش‌آموزان پایه چهارم تا ششم دبستان شهر تهران با سنین 12-10 سال بودند که در سال تحصیلی 97-96 با ناتوانی ریاضی مواجه بودند. بدین منظور تعداد 30 نفر آزمودنی به شیوه نمونه‌گیری در دسترس و هدفمند انتخاب شدند و سپس به 3 گروه تقسیم شدند (گروه کنترل، گروه آزمایشی بازی‌های سنتی و گروه آزمایشی بازی‌های رایانه‌ای). ابزارهای پژوهش آزمون هوش کودکان وکسلر تجدیدنظر شده WISC-R (1949) و آزمون ریاضی کی-مت (1976) جهت غربالگری اولیه و پرسشنامه تفکر انتقادی کرنل X (1985) جهت بررسی اصلی بودند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند‌متغیری مانووا و نرم‌افزار spss-24 انجام گرفت. یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده هر دو روش آموزش بازی‌های سنتی ایرانی و بازی‌های رایانه‌ای در بهبود تفکر انتقادی دانش‌آموزان مؤثر بوده‌اند که دراین‌بین میزان اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای، در بهبود تفکر انتقادی دانش‌آموزان دارای ناتوانی ریاضی، بیشتر از بازی‌های سنتی ایرانی است (01/0&gt;p). نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش مشاهده شد که بازی رایانه‌ای استراتژیک جذابیت بسیار زیادی برای شرکت‌کنندگان داشت و همین امر می‌تواند از علت‌های موفقیت بیشتر این نوع برنامه باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1705 - ارزیابی کیفیت خدمات سامانه‌های آموزش الکترونیکی و تأثیر آن بر رضایتمندی کاربران (مورد مطالعه: شرکت ملی صنایع مس ایران)
        سعید هداوند علی تقی پور ظهیر
        پیشرفت سریع فناوری‌های اطلاعاتی منجر به ایجاد تغییرات اساسی در راهبردهای آموزشی و استفاده از روش‌های جدیدتر مانند سامانه‌های آموزش الکترونیکی شده و آن را به ابزار تعلیمی مهمی تبدیل کرده است، به طوریکه سازمان‌ها استفاده از این سامانه‌ها را جزو برنامه-های آموزشی خود قرار چکیده کامل
        پیشرفت سریع فناوری‌های اطلاعاتی منجر به ایجاد تغییرات اساسی در راهبردهای آموزشی و استفاده از روش‌های جدیدتر مانند سامانه‌های آموزش الکترونیکی شده و آن را به ابزار تعلیمی مهمی تبدیل کرده است، به طوریکه سازمان‌ها استفاده از این سامانه‌ها را جزو برنامه-های آموزشی خود قرار داده‌اند. پژوهش حاضر درصدد است تا با ارزیابی خدمات سامانه آموزش الکترونیکی شرکت مس ایران به تحلیل نتایج به دست آمده در رضایتمندی کاربران بپردازد. بدین منظور از روش تحقیق توصیفی-همبستگی و از پرسشنامه محقق ساخته برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. روایی پرسشنامه با استفاده از دو روش روایی محتوا و روایی سازه و پایایی پرسشنامه توسط آلفای کرانباخ ارزیابی شد که نتایج بیانگر تأیید پرسشنامه می‌باشد.جامعه آماری شامل مدیران و کارکنان شرکت بود که در سال های 1401-1400 حداقل یک بار از خدمات سامانه آموزش الکترونیکی استفاده نموده اند. برای بررسی ابعاد متغیرهای پژوهش از آزمون تی استودنت و برای ارزیابی روایی سازه از روش تحلیل عاملی تأییدی و برای آزمون فرضیه‌های مطرح شده در پژوهش از روش مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که دو متغیر کیفیت فنی سامانه و کیفیت خدمات دهی سامانه آموزش الکترونیکی به همراه ابعاد آن اثرات مثبت و معناداری بر رضایتمندی کاربران داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1706 - شناسایی ایزوله‌های انتروکوکوس و پدیوکوکوس پروبیوتیک جدا شده از دو فراورده غذایی سنتی تخمیری شیری - غلاته ایرانی (کشک زرد و ترخینه)
        زهره مشاک بیژن مرادی
        کشک زرد استان سیستان و بلوچستان و ترخینه استان همدان و کرمانشاه دو فرآورده تخمیری شیری- غلاته می‌باشند که با پایه غلاته (گندم و جو)و یک فراورده شیری نظیر ماست، شیر تخمیر شده یا دوغ به واسطه فرایند تخمیر تهیه می‌شوند. غلات به عنوان یک غذای عملگرا قابلیت هضمی پروتئینی بال چکیده کامل
        کشک زرد استان سیستان و بلوچستان و ترخینه استان همدان و کرمانشاه دو فرآورده تخمیری شیری- غلاته می‌باشند که با پایه غلاته (گندم و جو)و یک فراورده شیری نظیر ماست، شیر تخمیر شده یا دوغ به واسطه فرایند تخمیر تهیه می‌شوند. غلات به عنوان یک غذای عملگرا قابلیت هضمی پروتئینی بالایی داشته و درضمن سوبسترای قابل تخمیر مناسبی برای رشد میکروارگانیزم‌های پروبیوتیک می‌باشد. در این مطالعه به کمک روش‌های میکروبی و بیوشیمیایی باکتری‌های جنس انتروکوکوس و پدیوکوکوس از 40نمونه&lrm; کشک زرد و ترخینه، جداسازی شده و سپس تایید جنس باکتری&lrm;ها به کمک روش PCR بخشی از ژن رمز کننده 16s rRNA انجام گرفت. قطعات حاصل از PCR تعیین توالی شده و با توالی‌های موجود در بانک ژنی مقایسه شد و سویه&lrm;های انتروکوکوس و پدیوکوکوس شناسایی گردید. با توجه به این که فراوری کشک زرد و ترخینه به کمک باکتری‌های پروبیوتیک و در جهت سلامتی مصرف کنندگان، صورت می‌گیرد؛ جداسازی و شناسایی این سویه‌های بومی و حفظ این ذخایر ژنتیکی، می‌تواند جهت گسترش استفاده از آن و همچنین صادرات به سایر کشورها مفید باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1707 - مروری بر آلودگی شیر و فرآورده های آن به باکتری بروسلا در ایران
        امیر شاکریان سحر نوری محمد نودرگاه
        بروسلوز یا تب مالت، بیماری مشترک بوده که توسط باکتری های گرم منفی جنس بروسلا ایجاد می شود. بروسلوز در ایران یک مشکل جدی بهداشتی محسوب می شود و معمولاً از دام یا فرآورده های دامی آلوده به انسان منتقل می گردد. در کشور ایران این بیماری آندمیک است و میزان آن در سال های اخیر چکیده کامل
        بروسلوز یا تب مالت، بیماری مشترک بوده که توسط باکتری های گرم منفی جنس بروسلا ایجاد می شود. بروسلوز در ایران یک مشکل جدی بهداشتی محسوب می شود و معمولاً از دام یا فرآورده های دامی آلوده به انسان منتقل می گردد. در کشور ایران این بیماری آندمیک است و میزان آن در سال های اخیر افزایش داشته است. باتوجه به این که شیر و فرآورده های آن به دلیل ارزش بالای غذایی از اهمیت بسزایی در تغذیه انسان برخورداراند و آلودگی آن ها از راه های مهم انتقال این بیماری است، لذا در این مطالعه مروری آلودگی شیر و فرآورده های آن بعنوان یکی از راه های مهم انتقال بیماری از سال1327 تا 1396 در ایران مورد بررسی قرار گرفت. برای تشخیص بروسلوز روش های متعددی وجود دارد اما در سال های اخیر کاربرد روش های مولکولی مثل واکنش زنجیره ایی پلیمراز و روش های سرولوژی مانند الایزا به دلیل حساسیت و دقت بالا بیشتر شده است. پیشگیری، کنترل و ریشه کنی بروسلوز براساس وضعیت اقتصادی در کشورهای مختلف متفاوت بوده و بطور کلی ریشه کنی و کنترل بروسلوز از دو جنبه اقتصادی و بهداشتی دارای اهمیت است. لذا افزایش آگاهی دامداران و آموزش مصرف کنندگان از طریق رسانه های جمعی و بالا بردن سطح آگاهی در زمینه بیماری های قابل انتفال از شیر و فرآورده های آن می تواند مفید واقع شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1708 - بررسی ویژگی‌های ساختاری و ضد میکروبی نانو ذرات اکسید مس تولید شده با استفاده از عصاره گیاه گل بنفشه ایرانی
        علی داوری وحید حکیم زاده الهام مهدیان مصطفی شهیدی
        10.30495/jfm.2021.682651
        تولید زیستی نانو ذرات به علت دارا بودن ویژگی هایی مانند عدم نیاز به مصرف انرژی و سازگاری با محیط زیست مورد توجه محقیقن واقع شده است. در مطالعه حاضر تولید زیستی و اثرات ضد باکتریایی نانوذرات اکسید مس بوسیله عصاره گیاه گل بنفشه مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا عصاره آبی گیاه گ چکیده کامل
        تولید زیستی نانو ذرات به علت دارا بودن ویژگی هایی مانند عدم نیاز به مصرف انرژی و سازگاری با محیط زیست مورد توجه محقیقن واقع شده است. در مطالعه حاضر تولید زیستی و اثرات ضد باکتریایی نانوذرات اکسید مس بوسیله عصاره گیاه گل بنفشه مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا عصاره آبی گیاه گل بنفشه ایرانی با محلول نیترات مس 5 آبه در غلظت نهایی 1 میلی مولار مجاور شد. پس از تغییر رنگ، محلول های واکنش به وسیله روش های اسپکتروفتومتری و پراش پرتوی ایکس مورد بررسی قرار گرفتند. خاصیت ضد میکروبی نانو ذرات اکسید مس سنتز شده بر روی اشرشیاکلی و استافیلوکوکوکوس اورئوس به روش حداقل غلظت ممانعت از رشد (MIC) و حداقل غلظت باکتری‌کشی (MBC)، با دو روش میکرودایلوشن و رقت در لوله تعیین شد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه باکتری‌ اشرشیاکلی کمترین حساسیت و باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس بیشترین حساسیت را نسبت به نانو ذرات اکسید مس نشان دادند. محلول‌های حاوی نانوذرات، دارای بیشینه چگالی نوری در طول موج 266 نانومتر بودند. وجود نانوذرات اکسید مس بوسیله پراش پرتوی ایکس تایید شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1709 - مروری بر بیماری آنیزاکیازیس در ایران طی سال های 1349 تا 1398
        سیدرضا حسینی سعید دادخواه تهرانی
        10.30495/jfm.2021.1897711.1644
        آنیزاکیازیس بیماری ناشی از نماتود آنیزاکیس است که در انسان به علت مصرف ماهی آلوده به نوزاد و پخته نشده ایجاد می‌شود. نظر به بحث زئونوز بودن این بیماری باید توصیه‌های بهداشتی لازم به افرادی که علاقه‌ی زیادی به خام خواری و به خصوص خام خواری انواع مختلفی از غذاهای دریایی د چکیده کامل
        آنیزاکیازیس بیماری ناشی از نماتود آنیزاکیس است که در انسان به علت مصرف ماهی آلوده به نوزاد و پخته نشده ایجاد می‌شود. نظر به بحث زئونوز بودن این بیماری باید توصیه‌های بهداشتی لازم به افرادی که علاقه‌ی زیادی به خام خواری و به خصوص خام خواری انواع مختلفی از غذاهای دریایی دارند داده شود. بر اساس نتایج حاصل از جستجو با کلید واژه‌های ایران و آنیزاکیس در منابع اطلاعاتی و موتورهای جستجوگر، تعداد 24 مطالعه‌ی اولیه‌ی انجام شده بدون سوگیری در ایران با موضوع بیماری آنیزاکیازیس دریافت شد. این انگل از سال 1349 تا کنون در ایران گزارش شده است. با توجه به درصد بالای آلودگی تا %97 در برخی ماهی‌های مورد مطالعه لزوم توجه بیشتر به این انگل را در بهداشت مواد غذایی نمایان می‌سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1710 - اثر ضد میکروبی بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول (BHA) بر روی سالمونلا تیفی موریوم و لیستریا مونوسیتوژنز در محیط کشت و پنیر سفید ایرانی
        علی احسانی مجتبی رییسی علیجان تبرایی فرهاد نیک نژاد حسین نقیلی مجید امین زارع
        هدف از این مطالعه بررسی خاصیت ضد میکروبی بوتیلیتدهیدروکسیآنیزولبصورت تنها و توأم با‌ اتیلن دی آمین تترا استیک اسید بر باکتری‌های سالمونلا تیفی موریوم و لیستریا مونوسیتوژنز در محیط کشت و در پنیر سفید ایرانی بود. در مرحله اول مطالعه، حداقل غلظت ممانعت کنندگی بوتیلیتد هیدر چکیده کامل
        هدف از این مطالعه بررسی خاصیت ضد میکروبی بوتیلیتدهیدروکسیآنیزولبصورت تنها و توأم با‌ اتیلن دی آمین تترا استیک اسید بر باکتری‌های سالمونلا تیفی موریوم و لیستریا مونوسیتوژنز در محیط کشت و در پنیر سفید ایرانی بود. در مرحله اول مطالعه، حداقل غلظت ممانعت کنندگی بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول بر روی باکتری‌های مورد مطالعه اندازه گیری شد. نمونه‌های پنیر تهیه شده از شیر پاستوریزه در یک گروه شاهد و سه گروه تیمار بصورت تجربی با سالمونلا تیفی موریوم و لیستریا مونوسیتوژنز آلوده شدند. نمونه‌های تیمارها دارای مقادیر 2500، 5000 و 10000 میکروگرم در میلی‌لیتر از بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول به تنهایی و مقادیر 2500، 5000 و 10000 میکروگرم در میلی‌لیتر از بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول توام با اتیلن دی آمین تترا استیک اسید بودند. در مرحله بعد باکتری‌های مورد نظر در روزهای مختلف شمارش شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد در صورت استفاده از بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول توام با اتیلن دی آمین تترا استیک اسید، تعداد باکتری‌های سالمونلا تیفی موریوم و لیستریا مونوسیتوژنز موجود در محیط کشت و همچنین در مدل پنیر سفید ایرانی به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. نتایج این مطالعه نشان داد که می‌توان از بوتیلیتدهیدروکسیآنیزول برای افزایش مدت زمان ماندگاری پنیر سفید ایرانی استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1711 - اثر ضد میکروبی بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول (BHA) بر روی سالمونلا تیفی موریوم و لیستریا مونوسیتوژنز در محیط کشت و پنیر سفید ایرانی
        علی احسانی مجتبی رئیسی علیجان تبرایی ، فرهاد نیک نژاد حسین نقیلی مجید امین زارع
        چکیده هدف از این مطالعه بررسی خاصیت ضد میکروبی بوتیلیتدهیدروکسیآنیزول به ‌صورت تنها و توأم با‌اتیلن دی آمین تترا استیک اسیدبر باکتری‌ های سالمونلا تیفی موریوم و لیستریامونوسیتوژنز در محیط کشت و در پنیر سفید ایرانی بود. در مرحله اول مطالعه، حداقل غلظت ممانعت کنندگی بوتی چکیده کامل
        چکیده هدف از این مطالعه بررسی خاصیت ضد میکروبی بوتیلیتدهیدروکسیآنیزول به ‌صورت تنها و توأم با‌اتیلن دی آمین تترا استیک اسیدبر باکتری‌ های سالمونلا تیفی موریوم و لیستریامونوسیتوژنز در محیط کشت و در پنیر سفید ایرانی بود. در مرحله اول مطالعه، حداقل غلظت ممانعت کنندگی بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول بر روی باکتری‌ های مورد مطالعه اندازه‌ گیری شد. نمونه‌ های پنیر تهیه شده از شیر پاستوریزه در یک گروه شاهد و سه گروه تیمار به ‌صورت تجربی با سالمونلا تیفی موریوم و لیستریامونوسیتوژنز آلوده شدند. نمونه‌ های تیمارها دارای مقادیر 2500، 5000 و 10000 میکروگرم در میلی ‌لیتر از بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول به تنهایی و مقادیر 2500، 5000 و 10000 میکروگرم در میلی ‌لیتر از بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول توام بااتیلن دی آمین تترا استیک اسیدبودند. در مرحله بعد باکتری‌ های مورد نظر در روزهای مختلف شمارش شدند.نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد در صورت استفاده از بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول توام با اتیلن دی آمین تترا استیک اسید، تعداد باکتری ‌های سالمونلا تیفی موریوم و لیستریامونوسیتوژنز موجود در محیط کشت و همچنین در مدل پنیر سفید ایرانی به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد.نتایج این مطالعه نشان داد که می‌توان از بوتیلیتدهیدروکسیآنیزول برای افزایش مدت زمان ماندگاری پنیر سفید ایرانی استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1712 - The ethnopharmacological review of medicinal plants in uses hypertension treatment in Iranian complementary medicine
        حمیدرضا اردلانی
        Background &amp; Aim: One of the most common diseases in the world, especially among Iranian people, is high blood pressure which can cause many cardiovascular disorders such as heart attack. The disease is often associated with other diseases such as diabetes and hyper چکیده کامل
        Background &amp; Aim: One of the most common diseases in the world, especially among Iranian people, is high blood pressure which can cause many cardiovascular disorders such as heart attack. The disease is often associated with other diseases such as diabetes and hyperlipidemia. Methyldopa and captopril are the most common drugs among several medications used to control blood pressure in Iran. Nowadays, herbal medicines are very prevalent because medicinal plants have least of the side effects. Various herbals are used in the Iranian traditional medicine to improve hypertension, but among them, barberry, olive leaf, garlic, celery, sumac and hibiscus are the most prevalent. Experimental: In this paper, the most herbs in uses in treatment of hypertension were studied and these effects of natural products on these plants were clarified. Results &amp; Discussion: The results indicate that these plants and their phenolic compounds can be used as an alternative or supplement to chemical medicines used to control blood pressure. Industrial and practical recommendations: There is suggestion for pharmaceuticals and food industrials to use of these herbs for improve new methodology in herbal drugs production. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1713 - Ethnomedicinal plants of Farouj district, North Khorasan province, Iran
        آتنا اسلامی فروجی حامد خدایاری
        Background &amp; Aim: Medicinal plants are one of the most valuable resources in Iran, having a scientific knowledge and proper use; they can play an important role in community health. Some of the significant aims of ethnobotany project are to indicate the most common چکیده کامل
        Background &amp; Aim: Medicinal plants are one of the most valuable resources in Iran, having a scientific knowledge and proper use; they can play an important role in community health. Some of the significant aims of ethnobotany project are to indicate the most common medicinal species, finding out the exact application of the plant species from various population of the area, and proving the knowledge of ethnobotany among human beings. Experimental: To achieve these goals, the project has been conducted in Farouj, North Khorasan province, Iran in 2014-2015. To acquire ethnobotanical data of the studied area, several steps were taken such as the accumulation of plants, interviews with native people, and distribution of the questionnaires. Some important indices such as the relative frequency of citation (RFC), informant agreement ratio (IAR), and cultural important index (CI) were estimated. Furthermore, a traditional null hypothesis testing was adopted. Results &amp; Discussion: A total of 91 taxa belonging to 29 families were identified, 73 of which are grown naturally in the studied area. Asteraceae and Brassicaceae were the most detected families with 16 and 9 genera, respectively. Other diseases and digestive ones are the most curable ailments in Farouj County. Most of the parts of the plants that were collected consist of leaves (22%), whole plants (18%) and seeds (14%), orderly. Vitis vinifera L. has the maximum relative frequency of citation and cultural importance indices. Farouj area has a great potential in the growing of pharmaceutical plants. This research has been done for the first time in this area. Industrial and practical recommendations: Plant extracts can be used as cure for many diseases and some extracts might have new beneficial effects on illness. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1714 - Traditional and local use of medicinal plants by local communities in Hezar Jerib summer area, north of Iran
        عیسی جعفری فوتمی موسی اکبرلو
        10.18869/JHD.2017.27
        Background &amp; Aim: Some knowledge about medicinal plants is available in old references or books. But important point is the information of traditional usage of medicinal plants from different parts of Iran will be worthwhile and in addition to encouraging people to چکیده کامل
        Background &amp; Aim: Some knowledge about medicinal plants is available in old references or books. But important point is the information of traditional usage of medicinal plants from different parts of Iran will be worthwhile and in addition to encouraging people to it provides a good background for future examination about medicinal plants.The objectives of this study is to identify the medicinal plants along with local names, utilized parts, administration route, ailments treated, therapeutic effect and preparation methods. Experimental: So to get this information, we use semi-structured interviews. This research was conducted in the summer and spring of 2016. During this period around 150 individuals (75 men, 75 women; in an age group between 20 and 95 years) were interviewed in 6 villages. Number of questions in this survey was 15 questions. Ethno botanical data were analyzed by use-reports. In addition important indices like Informant Agreement Ratio (IAR), Relative Frequency of Citation (RFC) and Cultural Importance (CI) were calculated. Furthermore, a traditional null hypothesis testing was adopted. These are the most popular indices in quantitative ethno botany. Results: A total of 54 medicinal plants belonging to 22 families were identified. The most common families are Lamiaceae, Asteraceae, Apiaceae and Rosaceae, with 22, 17, 5 and 4%, respectively. The most common preparations methods were infusion (52%), eaten raw and decoction (13%). Also, between different parts of the plant, the leaves are mostly used. According to RFC and CI indices, the most important plant is Gallium verum. Nervous disease has the highest Informant Consensus Factor value with the rate of 0.80.Recommended applications/industries: Introduction of medicinal plants in each region, along with their use can be a great help to create jobs and Encouraging people to cultivate these plants. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1715 - Effect of Different Drying Methods on Some Biochemical Properties of Iranian Ox-tongue (Echium amoenum Fisch. & Mey.)
        آرش سعیدی حسینعلی اسدی قارنه
        10.18869/JHD.2017.87
        Background &amp; Aim:Iranian ox-tongue (Echium amoenum Fisch. &amp; Mey.) is an endemic Iranian medicinal plant belongs to Boraginaceae family. The violet-blue petals of this plant have been used in traditional medicine. Drying is one of the most critical and fundamenta چکیده کامل
        Background &amp; Aim:Iranian ox-tongue (Echium amoenum Fisch. &amp; Mey.) is an endemic Iranian medicinal plant belongs to Boraginaceae family. The violet-blue petals of this plant have been used in traditional medicine. Drying is one of the most critical and fundamental operations in the post-harvest processing of medicinal plants. Experimental: This research was carried out in Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) branch in 2015. The experiment was arranged based on completely randomized design with three repetitions. Drying methods are including sun and shade drying, oven-drying (45, 65 and 85∘C) and microwave drying (200, 300 and 400 W). Drying time of Iranian Ox-tongue petals and some biochemical properties such as total chlorophyll, the amount of carotenoids, anthocyanin content and total flavonoids were measured. Results: The results showed that different drying methods had significant effects on drying time, chlorophyll, carotenoids, total flavonoid and anthocyanin contents of Iranian ox-tongue petals. The maximum and minimum drying times were measured in shade drying and microwave 400 W, respectively. The anthocyanin content gradually decreased with the increase of oven temperatures and microwave powers. Also shade drying method had the highest amount of total chlorophyll and carotenoids. Generally, regarding the biochemical composition, traditional shade drying is the optimum method for dying of Iranian ox-tongue petals. Recommended applications/industries: According to this study, shade drying could be recommended in terms of qualitative characteristics of mentioned medicinal plant. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1716 - Phytochemical investigation of the essential oils from the leaf and stem of <Dorema ammoniacum D. Don.> (Apiaceae) in Central Zagros, Iran
        فاخته زندپور محمدرضا وهابی علیرضا علافچیان حمیدرضا فرهنگ
        Background &amp; Aim:Dorema ammoniacum D. Don. (ammoniac plant) belongs to Apiaceae family and Dorema genus. It is one of the most important endemic medicinal plants in its family which grows in the arid and semi-arid areas in the regions of Iran and some of the Asi چکیده کامل
        Background &amp; Aim:Dorema ammoniacum D. Don. (ammoniac plant) belongs to Apiaceae family and Dorema genus. It is one of the most important endemic medicinal plants in its family which grows in the arid and semi-arid areas in the regions of Iran and some of the Asian countries such as Turkmenistan, Afghanistan, Pakistan and India. This study was carried out with aim of the extraction and identification of constituents of D. ammoniacum D. Don. in the western areas of Isfahan province, Iran. Experimental: For this purpose, after the plant collecting in the mentioned area its target organs namely stem and leaf were separated, air dried, milled and weighted in the certain amount. Then the essential oil of the plant was isolated by hydrodistillationmethod and analyzed by GC/MS device. Results: The results indicated that major components were Limonene (49.18%), Neophytadiene (10.21%), beta Caryophyllene (3.54%), Phytol (2.61%) and Neryl acetone (1.46%). Recommended applications/industries: Several therapeutic cases have been reported in traditional medicine and currently in contemporary medicine for Dorema ammoniacum D. Don. that some of them are include the treatment of cough, vasodilator, anti-flatulence and anti-microbial. Also, the mentioned plant has varied applications in the fields of foods, cosmetic and detergent industries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1717 - Ethnobotanical study of medicinal plants of Sardasht , Western Azerbaijan, Iran
        حاج رضا عزیزی مریم کشاورزی
        Background &amp; Aim: The traditional knowledge about medicinal plants is the basic step in many drug productions. Traditional medicine and herbal drug have absorbed attraction of many world authorities. Using medicinal plants has developed in many countries even those چکیده کامل
        Background &amp; Aim: The traditional knowledge about medicinal plants is the basic step in many drug productions. Traditional medicine and herbal drug have absorbed attraction of many world authorities. Using medicinal plants has developed in many countries even those with a vast use of chemical drugs. Ethno-botanical studies result in documentation of many useful plants. In these studies the main aim is to identify such plants and introduce their active and biologic ingredients. Iran is a proper case of ethno-botanical studies due to its different habitats and rich plant vegetation types. Nowadays using new medicinal plants components and optimized usage of rich natural resources is a necessity. Experimental: In present project medicinal plants of Sardasht with local importance have been collected and identified during 2011 &amp; 2012 growth seasons. Careful uses of medicinal herbs were determined by interview with native people. Scientific names and local medicinal uses are mentioned. Results &amp; Discussion: There were totally recognized 70 medicinal species of 29 families. Results of present study showed that local people mainly used Asteraceae and Apiaceae then Lamiaceae, Rosaceae and Fabaceae medicinal taxa. Medical plants in this region are mainly used to treat circulatory system problems such as Diabetics and blood lipid. Industrial and practical recommendations: According to results of this study, the preservation and conservation of some herbs species is essential. This document can play a role in preserving the indigenous knowledge of using these plants. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1718 - Essential oil composition of Tanacetum chiliophyllum var. oligocephalum from Iran
        مهران مجرد آشنا آباد علی سنبلی ناصر نصیری
        Background &amp; Aim: The genus Tanacetum L. belongs to the family Asteraceae and tribe Anthemideae. According to the recent findings the number of Tanacetum species in Iran is 36, of which 12 are endemic. In this study the essential oil composition of Tanacetum chiliop چکیده کامل
        Background &amp; Aim: The genus Tanacetum L. belongs to the family Asteraceae and tribe Anthemideae. According to the recent findings the number of Tanacetum species in Iran is 36, of which 12 are endemic. In this study the essential oil composition of Tanacetum chiliophyllum var. oligocephalum was investigated for the first time. Experimental: The plant was collected during flowering stage from west Azerbaijan province of Iran, Naghadeh. The essential oil was isolated by hydrodistillation and analyzed by GC-FID and GC-MS. Results &amp; Discussion: The oil with the yield of 0.5% (w/w) based on the dry weight of plant was analyzed by GC-FID and GC-MS and identified. Twenty-seven components were identified representing 99.7% of the total essential oil. 1,8-Cineole (28.8%), camphor (12.8%), santolina alcohol (11.7%) and linalool (7.1%) were determined as major compounds. Recommended applications/industries: Different members of the genus Tanacetum have compounds with high medicinal value. Essential oil of the studied species with respect to the high amount of 1,8-cineole, camphor and linalool can be considered as a natural source of these valuable medicinal compounds. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1719 - Identification of phytochemicals, plant compounds Smirnovia iranica.
        منصوره قوام حسین آذرنیوند مریم اخباری
        Background &amp; Aim: Fabaceae plant family cow tail (Smirnovia iranica) is one of the valuable species of native shrubs and sand dunes in the central region of Iran which is consistent with the production of forage and soil conservation and creating a beautiful landsca چکیده کامل
        Background &amp; Aim: Fabaceae plant family cow tail (Smirnovia iranica) is one of the valuable species of native shrubs and sand dunes in the central region of Iran which is consistent with the production of forage and soil conservation and creating a beautiful landscape; it has the active ingredients of medicinal values. The purpose of this study was to investigate the presence of some phytochemicals in this plant for the first time. Experimental: The habitat of the plant, located in Kashan sand dunes four study sites were chosen from a distance of 30 km. Phytochemical study during the third week of April 1391 flowering branches and leaves collected at each site using soxhlet apparatus for 8 h were extracted by methanol extract of leaves and flowers. Mayer and Wagner's reagent for alkaloids detected the test for determining anthocyanins and flavonoids cyanidin, Chloroferric solution to test for the presence of tannins and test the reaction of anthraquinone Bourne - Tragr was used. Results &amp; Discussion: The results indicate the presence of alkaloids, flavonoids, anthocyanins and tannins, and the presence or absence of low- anthraquinone in both the body and the whole site. The final conclusion in terms of the priority phytochemicals valuable plant in flower organs and the optimum harvest Qasim Abad is the preferred site. Recommended applications/industries: Based on the results of this study , this native plant have worth phytochemicals that preservation and resuscitation and Advantage of its be considered پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1720 - Chemical composition of the leaf essential oil of Smirnovia iranica Sabeti from Iran
        منصوره قوام
        Background &amp; Aim: Smirnova iranica Sabeti is one of the valuable and adapted shrub species native to the sandy fields of Central Iran and of Fabaceae family that in terms of the production of forage and soil conservation and creating a beautiful landscape and medici چکیده کامل
        Background &amp; Aim: Smirnova iranica Sabeti is one of the valuable and adapted shrub species native to the sandy fields of Central Iran and of Fabaceae family that in terms of the production of forage and soil conservation and creating a beautiful landscape and medicinal value is critically important. No study has been conducted on this plant essence in Iran, so far. Experimental: In the habitat of the plant, located in Kashan sandy areas, during flowering in the third week of April, leaves were collected and after extraction of essential oils using simultaneous method of distillation and extraction using organic solvents, a chromatography device connected to a mass spectrometer (GC / MS) was used in order to identify the combinations of essential oils. Results &amp; Discussion: The essence yield was 0.04% and the color of essential oils was yellowish. The important and main combinations of essential oils were &beta;-Ionone, dodecanoic acid, tetradecanoic acid, Phytol and (Z, Z, Z) -9,12,15-Octadecatrien-1-ol which consisted more than 6 percent of the composition. Industrial and practical recommendations: Hence, it can be concluded that Smirnova iranica sabeti is a versatile plant found in sandy fields of Iran with medicinal, anti-virus, anti-cancer and anti-bacterial properties and is rich in vitamin A precursor. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1721 - Regional variations of antioxidant capacity and phenolic properties in the Iranian jujube collection
        علی عزیزی مریم پیربداقی
        Background &amp; Aim: Fruits from the jujube plant (Ziziphus jujuba) possess health-promoting effects and medicinal properties. Jujube has a long history of usage as a remedy in Iranian traditional medicine and is recommended for the treatment of some diseases. This stu چکیده کامل
        Background &amp; Aim: Fruits from the jujube plant (Ziziphus jujuba) possess health-promoting effects and medicinal properties. Jujube has a long history of usage as a remedy in Iranian traditional medicine and is recommended for the treatment of some diseases. This study investigated the variations in antioxidant capacities (AOX), total phenol (TPH), total flavonoid (TF) and total anthocyanin (TA) contents of fruit extracts among 29 jujube accessions originating from 7 provinces of Iran. Experimental: The fruits from 29 accessions were extracted with methanol (85%). DPPH assay were performed for determination of antioxidant capacity of each extract. The total phenols were measured by Folin-Ciocalteu method and total flavonoids evaluated using the aluminum chloride colorimetric procedure while total anthocyanins were determined by pH-differential method. Results &amp; Discussion: The results from the analysis of variance (ANOVA) revealed that the examined accessions of Z. jujuba were highly variable in all evaluated phytochemical traits (P &lt;0.01). Principal component analysis (PCA) based on four phytochemical characters confirmed this broad variation and also identified three distinct group among the accessions. The accessions Hamidabad (Mazandaran), Bayaziyeh (Isfahan) and kuhpayeh2 (Isfahan) can considered by their high values for the TPH, TF, and TA values, respectively. On the other hand, accessions Ardestan (Isfahan), Ghaziolya (Ghom) and Maroon (Ghom) showed high AOX. No correlation was found between total phenol content and antioxidant activity. Industrial and practical recommendations: These findings suggest the importance of genotype and origin for determining antioxidant potential and phenolic contents of jujube plants. The knowledge of the diversities, found in this study, will allow a better plant exploitation related to pharmaceutical uses and also a better conduction of breeding programs for Ziziphus jujubaecotypes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1722 - Chemical compositions of the essential oil of Gundelia tournefortii L. (Asteraceae) from Central Zagros, Iran
        حمیدرضا فرهنگ محمدرضا وهابی علیرضا علافچیان
        Background &amp; Aim: Gundelia tournefortii L. (Tumbleweed) has been identified as one of the well-known and widely distributed plants with various applications in some of Asian and North African countries. It belongs to the (Asteraceae) family and grows in the Middle E چکیده کامل
        Background &amp; Aim: Gundelia tournefortii L. (Tumbleweed) has been identified as one of the well-known and widely distributed plants with various applications in some of Asian and North African countries. It belongs to the (Asteraceae) family and grows in the Middle East particularly in the temperate, mountainous and semi desert areas of countries such as Iran, Iraq, Turkey, Jordan, Syria, Egypt, Turkmenistan and some regions of Azerbaijan and Armenia. The aim of this study was to identify of the chemical components of G.Tournefortii L. in some of its habitats into Central Zagros area, Iran. Experimental: In this regard, G. tournefortii L. was collected from some of its natural habitats in the mentioned area and air dried. The essential oil of the plant was isolated by hydro-distillation with a yield of 0.8 % (v/w). Also, the chemical compositions of volatile oil were analyzed using GC-MS. Results &amp; Discussion: The results indicated that major components were palmitic acid (12.48 %), lauric acid (10.59 %), alpha ionene (6.68 %), myristic acid (4.45 %), 1-hexadecanol, 2-methyl (3.61 %), phytol (3.6 %), and beta turmerone (3.4 %). Industrial and practical recommendations: Gundelia tournefortii L. is known as a plants with many therapeutic properties especially in traditional and contemporary medicine in the world. Also, this plant has a useful nutritional solute such as potassium and calcium. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1723 - تحولات کردستان عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        اصغر بیات محمد رضا اقارب پرست علیرضا گلشنی
        تاریخ پذیرش: 29. 08. 1397 چکیـده منطقه کردستان عراق به دلیل موقعیت منحصر به فرد ژئوپلتیک، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق خاورمیانه شناخته می‌شود. این منطقه پس از صدام (2003) و تشکیل حکومت خودمختار، آبستن حوادث و رخدادهایی بوده که بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثی چکیده کامل
        تاریخ پذیرش: 29. 08. 1397 چکیـده منطقه کردستان عراق به دلیل موقعیت منحصر به فرد ژئوپلتیک، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق خاورمیانه شناخته می‌شود. این منطقه پس از صدام (2003) و تشکیل حکومت خودمختار، آبستن حوادث و رخدادهایی بوده که بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثیر داشته است. این پژوهش تحولات کردستان عراق را به دو دلیل مورد توجه قرار داده است: نخست به دلیل حضور و فعالیت دولت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در کردستان عراق پس از صدام و دوم، تقویت ناسیونالیسم کردی در مناطق کردنشین ایران. پیامد این رویداد، گسترش خواسته‌های قومی کردهای ایران از دولت مرکزی و احتمال واگرایی از حکومت مرکزی با هدایت بیگانگان است. از این رو، این پژوهش با روش آینده پژوهی در پی پاسخگویی به این پرسش است که تحولات اخیر کردستان عراق چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران خواهد گذاشت؟ بر اساس فرضیه تحقیق، تحولات کردستان عراق؛ به‌ویژه حضور قدرت‌‌های منطقه‌ای در آن ناحیه و هم مرزی با ایران و نیز حضور نیروهای معارض کردی، می‌تواند بسترهای مناسبی را برای اقدام علیه امنیت ملی ایران فراهم آورد. در نهایت، چهار سناریو برای بررسی آینده این موضوع در خاورمیانه ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1724 - نظام چندبعدی قدرت جمهوری اسلامی ایران در لبنان
        مسعود جعفری نژاد
        چکیده با افزایش نفوذ روزافزون ایران در لبنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بررسی قدرت هوشمند ایران در این کشور ضروری به نظر می رسد. موضوع این پژوهش، از این جهت مهم است که قدرت هوشمند در دنیای امروز، آمیزه ای از این دو قدرت سخت و نرم بوده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، قدرت چکیده کامل
        چکیده با افزایش نفوذ روزافزون ایران در لبنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بررسی قدرت هوشمند ایران در این کشور ضروری به نظر می رسد. موضوع این پژوهش، از این جهت مهم است که قدرت هوشمند در دنیای امروز، آمیزه ای از این دو قدرت سخت و نرم بوده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در لبنان در قالب قدرت هوشمند جنبه واقعی پیدا کرده است. در این مقاله، از روش توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای استفاده شده است. فرضیه این تحقیق، عبارت است از اینکه: قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در لبنان به‌واسطه حضور نیروی حزب‌الله در دو صحنه نبرد میدانی و مبارزات پارلمانی به قدرت هوشمند تبدیل شده است. پرسش اصلی این است که قدرت هوشمند جمهوری اسلامی ایران در لبنان، چه تأثیری بر حزب‌الله لبنان و شیعیان این کشور حساس دارد؟ نتایج این پژوهش، گویای آن است که قدرت هوشمند جمهوری اسلامی ایران در دو صحنه مبارزات پارلمانی و نبرد میدانی، باعث شده که حزب الله لبنان به پیروزی های بزرگی در این صحنه های حساس دست یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1725 - بازتاب ریشه‌های منازعه ایران و ایالات متحده در عرصه بین‌الملل از منظر دیپلماسی رسانه‌ای آمریکا ( مورد مطالعه: فیلم سیصد )
        بشیر اسماعیلی سید حسن ملائکه علیداد کیماسی
        چکیده سینمای هالیوود در دهه اخیر، به طور فزاینده ای به تولید فیلم ها و سریال هایی با محوریت مضامین سیاسی پیرامون ایران مبادرت نموده است. مجموعه تلویزیونی میهن و فیلم های آرگو ، گلاب ، یک شب با پادشاه ، گارد جاویدان و امثال اینها، در زمره آثار مهم هالیوود هستند که به چکیده کامل
        چکیده سینمای هالیوود در دهه اخیر، به طور فزاینده ای به تولید فیلم ها و سریال هایی با محوریت مضامین سیاسی پیرامون ایران مبادرت نموده است. مجموعه تلویزیونی میهن و فیلم های آرگو ، گلاب ، یک شب با پادشاه ، گارد جاویدان و امثال اینها، در زمره آثار مهم هالیوود هستند که به طور مستقیم درباره ایران ساخته شده اند. در این میان، مجموعه فیلم های سیصد کوشیده است تا انحصاراً به بازنمایی تفاوت های تفکر سیاسی میان ایران باستان و یونان باستان بپردازد. در عین حال، فیلم سیصد درصدد مشابه سازی تقابل فکری گفتمان ایران- یونانی با تقابل فعلی فکری جمهوری اسلامی با ایالات متحده آمریکاست. در این مقاله، ضمن بررسی اصول فکری بازنمایی شده در فیلم سیصد2 ، به شرح و بسط اساس تفکر سیاسی متعارض مورد تاکید در این اثر پرداخته خواهد شد. فرضیه مقاله بر این مبناست که فیلم سیصد2 درصدد القای این مسأله است که بنیان های تفکر سیاسی در غرب و شرق از دیرباز متفاوت بوده و اعتلای سیاسی غرب در برابر استبداد و انسداد سیاسی در شرق، از گذشته تاکنون ادامه داشته است؛ لذا منازعه ایران و ایالات متحده در عرصه بین الملل، در تقابل میان آزادی و دموکراسی در دوران باستان ریشه دارد. روش تحقیق در این مقاله، بر مبنای ترکیبی از روش تحلیل گفتمان وندایک و تحلیل فیم رولان بارت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1726 - سلفی‌گری تکفیری در خاورمیانه هزاره سوم و جمهوری اسلامی ایران
        حسین نصیرزاده مهناز گودرزی
        چکیده در هزاره‌ جدید؛ به‌ویژه پس از واقعه‌ 11 سپتامبر 2001 و به دنبال تحولات پس از قیام‌های مردمی و بیداری اسلامی، جهان شاهد گسترش فزاینده‌ جریان های سلفی- تکفیری و قدرت‌یابی افرا‌ط گرایان مذهبی در خاورمیانه بوده است. جریان های سلفی- تکفیری با عقبه‌ ایدئولوژیک، در حلقه‌ چکیده کامل
        چکیده در هزاره‌ جدید؛ به‌ویژه پس از واقعه‌ 11 سپتامبر 2001 و به دنبال تحولات پس از قیام‌های مردمی و بیداری اسلامی، جهان شاهد گسترش فزاینده‌ جریان های سلفی- تکفیری و قدرت‌یابی افرا‌ط گرایان مذهبی در خاورمیانه بوده است. جریان های سلفی- تکفیری با عقبه‌ ایدئولوژیک، در حلقه‌ اول جغرافیای سیاسی ایران قرار گرفته و علاوه بر تهدیدهای منطقه‌ای و بین‌المللی آن، به‌طور خاص جمهوری اسلامی ایران را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بنابراین، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که سلفی‌گری تکفیری در خاورمیانه، چه پیامدهایی برای جمهوری اسلامی ایران در پی داشته است؟ یافته های پژوهش نشان داد که جریان های سلفی- تکفیری به‌عنوان عامل تهدید، بی‌ثباتی و بی نظمی در منطقه خاورمیانه علی‌رغم چالش‌های آن برای جمهوری اسلامی ایران در ابعاد مختلف فرصت‌های قابل توجهی نیز برای ایران به ‌همراه داشته است. روش جمع آوری اطلاعات پژوهش حاضر کتابخانه‌ای و اسنادی و همچنین، یافته‌های تحقیق به شیوه‌ای توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1727 - سناریوهای دهه آینده روابط ایران و عربستان
        رقیه جاویدی غلام رضا بهروزی لک
        چکیده تعاملات و مناسبات روابط ایران و عربستان، به عنوان دو قدرت منطقه ای، بر تحولات منطقه و کشورهای آن تأثیرگذار است. از طرفی، با پیش بینی رویدادهای آینده سیاست خارجی، می توان در تعامل با کشورها، سیاست گذاری های بموقع و درستی انجام داد و تصمیمات مناسبی گرفت. هدف مقاله ح چکیده کامل
        چکیده تعاملات و مناسبات روابط ایران و عربستان، به عنوان دو قدرت منطقه ای، بر تحولات منطقه و کشورهای آن تأثیرگذار است. از طرفی، با پیش بینی رویدادهای آینده سیاست خارجی، می توان در تعامل با کشورها، سیاست گذاری های بموقع و درستی انجام داد و تصمیمات مناسبی گرفت. هدف مقاله حاضر، این است که با تلفیق روش سناریونویسی جیمز دیتور و گام دوم تحلیل تأثیر بر روند، رویدادها و سناریوهای دهه آینده روابط ایران و عربستان را برای برنامه ریزی و سیاست‌گذاری های مناسب تر، تببین و تحلیل کند. پرسش اصلی مقاله، این است که سناریوهای دهه آینده روابط ایران و عربستان چیست؟ با توجه به رویدادها و پیشران های تقویت کننده و مانع روابط ایران و عربستان، به این یافته ها دست یافتیم که سناریوی تیرگی روابط، بیشترین وقوع احتمال و سناریوی همکاری، کمترین وقوع احتمال را دارد و همچنین، سناریوی جنگ و درگیری و یا قطع روابط نیز احتمال زیادی دارد که با تقویت یکی از پیشران ها به وقوع پیوندد. بنابراین، لازم است سیاستمداران در برنامه ریزی های استراتژیک خود با توجه به اینکه الگوی مطلوب سیاست خارجی، همکاری و تعامل سازنده است، با تقویت پیشران های ایدئولوژیک و فرهنگی و نیز نیروهای داخلی منطقه در جهت تقویت سناریوی همکاری به پیش روند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1728 - بررسی و سطح‌بندی متغیرهای اقتصادی مؤثر در افزایش وابستگی ژئوپلیتیک جمهوری خودمختار نخجوان به ایران
        هادی اعظمی سیدهادی زرقانی محسن سلطانی
        چکیده وابستگی کشورها به همدیگر، بر وزن ژئوپلیتیک و نوع رفتار آنها در عرصه بین‌المللی تاثیر فراوانی دارد. روابط ایران و جمهوری آذربایجان از ابتدای 1990که این کشور به استقلال رسید، با چالش‌هایی مواجه بوده است. نخجوان به‌عنوان بخشی از کشور آذربایجان، توسط دالان زنگزورمگری چکیده کامل
        چکیده وابستگی کشورها به همدیگر، بر وزن ژئوپلیتیک و نوع رفتار آنها در عرصه بین‌المللی تاثیر فراوانی دارد. روابط ایران و جمهوری آذربایجان از ابتدای 1990که این کشور به استقلال رسید، با چالش‌هایی مواجه بوده است. نخجوان به‌عنوان بخشی از کشور آذربایجان، توسط دالان زنگزورمگری ارمنستان از سرزمین مادری جدا افتاده و پس از جنگ قره‌باغ، تنها راه ارتباط زمینی بین نخجوان وآذربایجان، استفاده از خاک ایران است. با توجه به روابط امنیتی و چالش‌های فراوانی که در طی سالیان گذشته بین دولت آذربایجان و ایران به‌وجود آمده و همچنین، با توجه به عدم پیوستگی جغرافیایی این کشور با واحد برونگان خود (نخجوان) که از بزرگ‌ترین مشکلات استراتژیک این کشور است، باید با افزایش سطح وابستگی ژئوپلیتیک نخجوان به ایران، نوع روابط دو کشور آذربایجان و ایران را تغییر داد. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و پرسشنامه‌ای، به بررسی، اولویت‌بندی و بیان میزان تاثیر متغیرهای گوناگون در بعد اقتصادی بر افزایش وابستگی نخجوان به ایران پرداخته است. با توجه به نتایج، افزایش حمل و نقل زمینی از طریق خاک ایران، بهبود زیرساخت‌های ارتباطی، افزایش حجم سوآپ نفت و گاز و توسعه فعالیت‌های نیروگاهی، از مؤثرترین عوامل برای افزایش وابستگی نخجوان به ایران بوده‌ اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1729 - برجام، پرونده اتمی و بسترهای امنیتی‌سازی و غیرامنیتی‌سازی
        فرزاد رستمی مسعود نادری
        چکیده بسیاری از نظریه‌پردازان در مقوله امنیت برآنند، که کشور ایران منطق معادلات امنیتی را در سطح منطقه و جهان رعایت نمی‌کند و همین امر دشواری‌های سیاسی را برای کشورهای منطقه و حتی خود ایران درپی داشته است. این مقاله با اتخاذ رویکردی تحلیلی-تبیینی بر آن است تا مؤلفه‌های چکیده کامل
        چکیده بسیاری از نظریه‌پردازان در مقوله امنیت برآنند، که کشور ایران منطق معادلات امنیتی را در سطح منطقه و جهان رعایت نمی‌کند و همین امر دشواری‌های سیاسی را برای کشورهای منطقه و حتی خود ایران درپی داشته است. این مقاله با اتخاذ رویکردی تحلیلی-تبیینی بر آن است تا مؤلفه‌های اصلی و سطوح عملکرد جمهوری اسلامی ایران را در توافق برجام، و در چارچوب رویکرد امنیتی‌سازی و غیرامنیتی‌سازی، واکاوی کند. آنچه در نوشته حاضر مورد توجه است، وجود رویدادی است که توانسته تفاوتی معنادار را در روندهای پیشینی و پسینی خود به‌وجود آورد. برجام با شاخصه‌های خود موجبات تغییر در جایگاه جمهوری اسلامی ایران را فراهم آورده و نشان‌دهنده این موضوع است که جایگاه ایران در جامعه بین‌الملل مورد پذیرش واقع شده است و دولت ایران عادی‌سازی روابط با غرب را در دستور کار خود جای داده تا بتواند جایگاه خود در منطقه و جهان را بازسازی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1730 - عوامل و موانع گسترش روابط جمهوری آذربایجان و اسراییل
        الهه کولائی بهناز اسدی کیا سارا روا
        چکیده روابط جمهوری آذربایجان به عنوان عضوی از سازمان کنفرانس اسلامی با دولت اسراییل، بسیار سریع پس از استقلال این کشور ایجاد شد. در زمانی کوتاه، با وجود اعتراض ها و برخی موانع داخلی و منطقه ای؛ روابط سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی دو کشور گسترش یافت. در این نوشتار عوا چکیده کامل
        چکیده روابط جمهوری آذربایجان به عنوان عضوی از سازمان کنفرانس اسلامی با دولت اسراییل، بسیار سریع پس از استقلال این کشور ایجاد شد. در زمانی کوتاه، با وجود اعتراض ها و برخی موانع داخلی و منطقه ای؛ روابط سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی دو کشور گسترش یافت. در این نوشتار عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی که این دو کشور را به هم نزدیک ساخته و همکاری گسترده آنها را شکل داده، مطالعه شده است. روابط میان دو کشور با زمینه‌های متفاوت تاریخی، جغرافیایی، مذهبی مختلف، نمونه قابل توجهی از توسعه سیاسی- اقتصادی و تکنولوژیک را نشان می دهد. پرسش اصلی این است که اهداف، انگیزه ها و اولویت های سیاست خارجی دو کشور که موجب ترغیب باکو و تل آویو به گسترش روابط به سطح موجود شده، چیست؟ با توجه به نبودِ سفارت جمهوری آذربایجان در تل آویو، موانع موجود در راه دو کشور برای رسیدن این روابط به سطح دیپلماتیک عادی بررسی می شود. روش مورد استفاده نویسندگان در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1731 - واکاوی بحران امنیتی در یمن: علل و زمینه‌ها
        سید امیر نیاکوئی احسان اعجازی
        چکیده در این نوشتار سعی شده با بهره‌گیری از نظریات امنیتی جهان سوم، علل بحران امنیتی یمن پس از بهار عربی بررسی شود. یمن که از آغاز اتحاد این کشور هراز‌گاهی دچار درگیری‌های داخلی می‌شد، پس از بهار عربی دستخوش ناامنی و جنگ‌های داخلی گسترده‌ای شد. با توجه به شرایط کنونی چکیده کامل
        چکیده در این نوشتار سعی شده با بهره‌گیری از نظریات امنیتی جهان سوم، علل بحران امنیتی یمن پس از بهار عربی بررسی شود. یمن که از آغاز اتحاد این کشور هراز‌گاهی دچار درگیری‌های داخلی می‌شد، پس از بهار عربی دستخوش ناامنی و جنگ‌های داخلی گسترده‌ای شد. با توجه به شرایط کنونی یمن، این نوشتار درصدد پاسخ به این پرسش است که پس از بهار عربی، چه عواملی زمینه‌های شکل‌گیری بحران امنیتی در یمن را ایجاد کرده است؟ روش پژوهش تحلیلی توصیفی و ابزار گردآوری داده‌ها نیز کتابخانه‌ای است. مهم‌ترین یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در یمن ترکیب پیچیده و چندلایه‌ای از عوامل داخلی و خارجی که تأثیرات تقویت‌کننده‌ای بر یکدیگر دارند، باعث شکل‌گیری بحران امنیتی شده‌اند. در این نوشتار استدلال می‌شود که یمن به‌سوی یک حکومت نابسامان و نامنظم پیش رفته، مداخله نظامی عربستان در یمن برای پشتیبانی از گروه‌ها و قبایل همسو، به ناامنی‌ها و منازعات دامن خواهد زد. نوآوری این پژوهش، تبیین تحولات یمن از منظر مطالعات امنیتی جهان سوم و مشخصاً رویکرد لیتل است که تاکنون به آن پرداخته نشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1732 - «بازشناسی اتاق‌های فکر روسیه و رویکرد آنها به سیاست داخلی و خارجی ایران»
        فرشاد رومی سیدمحسن آل سیدغفور
        چکیده اتاق های فکر یکی از منابع اثرگذار در سیاست خارجی دولت هاست؛ به‌گونه ای که به تئوری پردازی و تدوین استراتژیِ عمل برای دولت ها می پردازند. اتاق های فکر بازوهای عرصه تصمیم سازی و تصمیم گیری دولت ها هستند. در این میان اتاق های فکر روسیه در تعین بخشی به سیاست خارجی ای چکیده کامل
        چکیده اتاق های فکر یکی از منابع اثرگذار در سیاست خارجی دولت هاست؛ به‌گونه ای که به تئوری پردازی و تدوین استراتژیِ عمل برای دولت ها می پردازند. اتاق های فکر بازوهای عرصه تصمیم سازی و تصمیم گیری دولت ها هستند. در این میان اتاق های فکر روسیه در تعین بخشی به سیاست خارجی این کشور نقش انکارناپذیری دارند. در همین راستا، هدف این پژوهش: شناسایی اتاق‌های فکر مطرح روسیه و دیدگاه آنها نسبت به سیاست داخلی و خارجی ایران است. پرسش اصلی پژوهش این است که اتاق های فکر روسیه درباره ایران چه نگرشی داشته و بر روی کدام موضوعات سیاست داخلی و خارجی ایران تمرکز و توجه دارند؟ فرضیه پژوهش می گوید: این اندیشکده ها بر اساس یک نگرش عمل‌گرایانه و فارغ از اهداف ذهنی و ایدئولوژیک، به موضوع تعامل روسیه با ایران می پردازند. رصد تحولات سیاسی داخلی ایران، شناسایی فرصت های موجود در اقتصاد ایران و ارائه راهکار برای بهره جستن از توانایی های ایران در معادلات منطقه‌ای و جهانی و در چارچوب اولویت ها و اهداف کلان روسیه، از محورهای مهم مطالعاتی این مراکز فکری است. پژوهش حاضر در این مقاله به روش کیفی و با رویکرد توصیفی - تحلیلی است. نتایج تحقیق، مؤید این واقعیت است که نقش اتاق های فکر در روند تصمیم سازی دولت روسیه در عرصه سیاست خارجی و دیدگاه رسمی این کشور در باب سیاست داخلی و سیاست خارجی ایران روبه افزایش است؛ به‌گونه ای که عرصه کنش و عمل سیاسی مسکو نسبت به ایران را جهت می‌بخشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1733 - سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات خاورمیانه (بیداری اسلامی) با تأکید بر بحران سوریه
        گارینه کشیشیان سیرکی سهیل سهیلی نجف آبادی
        تحولات خاورمیانه عربی که از سال 2011 آغاز شد،نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این منطقه راهبردی از جهان به شمار می‌آید.اگرچه جمهوری اسلامی ایران همواره برای نفوذ در خاورمیانه تلاش کرده و سیاست صدور انقلاب را برای برپایی سازه‌های هویتی خویش در این منطقه در پیش گرفته است،اما تحول چکیده کامل
        تحولات خاورمیانه عربی که از سال 2011 آغاز شد،نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این منطقه راهبردی از جهان به شمار می‌آید.اگرچه جمهوری اسلامی ایران همواره برای نفوذ در خاورمیانه تلاش کرده و سیاست صدور انقلاب را برای برپایی سازه‌های هویتی خویش در این منطقه در پیش گرفته است،اما تحولات انقلابی خاورمیانه پس از 2011، زمینه‌های نفوذ بیشتری برای ایران در بحرین،یمن،عراق و نیز سوریه فراهم آورده که از آن با عنوان سیاست منطقه‌ایهلال خصیبیاد می‌شود.براین اساس،پرسش اصلی مقاله آن است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی در قبال تحولات بیداری اسلامی به ویژه در مورد بحران سوریه چه بوده است که زمینه‌ساز افزایش نفوذ ایران در منطقه شده است؟هدف اصلی مقاله نیز،که با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه نظریه سازه‌انگاری انجام شده،آن است که نفوذ جمهوری اسلامی ایران را در منطقه بر اساس مؤلفه‌های سیاست خارجی آن بررسی نماید تا چگونگی وفاداری آن به اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی و آرمان‌‌های ارزش‌مدارانه اسلامی آن،که هویت این سیاست خارجی را می‌سازد،روشن گردد.نتیجه نشان می‌دهد که ایران خواهان گسترش ارزش‌های هویتی خود در منطقه است،اما سعی دارد تا با نفوذ بیشتر در منطقه با بهره‌گیری از سیاست اتحاد با روسیه،نخست امنیت ملی خویش و پس از آن،منافع ملی خود را تأمین نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1734 - تحلیل رابطه تعاملی ناسیونالیسم نفتی در ایران و تحولات ساختاری بازار نفت جهان
        سید سعید میرترابی
        چکیده این مقاله در چارچوب رویکردی بین رشته ای، می‌کوشد از منظر جامعه شناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی بین‌المللی بازار نفت، رابطه تعاملی میان حرکت های ناسیونالیستی نفتی در کشور و تحولات در قواعد تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت را در یک بازه زمانی بسیار مهم بررسی و تحلیل ک چکیده کامل
        چکیده این مقاله در چارچوب رویکردی بین رشته ای، می‌کوشد از منظر جامعه شناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی بین‌المللی بازار نفت، رابطه تعاملی میان حرکت های ناسیونالیستی نفتی در کشور و تحولات در قواعد تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت را در یک بازه زمانی بسیار مهم بررسی و تحلیل کند؛ رویکردی که در مطالعات در این حوزه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، پرسش اصلی مقاله این است که شرایط اجتماعی داخلی و قواعد ساختاری بازار نفت جهان در بازه زمانی 1300 تا 1360، چگونه بر سیر تحول حرکت‌های ناسیونالیستی نفتی در کشور تأثیر گذاشته اند؟ پاسخی که به عنوان فرضیه به این پرسش داده شده، این است که میزان عمق اجتماعی حرکت‌های ناسیونالیستی نفتی و میزان قوت/ ضعف قواعد ساختاری تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت، در این دوره زمانی، از طریق تعیین اهداف و دستاوردهای جنبش ناسیونالیسم نفتی، پنج دوره متمایز از ناسیونالیسم نفتی را در کشور رقم زده است. مقاله نشان می دهد که دسته بندی ناسیونالیسم نفتی در پنج دوره زمانی مورد نظر، به درک بهتر ما از سیاستِ نفت در ایران و کشورهای نفت خیز و همچنین، رابطه تعاملی تحولات نفتی در کشورهای نفت خیز با تحولات بازار جهانی نفت در هر دوره کمک می کند. در همین راستا ویژگی های هر دوره از نظر شرایط بازار نفت، شیوه عملکرد شرکت‌ها، ماهیت حرکت‌های ضد استعماری و اهداف و نتایج این حرکت‌ها به تفکیک بررسی شده است. روش تحقیق مقاله، توصیفی- تاریخی و تحلیلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1735 - اقلیم کردستان عراق و جمهوری اسلامی ایران در عصر وابستگی متقابل؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
        حسین مسعودنیا علی ابراهیمی مجتبی رضازاده
        چکیده بی‌تردید، موقعیت ژئوپلیتیک دو کشور ایران و عراق در باب مناسبات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... در بستر تاریخ در هم تنیده شده است؛ به‌گونه‌ای که امتزاج میان این حوزه‌ها را مـی‌تـوان در عصر وابستگی متقابل مشـاهده کرد. یکی از مناطقی که از تأثیرگذاری و اهمیت بالایی در ع چکیده کامل
        چکیده بی‌تردید، موقعیت ژئوپلیتیک دو کشور ایران و عراق در باب مناسبات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... در بستر تاریخ در هم تنیده شده است؛ به‌گونه‌ای که امتزاج میان این حوزه‌ها را مـی‌تـوان در عصر وابستگی متقابل مشـاهده کرد. یکی از مناطقی که از تأثیرگذاری و اهمیت بالایی در عراق جدید برخوردار است، منطقه خودمختار کردستان محسوب می‌شود که در پرتو واقعیت‌های ژئوپلیتیک، بررسی فرصت‌ها و چالش‌هایی را که پیش‌روی جمهوری اسلامی ایران قرار داده است، ضروری نموده است. پژوهش حاضر، ضمن تمهید پشتوانه نظری مبتنی بر وابستگی متقابل، درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که منطقه کردستان عراق از چه ظرفیت ها و امکاناتی در جهت تأثیرگذاری بر جمهوری اسلامی ایران برخوردار است؟ فرضیه مقاله عنوان می کند که روابط میان ایران و اقلیم کردستان عراق می تواند در حوزه های موضوعی فرهنگ، تروریسم و امنیت منطقه‌ای، فعالیت اقتصادی و مسأله انرژی، فرصت ها و چالش هایی را برای ج.ا.ایران زمینه سازی نماید. پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکرد توصیفی و تحلیلی است. نتایج تحقیق مؤید این واقعیت است که درک صحیح جمهوری اسلامی ایران نسبت به جایگاه اقلیم کردستان عراق، می تواند در جهت تهدیدزدایی امنیتی و تأمین منافع ملی مؤثر واقع شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1736 - قلمروگستری جنوب خاوری ایران در مناسبات پساتحریم با تأکید بر بندر چابهار
        مراد کاویانی راد حسن سعادتی جعفرآبادی
        چکیده قلمرو، بنیادی‌ترین دانش واژه جغرافیای سیاسی یا ژئوپلیتیک است که شناسه و کارکرد آن، تابع بایسته‌های زمانی و مکانی در قالب متغیرهای اقتصادی، نظامی، سیاسی، فرهنگی و فناوری برشماری می‌شود. از زمان فروپاشی شوروی مناسبات ژئوپلیتیک در مقیاس جهانی، سرشتی ژئواکونومیک محور چکیده کامل
        چکیده قلمرو، بنیادی‌ترین دانش واژه جغرافیای سیاسی یا ژئوپلیتیک است که شناسه و کارکرد آن، تابع بایسته‌های زمانی و مکانی در قالب متغیرهای اقتصادی، نظامی، سیاسی، فرهنگی و فناوری برشماری می‌شود. از زمان فروپاشی شوروی مناسبات ژئوپلیتیک در مقیاس جهانی، سرشتی ژئواکونومیک محور یافته است؛ بدین معنا که کارکرد اقتصادی مکان‌هاست که به آنها وزن ژئوپلیتیک بخشیده است. از این رو، پرسش متن پیش رو بر این اساس مطرح می‌شود که قلمروگستری جنوب شرق ایران در مناسبات جهانی؛ به‌ویژه در دوران پساتحریم چگونه است؟ پژوهش حاضر بر این فرضیه استوار است که جنوب خاوری ایران؛ به ویژه بندر چابهار توانش‌هایی در حوزه ترابری و بندرگاهی دارد که در صورت سرمایه‌گذاری و تقویت زیرساخت‌ها، به کارکرد آن مقیاسی جهانی خواهد بخشید؛ به گونه‌ای که حتی امروزه به رغم برجا بودن برخی از تحریم‌ها، در کانون توجه قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه ای قرار دارد. داده‌های مورد نیاز پژوهش به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده است و روش شناسی حاکم بر آن، سرشتی توصیفی- تحلیلی دارد. نتیجه پژوهش نشان داد که نیاز فزاینده دو کشور هند و چین، با اقتصادی پویا به انرژی و بازار فروش کالا، توجه آنها را به حضور در مکان‌های راهبردی جهان برانگیخته است. در این میان، جنوب شرق ایران؛ به ویژه بندر چابهار در این مناسبات ژئواکونومیک، وزن ژئوپلیتیک ویژه‌ای یافته است؛ به گونه‌ای که این بندر در کانون توجه کشورهای هند، چین و افغانستان قرار گرفته و انتقال انرژی کشورمان به چین و پاکستان از جنوب شرق کشور، رقابت این دو کشور را در قالب سرمایه‌گذاری و سفر متعدد هیأت‌های دیپلماتیک هندی، افغانی و چینی به ایران در پی داشته است که در آینده نزدیک نیز افزایش خواهد یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1737 - «موازنه همه‌جانبه» و ائتلاف‌سازی عربستان سعودی در قبال جمهوری اسلامی ایران
        عبدالمجید سیفی ناصر پورحسن
        چکیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ائتلاف‌های منطقه‌ای متعددی در مناطق ژئوپلتیک پیرامونی ایران و به‌ویژه در شبه‌‌جزیره عربستان ایجاد شده است. یکی از بازیگران منطقه‌ای و محوری این ائتلاف‌ها، عربستان سعودی است. مبنای استدلال مقامات سعودی در این ائتلاف‌سازی‌ها، موازنه تهدی چکیده کامل
        چکیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ائتلاف‌های منطقه‌ای متعددی در مناطق ژئوپلتیک پیرامونی ایران و به‌ویژه در شبه‌‌جزیره عربستان ایجاد شده است. یکی از بازیگران منطقه‌ای و محوری این ائتلاف‌ها، عربستان سعودی است. مبنای استدلال مقامات سعودی در این ائتلاف‌سازی‌ها، موازنه تهدید بوده که در مواجهه با جمهوری اسلامی، به مثابه منشاء تهدید شکل می‌گیرند. این مقاله با ردّ استدلال مذکور درپی پاسخ به این سؤال است که نقش‌آفرینی عربستان در موازنه‌سازی‌ در منطقه خاورمیانه؛ به‌ویژه در حوزه ‌خلیج‌فارس و شبه‌جزیره عربستان علیه جمهوری اسلامی برچه مبنایی انجام می‌شود؟ فرضیه‌ای که به عنوان پاسخ اولیه پردازش شده، این‌گونه صورت بندی شده است که ریشه واقعی ائتلاف‌سازی‌های عربستان از شکل گیری شورای همکاری خلیج فارس تا ائتلاف حمایت از عملیات طوفان قاطعیت علیه جنبش انصار‌الله یمن در سال 2015 علیه جمهوری اسلامی، موازنه همه‌جانبه است که منشاء آن، به بحران‌های داخلی این کشور برمی‌گردد. فرضیه این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی پردازش شده‌ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1738 - تاثیر حقوق زنان در سیاست خارجی امریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران
        الهام ستاری غلامحسین بلندیان
        چکیده زنان نیز مانند مردان از حقوق اساسی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی برخوردارند؛ ولی این مسأله که این مبانی، در اسلام و غرب چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند، درخور تأمّل و بررسی است. سؤال اصلی این پژوهش، این است که حقوق زنان چه تاثیری بر سیاست خارجی امریکا در قبال جم چکیده کامل
        چکیده زنان نیز مانند مردان از حقوق اساسی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی برخوردارند؛ ولی این مسأله که این مبانی، در اسلام و غرب چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند، درخور تأمّل و بررسی است. سؤال اصلی این پژوهش، این است که حقوق زنان چه تاثیری بر سیاست خارجی امریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران دارد؟ فرضیه ما بر این است که حقوق زنان بر سیاست خارجی امریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار بوده ‌است و یکی از عوامل تداوم دشمنی و اعمال فشار امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود. در نتیجه، با وجود کنوانسیون و قوانین متعدد در نظام غرب و با شعار برابری و نیز منشور حقوق و مسؤولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران بر پایه عدالت جنسیتی، سهم زنان در حوزه سیاست و تصمیم‌گیری کشورها با توجه به توانایی آنان همچنان پایین است که می‌تواند بهانه ای برای ایالات متحده جهت اعمال فشار برعلیه جمهوری اسلامی ایران گردد. روش پژوهش در این مقاله توصیفی تحلیلی و تاریخی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1739 - بررسی عوامل مؤثر ژئوپلیتیک عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        سید مصطفی هاشمی عبدالرضا فرجی راد رحیم سرور
        چکیده حوزه ژئوپلیتیک عراق دارای نیروهای همگرا و واگرایی است که تحت شرایط خاص عمل می‌کنند و دائم با یکدیگر در حال رقابت هستند. عراق با تحولاتی روبه‌رو بوده که به تغییر و تحول در ساختار قدرت و هویت آن منجر شده و نتیجه‌ای جز دگرگونی‌ در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران و کنش چکیده کامل
        چکیده حوزه ژئوپلیتیک عراق دارای نیروهای همگرا و واگرایی است که تحت شرایط خاص عمل می‌کنند و دائم با یکدیگر در حال رقابت هستند. عراق با تحولاتی روبه‌رو بوده که به تغییر و تحول در ساختار قدرت و هویت آن منجر شده و نتیجه‌ای جز دگرگونی‌ در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران و کنشگران منطقه‌ای نداشته ‌است. گروه‌های قومی و مذهبی، هیدروپلیتیک، هویت ملی و هویت عربی، منابع نفتی و درآمدهای عظیم ناشی از آن و کیفیت دسترسی به خلیج‌فارسو ... در آمایش و روند تحولات عراق، باعث اتخاذ راهبردهای ژئوپلیتیک شده‌ که بسته به وضعیت عراق و نوع و ترکیب حکومت این کشور، بر امنیت ملی ایران اثر گذاشته، به دشمن، رقیب راهبردی و یا شریک استراتژیک جمهوری اسلامی ایران تبدیل می‌شود. پژوهش ذیل با روش توصیفی- تحلیلی انجام‌گرفته‌است و ضمن بررسی جغرافیای سیاسی، فضای درونی، تاریخی و ژئوپلیتیک عراق، به مجموعه الزامات فضایی، امنیتی و سیاسی می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1740 - دامنه و افق مناسبات جمهوری اسلامی ایران و ترکیه (2021-2011)
        حسین یارمحمدیان علی امیدی شهروز ابراهیمی
        چکیده مقالۀ حاضر، نخست شرحی از فراز و فرودهای روابط میان ایران و ترکیه عرضه می‌کند و توضیح می‌دهد که چگونه اندکی فاصله‌گیریِ آرامِ ترکیۀ تحت سیادت حزب عدالت و توسعه، از سکولاریسم نظامی کمالیست‌ها، موجب شد که مناسبات دیپلماتیک میان ایران و ترکیه از سال ۲۰۰۲ به بعد گسترش چکیده کامل
        چکیده مقالۀ حاضر، نخست شرحی از فراز و فرودهای روابط میان ایران و ترکیه عرضه می‌کند و توضیح می‌دهد که چگونه اندکی فاصله‌گیریِ آرامِ ترکیۀ تحت سیادت حزب عدالت و توسعه، از سکولاریسم نظامی کمالیست‌ها، موجب شد که مناسبات دیپلماتیک میان ایران و ترکیه از سال ۲۰۰۲ به بعد گسترش پیدا کند. سپس، توجه خود را به اهمیت خیزش‌های عربی در ایجاد شکاف میان ایران و ترکیه معطوف می‌کند و با استفاده از نظریۀ معمای امنیت و با رویکردی توصیفی &ndash; تحلیلی، این پرسش را مطرح می‌کند که عوامل اثرگذار در فرسایش روابط ایران و ترکیه، ناظر به چه موضوع ها و مسائلی بوده و قلمرو اثرگذاریِ این متغیرها در آیندۀ روابط کجاست؟ از همین‌رو و در مقام پاسخ، اشاره می‌شود که از لحاظ جغرافیایی، این دو کشور به واسطۀ ابهام و عدم اطمینان اوضاع شکننده خاورمیانه، خصوصاً عراق و سوریه، همزمان در مسائل سیاسی- امنیتی در مناطق مختلفی؛ از جمله منطقۀ هلال حاصلخیز شامل عراق، سوریه و کردها تأثیرگذار هستند و به لحاظ هویتی نیز با اتصال اصول و ارزش‌های خود به مسائل منطقه‌ای؛ به‌خصوص هدایت جریان‌های ایدئولوژیک و بازیگران غیردولتی، در جهت اثرگذاری بر مناطق استراتژیک در راستای خودیاری به ایفای نقش می‌پردازند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1741 - کرسی‌های زبان فارسی و روابط سیاسی پایدار ایران و ایتالیا
        رحیم خستو نوید رسولی
        چکیده براساس نظریه سازه‌انگاری در روابط بین‌الملل، زبان از مؤلفه‌های هویتی و بازتاب‌دهنده‌ فرهنگ یک ملت بوده، در صورت تشابه یا فهم آن توسط ملل دیگر، عامل مهمی در نزدیکی ملت‌هاست. باتوجه به جایگاه زبان فارسی و فرهنگ ایران درایتالیا، روابط سیاسی و مناسبات بین ایران و ای چکیده کامل
        چکیده براساس نظریه سازه‌انگاری در روابط بین‌الملل، زبان از مؤلفه‌های هویتی و بازتاب‌دهنده‌ فرهنگ یک ملت بوده، در صورت تشابه یا فهم آن توسط ملل دیگر، عامل مهمی در نزدیکی ملت‌هاست. باتوجه به جایگاه زبان فارسی و فرهنگ ایران درایتالیا، روابط سیاسی و مناسبات بین ایران و ایتالیا نیز قابل‌توجه است. بررسی نسبت بین کرسی‌های زبان فارسی و مناسبات سیاسی پایدار ایران و ایتالیا، نشان‌دهنده ارتباطی معنادار است. مقاله حاضر، سعی دارد تأثیر ظرفیت‌های موجود فرهنگی را برمناسبات سیاسی مطالعه و با روش توصیفی و تحلیلی، اطلاعات لازم را از طریق پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری نماید و اهمیت مؤلفه‌ها و شاخص‌های تأثیرگذار، در شکل‌گیری روابط و مناسبات پایدار میان ایران و ایتالیا را بررسی کند. نتیجه آن این گزاره است که: سیاستمداران ایران شناس ایتالیایی که به سبب زبان فارسی با فرهنگ ایران آشنا شده‌اند، در روابط سیاسی دوکشور مؤثر بوده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1742 - بازگشایی مجدد پایگاه نیروی دریایی انگلیس در بحرین؛ بسترها و ضرورت‌ها
        علی باقری دولت ابادی جاسب نیکفر مهدی محمدی عزیز آبادی
        چکیده بریتانیا در اواخر سال 2014 درحالی پس از 43 سال با تأسیس پایگاه نظامی دریایی به بحرین بازگشت که منطقه خاورمیانه آبستن تحولات و حوادثی چون مطالبه دموکراسی، ظهور گروه‌های تکفیری، جنگ، رقابت و الگوهای رفتاری مختلف است. لذا سؤالی که مطرح می‌شود، این است که چه عواملی ب چکیده کامل
        چکیده بریتانیا در اواخر سال 2014 درحالی پس از 43 سال با تأسیس پایگاه نظامی دریایی به بحرین بازگشت که منطقه خاورمیانه آبستن تحولات و حوادثی چون مطالبه دموکراسی، ظهور گروه‌های تکفیری، جنگ، رقابت و الگوهای رفتاری مختلف است. لذا سؤالی که مطرح می‌شود، این است که چه عواملی باعث این بازگشت و توجه مجدد انگلیس به بحرین شده است؟ فرضیه اصلی پژوهش، ضمن اذعان به تأثیرگذاری علل مختلف در اتخاذ تصمیم بریتانیا، آسیب‌پذیری امنیتی این کشور و بحرین طی سال‌های اخیر را به‌عنوان مهم‌ترین علل تأثیرگذار بر رفتار آنها می‌داند. نتایج مقاله نشان می‌دهد که عللی همچون: ظهور داعش، جلوگیری از تغییر ژئوپلتیک هویت به نفع شیعیان، نفت، حمایت از متحدان، اهمیت جغرافیای سیاسی و راهبردی بحرین، ایجاد امنیت نظامی - سیاسی در بحرین و در کل، تغییر شرایط سیاسی و اقتصادی منطقه به نفع انگلیس، عوامل بازگشایی مجدد این پایگاه در بحرین هستند. برای انجام پژوهش، از نظریه واقعگرایی به عنوان چارچوب نظری استفاده شد. روش پژوهش نیز توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1743 - بحران سوریه و امنیت ملی ایران
        حسین ربیعی جعفر نقدی سجاد نجفی
        چکیده بحران سوریه یکی از مهم ترین رویدادهایی است که سیاست خارجی و به دنبال آن، امنیت ملی ایران را تحت تأثیر قرار داده است؛ به‌طوری که وضعیت سوریه برای ایران به‌عنوان بازی با حاصل جمع جبری صفر درآمده، هرگونه تحول در ساختار سیاسی این کشور، ضریب امنیتی ایران را به‌شدت کاهش چکیده کامل
        چکیده بحران سوریه یکی از مهم ترین رویدادهایی است که سیاست خارجی و به دنبال آن، امنیت ملی ایران را تحت تأثیر قرار داده است؛ به‌طوری که وضعیت سوریه برای ایران به‌عنوان بازی با حاصل جمع جبری صفر درآمده، هرگونه تحول در ساختار سیاسی این کشور، ضریب امنیتی ایران را به‌شدت کاهش می دهد (مفروض). با این مقدمه، این پژوهش چند هدف را پیگیری کرده است: 1- تبیین دلایل اهمیت راهبردی سوریه برای ایران؛ 2- تشریح نحوه تأثیرگذاری بحران سوریه بر امنیت ملی ایران در حوزه های مختلف؛ 3- تبیین نحوه رقابت ایران با قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در سوریه و 4- تبیین راهبرد امنیتی ایران در قبال بحران سوریه. همچنین، مقاله این فرضیه را بررسی می کند که امنیت ملی ایران در صورت تداوم بحران در سوریه، با توجه به افزایش تهدیدها از سوی رقبای منطقه ای و فرامنطقه ای کاهش می یابد. برای ارزیابی فرضیه، از نظریه موازنه تهدید استفاده شده که می تواند تهدیدات پیش روی ایران در سوریه را به درستی تحلیل کند. روش تحقیق نیز برای بررسی موضوع بر مبنای روش تاریخی، توصیفی و تحلیلی است. یافته های تحقیق نشان داد که به علت برهم خوردن توازن تهدید علیه ایران در نتیجه تداوم بحران سوریه، این کشور می‌کوشد به موازنه سازی قدرت مبادرت ورزد. درنتیجه، راهبرد امنیتی ایران برای برون رفت از بحران، حمایت همه جانبه از اسد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1744 - سیاست امنیت انرژی امریکا و ژئوپلیتیک انرژی ایران
        عنایت اله یزدانی بهمن ربیعی نیا حسین مهدیان
        چکیده روابط انرژی ایران و امریکا، روندی کاملا متفاوت با روابط انرژی ایران با سایر مصرف‌کنندگان انرژی جهان دارد. ایران از لحاظ ذخایر هیدروکربنی، دومین کشور دنیا، و امریکا بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی جهان، روابط انرژی‌ میان خود را متناسب با مشکلات سیاسی موجود، بر مبنای تقا چکیده کامل
        چکیده روابط انرژی ایران و امریکا، روندی کاملا متفاوت با روابط انرژی ایران با سایر مصرف‌کنندگان انرژی جهان دارد. ایران از لحاظ ذخایر هیدروکربنی، دومین کشور دنیا، و امریکا بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی جهان، روابط انرژی‌ میان خود را متناسب با مشکلات سیاسی موجود، بر مبنای تقابل دنبال می‌کنند و هم‌اکنون تأثیرگذارترین گزینه بر روابط انرژی ایران، الزامات سیاسی است. جایگاه استراتژیک امنیت انرژی برای امنیت ملی هر دو کشور ایران و امریکا و تأثیرپذیری شدید ایران در روابط انرژی به‌ علت اقتصاد مبتنی بر فروش نفت و مخاصمات سیاسی، باعث حساسیت بیشتر دو کشور نسبت به اقدامات یکدیگر در این زمینه شده است. براین اساس، مقاله حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی تأثیرگذاری سیاست امنیت انرژی ایالات متحده امریکا را بر ژئوپلیتیک انرژی ایران در زمینه‌های تحریم انرژی(فروش، سرمایه‌گذاری خارجی و خطوط لوله انرژی) و افزایش تولید جهانی بررسی و تحلیل کرده است. جایگاه دو کشور در ساختار قدرت نظام ژئوپلیتیک جهانی، مؤید این واقعیت است که در بیشتر موارد کنش‌های ایالات متحده در راستای کاهش منزلت ژئوپلیتیک کشورمان و در مقابل واکنش ایران برای خنثی کردن و یا کاهش اثرهای کنش‌های امریکا بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1745 - رویارویی و رقابت ایران و آمریکا در افغانستان پس از حوادث 11 سپتامبر2001
        مرتضی مصدقی سیف اله فضلی نژاد
        چکیده تحولات افغانستان برای جمهوری اسلامی ایران که دارای مرزهای طولانی با آن کشور است، دارای اهمیت زیادی است. حوادث 11 سپتامبر و حمله ایالات متحده به افغانستان و سرنگونی طالبان، بر اهمیت و حساسیت این کشور افزود. ایران و ایالات متحده در سرنگونی طالبان منافع مشترکی داشتند چکیده کامل
        چکیده تحولات افغانستان برای جمهوری اسلامی ایران که دارای مرزهای طولانی با آن کشور است، دارای اهمیت زیادی است. حوادث 11 سپتامبر و حمله ایالات متحده به افغانستان و سرنگونی طالبان، بر اهمیت و حساسیت این کشور افزود. ایران و ایالات متحده در سرنگونی طالبان منافع مشترکی داشتند؛ اما این تفاهم مقطعی پس از اعلام ایران به‌عنوان محور شرارت در ژانویه 2002 از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، جورج بوش پسر برهم خورد و دشمنی بین دو کشور افزایش یافت و همین امر، دورنمای همکاری بین ایران و ایالات متحده در افغانستان را کاهش داد. با روی کار آمدن اوباما در سال 2009 و امضای توافقنامه برجام، احتمال رویارویی نظامی ایران و آمریکا کاهش یافت. هدف مقاله حاضر که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده، پاسخ به این پرسش است که پس از سقوط طالبان، چه زمینه‌های همکاری و رقابت بین ایران و ایالات متحده آمریکا در افغانستان وجود داشته است؟ به‌نظر می‌رسد ایران و ایالات متحده منافع مشترکی در ثبات و امنیت افغانستان داشته باشند. این منافع شامل کمک به دولت کابل، جلوگیری از قاچاق مواد مخدر، رسیدگی به بحران پناهندگان افغان، افزایش توانمندی نیروهای امنیتی افغانستان و ایجاد انگیزه برای آشتی ملی است؛ اما تحولاتی مانند امضای پیمان استراتژیک بین ایالات متحده و افغانستان، بر نگرانی‌های امنیتی ایران افزوده است. خروج نسبی نیروهای آمریکایی از افغانستان، فرصتی دیگر برای تعامل دوباره با ایران پدید آورد. ایالات متحده آمریکا پس از یک دهه مداخله نافرجام، باید تهران را شریکی مناسب برای بهبود چشم انداز صلح و ثبات در افغانستان به‌شمار آورد؛ اما تنش در روابط ایران و ایالات متحده و تضاد ساختاری دو کشور، تاکنون مانع این مهم شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1746 - مقایسۀ رویکرد یک‌جانبه‌گرایی و چندجانبه‌گرایی ایالات متحده در قبال پروندۀ هسته‌ای ایران
        حامد عامری گلستانی بهروز شجاعی
        چکیده برنامۀ هسته‌ای ایران، یکی از موضوع های مهم در رابطۀ آمریکا و ایران پس از انقلاب اسلامی است. رویکردهای مختلف آمریکا در قبال این پرونده نقش مهمی در فراز و فرود آن داشته است. دو رویکرد یک‌جانبه‌گرایی و چندجانبه‌گرایی از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. در دورۀ جرج دبلیو بوش، آ چکیده کامل
        چکیده برنامۀ هسته‌ای ایران، یکی از موضوع های مهم در رابطۀ آمریکا و ایران پس از انقلاب اسلامی است. رویکردهای مختلف آمریکا در قبال این پرونده نقش مهمی در فراز و فرود آن داشته است. دو رویکرد یک‌جانبه‌گرایی و چندجانبه‌گرایی از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. در دورۀ جرج دبلیو بوش، آمریکا با پی‌گیری سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه، هژمون شدن را دنبال می‌کرد. در سال‌های آخر بوش، سیاستِ این دولت به‌دلیل ناکارآمدی‌های آن در خاورمیانه، رو به چندجانبه‌گرایی گذاشت، که البته رویکردی قوی نبود. اوباما سیاست‌های چندجانبه را در زمینه‌های مختلف؛ از جمله پروندۀ ایران دنبال کرد و مذاکره با ایران، و همکاری با کشورهای 1+5 حاصل چندجانبه‌گرایی آمریکا و تغییر در سیاست‌هایِ ایران بود. این مقاله، با روش مقایسه‌ای، به‌دنبال مقایسۀ این دو رویکرد اساسی با این پرسش است که رویکردهای دولت بوش و اوباما در قبال پروندۀ هسته‌ای ایران، چگونه با هم قابل مقایسه‌اند؟ با این فرضیه که در مقایسۀ میانِ سیاستِ آمریکا در قبال پروندۀ هسته‌ای ایران، هژمونیک‌گرایی و نظامیگری شاخص‌های مهم یک‌جانبه‌گرایی و همکاری و نهادگرایی بین‌المللی، شاخص‌های مهم چندجانبه‌گرایی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1747 - نگاهی دیگر به مبانی روابط خارجی ج.ا. ایران: فرهنگ راهبردی در دهه ۱۳۵۸-۱۳۶۸
        حمیرا مشیرزاده مجید کافی
        چکیده بیان مسأله: این مقاله فرهنگ راهبردی ایران را در یکی از مهم ترین نقاط عطف خود؛ یعنی دهه نخست پس از انقلاب اسلامی به کاوش گذاشته است. نویسندگان، با مبنا قرار دادن نقشه ادراکی امام خمینی (ره) به‌عنوان مهم‌ترین تصمیم‌گیرنده امنیتی و راهبردی کشور در این مقطع، تصویری ف چکیده کامل
        چکیده بیان مسأله: این مقاله فرهنگ راهبردی ایران را در یکی از مهم ترین نقاط عطف خود؛ یعنی دهه نخست پس از انقلاب اسلامی به کاوش گذاشته است. نویسندگان، با مبنا قرار دادن نقشه ادراکی امام خمینی (ره) به‌عنوان مهم‌ترین تصمیم‌گیرنده امنیتی و راهبردی کشور در این مقطع، تصویری فراگیر و مبتنی بر روش‌شناسی علمی از فرهنگ راهبردی کشور طی دوران مذکور ارائه کرده‌اند. طرح سؤال: این مقاله درپی پاسخ دادن به این سؤال است که مؤلفه‌ها و ویژگی‌های فرهنگ راهبردی ایران پس از انقلاب چه بوده است؟ یافته‌های تحقیق: این مقاله نشان می دهد که به رغم وجود عناصری چون: قدرت ملی، توان نظامی، روحیه ملی و حمایت مردمی، مؤلفه هایی چون: عاملیت الهی، شهادت طلبی، عدالت و... ویژگی های خاصی به فرهنگ راهبردی این دوره می بخشند. در نتیجه، مؤلفه‌ها و ویژگی‌های فرهنگ راهبردی ایران در این دوران، نشان دهنده وجود یک شیوه متفاوت با روش های مألوف برای پاسخ دادن به تهدید و دفاع از کشور است و تفاوت این شیوه ملی با سبک‌ها و فرهنگ‌های راهبردی موجود، می‌تواند زمینه شکل گرفتن یک نظریه امنیتی ایرانی در حوزه روابط بین‌الملل و مطالعات امنیتی باشد. روش و ابزار تحقیق: نویسندگان مقاله با استفاده از روش نقشه‌برداری ادراکی و تحلیل محتوای ۳۲ سخنرانی امام خمینی(ره)، نقشه ادراکی نگرش راهبردی امام خمینی را به عنوان مبنای تحلیل فرهنگ راهبردی ایران پس از انقلاب ترسیم کرده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1748 - عوامل مؤثر در رویکرد روسیه به برنامه هسته‌ای ایران؛ از نیروگاه بوشهر تا برجام
        هادی زرگری الهه کولائی
        چکیده روسیه یکی از بازیگران مؤثر در روند فنی و سیاسی برنامه هسته‌ای ایران بوده است؛ اما دیدگاه های یکسانی نسبت به رویکرد آن وجود ندارد. به منظور ارزیابی این دیدگاه ها، پرسش این پژوهش این است که عامل یا عوامل مؤثر در شکل‌دهی به رویکرد و رفتارهای فنی و سیاسی روسیه به بر چکیده کامل
        چکیده روسیه یکی از بازیگران مؤثر در روند فنی و سیاسی برنامه هسته‌ای ایران بوده است؛ اما دیدگاه های یکسانی نسبت به رویکرد آن وجود ندارد. به منظور ارزیابی این دیدگاه ها، پرسش این پژوهش این است که عامل یا عوامل مؤثر در شکل‌دهی به رویکرد و رفتارهای فنی و سیاسی روسیه به برنامه هسته‌ای کشورمان چیست؟ در پاسخ به پرسش فوق، این فرضیه مطرح است که رویکرد مسکو را باید در قالب کلان سیاست خارجی آن و در رابطه با نقش های جهانی، منطقه ای و هسته‌ای سیاست خارجی روسیه، متأثر از گفتمان های هویتی این کشور ارزیابی کرد. در این زمینه، کوشش مسکو برای ایفای نقش های جهانی و منطقه ای و آیین هسته‌ای این کشور، در کنار عوامل اقتصادی و بین المللی در دوره های زمانی مختلف در کنار هم، تأثیرگذاری متفاوتی در چارچوب گفتمان های هویتی در گذر زمان، در شکل دهی به رویکرد روسیه به برنامه هسته‌ای ایران و سطح همکاری یا همسویی فنی و سیاسی با آن داشته اند. لذا تاکید صرف بر عوامل اقتصادی یا بین المللی، نه تنها به تقلیل گرایی منجر می شود؛ بلکه تغییر در مواضع و رفتارهای روسیه را نیز تبیین نمی کند. این پژوهش برای بررسی فرضیه خود از روش توصیفی- تحلیلی و نیز استفاده از منابع کتابخانه ای و مصاحبه بهره برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1749 - نقش هویت در سیاست خارجی عربستان سعودی
        صدیقه زارع زحمتکش قاسم ترابی
        تقابل هویتی یکی از منابع اصلی تقابل و تضاد در عرصه سیاست بین‌المللی به شمار می‌آید. به این معنا که وجود اختلاف در هویت کشورها، موجبات تنش بین آنها را فراهم می‌آورد، در حالی که همگرایی و شباهت بین کشورها می‌تواند منجر به همکاری شود. مقاله حاضر با درک چنین تناقضی درصدد پا چکیده کامل
        تقابل هویتی یکی از منابع اصلی تقابل و تضاد در عرصه سیاست بین‌المللی به شمار می‌آید. به این معنا که وجود اختلاف در هویت کشورها، موجبات تنش بین آنها را فراهم می‌آورد، در حالی که همگرایی و شباهت بین کشورها می‌تواند منجر به همکاری شود. مقاله حاضر با درک چنین تناقضی درصدد پاسخ با این سوال است که چرا عربستان سعودی که خود را رهبر جهان اسلام می‌داند، بارها با قدرت گرفتن کشورها و جنبش‌های اسلام‌گرا در منطقه مخالفت کرده است؟ فرضیه پژوهش متضمن این نکته است که عربستان سعودی رشد بازیگران اسلام گرا در منطقه را تهدیدی برای هویت اسلامی و سنی خود به عنوان رهبر جهان اسلام می داند، به همین دلیل سیاست خارجی این کشور در راستای تضعیف رقبای هویتی عمل می کند. مقاله حاضر برای مشخص نمودن این پارادوکس تلاش کرده توضیح دهد چگونه شباهت در هویت می‌تواند موجب شکل‌گیری تنش و ناامنی شده و ریسک‌های هویت را به ارمغان آورد. یافته های تحقیق نشان می دهند شباهت های فرهنگی نقش مهمی در سیاست عربستان ایفا می کنند. مقاله حاضر قصد دارد این موضوع را به روش توصیفی و تحلیلی موردبحث و بررسی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1750 - مطالعه تطبیقی تأثیر تحولات سوریه و عراق بر سیاست منطقه‌گرایی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه
        محمدجواد فتحی الهام رسولی ثانی آبادی میلاد خسروی نژاد
        چکیده امروزه منطقه گرایی یکی از الزامات سیاست خارجی کشورها را شکل می دهد و توجه به مناطق پیرامونی و پتانسیل های خاص هر کشور، دولت ها را به سمت راهبردهای منطقه ای خاصی رهنمود می کند. کشورها تلاش دارند با استفاده از نقش منطقه ای و ظرفیت های موجود، به افزایش قدرت بین المل چکیده کامل
        چکیده امروزه منطقه گرایی یکی از الزامات سیاست خارجی کشورها را شکل می دهد و توجه به مناطق پیرامونی و پتانسیل های خاص هر کشور، دولت ها را به سمت راهبردهای منطقه ای خاصی رهنمود می کند. کشورها تلاش دارند با استفاده از نقش منطقه ای و ظرفیت های موجود، به افزایش قدرت بین المللی خود بیفزایند. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور مهم منطقه ای به لحاظ شرایط خاص آنها در خاورمیانه، همواره به دنبال افزایش نقش منطقه ای خود بوده اند. تحولاتی که از سال 2011 در سوریه و سپس در کشور عراق از سال 2013 آغاز شد، تأثیرات زیادی بر منطقه گرایی دو کشور برجای گذاشته است. براین اساس، سؤال پژوهش حاضر این است که تحولات سوریه و عراق چه تأثیری بر منطقه‌گرایی ایران و ترکیه داشته است؟ فرضیه نیز بدین گونه است که تحولات منطقه با توجه به فراهم آوردن فرصت ها و چالش های مشترک منطقه ای، نگاه ژئوپلتیک ایران و ترکیه را تقویت کرده است. شایان ذکر است که با استفاده از تز مجموعه های امنیتی منطقه ای مکتب کپنهاک، چالش ها و فرصت هایی در قالب سه مؤلفه وابستگی متقابل امنیتی، الگوهای دوستی و دشمنی و همبستگی های فرهنگی و نژادی ایجاد شده است. براساس یافته های پژوهش، فرصت های سیاسی، ایدئولوژیک و اقتصادی و چالش های امنیتی و اقتصادی، موجب تقویت سیاست منطقه گرایی ایران و ترکیه پس از تحولات منطقه شده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و گردآوری داده ها نیز کتابخانه ای ـ اسنادی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1751 - تحول در راهبرد نظامی عربستان: زمینه‌ها و دلایل
        نادر پورآخوندی
        چکیده هدف این مقاله، بررسی تحول در راهبرد نظامی عربستان است. عربستان از زمان تأسیس بیش‌تر به‌عنوان یک کشور نفتی شناخته می‌شد. این کشور اگرچه خود را به عنوان رهبر جهان عرب و حافظ کشورهای شبه جزیره عربستان تلقی می‌کرد؛ اما نیروی نظامی آن علی‌رغم هزینه‌های زیاد، فاقد توان چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله، بررسی تحول در راهبرد نظامی عربستان است. عربستان از زمان تأسیس بیش‌تر به‌عنوان یک کشور نفتی شناخته می‌شد. این کشور اگرچه خود را به عنوان رهبر جهان عرب و حافظ کشورهای شبه جزیره عربستان تلقی می‌کرد؛ اما نیروی نظامی آن علی‌رغم هزینه‌های زیاد، فاقد توانمندی لازم برای نقش‌آفرینی در تحولات منطقه خلیج فارس بود؛ اما از سال 2003 ؛ به‌ویژه پس از بهار عربی، عربستان توانمندی نظامی خود را افزایش داد و مداخله در تحولات منطقه‌ای را شروع نمود. نیروی نظامی عربستان پس از ناآرامی‌ها در بحرین وارد این کشور شد و در حال حاضر به طور همزمان در دو عملیات نظامی مانند حملات هوایی اتئلاف بین‌المللی در سوریه و عملیات هوایی و زمینی علیه حوثی‌های یمن مشارکت دارد. این مقاله به بررسی چرایی تبدیل راهبرد نظامی تدافعی عربستان به راهبرد تهاجمی می‌پردازد و معتقد است با توجه به تغییراتی که در محیط امنیتی عربستان صورت گرفته، این کشور راهبرد نظامی تهاجمی اتخاذ کرده است. این مقاله برای آزمون فرضیه خود از روش توصیفی- تبیینی استفاده کرده و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی نشان می‌دهد که هدف اصلی این راهبرد، مقابله با نفوذ منطقه‌ای ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1752 - بررسی نقش مؤلفه‌های هویتی در روابط ج.ا. ایران و اتحادیه اروپا پس از انقلاب اسلامی
        غلامرضا کریمی محسن کشوریان
        چکیده نفوذ سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در مبادلات جهانی و منطقه‌ای زمینه مناسبی را برای گسترش همکاری و همگرایی بین دو طرف فراهم می‌آورد؛ اما تاکنون روابط دو طرف در طول بیش از سه دهه نه تنها نهادینه نشده؛ بلکه با فراز و نشیب همراه بوده و در دوره‌ چکیده کامل
        چکیده نفوذ سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در مبادلات جهانی و منطقه‌ای زمینه مناسبی را برای گسترش همکاری و همگرایی بین دو طرف فراهم می‌آورد؛ اما تاکنون روابط دو طرف در طول بیش از سه دهه نه تنها نهادینه نشده؛ بلکه با فراز و نشیب همراه بوده و در دوره‌هایی به سردی گراییده‌ است. هدف این پژوهش، بررسی شناخت نقش عناصر هویتی اثرگذار در مناسبات ایران و اتحادیه اروپا و توجه به عوامل اجتماعی و هویتی به‌عنوان یکی از عوامل واگرایی در روابط دو طرف است و فرض بر این است که روابط جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا پس از انقلاب اسلامی، تحت تأثیر سازه‌های هویت‌بخش؛ فرهنگی، ارزشی، هنجاری و انگاره‌های بیناذهنی قرار دارد و این سازه‌ها به نگاه متفاوت نسبت به مسائل جهانی و تصویر منفی طرفین از یکدیگر منجر شده است که در روابط دوجانبه به‌صورت واگرا عمل می‌کند؛ زیرا ارزش‌ها و هنجارهای جمهوری اسلامی برگرفته از هویت اسلامی &ndash; انقلابی است که در پی پیروزی انقلاب اسلامی شکل‌گرفته است و اتحادیه اروپا متکی به هویت اروپایی، ارزش‌های لیبرالیستی غربی و ماهیت دینی سکولار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1753 - سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: ارتقاء شان
        قدرت احمدیان سید امیرحسین بنی اشراف
        10.30495/pir.2019.664728
        این نوشتار به دنبال مطالعه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد رئالیسم فرهنگی آلستیر آین جانستون است. رهیافت‌هایی که تا کنون به‌طور عام به مقوله‌ی سیاست خارجی و از جمله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازند، تحت تأثیر سنت رئالیسم و تا حدودی نظریه انتقادی و سا چکیده کامل
        این نوشتار به دنبال مطالعه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد رئالیسم فرهنگی آلستیر آین جانستون است. رهیافت‌هایی که تا کنون به‌طور عام به مقوله‌ی سیاست خارجی و از جمله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازند، تحت تأثیر سنت رئالیسم و تا حدودی نظریه انتقادی و سازه‌انگاری بوده‌اند. این پژوهش با نابسنده دانستن مطالعات پیشین و با اتکا بر رویکرد جانستون در خصوص چین نقطه تأکید خود را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر جستجو و حفظ شأن هویتی در سیستم بین‌المللی و نقش آن می‌گذارد و مفروضات واقع‌گرایانه را با مقولات فرهنگی ترکیب می‌کند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که یک نوع همخوانی آشکار میان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و رئالیسم فرهنگی جانستون دیده می‌شود. بر این اساس تمایلات استراتژیک و نظامی جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه خاورمیانه تابعی از فرهنگ استراتژیک و رئالیسم فرهنگی و همچنین تحت تأثیر تمایل این کشور برای کسب جایگاه و شأن در سیستم بین‌الملل است. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی-توصیفی است و برای تحلیل از نظریه رئالیسم فرهنگی جانستون استفاده شده و گردآوری داده‌ها نیز کتابخانه‌ای بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1754 - مقایسه نقش ثبات سیاسی در الگوی توسعه مالزی و ترکیه با الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت
        امیرابراهیم رسولی غلامرضا خواجه سروی
        10.30495/pir.2019.664715
        کشورهای ایران، ترکیه و مالزی، سه کشور اسلامی هستند که از لحاظ ویژگی‌های داخلی شباهت زیادی با یکدیگر دارند؛ هر سه، کشورهای مسلمان با تنوع قومی و فرهنگی گسترده هستند که در گذشته در شمار کشورهای کمتر توسعه‌یافته قرارداشته و تقریباً هم‌زمان باهم، به‌طراحی الگوی پیشرفت پرداخ چکیده کامل
        کشورهای ایران، ترکیه و مالزی، سه کشور اسلامی هستند که از لحاظ ویژگی‌های داخلی شباهت زیادی با یکدیگر دارند؛ هر سه، کشورهای مسلمان با تنوع قومی و فرهنگی گسترده هستند که در گذشته در شمار کشورهای کمتر توسعه‌یافته قرارداشته و تقریباً هم‌زمان باهم، به‌طراحی الگوی پیشرفت پرداختند. جمهوری اسلامی ایران الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت را طراحی کرد وکشورهای ترکیه و مالزی، مبانی اسلامی را با الگوها ونظریه‌های نوسازی غربی ترکیب کردند. پژوهش حاضر، باروش توصیفی ـ تحلیلی به دنبال ارزیابی الگوهای پیشرفت در سه کشور مذکور، چهارچوب نظری ثبات سیاسی در این کشورها واثرگذاری وعملکرد این ثبات سیاسی در پیشرفت کشور است. مقایسه الگوی پیشرفت در کشورهای مذکور نشان داد که در هر سه الگو، مبانی اسلام و عمل به اصول اسلامی مورد توجه بوده و اهداف غایی دولت‌ها در توسعه دادن کشور، دستیابی به اهداف انسانی مدنظر اسلام، نظیر عدالت اجتماعی و زدودن فقر است. به نظر می‌رسد، کارآمدترین و موفق‌ترین الگوی پیشرفت برای هر کشوری، الگویی باشد که بر اساس ویژگی‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، دینی و... آن کشور و با نکته‌برداری و الهام‌گیری از تجارب موفق کشورهای پیشرفته طراحی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1755 - عوامل هویتی و تعارض در روابط جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده امریکا
        سلیمان الماسی قاسم ترابی عباس صالحی
        10.30495/pir.2023.1954398.3469
        چکیده:سؤال اصلی پژوهش که با هدف شناسایی و تبیین، عوامل هویتی مؤثر بر مناسبات ایران و امریکا مورد برسی قرار گرفت، اینست که علل و عوامل هویتی تعارض در روابط ایران و امریکا کدامند. و در پاسخ به سؤال مذکور فرضیه مطرح عبارتست از تضاد و تقابل در هویت خواهی و استقلال‌طلبی ناشی چکیده کامل
        چکیده:سؤال اصلی پژوهش که با هدف شناسایی و تبیین، عوامل هویتی مؤثر بر مناسبات ایران و امریکا مورد برسی قرار گرفت، اینست که علل و عوامل هویتی تعارض در روابط ایران و امریکا کدامند. و در پاسخ به سؤال مذکور فرضیه مطرح عبارتست از تضاد و تقابل در هویت خواهی و استقلال‌طلبی ناشی از فرهنگ ملی و اسلامی ایران از یک سو و هژمونی طلبی با نگاه یک‌جانبه و نگرش لیبرالیستی آمریکا از سوی دیگر موجب تعارض در روابط دو کشور شده و ایجاد روابط مسالمت‌آمیز و توأم با احترام متقابل را بسیار دشوار کرده است.این مقاله، با بهره‌گیری از روش تحلیلی - مقایسه‌ای و در چارچوب نظریه سازه‌انگاری، تلاش کرده، ضمن کشف و شناسایی عوامل هویتی ایران و امریکا، به بررسی و مقایسه‌ی عوامل هویتی متناظر و درعین‌حال متضاد، دو کشور بپردازد که نتیجه کلی آن عبارت است از اینکه: این رویکرد به دلیل معنا محوری و توجه به هنجارها و انگاره‌های هویتی، از ظرفیت خوبی برای فهم و درک موضع جمهوری اسلامی ایران در مقابل امریکا برخوردار است.واژه‌های کلیدی: عوامل هویتی، تعارض، هویت، ایران، امریکا پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1756 - تأثیر تبلیغات رسانه‌های غربی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از طریق بحران هویت
        مسعود کاوه یوسف خانمحمدی
        10.30495/pir.2019.668892
        در این پژوهش به بررسی تأثیر تبلیغات رسانه‌های غربی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از طریق بحران هویت پرداخته شده و تأکید پژوهش قلمرو زمانی 1388 تا 1396 است. روش پژوهش، روشی کیفی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه&lrm;ای و تجزیه و تحلیل اطلاعات با روش توصیفی تحلیلی انجام چکیده کامل
        در این پژوهش به بررسی تأثیر تبلیغات رسانه‌های غربی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از طریق بحران هویت پرداخته شده و تأکید پژوهش قلمرو زمانی 1388 تا 1396 است. روش پژوهش، روشی کیفی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه&lrm;ای و تجزیه و تحلیل اطلاعات با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. سؤال اصلی پژوهش این است که تأثیر رسانه&lrm;های بیگانه بر امنیت ملی ایران در طی سالهای 1388 تا 1396 چگونه بوده است؟ برای این پرسش فرضیه این گونه طراحی شد که رسانه های خارجی با هدف قرار دادن ارزش‌ها و باورهای مردمی به عنوان مهمترین مؤلفه های هویتی، امنیت ملی را در معرض آسیب قرار داده اند. یافته&lrm;های پژوهش حاکی از آن است که رسانه های غربی با القای ارزش‌هایی مغایر با ارزش&lrm;های اسلامی و انقلابی باعث بحران هویت در سه سطح فردی، اجتماعی و سطح ساختار قدرت شده و از این طریق امنیت ملی ایران را مورد تهدید قرار داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1757 - تحول در ساختار قدرت جهانی و تاثیرآن بر روابط ایالات‌متحده و عربستان سعودی
        محمد حسین جمشیدی سجاد محسنی
        10.30495/pir.2019.666750
        با فروپاشی شوروی و تبدیل ساختار قدرت جهانی از دوقطبی به تک‌قطبی، بار دیگر مناطق به‌عنوان خرده سیستم‌های تأثیرگذار اهمیت بالایی یافت؛ بر این اساس ایالات‌متحده نیز تلاش کرد تا با اولویت‌بندی خرده سیستم‌های منطقه‌ای بپردازد که در این مسیر خاورمیانه هم به نظر ژئوپلیتیکی و ه چکیده کامل
        با فروپاشی شوروی و تبدیل ساختار قدرت جهانی از دوقطبی به تک‌قطبی، بار دیگر مناطق به‌عنوان خرده سیستم‌های تأثیرگذار اهمیت بالایی یافت؛ بر این اساس ایالات‌متحده نیز تلاش کرد تا با اولویت‌بندی خرده سیستم‌های منطقه‌ای بپردازد که در این مسیر خاورمیانه هم به نظر ژئوپلیتیکی و هم از نظر قطبیت انرژی جهان از اهمیت بالایی برخوردار بود. بر این اساس تعیین سلسله‌مراتب قدرت در خاورمیانه با توجه به دوری و نزدیکی به کانون قدرت جهانی انجام پذیرفت که این توزیع قدرت تلاش کرد تا به نزدیک کردن عربستان‌سعودی به‌عنوان بازیگر مورد حمایت ایالات‌متحده به مرکز و به حاشیه راندن ایران پس از انقلاب 1979 بپردازد. از سوی دیگر قطب‌های قدرت منطقه‌ای مانند جمهوری اسلامی نیز حاضر به پیرامونی شدن در ساختار قدرت منطقه‌ای نبود بنابراین، این امکان که توزیع قدرت مطلوب ایالات‌متحده در منطقه به هم بخورد افزایش می‌یافت که درنهایت ایالات‌متحده را به‌سوی تقویت عربستان‌سعودی سوق داد. بر این اساس سؤال اصلی این است که ایالات‌متحده از چه ابزارهایی برای تقویت عربستان سعودی استفاده کرده است؟ که پاسخ این سؤال را می‌توان در سه متغیر تداوم روابط بر اساس منافع و تهدیدات مشترک، گستره و ماهیت روابط نظامی و وابستگی متقابل اقتصادی جستجو کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1758 - تحریم های بین المللی و شرق‌گرایی در روابط خارجی ایران (1392-1368)
        سید سعید میرترابی محمد وردی زاده کهواده
        10.30495/pir.2019.666747
        پرسش اصلی مقاله این است که "تحریم های بین المللی در دوره 1392-1368، چگونه گرایش به شرق در مناسبات اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران را تقویت کرده است؟ فرضیه‌‌ای که مقاله مورد آزمون قرار داده این است که "تحریم های متعاقب بین‌المللی علیه کشور در پنج حوزه مختلف در دوره‌ی چکیده کامل
        پرسش اصلی مقاله این است که "تحریم های بین المللی در دوره 1392-1368، چگونه گرایش به شرق در مناسبات اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران را تقویت کرده است؟ فرضیه‌‌ای که مقاله مورد آزمون قرار داده این است که "تحریم های متعاقب بین‌المللی علیه کشور در پنج حوزه مختلف در دوره‌ی 1392-1368، از طریق تشدید موانع مناسبات با غرب، نخبگان تصمیم گیر در روابط خارجی کشور را به تقویت مناسبات سیاسی واقتصادی با شرق ترغیب کرده است". این فرضیه در چهارچوب واقع‌گرایی نوکلاسیک و با روش علّی- تبینی به آزمون گذاشته شده که طی آن تقویت شرق‌گرایی در مناسبات خارجی کشور در قالب دافعه تحریم های غرب نشان داده شده است. یافته مقاله حاکی از آن است که گرایش به شرق در مناسبات سیاسی و اقتصادی کشورمان کمتر به عنوان یک راهبرد منسجم و ارادی از درون و بیشتر در چارچوب واکنش به تشدید تحریم های بین المللی علیه کشورمان در مقاطع زمانی خاص، دنبال شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1759 - همسویی ایدئولوژی و منافع ملی و روند قدرت یابی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران (1396-1368)
        مهدی پرهان غلامرضا کریمی ارسلان قربانی شیخ نشین سیدعلی منوری
        10.30495/pir.2019.668889
        چکیده پس از پایان جنگ تحمیلی جمهوری اسلامی علاوه بر پیگیری ایدئولوژی انقلاب اسلامی، الزامات و منافع ژئواستراتژیک ایران را نیز ملحوظ نظر قرار داده است. مقاله حاضر بر آن است تا با تحقیق درباره نحوه عملکرد جمهوری اسلامی در سه دهه گذشته، تاثیرات همسویی میان ایدئولوژی و مناف چکیده کامل
        چکیده پس از پایان جنگ تحمیلی جمهوری اسلامی علاوه بر پیگیری ایدئولوژی انقلاب اسلامی، الزامات و منافع ژئواستراتژیک ایران را نیز ملحوظ نظر قرار داده است. مقاله حاضر بر آن است تا با تحقیق درباره نحوه عملکرد جمهوری اسلامی در سه دهه گذشته، تاثیرات همسویی میان ایدئولوژی و منافع ملی را در قدرت یابی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران بررسی کند. بر این اساس سوال اصلی مقاله این است که چگونه همسویی ایدئولوژی و منافع ملی در روند قدرت یابی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران موثر واقع شده است؟ فرضیه مقاله قائل بر این است که تغییر رویکرد نظام و اقدامات آن در انطباق میان ایدئولوژی و منافع ملی کشور موجب افزایش قدرت جمهوری اسلامی ایران در منطقه شده است. یافته های این پژوهش که به روش تبیینی&ndash; تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی انجام گرفته است نشان می دهند که پس از پایان جنگ تحمیلی و آغاز سیاستهای عمل گرایانه در کشور، همسویی ایدئولوژی و منافع ملی بر اساس برجسته شدن قدرت ملی و موقعیت ژئوپلتیک و باز تعریف شدن مفاهیم ایدئولوژیک در تصمیم گیری کلان نظام، موجب افزایش قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1760 - بریکس و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        عبدالرضا سیفی محمدباقر خرمشاد
        10.30495/pir.2019.668890
        جهان امروز در دوران گذار قرار داشته و ساختارهای منبعث از نظام دوقطبی و تک قطبی توان لازم را برای اداره وضعیت جدید جهان ندارند.قدرت های نوظهور برزیل،روسیه،چین،هند و افریقای جنوبی با تشکیل گروه کشورهای بریکس بلوک قدرت جدیدی را تشکیل داده اند که از قدرت قابل توجه و رو به ر چکیده کامل
        جهان امروز در دوران گذار قرار داشته و ساختارهای منبعث از نظام دوقطبی و تک قطبی توان لازم را برای اداره وضعیت جدید جهان ندارند.قدرت های نوظهور برزیل،روسیه،چین،هند و افریقای جنوبی با تشکیل گروه کشورهای بریکس بلوک قدرت جدیدی را تشکیل داده اند که از قدرت قابل توجه و رو به رشدی در عرصه های اقتصادی،سیاسی و نظامی برخوردار بوده و می توانند نقش تعیین کننده ای در مناسبات بین المللی ایفا نمایند. در این مقاله به این سوال پاسخ داده می شود که چه عواملی در ارتقای سطح همگرایی بین ایران و بریکس موثر می باشد؟با توجه به رویه و اصول ثابت انقلاب اسلامی مبنی بر عدم وابستگی به قدرت های بزرگ،نفی سلطه پذیری و سلطه جویی،عدالت طلبی،عدم وابستگی،حمایت از حق تعیین سرنوشت ملت ها و همچنین مخالفت و تلاش گسترده جمهوری اسلامی در نقد و به چالش کشیدن نظم تک قطبی امریکا محور، مشاهده می گردد همگرایی مشهودی میان اهداف گروه بریکس و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد.همسویی بریکس با جمهوری اسلامی ایران در تلاش برای موازنه سازی نرم در قبال ایالات متحده نقشی اساسی در نگاه ج.ا.ایران برای ارتقای سطح همکاری با بریکس داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1761 - الگوهای سیاست خارجی ترکیه و ایران در منطقه آمریکای لاتین
        رحمت حاجی مینه محمد استادولی
        10.30495/pir.2020.679935
        آمریکای لاتین به عنوان منطقه‌ای با حساسیت ژئوپلیتکی اخیرا جایگاه خاصی را در سیاست خارجی ترکیه و ایران پیدا کرده است. با عنایت به همسایگی و رقابت این دو کشور در خاورمیانه، حضور آنها در آمریکای لاتین و راهبردشان در قبال این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا سوال اصلی چکیده کامل
        آمریکای لاتین به عنوان منطقه‌ای با حساسیت ژئوپلیتکی اخیرا جایگاه خاصی را در سیاست خارجی ترکیه و ایران پیدا کرده است. با عنایت به همسایگی و رقابت این دو کشور در خاورمیانه، حضور آنها در آمریکای لاتین و راهبردشان در قبال این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا سوال اصلی مقاله این است که الگوی‌های سیاست خارجی ترکیه و ایران در آمریکای لاتین چیست؟ در این راستا، فرضیه اصلی مقاله هم چنین است که الگوی سیاست خارجی ترکیه در قبال آمریکای لاتین بر مبنای اقتصاد گذاشته شده، در حالی که الگوی ایران هویت محور و بر اساس ارزش‌های ضد هژمونیک بوده است. ضمنا یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به سبب تغییرات سیاسی خصوصا جابجایی احزاب حاکم که منطقه آمریکای لاتین همواره تجربه می‌کند، الگوی اقتصاد محور نسبت به هویت محور، در حفظ روابط دراز مدت موثرتر خواهد بود. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی با رویکرد مقایسه ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1762 - تبیین بازتولید منازعه جمهوری اسلامی ایران وآمریکا در جنوب غرب آسیا در عصر پسابرجام؛ بازگشت به نوواقع گرایی
        سید امیر جعفری عنایت اله یزدانی محمد علی بصیری
        10.30495/pir.2018.607134
        چکیدهپس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1+5 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین المللی برجام، انتظار می رفت این مدل بتواند به عنوان الگویی برای حل و فصل مسالمت آمیز موضوع های اختلافی دیگر استفاده شود؛ اما تحولات پسابرجام، امیدها برای تسری این مدل به پ چکیده کامل
        چکیدهپس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1+5 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین المللی برجام، انتظار می رفت این مدل بتواند به عنوان الگویی برای حل و فصل مسالمت آمیز موضوع های اختلافی دیگر استفاده شود؛ اما تحولات پسابرجام، امیدها برای تسری این مدل به پرونده‌های مناقشه آمیز دیگر را کاهش داد. برخلاف تصور برخی از تحلیلگران، ایران نه تنها در صدر تهدیدهای امنیتی مورد شناسایی آمریکا و متحدان سنتی اش در منطقه باقی مانده؛ بلکه با ورود بازیگران فرامنطقه ای، بر شدت موازنه سازی در منطقه نیز افزوده شده است. تئوری نوواقع‌گرایی گرچه به تنهایی نمی تواند درک درستی از تحولات خاورمیانه ارائه نماید؛ لیکن همچنان از قدرت تبیین ساده تر و پیش بینی واقعی تر تحولات آینده برخوردار است. در مقاله حاضر سعی می شود با بهره گیری از تئوری نوواقع گرایی، این سؤال که علل بازتولید منازعه ایران وآمریکا در خاورمیانه در عصر پسابرجام چیست؟؛ پاسخ داده شود. مفروض اصلی مقاله این است که به دلیل استمرار توازن قوا در خاورمیانه، شاهد تشدید رقابت های امنیتی و بازتولید ناامنی در منطقه، با هدف برهم زدن توازن فعلی خواهیم بود. همکاری ایران با کشورهای1+5، نتوانسته است از تشدید منازعات درخاورمیانه جلوگیری کند؛ ازهمین رو، به نظر می‌رسد تسری مسیر طی شده به دیگر موضوع های مورد اختلاف برای جمهوری اسلامی ایران، رفتاری پرهزینه خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1763 - خروج آمریکا از برجام و لزوم بازخوانی مفاد آن و محظورات طرفین در توافق هسته‌ای با کاربست نظریه عقلانیت محصور
        علی اکبر یاری القار احمد بخشی سمیه حمیدی
        10.30495/pir.2020.679934
        پس از توافق هسته‌ای دو انگاره تثبیتی و تنقیدی نزد افکار عمومی مشهود بود که با یک‌جانبه‌گرایی ترامپ، انگاره دوم قوت یافت. مساله نوشتار حاضر این‌است که با خروج آمریکا از برجام، ایران چه باید بکند و بر چه اساسی می‌توان خروج گام‌به‌گام ایران را از لحاظ حقوقی و سیاسی منطقی و چکیده کامل
        پس از توافق هسته‌ای دو انگاره تثبیتی و تنقیدی نزد افکار عمومی مشهود بود که با یک‌جانبه‌گرایی ترامپ، انگاره دوم قوت یافت. مساله نوشتار حاضر این‌است که با خروج آمریکا از برجام، ایران چه باید بکند و بر چه اساسی می‌توان خروج گام‌به‌گام ایران را از لحاظ حقوقی و سیاسی منطقی و قانونی عنوان کرد؟ دیگر این‌که طرفین با چه محظوراتی مواجه بودند که توافقی را امضا کردند که در هر دو سو منتقدان فراوانی داشت؟ دو دستاورد پژوهش این‌است که اولا طرفین به‌ویژه ایران با محظورات فراوانی هنگام عقد قرارداد مواجه بودند که به‌رغم مخالفت با آن از هر دو طرف، با کاربست نظریه عقلانیت محصور هربرت سایمون این قرار داد چند جانبه را امضا نمودند. و انگهی با خروج آمریکا از برجام، اگر جمهوری اسلامی ایران تعهد به قرارداد را بر خلاف منافع ملی خود تلقی نماید؛ مطابق مکانیزم ماشه که یک سیستم خود بسنده است؛ قابلیت حقوقی و سیاسی تقلیل تعهدات یا برگشت به وضعیت پیشا برجامی را دارد. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی &ndash; توصیفی با تاکید بر تحلیل تصمیم‌گیری مستند بر نظریه‌ های هربرت سایمون و جک اسنایدر است.ابزار گردآوری داده ها نیز مبتنی بر منابع کتابخانه ای و اینترنتی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1764 - جهانی شدن و مسئله قومیت ها
        احسان شاکری خوئی علی محمدی ایروانلو صمد ظهیری
        10.30495/pir.2019.670987
        فرایند جهانی‌شدن به مثابه دگرگونی در سازمان فضایی و روابط فرهنگی و اقتصادی ابعاد مختلف زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است و جهانی‌شدن با جریان آزاد اطلاعات، ارتباطات و تغییر در تعاملات و ارتباطات از سطح خرد تا کلان چالش‌ها و فرصت‌هایی را در مقابل جامعه جهانی ایجاد کرد چکیده کامل
        فرایند جهانی‌شدن به مثابه دگرگونی در سازمان فضایی و روابط فرهنگی و اقتصادی ابعاد مختلف زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است و جهانی‌شدن با جریان آزاد اطلاعات، ارتباطات و تغییر در تعاملات و ارتباطات از سطح خرد تا کلان چالش‌ها و فرصت‌هایی را در مقابل جامعه جهانی ایجاد کرده است. یکی از حوزه‌های تاثیرپذیر از جهانی‌شدن مسئله قومیت‌ها در کشورهای با تنوع قومیتی مثل ایران بوده است هدف از این پژوهش پاسخ به این سوالات است که جهانی‌شدن چگونه موجب تقویت و تعمیق قومیت گرایی شده است؟ و چه راهکارهایی برای به حداقل رساندن چالش‌های قومیتی در ایران وجود دارد؟ نتایج پژوهش در چهار بخش: 1. تضعیف حاکمیت‌های ملی؛ 2. تشدید تنش‌های سیاسی و قومی؛ 3. قومیت‌گرایی در ایران بعد از انقلاب اسلامی؛ 4. راهکارها برای همگرایی و هم‌افزایی قومی و مذهبی در ایران ارائه شده است این مقاله از چارچوب نظری روش توصیفی تحلیلی با تاکید بر روایت تعامل بین رویکرد یکسان‌سازی و خاص‌گرایی به نگارش درآمده و روش گردآوری اطلاعات استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مقالات است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1765 - (تاثیر معمای امنیت بر رقابت میان ایران و عربستان سعودی)
        ابراهیم ارم امین روان بد
        10.30495/pir.2020.679936
        نگارندگان تلاش کرده اند تا ضمن تلاش برای شناخت بهتر مفهوم معمای امنیت، به این پرسش پاسخ دهند که معمای امنیت چه تاثیری بر رقابت میان ایران و عربستان سعودی داشته است؟ فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که تشدید و وخامت معمای امنیت میان ایران و عربستان سعودی سبب تشدید رقابت و ت چکیده کامل
        نگارندگان تلاش کرده اند تا ضمن تلاش برای شناخت بهتر مفهوم معمای امنیت، به این پرسش پاسخ دهند که معمای امنیت چه تاثیری بر رقابت میان ایران و عربستان سعودی داشته است؟ فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که تشدید و وخامت معمای امنیت میان ایران و عربستان سعودی سبب تشدید رقابت و تنش میان دو کشور شده است. در این پژوهش تلاش شده تا با بهره گیری از آخرین توسعه های مفهومی در خصوص معمای امنیت، جایگاه تبیینی مشخص معمای امنیت و میزان تاثیرگذاری آن در رقابت دو کشور در برهه پیش و پس از انقلاب اسلامی تعریف شود. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر تحلیل نظریه پردازانه مبتنی بر نظریه عقلانی روابط بین الملل به این نتیجه رسیده است که وخامت معمای امنیت میان ایران و عربستان سعودی پس از انقلاب اسلامی بسیار بیشتر از سطح معمای امنیت میان دو کشور پیش از وقوع انقلاب اسلامی است اما سطح متوسط معمای امنیت پیش از انقلاب اسلامی تعیین کنندگی بیشتری در عدم شکل گیری همکاریهای جدی و عمیق میان دو طرف داشت. سطح شدید معمای امنیت پس از انقلاب اسلامی نقش تسهیل کننده رقابت میان دو کشور را ایفا کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1766 - جایگاه جمهوری اسلامی ایران در موازنه سازی نرم روسیه در قبال آمریکا
        محمود علیپور گرجی عبدالمجید سیفی محدثه روزبهانی
        10.30495/pir.2020.683315
        رقابت و موازنه‌سازی ویژگی بارز دوران جنگ سرد محسوب می شد؛ و دو بلوک در مناطق مختلف جهان درگیر این رقابت و موازنه‌سازی در بسیاری از حوزه‌ها بودند. پایان جنگ سرد تا حدی سبب کاهش این رقابت شد ولی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین و بحران‌هایی نظیر گرجستان و اوکراین که تهدید فضای چکیده کامل
        رقابت و موازنه‌سازی ویژگی بارز دوران جنگ سرد محسوب می شد؛ و دو بلوک در مناطق مختلف جهان درگیر این رقابت و موازنه‌سازی در بسیاری از حوزه‌ها بودند. پایان جنگ سرد تا حدی سبب کاهش این رقابت شد ولی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین و بحران‌هایی نظیر گرجستان و اوکراین که تهدید فضای حیانی روسیه را به دنبال داشت ، سبب ورود روسیه به شکل جدیدی از موازنه‌‌سازی با نام موازنه نرم شد. در این میان، دولت‌هایی دارای سیاست‌های ضدهژمونیک آمریکایی نظیر جمهوری اسلامی ایران، در سیاست خارجی روسیه اهمیت ویژه‌ای یافته-اند؛ زیرا با توجه به پیشینه ضدغربی دارای ظرفیت ابتدایی کافی برای ایفای نقش موثر در این موازنه‌سازی نرم هستند. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی در موازنه‌سازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده آمریکا دارد؟ فرضیه محوری آن است که که با توجه به پتانسیل ایران در عدم پذیرش سرزمینی ایالات متحده در بحران سوریه، دیپلماسی گیراندازی ایالات متحده در پرونده هسته‌ای و توان بالقوه ایران در حوزه‌های اقتصادی و انرژی، جمهوری اسلامی ایران نقش مهمی در موازنه‌سازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده ایفا می‌نماید. این مقاله با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1767 - سناریوهای بدیل ج. ا. ایران در تقابل با ائتلاف ‌سازی منطقه‌ای عربستان در میان کشورهای عربی: (2019-2011)
        داود احمدزاده کیهان برزگر حمید احمدی سید اسدالله اطهری
        10.30495/pir.2019.684612
        تحولات جاری در خاورمیانه نشان از امکان بالای فراگیری تنش در این منطقه دارد که بستر لازم را برای ائتلاف سازی های منطقه ای فراهم کرده است. بطوری که عربستان سعودی که نفوذ منطقه ای خود را در کانون های عمده رقا بت (عراق- سوریه ویمن...) ا فزایش دهد. در همین راستا،پرسش اصلی پژ چکیده کامل
        تحولات جاری در خاورمیانه نشان از امکان بالای فراگیری تنش در این منطقه دارد که بستر لازم را برای ائتلاف سازی های منطقه ای فراهم کرده است. بطوری که عربستان سعودی که نفوذ منطقه ای خود را در کانون های عمده رقا بت (عراق- سوریه ویمن...) ا فزایش دهد. در همین راستا،پرسش اصلی پژوهش حا ضر این است که ایران در تقابل با ائتلاف ‌سازی های منطقه‌ای عربستان در سال‌های بعد از 2011 چه سناریوهای بدیلی پیش رو دارد؟ با نظر به ائتلاف سازی منطقه ای عربستان سعودی درخاورمیانه علیه ایران سناریوهای بدیل جمهوری اسلامی ایران در سطح خرد (بحران یمن) تثبیت جایگاه انصار ا... در نظام سیاسی این کشور، درسطح منطقه ای،ایجاد شکاف وگسست در ائتلاف های منطقه ای و در سطح فرامنطقه ای، تنش زدایی وتقویت دیپلماسی فرهنگی، هستند. این پژوهش، بر اساس روش شناسی های آینده پژوهشی و بر مبنای رویکرد پیتر شوارتز انجام شده است.واژگان کلیدی: ایران، عربستان، سناریوسازی، ائتلاف‌سازی، کشورهای عربی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1768 - تاثیر رقابت خاورمیانه‌ای روسیه و ایالات متحده آمریکا بر جایگاه منطقه‌ای ایران (2011-2019)
        الهه کولائی امین نایینی
        10.30495/pir.2021.680914
        خیزش‌های عربی از دسامبر2011 تقریبا به طور کامل نظم امنیتی و بازیگران اصلی در منطقه را دچار تحولات سیاسی و نظامی کرد. حضور مستقیم روسیه به عنوان یک قدرت فرامنطقه‌ای در سوریه یکی از مهمترین تغییرهای استراتژیک در خاورمیانه را ایجاد کرده است. روسیه بعد از پیوسته‌سازی کریمه چکیده کامل
        خیزش‌های عربی از دسامبر2011 تقریبا به طور کامل نظم امنیتی و بازیگران اصلی در منطقه را دچار تحولات سیاسی و نظامی کرد. حضور مستقیم روسیه به عنوان یک قدرت فرامنطقه‌ای در سوریه یکی از مهمترین تغییرهای استراتژیک در خاورمیانه را ایجاد کرده است. روسیه بعد از پیوسته‌سازی کریمه به خاک خود در سال 2014، در سال 2015 با دخالت نظامی در سوریه در یک نزاع ژئوپلیتیک با آمریکا قرار گرفته است. مسکو همچنین سیاست تقویت رابطه خود با متحدان سنتی آمریکا در منطقه از جمله اسرائیل، عربستان و ترکیه را نیز مدنظر قرار داده است. رقابت مسکو و واشنگتن درحالی به خاورمیانه کشیده شده است که جمهوری اسلامی ایران به دنبال حفظ و تقویت خود در بی نظمی ناشی از بهار عربی است. با توجه به سیاست های کلی ایران در منطقه، تهران روابط خود با روسیه را افزایش داده است. این رابطه در حفظ بشار اسد در قدرت به همپوشانی منافع رسیده است. این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی روابط ایران، روسیه و امریکا را یک چرخه به هم پیوسته در نظر گرفته و تاثیر رقابت روسیه و آمریکا را برجایگاه منطقه‌ای ایران بررسی می کند.این مقاله با حمایت مالی مرکز مطالعات اوراسیای مرکزی دانشگاه تهران تهیه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1769 - تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا علیه ایران و تأثیر آن بر همکاری‌های نفتی چین و عربستان سعودی (2019-2009)
        شیرین حداد زند سید علی منوری
        10.30495/pir.2021.686249
        سیاست‌های توسعه گرایانه چین، موجب افزایش نیاز این کشور به منابع انرژی شده و افزایش واردات نفت و گاز را از نقاط مختلف جهان به‌ویژه خلیج‌فارس در پی داشته است. این امر توجه چین را به دو ستون اصلی در تأمین انرژی در خلیج‌فارس یعنی ایران و عربستان جلب نموده است. بااین‌وجود، ر چکیده کامل
        سیاست‌های توسعه گرایانه چین، موجب افزایش نیاز این کشور به منابع انرژی شده و افزایش واردات نفت و گاز را از نقاط مختلف جهان به‌ویژه خلیج‌فارس در پی داشته است. این امر توجه چین را به دو ستون اصلی در تأمین انرژی در خلیج‌فارس یعنی ایران و عربستان جلب نموده است. بااین‌وجود، روابط میان چین و عربستان و ایران در حوزه انرژی دارای فراز و نشیب‌های بسیار بوده؛ که دلیل اصلی آن را می‌توان در مسائل سیاسی و مسائل خاص این منطقه از جمله روابط ویژه این دو کشور با آمریکا جست‌وجو نمود. پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که چگونه تحریم‌های آمریکا علیه ایران در سال‌های 2019-2009 بر همکاری‌های نفتی چین و عربستان تأثیر گذاشته است؟ در پاسخ این فرضیه با روش تکوینی بررسی می‌شود که با کاهش فرصت‌های همکاری‌های چین و ایران در حوزه انرژی به دلیل نظام تحریم‌های آمریکا علیه ایران، همکاری‌های نفتی چین و عربستان در سال‌های 2019-2009 گسترش یافته است. تحقیق حاضر به این نتیجه رسیده که نظام تحریمی آمریکا؛ ایران قدرتمند را در حوزه اقتصادی منزوی کرده و فرصتی طلایی برای کشورهای چین و عربستان به وجود آورده تا روابط خویش را در حوزه اقتصاد، به‌ویژه انرژی تحکیم بخشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1770 - تبیین روابط عربستان سعودی و اسرائیل در مقابله با ایران : 2020-2011
        فرزاد نویدی نیا سجاد مرادی کلارده
        10.30495/pir.2021.686822
        چکیدهمنطقه ی خاورمیانه طی یک دهه گذشته(2020-2011) دستخوش تحولات فراوانی شده است که یکی از مهم ترین آنها را سیالیت روابط بازیگران در این منطقه تشکیل می دهد. در این چارچوب عربستان و اسرائیل به عنوان دو بازیگر محوری در منطقه خاورمیانه طی یک دهه گذشته روابط دوجانبه و منطقه‌ چکیده کامل
        چکیدهمنطقه ی خاورمیانه طی یک دهه گذشته(2020-2011) دستخوش تحولات فراوانی شده است که یکی از مهم ترین آنها را سیالیت روابط بازیگران در این منطقه تشکیل می دهد. در این چارچوب عربستان و اسرائیل به عنوان دو بازیگر محوری در منطقه خاورمیانه طی یک دهه گذشته روابط دوجانبه و منطقه‌ای را گسترش داده‌اند. هدف اصلی در این پژوهش بررسی روابط این دو بازیگر با محوریت تحولات جدید منطقه است. این پژوهش با روش تبیینی و با بکارگیری نظریه موازنه تهدید این سوال اصلی را مطرح می‌کند که مهم‌ترین علت گسترش روابط عربستان و اسرائیل طی یک دهه اخیر چیست؟ همچنین این فرضیه مطرح شده است که دلیل اصلی گسترش روابط طرفین، همکاری مشترک در مقابله با ایران در چارچوب موازنه تهدید است. یافته‌ها نشان می‌دهد که عربستان و اسرائیل، ایران را به عنوان تهدیدی مشترک محسوب کرده و سعی در مقابله با آن در قالب ایران‌هراسی، حمایت ازگروه‌های تروریستی، ایجاد چالش برای متحدین منطقه‌ای ایران، شیعه‌هراسی، ترغیب آمریکا برای خروج از برجام و عادی‌سازی روابط دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1771 - فرهنگ راهبردی ایرانیان و محدودیت ‏های دیپلماسی قهری واشنگتن علیه تهران
        مجید غلامپور غفار زارعی علی محمد حقیقی
        10.30495/pir.2021.686948
        هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیر مؤلفه های فرهنگ راهبردی ایرانیان بر واکنش تهران در برابر دیپلماسی قهرآمیز واشنگتن است و این پرسش مطرح شده است که فرهنگ راهبردی ایرانیان چه تأثیری بر پاسخ تهران در برابر خواسته های واشنگتن مبنی بر کوتاه آمدن از آرمان های انقلاب اسلا چکیده کامل
        هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیر مؤلفه های فرهنگ راهبردی ایرانیان بر واکنش تهران در برابر دیپلماسی قهرآمیز واشنگتن است و این پرسش مطرح شده است که فرهنگ راهبردی ایرانیان چه تأثیری بر پاسخ تهران در برابر خواسته های واشنگتن مبنی بر کوتاه آمدن از آرمان های انقلاب اسلامی داشته است؟ یافته های پژوهش که با روش شناسی استنتاجی بدست آمده و با تکیه بر قوه فهم فردی تجزیه و تحلیل شده اند، نشان می دهند که 9 مؤلفه اصلی فرهنگ راهبردی ایرانیان در حوزه دیپلماسی و دفاعی شامل شهادت طلبی، مقاومت، تأکید بر بازدارندگی، انعطاف پذیری تاکتیکی، ابهام راهبردی، صبر راهبردی، خوداتکایی، تنهایی راهبردی و احساس آسیب پذیری و رسالت رهبری اسلام و منطقه و 5 ویژگی نهفته در آنها شامل دست یافتن به حقیقت توکل، شجاعت، زیرکی و خردگرایی، رهبری هوشندانه و مدبرانه و ماهیت ترکیبی و چندبعدی باعث شده است تا ایرانیان با درک ماهیت زیاده خواه و خودتقویت کننده دیپلماسی اجبار و پی بردن به اهمیت مقاومت در برابر فشارهای ایالات متحده مانع از شروع دومینوی باج خواهی های واشنگتن شوند. به همین دلیل، برهم کنش&lrm;های چهار دهه گذشته میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده همواره یا برپایه اصل امتیاز در برابر امتیاز یا عمل متقابل بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1772 - اهمیت قدرت نرم در روابط بین‌الملل؛ از صادرات فرهنگی چین در خاورمیانه تا فرصت‌های فرهنگی قرارداد ایران و چین
        سید حسن میرفخرائی فرهاد فراهانی
        عرصۀ روابط بین‌الملل، به‌شدت تحت تأثیر عوامل فرهنگی و هویتی قرار دارد. ازاین‌رو کسب وجهه و اعتبار بین‌المللی و نفوذ در افکار عمومی و به عبارتی دسترسی به قدرت نرم، ازجمله اهداف مهم و درعین‌حال، تصریح نشدة دیپلماسی کشورها در حوزه سیاست بین‌الملل است. در همین راستا قدرت نو چکیده کامل
        عرصۀ روابط بین‌الملل، به‌شدت تحت تأثیر عوامل فرهنگی و هویتی قرار دارد. ازاین‌رو کسب وجهه و اعتبار بین‌المللی و نفوذ در افکار عمومی و به عبارتی دسترسی به قدرت نرم، ازجمله اهداف مهم و درعین‌حال، تصریح نشدة دیپلماسی کشورها در حوزه سیاست بین‌الملل است. در همین راستا قدرت نوظهور چین سعی درصدور صنایع فرهنگی خود ونفوذ هرچه عمیق‌ تر خود در منطقۀ خاورمیانه دارد تا قدرت نرم خود را نیز به موازات سایر ابعاد قدرتش، تقویت کند. اهمیت این استراتژی چین در سند همکاری 25ساله با ایران قابل مشاهده است. در عین حال، فرصت‌های هویتی و فرهنگی موجود در این توافقنامه، پتانسیل گسترش قدرت نرم ایران را در نظام بین‌الملل به همراه دارند. لذا هدف از این پژوهش این است که با روش توصیفی_تبیینی و با استفاده از متون کتابخانه‌ای و داده‌های موجود، به این پرسش اصلی پاسخ دهیم که صادرات فرهنگی چین در خاورمیانه و فرصت‌های فرهنگی پیمان همکاری ایران و چین، چگونه نقش قدرت نرم در روابط بین‌الملل را برجسته می‌کند؟ این فرضیه در پاسخ به این پرسش مطرح می‌شود: سرمایه‌گذاری چین بر توزیع محصولات هویتی در خاورمیانه و فرصت‌‌های فرهنگی ناشی از پیمان همکاری 25ساله برای ایران، ضرورت توجه دولت‌ها به مفهوم قدرت نرم را بیان می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1773 - بررسی عوامل ناامنی در عراق بر اساس مدل هاگت و تأثیر آن بر روابط با ایران
        جهانبخش مرادی نصرت اله حیدری
        10.30495/pir.2022.1952773.3458
        کشور عراق، از مرزهایی تشکیل شده که در طول کمتر از یک قرن از شکل‌گیری این کشور به شکل رسمی و جدید، همواره متزلزل بوده و با چالش‌های امنیتی مواجه بوده است. با اذعان به تأثیر مثبت و منفی عوامل جغرافیایی، در این تحقیق هدف پاسخ به این سؤال بود که عوامل جغرافیایی چه نقشی در ا چکیده کامل
        کشور عراق، از مرزهایی تشکیل شده که در طول کمتر از یک قرن از شکل‌گیری این کشور به شکل رسمی و جدید، همواره متزلزل بوده و با چالش‌های امنیتی مواجه بوده است. با اذعان به تأثیر مثبت و منفی عوامل جغرافیایی، در این تحقیق هدف پاسخ به این سؤال بود که عوامل جغرافیایی چه نقشی در ایجاد ناامنی‌ها در عراق و تأثیر آن بر روابط با ایران داشته‌اند؟ در این زمینه با استفاده از مدل دوازده ماده‌ای پیتر هاگت سعی شد که به سؤال فوق پاسخ داده شود و فرضیه پژوهش این بوده است که تقریباً همه&lrm;ی عوامل ناامنی در عراق و علل تنش‌زای پایدار و ناپایدار در روابط این کشور با ایران از ماهیتی جغرافیایی و ژئوپلیتیکی برخوردار بوده و بسیاری از فاکتورهای مدل هاگِت، در این مورد، صدق می‌کنند. نتیجه‌ای که عاید شده، این بود که هرچند شیعیان در حال حاضر، در کشور عراق، قدرت را در دست دارند، اما تنش‌های پایدار در روابط ایران و عراق، عمدتاً ماهیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی دارند که این امر ضرورت توجه به این عوامل توسط تصمیم‌گیرندگان سیاست خارجی ایران را مضاعف می‌کند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات و داده‌های مورد نیاز بر مبنای روش کتابخانه‌ای و فیش‌برداری گردآوری شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1774 - راهبرد شبکه سازی و جایگاه ج.ا. در سیاست خارجی هند در اورآسیا
        ابراهیم طاهری
        10.30495/pir.2022.1922913.3193
        کشورها در نظام بین الملل کنونی تلاش می کنند با پیوند زدن موضوعات با مکان ها شبکه های مورد نظر را ایجاد کنند. هند نیز از این قاعده مستثنی نیست و تلاش دارد شبکه مدنظر خویش را ایجاد کند. سوال پژوهش این است شبکه سازی در سیاست خارجی هند دارای چه ویژگی هایی است و ایران از چه چکیده کامل
        کشورها در نظام بین الملل کنونی تلاش می کنند با پیوند زدن موضوعات با مکان ها شبکه های مورد نظر را ایجاد کنند. هند نیز از این قاعده مستثنی نیست و تلاش دارد شبکه مدنظر خویش را ایجاد کند. سوال پژوهش این است شبکه سازی در سیاست خارجی هند دارای چه ویژگی هایی است و ایران از چه جایگاهی در راهبرد سیاست خارجی این کشور در اورآسیا برخوردار است؟. نتایج نشان می دهد طبق استراتژی کلان هند، دایره اول راهبرد شبکه سازی سیاست خارجی هند شامل همسایگان بلافصل این کشور با هدف پیوند میان آسیای جنوب غربی با آسیای جنوب شرقی است. حلقه بعد شامل کشورهای حاشیه اقیانوس هند از جمله ایران است. در نهایت حلقه سوم به دنبال پیوند هند با آسیای مرکزی و فراتر از آن در قالب کریدور شمال &ndash; جنوب است که البته حلقه های سه گانه همراه با هم یک شبکه را تا اورآسیا می سازند. ایران در حلقه دوم شبکه سازی هند قرار دارد. و هند با حضور در چابهار به دنبال رقابت با چین و پاکستان است. این پژوهش از نظریه شبکه ای به عنوان چهارچوب نظری خویش استفاده می کند و روش پژوهش مورد روش تطبیق مورد با نظریه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1775 - قدرت، نظم موجود و موازنه‌ در سیاست خارجی (بررسی مقایسه‌ای چین و ایران)
        زینب فرهادی افشین شامیری
        10.30495/pir.2021.686418
        طی چند دهه اخیر، سیاست خارجی چین و ایران از توزیع قدرت در نظام بین‌الملل، هژمونی‌خواهی و یک‌جانبه‌گرایی قدرت مسلط انتقاد داشته‌اند، اما واکنش جامعه بین‌الملل نسبت به این دو کشور یکسان نبوده است. مسئله پژوهش حاضر این است که در عین نگرش انتقادی دو کشور به توزیع قدرت و نگر چکیده کامل
        طی چند دهه اخیر، سیاست خارجی چین و ایران از توزیع قدرت در نظام بین‌الملل، هژمونی‌خواهی و یک‌جانبه‌گرایی قدرت مسلط انتقاد داشته‌اند، اما واکنش جامعه بین‌الملل نسبت به این دو کشور یکسان نبوده است. مسئله پژوهش حاضر این است که در عین نگرش انتقادی دو کشور به توزیع قدرت و نگرانی از رویکرد سلطه‌طلبی و یک‌جانبه‌گرایی قدرت مسلط، چه تفاوت‌های بین سیاست خارجی چین و ایران، در مورد مفهوم قدرت و فرایند قدرت‌یابی، نظم موجود، قدرت هژمون و موازنه گرایی در برابر آن بوده است که منجر به واکنش متفاوت در برابر آن‌ها شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش هرچند این دو کشور نسبت به توزیع قدرت و یک‌جانبه‌گرایی قدرت مسلط ناخرسند بوده‌اند، اما سیاست خارجی چین بر اساس نگرش انتقادی نرم (درون سیستمی)، با ماهیت ضد هژمونیک غیرمستقیم و پیگیری منابع مختلف قدرت (سخت و نرم) شکل‌گرفته است، درحالی‌که سیاست خارجی ایران در طی این سال‌ها بر نگرش انتقادی &ndash; انقلابی، رویکرد مقابله‌جویانه یا ضدهژمونیک مستقیم و منابع سخت‌افزاری قدرت استوار بوده است. روش پژوهش در این نوشتار، توصیفی &ndash; تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1776 - بررسی مقایسه ای سیاست های جمعیتی جمهوری اسلامی ایران با تعدادی از کشورهای سازمان ملل متحد
        مجتبی طاهری علی پژهان محمد جواد محمودی
        10.30495/pir.2021.686248
        طی چند سال اخیر، بسیاری از کشور‌های دنیا نگاه مثبتی به افزایش جمعیت دارند و بر همین اساس هم سیاستگذاری‌هایشان را به سمت و سوی سیاست‌های تشویقی افزایش جمعیت پیش برده‌اند. همچنین با توجه به کاهش باروری ایران به زیر سطح جانشینی در اواسط دهه ی 80، سیاست های پروناتالیستی ایر چکیده کامل
        طی چند سال اخیر، بسیاری از کشور‌های دنیا نگاه مثبتی به افزایش جمعیت دارند و بر همین اساس هم سیاستگذاری‌هایشان را به سمت و سوی سیاست‌های تشویقی افزایش جمعیت پیش برده‌اند. همچنین با توجه به کاهش باروری ایران به زیر سطح جانشینی در اواسط دهه ی 80، سیاست های پروناتالیستی ایران بعد از تقریب به دو دهه، مجددا از سال 1385 آغاز شد. هدف از این مطالعه، بررسی سیاستهای تشویقی جمعیتی ایران و مقایسه آن با سایر کشورهای دنیاست. کشور‌های اروپایی با نرخ رشد جمعیت منفی در رأس کشور‌هایی هستند که برای تغییر در سیمای جمعیتی‌شان اقدام کرده‌اند . سیاستهای تشویقی آنها بیشتر قالب کمکهای مالی، ایجاد تسهیلات در امر آموزش، بهداشت، حتی در قالب بسته های مرخصی و غیره مطرح میشود. اما در ایران، هنوز موانع فرزندآوری و حتی بالاتر از آن موانع ازدواج از پیش پای جوانان برداشته نشده و مشوق‌های ازدواج و فرزندآوری تنها روی کاغذ نوشته شده است. بنابر این لازم است مسئولین ایران، بسترهای لازم و همچنین مشکلات اقتصادی خانواده ها و هچنین معضلات ازدواج جوانان را برطرف نموده تا خانواده ها برای افزایش نسل و جوانان برای ازدواج، بدون هیچ مشکل اقتصادی و اجتماعی و ... به سمت این مسئله تشویق شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1777 - شخصیت دونالد ترامپ و تأثیر آن بر سیاست خارجی آمریکا در قبال برجام (بر اساس نظریه آناگرام)
        حسن عابدینی کشکوئیه حسین مسعودنیا مهناز گودرزی
        10.30495/pir.2021.686748
        سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره ریاست جمهوری ترامپ، با بد خواندن توافق هسته‌ای آغاز شد و در ادامه برای رسیدن به توافقی بهتر، از برجام خارج شد و قطعنامه 2231 سازمان ملل متحد را نقض کرد. در نهایت با بازگرداندن یک جانبه تحریم‌ها علیه ایران و همچنین ایجاد پیش شرط ب چکیده کامل
        سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره ریاست جمهوری ترامپ، با بد خواندن توافق هسته‌ای آغاز شد و در ادامه برای رسیدن به توافقی بهتر، از برجام خارج شد و قطعنامه 2231 سازمان ملل متحد را نقض کرد. در نهایت با بازگرداندن یک جانبه تحریم‌ها علیه ایران و همچنین ایجاد پیش شرط برای مذاکره مجدد، دیگر اعضای برجام را برای خروج از این توافق تحت فشار قرار داد. دولت ترامپ با استفاده از گزینه فشار حداکثری و ابزارهای قدرت به جای روش‌های دیپلماتیک و مسالمت‌آمیز، سیاست برد - باخت را به جای سیاست برد - برد انتخاب کرد. هدف دولت ترامپ در رسیدن به توافقی جدید، توافقی بهتر و به نام دولت خودش با جمهوری اسلامی ایران بود که بیشتر از منافع ملی آمریکا، متأثر از شخصیت وی بود. از آن جایی که وی با شعارهای پوپولیستی، نخبگان حاکم بر آمریکا و ساختار آمریکا را فاسد می‌خواند، سعی بر نابودی تمام دستاوردهای دولت‌ قبلی دموکرات آمریکا در ابعاد داخلی و خارجی داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1778 - گسترش حضور فرانسه در آسیای جنوب غربی و تاثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران
        محمدرضا موحدی علیرضا رضایی قاسم ترابی
        10.30495/pir.2022.1941436.3361
        فرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل آسیای جنوب غربی داشته و دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در قبال این منطقه، فرانسه فرصت مناسبی را به عنوان یکی از قدرت های میانی برای گسترش مناسبات خود فراهم دید و این کشور می کوشد متناسب با اهداف کلان سیاست خارج چکیده کامل
        فرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل آسیای جنوب غربی داشته و دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در قبال این منطقه، فرانسه فرصت مناسبی را به عنوان یکی از قدرت های میانی برای گسترش مناسبات خود فراهم دید و این کشور می کوشد متناسب با اهداف کلان سیاست خارجی،مناسبات خود در آسیای جنوب غربی را گسترش دهد.هدف،بررسی روابط سیاسی،اقتصادی و نظامی فرانسه با کشورهای عربی و به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس است که این امر باعث گسترش مسابقه تسلیحاتی در منطقه و به تبع آن شکاف و تنش منطقه ای بین کشورهای عربی و جمهوری اسلامی ایران می شود. نگارنده در این نوشتار بیان می دارد که تداوم وضع موجود و ادامه تنش بین کشورهای عربی و ایران و تحکیم مناسبات بین دولت های عربی با فرانسه ایران را در بلند مدت با تشدید انفعال و انزوا و تقویت تهدیدات امنیتی در ابعاد مختلف مواجه خواهد کرد.روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات و داده‌های مورد نیاز بر مبنای روش کتابخانه‌ای و فیش‌برداری تهیه شده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1779 - بررسی محدودیت ها وظرفیت ها ی بین المللی جذب سرمایه گذاری خارجی درجمهوری اسلامی ایران ( دهه 1390 هجری شمسی)
        شهرام سعادتمند حسین احمدی مسعود همت
        10.30495/pir.2021.687155
        امروزه ‌‌در روابط بین‌الملل جذب سرمایه‌گذاری خارجی از مهمترین ابزار‌‌های تامین منابع مالی بین‌المللی در بیشتر کشور‌ها از جمله در جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌گردد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ .وجود برخی ظرفیت‌ها و یا محدودیت‌های بین‌المللی در هر کشور نیز همواره تاثیرات مهمی ب چکیده کامل
        امروزه ‌‌در روابط بین‌الملل جذب سرمایه‌گذاری خارجی از مهمترین ابزار‌‌های تامین منابع مالی بین‌المللی در بیشتر کشور‌ها از جمله در جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌گردد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ .وجود برخی ظرفیت‌ها و یا محدودیت‌های بین‌المللی در هر کشور نیز همواره تاثیرات مهمی بر میزان ورود سرمایه‌گذاری‌های خارجی خواهد داشت. سوال اصلی این مقاله این است که محدودیت‌های بین‌المللی چه تاثیری برمیزان جذب سرمایه گذاری خارجی گذاشته است و ظرفیت های افزایش سرمایه گذاری خارجی در کشور کدامند؟ هدف این پژوهش شناسایی ومعرفی ظرفیت‌ها ومحدودیت‌های بین‌المللی جذب سرمایه‌گذاری خارجی بویژه در دهه 90 شمسیکشورمان می‌باشد. روش تحقیق دراین پژوهش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری از نوع مطالعات کتابخانه‌ای و آماری است. فرضیه‌ی پژوهش براین محورتأکید دارد که از منظر بین‌المللی تحریم‌های سیاسی و اقتصادی وضع شده از سوی ایالات متحده آمریکا علیه کشورمان از جمله مهمترین محدودیت های بین‌المللی جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران بوده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که چگونگی بهره‌گیری از ظرفیت‌های همکاری اقتصادی وسرمایه‌گذاری با برخی کشورها ونیز ظرفیت‌های اقتصادی ایرانیان مقیم خارج کشور می‌تواند موجب افزایش میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ومتعاقبا غلبه بر محدودیت‌های بین المللی را برای جمهوری اسلامی ایران فراهم نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1780 - تحلیل کنش‌های رفتاری حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه در قبال جمهوری اسلامی ایران
        عبدالمطلب عبدالله رامین ولی زاده میدانی سینا فکری
        10.30495/pir.2021.684369
        تشکیل جمهوری ترکیه بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی و پیدایش احزاب سیاسی علی‌رغم فضای تک‌حزبی در سال‌هال نخست جمهوری ترکیه فضایی از رقابت دموکراتیک را بین احزاب این کشور به وجود آورد. حزب جمهوری‌خواه خلق که نخستین حزب سیاسی ترکیه محسوب می‌شود، در حال حاضر بزرگ‌ترین اپوزی چکیده کامل
        تشکیل جمهوری ترکیه بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی و پیدایش احزاب سیاسی علی‌رغم فضای تک‌حزبی در سال‌هال نخست جمهوری ترکیه فضایی از رقابت دموکراتیک را بین احزاب این کشور به وجود آورد. حزب جمهوری‌خواه خلق که نخستین حزب سیاسی ترکیه محسوب می‌شود، در حال حاضر بزرگ‌ترین اپوزیسیون حزب حاکم است. هدف مقاله حاضر تبیین مواضع حزب جمهوری‌خواه خلق در قبال جمهوری اسلامی ایران است. بر این اساس پرسش اصلی این پژوهش عبارت است از اینکه انگاره‌های هویتی حزب جمهوری‌خواه خلق چه نقشی در مواضع این حزب در قبال جمهوری اسلامی ایران دارد؟ نگارنده در فرضیه مقاله بر این باور است که رویکردهای هویتی حزب جمهوری خواه خلق بر مواضع این حزب تاثیرگذار است. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با بهره‌گیری از اسناد کتابخانه‌ای نقش انگاره‌های هویتی را در مواضع حزب جمهوری‌خواه خلق مورد بررسی قرار می-دهد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی محسوب می‌شود. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد کنش‌های رفتاری حزب جمهوری‌خواه خلق در قبال جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اتخاذ سیاست‌های همکاری‌جویانه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1781 - سناریوهای نظم منطقه‌ای در صورت خروج نیروهای آمریکایی از منطقه از منظر مدل آینده پژوهی تایدا
        ابراهیم معراجی حسین دهشیار محمد رضا دهشیری
        10.30495/pir.2021.686819
        برنامه‌ریزی صحیح و مبتنی بر روندهای آتی برای پیشبرد اهداف امنیت ملی و تأمین منافع ملی، از مهمترین وظایف استراتژیست‌ها در هر کشور است. نظر به اهمیت برنامه‌ریزی سناریویی در مطالعات استراتژیک، در مقاله حاضر نویسنده سعی داشته با روش تحقیق آینده‌ پژوهی و با استفاده از مدل تا چکیده کامل
        برنامه‌ریزی صحیح و مبتنی بر روندهای آتی برای پیشبرد اهداف امنیت ملی و تأمین منافع ملی، از مهمترین وظایف استراتژیست‌ها در هر کشور است. نظر به اهمیت برنامه‌ریزی سناریویی در مطالعات استراتژیک، در مقاله حاضر نویسنده سعی داشته با روش تحقیق آینده‌ پژوهی و با استفاده از مدل تایدا که با تاکید بر پنج رویکرد " تعقیب، تحلیل، تصور، تصمیم، و اقدام" درصدد است چارچوبه‌ای مفهومی جهت سناریوهای آینده به دست آورد، سناریوهای محتمل و پیش رو پیرامون نظم منطقه‌ای در صورت خروج نیروهای آمریکایی از منطقه را مورد بررسی قرار دهد. با این بیان سوال اصلی پژوهش حاضر عبارت است از: سناریوهای محتمل پیرامون نظم منطقه ای در صورت خروج نیروهای آمریکایی از منطقه چگونه خواهد بود؟ سناریوها عبارتند از:- خلاء قدرت و توسعه فعالیت نیروهای غیر دولتی همانند داعش و بی نظمی حاصل از آن. - احتمال قدرت گیری برخی کشورهای منطقه و شکل گیری نظم آن بر مدار منافع آنها.- شکل گیری همگرایی منطقه ای جهت تامین امنیت توسط کشورهای منطقه به صورت مشترک.در نهایت نویسنده سعی خواهد داشت سناریوی مطلوب از نقطه نظر جمهوری اسلامی ایران را بیان دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1782 - بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بحران سوریه در دوره پساداعش
        حمید شایان پور حسین مسعودنیا نفیسه واعظ
        10.30495/pir.2022.1946228.3455
        به نام خدا روابط راهبردی ایران و سوریه علی‌رغم فرازوفرودهای کم‌سابقه‌ای که طی سالیان اخیر تجربه کرده است، نمونه‌ای تام عیار از ناگسستنی‌ترین روابط دوجانبه در محیط امنیتی غرب آسیا تلقی می‌گرددکه در فضای پسا بحران به‌منظور تحکیم دستاوردهای به‌دست‌آمده نیازمند نقش‌آفرینی، چکیده کامل
        به نام خدا روابط راهبردی ایران و سوریه علی‌رغم فرازوفرودهای کم‌سابقه‌ای که طی سالیان اخیر تجربه کرده است، نمونه‌ای تام عیار از ناگسستنی‌ترین روابط دوجانبه در محیط امنیتی غرب آسیا تلقی می‌گرددکه در فضای پسا بحران به‌منظور تحکیم دستاوردهای به‌دست‌آمده نیازمند نقش‌آفرینی، مدیریت و مهندسی ویژه‌تر نسبت به قبل است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل سیاست خارجی ج.ا.ایران در سوریه در دوره پسا داعش این پرسش را مطرح کرده است که الزامات رفتاری ایران برای مدیریت سوریۀ پسا بحران چگونه ارزیابی می‌گردد؟ با استفاده از روش مطالعه توصیفی و کتابخانه‌ای و به‌عنوان پاسخی احتمالی، پژوهش حاضر به جهت ارائۀ راهبردی بهینه بر مبنای مدیریت تحولات داخلی سوریۀ پس از اتمام بحران این فرضیه را مطرح می‌کند که به‌رغم کامیابی جمهوری اسلامی ایران در ممانعت از سقوط نظام سیاسی تحت هدایت بشار اسد، تداوم دستاوردهای سیاسی ـ نظامی به‌دست‌آمده نیازمند راهبرد پردازی جامع و مبتنی بر ملاحظات داخلی جامعه سوریه بر اساس علایق و خصایص فرهنگی، مذهبی و ژئوپلیتیکیِ مشترک است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1783 - الگوی اسلامی-ایرانی روابط با آفریقا؛ بایسته ها و آسیب ها
        بهنام سرخیل محمد محمدی فرد
        10.30495/pir.2022.1715663.2265
        آفریقا به دلیل ویژگی‌های ذاتی ژئوپلتیکی و همچنین مولفه‌های جدید ژئواکونومیکی ، به عرصه ای راهبردی برای رقابت قدرت های نوظهور تبدیل شده است . بگونه‌ای که بسیاری از تحلیل‌گران ، قرن حاضر را قرن آفریقا نامیده‌اند. از این منظر کنش‌گران فعال بین المللی(نظیر دولت‌ها ، شرکت‌ها چکیده کامل
        آفریقا به دلیل ویژگی‌های ذاتی ژئوپلتیکی و همچنین مولفه‌های جدید ژئواکونومیکی ، به عرصه ای راهبردی برای رقابت قدرت های نوظهور تبدیل شده است . بگونه‌ای که بسیاری از تحلیل‌گران ، قرن حاضر را قرن آفریقا نامیده‌اند. از این منظر کنش‌گران فعال بین المللی(نظیر دولت‌ها ، شرکت‌های چند ملیتی ، سازمان‌های فراملی) به بازخوانی و طراحی سیاست‌ها و الگوهای استراتژیک خود با آفریقا می‌پردازند. درهمین چارچوب یکی از جهت‌گیری‌های اساسی و نگرش‌های اصولی جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌المللی ، موضوع توسعه روابط و گسترش مناسبات با آفریقا و ارتقاء سطح همکاری‌ها در ابعاد مختلف سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی با کنش‌گران آفریقایی بوده است .اکنون این سئوال مطرح است که ج.ا.ایران که طبق سند چشم انداز 1404 ه.ش درصدد ایفای نقش موثر در قالب بازیگری فعال و الهام بخش در عرصه روابط بین الملل می باشد ، چه الگویی را در مناسبات خود با آفریقا مدنظر داشته است؟ و اصولا الگوی اسلامی-ایران روابط با آفریقا باید از چه ویژگی‌هایی برخوردار باشد؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش کیفی بوده و گردآوری داده ها ، منابع مکتوب و اینترنتی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1784 - نقش حکمت در شکل گیری نظام سیاسی کارآمد با تاکید برجمهوری اسلامی ایران
        محمد حسین آقارخ میرآبادی علیرضا گلشنی شریف لک زایی
        10.30495/pir.2022.1955202.3474
        در این مقاله سعی بر آن است که به موضوع کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران و چالش‌هایی که ممکن است دراین زمینه وجود داشته باشد، توجه شود. سوال اصلی مقاله آن است که نسبت این موضوع با حکمت اسلامی در نظام جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ به سوال فوق، فرضیه تحقیق این است که ح چکیده کامل
        در این مقاله سعی بر آن است که به موضوع کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران و چالش‌هایی که ممکن است دراین زمینه وجود داشته باشد، توجه شود. سوال اصلی مقاله آن است که نسبت این موضوع با حکمت اسلامی در نظام جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ به سوال فوق، فرضیه تحقیق این است که حکمت موجب افزایش بهره وری (کارایی و اثر بخشی)، نیل به اهداف، ارتقای کارآمدی و دوام و قوام حکومت خواهد شد. روش تحقیق، در مقام جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای است و در مقام تجزیه و تحلیل به تناسب نیاز از روش های عقلی، نقلی و تجربی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که حکمت در مقام نظر، بر پایه علم و اندیشه و در مقام عمل، بر پایه اخلاق و معنویت و تدبیر و سیاست استوار می باشد و نظام ج.ا.ا برای رسیدن به اهداف خود نظیر حیات طیبه اسلامی، وحدت ملی،‌ امنیت و اقتدار بازدارند و عدالت اجتماعی باید حکمت بنیان باشد؛ لذا الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز به عنوان ابزار کارآمدی، باید بر اساس حکمت اسلامی یا چهار عنصر فوق تعریف و تنظیم گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1785 - کالبدشکافی بحران سیاسی ـ امنیتی افغانستان ازاشغال تا نا امنی(2022)وتاثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران
        رشید رکابیان
        10.30495/pir.2022.1964773.3541
        متأثر از تحولات اخیرافغانستان که منجر به سقوط دولتاشرف‌غنی از اریکۀ قدرت شد، ملت افغانستان ونیروهای نظامی این کشوربدون هیچ مقاومتی حکومت را دراشغال طالبان دیدند وشرایط ناامنی دیگری براین کشورحاکم شد.علاوه براین گروه تروریستی داعش برای مقابله با طالبان برعملیات انتحاری و چکیده کامل
        متأثر از تحولات اخیرافغانستان که منجر به سقوط دولتاشرف‌غنی از اریکۀ قدرت شد، ملت افغانستان ونیروهای نظامی این کشوربدون هیچ مقاومتی حکومت را دراشغال طالبان دیدند وشرایط ناامنی دیگری براین کشورحاکم شد.علاوه براین گروه تروریستی داعش برای مقابله با طالبان برعملیات انتحاری ونا امنی دراین کشور افزود ودرحال حاظراین کشوربدون دولت ودرمنازعات ناامنی بسرمی‌برد.(مساَله)پژوهش پیش‌رو با هدف بررسی تحولات و کنشگرانِ میدانیِ مؤثردرافغانستان کوشیده است تا با تأسی از مؤلفه‌های تئوریکِ مطالعات امنیتی جهان سوم و با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد(هدف-روش) که فقدان امنیت در سامان سیاسیِ نوینِ افغانستان متأثر از چه عواملی می‌باشدو تاثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران چیست؟(سؤال) فرضیۀ قابل طرح به‌عنوان یافتۀ پژوهش ناظر بر آن است که انباشت مؤلفه‌هایِ مانع و پَس‌ران در دولت‌سازی موجب شده‌است تا افغانستان امروزی به‌عنوان جامعه‌ای از هم گُسیخته، مُضمحل و واگرا، که در مارپیچِ تنازلی منازعه، ناامنی و فقر قرار دارد به بهشت تروریست‌های مدرن از جمله طالبان وداعش بدل شود؛ گروه‌هایی که با تمسُک به عنصر دین و با هدف کسب قدرت سیاسی، نه‌تنها در داخل مانع ایجاد هرگونه مردم‌سالاری نهادمند شده‌اند، بلکه در سطحی گسترده‌تر امنیت جمهوری اسلامی ایران، منطقه و حتی نظام بین‌الملل را آماج حملات تروریستی خود قرار داده‌اند(یافته ها) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1786 - تأثیر قدرت نرم دیپلماسی ورزشی بر روابط ایران و آمریکا : مطالعه موردی دیپلماسی کشتی (1998-2013)
        سودابه مختاری گارینه کشیشیان سیرکی
        10.30495/pir.2022.1963738.3532
        یکی از مباحث مهم در روابط بین‌الملل مفهوم "قدرت" است. ابتکار جوزف نای در انفکاک میان قدرت سخت و قدرت نرم، شکل جدیدی به تعاریف مربوط به قدرت داد. دیپلماسی ورزشی به عنوان یکی از کلیدی‌ترین شیوه‌های شکل‌گیری قدرت نرم به حساب می‌آید و کشورها تلاش‌می‌کنند ازاین طریق راهکارها چکیده کامل
        یکی از مباحث مهم در روابط بین‌الملل مفهوم "قدرت" است. ابتکار جوزف نای در انفکاک میان قدرت سخت و قدرت نرم، شکل جدیدی به تعاریف مربوط به قدرت داد. دیپلماسی ورزشی به عنوان یکی از کلیدی‌ترین شیوه‌های شکل‌گیری قدرت نرم به حساب می‌آید و کشورها تلاش‌می‌کنند ازاین طریق راهکارهایی برای کاهش تنش‌ها، تأثیرات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با سایر بازیگران در این عرصه بیابند. حضور پررنگ تیم‌های ملی ایران بخصوص کشتی در رویدادهای بین‌المللی پربیننده مانند بازی‌های المپیک، فرصتی به وجود آورده است تا ورزش به کمک ارتقای جایگاه ایران درساختار جدید جهانی، حتی کاهش تنش با دشمن دیرینه ایران یعنی آمریکا بیاید. از این‌رو پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که قدرت نرم دیپلماسی ورزشی به‌خصوص ورزش کشتی چه نقشی در مناسبات ایران و آمریکا در سال‌های 1998 تا 2013 داشته است؟ بررسی‌ها با استفاده از چارچوب نظری قدرت نرم نشان داد که فرضیه اصلی درخصوص تأثیر کشتی در شکل‌گیری قدرت نرم دیپلماسی ورزشی، در مقاطعی حساس و با کمترین هزینه به بهبود مناسبات ایران و آمریکا کمک کرده است. در این پژوهش همچنین پیشنهادهایی برای استفاده بهتر از قدرت نرم کشتی جهت کاهش مشکلات در روابط ایران و آمریکا ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1787 - پیشران‌های توسعۀ تحزّب در جمهوری اسلامی ایران
        محمد آرین منش حاکم قاسمی قربانعلی قربان‌زاده سوار
        10.30495/pir.2023.1972024.3572
        احزاب سیاسی در ایران، حامل ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی و پیشینۀ تاریخی می‌باشند که در هم‌افزایی ناخواسته، به‌جای تبدیل‌شدن به عاملی برای توسعه، مانعِ محقق‌شدنِ آن بوده‌اند. اگرچه دربارۀ ویژگی‌ها و موانع نظام حزبی در ایران، پژوهش‌های نظری زیادی صورت گرفته است؛ اما دربارۀ پیش چکیده کامل
        احزاب سیاسی در ایران، حامل ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی و پیشینۀ تاریخی می‌باشند که در هم‌افزایی ناخواسته، به‌جای تبدیل‌شدن به عاملی برای توسعه، مانعِ محقق‌شدنِ آن بوده‌اند. اگرچه دربارۀ ویژگی‌ها و موانع نظام حزبی در ایران، پژوهش‌های نظری زیادی صورت گرفته است؛ اما دربارۀ پیشران‌های توسعه بر اساسِ متغیرهای مختلف در ساخت‌های چهارگانه؛ شامل نقش عاملیت دولت، جامعه، گروه‌های اجتماعی و احزاب سیاسی، تاکنون مطالعه‌ای انجام نشده است. با توجه به این فقدان، پرسش اساسی این نوشتار این است که پیشران‌های توسعۀ احزاب سیاسی در جمهوری چیست؟ فرضیه به‌دست‌امده در این پژوهش این است که مهم‌ترین پیشران‌ها، تقویت ساختار دموکراتیک قدرت و آزادی‌های سیاسی، تقویت گفتمان تحزب، تقویت سرمایه اجتماعی، توسعه نهادهای جامعه مدنی، استقلال احزاب، توسعه فرهنگ مشارکت و کار جمعی، تسهیل گردش نخبگان سیاسی، قانونمندی و شفافیت ساختار احزاب و نظارت بر آن‌ها می‌باشد. چارچوب نظری مورد استفاده در این پژوهش، آینده‌پژوهی است که با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای، پرسشنامه و استفاده از نرم‌افزار میک‌مک داده‌های به‌دست‌امده تجزیه و تحلیل شده است.کشف و توصیف پیشران‌های توسعه احزاب، مهم‌ترین یافته این پژوهش است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1788 - بررسی وتحلیل عوامل واگرایی در روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران وترکیه - سال 2011 تا 2020 م
        خطیب شایانفر بهرام منتظری
        10.30495/pir.2023.1952854.3459
        یکی از کشورهای همسایه ایران که از نظر ژئوپلیتیکی دارای امتیازهای فراوانی بوده و شاید بتوان آن را از معدود کشورهای دارای تأثیرات منطقه ای پیرامونی ایران یاد کرد کشور ترکیه می باشد. لذا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که عوامل واگرایی در روابط سیاسی جمهوری اسلامی چکیده کامل
        یکی از کشورهای همسایه ایران که از نظر ژئوپلیتیکی دارای امتیازهای فراوانی بوده و شاید بتوان آن را از معدود کشورهای دارای تأثیرات منطقه ای پیرامونی ایران یاد کرد کشور ترکیه می باشد. لذا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که عوامل واگرایی در روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران وترکیه کدامند؟بررسی عوامل واگرایی درروابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران وترکیه براساس سه دسته عوامل ژئوپولیتیک، عوامل ژئواکونومیک و عوامل ژئوکالچر به عنوان اهداف این پژوهش محسوب می شوند.این پژوهش که از نوع کاربردی &ndash; توسعه ای بوده و به روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. نتیجه حاصل از این واکاوی و تجزیه و تحلیل نشان می دهد در هر سه مولفه ژئوپلیتیک، ژئوکالچر و ژئواکونومیک به ترتیب اولویت ذکر شده باعث ایجاد واگرایی شده و در مجموع 15 عامل مورد تأیید قرار گرفت. در ادامه و در پاسخ به سوالات فرعی مهمترین عوامل ژئوپلیتیکی، مسأله کردها در سوریه و حضور نظامی ترکیه به بهانه مبارزه با آنها در سوریه و مهمترین عوامل ژئوکالچری، پرچمداری نظام اسلامی در منطقه توسط ایران و مهمترین عوامل ژئو اکونومیکی، رقابت دو کشور جهت نفوذ در بازارهای منطقه قفقاز و آسیای مرکزی مشخص گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1789 - راهبردهای امنیتی ایالات‌متحده آمریکا در خصوص چین و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (2001-2021)
        حسین مذنب محمدرضا قائدی رضا سیمبر
        10.30495/pir.2023.1975798.3588
        تأثیر راهبردهای امنیت ملی آمریکا بر سایر کشورها، همواره موردتوجه پژوهشگران روابط بین‌الملل بوده است. برخی نظریه‌پردازان معتقدند، توسعه همه‌جانبه چین در بیست سال گذشته، منافع بسیاری از کشورها، علی‌الخصوص آمریکا را تحت تاثیر قرار داده است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این س چکیده کامل
        تأثیر راهبردهای امنیت ملی آمریکا بر سایر کشورها، همواره موردتوجه پژوهشگران روابط بین‌الملل بوده است. برخی نظریه‌پردازان معتقدند، توسعه همه‌جانبه چین در بیست سال گذشته، منافع بسیاری از کشورها، علی‌الخصوص آمریکا را تحت تاثیر قرار داده است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال است که راهبردهای امنیتی ایالات‌متحده آمریکا در خصوص چین، چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(۲۰۰۱-۲۰۲۱) داشته است؟ در پاسخ فرضیه مطرح‌شده آن است که با توجه به تهدیدات راهبردی امنیتی آمریکا علیه چین، این کشور به دنبال اتحادهای جدید میان بازیگران مهم منطقه‌ای بوده، که این امر منجر به اتحاد راهبردی میان چین و ایران گردیده است. پس از بررسی منابع شاخص دسته اول(اقتصادی و راهبردهای امنیتی) با روش توصیفی-تحلیلی، نتایج نشان داد: راهبردهای امنیت ملی ایالات‌متحده آمریکا، از سال 2001 تا 2021 همواره از چین و ایران به‌عنوان یک تهدید بین‌المللی یادکرده است، به شکلی که نقش چین پررنگ‌تر و نقش ایران در مراحل بعدی در این راهبرد‌ها قرار داشته‌اند. به نظر استفان والت هنگامی‌که دو یا چند دولت با تهدید مشترک قریب‌الوقوع مواجه شوند، برای حفاظت از خود در شکل یک ائتلاف به یکدیگر می‌پیوندند. بدین‌جهت کشور چین و ایران در برابر تهدیدات کشور آمریکا قرارداد همکاری 25ساله به امضا رساندند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1790 - جایگاه رویکرد سیاسی ـ معنوی سرمایه‌اجتماعی در پیروزی‌های دوران دفاع مقدس
        نعمت الله همراهی فریدون اکبرزاده شیوا جلالپور حامد محقق نیا
        10.30495/pir.2023.1971954.3571
        در خلال جنگ تحمیلی، فرهنگ پایداری و مقاومت مردمی که با تاکید بر اصولی همچون ظلم ستیزی و شهادت طلبی جمهوری اسلامی ایران غنی‌تر هم شده بود، نقش مهمی در برابر نیروهای مهاجم ایفا کرد. جنگ آزمون بسیار بزرگی برای روحیه مقاومت و شکیبایی ملی بود. بر همین اساس پژوهش حاضر باهدف ا چکیده کامل
        در خلال جنگ تحمیلی، فرهنگ پایداری و مقاومت مردمی که با تاکید بر اصولی همچون ظلم ستیزی و شهادت طلبی جمهوری اسلامی ایران غنی‌تر هم شده بود، نقش مهمی در برابر نیروهای مهاجم ایفا کرد. جنگ آزمون بسیار بزرگی برای روحیه مقاومت و شکیبایی ملی بود. بر همین اساس پژوهش حاضر باهدف ارزیابی جایگاه رویکرد سیاسی ـ معنوی سرمایه‌اجتماعی در پیروزی‌های دوران دفاع مقدس به روش کتابخانه‌ای به نگارش درآمده است. یافته‌ها نشان می‌دهد: سرزمین ایران در طول تاریخ خود به‌خصوص در دویست سال گذشته موردتهاجم دشمنان قرارگرفته و بخش‌هایی از مناطق راهبردی خود را ازدست‌داده است. اما در حماسه هشت سال دفاع مقدس با توجه به رهبری کاریزمایی امام خمینی (ره) و بهره‌مندی از آموزه‌های دینی و تشیع انقلابی، شهادت گرایی روحیه ایثار و فداکاری درراه خدا، فرهنگ مهدویت و غیبت و... توده‌های مردم به سمت جبهه‌های جنگ هجوم آوردند و رزمندگان ایرانی در یک جنگ نامتقارن، دشمن متجاوز را وادار به عقب‌نشینی و شکست نمودند. یکی از شاخص‌های مهم این تحقیق که آن را با سایر پژوهش‌ها متفاوت می‌سازد نقش باورهای عمیق مذهبی و قدرت معنوی در پیروزی‌های رزمندگان ایرانی درروند تحولات جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1791 - تحلیل انتقادی گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) و تأثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        رشید رکابیان محمود علیپور گرجی سعید آریا
        10.30495/pir.2023.1984388.3627
        با پیروزی انقلاب اسلامی سیاست خارجی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی ـ ایرانی جایگزین سیاست خارجی پیشین گشت. امام خمینی (ره) به عنوان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی دیدگاه خاصی پیرامون قانون اساسی و سیاست خارجی داشته‌اند که یک تحول عمیق در ساختار سیاست خارجی کشور ایجاد کرده و در این چکیده کامل
        با پیروزی انقلاب اسلامی سیاست خارجی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی ـ ایرانی جایگزین سیاست خارجی پیشین گشت. امام خمینی (ره) به عنوان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی دیدگاه خاصی پیرامون قانون اساسی و سیاست خارجی داشته‌اند که یک تحول عمیق در ساختار سیاست خارجی کشور ایجاد کرده و در این پژوهش با عنوان گفتمان اسلام سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است.(طرح مساله)این مسأله که گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) در تدوین و تکوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چه جایگاه و نقشی داشته است به عنوان سوال اصلی پژوهش مطرح می گردد.(سؤال اصلی) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در لایه‌های مختلف آن عموماً تحت تأثیر آراء امام خمینی (ره) خصوصاً دال مرکزی گفتمان اسلامی سیاسی ایشان یعنی "اسلام گرایی" بوده است و شاخص‌های کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برگرفته از اندیشه‌های ایشان بوده است.(فرضیه)یافته‌های پژوهش به شیوه‌ای توصیفی ـ تحلیلی و با نگاهی تحلیلی ـ انتقادی نشان می‌دهد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس استکبارستیزی، نفی سبیل وعزتمندانه میباشد. (یافته‌های تحقیق)چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه گفتمان تنظیم شده است و روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه‌ای بوده و داده ها از کتاب ها، مقالات و اسناد معتبر استخراج گردیده اند.(چارچوب نظری وروش) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1792 - تحولات و پویایی‌های بخش جنوبی محیط پیرامونی ج.ا.ایران؛ دلایل و زمینه‌ها
        امیرحسین نعمتی علیرضا نائیج جلال ترکاشوند
        10.30495/pir.2023.1976088.3591
        چکیدهخاورمیانه به دلیل موقعیت جغرافیایی، منابع نفتی و مکان‌های مقدس یکی از مهمترین مناطق جهان است. ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم در این منطقه در بخش جنوبی محیط پیرامونی خود با مجموعه‌ای از کشورهای عربی همسایه است که از موقعیت ویژه برخوردار می‌باشند. اختلافات قومی، ا چکیده کامل
        چکیدهخاورمیانه به دلیل موقعیت جغرافیایی، منابع نفتی و مکان‌های مقدس یکی از مهمترین مناطق جهان است. ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم در این منطقه در بخش جنوبی محیط پیرامونی خود با مجموعه‌ای از کشورهای عربی همسایه است که از موقعیت ویژه برخوردار می‌باشند. اختلافات قومی، ایدئولوژیکی و سرزمینی، رقابت برای رهبری جهان عرب، جنگ‌های نیابتی، نزدیکی به اسرائیل، ائتلاف‌سازی‌ها و رقابت قدرت‌های بزرگ از جمله مهمترین تحولات و پویایی‌ها در این محیط پیرامونی است که ریشه‌یابی علل و زمینه‌های شکل‌گیری این پویایی‌ها از اهمیت خاص برخوردار است. با توجه به این اهمیت، مقاله حاضر می‌کوشد تا با مفروض گرفتن شکل‌گیری تحولات مورد اشاره، با استفاده از روش قیاسی-فرضیه‌ای و مبتنی بر موازنه منافع رندال شولر در چارچوب نظری رئالیسم نئوکلاسیک ضمن پر کردن شکاف موجود مطالعاتی به این سئوال مهم پاسخ دهد که دلایل و زمینه‌های شکل گیری تحولات و پویایی‌ها حاضر در بخش جنوبی محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران چیست؟یافته حاصل از این پژوهش که مبتنی بر اثبات فرضیه متصور می‌باشد آن است که دولت در کشورهای عربی همزمان متاثر از چندین عامل مهم در سطوح داخلی و ساختاری باعث بروز تحولات و پویایی‌های مهم در بخش جنوبی محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1793 - فابیانی بودن مدرنیزاسیون مقایسه‌ اقدامات اصلاحی آتاتورک و رضا شاه (1941-1921 م)
        شهلا نجفی مجید بزرگمهری
        مصطفی کمال آتاتورک و رضا شاه تقریبا همزمان برنامه مدرنیزاسیون را در ترکیه و ایران آغاز کردند. با وجود شباهت‌های تاریخی در زمینه اقدامات اصلاحی هر دو شخصیت، فرایند مذکور، نتایج متفاوتی را در دو کشور به همراه داشت؛ مصطفی کمال به نسبت رضا شاه با توفیق بیشتر و بسیجِ مخالفا چکیده کامل
        مصطفی کمال آتاتورک و رضا شاه تقریبا همزمان برنامه مدرنیزاسیون را در ترکیه و ایران آغاز کردند. با وجود شباهت‌های تاریخی در زمینه اقدامات اصلاحی هر دو شخصیت، فرایند مذکور، نتایج متفاوتی را در دو کشور به همراه داشت؛ مصطفی کمال به نسبت رضا شاه با توفیق بیشتر و بسیجِ مخالفانِ فراگیر کمتری مواجه شد. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش است که در مقایسه با پروژه همزمان مدرنیزاسیون رضا شاه و آتاتورک، چرا مصطفی کمال به توفیق بیشتری در نهادینه کردن اصلاحات نائل شد؟ به عنوان فرضیه و بر اساس یافته‌های پژوهش، آتاتورک با اتخاذ رویکرد فابیانی (شاخه به شاخه و تدریجی، و روش ضربتی در درون استراتژی فابیانی) در بافتار و پیش‌زمینه تاریخی جامعه ترکیه توانست به اجرایی کردن برنامه‌های خویش بپردازد. در مقابل، رضا پهلوی بدون در نظر گرفتن وضعیت تاریخی و اجتماعی جامعه وقت ایران، با طرح همزمان و رادیکال برنامه‌ها، نتوانست قدرتی زیرساختی در جامعه برای پشتیبانی از سیاست‌های خویش فراهم کند. در مقاله حاضر ابتدا به صورت موجز با پرداختن به زمینه تاریخی اصلاحات در دو کشور و سپس با استفاده از روش کیفی و ترکیبی تحلیلی &ndash; تاریخی- تطبیقی به پرسش پژوهش پاسخ خواهیم داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1794 - تبیین تاثیر جهانی شدن بر منزلت طلبی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی
        فاضل حسن زاده امین روان بد غفار زارعی
        10.30495/pir.2024.1989833.3644
        این پژوهش با پذیرش تحولات انکارناپذیر جهانی شدن در محیط بین المللی و با شناسایی دولتها به عنوان مهمترین بازیگران بین المللی به دنبال تبیین منزلت طلبی به عنوان یکی از اقداماتی است که دولتها در عرصه بین المللی انجام میدهند و سعی در ارتقای جایگاه خود در عرصه بین المللی دار چکیده کامل
        این پژوهش با پذیرش تحولات انکارناپذیر جهانی شدن در محیط بین المللی و با شناسایی دولتها به عنوان مهمترین بازیگران بین المللی به دنبال تبیین منزلت طلبی به عنوان یکی از اقداماتی است که دولتها در عرصه بین المللی انجام میدهند و سعی در ارتقای جایگاه خود در عرصه بین المللی دارند.هدف پژوهش حاضر این است که تاثیرات جهانی شدن بر پویشهای منزلت طلبانه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را توضیح دهد.این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می‌دهد که در فقدان سیستم امنیت دسته جمعی گزینه رقابت اجتماعی به عنوان گزینه در دسترس و مقبول برای دو کشور جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی جلوه می‌کند. از دیگر سو، وضعیت روابط عمدتا رقابتی میان بازیگران دولتی در منطقه خاورمیانه مانع از آن شده است که نهادها و مجامع فراگیری تشکیل شود و یا مفاهیم مشترکی از امنیت شکل گیرد و در چنین بافتی از سیاست در خاورمیانه استراتژی تحرک اجتماعی کارایی چندانی برای دولتها نداشته است.از دیگر سو جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی جهت به کارگیری خلاقیت اجتماعی بایست همراهی و پای بندی بیشتری به هنجارها و ارزشهای جهانشمول از خود نشان دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1795 - بررسی نگرش های موجود در دو جامعه ایران و آمریکا درباره موضوع هسته ای ایران
        جلیل بیات سید جلال دهقانی فیروزآبادی
        چکیده اکثر پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون موضوع هسته‌ای ایران با رویکرد نظری واقع‌گرایانه به بررسی روابط دولت‌ها و دولت‌مردان پرداخته‌اند و از بررسی عوامل غیرمادی تأثیرگذار بر موضوع هم چون محیط، نگرش‌ها و گرایش‌های اجتماعی غفلت ورزیده‌اند. یکی از موضوعات غیرمادی تأثیرگذا چکیده کامل
        چکیده اکثر پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون موضوع هسته‌ای ایران با رویکرد نظری واقع‌گرایانه به بررسی روابط دولت‌ها و دولت‌مردان پرداخته‌اند و از بررسی عوامل غیرمادی تأثیرگذار بر موضوع هم چون محیط، نگرش‌ها و گرایش‌های اجتماعی غفلت ورزیده‌اند. یکی از موضوعات غیرمادی تأثیرگذار بر مسائل سیاسی، نظرات و دیدگاه‌های جاری در سطح جامعه‌ی است که از آن به‌عنوان افکار عمومی نام‌برده می‌شود. بر اساس نگاه سازه انگارانه تمامی پدیده‌های اجتماعی ازجمله تصمیمات سیاست خارجی، به‌صورت اجتماعی برساخته می‌شوند و این موضوع شامل تصمیمات استراتژیکی هم چون موضوع هسته‌ای ایران نیز می‌شود. بنابراین از آن جا که تصمیم‌های سیاسی در خلأ پایه‌گذاری نمی‌شوند بلکه متأثر از ارزش‌ها و هنجارهای درون جامعه‌ی هستند، این تحقیق سعی دارد با توجه به تحقیقات و نظرسنجی‌های صورت گرفته در دو جامعه‌ی ایران و آمریکا به تحلیل و تبیین دیدگاه‌های مردم دو کشور درباره‌ی موضوع هسته‌ای ایران و تأثیر آن بر مواضع تصمیم‌گیرندگان دو کشور بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1796 - ارزیابی موانع هم‌گرایی روابط ایران و ترکیه در دوره حزب عدالت و توسعه
        رضا همدانچی
        10.30495/pir.2020.671826
        پس از پایان حضور نظامیان در عرصة سیاست‌ورزی ترکیه، حزب عدالت و توسعة ترکیه این فرصت را به دست آورده با جلب اعتماد عمومی نزدیک به دو دهة ارکان قدرت در ترکیه را در اختیار گیرد. تاریخ روابط ایران و ترکیه به‌عنوان دو همسایة مؤثر در خاورمیانه نشان می‌دهد که روابط دو کشور همو چکیده کامل
        پس از پایان حضور نظامیان در عرصة سیاست‌ورزی ترکیه، حزب عدالت و توسعة ترکیه این فرصت را به دست آورده با جلب اعتماد عمومی نزدیک به دو دهة ارکان قدرت در ترکیه را در اختیار گیرد. تاریخ روابط ایران و ترکیه به‌عنوان دو همسایة مؤثر در خاورمیانه نشان می‌دهد که روابط دو کشور همواره دارای فرازوفرودهایی بوده و هست. لذا این پرسش مطرح است که، موانع اصلی هم‌گرایی در روابط ایران و ترکیه در دوره حزب عدالت و توسعه چیست؟ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی می کوشد به سؤال مذکور این‌طور پاسخ دهد که روابط ترکیه با اسرائیل، تفاوت نگرش ایران و ترکیه به بحران سوریه و رقابت منطقه‌ای دو کشور در خاورمیانه برای رهبری از موانع هم‌گرایی دو کشور است. برای تبیین این پژوهش چارچوب نظری عمل‌گرایی با تبعیت از نوواقع‌گرایی در سیاست خارجی ترکیه مدنظر گرفته‌شده است. عمل‌گرایی حزب عدالت و توسعه در سیاست خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای در راهبردهای ترکیه و دستیابی به هدف‌های مدنظر داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1797 - بررسی پیامدهای امنیتی عضویت ایران در معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات ( مطالعه موردی: معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای )
        سیداصغر جعفری علیرضا قاسمی
        یکی از روش‌های تقویت صلح و امنیت در سطح ملی و بین‌المللی، ایجاد توافقات خلع سلاح و کنترل تسلیحاتی می‌باشد. کنترل تسلیحات و خلع سلاح چه از نظر روند و چه از نظر مفاد و مقررات، ابزارهای پر اهمیت و تاثیر گذار در امنیت کشورها به شمار می‌آیند؛ زیرا موجب رفع ابهامات در رفتارها چکیده کامل
        یکی از روش‌های تقویت صلح و امنیت در سطح ملی و بین‌المللی، ایجاد توافقات خلع سلاح و کنترل تسلیحاتی می‌باشد. کنترل تسلیحات و خلع سلاح چه از نظر روند و چه از نظر مفاد و مقررات، ابزارهای پر اهمیت و تاثیر گذار در امنیت کشورها به شمار می‌آیند؛ زیرا موجب رفع ابهامات در رفتارهای نظامی و سیاست خارجی دولت شده و ثبات را افزایش می‌دهند. از سوی دیگر عضویت در این نوع از معاهدات پیامدهای امنیتی خاصی را به دنبال دارند، همچون معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای که باعث تحدید حاکمیت کشورها می‌شود. نوشتار حاضر با روش توصیفی &ndash; تحلیلی در پی نشان دادن پیامدهای امنیتی عضویت ایران در معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات می‌باشد. جمهوری اسلامی ایران با عضویت در سال 1968 به معاهده منع گسترش بار تعهدات امنیتی خاصی را پذیرفته است. این نوشتار با بررسی پیامدهای امنیتی عضویت ایران در معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای به این نتیجه می‌رسد که معاهده مذکور باعث تضعیف توان نظامی، علمی و صنعتی و از سوی دیگر به تضعیف و تحدید امنیت منجر می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1798 - دیپلماسی دفاعی نوین انگلستان و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        سید احمد میرزایی کاظم غریب ابادی محمدهادی رضاییان پور
        چکیده بر اساس سند راهبردی تعامل بین المللی 2013 وزارت دفاع انگلستان، این کشور قصد دارد از پتانسیل‌های نرم خود در حوزه دیپلماسی دفاعی برای رسیدن به اهداف و منافع ملی استفاده نماید، که از آن جمله می‌توان به مشارکت وزارت دفاع در فرایندهای انتخاباتی، تشکیل مجالس قانون‌گذار چکیده کامل
        چکیده بر اساس سند راهبردی تعامل بین المللی 2013 وزارت دفاع انگلستان، این کشور قصد دارد از پتانسیل‌های نرم خود در حوزه دیپلماسی دفاعی برای رسیدن به اهداف و منافع ملی استفاده نماید، که از آن جمله می‌توان به مشارکت وزارت دفاع در فرایندهای انتخاباتی، تشکیل مجالس قانون‌گذاری، ساختارسازی دولتی و قضایی در کشورهای در حال گذار به دموکراسی، و همکاری‌های دفاعی در عرصه‌های سایبری، فرهنگی و آموزشی، اشاره نمود. مقاله حاضر به دنبال این است تا با روش توصیفی- تحلیلی نشان دهد که دیپلماسی دفاعی جدید انگلستان شامل چه برنامه‌هایی بوده و پیامدهای منفی آن بر امنیت ملی ایران چیست. همچنین، فرض این مقاله بر این است که انگلستان به دنبال افزایش حضور و نفوذ خود در خاورمیانه؛ بویژه محیط امنیتی پیرامونی ایران بوده و دیپلماسی دفاعی این کشور امنیت ملی ایران را تهدید می‌کند. لذا با بررسی و واکاوی استراتژی و سیاست‌های انگلستان طبق سند 2013 و همچنین، جایگاه ایران در اسناد راهبردی انگلستان و تبیین و تشریح محیط امنیتی پیرامونی ایران، به این نتیجه رسیده‌ایم که راهبرد دیپلماسی دفاعی انگلستان، تهدیدی جدی برای امنیت ملی جهموری اسلامی ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1799 - چالش های نظری در روابط ایران و آمریکا
        علیرضا سبزیان موسی آبادی سید محمد موسوی
        منظور از چالشهای نظری، نظریه های موافق و مخالف با مذاکره و برقراری روابط میان دو کشور ایران و ایالات متحده آمریکاست. بر این اساس، موضوع از دو زاویه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: یکی ریشه های تقابل و دیگری زمینه های تعامل میان دو کشور. در بخش اول ضمن مقایسه مبانی و اص چکیده کامل
        منظور از چالشهای نظری، نظریه های موافق و مخالف با مذاکره و برقراری روابط میان دو کشور ایران و ایالات متحده آمریکاست. بر این اساس، موضوع از دو زاویه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: یکی ریشه های تقابل و دیگری زمینه های تعامل میان دو کشور. در بخش اول ضمن مقایسه مبانی و اصول سیاست در ایران و آمریکا و نیز با اشاره به ریشه های فکری، ایدئولوژیک، تاریخی و سیاسی چالش میان دو کشور، به این نتیجه می رسیم که چالشهای میان دو کشور عمیق تر از آن است که به سادگی بتوان از مذاکره و رابطه عمیق و دوستانه میان دو کشور صحبت کرد. در عین حال، این بحث به معنی غیر ممکن یا محال بودن مذاکره هم نیست؛ زیرا حداقل در بعد نظری زمینه هایی وجود دارد که تعامل میان دو کشور را تحت شرایط خاصی ممکن می داند. بنابراین در بخش دوم، موضوع بحث از سه دیدگاه قابل توجه است: اول از دیدگاه موافقان و مخالفان مذاکره در ایران؛ دوم از زاویه دید مخالفان و موافقان رابطه در آمریکا و سوم از دیدگاه گروهی که در هر دو کشور حالتی میانه دارند. در ایران، عده ای بر مذاکره و رابطه با آمریکا اصرار دارند؛ در حالی که عده ای دیگر به لحاظ شرایط سیاسی و اعتقادی، بر مذاکره نکردن با آمریکا تاکید می کنند و روابط ایران و آمریکا را به دلیل وجود تعارض در بنیان های فکری دو کشور، مغایر با راهبرد های کلان نظام می دانند. در ایالات متحده نیز عده ای معتقدند این کشور برای تامین منافع حیاتی باید روابط خود را با ایران بهینه کند؛ در صورتی که عده ای فکر می کنند باید ایران را محدود نمود. اما بر اساس دیدگاه سوم، شناخت ریشه های اصلی اختلافات ایران و آمریکا و تحلیل صحیح از رویکردهای فی مابین، شناخت دقیق واقعیت ها و پرهیز از هرگونه افراط و تفریط و دوباره کاری در سیاستگذاری ها و تصمیم گیری ها، شناخت راهکارها و خط مشی های استراتژیک اصولی و عملی دو کشور در برخورد با یکدیگر و ایجاد مصونیت در برابر پیامدهای نامطلوب این برخوردها نیز باید مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1800 - تبیین تاثیر برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران بر روابط متقابل این کشور و اتحادیه اروپا
        عنایت الله یزدانی لیلا مروتی
        چکیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سیاست خارجی ایران تغییرات بنیادی ایجاد شد. تقویت برنامه ی هسته‌ای که یکی از نمودهای بارز این تحولات بود، باعث چالش امنیتی اتحادیه ی اروپا در برابر ایران شد. ترس از ایران هسته ای، قاره ی سبز را به سمت ائتلاف جدید با ایالات متحده ی آمر چکیده کامل
        چکیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سیاست خارجی ایران تغییرات بنیادی ایجاد شد. تقویت برنامه ی هسته‌ای که یکی از نمودهای بارز این تحولات بود، باعث چالش امنیتی اتحادیه ی اروپا در برابر ایران شد. ترس از ایران هسته ای، قاره ی سبز را به سمت ائتلاف جدید با ایالات متحده ی آمریکا و حتی تعدادی از همسایگان ایران به خصوص دولت های محافظه‌کار عرب راند. با چرخش در سیاست خارجی اروپا نسبت به ایران، جمهوری اسلامی نیز به بازبینی متحدان و دشمنان احتمالی پرداخت. بر همین اساس مقاله ی حاضر به بررسی محدودیت ها و فرصت های پیش رو در روابط ایران و اتحادیه ی اروپا تحت تأثیر برنامه هسته ای می پردازد. راهبرد اساسی اتحادیه ی اروپا در قبال برنامه هسته ای جمهوری اسلامی جلوگیری از دست یابی احتمالی ایران به توانایی تولید تسلیحات اتمی است و از ابزارهای لازم از قبیل تحریم، مذاکره و تقویت رقباء ایران هم زمان بهره می گیرد. بخشی از سیاست گذاری خارجی این اتحادیه ی تحت تأثیر روابط ایران با کشورهای چین و روسیه و حتی تقابل یا تعامل احتمالی ایران با ایالات متحده ی آمریکا در میان مدت تغییر یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1801 - تحلیل رویکرد اسرائیل در قبال مذاکرات 1+5 با ایران بر پایه نظریه بازی ها
        عبدالرضا فرجی راد مجید نجفلوی ترکمان
        دیپلماسی به عنوان حوزه موضوعی در روابط بین الملل هدف تحلیل نظریه پردازان بازی بوده است. از دیدگاه این نظریه پردازان در ساده ترین شکل دیپلماسی بین کشورها، دو دولت تصور می شود که یکی از آنها پیشنهاد دهنده است و دیگری چند راه پیش روی دارد، یکی از عوامل اساسی در انتخاب میان چکیده کامل
        دیپلماسی به عنوان حوزه موضوعی در روابط بین الملل هدف تحلیل نظریه پردازان بازی بوده است. از دیدگاه این نظریه پردازان در ساده ترین شکل دیپلماسی بین کشورها، دو دولت تصور می شود که یکی از آنها پیشنهاد دهنده است و دیگری چند راه پیش روی دارد، یکی از عوامل اساسی در انتخاب میان گزینه های مختلف، ارزش انتظاری دستاوردی است که یک دولت از گزینه های پیش رو با توجه به عامل تنزیل زمان تخمین می زند. با توجه به این اصل، مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و 1+5 در سالهای اخیر با فراز و نشیب های فراوانی روبرو بوده است. در این پژوهش هدف مشخص کردن جواب این سؤال است که اسرائیل خواهان چه نتیجه نهایی از مذاکرات 1+5 با ایران است و چه فعالیتهایی برای رسیدن به خواسته مطلوب خود انجام داده است؟در همین راستا تلاش شده است، این مسئله در چارچوب بازی باحاصل جمع صفر تحلیل و بررسی شودو پرداختهای مختلفی که دو طرف بازی یعنی ایران (بازیکن الف) و اسرائیل (بازیکن ب) در بین سالهای 86 تا 91 داشته اند را مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1802 - بررسی رابطه ایران و آمریکا از آغاز تا سال 1325 ( بر اساس نظریه پیوستگی جیمز روزنا)
         صادق زیبا کلام داود افشاری حسین اصبغی علی سلیمانی
        در تاریخ معاصر ایران، رابطه ایران و ایالات متحده آمریکا از اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. در این مورد، نویسندگان مقاله، به شناسایی عوامل نقش آفرین در روابط بین دو کشور پرداخته و آنرا از منظر نظریه پیوستگی جیمز روزنا، مورد بررسی قرار داده اند. بنابراین سوال مطرح شده د چکیده کامل
        در تاریخ معاصر ایران، رابطه ایران و ایالات متحده آمریکا از اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. در این مورد، نویسندگان مقاله، به شناسایی عوامل نقش آفرین در روابط بین دو کشور پرداخته و آنرا از منظر نظریه پیوستگی جیمز روزنا، مورد بررسی قرار داده اند. بنابراین سوال مطرح شده در این مقاله این است که چه عوامل و متغیرهایی باعث آغاز و همچنین گسترش روابط، بین ایران و ایالات متحده آمریکا از آغاز تا سال 1325 گردید. تلاش شده است که در قالب نظریه پیوستگی جیمز روزنا به این سوال این چنین پاسخ داده شود که آغاز رابطه می بایست با متغیرهای داخلی)فرد، نقش، دیوانسالاری، جامعه( و گسترش روابط، علاوه بر متغیر فوق، با استفاده از متغیر خارجی )نظام بین الملل و منافع فزاینده آمریکا در ایران( مورد بررسی قرار گیرد.با بررسی دقیق روابط دو کشور به خوبی می توان منافع روز افزون آمریکا در ایران را مورد شناسایی قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1803 - برابرسنجیِ نگاهِ ایرانی به یورشِ آمریکا به افغانستان
        محسن خلیلی محمود باهوش فاردقی
        پس از یازده سپتامبر، دکترین تغییر رژیم برای حذف حکومت‌های چالش‌ساز هژمونی، در کانون راهبرد نوین امنیّت ملّی آمریکا قرار گرفت. نومحافظه‌کاران در سیاست‌ خارجی، بر راهبرد تغییر رژیم‌های چالش‌گر، تمرکز کردند. گام نخست، افغانستان را دربرگرفت. این پژوهش، با درنظرگرفتن اهمیت ر چکیده کامل
        پس از یازده سپتامبر، دکترین تغییر رژیم برای حذف حکومت‌های چالش‌ساز هژمونی، در کانون راهبرد نوین امنیّت ملّی آمریکا قرار گرفت. نومحافظه‌کاران در سیاست‌ خارجی، بر راهبرد تغییر رژیم‌های چالش‌گر، تمرکز کردند. گام نخست، افغانستان را دربرگرفت. این پژوهش، با درنظرگرفتن اهمیت راهبردی یورش نظامی به همسایه‌ی ایران، در جست‌وجوی پاسخ این پرسش برمی آید که دانشگاهیان ایران ، چه دیدگاهی در این زمینه داشته‌اند. بنابراین، با محدودسازی حوزه‌ی پژوهش به مقایسه‌ی نوشتارهای سه آمریکاپژوه، فرضیه‌ی نوشتار (جنبه‌های دوگانه‌ی نظامی و غیرنظامی یورش آمریکا به افغانستان در راستای حذف دولت فرومانده و ایجاد دولت سرمشق) را بررسی می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1804 - نقاط اشتراک ایران و آمریکای لاتین در تقابل با سیاستهای آمریکا : بررسی موردی برنامه هستهای ایران
        علی علی حسینی علی ابراهیمی
        مقاله حاضر تلاش میکند ضمن بررسی روند تاریخی روابط ایران و آمریکای لاتین و تاکید بر اشتراکات آن ها، علت حمایت این کشورها از برنامه هسته ای ایران و نیز دلایل مخالفت آمریکا با برنامه هسته ای ایران و سیاسی بودن آن را مورد بحث قرار دهد .تشابهات بین ایران و امریکای لاتین از ق چکیده کامل
        مقاله حاضر تلاش میکند ضمن بررسی روند تاریخی روابط ایران و آمریکای لاتین و تاکید بر اشتراکات آن ها، علت حمایت این کشورها از برنامه هسته ای ایران و نیز دلایل مخالفت آمریکا با برنامه هسته ای ایران و سیاسی بودن آن را مورد بحث قرار دهد .تشابهات بین ایران و امریکای لاتین از قبیل نفی استکبار، مبارزه باظلم و ستم و نفی هژمونی آمریکا، باعث شد تا ایران و آمریکای لاتین در مجامع بین المللی به حمایت از یکد یگر عمل کنند. آمریکا تلاش فراوانی برای همسوکردن کشورهای آمریکایلاتین در فشار علیه برنامه هسته ای ایران انجام داد. اما آنچه اتفاق افتاد این بود که کشورهای آمریکای لاتین به دفعات یا در قالب گروه آلبا 1 و جنبش عدم تعهد 2، بیانیه یا در قالب کشورهای مستقل و ع ضو شورای امنیت، رأی موافق در حمایت از برنامه هسته ای ایران صادر کردند .به نظر میرسدکشورهای آمریکایلاتین به این موضوع واقف اند که علت مخالفت آمریکا با جمهوری اسلامی ایران، کاملاً سیاسی و در راستای منافع ملی ایالات متحده است و رفتار آمریکا با کشورهای آمریکای لاتین نیز از همین جنس است . لذا با وجود ادعاهای آمریکا، مقاله حاضر تلاش خواهد کرد ضمن اشاره به مواردی که سیاسی بودن رفتارهای امریکا را ثابت می کند، نشان دهد که برخورد جهان غرب به سردمداری آمریکا در قبال برنامه هسته ای ایران صرفاً سیاسی است و کشورهای امریکای لاتین نیز در این مساله با ایران هم نظر بوده و به همین دلیل از برنامه هسته ای ایران حمایت می کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1805 - چالش ها و موانع انعقاد معاهده منطقه ای خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای
        مریم تبارکی حمید رضا جمالی
        گرایش ایجاد منطقه ی عاری از سلاح هسته ای یکی از راهکارهای حرکت به سوی جهان عاری از سلاح های هسته ای است. این روند در خاورمیانه به دهه هفتاد میلادی بر می گردد و با وجود حمایت های ظاهری فراوان، پیشرفت های عملی به هیچ وجه امیدوارکننده نبوده است. این پیشنهاد برای اولین بار چکیده کامل
        گرایش ایجاد منطقه ی عاری از سلاح هسته ای یکی از راهکارهای حرکت به سوی جهان عاری از سلاح های هسته ای است. این روند در خاورمیانه به دهه هفتاد میلادی بر می گردد و با وجود حمایت های ظاهری فراوان، پیشرفت های عملی به هیچ وجه امیدوارکننده نبوده است. این پیشنهاد برای اولین بار از سوی ایران مطرح و توسط مصر حمایت شد. کنفرانس بازنگری ان پی تی در سال 1995، علاوه بر تمدید نامحدود ان پی تی، منجر به تصویب قطعنامه خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای و اعمال فشار بیشتر بر این طرح شده است. ایران، مصر، اسرائیل، آمریکا بازیگران اصلی و تعیین کننده سرنوشت این وضعیت طی این سال ها هستند. این پژوهش در پاسخ به این سؤال که مهم ترین چالش و مانع ایجاد معاهده خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای چیست؟ به روش توصیفی تحلیلی ضمن معرفی معاهدات مناطق عاری از سلاح هسته ای، به طور خاص به ارزیابی ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه و چالش ها و موانع ایجاد چنین معاهده ای در خاورمیانه می پردازد و روشن خواهد ساخت که وجود سلاح های هسته ای اسرائیل، عدم عضویت این کشور در معاهده ی ان پی تی و در پیش گرفتن راهبرد بازدارندگی هسته ای و سیاست ابهام از سوی این رژیم، ایجاد چنین منطقه ای را با مانع جدی رو به رو کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1806 - خیزش اقتصادی- نظامی جمهوری خلق چین و پیامدهای امنیتی آن برای جمهوری اسلامی ایران
        محمدعلی بصیری معصومه رشید
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را می‌توان دولت‌هایی تجدیدنظرطلب در نظام بین‌الملل کنونی دانست. مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور زمینه‌ی بروز روابط مناسب را ایجاد کرده است و در مسائلی هم چون پرونده هسته‌ای ایران و بحران سوریه، مواضع آن‌ها هم‌راستا بوده ا چکیده کامل
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را می‌توان دولت‌هایی تجدیدنظرطلب در نظام بین‌الملل کنونی دانست. مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور زمینه‌ی بروز روابط مناسب را ایجاد کرده است و در مسائلی هم چون پرونده هسته‌ای ایران و بحران سوریه، مواضع آن‌ها هم‌راستا بوده است. حال، ظهور چین به‌عنوان قدرتی بالاتر از ایالات‌متحده در سال‌های آینده، چه تأثیرات امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران در پی خواهد داشت؟ این مقاله با توجه به روی کرد امنیتی بری بوزان در پی پاسخ است و فرض بر آن است که پس از ظهور چین به‌عنوان یک قدرت بالاتر یا در حد ایالات‌متحده، نظام بین‌الملل دست‌خوش تغییر می‌شود و دیگر آمریکا نخواهد توانست بر جمهوری اسلامی ایران فشار وارد کند و امنیت آن را به مخاطره اندازد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1807 - الگوی شکل گیری روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران از دوره بازرگان تا دوره خاتمی (1384-1357)
        محمد یوسفی جویباری سید محمد طباطبایی
        پس از وقوع انقلاب اسلامی، روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران متأثر از متغیرهای گوناگونی بوده که به نوبه خود نوع و مرزهای روابط خارجی در دوره‌های مختلف را تعیین و مشخص کرده است. در واقع، اهداف و نقش‌های ملی متفاوت در دوره‌های مختلف، به سمت‌گیری‌های متفاوت و در نهایت، روابط چکیده کامل
        پس از وقوع انقلاب اسلامی، روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران متأثر از متغیرهای گوناگونی بوده که به نوبه خود نوع و مرزهای روابط خارجی در دوره‌های مختلف را تعیین و مشخص کرده است. در واقع، اهداف و نقش‌های ملی متفاوت در دوره‌های مختلف، به سمت‌گیری‌های متفاوت و در نهایت، روابط خارجی متفاوت در دوره‌های اول تا چهارم منجر شده است. این سؤال اساسی مطرح می‌شود که چه متغیرهایی در تعریف نقش‌ها و اهداف ملی بیشترین تأثیرگذاری را در دوره‌های اول تا چهارم داشته که درنهایت، به شکل‌گیری روابط خارجی متفاوت منجر شده است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ساختار نظام بین‌الملل، نیازهای داخلی، درک و نگرش تصمیم‌گیرندگان و ژئوپلتیک به‌عنوان چهار متغیر اساسی باعث تعریف نقش‌ها و اهداف ملی در دوره‌های اول تا چهارم شده که در نهایت، این روند به شکل‌گیری مرزهای روابط خارجی در دوره‌های اول تا چهارم منجر شده است. آنچه در این دوره‌ها باعث شکل‌گیری روابط خارجی متفاوت شده، متأثر از وزن متفاوت هر کدام از این متغیرهای چهارگانه در دوره‌های اول تا چهارم است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها منابع کتابخانه‌ای، اسنادی و اینترنتی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1808 - تاثیر مسایل ایدئولوژیک بر سیاست خارجی عربستان در قبال ایران از سال 2003 به بعد
        سید محمد موسوی رامین بخشی تلیابی
        هدف اصلی این مقاله بررسی، تحلیل و ارزیابی تاثیر مسائل ایدئولوژیک عربستان بر سیاست خارجی این کشور پس از سال ۲۰0۳ در قبال سیاست های جمهوری اسلامی ایران می باشد، که تحت تاثیر این مسایل روابط ایران و عربستان دچار نوسانات شدیدی شده است؛ در واقع مسایلی چون مذهب سنی و وهابیت، چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله بررسی، تحلیل و ارزیابی تاثیر مسائل ایدئولوژیک عربستان بر سیاست خارجی این کشور پس از سال ۲۰0۳ در قبال سیاست های جمهوری اسلامی ایران می باشد، که تحت تاثیر این مسایل روابط ایران و عربستان دچار نوسانات شدیدی شده است؛ در واقع مسایلی چون مذهب سنی و وهابیت، رهبری جهان اسلام و نوع روابط این کشور با غرب سبب تقابل ایدئولوژیک با ایران و اتخاذ سیاست های خصمانه نسبت به مواضع ایران شده است. در این مقاله به بررسی تاثیر این مسایل و سیاست های غیر دوستانه ی عربستان ناشی از این مسایل می پردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1809 - نقش ایران در امنیت انرژی در منطقه و جهان
        الهه کولایی
        با وجود پیشرفت های گوناگونی که در تأمین نیازهای گوناگون بشر شکل گرفته است، همچنان موضوع تأمین انرژی برای همه ی کشورهای جهان در بالاترین اولویت قرار دارد. برای قدرت های بزرگ جهانی، به ویژه آمریکا، که در پی فروپاشی اتحاد شوروی، تلاش گسترده ای را برای شکل بخشیدن به یک نظم چکیده کامل
        با وجود پیشرفت های گوناگونی که در تأمین نیازهای گوناگون بشر شکل گرفته است، همچنان موضوع تأمین انرژی برای همه ی کشورهای جهان در بالاترین اولویت قرار دارد. برای قدرت های بزرگ جهانی، به ویژه آمریکا، که در پی فروپاشی اتحاد شوروی، تلاش گسترده ای را برای شکل بخشیدن به یک نظم هژمونیک سازمان داده، تأمین امنیت انرژی جایگاه مهمتری را به خود اختصاص داده است. پدیدار شدن قدرت های اقتصادی رو به رشد و شکوفایی ضرورت این نگرش استراتژیک به حوزه های تأمین انرژی در جهان را روشن تر ساخته است. در چنین شرایطی فدراسیون روسیه نیز، که پس از تجزیه ی اتحاد شوروی، به عنوان ابرقدرت انرژی با بهره گیری از منابع عظیم نفت و گاز خود، کوشیده نقش فعالی را در رقابت های منطقه ای و جهانی بازی کند. اینک نفت و گاز ایران، هماننددهه های گذشته، به عنوان عاملی مؤثر در تأمین امنیت انرژی در منطقه و جهان مطرح است. حضور مؤثر آمریکا در خلیج فارس و به ویژه در عراق و نیز افغانستان، اهمیت ایران را در تأمین امنیت انرژی در این منطقه ی استراتژیک جهان، اعتبار بیشتری بخشیده است. در این نوشتار، نویسنده به بررسی تأثیر دگرگونی های سیاسی- امنیتی پس از پایان نظام دو قطبی، بر نقش و تأثیر ایران در تأمین امنیت انرژی می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1810 - ارکان سیاست منطقه ای ایران در دوران سازندگی با تکیه بر خطبه های نماز جمعه تهران
        حسین مسعود نیا داود نجفی
        دوران سازندگی یکی از دوره های مهم در تاریخ جمهوری اسلامی است. در این مقطع مسئولان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با اتخاذ رویکرد عملگرایی، در عین پایبندی به آرمانگرایی انقلاب، به تعاملی سازنده با جهان خارج اقدام نمودند. با اتخاذ رویکرد عملگرایی در سیاست خارجی از سوی مس چکیده کامل
        دوران سازندگی یکی از دوره های مهم در تاریخ جمهوری اسلامی است. در این مقطع مسئولان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با اتخاذ رویکرد عملگرایی، در عین پایبندی به آرمانگرایی انقلاب، به تعاملی سازنده با جهان خارج اقدام نمودند. با اتخاذ رویکرد عملگرایی در سیاست خارجی از سوی مسئولان به دلیل حاکم بودن اوضاع و احوال زمان جنگ، افکار عمومی تحمل پذیرفتن برخی امور نظیر تجدید روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان را نداشت، لذا افکار عمومی می بایست آماده ی پذیرش این تحولات می گردید. با توجه به چنین پیشینه ای محور پژوهش حاضر را این سؤال تشکیل می دهد که در دوران سازندگی، سیاست خارجی ایران دچار چه تحولاتی گردید و آقای هاشمی رفسنجانی به عنوان رئیس دولت وقت چگونه از خطبه های نماز جمعه برای آماده سازی افکار عمومی جهت انجام این تحولات استفاده کرد. هدف از انجام این پژوهش پاسخ به سؤال مطرح شده به شیوه ی توصیفی - تحلیلی با استفاده از ابزار کتابخانه ای می باشد. نتایج پژوهش مؤید این فرضیه است که در دوران سازندگی سیاست خارجی منطقه ای ایران دچار تحولات اساسی گردید و آقای هاشمی از خطبه های نماز جمعه برای آماده سازی افکار عمومی استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1811 - نقش عامل انرژی در روابط ایران و ترکمنستان
        فرهاد عطایی حمیدرضا عزیزی
        فروپاشی شوروی باعث ایجاد تحول عظیمی در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز شد. از همان زمان وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از این کشورها به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. وجود این ظرفیت از سویی سبب جلب توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این کشورها شد. از سو چکیده کامل
        فروپاشی شوروی باعث ایجاد تحول عظیمی در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز شد. از همان زمان وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از این کشورها به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. وجود این ظرفیت از سویی سبب جلب توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این کشورها شد. از سوی دیگر محصور بودن این کشورها در خشکی و انحصار روسیه بر خطوط انتقال انرژی، موجب شد که این کشورها نیز برای کاهش وابستگی، در پی شرکای جدید برآیند؛ در این مقاله ترکمنستان به عنوان کشوری از مجموعهی سابق شوروی و ایران به عنوان بازیگر منطقهای و ذینفع در کنشهای انرژی منطقه، مورد توجه قرار گرفته و نقش عامل انرژی در روابط دو کشور بررسی میشود. سؤال این است که عامل انرژی چه نقشی در روابط ایران و ترکمنستان، پس از فروپاشی شوروی داشته است؟ فرضیهی مقاله این است که عامل انرژی باعث همکاری دو کشور و نزدیکی آنها به یکدیگر شده است. در این پژوهش، منابع انرژی دو کشور و جایگاه جهانی و منطقهای آنها و سپس پروژههای مشترک و سرمایهگذاریهای دو کشور در زمینهی بهرهبرداری یا انتقال انرژی معرفی و مورد بررسی قرار میگیرد. در انجام این پژوهش از اخبار خبرگزاریها، آمارهای رسمی و همچنین کتابها و مقالات تحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1812 - تأثیر ویژگی های ژئوپلیتیکی جمهوری آذربایجان بر روابط با جمهوری اسلامی ایران
        مجید عباسی مرتضی نور محمدی سید محمدرضا موسوی
        این مقاله در صدد شناخت تأثیرات ویژگی های ژئوپلیتیکی جمهوری آذربایجان بر روابط دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران می باشد. کشور آذربایجان در منطقه ای واقع شده که به دلیل خصوصیات جغرافیایی و همسایگی با ایران همواره مورد توجه قدرت های جهانی بوده است و بنابراین بررسی ژئوپلیتیک چکیده کامل
        این مقاله در صدد شناخت تأثیرات ویژگی های ژئوپلیتیکی جمهوری آذربایجان بر روابط دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران می باشد. کشور آذربایجان در منطقه ای واقع شده که به دلیل خصوصیات جغرافیایی و همسایگی با ایران همواره مورد توجه قدرت های جهانی بوده است و بنابراین بررسی ژئوپلیتیک این کشور می تواند در اتخاذ تصمیمات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی کشور ما سودمند و برای کاستن از تصادمات احتمالی در آینده مفید واقع شود. از این رو در این تحقیق برای پاسخ به این سوال که ویژگی های ژئوپلیتیکی آذربایجان چه تأثیری بر روابط با ایران دارد، از شیوه تحلیل محتوا استفاده شده تا به درک کامل تری از شناخت ویژگی ها و ریشه یابی چالش ها، فرصت ها و تهدیدها کمک نماید. در پایان ضمن تبیین تأثیر عوامل مختلف ژئوپلیتیکی آذربایجان در کاهش یا افزایش سطح روابط میان دو کشور،به تجزیه و تحلیل و ارایه پیشنهادهای لازم در این زمینه پرداخته خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1813 - امنیت انرژی چین و ژئواکونومیک انرژی ایران
        سید شمس الدین صادقی
        چکیده صاحب نظران حوزه‌ی اقتصاد سیاسی و معرفت روابط بین الملل با استناد به روندهای جاری در اقتصاد سیاسی بین الملل، قرن 21 را قرن ژئواکونومیک نامیده اند؛ چراکه براین باورند یکی از چالش های مهم جهانی در این قرن، چالش بر سر منابع انرژی با تأکید بر نفت و گاز است و مسأله‌یا چکیده کامل
        چکیده صاحب نظران حوزه‌ی اقتصاد سیاسی و معرفت روابط بین الملل با استناد به روندهای جاری در اقتصاد سیاسی بین الملل، قرن 21 را قرن ژئواکونومیک نامیده اند؛ چراکه براین باورند یکی از چالش های مهم جهانی در این قرن، چالش بر سر منابع انرژی با تأکید بر نفت و گاز است و مسأله‌یامنیت انرژی از مسائل مهم پارادایم اقتصاد سیاسی این قرن خواهد بود. هم چنین در این قرن میان امنیت انرژی و میلیتاریسم جهت حفاظت از محموله‌های نفتی و حفظ بازارهای تجاری انرژی، پیوندی ناگسستنی برقرار است و امنیت عرضه‌ی انرژی یکی از اجزای محوری سیاست انرژی تلقی شده و رقابت بر سر تصاحب منابع و بازارهای انرژی از طریق به‌کارگیری ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نیروی نظامی به مسأله‌ای اساسی در روابط و مناسبات بین‌المللی تبدیل شده است. در این میان تأمین امنیت انرژی برای کشوری هم چون چین -که بیشترین رشد شتابان مصرف انرژی را تجربه می کند- به یکی از ارکان مهم سیاست انرژی و نیز سیاست خارجی این کشور تبدیل شده است. با توجه به این مهم، این مقاله تلاش می‌کند تا از این منظر به مقوله ی مورد نظر در این پژوهش بپردازد و موقعیت ژئواکونومیک ایران را در همین ارتباط بررسی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1814 - رابطه ایران و امریکا بین سالهای 32- 1330 (بررسی اسناد) علل کودتای 28 مرداد
        علی جدیدی
        تاریخ معاصر سالهای 1332-1330ش/ 1953-1951م به دلایل متعدد از اهمیت بسزایی برخوردار است. از جنبه های مهم دوره مزبور جنبش ملت ایران برای ملی ساختن نفت و واکنش دولت ایالات متحده امریکا در قبال آن است .این مقاله با تاکید بر منافع ملی امریکا در صدد بررسی عواملی است که باعث تغ چکیده کامل
        تاریخ معاصر سالهای 1332-1330ش/ 1953-1951م به دلایل متعدد از اهمیت بسزایی برخوردار است. از جنبه های مهم دوره مزبور جنبش ملت ایران برای ملی ساختن نفت و واکنش دولت ایالات متحده امریکا در قبال آن است .این مقاله با تاکید بر منافع ملی امریکا در صدد بررسی عواملی است که باعث تغییر رویکرد ایالات متحده آمریکا در قبال ملی کردن صنعت نفت ودولت دکتر مصدق گردید.بر خلاف مشهور به نظر نمی رسد هراس از قدرت روز افزون کمونیسم در ایران عامل اصلی تغییر سیاست آمریکا شده باشد ،بلکه عامل اساسی در نوع رویکرد به دولت دکتر مصدق از جانب آمریکا موقعیت سوق الجیشی ایران و سهیم شدن در منابع نفت بوده است. این مقاله با توجه به موضوع مورد مطالعه که در حوزه تاریخ معاصر ایران قرار دارد بر روش تاریخی - اسنادی استوار است.از آنجایی که تاثیر روابط این دوره بر مناسبات ایران و امریکا سایه افکنده است پرداختن به این مهم ضرورت و اهمیت خاصی را می طلبد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1815 - عوامل همگرا و واگرا در روابط ایران و ترکیه پس از به قدرت رسیدن حزب اسلام گرای عدالت و توسعه در ترکیه
         جلال درخشه مجید دیوسالار
        مقالهی حاضر، روابط ایران و ترکیه را از زمان روی کار آمدن حزب اسلامگرای عدالت و توسعه در ترکیه از سال 2002 میلادی تا سال 2009 ، مورد بررسی قرار میدهد. به همین دلیل سعی شده است تا با تأکید بر متغیرهایی از قبیل تلاش دوکشور ایران و ترکیه برای تبدیل شدن به قدرت منطقهای، نگرش چکیده کامل
        مقالهی حاضر، روابط ایران و ترکیه را از زمان روی کار آمدن حزب اسلامگرای عدالت و توسعه در ترکیه از سال 2002 میلادی تا سال 2009 ، مورد بررسی قرار میدهد. به همین دلیل سعی شده است تا با تأکید بر متغیرهایی از قبیل تلاش دوکشور ایران و ترکیه برای تبدیل شدن به قدرت منطقهای، نگرش دو کشور به مسائل خاورمیانه، مسألهی هستهای ایران، مسألهی کردها در روابط دو کشور، عوامل مؤثر در بسط و فصل روابط و تأثیر روابط ترکیه با آمریکا و اسرائیل و تحول در روابط ترکیه با این کشورها و تأثیر این متغیرها بر روابط ایران و ترکیه، همکاری های اقتصادی که بخش اعظم روابط دو کشور در این حوزه متجلی است را مورد کنکاش قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1816 - تأملی سایبرنتیک بر مدل تصمیم‌گیری هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران
        سید یوسف قرشی
        چکیده در سال‌های اخیر سیاست هسته‌ای ایران، یکی از بحث‌انگیزترین مسائل روابط بین‌الملل بوده؛ به گونه‌ای که در اغلب نشست‌های سران کشورها به‌رغم عدم حضور ایران، از آن سخن به میان آمده است. برخی بر این باورند که سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و نحوه تصمیم‌گیری در خصوص ا چکیده کامل
        چکیده در سال‌های اخیر سیاست هسته‌ای ایران، یکی از بحث‌انگیزترین مسائل روابط بین‌الملل بوده؛ به گونه‌ای که در اغلب نشست‌های سران کشورها به‌رغم عدم حضور ایران، از آن سخن به میان آمده است. برخی بر این باورند که سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و نحوه تصمیم‌گیری در خصوص انتخاب گزینه‌های بدیل را نمی‌توان بر پایه نظریه‌های رایج تصمیم‌گیری یا پارادایم تحلیلی تفسیر و تبیین کرد؛ لذا نیازمند به‌کارگیری نظریه‌های جدید و اتکا به رویکردهای تصمیم‌گیری متفاوت هستیم. در نوشتار حاضر با معرفی و تشریح اصول و مفروضه‌های نظریه سایبرنتیک تصمیم نشان داده می‌شود که این چارچوب نظری از قدرت تبیین بیشتری در مقایسه با سایر رهیافت‌ها به منظور بررسی سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. نویسندگان بر این باورند که در چاچوب نظریه سایبرنتیک، تمرکز بر متغیر حیاتیِ دستیابی به چرخه سوخت هسته‌ای اصل رفتاری جمهوری اسلامی ایران در سیاست هسته‌ای بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1817 - ارزیابی تحریم های آمریکا علیه ایران در قالب گفتمان حمایت از حقوق بشر
        محمود جلالی ستاره صادقی محمدی مجتبی بابایی
        حقوق بشر به عنوان یکی از مهم ترین شاخصه های تمدن از اهمیت بسیاری در روابط بین الملل برخوردار است. با وجود این، ابهام در تعریف و استفاده ابزاری از آن یکی از مهم ترین چالش های ارتقای حقوق بشراست. کشورهای غربی و به ویژه آمریکا به بهانه ی حمایت از دموکراسی و حقوق بشر در امو چکیده کامل
        حقوق بشر به عنوان یکی از مهم ترین شاخصه های تمدن از اهمیت بسیاری در روابط بین الملل برخوردار است. با وجود این، ابهام در تعریف و استفاده ابزاری از آن یکی از مهم ترین چالش های ارتقای حقوق بشراست. کشورهای غربی و به ویژه آمریکا به بهانه ی حمایت از دموکراسی و حقوق بشر در امور داخلی سایر کشورها مداخله می کنند و با استفاده از دیپلماسی عمومی و رسانه ای، بسیاری از کشورها را مورد هجمه ی تبلیغاتی قرار داده و اقداماتی را نیز علیه آن ها انجام می دهند، آمریکا از 1993 م تا 1996 م بیش از 61 تحریم یک جانبه علیه 35 کشور ایجاد نمود که 42 درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهند. تحریم های یک جانبه آمریکا به خاطر فراسرزمینی بودن آن ها با دیگر کشورها به یک موضوع مجادله برانگیز تبدیل شده است. بسیاری از کشورها معتقدند که چنین تحریم هایی در حقوق حاکمیتی آن ها به عنوان کشورهای مستقل دخالت می کند. با پیروزی انقلاب اسلامی، آمریکا همواره تحریم را به عنوان یکی از ابزارهای تغییر رفتار ایران مورد توجه قرار داده است. در این میان بر تحریم های حقوق بشری به عنوان نوعی تحریم هوشمند تاکید کرده تا بتواند ایران را به امتیازدهی و اتخاذ دیپلماسی انفعالی در حوزه ی سیاسی به خصوص پرونده ی هسته ای وادار کند. در این مقاله سعی می شود جایگاه تحریم های حقوق بشری در استراتژی آمریکا علیه ایران و راه کارهای مناسب برای مدیریت چالش ها و فرصت ها مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1818 - جایگاه حزب اله لبنان در استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران
        علیرضا گلشنی محسن باقری
        هدف این مقاله شناسایی و تحلیل جایگاه حزب الله لبنان در استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران است. اقدامات حزب الله لبنان در مجاور مرزهای اسراییل (به عنوان تهدید اصلی علیه جمهوری اسلامی ایران) ضمن دادن موقعیت مهم به این جنبش منجر به افزایش توان بازدارندگی جمهوری اسلامی چکیده کامل
        هدف این مقاله شناسایی و تحلیل جایگاه حزب الله لبنان در استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران است. اقدامات حزب الله لبنان در مجاور مرزهای اسراییل (به عنوان تهدید اصلی علیه جمهوری اسلامی ایران) ضمن دادن موقعیت مهم به این جنبش منجر به افزایش توان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران گردیده است. بنابراین سوال اصلی مقاله حاضر این است که: حمایت جمهوری اسلامی ایران از حزب الله لبنان چه تاثیراتی بر توان بازدارندگی ایران دارد؟ در پاسخ به سوال فوق، فرضیه تحقیق آن است که: حمایت جمهوری اسلامی ایران از حزب الله موجب افزایش قدرت بازدارندگی ایران می گردد. در راستای آزمون فرضیه فوق، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی متغیرهایی مانند افزایش عمق استراتژیک ایران، شکست استراتژی بازدارندگی و کاهش ضریب امنیت نظامی اسراییل و کاهش احتمال حمله ی نظامی به ایران مورد بحث قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از این است که: حمایت جمهوری اسلامی ایران از حزب الله در مسیر مواجهه با رژیم اسراییل از یک سو، موجب شکست بازدارندگی و کاهش امنیت ملی اسراییل گردیده و از سوی دیگر، ضمن افزایش عمق استراتژیک جمهوری اسلامی ایران منجر به کاهش احتمال هر گونه تهاجم نظامی علیه ایران شده است. این وضعیت، در نهایت باعث افزایش قدرت بازدارندگی غیرمستقیم منطقه ای و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1819 - پارادوکس نفت و توسعه در ایرانر
        محمد شریفی
        در قرن بیستم، دوره استعمار نوین، سیاست کشورهای صنعتی و استعمارگر برای به دست آوردن ثروتهای ملی و منابع کشورهای کمتر توسعه یافته بر این قرار گرفت که با استفاده از ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی، اقتصاد این کشورها را به یک اقتصاد تک محصولی تبدیل کنند و با وابسته شدن اقتص چکیده کامل
        در قرن بیستم، دوره استعمار نوین، سیاست کشورهای صنعتی و استعمارگر برای به دست آوردن ثروتهای ملی و منابع کشورهای کمتر توسعه یافته بر این قرار گرفت که با استفاده از ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی، اقتصاد این کشورها را به یک اقتصاد تک محصولی تبدیل کنند و با وابسته شدن اقتصاد آنها به یک محصول در صورت لزوم با فشار اقتصادی، آن کشورها را مهار نمایند و منابع آنها را به چنگ آورند و راه رسیدن مواد اولیه ارزان و سوخت مناسب برای کشور خویش را همواره در اختیار داشته باشند. در ایران، نفت این نقش را از دهه های پیشین در اقتصاد بازی می کند. شواهد تاریخی اقتصاد ایران نشان دهنده خواست و اراده سیاستگذاران ایران برای ایجاد تحول در حوزه نفت به توسعه اقتصادی و اجتماعی در گذشته و حال است. ابتلای اقتصاد ایران به بیماری هلندی نتیجه مستقیم کسب و صرف درآمدهای نفتی است. تغییر نگرش از درآمدی به سرمایه ای در مورد نفت، آغازی برای تبدیل آثار زیان بخش به آثار سودبخش اقتصاد نفتی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1820 - تحولات انقلابی بحرین و تعارضات مذهبی و ژئوپولیتیکی ایران و عربستان سعودی
        علی آدمی سید محمدرضا موسوی حسینعلی توتی
        از آنجایی که بحرین برای قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای از یک ارزش ویژه ی ژئوپولیتیکی برخوردار است؛ تحولات صورت گرفته در بحرین همواره واکنش و سیاست های متعارضی را از طرف این کشورها در پی داشته است. با وقوع بیداری اسلامی در بحرین، کشورهای مخالف ایران از جمله عربستان سعو چکیده کامل
        از آنجایی که بحرین برای قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای از یک ارزش ویژه ی ژئوپولیتیکی برخوردار است؛ تحولات صورت گرفته در بحرین همواره واکنش و سیاست های متعارضی را از طرف این کشورها در پی داشته است. با وقوع بیداری اسلامی در بحرین، کشورهای مخالف ایران از جمله عربستان سعودی با منحرف کردن پروژه ی اعتراضات استقلال خواهانه ی مردم بحرین، صورت مساله را تغییر داده و ابراز کرده اند که ایران درصدد دخالت در امور داخلی کشور بحرین است. این پژوهش با طرح این سوال که ریشه های تعارضات مذهبی و ژئوپلیتیکی ایران و عربستان در رابطه با بحرین چه بوده و چه تاثیری بر روابط بین دو کشور بعد از وقوع بیداری اسلامی داشته، به این نتیجه رسیده است که، این تعارضات قبل از انقلاب اسلامی ایران شروع و با تحولات انقلابی بحرین به اوج خود رسیده که همچنان در جریان می باشد. بعضی از مهمترین ریشه های این تعارضات عبارتند از: ادعای ارضی ایران در خصوص بحرین (قبل از انقلاب)، انقلاب اسلامی در ایران و برانگیختن حس انقلابی شیعیان بحرین و عربستان، حمایت ایران از افزایش نقش شیعیان، حضور ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در بحرین، تشکیل شورای همکاری خلیج فارس علیه ایفای نقش ایران در منطقه، دخالت نظامی عربستان در بحرین، رقابت تسلیحاتی ایران و عربستان و پی ریزی سناریوهای متعدد برای انزوای ایران. با توجه به ماهیت تحقیق، روش تحقیق توصیفی - تحلیلی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1821 - تأثیر ساختار حزبی بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی ایران
        مجید توسلی رکن آبادی نیما رضایی
        به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، چکیده کامل
        به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، دکترین پیرامونی خود را بر این اساس استوار نموده بود که، اسرائیل باید از طریق اتحاد با کشورهای ترکیه، ایران و اتیوپی، دولتهای عربی را محاصره نموده تا بهتر بتواند انزوای خویش را کاهش داده و به اهداف خود از جمله امنیت ملی نائل آید. در این تحقیق ضمن بررسی وضعیت احزاب اسرائیلی و تفکیک اردوگاههای موجود در میان احزاب، دیدگاه های این احزاب در قبال جمهوری اسلامی ایران در سه باز هی زمانی مختلف مورد تدقیق قرار می گیرد. دوره ی اول از زمان پیروزی انقلاب اسلامی آغاز م یشود و تا کنفرانس صلح مادرید در در 30 اکتبر 1991 ادامه دارد. از زمان کنفرانس صلح مادرید تا زمان مفتوح شدن پرونده ی ایران در آژانس بی نالمللی انرژی هست های ) IAEA ( نیز در دوره ی دوم می گنجد و دور هی سوم نیز از زمان گشوده شدن پرونده ی ایران در شروع و تا زمان حاضر ادامه م ییابد. این پژوهش در پی آن است که به این سؤال اصلی پاسخ دهد که دیدگا ههای حزب یا ائتلاف احزاب حاکم بر کابینه ی اسرائیل چه تأثیری بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال ایران داشته است؟ و این فرضیه ارائه م یگردد که سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی در سه بازه ی زمانی مختلف، از اصول ثابتی پیروی نموده که با تحولات کابینه ی اسرائیل دستخوش تغییر نشده است . این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای- اینترنتی تهیه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1822 - حقوق عام اقلیت‌های دینی در قوانین اساسی ایران، مصر و عراق
        حجت اله ابراهیمیان
        وجود اقلیت‌های دینی و نحوه‌ تعامل حکومت‌ها با آنان که یکی از انواع اقلیت‌ها محسوب می‌شوند، از دیرباز مورد توجه دولت‌ها بوده است. کشورهای ایران، مصر و عراق به دلیل قدمت چند هزار ساله از موقعیت حساسی در منطقه برخوردارند. وجود اقلیت‌های دینی در این سه کشور و بررسی حقوق آنه چکیده کامل
        وجود اقلیت‌های دینی و نحوه‌ تعامل حکومت‌ها با آنان که یکی از انواع اقلیت‌ها محسوب می‌شوند، از دیرباز مورد توجه دولت‌ها بوده است. کشورهای ایران، مصر و عراق به دلیل قدمت چند هزار ساله از موقعیت حساسی در منطقه برخوردارند. وجود اقلیت‌های دینی در این سه کشور و بررسی حقوق آنها مورد عنایت صاحب‌نظران بوده و هست. زرتشتیان، کلیمیان و مسیحیان تنها اقلیت‌های دینی در ایران شناخته می‌شوند؛ (اصل 13 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران) همچنین در مصر علی‌رغم وجود اقلیت‌های دینی، شیعه، مسیحیان قبطی و یهودیان و عدم ذکر اقلیتی خاص در قانون اساسی ،اصل 40 قانون اساسی این کشور بهره‌مندی از حقوق عمومی همه شهروندان مصری بدون توجه به مذهب را مورد تاکید قرار می دهد؛ در ماده‌ 2 قانون اساسی عراق، اقلیت‌هایی دینی مانند مسیحیان، یزیدیان و صائبی‌های مندانی را مورد شناسایی قرار می‌دهد. ممکن است اقلیت‌های دینی در این سه کشور از حقوق خاصی در جامعه سیاسی خود برخوردار باشند اما این مقاله به بررسی حقوق عام اقلیت‌‌های دینی در این سه کشور با توجه به اهم حقوق مدنی ـ سیاسی و نیز حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد. با تمرکز این تحقیق بر قوانین اساسی سه کشور فوق بر محور بررسی حقوق عام اقلیت‌های دینی، نقاط اشتراک و افتراق قوانین سه کشور به دست می‌آید . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1823 - نقد بومی گرایی در اندیشه جلال آل احمد
        محمدتقی قزلسفلی نگین نوریان دهکردی
        نقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره چکیده کامل
        نقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره به نیازهای فکری در فهم سه رویکرد تجددگر ا، بومی گرا و گزینش گرا با تمرکز بر اندیشه ی آل احمد مورد ارزیابی قرار می گیرد. جلال آل احمد به اقتضای آثار ادبی و سیاسی روشنفکری بومی گراست. از این حیث پرداختن دوباره و واکاوی دغدغه ها و در ضمن یافتن کاستی های نظریه ی او همیشه جالب توجه خواهد بود.تردیدی نیست او در مجموع کارهای نوشتاری از نقدها تا داستان های گوناگون، جایگاه برجسته ای را در میان گفتمان های روشنفکری ایران معاصر به دست آورده است. مقاله ی حاضر بر آن است این فرضیه را به بحث بگذارد که به چه دلایلی این نگاه واجد کاستی ها و تناقض هایی است. استدلال خواهد شد که آل احمد هم در طرح معنای "غرب" و "مدرنیته" و از آن مهم تر "شرقی" یا "بومی" تضاد ها را به نمایش می گذارد . به منظور اثبات فرضیه ی این نوشتار روش توصیفی- تحلیلی را با استناد به آثار این نویسنده، پیش خواهیم گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1824 - نقش زبان در گفتمان دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
        عباسقلی عسگریان صارم شیراوند میرهادی موسوی
        دیپلماسی فرهنگی در واقع تأمین منافع ملی با استفاده از ابزارهای فرهنگی است. ‌دیپلماسی فرهنگی به یک کشور امکان می‌دهد که فرهنگ، جامعه و مردم خود را به دیگران معرفی کند و با طریق فزونی بخشیدن به ارتباطات خصوصی بین مردم کشورهای گوناگون، کشورها را قادر می‌سازد که ایده‌آل‌های چکیده کامل
        دیپلماسی فرهنگی در واقع تأمین منافع ملی با استفاده از ابزارهای فرهنگی است. ‌دیپلماسی فرهنگی به یک کشور امکان می‌دهد که فرهنگ، جامعه و مردم خود را به دیگران معرفی کند و با طریق فزونی بخشیدن به ارتباطات خصوصی بین مردم کشورهای گوناگون، کشورها را قادر می‌سازد که ایده‌آل‌های سیاسی و سیاست‌هایشان را در انظار افکار عمومی بسیار جذاب نشان دهند. هدف اساسی دیپلماسی فرهنگی ارائه ی دیدگاه روشن و موجّه نسبت به فرهنگ ارزشی و رفتاری یک بازی گر برای بازی گران مختلف عرصه ی بین‌الملل شامل دولت‌ها، سازمان های بین‌المللی دولتی و غیردولتی، نهادهای جوامع مدنی و افکارعمومی است. برای فهم دیپلماسی فرهنگی هر کشوری درک زمینه‌ها و فرایندهای شکل‌گیری آن امری ضروری است. دیپلماسی فرهنگی ایرانی- اسلامی با بهره‌گیری از زبان انقلاب اسلامی و با هدایت رهبری انقلاب اسلامی در ابتدای شکل‌گیری نظام اسلامی در کشور پی‌ریزی شد و با توسعه و عمق بخشیدن به آن در مراحل بعدی به یک گفتمان تمام عیار در دیپلماسی عمومی ایران تبدیل شده است، در این پژوهش هدف اصلی، نشانه‌شناسی عناصر، استعاره‌ها و اجزای بازنمایی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و بررسی نقش زبان در گفتمان سازی دیپلماسی فرهنگی این کشور به روش تحلیل گفتمان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1825 - ریشه یابی منازعات ایران و عربستان (مطالعه‌ی موردی سه کشور عراق، بحرین و یمن)
        احسان خضری سیدحمزه صفوی امین پرهیزکار
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مؤثر در جهان اسلام هستند. این دو کشور نقش مهمی در تحولات منطقه‌ی خاورمیانه ایفا می‌کنند. در این مقاله تلاش می‌شود با بررسی تحولات اخیر سه کشور عراق، بحرین و یمن به‌عنوان سه حوزه‌ی نفوذ ایران و عربستان، وجه ریشه‌ای رقابت چکیده کامل
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مؤثر در جهان اسلام هستند. این دو کشور نقش مهمی در تحولات منطقه‌ی خاورمیانه ایفا می‌کنند. در این مقاله تلاش می‌شود با بررسی تحولات اخیر سه کشور عراق، بحرین و یمن به‌عنوان سه حوزه‌ی نفوذ ایران و عربستان، وجه ریشه‌ای رقابت این دو دولت کاوش و در پرتو چنین وضعیتی، راهکارهای لازم استخراج شود. هدف این پژوهش آن است که نشان دهد ماهیت منازعه‌ی منطقه‌ای ایران و عربستان ریشه در ملاحظات ایدئولوژیک ناشی از حاکمیت نظام عقاید و عناصر فکری &ndash; ارزشی ناهم‌سو دارد که رهیافت‌های کشمکش زا و شکاف آفرینی را در مناسبات منطقه‌ای ایران و عربستان رقم‌زده است. به نظر می‌رسد هرگونه تلاش برای تقویت پایه‌های ایده‌ی تعامل و همکاری و کاهش تنش‌های موجود بین این دو کشور در صورتی مؤثر واقع خواهد شد که به ساختارهای معنایی دو دولت و الزامات این ساختار توجه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1826 - روابط سیاسی ـ اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در سایه‌ی تحریم‌های غربی درباره‌ی مناقشه اوکراین
        محمدتقی جهانبخش جعفر حق‌پناه
        چکیده روابط دو کشور ایران و روسیه در حوزه‌های مختلف از گذشته‌های بسیار دور وجود داشته و غالباً روسیه نیز دست بالاتر را دارا بوده است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران به دلایل مختلف جریان روابط خارجی کشورمان را تغییر داد. ایران و روسیه علیرغم وجود ذهنیت‌های مشوش از یک دیگر چکیده کامل
        چکیده روابط دو کشور ایران و روسیه در حوزه‌های مختلف از گذشته‌های بسیار دور وجود داشته و غالباً روسیه نیز دست بالاتر را دارا بوده است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران به دلایل مختلف جریان روابط خارجی کشورمان را تغییر داد. ایران و روسیه علیرغم وجود ذهنیت‌های مشوش از یک دیگر در حوزه‌های مختلف روابط خویش را با شدت و ضعف ادامه داده‌اند. مسأله ی اوکراین در سالیان اخیر تأثیر مهمی بر روابط روسیه و غرب داشته و موجب تشدید تنش‌ها میان روسیه و کشورهای غربی به زعامت ایالات‌متحده و اتحادیه‌ی اروپا شده است. در همین راستا در سال گذشته میلادی تحریم‌های اقتصادی مختلفی علیه فدراسیون روسیه اعمال شد که این کشور را ناگزیر از جایگزینی شرکای غربی با شرقی کرد. این مسأله ظاهراً دو کشور را بیش‌ازپیش به یک دیگر نزدیک کرده است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که تحریم‌های اعمال‌شده علیه فدراسیون روسیه چه تأثیری در روابط اقتصادی ـ سیاسی این کشور با جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ پاسخ احتمالی به پرسش مطرح‌شده این است که اعمال تحریم‌های غربی، روسیه را ناگزیر از تقویت روابط اقتصادی- سیاسی خود با ایران کرده و موجبات نزدیکی بیش‌ازپیش دو کشور را فراهم کرده است. این پژوهش به‌روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای و الکترونیکی انجام‌شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1827 - برابرسنجیِ‌ مفهومی ‌آموزه‌های ‌سه‌گانه‌ ‌سیاست‌ خارجی‌ جمهوری‌ اسلامی ‌ایران امُّ‌القرا، تمدّن‌ایرانی و ائتلاف/اتّحاد
        محسن خلیلی امیر عباسی خوشکار
        چکیده هدف از نگارش مقاله، بررسی آموزه‌های ام‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف است؛ از این دیدگاه که کدام‌یک از دکترین‌ها با سیاست‌خارجی ایران قرابت نظری بیشتری دارد. پرسش اصلی این است‌که چرا از میان آموزه‌های سه‌گانه امّ‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف، رهنامه امُّ‌القرا، قابلی چکیده کامل
        چکیده هدف از نگارش مقاله، بررسی آموزه‌های ام‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف است؛ از این دیدگاه که کدام‌یک از دکترین‌ها با سیاست‌خارجی ایران قرابت نظری بیشتری دارد. پرسش اصلی این است‌که چرا از میان آموزه‌های سه‌گانه امّ‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف، رهنامه امُّ‌القرا، قابلیت مناسب‌تری برای توجیه و شکل‌دهیِ رفتار سیاست‌خارجی ایران در دورانِ پساامام‌خمینی دارد؟ فرضیه مقاله این بود که با توجه به ویژگی‌های جهان‌شمولی و اسلامی‌بودن اهداف و نیز گفتمان تجویزی موجود در سیاست‌خارجی و حضور فرهنگ سیاسی مبتنی بر اسلامِ شیعی‌آرمانی حاکم بر سیاست‌خارجی، آموزه امّ‌القرا توانایی گسترده‌تری را برای تفسیر سیاست‌خارجی ایران داراست. نقد دو آموزه تمدن ایرانی و ائتلاف (به‌دلیل کم‌توجهی به نقش اسلام در سیاست‌خارجی و کم‌رنگ‌دانستن منافع اسلامی‌و آرمانی شیعی در پیوند با منافع ملی) یافته‌ اصلی پژوهش است. شیوه جمع‌آوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و روش تحلیل داده‌ها، تبیینی- مقایسه‌ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1828 - شاخص‌های اقتصادی و امنیت ملی ایران
        زریر نگین‌تاجی هومان حسینی آذین کیانی
        با پایان جنگ سرد و طرح مسایل مربوط به جهانی شدن در نظام اقتصاد سیاسی جهان، منابع نرم افزاری سیاست‌های امنیتی، با وجود تداوم اهمیت ابعاد سخت افزاری امنیت، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. در این دوران امنیت به شکل بسیط، مطرح و بیش از پیش مسائل اقتصادی و توسعه اقتصادی مبنای چکیده کامل
        با پایان جنگ سرد و طرح مسایل مربوط به جهانی شدن در نظام اقتصاد سیاسی جهان، منابع نرم افزاری سیاست‌های امنیتی، با وجود تداوم اهمیت ابعاد سخت افزاری امنیت، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. در این دوران امنیت به شکل بسیط، مطرح و بیش از پیش مسائل اقتصادی و توسعه اقتصادی مبنای اقتدار دولت‌‌ها قرار گرفت و امنیت ملی در این راستا مفهوم‌سازی شد. یعنی امنیت علاوه بر بعد نظامی آن، در جنبه‌های اقتصادی، محیط زیستی، فرهنگی و غیره نیز تبلور یافته است. در این پژوهش سعی شده است امنیت از نگاهی موسع بررسی و جنبه های اقتصادی امنیت و تاثیر شاخص های اقتصادی بر روی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مورد بحث و بررسی قرار گیرد. به همین منظور از مکتب کپنهاک که امنیت را از جنبه‌های گوناگون مورد مطالعه قرار می دهد و نگاهی موسع و ایجابی به امنیت دارد، استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1829 - قوم گرایی و تأثیر آن بر روابط جمهوری اسلامی ایران و آذربایجان
        مرتضی اباذری حبیب رضازاده محمد کریم زاده
        فروپاشی اتحاد شوروی یکی از مهمترین رویدا د های جهان در نیمه قرن 20 بوده است و تأثیرات عمیقی در سطح جهان، منطقه و روابط بین کشورها به جا گذاشته است . نتیجه این فروپاشی ظهور و حضور جمهوری های جدید در آسیای مرکزی و قفقاز است، از جمله این کشورها جمهوری آذربایجان می باشد . ا چکیده کامل
        فروپاشی اتحاد شوروی یکی از مهمترین رویدا د های جهان در نیمه قرن 20 بوده است و تأثیرات عمیقی در سطح جهان، منطقه و روابط بین کشورها به جا گذاشته است . نتیجه این فروپاشی ظهور و حضور جمهوری های جدید در آسیای مرکزی و قفقاز است، از جمله این کشورها جمهوری آذربایجان می باشد . البته 1297 ش) نیز دارای استقلال بود و - 1918 م( 1299 - این کشور در سالهای 1920 سپس به اتحاد جماهیر شوروی الحاق گردید . آذری ها با اکثریت 90 درصد و زبان ترکی، مذهب شیعه و احساسات شدید میهن پرستی جمعیت جمهوری آذربایجان را تشکیل می دهند. ایران و جمهوری آذربایجان به رغم داشتن اشتراکات فراوانی چون فرهنگ، تاریخ، دین و مذهب و مرز مشترک روابط پرتنشی با یکدیگر دارند. حال این سوال پ یش می آید که چرا به رغم این اشتراکات روابط این دو کشور تن شآمیز است؟ فرضیه نویسندگان این است که عامل قوم گرایی که تحت عنوان آذربایجان واحد از سوی جمهوری آذربایجان تبلیغ می شود (و به عاملی در سیاسی شدن قوم آذری ایران تبدیل شده است) مانعی در برقراری ارتباط مناسب بین ایران و جمهوری آذربایجان می باشد و توانسته است نقش سایر عوامل تسهیل کننده در برقراری ارتباط بین دو کشور را (تاریخ مشترک، دین و مذهب مشترک،مرز مشترک و... ) تحت الشعاع خود قرار دهد و منجر به تنش در روابط بین دو کشور گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1830 - تاثیربرنامه هسته ای ایران برنظام امنیت منطقه ای خلیج فارس با تاکید برنظریه رئالیسم تهاجمی
        مسعود جعفری نژاد فیدافه مدآبادی
        چکیده پرونده ی هسته ای جمهوری اسلامی ایران در طول 13 سال اخیر به یکی از مهم ترین موارد در معادلات خاورمیانه بدل شده است. در این میان ایالات متحده آمریکا، ایران و کشور های حاشیه ی خلیج فارس بازی گرانی هستند که به طور مستقیم در معرض پیامد های امنیتی پرونده هسته ای هستند. چکیده کامل
        چکیده پرونده ی هسته ای جمهوری اسلامی ایران در طول 13 سال اخیر به یکی از مهم ترین موارد در معادلات خاورمیانه بدل شده است. در این میان ایالات متحده آمریکا، ایران و کشور های حاشیه ی خلیج فارس بازی گرانی هستند که به طور مستقیم در معرض پیامد های امنیتی پرونده هسته ای هستند. با توجه به موضع چالشی آمریکا و کشورهای عرب حاشیه ی خلیج فارس نسبت به برنامه ی صلح آمیز هسته ای ایران پرسش اساسی این مقاله این است که چرا ایالات متحده می کوشد با تمرکز بر تهدید آمیز جلوه دادن این برنامه به معضل امنیت در میان بازی گران منطقه ی ای دامن می زند؟ فرضیه ی پژوهش حاضر نیز بر این مطلب استوار است که امنیتی کردن پرونده هسته ای ایران به موازات پروژه ی ایران هراسی، ضامن منافع استراتژیک آمریکا در منطقه ی خاورمیانه به ویژه خلیج فارس بوده و برداشت کشور های حوزه ی خلیج فارس از این پرونده تحت تأثیر همین القائات است. در این مقاله چارچوب نظری مورد استفاده، رئالیسم تهاجمی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1831 - تغییر و تداوم در سیاست خارجی برزیل در قبال جمهوری اسلامی ایران
        اسماعیل شفیعی عبدالرحمن افشاری ندا شاه نوری
        چکیده مقاله‌ی حاضر درصدد بررسی تغییر و تداوم در سیاست خارجی برزیل در رابطه با جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی نقش برزیل درصحنه‌ی سیاسی بین‌المللی و تأثیر آن بر پرونده‌ی هسته‌ای ایران پرداخته است. پرونده هسته‌ای ایران نه‌تنها برای قدرت چکیده کامل
        چکیده مقاله‌ی حاضر درصدد بررسی تغییر و تداوم در سیاست خارجی برزیل در رابطه با جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی نقش برزیل درصحنه‌ی سیاسی بین‌المللی و تأثیر آن بر پرونده‌ی هسته‌ای ایران پرداخته است. پرونده هسته‌ای ایران نه‌تنها برای قدرت‌های بزرگ جهانی از جهات مختلف، موضوعی قابل‌توجه بوده است بلکه تعدادی از قدرت‌های متوسط نظام بین‌الملل نیز کوشیده‌اند با وارد شدن به آن و تلاش برای باز کردن گره‌هایش، میزان اثرگذاری خود را در عرصه‌ی جهانی افزایش دهند. یکی از این کشورها برزیل است که در بازه‌ی زمانی کوتاهی وارد موضوع هسته‌ای ایران شد و اقداماتی را در این زمینه انجام داد. این نوشتار تلاش می‌کند تا علل وارد شدن کشوری باقدرت متوسط و از یک حوزه‌ی جغرافیایی متفاوت به پرونده هسته‌ای ایران را شناسایی کند. برزیل با ارائه راهکارهای جدید در نزدیک کردن دیدگاه‌های طرفین کوشش کرد اما در شکستن اجماع کشورهای غربی و متحدان آن‌ها علیه ایران ناتوان ماند و درنهایت دنباله‌رو مسیری شد که قدرت‌های بزرگ آن را تعیین کرده بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1832 - راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در قبال امنیت خلیج فارس
         محمد علی بصیری لیلا جاویدی
        منطقه خلیج فارس همواره به عنوان یکی ازمناطق مهم امنیتی، راهبردی و اقتصادی در نظام بین الملل از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده، به گونه ای که در طول قرن های اخیر، پیوسته مورد توجه قدرت های بزرگ جهانی بوده و از تجاوز آنها در امان نمانده است. امروزه با اکتشاف نفت، و با توجه چکیده کامل
        منطقه خلیج فارس همواره به عنوان یکی ازمناطق مهم امنیتی، راهبردی و اقتصادی در نظام بین الملل از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده، به گونه ای که در طول قرن های اخیر، پیوسته مورد توجه قدرت های بزرگ جهانی بوده و از تجاوز آنها در امان نمانده است. امروزه با اکتشاف نفت، و با توجه به نقش اساسی آن در اقتصاد جهانی، امنیت و ثبات این منطقه دغدغه اصلی کشورهای منطقه و جهان است. به نظر می رسد با توجه به بافت دولت های منطقه ی خلیج فارس و وضعیت سرزمینی و جغرافیای سیاسی آن امنیت منطقه ای مبتنی بر همکاری بین دولت های منطقه، مناسب ترین شیوه برای تامین امنیت خلیج فارس است. البته این مهم نیز حاصل نمی شود، مگر با به کارگیری شیوه های گوناگون اعتماد سازی متقابل بین دولت های منطقه برای رفع سوء تفاهمات که وظیفه سران کشورهای منطقه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1833 - دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر فناوری‌های دفاعی-امنیتی)
        نوذر شفیعی اصغر شکری مقدم
        در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت‌، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت چکیده کامل
        در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت‌، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت را متنوع و پیچیده نموده است. به تبع پیشرفت فناوری برای کشورها مسائل جدیدی در روابط بین‌الملل بوجود آمد که یکی از آن‌ها دیپلماسی فناوری است. با توجه به تحریم‌های تکنولوژیک غرب علیه جمهوری اسلامی ایران این پژوهش در پی پاسخگویی به این سوال است که دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران چگونه می‌تواند نیازهای دفاعی- امنیتی کشور را تأمین نماید؟ به نظر می‌رسد که دستیابی ایران به فناوری‌های مرتبط با نیازهای دفاعی- امنیتی، مستلزم شناخت دقیق محدودیت‌های بین‌المللی بر سر راه تأمین فنی ایران و تنظیم راهکارهای مبتنی بر بهبود نهادی، فنی و حرفه‌ای دیپلماسی فناوری برای دور زدن تحریم‌ها و محدودیت‌های حقوقی و سیاسی به ویژه با تکیه بر رهیافت منطقه‌گرایی و سیاست تنش‌زدایی می‌باشد. روش مطالعه در پژوهش حاضر، توصیفی و تحلیل ثانویه می‌باشد. این پژوهش منطقه‌گرایی را مبنای نظری خود قرار داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1834 - Impact of Using the STAD Model of Cooperative Learning on Autonomy and Attitude of Iranian Secondary School EFL Learners
        ابوالحسن نطری
        10.30495/lct.2023.1982919.1085
        This quasi-experimental study investigated the impact of cooperative learning on Iranian secondary school EFL learners&rsquo; Autonomy and attitude. To achieve the purpose of the study, 142 EFL students were selected based on their performance on the Oxford Quick Placem چکیده کامل
        This quasi-experimental study investigated the impact of cooperative learning on Iranian secondary school EFL learners&rsquo; Autonomy and attitude. To achieve the purpose of the study, 142 EFL students were selected based on their performance on the Oxford Quick Placement Test (OQPT). The students were divided into an experimental group receiving treatment through the STAD model of cooperative learning and a control group devoid of the stated treatment. To recognize the entry behaviors of the participants, pretests were run. The same educational content was taught to both EG and CG during an educational term. Furthermore, to disclose the effect of treatment, an autonomy posttest similar to the pretest but in rearranged order in options and items, and also an attitude posttest with the same characteristics were administered to the students in both groups at the end of the instruction. Moreover, the mean scores of autonomy and attitude questionnaires were compared via a one-way ANCOVA, and chi-square respectively. The outcomes showed the rejection of both null hypotheses consequently concluding that cooperative learning had a significant effect on the autonomy and attitude of Iranian EFL learners. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1835 - EFL Reading Comprehension Questions in Iranian High School Books: A Critical Thinking Perspective
        زهرا شارقی مجتبی مطلبی کیا
        10.30495/lct.2015.692314
        In line with the studies in EFL/ESL contexts confirming the positive relationship between critical thinking ability and reading comprehension, this study intended to investigate how frequently critical thinking was used in the questions of EFL reading comprehension in I چکیده کامل
        In line with the studies in EFL/ESL contexts confirming the positive relationship between critical thinking ability and reading comprehension, this study intended to investigate how frequently critical thinking was used in the questions of EFL reading comprehension in Iranian high school books. To this end, Critical Reading Questions (CRQs), Vocabulary in Context (VIC), Literal Comprehension (LC), and Extended Reasoning (ER) were identified. The focus of the study was on ER questions, which lead to critical thinking. The reason was that the crucial problem of the students lies in textually implicit information in the texts. To classify the questions for CRQs, Petersonʼs (2008) model was employed, and to specify critical thinking question types, a framework proposed by Academic Skills Unit (2008) was used as reference. To collect the data, the researchers identified the total percentages and frequencies of questions related to the passages in English Books I, II, III, and Pre-University. The findings revealed very little attention to critical thinking within the objectives of the questions of Books I, II, and III. Fortunately, the Pre-University book could be helpful to provide the students with fruitful exercises which fostered the application of ER questions. This study highlights the need for raising researchers' and teachersʼ awareness of ER-based reading comprehension questions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1836 - A Contrastive Rhetoric Analysis of 'Code Glosses' in Medicine Academic Research Posters Written in English by Native and Iranian Writers
        محمدرضا طالبی نژاد فریبا قدیانی
        The present contrastive rhetoric study was aimed at analyzing 'Code Glosses' in a corpus of 60 Medicine Academic Research Posters (MARPs) written in English by Native and Iranian writers. To the best of the researchers&rsquo; knowledge, none of the previous studies had چکیده کامل
        The present contrastive rhetoric study was aimed at analyzing 'Code Glosses' in a corpus of 60 Medicine Academic Research Posters (MARPs) written in English by Native and Iranian writers. To the best of the researchers&rsquo; knowledge, none of the previous studies had focused on this case. The two mentioned categories of MARPs published from 2012 to 2013 were selected randomly and regardless of particular specialty of medicine disciplinary. MARPs written by native and Iranian writers were respectively taken from F1000 posters site and Fifth International Congress (FIC) on Quality Improvement in Clinical Laboratories held in Tehran, Iran. Hyland&rsquo;s (2005) model was used as the framework of the study and &lsquo;Code Glosses&rsquo; were scrutinized in the corpus as the sub-type of meta-discourse markers. In line with the goals of the study the researchers conducted the following procedures: First, they performed the quantitative analysis of &lsquo;Code Glosses&rsquo; by text analyzer_ MAXQDA software. Then, they performed the qualitative analysis manually to be sure of meta-discourse functionality of the counted markers in the context. Finally, they ran Chi- Square tests at &alpha;=0.05 to determine the probable significant differences between two categories of MARPs. The results of the study showed a significant difference between MARPs written by Native and Iranian writers in using rhetorical strategies regarding' Code Glosses'. It can be concluded that the observed difference was due to writers&rsquo; different first language and cultural context. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1837 - The Impact of Individual Age Differences on the Use of EFL Vocabulary Learning Strategies
        زهرا شوشتری سمیرا حیاتی سامیان سعید خزایی
        The present study intended to identify Iranian EFL learners' vocabulary learning strategy use and to find out any relationship between the learners' age and their vocabulary learning strategy use or vocabulary test performance. To that end, 60intermediate Iranian EFL le چکیده کامل
        The present study intended to identify Iranian EFL learners' vocabulary learning strategy use and to find out any relationship between the learners' age and their vocabulary learning strategy use or vocabulary test performance. To that end, 60intermediate Iranian EFL learners, 25 males and 35 females, studying English at a well-known language institute were selected according to their performance on the Oxford Placement Test (OPT). Then, they were divided into 2 groups according to their age: teenagers and adults. Four instruments were used to collect the needed data, namely OPT, a vocabulary learning strategy questionnaire, a vocabulary test, and an interview. The vocabulary learning strategy questionnaire and the vocabulary test were administered in two consecutive sessions. The results indicated that both groups of learners used rote learning (RL) strategies more frequently than other categories of memory strategy, but there were some differences in their ordering of other subcategories of memory strategy. While there was a negative relationship between the teenagers' age and their vocabulary test performance, no relationship was found between the adults' age and their vocabulary test scores. Overall, the findings imply the need for classroom pedagogy to integrate strategy instruction for students of different age and proficiency levels. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1838 - نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تقویت تاب‌‌آوری اجتماعی شهرها(مورد پژوهش: سیلاب در ایلام)
        طیبه اکبری محمود رضایی پاکزاد آزادخانی
        10.30495/uss.2024.709660
        تمرکز جمعیت، صنایع، خدمات و زیرساخت‌‌ها در شهرها سبب شده تا چالش‌‌های شهرنشینی از قبیل سوانح طبیعی- همچون سیلاب‌‌ها- موضوع جدی‌‌تری برای پژوهش‌‌های شهری و میان‌رشته‌ای فناوری و جامعه‌‌شناسی به‌حساب آید. بهره‌‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به‌‌عنوان راهبردی در چکیده کامل
        تمرکز جمعیت، صنایع، خدمات و زیرساخت‌‌ها در شهرها سبب شده تا چالش‌‌های شهرنشینی از قبیل سوانح طبیعی- همچون سیلاب‌‌ها- موضوع جدی‌‌تری برای پژوهش‌‌های شهری و میان‌رشته‌ای فناوری و جامعه‌‌شناسی به‌حساب آید. بهره‌‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به‌‌عنوان راهبردی در افزایش تاب‌‌آوری اجتماعی و کاهش مخاطرات، در جوامع مطرح شده است. در این مقاله جایگاه این فناوری در مدیریت سیلاب در شهرهای ایران با استفاده از روش کیفی مورد پرسش قرار گرفته است. هدف، اولویت‌‌بندی راهبردها و ابعاد به‌کارگیری این فناوری است. با هدف کاربردی شدن پژوهش، مطالعۀ موردی سیل در شهر ایلام صورت گرفت. جامعۀ آماری پژوهش را ساکنان شهر و متخصصان حوزه مسائل شهری و مدیریت بحران تشکیل می‌‌دهد. اطلاعات نخست از طریق مرور متون کتابخانه‌‌ای سپس ابزار مصاحبه عمیق میدانی با ساکنین (12 نفر)، سیل‌‌زدگان (سه نفر) و متخصصان (15 نفر) به روش نمونه‌‌گیری هدفمند تا حد اشباع گردآوری شد. جهت تحلیل اطلاعات، با تکنیک دلفی یعنی استفاده از آرای خبرگان (15 نفر) راهبردها در دو دور به ترتیب تکمیل و ارزیابی- اولویت‌‌بندی و جهت تأییدپذیری بیشتر، یافته‌‌ها با ابزار مشاهده هدفمند موردی و تحلیل سوات (SWOT) بازبینی شدند. در دور سوم، اجماع نهایی خبرگان در اولویت راهبردها و نسبت آن با ابعاد فاوا حاصل شد. نتایج نشان داد که رسیدن به بالاترین جایگاه فناوری در تاب‌‌آوری شهری با تقویت سرمایۀ اجتماعی ممکن است. راهبردهایی که در اولویت دوم قرار گرفتند به ترتیب شامل کاهش آسیب‌‌پذیری، افزایش توسعۀ جامعه و کیفیت زندگی هستند و راهبردهای گسترش دسترسی و عدالت اجتماعی، بهبود حکمروایی و پاسخگویی جوامع، افزایش دانش فنی و خلاق و سرانجام ایجاد شهرهای انتقالی در اولویت‌‌های بعدی هستند؛ بنابراین کارآیی فناوری در شهرها بدون ابعاد اجتماعی به‌ویژه قومی &ndash; قبیله‌‌ای و هوش مکان پرسش‌‌پذیر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1839 - Comparison of the Efficiency of Power Transmission Companies in the Electric Power Industry of Iran Applying Conventional and Network Data Envelopment Analysis Methods
        کامبیز شاهرودی محمد رضا خسروی
        This study is an applied study conducted to evaluate and compare the efficiency of Iran's regional power companies using conventional and network Data Envelopment Analysis methods. Iran's regional power companies use two- phased process to transmit power. Using applied چکیده کامل
        This study is an applied study conducted to evaluate and compare the efficiency of Iran's regional power companies using conventional and network Data Envelopment Analysis methods. Iran's regional power companies use two- phased process to transmit power. Using applied approach, the performance and efficiency of these companies were measured with network and conventional methods, and they were compared with each other (input-oriented BCC). It was indicated that network models have wider application compared with other method since it provides vivid picture of the efficiency of regional power companies. The Wilcoxon test result shows there is significant difference between efficiency scores of Iran's regional power companies using BCC and network methods, and investigation of the quality of difference of scores also indicate that efficiency of companies in the network model is lower than efficiency scores of BCC model. In general, network models have higher application than to provide a vivid picture of the efficiency of regional electricity companies and more accurate comparison of them. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1840 - Compliance and ranking of effective factors in the failure of strategic management in Iran Telecommunication Company
        رضا خضردوست نرگس دل افروز
        The purpose of this study was to investigate and evaluate the factors affecting the failure of strategic management in large companies. The research is an applied and descriptive-survey target. The statistical population of the study consisted of all experts and experts چکیده کامل
        The purpose of this study was to investigate and evaluate the factors affecting the failure of strategic management in large companies. The research is an applied and descriptive-survey target. The statistical population of the study consisted of all experts and experts of the telecommunication company, which numbered 191 people. In total, 191 persons were selected as sample. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire whose reliability was confirmed by Cronbach's alpha and its validity was verified by face validity. In order to analyze the data in the descriptive statistics section, statistical software SPSS23 was used and in inferential statistics, Structural Equation Modeling was applied using Lisrel 8.80 statistical software. The research findings showed that factors such as: rapid change of conditions and inability to manage change, imbalance between current business and the strategy of informal groups, lack of correct identification of bottleneck, lack of key competencies, attachment to past strategy, inappropriate communication of the program with The prospect, lack of laws and mechanisms for identifying and solving executive problems, and inadequate training and guidance are among the most important factors affecting the failure of strategic management in the telecommunications company. Among the known factors, the greatest effect on the failure to properly identify the throat is 0.44 It should be. Accordingly, strengthening the skills of strategic managers and planners in identifying organizational bottlenecks and barriers is essential. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1841 - Efficiency score assessment of Iranian Mining, Wood and Textile Industries
        Malek Hassanpour
        The Iranian Environment Protection Agency (IEPA) in collaboration with Iranian Industries Organization (IIO) need to design a relevant database for the industries information based on the initial screening of Iranian Evaluator Team (IET) in certain clusters. However, we چکیده کامل
        The Iranian Environment Protection Agency (IEPA) in collaboration with Iranian Industries Organization (IIO) need to design a relevant database for the industries information based on the initial screening of Iranian Evaluator Team (IET) in certain clusters. However, we aware of this fact that all industrial projects should go through the Environmental Impact Assessment (EIA) after and along with screening levels. Therefore, current research concise the three clusters of Iranian industries data to further assessment towards Data Envelopment Analysis (DEA) empirically. To calculate the efficiency score were employed the Additive Ratio ASsessment (ARAS) model in combination with the DEA model along with using Friedman and Kendall tests as weighing systems. Using SPSS software led to estimate the values of weight regarding the inputs and outputs of materials flow. The combination of both mentioned models has expanded the path for determination of DEA score for the Iranian Wood and Cellulose Industries (IWCI), Iranian Mining and Aggregate Industries (IMAI) and Iranian Textile and Leather Industries (ITLI). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1842 - Prioritization of the influential factors of corporate social responsibility in Iranian airline industry by CRITIC and COPRAS methods
        مهدی فدایی حامد غیب دوست
        Nowadays, corporate social responsibility (CSR) has a significant role in the airline industry. The purpose of the present paper is to prioritize the factors influencing CSR in the airline industry. The present study prioritizes the factors influencing CSR in Iran's air چکیده کامل
        Nowadays, corporate social responsibility (CSR) has a significant role in the airline industry. The purpose of the present paper is to prioritize the factors influencing CSR in the airline industry. The present study prioritizes the factors influencing CSR in Iran's airline industry by using criteria importance through inter-criteria correlation (CRITIC) and Complex proportional assessment (COPRAS) to find the best airline among five Iranian airlines in Iran in 2021. Factors influencing this study include 4 main criteria and 15 sub-criteria. The results show that energy consumption is the most influential factor among influence factors, and airline 3 obtained the first rank. The present study helps airline managers to improve the performance of CSR by influencing factors in the airline industry. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1843 - Optimization of the Private Sector Cooperative Approach in Investment Projects of the National Iranian Oil Company Using Game Theory Approach
        شادی صفری منصور صوفی علیرضا امیرتیموری مهدی فدایی
        The aim of this research is to design scenarios based on cooperative game theory scenarios to examine the rewards and penalties observed from sharing or not sharing knowledge among companies. The statistical population of the study includes managers and experts from 10 چکیده کامل
        The aim of this research is to design scenarios based on cooperative game theory scenarios to examine the rewards and penalties observed from sharing or not sharing knowledge among companies. The statistical population of the study includes managers and experts from 10 subsidiary companies of the National Iranian Oil Company, among whom 10 senior managers were selected for pairwise comparisons using the snowball sampling method. The research method is classified as descriptive, applied, interpretive, exploratory, with a quantitative and qualitative nature. This study emphasizes the importance of efficient knowledge sharing as a means to foster cooperative in the investment portfolios of the National Iranian Oil Company to compete with foreign competitors during sanctions. By reviewing the results of the four scenarios derived from the game, it was observed that the rewards companies receive from sharing knowledge are dependent on the behavior resulting from knowledge sharing by other companies. The more capable an organization is in influential factors related to knowledge transfer and innovation; the more benefits companies will gain if they cooperate. Sensitivity analysis regarding the costs of project cooperative, which arises due to the difficulty of implementing joint projects, showed that as the costs increase, companies tend to shift from a cooperative strategy towards a retaliation strategy and then towards a non-cooperative strategy. The impact of companies' intellectual capital status on the selection of cooperative strategies was observed. Companies that decide to collaborate, if equipped with higher intellectual capital due to experience and empowerment, tend to prefer an optimal strategy towards cooperative. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1844 - تحلیل گفتمان انقلاب اسلامی ایران از منظرهویت
        حامد نظری سیدجواد امام جمعه زاده علی علی حسینی
        هدف اصلی این مقاله حرکت بر ریل تحولات جامعه شناسی سیاسی جدید ، چرخش پسامدرن وسپس استفاده از مقولات هویت و نظریه گفتمان لاکلائو و موفه، جهت تحلیل انقلاب اسلامی ایران می باشد.در این راستا ابتدابه نقصان نظریه های انقلاب درتببین دلایل پیروزی انقلاب های گوناگون و دلیل نقص آن چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله حرکت بر ریل تحولات جامعه شناسی سیاسی جدید ، چرخش پسامدرن وسپس استفاده از مقولات هویت و نظریه گفتمان لاکلائو و موفه، جهت تحلیل انقلاب اسلامی ایران می باشد.در این راستا ابتدابه نقصان نظریه های انقلاب درتببین دلایل پیروزی انقلاب های گوناگون و دلیل نقص آنها اشاره ای شده و سپس سعی گردیده است ، الگویی در زمینه نظریه های انقلاب ارائه گردد که دارای قابلیت توضیحی بالاتری برای پاسخگویی به سوالات و ابهامات مطرح در انقلاب باشد.در پژوهش حاضرجهت رسیدن به این الگو ، به ترکیب مباحث مربوط به هویت و گفتمان پرداخته شده و از این منظردلایل پیروزی انقلاب اسلامی ایران تحلیل گردیده است.ازآن جایی که درجامعه شناسی سیاسی جدید،گفتمانها آیینه ی تمام نمایی برای بازنمایی ستیزودگرگونی هویت ها می باشنددرآستانه سال 1357 گفتمان انقلاب اسلامی ایران توانست با برجسته سازی هویت اسلامی وافزودن دالهای انقلابی به آن ، موجبات به حاشیه رفتن گفتمان های رقیب و هویت های ناشی از آنها را پدیدآورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1845 - بررسی تطبیقی روند تدوین نخستین قانون اساسی در انقلاب مشروطه ایران و انقلاب کبیر فرانسه
        قاسم قریب
        رژیم‌های استبدادی فرانسه و ایران به ترتیب در انقلاب‌های 1789م و 1906م به حکومت مشروطه سلطنتی تبدیل شدند. انقلابیون در هر دو کشور خواهان تحدید قدرت نامحدود شاه و ایجاد مجلس قانونگذاری بودند. تأسیس پارلمان در ساختار هر دو حکومت ایران و فرانسه، مقدمه‌ای بر تدوین قانون اساس چکیده کامل
        رژیم‌های استبدادی فرانسه و ایران به ترتیب در انقلاب‌های 1789م و 1906م به حکومت مشروطه سلطنتی تبدیل شدند. انقلابیون در هر دو کشور خواهان تحدید قدرت نامحدود شاه و ایجاد مجلس قانونگذاری بودند. تأسیس پارلمان در ساختار هر دو حکومت ایران و فرانسه، مقدمه‌ای بر تدوین قانون اساسی نظام مشروطه بود که چالش‌های فراوانی به همراه داشت. پژوهش پیش‌رو با هدف بررسی تطبیقی میان روند تدوین نخستین قانون اساسی در جریان دو انقلاب مشروطه ایران و فرانسه انجام شده است. نتیجه این بررسی مقایسه‌ای نشان می‌دهد که در جریان تدوین قانون اساسی در ایران و فرانسه در چهار حوزه تدوین کنندگان قانون اساسی، منبع اصلی تدوین، مخالفان و موافقان آن و در نهایت نوع واکنش مردم، تمایزهای آشکاری وجود داشت که به تفاوت‌های فرهنگی و سیاسی دو جامعه ایران و فرانسه در آن عصر مرتبط بود. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات تاریخی است و با شیوه تطبیقی و مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای به نگارش درآمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1846 - "بازتاب فدک درکتاب های تاریخ اسلام ایران (ازسال 1358تا1397ه.ش)"
        فریناز هوشیار ظریفه میر سهیلا ترابی فارسانی
        چکیدهفدک زمینی وسیع با کشاورزی حاصلخیز و چشمه های پر آب بود که پس از شکست خیبر، یهودیان آن را بدون مقاومت و با پیمان صلحی مشابه پیمان خیبر، تسلیم پیامبر(ص) نمودند. چون فدک بدون جنگ فتح شده بود،نصف درآمد آن خالصه رسول خدا گشت، و تا روز رحلت پیامبر (ص) در اختیار حضرت فاطم چکیده کامل
        چکیدهفدک زمینی وسیع با کشاورزی حاصلخیز و چشمه های پر آب بود که پس از شکست خیبر، یهودیان آن را بدون مقاومت و با پیمان صلحی مشابه پیمان خیبر، تسلیم پیامبر(ص) نمودند. چون فدک بدون جنگ فتح شده بود،نصف درآمد آن خالصه رسول خدا گشت، و تا روز رحلت پیامبر (ص) در اختیار حضرت فاطمه (س) قرار داشت. پس از رحلت پیامبر اسلام (ص)، ابوبکر از واگذاری زمین مذکور خودداری کرد و بر سر مالکیت فدک اختلاف به وجود آمد .با توجه به نگارش کتاب های متعدد تاریخ اسلام در ایران، دراین پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی و در پاسخ به این پرسش که پژوهشگران ایرانی تاریخ اسلام چگونه به موضوع فدک نگریسته اند؟ کوشیده شده با در نظر داشتن چگونگی بازتاب موضوع فدک در کتاب های تاریخ اسلام ، دیدگاه نویسندگان کتاب های یاد شده مورد بررسی قرار داده شود.نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد، موضوع فدک تنها در ده درصد کتاب های تاریخ اسلام هیچ گونه اشاره ا ی نشده است . در 70 درصد پژوهش ها به تفصیل و در 20 درصد به صورت گذرا بازتاب یافته اند . فدک غالبا با نگرش های شیعی و از دیدگاههای سیاسی ، اقتصادی و با محوریت ارث و استدلال حقانیت و مالکیت حضرت فاطمه(س) نسبت به فدک در کتاب های تاریخ اسلام که بین سالهای 1358 تا 1397 به رشته تحریر در آمده مورد بررسی قرار داده شده است .کلید واژه ها: فدک ، تاریخ نگاران ایرانی ، اسلام، خلفا، فاطمه زهرا (س) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1847 - شمایل نگاری نقوش گیاهی در هنر ایران باستان بر اساس نقوش مهرها و مسکوکات
        منا منتظری هدشی بیتا سودایی حسین علیزاده حسن درخشی
        2302-1167
        بررسی متون مذهبی نشان دهنده روایات و اساطیری است که نقش پر رنگی در شکل‌گیری فرهنگ تصویری جوامع دارند؛ که به شکل نماد در آثار هنری به نمایش گذاشته شده و منجر به انتقال پیام از طریق تصویر گردیده است. بدینگونه بررسی تصاویر نمادین در آثار هنری منجربه شناخت ایدئولوژی حاکم بر چکیده کامل
        بررسی متون مذهبی نشان دهنده روایات و اساطیری است که نقش پر رنگی در شکل‌گیری فرهنگ تصویری جوامع دارند؛ که به شکل نماد در آثار هنری به نمایش گذاشته شده و منجر به انتقال پیام از طریق تصویر گردیده است. بدینگونه بررسی تصاویر نمادین در آثار هنری منجربه شناخت ایدئولوژی حاکم بر جوامع میشود. یکی از تصاویر نمادین در هنر ایران باستان استفاده از نقشمایه های گیاهی است. هدف این پژوهش شناسایی، بازخوانی و تفسیر نگاره های گیاهی جهت شناسایی جایگاه آنها در باورهای مذهبی، اساطیری و تداوم و پیوستگی آنان در دوران ایران باستان است. این پژوهش کیفی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه‌ای - میدانی انجام شده است. جامعه‌ آماری مورد مطالعه شامل هشتاد مهر هخامنشی، دویست و پنجاه سکه‌ اشکانی و ششصد و نود سکه ‌ ساسانی است که با تاکید بر نقوش گیاهی مورد بررسی قرار گرفته ‌اند. نتایج نشان میدهد بین نگاره های گیاهی بکار رفته در مهرها و مسکوکات ایران باستان با باورهای مذهبی و اسطوره‌ های ایرانی پیوستگی قابل ملاحظه‌ ای مشاهده میشود. نگاره‌ های "نخل، رزت، زنبق، انار، بلوط و انگور " از نقوش پرتکرار هستند که در متون مذهبی زرتشتی به آنها پرداخته شده که نشان میدهد این نقوش از دیرباز مقدس بوده و در هنر کاربرد مذهبی داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1848 - بررسی تطبیقی وتحلیلی ایزدبانو(مادر خداها )در اساطیر ایران و یونان باستان
        محمدتقی فاضلی
        2201-1139
        اساطیر در دوران باستان از اهمیت ویژه&lrm;ای برخوردار بودند.زیرا اسطوره، به دین و فرهنگ و ادبیات ملی هر قومی هویت می&lrm;بخشد. ایزد بانو و الهه&lrm;ها در باورها و اعتقادات مردم باستان اهمیت والایی داشتند. بیشتر این خدایان و ایزدان زن بودند و به آن&lrm;ها ایزد بانو یا ماد چکیده کامل
        اساطیر در دوران باستان از اهمیت ویژه&lrm;ای برخوردار بودند.زیرا اسطوره، به دین و فرهنگ و ادبیات ملی هر قومی هویت می&lrm;بخشد. ایزد بانو و الهه&lrm;ها در باورها و اعتقادات مردم باستان اهمیت والایی داشتند. بیشتر این خدایان و ایزدان زن بودند و به آن&lrm;ها ایزد بانو یا مادر خدا می&lrm;گفتند .اعتقاد به قدرت باروری و تنازع بقا زنان، در نمادها و افسانه&lrm;ها تجلی یافته است. اما در دوره&lrm;های بعد مقام زن از مادر خدایی به همسر خدایی و مقامی بعد از ایزد مذکر قرار می&lrm;گیرد و کم&lrm;کم از صحنه&lrm;های اجتماعی به درون خانه&lrm;ها کشیده می&lrm;شود. در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺗـﻼش ﺑـﺮ اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﺮ اﺳﺎس ﻣﻨﺎﺑﻊ اوﺳﺘﺎﻳﻲ و ﭘﻬﻠﻮی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﺎرﺳﻲ و ﻋﺮﺑﻲ ولاتین باروش تاریخی ،تطبیق وتحلیل ایزدبانوها بخصوص درفرهنگ اسطوره ی ایران ویونان موردبررسی قراربگیرد.یافته های پژوهش نشان می دهد که زن درفرهنگ اساطیری مردم کشورهای ایران و یونان مقام و منزلت والایی داشته است و به عنوان مادر خدا در بین مردم پرستش می&lrm;شد وبر این باور، معابد و پرستشگاه&lrm;هایی را به خود اختصاص داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1849 - Environmental and Genetic Factors Affecting on Semen Quality in Iranian Holstein Bulls
        م.و. قاسمی ا. قربانی
        The objective of this study was to evaluate the importance of environmental and genetic factors affecting semen quality; sperm volume (SV), sperm concentration (SPCO), total sperm (TS), fresh sperm motility (FSM), total fresh motile sperm (TFMS), post thaw sperm motilit چکیده کامل
        The objective of this study was to evaluate the importance of environmental and genetic factors affecting semen quality; sperm volume (SV), sperm concentration (SPCO), total sperm (TS), fresh sperm motility (FSM), total fresh motile sperm (TFMS), post thaw sperm motility (PTSM), total post thaw motile sperm (TPTMS), number of produced payout (NPP), number of fresh motile sperm in each milt ejaculation (NFMSE), motility before and after the freezing (MBATF) and number of post thaw motile sperm in each milt ejaculation (NPTMSE). We used polymerase chain reaction restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) in 83 bulls belonging to two progeny test centers.The BB genotype was omitted from analysis.Season of collection had a significant effect on sperm volume (SV)(P&lt;0.006), sperm concentration (SPCO)(P&lt;0.0038), fresh sperm motility (FSM)(P&lt;0.0001), post thaw sperm motility (PTSM)(P&lt;0.001), total post thaw motile sperm (TPTMS)(P&lt;0.0075), number of produced payout (NPP)(P&lt;0.0247), number of fresh motile sperm in each milt ejaculation (NFMSE)(P&lt;0.0012) and motility before and after the freezing (MBATF)(P&lt;0.0001) but did not significantly affect TS (P&lt;0.438), total post thaw motile sperm (TPTMS)(P&lt;0.3606) and number of post thaw motile sperm in each milt ejaculation (NPTMSE)(P&lt;0.1106). The interaction of seasons with follicle-stimulating hormone and semen quality traits only significantly affect sperm volume (SV)(P&lt;0.0435), sperm concentration (SPCO)(P&lt;0.008) and number of produced payout (NPP)(P&lt;0.0119). Genetics and environmental factors clearly contribute to semen production in Holstein bulls. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1850 - The Effects of Phenolic Compounds in Iranian Propolis Extracts on <i>in vitro</i> Rumen Fermentation, Methane Production and Microbial Population
        ش. احتشام ع.ر. وکیلی م. دانش مسگران و. بانکوا
        The objective of this study was to determine the chemical compounds of Iranian propolis (IP) extracts and to show flavonoids and phenol effects on methane production, fermentation characteristics and rumen microbial population (in vitro). In this study two diets with di چکیده کامل
        The objective of this study was to determine the chemical compounds of Iranian propolis (IP) extracts and to show flavonoids and phenol effects on methane production, fermentation characteristics and rumen microbial population (in vitro). In this study two diets with different concentrate: forage ratios as (HC: high concentrate) and (MC: middle concentrate), respectively as non-supplemented or supplemented with different Iranian propolis (IP) extracts were used. The treatments were HC (control), HC + IP 25%, HC + IP 50%, HC + IP 75%, MC (control), MC + IP 25%, MC + IP 50% and MC + IP 75%, which means 25, 50 and 75 g of propolis in 100 mL ethanol 70%, respectively. The results showed that IP significantly increased gas production in IP 75% with different concentrate: forage ratios. Adding IP caused a decrease in pH, however this decrease was not significant in all treatments. There was a significant difference between the effect of HC + IP 50% on NH3-N compared to the HC + IP 25% and HC. Adding IP 75% significantly decreased CH4 production compared to the other treatments. In HC diet, there was no significant difference in total populations of protozoa and Ruminococcus albus between the individual IP 25%, 50%, 75% treatments, however when they were considered as the group, a significant difference was observed between them and the control group. The highest decrease and the highest increase in total populations of Prevotella bryantii was observed in IP 75% and in IP25%, respectively. In MC diet, methanogens were significantly reduced in IP 25%, 50% and 75%, compared to control treatment. The propolis extract caused improvement in fermentation and decreased methane and nitrogen ammonia. This may help the nitrogen retain longer in ruminants. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1851 - Genetic and Phenotypic Trends of Fertility Traits in Iranian Holstein Cows
        ح. قیاسی م. هنرور
        A total of 72124 fertility records was used to estimate the genetic and phenotypic trend of fertility traits in Iranian Holstein cow from 1981 to 2007. Fertility traits in this study were: days from calving to first service (DFS), number of insemination per conception ( چکیده کامل
        A total of 72124 fertility records was used to estimate the genetic and phenotypic trend of fertility traits in Iranian Holstein cow from 1981 to 2007. Fertility traits in this study were: days from calving to first service (DFS), number of insemination per conception (INS), days open (DO), interval between first and last insemination (IFL), calving interval (CI) and success to first insemination (SF). The overall genetic trend in fertility traits was as desired and statistically significant. Mean breeding value of SF increase by 0.00067 percent per year. The annual genetic trends for INS, DFS, IFL, CI and DO were -0.0029 number/year, -0.062 days/year, -0.041 days/year, -0.23 days/year and -0.24 days/year, respectively. Phenotypes trends for fertility traits were unfavorable except for DFS and DO. Phenotypic trends in IFL, INS and SF were as undesirable positive. Phenotypically DO and CI did not change over the time period. Phenotypically IFL has increased 1.6 days/year and DFS has decreased 1.6 days/year. The annual phenotypic trends for INS and SF were 0.04 and -0.018, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1852 - Effect of Dietary Protein Supplementation on Sheep Milk Coagulation Properties
        M.R. Yossifov
        The objectives of this experiment were to evaluate the effects of dietary protein supplementation in lactating dairy ewe&rsquo;s diets on milk coagulation properties. Milk samples (n=126) were analyzed to assess the source of variation for rennet coagulation ability at چکیده کامل
        The objectives of this experiment were to evaluate the effects of dietary protein supplementation in lactating dairy ewe&rsquo;s diets on milk coagulation properties. Milk samples (n=126) were analyzed to assess the source of variation for rennet coagulation ability at the 6th (RCA6) and 12th hour (RCA12), milk clotting time (MCT, s) and an index of milk clotting time (IMCT, %). In addition, data were used to determine the influence of dietary protein source (sunflower meal (SFM) vs. rapeseed meal (RSM)) and lactating day (27, 35, 42, 49, 56, 63 and 70) on RCA6, RCA12 and MCT. Eighteen early lactation (4-10 weeks) dairy ewes from the synthetic Bulgarian dairy population breed (SBDP) were allocated into two isonitrogenous (crude protein (CP)=18%, dry matter (DM) basis) dietary treatments (n=9 per diet) formulated to contain equal amounts of fibre, energy, protein digestible in small intestines (PDI) and Ca:P ratio. The rates of MCT (s) were measured as time from rennet addition to onset of rennet-induced gel. RCA values were measured subjectively based on a scale of coagulum characteristics (score 1-3). Results showed a significant effect (P&lt;0.05) of supplement (RSM vs. SFM) on RCA6 and a tendency at RCA12 (p=0.10). The influence on MCTand IMCT also showed such a tendency (p=0.11). Studied correlations between RCA6, RCA12 and MCT values todiet supplements at different lactation stages (days) showedno strong relationships, but the directions and strengths were permanent over the evaluated periods. We can conclude, that the investigated parameters (RCA6, RCA12, MCT and IMCT) were affected by dietary protein source (SFM vs. RSM) in regards to firmer coagulum (RCA6 and RCA12) and shorter MCT for milk collected from ewes fed SFM vs. RSM based diets. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1853 - Economic Opportunity Survey of Small Dairy Farms in the Southwest Part of Iran
        M. Vatankhah M. Faraji A.A. Gharadaghi A.R. Aghashahi
        In this study 495 smallholder dairy farms in 52 villages of different township in southwestern province of Iran (Chaharmohal and Bakhtiari province) included 1321 lactating cows and 2811 total mature cows (lactating and dry) during winter 2009 to summer 2010 were used t چکیده کامل
        In this study 495 smallholder dairy farms in 52 villages of different township in southwestern province of Iran (Chaharmohal and Bakhtiari province) included 1321 lactating cows and 2811 total mature cows (lactating and dry) during winter 2009 to summer 2010 were used to estimate economic opportunities insmallholder dairy farms. Questionnaire survey was used to collect data from last year information, recorded information, direct recording during visit the farm and interview with the small holder farmers. The economic opportunity is the amount of additional revenue that could be obtained if farmers could improve various productivity indexes to meet reasonable targets. The total of economic opportunities per farm per year estimated as 2009.68 US $ included 1354.85 US $ (57.94% total) for average daily milk produce per cow, 475.52 US $ (26.07% total) for average lactation length, 75.04 US $ (4.00% total) for average age at first calving, 37.52 US $ (8.98% total) for average calf production interval and 66.75 US $ (3.00% total) for average calf mortality, respectively. The considerable variation observed for economic opportunities, percent of total and total of economic opportunities in different townships, seasons, breeds and size of herds. Thus, increasing the average daily milk production per cow and averagelactation length, as well as decreasing average age at first calving and average calf production interval could affect profit and productivity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1854 - Estimation of Individual Heterosis for Lamb Growth in Ghezal and Mehraban Sheep
        H. Atashi J. Izadifar
        Data on 361 lambs of Mehraban (n=90), Ghezel (n=92), Ghezel &times; Mehraban (n=87), and Mehraban &times; Ghezel (n=92, sire breed listed first) were used to estimate individual Heterosisfor lamb growth. The obtained results demonstrated that lambs of purebreds of Gheze چکیده کامل
        Data on 361 lambs of Mehraban (n=90), Ghezel (n=92), Ghezel &times; Mehraban (n=87), and Mehraban &times; Ghezel (n=92, sire breed listed first) were used to estimate individual Heterosisfor lamb growth. The obtained results demonstrated that lambs of purebreds of Ghezel and Mehraban showed the highest and the lowest birth weight, respectively (P&lt;0.05). Crossbred lambs of Mehraban &times; Ghezel showed significantly higher (P&lt;0.05) average birth weight per ewe than Ghezel &times; Mehraban. Purebred Mehraban lambs showed the lowest total and average six month old weight per ewe (P&lt;0.05) but the average and total six month old weight per ewe of Ghezel was not different than crossbreds groups of Ghezel &times; Mehraban and Mehraban &times; Ghezel lambs (P&ge;0.05). Individual heterosis for the average birth weight, total birth weight, average six month old weight and total six month old weight was estimated to be -0.37, -0.30, 0.22 and -1.03%, respectively (P&ge;0.05). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1855 - Analysis of Chicken Gut Microbiome Fed by <i>Phyllanthus urinaria</i> as Phytobiotic Using 16S rRNA Metagenome
        H. Khasanah W.I.D. Fanata D.E. Kusbianto
        Applying of antibiotic growth promoters (AGPs) in chicken has been forbidden due to leaving residues and resistance in people who consume them, especially in livestock products. The provision of phytobiotics as AGPs substitute for chickens increases their immunity and p چکیده کامل
        Applying of antibiotic growth promoters (AGPs) in chicken has been forbidden due to leaving residues and resistance in people who consume them, especially in livestock products. The provision of phytobiotics as AGPs substitute for chickens increases their immunity and productivity. Phytobiotics may threaten pathogenic bacteria or promote colonization of beneficial bacteria for chickens. This study analyzed the effect of meniran leaves (Phyllanthus urinaria) as a phytobiotic and an alternative for AGPs on the abundance, diversity, and composition of the chicken gut microbial community. The microbial ecology of chicken gut used the molecular markers of the 16S rRNA amplicon sequencing V3-V4 region. Samples were 20 chickens maintained for 21 days and fed according to basal requirements that were divided into two treatments, namely 0% phytobiotic provision (T0) and 2% meniran leaves phytobiotic provision. The sequencing libraries were constructed by utilizing the Ion Plus Fragment Library Kit 48 rxns. The sequencing result was evaluated by performing single-ends reads quality control, operational taxonomic units (OTUs) clustering, species annotation, and diversity within groups (alpha diversity). The outcome data revealed that Firmicutes was the predominant phylum in both samples. Based on the class level, T0 was identified to have 100% Bacteroidia, while T1 was detected to have 78% Bacteroidia and 22% Flavobacteriia. Based on the order level, T0 was dominated by the Negativicutes and T1 was dominated by the Selenomonadales. Based on the genus level, T0 was dominated by the Megamonas and T1 was dominated by the Lactobacillus. The OTUs of T0 and T1 were 126 and 144. This study concludes that the Phyllanthus urinaria provision as a phytobiotic influences the diversity, relative abundance, and composition of the chicken gut microbiota. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1856 - A Study of Genetic Diversity of Common Buzzard (<i>Buteo buteo</i>) from Iran Using Microsatellite Markers
        ا. لواف ط. فرهوش م. طرح ساز
        The common buzzard (Buteo buteo) is a bird of prey with Eurasia distribution. Buteo buteo from Iran, has an important role in the ecological cycle of the north and the northwest parts of Iran, now is suffering from illegal hunting. Blood samples from 50 Buteo buteo bird چکیده کامل
        The common buzzard (Buteo buteo) is a bird of prey with Eurasia distribution. Buteo buteo from Iran, has an important role in the ecological cycle of the north and the northwest parts of Iran, now is suffering from illegal hunting. Blood samples from 50 Buteo buteo birds from rehabilitation center of Pardisan Park, Tehran, Iran were taken to evaluate and study the genetic diversity of these birds using 10 microsatellite markers. The population was a random population involved birds from different habitats of Buteo buteo from Iran. The results of this study showed that the population had a high genetic diversity and the highest and lowest heterozygosity was observed at Bbu30 and Bbu33 markers (0.860 and 0.514), respectively. Expected heterozigosity (He) was ranged from 0.638 in Bbu22 to 0.832 in Bbu30. The lowest number of alleles (Na) and effective number of alleles (Ne) were observed at Bbu22 and Bbu30, respectively. The Bbu17 had the highest and Bbu22 had the lowest F-statistics value (0.313 and 0.104). This population did not show significant deviation from Hardy-Weinberg equilibrium. Results indicated that the Buteo buteo from Iran population from rehabilitation center of Pardisan Park harbors, showed adequate amount of genetic variation and the microsatellite information effectively evaluate the genetic diversity of this species needed for conservation genetic management. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1857 - Rumen Microbial Community of Saanen Goats Adapted to a High-Fiber Diet in the Northeast of Iran
        س.ه. ابراهیمی ر. ولی‌زاده و. حیدریان میری
        Swiss Saanen goat is a widespread breed frequently found in commercial herds across the world. The present study aimed to identify the rumen microbial community of exotic Saanen goats adapted to a fibrous diet using barcoded pyrosequencing. Rumen content samples were co چکیده کامل
        Swiss Saanen goat is a widespread breed frequently found in commercial herds across the world. The present study aimed to identify the rumen microbial community of exotic Saanen goats adapted to a fibrous diet using barcoded pyrosequencing. Rumen content samples were collected from the four animals via a stomach tube after the morning graze and freeze-dried for DNA extraction. Bacterial and archaeal 16S rRNA and protozoal 18S rRNA genes were sequenced by 454 titanium pyrosequencing and analyzed using the quantitative insights into microbial ecology (QIIME) software package. Obtained results indicated that at the genus level, Prevotella (Bacteroidetes phylum) dominated the assigned sequence, with the relative abundance accounting for 29.41 &plusmn; 4.27% of the total bacteria. The second most abundant bacteria in the rumen of Saanen goats was an unclassified Bacteroidales (Bacteroidetes phylum) (11.01&plusmn;0.94%). In addition, Firmicutes phylum was recorded as the second most frequent phylum and three unclassified genera, which belonged to the order Clostridiales, constituted21.42% of the total bacteria. Entodinium was the most abundant protozoal genus, comprising 46.78 &plusmn; 9.13% of the protozoal community, followed by Epidinium and Ophryoscolex (12.37&plusmn;0.06 and 11.92&plusmn;7.7, respectively). Almost half the archaeal community (43.71&plusmn;1.57%) was composed of Methanoplasmatales- related sequences and Methanobrevibacter gottschalkii clade (35.79&plusmn;4.84%) and Methanobrevibacter ruminantium clade (13.36&plusmn;6.34%) were the second and third most dominant archaea, respectively. Overall, further efforts should be made to apply culture-based methods for the identification of remarkable number of unclassified bacteria in the rumen of goats. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1858 - Association of Bovine Follicular Stimulating Hormone (FSHβ) Gene Polymorphism with Reproduction Traits in Iranian Holstein Bulls
        م.و. قاسمی ا. قربانی
        The present study was aimed to examine the association of bovine follicular stimulating hormone gene polymorphism with sperm quality traits including sperm volume (SV), sperm concentration (SPCO), total sperm (TS), fresh sperm motility (FSM), total fresh motile sperm (T چکیده کامل
        The present study was aimed to examine the association of bovine follicular stimulating hormone gene polymorphism with sperm quality traits including sperm volume (SV), sperm concentration (SPCO), total sperm (TS), fresh sperm motility (FSM), total fresh motile sperm (TFMS), post thaw sperm motility (PTSM), total post thaw motile sperm (TPTMS), number of produced payout (NPP), number of fresh motile sperm in each milt ejaculation (NFMSE), motility before and after the freezing (MBATF) and number of post thaw motile sperm in each milt ejaculation (NPTMSE).We used polymerase chain reaction restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) in 83 bulls belonging to two progeny test center. The frequency of the A (PSTI+) and B (PSTI-) alleles were 0.675 and 0.325, respectively. The genotype frequency for AA and AB were 0.35 and 0.65, respectively. The BB genotype was omitted for analysis.Mixed and probity models analyses of sperm quality traits considering genotype and environment as fixed effects and animal as a random effect suggested that sire was a significant source of variation (P&lt;0.001) in all traits.The AB genotype resultedin a significant increase in TS (P&lt;0.0425), NPP (P&lt;0.0302) traits greater than AA genotype.However, AA genotype had significant effect on PTSM (P&lt;0.0001).But not on sperm volume (SV) (P=0.1749), sperm concentration (SPCO) (P=0.1423), fresh sperm motility (FSM) (P=0.5327), number of post thaw motile sperm in each milt ejaculation (NPTMSE) (P=0.5249), total post thaw motile sperm (TPTMS) (P=0.3982), total fresh motile sperm (TFMS) (P=0.2667), total post thaw motile sperm (TPTMS) (P=0.5898) and motility before and after the freezing (MBATF) (P=0.1785). These results indicate that new molecular markers associated with sperm quality traits can be used in marker-assisted selection in bulls. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1859 - Genetic Diversity and Molecular Phylogeny of Iranian Sheep Based on Cytochrome b Gene Sequences
        س. ساور سفلی ح.ر. سیدآبادی ع. جوانروح علی‌آباد ر. سید شریفی
        Phylogenetic relationships and genetic variation between two Iranian sheep breeds were analyzed using cytochrome b (cyt-b) gene sequences. The genomic DNA was isolated by salting out method and amplified cytochrome b gene using polymerase chain reaction restriction (PCR چکیده کامل
        Phylogenetic relationships and genetic variation between two Iranian sheep breeds were analyzed using cytochrome b (cyt-b) gene sequences. The genomic DNA was isolated by salting out method and amplified cytochrome b gene using polymerase chain reaction restriction (PCR) method with a pair of primer. A partial sequence of cyt-b gene of Iranian sheep is 780 bp and contained 13 variable sites and 11 haplotypes. Phylogenetic analysis of haplotype in the combination with the sheep from GenBank showed that Iranian sheep made a separated cluster. This study is provided useful information for understanding relationships between breeds from different parts of the world. This study may simplify the future researchers and breeders for better understanding the genetic structure and breed differentiation for designing future breeding strategies to the conservation of animal genetic resources. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1860 - Sequence Variations of Mitochondrial DNA Displacement-Loop in Iranian Indigenous Sheep Breeds
        پ. رافیا ا. ترنگ
        Mitochondrial DNA (mtDNA) has been used extensively to study population genetics because it has the unique features of maternal inheritance, a relatively fast rate of evolution and lack of recombination. A total of 82 unrelated sheep from 10 Iranian indigenous sheep bre چکیده کامل
        Mitochondrial DNA (mtDNA) has been used extensively to study population genetics because it has the unique features of maternal inheritance, a relatively fast rate of evolution and lack of recombination. A total of 82 unrelated sheep from 10 Iranian indigenous sheep breeds were investigated to determinate the maternal genetic diversity using a sequence of a 685 bp segment of the displacement loop (D-loop) of mtDNA. Analysis of this region revealed 74 haplotypes and 123 polymorphic sites. Haplotype diversity, nucleotide diversity and the average number of nucleotide differences were estimated to be 0.996 &plusmn; 0.003, 0.0372 &plusmn; 0.0001 and 25.23, respectively. The sequence analysis also revealed high level of genetic diversity among the native Iranian breeds. Analysis of molecular variance revealed that 3.43 percent of the variation is found among populations compared with 96.57 percent variation found within populations. The Neighbor-Joining (NJ) tree indicated four (A, B, C and E) of the five haplogroups described so far are present in Iranian sheep breeds. The phylogenetic tree did not show any distinct genetic structure among the studied populations, which suggested that there existed strong gene flow and intermixing among sheep populations probably caused by extensive transportation of sheep in history and similar maternal lineages among the regions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1861 - Exploring the Use of Random Regression Models withLegendre Polynomials to Analyze Clutch Sizein Iranian Native Fowl
        ع. عبادی تبریزی م. طهمورث‌پور ع. نجاتی جوارمی
        Random regression models (RRM) have become common for the analysis of longitudinal data or repeated records on individual over time. The goal of this paper was to explore the use of random regression models with orthogonal / Legendre polynomials (RRL) to analyze new rep چکیده کامل
        Random regression models (RRM) have become common for the analysis of longitudinal data or repeated records on individual over time. The goal of this paper was to explore the use of random regression models with orthogonal / Legendre polynomials (RRL) to analyze new repeated measures called clutch size (CS) as a meristic trait for Iranian native fowl. Legendre polynomial functions of increasing order 0 (no covariate) to 4 were fitted to the age at sexual maturity (ASM) and 1 to 10 to the additive genetic and permanent environmental effects. Days in production (clutch) were used as time variables. Homogeneity of residual variance through the time was assumed. Analyses were carried out within restricted maximum likelihood algorithm (REML) using WOMBAT software. Adequacy of models was checked by Bayesian information criterion (BIC). The resulted BICs suggested a model composed of the second order polynomial for ASM and 8th order polynomial for additive genetic and permanent environmental effect was the most suitable for adjusting the present records. The highest phenotypic and permanent environmental variance of CS was at the beginning of the production period. Additive genetic variance was fairly consistent during 210 and 265 days of age (d 210-d265). Estimates of heritability for CS ranged from 0.033 to 0.199 for d 161 and d 242 in the first cycle of egg production, respectively. The ratio of animal permanent environmental variance to phenotypic variance was in the range of 0.01 and 0.264. The estimated ranges for additive genetic and permanent environmental correlations were -0.18 to 0.99 and -0.5 to 0.99, respectively and were high between the adjacent ages and they tended to decrease at nonadjacent ages. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1862 - Study of <i>DGAT1</i> Gene Polymorphisms with Carcass Traits in Iranian Zel and Lori-Bakhtiari Sheep Breeds
        م. صادقی م. مخبر م. مرادی-شهر بابک و. سلطانی م. بهروزلک
        Diacylglycerol acyltransferase1 (DGAT1) plays an important role in the metabolism of triglycerides which catalyze the final step of triglyceride synthesis in animals. The objective of this study was to investigate the single-nucleotide polymorphisms (SNPs) in 5'UTR, exon چکیده کامل
        Diacylglycerol acyltransferase1 (DGAT1) plays an important role in the metabolism of triglycerides which catalyze the final step of triglyceride synthesis in animals. The objective of this study was to investigate the single-nucleotide polymorphisms (SNPs) in 5'UTR, exon-1, and exon-2 of DGAT1 in two Iranian indigenous sheep breeds. A total of 309 animals including fat-tailed Lori-Bakhtiari (n=152) and thin-tailed Zel (n=157) were used in this study. The genotypic patterns were detected by polymerase chain reaction-single strand conformation polymorphism (PCR-SSCP). Five SSCP patterns were detected for 5'UTR and exon-1 fragment by PCR-SSCP and subsequently confirmed by sequencing PCR products. The sequencing results revealed that there are three novel polymorphisms in 5'UTR and exon-1fragment of DGAT1 at the studied breeds. Out of the detected polymorphisms only A277G substitution in exon-1 of DGAT1 leads to the changes in amino acids (p.Arg26Gly). There was significant correlation (p &lt; 0.05) between fat-tail weight (FTW) and back-fat thickness (BFT) and the observed genotypes in Lori-Bakhtiari breed; therefore, animals with G5 pattern had higher FTW and BFT compared to G1 pattern. The G1 and G5 genotypic patterns or haplotypes were different at their position 101 of 5'UTR region. No significant relationship (p &lt; 0.05) was found between the detected genotypes of 5'UTR and exon-1 fragment of DGAT1 in Zel breed and carcass traits. These results revealed that detected DGAT1 novel SNPs had significant effects on carcass traits and they can be used as a marker for these traits. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1863 - Genetic Diversity Analysis of Four Sheep Breeds of Iran: Towards Genetic Maintenance and Conservation Decision
        H. Alnajm S. Alijani A. Javanmard S.A. Rafat K. Hasanpur
        The present study was conducted to measure the genetic diversity and population genetic structure of four Iranian sheep breeds, namely; Ghezel, Makui, Kurdi and Baluchi (utilizing 20 animals per breed from both sexes) using 12 short tandem repeats markers.Our results de چکیده کامل
        The present study was conducted to measure the genetic diversity and population genetic structure of four Iranian sheep breeds, namely; Ghezel, Makui, Kurdi and Baluchi (utilizing 20 animals per breed from both sexes) using 12 short tandem repeats markers.Our results demonstrated that the observed number of alleles and the median number of effective alleles for the Ghezel Makui, Kurdi, and Baluchi breeds were (50, 48, 44 and 43) and (2.49, 2.46, 2.45 and 2.47), respectively.Also, the mean Shannon Index was 0.982, 0.939, 0.965, and 0.959 values for Ghezel, Makui, Kurdi, and Baluchi breed, respectively.Moreover, the polymorphic information content (PIC) values were ranked from 0.09 (ILSTS011) to 0.75 (TGLA13).Additionally, the average inbreeding coefficient (FIS) was from 0.144 (Kurdi) to 0.306 (Makui).Furthermore, the lowest genetic distance was seen between Makui and Baluchi breeds (0.120), but the highest was between Ghezel and Kurdi breeds (0.884).The outcomes of this research showed the normal &lsquo;L&rsquo;-shaped distribution of the mode-shift analysis test and the lack of bottleneck in the studied populations.On this basis, we conclude that the investigated Iranian sheep breeds carry reasonable within and between genetic diversity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1864 - Quantitative Trait Loci Affecting Milk Production Traits on BTA 14 in Iranian Holstein Dairy Cattle: A Confirmation
        م. نوری صادق س. انصاری-مهیاری م.پ. اسکندری نسب ف. رفیعی
        The aim of this study was to refine the position of previously detected quantitative trait loci (QTL) on bovine chromosome 14 affecting milk production traits, using both linkage analysis (LA) and combined disequilibrium and linkage analysis (LDLA) methods, in Iranian H چکیده کامل
        The aim of this study was to refine the position of previously detected quantitative trait loci (QTL) on bovine chromosome 14 affecting milk production traits, using both linkage analysis (LA) and combined disequilibrium and linkage analysis (LDLA) methods, in Iranian Holstein dairy cattle. Analysis data was LRT (likelihood ratio test) and computed using the DMU (estimate the (co)variance components based on the average information of restricted maximum likelihood) and the results were compared with chi-square test and finally, the most likely location of QTLs was identified (P&lt;0.05). A daughter design with 232 daughters from 10 sire families were considered and 10 microsatellite markers with a map distance of 0 to 63 cM located between markers ILSTS039 and DIK4361 (ILSTS011, DIK2598, DIK4884, DIK5080, CBDIKM002, ILSTS039, BM1508, CSSM066, CBDIKM004, and DIK4361) were genotyped. For milk and fat yield traits, the two mapping methods revealed a highly significant QTL was located within 20 to 60 and 54 to 60 cM interval (using LA) and within 12 to 60 and 60 cM interval (using LDLA), respectively. For fat percentage, a highly significant QTL was detected within 3, 12, 20, 36, 44 and 50 cM (using LA), but for LDLA, no significant location was detected. These results confirmed the findings of suggestive QTLs affecting milk production traits in the previous studies. Besides, the identified QTL in this study could be considered for marker-assisted evaluation and also for the selection of a refined set of candidate genes affecting the economic traits in Iranian dairy cattle breeding schemes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1865 - Effect of Roasted Soybean and Canola Seeds on Peroxisome Proliferator-Activated Receptors Gamma (<i>PPARG</i>) Gene Expression and Cattle Milk Characteristics
        م. اَحسنی م.ر. محمدآبادی م. اسدی فوزی ع. اسمعیلی زاده کوشکوئه ا. خضری م. ویتالیونا بوشتراک M. Vitaliivna Bushtruk س. واسیلیوویچ تکاچنکو ر. ولادیمیریونا استاوتسکا ن. ایگوریونا کلاپمکو
        The aim of this research was to investigate the changes in milk yield and its composition, fatty acid profile and peroxisome proliferator-activated receptors gamma (PPARG) gene expression in adipose tissue of Iranian Holstein cattle in response to feeding isonitrogenous چکیده کامل
        The aim of this research was to investigate the changes in milk yield and its composition, fatty acid profile and peroxisome proliferator-activated receptors gamma (PPARG) gene expression in adipose tissue of Iranian Holstein cattle in response to feeding isonitrogenousandisocaloric diets but formulated based on different oilseeds (soybean or canola seeds). Twenty cows were tested randomly with experimental diets. Sampling from subcutaneous adipose tissue was performed. Moreover, fatty acid composition was analyzed, total RNA was isolated, cDNA synthesized and samples were amplified. SPSS 16.0, LinRegPCR and REST software were used to analyze real-time polymerase chain reaction results of gene expression. The amount of PPARG gene expression in the adipose tissue for canola seed treatment, in comparison with the soybean seed was higher. The milk production, 4% fat corrected milk, fat percentage, milk urea nitrogen and body condition score between two treatments was significant (P&lt;0.05). The results showed that the amount of some fatty acids extracted from adipose tissue was changed by altering the diet. As, for C16:1, C18:0 and C18:3t fatty acids, there was a significant effect between the two treatments (P&lt;0.05). In general, the PPARG gene expression was not significant in canola that can be due to the similarity of most of the fatty acids between canola and soybean, and the similarity and nutrient balance of the diet. Therefore, canola seed can be a good option for dairy cattle diet due to high levels of fat and protein and lower prices than soybean seed. It can also be used to improve milk, with the effect of feeding on the fatty acid composition of the milk. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1866 - Comparison of Breeding Scenarios in Open Nucleus Breeding System for Genetic Improvement of Iranian Native Buffaloes (<i>Bubalus bubalis</i>)
        ع. صفری A.A. Shadparvar N. Ghavi Hossein-Zadeh M. Jafaroghli J. Ahmadpanah
        This study was aimed to compare the open nucleus breeding systems for Iranian buffaloes (Bubalus bubalis). To compare the genetic gain and inbreeding variations, three levels of nucleus size (5, 10, and 15), three levels of male transfer rate from the nucleus to commerc چکیده کامل
        This study was aimed to compare the open nucleus breeding systems for Iranian buffaloes (Bubalus bubalis). To compare the genetic gain and inbreeding variations, three levels of nucleus size (5, 10, and 15), three levels of male transfer rate from the nucleus to commercial (0.25, 0.5, and 0.75), and two levels of female transfer rate from commercial to the nucleus (0.25 and 0.5) were simulated by QMsim software. Comparing different strategies, genetic improvement declined with the increase of the nucleus population in the total population. Our results showed that the optimal combination of total genetic value improvement and inbreeding was obtained for scenarios of the open nucleus breeding strategy with 10% herd size, 75% male transfer rate from the nucleus to commercial, and 25% female transfer rate from commercial to the nucleus. Results confirmed that describing breeding goals, determination of an appropriate selection index, and considering open nucleus breeding systems along with optimal scenarios of male and female transfer between the nucleus and commercial herds, can lead us to genetic improvement as well as reduced inbreeding, and thereby development in the traits performance of Iranian buffaloes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1867 - Simultaneous Presence of G1 and G4 Mutations in Growth Differentiation Factor 9 Gene of Iranian Sheep
        S. Eghbalsaied H. Amini S. Shahmoradi M. M. Farahi
        The fecundity in sheep has been much interested for producers due to its economical importance. Growth differentiation factor 9 (GDF9) is an autosomal gene with over dominance effect for twosingle nucleotide polymorphisms(SNPs), which resulted in sterility in homozygote چکیده کامل
        The fecundity in sheep has been much interested for producers due to its economical importance. Growth differentiation factor 9 (GDF9) is an autosomal gene with over dominance effect for twosingle nucleotide polymorphisms(SNPs), which resulted in sterility in homozygote mutant ewes and additive effect for three SNPs, without showing sterility event. In the present study, DNA was extracted from whole blood of 19 Iranian Afshari and 8 Shal sheep breeds. The extracted DNA was multiplied several folds for G1, G4 and G8 sites in GDF9 gene through polymerase chain reaction(PCR) technique and was sent for sequencing. Results showed that G1-GDF9 mutation (arginine to histidine shift) was detected in Afshari breed, while G4-GDF9 mutation (glutamic acid to lysine shift) was detected in both Afshari and Shal breeds. The observed SNPs were recorded with very low frequency (&lt;8%) in fertile ewes with twining birth, while infertile ewe did not carry the mutant allele. This might indicate an association between these mutations and twin-births in Iranian breeds. Furthermore, these mutations could not be the reason for ewe infertility. In consistent with the rare frequency of infertility in Iranian sheep, the investigated population lacked the G8 or Thoka mutations, which are the most effective mutations in GDF9 gene.This may be due to lack or rare frequency of this SNP in Iranian sheep flocks. In conclusion, G1- and G4-GDF9 SNPs are segregating with very low frequency in Iranian sheep flocks, so that no homozygous ewe for these SNPs was detected in the current study. The same phenomenon could be the case for other important mutations and the sample size should be very large to rule out presence of such mutations in Iranian sheep breeds. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1868 - Genetic and Phenotypic Trends of Productive and Reproductive Traits in Iranian Holstein Dairy Cattle of Isfahan Province
        Z. آقاجری ا. آیت اللهی مهرجردی ر. طهماسبی م. مقبلی
        Productive and reproductive traits have great importance in international dairy cattle breeding objectives. Production, reproduction (days open and calving interval) and pedigree data of Iranian Holstein dairy cattles were collected between 2002 and 2012 from 47 herds i چکیده کامل
        Productive and reproductive traits have great importance in international dairy cattle breeding objectives. Production, reproduction (days open and calving interval) and pedigree data of Iranian Holstein dairy cattles were collected between 2002 and 2012 from 47 herds in Isfahan province. The data set consisted of 30179 records from 18837 registered IranianHolstein dairy cattles. Single trait repeatability animal model was used to estimate genetic parameters by restricted maximum likelihood procedures. Estimates of heritability of milk, fat and protein yields were 0.30 &plusmn; 0.014, 0.065 &plusmn; 0.0089 and 0.083 &plusmn; 0.0098 respectively and also these value for calving interval (CI) and days open (DO) were 0.074 &plusmn; 0.0094 and 0.023 &plusmn; 0.0057 respectively. Low heritability for reproductive traits indicates the importance of using available relatives&rsquo; information for selection of these traits. Average increase in breeding value for milk, fat and protein over the 11 years period were 130, 0.22 and 0.09 kg/year, respectively. The means of breeding value of DO increased by 0.08 d/year from -0.17 d in 2002 to 0.58 d in 2012 and for CI decreased irregularly by -0.01 d/year from 0.05 d in 2002 to -0.03 d in 2012. In general, all traits showed negative phenotypic trends for the studied period. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1869 - حکمرانی آب در ایران: چالش‌ها و راهکار‌ها
        سارا دهقانی محمد ابراهیم بنی حبیب محمدرضا گلابی
        سیستم های آبی اهمیت حیاتی برای انسان دارد و فواید بسیاری را برای جامعه در قالب منابع و سرویس های آبی فراهم می کند. ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک همواره با مشکل کمبود آب مواجه بوده است که در طی سالهای اخیر به دلیل رشد جمعیت، تغییر اقلیم، راندمان پایین چکیده کامل
        سیستم های آبی اهمیت حیاتی برای انسان دارد و فواید بسیاری را برای جامعه در قالب منابع و سرویس های آبی فراهم می کند. ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک همواره با مشکل کمبود آب مواجه بوده است که در طی سالهای اخیر به دلیل رشد جمعیت، تغییر اقلیم، راندمان پایین کشاورزی، الگوی کشت نامناسب و شرایط اقتصادی و غیره این مسئله با چالش شدیدتری روبرو شده است. بسیاری از صاحب نظران بر این عقیده هستند که ایران بیش از آنکه با مشکل کمبود آب مواجه باشد به دلیل حکمرانی بد، در شرایط بحرانی تامین و تقاضای آب قرار گرفته است. در این مقاله در ابتدا چالش های تاثیرگذار در رابطه با عوامل موثر حکمرانی در ایران مورد بررسی قرار گرفته و سپس راهکارهایی جهت سازگاری با این عوامل پیش رو قرار خواهد گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1870 - واکاوی دیپلماسی آب ایران در حوضه آبریز دجله – فرات – میانرودان
        محمد صادق صادقیان میلاد باری پور مجتبی انصاریان هومن حاجی کندی
        از منظر جغرافیای سیاسی، آب از سیاست جدا نیست. ﻗﺮاردادﻫﺎی آﺑﻲ ﺑﻴﻦالمللی همچون ﻣﻌﺎﻫﺪات، ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎ و ﻣﻮاﻓﻘﺖﻧﺎﻣﻪﻫﺎی دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ اﺣﺘﻤﺎل و ﺷﺪت اﺧﺘﻼف و ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎی ذی‌رﺑﻂ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. 281 حوضه آبریز مشترک بین 151 کشور جهان وجود دارد و بیش از 42 درصد جمعیت زمین در چکیده کامل
        از منظر جغرافیای سیاسی، آب از سیاست جدا نیست. ﻗﺮاردادﻫﺎی آﺑﻲ ﺑﻴﻦالمللی همچون ﻣﻌﺎﻫﺪات، ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎ و ﻣﻮاﻓﻘﺖﻧﺎﻣﻪﻫﺎی دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ اﺣﺘﻤﺎل و ﺷﺪت اﺧﺘﻼف و ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎی ذی‌رﺑﻂ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. 281 حوضه آبریز مشترک بین 151 کشور جهان وجود دارد و بیش از 42 درصد جمعیت زمین در این مناطق زندگی می‌کنند. با توجه به توزیع ناهمگون آب‌های شیرین کره زمین، مدیریت منابع آب به ویژه در حوضه‌های آبریز مشترک یک امر حیاتی برای نیل به بهره‌مندی حداکثری از این عنصر محدود می‌باشد. حوضه آبریز دجله، فرات و اروندرود یکی از مهم‌ترین حوضه‌های آبریز در ایران و غرب آسیا می‌باشد که همواره با چالش‌های مختلفی در زمینه بهره برداری مشترک مواجه بوده است. در این تحقیق سعی شده تا بررسی جنبه‌های مختلف حوضه آبریز مشترک میان‌رودان و اروندرود، به واکاوی دیپلماسی آب در این حوضه پرداخته شود و می‌بایست به این مهم اشاره نمود که با توجه به قراردادها و توافق‌نامه های متعدد در زمینه بهره برداری از آب‌های مذکور، همچنان مشکلات و اختلاف نظرهای متعددی در زمینه استفاده مشترک از این آب‌ها وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1871 - تبیین و ارزیابی وضعیت پایداری شهرهای آینده و نمادهای اسلامی (با استفاده از نظریه گراندد تئوری )
        مسعود صفایی پور هوشنگ مرادی
        10.30495/uf.2022.1967848.1050
        در دین اسلام؛ شهر، انسان و قواعد اسلامی کنار هم قرار می‌گیرند و در اینجاست که قرآن مواردی که برای زندگی جمعی انسان لازم است بیان می‌کند. پس مفهوم شهر اسلامی مطرح می‌شود و در قرآن برای شهر اسلامی مؤلفه‌ها و ویژگی‌هایی بیان‌شده است. برای دستیابی به یک شهر دارای نمادهای مط چکیده کامل
        در دین اسلام؛ شهر، انسان و قواعد اسلامی کنار هم قرار می‌گیرند و در اینجاست که قرآن مواردی که برای زندگی جمعی انسان لازم است بیان می‌کند. پس مفهوم شهر اسلامی مطرح می‌شود و در قرآن برای شهر اسلامی مؤلفه‌ها و ویژگی‌هایی بیان‌شده است. برای دستیابی به یک شهر دارای نمادهای مطلوب، لازم است الگویی متناسب با ویژگی‌های آن فرهنگ و مٌلهم از آموزه های دینی شکل گیرد. این پژوهش ازنظر ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی می باشد و داده ها و اطلاعات آن با استفاده از روش‌ کتابخانه ای و مصاحبۀ عمیق به‌دست‌آمده‌اند. روش مورد استفاده در این پژوهش، گراندد تئوری یا نظریۀ زمینه ای است. جامعۀ آماری این تحقیق با توجه به قلمرو موضوعی آن، شامل 18 نفر از افراد آگاه و متخصص در حوزۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، جامعه‌شناسی و شهرسازی است که به شیوۀ نمونه گیری هدفمند انتخاب‌شده‌اند. مصاحبه با جامعۀ هدف تا زمان رسیدن به حد اشباع ادامه یافت. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون محتوا استفاده گردید. هدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی وضعیت پایداری شهرهای آینده متناسب با نمادهای اسلامی و معرفی ساختار و ویژگی‌های معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی است. مقوله و شاخص‌های تأثیرگذار بر پایداری شهرهای آینده و نمادهای اسلامی از دیدگاه صاحب‌نظران عبارت‌اند از: در شاخص‌های اجتماعی (احساس هویت، امنیت، و اصل عدالت و...)، در مؤلفه‌های اقتصادی (محله‌های خوداتکا، مسکن مناسب و آرام و همچنین استطاعت مالی شهروندان و...)، در ابعاد کالبدی (کاربری‌های ترکیبی و پیاده محوری) و مؤلفه‌های مهم و کلیدی در پایداری شهرهای اسلامی از دیدگاه زیست‌محیطی (همزیستی با طبیعت و سازگاری با اقلیم)، از دیدگاه پاسخگویان استخراج‌ شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عناصر کلیدی در شهرهای ایرانی و نمادهای اسلامی در فراموشی هویت بومی در طراحی نمادهای شهری و ضعف در نظام برنامه‌ریزی شهری می‌باشد که الگوها متناسب بافرهنگ بومی نیست و ناسازگار با فرهنگ غنی ایران است. یافته ها نشان می دهد طراحی فضاهای شهری و نوع معماری بناهای یک شهر تأثیر به‌سزایی در زیست پذیری و حیات شهری دارد. کالبد بی‌جان فضاها با حضور شهروندان جان می‌گیرد و تعلق خاطر آنان موجب رونق و حفظ فضاهای شهری می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1872 - بررسی جامعه شناختی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر الیناسیون اجتماعی (مطالعه موردی: منطقۀ چهار شهر قزوین)
        لیلا حاجی آقایی
        10.30495/uf.2023.1981280.1105
        فرض اصلی پژوهش این است که افرایش فاصله و تفاهم ذهنی و اجتماعی میان جوانان با نهادهای اجتماعی کننده، منجر به افرایش ازخودبیگانگی اجتماعی می شود. هدف پژوهش نیز بررسی عوامل مؤثر بر ازخود بیگانگی اجتماعی میان جوانان شهر قزوین است که به صورت پیمایش در سال 1400 انجام شد. جمعی چکیده کامل
        فرض اصلی پژوهش این است که افرایش فاصله و تفاهم ذهنی و اجتماعی میان جوانان با نهادهای اجتماعی کننده، منجر به افرایش ازخودبیگانگی اجتماعی می شود. هدف پژوهش نیز بررسی عوامل مؤثر بر ازخود بیگانگی اجتماعی میان جوانان شهر قزوین است که به صورت پیمایش در سال 1400 انجام شد. جمعیت نمونه شامل جوانان منطقۀ دو شهر قزوین می شوند که از جمعیت کل به تعداد 48600 نفر با روش نمونه گیری تصادفی و با استفاده از جدول لین به تعداد 384 انتخاب شدند. داده های مورد نیاز این پژوهش با استفاده از پرسشنامۀ محقق ساخت جمع آوری شده اند. داده های مستخرج از پرسشنامه ها نیز به کمک نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. در مجموع، نتایج به دست آمده نشان می دهند رابطه معناداری بین متغیرهای فاصله اجتماعی فرد با نهادهای اجتماعی کننده با میزان ازخود بیگانگی اجتماعی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1873 - Genetic diversity of Arum L. based on plastid marker
        leila Joudi Ghezeljeh Meidan Mostafa Assadi
        10.30495/ijpp.2018.541006
        TrnL-F region including intron trnL (UAA) and trnL (UAA) - trn (GAA) spacer in the large single-copy region of the chloroplast genome is widely used to infer phylogenetic relationships in plants. In this study, we obtained the trnL-F sequences from 8 samples of Arum L. چکیده کامل
        TrnL-F region including intron trnL (UAA) and trnL (UAA) - trn (GAA) spacer in the large single-copy region of the chloroplast genome is widely used to infer phylogenetic relationships in plants. In this study, we obtained the trnL-F sequences from 8 samples of Arum L. in Iran. Phylogenetic analyses were conducted by the Bayesian inference, maximum parsimony, and maximum likelihood methods. The cladistics analysis of phylogenetic relationships indicated that all species constituted a monophyletic group within the Arae clade. Eminium spiculatum were considered as outgroups. Biarum and Arum species were placed in a monophyletic clade. A. conophalloides Schott. and A. virescense Stapf. were placed in one clade. A. kotschyi Boiss.and A. korolkowii L. formed a sister group. Arum giganteumGhahreman. has been introduced as a new species in Iran, but in Arum monograph it is mentioned as potential equivalent to Arum rupicola Boiss. Molecular studies in this research can separate these two species and confirm previous studies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1874 - Challenges and opportunities for implementing green management practices in Iranian industries: Perspectives from managers
        Alireza Nobari Seyedmohammadbagher Mireskandari
        10.30495/ijpp.2023.707896
        This article investigated the application of green management (GM) in Iranian industries and the relevant challenges. The primary objective was to pinpoint the challenges and opportunities Iranian managers face in adopting GM practices. Findings from unstructured interv چکیده کامل
        This article investigated the application of green management (GM) in Iranian industries and the relevant challenges. The primary objective was to pinpoint the challenges and opportunities Iranian managers face in adopting GM practices. Findings from unstructured interviews with 73 managers in various sectors highlighted significant insights into GM and its hurdles in Iran. The central issue revolved around the intricate interplay of economic, technological, governmental, societal, and managerial factors influencing GM adoption. Analysis using NVivo software uncovered five key themes: economic concerns, technological limitations, government and legislation impacts, societal factors, and managerial considerations. While economic concerns take precedence, Iranian managers recognize the potential benefits of GM, i.e. cost reduction and financial incentives, though they also face obstacles like limited access to green technologies and international sanctions. Government policies play a vital role, with uneven enforcement of GM regulations and incentives for GM adoption. Societal pressure and awareness are driving GM adoption and influencing branding and production costs. Managerial decisions also indicated a willingness to embrace GM practices, provided barriers are addressed. In sum, Iranian managers exhibited a genuine interest in GM and its positive impacts, despite challenges like restricted technology access and sanctions. This study underscores the necessity of lifting sanctions, crafting clearer government policies, and offering support to promote GM in Iran, providing crucial insights for policymakers and businesses striving to foster sustainability in a complex environment. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1875 - تبیین جایگاه قابوس‌نامه در تاریخ اندرزنامه‌نویسی
        سید جلال موسوی
        اندرزنامه‌نویسی و تعلیم در ادبیات، سنتی است که سابقۀ آن به ایران باستان می‌رسد. نقل تجارب عملی و حِکَم در قالب کلمات قصار، ضرب‌المثل و حکایات، در آن دوره به‌صورت گسترده رایج بوده است. این میراث گسترده به‌صورت‌های مختلف به دورۀ اسلامی منتقل شد و رفته‌رفته با عناصر اسلامی چکیده کامل
        اندرزنامه‌نویسی و تعلیم در ادبیات، سنتی است که سابقۀ آن به ایران باستان می‌رسد. نقل تجارب عملی و حِکَم در قالب کلمات قصار، ضرب‌المثل و حکایات، در آن دوره به‌صورت گسترده رایج بوده است. این میراث گسترده به‌صورت‌های مختلف به دورۀ اسلامی منتقل شد و رفته‌رفته با عناصر اسلامی درآمیخت و بنا بر اقتضائات این دوران دچار تحولاتی شد. قابوس‌نامه یکی از اولین و مهم‌ترین متون اندرزنامه‌‌ای در ادبیات فارسی است که در مسیر این انتقال و تحولات قرار دارد. این مقاله در پی آن است تا با بررسی سبک و درون‌مایۀ قابوس‌نامه و مقایسۀ آن با اندرزنامه‌های پیشین و برخی اندرزنامه‌های معاصرش، آشکار کند این اثر چه نسبتی با سنت اندرزنامه‌نویسیِ پیش و پس از خود دارد. بررسی‌ها نشان داد بر اساس تعلق خاطر آل زیار و نویسندۀ قابوس‌نامه به ایران باستان و آشنایی این نویسنده با زبان پهلوی، این اثر در سبک و محتوا، قرابت بسیاری به سنت اندرزنامه‌نویسی پیشین دارد. برخلاف این امر صبغۀ اسلامی آن در مقایسه با اندرزنامه‌های معاصرش اندک و دور از انتظار است. ازاین‌رو قابوس‌نامه حامل میراث اندرزنامه‌‌ای پیشینیان در ادبیات فارسی است و مؤلفه‌ها و عناصر آن را در دوران اسلامی نمایندگی می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1876 - تأثیر دیدگاه‌های تربیتی ایرانیان باستان در ادب فارسی با تکیه بر باب هفتم بوستان سعدی
        وحید سبزیان پور
        سعدی باب هفتم بوستان را با عنوان در عالم تربیت به منظور تعلیم شیوه‌های تربیتی و اخلاقی سروده است. عموم محققان بر این باورند که آثار سعدی، از جمله این باب از بوستان، متأثّر از فرهنگ عربی و اندیشه های اسلامی است. در این مقاله نشان داده ایم که سرچشمه های فکری سعدی در مسائ چکیده کامل
        سعدی باب هفتم بوستان را با عنوان در عالم تربیت به منظور تعلیم شیوه‌های تربیتی و اخلاقی سروده است. عموم محققان بر این باورند که آثار سعدی، از جمله این باب از بوستان، متأثّر از فرهنگ عربی و اندیشه های اسلامی است. در این مقاله نشان داده ایم که سرچشمه های فکری سعدی در مسائل تربیتی، به همان اندازه که با فرهنگ عربی تطبیق دارد، با اندیشه های ایرانی نیز هماهنگ و همسو است. از نتایج این پژوهش، لزوم توجه به منابع عربی برای کشف دیدگاه های ایرانیان باستان و تأثیر آن در ادب فارسی است. تقدّم زمانی دیدگاه های ایرانی بر اندیشه‌های عربی و اسلامی، نشان می دهد که مردم ایران زمین با بسیاری از امور اخلاقی و تربیتی، که امروزه اسلامی و یا عربی محسوب می شوند، آشنا بودند؛ همچنین این دیدگاه‌ها توانسته اند پا را از حوزة فرهنگ ایرانی و متون پهلوی فراتر بگذارند و وارد فرهنگ و ادب عربی بشوند. متأسفانه اشاره به دیدگاه های ایرانی در شرح و تحلیل متون ادب فارسی سخت مورد بی مهری محققان قرار گرفته و لازم است که در کنار تحلیل های مبتنی بر تأثیرپذیری ادب فارسی از ادب عربی، به فرهنگ ایرانی نیز توجه لازم صورت گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1877 - بازتاب متون تعلیمی ایرانی در ادبیات گرجی
        سیدمحسن حسینی
        زبان، ادب، فرهنگ و تمدن ایرانی، طی سه هزار سال در گرجستان حضور و بروزی پررنگ داشته است و بازتاب این تأثیرگذاری به خوبی در فرهنگ، ادب و هنر گرجی نمایان است. در کنار روایت‌های حماسی و غنائی بخشی از متون تعلیمی ادبیات فارسی نیز به زبان گرجی ترجمه شده است. این تحقیق که به ر چکیده کامل
        زبان، ادب، فرهنگ و تمدن ایرانی، طی سه هزار سال در گرجستان حضور و بروزی پررنگ داشته است و بازتاب این تأثیرگذاری به خوبی در فرهنگ، ادب و هنر گرجی نمایان است. در کنار روایت‌های حماسی و غنائی بخشی از متون تعلیمی ادبیات فارسی نیز به زبان گرجی ترجمه شده است. این تحقیق که به روش تحلیلی توصیفی صورت گرفته در پی آن است تا این بخش از حیات فرهنگی ادبی ایران را در گرجستان آشکار سازد. خدای نامه ها و اندرزنامه های پهلوی، کلیله و دمنه، قابوس‌نامه، گلستان سعدی و بلوهر و بوذاسف از جمله متون تعلیمی فارسی هستند که به زبان گرجی ترجمه شده‌اند. علاوه بر این، برخی متون گرجی دیگر نیز چون گنجینه شاهان که اصل فارسی‌شان ناشناخته بوده، احتمالاً گزیده ای از متون تعلیمی فارسی متقدم‌اند. بر خلاف روایت‌های حماسی که آکنده از دخل و تصرفات مترجمان و کاتبان گرجی است، متون تعلیمی عمدتاً به اصل فارسی شان نزدیک‌اند. هر چند مترجمان گرجی برخی اشارات و نکات اسلامی- ایرانی و ظرایف ادبی- بلاغی را از آن‌ها حذف کرده اند گاه تغییراتی نیز متناسب با ذوق و پسندِ مخاطب گرجی در آن‌ها ایجاد کرده اند. این متون ترجمه شده بعدها موجب پیدایش آثار تعلیمی دیگری در ادبیات گرجی شدند و امروزه از منظر ارتباطات بین فرهنگی و نیز دستیابی به نسخه های منقح متون فارسی می توانند کارآمد و مفید واقع شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1878 - علل و انگیزه ‏های کاربردی مضامین تعلیمی مبتنی بر سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی در مثنوی معنوی
        فرزانه آباد شبنم حاتم پور فرزانه سرخی فریدون طهماسبی
        10.30495/pars.2021.686750
        مبانی اعتقادی، ارزش ها، نظام باورها و شیوه های حکومتی در هر جامعه، سبک زندگی معینی را تعیین می کند. درواقع هر جامعه برای شکل گیری و رشد اجتماعی خود، نیازمند بهره گیری از الگوهای متعدد رفتاری و کنشی در سطوح مختلف است. توجه به سبک زندگی به اقتضای اسلامی بودن جامعۀ ایرانی چکیده کامل
        مبانی اعتقادی، ارزش ها، نظام باورها و شیوه های حکومتی در هر جامعه، سبک زندگی معینی را تعیین می کند. درواقع هر جامعه برای شکل گیری و رشد اجتماعی خود، نیازمند بهره گیری از الگوهای متعدد رفتاری و کنشی در سطوح مختلف است. توجه به سبک زندگی به اقتضای اسلامی بودن جامعۀ ایرانی یکی از ضروریات است که در جامعۀ ایرانی به آن توجه بسیاری شده است. بر این اساس، مثنوی مولوی ـ که نقش مهمی در ادبیات تعلیمی و اخلاقی دارد ـ در شکل دادن به نوعی از سبک زندگیِ متناسب با مقوله های فرهنگی و خاص جامعۀ اسلامی ایرانی تأثیرگذار بوده است. بر همین مبنا، ساختار اصلی این مقاله با رویکرد تحلیل این موضوع با دو هدف عمده دنبال می شود: 1) علل و انگیزه های کاربردی مضامین تعلیمی مولانا در مثنوی به چه شیوه هایی بیان شده است؟ 2) گستردگی این مضامین در مثنوی در چه حدی بوده است؟ برای دستیابی به این دو مقصود، اشعار مولانا در شش دفتر مثنوی بررسی شد. بر همین اساس به بررسی و تحلیل مطالبی دربارة علل و انگیزه های کاربردی مضامین تعلیمی در مثنوی پرداخته شد که می تواند در سبک زندگی اسلامی مؤثر باشد. در این تحقیق که رویکردی توصیفی ـ تحلیلی دارد، ضمن تبین علل و انگیزه های کاربرد تعلیمی مولانا در مثنوی سعی شده است به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که مولانا تا چه میزان از روش ها و شیوه های تنبیه، تبشیر، انذار، تذکار، تمثیل و مانند آن بهره برده است؟. مهم ترین نتیجه آن شد که مولانا در مثنوی برای هدایت انسان ها به سوی کمال انسانی، از روش تبشیر و تنبیه بیشتر بهره برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1879 - بررسی و تحلیل آموزه‌های تعلیمی در آثار برجستۀ عرفانی و صوفیانۀ حکیم ملاعباسعلی کیوان قزوینی
        ناصر محسنی نیا محسن ابوالقاسمی رقیه صدرایی
        در میان انواع ادبی، نوع تعلیمی حدومرز خاصی ندارد و این گونۀ ادبی بعد از نوع غنایی بیشترین بسامد را در ادبیات ایران دارد. تصوف و عرفان و باز شدن پای آن به ادبیات نقش مهمی در تکمیل و توسعۀ این نوع مهم ادبی ایفا نموده است و متصوفه و عرفا دیدگاه‌های خود را بیشتر در قالب این چکیده کامل
        در میان انواع ادبی، نوع تعلیمی حدومرز خاصی ندارد و این گونۀ ادبی بعد از نوع غنایی بیشترین بسامد را در ادبیات ایران دارد. تصوف و عرفان و باز شدن پای آن به ادبیات نقش مهمی در تکمیل و توسعۀ این نوع مهم ادبی ایفا نموده است و متصوفه و عرفا دیدگاه‌های خود را بیشتر در قالب این نوع ادبی بیان کرده‌اند. پژوهش پیش رو می‌کوشد تا با بررسی و تحلیل چهار اثر از برجسته‌ترین آثار صوفیانۀ حکیم ملاعباسعلی کیوان قزوینی (1277ـ1357ق) فیلسوف، مفسر، شاعر و صوفی بزرگ اواخر دورۀ قاجار و پهلوی اول، شامل رازگشا، بهین سخن، استوار رازدار و عرفان‌نامه، مهم‌ترین دیدگاه‌های او در خصوص نقد اخلاقی اقطاب گنابادیه را بعد از گسستن از آن‌ها، با استناد به اقوال خود او توضیح دهد و به این پرسش اساسی پاسخ دهد که علت اصلی جدا شدن وی از گنابادیه بعد از همراهی طولانی‌مدت با آن‌ها چه بوده و انتقادهای او از آن‌ها بر مبنای چه اصولی صورت گرفته است. و دیگر آنکه آرا و نوآوری‌های به‌قول خود او، منحصربه‌فرد و بی‌سابقه‌اش در مسائل تصوف و عرفان کدام‌اند و ارزش علمی و مقبولیت آن‌ها تا چه اندازه است. شیوۀ کار در این پژوهش، از نوع تحلیلی‌توصیفی است و روش کار کتابخانه‌ای و با رویکرد گفتمان انتقادی است، که از طریق بررسی و تحلیل آثار مورد نظر صورت می‌پذیرد. جستار حاضر با واکاوی دقیق اندیشه‌های مؤلف در موارد یادشده به این نتیجه می‌رسد که علت جداشدن کیوان قزوینی از گنابادیه و اقطاب آن و بریدن از تصوف مرسوم مریدومرادی و نقد اخلاقی گنابادیه، به‌دلیل سرخوردگی ناشی از نرسیدن به اغراض مادی و کسب عنوان قطبیت سلسلۀ مزبور نبوده، بلکه او بعد از حدود سی سال همراهی با سلاسل گوناگون تصوف مرسوم بالاخص گنابادیه درمی‌یابد که این نوع از تصوف و عرفان آن گمشدۀ حقیقی انسان طالب کمالی چون او نبوده و با معلوم شدن این حقیقت تلخ تصمیم به نقد اخلاقی و رد آن می‌گیرد، و خود دست به تعریف و توضیح دقیق و جدیدی از تصوف و عرفان حقیقی می‌زند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1880 - ارائۀ الگوی مدرسۀ شاد از طریق واکاوی مضامین شادی در ادبیات و فرهنگ ایرانی
        سمیه بهرامیان محمد علی نادی فریبا کریمی عبدارضا مدرس زاده
        10.30495/pars.2021.680946
        مطالعۀ حاضر با هدف ارائۀ الگوی مدرسۀ شاد از طریق واکاوی مضامین شادی در ادبیات و فرهنگ ایرانی به انجام رسید. روش پژوهش، تحلیل مضمون به‌عنوان یکی از روش‌های رویکرد کیفی است. داده‌های پژوهش شامل منابع و متون مرتبط با فرهنگ و ادبیات ایرانی است که از طریق تکنیک تحلیل متن و ب چکیده کامل
        مطالعۀ حاضر با هدف ارائۀ الگوی مدرسۀ شاد از طریق واکاوی مضامین شادی در ادبیات و فرهنگ ایرانی به انجام رسید. روش پژوهش، تحلیل مضمون به‌عنوان یکی از روش‌های رویکرد کیفی است. داده‌های پژوهش شامل منابع و متون مرتبط با فرهنگ و ادبیات ایرانی است که از طریق تکنیک تحلیل متن و با توجه به فرایند تحلیل داده در روش تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که شادی در فرهنگ و ادبیات ایرانی دربارۀ دو مضمون فراگیر اصلی شادی بیرونی (آفاقی) و شادی درونی (انفسی) قابلیت صورت‌بندی دارد. شادی بیرونی شامل زیست جهان شاد و بهْ زیستن و شادی درونی دربرگیرندۀ ایستار، منش و پویش معطوف به شادی است. ارائۀ الگوی مدرسۀ شاد بر مبنای مضامین شادی در فرهنگ و ادبیات ایرانی مستلزم توجه به ابعاد و مؤلفه‌های شادی بیرونی و شادی درونی و لحاظ نمودن این ابعاد در رابطه با ارکان و مؤلفه‌های اصلی مدرسه است که در قالب برنامۀ درسی معطوف به شادی، کارکنان آموزشی و اجرایی مدارس به‌مثابۀ آموزشگران شادی، محیط مدرسه با نشاط و دانش‌آموزان شاد زیست نمود پیدا می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1881 - نگاهی به داستان های بحر پیمایی در قلمرو ادبیات ایران و جهان
        مرتضی هاشمی
        در عرصه گسترده و متنوع مضامین در ادبیات جهان، موضوع "سفر" خوش نشسته و بر مبنای آن آثار درخور توجهی پدیدار شده است. علاوه بر قطعات شاعرانه بیشمار در وصف &ndash; غالبا- افسونگری و دل انگیزی سفر؛ حماسه ها، قصه ها، رمان ها، داستانها و سفرنامه های بسیار مبتنی بر این پدیده دی چکیده کامل
        در عرصه گسترده و متنوع مضامین در ادبیات جهان، موضوع "سفر" خوش نشسته و بر مبنای آن آثار درخور توجهی پدیدار شده است. علاوه بر قطعات شاعرانه بیشمار در وصف &ndash; غالبا- افسونگری و دل انگیزی سفر؛ حماسه ها، قصه ها، رمان ها، داستانها و سفرنامه های بسیار مبتنی بر این پدیده دیرینه زندگی بشر، در پهنه ادبیات به منصه ظهور رسیده است. بخشی از این آثار که در شمار مشهورترین آثار ادبی است، بر پایه سفرهای دریایی و بحر پیمایی شکل گرفته است. سعی نگارنده در این مقاله، معرفی برخی از مهمترین آثار در این زمینه و نیز مقایسه ای است میان آثار کلاسیک و متقدم ادبیات فارسی و اروپایی ( یونانی و لاتینی ) و بر شمردن مشترکات و تفاوت های این گونه آثار در دو حوزه مهم ادبیات جهان. در این بررسی، در می یابیم که در حوزه ادبیات فارسی نیز آثاری ارزشمند به نظم و نثر، به دست توانای ادیبان خوش قریحه و خیالپرداز مجال ظهور یافته که با آثار طراز اول ادبیات جهان در این گستره، قابل قیاس و شایان بررسی است. در زمره مهمترین ویژگی های این آثار، می توان: رویارویی با موانع و رخدادهای طبیعی و ماورای طبیعی، شگفت انگیزی، استقبال از خطر و ماجراجویی، ورود قهرمانان به جزایر و عرصه های ناشناخته و پدیدۀ کشتی شکستگی را بر شمرد. در عرصه گسترده و متنوع مضامین در ادبیات جهان، موضوع "سفر" خوش نشسته و بر مبنای آن آثار درخور توجهی پدیدار شده است. علاوه بر قطعات شاعرانه بیشمار در وصف &ndash; غالبا- افسونگری و دل انگیزی سفر؛ حماسه ها، قصه ها، رمان ها، داستانها و سفرنامه های بسیار مبتنی بر این پدیده دیرینه زندگی بشر، در پهنه ادبیات به منصه ظهور رسیده است. بخشی از این آثار که در شمار مشهورترین آثار ادبی است، بر پایه سفرهای دریایی و بحر پیمایی شکل گرفته است. سعی نگارنده در این مقاله، معرفی برخی از مهمترین آثار در این زمینه و نیز مقایسه ای است میان آثار کلاسیک و متقدم ادبیات فارسی و اروپایی ( یونانی و لاتینی ) و بر شمردن مشترکات و تفاوت های این گونه آثار در دو حوزه مهم ادبیات جهان. در این بررسی، در می یابیم که در حوزه ادبیات فارسی نیز آثاری ارزشمند به نظم و نثر، به دست توانای ادیبان خوش قریحه و خیالپرداز مجال ظهور یافته که با آثار طراز اول ادبیات جهان در این گستره، قابل قیاس و شایان بررسی است. در زمره مهمترین ویژگی های این آثار، می توان: رویارویی با موانع و رخدادهای طبیعی و ماورای طبیعی، شگفت انگیزی، استقبال از خطر و ماجراجویی، ورود قهرمانان به جزایر و عرصه های ناشناخته و پدیدۀ کشتی شکستگی را بر شمرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1882 - بررسی فراوانی آلودگی‌های کرمی سستود دستگاه گوارش مرغان بومی شهرستان دورود
        مسعود سلطانی الوار حجت اله یار احمدی ساجده حسن زاده
        بیماری‌های انگلی به‌عنوان مانعی بزرگ در رشد و سلامت حیوانات در سراسر دنیا مطرح هستند. در مطالعه حاضر بررسی فراوانی آلودگی‌های کرمی دستگاه گوارش مرغان بومی شهرستان دورود بررسی گردید. مطالعه از نوع مقطعی به تعداد 120 قطعه از ماکیان بومی شهرستان دورود به‌صورت تصادفی چند مر چکیده کامل
        بیماری‌های انگلی به‌عنوان مانعی بزرگ در رشد و سلامت حیوانات در سراسر دنیا مطرح هستند. در مطالعه حاضر بررسی فراوانی آلودگی‌های کرمی دستگاه گوارش مرغان بومی شهرستان دورود بررسی گردید. مطالعه از نوع مقطعی به تعداد 120 قطعه از ماکیان بومی شهرستان دورود به‌صورت تصادفی چند مرحله‌ایی انتخاب گردیدند. جهت بررسی آلودگی انگلی دستگاه گوارش، از دهان تا کلواک به منظور جداسازی کرم‌ها باز و در صورت مشاهده کرم‌ها از محتویات جدا شدند. سپس محتویات پس از صاف شدن با الک 100 مورد بررسی قرار گرفت. گونه‌های سستودها پس از رنگ آمیزی با رنگ اشنایدراستوکارمن جهت تشخیص با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع انگل‌های کرمی که از لوله گوارش جدا و تشخیص داده شد شامل سستودهای رایه تینا اکینوبوتریدا 16/9 %، رایه تیناتتراگونا 5 % و کوانوتنیا اینفاندیبولوم 33/3 % بود. معمولا آلودگی مختصر با سستودها، بیماری‌زایی چندانی ندارد. اکثر این سستودها با اسکولکس خود به روده باریک می‌چسبند و به زندگی خود ادامه می‌دهند. رایه تینا و کوانوتنیا که میزبان‌های واسط آنها به ترتیب مورچه، سوسک و مگس می‌باشد در آلودگی تجربی طیور، خوراندن 50 سیستی سرکوئید رایه تینا تتراگونا موجب کاهش وزن و تخم گذاری در بعضی نژادها می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1883 - تحلیل میزان توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان ایرانشهر)
        اسکندر صیدائی هادی راستی ساجده آذر
        طبق شواهد و تجربیات، به حق و وظیفه توسعه فضاهای روستایی به تناسب سهم و جایگاه و کارکرد آن ها در اقتصاد ملی کم توجهی شده و به دلیل بی مهری به نقش عوامل جغرافیایی (محیط طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و...) در شکل پذیری و ترتیب فضایی و توسعه سکونتگاه های روستایی، علیرغم تلاش های چکیده کامل
        طبق شواهد و تجربیات، به حق و وظیفه توسعه فضاهای روستایی به تناسب سهم و جایگاه و کارکرد آن ها در اقتصاد ملی کم توجهی شده و به دلیل بی مهری به نقش عوامل جغرافیایی (محیط طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و...) در شکل پذیری و ترتیب فضایی و توسعه سکونتگاه های روستایی، علیرغم تلاش های انجام شده در کشور به ویژه پس از انقلاب، هنوز ناپایداری و توسعه نیافتگی در عرصه های روستایی ایران نمایان است. از این رو پژوهش حاضر در پی بررسی میزان توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان ایرانشهر و نقش برخی عوامل جغرافیایی در آن، از دیدگاه ساکنان محلی است. عوامل مورد بررسی دربرگیرندۀ عوامل محیط طبیعی، فضایی، اجتماعی و اقتصادی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری کلیه سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی ایرانشهر هستند. در این بین 19 روستا و 294 سرپرست خانوار به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. داده های بدست آمده به کمک روش های آماری در محیط نرم افزار SPSS مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نمایان گر پایین بودن میزان توسعه یافتگی روستایی در بخش مرکزی ایرانشهر یعنی زیر حد متوسط نظری (با درجه میانگین 43/2) است و بیشتر عوامل (به غیر از مخاطرات طبیعی، بعد خانوار و نرخ اشتغال) دارای ارتباط منطقی و معناداری با توسعه یافتگی روستایی می باشند. در این میان تأثیر عوامل مکانی- فضایی و پس از آن عوامل اجتماعی پررنگ تر است. از این رو توسعه سکونتگاه های روستایی در محدوده مورد مطالعه نیازمند بازنگری اساسی در سیاستگذاری ها و برنامه های توسعه روستایی و داشتن نگاه خاص به نقش برخی عوامل جغرافیایی در روند توسعه سکونتگاه های روستایی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1884 - تحلیل فضایی الگوی اشتغال زنان در بخش های عمده فعالیت سکونتگاه های روستایی ایران
        حسنعلی فرجی سبکبار بهرام هاجری ذببح اله ترابی نادر ملایی
        هدف از این پژوهش شناخت فعالیت پایه ای و غیر پایه ای اشتغال زنان روستایی در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی در مناطق روستایی و همچنین توزیع فضایی آن ها در سطح کشور بود. جامعه آماری پژوهش 394 شهرستان کشور در بر می گیرد، که آمار و اطلاعات آن ها از سرشماری عمومی ن چکیده کامل
        هدف از این پژوهش شناخت فعالیت پایه ای و غیر پایه ای اشتغال زنان روستایی در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی در مناطق روستایی و همچنین توزیع فضایی آن ها در سطح کشور بود. جامعه آماری پژوهش 394 شهرستان کشور در بر می گیرد، که آمار و اطلاعات آن ها از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج شده و با استفاده از تکنیک ضریب مکانی (LQ) بخش های پایه که صادر کننده ی نیروی شاغل بوده اند مشخص گردیده اند. نتایج حاکی از آن است که در بخش کشاورزی غرب و جنوب شرق کشور از نواحی پایه ای می باشند. در بخش صنعت نیز عمدتاٌ شمال غرب (شامل استان های آذربایجان غربی و شرقی) و اصفهان، قم، مرکزی و بخش های از استان های همدان، زنجان و قزوین و تهران صادر کننده نیروی کار زنان روستایی به نواحی دیگر می باشند. همچنین این پراکنش در بخشخدمات عمدتاٌ در مناطق مرکزی، شمال و جنوب کشور می باشد که این نواحی به عنوان صادر کننده نیروی کار زنان روستایی در بخش خدمات شناخته می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1885 - شناسایی مناطق گردشگری اقلیمی در غرب ایران
        مهرداد رمضانی پور
        اطلاعات اقلیمی به ویژه قبل و در طول دوره گردشگری برای گردشگران حائز اهمیت می&lrm; باشد. در این راستا، برای ارزیابی شرایط مکانی و زمانی مناطق گردشگری اقلیمی غرب ایران (استان های کردستان، همدان، کرمانشاه و لرستان) از شاخص اقلیمی گردشگری و متغیرهای اقلیمی؛ میانگین دما، میا چکیده کامل
        اطلاعات اقلیمی به ویژه قبل و در طول دوره گردشگری برای گردشگران حائز اهمیت می&lrm; باشد. در این راستا، برای ارزیابی شرایط مکانی و زمانی مناطق گردشگری اقلیمی غرب ایران (استان های کردستان، همدان، کرمانشاه و لرستان) از شاخص اقلیمی گردشگری و متغیرهای اقلیمی؛ میانگین دما، میانگین حداکثر دما، مجموع بارش ماهانه، میانگین رطوبت نسبی، میانگین حداقل رطوبت نسبی، میانگین ساعات آفتابی و میانگین سرعت باد به کیلومتر در ساعت در بازه زمانی 1369 تا1384استفاده شد. پس از تحلیل، نتایج نشان داد در اکثر ایستگاه ها، ماه های مِی، ژوئن، ژولای، سپتامبر، اکتبر، و نوامبر، شرایط ایده آل تا خوب را برای گردشگری دارند. در طول سال، ایستگاه سرپل ذهاب نسبت به سایر ایستگاه ها از شرایط مناسب کمتری برخوردار است. سپس با کمک سامانه های اطلاعات جغرافیایی نقشه پهنه بندی ماه های مختلف تهیه گردید. پهنه های ضرایب شاخص اقلیمی گردشگری نشان داد که در فصول سرد سال به استثنای بخش کوچکی از جنوب استان لرستان که در ماه های فوریه و مارس، شرایط خوبی برای گردشگری اقلیمی دارد در کل منطقه، ماه های دسامبر و ژانویه شرایط مناسبی برای گردشگری از لحاظ اقلیمی ندارد. در فصول گرم، در ماه مِی بخش مرکزی استان لرستان و بخش های کوچکی در شرق و جنوب استان کرمانشاه و در ژوئن، مناطق شمالی استان کردستان و جنوب شرق استان لرستان شرایط ایده آل حاکم می شود. در ماه سپتامبر مناطق شمالی استان کردستان و همدان بیشترین مساحت با رتبه ایده آل را نسبت به سایر مناطق دربر گرفته و در ماه اکتبر نیز فقط در بخش مرکزی استان لرستان شرایط ایده آل برای گردشگری فراهم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1886 - برنامه‌ریزی راهبردی شهر پیرانشهر
        لیلی ابراهیمی محمدرحیم رهنما عزت اله مافی
        آگاهی از نقاط قوت و ضعف شهرها، برای ارائه طرح‌ها، سیاست‌گذاریها و برنامه‌های شهر ضروری است. در واقع استفاده از شاخص-های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و غیره می‌تواند معیاری مناسب برای تعیین جایگاه شهرها باشد و زمینه‌های رفع مشکلات و نارسایی‌های موجود برای دستیابی به توسعه مط چکیده کامل
        آگاهی از نقاط قوت و ضعف شهرها، برای ارائه طرح‌ها، سیاست‌گذاریها و برنامه‌های شهر ضروری است. در واقع استفاده از شاخص-های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و غیره می‌تواند معیاری مناسب برای تعیین جایگاه شهرها باشد و زمینه‌های رفع مشکلات و نارسایی‌های موجود برای دستیابی به توسعه مطلوب و واقعی به وجود آید. بر این اساس هدف از این مقاله تعیین جایگاه شهرستان پیرانشهر به لحاظ شاخص‌های برنامه‌ریزی استراتژیک و اولویت‌بندی استراتژی‌های توسعه شهرستان است. گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه بوده است. تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران برای گروه شهروندان برابر 382 نفر است. در گروه مدیران 50 نفر و در گروه نخبگان نیز 50 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. تعیین جایگاه شهر با استفاده از مدل SWOT و اولویت‌بندی استراتژی‌های توسعه شهر با استفاده از ترکیب روش تصمیم‌گیری چند معیاره و شبکه عصبی کوهونن در نرم‌افزارهای EXCEL و MATLAB انجام شد. نتایج نشان داد به لحاظ استراتژیک شهر پیرانشهر در موقعیت رقابتی قرار دارد. خروجی شبکه کوهونن نیز استراتژی توسعه مبادلات برون‌مرزی و تقویت بازارچه مرزی تمرچین در راستای شکل‌دهی به اقتصاد پایدار بر مبنای بازرگانی داخلی- خارجی را بعنوان بهترین استراتژی توسعه شهر مشخص کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1887 - سنجش پراکنده رویی شهری در پویش فضایی شهررشت
        رقیه حیدری اسماعیل علی اکبری احمد پوراحمد
        پراکنده رویی شهری، گسترش کاربری‌های زمین شهری به زمین غیرشهری است که در سال های اخیر به یکی از چالش های برنامه ریزی توسعه فضایی شهرهای جهان تبدیل شده است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و سنجش ابعاد و بازتاب‌های پراکنده رویی شهری در شهر رشت می باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی چکیده کامل
        پراکنده رویی شهری، گسترش کاربری‌های زمین شهری به زمین غیرشهری است که در سال های اخیر به یکی از چالش های برنامه ریزی توسعه فضایی شهرهای جهان تبدیل شده است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و سنجش ابعاد و بازتاب‌های پراکنده رویی شهری در شهر رشت می باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. به منظور سنجش و بررسی پراکنده رویی شهری ابتدا نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست، در چهار کلاس(مناطق شهری و ساخته شده، مناطق آبی و شالیزار، جنگل و زمینهای کشاورزی و باغات) ایجاد شد و سپس با کاربست متریک‌های فضایی(مساحت کاربری، تعداد لکه، تراکم لکه، کل لبه ، تراکم لبه، میانگین شکل لکه، میانگین فاصله اقلیدوسی نزدیکترین همسایه، شاخص میانگین مجاورت، شاخص تجمع) در دو سطح کلاس و سیما، پراکنده رویی شهر رشت با استفاده از نرم افزار FRAGSTATS محاسبه شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهدکه؛ مناطق شهری به صورت فزاینده ای رشد یافته و قطعات شهری متعددی ایجاد شده است. به موازات این رشد، زمین کشاورزی و شالیزار پیوستگی و یکپارچگی فضایی خود را از دست داده و به قطعات زیادی تبدیل شده است. ضریب افزایش 103 درصدی کلاس مناطق شهری در بازه زمانی 26 ساله(1372-1398)، بیانگر آهنگ پرشتاب پویش فضایی شهر به پراکندگی کالبدی است که عموماً با تغییر کاربری، تبدیل پوشش زمین، تخریب منابع طبیعی و زمینی در بیرون و پیرامون شهر همراه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1888 - نگاهی تبارشناسانه به مفهوم طبیعت و تجلی حضور آن در معماری خانه های ایران
        قادر بایزیدی کیانوش فرجی
        مقدمه: فضاهای زﯾﺴــتی و در ﻣــﺘﻦ آن، خانه ها، از نیازها و آفریده های ماندگار اﻧﺴﺎنها در ﻫـﺮ جامعه انسانی ﺑــﻮده و با وجود سالهای متمادی ساخت و زندگی در آنها، همچنان طراوت، لطافت، تعلق خاطر و رمزگونگی در ﺗﻤــﺎم اﺑﻌــﺎد آنها مشهود است. این فضاها به عنوان اﺻﯿﻞﺗﺮﯾﻦ و زﯾﺒﺎﺗﺮ چکیده کامل
        مقدمه: فضاهای زﯾﺴــتی و در ﻣــﺘﻦ آن، خانه ها، از نیازها و آفریده های ماندگار اﻧﺴﺎنها در ﻫـﺮ جامعه انسانی ﺑــﻮده و با وجود سالهای متمادی ساخت و زندگی در آنها، همچنان طراوت، لطافت، تعلق خاطر و رمزگونگی در ﺗﻤــﺎم اﺑﻌــﺎد آنها مشهود است. این فضاها به عنوان اﺻﯿﻞﺗﺮﯾﻦ و زﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ دستاورد ملموس ﻣﻌﻤﺎری، علاوه بر ﺣﻔﻆ آﺳﺎﯾﺶ و آرامش استفاده کنندگان، مبین ﻫﻮﯾـﺖ آنان ﺑﻮده و از طریق مولفه های متعددی ﺧـﺎﻃﺮات، رویاها و امیدهای ﺳــﺎﮐﻨﺎن را به بهترین شیوه پاس داﺷــﺘﻪ اند. یکی از این مولفه ها طبیعت است که معانی متنوعی را از طریق لایه های معماری متناسب با شرایط زمان به مخاطب منتقل می کند. هدف پژوهش: هدف اصلی در این پژوهش شناسایی مولفه های تاثیرگذار در آفرینش مفاهیم طبیعت و نحوه حضور آنها در معماری خانه های ایران است.روش شناسی تحقیق: روش شناسی پژوهش، تبارشناسی فوکویی و برای تحلیل داده ها، از روش نشانه شناسی پیرس استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: در این پژوهش خانه ها و سکونتگاه های شاخص در معماری دوره های مختلف تاریخ ایران- از عهد باستان تا دوره پهلوی دوم- مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها و بحث: مطالعات تحقیق نشان می دهند که معانی حاصل از طبیعت فقط مختص سیمای اولیه، ثانویه و انتزاعی طبیعت در فرم و ساختار پیرامونی خانه ها نیستند؛ بلکه این مفاهیم در چارچوب گفتمانهای خاص و متناسب با شرایط جامعه در هر دوره تاریخی با قدرت پیوند خورده، هویت و ذهنیت ساخته اند. نتایج: حضور کالبدی، عملکردی و محتوایی طبیعت علاوه بر بیان معانی صریح و ضمنی، تحت تاثیر تحولات حاکم بر هر دوره تاریخی منجر به تولید دانش و معانی جدید در حوزه مختلف گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1889 - ارزیابی اثرات محیطی خانه‌های دوم گردشگری(مطالعه موردی: دهستان رودبار قصران، شهرستان شمیرانات، استان تهران)
        فضیله دادورخانی حبیب محمودی چناری سمیه سادات موسوی
        مقدمه: هم‌زمان با وقوع تحولات سـاختاری در زمینه گردشـگری در سـطح کشـور و به‌ویژه رواج گردشگری در نواحی روستایی پیرامون شهرها، احداث خانه‌های دوم رشد چشمگیری داشته است و همانند دیگر الگوهای گردشگری اثرات متعددی بر نواحی‌ای که استقرار می‌یابند، داشته‌اند. یکی از مهم‌ترین چکیده کامل
        مقدمه: هم‌زمان با وقوع تحولات سـاختاری در زمینه گردشـگری در سـطح کشـور و به‌ویژه رواج گردشگری در نواحی روستایی پیرامون شهرها، احداث خانه‌های دوم رشد چشمگیری داشته است و همانند دیگر الگوهای گردشگری اثرات متعددی بر نواحی‌ای که استقرار می‌یابند، داشته‌اند. یکی از مهم‌ترین روش‌های اصلی ارزیابی اثرات فعالیت‌های انسانی در محیط، ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) می‌باشد که در آن اثرات برنامه‌ها و پروژه‌های عملیاتی را بر فاکتورهای محیط زیستی در مراحل مختلف شناسایی و راهکارهایی را برای کاهش اثرات فوق پیشنهاد می‌نمایند. روش شناسی تحقیق: در پژوهش حاضر، با استفاده از روش تعدیل‌یافته آیکولد (ICOLD) که روشی برای ارزیابی پروژه‌های عمرانی است، تلاش می‌شود تا تأثیر گردشگری خانه‌های دوم بر ابعاد محیطی ارزیابی شود. جهت گردآوری داده‌ها بر اساس فرمت مدل آیکولد بجای استفاده از پرسشنامه، از مصاحبه موردی با 15 نفر از مسئولین، معتمدین محلی و ساکنین 5روستای آهار، ایگل؛باغ گل، امامه بالا و امامه پایین، با طراحی یک چک‌لیست، اثرات محیطی گردشگری خانه‌های دوم سنجیده و کمی شد. یافته ها و بحث: نتایج تحقیق نشان داد که گردشگری خانه‌های دوم در روستای مورد مطالعه بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیستی و کالبدی، تأثیر منفی بر جای گذاشته است. به‌طوری‌که درمجموع پاسخ‌ها درصد کثیری از مشارکت‌کنندگان به اثرات نامطلوب آن اشاره‌کرده‌اند. تطابق نتایج این پژوهش با مطالعات پیشین مشخص کرد که در بعد محیط زیستی، تمام تحقیقات با نتایج پژوهش حاضر هم‌سو بوده‌اند. در بعد اقتصادی و اجتماعی هم با توجه به نسبی بودن مسئله در محیط‌ها و مکان‌های جغرافیایی مختلف اختلاف داشته در برخی موارد هم سو و در مواردی دیگر خلاف جهت هم بوده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1890 - هیدروپلیتیک رودخانه مرزی اترک و تأثیر آن بر روابط ایران و ترکمنستان
        حمیدرضا پاک نژاد متکی عزت اله عزتی
        آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه های مرزی، آب های مشترک را به یکی از موضوعات چ چکیده کامل
        آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه های مرزی، آب های مشترک را به یکی از موضوعات چالش انگیز در روابط دولت ها و ملت ها تبدیل نموده که رودخانه های مرزی ایران در شمال و جنوب کشور نیز از این قاعده مستثنی نیست. این تحقیق در نظر دارد روشن نماید که ژئواکونومی رودخانه مرزی اترک پس از فروپاشی شوروی سابق و تشکیل کشور ترکمنستان چه تأثیری بر امنیت سیاسی و اقتصادی مناطق ترکمن صحرای ایران و روابط دو کشور دارد؟ برای پاسخ به سوأل مذکور از روش منابع کتابخانه ای و اینترنتی، جمع آوری اسناد و آرشیو موجود و روش میدانی استفاده شده است. تحقیق حاضر براساس این فرضیه شکل گرفته که بین تغییر استراتژی جهانی پس از فروپاشی شوروی سابق و غلبه مفهوم ژئواکونومی، استفاده از آب رودخانه مرزی اترک بیشتر و اهمیت آن را در روابط بین ایران و ترکمنستان، دو چندان نموده است. نتایج بدست آمده حاکیست که ایران در منطقه نیمه خشک خاورمیانه و جنوب غربی آسیا قرار دارد و متوسط بارش سالانه آن 200 میلی متر است و توسعه کمی و کیفی آن، کنترل آبهای مرزی را ضروری نموده است. ترکمنستان نیز کشوری کم آب و دارای اقلیم بیابانی که صد درصد منابع آبی آن از کشورهای همسایه تأمین شده و رودخانه مرزی اترک دومین منبع تأمین آب شیرین آن است. برداشت بی رویه آب توسط ترکمنستان و نداشتن رژیم حقوقی مناسب، زمینه چالش و منازعه بر سر آن در روابط بین دو کشور سایه انداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1891 - پهنه بندی ارزیابی خطر زمین لغزه ها در دامنه های شمالغربی زون بینالود (مطالعه موردی: حوزه کوهستانی شاندیز در شمالغرب شهرستان مشهد)
        ابوالفضل بهنیافر محمدرضا منصوری دانشور
        لغزش‌های زمین در نواحی کوهستانی کشور سالانه بیش از 500 میلیارد ریال خسارات اقتصادی به‌دنبال می‌آورند (افشار، 1385: 84).نقش مطالعات ژئومورفولوژیک در ارزیابی وقوع زمین لغزش‌های کشور به‌ویژه طی سه دهه اخیر بسیار گسترده شده است. تشدید کاربری زمین و وجود سازندهای سطحی سست و چکیده کامل
        لغزش‌های زمین در نواحی کوهستانی کشور سالانه بیش از 500 میلیارد ریال خسارات اقتصادی به‌دنبال می‌آورند (افشار، 1385: 84).نقش مطالعات ژئومورفولوژیک در ارزیابی وقوع زمین لغزش‌های کشور به‌ویژه طی سه دهه اخیر بسیار گسترده شده است. تشدید کاربری زمین و وجود سازندهای سطحی سست و ضعیف در دامنه‌های شمال‌غربی زون بینالود موجب وقوع زمین لغزه‌های متوسط و کوچک مقیاس گردیده و با توجه به زمینه‌های زیاد جاذبه‌های گردشگری در حوضه، این حرکات توده‌ای دامنه ممکن است منجر به مخاطرات محیطی و کاتاستروفیسم گردد. در این مقاله با استفاده از مدل آنبالاگان، خطر وقوع زمین لغزه‌ها در محدوده مورد مطالعه از طریق 6 متغیر ارزیابی گردیده است. نتایج آشکار نمود که بخش‌های جنوبی دهستان به‌دلیل تراکم زیاد ارتفاعات، افزایش شیب‌های دامنه، وجود سازندهای سطحی سست و واریزه‌ای و به‌ویژه نقش عوامل آنتروپوژنیک، دارای پهنه‌های زمین لغزه‌ای پر خطر، از لحاظ درجه وقوع زمین لغزش‌ها بوده‌اند. تشدید کاربری زمین در سازندهای سست فیلیت مشهد، عمدتاً به صورت باغات سنتی و پمپاژ آب رودخانه به تراس‌های آبرفتی و دامنه‌ها (بهنیافر و قنبرزاده، 1386: 147) از جمله مهم‌ترین علل تشدید کننده وقوع زمین لغزه‌ها در منطقه مورد مطالعه می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1892 - تجزیه تحلیل توانمندی های ژئواستراتژیک رژیم صهیونیستی و تأثیر آن بر ژئوپولیتیک جمهوری اسلامی ایران
        علیرضا کشوردوست حامد نادم
        پژوهش پیش رو با هدف شناسایی و تعیین توانمندی های ژئواستراتژیک رژیم اشغالگر قدس در سه حوزه سخت افزاری (قدرت نظامی)، سیاست جغرافیایی (شهرک سازی و سیاست های آبی) و نرم افزاری ( قدرت رسانه ای و ...) و تأثیر آن بر ژئوپولیتیک جمهوری اسلامی ایران به انجام رسیده است. حوزه جغراف چکیده کامل
        پژوهش پیش رو با هدف شناسایی و تعیین توانمندی های ژئواستراتژیک رژیم اشغالگر قدس در سه حوزه سخت افزاری (قدرت نظامی)، سیاست جغرافیایی (شهرک سازی و سیاست های آبی) و نرم افزاری ( قدرت رسانه ای و ...) و تأثیر آن بر ژئوپولیتیک جمهوری اسلامی ایران به انجام رسیده است. حوزه جغرافیایی که این پژوهش درآن محدوده به انجام رسیده است، محدود به جنوب و جنوب باختری آسیا و شمال آفریقا می گردد، ولی بدلیل نفوذ گسترده این رژیم در کشورها و نهادهای جهانی بویژه ایالات متحده و تأثیر گذاری آن بر توانمندی های ژئواستراتژیک اشغالگران قدس، ارتباط این دو نیز مد نظر بوده و بررسی شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، اسنادی واینترنتی می باشد که معمولاً روش متداول پژوهش های علوم انسانی می باشد. این بررسی نشان می دهد که سیاستمداران در سرزمین های اشغالی بر این باور بوده و هستند که صلح در حوزه جنوب باختری آسیا تنها از طریق استفاده ترکیبی از قدرت سخت افزاری و نرم افزاری، آن هم بسود این رژیم قابل حصول بوده و تنها مانع برای حصول به این نتیجه، مجموعه کشورهای حامی مقاومت اسلامی می باشند و برای درهم شکستن این مقاومت، باید نقطه اتکاء و ستون اصلی آن یعنی جمهوری اسلامی ایران مورد هجمه قرار گیرد. بنابراین با استفاده از کلیه ابزارها درصدد برآمده است که قلب تپنده جهان اسلام را در محاصره خود گرفته و از طرق مختلف بر توانایی های ژئوپولیتیک آن تأثیر گذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1893 - راهبرد قدرت هوشمند ایران و نقش ژئوپلیتیک انرژی (نفت و گاز) در پیشبرد آن
        عزت اله عزتی محمد گل افروز
        قدرت یک حکومت ملی با ترکیب قدرت نرم و سخت به حداکثر می رسد. این نوع ترکیب و تلفیق را که قدرت هوشمند می نامند، با اقدام هماهنگ نظامی و اقتصادی در صورت توجه هر چه بیشتر به آن چیزی که کشورهای دیگرفکر می کنند، پدید می آید. برای نمونه امروزه براساس نظریات لیبرالی، ایران چکیده کامل
        قدرت یک حکومت ملی با ترکیب قدرت نرم و سخت به حداکثر می رسد. این نوع ترکیب و تلفیق را که قدرت هوشمند می نامند، با اقدام هماهنگ نظامی و اقتصادی در صورت توجه هر چه بیشتر به آن چیزی که کشورهای دیگرفکر می کنند، پدید می آید. برای نمونه امروزه براساس نظریات لیبرالی، ایران تنها با تکیه بر قدرت سخت نمی تواند دیگر کشورها و افکار عمومی جهانی را در مورد درستی دلایل و اقداماتش متقاعد کند. اما با بهره گیری از عوامل قدرت سخت خود از جمله داشتن سواحل طولانی در سه دریای خزر، فارس و عمان و تسلط بر نقاط استراتژیک آن، واقع شدن در دو حوزه بزرگ انرژی خلیج فارس و دریای خزر و قرار گرفتن در راه اتصال کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز به آب های آزاد که موجب توانمندی ژئوپلیتیکی و بازیگری در عرصه ژئواستراتژیکی آن می شود. درکنار هوشیاری در برابر دشمن، همراهی با ایده جهان چند قطبی، همگرایی منطق ه ای، تنش زدایی، توسعه گرایی و تکیه بر قدرت نفت و گاز که از نکات با اهمیت در عرصه قدرت نرم ایران می باشند، توأماً می تواند در استراتژی قدرت هوشمند خود تأثیر گذارتر عمل نماید. با عنایت به این موضوع، برای انجام تحقیق از روش توصیفی - تحلیلی و برگرفته از شیوه های رایج جغرافیای سیاسی، علوم سیاسی و در راستای ارائه استراتژی مناسب در قدرت هوشمند ایران، بیش از همه به نقش ژئوپلیتیک انرژی (نفت و گاز)، موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که ایران با ارائه استراتژی مناسب در قدرت هوشمند به ویژه با تأکید بر بازیگری بیشتر در ژئوپلیتیک انرژی (نفت و گاز) به دلیل اهمیت آن در دنیای امروز و دارا بودن رتبه دوم این ذخایر در جهان، می تواند با تحمیل رفتار و استدلال خود بر دیگر کشورها، قدرت خود را افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1894 - بررسی مشترکات جغرافیای تاریخی فرهنگی، اجتماعی کشورهای ایران وتاجیکستان
        محمد رحمانی
        امروزه یکی از اساسی ترین روش ها در جهت بالا بردن ارتباط سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ، یافتن مشترکات بین کشورها مخصوصاً فرهنگ ، زبان و ... است ایران و تاجیکستان در آسیای مرکزی دارای مشترکات فراوانی در تاریخ ، فرهنگ ، زبان و دین هستند ، از این رو علایق و پایبندی به آداب و ر چکیده کامل
        امروزه یکی از اساسی ترین روش ها در جهت بالا بردن ارتباط سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ، یافتن مشترکات بین کشورها مخصوصاً فرهنگ ، زبان و ... است ایران و تاجیکستان در آسیای مرکزی دارای مشترکات فراوانی در تاریخ ، فرهنگ ، زبان و دین هستند ، از این رو علایق و پایبندی به آداب و رسوم اجداد و نیاکان موجب افزایش میزان همبستگی بین ساکنان هر دو کشور گردیده است . جشن نوروز و عشق به ادبیات مشترک و شعرای بزرگ فارسی زبان پیوند دیرینه ای را بین مردم هر دو کشور بوجودآورده است که در صورت توجه به آن می تواند در اشاعه فرهنگ ایرانی ، اسلامی با حفظ هویت ملی ، بصورت منطقه ای تأثیر مناسبی داشته باشد لذا در این باب ایجاد ظرفیت های لازم فرهنگی ، هنری با تشکیل انجمن های ادبی و برگزاری برنامه های فرهنگی به همراه آموزش زبان فارسی زمینه و فرصت جدیدی در منطقۀ آسیای مرکزی برای ایران ایجاد خواهد نمود ، که شاید از عمده ترین تأثیرات آن بتواند موجب حیات مجدد جاده ابریشم در منطقه گردد چرا که وضعیت جغرافیایی این کشورها و دوری از آب های آزاد دنیا ایران را به عنوان امن ترین کشور در انتقال انرژی و بازرگانی منطقه ای معرفی خواهد کرد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1895 - بررسی روند تحقق عدالت اجتماعی با استفاده از شاخص‌های توسعه انسانی در ایران طی دو دهه اخیر
        رحمت اله بهرامی
        یکی از بحران های اساسی که انسان ها با آن رو برو هستند، بحران فقر و بی عدالتی است. بسیاری از حکومت ها مهمترین شعار خود را تحقق عدالت اجتماعی و دسترسی یکسان ساکنین کشور به تمامی امکانات و تسهیلات لازم برای یک زندگی سالم و شرافتمندانه قرار داده اند. اما آیا روند برنامه ریز چکیده کامل
        یکی از بحران های اساسی که انسان ها با آن رو برو هستند، بحران فقر و بی عدالتی است. بسیاری از حکومت ها مهمترین شعار خود را تحقق عدالت اجتماعی و دسترسی یکسان ساکنین کشور به تمامی امکانات و تسهیلات لازم برای یک زندگی سالم و شرافتمندانه قرار داده اند. اما آیا روند برنامه ریزی و اجرا به تحقق این هدف منجر شده است؟ آیا واقعاً اثرات توسعه به همه انسان ها می رسد؟ آیا همان طور که در تمامی برنامه های توسعه اعلام می شود، بیشترین اثرات توسعه به کسانی می رسد که به آن نیاز دارند یا برعکس منافع عمدتاً به سمتی سوق پیدا می کند که از امکانات بیشتری برخوردارند؟ برای پاسخ گویی به این سوالات، این نوشته در نظر دارد روند ارتقاء شاخص های توسعه انسانی را در سطح استان های کشور، مورد بحث و بررسی قرار دهد. یافته های به دست آمده نشان می دهد که با وجود پیشرفت های نسبتاً مناسبی که در سطوح کلی معیارهای توسعه انسانی حاصل شده است، این پیشرفت ها عمدتاً در بخش هایی باقی مانده است که از قبل نیز شرایط و امکانات مناسبی در اختیار داشته و افراد فقیر و نیازمند، کمترین بهره را به دست آورده اند. روش این پژوهش مروری، با رویکرد توصیفی - تحلیلی و یافتن مفاهیم نظری توسعه انسانی و کاربرد شاخص های توسعه انسانی و روند آن در ایران بوده است. در تحلیل نهایی از نرم افزار GIS در تعیین درجه توسعه یافتگی استان های کشور استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1896 - چشم انداز مدیریت کلان‌شهرها در حاکمیت جمهوری اسلامی ایران
        یوسف زین‌العابدین زهرا شیرزاد
        روند افزایش جمعیت شهرنشین و تأثیر آن بر افزایش تعداد کلان‌شهرها یکی از بحث‌های مهم علم جغرافیاست که پی‌آمدهای آن حاکمیت کشورها را با چالش مواجه ساخته است؛ چراکه، برنامه‌ریزی اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و معضلات ناشی از مسایل زیست‌محیطی، اجتماعی و بزهکاری برای هر حکومتی کار چکیده کامل
        روند افزایش جمعیت شهرنشین و تأثیر آن بر افزایش تعداد کلان‌شهرها یکی از بحث‌های مهم علم جغرافیاست که پی‌آمدهای آن حاکمیت کشورها را با چالش مواجه ساخته است؛ چراکه، برنامه‌ریزی اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و معضلات ناشی از مسایل زیست‌محیطی، اجتماعی و بزهکاری برای هر حکومتی کار ساده‌ای نیست. در کشور ایران نیز، به دنبال رشد شتابان شهرنشینی و بروز مسایل اقتصادی، اجتماعی و کالبدی کلان شهرها، چالش های حاکمیتی نظیر بسیاری از کشورهای جهان مطرح شده است. با توجه به این موضوع، سؤال تحقیق حاضر این است که: چشم‌انداز کلان‌شهرها چگونه است و پی آمدهای آن بر حاکمیت جمهوری اسلامی ایران چیست؟ با این فرض که تعداد کلان شهرها افزایش می یابد و این فرآیند تحولاتی در زمینه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ... حاکمیت ایران ایجاد می کند به بررسی تفاوت کلان شهرها و جهان شهرها پرداخته و نیز تشریح و تبیین کارکردهای کلان شهرها و جهان شهرها هدف اصلی مقاله حاضر بوده و در یافته های تحقیق به طور کلی، کلان شهرهای ایران از دید ژئوپلیتیکی تحلیل خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1897 - Thrips Pests on Ornamental Plants in Mahallat, Markazi Province, Iran
        Majid Mirab-balou Seyed Saeid Modarres Najafabadi Khoshnood Nourollahi
        Thrips specimens were collected in the year 2014 on different ornamental plants from Mahallat (Markazi Province), Iran. In this study, 11 species in six genera and three different families of Thysanoptera were collected and identified. The scientific names of thrips spe چکیده کامل
        Thrips specimens were collected in the year 2014 on different ornamental plants from Mahallat (Markazi Province), Iran. In this study, 11 species in six genera and three different families of Thysanoptera were collected and identified. The scientific names of thrips species are as follow: Melanthrips knechteli, M. pallidior, Frankliniella intonsa, F. occidentalis, Microcephalothrips abdominalis, Tenothrips discolor, T. latoides, Thrips meridionalis, T. nigropilosus, T. tabaci, and Haplothrips reuteri.Among them, seven species are newly recorded for the fauna of Markazi Province. A high number of two harmful thrips, Thrips tabaci and Frankliniella occidentalis were found in all of flowers and ornamental plants. An identification key for phytophagous thrips is also given. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1898 - Factors Affecting Stakeholders Non-Participation in Rangeland Management Projects
        Solieman Rasouliazar Anvar Kordi Loghman Rashidpour
        The purpose of this research was analyzing factors affecting non-participation of stakeholders in rangeland management projects. The research method was descriptive-correlative design in ranches of Piranshahr rangelands in western Azerbaijan province, Iran. All ranches چکیده کامل
        The purpose of this research was analyzing factors affecting non-participation of stakeholders in rangeland management projects. The research method was descriptive-correlative design in ranches of Piranshahr rangelands in western Azerbaijan province, Iran. All ranches that studied (Zioke Yurd, Ziuke Mirgah Chaku, Khargedashan Yurd and Gardeh Bon), are utilized in common use manner. Simple random sampling was used as sampling method. The sample size was determined by using Krejcie and Morgan table. The 157 stakeholders were determined. Questionnaire served as research tool and was completed through direct interviews with stakeholders. The findings showed significant correlation between age and non-participation of stakeholders. Also prioritization of non-participation of stakeholders in range management plans indicate that low literacy (education level) and lack of sufficient knowledge about the range management project, lack of programs and restoration of projects fitness to regional conditions and small area were the most important social, managerial, technical and economic factors affect the non-participation of stakeholders in the range management projects. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1899 - Assessing Organizational and Personnel Structure in Iranian Agricultural Extension System
        Saeid Fealy Nahavand Gholamreza Pezeshki Rad Hassan Sadighi Esmaeil Shahbazi Seyed Javad Ghoraishi Abhari
        AbstractThe purpose of this study was to assess organizational and personnel structure in Iranian Agriculture Extension System (IAES). The research instrument was a structural questionnaire including close-ended questions which its validity and reliability was confirmed چکیده کامل
        AbstractThe purpose of this study was to assess organizational and personnel structure in Iranian Agriculture Extension System (IAES). The research instrument was a structural questionnaire including close-ended questions which its validity and reliability was confirmed by using expert panel and Cranach&rsquo;s alpha test, respectively. The statistical population of this research included all public extension managers who are responsible for doing extension activities in Iran&rsquo;s townships and provinces (N=365). According to Krejcie and Morgan&rsquo;s table, a number of 198 extension managers of townships selected as statistical sample in a stratified sampling method based on classification of provinces by the Jihad-e-Agriculture ministry. Also, for gathering data among extension mangers of provinces was used census method. Finally, 222 public extension mangers in township and province levels participated in this research (n=222). Overall, extension mangers stated that organizational and personnel structure in IAES was not suitable. The other results also indicated there was the significantly positive relationship between selected demographic characteristics of extension managers with their viewpoint about organizational and personnel structure in IAES. These results highlight the need for the reform of organizational and personnel structure in IAES. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1900 - Effective Strategies in Marketing Development of Agricultural Products
        Solieman Rasouliazar Milad Perani Loghman Rashiedpour
        This fact that marketing can encourage farmers to produce and their products better introduce to compete in the sell market and with market-friendly products to know better is important. The farmer who is not familiar with the importance of marketing and its technology چکیده کامل
        This fact that marketing can encourage farmers to produce and their products better introduce to compete in the sell market and with market-friendly products to know better is important. The farmer who is not familiar with the importance of marketing and its technology will not be able to succeed in selling their product and may sell your product at a cheaper price and will be deprived of interest that he could be achieved in this field. The purpose of this study was to examine and effective strategies in the marketing development of agricultural products in Orumiyeh township, Iran. This research was conducted with a descriptive - survey method and data required were collected through questionnaires and were analyzed through regression statistics in SPSS software. The results of the research showed that there was a significant and positive correlation found between the independent variables strategies of packaging, training, government support and manufacturing with the dependent variable the marketing development of agricultural products. Also these variables explained 73 percent of variance in the dependent variable. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1901 - Identifying Effective Solutions in the Field of Environmental Protection (case study Naghadeh Township)
        Babak Valizadegan Solieman Rasouliazar Loghman Rashiedpour
        This research was conducted with the mean goal of identifying environmental protection solutions in Naghadeh Township. The statistical population of this research included all employees of the Agricultural Jihad, Environment and Natural Resources Office (N=110). Karaghi چکیده کامل
        This research was conducted with the mean goal of identifying environmental protection solutions in Naghadeh Township. The statistical population of this research included all employees of the Agricultural Jihad, Environment and Natural Resources Office (N=110). Karaghi and Morgan tables were used to determine the sample size (n=86). The Random sampling method was used in this research. To determine the reliability of the questionnaire, Cronbach's alpha was used (&alpha;=0.894) which indicates that the reliability of the questionnaire was appropriate. To analyze the findings and to achieve the research goals, descriptive statistics and inferential or analytical statistics were used. The results show that awareness raising among people to improve their relationship with the environment and the promotion of environmental culture and the definition of environmental guidelines among people and prevention of destruction of land and its change and destruction of rangelands and forests were identified as the most important effective environmental protection solutions in Naghadeh township in west Azerbaijan province. Exploratory factor analysis was used to categorize effective environmental protection solutions. The results showed that seven factors were identified. These factors named as legal, socio-cultural, educational and awareness, managerial, economical, and environmental solutions. These seven factors account 74 percent of variations in environmental protection solutions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1902 - Identify and analysis of indicators and sub-indicators of innovation management in agricultural cooperatives of Iran
        Manoochehr Alizadehnia Ahmad Reza Ommani Azadeh Noorollah Noorivandi Tahmasb Maghsoodi
        The purpose of the research was identifying and analyzing of indicators and sub-indicators of innovation management in agricultural cooperatives of Khuzestan province, Iran. Causal-comparative research has been used to achieve the research objectives. In this study, the چکیده کامل
        The purpose of the research was identifying and analyzing of indicators and sub-indicators of innovation management in agricultural cooperatives of Khuzestan province, Iran. Causal-comparative research has been used to achieve the research objectives. In this study, the Ex-Post Facto or causal-comparative research method was used to compare the current and favorable situation of agricultural production cooperatives in accordance with the indicators of innovation management in Khuzestan province, Iran. Members of agricultural cooperatives with farming branch in Khuzestan province were 3823 people. the sample size was determined by using Krejcie and Morgan table, (n=349). The sampling method was stratified random sampling method. Statistical analysis of the research was performed using SPSS software version 22. To compare the current and favorable situation of innovation management indicators in agricultural cooperatives, Wilcoxon test was used. Based on the results, all indicators of innovation management, ie innovation creation, innovation organization, innovation planning, financing and creation of innovation facilitation infrastructure, attention to innovation application strategies, innovation research and development, innovative human resource development Dissemination of innovation, organizational developments in the direction of innovation, application of innovation and marketing of new products in the current and favorable situation with a 99% probability had significant difference. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1903 - Analyzing Rural People's Attitudes to Traditional Methods of Retaliation in Resolving Ethnic Conflicts Between Nomads and Villagers and The Required Cultural Extension and Education
        Maryam Pourgholami Sedaghati Batool Mehregan Seyed Alireza Hosseini
        The purpose of this research is to analyzing people's attitudes to traditional methods of retaliation in resolving ethnic conflicts between nomads and villagers and the required cultural extension and education, Iran through qualitative method. To achieve the objectives چکیده کامل
        The purpose of this research is to analyzing people's attitudes to traditional methods of retaliation in resolving ethnic conflicts between nomads and villagers and the required cultural extension and education, Iran through qualitative method. To achieve the objectives of the research, semi-structured interviews and brainstorming techniques were used to collect data, and triangulation was used to evaluate the validity of qualitative findings. In order to implement the qualitative method, three types of open, axial and selective coding were used. MAXqda12 software was used to analyze the collected data. Based on qualitative analysis, 21 initial codes with 257 repetitions with 12 sub-categories in 4 main categories of culture building in reducing conflicts, paying attention to religious traditions in solving ethnic conflicts, paying attention to the views and opinions of tribal elders and holding educational and extension courses in the development of participation and social and cultural interactions were identified. By considering the results of this research, cultural affairs planners can aim to reduce conflicts and the number of court cases. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1904 - Application of SEM Analysis for Designing Strategic Model for Agricultural Sustainable Development (ASD) in Iran
        Keivan Torfi Ahmad Reza Ommani Azadeh Noorollah Noorivandi Mohammadsadegh Sabouri
        The main purpose of this study is identifying strategies for agricultural sustainable development in Iran. This research is a mixed exploratory research and has been carried out in a combination of qualitative and quantitative parts. In the qualitative part, various met چکیده کامل
        The main purpose of this study is identifying strategies for agricultural sustainable development in Iran. This research is a mixed exploratory research and has been carried out in a combination of qualitative and quantitative parts. In the qualitative part, various methods such as semi-structured interviews and focus group techniques were used. In a quantitative part, the population of the study consisted of wheat farmers of Khouzestan province, Iran. The stratified random sampling method was selected as the research sampling method. In order to formulate strategic planning, the model of analysis of Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats (SWOT) was used. Also, in the quantitative part of the research through Structural Equation Model (SEM), the role of the identified strategies was evaluated and the designed model was approved. Based on the results, it can be found that the predictive positive effect of WO1 (&beta;=0.512, t-value=3.453, p&lt;0.001), WO2 (&beta;=0.533, t-value=3.516, p&lt;0.001), WO3 (&beta;=0.581, t-value=4.129, p&lt;0.001), WO4 (&beta;=0.916, t-value=5.821, p&lt;0.001), WO5 (&beta;=0.861, t-value=4.523, p&lt;0.001), WO6 (&beta;=0.823, t-value=5.123, p&lt;0.001), WO7 (&beta;=0.694, t-value=5.212, p&lt;0.001), WO8 (&beta;=0.761, t-value=4.928, p&lt;0.001), WO9 (&beta;=0.832, t-value=5.257, p&lt;0.001) and WO10 (&beta;=0.621, t-value=4.153, p&lt;0.001) on the ASD. Based on the results, the amount of R2=0.74 was estimated. This indicates that 10 strategies and 34 construct have the ability to explain 74% of the ASD variance. Based on the results obtained, the overall goodness of the fitting statistics showed that the structural model is well consistent with the data. The designed strategic plan can play an effective role in the sustainable development of agriculture. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1905 - Identifying the Barriers of Science and Technology Parks (STPs) in the Development of Agricultural Technology in Iran
        Homyoon Dinarany Tahmasb Maghsoudi Saeed Mohammadzadeh Azadeh Noorollah Noorivandi
        The main purpose of the current research was to identify the barriers of science and technology parks (STPs) in the development of agricultural technology in Iran. The statistical population of this research were 824 managers of agricultural companies, and 180 people we چکیده کامل
        The main purpose of the current research was to identify the barriers of science and technology parks (STPs) in the development of agricultural technology in Iran. The statistical population of this research were 824 managers of agricultural companies, and 180 people were selected as a sample using Cochran's formula and selected by stratified random sampling. The validity of the research tool was determined through a panel of experts and its reliability was determined through the calculation of Cronbach's alpha coefficient. This coefficient was higher than 0.7 for all sections. In order to measure the barriers of STPs in the development of agricultural technology, 26 items were proposed and evaluated based on manager's views. The obtained results show that seven factors explain 65.697 percent of the barriers of STPs in the development of agricultural technology. The first factor with eigenvalue of 8.671 and explained about 12.568% of the variance related to barriers, was named as "organizational barriers ". The next barriers were named as "economic and financial barriers", weakness in risk management", "Management barriers", "social and cultural barriers", "scientific barriers" and "attitudinal barriers", were named. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1906 - Analyzing Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats of Rural ICT Development in Iran's Villages
        A, Yaghoubi-Farani J. M, Gholinia R, Movahedi
        The Information and Communication Technologies (ICTs) are being increasingly used by the governments to deliver its services to both rural and urban people. Obviously, access and application of ICT will provide services to improve the income and welfare of rural poor. T چکیده کامل
        The Information and Communication Technologies (ICTs) are being increasingly used by the governments to deliver its services to both rural and urban people. Obviously, access and application of ICT will provide services to improve the income and welfare of rural poor. This will help reducing rural poverty and improve quality of life. In Iran, importance of using rural ICT benefits and advantages has been taken into attention by the government and policy makers seriously. However, complexity and diversity of ICT issues and domains have made it difficult to employ ICTs appropriately. Therefore, this research aimed at exploring strengths, weaknesses, opportunities, and threats of rural ICT development in order to support planners making the best possible decisions. Results showed the best strategic planning type was WT strategy (removing weaknesses and decreasing threats) for rural ICT development in Iran for midterm and long term plans. Another strategy include ST strategy (decreasing threats and enforcing the strengths) can be also used in short term. [Ahmad Yaghoubi-Farani et al. Analyzing SWOT of rural ICT development. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2011; 1(1):17-26]. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1907 - Barriers of Pastures Insurance Development from Experts' Perspective
        Maryam Omidi Najafabadi Mahsa Rami
        According to statistics released by agricultural insurance fund (AIF) less than 4 million acres out of 90 million acres has been covered by Pastures Insurance. This observation along with several facts motivated authors to study possible barriers which Pastures Insuranc چکیده کامل
        According to statistics released by agricultural insurance fund (AIF) less than 4 million acres out of 90 million acres has been covered by Pastures Insurance. This observation along with several facts motivated authors to study possible barriers which Pastures Insurance has been encountered in practice. The research population included all the experts in agricultural insurance fund. Small population caused a census study. The initial and follow-up mailing generated 100 useable responses from experts resulting in a response rate of 100%. This research applied SPSS Software to analyze the data. Data was analyzed using the factor analysis. KMO index along with the Bartlett test verify appropriateness of the collected data for explanatory factor analysis. Based upon the findings, the barriers have been classified into five factors named communication barrier, Extension barrier, Rangers' barrier, Organizational barrier and Experts' barrier. Among these factors, communication barrier plays the most important role. It is composed of lack of awareness of ranchers about legal affairs of pasture insurance; inappropriate behavior of insurance experts and extension agents, problems regarding with illiterate and old stakeholders, limited media for pasture insurance development. [Najafabadi and Rami. Barriers of Pastures Insurance Development from Experts' Perspective. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2012; 2(1):43-46]. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1908 - Employment Limitations and Constraints for Iranian University Graduates in Agricultural Majors
        Reza Movahedi Mahdi Mantashloo
        The present research aimed at identifying employment limitations and constraints facing the university graduates in agricultural majors, also finding the solutions to enhance opportunities and job potentials for the agricultural graduates. The study used qualitative res چکیده کامل
        The present research aimed at identifying employment limitations and constraints facing the university graduates in agricultural majors, also finding the solutions to enhance opportunities and job potentials for the agricultural graduates. The study used qualitative research methods. Qualitative data collection was done with the help of semi-structured interviews. Data were gathered from 30 employers working on both public and private agricultural related organizations of Iran. Poor practical agricultural competencies of the graduates, limitations of government and private sectors to employ the graduates, irrelevant of curriculum development to labor needs, and the lack of entrepreneurship and self-employment skills identified as the most important employment limitations for the agricultural graduates. Therefore, a supportive mechanism should be installed by government, private sector, bank, universities, legislators&rsquo; centers, and graduates&rsquo; organizations to improve present employment situation of agricultural graduates in Iran. [R, Movahedi and M, Mantashloo. Employment Limitations and Constraints for Iranian University Graduates in Agricultural Majors. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2011; 1(4):171-176]. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1909 - مقایسه اهداف، محتوا و روشهای ارزشیابی تربیت دینی مقطع ابتدایی در ایران و کشور اروپایی انگلستان
        پروانه کاویانی سید حسین واعظی
        چکیدههدف از پژوهش حاضر مقایسه روشهای تربیت دینی مقطع ابتدایی درایران وکشوراروپایی انگلستان بود، روش پژوهش حاضر از نوع تظبیقی بود که جامعه اماری آن را اسنادومدارک موجوددرباب تربیت دینی درسایتهای نشریات ومجلات معتبرعلمی،سایتهای آموزش وپرورش رسمی،اسنادعلمی ولوایح قانونی رس چکیده کامل
        چکیدههدف از پژوهش حاضر مقایسه روشهای تربیت دینی مقطع ابتدایی درایران وکشوراروپایی انگلستان بود، روش پژوهش حاضر از نوع تظبیقی بود که جامعه اماری آن را اسنادومدارک موجوددرباب تربیت دینی درسایتهای نشریات ومجلات معتبرعلمی،سایتهای آموزش وپرورش رسمی،اسنادعلمی ولوایح قانونی رسمی مربوط به ا مرتربیت دینی دردوکشورایران و انگلستان تشکیل میدهند که پس از جمع آوری اطلاعات به روش تم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش های تربیت دینی در این دو کشور دارای شباهت هایی می باشد اما دارای تفاوت های اساسی در اهداف، ارزشیابی و محتوای دروس می باشند. نتایج پژوهش حاضر می تواند به عنوان مبدایی برای استفاده از نقاط قوت تربیت دینی در کشور انگلستان و شناسایی نقاط ضعف داخلی مورد استفاده قرار گیرد.کلیدواژگان: ایران، انگلستان، مقطع ابتدایی، تربیت دینی، مقایسه پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1910 - بررسی فرایند و مولفه‌های تاثیر‌گذار در تدوین اهداف آموزشی آموزش و پرورش ابتدایی ایران، آلمان و مالزی
        علی ایل سعادتمند غلامرضا ویسی
        هدف پژوهش بررسی فرایند و مولفه‌های تاثیر‌گذار در تدوین اهداف آموزشی در ایران، آلمان و مالزی می‌باشد. روش پژوهش توصیفی -تحلیلی از نوع تطبیقی است که باتوجه به رویکرد چهارمرحله ای (توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه)، جورج اف بردی صورت پذیرفته است. جامعه آماری در سطح کلان (کشو چکیده کامل
        هدف پژوهش بررسی فرایند و مولفه‌های تاثیر‌گذار در تدوین اهداف آموزشی در ایران، آلمان و مالزی می‌باشد. روش پژوهش توصیفی -تحلیلی از نوع تطبیقی است که باتوجه به رویکرد چهارمرحله ای (توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه)، جورج اف بردی صورت پذیرفته است. جامعه آماری در سطح کلان (کشوری) تعیین و نمونه‌های منتخب، سه کشور ایران، آلمان و مالزی می‌باشند. تاکنون در هر سه کشور تدوین اهداف آموزشی در شوراهای بالادستی صورت می‌گیرد که این شوراها در ایران بیشتر حالت متمرکز داشته و در آلمان تمرکز آن‌ها کمتر و در مالزی ترکیبی از هر دو هست. مؤلفه‌های تأثیر گذار آموزش و پرورش ابتدایی نشان می‌دهد که در آموزش ‌وپرورش ایران مهم‌ترین مؤلفه‌های تأثیرگذار در این حوزه مؤلفه‌های ایدئولوژیک همچون آیات قرآن و روایات و همچنین مؤلفه‌های تربیتی همچون اندیشه‌های تربیتی جدید و نتایج تحقیقات نوین در این زمینه هست. در آلمان نیز این مؤلفه‌ها عبارت‌اند از نتایج تحقیقات و اندیشه‌های تربیتی آلمان و مؤلفه‌های بین‌المللی در مالزی نیز ترکیبی از این دو در این زمینه بسیار تأثیرگذار بوده است که بدین‌سان ترکیب این مؤلفه‌ها می‌تواند تشکیل‌دهنده اهداف نظام تربیتی ابتدایی باشد. نتیجه حاصل از این پژوهش آن است که مدیران و مسئولان باید الزامات منطقه ای را به همراه سندهای بالادستی در تدوین اهداف آموزشی دوره ابتدایی در نظر بگیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1911 - بررسی نقش پیدایش صنعت نفت بر توسعه اجتماعی (مورد مطالعه : مسجدسلیمان 1312-1280 ش)
        رضا کیانی نیا
        اکتشاف و پیدایش صنعت نفت در مسجدسلیمان و انعقاد قرارداد دارسی در سال 1901 میلادی ، باعث ایجاد تاثیرات عمیق ساختاری در بعد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این منطقه نفت خیز گردید. قرار گرفتن تعداد قابل توجهی از مردم در اقشار نوظهور کارگری و کارمندی شرکت نفت و استفاده از مظار ت چکیده کامل
        اکتشاف و پیدایش صنعت نفت در مسجدسلیمان و انعقاد قرارداد دارسی در سال 1901 میلادی ، باعث ایجاد تاثیرات عمیق ساختاری در بعد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این منطقه نفت خیز گردید. قرار گرفتن تعداد قابل توجهی از مردم در اقشار نوظهور کارگری و کارمندی شرکت نفت و استفاده از مظار تمدنی غربی، رفاهی،مسکونی،آموزشی و بهداشتی بی سابقه، باعث تغییر اساسی در سبک زندگی مردم این حوزه ی اکتشافی و صنعتی گردید؛ آنجنان که به ناگاه، اجتماعی با ساختار فرهنگ سنتی و بافتار جمعیتی و قشربندی عشیره ای، به واسطه کشف نفت و حضور انگلیسی ها در منطقه، با آخرین دستاورد های علمی و فنی (وجه مادی فرهنگ) و به تبع آن شیوه ی جهان نگری(وجه غیرمادی فرهنگ) غرب مواجه و آشنا شد.تلاش شرکت نفت ایران و انگلیس برای تامین نیروی انسانی و نیاز حیاتی به آن، موجب افزایش مهاجرت به این منطقه شد. فرض اساسی در این نوشتار بر این است که رونق گرفتن صنعت نفت به عنوان عامل تکنولوژیکی جدید، و هم زمان، تفاوت های فرهنگی مهاجران با خرده فرهنگ های متنوع و امتزاج عناصر فرهنگی آنان با هم و نیز بخشی از فرهنگ جدید غربی،زمینه ساز تغییرات اجتماعی مهمی شد که خود،آغازگر فرایند توسعه ی اجتماعی به معنای جامعه شناختی آن بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1912 - بررسی فرصتها و موانع پیش روی توسعه در مناطق مرزی کشور ایران با استفاده از مدل SWOT مطالعه موردی: مرز ایران با اقلیم کردستان عراق
        علی محسنی رضا فکری بارکوسرایی
        چکیدهمنطقه ی مرزی کشور ایران و عراق تا قبل از سقوط رژیم بعثی، یک منطقه ی کم رونق و با کارکرد صرف امنیتی بود. در این دوره وضعیت اقتصادی مناطق مرزی دو کشور از توسعه ی مناسبی برخوردار نبود. اما از سال 2003 میلادی و پس از سقوط رژیم بعثی و حاکمیت دموکراسی در عراق، مرزهای مشت چکیده کامل
        چکیدهمنطقه ی مرزی کشور ایران و عراق تا قبل از سقوط رژیم بعثی، یک منطقه ی کم رونق و با کارکرد صرف امنیتی بود. در این دوره وضعیت اقتصادی مناطق مرزی دو کشور از توسعه ی مناسبی برخوردار نبود. اما از سال 2003 میلادی و پس از سقوط رژیم بعثی و حاکمیت دموکراسی در عراق، مرزهای مشترک دو کشور از حالت صرف امنیتی خارج شدند و وارد برهه ی جدیدی شدند این امر سبب ارتباط مستقیم و مستقل این اقلیم خودمختار با کشورهای همجوار و بویژه ایران شد. این امر سبب رشد و توسعه ی سریع برخی از شهرهای مرزی ایران از جمله بانه، سردشت، پیرانشهر، مریوان، جوانرود و غیره در این منطقه شد. این توسعه ی نوین در منطقه ی مرزی مذکور ناشی از خاصیت و پتانسیل های این منطقه ی مرزی است. اما موانع و چالش هایی نیز پیش روی توسعه ی این منطقه وجود دارد. از این رو در این مقاله تلاش بر این است تا با بهره گیری از مدل راهبردی SWOT به بررسی فرصت ها و موانع پیش روی توسعه در این منطقه پرداخته شود و راهبردهایی نیز برای تقویت توسعه در این منطقه ارئه گردد. در این راستا سوالات اصلی مقاله بدین شکل طرح شده است که: ضعف ها، قوت ها، تهدیدها و فرصت های پیش روی توسعه در منطقه ی مرزی ایران با اقلیم کردستان عراق کدامند؟ چه راهبردهایی جهت بهبود وضعیت توسعه در این مناطق قابل ارائه است؟ شایان ذکر است که این پژوهش به شیوه ای تحلیلی- توصیفی نگاشته شده است. داده های این مقاله نیز به شیوه ای کتابخانه ای و پیمایش و پرسشنامه بدست آمده اند و روش تجزیه و تحلیل نیز از طریق مدل SWOT صورت پذیرفته است.واژگان کلیدی: توسعه، منطقه ی مرزی، ایران، اقلیم کردستان عراق، مدل راهبردی SWOT. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1913 - بررسی و اولویت‌بندی ابعاد رفتار سیاسی – اجتماعی مدیران با استفاده از تکنیک‌ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی(FAHP)
        امیر رضایی ناصر پورصادق رشید ذوالفقاری زعفرانی
        هدف‌ ‌پژوهش حاضر‌ ارائه‌یک ‌مدل‌ترکیبی فازی تصمیم‌گیری چند شاخصه، جهت شناسایی ابعاد و شاخص‌های وقوع رفتارسیاسی مدیران ارشد بانک مسکن در شعب تهران، با استفاده از تکنیک دلفی و وزن دهی و اولویت بندی ابعاد وشاخص‌ها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی می‌باشد. چکیده کامل
        هدف‌ ‌پژوهش حاضر‌ ارائه‌یک ‌مدل‌ترکیبی فازی تصمیم‌گیری چند شاخصه، جهت شناسایی ابعاد و شاخص‌های وقوع رفتارسیاسی مدیران ارشد بانک مسکن در شعب تهران، با استفاده از تکنیک دلفی و وزن دهی و اولویت بندی ابعاد وشاخص‌ها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی می‌باشد. جامعه آماری را 20 نفر از مدیران ارشد بانک مسکن که حداقل دارای 10 سال سابقه اجرایی و مدیریتی هستند، تشکیل می‌دهند. به منظور داشتن ابزارهای مناسب برای ارزیابی اهمیت ابعاد وشاخص‌های رفتار سیاسی، پس از مطالعه‌ی مقالات و تحقیقات محققین گذشته پیرامون ابعاد و شاخص‌های موثر و با تکنیک دلفی فازی استخراج شدند. با استفاده از طیف اعداد فازی مثلثی ساعتی ماتریس مقایسه‌ی زوجی عوامل اصلی توسط خبرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس با استفاده از تکنیک فرآیند سلسله مراتبی فازی چانگ به وزن‌دهی ابعاد تحقیق پرداختیم. نتایج حاصل از وزن‌دهی به ابعاد رفتار سیاسی مدیران ارشد بانک مسکن با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی نشان داد که بعد نگرش‌های شغلی رتبه‌ی اول و ابعاد پیامدهای کاری، ابعاد سازمانی و بعد ویژگی‌های فردی رتبه های دوم تا چهارم را کسب نمودند. به همین ترتیب به ازای شاخص‌ها نیز وزن‌دهی و رتبه‌بندی انجام شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1914 - بررسی تحول گفتمانی نیروهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران
        احمدعلی حسابی نبی اله ایدر
        هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تحول گفتمانی بین نیروهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران است. برای تحقق این هدف، ویژگی گفتمان نیروهای سیاسی به عنوان کنشگران گفتمان ساز، مطالعه شده و نوع و میزان تحول این گفتمان در اول انقلاب(دوره تب انقلابی) تا سال 1363، دولت جنگ تا سال 136 چکیده کامل
        هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تحول گفتمانی بین نیروهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران است. برای تحقق این هدف، ویژگی گفتمان نیروهای سیاسی به عنوان کنشگران گفتمان ساز، مطالعه شده و نوع و میزان تحول این گفتمان در اول انقلاب(دوره تب انقلابی) تا سال 1363، دولت جنگ تا سال 1368یعنی دوران حیات امام، دولت سازندگی و اصلاحات و آغاز دولت نهم و مشخص گردیده است. از نظریه گفتمان لکلائو و موفه به عنوان چهارچوب مفهومی، از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به عنوان روش تحقیق بهره گرفته شد. داده های این تحلیل، از مرام نامه ها و پاره ای از بیانیه ها و برخی از ارگان های رسمی به دست آمد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که، در مفصل بندی این گفتمان ها، تا سال 1363 که، وحدت در بین نیروهای اسلامگرا دیده می شود، جمهوری اسلامی و امام(ره) دال مرکزی است و اغیار گفتمانی شان نیروهای سیاسی سکولار(سوسیالیست ها و لیبرال ها) بودند. اما با انشعاب در کنشگران سیاسی اسلامگرا (حزب جمهوری اسلامی)، گفتمان نیروهای سیاسی راست(اصول گرایان) و چپ(اصلاح طلبان)، از سال 1367 تا سال1384 مشمول تحولاتی بوده است. مهمترین تحولات گفتمانی از چپ سنتی به چپ مدرن و از راست سنتی به مدرن از 68 تا 84 دیده می شود. گفتمان راست مدرن به دو خرده گفتمان، اصولگرایان میانه و رادیکال تحول پیدا کرد. دال مرکزی راست میانه، با محوریت ولایت مطلقه فقیه است لذا جزء حامیان مردم سالاری دینی نخبه گرا طبقه بندی هستند(مثل جامعه روحانیت). اما راست های رادیکال بر نقش مردم در کنار دین تاکید می کنند، بر عدالت اقتصادی، مبارزه با فساد، پاک دستی، تاکید می کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1915 - ‌‌‌کارآمدی مدیران جهادی مبتنی بر نگرش‌های اعتقادی و عملکردی
        حسین زین‌الصالحین مسعود پورکیانی سعید صیادی سنجر سلاجقه ایوب شیخی
        چکیده: مدیریت جهادی از جمله مفاهیمی است که به واسطه ضرورت های انقلاب اسلامی شکل گرفته و آثار و برکات فراوانی را در سالیان گذشته نصیب کشور کرده است. با گسترده شدن عرصه دشمنی استکبار و جهت گیری رو به پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، احساس نیاز به بهره گیری از الگوهای شکل گرفته چکیده کامل
        چکیده: مدیریت جهادی از جمله مفاهیمی است که به واسطه ضرورت های انقلاب اسلامی شکل گرفته و آثار و برکات فراوانی را در سالیان گذشته نصیب کشور کرده است. با گسترده شدن عرصه دشمنی استکبار و جهت گیری رو به پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، احساس نیاز به بهره گیری از الگوهای شکل گرفته در این مسیر افزایش یافته است؛ از این رو هدف این پژوهش، شناسایی مولفه‌های مدیریت جهادی با تحلیلی کیفی و کمی در سازمان ثبت‌احوال کشور است. مولفه‌های مدیریت جهادی از طریق مطالعات اکتشافی و نظرسنجی از خبرگان آگاه به موضوع و با استفاده از تکنیک دلفی، مورد شناسایی و در قالب الگوی طراحی شده در جامعه آماری مورد نظر به آزمون گذاشته شد. جامعه آماری پژوهش شامل دو گروه خبرگان شامل 25 نفر و از مدیران، معاونین و مدیران و رئیس ادارت سازمان ثبت احوال ایران است که 148 بودند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی است که به روش پیمایشی انجام شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری تحلیل عاملی تأییدی، مدل‌سازی معادلات ساختاری و آزمون t تک نمونه‌ای استفاده شد. یافته‌های پژوهش ضمن تأیید الگوی پیشنهادی، نشان داد که: مدیریت جهادی شامل دو بعد: اعتقادی و مولفه‌های آن (نگرش اعتقادی، رفتار اعتقادی، نقش‌های اعتقادی و وظایف اعتقادی) و بُعد عملکردی و مولفه‌های آن (نگرش عملکردی، رفتار عملکردی، نقش‌های عملکردی و وظایف عملکردی) است. پیشنهاد می‌گردد تا مولفه‌های اعتقادی تقویت گردد تا عملکرد مدیران با حسن نیت محقق شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1916 - طراحی مدلی برای تبیین مدیریت منابع انسانی پایدار در سازمان های دولتی ایران
        عزت الله کیانی حسن رنگریز کیومرث احمدی
        هدف اصلی این پژوهش، طراحی مدلی برای تبیین مدیریت منابع انسانی پایدار در سازمان های دولتی ایران است.پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی و از لحاظ ماهیت جزو پژوهش های کیفی است. خبرگان با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی شناسایی شدند که با توجه به کفایت داده ها، در م چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش، طراحی مدلی برای تبیین مدیریت منابع انسانی پایدار در سازمان های دولتی ایران است.پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی و از لحاظ ماهیت جزو پژوهش های کیفی است. خبرگان با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی شناسایی شدند که با توجه به کفایت داده ها، در مجموع با 19 خبره مصاحبه شد. روش تجزیه و تحلیل، نظریه داده بنیاد مبتنی بر رویکرد نظام مند بود و داده ها از طریق مصاحبه عمیق گردآوری شدند. نتایج بخش کیفی (داده بنیاد)مؤید آن است که در شرایط علی مؤلفه های فردی، گروهی و سازمانی و توجه به سازمان، در پدیده اصلی مشارکت، ارتباطات و پایبندی در شرایط مداخله گر، عوامل درون و برون سازمانی، در بسترحاکم ظرفیت سازی، تغییر سازمانی و برنامه ریزی و در ارتباط با راهبرد اصلی اقدامات مدیریت منابع انسانی پایدار، طراحی سیستم اطلاعات منابع انسانی، و پیامدها شامل پیامدهای فردی، سازمانی و اجتماعی بوده که شایسه محور و مهارت های مدیریت منابع انسانی موثر می باشند.شایان ذکر است که سئوالات مصاحبه و پرسشنامه به صورت نگرش سنجی است؛ بنابراین امکان کنترل تمامی این متغیرها از سوی محقق میسر نیست.ارائه راه کارهایی به وزارت راه و شهرسازی با هدف بهبود مدیریت منابع انسانی پایدار برای بقاء سازمان می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1917 - تحلیل تقابل گفتمان های حاکم بر نقاشی دیواری پسا انقلاب در شهر تهران(1397-1357)
        علی مباشرزادگان زهرا قاسمی ملیحه شیانی
        بدون اغراق، پدیده ی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر عرصه ی زیستی جامعه ایرانی بوده است. نقاشی دیواری به عنوان نقطه ی جوش امر سیاسی با سپهرعمومی در بزنگاه انقلاب رشد و گسترش یافت. این دوران همچون نقطه ی عطفی در تاریخ سیاسی ایران است که شناخت آن می تو چکیده کامل
        بدون اغراق، پدیده ی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر عرصه ی زیستی جامعه ایرانی بوده است. نقاشی دیواری به عنوان نقطه ی جوش امر سیاسی با سپهرعمومی در بزنگاه انقلاب رشد و گسترش یافت. این دوران همچون نقطه ی عطفی در تاریخ سیاسی ایران است که شناخت آن می تواند کلید فهم چگونگی شکل گیری جریان های معاصر سیاسی و اجتماعی باشد. پژوهشگر، به جهت مناسبت موضوع و قابلیت فوق العاده ی نظریه ی گفتمان لاکلا و موفه در تحلیل امور و پدیده های سیاسی &ndash; اجتماعی این نظریه را به عنوان چارچوب نظری و روشی خود برگزیده است و نوآوری چنین پژوهشی نیز همین است که با بهره جستن از این نظریه و با مبنا قرار دادن آثار نقاشی دیواری در درون بستر و زمینه ی ظهورشان به مثابه متن هایی که محصولاتی گفتمانی اند، درصدد پاسخگویی به این مسأله بوده است که چگونه گفتمان های سیاسی انقلاب به گفتمان تثبیت گر جنگ متحول و سپس بنا بر هر دوره ی زمامداری دال های گوناگونی به دال مرکزی انقلاب افزوده یا از آن کاسته شده است.در این راستا چگونگی نمود تحولات سیاسی - اجتماعی دوران انقلاب و پسا انقلاب در نقاشی های دیواری دست مایه ی این پژوهش قرار گرفته است. با بررسی و تحلیل دال های مرکزی در چهل سال استقرار جمهوری اسلامی این موضوع آشکار شد که گفتمان انقلاب در طی گذار به گفتمان جنگ و سپس انتقال به دوران تثبیت تحت تأثیر عوامل سیاسی- اجتماعی و جابجایی روابط قدرت با تحولات بنیادینی در شیوه ی بازنمایاندن جهان مواجه بوده است.تاثیر قدرت به عنوان کانون روند تقابل و تعاملات سیاسی منجر به شکل گیری دو حوزه نقاشی دیواری گوناگون شد که بر اساس قطب سازی و غیریت اصول گفتمانی خود را شکل و توسعه دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1918 - تحلیل سیاست‌های اجتماعی تأثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان
        حسن خیری حسین اژدری زاده عبدالامیر عذاریانی
        چکیدههدف و زمینه: این پژوهش؛ با هدف ،تحلیل سیاست های اجتماعی تاثیر گذار نظام جمهوری اسلامی ایران برحفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان انجام گرفته است سیاست‌های اجتماعی هرنظام وحفظ سرمایه اجتماعی ،امنیت ملی وساختار سیاسی آن رابطه متقابل ،درونی و تنگاتنگ وجود دارد، که بی چکیده کامل
        چکیدههدف و زمینه: این پژوهش؛ با هدف ،تحلیل سیاست های اجتماعی تاثیر گذار نظام جمهوری اسلامی ایران برحفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان انجام گرفته است سیاست‌های اجتماعی هرنظام وحفظ سرمایه اجتماعی ،امنیت ملی وساختار سیاسی آن رابطه متقابل ،درونی و تنگاتنگ وجود دارد، که بی توجهی به آنها و عدم شناخت بستر مناسب آنها نه تنها امر حفظ و توسعه سرمایه اجتماعی را دشوار می سازد ،بلکه امنیت ملی کشور را با مخاطرات زیادی روبرو خواهد ساخت،.روش شناسی پژوهش: این پژوهش ، با روش آمیخته) کیفی- کمی) صورت گرفته است، که در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون بهره گرفته شده و با بهره کیری از کد گذاری مفاهیم و مضامین آن استخراج گشته که ازآن در تهیه پرسشنامه محقق یافته استفاده شده است ،روش نمونه گیری در این بخش از پژوهش به دلیل تمایل بر هدفمند بودن تحقیق گلوله برفی بود، سپس با استفاده از جداول و داده های میدانی، و نیز به کارگیری نرم افزار آماری لیزرل به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته می شود. اطلاعات مورد نظر با استفاده از ابزار پرسش نامه جمع آوری می شود ،جامعه آماری مورد نظر کلیه شهروندان استان خوزستان به تعداد 4710488بوده وحجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شده و از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است. نتیجه گیری: تاثیرسیاست های واجتماعی نظام جمهوری اسلامی ایران بر سرمایه اجتماعی در استان خوزستان در سه بعد انسجام اجتماعی،اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی مورد بررسی قرار گرفتند، که نتایج محاسبه شده از آنها گویای معنی دار بودن این ضریب در سطح 99 درصد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1919 - بازنمایی مولفه های اقتصادی سبک زندگی ایرانی – اسلامی در بازی های رایانه ای بومی
        محمد رضا علی زاده علیرضا اسماعیلی شهرزاد بذرافشان محسن نوغانی
        با پیشرفت فن آوری، سبک زندگی خانواده‌ها تغییر کرده و بازی رایانه‌ای جایگاه ویژه‌ای در بین خانواده‌ها پیدا کرده است. از دهه ۶۰ میلادی با ظهورپدیده ای به نام بازی‌های رایانه‌ای، تغییر سبک زندگی نیزهدف پنهان وپیدایی بود که در بسیاری از بازی‌های رایانه‌ای پایه ریزی شده است. چکیده کامل
        با پیشرفت فن آوری، سبک زندگی خانواده‌ها تغییر کرده و بازی رایانه‌ای جایگاه ویژه‌ای در بین خانواده‌ها پیدا کرده است. از دهه ۶۰ میلادی با ظهورپدیده ای به نام بازی‌های رایانه‌ای، تغییر سبک زندگی نیزهدف پنهان وپیدایی بود که در بسیاری از بازی‌های رایانه‌ای پایه ریزی شده است.برخی بازی‌های رایانه‌ای خارجی با هدف تغییر سبک زندگی ، تغییر ارزش‌ها و باورهای دینی و ایجاد دگرگونی در نگرش‌ها وذهن کودکان تولید می‌شوند و از آنجا که کودکان ونوجوانان ،آینده‌سازان جامعه هستند وتأثیر‌پذیری آنان از محتوای موجود در بازی های رایانه ای محرز است توجه به این مهم ، امری ضروری است.در بازی های رایانه ای با یک برنامه ریزی و هدف گذاری درست می توان به ترویج مهارت های زندگی و نیز اصول سبک زندگی ایرانی و اسلامی دست یافت ، البته به شرط آن که مسئولان و متولیان امر نیز حمایت های لازم را از بازی سازان وطنی داشته باشند.این مقاله با هدف تحلیل بازنمایی مؤلفه های اقتصادی سبک زندگی ایرانی &ndash; اسلامی در بازی های رایانه ای بومی به مطالعه و تحلیل این مؤلفه ها در پنج بازی رایانه ای داخلی پرداخته است.روش تحقیق در این مقاله، روش کیفی مبتنی بر نشانه شناسی مؤلفه های اقتصادی سبک زندگی ایرانی &ndash; اسلامی در بازی های رایانه ای بومی است.نتایج تحقیق که در قالب جداول تحلیلی ارائه شده، نشان دهنده آن است که ازقابلیت بالای صنعت بازی های رایانه ای بومی، درمعرفی و ترویج اصول،ارزش ها و مبانی زندگی ایرانی &ndash; اسلامی به درستی استفاده نشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1920 - حقوق و مسئولیت های شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا.ا و ارائه سیاست های راهبردی برای برنامه هفتم توسعه
        مرجان خودی فاطمه براتلو عبدالرضا سبحانی علی اکبر فرهنگی
        هدف و زمینه: مطالعه و فهم وضعیت مقوله شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا. ا. و ارائه سیاست های راهبردی برای برنامه هفتم توسعه هدف اصلی این پژوهش است .روش: روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و از تکنیک تحلیل محتوا به منظور تحلیل متن برنامه چکیده کامل
        هدف و زمینه: مطالعه و فهم وضعیت مقوله شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا. ا. و ارائه سیاست های راهبردی برای برنامه هفتم توسعه هدف اصلی این پژوهش است .روش: روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و از تکنیک تحلیل محتوا به منظور تحلیل متن برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا.ا استفاده نموده است.یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد با رجوع به میزان توزیع فراوانی نسبی ابعاد شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه بعد حقوق شهروندی به مقدار 36/61 درصد نسبت به بعد مسئولیت های شهروندی با مقدار 64/38 درصد از وضعیت بهتر و بالاتری برخوردار است. به عبارت دیگر، بعد حقوق شهروندی به طور نسبی نزدیک به دو برابر بیشتر از مسئولیت های شهروندی مورد تأکید قرار گرفته است. نتیجه گیری: پراکندگی سیاست ها و اهداف برنامه ها نسبت به مقوله شهروندی چنان گسترده است که نمی توان مدعا نمود که در این برنامه ها یعنی از برنامه اول تا ششم توسعه روندی تکاملی و مشخصی از توجه و برنامه ریزی در خصوص همه مولفه ها و شاخص های حقوق و مسئولیت های شهروندی وجود دارد. وضعیت مقوله شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه، ضمن پراکندگی، همچنین از سطح اندکی از توجه و تاکید برخوردار است که امید است در برنامه های آتی توسعه یعنی برنامه هفتم این موضوع مورد بازبینی و در نهایت برنامه ریزی در راستای شمولیت و توجه مناسب به مقوله شهروندی و ابعاد آن مورد تاکید قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1921 - پیامدهای اجتماعی و راهبردهای مدیریت منابع انسانی پایدار در سازمان های دولتی ایران
        عزت الله کیانی حسن رنگریز کیومرث احمدی
        هدف اصلی این پژوهش، پیامدهای اجتماعی و راهبردهای مدیریت منابع انسانی پایدار در سازمان های دولتی ایران می باشد.پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی و از لحاظ ماهیت جزو پژوهش های آمیخته است. خبرگان با روش نمونه گیری گلوله برفی شناسایی شدند که با توجه به کفایت داده ها، چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش، پیامدهای اجتماعی و راهبردهای مدیریت منابع انسانی پایدار در سازمان های دولتی ایران می باشد.پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی و از لحاظ ماهیت جزو پژوهش های آمیخته است. خبرگان با روش نمونه گیری گلوله برفی شناسایی شدند که با توجه به کفایت داده ها، در مجموع با 19 خبره مصاحبه شد. روش تجزیه و تحلیل، نظریه داده بنیاد مبتنی بر رویکرد نظام مند بود و داده ها از طریق مصاحبه عمیق گردآوری شدند. نتایج بخش کیفی داده بنیاد نشان می دهد در ارتباط با راهبرد اصلی اقدامات مدیریت منابع انسانی پایدار، طراحی سیستم اطلاعات منابع انسانی، و پیامدها شامل پیامدهای فردی، سازمانی و اجتماعی بوده که شایسه محور و مهارت های مدیریت منابع انسانی موثر می باشند.شایان ذکر است که سئوالات مصاحبه و پرسشنامه به صورت نگرش سنجی است؛ بنابراین امکان کنترل تمامی این متغیرها از سوی محقق میسر نیست.ارائه راه کارهایی به سازمان های دولتی ایران با هدف بهبود مدیریت منابع انسانی پایدار برای بقاء سازمان می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1922 - بازنمایی کلیشه‌های جنسیتی در میان زنان ایرانیِ کاربر شبکه اجتماعی اینستاگرام
        علی جعفری مریم فردوسی اقبال خالدیان
        هدف از مقاله حاضر بررسی بازنمایی کلیشه‌های جنسیتی زنان کاربر شبکه اجتماعی اینستاگرام است. از لحاظ هدف، تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات پیمایشی است. جامعه آماری این مقاله شامل تمامی زنان ایرانی کاربر شبکه‌های اینستاگرام و تلگرام به تعداد نامحدود ا چکیده کامل
        هدف از مقاله حاضر بررسی بازنمایی کلیشه‌های جنسیتی زنان کاربر شبکه اجتماعی اینستاگرام است. از لحاظ هدف، تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات پیمایشی است. جامعه آماری این مقاله شامل تمامی زنان ایرانی کاربر شبکه‌های اینستاگرام و تلگرام به تعداد نامحدود است. با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه آماری برابر 384 نفر برآورد شد. نمونه‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شده‌اند. گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته آنلاین صورت گرفت. برای تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS نسخه 21 و برای تحلیل فرضیات از آزمون T استفاده شده است. نتایج تحقیق این مقاله، نشان داد که کلیشه‌های جنسیتی در شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر موبایل (اینستاگرام) به صورت معنی‌داری بازنمایی شده است. همچنین در شبکه اجتماعی مورد مطالعه انواع کلیشه‌های جنسیتی (با محتوای نمادهای جنسی، با محتوای خشونت، با محتوای مردسالاری و پدرسالاری، با محتوای نقش‌های جنستی) به صورت معنی‌داری بازنمایی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1923 - بررسی امید به آینده و ارتباط آن با دینداری و پایگاه اقتصادی و اجتماعی، مورد مطالعه: ساکنان 18 سال و بالاترِ شهر یاسوج
        میلاد رِئیسی‌زاده اصغر میرفردی آرمان حیدری
        آینده‌&lrm;نگری یکی از موضوعات مهم و مورد توجّه اندیشمندان علوم اجتماعی است. این مقاله به بررسی امید به آینده و ارتباط آن با پایگاه اقتصادی و اجتماعی و دینداری پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایشی و جهت گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. متغیر وابسته این چکیده کامل
        آینده‌&lrm;نگری یکی از موضوعات مهم و مورد توجّه اندیشمندان علوم اجتماعی است. این مقاله به بررسی امید به آینده و ارتباط آن با پایگاه اقتصادی و اجتماعی و دینداری پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایشی و جهت گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. متغیر وابسته این پژوهش، امید به آینده و متغیرهای مستقل میزان دینداری، امکانات اقتصادی خانواده و پایگاه اقتصادی و اجتماعی بوده است. جامعۀ آماری مورد بررسی، افراد 18 سال به بالای شهر یاسوج بودند که بر اساس فرمول لین، 400 نفر به عنوان حجم نمونه محاسبه و به صورت نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای انتخاب شدند. داده ها به وسیله پرسشنامه ساختمند ترکیبی محقق ساخته و دیگران ساخته گردآوری شد. اعتبار و پایایی ابزار سنجش به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد میزان امید به آینده با متغیرهای میزان دینداری، میزان امکانات اقتصادی خانواده و پایگاه اقتصادی اجتماعی ارتباط مثبت و معناداری دارد. تفاوت معناداری بین میزان امید زنان و مردان به آینده وجود داشت و مردان از امید بیشتری برخوردار بودند ولی بین میزان به آینده با توجه به وضعیت تأهل تفاوت معناداری وجود نداشت. آزمون رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام نشان داد که متغیرهای وارد شده به مدل توانستند 9/28 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کنند. نتیجه اینکه دینداری مهمترین عامل در حفظ و ارتقاء امیدواری در جامعه مورد مطالعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1924 - Does Agriculture Price Index Respond to Exchange Rate Fluctuations in Iran?
        محمد عبدی سیّدکلایی امیر منصور طهرانچیان احمد جعفری صمیمی سیّد مجتبی مجاوریان
        Since some raw materials, semi manufactured, intermediate and capital goods in agricultural sector are imported, the exchange rate fluctuations can affect the cost price of products in this sector. Recently, we are facing considerable fluctuations in exchange rate that چکیده کامل
        Since some raw materials, semi manufactured, intermediate and capital goods in agricultural sector are imported, the exchange rate fluctuations can affect the cost price of products in this sector. Recently, we are facing considerable fluctuations in exchange rate that has an important impact on all sectors including the agriculture. As a result of an increase in import prices in agricultural raw materials, the exchange rate fluctuates. In other words, this relationship is strengthened by lower domestic supply due to the stimulation of the exports of agricultural products induced by an increase in exchange rate. The present study deals with the impact of exchange rate fluctuations on agricultural price index in Iran using MGARCH method. The results show that the past shocks of exchange rate have a positive impact on agriculture price index at the 1% significance level. Moreover, despite the fact that the current fluctuations of agriculture price index do not relate to its past fluctuations, the past fluctuations of exchange rate have a positive impact on current fluctuations of exchange rate. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1925 - Why Do They Want to Migrate from Rural Areas? A Psychological Perspective from Iran
        مسعود یزدان پناه طاهره زبیدی
        While migration is a basic element of population dynamics in most societies, in Iran, rural-urban migration is a particular concern of both social scientists and policy makers. Rural-urban migration accounts for over half of the growth of most Iranian cities. On the oth چکیده کامل
        While migration is a basic element of population dynamics in most societies, in Iran, rural-urban migration is a particular concern of both social scientists and policy makers. Rural-urban migration accounts for over half of the growth of most Iranian cities. On the other hand, this movement is often cited as having negative effects on rural area, including a shortage of supply of agricultural labor. It is becoming common to blame rural-urban migration among young people on factors such as education and employment opportunities. This research examines the psychological factors influencing the intentions and decisions of rural young people aiming to migrate to Khuzestan Province. This study used the extend theory of planned behaviour. A questionnaire was developed using the latent variables of attitude, subjective norm, perceived behavioural control, behavioural intention, community satisfaction, and youth personal characteristics. The face and content validity of the questionnaire was confirmed by a panel of experts. The questionnaire&rsquo;s internal reliability was investigated using the Cronbach&rsquo;s alpha coefficient. All scales indicated a good-to-excellent reliability index (0.75&ndash;0.85). Samples of young people were identified through a multi-stage, stratified random sampling strategy from two groups (young people who are &lsquo;well educated&rsquo; and those who were not). A total of 163 valid questionnaires were analyzed. Our results showed that adding community satisfaction as additional construct to the original Theory of Planned Behavior could significantly increase the explanatory power of the basic model. Hierarchical regression analysis showed that attitude, perceived behaviour control, as well as community satisfaction can predict 51.3% of variances in migration intentions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1926 - Marketing Strategies for Organic Products in Iran
        محمود محمدیان محمدعلی داداشی
        The strategic planning of marketing and the application of marketing strategies for achieving sustainable competitive advantages are of the factors that help the survival of producers of agricultural organic products. Although, there are evidences of the growth of organ چکیده کامل
        The strategic planning of marketing and the application of marketing strategies for achieving sustainable competitive advantages are of the factors that help the survival of producers of agricultural organic products. Although, there are evidences of the growth of organic farming in Iran but, there are no useful information and proposals for making marketing strategies in organic production holdings for producers and traders. For this, we assessed the influence of three effective elements include marketing approach, pricing and the sale of organic products in Iran. The study was based on the factor analysis, explorative interview and structured questionnaire. The study population was composed of 20 experienced experts and 118 organic agricultural producers from the various regions include Tehran, Khorasan-e Razavi, Guilan, Khoozestan, Kerman, Kordestan, Qazvin and Isfahan for the periode of Jan 2014 to June 2015. It was found out that the main barriers to the development of organic products and their markets include inappropriate packaging, high transportation costs, the lack of unit manager and inconsistent strategy, market-making and customer-orientation, weak public advertisement, the lack of trust to organic brands at national level, and weak state support. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1927 - Ex-ante Impact Study on the Integrated Natural Resources Management in the Middle East and North Africa Region Rangelands Rehabilitation Project in Iran
        حبیب شهبازی حمیدرضا علیپور اکرم عباسی فر
        The purpose of the Integrated Natural Resources Management program in the Middle East and North Africa Region (MENARID) is to bring national investment projects in the field of Integrated Natural Resource Management (INRM). The impact evaluation study tests whether the چکیده کامل
        The purpose of the Integrated Natural Resources Management program in the Middle East and North Africa Region (MENARID) is to bring national investment projects in the field of Integrated Natural Resource Management (INRM). The impact evaluation study tests whether the selected technology has significantly contributed to restore and maintain of the ecosystem functions and productivity, and whether has improved the economic and social well-being of the targeted communities. We chose Kamkooyeh Village in the Behabad County where a "Village Development Group" (VDG) has been established by following participatory and capacity building approaches such as social mobilization and micro credit mechanism. A set of complementary activities and interventions were recommended and implemented in the site by consultation and active participation of the local communities and beneficiaries. One of the proposed interventions is rangelands rehabilitation project (RRP). The expected benefits and costs of the RRP were predicted through financial valuation and an ex-ante evaluation of socioeconomic impacts. The financial and social benefit-cost ratio of RRP was estimated to be about 0.97 and 2.15, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1928 - On the Status of Rural Tourism and Tourism Economy in Iran
        فریده عظیمی ساموئل آوتسیان
        In this paper the researchers tried to study the status of tourism and rural tourism economy in Iran the condition of entry and exit of tourists in Iran, as well as the inhibiting factors affecting their positive impacts on Iran economic status. To achieve this objectiv چکیده کامل
        In this paper the researchers tried to study the status of tourism and rural tourism economy in Iran the condition of entry and exit of tourists in Iran, as well as the inhibiting factors affecting their positive impacts on Iran economic status. To achieve this objective, the researchers used documentary research methods. In addition, the researchers used a field research method based on the data obtained from a questionnaire in an attempt to find the inhibiting factors affecting positive impacts of tourism and rural tourism on Iran economics. The population of this study involve in tourism and rural tourism authorities. The sample of the population consist of 119. The statistical methods used in the study include the non-parametric statistics (Kolmogrove Smirnove). Findings revealed that Iran&rsquo;s percent share of tourism contribution to GDP in the years 2003-2014 was very low and its changes in these years have been disproportionate. No special information and detailed statistics were presented that have helped clarified the status of rural tourism and rural tourists in Iran. The first five priorities in the field of inhibiting factors affecting positive impacts of tourism on Iran economics were lack of major plans and policies for tourism and rural tourism development, weak cooperation between the government, private sector and local people in planning, managing the tourism and rural tourism projects, frequent change in the authorities of cultural heritage, handicraft and tourism organization, lack of correct criteria for choosing managers and executive directors, and the effects of the sanctions on tourism programs. Furthermore, political factors were found to be important in regard to their effect on the situation of tourism economics in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1929 - Development and Validation of Sustainable Aquaculture Indicators: Case of Alborz Dam Basin, Mazandaran, Iran
        احسان قلی فر عنایت عباسی غلامرضا پزشکی راد حسن صالحی عبدالمطلب رضایی
        The present study was conducted to examine the development and validation of sustainable indicators related to aquaculture as a social-ecological system. By reviewing the literature, it was found about 148 indicators related to sustainable aquaculture in economic (marke چکیده کامل
        The present study was conducted to examine the development and validation of sustainable indicators related to aquaculture as a social-ecological system. By reviewing the literature, it was found about 148 indicators related to sustainable aquaculture in economic (market-oriented and responsive aquaculture, capability of risk assessment and crisis management, and financial management in aquaculture), social (participation in food security and healthy food, the role of producer and non-governmental organizations, improving the image of aquaculture, and social responsibility), environment (minimizing the impacts of aquaculture at the national level, minimizing the impacts on the environmental conditions, and biodiversity), and institutional (local development and participation in decision-making) components. The extracted components were used in the form of a questionnaire with a five-point Likert type scale according to six criteria. Questionnaires were distributed among aquaculture experts in Alborz Dam Basin in Mazandaran Province, where 32 questionnaires were returned. Research results include ranking indicators based on a total of six criteria mentioned in methodology, and ranking components, as well as their associated indicators related to sustainable aquaculture using AHP. The findings further suggested that economic and environmental aspects also were placed as the first and second ranks among 10 sustainable aquaculture indicators. Accordingly, it is highly recommended that the agencies related to the country's aquaculture development paid attention to these identified dimensions and used them in their planning. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1930 - Developing an Appropriate Model for Entrepreneurial Faculty of Agriculture in Iran
        نگین فلاح‌حقیقی مسعود بیژنی احمد رضوانفر ناصر ولی‌زاده
        Nowadays, promoting entrepreneurship to train graduates endowed with entrepreneurial traits is considered as one of the new functions of the faculties of agriculture. In this regard, the purpose of this study was to design an appropriate model for entrepreneurial facult چکیده کامل
        Nowadays, promoting entrepreneurship to train graduates endowed with entrepreneurial traits is considered as one of the new functions of the faculties of agriculture. In this regard, the purpose of this study was to design an appropriate model for entrepreneurial faculty of agriculture in Iran. This study was of descriptive-correlational research type in which a survey method was employed for data collection. The study population comprised all students (N1=19973) and faculty members (N2=713) of all faculties of agriculture in Iran's state-run (public) universities of whom 403 students and 344 faculty members were sampled by multi-staged (three-stage) method. The sample size was determined by Krejcie and Morgan's sample size table. The research instrument was a self-designed questionnaire whose face and content validity were confirmed by a panel of experts. The diagnostic validity of the questionnaire in the case of its latent variables was also confirmed using the average variance extracted method (0.76&le;AVE&le;0.87). Furthermore, its internal consistency (0.81&le;&alpha;&le;0.93) and composite reliability (0.80&le;Pc&le;0.91) were confirmed using Cronbach's alpha coefficient. The collected data were also analyzed using SPSS22 and LISREL9.1. The results showed a significant relationship between structural, content, and contextual factors and entrepreneurship of faculties of agriculture. Meanwhile, content factors showed the greatest effect (path coefficient = 0.83) on the entrepreneurship of agricultural faculties. According to the findings, the final proposed model was developed with respect to the factors listed in three categories of education, research, and entrepreneurship for the establishment of entrepreneurial faculties of agriculture in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1931 - The Consequences of Tillage Technology: The Sustainability Perspective (The Case of Fars Province, Iran)
        صدیقه سمیعی کوروش رضائی مقدم
        Activities to reduce soil erosion and to improve soil fertility,agricultural production and finally, crop income havebeen considered to be fundamental for the implementation ofsustainable agriculture in Iran. This research investigates the effects of no-till (NL) techno چکیده کامل
        Activities to reduce soil erosion and to improve soil fertility,agricultural production and finally, crop income havebeen considered to be fundamental for the implementation ofsustainable agriculture in Iran. This research investigates the effects of no-till (NL) technology on reducing soil erosionand increasing agricultural income and eventually achievingsustainability. Data were collected with a questionnaire. Theresearch sample including 165 NL adopter farmers was selectedusing multi-stage stratified random sampling method in FarsProvince, Iran. The findings revealed that this technology improvesperformance and reduces water, energy and input consumption.The findings contribute to understanding the effectsof no-till technology on agricultural systems. Also, informationis provided to help the necessary planning for more effectiveimplementation of no-till technology. According to the resultsof regression, wheat yields, increased use of pesticides,awareness of the benefits, and satisfaction with NL technologyare the factors underpinning farmers` willingness to keepusing NL technology. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1932 - Factors Affecting Farmer's Satisfaction with Water Users Associations Performance at Gotvand Irrigation Scheme in Khuzestan Province, Iran
        آیت الله کرمی حمید ییلاق چغاخور
        The purpose of this study was to assess the farmer's satisfaction with services delivered by Water User Associations (WUAs) and determine the factors affecting farmer's satisfaction with the WUAs. Stratified sampling was used to select 124 farmer members of WUAs in the چکیده کامل
        The purpose of this study was to assess the farmer's satisfaction with services delivered by Water User Associations (WUAs) and determine the factors affecting farmer's satisfaction with the WUAs. Stratified sampling was used to select 124 farmer members of WUAs in the Gotvand irrigation Scheme (GIS). A researcher-made questionnaire was employed for data collection. Its validity was confirmed by content validity and its total reliability was estimated by Cronbach's alpha as to be 0.73. Data were analyzed using descriptive statistics to describe WUAs performance; ordinal logistic regression was also used to determine the relationship between physical, socio-economic characteristics of region context and farmer's satisfaction. Results revealed that although the WUAs performance in operation, maintenance and repair and management is medium, these WUAs are successful in collection of irrigation service fee. Status of maintenance and repair in GIS is a very essential factor in farmer satisfaction with the WUAs and its status is dependent on the strength of WUA connection with government authorities. Therefore, it is recommended that maintenance and repair management is transferred to the WUAs. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1933 - Factors Affecting Energy Consumption in the Agricultural Sector of Iran: The Application of ARDL-FUZZY
        مریم ضیاء آبادی محمدرضا زارع مهرجردی
        Given the unlimited needs of mankind and the limited resources available, human beings have always been thinking about how to use the available resources and facilities optimally. Energy plays an important role in economic activities and it is of great importance in agr چکیده کامل
        Given the unlimited needs of mankind and the limited resources available, human beings have always been thinking about how to use the available resources and facilities optimally. Energy plays an important role in economic activities and it is of great importance in agriculture. Over the past four decades, energy consumption in the agricultural sector has increased tremendously. In Iran, energy used to be provided with subsidies to various economic sectors like agriculture in order to support the production. In this study, the ARDL- FUZZY method is used to study the effect of various factors on energy consumption in Iran's agricultural sector. The data on energy consumption by the agricultural sector, the share of the agricultural sector in the economy, the ratio of capital to labor, energy intensity, and energy prices were collected for the period 1974-2015. The results indicate that the share of the agricultural sector has a positive and significant effect on energy consumption over the studied period. The capital/labor ratio has a positive effect on energy consumption. Energy intensity in the studied period eventually has an irregular trend and has a positive effect on energy consumption in this sector. Energy prices (fossil fuels and electricity) have a negative effect (a low level of significance) on energy consumption. Therefore, it is suggested to give more consideration to energy consumption and its underlying factors in policymaking due to the importance of energy and the problem of pollution. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1934 - Investigating Asymmetry of Prices and Productivity of Energy Carriers in Iran’s Agricultural Sector
        محمدرضا ساسولی عبدالرشید جم نیا
        Energy carriers are one of the most important inputs in the agricultural sector. These inputs have been the foundation of the development and transition of the agricultural sector from the traditional stage to the industrial stage. The energy per capita marginal consump چکیده کامل
        Energy carriers are one of the most important inputs in the agricultural sector. These inputs have been the foundation of the development and transition of the agricultural sector from the traditional stage to the industrial stage. The energy per capita marginal consumption in Iran&rsquo;s agricultural sector is 3.2 times greater than its global average. Therefore, it is essential to save and optimally use energy carriers in this sector. Price liberalization is known as the most important pricing tool. The present study analyzes the effect of the prices of energy carriers on the productivity of their consumption in the agricultural sector by using the hidden cointegration method. The results show that the productivity of electricity and oil products display an asymmetric behavior in response to energy price variations so that electricity productivity decreases by 1145.04 units as the prices of electricity carriers rise and increases by 1254.32 units when the prices of electricity decrease. Also, when the price of oil products increases, productivity shows an increase of 22.18 units. In addition, the productivity of oil product carriers is improved by increasing their prices. Therefore, price correction is inevitable in the energy carrier sector. Given the asymmetric effect of the price of electricity on its productivity, the type of electricity price correction process should be considered along with non-price policies. The pricing tool only provides an incentive for productivity growth through the substitution of production factors. Given these conditions, if there is no economic structure and facilities to improve productivity, it cannot be expected that the pattern of energy consumption is corrected. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1935 - Modeling of Climate Change Effects on Groundwater Resources: The Application of Dynamic Systems Approach
        مصطفی تیموری سیدمهدی میردامادی Seyed Jamal Farajollah Hosseini
        The purpose of the present study was the simulation of climate change effects on groundwater resources in Iran by using the dynamic systems approach. The approach was performed through system dynamics modeling process including problem explanation, system description, m چکیده کامل
        The purpose of the present study was the simulation of climate change effects on groundwater resources in Iran by using the dynamic systems approach. The approach was performed through system dynamics modeling process including problem explanation, system description, model development, model testing, and the use of the model for policy analysis. The impact of the application of various exogenous scenarios including drought scenarios, management of water supply and population growth was assessed and the behavior of variables of water resources volume and per capita volume of renewable water of the Southern Khorasan province was simulated by Vensim software for the 2013-2041 period. Data were collected by referring to relevant organizations like South Khorasan Regional Water Organization, South Khorasan Agricultural Organization, and Statistical Center of Iran and the input data of the model were fed into the model in an Excel worksheet. The results showed that the water resource exploitation management scenario had a significant positive effect on the balance of aquifers of South Khorasan Province so that the balance of the province aquifers in the scenario of controlling water resources exploitation has been significantly different from the scenario of the lack of control of different drought in all the studied years. In addition, the results of examination of the province's renewable water showed that droughts have had a negative impact on the volume of renewable water of the province and droughts together with population growth have reduced the province per capita renewable water. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1936 - Trends in Iranian Agricultural Education Articles: A Five-Year Look (2013-2017)
        مهتاب پورآتشی
        The purpose of this study was to analyze the trend of scientific articles in the field of agricultural education. The statistical population of the study consisted of all agricultural education articles published in three scientific journals from the years 2013 to 2017 چکیده کامل
        The purpose of this study was to analyze the trend of scientific articles in the field of agricultural education. The statistical population of the study consisted of all agricultural education articles published in three scientific journals from the years 2013 to 2017 (N = 198). SPSS and EXCEL software used to analyze the data. The findings showed that the journals upgraded during the studied years, which indicated improvement of the journals. In terms of publication the agricultural education article versus other fields of study, the results indicated that the articles, with the exception of growth in the year 2015, had a decreasing trend. Articles with three authors had the most frequency. According to the findings: The most used software was SPSS, the most used method was quantitative research, the most tool for collecting data was questionnaire, and the most source for gathering data was student. Also, the most relevant subject was quality of education, teaching and learning. Finally, based on the findings, it is recommended that the needs of labor market, industry and society be considered for conducting applied and developmental researches. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1937 - Factors Influencing the Establishment and Development of a Commercialization System of Research Findings and Determining the Knowledge of Those Involved in the Agricultural Sector of Iran
        سید داود حاجی میررحیمی مجید ولدان
        The agricultural sector is the centerpiece of Iran's economic development and is capable of turning the nation into an industrial country. But, this requires agriculture to become knowledge-intensive whose prerequisites are the commercialization of technological achieve چکیده کامل
        The agricultural sector is the centerpiece of Iran's economic development and is capable of turning the nation into an industrial country. But, this requires agriculture to become knowledge-intensive whose prerequisites are the commercialization of technological achievements. The present study was carried out by a survey design to identify the effective constructs underpinning the commercialization system of the agricultural research achievements in Iran. The statistical population was composed of faculty members and instructors of institutes for agricultural research and education (IAREs) in Iran. The sample size was determined as 190 people that were taken by the proportional random sampling technique. The face validity of the research instrument was confirmed by 10 experts of research commercialization, and its reliability was estimated by Cronbach&rsquo;s alpha. The results showed the involvement of three constructs in the process of the establishment and development of commercialization: i.e. &lsquo;motivational-behavioral&rsquo;, &lsquo;structural-organizational&rsquo;, and &lsquo;contextual-environmental&rsquo;. Different groups of membership in knowledge-intensive firms, membership in scientific associations, and participation in startups were significantly distinctive based on the participants&rsquo; opinions about commercialization. The level of knowledge and skills of those involved in the process of commercializing research achievements was found to be lower than average. Also according to the results, the respondents needed to be more familiar with technology transfer topics, teamwork techniques, national and international networking technology,science and technology growth parks and centers, intellectual property issues, and methods of successful commercialization of research achievements. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1938 - The Role of Production Factors in the Growth of Iranian Economy, with Emphasis on Natural Resources and Labor and Environmental Degradation
        صمد زارعی سید نعمت اله موسوی
        AbstractThe purpose of this study is to investigate the impact of environmental quality and social capital on economic growth in Iran. So, this study, based on theoretical foundations, in addition to these variables, investigated the effects of various human capital ind چکیده کامل
        AbstractThe purpose of this study is to investigate the impact of environmental quality and social capital on economic growth in Iran. So, this study, based on theoretical foundations, in addition to these variables, investigated the effects of various human capital indicators on Iran's economic growth during the period of 1973-92. The variables representing social capital included access to the Internet and telephone communication services. For human capital, literacy rate, enrollment rate in elementary school, as well as the number of students were used. It was also assumed that technology, in addition to workforce, would appear in the form of physical capital. The findings showed that physical capital was the most important factor in the growth of Iran's economy and its yield was 0.3-0.4. But a very small role was played by the variables of human capital and environmental capital. The role of social capital was also relatively acceptable and positive.Keywords: Growth Model, Social Capital, Environmental Capital, IranJEL Classification: O13, O47, R1 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1939 - Factors Affecting Tomato Farmers' Tendency to Use Iran Good Agricultural Practices (Iran GAPs) in Ardabil Province
        مجتبی سوختانلو فیاض عصمت سحر پیرموذن
        The implementation of Iran GAPs standards in tomato production can have a very important impact on reducing harmful contaminants to achieve a healthy and safe product. The present study investigates the factors affecting farmers' tendency to use Iran GAPs during tomato چکیده کامل
        The implementation of Iran GAPs standards in tomato production can have a very important impact on reducing harmful contaminants to achieve a healthy and safe product. The present study investigates the factors affecting farmers' tendency to use Iran GAPs during tomato production operation in Ardabil province, Iran. So, based on Bartlett et al. (2001), 310 tomato farmers were selected from three counties of Parsabad, Kowsar, and Bilesvar using the multi-stage random sampling method. Iran GAPs standards were collected according to the list of standards of the National Standards Organization of Iran for tomatoes. The results show that the majority of farmers (61.3%) are at a low level of the tendency to apply Iran GAPs standards in the tomato production operation. In this regard, the activities of &ldquo;using minimal chemical pesticides&rdquo;, &ldquo;using personal protective equipment&rdquo;, and &ldquo;not using empty cans and tanks of pesticides and fertilizers and their safe disposal&rdquo; were among the last priorities for farmers. Also, the most important factors differentiating farmer groups are observability (0.271), GAPs training courses (0.269), complexity (0.219), farm size (0.198), and relative advantage (0.178), respectively. Establishing a marketing and sales unit in the agricultural centers of the studied counties, holding "farm day" programs and farmers' visits to successful farms, and creating a "Seed Bank" for tomatoes can increase the tendency of farmers to use Iran GAPs. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1940 - Analyzing the Effective Factors on Developing the Organizing Plans of Zagros Nomads
        محمد اهری علیرضا پورسعید رویا اشراقی محمدباقر آرایش
        The present study generally aimed to analyze the factors affecting the development of the organizing plans related to Zagros nomads among all relevant experts and managers (n=1100). The sample size was determined by using the sampling table of Bartlett et al. (n=360) an چکیده کامل
        The present study generally aimed to analyze the factors affecting the development of the organizing plans related to Zagros nomads among all relevant experts and managers (n=1100). The sample size was determined by using the sampling table of Bartlett et al. (n=360) and stratified random sampling method was used to achieve it. The study was mainly carried out through a questionnaire, the validity of which was obtained by using a panel of experts. The reliability of the questionnaire was found and confirmed through a pre-test and the calculation by Cronbach Alpha.The statistical analysis was done in a factor analysis method by using SPSS22and AMOS18. The maximum effect on developing the plans of organizing Zagros nomads was obtained in policy making (b=0.59), as well as economic and supportive factors (b=0.56). In addition, marketing (b=0.52), managerial (b=0.46), infrastructural (b=0.44), and educational, extension, and participatory factors (b=0.36) affected the development of the plans positively and significantly, respectively. The results of the study can be utilized by policy makers, planners, and relevant managers for supporting decision makings in order to attain sustainable development, along with paying more attention to the nomads in the area. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1941 - Modeling Attitude Components Affecting the Acceptance of Functional Dairy Foods among Iranian Urban Consumers
        محمد کاوسی کلاشمی امیرعلی فریدی حمید ال بلالی
        Since conventional foods can have different negative effects on human health and cause a variety of diseases, including cancer, the use of functional foods is highly recommended. In this study, the attitudinal factors affecting the acceptance of functional dairy foods ( چکیده کامل
        Since conventional foods can have different negative effects on human health and cause a variety of diseases, including cancer, the use of functional foods is highly recommended. In this study, the attitudinal factors affecting the acceptance of functional dairy foods (FDF) by urban consumers in Rasht (Guilan province, northern Iran) were investigated. Data were obtained from 223 households in Rasht City. Structural Equation Modeling (SEM) was used to investigate the effects of the general purchasing component as well as those of benefits of FDF, need of functional dairy foods, confidence in functional dairy foods, safety of functional dairy foods, health consciousness and healthy lifestyle, and willingness to buy FDF. The results show that the components of attitude towards healthy lifestyle and the general component of purchasing were the most effective factors in determining the acceptance of FDF by the households of Rasht City. The designed model explains 79.5 percent of the variation in willingness to use FDF. Given the benefits of consuming these products in preventing diseases and reducing health costs, public investments in awareness raising campaigns are needed to promote healthy lifestyle among urban consumers and increase the acceptance of FDF in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1942 - Qualitative analysis and Prioritize the Challenges of Sustainable Agricultural Development through Grounded Theory and AHP in Iran
        Keivan Torfi Ahmadreza Ommani Azadeh Noorollah Noorivandi mohammad sadegh sabouri
        The purpose of this research is qualitative analysis and prioritize the challenges of sustainable agricultural development in Iran. In this research, using a qualitative method, an attempt has been made to identify the challenges of sustainable agricultural development چکیده کامل
        The purpose of this research is qualitative analysis and prioritize the challenges of sustainable agricultural development in Iran. In this research, using a qualitative method, an attempt has been made to identify the challenges of sustainable agricultural development in Khuzestan province. Qualitative research involves in-depth evaluation, collection, and analysis of non-numerical data to identify and understand phenomena, concepts, ideas, or experiences. This research has been conducted from January to September 2021 to provide a comprehensive, and practical model to understand the challenges through grounded theory and Analytic Hierarchy Process (AHP) in Khuzestan province. This research is an applied type of research, and (systematic) grounded theory is used. The data were collected by performing in-depth semi-structured interviews with the 30 agricultural experts in this field. Data analysis was done by using MAX qualitative data analysis version 12 software (maxqda12) in three steps: open coding, axial coding, and selective coding. The results of this study by grounded theory identified 29 initial codes and six main following challenges were categorized and by AHP prioritized: weakness in management and planning, weakness in human resources, shortage of attention to environmental studies, shortage of infrastructure facilities, shortage of credit and financial capital and weakness in legislation and sustainability policy. A model was finally designed based on the results of the study. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1943 - A Root Analysis of The Factors Limiting Multifunctional Agriculture in Iran
        محبوبه خیراللهی امیرحسین علی بیگی فرحناز رستمی قبادی
        Despite numerous studies on multifunctional agriculture, the development of this practice in developing countries, including Iran, remains uncertain. The purpose of this qualitative study was to analyze the underlying factors limiting multifunctional agriculture in west چکیده کامل
        Despite numerous studies on multifunctional agriculture, the development of this practice in developing countries, including Iran, remains uncertain. The purpose of this qualitative study was to analyze the underlying factors limiting multifunctional agriculture in western Iran. The study population consisted of 12 purposefully selected experts and farmers involved in multifunctional agriculture in Dehloran Township, Iran. Data were collected through semi-structured interviews, following a root cause analysis approach proposed by the American Society for Quality (ASQ). The analysis of the interviews identified 19 direct causes categorized into six groups, along with 234 superficial causes. Additionally, 12 root causes that significantly impact the problem were identified. Using the GUT (Gravity, Urgency, and Tendency) decision matrix and Pareto diagram for scoring and prioritizing, eight key root causes emerged: Absence of research laboratories. Inefficient supervision of agricultural processes. Lack of guaranteed support for all agricultural products in the region. Failure to promote multifunctional agriculture. Failure to formulate strategic policies based on regional conditions. Inefficient policies for training multifunctional agricultural experts. Lack of targeted support plans. Inadequate policy-making to support multifunctional farmers. By addressing and rectifying these root causes, not only can superficial causes be eliminated, but also the development of multifunctional agriculture can be expedited. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1944 - Assessing the Process of Extension Program Development in Iranian Agricultural Extension System
        Saeid Fe&#039;li Gholamreza Pezeshki Rad Hassan Sadighi Esmaeil Shahbazi Seyed Javad Ghoraishi Abhari
        The purpose of this study was to assess the process of extension program development in Iranian Agricultural Extension System (IAES). The research instrument was a structural questionnaire with close-ended questions which its validity and reliability was confirmed by us چکیده کامل
        The purpose of this study was to assess the process of extension program development in Iranian Agricultural Extension System (IAES). The research instrument was a structural questionnaire with close-ended questions which its validity and reliability was confirmed by using expert panel and Cranach&rsquo;s alpha test, respectively. The target population of this research included all extension managers who were responsible for doing extension activities in Iran&rsquo;s townships (N=334). According to Krejcie and Morgan&rsquo;s table, a number of 191 persons selected as statistical sample in a stratified sampling method, and finally 198 questionnaires were gathered and analyzed (n=198). Overall, the use of the process of extension program development in IAES was at less than moderate level. The other results also indicated there was the significantly positive relationship between selected demographic characteristics of extension managers with their viewpoint on the use of the process of extension program development in IAES. These results highlight the need for the reform of the process of agricultural extension program development in IAES. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1945 - Factors Affecting Rural Facilitators’ Role: Iran
        Farideh Azimi Mohammad Bagher Kamali
        This study aimed to examine key factors affecting rural female facilitators&rsquo; role in participatory rural development in Tehran Province. Since the researchers intended to have a better insight into the facilitators&rsquo; role and employ inquiry as a learning foru چکیده کامل
        This study aimed to examine key factors affecting rural female facilitators&rsquo; role in participatory rural development in Tehran Province. Since the researchers intended to have a better insight into the facilitators&rsquo; role and employ inquiry as a learning forum for bringing about changes for all participants, they preferred to use a case study based upon an appreciative inquiry method. The study divided the factors affecting the facilitators&rsquo; role into two main categories: driving factors and preventing factors. The former are: two-way communication, election of rural eligible facilitators, participation, sense of responsibility, and the latter are: cultural and tribal fanaticism, lack of permanent female extension workers and frequent management changes. Appreciative inquiry as a positive mode of action research could facilitate the process of education and communication for all stakeholders. We suggested that there should be a shift from the extension as a knowledge transfer to facilitation as people&rsquo;s own knowledge creation. This study showed that appreciative inquiry could facilitate the process of change and gender-awareness. This research method could also facilitate mutual communication between the rural facilitators and extension workers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1946 - Preventive Factors to Found Walnut Production Cooperatives in Tuyserkan Township, Iran
        Mohammad Abdolmaleky
        10.5455/ijamd.178096
        This study was conducted to seek the opinion of walnut producers on barriers affecting the success of producers to found production cooperatives regarding horticultural products in Tuyserkan Township, Iran. A sample of 234 walnut producers were randomly selected through چکیده کامل
        This study was conducted to seek the opinion of walnut producers on barriers affecting the success of producers to found production cooperatives regarding horticultural products in Tuyserkan Township, Iran. A sample of 234 walnut producers were randomly selected through multistage cluster sampling technique. Descriptive- correlation research method was used in this study which has been implemented through the questionnaire. For determining the validity of questionnaire, the face and content validity was used. Reliability for the instrument was estimated at 0.94. According to factor analysis, barriers to found and develop walnut production cooperatives were categorized into seven groups that explained 65.799% of the total variance of the research variables. The results also indicated that lack of cultural infrastructures, inadequate knowledge and incorrect opinions of producers and leaders, inadequate laws and vulnerability and infrastructural barriers had the most effect to found and develop walnut production cooperatives, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1947 - The Effect of Agricultural Production Subsidies Reduction in the Economic Variables of Agricultural Sector of Iran: Multifunctional Assessment in CGE Model
        Saeed Mehrjou Zahra Kiani-Feyzabad
        The production of public goods like amenity value of the landscape, food security, preservation of rural communities and rural lifestyle, by agricultural sector is a subject that has been widely accepted by experts. However, in many policies and political analyses carri چکیده کامل
        The production of public goods like amenity value of the landscape, food security, preservation of rural communities and rural lifestyle, by agricultural sector is a subject that has been widely accepted by experts. However, in many policies and political analyses carried out, solely the production of private goods by the agricultural sector is paid attention and the important function of public goods production is ignored. Given the importance of multifunctional debate of agriculture in policies analysis, this study examined the effect of agricultural multifunctionality in the simulation of the agricultural production subsidies reduction effects using Computable General Equilibrium (CGE) model. Simulation results of the effects of agricultural production subsidies reduction in terms of the multifunctionality showed that current practices to support the agricultural sector is non-optimal according to agricultural production and welfare reduction and the optimal level of supports with and without multifunctional agriculture is different. The simulation results showed that the welfare effects of economic reforms in Iran in the agricultural sector in terms of the multifunctionality will be positive. This is on condition that the welfare effects of agricultural reform in terms of the multifunctionality of agriculture are negative. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1948 - Effective Factors on Rural People’s Non-Participation of Mahabad’s Dam Catchment in Watershed Management Projects
        Soleiman Rasouliazar Saeid Fealy
        10.5455/ijamd.177851
        The purpose of this descriptive-correlation study was to investigate effective factors on rural people&rsquo;s non-participation of Mahabad&rsquo;s dam catchment in Watershed Management Projects. The research instrument was structural questionnaire with close-ended ques چکیده کامل
        The purpose of this descriptive-correlation study was to investigate effective factors on rural people&rsquo;s non-participation of Mahabad&rsquo;s dam catchment in Watershed Management Projects. The research instrument was structural questionnaire with close-ended questions, which its validity confirmed by panel of academic staff and reliability of questionnaire was confirmed. The target population of this study consisted of all householders who lived in Mahabad&rsquo;s dam catchment (N=2458) out of them, according to Cochran's formula 175 people were selected by using cluster sampling in a simple randomization method (n=175). The descriptive results showed lack of financial ability for participating in watershed management, lack of awareness about watershed management efficiency, the long term rate of return on the investment attracted in watershed management were the main variables related to rural people&rsquo;s non participation in watershed management. By applying Factor Analysis Explanatory Technique, effective factors on rural people&rsquo;s non-participation in watershed management were reduced to five factors namely weakness of agricultural extension services, getting watershed management out of governmental control, no achieving success to implement another rural projects by government, and no considering local individuals or organization by government. These five factors expressed 84% of the total variance of the non-participation people on Mahabad&rsquo;s dam catchment in watershed management projects. Therefore points to these factors could solve the barriers of non-participation people on Mahabad&rsquo;s dam catchment in watershed management projects. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1949 - Application of Linear and Non-linear Programming Model to Assess the Sustainability of Water Resources in Agricultural Patterns
        Seyed Abolghasem Mortazavi Reza Hezareh Sina Ahmadi Kaliji Samira Shayan Mehr
        Water resources sustainability is one of the major issues in the agricultural sustainability. In this study sustainability of water resources has been investigated by use of linear and non-linear models in six models based on optimal utilization of water resources in th چکیده کامل
        Water resources sustainability is one of the major issues in the agricultural sustainability. In this study sustainability of water resources has been investigated by use of linear and non-linear models in six models based on optimal utilization of water resources in the north parts farms of Iran because of incorrect use of agricultural water resources, from 2011 to 2012. Also &ldquo;gross margin per a unit of water consumption&rdquo; and &ldquo;employment per a unit of water consumption&rdquo; are used as indicators for assessing the sustainability of cropping patterns. The results show that cropping pattern of fractional goal programming (FGP) model has been near to current situation and has shown realistic conditions according to expertise and advantage of this area in cultivation of certain crops. So the FGP model has desirability in each of indicators than other five models. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1950 - Forecasting Iran’s Rice Imports during 2009-2013
        Mohammad Reza Pakravan Mohammad Kavoosi Kelashemi Hamid Reza Alipour
        In the present study Iran&rsquo;s rice imports trend is forecasted, using artificial neural networks and econometric methods, during 2009 to 2013, and their results are compared. The results showed that feet forward neural network leading with less forecast error and ha چکیده کامل
        In the present study Iran&rsquo;s rice imports trend is forecasted, using artificial neural networks and econometric methods, during 2009 to 2013, and their results are compared. The results showed that feet forward neural network leading with less forecast error and had better performance in comparison to econometric techniques and also, other methods of neural networks, such as Recurrent networks and Multilayer perceptron networks. Moreover, the results showed that the amount of rice import has ascending growth rate in 2009-2013 and maximum growth occurs in 2009-2010 years, which was equal to 25.72 percent. Increasing rice import caused a lot of exchange to exit out of the country and also, irreparable damage in domestic production, both in terms of price and quantity. Considering mentioned conditions, economic policy makers should seek ways to reduce increasing trend of rice import; and more investment and planning for domestic rice producers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1951 - Factors Influencing the Use of and Attitude of Using Information and Communication Technologies (ICTs) in Agricultural Extension, A Study in the Isfahan Province of Iran
        Zahra Haji Hashemi Gholamreza Pezeshki Rad Mohammad Chizari
        Information and communication technologies (ICTs) are increasingly influencing human beings and are changing our attitudes towards these technologies. The purpose of this article is to understand the factors influencing the use of ICTs in agricultural extension through چکیده کامل
        Information and communication technologies (ICTs) are increasingly influencing human beings and are changing our attitudes towards these technologies. The purpose of this article is to understand the factors influencing the use of ICTs in agricultural extension through a descriptive research method. The populations were 320 individuals of agricultural Extension Workers (EWs) of Isfahan province that 200 people selected as a research sample. The reliability of self-completion questionnaire according to pilot test and calculating Cronbach&rsquo;s alpha for four part of the instrument was 82.6-87.8. The results revealed that the EWs have a positive attitude toward using ICT. They mostly viewed it as a useful tool for extension, which can potentially save money and time and extension. On the ranking of principal areas of applying ICTs by EWs &ldquo;typing letters/report&rdquo;, &ldquo;prepare and protect file on process basic agricultural and rural information&rdquo;, had most usage. The main result of the study revealed that the EWs approximately use ICT quite a bit. Also, the EWs with high school diploma degree used ICT less than the EWs with MSc degree and the EWs with 5 years and less experience had higher ICT application than the EWs with 15-16 year experience. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1952 - A Comparative Study of Energy Use and Greenhouse Gas Emissions of Canola Production
        Mehdi Khojastehpour Amin Nikkhah Davood Hashemabadi
        10.5455/ijamd.165294
        In this research, the energy flow and production energy indices of canola cultivation in Trakya province of Turkey, Golestan and Mazandaran provinces of Iran were compared. Diesel fuel and chemical fertilizer inputs were the highest consumer of energy in the production چکیده کامل
        In this research, the energy flow and production energy indices of canola cultivation in Trakya province of Turkey, Golestan and Mazandaran provinces of Iran were compared. Diesel fuel and chemical fertilizer inputs were the highest consumer of energy in the production of canola in these three regions. The results indicated that despite the higher energy use of machinery in Trakya province of Turkey, the energy use of diesel fuel in this province is less than the energy consumed in the two northern provinces of Iran, which could be due to available old machines for the production of canola in Mazandaran and Golestan provinces. Total greenhouse gas emissions of canola production for these regions were computed 562.85, 652.86 and 887.30 kgCO 2 eq ha, respectively. The inputs of chemical fertilizer and diesel fuel in canola production produced the highest percentage of gas emissions in these three areas. Energy consumption for potential feedstock production for one kg production of biodiesel fuel in these provinces was calculated as 14.76, 20.66 and 37.77 MJ, respectively. The amounts of greenhouse gas emissions for potential feedstock production for one kg production of biodiesel were obtained 0.45, 0.76 and 1.17 kgCO 2 eq for Trakya, Golestan and Mazandaran provinces, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1953 - Analysis of Rice Import Trend and It's Economic Factors: Case of Iran
        Zabiholah Gholami
        Rice comes second after wheat in Iran`s food consumption economy. However Iran is one of the greatest rice importer countries all over the world because of its rising population and recent growth in GDP. This paper presents an analysis of cointegration test between rice چکیده کامل
        Rice comes second after wheat in Iran`s food consumption economy. However Iran is one of the greatest rice importer countries all over the world because of its rising population and recent growth in GDP. This paper presents an analysis of cointegration test between rice import and it`s economic factors over the period 1990-2011, employing Engle-Granger model. At first, Dickey-Fuller test shows that all variables are non-stationary at data level, so their first differences (that are stationary series) are used. Secondly, Engle-Granger testing presents existence of a long-run relationship between rice import and it`s economic factors including per capita GDP, foreign exchange rate and domestic price. At last, rice import model was estimated using OLS method which proves that all independent variables are significant at high level and the sign of coefficients are consistent with theoretical expectations So that import of rice positively correlates with Per capita GDP, domestic price and negatively correlates with freight exchange rate. With respect to increasing demand for rice, government should keep domestic policies for the rise of rice production so that the need for import falls in the long-run. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1954 - Iranian Agricultural Academic Staff’s Organizational Culture and their Psychological Empowerment
        Ehsan Gholifar Hesamedin Gholami Mehrdad Pouya
        Faculties&rsquo; empowerment is one of the effective tools for increasing productivity and optimum use of their individual and group abilities and capacities to reach organizational goals. Organizational culture is the main component of decision making in universities a چکیده کامل
        Faculties&rsquo; empowerment is one of the effective tools for increasing productivity and optimum use of their individual and group abilities and capacities to reach organizational goals. Organizational culture is the main component of decision making in universities and one of the requirements of psychological empowerment (i.e. meaning, competence, self-determination, trust, impact). Given the importance of these two variables and their possible relations; and as the main purpose of this study, the supposed correlation between Iran agricultural colleges&rsquo; faculties&rsquo; psychological empowerment and their organizational culture was investigated. So this descriptive correlation study surveyed agricultural faculties to measure their psychological empowerment and also organizational culture in their colleges. A multi-stage random Sampling approach was implemented. The national sample consisted of 404 faculty members. Factor analysis determined three components of organizational culture (i.e. team-orientations, empowerment and capability development). All components of psychological empowerment were significantly and positively correlated with team-orientations and empowerment while the capability development was only significantly correlated with trust. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1955 - Entrepreneurial Properties and Tendency of Agricultural Advisory Personnel
        Ahmad Yaghoubi Farani Mehrdad Pouya Masoud Samian Adel Esmaeeli Salumahaleh Khalil Mirzaei
        The main purpose of this study was to evaluate the influence of entrepreneurial characteristics of members of technical and engineering companies and agricultural advisory services on their willingness toward entrepreneurial activities. Entrepreneurship development play چکیده کامل
        The main purpose of this study was to evaluate the influence of entrepreneurial characteristics of members of technical and engineering companies and agricultural advisory services on their willingness toward entrepreneurial activities. Entrepreneurship development plays an important role in job creation process which can eventually lead to the achievement of sustainable development goals in agriculture. In Iran, a kind of rural advisory services named technical engineering companies and agricultural advisory services are legally accountable for agricultural extension and rural development issues. A survey methodology was utilized to collect data by using a questionnaire interview. The Target population of the study were all agricultural advisory personnel (N=50) currently working in Hamedan and Malayer townships. Results showed that there was no significant relationship between age, gender, educational level, and work experience of participants with their entrepreneurial tendency. However, self-confidence, work courage, teamwork spirit, motivation and creativity, competitiveness, self-help, law abiding character, risk-taking and job interest significantly affected the entrepreneurial tendency of participants. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1956 - Bank Credits and Investment Growth of Agricultural Sector in Iran
        Mehdi Shabanzadeh Reza Esfanjari Kenari Parinaz Jansouz Mohammad Kavoosi Kalashami
        This study were examined relationship between bank credits and investment growth of agricultural sector in Iran during the period of 1982-2011 by auto regressive distribution lag bounds test approach. Basically, the growth investing of the agricultural sector in Iran is چکیده کامل
        This study were examined relationship between bank credits and investment growth of agricultural sector in Iran during the period of 1982-2011 by auto regressive distribution lag bounds test approach. Basically, the growth investing of the agricultural sector in Iran is related to oil revenues, bank credits, value added of agriculture sector and capital stock. The results confirm the existence of a long-run relationship between variables in model. In addition, according to the results, bank credit is the most significant variable in explaining the growth investing, so that increases access to it will encourage growth investment of the agricultural sector in Iran. The estimations show that elasticity of bank credits, oil revenues, stock investment and value added are 0.103, 0.015, 0.049 and -0.058 in the agricultural sector respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1957 - Comparative Analysis of Stochastic Frontier Partially non-parametric and Stochastic Frontier Parametric Methods Case Study: Measuring Cost Efficiency in Wheat Production in Iran
        Ebrahim Moradi Mosayeb Pahlavani Ahmad Akbari Hossain Mehrabi Bashrabadi
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1958 - Obstacles of Women Presence in Iranian Rural Management: A Case from Osku County
        Mohammad Shokati Amghani Hesamedin Gholami Nematollah Shiri Hossein Shabanali Fami
        The presence of women in social and managerial fields is one the indicator of social justice and development that leads to optimum use of capabilities and potentials of half of the country's rural population. In the recent years, establishing public institution of Dehya چکیده کامل
        The presence of women in social and managerial fields is one the indicator of social justice and development that leads to optimum use of capabilities and potentials of half of the country's rural population. In the recent years, establishing public institution of Dehyary by the Ministry of Interior have provided new opportunity for women presence in rural management. This study aimed to identify women&rsquo;s participation obstacles in rural management in Iran, specifically in Dehyary. The statistical population of this study was 15-64 year &ndash; old females which were resident in rural areas of Oskou County. Applying a proportional random sampling and Cochran formula, 347 women were chosen to be surveyed as sample. A questionnaire was used for data collection, which its face validity was approved by a panel of experts and its reliability was calculated by Cronbach's alpha coefficient (a=0.84). The results revealed that, negative attitudes and believes in rural community is the most important obstacle for women to participate in rural management. Furthermore, factor analysis categorized obstacles for women participation in six factors including cultural, personal, supportive, job-related, religious and Economic constrains. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1959 - The Law of One Price and the Cointegration of Meat Price in The Global Market: The Case of Iran’s Market
        Behrouz Eskandarpour Parisa Khaligh Khiyavi Mohammad Kavoosi Kalashami
        In view of the importance of the meat imports and the exports of meat in Iran, this study focuses on the status of the global market of meat imports the unit price test in these markets between the years 1961 and 2011 using the market cointegration approach. The results چکیده کامل
        In view of the importance of the meat imports and the exports of meat in Iran, this study focuses on the status of the global market of meat imports the unit price test in these markets between the years 1961 and 2011 using the market cointegration approach. The results of this study are indicative of prices co-integration in the international market of meat as well as among such major importers as the US, Germany, Italy, Japan, France and Russia. However, the important point is that no price co-integration has been observed between the global prices of meat and the import price in Iran&rsquo;s import market. Moreover, no law of one price has been established in Iran&rsquo;s import market in the long term; and in this respect, these markets lack the appropriate efficiency. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1960 - Pursuing International Competitiveness in Iranian Wheat Policy
        S.S. Hosseini M. Torshizi
        After the war with Iraq which ended in 1988, Iran implemented several agricultural support policies based on Five-Year National Development Plans. The main objective of these plans in the agriculture sector was to make the agricultural economy more market-oriented and t چکیده کامل
        After the war with Iraq which ended in 1988, Iran implemented several agricultural support policies based on Five-Year National Development Plans. The main objective of these plans in the agriculture sector was to make the agricultural economy more market-oriented and to encourage sustainable agriculture. This paper investigates the extent to which Iran's government has been able to achieve this objective in the case of wheat. For this purpose, Producer Support Estimate (PSE) and Consumer Support Estimate (CSE) indicators for Iranian wheat are calculated and discussed. Generally, producers&rsquo; and consumers&rsquo; support is achieved chiefly by distorting market prices. As will be shown, from 1989 to 2006, the PSE increased about 20 times (in real prices), while the level of production increased 1.69 times. However, the PSE had no significant causal relationship with either wheat yield or its area under cultivation. With respect to consumers&rsquo; support, this was found to be positive for Iranian wheat, a result that is uncommon for most developed and developing countries. Recent agricultural policies in Iran do not appear to encourage international competitiveness for wheat and are making the wheat economy more dependent on support prices. We suggest that policy makers reconsider the method of subsidization and the pricing system, at least in the case of wheat. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1961 - Examining Subsidy Polices on Maize Production in Iran (Panel Data approach)
        Negin Hosseingholizadeh Jafar Haghighat Rassul Mohammadrezaei
        Among the agricultural important factors, inputs are the most significant in agricultural production. This article aimed to examine the impact of government subsidy policies on production of one of the most strategic products, namely on production of one of the most str چکیده کامل
        Among the agricultural important factors, inputs are the most significant in agricultural production. This article aimed to examine the impact of government subsidy policies on production of one of the most strategic products, namely on production of one of the most strategic products, namely maize, in Iran. To achieve this goal, panel data for the nine provinces of Iran's major producers of maize during the period of 1999-2007, is used. In this study, first the country's maize production function has been estimated by using data information for inputs: chemical fertilizer, labor, water, seeds and pesticides. And then, calculating the partial elasticity of production factors,sensitivity of production to changes in the value of inputs is evaluated. Also, using a methodology based on the maximum profit, inputs&acute; demand function is calculated.Results of analyzing government Subsidy Policy showed that, paying subsidy to chemical fertilizer decreases maize production 0.412 percent, because of low demand elasticity of this input. Also according to subsidy of seed, with regard to low demand elasticity of this input to its price, paying subsidy that decreases seed price, wouldn&acute;t have so high effect on its consumption and consequently, on production growth, so that maize production only increased 0.478 percent due to paying subsidy to seed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1962 - Factors Affecting Entrepreneurial Motivation of Agricultural Students at Razi University
        Nematollah Shiri Amirhossein Alibaygi Mojgan Faghiri
        The main purpose of this study was to investigate factors affecting entrepreneurial motivations of agricultural students at Razi University. Statistical population of this study consisted of all agricultural undergraduate students (senior) (N=186), that 164 of them were چکیده کامل
        The main purpose of this study was to investigate factors affecting entrepreneurial motivations of agricultural students at Razi University. Statistical population of this study consisted of all agricultural undergraduate students (senior) (N=186), that 164 of them were selected as research sample using proportionate stratified sampling method. The main instrument in this study was questionnaire which its validity was confirmed by the panel of experts and its reliability was established by Cronbach's alpha coefficient. Data was analyzed by SPSSWin20 software. Findings revealed that agricultural students at Razi University have the entrepreneurial motivations at moderate to high level. In addition, multiple regression analysis showed that three variables including the attitude toward entrepreneurship, the role model, and the courses of entrepreneurship education can be explaining 35.5 percent of variances of the student's entrepreneurial motivations. Results of this study have applications for planners of higher agricultural education system in order to improving the agricultural student's entrepreneurial motivations. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1963 - Future Prospects of Iran, U.S and Turkey's Pistachio Exports
        Mohammad Reza Pakravan Mohammad Kavoosi Kalashami
        In this study, the situation of Iran, U.S and Turkey's Pistachio export is investigated. to this purpose, Revealed Comparative Advantage (RCA) Index is calculated based on Agricultural and total economy export, separately, then forecasted by using Auto- Regressive Integ چکیده کامل
        In this study, the situation of Iran, U.S and Turkey's Pistachio export is investigated. to this purpose, Revealed Comparative Advantage (RCA) Index is calculated based on Agricultural and total economy export, separately, then forecasted by using Auto- Regressive Integrated Moving Average (ARIMA) approached, for 2008-2013. The results show that considering both commodity baskets, Turkey and Iran had comparative advantage in Pistachio export in 1982-2007, but U.S did not. Also, forecasting RCA index, based on both commodity baskets, show the improvement of U.S Pistachio export situation, unlike the values of RCA index forecasting for Iran and Turkey is falling. Therefore, it is recommended that Iran and Turkey attempt to identify new consumer markets in order to retain their market shares in pistachio export. Following the U.S imposed policies during last six years which improved its pistachio export, Iran and Turkey can increase their market shares. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1964 - Encouraging and Discouraging Factors in Application of Information and Communication Technologies in Agricultural Extension in Isfahan Province of Iran
        Gholamreza Pezeshki Rad Zahra Haji Hashemi Mohhamad Chizari
        10.5455/ijamd.200404
        The benefits of Information and Communication Technologies (ICTs) for agricultural extension purposes and activities are obvious. The main objective of this article is to identify encouraging and discouraging factors in application of ICTs in agricultural extension in I چکیده کامل
        The benefits of Information and Communication Technologies (ICTs) for agricultural extension purposes and activities are obvious. The main objective of this article is to identify encouraging and discouraging factors in application of ICTs in agricultural extension in Isfahan province of Iran. This study investigated areas of ICTs application by Extension Workers (EWs), too. The research design was a descriptive method. The population includes 320 Isfahan province EWs that 200 person were choose by census and stratified sampling methods. In our contribution we focused on finding. Face and content validity of the questionnaire was established using a panel of experts consisting of faculty members in the Departments of Agricultural Education and Extension, Tarbiat Modares University and extension officers in the Isfahan Province Agricultural Jihad Organization. Cronbach's Alpha to estimate the reliability of the instrument was among 82.6 - 87.8. On the ranking of principal areas of applying ICTs by EWs in extension &ldquo;typing letters/report&rdquo;, and &ldquo;prepare and protect file on process basic agricultural and rural information&rdquo;, and &ldquo;access to the latest agricultural news and information&rdquo;, had most usage. The main result of the study revealed that the EWs in the study approximately use ICT quite a bit. For EWs ICT Encouraging Items Principal Factor Analysis extracted four factors which accounted for 76.24% of the total variance. And Factor analysis for EWs ICT discouraging Items extracted six factors which accounted for 62.84% of the total variance پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1965 - Investigating Agricultural Productivity Growth and Convergence in Iran and Eastern African Countries
        Maryam Shokoohi Mohammad Kavoosi Kalashami Farzad Serajzadeh
        The issue of convergence or divergence of productivity has important policy for regional poverty reduction and increasing standards of living. If productivity converges to a common level without intervention, there is little need for explicit policies in lagging regions چکیده کامل
        The issue of convergence or divergence of productivity has important policy for regional poverty reduction and increasing standards of living. If productivity converges to a common level without intervention, there is little need for explicit policies in lagging regions to promote catch up. On the other hand, productivity has divergence trend, then explicit policies would be needed to prevent further lagging of TFP and standard of living. Therefore, with regard to importance subject, this paper in finding out whether Iran and Eastern African countries in agriculture have managed to narrow their productivity gap? The results show that the range changes of average TFP growth lies between -4.9 percent in Rwanda countries and 1.1 percent in Iran and Somalia. The results of convergence test indicate that, from among 9 countries under consideration only five countries, be converging to the mean. Therefore, these countries managed to make better use of new available technologies, thus reaching far greater productivity levels than others. On the opposite, convergence can not be accepted for the rest countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1966 - Price Transmission Analysis in Iran Chicken Market
        Seyed Safdar Hosseini Afsaneh Nikoukar Arash Dourandish
        Over the past three decades vertical price transmission analysis has been the subject of considerable attention in applied agricultural conomics. It has been argued that the existence of asymmetric price transmission generates rents for marketing and processing agents. چکیده کامل
        Over the past three decades vertical price transmission analysis has been the subject of considerable attention in applied agricultural conomics. It has been argued that the existence of asymmetric price transmission generates rents for marketing and processing agents. Retail prices allegedly move faster upwards than downwards in response to farm level pricemovements. This is an important issue for many agricultural markets, including the Iranian chicken market. Chicken is an important source of nutrition in Iranian society and many rural households depend on this commodity market as a source of in-come. The purpose of this paper is to analyze the extent, if any, of symmetric price transmission in Iran chicken market using the Houck, Error Correction and Threshold models. The analysis is based on weekly chicken price data at farm and retail levels over the period October 2002 to March 2006. The results of tests on all three models show that price transmission in Iranian chicken market is long-run symmetric, but short-run asymmetric. Increases in the farm price transmit mmediately to the retail level, while decreases in farm price transmit relatively more slowly to the retail level. We conjecture the asymmetric price transmission in this market is the result of high inflation rates that lead the consumers to expect continual price increases and a different adjustment costs in the upwards direction compared to the downwards direction for the marketing agents and a non- competitive laughtering industry and that looking for ways to make this sector of the chicken supply chain more competitive will foster greater price ransmission symmetry and lead to welfare gains for both consumers and agricultural producers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1967 - The Analysis of Iran Cotton Producers’ Risk Degree Based on Non-Linear Mean-Standard Deviation Model
        ابراهیم مرادی اسماء عبداللهی درمیان
        As regards decreasing cotton cultivation in Iran during these years, the degree of risk taken by a cotton cultivator in the agricultural part is important. The studies showed that the cotton crop yield during the past years did not have enough growth and the cotton cost چکیده کامل
        As regards decreasing cotton cultivation in Iran during these years, the degree of risk taken by a cotton cultivator in the agricultural part is important. The studies showed that the cotton crop yield during the past years did not have enough growth and the cotton cost product in the period of study cotton production costs, has increased. In this paper, the risk orientation of cotton cultivators was investigated; the researchers have done this employing a parametric approach and the Saha Mean-Standard Deviation Model. Statistical information and the cost product of provinces which produce cotton between 2000-2010 were collected. Econometric models with panel data were estimated. The results showed that cotton cultivator aversion, risk, and the trend increased when the income and the fluctuation cost product went up in each hector. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1968 - ارائه الگوی بکارگیری بازنشستگان در شرکت ملی نفت ایران
        فرشید بابااکبری صدیقه طوطیان اصفهانی نازنین پیله وری حسن رنگریز
        چکیده زمینه و هدف: بکارگیری کارکنان با تجربه، مفهوم مورد علاقه محققان منابع انسانی امروزی محسوب می شود و موفقیت بلندمدت سازمان ها به بکارگیری این کارکنان بستگی دارد. از این رو، هدف این پژوهش ارائه الگوی بکارگیری بازنشستگان در شرکت ملی نفت ایران می باشد. روش بررسی: رو چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: بکارگیری کارکنان با تجربه، مفهوم مورد علاقه محققان منابع انسانی امروزی محسوب می شود و موفقیت بلندمدت سازمان ها به بکارگیری این کارکنان بستگی دارد. از این رو، هدف این پژوهش ارائه الگوی بکارگیری بازنشستگان در شرکت ملی نفت ایران می باشد. روش بررسی: رویکرد پژوهش کیفی و استراتژی آن داده بنیاد می باشد. نمونه جامعه آماری خبرگان بودند که براساس نمونه گیری هدفمند و اصل اشباع نظری تعداد 16 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه بود که روایی و پایایی آن تایید شد. یافته ها: الگوی بکارگیری بازنشستگان تحت تاثیر شرایط علّی اثرگذار شامل عوامل ساختاری و سازماندهی، بهره وری، سرمایه انسانی، مدیریتی و سرپرستی، قوانین و مقررات؛ عوامل واسطه ای شامل اتاق های فکر، ضعف در نظام بودجه و تخصیص منابع مالی و بی انگیزگی مدیران؛ عوامل زمینه ای شامل جریان های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، فناوری، سازمانی و اداری؛ و راهبردها شامل سازگاری قابلیت ها، توانمندی ها و فرهنگ سازی می باشد. نتیجه گیری: با اجرای الگوی بکارگیری بازنشستگی در شرکت ملی نفت می توان امیدوار بود که ضمن بکارگیری این نیروهای ارزشمند، دانش و تجربه خود را به نیروهای جوان منتقل نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1969 - طراحی مدل الزام سازمانی در سازمان بنادر و دریانوردی ایران
        وحید پورشهابی حمیدرضا خدادادی دیدانی
        زمینه و هدف: هدف این پژوهش طراحی مدل الزام سازمانی در کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی ایران به روش داده بنیاد می‌باشد. روش بررسی: روش پژوهش حاضر کیفی و برای کشف مفاهیم و رابطه‌ها در داده‌های خام گردآوری شده حاصل از انجام مصاحبه با خبرگان است. استراتژی پژوهش، داده بنیاد چکیده کامل
        زمینه و هدف: هدف این پژوهش طراحی مدل الزام سازمانی در کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی ایران به روش داده بنیاد می‌باشد. روش بررسی: روش پژوهش حاضر کیفی و برای کشف مفاهیم و رابطه‌ها در داده‌های خام گردآوری شده حاصل از انجام مصاحبه با خبرگان است. استراتژی پژوهش، داده بنیاد بود و بر طبق نظریه استراوس و کوربین به عنوان یک رویکرد پژوهش کیفی استفاده شد. روش گردآوری داده‌های تحقیق از نوع پیمایشی&ndash;مقطعی است. منطق انتخاب اعضای نمونه، مبتنی بر نمونه‌گیری نظری و سپس گلوله برفی بوده است. یافته‌ها: یافته‌های محوری پژوهش در شش مجموعه اصلی به عنوان ابعاد الگوی پارادایمی الزام سازمانی کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی و در قالب مدل مفهومی پژوهش ارائه شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که الزام سازمانی در بین کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی ایران تأثیر دارد. این مهم در قالب غنی‌سازی شغلی ؛ افزایش اثربخشی و کارایی؛ افزایش ایمنی و بهداشت کاری؛ ارتقای انگیزش کاری کارکنان؛ قانون گرایی ؛ مشارکت در تصمیم گیری سازمانی؛ امنیت شغلی وایجاد فرصت پیشرفت نمود پیدا می‌کند.نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که در صورت افزایش تعامل بین مدیران و کارکنان یک اعتماد کامل بین افراد و سازمان حاکم می‌شود، که شایعه پراکنی، سیاسی کاری و کم کاری کاهش می‌یابد؛ انرژی و انگیزه کارکنان به منظور افزایش عملکرد بالا می‌رود و کارکنان با تعهد بیشتری برای تحقق اهداف سازمانی تلاش می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1970 - Microbiostratigraphy of the Gurpi Formation in Mook Area (South of Shiraz)
        Mohammadreza Esmaeilbeig Khosro Khosrotehrani
        The study of planktonic Foraminifera of the Gurpi Formation in Mook area (South of Shiraz) confirmed the presence of standard biozones defined in Tethyan realm. Seven biozones were identified as follows: Biozones I (Dicarinella asymetrica) and II (Rosita fornicata) indi چکیده کامل
        The study of planktonic Foraminifera of the Gurpi Formation in Mook area (South of Shiraz) confirmed the presence of standard biozones defined in Tethyan realm. Seven biozones were identified as follows: Biozones I (Dicarinella asymetrica) and II (Rosita fornicata) indicate an age of Early to Late Santonian. The presence of Biozones III (Globotruncanita elevata), IV (Globotruncana ventricosa) and V (Globotruncanita calcarata) represent the Early, Middle and Late Campanian. Biozones VI (Globotruncana falsostuarti) and VII (Gansserina gansseri) suggest an age of Early and Middle to Middle Late Maastrichtian. The absence of Abathomphalus mayaroensis biozone is due to a sedimentary gap that occurred in the uppermost Maastrichtian. The gap can be identified by a glauconitic layer above the last biozone. This paraconformity is not recognizable in the field. The presence of the layer that contains glauconite in the lower parts of the Gurpi Formation and the red limestones in the upper parts of the Sarvak Formation are the evidences of disconformity between the Gurpi and its underlying Sarvak Formation. The thickness of the Gurpi Formation in Mook area is 287.6 m. The lithology of this sequence consists of shale, marly limestone and argillaceous limestone. Its contact with the underlying Sarvak Formation is disconformable while it is paraconformable with the overlying Pabdeh Formation. In this section, the Gurpi Formation is of Early Santonian to Middle Late Maastrichtian age. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1971 - Evaluation of petrographic number methods efficiency in quality determination of some carbonates rocks
        Mojtaba Kamani Rassoul Ajalloeian
        Several regulations and manual have been presented for assessing the resources of rock aggregate for use of rock in breakwaters and shore protection structures. Although there are differences between these regulations, many experiments are required, which are often time چکیده کامل
        Several regulations and manual have been presented for assessing the resources of rock aggregate for use of rock in breakwaters and shore protection structures. Although there are differences between these regulations, many experiments are required, which are often time-consuming, costly and sometimes difficult to implement in the early stages of the project. One of the fast, easy and low-cost methods is the Petrographic Number (PN) method, which according to rock thin sections, has suggestions for expressing the quality of rock materials. In this paper, the application of the PN method in some of the sources of rock aggregate in Iran has been addressed. For this purpose, 33 samples of carbonate rocks used in marine protection structures on the south coast and inland dams were collected. More than 350 experiments were carried out on these specimens. Also, in order to determine the PN, rock thin sections were prepared and the percentage of the components of the petrography including the type of allochem, porosity, cement and matrix, carbonate and non-carbonate minerals are obtained. Then, in order to evaluate the accuracy and efficiency of the PN method, correlation coefficient and comparison of the results of PN with the results of Iranian regulation has been used. Results have shown that a link between the PN with regulations and testing results. The results indicate a significant correlation between some of the engineering properties of samples with the PN. There is also a good correlation between the PN and the total score of the Iranian manual with R2=0.86. However, a single method cannot replace the set of experiments, but for the early stages of the aggregate resource study, it can provide a proper view of the quality of carbonate rock resources. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1972 - Stratigraphy of lower part of Amiran Formation in N.W and S.E of Khorramabad
        Khosro Khosrotehrani Ahmad Abyat Masih Afghah
        In order to study of stratigraphy of Lower part of Amiran formation In Northwest and Southeast of Khorramabad, tow stratigraphic sections were chooses consist of Cham sangar section at Southeast and Tang-e shabikhon section at Northwest of Khorram Abad. In microbiostrat چکیده کامل
        In order to study of stratigraphy of Lower part of Amiran formation In Northwest and Southeast of Khorramabad, tow stratigraphic sections were chooses consist of Cham sangar section at Southeast and Tang-e shabikhon section at Northwest of Khorram Abad. In microbiostratigraphy investigations were identified 23 genuses and 35 various species of benthic foraminifera in these sections which are identified include:Loftusia minor, L. harisoni, L. coxi, L. elongata, L. morgani, L. sp., Dicyclina shlumbergeri, D. sp., Minouxia lobata, M. sp., Cuneolina sp., Antalyna korayi, Psuedolithounella sp., Broekinella sp., Omphalocyclus macroporus, Orbitoides media, O. cancavatus, O. tissoti, O. apiculata, Siderolites calcitrapoides, S. sp., Rotalia trochidiformis, R. sp., Nezzazatinella sp., Vania anatolica, Valvulammina sp., Murciella sp., Trochospirsa sp., Idalina antiqe, Dictyoconella complanata, Cyclammina sp., Dictyoconus sp., Gavelinella sp., Goupillaudina sp., Miliolids.According to the micropaleontology data, the age of Lower part of Amiran Formation at Northwest and Southeast of Khorramabad is middle to upper Maestrichtian. Micropaleontological data indicate that large quantity and size of agglutinate foraminifers in Lorestan area that seem Amiran formations flysh were effected to the agglutinate shell growing. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1973 - Warning and Rapid Estimation of Earthquake Damage (WARED) system: A New method for Rapid Determination of Earthquakes Damage and Fatality in IRAN
        Abbas Kangi
        WARED system is Internet-based software that automatically receives the seismic information from Iran seismic center (ISC) every 10 seconds. The information is processed in a few seconds and damage assessment maps of various parts of the city (such as buildings, hospita چکیده کامل
        WARED system is Internet-based software that automatically receives the seismic information from Iran seismic center (ISC) every 10 seconds. The information is processed in a few seconds and damage assessment maps of various parts of the city (such as buildings, hospitals, bridges, etc.) become available, in layered format, to rescue groups through system site. WARED system based on the population exposed to each Peak Ground Acceleration (PGA) level, it estimates the losses from earthquakes in residential areas. This system was implemented in the municipality of Mashhad (North East of Iran) in January 2014. Principles of information processing in this system depend on three main factors including the magnitude and location of earthquakes, the properties of the rocks and sediment the earthquake waves travel through, and the technical characteristics of the buildings (strength, age, type, and geotechnical conditions of soil, etc.). Therefore PGA is used as the most important parameter to assess the damages and fatality occurred. Primary purpose of WARED system is rapid dissemination of earthquake impact assessments for decision-making purposes. This is motivated by the idea that an estimated range of damage and number of deaths will aid in decisions regarding humanitarian response. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1974 - Tourism potential and assessment of its environmental impact on the northern coasts of the Oman Sea, Iran
        Mohyeddin Ahrari-Roudi
        Today, tourism activities are as one of the most dynamic activities in the world. The number of foreign and domestic tourists and theirs income that is constantly increasing in the world. Tourism activities have different types that among them we can mention to the coas چکیده کامل
        Today, tourism activities are as one of the most dynamic activities in the world. The number of foreign and domestic tourists and theirs income that is constantly increasing in the world. Tourism activities have different types that among them we can mention to the coastal tourism. The concept of coastal tourism, the full range of tourism consists of recreational activities that occur in coastal areas of the oceanic water. In the southern coasts of Iran, various natural factors have come together to create structures and phenomena, natural and historical attractions which in turn display of beautiful natural attractions. Despite such potential positive impacts of tourism on the coast, not only negative but also have undesired effects but also originate from a lack of planning and management of coastal areas of the country. Summary, the results of the studies such as soil erosion, destruction of natural resources, destruction of coastal landscapes, waste accumulation and uncontrolled increase in construction, water and soil pollution, stagnation of agriculture and animal husbandry, death of plant and animal organisms, noise pollution, land use change and so on show that types of environmental pollution in the region, the main negative impacts on tourism. In this research, it has been tried to present ways of reducing harmful environmental effects and expressing the tourism characteristics of the studied area and the consequences of tourism. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1975 - Waste Mass Movements Analysis of Dash-Kamel area by using the Stereographic Projection (Marzanabad-Chalus freeway)
        Saeid Hakimi Asiabar
        A mass wasting movement occurred along Chalus- Marzanabad freeway in March 2014 in Iran on which the most parts of the moved masses include soils with rock fragments. Province under construction freeway No. 3 is the main route from the capital city of Tehran to the Chal چکیده کامل
        A mass wasting movement occurred along Chalus- Marzanabad freeway in March 2014 in Iran on which the most parts of the moved masses include soils with rock fragments. Province under construction freeway No. 3 is the main route from the capital city of Tehran to the Chalus city. The study area is located at the mileages between 5K and 6K along the freeway. Slope failures which triggered by earthquake activities and heavy rainfalls occur frequently. This paper is based on theoretical aspects and structural geology data for evaluation of the potential slope sliding behavior. The methodology is based on preparing topographic and geologic maps, measuring of layering and joints, preparing structural cross sections and rock mass rating of rock masses. According to RMR rating, Cohesion factor and friction angle of rock masses have been determined and used for analysis of mass wasting movements. This study showed an irrelevant relationship between the slippage behavior of the slopes and the stratum materials in the area. In this area, Infiltration of water into the shear zone of faults, swelling of the marlstone layers and the formation of flow in the clay bed cover has been the main cause of mass movements. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1976 - Studying geomorphic features in Nosratabad area by using remote sensing and field data
        Jaber Shoghi Ali asghar Moridi Ali Ahmadi
        The study area is located in south-east of Iran, in Zahedan-Bam road. Antecedent River and pullapart basin are structures which formed in due to faults system. Antecedent Rivers has fix path and faults acts cannot changes the river path so river changes the lateral wall چکیده کامل
        The study area is located in south-east of Iran, in Zahedan-Bam road. Antecedent River and pullapart basin are structures which formed in due to faults system. Antecedent Rivers has fix path and faults acts cannot changes the river path so river changes the lateral walls. Pull-apart basin formation in transtentional strike-slip faults. These features from the geological and the geomorphological aspects are worth mentioning and the study of them can provide us valuable data about the geomorphical evolution of the area. Undoubtedly, the major Faults of this area (Kahurk &amp; Nosrat Abad) have had an important role in constructing these structures. In this study by processing the satellite data, the features has been clarified and analyzed by field data. Nosratabad and Kahurak Faults attitude in the formation these features have important rule. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1977 - Engineering geological assessment of the Shahid dam site (Semirom, Iran)
        Mojtaba Rahimi Shahid Fariba Kargaran bafghi Seyed Mehdi Moosavi Nima Rahimi
        This paper discusses the results of the site investigations and rock mechanics studies carried out at the proposed Shahid dam site. Engineering geological properties of rock masses, such as permeability along the dam axis, discontinuities, strength, and stability of abu چکیده کامل
        This paper discusses the results of the site investigations and rock mechanics studies carried out at the proposed Shahid dam site. Engineering geological properties of rock masses, such as permeability along the dam axis, discontinuities, strength, and stability of abutments, were investigated in order to determine probable problems prior to constructions. Shahid Dam is an earth fill dam with the clay core. The dam on the Marbor river, is located about 110 km of south of Semirom city in the Isfahan Province, Iran. The dam and its associated earth structures are mainly founded on alluvium and limestone in the High Zagros zone. Quaternary alluvium at the dam site has a thickness of about 20 m and overlies the Surmeh, Gadvan and breccia formations, comprises the Jurassic, Cretaceous and Post-Cretaceous rocks of the Zagros Mountains. Studies were carried out both at the field and the laboratory. Field studies include engineering geological mapping, intensive discontinuity surveying, kinematical analyses, drilling, Lugeon and Lofran permeability tests, and sampling for laboratory testing. Rock mass classifications, strength characteristics, and constants of rock masses were expressed by using Hoek-Brown empirical failure criteria, RMR, GSI, and Q values. The results of the investigations indicate that the foundation rocks are suitable for designing the proposed Shahid dam, and the rocks exposed in the right bank are of higher quality rock masses when compared to those in the left bank. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1978 - Weathering and weakness of Zahedan granitoids: a rock engineering point of view
        Jafar Rahnamarad Behroz Sahebzadeh Ali asghar Mirhajizadeh
        The Zahedan granitoids, which pertain to an arid to semiarid region, have been studied. Those granite rocks without a cover of Quaternary sediments are exposed directly to dry and warm climate. The characteristic conditions of southeas-tern Iran perform a major role in چکیده کامل
        The Zahedan granitoids, which pertain to an arid to semiarid region, have been studied. Those granite rocks without a cover of Quaternary sediments are exposed directly to dry and warm climate. The characteristic conditions of southeas-tern Iran perform a major role in the amount of rock demolition and weathering and in the formation of special mor-phologic forms. Samples have been taken from the granite massive. Hand samples and microscopic thin sections show that they have relatively medium grain size and are of bright color. The major minerals are well-formed biotite, abun-dant quartz and zonal plagioclase. Dykes and stock intrusion are the main characteristics of these rocks. Due to the contact with intrusions and granitoids, most of the host rocks have been changed into hornfels and schists. The green schists are contact concordant and as host rocks have an excessive spread. All stages of weathering processes, i.e. physi-cal, chemical and down to soil building, can be observed here. Another specific feature is the existence of dark and fine- grained enclaves in rocks. The rocks show signs of granoporphyrit-microgranular structures in microscopic thin sec-tions. There is plentiful biotite in rocks. Part of the Zahedan granite is under the influence of wind erosion. Xenolith discharge from the granite massive causes the creation of manifold spin holes in rocks. In this way it bestows to rocks a karstic facade and cavernous forms. The biomechanical weathering, as growth of tree roots in joints and cracks of gra-nite, expedites the demolition of rocks. The splitter activity of wild pistachio tree roots, like a wedge, has been attributed to mechanical weathering. Another kind of physical erosion is the stone surface exfoliation, known as exfoliation domes. The released pressure on the stone surface creates fractures followed by the erosion of rock and formation of numerous blocks. Most of the available joints in granite are subsequently filled with quartz. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1979 - The Dzhulfian stage foraminifera from Azarbaijan, NW Iran
        Rahim Shabanian Mosa Bagheri
        The fossiliferous limestone in the northwest of Iran yields 25 species, 36 genera of Dzhulfian foraminifera consisting of porcelanous forams, uniserial foraminifera, smaller fusulinid, forms of hyaline test assignable to Lagenina suborder and microgranular Biseriamminid چکیده کامل
        The fossiliferous limestone in the northwest of Iran yields 25 species, 36 genera of Dzhulfian foraminifera consisting of porcelanous forams, uniserial foraminifera, smaller fusulinid, forms of hyaline test assignable to Lagenina suborder and microgranular Biseriamminidae foraminifer. These assemblages are distinguished from thin- bedded limestone, shaly limestone, and marly limestone, which are comparable with the Nesen Formation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1980 - Potential of geothermal energy resources exploitation using hierarchical decision making method
        Ahmad Adib Jafar Rahnamarad
        Decision-making in energy planning must take into account several aspects due to the increasing complexity of social, technological and economic factors. Analytical Hierarchy Process (AHP) is a multi-criterion decision making technique and gin that, the problems are dec چکیده کامل
        Decision-making in energy planning must take into account several aspects due to the increasing complexity of social, technological and economic factors. Analytical Hierarchy Process (AHP) is a multi-criterion decision making technique and gin that, the problems are decomposed into a hierarchically structure and are given the weights according to its importance. The output is a priority ranking indicating the overall preference for each decision alternative. This paper describes the application of AHP to select a geothermal prospect in Iran country to be developed in the future. Three major criteria are used and applied into those three prospects: geosciences, infrastructure, and social-culture aspects. The benefits of using AHP are (1) the facts and reasons behind the decision are well documented, (2) able to handle quantitative and qualitative inputs, and (3) able to accommodate environmental and social aspect. Based on the participation of experts, 3 criteria and 20 sub criteria were defined. The results showed that the most relevant criteria were the geology 68.3%, technical 18.8% and social economic 12.9%. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1981 - Microfacies and sedimentary environments of Gurpi and Pabdeh Formations and the type of Mesozoic– Cenozoic boundary in Fars province, Iran
        Mohammad Bahrami Mahnaz Parvanehnezhad Shirazi
        The Upper Cretaceous Gurpi and Lower Tertiary Pabdeh formations as units of Folded Zagros were studied in three different regions (Tang-e-Abolhayat, Tang-e-Zanjiran and Maharloo) in Fars Province. Gurpi Formation consists of thin to medium bedded gray marl and marlstone چکیده کامل
        The Upper Cretaceous Gurpi and Lower Tertiary Pabdeh formations as units of Folded Zagros were studied in three different regions (Tang-e-Abolhayat, Tang-e-Zanjiran and Maharloo) in Fars Province. Gurpi Formation consists of thin to medium bedded gray marl and marlstone interbedded with thin layers of argillaceous limestone and shale. The dominant Microfacies in this Formation are biomicrite; Index species of Globotruncana give the age of the Formation from Lower Campanian to Upper Maastrichtian. Pabdeh Formation consists of bluish gray, thin to medium bedded shale and marl and interlayers of argillaceous limestones (with purple shales and thin cherty beds) at lower part, dark gray shales and marls with interlayers of argillaceous limestone in the middle, and alternative layers of thinly bedded argillaceous limestone, shale and marl at the upper part. The dominant Microfacies are biomicrite. Index species of Globorotalia and Hantkenina give the age of Formation from Upper Paleocene to Eocene. The sedimentary environment of both formations is a bathymetrical carbonate floored basin (deep shelf or basin margin) which has deposited its facies in transgressive stage. The contact between the two formations is disconform. In Tang-e-Abolhayat it lies at the base of purple shale. In this region and also in Tang-e-Zanjiran and Maharloo, in addition to the recognition of Globorotalia velascoensis, which is attributed to lower part of the Pabdeh Formation, a glauconitic-Phosphatic bed separates the two formations. This bed represents a non-depositional (epirogeny) period from the Late Maastrichtian to the end of Early Paleocene. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1982 - The Effect of Fracture Intersection on Drilling Mud Loss in Iranian Gas Fields
        Abbas Kangi Zahra Alimirzaei Gholamhossein Montazeri
        Kangan and Dalan formations are one of main reservoir rocks in Fars structural province in Iran south. in XXP gas field available fractures in Kangan formation have main effect on drilling mud loss. Although shale rate change of reservoir rock units is a key factor in c چکیده کامل
        Kangan and Dalan formations are one of main reservoir rocks in Fars structural province in Iran south. in XXP gas field available fractures in Kangan formation have main effect on drilling mud loss. Although shale rate change of reservoir rock units is a key factor in control of fractures distribution in upright direction. But lateral distinction in reservoir rock leakage is affected by opening amount of intersection fractures. During 31 wells drilling in TBK, drilling mud loss has occurred in 12 wells. Drilling mud loss in these wells has been observed in Kangan formation and in anticline axis range. On the basis of surface studies and EMI images&rsquo; interpretation, two major groups of fractures with non tectonic origin have been recognized in XXP anticline. These fractures have geometric characteristics including Dr. 150/80, Dr. 240/80. Two desired fracture groups are crossover and vertical on layered surface. These fractures are codirection and intersection type with main fractures of southern Pars field. Desired fractures have evolved by the effect of upper layers&rsquo; weight before folding. Fracture Intersection have been stretched in fold axis range by folding effect and extra opening has been occurred on their surface. Extra opening of fractures intersection in fold axis range has caused drilling mud loss increase in this part of the field. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1983 - A Review Study for Rock Slope Stability Assessments and Stabilization Methods
        Narges Hayati
        10.30495/geotech.2021.686312
        Slope stability of rock structures considered as the most important field in rock mechanics. Stability analysis of the jointed rock slopes are evolved during many years. The different methods are developed to understand and analysis various rock failures and describe sl چکیده کامل
        Slope stability of rock structures considered as the most important field in rock mechanics. Stability analysis of the jointed rock slopes are evolved during many years. The different methods are developed to understand and analysis various rock failures and describe sliding mechanism. The rock engineering experts in this field have provided significant achievements in terms of stability analysis and monitoring in jointed rock slopes and introduced extensive stability analysis and stabilization methods. The presented study is tried to prepare a review study on several works conducted on rock slope stability and stabilizations. In this regard, while examining the structured analysis of the stability of rocky slopes, some of the most important achievements in this field have been considered. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1984 - Geotechnical analysis and zoning in order to evaluate the allowed load capacity of Iranshahr city - East of Iran
        Abdolsattar Naroui Mohsen Pourkermani Soheila Bouzari Mahmoud Almasian Afshin Ardalan
        10.30495/geotech.2021.688997
        In this paper, the geotechnical analysis was used to zoning of Iranshahr city with an emphasis on the allowed load capacity of the foundation, based on information of 26 boreholes related to projects in the city, has been prepared. Accordingly, the mechanical properties چکیده کامل
        In this paper, the geotechnical analysis was used to zoning of Iranshahr city with an emphasis on the allowed load capacity of the foundation, based on information of 26 boreholes related to projects in the city, has been prepared. Accordingly, the mechanical properties of the soil, according to the results of direct shear tests, shear wave and SPT number are determined and then the bearing capacity for strip foundation with a width of 2 and 1 m and a depth of 5 / A and A is calculated and the bearing capacity map, Authorized. The map shows that in general, the allowable load capacity of the foundation in Iranshahr city, with the exception of the northern and southern parts of the city, is high. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1985 - Geometric Analysis of Faults and Fractures of Vizenhaar Oil-rich Anticline using Remote Sensing Techniques
        Siamak Baharvand
        10.30495/geotech.2021.689469
        Geometric interpretation and identification of surface faults and fractures that exist in an area based on remote sensing techniques help detect these terrains, and the maps of these areas can be used as a database for regional identification and planning. The aim of th چکیده کامل
        Geometric interpretation and identification of surface faults and fractures that exist in an area based on remote sensing techniques help detect these terrains, and the maps of these areas can be used as a database for regional identification and planning. The aim of this study was to identify and extract fractures and faults of Vizenhaar Anticline in the southwest of Lorestan Province located in western Iran. For this purpose, the lineaments in this area were identified using 2013 images of Landsat 8 Operational Land Imager (OLI) sensor (rows 37 and pass 166) and application of directional filters in ENVI software and Lineament Extraction algorithm in Geomatica software. Afterward, by comparing the lineaments with the constructed band combinations, the digital elevation model (DEM) as well as a geological map of the study region, the faults and fractures were distinguished and their map prepared in Geographic Information System (ArcGIS) software environment. According to the results, the direction of most fractures and faults in the region is northeast-southwest. Also, ISODENSITY mapping of faults and fractures in the region shows that the highest density of faults and fractures is in the west, center, and east of the anticline. Therefore, these areas can be important considering the significant and undeniable role of fractures and faults in hydrocarbon properties and migration. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1986 - Analysis of Tectonic Activity using Morphotectonic Indices (Case study: Kesmat Basin, Lorestan Province, Iran)
        Siamak Baharvand
        10.30495/geotech.2022.691480
        Rivers are sensitive to tectonic movements, and there is a close relationship between river landforms and tectonic movements. Morphotectonic indices are used as an instrument to identify new and active structures of these movements. Kesmat catchment is a sub-basin of De چکیده کامل
        Rivers are sensitive to tectonic movements, and there is a close relationship between river landforms and tectonic movements. Morphotectonic indices are used as an instrument to identify new and active structures of these movements. Kesmat catchment is a sub-basin of Dez River, which is located in Lorestan Province with a surface area of 34.33 square kilometers. The aim of this study was to analyze the tectonic activity of Kesmat Basin using topographic map and digital elevation model in the environment of remote sensing software and GIS. In this study, four morphotectonic indices including Stream Length-gradient Index (SL), Index of Drainage Basin Shape (BS), River Sinuosity Index (S) and Drainage Basin Asymmetry Factor (AF) were used, and the results of their analysis were expressed as Index of Active Tectonics (IAT). Based on the findings, the values of 207, 1.09, 1.27 and 66 were obtained for SL, BS,S and AF indices, respectively. The index of active tectonics (IAT) shows that the region has moderate tectonic activity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1987 - ارائه‌ی الگوی شفا‌‎‏‏‌‌‌فیت در مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران (بررسی میزان شکاف بین نظرات خبرگان و شهروندان از منظر ویژگی های مجلس شفاف)
        هادی برنجی مریان حمیدرضا رضایی کلیدبری کریم کیاکجوری
        زمینه: هدف از انجام این پژوهش ارائه‌ی الگوی شفا‌&lrm; ‌‌‌فیت در مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران (بررسی میزان شکاف بین نظرات خبرگان و شهروندان از منظر ویژگی های مجلس شفاف) می‌باشد. روش: در قسمت کمی بعد از آزمون نرمالیته کلموگروف- اسمیرنوف از آزمون‌های پارامتریک (t چکیده کامل
        زمینه: هدف از انجام این پژوهش ارائه‌ی الگوی شفا‌&lrm; ‌‌‌فیت در مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران (بررسی میزان شکاف بین نظرات خبرگان و شهروندان از منظر ویژگی های مجلس شفاف) می‌باشد. روش: در قسمت کمی بعد از آزمون نرمالیته کلموگروف- اسمیرنوف از آزمون‌های پارامتریک (t نمونه مستقل) که از طریق نرم‌افزار SPSS نسخه 23 استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی شامل خبرگان حوزه شفافیت که تعداد آنها 24 نفر بوده است و در بخش کمی نیز از نظر شهروندان که تعداد آنها نیز 426 نفر بوده است که از طریق روش خوشه‌ای با محوریت پنج استان ایران، استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش در بخش کمی نیز استفاده از پرسشنامه محقق ساخته‌ای که برای تعیین روایی محتوایی پرسشنامه از نظرات صاحب‌نظران و خبرگان و برای تعیین پایایی آن، از روش آلفای کرونباخ استفاده شده و مقدار آلفا برای مجموع متغییرها برابر با 964/0 بدست آمده است.یافته‌ها: الگوی شفافیت در مجلش شورای اسلامی ایران از پنج مقوله‌ی اصلی که عبارتند از: اطلاعاتی، مالی، نظارتی و پاسخگوئی و اخلاقی و فردی حرفه‌ای تشکیل شده است که نه تنها ابعاد تشکیل دهنده‌ی شفافیت در مجلس شورای اسلامی بدست آمد بلکه در ادامه عوامل موثر بر استقرار موفق شفافیت، پیامدهای استقرار شفافیت، موانع استقرار شفافیت و نیز آسیب‌های احتمالی در مجلس شورای اسلامی در صورت عدم استقرار شفافیت نیز بحث خواهد شد.نتیجه‌گیری: تلاش و خواست جمعی در زمینه شفافیت می‌تواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای دوام و پایداری حکومت تلقی گردد. . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1988 - پیشایندها، مؤلفه ها و پیامدهای شایسته هراسی در سازمان های دولتی ایران
        نسرین ترک زبان حجت طاهری گودرزی
        شایسته‌هراسی نوعی ترس و نگرانی غیرعادی و هدفمند درباره تحقق شایسته‌سالاری است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین پیشایندها، مؤلفه‌ها و پیامدهای شایسته‌هراسی در سازمان‌های دولتی ایران انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی- توسعه‌ای؛ و از لحاظ نوع داده‌ها آمیخته (کیفی- چکیده کامل
        شایسته‌هراسی نوعی ترس و نگرانی غیرعادی و هدفمند درباره تحقق شایسته‌سالاری است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین پیشایندها، مؤلفه‌ها و پیامدهای شایسته‌هراسی در سازمان‌های دولتی ایران انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی- توسعه‌ای؛ و از لحاظ نوع داده‌ها آمیخته (کیفی-کمی) بود.گردآوری داده‌ها در بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 17 نفر از خبرگان علمی و اجرایی مبتنی بر نمونه‌گیری هدفمند؛ و در بخش کمی از ابزار پرسشنامه استفاده شد.جامعه آماری شامل 852 نفر از کارکنان وزارت آموزش و پرورش در تهران بود که نمونه آماری از بین آنها مبتنی بر روش تعیین حجم نمونه منطقی و با رویکرد نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای به تعداد 380 نفر انتخاب گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی مبتنی بر روش تحلیل مضمون، و در بخش کمی مبتنی بر تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری و به روش حداقل مربعات جزئی انجام شد. پس از پیاده سازی متون مصاحبه، 126 عبارت کلیدی و 48 شاخص استخراج گردید که شامل سه بُعد به عنوان پیشایندهای شایسته‌هراسی، دو بُعد به عنوان مؤلفه‌های شایسته‌هراسی و چهار بُعد به عنوان پیامدهای شایسته‌هراسی در سازمان‌های دولتی ایران بدست آمد. نتایج پژوهش در بخش کمی نشان داد وضعیت متغیرها از نظر میانگین بزرگتر از حد متوسط ارزیابی می‌شود و قابل تعمیم از نمونه به جامعه است. همچنین با احتمال 95/0 روابط بین متغیرهای پژوهش در الگوی ساختاری مورد تایید قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1989 - تاثیر خود رهبری بر قابلیت استخدام‌پذیری
        رضا سپهوند زهرا محمدیانی انیس مؤید
        افزایش قابلیت استخدامی مهمترین عاملی است که افراد حرفه‌ای به‌دنبال آن بوده تا بتوانند به موقعیت‌های شغلی مطلوب دست یافته و در مسیر پیشرفت و توسعه شغلی حرکت کنند. اخیرا در ادبیات مدیریت موضوعات جدیدی همچون خودرهبری طرح شده‌اند که، افراد را در افزایش قابلیت استخدام یاری م چکیده کامل
        افزایش قابلیت استخدامی مهمترین عاملی است که افراد حرفه‌ای به‌دنبال آن بوده تا بتوانند به موقعیت‌های شغلی مطلوب دست یافته و در مسیر پیشرفت و توسعه شغلی حرکت کنند. اخیرا در ادبیات مدیریت موضوعات جدیدی همچون خودرهبری طرح شده‌اند که، افراد را در افزایش قابلیت استخدام یاری می‌کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر خودرهبری بر قابلیت استخدام‌پذیری است. روش پژوهش از نوع توصیفی_پیمایشی و از نظر هدف توسعه‌ای و کاربردی است. جامعه آماری دانشجویان رشته مدیریت دانشگاه لرستان می‌باشند. روش نمونه‌گیری استفاده‌شده نمونه‌گیری دردسترس است. از آنجایی که حجم کلی 350 نفر است، حجم نمونه 183 نفر براساس فرمول کوکران بدست آمده است. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری با کمک نرم‌افزار smart-pls بهره‌گرفته شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد خودرهبری با ضریب مسیر 456/0 بر قابلیت استخدام تاثیر مثبت و معناداری دارد. با توجه به این یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت خود رهبری بر قابلیت استخدام تاثیر مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1990 - تأثیر طراحی شغل بر فلات زدگی شغلی کارکنان معاونت امور استان های سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
        مهرک میرسعیدی امیر گروسی آزاده اشرفی
        کارکنان، کلید حرکت و تکاپو در محیط رقابتی سازمان‌های کنونی هستند و پایداری فعالیت‌های سازمانی به ایجاد و توسعه توانمندی‌های کارکنان در محیط کاری وابسته است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر طراحی شغل بر فلات-زدگی شغلی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و از نظر روش گردآو چکیده کامل
        کارکنان، کلید حرکت و تکاپو در محیط رقابتی سازمان‌های کنونی هستند و پایداری فعالیت‌های سازمانی به ایجاد و توسعه توانمندی‌های کارکنان در محیط کاری وابسته است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر طراحی شغل بر فلات-زدگی شغلی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و از نظر روش گردآوری داده‌ها توصیفی پیمایشی است. جامعه‌ آماری در پژوهش حاضر عبارت است از تمامی کارکنان و مدیران معاونت امور استان‌ها در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در شهر تهران که تعداد آن‌ها 80 نفر است. مقدار حجم نمونه با توجه به حجم جامعه، به صورت تمام‌شماری تعیین گردید و پرسشنامه میان تمامی اعضای جامعه توزیع و تعداد 72 پرسشنامه قابل تحلیل گردآوری شد. در ارتباط با روایی پرسشنامه از روایی محتوایی و در ارتباط با پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. در گام بعد از معادلات ساختاری و تحلیل مسیر با نرم‌افزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شد. نتایج نشان داد رویکرد طراحی شغل بصورت معناداری بر فلات‌زدگی شغلی موثر است و از میان رویکردهای موجود، رویکرد مکانیکی می‌تواند میزان فلات‌زدگی شغلی را افزایش دهد و تاثیرات منفی بر شرایط کارکنان داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1991 - شناسایی مولفه های سقف شیشه ای و ارائه مدل ارزیابی آن بر اساس رویکرد آمیخته اکتشافی در شرکت ملی پخش فراورده های نفتی
        آرزو شفی حسین فهیمی تبار مجتبی احمدی سید حسین دانش محمد حیدری گوجانی
        هدف از انجام تحقیق شناسایی شرایط علی ایجادکننده سقف شیشه‌ای، شرایط مداخله‌گر و زمینه‌ای موثر بر ایجاد و اعمال سقف شیشه‌ای، استراتژی‌های اعمال سقف شیشه‌ای و پیامد‌های حاصل از پدیده سقف شیشه‌ای شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران در قالب مدل پارادایمی و سپس ارائه مدل مفهو چکیده کامل
        هدف از انجام تحقیق شناسایی شرایط علی ایجادکننده سقف شیشه‌ای، شرایط مداخله‌گر و زمینه‌ای موثر بر ایجاد و اعمال سقف شیشه‌ای، استراتژی‌های اعمال سقف شیشه‌ای و پیامد‌های حاصل از پدیده سقف شیشه‌ای شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران در قالب مدل پارادایمی و سپس ارائه مدل مفهومی آن مبتنی بر مدل‌سازی معادلات ساختاری، بر مبنای رویکرد آمیخته اکتشافی طراحی مدل می باشد. به منظور بررسی روایی داده‌های کیفی از روایی سازه، بیرونی، توصیفی و تفسیری و به منظور بررسی قابلیت اعتماد از رویکرد فلینت و همکاران (2002) استفاده شد. نتایج حاصل از تحقیق کیفی در قالب 5 گروه شرایط علی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، استراتژیها و پیامدها طبقه‌بندی شدند. پس از تدوین مدل، بخش کمی تحقیق، بررسی شد که برای بررسی روایی از روایی محتوایی و سازه استفاده گردید. یافته‌های تحقیق نشان داد که هژمونی ارزش‌های مرد سالارانه با ضریب تاثیر (۲۶۳/۰)، سیاست‌های سازمانی مردانه با ضریب تاثیر (186/0)، مدیریت و سازمانهای مردسالار با ضریب تاثیر (181/0)، پذیرش و تسلیم با ضریب تاثیر (180/0)، فشار انتظارات ناشی از نقش با ضریب تاثیر (171/0)، به ترتیب بیشترین تاثیر را بر عوامل علی و خانواده با ضریب تاثیر (841/0) بیشترین تاثیر را بر عوامل زمینه‌ای داشته و نقش تعدیل گر شخصیت افراد در ورود به لابی‌گری‌های سازمانی با ضریب تاثیر 921/0 به عنوان اثرگذارترین عامل بر شرایط مداخله‌گر می باشد. ضمن اینکه موجه سازی با ضریب تاثیر (۹۱۷/۰) به عنوان موثرترین استراتژی در اعمال پدیده شیشه‌ای بوده و مهمترین پیامد سقف شیشه‌ای نیز پیامد‌های سازمانی با ضریب تاثیر (۹۴۶/۰) مطرح گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1992 - طراحی و تبیین الگوی یادگیری سازمانی در کارکنان بانک‌های دولتی ایران (براساس نظریه داده بنیاد)
        علیرضا نجف پور رضا نجف بیگی کرم اله دانش فرد
        پژوهش حاضر با هدف طراحی و تبیین الگوی یادگیری سازمانی در کارکنان بانک‌های دولتی ایران(ملی، سپه، مسکن و کشاورزی) صورت پذیرفته است.پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری نظریه داده بنیاد انجام شده است . جامعه آماری شامل مدیران بانک‌های دولتی کشور، نخبگان حوزه‌ی یادگی چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف طراحی و تبیین الگوی یادگیری سازمانی در کارکنان بانک‌های دولتی ایران(ملی، سپه، مسکن و کشاورزی) صورت پذیرفته است.پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری نظریه داده بنیاد انجام شده است . جامعه آماری شامل مدیران بانک‌های دولتی کشور، نخبگان حوزه‌ی یادگیری سازمانی بانک‌های دولتی و افرادی که از ساختار این بانک‌ها اطلاع داشتند، می‌باشد که از روش نمونه‌گیری انتخابی هدفمند، 15نفرازآن ها انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده شد و تحلیل مصاحبه ها نیز با استفاده از سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کد گذاری انتخابی صورت گرفت که براساس نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه ها، الگوی یادگیری سازمانی در بانک‌های دولتی در پنج مقوله‌ی شرایط علّی، زمینه ها، مداخله‌گرها، راهبردها و پیامدها، ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1993 - طراحی مدل عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده مبتنی بر رهبری دانش و سطوح یادگیری
        رضا بیجاری علیرضا منظری توکلی سمانه مهدی زاده سنجر سلاجقه
        هدف: هدف این پژوهش ارائه مدل عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده مبتنی بر رهبری دانش و سطوح یادگیری در سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور است.روش: این پژوهش به روش توصیفی و از نوع همبستگی که به روش پیمایشی انجام شده و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان نوسازی، چکیده کامل
        هدف: هدف این پژوهش ارائه مدل عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده مبتنی بر رهبری دانش و سطوح یادگیری در سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور است.روش: این پژوهش به روش توصیفی و از نوع همبستگی که به روش پیمایشی انجام شده و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور که از تعدد 2149 نفر با استفاده از جدول نمونه-گیری مورگان- کرجسی و روش نمونه‌گیری تصادفی- طبقه‌ای تعداد 340 نفر در پژوهش شرکت نمودند و ابزار گردآوری اطلاعات سه پرسشنامه محقق ساخته رهبری دانش، سطوح یادگیری و عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده و یک پرسشنامه استاندارد سازمان یادگیرنده سنگه بود. پایایی پرسشنامه‌ها بر اساس آلفای کرونباخ در پرسشنامه عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده (923/0)، سازمان یادگیرنده (893/0)، سطوح یادگیری (895/0) و رهبری دانش (871/0) بود و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و از نرم‌افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مقدار t همه مسیرهای بین متغیرهای تحقیق بزرگتر از 96/1 است و در نتیجه بین تمامی متغیرهای پژوهش رابطه معنی‌داری وجود دارد. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که مدل عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده مبتنی بر رهبری دانش و سطوح یادگیری در سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور از برازش خوبی برخوردار است.نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد که عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده، رهبری دانش و سطوح یادگیری با یادگیرنده شدن سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ارتباط مستقیم و معناداری داشتند و مورد تأیید قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1994 - طراحی مدل مبتنی بر اقدامات مؤثر در راستای کنترل رفتارهای انحرافی مخرب نیروی انسانی
        مجتبی فروز شهرستانی هما درودی فیروزه حاج علی اکبری
        برندها همواره تحت تأثیر عوامل درونی و بیرونی هستند که در ارتقاء ارزش آنها در بخش تولید و خدمات نقش اساسی ایفا می کنند. از بین عوامل درونسازمانی، عوامل رفتاری مربوط به نیروی انسانی مهم است؛ زیرا اگر این رفتارها مثبت باشند، منجر به ارتقای ارزش برند اما اگر منفی و انحرافی چکیده کامل
        برندها همواره تحت تأثیر عوامل درونی و بیرونی هستند که در ارتقاء ارزش آنها در بخش تولید و خدمات نقش اساسی ایفا می کنند. از بین عوامل درونسازمانی، عوامل رفتاری مربوط به نیروی انسانی مهم است؛ زیرا اگر این رفتارها مثبت باشند، منجر به ارتقای ارزش برند اما اگر منفی و انحرافی باشند، برای سازمانها تهدید محسوب میشوند؛ در چنین شرایطی مدیریت رفتار و پیاده سازی اقداماتی در راستای کنترل و کاهش رفتارهای انحرافی ضروری بنظر میرسید. لذا هدف پژوهش، ارائه مدلی به منظور ارتقاء ارزش برند بیمه ایران بعنوان یکی از بنگاههای اقتصادیِ دولتی از طریق کنترل و کاهش رفتارهای انحرافی در نظر گرفته شد. برای این منظور، ابتدا مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته و با بهره گیری از روش کیفی فراترکیب، عوامل بروز رفتارهای انحرافی و اقدامات مؤثر برای کنترل و کاهش احصاء و با روش تحلیل مضمون 48 عامل در 6 دسته و 45 اقدام در 4 دسته کدگذاری شد؛ سپس با تکنیک دلفی فازی و توزیع فرمهای نظرسنجی دلفی بین 30 نفر از خبرگان بیمه ایران در 3 استان شمالی گیلان، مازندران و گلستان، 30 عامل در 5 دسته و 39 اقدام در 4 دسته نهایی و وارد مدل سلسله‌مراتبی شدند. در گام بعد، برای تحلیل فرایند سلسله مراتبی پرسشنامه حاوی ماتریس مقایسات زوجی بین 12 نفر از خبرگان 3 استان توزیع ونتایج نشان داد که از بین عوامل بروز رفتارهای انحرافی مخرب کارکنان، عوامل سازمانی و ساختاری با وزنی حدود 262/0 بالاترین اهمیت و عوامل شغلی با وزنی حدود 0.147 پایینترین اهمیت را کسب کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1995 - توانمند سازی شرکت های نفتی ایران جهت خودکفایی در مقابله با تحریم های آمریکا و اروپا با طراحی مدل بازی همکارانه
        شادی صفری منصور صوفی علیرضا امیرتیموری مهدی فدایی
        هدف این تحقیق طراحی سناریوهای برگرفته از مدل بازی همکارانه مبتنی بر نظریه بازی برای بررسی پاداش و جریمه مشاهده شده از به اشتراک گذاشتن و یا عدم اشتراک دانش توسط شرکت ها است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و خبرگان 30 شرکت خصوصی برتر فعال در عرصه پروژه های نفت و گاز می با چکیده کامل
        هدف این تحقیق طراحی سناریوهای برگرفته از مدل بازی همکارانه مبتنی بر نظریه بازی برای بررسی پاداش و جریمه مشاهده شده از به اشتراک گذاشتن و یا عدم اشتراک دانش توسط شرکت ها است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و خبرگان 30 شرکت خصوصی برتر فعال در عرصه پروژه های نفت و گاز می باشند. روش تحقیق بر اساس طبقه بندی کومار،کاربردی، تفسیری، اکتشافی با ماهیت کمی و کیفی است. این مطالعه بر اهمیت به اشتراک گذاری کارآمد دانش به عنوان راهی برای ایجاد همکاری در سرمایه گذاران پورتفوهای شرکت ملی نفت ایران برای رقابت با رقبای خارجی در دوران تحریم تأکید می‌کند. با مرور نتایج چهار سناریوی حاصل از بازی، مشاهده گردید که پاداش مشاهده شده شرکت ها از به اشتراک گذاشتن دانش، وابسته به رفتار ناشی از به اشتراک گذاری دانش توسط سایر شرکت ها می باشد. هر چه قابلیت های سازمان در مؤلفه های تأثیرگذار بر انتقال دانش و نوآوری بالاتر باشد، آنگاه شرکت ها در صورت همکاری، عایدی بیشتری کسب خواهند کرد. آنالیز حساسیت در مورد هزینه های همکاری پروژه ها که به واسطه دشواری اجرای پروژه های مشترک ایجاد می گردد نشان داد که با افزایش هزینه، شرکت ها از استراتژی همکاری به سمت استراتژی تلافی و سپس به سمت استراتژی عدم همکاری سوق پیدا می کنند. این استراتژی ها بر اساس تطبیق نتایج معادله سود طراحی شده با سه بازی متواتر همکارانه معمای زندانی، بازی شاهین و کبوتر و بازی معمای اعتماد به دست آمده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1996 - مشاغل افراد ایل بیرانوند در دوره قاجار و پهلوی با تکیه بر شکار
        اسماعیل سپهوند
        ایلات و عشایر ایران در عصر قاجار و پهلوی چه به صورت روستانشین یا کوچ نشین علاوه بر دامداری و مختصر امور کشاورزی، در آن مقاطع زمانی که زندگی کردن سخت بود، به مشاغل دیگری از جمله غارت و دستبرد کاروان ها، نظامی گری، شکار و ... نیز می پرداختند. شکار از جمله مشاغلی بود که بش چکیده کامل
        ایلات و عشایر ایران در عصر قاجار و پهلوی چه به صورت روستانشین یا کوچ نشین علاوه بر دامداری و مختصر امور کشاورزی، در آن مقاطع زمانی که زندگی کردن سخت بود، به مشاغل دیگری از جمله غارت و دستبرد کاروان ها، نظامی گری، شکار و ... نیز می پرداختند. شکار از جمله مشاغلی بود که بشر از ابتدای زندگی خویش بر روی این کره خاکی بدان پرداخته بود و در سرزمین وسیع ایران از زمان های بسیار قدیم تا عصر پهلوی نیز ادامه داشت زیرا حیوانات حلال گوشت در سرزمین ایران به وفور وجود داشتند. از جمله ایلات و طوایف کشور که در شکار کردن برای سیر کردن شکم خود و خانواده شان تبحر خاصی داشتند می توان به افرادی از ایل بزرگ بیرانوند اشاره کرد که بسیاری از این افراد برای معیشت خود چه برای سیر کردن شکم خود و اهل و عیال و چه برای فروش شکار و یا پوست آن برای گذران زندگی در عصر مورد بحث مشغله داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1997 - The Impact of Imported Capital Goods on the Quality of Iranian Goods in the Supply Chain with Emphasis on Resistance Economy (Case Study: Textile Industry)
        Seyed Mahmoud Hashemi Ali Asghar Ghaybi
        10.30495/jiei.2021.1937316.1148
        Supply chain management (SCM) is the active management of supply chain activities to maximize customer value and achieve a sustainable competitive advantage. Capital goods have a special role in increasing the quality of products and their connection with the issue of r چکیده کامل
        Supply chain management (SCM) is the active management of supply chain activities to maximize customer value and achieve a sustainable competitive advantage. Capital goods have a special role in increasing the quality of products and their connection with the issue of resistance economy in trade. However, in recent years, Iran's share of the global textile trade has been only 1%, and not only has no activity been done to strengthen the textile industry in Iran, but other industries are not experiencing a better situation. While various countries such as Japan and Korea have long been resilient in their industries and have made significant progress. In the present study, 16 practical questions in 3 levels of capital goods, quality of Iranian goods and resistance economy from 109 manufacturers, importers and distributors of textile market were evaluated and its reliability was measured by Cronbach's &alpha; method. Its validity was determined through a survey of experts and critics of the textile industry. The results of data analysis showed that the import of capital goods has a positive and significant effect on the quality of Iranian goods with the role of resistance economy. Therefore, this study indicates that more attention should be paid to the social welfare of employees as the driving force of the textile industry. Furthermore, the government, as the custodian of imports and exports, should consider facilities for the import of capital goods into the country. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1998 - Designing a Dynamic Model of Banking Services Sustainable Supply Chain Management Using System Dynamics (Case Study: Mehr Iran Bank)
        Mitra Khoshnevis Farshad Faezy Razi kiamars Fathi Hafshejani
        10.30495/jiei.2022.1945056.1179
        Many service provider organizations have begun redesigning their strategies with a sustainable development approach. On their path toward providing sustainable banking services, banks are focused on redesigning banking services supply chain strategies. Nevertheless, ban چکیده کامل
        Many service provider organizations have begun redesigning their strategies with a sustainable development approach. On their path toward providing sustainable banking services, banks are focused on redesigning banking services supply chain strategies. Nevertheless, banking services supply chain sustainability policy-making has received less inclusive, holistic and systemic attention. This study modeled and simulated banking services sustainable supply chain management using system dynamics approach in order to identify complexities and propose banking system sustainability policies. To this end, a banking service supply chain dynamic model was designed using data from Mehr Iran Bank, and after validation, simulation was conducted over a 10-year horizon. Considering the behavior of the variables and the sensitivity analysis of the model, some policies were identified in line with banking services supply chain sustainability, including economic, social, and environmental sustainability. Given the findings of the model simulation, the selected integrative policies were as follows: 1. Managing bank expenses through providing organizational agility; 2. Increasing efficiency of customer validation process and bank loan services monitoring; 3. Increasing commission incomes on banking services by allocating resources to development of electronic banking infrastructure; 4. Fulfilling employee empowerment and training programs; 5. Balancing the number of employees based on per capita payroll in a branch; 6. Increasing electronic services in order to improve accessibility to the bank; 7. Properly locating branches and ATMs; and 8. Raising customer awareness and promoting electronic services. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        1999 - Development of Main Success Factors in Technology Transfer: An Empirical Study of Iranian Oil Industry
        Matin Milani Tabrizi Akbar Alemtabriz Mohammad Fallah Hamed Kazemipoor
        10.30495/jiei.2022.1967844.1250
        Technology transfer helps create innovation and manufacture new products in developing countries, and the identification of major success factors in technology transfer could help obtain competitive advantages. The present study mainly aims to develop the main success f چکیده کامل
        Technology transfer helps create innovation and manufacture new products in developing countries, and the identification of major success factors in technology transfer could help obtain competitive advantages. The present study mainly aims to develop the main success factors in technology transfer in the oil industry of Iran. This study is applied research and adopts a descriptive-correlational methodology. The statistical population consisted of 149 oil industry experts at National Iranian Oil Company and its subsidiary companies. The sample size was found to be 107 based on Cochran&rsquo;s formula, and the respondents were selected through random sampling to respond to the validated questionnaires. The main success factors in technology transfer in the oil industry were identified and confirmed by reviewing the literature and implementing exploratory and confirmatory factor analyses. A total of eleven factors were identified, including technology owner characteristics, strategic factors, technology characteristics, political factors, economic factors, management factors, sociocultural factors, human resources, legal factors, infrastructures, and environmental factors, of which technology owner characteristics, strategic factors, technology characteristics, management factors, sociocultural factors, human resources, and environmental factors were the main technology transfer success factors in the oil industry. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2000 - Nash equilibrium strategy in the deregulated power industry and comparing its lost welfare with Iran wholesale electricity market
        Seyed Hosein Mousavi Ali Nazemi Ashkan Hafezalkotob
        With the increasing use of different types of auctions in market designing, modeling of participants&rsquo; behaviors to evaluate the market structure is one of the main discussions in the studies related to the deregulated power industries. In this article, we apply an چکیده کامل
        With the increasing use of different types of auctions in market designing, modeling of participants&rsquo; behaviors to evaluate the market structure is one of the main discussions in the studies related to the deregulated power industries. In this article, we apply an approach of the optimal bidding behavior to the Iran wholesale electricity market as a restructured electric power industry and model how the participants of the market bid in the spot electricity market. The problem is formulated analytically using the Nash equilibrium concept composed of large numbers of players having discrete and very large strategy spaces. Then, we compute and draw supply curve of the competitive market in which all generators&rsquo; proposed prices are equal to their marginal costs and supply curve of the real market in which the pricing mechanism is pay-as-bid. We finally calculate the lost welfare or inefficiency of the Nash equilibrium and the real market by comparing their supply curves with the competitive curve. We examine 3 cases on November 24 (2 cases) and July 24 (1 case), 2012. It is observed that in the Nash equilibrium on November 24 and demand of 23,487MW, there are 212 allowed plants for the first case (plants are allowed to choose any quantity of generation except one of them that should be equal to maximum Power) and the economic efficiency or social welfare of Nash equilibrium is 2.77 times as much as the real market. In addition, there are 184 allowed plants for the second case (plants should offer their maximum power with different prices) and the efficiency or social welfare of Nash equilibrium is 3.6 times as much as the real market. On July 24 and demand of 42,421MW, all 370 plants should generate maximum energy due to the high electricity demand that the economic efficiency or social welfare of the Nash equilibrium is about 2 times as much as the real market. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2001 - شناخت عوامل و چالش‌های مؤثر بر پژوهش‌های علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران
        زهرا رضازاده
        هدف: شناسایی عوامل و چالش‌های مؤثر بر پژوهش در رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی از منظر متخصصان دانشگاهی در ایران است.روش‌پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه‌پردازی زمینه‌ای انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه عمیق و تجزیه وتحلیل و کدگذاری داده‌ها طی چکیده کامل
        هدف: شناسایی عوامل و چالش‌های مؤثر بر پژوهش در رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی از منظر متخصصان دانشگاهی در ایران است.روش‌پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه‌پردازی زمینه‌ای انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه عمیق و تجزیه وتحلیل و کدگذاری داده‌ها طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، با استفاده از نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی MAXQDA ۱۰انجام شد. جامعه پژوهش را اعضای کمیته برنامه‌ریزی علم اطلاعات و دانش‌شناسی و صاحبنظرا ن علم اطلاعات و دانش‌شناسی در دانشگاه‌های مختلف را تشکیل دادند که با روش نمونه‌گیری هدفمند ترکیبی تعداد ۱۳ نفر به عنوا ن حجم نمونه انتخاب شدند.یافته‌ها: ۴۰۵ مفهوم در مرحله کدگذاری باز در۴۶ مقوله فرعی و ۲۵ مقوله اصلی انتخاب و دسته‌بندی شد. در شرایط زمینه‌ای ۳۴ مفهوم و ۵ مقوله فرعی و ۳ مقوله اصلی؛ در شرایط علی ۸۹ مفهوم و ۱۵ مقوله فرعی و ۵ مقوله اصلی؛ در شرایط مداخله‌گر ۱۴۲ مفهوم و ۱۳ مقوله فرعی و ۹ مقوله اصلی؛ در راهبرد‌ها ۱۱۴ مفهوم و ۸ مقوله فرعی و ۴ مقوله اصلی؛ و در پیامد‌ها ۲۶ مفهوم و۵ مقوله فرعی و ۴ مقوله اصلی استخراج شدنتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد عوامل سیاست کلان آموزشی که شامل استخراج مقاله از پایان‌نامه است باعث تولید دانش و رشد مقاله شده است و عامل محدودیت منابع مالی که باعث عدم پژوهش محوری شده است و ضعف برنامه پژوهشی که عوامل ضعف ساختار پژوهشی و فقر روشناختی و نبود مسأله‌یابی که ضعف در کار بست یافته‌ها را باعث می‌شود مهمترین عوامل مؤثر بر چالش‌های پژوهش است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2002 - آزمون مدل ارتقای امنیت اجتماعی توسط نهادکتابخانه‌های عمومی کشور
        شهناز مصیب زاده زهره میرحسینی زهرا اباذری نجلا حریری
        هدف: هدف پژوهش حاضر این بود که عوامل ارتقای امنیت اجتماعی مورد تایید خبرگان را با استفاده از نظر کتابداران و کارشناسان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در قالب مدل ارائه دهد، و برازش آن را با شاخص‌های آماری مناسب بررسی نماید. روش پژوهش: پژوهش، از نظر هدف کاربردی بوده و از ر چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر این بود که عوامل ارتقای امنیت اجتماعی مورد تایید خبرگان را با استفاده از نظر کتابداران و کارشناسان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در قالب مدل ارائه دهد، و برازش آن را با شاخص‌های آماری مناسب بررسی نماید. روش پژوهش: پژوهش، از نظر هدف کاربردی بوده و از روش پیمایشی &ndash;تحلیلی استفاده کرده است. جامعه پژوهش شامل مدیران کتابخانه‌های عمومی نهاد و کارشناسان ادارات کل استان‌ها بود که حجم نمونه برای آن، 428 نفر تعیین شد. ابزار مورد استفاده پرسشنامه تحقیق مصیب زاده، میرحسینی، اباذری، حریری (1398) بود که مورد تایید 50 تن از خبرگان در زمینه کتابداری و امنیت اجتماعی قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ 89/0 محاسبه شد. در نهایت با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری، اهمیت عوامل موثر مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار آموس[1] استفاده شد. یافته ها: در مدل نهایی بر اساس نظرات کارشناسان و مسئولان کتابخانه‌ها، مؤلفه‌های تأثیرگذار بر ارتقای امنیت اجتماعی شامل چهار مؤلفه اصلی امنیت و سرمایه اجتماعی، فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی، غنی‌سازی اوقات فراغت و ترویج خواندن بود که با آزمون فرضیه‌های تحقیق تأیید شده و می‌توانند تأثیر معناداری بر امنیت اجتماعی داشته باشند. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که کتابخانه‌های عمومی به عنوان مؤسسه‌ای اجتماعی می‌توانند در راستای ارتقای امنیت اجتماعی جامعه گام‌های مؤثری بردارند. مؤلفه‌ها و زیرمولفه‌های شناسایی شده حاصل از این پژوهش درقالب مدل می‌تواند توسط مسئولان و دست‌اندرکاران کتابخانه‌های عمومی به عنوان ابزاری در جهت برنامه‌ریزی برای ارتقای امنیت اجتماعی استفاده شود. [1] Amos پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2003 - نگاشت دانش مدیریت دانش در ایران برپایة پایان‌نامه‌های فارسی موجود در پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) از ابتدا تا پایان دهه 80 (1389-1320)
        حمیده بیرامی‌طارونی مریم محمدعلی نژاد
        هدف: نگاشت دانش مدیریت دانش بر پایة پایان‌نامه‌های فارسی پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) برای شناسایی حوزه‌های مدیریت دانش است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و روش پیمایشی است. پیشینه‌های مدیریت دانش در ایران بر پایة پایان‌نامه‌های فارسی موجود پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج چکیده کامل
        هدف: نگاشت دانش مدیریت دانش بر پایة پایان‌نامه‌های فارسی پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) برای شناسایی حوزه‌های مدیریت دانش است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و روش پیمایشی است. پیشینه‌های مدیریت دانش در ایران بر پایة پایان‌نامه‌های فارسی موجود پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) چهار دهه؛ پیش از دهه 60، دهه 60، دهه 70، و دهه هشتاد مرور نظام ‌مند و تحلیل شد. در تحلیل دو روش تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا انجام شد. در تحلیل اسنادی از روش سرشماری با فیش و جست‌وجو در پایگاه‌ (گنج) پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران با کلیدواژه‌ مدیریت دانش واژگان کلیدی موجود در عنوان، کلیدواژه، چکیده، و فهرست مندرجات تمام پیشینه‌های مرتبط با موضوع شناسایی شد. با غربالگری تکراری‌ها حذف شد. با ارزیابی 357 پیشینه در ایران انتخاب شد. در تحلیل محتوا، روش ترسیم نگاشت دانش استفاده شد. پیشینه‌ها در نرم‌افزار اکسل کدگذاری شد. پیشینه‌ها با روش هم‌رخدادی کلمات آمده در عنوان، کلیدواژه، چکیده، و فهرست مندرجات تحلیل شد. با نرم‌افزار ایکس‌ماند نگاشت دانش ترسیم شدند. یافته‌ها: 21 حوزه مدیریت دانش شناسایی و ترسیم شد. مدیریت، کسب و کار، و فناوری بیشترین سهم موضوعی پژوهش‌ها را دارد. کمترین موضوع‌ها نگهداری دانش، مهندسی دانش، بازنمایی دانش، و اندازه‌گیری دانش است. نتیجه‌گیری: مدیریت دانش در دهه هشتاد مورد پژوهش دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود. ترسیم گرافیکی مدیریت دانش در ایران وضعیت پژوهش‌های این حوزه را نشان داد. مصورسازی جنبه‌های گوناگون پژوهش‌های مدیریت دانش، در پژوهش‌های آتی و برنامه‌ریزی برای توسعه متوازن حوزه‌های مدیریت دانش و ارتقای کمی و کیفی پژوهش‌های تولید شده این حوزه موثر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2004 - سواد دیجیتال مدیران و میزان به کارگیری الگوی مدیریت سایبرنتیک در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
        حمید امان الهی نیک فاطمه نوشین فرد سعید امان الهی نیک
        هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی نقش سطح سواد دیجیتال مدیران در میزان به کارگیری الگوی مدیریت سایبرنتیک در مرکز اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. روشپژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام پژوهش پیمایشی- تحلیلی و از نوع همبستگی می‌باش چکیده کامل
        هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی نقش سطح سواد دیجیتال مدیران در میزان به کارگیری الگوی مدیریت سایبرنتیک در مرکز اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. روشپژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام پژوهش پیمایشی- تحلیلی و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 97 نفر از مدیران و سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته شده مدیریت سایبرنتیک و پرسشنامه 32 گویه ای سواد دیجیتال استفاده شد. میزان ضرایب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه سواد دیجیتال 819/0 و برای پرسشنامه مدیریت سایبرنتیک 808/0 محاسبه شده است. برای بررسی و آزمون فرضیه ها و بررسی روابط علّی متغیرهای موجود در پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار PLS استفاده شده است. یافته ها: بررسی و آزمون مدل مفهومی پژوهش حاکی از قوت مدل مفهومی در پیش‌بینی متغییرها دارد. همچنین بین سطح سواد دیجیتال و مؤلفه‌های آن با میزان به کارگیری الگوی مدیریت سایبرنتیک رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد کهرابطه تنگاتنگ بین سطح سواد دیجیتال و پیاده سازی الگوی مدیریت سایبرنتیک در سازمان ها به عنوان پیش زمینه‌ای جهت ایجاد سازمانی سالم به لحاظ دوام، بقا، سازگاری و کنش در مقابل تغییرات و تهدیدات محیطی و خارجی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2005 - شناسایی مؤلفه‌های مناسب الگوی آمیختة بازاریابی کتابخانه‌های عمومی ایران
        الهه امیراینانلو عاطفه زارعی محسن حاجی زین العابدینی
        هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مؤلفه‌های مناسب الگوی آمیختة بازاریابی برای کتابخانه‌های عمومی ایران بر اساس اصول و الگوهای بازاریابی انجام شد.روش‌ پژوهش: این پژوهش کاربردی و به روش پیمایشی در پاییز 1397 انجام شد. ابزار جمع آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته است که شامل 47 چکیده کامل
        هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مؤلفه‌های مناسب الگوی آمیختة بازاریابی برای کتابخانه‌های عمومی ایران بر اساس اصول و الگوهای بازاریابی انجام شد.روش‌ پژوهش: این پژوهش کاربردی و به روش پیمایشی در پاییز 1397 انجام شد. ابزار جمع آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته است که شامل 47 گویه در 12 قسمت و در مقیاس 5 درجه ای لیکرت قرار دارد. جامعه آماری،کارشناسان نهاد کتابخانه‌های عمومی ایران در مراکز استان‌هاست که در زمان انجام پژوهش 248 کارشناس بودند. نمونه‌گیری انجام نشد و پرسش‌نامه بین جامعه آماری به طور کامل توزیع شد. داده‌ها در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور تایید و ترسیم الگوی بازاریابی کتابخانه‌های عمومی ایران از معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart Pls استفاده شد.یافته‌ها: طبق نتایج آزمون رتبه‌‌ای فریدمن و با استفاده از نرم‌افزار PLS نسخة 2، الگوی بازاریابی کتابخانه‌‌های عمومی ایران ترکیبی از 3 عنصر محصول، مکان و فعالیت‌‌های تشویقی و ترغیبی از مدلP4، 3 عنصر افراد، شواهد فیزیکی و فرایند از مدلP7، عنصر کیفیت و بهره‌‌وری از الگوی مدیریت منسجم خدمات P8، عنصر وب‌‌سایت از الگوی S4، عنصر امنیت و شخصی‌‌سازی و تعامل کاربران با اعضا از مدل I7 است.نتیجه‌‌گیری: الگوی آمیختة بازاریابی مناسب کتابخانه‌‌های عمومی، ترکیبی از مؤلفه‌های آمیختة بازاریابی سنتی و غیرسنتی (اینترنتی) که هم در برگیرنده 4 مؤلفه از بازیابی سنتی P4 و هم مؤلفه‌های قابل استفاده برای کتابخانه‌های عمومی از سایر الگوهای آمیختة بازاریابی است. که از نظر کارشناسان مؤلفه قیمت جایگاهی در بازاریابی کتابخانه‌های عمومی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2006 - بازشناختی از خدمات اطلاع‌رسانی: الگویی برای کتابخانه‌های ملی
        اعظم نجفقلی نژاد
        هدف: هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر خدمات اطلاع‌رسانی در کتابخانه‌ها است. روش پژوهش: روش این پژوهش کیفی است و از طوفان فکری و تصمیم‌گیری گروهی برای جمع‌آوری داد‌ه‌ها استفاده شد. 21 نفر از کتابداران شاغل در میزهای خدمت‌رسانی کتابخانه ملی ایران (بدون نمونه‌گیری) جامع چکیده کامل
        هدف: هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر خدمات اطلاع‌رسانی در کتابخانه‌ها است. روش پژوهش: روش این پژوهش کیفی است و از طوفان فکری و تصمیم‌گیری گروهی برای جمع‌آوری داد‌ه‌ها استفاده شد. 21 نفر از کتابداران شاغل در میزهای خدمت‌رسانی کتابخانه ملی ایران (بدون نمونه‌گیری) جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. برای افزایش اعتبار و دقت داده‌ها، یادداشت‌برداری‌ها و ضبط شنیداری جمع‌بندی و برای تعدیل و تایید به کتابداران بازگردانده شد. نرم‌افزار مکس‌کیودا[1] برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. یافته‌ها: عوامل موثر بر خدمات‌رسانی واحد اطلاع‌رسانی کتابخانه ملی ایران از دیدگاه کتابداران در 4 درون‌مایه می‌گنجد (کتابدار اطلاع‌رسانی، مراجعه‌کننده، خدمات و میز خدمت). تحلیل کیفی داده‌ها منجر به استخراج 301 کد اولیه شد که به گزارش عوامل خدمات‌رسانی پرداخته بودند. بازبینی متعدد و ادغام کدها بر اساس تشابه در طی چندین مرحله، در نهایت 15 زیر درون‌مایه حاصل گردید. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد در درون مایه کتابدار اطلاع‌رسانی، سه زیر درون‌مایه سواد اطلاعاتی، ارتباط با مراجعه‌کننده و اخلاق حرفه‌ای کتابدار؛ در درون‌مایه مراجعه‌کننده، سه درون‌مایه آموزش مراجعه‌کننده، استقلال و عضویت او؛ در درون‌مایه میزهای خدمت، 5 زیردرون‌مایه دسترس‌پذیری، محل میز، فیزیک میز، نام میز خدمت و ایمن‌سازی؛ و در درون‌مایه خدمات، 4 زیر درون‌مایه بازاریابی، ارائه ارزش افزوده به مراجعه‌کننده، اولویت‌بندی امور و نگاه تخصصی به بخش‌ها و خدمات از عوامل موثر بر خدمات‌رسانی است. [1] Maxqda پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2007 - مقایسه وضعیت موجود مدیریت کلان داده با وضعیت مطلوب درآینده از دیدگاه مدیران ستادی و متخصصان فناوری اطلاعات در کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور
        زهرا رضایی زهره میرحسینی فرشته سپهر
        هدف: هدف پژوهش، بررسی وضعیت فعلی مدیریت کلان داده در کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و مقایسه آن با وضعیت مطلوب در آینده است. روش‌ شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری متشکل از 77 تن از کارشناسان فناوری اطلاعات، مدیران ستاد ی چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش، بررسی وضعیت فعلی مدیریت کلان داده در کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و مقایسه آن با وضعیت مطلوب در آینده است. روش‌ شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری متشکل از 77 تن از کارشناسان فناوری اطلاعات، مدیران ستاد ی و استانی و کتابداران هستند که به روش خوشه ای و نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. پرسشنامه ازلحاظ دو ضریب نسبی روایی محتوی (CVR) و شاخص روایی محتوی (CVI) مورد تایید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 86 %محاسبه شد. نتایج: کتابخانه های عمومی فعلی هوشمند نیستند(با میانگین 25/1) و فاقد سرعت آماده سازی وپردازش داده های موردنیاز(با میانگین 92/1)هستند . ازکلان داده های موجوددرشبکه‌های اجتماعی برای تجزیه وتحلیل تمایلات کاربران (با میانگین 22/1) استفاده نمی کنند . فقط زمینه راه اندازی وتقویت شبکه کتابخانه ها به میزان اندکی(با میانگین 08/2) فراهم است. در حالیکه کاربردکلان داده باعث دسترسی سریعتربه حجم زیادی ازداده ها (با میانگین 84/4) و افزایش کیفیت اطلاع رسانی وهدفمند شدن آن( میانگین 81/4) دروضعیت آیند می شود به شرط آنکه زیرساخت لازم جهت یکپارچه سازی اطلاعات واتصال کتابخانه ها(با میانگین 77/4) فراهم شود . نتیجه گیری: کلان داده دروضعیت فعلی به میزان بسیار اندکی در کتابخانه های عمومی کشور بکار گرفته می شود والزامات و زیر ساختهای آن نیز فراهم نیست. کلان داده ها تاثیرات مثبتی بر خدمات کتابخانه های عمومی خواهند داشت و این کتابخانه ها برای استفاده از آنها باید تمهیدات لازم را به موقع بیندیشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2008 - بررسی موانع نظریه‌پردازی علم اطلاعات و دانش‌شناسی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه-های ایران
        حمیدرضا محمودی محمد حسن زاده فاطمه زندیان
        هدف: هدف از انجام این پژوهش تعیین میزان مانعیت موانع نظریه پردازی در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی است. در حقیقت در این تحقیق به دنبال آن هستیم که بدانیم هر کدام از موانع نظریه پردازی چه میزان مانعیت دارد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از نظ چکیده کامل
        هدف: هدف از انجام این پژوهش تعیین میزان مانعیت موانع نظریه پردازی در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی است. در حقیقت در این تحقیق به دنبال آن هستیم که بدانیم هر کدام از موانع نظریه پردازی چه میزان مانعیت دارد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات در زمره تحقیقات کتابخانه ای و توصیفی-پیمایشی قرار می گیرد. داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. اعضای هیات علمی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه های ایران، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. در این پژوهش روش نمونه گیری تلفیقی متوالی بود. پرسشنامه میان 60 نفر از اعضای هیات علمی رشته مزبور توزیع شد. از مجموع 60 پرسشنامه توزیع شده، تعداد 37 پرسشنامه عودت داده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی تحلیل شد. به منظور پاسخگویی به سوالات تحقیق، از آزمون تی تک نمونه استفاده شد. نرم افزار SPSS به منظور تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج آزمون تی تک نمونه نشان داد موانع فردی، آموزشی، فرهنگی و مدیریتی تا حد بسیار زیاد، موانع اقتصادی و اجتماعی تا حد زیاد مانع نظریه پردازی در علم اطلاعات و دانش شناسی می شوند. در میان موانع مزبور، موانع آموزشی با میانگین 18/4 بیشترین و موانع سیاسی با میانگین 66/3 کمترین مانعیت را دارند. اصالت/ارزش: تاکنون موانع نظریه پردازی علم اطلاعات و دانش شناسی با رویکرد کمی مورد تحلیل قرار نگرفته است لذا تحقیق حاضر از نظر موضوع و شیوه تحلیل دارای اصالت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2009 - بررسی افزایش اثربخشی مقالات مجلات ایرانی نمایه‌شده در پایگاه اسکوپوس از طریق دگرسنجه
        مرضیه گلچین علیرضا اسفندیاری مقدم زهره میرحسینی علی اکبر فامیل روحانی عاطفه زارعی
        هدف: هدفپژوهش حاضر بررسی تاثیر اشتراک‌گذاری مقاله‌های مجلات ایرانی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در رسانه‌های اجتماعی از سال 2010 تا 2018 بر شاخص‌های اثربخشی مقالات است. در این پژوهش قدرت پیش‌بینی اثر‌بخشی مقاله‌ها از طریق شاخص‌های دگرسنجه‌ها در شبکه‌های اجتماعی مورد بررس چکیده کامل
        هدف: هدفپژوهش حاضر بررسی تاثیر اشتراک‌گذاری مقاله‌های مجلات ایرانی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در رسانه‌های اجتماعی از سال 2010 تا 2018 بر شاخص‌های اثربخشی مقالات است. در این پژوهش قدرت پیش‌بینی اثر‌بخشی مقاله‌ها از طریق شاخص‌های دگرسنجه‌ها در شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته‌است. روش‌ پژوهش: پژوهش حاضر از نظر نوع کاربردی و ازنظر روش نوعی مطالعه از نوع همبستگی بوده و با استفاده از شاخص‌های دگرسنجه انجام شده‌است. جامعه پژوهش مقالات مجلات ایرانی نمایه شده در اسکوپوس بود. پایگاه‌های آلتمتریک اکسپلورر[1] و اسکوپوس در بازه زمانی 2010-2018 جهت گردآوری داده‌های پژوهش مورد استفاده قرارگرفت. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار استنباطی جهت پاسخ به سوال‌های پژوهش در نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس[2] و مایکروسافت اکسل[3] انجام شد. یافته‌ها: نتایج آزمون همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن نشان‌دهنده وجود رابطه آماری معنادار و مثبت میان شاخص‌های فعالیت دگرسنجه و اثربخشی مجله‌ها بود. قدرت پیش بینی متغییرهای دگرسنجه[4] برای شاخص‌های اثربخشی متفاوت بودند. نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که با افزایش به اشتراک‌گذاری مقاله‌های مجله‌های ایرانی نمایه شده اسکوپوس در شبکه‌های اجتماعی نمایانی و شاخص‌های اثربخشی مجلات افزایش می‌یابد. [1]. Altmetric Explorer [2]. SPSS software [3]. Excel software [4]. Altmetrics پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2010 - آسیب‌شناسی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی: نظریه زمینه‌ای
        زهرا رضازاده زهره میرحسینی
        هدف: هدف شناسایی آسیب‌های آموزش در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از منظر متخصصان برنامه‌ریزی رشته است. روش پژوهش: پژوهش رویکرد کیفی داشته و با استفاده از روش نظریه زمینه‌ای انجام‌شده است. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه‌های عمیق یافته بود و تجزیه‌وتحلیل و کدگذاری داده‌ها چکیده کامل
        هدف: هدف شناسایی آسیب‌های آموزش در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از منظر متخصصان برنامه‌ریزی رشته است. روش پژوهش: پژوهش رویکرد کیفی داشته و با استفاده از روش نظریه زمینه‌ای انجام‌شده است. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه‌های عمیق یافته بود و تجزیه‌وتحلیل و کدگذاری داده‌ها : باز، محوری و انتخابی، با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA انجام شد. جامعه پژوهش شامل 14 نفر اعضای کمیته برنامه‌ریزی علم اطلاعات و دانش شناسی و هیئت‌علمی چهار دانشگاه مختلف که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. یافته‌ها: عوامل مؤثر بر آسیب‌شناسی آموزش شامل تجهیزات آموزشی ،زیرساخت‌های فناوری، عوامل انسانی، برنامه‌ریزی درسی ، اهمیت موضوعات درسی، فعالیت‌های حرفه‌ای، جذابیت رشته، روش تدریس، مشکلات کسب‌وکار، فقدان منابع مالی، سونامی مدرک‌گرایی، ضعف بینش اجتماعی شناسایی شدند. نتیجه‌گیری : رفتارهای اجتماعی،کارآفرینی، تقویت دانش نظری، همگرایی با جامعه،ارزیابی عملکرد، کیفیت فارغ‌التحصیلان، آموزش مداوم، بازنگری دروس به‌عنوان راهبردهایی جهت رفع موانع آسیب‌های آموزش استنتاج شد که به‌کارگیری راهبردها منجر به پیامدهای پویاسازی آموزش، تعیین شاخص‌های عملکردی، و آینده‌نگری خواهد شد. عوامل مؤثر در آسیب‌شناسی آموزش در قالب الگو ارائه‌شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2011 - مقایسه به کارگیری آمیخته بازاریابی مشتری مداری 4 سی در کتابخانه‌های عمومی شهر کرمانشاه براساس دیدگاه کاربران
        سهیلا مرادی محمود مرادی امین زارع
        هدف: هدف از این پژوهش مقایسه به کارگیری آمیخته بازاریابی مشتری مداری 4 سی درکتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه براساس دیدگاه کاربران است.روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- توصیفی بوده است. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و حجم نمونه براساس فرمول کوکران 377 چکیده کامل
        هدف: هدف از این پژوهش مقایسه به کارگیری آمیخته بازاریابی مشتری مداری 4 سی درکتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه براساس دیدگاه کاربران است.روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- توصیفی بوده است. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و حجم نمونه براساس فرمول کوکران 377 نفر از 21376 اعضای کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه بوده است. ابزار گردآوری داده ها از پرسشنامه جعفری، مرادی و زارع استفاده شده است. ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ، 913/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و همچنین از آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون فریدمن استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد مؤلفه های ارزش های مورد انتظار مشتری درکتابخانه عمومی امام علی(ع) با میانگین 83/3، هزینه مشتری در کتابخانه عمومی آل آقا با میانگین 59/3، راحتی مشتری در کتابخانه عمومی شهید آوینی با میانگین 57/3، ارتباط با مشتری در کتابخانه عمومی شهید آوینی با میانگین 32/3 در وضعیت بهتری نسبت به دیگر کتابخانه ها قرار دارند. نتایج نشان داد وضعیت کتابخانه های عمومی شهید آوینی با میانگین رتبه ای 33/13 و کتابخانه امیرکبیر با میانگین رتبه ای 33/12 از نظر بکارگیری آمیخته بازاریابی 4 سی نسبت به دیگر کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه در وضعیت بهتری قرار دارند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد، کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه از نظر به کارگیری آمیخته بازاریابی مشتری مداری 4 سی بخصوص در زمینه مؤلفه ارتباط با مشتری ضعیف عمل کرده اند. باید کتابداران و مدیران در این زمینه تلاش بیشتری کنند، زیرا بازاریابی در جذب و حفظ مشتری بسیار کمک می کند. کتابخانه ها برای اینکه بتوانند پابرجا بماند و به فعالیت خود ادامه بدهند نیازمند استفاده از اصول بازاریابی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2012 - آینده پژوهی جهش برون دادهای پژوهشی ایران و آمریکا براساس یک مطالعه علم سنجی
        موسی بامیر محمدرضا چشم یزدان
        هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی آینده پژوهی سهم تولیدات علمی ایران و امریکا از کل تولیدات علمی جهان است. روش پژوهش: مطالعه حاضر، با روش علم‌سنجی انجام شده است. منبع جستجو داده ها،پایگاه‌های Wos,scopus است. بازه زمانی،سال های 1995 تا 2020 است. برای پیش‌بینی زمان از تابع خطی L چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی آینده پژوهی سهم تولیدات علمی ایران و امریکا از کل تولیدات علمی جهان است. روش پژوهش: مطالعه حاضر، با روش علم‌سنجی انجام شده است. منبع جستجو داده ها،پایگاه‌های Wos,scopus است. بازه زمانی،سال های 1995 تا 2020 است. برای پیش‌بینی زمان از تابع خطی Linear و Logarithmic و ضرایب رگرسیونی استفاده شد. یافته ها: سهم ایران از تولیدات علمی جهان، در 1995 در wos و scopus به ترتیب ،4/00 و 5/00 و در 2020 در هر دو پایگاه 2/2 است، متوسط نرخ رشد 215% است؛ سهم آمریکا در Wos و scopus در 1995 به ترتیب، 2/35 و 8/30 درصد و در 2020 در wos و scopus برابر با 4/24 و 4/20 است، متوسط نرخ رشد، به ترتیب باکاهش 31%.- و 34% -است. نتیجه گیری: سهم تولید علمی ایران و آمریکا با گذشت زمان در حال همگرایی شدن است ، یعنی سهم کشور آمریکا در حال کاهش و کشور ایران رو به افزیش است. این همگرایی شدن، در نتیجه افت شدید تولیدات علمی آمریکا به نسبت رشد تولیدات ایران سریع اتفاق می افتد. با تداوم همین روند، در scopus در سال 2058 و wos 2061 میلادی سهم دو کشور برابر می‌شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2013 - ترسیم نقشة دانش مقالات مستخرج از پایان نامه‌های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های آزاد اسلامی
        اسماعیل خادمی زاده فاطمه نوشین فرد امیررضا اصنافی
        هدف: این پژوهش با هدف ترسیم نقشة دانش مقالات مستخرج از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های آزاد اسلامی انجام شده است.روش‌ پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی گذشته‌نگر است و از طریق فنون کتابسنجی (تحلیل هم‌واژگانی) به بررسی مقالات استخراج شده ا چکیده کامل
        هدف: این پژوهش با هدف ترسیم نقشة دانش مقالات مستخرج از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های آزاد اسلامی انجام شده است.روش‌ پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی گذشته‌نگر است و از طریق فنون کتابسنجی (تحلیل هم‌واژگانی) به بررسی مقالات استخراج شده از 1374 تا نیمسال اول 1398 پرداخته است. در این پژوهش، اطلاعات 506 پایان‌نامه با استفاده از فهرست پایان‌نامه‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه‌های ایران، پایگاه اطلاعات پایان‌نامه‌های ایران و پایگاه پایان‌نامه‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی جمع‌آوری و تعداد 122 مقاله مستخرج از این پایان نامه‌ها از پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی بازیابی شد. از مجموع 391 کلیدواژه، 33 کلیدواژه با حداقل فراوانی 8، با استفاده از قانون برادفورد و آستانه شمول برای ساخت ماتریس هم‌رخدادی انتخاب شد و با استفاده از نرم‌افزار یوسی نت نقشه‌ها و مقدار شاخص‌های مرکزیت درجه، نزدیکی و بینابینی ترسیم و محاسبه شد.یافته‌ها: یافته‌های نشان داد که با توجه به شاخص‌های مرکزیت درجه کلیدواژه های برتر به ترتیب، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با مرکزیت درجه 12، کتابخانه های دانشگاهی با مرکزیت درجه 9، فناوری اطلاعات با مرکزیت درجه 9، کتابداران با مرکزیت درجه 7 و کتابخانه دیجیتال با مرکزیت درجه 7 در رتبه‌های اول تا پنجم و مقادیر مرکزیت نزدیکی مربوط به کلیدواژه‌های برتر به ترتیب، کتابخانه‌های دانشگاهی، کتابداران، علم سنجی و کتابخانه‌های عمومی در جایگاه اول تا چهارم بیشترین تأثیر در شبکه قرار دارند.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد تمرکز بیشتر مقالات مستخرج از پایان‌نامه بر موضوعات کتابخانه‌های دانشگاهی، کتابداران، علم‌سنجی و کتابخانه‌های عمومی می‌باشد که می‌تواند حاکی از اهمیت این مباحث در پژوهش‌های مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه‌های آزاد اسلامی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2014 - کاربرد کلان داده در کتابخانه های عمومی: تعیین ضرورت ها و عوامل تاثیرگذار
        زهره میرحسینی زهرا رضایی فرشنه عرب زاده
        هدف: هدف این مطالعه، مرور پژوهش های مرتبط با مدیریت کلان داده‌ها در کتابخانه های عمومی ، وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و تعیین ضرورت ها و عوامل تاثیرگذار برآن است.روش ‌پژوهش: این پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از روش دلفی انجام شده است. در قسمت توصیفی، تحقیقات چکیده کامل
        هدف: هدف این مطالعه، مرور پژوهش های مرتبط با مدیریت کلان داده‌ها در کتابخانه های عمومی ، وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و تعیین ضرورت ها و عوامل تاثیرگذار برآن است.روش ‌پژوهش: این پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از روش دلفی انجام شده است. در قسمت توصیفی، تحقیقات انجام گرفته در داخل و خارج از کشور مورد بررسی قرار گرفته اند و در بخش کیفی، گویه هایی طراحی شده است که در سه دور نظرات جامعه آماری پنلدلفی، متشکل از 20 نفر از متخصصان حوزه فناوری اطلاعات و علم اطلاعات و دانش شناسی جمع آوری و تحلیل شده است. 30 گویۀ پرسشنامه ازلحاظ دو ضریب نسبی روایی محتوی (CVR) و شاخص روایی محتوی (CVI) مورد تایید قرار گرفتند و پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 86% محاسبه شد. یافته‌ها : یافته ها نشان داد تامین هزینه مربوط به تجهیزات وسرورهای قدرتمند، تامین ابزارهای تجزیه وتحلیل داده و روزآمد سازی دانش و مهارت های کتابداران از ضرورت های بهره گیری از کلان داده است.نتیجه گیری: آنچه از مطالعات انجام شده در مورد کاربرد کلان داده در کتابخانه ها به دست می آید آن است که کتابخانه ها در مسیر همگام سازی خود با پیشرفت های علمی و تکنولوژی با کمبود بودجه جهت تأمین منابع مورد نیاز روبرو هستند و کاستی هایی در این زمینه به چشم می خورد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2015 - شناسایی نیازهای کاربران دارای آسیب بینایی در استفاده از خدمات کتابخانه: یک مطالعه کیفی
        اعظم نجفقلی نژاد زهرا بابایی
        هدف: این پژوهش با هدف درک و شناخت نیازهای کاربران با آسیب بینایی در واحد نابینایان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران‌ انجام شده است.روش پژوهش: پژوهش حاضر، کیفی است که به روش تحلیل محتوا و با رویکرد استقرایی انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود. نم چکیده کامل
        هدف: این پژوهش با هدف درک و شناخت نیازهای کاربران با آسیب بینایی در واحد نابینایان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران‌ انجام شده است.روش پژوهش: پژوهش حاضر، کیفی است که به روش تحلیل محتوا و با رویکرد استقرایی انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود. نمونه‌گیری تا جایی پیش رفت تا داده‌ها به اشباع رسید و دیگر داده جدیدی از مصاحبه‌ها استخراج نشد. مصاحبه با 10 نفر از افراد دارای آسیب بینایی که تجربه استفاده از خدمات واحد نابینایان را داشتند، به اشباع رسید. 132 کد اولیه (2 مقوله اصلی و 12 مقوله فرعی) از دل مصاحبه‌ها استخراج شد. جهت استحکام و صحت داده‌ها از معیارهای گوبا و لینکلن (اعتبار، انتقال‌پذیری، اطمینان‌پذیری و تاییدپذیری) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار مکس کیودا نسخه 20 استفاده شد.یافته‌ها: تحلیل مصاحبه‌ها درباره تجربه مشارکت‌کنندگان در استفاده از خدمات واحد نابینایان کتابخانه ملی ایران در دو مقوله کلی "مشکلات و محدویت‌ها" و "پیشنهاد برای ارتقای سطح خدمات" خلاصه شد. 7 مقوله فرعی مربوط به &ldquo;محدودیت‌ها و مشکلات&rdquo; گزارش شده توسط کاربران دارای معلولیت بینایی عبارت بودند از: مسیرها و راهنماهای محیطی، ناامنی مسیر، استقلال نابینا، ابزارهای ویژه برای افراد با آسیب بینایی، امکانات رفاهی، شرایط محیطی تالار نابینایان (جایگاه کتابدار و شرایط محیطی خود تالار)، و بازاریابی خدمات. افراد دارای آسیب بینایی پیشنهاداتی را برای ارتقای سطح خدمات واحد ارائه دادند که در 5 مقوله فرعی آموزش، منابع، خدمات غیرحضوری، تقویت امکانات ویژه و تقویت امکانات داوطلبانه بود.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد افراد دارای معلولیت بینایی، مشکلات و محدودیت‌های متعددی در استفاده از خدمات واحد نابینایان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران دارند. با توجه به اینکه این کتابخانه به عنوان کتابخانه مادر مطرح است، بهتر است دست‌اندرکاران سازمان در این زمینه پیگیری لازم را برای رفع محدودیت‌های کنونی به انجام برسانند و با ارزیابی مستمر نیازهای اطلاعاتی آنان، بازطراحی و چیدمان امکانات و علائم و راهنماهای محیطی، تسهیلات و امکانات ویژه، برنامه‌های توسعه، تهیه تجهیزات و برنامه‌های بازاریابی در جهت ارتقای سطح خدمات کتابخانه برای افراد با آسیب بینایی گام بردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2016 - مخاطب‌شناسی تقدیم‌نامه‌های کتاب‌های منتشر شده در ایران و نقش فرهنگی و ارتباطی آنها در جامعه اسلامی - ایرانی (مطالعه موردی: کتاب‌های کتابخانه عمومی شهید آوینی وایقان)
        علی صادق زاده وایقان
        هدف: هدف اصلی نشان دادن اهمیت و نقش فرهنگی و ارتباطی تقدیم‌نامه‌نویسی و بررسی مخاطب‌شناسی تقدیم‌‌نامه‌های کتاب‌های منتشر شده در ایران است.روش‌ پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. اطلاعات از طریق فیش‌برداری از 1800 عنوان کتاب جمع‌آوری شده است.یافته‌ها: حدود 10 درص چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی نشان دادن اهمیت و نقش فرهنگی و ارتباطی تقدیم‌نامه‌نویسی و بررسی مخاطب‌شناسی تقدیم‌‌نامه‌های کتاب‌های منتشر شده در ایران است.روش‌ پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. اطلاعات از طریق فیش‌برداری از 1800 عنوان کتاب جمع‌آوری شده است.یافته‌ها: حدود 10 درصد از کتاب‌ها دارای تقدیم‌نامه هستند. پدیدآور 78 درصد از تقدیم‌نامه‌ها مردان‌ها و 18 درصد زنان هستند. بیش از 60 درصد تقدیم‌نامه‌ها دارای یک مخاطب و به‌طور میانگین هر تقدیم‌نامه تقریبا به 2 مخاطب تقدیم شده است. به‌ترتیب آثار تالیفی، ترجمه و تصحیح متون بیشترین فراوانی تقدیم‌نامه را دارند و 65/96 درصد تقدیم‌نامه‌ها در کتاب‌هایی نوشته شده که پدیدآور آن یک نفر است. 33/50 درصد مخاطبان تقدیم‌نامه‌ها، از خانواده و بستگان پدیدآور است. 26/9 درصد از مخاطبان تقدیم‌نامه‌‌ها ائمه اطهار (ع) است که فراوانی امام زمان (عج) بیشتر از بقیه است. شهدا، استادان و نوجوانان و جوانان، بیشتر از بقیه گروه‌ها و شخصیت‌ها مخاطب بوده‌اند. از 3143 مخاطب در تقدیم‌نامه‌ها، 102 مخاطب غیر اشخاص بوده است.نتیجه‌گیری: تقدیم‌نامه‌نویسان کتاب‌ها، معتقد به آموزه‌های دین مبین اسلام به ویژه کلام الهی (قرآن) هستند. این موضوع سرمایه بسیار مهم معنوی و اعتقادی است که مدیران جامعه اسلامی و خانواده‌ها باید این نوع سرمایه‌ها را تقویت، تکریم و تجلیل نمایند. حس ملی و وطن‌پرستی پدیدآورندگان در تقدیم‌نامه‌ها در دنیای کنونی سرمایه فرهنگی ارزشمندی در مقابل تهاجم و جنگ نرم و فرهنگی بیگانگان و نقش‌آفرین است. توجه به بحث حفظ محیط زیست، منابع طبیعی و سرمایه‌های کشاورزی و دامپروری، پیام و رسانه بسیار ارزشمند برای حفظ این منابع است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2017 - طراحی الگوی اشتراک‌گذاری اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاه‌های ایران
        لیلا گودرزی علیرضا اسفندیاری مقدم بهروز بیات
        هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی اشتراک‌گذاری اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاه‌های ایران انجام شده است.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است.از نظر روش اجرای پژوهش کیفی است. صاحب نظران و خبرگان حوزه کتابداری و حوزه آموزش اعم از اساتید دانشگاه ها به عنوان جامعه پژ چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی اشتراک‌گذاری اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاه‌های ایران انجام شده است.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است.از نظر روش اجرای پژوهش کیفی است. صاحب نظران و خبرگان حوزه کتابداری و حوزه آموزش اعم از اساتید دانشگاه ها به عنوان جامعه پژوهش در نظر گرفته شده اند که با روش هدفمند گلوله برفی با انجام 20 مصاحبه، تشخیص محقق این بوده است که اطلاعات گردآوری شده به نقطه اشباع رسیده است. ابزار گردآوری داده ها بررسی پژوهش های ملی و بین‌المللی مرتبط با موضوع و همچنین مصاحبه اکتشافی نیمه ساختار یافته بود. در نهایت پس از جمع آوری اطلاعات از بخش های مصاحبه و بررسی منابع، در این مرحله از کدگذاری (باز، محوری و انتخابی)، برای طبقه بندی داده ها استفاده شد. برای بررسی اعتبار درونی(قابلیت اعتبار) یافته ها، علاوه بر اینکه داده ها با مطالعه مبانی نظری، پیشینه تحقیق، منابع، مصاحبه با افراد کانونی انتخاب و تأیید شدند، نظرات و رهنمودهای گروهی از خبرگان نیز لحاظ شد و قبل از کدگذاری، جرح و تعدیل نهایی به عمل آمد. برای تأیید دقّت و صحّت داده ها، در مورد اعتبار مطالعه از شیوه بررسی به وسیله اعضای پژوهش استفاده گردید.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش بیانگر آن بود که الگوی مناسب اشتراک‌گذاری اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاه‌های کشور، متشکل از ابعادی چون بکارگیری فناوری، سیاست های سازمانی، مهارت های فردی و گروهی، آمادگی محیطی، الزامات اجرایی و پیش نیازهای سازمانی و مدیریتی می باشد.نتیجه‌گیری: الگوی اشتراک‌گذاری اطلاعات در کتابخانه ها کمک می نماید تا زمینه برای ارتباط بهتر بین مسئولان کتابخانه‌ها و بهره‌گیری از نظرات و دیدگاه‌های سایر همکاران برای آنها فراهم گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2018 - بررسی وضعیت دورکاری در کتابخانه‌های عمومی در ایام پاندمی کووید- 19
        زهره میرحسینی حسینعلی خودکار ندا فاتحی زاده
        روش‌ پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و به‌ صورت تحلیل محتوا انجام‌شده‌است. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته بود که از طریق تماس صوتی انجام‌شده‌است. جامعه این پژوهش شامل 15 نفر از روسا و کارشناسان توسعه کتابخانه های ستاد و ادارات کل کتابخانه های عمومی می چکیده کامل
        روش‌ پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و به‌ صورت تحلیل محتوا انجام‌شده‌است. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته بود که از طریق تماس صوتی انجام‌شده‌است. جامعه این پژوهش شامل 15 نفر از روسا و کارشناسان توسعه کتابخانه های ستاد و ادارات کل کتابخانه های عمومی می باشد و در این پژوهش از نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی در گردآوری داده ها، ضبط تماس ها و جمع آوری داده ها تا دستیابی به مرحله‌ی اشباع استفاده شده است.یافته &lrm;ها: کتابخانه های عمومی در ابتدا نقش پر رنگی در ارائه خدمات قابل قبول به اعضا نداشتند، اما به مرور با آموزش مجازی کتابداران و همچنین ایجاد صفحه شبکه مجازی کتابداران، خدمات فرهنگی تحت وب و انجام خدمات مجازی به رفع نیاز اطلاعاتی جامعه مخاطب اقدام نمودند. در بین خدمات ایام دورکاری بیشترین انتخاب مربوط به خدمات فرهنگی با %32.8 بود. در بین نقاط قوت دور کاری ایجاد شبکه مجازی با %39.1 بیشترین انتخاب را داشت و در بین نقاط ضعف عدم آشنایی با دور کاری با % 24.5 بیشترین انتخاب را به دست آورد. در بین راه کارها نیز بالاترین انتخاب%23.3 مربوط به برنامه ریزی جهت بهره برداری از ظرفیت و توانمندی کارکنان در ایام دور کاری بود .نتیجه‌‌گیری: کتابخانه های عمومی با یک سازماندهی مجدد در بین نیروهای انسانی و همچنین آموزش کتابداران و ابلاغ برخی بخشنامه ها با یک تاخیر چند ماهه زمینه اقدامات قابل قبول برای اعضا را فراهم نموده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2019 - بررسی تطبیقی خدمات و منابع بخش ایران‌شناسی کتابخانه‌های منتخب ایران و هند
        زهره میرحسینی سمیه متقی الحق
        هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی خدمات و منابع بخش ایران‌شناسی کتابخانه‌های منتخب ایران و هند است.روش پژوهش: این پژوهش، کاربردی و از نظر روش انجام پیمایشی &ndash; مقایسه ای است. جامعه آماری آن شامل مدیران و منابع مراکز ایرانشناسی ایران و هند شامل کتابخانه ملی، بنیاد چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی خدمات و منابع بخش ایران‌شناسی کتابخانه‌های منتخب ایران و هند است.روش پژوهش: این پژوهش، کاربردی و از نظر روش انجام پیمایشی &ndash; مقایسه ای است. جامعه آماری آن شامل مدیران و منابع مراکز ایرانشناسی ایران و هند شامل کتابخانه ملی، بنیاد ایرانشناسی، کتابخانه خدا بخش و کتابخانه مرکزی دانشگاه عثمانیه است. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی و پرسشنامه و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها نرم‌افزار اکسل است. در بررسی خدمات مراکز ایران‌شناسی از پرسشنامه محقق ساخته در قالب 5 سؤال اصلی در طیف لیکرت استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان داد که بیشترین منابع ایران شناسی در ایران به زبان فارسی و انگلیسی است اما در هند بیشتر به زبان انگلیسی، پهلوی، فارسی و عربی است و تنوع موضوعی منابع موجود در حوزه‌های موضوعی مراکز ایران‌شناسی هندی نسبت به مراکز ایران شناسی ایرانی بیشتر است و بیشتر خدمات ارائه‌شده (امانت دهی ، استفاده از مراجع و اطلاع رسانی) در مراکز ایران‌شناسی ایران و هند متعلق به اساتید، پژوهشگران و دانشجویان است. همچنین خدمات پژوهشی بیشترین خدمات بنیاد ایران‌شناسی، کتابخانه ملی، کتابخانه مرکزی عثمانیه و کتابخانه خدابخش برای جامعه استفاده‌کننده پژوهشگران، ایران‌شناسان و دانشجویان است. علاوه براین، ارائه اصل منبع در مراکز ایران و میکروفیلم و نسخه‌های الکترونیکی در مراکز هند بیشترین نحوه استفاده از منابع را شامل می شوند و مهم‌ترین نحوه همکاری بین مراکز ایران‌شناسی در ایران از طریق ایران‌شناسان و امانت منابع و در هند نیز از طریق ایران شناسان، ارائه خدمات و شناسایی پیشینه است.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که منابع و خدمات ایران شناسی کتابخانه های منتخب هند وضعیت بهتری نسبت به ایران دارند. بنابراین مسئولان ایران شناسی ایران باید زمینه های لازم برای گسترش خدمات و منابع اطلاعاتی خود فراهم کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2020 - واکاوی تأثیرگذاری بازاریابی محتوایی بر قابلیت‌های پویایی سازمان‌ها (مطالعه موردی: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور)
        هستی سهرابی سید علی اصغر رضوی صفیه طهماسبی لیمونی عاطفه زارعی
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیرگذاری بازاریابی محتوایی بر قابلیت&zwj; های پویایی سازمان هادر نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور انجام شده است.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، پژوهشی پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری شامل تمام مدیران، کارکنان ستادی چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیرگذاری بازاریابی محتوایی بر قابلیت&zwj; های پویایی سازمان هادر نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور انجام شده است.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، پژوهشی پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری شامل تمام مدیران، کارکنان ستادی و کتابداران کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور به تعداد 7000 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب تعداد 364 نفر به عنوان حجم کل نمونه تعیین شد و با توجه به خطای نمونه‌گیری(05/0) و نیز احتمال عدم بازگشت برخی از پرسشنامه‌ها، 375 پرسشنامه توزیع گردید که 366 پرسشنامه وصول و تحلیل شد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه های محقق‌ساخته بازاریابی محتوایی و قابلیت های پویایی سازمان رضایی(1395) استفاده گردید. داده‌ها به وسیله نرم‌افزارهای SPSS و PLS3.8 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: حاکی از آن است که وضعیت بازاریابی محتوایی در سطح متوسط و قابلیت های پویایی سازمان نیز دارای وضعیتی مطلوب است. همچنین ضریب تأثیر بازاریابی محتوایی بر قابلیت های پویایی سازمان ها برابر 816% محاسبه گردید. و همچنین بازاریابی محتوایی بر قابلیت های پویایی سازمان در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور تأثیر معناداری داشته است.نتیجه گیری: قابلیت های پویایی سازمان در نهاد کتابخانه های عمومی کشور تحت تأثیر الگوی بازاریابی محتوایی قابل تبیین و الگوی ارائه شده دارای برازش مناسبی است. به طوری که ضمن تولید محتوای سودمند و مرتبط با نیاز و ترجیحات مخاطبان خود ابزار قدرتمندی را برای جلب اعتماد و نیز تغییر نگرش مخاطبان نسبت به خدمات ارائه شده ایجاد نموده ونیز با توسعه قابلیت های پویا می‌توانند مزیت رقابتی خود را افزایش داده و در نتیجه عملکرد آنها بهبود یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2021 - واکاوی،کشف و تبیین عوامل مؤثر در اشتراک دانش‌وب و رتبه‌بندی آنها در کتابخانه‌های عمومی
        لیلی طاهرخانی صفیه طهماسبی لیمونی میترا قیاسی
        هدف: هدف پژوهش حاضر واکاوی، کشف و تبیین عوامل مؤثر در اشتراک دانش ‌وب و رتبه‌‌بندی آنها در کتابخانه های عمومی است.روش پژوهش: این پژوهش از جنبه هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد اکتشافی و از نظر روش گردآوری اطلاعات آمیخته است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 15 نفر از خبرگان و د چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر واکاوی، کشف و تبیین عوامل مؤثر در اشتراک دانش ‌وب و رتبه‌‌بندی آنها در کتابخانه های عمومی است.روش پژوهش: این پژوهش از جنبه هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد اکتشافی و از نظر روش گردآوری اطلاعات آمیخته است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 15 نفر از خبرگان و در بخش کمی کلیه کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی‌کشور به تعداد 7000 نفر تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 364 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در بخش کمی نیز از پرسشنامه محقق ساخته اشتراک دانش‌وب استفاده شد. روایی صوری، محتوایی و سازه ابزار و پایایی آن تأیید گردید. جهت شناسایی عوامل مؤثر بر اشتراک دانش‌وب از تحلیل‌تم و جهت تحلیل داده های کمی حاصل از پرسشنامه ها و رتبه بندی آنها از آزمون علامت، تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری استفاده و داده ها ازطریق نرم افزار PLS3.8 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: یافته های بدست آمده از تحلیل‌تم و تحلیل عاملی نشان داد که سه عامل مطلوبیت‌ فضای ‌وب، مطلوبیت ‌اطلاعات ‌وب و مطلوبیت ‌افراد با ضریب تأثیر 917/0، 858/. و 813/0 در اولویت های اول تا سوم قرارگرفتند. همچنین نتایج میانگین و سطوح معناداری نشان داد که اشتراک دانش‌وب در سطح مطلوب قرار دارد.اصالت/ارزش: اشتراک دانش‌وب قابلیتی انعطاف‌پذیر برای ارائه محتوا با هدف دسترسی سریع به دانش در فضای ‌وب است بنابراین ضرورت دارد سازمان‌ها آن را مورد شناسایی و بهره برداری قرار دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2022 - ارائه الگوی بین ‏المللی‎سازی نهاد کتابخانه ‏ها با تأکید بر ابعاد مدیریت تحول
        خدیجه تیرافکن سیده نیلوفر شامرادی فرشاد موسوی امیر تیرافکن
        هدف: بین المللی شدن سازمان ‌ها یکی از ارکان توجه به تحول و توسعه در کشورهای مختلف می باشد که نهاد کتابخانه ها به عنوان یک سازمان علمی نیز از این قاعده مستنثی نیست. لذا در این راستا هدف تحقیق حاضر ارایه الگوی بین المللی سازی نهاد کتابخانه ها با تأکید بر ابعاد مدیریت چکیده کامل
        هدف: بین المللی شدن سازمان ‌ها یکی از ارکان توجه به تحول و توسعه در کشورهای مختلف می باشد که نهاد کتابخانه ها به عنوان یک سازمان علمی نیز از این قاعده مستنثی نیست. لذا در این راستا هدف تحقیق حاضر ارایه الگوی بین المللی سازی نهاد کتابخانه ها با تأکید بر ابعاد مدیریت تحول است.روش پژوهش: روش تحقیق از نوع کاربردی و با رویکرد کیفی است. روش گردآوری داده ها استفاده از مصاحبه با خبرگان است. جامعه آماری را خبرگان آشنا به موضوع پژوهش (اساتید دانشگاه آزاد اسلامی و خبرگان در حوزه مورد مطالعه) تشکیل می‌دهند. روش تعیین حجم نمونه گلوله برفی بود که طی آن 25 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و دلیل آن رسیدن به اشباع نظری و عدم احصاء اطلاعات جدید از طریق خبرگان بود. جهت بررسی روایی و پایایی به دلیل کیفی بودن یافته ها با ادبیات تحقیق و نظر دو داور خارجی مور استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده&lrm;ها از روش داده بنیاد استفاده گردید.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که، 510 گزاره مفهومی به دست آمد که با توجه به اشتراکات معنایی آن‌ها در 5 بعد شامل: ابعاد سیاسی و حکومتی، علمی و فناوری، انسانی و فرهنگی، ساختاری و سازمانی و بعد اقتصادی و اجتماعی تقسیم‌بندی شدند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که توجه به ابعاد سیاسی و حکومتی، علمی و فناوری، انسانی و فرهنگی، ساختاری و سازمانی و بعد اقتصادی و اجتماعی نقش مهمی در بین المللی&lrm;سازی نهاد کتابخانه ها دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2023 - امکان‌سنجی برنامه‌های بازاریابی اطلاعات در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ارائه مدل پیشنهادی
        اشرف السادات بزرگی سمیه نصیری
        پژوهش حاضر به امکان سنجی برنامه های بازاریابی اطلاعات در کتابخانه ملی و ارائه مدل پیشنهادی می پردازد. جامعه مورد پژوهش، مدیران سازمان و تشکیلات اداری کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران هستند. در پژوهش حاضر از روش های پیمایشی،توصیفی و مطالعه موردی استفاده شده است و بر اسا چکیده کامل
        پژوهش حاضر به امکان سنجی برنامه های بازاریابی اطلاعات در کتابخانه ملی و ارائه مدل پیشنهادی می پردازد. جامعه مورد پژوهش، مدیران سازمان و تشکیلات اداری کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران هستند. در پژوهش حاضر از روش های پیمایشی،توصیفی و مطالعه موردی استفاده شده است و بر اساس یافته های پژوهش یک مدل بازاریابی اطلاعات طراحی و ارائه شده است. در بخش پیمایشی پرسشنامه‌ای طراحی و میان ۲۳ مدیر کتابخانه ملی توزیع شد و در نهایت ۲١ پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت؛ در تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون ناپارامتریک خی دو استفاده گردید. یافته ها نشان می دهد که میزان آشنایی مدیران با مفهوم بازاریابی اطلاعات در کتابخانه ملی در حد زیادی (1/57%) است. در زمینه دیدگاه مدیران در خصوص ضرورت بازاریابی اطلاعات در کتابخانه ملی یافته ها نشان می دهد اکثر پاسخ دهندگان (7/85%)، با ضرورت بازاریابی اطلاعات در کتابخانه ملی موافق هستند. در بخش دیگر مطابق چک لیست (سیاهه وارسی) مولفه های عناصر هفت گانه آمیخته بازاریابی اطلاعات در کتابخانه ملی گردآوری و با توجه به سوالات، اطلاعات لازم استخراج شد. یافته ها نشان می دهد از ۱۲۷ مورد مرتبط با عناصر آمیخته بازاریابی ۱۰۸ مورد یعنی 85% موارد در کتابخانه ملی وجود دارد. و این کتابخانه گام های اولیه را جهت اجرای بازاریابی اطلاعات برداشته و تشکیلات اداری مرتبط با این بخش ایجاد شده است. اما علی رغم این نکات, یافته ها همچنین حاکی از آن است که میان عناصر یاد شده هیچ ترکیب منسجمی به عنوان آمیخته بازاریابی وجود ندارد. نتایج حاصل شده فرضیه پژوهش مبتنی بر: در کتابخانه ملی امکان بازاریابی اطلاعات وجود دارد را تایید می کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2024 - امکان‌سنجی پیاده‌سازی نظام فایو اس در مخزن‌ها و بخش مرجع کتابخانه ملی ایران
        شکوه تفرشی زینب صفوی
        هدف: پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی پیاده‌سازی نظام فایو اس در مخزن‌ها و بخش مرجع کتابخانه ملی ایران به انجام رسیده است. روش تحقیق: در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش مخزن‌ها و بخش مرجع کتابخانه ملی ایران است. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی پیاده‌سازی نظام فایو اس در مخزن‌ها و بخش مرجع کتابخانه ملی ایران به انجام رسیده است. روش تحقیق: در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش مخزن‌ها و بخش مرجع کتابخانه ملی ایران است. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی می باشد. برای سنجش داده‌ها از روش خی دو و آزمون میانه استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که در 9/14 درصد موارد، اصلا نظام فایو اس در مخزن‌ها و بخش مرجع کتابخانه ملی رعایت نمی‌شود، در 04/12 درصد به میزان ضعیف، 8/13 درصد به صورت قابل قبول، 8/20 درصد خوب و در 3/38 درصد موارد به میزان کامل در مخزن‌ها و بخش مرجع کتابخانه ملی ایران نظام فایو اس رعایت می‌شود. نتیجه گیری: نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد وضعیت مخزن ها و بخش مرجع کتابخانه ملی ایران در وضعیت مطلوبی می باشد و امکان پیاده سازی نظام فایو اس در این بخش ها وجود دارد. همچنین مدیران بخش باید نسبت به آموزش کارکنان در درک مفاهیم فایو اس علی الخصوص s5 اهتمام بیشتری نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2025 - بررسی دیدگاه مدیران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران در خصوص کیفیت زندگی کاری خود و نقش آن در عملکرد آن‌ها
        سمیرا اسلامی عبدالرضا نوروزی چاکلی هاجر زارعی
        هدف: این پژوهش با هدف بررسی کیفیت زندگی کاری مدیران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران و نقش آن در عملکرد آن‌هابه انجام رسیده است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش‌های اسنادی و پیمایشی به انجام رسیده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که بر اساس مد چکیده کامل
        هدف: این پژوهش با هدف بررسی کیفیت زندگی کاری مدیران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران و نقش آن در عملکرد آن‌هابه انجام رسیده است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش‌های اسنادی و پیمایشی به انجام رسیده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که بر اساس مدل والتون طراحی شده و پس از تأئید روایی و پایایی آن، در میان مدیران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران توزیع شده و سپس اطلاعات با استفاده از آزمون‌هایt تک‌نمونه‌ای و فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها: این تحقیق نشان داد که از دیدگاه مدیران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران، سطح میانگین عوامل کیفیت زندگی کاری به ترتیب برای عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری3.0385،یکپارچگی و انسجام اجتماعی 2.5231، فضای کلی زندگی 2.2981، محیط ایمن و بهداشتی2.1923، توسعه‌ی قابلیت‌های انسانی 2.1192، قانون‌گرایی درسازمان1.9295، تأمین فرصت رشد وامنیت1.8702 و پرداخت منصفانه وکافی1.4936 است و تنها عاملی که در سطح متوسط قرار دارد عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری است. همچنین مشخص شد که تمامی عوامل شناخته شدۀ کیفیت زندگی کاری بر عملکرد این مدیران مؤثر هستندکه عامل محیط ایمن و بهداشتی بیشترین تأثیر و عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری کمترین تأثیر را بر عملکرد آن‌ها دارد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که همه عوامل کیفیت زندگی کاری در کتابخانه‌های عمومی استان مازندران به غیر از عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری که تنها عاملی است که در سطح متوسط قرار دارد،در وضعیت مطلوبی نیستند و همگی در سطحی پایین‌تر از متوسط قرار دارند. همچنین مشخص شد تمامی عوامل کیفیت زندگی کاری تأثیر نسبتاً زیادی بر عملکرد مدیران داشته وبعد از محیط کار ایمن و بهداشتی، عامل پرداخت منصفانه و کافی بیشترین تأثیر را بر عملکرد آن‌ها می‌گذارد. لذا توجه به ایمن و بهداشتی بودن محیط کاری و میزان حقوق و مزایای کارکنان، می‌تواند تأثیربه‌سزایی در برانگیختن آن‌ها به انجام فعالیت‌های شغلی باشد و در نهایت به بهبود عملکرد آن‌ها بیانجامد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2026 - دیدگاه مدیران کتابخانه‌های بیمارستان‌های آموزشی نسبت به جایگاه فناوری اطلاعات در این کتابخانه‌ها: یک مطالعه تطبیقی
        علیرضا اسفندیاری مقدم مژده دهقانی مریم سه دهی لیلا نعمتی انارکی الهه حسن زاده
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای دیدگاه مدیران کتابخانه‌های بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران، شهید بهشتی و تهران نسبت به جایگاه فناوری اطلاعات در کتابخانه ها است. روشپژوهش : نوع پژوهش کاربردی و روش پژوهش پیماشی بود. این پژوهش برای گردآوری داده‌ها از چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای دیدگاه مدیران کتابخانه‌های بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران، شهید بهشتی و تهران نسبت به جایگاه فناوری اطلاعات در کتابخانه ها است. روشپژوهش : نوع پژوهش کاربردی و روش پژوهش پیماشی بود. این پژوهش برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده نمود. جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش مدیران 40 کتابخانه بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، شهید بهشتی و تهران بودند که تنها 32 پرسشنامه عودت داده شد. برای تجزیه و تحلیل دادها از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 17) استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که 5/12 درصد از مدیران دانشگاه تهران، 6/15 درصد از دانشگاه ایران و 25 درصد از دانشگاه شهید بهشتی به میزان بسیار زیاد با به کارگیری و توسعه فناوری اطلاعات و ابزارهای آن موافقند و 7/93 درصد از مدیران هر سه کتابخانه بیمارستانی استفاده از فناوری اطلاعات را ضروری می دانند. از دیدگاه مدیران بیشترین مزیت فناوری اطلاعات مربوط به کاهش تلاش انسانی( 4/59درصد) است. 100درصد مدیران کتابخانه‌های هر سه دانشگاه نیاز به ارتقاء بیشتر مهارت خود در زمینه‌های مختلف فناوری اطلاعات را تأیید نمودند. در دانشگاه تهران 1/16درصد، در دانشگاه ایران 9/12 درصد و در دانشگاه شهید بهشتی 29 درصد از مدیران به منظور ارتقاء مهارت‌های کتابداران به میزان بسیار زیاد با آموزش رسمی‌ آنها موافقند و در نهایت نقش کتابخانه‌ها را به عنوان مراکز اطلاع رسانی برای گردآوری، سازماندهی و اشاعه اطلاعات مؤثر می‌دانند. نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می توان نتیجه گرفت که نگرش عینی و عملی مدیران کتابخانه‌های بیمارستانی نسبت به جایگاه فناوری اطلاعات از تفاوت معناداری برخوردار است به طوری که مدیران کتابخانه‌های بیمارستانی دانشگاه شهید بهشتی نگرش و تمایل عینی و عملی بالاتری نسبت به جایگاه فناوری اطلاعات در کتابخانه‌های بیمارستانی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2027 - قابلیت سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) در نقشه نمایی شاخص‌های عملکرد کتابخانه‌های دانشگاهی
        رقیه اسکروچی فریده وزیری هشی مژگان جان بزرگی
        هدف: این پژوهش با هدف تعیین قابلیت‌های جی. آی. اس. در نقشه‌نمایی شاخص های عملکرد کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع بنیادی و روش آن پیمایشی توصیفی است. کلیه کتابخانه‌های مرکزی و دانشکده‌ای دانشگاه‌های علوم پزشکی چکیده کامل
        هدف: این پژوهش با هدف تعیین قابلیت‌های جی. آی. اس. در نقشه‌نمایی شاخص های عملکرد کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع بنیادی و روش آن پیمایشی توصیفی است. کلیه کتابخانه‌های مرکزی و دانشکده‌ای دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی (22 کتابخانه) به عنوان نمونه انتخاب شدند. شش شاخص عملکرد منتخب در این پژوهش مقوله‌های گسترده ای را در حوزه های مختلف کتابخانه از قبیل: امکانات، کارکنان، مجموعه و هزینه ها در بردارند که داده‌های موردنظر جهت محاسبه آنها با استفاده پرسش‌نامه گردآوری شد. در نهایت تحلیل داده‌ها با نرم افزار ArcGIS 9.3 صورت گرفت. یافته ها: نرم افزار ArcGIS قابلیت نمایش شاخص های عملکردی را در قالب تصاویر بسیار واضح و گویا جهت تحلیل و آنالیز دارا است؛ به طوری‌که نمایش این شاخص‌ها در قالب نمودارها و جداول نه تنها فرایند تجزیه و تحلیل را دشوار، بلکه فاقد هر گونه جذابیتی نیز برای خواننده می‌باشد. نتیجه گیری: نقشه‌هایی که در آنها با استفاده از جی. آی. اس. به تجزیه و تحلیل شاخص‌های عملکردی پرداخته شد، به مثابه نقشه راهی می ماند که افراد را بنا به نیازشان هدایت کرده و پاسخ‌گوی سؤال‌های مختلف آنها هستند؛ به‌طوری‌که افراد می‌توانند تجزیه و تحلیل‌های فراوانی را از این نقشه‌ها استخراج کنند؛ علاوه بر این، تجزیه و تحلیل داده‌ها تنها یکی از قابلیت‌های جی. آی. اس. در میان قابلیت‌های بیشمار آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2028 - بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا در سال تحصیلی 91-1390
        مهدیه آموزنده منصور تاجداران امیر غائبی
        هدف: هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا و نیز شناخت نقاط قوت و ضعف دانشجویان در مدیریت اطلاعات شخصی خود است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، در زمره‌ی پژوهش‌های پیمایشی (توصیفی- تحلیلی) قرار می‌گیرد. همه دانشجویان کارشنا چکیده کامل
        هدف: هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا و نیز شناخت نقاط قوت و ضعف دانشجویان در مدیریت اطلاعات شخصی خود است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، در زمره‌ی پژوهش‌های پیمایشی (توصیفی- تحلیلی) قرار می‌گیرد. همه دانشجویان کارشناسی ارشد و دانشجویان دکتری دانشگاه الزهرا که در سال تحصیلی 91-1390 در دانشگاه الزهرا در حال تحصیل هستند جامعه پژوهش را شکل داده‌اند. بر اساس نمونه گیری تصادفی، 309 دانشجوی کارشناسی ارشد و 70 دانشجوی دکتری در این پژوهش شرکت کردند. شیوه‌ی جمع آوری داده‌ها، یک پرسش‌نامه محقق ساخته است که از 4 بخش و 79 سؤال تشکیل شده است. به منظور سنجش مقدار پایاییReliability پرسش‌نامه، از تکنیک آماری روش آلفای کرونباخ استفاده شد که عدد پایایی 81/0 نشان می دهد. سؤالات این پرسش‌نامه از پایایی لازم برخوردار هستند. توصیف داده‌ها با کمک آمار توصیفی و تحلیل یافته‌ها توسط آمار استنباطی (آزمون T) صورت گرفته است. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که از بین عوامل مؤثر بر مدیریت اطلاعات شخصی، نگرش دارای میانگین 95/3، دانش میانگینی معادل با 29/3 و مجموعه مهارت‌های هفت گانه مدیریت اطلاعات شخصی میانگینی برابر با 17/3 دارد. هم‌چنین میانگین میانگین‌های سه عامل مذکور، در حدود 47/3 محاسبه شده است. نتیجه گیری: میانگین 47/3 گویای این نکته است که وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا، در سطح متوسط به بالا قرار دارد. هم‌چنین یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که میانگین عناصر مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان دکتری، در مقایسه با دانشجویان کارشناسی ارشد برابر است. لذا می‌توان اذعان کرد که بین مدیریت اطلاعات شخصی این دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2029 - تحلیل عوامل بازدارنده تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی
        علیرضا اسفندیاری مقدم محمد حسن زاده
        هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل بازدارنده تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی بین سال های 1993 تا 2009 می باشد. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی به روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایشی به انجام رسیده است. برای شناسایی زنان دارای تولیدات علمی در آی. اس. آی، گردآوری اطلاع چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل بازدارنده تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی بین سال های 1993 تا 2009 می باشد. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی به روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایشی به انجام رسیده است. برای شناسایی زنان دارای تولیدات علمی در آی. اس. آی، گردآوری اطلاعات از پایگاه (Web of Science)WoSمتعلق به مؤسسه ISIاستفاده شد و برای گردآوری اطلاعات مربوط به عوامل بازدارنده تولیدات علمی زنان از پرسش نامه محقق ساخته استفاده گردیده است. پرسش نامه مذکور، پس از بررسی روایی و پایایی، به تعداد 100 نفر از نویسندگان زن ارسال گردید. یافته های: به لحاظ اولویت، جامعه پژوهش، بازدارنده ترین عامل بر سر راه تولید علم خود را ضعف قوانین و مقررات می دانند. به دنبال آن، بازدارنده ترین عوامل عبارتند از طرز تلقی و نگرش جامعه به زنان، تأکید بر وظایف خانه داری برای زنان، وجود سنت‌های دست و پا گیر برای زنان، بچه داری و دغدغه تربیت فرزندان، و عدم امکان همکاری با مردان. نتیجه گیری: وجود فرهنگ مردسالاری در جامعه و جامعه علمی، و اشتغال ذهنی بیش از اندازه زنان به خاطر وظایف مدیریت خانه عوامل دوگانه ای بودند که زنان مولد علم، جایگاه کمتری برای آنها قائل بودند. در پایان، در راستای توانمندسازی زنان برای تولید علم و تعدیل عوامل بازدارنده، برخی پیشنهادات اجرایی ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2030 - تحلیل محتوای سفرنامه های ترجمه شده سیاحان انگلیسی درباره ایران
        ناهید بنی اقبال آزاده حیدری
        هدف پژوهش: در مرحله اول، بررسی آماری موضوعات و شاخص های مطرح شده توسط سیاحان انگلیسی در سفرنامه هایشان و در مرحله دوم بررسی وضعیت شخصی سیاحان در هنگام ورود به ایران، از جمله سال تولد و وفات، زمان ورود، مسیر حرکت، وسایل سفر، آثار مکتوب آنها و ... می باشد. روش پژوهش: تحل چکیده کامل
        هدف پژوهش: در مرحله اول، بررسی آماری موضوعات و شاخص های مطرح شده توسط سیاحان انگلیسی در سفرنامه هایشان و در مرحله دوم بررسی وضعیت شخصی سیاحان در هنگام ورود به ایران، از جمله سال تولد و وفات، زمان ورود، مسیر حرکت، وسایل سفر، آثار مکتوب آنها و ... می باشد. روش پژوهش: تحلیل محتوای موضوعی و کمی سفرنامه های ترجمه شده سیاحان انگلیسی درباره ایران است که در قالب سنجش فراوانی مقوله ها، با بیان عددی ارائه می شود. جامعه پژوهش: سفرنامه های سیاحان انگلیسی است که در طول قرون مختلف به ایران آمده اند و سفرنامه هایشان تا سال 1384 (سال انجام پژوهش) به فارسی ترجمه شده است. جامعه آماری پژوهش را 60 عنوان سفرنامه، از 64 سیاح انگلیسی، تشکیل داد که محتوای موضوعی آنها تحلیل و یافته ها در جداولی تنظیم شد. روش گردآوری اطلاعات: روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای (جستجوی سفرنامه ها در کتابخانه ها) و مطالعه دقیق سفرنامه ها، مستندسازی موضوعات در جداول موضوعی با استفاده از سرعنوان های موضوعی فارسی و مستندسازی اسامی سیاحان با استفاده از مستند مشاهیر ایران است. یافته های پژوهش: در بررسی حاضر مشخص شده که سیاحان به وضعیت جغرافیایی ایران از جمله وضعیت آب و هوایی، درجه حرارت مناطق مختلف، تاریخ شهرها و روستاها و موقعیت جغرافیایی آنها توجه بیشتری داشته اند و این موضوعات بیشترین بسامد را در سفرنامه های این سیاحان به خود اختصاص داده است. (2376 مورد در این باره ذکر شده است). موضوع اماکن خاص، در واقع اعلام مکان، 1016 مورد توسط سیاحان ذکر شده است. پس از آن موضوع کوه ها و دره ها، با 797 مورد در رتبه سوم است. با مطالعه اطلاعات شخصی این گروه سیاحان، مشخص می شود که بیشترین تعداد سیاحان انگلیسی در دوران حکومت قاجاریه (48 نفر)، در طول حکومت ناصرالدین شاه قاجار (16 نفر)، در طول قرن 20 (33 نفر)، و در طول سال های 1900 تا 1950 (26 نفر) به ایران آمده اند. با مطالعه مسیر سفر سیاحان به ایران، علاوه بر تعیین مسیر ورودی و خروجی آنان، مشخص شد که بیشترین شهری را که سیاحان بازدید کرده اند، تهران است و شهرهای اصفهان با 31 مرتبه و قزوین با 27 مرتبه، در جذب سیاحان، رتبه دوم و سوم را به خود اختصاص داده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2031 - کیفیت آموزش کتابداری در ایران با تکیه بر خدمات مرجع و اطلاع رسانی
        مهشید التماسی فاطمه فهیم نیا
        هدف : جهان امروز با سرعت به سوی مجازی شدن درحال حرکت است و علوم مختلف را تحت تأثیر خود قرار داده است . علم کتابداری و اطلاع رسانی نیز از این قاعده مستثنی نبوده، و خدمات مورد انتظار از کتابخانه ها و همچنین خدماتی که اغلب کتابخانه ها ارائه می دهند؛ متحول شده است و کتابخان چکیده کامل
        هدف : جهان امروز با سرعت به سوی مجازی شدن درحال حرکت است و علوم مختلف را تحت تأثیر خود قرار داده است . علم کتابداری و اطلاع رسانی نیز از این قاعده مستثنی نبوده، و خدمات مورد انتظار از کتابخانه ها و همچنین خدماتی که اغلب کتابخانه ها ارائه می دهند؛ متحول شده است و کتابخانه های دیجیتالی به سرعت درحال پیشرفت هستند. حتی در کتابخانه های سنتی نیز نیاز به خدمات مرجع مجازی و خدمات اطلاع رسانی نوین به شدت احساس می شود. این مقاله به کیفیت و نحوه آموزش کتابداری درایران باتکیه برخدمات مرجع پرداخته است روش شناسی : در دانشگاههای ایران با روش تحلیل محتوای متون آموزشی و تطبیق برنامه های آموزشی گروههای کتابداری پرداخته است، و سپس با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه میزان مهارت های خدمات مرجع و اطلاع رسانی کتابداران کتابخانه های مختلف را مورد بررسی قرار داده است&lsquo; نتیجه گیری : با توجه به تحلیل متون آموزشی و بررسی سرفصلهای درسی گروههای کتابداری و مقایسه نتایج آن با نتایج حاصل از پیمایش مهارت های مرجع کتابداران&lsquo; این نتیجه حاصل شد که: متون آموزشی که در دانشگاههای ایران برای آموزش خدمات مرجع و اطلاع رسانی مورد استفاده قرار می گیرند بسیار قدیمی بوده و به همین جهت از کارایی و روزآمدی خوبی برخوردار نیستند این مهم با بررسی مهارتهای خدمات مرجع که در چهار محور آشنایی با اصول خدمات مرجع50% کتابداران،مهارت‌های اطلاع‌یابی40%، آشنایی با فن‌آوری‌های فعالیت‌های کتابداری20%، و آشنایی با مبانی اطلاع‌رسانی50%، مورد تأکید قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2032 - بررسی میزان همکاری دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی ایران در تولید مقالات علمی برای همایش سالانه دانشجویی کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا(س) طی سالهای 1379-1386
        امیررضا اصنافی فرشید دانش مریم پاکدامن نائینی
        اهمیت مشارکت در تولید انتشارات علمی، در دنیای پیچیده امروز که همه چیز فناوری محور و اطلاعات مدار است نمایان می شود. دانشمندان کشورهای مختلف جهان دریافته اند که اگر میخواهند آثارشان توسط سایر متخصصان بیشتر مورد استفاده قرار گیرد و به آنها استناد شود باید در تولیدات علمی چکیده کامل
        اهمیت مشارکت در تولید انتشارات علمی، در دنیای پیچیده امروز که همه چیز فناوری محور و اطلاعات مدار است نمایان می شود. دانشمندان کشورهای مختلف جهان دریافته اند که اگر میخواهند آثارشان توسط سایر متخصصان بیشتر مورد استفاده قرار گیرد و به آنها استناد شود باید در تولیدات علمی با یکدیگر مشارکت کنند. تحقیق حاضر در نظر دارد تا به بررسی میزان مشارکت دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاههای ایران در تولیدات اطلاعات علمی برای همایش سالانه دانشجویی کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا(س) که همه ساله توسط انجمن علمی دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی این دانشگاه برگزار می شود بپردازد و سهم آنها را در تولیدات علمی داخلی در حیطه کتابداری و اطلاع رسانی تعیین کند. این همایش همه ساله با تلاش دانشجویان و اساتید کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا برگزار می شود و از زمان آغاز به کار خود در سال 1379 هشت بار پیاپی توانسته است که هر سال در اردیبهشت ماه اساتید، کتابداران و دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی ایران را برای بحث در مورد تازه ترین یافته های در حیطه کتابداری و اطلاع رسانی گردهم آورد. با توجه به اینکه این همایش، یک همایش دانشجویی است و غالباًً دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی در مقاطع مختلف در این همایش به ارائه مقاله می پردازند هدف از مقاله حاضر بررسی میزان همکاری میان ارائه کنندگان مقالات در این همایش است تا به این ترتیب، میزان همکاری میان دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی ایران در تولید مقالات علمی مشخص گردد. به همین منظور، مقالات ارائه شده در هشت دوره ای که این همایش برگزار شده، مورد بررسی قرار گرفته اند. همچنین در این مقاله، گرایشهای موضوعی مقالات ارائه شده در هر دوره از همایش سالانه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان داد که در مجموع در هشت دوره برگزاری این همایش، 77 مقاله در قالب سخنرانی ارائه شده است. از مجموع 112 نویسنده ای که در تهیه مقالات برای این همایش مشارکت داشته اند 61 نفر دارای جنسیت مونث و 51 نفر دارای جنسیت مذکر بوده اند. بیشترین تعداد مقالات در سال 1386 بوده است. در این دوره که ، 16 مقاله به صورت سخنرانی با گرایش موضوعی"آرشیو ، کتابخانه و موزه" ارائه شده است. کمترین تعداد مقالات در سالهای 1379 و 1383 بوده است. در این دوره ها که گرایش موضوعی مقالات در زمینه آموزش کتابداری و اطلاع رسانی در ایران و مشکلات آن بوده است تنها هفت مقاله به صورت سخنرانی ارائه شد. در سایر دوره ها نیز 9 مقاله به صورت سخنرانی ارائه گردید. در این هشت دوره ای که همایش دانشجویی کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا برگزار شد 46مقاله به صورت انفرادی و 31مقاله به صورت گروهی تهیه و ارائه شد. از مجموع 31مقاله ای که به صورت گروهی تهیه شده بود 25مقاله با همکاری دو نویسنده و 6 مقاله با همکاری سه نویسنده تهیه و ارائه گردید. بیشترین میزان ارائه مقالات به صورت گروهی در همایش هفتم در سال 1386با ده مقاله گروهی و کمترین میزان ارائه مقالات به صورت گروهی در سالهای 1380 و 1382 با دو مقاله گروهی بوده است. در این تحقیق مشخص شد که دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهراء با 21 مقاله، دانشگاه شهید چمران اهواز با 11 مقاله و دانشگاه شیراز و دانشگاه تهران به طور مشترک با 6 مقاله بیشترین سهم ارائه مقاله در این همایش را دارا بوده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2033 - ارزیابی کتابخانه‌های صنعت نفت استان تهران با استانداردهای کتابخانه‌های تخصصی ایران
        ناهید بنی اقبال معصومه علی کرمی
        هدف: پژوهش حاضر به ارزیابی وضعیت کتابخانه های صنعت نفت استان تهران در مقایسه با استانداردهای کتابخانه‌های تخصصی ایران می پردازد. روش شناسی: روش تحقیق پیمایشی و از نوع ارزیابی تطبیقی است. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه و برای تعیین شاخص ها و تحلیل آماری آنها از استاند چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر به ارزیابی وضعیت کتابخانه های صنعت نفت استان تهران در مقایسه با استانداردهای کتابخانه‌های تخصصی ایران می پردازد. روش شناسی: روش تحقیق پیمایشی و از نوع ارزیابی تطبیقی است. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه و برای تعیین شاخص ها و تحلیل آماری آنها از استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران استفاده شده است. بدین منظور وضعیت این کتابخانه ها از لحاظ 8 مولفه اصلی استاندارد با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران مقایسه شده است. جامعه پژوهش: جامعه این پژوهش، کتابخانه های صنعت نفت استان تهران است که شامل 24 کتابخانه تخصصی می شود ولی با توجه به اینکه یک کتابخانه به علت نقل و انتقال، فضای فیزیکی و شرایط ارائه خدمات ندارد و 2 کتابخانه بنا به دلایلی حاضر به همکاری نشده اند؛ لذا جامعه مورد مطالعه در این پژوهش را 21 کتابخانه باقیمانده تشکیل می دهد. یافته های پژوهش: در این پژوهش مجموعاً 113 شاخص برای استانداردها در نظر گرفته شده است. ابتدا مولفه های استانداردهای اهداف و وظایف، سازمان و مدیریت، نیروی انسانی، مجموعه، سازماندهی منابع، خدمات، ساختمان و تجهیزات و بودجه، تهیه و تنظیم و با استانداردها مقایسه شد و این نتایج بدست آمد: استانداردهای مذکور به ترتیب 8 مورد فوق در 95، 62، 81، 100، 76، 67، 57 و 52 درصد از کتابخانه های مورد مطالعه رعایت شده است. نتیجه‌گیری:با توجه به نتایج نهایی بررسی وضعیت استانداردهای 8 گانه کتابخانه های تخصصی ایران در کتابخانه های صنعت نفت استان تهران، مشاهده شد که 7 استاندارد اول یعنی استانداردهای اهداف و وظایف، سازمان و مدیریت، نیروی انسانی، مجموعه، سازماندهی، خدمات و ساختمان و تجهیزات در کتابخانه های مورد مطالعه مراعات می شوند و تنها در مورد استاندارد بودجه نمی توان اظهار نظر قطعی کرد. بنابراین می توان گفت استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران در کتابخانه های صنعت نفت استان تهران مراعات می شود، گرچه میزان رعایت شاخص ها متفاوت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2034 - راهکارهای ارتقاء وضعیت ترویج علم در ایران؛ با بررسی دیدگاه صاحب‌نظران و متولیان
        آزاده حیدری
        هدف: در سازوکار ملی ترویج علم، علاوه بر موضوع سیاست‌گذاری و فرایند مهم پیاده‌سازی آن، عوامل متعدد و تأثیرگذار دیگری نیز مدنظر قرار بگیرند زیرا بر موفقیت و یا عدم موفقیت سازوکار طراحی شده نقش عمده‌ای دارند. شناسایی عوامل بازدارنده و همچنین راهکارهای حل مسئله و ارتقاء وضع چکیده کامل
        هدف: در سازوکار ملی ترویج علم، علاوه بر موضوع سیاست‌گذاری و فرایند مهم پیاده‌سازی آن، عوامل متعدد و تأثیرگذار دیگری نیز مدنظر قرار بگیرند زیرا بر موفقیت و یا عدم موفقیت سازوکار طراحی شده نقش عمده‌ای دارند. شناسایی عوامل بازدارنده و همچنین راهکارهای حل مسئله و ارتقاء وضعیت ترویج علم در کشور، از جمله مسائل مهمی است که باید به آن‌ها توجه ویژه داشت. روش شناسی: جامعه پژوهش، 60 نفر از صاحب‌نظران حقیقی و حقوقیِ (شاغل در سازمان‌هایی متولی ترویج علم) فعال و باتجربه در زمینه ترویج علم در کشور هستند که بر اساس معیارهایی همچون سابقه فعالیت، تخصص، تجربه کاری و ... انتخاب شده‌اند. داده های پژوهش با استفاده از روش پیمایشی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بوده است. یافته ها: تحلیل یافته ها نشان داد که اصلاح نظام آموزشی (مدارس و دانشگاه ها) به گونه ای که ترویج علم بخش مهمی از فعالیت‌های مهم آن‌ها قلمداد شود با کسب امتیاز نهایی 59 بالاترین امتیاز را از آن خود کرده است و به عنوان اولویت اول متولیان و اولویت دوم صاحبنظران، به عنوان راهکار مهمی در توسعه ترویج علم در کشور معرفی و شناخته شده است. نتیجه گیری: ارتقاء آگاهی مسئولان دولتی و نهادهای خصوصی نسبت به اهمیت ترویج علم و توجه به ترویج علم از سنین پایین تر با کسب امتیاز نهایی 56 و 54، دو راهکار مهمی هستند که توسط صاحبنظران و متولیان معرفی شده اند.حمایت مالی دولت از مراکز تازه تاسیس، خصوصی، مراکز پرورش خلاقیت، کارآفرینی و . . . که در راستای ترویج ایده ها و خلاقیت‌های خود با امکانات محدود تلاش می کنند، با میانگین 5.93، پرداخت وجوهی به عنوان کمک هزینه در قالب برنامه های تشویقی به سازمان‌های فعال (جهت جبران برخی محدودیت‌های مالی و تشویق سایر نهادها به فعالیت بیشتر) با میانگین 5.78 و تعریف و تعیین سیاست ویژه اعطای بودجه مورد نظر، حقوق و مزایا، اعطای وام های بلاعوض، کم بهره و . . . برای سازمان ها و نهادهای متولی (دولتی و خصوصی) توسط دولت با میانگین 5.55، سه راهکار مهمی هستند که توسط متولیان، به منظور رفع مشکلات مالی نهادهای متولی معرفی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2035 - سنجش هوش سازمانی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران
        نجلا حریری فاطمه طارمی
        هدف:هدف پژوهش سنجش هوش سازمانی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی بین جامعه ای مشتمل بر 150 نفر انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بر اساس هفت مهارت کارل آلبرشت است. کارل آلبرشت برای هوش سازمانی مدلی را ارائه می نماید که چکیده کامل
        هدف:هدف پژوهش سنجش هوش سازمانی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی بین جامعه ای مشتمل بر 150 نفر انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بر اساس هفت مهارت کارل آلبرشت است. کارل آلبرشت برای هوش سازمانی مدلی را ارائه می نماید که دارای هفت بعد است: چشم انداز استراتژیک، سرنوشت مشترک، میل به تغییر، اتحاد و توافق، روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد. یافته ها: براساس یافته های پژوهش هوش سازمانی جامعه مورد مطالعه با میانگین 2/3 از میانگین نظری 3 یعنی از حد متوسط بالاتر است. بالاترین میانگین بدست آمده مربوط به مؤلفه کاربرد دانش(76/3) و کمترین میانگین مربوط به مؤلفه میل به تغییر (66/2) است. نتیجه گیری: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران هر چند که در بیشتر ابعاد هوش سازمانی نمره ای بالاتر از متوسط کسب کرده است، لازم است جهت ارتقاء هر چه بیشتر هوش سازمانی، تمامی ابعاد و مؤلفه های آن مورد بازبینی قرار گرفته، نسبت به تقویت هوش سازمانی اقدام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2036 - بررسی وضع موجود و ارائه طرح پیشنهادی تأسیس شبکة اطلاع رسانی برای کتابخانه‌های عمومی درجة یک سراسر ایران
        نشانه پاکدامن
        باتوجه به اهمیت وجود کتابخانه های عمومی وارائه خدمات اطلاع رسانی دراین کتابخانه ها، برقراری ارتباط فعال بین این کتابخانه هاواستفاده ازشبکه اطلاع رسانی باعث ارتقاء کیفی وکمی سطح خدمات اطلاع رسانی دراین کتابخانه ها خواهد شد. جامعه موردمطالعه دراین پژوهش شامل 153 کتابخانه چکیده کامل
        باتوجه به اهمیت وجود کتابخانه های عمومی وارائه خدمات اطلاع رسانی دراین کتابخانه ها، برقراری ارتباط فعال بین این کتابخانه هاواستفاده ازشبکه اطلاع رسانی باعث ارتقاء کیفی وکمی سطح خدمات اطلاع رسانی دراین کتابخانه ها خواهد شد. جامعه موردمطالعه دراین پژوهش شامل 153 کتابخانه عمومی است. هدف اساسی این پژوهش بررسی همه جانبه وضعیت کنونی کتابخانه های عمومی وامکانات بالقوه آن ها وهمچنین دسترسی به اینترنت به منظوریافتن اطلاعات موردنیاز وآگاهی ازاطلاعات موجوددرکتابخانه های مشابه دنیااست.این امربه برنامه ریزی دقیق به منظور بهبودعملکرد ووضعیت کتابخانه هاوشکل گیری نظام مناسب برای تبادل اطلاعات کمک می کند. دراین پژوهش ازروش پیمایشی وطراحی سیستم استفاده شده است. نتایج حاصل ازپژوهش نشان میدهد که اکثریت کتابخانه هاازلحاظ نیروی انسانی متخصص،مجموعه سازی مناسب وکافی وتجهیزات ومنابع مناسبی برخوردارنیستند.بدین منظورطرح ایجاد شبکه اطلاع رسانی درکتابخانه های مورد مطالعه باهدف اتوماسیون منابع وخدمات کتابخانه شامل فهرست نویسی ماشینی، دیجیتالی کردن منابع حائزاهمیت، دسترسی به اینترنت، اشتراک پایگاه های اطلاعاتی ازجمله کتاب ونشریات وسایرمنابع موردنیازجامعه مراجعه کننده به کتابخانه پیشنهادمی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2037 - تحلیلِ تولید علم ایران در سال‌های 2006 و 2007 بر اساس آمار پایگاه‌های «مؤسّسة اطّلاعات علمی» ISI))
        محمد حسن زاده عبدالرضا نوروزی چاکلی
        بررسی‌ها نشان می دهد که تولیدات علمی نمایه شدة ایران در سال 2007 در پایگاه WOS، نسبت به سال 2006، به میزان 28/34% رشد داشته است. این رشد در بخش‌های SSCI و A&HCI این پایگاه که بیشتر به نمایه‌سازی حوزه‌های علوم انسانی، علوم اجتماعی و هنر می‌پردازد چشم‌گیرتر بوده است. همچن چکیده کامل
        بررسی‌ها نشان می دهد که تولیدات علمی نمایه شدة ایران در سال 2007 در پایگاه WOS، نسبت به سال 2006، به میزان 28/34% رشد داشته است. این رشد در بخش‌های SSCI و A&HCI این پایگاه که بیشتر به نمایه‌سازی حوزه‌های علوم انسانی، علوم اجتماعی و هنر می‌پردازد چشم‌گیرتر بوده است. همچنین، تنوّع انواع مدارک و زبانِ تولیدات علمی نمایه شدة ایران در سال 2007 نسبت به سال 2006 افزایش یافته است. علاوه بر گروه‌های موضوعی شیمی بین‌رشته‌ای و شیمی فیزیک، حوزه‌های موضوعی داروشناسی و داروسازی و ریاضیّات کاربردی نیز از جمله موضوع‌های بوده‌ که بیشترین سهم از تولیدات علمی نمایه شدة ایران در پایگاه WOS را در سال 2007 به خود اختصاص داده است. گزارش استنادی نشریّات ایرانی در پایگاه JCR در سال 2006 نشان می‌دهد که تعداد این نشریّات نسبت به سال 2005، به دو برابر افزایش یافته است. همچنین، بررسی رتبة 10 سالة ایران در پایگاه ESI حاکی از این است که ایران با دارا بودن رتبة 40، از نظر تعداد تولیدات علمی نمایه شده، پس از ترکیه در بین تمامی کشورهای اسلامی رتبة دوّم را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که در دوره‌های ده سالة گذشته، ایران در پایگاه ESI دارای رتبه‌های 42 و 41 بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2038 - سنجش اضطراب کتابخانه ای در بین دانشجویان مطالعه موردی: دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران
        نجلا حریری سمیه نعمتی لفمجانی
        هدف پژوهش حاضر، آگاهی از وضعیت اضطراب کتابخانه ای در دانشجویان دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران است. روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و جامعه آماری مورد مطالعه نمونه ای به تعداد 211 نفر از دانشجویان است. ابزار پژوهش، مقیاس اضطراب کتابخانه ای باستیک است که پس از و چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، آگاهی از وضعیت اضطراب کتابخانه ای در دانشجویان دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران است. روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و جامعه آماری مورد مطالعه نمونه ای به تعداد 211 نفر از دانشجویان است. ابزار پژوهش، مقیاس اضطراب کتابخانه ای باستیک است که پس از ویرایش و بومی سازی، در قالب 39 سوال مورد استفاده قرار گرفته است. بر اساس یافته ها، اضطراب کتابخانه ای دانشجویان مورد بررسی در حد متوسط است. میانگین اضطراب کتابخانه ای در کلیه مقیاس های فرعی موانع کارکنان، موانع عاطفی، دانش کتابخانه ای، راحتی در کتابخانه و موانع مکانیکی نیز در حد متوسط است، با این تفاوت که در مقیاس فرعی موانع مکانیکی، سطح اضطراب در طیف بالای حد متوسط قرار دارد. یافته های پژوهش تفاوت معنی داری در اضطراب کتابخانه ای بر حسب مقطع و پایه تحصیلی نشان نداد، تنها در مقیاس فرعی موانع مکانیکی، مردان به نحو معنی داری نسبت به زنان اضطراب کتابخانه ای بیشتری داشتند. وجود اضطراب کتابخانه ای در حد متوسط در بین دانشجویان، یافتۀ حائز اهمیتی است که اتخاذ راهکارهای لازم برای کاهش آن را از سوی مسوولان کتابخانه ها و کتابداران ایجاب می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2039 - مطالعه علم‌سنجی بروندادهای علمی پژوهشگران علوم دریایی ایران در سه حوضه آبی دریای خزر، خلیج‌فارس و دریای عمان در پایگاه وب آوساینس طی سال‌های 1992 تا 2013
        معصومه دالوند مریم کشوری همیرا آگاه
        هدف: این پژوهش به بررسی تولیدهای علمی دریایی ایران در نمایه استنادی علوم پایگاه تامسون رویترز و تعیین ضریب مشارکت پژوهشگران دریایی ایران در سه حوضه ی آبی دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و با استفاده از شاخص های علم سنجی ان چکیده کامل
        هدف: این پژوهش به بررسی تولیدهای علمی دریایی ایران در نمایه استنادی علوم پایگاه تامسون رویترز و تعیین ضریب مشارکت پژوهشگران دریایی ایران در سه حوضه ی آبی دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. داده ها از طریق نمایه استنادی علوم پایگاه تامسون رویترز در قالب فایل های متن ساده[1] استخراج شد، سپس با استفاده از نرم افزار هیست سایت[2] و برنامه اکسل شمارش و تجزیه و تحلیل داده ها انجام شده است. یافته ها: نتایج بررسی‌ها نشان داد که در بازه زمانی موردنظر (1992تا2013) تعداد 749 مدرک به وسیله پژوهشگران علوم دریایی ایران در پایگاه وب آوساینس نمایه شده است که به تفکیک 323 مدرک در حوضه آبی خزر، 368 مدرک در حوضه خلیج فارس و 58 مدرک متعلق به حوضه دریای عمان است. تولیدهای مدارک 3 و 5 نویسنده ای بیشترین سهم مشارکت را به خود اختصاص داده است. بالاترین ضریب مشارکت (99%) در هر سه حوضه ی آبی در سال 2013 به وقوع پیوسته است. بررسی داده‌ها با استفاده از قاعده برادفورد و قاعده لوتکا بیانگر رد قاعده لوتکا و تأیید قاعده برادفورد در هر سه حوضه می باشد. نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش، رشد تولیدهای علمی دریایی و همچنین ضریب مشارکت نویسندگان در هر سه حوضه ی آبی روند صعودی داشته که این امر بیانگر افزایش تمایل نویسندگان به تولید مدارک مشارکتی در طول این دوره است. [1]. Plaintext [2]. Histcite پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2040 - مقایسه کتابخانه‌های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه‌های تخصصی ایران
        سعید غفاری فرشته سپهر مینا سیفی ایناللو
        هدف: انجام فعالیتهای پژوهشی، علمی و تحقیقاتی یکی از عناصر مهم ارزیابی هر مرکز تحقیقاتی و پژوهشی است و یکی از ارکان مهم مربوط به ارتقاء کمیت و کیفیت تولیدات علمی هر مرکز، به عملکرد کتابخانه تخصصی آن در تأمین نیازهای اطلاعاتی و پشتیبانی از فعالیتهای علمی مرکز بستگی دارد ( چکیده کامل
        هدف: انجام فعالیتهای پژوهشی، علمی و تحقیقاتی یکی از عناصر مهم ارزیابی هر مرکز تحقیقاتی و پژوهشی است و یکی از ارکان مهم مربوط به ارتقاء کمیت و کیفیت تولیدات علمی هر مرکز، به عملکرد کتابخانه تخصصی آن در تأمین نیازهای اطلاعاتی و پشتیبانی از فعالیتهای علمی مرکز بستگی دارد (رفیعی پور، 1383). کتابخانه ها همواره باید تلاش کنند با رعایت استانداردهای ملی و بین المللی، عملکرد خود را به بهترین نحو به انجام رسانده و خدمات مطلوبی ارائه دهند. از این رو، برای تعیین کمیت و کیفیت خدمات و توانمندی های آنها لازم است عواملی از قبیل مجموعه، نیروی انسانی و ... با معیارها و استانداردهایی سنجیده شوند. لذا، هدف از این پژوهش مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران است. - روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی-تطبیقی، به مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران پرداخته شده و داده های بدست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و تکنیکهای آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی، درصد توزیع فراوانی، رسم جداول فراوانی، نمودارهای ستونی و خوشه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. -یافته ها: از میان پارکهای مورد بررسی، کتابخانه شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با میانگین کل 70.66% و کتابخانه پارک استان یزد با میانگین کل 30.41%، به ترتیب بیشترین و کمترین درصد رعایت استانداردها را به خود اختصاص داده اند. همچنین کتابخانه های مورد بررسی، در زمینه اهداف و وظایف 50.85%، سازمان و مدیریت 64.28%، نیروی انسانی 47.14%، مجموعه 59.76%، سازماندهی منابع 50%، خدمات 58.71%، ساختمان و تجهیزات 30.12% و بودجه 32.68% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند. - نتیجه گیری: کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور 49.19% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند که نشانگر قرارداشتن آنها در سطح پایینی نسبت به استانداردهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2041 - بررسی دانش، نگرش و عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در به کارگیری کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران
        سلیمه گوهی نژاد سید بهنام الدین جامعی زهرا فرجی
        هدف: هدف از مطالعه ی حاضر تعیین میزان دانش، نگرش و عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در خصوص به‌کارگیری منابع و پایگاه های اطلاعاتی کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران می باشد. روش پژوهش: مطالعه حاضر توصیفی و از نوع مقطعی است که در سال 1389 انجام شده است. جا چکیده کامل
        هدف: هدف از مطالعه ی حاضر تعیین میزان دانش، نگرش و عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در خصوص به‌کارگیری منابع و پایگاه های اطلاعاتی کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران می باشد. روش پژوهش: مطالعه حاضر توصیفی و از نوع مقطعی است که در سال 1389 انجام شده است. جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی اعضای هیأت علمی دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی ایران (700 نفر) بوده، و حجم نمونه به روش تصادفی ساده، با استفاده از جدول مورگان 152 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته ای بود که دانش، نگرش و عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در به کارگیری منابع کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران را مورد بررسی قرار داد. در نهایت داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS 17 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده در مورد دانش اعضای هیأت علمی در استفاده از منابع کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران 42.8% درصد بود. نگرش اعضای هیأت علمی در استفاده از منابع کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی در ارتقای فعالیت های دانشگاهی مثبت ارزیابی شد. عملکرد اعضای هیأت علمی در استفاده از منابع کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی در بعد هدف و انگیزه، انتشار مقالات علمی و در بعد میزان استفاده از پایگاه های اطلاعاتی، استفاده از پایگاه Science Direct بیش از سایر پایگاه ها بود. نتیجه گیری: با توجه به نگرش مثبت نتایج اعضای هیأت علمی نسبت به استفاده از منابع کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران پیش‌نهاد می‌شود تدابیری برای ارتقای دانش و عملکرد کاربران در استفاده بهینه از منابع و رهایی از موانع موجود لحاظ گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2042 - نقش ابزارهای نوین اطلاع‌رسانی در تبریز در دوره قاجار
        موسی مجیدی الناز سرداری نیا
        در پژوهش حاضر سعی شده است تا بخشی از ابتکارات، خلاقیت ها و نوآوری های صورت گرفته در عرصه اطلاع رسانی در شهر تبریز طی دوره قاجار بررسی شود که می‌تواند شاهدی باشد بر پیشگام و تاریخ ساز بودن تبریزیان در عرصه اندیشه، دانش و فرهنگ این مرز و بوم. لذا به ابداعات و تحولات صورت چکیده کامل
        در پژوهش حاضر سعی شده است تا بخشی از ابتکارات، خلاقیت ها و نوآوری های صورت گرفته در عرصه اطلاع رسانی در شهر تبریز طی دوره قاجار بررسی شود که می‌تواند شاهدی باشد بر پیشگام و تاریخ ساز بودن تبریزیان در عرصه اندیشه، دانش و فرهنگ این مرز و بوم. لذا به ابداعات و تحولات صورت گرفته در زمینه های اطلاع رسانی،‌ ادبیات و آموزش پرداخته شد. برای این منظور از روش تاریخی استفاده شده‌ است. از میان عوامل مختلفی که در ظهور و شکل گیری این تحولات می توان نام برد یکی افزایش روابط خارجی و رفت و آمد به کشورهای همسایه و اروپایی است. سپس، آشنایی با صنایع و فنون جدید، ‌ترجمه آثار منتشر شده در این زمینه ها، شکل گیری طبقه روشنفکر و پیشگام در جامعه ایران همگی ارمغان اعزام دانشجو به کشورهای اروپایی می باشد. در این میان قرار گرفتن شهر تبریز در مسیر جاده ابریشم و همسایگی با کشورهای عثمانی و روسیه و تردد تجار و بازرگانان و سیاستمداران خارجی و نیز ولیعهد نشین بودن این شهر، تبریز را به یکی از مهم ترین شهرهای ایران که در تاریخ معاصر ایران جایگاه بسیار ویژه ای دارد تبدیل کرد و در نهایت ورود ابزارهای نوین اطلاع رسانی به این شهر در اواخر دورۀ قاجار منجر به بیداری ایرانیان و شکل گیری نهضت مشروطه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2043 - کثرت گرایی روش شناختی و ابزاری فصل‌نامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (فصل‌نامه کتاب) در سال‌های 1385-1389
        فیروزه دخانی عاطفه زارعی فهیمه باب الحوائجی
        هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت کثرت گرایی روش شناختی و ابزاری در مقاله‌های پژوهشی فصل نامه کتاب ایران از سال‌های 1385-1389 و هم‌چنین شناسایی رابطه آنها با یکدیگر و با نویسنده مسئول مقاله پژوهشی است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر کتابخانه‌ای و از نوع تحلیل محتوا با رویکر چکیده کامل
        هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت کثرت گرایی روش شناختی و ابزاری در مقاله‌های پژوهشی فصل نامه کتاب ایران از سال‌های 1385-1389 و هم‌چنین شناسایی رابطه آنها با یکدیگر و با نویسنده مسئول مقاله پژوهشی است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر کتابخانه‌ای و از نوع تحلیل محتوا با رویکرد کمی است در این روش به استخراج مقوله‌های مورد بررسی در تحقیق از جمله نویسنده و مرتبه علمی، روش شناسی مورد استفاده در مقاله ها پرداخته شده است. جامعه‌ی آماری مورد بررسی 161 مقاله پژوهشی منتشر شده در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (فصل نامه کتاب) در سال های 1385-1389 است.ابزار گردآوری داده‌ها سیاهه وارسی است، که با استفاده از آن به مشاهده و بررسی مقاله‌ها و استخراج مقوله های مورد پژوهش پرداخته شده است. روش آماری مورد استفاده در این مقاله جهت پاسخ به سؤال های اساسی، آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی) و جهت آزمون فرضیه ها، آمار استنباطی آزمون کای اسکوئر(خی دو) استفاده شده است. نرم افزارآماری مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده اس. پی. اس. اس. (18) است. یافته‌ها: بر اساس داده‌های به دست آمده نتایج حاکی از این است که از 161 مورد مقاله پژوهشی مورد بررسی 59 مورد (46/36%) پژوهش خود را بر اساس روش کثرت گرایی روشی و 12 مورد (4/7%) کثرت گرایی ابزاری انجام داده اند و هم‌چنین با توجه به نتایج آزمون کای اسکوئر، بین کثرت گرایی روش تحقیق و کثرت گرایی ابزار مورد استفاده رابطه معناداری وجود دارد. در حالی که رابطه‌ای بین رتبه نوبسنده مسئول از لحاظ مقاطع تحصیلی و درجه دانشگاهی و انتخاب نوع روش تحقیق و ابزار مورد استفاده وجود ندارد. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش در این تحقیق نشان داد کثرت گرایی روشی و ابزار مورد استفاده در مقاله‌های فصل نامه کتاب ایران در فاصله سال‌های 1385 &ndash; 1389 بسیار اندک است. (یعنی زیر 50 درصد و نزدیک به یک سوّم مقالات از روش گثرت گرایی استفاده کرده اند). لذا توصیه می شود برای استحکام بیشتر پژوهش‌ها و بالا بردن روایی و پایایی مقالات محققان اهتمام بیشتری به استفاده از روش‌ها و ابزارهای متعدد داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2044 - ارزیابی وب‌سایت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران بر اساس معیارهای بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو
        خدیجه شبانکار رحیم طهماسبی علی حمیدی
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت وب‌سایت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران بر اساس معیارهای بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع پژوهش‌های پیمایشی با رویکرد توصیفی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش وب‌سایت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت وب‌سایت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران بر اساس معیارهای بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع پژوهش‌های پیمایشی با رویکرد توصیفی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش وب‌سایت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران شامل 47 وب‌سایت است. گردآوری داده‌ها با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته انجام شده است. روایی سیاهه وارسی با استفاده از نظرهای کارشناسی تعدادی از صاحب‌نظران و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کودر- ریچاردسون (74/0) تأیید گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از آمار توصیفی و نرم‌افزار اس.پی.اس.اس. ویرایش 20 انجام شده است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد وب‌سایت دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان، تهران و تبریز بیشترین میزان هم‌خوانی با سیاهه‌وارسی را داشتند. کمترین میزان هم‌خوانی نیز مربوط به وب‌سایت دانشگاه‌های علوم پزشکی جیرفت، همدان و فسا بود. همچنین براساس یافته‌های پژوهش 82/63 درصد از دانشگاه‌های جامعه پژوهش، بیش از 50 درصد عوامل مربوط به معیارهای بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو موجود در سیاهه‌وارسی را در طراحی وب‌سایت خود مورد توجه قرار داده بودند. نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان داد همه وب‌سایت‌های مورد بررسی از وضعیت ایده‌آل فاصله داشتند. همچنین، نتایج بیانگر این است که مسئولین و طراحان وب‌سایت‌های مورد بررسی به ویژگی‌های فنی مربوط به طراحی وب‌سایت توجه بیشتری داشته‌اند؛ درحالی‌که به عوامل مؤثر بر بهینه‌سازی خارجی موتورهای جست‌وجو که در جذب پیوند حائز اهمیّت هستند، توجه چندانی صورت نگرفته است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2045 - بررسی میزان استفاده قضات شهر تهران از منابع چاپی و الکترونیکی کتابخانه‌های قوه قضائیه
        اعظم قربانی فر موسی مجیدی
        هدف: بررسی میزان استفاده قضات شهر تهران از منابع چاپی و الکترونیکی کتابخانه های قوه قضائیه، و یافتن دلایل و عوامل مؤثر بر استفاده قضات از این منابع در کتابخانه های مذکور. روش پژوهش: روش‌ انجام‌ این‌ پژوهش‌ پیمایشی‌ توصیفی است‌. جامعه پ&zwj;ژوهش 640 نفر، و حجم نمونه 220 چکیده کامل
        هدف: بررسی میزان استفاده قضات شهر تهران از منابع چاپی و الکترونیکی کتابخانه های قوه قضائیه، و یافتن دلایل و عوامل مؤثر بر استفاده قضات از این منابع در کتابخانه های مذکور. روش پژوهش: روش‌ انجام‌ این‌ پژوهش‌ پیمایشی‌ توصیفی است‌. جامعه پ&zwj;ژوهش 640 نفر، و حجم نمونه 220 نفر از قضات شهر تهران، و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد. یافته ها: قضات به طور معنی داری (5/27 درصد) به منظور افزایش کیفیت شغلی از کتابخانه استفاده می کنند. 5/30 درصد افراد حجم نمونه از کتاب و 4/31 درصد از مجلات در هر ماه یک بار استفاده می کنند، و از منابع الکترونیکی و پایان نامه ها به طور معنی داری استفاده نمی کنند. 2/33 درصد از منابع الکترونیکی استفاده نمی کنند، 1/34 درصد از اینترنت هیچ استفاده ای نمی کنند، 4/31 درصد در هر سال یک بار از پایان نامه استفاده می کنند. هم‌چنین قضات از پایگاه های اطلاعاتی حقوقی به طور معنی داری در حد کم استفاده می کنند. مهم ترین دلایل عدم استفاده از منابع چاپی و الکترونیکی، عدم دسترسی، کمبود وقت و عدم اطلاع از وجود منابع می باشد. نتایج نشان می دهد که بین میزان استفاده قضات از منابع کتابخانه های قوه قضاییه و افزایش کیفیت شغلی رابطه معنی داری وجود دارد، بنابراین فرضیه این پژوهش تأیید می شود. نتیجه گیری: افزایش کیفیت شغلی مهم ترین عامل استفاده قضات از منابع کتابخانه می باشد. از نظر میزان استفاده کتاب و مجلات جایگاه نخست را در بین جامعه آماری دارد. میزان استفاده از منابع الکترونیکی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. مهم ترین دلایل عدم استفاده از منابع کتابخانه های مذکور، کمبود و مجهز نبودن کتابخانه ها، آگاهی رسانی ضعیف کتابخانه های موجود، و از طرفی کمبود وقت قضات برای استفاده از منابع این کتابخانه ها می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2046 - بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه علم و صنعت ایران ـ واحد اراک در محیط دیجیتال (88-1387)
        الهام میری مظفر چشمه سهرابی
        هدف: هدف اصلی این تحقیق تعیین سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه علم و صنعت ایران- واحد اراک (سال تحصیلی 88- 1387) در محیط دیجیتال است تا بتواند توجه برنامه‌ریزان آموزشی و پژوهشی دانشگاه را به ضرورت گسترش مهارتهای اطلاع‌یابی و سواد اطلاعاتی در میان دان چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی این تحقیق تعیین سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه علم و صنعت ایران- واحد اراک (سال تحصیلی 88- 1387) در محیط دیجیتال است تا بتواند توجه برنامه‌ریزان آموزشی و پژوهشی دانشگاه را به ضرورت گسترش مهارتهای اطلاع‌یابی و سواد اطلاعاتی در میان دانش‌آموختگان جلب نماید. روش‌شناسی:این پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی و با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 213 دانشجوی سال آخر کارشناسی می‌باشد که کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت و از میان آنها 83% به پرسشنامه پاسخ دادند. مبنای آزمون سواد اطلاعاتی در این تحقیق، استاندارد انجمن کتابخانه‌های آموزشی و پژوهشی آمریکا،استاندارد انجمن کتابخانه‌های نیویورک، استاندارد جامعه بین المللی تکنولوژی آموزشی و معیار‌های مرکز خدمات آموزشی آمریکا بوده‌اند. داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی و استنباطی همچون درصد فراوانی،آزمون t مستقل و آنالیز واریانس و با کمک نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته‌ها: جامعه پژوهش در تشخیص نیاز به اطلاعات در سطحی پایین تر از حد متوسط قرار دارند، اما از نظر مهارت‌‌‌‌‌های دستیابی، ارزیابی و استفاده از اطلاعات، همچنین آشنایی با مسائل حقوقی اطلاعات و نیز بهره مندی از مهارتهای پیش زمینه سواد اطلاعاتی ودرک اهمیت اطلاعات در سطحی بالاتر از متوسط قرار دارند. موثر‌ترین عامل در سطح سواد اطلاعاتی نیز یادگیری غیر رسمی از طریق استادان و دوستان اعلام شده است. نتیجه گیری: نتیجه نهایی نشان می‌دهد که سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی بالاتر از حد متوسط با میانگین نمره 36/2 است. به عبارتی فرضیه اول پژوهش مبنی بر پایین بودن سواد اطلاعاتی دانشجویان در محیط دیجیتال، مورد تایید قرار نگرفته است. اما فرضیه‌های دیگر پژوهش مبنی بر هم سطحی سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته‌های مختلف تحصیلی-روزانه و شبانه و دختر و پسر- تایید شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2047 - بررسی میزان رؤیت، تأثیرگذاری و هم پیوندی وب سایت های واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی ایران
        علی مردانی نژاد فرامرز سهیلی فرشید دانش
        هدف: پژوهش حاضر در نظر دارد تا با تحلیل پیوندهای مختلف وب سایت های واحدهای دانشگاه های آزاد اسلامی ایران به بررسی میزان رؤیت، میزان تأثیرگذاری و هم پیوندی آنها با استفاده از شیوه وب سنجی بپردازد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، روش وب سنجی می باشد. در این روش انواع پیوندهای چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر در نظر دارد تا با تحلیل پیوندهای مختلف وب سایت های واحدهای دانشگاه های آزاد اسلامی ایران به بررسی میزان رؤیت، میزان تأثیرگذاری و هم پیوندی آنها با استفاده از شیوه وب سنجی بپردازد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، روش وب سنجی می باشد. در این روش انواع پیوندهای موجود در وب سایت ها اعم از پیوندهای دریافتی، مجموع پیوندها، هم پیوندی ها مورد بررسی قرار می گیرد. جامعه پژوهش حاضر کلیه وب سایت های واحدهای دانشگاه های آزاد اسلامی ایران می باشد. که در مجموع 167 وب سایت را شامل می شود، این وب سایت ها با استفاده از راهنمای اینترنتی یاهو بازیابی و به منظور تحلیل پیوندهای آنها بر روی رایانه شخصصی بارگذاری گردیدند. یافته ها: وب سایت های دانشگاه های آزاد اسلامی واحد لنجان، نورآباد ممسنی و تهران جنوب با 5440، 4280، 3290 پیوند دریافتی دارای بالاترین میزان رؤیت و وب سایت های دانشگاه های آزاد اسلامی واحد سروان، لنجان و خرم آباد به ترتیب دارای بالاترین میزان تأثیر گذاری در محیط وب بودند، همچنین وب سایت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد با ضریب تأثیری برابر با 06/0 دارای پایین میزان تأثیر گذاری است. در رابطه با بررسی هم پیوندی وب سایت ها نیز نتایج تحلیل خوشه ای حاکی از آن است که وب سایت های مورد مطالعه در 11 خوشه با هم به همکاری می پردازند از سوی دیگر، استفاده از روش تحلیل چند متغیره نشان داد که این وب سایت ها در 9 خوشه با هم همکاری دارند. نتیجه گیری: تحلیل نتایج این مقاله بیانگر این امر است که مدیران و طراحان وب سایت های دانشگاه های مورد مطالعه باید با شناخت عواملی که بر جذب پیوند توسط وب سایت تأثیر دارند، برای ارتقاء کیفی و محتوایی وب سایت خود برنامه ریزی نمایند. به هر حال، موفقیت نهایی یک وب سایت به عواملی چون کیفیت، اندازه، زبان، قدمت، شمول و برخی عوامل دیگر بستگی دارد و نمی توان یک یا دو عامل محدود را به عنوان تنها دلایل موفقیت یک وب سایت قلمداد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2048 - بررسی میزان تأثیر کتاب درمانی بر کاهش علائم افسردگی: مطالعه موردی دانش آموزان پایه چهارم و پنجم دبستان دخترانه شهید توانا در تبریز
        نسیم سلحشور زهره میرحسینی
        هدف: با توجه به اهمیت درمان مشکلات روانی کودکان و اهمیت روش‌های درمانی رشد مدار، هدف بررسی میزان تأثیر کتاب درمانی بر کاهش علائم افسردگی دانش آموزان پایه چهارم و پنجم دبستان دخترانه شهید توانا در تبریز بوده است. روش پژوهش: پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون ب چکیده کامل
        هدف: با توجه به اهمیت درمان مشکلات روانی کودکان و اهمیت روش‌های درمانی رشد مدار، هدف بررسی میزان تأثیر کتاب درمانی بر کاهش علائم افسردگی دانش آموزان پایه چهارم و پنجم دبستان دخترانه شهید توانا در تبریز بوده است. روش پژوهش: پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری 2 ماهه بدون گروه کنترل بوده و با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، و استفاده از پرسش‌نامه افسردگی کودکان ماریاکواکس، 24 نفر از دانش آموزان افسرده پایه چهارم و پنجم ابتدایی به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. کتاب درمانی در 12 جلسه 60 دقیقه‌ای هفته‌ای یک بار اجرا شد و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. برای بررسی پایداری اثر بخشی درمان، گروه آزمایش بعد از دو ماه آزمون افسردگی را مجدداً تکمیل کردند. محقق با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساخت یافته اقدام به جمع آوری داده‌های کیفی نمود و داده‌ها را با استفاده از آزمون t ﺍﺳﺘﻮﺩﻧﺖ وابسته مورد بررسی قرار داد. یافته‌ها: مقایسه‌ها نشان داد که افسردگی تمام آزمودنی‌ها کاهش یافت و این کاهش در پیگیری دو ماهه نیز پایدار ماند. بر اساس یافته‌های حاصله، مادران نگرش مثبتی به کتاب درمانی از خود نشان دادند. نتیجه‌گیری: کتاب درمانی نه تنها علایم افسردگی را کاهش می‌دهد؛ بلکه با توجه به علاقه و استقبال مادران، می‌توان از آن در بسیاری از موقعیت‌های درمانی و آموزشی بهره جست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2049 - انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی در کتابخانه‌های دیجیتالی ایران
        نجلا حریری فاطمه نوشین فرد حمیدرضا رادفر
        هدف: هدف، شناخت وضعیت انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی به عنوان بخش مهمی از کار مجموعه سازی در کتابخانه های دیجیتال ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته و داده های مربوط به 19 کتابخانه دیجیتال در سراسر ایران توسط پرسش نامه محقق ساخته گردآوری شده اند. چکیده کامل
        هدف: هدف، شناخت وضعیت انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی به عنوان بخش مهمی از کار مجموعه سازی در کتابخانه های دیجیتال ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته و داده های مربوط به 19 کتابخانه دیجیتال در سراسر ایران توسط پرسش نامه محقق ساخته گردآوری شده اند. برای تجزیه تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بیشترین اولویت برای انتخاب منابع الکترونیکی با کتاب ها و نشریات است. توجه به درخواست های فعلی و نیازهای آتی، عوامل مهم در انتخاب منابع هستند و 79% از کتابخانه ها از کمیته انتخاب، برای انتخاب منابع بهره می گیرند. فهرست ناشران و جستجو در اینترنت با توزیع فراوانی 47% پرکاربردترین ابزارها برای انتخاب منابع الکترونیکی هستند. مهم ترین معیارهای ارزیابی برای کتاب ها و نشریات، ارتباط موضوعی و برای پایگاه های اطلاعاتی پوشش موضوعی است. نتیجه گیری: نتایج حاکی از این است که کتاب ها و نشریات الکترونیکی بیشترین اولویت انتخاب در بین همه انواع منابع الکترونیکی را دارند و توجه به نیاز کاربران و تلاش برای انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی با استفاده از انواع روش های موجود در تمامی جامعه مورد مطالعه، صورت می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2050 - ارزیابی تطبیقی هدف‌ها، مأموریّت‌ها و برنامه‌های مراکز ملّی اطّلاعات علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوریِ ایران
        عبدالرضا نوروزی چاکلی
        هدف‌ها و مأموریّت‌های هر سازمان در تعیین مسیر برنامه‌‌ها و فعّالیّت‌های آن نقشی اساسی برعهده دارد. از طرفی، مقایسة مأموریّت‌ها و برنامه‌های سازمان‌هایی که توسّط یک وزارتخانه هدایت می‌شوند و دارای هدف‌های مشابهی هستند، می‌تواند به بهینه‌سازی هدف‌ها و مأموریّت‌ها و جلوگیر چکیده کامل
        هدف‌ها و مأموریّت‌های هر سازمان در تعیین مسیر برنامه‌‌ها و فعّالیّت‌های آن نقشی اساسی برعهده دارد. از طرفی، مقایسة مأموریّت‌ها و برنامه‌های سازمان‌هایی که توسّط یک وزارتخانه هدایت می‌شوند و دارای هدف‌های مشابهی هستند، می‌تواند به بهینه‌سازی هدف‌ها و مأموریّت‌ها و جلوگیری از تدوین برنامه‌های مشابه و انجام فعّالیّت‌های هم‌پوشان آن‌ها منجر شود. از این رو، در پژوهش حاضر، هدف‌ها، مأموریّت‌ها و برنامه‌های "مرکز منطقه‌ای اطّلاع‌رسانی علوم و فنّاوری"، "پژوهشگاه اطّلاعات و مدارک علمی ایران" و "دفتر فنّاوری اطّلاعات و شبکة علمی کشورِ سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران" مورد مقایسه قرار می‌گیرد. برای اجرای این پژوهش، از روش "تحقیق موردی" و از نوع "چندموردی" استفاده شده و در راستای اجرای تحقیق "چندموردی" حاضر نیز از روش‌های "پیمایشی"، "تاریخی" و "کتابخانه‌ای" استفاده به عمل آمده است. با توجّه به این که در "تحقیقات چندموردی"، امکان استفادة هم‌زمان از اطّلاعات کمّی و کیفی وجود دارد، در تحقیق حاضر نیز هر دو نوع اطّلاعات مذکور مورد استفاده قرار گرفته است. از طرفی، برای تجزیه و تحلیل و تطبیق یافته‌ها، از "روش تطبیقی" استفاده شده است. نتایج هر دو نوع یافته‌های کیفی و کمّی تحقیق نشان می‌دهد که علی‌رغم هم‌سویی هدف‌ها و مأموریّت‌های مراکز سه‌گانه با هدف‌ها و مأموریّت‌های "وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری"، بازنگری و روزآمدسازی هدف‌ها و مأموریّت‌های هم‌پوشان آن‌ها یک ضرورت محسوب می‌شود. در عین حال، این بازنگری باید به گونه‌ای صورت پذیرد که ادغام، حذف یا متوقّف ساختن فعّالیّت‌های هیچ یک از آن‌ها را در پی نداشته باشد و تنها به بهینه‌سازی هدف‌ها و مأموریّت‌های آن‌ها بیانجامد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2051 - امکان سنجی ایجاد کتابخانه ملی کشاورزی ایران: مطالعه موردی دیدگاه مدیران حوزه کشاورزی
        سمانه نظرنوکنده محسن حاجی زین العابدینی سودابه شاپوری
        هدف: امکان سنجی ایجاد کتابخانه ملی کشاورزی ایران بر اساس دیدگاه و نظرات مدیران حوزه کشاورزی که به شناسایی اهداف، وظایف، ساختار، نظارت، امکانات و خدمات، مکان، نقش نیروی انسانی (کتابدار و متخصص موضوعی) و بخش های مختلفی که برای ایجاد کتابخانه ملی کشاورزی در ایران لازم است چکیده کامل
        هدف: امکان سنجی ایجاد کتابخانه ملی کشاورزی ایران بر اساس دیدگاه و نظرات مدیران حوزه کشاورزی که به شناسایی اهداف، وظایف، ساختار، نظارت، امکانات و خدمات، مکان، نقش نیروی انسانی (کتابدار و متخصص موضوعی) و بخش های مختلفی که برای ایجاد کتابخانه ملی کشاورزی در ایران لازم است پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر نوع پژوهش کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. و ابزار آن پرسشنامه است. روایی ابزار به کمک نظر متخصصان با استفاده از آلفای کورنباخ انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش 75 نفر بوده که شامل رؤسای مراکز تحقیقات کشاورزی و رؤسای دانشکده های کشاورزی است. در این مطالعه نمونه‌گیری صورت نگرفته و از روش سرشماری استفاده شده است. تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss16و به صورت تحلیل - توصیفی صورت گرفت. یافته‌ها:از بین گویه های اهداف، گویه ارائه خدمات اطلاع‌رسانی سریع و به هنگام دانشجویان، اساتید، محققان و متخصصان رشته‌های مختلف علوم کشاورزی، از طریق ارتباط با بانک های اطلاعاتی کشاورزی و علوم وابسته کشور 6/98 درصد، و گویه ترویج و ارتقای سطح سواد و آگاهی کشاورزان 8/58 درصد، از بین گویه های وظایف، گویه گردآوری حفاظت ساماندهی و اشاعه اطلاعات مربوط به آثار مکتوب و غیر مکتوب در زمینه علوم کشاورزی و وابسته تولید شده در ایران 7/95 درصد، و گویه برگزاری گردهمایی‌ها و سمینارهای علمی و تخصصی در زمینه کشاورزی و علوم وابسته 2/47 درصد، از لحاظ ساختار گویه سازمان مستقل دولتی با 5/48 درصد، و گویه سازمان خصوصی با 6/38 درصد، از لحاظ تحت نظارت بودن گویه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با 9/42 درصد و گویه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با 6/35 درصد فراوانی را به خود اختصاص داده‌اند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که برای ایجاد کتابخانه ملی کشاورزی در ایران عوامل مختلفی از جمله اهداف، وظایف، امکانات، خدمات، نیروی انسانی و فضا از جمله مؤلفه‌هایی است که در ایجاد کتابخانه ملی کشاورزی ایران باید در نظر گرفنه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2052 - بررسی مشکلات حفاظت، نگهداری و مرمت مواد کاغذی در کتابخانه‌های واسپاری ایران
        فاطمه شکری اشرف السادات بزرگی
        هدف: هدفاصلی این پژوهش بررسی مشکلات حفاظت، نگهداری و مرمت مواد کاغذی در کتابخانه‌های واسپاری ایران است و این امر با بررسی وضعیت موجود و مقایسه آن با شرایط مطلوب صورت گرفته است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی توصیفی است و گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ای مبتنی بر پرسش چکیده کامل
        هدف: هدفاصلی این پژوهش بررسی مشکلات حفاظت، نگهداری و مرمت مواد کاغذی در کتابخانه‌های واسپاری ایران است و این امر با بررسی وضعیت موجود و مقایسه آن با شرایط مطلوب صورت گرفته است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی توصیفی است و گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ای مبتنی بر پرسشنامه استاندارد ایفلا و توزیع آن میان کارکنان بخش حفاظت و مرمت کتابخانه‌های مورد پژوهش که 49 نفر بوده‌اند صورت گرفته است. داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی و با کمک نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته‌ها: پژوهش نشان می‌دهد که بیشترین اولویت مواد آسیب دیده به کتابهای چاپی فارسی تعلق گرفته و بیشترین کوشش در حفظ و نگهداری نسخ خطی می‌شود. 60درصد کتابخانه‌ها از تجهیزات مناسب جهت کنترل محیط و همچنین اطفای حریق استفاده نمی‌کنند و 40 درصد کتابخانه‌ها طرح پیشگیری از حوادث و مسیر دسترسی به کتابخانه هنگام بروز حریق ندارند. نتایج: نتایجبه دست آمده از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد وضعیت حفاظت و نگهداری در40% کتابخانه‌ها نامناسب است و هیچ یک از کتابخانه‌ها، آموزش حفاظت و نگهداری را برای کارکنان و کتابداران جدی نگرفته‌اند. و برنامه مکتوب و مدونی در رابطه با حفاظت و نگهداری منابع ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2053 - بررسی وضعیت رابط کاربر پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی(مگیران و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی)
        معصومه منصوری یعقوب نوروزی
        هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی محیط رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران و سید انجام شده است، تا مشخص گردد از نظر کاربران متخصص میزان هم‌خوانی محیط رابط کاربر هر یک از دو پایگاه با مؤلفه‌های نیلسن چقدر است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است، و به روش ارزیابی چکیده کامل
        هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی محیط رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران و سید انجام شده است، تا مشخص گردد از نظر کاربران متخصص میزان هم‌خوانی محیط رابط کاربر هر یک از دو پایگاه با مؤلفه‌های نیلسن چقدر است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است، و به روش ارزیابی مکاشفه ای انجام گرفته است. 5 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی به روش نمونه‌گیری نظری و با رویکرد نمونه گیری در دسترس به عنوان ارزیاب انتخاب شدند. پایگاه های فوق الذکر با استفاده از سیاهه وارسی شامل ده مؤلفه اصلی نیلسن و 115 مؤلفه فرعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای هر یک از مؤلفه‌ها درجه شدت در نظر گرفته شد. حاصل‌ضرب امتیاز کسب شده از هر مؤلفه در درجه شدت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نهایت برای هر یک از مؤلفه های اصلی جمع امتیازات و درصد امتیازات حاصل شد. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان داد پایگاه مگیران از مجموع 402 امتیاز مؤلفه های فرعی، 5/239 امتیاز و پایگاه " سید" 75/167 امتیاز را کسب کردند. بنابراین میزان هم‌خوانی پایگاه مگیران با ده مؤلفه نیلسن 73/59 (کمی بیش از حد متوسط) و در پایگاه سید 65/43 درصد (کمتر از حد متوسط) است. نتیجه گیری: نتایج ارزیابی نشان داد در پایگاه مگیران مؤلفه ثبات و یک‌دستی با رعایت 5/90 درصد معیارها، بیش از سایر مؤلفه ها با معیارها هم‌خوانی دارد، و مؤلفه انعطاف پذیری با رعایت 7/9 درصد معیارها کمترین هم‌خوانی را از بین ده مؤلفه نیلسن دارد. در پایگاه سید مؤلفه انطباق با دنیای واقعی با امتیاز 2/84 درصد بیشترین هم‌خوانی و مؤلفه شناسایی/ تصحیح خطا با کسب صفر درصد کمترین هم‌خوانی را از بین مؤلفه‌های نیلسن داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2054 - تجزیه وتحلیل تولیدات علمی حوزه" اقتصاد ـ بازرگانی " ایرانیان در نمایه استنادی علوم(web of science)
        داوود گرجی زاده
        هدف: در سالهای اخیر بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات و تولیدات علمی به صورت موضوعی، بین المللی، ملی و موسسه‌ای مورد توجه پژوهشگران دنیا قرار گرفته است.با در نظرگرفتن سیاستهای علمی کشور مبنی بر توسعه علمی و کسب جایگاههای بهتر در سطح بین المللی و اهمیت سنجش علم و تاثیر آن چکیده کامل
        هدف: در سالهای اخیر بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات و تولیدات علمی به صورت موضوعی، بین المللی، ملی و موسسه‌ای مورد توجه پژوهشگران دنیا قرار گرفته است.با در نظرگرفتن سیاستهای علمی کشور مبنی بر توسعه علمی و کسب جایگاههای بهتر در سطح بین المللی و اهمیت سنجش علم و تاثیر آن در سیاستگذاری‌های علمی به صورت خرد و کلان و از طرفی کاربرد عملی بسیار زیاد نتایج تحقیقات علمی ،رشته‌های علوم اقتصادی وبازرگانی درایران لازم است که حوزه‌های علمی اقتصاد و بازرگانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. رشته‌های علوم اقتصادی و بازرگانی مجموعه دانشهای مربوط به اقتصاد وبازرگانی را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. لذا تجزیه و تحلیل تولیداتعلمی حوزه‌های علمی علوم اقتصادی و بازرگانی نیز دارای اهمیت خاصی در پیشبرد و توسعه کشور میباشند. روش شناسی: روش این پژوهش یک روش کمی است وبه کمک فنون علم سنجی صورت می گیرد. این پژوهش تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی را در بازه زمانی 1990 تا 2010 مورد مطالعه قرار داده است . یافته ها: نتایج نشان می دهد که رشد مقالات علمی ایرانیان در رشته‌های &ldquo;اقتصاد ـ بازرگانی&rdquo; در بازه زمانی مورد مطالعه رشد قابل قبولی داشته است. و76 ٪ از تولیدات علمی ایرانیان در رشته‌های "اقتصاد ـ بازرگانی" به صورت درون سازمانی نوشته شد. همچنین پژوهشگران ایرانی بیش از پنجاه درصد از تولیدات علمی خود در حوزه‌های مورد مطالعه را در مجلات با کیفیت و درجه اول این حوزه‌ها منتشر کرده اند.و درصد بالایی از مقالات "اقتصاد ـ بازرگانی" (93%) پژوهشگران ایرانی به عنوان نویسنده اصلی بودند. نتیجه گیری: با مقایسه تولیدات علمی ایران با دو رقیب خود در خاورمیانه یعنی مصر و ترکیه دررشته‌های "اقتصادـ بازرگانی" نتایج نشان داد که ایران در رشته‌های مذکور دارای رشد قابل توجهی بود ولی کشور ترکیه از ایران در این زمینه پیشی گرفته و کشور مصر در جایگاه سوم قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2055 - مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران
        لیلا نعمتی انارکی فهیمه باب الحوائجی
        هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی دانشگاه‌های ایران، تهران و شهید بهشتی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران است. روش‌شناسی: پژوهش حاضراز نوع پیمایشی و توصیفی است. برای گردآوری داده‌ها از روش توزیع تصادفی پرسشنامه استفاده شد که پس از بررس چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی دانشگاه‌های ایران، تهران و شهید بهشتی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران است. روش‌شناسی: پژوهش حاضراز نوع پیمایشی و توصیفی است. برای گردآوری داده‌ها از روش توزیع تصادفی پرسشنامه استفاده شد که پس از بررسی روایی و پایایی در‌اختیاردانشجویان پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی (جمعاً 300 نفر) قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای آمار توصیفی نظیرجداول فراوانی، نمودارهای ستونی و محاسبه شاخص‌های مرکزی مانند میانگین استفاده شد. برای محاسبه آمار‌های لازم از نرم‌افزار Excel استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان استفاده و آگاهی دانشجویان در هر سه دانشگاه پایین‌تر از حد متوسط است. افرادی که از وجود کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی آگاه نبودند. دانشجویان در هر سه دانشگاه بیشترین مشکل را نا آشنایی با این کتابخانه اعلام نمودند. در کل از میان دانشگاه‌های مورد بررسی دانشگاه تهران در پایگاه‌های Proquest، Scopus، Thomson، Elsevier وEndNoteبیشترین میزان استفاده را داشت. میانگین امتیاز توانایی دانشجویان در بهره‌گیری از راهبردهای جستجو برای دانشگاه ایران، تهران و شهید بهشتی به ترتیب 43/2، 89/2 و 87/2 است. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که توانمندی پژوهشی دانشجویان پایین‌تر ازحد متوسط است و در حد مطلوبی قرار ندارد. پیشنهاد می‌گردد آگاهی و توانایی پژوهشی دانشجویان را به طرق مختلف افزایش دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2056 - تحلیل استنادی تطبیقی پروانه های ثبت اختراع مخترعان ایرانی و ترکیه ای در پایگاههای بین المللی ثبت اختراع از سال 1988 تا 2008
        موسی مجیدی مژده دهقانی
        هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی تطبیقی و تحلیل استنادی پروانه های ثبت اختراع مخترعان ایرانی و ترکیه ای برای تعیین تاثیر فناورانه اختراع مخترعان ایرانی و ترکیه ای در اداره ثبت اختراع امریکا و اروپا است. روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده است، ا چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی تطبیقی و تحلیل استنادی پروانه های ثبت اختراع مخترعان ایرانی و ترکیه ای برای تعیین تاثیر فناورانه اختراع مخترعان ایرانی و ترکیه ای در اداره ثبت اختراع امریکا و اروپا است. روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده است، ابتدا در دو پایگاه بین المللی [1]US patent و[2]EPO پروانه های ثبت اختراع مخترعان ایرانی و ترکیه ای بازیابی و سپس به بررسی پروانه مورد نظر پرداخته شد. یافته های این پژوهش پس از جمع آوری، توسط آمار توصیفی و با استفاده از نرم افزار اکسل مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مخترعان ایرانی 63 و مخترعان ترکیه ای 619 پروانه ثبت اختراع در اداره ثبت اختراع امریکا و اروپا از سال 1988تا2008 با پسوند IR برای ایران و TR برای ترکیه ثبت کرده اند. که در مجموع 5/69 درصد استناد به منابع پیشین مخترعان ایرانی و4/87 درصد استناد به منابع پیشین مخترعان ترکیه ای به پروانه های ثبت اختراع و 5/30 درصد استناد به منابع پیشین مخترعان ایرانی و 60/12 درصد استناد به منابع پیشین مخترعان ترکیه ای به منابع غیر پروانه ثبت اختراع بوده است. بالاترین میزان استناد دریافتی مخترعان ترکیه ای با 257 استناد در رده موضوعی B ( عملیات اجرایی) و بالاترین میزان استناد دریافتی مخترعان ایرانی با 119 استناد در رده موضوعی E (سازه های ثابت) بوده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین پروانه ثبت اختراع با مشارکت مخترعان ایرانی در رده موضوعی C یعنی گروه شیمی و متالوژی با 98/26 درصد و بیشترین اختراع های ثبت شده با مشارکت مخترعان ترکیه ای در رده موضوعی A یعنی کالاهای ضروری با 32/16 درصد است در حالی که پروانه های ثبت اختراع مخترعان ایرانی بیشترین استناد دریافتی را دررده موضوعی E (سازه های ثابت) با 119 استناد وپروانه های ثبت اختراع مخترعان ترکیه ای بیشترین استناد را در رده موضوعی B (عملیات اجرایی) با 257 استناد دریافت کرده اند. [1].The United States Patent and Trademark Office (USPTO): http://www.uspto.gov [2].The European Patent Office( esp@cent): http://ep.espacenet.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2057 - بررسی مفهوم فرهنگ وجایگاه مفهوم صلح در کتابهای کودکان در ایران در سالهای 85-70
        زهره میرحسینی نیر ترقی خواه دیلمقانی
        پژوهش حاضر به معرفی مولفه های گوناگون مفهوم فرهنگ در 52 عنوان از کتابهای کودکان (کتابهای تالیفی و ترجمه) در ایران با روش تحلیل محتوای کیفی در سالهای 85-70 پرداخته است. مفهوم صلح به عنوان یکی از مولفه های مفهوم فرهنگ که نقش مهمی را درایجاد ارتباط میان کودکان فرهنگهای ملل چکیده کامل
        پژوهش حاضر به معرفی مولفه های گوناگون مفهوم فرهنگ در 52 عنوان از کتابهای کودکان (کتابهای تالیفی و ترجمه) در ایران با روش تحلیل محتوای کیفی در سالهای 85-70 پرداخته است. مفهوم صلح به عنوان یکی از مولفه های مفهوم فرهنگ که نقش مهمی را درایجاد ارتباط میان کودکان فرهنگهای ملل مختلف بر عهده دارد وبا این هدف که تا چه اندازه و با چه نگرشی به این مقوله در کتابهای کودکان اشاره شده است ، مورد توجه خاص قرار گرفته است. در کل 25 مدخل اساسی برای معرفی فرهنگ در کتابهای کودکان استخراج شد. نتایج نشان میدهد که شاخص ترین مقوله یا مدخل اصلی برای معرفی یک فرهنگ در کتابهای مورد مطالعه اعم از تالیف وترجمه، مدخل اصلی "نظام های سیاسی" با فراوانی 139 مورد تکراراز میان 1158مورد داده های مورد تحلیل وبه میزان 12% بوده است. در کتابهای تالیفی شاخص ترین مقوله یا مدخل اصلی برای معرفی فرهنگ ،مقوله یا مدخل "آثار تاریخی" با 44 مورد تکرار ومیزان 14% از کل 314 مورد اشاره به فرهنگ ایران می باشد. "مفهوم صلح" تنها با30 مورد اشاره ومیزان 025% از کل داده های تحلیل شده از سهم بسیار ناچیزی در میان دیگر مولفه های معرف فرهنگ برخورداراست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2058 - بررسی میزان هم‌تألیفی پژوهشگران ایرانی حوزه روانشناسی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بین سال‌های 1390-1386
        هاجر صالحی فریبا نظری
        هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان هم تألیفی پژوهشگران ایرانی در حوزه روانشناسی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در سال‌های 1390-1386 بود. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش توصیفی - تحلیلی با استفاده از ابزارهای علم سنجی استفاده شده است. ابزار پژوهش پایگاه استنادی علوم چکیده کامل
        هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان هم تألیفی پژوهشگران ایرانی در حوزه روانشناسی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در سال‌های 1390-1386 بود. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش توصیفی - تحلیلی با استفاده از ابزارهای علم سنجی استفاده شده است. ابزار پژوهش پایگاه استنادی علوم جهان اسلام است. جهت درون‌دهی داده‌ها و انجام محاسبه‌ها از نرم افزار اکسل استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه مقاله‌های نمایه شده در حوزه روانشناسی، در بازه زمانی 1390-1386 است که در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه شده است. در این پژوهش شاخص همکاری، درجه همکاری و ضریب همکاری برای رشته روانشناسی محاسبه شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مدارک چهار نویسنده‌ای با نرخ رشد 32/0، دارای بیشترین رشد در میان مدارک با سایر الگوهای هم تألیفی بوده‌اند. ضریب مشارکت پژوهشگران در دوره مورد مطالعه برابر با 54/0 و بیشترین ضریب همکاری مربوط به سال 1390 برابر با 59/0 ، میانگین درجه همکاری در سال‌های بررسی شده برابر 83/0 بوده است. نتیجه گیری: در مجموع از پژوهش حاضر استنباط می‌شود که پژوهشگران روانشناسی تمایل به تولید مقاله‌های چند نویسنده‌ای دارند؛ به طوری‌که با وجود افزایش و رشد مقاله‌های روانشناسی، مقاله‌ها و مدارک یک نویسنده‌ در بیشتر سال‌ها کاهش یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2059 - بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس عوامل جمعیت شناختی
        ابراهیم ملایی احمد شعبانی رقیه قضاویی آدریانی
        هدف: هدف از این پژوهش بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس عوامل جمعیت شناختی است. روشپژوهش: روش پژوهش از نوع پیمایشی - توصیفی است. جامعه آماری کلیه اعضای کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هس چکیده کامل
        هدف: هدف از این پژوهش بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس عوامل جمعیت شناختی است. روشپژوهش: روش پژوهش از نوع پیمایشی - توصیفی است. جامعه آماری کلیه اعضای کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هستند که تعداد 459 نفر با استفاده از نمونه گیری خوشه‌ای به عنوان نمونه آماری برگزیده شدند. برای نیل به اهداف تحقیق از پرسش‌نامه محقق ساخته بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو استفاده گردید که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر با 96/0 محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی، از آزمون‌های t، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون آل. اس.دی استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد از میان عوامل جمعیت شناختی بر حسب جنسیت اختلاف مشاهده شده بین میانگین نمرات مؤلفه‌های بهبود خدمات جنبی معنادار نبود. بر حسب وضعیت تأهل فقط اختلاف مشاهده شده بین میانگین نمرات مؤلفه خدمات برون کتابخانه‌ای (001/0) معنادار بود. بر حسب سن (001/0)، سطح تحصیلات (001/0) و وضعیت شغلی (001/0) در هر سه مؤلفه بهبود خدمات جنبی تفاوت معناداری وجود دارد و برحسب سابقه استفاده از خدمات کتابخانه در دو مؤلفه خدمات برون کتابخانه‌ای (006/0) و برگزاری برنامه‌های قصه گویی (039/0) تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری: در رابطه با عامل جمعیت شناختی میزان تحصیلات، کاربران در تمامی مقاطع تحصیلی نظرات مثبتی در رابطه با سه مؤلفه خدمات جنبی ابراز داشتند. در خصوص دو مؤلفه خدمات برون کتابخانه‌ای و برگزاری برنامه‌های قصه گویی بین نظرات پاسخ‌گویان بر اساس سابقه استفاده از خدمات کتابخانه تفاوت وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2060 - ارزیابی تطبیقی مدارک علمی نمایه شدۀ دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه اسکوپوس
        عبدالرضا نوروزی چاکلی جعفر قلی ملامحمدی
        هدف: مهم‌ترین هدف این پژوهش، ارزیابی تطبیقی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 2007 و 2008، در پایگاه اسکوپوس، به لحاظ تنوّع مدارک، زبان، گروه‌های موضوعی، منابع منتشرکننده و نشریات تحت پوشش در آن پایگاه است. روش‌شناسی: این پژوهش با استفاده از روش‌های اسنادی و تحل چکیده کامل
        هدف: مهم‌ترین هدف این پژوهش، ارزیابی تطبیقی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 2007 و 2008، در پایگاه اسکوپوس، به لحاظ تنوّع مدارک، زبان، گروه‌های موضوعی، منابع منتشرکننده و نشریات تحت پوشش در آن پایگاه است. روش‌شناسی: این پژوهش با استفاده از روش‌های اسنادی و تحلیل استنادی به انجام رسیده است. همچنین، به منظور تجزیه و تحلیل وضعیت هر یک از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی،‌ از روش تطبیقی استفاده به عمل آمده است. یافته‌ها:یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که تعداد تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 2008 بیش از سال 2007 بوده است، به طوری که تولیدات علمی این سال به میزان 62 درصد رشد نشان می‌دهد. به همین ترتیب، تنوّع انواع مدارک و زبانِ تولیدات علمی نمایه‌سازی شدة دانشگاه آزاد اسلامی در طیّ سال‌های 2007 و 2008، همواره رو به افزایش بوده است. حوزه‌های موضوعی شیمی چندرشته‌ای و سایر حوزه‌های شیمی، ریاضیات کاربردی، داروشناسی و داروسازی، علوم و فنّاوری غذایی، دامپزشکی، کشاورزی، علوم دامی و لبنی و علوم محیطی، از جمله گروه‌های موضوعی هستند که بیشترین سهم از تولیدات علمی نمایه‌سازی شدة دانشگاه آزاد اسلامی را در پایگاه اسکوپوس به خود اختصاص داده‌اند. نتیجه گیری: شریۀ INTERNATIONAL JOURNAL OF ENVIRONMENTAL SCIENCE AND TECHNOLOGY مربوط به دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تنها نشریۀ دانشگاه آزاد اسلامی است که در پایگاه اسکوپوس تحت پوشش قرار گرفته و انتشار قریب 61/0 درصد از تولیدات علمی نمایه شدۀ دانشگاه آزاد اسلامی در طی دورۀ ده سالۀ مورد مطالعه را در آن پایگاه برعهده داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2061 - بررسی تطبیقی گرایش‌های رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای انگلستان، کانادا و آمریکا با ایران: با تاکید بر تاثیر آنها بر میزان تولید علم در عرصه بین‌المللی
        سید مهدی طاهری محمد علائی آرانی
        هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین تفاوت گرایش های رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای انگلیس، آمریکا، و کانادا[1] با ایران و تاثیر آن بر میزان تولید علم تخصصی در عرصه بین المللی در این کشورها انجام شد؛ روش/رویکرد پژوهش: رویکرد مورد استفاده برای انجام پژوهش، رویکرد تحلیلی چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین تفاوت گرایش های رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای انگلیس، آمریکا، و کانادا[1] با ایران و تاثیر آن بر میزان تولید علم تخصصی در عرصه بین المللی در این کشورها انجام شد؛ روش/رویکرد پژوهش: رویکرد مورد استفاده برای انجام پژوهش، رویکرد تحلیلی ـ مقایسه ای بود، و گردآوری داده‌ها بر اساس روش اسنادی (کتابخانه ای)صروت گرفت؛ یافته‌ها: یافته های پژوهش در مورد تعداد گرایش های رشته کتابداری در کشورهای مورد مقایسه با ایران نشان داد، آمریکا دارای 46 گرایش، کانادا 24 گرایش، و انگلستان 20 گرایش تخصصی است. این درحالی است که ایران فقط دارای 10 گرایش آن هم به صورت پراکنده و غیر هدفمند در چندین نوع دانشگاه و نظام آموزشی است. از سوی دیگر، میزان تولیدات علمی در این رشته در کشورهای مورد مقایسه با ایران در مجموع بیش از 43 درصد از کل تولیدات علمی دنیا (نمایه شده درپایگاهوب علم (WOS)،موسسه اطلاعات علمی تامسون (آی.اس.آی)) را در بین سال های 2000 تا 2009 در مقابل سهم 0.255 درصدی ایران بود. نتیجه گیری: تفسیر یافته ها حاکی از آن است که تعدد گرایش‌های تخصصی که بر اساس نیازهای جامعه بومی، همگامی با تحولات همه جانبه و فناوری های نوین اطلاعاتی، و به طور کلی بلوغ رشته کتابداری و اطلاع ‌رسانی است، بر میزان تولید علم کشورها در حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی تاثیر مستقیم دارد. 3ـ در آغاز پژوهش قرار بود کشور استرالیا نیز در کنار کشورهای مورد مقایسه با ایران قرار بگیرد تا مقایسه بین کشورها انگلو-ساکسون با ایران باشد. اما به دلیل عدم وجود اطلاعات دقیق و روزآمد از گرایش های رشته کتابداری و اطلاع رسانی در استرالیا (علیرغم بررسی گسترده پژوهشگر)، نام این کشور از جامعه پژوهش حذف گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2062 - بررسی مقایسه‌ای وضعیّت کتابخانه‌های دانشگاه پیام نور در مرکز استان‌ها ، بر مبنای «استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران»
        موسی مجیدی اصغر موسایی
        هدف: از این تحقیق بررسی مقایسه ای وضعیت کتابخانه های دانشگاه پیام نور در مرکز استان ها بر مبنای استاندارد های کتابخانه های دانشگاهی ایران می باشد. روش پژوهش :این تحقیق با روش پیمایشی - تحلیلی انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. جامعه پژوهش، کلیه کتاب چکیده کامل
        هدف: از این تحقیق بررسی مقایسه ای وضعیت کتابخانه های دانشگاه پیام نور در مرکز استان ها بر مبنای استاندارد های کتابخانه های دانشگاهی ایران می باشد. روش پژوهش :این تحقیق با روش پیمایشی - تحلیلی انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. جامعه پژوهش، کلیه کتابخانه های دانشگاه پیام نور واقع در مرکز استان ها می باشد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss واکسل مورد تجزبه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد به طور میانگین از نظر کیفی، با استاندارد اهداف و وظایف (98/59%)، استاندارد سازمان و مدیریت (33/62%)، استاندارد نیروی انسانی(43/59%)، استاندارد مجموعه (83/55%)، استاندارد سازماندهی منابع(75%)، استاندارد خدمات(52/49%)، استاندارد ساختمان و تجهیزات(32/38%)و استاندارد بودجه (25/35%) مطابقت دارند. میانگین کل مطابقت کتابخانه های مورد مطالعه با استاندارد ها از نظر کیفی(45/54%) می باشد، اما از نظر رویکرد کمی، استاندارد نیروی انسانی با(72 /5%) و استاندارد مجموعه کتابخانه با(13/13%) اختلاف قابل ملاحظه ای با استاندارد ها دارند. در خصوص میزان مطابقت کتابخانه های مورد مطالعه برای رعایت استاندارد فضای مورد نیاز با (09/7%)در وضعیت نامساعدی قرار دارند. نتیجه گیری: در مجموع از 8 استاندارد مورد بررسی، استاندارد سازماندهی منابع با(75%) بیشترین میزان مطابقت را داراست و رویکرد کمی استاندارد نیروی انسانی با (72 /5%) کمترین میزان مطابقت را دارند. یافته های پژوهش حاضر، فرضیه پژوهش " کتابخانه های مرکز استان های دانشگاه پیام نور با استاندارد های کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت ندارند" را تأیید می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2063 - تحلیل مقایسه‌ای کیفیت تولیدات علمی و ثبت‌ اختراعات کشور ایران و ترکیه بر اساس اطلاعات پایگاه‌های استنادی اسکوپوس و ثبت‌ اختراعات آمریکا
        بهجت طاهری دولت آبادی عبدالرضا نوروزی چاکلی
        هدف: هدف از این مطالعه تحلیل مقایسه‌ای کیفیت مقالات علمی و ثبت ‌اختراعات دو کشور ایران و ترکیه با استفاده از پایگاه ثبت ‌اختراعات آمریکا و پایگاه استنادی اسکوپوس و بررسی وضعیت علم و فناوری این دو کشور در سطح بین‌المللی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های علم‌ چکیده کامل
        هدف: هدف از این مطالعه تحلیل مقایسه‌ای کیفیت مقالات علمی و ثبت ‌اختراعات دو کشور ایران و ترکیه با استفاده از پایگاه ثبت ‌اختراعات آمریکا و پایگاه استنادی اسکوپوس و بررسی وضعیت علم و فناوری این دو کشور در سطح بین‌المللی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های علم‌سنجی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه اختراعات ثبت‌ شده و مقالات علمی مربوط به کشورهای ایران و ترکیه در پایگاه ثبت‌ اختراعات آمریکا و پایگاه استنادی اسکوپوس است. داده‌های این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و استنباطی (هم‌بستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: کشور ایران در پایگاه اسکوپوس و ثبت‌ اختراعات آمریکا به ترتیب 151159 مقاله و 143 ثبت‌اختراع؛ و کشور ترکیه 258719 مقاله و 584 ثبت‌اختراع منتشر کرده است. پس از بررسی هم‌سانی موضوعات، نتایج نشان می‌دهد که هم‌سانی موضوعی در بین مقالات کشور ایران و ترکیه بسیار کم دیده می‌شود. در حالی که هم‌سانی موضوعی بین ثبت‌ اختراعات در کشور ایران و ترکیه وجود دارد. نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که تولیدات علمی و ثبت‌ اختراعات کشور ترکیه نسبت به کشور ایران به لحاظ کیفیت برتری دارد و در بیشتر موارد کشور ترکیه در شاخص‌های مورد بررسی شرایط بهتری را داراست. اما با این حال، برای بهبود کمیت و مهم‌تر از آن کیفیت تولیدات علمی، می‌توان همکاری‌های خود را با دیگر کشورها افزایش داده و با تشکیل جبهه‌های پژوهش با کشورهای پیشرو در حوزه‌های موضوعی مختلف وضعیت تولیدات علمی و در نهایت ثبت‌ اختراعات را به عنوان یک شاخص فناوری افزایش داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2064 - تولیدات علمی نمایه‌سازی شدۀ ایران و کشورهای اسلامی منطقۀ خاورمیانه در WOS (2003- 2007)
        عبدالرضا نوروزی چاکلی محمد حسن زاده
        این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از روش تجزیه و تحلیل تطبیقی، از ابعادی گوناگون، به ارزیابی و مقایسۀ تولیدات علمی نمایه‌سازی شدۀ ایران، ترکیه، مصر، پاکستان و عربستان در پایگاه WOS، در طیّ دورۀ پنج سالۀ 2003 تا 2007 می‌پردازد. مقایسۀ تولیدات ع چکیده کامل
        این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از روش تجزیه و تحلیل تطبیقی، از ابعادی گوناگون، به ارزیابی و مقایسۀ تولیدات علمی نمایه‌سازی شدۀ ایران، ترکیه، مصر، پاکستان و عربستان در پایگاه WOS، در طیّ دورۀ پنج سالۀ 2003 تا 2007 می‌پردازد. مقایسۀ تولیدات علمی هر یک از این کشورها از نظر تنوّع زبانی، تنوّع مدارک، گروه‌های موضوعی، وابستگی سازمانی و تعداد و میزان رشد، مهم‌ترین هدف‌های این مقاله محسوب می‌شود. علاوه بر این، ارزیابی مطلوبیّت عملکرد تولیدات علمی هر یک از این کشورها با استفاده از شاخص ترکیبیِ میانگین تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه نسبت به هر تولید علمی نمایه‌سازی شده، بخش دیگری از مباحث این مقاله را تشکیل می‌دهد. نتایج نشان داد که گرچه از نظر تعداد تولیدات علمی نمایه‌سازی شده در پایگاه WOS، ایران پس از ترکیه و قبل از مصر قرار گرفته است، امّا با توجّه به شاخصِ ترکیبی یاد شده، از نظر مطلوبیّت عملکرد در زمینۀ تولیدات علمی نمایه‌سازی شده در آن پایگاه، ایران پس از دو کشور ترکیه و مصر قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2065 - یک دهه تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه‌های «مؤسّسة اطّلاعات علمی» ((ISI (1999 تا 2008)
        افشین موسوی چلک عبدالرضا نوروزی چاکلی
        هدف: مهم‌ترین هدف این پژوهش، ارزیابی تطبیقی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در طی دورۀ ده سالۀ 1999 تا 2008، در پایگاه WoS، به لحاظ تنوّع مدارک، زبان، گروه‌های موضوعی، منابع منتشرکننده و نشریات تحت پوشش در ISI است. روش‌پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش‌های اسنادی و چکیده کامل
        هدف: مهم‌ترین هدف این پژوهش، ارزیابی تطبیقی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در طی دورۀ ده سالۀ 1999 تا 2008، در پایگاه WoS، به لحاظ تنوّع مدارک، زبان، گروه‌های موضوعی، منابع منتشرکننده و نشریات تحت پوشش در ISI است. روش‌پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش‌های اسنادی و تحلیل استنادی به انجام رسیده است. همچنین، به منظور تجزیه و تحلیل وضعیت هر یک از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی،‌ از روش تطبیقی استفاده به عمل آمده است. یافته‌ها:یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که بیشترین تعداد تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، مربوط به دورۀ پنج سالۀ 2004 تا 2008 بوده است، به طوری که تولیدات علمی این دوره نسبت به دورۀ پنج سالۀ 1999 تا 2003، به میزان 34/905 درصد رشد نشان می‌دهد. به همین ترتیب، تنوّع انواع مدارک و زبانِ تولیدات علمی نمایه‌سازی شدة دانشگاه آزاد اسلامی در طیّ سال‌های 1999 تا 2008، همواره رو به افزایش بوده است. حوزه‌های موضوعی شیمی چندرشته‌ای و سایر حوزه‌های شیمی، ریاضیات کاربردی، داروشناسی و داروسازی، علوم و فنّاوری غذایی، دامپزشکی، کشاورزی، علوم دامی و لبنی و علوم محیطی، از جمله گروه‌های موضوعی هستند که بیشترین سهم از تولیدات علمی نمایه‌سازی شدة دانشگاه آزاد اسلامی را در پایگاه WoS به خود اختصاص داده‌اند. گزارش استنادی نشریّات ایرانی در پایگاه JCR نشان می‌دهد که در طی دورۀ ده سالۀ مورد مطالعه، هیچ یک از نشریّات دانشگاه آزاد اسلامی در آن پایگاه تحت پوشش قرار نداشتند. با وجود این، نشریۀINTERNATIONAL JOURNAL OF ENVIRONMENTAL SCIENCE AND TECHNOLOGY مربوط به دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تنها نشریۀ دانشگاه آزاد اسلامی است که در پایگاه WoS تحت پوشش قرار گرفته و انتشار قریب 52/0 درصد از تولیدات علمی نمایه شدۀ دانشگاه آزاد اسلامی در طی دورۀ ده سالۀ مورد مطالعه را در آن پایگاه برعهده داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2066 - 160 مؤلفه در ارزیابی تطبیقی کاربردپذیری وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ترکیه
        صدیقه محمد اسماعیل سمیه کاظمی کوهبنانی
        هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، ارزیابی تطبیقی وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ترکیه از نقطه نظر رعایت معیارهای مطرح در کاربردپذیری وب سایت‌ها است. روش پژوهش: روش شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است و در آن با استفاده ازسیاه چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، ارزیابی تطبیقی وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ترکیه از نقطه نظر رعایت معیارهای مطرح در کاربردپذیری وب سایت‌ها است. روش پژوهش: روش شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است و در آن با استفاده ازسیاهه وارسی، مشتمل بر 11 معیار و 160 مؤلفه وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی جامعه مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: با توجه به امتیاز وب سایت شاخص فرضی (که در آن کلیه معیارها و مؤلفه ها 100% رعایت گردیده است)، که 663 امتیاز را به خود اختصاص داده است، وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با 594 امتیاز (5/88 درصد) دارا بودن مؤلفه ها در رده اول، ترکیه با 485 امتیاز (5/70درصد) در رده دوم و عراق با 330 امتیاز (2/46 درصد) در رده سوم قرار گرفته‌اند. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش پیشنهاداتی به دست‌اندرکاران و طراحان وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به تفکیک ابعاد مطرح شده ارائه می‌شود، تا با رعایت آن کاربردپذیری در سیاهه وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه ای، به طور صددرصد تامین شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2067 - سنجش رابطه معنویت در محیط کار و تعالی سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
        فاطمه نوشین فرد آزیتا خدابخش
        هدف: هدف اصلی از این پژوهش سنجش رابطه معنویت در محیط کار و تعالی سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی- تحلیلی است. جامعه پژوهش را مدیران و کارمندان سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران تشکیل داده‌ا چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی از این پژوهش سنجش رابطه معنویت در محیط کار و تعالی سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی- تحلیلی است. جامعه پژوهش را مدیران و کارمندان سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران تشکیل داده‌اند و نمونه مورد پژوهش 260 نفر بوده است که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش‌نامه بوده است و از دو پرسش‌نامه معنویت در کار و تعالی سازمانی استفاده شده است. با توجه به اینکه ضریب آلفای کرونباخ برای دو پرسش‌نامه به ترتیب 789/0 و 856/0 بدست آمد، پایایی ابزار مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی توسط نرم افزار اس. پی. اس. اس. انجام شد. یافته‌ها: نشان می‌دهد که در کل، معنویت در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران دارای میانگین 27/69 نسبت به حداقل نمره (32) و حداکثر نمره (86) است. همچنین معنویت در کار در سطح فردی دارای میانگین 5/22، در سطح گروهی میانگین 04/24 و در سطح سازمانی میانگین 72/22 بوده است و نمایانگر آن است که کتابخانه ملی از سطح به نسبت بالای معنویت در محیط کار برخوردار است. تعالی سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با میانگین 03/217، نسبت به حداقل نمره (144) و حداکثر نمره (289) در وضعیت خوبی قرار دارد. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه معنویت در محیط کار در سطح گروهی بیشتر از دو سطح فردی و سازمانی است. این امر بیانگر احساس همبستگی بیشتر در میان کارکنان است لیکن، لازم است به علل پایین بودن معنویت در دو سطح دیگر پرداخته شود. به طور کلی با توجه به نتایج پژوهش می‌توان اذعان داشت که بین معنویت در محیط کار با تعالی سازمانی در کتابخانه ملی ایران رابطه معنی‌داری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2068 - ارائه الگویی برای میز مرجع دیجیتال کتابخانه های دانشگاهی ایران براساس تحلیل محتوای میز مرجع دیجیتال کتابخانه های دانشگاه های برتر دنیا
        فاطمه نوشین فرد آزاده اسماعیل زاده
        هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگو برای میز مرجع دیجیتال کتابخانه های دانشگاهی ایران به تحلیل محتوای میز مرجع دیجیتال کتابخانه دانشگاه های برتر دنیا می پردازد. روش شناسی: ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوا، 16 میز مرجع دیجیتالی کتابخانه های دانشگاههای برتر دنیا مورد برر چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگو برای میز مرجع دیجیتال کتابخانه های دانشگاهی ایران به تحلیل محتوای میز مرجع دیجیتال کتابخانه دانشگاه های برتر دنیا می پردازد. روش شناسی: ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوا، 16 میز مرجع دیجیتالی کتابخانه های دانشگاههای برتر دنیا مورد بررسی قرار گرفت و پس از حذف موارد مشابه و مترادف، جمعاً 30 ویژگی استخراج شد و از طریق روش دلفی از صاحبنظران در مورد آنها نظرخواهی شد. در نهایت، با اعمال حداقل میانگین 4، 26 ویژگی برای طراحی میز مرجع انتخاب و در الگوی پیشنهادی اعمال گردید. همچنین کتابخانه های دانشگاه های ایران که دارای میز مرجع دیجیتال بودند و تعداد آنها 13 کتابخانه بود با استفاده از سیاهه وارسی فوق مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که پنج ویژگی محتوایی نام و نام خانوادگی کاربر، شماره تلفن، نشانی پست الکترونیکی، پرسش کاربر، ارسال سوال به صورت تلفنی، پست الکترونیکی، مصاحبه(ارتباط کلامی) با 100 درصد بالاترین درصد؛ و دو ویژگی محتوایی شماره نمابر، ارائه شناسه کاربری و کلمه عبور از طرف کتابخانه برای دسترسی کاربر به اطلاعاتی که حجم زیادی دارند با 5/12 درصد پایین ترین درصد در میز مرجع دیجیتال کلیه کتابخانه های دانشگاهی برتر دنیا بودند. دو ویژگی راهنمای استفاده از میز مرجع دیجیتال و پرسش کاربر با میانگین 80/4 بالاترین میانگین و ویژگی نشانی پستی کاربر با میانگین 47/3 کمترین میزان اهمیت را در میان ویژگی های برگزیده برای میز مرجع داشته است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان چنین استنباط کرد که درصد بسیار کمی از کتابخانه های دانشگاهی ایران دارای میز مرجع دیجیتال هستند و این تعداد نیز از لحاظ دارا بودن ویژگی های محتوایی در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. از این رو لازم است کتابخانه های دانشگاهی در کشور با راه اندازی میز مرجع دیجیتال کاربران را در بهره گیری گسترده تر از خدمات کتابخانه یاری رسانند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2069 - وجودشناسی نور در فلسفه&lrm;ی اشراق و نسبت آن با معماری ایرانی- اسلامی
        زینب عرب
        در میان عارفان و فیلسوفان اسلامی، شیخ اشراق از جایگاهی یگانه برخوردار است. او بنیان‌گذار فلسفه اشراق است. میراث فلسفی مشترک میان ایران، اسلام و یونان در حکمت و فلسفه‌ی او هویدا است. ساحت اندیشه این فیلسوف، بر وجودشناسی نور استوار است. او از نور رمزگشایی کرده و برای آن م چکیده کامل
        در میان عارفان و فیلسوفان اسلامی، شیخ اشراق از جایگاهی یگانه برخوردار است. او بنیان‌گذار فلسفه اشراق است. میراث فلسفی مشترک میان ایران، اسلام و یونان در حکمت و فلسفه‌ی او هویدا است. ساحت اندیشه این فیلسوف، بر وجودشناسی نور استوار است. او از نور رمزگشایی کرده و برای آن مراتبی را تعین نموده است. این مرتبه از نورالانوار که علت وجود تمام موجودات است آغاز می‌شود و با ظلمت و و عدم نور به پایان می‌رسد. پرتو افشانی نور در اندیشه‌ی شیخ اشراق تاثیر بسیار بر معماران ایرانی- اسلامی داشته است. چرا که معماری به عنوان کالبد زمان از فلسفه همچون روح زمان تاثیر می‌پذیرد. از این‌رو این پژوهش در پی بررسی نظریه نورالانوار سهرودی است تا از این طریق بتواند تطبیقی بین فلسفه‌ی اشراق و معماری ایرانی- اسلامی ایجاد کند. این پژوهش از نوع کیفی است و روش تحقیق در آن به روش توصیفی و تحلیلی است. بر اساس نتایج به دست آمده می‌توان گفت که نور در معماری ایرانی- اسلامی همچون حکمت اشراقی، تجلی از وحدت الهی است. سسلسه مراتب نوری در معماری ایرانی- اسلامی متاثر از طبقات نوری در فلسفه‌ی اشراقی است که بر درجات نور و ظلمت استوار است. معماران ایرانی- اسلامی با تاثیر گرفتن از فیضان نورالانوار با استفاده از نور و بازی‌های نوری در عناصر و بخش‌های مختلف معماری یک سلسله مراتب نوری را در فضاهای معماری داخلی و خارجی بنا‌ها و بخش‌های مختلف آن ایجاد کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2070 - کاربرد هوش مصنوعی در ایده پردازی فرمی فضای معماری تعلق‌پذیر با رویکرد روانشناسی محیط (نمونه موردی: مرکز شهر آینده ی ایرانی- اسلامی)
        علی پردل ندا ضیاء بخش
        هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش چکیده کامل
        هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش این است که با بررسی مبانی نظری روانشناسی محیط، شاخصه‌های فضای معماری تعلق پذیر شناسایی و سپس با بررسی نمونه موردی، تأثیر استفاده از هوش مصنوعی در خلق فضای معماری تعلق پذیر از جنبه فرمی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی و از نوع کیفی است که با مطالعه منابع کتابخانه ای و سپس تحلیل داده ها به شیوه منطقی صورت گرفته است. ابزار پژوهش در این تحقیق هوش مصنوعی میدجرنی است که چند وقتی است در حوزه خلق تصاویر هنری از واژگان ورودی به آن، معرفی شده و مورد توجه هنرمندان و معمارن مختلفی قرار گرفته است. در نهایت می‌توان نتیجه گرفته، درست است که با طرح‌های مفهومی روبه‌رو هستیم که در آینده نزدیک به واقعیت تبدیل نمی‌شوند، اما می‌توانند روی خلاقیت معماران تأثیرگذاری مثبتی داشته باشند و آینده‌ای را بسازد که امروزه به ذهن اکثر افراد نخواهد رسید. کاربرد این تصاویر در خلق فضاهای تعلق پذیر تنها نمونه ای از کاربرد هوش مصنوعی در فرایند طراحی معماری می‌باشد و می‌تواند برای پژوهشگران معماری در حوزه های مختلف، الهام بخش باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2071 - ارزیابی تحلیلی مسابقات ملی معماری ایران و تبیین مولفه‌های موثر آن بر ارتقای معماری معاصر کشور
        سید محمد سقراطی حیدر جهان بخش حسین صفری
        این پژوهش در شرایطی که توجه به مفهوم کیفیت و بازگشت به هویت خود در کانون توجه مسئولان کشور است، انجام شده است. بررسی روند برگزاری مسابقات ملی معماری ایران به عنوان بستری جهت بیان گرایشات فکری و مقایسه زبان نخبگان معماری معاصر می تواند نقش بسزایی در هویت یابی شهرها و معم چکیده کامل
        این پژوهش در شرایطی که توجه به مفهوم کیفیت و بازگشت به هویت خود در کانون توجه مسئولان کشور است، انجام شده است. بررسی روند برگزاری مسابقات ملی معماری ایران به عنوان بستری جهت بیان گرایشات فکری و مقایسه زبان نخبگان معماری معاصر می تواند نقش بسزایی در هویت یابی شهرها و معماری معاصر کشور داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر مسابقات ملی معماری ایران در ارتقای معماری معاصر کشور در دهه 1390 انجام شده است و در گروه تحقیقات کمی-کیفی کاربردی قرار دارد که با روشی آمیخته ابتدا داده های کیفی و سپس داده های کمی را با کمک یک طرح اکتشافی گردآوری می کند. داده های آن از طریق مصاحبه عمیق با 30 نفر از کارشناسان و صاحب نظران به دست آمده و پس از رسیدن به حد اشباع نظری، فرآیند گردآوری داده های کیفی تکمیل گردید. بخش کمی پژوهش حاضر با توجه به شاخص های حاصله به صورت پیمایشی انجام گرفت و سپس پرسشنامه اولیه طراحی شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، پاسخ ها در دو بخش توصیفی و استنباطی، تجزیه و تحلیل گردید. مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Amos Graphic برای تحلیل استنباطی پژوهش انجام شد و مهم‌ترین عوامل از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم به‌دست آمدند. در این تحقیق مولفه های دخیل در برگزاری مسابقات ملی معماری ایران که می تواند در رشد و ارتقای معماری معاصر کشور موثر باشد، شناسایی و تبیین شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2072 - بررسی و سیر تحول زندگی و فضاهای جمعی ایرانیان در عصرآل بویه
        هدیه دبیری لیلا زارع
        فضای جمعی به عنوان یکی از ارکان سازنده در شکل دهی فضاهای شهر همواره از دیرباز نقش موثری در خلق یک شهر ایده آل داشته است وشکل گیری فضاها در کالبد شهرها به منظور تعامل انسانها از آغاز بشر همواره به عنوان یکی از نیازهای انسان مطرح بوده است. نگاهی بیرونییبه تاریخ تشیع نشان چکیده کامل
        فضای جمعی به عنوان یکی از ارکان سازنده در شکل دهی فضاهای شهر همواره از دیرباز نقش موثری در خلق یک شهر ایده آل داشته است وشکل گیری فضاها در کالبد شهرها به منظور تعامل انسانها از آغاز بشر همواره به عنوان یکی از نیازهای انسان مطرح بوده است. نگاهی بیرونییبه تاریخ تشیع نشان از وجود ادوار مختلف با فراز و نشیب های فراوان در این مکتب دارد. در مقاطعی از تاریخ، تشیع در افول و فشار بوده و برخیمقاطع نیز دوران اوج تشیع به شمار می آیند. به طور طبیعی وجود دولت های شیعی در به اوج رساندن مذهب شیعه نقشی انکارناپذیر داشته استکه رشد و تعالی علمی و اجتماعی مذهب تشیع در برخی ادوار نتیجه وجود دولت های مقتدر شیعی بوده است. ظهور آل بویه و به قدرت رسیدنآنها در جهان اسلام را میتوان از جمله مقاطع اوج تشیع در زندگی و خلق فضاهای جمعی و شهری دانست، لذا این پژوهش به روش تیاریخی -تحلیلی با هدف بررسی سیر تحول زندگی در عصر آل بویه و نحوه ایجاد فضاهای جمعی و شهری ایرانییان در آن روزگیار نگیارش یافتیه و بیهبررسی شاخصهای معنابخش در فضا پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2073 - کاربرد هوش مصنوعی در ایده پردازی فرمی فضای معماری تعلق‌پذیر با رویکرد روانشناسی محیط(نمونه موردی: مرکز شهر آینده ی ایرانی- اسلامی)
        علی پردل ندا ضیاء بخش
        هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش چکیده کامل
        هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش این است که با بررسی مبانی نظری روانشناسی محیط، شاخصه‌های فضای معماری تعلق پذیر شناسایی و سپس با بررسی نمونه موردی، تأثیر استفاده از هوش مصنوعی در خلق فضای معماری تعلق پذیر از جنبه فرمی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی و از نوع کیفی است که با مطالعه منابع کتابخانه ای و سپس تحلیل داده ها به شیوه منطقی صورت گرفته است. ابزار پژوهش در این تحقیق هوش مصنوعی میدجرنی است که چند وقتی است در حوزه خلق تصاویر هنری از واژگان ورودی به آن، معرفی شده و مورد توجه هنرمندان و معمارن مختلفی قرار گرفته است. در نهایت می‌توان نتیجه گرفته، درست است که با طرح‌های مفهومی روبه‌رو هستیم که در آینده نزدیک به واقعیت تبدیل نمی‌شوند، اما می‌توانند روی خلاقیت معماران تأثیرگذاری مثبتی داشته باشند و آینده‌ای را بسازد که امروزه به ذهن اکثر افراد نخواهد رسید. کاربرد این تصاویر در خلق فضاهای تعلق پذیر تنها نمونه ای از کاربرد هوش مصنوعی در فرایند طراحی معماری می‌باشد و می‌تواند برای پژوهشگران معماری در حوزه های مختلف، الهام بخش باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2074 - بررسی فنتیکی گونه های جنس Trifolium با استفاده از صفات دانه گرده
        فهیمه سلیم پور گلاله مصطفوی شادی حاج رسولیها فریبا شریف نیا
        کشور ایران با داشتن 49 گونه علفی یکساله و چندساله از جنس Trifolium, بعد از ترکیه یکی از مراکز اصلی تنوع گونه های این جنس محسوب می شود. این جنس مشتمل بر 6 بخش می باشد. بین گونه های هر بخش تشابه فراوانی از نظر خصوصیات بخش زایشی بویژه صفات مربوط به کاسه گل به چشم می خورد ک چکیده کامل
        کشور ایران با داشتن 49 گونه علفی یکساله و چندساله از جنس Trifolium, بعد از ترکیه یکی از مراکز اصلی تنوع گونه های این جنس محسوب می شود. این جنس مشتمل بر 6 بخش می باشد. بین گونه های هر بخش تشابه فراوانی از نظر خصوصیات بخش زایشی بویژه صفات مربوط به کاسه گل به چشم می خورد که شناسایی تاکسونومیک آنها را با مشکل مواجه ساخته است. در پژوهش حاضر, به منظور بررسی کارایی صفات دانه گرده در شناسایی و مطالعه روابط گونه ها با یکدیگر, 36 گونه این جنس با کمک میکروسکوپ الکترونی لایه نگار (SEM) مورد تحقیق قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که دانه گرده سه شیار روزن دار, عمدتاً استوانه ای تا استوانه کشیده بوده و تزئینات سطح اگزین از نوع مشبک, چروکیده, حفره‌دار, سوراخدار, نقطه دار یا رگه دار است. گونه های نزدیک T. tomentosum و T. bullatum با توجه به نوع تزئینات به راحتی قابل تفکیک هستند. گونه T. aureum با داشتن تزئینات از نوع چروکیده (Rugulate) از گونه مشابه T. campestre که دارای تزئینات مشبک (Reticulate) است قابل تفکیک است. همچنین گونه T. pilulare متفاوت ترین تزیینات را دربین گونه های این جنس دارا است. برطبق آنالیز خوشه ای دو گروه اصلی مشخص گردید. خوشه اول شامل گونه هایی از دو بخشه Trifolium, Vesicaria بوده وخوشه دوم به سه زیر خوشه تقسیم شده است.دردندروگرام حاصله گونه ها براساس بخش تاکسونومیک خود جدا نشدند. این نشان دهنده ناهمگن بودن جنس می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2075 - بررسی ریز ریخت‌شناسی الگوی اپیدرمی گلپوش در گونه‌های جنس .Delphinium L. در ایران
        معصومه حسن بارانی فریبا شریف نیا طاهر نژادستاری مصطفی اسدی
        در این پژوهش گلپوش خارجی 28 گونه از جنس Delphinium با میکروسکوپ الکترونی نگاره SEM)) مورد مطالعه ریز ریخت شناسی قرار گرفت. در مشاهدات میکروسکوپ الکترونی گلپوش‌ها از نظر کرک دار بودن، شکل کرک‌ها، تراکم کرک، و الگوی اپیدرمی گلپوش بررسی شدند و بدین جهت جدول صفات تهیه گردید چکیده کامل
        در این پژوهش گلپوش خارجی 28 گونه از جنس Delphinium با میکروسکوپ الکترونی نگاره SEM)) مورد مطالعه ریز ریخت شناسی قرار گرفت. در مشاهدات میکروسکوپ الکترونی گلپوش‌ها از نظر کرک دار بودن، شکل کرک‌ها، تراکم کرک، و الگوی اپیدرمی گلپوش بررسی شدند و بدین جهت جدول صفات تهیه گردید. در این بررسی گونه‌ها از نظر داشتن یا نداشتن کرک به دو گروه کرک آلود و بدون کرک و از نظر تنوعات کرک به 4 گروه strigose، villous، crispate و hooked و همچنین از نظر الگوی اپیدرم گلپوش، به 6 گروه papillae،cup shape، rugose، straite، granular و straite rugose گروه‌بندی شدند. این نتایج نشان داد کمپلکس گونه ایD. crispulum، D. elbursense، D. speciosum و D. dasycarpum تفاوت هایی را از نظر نوع کرک گلپوش و الگوی اپیدرمی گلپوش نشان می دهند. همچنین در مطالعات ریز ریخت شناسی الگوی اپیدرمی گلپوش جدایی گونه های کمپلکس D. saniculifolium از D. aquilegifolium و D. tuberosum از D. cyphoplectrum طبق این نتایج تایید می شود. واژه‌های کلیدی: ریزریخت شناسی، الگوی اپیدرمی گلپوش، SEM، Delphinium، ایران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2076 - بررسی ساختار تشریحی گامتوفیت چهار گونه از جنس Brachythecium Schimp در ایران
        فهیمه سلیم پور فاطمه رستگار علی مازوجی فریبا شریف نیا
        جنس Brachythecium از تیره Brachytheciaceae دارای 14 گونه در ایران بوده که در بررسی فلور خزه ای جنگل سواد کوه از استان مازندران چهار گونه این جنس شامل B. salebrosum؛ B. rutabulum ؛ B. rivular و B. mildeanum. برا ساس مشخصات ریخت شناسی و تشریحی مقایسه شدند. نتایج نشان داد چکیده کامل
        جنس Brachythecium از تیره Brachytheciaceae دارای 14 گونه در ایران بوده که در بررسی فلور خزه ای جنگل سواد کوه از استان مازندران چهار گونه این جنس شامل B. salebrosum؛ B. rutabulum ؛ B. rivular و B. mildeanum. برا ساس مشخصات ریخت شناسی و تشریحی مقایسه شدند. نتایج نشان داد که شکل برگ نما ̜ شکل قاعده برگ نما̜ خصوصیات رگبرگ میانی و سلول های انتهایی قاعده برگ از جمله صفات متمایز کننده در این چهار گونه می باشند .به طوری که در B. salebrosum برگ نما تا حدودی وسرنیزه ای است وحاشیه پهنک دندانه ای بوده وسلولهای پهنک باریک شونده تا قاعده پهنک ونزدیک به رگبرگ میانی هستند. همچنین خمیدگی در قسمت راس برگ دیده می شود که در سه گونه دیگر این حالت دیده نمی شود. در گونه B. mildeanum چرو کیدگی حاشیه پهنک وشکل نوک برگ نما متمایز کننده گونه است.در گونه B. rivular سلول های قسمت گوشه قاعده پهنک مکعب- مستطیلی شکل است که با سلول های دیگر برگ نما متفاوت اند. درگونه B. rutabulum راس برگ نما باریک و دارای چین خوردگی کمتر و رگبرگ میانی نرسیده به انتها و کوتاه می باشد. همچنین خمیدگی برگ نما صفت شاخص درتشخیص این گونه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2077 - شمارش کروموزومی در گونه Carduus pycnocephalus L. در غرب ایران
        مهدی حیدریان سیدمحمد معصومی عبدالکریم چهرگانی راد
        10.30495/jdb.2022.691958
        گونه‌‌های جنسL. Carduusاز تیره کاسنی (Asteraceae Bercht. and J. Pres) با تشکیل کلنی‌های فشرده جایگزین گونه‌‌های گیاهی بومی می‌‌شوند و با پوشش گیاهی بومی برای نور، تغذیه و رطوبت می‌‌توانند رقابت کنند. در این راستا جهت به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد این جنس مهاجم، مطا چکیده کامل
        گونه‌‌های جنسL. Carduusاز تیره کاسنی (Asteraceae Bercht. and J. Pres) با تشکیل کلنی‌های فشرده جایگزین گونه‌‌های گیاهی بومی می‌‌شوند و با پوشش گیاهی بومی برای نور، تغذیه و رطوبت می‌‌توانند رقابت کنند. در این راستا جهت به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد این جنس مهاجم، مطالعه شمارش کروموزومی گونه Carduus pycnocephalus L. در غرب ایران (استان‌های کرمانشاه و همدان) در ۱۴ زیستگاه صورت گرفت. شمارش کروموزومی در مرحله متافاز از مریستم‌های نوک ریشه با جوانه زدن بذر‌ها و با استفاده از روش استاندارد squash انجام شد. نتایج نشان داد که عدد کروموزومی دیپلویید در این گونه در ۱۴ جمعیتی که در این تحقیق جمع آوری شد، ۳۴ است. با مقایسه عدد کروموزومی یافت شده در این تحقیق با مطالعات پیشین، تاکسون‌های مورد بررسی به زیر گونه C. pycnocephalus subsp. arabicus (Jacq. ex Murray) Nyman تعلق دارند. بنابراین، شمارش عدد کروموزومی دیپلوئید درتاکسون‌های مربوط به گونه فوق می‌تواند ارزش تاکسونومی داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2078 - بازنگری در وضعیت دو گونه از جنس تمشکJuz. Rubus dolichocarpus وR. ochthodes Juz. در ایران
        فهیمه سلیم پور فریبا شریف نیا زینب کیانی صدیقه اربابیان
        10.30495/jdb.2022.691957
        جنس Rubus L. متعلق به تیرهRosaceae می باشد .این جنس شامل بیش از 750 تعداد گونه در جهان است. بین برخی از گونه های این جنس مانندR. dolichocarpus Juz. و R. ochthodes Juz. تشابه ریختی در صفاتی مانند تعداد برگچه ها ، شکل گوشوارک ها و رنگ و شکل گلبرگ ها مشاهده می شود که شناسا چکیده کامل
        جنس Rubus L. متعلق به تیرهRosaceae می باشد .این جنس شامل بیش از 750 تعداد گونه در جهان است. بین برخی از گونه های این جنس مانندR. dolichocarpus Juz. و R. ochthodes Juz. تشابه ریختی در صفاتی مانند تعداد برگچه ها ، شکل گوشوارک ها و رنگ و شکل گلبرگ ها مشاهده می شود که شناسایی این دو گونه نزدیک بهم را با مشکل مواجه می سازد. گونه R. dolichocarpus در فلور ایران، مترادف با گونه R. ochthodes اعلام شده است ، در حالی که این دو گونه در فلور ایرانیکا ، فلور روسیه و فلور ایران بعنوان دو گونه مجزا در یک زیرجنس و دو بخشه متفاوت قرار دارند. بدین منظور در این تحقیق به بررسی روابط تاکسونومیکی این دو گونه بر اساس خصوصیات ریخت شناسی پرداخته شد که نتایج حاکی از اختلافاتی در صفات ریخت شناسی از جمله شکل و حالت خار ساقه یکساله ، شکل برگچه های جانبی در ساقه گل دهنده ، شکل حاشیه برگچه ها و تراکم گل در گل آذین است. هم چنین طبق داده های مولکولی با استفاده از نشانگر هسته ای ITS این دو گونه دارای 36 نوکلئوتید متفاوت از هم هستند که موئد جدا بودن این دو گونه از هم هستند. لذا با توجه به نتایج بدست آمده در این مطالعه و مقایسه با مطالعات قبلی پیشنهاد می شود که دو گونه R. dolichocarpus و R. ochthodes. مطابق با نظر فلور ایرانیکا ، فلور روسیه و فلور ایران بصورت دو گونه مجزا از هم تعریف شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2079 - مطالعه تنوع ژنتیکی برخی بوته‌های ژرم پلاسم چای شمال ایران (Camellia sinensis) با استفاده از صفات مورفولوژی
        آرزو مهرآسا حسین مرادی داود بخشی شاهین جهانگیرزاده خیاوی
        10.30495/jdb.2023.1975262.1343
        چای (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze) از مهمترین محصولات منطقه شمال ایران می‌باشد از آنجا که بسیاری از بوته‌های چای منطقه به دلایل مختلف در معرض از بین رفتن قرار دارند، بنابراین داشتن اطلاعات درباره ژنتیک آن برای طراحی برنامه‌های اصلاحی جهت دست‌یابی به گیاهان مناسب و ب چکیده کامل
        چای (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze) از مهمترین محصولات منطقه شمال ایران می‌باشد از آنجا که بسیاری از بوته‌های چای منطقه به دلایل مختلف در معرض از بین رفتن قرار دارند، بنابراین داشتن اطلاعات درباره ژنتیک آن برای طراحی برنامه‌های اصلاحی جهت دست‌یابی به گیاهان مناسب و با اهداف خاص کمک شایانی است. در این بررسی 30 گیاه چای شامل نمونه‌های منطقه غرب و مرکز چایکاری به عنوان نمونه‌های بومی و سه گروه سریلانکایی، گرجستانی و آسامی به عنوان نمونه‌های خارجی با استفاده از 21 صفت کمی و کیفی با استفاده از ضریب تفاوت گاوور و الگوریتم UPGMA مورد بررسی تنوع ژنتیکی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمام نمونه‌های چای گزینش‌شده ازنظر مرفولوژی مشابه یکدیگر بودند، اگرچه برخی از آن‌ها تفاوت‌های کوچکی در برخی ویژگی‌ها نشان دادند اما در کل دارای تفاوت معنی‌دار نبودند. بر اساس داده‌های حاصل دامنه تفاوت بین نمونه‌های مورد بررسی از 048/0 تا 499/0 با متوسط 265/0 بدست آمد. به‌منظور تعیین خویشاوندی ژنوتیپ‌های مورد بررسی و گروه‌بندی آن‌ها بر‌اساس صفات مورفولوژی در تجزیه خوشه‌ای در ضریب فاصله 29/0 نمونه‌های مورد بررسی در چهار گروه اصلی گروه‌بندی شدند. با توجه به نحوه گروه‌بندی مشاهده شد، توزیع نمونه‌های مورد مطالعه از الگوی خاصی پیروی نمی‌کند و با توزیع جغرافیایی هم خوانی ندارد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، تایید می‌شود که آنالیزهای مورفولوژیکی در چای برای تعیین تنوع و ارتباط ژنتیکی می‌توانند با موفقیت مورد بهره برداری قرار بگیرند. نتایج این مطالعه دریچه‌ای را برای مقابله با مشکل قدیمی طبقه‌بندی و شناسایی چای در ایران باز می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2080 - مطالعه بیوسیستماتیک گونه های جنس شیرخشت Cotoneaster Medikus.درایران ( حوزه هیرکانی)
        زینب لطفی فهیمه سلیم پور فریبا شریف نیا مریم پیوندی
        10.30495/jdb.2022.1961682.1314
        جنس Cotoneaster L. متعلق به‌تیرهRosaceae (گل‌سرخ) می‌باشد شمال‌ایران یکی‌از اصلی‌ترین مراکزتنوع این گیاه‌‌‌دارویی ارزشمند محسوب می‌شود. باتوجه به تنوع‌ژنتیکی بسیاربالا دربین گونه‌های جنس Cotoneaster، مشکلات متعدد تاکسونومیکی وجود‌ دارد. درتحقیق حاضر 17 نمونه گیاهی براسا چکیده کامل
        جنس Cotoneaster L. متعلق به‌تیرهRosaceae (گل‌سرخ) می‌باشد شمال‌ایران یکی‌از اصلی‌ترین مراکزتنوع این گیاه‌‌‌دارویی ارزشمند محسوب می‌شود. باتوجه به تنوع‌ژنتیکی بسیاربالا دربین گونه‌های جنس Cotoneaster، مشکلات متعدد تاکسونومیکی وجود‌ دارد. درتحقیق حاضر 17 نمونه گیاهی براساس مطالعات ریخت‌شناسی (با 36 صفت کمی‌و‌کیفی) وتوالی هسته‌ای nrDNA ITS مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که بین تمامی صفات ریخت‌شناسی کمی، تفاوت معنی‌داری وجود دارد. واکثر صفات کیفی ارزیابی-شده در بین گونه‌ها متفاوت بودند. گونه‌های موردبررسی به پنج‌گروه طبقه‌بندی شدند. الگوی آنالیزگونه‌ها برمبنای صفات ریخت-شناسی و توالی‌یابی مولکولی تاحدود زیادی به‌هم شباهت دارند.وبین گونه‌های مورد بررسی ازحیث صفات مورد مطالعه تشابهات و تفاوت‌هایی دیده می‌شود. کلادوگرام مولکولی نشان داد جنس شیرخشت یک‌جنس منوفیلتیک با شاخص ثبات (consistency Index: CI) 68/0 است. بین برخی از گونه‌‌های این جنس مانند C. pseudodiscolorو C. discolorتشابه‌ریختی صفات مانند شکل برگ ، تراکم کرک سطح‌تحتانی، کرک روی میوه مشاهده می‌شود که شناسایی این دوگونه نزدیک بهم را بامشکل مواجه می‌سازد. درصورتی که‌از لحاظ ژنومی متفاوت بوده وچون ازلحاظ مورفولوژیکی با توصیف گونه‌های شناسایی شده شیرخشت درایران و کشورهای همسایه مطابقت ندارد. بنابراین ما آن‌راگونه جدید برای ایران درنظرگرفته وبه‌عنوان C. pseudodiscolorتعریف می-کنیم.علاوه بر آن‌دو گونه C. morrisonesis و C. franchetti رکورد جدیدی ازجنس مذکوراست و در فنوگرام خوشه مجزایی را به-خود اختصاص داده‌اند .باتوجه به‌اینکه اولین قدم برای برنامه‌های اصلاحی یک گیاه،تنوع ژنتیکی گونه های مختلف آن می‌باشد،تحقیق حاضرنخستین پژوهش درزمینه تنوع‌ژنتیکی درایران(حوزه هیرکانی) بااستفاده‌از مارکرهسته‌ای(ITS)در شناسایی دقیق گونه‌ها ، نخستین گام در جهت اصلاح نژاد این تاکسون باارزش است که در پژوهش حاضر به آن پرداخته خواهدشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2081 - "The Consequences of Extremism in African Continent and Strategies for Curbing It"
        kanani bandkohan yasser
        In the various parts of the world, the continent is struggling with the phenomenon of terrorism and extremism more than other regions. The African continent also faces various causes, including various software and hardware weaknesses, including economic backwardness, p چکیده کامل
        In the various parts of the world, the continent is struggling with the phenomenon of terrorism and extremism more than other regions. The African continent also faces various causes, including various software and hardware weaknesses, including economic backwardness, political instability, social inequalities, and alongside external interventions that see their own interests, except in insecurity and instability. Now it has turned into an extremist and violent group. While fighting the extreme and terrorism phenomenon only through the hardware and military methods that Western powers use as a strategy to repatriate terrorism in this region has not only led to the eradication of terrorism At this point in the world, not the result of the photo. The emergence of al-Shabaab, Boko Haram, al-Qaeda in the Islamic Maghreb, ISIL, Ansar al-Sharia, Ansar Bayt al-Qaeda and ... has led to an increase in the use of force by terrorist groups in African countries. However, the identification, containment and counteraction to this extremism is currently on the agenda of the security, military, and political apparatus of these countries, which Western, American and Arab versions have not been able to control this increasing wave. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2082 - Gender Cleavage and Political Conflict in Iran: A Sociological Approach
        ملیحه مهدی پور علی اصغر داودی اهورا راهبر
        A look at Iran&#039;s contemporary history shows that in the past century,Iranian society has been alternately involved in riots, movements,revolutions,and political instability.To explain the causes of these conflicts,theorists have emphasized various factors, among wh چکیده کامل
        A look at Iran&#039;s contemporary history shows that in the past century,Iranian society has been alternately involved in riots, movements,revolutions,and political instability.To explain the causes of these conflicts,theorists have emphasized various factors, among which the number, type, nature,and structure of social divisions in Iran can be mentioned.One of the faults that became activated after the Islamic Revolution is the gender cleavage.This article deals with the question of what role gender played in the process of political conflicts in post-revolutionary Iran.The findings show that the activation of the gender cleavage caused the political conflicts after the revolution to take on a gendered color.As a result,while women pursue specific demands related to their gender class, other groups and political factions involved in political conflicts also have emphasized their demands to attract their opinion, and from time to time, they have highlighted these demands in their campaign agenda.The current research is of a qualitative type based on documentary and library methods,and the relevant data were collected through note-taking of various books,articles,and documents,and the data were described and analyzed with a sociological approach. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2083 - The Role of the Europeans in the Midst of the US-Iran Crisis in January 2020: the Dilemma of being a Normative Power in an Amoral World
        سزار کاستیا سمانه کچوئی
        Abstract: EU's foreign policy instruments have been mainly designed with a normative approach to contribute to stability and peace in a changing political landscape. However, EU foreign policy faces different challenges that constantly test its ability related to confli چکیده کامل
        Abstract: EU's foreign policy instruments have been mainly designed with a normative approach to contribute to stability and peace in a changing political landscape. However, EU foreign policy faces different challenges that constantly test its ability related to conflict resolution, international understanding, and the defence of its Interests, such as the crisis between the US and Iran in January 2020. This research will answer the following question: What were the failures of the EU's foreign policy in the middle of the crisis between the US and Iran in January 2020? This paper aims to determine the shortcoming of the EU foreign policy affecting its role as a Global Power during the US-Iran crisis in January 2020. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2084 - Third Millennium US Military Strategies in the Persian Gulf Region and National Security of the Islamic Republic of Iran
        Ali Asghar Ghafari Charati Hassan Khodaverdi گارینه کشیشیان سیرکی
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2085 - Positive and Negative Effects of Globalization On Iran's Economy and Culture
        Habibollah Abolhassan Shirazi
        Globalization is a process of similarity and integration of human in the worldwide in influence of increasing and extension of information and communications technology, and compaction of time and space, under guidance of democracy and domination discourse of neo libera چکیده کامل
        Globalization is a process of similarity and integration of human in the worldwide in influence of increasing and extension of information and communications technology, and compaction of time and space, under guidance of democracy and domination discourse of neo liberalism. Globalization becomes a process of reshaping human life through globalizing certain values, which include economic patterns related to free trade, production, consumption and distribution; cultural patterns related to entity, language, and lifestyle; and political patterns related to democratic process and human rights. Despite the continuing emphasis on promoting global prosperity and achieving a more &ldquo;just world,&rdquo; negative aspects of globalization remain rife in our globe. Poverties, inequalities, injustices, starvations, backwards and marginalization are all serious problems many societies are still experiencing.The aim of this paper is to examine the positive and negative aspects of globalization inthe economic and cultural aspects of Iran and realize how one could successfully deal with the challenge it poses. The author attempts to explain that globalization is a process by which capital, goods, services and labour cross national borders, and acquire a transnational character, it is often accompanied by the flow of related lifestyles, tastes, ideas, and even values across boundaries which help reshape local political institutions, cultural patterns and social relations. It also creates new opportunities for many peoples to increase their wealth and enhance their prosperities. On the other hand, a globalizing &lsquo;modern life&rsquo; will involve displacing the poorest and the most powerless societies to make way for &lsquo;new roads and buildings&rsquo; for the rich. The problem in fact lies in the sharp differences and inequalities between haves and have-nots. This process in its current features and aspects presents not only a moral crisis, but also the potential for economic disaster and civil unrest in many areas in the world. This paper concentrates on the gradualtransition to the participatory-democratic culture during the period after the Islamic Revolution. Structural changes (characterized by indices such as population growth, literacy rate, higher education centres, communications, relative economic growth, transportation, etc.) during the second decade of the Revolution, on the one hand and the information revolution and political and cultural globalization on the other, led to the intellectual developments and political and social awareness in Iran. In this historical period, we witness the gradual transition from the subject political culture to the participatory-democratic one in Iran. The country has now passed through the preliminary periods of the participatory political culture, and its institutionalization requires removing political-social vulnerabilities, striking balance between political and economic development and more importantly, the internalization of values and new civic concepts in people&rsquo; beliefs and real application of freedom and observance of law and the rights of other people. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2086 - An Analysis of the Stagnation Causes of the Iranian Political Culture
        Shahram Ghazizadeh Garineh Keshishyan Siraki
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2087 - The Role of Constructive Elements of Iran's Identity in Relations between Iran and Russia
        Yosef shahmohammadi Fatemeh Hashemi
        Along the history, relations between Iran and Russia always faced with great changes and transitions and always, the foundation of these relations have been on the base of political, security and military and sometimes economical affairs. Iran and its people have specia چکیده کامل
        Along the history, relations between Iran and Russia always faced with great changes and transitions and always, the foundation of these relations have been on the base of political, security and military and sometimes economical affairs. Iran and its people have special identity elements like: Persian language, Shiite Islamism, nationalism, regional hegemonies, anti-foreignism and etc, that some of them like: Shiite Islamism and anti-foreignism after Islamic Republic of Iran are reinforced and had deep impressions on foreign relations of Iran and Russia. In this survey, we are going to answer this question that, according to constructive elements of Islamic Republic of Iran's identity, how was relation between Iran and Russia? To answer this question, through the explanatory method with general descriptive, constructive elements of Islamic republic of Iran identity recognized and its effects studied on relations between Iran and Russia after Islamic republic of Iran. Results of the survey show that according to constructivism, relations between Iran and Russia include different paradigms of cultural co operations and common point of views and will be able to affect and transmit from cultural field to political and foreign relations of two neighbor countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2088 - Political Islam and Popular Order in Post-Revolutionary Iran
        Mansour Mirahmadi
        Political Islam in Iran, which initially formed in the guise of Sultāni order, experiences its second form after 1979 Revolution, named popular order. While in both forms, the authority of religion has been accepted in political life, these types of order demonstrate tw چکیده کامل
        Political Islam in Iran, which initially formed in the guise of Sultāni order, experiences its second form after 1979 Revolution, named popular order. While in both forms, the authority of religion has been accepted in political life, these types of order demonstrate two different experiences of political Islam in Iran. Thus, the comprehension of this new experience of political Islam after the revolution entails knowing its history in Iran. After a short study about the concept of political Islam and a brief review on its condition within the relations named Sultāni order, this article tries to explain the causes and effects of shift to the popular order. In our view, political Islam, by shifting to popular order, achieves appropriate capacities to establish democratic relations in post-revolutionary Iran, even though faced problems in doing so. Since understanding this transformation entails analyzing the fiqhi political ideas and thoughts, we begin with explaining the transformation of political Islam. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2089 - The Decline of the Structural Power of the United States of America and the Consequent Effects on the Relations Between Saudi Arabia and the Islamic Republic of Iran (2001-2020)
        Sajjad Hasani Hassan Khodaverdi Garineh Keshishyan Siraki
        The United States, as the dominant power in the structure of the international system, has been in decline since 9/11, and a gradual trend has emerged in its hegemonic position. Iran and Saudi Arabia, as two important regional players, were not unaffected by these chang چکیده کامل
        The United States, as the dominant power in the structure of the international system, has been in decline since 9/11, and a gradual trend has emerged in its hegemonic position. Iran and Saudi Arabia, as two important regional players, were not unaffected by these changes in US power and the situation of this country in the structure of the international system. Changes in US power and position in this structure have also affected Saudi Arabia's relations with Iran in the Middle East security order. The question that arises in this regard is what effects the change in the position of the United States in the structure of the international system after 9/11 has had on the security order in the Middle East and, consequently, on the relations between Iran and Saudi Arabia. In the present article, an attempt is made to provide a suitable explanation of the subject by combining the theoretical propositions of neorealism and hegemonic stability using a descriptive-analytical method. The required information has been collected by library method and referring to valid internet sources. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2090 - The Role of Public Opinion in Changing Iran's Strategy in the Belt and Road Initiative and Turning Politics to the East
        Ali Shabani Seyed Mohammad Kazem Sajjadpour Hassan Khodaverdi Karamollah Daneshfard
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2091 - Globalization and its Impact on Modern Identity of the Islamic Republic of Iran
        Jalil Fakhar Mohammadreza Dehshiri Massoud Motallebi Mohammad Kamalizadeh
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2092 - Justice among Peoples and Decency of Iranian People
        Morteza Bahrani
        In his book The Law of Peoples, John Rawls described an international society inwhich there are enemies and friends seeking their goals by deferent means.Rawls introduced us principles as the fundamental rights of every people. Thepeople who reserve these rights can sus چکیده کامل
        In his book The Law of Peoples, John Rawls described an international society inwhich there are enemies and friends seeking their goals by deferent means.Rawls introduced us principles as the fundamental rights of every people. Thepeople who reserve these rights can sustain in the world. Although this theoryis supposed to be part of liberal foreign policy, the peoples Rawls talks aboutare not necessarily liberal. Decent hierarchical peoples also feature asparties to the Law of Peoples. Beside liberal people, he categorized burdenedstates, outlaw states and benevolent absolutisms that don&rsquo;t recognize the lawof peoples. In this article I try to offer some attributes of Iranian people asthe decent people. The exclusion of those regimes and the inclusion of decenthierarchical peoples are demanded by the notions of plurality and tolerationthat require the presence of Iranian peoples in this circle. This point necessitates Iranian thinkers to take part in the theoretical attempts for complementing Rawls&rsquo; theory as an Ideal one. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2093 - Iran and Canada Relations Main Obstacles and Bilateral Perspectives
        Majid Bozorgmehri Sonaz Nasiri
        Abstract:Despite Iran&rsquo;s critical relations with USA since the Islamic Revolution in 1979, Canada had often played the role of an honest broker and maintained relations with Iran, con-trary to the US. Although the Canadian Government has not viewed the Iranian regi چکیده کامل
        Abstract:Despite Iran&rsquo;s critical relations with USA since the Islamic Revolution in 1979, Canada had often played the role of an honest broker and maintained relations with Iran, con-trary to the US. Although the Canadian Government has not viewed the Iranian regime as democratic actor, it was interested in pursuing diplomacy for moderating the Iranian Policies too. Iran and Canada relations have passed the numerous ups and downs in the diplomatic, political and economic affairs. As our major question, this study aims at in-vestigating the main factors, which affect the structure of bilateral relations. Canada has controlled engagement policy limits talks with Iran down to four main subjects: Iran&rsquo;s human rights situation, its regional role, notably towards Israel and the Middle East Peace Process, its nuclear program and an unfair accusation claiming a supportive role for Iran in world terrorism. Insisting on the principles of its foreign policy with its own reasonable justifications, Iran has tried to test various ways for conserving some levels of cooperation particularity economic and for keeping so the limited links with North America. Relaying on discourse analysis, the article tries to elaborate the related issues by looking at the perspectives of both parties. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2094 - Investigating the Effects of the Israeli Nation-state-building Process on the National Security of the Islamic Republic of Iran; and Reactions to these Effects
        Mohammad Reza Tayarani Sharbaf Jalal Derakhsheh Seyed Abdolamir Nabavi Fakhreddin Soltani
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2095 - The Kurdish Stance on Political and Social Power Structure of the Region
        Mirtayyeb Mussavi Aryanaz Sadat Mussavi
        In the war between Ottomans and Safavids Dynasty, two thirds of Kurdistan area was separated from Iran, and joined the Ottoman territories. The Ottoman empire was defeated in World War I and Kurdistan was divided among Turkey, Iraq, Syria, and a small part joined the So چکیده کامل
        In the war between Ottomans and Safavids Dynasty, two thirds of Kurdistan area was separated from Iran, and joined the Ottoman territories. The Ottoman empire was defeated in World War I and Kurdistan was divided among Turkey, Iraq, Syria, and a small part joined the Soviet Russia, i.e. Armenia, Azerbaijan, and Georgia. Concerning the Kurdish governments which were established in Iran being led by Karim Khan-e-Zand, Kurdish Red republic established in Kazakhstan during the time of Lenin, Ararat Republic in Turkey in 1927, Kurdistan Republic in Iran 1944-45 and Kurdish Regional Government (KRG) in Iraq since 2005. Thus, what should be the Kurdish stance on political and social structure and distribution of power in the region? The hypothesis of this essay is: In spite of the historical, political, military backgrounds and ethnic, linguistic and religious similarities and the importance of the Kurds desire and population, they could still not have considerable share in power structure. The method of this essay is analytical-historical method. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2096 - A historical Review of British Role in Iran-Iraqi Dispute on the Shatt-al-Arab Waterway
        Aliasghar Zargar
        Relations between the third world countries in different parts of Asia and Africa during the 19th and 20th centuries, to a great extent, were influenced by the presence and policies of colonial powers. Thus, for a better understanding of roots of disputes and issues exi چکیده کامل
        Relations between the third world countries in different parts of Asia and Africa during the 19th and 20th centuries, to a great extent, were influenced by the presence and policies of colonial powers. Thus, for a better understanding of roots of disputes and issues existing between these countries concerning frontiers, disputed Islands, political and prejudicial tensions, we need to study past history, especially the history of colonial era, including presence, interests and policies of great powers, specifically that of British. As, established colonial interests dictated, arbitral boundaries were established without any regard to the interests of nations concerned, artificial religions and creeds were founded and propagated, claims or counter claims between neighboring countries waged and supported, all of which culminated in longstanding disputes between the nations which occasionally became the source of most cruel and deadly wars. In the Middle East, because of the British entrenched interests, this policy of &ldquo;divide and rule&rdquo; is much more obvious. Surprisingly, the nations of this region, which are caught in such disputes, it seems are not aware of real roots of these differences and the role of the British Colonial policies in dragging on such disputes for long time. It is hoped that these two nations have learned enough lesson from the past history and futile animosity, and by better understanding of policies of &ldquo;divide and rule&rdquo; of some powers, threw away all historical prejudicial views and grasp to the policy of coexistence and good neighbor policy for the sake of prosperity , calmness and peace. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2097 - The Verbal Strategy of the United States in the Process of Securing Iran's Nuclear Program (2001-2021)
        Morteza Alikhani Arsalan Ghorbani Sheikhneshin Mohammadreza Ghaedi
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2098 - Internal Factors of Insecurity in the Persian Gulf
        Fatemeh Hashemi Bahremani
        Since a long time ago, the Persian Gulf security has always formed the focus of attention of regional states and the world big powers. During the final years of the 20th and early 21st centuries given the changes and transformations occurring after the US war and Iraq i چکیده کامل
        Since a long time ago, the Persian Gulf security has always formed the focus of attention of regional states and the world big powers. During the final years of the 20th and early 21st centuries given the changes and transformations occurring after the US war and Iraq invasion, the significance of the region from security perspective increased. As a result, several conventions and special dialogs were held by regional states, international bodies, and big world powers regarding the establishment of sustainable security to ensure particular goals and interests. In this research we analyze the sources of insecurity including intra-regional in Persian Gulf. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2099 - Identity and Foreign Policy
        Ebrahim Anoosheh
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2100 - The Impact of Ministry of Foreign Affairs’ Policy-Making on Attracting Foreign Investment during the Presidency of Mahmoud Ahmadinejad (2005-2013)
        Ali Maleki Mohammad Hassan Shaykh al-Eslami Mohammad Reza Dehshiri Mohammad Reza Ghaedi
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2101 - The Effect of Modernism on Spatial-physical Development of Iranian-Islamic Cities such as Tehran
        Amin Faraji Mollaie Asadolah Rashedi
        In this paper, we have tried to analyze and asses the process of formation and spatial &ndash; structural evolution of Iranian-Islamic cities through Tehran case study as well as how to organize and effecting different factors specially modernism on urban elements. Also چکیده کامل
        In this paper, we have tried to analyze and asses the process of formation and spatial &ndash; structural evolution of Iranian-Islamic cities through Tehran case study as well as how to organize and effecting different factors specially modernism on urban elements. Also we have discussed about formation and emergence of Tehran and the effect of different pre modernism and postmodernism socio-economic and cultural factors .the result was that Tehran has been as a central point of evolution, concepts, and promoting of new concepts &ndash;whether good or bad- during last 200 years, and as a witness of modernity so that it presents the clear face of spatial-structural thoughts of modernism era. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2102 - A Theoretical model for the analysis of Nation-State building in the Islamic Republic of Iran
        Arezoo Rahimi Afshin Zargar Armin Amini
        This article criticizes the process of nation-state building in Iran based on the facts in the country's political structure and specifies the factors affecting the non-formation of nation-state building in Iran on what mechanisms are based and why this category is in t چکیده کامل
        This article criticizes the process of nation-state building in Iran based on the facts in the country's political structure and specifies the factors affecting the non-formation of nation-state building in Iran on what mechanisms are based and why this category is in the Islamic Republic. Iran has not succeeded. The most important assumption should be made on the structure and the transnational nature of the Islamic Republic of Iran and its intellectual foundations, because this structure, behind its political ideology, which came from the Islamic Revolution of Iran and religious teachings, rather than the concepts of national unification emanating from history, The culture, language and mythological system existing in a common geographical border relies on values and principles that are transnational and global and can influence from a small group to the whole world. In this article, the descriptive-analytical method of the library type is used to study the texts, books and articles using the fishing technique. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2103 - The Iranian Communists and The Soviet Union
        Reza Kaviani
        Iran's relation with one of the largest countries, that is, Russia (The Soviet Union) has under gone many changes. One of the brilliant examples of the changing policies of Russia towards Iran is, no doubt, the years 1941 to 1953. In this period, most of graceful commun چکیده کامل
        Iran's relation with one of the largest countries, that is, Russia (The Soviet Union) has under gone many changes. One of the brilliant examples of the changing policies of Russia towards Iran is, no doubt, the years 1941 to 1953. In this period, most of graceful communist parties' rise and fall is making relations between Iran and Russia. Tudeh party, Ferghe Democrate Azerbaijan and Ferghe Democrate Kurdestan are some of the communist movements in Iran which are noticeable and researchable. However, this essay tries to answer the following questions: 1. was not the Soviet Union policy towards Iran neo-colonialist? 2. To what extent were the relations between Iran and the Soviet Union adjusted in accordance with the communist ideology? 3. were the communist parties of Iran in harmony with the needs of Iranian peasants, workers, or were they the chief protectors of soviet interests? It is remind able that in Iran there have been several powerful levels such as a: Army, b: Majlis, c: Royal Court, d: Political parties, e: People and religious Leaders and f: Foreign Embassies. These levels, sometimes in group of two, Three or more and sometimes in loneliness effected the political Social &ndash;Economical, religion, militarily and culturally lives of Iran. In the era of 1949-1953 this is the role of Russian Embassy which brought about many changes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2104 - Political Cooperation between Iran and Russia in the Syrian Crisis (2010-2017)
        Mohammad Mosaddegh Garineh Keshishyan Siraki Hassan Khodaverdi
        Iran and Russia have been in contact with each other for more than a thousand years, of course, these relations were more social and commercial until the Safavid era, but gradually it took a political and military form, and in the Qajar period, the two countries became چکیده کامل
        Iran and Russia have been in contact with each other for more than a thousand years, of course, these relations were more social and commercial until the Safavid era, but gradually it took a political and military form, and in the Qajar period, the two countries became neighbors and the period A war and threat emerged between them that made Russia the most important element in Iran's international political life for two centuries. The existence of peaceful relations between the two countries in different periods, the general atmosphere of these interactions was based on the threat element of Russia and the vulnerability of Iran, seeking a third power to create balance. The two phenomena of Iran's Islamic Revolution and the collapse of the Soviet Union brought about the fundamental transformation of the two countries, especially the departure from the neighboring status. Along with the deterioration of Russia's relations with the United States and the West since the beginning of the Ukraine crisis in 2014, Moscow has increased its efforts to expand its relations with Iran. Of course, Iran (especially after the 1979 revolution) has not had friendly relations with the United States; Therefore, having common objections to the foreign policy of the United States has been a factor for cooperation between Iran and Russia. The rapid developments in the Middle East, especially in Syria, Iraq and Yemen, are among the historical milestones in Tehran-Moscow relations. The scene of the developments in Syria has provided a favorable background for the objective prominence of the points of commonality between Iran and Russia regarding international developments and the Middle East region. What is certain is that both countries are against the expansion of the western world's political, economic and military influence in their surrounding areas due to various geopolitical historical reasons and to protect their national interests and security. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2105 - The Impact of US Strategy on Identity Conflicts between the Islamic Republic of Iran and the European Union
        Farzaneh Rahmati Mohammadreza Dehshiri
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2106 - The State of Iran's Economy in the Global Value Chain (1979 – 2018)
        Balal Khalili Mir Ebrahim Sedigh Mohammad Mehdi Mirzaei
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2107 - Data Analysis of the Implications of Linguistic Hegemony on the Culture and Identity of Language Learners; Case Study of the Iranian Language Center (2005-2017)
        Alireza Yousefi مرتضی نورمحمدی Majid Rouhi
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2108 - The Role of Government in Economic Development; A Comparative Study between Iran and Malaysia During (1981-2003)
        Mahmoud Baharloo Majid Abbasi Ali Adami
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2109 - Security Arrangements of the Persian Gulf and the Strategic Competition of Iran and USA
        Saeed Sarani
        Before the beginning of the European colonialism era, the Persian Gulf was a communication link between Asia, Europe and Africa, through which silk, spices and other needed goods were transported into the Mediterranean. With the discovery of the Cape of Good Hope and th چکیده کامل
        Before the beginning of the European colonialism era, the Persian Gulf was a communication link between Asia, Europe and Africa, through which silk, spices and other needed goods were transported into the Mediterranean. With the discovery of the Cape of Good Hope and the flourishing of the southern African routes, in order to control the trade routes, colonialists entered the arena, and worked extensively to set up bases in the Persian Gulf, the Indian subcontinent and further in the Far East, in a way that in early 16th Century this region was first noted by the Portuguese and Spanish colonialists , and following the demise of the Portuguese naval power, for some time there was a power vacuum in the region; such a way that the governance of the region changed hands among local powers of the Safavieh, Afsharieh and Zandieh of Iran and the rulers of Oman etc. On the other hand, although European actors were involved in the power struggles and completion with local rulers, nevertheless there was a strong competition among themselves in dominating the Persian Gulf and the Hormoz Straits, to an extent that the extent of the rivalry between the Dutch, British, French and Russians at times were drawn into local wars within Europe. Ultimately, Britain beat its rivals and established its rule in the region for two centuries. However, in view of this history we observe that this region has been of particular importance throughout history for numerous reasons. In this article, we attempt to review the contemporary aspects of the importance of this region and its effect on the relations of two important powers i.e. Iran and USA. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2110 - A Comparative Study of Iranian and Turkish Cultural Diplomacy in Iraq (2003 to 2020)
        پریسا پورعلی Mohammad Reza Dehshiri Mohamadreza Ghaedi
        The purpose of this study is to conduct comparative review of Iran and Turkey&rsquo;s cultural diplomacy in Iraq after the US invasion and the fall of Saddam Hussein's regime. Iran and Turkey, as two influential powers in the developments of the Middle East, are trying چکیده کامل
        The purpose of this study is to conduct comparative review of Iran and Turkey&rsquo;s cultural diplomacy in Iraq after the US invasion and the fall of Saddam Hussein's regime. Iran and Turkey, as two influential powers in the developments of the Middle East, are trying to advance their cultural diplomacy in Iraq according to the nature of their government, goals, and aspirations. The main question of the research is, &ldquo;On what approach are the effectiveness factors of Iranian and Turkish cultural diplomacy in Iraq between 2003 and 2020 based?&rdquo; The hypothesis is that Iranian cultural diplomacy in Iraq after 2003 has been following Shi&rsquo;ism, the axis of resistance, and Iranianism as the cornerstones of its approach, as opposed to Turkish cultural diplomacy that is based on Turkish nationalism and neo-Ottomanism. Accordingly, each of these governments is trying to exert influence in Iraq using soft power and cultural diplomacy. In doing this, Iran and Turkey have different conditions, opportunities, threats, and tools to advance their cultural diplomacy. The research findings indicate that Iran is in a better position than Turkey in terms of conditions, opportunities and tools but the focus on Shiism and the issue of resistance in Iraq has led to little attention paid to other features of cultural diplomacy. In contrast, Turkey, with its benefit-oriented and opportunistic approach, has been able to make the most of tools such as Kurdish language and literature, media diplomacy, tourism development, scientific and educational topics, etc. through careful planning and has gained more influence in Iraq. The method of data analysis is descriptive-analytical and the data collection was carried out via library research. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2111 - Pathology of the New Cyber Terrorism Threat to Iran's National Security
        Reza Solgi حسن خداوردی Zohreh Poustinchi
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2112 - Analysis of Ahmadinejad Government's Foreign Policy According to the Critical Theory of International Relations
        Mohammad Ali Tavana Tooraj Rahmani Hamed Eslami
        The goal of this article is the analysis of Ahmadinejad government's foreign policy according to the critical theory of international relations. Whether it seems foreign policy of Mahmood Ahmadinejad, government is different from his before and after governments. Perhap چکیده کامل
        The goal of this article is the analysis of Ahmadinejad government's foreign policy according to the critical theory of international relations. Whether it seems foreign policy of Mahmood Ahmadinejad, government is different from his before and after governments. Perhaps it could be provided more detailed and objective analysis from foreign policy of Islamic Republic of Iran during Ahmadinejad government, according to the critical theory of international relations. Accordingly, the main question of the article is: How can analyze foreign policy of Ahmadinejad, according to the critical theory of international relations. It is assumed the critical theory of international relations has the ability and feature for foreign policy of Ahmadinejad. It seems that foreign policy of Ahmadinejad government criticized unjust and hegemonic structure of international system. Therefore it can be said, in negative form (what should not be),foreign policy of Ahmadinejad government is so matched with critical theory of international relations. In contrast, the critical theory wants to rebuild international system based on modern rationality, but it seems the goal of Ahmadinejad government is rebuilding international system based on the interests of developing countries in general and Islamic countries especially Shia in particular. This article is cross-sectional, that is done for ''adaption of theory with case'' and '' test of theory with case''. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2113 - Israeli-Arab Relations; from Dream to Reality
        Samira Zarghami Khosravi Mehdi Zakerian Amiri Kayhan Barzegar Ali Asghar Kazemi Zand
        Abstract:This study intends to review Israel's efforts to increase political and economic relations with Arab countries. It is clear that most Arab countries did not have any ties with Israel since the 1980s, and only two Egyptian states had established political relati چکیده کامل
        Abstract:This study intends to review Israel's efforts to increase political and economic relations with Arab countries. It is clear that most Arab countries did not have any ties with Israel since the 1980s, and only two Egyptian states had established political relations with Israel since the 1973 war. But over the past few years, and especially after the start of the third millennium, a new trend has been formed by the Israeli authorities, which is still ongoing. This exit-isolation process is aimed at establishing friendships with Arab countries such as Saudi Arabia, the United Arab Emirates, Kuwait and other Arab league members. However, the occurrence of the Islamic Revolution and the initiation of a new ideology in the Middle East brought the new Israeli regional strategy closer to speed, and Iran gradually became the main enemy of the two sides&rsquo; in the third millen-nium. It seems that the Arab countries have forgotten their aspirations towards the Pal-estinian people and help Israel achieve its goals. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2114 - Political Ethnocentrism among the People of Talesh and Evaluation of the Factors affecting it
        علی احترامی Aliasghar Ghasemi Reza Simbar Hamid Ebadollahi
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2115 - Identifying the Components of the Ideal Ruler in the Ancient Persian Mirror of Princes with a Special Look at the Javidan Kherad Mirror of Princes, the Tansar Letter, and the Ardeshir Babakan's Record
        Mohammad Bagher Mansourzadeh Zahra Massoud
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2116 - Factors concerning the phenomenon of pan-Arabism in Iran
        Reza Kaviani Shideh Shadloo
        The study of abstract and objective factors in the emergence of pan-Arabism in Iran, in pre and post-revolutionary eras is the subject of this essay. The goal is to examine and study elements that provoked ethnic sentiments in southern and Arab-dominated parts of Iran. چکیده کامل
        The study of abstract and objective factors in the emergence of pan-Arabism in Iran, in pre and post-revolutionary eras is the subject of this essay. The goal is to examine and study elements that provoked ethnic sentiments in southern and Arab-dominated parts of Iran. At a juncture in history, such desires and sentiments manifested themselves in terms of separatist movements. This essay is based on the hypothesis that a sequence of domestic factors such as political, social, cultural and economic factors on the one hand and foreign interference on the other hand have been the cause of instigation which led up to pan-Arabic sentiments and orientations. During the course of this study, it was concluded that domestic factors have played a major role in such inclinations. Such factors can be a breeding ground for a serious national crisis. Given the fact that preservation of national unity and territorial integrity of the country is the primary objective and safeguarding national pride and history of Iran is of paramount importance, all efforts must be invested in gaining knowledge about and diminishing such separatist inclinations. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2117 - Iran's Regional Role and Russia-US Rivalry in West Asia
        Ali Eskandari Jahangir Karami
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2118 - A Survey of the Strategic Importance of the Strait of Hormuz in the Middle East, with an Emphasis on Iran's Role in Maintaining its Security
        Shahla Seraji Morteza Mahmoudi Lamooki
        The Middle East has always been of interest to other countries for its geopolitical position and its vast supply of oil and gas. Meanwhile, the issue of the transfer of oil by sea is of great importance. The Strait of Hormuz is perhaps one of the most important blue-wat چکیده کامل
        The Middle East has always been of interest to other countries for its geopolitical position and its vast supply of oil and gas. Meanwhile, the issue of the transfer of oil by sea is of great importance. The Strait of Hormuz is perhaps one of the most important blue-water in the world due to the geographical location of the Persian Gulf to the Free Seas. The world's superpowers, like the United States, spend billions of dollars annually on the transit of tanker ships from the area, and Iran, as the main owner of this sector can directly affect this vital strait. In this research, we are going to introduce the waterway from the political point of view and geographical location of the impact of Iran's role in maintaining the Strait. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2119 - Impact of Oil Revenues on Creation of a Rentier State and Democracy in Post-revolution Iran (2005-2013)
        Mohsen Askari Jahaghi
        Abstract:Oil is undoubtedly the most important, and at the same time, the most politico-economic commodity in today&rsquo;s world. As the most important source of economic and political power, oil has constantly played a significant role for Iranian governments both bef چکیده کامل
        Abstract:Oil is undoubtedly the most important, and at the same time, the most politico-economic commodity in today&rsquo;s world. As the most important source of economic and political power, oil has constantly played a significant role for Iranian governments both before and after the revolution [1979], and has served as a major fuel for their economic power. However, historical experience in our country shows that having exuberant oil resources and revenue has had no significant link to welfare facilities or to becoming a welfare state; and the governments have always deprived the country from having a democratic state by creating certain rent-seeking networks. This article studies the effects of oil revenue in the formation of a democratic state accountable to its subjects while tries to show how huge amount of oil revenue during 2005 to 2013 halted the process of democratization in the country. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2120 - Iran's Position in Russia's Middle East Policy
        Ali Eskandari Jahangir Karami Garineh Keshishyan Siraki
        The present study seeks to examine the position of Iran in Russia's Middle East policy. And it seeks to examine the hypothesis that Iran has played a multiple role in the political, military, security, economic, energy, and geographical spheres in the rivalries and rela چکیده کامل
        The present study seeks to examine the position of Iran in Russia's Middle East policy. And it seeks to examine the hypothesis that Iran has played a multiple role in the political, military, security, economic, energy, and geographical spheres in the rivalries and relations between the two great powers, Russia and the United States, over the past two decades in West Asia. And it strengthens the Tehran-Moscow cooperative attitude in West Asia. To test this hypothesis, descriptive-analytical method and library and documentary sources were used; And the implementation of this research is in the framework of constructivist theory that was used to analyze the variables. And according to the results of the research, the change of power in the past few years and the increase of the power axis of the East versus the West, which can be promising for Iran. Russia, as a permanent member of the Security Council with a veto power as well as significant commonalities with Iran in relation to the United States, is now in an important position in Iran's foreign policy. And Russia, as part of its strategic project, is essential to challenging US sovereignty for Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2121 - Modeling the Decision-making Method of Imam Khomeini for the Officials and Managers of the Islamic Republic of Iran
        Morteza Mohammadzadeh Abdolreza Baghi Morteza Abazari
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2122 - Gender Cleavage and Political Conflict in Iran: A Sociological Approach
        Malihe Mahdipour Ali Asghar Davoudi Ahoura Rahbar
        A look at Iran's contemporary history shows that in the past century, Iranian society has been alternately involved in riots, movements, revolutions and political instability. To explain the causes of these conflicts, theorists have emphasized various factors, among whi چکیده کامل
        A look at Iran's contemporary history shows that in the past century, Iranian society has been alternately involved in riots, movements, revolutions and political instability. To explain the causes of these conflicts, theorists have emphasized various factors, among which the number, type, nature and structure of social divisions in Iran can be mentioned. One of the faults that became activated after the Islamic Revolution is the gender cleavage. This article deals with the question of what role gender played in the process of political conflicts in post-revolutionary Iran.The findings show that the activation of the gender cleavage caused the political conflicts after the revolution to take on a gendered color.As a result,while women pursue specific demands related to their gender class, other groups and political factions involved in political conflicts also have emphasized their demands to attract their opinion, and from time to time, they have highlighted these demands in their campaign agenda.The current research is of a qualitative type based on documentary and library methods,and the relevant data were collected through note-taking of various books,articles,and documents,and the data were described and analyzed with a sociological approach. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2123 - The Impact of Governance faculty on Decision-making Developments (With an emphasis on the political decisions of the authorities in current Iran)
        Hamed Aryafard
        Humans in today's world are always in a decision-making situation. In this regard, political decisions are more sensitive. Today, decision-making has become scientific and various organizations and universities are active in this direction. One of these faculties establ چکیده کامل
        Humans in today's world are always in a decision-making situation. In this regard, political decisions are more sensitive. Today, decision-making has become scientific and various organizations and universities are active in this direction. One of these faculties established in our country is the Faculty of Governance. So, the purpose of this faculty is to train forces for different intellectual and management levels, including policy design and formulation and even policy implementation. Therefore, the author of the current study seeks to discover the impact of the faculty of governance on decision-making developments, especially political decisions. The current research continues with the question of how can the faculty of governance affect the quality of decisions, especially political decisions? Also, according to the SWOT theory, how can the role of this faculty in maximizing or minimizing the quality of these decisions be defined and future researched? Also, what achievements can each path seek? In this regard, the faculty of governance is the independent variable of the research. Also, decisions have the role of a dependent variable that can assume two states of maximum quality and minimum quality. In this article, the method of collecting information is in the form of library documents, and the SWOT strategic analysis method is also used for data analysis. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2124 - Convergence Evolution in West and Southwest Asia and Iran's Position in it
        Farzaneh Karimi Jahangir Karami
        Southwest Asia, despite its geographical, historical, cultural, and economic contexts, is extremely weak in terms of degree of convergence, and a series of border, political, security, and religious differences have led to critical conditions and suspicion of government چکیده کامل
        Southwest Asia, despite its geographical, historical, cultural, and economic contexts, is extremely weak in terms of degree of convergence, and a series of border, political, security, and religious differences have led to critical conditions and suspicion of governments. has brought. Existing economic necessities, especially for countries with closed lands far from the high seas and effective international transportation networks. The aim of this study is to transform the convergence in West Asia and Southwest Asia and Iran's position in it. Southwest Asia is very important from both the land and sea dimensions of the Road Belt Initiative, but since the maritime dimension of this strategy covers a large part of the countries in the region, Southwest Asia has become a region that can play a maritime role. Play a leading role in achieving China's foreign policy goals. There are many reasons for Southwest Asia's pivotal position in China's maritime strategy, which is the most important source of energy for China's economy, as China is heavily dependent on energy imports for economic stability and continued production. Iran played a key role in the ancient Silk Road. From a geopolitical, economic and cultural point of view, Iran is an important country in the road belt initiative. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2125 - The Role of Government in Economic Development A case study of Iran during (2005-2012)
        Hamid Saeedi Javadi Mostafa Esmaeilpour Zarmehri
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2126 - The Opportunities of the Normalization of Ties between Saudi Arabia and Israel for the Axis of Resistance
        Hamed Vaez Hassan Khodaverdi Garineh Keshishyan Siraki Mohammadreza Dehshiri
        The Middle East and North Africa constitute one of the strategic and most significant regions in the world with a turbulent history. The region witnessed the birth of various countries and tense developments from the second decade of the 20th century until the middle of چکیده کامل
        The Middle East and North Africa constitute one of the strategic and most significant regions in the world with a turbulent history. The region witnessed the birth of various countries and tense developments from the second decade of the 20th century until the middle of the century, and most of the countries in the region, including Arabic countries and Israel, emerged during the period. In this regard, the countries in the region have experienced conflicts, wars, invasions, and, sometimes, peace, in their relations with Israel. The latest development in this respect is the Saudi-led normalization of ties between some Arabic countries and Israel to oppose Iran and its axis of resistance. Though this has posed a number of threats to Iran&rsquo;s national security, some opportunities are evident in it, as well. Thus, the main question of the present study is what opportunities the normalization of ties between Saudi Arabia and Israel can have for the empowerment of the axis of resistance. The study utilizes a descriptive and analytical methodology to answer the question, and the overall result of the study &ndash; i.e., the tested hypothesis &ndash; shows that opportunities like the creation of chasms between the government and society in Saudi Arabia, the pressure felt by Fatah and the need to reconcile with Hamas, Muslims&rsquo; reaction to the negation of the Palestinian Dream by Saudis, the creation of chasms between the government and society of Israel, and the gradual withdrawal of the U.S. from the region are all factors that can boost the axis of resistance based on the existence of groups who oppose the process of normalization across Saudi Arabia, Israel, and the Islamic world at large. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2127 - Opportunities and Challenges Facing the Track Two Diplomacy in Iran-US Relations (With an Emphasis on Sports Diplomacy)
        Soudabeh Mokhtari گارینه کشیشیان سیرکی Arsalan Ghorbani Sheikhneshin
        پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2128 - Investigating the Relationship between Governance Indicators and Shadow Economy in Iran
        Mahdi Mansouri Bidkani عباس علی ابونوری Ahmad Tavakoli Marjan Daman keshideh
        The shadow economy (SE) is a pathological normalcy, not only in developing countries but also in developed ones, causing disagreeable distortions in the real economy. The causes of the shadow economy can be traced back to actors who operate outside the formal sector to چکیده کامل
        The shadow economy (SE) is a pathological normalcy, not only in developing countries but also in developed ones, causing disagreeable distortions in the real economy. The causes of the shadow economy can be traced back to actors who operate outside the formal sector to reap the benefits. The way these actors work can both affect the quality of governance and affect it. The right to comment and accountability, political stability and non-violence, government efficiency, the quality of governance laws, the rule of law and the control of corruption are indicators of governance evaluation in this regard. Therefore, in this study, using Hishao causality method, the causal relationship between these indicators with the shadow economy in Iran during the years 1995 to 2017 has been investigated. Findings show that government efficiency, rule of law and control of corruption have a two-way relationship with the shadow economy and the indicators of the right to comment and accountability, political stability and non-violence and the quality of governance laws have a one-way relationship with it. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2129 - The Effect of Russian Populism on the Iranian Intellectual Society (1917-1979)
        Mahin Niroomand Alankesh گارینه کشیشیان سیرکی Jahangir Karami
        With the beginning of the new era after the Renaissance, the Enlightenment and the Great Industrial Revolution in the West, the issue of the spread of new western ideas became a complex reality for all societies, including Iran, and there was no escaping this situation. چکیده کامل
        With the beginning of the new era after the Renaissance, the Enlightenment and the Great Industrial Revolution in the West, the issue of the spread of new western ideas became a complex reality for all societies, including Iran, and there was no escaping this situation. Especially since the 19th century and the wars between Iran and Russia, as the first blow to the intellectual traditions of the Iranian people, the issue of transferring new ideas has become an undeniable reality for us Iranians, and this issue is mainly according to Iran's military needs due to the defeat of the Tsarist army. It was for the first time that Qajar Crown Prince Abbas Mirza came to the conclusion that he could not defend his land without using the tools of the new world and by sending a group headed by his son Khosrow Mirza, he opened the first intellectual interactions with the Western world and Russia. And this first step led to the education of a generation of Iranians who later became the initiators of modernization in Iran, and although they failed in this path, they should be considered serious in every word about the modernization of Iranians. Undoubtedly, the Russian Revolution is considered one of the greatest events in the history of the world in terms of its impact, and countless works have been produced in connection with it, but few works have been published about the influence of Russia in the 19th century on the intellectual atmosphere of Iran. which have been less expressive of this effect. Therefore, the main issue in this research is how and the specific mechanisms of the influence of political ideas on Iranian intellectuals in the late 19th century and early 20th century, a subject that naturally requires intellectual exploration and reflection in its dimensions and angles. It can open the knot of many intellectual and thought problems of Iran at that time. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2130 - وظایف فرهنگی ـ اجتماعی دانشجویان از دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران
        سعیده خراسانی حسینعلی جاهد داریوش مطلبی
        بسیاری از دانشگاهیان، آشنایی کافی با وظایف دانشجویان از دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران ندارند و مطالعه منسجم در این زمینه انجام نشده است. دانشجویان برای موفقیت در زندگی دانشگاهی و ایفای نقش ویژه اجتماعی خود، وظایف متعددی دارند. هدف این مطالعه تعیین وظایف فرهنگی-اجتما چکیده کامل
        بسیاری از دانشگاهیان، آشنایی کافی با وظایف دانشجویان از دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران ندارند و مطالعه منسجم در این زمینه انجام نشده است. دانشجویان برای موفقیت در زندگی دانشگاهی و ایفای نقش ویژه اجتماعی خود، وظایف متعددی دارند. هدف این مطالعه تعیین وظایف فرهنگی-اجتماعی دانشجویان از دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران است. به این منظور سخنرانی-های ایشان از زمان آغاز رهبری تا پاییز سال 1398 تحلیل شدهاست. منابع اصلی سخنرانی‌های امام خمینی(رضوان‌الله) شامل وبگاه گسترش آرا و اندیشه‌های امام خمینی و کتب دانشگاه و دانشگاهیان، رسالت فرهنگیان و دانشگاهیان از دیدگاه امام خمینی؛ ... و منابع اصلی سخنرانی‌های مقام معظم رهبری، کتب روشنای علم، سایه‌سار ولایت و سخنرانی‌های مندرج در وبگاه مقام معظم رهبری بوده است. برای استخراج وظایف فرهنگی- اجتماعی دانشجویان، تعداد 28 سخنرانی از امام خمینی () و تعداد 148سخنرانی از امام خامنه‌ای () با استفاده از روش تحلیل مضمون بررسی شد. نتایج نشان داد که وظایف فرهنگی- اجتماعی دانشجویان شاملهویت‌بخشی و ایجاد انگیزه(93/36 درصد)؛ مطالبه و پرسشگری(55/29 درصد)؛ تحقق‌بخشیدن به مسائل(25/6 درصد)؛ مدیریت مسائل فرهنگی(52/8 درصد)؛ حضور در میدان عمل(50/12 درصد) و امید داشتن(25/6 درصد) می‌باشد.واژگان کلیدی: رهبران جمهوری اسلامی ایران، دانشجویان، وظایف فرهنگی ـ اجتماعی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2131 - مولفه های حکمرانی مطلوب در نظام اسلامی: با تأکید بر اندیشه و کنش آیت‌الله شهید بهشتی
        محمدرضا عبداله نسب فرامرز میرزازاده
        گرچه نظریه‌های مربوط به حکمرانی خوب، محصول دوران مدرن است، اما اسلام دارای آموزه‌هایی است که شاخص‌های حکمرانی مطلوب را ترسیم می‌کند. هر یک از متفکران اسلامی، متناسب با شاخص‌های حکمرانی خوب را از منابع اسلامی، استخراج و برای طراحی زیست شایسته مسلمانان ارائه کرده‌اند. این چکیده کامل
        گرچه نظریه‌های مربوط به حکمرانی خوب، محصول دوران مدرن است، اما اسلام دارای آموزه‌هایی است که شاخص‌های حکمرانی مطلوب را ترسیم می‌کند. هر یک از متفکران اسلامی، متناسب با شاخص‌های حکمرانی خوب را از منابع اسلامی، استخراج و برای طراحی زیست شایسته مسلمانان ارائه کرده‌اند. این تحقیق به منظور بررسی تطبیقی شاخصه‌های خوب از منظر اندیشمندان غربی و اسلامی به بررسی آرای آیت‌الله بهشتی پرداخته است زیرا که آیت‌الله بهشتی به دلیل دانش توأمان فقهی و فلسفی، و تجربه زندگی در جهان اسلام و غرب، فهم درست‌تری از این شاخصه‌ها داشته باشد. نظریه وی تحت عنوان نظام سیاسی امت و امامت دارای شاخصه‌های متعدد حکمرانی خوب است که ما در این تحقیق به بررسی تحلیلی - تطبیقی شاخص‌های حق اظهار نظر و پاسخ‌گویی، حاکمیت قانون، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات و مبارزه با فساد از منظر بهشتی پرداخته و رد پای نهادینه شدن آنها را در تلاش وی برای طرح و تصویب آنها در مجلس خبرگان قانون اساسی جست‌وجو کرده‌ایم. در نهایت، این تحقیق به این نتیجه رسیده ‌است که این شاخص‌ها به دلیل طرح شدنشان در چارچوب نظام سیاسی امت و امامت، ضمن انطباق شکلی و ساختاری با نظریه‌های مدرن، از لحاظ محتوای دارای تعابیر و موازین اسلامی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2132 - تبیین تاثیر مدیریت دانش و نقش شبکه های تجاری در بانکداری اسلامی
        ابوالقاسم کریمی مجید احمدی علیرضا روستا
        پس از انقلاب اسلامی تحقق بانکداری اسلامی در سیستم بانکی کشور یکی از موضوعات اساسی در زمینه بانکی بوده است. پیشرفت چشمگیر بانکداری اسلامی در چند دهه اخیر،توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه مالی و بانکی را به خود جلب کرده است. با توجه به اهمیت موضوع بانکداری اسلامی،هدف از انجا چکیده کامل
        پس از انقلاب اسلامی تحقق بانکداری اسلامی در سیستم بانکی کشور یکی از موضوعات اساسی در زمینه بانکی بوده است. پیشرفت چشمگیر بانکداری اسلامی در چند دهه اخیر،توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه مالی و بانکی را به خود جلب کرده است. با توجه به اهمیت موضوع بانکداری اسلامی،هدف از انجام پژوهش تبیین تاثیر مدیریت دانش و نقش شبکه های تجاری در بانکداری اسلامی در شهر تهران می باشد.روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و بر طبق شیوه جمع آوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است.جامعه آماری پژوهش،تمامی مشتریان بانک های قرض الحسنه مهر ایران و بانک های قرض الحسنه رسالت در استان تهران می باشد.همچنین تعداد 384 نفر با روش فرمول کوکران به عنوان نمونه تعیین شده و 400 پرسشنامه به روش نمونه گیری در دسترس توزیع و تعداد 394 پرسش نامه جمع آوری گردیده است.پایایی پرسش نامه با ارزیابی ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که به میزان 808/0 بوده است.همچنین داده ها با شیوه مدل یابی معادلات ساختاری و توسط نرمافزار Smart-PLS مورد سنجش قرار گرفتند.نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش حاکی از آن است که سنجش بازار، تصرف بازار، شبکه های تجاری، شبکه های مالی ومدیریت دانش بر بانکداری اسلامی نقش ایفا می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2133 - ارائه مدل توسعه پایدار در سازمان های مردم نهاد (NGOs) با رویکرد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
        جعفر علیزاده محمدرضا باقرزاده یوسف قلی پور کنعانی اسداله مهرارا
        هدف از انجام پژوهش حاضرشناسایی مولفه‌های مدل توسعه پایدار در سازمان‌های مردم نهاد با رویکرد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است. این تحقیق به لحاظ نوع داده‌ها، از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی - کمی) است که در مرحله کیفی از تحلیل مضمون و درمرحله کمی از روش پیمایشی استفاده شد‌. جا چکیده کامل
        هدف از انجام پژوهش حاضرشناسایی مولفه‌های مدل توسعه پایدار در سازمان‌های مردم نهاد با رویکرد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است. این تحقیق به لحاظ نوع داده‌ها، از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی - کمی) است که در مرحله کیفی از تحلیل مضمون و درمرحله کمی از روش پیمایشی استفاده شد‌. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل خبرگان و مدیران مؤسسات مردم نهاد همکار کمیته امداد می‌باشد. که تعداد 30 نفر آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. و در بخش کمی، جامعه آمار تحقیق شامل کلیه مدیران سازمان‌های مردم نهاد تحت نظارت کمیته امداد می‌باشد که تعداد آنها 258 نفر بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر 155 نفر تعیین شد. روش گردآوری اطلاعات مصاحبه و پرسشنامه است که از نظرات خبرگان و آلفای کرانباخ برای بررسی روایی و پایایی استفاده شد نتایج: ابعاد و مولفه های مدل توسعه پایدار در سازمان های مردم نهاد (NGOs) با رویکرد الگوی اسلامی ایرانی شامل 6 بعد: عدالت، نگاه فرا ملی، زیرساخت، فرهنگ ، بهداشت ، بومی - اسلامی است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2134 - ارائه مدل عوامل درون سازمانی مؤثر بر پیاده‌سازی مدل مدیریت استعداد (مورد مطالعه گروه صنعتی ایران‌خودرو)
        محمد یادگاری بابک رضایی
        پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل عوامل درون سازمانی مؤثر بر پیاده‌سازی مدل مدیریت استعداد (مورد مطالعه گروه صنعتی ایران‌خودرو) انجام گرفت. روش تحقیق از لحاظ هدف کاربردی- توسعه‌ای، از نظر روش گردآوری توصیفی- پیمایشی، از نظر زمان مقطعی و از نظر ماهیت گردآوری داده&lrm;ها آمیخته چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل عوامل درون سازمانی مؤثر بر پیاده‌سازی مدل مدیریت استعداد (مورد مطالعه گروه صنعتی ایران‌خودرو) انجام گرفت. روش تحقیق از لحاظ هدف کاربردی- توسعه‌ای، از نظر روش گردآوری توصیفی- پیمایشی، از نظر زمان مقطعی و از نظر ماهیت گردآوری داده&lrm;ها آمیخته (کیفی-کمی) می&lrm;باشد. برای جمع&lrm;آوری اطلاعات در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان و مدیران بخش میانی و کلان گروه صنعتی ایران‌خودرو و در بخش کمی شامل کارکنان، کارشناسان و مدیران میانی گروه صنعتی ایران‌خودرو به تعداد 1500 نفر بود. حجم نمونه در بخش کیفی 15 نفر و در بخش کمی بر اساس فرمول کوکران 306 نفر بود که به ترتیب بر اساس روش نمونه&lrm;گیری هدفمند (قضاوتی) و نمونه&lrm;گیری خوشه&lrm;ای انتخاب شدند. یافته&lrm;ها نشان داد که چهار عامل درون سازمانی شامل جذب استعداد، ارزیابی و کشف استعداد، توسعه و آموزش استعداد و حفظ استعداد در پیاده&lrm;سازی مدیریت استعداد تأثیر دارند. در جذب استعداد سه مؤلفه به ترتیب اولویت شامل به‌کارگماری، انتخاب و کارمند یابی شناسایی شدند. در بعد ارزیابی و کشف استعداد مؤلفه مدیریت عملکرد و مراکز ارزیابی معرفی شدند. در بعد توسعه و آموزش استعدادها دو مؤلفه مدیریت کار راهه و توسعه و آموزش و در بعد حفظ استعداد دو مؤلفه انضباط و جبران خدمات شناسایی و اولویت‌بندی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2135 - بررسی تاثیر جها نی شدن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان
        علی اکبر طالبی متین اسماعیل کاوسی عباسعلی قیومی
        این تحقیق در راستای بررسی جها نی شدن و تاثیر آن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه دانش چکیده کامل
        این تحقیق در راستای بررسی جها نی شدن و تاثیر آن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال می باشند که تعداد آنها حدودا 35000 نفر می باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان( تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در سه بعد و 44 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده ها در دو بخش متغیرهای زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده استفاده شده است. با توجه به داده های تحقیق می توان گفت، جهانی شدن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان اثر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2136 - طراحی مدل توسعه رفتار شهروندی سازمانی اسلامی در میان کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور به روش کیفی
        مهدی میهن دوست امیرمحسن مدنی سراج الدین محبی
        این پژوهش با هدف طراحی مدل توسعه رفتار شهروندی سازمانی اسلامی در سازمان امور مالیاتی کشور به روش کیفی انجام شد. این ﭘﮋوﻫﺶ از نظر استراتژی کیفی متوالی و اکتشافی است که نمونه آماری در بخش کیفی شامل تمام صاحب‌نظران دانشگاهی و خبرگان حوزه مدیریت و روان شناسی که برابر 20 نفر چکیده کامل
        این پژوهش با هدف طراحی مدل توسعه رفتار شهروندی سازمانی اسلامی در سازمان امور مالیاتی کشور به روش کیفی انجام شد. این ﭘﮋوﻫﺶ از نظر استراتژی کیفی متوالی و اکتشافی است که نمونه آماری در بخش کیفی شامل تمام صاحب‌نظران دانشگاهی و خبرگان حوزه مدیریت و روان شناسی که برابر 20 نفر بودند. ابزار تحقیق شامل برگه‌های کدگذاری محقق ساخته بود که روایی آن توسط اعضای گروه دلفی تأیید و پایایی آن با معیار پی اسکات 95/0 محاسبه شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که عوامل مرتبط با مدل توسعه رفتار شهروندی سازمانی اسلامی در سازمان امور مالیاتی کشور در قالب 13 مقوله و 43 کد مفهومی مشخص شد و در ابعاد 5 گانه مدل پارادایمی به صورت شرایط علّی (3 مقوله)، راهبردها (3 مقوله)، شرایط زمینه‌ای (2 مقوله)، ‌شرایط مداخله‌گر یا میانجی (3 مقوله) و پیامدها (2 مقوله) جای گرفتند. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که با بهره‌گیری از یافته‌های مطالعه می‌توان به تدوین برنامه‌های جامع و متنوع توسعه رفتار شهروندی سازمانی اسلامی در سازمان امور مالیاتی کشور در راهبردهای کلان ، میانی و عملیاتی دست یافت تا توسعه رفتار شهروندی سازمانی اسلامی در سازمان امور مالیاتی کشور حاصل گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2137 - بررسی تأثیر مدیریت فرهنگ سازمانی بر تغییرات رفتاری کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی کشور
        چنگیز پناهی محسن قدمی رضا نجف بیگی محمدعلی افشارکاظمی
        هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر مدیریت فرهنگ سازمانی بر تغییرات رفتاری کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی کشور بود. تحقیق از نوع گردآوری داده ها تحقیقات توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی کشور به تعداد 2500 نفر بود که از جامعه آمار چکیده کامل
        هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر مدیریت فرهنگ سازمانی بر تغییرات رفتاری کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی کشور بود. تحقیق از نوع گردآوری داده ها تحقیقات توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی کشور به تعداد 2500 نفر بود که از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه‌گیری (بر اساس شیوة نمونه‌گیری مندرج در جدول مورگان) تعداد 333 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده‌اند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های محقق ساخته استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون کالموگراف-اسمیرنوف و آزمون پیرسون) انجام شد. نتایج نشان داد: رابطه مثبت و مستقیمی بین ابعاد مدیریت فرهنگ سازمانی با تغییرات رفتاری کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی کشور وجود دارد. با توجه به قدرمطلق ضرایب استاندارد شده می‌توان گفت فرهنگ ثبات و یکپارچگی با ضریب 343/0 بیشترین اثر را بر عملکرد کارکنان دارد و فرهنگ انعطاف پذیری با ضریب 286/0 کمترین اثر را بر عملکرد کارکنان دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2138 - بررسی تأثیر شبکه‌های مجازی بر اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران
        زهرا فیض اله زاده لیلا حامدی فاطمه اردهائی
        هدف کلی پژوهش بررسی تأثیر شبکه‌های مجازی بر رضایتمندی از اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و مبتنی بر مدل‌سازی معادلات ساختاری بود که داده‌ها به‌صورت میدانی و از طریق پرسشنامه گردآوری شد. جامعۀ آماری آن تمام دانشجویان دا چکیده کامل
        هدف کلی پژوهش بررسی تأثیر شبکه‌های مجازی بر رضایتمندی از اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و مبتنی بر مدل‌سازی معادلات ساختاری بود که داده‌ها به‌صورت میدانی و از طریق پرسشنامه گردآوری شد. جامعۀ آماری آن تمام دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران که حداقل در یکی از شبکه‌های مجازی به مدت 3 ماه عضو بوده باشند را تشکیل داد که تعداد آن‌ها 2000 نفر و نمونۀ آماری براساس فرمول کوکران به تعداد 323 نفر و به‌صورت دردسترس انتخاب شد. در این تحقیق از پرسشنامه رضایت از اوقات فراغت بیرد و راغب (1983) و پرسشنامه شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی مجردی (1393) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی، آزمون کولموگروف اسمیرنف و مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. از نرم افزار SPSS نسخۀ 26 و نرم افزار Smart Pls نسخۀ 3 نیز برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که شبکه‌های مجازی در ابعاد اجتماعی، آموزشی، جسمانی، آرامش‌سازی و جذابیت رضایتمندی از اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران تأثیر معنادار دارند اما شبکه‌های مجازی بر بُعد روانشناختی، رضایت‌مندی از اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران تأثیر معنادار ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2139 - عوامل مؤثر در ارتقای فرهنگ سلامت در آموزش و پرورش کشور
        لیلا فرجادمند اسفندیار دشمن زیاری عباسعلی قیومی اسماعیل کاوسی
        این تحقیق در راستای بررسی عوامل موثر در ارتقای فرهنگ سلامت در آموزش و پرورش کشور انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از چکیده کامل
        این تحقیق در راستای بررسی عوامل موثر در ارتقای فرهنگ سلامت در آموزش و پرورش کشور انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه دست اندرکاران مدیریت آموزش و پرورش در شهر تهران می‌باشند که تعداد آنها حدودا 400 نفر می‌باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می‌باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان ( تعداد 124 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در پنج بعد و 44 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت، و گویه‌های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده‌ها در دو بخش متغیرهای زمینه‌ای و متغیر‌های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه‌ها از آزمون ناپارامتری همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. با توجه به داده‌های تحقیق می‌توان گفت، دین داری، سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و سبک زندگی بر ارتقای فرهنگ سلامت در آموزش و پرورش کشور اثر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2140 - ارائه مدل جبران خدمت با رویکرد دلبستگی سازمانی(مورد مطالعه: بانک ملی ایران)
        محسن محمدباقری اکبر اعتباریان خوراسگانی فائزه تقی پور
        مدل جبران خدمت باید به گونه‌ای تدوین شود که باعث ایجاد دلبستگی سازمانی و در نهایت منجر به موفقیت سازمان در راستای دستیابی به اهداف گردد. بر همین اساس هدف از این پژوهش ارائه مدل جبران با رویکرد دلبستگی سازمانی در بانک ملی ایران ‌می‌باشد‌‌. پژوهش حاضر بر حسب هدف‌‌، از نوع چکیده کامل
        مدل جبران خدمت باید به گونه‌ای تدوین شود که باعث ایجاد دلبستگی سازمانی و در نهایت منجر به موفقیت سازمان در راستای دستیابی به اهداف گردد. بر همین اساس هدف از این پژوهش ارائه مدل جبران با رویکرد دلبستگی سازمانی در بانک ملی ایران ‌می‌باشد‌‌. پژوهش حاضر بر حسب هدف‌‌، از نوع تحقیقات اکتشافی- کاربردی بوده و روش ‌شناسی تحقیق از نوع کیفی است و داده‌های آن از روش داده بنیاد یا زمینه‌ای (گراندد تئوری) بدست آمده است‌‌ که با اتکا به راهبرد پژوهشی کیفی و با استفاده از روش نمونه گیری نظری با 17 نفر از مدیران و خبرگان بانکی و 7 نفر از اساتید دانشگاهی متخصص در زمینه مدیریت منابع انسانی در شهرهای اصفهان و تهران تا مرحله دستیابی به اشباع نظری، مصاحبه‌های عمیق انجام شد و سپس داده‌های حاصل از آن با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیان کدگذاری و مقوله‌‌‌بندی گردید‌‌ و بر اساس کدهای حاصل از مصاحبه‌ها عوامل علّی‌‌، عوامل مداخله گر، عوامل زمینه‌ای‌‌، راهبردها و پیامدها ‌شناسایی شد‌‌. به منظور اعتبار سنجی پژوهش از معیارهای انتقال پذیری، قابلیت اطمینان، تأیید پذیری، عمومیت، راستی، تطابق و فهم پذیری استفاده گردید همچنین جهت اطمینان از روایی یافته‌های پژوهش از تطبیق توسط اعضا، بررسی همکار و کثرت گرایی و به منظور محاسبه سازگاری یافته‌های پژوهش از پایایی باز آزمون و روش توافق درون موضوعی استفاده گردید و در نهایت مدل جبران خدمت با رویکرد دلبستگی سازمانی تدوین گردید. این مدل منجر به درک بهتر مدیران ازمدلهای جبران خدمت و کاربرد آن در سازمانها بویژه شبکه بانکی می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2141 - تخلفات و ضمانت اجرای انتقال فناوری در الگوی جدید قراردادهای نفتی (IPC)
        مسلم عبدی عباس کریمی احمد شمس محسن محبی
        انتقال آخرین دستاوردهای علمی و فنی(انتقال فناوریهای جدید) یکی از شروط مهم و شاخص در الگوی جدید قراردادهای نفتی (IPC) است. کارآمدی بالا و بهره وری بیشتر که منجر به کسب بالاترین نفع و کمترین زیان در بهره برداری می گردد، از یک طرف و اشاعه و بومی سازی فناوری همراه با آموزش چکیده کامل
        انتقال آخرین دستاوردهای علمی و فنی(انتقال فناوریهای جدید) یکی از شروط مهم و شاخص در الگوی جدید قراردادهای نفتی (IPC) است. کارآمدی بالا و بهره وری بیشتر که منجر به کسب بالاترین نفع و کمترین زیان در بهره برداری می گردد، از یک طرف و اشاعه و بومی سازی فناوری همراه با آموزش نیروهای داخلی از طرف دیگر دلایل مهمی هستند که درج این تعهد را در الگوی جدید قراردادهای نفتی لازم نموده است. اما با توجه به تنوع روش های انتقال و چند لایه بودن فناوری ها و همچنین ترکیب تعهدات بوسیله و نتیجه در اجزای این تعهد و همچنین عدم تمایل سرمایه گذاران به وارد نمودن آخرین فناوریها (بدلیل کسب نفع بیشتر در سایر قراردادها)، اجرای این تعهد همواره با تخلفات متعددی از سوی سرمایه گذار (هم در بعد علمی و هم در بعد فنی) روبرو می گردد. این تخلفات نهایتا در سه حالت: اجرای معیوب یا ناقص، تاخیر در اجرا و عدم اجرا نمایان می شود بررسی تخلفات احتمالی در ورود و اجرای این تعهد و ضمانت اجرای نقض آنها در حقوق ایران به عنوان قانون حاکم بر الگوی جدید قراردادهای نفتی موضوع مقاله پیش رو خواهد بود. مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و با استناد کتابخانه ای به این نتیجه رسیده است که از دو طریق طولانی نمودن زمان امکان مطالبه خسارت و ایجاد وجه التزام مناسب می توان تا حدودی احتمال تخلف را کاهش و به تضمین اهداف تعیین شده دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2142 - مفهوم‌شناسی لهو، لعب و لغو و مصادیقی از آنها
        منصوره باقری پور سیدعلی پورمنوچهری نصرت الله صابری
        از نظر قرآن، زندگی دنیا برای انسان یک فرصت بسیار استثنایی است که نباید آن را به بیهودگی تباه ساخت و زیان کار شد. کسی که در دنیا به اعمال لهو و لغو مشغول شود و دنیا را به عنوان ابزاری برای رشد و کمال نبیند، زندگی خویش را به هدر داده است. در قرآن کریم سه واژه لهو، لعب و ل چکیده کامل
        از نظر قرآن، زندگی دنیا برای انسان یک فرصت بسیار استثنایی است که نباید آن را به بیهودگی تباه ساخت و زیان کار شد. کسی که در دنیا به اعمال لهو و لغو مشغول شود و دنیا را به عنوان ابزاری برای رشد و کمال نبیند، زندگی خویش را به هدر داده است. در قرآن کریم سه واژه لهو، لعب و لغو به کار رفته و هر یک دارای بار معنایی و مفهومی ویژه است. به نظر می رسد هر سه، معنایی نزدیک به هم دارند. از این رو، یک حکم تحریمی برای آنها وضع شده است؛ گرچه همه کارهای لغو و باطل مطرح در دنیا، لغو و باطل های نسبی است. اهل ایمان تلاش می کنند تا از فرصت حضور در دنیا، بیشترین و بهترین بهره را ببرند و مقرب درگاه الهی شوند. بدیهی است انسان ها باید در زندگی دنیا تعقل کنند و هشیار باشند، که اگر فقط همت خویش را دنیا قرار دهند، در حقیقت در پی بیهودگی و لهوی رفته اند که هیچ ثمره و توشه ای برای آخرت ایشان ندارد. یکی از مصادیق لهو در دنیای کنونی، استفاده نامعقول از فضای مجازی است که با سرعتی غیرمشابه با گسترش دیگر رسانه ها گسترده شده و امروزه تأثیر آن بر بخش های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علم و فناوری مشهود است. درک منطق این فضا به منظور بهره مندی از آن در جوامع کنونی عصر حاضر، نخستین گام برای ایجاد تعامل مثبت و استفاده حداکثری از قابلیت های محتوایی و آسیب پذیری حداقل از تهدیدهای بالقوه آن است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2143 - مطالعه تطبیقی تعدد اطراف تعهد قراردادی (اتحادیه اروپا)
        حسین زارع ساغر امیری
        در حقوق مدنی ایران در بحث قراردادها بر متعاملین و متعاقدین, قواعد و احکام وضع گردیده گویی که هر یک از طرفین قرارداد تنها یک شخص هستند. در حالی که در بسیاری از قراردادها, هر یک از طرفین آن ممکن است بیش از یک شخص باشد. بررسی تعهدات, حقوق, تکالیف ومسوولیت هر یک از طرفها در چکیده کامل
        در حقوق مدنی ایران در بحث قراردادها بر متعاملین و متعاقدین, قواعد و احکام وضع گردیده گویی که هر یک از طرفین قرارداد تنها یک شخص هستند. در حالی که در بسیاری از قراردادها, هر یک از طرفین آن ممکن است بیش از یک شخص باشد. بررسی تعهدات, حقوق, تکالیف ومسوولیت هر یک از طرفها در صورت تعدد طرفها, مسئله این تحقیق می‌باشد. چگونگی تقسیم تعهدات و تکالیف قراردادی اگر به صورت صریح در قرارداد مشخص شود که تابع آن است والا باید قواعد و اصولی برای آن جست, در صورت تخلف از اجرای تعهد برای جبران زیان, مسوولیت قراردادی هر یک از طرفهای متعدد باید مورد بررسی قرار گیرد. در اصول قراردادهای اروپا بر این مورد مسوولیت تضامنی مقرر شده است اما در حقوق ایران, اصل بر تساوی است که همواره قابل دفاع نیست. همچنین حقوق که به هر یک از طرفها در صورت تعدد طرفها تعلق می‌گیرد مورد بحث است که در آن صورت تجزیه پذیری یا تجزیه ناپذیری این حقوق به نتایج متفاوت ختم می‌شود. بنابراین در تعدد طرفها اصول حاکم بر حقوق, تعهدات و مسوولیت بین تساوی, فردی و تضامنی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد در نهایت وضعیت فعلی ایران توصیف شده و آنچه که شایسته یک نظام حقوقی می‌باشد, پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2144 - بررسی تاثیر شوک‌های مالی و ادوار تجاری در اقتصاد ایران طی دوره (1360-1400)
        محمد حسن فطرس مصطفی امیدعلی
        عواملی چون انتظارات، عدم انعطاف‌پذیری مالی، وجود عدم اطمینان‌های موجود در فضای اقتصادی و سایر شاخص‌های اقتصادی و غیراقتصادی در ایجاد ادوار تجاری تاثیر هستند. حجم زیاد فعالیت‌های دولت در اقتصاد ایران بیانگر آن است که دولت تاثیرگذاری اساسی در ثبات و عدم ثبات ادوار تجاری د چکیده کامل
        عواملی چون انتظارات، عدم انعطاف‌پذیری مالی، وجود عدم اطمینان‌های موجود در فضای اقتصادی و سایر شاخص‌های اقتصادی و غیراقتصادی در ایجاد ادوار تجاری تاثیر هستند. حجم زیاد فعالیت‌های دولت در اقتصاد ایران بیانگر آن است که دولت تاثیرگذاری اساسی در ثبات و عدم ثبات ادوار تجاری در ایران دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی رابطه بین شوک‌های مالی و ادوار تجاری اقتصاد ایران طی دوره 1360 &ndash; 1400 می‌باشد. ابتدا با استفاده از روش فیلتر هادریک-پرسکات چرخه‌های تجاری تولید ناخالص داخلی ایران استخراج شده و با استفاده از مدل VAR رابطه علیت بین شوک‌های مالی و ادوار تجاری مورد مطالعه قرار می‌گیرد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که اقتصاد ایران طی دوره مورد مطالعه، پنج دوره رکودی و پنج دوره رونق را تجربه کرده است. این دوره‌ها از نظر طول زمانی و عمق با هم متقارن هستند. نتایج مدل VAR نشان می‌دهد که یک رابطه علیت دو طرفه بین شوک‌ مخارج دولت و شوک مالیات‌ها با ادوار تجاری تولید ناخالص داخلی برقرار است. بنابراین رونق اقتصادی می‌تواند به کاهش شوک‌های مالی دولت و در پی آن بهبود پیش‌بینی بودجه و کاهش کسری بودجه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2145 - متغیر پرده نشین و بی ثباتی تابع تقاضای پول ایران
        فرشاد پرویزیان علیرضا عرفانی
        10.30495/ecomag.2023.706727
        اثربخشی سیاست‌های پولی، ارتباط اساسی با شکل، تصریح و ثبات توابع تقاضای پول و نقدینگی دارد. شکل گیری تورم مورد انتظار را می‌توان تابعی از دانش، اطلاعات و حتی درک شخصی بر اساس الگوهای ذهنی افراد از اطلاعات منتشر شده دانست. فعالان اقتصادی بر اساس انتظارات از قیمت‌ها در آین چکیده کامل
        اثربخشی سیاست‌های پولی، ارتباط اساسی با شکل، تصریح و ثبات توابع تقاضای پول و نقدینگی دارد. شکل گیری تورم مورد انتظار را می‌توان تابعی از دانش، اطلاعات و حتی درک شخصی بر اساس الگوهای ذهنی افراد از اطلاعات منتشر شده دانست. فعالان اقتصادی بر اساس انتظارات از قیمت‌ها در آینده، مبتنی بر دانش و اطلاعات خود از اقتصاد، تصمیم گیری و اطلاعات مورد نیاز خود را از منابع مختلف، بطور مستقیم و یا از رسانه‌ها کسب می‌کنند. در این تحقیق با معرفی متغیر جدید حضور رئیس کل بانک مرکزی در رسانه، توابع تقاضای کوتاه‌مدت و بلند مدت برای حجم پول M1 و نقدینگی M2 را با استفاده از داده‌های ماهانه ایران سال‌های 1387 تا 1397 و رویکرد خود توضیح برداری با وقفه‌های توزیعی ARDL، برآورد کردیم. نتایج نشان داد که متغیرهای نرخ تورم، نسبت واردات به تولید ملی و نیز حضور رئیس کل بانک مرکزی در رسانه، در هر دو توابع کوتاه‌مدت و بلند مدت تقاضای M1 و M2، معنادار است و ورود متغیر حضور رییس کل بانک مرکزی در تابع تقاضای پول، باعث بی ثباتی این تابع خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2146 - ارزیابی کیفی وب سایت فدراسیونهای ورزشی منتخب ج.ا.ا بر اساس مدل WQEM
        علی اصغر دورودیان شیوا آزادفدا مریم مقدس
        این تحقیق با هدف ارزیابی کیفی وب سایت فدراسیونهای ورزشی منتخب ج.ا.ا بر اساس مدل دبلیو کیو ای ام (WQEM) انجام گرفته است پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می باشد بر اساس روش، یک پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه وب سایت های فدراسیون های و چکیده کامل
        این تحقیق با هدف ارزیابی کیفی وب سایت فدراسیونهای ورزشی منتخب ج.ا.ا بر اساس مدل دبلیو کیو ای ام (WQEM) انجام گرفته است پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می باشد بر اساس روش، یک پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه وب سایت های فدراسیون های ورزشی کشور می باشند. نمونه آماری بصورت تمام شمار(51 فدراسیون) انتخاب شد. ابزار مورد استفاده ابزار کیفی وب.کیو.ای.ام است که بر مبنای سیاهه وارسی مک اینرنی(2005) تهیه و تدوین شده است. پرسشنامه ها استاندارد بوده اما مجددا توسط چند تن از اساتید مدیریت ورزشی روایی آن تایید شد. پایایی پرسش نامه 89/0 گزارش شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از آمار توصیفی و با استفاده از نرم افزار "EXCEL" و "SPSS" صورت گرفت. برای مقایسه فراوانی ویژگیهای کیفیت وب سایتهای فدراسیون های ورزشی ، از آمار توصیفی، آزمون Tتک نمونه و جدول فراوانی و درصد استفاده شد.نتایج تحقیق نشان داد که وضعیت وب سایت فدراسیون‌های ورزشی منتخب ج.ا.ا بر اساس شاخص های فرعی مرتبط با قابلیت استفاده، قابلیت عملکرد، قابلیت اطمینان و کارایی در شرایط مطلوبی می باشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد متغیر قابلیت اطمینان دارای بهترین میانگین رتبه ای و متغیرهای قابلیت استفاده، کارایی و قابلیت عملکرد و در ردیف بعدی قرار می گیرد. پیشنهاد می‌شود که سیاهة مدونی از سوی وزارت ورزش در خصوص طراحی وب سایت های سازمان های تابعه با نظر متخصصان وب سایت و کارشناسان ورزش تهیه و به همة فدراسیون ها ابلاغ شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2147 - مقایسة وضعیت موجود و مطلوب شاخص‌های توسعه‌یافتگی و خط و مشی گذاری مطلوب آموزش ورزش در مدارس ایران
        معصومه محمدبیگی شهاب بهرامی حسین عیدی کورش ویسی
        هدف از پژوهش حاضر مقایسه وضعیت موجود و مطلوب شاخص‌های توسعه‌یافتگی و خط و مشی گذاری مطلوب آموزش ورزش در مدارس ایران بود. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش. اجرا توصیفی بود. گردآوری اطلاعات به شیوۀ پیمایشی، با استفاده از پرسشنامه‌ی محقق ساخته شاخص‌های توسعه‌یاف چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر مقایسه وضعیت موجود و مطلوب شاخص‌های توسعه‌یافتگی و خط و مشی گذاری مطلوب آموزش ورزش در مدارس ایران بود. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش. اجرا توصیفی بود. گردآوری اطلاعات به شیوۀ پیمایشی، با استفاده از پرسشنامه‌ی محقق ساخته شاخص‌های توسعه‌یافتگی آموزش ورزش در مدارس ایران استخراج گردید. جامعه‌ آماری این تحقیق شامل کلیه معلمان ورزش مقطع متوسطه اول سه شهر (از سه استان) تهران، کرمانشاه و بندرعباس بود. از روش نمونه-گیری طبقه‌ای تصادفی استفاده شد. تعداد کل جامعه آماری برابر 353 معلم، تعداد نمونه 272 نفر و تعداد پرسشنامه عودت داده‌شده برابر با 232 پرسشنامه بود. با توجه به نتایج آزمون آنوا در وضعیت موجود و مطلوب در سه استان (جداول 3 و 4) مشاهده می‌شود که هر پنج مؤلفه‌ی توسعه‌یافتگی آموزش ورزش در مدارس ایران در استان‌های منتخب دارای تفاوت معنی‌داری می‌باشند. برای آگاهی از تفاوت نگرش بین استان‌ها در وضعیت موجود، از آزمون‌های تعقیبی (LSD) استفاده شد. نتایج این آزمون نشان داد که بین استان تهران با هر دو استان کرمانشاه و هرمزگان (بندرعباس) تفاوت معنی‌داری وجود دارد. بین کرمانشاه و هرمزگان نیز این تفاوت معنی‌دار بود (05/0 &ge; P). همچنین میانگین وضعیت موجود 34/2=M و میانگین در مورد وضع مطلوب 19/3= M است که نشان می‌دهد که این دو میانگین به لحاظ آماری در سطح 01/0 P تفاوت معنی‌داری دارند، یعنی معلمان نسبت به وضع موجود ابراز نگرانی بالاتری دارند. در ادامه خط و مشی‌هایی برای برون‌رفت از وضعیت موجود ارائه‌شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2148 - مطالعه تطبیقی ورزش شهروندی ایران با کشورهای منتخب
        احمدرضا کیانی سیداحسان امیرحسینی مهرزاد حمیدی
        هدف تحقیق، مطالعه تطبیقی ورزش شهروندی ایران با کشورهای منتخب بود. روش ، توصیفی- تطبیقی و به لحاظ هدف، کاربردی است. گردآوری به صورت میدانی و به شیوه آمیخته کیفی و کمی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی تعداد 18 تن از خبرگان و در بخش کمی، شامل مدیران و کارشناسان ورزش همگان چکیده کامل
        هدف تحقیق، مطالعه تطبیقی ورزش شهروندی ایران با کشورهای منتخب بود. روش ، توصیفی- تطبیقی و به لحاظ هدف، کاربردی است. گردآوری به صورت میدانی و به شیوه آمیخته کیفی و کمی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی تعداد 18 تن از خبرگان و در بخش کمی، شامل مدیران و کارشناسان ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان و ادارات کل استان‌ها، مسئولین و کارشناسان فدراسیون و هیأت ورزش های همگانی و مدیران و کارشناسان تربیت بدنی شهرداری‌ها بودند که ابتدا با روش تصادفی طبقه‌ای و بر اساس فرمول کوکران با روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 384 تن به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها از ادبیات تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد و در بخش تطبیقی عوامل توسعه ورزش شهروندی کشورهای اسپانیا، انگلستان، نروژ، ترکیه، هنگ کنگ و تایلند با روش الگوی بردی که دارای مراحل توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه است. روایی توسط 10 نفر از اساتید مدیریت ورزشی دانشگاه و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ تأیید و (86/0= &alpha;). همچنین عوامل با آزمون فریدمن، رتبه بندی شد. مدل تحقیق نشان داد که 16 عامل در حیطه های فردی، اجتماعی، محیطی و سیاست گذاری، بر ورزش شهروندی ایران موثرند و عامل سیاست گذاری، بیشترین اهمیت را دارد. مدیران باید در وهله اول، طراحی چشم انداز و مدیریت کلان، برنامه ریزی و مدیریت جامع و تشکیل کمیته ورزش شهروندی و سپس توسعه و تنوع امکانات ورزشی، توجه به مناطق و شهرک ها و کیفیت، کمیت و جذابیت اماکن ورزشی را در دستور کار خود قرار دهند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2149 - ارائه مدل موانع خصوصی سازی در فوتبال حرفه ایران، پژوهش آمیخته
        مهدی سلاطین اسلامیه نعمت الله نعمتی طاهره باقرپور
        تحقیق حاضر با هدف ارائه مدل موانع خصوصی سازی در فوتبال حرفه ای ایران به روش آمیخته ترکیبی انجام شد. این تحقیق از نوع تحقیقات اکتشافی بوده و به روش آمیخته ترکیبی انجام شد. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل ده نفر از اساتید مدیریت ورزشی و ده نفر از اساتید حقوق ورزشی بودن چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف ارائه مدل موانع خصوصی سازی در فوتبال حرفه ای ایران به روش آمیخته ترکیبی انجام شد. این تحقیق از نوع تحقیقات اکتشافی بوده و به روش آمیخته ترکیبی انجام شد. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل ده نفر از اساتید مدیریت ورزشی و ده نفر از اساتید حقوق ورزشی بودند و در بخش کمی شامل مدیران فدراسیون فوتبال، مدیران وزارت ورزش و جوانان و مدیران عامل و اعضای هیات مدیره باشگاه های فوتبال لیگ برتر و لیگ دسته اول می باشند که تعداد آنها بر اساس اطلاعات موجود در پایگاه های اطلاعاتی 350 نفر می باشد که بر اساس جدول مورگان 285 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابتدا از طریق فرایند دلفی عوامل مربوط به موضوع تحقیق شناسایی و در نهایت 12 مولفه برای تحقیق شناسایی گردید و سپس فرایند ساختاری تفسیری اجرا شد. در ادامه پرسشنامه تحقیق تدوین گردید و از آزمون های آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و مدلسازی معادلات ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد موانع خصوصی سازی باشگاه های فوتبال ایران با رویکرد حقوقی شامل دخالت سیاسی، تداخل رویه های اداری، مشکلات مالی باشگاه ها، رویه های خصوصی سازی، قوانین نظارتی می باشند. با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که با توسعه زیرساخت های باشگاه ها و نظارت سازمان های مربوطه، با شفافیت مالی و نظارت جدی وزارت ورزش، می توان زمینه خصوصی سازی باشگاه ها را فراهم نمود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2150 - طراحی الگوی ساختاری تفسیری (ISM) برندینگ در کسب و کار (مورد مطالعه : صنایع پتروشیمی ایران )
        حامد انوری پور فرشید نمامیان ، فخرالدین معروفی نقدهی فرهاد وفائی
        امروزه با گسترش روند جهانی شدن، افزایش رقابت، ورود شرکتهای مختلف داخلی و خارجی، محصولات متنوع و پیشرفت تکنولوژی، حفظ رضایت و وفاداری مشتری مشکل شده است، یکی از ویژگی‌های شرکتهای موفق امروز، برخورداری از قدرت رقابت‌پذیری است. هدف اصلی پژوهش حاضر مدلسازی ساختاری &ndash; ت چکیده کامل
        امروزه با گسترش روند جهانی شدن، افزایش رقابت، ورود شرکتهای مختلف داخلی و خارجی، محصولات متنوع و پیشرفت تکنولوژی، حفظ رضایت و وفاداری مشتری مشکل شده است، یکی از ویژگی‌های شرکتهای موفق امروز، برخورداری از قدرت رقابت‌پذیری است. هدف اصلی پژوهش حاضر مدلسازی ساختاری &ndash; تفسیری رقابت پذیری نشان تجاری در صنعت پتروشیمی می باشد. این پژوهش یک پژوهش آمیخته اکتشافی از نوع کیفی - کمی می باشد. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش شامل اعضای هیات علمی و متخصص در زمینه مدیریت صنعتی، بازاریابی و نشان تجاری ، اساتید آشنا با موضوع پژوهش و مدیران و معاونین با سابقه شرکتهای پتروشیمی کشور می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی تعداد 16 نفر انتخاب شدند. در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل پرسنل(مدیران، معاونین و کارشناسان) بخش بازاریابی و فروش شرکتهای پتروشیمی کشور می باشد. برای نمونه‌گیری نیز با توجه به حجم کم جامعه آماری و احتمال برگشت ناپذیری پرسشنامه ها، از تمام شماری استفاده شده است و همه جامعه در بخش کمی به عنوان نمونه در نظر گرفته شده است(255=N). ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته می باشد و در بخش کمی نیز پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از تحلیل تم و تکنیک دلفی فازی استفاده شده است و در بخش کمی نیز برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک ISM استفاده شده است. در بخش کیفی پژوهش در مجموع 14 متغیر به عنوان عوامل تاثیرگذار بر رقابت پذیری نشان تجاری شناسایی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2151 - تاثیر بی ثباتی اقتصادی بر بازار سهام ایران با تاکید بر شاخصEPU -نااطمینانی سیاستهای اقتصادی
        دامون هدایت پور محمد خضری بیژن صفوی
        دولت هادر تعیین عوامل اثر گذار بر بازده سهام، به عنوان یک ناظر و سیاست گذار عمده در مباحث اساسی اقتصادی نقش پر رنگی در بازار سرمایه دارند. هر چه میزان دخالت دولت در اقتصاد بیشتر باشد سبب کاهش مشارکت بخش خصوصی شده، ریسک سیستماتیک افزایش و میزان سرمایه گذاری در بازار سرما چکیده کامل
        دولت هادر تعیین عوامل اثر گذار بر بازده سهام، به عنوان یک ناظر و سیاست گذار عمده در مباحث اساسی اقتصادی نقش پر رنگی در بازار سرمایه دارند. هر چه میزان دخالت دولت در اقتصاد بیشتر باشد سبب کاهش مشارکت بخش خصوصی شده، ریسک سیستماتیک افزایش و میزان سرمایه گذاری در بازار سرمایه کاهش می یابد. اهمیت ثبات در سیاست های دولت برای کشورهای در حال توسعه واز جمله ایران دوچندان است، چرا که این کشورها دارای بازارهای مالی نامنظمی بوده و تغییر در سیاست های دولت می تواند متغیرهای کلان اقتصادی و پیرو آن بازارهای مالی این کشورها را با مشکلات متعددی مواجه سازد که طی سالهای اخیر نیز بیشترین ضربه اعم از رسمی یا غیر رسمی بر بازار سرمایه، از ناحیه سیاست های اقتصادی و نااطمینانی های مربوط به آن بوده است. در همین راستا، دراین مطالعه به بررسی اثرگذاری نااطمینانی سیاستهای اقتصادی بر بازار سهام ایران طی دوره زمانی 1370 تا 1399 پرداخته شده است. برای این منظور ازداده های مرکز آمار ایران، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی استفاده شده و تجزیه و تحلیل داده ها نیز بااستفاده ازمدل خودرگرسیون برداریVAR و نرم افزار EVIEWS انجام شده است.نتایج تخمین الگوی تحقیق به روش VAR نشان از اثر گذاری منفی و معنادار نااطمینانی سیاستهای اقتصادی بر بازار سهام ایران بدلیل تغییرات غیرمنتظره و پیش بینی نشده و شوکهای سیاستی طی دوره مورد بررسی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2152 - تأثیر توسعه بازار سرمایه و رشد اقتصادی بر فقر
        بهمن خانعلی زاده
        رفاه اجتماعی و کاهش فقر همواره از مهمترین اهداف اقتصادی و سیاسی کشورها بوده است. زیرا فقر در طول تاریخ بشری همواره یکی از پدیده های نامطلوب اقتصادی و اجتماعی جوامع مختلف به شمار رفته و در حال حاضر نیز به عنوان یکی از معضلات بزرگ جوامع جهانی شناخته می شود. اما یکی از مهم چکیده کامل
        رفاه اجتماعی و کاهش فقر همواره از مهمترین اهداف اقتصادی و سیاسی کشورها بوده است. زیرا فقر در طول تاریخ بشری همواره یکی از پدیده های نامطلوب اقتصادی و اجتماعی جوامع مختلف به شمار رفته و در حال حاضر نیز به عنوان یکی از معضلات بزرگ جوامع جهانی شناخته می شود. اما یکی از مهم‌‌ترین راه‌های مبارزه با فقر افزایش تولید ناخالص داخلی می‌باشد که بواسطه آن می‌توان فقر و نابرابری درآمدی را در جامعه کاهش داد اما دستیابی به رشد اقتصادی خود مستلزم بکارگیری عواملی متعددی از جمله سرمایه، نیروی انسانی، انرژی و... است. به همین علت توجه هر چه بیشتر بر بازارهای مالی از جمله بازار سرمیاه (بورس و اوراق بهادار) که می‌تواند یکی از ابزارهای مهم تأمین مالی موسسات و بنگاههای اقتصادی باشد قطعاً خواهد توانست زمینه‌ساز افزایش تولیدناخالص داخلی و در نهایت به کاهش فقر منتهی گردد. لذا در این تحقیق با انجام آزمون ARDL روابط بلندمدت و کوتاه‌مدت بین متغیرهای توسعه بازار بورس (ارزش معاملات انجام شده در بورس، حجم سهام‌های معامله شده در بورس و تعداد شرکت‌ها بورسی) و تولید ناخالص داخلی واقعی با متغیر ضریب جینی (میزان فقر) در بازه زمانی 1398-1365و با استفاده از داده‌های سالیانه در کشور ایران مورد بررسی قرار گیرد. لذا نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت تأثیرتمامی متغیرهای بکارگرفته شده بر میزان فقر در کشور ایران منفی می‌باشد. همچنین متغیر ارزش معاملات انجام شده در بورس بیشترین تأثیر منفی را در میان متغیرهای توسعه بازار سرمایه بر میزان فقر داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2153 - برآورد تقاضای تقریباً ایده‌آل انرژی الکتریکی ایران در بخش صنعت
        زینب مصوری نظام آباد سید عبدالمجید جلائی اسفندآبادی
        صنعت برق به عنوان صنعت زیربنایی نقش مهمی در توسعه اقتصادی و رفاه جوامع دارد. با توجه به اهمیت انرژی الکتریکی در بخش صنعت به لحاظ به کار گیری تکنولوژی‌های مدرن‌تر و همچنین ملاحظات زیست محیطی، این مقاله به برآورد تقاضای تقریباً ایده‌آل انرژی الکتریکی ایران در بخش صنعت می‌ چکیده کامل
        صنعت برق به عنوان صنعت زیربنایی نقش مهمی در توسعه اقتصادی و رفاه جوامع دارد. با توجه به اهمیت انرژی الکتریکی در بخش صنعت به لحاظ به کار گیری تکنولوژی‌های مدرن‌تر و همچنین ملاحظات زیست محیطی، این مقاله به برآورد تقاضای تقریباً ایده‌آل انرژی الکتریکی ایران در بخش صنعت می‌پردازد. در این مطالعه با استفاده از داده‌های سری زمانی (1350-1390) و روش رگرسیون ظاهراً نامرتبط (SUR) کشش‌های قیمتی، درآمدی و متقاطع برای تقاضای انرژی الکتریکی بخش صنعت استخراج شده‌اند. نتایج حاکی از آن است که انرژی الکتریکی به عنوان یک کالای ضروری برای بخش صنعتی محسوب می‌شود. از طرفی انرژی‌های جانشین نمی‌توانند به عنوان جانشین مناسبی برای انرژی الکتریکی در بخش صنعتی لحاظ شوند و مهمتر آنکه به دلیل کم کشش بودن انرژی الکتریکی در بخش صنعتی سیاست‌های افزایش قیمت برق نمی‌تواند راهکار مناسبی برای کاهش مصرف برق توسط بخش صنعتی باشند. بر مبنای نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی در بخش صنعت اولاً غیر قیمتی و درآمدی باشند و ثانیاٌ با دقت خاصی انجام شوند، که باعث تغییرات ساختاری در مصرف این کالای استراتژیک نگردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2154 - تأثیر کیفیت حاکمیتی دولت بر جرم و جنایت
        حسن نقی زاده خورجستان لیلا ابراهیم پور
        در دهه های اخیر تحقیقات زیادی توسط محققان در مورد کیفیت حاکمیت دولت و انتخاب بهترین چارچوب حکومتی صورت گرفته است.حکمرانی مفهوم گسترده‌ای است که با حوزه‌هایی چون امنیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حقوق ارتباط مستقیم دارد. جرم مانع توسعه اجتماعی و اقتصادی است. این مهم توانای چکیده کامل
        در دهه های اخیر تحقیقات زیادی توسط محققان در مورد کیفیت حاکمیت دولت و انتخاب بهترین چارچوب حکومتی صورت گرفته است.حکمرانی مفهوم گسترده‌ای است که با حوزه‌هایی چون امنیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حقوق ارتباط مستقیم دارد. جرم مانع توسعه اجتماعی و اقتصادی است. این مهم توانایی دولت‌ها در ارائه عدالت، بهداشت، آموزش و سایر خدمات اجتماعی به شهروندان را کاهش می‌دهد و حاکمیت قانون را تضعیف می‌کند. به همین علت برای جلوگیری از جرم که مانع توسعه اجتماعی و اقتصادی می‌شود، استراتژی‌های قوی حاکمیتی لازم است. پژوهشگران بسیاری به نقش عوامل اقتصادی نظیر تورم، بیکاری و فقر بر توسعه جرم تاکید داشته‌اند اما در حقیقت کیفیت حاکمیتی دولت‌ها بعنوان متولیان اصلی اقتصاد و سیاست می‌تواند عامل اصلی تمامی نابسامانی‌ها باشد که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. لذا در این تحقیق با بکارگیری آزمون ه FMOLS روابط بین متغیرهای میزان جرم و کیفیت حاکمیتی (صدا و پاسخگویی، ثبات سیاسی بدون خشونت، اثر بخشی دولت، کیفیت نظارتی، حکم قانون و کنترل فساد) در بازه زمانی 1398-1390 با استفاده از داده‌های سالیانه در کشور ایران مورد بررسی قرار گرفت.نتایج این تحقیق نحاکی از آن است که بطورکلی کیفیت حاکمیتی دولت بر میزان جرم تاثیر معنی دار و منفی دارد و بر اساس رتبه‌بندی و میزان تاثیرگذاری که شاخص‌های کیفیت حاکمیتی بر میزان جرم و جنایت دارند، بیشترین تاثیرگذاری مربوط به متغیر کیفیت نظارتی و کمترین تاثیر مربوط به متغیر کنترل فساد است. لذا به جهت کاهش جرم و جنایت بالا بردن کیفیت حاکمیت دولت می‌‌بایست مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2155 - تأثیر کیفیت حاکمیت بر ارزش بازار سهام
        بهمن خانعلی زاده فرید عسگری
        بازارهای مالی از جمله بازار سهام با تمام خصوصیات مثبتی که بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها دارند تحت تاثیر عوامل خرد و کلانی هستند که ریسک ذاتی این بازار را افزایش داده و دارایی‌های سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عوامل در ادبیات نظری شامل طیف وسیعی از متغیرها چکیده کامل
        بازارهای مالی از جمله بازار سهام با تمام خصوصیات مثبتی که بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها دارند تحت تاثیر عوامل خرد و کلانی هستند که ریسک ذاتی این بازار را افزایش داده و دارایی‌های سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عوامل در ادبیات نظری شامل طیف وسیعی از متغیرها است که به تازگی نیز کیفیت حاکمیتی به جمع این متغیرها افزوده شده، بطوریکه تاثیرات آن به مراتب مخرب‌تر از سایر عوامل دیگر است. به همین علت افزایش کیفیت حاکمیتی دولت‌ها به عنوان متولیان اقتصادی خواهد توانست بازارهای مالی از جمله بازار بورس و اوراق بهادار که یکی از ابزارهای مهم تأمین مالی موسسات و بنگاههای اقتصادی است را تقویت نماید. لذا در این تحقیق با بکارگیری آزمون ARDL روابط بلندمدت و کوتاه‌مدت بین متغیرهای ارزش جاری بازار سهام (SMV) و کیفیت حاکمیتی (صدا و پاسخگویی (VOA)، ثبات سیاسی بدون خشونت (PON)، اثر بخشی دولت (GOE)، کیفیت نظارتی (REQ)، حکم قانون (RUF) و کنترل فساد (COC)) در بازه زمانی 1399-1374و با استفاده از داده‌های سالیانه در کشور ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که در کوتاه‌مدت و بلندمدت تاثیر کیفیت حاکمیتی بر ارزش بازار سهام ایران مثبت است بطوریکه بیشترین تاثیرگذاری از میان شاخص‌های کیفیت حاکمیتی مربوط به متغیر کیفیت نظارتی (REQ) و کمترین تاثیر مربوط به متغیر حکم قانون(RUF) است. در نهایت آنچه که مشخص است کیفیت حاکمیتی قطعاً بر کاهش و افزایش ریسک‌ بازارهای مالی تاثیر گذار است و اتخاذ تصمیات آنها می‌تواند بر بازدهی و ارزش بازار سهام تاثیر گذار باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2156 - تأثیر نوآوری‌های تکنولوژیکی بر هزینه‌های نظامی
        حسن نقی زاده خورجستان
        نوآوری موضوعی بسیار مهم برای همه صنایع، به ویژه صنایع دفاعی است. زیرا این صنایع برای پشتیبانی از قدرت دفاعی نیازمند نوآوری‌های تکنولوژیکی هستند. البته نوآوری فرایندی بسیار پیچیده است که می‌بایست بصورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده در صنایع مورد استفاده قرار گیرد. در عرصه دفا چکیده کامل
        نوآوری موضوعی بسیار مهم برای همه صنایع، به ویژه صنایع دفاعی است. زیرا این صنایع برای پشتیبانی از قدرت دفاعی نیازمند نوآوری‌های تکنولوژیکی هستند. البته نوآوری فرایندی بسیار پیچیده است که می‌بایست بصورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده در صنایع مورد استفاده قرار گیرد. در عرصه دفاعی، نوآوری در بهبود تجهیزات، فرایندها و ارائه خدمات پیشرفته به نیروهای نظامی نقش اساسی دارد. زیرا می‌تواند زمینه‌ رشد بهره‌وری و کارایی در این بخش شده، که نهایتاً به کاهش هزینه‌ها منجر شود. لذا در این پژوهش با انجام آزمون خودتوضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) روابط بین متغیر‌های نوآوری‌های تکنولوژیکی، هزینه‌های تحقیق و توسعه، رشد اقتصادی، نرخ ارز موثر واقعی و هزینه‌های نظامی در بازه زمانی 1398-1378 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که تأثیر نوآوری تکنولوژیکی و هزینه‌های تحقیق و توسعه بر هزینه‌های نظامی هم در کوتاه‌مدت و در بلندمدت منفی است. در حالیکه تاثیر تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز بر هزینه‌های دفاعی مثبت است. اما نتایج این تحقیق بخوبی نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه و بکارگیری نوآوری‌های تکنولوژیکی می‌تواند بر تولید کالا و خدمات جدید نظامی و ارتقاء کیفیت مؤثر باشد و با ایجاد تجهیزات جدید و تولیدات پیشرفته و کاهش وابستگی به کشورهای خارجی، بهره‌وری و کارایی را در سازمان‌های نظامی افزایش داده و حتی با ایجاد اشتغال برای افراد تحصیل کرده و مستعد به رشد اقتصادی کشور نیز کمک بسزایی نماید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2157 - بررسی تاثیر ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر تورم در کشور ایران
        اشکان رحیم زاده بهمن خانعلی زاده
        اهمیت روزافزون اوراق بهادار اسلامی در سرتاسر جهان اخیراً به دلیل نقشی که در اقتصادهای اسلامی ایفا می‌کند، علاقه فزاینده‌ای به تحقیق در مورد این بازارها ایجاد نموده است. اوراق بهادار اسلامی (صکوک) با توجه به ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ در راستای ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮرم نقش داشته و همچنین ﺗﺄﻣﯿﻦ چکیده کامل
        اهمیت روزافزون اوراق بهادار اسلامی در سرتاسر جهان اخیراً به دلیل نقشی که در اقتصادهای اسلامی ایفا می‌کند، علاقه فزاینده‌ای به تحقیق در مورد این بازارها ایجاد نموده است. اوراق بهادار اسلامی (صکوک) با توجه به ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ در راستای ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮرم نقش داشته و همچنین ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﺎﻟﯽ ﭘﺮوژهﻫﺎی ﻋﻤﺮاﻧﯽ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری را به همراه دارد. هدف این تحقیق میزان تاثیرپذیری تورم از برخی متغیرهای اقتصادی با تاکید بر اوراق بهادار اسلامی می باشد. داده های آماری بکار گرفته شده در این تحقیق از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بانک جهانی برای سال‌های 1400-1389 بوده و بصورت سالیانه استخراج و از نرم افزار Eviews 11 برای برآورد معادله پیشنهادی استفاده شده ‌است. پس از بررسی مانایی داده ها نتایج بدست آمده از آزمون حداقل مربعات معمولی کاملا اصلاح شده (FMOLS) نشان‌ می دهد که صکوک بصورت درصدی از تولید ناخالص داخلی و همچنین متغیرGDP واقعی تاثیر منفی معنی داری بر تورم ایجاد می نماید. این تاثیر برای نرخ ارز آزاد مثبت معنی دار می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2158 - تورم، نااطمینانی تورم، و رشد تولید در ایران
        الهام فرنقی اورانوس پریور حمید توفیقی
        در این پژوهش، با بهر هگیری از داد ههای فصلی سری شاخص قیمت مصر فکننده و تولید ناخالص داخلی ایران، روابط میان سه ۱۳۸۷ :۲ بررسی م یشود. برای این منظور، از مدل سازی سری - متغیر تورم، نااطمینانی تورم، و رشد تولید در دورۀ زمانی ۱۳۶۸ :۱ نااطمینانی تورم، توسط مدل گارچ نمایی و چکیده کامل
        در این پژوهش، با بهر هگیری از داد ههای فصلی سری شاخص قیمت مصر فکننده و تولید ناخالص داخلی ایران، روابط میان سه ۱۳۸۷ :۲ بررسی م یشود. برای این منظور، از مدل سازی سری - متغیر تورم، نااطمینانی تورم، و رشد تولید در دورۀ زمانی ۱۳۶۸ :۱ نااطمینانی تورم، توسط مدل گارچ نمایی و سپس آزمون علیت گرنجر استفاده م یشود. نتایج ب هدست آمده حاکی از شواهد محکمی دال بر وجود یک رابطۀ علی دوطرفۀ مثبت میان تورم و نااطمینانی تورم است. این در حالی است که میان نااطمینانی تورم و رشد تولید و نیز تورم و رشد تولید هیچ گونه رابط، علی یافت نشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2159 - برآورد تابع تقاضای گردشگری ایران
        سهیلا خوشنویس یزدی مریم غمامی
        توسعۀ صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون نرخ بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک‌محصولی مواجه هستند، دارای اهمیت فراوانی است. اقتصاد کشور ما نیز اتکای شدیدی به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام داشته است. بنابراین، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های ق چکیده کامل
        توسعۀ صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون نرخ بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک‌محصولی مواجه هستند، دارای اهمیت فراوانی است. اقتصاد کشور ما نیز اتکای شدیدی به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام داشته است. بنابراین، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های قابل اعتماد برای یک برنامه‌ریزی کارآ در صنایع مرتبط با بازار گردشگری، ضرورت تام دارد. هدف اصلی این پژوهش، تخمین تابع تقاضای خارجیان برای گردشگری در ایران و اندازه‌گیری میزان تأثیرگذاری متغیرهای تولید ناخالص جهانی، نرخ ارز رسمی، شاخص قیمت مصرف‌کننده و قیمت نفت بر تقاضای گردشگری در ایران است. در این بررسی، از روش الگوی خود توضیح با وقفه‌های گسترده و با کمک آزمون ریشۀ واحد دیکی‌فولر تعمیم‌ یافته و آزمون هم‌جمعی جوهانسون و آزمون ARDL استفاده کردیم. درنهایت، به این نتیجه رسیدیم که در بلندمدت، متغیرهای تعداد گردشگر خارجی واردشده به ایران، قیمت نفت، شاخص قیمت مصرف‌کننده و تولید ناخالص داخلی جهانی، مثبت و معنا دار بوده و متغیر نرخ ارز، منفی و معنادار است. کشش قیمتی تقاضا در بلندمدت، با‌کشش و متغیر نرخ ارز رسمی و تولید ناخالص داخلی جهانی بی‌کشش است و باتوجه به کشش درآمدی گردشگری کالای ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2160 - تأثیر اجرای برنامة خصوصی سازی در شاخص قیمت بورس تهران(TEPIX)
        سهیلا خوشنویس یزدی ابراهیم خوش‌قامت
        در این مطالعه با بررسی داده‌های فصلی شاخص قیمت سهام بورس تهران، نقدینگی، واگذاری سهام شرکت‌های دولتی به بخش غیردولتی از طریق بورس و مجموع واگذاری سهام در طی سال‌های (93- 1382) و جمع آوری حدود 48 نمونه و با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری فرض تأثیرپذیری شاخص قیمت سهام چکیده کامل
        در این مطالعه با بررسی داده‌های فصلی شاخص قیمت سهام بورس تهران، نقدینگی، واگذاری سهام شرکت‌های دولتی به بخش غیردولتی از طریق بورس و مجموع واگذاری سهام در طی سال‌های (93- 1382) و جمع آوری حدود 48 نمونه و با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری فرض تأثیرپذیری شاخص قیمت سهام بورس تهران از متغیرهای مستقل مذکور را آزمون کرده و براساس نتایج حاصل از تخمین مدل شاخص قیمت بورس تهران در سال‌های مذکور تأثیر مثبت از واگذاری‌‌ای بورسی و حجم نقدینگی گرفته و البته تاثیر کل واگذاری های سهام شرکت‌های دولتی در این شاخص منفی بوده است. شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران (TEPIX) از مهمترین متغیرهای اقتصادی مورد محاسبه در اقتصاد ایران بوده و با توجه به اجرای برنامه خصوصی‌سازی در سال‌های اخیر در کشور بررسی آثار این برنامه در شاخص بورس می‌تواند اهمیّت بالایی در تصمیم‌گیری اقتصادی و بررسی های مطالعاتی داشته باشد . علاوه بر واگذاری‌های بنگاه‌های دولتی به بخش غیر دولتی توسط بورس، دو متغیر حجم نقدینگی و کل واگذاری‌ها نیز در بررسی این آثار بر شاخص می‌توانند مؤثر باشند که در این پایان نامه به این موضوع پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2161 - مقایسه رابطه میان تورم و نااطمینانی تورم در ایران و سه عضو اوپک
        الهام فرنقی اورانوس پریور حمید توفیقی
        در این تحقیق،با بهره گیری از مدل سازی واریانس شرطی و آزمون علیت گرنجر،رابطه میان تورم و نااطمینانی تورم در ایران و سه کشور نفتی دیگر که از اعضای اوپک هستند،بررسی و مقایسه شده است.برای این منظور،از داده های فصلی سری شاخص قیمت مصرف کننده برای سالهای 1985 تا2009 استفاده چکیده کامل
        در این تحقیق،با بهره گیری از مدل سازی واریانس شرطی و آزمون علیت گرنجر،رابطه میان تورم و نااطمینانی تورم در ایران و سه کشور نفتی دیگر که از اعضای اوپک هستند،بررسی و مقایسه شده است.برای این منظور،از داده های فصلی سری شاخص قیمت مصرف کننده برای سالهای 1985 تا2009 استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از شواهد محکمی است که نشان می دهد در تمامی این کشورها تورم بالاتر به افزایش نااطمینانی تورم منجر می شود.ولی در جهت عکس تنها در ایران و ونزوئلا شواهدی دال بر رابطه علی از نااطمینانی تورم به تورم یافت می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2162 - تأثیر توسعۀ گردشگری بر اقتصاد ایران
        بهرام شکوری سهیلا خوشنو یس یزدی نیلوفر ناطقیان
        در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی ا چکیده کامل
        در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی است؛ چون سیاست‌های گردشگری جزوِ نگرانی‌های این کشورها محسوب می‌شوند. گردشگری بین‌المللی، مبادلات ارزی را نیز به‌همراه داشته است که می‌تواند برای واردات کالاها و خدمات مورد استفاده واقع شود، که به نوبة خود، به رشد اقتصادی می‌انجامد. اهمیت این بخش، به‌دلیل این حقیقت که این صنعت درآمدها را افزایش می‌دهد، اشتغال ایجاد می‌کند، بخش خصوصی را تشویق می‌کند و زیرساخت‌ها را توسعه می‌دهد، قابل‌توجه است. در پژوهش حاضر، پیرامونِ ارتباط بین تعداد ورود گردشگران خارجی و رشد اقتصادی در ایران، بین سال‌های 1980 تا 2012 بررسی شده است. با استفاده از آزمون‌های ARDL و علیّت گرنجر، در این پژوهش، ارتباط پویای بین تعداد ورود گردشگران بین‌المللی، تولید ناخالص داخلی حقیقی، نرخ ارز مؤثر واقعی و عدم ثبات سیاسی را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان می‌دهند که بین تعداد ورود گردشگران خارجی، نرخ ارز مؤثر واقعی، عدم ثبات سیاسی و تولید ناخالص داخلی حقیقی در کشور ایران رابطة بلندمدت وجود دارد. آزمون علیّت گرنجر نشان می‌دهد که ارتباط علّی دوطرفه‌ای بین نرخ ارز مؤثر واقعی و رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت و بلندمدت وجود دارد. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که گردشگری تاحدودی بخشی از فرایندِ رشد داخلی است و وجودِ رشدِ ناشی از گردشگری را در ایران تأیید می‌کنند. به‌علاوه، مشخص شد که فرضیة صادرات گردشگری، با محوریتِ رشد اقتصادی، به‌شکل بهتری با هر اقتصاد ایران مطابقت دارد. هرچه کشور پیشرفت بیشتری می‌کند، ثبات بیشتری می‌یابد و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بهتری پیدا می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2163 - رتبه‌‌بندی اعتباری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد امتیاز بازار نوظهور
        سیده محبوبه جعفری میثم احمدوند
        در نوشتار حاضر، قصد داریم با استفاده از رویکرد امتیاز بازار نوظهور، رتبۀ اعتباری 47 شرکت‌ پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران را طی سال‌های 1388 تا 1392 تعیین کنیم. این رویکرد، نسخۀ ارتقا‌یافتۀ مدل مشهور امتیازZ (آلتمن[1]، 1968) محسوب می‌شود. برخلاف مدل اولیۀ امتیاز چکیده کامل
        در نوشتار حاضر، قصد داریم با استفاده از رویکرد امتیاز بازار نوظهور، رتبۀ اعتباری 47 شرکت‌ پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران را طی سال‌های 1388 تا 1392 تعیین کنیم. این رویکرد، نسخۀ ارتقا‌یافتۀ مدل مشهور امتیازZ (آلتمن[1]، 1968) محسوب می‌شود. برخلاف مدل اولیۀ امتیاز Z، از رویکرد امتیاز بازار نوظهور می‌توان برای رتبه‌بندی اعتباری انواع شرکت‌ها، اعم از تولیدی، غیرتولیدی، سهامی خاص و سهامی عام در بازارهای توسعه‌‌یافته یا نوظهور استفاده کرد. رویکرد امتیاز بازار نوظهور، ویژگی‌های اعتباری شرکت‌های فعال در بازارهای نوظهور را لحاظ کرده است و ابزار مناسبی برای محاسبۀ رتبۀ اعتباری آنها خواهد بود. رویکرد مزبور، با تلفیق نتایج تحلیل اعتباری بنیادی و معیارهای دقیق، به یک رتبه تعدیل‌شده دست می‌یابد، سپس آن را با مقادیر محاسبه‌شده ازسوی بازار و مؤسسات رتبه‌بندی اعتباری مقایسه می‌کند. طبق بررسی‌های انجام‌شده و با استناد به اطلاعات مالی شرکت‌های مشمول مادۀ 141 اصلاحیۀ قانون تجارت، مشاهده شد که در طول دورۀ زمانی پژوهش، رویکرد مذکور، به‌طور متوسط، درماندگی مالی بیش از 96 درصد شرکت‌های ایرانی را با موفقیت پیش‌بینی کرده است. نتایج پژوهش پیش‌رو نشان داد که برخی از شرکت‌های منتخب، در منطقه تردید و یا درماندگی مالی قرار دارند و این موضوع می‌تواند توجه سرمایه-گذاران و اعتباردهندگان را به خود جلب کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2164 - تأثیر تغییرات نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران
        سهیلا خوشنویس یزدی رامین رجب زاده
        تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن، در هر شرایطی می‌تواند موضوعی برای بحث و بررسی باشد. ازسوی دیگر، افزایش صادرات غیرنفتی، اصلی‌ترین سیاست اقتصادی دولت ایران در چند دهۀ اخیر بوده است. برای رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، توسعۀ صادرات غیرنفتی برای دولت چکیده کامل
        تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن، در هر شرایطی می‌تواند موضوعی برای بحث و بررسی باشد. ازسوی دیگر، افزایش صادرات غیرنفتی، اصلی‌ترین سیاست اقتصادی دولت ایران در چند دهۀ اخیر بوده است. برای رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، توسعۀ صادرات غیرنفتی برای دولت ایران، یک ضرورت انکارناپذیر است. سهم ایران از صادرات جهانی، طی سال‌های گذشته چشمگیر نبوده و این امر توسعۀ صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، ضروری ساخته است. در پژوهش حاضر، با تصریح مدل مناسب از روش اقتصادسنجی از الگوی ARDL استفاده می‌شود تا اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت تغییرات نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران، طی دورۀ زمانی ۱۳92- ۱۳62 بررسی شود. صادرات غیرنفتی در این پژوهش، با استفاده از متغیرهای نرخ ارز واقعی، تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری ایران، تولید ناخالص داخلی و اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی سنجیده شده است. نتایج برآوردها، بیانگر این است که علائم ضرایب برآوردشده برای همۀ متغیرها، با مبانی نظری سازگار است و نتیجۀ به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که تغییرات نرخ ارز واقعی، در سطح خطای 5 درصد در بلندمدت و کوتاه‌مدت، تأثیر مثبتی بر صادرات غیرنفتی داشته است. اثر تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری ایران، تولید ناخالص داخلی و اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی بر صادرات غیرنفتی نیز مثبت بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2165 - جایگزینی استانداردهای بین‌المللی به‌جای استانداردهای ایران نظر حسابرسان برای جلوگیری از ارائه صورت‌های مالی نادرست
        رویا دارابی سید محمد علی میر معصومی
        استانداردهای حسابداری، مقررات حاکم بر چگونگی انجام کار حسابداری هستند. استانداردهای حسابداری بیان می‌کنند که چه اطلاعاتی باید در گزارشگری مالی تهیه شوند. استانداردهای حسابداری با کیفیت بالا برای عمل و کارکرد کارآی بازارهای سرمایه ضروری هستند،؛ چراکه تصمیمات مربوط به تخص چکیده کامل
        استانداردهای حسابداری، مقررات حاکم بر چگونگی انجام کار حسابداری هستند. استانداردهای حسابداری بیان می‌کنند که چه اطلاعاتی باید در گزارشگری مالی تهیه شوند. استانداردهای حسابداری با کیفیت بالا برای عمل و کارکرد کارآی بازارهای سرمایه ضروری هستند،؛ چراکه تصمیمات مربوط به تخصیص سرمایه به‌‌طور فزاینده‌ای بر اطلاعات مالی قابل ‌فهم و معتبر اتکا می‌کنند. از این رو، هدف اصلی این پژوهش، بررسی جایگزینی استانداردهای حسابداری بین‌المللی به‌جای استانداردهای حسابداری ایران و نظر خواهی از حسابرسان برای جلوگیری از ارائة صورت‌های مالی نادرست است. جامعة آماری این پژوهش را مؤسسات عضو جامعة حسابداران تشکیل داده‌اند که در طی سال 1394، اقدام به گردآوری اطلاعات لازم شده است. برای جمع‌آوری مبانی نظری پژوهش، از روش کتابخانه‌ای و برای جمع‌آوری اطلاعات آماری از پرسشنامه استفاده شده است. از ضریب آلفای کرونباخ برای روایی و پایایی پرسشنامه، و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون فریدمن و برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار SPSS21 استفاده شد. در پژوهش حاضر، استانداردهای حسابداری ایران و استاندارد بین‌المللی دربارة اجاره‌ها را با هم مقایسه کردیم که فرضیه‌های ما مبنی بر قابل اتکا نبودن ، قابل فهم نبودن ، قابلیت مناسب نبودن استاندارد حسابداری ایران نسبت به استاندارد بین‌المللی رد شد. نتیجه می‌گیریم که استاندارد حسابداری ایران، نسبت به استاندارد بین‌المللی از دیدگاه قضاوت حسابرسان، دارای درجة قابلیت اتکا، قابل فهم بودن، قابلیت مناسب بودن بیشتری است و از ارائة صورت‌های مالی نادرست جلوگیری خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2166 - Implicit and Explicit Instruction of Reading Strategies and the Application of Metacognitive Strategies by Iranian EFL Freshmen Students
        Marjan Mehrpour Mostafa Zamanian Firooz Sadighi Ehsan Hadipourfard
        10.30495/ttlt.2023.707370
        This quantitative research explores the implicit and explicit instruction of reading strategies and its connection through the application of metacognitive strategies by Iranian EFL students. To this purpose, 100 Iranian university freshmen, aged 20-35, studying at the چکیده کامل
        This quantitative research explores the implicit and explicit instruction of reading strategies and its connection through the application of metacognitive strategies by Iranian EFL students. To this purpose, 100 Iranian university freshmen, aged 20-35, studying at the Marwdasht Branch, Islamic Azad University, were selected as participants through a convenient sampling method, from a pool of 117 students. Then, the Key English Test (KET) was used to check their homogeneity. The Strategy Inventory for Language Learning (SILL) was also used as a pre-test and post-test to specify the kind and occurrence sequence of learning strategies applied by the participants before and after the treatment. So, the participants were allotted to two experimental groups and received implicit and explicit instruction of reading strategies respectively. The results obtained from statistical data analysis showed that affective strategies were the very frequently-applied strategies, while memory strategies were the least frequently-applied strategies in the explicit group. It was also found that in the implicit group, cognitive strategies were the most frequently-applied strategies, while social strategies were the least frequently-applied strategies. These results have pedagogical implications for EFL teachers to use appropriate approaches in teaching reading strategies, that will ultimately help the students to develop more awareness and competence in reading comprehension. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2167 - Effect of EFL Teachers’ Experience and Effectiveness on Their EFL Students’ Achievement
        Maryam Ghaffari Mohammad Javad Riasati Mohammad Bagheri
        10.30495/ttlt.2023.696884
        This study examined the effect of Iranian EFL teachers&rsquo; years of experience and their effectiveness on Iranian EFL students&rsquo; achievement. 70 EFL teachers and 60 intermediate students were selected from different English language institutes in Shiraz, Fars pr چکیده کامل
        This study examined the effect of Iranian EFL teachers&rsquo; years of experience and their effectiveness on Iranian EFL students&rsquo; achievement. 70 EFL teachers and 60 intermediate students were selected from different English language institutes in Shiraz, Fars province. The instruments to collect data were Oxford Quick Placement Test, Demographics, and Teacher Effectiveness Questionnaire. The results were analyzed using One-way ANOVA, frequency analysis, independent samples t-test, and Multiple Regression Analysis. The findings revealed teachers&rsquo; perceptions of effectiveness are related to their years of teaching experiences. It appeared that highly experienced teachers in this study perceived that their effectiveness positively influenced students&rsquo; achievement. Besides that, it is hoped that this study can also add more in-depth literature review in academia about the effect of Iranian EFL teachers&rsquo; experience and their effectiveness) organization and communication skills, pedagogical knowledge, socio-affective skills, and English proficiency) on EFL students&rsquo; achievement. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2168 - Emotional Feelings of Iranian Novice and Experienced EFL Teachers Toward Colleagues, Educational Staff, Professional Networks and Student's Progress
        Masoud  Hashemi Peyman Rajabi Abbas Bayat
        The purpose of this article was to study the emotional feelings of Iranian novice and experienced EFL teachers. A group of 63 experienced and novice language teachers (33 men and 19 women) were selected by a purposeful sampling from the statistical population (77 people چکیده کامل
        The purpose of this article was to study the emotional feelings of Iranian novice and experienced EFL teachers. A group of 63 experienced and novice language teachers (33 men and 19 women) were selected by a purposeful sampling from the statistical population (77 people). The Persian version of the TES questionnaire was used to measure the emotional feelings of the participants toward their professional lives. About 80% of the novice teachers reported having the first stage of emotional feeling: fantasy. They described various fantasies about their students, the parents, and the school staff and the pleasant or unpleasant environments they think they will have in their future classrooms. This stage (unrealistic positivism) seemed quite pleasing to them since students and their parents respected them for their hard work, and no one wanted to misbehave. Moreover, 79% of novice teachers reported experiencing the &quot;survival&quot; stage, in which they fought for their professional identity and a sense of worth among students and colleagues, and 92 % reported a sense of failure when their students failed their classes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2169 - Designing Criteria for Evaluating the English Language Quality of Iranian EFL Learners: Teachers’ Perceptions and Attitudes in Focus
        Fatemeh Gorji Shahram Afraz Fazlolah Samimi
        10.30495/ttlt.2023.699066
        This study designed and validated criteria to evaluate the English language quality of Iranian EFL learners to provide information about the foreign language learning and teaching systems and to improve the quality standards in Iran. the method of this research is descr چکیده کامل
        This study designed and validated criteria to evaluate the English language quality of Iranian EFL learners to provide information about the foreign language learning and teaching systems and to improve the quality standards in Iran. the method of this research is descriptive exploratory type. The statistical population of this research includes 20 experienced teachers working at different levels (primary, intermediate & advanced) in a non-profit language institute (Safir Language Institute) in Bandar Abbas, Hormozgan, Iran. Sampling was performed theoretically using chain sampling or snowball sampling. In this study, the process of analyzing the data obtained from the interviews was performed in three coding steps (open, axial, and selective) which were performed consecutively, the interviews were collected and analyzed and coded line by line using version 10 of qualitative data analysis software (MAXQDA). Results showed that the most important Criteria for Evaluating the English Language Quality of Iranian EFL Learners are learning strategy, individual characteristics, learning dynamics, educational technology, content setting, anxiety and low self-esteem, weaknesses in learning, positive evaluation, negative evaluation, assess knowledge and skills, individual consequences, social consequences, cultural implications, economic consequences, and political consequences. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2170 - Analysis of a Few Words in Shahnameh: East and Northwest Iranian
        Roghayeh Karimzadeh Naghshineh
        10.30495/ttlt.2023.707868
        Persian, a southwest-origin language, comprises various Parthian and Northwestern dialects as well asnumerous loanwords adopted from East Iranian languages, specifically Sogdian. Loanwords are anatural phenomenon in all languages. They are the product of ethnic mixture چکیده کامل
        Persian, a southwest-origin language, comprises various Parthian and Northwestern dialects as well asnumerous loanwords adopted from East Iranian languages, specifically Sogdian. Loanwords are anatural phenomenon in all languages. They are the product of ethnic mixture and cultural intercoursesbetween different folks. In addition to tribal contact between Sogdians and Parthians, the advent ofsuperdialect and literature account for the entrance of East and Northwest words in the Persianlanguage.Shahnameh has left behind a compilation of ancient-origin East and Northwest vocabularyin Modern Persian some of which have fallen out of use with time. These now-obsolete words couldmerely be found in dictionaries, formal texts, and reference books. They are archaic words and rarelyused. Employing synchrony, diachronic, and comparative methods, this paper dissects the morphology ofthe following words: East Iranian Āvāza (fame), FaƔfūr (the emperor of China), Tāl ō māl (to getscattered), SitēƔ (mountain peak, straight, high, firm), Faž (agony, pain, impurity), RāƔ (plain, slopeof a mountain and also mountain), ČuƔd (owl), Zēvar (ornament, decoration), āƔāz idan, ĀƔāz (tostart), Butfōz (chin, snout), Sangsār (stoning), Rež (desire), žiƔār (scream, loud voice), kās (pig), yāfa(idle talk, backbiting), ĀruƔda (wild, terrifying, violent), Pasečīdan./PasēIJīdan (to get ready, to prepare),lanIJ (to take out, bring out), Alfanĵidan (to stockpile, to combine, to obtain or achieve).Northwest Iranian Āžīr, -Žāla,- Žerf,- žiyān, - Bahr,- Sipihr, - Hužīr, - Herbod,- Zafar,- Barzan, -Zam,- Burz,- Andarz,- Taham,- Sipenj, - Sipāh, - yala, - yāra, - yawa, - yazidan. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2171 - The Comparative Effect of Authoritative vs. Facilitative Virtual Intervention Models on the Development of Second Language Speaking Components of Iranian EFL Learners
        Zohreh Darabi Nasim Shangarffam Ahmad Mohseni
        10.30495/ttlt.2023.705942
        This study investigated the comparative effect of authoritative vs. facilitative virtual intervention models on the development of second language speaking components of Iranian EFL Learners. The study participants were 60 intermediate male and female EFL learners at Im چکیده کامل
        This study investigated the comparative effect of authoritative vs. facilitative virtual intervention models on the development of second language speaking components of Iranian EFL Learners. The study participants were 60 intermediate male and female EFL learners at Imam Reza University in Mashhad who were selected out of the total number of 80 participants taking a standard Preliminary English Test (PET) as a language proficiency test. Subsequently, the participants were randomly divided into two experimental groups and received a standard speaking pretest. Next, one experimental group received authoritative intervention and the other one received facilitative intervention. After ten sessions of treatment, the speaking section of another version of PET, as the posttests, was given to the participants. Finally, the learners took part in a semi-structured interview. The use of SPSS examined the quantitative data, and the outcomes were examined through a series of t-tests and MANOVA. The results of quantitative analyses revealed that Facilitative Intervention (FI) model was more effective than the Authoritative Intervention (AI) for the L2 speaking development of Iranian EFL learners. Another point of variance was concentrating on the grammatical accuracy in measuring L2 speaking. For the AI group, grammatical errors and pronunciation were more important, whereas for the FI group, pronunciation and lexical resources were more central, followed by discourse management and interactive communication. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2172 - Analyzing Vision3 through Bloom’s Revised Taxonomy
        Hanane Shabani Hossein Rahmanpanah Ahmad Mohseni
        10.30495/ttlt.2023.703296
        As developing material is an ongoing process that needs to be analyzed in a multidimensional manner, the present study focuses explicitly on English Textbook Vision3 in Iranian senior high schools to investigate to what extent this English textbook involves the domains چکیده کامل
        As developing material is an ongoing process that needs to be analyzed in a multidimensional manner, the present study focuses explicitly on English Textbook Vision3 in Iranian senior high schools to investigate to what extent this English textbook involves the domains of learning objectives defined by Benjamin Bloom&rsquo;s Taxonomy (1985) each of which contains several subcategories investigated through the study in details. Considering gained tables on analyzing Information Load and Significance Factor of the English textbook Vision3 (Student&rsquo;s and Workbook) within cognitive, affective and psycho-motor domains of Bloom&rsquo;s Revised Taxonomy using Shannon Entropy Method, it is concluded that regarding cognitive domain,&ldquo;Evaluation&rdquo; in the first, &ldquo;Application&rdquo; in the second, &ldquo;Synthesis&rdquo; in the third &ldquo;Knowledge&rdquo; in the fourth, &ldquo;Analysis&rdquo; in the fifth and &ldquo;Comprehension&rdquo; is in the sixth place of significance and none of six defined cognitive subcategories are neglected within developing the textbook as the last English textbook of senior high school program in Iranian Educational Curriculum. However, statistical results show that among affective domain&rsquo;s subcategories only&ldquo;Responding&rdquo; and &ldquo;Receiving&rdquo; are put into practice, while higher levels of affective domain including &ldquo;Valuing&rdquo;, &ldquo;Organizing&rdquo; and &ldquo;Characterization&rdquo; are neglected throughout the both student&rsquo;s and the workbook. Furthermore, studying the psycho-motor domain of the considered English textbook it seems that &ldquo;Guided Response&rdquo;, &ldquo;Mindset&rdquo; are the only subcategories which are noticed through strategies In general, tables reveal that the most frequent involved domain among Bloom&rsquo;s Revised Taxonomy belongs to cognitive one and the other two domains (affective and psychomotor) play little role through their higher subdivisions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2173 - A Genre-Based Model for EFL Learners’ Summary writing and learners’ attitudes towards it: A Mixed Methods Study
        Elnaz Shoari Nader Assadi Hanieh Davatgari Asl
        10.30495/ttlt.2020.673887
        Research findings on teaching of language learning strategies found that summarizing is of tremendous role in learning in general, and in reading comprehension in particular. Due to its importance and also due in large to the fact that there wasn&rsquo;t a comprehensive چکیده کامل
        Research findings on teaching of language learning strategies found that summarizing is of tremendous role in learning in general, and in reading comprehension in particular. Due to its importance and also due in large to the fact that there wasn&rsquo;t a comprehensive way of summarizing the current study tried to provide an inclusive genre -based model for text summarizing, and examine its effectiveness in a mixed-methods study which lasted for one academic semester. The results of the quantitative phase revealed that the experimental group outperformed in the posttest. It can be said that the effectiveness of the Genre-based model is principally due to its role in increasing the learners&rsquo; structural awareness, namely in supporting them in finding out the schematic structure of texts and eradicating the insignificant parts. In the qualitative phase the researcher designed a questionnaire and found out attitudes of the learners towards the model. The results exposed that learners had positive attitudes towards the genre-based model of summary development. Through making use of the model they have an effective tool for taking the gist of texts out of them, and make connections with what they already know. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2174 - The Role of Metaphorical Language in the Critical Discourse Analysis of Western Political Texts
        Ali Akbar Farahani Zohreh Adeli Jam
        The present study was carried out with the purpose of examining the role of metaphorical language in the critical discourse analysis (CDA) of political texts based on the CDA framework and attitudinal model of appraisal theory. According to CDA, the categories of decept چکیده کامل
        The present study was carried out with the purpose of examining the role of metaphorical language in the critical discourse analysis (CDA) of political texts based on the CDA framework and attitudinal model of appraisal theory. According to CDA, the categories of deception, power relations, manipulation, authority, legitimation, and ideology were considered in the analysis of the texts and, concerning attitudinal resources, judgment, appreciation, and affect were gauged. The corpus of this study consisted of different editorial ar- ticles in Western political magazines on the relations between the I.R. of Iran and the West in the time span of 2010-2017. The results of both content analysis and chi-square test tended to approve the significant use of metaphors in the texts with regard to both discursive and attitudinal resources. Regarding the former, de- ception, power relations, manipulation, and authority gained the highest frequency while with respect to the latter, judgment and appreciation were implemented more frequently. The significance of the findings is discussed in light of CDA and appraisal theory and relevant implications are presented in the paper. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2175 - A Summary Writing Model Based on Van Dijk’s Concept of Macrostructure and its Application within the Genre-Based Approach
        Elnaz shoari Nader Assadi Aidinlou Hanieh Davatgari Asl
        This study was an attempt to provide a comprehensive model for summary writing based on the model of Van Dijk&rsquo;s concept of macrostructures. The effectiveness of the model was examined in a genre-based quasi-experimental study with the data collection procedure las چکیده کامل
        This study was an attempt to provide a comprehensive model for summary writing based on the model of Van Dijk&rsquo;s concept of macrostructures. The effectiveness of the model was examined in a genre-based quasi-experimental study with the data collection procedure lasting a semester. The participants included 60 female English learners divided into two experimental and control groups. The results of the study revealed that the experimental group outperformed the control group in the posttest which was mainly due to the potential role the treatment had in increasing the learners&rsquo; structural awareness in order to help them find the most important parts of the texts, i.e. those relating to the main idea of the text and disregard the less relevant ones. The results of this study contributed to the understanding of the genre-based model and that English learners could get the essence of a given text by only understanding the gist and comprehending some sentences in a text. English learners could realize that all of the words and sentences in a text have a responsibility of conveying a particular message and that there is no need to memorize or remember every individual information in a text. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2176 - Ethical Commitment and Social Responsibility among the Iranian Professional Translators
        Mohammad Saleh Sanatifar زهره ضمیری
        10.30495/ttlt.2021.682807
        In the past time, ethics in translation was more concerned with translators&rsquo; commitment to fidelity. Today it is no longer merely concerned with fidelity, but rather with a commitment to the cultural, social, situational norms of a given community. Not being commi چکیده کامل
        In the past time, ethics in translation was more concerned with translators&rsquo; commitment to fidelity. Today it is no longer merely concerned with fidelity, but rather with a commitment to the cultural, social, situational norms of a given community. Not being committed to such ethical norms or accepting the responsibility for their act could create irrecoverable problems for the profession; for instance, the clients&rsquo; gradual loss of trust in this profession and the emergence of non-professional translators. The present study surveyed the extent of the commitment of the Iranian professional translators to ethics and professional norms. A quantitative analysis was designed based on a researcher-made questionnaire rooted in Chesterman&rsquo;s models of ethics, followed by a qualitative phase through the design of interviews. The questionnaire was administered to 45 selected Iranian professional translators working in a variety of fields. The results obtained from the questionnaires and interviews indicated that Iranian professional translators, though suffering from a lack of a comprehensive code of ethics compatible with the international standards, are highly committed to ethics in their profession and that those who are more committed to ethics in their translation also feel and express more social responsibility. The findings of this study can ensure the clients of the professional translators&rsquo; commitment to their social responsibility, hence the quality and fidelity of their translation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2177 - Measuring EFL Teachers’ Assessment Identity: Development and Validation of a Questionnaire
        Qotboddin Jan-nesar Moqaddam Hossein Khodabakhshzadeh Khalil Motallebzadeh Gholam Hassan Khajavy
        10.30495/ttlt.2021.679444
        This paper investigated the quantitative phase of an exploratory sequential mixed methods research. The main purpose of this study was to develop and validate a Teachers‟ Assessment Identity (TAI) question- naire based on the dimensions and factors found in the first pa چکیده کامل
        This paper investigated the quantitative phase of an exploratory sequential mixed methods research. The main purpose of this study was to develop and validate a Teachers‟ Assessment Identity (TAI) question- naire based on the dimensions and factors found in the first part of the study. The extracted factors from interviews along with the theoretical framework formed the basis for the generation of the pool of items, which later reduced to 46 items for eventual inclusion in TAI questionnaire. This initial draft of the scale was revised and re-worded based on the comments offered by assessment experts and teachers. The de- signed questionnaire was then distributed to 384 EFL teachers. Normality and reliability of data were measured using SPSS. Construct validity of the designed scale was assessed through CFA with AMOS 24. The results derived from the statistical analysis indicated that TAI questionnaire had a good model- data fit, and the factor loadings and reliability values were at a satisfactory level. The findings showed that the Teachers‟ Assessment Identity (TAI) questionnaire contained three dimensions i.e. assessing as- sessment literacy, dispositions, and contextual factors. This questionnaire could be used as a valid and reliable scale for teachers as assessors. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2178 - On Subtitling of Ta’ārof Apologies
        Mojde Yaqubi
        Apologies are sources of problems in the process of Persian-English subtitling as they are performed with variant forms and functions in these two languages and cultures. &lsquo;Ta&rsquo;ārof apologies&rsquo;-Persian apologies which are extended to show politeness-crea چکیده کامل
        Apologies are sources of problems in the process of Persian-English subtitling as they are performed with variant forms and functions in these two languages and cultures. &lsquo;Ta&rsquo;ārof apologies&rsquo;-Persian apologies which are extended to show politeness-creates more serious obstacles for the subtitlers. These difficulties root in the culture-specific contexts in which they are used as well as the cultural norms underlying their practice in Persian. This study qualitatively analyses the difficulties encountered by Persian-English sub- titlers of Iranian films in both understanding of ta&rsquo;ārof apologies in the source text (ST) and their translation into the target text (TT).The results revealed that besides the subtitles applied for translating ta&rsquo;ārof apolo- gies, different elements help the subtitlers to transfer their meaning into English subtitles. These elements are speaker&rsquo;s and the hearer&rsquo;s utterances as well as the end act in the conversation and also the verbal and non-verbal signs in the conversation and the previous and next scenes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2179 - Evaluation of the Iranian State University EFL Entrance Examination Test (UEEET)
        Gholam-Reza Abbasian Hadieh Nasirian
        The motive behind this study was to evaluate the Iranian State University EFL Entrance Examination Test (UEEET) based on Bachman and Palmer&rsquo;s (1996) &lsquo;Usefulness Six-faceted Model &lsquo;accommodating Relia- bility, Validity, Impact, Interactiveness, Authenti چکیده کامل
        The motive behind this study was to evaluate the Iranian State University EFL Entrance Examination Test (UEEET) based on Bachman and Palmer&rsquo;s (1996) &lsquo;Usefulness Six-faceted Model &lsquo;accommodating Relia- bility, Validity, Impact, Interactiveness, Authenticity, and Practicality. To do so, thirty professors and one-hundred EFL freshmen were selected randomly from five universities. A questionnaire consisting of thirty likert-scale items and six open-ended questions were developed based on Bachman and Palmer&rsquo;s (1996) framework. They were administered to both groups of the participants along with the 2013 sample of the Iranian State UEEET. In addition to the questionnaire, a structured interview consisting of ten questions was also run for the purpose of triangulation of the data. Based on the findings, both groups evaluated the UEEET mainly less reliable, less practical and entailing negative impacts, while they held positive views towards its validity, authenticity, and interactiveness. Certain contradictions in the results leave the space open for further investigations, of course. Overall, the UEEET is evaluated as a test enjoy- ing an acceptable degree of the Usefulness criteria. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2180 - MEMRI’s Narrative of Iran in the Context of Current US-Iran Tensions
        Kaveh Bolouri Mazdak Bolouri
        Drawing on narrative theory and the notion of framing, this paper focused on the translated material from the Islamic Republic of Iran‟s media outlets in the website of the Middle East Media Research Institute (MEMRI) to explore how this institute constructed its desire چکیده کامل
        Drawing on narrative theory and the notion of framing, this paper focused on the translated material from the Islamic Republic of Iran‟s media outlets in the website of the Middle East Media Research Institute (MEMRI) to explore how this institute constructed its desired narratives about Iran in the context of the current tensions between Iran and the U.S. In so doing, the paper applied the technique of framing through selective appropriation around the text to see what interpretive context MEMRI had made for its readers through its patterns of selection. The sites around the text at which this sort of framing could oc- cur were investigated to see what patterns of causal emplotment had been made as a result. The results showed that MEMRI had selected its translated material mostly from among those remarks made by Iran‟s non-moderate political and military individuals and institutions with a firm stance against the U.S., and also focused on their most hostile remarks with antagonistic themes to activate a pattern of causal emplotment which presented a reductionist and negative image of Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2181 - Metadiscourse Markers: A Contrastive Study of Translated and Non-Translated Persuasive Texts
        Tooba Mardani
        Metadiscourse features are those facets of a text, which make the organization of the text explicit, provide information about the writer's attitude toward the text content, and engage the reader in the interaction. This study interpreted metadiscourse markers in transl چکیده کامل
        Metadiscourse features are those facets of a text, which make the organization of the text explicit, provide information about the writer's attitude toward the text content, and engage the reader in the interaction. This study interpreted metadiscourse markers in translated and non-translated persuasive texts. To this end, the researcher chose the translated versions of one of the leading newspapers in the United States, The New York Times, and the original versions of Hamshahri newspaper (an Iranian newspaper). Qualitative and quantitative analysis of both textual and interpersonal metadiscourse markers in second language (L2) translated and non-translated version of the opinion articles from The New York Times and Hamshahi (6 from each), found out how the translators organize their texts and how these organizations were related to the non-translated texts. Findings of the study revealed that textual and interpersonal metadiscourse markers were seen in both sets of data. Regarding the occurrences of textual metadiscourse categories and subcategories, the results showed significant differences between the two groups. It was, however, found that the Iranian writers used interpersonal markers significantly more than the Iranian translators did. The results suggested that metadiscourse markers have a prominent role to help the translators of opinion articles to understand the original texts. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2182 - On the Emergence of Scientific Grammar in Iran
        Ali karimi Firozjaei Ali Asghar Shahriari Bovand Gholamreza Askari
        Writing the grammar of a language is one of the most significant outputs of linguistic studies. In Iran, it is Avicenna (Ibn-e Sina) who is credited with the first such compilation of the Persian language. Understanding the weaknesses associated with the traditional tre چکیده کامل
        Writing the grammar of a language is one of the most significant outputs of linguistic studies. In Iran, it is Avicenna (Ibn-e Sina) who is credited with the first such compilation of the Persian language. Understanding the weaknesses associated with the traditional trends of grammar writing in Iran, contemporary Iranian linguists adopted the modern Western approach following the Chomskyan Turn thus attempting to work out a grammar for Persian. Accordingly, this study investigated the scientific theory of grammar writing in Iran through a descriptive-analytic method, using the transformational-generative theory. In addition to reviewing the stances of Iranian grammarians, the paper specifies and describes grammars of different kinds through a typological approach so as to attain a new classification of grammar writing paradigms in Iran. The findings of this research show that grammar writing approaches in Iran are divided into three paradigms, namely, traditional, structural, and scientific. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2183 - Effect of EFL Teachers’ Experience and Empowerment on Their EFL Students’ Achievement
        Maryam Ghaffari Mohammad Javad Riasati Mohammad Bagheri
        10.30495/ttlt.2024.709391
        The purpose of this study was to investigate the effect of Iranian EFL teachers&rsquo; years of experience and their empowerment on Iranian EFL students&rsquo; achievement. To this end, 70 EFL teachers and 60 intermediate students were selected from different English la چکیده کامل
        The purpose of this study was to investigate the effect of Iranian EFL teachers&rsquo; years of experience and their empowerment on Iranian EFL students&rsquo; achievement. To this end, 70 EFL teachers and 60 intermediate students were selected from different English language institutes in Shiraz, Fars province. The instruments used in this study include the Oxford Quick Placement Test, Demographics, and Teacher Empowerment Questionnaire. The results were analyzed using One-way ANOVA, frequency analysis, independent samples t-test, and Multiple Regression Analysis. The result from the descriptive analysis regarding the distribution of means based upon the responses provided by the participants of the present study indicated that highly experienced teachers view their most empowered subscale as autonomy, status, self-efficacy, impact, decision-making and professional growth, respectively. These results suggested that teachers perceive their highest level of empowerment to reside in their ability to make decisions on what is taught or about curriculum, and to have control over daily schedules. In addition, it is important to mention that low-experienced teachers view their most empowered subscale as self-efficacy, professional growth, status, autonomy, impact and decision-making. The findings of the current research suggest that teachers perceive their highest level of empowerment to reside in their ability to share their skills and knowledge with students to help them learn. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2184 - A Genre-Based Analysis of the Moves and Steps in the Discussion Section of Psychology Research Articles between English Writers and Iranian Writers
        Zeinab Ariarid Rajab Esfandiari
        10.30495/ttlt.2021.683480
        Nonnative English speaking (NNES) writers seeking to publish the results of their studies in international English-medium journals may find it challenging because of unfamiliarity with the genre conventions of research articles (RAs). The goal of the present study was t چکیده کامل
        Nonnative English speaking (NNES) writers seeking to publish the results of their studies in international English-medium journals may find it challenging because of unfamiliarity with the genre conventions of research articles (RAs). The goal of the present study was twofold: (a) to identify the moves and steps characterizing the discussion section of RAs and (b) to investigate the differences in the use of moves and steps employed by English Writers (EWs) and Iranian Writers (IWs). To these ends, an English Corpus (EC) composed of 50 RAs written by EWs, and an Iranian Corpus (IC), including 50 RAs written by IWs were developed. Drawing on Swales&rsquo; moves analysis, this genre-based study used corpus data for genre analysis. The data were quantitatively and qualitatively analyzed. A series of one-way chi-square procedures was used to analyze the frequency data quantitatively. For qualitative analysis, corpus data were content analyzed to identify moves and steps. A list of moves and steps, including six moves and 10 steps of the discussion section of RAs was proposed based on the analysis of 100 English RAs representing five core subfields. The results showed statistically significant differences in using one of the moves and several steps between EWs and IWs. Unlike EWs, IWs mostly failed to use all steps to linguistically textualize and manifest the overall function of a particular move. The study concludes with some implications for English for specific purposes (ESP) practitioners. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2185 - Investigating IELTS Paper Mode vs. Computer Mode: Evidence from Academic Writing Test
        مهدی دست پاک Mohammad Javad Riasati Ehsan Hadipourfard
        10.30495/ttlt.2021.682816
        The present research compared two different modes for IELTS academic module administration among Iranian IELTS candidates: the paper mode and the computer mode in writing tasks one & two in terms of overall band score. Additionally, it examined whether computer familiar چکیده کامل
        The present research compared two different modes for IELTS academic module administration among Iranian IELTS candidates: the paper mode and the computer mode in writing tasks one & two in terms of overall band score. Additionally, it examined whether computer familiarity had any significant effect on the IELTS overall band score of Iranian EFL candidates. To this end, 88 IELTS candidates from three different language institutes in Iran were randomly selected. Hence, based on the OPT results, 50 IELTS candidates were recruited and then divided into two equal groups, i.e. paper mode group and computer mode group randomly. Moreover, a computer familiarity questionnaire was also administered. The study&rsquo;s findings revealed that the participants in the computer-based mode had a better overall band score than the participants in the paper-based mode on both writing Tasks. Additionally, the results showed that computer familiarity could result in computer mode outperformance in both tasks of IELTS academic writing tasks. These findings have some pedagogical implications, the most important of which is the influence of computer mode administration of IELTS and computer familiarity on candidates&rsquo; scores. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2186 - The Stance of Communication Strategies in Iran’s High School English Textbooks (Vision Series)
        فاطمه جمشیدیان امید طباطبایی Hadi Salehi حسین وحید دستجردی
        10.30495/ttlt.2021.682823
        This content analysis study aimed to investigate whether communicative strategies (CSs) have been incorporated into Iranian high school English textbooks (Vision Series). To this aim, the strategic components highlighted in Communicative Language Teaching (CLT) principl چکیده کامل
        This content analysis study aimed to investigate whether communicative strategies (CSs) have been incorporated into Iranian high school English textbooks (Vision Series). To this aim, the strategic components highlighted in Communicative Language Teaching (CLT) principles were selected to uncover its role in such textbooks. Moreover, Dornyei&rsquo;s communication strategy classification was used to scrutinize the extent to which the strategic competence was represented in high school EFL textbooks. The analysis of the results revealed that the textbook did not benefit from different kinds of CSs. The authors&rsquo; claims were not met in the large portion of the textbook&rsquo;s content. Therefore, Vision series need to be modified so that CSs are more appropriately included. The central philosophy of incorporating explicit CSs into the Vision series was not to accomplish as many CSs as possible, but rather to draw the students&rsquo; attention to special CSs, which could help them overcome the barriers faced in language communication. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2187 - تبیین ارتباط بین تناسبات در نظام آفرینش با تناسبات معماری اسلامی ایران و انعکاس مضامین عرفانی در آن
        مجید طاهری دمنه ابوذر مجلسی کوپائی شیرین طغیانی
        بشری وجود دارد. عدالت در سطح نظام هستی به معنای نوعی توازن و تناسب در نظام هستی و قرار گیری هر چیز سر‌جای خود می‌باشد که این همان تناسب کیفی است که به آن عدالت تکوینی هم می‌گویند. مکان‌یابی مناسب، توجه به محیط، استفاده از مصالح مناسب، مناسبت سازه و معماری، پرهیز از بیهو چکیده کامل
        بشری وجود دارد. عدالت در سطح نظام هستی به معنای نوعی توازن و تناسب در نظام هستی و قرار گیری هر چیز سر‌جای خود می‌باشد که این همان تناسب کیفی است که به آن عدالت تکوینی هم می‌گویند. مکان‌یابی مناسب، توجه به محیط، استفاده از مصالح مناسب، مناسبت سازه و معماری، پرهیز از بیهودگی و توجه به انسان و تمامی مراتب نیازهای او در معماری از جمله اصول معماری می‌باشند که لزوم توجه به آنها در شکل‌گیری معماری منطقی یا عدالت‌محور اجتناب‌ناپذیر است. همه ویژگی‌هایی که با واژه مناسبت یا مناسب بودن همراه هستند، به نوعی از مصادیق تناسبات کیفی در معماری ایرانی تناسب رابطه بین اندازه‌ها است و در هنرهای تجسمی بر رابطه‌ی مناسب میان اجزاء با یکدیگر و با کلیت شکل‌گرفته از اجزاء دلالت دارد. نمونه های زیادی از نسبت های زیبا و به ویژه نسبت طلائی در طبیعت یافت می شود (تناسبات کمی). همچنین در آثار معماری گذشته به خصوص آثار معماری ایران در دوره اسلامی نسبت‌های زیبا کاربرد عمیق و وسیعی دارند. علاوه بر رابطه بین اندازه‌ها، تناسبات کیفی یا به عبارتی مناسبت نیز در جای‌جای نظام آفرینش و در ساخته‌های به‌شمار می‌روند و به عنوان جلوه‌ای از عدالت محوری مطرح هستند. در این پژوهش با بررسی تناسبات کمی و کیفی در نظام آفرینش و در معماری اسلامی به تبیین ارتباط بین این دو پرداخته شده است. در این راستا با مطالعه مفاهیم و مصادیق تناسبات کمی و کیفی و نیز نظریه‌های مربوط به هنر اسلامی به روش توصیفی- تحلیلی و با استدلال منطقی این نتیجه به دست آمد که تناسبات در بعد کمی و کیفی به عنوان جلوه ای از حسن خداوندی در مخلوقات تجلی می‌یابد و سپس توسط هنرمند مورد ادراک قرار‌گرفته و بازتاب آن در آثار بشری و از جمله معماری متجلی می‌شود. حسن الهی که در مخلوقات متجلی شده در هنر در قالب هندسه، تناسبات، هماهنگی، ریتم، تعادل و... توسط هنرمند بروز می‌یابد. در معماری هندسه و تناسبات نمود عدل و تقدیر خدایی و تجلی حسن اوست که هنرمند آن را باز‌تاب داده است. عدالت در معماری و شهرسازی به توازن و تناسب همه جانبه و فراگیر یعنی تناسبات کمی و مناسبات کیفی تعبیر می‌شود و رعایت تناسب یعنی زیبایی به معنای واقعی آن. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2188 - فیل و بن‌مایه‌های اسطوره‌ای ـ حماسی و آیینی آن در منظومه‌های حماسی ایران
        مریم رضائی اول ابراهیم استاجی
        شاهنامة فردوسی اثری گران‌سنگ در ادب حماسی ایران و مجموعه‌ای از فرهنگ‌ها و باورهای قوم ایرانی از دورترین زمان‌ها تا دورة فردوسی است. در شاهنامه همچنان‌که فردوسی به ظاهر روایت‌گر داستان شاهان و پهلوانان ایرانی از دوران اساطیری تا تاریخی است، با مجموعه‌ای از باورها، فرهنگ‌ چکیده کامل
        شاهنامة فردوسی اثری گران‌سنگ در ادب حماسی ایران و مجموعه‌ای از فرهنگ‌ها و باورهای قوم ایرانی از دورترین زمان‌ها تا دورة فردوسی است. در شاهنامه همچنان‌که فردوسی به ظاهر روایت‌گر داستان شاهان و پهلوانان ایرانی از دوران اساطیری تا تاریخی است، با مجموعه‌ای از باورها، فرهنگ‌ها و آیین‌های مختلف نیز روبه‌رو هستیم که نقش‌آفرین آن‌ها، پهلوانان، شاهان، عناصر مختلف طبیعی و جانوران هستند. فیل از جملة این جانوران است که در قسمت‌های مختلف شاهنامه دیده می‌شود؛ از آنجا که همة بن‌مایه‌های اسطوره‌ای ـ حماسی و آیینی مرتبط با این حیوان در شاهنامهذکر نشده است، برای رسیدن به جامعیتی کلی دربارة این حیوان ناگزیر در کنار شاهنامه به بررسی دیگر منظومه‌های حماسی ایران که پس از شاهنامه و متاثر از آن سروده شده‌اند نیز پرداخته‌ایم. در این پژوهش نویسندگان با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی بن‌مایه‌های مرتبط با فیل در شاهنامهو ده منظومة حماسی (بانوگشسب‌نامه، برزونامه، بهمن‌نامه، جهانگیرنامه، سام‌نامه، شهریارنامه، فرامرزنامه، کک کوهزاد، کوش‌نامه و گرشاسپ‌نامه) پرداخته و مهم‌ترین بن‌مایه‌های مرتبط با این حیوان را استخراج، طبقه‌بندی و تحلیل نموده‌اند. از مهم‌ترین این بن‌مایه‌ها می‌توان به: اهورایی ـ اهریمنی بودن، توتم فیل، فیل‌اوژنی پهلوان، پیکرینگی به سیمای فیل، حضور در سپاه، نقش آن در بازی‌ها، تعبیر خواب و... اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2189 - ظرفیت‌ها و محدودیت‌های اسطوره‌پردازی در رمان‌ جنگ
        محمد علیجانی محمد آهی
        اسطوره و اسطوره‌پردازی از تمهیداتی اساسی‌ است که مناسبت قابل توجهی با پدیدۀ جنگ دارد و نویسندگان جنگ با توسل بدان می‌توانند آثار ادبی ماندگاری خلق کنند. در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، ظرفیت‌ها و محدودیت‌های اسطوره‌پردازی در رمان‌های جنگ بررسی شده است. نگارندگان با چکیده کامل
        اسطوره و اسطوره‌پردازی از تمهیداتی اساسی‌ است که مناسبت قابل توجهی با پدیدۀ جنگ دارد و نویسندگان جنگ با توسل بدان می‌توانند آثار ادبی ماندگاری خلق کنند. در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، ظرفیت‌ها و محدودیت‌های اسطوره‌پردازی در رمان‌های جنگ بررسی شده است. نگارندگان با تأمل در ساختارهای سیاسی، اجتماعی، روان‌شناختی، فرهنگی و... مسلط در دوران جنگ، به کشف و واکاوی بسترها و موانع اسطوره‌پردازی در رمان‌های جنگ پرداخته‌اند. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد، ظرفیت‌هایی مانند تأثیرپذیری و الگوبرداری جنگ از انقلاب اسلامی و تأثیر انقلاب در به کارگیری اسطوره‌، تأثیر دین در خلق و بازپیدایی اسطوره‌ها، شباهت ساختار روایت انقلاب و جنگ با ساختار کلان‌ پایۀ اسطورۀ ایرانی؛ یعنی تقابل خیر و شر و...، می‌توانستند محل توجه نویسندگان برای خلق رمان‌های اسطوره‌ای ماندگار باشند؛ از سوی دیگر، محدودیت‌هایی مثل نگاه تک‌ساحتی و احساس استغنای بسیاری از نویسندگان نسبت به شناخت اساطیر ایران و اساطیر دیگر ملل، و همچنین عواملی از این دست، در گرایش نویسندگان جنگ به اسطوره موانعی به وجود آورده‌ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2190 - دگردیسی اسطورة آفرینشِ مهری در عرفانِ ایرانی- اسلامی (با تکیه بر اشعارِ مولوی)
        عبدالله واثق عباسی یعقوب فولادی
        یکی از اصلی‌ترین جایگاه‌های بازتولید اسطوره‌ها، نحله‌های فرهنگی ـ اعتقادی در بسترِ دین و فرهنگِ جدید است. در این گرایش‌های فرهنگی نو، بازتولیدِ اسطوره گاه آگاهانه است و گاه ناآگاهانه؛ گاه به صورت مستقیم و با همان شکل است و گاه با جرح و تعدیل و به شکل‌های مختلف که معمولا چکیده کامل
        یکی از اصلی‌ترین جایگاه‌های بازتولید اسطوره‌ها، نحله‌های فرهنگی ـ اعتقادی در بسترِ دین و فرهنگِ جدید است. در این گرایش‌های فرهنگی نو، بازتولیدِ اسطوره گاه آگاهانه است و گاه ناآگاهانه؛ گاه به صورت مستقیم و با همان شکل است و گاه با جرح و تعدیل و به شکل‌های مختلف که معمولاً برای ادامة حیاتِ خود به لایه‌های ژرف‌ترِ فرهنگِ جدید پناه می‌برد. این پژوهش با روشِ تطبیقی ـ تحلیلی بر آن است تا چگونگی دگردیسی و بازتولیدِ اسطورة آفرینشِ مهری (میتراییسم) را در عرفانِ ایرانی ـ اسلامی نشان‌دهد. به نظر می‌رسد اسطورة آفرینشِ مهری از طریق لایه‌های نهانِ فرهنگی، در عرفانِ ایرانی ـ اسلامی تبلور یافته است و به شکلِ کشتنِ گاوِ نفس و گاوِ تن در عرصة عرفان حیاتِ خود را در کالبَدی جدید ادامه می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2191 - شقاوت و شکنجه در اساطیر و حماسه‌های ایرانی (با تکیه بر شاهنامۀ فردوسی)
        صادق جقتایی
        شکنجه از قدیمی‌ترین پدیده‌های زندگی اجتماعی و سیاسی بشر است. تاریخ ملل مملو از اعمال شنیع و ننگین انسان‌ها است که غالباً به مرگ دردناک همنوع می‌انجامیده؛ شقاوت‌ها‌یی همچون مُثله کردن، سوزانیدن، پوست بازکردن، شکنجۀ نُه مرگ، و جز آنها. شگفت‌آور است دانستن اینکه دین‌ورزان چکیده کامل
        شکنجه از قدیمی‌ترین پدیده‌های زندگی اجتماعی و سیاسی بشر است. تاریخ ملل مملو از اعمال شنیع و ننگین انسان‌ها است که غالباً به مرگ دردناک همنوع می‌انجامیده؛ شقاوت‌ها‌یی همچون مُثله کردن، سوزانیدن، پوست بازکردن، شکنجۀ نُه مرگ، و جز آنها. شگفت‌آور است دانستن اینکه دین‌ورزان نیز گاه در همسویی با ارباب قدرت، مُهر تأیید بر چنین رفتارهایی می‌نهاده‌اند. نویسندۀ این جستار بر آن است تا با روشی توصیفی ـ تحلیلی ضمن اشاره‌ای گذرا به چند و چون شکنجه در ایران باستان، آن را در برخی آثار حماسی فارسی به ویژه شاهنامه بررسی کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که به گواهی شاهنامه، در ایران پیش از اسلام، انواع شکنجه به انگیزه‌های مختلف اِعمال می‌شده و فردوسی با تمام دلبستگی به فرهنگ ایران، از بیان این نقاط تاریک تاریخ ایران فروگذار نکرده است. دیگر آنکه سخت‌ترین شکنجه‌ها در پی اتّحاد قدرت‌مندان و دین‌ورزان، برای سرکوب مخالفان و دست‌یابی به مشروعیت و قدرت بیشتر، اِعمال می‌شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2192 - شباهت‌ها و مشترکات آفرینش مردم در اساطیر ایرانی و سامی
        ابراهیم واشقانی فراهانی سمیرا ملکی
        اسطوره از کهن‌ترین و مهم‌ترین ساخته‌های ذهن بشر است که بنا به اهمیت و تأثیر فوق‌العاده‌اش، از دایرۀ ساخته بودن فراتر رفته و خود مبدل به سازندۀ زندگانی بشر شده‌ است. اسطوره، روایتی نمادین از هستی است که به مسائل کلان و بنیادین از قبیل پیدایش جهان و اجزایش و سرانجامِ جهان چکیده کامل
        اسطوره از کهن‌ترین و مهم‌ترین ساخته‌های ذهن بشر است که بنا به اهمیت و تأثیر فوق‌العاده‌اش، از دایرۀ ساخته بودن فراتر رفته و خود مبدل به سازندۀ زندگانی بشر شده‌ است. اسطوره، روایتی نمادین از هستی است که به مسائل کلان و بنیادین از قبیل پیدایش جهان و اجزایش و سرانجامِ جهان می‌پردازد و به رغم نبود پشتوانۀ تاریخی و علمی، برای علاقه‌مندان حقیقتی قدسی، والا و قطعی است. یکی از مهم‌ترین روایت‌های اساطیری در همۀ اقوام و ملل، کیفیت پیدایش مردم است. این اسطوره در میان اغلب اقوام و ملل، با وجود تفاوت‌های فکری، فرهنگی و دینی‌شان، شباهت‌ها و اشتراکات بسیار دارد، از جمله آفرینش مردم در نظام اساطیری آریایی و به‌ویژه ایرانی، شباهت‌های بسیار با روایت آفرینش مردم در میان سامی‌نژادان دارد که برخی تجلّیات آن را در دو دین یهود و اسلام می‌توان مشاهده کرد. در این مقاله به روش تحلیلی ـ توصیفی و بر اساس روایت‌های موجود در منابع ایرانی و سامی به بررسی تطبیقی اسطورۀ آفرینش مردم در این دو نظام اساطیری ‌پرداخته‌ایم. این بررسی نشانگر شباهت‌هایی چشمگیر در آفرینش مردم در این دو نظام متفاوت است؛ به‌ویژه در گیاه‌واره انگاشتن انسان نخستین و از خاک دانستن منشأ او. این شباهت‌ها گاه ناشی از تأثیر و تأثّر طبیعی اساطیر است و گاه نیز از باورهای بنیادین و مشترک بشر که حاصل مشترکات تجارب زیستی انسان‌ها است، ناشی می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2193 - بازکاوی «چلّه‌نشینی» در ساختار عرفان اسلامی ـ ایرانی
        طاهره کوچکیان بهناز پیامنی
        چلّه‌نشینی یکی از آداب ویژه، برای ارتباط خاصّ با حقیقت یگانه است که با جلوه‌های مشترک و گاه متفاوتی در فرهنگ‌ها و مکاتب عقیدتی و مسلکی در ایران و بخش‌هایی از اروپا و شرق آسیا ظهور و بروز یافته است. هدف از پژوهش حاضر، بازکاوی چلّه و چّله‌نشینی در عرفان شرقی و به‌ویژه عرف چکیده کامل
        چلّه‌نشینی یکی از آداب ویژه، برای ارتباط خاصّ با حقیقت یگانه است که با جلوه‌های مشترک و گاه متفاوتی در فرهنگ‌ها و مکاتب عقیدتی و مسلکی در ایران و بخش‌هایی از اروپا و شرق آسیا ظهور و بروز یافته است. هدف از پژوهش حاضر، بازکاوی چلّه و چّله‌نشینی در عرفان شرقی و به‌ویژه عرفان اسلامی است؛ در این راستا به بن‌مایه‌های اجتماعی و تاریخی و ساختارهای فردی و سازمانی آن توجه شده است. ریشۀ چلّه‌نشینی را گونه‌ای اصیل از یکی از رسوم اعتقادی، مذهبی و عرفانی باید به شمار آورد که مقاصدی چون تسخیر عالم ماوراء‌الطبیعه، به خلوت پناه بردن از قیل و قال روزمره، پیراسته شدن از آلایش‌ها، آراسته شدن به صفات متعالی، خالص شدن روح به منظور هماهنگی با روح آفرینش و رسیدن به کمال حقیقی و حقیقت ناب را دنبال می‌کند. بر این اساس چلّه‌نشینی در دو مفهوم عامّ و خاصّ مطرح می‌گردد؛ در مفهوم عامّ، گوشه‌گیری‌های سالکان در ساختارهای اعتقادی، عرفانی و دینی مورد نظر است تا بتوان با توجه به مرز ظریف بین شیوه‌های سلوک، محدوده‌ای مشخص برای چلّه‌نشینی متصوّر شد. چلّه‌نشینی در مفهوم خاصّ، چلّه نشستن در زمان مشخص در خانقاه به منظور دست یافتن به کمال حقیقت است. این پژوهش به روش توصیفی و تاریخی بر اساس منابع کتابخانه‌ای و استناد به منابع کتبی صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2194 - دو خوانش جدید بر پایۀ خوانش‌های شیعی هانری کوربن از روایات اساطیری
        ویدا دستمالچی
        هانری کوربن دین پژوه، شیعه شناس و فیلسوف برجستۀ فرانسوی در مطالعات تطبیقی متعددش توانست ارتباط فلسفی و عرفانی بین فلسفۀ خسروانی ایران باستان با روایات اسلام شیعی و فلسفۀ اشراق مطرح کند. وی با بررسی بر روی آثار سهروردی و ابن سینا نه تنها به بن مایه های فلسفۀ خسروانی دست چکیده کامل
        هانری کوربن دین پژوه، شیعه شناس و فیلسوف برجستۀ فرانسوی در مطالعات تطبیقی متعددش توانست ارتباط فلسفی و عرفانی بین فلسفۀ خسروانی ایران باستان با روایات اسلام شیعی و فلسفۀ اشراق مطرح کند. وی با بررسی بر روی آثار سهروردی و ابن سینا نه تنها به بن مایه های فلسفۀ خسروانی دست پیدا کرد، بلکه به سرچشمه های اصلی فلسفۀ خسروانی، حکمت مزدایی، روایات اساطیری و متون مربوط یه آیین زردشتی نیز توجه داشت، و همچنین مسألۀ شباهت و انطباق این تعالیم را با روایات اسلام ایرانی به طور جدی پیگیری کرد. در این پژوهش آن بخش از مطالعات و پژوهش های هانری کوربن که حکایت های نمادین عرفانی یا روایات شیعی، معادلی مشابه در فلسفۀ خسروانی یا روایات اساطیری و آیین مزدایی دارد، مورد نظر است. از میان موارد ارزشمندی که کوربن به تطبیق آن در دو تفکر اسلام شیعی و حکمت باستانی پرداخته است، جای دارد به دو موردِ فراموش شده؛ یکی ماجرای ادامۀ نسل و پادشاهی فریدون و ایرج از طریق فرزند دخترش، منوچهر، و دیگری در اختیار داشتن بانویی آسمانی، اسپندارمذ، آب و زمین بپردازیم؛ اولی مشابه ادامۀ نسل و امامت و ولایت پیامبر اسلام(ص) از طریق فرزند دخترش، و دومی مشابه مهریۀ شفاهی حضرت فاطمه(س) (آب در کابین داشتن) اوست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2195 - بررسی تطبیقی اسطوره‌ها‌ی گناه در شخصیّت‌های اساطیری ایران و یونان
        نصرت اله احمدی فرد علی حیدری مسعود سپهوندی
        اسطوره در کنار حماسه، افسانه و فرهنگ عامه، یکی از عناصر تشکل‌دهندۀ فرهنگ و هویّت قومی‌ و ملی جوامع است. بعضی از اسطوره‌شناسان آن را دینِ تمدن‌‌های اولیه و دوران پیش از گسترش ادیان توحیدی می‌‌‌دانند. گناه نخستین و مشابهت آن در اعمال و رفتار اساطیر جهان به گونه ای است که چکیده کامل
        اسطوره در کنار حماسه، افسانه و فرهنگ عامه، یکی از عناصر تشکل‌دهندۀ فرهنگ و هویّت قومی‌ و ملی جوامع است. بعضی از اسطوره‌شناسان آن را دینِ تمدن‌‌های اولیه و دوران پیش از گسترش ادیان توحیدی می‌‌‌دانند. گناه نخستین و مشابهت آن در اعمال و رفتار اساطیر جهان به گونه ای است که پژوهشگران آن را در سابقۀ تاریخی اساطیر جست‌وجو می‌‌‌کنند، گاهی آنقدر زیان‌بار است که در سرنوشت ملت‌ها تأثیری شگرف می‌‌‌گذارد. ارتکاب شخصیّت‌هایی به نخستین گناه، گاه خواسته و ارادی است، گاه ناخواسته و غیرارادی که این نیز بیانگر جنبه‌‌های فراطبیعی اساطیری است‌. پژوهش حاضر با روش تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی اسطورۀ گناه در اساطیر ایران و یونان پرداخته است. هدف از آن نشان‌دادن انگیزه‌‌های نخستین گناه در ایران و یونان و بررسی وجوه افتراق و اشتراک در میان شخصیّت‌‌های اساطیری‌، حماسی ایران و یونان است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که علیرغم افتراقات بنیادی در شخصیّت‌های اساطیری ایران و یونان، عواملی چون شک و تردید، غرور، دخالت اهریمن و نیرو‌های پلید و نیز رسیدن به قدرت و پادشاهی دارای بیشترین بسامد در ارتکاب به گناه نخستین را دارند. برخلاف ایران، در یونان، خدایان در به وجود آمدن گناه نخستین دخالت‌‌های آشکاری دارند‌. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2196 - همانندی خویشکاری المپ نشینان یونان و آفریدگان اهورا مزدا در سه هزار سال نخستین آفرینش
        نسرین اصلانی
        اسطوره واکنشی است از ناتوانی های انسان در مقابله با درماندگی ها و ضعف های او. عناصر و شخصیت های اسطوره ریشه در واقعیت هایی دارند که در طی زمان تغییر و تحول می یابند و همان گونه که فرهنگ ها با هم آمیخته می شوند؛ اسطوره ها نیز با هم می آمیزند و اسطوره های جدید می سازند و چکیده کامل
        اسطوره واکنشی است از ناتوانی های انسان در مقابله با درماندگی ها و ضعف های او. عناصر و شخصیت های اسطوره ریشه در واقعیت هایی دارند که در طی زمان تغییر و تحول می یابند و همان گونه که فرهنگ ها با هم آمیخته می شوند؛ اسطوره ها نیز با هم می آمیزند و اسطوره های جدید می سازند و گاهی اسطوره ها در سرزمین های مختلف با نام های متفاوت و خویشکاری یکسان ظهور می یابند. پژوهش حاضر از نوع تحلیلی ـ تطبیقی است بر پایه داده های کتابخانه‌ای، که با هدف اثبات وجود همانندی در خویشکاری اساطیر ایران و یونان و نیز بیان علت آن نگاشته شده است. در این پژوهش، با توجه به یافته های به دست آمده از خویشکاری اسطوره‌های دو سرزمین یونان و ایران، تطبیق آن ها با یکدیگر و اثبات وجود تشابه در وظایف آن ها؛ فرضیه یکسانی تفکر نوع بشر در هزاره های آغازین بررسی می شود و در بخش نتیجه‌گیری بیان می‌گردد که از آنجا که اسطوره حاصل تفکر بشر و برگرفته از سرشت آدمی است؛ بدیهی است که تشابهاتی میان اسطوره های سرزمین های مختلف دیده شود، هر چند که نام و توصیف مردم این سرزمین ها از یک پدیده فرازمینی، متفاوت از هم باشد و نیز تفاوت‌های موجود میان اسطوره ها را می توان متأثر از شرایط اجتماعی هر سرزمین در زمان خلق آن اسطوره دانست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2197 - بررسی ریشه‌های ایرانی و روابط بینامتنی در داستان «خلیل» اثر لئانید لئوناف نویسنده روسی
        زینب صادقی سهل آباد محبوبه مباشری
        پژوهش حاضر به بررسیروابط موروثی و بینامتنی داستان خلیل اثر لئانید لئوناف نویسندة سدۀ بیست روسیه پرداخته است. این اثر تحت تأثیر آثار ادبیات عرفانی و کلاسیک ایران و با فضایی شرقی و ایرانی خلق شده است؛ بنابراین برای دستیابی به این هدف، ابتدا به توضیح بینامتنیت و چگونگی تلا چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسیروابط موروثی و بینامتنی داستان خلیل اثر لئانید لئوناف نویسندة سدۀ بیست روسیه پرداخته است. این اثر تحت تأثیر آثار ادبیات عرفانی و کلاسیک ایران و با فضایی شرقی و ایرانی خلق شده است؛ بنابراین برای دستیابی به این هدف، ابتدا به توضیح بینامتنیت و چگونگی تلاقی متون در آثار خواهیم پرداخت و سپس اثر خلیل را به عنوان یکی از آثارمنعکس کنندۀ این نظریه بررسی خواهیم کرد. الگوی اولیه (پروتوتیپ)، قهرمان (خلیل) از پادشاهان ایرانی دورۀ تیموری است و الگوی زمانـی ـ مکانی (کرونوتوپ) داستان نیز مربوط به ایران باستان است. فضای شرقی داستان از طریق استفاده از تعداد زیادی از واژه‌های فارسی در متن، پرداختن به شخصیت اثر با ویژگی قهرمانان ادبی ایرانی و همچنین ساختار ظاهری و سبک زبانی مشابه آثار ایرانی به خواننده القاء می‌شود. این داستان با روایت‌‌های عرفانی، اسطوره‌ای و عامیانه از حیث مضمون و ساختار، دارای قرابت‌‌‌‌های معنایی و ساختاری است و مضامین، مفاهیم و بن‌‌مایه‌های آن از حکایت‌‌های گوناگون اقتباس شده است و هر یک بر قسمتی از داستان تأثیر نهاده است. در پایان به روش تحلیلـی ـ تطبیقی نشان خواهیم داد که لئوناف تا چه میزان در آفرینش داستانی ویژه با گفتمانی چند‌سویه و تلفیق شده با سنت‌های روایی شرقی موفق بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2198 - بررسی تطبیقی عنصر آتش در اساطیر ایران و ویتنام
        الهام رستاد ناصر نیکوبخت فونگ وو تی تانه
        آتش یکی از عناصر مهم و پر رمز و راز هستی است که می‌توان گفت تمدن بشری از زمان کشف آن آغاز گردید. بازتاب اندیشة بشر در زمینة چگونگی کشف آتش و میزان اهمیت و جایگاهش در میان اسطوره‌های به جامانده از اقوام مختلف قابل مشاهده است. ارزش و جایگاه مهم آتش در اسطوره‌های ایران و و چکیده کامل
        آتش یکی از عناصر مهم و پر رمز و راز هستی است که می‌توان گفت تمدن بشری از زمان کشف آن آغاز گردید. بازتاب اندیشة بشر در زمینة چگونگی کشف آتش و میزان اهمیت و جایگاهش در میان اسطوره‌های به جامانده از اقوام مختلف قابل مشاهده است. ارزش و جایگاه مهم آتش در اسطوره‌های ایران و ویتنام و شباهت برخی آیین‌های دو کشور در تقدیس و ستایش آن نشان می‌دهد که وجوه فرهنگی مشترکی بین دو ملت وجود دارد. هدف از این پژوهش با روش توصیفی ـ تطبیقی، شناخت بیشتر و بهتر اسطوره‌های دو کشور ایران و ویتنام به ویژه آتش است و تلاش شده است تا از طریق واکاوی اسطوره‌های دو کشور، روایت‌های مربوط به عنصر آتش بررسی شود. نتایج پژوهش با توجه به دسته‌بندی و تطبیق اسطوره‌های کشف آتش، ایزدان، کارکردها و آیین‌ها، شباهت‌هایی فرهنگی را میان دو کشور نشان می‌دهد، چنان‌که جشن رقص آتش در ویتنام مشابه چهارشنبه‌سوری و جشن آذرگان در ایران است؛ همچنین در اساطیر دو کشور آتش نماد پیروزی بر دشمن و دوزخ مجازات گناهکاران بیان شده است. تفاوت روایت‌های اسطوره‌ای ایران و ویتنام بیشتر در زمینة چگونگی کشف آتش و ایزدان است که در پژوهش حاضر به آن‌ها اشاره شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2199 - اسطوره‌شناختی چگونگی و چراییِ سفر قهرمان در کارنامة اردشیر بابکان
        مختار ابراهیمی
        10.30495/mmlq.2021.682687
        کارنامة اردشیر بابکان از متن‌های مهم اسطوره‌ای و حماسی در ادبیات پهلوی، در پی اسطوره‌سازی و برساختن قهرمانِ بنیان‌گذار دولت ساسانی است. اینکه چرا و چگونه ‌این متن به مقابله با گفتمان رقیب اشکانی رفته و سعی در پیروزی گفتمان خود داشته، پرسش‌ اصلی این پژوهش است. فرضیة مهم چکیده کامل
        کارنامة اردشیر بابکان از متن‌های مهم اسطوره‌ای و حماسی در ادبیات پهلوی، در پی اسطوره‌سازی و برساختن قهرمانِ بنیان‌گذار دولت ساسانی است. اینکه چرا و چگونه ‌این متن به مقابله با گفتمان رقیب اشکانی رفته و سعی در پیروزی گفتمان خود داشته، پرسش‌ اصلی این پژوهش است. فرضیة مهم پژوهش، این است که نیروهای انسانی و طبیعی و فراطبیعی در این روایت با هماهنگی به برساخت و استوار داشتِ گفتمانی دست‌یافته‌اند که گونه‌ای دیگر از اندیشه و به تبع آن نوعی از زندگی را به نمایش می‌گذارند. قهرمان در روایت کارنامه، هم با تلاش‌ها و کوشش‌های خود و یارانش و هم به یاری شخصیت‌های دیگر که از صفّ رقیب جذب می‌کند، به نبردی پیگیر دست می‌یازد. این پژوهش با نگاهی اسطوره‌شناختی، با توجه به مراحل سفر قهرمان از دیدگاه جوزف کمپبل، به تطابق و هماهنگی نیروهای تأثیرگذار راهِ پیچیدۀ پیروزی اشاره می‌کند. این پژوهش به شیوۀ تحلیلی ـ توصیفی در پی رسیدن به چرایی سفر قهرمان است. بیان رهایی کشور از پراکندگی، هدف پژوهش و توضیح چگونگی رسیدن به انسجام شهریاری در ایرانشهر، نتیجه روایت کارنامه اردشیر بابکان بوده است. هر یک از شخصیت‌های کارنامه به گونه‌ای نقش خود را در راه بازگرداندن ایرانشهر به یگانگی ملی بازی می‌کنند و یادآور نقش رهایی رهندگان اسطوره‌ای در اساطیر ایرانی می‌شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2200 - پدیدارشناسی قهرمان، در حمزه‌نامه
        علیرضا صیادنژاد فاطمه نمازی
        10.30495/mmlq.2022.695624
        اسطوره، زبانی برای بیان احساسات و خواست‌های جمعی هر ملتی است که از الگوهای واحد و مشترکی پیروی می‌کنند. حمزه‌نامه، یکی از اسطوره‌های ایرانی‌‌ ـ ‌اسلامی است که در قالب متنی ادبی ارائه شده تا خواسته‌های درونی جامعة اسلامی را با بهره‌گیری از فرهنگ ایرانی با زبانی نمادین بی چکیده کامل
        اسطوره، زبانی برای بیان احساسات و خواست‌های جمعی هر ملتی است که از الگوهای واحد و مشترکی پیروی می‌کنند. حمزه‌نامه، یکی از اسطوره‌های ایرانی‌‌ ـ ‌اسلامی است که در قالب متنی ادبی ارائه شده تا خواسته‌های درونی جامعة اسلامی را با بهره‌گیری از فرهنگ ایرانی با زبانی نمادین بیان نماید. در این متن ادبی، کهن‌الگوی قهرمان که ریشه در روان انسانی دارد، در قالب شخصیت تاریخی حمزه‌ابن‌عبدالمطلب تجلی یافته است تا حقایق پنهان در روان جامعه را به ‌زبان بیاورد. پژوهش حاضر به ‌منظور یافتن عوامل و نیازهای جامعة اسلامی قرن هشتم، تلاش دارد تا با بهره‌گیری از مبانی روانشناسی و جامعه‌شناسی عصر حاضر و دیدگاه‌های اسطوره‌پژوهانی همچون میرچا ‌الیاده و جوزف‌کمبل، با رویکردی تاریخی‌ ـ تطبیقی، این متن ادبی را بازخوانی، تحلیل و به ‌گونه‌ای پدیدارشناسی نماید. حاصل چنین پژوهشی، رسیدن به این حقیقت است که به ‌دلیل تنوع فرهنگی، ملی و اقلیمی جامعة اسلامی آن دوره، تهدید انسجام درونی جامعه بسیار زیاد است؛ ضمیر ناخودآگاه جامعه اسلامی ‌ـ ‌ایرانی برای حل این مشکل، لباس‌های فاخر فرهنگ ایرانی را بر تن قهرمانی سامی‌نژاد با خُلق و خُوی اسلامی می‌کند تا بقای خود را تضمین نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2201 - کارکرد اسطوره‌ها در اشعار سهراب سپهری
        شمس‌الحاجیه اردلانی
        مطالعه و بررسی اسطوره ها یکی از راه های شناخت فرهنگ، اندیشه، باورها و اعتقادات، و تاریخ تمدن ملّت ها است؛ علاوه بر این، این بررسی ها دسترسی به ریشة برخی از آداب و الگوهایی را که هنوز در زندگی بشر کارکرد دارند، امکان پذیر می سازد. برخی از نویسندگان و شاعران در دورۀ معاصر چکیده کامل
        مطالعه و بررسی اسطوره ها یکی از راه های شناخت فرهنگ، اندیشه، باورها و اعتقادات، و تاریخ تمدن ملّت ها است؛ علاوه بر این، این بررسی ها دسترسی به ریشة برخی از آداب و الگوهایی را که هنوز در زندگی بشر کارکرد دارند، امکان پذیر می سازد. برخی از نویسندگان و شاعران در دورۀ معاصر نیز اسطوره ها را به منظور القای پیام، دست مایۀ کار خود قرار داده اند؛ چراکه این کار موجبِ نفوذ، غنا و هویت اثر خواهدگشت. در این پژوهش، به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، کارکرد اسطوره ها در شعر سهراب سپهری نشان داده شده است.سپهریدر قلمرو هستی شناسی گام نهاده و فراتر از مضمون های اجتماعی با نقب زنی به جهان اسطوره ها، به دودمان و تبار انسان نظر افکنده است. وی رکود و استبداد زمانه خود را برنتافته و با انطباق اسطوره ها بر جامعه، اوضاع جامعۀ را با اعتراض هوشمندانه نشان داده است؛ از این رو، اشعارش نشان دهنده عصیان او در برابر تاریخ روزگار است و آرزوها و نیازهای مادی و معنوی انسان معاصر را بازتاب می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2202 - بیدل دهلوی و اسطوره‌های ایرانی
        محمد حکیم آذر
        قرن یازدهم هجری دوران افول اسطوره‌های ایرانی است. اگرچه در عصر صفوی پرچم وحدت ملی ـ که قرن‌ها بر زمین افتاده بود ـ برافراشته می‌شود، ولی از اسطوره‌های ملی به عنوان مرکز ثقل این اتحاد، اثری در میان نیست. دو شاخة ایرانی و هندیِ شعر عصر صفوی به مسأله اسطوره نگاهی مشابه دار چکیده کامل
        قرن یازدهم هجری دوران افول اسطوره‌های ایرانی است. اگرچه در عصر صفوی پرچم وحدت ملی ـ که قرن‌ها بر زمین افتاده بود ـ برافراشته می‌شود، ولی از اسطوره‌های ملی به عنوان مرکز ثقل این اتحاد، اثری در میان نیست. دو شاخة ایرانی و هندیِ شعر عصر صفوی به مسأله اسطوره نگاهی مشابه دارند، با این تفاوت که در شاخة ایرانی، شاعران با میراث ادبی، فرهنگی و تاریخی ایران هم از طریق متون و هم از طریق روایات شفاهی آشنایی کامل دارند، ولی در شاخة هندی، این میراث از طریق متون فارسی و با واسطه، به ذهن شاعران آن دیار راه یافته است.بیدل دهلوی به عنوان نماینده تمام عیار شاخة هندی شعر قرن یازدهم و دوازدهم هجری در سلب ماهیت ملی از اسطوره‌های ایرانی، در سایة یک جبر فلسفی ـ تاریخی، بسیار جدی عمل کرده است. در این تحقیق به چگونگی این دگرگونی توجه شده و در پایان این نتیجه به دست آمده است که آشنایی بیدل با اساطیر ایرانی از راه مطالعه در آثار ادیبان و عارفان فارسی‌زبان بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2203 - اسطوره‌های ایرانی؛ برآیند دگرگونی‌های اجتماعی و جغرافیایی
        حمیدرضا اردستانی رستمی
        از جمله دیدگاه‌های مهم درباره اسطوره دیـدگاهِ امیل ‌دورکیم، جامعه‌شناس فرانسوی، است. دورکیم معتقد است که اسطوره‌ها ازلی نیستند، بلکه تابع عوامل تاریخی و به تبعِ آن، عوامل اجتماعی و جغرافیایی‌ هستند. این دیدگاه درباره اسطوره‌های ایرانی نیز درست به نظر می‌رسد؛ از این رو، چکیده کامل
        از جمله دیدگاه‌های مهم درباره اسطوره دیـدگاهِ امیل ‌دورکیم، جامعه‌شناس فرانسوی، است. دورکیم معتقد است که اسطوره‌ها ازلی نیستند، بلکه تابع عوامل تاریخی و به تبعِ آن، عوامل اجتماعی و جغرافیایی‌ هستند. این دیدگاه درباره اسطوره‌های ایرانی نیز درست به نظر می‌رسد؛ از این رو، در این جستار اسطوره‌های ایرانی از این منظر بررسی شده‌اند. بر این اساس، باور به نخست از خاک بودن وجود انسان و آسمان در اسطوره‌های ایرانی ممکن است روایتی بازمانده از عصر حجر، از فلز بودن آن دو، اسطوره‌ای به‌جا‌مانده از دوره آهن، و باور به روییدن دو شاخه ریواس از نطفه گیومرت، اسطوره‌‌ای باقیمانده از زندگی کشاورزی اقوام هندواروپایی باشد. نظام مردسالارانه نیز اسطوره‌های خود را ساخته است؛ به این معنی که ایزد نرینه‌ای چون زروان، زاینده اورمزد و اهریمن است و این خویشکاری زنان را از آنان گرفته است؛ همچنین از آنجا که سرمای شدیدی بر سرزمین نخست آریاییان حاکم بوده است، به باور ایرانیان، برخلاف اورمزد که آتشین‌مزاج و مقدّس است، اهریمن برخاسته از آنجا و خود از جنس سرما است. کوچ آریایی‌ها و گریز آنان از سرما در وندیداد در داستان جمشید تجلّی یافته است. اسطوره تیشتر و ستیز او با دیو اپوش، دیو زندانی‌کننده آب‌ها، برآیندِ خشک‌سالی در ایران است. وضعیت ایزدان نیز ناشی از اوضاع سیاسی بوده است؛ چنان‌که اورمزد در هنگام تمرکز قدرت سیاسی در دوره ساسانی، تبدیل به خدای برتر مطلق می‌شود، درحالی‌که در حکومت ملوک‌الطّوایفی پارتی که پادشاه قدرت مطلق نیست، اورمزد چنین جایگاهی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2204 - فلز و قداست آن در اساطیر ملی و متون دینی
        ناصر نیکوبخت هیبتاالله اکبری گندمانی علیرضا محمدی کلهسر
        در اساطیر ایران، فلز قداست و اهمیت بسیاری دارد. پیشینیان، این گوهر را با آسمان پیوند داده و برای آن اصلی آسمانی قائل شده‌اند؛ چنانکه گاه دیوارة آسمان را نیز از جنس فلز پنداشته‌اند. فلز به دلیل برخورداری از این پیشینه، عنصری اهریمن‌ستیز است. در نمونه‌هایی از اساطیر و داس چکیده کامل
        در اساطیر ایران، فلز قداست و اهمیت بسیاری دارد. پیشینیان، این گوهر را با آسمان پیوند داده و برای آن اصلی آسمانی قائل شده‌اند؛ چنانکه گاه دیوارة آسمان را نیز از جنس فلز پنداشته‌اند. فلز به دلیل برخورداری از این پیشینه، عنصری اهریمن‌ستیز است. در نمونه‌هایی از اساطیر و داستان‌واره‌های ایرانی، فلز همچون وسیله‌ای برای به بندکشیدن و یا کشتن نیروهای اهریمنی و پلشتی به کار رفته است. از این‌رو، فلز همواره با جاودانگی و بی‌مرگی نیز پیوند داشته است؛ چنانکه در حوادث پایان جهان، این عنصر، آفرینش اورمزد را از اهریمن و جلوه‌های او پاک می‌کند و با نابود کردن اهریمن و مرگ، با جاودانگی پیوند می‌یابد.در این مقاله، پس از بررسی قداست و تأثیر و کارکرد فلز از جنبه‌ها و لایه‌های گوناگون، سعی شده است پیوندهای معنایی و اسطوره‌ای این گوهر، تا حد امکان آشکار شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2205 - بن‌مایه‌های توتمیسم در قصه‌های عامیانة ایران
        مرتضی محسنی مریم ولی زاده
        قصه‌های عامیانة‌ ایرانی، مانند قصه‌های عامیانة دیگر ملل، ریشه در عقاید و باورهای مردم دارد. کارکرد اصلی این قصه‌ها نیز انتقال اندیشه‌ها، باورها و فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است. توتمیسم ریشه در ادیان و اعتقادات باستانی و ماقبل تاریخی دارد که از نمونه‌های ابتدایی و آغازین چکیده کامل
        قصه‌های عامیانة‌ ایرانی، مانند قصه‌های عامیانة دیگر ملل، ریشه در عقاید و باورهای مردم دارد. کارکرد اصلی این قصه‌ها نیز انتقال اندیشه‌ها، باورها و فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است. توتمیسم ریشه در ادیان و اعتقادات باستانی و ماقبل تاریخی دارد که از نمونه‌های ابتدایی و آغازین ادیان بشر شمرده می‌شود. توتمیسم، گیاهان و‌ یا حیوانات خاصی را مقدس می‌داند و براساس این اعتقاد، زندگی و معیشت انسان ابتدایی شکل می‌گیرد و منظم می‌شود. در بعضی از این قصه‌های عامیانه، می‌توان ردپای اساطیر، ادیان و باور‌های باستانی را دید. این اساطیر و باورهای باستانی به صورت پنهان و در قالب رمز در ساختار قصه‌ها وجود دارد که با کنکاش و بررسی دقیق آنها می‌توان به این لایه‌های پنهان پی برد. با بررسی این قصه‌ها می‌توان نشانه‌هایی از توتمیسم را در آنها ‌یافت. مقالة پیش‌رو می‌کوشد تا با آوردن مثال‌هایی از این‌گونه قصه‌ها و بررسی ژرف‌ساخت و لایه‌های پنهان آنها، بن‌مایه‌های توتم گیاهی ‌یا جانوری را در آنها بکاود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2206 - یزِشْن، آیینی کهن از دوران هندوایرانی
        صبا لطیفپور
        دو آیین یزشن در ایران و یجنه در هند با یکدیگر قابل مقایسه هستند. با بررسی شباهت هایاین دو آیین، می توان وجود ریشة مشترک کهنی را برای آنها اثبات کرد؛ از جمله این شباهت هامی توان به تشابه در واژگان، اهداف برگزاری مراسم، عناصر مهم موجود در مراسم و چگونگیبرگزاری آنها اشاره چکیده کامل
        دو آیین یزشن در ایران و یجنه در هند با یکدیگر قابل مقایسه هستند. با بررسی شباهت هایاین دو آیین، می توان وجود ریشة مشترک کهنی را برای آنها اثبات کرد؛ از جمله این شباهت هامی توان به تشابه در واژگان، اهداف برگزاری مراسم، عناصر مهم موجود در مراسم و چگونگیبرگزاری آنها اشاره کرد. با بررسی تفاوت های دو آیین نیز می توان به تأثیر فرهنگ های بومیمنطقه و نیز شرایط متفاوت اقلیمی بر اجرای مراسم پی برد؛ از جمله این تفاوت ها، یکپارچگیمراسم در ایران و گوناگون بودن آن در هند است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2207 - نقش اسطوره و جنسیت (نقش زن) در سینمای بهرام بیضایی
        اکبر شامیان ساروکلایی مریم افشار
        ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی‌هایی می‌یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه قهرمان در برخی فیلم‌های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره‌شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه‌ای را در سفر رو به کمال چکیده کامل
        ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی‌هایی می‌یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه قهرمان در برخی فیلم‌های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره‌شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه‌ای را در سفر رو به کمال خود طی می‌کند. اما، بیضایی با تنزل قهرمانان مرد و توجه به نقش‌آفرینی قهرمانان زن، به تغییر کارکردهای سنتی این اسطوره متناسب با اوضاع زمانه دست زده است. رعنا در فیلم غریبه و مه، زن آسیابان در مرگ یزدگرد، تارا در چریکه تارا، خانم بزرگ و ماهرخ در مسافران و گلرخ در سگ‌کشی، ضمن سفر پیش رویشان، با دانایی، آزمون و نجات‌بخشی به قهرمان اسطوره‌ای بدل شده‌اند. این امر به پررنگ شدن نقش اسطوره و جنسیت در سینمای او انجامیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2208 - تحلیل اسطوره‌ای ـ بینامتنی رمان حیرانی براساس نظریه آلوده‌انگاری ژولیا کریستوا
        فاطمه زمانی
        ژولیا کریستوا با طرح نظریة بینامتنیت و با تکیه بر مباحث زبان‌شناسی و روان‌کاوی، رویکردهای نوینی برای تحلیل متون ارائه داده است. براساس نظریة آلوده‌انگاری که برآمده از دیدگاه‌های پساساختارگرایانه کریستواست، آفرینش‌گر ادبی به مثابة فاعل سخنگوی از خلال زبان نشانه‌ای از آلو چکیده کامل
        ژولیا کریستوا با طرح نظریة بینامتنیت و با تکیه بر مباحث زبان‌شناسی و روان‌کاوی، رویکردهای نوینی برای تحلیل متون ارائه داده است. براساس نظریة آلوده‌انگاری که برآمده از دیدگاه‌های پساساختارگرایانه کریستواست، آفرینش‌گر ادبی به مثابة فاعل سخنگوی از خلال زبان نشانه‌ای از آلودگی‌های پیرامون خود برائت می‌جوید و به منظور تطهیر خود و جامعة پیرامونش، راه‌حل‌هایی ارائه می‌دهد از جمله پناه بردن به عالم اساطیر و کهن‌الگوها. در این جستار، کنش‌های شخصیت‌های رمان حیرانی اثر محمدعلی سجادی بر مبنای نظریة آلوده‌انگاری که خود تلفیقی است از نظریات روان‌کاوی و نشانه‌شناسی، برای رهایی از پدیده‌های آلوده مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و نتیجة این بررسی نشان می‌دهد که نویسنده در راستای رهایی از آلودگی‌های فردی و اجتماعی به کهن‌الگوی آب، آنیما، جاودانگی، کوه و عدد هفت و همچنین شخصیت‌های اسطوره‌ای نظیر سیاوش و بهرام، مهر و گاو مقدّس و غیره نظر داشته است. از این حیث، این رمان از روابط اسطوره‌ای ـ بینامتنی به‌ویژه با شاهنامه و داستان سیاوش برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2209 - بررسی اسطوره‏ شناختی جایگاه ایزدبانوان در جهان فکری- معنوی ایرانیان باستان
        سیده&rlm; آمنه میرخوشخو عبدالرحمن عالم
        ایزدبانوان در زمره ایزدان تأثیرگذار و معنابخش در زندگی مردم روزگار باستان بوده اند. آن ها نه تنها در بیشتر تمدن های باستانی همچون یونان، بین النهرین و... مورد توجه بوده اند، بلکه به طور خاص، با اندیشه ایرانیان باستان ارتباط داشته اند؛ از این رو، درک جهان معنوی باستان بد چکیده کامل
        ایزدبانوان در زمره ایزدان تأثیرگذار و معنابخش در زندگی مردم روزگار باستان بوده اند. آن ها نه تنها در بیشتر تمدن های باستانی همچون یونان، بین النهرین و... مورد توجه بوده اند، بلکه به طور خاص، با اندیشه ایرانیان باستان ارتباط داشته اند؛ از این رو، درک جهان معنوی باستان بدون توجه به زنانگیِ آشکار این الهگان نارسا و ناقص خواهد بود. نگارندگان این پژوهش کوشیده اند با به کارگیری روش تحلیل محتوا با نظر به منابع تاریخی و اسطوره ای به بررسی دوره مادرسالاری و پرستش ایزدبانوان، جایگاه زن در اسطوره خلقت، و اسطوره های مادینه اهورایی بپردازند. به نظر می رسد که پرستش ایزدبانوان از نظر تاریخی و قوم شناسی همزمان با عصر مادرسالاری و یا مرکزیت گروه بر مدار مادر- زن بوده است. همزمانی این دو در زمانی پیش تر و بسیار جلوتر از عصر پدرسالاری گواهی است بر اینکه ایزدان تأثیرگذار در گذشته مؤنث بوده اند، اما به مرور، در جریان تحولات اجتماعی و تحت تأثیر انتقال قدرت از زنان- مادران به مردان- پدران از نقش آن ها کاسته شده است و با عبور از عصر مادرسالاری، اهمیت معنوی و ایزدگونگی خود را نیز از دست دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2210 - تحلیل اسطوره‌ای رمان سووشون با نگاه به تأثیر کودتای 28 مرداد1332 در بازتاب اسطوره‌ها
        محمد علیجانی حسینعلی قبادی سعید بزرگ بیگدلی
        اسطوره‌ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می‌دهند. در حوزه داستان‌نویسی معاصر یکی از اصلی‌ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای 28 مرداد است. این حادثه باعث اجت چکیده کامل
        اسطوره‌ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می‌دهند. در حوزه داستان‌نویسی معاصر یکی از اصلی‌ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای 28 مرداد است. این حادثه باعث اجتناب نویسندگان از بیان انتقادی صریح و پناه بردن به درون و بهره‌گیری از زبان مبهم، نمادین و اسطوره‌ای در انعکاس مسائل جامعه و جهت‌گیری اذهان توده‌ی مردم و روشنفکران گردید. داستان سووشون یکی از برجسته‌ترین داستان‌هایی است که با بهره‌گیری از اساطیر ملی و دینی انعکاس دهنده وضعیت اجتماعی و فکری مردم ایران در سالهای بعد از کودتای 28 مرداد در گفتمان مخالف حکومت و بیگانه بوده است. نویسنده با بازآفرینی شخصیت‌ها، روایات و فضاهای اسطوره‌ای در تناسب با موقعیت خاص زمانی و تلفیق هنرمندانه روایا‌ت اسلامی و ایرانی شاهکاری کم‌نظیر در عرصه داستا‌ن‌نویسی فارسی پدید آورده است. مقاله حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی و چارچوب نظری نقد اسطوره‌ای به تحلیل ادبیت اسطوره‌ای و چگونگی بازتاب اسطوره در این اثر ادبی متأثر از حادثه کودتای 28 مرداد می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2211 - تحلیل اسطوره‌ای رمان درد سیاوش با نگاه به تأثیر کودتای 28 مرداد1332 در بازتاب اسطوره‌ها
        حسینعلی قبادی سعید بزرگ بیگدلی محمد علیجانی
        اسطوره‌ها در طول تاریخ، هم از حوادث سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و هم بر آنها تأثیر می‌نهند. در تاریخ معاصر ایران، کودتای 28 مرداد 1332 یکی از اصلی‌ترین حوادث تأثیرگذار بر ساختارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بود که موجب شد نویسندگان حوزه ادبیات و داستان‌نویسی به اسطوره چکیده کامل
        اسطوره‌ها در طول تاریخ، هم از حوادث سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و هم بر آنها تأثیر می‌نهند. در تاریخ معاصر ایران، کودتای 28 مرداد 1332 یکی از اصلی‌ترین حوادث تأثیرگذار بر ساختارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بود که موجب شد نویسندگان حوزه ادبیات و داستان‌نویسی به اسطوره ها گرایش یابند؛ اسطوره‌هایی که بازتاب دهنده ناخودآگاه جمعی مردم ایران در سال های بعد از کودتاهستند. رمان درد سیاوش اثر اسماعیل فصیح یکی از شاخص‌ترین داستان‌هایی است که نمایانگر جریان اسطوره‌گرایی در آن سال ها است. مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و چارچوب نظری نقد اسطوره‌ای، به تحلیل ادبیت اسطوره‌ای و چگونگی بازتاب اسطوره در این اثر می پردازد. این پژوهش نشان می دهد که نویسنده رمان با توجه به نوع شخصیت و تیپ فکری‌اش و همچنین متناسب با موقعیت خاص زمانی، به بازآفرینی شخصیت‌ها، روایات و فضاهای اسطوره‌ای کهن با تکیه‌ بر روایت اسطوره‌ای داستان سیاوش از شاهنامه دست زده است. هدف وی از انتخاب زمان مرگ سیاوش، قهرمان داستان، در 28 مرداد 1332 این بوده است که هم او را با مصدق همانند کند و هم با ارجاع به اسطوره سیاوش، قهرمان‌کشی ایرانی‌ها را نشان دهد؛ به عبارتی دیگر، فضای داستان را وسعت بخشد و آن را با کل تاریخ ایران مطابقت دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2212 - اژدها در اسطوره‌ها وفرهنگ ایران و چین
        راضیه نایب زاده صمد سامانیان
        اسطوره‌ها جلوه‌هایی از فرهنگ یک ملت و به تعبیری، خاستگاه هنر و ادبیات‌ هستند. درواقع، فرهنگ و تمدن هر قوم و ملتی ریشه در اسطوره‌های آن ملت دارد. وقتی سخن از اسطوره به میان می‌آید، در باور همگان، موجودات عجیب اسطوره‌ای از جمله اژدها نمایان می‌شوند.اژدها در بسیاری از باور چکیده کامل
        اسطوره‌ها جلوه‌هایی از فرهنگ یک ملت و به تعبیری، خاستگاه هنر و ادبیات‌ هستند. درواقع، فرهنگ و تمدن هر قوم و ملتی ریشه در اسطوره‌های آن ملت دارد. وقتی سخن از اسطوره به میان می‌آید، در باور همگان، موجودات عجیب اسطوره‌ای از جمله اژدها نمایان می‌شوند.اژدها در بسیاری از باورهایاسطوره‌ای و فرهنگی چینیان حضوری جدی دارد. هدف نگارندگان این نوشتار بررسی جایگاه و مفاهیم اژدها در اسطوره‌های ایران و چین و در داستان‌های عامیانه دو ملت است. روش‌ پژوهش توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر مطالعات تطبیقی است. این پژوهش نشان می‌دهد که به‌جز موارد نادر اشتراک، در اسطوره‌های ایرانی،‌ اژدها در مقابل پهلوانان ‌اسطوره‌ای‌ قرار می‌گیرد و پیروزی قهرمان منوط به کشتن اژدها است، اما در اسطوره‌های چین، در نهایت، اژدها رام می‌شود و صلحی بین قهرمان و اژدها به وجود می‌آید. اژدها در فرهنگ و باورهای عامیانه ایران باز همان سیر ‌اهریمنی خود را می‌پیماید، در مقابل در فرهنگ چین اژدها جایگاه ویژه‌و مثبتی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2213 - اسطوره غیبت دختر
        محمد مشهدی نوش آبادی
        یکی از اسطوره‌های مربوط به مکان‌های زیارتی در حوزه فرهنگ ایرانی اسطوره غیبت دختر در چشمه و یا چاه است که عمدتاً در باورهای عامیانه بازتاب دارد.شاید برخی داستان‌های ایرانی،از جمله داستان ربایش شهرناز و ارنواز، دختران جمشید به دست ضحاک و آزادی آنها به دست فریدون و همچنین چکیده کامل
        یکی از اسطوره‌های مربوط به مکان‌های زیارتی در حوزه فرهنگ ایرانی اسطوره غیبت دختر در چشمه و یا چاه است که عمدتاً در باورهای عامیانه بازتاب دارد.شاید برخی داستان‌های ایرانی،از جمله داستان ربایش شهرناز و ارنواز، دختران جمشید به دست ضحاک و آزادی آنها به دست فریدون و همچنین ماجرای غیبت کی‌خسرو در چشمه، پیشینه‌ای برای اسطوره غیبت دختر باشد. برخی نیز ربایش دختر و یا گاو در فرهنگ آریایی را با فقدان باران مربوط می‌دانند. در بررسی‌هایی که به صورت میدانی و کتابخانه‌ای انجام گرفت معلوم شد که این اسطوره بر پنج رکن استوار است که عبارتند از: غیبت دختر در محل مورد توجه، مکان غیبت که معمولاً در ارتباط با عناصر مربوط به آب مانند چشمه و یا چاه است، وجود عنصر شر که دختر به خاطر خلاصی از دست آنان غایب شده است، رؤیایی که از طریق آن ماجرای غیبت و قداست محل گوشزد می‌شود و توجه به قداست محل و برگزاری آیین‌های زیارت. مکان‌های مربوط با این اسطورهشامل تمام پیران‌گاه‌های زرتشتی و تعدادقابل توجهی از موقعیت‌های زیارتی اسلامی به‌ویژه موقعیت‌های قدم‌گاهی است. در بررسی و تحلیل عناصر اسطوره، به ارتباط آن با موقعیت چشمه و آب، سنگ و صخره مقدس، شرارت نیروی اهریمنی و تازش بر نیروی قدسی، طلسم شدن آب و برکت و مسأله فقدان آب دقت شده است و با توجه به شواهد متعدد ارتباط این اسطوره با ناهید به اثبات رسیده است. با توجه به اینکه این اسطوره از طریق خواب ظاهر می‌شود،در پایان تحلیلی روان‌شناختی از آن ارائه شده است. در نتیجه می‌توان گفت که فقدان عنصر آب در چاه‌ها و چشمه‌های اعجاب‌انگیز که به غیبت ناهید در آن مربوط بوده است، در دوران اسلامی به غیبت دختر یکی از اولیا تغییر کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2214 - ناپدیدشدگان در عرصة ادبیات (رمزگشایی از راز ناپدید ‌شدن برخی قهرمانان در پایان داستان‌ها)
        لیلا ولی زاده پاشا مهدی نیکمنش
        ناپدیدشدن قهرمانان و شخصیّت‌های داستانی، از نکات مورد توجهی است که در ادبیات ایران حضوری روشن دارد. این پژوهش با ذکر نمونه‌هایی از آثار ادبی جهان و تحلیل آن‌ها به این نتیجه می‌رسد که در ادبیات سایر ملّت‌ها نیز نمونه‌هایی مشابه با قهرمانان ناپدید شده در ادبیات ایران، یاف چکیده کامل
        ناپدیدشدن قهرمانان و شخصیّت‌های داستانی، از نکات مورد توجهی است که در ادبیات ایران حضوری روشن دارد. این پژوهش با ذکر نمونه‌هایی از آثار ادبی جهان و تحلیل آن‌ها به این نتیجه می‌رسد که در ادبیات سایر ملّت‌ها نیز نمونه‌هایی مشابه با قهرمانان ناپدید شده در ادبیات ایران، یافت می‌شود و نتیجة دیگر آنکه باور‌داشت اصل ناپدیدی در همة ادوار بشری، حتّی دورة متاخّر نیز در میان همة اقوام وجود دارد. بنابراین، قدم بعدی یافتن دلیل این همسانی است که، به فرضیة ریشة مشترک در ادبیات جهان قوت می‌بخشد. نگارنده با بررسی راز ناپدید شدن قهرمانان، در شش محور و با پاسخ به این سؤالات که ناپدیدشدگان آثار ادبی، چه کسانی هستند، چه ویژگی‌هایی دارند؟ چرا ناپدید شدند؟ و چه ارتباطی میان ناپدیدشدگان با مکانی که ناپدیدی در آن صورت گرفته مثل کوه و غار و ... وجود دارد؟ سعی دارد به گونه‌ای پرده از این راز بردارد. از آنجایی که کهن‌الگوهای قهرمان، زمان، سفر، جاودانگی، مرگ و تولد دوباره، بازگشت و ... قابلیت انطباق با موضوع این پژوهش را دارد، هدف، بررسی ناپدید شدن قهرمانان بر اساس روش نقد کهن‌الگویی است که به مناسبت از نظریات یونگ، الیاده و کمبل نیز استفاده شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2215 - بهرام از اسطوره تا تاریخ (جستاری در ویژگی‌های مشابه یک نام مشترک)
        هوشنگ محمدی افشار
        اغلب نام‌های مشترک در اساطیر کهن دارای سرانجام و تقدیر مشابه و متأثر از نمونۀ ازلی و کهن‌الگوی واحد هستند. نمونۀ این نامها در اسطوره‌های ایرانی و حماسۀ ملّی ایران فراوان به چشم می‌خورد. از جمله نام‌های بسیار پربسآمد که هم جنبۀ اسطوره‌ای و آئینی دارد، هم حماسی، نام بهرام چکیده کامل
        اغلب نام‌های مشترک در اساطیر کهن دارای سرانجام و تقدیر مشابه و متأثر از نمونۀ ازلی و کهن‌الگوی واحد هستند. نمونۀ این نامها در اسطوره‌های ایرانی و حماسۀ ملّی ایران فراوان به چشم می‌خورد. از جمله نام‌های بسیار پربسآمد که هم جنبۀ اسطوره‌ای و آئینی دارد، هم حماسی، نام بهرام است که در فرهنگ آریایی و تاریخ ایران باستان دارای خویشکاری‌هایی چون، خدای جنگ، ایزد پیروزی، موعود، منجی، شاه و پهلوان زیناوند و ارتشتار و پیروزمند است. در این جستار که به شیوۀ توصیفی و تحلیلی نوشته شده است، تلاش شده است شخصیت بهرام‌های مشهور در بستر اساطیر ایرانی و حماسۀ ملّی ایران، بیشتر شناسایی شود و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و اثبات گردد که مصادیق این نام در اساطیر و تاریخ ایران، تقریباً دارای ویژگی‌ها، خویشکاری‌ها و تقدیر و سرنوشت مشابه هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2216 - تحلیل داستان فریدون بر پایه دوانگاری
        اسماعیل نرماشیری
        ساختار داستان فریدون بیان‌گر این است که فردوسی آن را با اصلی دو‌انگاری ولی با شکلی پادشاهی- داستانی پرداخته است. تأمّل در ژرف‌ساخت داستان نشان می‌دهد که فریدون بر پایه سرشتی دو‌قطبی، یعنی بُعد اهورایی و بُعدی اهریمنی چون آیین زروانی که زروان را پدیدآورنده‌ اهورا و اهریم چکیده کامل
        ساختار داستان فریدون بیان‌گر این است که فردوسی آن را با اصلی دو‌انگاری ولی با شکلی پادشاهی- داستانی پرداخته است. تأمّل در ژرف‌ساخت داستان نشان می‌دهد که فریدون بر پایه سرشتی دو‌قطبی، یعنی بُعد اهورایی و بُعدی اهریمنی چون آیین زروانی که زروان را پدیدآورنده‌ اهورا و اهریمن می‌داند، قرار دارد. سرشت اهورایی او نورانی، عدالت‌خواه، خردگرا و صلح‌طلب است که بعدها به ایرج و آن‌گاه منوچهر که در واقع پایان‌دهنده‌ عصر اهریمنی سلم و تور است، منتقل می‌گردد؛ امّا بُعد اهریمنی فریدون که به ظاهر بُعدی فروخفته و خاموش است، ناگهان در موقعیت سنجش فرزندان بعد از بازگشت از سرزمین یمن ظهور می‌یابد. این سرشت اهریمنی او که به شکل اژدها نمود پیدا می‌کند، با صفاتی چون حرص و آز، نابکاری، نابخردی، تباهی و آشفتگی، در سلم و تور متبلور می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2217 - الگوی صلاحت روانی-اجتماعی تایلر: مقایسه دانشجویان ایرانی و لبنانی
        امیمه محسن علیق ماریا آگیلار وفایی کاظم رسول زاده طباطبایی
        بـا هدف بررسی تفاوت ضرایب همبستگی درونی بین سه مؤلفه مقابله پیشگیرانه، مسند مهارگری و بازخورد نسبت به جهان، 172 (50 پسر و 122 دختر) دانشجـوی ایرانی و 146 (66 پسر و 80 دختر) دانشجـوی لبنـانی بـه سه مقیـاس ویژگیهای رفتاری صلاحیت روانی ـ اجتماعـی تایلـر (1978)، مقیاس مسند چکیده کامل
        بـا هدف بررسی تفاوت ضرایب همبستگی درونی بین سه مؤلفه مقابله پیشگیرانه، مسند مهارگری و بازخورد نسبت به جهان، 172 (50 پسر و 122 دختر) دانشجـوی ایرانی و 146 (66 پسر و 80 دختر) دانشجـوی لبنـانی بـه سه مقیـاس ویژگیهای رفتاری صلاحیت روانی ـ اجتماعـی تایلـر (1978)، مقیاس مسند مهارگری درونی و بیرونی راتر (1967) و مقیـاس اعتمـاد (راتر، 1966) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند در نمونـه لبنـانی بـا افزایش مسند مهارگری بیرونی و بازخورد مثبت‌تر نسبت به جهان، مقابله پیشگیرانه کاهش یافت؛ در حالی که در نمونه ایرانی بالا‌ـ بودن مهارگری بیرونی، با کاهش مقابله پیشگیرانه همراه بود. رابطه مسند مهارگری بیرونی با بازخورد مثبت نسبت به جهان در هر دو گروه غیر‌ـ معنـادار بود اما این ضریب در گروه ایرانی به گونه معناداری بزرگتـر از گروه لبنانی به دست آمد. وجود تفاوت بین ساختارهای اجتماعی و سیاسی دو کشور به عنوان یکی از دلایل عمده این یافته‌ها مورد بحث قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2218 - فراتحلیل اثربخشی مداخله‌های روان‎شناختی بر میزان شادکامی جامعه ایرانی
        سیدحسین سیادتیان امیر قمرانی فاطمه یعقوبیان
        هدف از پژوهش حاضر فراتحلیل اثربخشی مداخله&lrm;های روان&lrm;شناختی بر میزان شادکامی جامعة ایرانی بود. نمونة پژوهش شامل 16 مطالعه و 770 شرکت‌کننده بود. داده‌ها با استفاده از چک‌لیست فراتحلیل کوهن تحلیل شدند. نتایج گویای اندازه اثر بالای مداخله&lrm;های روان&lrm;شناختی بر م چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر فراتحلیل اثربخشی مداخله&lrm;های روان&lrm;شناختی بر میزان شادکامی جامعة ایرانی بود. نمونة پژوهش شامل 16 مطالعه و 770 شرکت‌کننده بود. داده‌ها با استفاده از چک‌لیست فراتحلیل کوهن تحلیل شدند. نتایج گویای اندازه اثر بالای مداخله&lrm;های روان&lrm;شناختی بر میزان شادکامی بود (30/1d=؛ 001/0P&lt;). بر این اساس مشخص شد روی‌آورد درمانی فوردایس بالاترین اندازه اثر و آموزش راهبردهای شاکرانه کمترین اندازه اثر را در ارتقای شادکامی دارند. نتیجة نهایی پژوهش مبیّن اثربخشی مداخله&lrm;های روان&lrm;شناختی بر ارتقای شادکامی جامعه ایرانی بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2219 - تجارب زیسته خانوادگی ایرانیان مهاجر کانادا
        محمد سوری کیومرث فرح بخش ابراهیم نعیمی
        هدف این پژوهش بررسی تجارب زیستة خانوادگی ایرانیان ساکن کانادا بود. در سال ۱۳۹۸ تعداد ۱۶ نفر از ایرانیان ساکن کانادا، که حداقل ۱۸ سال سن و یک سال اقامت داشتند، به روش نمونه برداری هدفمند انتخاب و مصاحبة عمیق شدند. روش این پژوهش کیفی بود و با استفاده از مصاحبة نیمه ساختار چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی تجارب زیستة خانوادگی ایرانیان ساکن کانادا بود. در سال ۱۳۹۸ تعداد ۱۶ نفر از ایرانیان ساکن کانادا، که حداقل ۱۸ سال سن و یک سال اقامت داشتند، به روش نمونه برداری هدفمند انتخاب و مصاحبة عمیق شدند. روش این پژوهش کیفی بود و با استفاده از مصاحبة نیمه ساختاریافته و مشاهده و استفاده از روی آورد داده بنیاد، تحلیل داده ها به سه روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شد و از میان مفاهیم اولیه ۵۷ کد باز، ۵ کد محوری (‌خانواده گریزی، شکاف بین نسلی، جدایی، چالش های نو، خودیابی) و ۲ کد گزینشی (ساختارگریزی، استقلال و رشد فردی) انتخاب شد. یافته ها نشان داد مجموعه شرایطی مانند نوع رفتار خانواده های مهاجر در گذشته و اختلاف بین سبک زندگی و بازخورد نسل ها، به ارتباط بین نسلی آسیب می زند و افراد را از ساختار خانواده گریزان می کند. از سویی تجربة دوری از کشور مبدا، ممکن است بازخورد افراد را به زندگی عمیق تر کند و در تحول شخصیت و استقلال رأی آن ها در تصمیمات زندگی شان قابل توجه باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2220 - ویژگی‌های مختص به فرهنگ در ارزش های ایرانیان: بررسی در سه نموه از سه نسل
        محمدتقی دلخموش مهرناز احمدی‌مبارکه
        این مطالعه ویژگی&lrm;های مختص به فرهنگ ارزش&lrm;های ایرانیان را شناسایی و خاستگاه&lrm;های الگوی ارزشی خاص آن را بر حسب تأثیرهای علّی شرایط اجتماعی‌ـ‌سیاسی تبیین می&lrm;کند. در سه مطالعة مجزا، سه گروه سنی (17ـ15 سال، 1532 نفر؛ 26ـ18 سال،600 نفر؛ 62ـ24 سال، 821 نفر) با زم چکیده کامل
        این مطالعه ویژگی&lrm;های مختص به فرهنگ ارزش&lrm;های ایرانیان را شناسایی و خاستگاه&lrm;های الگوی ارزشی خاص آن را بر حسب تأثیرهای علّی شرایط اجتماعی‌ـ‌سیاسی تبیین می&lrm;کند. در سه مطالعة مجزا، سه گروه سنی (17ـ15 سال، 1532 نفر؛ 26ـ18 سال،600 نفر؛ 62ـ24 سال، 821 نفر) با زمینه&lrm;یاب ارزشی شوارتز (شوارتز، 1992) و نسخة 40 ماده‌ای پرسشنامة تشبیهی ارزش (شوارتز و دیگران، 2001) ارزیابی شدند، و از خلال تحلیل&lrm;های جداگانه کوچک&lrm;ترین فضا در باب روابط ساختار ارزشی برای هر نمونه و مقایسة آن با الگوی اصلی (ارزش&lrm;های بنیادی انسانی؛ شوارتز، 1992، 1994) تفاوت&lrm;های بینِ&lrm;فرهنگی محتمل بازنمایی شد. آن چنان که انتظار می&lrm;رفت مواردی از انحراف از الگوی نظری مشاهده شد که بیانگر تأثیر ایدئولوژی اسلامی انقلابی در عرصة اجتماعی‌ـ‌‌سیاسی است: (1) رابطة پویشی ابعاد مرتبة بالاتر تعالی&lrm; خود و گسترش&lrm; خود در هر سه نمونه نقض شد، (2) همچون نمونه&lrm;های اروپای شرقی، در بُعد تعالی خود کانونی از ارزش&lrm;های اجتماعی‌ـ‌سیاسی شکل گرفت، (3) ارزش معتدل از مجموعه ارزش&lrm;های سنت و مذهب بیرون رانده شد، و (4) در تأثیرهای افتراقی جو سیاسی‌ـ‌‌اجتماعی بر ارزش&lrm;های نسل&lrm;های جوان&lrm;تر نسبت به بزرگسالان، نکته شایان توجه اینکه نوجوانان از کنش ارزش&lrm;های تعالی‌جویی در دو سطح روابط نزدیک (خیرخواهی) و گسترده (جهان‌شمولی‌نگری) به ادراکی متجانس و پیوسته نائل نمی‌گردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2221 - رویدادهای ناخوشایند فرهنگ‌پذیری خاص و عام و کنش‌وری روان‌شناختی مثبت
        صبا صفدر جان ریس لوئیس
        در این پژوهش، نقش تعدیل‌کننده کنش‌وری روان‌شناختی مثبت در اثر رویدادهای ناخوشایند فرهنگ‌پذیری خاص و عام بر سازش‌یافتگی روان‌شناختی 238 مهاجر ایرانی مقیم امریکا، انگلیس و هلند بررسی شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از : فهرست رویدادهای ناخوشایند (لی و ن چکیده کامل
        در این پژوهش، نقش تعدیل‌کننده کنش‌وری روان‌شناختی مثبت در اثر رویدادهای ناخوشایند فرهنگ‌پذیری خاص و عام بر سازش‌یافتگی روان‌شناختی 238 مهاجر ایرانی مقیم امریکا، انگلیس و هلند بررسی شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از : فهرست رویدادهای ناخوشایند (لی و نگوئن، 1998)، مقیاس بهزیستی روان‌ـ ‌شناختی (ریف، 1989) و مقیاس نشانه‌های سلامت (صفدر و دیگران، 2003). نتایج نشان دادند که ارتباط بین کنش‌وری روان‌شناختی مثبت و نشانه‌های روانی ـ جسمانی معکوس است، در حالی که ارتباط مثبت بین رویدادهای ناخوشایند فرهنگ‌پذیری خاص و عام با نشانه‌های روانی ـ جسمانی و همچنین پیش‌بینی نشانه‌های روانی ـ جسمانی براساس رویدادهای ناخوشایند فرهنگ‌پذیری خاص بیش از رویدادهای ناخوشایند عام تأیید شد. به این یافته نیز دست یافته شد که کنش‌وری مثبت روان‌شناختی تعدیل‌کنندة اثر رویدادهای ناخوشایند عام و نه فرهنگ‌پذیری خاص بر نشانه‌های روانی ـ جسمانی بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2222 - تحلیل الگوهای غالب روابط موضوعی در زوج‌های ایرانی
        لیلی عباسی پرویز آزاد فلاح علی فتحی آشتیانی حجت الله فراهانی
        هدف این پژوهش تحلیل الگوهای غالب روابط موضوعی در زوج‌های ایرانی بود. این مطالعه کیفی و با روی آورد تحلیل درون مایه ای انجام شد. ارزیابی با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج مطالعه بر روی 10 نفر (8 زن و 2 مرد) انجام شد. روش نمونه‌برداری هدفمند بود و داده ها با استفاده از چکیده کامل
        هدف این پژوهش تحلیل الگوهای غالب روابط موضوعی در زوج‌های ایرانی بود. این مطالعه کیفی و با روی آورد تحلیل درون مایه ای انجام شد. ارزیابی با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج مطالعه بر روی 10 نفر (8 زن و 2 مرد) انجام شد. روش نمونه‌برداری هدفمند بود و داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق بالینی جمع آوری و به روش تحلیل درون مایه ای مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل داده ها نشان دادند 3 درون مایه فراگیر شامل درون مایه خویشتن با دو زیرطبقه ارزش خویشتن ( شامل نابسندگی، صلاحیت و بسندگی) و نقش خویشتن (شامل مسئولیت پذیری ناروا، سردرگمی نقش)، درون مایه دیگری با دو زیرطبقه جایگاه دیگری ( شامل انفعال و بی مسئولیتی پدر، مادر فعل پذیر، والدین غایب، دیگران حمایت گر) و درون مایه طرحواره دیگری (شامل مقایسه گری، فزون مهارگری، والدین مضطرب، والدین پرخاشگر، والدین پرتوقع و والدین بی ثبات) و در نهایت درون مایه ارتباط، با دو زیرطبقه بازمانه هیجانی (شامل فضای سرد تعاملی، احساس فاصله و نادیده گرفته شدن، احساس رهاشدگی و احساس تنهایی) و بازمانه شناختی (شامل احساس کهتری و ناارزندگی و فزون مهارشدگی) مشخص شد. الگوهای به دست آمده بر اساس نظریه های روان پویشی به ویژه روی آورد روابط موضوعی به دست آمد. یافته‌ها حاکی از آن هستند که آنچه در فضای تعاملی زوج ها در قالب های آسیب شناختی تجلّی می یابد، مبتنی بر روابطی است که به نخستین مراقبان دوره کودکی مربوط می شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2223 - قصه گویی و تحول مفهوم خدا در کودکان ایرانی و لبنانی
        پریرخ دادستان امیمه محسن علیق کاظم رسول زاده طباطبایی مسعود آذربایجانی مریم بیات
        ایـن پژوهش به بررسی تأثیر قصه‌گویی برتحول مفهوم خدا در کودکان ایرانی و لبنانی پرداخت. بدین منظور، 238 دختر (138 ایرانـی و 100 لبنانی) و 222 پسـر (107 ایرانی و 115 لبنانی) از دانش‌آموزان 6 تا 11 ساله ایرانی و لبنانی به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه کنترل و آزمایشی تقسیم چکیده کامل
        ایـن پژوهش به بررسی تأثیر قصه‌گویی برتحول مفهوم خدا در کودکان ایرانی و لبنانی پرداخت. بدین منظور، 238 دختر (138 ایرانـی و 100 لبنانی) و 222 پسـر (107 ایرانی و 115 لبنانی) از دانش‌آموزان 6 تا 11 ساله ایرانی و لبنانی به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه کنترل و آزمایشی تقسیم شدند. بـرای گروه آزمایشی در هشت جلسه 45 دقیـقه‌ای قصه گفته شد اما گروه کنترل جلسه‌ای نداشت. قبل و بعد از هشت جلسه قصه‌گویی، مصاحبه بالینی (لارنس، 1965) به منظور بررسی مفهوم خداوند انجام شد. تحلیل کوواریانس نشان داد که قصه‌گویی بر تحول مفهوم خداوند و همه مؤلفه‌های آن تأثیر مثبت داشت. نمره کل مفهوم خداوند در دانش‌آموزان دو جنـس و دو فرهنگ تفاوت معنادار نداشت؛ اما دانش‌آموزان ایـرانی در دو مؤلفه وجود خداوند در زمان حال و علم مطلق خداوند و دانش‌آموزان لبنانی در مؤلفه نامرئی‌بودن خداوند، نمره‌های بالاتری کسب کردند. پسران، خداوند را قویتر از دختران توصیف کردند. در پس‌آزمون، پسران گروه آزمایشی نمره بالاتری نسبت به دختران و گروه کنترل، در مؤلفه ماهیت خداوند به دست آوردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2224 - ویژگی های روان سنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ نارسایی های شناختی
        مهناز شاهقلیان
        ایـن پژوهـش بـا هـدف بررسـی ویژگی‌هـای روان‌سـنجی نسـخۀ فارسـی پرسشـنامۀ نارسـایی‌های شـناختی انجـام شـد. بـا روش نمونه‌بـردای تصادفـی خوشـه‌ای، ۳۰۰ دانشـجو (۱۲۳ پسـر، ۱۷۷ دختـر) بـه پرسشـنامه‌های نارسـایی‌های شـناختی (برادبنـت، کوپـر و فیتزگرالـد، ۱۹۸۲)، فراشـناخت (و چکیده کامل
        ایـن پژوهـش بـا هـدف بررسـی ویژگی‌هـای روان‌سـنجی نسـخۀ فارسـی پرسشـنامۀ نارسـایی‌های شـناختی انجـام شـد. بـا روش نمونه‌بـردای تصادفـی خوشـه‌ای، ۳۰۰ دانشـجو (۱۲۳ پسـر، ۱۷۷ دختـر) بـه پرسشـنامه‌های نارسـایی‌های شـناختی (برادبنـت، کوپـر و فیتزگرالـد، ۱۹۸۲)، فراشـناخت (ولـز و کارترایت-هاتـن، ۲۰۰۴) و نارسـاکنش‌وری (بارکلـی، ۲۰۱۱) پاسـخ دادنـد. تحلیـل عامـل اکتشـافی چهـار عامـل بـا مقادیـر ویـژه بیشـتر از 1 را آشـکار کـرد کـه درمجمـوع ۷۶/۸۱ درصـد از واریانـس کل را تبییـن کردنـد. شـاخص‌های بـرازش مـدل تحلیـل عاملـی تأییـدی نیـز بـرازش پرسشـنامه را تأییـد کـرد. نتایـج آزمـون همبسـتگی ارتبـاط مثبـت معنـادار بیـن نارسـایی‌های شـناختی و ناکارآمـدی فراشـناختی و نارسـاکنش‌وری اجرایـی را نشـان داد کـه حاکـی از روایـی همزمـان پرسشـنامۀ نارسـایی‌های شـناختی بـود. ضرایـب آلفـای کرونبـاخ زیرمقیاس‌هـا و نمـرۀ کلـی پرسشـنامه نارسـایی‌های شـناختی نیـز در دامنـۀ ۰/۶۵ تـا ۰/۸۱ به‌دسـت آمـد. بـر اسـاس یافته‌هـای پژوهـش، پرسشـنامۀ نارسـایی‌های شـناختی از اعتبـار و روایـی نسـبتاً خوبـی بـرای اسـتفادۀدر جمعیـت ایرانـی برخـوردار اسـت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2225 - ارزش‎های انسانی دانشجویان ایرانی: دور دوم (پس از یک دهه)
        محمدتقی دلخموش
        یک دهه پیش، در بررسی ساختار و محتوای ارزش&lrm;های دانشجویان (دلخموش، 1384)، مواردی از انحراف از الگوی نظری (ارزش&lrm;های بنیادی انسانی؛ شوارتز، 1992، 2006) مشاهده شد. مطالعه حاضر، تغییر در ساختار ارزش&lrm;های دانشجویان، در نزدیک شدن به الگوی نظری را برحسب تأثیرهای علّی چکیده کامل
        یک دهه پیش، در بررسی ساختار و محتوای ارزش&lrm;های دانشجویان (دلخموش، 1384)، مواردی از انحراف از الگوی نظری (ارزش&lrm;های بنیادی انسانی؛ شوارتز، 1992، 2006) مشاهده شد. مطالعه حاضر، تغییر در ساختار ارزش&lrm;های دانشجویان، در نزدیک شدن به الگوی نظری را برحسب تأثیرهای علّی شرایط اجتماعی‌ـ‌سیاسی به&lrm;ویژه تأثیر فزاینده ارتباطات توده&lrm;گیر در طی یک دهه گذشته را تبیین می&lrm;کند. نمونه مورد مطالعه (400 دانشجو، به نسبت مساوی مرد و زن) با نسخة 40 مادّه‌ای پرسشنامة تشبیهی ارزش (شوارتز و دیگران، 2001) ارزیابی شد، و از خلال تحلیل&lrm; کوچک&lrm;ترین فضا روابط ساختار ارزشی مشخص گردید و با مقایسة آن با ساختار نمونه پیشین و ساختار الگوی اصلی، شباهت&lrm;ها و تفاوت&lrm;های بینِ&lrm;فرهنگی بازنمایی شد: 1) ارزش پیشرفت که در مطالعه پیشین در ناحیه اصلی خود قرار نگرفته بود، در محل مورد انتظار ظاهر شد. اما، 2) یک تغییر جدید در ترتیب ارزش لذت&lrm;جویی در آرایش چرخه&lrm;ای ارزش&lrm;ها مشاهده شد. و 3) همچون مطالعه پیشین مادّه&lrm;های امنیت ملّی و نظم اجتماعی به ارزش&lrm; جهان&lrm;شمولی&lrm;نگری منتقل شدند. پژوهش حاضر نشان داد که به&lrm;رغم تأثیرپذیری ارزش&lrm;های دانشجویان از فرایند نوسازی و همگرایی، گرایش به آرمانی&lrm;سازی معانی پاره&lrm;ای از ارزش&lrm;ها، همچنان پس از یک دهه حفظ شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2226 - مقایسه متغیرهای آزمون رورشاخ در نمونه غیر بالینی ایرانی با غیر ایرانی بر اساس نظام جامع اکسنر
        نسیم کاشفی محمدرضا شعیری محمدعلی اصغری‌مقدم
        هدف از تحقیق حاضر بررسی نتایج نمونه&lrm;های غیربالینی 10ساله ایرانی در لوح&lrm;های رورشاخ و مقایسه نتایج مذکور با یافته‌های نمونه غیربالینی و غیرایرانی (اکسنر، 2003) در سنین مشابه بود. بدین منظور تعداد 170 کودک 10 ساله (80 دختر و 90 پسر) که در پایه چهارم ابتدایی مشغول ب چکیده کامل
        هدف از تحقیق حاضر بررسی نتایج نمونه&lrm;های غیربالینی 10ساله ایرانی در لوح&lrm;های رورشاخ و مقایسه نتایج مذکور با یافته‌های نمونه غیربالینی و غیرایرانی (اکسنر، 2003) در سنین مشابه بود. بدین منظور تعداد 170 کودک 10 ساله (80 دختر و 90 پسر) که در پایه چهارم ابتدایی مشغول به تحصیل بودند، از 5 منطقه شهر تهران به عنوان نمونه انتخاب شدند و آزمون رورشاخ در مورد آنها اجرا شد. مقایسه میانگین‌های دو گروه 10 ساله ایرانی و اکسنر (2003) نشان داد که تفاوت دو گروه در برخی از متغیرهای گستره، تعیین&lrm;کننده، محتوا و پاسخ‌های رایج، معنادار است. با در نظر گرفتن این مسئله که آزمون‌های فرافکنی به اندازه آزمون‌های عینی نسبت به تأثیرهای فرهنگی حساس هستند، نتایج به دست آمده را می‌توان ناشی از تفاوت‌های فرهنگی به شمار آورد.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2227 - گونه‌های بومی ماهیان آب‌های داخلی جهت معرفی به صنعت ماهیان تزئینی ایران
        محمود رامین مسطوره دوستدار
        با اجرای پروژه تنوع زیستی ماهیان آب های داخلی ایران طی سال های ۱۳۸4 تا ۱۳89 ، تعداد 3500 عدد نمونه ماهی از حوضه های مختلف آبریز کشور با ادوات مختلف صید شامل الکتروشوکر، تورسالیک، تور گوشگیر و قلاب نمونه برداری شدند. در طول اجرای پروژه و بررسی ماهیان نمونه برداری شده با چکیده کامل
        با اجرای پروژه تنوع زیستی ماهیان آب های داخلی ایران طی سال های ۱۳۸4 تا ۱۳89 ، تعداد 3500 عدد نمونه ماهی از حوضه های مختلف آبریز کشور با ادوات مختلف صید شامل الکتروشوکر، تورسالیک، تور گوشگیر و قلاب نمونه برداری شدند. در طول اجرای پروژه و بررسی ماهیان نمونه برداری شده با توجه به اندازه جثه، شکل ظاهری، رنگ و نقش و نگارهای موجود بر روی بدن، تعدادی از گونه‌ها جهت استفاده به صورت ماهیان تزئینی و آکواریومی مناسب تشخیص داده شدند. بر اساس نتایج بدست آمده تعداد 25گونه از 11 جنس و متعلق به 4 خانواده کپورماهیان Cyprinidae، کپورماهیان دنداندارCyprinodontidae، رفتگر ماهیان eCobitida، سگ ماهیان جویباریNemacheilidae به عنوان ماهیان زینتی آب های داخلی قابل معرفی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2228 - روند تغییرات رطوبت ( ویژه و نسبی) در ایستگاه های سینوپتیک ایران طی دوره آماری (2005 - 1976)
        پری سیما کتیرایی بروجردی فروزان ارکیان رقیه رضائی فرکوش
        در دهه های اخیر تغییر اقلیم در نتیجه گرمایش جهانی از بحث های اساسی بین دانشمندان بوده است. رطوبت جو به علت نقش بسزایی که در ترازمندی انرژی سیاره زمین دارد، در تبیین تغییرات اقلیمی موثر می باشد. در این مطالعه مقادیر متوسط ماهانه فشار هوای ایستگاه (QFE)، فشار بخار و رطوبت چکیده کامل
        در دهه های اخیر تغییر اقلیم در نتیجه گرمایش جهانی از بحث های اساسی بین دانشمندان بوده است. رطوبت جو به علت نقش بسزایی که در ترازمندی انرژی سیاره زمین دارد، در تبیین تغییرات اقلیمی موثر می باشد. در این مطالعه مقادیر متوسط ماهانه فشار هوای ایستگاه (QFE)، فشار بخار و رطوبت نسبی و دمای نقطه شبنم 46 ایستگاه سینوپتیک ایران طی دوره آماری (2005-1976) جمع آوری گردید. و رطوبت ویژه نیز طی دوره آماری (2005-1976 ) محاسبه شده است. روند تغییرات رطوبت نسبی و ویژه، با روش حداقل مربعات محاسبه شد. از آزمون من- کندال برای تعیین معنی داری روند استفاده شد. نتایج نشان داد که در شمال (80% 14~"&gt; ) و شمال غرب ایران میانگین رطوبت نسبی سالانه بیش تر از سایر مناطق است و میانگین رطوبت نسبی فصل زمستان بیش تر از سایر فصول است. همچنین میانگین رطوبت ویژه سالانه در کرانه های خلیج فارس و دریای عمان و حاشیه دریای خزر بیش تر از سایر نقاط است و مقدار رطوبت ویژه در فصل تابستان در کل کشور بیش تر از فصول دیگر است (g/kg 4 14~"&gt; ). روند رطوبت نسبی سالانه در اکثر ایستگاه ها غیر از کرانه دریای خزر و خلیج فارس و پاره ای از ایستگاه های غربی منفی است. روند رطوبت ویژه سالانه تنها در ایستگاه های کرانه دریای خزر و خلیج فارس مثبت و در سایر ایستگاه ها منفی است. بیش تر ایستگاه های ایران در فصل زمستان روند منفی معنی دار در رطوبت نسبی دارند (28%). روند رطوبت ویژه فصل بهار در اکثر ایستگاه ها کاهشی و تنها در چند ایستگاه کرانه دریای خزر و خلیج فارس افزایشی است. در مجموع می توان بیان داشت که روند کاهشی متغیرهای مورد بررسی بیش تر از افزایشی آن ها است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2229 - مقایسه سناریوهای دفع پسماندهای جامد شهری منطقه نفتی بهرگان از نظر انتشار گازهای گلخانه‌ای
        مرتضی کاشفی الاصل رضا مرندی علیرضا افراسیابی
        پسماندهای جامد شهری حاوی آلاینده های مختلفی است که هر روز برمیزان و تنوع آنها افزوده می‌شود. با اعمال مدیریت واحد و اصولی می‌توان خسارت های ناشی از آلاینده ها برمنابع اصلی محیط زیست (آب، خاک و هوا) را به حداقل رساند. در این پژوهش پس از بررسی میدانی جریان پسماندهای جامد چکیده کامل
        پسماندهای جامد شهری حاوی آلاینده های مختلفی است که هر روز برمیزان و تنوع آنها افزوده می‌شود. با اعمال مدیریت واحد و اصولی می‌توان خسارت های ناشی از آلاینده ها برمنابع اصلی محیط زیست (آب، خاک و هوا) را به حداقل رساند. در این پژوهش پس از بررسی میدانی جریان پسماندهای جامد شهری در یکی از مناطق نفتی جنوب کشور (منطقه نفتی بهرگان)، چهار سناریوی دفع پسماند ارایه گردید. میزان انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از اجرای هریک از سناریوها شامل 1) بازیافت،کمپوست هوازی و دفن بدون استحصال LFG (Landfill Gas) 2) بازیافت، کمپوست هوازی و دفن با استحصال LFG 3) بازیافت، کمپوست بی هوازی و دفن بدون استحصال LFG و 4) بازیافت، کمپوست بی هوازی و دفن با استحصال LFG ، با استفاده از روش ارزیابی چرخه عمر مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاکی از برتری سناریوی بازیافت کمپوست بی هوازی و دفن با استحصال LFG را دارد. همچنین بررسی‌ها نشان دادکه روش کمپوست بی هوازی به دلیل تولید کمتر گازهای گلخانه ای نسبت به کمپوست هوازی روش‌ مطلوب‌تری می باشد. درصورت استحصال گاز مرکز دفن نیز می‌توان شاهد کاهش چشمگیری در میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای و مصرف انرژی هر یک از سناریوها بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2230 - تعیین سطوح PCBs در بافت پوست و عضله ماهی کپور و اردک ماهی تالاب انزلی ( آبکنار )
        باقر تیموری شیلا صفائیان سید محمد باقر نبوی سید هادی خاتمی خاتمی
        پژ&zwj;وهش حاضر به منظور تعیین سطوح PCBsدر بافت پوست و عضله ماهی کپور و اردک ماهی تالاب انزلی در فصل پاییز (آذرماه 1388) انجام شد.4 ایستگاه جهت برداشت نمونه آب، رسوب و ذرات معلق و صید ماهی در بخش آبکنار تالاب انزلی تعیین شد.از هر نوع ماهی 9 عدد صید وبیومتری(تعیین وزن و چکیده کامل
        پژ&zwj;وهش حاضر به منظور تعیین سطوح PCBsدر بافت پوست و عضله ماهی کپور و اردک ماهی تالاب انزلی در فصل پاییز (آذرماه 1388) انجام شد.4 ایستگاه جهت برداشت نمونه آب، رسوب و ذرات معلق و صید ماهی در بخش آبکنار تالاب انزلی تعیین شد.از هر نوع ماهی 9 عدد صید وبیومتری(تعیین وزن و طول کل و استاندارد ) شدند. نمونه های آب، رسوب و ذرات معلق آب و نمونه ماهیان به آزمایشگاه انتقال یافت. بافت پوست و عضله ماهیان کپور و اردک ماهی بر اساس Moopamجدا شده و پس ازآماده سازی، استخراج وClean Up ، آنالیز PCBsبا استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی(GC - ECD) و دتکتور با اشعه یونیزان نیکل 63 (Ni63)انجام گردید. میانگین غلظت PCBs در پوست و عضله اردک ماهی به ترتیب برابر 36/24 و 36/14 نانو گرم در گرم وزن خشک، در پوست و عضله ماهی کپور به ترتیب برابر 82/21 برابر 86/20 نانو گرم در گرم وزن خشک بدست آمد. میزانضریب تغییرات میانگین(CV) غلظت PCBs در پوست اردک ماهی بیشتر از سایر بافت ها بود. بر اساس آزمون آماری این اختلاف بین بافت عضله وپوست اردک ماهی و عضله و پوست ماهی کپور معنی دار بود(9= ;n 0.0001p &lt; ).همچنین اختلاف معنی داری بین غلظتPCBs آب با میزان PCBs رسوب (12= ;n 0001/0p &lt; ) و ذرات معلق فیلترشده در آب مشاهده گردید (12= ;n 0001/0P &lt; ). همبستگی مثبت قوی بین بافت عضله ماهی کپور و ذرات معلق فیلتر شده در آب ( 9 ;n= 76% = r2 ; 851/0 = r ; 004/0 = p) و همبستگی مثبت خیلی قوی بین غلظت PCBsآب و ذرات معلق فیلتر شده در آب وجود داشت( 12 ;n= 96% = r2 ;0.980 = r ; 0001/0 = p) . میزان تجمع زیستی(بر حسبppb ) در بافت پوست اردک ماهی برابر69/5835، در بافت عضله اردک ماهی58/3440، در بافت پوست ماهی کپور برابر28/5232 و در بافت عضله ماهی کپور برابر63/4997میکروگرم در گرم وزن خشک محاسبه گردید. میزان ماکزیمم میانگین واقعی ( با 95در صد اطمینان) PCBs بدست آمده در بافت ماهیان (پوست اردک ماهی و کپور و عضله کپور ) ( ماکزیممppm 03653/0 و مینیمم ppm 01025/0) کمتر از استانداردFDIو استاندارد Food Standards Australia/NZ MRLو بیشتر از استانداردUSEPA بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2231 - مطالعه اکولوژی زیستگاه شاه میگوی صخره ای Panulirus homarus در منطقه رمین، دریای عمان
        نسرین مشائی فرهاد رجبی‌پور آرش شکوری شراره خدامی
        شاه ‌میگوی صخره‌ای Panulirus homarus Linnaeus, 1758 سخت‌پوستی دریایی در سواحل صخره‌ای استان سیستان و بلوچستان است. ذخایر شاه‌میگو در سال‌های اخیر کاهش یافته و لذا لازم است برنامه‌ریزی جهت بازسازی ذخایر آن و نیز ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی صورت گیرد. ازاین رو به منظور شناسا چکیده کامل
        شاه ‌میگوی صخره‌ای Panulirus homarus Linnaeus, 1758 سخت‌پوستی دریایی در سواحل صخره‌ای استان سیستان و بلوچستان است. ذخایر شاه‌میگو در سال‌های اخیر کاهش یافته و لذا لازم است برنامه‌ریزی جهت بازسازی ذخایر آن و نیز ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی صورت گیرد. ازاین رو به منظور شناسایی ویژگی های اکولوژیک زیستگاه شاه‌میگوها در مناطق صخره‌ای سواحل رمین در شرق خلیج چابهار از دی‌ماه 1378 تا آذر 1379 بصورت ماهانه نمونه‌برداری از آب برای تعیین میزان دما، شوری، اکسیژن محلول، pH و کدورت، نمونه‌گیری از رسوب جهت بررسی ماکروبنتوزها، و نمونه برداری از شاه میگوها جهت زیست سنجی انجام شد. میانگین دمای آب در دوره بررسی 8/2&plusmn;56/26 درجه سانتیگراد بود. بیشترین و کمترین مبانگین ماهانه دمای آب بترتیب برابر با 1/31 و 53/22 درجه سانتیگراد در ماه‌های اردیبهشت و بهمن ثبت شد. میانگین‌های سالانه شوری برابر با 71/1&plusmn;78/38 گرم برلیتر، اکسیژن محلول به میزان 12/1&plusmn;07/6 میلی گرم برلیتر، اسیدیته آب برابر با 17/&plusmn;22/8 واحد، و میزان کدورت برابر با FTU98/2&plusmn;03/3 بدست آمد. میانگین فراوانی سالانه ماکروبنتوز برابر با 2&plusmn;123 عدد برمترمربع بود که بیشترین آن مربوط به اردیبهشت و آبان بترتیب برابر با 101&plusmn;376 و 34&plusmn;303 عدد برمترمربع بود. ماکروبنتوزهای غالب را سفالوکورداتا، پرتاران، کرم‌های لوله‌ای، زره‌داران،‌ شکم‌پایان، دوکفه‌ای‌ها و دوجورپایان با حدود 95 درصد فراوانی کل ماکروبنتوزها تشکیل دادند. میانگین اندازه طول کاراپاس شاه میگوها در طی دوره مطالعه برابر با 85/15&plusmn;36/71 سانتیمتر و میانگین وزن بدن آنها 06/13&plusmn;68/370 گرم بدست آمد. افزایش دمای آب تآثیر معنی داری بر افزایش تعداد ماکروبنتوزها داشت (005/0P پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2232 - مصرف آبزیان در ایران و جهان
        افشین عادلی
        رشد 3/1 درصدی سالانه جمعیت جهان و نیاز تامین پروتئین حیوانی به میزان یک سوم از 70-65 گرم نیاز به پروتئین روزانه هر فرد و رشد و استقبال روز افزون مصرف ماهی در جهان بدلیل ارزش های سلامتی آبزیان موجب شده تا آبزیان در ایران بتواند همچون سایر نقاط جهان در سبد غذایی خانوار نق چکیده کامل
        رشد 3/1 درصدی سالانه جمعیت جهان و نیاز تامین پروتئین حیوانی به میزان یک سوم از 70-65 گرم نیاز به پروتئین روزانه هر فرد و رشد و استقبال روز افزون مصرف ماهی در جهان بدلیل ارزش های سلامتی آبزیان موجب شده تا آبزیان در ایران بتواند همچون سایر نقاط جهان در سبد غذایی خانوار نقش مهمی را ایفاء نماید. رشد بهره برداری و پرورش ماهی و سایر آبزیان در ایران و جهان زمینه های مساعدی را جهت تامین امنیت غذایی فراهم نموده است. در حال حاضر از 3/77 گرم پروتئین مصرفی روزانه هر فرد 6/29 گرم سهم پروتئین حیوانی است که 8/4 گرم آن را پروتئین ماهی تشکیل می دهد. در نیم قرن حاضر، رشد مصرف ماهی در ایران بیشتر از جهان بوده است، با این وجود هنوز سرانه مصرف آن بسیار کم است . ضمن اینکه رشد سهم مصرف ماهی نسبت به پروتئین مرغ و گوشت قرمز برمبنای سال پایه 1344 بیشتر بوده است بطوری که امروزه با متنوع سازی شیوه های دسترسی و کنترل قیمت و کیفیت می توان موجب ارتقاء مصرف سرانه آبزیان گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2233 - مطالعه برخی از شاخص های مورفوسیتولوژیک بیضه ماهی بنی (Barbus sharpeyi) تالاب شادگان
        مژگان خدادادی عبدالرحمن دزفولیان غلامحسین محمدی تقا دستگیر
        در این بررسی خصوصیات بافتی بیضه ماهی بنی (Barbus sharpeyi) در سنین مختلف در تالاب شادگان در طی اسفند ماه 1386 تا تیرماه1387 مورد بررسی قرار گرفته است. بیضه 40 عدد ماهی بنی نمونه برداری و در محلول فیکساتیو بوئن تثبیت گردید. نمونه ها مطابق روش استاندارد بافت شناسی٬ آبگیری چکیده کامل
        در این بررسی خصوصیات بافتی بیضه ماهی بنی (Barbus sharpeyi) در سنین مختلف در تالاب شادگان در طی اسفند ماه 1386 تا تیرماه1387 مورد بررسی قرار گرفته است. بیضه 40 عدد ماهی بنی نمونه برداری و در محلول فیکساتیو بوئن تثبیت گردید. نمونه ها مطابق روش استاندارد بافت شناسی٬ آبگیری٬ شفاف سازی و پارافینه شده و سپس مقاطع 5 میکرونی از آنها تهیه و بوسیله میکروسکوپ نوری مجهز به مانیتور و دوربین عکسبرداری مورد مطالعه قرار گرفتند. هشت مرحله جنسی شامل نابالغ‌، در حال بلوغ‌، در حال تکوین‌، تکوین یافته‌، بالغ‌، در حال اسپرم ریزی، اسپرم ریزی کرده‌، در حال استراحت در ماهی‌های آزمایش شده مشاهده گردید. اندازه قطر سلول های جنسی بیضه ماهی طی روند اسپرماتوژنز در مراحل، نابالغ40میکرون، در حال بلوغ‌ ازدیاد اسپرماتوگونی‌های اولیه 35 میکرون، ،در حال تکامل‌ اسپرماتوژنز اولیه 30 میکرون، تکامل یافته‌ اسپرماتوژنز میانی 25 میکرون، بالغ اسپرماتوژنز نهایی10 میکرون محاسبه شد.بر اساس آزمون T-TEST به منظور مقایسه اندازه سلول های جنسی در مراحل مختلف رسیدگی اختلاف معنی داری مشاهده شد. (05/0P&lt;) بر اساس آزمون توکی میزان میانگین اندازه سلول جنسی در مرحله I از میزان بیشتری برخوردار بوده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2234 - بررسی برخی پارامترهای سرمی مولدین ماهی بنی در اوزان مختلف
        مژگان خدادادی مهسا انصاری رحیم پیغان غلامحسین محمدی مهدی رئیسی
        مطالعه حاضر با هدف مشخص کردن سطح برخی فاکتورهای سرمی ماهیان مولد بمنظور دستیابی به اطلاعات جدید در زمینه تغییرات فیزیولوژیک ناشی از تولید مثل و تاثیر فعالیتهای تولید مثلی بر شاخص های سرمی انجام پذیرفت. در این مطالعه مجموعا 42 عدد ماهی شامل 24 عدد مولد ماده و 18 عدد نر ک چکیده کامل
        مطالعه حاضر با هدف مشخص کردن سطح برخی فاکتورهای سرمی ماهیان مولد بمنظور دستیابی به اطلاعات جدید در زمینه تغییرات فیزیولوژیک ناشی از تولید مثل و تاثیر فعالیتهای تولید مثلی بر شاخص های سرمی انجام پذیرفت. در این مطالعه مجموعا 42 عدد ماهی شامل 24 عدد مولد ماده و 18 عدد نر که بطور تصادفی انتخاب شده بود مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های خون از ماهیان مولد مرکز تکثیر و پرورش دشت آزادگان و در فاصله کوتاهی پیش از عملیات تخم گیری و پس از بیهوشی با عصاره گل میخک اخذ شد. پس از جدا کردن سرم، جهت اندازه گیری فاکتورهای سرمی به آزمایشگاه ارسال گردید. بررسی آزمایشگاهی نشان داد که میانگین کلی میزان کلسترول، گلوکز، کورتیزول، سدیم، پتاسیم، ازت اوره خون، ایمنوگلوبولین M در 42 ماهی مذکور به ترتیب00/63&plusmn;07/247، 14/50&plusmn;85/17، 24/12&plusmn;91/40، 93/&plusmn;07/5، 80/7&plusmn;09/139، 68%&plusmn;57/2، 66/0&plusmn;46/1، 62/47&plusmn;8/62 میلی گرم در دسی لیتر بود. رابطه سطح فاکتورهای سرمی با جنس و همچنین با تغییر شاخص های بیومتری ماهی نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دهنده اختلاف معنی دار میزان ایمنوگلبولین M در دو جنس نر و ماده است ( 05/0 P&lt;). ولی سایر پارامترها اختلاف معنی داری در دو جنس نر و ماده ندارند( 05/0 P&lt;. در مورد فاکتورهای پتاسیم، پروتئین تام و ایمنوگلبولین M نیز اختلاف معنی داری در ماهیان با اوزان و طول مختلف مشاهده می شود (05/0P&lt;). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2235 - بررسی تغییرات زمانی-مکانی نسبت‌زی توده فیتوپلانکتون/ زئوپلانکتون در سواحل ایرانی حوزه جنوبی دریای خزر
        حسن نصراله زاده ساروی آسیه مخلوق مژگان روشن طبری فرشته اسلامی
        فشارهای آنتروپوژنیک و یوترفیکاسیون به ساختار و عملکرد تجمع های پلانکتونی و نیز نسبت زی توده فیتوپلانکتون به زئوپلانکتون (BPhyt/BZp) دراکوسیستم آسیب می رسانند. در این مقاله تغییرات نسبت BPhyt/BZp بعنوان یکی از اثرهای فشارهای آنتروپوژنیک بر شبکه غذایی دریای خزر مورد بررسی چکیده کامل
        فشارهای آنتروپوژنیک و یوترفیکاسیون به ساختار و عملکرد تجمع های پلانکتونی و نیز نسبت زی توده فیتوپلانکتون به زئوپلانکتون (BPhyt/BZp) دراکوسیستم آسیب می رسانند. در این مقاله تغییرات نسبت BPhyt/BZp بعنوان یکی از اثرهای فشارهای آنتروپوژنیک بر شبکه غذایی دریای خزر مورد بررسی قرار گرفته است. این مطالعه بصورت فصلی بر روی نمونه های بدست آمده در 8 نیم خط در حوزه جنوبی دریای خزر در سال 1388 انجام گرفته است. نتایج نشان داد که نه تنها جمعیت، بلکه ترکیب گونه‌ای نیز اثر زیادی در تغییرات نسبت BPhyt/BZp داشته است. به طوری که در تابستان با افزایش شدید جمعیت گونه های سبک وزن از سیانوباکتریا نسبت BPhyt/BZp (4)کاهش یافت در حالی که در زمستان با افزایش گونه های زنجیره ای از باسیلاریوفیتا نسبت BPhyt/BZp (11)افزایش نشان داد. اما از نظر مکانی در طی سال اگر چه منطقه غربی دارای میزان کمتری از نسبت فوق بود ولی تفاوت چندانی با منطقه شرقی و مرکزی نداشته است. مقایسه نسبت های بدست آمده در سال 1388 با سال های 1374 و 1375 (دوره های ثبات اکوسیستم) به ترتیب بیانگر 3 و 7 برابر افزایش بوده است. نتیجه اینکه، افزایش میزان این شاخص به همراه دیگر شواهد از قبیل افزایش شاخص تنوع گونه‌ای شانون در فیتوپلانکتون و کاهش آن در زئوپلانکتون بیانگر نامناسب بودن فرایند مصرف (چرا) و انتقال انرژی از فیتوپلانکتون به زئوپلانکتون است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2236 - مقایسه‌ی مصرف اکسیژن در سه گونه‌ دو جورپای آب شیرین Gammarus loeffleri، G. crinicaudatus، و G. zagrosensis در شوری‌های مختلف
        زهرا زهری مهرداد زمانپور اکبر وحدتی
        فرآیند تنفس و میزان مصرف اکسیژن در بی مهرگان آبزی از جمله گاماروس تحت تاثیر فشار اسمزی و شوری آب است. در بررسی این، تاثیر سه گونه دوجورپا از سه منطقه‌ی زیست محیطی متفاوت،از چشمه های مختلف در استان فارس جمع آوری شدند. مصرف اکسیژن به مدت یک ساعت در ٥ شوری مختلف ۲، ۴، ۶، چکیده کامل
        فرآیند تنفس و میزان مصرف اکسیژن در بی مهرگان آبزی از جمله گاماروس تحت تاثیر فشار اسمزی و شوری آب است. در بررسی این، تاثیر سه گونه دوجورپا از سه منطقه‌ی زیست محیطی متفاوت،از چشمه های مختلف در استان فارس جمع آوری شدند. مصرف اکسیژن به مدت یک ساعت در ٥ شوری مختلف ۲، ۴، ۶، ۸ و ۱۰ قسمت ‌درهزار در دمای ثابت ۱٥ درجه ی سانتی گراد اندازه گیری شد. نتایج نشان‌دهنده‌ی وجود اختلاف معنادار در شوری‌های ۱۰- ۴ قسمت ‌در هزار بود. مصرف اکسیژن از شوری ۲ تا ۶ افزایش و سپس کاهش یافت، این نتیجه در هر سه گونه یکسان بود. مقدار مصرف اکسیژن در گونه ی G. crinicaudatusدر شوری ۶ قسمت ‌درهزار از دیگر گونه ها بیشتر بود (میانگین ۴۵/۰ میلی‌گرم در لیتر در ساعت). با توجه به تفاوت شوری و ثابت بودن دیگر متغیرهای محیطی، می توان گفت که گونه‌ی G. crinicaudatus از دو گونه ی دیگر توان تحمل و سازگاری بیشتری در برابر افزایش میزان شوری داشت. شوری ۶ قسمت ‌درهزار در هر سه گونه بحرانی بود، زیرا آن ها در این شوری بیش ترین مصرف اکسیژن (میانگین ٣۴/۰ در G. zagrosensis، ۴۵/۰ در G. crinicaudatus، و ٣۱/۰ میلی‌گرم در لیتر در ساعت در G. loeffleri) را داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2237 - نرخ رشد و زنده مانی میگوی سفید غربی Litopenaeus vannamei درسیستم پرورش تک گونه ای در مقایسه با روش پرورش توام با ماهی کفال خاکستری Mugil cephalus در استخرهای خاکی
        سید حسن حسینی آغوزبنی محمود حافظیه اشکان اژدهاکش پور محمودرضا آذینی
        این تحقیق در سال 1389-1388 با هدف بررسی میزان رشد، میانگین وزن، میزان بقا، ضریب تبدیل غذایی و توده زنده میگوی سفید غربیطی 107 روز پرورش تک گونه ای و توام با ماهی کفال خاکستری در استخرهای پرورش گواتر استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. بدین منظور تعداد 9 استخر 600 متر مر چکیده کامل
        این تحقیق در سال 1389-1388 با هدف بررسی میزان رشد، میانگین وزن، میزان بقا، ضریب تبدیل غذایی و توده زنده میگوی سفید غربیطی 107 روز پرورش تک گونه ای و توام با ماهی کفال خاکستری در استخرهای پرورش گواتر استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. بدین منظور تعداد 9 استخر 600 متر مربعی در قالب سه تیمار پرورشی هرکدام با سه تکرار آماده سازی، آبگیری و با تراکم 20 پست لارو ( با میانگین وزنی 001/0&plusmn;007/0 گرم)در هر متر مربع از هر استخر ذخیره سازی شدند. 40 روز پس از ذخیره سازی میگو، اقدام به رهاسازی بچه ماهیان کفال خاکستری جمع آوری شده با وزن متوسط 35 گرم از خور گواتر با تراکم های صفر قطعه (تیمار1)، 2 قطعه(تیمار2)و 4 قطعه (تیمار3)در هر 10 متر مربع گردید. در طی دوره پرورش نیز، برخی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب (دما،اکسیژن محلول،pH روزانه در دو نوبت صبح و عصر و شوری در یک نوبت)اندازه گیری وثبت گردید. نتایج آنالیز واریانس یک طرفه در سطح اعتماد 95 درصد اختلاف معنی داری بین عملکرد رشد، توده زنده برداشت شده، FCR تیمارها و برخی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب نشان داد(05/0p&lt;) ولی درصد بازمانی اختلافی را نشان نداد (05/0P&gt;). بیشترین محصول برداشت شده میگو مربوط به تیمار 3 (212 کیلوگرم و میانگین وزنی 4/18 گرم و کمترین میزان مربوط به تیمار 1 (187 کیلوگرم) و میانگین وزنی 23/16 گرم به دست آمد. علیرغم عدم وجود اختلاف معنی دار، بیشترین میزان بقا در تیمار3 ( 96/95 درصد) و کمترین در تیمار2 (5/94 درصد) بدست آمد. آزمون دانکن در مقایسه میانگین FCR میگوها نشان داد که این ضریب در استخرهای تیمار1و2 اختلاف معنی داری ندارند)05/0P&gt;) حال آنکه هر دو این تیمارها با تیمار3 اختلاف معنی داری را نشان دادند)05/0P&lt;). بیشترین میانگین FCR در تیمار3 (2/0&plusmn;27/1)و کمترین میانگین FCR در تیمار1 (1/0&plusmn;2/1) بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که پرورش توام میگوی سفید غربی و ماهی کفال خاکستری در استخرهای خاکی با در نظر گرفتن نسبت مناسب ذخیره سازی، امکان پذیر بوده و تولید بیشتر محصول میگو را نیز موجب می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2238 - بررسی انباشت برخی از فلزات سنگین و ارزیابی ریسک سلامت در بافت عضله دو گونه از ماهیان تجاری سفید (Rutilus frisii kutum) و کفال پوزه باریک (Liza saliens) دریای خزر
        رضا پورغلام حسن نصرالله زاده ساروی مریم رضایی سید ابراهیم واردی
        این تحقیق درسال 1387 انجام گردید. 40 نمونه ماهی سفید از تعاونی پره فرح آباد ساری و 22 نمونه کفال پوزه باریک از حوزه جنوب شرقی دریای خزر جمع آوری گردید. آماده سازی نمونه های ماهی با روش استاندارد انجام شد. نمونه ها با دستگاه جذب اتمی (مدل Thermo, M5) آنالیزگردید. نتایج ن چکیده کامل
        این تحقیق درسال 1387 انجام گردید. 40 نمونه ماهی سفید از تعاونی پره فرح آباد ساری و 22 نمونه کفال پوزه باریک از حوزه جنوب شرقی دریای خزر جمع آوری گردید. آماده سازی نمونه های ماهی با روش استاندارد انجام شد. نمونه ها با دستگاه جذب اتمی (مدل Thermo, M5) آنالیزگردید. نتایج نشان داد که فلز روی با مقدار3/196&plusmn;3/415 میکروگرم بر گرم وزن خشک بالاترین مقدار را در عضله ماهی کفال دارا بود. علاوه برآن فلز مس با مقدار 85/10 &plusmn; 042/11 ، نیکل41/0 &plusmn; 84/0 ، سرب 63/2 &plusmn; 67/2، کادمیم63/0&plusmn;07/1 و جیوه30/1&plusmn; 16/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک نیز درماهی کفال سنجش شدند. در ماهی سفید مقدار روی باید میزان مقدار40/0&plusmn; 46/0 ، مس 0132/0 &plusmn; 007/0 و جیوه26/1 &plusmn; 75/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک سنجش شدند. غلظت این فلزات در عضله دو گونه ماهی سفید و کفال کمتر از حد استاندارد های مختلف دنیا برآورد شد. بررسی آزمون همبستگی جیوه و روی نشان داد که برهمکنشی این دو فلز در بافت عضله ماهی سفید منفی و معنی دار (28/0-=r ) است. این همبستگی نشان می‌دهد که با افزایش غلظت فلز ضروری روی از سمیت فلز غیر ضروری جیوه کاسته می‌شود. نتایج این مطالعه بر اساس محاسبه برآورد سیبل خطر (THQ) نشان داد که نسبت دوز تعیین شده آلاینده به سطح دوز مرجع برای تمام فلزات در افراد بزرگسال و خردسال کمتر از واحد(THQ&lt;1) بوده است.به این ترتیب، مصرف ماهیان سفید و کفال پوزه باریک با حداکثر سرانه 6 کیلوگرم در سال احتمالاخطرآشکاری برای سلامت افراد بزرگسال و خردسال بوجود نمی آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2239 - Using Mean Shift for Iranian License Plate Detection
        Mohtaram Zandian Sedigheh Ghofrani
        In this paper, Mean Shift (MS) as a clustering algorithm is used to localize the Iranian license plate. In this procedure after clustering, based on the optimized MS method, we applied the geometrical features and edge density in order to remove those parts in every clu چکیده کامل
        In this paper, Mean Shift (MS) as a clustering algorithm is used to localize the Iranian license plate. In this procedure after clustering, based on the optimized MS method, we applied the geometrical features and edge density in order to remove those parts in every cluster, which cannot be the license plate. The main advantages of MS are no need to know the number of clusters and it is completely independent of the Iranian license plate characters colors or background colors. However, for MS implementation, we should only predetermine a parameter named bandwidth. The experimental results show that our proposed method achieves appropriate performance. We should mention that our system accuracy for optical (OP) with 300 images is 94.6% and for infrared (IR) with 80 images is 98.3%. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2240 - مطالعه تنوع پاتوتایپ‌ها و عوامل بیماری‌زایی قارچ Puccinia striiformis West. f.sp. tritici عامل بیماری زنگ زرد گندم در ایران
        علیرضا نیازمند فرزاد افشاری
        سابقه و هدف: بیماری زنگ زرد گندم از بیماری&zwnj;های مهم گندم است که بر حسب شرایط آب و هوایی و در طی سال&zwnj;های مختلف جمعیت&zwnj;های آن دارای تنوع پاتوتایپی زیادی می&zwnj;باشد. هدف از این پژوهش، تعیین پاتوتایپ&zwnj;های قارچ عامل بیماری در مناطق مختلف آب و هوایی ایران و چکیده کامل
        سابقه و هدف: بیماری زنگ زرد گندم از بیماری&zwnj;های مهم گندم است که بر حسب شرایط آب و هوایی و در طی سال&zwnj;های مختلف جمعیت&zwnj;های آن دارای تنوع پاتوتایپی زیادی می&zwnj;باشد. هدف از این پژوهش، تعیین پاتوتایپ&zwnj;های قارچ عامل بیماری در مناطق مختلف آب و هوایی ایران و بررسی تغییرات پاتوتایپ&zwnj;ها در طی دو سال متوالی می&zwnj;باشد. مواد و روش&zwnj;ها: در بهار سال&zwnj;های 1387 و 1388، تعداد 29 جدایه زنگ زرد بر اساس پراکندگی و شرایط آب و هوایی از برگ&zwnj;های آلوده گندم از مناطق مختلف ایران جمع&zwnj;آوری گردید. پس از تکثیر یوریدینیوسپورها در شرایط گل&zwnj;خانه&zwnj;ای و روی رقم حساس بولانی، جدایه&zwnj;ها روی 29 رقم افتراقی مایه&zwnj;زنی شدند و بر حسب واکنش ارقام افتراقی پاتوتایپ، توان بیماری&zwnj;زایی و عوامل بیماری&zwnj;زایی هر جدایه تعیین گردیدند. یافته&zwnj;ها: از مجموع 29 جدایه جمع&zwnj;آوری شده زنگ زرد گندم، 19 پاتوتایپ شناسایی و در برخی از مناطق پاتوتایپ&zwnj;های مشابه 6E2A+، 6E6A+،6E130A+ و6E150A+ تعیین گردیدند. در سال 1387، جدایه اهوازII و جدایه قراخیل به ترتیب با داشتن فاکتوربیماری&zwnj;زایی برای 12 و 5 ژن مقاومت به بیماری زنگ زرد گندم به عنوان جدایه&zwnj;های با بالاترین و پایین&zwnj;ترین توان بیماری&zwnj;زایی شناسایی شدند. در سال 1388، بالاترین توان بیماری&zwnj;زایی مربوط به جدایه طرقII با داشتن فاکتور بیماری&zwnj;زایی برای 10 ژن مقاومت و جدایه&zwnj;های مربوط به بروجرد و بایع&zwnj;کلاII با داشتن فاکتور بیماری&zwnj;زایی برای 4 ژن مقاومت به عنوان جدایه&zwnj;هایی با پایین&zwnj;ترین توان بیماری&zwnj;زایی شناخته شدند. نتیجه&zwnj;گیری: با توجه به عدم وجود فاکتور&zwnj;های بیماری&zwnj;زایی برای ژن&zwnj;های مقاومت Yr1، Yr3، Yr4 و Yr10 در برنامه&zwnj;های اصلاحی گندم می&zwnj;توان از این ژن&zwnj;ها در تمام مناطق ایران استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2241 - غربالگری باکتری‌های بومی مولد ال-گلوتامیناز و تولید آنزیم به وسیله تخمیر غوطه‌ور
        مریم رنجبر مبارکه محسن مبینی دهکردی علی اصغر رستگاری
        سابقه و هدف: ال-گلوتامیناز آنزیمی است که به دلیل کاربرد گسترده در صنایع دارویی و غذایی در سال&zwnj;های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این آنزیم یکی از مهم&zwnj;ترین آنزیم&zwnj;های درمانی است که برای درمان لوسمی استفاده می&zwnj;شود. این مطالعه با هدف جداسازی و شناس چکیده کامل
        سابقه و هدف: ال-گلوتامیناز آنزیمی است که به دلیل کاربرد گسترده در صنایع دارویی و غذایی در سال&zwnj;های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این آنزیم یکی از مهم&zwnj;ترین آنزیم&zwnj;های درمانی است که برای درمان لوسمی استفاده می&zwnj;شود. این مطالعه با هدف جداسازی و شناسایی باکتری&zwnj;های بومی مولد آنزیم ال-گلوتامیناز و بررسی کمی فعالیت آنزیم در شرایط تخمیر غوطه ور، به منظور تعیین بهترین جدایه از نظر فعالیت آنزیم انجام گرفت. مواد و روش&zwnj;ها: باکتری&zwnj;های تولید کننده ال-گلوتامیناز از نمونه&zwnj;های خاک و آب رودخانه زاینده رود و کارون و حوضچه پرورش ماهی جداسازی شدند. جدایه&zwnj;ها به منظور تولید آنزیم ال-گلوتامیناز به کمک محیط مینی&zwnj;مال گلوتامین آگار (MGA) غربالگری شدند. تولید ال-گلوتامیناز در سیستم تخمیر غوطه&zwnj;ور با استفاده از محیط مینرال سالت گلوتامین (MSG) انجام شد و آنزیم تولید شده به صورت کمی اندازه&zwnj;گیری گردید. بهترین جدایه مولد آنزیم به وسیله ی ویژگی های ریخت شناسی و تست&zwnj;های بیوشیمیایی تعیین هویت شد. یافته&zwnj;ها: در این مطالعه 11 سویه باکتری مولد ال-گلوتامیناز جداسازی گردید. از این میان سویه CH3-GLU بیشترین تولید آنزیم را به میزان U/ml62/0&plusmn;91/37 در دمای C&deg;45 پس از 96 ساعت نشان داد. این جدایه به عنوان سویه&zwnj;ای از باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis) شناسایی گردید. نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که باکتری باسیلوس سوبتیلیس سویه CH3-GLU به عنوان یک سویه بومی پتانسیل بالایی در تولید ال-گلوتامیناز دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2242 - نظام حقوقی حاکم براداره و مسولیت شرکت های هلدینگ در نظام حقوقی ایران و فرانسه
        ناهید کامران‌زاده مصطفی ماندگار مهسا حسینی مقدم
        10.30495/alr.2022.1937657.2139
        زمینه و هدف: با توجه به نقش و اهمیت شرکت‌های هلدینگ، امروزه شاهد گسترش رو به رشد این شرکتها هستیم. با توجه به ساختار خاص این شرکتها، اداره و مسئولیت‌های آنها در قوانین نیازمند توجه و بررسی می‌باشد. از این رو، در این تحقیق به بررسی این امر می‌پردازیم که بر اداره و مسئولی چکیده کامل
        زمینه و هدف: با توجه به نقش و اهمیت شرکت‌های هلدینگ، امروزه شاهد گسترش رو به رشد این شرکتها هستیم. با توجه به ساختار خاص این شرکتها، اداره و مسئولیت‌های آنها در قوانین نیازمند توجه و بررسی می‌باشد. از این رو، در این تحقیق به بررسی این امر می‌پردازیم که بر اداره و مسئولیت شرکت‌های هلدینگ در حقوق ایران و فرانسه چه نظامی حاکم می‌باشد؟روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات، به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام‌شده و اطلاعات به‌دست‌آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است.یافته ها و نتایج: در قوانین ایران در موارد متعددی از جمله در بند 22 ماده یک قانون بازار اوراق بهادار، قانون برنامه چهارم توسعه، بند 18 ماده یک قانون اجرای سیاست‌های کلی اصلی 44 و ماده 266 لایحه جدید قانون تجارت به توصیف شرکت هلدینگ پرداخته است.در قانون ایران، در صورتی که بخواهیم در برابر تعهد شرکت تابعه‌ای علاوه بر هلدینگ، شرکت‌های تابعه دیگری را که تحت مدیریت واحد یک هلدینگ به فعالیت می‌پردازند، مسئول بدانیم، می‌توان علاوه بر تمسک به قاعده فقهی من له الغنم فعلیه الغرم، از نهاد عاقله نیز کمک جست. در قانون فرانسه چنانچه شرکت تابعه مرتکب تقصیر شود، اثبات ارتکاب تقصیر از سوی شـرکت مادر کار آسانی نیست. می‌توان بر این عقیده بود که شرکت مادر وظیفه مراقبت را برای خودش به بازترین شکل مقرر داشته و درنتیجه، پذیرش مسئولیت آن در قبال اقـدام زیان‌بار شـرکت وابسته آسان‌تر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2243 - مطالعه تطبیقی شرایط و آثار انحلال قراردادهای پیمانکاری طرح و ساخت در نظام های حقوقی ایران و انگلستان
        محسن خیری محمدرضا پیرهادی بختیار عباسلو
        10.30495/alr.2022.1946092.2230
        زمینه و هدف: انحلال در مفهوم اعم خود یکی از پیچیده ترین و با اهمیت ترین مباحث قراردادها خصوصاً در قرادادهای پیمانکاری است. قراردادهای پیمانکاری طرح و ساخت در پروژه های عمرانی و صنعتی بسیار پرکاربرد بوده و در نظام حقوقی ایران و انگلیس دارای نمونه های همسان و استاندارد هس چکیده کامل
        زمینه و هدف: انحلال در مفهوم اعم خود یکی از پیچیده ترین و با اهمیت ترین مباحث قراردادها خصوصاً در قرادادهای پیمانکاری است. قراردادهای پیمانکاری طرح و ساخت در پروژه های عمرانی و صنعتی بسیار پرکاربرد بوده و در نظام حقوقی ایران و انگلیس دارای نمونه های همسان و استاندارد هستند. در انگلستان نمونه قراردادهای معروف جی.سی.تی و در حقوق ایران نیز نمونه قرارداد های طرح و ساخت صنعتی(معروف به ای. پی . سی) و غیر صنعتی(معروف به طرح و ساخت) در این زمینه کاربرد فراوانی دارد.روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته ها و نتایج: ضوابط و آثار انحلال در قراردادهای مذکور در نظام حقوقی ایران گرچه نسبت به نمونه ماقبل خود که همان شرایط عمومی پیمان است بسیار پیشرفته تر بوده و با دقت بیشتری نگاشته شده است لیکن تسلط نگاه دولتی بر قراردادهای پیمانکاری در برخی موارد تعادل قراردادی را به سمت منافع کارفرما سوق داده که خود مانعی بزرگ در موفقیت قراردادهای پیمانکاری و کاهش دعاوی ناشی از آن خواهد بود. مسلما بهره گیری از تجارب سایر نظام های حقوقی از جمله نظام حقوقی انگلیس در این زمینه ضمن بسترسازی درک سویه های جدید و اصول کمتر شناخته شده می تواند قانونگذار داخلی را در ارایه یک نمونه قرارداد جامع که تعهدات طرفین و آثار آن را به صراحت بیان نموده باشد یاری رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2244 - ولایت قهری در حقوق ایران و نهاد مشابه در حقوق آمریکا
        حسن فلاح سید جواد سید علیزاده گنجی بهنام قنبرپور
        10.30495/alr.2022.1958342.2358
        زمینه و هدف: حقوق اسلامی در کشورهایی که از فقه امامیه پیروی کرده است، ولایت بر طفل را بر عهده پدر قرار داده است و همچنین جد پدری را هم‌تراز و در ردیف پدر قرار داده و برای هر یک از آنان ولایت قهری برای اداره امور مالی و غیرمالی صغیر و نمایندگی قانونی او چه در زمان حیات د چکیده کامل
        زمینه و هدف: حقوق اسلامی در کشورهایی که از فقه امامیه پیروی کرده است، ولایت بر طفل را بر عهده پدر قرار داده است و همچنین جد پدری را هم‌تراز و در ردیف پدر قرار داده و برای هر یک از آنان ولایت قهری برای اداره امور مالی و غیرمالی صغیر و نمایندگی قانونی او چه در زمان حیات دیگری و چه پس از فوت او قائل شده است. مطابق قانون مدنی نیز پدر دارای ولایت قهری است، اما مادر از حق ولایت بر فرزند خود محروم می‌باشد، مگر آنکه به‌موجب وصیت پدر، مادر ولیّ خاص شود. این در حالی است که در بسیاری از کشورها، غالباً منفعت فرزند موردتوجه است و نه جنسیت والدین او. در حقوق پیشین آمریکا نیز همانند ایران این پدر بود که نقشش در حضانت اهمیت داشت و مادر از تمامی حقوق حضانت فرزند خود محروم بود. لذا در این پژوهش به بررسی این امر می‌پردازیم که ولایت قهری در حقوق ایران و حقوق آمریکا از چه جایگاهی برخوردار است؟روش: این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی انجام‌شده است.یافته‌ها و نتایج: حضانت قانونی، حق و تعهدی است که به والدین جهت تصمیم‌گیری‌های مهم در امور زندگی کودک پس از طلاق داده می‌شود. باگذشت زمان و تحول در قوانین، مادر نیز در کنار پدر دارای حقوق و تکالیفی گردید. منفعت طفل مهم‌ترین تحول در حقوق حضانت بوده و دادگاه‌ها می‌بایست بر مبنای فرضیه بهترین منفعت طفل، حضانت را به شایسته‌ترین شخص اعم از پدر یا مادر بدهند. بررسی نظام حقوقی ایران و آمریکا نشان می‌دهد که شباهت‌های اساسی و بعضی تفاوت‌هایی مهم در دو سیستم حقوقی ایران و آمریکا در خصوص ولایت و سرپرستی کودک وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2245 - وضعیت خاص و استثنایی دعاوی طاری در مرحله‌ی تجدید نظر با نگاهی به حقوق فرانسه
        عباس پوریانی ابوالفضل دنکوب رضا زارعی سمنگان
        10.30495/alr.2021.1937358.2137
        زمینه و هدف: دعوای طاری آن است که در اثنای رسیدگی به ‌یک دعوای اقامه شده حادث می‌گردد و یکی از مهمترین دعاوی در دادگستری محسوب می شود؛ آثار قانونی و حقوقی خاص منحصر به فرد خود را دارد.دعاوی طاری حالتی استثنایی و خاص دارند زیرا بر اساس قاعده منع پذیرش ادعاها و دعاوی جدید چکیده کامل
        زمینه و هدف: دعوای طاری آن است که در اثنای رسیدگی به ‌یک دعوای اقامه شده حادث می‌گردد و یکی از مهمترین دعاوی در دادگستری محسوب می شود؛ آثار قانونی و حقوقی خاص منحصر به فرد خود را دارد.دعاوی طاری حالتی استثنایی و خاص دارند زیرا بر اساس قاعده منع پذیرش ادعاها و دعاوی جدید در مرحله تجدیدنظر، منع دخالت اشخاصی غیر از طرفین،ممنوعیت رسیدگی به دعوایی که ماهیتا نسبت به آن در مرحله نخستین رسیدگی نشده و عدم پذیرش دعاوی جدید از سوی دادگاه تجدیدنظر چه از ناحیه طرفین و چه از طرف شخص ثالث،نمی توان دعاوی جدیدی در مرحله تجدیدنظر مطرح نمودروش شناسی:روش تحقیق، تطبیقی- تحلیلی و روش جمع آوری داده ها،بررسی اسنادی است.روش تحلیل داده ها،رویکرد توصیفی - تطبیقی است.یافته ها و نتایج: در حقوق ایران؛ مقنن در برخی وضعیت‌های خاص طرح این قبیل از دعاوی را به صورت بدوی، در این مرحله پیش بینی کرده است که از میان آن‌ها می‌توان وضعیت‌هایی چون؛ تعرض به اصالت اسناد ابرازی توسط اصحاب دعوای طاری، امکان اقامه دعوای تقابل و جلب ثالث، جهت یا سبب جدید در این مرحله، دلایل جدید و ادعای جعل در این مرحله و طرح ادعا و دفاع جدید در این مرحله و استثنائاتی چون دعوای ورود ثالث و جلب ثالث در مرحله تجدیدنظر را نام برد. در حقوق فرانسه نیز قانون‌گذار این کشور در برخی موارد همچون ادعاهای طرف متقابل، مسائل ناشی از ورود ثالث یا اموری که بعدا حادث شده یا کشف گردیده، امکان طرح ادعای جدید را مطرح ساخته است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2246 - مصونیت اموال دولتها در حقوق بین الملل: با نگاهی به توقیف نفت صادراتی ایران توسط آمریکا
        عبدالصمد بحرینی سهراب صلاحی محسن دیانت
        10.30495/alr.2022.1952492.2292
        زمینه و هدف: سالهاست که ایران تحت تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا قرار داشته و هر روز دامنه این اقدامات رو به افزایش است. از توقیف اموال و دارایی‌های ایران تا تهدید به توقیف نفتکش‌های ایران نشان از این تنش‌های رو به افزایش دارد. در این خصوص، بررسی اقدامات آمریکا در اعمال تحری چکیده کامل
        زمینه و هدف: سالهاست که ایران تحت تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا قرار داشته و هر روز دامنه این اقدامات رو به افزایش است. از توقیف اموال و دارایی‌های ایران تا تهدید به توقیف نفتکش‌های ایران نشان از این تنش‌های رو به افزایش دارد. در این خصوص، بررسی اقدامات آمریکا در اعمال تحریم و توقیف نفتکش‌های ایران از منظر حقوق بین‌الملل هدف اصلی این پژوهش می‌باشد.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات، به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به‌دست‌آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است.یافته‌ها و نتایج: قاعده مصونیت قضایی دولت در پی تحولات نظام حقوق بین‌الملل، استثنائاتی را پذیرفته است، از جمله استثنای اعمال تصدی‌گری و پذیرش دکترین مصونیت محدود. در خصوص اعمال تحریم‌های یک‌جانبه نص صریحی در قانون منشور ملل متحد مبنی بر توافق دولتها در اعمال فشار از طریق تحریم در زمینه‌های مختلف وجود ندارد و لذا، این اقدامات آمریکا دارای قانونیت نیست. پیرامون اقدام آمریکا در توقیف نفت صادراتی ایران نیز باید گفت که این اقدام از منظر اصل برابری دولتها، از منظر مقررات بین‌المللی حقوق دریاها و از منظر اصل مصونیت اموال دولتها از توقیف توسط محاکم داخلی فاقد قانونیت و مشروعیت می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2247 - روش های انتخاب قانون قابل اعمال در داوری تجاری بین‌المللی ایران و مقایسه تطبیقی با قانون داوری تجاری بین المللی چین
        مهناز مومنی عاطفه امینی نیا بهزاد ساعدی بناب
        10.30495/alr.2022.1957378.2345
        چکیدهمشکل ترین بخش تعیین قانون حاکم، مسئله قانون ماهوی قابل اعمال در داوری های بین المللی است. بدون شک داوری در عصر ما یکی از ابزارهای مؤثر جهت تحقق دو هدف اصلی حقوق تجارت یعنی سرعت و امنیت می‌باشد. بطوری که امروزه این شیوه برای تأمین اهداف یاد شده و رفع نیازهای تجاری ت چکیده کامل
        چکیدهمشکل ترین بخش تعیین قانون حاکم، مسئله قانون ماهوی قابل اعمال در داوری های بین المللی است. بدون شک داوری در عصر ما یکی از ابزارهای مؤثر جهت تحقق دو هدف اصلی حقوق تجارت یعنی سرعت و امنیت می‌باشد. بطوری که امروزه این شیوه برای تأمین اهداف یاد شده و رفع نیازهای تجاری تکامل یافته و از اصول و قواعد نوین و متحدالشکل بهره‌مند شده است تا بتواند موجبات هر چه بیشتر تسهیل و رشد روابط تجاری و اقتصادی را فراهم آورد. تشتت آراء و نظریات در این باره بسیار مشهود است. با این حال از نظر تئوری این مطلب پذیرفته شده است که داور در وهله اول باید به اراده طرفین قرارداد توجه کند و بعد در صورتی که طرفین قانون مورد نظر خود را تعیین نکرده باشند، در پرتو اصول و قواعد حقوقی قانون مناسب را برگزیند. بنابراین، قانون ماهوی حاکم بر قرارداد منشاء اختلاف یا توسط طرفین و یا توسط مرجع داوری تعیین می شود.جمهوری اسلامی ایران نیز که به دنبال توسعه اقتصادی و افزایش روابط تجاری خود می باشد، با تدوین قانون داوری تجاری بین‌المللی و اصلاح قواعد داوری قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی و همچنین تأسیس سازمانها و نهادهای داوری سعی کرده از این تحولات عقب نماند. جمهوری خلق چین نیز به عنوان کشوری که طی سالهای اخیر گامهای بلندی در مسیر توسعه اقتصادی برداشته، به منظور حل و فصل اختلافات تجاری خود از همین رویه پیروی کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2248 - بررسی مقررات کیفری حاکم بر جرائم اطفال و نوجوانان در نظام حقوق کیفری ایران و مصر
        عاطفه احسانی زاده حسن باوی محمد رضازاده سلطان آباد
        10.30495/alr.2022.1953196.2302
        چکیدهزمینه و هدف: یکی از حوزه‌های پر اهمیت در عدالت کیفری کشورها، سیاست‌گذاری جنایی از حیث تعیین نوع، میزان و چگونگی اجرای واکنش‌های کیفری نسبت به بزهکاری اطفال و نوجوانان فارغ ازهرگونه جانبداری سنی یا جنسیتی است. این مشکل وعدم رعایت جانبداری و تفکیک جنسیتی و سنی، به وی چکیده کامل
        چکیدهزمینه و هدف: یکی از حوزه‌های پر اهمیت در عدالت کیفری کشورها، سیاست‌گذاری جنایی از حیث تعیین نوع، میزان و چگونگی اجرای واکنش‌های کیفری نسبت به بزهکاری اطفال و نوجوانان فارغ ازهرگونه جانبداری سنی یا جنسیتی است. این مشکل وعدم رعایت جانبداری و تفکیک جنسیتی و سنی، به ویژه درکشورهای اسلامی بیشتر به چشم می‌خورد. ازآنجاکه دو کشور ایران و مصر به عنوان دو کشور اسلامی دارای نظام‌های حقوقی شریعت مدار هستند و از طرفی تلاش دارند خود را با معیارهای عرفی متناسب بازمان ونیز اسناد و مقررات بین‌المللی هماهنگ سازند، ناکارآمدی برخی قوانین کیفری به‌وضوح باعث نارسایی عدالت کیفری در این دو کشور شده است. لذا پژوهش حاضر باهدف تبیین نقاط اشتراک و افتراق نظام‌های حقوقی شریعت مدار مصر، مبتنی بر نظر فقهای متأخر حنفی ‌از مذاهب ‌اهل ‌سنت و نظام حقوقی شریعت مدار ایران، مبتنی بر نظریه‌های فقه شیعه می‌باشد. روش: این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد نظام عدالت قضایی مصردرگرایشات عرفی و پیروی از مقررات بین‌المللی و هماهنگی با آن‌ها و نیز اتخاذ رهیافت‌های علمی و جرم شناختی و دوری نسبی از آموزه‌های مذهبی به نسبت‌ حقوق ایران در پذیرش‌ و کاربربست مفهوم ماهوی- شکلی حقوق کیفری اطفال و نوجوانان به موفقیت‌های بیشتری نائل گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2249 - عقد اجاره و ارتباط آن با حق سرقفلی در حقوق ایران و مصر
        زکیه سلطان قیس علیرضا لطفی دودران داود اندرز
        10.30495/alr.2022.1949232.2283
        زمینه و هدف: پژوهش حاضر با موضوع و هدف عقد اجاره و ارتباط آن با حق سرقفلی در حقوق ایران و مصر انجام‌یافته است. درواقع این پژوهش قصد دارد نشان دهد که حق سرقفلی نوعی عقد اجاره بوده و در حقوق دو کشور ایران و مصر دارای خصوصیات مشترکی است. سرقفلی به‌عنوان نوعی قرارداد اجاره چکیده کامل
        زمینه و هدف: پژوهش حاضر با موضوع و هدف عقد اجاره و ارتباط آن با حق سرقفلی در حقوق ایران و مصر انجام‌یافته است. درواقع این پژوهش قصد دارد نشان دهد که حق سرقفلی نوعی عقد اجاره بوده و در حقوق دو کشور ایران و مصر دارای خصوصیات مشترکی است. سرقفلی به‌عنوان نوعی قرارداد اجاره میان موجر و مستأجر همواره نکات تاریک و مبهمی در خود داشته است.روش: روش پژوهش به‌صورت توصیفی - تحلیلی می‌باشد.یافته‌ها و نتایج: در حقوق ایران سرقفلی توأم با عقد اجاره است بنابراین اگر سرقفلی به مستأجر صلح شده باشد مالک عین، امکان اجاره آن را به غیر مستأجر ندارد. همچنین، در اجاره‌های مشمول قانون روابط موجر و مستأجر 1376، سرقفلی، وجود مستقلی از روابط استیجاری ندارد و امری است که صرفاً باوجود عقد اجاره محقق می‌شود؛ بنابراین درصورتی‌که دلیلی بر وقوع عقد اجاره، ارائه نشود؛ دعوی الزام به تنظیم سند رسمی صلح سرقفلی مسموع نیست. خصوصیات و ویژگی‌های مشترک عقد اجاره در حقوق ایران و مصر عبارت‌اند از: معاوضی بودن عقد اجاره، رضایی بودن عقد اجاره، لازم بودن، موقتی بودن، تدریجی بودن و ... پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2250 - بررسی تطبیقی بسترهای ملی و بین المللی مبارزه با جرم اختلاس در نظام بانکداری با تاکید بر ظرفیت های قانون ارتقای سلامت اداری و پیشگیری از فساد
        علیرضا عباسی علیرضا شمشیری سهیل سهیلی نجف آبادی
        10.30495/alr.2022.1961739.2403
        زمینه و هدف: اختلاس به‌عنوان یکی از جرائم عمده بانکی که اعتماد عمومی نسبت به حاکمیت را خدشه‌دار می‌کند، در اسناد مختلف داخلی و بین‌المللی و در طول تاریخ دارای سابقه بوده است؛ اما بسترهای ملی و بین‌المللی مبارزه با جرم اختلاس در نظام بانکداری متفاوت می‌باشد.روش: این پژوه چکیده کامل
        زمینه و هدف: اختلاس به‌عنوان یکی از جرائم عمده بانکی که اعتماد عمومی نسبت به حاکمیت را خدشه‌دار می‌کند، در اسناد مختلف داخلی و بین‌المللی و در طول تاریخ دارای سابقه بوده است؛ اما بسترهای ملی و بین‌المللی مبارزه با جرم اختلاس در نظام بانکداری متفاوت می‌باشد.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به‌دست‌آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است.یافته‌ها و نتایج: در این خصوص، تفاوت‌هایی میان بسترهای داخلی و بین‌المللی مبارزه با اختلاس دیده می‌شود؛ از جمله عدم جرم‌انگاری اختلاس در مؤسسات و بانک‌های خصوصی، هم‌چنین عدم پیش‌بینی سازوکار معاضدت‌های قضایی بین‌المللی در زمینه اختلاس، عدم تبیین دقیق مقررات سوت‌زنی در مورد مبارزه با اختلاس در حقوق داخلی ایران در مقابل منطقه‌ای بودن تا بین‌المللی بودن حقوق مبارزه با اختلاس و عدم ضمانت اجراهای مؤثر در سطح بین‌المللی برای مبارزه با اختلاس قابل‌ذکر می‌باشد. ایجاد نظام اداری سالم و برقراری عدالت اجتماعی و حفظ منافع و اموال عمومی مهمترین اقدامات دولت‌ها برای حفظ ارزش‌های اخلاقی اجتماع بوده که یکی از راهکارهای آنان، جلوگیری از حیف‌ومیل و غارت از طریق اختلاس در کلیدی‌ترین نظام اقتصادی دولت‌ها یا به عبارتی، در سطوح بانک‌ها است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2251 - بررسی تطبیقی نظام حقوقی رسیدگی به تخلفات ساختمانی در ایران و سنگاپور
        فربد نظری علی دشتی
        10.30495/alr.2023.1965469.2442
        زمینه و هدف: در طول سال‌‌های گذشته و به موازات وضع ضوابط شهرسازی و ساختمانی، مقوله نظارت و کنترل بر فعالیت‌های ساختمانی مطرح بوده است. در سال 1345 ضمن ماده 100 قانون شهرداری، کمیسیونی برای رسیدگی به تخلفات ساختمانی پیش‌بینی گردید. پس از آن نیز در برهه‌های مختلف تاریخی و چکیده کامل
        زمینه و هدف: در طول سال‌‌های گذشته و به موازات وضع ضوابط شهرسازی و ساختمانی، مقوله نظارت و کنترل بر فعالیت‌های ساختمانی مطرح بوده است. در سال 1345 ضمن ماده 100 قانون شهرداری، کمیسیونی برای رسیدگی به تخلفات ساختمانی پیش‌بینی گردید. پس از آن نیز در برهه‌های مختلف تاریخی و متاثر از شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه ماده یاد شده مورد اصلاح و الحاق قرار گرفته است. بر این اساس رسیدگی به تخلفات ساختمانی را مورد مطالعه قرار می دهیم. روش: این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی نگارش یافته است. یافته ها و نتایج: فروانی پرونده‌های مطروحه در کمیسیون‌های یاد شده در ایران و پیچیدگی‌ها در نحوه دادرسی و حل و فصل اختلافات بین اشخاص و نمایندگان قدرت عمومی، لزوم تدوین قانونی جدید و یا حداقل اصلاح قوانین و مقررات مرتبط در حوزه نظارت و رسیدگی به تخلفات ساختمانی را اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. این موضوع به نحو دقیق و گسترده‌ای با ضمانت‌های اجرایی موثر و استفاده از اهرم‌های قانونی از جمله انطباق با مقررات، تخریب، توقف فعالیت، جریمه مالی و حبس در کشور سنگاپور تحت قانون کنترل ساختمان پیش‌بینی گردیده است. مضافاً آن که تخلفات اشخاص حقوقی و دستگاه‌های حاکمیتی مورد توجه قرار گرفته است و در پاره‌ای از موارد وضع مقررات و رسیدگی به شکایات را در صلاحیت شخصی حقیقی (وزیر) قرار داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2252 - بررسی نقش شهبانوهای ایرانی و انیرانی در ساختار فرمانروایی بر پایة شاهنامة فردوسی
        اسماعیل خیرآبادی سپیده سپهری سیده ماندانا هاشمی اصفهان
        مهم‌ترین بن‌مایة محوری در کلّ شاهنامه، شخصیت شاه است که از دو خاستگاه تاریخ و اسطوره منبعث شده است. عناصری که در شکل‌گیری حکومت پادشاهان در شاهنامه مؤثر بوده‌اند، عبارتند از: فرّه ایزدی، فرّه شاهی (وراثت)، ثروت و سیاست، قدرت وداشتن پشتوانه وپایگاه اجتماعی. از پنجاه و چه چکیده کامل
        مهم‌ترین بن‌مایة محوری در کلّ شاهنامه، شخصیت شاه است که از دو خاستگاه تاریخ و اسطوره منبعث شده است. عناصری که در شکل‌گیری حکومت پادشاهان در شاهنامه مؤثر بوده‌اند، عبارتند از: فرّه ایزدی، فرّه شاهی (وراثت)، ثروت و سیاست، قدرت وداشتن پشتوانه وپایگاه اجتماعی. از پنجاه و چهار پادشاه در شاهنامه، سه نفر زن و بقیه مرد بوده اند. زنان شاهنامه نقش کلیدی در حکومت دارند زیرا از طریق وراثت، ناقل خون پادشاهی‌اند و در امور کشوری (حکومت) و لشکری نقش بسزایی ایفا می‌کنند. آنان گاه به عنوان مادر و زنِ پادشاه و گاه به عنوان ملکه و شهبانو ظاهر می‌شوند. این جستار با روش تحلیلی - توصیفی به بررسی حکومت و پایه‌های فرمانروایی شهبانوهای ایرانی و انیرانی و مقایسة میان جهانداری پادشاهان مرد با شهبانوها پرداخته‌ است. یافته های پژوهش نشان می دهد که سه شهبانوی ایرانی(همای چهرآزاد، پوران دخت وآزرم دخت) از طریق فرّه شاهی به حکومت رسیده اند و مشروعیت حکومتشان بر پایۀ داد و دهش بوده است به غیر از همای که برپایۀ بیدارگری وقدرت منفی بود و دو شهبانوی انیرانی(قیدافه و مادر تلخند وگو) زنانی با درایت وخردمند بوده اند که با ویژگی های شاهانه و حماسی ایرانی بر تخت نشسته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2253 - مالیات (« باج »، « باژ »، « خراج »، « ساو »، « گزیت »، « گزید ») در اندیشه های ایرانشهری
        سید محمد فتح اله زاده میرجلیل اکرمی
        در نظام مالیاتی باج و خراج منبع مهم درآمد ایرانشهر را تشکیل می‌داد. این منابع از طریق پرداخت باج و خراج مردم داخل کشور و یا باج گیری و خراج ستانی شهریاران ایرانشهری از پادشاهان کشور های دیگر، تأمین می‌شد. در این راستا بیشتر فرمانروایان و پادشاهان سرزمین ها و ممالک، سهم چکیده کامل
        در نظام مالیاتی باج و خراج منبع مهم درآمد ایرانشهر را تشکیل می‌داد. این منابع از طریق پرداخت باج و خراج مردم داخل کشور و یا باج گیری و خراج ستانی شهریاران ایرانشهری از پادشاهان کشور های دیگر، تأمین می‌شد. در این راستا بیشتر فرمانروایان و پادشاهان سرزمین ها و ممالک، سهم و نقش بسزایی داشتند. در اساطیر ایران سرزمین هایی چون هاماوران، چین، هند و ... از جمله کشور های باج گزار ایرانشهری‌ها بودند؛ البته بعضی از کشور ها با ایرانی‌ها یا در جنگ و ستیز بودند و یا صلح و آشتی. به هر حال شهریاران مقتدر ایرانشهری از این کشور ها و ممالک دیگر باج و خراج می-ستانیدند. در این پژوهش و تحقیق ضمن بررسی و استخراج باج ها ، خراج ها و چگونگی باج ستانی و خراج پردازی و کیفیت استفاده از آن در عمران و آبادی و امنیت ایرانشهر کوشیده شده است. روابط سیاسی و رفتار شهریاران ایرانشهری در گرفتن مالیات (باج و خراج) در زمان صلح و یا هنگام جنگ در مواجه و برخورد با فرمانروایان و پادشاهان کشور ها و ممالک مختلف جهان و مردم ایرانشهر مورد ارزیابی قرار گیرد. در این میان توجه و نظر شهریاران ایرانشهری در اخذ باج و خراج از اقشار مردم ایرانشهر بیشتر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2254 - بررسی انتقادی کاستی ها و معایب روش و محتوا در متون تاریخی
        مریم صادقی گیوی مسعود احمدی
        این پژوهش در پاسخ به این سوال نوشته شده که مهمترین کاستی ها ی متون تاریخی ایران چیست؟ فرضیه وچشم انداز پژوهش نشان دهنده ی آن است که این کاستی ها در دو محور عمده: روش پژوهش و محتوای متون قابل بررسی وعبارتند از: ابهام در مفاهیم تاریخ پژوهی، توصیف به جای تحلیل و اصالت نقل چکیده کامل
        این پژوهش در پاسخ به این سوال نوشته شده که مهمترین کاستی ها ی متون تاریخی ایران چیست؟ فرضیه وچشم انداز پژوهش نشان دهنده ی آن است که این کاستی ها در دو محور عمده: روش پژوهش و محتوای متون قابل بررسی وعبارتند از: ابهام در مفاهیم تاریخ پژوهی، توصیف به جای تحلیل و اصالت نقل در داده ها؛ و در محور محتوایی مهمترین کاستی ها عبارت است از: تناقضات در محتوای متون تاریخی؛ مهندسی فرهنگی در 6 بعد مهم، رویکرد ناسیونالیستی وعدم توجه به جغرافیای تاریخی. جامعه ی آماری پژوهش متون تاریخی مهم پس از اسلام و معاصر مانند: تاریخ طبری، زین الاخبار گردیزی، مروج الذهب مسعودی، الکامل فی التاریخ ابن اثیر، تاریخ ابن خلدون وتاریخ بیهقی ، تاریخ جهانگشای جوینیو نیز تواریخ مورخان معاصر مانند تقی زاده، نفیسی، زرین کوب و.. است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2255 - پیامدهای مذهبی ـ فرهنگی مهاجرت دیوانسالاران شیعه ایرانی به شبه جزیره دکن با تاکید بر نقش زبان فارسی (حکومت بهمنیان با تاکید بر نقش خواجه محمود گاوان)
        رمضان حسنوند محمود سید سینا فروزش
        بهمنیان نحستین حکومت مستقل مسلمان در جنوب هند بودند که از سال 748 تا 932 ق بر این منطقه حکومت کردند. بنیانگذار این خاندان اصل و نسبی ایرانی داشت. به همین دلیل وی و جانشینانش توجه فراوانی به فرهنگ و تمدن ایرانی و به کارگیری ایرانیان در مناصب مختلف سیاسی و اجتماعی از قبیل چکیده کامل
        بهمنیان نحستین حکومت مستقل مسلمان در جنوب هند بودند که از سال 748 تا 932 ق بر این منطقه حکومت کردند. بنیانگذار این خاندان اصل و نسبی ایرانی داشت. به همین دلیل وی و جانشینانش توجه فراوانی به فرهنگ و تمدن ایرانی و به کارگیری ایرانیان در مناصب مختلف سیاسی و اجتماعی از قبیل وزارت و صدارت نشان دادند. مهاجرت شیعیان ایرانی به دکن از نیمه قرن هشتم هجری افزایش چشمگیری داشت و در قرن دهم و یازدهم به اوج خود رسید. شمار زیادی از نخبگان و اشراف به دربار بهمنیان در دکن کوچیدند. شاهان بهمنی نیز مشوق این مهاجرت بودند. مهاجرت این عالمان، مردان سیاست، شاعران و اطباء پیامدهای بسیاری در زمینه‌های مذهبی و فرهنگی دکن داشت. یافته‌های پژوهش حاضر که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. نشان می‌دهد که این مهاجرت‌ها باعث گسترش مذهب تشیع و موجب رواج فرهنگ و تمدن ایرانی ـ اسلامی در دکن شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2256 - اثرات یکپارچگی مالی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در اقتصاد ایران؛ شواهدی از مدل‌های خودرگرسیون‌برداری با وقفه‌های توزیعی
        مسعود طاهری نیا علی حسنوند مرتضی حبیبی زاده
        10.30495/fed.2023.698839
        چکیدهیکپارچگی مالی از طریق افزایش سطح سرمایه گذاری در کشورها می تواند اثرات مثبت فراوانی بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله اشتغال، رشد اقتصادی، افزایش حجم مبادلات بین المللی و در نهایت بهره وری کشورها داشته باشند. این مطالعه به بررسی این مسئله می پردازد که آیا یکپارچگی م چکیده کامل
        چکیدهیکپارچگی مالی از طریق افزایش سطح سرمایه گذاری در کشورها می تواند اثرات مثبت فراوانی بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله اشتغال، رشد اقتصادی، افزایش حجم مبادلات بین المللی و در نهایت بهره وری کشورها داشته باشند. این مطالعه به بررسی این مسئله می پردازد که آیا یکپارچگی مالی در ایران می تواند بر رشد بهره وری کل مؤثر باشد و آیا سیاست های یکپارچگی و به دنبال آن ادغام مالی، می تواند جزء سیاست هایی باشند که لازم است این کشورها برای فرایند ادغام اقتصادی خود اتخاذ نمایند.این مطالعه به بررسی نقش و اثرات یکپارچگی مالی بر بهره وری کل عوامل تولید از طریق روش خودرگرسیون برداری با وقفه های توزیعی طی دوره زمانی 1398 تا 1379 برای اقتصاد ایران نموده است. نتایج حاصل از برآورد مدل در کوتاه و بلندمدت حاکی از رابطه مثبت و معنادار یکپارچگی مالی با بهره وری طی دوره زمانی انتخابی است. همچنین متغیرهایی همچون باز بودن تجاری و سرمایه گذاری داخلی دارای رابطه مثبت با بهره وری می باشند ولی نرخ تورم دارای اثرگذاری منفی بر بهره وری کل بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2257 - عوامل موثر بر تغییرات نرخ ارز واقعی و تاثیر آن بر شاخص رقابت پذیری در اقتصاد ایران (۹۲-۱۳۵۸)
        وحید منافی انور فرهاد خداداد کاشی جهانگیر بیابانی فاطمه پاسبان
        چکیده نرخ ارز واقعی، از جمله عواملی است که انحراف آن از مقادیر تعادلی و همچنین بی‌ثباتی در آن می‌تواند عملکرد اقتصاد کلان به ویژه رقابت‌پذیری کشورها را تحت تأثیر قرار دهد. نوسان های نرخ ارز واقعی نشان‌دهنده بی‌ثباتی وعدم قطعیت در روند قیمت‌های نسبی بین کشورهاست. این نو چکیده کامل
        چکیده نرخ ارز واقعی، از جمله عواملی است که انحراف آن از مقادیر تعادلی و همچنین بی‌ثباتی در آن می‌تواند عملکرد اقتصاد کلان به ویژه رقابت‌پذیری کشورها را تحت تأثیر قرار دهد. نوسان های نرخ ارز واقعی نشان‌دهنده بی‌ثباتی وعدم قطعیت در روند قیمت‌های نسبی بین کشورهاست. این نوسان ها موجب ایجاد فضایی بی‌ثبات و نامطمئن در اقتصاد می‌گردند. از سویی دیگر فراهم نمودن فضای رقابتی و ارتقای سطح رقابت‌پذیری ملی، زمینه‌ساز ورود به فرایند جهانی شدن است. رقابت‌پذیری از طریق حاکمیت بازار و شکل‌گیری فعالیت‌ها بر پایه مزیت نسبی و رقابتی حاصل می‌شود. هدف اصلی مقاله حاضر شناسایی عوامل موثر بر نرخ ارز واقعی و بررسی تأثیر آن‌ها بر شاخص رقابت‌پذیری در اقتصاد ایران است. نتیجه تخمین معادله ها به روش VAR نشان می دهد که در کوتاه مدت درآمدهای نفتی، نقدینگی و محصول ناخالص داخلی دارای تأثیر مثبت و کسری بودجه دارای تأثیر منفی بر نرخ ارز واقعی می‌باشند. در بلندمدت درآمدهای نفتی و کسری بودجه دارای تأثیر منفی و حجم نقدینگی و محصول ناخالص داخلی دارای تأثیر مثبت بر نرخ ارز واقعی هستند. بر اساس محاسبه‌ها پژوهش نرخ ارز واقعی در اقتصاد ایران از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۲ همواره در حال افزایش بوده و کاهش ارزش پول ملی به موازات آن باعث کاهش شاخص رقابت‌پذیری شده است. Abstract In every country the value of money is closely related to economic power, continual and stable growth of physical commodities and the more production stability would continue, the cost index is more steady.One country that has desirable and fast economic growth, as compared with other countries , its money will be strengthened. Growth of each economic factors such as gross domestic product and partial sale and employment result in demand increasing for that foreign currency and consequently its strengthening.On other hand, some policies can increase the international competition power for one country in clued micro economics and macro economics.The purpose of this research would be considering the change real exchange rate and its effects on the competition indices in Iran&rsquo;s economy during the period of 1979-2013 The equations are estimated by VAR test and using eviews6. Estimation results show that oil incomes and budget deficits had negative effects on real exchange rate, and GDP and liquidity had positive effects on real exchange rate. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2258 - تحلیل رابطه علی بین نرخ تورم و بیکاری در اقتصاد ایران
        تیمور محمدی عباسعلی ابونوری رویا محمد نژاد
        بیکاری، یکی از عارضه های مزمن اقتصاد ایران است. به‌طوری که نرخ آن همواره با نرخ طبیعی بیکاری فاصله ای قابل‌توجه دارد؛ اما طی سال های اخیر، سیاست هایی با اتکا به افزایش حجم نقدینگی برای تقویت اشتغال و کاهش بیکاری اتخاذشده‌اند که آثار تورمی در پی داشته اند. در این تحقیق ت چکیده کامل
        بیکاری، یکی از عارضه های مزمن اقتصاد ایران است. به‌طوری که نرخ آن همواره با نرخ طبیعی بیکاری فاصله ای قابل‌توجه دارد؛ اما طی سال های اخیر، سیاست هایی با اتکا به افزایش حجم نقدینگی برای تقویت اشتغال و کاهش بیکاری اتخاذشده‌اند که آثار تورمی در پی داشته اند. در این تحقیق تلاش می شود تا با احتساب عوامل مشترک موثر بر تورم دستمزدی و میزان بیکاری در قالب سیستم معادلات همزمان به تحلیل رابطه علی بین این دو متغیر بر مبنای رابطه منحنی فیلیپس پرداخته شود. دو مدل مورد برآورد قرار گرفتند که در یکی نرخ تورم دستمزدی هر دوره، تابعی از نرخ بیکاری همان دوره و نرخ تورم دستمزدی دوره قبل و در مدل دوم نرخ تورم هر دوره ،تابعی از تولید و دستمزدهای همان دوره و تورم دوره قبل می‌باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد رابطه منحنی فیلیپس طی دوره ۱۳۵۷ تا ۱۳۸۵ در ایران بر قرار می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2259 - آثار درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی ایران مبتنی بر شکست‌های ساختاری درون زا
        محسن مهرآرا
        ادبیات اقتصادی موجود نشان می دهد که افزایش قیمت نفت اثرات بازادارنده بر رشد اقتصادی کشورهای صنعتی داشته است در حالی که اثرات کاهش قیمت نفت بر اقتصاد این کشورها با اهمیت نبوده است. به عبارت دیگر اثر تکانه ای نفتی بر اقتصاد کشورهای صنعتی نامتقارن و غیر خطی می باشد. در این چکیده کامل
        ادبیات اقتصادی موجود نشان می دهد که افزایش قیمت نفت اثرات بازادارنده بر رشد اقتصادی کشورهای صنعتی داشته است در حالی که اثرات کاهش قیمت نفت بر اقتصاد این کشورها با اهمیت نبوده است. به عبارت دیگر اثر تکانه ای نفتی بر اقتصاد کشورهای صنعتی نامتقارن و غیر خطی می باشد. در این تحقیق می خواهیم فرضیه مذکور را برای یک اقتصاد صادرکننده نفت (ایران) مورد آزمون تجربی قرار دهیم. برای این منظور از متدولوژی هم انباشتگی گری گوری- هنسن (1996) استفاده خواهیم کرد که در آن شکست ساختاری در رابطه بلندمدت بصورت درون زا تعیین میشود. نتایج تحقیق نشان میدهد که در بلندمدت درآمدهای نفتی، آثار منفی بر رشد اقتصادی ایران داشته اند. به علاوه فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر اینکه در کوتاه مدت واکنش رشد اقتصادی نسبت به تکانه های نفتی نامتقارن و برای تکانه های کاهشی قیمت نفت شدیدتر است مورد تایید قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2260 - بررسی ابزارهای نوین تأمین مالی و راهکارهای اجرایی نمودن آن در بانک تجارت
        علی اسماعیل زاده حمیده امیری
        چکیده تحقیق حاضر در راستای مبانی تئوریک مبحث تأمین مالی به بررسی ابزارهای نوین تأمین مالی و راهکارهای اجرایی نمودن آن در بانک تجارت پرداخته است. هدف اصلی تحقیق شناسایی انواع ابزارهای نوین تأمین مالی در بانک تجارت است. جامعه آماری پژوهش حوزه ستادی، روسا و معاونین بانک ت چکیده کامل
        چکیده تحقیق حاضر در راستای مبانی تئوریک مبحث تأمین مالی به بررسی ابزارهای نوین تأمین مالی و راهکارهای اجرایی نمودن آن در بانک تجارت پرداخته است. هدف اصلی تحقیق شناسایی انواع ابزارهای نوین تأمین مالی در بانک تجارت است. جامعه آماری پژوهش حوزه ستادی، روسا و معاونین بانک تجارت و نمونه آماری پژوهش مصاحبه با۹۰ نفر کارشناس است. قلمرو زمانی مطالعه از شهریور ۱۳۹۲ تا پایان بهمن ۱۳۹۲ می‌باشد. در این تحقیق صکوک، اوراق رهنی، اوراق آتی، اوراق مشتقه، گواهی سپرده و اوراق مشارکت به عنوان ابزارهای نوین تأمین مالی انتخاب و بررسی شدند. برای دستیابی به هدف تحقیق پرسشنامه‌ای تدوین و از پاسخ‌دهندگان در مورد تأثیرات ابزارهای نوین و قابلیت اجرای آن‌ها در بانک تجارت سؤالاتی پرسیده شد. به این ترتیب شش فرضیه تدوین و داده‌های مرتبط از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شد. با بررسی فرضیه‌ها در این پژوهش از نرم‌افزار SPSS 18 تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد که از نظر پاسخ‌دهندگان تمامی ابزارهای نوین بانکی قابلیت اجرایی را دارا هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2261 - پیش‌بینی روند اقتصادی با شاخص‌های پیشرو در اقتصاد ایران
        اسفندیار جهانگرد علرضا فرهادی کیا
        در این پژوهش،به منظور پیش بینی اقتصادی،از روشهای متغیرهای پیشرو در اقتصاد ایران استفاده میکنیم.برای این منظور با توجه به تعاریف و روش های شناخته شده بین المللی و ویژگیهای اقتصاد ایران،شاخصهای ترکیبی آینده نگر و همزمان بر اساس روشNBER برای دوره بهار 1367 تا زمستان 1386 ر چکیده کامل
        در این پژوهش،به منظور پیش بینی اقتصادی،از روشهای متغیرهای پیشرو در اقتصاد ایران استفاده میکنیم.برای این منظور با توجه به تعاریف و روش های شناخته شده بین المللی و ویژگیهای اقتصاد ایران،شاخصهای ترکیبی آینده نگر و همزمان بر اساس روشNBER برای دوره بهار 1367 تا زمستان 1386 را با استفاده از داده های فصلی بانک مرکزی جمهوری محاسبه کرده و با استفاده از الگوهای ARMAالگوی اقتصادی تجربی برای پیش بینی دوره های اتی اقتصاد ایران را برآورد میکنیم.متغیرهای تاثیر گذار بر تولید ناخالص داخلی را با روشهای نظری،نموداری و آزمون همبستگی تعیین کرده که در بین انها،از متغیرهای ارزش افزوده بخش صنایع و معادن،هزینه های مصرفی بخش خصوصی،تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی،موجودی انبار،واردات کالا،صادرات نفت،شاخص قیمت مصرف کننده،نقدینگی،شاخص کل بورس سهام و کسری بودجه به عنوان متغیرهای تشکیل دهنده شاخص های ترکیبی استفاده شد.بر اساس نتایج حاصل از برآورد الگو پیش بینی می شود رونق به وجود امده از سالهای قبل نیز تا سال 1387 و سال 1388 کند خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2262 - بررسی روند مزیت نسبی صادرات خرمای ایران و صادرکنندگان اصلی جهان
        شهریار نصابیان سید جواد قریشی ابهری مونا آشتیانی
        برای اینکه در فرایند جهانی شدن اقتصاد بتوانیم سهم معقولی را به خود اختصاص داده و با گذشت زمان جایگاه خود را بهبود بخشیم باید مزیت های بالفعل کشور را شناسایی کرده تا در صحنه تجارت جهانی مزیت های مطلوب تری را کسب نماییم.بر همین اساس،در این پژوهش به بررسی وجود یا نبود وجود چکیده کامل
        برای اینکه در فرایند جهانی شدن اقتصاد بتوانیم سهم معقولی را به خود اختصاص داده و با گذشت زمان جایگاه خود را بهبود بخشیم باید مزیت های بالفعل کشور را شناسایی کرده تا در صحنه تجارت جهانی مزیت های مطلوب تری را کسب نماییم.بر همین اساس،در این پژوهش به بررسی وجود یا نبود وجود مزیت نسبی صادرات خرمای ایران و چهارده کشور دیگر(تونس،امارات متحده عربی،عربستان،پاکستان،فلسطین اشغالی،الجزایر ،عراق،عمان،مصر،فرانسه،مکزیک،آمریکا،هلند و آلمان) که به طور پیوسته در سالهای 1995(همزمان با شروع فعالیت سازمان تجارت جهانی) تا 2007،جز برترین صادرکنندگان خرمای جهان بودهاندفمی پردازیم.همچنین روند تغییرات مزیت نسبی صادراتی خرما و جایگاه و درجه رقابتی (مزیت نسبی( این پانزده کشور در دوره 1995-2007 را مورد بررسی قرار می دهیم.بدین منظور با بهره گیری از آمار سایت سازمان خواربار جهانی (F.A.O.) به محاسبه شاخصهای مزیت نسبی آشکار شده متقارن RSCA و کای دوX پرداخته ایم.نتایج این پژوهش نشان میدهد که با وجود شرایط و موقعیت خوب ایران در زمینه زیر کشت و تولید خرما در جهان،روند شاخص مزیت نسبی آشکار متقارن برای این کشور در طول دوره مورد بررسی با نوسان همراه بوده و تنها در چند سال اخر مطالعه به ثبات نسبی در این زمینه رسیده است،که در این خصوص باید توجه بیشتری شده و اقدامات اساسی صورت گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2263 - تأثیر امنیت اقتصادی بر فرآیند رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تأکید بر ایران
        احمد جعفری صمیمی شهرام اختیاری
        در این پژوهش به بررسی رابطه رشد اقتصادی و امنیت اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تکیه بر ایران پرداخته ایم.در دوره مخورد بررسی (1997-2005) نتایج برآورد مدل از روش داده های تابلویی نشان می دهد که متغیرهای رشد جمعیت،رشد نیروی کار،رشد سرمایه،سهم دولت در اقتصاد،نسبت چکیده کامل
        در این پژوهش به بررسی رابطه رشد اقتصادی و امنیت اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تکیه بر ایران پرداخته ایم.در دوره مخورد بررسی (1997-2005) نتایج برآورد مدل از روش داده های تابلویی نشان می دهد که متغیرهای رشد جمعیت،رشد نیروی کار،رشد سرمایه،سهم دولت در اقتصاد،نسبت سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی و امنیت اقتصادی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصاد داشته در حالی که متغیر نرخ تورم تاثیر منفی بر رشد اقتصاد در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی دارد.یافته ها نشان می دهد که رشد اقتصادی ایران در دوره از متوسط کشورهای عضو کنفرانس اسلامی بالاتر بوده است.از سوی دیگر،شاخص امنیت اقتصادی اایران در این دوره از متوسط شاخص امنیت اقتصادی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی کمتر بوده که نشان دهنده سطح پایین امنیا اقتصادی در ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2264 - آسیب شناسی مطالبات جاری در نظام بانکی ایران
        آزاده محرابیان رویا سیفی پور
        از نقطه نظر اقتصادی افزایش وام های بد و به دنبال آن مطالبات نکول شده می تواند زنگ خطری برای بحران نظام بانکی باشد. این پژوهش عوامل موثر بر شکل‌گیری مطالبات جاری و الزامات کاهش آن را در اقتصاد ایران بررسی می‌کند. این مهم با استفاده از مبانی نظری معمول، مطالعات تجربی، تجر چکیده کامل
        از نقطه نظر اقتصادی افزایش وام های بد و به دنبال آن مطالبات نکول شده می تواند زنگ خطری برای بحران نظام بانکی باشد. این پژوهش عوامل موثر بر شکل‌گیری مطالبات جاری و الزامات کاهش آن را در اقتصاد ایران بررسی می‌کند. این مهم با استفاده از مبانی نظری معمول، مطالعات تجربی، تجربه حاصل از کشورها برای کاهش مطالبات جاری، شرایط خاص ایران و مدل اقتصادسنجی مناسب انجام گرفته است. برآورد مدل به تفکیک بانک ها برای سال های 1380 تا 1393 حاکی از آن است که کاهش رشد اقتصادی، افزایش نرخ تورم و نرخ ارز و همچنین رفتار پرریسک بانک ها، رشد اعتبارات و اندازه بانک از متغیرهای مهم در شکل گیری مطالبات جاری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2265 - پیش‌بینی مصرف انرژی در بخش کشاورزی ایران
        ابراهیم عباسی
        امروزه تولید بخش کشاورزی به اندازه&lrm;ای به‌ نفت و مشتق های آن وابسته گردیده است که هرگونه خلل در تأمین انرژی مورد نیاز این بخش به&lrm;گونه&lrm;ای معنادار بر سطح تولید اثر می&lrm;گذارد. آمارها نشان می&lrm;دهند که میزان کل مصرف انرژی در بخش کشاورزی کشور طی سال&lrm;های چکیده کامل
        امروزه تولید بخش کشاورزی به اندازه&lrm;ای به‌ نفت و مشتق های آن وابسته گردیده است که هرگونه خلل در تأمین انرژی مورد نیاز این بخش به&lrm;گونه&lrm;ای معنادار بر سطح تولید اثر می&lrm;گذارد. آمارها نشان می&lrm;دهند که میزان کل مصرف انرژی در بخش کشاورزی کشور طی سال&lrm;های ۸۸-۱۳۷۰ از ۱/۳۳ میلیون بشکه معادل نفت خام به ۴/۴۳ حدود ۳/۱ برابر شده است. صرف‌نظر از وابستگی افزایش تولید به مصرف انرژی بیشتر، چگونگی رابطه میان افزایش تولید و افزایش مصرف انرژی و نیز هدایت مصرف های آتی در مسیرهای متعارف و معقول ضرورت خاصی دارد. در این مقاله برای پیش‌بینی مصرف انرژی‌بخش، نخست به پیش‌بینی میزان ارزش افزوده بخش بر اساس یک مدل ARIMA پرداخته و سپس با توجه به متوسط شدت انرژی دوره (۷/۰) و سناریوبندی تغییر شدت انرژی در سال&lrm;های آتی بر اساس یک سناریوی مرجع، سه سناریوی مطلوب و دو سناریوی نامطلوب، میزان مصرف انرژی‌بخش تا سال ۱۴۱۰ مورد پیش‌بینی قرار می&lrm;گیرد. با لحاظ کردن هزینه‌های اجتماعی ناشی از افزایش بی&lrm;رویه مصرف انرژی می&lrm;توان مشاهده نمود که چنانچه برنامه&lrm;های صرفه&lrm;جویی انرژی به&lrm;طور هدفمند به مورد اجرا گذاشته نشود، هرساله زیان‌های اقتصادی ناشی از مصرف بالای انرژی در این بخش، خسارت‌های زیست‌محیطی در اثر افزایش انتشار گازهای گلخانه&lrm;ای گسترش می‌یابد و این شرایطی است که برای انرژی‌های مصرفی یارانه نیز پرداخت می&lrm;گردد. به‌منظور بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش شدت آن در بخش کشاورزی باید راهکارهای مختلفی از جمله صرفه&lrm;جویی در استفاده از انرژی&lrm;های فسیلی و به&lrm;کارگیری انرژی&lrm;های نو مدنظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2266 - بررسی رابطه مالیات و رشد اقتصادی، مطالعه موردی ایران و کشورهای عضو اوپک و سازمان همکاری‌های اقتصادی (OPEC) و (OECD)
        ایوب فرامرزی مجید دشتبان فاروجی نادر حکیمی پور صادق علیپور امیر جباری
        درآمدهای مالیاتی، یکی از مهم‌ترین منابع تأمین مالی دولت‌ها در اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان به شمار رفته و به عنوان یک ابزار مؤثر جهت سیاست‌گذاری‌های مالی محسوب می‌شود. در این مطالعه نیز به بررسی رابطه بین مالیات و رشد اقتصادی در کشورهای ایران، کشورهای منتخب OECD و OPEC چکیده کامل
        درآمدهای مالیاتی، یکی از مهم‌ترین منابع تأمین مالی دولت‌ها در اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان به شمار رفته و به عنوان یک ابزار مؤثر جهت سیاست‌گذاری‌های مالی محسوب می‌شود. در این مطالعه نیز به بررسی رابطه بین مالیات و رشد اقتصادی در کشورهای ایران، کشورهای منتخب OECD و OPEC پرداخته شده است. نتایج این مقاله برای ایران طی سال‌های ۸۹-۱۳۴۲ حکایت از آن دارد که هیچ رابطه تعادلی بلندمدت بین مالیات و رشد اقتصادی برای ایران وجود نداشته است. نتایج این مقاله همچنین در ۲۶ کشور عضو OECD طی دوره ۲۰۱۱- ۱۹۹۸ نشان می‌دهد که یک رابطه تعادلی بلندمدت و یک رابطه علی بین مالیات و رشد اقتصادی وجود داشته و مالیات در این کشورها تأثیر منفی بر رشد اقتصادی داشته است؛ اما همین بررسی در کشورهای منتخب اوپک طی سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۱ و با استفاده از آزمون‌های هم جمعی پدرونی و کائو نشان می‌دهد که هیچ رابطه تعادلی بلندمدت و هم‌جمعی بین مالیات و رشد اقتصادی وجود نداشته و مالیات تأثیری بر رشد اقتصادی این کشورها نداشته است که این امر نیز در واقع نشان‌دهنده اتکای اقتصاد این کشورها به درآمدهای نفتی می‌باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2267 - بررسی روش‌های تأمین مالی پروژه‌ها در بخش بالادستی صنعت نفت ایران
        ابراهیم عباسی سید ایمان مصطفوی
        چکیده این پژوهش تلاشی در جهت معرفی یک روش تأمین مالی مناسب در بخش بالادستی صنعت نفت ایران می‌باشد، به این منظور در جهت انتخاب روش‌های مناسب تأمین مالی پروژه‌ها در صنعت مزبور با توجه به قوانین و ساختارهای سیاسی و بررسی موانع موجود و ارائه راهکارهایی جهت مرتفع نمودن آن چکیده کامل
        چکیده این پژوهش تلاشی در جهت معرفی یک روش تأمین مالی مناسب در بخش بالادستی صنعت نفت ایران می‌باشد، به این منظور در جهت انتخاب روش‌های مناسب تأمین مالی پروژه‌ها در صنعت مزبور با توجه به قوانین و ساختارهای سیاسی و بررسی موانع موجود و ارائه راهکارهایی جهت مرتفع نمودن آن‌ها، سه گزینه امتیازی، مشارکت در تولید و بیع متقابل مورد بررسی قرارگرفته و با استفاده از مدل سلسله مراتبی (AHP) باهم مقایسه شده و در راستای آن، مباحث مرتبط با موضوع تشریح گردیده است. معیارهای تصمیم‌گیری برای انعقاد قراردادها در بخش بالادستی صنایع نفت و گاز به دو دسته کلی زیر تقسیم‌بندی شده‌اند:معیارهای قبل از عقد قرارداد، معیارهای درون قرارداد. جهت مقایسه سه نوع روش قرارداد طی سه مرحله تکمیل پرسشنامه توسط افراد متخصص و صاحب‌نظر در صنعت نفت و به‌کارگیری نرم‌افزار EC از معیارهای درون قرارداد استفاده گردیده است و برای انتخاب آن‌ها به روش علمی دلفی عمل شده است. این مقاله نشان می‌دهد که میزان ارجحیت تصمیم گیران برای روش‌های تأمین مالی در میادین مستقل و برای روش‌های بیع متقابل، مشارکت در تولید و امتیازی به ترتیب ۳/۶۳ ، ۴/۲۵ و ۲/۱۱ بوده و درمیادین مشترک ۴۵ ، ۴۹ و ۶ می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2268 - ارزیابی آثار هدفمندی یارانه‏ها و بازار بدهی بخش دولت بر اقتصاد ایران (رویکرد تعادل عمومی)
        علی اکبر خسروی نژاد سجاد بر خورداری زوار پرمه
        از موضوعات مهمی که اقتصاد ایران طی دهه اخیر با آن مواجه بوده است، افزایش سطح یارانه ها و تحریف قیمت ها بوده است. این مقاله به دنبال تحلیل آثار هدفمندی یارانه حامل های انرژی بر بخش صنعت و معدن است. برای این منظور از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه استفاده شده است. تحلیل در چکیده کامل
        از موضوعات مهمی که اقتصاد ایران طی دهه اخیر با آن مواجه بوده است، افزایش سطح یارانه ها و تحریف قیمت ها بوده است. این مقاله به دنبال تحلیل آثار هدفمندی یارانه حامل های انرژی بر بخش صنعت و معدن است. برای این منظور از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه استفاده شده است. تحلیل در سطح بخشی صورت گرفته است. در سطح بخشی، از ترکیب افزایش های قیمت حامل های انرژی، نرخ ارز و نرخ تعرفه در مجموع هشت سناریو مورد توجه قرار گرفته است. در سناریو افزایش توام قیمت حامل های انرژی (4 سناریو) اشتغال نیروی کار در بخش های معدن و خدمات افزایش و در بخش های کشاورزی و صنعت کاهش می یابد. تولید بخش های صنعت، معدن و خدمات در هر چهار سناریو افزایش خواهد یافت. در هر چهار سناریو صادرات بخش کشاورزی کاهش ولی صادرات بخش های صنعت، معدن و خدمات افزایش می یابد. در سناریو افزایش توام قیمت حامل های انرژی و افزایش 81 درصدی نرخ ارز، تغییرات اشتغال برای بخش های خدمات و معدن افزایشی است اما میزان اشتغال در بخش های صنعت و کشاورزی کاهش می یابد. از مقایسه نتایج مشاهده می شود که افزایش نرخ ارز در کنار افزایش قیمت حامل های انرژی بخشی از اثرات منفی افزایش قیمت ها بر صادرات را جبران نموده و همچنین بخشی از اثرات منفی افزایش قیمت حامل های انرژی بر تولید را نیز جبران می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2269 - بررسی تاثیر تورم و شاخص بورس اوراق بهادار بر سودآوری بانکی (مطالعه موردی بانکهای کارآفرین، اقتصاد نوین و سامان)
        رضا رحیمی علی اکبر باغستانی
        10.30495/fed.2023.707987
        چکیدهبانک‌ها از جمله واحدهای اقتصادی هستند که در اثر بروز شوک‌ها متضرر می‌شوند. زیرا منابع و مصارف آنها از طریق تاثیر شوک‌های غیرمنتظره اقتصادی تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این مطالعه به بررسی و تجزیه و تحلیل اثرات تورم و تغییرات شاخص بورس اوراق بهادار بر سودآوری سه بانک منت چکیده کامل
        چکیدهبانک‌ها از جمله واحدهای اقتصادی هستند که در اثر بروز شوک‌ها متضرر می‌شوند. زیرا منابع و مصارف آنها از طریق تاثیر شوک‌های غیرمنتظره اقتصادی تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این مطالعه به بررسی و تجزیه و تحلیل اثرات تورم و تغییرات شاخص بورس اوراق بهادار بر سودآوری سه بانک منتخب کارآفرین، اقتصاد نوین و سامان طی دوره 95-1384 با استفاده از داده‌های تابلویی پرداخته است. نتایج آزمون لیمر در سطح معناداری کمتر ازپنج درصد نشان داد که با اطمینان 95% امکان برآورد مدل با استفاده از روش پانل دیتا تأیید می شود. به منظور تشخیص وجود اثرات ثابت یا وجود اثرات تصادفی از آزمون هاسمن استفاده شد. نتایج آزمون هاسمن نشان داد که مدل تحقیق از نوع پانل دیتا با اثرات ثابت می‌باشد. نتایج برآورد مدل حاکی از آن است که رشد اقتصادی و رشد شاخص بورس اوراق بهادار تاثیر مثبت و معناداری بر سودآوری بانک‌های منتخب دارند. از طرفی افزایش سطح عمومی قیمت‌ها (تورم) سودآوری بانک‌ها را کاهش داده است. از این رو پیشنهاد می‌شود، بخش‌های تولیدی نظیر کشاورزی و صنعت در اولویت تامین مالی توسط بانک‌ها قرار گیرد. تا رشد اقتصادی از طریق افزایش طرف عرضه‌ی اقتصاد تحقق یافته و سودآوری بانک‌ها هم بواسطه رشد اقتصادی و هم کاهش تورم تقویت شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2270 - Pricing Unemployment Insurance in Iran
        رضا افقی رامیار ابن عباس
        Abstract Employees always concern about losing their job, or in other word, losing their income resources. For this purpose, governments require strong protection system for covering these concerns. The Unemployment Insurance (UI) program&rsquo;s can be used for achiev چکیده کامل
        Abstract Employees always concern about losing their job, or in other word, losing their income resources. For this purpose, governments require strong protection system for covering these concerns. The Unemployment Insurance (UI) program&rsquo;s can be used for achieving this goal. Based on article five of Iranian unemployment Insurance law, premium is four percent of employee&rsquo;s salary while employer and government&rsquo;s contribution is four percent and one percent, respectively. Hence, there are great concerns about the financial pressure on the government regarding implementing this law. In this paper, we price UI based on the insurance history of employee and the duration of being unemployed. We use the Weibull distribution for finding duration of unemployment, and finally equivalence principle applied for finding the fair UI premium rate. Our findings indicate that the UI rate is less than 4% which is lower than current UI rate in Iran which has been set by law. Consequently, government&rsquo;s contribution can be eliminated which reduces concerns about providing required budget by the government. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2271 - ارزیابی مقایسهای سطح بهینه ظرفیت تولیدی صنایع کارخانهای برترایران
        مهران حافظی بیرگانی علیرضا دقیقی اصلی محمد قلی یوسفی تیمور محمدی
        10.30495/fed.2022.697607
        چکیدهاین مقاله به بررسی ، ارزیابی مقایسهای سطح بهینه ظرفیت تولیدی صنایع کارخانهای برتر در کشور ایران می پردازد. در این &lrm;مقاله پنج صنعت مختلف که بعنوان صنایع پیشرو در زمینه تولید مورد مقایسه قرار گرفته است این صنایع عبارتند از:(شیمیایی، &lrm;فلزات اساسی، فرآوردهای نف چکیده کامل
        چکیدهاین مقاله به بررسی ، ارزیابی مقایسهای سطح بهینه ظرفیت تولیدی صنایع کارخانهای برتر در کشور ایران می پردازد. در این &lrm;مقاله پنج صنعت مختلف که بعنوان صنایع پیشرو در زمینه تولید مورد مقایسه قرار گرفته است این صنایع عبارتند از:(شیمیایی، &lrm;فلزات اساسی، فرآوردهای نفتی، طلا و جواهرات، سنگ)، به منظور تعیین سطح بهینه ظرفیت تولید در صنایع کارخانهای برتر با &lrm;کد دو رقمی ISIC.Rev.2 و ISIC.Rev.3 از تابع هزینه ترانسلوگ استفاده شد. بهینگی تولید، برابری کشش مقیاس یا کشش &lrm;هزینه(معکوس کشش مقیاس) با یک است. برای به دست آوردن سطح بهینه تولید، ابتدا از برابری کشش مقیاس یا کشش هزینه با &lrm;یک، یک سطح تولید به دست آمد که طبیعتاً شرط اول را تامین میکند سپس به منظور بررسی تحقیق شرط دوم در تولید به دست &lrm;آمد. نتایج حاصل از تحلیل مقایسهای صنایع برتر نشان داد که ظرفیت تولید در بخش صنایع مواد شیمیایی مقدار ظرفیت تولید &lrm;بهینه برابر با 598647 میلیون ریال بود. متوسط ارزش ستانده واقعی هر بنگاه صنعتی در بخش تولید صنایع شیمیایی &lrm;&lrm;1107497میلیون ریال در سال است، بنظر میرسد که بنگاههای تولید این بخش از ظرفیت خود بالاتر تولید کردهاند. و از ظرفیت &lrm;بهینه خود نهایت استفاده کردهاند. میزان استفاده از ظرفیت در اینجا 185 درصد تخمین زده شد. مقدار ظرفیت تولید بهینه &lrm;فرآوردههای نفتی برابر با 34921 میلیون ریال است. متوسط ارزش ستانده واقعی هر بنگاه صنعتی در بخش تولید فرآوردههای &lrm;نفتی 57270 میلیون ریال در سال است، بنظر میرسد که بنگاههای تولید این بخش از ظرفیت خود به نحوه بهینهتری استفاده &lrm;کردهاند. میزان استفاده از ظرفیت 164 درصد تخمین زده شد. سطح تولید واقعی فلزات اساسی 574212 میلیون ریال در سال بوده &lrm;است، که بیانگر نقطه حداقل حداقل کننده تابع هزینه متوسط کل است. متوسط ارزش ستانده واقعی هر بنگاه صنعتی در بخش تولید &lrm;فلزات اساسی193509ریال در سال است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2272 - تعیین عوامل مؤثر بر ناکارایی هزینه در بانک‌ها (مطاله موردی: بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)
        مهرداد نعمتی سید علی اکبر طباطبایی
        هدف تحقیق حاضر بررسی تعیین عوامل مؤثر بر ناکارایی هزینه در بانک‌های خصوصی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه بانک‌های خصوصی کشور می‌باشد که با توجه به در دسترس بودن اطلاعات و داده‌های موردنیاز در بازه زمانی سال های 1388 تا 1393 تعداد 9 بانک (اقتصاد نوین، پارسیان، پاسارگاد، چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر بررسی تعیین عوامل مؤثر بر ناکارایی هزینه در بانک‌های خصوصی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه بانک‌های خصوصی کشور می‌باشد که با توجه به در دسترس بودن اطلاعات و داده‌های موردنیاز در بازه زمانی سال های 1388 تا 1393 تعداد 9 بانک (اقتصاد نوین، پارسیان، پاسارگاد، سامان، سرمایه، تجارت، ملت، رفاه کارگران و صادرات ایران) انتخاب شده‌اند. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که بانک های موجود در نمونه به طور متوسط ناکارایی 69.5 درصدی را تجربه می‌کنند. عوامل خاص هر شرکت نقش پررنگ‌تری نسبت به متغیرهای رشد اقتصادی و تورم در ارتباط با ناکارایی هزینه در بانک‌ها ایفا می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2273 - بررسی همبستگی بین قیمت نفت خام و بازار سهام در ایران: رویکرد گارچ چندمتغیره و موجک
        نسیم امین خرازیان رویا آل عمران رسول برادران حسن زاده امیرعلی فرهنگ
        10.30495/fed.2023.705595
        چکیده هدف مقاله حاضر بررسی همبستگی شاخص کل بورس و قیمت نفت برنت در بازه هفتگی از شهریور 1388 تا آذرماه 1399 است. در این راستا از رویکرد DCC-GARCH و رویکرد موجک پیوسته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که همبستگی بین دو شاخص مورد بررسی تحت تاثیر شرایط اقتصادی و س چکیده کامل
        چکیده هدف مقاله حاضر بررسی همبستگی شاخص کل بورس و قیمت نفت برنت در بازه هفتگی از شهریور 1388 تا آذرماه 1399 است. در این راستا از رویکرد DCC-GARCH و رویکرد موجک پیوسته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که همبستگی بین دو شاخص مورد بررسی تحت تاثیر شرایط اقتصادی و سیاسی جامعه تغییر می کند. همچنین این وضعیت تحت تاثیر شرایط پاندمی کرونا از بهمن 1398 تا آردیبهشت 1399 قرار دارد به طوریکه در این بازه زمانی همبستگی بین دو شاخص منفی و در بازه قبل و بعد از این مدت مثبت است. نتایح حاصل از رویکرد موجک نیز نشان می دهد وابستگی بین جفت بازار مورد بررسی در کوتاه مدت پایین و در برخی دوران در میان مدت و بلند مدت وابستگی بالاتر است. از اینرو به سرمایه گذاران توصیه می شود بسته به افق زمانی مورد بررسی و شرایط اقتصادی و سیاسی کشور اقدام به سرمایه گذاری در این دو بازار نمایند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2274 - محاسبه شاخص شرایط مالی با روش تحلیل مولفه اصلی در ایران
        زهرا حائری نسب کیومرث سهیلی شهرام فتاحی
        10.30495/fed.2024.709343
        چکیده در چند سال گذشته شاخص شرایط مالی یک شاخص مهم جهت مشخص کردن وضعیت هر کشور می باشد. شاخص شرایط مالی را میتوان به عنوان وضعیت فعلی متغیرهایی تعریف کرد که بر وضعین اینده اقتصاد تاثیر میگذارند. شاخص شرایط مالی شاخص خلاصه شده ای از متغیرهای مالی می باشد که برای پیش بین چکیده کامل
        چکیده در چند سال گذشته شاخص شرایط مالی یک شاخص مهم جهت مشخص کردن وضعیت هر کشور می باشد. شاخص شرایط مالی را میتوان به عنوان وضعیت فعلی متغیرهایی تعریف کرد که بر وضعین اینده اقتصاد تاثیر میگذارند. شاخص شرایط مالی شاخص خلاصه شده ای از متغیرهای مالی می باشد که برای پیش بینی وضعیت اقتصادی یک کشور موثر میباشد. هدف از مقاله حاضر، تعیین و محاسبه شاخص شرایط مالی برای کشور ایران با استفاده از روش تحلیل مولفه اساسی و داده های سری زمانی از سال1370-1399 می باشد. نتایج محاسبه شاخص شرایط مالی نشان می دهد که کانال اعتباری نسبت به سایر کانالها وزن بیشتری را به خود اختصاص داده و این امر اهمیت حجم اعتبارات در براورد شاخص شرایط مالی کشور را طی این مدت زمان در تحقیق نشان میدهد. پس از ان کانال دارایی یعنی شاخص قیمت سهام و شاخص مسکن بیشترین وزن را دارند. در این میان کانال نرخ ارز و نرخ بهره کمترین وزن را دارا میباشند. از این رو بانک مرکزی می تواند در سیاست گذاری پولی رویکرد اینده نگر را اتخاذ نماید به طوری که با تغییر رویکرد گذشته نگر خود در تصمیمات سیاست پولی درستترین عکس العمل را نشان دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2275 - سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام‏ بانکی ایران (آزمون درون‌زایی پول در مقابل برون‌زایی پول)
        محمدرضا فعال نصیری رامین خوچیانی حمید آسایش سید حسین سجادی فر
        10.30495/fed.2022.694718
        چکیدههدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران است. برای این منظور ابتدا آزمون درون‌زایی در مقابل برون‌زایی پول با بررسی دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان مورد آزمون قرار گرفت و در ادامه اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حج چکیده کامل
        چکیدههدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران است. برای این منظور ابتدا آزمون درون‌زایی در مقابل برون‌زایی پول با بررسی دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان مورد آزمون قرار گرفت و در ادامه اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران با رویکرد آستانه‌ای (STAR) و براساس داده‌های فصلی سال‌های 1379&minus; 1397 برآورد گردید. نتایج مدل گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی نشان از تائید دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان برای اقتصاد ایران هست، اما درجه درون‌زایی پول در ایران کامل نیست، بنابراین نقش بانک مرکزی هم از طریق پایه پولی و هم ضریب فزاینده بر عرضه پول مهم است. همچنین برآورد نتایج مدل (STAR) نشان میدهد؛ متغیرهای نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم، بحران‌های مالی جهانی تأثیر منفی و متغیرهای قیمت نفت، نقدینگی، نرخ سود سپرده بانکی و تسهیلات بانکی تأثیر مثبت بر حجم کل سپرده‌های بانکی دارند. با توجه به نتایج؛ یکی از چالش‌هایی که در شبکه بانکی ایران وجود دارد، مدیریت دولتی بانک‌ها هست، لذا سیاست‌های پولی به‌عنوان منبع تأمین مالی و منشأ رانت است، بنابراین پیشنهاد می‌شود در جهت افزایش ایجاد نقدینگی بانک‌ها و هدایت آن به بخش حقیقی اقتصاد، قوانینی در جهت کاهش دخالت دولت در بانک‌های خصوصی و دولتی، برای بهبود فضای رقابتی و بانکی کشور تدوین گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2276 - ارائه چارچوبی برای گزارشگری مالی بانک‌ها در ایران با رویکرد بانکداری اسلامی
        مرتضی درویشی رضا نظری بهمن بنی مهد مهدی مرادزاده فرد
        10.30495/fed.2023.698851
        چکیدهبه منظور ارائه چارچوبی برای گزارشگری مالی بانک‌ها در ایران با نظر به ویژگی‌های حاکم بر سیستم بانکی از روش پژوهش کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه‌پردازی زمینه بنیان استفاده شد. در ابتدا با اخذ نظرات خبرگان حرفه حسابداری و حسابرسی به بررسی عوامل تأثیرگذار بر کیفیت گزارشگ چکیده کامل
        چکیدهبه منظور ارائه چارچوبی برای گزارشگری مالی بانک‌ها در ایران با نظر به ویژگی‌های حاکم بر سیستم بانکی از روش پژوهش کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه‌پردازی زمینه بنیان استفاده شد. در ابتدا با اخذ نظرات خبرگان حرفه حسابداری و حسابرسی به بررسی عوامل تأثیرگذار بر کیفیت گزارشگری در سیستم بانکی ایران پرداخته شد. در ادامه مدلی شامل شرایط علّی، عوامل مداخله‌گر و راهبردهای مربوط به کیفیت گزارشگری و پیامدهای آن ارائه گردید. اصلاح ساختار عملیات نظام بانکی، اصلاح ساختار نظارتی بانک مرکزی، آموزش کارکنان، ایجاد ابزارهای اسلامی جدید، اعمال نظارت شرعی، اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا، ایجاد ابزارهای سیاست پولی منطبق با شریعت و پیاده‌سازی ضوابط فقهی به‌عنوان مهم‌ترین متغیرهای زمینه‌ساز و عادت، نظریات متفاوت فقها، سفته‌بازی، صوری بودن فعالیت‌ها، ضعف‌های قانونی، ضعف در نظارت شرعی، هزینه بر بودن، مقولة ربا، تفارق قلمرو مباحث دینی با مباحث علمی و تعارض میان نظریه‌های اقتصاد اسلامی و نظریه‌های متعارف اقتصادی به‌عنوان مهم‌ترین متغیرهای بازدارنده شناخته شد. همچنین بهترین روش برای ارائه بهینة حقوق صاحبان سپرده، دسته‌بندی سپرده‌گذاران در طبقه‌ای جداگانه همانند حقوق صاحبان سهام تشخیص داده شد و به‌منظور تحقق عدالت و دستیابی سپرده‌گذاران به حقوق حقه، تبعیت این طبقه از تئوری مالکیت عنوان شد. نتایج معنی‌داری در پیاده‌سازی گزارشگری مالی بانک‌ها در ایران با رویکرد بانکداری اسلامی به دست آمدکه در صورت پیاده سازی مراتب منجر به بهبود عدالت، توزیع مناسب ثروت، بهبود عملکرد، امنیت شغلی، رعایت شرع، ساختار مناسب نظام بانکی، توسعه پایدار اقتصادی و در نهایت اخلاق اسلامی خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2277 - بررسی رابطه آزادی اقتصادی و رفاه اجتماعی در ایران بر اساس شاخص آمارتیاسن از رفاه اجتماعی
        محمد جواد مهدی زاده راینی حمید محمدی ماشالله سالارپور سامان ضیایی
        10.30495/fed.2022.691511
        چکیدهیکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقای رفاه اجتماعی است. ازجمله عوامل مؤثر بر رفاه آزادی اقتصادی است. به این صورت که آزادی اقتصاد از طریق به‌کارگیری مجموعه ای از راه کارها به دنبال دست‌یابی به برخی اهداف است که از طریق این اهداف سطح رفاه افزا چکیده کامل
        چکیدهیکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقای رفاه اجتماعی است. ازجمله عوامل مؤثر بر رفاه آزادی اقتصادی است. به این صورت که آزادی اقتصاد از طریق به‌کارگیری مجموعه ای از راه کارها به دنبال دست‌یابی به برخی اهداف است که از طریق این اهداف سطح رفاه افزایش یابد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه آزادی اقتصادی و رفاه اجتماعی در ایران با استفاده از مدل خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) انجام گرفته است. پژوهش حاضر براساس داده‌های فصلی طی دوره 1397-1380 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اثر افزایش آزادی اقتصادی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 105/0 درصد افزایش می یابد. و افزایش درآمد سرانه، شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 142/0 درصد افزایش می دهد. اثر افزایش نرخ بیکاری به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 122/0- درصد کاهش می دهد. اثر افزایش میزان تحصیلات دانشگاهی به میزان یک درصد، افزایش 283/0 شاخص رفاه اجتماعی را به دنبال داشت. همچنین با افزایش جمعیت بالای 65 سال شاخص رفاه اجتماعی به میزان 673/0- درصد کاهش می یابد. اثر افزایش اندازه دولت نیز شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 427/0- کاهش می دهد. در نهایت اثر افزایش درآمدهای مالیاتی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 361/0 درصد افزایش می یابد. با توجه به نتایج می توان گفت آزادی اقتصادی می تواند با از بین بردن محدودیت ها و محدودیت های مربوط به پیگیری های اقتصادی، شاخص رفاه اجتماعی و برابری را افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2278 - بررسی اثرات شاخص بانک های سرمایه گذاری بر حجم معاملات بازار های اولیه و ثانویه بورس ایران
        عباس پاپی زاده پالنگان نعمت فلیحی شهریار نصابیان
        10.30495/fed.2023.698855
        چکیدهبانک سرمایه‌گذار یک سازمان مالی است که بین شرکت انتشاردهنده اوراق بهادار و جامعه خریدار نقش واسطه ایفا می کند؛ و ازآنجاکه تأمین مالی بیشتر شرکت ها از طریق انتشار اوراق بهادار صورت می گیرد و این روش سهم بسزایی در توسعه نظام تأمین مالی کشور دارد، بررسی نقش بانک های س چکیده کامل
        چکیدهبانک سرمایه‌گذار یک سازمان مالی است که بین شرکت انتشاردهنده اوراق بهادار و جامعه خریدار نقش واسطه ایفا می کند؛ و ازآنجاکه تأمین مالی بیشتر شرکت ها از طریق انتشار اوراق بهادار صورت می گیرد و این روش سهم بسزایی در توسعه نظام تأمین مالی کشور دارد، بررسی نقش بانک های سرمایه‌گذاری در فرآیند انتشار اوراق بهادار بسیار مهم می نماید. هدف اصلی این مقاله؛ شناسایی شاخص های بانک های سرمایه گذاری در بخش های دولتی و خصوصی بر شاخص قیمت بورس می باشد. قلمرو زمانی تحقیق در بازه 1390 الی 1400 می باشد، برای جمع‌آوری اطلاعت آماری از داده های بازار اولیه، بازار ثانویه و تأمین مالی (تأمین سرمایه امید، تأمین سرمایه امین، تأمین سرمایه بانک مسکن، تأمین سرمایه بانک ملت، تأمین سرمایه تمدن، تأمین سرمایه سپهر، تأمین سرمایه کاردان، تأمین سرمایه لوتوس پارسیان، تأمین سرمایه نوین) به‌عنوان شاخص های تأثیرگذار بانک های سرمایه گذاری و میزان سرمایه گذاری کوتاه بانک های سرمایه گذاری و شاخص قیمت بورس استفاده‌شده است. روش تجزیه‌و تحلیل این پژوهش مدل اقتصادی سنجی خود رگرسیونی (پنل ور) می باشد. با استفاده آزمون فیشر و آزمون هم انباشتگی جوهانسن ایستایی و روابط بلندمدت متغیرها مورد بررسی قرار گرفت نشان داده شد همه متغیرها در سطح صفر ایستا نبودند و با یک‌بار تفاضل گیری ایستا شدند و بر اساس نتایج آماره اثر و حداکثر مقدار ویژه دو رابطه بلندمدت در سطح 0.95 بین متغیرها وجود دارد. در ادامه با استفاده تحلیل شوک ها و تجزیه واریانس نشان داده شد از بین شاخص های تأثیرگذار بانک های سرمایه گذاری (عرضه اولیه) در بخش بانک های دولتی و خصوصی بیشترین تأثیر بر شاخص قیمت بورس می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2279 - سناریوهای نظم منطقه خاورمیانه تا سال 2030 با تاکید بر کنشگری ایران و عربستان
        زاهد غفاری هشجین ایوب نیکونهاد
        بعد ازپیروزی انقلاب اسلامی، یکی از مدل‌های نظم منطقه‌ای در خاورمیانه،رقابت بین دو نظم انقلابی‌گری با محوریت جمهوری اسلامی ایران و نظم غرب‌گرا با محوریت آمریکا و بازیگری عربستان وهمپیمانان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن بوده است.ولی با توجه به سیال بودن و پرشتاب بودن تحولات د چکیده کامل
        بعد ازپیروزی انقلاب اسلامی، یکی از مدل‌های نظم منطقه‌ای در خاورمیانه،رقابت بین دو نظم انقلابی‌گری با محوریت جمهوری اسلامی ایران و نظم غرب‌گرا با محوریت آمریکا و بازیگری عربستان وهمپیمانان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن بوده است.ولی با توجه به سیال بودن و پرشتاب بودن تحولات در این منطقه،ظهور بازیگران رسمی و غیررسمی جدید، محیط پیچیده و آشوبناک منطقه و به تبع آن، وجود عدم قطعیت‌های متعدد نمی‌توان از تثبیت کامل این الگوی نظم دوقطبی در منطقه خاورمیانه سخن به میان آورد و ممکن است نظم منطقه‌ای خاورمیانه در دهه آینده دستخوش دگرگونی‌های بسیاری شود.پژوهش پیش روی درصدد پاسخگویی به این پرسش اصلی است که سناریوهای آینده نظم منطقه‌ای خاورمیانه تا سال 2030 چگونه خواهند بود و سناریوی مطلوب برای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در ذیل این الگوهای نظم منطقه‌ای کدام است؟ در پاسخ به سوالات از روش شناسایی و تحلیل پیشران‌های اثرگذار بر شکل‌دهی به نظم منطقه‌ای و همچنین شناسایی شگفتی سازها و نشانک های ضعیف از طریق مصاحبه خبرگان واز طریق نرم افزار میک مک استفاده شده است. یافته های پژوهش منطبق بر اثرگذاری پیشران‌های کلیدی و تحلیل بلوک بندی های قدرت در این منطقه بیانگرآن است که طیف وسیعی از سناریوها را می‌توان درخصوص نظم منطقه‌ای خاورمیانه مطرح ساخت اما مطلوب‌ترین نظم برای ایران هژمونی نظم انقلابی گری و محتمل‌ترین سناریو برای جمهوری اسلامی، تداوم سناریوی موازنه قوا در این منطقه است.در مقابل مطلوبترین سناریو برای نظم غرب‌گرا هژمونی نظم غربی-سلفی(بامحوریت عربستان سعودی) و محتمل ترین سناریو برای نظم غرب‌گرا نیز تداوم سناریوی نظم موازنه قواست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2280 - دلایل خروج آمریکا از برجام از منظر رئالیسم نئوکلاسیک
        اکرم صالحی محمدرضا دهشیری رحمت حاجی مینه
        برجام یکی از اتفاقات حقوقی و بین المللی مهم در تاریخ روابط بین الملل محسوب میشود. این توافق بین المللی که نتیجه دو سال مذاکرات رسمی و فشرده بود، بین ایران و گروه 1+5 در شهر وین منعقد شد. در پی امضای این سند، قطعنامه 2231 شورای امنیت به تصویب رسید که براساس آن، کشورهای ا چکیده کامل
        برجام یکی از اتفاقات حقوقی و بین المللی مهم در تاریخ روابط بین الملل محسوب میشود. این توافق بین المللی که نتیجه دو سال مذاکرات رسمی و فشرده بود، بین ایران و گروه 1+5 در شهر وین منعقد شد. در پی امضای این سند، قطعنامه 2231 شورای امنیت به تصویب رسید که براساس آن، کشورهای امضاکننده برجام، موظف به اجرای کامل تعهدات مندرج در آن شدند. اما طولی نکشید که ریاست جمهوری جدید آمریکا دونالد ترامپ ناسازگاری خود با این توافق را آشکار ساخت و از برجام خارج شد. ازاین رو این پژوهش در صدد است تا به این پرسش پاسخ دهد که دلایل خروج آمریکا از برجام چیست؟ در پاسخ به این پرسش با درنظرگرفتن سطوح مختلف تحلیل که برگرفته از رویکرد رئالیسم نئوکلاسیک است، این فرضیه مورد آزمون قرار میگیرد که خروج ترامپ از برجام را میتوان در سطوح فردی: ویژگیهای شخصیتی ترامپ، ملی: رویکرد یکجانبه گرایانه برآمده از دکترین "نخست آمریکا" و سیستمی: حمایت از متحدان منطقه ای و تحکیم موقعیت هژمونیک آمریکا مورد بررسی قرارداد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و اینترنتی است. همچنین استفاده از نظریه رئالیسم نئوکلاسیک برای بررسی علل خروج آمریکا از برجام، بدعت پژوهش حاضر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2281 - تبیین هویتی از ساختار تخاصم در روابط ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران
        فاضل فیضی
        DOR:20.1001.1.24234974.1399.13.4.3.9
        وقوع انقلاب اسلامی ایران در بهمن ۱۳۵۷، رویدادی بود که گفتمان هویت بخش آن در سیاست خارجی( گفتمان آرمانگرایی انقلابی) مبتنی بر عناصر گفتمانی استقلال، مبارزه با امپریالیسم و قدرتهای استعماری، استکبارستیزی و حمایت از جنبشهای آزادیبخش بود. قاعدتا شکل گیری چنین گفتمانی در کشو چکیده کامل
        وقوع انقلاب اسلامی ایران در بهمن ۱۳۵۷، رویدادی بود که گفتمان هویت بخش آن در سیاست خارجی( گفتمان آرمانگرایی انقلابی) مبتنی بر عناصر گفتمانی استقلال، مبارزه با امپریالیسم و قدرتهای استعماری، استکبارستیزی و حمایت از جنبشهای آزادیبخش بود. قاعدتا شکل گیری چنین گفتمانی در کشور و منطقه ای که جزیره ثبات آمریکا تلقی می شد، با اهداف و منافع این کشور هماهنگی نداشت. به گونه ای که با تسخیر سفارت این کشور بعنوان لانه جاسوسی از سوی دانشجویان پیرو خط امام(ره)، ایالات متحده ضمن قطع روابط دیپلماتیک خود با ایران، طیفی از اقدامات خصمانه را علیه ایران اتخاذ کرد که تا کنون نیز بعد از گذشت چهل سال ادامه داشته است. در این تحقیق ضمن بازشناسی موانع تحول روابط دو کشور، تضاد منافع آنها را از منظر هویت و هنجارهای مقوم هویت که مورد تاکید نظریه سازه انگاری در روابط بین الملل است، بررسی نموده و بیان می نماییم که اگر چه در برهه هایی در موضوعات مشخص و معین، مذاکرات محدود و موردی بین دو کشور صورت گرفته است، اما بدلیل تضاد هویتی آنها امکان تغییر بنیادین در روابط ایران و ایالات متحده آمریکا وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2282 - سیاست تعهدات چندگانه و چندجانبه هند در قبال ایران و اسرائیل: دلایل و پیامدها
        رضا سیمبر دانیال رضاپور صدیقه آذین علی اسکندری نسب
        DOR:20.1001.1.24234974.1399.13.4.6.2
        موفقیت در پیشبرد سریع توسعه به همراه عمل‌گرایی اقتصادی باعث شده تا هند اولا به یکی از پویاترین کشورها در اقتصاد جهانی تبدیل شود و ثانیا به عنوان یک کانون نوظهور ثروت و قدرت در جهان تلقی بشود. الزام توسعه اقتصادی این کشور از یک طرف و دگرگونی‌های گسترده در نظام بین الملل، چکیده کامل
        موفقیت در پیشبرد سریع توسعه به همراه عمل‌گرایی اقتصادی باعث شده تا هند اولا به یکی از پویاترین کشورها در اقتصاد جهانی تبدیل شود و ثانیا به عنوان یک کانون نوظهور ثروت و قدرت در جهان تلقی بشود. الزام توسعه اقتصادی این کشور از یک طرف و دگرگونی‌های گسترده در نظام بین الملل، جهت‌گیری جدید را به سیاست خارجی این کشور در خاورمیانه و در قبال اسرائیل و ایران تحمیل کرده است. در این مقاله به دلایل تغییر سیاست خاورمیانه‌ای هند از سیاستی که در عصر جنگ سرد در پرتو اصل عدم تعهد تعریف می‌شد به سیاستی که بر اساس ضرورت‌های جدید منافع ملی هند بازتعریف شده متمرکزیم. بنابراین با توجه به مقدمات فوق، سوال اصلی این مقاله آن است که با توجه به گزینه‌های پیش روی هند، سیاست خارجی هند در قبال اسرائیل و ایران با چه تغییراتی همراه شده است؟ فرضیه مقاله اینگونه مطرح می‌شود که سیاست خارجی هند در حوزه خاورمیانه از سیاستی ایدئولوژیک و جهان سوم‌گرایانه که بر اصول عدم تعهد مبتنی بوده است به سیاست تعهدات چندگانه و چند جانبه مبتنی بر ضرورت‌های دسترسی به منابع انرژی‌های نفت و گاز، بازارها، تسلیحات نظامی است. مقاله حاضر براساس روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع مجازی، نشریات تخصصی نوشته شده است و از لحاظ قلمرو موضوعی این مقاله سیاست تعهدات چندگانه هند را در قبال کشورهای ایران و اسرائیل بررسی می-کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2283 - ایران و سیاست موازنه گرای آلمان
        فرانک خودنگاه داود کیانی مهدی جاودانی مقدم
        در میان قدرت های اصلی غربی، آلمان تنها دولتی است که کارنامه ای استعماری یا سلطه جویانه در حافظه تاریخی ایرانیان بر جای نگذاشته است. در ربع آخر قرن حیات سیاسی قاجار، در سراسر دوران پهلوی و نیز در طول چهار دهه گذشته از حیات جمهوری اسلامی ایران، گسترش رابطه با آلمان همواره چکیده کامل
        در میان قدرت های اصلی غربی، آلمان تنها دولتی است که کارنامه ای استعماری یا سلطه جویانه در حافظه تاریخی ایرانیان بر جای نگذاشته است. در ربع آخر قرن حیات سیاسی قاجار، در سراسر دوران پهلوی و نیز در طول چهار دهه گذشته از حیات جمهوری اسلامی ایران، گسترش رابطه با آلمان همواره از اولویت های سیاست خارجی ایران بوده است. رمزگشایی از علت تداوم روابط تاریخی میان این دو کشور، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی پژوهشگران روابط بین الملل بوده است. هدف مقاله حاضر بررسی ریشه‌ای روابط سیاسی ایران و آلمان پس از انقلاب اسلامی به رغم رویارویی ایدئولوژیک ایران و غرب می باشد. بر این اساس پرسش اصلی این مقاله آن است که چگونه آلمان توانسته است تا به رغم لابی فشردة آمریکا و اسرائیل ، سیاست خارجی اتحادیة اروپا را به سمت برقراری تعامل با ایران هدایت نماید. با توجه به الهام گرفتن این پژوهش از نظریه موازنة قوا در تحلیل روابط آلمان و ایران، روش تحقیق به کار گرفته شده نیز روش توصیفی- تحلیلی می باشد. آلمان با به کار گیری نوعی سیاست توازن میان تعقیب منافع ژئوپولیتیکی خود در رابطة گسترش مناسبات با ایران و پایبندی به تعهدات فرا آتلانتیکی به آمریکا و مسئولیت تاریخی خود نسبت به اسرائیل، توانسته است تا رهبری سیاست خارجی اتحادیه اروپا را در برقراری تعامل با ایران بدست اورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2284 - مطالعه تطبیقی سیاست خارجی ایران و عربستان در بحران‌های یمن و سوریه بر اساس مدل مکعب بحران
        فرزاد جهان بین محمدجواد فتحی
        سوریه ویمن اکنون کانون‌های فعال‌ ناآرامی‌ درمنطقه‌ی غرب آسیا هستند وایران وعربستان نیز برجسته‌ترین کنشگران نقش‌آفرین دراین بحران‌ها می‌باشند.مسئله‌ی‌حائزاهمیت ادراک‌والگوی‌مدیریتی این دو کشورجهت کنترل تحولات است.پژوهش حاضردرصددپاسخ به این-سؤال است‌که مطابق الگوی مکعب‌بح چکیده کامل
        سوریه ویمن اکنون کانون‌های فعال‌ ناآرامی‌ درمنطقه‌ی غرب آسیا هستند وایران وعربستان نیز برجسته‌ترین کنشگران نقش‌آفرین دراین بحران‌ها می‌باشند.مسئله‌ی‌حائزاهمیت ادراک‌والگوی‌مدیریتی این دو کشورجهت کنترل تحولات است.پژوهش حاضردرصددپاسخ به این-سؤال است‌که مطابق الگوی مکعب‌بحران،ایران وعربستان چه ادراکی نسبت‌به‌بحران‌های‌سوریه ویمن دارندتحولات این‌کشورها راچگونه مدیریت‌کرده‌اند؟فرضیه‌ی پژوهش این است که به ‌واسطه‌ی اینکه سوریه‌منطقه‌ی نفوذ ایران بوده ویمن حیاط خلوت عربستان،لذا مطابق سه مؤلفه‌ی اصلی مکعب بحران یعنی تهدید،زمان وآگاهی،ادراک این دو کشورنسبت به‌بحران‌های مذکورمتفاوت است.بحران‌سوریه‌به عنوان حلقه واسط محورمقاومت برای ایران دروضعیت حاد وتهدیدآمیزیعنی نقطه‌یAقراردارد،منتها بحران یمن با توجه به فاصله‌ی‌جغرافیایی‌نسبت به‌خط مستقیم محورمقاومت و سطح تهدید نازل‌تر برای ایران،درنقطه‌یCمکعب قراردارد.ازسوی دیگرعربستان وقوع بحران سوریه رایک فرصت قلمداد کرده،به همین خاطر در نقطه‌یC قرار دارد،بحران یمن یکی ازحادترین وتهدیدآمیزترین مسائل برای عربستان است‌ودر نقطه‌ Aقراردارد.یافته‌های پژوهش نشانگر این است که سیاست خارجی عربستان وایران دربحران‌های سوریه ویمن حائزیک تضاد عمیق است بحران یمن یک کارت بازی سیاسی برای ایران است‌ودرمقابل‌عربستان‌بحران سوریه‌رافرصت‌مطلوبی‌تلقی‌می‌کند.الگوی‌مدیریتی‌هرکدام‌ازاین-دوکشوردرحیاط‌خلوت‌ومناطق‌حیاتی نفوذخود،سخت وتهاجمی است ودربحران‌های باسطح تهدیدخفیف،الگوی غیرتهاجمی ونرم راتحولات مطلوب‌‌تر می‌دانند.عربستان بحران‌های سوریه ویمن رابه ترتیب مطابق الگوی نرم‌وسخت مدیریت کرده وبالعکس ایران این بحران‌هارابرطبق الگوی سخت‌ونرم مدیریت نموده است.پژوهش حاضرذیل مطالعات کیفی قرارگرفته وضمن بهره‌گیری‌ازرویکرد تطبیقی،داده‌ها را به صورت توصیفی ـ تحلیلی مورد مداقه وامعان نظر قرار داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2285 - الگوهای رفتاری سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه پس از خیزش‌های عربی
        سیدحسن میرفخرائی
        DOR:20.1001.1.24234974.1399.13.4.8.4
        با آغاز موج تحولات خاورمیانه در نتیجه خیزش‌های مردمی از سال 2011، شاهد یک تکامل رفتاری در سیاست خارجی روسیه بوده‌ایم. رفتاری که شاید بتوان آن را در قالب رئالیسم تهاجمی ارزیابی کرد. در این راستا روسیه در ابتدا رفتاری منفعلانه در قبال تحولات لیبی و تونس از خود نشان داد و چکیده کامل
        با آغاز موج تحولات خاورمیانه در نتیجه خیزش‌های مردمی از سال 2011، شاهد یک تکامل رفتاری در سیاست خارجی روسیه بوده‌ایم. رفتاری که شاید بتوان آن را در قالب رئالیسم تهاجمی ارزیابی کرد. در این راستا روسیه در ابتدا رفتاری منفعلانه در قبال تحولات لیبی و تونس از خود نشان داد و تجربه این رفتار، منجر به شکل‌گیری رویکرد سه‌گانه نرم، سخت و هوشمند آن‌ها در سوریه شد. رویکردی که مذاکرات سیاسی و مداخله نظامی را در کنار یکدیگر مد نظر قرار داد. در همین حال مسکو یک مهارت خاص در همکاری با بازیگران منطقه‌ای با منافع متعارض، از جمله ایران، ترکیه و عربستان سعودی از خود نشان داد. مهارتی که در قالب یک رویکرد موازنه‌گرانه قابل مشاهده بود. همه این موارد در یک سیر تکاملی منجر به شکل‌گیری الگوی رفتاری روسیه در خاورمیانه گردید که یک نتیجه آن‌ را در قالب میانجی‌گری در بحران سیاسی قطر شاهد بودیم. طبیعتا خلاء حضور ایالات متحده و یا افول نقش‌آفرینی آن در خاورمیانه یک عامل کلیدی در این زمینه بود. از این منظر، مقاله حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی الگوی رفتاری روسیه در خاورمیانه پس از انقلاب‌های عربی می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2286 - تجزیه و تحلیل رفتار ترامپ در قبال ایران از منظر تحلیل لایه ای علت ها
        حسن خداوردی علی اصغر غفاری چراتی
        تقابل ایران و آمریکا در موضوعات سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی از زمان پیروزی انقلاب اسلامی، آغاز شده و به مرور در حوزه‌های وسیعی نیز گسترش یافته است. با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، تقابل دو کشور وارد مرحله جدیدی گردید. ترامپ با رویکرد رئالیسم اصولی و با بهره‌گیری از را چکیده کامل
        تقابل ایران و آمریکا در موضوعات سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی از زمان پیروزی انقلاب اسلامی، آغاز شده و به مرور در حوزه‌های وسیعی نیز گسترش یافته است. با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، تقابل دو کشور وارد مرحله جدیدی گردید. ترامپ با رویکرد رئالیسم اصولی و با بهره‌گیری از راهبرد مرد دیوانه نیکسون، به دنبال تضعیف ایران در حوزه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی، در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی برآمد. با توجه به ویژگی‌های شخصیتی ترامپ، تجزیه‌وتحلیل رفتار و رویکردهای وی در خصوص ایران می‌تواند چشم‌انداز روشنی را برای دولتمردان ایرانی، جهت پیش‌برد اهداف ملی و راهبردهای مقابله‌جویانه در قبال رویکردهای ضد‌ایرانی ترامپ به همراه داشته باشد. در راستای نیل به این هدف، روش تحلیل لایه‌ای علت‌ها با بررسی موضوع فوق می‌تواند فضای جدیدی را برای خلق آینده‌های بدیل و روشن، پیش‌روی جمهوری اسلامی ایران فراهم نماید. فهم درست رویکردها و سیاست‌های اعلامی و اعمالی ترامپ در قبال ایران، از جانب دولت‌مردان ایرانی، برای‌ طراحی یک اقدام متقابل و در عین حال هوشمند، در راستای تامین اهداف ملی ضروری است. مهم-ترین ابزار در نیل به این اهداف، ارائه چهره‌ای معقول و منطقی از جمهوری اسلامی ایران، با تاکید بر رعایت اصول و قواعد پذیرفته شده بین‌المللی و از همه مهم‌تر، اتخاذ دیپلماسی هوشمند با بهره‌گیری هم‌زمان از مولفه‌های قدرت سخت در کنار الگوی ارتباطی قدرت نرم می‌باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر این است تا با بهره‌گیری از روش تحلیل آینده پژوهی، مبتنی بر روش تحلیل لایه‌ای علت‌ها، به بررسی و تجزیه‌و‌تحلیل رفتار ترامپ در قبال جمهوری اسلامی ایران بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2287 - مولفه های ژئواکونومیک سیاست خارجی فرانسه در فضای رقابت های ژئوپلیتیک غرب آسیا و پیامدهای آن برای روابط ایران-فرانسه
        علی صباغیان محسن جلالی
        تعامل بازیگران غرب آسیا با قدرت‌های بزرگ، همواره به‌عنوان یکی از متغیرهای مؤثر بر توازن منطقه در مطالعات روابط بین‌الملل مورداشاره قرارگرفته است. فرانسه نیز یکی از وزنه‌هایی است که از دیرباز در یارگیری‌های فرا منطقه‌ای مدنظر قدرت‌های غرب آسیا قرار داشته است. در این میان چکیده کامل
        تعامل بازیگران غرب آسیا با قدرت‌های بزرگ، همواره به‌عنوان یکی از متغیرهای مؤثر بر توازن منطقه در مطالعات روابط بین‌الملل مورداشاره قرارگرفته است. فرانسه نیز یکی از وزنه‌هایی است که از دیرباز در یارگیری‌های فرا منطقه‌ای مدنظر قدرت‌های غرب آسیا قرار داشته است. در این میان طی دو دهه اخیر، اهرم‌های اقتصادی اهمیت ویژه‌ای در یارگیری‌های ژئواستراتژیک فرا منطقه‌ای پیداکرده‌اند و به‌عنوان ابزار سیاست خارجی مورداستفاده قرار می‌گیرند. بنابراین، پرسش اصلی مقاله این است که مؤلفه‌های ژئواکونومیک چگونه به سیاست خارجی فرانسه در فضای رقابت‌های ژئوپلیتیک غرب آسیا شکل داده و چه پیامدهایی برای روابط با ایران داشته است؟ مقاله با این فرض به بررسی موضوع پرداخته که ابزارهای ژئواکونومیک ازجمله ظرفیت‌های تجاری، مالی و بازارهای تسلیحاتی به اهرم مهمی برای تأثیرگذاری بر رفتار سیاست خارجی قدرت‌های بزرگ فرا منطقه‌ای تبدیل‌شده ازجمله اینکه در جریان جنگ سرد ایران و عربستان در قالب ابزاری برای یارگیری فرا منطقه‌ای مورداستفاده قرارگرفته و زمینه‌ی تقابل سیاست خارجی تهران-پاریس در مسائل متعدد منطقه‌ای را فراهم آورده است. مطالعات موجود نشان می‌دهد، علاوه بر فضای دوقطبی میان ایران و عربستان، دیگر بسترهای مهم ژئوپلیتیک ازجمله سرریز بحران‌های منطقه به اروپا و چرخش راهبردی امریکا به شرق، سه مؤلفه مهمی هستند که نوع مداخلات فرانسه در غرب آسیا را تحت تأثیر قرار داده‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تجمیع اهرم‌های اقتصادی در اردوگاه رقبای منطقه‌ای ایران، نوعی مزیت رقابتی ژئوپلیتیک ایجاد کرده و گزینه‌های سیاست خارجی فرانسه در منطقه را تحت تأثیر قرار داده و به شکنندگی روابط ایران-فرانسه منتهی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2288 - خروج ترامپ از برجام و ناکارآمدی شورای امنیت سازمان ملل
        مرتضی نعمتی زرگران
        DOR:20.1001.1.24234974.1399.13.4.2.8
        چکیده برنامه هسته ای ایران، از نظر غرب ظرفیت آن را دارد که منجر به دستیابی به سلاح هسته ای شود. لذا این برنامه، همراه با غرب ستیزی جمهوری اسلامی ، برای غرب و به ویژه آمریکا یک تهدید امنیتی تلقی می شود.غرب برای محدود کردن ظرفیت هسته ای ایران دو رویکرد کلی دارد که عبارتند چکیده کامل
        چکیده برنامه هسته ای ایران، از نظر غرب ظرفیت آن را دارد که منجر به دستیابی به سلاح هسته ای شود. لذا این برنامه، همراه با غرب ستیزی جمهوری اسلامی ، برای غرب و به ویژه آمریکا یک تهدید امنیتی تلقی می شود.غرب برای محدود کردن ظرفیت هسته ای ایران دو رویکرد کلی دارد که عبارتند از: راه حل مسالمت آمیز یا اقدامات تنبیهی و برخورد نظامی.باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا راه حل نخست ، که منطبق با منشور ملل متحد نیز بود، را پذیرفت. این دیدگاه بر چند جانبه گرایی و نقش سازمان های بین المللی تاکید داشت. مذاکرات میان ایران و شش قدرت جهانی نهایتا به امضای توافق برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام انجامید. براساس این توافق، ایران محدودیت های گسترده بر برنامه هسته ای را پذیرفت و در عوض تحریم های سازمان ملل و همچنین تحریم های یکجانبه ی آمریکا و اروپا لغو شد. چون این توافق مربوط به امنیت بین المللی بود ، عین توافق در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید.ترامپ رئیس جمهور بعدی آمریکا برجام را خلاف منافع ملی دانست و به طور یکجانبه از آن خارج شد. سوال این است که شورای امنیت در قبال نقض برجام چه اقدامی انجام داده است ؟. فرضیه این است که نقض برجام توسط آمریکا، جدیترین و روشن ترین نمونه ناکارآمدی شورای امنیت در حفظ یک توافقنامه مربوط به حفظ صلح و امنیت بین المللی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2289 - روابط اتحادیه اروپا و ایران در پرتو روابط فراآتلانتیک (مطالعه موردی دوره اوباما و ترامپ)
        ابراهیم باقری سید داود آقایی
        پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که چرا اتحادیه اروپا با وجود تمایل و اراده سیاسی به گسترش روابط با ایران و بالأخص تلاش برای حفظ برجام در چارچوب سازوکارهای طراحی‌شده، نتوانست استقلال استراتژیک خود را اعمال و به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل نماید. یافته‌های پژوهش چکیده کامل
        پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که چرا اتحادیه اروپا با وجود تمایل و اراده سیاسی به گسترش روابط با ایران و بالأخص تلاش برای حفظ برجام در چارچوب سازوکارهای طراحی‌شده، نتوانست استقلال استراتژیک خود را اعمال و به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل نماید. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که عدم استقلال استراتژیک اتحادیه اروپا، ناشی از وابستگی‌های فراآتلانتیکی اتحادیه اروپا در سه سطح کسری امنیتی نهادی، وابستگی متقابل نامتقارن در حوزه اقتصادی و ترجیحات شرکت‌های فراملی این اتحادیه در ارتباط با بازارهای ایالات‌متحده است. در سطح کسری امنیتی نهادی؛ اتحادیه اروپا با توجه به چتر امنیتی ایالات‌متحده و نبود استقلال دفاعی- نظامی، مجبور به تنظیم رویکردهای خود در چارچوب منافع و اهداف آمریکا است. در سطح اقتصادی؛ وابستگی‌های متقابل اقتصادی و تعاملات تجاری و سرمایه‌گذاری بالا و درهم‌تنیده دو سوی آتلانتیک و نامتقارن بودن این وابستگی (برتری راهبردی اقتصادی آمریکا)، امکان استقلال عمل اقتصادی اتحادیه اروپا را به‌شدت محدود کرده است. سطح سوم مربوط به اولویت و ترجیحات بازار و شرکت‌های خصوصی و فراملیتی اتحادیه اروپا و الگوی رفتاری عقلانی و دافع ریسک شرکت ها ذیل تحریم های ثانویه ایالات متحده است که مانع عمده‌ای در استقلال رویکرد اتحادیه اروپا در قبال ایران بوده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای است. در این راستا از کتاب‌ها، مقاله‌ها، اسناد، منابع اینترنتی و اظهارنظرهای مقام‌های مربوطه برای گردآوری داده‌ها استفاده‌شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2290 - اقتصاد سیاسی راه ابریشم جدید چین و وابستگی متقابل ایران
        سپیده محمدی مختار صالحی
        استراتژی راه ابریشم جدید، مدلی از توسعه و سرمایه‌گذاری چین است که کشورها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی را شامل می‌شود. این طرح در نظر دارد با تقویت اتصال بین قاره‌ای و ایجاد زیرساخت‌های لازم، همکاری منطقه‌ای و جهانی را در ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی گسترش دهد. ایران ب چکیده کامل
        استراتژی راه ابریشم جدید، مدلی از توسعه و سرمایه‌گذاری چین است که کشورها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی را شامل می‌شود. این طرح در نظر دارد با تقویت اتصال بین قاره‌ای و ایجاد زیرساخت‌های لازم، همکاری منطقه‌ای و جهانی را در ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی گسترش دهد. ایران به واسطه موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک خود می تواند، نقش مهمی ایفاء کند. پرسش اصلی پژوهش این است که ابتکار راه ابریشم جدید چه تاثیری برآینده روابط ایران و چین می‌گذارد؟ بنا بر فرضیه به نظر می‌رسد، با توجه به نیاز ایران به یک متحد سیاسی در سطح بین الملل در چارچوب سیاست نگاه به شرق روابط دو کشور به سمت وابستگی متقابل اقتصادی گسترش پیدا کرده و بر سطح روابط راهبردی طرفین تاثیر عمیقی برجای می‌گذارد. ماهیت این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و منابع و اطلاعات مرتبط با موضوع به روش کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. همکاری متقابل ایران و چین در چارچوب نظریه وابستگی متقابل به بحث گذاشته می‌شود. بر اساس یافته‌های پژوهش، در صورت فقدان استراتژی مناسب در شیوه همکاری ایران با چین، ماهیت این طرح ممکن است از سطح وابستگی متقابل متقارن به وابستگی متقابل نا متقارن در راستای منافع کلان چین تبدیل شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2291 - اولویت‌بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای
        نادره عزیززاده رضا آقاموسی ناصر ازاد
        امروزه انرژی به یکی از مولفه‌های اصلی قدرت در روابط بین الملل تبدیل شده و نقش یک پیشران موثر را در پیوند دادن عرصه‌های مختلف سیاست و اقتصاد، اعم از ملی و فراملی بازی می‌کند. مطالعه حاضر با هدف الویت بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای انجا چکیده کامل
        امروزه انرژی به یکی از مولفه‌های اصلی قدرت در روابط بین الملل تبدیل شده و نقش یک پیشران موثر را در پیوند دادن عرصه‌های مختلف سیاست و اقتصاد، اعم از ملی و فراملی بازی می‌کند. مطالعه حاضر با هدف الویت بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف یک پژوهش کاربردی و از منظر روش و بازه زمانی گردآوری داده‌ها در دسته پژوهش‌ پیمایشی-مقطعی قرار دارد. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها، پرسشنامه خبره می‌باشد. قلمرو مکانی شرکت ملی گاز ایران است. جامعه آماری منتخب از خبرگان دانشگاهی و مدیران شرکت گاز ایران به تعداد 15 نفر است که با استفاده از روش‌ نمونه‌گیری غیراحتمالی و هدفمند انتخاب شده‌اند. جهت شناسایی الگوی روابط و الویت‌بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای از روش ترکیبی DEMATEL-ANP استفاده شده است. این پرسش که مهمترین عوامل استراتژیک رشد پویای سهم تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای کدامند؟ روابط علّی میان عوامل استراتژیک رشد پویای سهم تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای چگونه است؟ محور اصلی این پژوهش را تشکیل می‌دهد. نتایج نشان داد شاخص اهمیت مسئله دیپلماتیک و عوامل سیاسی از بیشترین اهمیت در میان تمامی شاخص‌ها برخوردار است. همچنین انرژی و خطوط انتقال انرژی با فراهم کردن بستری مناسب جهت تعاملات منطقه‌ای، نماد پایداری از یک همکاری و وابستگی متقابل بوده و فضای مناسبی را برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی فراهم می‌کند. درواقع انرژی به ابزار کارآمدی در دیپلماسی تبدیل شده که می‌تواند تعاملات منطقه‌ای را به ارمغان بیاورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2292 - استراتژی سیاست خارجی محمد بن سلمان و الزامات امنیتی آن برای ایران
        امید عزیزیان حسین رفیع علی اکبر جعفری
        محمد بن سلمان، پس از ورود به دستگاه قدرت در عربستان سعودی، تغییرات بزرگی را در راهبرد سیاست خارجی عربستان ایجاد کرد. او با خروج از راهبرد سنتی سیاست‌ تدافعی، راهبردی تهاجمی را در قبال ایران و مسائل منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در پیش گرفت. در این میان، تغییر الگوهای ائ چکیده کامل
        محمد بن سلمان، پس از ورود به دستگاه قدرت در عربستان سعودی، تغییرات بزرگی را در راهبرد سیاست خارجی عربستان ایجاد کرد. او با خروج از راهبرد سنتی سیاست‌ تدافعی، راهبردی تهاجمی را در قبال ایران و مسائل منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در پیش گرفت. در این میان، تغییر الگوهای ائتلاف در منطقه در قالب اتحاد با اسرائیل، طرح ناتو عربی و تلاش برای ابقای نظامیان آمریکایی در منطقه، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را با تهدید مواجه کرده است. با این اوصاف، پژوهش حاضر در پی پاسخ‌گویی به این پرسش اساسی است که استراتژی سیاست خارجی محمد بن سلمان در منطقه چه الزاماتی را برای سیاست خارجی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده است؟ در این مقاله، از نظریه امنیت منطقه‌ای مکتب کپنهاگ و واقع‌گرایی تهاجمی به صورت تلفیقی به عنوان چارچوب نظری بهره گرفته‌شده و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و برای گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای-اسنادی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاضر نشان‌گر آن است که نزدیکی فزآینده عربستان به اسرائیل، تلاش برای ایجاد جبهه عربی همراه با مصر و امارات متحده عربی، تلاش ریاض برای نزدیکی فزآینده به آمریکا و روی آوردن این کشور به تقابل گسترده با ایران، امنیت ملی ایران را در سطحی گسترده متأثر ساخته ضرورت بازنگری در نوع تعامل با عربستان را در دو سطح تقابل و تنش‌زدایی ایجاد کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2293 - مقایسه تطبیقی اتاق‌های فکر در تصمیم‌سازی اوباما و ترامپ در قبال ایران
        رضا حق شناس گرگابی حسین احمدی محمدعلی بصیری
        اتاق‌های فکر ایالات متحده آمریکا نقش ویژه‌ای در تصمیم‌سازی سیاستمداران این کشور داشته‌اند. مساله اصلی این است که اتاق‌های فکر چه تأثیری بر روابط با ایران دارد. این تحقیق به بررسی نقش اتاق‌های فکر در تصمیم‌سازی دستگاه سیاست‌خارجی آمریکا در قبال ایران همزمان با ریاست جمهو چکیده کامل
        اتاق‌های فکر ایالات متحده آمریکا نقش ویژه‌ای در تصمیم‌سازی سیاستمداران این کشور داشته‌اند. مساله اصلی این است که اتاق‌های فکر چه تأثیری بر روابط با ایران دارد. این تحقیق به بررسی نقش اتاق‌های فکر در تصمیم‌سازی دستگاه سیاست‌خارجی آمریکا در قبال ایران همزمان با ریاست جمهوری اوباما و ترامپ پرداخته است. تغییر تصمیم‌سازی ناشی از تغییر اتاق‌های فکر در دوران دو رئیس جمهور بوده است. سوال اصلی این است که نقش اتاق‌های فکر در تصمیم‌سازی دستگاه سیاست خارجی اوباما و ترامپ در قبال ج.ا.ایران چگونه بوده است؟ اتاق‌های فکر با نخبگان فکری و اجرایی و تدوین سیاست‌خارجی و طراحی سناریوهای مختلف بر تصمیم‌گیری‌های دستگاه سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوران اوباما و ترامپ جهت داده‌اند. اوباما با مذاکره، سرانجام برجام را امضا کرد که اقدام به کاهش تحریم‌های مرتبط می‌کرد. ترامپ از برجام خارج شد. اوباما با سناریو مذاکره که از اتاق‌های فکر نشأت گرفته بود باعث توافق برجام شد و ترامپ با سناریو فشار و تحریم اتاق‌های فکر باعث خروج از برجام شد. این تغییر سناریو به دلیل تغییر اتاق‌های فکر از معتدل به نئومحافظه‌کار و تندرو بود. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر اتاق‌های فکر بر تصمیمات دستگاه سیاست خارجی آمریکا و بهره‌گیری از آن در جهت اتخاد پاد استراتژی در مقابله با سیاست‌های آمریکا در قبال ایران است. طبق نتایج حاصله با بهره از روش مقایسه‌ای اتاق‌های فکر مورد تأیید اوباما رویکرد مذاکره و ترامپ تحریم و فشار را برگزدیدند. در این تحقیق از روش تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2294 - شبکه مضامین نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین: موردپژوهی برنامه همکاری جامع ایران و چین
        رضا عزیزی امیر محمد حاجی یوسفی
        مسئله این پژوهش، چیستی شبکه مضامین نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین از منظر تحلیل‌های منتشر شده درباره برنامه غیررسمی همکاری‌های جامع 25 ساله ایران و چین در سپهر سیاسی ایران در فاصله زمانی اوایل تیرماه 1399 تا پایان شهریور 1399 است. جامعه آماری این پژوهش تمامی منابع ا چکیده کامل
        مسئله این پژوهش، چیستی شبکه مضامین نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین از منظر تحلیل‌های منتشر شده درباره برنامه غیررسمی همکاری‌های جامع 25 ساله ایران و چین در سپهر سیاسی ایران در فاصله زمانی اوایل تیرماه 1399 تا پایان شهریور 1399 است. جامعه آماری این پژوهش تمامی منابع اینترنتی مرتبط با این مسئله در ایران بود. پس از بررسی منابع مستخرج از پایگاه‌های داده، داده‌های متشکل از یادداشت‌ها، مصاحبه و گفتگوها و تحلیل‌های مربوط به رسانه‌های ایرانی، 60 منبع به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. پایایی نتایج با استفاده از روش هولستی 0/901 برآورد گردید. در این مقاله مضمون‌های نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین از رهگذر این برنامه با استفاده از روش تحلیل مضمون و فرآیند انجام آن به صورت دستی و با استفاده از نرم‌افزارNvivo انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که می‌توان نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین را در دو مضمون فراگیر کاملا متضاد وابستگی متقابل شرقی با 16 مضمون پایه‌ای و سه مضمون سازمان‌دهنده و مضمون فراگیر وابستگی شرقی با 16 مضمون پایه‌ای و 5 مضمون سازمان‌دهنده خلاصه نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2295 - بازدارندگی به مثابه استراتژی امنیتی- دفاعی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش ها، الزامات و مدل راهبردی آن
        معصومه انصاری فرد امیر محمد حاجی یوسفی
        با فروپاشی نظام دو‌قطبی و تغییر در دو بعُد عرصه نظام و اولویت‌بندی موضوعات در نظام نوین جهانی، خاورمیانه به یکی از بستر‌های اعمال استراتژی بازدارندگی نوین تبدیل گردید. جمهوری اسلامی ایران نیز که در منطقه منازعه‌آلود خاورمیانه قرار گرفته است برای تامین امنیت خود بر بازدا چکیده کامل
        با فروپاشی نظام دو‌قطبی و تغییر در دو بعُد عرصه نظام و اولویت‌بندی موضوعات در نظام نوین جهانی، خاورمیانه به یکی از بستر‌های اعمال استراتژی بازدارندگی نوین تبدیل گردید. جمهوری اسلامی ایران نیز که در منطقه منازعه‌آلود خاورمیانه قرار گرفته است برای تامین امنیت خود بر بازدارندگی تاکید دارد. مقاله حاضر با تحلیل کیفی ضمن توجه همزمان به رویکردهای قدرت‌محور، هویت‌محور و منفعت‌محور در قالب سه سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در صدد پاسخ به این سوال بوده است که "استراتژی کنونی ایران با چه مولفه‌هایی از بازدارندگی نوین همخوانی دارد؟" فرضیه مورد بررسی برای پاسخ به این پرسش عبارت است از: "استراتژی امنیتی-دفاعی ایران صرفا از مولفه نظامی بازدارندگی،نه تمامی مولفه‌های بازدارندگی نوین الهام گرفته است. بدین معنا که هم‌افزایی تمامی ابعاد از جمله ابعاد نظامی، سیاسی، اقتصادی بازدارندگی پساجنگ سردی، در معادله بازدارندگی ایران وجود نداشته و بازدارندگی برای ایران عکس‌العملی نظامی در برابر اقدامات بازدارنده مخاصمان برون‌منطقه‌ای و متحدان منطقه‌ای آنها بوده است".در همین راستا، تلاش برای رسیدن به درک جامعی از بازدارندگی و سیر تحول آن با رویکرد آسیب‌شناسی برای تبیین مدل مناسب بازدارندگی ایران، هدف این پژوهش را تشکیل می‌دهد. بر اساس یافته‌های تحقیق، می‌توان گفت به علت افزایش تاثیر دو محیط منطقه‌ای و بین-المللی نسبت به محیط ملی، عملکرد ایران بیشتر مبتنی بر الزامات جنگ نامتقارن است تا بازدارندگی. همچنین موفقیت بازدارندگی ایران به استفاده از بازدارندگی با انکار در مقابل بازدارندگی با مجازات بستگی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2296 - راهبرد توسعه گردشگری ایران در عصر جهانی شدن و پیامدهای آن
        محمد رضا لنجانی مهدی مطهرنیا محمد ترابی
        گردشگری بزرگترین صنعت جهان به شمار می رود به طوری که بیش از یک سوم ارزش کل تجارت خدمات در سطح جهانی را به خود اختصاص داده است. گردشگری جهانی را می توان به عنوان یک عامل راهبردی بالقوه برای رشد اقتصادی در نظر گرفت. صنعت گردشگری در ایران علیرغم داشتن جاذبه های فراوان نقش چکیده کامل
        گردشگری بزرگترین صنعت جهان به شمار می رود به طوری که بیش از یک سوم ارزش کل تجارت خدمات در سطح جهانی را به خود اختصاص داده است. گردشگری جهانی را می توان به عنوان یک عامل راهبردی بالقوه برای رشد اقتصادی در نظر گرفت. صنعت گردشگری در ایران علیرغم داشتن جاذبه های فراوان نقش بسیار ناچیزی در اقتصاد کشور ایفا می کند. این در حالی است که جهانی شدن از طریق مرززدایی، تسهیل در مقررات آمد و شد و بهبود امر حمل و نقل و ارتباطات می تواند در افزایش گردشگران بین المللی و تحول این صنعت بسیار موثر باشد. نویسندگان بر این باورند که امنیت و تنش های سیاسی حاکم در جامعه میزبان، جاذبه های تاریخی فرهنگی و تضادهای فرهنگی میان جامعه میزبان و مبدا از جمله عوامل تعیین کننده در عرصه گردشگری در عصر جهانی شدن محسوب می شوند. البته هرگز نباید از تاثیرات فناوری رایانه در عرصه سفر، هزینه های اقامتگاهی و حمل و نقل و میزان تبلیغات مربوط به گردشگری در جامعه میزبان نیز در راستای جذب گردشگر بین المللی غافل ماند. این پژوهش با روش توصیفی &ndash; تحلیلی ضمن تحلیل وضعیت کنونی گردشگری ایران، به شکل و وضعیت گردشگری در عصر جهانی شدن می‌پردازد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که دولت باید زمینه سرمایه گذاری بخش خصوصی و سرمایه گذاران خارجی در توسعه زیرساخت های گردشگری را فراهم ساخته و امنیت لازم را برای مسافران خارجی مهیا سازد و زمینه ورود آسانتر آنها به کشور را فراهم کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2297 - سیاست خارجی و بازتولید نظام اقتصادی در ج.ا ایران به مثابه دولت نفت محور
        بهروز اسعدی حسین پوراحمدی
        باتوجه به روند تحولات نظام اقتصاد سیاسی جهانی، درک صحیح از مقوله سیاست خارجی ج.ا ایران به مثابه دولت نفت محور و رابطه آن با نظام اقتصادی اهمیت مضاعف دارد. باوجود پژوهشهای متعددی که درپی شناخت چگونگی رابطه سیاست خارجی با نظام اقتصادی انجام شده است، تبیین این رابطه با توج چکیده کامل
        باتوجه به روند تحولات نظام اقتصاد سیاسی جهانی، درک صحیح از مقوله سیاست خارجی ج.ا ایران به مثابه دولت نفت محور و رابطه آن با نظام اقتصادی اهمیت مضاعف دارد. باوجود پژوهشهای متعددی که درپی شناخت چگونگی رابطه سیاست خارجی با نظام اقتصادی انجام شده است، تبیین این رابطه با توجه به تکثر عوامل اثرگذار، بسیار دشوار است. اما به نظر میرسد آراء کاکس بستر مناسبی را جهت فهم چگونگی این ارتباط به ما ارائه میدهد. مقاله حاضر این سوال کلیدی را مطرح میکند که سیاست خارجی چه تاثیری بر بازتولید نظام تولیدی نفت محور در ج.ا ایران دارد؟ عطف به آراء کاکس به‌نظر میرسد ساختار تولید نفت محور با ایجاد روابط اجتماعی تولیدی و پیکربندی دولت، تاثیری بنیادین بر شکل گیری سیاست خارجی در ایران دارد، و در مقابل کنش سیاست خارجی با سیاستهای خود به بازتولید این نظام اقتصادی میپردازد. بر این اساس، فرضیه این پژوهش از این قرار است که کنش سیاست‌خارجی در ایران در ادامه روابط اجتماعی تولیدی، درصدد بازتولید ساختار تولیدی و انحصار بهره مندی دولت از منابع نفت بوده است. از این رهگذر هدف این مقاله بررسی و فهم چگونگی رابطه سیاست خارجی و نظام تولیدی نفت محور در ج.ا ایران است، لذا به پژوهشی اکتشافی مبتنی بر راهبرد پس کاوی شکل میدهد. یافته های نوشتار با تاکید بر آراء کاکس، نشان میدهد که منافع و تمایلات طبقات و نیروهای اجتماعی مسلط در روابط اجتماعی تولید نفت محور در ج.ا ایران، تاثیر اساسی بر کنش سیاست خارجی در بازتولید نظام اقتصادی نفت محور دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2298 - «نقش دیپلماسی عمومی در جهت رشد و توسعه روابط اقتصادی ج.ا.ا و عراق(در دورۀ پساداعش1400-1396)»
        سیدحمید سیدتقی زاده مهناز گودرزی
        روابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالش‌های اجتماعی و هویتی مانند مسائل عرب‌و‌عجم، چالش‌های شیعی-سنی در مناطق سنی‌نشین عراق، وجود انگاره‌های ایران‌هراسانه، تفاوت‌های موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیب‌پذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمی چکیده کامل
        روابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالش‌های اجتماعی و هویتی مانند مسائل عرب‌و‌عجم، چالش‌های شیعی-سنی در مناطق سنی‌نشین عراق، وجود انگاره‌های ایران‌هراسانه، تفاوت‌های موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیب‌پذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت عراق در میان شرکای اقتصادی ج.ا.ا، کاهش این چالش‌ها اهمیت زیادی در حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی ایران و عراق خواهد داشت. این در حالی است که دیپلماسی عمومی که نقش مهمی در کاهش شکاف‌های هویتی با مخاطبین خارجی دارد، عمدتاً از سوی تهران در راستای تحکیم روابط سیاسی و فرهنگی با عراق بکار گرفته شده است. لذا، این پژوهش در پی پاسخ به این سئوال بود که دیپلماسی عمومی چه نقشی در روابط اقتصادی ج.ا.ا با عراق دارد؟ یافته‌‌های تحقیق حاکی است که انتظام‌بخشی به دیپلماسی عمومی ج.ا.ا در قبال عراق، متناسب با چالش‌های اجتماعی و هویتی موجود در مسیر همکاری‌های اقتصادی فی‌مابین، تأثیری مثبت بر حفظ و توسعۀ تعاملات دوجانبه در این حوزه خواهد داشت. بر این اساس حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی تهران و بغداد از طریق کاهش انگاره‌های متفاوت و متعاقباً تحکیم هویت مشترک اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، بوسیلۀ تأثیرگذاری بر هویت نخبگان و نظام اقتصادی عراق، مدیریت منش‌های تجاری متفاوت و تأثیرگذاری بر سلیقۀ مصرف‌کنندگان عراقی، کاهش آثار چالش‌های قومی، مذهبی و تاریخی بر تعاملات اقتصادی و همچنین کاهش پیامدهای ایران‌هراسی کشورهای رقیب بر فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، از جمله نتایج تنظیم دیپلماسی عمومی در جهت بسط روابط اقتصادی می‌باشد. این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی-تحلیلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2299 - رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400
        فاطمه سادات میرخان رضا سیمبر گارینه کشیشیان سیرکی محمدرضا قائدی
        چکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بین‌المللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان می‌باشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بین‌المللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تم چکیده کامل
        چکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بین‌المللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان می‌باشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بین‌المللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تمدن کهن، نیاز مبرم به بازخوانی و بازنگری اساسی در روابط و نگرش خود در قبال سازمان ملل و ارکان آن دارد. هدف اصلی در این مقاله، تحلیل و شناخت رفتار سیاست خارجی ج.ا.ایران در قبال سازمان ملل متحد در محدوده سال‌های 1392(2013 میلادی) تا 1400(2021 میلادی) است؛ پرسش اصلی مطرح شده این است که رفتار سیاست خارجی جهموری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400 چگونه بوده است؟ محقق با رویکرد نظری به واقع‌گرایی (رئالیسم) تدافعی، و با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و سایتهای اینترنتی سعی در رسیدن به پاسخ‌ مناسب به این پرسش دارد. نتایج یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که مشکل اصلی سیاست خارجی ایران در قبال سازمان ملل در سینوسی‌ بودن آن دیده می‌شود. و راه‌حل این مشکل در این است که، ایران با پارادایم تغییر در سیاست خارجی سینوسی خود نسبت به این سازمان و تلاش برای ایجاد رایزنی‌های مختلف در راستای رفرم آن می‌تواند نقش مؤثرتری را در سازمان ملل متحد ایفاء کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2300 - بررسی جایگاه عربستان در سیاست خارجی آمریکا با توجه بر نقش ضد هژمونیکی ایران.
        سجاد حسنی ارسلان قربانی شیخ نشین حسن خداوردی گارینه کشیشیان سیرکی
        ساخت حاکم بر نظام بین‌الملل و به‌تبع آن، نظم خاورمیانه که متأثر از چینش، رقابت و تعامل مجموعه بازیگران منطقه‌ای و قدرت‌های مداخله‌گر فرامنطقه‌ای است، آثار و عواقب خاصی را بر روابط بازیگران واقع در سطح منطقه‌ای مترتب می‌سازد. مناسبات جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و چکیده کامل
        ساخت حاکم بر نظام بین‌الملل و به‌تبع آن، نظم خاورمیانه که متأثر از چینش، رقابت و تعامل مجموعه بازیگران منطقه‌ای و قدرت‌های مداخله‌گر فرامنطقه‌ای است، آثار و عواقب خاصی را بر روابط بازیگران واقع در سطح منطقه‌ای مترتب می‌سازد. مناسبات جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و الگوهای تعامل و دوستی- دشمنی این دو کشور نیز تابعی از صورت‌بندی‌های ساختار نظام بین‌الملل و نظم منطقه‌ای خاورمیانه است. پرسش مقاله حاضر این است که ظهور ضد هژمونیک جمهوری اسلامی ایران چه تأثیری بر جایگاه عربستان در سیاست امریکا (با در نظر گرفتن نقش برتر آمریکا در ساختار نظام بین الملل) در منطقه غرب آسیا دارد؟ یافته-های مقاله با بهره‌گیری از گزاره‌های نظری نوواقع‌گرایی نشان می‌دهد که واشنگتن در چارچوب نقش برتر خود در ساختار نظام بین‌الملل از ریاض به‌عنوان یک وزنة ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیک و ژئوکالچری به‌منظور حفظ توازن قوای منطقه‌ای و مقابله با ظهور و گسترش قدرت‌های ضدهژمونیک چون ایران می‌نگرد. این مقاله از طریق روش کیفی &ndash;تفسیری و استنباط اطلاعات از طریق اسناد موجود با رویکرد توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده و اطلاعات مورد نیاز هم به روش فیش برداری از منابع موجود و در دسترس از جمله: کتب، مقالات فصلنامه های علمی پژوهشی داخلی و مقالات خارجی، سایت ها و منابع اینترنتی معتبر و... گردآوری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2301 - تحلیل و ارزیابی سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در پرتو بهره مندی از قدرت هوشمند(2020-2008)
        مجتبی رموک ماشاء الله حیدرپور علیرضا امینی
        با ورود به قرن بیست و یکم و نقش محوری ایالات متحده آمریکا در فرآیند جهانی شدن ، به اعتبار و نفوذ بیش از پیش این کشور در منطقه خاورمیانه افزوده شد و کالای قدرت در این منطقه روز به روز در حال تبدیل شوندگی و گذر از مجرای قدرت سخت و نرم به " قدرت هوشمند " و در بطن سیاست خار چکیده کامل
        با ورود به قرن بیست و یکم و نقش محوری ایالات متحده آمریکا در فرآیند جهانی شدن ، به اعتبار و نفوذ بیش از پیش این کشور در منطقه خاورمیانه افزوده شد و کالای قدرت در این منطقه روز به روز در حال تبدیل شوندگی و گذر از مجرای قدرت سخت و نرم به " قدرت هوشمند " و در بطن سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال کشور های این منطقه به ویژه ایران در آمد . بر این اساس سؤال اصلی مقاله این است که " سیاست خارجی آمریکا در پرتو بهره مندی از قدرت هوشمند در تقابل با ایران در فاصله زمانی سال های 2008 تا 2020 چگونه قابل تبیین و ارزیابی می باشد ؟ فرضیه نیز این گونه صورت بندی شده است که سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران متأثر از پذیرش تحول در معنا و کاربرد قدرت و با متمرکز ساختن کانون توجه بر قدرت هوشمند استوار بوده است و این راهبرد بعد از سال 2008 شکل آشکار تری به خود گرفته است . در این تحقیق بر اساس یک چارچوب نظری مبتنی بر موضوع قدرت هوشمند ، تلاش خواهد شد تا با در نظر گرفتن متغیرهای متعدد چندگانه ، سیاست خارجی آمریکا در تقابل با ایران در پرتو استفاده از قدرت هوشمند مورد واکاوی و تحلیل قرار گیرد . این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی &ndash; تحلیلی و اسنادی و با استفاده از شیوه مطالعه کتابخانه ای پردازش شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2302 - جایگاه آسیای مرکزی و افغانستان در مشارکت راهبردی ایران و چین
        سید حسن میرفخرایی
        برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های مشترک ایران و چین زمینه‌ساز توسعه سطح مناسبات دو کشور به مشارکت جامع راهبردی را فراهم آورده است. این امر در یک بستر دو دهه‌ای از مناسبات دوجانبه تهران و پکن و در چارچوب بسته‌ای از منافع مشترک در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به وقوع پیوسته اس چکیده کامل
        برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های مشترک ایران و چین زمینه‌ساز توسعه سطح مناسبات دو کشور به مشارکت جامع راهبردی را فراهم آورده است. این امر در یک بستر دو دهه‌ای از مناسبات دوجانبه تهران و پکن و در چارچوب بسته‌ای از منافع مشترک در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به وقوع پیوسته است. در عین حال، هر سه معیار انطباق راهبردی، عدم قطعیت محیطی و اصل سیستمی نیز در شکل‌گیری مشارکت راهبردی ایران و چین به طور کیفی تحقق یافته‌اند. در این فراخور، توجه به شبکه مشارکت‌های راهبردی چین به خوبی نشان می‌دهد نقش جمهوری اسلامی ایران در این شبکه به صورت ایزوله و مجزای از دیگر شرکای چین برای این قدرت نوظهور جهانی نخواهد بود. در این میان حوزه منطقه‌ای آسیای مرکزی و افغانستان که تا سال 2013 همگی مدل‌های متعددی از اسناد مشارکت راهبردی را با چین به امضا رسانده‌اند، بسیار حائز اهمیت است. مقاله حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که آسیای مرکزی و افغانستان چگونه بر مشارکت راهبردی ایران و چین تأثیر می‌گذارد؟ در پاسخ باید تأکید کرد که سه معیار ژئوپلیتیک راهبردی، ژئواکونومی پیوندی و چندجانبه‌گرایی غیرغربی عواملی است که در راستای تحکیم مشارکت راهبردی ایران و چین به واسطه مشارکت کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان اثر خواهند گذارد. این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از الگوی مشارکت راهبردی ارائه شده توسط توماس ویلکنیز در پی پاسخ به پرسش اصلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2303 - مطالعه تطبیقی دیپلماسی فرهنگی ایران و ترکیه در عراق (2003 تا 2020)
        پریسا پورعلی محمدرضا دهشیری محمدرضا قائدی حسن خداوردی
        هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دیپلماسی فرهنگی دو کشور ایران و ترکیه در عراق بعد از فروپاشی حکومت صدام حسین است. پرسش اصلی پژوهش این است که شاخصه‌های تأثیرگذاری دیپلماسی فرهنگی کشورهای ایران و ترکیه در عراق در سال‌های 2003 تا 2020 مبتنی بر چه رویکردی بوده است؟ فرضیه این اس چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دیپلماسی فرهنگی دو کشور ایران و ترکیه در عراق بعد از فروپاشی حکومت صدام حسین است. پرسش اصلی پژوهش این است که شاخصه‌های تأثیرگذاری دیپلماسی فرهنگی کشورهای ایران و ترکیه در عراق در سال‌های 2003 تا 2020 مبتنی بر چه رویکردی بوده است؟ فرضیه این است که دیپلماسی فرهنگی ایران در عراق پس از 2003 با رویکرد شیعی‌گری، محور مقاومت و ایران شهری در مقابل دیپلماسی فرهنگی ترکیه با رویکرد ناسیونالیسم ترکی و نوعثمانی‌گری مطرح شده است. بر این مبنا هر کدام از این دولت‌ها سعی دارند با رویکرد قدرت نرم و دیپلماسی فرهنگی به اعمال نفوذ در عراق بپردازند. در این مسیر ایران و ترکیه از شرایط، فرصت‌ها، تهدیدها و ابزارهای متفاوتی برای پیشبرد دیپلماسی فرهنگی خود برخوردار می‌باشند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که ایران به لحاظ شرایط، فرصتها و ابزارها در موقعیت مناسب‌تری نسبت به ترکیه قرار گرفته است، ولی تمرکز بر شیعی‌گری و مبحث مقاومت در عراق، باعث توجه اندک به سایر شاخصه‌های دیپلماسی فرهنگی شده است. در مقابل ترکیه با رویکردی منفعت‌محور و فرصت‌طلبانه توانسته است با برنامه‌ریزی دقیق از ابزارهایی مانند زبان و ادبیات کردی، دیپلماسی رسانه‌ای، توسعه گردشگری، مباحث علمی و آموزشی و غیره نهایت استفاده را ببرد و نفوذ بیشتری در عراق به دست آورد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته و گردآوری مطالب نیز به شیوه کتابخانه‌ای انجام یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2304 - دکترین پاکدستی با تاکید بر اختلاف ایران و آمریکا در قضیه مصادره اموال (2016)
        عباس برزگرزاده
        یکی از ایرادات مقدماتی ایالات متحده آمریکا در قضیه مصادره اموال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ، مطروحه در دیوان بین المللی دادگستری که متعاقب حکم دیوان عالی (2016) این کشور صورت پذیرفت استناد به دکترین دست های پاک بود . مسئله اصلی این تحقیق که به شکل توصیفی تحلیلی انجا چکیده کامل
        یکی از ایرادات مقدماتی ایالات متحده آمریکا در قضیه مصادره اموال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ، مطروحه در دیوان بین المللی دادگستری که متعاقب حکم دیوان عالی (2016) این کشور صورت پذیرفت استناد به دکترین دست های پاک بود . مسئله اصلی این تحقیق که به شکل توصیفی تحلیلی انجام شده بررسی ایراد مقدماتی آمریکا با استناد به دکترین دست های پاک است .ایالات متحده آمریکا مدعی گردیده بود که دولت ایران با حمایت از تروریسم و صورت ویژه حزب الله لبنان ، حق دادخواهی را از خود سلب نموده است . دیوان بین المللی دادگستری با پذیرش دفاعیات تیم حقوقی ایران ایرادات آمریکا بر صلاحیت و قابلیت استماع دادخواست را رد نمود . دکترین دست های پاک دارای سابقه دیرینه ای در ادبیات حقوقی است و توسط نهادهای داوری بین المللی نیز به عنوان یکی از شرایط قابلیت استماع دادخواست مورد پذیرش واقع شده ولی هیچگاه توسط دیوان بین المللی دادگستری به عنوان یک ایراد مقدماتی مورد قبول واقع نگردیده است و دیوان غالبا بررسی آن را به مرحله ماهیتی ارجاع داده است . در قضیه اختلاف میان ایران و ایالات متحده آمریکا نیز دیوان از رویه خود تخطی ننمود . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2305 - تأثیرات برنامه چشم‌انداز 2030 عربستان‌سعودی بر سیاست خارجی ج.ا.ایران
        مجید عبدالهی محمدرضا قائدی مریم مرادی
        تأثیرپذیری سیاست خارجی هر کشوری از اقدامات و برنامه های دیگر کشورها، می‌تواند در ابعاد مثبت یا منفی شکل بگیرد و رفتار دولتها را در ارتباط با یکدیگر مصالحه‌آمیز یا مخاصمه آمیز نشان دهد. در منطقه خاورمیانه، انواع مختلفی از رفتار و رویکردها در سیاست خارجی دولتهای این منطقه چکیده کامل
        تأثیرپذیری سیاست خارجی هر کشوری از اقدامات و برنامه های دیگر کشورها، می‌تواند در ابعاد مثبت یا منفی شکل بگیرد و رفتار دولتها را در ارتباط با یکدیگر مصالحه‌آمیز یا مخاصمه آمیز نشان دهد. در منطقه خاورمیانه، انواع مختلفی از رفتار و رویکردها در سیاست خارجی دولتهای این منطقه مشاهده میکنیم. برنامه هایی که دولتها در این منطقه در راستای توسعه دنبال میکنند، سیاست خارجی را متأثر خواهد کرد. دولت عربستان سعودی نیز در راستای اقدامات توسعه درون کشوری و به تبع آن برای توسعه روابط با همسایگانش و همچنین ارتقای روابط در سطح جهان، برنامه چشم‌انداز 2030 را از سال 2016 تدوین نموده است. سوال اصلی طرح شده این است که برنامه چشم انداز 2030 عربستان سعودی بر سیاست خارجی ج. ا. ایران چه تاثیری خواهد داشت؟ فرضیه قابل طرح آن است که برنامه چشم انداز 2030 عربستان‌سعودی بر سیاست خارجی ج. ا. ایران تأثیرگذار می‌باشد و روابط خارجی هر دو کشور تحت تأثیر این برنامه قرار دارد. بنابراین آنچه به عنوان هدف اصلی در این مقاله مطرح است تبیین تأثیرات برنامه چشم انداز 2030 عربستان سعودی بر سیاست خارجی ج.ا.ایران میباشد. برای بررسی این هدف، روش تحقیق انجام شده توصیفی-تحلیلی می‌باشد که با روش کتابخانه ای و استفاده از سایتهای اینترنتی، یافته های مورد نظر، گردآوری شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2306 - امکان همگرایی اقتصادی میان اعضای سازمان همکاری شانگهای و فرصت‌های پیش روی ایران
        فائزه مرادی حقیقی
        سازمان همکاری شانگهای با عضویت چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان، ازبکستان، هند و پاکستان در ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱ با عضویت ایران در این سازمان موافقت نمود. پس از گذشت یک سال از تصویب مشروط عضویت ایران در سازمان شانگهای، در 17سپتامبر 2022 ایران رسما به عضویت کامل ای چکیده کامل
        سازمان همکاری شانگهای با عضویت چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان، ازبکستان، هند و پاکستان در ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱ با عضویت ایران در این سازمان موافقت نمود. پس از گذشت یک سال از تصویب مشروط عضویت ایران در سازمان شانگهای، در 17سپتامبر 2022 ایران رسما به عضویت کامل این سازمان درآمده است. ساختار سازمان همکاری شانگهای با غلبه گزاره‌های امنیتی و سیاسی، دارای ابعاد اقتصادی نیز می‌باشد که در صورت درک صحیح آن، فرصت‌هایی برای کشور در حوزه‌های اقتصادی و تجاری متصور می‌شود. بر این اساس تلاش شده است تا در قالب چارچوب نظری منطقه‌گرایی، امکان تحقق همگرایی ذیل این سازمان مورد بررسی قرار گیرد؛ طی این بررسی در پاسخ به این سوال که آیا امکان همگرایی منطقه‌ای میان کشورهای سازمان همکاری‌های شانگهای و فراهم شدن فرصت‌هایی برای ایران ذیل این همکاری وجود دارد؟، با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات، به کمک منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی و ذیل چارچوب تئوریک منطقه‌گرایی نوین، این فرضیه مطرح شده است که سازمان همکاری شانگهای به دلیل اولویت اهداف امنیتی- سیاسی، عدم توافق اعضای اصلی در پیگیری اهداف اقتصادی و ضعف ساختارها و نهادها برای پیگیری برنامه‌های اقتصادی، از امکانات حداقلی برای تحقق همگرایی اقتصادی میان اعضا برخوردار است، اما در صورت رفع موانع تحریمی پیش روی ایران، فرصت‌هایی را در راستای اتحاد سیاسی و فراهم نمودن زمینه‌های برخورداری‌های اقتصادی برای کشور را فراهم خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2307 - تحلیل مقایسه‌ای مؤلفه‌های هویتی موثر در تعارض روابط جمهوری اسلامی ایران وایالات متحده امریکا
        سلیمان الماسی قاسم ترابی عباس صالحی
        بررسی سیاست خارجی ایران و امریکا نشان می‌دهد که امریکا با ترکیب هویتی خود، محور تمدن غرب به منزله ناظم جهان کنونی است و ایران با ترکیب هویتی مربوطه، داعیه‌ی برپایی تمدن جهانی اسلام را دارد که لازمه‌ی آن تغییر نظام بین‌المللی جهان است. به همین جهت روابط دو کشور تحت‌تأثیر چکیده کامل
        بررسی سیاست خارجی ایران و امریکا نشان می‌دهد که امریکا با ترکیب هویتی خود، محور تمدن غرب به منزله ناظم جهان کنونی است و ایران با ترکیب هویتی مربوطه، داعیه‌ی برپایی تمدن جهانی اسلام را دارد که لازمه‌ی آن تغییر نظام بین‌المللی جهان است. به همین جهت روابط دو کشور تحت‌تأثیر چالش حاصل از مؤلفه‌های هویتی متضاد و متقابل، دچار واگرایی شده است. به‌گونه‌ای که یکی درصدد حفظ و گسترش سیطره بر نظم و ساختار بین‌المللی موجود و جهانی‌سازی فرهنگ غرب، و دیگری درصدد برپایی نظم و نظام جدید و جهانی‌شدن حاکمیت الهی است. در این مقاله از روش تحلیلی- مقایسه‌ای در چارچوب نظریه سازه‌انگاری استفاده شده است. بدین‌سان که ابتدا با مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی عوامل هویتی مؤثر در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری پیرامون روابط بین‌الملل و سیاست خارجی دو کشور، مؤلفه‌های هویتی ایران و آمریکا به‌صورت تحلیلی- تبیینی، احصاء؛ و در پایان، یافته‌های تحقیق با مقایسه مؤلفه‌های متناظر و متضاد مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. نتیجه اینکه این رویکرد به دلیل معنا محوری و با توجه به نوع هویت‌ها، از ظرفیت خوبی برای فهم و درک موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال امریکا برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2308 - تحلیل پیامدهای بشردوستانه تحریم ‏‏های آمریکا علیه ایران با تأکید بر امنیت غذایی و تغذیه
        غلامحسین کردی محمدعلی خسروی رضا جلالی سوسن صفاوردی
        مقاله حاضر تأثیرات بشردوستانه تحریم های آمریکا علیه جامعه ایران را از چشم انداز امنیت غذایی و تغذیه مورد ملاحظه قرار داده و به دنبال یافتن پاسخ هایی مناسب برای این دو پرسش برآمده است که نشانه های تهدید امنیت غذایی در ایران متعاقب وضع تحریم های هسته ای واشنگتن علی چکیده کامل
        مقاله حاضر تأثیرات بشردوستانه تحریم های آمریکا علیه جامعه ایران را از چشم انداز امنیت غذایی و تغذیه مورد ملاحظه قرار داده و به دنبال یافتن پاسخ هایی مناسب برای این دو پرسش برآمده است که نشانه های تهدید امنیت غذایی در ایران متعاقب وضع تحریم های هسته ای واشنگتن علیه تهران چیست؟ و تحریم های آمریکا علیه ایران چرا و چگونه امنیت غذایی و تغذیه ایرانیان را به مخاطره انداخته است؟ مقاله پیش&lrm;رو از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و از روش&lrm; شناسی استنتاجی بهره برده است. یافته&lrm; ها که به طور عمده با شیوه استدلال و تحلیل کیفی ذیل "نظریه ساده لوحانه" تحریم ها از یوهان گالتونگ انجام پذیرفته است، نشان می دهد که کالاهای حیاتی بشردوستانه (شامل مواد غذایی) طی سال های گذشته به دلیل مشکلاتی که تحریم‌ها برای بازرگانی و ترابری کالا و مبادلات مالی بین‌المللی ایران ایجاد کرده است در عمل مشمول قوانین و مقررات تحریم ها علیه ایران بوده اند. این محدودیت ها، قیمت مواد غذایی را تا دو برابر افزایش داد که بیشترین تورم به گروه مواد مغذی (شامل سبزیجات، گوشت و میوه) مربوط می شود. کمینه میانگین هزینه یک رژیم غذایی سالم برای یک خانواده ایرانی نیز 3 برابر بیشتر از مبلغی است که یک خانواده ایرانی می تواند صرف غذا و دخانیات کند. درصد خانوارهای شهری و روستایی ایرانی مستعد ناامنی غذایی (بسیار زیاد، زیاد و متوسط) نیز از سال 1396 تا 1398 به ترتیب از 8.84% و 25.17% به 11.2% و 29.2% افزایش یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2309 - ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل یک‌جانبه‌گرایی آمریکا و تأثیرآن بر امنیت ملی ایران: 2021-2009
        طاهره نظافتی گارینه کشیشیان سیرکی
        ساختار نظام بین‌الملل پس از فروپاشی شوروی شکل تک‌قطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یک‌جانبه‌ی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شده‌اند. این روند رقابتی چکیده کامل
        ساختار نظام بین‌الملل پس از فروپاشی شوروی شکل تک‌قطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یک‌جانبه‌ی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شده‌اند. این روند رقابتی بر امنیت ملی کشورهای دیگر نیز تأثیرگذار بوده است. سوال اصلی پژوهش این است که ائتلاف روسیه و چین در مقابل یکجانبه‌گرایی ایالات متحده چه تأثیری بر امنیت ملی ایران در سال‌های 2021-2009 داشته است؟ به نظر می‌رسد ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل آمریکا بر مبنای رقابت و مهار هژمونی واشنگتن در راستای تقویت امنیت ملی ایران بوده است. نتایج نشان می‌دهد که ائتلاف چین و روسیه علیه آمریکا امنیت ملی ایران را در بعد سیاسی تأکید ایران بر نقش سازمان ملل، عضویت ایران در سازمان شانگهای، جستجوی افق‌های نو در بریکس؛ در بعد نظامی مقابله با تحریم‌های غرب و ارتقاء همکاری‌ نظامی با چین و روسیه؛ در بعد اقتصادی ارتقاء همکاری اقتصادی، خرید نفت و گاز ایران و در بعد زیست‌ محیطی همکاری دو طرف با ایران را، تحت تأثیر قرار داده است. این پژوهش با روش توصیفی &ndash; تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی به موضوع پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2310 - واکاوی سیاست موازنه گرای ایران و روسیه در قبال آمریکا از دیدگاه کنت والتز
        محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئی
        در طول بیش از چهار &lrm;دهه گذشته از حیات جمهوری اسلامی ایران رابطه با فدراسیون روسیه همواره از اولویت های سیاست خارجی ایران بوده است. رمزگشایی از علت تداوم روابط سیاسی و اقتصادی عمیق دو کشور در حال حاضر همواره از دغدغه های پژوهشگران روابط بین الملل بوده است.به رغم رویا چکیده کامل
        در طول بیش از چهار &lrm;دهه گذشته از حیات جمهوری اسلامی ایران رابطه با فدراسیون روسیه همواره از اولویت های سیاست خارجی ایران بوده است. رمزگشایی از علت تداوم روابط سیاسی و اقتصادی عمیق دو کشور در حال حاضر همواره از دغدغه های پژوهشگران روابط بین الملل بوده است.به رغم رویارویی ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه و پیوندهای عمیق میان روسیه و اسرائیل و سطح مناسبات دیپلماتیک این دو کشور ،چگونه روسیه توانسته است این روابط را به سطح استراتژیک با ایران برساند. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است سیاست موازنه گرایی ایران و روسیه در قبال ایالات متحده آمریکا از دیدگاه کنت والتز چیست ؟ این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و با الهام گرفتن از نظریه موازنه گرای کنت والتز در تحلیل روابط ایران و روسیه استفاده شده است.نتایج پژوهش حاضرنشان می دهد که روسیه با تاکید بر منافع مشترک خود با ایران به توسعه الگوهای مشارکتی در تنظیم روابط دوجانبه خود در سطح همکاری های مختلف نظامی،سیاسی و اقتصادی پرداخته و الگوی رفتاری موازنه گرایی را بهترین رویکرد در قبال این متحد تاکتیکی خود برگزیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2311 - بررسی امکان سنجی تحقق اهداف سند جامع همکاری 25 ساله ایران و چین
        مهدی ترابی علیرضا سلطانی سید علی طباطبایی پناه حمید رضا شیرزاد
        ایران و چین به عنوان دو کشور مهم و تاثیر گذار در نظام بین الملل ، منافع و اهداف مشترکی برای گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف دارند. قابلیت‌های گوناگون چین به ویژه در حوزه های سیاسی و اقتصادی، این کشور را به کنشگری مهم در عرصه سیاست بین الملل تبدیل نموده است. امضای سند چکیده کامل
        ایران و چین به عنوان دو کشور مهم و تاثیر گذار در نظام بین الملل ، منافع و اهداف مشترکی برای گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف دارند. قابلیت‌های گوناگون چین به ویژه در حوزه های سیاسی و اقتصادی، این کشور را به کنشگری مهم در عرصه سیاست بین الملل تبدیل نموده است. امضای سند همکاری جامع 25 ساله ایران و چین در فروردین ماه سال1400 با انبوهی از نظرات موافق و مخالف مواجه گردیده است. با توجه به تحولات منطقه‌ای اخیر ، مناقشه چین و آمریکا، ابتکار کمربند ـ جاده BRI، پذیرش عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای ،آثار و پیامدهای شیوع کرونا و تغییرات شکل گرفته در زنجیره‌های ارزش جهانی و سمت و سوی سرمایه‌گذاری‌ها، ساختار قدرت در نظام بین‌الملل ظرف چند سال آتی به احتمال زیاد دگرگون خواهد شد و در این راستا، اتخاذ یک راهبرد مناسب در روابط با چین، یکی از مهمترین اهداف و اولویت‌های سیاست خارجی ج.ا.ایران به حساب می‌آید.در واقع در عصر وابستگی متقابل پیچیده، چین از ظرفیت و توانمندی بالایی برای تقویت روند توسعه‌ جاری در ایران داشته و بنابراین در مقاله پیش رو در صدد هستیم تا زمینه‌ها و الزامات تحقق اهداف سند جامع 25 ساله همکاری ایران و چین از منظرسیاسی، اقتصادی، اجرایی و توسعه محور در چارچوب تئوری وابستگی متقابل پیچیده را مورد بررسی و امکان‌سنجی قرار دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2312 - تبیین تغییرو تداوم رویکرد سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال یمن؛ نقش و تاثیر جمهوری اسلامی ایران
        علیرضا محمدی نیگجه حسین دهشیار نوذر شفیعی
        با آغاز تحولات موسوم به بهار عربی، اقدام ایران و عربستان برای نقش آفرینی اجتناب ناپذیر بود. این دو کشور مهم منطقه، مواضع کاملاً متفاوتی در قبال تحولات جاری در کشورهای درگیر بحران و از جمله یمن در پیش گرفتند. به دنبال حمایت ایران از انصارالله، عربستان در فروردین 1394 ، چکیده کامل
        با آغاز تحولات موسوم به بهار عربی، اقدام ایران و عربستان برای نقش آفرینی اجتناب ناپذیر بود. این دو کشور مهم منطقه، مواضع کاملاً متفاوتی در قبال تحولات جاری در کشورهای درگیر بحران و از جمله یمن در پیش گرفتند. به دنبال حمایت ایران از انصارالله، عربستان در فروردین 1394 ، به یمن حمله نظامی کرد. پس از 6 سال جنگ، عربستان در جهت گفت وگوی سیاسی با طرف یمنی حرکت کرد. چرایی این تغییر مسئله اصلی این نوشتار است. در پاسخ به این مسئله، با بهره گیری از روش تبیینی &ndash; تحلیلی استدلال می گردد که عواملی در سطوح سه گانه تحلیل یعنی سطح داخلی( عربستان سعودی)، منطقه ای و بین المللی سبب حمله نظامی عربستان یه یمن شد و تغییراتی در سطوح سه گانه یاد شده سبب شد که عربستان گزینه دیپلماسی را در پیش گیرد. در این بین، نقش ایران در سطح تحلیل منطقه ای قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2313 - کردهای فیلی عراق و دیپلماسی نرم جمهوری اسلامی ایران
        علیرضا زرگر علی مولایی
        هدف این پژوهش شناسایی منابع دیپلماسی نرم جمهوری اسلامی ایران در بین کردهای فیلی عراق است. دیپلماسی نرم یا دیپلماسی فرهنگی امروزه به‌عنوان ابزاری قدرتمند وتأثیرگذار برای روابط میان دولت ها و ملت ها دارای هدف اساسی ارائه دیدگاه روشن و موجّه نسبت به فرهنگ ارزشی و رفتاری یک چکیده کامل
        هدف این پژوهش شناسایی منابع دیپلماسی نرم جمهوری اسلامی ایران در بین کردهای فیلی عراق است. دیپلماسی نرم یا دیپلماسی فرهنگی امروزه به‌عنوان ابزاری قدرتمند وتأثیرگذار برای روابط میان دولت ها و ملت ها دارای هدف اساسی ارائه دیدگاه روشن و موجّه نسبت به فرهنگ ارزشی و رفتاری یک بازی گر برای بازی گران مختلف عرصه بین الملل شامل دولت ها، سازمان های بین‌المللی دولتی و غیردولتی، نهادهای جوامع مدنی و افکارعمومی است که زمینه ‌ساز ارتقای سطح مناسبات میان دولت ها و ایجاد صلح و ثبات بین المللی است. که این مهم برای ایران اسلامی؛نیازمند شناخت و به کار بستن منابع نرم افزاری خود در کشورها با توجه به زمینه های فرهنگی ،سیاسی اجتماعی هر یک از جامعه هدف است. ازجمله این سرمایه ها در عراق کردهای فیلی می باشند. ایرانی بودن کردهای فیلی و وجود تمایلات ایرانی در میان آنها موجب شده که همواره در تاثیر پذیری از تحولات ایران باشند این قوم از پتانسیل بالایی جهت تامین منافع ملی و افزایش قدت نرم ایران برخوردار است. روش پژوهش از نوع تاریخی-کیفی (تحلیل تماتیک) است و جامعه آماری آن شامل اسناد دست‌اول و منابع تاریخی و همچنین، مصاحبه با افراد مطلع یا دروازه بان با اطلاع بوده است، روش نمونه‌گیری از نوع هدفمند بوده است.نتایج نشان می‌دهد که وجه اشتراک کردهای فیلی با ایران از بسترهایی دیپلماسی فرهنگی نظیر: پیشینه تاریخی و تمدنی، همزیستی تاریخی-فرهنگی، دین، مذهب، فرهنگ، آداب و ر سوم، برگزاری مراسم اربعین حسینی، زبان فارسی و...برخوردارمی باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2314 - تجارت اسلحه فرانسه در خاورمیانه و تاثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران
        محمدرضا موحدی علیرضا رضایی قاسم ترابی
        فرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل خاورمیانه دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در این منطقه، فرصت مناسب تری برای ورود قدرت میانی همچون فرانسه برای گسترش مناسبات خود فراهم شد و فرانسه می کوشد با توجه به اهداف سیاست خارجی، مناسبات خود در خاورمیانه ر چکیده کامل
        فرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل خاورمیانه دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در این منطقه، فرصت مناسب تری برای ورود قدرت میانی همچون فرانسه برای گسترش مناسبات خود فراهم شد و فرانسه می کوشد با توجه به اهداف سیاست خارجی، مناسبات خود در خاورمیانه را گسترش دهد. در پژوهش پیش رو این سوال مطرح می شود که تجارت اسلحه فرانسه در خاورمیانه چگونه امنیت جمهوری اسلامی ایران را تحت تاثیر قرارمی دهد؟ در این باره می توان گفت گسترش روابط نظامی و امنیتی فرانسه با کشورهای عرب خاورمیانه از طرفی به برقراری توازن قدرت بین کشورهای عربی و اسرائیل و جلوگیری از گرایش به سلاح های کشتار جمعی با هدف تامین امنیت طرفین است و از جهتی دیگر موجب گسترش مسابقه تسلیحاتی در منطقه، گسترش شکاف و تنش منطقه ای بین کشورهای عربی و جمهوری اسلامی ایران نیز می شود. این مقاله با استناد به نظریه واقع گرایی نئوکلاسیک به بررسی تداوم وضع موجود در این منطقه پرداخته و بیان می دارد که تداوم تحکیم مناسبات بین کشورهای عربی با فرانسه و تداوم وضعیت موجود در منطقه به تقویت و تشدید ناامنی ها می انجامد و نتیجه آن اثرات منفی و مخرب بر امنیت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2315 - راهبرد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه بر اساس نظریه امنیتی مکتب کپنهاگ (2014-2019)
        صادق شاهوارپور نجف ابادی حامد محقق نیا فریدون اکبرزاده
        همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 و روی کار آمدی جمهوری اسلامی قدرت های جهانی با روش های مختلف از جنگ نظامی گرفته تا انواع تحریم های اقتصادی تلاش نمودند انقلاب اسلامی را خنثی و متوقف سازند. در این شرایط جمهوری اسلامی ایران به جهت حفظ امنیت و حیات خود و گس چکیده کامل
        همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 و روی کار آمدی جمهوری اسلامی قدرت های جهانی با روش های مختلف از جنگ نظامی گرفته تا انواع تحریم های اقتصادی تلاش نمودند انقلاب اسلامی را خنثی و متوقف سازند. در این شرایط جمهوری اسلامی ایران به جهت حفظ امنیت و حیات خود و گسترش گفتمان انقلاب سیاست تشکیل گروه های مقاومت را در منطقه غرب آسیا در پیش گرفت. در این پژوهش تلاش شده سیاست های منطقه ای جمهوری اسلامی ایران و نقش گروه های مقاومت در آن ها و نیز ارتباط این سیاست های با مکتب امنیتی کپنهاگ بررسی گردد. سوال اصلی پژوهش که در اینجا مطرح می شود این است که چگونه می توان راهبرد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه را با اثرپذیری از مکتب کپنهاگ مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟ همچنین فرضیه به این صورت مطرح می گردد که به نظر می رسد راهبرد جمهوری اسلامی ایران در حوزه نظامی، اقتصادی، سیاسی و زیست محیطی در منطقه خاورمیانه تحت تاثیر تئوری مکتب کپنهاگ و نظریات باری بوزان شکل گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2316 - بازخوانی پرونده شرکت نفت ایران- انگلیس در دیوان بین المللی دادگستری
        سید داوود آقائی
        متعاقب ملی شدن صنعت نفت ایران در تاریخ 29 اسفندماه 1329 و نیز خلع ید از شرکت نفت ایران- انگلیس دولت انگلستان با اعتقاد به اینکه قانون ملی شدن صنعت نفت ایران با عنایت به محتوا و ترتیبات مندرج در قرارداد مربوطه بین ایران و شرکت نفت انگلیسی به منزله فسخ یک جانبه قرارداد من چکیده کامل
        متعاقب ملی شدن صنعت نفت ایران در تاریخ 29 اسفندماه 1329 و نیز خلع ید از شرکت نفت ایران- انگلیس دولت انگلستان با اعتقاد به اینکه قانون ملی شدن صنعت نفت ایران با عنایت به محتوا و ترتیبات مندرج در قرارداد مربوطه بین ایران و شرکت نفت انگلیسی به منزله فسخ یک جانبه قرارداد منعقده می باشد در تاریخ 26 ماه مه سال 1351 در اعمال خود در حمایت دیپلماتیک از تبعۀ خویش (شرکت نفت ایران- انگلیس) در قبال دولت ایران و به استناد اعلامیه های پذیرش صلاحیت اجباری دیوان از سوی ایران دادخواستی را در دبیرخانه دیوان به ثبت رسانید . ایران نیز به طور متقابل در سندی با عنوان "ملاحظات مقدماتی" با ذکر دلایلی به صلاحیت دیوان برای رسیدگی به پرونده ایراد وارد نمود. ایران یکی از دلایل رد صلاحیت دیوان برای رسیدگی به دعوا را تفسیر خود از بند 7 ماده 2 منشور ملل متحد مبنی بر منع مداخله در اموری که ذاتاً در صلاحیت داخلی دولت ها است، اعلام کرد و دلایل دیگری که در متن به آنها پرداخته شده است. به هرحال و علی رغم ارائه استدلات متعددی که دولت انگلیس برای تأکید بر صالح بودن دیوان برای رسیدگی به پرونده فوق الذکر ارائه نمود نهایتاً دیوان در مرحله رسیدگی صوری رأی به رد صلاحیت خود داد و پرونده را از دستور کار خارج نمود. مقاله پیش رو روندهای طی شده در این پرونده از ابتدا تا اعلام رأی دیوان و استدلال های طرفین دعوا و نیز احتجاجات و استدلال های قضات دیوان بین المللی دادگستری که تأییدی است بر اثبات حقانیت راه دولت و ملت ایران در ملی کردن صنعت نفت از منظر حقوقی مورد مطالعه و واکاوی قرار می دهد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2317 - سیاست خاورمیانه ای روسیه و مدیریت تعارض رابطه تهران – ریاض
        رضا اختیاری امیری حسین رفیع عطیه بلبل امیری
        با قدرت گرفتن ملی گرایان روسی و اوراسیاگرایان، خاورمیانه از اهمیت راهبردی در محاسبات منطقه ای و جهانی روسیه برخوردار شده است. در همین چارچوب توسعه مناسبات با کنشگران اصلی زیرسیستم خاورمیانه نظیر جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از اولویت های سیاست خارجی روسیه بوده چکیده کامل
        با قدرت گرفتن ملی گرایان روسی و اوراسیاگرایان، خاورمیانه از اهمیت راهبردی در محاسبات منطقه ای و جهانی روسیه برخوردار شده است. در همین چارچوب توسعه مناسبات با کنشگران اصلی زیرسیستم خاورمیانه نظیر جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از اولویت های سیاست خارجی روسیه بوده است. اما تهران و ریاض منافع متعارضی را در منطقه پیگیری می کنند که این موضوع چالشی برای دستگاه دیپلماسی روسیه محسوب می گردد. با توجه به این مساله، سوال پژوهش بر این اساس شکل گرفته است که روسیه چگونه همزمان با حفظ مناسبات با تهران و ریاض، به مدیریت تعارض موجود در روابط آنها در راستای منافع منطقه ای خود پرداخته است؟ فرضیه مقاله بر این مبنا قرار دارد که روسیه تلاش کرده تا بر اساس رویکرد کاملا واقع بینانه و پراگماتیستی روابط مستقلی را با هر دو کشور همزمان برقرار کند تا بدین ترتیب منافع منطقه ای و همچنین جهانی خود را تامین نماید. روش تحقیق تحلیلی- تبیینی است و از رهیافت نظری واقع گرایی جهت تبیین موضوع استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در رابطه با مساله فعالیت های هسته ای ایران، نفوذ منطقه ای و حضور این کشور در سوریه، تقابل جبهه مقاومت با ائتلاف عربی-عبری و حمایت ایران از حوثی های یمنی در جنگ با عربستان، رهبران کرملین توجه ای به خواست سعودی ها نداشته و در مقابل سیاست هماهنگی را با تهران، در راستای منافع ملی خود، اتخاذ نمودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2318 - چالشهای حقوقی فراروی ایران و آمریکا بر سر پرونده ایرباس
        سید داوود آقائی
        در روز 3 ژوئیه 1988 برابر با 12 تیر ماه 1367 ناو وینسنس آمریکا مستقر در خلیج فارس در پاسخ به گزارش‌ یکی دیگر از ناوهای آمریکایی حاضر در منطقه مبنی بر حمله به یک کشتی تجاری پاکستانی، خود را به حوالی جزایر ایرانی قشم و هنگام رساند. در پی این اقدام، بنابر ادّعای مقامات ایر چکیده کامل
        در روز 3 ژوئیه 1988 برابر با 12 تیر ماه 1367 ناو وینسنس آمریکا مستقر در خلیج فارس در پاسخ به گزارش‌ یکی دیگر از ناوهای آمریکایی حاضر در منطقه مبنی بر حمله به یک کشتی تجاری پاکستانی، خود را به حوالی جزایر ایرانی قشم و هنگام رساند. در پی این اقدام، بنابر ادّعای مقامات ایرانی، چند قایق جنگی ایرانی مبادرت به شلیک به سوی وینسنس نمودند که این عمل با واکنش متقابل رزمناو آمریکایی روبرو گردید. که در اثنای این درگیریِ، ناو مذکور با شلیک دو فروند موشک هواپیمای مسافربری شرکت ایران ایر به شماره پرواز 655 با 290 نفر مسافر و خدمه که از فرودگاه بندر عباس به مقصد دبی در پرواز بود را سرنگون ساخت. هواپیمای ایران ایر در حالی مورد اصابت قرار گرفت که هنوز بر فضای آب‌های سرزمینی ایران قرار داشت. بلافاصله پس از وقوع این حادثه، دولت ایران موضوع را در شورای سازمان هواپیمایی کشوری بین‌المللی (ایکائو) مطرح نمود که صرفا به محکومیت قضیه بسنده کرد و آمریکا را مقصر نشناخت. لذا در این بررسی هدف ایران محقق نشد. دولت ایالات متحده پس از وقوع سانحه ضمن خودداری از پرداخت غرامت به ایران ایر یا قبول مسئولیّت، اعلام آمادگی کرد تا به بازماندگان این حادثه به طور مستقیم غرامت پرداخت نماید. دولت ایران ضمن ردّ این پیشنهاد، در تاریخ 17 مه 1989 دادخواستی را تقدیم دیوان کرد و متعاقب آن لایحه‌ی خود را نیز در تاریخ 24 ژوئیه‌ی 1990 تسلیم آن مرجع نمود. ایران در دادخواست خود اهداف زیر را دنبال می نمود : &bull; تجدیدنظر خواهی در مورد تصمیم ایکائو مورخ 17 مارس 1989 مبنی بر عدم نقض کنوانسیون شیکاگو توسط دولت ایالات متحده‌؛ &bull; تصمیم‌گیری در مورد نقض کنوانسیون منع و جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیّت هواپیمایی کشوری (کنوانسیون مونترال) از سوی دولت ایالات متحده به دلیل سرنگون ساختن هواپیمای ایران ایر؛ &bull; تعیین میزان غرامت قابل پرداخت از سوی دولت ایالات متحده به شرط احراز نقض مندرج در قسمت قبلی. هدف این مقاله بازخوانی پروندۀ سقوط ایرباس ایران توسط ناو وینسنس آمریکا ، چگونگی حادثه و ادعاهای حقوقی ایران و نهایتاً چگونگی و چرایی مختومه شدن این پرونده در دیوان بین المللی دادگستری قبل از رسیدگی در آن دیوان می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2319 - کالبدشناسی مذاکره هسته ای ایران و آمریکا تا حصول برجام و تصویب قطعنامه‌ ۲۲۳۱
        حیبب اله ابوالحسن شیرازی
        چکیده توافق هسته ای ایران وکشورهای ۱+۵ در وین در 23 تیرماه 94 به عنوان یک روز تاریخی در تاریخ روابط بین الملل محسوب می شود. موفقیت مذاکرات هسته ای میان تهران و کشورهای ۱+۵ نمونه ای از اهمیت و پافشاری نسبت به سیاست و دیپلماسی بین المللی به شمار می رود و اساس ثبات در منطق چکیده کامل
        چکیده توافق هسته ای ایران وکشورهای ۱+۵ در وین در 23 تیرماه 94 به عنوان یک روز تاریخی در تاریخ روابط بین الملل محسوب می شود. موفقیت مذاکرات هسته ای میان تهران و کشورهای ۱+۵ نمونه ای از اهمیت و پافشاری نسبت به سیاست و دیپلماسی بین المللی به شمار می رود و اساس ثبات در منطقه خواهد بود و می توان این توافق را یک پیروزی برای دیپلماسی توصیف کرد. پس از دوسال مذاکره، توافقی بلندمدت بین ایران و کشورهای۱+۵ در خصوص فعالیت های هسته ای ایران و لغو تحریم های ایران حاصل شد. شورای امنیت سازمان ملل در ۲۰ ژوییه 2015 (29 تیر 1394) با تصویب قطعنامه‌ ۲۲۳۱ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام( را مورد تأیید قرار داد. قطعنامه شورای امنیت اجازه انتقال تجهیزات مرتبط هسته‌ای خاص از ایران، تغییر دو آبشار در تاسیسات فردو و به روزرسانی راکتور اراک را می‌دهد. این قطعنامه علاوه‌ بر این اجازه انتقالات و فعالیت‌های لازم برای اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای خاص تعیین شده در برجام را بلامانع می‌داند. شورای اتحادیه اروپا هم با انتشار بیانیه‌ای اولین اقدامات حقوقی که به صورت رویه‌هایی مکتوب برای آغاز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک درآمده را تصویب نمود. دیدگاه ها درباره مواد توافق هسته ای مختلف است، غرب آن را توافقی خوب و عادلانه توصیف کرده و ایران معتقد است این توافق در پاسخ به خواسته ملت صورت گرفته است اما اسرائیل این توافق را به رسمیت نشناخته است. به طوری که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل این توافق را یک اشتباه تاریخی دانسته است. کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز ابراز نگرانی کرده اند که این توافق نوعی پوشش بین المللی برای فعالیت های هسته ای ایران است. واکنش ها به این توافق مختلف است و در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان از آن استقبال کرده اند اسرائیل به شدت با آن مخالفت و عربستان نسبت به آن ابراز تردید کرده است. اسرائیل در راس کشورهای متضرر از این توافق است، مسئولان اسرائیلی معتقد هستند که ایران با این توافق جایزه بزرگی به دست آورده است جایزه ای که حجم آن صدها میلیارد دلار است و ایران با چنین جایزه ای می تواند به هژمونی خود در منطقه و جهان ادامه دهد و این یک اشتباه تاریخی است. این مقاله به بررسی و تحلیل محتوایمذاکرات هسته ای ایران و آمریکا تا حصول برجام وقطعنامه 2231 شورای امنیت می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2320 - جنگ قدرت ها در یمن و امنیت جمهوری اسلامی ایران
        فرزاد رستمی کامران لطفی سعید پیرمحمدی
        چکیده غالباً در مطالعات روابط بین الملل، امنیت کنش گران به خصوص در عرصه منطقه ای به عنوان یکی از اصول مسلم در سیاست خارجی کشورها انگاشته می شود؛ به ویژه آنکه مسائل سیاسی- امنیتی بعد از تحولات بیداری اسلامی در منطقه، نوعی بهم پیوستگی در میان بازیگران منطقه به وجود آورده چکیده کامل
        چکیده غالباً در مطالعات روابط بین الملل، امنیت کنش گران به خصوص در عرصه منطقه ای به عنوان یکی از اصول مسلم در سیاست خارجی کشورها انگاشته می شود؛ به ویژه آنکه مسائل سیاسی- امنیتی بعد از تحولات بیداری اسلامی در منطقه، نوعی بهم پیوستگی در میان بازیگران منطقه به وجود آورده است که این مسئله بر تشدید دغدغه های امنیتی در خاورمیانه افزود. به همین دلیل، امروزه بازیگران منطقه ای در خاورمیانه که دارای منافع متقابل اند، عموماً جهت حفط بقای خود، چهارچوب مجموعه های امنیت منطقه ای را مورد توجه خود قرار داده اند. در این راستا از جمله ی دستور کارهای امنیتی در منطقه خاورمیانه بحران در یمن می باشد که ممکن است دامنه امنیتی این بحران به سایر مناطق نیز تسری یابد. بدینسان، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر فعال و هژمون منطقه ای از زمان شروع و اوج گیری بحران در یمن تلاش نمود که در راستای ﺗﺄمین امنیت منطقه ای خود، رویکرد حمایتگرایانه و امنیتی را در قبال دولت- ملت در یمن اتخاذ نماید. بنابراین، کانون بحث این پژوهش بر مساعی جمهوری اسلامی ایران در اموری نظیر تلاش در زمینه حفظ محور مقاومت، حفظ نفوذ ایدئولوژیکی و منطقه ای خود و نیز امنیت ژئوپلیتیک یمن قرار گرفته است. در همین راستاپرسش اصلی پژوهش حاضر این است که: مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن بر مبنای کدام رویکرد در سیاست خارجی قابل تحلیل است؟ جهت پاسخی منطقی به این ﺳﺆال، فرضیه زیر به سنجش گذاشته می شود: جمهوری اسلامی ایران با عنایت به جایگاه راهبردی یمن در معادلات منطقه ای و نیز جهت ارتقای ضریب امنیتی خود در منطقه، رویکرد امنیتی را در قبال این بحران اتخاذ نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2321 - مطالعه تطبیقی تاثیر سیاست‌های توسعه ای سازمان ملل متحد بر توسعه انسانی در آفریقای جنوبی و ایران
        طاهره ابراهیمی فر تورج اخوان
        چکیده سیاست‌های توسعه‌ای سازمان ملل متحد را می توان سیاست هایی دانست که با هدف دستیابی به توسعه پایدار و توسعه انسانی، موجب حفاظت از مردم در برابر عواملی می شود که ارزش‌ها و سعادت انسان را به خطر می اندازد.در این میان سازمان های تخصصی وابسته به سازمان ملل و برخی از ارک چکیده کامل
        چکیده سیاست‌های توسعه‌ای سازمان ملل متحد را می توان سیاست هایی دانست که با هدف دستیابی به توسعه پایدار و توسعه انسانی، موجب حفاظت از مردم در برابر عواملی می شود که ارزش‌ها و سعادت انسان را به خطر می اندازد.در این میان سازمان های تخصصی وابسته به سازمان ملل و برخی از ارکان فرعی این سازمان، نقش بسزایی در عملیاتی کردن سیاست های توسعه ای سازمان ملل در کشور های در حال توسعه ایفا می نمایند که این پژوهش به بررسی نقش این سازمان ها در ارتقاء سطح توسعه انسانی در دو کشور ایران و آفریقای جنوبی می پردازد. در این مقاله ارزیابی سطح توسعه انسانی به واسطه گزارش سالانه توسعه انسانی سازمان ملل و شاخص هایی که سازمان ملل برای سنجش این نوع توسعه در نظر گرفته، مورد توجه قرار می گیرد . شاخص هایی از قبیل میزان تولید سرانه، میزان امید به زندگی و وضعیت آموزشی و بهداشتی و همچنین استاندارد زندگی شهروندان، ابزار مناسبی برای ارزیابی وضعیت توسعه و رفاه حاصل از سیاست های توسعه ای سازمان ملل دردوکشور ایران و آفریقای جنوبی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2322 - روابط ایران و چین در دوره احمدی‌نژاد: سیاست نگاه به شرق و تأثیرات ساختاری
        فریبرز ارغوانی پیرسلامی
        در چارچوب توجه سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد به گسترش روابط با کشورهای آسیایی در راستای سیاست نگاه به شرق، روابط با جمهوری خلق چین جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد؛ اما برخلاف انتظار ایران، این روابط هیچ‌گاه به همکاری‌های فراگیر منجر نشد. این مقاله با هدف، یافتن پاسخ برای این پرسش چکیده کامل
        در چارچوب توجه سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد به گسترش روابط با کشورهای آسیایی در راستای سیاست نگاه به شرق، روابط با جمهوری خلق چین جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد؛ اما برخلاف انتظار ایران، این روابط هیچ‌گاه به همکاری‌های فراگیر منجر نشد. این مقاله با هدف، یافتن پاسخ برای این پرسش که چرا باوجود جایگاه برجسته چین در سیاست نگاه به شرق ایران به‌ویژه در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد همکاری فراگیر میان دو کشور شکل نگرفت؟ بر این نظر است که چالش نظری ضعف تئوریک سیاست نگاه به شرق از یک‌سو و چالش‌های ساختاری یا عملی موجود در روابط تهران و پکن سبب شد تا سیاست خارجی ایران در قالب این نگاه از روابط با پکن طرفی نبندد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که تلاش برای متنوع‌سازی منابع دیپلماتیک، پرهیز از القای حس ‌ناگزیری برای گسترش روابط به‌طرف مقابل، انسجام در تصمیم‌گیری، گسترش فعالیت دیپلماتیک کشور با بهره‌گیری از دیپلماسی چندجانبه، دوری از تاکتیک نیروی سوم و تأکید بر ایجاد توازن در روابط با غرب و شرق می‌تواند دستور کارهای مهم آتی سیاست خارجی کشور در روابط با چین باشد. در راستای بررسی فرضیه، بعد از توجه به واقع‌گر‌ایی تدافعی به‌عنوان چارچوب نظری، ابتدا جایگاه چین در سیاست خارجی ایران بعد از انقلاب و به‌شکل ویژه دوره احمدی‌نژاد بررسی ‌شده است؛ سپس با نگاهی آسیب‌شناختی دلایل شکل‌‌نگرفتن همکاری فراگیر از رهگذر چالش‌های نظری ناشی از سیاست نگاه به شرق و تأثیرات ساختاری مورد واکاوی قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2323 - روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان؛ بسترهای همگرایی و زمینه های واگرایی
        حبیب اله ابوالحسن شیرازی
        چکیده پس از تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و پیدایش پنج کشور جدید در آسیای مرکزی، فصل جدیدی در روابط ایران با این کشورها بوجود آمد. موضوع روابط جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان همواره با اهمیت زیادی مطرح شده و این امر پیش از هر چیز به سبب پیوندهای تاریخی، فرهنگی و زبانی موجود چکیده کامل
        چکیده پس از تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و پیدایش پنج کشور جدید در آسیای مرکزی، فصل جدیدی در روابط ایران با این کشورها بوجود آمد. موضوع روابط جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان همواره با اهمیت زیادی مطرح شده و این امر پیش از هر چیز به سبب پیوندهای تاریخی، فرهنگی و زبانی موجود میان دو کشور و ذکر این حقیقت که تاجیکستان به عنوان تنها کشور فارسی‌زبان در آسیای مرکزی است که وضعیت متمایزی با سایر کشورهای این منطقه دارد. آسیای مرکزی از جمله مناطقی است که از جایگاهی روزافزون در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی، برخوردار گشته و اکنون به عنوان یکی از مهمترین زیر سیستم‌های منطقه‌ای محسوب می‌شود. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان، از یک سو بر پایه عوامل همگرایی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، از فرصت‌ها و زمینه‌های نفوذ و همکاری، برخوردار است و از طرف دیگر با توجه به عوامل واگرایی با چالش‌ها و تهدیداتی مواجه می‌باشد که بر‌آیند این امر، همواره در جهت‌گیری سیاست خارجی ایران در تاجیکستان تأثیرگذار بوده است. این مقاله ضمن شناسایی مهمترین عوامل همگرایی و واگرایی پیش‌روی سیاست خارجی ایران به ارزیابی کلی از خط مشی‌های اتخاذ شده در تاجیکستان می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2324 - تهاجم نظامی آمریکا به عراق و ﺗﺄثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        محمد سهرابی
        چکیده تجاوز نظامی آمریکا به عراق و اشغال آن در مارس 2003 که منجر به سقوط رژیم بعثی شد، سرآغاز دوران جدیدی در روابط ایران با عراق گردید. فروپاشی حکومت صدام، فرصتی استثنایی برای جمهوری اسلامی پدید آورد تا قدرت سیاسی و فرهنگی خود را در عراق گسترش بخشد. اگرچه این اشغال باع چکیده کامل
        چکیده تجاوز نظامی آمریکا به عراق و اشغال آن در مارس 2003 که منجر به سقوط رژیم بعثی شد، سرآغاز دوران جدیدی در روابط ایران با عراق گردید. فروپاشی حکومت صدام، فرصتی استثنایی برای جمهوری اسلامی پدید آورد تا قدرت سیاسی و فرهنگی خود را در عراق گسترش بخشد. اگرچه این اشغال باعث تضعیف عراق و رفع تهدید مستقیم و جدّی از امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران شد ولی تداوم حضور قدرت های فرامنطقه ای، بی ثباتی داخلی در عراق، آینده مبهم شمال عراق و افزایش نقش منطقه ای ترکیه، عربستان، قطر و سایر کشورهای منطقه و مهم تر از تمامی این موارد تداوم سیاست پر فراز و نشیب دستگاه سیاست گذاری خارجی ما نسبت به سایر رقبای منطقه ای، تهدید علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را افزایش داد به طوری که با افزایش نقش منطقه ای عربستان، ترکیه و اسرائیل و پیمان نظامی مشترک دو کشور اخیر، اسراییل این امکان را یافته است که خود را از نظر جغرافیایی به ایران نزدیک کرده و با حضور در شمال عراق به اهداف خود در مقابله با ایران نزدیک تر شود. در این مقاله عوامل و عناصر ﺗﺄثیرگذار بر امنیت ملی ایران بعد از اشغال عراق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2325 - رویکرد سیاست خارجی دولت یازدهم نسبت به نظم و امنیت منطقه خاورمیانه
        ملک تاج خسروی
        چکیده منطقه خاورمیانه و زیرنظام آن یعنی منطقه خلیج فارس به عنوان منطقه‌ای منحصر به فرد شناخته می‌شود که از یک سو به دلیل وجود منابع انرژی و از سوی دیگر به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک دارای اهمیت بین‌المللی است. تاریخ تحولات خاورمیانه در دهه‌ه چکیده کامل
        چکیده منطقه خاورمیانه و زیرنظام آن یعنی منطقه خلیج فارس به عنوان منطقه‌ای منحصر به فرد شناخته می‌شود که از یک سو به دلیل وجود منابع انرژی و از سوی دیگر به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک دارای اهمیت بین‌المللی است. تاریخ تحولات خاورمیانه در دهه‌های گذشته نشان می‌دهد که ﺗﺄمین نظم، امنیت و ثبات، مهم‌ترین اولویت کشورهای این منطقه و قدرت‌های فرامنطقه‌ای بوده است. در نیم قرن گذشته تلاش‌های متعددی در این راستا، از سوی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در خاورمیانه به اجرا در آمده است که هر کدام به دلیل عدم توجه به برخی از مؤلفه‌های مهم این منطقه با شکست مواجه شده است. با توجه به رویکردهای متفاوت دولت در جمهوری اسلامی ایران به منطقه خاورمیانه و موضوع نظم، هدف اصلی این پژوهش پرداختن به رویکرد سیاست‌ خارجی دولت ‌یازدهم در جمهوری اسلامی ایران به مسئله نظم در منطقه خاورمیانه است. با روی کار آمدن دولت ‌یازدهم، نگاه دستگاه سیاست‌گذار خارجی به موضوع نظم از یک نگاه تقابلی به یک نگاه تعاملی تغییر جهت داد و دولت روحانی تلاش کرد تا در چهارچوب سیاست تنش‌زدایی و تعامل سازنده بار دیگر نظم پایدار منطقه‌ای را شکل دهد. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی &ndash; تحلیلی به سئوال اصلی رویکرد سیاست خارجی ایران نسبت به نظم منطقه‌ای خاورمیانه در دولت یازدهم می‌پردازد و پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات به این نتیجه رسیده است که سیاست خارجی دولت یازدهم با رویکرد مبتنی بر تنش زدایی، سیاست نظم منطقه‌ای پایدار را در پیش گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2326 - مقاسیه تحلیلی روابط ایران و روسیه در دوران آقایان خاتمی و احمدی نژاد
        زهره بالازاده فهیمه غیبی
        چکیده روابط ایران و روسیه در سال های گذشته همواره سرشار از فرازو نشیب بوده است. به نحوی که گاهی اوقات دو کشور آنچنان به یکدیگر نزدیک شده‌اند که سخن از همکاری‌های راهبردی به میان آمده است و گاهی نیز چنان از هم فاصله گرفته اند که روابط به مرز تیرگی رسیده است در حال حاضر چکیده کامل
        چکیده روابط ایران و روسیه در سال های گذشته همواره سرشار از فرازو نشیب بوده است. به نحوی که گاهی اوقات دو کشور آنچنان به یکدیگر نزدیک شده‌اند که سخن از همکاری‌های راهبردی به میان آمده است و گاهی نیز چنان از هم فاصله گرفته اند که روابط به مرز تیرگی رسیده است در حال حاضر نیز موضوعات و مسائل مختلفی در روابط ایران و روسیه تأثیرگذارند که از آن جمله می توان به همکاری های هسته‌ای، همکاری‌های نظامی و روابط اقتصادی اشاره نمود این مقاله سعی دارد ضمن بررسی اجمالی روابط ایران و روسیه بعد از انقلاب اسلامی، به مطالعه و تحلیل مقایسه ای روابط دو کشور در دوران ریاست جمهوری آقایان خاتمی و احمدی‌نژاد در فاصله زمانی 1389-1376 بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2327 - سیاست حقوق بشری اتحادیه اروپا در قبال جمهوی اسلامی ایران و عربستان (از 2008 تاکنون)
        زهرا الوندی داود کیانی
        چکیده در چند دهه اخیر، بخش مهمی از روح حاکم بر روابط میان اتحادیه اروپا با سایر کشورها را مسائل و مباحث حقوق بشری تشکیل می دهد. اتحادیه اروپا، با انعقاد پیمان ماستریخت (سال 1992) شرط احترام به حقوق بشر را در روابط خود با کشورهای جهان سوم، به عنوانعنصر ضروری،وارد نموده و چکیده کامل
        چکیده در چند دهه اخیر، بخش مهمی از روح حاکم بر روابط میان اتحادیه اروپا با سایر کشورها را مسائل و مباحث حقوق بشری تشکیل می دهد. اتحادیه اروپا، با انعقاد پیمان ماستریخت (سال 1992) شرط احترام به حقوق بشر را در روابط خود با کشورهای جهان سوم، به عنوانعنصر ضروری،وارد نموده و نسبت به مسائل حقوق بشری حساسیت فراوانی نشان می‌دهد. این امر در خصوص روابط اتحادیه اروپا با جمهوری اسلامی ایران و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس نیز صادق بوده است. مقاله حاضر، در پی بررسی تطبیقی سیاست حقوق بشری اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی می باشد. این مقاله در تلاش است به شیوه ای تطبیقی نقض استانداردهای حقوق بشری مورد نظر و تعریف شده، از سوی اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را تحلیل و تاثیر رفتار آن بر سیاست خارجی این اتحادیه در قبال این دو کشور را بررسی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2328 - داعش و پدیداری موازنه تهدید در روابط ایران و عراق
        عبدالمجید سیفی ناصر پورحسن
        چکیده روابط ایران و همسایه غربی آن را می توان یکی از غیر عادی ترین و استثنایی ترین روابط خارجی در دنیا تلقی کرد. روابط ایران و عثمانی و سپس عراق طی قرون اخیر شامل چرخه ای از تعارض های بلندمدت، جنگ ها و دوره های کوتاه مدت اتحاد، صلح سرد و همزیستی بوده است. از به قدرت رس چکیده کامل
        چکیده روابط ایران و همسایه غربی آن را می توان یکی از غیر عادی ترین و استثنایی ترین روابط خارجی در دنیا تلقی کرد. روابط ایران و عثمانی و سپس عراق طی قرون اخیر شامل چرخه ای از تعارض های بلندمدت، جنگ ها و دوره های کوتاه مدت اتحاد، صلح سرد و همزیستی بوده است. از به قدرت رسیدن عبدالکریم قاسم در سال 1958 تا سرنگونی صدام در سال 2003، پرتعارض ترین دوره در روابط دو کشور محسوب می شود به گونه ای که طولانی ترین جنگ قرن بیستم بین ایران وعراق رخ داد. با پیدایش داعش، روابط دو کشور وارد مرحله ای شد که با ادوار گذشته تفاوت ماهوی دارد. دراین مقاله، براساس چهارچوب نظری موازنه تهدید چگونگی این دگردیسی بنیادین در روابط ایران وعراق تحلیل شده است. فرضیه نویسندگان این بوده که شکل گیری داعش به مثابه یک تهدید امنیتی مشترک، موجب گذار روابط ایران وعراق جدید از تعارض به تعاون راهبردی شده است. این تهدید از همجواری دو کشور و ادراک مشترک آنها از میزان جدی بودن خطر هویتی داعش ناشی می شود. با توجه به جایگاه حیاتی عراق در محیط امنیتی جمهوری اسلامی و عدم وجود پژوهش‌هایی که موازنه تهدید مبنای نظری آنها باشد، این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی دگردیسی در روابط ایران و عراق را تحلیل کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2329 - آمریکا و روسیه، رقابت و منازعه
        داود آقایی علیرضا ثمود ی مهدی موسوی
        چکیده با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تصور می شد رقابت میان این دو ابرقدرت به پایان رسیده است و تضاد و رقابت جای خود را به همکاری خواهد داد،اما پس از مدتی این خوش بینی ازصحنه بین المللی رخت بر بست و دوران جدیدی از رویارویی میان این دو کشور آغاز شد. این تقابل و رویارویی چکیده کامل
        چکیده با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تصور می شد رقابت میان این دو ابرقدرت به پایان رسیده است و تضاد و رقابت جای خود را به همکاری خواهد داد،اما پس از مدتی این خوش بینی ازصحنه بین المللی رخت بر بست و دوران جدیدی از رویارویی میان این دو کشور آغاز شد. این تقابل و رویارویی اگر چه همانند گذشته نبود، ولی از شکل گیری منازعه و رقابت جدیدی در روابط دو کشور حکایت می کرد. رقابت و منازعه جدید را می توان در زمینه موضوعاتی همچون همسایگان روسیه (آسیای مرکزی و قفقاز) ،دفاع موشکی وکنترل تسلیحات و ایران ملاحظه کرد. این مقاله به دنبال توضیح جنگ سرد جدید بر مبنای موضوعات مذکور است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2330 - بررسی مشروعیت تحریم‌های یکجانبۀ آمریکا پس از خروج از برجام بر اساس منشور ملل متحد
        سیدحمید سیدتقی زاده لیلا رئیسی بشیر اسماعیلی
        DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.47.2.7
        چکیده ایالات متحده آمریکا در مورخ 18 اردیبهشت 1397 با اعلام رسمی ترامپ، از توافق هسته ای کشورهای عضو گروه 1+5 با ایران موسوم به برنامۀ جامع اقدامات مشترک خارج شد. در پی این امر وزارت خزانه داری آمریکا نیز نسبت به بازگرداندن تحریم های هسته ای ایران اقدام نمود. حال سئوال چکیده کامل
        چکیده ایالات متحده آمریکا در مورخ 18 اردیبهشت 1397 با اعلام رسمی ترامپ، از توافق هسته ای کشورهای عضو گروه 1+5 با ایران موسوم به برنامۀ جامع اقدامات مشترک خارج شد. در پی این امر وزارت خزانه داری آمریکا نیز نسبت به بازگرداندن تحریم های هسته ای ایران اقدام نمود. حال سئوال اینجاست که این اقدام یکجانبۀ آمریکا به عنوان یکی از اعضای سازمان ملل تا چه حد با منشور ملل متحد تناسب داشته و بر اساس منشور یاد شده مشروعیت دارد؟ از سوی دیگر در چهارچوب فرضیه نیز به نظر می رسد که با توجه به اینکه تحریم های یکجانبۀ آمریکا مواد متعددی از منشور ملل متحد را نقض می کند، این تحریم ها فاقد مشروعیت بر اساس منشور مذکور می‌باشد. لذا در این نوشتار تلاش خواهد شد تا با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و در چهارچوب نظریۀ جامعۀ بین الملل به بررسی ابعاد این موضوع و آزمون فرضیه پرداخته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2331 - نقش دین اسلام در روابط بین ایران و ملت های آسیای مرکزی
        مرتضی محمودی جوری لطیف اف
        در دهه های اخیر حضور گسترده جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی به طور چشم گیری افزایش یافته است به طوری که سیاستمداران این کشور در مورد ایران به مانند کشوری که ایفا کننده نقش بیشتری در جریانات ژئوپلتیک جهانی می باشد صحبت می کنند. این قدرت منطقه ای به طور پیوسته با چکیده کامل
        در دهه های اخیر حضور گسترده جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی به طور چشم گیری افزایش یافته است به طوری که سیاستمداران این کشور در مورد ایران به مانند کشوری که ایفا کننده نقش بیشتری در جریانات ژئوپلتیک جهانی می باشد صحبت می کنند. این قدرت منطقه ای به طور پیوسته با موضع گیری های ضد آمریکایی و ضد آتلانتیک که اغلب اوقات نیز هماهنگ با مواضع روسیه می باشد تاثیر ژئوپلتیک خود را افزایش می دهد. آسیای مرکزی برای این کشور به منزله منطقه ای مهم می باشد که پنج دولت به وجود آمده در قلمروی شوروی سابق با ساکنان اکثریت مسلمان و بخش همگرا و هماهنگ با دنیای اسلام یعنی کشورهای قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان در آن قرار دارند. این کشورها علاوه بر پیوند تاریخی و تمدنی دارای نوعی همبستگی اسلامی می باشند و دین اسلام در روابط آنان نقش محسوسی را ایفا می کند. این مقاله می کوشد تا تاثیر چنین عامل فرهنگی را در روابط ایران و کشورهای مذکور مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2332 - سیر تحول همگرایی ایران و سوریه از آغاز هزاره سوم تا «بیداری اسلامی » (2011-2000)
        احمد جانسیز علی اسمعیلی
        چکیده اتحاد استراتژیک ایران و سوریه در خاورمیانه از جمله اتحادهایی است که طی چند دهه گذشته از تداوم قابل توجهی برخوردار بوده است. از طرف دیگر شکل گیری محیط جدید، فلسفه وجودی اتحادها را با چالش مواجهه می کند که در نتیجه باعث افزایش احتمال گسست در اتحادها می شود، اما علی چکیده کامل
        چکیده اتحاد استراتژیک ایران و سوریه در خاورمیانه از جمله اتحادهایی است که طی چند دهه گذشته از تداوم قابل توجهی برخوردار بوده است. از طرف دیگر شکل گیری محیط جدید، فلسفه وجودی اتحادها را با چالش مواجهه می کند که در نتیجه باعث افزایش احتمال گسست در اتحادها می شود، اما علی رغم تغییرات قابل توجه در محیط سیاست خارجی ایران و سوریه در اوایل دهه اول قرن بیست و یکم، اتحاد استراتژیک این دو بازیگر منطقه ای در مقطع زمانی 2000 تا 2011 تداوم یافته است. در این راستا سوال محوری این پژوهش بر این مبنا است که در تداوم اتحاد استراتژیک ایران و سوریه در خاورمیانه در مقطع زمانی 2000 تا 2011، چه عواملی ﺗﺄثیر گذار بوده اند؟ یافته های این پژوهش بر این مبنا است که با توجه به نظریه رئالیسم تدافعی استفان والت به ترتیب اهمیت، وجود همبستگی ایدئولوژیک، نهادینه شدن همکاری ها و حفظ اعتبار از عوامل اصلی تداوم اتحاد ایران و سوریه بوده است، اما رهبری هژمونیک و شکل گیری جامعه امنیتی نقشی در تداوم این اتحاد نداشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2333 - تصویر باراک اوباما از ایران بر اساس نظریه تصویر در روابط بین الملل
        جلیل بیات سید محمدکاظم سجادپور محمدحسین جمشیدی محسن اسلامی
        هدف اصلی این پژوهش طرح روشی جدید برای شناخت تصویر در روابط بین الملل است. بر اساس نظریه تصویر گفته می شود تصاویر نقش مهمی در تصمیم گیری ها و سیاستگذاری ها دارند؛ چنانکه اعتقاد بر این است رهبران نه بر اساس واقعیت، بلکه بر اساس تصویری که از واقعیت دارند اقدام به تصمیم گیر چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش طرح روشی جدید برای شناخت تصویر در روابط بین الملل است. بر اساس نظریه تصویر گفته می شود تصاویر نقش مهمی در تصمیم گیری ها و سیاستگذاری ها دارند؛ چنانکه اعتقاد بر این است رهبران نه بر اساس واقعیت، بلکه بر اساس تصویری که از واقعیت دارند اقدام به تصمیم گیری می کنند. از این لحاظ کشف تصویر فاعل شناسا از ابژه مورد شناخت می تواند در تبیین و حتی پیش بینی تصمیمات اتخاذی توسط فاعل شناسا به کار آید. در این راستا این پژوهش با روشی ابتکاری سعی کرده تصویر باراک اوباما به عنوان رئیس جمهوری امریکا از ایران را مورد احصاء قرار دهد. لذا این سوال اصلی مطرح شده است که تصویر رئیس جمهور باراک اوباما از ایران چیست و شامل چه ویژگی هایی می شود؟ نتایج این پژوهش نشان می دهد تصویر باراک اوباما از ایران به تصویر کلیشه ای دشمن نسبی شباهت دارد. این نتیجه بر اساس بررسی سه بُعد موقعیت، میزان توانمندی و ارزش های سیاسی ایران از دیدگاه اوباما حاصل شد که به ترتیب شامل تهدیدآمیز، قدرت نسبی و ارزش های سیاسی متفاوت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2334 - نقش بازیگران منطقه ای در فرایند دولت سازی افغانستان در دوران طالبان و پسا طالبان
        محمدجواد آقاجری مرتضی کریمی
        چکیده نقش بازیگران منطقه ای در فرایند دولت سازی افغانستان در دوران طالبان و بعد از سقوط وی را می توان بر حسب میزان نفوذ و تاثیر گذاری به سه دسته بازیگران اصلی شامل ایران، پاکستان و روسیه و بازیگران پیرامونی شامل اتحادیه اروپا، ژاپن و بازیگران شبه پیرامونی شامل امریکا، ع چکیده کامل
        چکیده نقش بازیگران منطقه ای در فرایند دولت سازی افغانستان در دوران طالبان و بعد از سقوط وی را می توان بر حسب میزان نفوذ و تاثیر گذاری به سه دسته بازیگران اصلی شامل ایران، پاکستان و روسیه و بازیگران پیرامونی شامل اتحادیه اروپا، ژاپن و بازیگران شبه پیرامونی شامل امریکا، عربستان، هند و چین تقسیم نمود. موقعیت سیاسی، جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی و قومی افغانستان سبب شده است که این کشور همواره تحت تاثیر قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داشته باشد. پاکستان یکی از مهمترین کشورهای تاثیر گذار در تحولات افغانستان است به طوری که در دوران حکومت طالبان، بهترین روابط بین دو کشور وجود داشت ولی پس از سقوط طالبان روابط دو کشور به شدت دچار تنش شد. دوران پنج ساله حکومت طالبان دشواری های زیادی برای دولت هند در پی داشت و در حقیقت، گسترش بی سابقه نفوذ تروریستها و بی ثباتی در دره کشمیر را به همراه داشت ولی پس از سقوط طالبان روابط دو کشور بهبود یافت. سقوط رژیم طالبان موجب بر چیده شدن تهدید عمده ای از مرزهای شرقی ایران شد و گروه های نزدیک به ایران به قدرت راه یافتند و موجبات ارتقاء روابط را فراهم نمودند. این مقاله به بررسی و تجزیه و تحلیل نقش بازیگران منطقه ای و شبه منطقه ای سه کشور پاکستان، هند و ایران و تاثیر گذاری آنان در فرایند دولت سازی افغانستان در دوران طالبان و بعد از سقوط وی می پردازد. مبحث قابل توجه در این مقاله بدین ترتیب مطرح می شود که ایران و پاکستان که قبلا خود بازیگران اصلی بحران افغانستان بودند اکنون جایگاه شبه پیرامونی پیدا کرده اند به طوری که نقش پاکستان تحت الشعاع نقش آمریکا قرار گرفته و ایران نیز اگر چه از بعضی پتانسیل ها برای تاثیر گذاری در افغانستان برخوردار است اما آمریکا به طور جدی مانع از بکارگیری این قابلیت هاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2335 - ﺗﺄثیر ناامنی هویتی بر گسترش نئوتروریسم در خاورمیانه با ﺗﺄکید بر ایران و عربستان
        امیر حشمتی علیرضا رضایی
        DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.45.3.4
        چکیده طی چند سال اخیر، گسترش فعالیت گروه‌های نئوتروریستی در خاورمیانه، موجی از تهدیدات امنیتی متنوع در این منطقه ایجاد کرده است. هرچند اخبار موثقی مبنی بر تضعیف و انهدام هسته‌های سازمانی و لجستیکی این گروه‌ها در عراق و سوریه منتشر شده است، اما اسناد معتبری، حکایت از ادا چکیده کامل
        چکیده طی چند سال اخیر، گسترش فعالیت گروه‌های نئوتروریستی در خاورمیانه، موجی از تهدیدات امنیتی متنوع در این منطقه ایجاد کرده است. هرچند اخبار موثقی مبنی بر تضعیف و انهدام هسته‌های سازمانی و لجستیکی این گروه‌ها در عراق و سوریه منتشر شده است، اما اسناد معتبری، حکایت از ادامه اقدامات پراکنده جریان‌های ﻣﺘﺄثر از داعش دارد. پیرامون ریشه‌های گسترش تروریسم پژوهش‌های متنوع و برای مقابله با اقدامات تروریستی، تدابیر متعدد دیده شده است. اما تجربه ﻣﺆثری از پژوهش‌ها و اقدامات مبتنی بر شناسایی ناامنی هویت در سطح منطقه‌ای در دسترس نیست. پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکرد توصیفی و تحلیلی به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که؛ ناامنی هویتی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی چه ﺗﺄثیری بر گسترش نئوتروریسم در خاورمیانه داشته است؟ به باور نگارنده‌‌گان؛ ره‌گیری مطلق روایت بیوگرافیک توسط ایران و عربستان، ضمن ایجاد ناامنی هویتی برای هر دو کشور، موجب آغاز یا تشدید اضطراب ناشی از شرم در باور و رفتار منطقه‌ای این بازیگران، ره‌گیری سیاست کسب شرافت و در اثری ناخواسته، سبب گسترش نئوتروریسم در منطقه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2336 - تعاملات اقتصادی تاجیکستان و ایران و دورنمای آینده روابط دو کشور در دهه‌های اخیر
        مرتضی محمودی
        تاجیکستان در زمره کشورهای نوظهور آسیای مرکزی ازجمله مهمترین کشورهایی بود که به دلیل قرابت های تاریخی و فرهنگی و زبانی پس ازاستقلال مورد توجه ایران قرارگرفت. هنگام شروع روابط دوکشور از یک سو تاجیکستان با بحرانهای جنگ شهروندی و مشکلات سیاسی و اقتصادی روبروگردید. از سوی دی چکیده کامل
        تاجیکستان در زمره کشورهای نوظهور آسیای مرکزی ازجمله مهمترین کشورهایی بود که به دلیل قرابت های تاریخی و فرهنگی و زبانی پس ازاستقلال مورد توجه ایران قرارگرفت. هنگام شروع روابط دوکشور از یک سو تاجیکستان با بحرانهای جنگ شهروندی و مشکلات سیاسی و اقتصادی روبروگردید. از سوی دیگر، رسانه های غربی با تبلیغات منفی سعی می کردند تا کشورهای آسیای مرکزی بطورعموم و تاجیکستان بطور ویژه و نیز کشور روسیه را از حضور ایران بیمناک و نگران نمایند، که البته ایران، با ایجاد تحول در رفتار و موضع گیریهای سیاسی و فرهنگی خود ضمن پیشنهاد برای ایجاد صلح و رفع جنگ داخلی تاجیکستان به روابط اقتصادی براساس ظرفیتهای آن کشور اولویت داد که این عمل برآیندی مانند رفع ابهام در رفتار سیاسی ایران و خنثی سازی تبلیغات رقیبان و الگوسازی رابطه دولت دینی با دولتهای سکولار (دنیوی) را در پی داشته است. نگارنده کوشیده است تا تعاملات اقتصادی بین دو کشور را در این مقاله بررسی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2337 - استراتژی آمریکا در افغانستان و تأثیر آن برامنیت ملی ایران
        محمد توحیدفام فرهاد پایدار
        چکیده ایران کشوری پر اهمیت در خاورمیانه می باشد. اهمیت استراتژیک تنگه هرمز، کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، همسایگی با پاکستان و عراق و از همه مهمتر داشتن مرزهای طولانی با افغانستان از جمله عواملی است که استراتژی آمریکا را تحت تأثیر قرار می دهد. از سوی دیگر مسئله تروریس چکیده کامل
        چکیده ایران کشوری پر اهمیت در خاورمیانه می باشد. اهمیت استراتژیک تنگه هرمز، کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، همسایگی با پاکستان و عراق و از همه مهمتر داشتن مرزهای طولانی با افغانستان از جمله عواملی است که استراتژی آمریکا را تحت تأثیر قرار می دهد. از سوی دیگر مسئله تروریسم، مواد مخدر و سایر عوامل، روابط بین این دو کشور را با اهمیت تر می سازد و هرگونه اقدام آمریکا در کشورهای همسایه ایران ، خصوصاً در افغانستان متوجه امنیت ملی ایران می باشد. پس از 11 سپتامبر، مبارزه با تروریسم موجب همگرایی اکثر کشورها با آمریکا شده است. مسائل مهمی در منطقه وجود دارد که باعث می شود ایالات متحده در سیاست دراز مدت خود به آن توجه کند. جمعیت ایران و افغانستان به اضافه سهم عمده ای که این کشورها در اقتصاد جهانی به خود اختصاص داده اند و نیز هسته ای شدن منطقه (که ایران هم اخیراً به آن پیوسته است) همه دلایلی است که موجب شده است عمق استراتژیک ایران و افغانستان در اختیار ایالات متحده باشد تا از این طریق تحولات و تأثیرگذاری این دو کشور را در معادلات سیاسی، اقتصادی و نظامی جهانی تحت نظر داشته باشد. تعامل یا تقابل با قدرتهای رقیب می تواند تا اندازه قابل توجهی در تدوین سیاست خارجی آمریکا تأثیر بگذارد. این بهترین فرصت برای ایالات متحده است تا با حضور خویش در این منطقه استراتژیک، منافع دراز مدت خویش را پیگیری و با مبارزه ریشه ای با تروریسم و کشت و قاچاق مواد مخدر در جهت اجرای طرح خاورمیانه بزرگ و دموکراتیزه کردن منطقه، رویای حکومت جهانی لیبرال دموکراسی را به حقیقت نزدیکتر کند. این مقاله به بررسی و تحلیل استراتژی آمریکا در افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2338 - ریشه‌های بحران اوکراین و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران
        احسان فلاحی اسداله عامری
        چکیده در عصر جهانی شدن اوضاع منطقه ای و جهانی در هم تنیده شده است. لذا بحران در یک منطقه منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده چکیده کامل
        چکیده در عصر جهانی شدن اوضاع منطقه ای و جهانی در هم تنیده شده است. لذا بحران در یک منطقه منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده است. بر این اساس مقاله پیش رو درصدد پاسخ به این سئوالات است که ریشه های بحران 2014 اوکراین چیست؟ و تقابل روسیه و آمریکا در بحران اوکراین چه تاثیری بر منافع ملی ایران دارد؟ فرضیه این پژوهش بدین ترتیب قابل طرح است که بحران اوکراین، ریشه در رقابت روسیه و آمریکا در این کشور دارد که در انقلاب های نارنجی، آبی و بحران 2014 به منصه ظهور رسیده است. این بحران باعث تقویت روابط مسکو- تهران در راستای تحقق منافع ملی ایران خواهد شد. برای آزمون این مدعا منافع ملی ایران در سه سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی بررسی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2339 - کنشگری تدافعی جمهوری اسلامی ایران در قبال هژمونیسم نومحافظه کاران ایالات متحده؛ از پسابرجام تا سال 2019 میلادی
        یونس فروزان عبدالرضا عالیشاهی مجید رفیعی
        DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.48.3.0
        با ورود نومحافظه کاران به کاخ سفید، بسیاری از سیاست های مبتنی بر دموکراسی، گفتگو و تنش زدایی دوران باراک اوباما جای خود را به سیاست هایی دادکه عملا به تشدید چالش ها با رقبای آمریکا منجر شد. به عنوان مثال، تشدید رقابت های اقتصادی با جمهوری خلق چین، عدم تحقق ائتلاف قدرتمن چکیده کامل
        با ورود نومحافظه کاران به کاخ سفید، بسیاری از سیاست های مبتنی بر دموکراسی، گفتگو و تنش زدایی دوران باراک اوباما جای خود را به سیاست هایی دادکه عملا به تشدید چالش ها با رقبای آمریکا منجر شد. به عنوان مثال، تشدید رقابت های اقتصادی با جمهوری خلق چین، عدم تحقق ائتلاف قدرتمند با اتحادیه اروپا و در نهایت تشدید روزافزون چالش ها با جمهوری اسلامی ایران. در این مقاله نویسندگان با بهره گیری از تئوری بازدارنگی و با تمسک به روش تحلیلی- توصیفی و منابع مکتوب و مجازی درصدد ارائه استدلالی متقن به این سوالند که رویکردهای جمهوری اسلامی در قبال تهدیدات نومحافظه کاران ایالات متحده، به ویژه پس از ورود ترامپ به کاخ سفید مبتنی بر چه سیاستی است؟ فرضیه نویسندگان در این مقاله نشان دهنده این مسئله است که تهدیدات ایالات متحده در قابل جمهوری اسلامی ایران هیچگاه در بعد نظامی صورت نخواهد پذیرفت و یافته های مقاله نیز نشان می دهند که کنشگری تدافعی جمهوری اسلامی ایران در قبال تهدیدات نظامی ایالات متحده مبتنی بر چهار اصل کلان است. نخست؛ قدرت فزاینده سامانه موشکی و بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران؛ دوم؛ ائتلاف وسیع جبهه مقاومت شیعیان در منطقه؛ سوم؛ ماهیت شکننده دول متحد آمریکا در منطقه و چهارم تجربه تلخ حضور ایالات متحده در منطقه به ویژه عراق و افغانستان. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2340 - سیاست روسیه در بحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران
        روح الله درآینده حمید احمدی
        چکیده در چند سال اخیر، بحران سوریه به یکی از مهمترین موضوعات نظام بین الملل تبدیل شده و توجه بسیاری از کشورهای جهان را به خود معطوف کرده است. سوریه عرصه رقابت و محل جولان برخی از قدرت های منطقه ای و بین المللی گشته و هر یک بر اساس اهداف و منافع خود به ایفای نقش در آن می چکیده کامل
        چکیده در چند سال اخیر، بحران سوریه به یکی از مهمترین موضوعات نظام بین الملل تبدیل شده و توجه بسیاری از کشورهای جهان را به خود معطوف کرده است. سوریه عرصه رقابت و محل جولان برخی از قدرت های منطقه ای و بین المللی گشته و هر یک بر اساس اهداف و منافع خود به ایفای نقش در آن می پردازند. در این بین، فدراسیون روسیه همواره یکی از اصلی ترین بازیگران بین المللی تأثیرگذار و دارای نقش تعیین کننده در این عرصه بوده است. لذا در این مقاله چرایی و چگونگی سیاست ها و اقدامات روسیه در قبال بحران سوریه مورد مطالعه قرار گرفته است. علاوه بر آن، با توجه به اینکه تحولات در سوریه و رویکرد روسیه در قبال آن، به شکل مستقیم و غیرمستقیم دارای پیامدهایی برای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران است لذا در این مقاله، بررسی جامعی از این موضوع شده است. سوال اصلی آن است که سیاست روسیه در قبال بحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران چه بوده است؟ فرضیه مقاله حاکی از آن است که سیاست روسیه در بحران سوریه تلاشی در جهت ایجاد موازنه در نظام بین الملل و مقابله با تهدیدات موجود از طرف غرب و آمریکا بر سر راه امنیت و منافع ملی این کشور است که همسویی مقطعی آن با سیاست های ایران تأمین کننده منافع ملی ایران می باشد ولی با این وجود، اختلاف رویکرد این دو کشور و نوع کنشگری آنها می تواند چالش هایی را ایجاد نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2341 - بایسته های دیپلماسی انرژی ایران در نظام اقتصاد سیاسی بین الملل
        اکبر صادقی سید جلال دهقانی فیروزآبادی هادی آجیلی
        چکیده دیپلماسی انرژی را می توان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران در دوران های مختلف دانست. این امر زمینه های لازم را برای حفظ و افزایش سهم ایران در بازار اقتصاد جهانی فراهم می آورد. انرژی به عنوان یک متغیر ژئوپلیتیک، جایگاه ویژه ای را در روابط قدرت در نظام جهانی معاصر ب چکیده کامل
        چکیده دیپلماسی انرژی را می توان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران در دوران های مختلف دانست. این امر زمینه های لازم را برای حفظ و افزایش سهم ایران در بازار اقتصاد جهانی فراهم می آورد. انرژی به عنوان یک متغیر ژئوپلیتیک، جایگاه ویژه ای را در روابط قدرت در نظام جهانی معاصر باز کرده و دسترسی به منابع انرژی برای تمامی سطوح سلسله مراتبی قدرت جهان، اهمیتی استراتژیک پیدا کرده است. از این رو، هر یک از بازیگران نظام جهانی به دنبال تعریفی معقول از جایگاه دیپلماسی انرژی خود در جهان می باشند. در این میان، ایران با واقع شدن در مرکز بیضی استراتژیک انرژی جهان و با در دست داشتن دومین منابع نفت خام و گاز طبیعی جهان از جایگاه مهمی در زمینه تحولات انرژی جهانی برخوردار می باشد. در این مقاله تلاش می شود تا موضوع دیپلماسی انرژی به عنوان یکی از ضرورت های رفتار راهبردی ایران مورد بررسی قرار گیرد. فرضیه مقاله بر این موضوع ﺗﺄکید دارد که بهره گیری از دیپلماسی انرژی، زمینه لازم برای کاهش محدودیت بین المللی علیه ایران را فراهم می سازد. روش شناسی این مقاله بر اساس رهیافت اقتصاد سیاسی بین الملل (وابستگی متقابل) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2342 - جهانی شدن فرهنگ و تاثیر آن بر هویت ملی ایران
        اسماعیل بایبوردی علیرضا کریمیان
        چکیده وجود اقوام مختلف در درون جامعه کهن ایران، موجبات داد و ستد فرهنگی و اجتماعی را در طول تاریخ فراهم آورده است چرا که ایران کشوری چند قومی است. دوام و استمرار هویت فرهنگ ایرانی در طول تاریخ، مدیون گروه های مختلف قومی نظیر کردها، آذری ها، لرها، بلوچ ها، ترکمن ها، عرب چکیده کامل
        چکیده وجود اقوام مختلف در درون جامعه کهن ایران، موجبات داد و ستد فرهنگی و اجتماعی را در طول تاریخ فراهم آورده است چرا که ایران کشوری چند قومی است. دوام و استمرار هویت فرهنگ ایرانی در طول تاریخ، مدیون گروه های مختلف قومی نظیر کردها، آذری ها، لرها، بلوچ ها، ترکمن ها، عرب ها و فارس ها بوده است. با توجه به پویایی فرهنگ ایرانی و تحولات اجتماعی فرهنگی در ایران در دهه های اخیر، مردم ایران درک جامع تری از جهان، فرهنگ جهانی و فرهنگ ایرانی شان یافته اند. این شناخت و آگاهی بی تاثیر از شرایط محیط داخلی و خارجی نبوده است. این فرضیه که در اثر جهانی شدن، شاهد رشد و گسترش هویت های قومی و در نتیجه به چالش کشیده شدن هویت ملی در ایران خواهیم بود، به لحاظ نظری و عملی چندان قابل دفاع نیست. چرا که در راستای جریان جهانی شدن و به منظور شناسایی نوع رابطه فرهنگ ایرانی با فرهنگ جهانی، می توانیم فرض را نه بر جدایی و تمایزپذیری فرهنگی، بلکه بر پیوستگی، تعامل و اثرگذاری فرهنگ ها بر یکدیگر در نظر بگیریم و با این فرض است که مهمترین زمینه برای گسترش روحیه و تمایلات جهان گرایانه در هویت ایرانی را می توان در منشاء تاریخی آن ملاحظه کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2343 - تحلیل سازه انگارانه سیاست خارجی نوین ترکیه و رقابت با جمهوری اسلامی ایران
        محمد منصور عظیم زاده اردبیلی حسین مسعود نیا سید جواد امام جمعه زاده
        چکیده با به قدرت رسیدن اسلام گرایان ترکیه در سال 2002 و پیروزی حزب عدالت و توسعه، الگویی از سیاست گذاری خارجی توسط رهبران سیاسی این کشور تحت عنوان نوعثمانی گری شکل گرفت. مؤلفه های حاکم بر این سیاست گذاری به صفر رساندن مشکلات با همسایگان از یک سو، و تلاش برای ارائه چهر چکیده کامل
        چکیده با به قدرت رسیدن اسلام گرایان ترکیه در سال 2002 و پیروزی حزب عدالت و توسعه، الگویی از سیاست گذاری خارجی توسط رهبران سیاسی این کشور تحت عنوان نوعثمانی گری شکل گرفت. مؤلفه های حاکم بر این سیاست گذاری به صفر رساندن مشکلات با همسایگان از یک سو، و تلاش برای ارائه چهره ای جدید از ترکیه مسلمان به عنوان الگوی دموکراسی، آزادی و حقوق بشر در خاورمیانه و دیگر مناطق پیرامونی این کشور بود. هدف نوعثمانی گری ترکیه احیای نفوذ فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی این کشور در مناطقی بود که در گذشته تاریخی نه چندان دور جزو امپراطوری عثمانی محسوب می شدند. اتخاذ و پیگیری این سیاست موجب شد تا حوزه نفوذ این کشور در خاورمیانه مخصوصاً در جریان انقلاب های عربی 2010 افزایش یابد و به حوزه ها و منافع راهبردی و سنتی ایران در خاورمیانه برخورد کند که مسائل اساسی در روابط دو کشور بوجود آورد. بررسی چرایی و چگونگی این برخورد منافع که بیشتر ﻣﺘﺄثر از سیاست خارجی نوعثمانی گری ترکیه نتیجه می شود، هدف تحقیق حاضر است. یافته های تحقیق در چارچوب نظریه سازه انگاری که به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی بدست آمده، گویای آن است که هویت و هنجارهای سیاست گذاران دولت اسلام گرای ترکیه با سیاست گذاران ایرانی در تضاد است؛ لذا مشاهده می شود که نوعثمانی گری ترکیه موجب برخورد منافع دو کشور در منطقه خاورمیانه را ایجاد کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2344 - ﺗﺄثیر برجام بر جایگاه ایران در معادلات غرب آسیا
        کابک خبیری منوچهر محمدی
        توافق های چند جانبه در بین کشورهای دنیا در ارتباط با مسائل چالش برانگیز معمولا راه گشای نقش آفرینی طرفین در تحولات پس از چنین توافقاتی است. برنامه جامع اقدام مشترک، حکم چنین ابزاری را برای ایران داشت تا در دوره ای که سعی می شد ایران با طرح تلاش برای ساخت تسلیحات هسته ای چکیده کامل
        توافق های چند جانبه در بین کشورهای دنیا در ارتباط با مسائل چالش برانگیز معمولا راه گشای نقش آفرینی طرفین در تحولات پس از چنین توافقاتی است. برنامه جامع اقدام مشترک، حکم چنین ابزاری را برای ایران داشت تا در دوره ای که سعی می شد ایران با طرح تلاش برای ساخت تسلیحات هسته ای به انزوا برده شود، با این توافق به بازیگری موثر در چانه زنی بین المللی تبدیل شد. برجام حاصل بیش از یک دهه تنش و مذاکرات بی نتیجه با طرف های غربی بود. ایران در فضای پسا برجام به طور رسمی وارد باشگاه اقتصاد و سیاست جهانی و منطقه ای شد. این مقاله درصدد پاسخ به این سوال است که تعامل ایران با جامعه جهانی در فضای پس از برجام چه ﺗﺄثیری بر نقش آفرینی این کشور در غرب آسیا و جهان گذاشته است؟ این مقاله این فرضیه را بررسی می کند که ایران در فضای پس از برجام از جایگاه کنترل شده قبلی خارج و به صورت یک بازیگر فعال در مدیریت بحران های منطقه ای ایفای نقش نموده و این امر باعث تغییر موازنه قدرت در منطقه به ضرر عربستان و ترکیه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2345 - عوامل ژئوپلیتیک ﺗﺄثیرگذار بر تغییر نگاه سیاست خارجی ایران از غرب به شرق با ﺗﺄکید بر روسیه بین سال‌های 1991-2016
        هادی صیادی اردشیر سنایی
        چکیده فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، اهمیت ژئوپلتیک و منطقه گرایی را در نظام بین الملل دوچندان کرده، به طوری که بسیاری از کشورها در سیاست خارجی خود منطقه گرایی را به عنوان اصلی ثابت و اساسی جهت ﺗﺄمین منافع و امنیت ملی خود برگزیده اند. نگاه عملی و نظری در طول سال های گذ چکیده کامل
        چکیده فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، اهمیت ژئوپلتیک و منطقه گرایی را در نظام بین الملل دوچندان کرده، به طوری که بسیاری از کشورها در سیاست خارجی خود منطقه گرایی را به عنوان اصلی ثابت و اساسی جهت ﺗﺄمین منافع و امنیت ملی خود برگزیده اند. نگاه عملی و نظری در طول سال های گذشته در سیاست خارجی ایران عدم توجه به راهبرد نگاه به شرق و نگاه یک جانبه به غرب، باعث غفلت از سایر مراکز و منابع قدرت و ثروت جهانی به خصوص در نزدیکی مرزها گشته است، اما در سال های اخیر راهبرد نگاه به شرق، به راهبردی منطقه گرایانه از سوی جمهوری اسلامی ایران در منظومه نگاه ژئوپلتیک و جغرافیایی تبدیل شده است، چرا که ایران از جمله کشورهایی می باشد که به لحاظ موقعیت جغرافیایی و سیاسی، از مزیت ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک بهره مند می باشد. بر این اساس راهبرد نگاه به شرق که از منطق علمی و تاریخی؛ همچنین ریشه های جغرافیایی و سیاسی در سیاست خارجی کشور برخوردار است و هویت سازی جدیدی در گفتمان سیاست خارجی ایجاد می کند، از اهمیت مضاعفی برخوردار شده است.در این مقاله دنبال بررسی عوامل ژئوپلیتیک ﺗﺄثیر گذار بر تغییر نگاه سیاست خارجی ایران از غرب به شرق با ﺗﺄکید بر روسیه می باشیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2346 - آینده عراق و سناریوهای مربوط به آن( 2020 - 2010 )
        ملک تاج خسروی احسان خسبانی یزدانی
        DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.46.3.6
        از جنگ جهانی دوم تاکنون و در تاریخ سیاسی معاصر، یکی از پرچالش‌ترین کشورهای منطقه‌ جنوب غرب آسیا (خاورمیانه)، کشور عراق بوده است. بی‌شک یکی از دلایل اصلی این چالش‌ها نقش مهم و تعیین‌کننده‌ شرایط سیاسی عراق در فضای ژئوپلتیک این منطقه است. در تحولات جاری این منطقه به مانند چکیده کامل
        از جنگ جهانی دوم تاکنون و در تاریخ سیاسی معاصر، یکی از پرچالش‌ترین کشورهای منطقه‌ جنوب غرب آسیا (خاورمیانه)، کشور عراق بوده است. بی‌شک یکی از دلایل اصلی این چالش‌ها نقش مهم و تعیین‌کننده‌ شرایط سیاسی عراق در فضای ژئوپلتیک این منطقه است. در تحولات جاری این منطقه به مانند گذشته، عراق نقش کلیدی و تعیین‌کننده‌ای را داراست و این نقش موجب برخورد اقدامات و منافع قدرت‌های گوناگون منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در این نقطه‌ حساس شده است. هدف اصلی این مقاله، آینده عراق با تاکید بر شرایط سیاسی و امنیتی حاکم بر این کشور و اهداف فرعی آن را می توان تاثیر‌گذاری بازیگران داخلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در تحولات کشور عراق، پیش بینی آِینده سرزمینی عراق و امکان سنجی تجزیه عراق معرفی نمود. با طراحی سناریو های محتمل درباره تجزیه یا عدم تجزیه کشور عراق در دهه آتی، آینده این کشور به شکل ذیل پیش بینی می گردد: 1.سناریوی تجزیه عراق 2. سناریوی جنگ داخلی در عراق 3. سناریوی تقسیم عادلانه و دموکراتیک قدرت.در نهایت، نویسندگان به این نتیجه می رسند که بر مبنای سناریوهای مذکور، در دهه آتی تجزیه عراق میسر نخواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2347 - سیاست خارجی روسیه در قبال ایران در دوره پوتین بعد از سال 2012
        سید محسن صادقی
        چکیده جمهوری اسلامی ایران بعد از فروپاشی شوروی، جایگاه متمایزی در گفتمان سیاست خارجی نخبگان روسیه اعم از آتلانتیک‌گرایان، ملی‌گرایان و اوراسیاگرایان دارد. برخی ملی‌گرایان روس موقعیت ایران را از نظر اقتصادی حائز اهمیت می‌دانند و گروه دوم یعنی اوراسیاگرایان برای ایران، ا چکیده کامل
        چکیده جمهوری اسلامی ایران بعد از فروپاشی شوروی، جایگاه متمایزی در گفتمان سیاست خارجی نخبگان روسیه اعم از آتلانتیک‌گرایان، ملی‌گرایان و اوراسیاگرایان دارد. برخی ملی‌گرایان روس موقعیت ایران را از نظر اقتصادی حائز اهمیت می‌دانند و گروه دوم یعنی اوراسیاگرایان برای ایران، اهمیت سیاسی و امنیتی قائل هستند. آتلانتیک‌گرایان روسیه هم بر این اعتقادند که نباید همکاری با غرب را فدای رابطه با ایران کرد. در دوران ریاست جمهوری پوتین به‌ویژه از سال 2012، ایران از اهمیت قابل توجهی در سیاست خارجی روسیه برخوردار شده است. در این دوره، پوتین در برخی مواقع، ایران را یک متحد استراتژیک خود توصیف و در مواقع دیگر به راحتی از کارت ایران استفاده کرده و در قبال گرفتن امتیازات بیشتر،‌ منافع این کشور را قربانی کرده است. سئوال اصلی مقاله این است که رفتار سیاست خارجی روسیه در قبال ایران در دوره پوتین(از سال 2012 به بعد) را چگونه باید تببین کرد و آیا می‌توان این دو کشور را متحد استراتژیک دانست؟ در پاسخ به این مسئله می‌توان براساس دیدگاه ولفرام هانریدر و اصل امکان‌پذیری و موفقیت سیاست خارجی و تلفیق اجماع و سازگاری، تصمیمات روسیه در مقابل ایران را تبیین کرد. تلفیق دو مفهوم سازگاری و اجماع در سیاست خارجی، رویکرد اصلی در تصمیم‌گیری‌های سیاست خارجی روسیه محسوب می‌شود. در روسیه هرجا درباره منافع روابط استراتژیک در قبال ایران در میان نخبگان روسیه یک اجماع وجود داشته باشد، روابط ایران و روسیه تا حد راهبردی ارتقا پیدا می‌کند و در مواردی که اجماع وجود نداشته یا اجماع از نوع دستوری است، نحوه تعامل با ایران متناسب با ساختار وضعیت بین‌المللی اتخاذ می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2348 - نقش اتاق‌های فکر در اعمال تحریم‌های هسته‌ای آمریکا علیه ایران
        سید جواد امام‌جمعه زاده مجتبی بابایی
        جریان‌شناسی و ریشه‌یابی تحریم‌های هسته‌ای آمریکا علیه ایران، بیانگر این نکته است که در طراحی سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه ایران بین چهار بازیگر اتاق‌های فکر، لابی‌های اسراییل، رسانه‌های جمعی و معماران تحریم ایران در دولت و کنگره آمریکا نوعی هم‌سویی فکری - رویه‌ای و ارتب چکیده کامل
        جریان‌شناسی و ریشه‌یابی تحریم‌های هسته‌ای آمریکا علیه ایران، بیانگر این نکته است که در طراحی سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه ایران بین چهار بازیگر اتاق‌های فکر، لابی‌های اسراییل، رسانه‌های جمعی و معماران تحریم ایران در دولت و کنگره آمریکا نوعی هم‌سویی فکری - رویه‌ای و ارتباط متقابل وجود دارد. به‌گونه‌ای که اتاق‌های فکر با مفهوم‌سازی و سناریوپردازی کارویژه توجیه افکار عمومی و معماران تحریم نقش پیاده‌سازی و عملیاتی‌ساختن تحریم‌ها را بر عهده دارند. از آنجا که اتاق‌های فکر در آمریکا بازوی پژوهشی قانون‌گذاران این کشور در تصمیمی‌سازی هستند و با کمیسیون های کنگره ارتباط دائمی دارند و تغذیه فکری قانون‌گذاران مجالس سنا و نمایندگان کنگره را بر عهده دارند و کارشناسان آن‌ها به اظهارنظر کارشناسی پیرامون پیش‌نویس طرح‌ها و لوایح می‌پردازند؛ هدف ما در این مقاله بررسی نقش اتاق‌های فکر در آمریکا در اعمال تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2349 - تاثیر تعاملات اقتصادی در توسعه روابط ایران و تاجیکستان
        منوچهر بدوحی
        چکیده در طول سال های اخیر سیاست خارجی ایران با تحولاتی مواجه بوده که از این جمله می توان به توجه بیشتر به کشورهای حوزه آسیای مرکزی اشاره کرد. در بین این کشورها تاجیکستان به دلیل اشتراکات زبانی، نژادی، دینی، فرهنگی و تاریخی برای ایران حائز اهمیت بیشتری بوده است. احیای چکیده کامل
        چکیده در طول سال های اخیر سیاست خارجی ایران با تحولاتی مواجه بوده که از این جمله می توان به توجه بیشتر به کشورهای حوزه آسیای مرکزی اشاره کرد. در بین این کشورها تاجیکستان به دلیل اشتراکات زبانی، نژادی، دینی، فرهنگی و تاریخی برای ایران حائز اهمیت بیشتری بوده است. احیای پیوندهای دیرینه و تعمیق روابط ایرانیان و مردمان تاجیکستان علاوه بر اینکه در گرو شاخصه های مهمی همچون توسعه همگرائی فرهنگی، اصلاح برداشت های نادرست از محتوای فرهنگ اسلامی-ایرانی، پایدار سازی خصیصه های فرهنگی، پیش گیری از شکل گیری تنش های خزنده، تلاش در جهت اعتمادسازی و انطباق رفتار بر ظرفیت محیط فعالیت است، به حد زیادی مستلزم توسعه همکاری های اقتصادی دو کشور نیز هست.حوزه اقتصادی یکی از مهمترین جلوه های همکاری بین دو کشور و مورد استقبال زیاد مقامات تاجیک است که این مقاله سعی به بررسی آن دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2350 - استنادپذیری عهدنامه مودت 1955 درباره تحریم‌های غرب علیه ایران
        سیدحسن میرفخرائی صادق پیری
        چکیده عهدنامه مودت بین دولت ایران و ایالات‌ متحده در سال 1955 منعقد شده است. این عهدنامه با‌‌توجه به این که حقوق و تعهداتی را‌ برای دو طرف قرارداد ایجاد می‌کند و با استناد به اینکه لغو و یا خاتمه این عهدنامه از سوی هیچ‌کدام از طرفین،خواسته و یا اجرا نشده و همچنین در د چکیده کامل
        چکیده عهدنامه مودت بین دولت ایران و ایالات‌ متحده در سال 1955 منعقد شده است. این عهدنامه با‌‌توجه به این که حقوق و تعهداتی را‌ برای دو طرف قرارداد ایجاد می‌کند و با استناد به اینکه لغو و یا خاتمه این عهدنامه از سوی هیچ‌کدام از طرفین،خواسته و یا اجرا نشده و همچنین در دعاوی متقابل دو طرف نیز مورد استناد دول مذبور و همچنین دیوان بین‌المللی دادگستری بوده است لاجرم این عهدنامه قابلیت لازم‌الاجرایی و همچنین استناد دو کشور فوق‌الذکر را در دعاوی متقابل آینده نیز دارا می‌باشد. این مقاله با بررسی مفاد معاهده و با توجه به کنوانسیون وین و همچنین بررسی پرونده‌های ایران و آمریکا در دیوان بین‌المللی دادگستری ابتدا قابلیت استناد به این عهدنامه و لازم‌الاجرا بودن آن در روابط طرفین را نشان داده، و سپس با سنخ‌شناسی تحریم‌های آمریکا علیه ایران، نشان می دهد که این تحریم‌ها نقض مفاد مندرج در عهدنامه مودت می‌باشد لذا باتوجه به این عهدنامه می‌توان به استیفای حقوق در دیوان بین‌المللی دادگستری پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2351 - ﺧﻸ قدرت و ﺗﺄثیر آن بر امنیت منطقه خاورمیانه
        مختار صالحی رحمان زارع
        چکیده امنیت در خاورمیانه وضعیت پیچیده و مبهمی پیدا کرده است. با وجود ﺗﺄثیر فاکتورهای متعدد بر شکل گیری نا امنی در خاورمیانه، ﺧﻸ نفوذ قدرت‌های بزرگ در ایجاد ثبات و نظم در منطقه قابل ﺗﺄمل است .مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که، ﺧﻸ قدرت بزرگ چه ﺗﺄثیری بر امنیت خاورمیانه چکیده کامل
        چکیده امنیت در خاورمیانه وضعیت پیچیده و مبهمی پیدا کرده است. با وجود ﺗﺄثیر فاکتورهای متعدد بر شکل گیری نا امنی در خاورمیانه، ﺧﻸ نفوذ قدرت‌های بزرگ در ایجاد ثبات و نظم در منطقه قابل ﺗﺄمل است .مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که، ﺧﻸ قدرت بزرگ چه ﺗﺄثیری بر امنیت خاورمیانه داشته است؟ فرضیه مقاله مطرح می‌کند، با چرخش سیاست خارجی امریکا به سوی آسیا و تبدیل خاورمیانه به اولویت دوم در استراتژی امنیت ملی آمریکا، سطح واگرایی در منطقه خاورمیانه بیشتر شده است. در یافته‌های مقاله به این نکته اشاره شده است که هر کدام از دو کشور ایران و عربستان تلاش می‌کنند ﺧﻸ قدرت بزرگ در منطقه را جبران کنند و موضوع فوق منجر به تشدید رقابت بین کشورهای منطقه شده است. برای کاهش واگرایی، کشورهای منطقه نیازمند دستیابی به چهارچوب مشترک برای همکاری در سطح منطقه هستند. بررسی موضوع در چهارچوب رویکرد نئورئالیسم تهاجمی صورت گرفت. برای آزمون فرضیه، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2352 - تأثیر همکاری ناتو و شورای همکاری خلیج فارس بر امنیت جمهوری اسلامی ایران
        اردشیر سنایی احسان طاهری مهر
        چکیده مقاله حاضر با هدف بررسی همکاری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و شورای همکاری خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران نگاشته شده است. در شرایط کنونی، فعالیت‌های ناتو در منطقه با منافع ملی ایران سازگاری ندارد و نگاه رایج در ایران به سیاست‌های ناتو به ع چکیده کامل
        چکیده مقاله حاضر با هدف بررسی همکاری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و شورای همکاری خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران نگاشته شده است. در شرایط کنونی، فعالیت‌های ناتو در منطقه با منافع ملی ایران سازگاری ندارد و نگاه رایج در ایران به سیاست‌های ناتو به عنوان سازمانی که تحت نفوذ کامل آمریکا قرار دارد رویکردی تقابلی است. حضور نظامی کلیه اعضای درجه اول ناتو در خلیج‌ فارس و دریای عمان و وجود پیمان‌های دفاعی متعدد آنها با همسایگان جنوبی ایران و با کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در شمال ایران به ویژه روابط رو به گسترش ناتو با جمهوری آذربایجان، نمونه‌هایی از حضور نظامی آشکار و پنهان ناتو و اعضای درجه یک آن در امتداد مرزهای ایران می‌باشد. این امر می تواند به عنوان تهدیدی علیه امنیت جمهوری اسلامی ایران تلقی شود. حضور در پیمان‌های دفاعی و امنیتی منطقه را می توان به عنوان یکی از راهبردهای اصلی جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با تهدیدات نوظهور و خنثی نمودن سیاست‌هایی که باعث به انزوا کشاندن و نادیده گرفتن ایران در مناسبات مختلف منطقه ارزیابی می‌شود، تلقی نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2353 - دیپلماسی عمومی و قدرت نرم
        حسین رفیع ملیحه نیک روش
        قدرت نرم به مثابه یکی از ارکان سیاست بین الملل در عصر حاضر، جایگاه رفیعی یافته است، به گونه ای که سیاستمداران برای دست یابی به آن تلاش زیادی دارند. علت این امر را می توان در کارآمدی و موفقیت قدرت نرم نسبت به اشکال کلاسیک قدرت(قدرت سخت و برهنه) جست و جو کرد. جمهوری اسلام چکیده کامل
        قدرت نرم به مثابه یکی از ارکان سیاست بین الملل در عصر حاضر، جایگاه رفیعی یافته است، به گونه ای که سیاستمداران برای دست یابی به آن تلاش زیادی دارند. علت این امر را می توان در کارآمدی و موفقیت قدرت نرم نسبت به اشکال کلاسیک قدرت(قدرت سخت و برهنه) جست و جو کرد. جمهوری اسلامی ایران نیز همانند سایر واحدهای سیاسی، نیازمند بازشناسی، تقویت و کاربست قدرت نرم است تا به این وسیله توان قدرت ملی خویش را ارتقاء بخشد. یکی از کشورهایی که ایران در آن دارای منابع متنوع قدرت نرم است، عراق است. این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی در صدد بوده است، نظر به زمینه های موجود و تقویت این زمینه ها پس از سقوط رژیم بعث، دیپلماسی عمومی را به مثابه یکی از ارکان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در عراق واکاوی کند. در این راستا، با عنایت به داده های نظری، منابع عمده قدرت نرم ایران در عراق و اثر بخشی آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2354 - بررسی همکاری های هسته ای ایران و روسیه با تاکید بر دو دولت سید محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد
        داوود هرمیداس باوند طاهره میرزائی
        چکیده ایرانوروسیهسیاستخارجیمبتنیبرزنهارهاونویدهاییدرطولتاریخداشتهاند. اگربهدورهجدیدروابطایرانوروسیهنظریافکندهشود،اینروابطحولیکمحوراساسیوبنیادینشکلگرفتهاستتحتعنوان همکاریهایهستهای. همکاریهایهستهایایرانوروسیه،زمانیآغازشدکهتهرانباهدفجبرانخساراتناشیازجنگ 8 سالهباعراقبازساز چکیده کامل
        چکیده ایرانوروسیهسیاستخارجیمبتنیبرزنهارهاونویدهاییدرطولتاریخداشتهاند. اگربهدورهجدیدروابطایرانوروسیهنظریافکندهشود،اینروابطحولیکمحوراساسیوبنیادینشکلگرفتهاستتحتعنوان همکاریهایهستهای. همکاریهایهستهایایرانوروسیه،زمانیآغازشدکهتهرانباهدفجبرانخساراتناشیازجنگ 8 سالهباعراقبازسازیکشوروتقویتبنیهاقتصادیوامنیتیخودرادرزمرهمهمتریناولویتهایخویشقرارداد. درژانویه 1995 مسکووتهرانقراردادیبهارزش 800 میلیوندلاربرایتکمیلنیروگاهاتمیبوشهرمنعقدنمودند. اززمانانعقادقراردادبوشهردولتواشنگتنبهطورمداومدرصددمتوقفساختنایننیروگاهآبسبک 100 مگاواتیبودهونگراناستکهاینتأسیساتبهایراندرتولیدجنگافزارهایاتمیکمککند. سوالاصلیدراینپژوهشایناستکهچهعواملودلایلیسببهمکاریهایایرانوروسیهدررابطهباپروژههستهایبوشهردردورانآقایخاتمیواحمدینژادگردیدند؟ فرضیهقابل طرح ایناستکههمکاریروسیهباایراندردورانخاتمیمبتنیبرمقاصدسیاسی- اقتصادیبوده در حالی کهدردورهاحمدینژادجنبهامنیتیونظامیبرجنبهاقتصادی- سیاسیاولویتیافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2355 - دیپلماسی پیامبر(ص) و ابزارهای توسعه روابط بین الملل با سایر دولت ها
        احمد رضا خزائی
        چکیده جایگاه دیپلماسی و رفتار سیاسی در پی گیری اهداف و منافع کشورها که از گذشته تاکنون مورد توجه دولتمردان و سیاست گذاران بوده، طرح موضوع و تبیین دیپلماسی و رفتار سیاسی در اسلام را بیش از هر زمان دیگر حایز اهمیت نموده است. از نظر تاریخی، دیپلماسی در قالب شیوه های مسالمت چکیده کامل
        چکیده جایگاه دیپلماسی و رفتار سیاسی در پی گیری اهداف و منافع کشورها که از گذشته تاکنون مورد توجه دولتمردان و سیاست گذاران بوده، طرح موضوع و تبیین دیپلماسی و رفتار سیاسی در اسلام را بیش از هر زمان دیگر حایز اهمیت نموده است. از نظر تاریخی، دیپلماسی در قالب شیوه های مسالمت آمیز و استفاده از مذاکره و گفتگو برای ختم جنگ، اعاده صلح و تامین اهداف معنا یافته است و به حکومت پیامبر اسلام (ص) و نیز دوره های قبل از میلاد باز می گردد. این مقاله با عنایت به ضرورت موضوع در صدد است تا با استناد به منابع تاریخی اسلام، دیپلماسی دولت اسلامی و سیره و رفتار سیاسی پیامبر (ص) را در حوزه روابط و سیاست خارجی دولت اسلامی تبیین نموده و در پاسخگویی به جایگاه و ماهیت دیپلماسی و رفتار سیاسی در اسلام از سیر تطور تاریخی و نمودهای تاریخی دیپلماسی پیامبر اسلام (ص) و همچنین اصول و مبانی دیپلماسی به همراه ابزارهای دیپلماسی و رفتار سیاسی بهره جوید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2356 - روابط سینوسی ایران و انگلیس پس از انقلاب اسلامی
        جهانبخش محبی نیا علیرضا امینی حسن صنعتی
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی، روابط ایران و انگلیس شاهد تنگناهای منحصر به ‌فردی بوده که دلیل عمده آن عدم پذیرش واقعیات جدید بعد از انقلاب توسط انگلیسی‌ها بوده است. در تحلیل این موضوع می توان به دیدگاه تقابلی این کشور در ارتباط با ایران اشاره نمود. از آنجایی که ظهور جمهوری چکیده کامل
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی، روابط ایران و انگلیس شاهد تنگناهای منحصر به ‌فردی بوده که دلیل عمده آن عدم پذیرش واقعیات جدید بعد از انقلاب توسط انگلیسی‌ها بوده است. در تحلیل این موضوع می توان به دیدگاه تقابلی این کشور در ارتباط با ایران اشاره نمود. از آنجایی که ظهور جمهوری اسلامی ایران در منطقه و سطح بین‌الملل مبتنی بر منافع بریتانیا نبود و ایران از ظرفیت تأثیرگذاری بر زیاده‌خواهی‌های انگلستان در منطقه برخوردار بوده است، این کشور همواره اهتمام خود را برای تضعیف کشورمان یا تشدید فشار بر ایران به کار بسته است و این رویه خصومت‌آمیز همچنان با شدت ادامه دارد. از مهم‌ترین موارد می‌توان به برنامه‌های دولت وقت انگلیس برای حمایت از عراق در جریان جنگ عراق علیه ایران، ماجرای سلمان رشدی، بیانیه اتحادیه اروپا و پیشگامی دولت های انگلیس و امریکا در اقدامات برضد ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد و سنگ اندازی در تحقق حقوق مشروع و قانونی ملت ایران نسبت به دستیابی فن آوری صلح آمیز هسته ای اشاره نمود. در این مقاله سعی شده تا به بررسی افت و خیز روابط ایران و انگلستان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2357 - گفتمان هویتی از منظر سازه انگاری در گفتگوهای هسته ای ایران و نظام بین‌الملل
        سید علی مرتضویان لنا عبدالخانی مصطفی حطه
        در حال حاضر چندین عامل، تعارض بین جمهوری اسلامی ایران و نظام بین‌الملل را شکل می‌دهند. در این بین، مهم‌ترین عامل مؤثر در تعارض‌های بین این دو، فعالیت هسته ای ایران است. از آنجایی که وجود برنامه هسته ای ایران، تمام سطوح اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران را تحت چکیده کامل
        در حال حاضر چندین عامل، تعارض بین جمهوری اسلامی ایران و نظام بین‌الملل را شکل می‌دهند. در این بین، مهم‌ترین عامل مؤثر در تعارض‌های بین این دو، فعالیت هسته ای ایران است. از آنجایی که وجود برنامه هسته ای ایران، تمام سطوح اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران را تحت‌الشعاع قرار داده است، پرداختن به این موضوع و انتخاب آن قابل توجه است. در این مقاله، هدف ارائه یک راه حل بین الاذهانی است که تعارض موجود بین ایران و نظام بین‌الملل را به تعامل تبدیل نماید. مولفین سعی نموده تا بر پایه تئوری سازه انگاری به ویژه مفهوم هویت، عنصر سازنده منافع و شکل دهنده به روابط کشورها و با یک نگاه ارزشی هنجاری، موضوع را مورد بحث و تحلیل قرار دهند. عدم موفقیت گفتگوهای هسته ای ایران و نظام بین‌الملل نتیجه تأثیر تعداد زیادی متغیر است، لکن درک متغیر اساسی عدم موفقیت را می‌توان ذهنیت از پیش شکل گرفته خود از دیگری و هویت غیر سیال دانست که اقدام در جهت حل این معضل در هر نشست را با چالش مواجه کرده است. با ارائه یک بیان جامع از ارزش‌ها و هنجارهای ناظر بر فعالیت هسته ای جمهوری اسلامی ایران می‌توان، تعارض را به تعامل تبدیل نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2358 - تبیین جهت‌گیری های سیاست خارجی روسیه در قبال پرونده هسته ای ایران از منظر ژئوپلیتیک انتقادی
        حامد شهبازی اردشیر سنایی
        PRB-2302-2427(R2)
        بررسی سیاست‌خارجی روسیه پس از مطرح شدن پرونده هسته‌ای ایران در سال 2002 که در ابتدا با هرگونه شدت عمل و اعمال تحریم‌ها علیه ایران مخالفت کرده بود و سپس در سال 2006 با تغییر رویکرد سیاست‌خارجی اش با ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل موافقت کرد هدف مقال چکیده کامل
        بررسی سیاست‌خارجی روسیه پس از مطرح شدن پرونده هسته‌ای ایران در سال 2002 که در ابتدا با هرگونه شدت عمل و اعمال تحریم‌ها علیه ایران مخالفت کرده بود و سپس در سال 2006 با تغییر رویکرد سیاست‌خارجی اش با ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل موافقت کرد هدف مقاله حاضر است. این پژوهش ارائه‌گر پاسخ به این پرسش است که از منظر ژئوپلیتیک انتقادی، جهت‌گیری‌های روسیه در قبال پرونده هسته‌ای ایران به عنوان عضو دائم شورای امنیت، امضا کننده برجام و البته میانجی چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه مقاله جهت‌گیری‌های سیاست‌خارجی روسیه در قبال تهران را با محوریت چند جهت‌گرایی، فرصت‌طلبی و عمل‌گرایی تبیین می‌کند. یافته‌های مقاله ضمن به رسمیت شناختن ملاحظات ژئوپولیتیک و اقتصادی در مبانی سیاست‌خارجی روسیه، به این نتیجه‌گیری منجر می‌شود که این رویکردها به دلیل مبانی مادی‌گرایانه، دارای محدودیت‌هایی هستند. ژئوپلتیک عملی به عنوان یکی از چهار حوزه پژوهشی ژئوپلتیک انتقادی ارائه‌گر پاسخی به چرایی سیاست‌خارجی عمل‌گرایانه و چندجهت‌&lrm;گرایانه روسیه خواهد بود. روسیه با نقش میانجی ضمن آنکه تلاش کرده ایران را در مدار ارتباطی خود نگهدارد از پرونده هسته‌ای هم در تنظیم روابطش با غرب بهره می‌گیرد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای است. در این راستا از کتاب‌ها، مقاله‌ها، اسناد، منابع اینترنتی و اظهارنظرهای کارشناسان و مقام‌های مربوطه برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2359 - نقش اتاق های فکر در تصمیم سازی سیاست خارجی آمریکا در قبال پرونده هسته ای ایران
        سید جواد امام جمعه زاده مجتبی بابایی
        سیاست خارجی آمریکا در واقع برآیند چانه زنی مکرر میان نخبگان در اتاق‌های فکر و موسسات پژوهشی فعال در این کشور است. پرونده هسته‌ای ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل امنیت بین‌الملل در سال های اخیر، یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بررسی و تحقیق در اتاق‌های فکر و موسسات مخت چکیده کامل
        سیاست خارجی آمریکا در واقع برآیند چانه زنی مکرر میان نخبگان در اتاق‌های فکر و موسسات پژوهشی فعال در این کشور است. پرونده هسته‌ای ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل امنیت بین‌الملل در سال های اخیر، یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بررسی و تحقیق در اتاق‌های فکر و موسسات مختلف پژوهشی آمریکا بوده است. مطالعه پروژه‌های مختلف تحقیقاتی، گزارش‌های سالانه، گزارش‌های رسمی منتشر شده و مصاحبه‌های تحلیلگران این اتاق‌ها و موسسات ما را به چهار رویکرد کلی حاکم بر اتاق‌های فکر و موسسات پژوهشی آمریکا در مواجهه با پرونده هسته‌ای ایران رهنمون می‌کند. رویکرد اول مبتنی بر برخورد نرم و مبتنی بر عدم خشونت در مواجهه با ایران است. رویکرد دوم، فشار از داخل را به عنوان راهکار کلی مورد ملاحظه قرار داده است. رویکرد سوم بر تحریم‌های درازمدت به عنوان عامل جدی در کنترل برنامه هسته‌ای ایران نظر دارد و در نهایت رویکرد چهارم بر اقدام نظامی محدود برای نابود کردن تاسیسات هسته‌ای ایران تاکید می‌کند. مقابله با تهدیدات ناشی از این اتاق‌های فکر و موسسات پژوهشی با درک استراتژی‌هایی که این اتاق‌ها و موسسات به دولت آمریکا پیشنهاد می‌کنند، محقق می‌شود و با درک این استراتژی‌ها تعریف پاداستراتژی مناسب برای مقابله با آنها عملی خواهد بود و شناخت این اتاق‌ها و موسسات پژوهشی و درک جایگاه آنها در روند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری سیاست خارجی آمریکا در قبال پرونده هسته ای ایران، نخبگان ایران را در جهت مقابله با تهدید‌هایی که از سوی آمریکا متوجه ایران است، یاری می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2360 - تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد بر جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربی
        گارینه کشیشیان سیامک سیار
        جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می ‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچ چکیده کامل
        جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می ‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی‌ های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می ‌تواند با برداشتن بسیاری از موانع تجاری موجود در جهت مقررات‌ زدایی و ایجاد اقتصادی باز از نتایج جهانی‌شدن اقتصاد باشد. موقعیت ژئواکونومیک ایران در منطقه جنوب غربی آسیا به‌عنوان تولید‌کننده انرژی، بازیگر تسهیل ‌گر توزیع و یا یکی از حلقه ‌های مکمل این نظام اقتصادی می‌ تواند زمینه را برای سرمایه‌گذاری هرچه بیشتر در منطقه آماده کند. در این راستا با فراهم‌ساختن زیرساخت‌های اقتصادی، افزایش هر چه بیشتر ظرفیت‌های تولید و رشد و پیشرفت صنایع نفت و صنایع وابسته به آن را فراهم می‌کند. عواملی چون مشارکت در توزیع و گسترش فناوری و انتقال ذخایر، توسعه، تولید و افزایش ظرفیت تولید ناخالص ملی و رشد شاخصه‌های توسعه می‌تواند اقتصاد کشور را در سایه جهانی‌شدن به‌سوی اقتصادی پویا پیش ببرد. در این مقاله تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد در منطقه جنوب غربی آسیا بر جایگاه ژئواکونومیک ایران، با روش همگرایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمع‌آوری اطلاعات توصیفی &ndash; تحلیلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2361 - بررسی رابطه جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در پرتو فرهنگ راهبردی
        سهیل گودرزی احمد سلطانی نژاد مصطفی زهرانی محسن اسلامی
        چکیده تشریح الگوهای حاکم بر رابطه میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا طی سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و حتی تبیین چرایی بروز وضعیت کنونی میان دو کشور از رهگذر رهیافت‌های متعارف سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل به پژوهش‌هایی ناکارآمد و ناکافی می‌انجامد. تشر چکیده کامل
        چکیده تشریح الگوهای حاکم بر رابطه میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا طی سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و حتی تبیین چرایی بروز وضعیت کنونی میان دو کشور از رهگذر رهیافت‌های متعارف سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل به پژوهش‌هایی ناکارآمد و ناکافی می‌انجامد. تشریح واقعیت‌های تاریخی برای تبیین این وضعیت و یا استفاده از تحلیل‌های مبتنی بر نگرش‌های واقع‌گرایانه، اگرچه برای شناخت وضعیت کلی نه جنگ نه صلح کنونی مفید هستند، اما گویای چرایی تداوم وضعیت و فراتر از آن عدم ادامه و تسری همکاری‌های مقطعی نیز نیستند. تحلیل این مناقشه و خصومت دامنه‌دار میان ایران و آمریکا از یک‌سو مستلزم توجه به ساختارهای مادی قدرت و تضاد ژئوپلتیک میان دو کشور بوده و از سوی دیگر لاجرم می‌باید بر بنیان‌های شناختی و غیرمادی کنش هر یک از دو دولت مذکور متمرکز شود. به‌نظر می‌رسد چهارچوب فرهنگ راهبردی به‌عنوان الگویی که در عین توجه به کنش عینی و قابل محاسبه می‌تواند الگویی کارآمد برای مطالعه ابعاد و علل مناقشه میان ایران و آمریکا باشد. بر این اساس مقاله پیش‌ رو با عنایت به وجوه پر رنگ امنیتی مناقشه مذکور بر آن است که از رهگذر مطالعه مقایسه‌ای عناصر و مؤلفه‌های فرهنگ راهبردی دو کشور، تصویری دقیق‌تر از مناقشه ایران و آمریکا به دست دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2362 - هویت ملی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        ابوالقاسم طاهری حسین کریمی فرد
        چکیده این مقاله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بر اساس عناصر هویت ملی بررسی می کند. هویت ملی ایران یک موضوع شناختی مبتنی بر فهم مشترک از ایران و کشورهای دیگر می باشد. هویت ملی جمهوری اسلامی ایران، تصور این کشور از خویش بر اساس برداشت و تصویر سایر کشورها از آن است. ف چکیده کامل
        چکیده این مقاله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بر اساس عناصر هویت ملی بررسی می کند. هویت ملی ایران یک موضوع شناختی مبتنی بر فهم مشترک از ایران و کشورهای دیگر می باشد. هویت ملی جمهوری اسلامی ایران، تصور این کشور از خویش بر اساس برداشت و تصویر سایر کشورها از آن است. فرضیه این مقاله بدین ترتیب است که سیاستگزاری، جهت گیری و شیوه رفتاری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران متاثر از انگاره های هویت ملی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2363 - سازمان جهانی گمرک با رویکرد بررسی موانع پیش روی گمرک جمهوری اسلامی ایران در این سازمان
        علی طباطبایی عباس ثابتی
        چکیده سازمان جهانی گمرک در سال 1947، در ابتدا با تأسیس کمیته گمرکی حاصل از موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) شروع به کار و در سال 1952 به نام شورای گمرکی و در نهایت در سال 1994 به نام سازمان جهانی گمرک به یک نهاد بین المللی و جهانی تبدیل شد. این سازمان در حال حاضر 1 چکیده کامل
        چکیده سازمان جهانی گمرک در سال 1947، در ابتدا با تأسیس کمیته گمرکی حاصل از موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) شروع به کار و در سال 1952 به نام شورای گمرکی و در نهایت در سال 1994 به نام سازمان جهانی گمرک به یک نهاد بین المللی و جهانی تبدیل شد. این سازمان در حال حاضر 162 عضو دارد و تنها مرجع ذیصلاح مسائل و امور گمرکی در جهان است. ایران در سال 1373 عضو رسمی این سازمان گردید که همواره با توجه به چالش های موجود در بخش های سیاسی و اقتصادی که منبعث از زیر ساخت های این بخش ها می باشد، در راه رسیدن به منافع و مزایای این سازمان نتوانسته بهره کافی را ببرد. با توجه به از بین رفتن مرزهای فیزیکی، تأثیر سازمان های بین المللی در کسب منافع ملی کشورها و همچنین نقش تجارت جهانی در اقتصاد ملی کشورها مشهود می باشد. باعنایت به مزایای جغرافیایی و منطقه ای ایران، لزوم حضور فعال گمرک ایران در سازمان های همکاری تجاری بین المللی و منطقه ای و برخورداری از علم و تکنولوژی روز دنیا در جهت حفظ منافع کشور نمود بیشتری پیدا نموده و نقش گمرک حساس تر و اساسی تر می شود، لذا بازسازی و مکانیزه کردن گمرکات و ایجاد تجارت الکترونیک و ایجاد روش تک پنجره ای نمودن تشریفات گمرکی می تواند باعث جلوگیری از فرصت سوزی و ایجاد مکان امن رقابت بازارهای تجاری، جهت جذب سرمایه گذاریهای خارجی در منطقه شود. در این تحقیق سعی شده است گوشه ای از چالش های پیش روی ایران در این سازمان در بخش های سیاسی و اقتصادی و موانع قانونی موجود بازگو شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2364 - چشم‌انداز پسابرجام روابط گازی ایران و روسیه در الگوی مشارکت راهبردی
        سید حسن میرفخرایی امید رحیمی آرش سفیدی کاسین
        چکیده گاز طبیعی در سال‌های اخیر به کالایی راهبردی در بازار انرژی تبدیل شده و در حال بازیابی روزافزون جایگاه خود در این مجال می‌باشد. از این رو جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به دلیل برخورداری از این موهبت الهی، جایگاهی ویژه‌ در این عرصه یافته‌اند. ایران، تاکنون نت چکیده کامل
        چکیده گاز طبیعی در سال‌های اخیر به کالایی راهبردی در بازار انرژی تبدیل شده و در حال بازیابی روزافزون جایگاه خود در این مجال می‌باشد. از این رو جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به دلیل برخورداری از این موهبت الهی، جایگاهی ویژه‌ در این عرصه یافته‌اند. ایران، تاکنون نتوانسته آنطور که مورد انتظار است از این کالای راهبردی در عرصه‌های جهانی بهره ببرد و استفاده از آن تنها به حوزه‌های داخلی محدود بوده است، لکن با امضای برنامه جامع اقدام مشترک(برجام)، دریچه‌های نوینی برای توسعه صنایع و صادرات گاز، پیش‌روی خود قرار داده است. در کنار غرب، یکی از بازیگران مهم این عرصه، فدراسیون روسیه می‌باشد. از این رو این سوال پیش می‌آید که چه چشم‌اندازی در روابط گازی پسابرجام ایران - روسیه وجود داشته و در این راستا چه بایسته‌های سیاست‌گزارانه‌ای پیش‌روی کشورمان قرار دارد؟ در پاسخ می‌توان اینگونه اظهار داشت که با درنظر گرفتن افزایش ظرفیت صادرات گاز ناشی از فرصت‌های پسابرجام، دو کشور فضایی توﺃمان رقابت‌وار و همکاری‌جویانه خواهند داشت که در این میان چیرگی وجهه رقابت یا همکاری به ملاحظات سیاسی و امنیتی دو کشور در سطوح گوناگون بستگی دارد. در حال حاضر تحولات سوریه و اوکراین بستر مناسبی برای همکاری دو کشور فراهم آورده است؛ از این رو روابط فی‌مابین به سمت الگوی مشارکت راهبردی رهنمون شده و به ‌منظور حفظ و ارتقاء آن، سیاستگزاران این عرصه می‌بایست ملزوماتی را در سند چشم‌انداز سیاست‌های گازی‌ برای آینده رعایت نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2365 - سیاست نگاه به شرق: فرصت ها و تهدیدها در پیشبرد سیاست خارجی ایران
        مصطفی امینی غفوری حاکم قاسمی
        PRB-2211-2404(R1)
        برآمدن شرق آسیا در قامت قدرت جهانی و توسعه شگرف این منطقه در قرن بیست و یکم، یکی از مهم‌ترین اتفاق‌ها در عصر جهانی‌شدن به شمار می‌رود؛ از این‌ رو، امروزه بیش‌ از پیش شرق آسیا و شیوه حرکت این منطقه به سمت توسعه و پیشرفت مورد توجه جهانیان قرارگرفته و حجم انبوهی از تعاملات چکیده کامل
        برآمدن شرق آسیا در قامت قدرت جهانی و توسعه شگرف این منطقه در قرن بیست و یکم، یکی از مهم‌ترین اتفاق‌ها در عصر جهانی‌شدن به شمار می‌رود؛ از این‌ رو، امروزه بیش‌ از پیش شرق آسیا و شیوه حرکت این منطقه به سمت توسعه و پیشرفت مورد توجه جهانیان قرارگرفته و حجم انبوهی از تعاملات بین‌المللی در عرصه جهانی را به خود اختصاص داده است. در این میان، ایران نیز به ‌عنوان کشوری در حال‌ توسعه، با تاکید بر موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیکی خود به دنبال بهره‌وری از ظرفیت‌های شرق آسیا، حرکت در مسیر توسعه و پیشرفت را در اولویت اهداف کلان کشور و سیاست‌خارجی خود قرارداده است. این مقاله با روش توصیفی &ndash; تحلیلی، با تبیین ظرفیت‌های بین‌المللی شرق آسیا و اهمیت جایگاه این منطقه در نظام بین‌الملل با طرح این سؤال که: فرصت‌ها و تهدیدهای شرق آسیا در پیشبرد سیاست‌خارجی ایران در این منطقه کدامند؟ به بررسی این موضوع می‌پردازد. یافته‌ها حاکی از آن است که موقعیت ممتاز جغرافیایی ایران درزمینه انرژی‌های فسیلی و کریدور بین‌المللی در کنار نیاز روزافزون کشورهای منطقه شرق آسیا به انرژی به ‌عنوان موتور محرکه رشد و توسعه فرصت‌های فراوانی پیش روی سیاست‌خارجی ایران در شرق آسیا به وجود آورده است؛ اما ایران برای پیگیری سیاست‌خارجی خود در شرق آسیا با موانعی در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی روبه‌رو است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2366 - فراز و فرود روابط ایران و روسیه ٢٠١٦-١٩٩٠
        الهه کولایی عفیفه عابدی
        چکیده هرچند اکنون برداشت عمومی از روابط روسیه با ایران، روابطی بسیار همگرا و گرم است، اما واقعیت‌های تاریخی در مورد روابط مسکو و تهران، نشان‌دهنده رابطه‌ای پیچیده همراه با فراز و فرود بسیار و وابسته به عوامل و ﻣﺆلفه‌های گوناگون دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی است. این را چکیده کامل
        چکیده هرچند اکنون برداشت عمومی از روابط روسیه با ایران، روابطی بسیار همگرا و گرم است، اما واقعیت‌های تاریخی در مورد روابط مسکو و تهران، نشان‌دهنده رابطه‌ای پیچیده همراه با فراز و فرود بسیار و وابسته به عوامل و ﻣﺆلفه‌های گوناگون دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی است. این رابطه میراث‌دار رخدادهای دشمنی‌آلود ایران و روسیه از اوایل قرن 19 است که همچنان سایه تردید و بدبینی آن بر این رابطه گسترده مانده است. تصرف خاک ایران توسط امپراتوری روسیه در اوایل قرن 19، مداخله ویرانگر روسیه تزاری در انقلاب مشروطه ایران در اوایل قرن 20، حمایت اتحاد شوروی از جریان‌های تجزیه طلب در شمال و شمال غربی ایران، تخلیه نکردن خاک ایران در پایان جنگ جهانی دوم از سوی نیروهای نظامی اتحاد شوروی، حمایت اتحاد شوروی از حزب توده ایران، حمله اتحاد شوروی به افغانستان و اشغال این کشور مسلمان‌نشین در همسایگی شرقی ایران (1979-1989)، حمایت ﻣﺆثر اتحاد شوروی از عراق در طول جنگ ایران و عراق از سال 1980 تا سال 1988 از جمله اقدام‌ها و رفتار‌های خصمانه روسیه است که با وجود اراده ایران برای داشتن روابط نزدیک با روسیه در شرایط جدید، همچنان بر روابط دو کشور سایه انداخته است. هر چند به دلایل گوناگون که در ادامه خواهد آمد، ایران با ﺗﺄکید بر حق حاکمیت، منافع خود در سطوح گوناگون از مسیر رابطه با روسیه پیگیری می‌کند، اما این میراث تاریخی سبب شده همچنان نگاه بدبینانه همراه با بی‌اعتمادی به مسکو و روابط با این کشور، در مطبوعات و مردم ایران وجود داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2367 - راهبرد عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن
        سید علی نجات سیده راضیه موسوی محمدرضا صارمی
        چکیده روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران که سال‌های گذشته به سردی گراییده بود با حمله نظامی عربستان به یمن و متهم‌کردن ایران به حمایت‌های نظامی و سیاسی از جنبش انصار الله، رویه‌ای تقابلی به‌خود گرفت. هدف این مقاله، تبیین راهبرد جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعو چکیده کامل
        چکیده روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران که سال‌های گذشته به سردی گراییده بود با حمله نظامی عربستان به یمن و متهم‌کردن ایران به حمایت‌های نظامی و سیاسی از جنبش انصار الله، رویه‌ای تقابلی به‌خود گرفت. هدف این مقاله، تبیین راهبرد جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در قبال بحران یمن است. نویسنده با بهره‌گیری از روش توصیفی - تحلیلی و با رویکرد مقایسه‌ای، به‌دنبال پاسخ به این پرسش اساسی است که عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران چه راهبردی را در قبال بحران یمن به‌کارگرفته‌اند؟ در پاسخ به این پرسش، عربستان سعودی تلاش کرده است تا با تشکیل ائتلاف و تهاجم نظامی به یمن، جنبش انصار الله را از قدرت سیاسی حذف کند و با چینش جریان‌های هم‌سو در ساختار قدرت از نفوذ ایران در دولت جدید یمن جلوگیری کند. جمهوری اسلامی ایران نیز با حمایت و پشتیبانی معنوی و سیاسی از جنبش انصار الله و انقلابیون یمن تلاش کرده است تا موازنه قدرت منطقه‌ای را به‌نفع خویش تغییر دهد. همچنین یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که رقابت و تعارض منافع میان عربستان و ایران در بحران یمن، بازی با حاصل جمع جبری صفر را ایجاد کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2368 - جایگاه برنامه هسته‌ای ایران در دکترین امنیتی رژیم صهیونیستی
        حمید نیکو مرتضی سویلمی
        ﻣﺴﺄله ایران و رژیم صهیونیستی در چهارچوب بازی حاصل جمع صفر قابل تبیین است. به این معنا که وجود این رژیم برای ج. ا. ایران غیر قابل تحمل است و از طرف دیگر رژیم صهیونیستی، ج. ا. ایران را به دلیل بهره‌مندی از قدرت موشکی و برنامه هسته‌ای و نفوذ چشمگیر در جهان اسلام، تهدیدی وج چکیده کامل
        ﻣﺴﺄله ایران و رژیم صهیونیستی در چهارچوب بازی حاصل جمع صفر قابل تبیین است. به این معنا که وجود این رژیم برای ج. ا. ایران غیر قابل تحمل است و از طرف دیگر رژیم صهیونیستی، ج. ا. ایران را به دلیل بهره‌مندی از قدرت موشکی و برنامه هسته‌ای و نفوذ چشمگیر در جهان اسلام، تهدیدی وجودی برای خود می‌داند. به همین دلیل، در سطوح مختلف علیه منافع منطقه‌ای و بین‌المللی ج. ا. ایران اقدام کرده است. در این مسیر، این رژیم از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های راهبردی غرب از جمله امریکا بهره لازم را می‌برد. در این راستا، ایجاد فشار برای جلوگیری از پیشرفت برنامه‌ هسته‌ای ایران راهبرد امنیتی این رژیم به شمار می‌رود. از سوی دیگر، پس از توافق هسته ای برجام، این نوید داده می شد که تحریم های نفتی و مالی ایران در ازای محدودیت هایی بر غنی سازی هسته ای از بین خواهد رفت. این توافق همچنین نشانگر تثبیت ایران به مثابه قدرت هژمون منطقه مطرح می گردد؛ مسئله ای که به نظر می رسید آمریکا آن را پذیرفته بود. اما بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، ایران مجهز به سلاح هسته ای را بدترین پیامد ممکن در وضعیت حاضر دانست و به همین ترتیب دولت های عرب حاشیه خلیج فارس احساس کردند که از توافق کنار گذاشته شده اند. این مقاله به بررسی جایگاه برنامه هسته‌ای ایران در دکترین امنیتی رژیم صهیونیستی می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2369 - ایران و ترکیه در مجموعه امنیتی آسیای مرکزی
        الهه کولایی پیمان کاویانی فر
        DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.45.6.7
        چکیده در بیست و پنج سال گذشته ثبات در محیط امنیتی آسیای مرکزی، همواره با پیچیدگی‌ها و چالش‌های فزاینده‌ای رو‌به‌رو بوده است. گرایش‌های ملی‌گرایانه با شدت و ضعف در جمهوری‌های آسیای مرکزی تجربه شده‌اند. در کنار این گرایش‌ها، پیدایش چالش‌های داخلی، دشواری‌های دوران استقلال چکیده کامل
        چکیده در بیست و پنج سال گذشته ثبات در محیط امنیتی آسیای مرکزی، همواره با پیچیدگی‌ها و چالش‌های فزاینده‌ای رو‌به‌رو بوده است. گرایش‌های ملی‌گرایانه با شدت و ضعف در جمهوری‌های آسیای مرکزی تجربه شده‌اند. در کنار این گرایش‌ها، پیدایش چالش‌های داخلی، دشواری‌های دوران استقلال، ضعف در دولت‌سازی و ملت‌سازی، سرریز مسایل پیرامونی، خلا ژئوپلیتیکی و سرانجام ورود قدرت‌های خارجی به‌ویژه پس از یازده سپتامبر، محیط امنیتی را در آسیای مرکزی با پیچیدگی‌های فزاینده‌ای روبه‌رو کرده است. در چنین بستری از همکاری‌ها و رقابت‌ها، مداخله‌ی بازیگران خارج از منطقه از مولفه‌های تاثیرگذار در محیط امنیتی این منطقه است که می‌توانند نقشی مثبت یا منفی در ثبات منطقه داشته باشند. با توجه به این مساله، نوشتار پس از تحلیل مجموعه امنیتی آسیای مرکزی در چارچوب موازین و مولفه‌های مکتب کپنهاگ، در پی پاسخ به این سوال است که چه فرصت‌هایی برای نقش‌آفرینی ایران و ترکیه در مجموعه امنیتی آسیای مرکزی وجود دارد؟. برای پاسخ به این سوال محیط امنیتی آسیای مرکزی و نگرانی‌های کشورها با استفاده از الگوی تحلیلی مجموعه امنیتی بررسی شده و سپس با واکاوی علایق نظامی-امنیتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران و ترکیه، نتایج پژوهش در قالب فرصت‌های نقش‌آفرینی دو کشور در این محیط امنیتی استخراج و ارائه خواهد شد. پیشنهادهایی نیز با هدف بهره‌گیری ایران از فرصت‌ها در این منطقه ارائه شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2370 - اتحادیه اقتصادی اوراسیا و الزامات ژئواکونومیک آن برای ایران
        سیدحسن میرفخرایی
        منطق رقابت‌های راهبردی پس از جنگ سرد جز در مناطق ویژه‌‌ای از جهان، دیگر از ماهیت نظامی پیروی نمی‌کند. رقابت‌های ژئوپلیتیک با افول جایگاه تقابلات نظامی، ماهیتی اقتصادی ـ تجاری به‌خود گرفته‌اند. اتحادیه اقتصادی اوراسیا با گذراندن چندساله فرایندی که در اروپا چندین دهه به ط چکیده کامل
        منطق رقابت‌های راهبردی پس از جنگ سرد جز در مناطق ویژه‌‌ای از جهان، دیگر از ماهیت نظامی پیروی نمی‌کند. رقابت‌های ژئوپلیتیک با افول جایگاه تقابلات نظامی، ماهیتی اقتصادی ـ تجاری به‌خود گرفته‌اند. اتحادیه اقتصادی اوراسیا با گذراندن چندساله فرایندی که در اروپا چندین دهه به طول انجامید، ابزاری اقتصادی در خدمت اهداف رقابت‌های ژئوپلیتیک مهیا کرده است. منطق تعارض بر فراز کنش‌های اقتصادی این اتحادیه سیطره دارد و اهداف تجاری اعضای این اتحادیه را در تقابل با اتحادیه‌های دیگر و سایر واحدهای سیاسی پیگیری می‌کند. این پژوهش تلاش می‌کند تا جایگاه رقابت‌های ایران در پهنه منطقه اوراسیا را با گزاره‌های اقتصادی بیان کند. بنابر نظریه ژئواکونومی، پس از تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا ایران الزامات اقتصادی جدیدی پیش روی دارد که بدون توجه به آن‌ها توان رقابت‌های ژئوپلیتیک خود را در ماهیت نوین اقتصادی از دست خواهد داد. پرسش اصلی این پژوهش این است که الزامات ژئواکونومیک ایران پس از تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا چیست؟ پاسخ این پرسش را با تعیین جهت‌گیری‌های اقتصادی و تجاری ایران به‌شکلی که منافع کشور بیشینه شود ارائه می‌کنیم و به ذکر ابزارهای ژئواکونومیک ایران در اوراسیا می‌پردازیم‌. فرضیه پژوهش بر این اصل استوار است که تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا یک جهت‌گیری ژئوپلیتیک در چارچوب رقابت‌های اقتصادی است و برای ایران نیز در منطقه مجموعه‌ای از الزامات ژئواکونومیک به‌همراه دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2371 - جمهوری اسلامی و آسیای مرکزی: امکان سنجی همسویی در سیاست خارجی با تاکید بر کشور تاجیکستان
        فرشته نصراللهی حبیب اله ابوالحسن شیرازی
        همراه با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ظهور جمهوری های تازه استقلال یافته عمدتا بی ثبات و با ایجاد کانون بحران درمنطقه آسیای مرکزی، فرصت ها و چالش هایی برای جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری هم مرز با این منطقه به وجود آمد. سوال اصلی در این مقاله چنین مطرح می شود که چکیده کامل
        همراه با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ظهور جمهوری های تازه استقلال یافته عمدتا بی ثبات و با ایجاد کانون بحران درمنطقه آسیای مرکزی، فرصت ها و چالش هایی برای جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری هم مرز با این منطقه به وجود آمد. سوال اصلی در این مقاله چنین مطرح می شود که ساختارهای تاثیرگذار بر تصمیم گیری های سیاست خارجی ایران در منطقه آسیای مرکزی به ویژه تاجیکستان کدامند؟ در پاسخ به سوال مذکور، فرضیه را می توان بر اساس شاخص هایی همچون سیاسی- امنیتی، فرهنگی و اقتصادی که شاکله سیاست خارجی ایران در قبال کشورهای آسیای مرکزی از جمله تاجیکستان را تشکیل داده است، مطرح نمود به طوری که به نظر می رسد اتخاذ یک رویکرد همکاری جویانه و همگرایی با کشورهای این منطقه برای ایرانی که نه دارای متحد استراتژیک است و نه متحد ایدئولوژیک، می تواند عقلانی ترین و کارسازترین راهبرد باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2372 - رفتار موازنه‌گرانه روسیه در خاورمیانه: مطالعه موردی ایران و عربستان (2012-2018)
        سید حسن میرفخرایی
        چکیده روسیه از سال 2011 میلادی، باملاحظه نخستین زمزمه‌های تولد نظم جدید منطقه‌ای در خاورمیانه، رویکردهای جدیدی را نسبت به این منطقه حساس در پیش‌گرفته است. رویکردهایی که نشان از بازیابی نقش‌آفرینی مسکو در این منطقه دارد. بااین‌حال خاورمیانه جدید از اساس متفاوت از گذشته چکیده کامل
        چکیده روسیه از سال 2011 میلادی، باملاحظه نخستین زمزمه‌های تولد نظم جدید منطقه‌ای در خاورمیانه، رویکردهای جدیدی را نسبت به این منطقه حساس در پیش‌گرفته است. رویکردهایی که نشان از بازیابی نقش‌آفرینی مسکو در این منطقه دارد. بااین‌حال خاورمیانه جدید از اساس متفاوت از گذشته بوده و از پیچیدگی‌های نوینی برخوردار است. کشورهای این منطقه، امروز از استقلال بیشتری برخوردار بوده و در هم تنیدگی حوزه‌های مختلف منجر به شکل‌گیری جبهه‌هایی تودرتو و پیچیده گردیده است. جبهه‌هایی که هرکدام الگوهای خاصی از روابط میان بازیگران را ایجاب می‌نماید. این پیچیدگی‌ها منجر به ظهور یک رفتار موازنه‌گرانه تجربی از سوی مسکو در قبال کشورهای این منطقه گردیده است. رفتاری که با اتکا به گزاره‌هایی همچون مداخله مستقیم نظامی، مبارزه با تروریسم، شکل‌دهی به ائتلاف‌های ضد غربی و پیگیری استراتژی‌های بین‌المللی انرژی، مبتنی بر رویکردهای خاصی بوده است. اصلی‌ترین مؤلفه‌های رفتار موازنه‌گرانه روسیه در خاورمیانه را می‌توان تأکید بر ابعاد کارکردی، بازی با تمام بازیگران دولتی، تقسیم‌کار بدون ایجاد تقابل و تعامل با بازیگران غیردولتی در نظر گرفت. این رویکرد در قبال جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، به‌عنوان دو بازیگر مهم منطقه‌ای با منافعی که بعضاً متقابل و متعارض هستند، اعمال‌شده و روابط حسنه و متوازن توأمان مسکو با تهران و ریاض را در برداشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2373 - روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم
        اردشیر سنائی رومیسا رحمتی مقدم
        عمده کشورهای اروپایی علاقه‌مند به برقراری روابط و استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون بوده‌اند. هر چند در طول سه دهه گذشته روابط طرفین فراز و نشیب‌های گوناگونی(اعم از خصمانه و یا دوستانه) را پشت سر گذاشته است. با آغاز بحث پرونده هسته چکیده کامل
        عمده کشورهای اروپایی علاقه‌مند به برقراری روابط و استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون بوده‌اند. هر چند در طول سه دهه گذشته روابط طرفین فراز و نشیب‌های گوناگونی(اعم از خصمانه و یا دوستانه) را پشت سر گذاشته است. با آغاز بحث پرونده هسته‌ای ایران، کشورهای اروپایی سعی کردند محوریت خود را در مناسبات میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حفظ نمایند.سرانجام همراهی اروپا با آمریکا پرونده هسته ای ایران را به شورای امنیت ارسال نمود.اما یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران مرحله جدیدی از مناسبات ایران و اتحادیه اروپا را رقم زد. طرح مباحثی چون اعتدال و میانه‌روی، تنش‌زدایی، اعتمادسازی و تعامل سازنده با نظام بین‌الملل از سوی دولت با استقبال کشورهای اروپایی روبه‌رو شد. اتحادیه اروپا در قالب گروه 1+5 روند مذاکرات برای حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران را دوباره آغاز نمود. مذاکرات سرانجام در نوامبر 2014 (آذر 1393) منجر به توافق موقت 6 ماهه ای ژنو شد. مذاکرات طرفین برای رسیدن به توافق جامع و نهایی پس از دو بار تمدید توافق ژنو (در زمان نگارش این مقاله) کماکان ادامه دارد. مولفین در این مقاله سعی دارند تا چارچوبی تحلیلی برای بررسی روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم ارائه دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2374 - ظهور داعش و تاثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        اردشیر سنایی مونا کاویانپور
        چکیده شروع هر بحرانی بستر و ریشه های مختلفی از جمله عوامل تاریخی، ژئوپلتیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. گاهی دولتها در مناسبات بین‌المللی، در راستای دست یابی به منافع خود و یا جلوگیری از به خطر افتادن امنیت و ثبات کشور خود، اقدام به محدود کردن اثرپذیری خود از گروهه چکیده کامل
        چکیده شروع هر بحرانی بستر و ریشه های مختلفی از جمله عوامل تاریخی، ژئوپلتیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. گاهی دولتها در مناسبات بین‌المللی، در راستای دست یابی به منافع خود و یا جلوگیری از به خطر افتادن امنیت و ثبات کشور خود، اقدام به محدود کردن اثرپذیری خود از گروههای تروریستی می‌کنند. داعش خشن‌ترین تشکیلات تروریستی در بین همه گروههای مسلح برجسته در منطقه خاورمیانه است. پس از حمله آمریکا به عراق، شاخه القاعده در عراق پایه گذار داعش شد. پس از آنکه نا آرامی‌های سوریه شدت گرفت، داعش از عراق به سوریه هم وارد شد. ظهور داعش در عراق و سوریه تبعات مختلفی در خاورمیانه و سپس در اغلب نقاط دنیا به همراه داشت. کشورهای گوناگونی نیز با پدیده داعش درگیر شده و به ناچار در مقابل آن به تدابیر مختلفی دست زدند. در این میان جمهوری اسلامی ایران به طور مستقیم با داعش در تقابل قرار گرفت زیرا داعش علاوه بر اینکه تمامیت ارضی و رژیم‌های سیاسی متحدان منطقه ای ایران را به چالش کشید؛ تهدید امنیتی و ایدئولوژیکی برای ایران نیز به شمار می رفت. لذا سیاست خارجی ایران تحت تاثیر ظهور داعش ناچار به اعمال راهکارهایی برای مقابله با آن شد. این مقاله سعی دارد با استفاده از چارچوب سازه انگاری به بررسی ظهور پدیده داعش و تاثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی در منطقه و سطح بین‌الملل بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2375 - مطالعه تطبیقی سیاست خارجی آلمان در دوران شرویدر و مرکل در قبال جمهوری اسلامی ایران
        حبیب اله ابوالحسن شیرازی محمود خبازی
        روابط ایران و آلمان دارای سابقه طولانی و پراز فراز و نشیب است.سطح این روابط از انقلاب اسلامی و اتحاد مجدد آلمان وارد فاز جدید و با تحولعمده ای مواجه شد.آلمان به عنوان موسس اتحادیه اروپا و یکی از موثرترین کشورهای عضو این اتحادیه، سومین قدرت اقتصادی و کشور صنعتی دنیا و نی چکیده کامل
        روابط ایران و آلمان دارای سابقه طولانی و پراز فراز و نشیب است.سطح این روابط از انقلاب اسلامی و اتحاد مجدد آلمان وارد فاز جدید و با تحولعمده ای مواجه شد.آلمان به عنوان موسس اتحادیه اروپا و یکی از موثرترین کشورهای عضو این اتحادیه، سومین قدرت اقتصادی و کشور صنعتی دنیا و نیز قهرمان صادرات جهان، دارای نقش رهبری در اتحادیه اروپا و ستون فقرات ناتو است.از سوی دیگر، ایران به عنوان کشور مهم و تاثیرگذار در حوزه منطقه ای و فرا منطقه ای توسط قدرت های بزرگ تلقی می شود.اگرچه آلمان مهم‌ترین شریک اقتصادی ایران در اروپا بوده و میزان تبادلات تجاری دو کشور سالیانه درحال رشد می باشد،اما روابط سیاسی مابین آن‌ها شکننده و آسیب پذیر است. به دنبال فروپاشی دیوار برلین و وحدت دو آلمان در 1990 و در نتیجه تولد دولت جدید جمهوری فدرال آلمان، سیاست خارجی نوینی از درون نظام سیاسی آلمان متحد آشکار گردید. به بیان دیگر، &rdquo;وضعیت پس از اتحاد&ldquo; و &rdquo;نظام بین‌الملل پس از جنگ سرد&ldquo;، دو عاملی بودند که جهان‌بینی و نگرش تازه‌ای به سیاست خارجی آلمان فدرال بخشیدند.مقاله حاضر به‌دنبال مطالعه تطبیقی سیاست خارجی دولت شرویدر و مرکل در قبال جمهوری اسلامی ایران است. دو دولت‌ اخیر آلمان از سال 1998 تاکنون در عرصه قدرت قرار داشته‌اند. با توجه به اینکه دو دولت مزبور از دو حزب مختلف بوده‌اند، این مقاله با بیان این فرضیه که روابط بین دو کشور در دوران مرکل در قیاس با دوران شرویدر، به سردی گراییده، انجام گرفته و نهایتا با ارائه داده‌ها و مقایسه آن‌ها با یکدیگر و نیز با ارائه شاخص‌های بهبود روابط در دوره شرویدر و سردی روابط در دوره مرکل مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2376 - تقابل روسیه و آمریکا در اوکراین و ﺗﺄثیر آن بر منافع ملی ایران
        محمد نونژاد مرتضی کریمی
        چکیده روابط روسیه و آمریکا در سال های اخیر با فراز و فرود بسیار همراه بوده و مسائلی مانند حفظ و گسترش نفوذ در مناطق پیرامونی روسیه، ژئوپلیتیک خطوط انتقال انرژی، استقرار سامانه دفاع موشکی امریکا و ناتو در شرق اروپا، مسئله هسته ای ایران و کره شمالی تأثیر فراوانی بر این ر چکیده کامل
        چکیده روابط روسیه و آمریکا در سال های اخیر با فراز و فرود بسیار همراه بوده و مسائلی مانند حفظ و گسترش نفوذ در مناطق پیرامونی روسیه، ژئوپلیتیک خطوط انتقال انرژی، استقرار سامانه دفاع موشکی امریکا و ناتو در شرق اروپا، مسئله هسته ای ایران و کره شمالی تأثیر فراوانی بر این روابط داشته است. در این بین می توان بحران اوکراین را نقطه عطفی در تحول روابط روسیه و امریکا دانست که بیانگر اوج اختلافات و رقابت های ژئوپلیتیک دو طرف است. با توجه به آنکه ماهیت بین المللی بحران اوکراین پیامدهای عمیقی بر روابط بین الملل خواهد داشت. در عصر جهانی شدن، اوضاع منطقه ای و جهانی در هم تنیده شده است؛ لذا بحران در یک منطقه، منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت ﺗﺄثیر قرار می‌دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده است. بر این اساس مقاله پیش رو درصدد پاسخ به این سئوالات است که ریشه های بحران 2014 اوکراین چیست؟ و تقابل روسیه و آمریکا در بحران اوکراین چه ﺗﺄثیری بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ فرضیه این پژوهش بدین ترتیب قابل طرح است که بحران اوکراین، ریشه در رقابت روسیه و آمریکا در این کشور داشت که در انقلاب‌های نارنجی، آبی و بحران 2014 به منصه ظهور رسید به طوری که وقوع بحران مذکور باعث تقویت روابط مسکو- تهران در راستای تحقق منافع ملی ایران شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2377 - بررسی مقایسه‌ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه بر اساس نظریه سازه‌انگاری
        محمد محمودی کیا عباس فرهادی
        DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.47.5.0
        چکیده بحران سوریه یکی از خسارت‌بارترین و پیچیده‌ترین مسائل حاد بین‌المللی طی دهه‌ اخیر بوده است. بحرانی که به دلیل طولانی شدن زمان، تعدد بازیگران مؤثر در آن و نیز تضاد منافع بسیار به آوردگاه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. دراین‌بین، ایران و ترکیه به‌ چکیده کامل
        چکیده بحران سوریه یکی از خسارت‌بارترین و پیچیده‌ترین مسائل حاد بین‌المللی طی دهه‌ اخیر بوده است. بحرانی که به دلیل طولانی شدن زمان، تعدد بازیگران مؤثر در آن و نیز تضاد منافع بسیار به آوردگاه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. دراین‌بین، ایران و ترکیه به‌عنوان دو بازیگر قدرتمند منطقه‌ای از تأثیرگذاری بالایی بر روند تحولات میدانی و سیاسی بحران مذکور برخوردار هستند. ایران به دنبال تضمین حیات محور مقاومت در منطقه، افزایش اعتبار و نفوذ خود در منطقه و جهان اسلام و نیز ارتقای منزلت خود در سطح بین‌المللی است؛ درحالی‌که ترکیه به دلیل وجود برخی نگرانی‌های ژئوپلیتیک، سیاست عمق استراتژیک و ارتقای خود به‌عنوان رهبری جهان اسلام را در چارچوب احیای شکوه امپراتوری عثمانی دنبال می‌کند. لذا با توجه به نقش‌آفرینی مؤلفه‌های هنجاری در تعیین رفتار سیاست خارجی بازیگران، این تحقیق در پی بررسی مقایسه‌ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه با بهره‌گیری از نظریه سازه‌انگاری است. فرضیه تحقیق بدین صورت بیان می‌شود که به علت برساختگی متفاوت هویت و منافع این دو بازیگر، شاهد بروز الگوهای کنش متفاوتی در این رابطه هستیم. بر این اساس، به‌واسطه وجود تهدیدات امنیتی مشترک، شاهد جلوه‌های از همکاری و به دلیل مسائل هویت پایه، شاهد جلوه‌هایی از تقابل‌گرایی و رقابت هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2378 - جهانی شدن و هویت ملی ایران
        سید محمدرضا موسوی سید مصطفی ابطحی مسعود مطلبی بهرام بیات
        DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.48.6.3
        امروزه مساله پیچیده هویت با ورود به دنیای مدرن و سر برآوردن هویت های تازه و خدشه دار شدن هویت های پیشین، به یکی از مشغله ها و دغدغه های فکری متفکرین سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و دولت مردان تبدیل شده است. می توان گفت که فرایند جهانی شدن با رهاکردن فضا و زمان از قید چکیده کامل
        امروزه مساله پیچیده هویت با ورود به دنیای مدرن و سر برآوردن هویت های تازه و خدشه دار شدن هویت های پیشین، به یکی از مشغله ها و دغدغه های فکری متفکرین سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و دولت مردان تبدیل شده است. می توان گفت که فرایند جهانی شدن با رهاکردن فضا و زمان از قید مکان و نسبی کردن فرهنگ ها و مرجع های اجتماعی، هویت سازی و معنایابی به شیوه سنتی را بسیار دشوار و حتی ناممکن می کند. بنابراین نوعی بحران فراگیر و فزاینده هویت و معنا جوامع مختلف جهان را فرا می گیرد که به صورت هایی گوناگون در تصورها و احساسات افراد و گروه های مختلف بازتاب پیدا می کند. این پژوهش طرح این سوال که جهانی شدن سیاست چه تاثیری بر فرهنگ و هویت ملی ایران داشته است، این پاسخ را مطرح نموده است که ایران با توجه به شرایط خاص فرهنگی، ماهیت نظام سیاسی و انباشته های تاریخی خود نیازمند فهم دقیق و علمی پدیده جهانی شدن و سپس طراحی کلان فکری و عملی در انطباق (و یا عدم انطباق) با این مفهوم فراگیر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2379 - روابط ایران و سازمان ملل پس از پیروزی انقلاب اسلامی
        مصطقی ملکی مجتبی بابایی
        چکیده کارنامه رابطه ایران و سازمان ملل متحد پس از پیروزی انقلاب اسلامی نشان می دهد که ایران در آستانه دهه چهارم انقلاب اسلامی، از نقش آفرینی فعال و موثر متناسب با شان و جایگاه ایران در این سازمان برخوردار نیست. این مسئله اگر چه تا حدودی متاثر از نگرش نخبگان اجرایی به سا چکیده کامل
        چکیده کارنامه رابطه ایران و سازمان ملل متحد پس از پیروزی انقلاب اسلامی نشان می دهد که ایران در آستانه دهه چهارم انقلاب اسلامی، از نقش آفرینی فعال و موثر متناسب با شان و جایگاه ایران در این سازمان برخوردار نیست. این مسئله اگر چه تا حدودی متاثر از نگرش نخبگان اجرایی به سازمان ملل و مخالفت قدرت های بزرگ با افزایش نقش ایران در نظام بین الملل است، اما عدم وجود راهبردی منسجم، هدفمند و بلند مدت برای ارتقا جایگاه ایران در این سازمان و عدم استفاده از ظرفیت های بالقوه قدرت نرم ایران برای لابی گری و اجماع سازی در نهادهای بین المللی نیز نقش مهمی در وضعیت کنونی کشورمان در این سازمان دارد. بر این اساس در آستانه دهه چهارم انقلاب اسلامی و با توجه به سیاست های کلی ایران مبنی بر (( حضور فعال و هدفمند در سازمان های بین المللی و منطقه ای و تلاش برای ایجاد تحول در رویه های موجود بر اساس ارزش های اسلامی )) و همچنین نقش مهم سازمان های بین المللی در تحقق هدف هژمونی منطقه ای ایران این مقاله به بررسی وضعیت کنونی ایران در سازمان ملل پرداخته و چالش ها و موانع حضور فعال ایران را مورد ارزیابی قرار می دهد. علاوه بر این در این مقاله به راهکارهای ارتقا حضور ایران در سازمان ملل نیز اشاره خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2380 - نقش هویت در شکل دهی و هدایت سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه
        سامان محمدی مهدی ذاکریان
        موج انقلاب ها در کشورهای عربی تاثیر فراوانی بر موقعیت و منافع راهبردی منطقه ای ایران داشته است. مهمترین آنها رسیدن این امواج به متحد منطقه ای خود یعنی سوریه و در راس آن بشار اسد است. از همان آغاز ناآرامی ها، حمایت ایران از نظام سوریه آشکار بود. جمهوری اسلامی ایران با دق چکیده کامل
        موج انقلاب ها در کشورهای عربی تاثیر فراوانی بر موقعیت و منافع راهبردی منطقه ای ایران داشته است. مهمترین آنها رسیدن این امواج به متحد منطقه ای خود یعنی سوریه و در راس آن بشار اسد است. از همان آغاز ناآرامی ها، حمایت ایران از نظام سوریه آشکار بود. جمهوری اسلامی ایران با دقت و حساسیت ویژه ای تحولات سوریه را دنبال نمود و به عنوان یک بازیگر و قدرت مهم منطقه ای، تلاش کرد که در راستای تداوم مناسبات راهبردی با این کشور و نیز حفظ منافع ملی و منطقه ای خود، اقدام به اتخاذ مواضع حمایتی از حکومت بشار اسد در سوریه نماید. از این رو، مقاله ی حاضر در پی پاسخ به این سوال است که سیاست و موضع گیری جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه متاثر از چه عوامل و الزاماتی بوده است؟ مقاله حاضر ضمن اشاره به ابعاد واقع گرایانه ی سیاست خارجی ایران، بر اساس مولفه های هویتی جمهوری اسلامی ایران، به تحلیل مواضع این کشور در قبال بحران سوریه پرداخته است. به طور کلی پژوهش حاضر بر آن است که سیاست خارجی ایران و به ویژه مشارکت آن در جنگ داخلی سوریه نشان دهنده ی عملگرایی با هدف حفظ موازنه قدرت و حداکثرسازی امنیت خود در کنار حفظ و بسط هویت انقلابی (از جمله اخلاق مذهبی و ارزشهای هنجاری) بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2381 - سیاست خارجی ایران و ترکیه در آسیای مرکزی (امکان سنجی روابط راهبردی دو کشور بر مبنای مدلی تطبیقی)
        صادق زیباکلام مهناز گودرزی
        در زمان حیات اتحاد شوروی حضور قدرت‌های بزرگ در آسیای مرکزی به علت تسلط کمونیست ها بر بخش وسیعی از این منطقه و عدم تمایل قدرت‌های بزرگ (به ویژه آمریکا) برای درگیری با ابرقدرت شرق و به رسمیت شناختن حوزه نفوذ قدرت‌ها از سوی یکدیگر، کم‌رنگ و این حوزه (به جز مناطق تحت حاکمیت چکیده کامل
        در زمان حیات اتحاد شوروی حضور قدرت‌های بزرگ در آسیای مرکزی به علت تسلط کمونیست ها بر بخش وسیعی از این منطقه و عدم تمایل قدرت‌های بزرگ (به ویژه آمریکا) برای درگیری با ابرقدرت شرق و به رسمیت شناختن حوزه نفوذ قدرت‌ها از سوی یکدیگر، کم‌رنگ و این حوزه (به جز مناطق تحت حاکمیت ایران) تحت نفوذ انحصاری اتحاد شوروی قرار داشت. از این رو ثبات نسبی در منطقه برقرار بود. اما بعد از فروپاشی اتحاد شوروی، اهمیت ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئوکالچر منطقه آسیای مرکزی موجبات پویایی‌هایی در منطقه مزبور شد به گونه‌ای که نه تنها محل رقابت قدرت‌های منطقه‌ای شد بلکه رقابت قدرت‌های خارجی در سطح منطقه ای و دودستگی آنها را جهت حمایت قدرت‌های کوچک تر منطقه به دنبال داشت. در این میان کشور های ایران و ترکیه تحت تاثیر موقعیت خاص این منطقه‌ سیاست‌هایی را در منطقه در پیش گرفتند که در سیاست خارجی آنها نمود پیدا کرد. این مقاله در صدد است ضمن بررسی متغیرهای تاثیرگذار بر سیاست خارجی این کشورها نسبت به منطقه، کارکردهای دوگانه این متغیرها در جهت همگرایی و واگرایی این دو کشور را مورد ارزیابی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2382 - توافق وین: تداوم یا تغییر در دیپلماسی هسته‌ای؟
        احمد سلطانی نژاد سهیل گودرزی مصطفی نجفی
        چکیده روند طولانی مذاکرات میان ایران و پنج قدرت جهانی بر سر مناقشه ی هسته ای در فرایندی دوازده ساله، پس از بیست و سه ماه مذاکره میان ایران و شش قدرت جهانی نهایتاً به امضای توافق جامع هسته ای میان جمهوری اسلامی ایران و اعضای دایم شورای امنیت ملل متحد انجامید. توافقی که چکیده کامل
        چکیده روند طولانی مذاکرات میان ایران و پنج قدرت جهانی بر سر مناقشه ی هسته ای در فرایندی دوازده ساله، پس از بیست و سه ماه مذاکره میان ایران و شش قدرت جهانی نهایتاً به امضای توافق جامع هسته ای میان جمهوری اسلامی ایران و اعضای دایم شورای امنیت ملل متحد انجامید. توافقی که ضمن به رسمیت شناختن حق برخورداری و استفاده از انرژی هسته ای برای ایران، متضمن برنامه ای مشترک برای رفع تحریم های بین المللی علیه ایران نیز هست. فارغ از تبعات توافق هسته ای و برآوردهای اولیه از توافق و مزایا و معایب آن برای کشور؛ نقش و تأثیر دیپلماسی و مشی سیاست خارجی که از سوی دولت یازدهم در باب این موضوع در پیش گرفته شده است نیز از جمله مولفه هایی محسوب می شود که می باید در نظر آورده شوند. بر این اساس سوال اصلی نوشتار حاضر این است که آیا رسیدن به نقطه ی تفاهم برای حل پرونده هسته ای در دوره ی حاکمیت گفتمان اعتدال بر سیاست خارجی ایران، نمود تغییری مشخص در دیپلماسی هسته ای است یا صرفاً تداوم رویکردهای گذشته در شرایط نوین است؟ مقاله حاضر از رهگذر مطالعه تحلیلی- علّی روندهای دیپلماسی در دو دوره اصلاحات و اعتدال در پی طرح این فرضیه است که با عنایت به روندهای سیاسی و دیپلماتیک منتهی به توافق وین، به نظر می رسد دیپلماسی دولت یازدهم پیش از آن که نشان از تحولی ماهوی در سیاست خارجی و ارائه ی مدل جدیدی از دیپلماسی ایرانی داشته باشد، نمود گسست از رویکرد تهاجمی در سیاست خارجی دوره پیشین (1392-1384) و بازگشت به سیاست تنش زدایی و اعتمادسازی با غرب است که در اوایل دهه ی هشتاد نیز تجربه شده است. اساس و راهبرد سیاست خارجی دولت یازدهم در موضوع هسته‌ای بر اعتمادسازی، تنش‌زدایی و تعامل مدیریت شده با غرب به منظور رفع بی‌اعتمادی و بدبینی‌ها نسبت به برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران استوار بوده است؛ همان چیزی که در دولت هشتم و اولین دوره مذاکرات هسته ای نیز از سوی ایران برای حل معضل هسته ای در پیش گرفته شد. اما در عین حال تاکتیک و مکانیسم های این دیپلماسی در نوع خود بدیع و بی نظیر می نمایند. در همین راستا و با عنایت به مختصات دیپلماسی منتهی به برجام به نظر می رسد این امر نمود تلفیقی از تداوم و تغییر در دیپلماسی ایرانی طی سال های اخیر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2383 - تأثیر نفوذ وهابیت در پاکستان بر روابط این کشور با جمهوری اسلامی ایران
        حسین رفیع
        اتحاد شیخ وهابی و امیر سعودی در قرن هجدهم و تداوم تاریخی آن سبب شکل‌گیری دولت عربستان سعودی در قرن بیستم با مذهب رسمی وهابیت در این کشور شد. دولت سعودی از این مسلک هم برای جلب نظر روحانیون وهابی و هم به‌عنوان ابزار نفوذ و دیپلماسی خود در کشورهای اسلامی بهره‌برداری می‌کن چکیده کامل
        اتحاد شیخ وهابی و امیر سعودی در قرن هجدهم و تداوم تاریخی آن سبب شکل‌گیری دولت عربستان سعودی در قرن بیستم با مذهب رسمی وهابیت در این کشور شد. دولت سعودی از این مسلک هم برای جلب نظر روحانیون وهابی و هم به‌عنوان ابزار نفوذ و دیپلماسی خود در کشورهای اسلامی بهره‌برداری می‌کند. کشور پاکستان نیز، به‌دلیل برخی زمینه‌ها آمادگی نفوذپذیری وهابیت سعودی را دارد؛ نفوذی که می‌تواند برای تحدید نفوذ ایران رقیب و اختلال در روابط جمهوری اسلامی ایران و پاکستان، مورد بهره‌برداری قرار گیرد. این مقاله می‌کوشد تا زمینه‌های نفوذ وهابیت سعودی را در پاکستان بررسی کند و تأثیر این نفوذ را بر روابط پاکستان و جمهوری اسلامی ایران مورد واکاوی قرار دهد. در این زمینه، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بهره‌گیری از منابع معتبر کتابخانه‌ای، این فرض به آزمون گذاشته می‌شود که اشتراکات مذهبی و فقر اقتصادی و فرهنگی در پاکستان، در کنار قدرت مالی و مراکز آموزشی-تبلیغی در اختیار و نفوذ عربستان، زمینه‌ساز پیدایش و گسترش سلفی‌گری وهابی در پاکستان بوده‌اند. از سوی دیگر با توجه به تعارض شدید این مسلک با مذهب شیعه، سلفی‌گری وهابی برای مقابله با شیعیان و ایجاد چالش در روابط پاکستان با جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2384 - تحلیل محتوای استراتژی امنیت ملی ایالات‌متحده آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران (2021-2001)
        حسین مذنب محمدرضا قائدی رضا سیمبر
        PRB-2303-2429(R1)
        ایالات ‌متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، به خصوص پس از فروپاشی شوروی، همواره داعیه سلطه برتر در نظام بین‌الملل را داشته و سیاست‌گذاری‌های خارجی خود را بر اساس استراتژی امنیت ملی در هر دوره ریاست‌جمهوری تبیین کرده است. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک ابرقدرت چکیده کامل
        ایالات ‌متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، به خصوص پس از فروپاشی شوروی، همواره داعیه سلطه برتر در نظام بین‌الملل را داشته و سیاست‌گذاری‌های خارجی خود را بر اساس استراتژی امنیت ملی در هر دوره ریاست‌جمهوری تبیین کرده است. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک ابرقدرت منطقه‌ای توانسته است با نفوذ مادی و معنوی در کشورهای غرب آسیا، شکل جدیدی از نظم منطقه‌ای به وجود آورد. تضاد منافع آمریکا و ایران، این سؤال را مطرح می‌کند که استراتژی های امنیت ملی ایالات ‌متحده آمریکا طی سال های 2001-2021 در عمل به چه راهبردهایی در قبال ایران تبدیل شده اند؟ در پاسخ فرضیه مطرح شده آن است که ایالات ‌متحده آمریکا با اتخاذ استراتژی های امنیت ملی تهاجمی خود در قبال ایران، به دنبال محدود کردن منافع ایران از نظام بین‌ الملل است تا بتواند منافع خود را افزایش و در نهایت دوباره به هژمون برتر در نظام بین‌ الملل تبدیل گردد. پس از بررسی منابع شاخص دسته اول (اقتصادی و راهبردهای امنیتی) با روش تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی)، نتایج نشان داد: آمریکا در ابتدا سیاست تغییر رفتار و مهار ایران را دنبال می‌کرده و پس از آن به سیاست تعامل و فشار و در نهایت به مهار و تغییر رفتار تبدیل شده و برای اجرای این استراتژی‌ها طی این مدت، هرسال تحریم‌های بیشتر و متنوع‌تری را علیه ایران اعمال کرده است؛ این در حالی است تحریم‌های علیه جمهوری اسلامی ایران با وجود انعقاد برجام در دوران باراک اوباما، به طور کامل حذف نشد و در دوران ترامپ نه تنها آمریکا از برجام خارج شد بلکه تحریم‌های جدیدتر و متنوع‌تری علیه ایران اعمال شد. در دولت بایدن نیز سیاست های قبلی دولت های آمریکا به شیوه متفاوت در حال دنبال شدن است. آمریکا به دنبال آن است که منافع و امنیت ایران دچار محدودیت کرده تا به دنبال آن به هژمون برتر تبدیل گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2385 - قدرت نرم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
        محمدرضا مایلی مریم مطیعی
        چکیده در چند دهه اخیر، کشورهای مختلف تمایل به استفاده از قدرت نرم یافته اند. قدرتی که ﺗﺄکید بر استفاده از ابزارهایی در راستای ایجاد جذابیت برای ﺗﺄثیرگذاری و افزایش نفوذ در سایر کشورها دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز با آگاهی از اهمیت قدرت نرم در عصر وابستگی متقابل، از چکیده کامل
        چکیده در چند دهه اخیر، کشورهای مختلف تمایل به استفاده از قدرت نرم یافته اند. قدرتی که ﺗﺄکید بر استفاده از ابزارهایی در راستای ایجاد جذابیت برای ﺗﺄثیرگذاری و افزایش نفوذ در سایر کشورها دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز با آگاهی از اهمیت قدرت نرم در عصر وابستگی متقابل، از ابزارهایی نظیر دانش، فرهنگ و ایدئولوژی برای اعمال قدرت بر روی کشورهای منطقه ای بهره می برد. در این مقاله این پرسش را مطرح نمودیم که استفاده از قدرت نرم (دانش، فرهنگ و ایدئولوژی) چه ﺗﺄثیری در جایگاه منطقه ای جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ در پاسخ نیز این فرضیه طرح شد که استفاده بیشتر جمهوری اسلامی ایران از قدرت نرم (دانش، فرهنگ و ایدئولوژی) باعث تحکیم و ارتقای جایگاه منطقه ای ایران شده است. ایران در حوزه دانش، پیشرفت های قابل توجهی در زمینه پزشکی، سایبری، نظامی و تکنولوژی داشته است، در حوزه فرهنگ، پیشینه غنی ایرانی و اسلامی و اشترکات فرهنگی با کشورهای منطقه دارد؛ همچنین در حوزه ایدئولوژی، بعد از انقلاب اسلامی و ارائه مفاهیمی نظیر نفی تسلط بیگانگان، عدالت و پیوند دین و سیاست بر میزان قدرت نرم خود افزوده است. قدرتی که از آن برای افزایش نفوذ خود در کشورهای منطقه ای از طریق سیاست خارجی بهره می برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2386 - امنیت ملی اسرائیل و استراتژی تهدید نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران
        مرتضی محمودی
        اسرائیل پیوسته می کوشد تا خود را یکی از تهدید&not;های جدی علیه جمهوری اسلامی ایران نشان دهد. مقامات اسرائیلی از سال 1990 به بعد بارها اذعان کرده&not;اند که در صورت دست&not;یابی ایران به سلاح هسته ای و تکمیل نیروگاه هسته ای بوشهر آن را مورد حمله نظامی قرار خواهند داد. گف چکیده کامل
        اسرائیل پیوسته می کوشد تا خود را یکی از تهدید&not;های جدی علیه جمهوری اسلامی ایران نشان دهد. مقامات اسرائیلی از سال 1990 به بعد بارها اذعان کرده&not;اند که در صورت دست&not;یابی ایران به سلاح هسته ای و تکمیل نیروگاه هسته ای بوشهر آن را مورد حمله نظامی قرار خواهند داد. گفتمان های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برپایه انقلاب اسلامی از عامل فرهنگی - دینی تاثیر عمیقی پذیرفته است. دیدگاه استقلال طلبی و نفی سلطه، اسلام گرایی و نفی برتری قومی و نژادی، تاکید بر وحدت گرایی اسلامی، گفتمان مظلوم محور، حمایت قاطع از مردم فلسطین و طرد نیرو های خارجی از منطقه همگی از اینگونه گفتمان و دیدگاه نشات می&not;گیرد. مقامات اسرائیلی دلایل دشمنی خود را حمایت ایران از گروه ها و جنبش های اسلامی مخالف اسرائیل، مخالفت ایران با روند صلح خاورمیانه و دستیابی ایران به سلاح های کشتار جمعی می دانند. بر این اساس، با بزرگ جلوه دادن تهدید ایران در اذهان دیگران در پی بکارگیری ابزارهای متعدد علیه جمهوری اسلامی ایران می باشد؛ در حالی که ایران در پی انرژی صلح آمیز هسته&not;ای جهت بهره&not;گیری از فناوری و تکنولوژی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2387 - بررسی چالش های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و انگلستان در خلیج فارس
        عباسعلی رهبر سید جواد صحیح النسب
        چکیده با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، فصل جدیدی از مناسبات سیاست خارجی کشور به وجود آمد که از جمله می توان به تغییر جهت سیاست خارجی متمایل به غرب ایران در رژیم گذشته به سیاست متأثر از شعار نه شرقی، نه غربی اشاره کرد. منطقه خلیج فارس یکی از مهمترین مناطق جهان چکیده کامل
        چکیده با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، فصل جدیدی از مناسبات سیاست خارجی کشور به وجود آمد که از جمله می توان به تغییر جهت سیاست خارجی متمایل به غرب ایران در رژیم گذشته به سیاست متأثر از شعار نه شرقی، نه غربی اشاره کرد. منطقه خلیج فارس یکی از مهمترین مناطق جهان است که همواره مورد توجه قدرت های بزرگ بوده و کشور ایران به دلایل متعدد از جمله سابقه دیرین تمدنی و فرهنگی و برخوردار بودن از طولانی ترین ساحل در منطقه و در اختیار داشتن تنگه استراتژیک هرمز و وجود منابع سرشار نفت و گاز و غیره مهمترین کشور این منطقه است. کشور انگلستان هم به عنوان یکی از قدرت های بزرگ که سابقه طولانی حضور در منطقه خلیج فارس را دارد در این حوزه مهم اثر گذار است و به دنبال جریان یازده سپتامبر و وقایع بعد از آن در منطقه، این کشور می خواهد در مناسبات منطقه ای و جهانی از این طریق نقش فعالی داشته باشد. از طرفی نیاز قدرت های بزرگ از جمله انگلستان و کلاً جهان پیشرفته صنعتی به منابع نفت و انرژی موجود در خلیج فارس باعث می شود که همواره به دنبال حضور در این منطقه برای کنترل آن و تأمین امنیت ترانزیت این منابع به سمت غرب باشند. اما حضور این کشورها در منطقه ایجاب می کند که چالش های موجود در این منطقه را نسبت به سیاست خارجی کشور در دو دهه اخیر شناسایی و بررسی کنیم. همچنین در این راستا برای فهم بهتر سیاست خارجی انگلستان در این منطقه لازم است چالش های سیاست خارجی این کشور، به عنوان یک قدرت بانفوذ و بزرگ جهانی مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2388 - سلاح‌های هسته‌ای و استراتژی آمریکا از منظر روزنامه واشنگتن پست در دوران خاتمی
        محمدرحیم عیوضی فرزانه صیفوری
        چکیده هنگامی که صحبت از تلاش اتحادیه اروپا برای برقراری روابط اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران در پرتو توسعه ارتباطات سیاسی به میان آمد، بسیاری از تحلیل‌گران این امر را نشانه‌ای از استقلال اروپا از آمریکا و اتخاذ رهیافت‌هایی اصولی‌تر از سوی این اتحادیه دانستند. هر چند در چکیده کامل
        چکیده هنگامی که صحبت از تلاش اتحادیه اروپا برای برقراری روابط اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران در پرتو توسعه ارتباطات سیاسی به میان آمد، بسیاری از تحلیل‌گران این امر را نشانه‌ای از استقلال اروپا از آمریکا و اتخاذ رهیافت‌هایی اصولی‌تر از سوی این اتحادیه دانستند. هر چند در رقابت و چالش اروپا با ایالات متحده در بسیاری از جوانب، تردیدی وجود ندارد، اما دقت و موشکافی در نوع عملکرد این دو بازیگر مهم جهانی در قبال جمهوری اسلامی، حقیقت یک روح در دو بدن را به ذهن متبادر می‌نماید. تاکید اتحادیه‌ اروپا بر اهمیت موضوع حقوق بشر و پافشاری بر مباحث آن، هنگام طرح مسائل اقتصادی یا سیاسی، نشان از این واقعیت داشت و ایالات متحده مباحثی چون توسعه سلاح‌های کشتارجمعی، بحث نیروگاه اتمی بوشهر، اتهام فعالیتهای مخفی هسته‌ای ایران به منظور دستیابی به تسلیحات کشتارجمعی را به شکلی کاملا مدون و برنامه‌ریزی شده دنبال می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2389 - Common Reed (Phragmites australis) as a Bio Refining and Monitoring Plant of Pollution Resulting from Heavy Metals (Case Study: Dez River, Dezful, Iran)
        Samar Mortazavi Alireza Ieldromi Parisa Norozi Fard
        One of the most important methods to investigate heavy metals as pollutants is more likely to use bio-monitors which can be applied as an appropriate index to express the quality of environment. In current study, in order to investigate the effects of dominant plants in چکیده کامل
        One of the most important methods to investigate heavy metals as pollutants is more likely to use bio-monitors which can be applied as an appropriate index to express the quality of environment. In current study, in order to investigate the effects of dominant plants in the desired region and role of aquatic macrophytes in monitoring such elements as zinc (Zn), lead (Pb), copper (Cu) and cadmium (Cd) in underground organs, leaves and stems of a specific aquatic macrophyte named Phragmites australis as well as sediment samples of Dez River, Iran in 2012 were studied. Given samples were prepared with the ratio of 4 to 1 nitric acid to perchloric acid and the concentrations of elements were measured by atomic absorption spectrometry. In this study, Enrichment Factor (EF), Bio-accumulation Index and Translocation Factor (TF) were measured. Results indicated that the concentration of metals was reduced in the underground organs, leaves and stem, respectively (stem&lt;leaves&lt;underground organs). Also, there was a positive correlation between the concentration of Pb in the sediments and roots (P&lt;0.05); thus, it was expected that the roots of Phragmites australis may be of suitable monitoring for pollution resulting from Pb in the regional sediments of Dez Watershed. Enrichment Factor showed that because of anthropological resources, stations of two, three and five were more polluted. In addition, the underground organs of Phragmites australis were introduced as the accumulator of Cu, Zn, Pb and Cd by Bio-accumulation Index. Translocation Factor was increased from the underground organs to aerial organs for Pb, Cd, Cu and Zn, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2390 - Impacts of Rangeland Reclamation and Management on Carbon Stock in North East of Iran (Case Study: Kardeh Basin, Mashhad, Iran)
        Somayeh Naseri Hossein Tavakoli Mohammad Jafari Hossein Arzani
        One of the effective ways for reducing atmospheric CO2 is carbon sequestration by plants and soils. Rangelands with an expanded area have a great potential for Carbon (C) Stocks. In this study, C stocks in three treatments including natural rangelands (NR), Pit- seeding چکیده کامل
        One of the effective ways for reducing atmospheric CO2 is carbon sequestration by plants and soils. Rangelands with an expanded area have a great potential for Carbon (C) Stocks. In this study, C stocks in three treatments including natural rangelands (NR), Pit- seeding by Agropyrum elongatum (PS) and abandoned dry farming (ADF) were examined in Kardeh basin Mashhad, Iran in 2013. In each treatment, ten transects and in each transect, ten plots were established. Percentages of vegetation cover, litter, rock and soil were recorded in each plot. Aerial and root biomasses of dominant species were sampled by the clipping and weighing method. Litters in each plot were collected and weighed, too. Carbon content of biomass and litter were measured by combustion method using Electric Combustion Furnace. Ten soil samples were taken along each transect at two depths of 0-25 and 25-50 cm. The soil organic carbon percent was determined by the Walkley&ndash;Black method. Data analysis was performed by one-way analysis of variance (ANOVA) and means were compared using Duncan test. Results showed significant differences between treatments for total C stocks (soil+biomass+litter). NR and ADF management with the average values of 535.32 and 177.14 (t.ha-1) had the highest and lowest C stocks, respectively. Among the components of the ecosystem, soil had a main role in C sequestration followed by above biomass, roots and litters. PS management had the highest C stocks in plant biomass and litter but its soil C stocks were significantly lower than NR. Perennial grasses, bushes and perennial forbs were dominant in PS and NR management that play the most important role in plant C stocks. In conclusion, proper management of natural rangelands and more attention to vegetation and soil conservation may lead to store a considerable amount of C stocks in these lands. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2391 - Effects of Exclosure on Soil Properties in Winter Rangelands in Golestan Province, Iran
        Hamid Niknahad Gharmakher Esmaeil Sheidai-Karkaj Isa Jafari
        Rangeland degradation is one of the global concerns affecting the pastoralists and those who suffer from its negative environmental consequences. Grazing exclosure has been extensively used among the techniques implemented by the government to protect the fertility of t چکیده کامل
        Rangeland degradation is one of the global concerns affecting the pastoralists and those who suffer from its negative environmental consequences. Grazing exclosure has been extensively used among the techniques implemented by the government to protect the fertility of threatened rangelands. The impact of exclosure has been a controversial issue; therefore, it is important to understand its effectiveness in restoring the degraded rangeland ecosystems. The goal of the present study was to evaluate the changes in some physico-chemical properties of soils following the grazing exclusion as compared to the adjacent grazed areas in three winter rangelands in Golestan province, Iran in 2011-2012. In each rangeland, ten soil samples were taken at the depth of 0&ndash;20 cm. Then in the laboratory, some soil properties such as soil texture, bulk density, porosity, saturated humidity, pH, EC, OM, total N, lime content, the amount of exchangeable Na+, K+, Mg++ and Ca++ were measured. Data of exclusion and grazed areas were analyzed using the independent T test in SPSS18 software. The results demonstrated that the establishment of exclosure had positive significant effects on the soil physico-chemical properties in Gomishan and Inchehbroun rangelands. So, a significant increase in the mean value of porosity, saturated humidity, OM and total nitrogen (p&lt;0.05) as well as the significant decrease in bulk density and lime content (p&lt;0.05) was observed in these rangelands. According to the results, the application of exclosure is recommended in Gomishan and Inchehbroun rangelands. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2392 - Cryopreservation of Smirnovia iranica (Sabeti) Seeds and Evaluation of Cryopreserved Seeds under Laboratory, Greenhouse and Natural Habitat Conditions
        Mohebbat Ali Naderi Shahab Maryam Jebelli Ali Ashraf Jafari
        Smirnovia iranica (Sabeti) synonym: Smirnovia turkestana (Bunge) is a deciduous perennial bushy species of the Fabaceae (Papilionaceae) family. The species grow on sand dunes of desert areas, having a deep vertical root and very long horizontal or lateral roots. They ha چکیده کامل
        Smirnovia iranica (Sabeti) synonym: Smirnovia turkestana (Bunge) is a deciduous perennial bushy species of the Fabaceae (Papilionaceae) family. The species grow on sand dunes of desert areas, having a deep vertical root and very long horizontal or lateral roots. They have an important role in natural vegetation of desert and sand dune stabilization. Limited growing areas, grazing due to good palatability, and foliage quality of the plant have put this species under threat. Seed preservation under cryogenic conditions at -196&ordm;C is an important approach to conserve seeds for a long period. In this study, seeds of the S. iranica were collected from natural habitats of the plants and three pre-cryopreservation treatments including PVS2, Desiccation, and 30%Glycerol were applied before transferring the seeds into liquid nitrogen (LN) at -196&ordm;C for 1 week, 1 month, and 1 year (in 2015). Subsequently, the seeds were removed from the liquid nitrogen, imposed to heat shock and evaluated under laboratory, greenhouse and natural habitat conditions. The cryopreserved seeds of various cryopreservation periods germinated normally under laboratory and greenhouse conditions. In laboratory conditions, there were no significant differences between periods of seed storage in cryogenic conditions for seed germination trait. The highest seed germination percent (84%) was observed in the desiccation pre-cryopreservation treatment. In pre-cryopreservation treatments as well as cryogenic storage periods under greenhouse conditions, seed germination and seedling establishment were significantly different. In natural habitat, the cryopreserved seeds germinate and grow to normal seedlings and plants. The results showed that S. iranica seeds can be successfully stored in cryogenic conditions for a long period. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2393 - PROFESSOR KARIM SAEI
        Hossein Badripour
        Karim Saei was born in 1910, in Mashhad, north eastern Iran, where he got his diploma. He left behind his homeland for Karaj city to study at the Faculty of Agriculture of Tehran University. He passed his course very successfully and received his B.Sc. degree in 1931 fo چکیده کامل
        Karim Saei was born in 1910, in Mashhad, north eastern Iran, where he got his diploma. He left behind his homeland for Karaj city to study at the Faculty of Agriculture of Tehran University. He passed his course very successfully and received his B.Sc. degree in 1931 followed by a scholarship to study for 2 years at Agronomic Institute in Montpellier, France. He graduated M.Sc. with excellent grade. Due to his brilliance during his study in France, Revue de bois magazine published an article about him, naming him a genius. Back to back with his study in France, he was granted another scholarship to study Forest statistics at University of California, Berkeley. He received his second M.Sc. in 1937 and returned back with a treasure of knowledge to serve his country. Soon he was recruited by Directorate of Agriculture. He founded Forest Office as the first body for forest management in Iran within the Directorate of Agriculture in 1938. Very soon, he became the head of Forest Office.His attempts to found Forestry Bureau, resulted in 1940 but still he believed that forests should be attached more attention and later on Directorate of Agriculture transformed to Ministry of Agriculture in 1941 and Forestry Bureau converted to Directorate of Forestry and 4 regional forestry offices established, respectively in Guilan, Tonekabon, Mazandaran and Gorgan under the supervision of Directorate of Agriculture in 1942. In 1949, he became the chair of Forest Corporation.Saei in collaboration with his colleagues formulated the forest act and delivered it to the parliament for ratification. He also suggested to the Dean of the Faculty of Agriculture of Tehran University to offer forestry, soon he started working there as the lecturer. The first estimate of forest area was also given by him in 1946. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2394 - Vegetation Cover Dynamics in Semi-Steppe Rangelands of Ardabil Province, Iran
        Jaber Sharifi Amrali Shahmoradi Ehsan Zandi Esfahan Farzaneh Azimi Motem Allah-Verdi Nouri Dolat Mommadi
        Rangeland vegetation dynamics can be affected by various natural and unnatural factors over time. The purpose of this study was to investigate the dynamics of vegetation under the climatic conditions and soil properties. Accordingly, data collection for evaluating veget چکیده کامل
        Rangeland vegetation dynamics can be affected by various natural and unnatural factors over time. The purpose of this study was to investigate the dynamics of vegetation under the climatic conditions and soil properties. Accordingly, data collection for evaluating vegetation dynamics in rangeland ecosystems of Ardabil province was conducted at three research sites including Moqan winter rangeland, and Nour and Aqdagh Khalkhal summer rangelands in 2009 followed for four years. Vegetation variables were measured using transects and sampling plots. Meanwhile, at the location of each plot, soil moisture was measured at two or three depths of 0-15, 15-30 and 30-45 cm using a Time-Domain Reflectometer (TDR). According to the results, in the Nour site, the changes recorded for shrubs such as Onobrychis cornuta L. and forbs were significant (P&lt;0.01). However, the changes recorded for the perennial grasses including Alopecurus aucheri L., Bromus tomentellus Boiss. Festuca ovina and Koeleria caucasica Trin. Ex Domin were not significant. In the Aqdagh site, the changes of perennial grasses including Agropyron cristatum, Bromus tomentellus, Festuca ovina L. and Koeleria caucasica as well as forbs were significant (P&lt;0.05). The changes of annuals were found significant (P&lt;0.01). No significant differences were recorded for the shrubs such as Onobrychis cornuta and Thymus kotschyanus. In the Moqan site, the changes of dominant shrub (Artemisia fragrans) and annuals were significant (P&lt;0.01). Soil moistures during the growing season and over the years were varied; however, the trend of changes in soil organic carbon was slow. Accordingly, the results of this monitoring process from year to year changes in the main species of vegetation, soil, and soil erosion can be useful as a guide to correct the current methods used for the management of rangelands. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2395 - Social Responsibility and Rangelands Conservation: An Investigation on Mobile Pastoralists in Golestan Province, Iran
        Bahareh Behmanesh Ahmad Abedi Sarvestani Hossein Barani Mohammad Reza Shahraki Majid Mohammad Esmaeili
        Social responsibility of pastoralists is one of the most important elements and an integral part of rangelands exploitation. It not only leads to better rangeland health, but also enhances exploiters&rsquo; satisfaction for continuous sustainable utilization of rangelan چکیده کامل
        Social responsibility of pastoralists is one of the most important elements and an integral part of rangelands exploitation. It not only leads to better rangeland health, but also enhances exploiters&rsquo; satisfaction for continuous sustainable utilization of rangelands. The present study investigated the role of social responsibility in rangelands condition in nomadic areas of Gonbad County in Golestan province, Iran. Survey method was conducted in 2016. Population consisted of 180 nomadic households. A sample size of 115 households was selected using stratified random sampling method in ten pastoral units (nomadic and nomadic&ndash;rural systems). Required information was collected using questionnaires. Content validity of the questionnaire was confirmed by academics and social experts of rangelands management. The findings showed that the social responsibility of respondents could be evaluated at high level. The ethical dimension of social responsibility was ranked in the first priority but the economic dimension was the last one. There was a significant and positive relationship between social responsibility and range condition. Also, social responsibility of uneducated exploiters (unable to read and write) was higher than other educated exploiters. Due to a positive relationship between social responsibility and range condition, it is recommended that exploiters&rsquo; responsibility can be enhanced by delivering appropriate educational opportunities in order to improve range condition. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2396 - Drought Monitoring Using MODIS Land Surface Temperature and Normalized Difference Vegetation Index Products in Semi-Arid Areas of Iran
        Elham Rafiei Sardooi Ali Azareh Hadi Eskandari Damaneh Hamed Skandari Damaneh
        Reduction in vegetation cover and increasing land surface temperature are the most important consequences of drought which leads to land degradation. Therefore, the evaluation of drought effects on vegetation cover and its relationship with land surface temperature is v چکیده کامل
        Reduction in vegetation cover and increasing land surface temperature are the most important consequences of drought which leads to land degradation. Therefore, the evaluation of drought effects on vegetation cover and its relationship with land surface temperature is very important. To that end, the objective of this study was to evaluate the relationship among vegetation cover, drought and land surface temperature in the north-west of Iran during 2001-2014. The annual (12 months) Standardized Precipitation Index (SPI) was calculated using monthly precipitation time series from 26 meteorological stations in the study area. Then, the interpolated maps of drought were produced using the Kriging method in the GIS environment. The Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) and Land Surface Temperature (LST) index were calculated from 2001-2014 using MODIS satellite images. Then, the Pearson correlation coefficient (R) was calculated to investigate the relationship among NDVI, LST and SPI. According to the results, the changes trend of mean NDVI was similar to drought trends over the years (2001-2014) and the NDVI values have experienced its greatest reduction in 2008 (NDVI=0.087). The results also showed that LST values had a significant inverse relationship with SPI and NDVI indices (P&lt;0.05). So, Land Surface Temperature (LST) was the highest (LST=22.3) where SPI and NDVI were the lowest (SPI=0.04 and NDVI=0.087) and there was the most severe drought in these conditions. Therefore, mean NDVI and LST could be suitable alternatives for climate indicators in the monitoring and evaluation of drought events in semi-arid areas. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2397 - Ensemble Modeling Approach to Predict the Potential Distribution of Artemisia sieberi in Desert Rangelands of Yazd Province, Central Iran
        Mohammad Ali Zare chahouki Peyman Karami Hossein Piri Sahragard
        10.30495/rs.2022.685569
        The object of this study was to compare predictive accuracy of some individual modeling methods versus ensemble modeling approach in estimating the spatial potential distribution and identifying ecological requirements of Artemisia sieberi in desert rangelands of Yazd p چکیده کامل
        The object of this study was to compare predictive accuracy of some individual modeling methods versus ensemble modeling approach in estimating the spatial potential distribution and identifying ecological requirements of Artemisia sieberi in desert rangelands of Yazd province, Central Iran. For this purpose, the species presence data were collected using the random systematic sampling method in 2019. Individual modeling of the species distribution was performed using Random Forest, Classification and Regression Tree and Generalized Additive Model after preparing environmental variable maps using GIS and geostatistics. Predictive performance of individual models was evaluated using Area Under Curve and Root Mean Square Error statistics. Furthermore, the Ensemble model was used based on the weighted average AUC. The appropriate threshold limit value was calculated based on True Skill Statistic for conversion of continuous maps to binary ones of habitat suitability. Comparison of the performance of individual models showed that the RF model had a more accurate prediction compared to the other models (AUC= 0.971 and RMSE= 0.256). Evaluation of the models implemented using threshold-dependent metrics such as Sensitivity, Specificity, and Kappa index also confirmed this finding. The overall comparison of the results from the three models versus the Ensemble model also indicates the high performance of this model compared to the individual models. Based on Ensemble model results, 45.38% of the study area had a high suitability for the establishment of A. sieberi. Based on the analysis of the importance of variables in the RF model, elevation (42%), Clay (40.02%) and pH (38.97%) in 0-30 cm soil depth had the highest effect on the presence of species. In general, Ensemble modeling can reduce the uncertainty and provide more reliable results by combining the results of the different algorithms of individual modeling. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2398 - Detection of Fire-Prone Areas Using the PROMETHEE Decision-Making Method (Case Study: Watershed Basin of Shourdareh, Golestan Province, Iran)
        Amirreza Mesbah Khadijeh Mahdavi Mahshid Souri Mohammad Reza Javadi
        Decision makers in fire management are faced with many alternatives and criteria. In decision making about the event of fire, various criteria including technical, economic, social and environmental criteria have to be considered simultaneously. Management to prevent an چکیده کامل
        Decision makers in fire management are faced with many alternatives and criteria. In decision making about the event of fire, various criteria including technical, economic, social and environmental criteria have to be considered simultaneously. Management to prevent and control fires in forests and rangelands will be effective if fire-prone areas and management identify and focus on these critical areas. Therefore, the present study was conducted in 2022 to identify fire-prone areas using PROMETHEE decision-making method in the watershed basin of Shourdareh, Golestan province, Iran. In the present study, according to fire expert&rsquo;s opinion, 29 different environmental and social criteria were used to detect of fire-prone areas. In this regard, The Shannon entropy method was used to weigh the criteria. Then, according to the weight and value of each criterion for each sub-basin, the data were analyzed using the PROMETHEE II technique. Based on the results of PROMETHEE II technique, sub-basins of Gh3, Gh8 and Gh1 with Phi values of 0.335, 0.148 and 0.239, respectively, were in high susceptibility to fire class. While rangelands of sub-basins Gh2, Gh5, Gh6 and Gh7 with Phi values of -0.220, -0.117, -0.136 and -0.241 were in the low susceptibility to fire class. Sub-basins of Gh9, Gh10 and Gh11 with Phi values of 0.114, -0.078 and 0.025 were in the moderate susceptibility to fire class. To evaluate the method, the results of this study were compared with results of actual fire areas that prepared by the department of natural resources of Golestan province, Iran. According to the obtained kappa coefficient with the value of 0.82, the method had good and acceptable accuracy. Therefore, since the proposed method was a reliable screening method to identify areas at risk of fire, it can help the authorities in carrying out preventive activities. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2399 - Impact of Abiotic Environmental Factors on Pistacia vera L. Density in Woody Rangelands: A Case Study in Northeastern Iran
        Alemeh Mazangi Hamid Ejtehadi Mohammad Farzam Omid Mirshamsi Soroor Rahmanian
        Khaje Kalat woody rangelands, located in northeastern Iran, represent one of the few remaining Sicilian pistachio rangelands worldwide. Understanding the ecological processes shaping pistachio communities is crucial for effective management and restoration efforts. This چکیده کامل
        Khaje Kalat woody rangelands, located in northeastern Iran, represent one of the few remaining Sicilian pistachio rangelands worldwide. Understanding the ecological processes shaping pistachio communities is crucial for effective management and restoration efforts. This study aimed to investigate the impact of abiotic environmental factors on Pistacia vera L. density, a research study was conducted during 2018-2019. And 162 quadrats (25 m2 each) were established across three geological formations, two aspects (northern vs. southern), and three classes of Terrain Niche Index (TNI). The two-way analysis of variance (ANOVA) was employed to analyze the impact of geological formation, topographic attributes, and soil parameters on pistachio density. Significant findings (p&lt;0.05) underscore the pronounced influence of geological formation, TNI, and their interactions on pistachio density. These findings showed distinct patterns across formations and elevations. Moreover, an analysis of soil parameters highlights the pivotal roles of phosphorus and geological formations in influencing pistachio density. Notable associations between phosphorus levels and density emerged, along with substantial variations in soil properties among different formations. While recognizing the significance of soil fertility, particularly in nutrient-rich lowlands, the study suggests that it may not be the primary limiting factor for mature pistachio trees. However, the presence of such nutrient-rich lowlands may potentially hinder pistachio establishment. In conclusion, these insights underscore the importance of analytical ecosystem management for preserving and restoring Pistacia vera rangelands effectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2400 - Planting Methods and Seedling Establishment of Artemisia sieberi Besser: Seeds Collected from Isfahan Kolah Ghazi Sagebrush Vegetations
        A. Jabarzare M. Bassiri H. Yeganeh
        Wormwood sagebrush (Artemisia sieberi Besser) is one of the most widely distributed shrub species in Iran and Turkistan steppes, its establishment on dry lands has generally been proven difficult because of low seedling vigor, inability to compete with herbaceous specie چکیده کامل
        Wormwood sagebrush (Artemisia sieberi Besser) is one of the most widely distributed shrub species in Iran and Turkistan steppes, its establishment on dry lands has generally been proven difficult because of low seedling vigor, inability to compete with herbaceous species, poor seed quality, and altered edaphic conditions. In order to evaluation of planting methods and seedling establishment, seed of A. sieberi was collected at Isfahan Kolah Ghazi National Park situated at 51&deg;45' Eas longitude and 35&deg;15' Nort latitude. To overcome dormancy effects, seeds were pre-chilled for 9 days at 0 to 5&deg;C. To determine the establishment of the seedlings, the seeds were sown in Petri dishes. The germination percentage was recorded after three weeks. After 5 months, 40 seedlings were transferred into plastic pots. Two months later, 16 seedlings were transferred to the field. The result of plate experiment showed that the percentage of germination was 63%, survival of the sprouted seedlings was 23%, the percentage of the establishment of the seedlings in plastic pots was 70%, and the percentage of the establishment of the seedlings in the field was 75%. On the whole, 7.61% of the cultivated seeds produced seedlings that were successfully established in the field (0.63 &acute; 0.23&acute;0.70 &acute; 0.75&acute;100 =7.61). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2401 - Studying Short-Time Dynamics of Vegetation and Soil Organic Carbon in a Semi-arid Rangeland (Case Study: Zharf, Khorasan Province, Iran)
        Mohamad Taghi Kashki Amr Ali Shahmoradi Ehsan Zandi Esfahan
        Abstract. Rangeland vegetation dynamics encompass all processes of changes in vegetation composition and structure over time. Investigating the rangeland ecosystem dynamics makes it possible to determine the effects of climatic and management conditions on qualitative a چکیده کامل
        Abstract. Rangeland vegetation dynamics encompass all processes of changes in vegetation composition and structure over time. Investigating the rangeland ecosystem dynamics makes it possible to determine the effects of climatic and management conditions on qualitative and quantitative changes of the vegetation in a specific period of time. Accordingly, data collection and measurements for evaluating vegetation dynamics in rangeland ecosystems of Zharf region in Khorasan province, Iran were conducted from 2009 to 2013. Vegetation variables were measured by the means of 3 transects with the length of 500m and sampling plots. Meanwhile, at the location of each plot, soil moisture content was measured at two depths of 0-15 and 15-30 cm using a Time-Domain Reflectometer (TDR) instrument. At the same locations, soil samples from topsoil layer (up to 15 cm depth) were collected to measure organic carbon. Results showed that at a four-year period, depending on inter-annual changes in rainfall and other climatic parameters and under local management practices, more or less changes occurred in some major vegetation factors such as species and total canopy cover. Changes were more prominent in canopy cover of annual plants, perennial forbs and to some extent in perennial grasses. Changes in soil organic carbon showed a very slow trend. Based on soil texture and variations of seasonal and annual rainfall, soil moisture caused variations in vegetation factors. In the study site, considering the relative stability of soil cover by stones, gravels and plant litter, total soil cover changes were a function of changes in total canopy cover of plants. The results of this study could be considered for proper adjustment of rangeland management in Zharf region. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2402 - Landslide Susceptibility Mapping for Subalpine Grassland Using Frequency Ratio and Landslide Index Model (Case Study: Masoleh Watershed, Iran)
        Mohammad Hasan Jouri Mohammad Zare Diana Askarizadeh Mona FakhreGhazi Tina Salarian Soodeh Miarrostami
        Subalpine ecosystems are highly fragile as compared to biological andenvironmental factors. Landslide is one of the ruinous upshots of this ecosystem. One of theimpressionable areas in the cause of natural factor is Masoleh watershed in western AlborzMt, (Iran). In orde چکیده کامل
        Subalpine ecosystems are highly fragile as compared to biological andenvironmental factors. Landslide is one of the ruinous upshots of this ecosystem. One of theimpressionable areas in the cause of natural factor is Masoleh watershed in western AlborzMt, (Iran). In order to landslide hazard zonation, landslide index and frequency ratio methodbased on twelve causative factors such as slope, slope aspect, land use, lithology, distancefrom faults, distance from road, distance from stream, rainfall, range condition, StreamPower Index (SPI), Component Topographic Index (CTI) and elevation Receiver OperatorCharacteristic (ROC) curve analysis method was also used to evaluate the model. Theresults showed that geological, physiographical and grassland conditions have an importantrole in landslide area. Overgrazing, grazing in forth of season, early grazing, late termegression, and excess livestock are considered as direct affecting factors on vegetation, sothat they have simultaneous role to make the landslide risk. The verification results via ROCcurve showed that the landslide index model (85%) performed slightly better than thefrequency ratio model (82%). It was concluded that managers and protectors of thisecosystem can inhibit and conserve the landslide by decreasing the amount of livestock, andshort-term exclosure on critical area, and biomechanical dams in landslide-occurred area. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2403 - Seasonal Changes of Nutritive Values and Digestibility of Range Forage of Chaharmahal and Bakhtiari Province, Iran
        Gholamreza Shadnoush Mohammad Hassan Jouri Diana Askarizadeh Vahid Rahimi Kakroodi
        Range forage of Vicia variabilis, Astragalus spp., Medicago sativa, Prangos uloptera and Sanguisorba minor was sampled during three phenological stages from the controlled rangeland stations in Chaharmahal and Bakhtiari province, Iran. Samples were analyzed for the dete چکیده کامل
        Range forage of Vicia variabilis, Astragalus spp., Medicago sativa, Prangos uloptera and Sanguisorba minor was sampled during three phenological stages from the controlled rangeland stations in Chaharmahal and Bakhtiari province, Iran. Samples were analyzed for the determination of Crude Protein (CP%), Ether Extract (EE), Crude Fiber (CF), total Ash, Neutral Detergent Fiber (NDF), Acid Detergent Fiber (ADF), in vitro Dry Matter Digestibility (DMD) and Organic Mater Digestibility (OMD). Higher and lower values of CP were obtained in vegetative stage of Medicago sativa and seed ripening stage of Prangos uloptera, respectively. The highest and lowest values of EE% were found in Prangos uloptera and Astragalus spp. respectively. The highest and lowest values of CF% were obtained in the vegetative stage of Prangos uloptera and ripening stage of Medicago sativa, respectively. For NDF and ADF, the lower values were found in the vegetative stage of Prangos uloptera and Sanguisorba minor, respectively and higher values were observed in the seed ripening stage of Asragalus spp. and Prangos uloptera. The highest values of DMD and OMD% were obtained in the vegetative stage of Vicia variabilis, but the lowest values were found in Medicago sativa and Sanguisorba minor respectively. Both DMD and OMD% values were reduced from vegetation to seed ripening stage in all the species. It was concluded that it is necessary to pay attention to the seasonal changes in order to conduct the quality study and determine the nutritive value and digestibility of range plants. Use of energy and protein supplement in late period of range plant growth has been recommended for the supply of essential requirements of rangeland animals. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2404 - Identification of Medicinal Plants in Arshadchamani Rangelands of East Azarbaijan
        Zh. Toupchi
        Arshadchamani rangelands are placed in the north foothill of SahandMountain and near Kandovan Village. Therefore, it has plant diversity andeconomical values. In this region, medicinal plants are cut and sold by the storeswith non-standard packaging without scientific n چکیده کامل
        Arshadchamani rangelands are placed in the north foothill of SahandMountain and near Kandovan Village. Therefore, it has plant diversity andeconomical values. In this region, medicinal plants are cut and sold by the storeswith non-standard packaging without scientific name. Regarding the economicalvalue of medicinal plants and thereby the investment necessity on these valuableresources for using in chemical, pharmaceutical and food industries, the collectionand identification of these plants could be useful. Collection and identification ofplants in the region were carried out during two years. 256 collected species wereidentified in herbarium and then medicinal plants were separated by the scientificreferences. During this project, 95 species of medicinal plants belonging to 78 genusand 32 families were identified. The highest number of medicinal plants wererelated to Lamiaceae (17 species), Asteraceae (11 species), Brassicaceae (10species), Fabaceae (9 species) and Apiaceae (7 species). The life form of medicinalplant species was determined by Raunkier's method and they are including 57.89%Hemicryptophytes, 28.42% Therophytes, 7.36% Chamaephytes and 5.26%Geophytes. Six medicinal vegetation types were recognized in the are: Ziziphoraclinopoioides Lam. Thymus kotschyanus Boiss. And. Hohen.,Urtica dioica L., Alceaflavovirens (Boiss. and Buhse) Iljin, Stachys lavandulifolia Vahl, Cichorium intybusL., Achillea willhelmsii C. Koch, Stachys inflata Benth., Peganum harmala L., Rosadomescena L. were economically very important. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2405 - Comparing Deterministic and Geostatistical Methods in Spatial Distribution Study of Soil Physical and Chemical Properties in Arid Rangelands (Case Study: Masileh Plain, Qom, Iran)
        Noredin Rostami Vahid Habibi Raed Kamali Moghadam
        Accurate knowledge of spatial distribution of soil physical and chemical properties is needed for suitable management and proper use of rangelands in Masileh plain, Qom, Iran. In present study, for the spatial modeling of chemical and physical parameters such as sodium چکیده کامل
        Accurate knowledge of spatial distribution of soil physical and chemical properties is needed for suitable management and proper use of rangelands in Masileh plain, Qom, Iran. In present study, for the spatial modeling of chemical and physical parameters such as sodium (Na), calcium (Ca), soluble potassium (K), magnesium (Mg), Electrical Conductivity (EC), Saturation Percentage (SP%), silt, clay and sand percent, 49 soil samples were collected from a depth of 0-30 cm of soil surface in a systematic pattern with 1030 m interval and then, they were compared using deterministic methods (radial basis function, inverse distance weighting and local polynomial interpolation) and geostatistical methods (ordinary, universal and disjunctive kriging, and Cokriging). First normality of data was test using Kolmogorov-Smirnov method. Log transformation was used for non-normal data and finally, spatial structure of the data was determined. Then, cross variogram of parameters was calculated by variography analysis. Then, results were evaluated by MBE and MAE calculation for the predicted and observed data. The results demonstrated that geostatistical methods lead to notable findings rather than deterministic ones. According to the results, the best method for modeling calcium and electrical conductivity parameters was Cokriging method while the best method for saturation percent, magnesium, sodium and silt as well as clay percent parameters was disjunctive kriging. Moreover, ordinary kriging method was suitable for the zonation of potassium and sand percent. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2406 - Simulation Model for a Nomadic Animal Production System in Southern Iran
        Gh. R. Badjian Dahlan Ismail M. Sh. Othman A.A. Mehrabi
        The first motive for the determination and evaluation of an energy productionsystem is the need to change. Such system is dynamic in nature and is influenced bymany factors such as age and physiological status of individual sheep or goat, quantityand quality of availabl چکیده کامل
        The first motive for the determination and evaluation of an energy productionsystem is the need to change. Such system is dynamic in nature and is influenced bymany factors such as age and physiological status of individual sheep or goat, quantityand quality of available feed and environment including the management systems.Traditional pastoral resource assessments do not always account for the complex,interrelated nature of land, forage and livestock. Modeling may overcome the limitationsof traditional methods by improving the understanding of complex pastoral systems, andmakes fast repetitive analyses, spanning time, incorporating variability and representingmore realistically complex interactions possible within the system. The estimated valuesof metabolisable energy for maintenance and production in this study are based on theresults of two feeding systems linked together by grazing the energy intake in theNomadic Production System (NPS) and the dynamic system modeling used to study theassessment of these complex systems. In this study, validation of model relied on theobservations of Torki Ghashghaii (TG) sheep (like those in Bakkan) under pen-fed andintegrated rangeland-cropland feeding systems, and was carried out mainly by studyingthe body weight gain of growing animals and also body weight changes of ewes due topregnancy and lactation. After validation, the study indicated that the mean value ofactual data of male and female lambs (weaners) and ewes were in close agreement withthe simulated data. These results validate the generalized structure of energy utilizationmodels of grazing sheep under production sub- systems of NPS. These results will enablethe prediction of carrying capacities in any given situation under conditions similar tothose in Bakkan. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2407 - A Multi-Criteria Evaluation approach to Delineation of Suitable Areas for Planting Trees (Case Study: Juglans regia in Gharnaveh Watershed of Golestan Province)
        A. Mashayekhan A. Salman Mahiny
        For the successful tree establishment, an evaluation of land suitability is necessary.In this paper, we demonstrate how to implement fuzzy classification of land suitability in aGIS environment for afforestation with Juglans regia in Gharnaveh Watershed of GolestanProvi چکیده کامل
        For the successful tree establishment, an evaluation of land suitability is necessary.In this paper, we demonstrate how to implement fuzzy classification of land suitability in aGIS environment for afforestation with Juglans regia in Gharnaveh Watershed of GolestanProvince in Iran. Juglans regia is one of the most important agro-forestry species in manyrural parts of Iran. Relevant criteria for Juglans regia and suitability levels were defined usingliterature review and expert knowledge and layers were prepared and incorporated into a GISdatabase. We also defined the fuzzy membership functions for the criteria and assigned someimportant weights through expert knowledge and Analytical Hierarchy Process. Thisinformation was used as input to the weighted linear combination of MCE method. Ourresults indicate that a low percentage of area is classed as very highly suitable comprisingsome 645 ha or 11% of area for afforestation with Juglans regia. Results of the study alsoindicate the usefulness of fuzzy modeling of land suitability which provides some informationfor optimum land-use planning. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2408 - Effects of Harvester Ants’ Nest Activity (Messor spp.) on Structure and Function of Plant Community in a Steppe Rangeland (Case Study: Roodshoor, Saveh, Iran)
        Mahsa Ghobadi Donat Agosti Mohammad Mahdavi Mohammad Hassan Jouri
        Harvester ants are known as one of the most renowned bio-disturbances in the arid and semi-arid ecosystems that affecte vegetation by collecting seeds and harvesting plants. It seems that physiognomy of plant association in steppe shrub land of Roodshoor, Saveh, Iran ha چکیده کامل
        Harvester ants are known as one of the most renowned bio-disturbances in the arid and semi-arid ecosystems that affecte vegetation by collecting seeds and harvesting plants. It seems that physiognomy of plant association in steppe shrub land of Roodshoor, Saveh, Iran has been highly changed by harvester ants&rsquo; activities that caused to conduct this research. The study was carried out on active and inactive nests and control site from June to August 2012. Diversity indices and functional groups such as vegetative form, longevity, and photosynthesis type were analyzed as compared to criteria in three sites. Results showed that richness, diversity, and vegetation cover in the ant colonies through increasing the annual forbs and rare species (Campanula stricta and Lepidium vesicarium) were more than the control site. For evenness index, however, there was no significant difference between the control and nest sites. In contrast, the function of plant community in the active nests due to the decrease of dominant shrub frequency of the area that is Artimisia siberi by Messor spp. was less than the control site. Low diversity, richness, plant function, and high vegetation cover in inactive nests were also observed as the results of the presence and activities of the ants in the active nests. Hence, the ant activities in the active and inactive nests can bring out micro sites with different plant associations so that regarding high density and quantity of the ant nests in all the area, it can decrease the key plants and change their functions. It therefore will debilitate the stability and function of this rangeland ecosystem. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2409 - Flora, Life Form and Chorology of Winter and Rural Range Plants in the Northern Khorasan Province, Iran
        Mohammad Jankju Fereydoon Mellati Zohreh Atashgahi
        Floristic studies are fundamental for the applied sciences such as rangelandmanagement and conservation. Unique ecological and climatic conditions in the NorthernKhorasan Province (NKP) make it a remarkable habitat for the floristic studies. Plant specieswere collected چکیده کامل
        Floristic studies are fundamental for the applied sciences such as rangelandmanagement and conservation. Unique ecological and climatic conditions in the NorthernKhorasan Province (NKP) make it a remarkable habitat for the floristic studies. Plant specieswere collected from 50 field sites, representing major habitats of winter and rural rangelands.Surveys were conducted during active growth periods in 2007 and 2008. Plant species wereidentified and their chorology and life form determined through laboratory examinations andby using reference books. Floristic surveys resulted in identification of 534 plant species,belonged to 315 genus and 68 families. Asteraceae, Poaceae and Fabaceae were respectivelythe most abundant plant families. Among the life forms, Hemicryptophytes, Therophytes,Chamaephytes, Phanerophytes and Geophytes included 45, 32, 9, 7 and 7% of the totalspecies, respectively. Irano-Turanian was the most dominant (65%) Chorotypes. Thedominance of Hemicryptophytes and Therophytes, as well as vast distribution ofChamaephytes, can be referred to the simultaneous effects of climate fluctuations andlivestock grazing on the flora of winter and rural rangelands in NKP. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2410 - Investigation of Forage Quality of Vetiveria zizanioides in Semi-Steppe Region of Maravehtappeh, Golestan Province, Iran
        Masoumeh Ahmadi Beni Hamid Niknahad Gharmakher Mojgan Sadat Azimi Mashad Gholi Maramaei
        Abstract. Information on forage quality in phenological stage could help range managers to choose suitable grazing method to achieve higher animal performance without detriment to vegetation. Vetiver grass (Vetiveria zizanioides) is a non-native perennial grass that was چکیده کامل
        Abstract. Information on forage quality in phenological stage could help range managers to choose suitable grazing method to achieve higher animal performance without detriment to vegetation. Vetiver grass (Vetiveria zizanioides) is a non-native perennial grass that was introduced to the Iran in 2008. This plant is a multi use species that could be considered from different viewpoints. Thus, its forage quality in three phenological stages (vegetative, flowering and maturity) was investigated. Samples of each stage were collected and analyzed for 7 quality traits such as Crude Protein (CP), Acid Detergent Fiber (ADF), Dry Matter Digestibility (DMD), Metabolizable Energy (ME), Digestible Energy (DE), Ash content (Ash) and Total Digestible Nutrient (TDN). Data were statically analyzed using One-way analysis of variance (ANOVA) and mean comparisons were done by Duncan method. The results indicate that there was a significant difference among phenological stages for all the traits (p&lt;0.01). As the plant age increased, the quality values including CP (from 8.89% to 5.25%), DMD (34.79% to 31.63%), ME (3.91 to 3.38 MJ/Kg), Ash (6.7% to 5.5 %,), DE (1.71 to 1.64 Mcals/Kg) and TDN (23.07% to 20.79%) were decreased while ADF was increased (from 63.72% to 65.7%). This led to the reduction of Vetiver grass forage quality. Because of lower values of CP, ME and DMD (except vegetative stage) and higher values of ADF, it was suggested that this species had no prominent place in the ruminants' diet. However, it played important roles in soil conservation and it may be complementary to the native vegetation because it is available at different times of the year considering its phenology and growth season. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2411 - Multi-Criteria Evaluation Model for Desertification Hazard Zonation mapping Using GIS (Study Area: Trouti Watershed, Golestan, Iran)
        Armin Mashayekhan Farhad Honardoust
        Desertification is one of the major issues threatening human communities. Manymethods have been developed for assessment and mapping of desertification hazards. In thisresearch, multi-criteria evaluation method was used to investigate desertification process inTrouti wa چکیده کامل
        Desertification is one of the major issues threatening human communities. Manymethods have been developed for assessment and mapping of desertification hazards. In thisresearch, multi-criteria evaluation method was used to investigate desertification process inTrouti watershed, Golestan Province, Iran. At the first step, major desertification factors weredetermined by doing field surveys. They were soil texture, aspect, rainfall, sensitivity ofgeological formation to erosion, hydrologic soil group, slope and land use. The next step,information layers were digitized in GIS environment and Digitized maps were converted tofuzzy standard maps using fuzzy membership functions in IDRISI software. Then, weight ofeach factor was determined with the contribution of Analytical Hierarchy Process. Finally, thesusceptible areas to desertification in the study area were identified using Multi-criteriaevaluation method. The results showed that 36.55, 15.21, 40.17 and 8.07 % of the study areawere classified as severe, high, moderate and slow affected by desertification, respectively. Itwas concluded that land use and sensitivity of geological formations to erosion were the mostimportant factors affecting desertification process in Trouti watershed of Golestan Province. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2412 - Assessment of Health Conditions of Mountain Rangeland Ecosystem Using Species Diversity and Richness Indices, Case Study: Central Alborz (Iran)
        Mohammad hasan Jouri Dnyan Patil Rivandra S. Gavali Nosrat Safaian Diana Askarizadeh
        Based on the importance and role of species diversity and richness as ameasurement of the health of an ecosystem; studying of their components can lead toevaluate the health condition of rangeland. This research was carried out in a part ofhighland mountainous rangeland چکیده کامل
        Based on the importance and role of species diversity and richness as ameasurement of the health of an ecosystem; studying of their components can lead toevaluate the health condition of rangeland. This research was carried out in a part ofhighland mountainous rangeland of Mount Alborz Range in Iran. Diversity and richnesswere assessed as an ecosystem health indicator. The study area was located between 2200to 4200 m altitude in north of Iran. The rangeland vegetation was covered by grass as thedominant species along with forbs and cushion like species. The rangeland was grazed bylivestock as summer rangelands. The samples were collected in reference, key, and criticalareas using transects. The data were analyzed by stepwise regression in that rangelandcondition as dependant variable and vegetation form as independent variables. Plantdiversity and richness indices were calculated by PAST Software. The results showed thatgrass species diversity had the highest correlation with the rangeland condition in key site.The cushiony species and the combination of grass and forbs had high correlations with therangeland condition in both critical and reference sites. The key and critical rangelands hadthe highest and lowest diversity, respectively. The critical zone was in disequilibriumconditions so the rehabilitation of vegetation cover is recommended for the similar regions.It was concluded that Long-term enclosure can decline the species diversity and richness.Moderate grazing is the best tool to use the grazing land without severe reduction inabundance and biomass of species. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2413 - Evaluation of Interception in Astragalus parrowianus, (Case Study: Gonbad Rangeland of Hamadan Province, Iran)
        Nasrin Kolahchi Mohsen Mohseni Saravi Ali Tavili Mohammad Jafari Ghassem Assadian
        Vegetation cover is the first barrier for the raindrops resulting to the interception and infiltration loss. Interception as one of the main components of ecohydrology equation plays a major role in the water balance of rangelands. However, few studies have been done on چکیده کامل
        Vegetation cover is the first barrier for the raindrops resulting to the interception and infiltration loss. Interception as one of the main components of ecohydrology equation plays a major role in the water balance of rangelands. However, few studies have been done on the interception of rangeland plants in Iran. This study was carried out to find the interception rate in Astragalus parrowianus through the rainfall portable simulator devices. In addition, the relationship between plant structural factors such as height, large and small diameters, volume and surface of cover and rangeland physiographic factors including altitude, slope percentage and slope in the interception rate was evaluated. Data were collected and analyzed based on simple linear regression models and multivariate analysis (stepwise approach and descending). Results showed that in first group with a volume of 0.002 to 0.02 m3 and canopy cover of 642 m2, 4.421% of total amount of rainfall interception was happened while in second group with volume of 0.02 to 0.087 m3 and canopy cover of 1640 cm2, the interception rate was 1.85% out of total precipitation. In the first group, the interception rate showed a significant correlation (P&le;1%) with large diameter (r=-0.73) and the canopy cover at 5% level (r=-0.51). Interception rate in the second group at 1% significant correlations with canopy cover (r=-0.93), diverse small diameter (r= -0.874), large diameter (r=-0.76) and plant volume size was calculated (r=-0.83). From the regression equations obtained in each group, the interception rate can be measured in Astragalus parrowianus without clipping and weighing. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2414 - Application of New Techniques to Monitor Livestock Grazing Distribution by GPS and GIS
        Mehdi Farahpour Alireza Naseri Mohamasreza Najibzaadeh Mohamad Fayaz Mahmod Moallemi
        Range management needs information on distribution of livestock. The better the distribution of the livestock, the more uniform the use of the rangeland. This study was conducted to record the path of the herd steering by the shepherd. A GPS was attached to a three year چکیده کامل
        Range management needs information on distribution of livestock. The better the distribution of the livestock, the more uniform the use of the rangeland. This study was conducted to record the path of the herd steering by the shepherd. A GPS was attached to a three year old ewe which was moving with the flock. The path of flock movement was recorded for three years on a monthly basis during the grazing season. Results showed that the path was not changing within the years. On the contrary, the pattern of monthly movements showed variation. Area at the vicinity of the watering point and the sheep pen, as a sign of overgrazing for those areas, was used every day. Calculation of the grazed area showed that almost half of the range was used and the other half was left ungrazed. The map and attribute data such as speed of the movement and timing of the daily orbit could help the range manager to find a way out of over grazing problem. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2415 - Using Post-Classification Enhancement in Improving the Classification of Land Use/Cover of Arid Region (A Case Study in Pishkouh Watershed, Center of Iran)
        Jalal Barkhordari Trahel Vardanian
        Classifying remote sensing imageries to obtain reliable and accurate LandUse/Cover (LUC) information still remains a challenge that depends on many factors suchas complexity of landscape especially in arid region. The aim of this paper is to extractreliable LUC informat چکیده کامل
        Classifying remote sensing imageries to obtain reliable and accurate LandUse/Cover (LUC) information still remains a challenge that depends on many factors suchas complexity of landscape especially in arid region. The aim of this paper is to extractreliable LUC information from Land sat imageries of the Pishkouh watershed of centralarid region, Iran. The classical Maximum Likelihood Classifier (MLC) was first applied toclassify Land sat image of 15 July 2007. The major LUC identified were shrubland(rangeland), agricultural land, orchard, river, settlement. Applying Post-ClassificationCorrection (PCC) using ancillary data and knowledge-based logic rules the overallclassification accuracy was improved from about 72% to 91% for LUC map. The improvedoverall Kappa statistics due to PCC were 0.88. The PCC maps, assessed by accuracymatrix, were found to have much higher accuracy in comparison to their counterpart MLCmaps. The overall improvement in classification accuracy of the LUC maps is significantin terms of their potential use for land change modeling of the region. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2416 - واکاوی رویکرد جمهوری اسلامی ایران در بحران سوریه با بهره گیری از نظریه مقاومت
        حسن لارتی حامد محقق نیا روح اله شهابی نیا لنا عبدالخانی
        بحران سوریه که ابتدا با اعتراضات مردمی شروع و در ادامه به جنگ داخلی و تقابل مخالفان مسلح و گروه های تروریستی با حکومت بشار اسد منجر شد، بازیگران متعددی را هم درگیر این منازعه کرد. برخی کشورها به حمایت از مخالفان بشار اسد برخاستند و برای سرنگونی نظام حاکم همه مساعی خود ر چکیده کامل
        بحران سوریه که ابتدا با اعتراضات مردمی شروع و در ادامه به جنگ داخلی و تقابل مخالفان مسلح و گروه های تروریستی با حکومت بشار اسد منجر شد، بازیگران متعددی را هم درگیر این منازعه کرد. برخی کشورها به حمایت از مخالفان بشار اسد برخاستند و برای سرنگونی نظام حاکم همه مساعی خود را به کار بستند. بازیگرانی هم بودند که در جهت حمایت و بقای حکومت بشار اسد قدم برداشتند. جمهوری اسلامی ایران، یکی از بازیگران شاخص این جبهه بود که با ورودش به صحنه منازعه، نقشی کلیدی و انکارناپذیر در تغییر شرایط جنگ داشت. این تحقیق هم بر این مبنا پایه گذاری شده که چرا جمهوری اسلامی ایران مشارکتی مستقیم در جنگ سوریه داشت و چه نظریه ای می تواند این مشارکت را تشریح و تحلیل کند؟ برای پاسخ به این پرسش ها، باید رویکرد ایران بعد از انقلاب اسلامی را بررسی کرد. رویکردی که براساس مقاومت، نفی نظام سلطه، بازدارندگی، مبارزه با رژیم صهیونیستی، حمایت از جنبش های آزادیبخش و افزایش نفوذ و قدرت منطقه ای بنا شده است. بنابراین با تشدید منازعه و جنگ در سوریه، جمهوری اسلامی ایران که نابودی نظام سوریه را به معنای تضعیف و از هم گسیختگی محور مقاومت، کاهش توان بازدارندگی و قدرت منطقه ای خود می دانست،با محاسبه اشتراکات ایدئولوژیک، ژئوپلتیک و استراتژیک میان خود و نظام سوریه، مشارکتی فعال و تعیین کننده در بحران داشت و زمینه بقای نظام اسد و اتحاد راهبردی خود با سوریه را فراهم کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2417 - تأثیر ایدئولوژی اسلامی به مثابه قدرت نرم در آینده سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر افق 1404
        امیر ساجدی عرفان زندی
        یکی از اهداف و سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران در سند چشم‌انداز 1404رسیدن به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در منطقه آسیای جنوب غربی می‌باشد. به‌همین منظور استفاده از قدرت نرم می‌تواند برای تقویت و گسترش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه مؤثر واقع گردد. قدر چکیده کامل
        یکی از اهداف و سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران در سند چشم‌انداز 1404رسیدن به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در منطقه آسیای جنوب غربی می‌باشد. به‌همین منظور استفاده از قدرت نرم می‌تواند برای تقویت و گسترش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه مؤثر واقع گردد. قدرت نرم امروزه یکی از مفاهیم نوینی است که به‌خاطر وجه معنوی آن از نفوذ گسترده‌ای در کشورها برخوردار است. قدرت نرم در سیاست خارجی سبب هویت‌سازی، پیشرفت و تقویت روحیه جهادی و دفاع از موجودیت نظام و آرمان‌های آن می‌شود. مقاله حاضر تلاش دارد تا با رویکرد توصیفی- تحلیلی به تأثیر قدرت نرم در آینده سیاست خارجی‌ ایران و در ارتباط با سند چشم‌انداز 1404 بپردازد و در پی پاسخ به این پرسش است،تأثیر قدرت نرم بر عملکرد آینده سیاست خارجی ج.ا.ا. در سند چشم‌انداز 1404 چیست؟ یافته‌های این پژوهش در مجموع نشان از تأثیرعمیق عناصر اسلامی و شیعی هویت ایرانی و ایدئولوژی اسلامی نظام جمهوری اسلامی ایران به مثابه قدرت نرم در آینده سیاست خارجی این کشور دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2418 - حکمت متعالیه: بنیادهای علوم اجتماعی
        محمد پزشگی
        هدف این مقاله آن است که تداوم آموزه‌های حکمت متعالیه را در شاخه‌ فلسفه علوم اجتماعی نشان دهد. این امر بدان معنی است که این دستگاه فلسفی را از اتهام ابتر بودن در حکمت عملی و انحصار آن در حکمت نظری مبرا کند. از این رو مقاله حاضر برای رسیدن به این هدف مدعی زیرا را مطرح کرد چکیده کامل
        هدف این مقاله آن است که تداوم آموزه‌های حکمت متعالیه را در شاخه‌ فلسفه علوم اجتماعی نشان دهد. این امر بدان معنی است که این دستگاه فلسفی را از اتهام ابتر بودن در حکمت عملی و انحصار آن در حکمت نظری مبرا کند. از این رو مقاله حاضر برای رسیدن به این هدف مدعی زیرا را مطرح کرده است که آموزه‌های حکمت متعالیه می‌توانند به عنوان مفروضات پارادایمیک به هدایت علوم اجتماعی بپردازند. معنی مدعی مطرح شده آن است که فلسفه مزبور در شاخه فلسفه علوم اجتماعی نیز تداوم داشته و بنابر این حکمت متعالیه در بخشی از حکمت عملی یعنی فلسفه علوم اجتماعی تداوم یافته است. در مقاله حاضر برای بررسی مدعی فوق از استدلال فلسفی مبتنی بر برهان جدلی استفاده شده است که در این نوع از بحث‌ها رایج است. از دستاوردهای مقاله حاضر می‌توان به ارایه عناصر پاردایمیک برای علوم اجتماعی بر اساس آموزه‌های حکمت متعالیه ,و تبیین روش‌شناسی مطالعات انقلاب اسلامی ایران اشاره کرد. نتایج این مقاله می‌تواند برای نظریه‌پردازی در علوم اجتماعی اسلامی- ایرانی بهره برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2419 - تحلیل تطبیقی جنبش‌های اجتماعی کلاسیک و جدید در ایران
        وحید ذوالفقاری
        رفتارهای جمعی و کنش‌های اجتماعی با الهام از تحولات تاریخ‌سازی مانند دو جنگ جهانی، ظهور جنبش‌های فاشیستی- کمونیستی، اضمحلال زیست‌جهان استعماری و تسریع فرآیندهای جهانی شدن، در قامت جنبش‌های اجتماعی ملی و فراملی رخ نمودند. متعاقب این دگردیسی‌های جهانی از یک طرف، و تجربه دو چکیده کامل
        رفتارهای جمعی و کنش‌های اجتماعی با الهام از تحولات تاریخ‌سازی مانند دو جنگ جهانی، ظهور جنبش‌های فاشیستی- کمونیستی، اضمحلال زیست‌جهان استعماری و تسریع فرآیندهای جهانی شدن، در قامت جنبش‌های اجتماعی ملی و فراملی رخ نمودند. متعاقب این دگردیسی‌های جهانی از یک طرف، و تجربه دو انقلاب در یک قرن، جنگ هشت ساله و جهانی شدن در ایران از سوی دیگر، ماهیت جامعه معاصر تغییر یافت. به بیان دیگر، از اوایل قرن بیستم، شکاف دولت- ملت و ملت- امپریالیسم، لایه‌های مختلفی از جنبش‌های اجتماعی به ویژه دانشجویی را به‌بار آورد که درصدد تأسیس جامعه مدنی و استقرار ساختار دموکراتیک بودند. در واقع، کنش‌های اجتماعی با نشستن بر کرسی رشادت و مدنیت، از سیاست‌زدگی و جناح‌گرایی حاکم بر مناسبات اجتماعی بریده و در تلاش برای رهایی از این امر سیاسی نامیمون است. طبق این فهم، پرسش اصلی نگاشته جاری این است که چگونه می‌توان جنبش‌های اجتماعی به‌ویژه دانشجویی در ایران را با الگوی تئوریک ملوچی- تورن تحلیل کرد؟ نگارنده با استخدام منطق جامعه‌شناسی تاریخی و روش توصیفی- تحلیلی، بر این فرضیه تأکید دارد که ماهیت، شناسه‌ها و بسترهای متفاوت جنبش‌های اجتماعی در ایران آن را در تمایز با الگوی تحلیل ملوچی- تورن قرار می‌دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بسترپروردگی و زمان‌مندی جنبش‌های اجتماعی باعث می‌شود تا کنش‌های اجتماعی در ایران لزوماً در انطباق کامل با الگوی تحلیلی ملوچی- تورن نباشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2420 - نقش مردم در انقلاب اسلامی ایران: تحلیلی بر مبنای دیدگاه فوکویی
        مهین نیرومند گارینه کشیشیان سیرکی جهانگیر کرمی
        امروزه دیگر نمیتوان عاملیت مردم در ایجاد رخدادهای اثرگذار در جوامع را نادیده گرفت. به بیانی دیگر نقش مردم در تغییر ساختارهای جامعه‌ی خود و بعضاً جهت دهی یا تغییر رفتارهای سیاسی حاکمان به طور برجسته مشاهده میگردد و تحلیلگران و اندیشمندان با پرداختن به عاملیت مردم، جنبش و چکیده کامل
        امروزه دیگر نمیتوان عاملیت مردم در ایجاد رخدادهای اثرگذار در جوامع را نادیده گرفت. به بیانی دیگر نقش مردم در تغییر ساختارهای جامعه‌ی خود و بعضاً جهت دهی یا تغییر رفتارهای سیاسی حاکمان به طور برجسته مشاهده میگردد و تحلیلگران و اندیشمندان با پرداختن به عاملیت مردم، جنبش و خیزش‌های معاصر را مورد بررسی قرار میدهند. بر همین اساس، مقاله‌ی حاضر با هدف بررسی جایگاه مردم در انقلاب اسلامی ایران با نگاه تبارشناسانه‌ی میشل فوکو انجام و در پی یافتن پاسخی برای این پرسش‌هاست که دال &Prime;مردم&Prime; در گفتمان های مختلفی که در روند انقلاب ایران حاکم شده به چه مدلولاتی اشاره داشته و چگونه می‌توان از منظر تبارشناسی فوکویی، جایگاه مردم در انقلاب را تحلیل نمود؟ ادعای نگارنده آن است که بر اساس نگرشی تبارشناختی، انقلاب اسلامی ایران صرفاً بر اساس عاملیت مردمی قابل درک است و نقش سایر عوامل بسیار محدود است. نقش آفرینی از مردمِ سنتیِ رعیت و عشیره‌ای پیش از مشروطه تا مردمِ مشارکت جو در مشروطه‌ی شبه مدرن و سپس در جایگاهی مطیع و رعیت‌گونه در نظام سیاسی دوره‌ی پهلوی و نهایتاً مردم دارای عاملیت در دوره‌ی انقلاب اسلامی، موجبات گسست را در نظام-های سیاسی متفاوت فراهم آورده است. برای بررسی این ادعا، مباحث در قالب بخشهای نظری، روند انقلاب، تحلیل عمومی انقلاب و تحلیل تبارشناختی انقلاب ارائه و در پایان به استنتاج از مباحث پرداخته می شود. یافته‌ها نشان می دهد که بدون فهمی از گسستهای نقش آفرینی دال مردم در طول زمان، نمی‌توان حضور مردم در انقلاب اسلامی را به روشنی تبیین نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2421 - شیوه‌های مبارزه در میدان رقابت‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران (موردمطالعه: دوره اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان)
        علی جان مرادی جو
        جریان‌های سیاسی یکی از مهم‌ترین راه‌های تأثیرگذاری بر فرایند رقابت سیاسی به شمار می‌آیند. در میان جریان‌های سیاسی، اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان از طریق ساماندهی این نیروها، مدیریت این تأثیرگذاری را در اختیار دارند و با تأثیر بر نهادمندی مشارکت سیاسی از طریق احزاب و نهادهای چکیده کامل
        جریان‌های سیاسی یکی از مهم‌ترین راه‌های تأثیرگذاری بر فرایند رقابت سیاسی به شمار می‌آیند. در میان جریان‌های سیاسی، اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان از طریق ساماندهی این نیروها، مدیریت این تأثیرگذاری را در اختیار دارند و با تأثیر بر نهادمندی مشارکت سیاسی از طریق احزاب و نهادهای سیاسی و از طرف دیگر، مدیریت بر فعالیت تشکل‌های سیاسی در رشد کیفی مشارکت سیاسی نقش به سزایی را ایفا می‌نمایند. این فرایند در نهایت رقابت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران را به همراه خواهد داشت. نوشتار حاضر با هدف تبیین شعار محوری و شیوه‌های مبارزه در میدان رقابت‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران به رشته تحریر درآمده است. به لحاظ روش‌شناسی از نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی می‌باشد که برای جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده شده است. درمجموع نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مهم‌ترین شیوه‌های مبارزه اصلاح‌طلبان در رقابت‌های سیاسی عبارت‌اند از بهره‌گیری از مطبوعات، جلب حمایت هنرمندان، نویسندگان، روشنفکران و متخصصان، استفاده از جنبش‌های زنان، دانشجویان و جوانان و مهم‌ترین شیوه‌های مبارزه اصول‌گرایان در رقابت‌های سیاسی عبارت‌اند از تکیه بر آرای تکلیفی، استفاده از هیئت‌های مذهبی و رسانه ملی و روش ریش‌سفیدی برای رسیدن به اجماع. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2422 - نقش گفتمان سیاست خارجی انقلاب اسلامی در ایجاد روابط مجدد ایران با عربستان
        سید امیرحسین میراحمدی اکبر اشرفی حبیب الله ابوالحسن شیرازی رضا جلالی
        جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو بازیگر اصلی و موثر منطقه ‌ای، نقش اثرگذاری در مناسبات و تحولات ژئوپلیتیکی خلیج فارس ایفا کرده و ایفا خواهند کرد. در دهه گذشته و به واسطه بسیاری از تحولات سیاسی روابط این دو بازیگر با چالش‌‌های جدی رو به رو شد و تنش‌‌های فی چکیده کامل
        جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو بازیگر اصلی و موثر منطقه ‌ای، نقش اثرگذاری در مناسبات و تحولات ژئوپلیتیکی خلیج فارس ایفا کرده و ایفا خواهند کرد. در دهه گذشته و به واسطه بسیاری از تحولات سیاسی روابط این دو بازیگر با چالش‌‌های جدی رو به رو شد و تنش‌‌های فی ما بین نقش مخربی در منطقه داشته است.گفتمان سیاست خارجی انقلاب اسلامی ایران با وجود عناصری همچون: فرهنگ مقاومت، نفی سلطه جویی، مردم سالاری دینی و روحیه شهادت طلبی در گفتمان خود ،موفق شد عربستان سعودی را پای میز مذاکره بکشاند و پس از نزدیک به هفت سال قطع روابط و رقم زدن تنش فراگیر و تصاعد یابنده مجددا دو قدرت منطقه ای روابط بین خود را برقرار سازند.با استفاده از روش تحلیل گفتمان و استخراج عناصر موجود،در گفتمان سیاست خارجی انقلاب اسلامی ایران نقش گفتمان مذکور در برقراری مجدد رابطه بین دو کشور مورد بررسی قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2423 - جایگاه بازیگران میانجی در سیاست خارجی ایران در قبال امریکا (با تاکید بر میانجی گری الجزایر و عمان)
        حسین کریمی فرد
        وجود بازیگرانی میانجی در سیاست خارجی نشان دهنده تمایل ایران برای حل و فصل مسائل، مشکلات و ایجاد صلح و ثبات در منطقه و جهان می‌باشد. در این مقاله تلاش می شود میانجی گری کنشگران الجزایر و عمان برای حل و فصل اختلافات ایران با آمریکا مورد بررسی قرار گیرد.همچنین تبیین علمی و چکیده کامل
        وجود بازیگرانی میانجی در سیاست خارجی نشان دهنده تمایل ایران برای حل و فصل مسائل، مشکلات و ایجاد صلح و ثبات در منطقه و جهان می‌باشد. در این مقاله تلاش می شود میانجی گری کنشگران الجزایر و عمان برای حل و فصل اختلافات ایران با آمریکا مورد بررسی قرار گیرد.همچنین تبیین علمی و آگاهی بخشی درباره چرایی عدم مذاکره مستقیم با امریکا با استفاده تجارب کارگزاران جمهوری اسلامی در مذاکره با نظام سلطه به رهبری این کشور می باشد. چه عواملی باعث شده است که ایران از کنشگران میانجی الجزایر و عمان برای حل و فصل مشکلات با امریکا استفاده نماید؟فرضیه این پژوهش که تلاش می شود با روش تحلیلی و تبیینی و با تاکید بر مفهوم هویت اثبات شود عبارتست از: امریکا به عنوان قدرت استکباری و رهبر نظام سلطه، دگر و خصم هویتی و معنایی جمهوری اسلامی می باشد و رهبری و پرچم داری جبهه مقاومت علیه نظام سلطه، عنصر کانونی هویت سیاست خارجی ایران می باشد. همچنین کنش های خصمانه امریکا مثل تحریم،حمایت از مخالفان جمهوری اسلامی و سیاست تغییر رژیم باعث بی اعتمادی ایران شده است؛ مجموعه این مسائل بدبینی نخبگان اجرایی ایران به امر مذاکره مستقیم با امریکا و استفاده از الجزایر و عمان جهت میانجی گری را سبب شده‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2424 - بررسی تأثیرجهت گیری بین المللی کارآفرینی برعملکرد بین المللی بادرنظرداشتن نقش میانجی قابلیت شبکه‌؛استراتژی رقابتی وجهت گیری بین المللی بازار(مورد مطالعه:شرکت ملّی نفت ایران)
        امین دست پاک مصطفی مبلغی
        چکیده: هدف از این مطالعه بررسی تأثیر جهت‌گیری بین‌المللی کارآفرینی بر عملکرد بین المللی با در نظر داشتن نقش میانجی قابلیت شبکه، استراتژی رقابتی و جهت-گیری بین المللی بازار است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به این خاطر که به بررسی و تحلیل وضع موجود پرداخته است، روش چکیده کامل
        چکیده: هدف از این مطالعه بررسی تأثیر جهت‌گیری بین‌المللی کارآفرینی بر عملکرد بین المللی با در نظر داشتن نقش میانجی قابلیت شبکه، استراتژی رقابتی و جهت-گیری بین المللی بازار است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به این خاطر که به بررسی و تحلیل وضع موجود پرداخته است، روش به کارگرفته شده در این پژوهش تحلیلی ـ پیمایشی می‌باشد. جامعه مورد مطالعه، مدیران و کارکنان شرکت ملّی نفت می‌باشند (با تحصیلات لیسانس،فوق لیسانس،دکترا) که تعداد آنان 460 نفر می باشد. با توجه به تعداد محدود کارکنان برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران به صورت تصادفی 210 نفر انتخاب شد و پرسش نامه میان این افراد توزیع گردید. برای جمع آوری داده‌های مربوط به مبانی نظری و استخراج عوامل و شاخص‌های اولیه از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی شامل کتب، مقالات و مطالعات موردی استفاده شد. در آمار استنباطی ابتدا با توجه به ابعاد مورد نظر شاخص‌ها تعیین و استخراج گردیدند. پس از بررسی پایایی و روایی پرسشنامه، نرمال بودن داده‌ها با استفاده از آزمون کلموگروف اسمیرنف بررسی شد، سپس با استفاده از آزمون مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل به بررسی فرضیات پرداخته شد. بر اساس نتایج به دست آمده تمام فرضیات پذیرفته شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2425 - تدوین راهکارهای توسعة استارت‌آپ‌های دانشجویی در ورزش کشور
        احسان تقوی رفسنجانی مینا حکاک زاده محسن منوچهری نژاد
        هدف این پژوهش تدوین راهکارهای توسعة استارت‌آپ دانشجویی در ورزش کشور بود. روش پژوهش ترکیبی اکتشافی دو مرحله‌ای از نوع ابزارسازی بود. در بخش کیفی با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری) 16 نفر از خبرگان (برای شناسایی چارچوب راهکارهای توسعة استارت‌آپ دانش چکیده کامل
        هدف این پژوهش تدوین راهکارهای توسعة استارت‌آپ دانشجویی در ورزش کشور بود. روش پژوهش ترکیبی اکتشافی دو مرحله‌ای از نوع ابزارسازی بود. در بخش کیفی با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری) 16 نفر از خبرگان (برای شناسایی چارچوب راهکارهای توسعة استارت‌آپ دانشجویی در ورزش کشور انتخاب شده‌اند و با آن‌ها مصاحبه انجام شد در بخش کمی روش پژوهش توصیفی- پیمایشی بود. جامعة آماری مورد مطالعه کلیة دانشجویان تربیت‌بدنی در کشور می‌باشد که براساس تخمین حجم نمونه بهینه 281 نمونة قابل ‌قبول در رسانه‌های اجتماعی گردآوری شد. ابزار مورد استفاده در بخش کمی، مقیاس محقق‌ساخته بر اساس روش دلفی بخش کیفی بود. برای بررسی روایی صوری از اساتید مدیریت ورزشی بهره گرفته شد و همچنین آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و مدل معادلات‌ساختاری برای بررسی برازش مدل پژوهش استفاده گردید. نتایج پژوهش در بخش کیفی نشان داد هفت عامل به عنوان چارچوب راهکارهای توسعة استارت‌آپ دانشجویی در ورزش کشور پدید آمد. در بخش کمی مقدار تی مربوطه هر عامل تأثیر معناداری را دارند و تمامی چارچوب توسعة استارت‌آپ دانشجویی در ورزش کشور مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نتایج نشان داد که مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2426 - مدل سازی ارتباطات سیاسی هیات مدیره و ریسک اعتباری شواهد تجربی نظام بانکداری بدون ربا ایران(رهیافت داده های تابلویی پویا)
        علی حیدری عزت اله عباسیان فرزانه خلیلی
        هدف این پژوهش اثر تعاملات بین مدیران دارای ارتباطات سیاسی، مدیران مستقل و ریسک اعتباری بانک‌ها را در یک کشور نو ظهور بررسی کرده است؛ مطالعه ادبیات نظری نشان می‌دهد که ارتباطات سیاسی، ارزش سازمان‌ها را افزایش می‌دهد. روابط سیاسی ممکن است در عملکرد بانک‌ها تاثیر مثبت و من چکیده کامل
        هدف این پژوهش اثر تعاملات بین مدیران دارای ارتباطات سیاسی، مدیران مستقل و ریسک اعتباری بانک‌ها را در یک کشور نو ظهور بررسی کرده است؛ مطالعه ادبیات نظری نشان می‌دهد که ارتباطات سیاسی، ارزش سازمان‌ها را افزایش می‌دهد. روابط سیاسی ممکن است در عملکرد بانک‌ها تاثیر مثبت و منفی بگذارد. پاسخ به این پرسش که ارتباطات سیاسی بانک‌ها تاثیر مثبت یا منفی در عملکرد مالی آن‌ها دارد، مقوله‌ای است که با قاطعیت نمی‌توان به آن پاسخ داد. در این مطالعه بانک‌های تجاری مشتمل بر 16 بانک برای دوره زمانی 1396-1390 می‌باشد برای جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز برای بانک‌های فهرست شده در بورس اوراق بهادار تهران از پایگاه اطلاعاتی ناشران کُدال استفاده شد. همچنین از اطلاعات موجود در گزارش عملکرد بانک‌های ایرانی که توسط موسسه عالی بانکداری ایران گردآوری شده است، استفاده شد. برای بررسی این موضوع، از روش SGMM (روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی) یا به بیان دیگر، روش پویا و سیستمی تعمیم یافته (GMM) ارائه شده توسط بلوندل و باند (1998) که روش معتبری در اقتصاد سنجی می‌باشد استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می-دهند که ارتباطات سیاسی هیآت مدیره در بانک‌های تجاری ایران تأثیر قابل توجهی بر ریسک اعتباری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2427 - طراحی الگوی بهبود تصویر ذهنی، آگاهی و شناخت برند پست‌بانک ایران در جذب مشتری
        احمد شمسی علیرضا شیروانی ماشااله ولیخانی
        سیستم بانکی بخشی از نظام اقتصادی است که جمع‌آوری و جذب انواع سپرده‌ها و تخصیص آن جهت تامین نیازهای مالی انواع فعالیت‌های اقتصادی از اهداف آن بشمار می‌رود. از این‌رو بانک‌ها با در اختیار داشتن بخش عمده‌ای از وجوه در گردش جامعه، نقش بسیار مهمی در نظام‌های اقتصادی ایفا می‌ چکیده کامل
        سیستم بانکی بخشی از نظام اقتصادی است که جمع‌آوری و جذب انواع سپرده‌ها و تخصیص آن جهت تامین نیازهای مالی انواع فعالیت‌های اقتصادی از اهداف آن بشمار می‌رود. از این‌رو بانک‌ها با در اختیار داشتن بخش عمده‌ای از وجوه در گردش جامعه، نقش بسیار مهمی در نظام‌های اقتصادی ایفا می‌نمایند. در این تحقیق، الگوی بهبود تصویر ذهنی، آگاهی و شناخت برند پست بانک ایران در جذب مشتری که با استفاده از رویکرد گرندد تئوری بر اساس سه مرحله کدگذاری باز و کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی بدست آمده، از طریق روش مدلسازی معادلات ساختاری و LISREL مورد آزمون و برازش قرار گرفت. تحقیق به صورت کیفی انجام شد کلیه مدیران یا سرپرستان ارشد در پست بانک ایران جامعه تحقیق بوده و نمونه خبرگان به صورت غیرتصادفی انتخاب شد و به منظور گردآوری دادهها و اشباع مقوله ها 20 مصاحبه عمیق صورت گرفت حاصل این فرایند پس از تحلیل آنها شناسایی 13 مقوله اصلی بود که بر اساس مدل پارادایمی، مدل مفهومی تحقیق را شکل دادند. نتایج تحقیق برازش مدل مفهومی را تأیید و یک مدل جامع برای طراحی الگوی بهبود تصویر ذهنی، آگاهی و شناخت برند پست بانک در جذب مشتری و انجام سرمایه گذاری و سایر خدمات ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2428 - ارائه مدلی به منظور ارتقاء اعتماد عمومی در نظام بانکی ایران (مورد مطالعه: بانک صادرات ایران)
        علی احمدی مریم مجیدی مسعود قربان حسینی سیروس تدبیری
        هدف:هدف اصلی تحقیق حاضر ارائه مدلی به منظور ارتقاء اعتماد عمومی در نظام بانکی ایران در بانک صادرات ایران بوده‌است، در این راستا مؤلفه‌های تأثیر‌گذار بر ارتقای اعتماد عمومی در نظام بانکی در مورد مطالعه بانک صادرات ایران شناسایی‌گردید. روش پژوهش: تحقیق حاضر از منظر هدف ب چکیده کامل
        هدف:هدف اصلی تحقیق حاضر ارائه مدلی به منظور ارتقاء اعتماد عمومی در نظام بانکی ایران در بانک صادرات ایران بوده‌است، در این راستا مؤلفه‌های تأثیر‌گذار بر ارتقای اعتماد عمومی در نظام بانکی در مورد مطالعه بانک صادرات ایران شناسایی‌گردید. روش پژوهش: تحقیق حاضر از منظر هدف بنیادی و اکتشافی، از منظر روش آمیخته(کیفی‌‌کمی) می‌باشد. روش کیفی برای شناسایی مولفه‌های اعتماد عمومی و روش جمع آوری اطلاعات دلفی است. همچنین با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری و نرم افزار آموس به تحلیل داده‌ها اقدام‌شده‌است. یافته‌ها: براساس مولفه‌های شناسایی شده پرسش‌نامه‌ای تهیه و در بین نمونه آماری شامل 384 نفر از مشتریان بانک صادرات ایران در شهر تهران به شیوه خوشه‌ای توزیع‌شد. با گردآوری پرسش‌نامه‌های توزیع‌شده اقدام به تحلیل داده‌ها به منظور بررسی فرضیات گردید، نتایج به دست آمده نشان از تأیید کلیه فرضیات در راستای تأثیر مولفه‌های سازمانی، فرآیندی، عملکردی، قابلیت‌های فنی، قابلیت‌های رقابتی و قابلیت‌های استراتژیک بر اعتماد عمومی در نظام بانکی مورد مطالعه بانک صادرات ایران و ارائه مدل در این بخش را نشان‌داد. نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر این موضوع بود که ضرایب مسیر در ارتباط با ابعاد شناسایی شده در بعد سازمانی با 0.69 بیشترین و در بعد قابلیت استراتژیک با 0.59 کمترین میزان تأثیر را به‌دست‌آوردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2429 - ارزیابی سطح بلوغ مدیریت دانش با استفاده از مدل بلوغ سازمان بهره وری آسیایی (APO) : مطالعه موردی: شرکت انتقال گاز ایران
        سولماز سلطانی روح الله تولایی علیرضا اسلامبولچی یاسر قاسمی نژاد
        پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان بلوغ مدیریت دانش بر مبنای مدل بلوغ بهره‌وری آسیایی در شرکت انتقال گاز شهر تهران انجام شده است. این پژوهش براساس هدف، کاربردی و بر حسب نحوه‌ی گردآوری داده‌ها جزء تحقیقات توصیفی پیمایشی است. داده‌ها با توزیع پرسشنامه استاندارد مدل بلوغ بهره و چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان بلوغ مدیریت دانش بر مبنای مدل بلوغ بهره‌وری آسیایی در شرکت انتقال گاز شهر تهران انجام شده است. این پژوهش براساس هدف، کاربردی و بر حسب نحوه‌ی گردآوری داده‌ها جزء تحقیقات توصیفی پیمایشی است. داده‌ها با توزیع پرسشنامه استاندارد مدل بلوغ بهره وری آسیایی در بین 114 نفر از کارکنان رسمی و غیررسمی شرکت انتقال گاز جمع آوری و با استفاده از مدل بلوغ سازمان بهره وری آسیایی، در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزاز آماری spss و اکسل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می‌دهد که شرکت انتقال گاز از لحاظ بلوغ سازمانی در سطح واکنش قرار دارد. نتایج حاصل از تحلیل نشان داد هفت مؤلفه مدل بهره وری آسیایی در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و شرکت انتقال گاز ایران در این هفت مؤلفه، پایین تر از چارچوب مدیریت دانش سازمان بهره وری آسیایی قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2430 - تحلیل‌ عاملی‌ اکتشافی‌ و تحلیل‌ عامل‌ تاییدی‌ قابلیت‌ های‌ بازاریابی‌ برند بانک‌ ملی‌ ایران‌ در استان‌ تهران‌
        محمد نجف زاده ضیاالدین سید عباس حیدری بهرام خیری
        زمینه‌ : قابلیت‌های بازاریابی‌ اگر در شرکت‌ها بالا باشد، آن‌ها را قادر خواهد ساخت‌ تا اطلاعاتی‌ را در مورد اعمال‌ و عکس‌العمل‌های رقبا کسب‌ نموده‌، ارزش‌ خاصی‌ را برای مشتریانشان‌ ایجاد کرده‌ و موانعی‌ را برای ورود رقبا ایجاد و از تهدیدهای آنان‌ جلوگیری نمایند. هدف‌ : ت چکیده کامل
        زمینه‌ : قابلیت‌های بازاریابی‌ اگر در شرکت‌ها بالا باشد، آن‌ها را قادر خواهد ساخت‌ تا اطلاعاتی‌ را در مورد اعمال‌ و عکس‌العمل‌های رقبا کسب‌ نموده‌، ارزش‌ خاصی‌ را برای مشتریانشان‌ ایجاد کرده‌ و موانعی‌ را برای ورود رقبا ایجاد و از تهدیدهای آنان‌ جلوگیری نمایند. هدف‌ : تحلیل‌ عاملی‌ اکتشافی‌ و تحلیل‌ عامل‌ تاییدی قابلیت‌ های بازاریابی‌ برند بانک‌ ملی‌ ایران‌ در استان‌ تهران‌ روش‌ پژوهش‌: پژوهش‌ حاضر از نظر نوع‌ پژوهش‌ از نوع‌ کاربردی و بر اساس‌ مسیر از نظر نوع‌ توصیفی‌، بر اساس‌ زمان‌ از نوع‌ مقطعی‌ و بر اساس‌ اجرا از نوع‌ میدانی‌ بوده‌ است‌ که‌ در بانک‌ ملی‌ تهران‌ انجام‌ شده‌ است‌. نوع‌ و روش‌ پژوهش‌ در این‌ تحقیق‌ روش‌ توصیفی‌ است‌. یافته‌ : برای تمامی‌ مدل‌ها، مقدار تقسیم‌ آماره‌ کای دو بر درجه‌ آزادی کمتر از ٢ و مقدار RMSEA نیز کمتر از ٠٨,٠ به‌ دست‌ آمد، بنابراین‌ می‌توان‌ نتیجه‌ گرفت‌ مدل‌های مذکور از برازش‌ مناسبی‌ برخوردار می‌باشند. نتیجه‌ گیری‌ : ٩ عامل‌ در نظر گرفته‌ شده‌ برای قابلیت‌های بازاریابی‌ (شامل‌ قابلیت‌ ارتباط‌ با مشتریان‌، قابلیت‌ تحقیقات‌ بازاریابی‌، قابلیت‌ ارائه‌ خدمت‌ به‌ مشتری، قابلیت‌ بهبود کیفیت‌ خدمات‌، قابلیت‌ توسعه‌ خدمات‌ جدید، قابلیت‌ برندسازی، کیفیت‌ تعاملات‌ آنلاین‌، کیفیت‌ محتوای وب‌سایت‌ به‌عنوان‌ متغیرهایمشاهده‌شده‌ آن‌ به‌ حساب‌ می‌آیند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2431 - ارائه الگوی خط مشی گذاری عمومی مطلوب در سازمان امور مالیاتی کشور
        حمزه اسدپور علیرضا امیرکبیری محمدرضا ربیعی مندجین
        هدف این مقاله، شناسایی شرایط علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، استراتژی‌ها و پیامدهای ارائه الگوی خط‌مشی‌گذاری عمومی در سازمان امور مالیاتی کشور است. خط‌مشی‌گذاری عمومی فرآیندی است که طی آن بعضی مسائل مورد توجه حکومت قرار می‌گیرد، راه‌حل‌هایی برای آن تدوین و از بین راه‌حل‌ها، ی چکیده کامل
        هدف این مقاله، شناسایی شرایط علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، استراتژی‌ها و پیامدهای ارائه الگوی خط‌مشی‌گذاری عمومی در سازمان امور مالیاتی کشور است. خط‌مشی‌گذاری عمومی فرآیندی است که طی آن بعضی مسائل مورد توجه حکومت قرار می‌گیرد، راه‌حل‌هایی برای آن تدوین و از بین راه‌حل‌ها، یک سیاست تصویب و اجرا می‌شود. این تحقیق از نظر روش‌شناسی، پژوهشی کیفی (نظریه داده بنیاد)است.روش نمونه‌گیری، نظری و هدفمند و حجم نمونه، 14 نفر از صاحبنظران حوزه خط‌مشی‌گذاری در نظام مالیاتی کشور است. محتوای پژوهش با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و ساختاریافته با خبرگان گردآوری شده است. یافته‌ها بیانگر این است که الگوی خط‌مشی‌گذاری عمومی مطلوب سازمان مالیاتی کشور دربردارنده شرایط علی (3 مقوله و 12 کد مفهومی و 173 کد اولیه)، شرایط زمینه‌ای (4 مقوله و 23 کد مفهومی و 168 کد اولیه)، شرایط مداخله‌گر (6 مقوله و 22 کد مفهومی و 220 کد اولیه)، استراتژی‌ها (3 مقوله، 8 کد مفهومی و 48 کد اولیه) و پیامدها (2 مقوله، 4 کد مفهومی و 30 کد اولیه) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2432 - ارائه مدل کارآمد ظرفیت‌های مالیاتی تجارت الکترونیک در ایران
        علی رضا مهرپویان مرتضی بکی حسکویی
        این پژوهش با هدف ارائه مدل کارآمد ظرفیت‌های مالیاتی تجارت الکترونیک در ایران صورت پذیرفته است. پژوهش از نوع کیفی و اکتشافی بوده و روش پژوهش تحلیل مضمون می‌باشد. ابزار استفاده شده برای گردآوری داده‌ها، مصاحبه بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان ارشد امور مالیاتی آ چکیده کامل
        این پژوهش با هدف ارائه مدل کارآمد ظرفیت‌های مالیاتی تجارت الکترونیک در ایران صورت پذیرفته است. پژوهش از نوع کیفی و اکتشافی بوده و روش پژوهش تحلیل مضمون می‌باشد. ابزار استفاده شده برای گردآوری داده‌ها، مصاحبه بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان ارشد امور مالیاتی آشنا به تجارت الکترونیک بوده‌اند که حداقل دارای تحصیلات کارشناسی ارشد و حداقل 5 سال سابقه کاری مرتبط دارند. برای نمونه‌گیری از روش نمونه‌گیری نظری استفاده شده و در مجموع 14 نفر مورد مصاحبه قرار گرفتند. تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه نشان داد که مدل کارآمد ظرفیت‌های مالیاتی تجارت الکترونیک دارای سه تم (تم ساختاری، تم شناختی و تم عملکردی) و 6 مقوله و 21 مفهوم می‌باشند که در مجموع شبکه مضامین حاصل از استخراج عوامل در مصاحبه‌های صورت گرفته شده ارائه گردید. طبق یافته‌ها تم ساختاری ظرفیت‌های مالیاتی تجارت الکترونیک دارای مقوله‌های زیرساخت‌های مالیاتی و اصلاحات ساختاری و تم شناختی دارای دو مقوله بینش مودیان مالیاتی و سیستم اطلاعات مالیاتی و تم عملکردی دارای دو مقوله صحت و شایستگی مالیاتی و عملکرد نظام مالیاتی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2433 - بررسی عوامل موثر برکارایی سرمایه گذاری در منابع انسانی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
        رسول مسروری عسگر پاک مرام احمد محمدی غلامرضا رحیمی
        توجه به نیروی انسانی در سازمانها طی سالهای اخیر بخش عظیمی سرمایه سازمانهای پیشرو را به خود اختصاص داده است. اکنون مدیران آگاه و توانمند می دانند که هر چه بیشتر مقدمات توسعه و ارتقای نیروی انسانی را فراهم کنند، موفقیت، کارایی و برتری بالای رقابت سازمان خود را در مقابل سا چکیده کامل
        توجه به نیروی انسانی در سازمانها طی سالهای اخیر بخش عظیمی سرمایه سازمانهای پیشرو را به خود اختصاص داده است. اکنون مدیران آگاه و توانمند می دانند که هر چه بیشتر مقدمات توسعه و ارتقای نیروی انسانی را فراهم کنند، موفقیت، کارایی و برتری بالای رقابت سازمان خود را در مقابل سایر سازمانها تضمین کرده اند.کارآمدترین راه به دست آوردن مزیت رقابتی بالا و مهمترین شاخص برتری با توجه به تغییرات و تحولات شگرف در شرایط فعلی، کارامدتر و توانمند کردن منابع انسانی در سازمانها می باشد.نیروی انسانی والاترین سرمایه‌ای است که سازمان‌ها در اختیار دارند. هدف کلی این تحقیق، ارائه مدلی بر کارایی سرمایه‌گذاری در منابع انسانی در بازار سرمایه ایران می‌باشدجامعه آماری این تحقیق را کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می‌دهند. . روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی بود. نمونه آماری شامل 155 شرکت می‌باشد که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق‌ساخته بر اساس طیف لیکرت استفاده شد. جهت بررسی نرمال بودن داده‌ها از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف و برای آزمون فرضیه‌ها از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که کیفیت گزارشگری مالی، افشای سرمایه انسانی، در منابع انسانی تأثیر مثبت و معنی‌داری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2434 - بررسی عوامل محیطی مؤثر بر نظام بازاریابی اخلاقی بر اساس مدل پیرس و رابینسون مبتنی بر رهیافت اسلامی– ایرانی با تأکید بر صنایع غذایی
        فاطمه نورشرق دهاقانی حسن اسماعیل پور حسین صفرزاده بهروز قاسمی
        با توجه به اهمیت بازار و نقش هنجارها و ارزش ها در کنترل آن در تحقیق حاضر به بررسی محیط‌های مؤثر بر هنجارهای اخلاقی بازاریابی پرداخته‌شده است که باهدف بررسی عوامل محیطی مؤثر بر نظام بازاریابی اخلاقی بر اساس مدل پیرس و رابینسون مبتنی بر رهیافت اسلامی&ndash; ایرانی با تأکی چکیده کامل
        با توجه به اهمیت بازار و نقش هنجارها و ارزش ها در کنترل آن در تحقیق حاضر به بررسی محیط‌های مؤثر بر هنجارهای اخلاقی بازاریابی پرداخته‌شده است که باهدف بررسی عوامل محیطی مؤثر بر نظام بازاریابی اخلاقی بر اساس مدل پیرس و رابینسون مبتنی بر رهیافت اسلامی&ndash; ایرانی با تأکید بر صنایع غذایی استان اصفهان انجام‌یافته است. تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت، توصیفی &ndash; پیمایشی از نوع همبستگی است و در زمره مطالعات میدانی قرار دارد. در این تحقیق از روش کتابخانه‌ای برای تهیه ادبیات تحقیق و از روش دلفی مبتنی بر تحقیقات میدانی و ابزار پرسشنامه، برای جمع‌آوری داده‌های آماری استفاده‌شده است. پرسشنامه ی پژوهش بر اساس مؤلفه‌های بازاریابی اخلاقی با توجه به فرهنگ اسلامی ایرانی مبتنی بر محیط ها و هنجارها تدوین گردیده و روایی پرسش‌نامه به روش محتوایی توسط متخصصان و به روش صوری توسط تعدادی از افراد جامعه آماری و به روش آماری تحلیل عاملی مرتبه اول تائید شده است. پایایی کل پرسش‌نامه با آلفای کرونباخ 810/0 تائید گردید. جامعه آماری این تحقیق شامل 30 نفر از اعضای هیئت‌علمی و متخصصین بازاریابی به‌عنوان خبرگان در روش دلفی و 1660 نفر از مدیران ارشد، مدیران اجرایی و مدیران بازاریابی و فروش صنایع غذایی استان اصفهان بودند. حجم نمونه ی مورد تحلیل براساس فرمول کوکران 315 نفر براورد گردید. در تحلیل داده های آماری از دو روش آمار توصیفی و استنباطی در محیط نرم افزارهای SPSS ، LISREL و PLS استفاده‌شده است. نتایج و یافته های تحلیل داده ها نشان داد که؛ محیط وظیفه‌ای سازمان بر کلیه هنجارها تأثیر معنی دار داشت. محیط داخلی سازمان بر کلیه هنجارها به جز هنجارهای اجتماعی و هنجارهای مذهبی تأثیر معنی دار داشت و محیط دوردست سازمان بر کلیه هنجارها به جز هنجارهای فردی، تأثیر معنی دار داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2435 - مؤلفه‌های کلان تأثیرگذار بر توسعه آموزش رشته حسابداری در دانشگاه‌های ایران
        مهدی پیری سقرلو آرش تحریری
        10.30495/faar.2023.702105
        چکیده هدف: هدف این پژوهش، بررسی مؤلفه‌های کلان تأثیرگذار بر توسعه آموزش رشته حسابداری در دانشگاه‌های ایران می‌باشد. روش پژوهش: روش تحقیق پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کیفی است. جامعه آماری این پژوهش اساتید حسابداری دانشگاه‌های برتر ایران که در پیدایش و توسعه حسابداری دانشگ چکیده کامل
        چکیده هدف: هدف این پژوهش، بررسی مؤلفه‌های کلان تأثیرگذار بر توسعه آموزش رشته حسابداری در دانشگاه‌های ایران می‌باشد. روش پژوهش: روش تحقیق پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کیفی است. جامعه آماری این پژوهش اساتید حسابداری دانشگاه‌های برتر ایران که در پیدایش و توسعه حسابداری دانشگاهی در ایران تأثیرگذار بوده‌اند می‌باشد. راهبرد نمونه‌گیری این پژوهش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف است. روش گردآوری داده‌ها، مصاحبه غیرساختارمند بوده که در سال‌های 1398 و 1399 انجام شده است. یافته ها: تحلیل ها نشان می‌دهد که 10 مؤلفه کلان‌ (مؤلفه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، پدیده‌های اجتماعی و تاریخی، دولت، الزامات قانونی، حساب‌خواهی و حسابدهی، دانشگاه‌ها و سایر مراکز و نهادها، ارتباطات آموزشی و پژوهشی و صلاحیت و شایستگی دانشگاه‌ها)، بر توسعه آموزش رشته حسابداری در دانشگاه‌های ایران تأثیرگذار است. نتیجه‌گیری: از میان سازه‌های ده‌گانه برآمده از نتایج پژوهش حاضر عوامل‌اقتصادی، سیاسی و دولت بیشترین تأثیر را بر توسعه آموزش رشته حسابداری در دانشگاه‌های ایران داشته است. همچنین اقتصاد و سیستم آموزش عالی دولتی در ایران به عنوان مانعی در توسعه آموزش رشته حسابداری در دانشگاه‌های ایران شناسایی شد. یافته های این پژوهش می‌تواند به تصمیم‌گیرندگان در حوزه آموزش حسابداری در دانشگاه‌های کشور در راستای توسعه آموزش حسابداری کمک نماید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2436 - الگوی گزارشگری قسمت‌های عملیاتی در صنعت بانکداری ایران
        سید علی اکبر میرعمادی جواد رضازاده بهروز خدارحمی
        10.30495/faar.2022.691689
        چکیدهگزارشگری قسمت‌های عملیاتی یکی از بخش‌های مهم و حیاتی گزارشگری مالی است. این اطلاعات هم برای استفاده‌کنندگان درون‌ سازمانی و هم برای استفاده‌کنندگان برون‌سازمانی سودمند است. تاکنون در گزارشگری قسمت‌های عملیاتی دو رویکرد اصلی و مهم تحت عنوان رویکرد ریسک و بازده و روی چکیده کامل
        چکیدهگزارشگری قسمت‌های عملیاتی یکی از بخش‌های مهم و حیاتی گزارشگری مالی است. این اطلاعات هم برای استفاده‌کنندگان درون‌ سازمانی و هم برای استفاده‌کنندگان برون‌سازمانی سودمند است. تاکنون در گزارشگری قسمت‌های عملیاتی دو رویکرد اصلی و مهم تحت عنوان رویکرد ریسک و بازده و رویکرد مدیریتی مورد توجه محققان و استانداردگذاران قرار گرفته است. هر یک از دو رویکرد مزبور نیز طرفداران و منتقدانی داشته است. با توجه به این انتقادها و ضعف‌ها، الگوهای یاد شده به ویژه در صنعت بانکداری ایران پاسخگوی نیاز استفاده‌کنندگان نیست؛ بنابراین هدف این تحقیق، طراحی و ارائه الگویی برای گزارشگری قسمت‌های عملیاتی در صنعت بانکداری ایران با توجه به فضای اقتصادی و نیز شرایط حاکم بر بازار و کسب‌وکار این صنعت است. در پژوهش حاضر از روش نظریه داده بنیاد برای دستیابی به هدف پژوهش استفاده شده است. نمونه‌ها از بین تهیه‌کنندگان، استفاده‌کنندگان و نیز ناظران صنعت بانکداری انتخاب شده است. تعداد نمونه‌ها نیز بر مبنای معیار اشباع نظری محک زده شده است. در نهایت تجزیه‌وتحلیل یافته‌های تحقیق منجر به طراحی الگویی شده که در آن نیاز استفاده‌کنندگان به عنوان متغیر علی و گزارشگری قسمت‌های عملیاتی در صنعت بانکداری ایران به عنوان مقوله مرکزی معرفی شده است. با توجه به شرایط زمینه‌ای و مداخله‌ای و راهبردهای پیشرو، ارتقای سودمندی گزارشگری مالی در صنعت بانکداری به عنوان پیامد الگوی طراحی شده اعلام شده است. نتایج این پژوهش می‌تواند مبنای مناسبی برای استانداردگذاران و مقرره‌گذاران به منظور تدوین نحوه افشای اطلاعات قسمت‌های عملیاتی در صنعت بانکداری ایران باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2437 - تعیین جواب بهینه معادله تصادفی-مالی فاینمن-کاک بر پایه بسط ژاکوبی و ایرفویل
        محمد علوی ششتمد شادان صدیق بهزادی
        10.30495/faar.2022.697088
        چکیدهدر این مقاله، معادله فاینمن-کاک را با روش هم محلی با پایه‌های ژاکوپی و ایرفویل، حل می‌کنیم. این معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی یکی از معادلات مهم و پرکاربرد تصادفی در ریاضیات مالی است.به دلیل افزایش تقاضادر علوم کاربردی مثل ریاضیات مالی، اقتصاد و پیچیدگی در مدلساز چکیده کامل
        چکیدهدر این مقاله، معادله فاینمن-کاک را با روش هم محلی با پایه‌های ژاکوپی و ایرفویل، حل می‌کنیم. این معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی یکی از معادلات مهم و پرکاربرد تصادفی در ریاضیات مالی است.به دلیل افزایش تقاضادر علوم کاربردی مثل ریاضیات مالی، اقتصاد و پیچیدگی در مدلسازی‌ها، تجزیه و تحلیل و محاسبه داده‌ها، تلاش‌های چشمگیری در جستجوی مدل‌های بهتر ریاضی برای بدست آوردن جواب‌های تقریبی معادلات مدلسازی شده در سال‌های اخیر انجام شده است. به خوبی تشخیص داده شده است که بسیاری از سیستم‌هایی که در دوره جدید با آن روبرو شده‌اند را نمی‌توان تنها با معادلات دیفرانسیل معمولی به روش‌های سنتی و یا مدل معادلات دیفرانسیل تصادفی نشان داد.حالات اینگونه سیستم‌ها دارای دو مؤلفه است، یعنی حالت مداوم و حالت رویداد گسسته. دینامیک گسسته ممکن است برای نشان دادن یک محیط تصادفی یا سایر عوامل تصادفی که نمی‌تواند در مدل‌های معادله دیفرانسیل سنتی نشان داده شود مورد استفاده قرار گیرد.سیستم‌های دینامیکی که در بالا به آنها اشاره شد اغلب به عنوان سیستم ترکیبی شناخته می‌شوند. در نگاه اول، این فرایندها ظاهراً شبیه به فرآیندهای انتشار مشهور هستند. فرمول فاینمن &ndash;کاک یکی از روش‌های نوین پیشنهادی برای حل اینگونه از معادلات است.این فرمول روش حلی برای معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی مرتبه دوم و معادلات دیفرانسیل تصادفی ارائه می‌دهد. کاربردهای این فرمول در زمینه‌ی کنترل تصادفی، تأمین ریاضی مالی، تجزیه و تحلیل ریسک و زمینه‌های مرتبط با آن می‌توان نام برد.در این مقاله با پیاده‌سازی روش‌های عددی روی معادله فاینمن-کاک، دستگاه‌های غیرخطی حاصل می‌شود که می‌توان آنها را با روش‌های عددی حل دستگاه‌های غیرخطی، مثل روش تکراری نیوتن حل کرد. وجود، یکتایی جواب و همگرایی روش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و در مثالی نشان خواهیم داد که با تعداد تکرار کم و معیار توقف مناسب با سرعت همگرایی بالا به جواب تقریبی معادله همگرا شد و این نشان‌دهنده‌ی دقت بالای جواب تقریبی و سرعت همگرایی روش‌ها ی عددی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2438 - مدلسازی جهت پیش بینی ریسک نقدینگی بانکهای دولتی ایران با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی و شاخصهای حسابداری
        مهدی خسرویانی فرزانه حیدر پور
        10.30495/faar.2022.697091
        چکیدهیکی از مهمترین مخاطرات پیشروی بانکها ریسک نقدینگی است، بنابراین بانکها باید سیستمهای اطلاعاتی مناسبی برای اندازه گیری، پیشبینی و کنترل ریسک نقدینگی داشته باشند، هر بانکیا مؤسسه مالی و اعتباری با توجه به شرایط، ویژگیهاو نوع فعالیت، با استفاده از ابزارها و روشهای مخت چکیده کامل
        چکیدهیکی از مهمترین مخاطرات پیشروی بانکها ریسک نقدینگی است، بنابراین بانکها باید سیستمهای اطلاعاتی مناسبی برای اندازه گیری، پیشبینی و کنترل ریسک نقدینگی داشته باشند، هر بانکیا مؤسسه مالی و اعتباری با توجه به شرایط، ویژگیهاو نوع فعالیت، با استفاده از ابزارها و روشهای مختلفی ریسک نقدینگی خود رامدیریت میکند، با وجود تفاوتهای اساسی در اندازه، نوع فعالیت و ساختار بانکهای دولتی با یکدیگر، آیا با استفاده از شاخص‌های حسابداری وشبکه عصبی امکان مدل‌سازی و پیش‌بینی ریسک نقدینگی بانک‌های دولتی وجود دارد؟برای پاسخ به این سوال در این پژوهشابتدا با استفاده از اطلاعات حسابداری هشت بانک، که کل بانکهایدولتی ایران را تشکیل میدهند، به صورت جداگانه ،شاخص‌های حسابداری پژوهش محاسبه وریسک نقدینگی توسط شبکه عصبی پرسپترون چند لایه مدلسازی شد.سپس اختلاف نتایج حاصل از مدل با اطلاعات واقعی با استفاده از معیار میانگین مربعات خطا اندازه‌گیری شد. نتایج پژوهش نشان داد که از مدل طراحی شده، میتوان برای پیش‌بینی ریسک نقدینگی بانکهای دولتی ایران استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2439 - تأثیر دولت رانتیر بر الگوهای مشارکت سیاسی (مورد پژوهی: ایران در دوره جمهوری اسلامی)
        شهرام طهماسبی مهرداد جواهری پور رضاعلی محسنی
        هدف این مقاله بررسی تاثیر دولت رانتیر بر الگوهای مشارکت‌سیاسی در جمهوری اسلامی ایران است. نظریه دولت رانتیر رویکرد اصلی مقاله است. روش تحقیق، تطبیقی و تکنیک جمع‌آوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ویژگی‌های اقتصادی ایران بررسی گردید و یافته‌ها نشان داد جمهوری اسلامی ا چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی تاثیر دولت رانتیر بر الگوهای مشارکت‌سیاسی در جمهوری اسلامی ایران است. نظریه دولت رانتیر رویکرد اصلی مقاله است. روش تحقیق، تطبیقی و تکنیک جمع‌آوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ویژگی‌های اقتصادی ایران بررسی گردید و یافته‌ها نشان داد جمهوری اسلامی ایران دارای اقتصاد رانتیر است که وابستگی زیادی به فروش نفت دارد. درآمدهای رانتی باعث شده دولت‌های ایران وابستگی چندانی به درآمدهای مالیاتی نداشته و مستقل از مطالبات طبقات و گروهای اجتماعی شوند. مهمترین راه ابراز مطالبات سیاسی، مشارکت‌سیاسی است که در جمهوری اسلامی تحت تاثیر اقتصاد رانتی قرار گرفته است و سه الگو مشارکت سیاسی در ایران پدید آمده است که عبارتند از: الف) الگوی رابطه تخاصم که پیروان آن از فرآیند مشارکت‌سیاسی طرد شده اند؛ ب) الگوی مشارکت‌سیاسی غیرحمایتی که به طور مداوم در حال جذب و طرد از جریان اصلی قدرت سیاسی در ایران هستند؛ ج) الگوی حمایتی که وظیفه تولید و بازتولید نیروهای سیاسی هوادار نظام‌ سیاسی را بر عهده دارند و به دلیل حمایت نظام سیاسی از پیروان این جریان سیاسی، دارای الگوی مشارکتی فراگیر و چرخه کامل مشارکت‌سیاسی‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2440 - واکاوی جامعه شناختی پارادایم های توسعه نیافتگی ایران، از منظر نظریه پردازان ایرانی
        سید سیاوش موسوی رکعتی مهرداد جواهری پور حسن محدثی
        در تحلیل پیش رو می کوشیم تا به این سوال پاسخ دهیم که ،چرا جامعه ی ایرانی از توسعه یافتگی باز ماند؟که در این راستا، کتاب هایی که توسط نظریه پردازان ایرانی نگاشته شده بود مورد تحلیل واقع گردید، که برایند آن بدین قرار شد؛الف. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران چکیده کامل
        در تحلیل پیش رو می کوشیم تا به این سوال پاسخ دهیم که ،چرا جامعه ی ایرانی از توسعه یافتگی باز ماند؟که در این راستا، کتاب هایی که توسط نظریه پردازان ایرانی نگاشته شده بود مورد تحلیل واقع گردید، که برایند آن بدین قرار شد؛الف. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را ساختار جامعه قلمداد می کنند. این نظریه پردازان معتقدند ساختار اقتدارگرایانه و عدم رشد سرمایه داری در این ساختار، علت توسعه نیافتگی ایران بوده است.آن چه باعث پیدایش مولفه های اقتدارگرایانه در ایران شده است ، تمرکز اقتصادی وسیاسی، ساختار فرهنگی رشد نایافته و همچنین ضعف در یادگیری از جوامع موفق بوده است.اما آنچه که باعث عدم تکوین نظام سرمایه داری در ایران شد، نا امنی بوده است و علت آن هم ترس از مصادره اموال توسط کارگزاران استبداد بوده است.ب.نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را عاملیت جامعه تلقی می کنند. این نظریه پردازان معتقدند کنش کنشگران جامعه ی ایرانی باعث توسعه نیافتگی ایران شده است.از اهم این عناصر فرهنگی باید به خلقیات ایرانیان، خاصه فرهنگ استبدادی، غربزدگی و نخبه کشی اشاره کرد.ج. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را تلفیقی می دانند. این نظریه پردازان معتقدند، علاوه بر ساختار و عاملیت، باید به عوامل خارجی به مثابه ی حملات نظامی بیگانگان و نقش استعمار هم اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2441 - رانتیریسم و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران
        سعید باغخانی مجید کفاشی سروش فتحی
        امروزه اهمیت نفت بر کسی پوشیده نیست و پیامدهای ناشی از درآمدهای حاصل از آن در همه حوزه های مختلف زندگی اجتماعی کشورهای صادر کننده تأثیر می گذارد، بررسی این پیامدها بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی- اجتماعی مرتبط با دولت بیهوده می باشد. ایران کشوری است که اقتصاد آن همواره م چکیده کامل
        امروزه اهمیت نفت بر کسی پوشیده نیست و پیامدهای ناشی از درآمدهای حاصل از آن در همه حوزه های مختلف زندگی اجتماعی کشورهای صادر کننده تأثیر می گذارد، بررسی این پیامدها بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی- اجتماعی مرتبط با دولت بیهوده می باشد. ایران کشوری است که اقتصاد آن همواره متکی به نفت بوده و از همین رو در این پژوهش سعی شده است با یک روش دلفی به بررسی رانتیریسم و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران با چهار هدف شناسایی تهدیدها، فرصت ها، نقاط ضعف و نقاط قوت پرداخته شود که با استفاده از روش دلفی به میدان تحقیق رفته و از صاحبنظران طی مراحل دلفی سوالاتی پرسیده شد تا توافق نظر صورت پذیرد، که اهم نتایج این تحقیق بدین شرح می باشد: فرصت های رانتیریسم: تقویت بنیه نظامی، فراهم شدن راه های خروج از وابستگی سیاسی و اقتصادی و امکان برقراری روابط بین المللی مناسب از طریق درآمدهای ناشی از فروش نفت، تهدیدهای رانتیریسم: مداخله گسترده کشورهای خارجی،کاهش امنیت ملی و عدم تعامل با اقتصاد جهانی نقاط قوت رانتیریسم: شکل گیری طبقه متوسط، نهاد سازی اجتماعی، نظم و دولت مدرن، نقاط ضعف رانتیریسم: عدم جدیت در دریافت مالیات، تمرکز منابع در دست دولت، عدم تشکیل گروه های مستقل. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2442 - تحلیل گفتمان توسعه‌ ی اقتصادی از دیدگاه خرده‌ گفتمان‌های جمهوری اسلامی ایران
        سید قائم موسوی احمد آذین مسعود جعفرنژاد
        در این تحقیق مفهوم توسعه ی اقتصادی از دیدگاه خرده گفتمان های جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. برای سهولت کار جمهوری اسلامی به پنج دوره تقسیم شده است. دوره ی گذار، استقرار و تثبیت از پیروزی انقلاب تا انحلال حزب جمهوری اسلامی می باشد، دوره رحلت ا چکیده کامل
        در این تحقیق مفهوم توسعه ی اقتصادی از دیدگاه خرده گفتمان های جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. برای سهولت کار جمهوری اسلامی به پنج دوره تقسیم شده است. دوره ی گذار، استقرار و تثبیت از پیروزی انقلاب تا انحلال حزب جمهوری اسلامی می باشد، دوره رحلت امام (ره) تا پایان دولت هاشمی، دوره دولت خاتمی، دوره ی دولت احمدی نژاد و دوره ی دولت روحانی را در بر می گیرد. ضمن شناسایی خرده گفتمان ها، چگونگی فراز و فرود آن ها بررسی شده و تلقی شان نسبت به توسعه ی اقتصادی تحلیل و نقد شده است. چارچوب نظری پژوهش گفتمان با خوانش لاکلائو و موفه است. روش نیز تحقیق توصیفی - تحلیلی و با استفاده از فیش برداری کتابخانه ای است. یافته های پژوهش حاکی از این است که مفهوم توسعه در هر خرده گفتمان بر مبنای سکوهای نظری و بستر های هویتی، یکی از ابعاد آن برجسته شده و مابقی ویژگی های آن به عمد یا سهو نادیده گرفته و به حاشیه می رفت. دال های به محاق رفته، توسط گفتمان بعدی برجسته می شد و با دال های گفتمانِ مستقر مقابله می کرد. بر این اساس در هر کدام از مقاطع رویکرد به توسعه نگرشی تک بعدی و فاقد دیدگاهی جامع و همه جانبه نگر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2443 - مطالعه جامعه شناختی عوامل موثر بر مشارکت خیرین در مراکز درمانی خیریه
        حمیدرضا اشراقی رحمت الله امیر احمدی محمدرضا نعیمی
        نظام و حیات اجتماعی در جامعه بشری به تعاون و مشارکت اعضای آن بستگی دارد و در این راستا، نظام سلامت نیز، نیازمند استفاده از ظرفیت‌های بالقوه مردمی در قالب مشارکت خیرین نظام سلامت می باشد. در این تحقیق کاربردی و کیفی، با هدف مطالعه جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر مشارکت خیرین چکیده کامل
        نظام و حیات اجتماعی در جامعه بشری به تعاون و مشارکت اعضای آن بستگی دارد و در این راستا، نظام سلامت نیز، نیازمند استفاده از ظرفیت‌های بالقوه مردمی در قالب مشارکت خیرین نظام سلامت می باشد. در این تحقیق کاربردی و کیفی، با هدف مطالعه جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر مشارکت خیرین در مراکز درمانی خیریه، مصاحبه نیمه ساختاریافته با 15 نفر از خیرین انجام شده است. در فرآیند کدگذاری و پس از تبدیل فایل صوتی مصاحبه‌ها به فایل متنی، واحدهای معنایی شناسایی و کدهای اولیه به آن‌ها تخصیص داده شده و سپس به صورت دستی و با استفاده از نرم‌افزار Maxqda به روش تحلیل محتوا، تحلیل گردیده اند. یافته‌های تحقیق، ضمن شناسایی 296 واحد معنایی، 27 تم فرعی و 3 تم اصلی، مؤید آن است که ابعادی از سرمایه اجتماعی انگیزه بخش، تسهیل کننده و ترغیب کننده خیرین در انجام کنش مشارکتی در امور خیر بوده است. از جمله اعضای شبکه اجتماعی خیرین، تبلیغات و اطلاع رسانی، وجود سنت عمل خیر در خانواده و دوستان خیرین، حمایت‌های اجتماعی، عاطفی، اطلاعاتی و حمایت‌های ابزاری که مشارکت خیرین را تسهیل و نیز آن‌ها را برای ورود به امر خیر در نقاطی که مورد نیاز بود، ترغیب می‌کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2444 - تحلیل جامعه شناختی تاثیر ارزش های جوانان بر سبک زندگی ایرانی اسلامی (مورد مطالعه :جوانان بهشهر )
        کلثوم تیرگری منصور حقیقتیان محمد علی چیت ساز
        10.30495/jscc.2023.1994848.2136
        هدف از انجام این مطالعه تحلیل جامعه شناختی تاثیر ارزش‌ها برسبک زندگی ایرانی اسلامی بوده است‌. جامعه آماری این مطالعه جوانان بهشهر بوده‌اند حجم نمونه که با استفاده از نرم افزار sample power حجم نمونه تعداد 250 نفر برآوردشده است‌. روش تحقیق اسنادی و پیمایش بوده است‌. ارزش چکیده کامل
        هدف از انجام این مطالعه تحلیل جامعه شناختی تاثیر ارزش‌ها برسبک زندگی ایرانی اسلامی بوده است‌. جامعه آماری این مطالعه جوانان بهشهر بوده‌اند حجم نمونه که با استفاده از نرم افزار sample power حجم نمونه تعداد 250 نفر برآوردشده است‌. روش تحقیق اسنادی و پیمایش بوده است‌. ارزش‌ها در چهار بعد اجتماعی‌، سیاسی‌، مذهبی‌، اقتصادی و متغیر سبک زندگی ایرانی اسلامی با شاخص‌های گذران اوقات فراغت‌، مدیریت بدن، ارتباط، مصرف و خانواده عملیاتی شدند‌. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش اسنادی فیش برداری و در بخش پیمایش پرسشنامه بوده است‌. ابزار تجزیه و تحلیل داده‌ها نرم افزار spss21,amos18بوده است‌. مهم‌ترین یافته‌های پژوهش بیانگر آن بود که ارزش‌ها به طور کلی بر سبک زندگی ایرانی اسلامی تاثیر معنادار دارد و با توجه به ضریب تعیین به دست آمده می‌توان انتظار داشت که تا 24 درصد از واریانس متغیر سبک زندگی ایرانی اسلامی توسط ارزش‌های جوانان تعیین می‌شود. یافته‌های دیگر بیانگر آن بود که کلیه ابعاد ارزش بر سبک زندگی ایرانی اسلامی تاثیر معنادار داشته‌اند و ارزش‌های مذهبی با 20 درصد و ارزش‌های سیاسی 12 درصد و ارزش‌های اجتماعی با 11درصد و ارزش‌های اقتصادی با 6 درصد از واریانس سبک زندگی ایرانی اسلامی را به طور معناداری پیش بینی می‌کنند‌. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2445 - تبیین و تحلیل عوامل اجتماعی مؤثر بر ماهیت نابرابری‌های جنسیتی در ورزش حرفه‌ای ایران
        بهار شریفی بهرام قدیمی شهلا حجت محمدعلی اصلانخانی معصومه شجاعی
        10.30495/jscc.2023.1918898.1813
        در پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ماهیت نابرابری های جنسیتی در ورزش حرفه ای ایران و ارائه مدل کاربردی و موضوعات و محورهای تعیین شده، با طرح چالش های مربوط به هر یک مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه بدین هدف، سؤال اصلی تحقیق حاضر این است که عوامل اجتماعی مؤثر ب چکیده کامل
        در پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ماهیت نابرابری های جنسیتی در ورزش حرفه ای ایران و ارائه مدل کاربردی و موضوعات و محورهای تعیین شده، با طرح چالش های مربوط به هر یک مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه بدین هدف، سؤال اصلی تحقیق حاضر این است که عوامل اجتماعی مؤثر بر ماهیت نابرابری های جنسیتی در ورزش حرفه ای ایران کدامند؟برای اجرای آن از روش تحقیق کیفی با طرح اکتشافی استفاده شد. چون تعداد مشارکت کنندگان محدود می باشد پس حجم نمونه آماری را با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند-گلوله برفی (اشباع نظری) انتخاب شد. در بخش کیفی پژوهش با استفاده از تکنیک گراندد تئوری مبنای مدل استراوس و کوربین بوده و مصاحبه با 18 نفر صورت گرفت و برای گردآوری داده‌ها، از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد نتایج نشان داد از دیدگاه ورزش حرفه ای بر مبنای دیدگاه مردانه و پدرسالاری تعریف شده است و نوع بازی برد و باخت در میدان های ورزشی برگرفته از خواسته های تبعیض آمیز جنسیتی است که نیروی بیشتر و قهرمانی و برد و باخت را مدنظر قرار دارد، ورزشکاران و مربیان متقاضی کسب مقام های بالاتر و افزایش هویت ورزشی و تقویت آن، باید دیدگاه های مربوط به هویت جنسیتی و صفت های آن را در زنان و مردان ورزشکار تقویت کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2446 - تحلیل و تبیین جامعه شناختی توسعه اقتصادی- اجتماعی و توسعه پایدار در ایران از سال 1400-1357
        ایوب محمودی سیف اله سیف اللهی طهمورث شیری صمد رسول زاده اقدم
        10.30495/jscc.2023.1961618.2026
        هدف توسعه پایدار تامین نیازهای حال، آینده و رسیدن به وضعیت متوازن در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. در واقع توسعه پایدار ارز دیجیتال توسعه است. نظام اجتماعی ایران علیرغم وجود پتانسیل های لازم جهت توسعه اقتصادی-اجتماعی، توسعه ای تک بعدی است که حالت آنومی اقتصاد چکیده کامل
        هدف توسعه پایدار تامین نیازهای حال، آینده و رسیدن به وضعیت متوازن در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. در واقع توسعه پایدار ارز دیجیتال توسعه است. نظام اجتماعی ایران علیرغم وجود پتانسیل های لازم جهت توسعه اقتصادی-اجتماعی، توسعه ای تک بعدی است که حالت آنومی اقتصادی-اجتماعی به خود گرفته است. هدف این مقاله تحلیل و تبیین جامعه شناختی ساختار و کارکرد توسعه اقتصادی- اجتماعی و توسعه پایدار در ایران از سال 1400-1357 می‌باشد. روش بکار رفته در این مقاله اسنادی، تکنیک مورد استفاده تحلیل محتوی بوده و از رویکرد بومی دکتر سیف‌اللهی شامل: عناصر جغرافیایی- اقلیمی، معیشتی- اجتماعی، قومی-جمعیتی، فرهنگی و مدیریتی- سیاسی استفاده شده است. همچنین دو مولفه خاص گرایی و توسعه محلی توسط نگارنده به آن اضافه گردیده است. یافته های به دست آمده حاکی از آن است عدم توجه و شناخت ساختارهای توسعه به وجود آورنده ی وضعیت فعلی و توسعه ناپایدار کشور است. در نتیجه (1) ناپایداری توسعه ایران به دلیل شرایط داخلی، شرایط خارجی و نظام جهانی (2) بودجه بندی و بودجه ریزی کشور بر اساس نفت، توسعه ایران را دچار تقلیل‌گرایی از نوع نفت‌گرایی کرده که اخیرا این تقلیل گرایی از نفت گرایی به تقلیل‌گرایی جناحی- سیاسی تغییر جهت داده است. تمامی این موارد در بحرانی شدن و بروز مشکلات و آسیب‌های مختلف اجتماعی از قبیل فقر، اعتیاد، فحشا، خودکشی بی‌هنجاری مدگرایانه، تورم، مدرک‌گرایی، لمپن‌گرایی، استفاده بی رویه از منابع طبیعی و تخریب محیط زیست نقش اساسی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2447 - طراحی الگوی مدیریت سایش اجتماعی در سازمان‌های دولتی ایران
        رحیم ابراهیمی جعفر بیگ‌زاد مجتبی رمضانی یوسف بیگ زاده
        10.30495/jscc.2023.1988628.2110
        یکی از مباحث در مدیریت به‌ویژه حوزه مدیریت منابع انسانی مفهوم مدیریت سایش اجتماعی است. سایش اجتماعی رفتارهای منفی کارکنان در طول مدت خدمت در سازمان می باشد و باعث تضعیف توانایی&lrm;های فرد می&lrm;شود. این تحقیق از نوع پژوهش&lrm;های کیفی عام بود. جامعه مورد مطالعه پژوهش چکیده کامل
        یکی از مباحث در مدیریت به‌ویژه حوزه مدیریت منابع انسانی مفهوم مدیریت سایش اجتماعی است. سایش اجتماعی رفتارهای منفی کارکنان در طول مدت خدمت در سازمان می باشد و باعث تضعیف توانایی&lrm;های فرد می&lrm;شود. این تحقیق از نوع پژوهش&lrm;های کیفی عام بود. جامعه مورد مطالعه پژوهش شامل صاحب‌نظران، مدیران، معاون مدیران، کارشناسان سازمان&lrm;های دولتی فنی و حرفه&lrm;ای، شهرداری، تأمین اجتماعی و اعضای هیأت علمی دانشگاه&lrm;های استان آذربایجان‌شرقی بود که تعداد 26 نفر از آنان به روش نمونه&lrm;گیری هدف‌مند انتخاب شدند. جهت روایی و اعتبار داده&lrm;ها از روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور صاحب‌نظران غیرمشارکت‌کننده در تحقیق استفاده شد. داده&lrm;ها به روش تحلیل مضمون و با استفاده از نرم&lrm;افزار تحلیل داده&lrm;های کیفی MAXQDA در طی سه مرحله شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. بر اساس یافته&lrm;های این پژوهش، 55 کد باز استخراج شد و این کدها به 14 مؤلفه تقسیم و در نهایت به سه بُعد تبدیل شدند. یافته&lrm;ها بیانگر این است که مدیریت ارزش&lrm;ها، مدیریت نگرش و رفتار، توانمندسازی کارکنان، پرورش اخلاق حرفه&lrm;ای و راهبردهای مدارا و تنش در مدیریت سایش اجتماعی مرتبط با ارتباط همکاران نقش اساسی دارد. مدیریت فرایند، مدیریت اختیارات و وظایف، مدیریت مسیر شغلی و مدیریت فرهنگ سازمانی در مدیریت سایش اجتماعی مرتبط با ارتباط مدیر با کارمند شناخته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2448 - جامعه‌شناسی به مثابه هنر: نگاهی انتقادی به طبقه‌بندی علوم اجتماعی ایران
        سید جواد میری
        شاید یکی از بزرگترین معضلات در فهم علوم اجتماعی، مسئله طبقه‌بندی دانش‌ها است. به عبارت دیگر، اگر ما بخواهیم علوم اجتماعی را به حسب رویکردها و بینش‌ها و چهارچوب‌ها و موضوعات آن‌ها طبقه‌بندی کنیم، آنگاه یکی از ضروری‌ترین پرسش‌ها این است که آیا سوسیولوژی همان جامعه‌شناسی ی چکیده کامل
        شاید یکی از بزرگترین معضلات در فهم علوم اجتماعی، مسئله طبقه‌بندی دانش‌ها است. به عبارت دیگر، اگر ما بخواهیم علوم اجتماعی را به حسب رویکردها و بینش‌ها و چهارچوب‌ها و موضوعات آن‌ها طبقه‌بندی کنیم، آنگاه یکی از ضروری‌ترین پرسش‌ها این است که آیا سوسیولوژی همان جامعه‌شناسی یا شناخت جامعه است یا از اساس ما با پدیده‌ای دیگر روبرو هستیم گه ذهن ایرانی به محتوای آن هنوز پی نبرده است؟ به زبان دیگر، آیا سوسیولوژی یک بینش و آن هم از نوع هنری نیست؟ البته برای تمییز دادن این مفهوم ما نیازمند خوانش جدیدی از سوسیولوژی و هنر هستیم. زیرا فهم‌های متعارف از سوسیولوژی به مثابه جامعه‌شناسی دارای اشکالات بنیادی است که در حوزه نظری ایران به آن کمتر پرداخته شده است. از سوی دیگر، باید به این نکته توجه داشت که سوسیولوژی به مثابه هنر نیز مفهومی پروبلماتیک است، زیرا هنر در معنای مصطلح آن مقصود ما را نمی‌رساند بل باید هنر را به مثابه یک بینش و فراسوی معانی مصطلح آن مفهوم سازی کنیم. برای فهم این پرسش، تلاش کرده‌ایم جامعه‌شناسی را به مثابه هنر تقریر کنیم و نتایج این بحث شاید بتواند در رویکرد ما نسبت به مفهوم سازی امر اجتماعی یاری برساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2449 - Analysis of Russia’s Foreign Policy in the Middle East
        Ebrahim Motaghi Morteza Omrani
        The Middle East and various issues concerning it receive so much attention by Moscow. After passing through a transition period and overcoming economic difficulties and achieving internal order and stability, Russia considers itself a "restored power" and strives to reg چکیده کامل
        The Middle East and various issues concerning it receive so much attention by Moscow. After passing through a transition period and overcoming economic difficulties and achieving internal order and stability, Russia considers itself a "restored power" and strives to regain its status as a powerful and influential power in the international system. Being based on an explanatory-analytical approach and a theoretical framework and using the library method, this paper aims to analyze Russian foreign policy in the Middle East. The main research question is: What is Russia&rsquo;s foreign policy in the Middle East? Finally, the response to the main question of the study would be: Russia is seeking to enhance its relations with the Middle East countries to achieve the goals and interests of Moscow within the framework of its foreign policy in the Middle East. That's why it turned itself into a key contributor in the crisis of Syria. Russia's measures in the Middle East and its involvement in the crisis of Syria increased ties and cooperation with Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2450 - Strategic Cooperation between Iran and Russia; Opportunities and Challenges
        Mehdi Amiri
        The relations between Iran and Russia in recent years has turned the concludinga strategic and long-term agreement into a dominant debate among experts. Thisattempt can be considered as an important step into strengthening strategicrelations Iran-Russia, which is based چکیده کامل
        The relations between Iran and Russia in recent years has turned the concludinga strategic and long-term agreement into a dominant debate among experts. Thisattempt can be considered as an important step into strengthening strategicrelations Iran-Russia, which is based on the mutual interests of the parties andextending their interaction in a long-term period. Despite the diversity andmultiplicity of issues contained in this agreement, relations between the twocountries during the past twenty years have proved that this agreement inpractice and especially in terms of economic goals has not been able to affect thetotality of the relations between the two countries and it is a solid basis forChange in the relations between the two countries. Basically, the relationsbetween the two countries during these years has been less based on the attentionand reliance on this agreement, and the strategic transformation that has takenplace in the cooperation of the two countries in the field of regional issues suchas the Syrian crisis is the product of the understanding of the military andpolitical elites of the two countries on the time requirements and developmentsand therefore, strategic cooperation between them in the region was inevitable.For this reason, the agreement cannot be considered as a substitute for thecomprehensive strategic cooperation document. The document of strategiccooperation Iran-Russia should be a starting point and a great departure for new,all-round and multifaceted relations with Russia and become the basis for turningMoscow into a long-term strategic partner of the Islamic Republic of Iran. Inorder to achieve such a document, it is very important to accurately assess thepotential and actual capacities and resources that advance the relations betweenthe two countries and to identify the opportunities and obstacles for it. In thepresent article, while trying to explain the conceptualization of the nature ofstrategic relations, the most important factors promoting this type of relationsbetween Iran and Russia are pointed out, and in addition to explaining some ofthe challenges and limitations of this process, also the requirements of it will beexplained. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2451 - Interaction and confrontation between the media and the religion of Islam in the Middle East (with emphasis on Iran)
        Halimeh Boroumand
        Religion and media are two very important phenomena in Middle Eastern societies today. In these societies, the media is considered a newcomer, whose serious presence in different areas of these societies is barely a century old; While religion has been one of the ancien چکیده کامل
        Religion and media are two very important phenomena in Middle Eastern societies today. In these societies, the media is considered a newcomer, whose serious presence in different areas of these societies is barely a century old; While religion has been one of the ancient and important elements in the structure of societies in the Middle East for centuries and millennia. This article is an attempt to examine the different dimensions of the confrontation between these two phenomena in Middle Eastern societies in general, and Iranian society in particular, and it tries to explore different ways in which the media appears as a tool for and against religion. It has been shown how religion has been able to use the media in many cases and how it has sometimes been at war with the media, feeling threatened by the media. The present article is based on the hypothesis that the interaction and confrontation between media and religion has profound and important effects on the studied societies and also on how the political and social culture of these societies is formed; Influences whose dimensions can play a decisive role in the confrontation between tradition and modernity and its fate. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2452 - Contextualization of the Sunni Crescent; Iran's Strategy to Balance Religious Unilateralism in the Shiite Crescent
        Mansour Anbarmou
        Arab countries always accuse Iran of trying to weaken Sunni groups in favor of strengthening Shiites. This research is an attempt to challenge the existing opinions regarding Iran's exclusive reliance on the Shiite Crescent and investigate the evolution of Iran's approa چکیده کامل
        Arab countries always accuse Iran of trying to weaken Sunni groups in favor of strengthening Shiites. This research is an attempt to challenge the existing opinions regarding Iran's exclusive reliance on the Shiite Crescent and investigate the evolution of Iran's approach towards the Sunni groups in the framework of understanding its belongings. Iran's foreign strategies have always been defined by emphasizing Shiite/Islamic concepts, yet developments of the Arab Spring, showed Iran that unilateralism and excessive emphasis on Shiite groups could not provide maximum interests. The religious divide of Iran's Shiite government has never been an obstacle to communication with foreign Sunni groups in the way of expanding Iran's regional influence, However, Iran's relationship with Sunni groups in Palestine, Egypt, Pakistan and Afghanistan has a longer history in the Middle East. In last decade Iran has tried to create a Sunni crescent in South and Central Asia centered on the countries of Pakistan, Afghanistan and Tajikistan. The Sunni crescent plays a complementary and balancing role to the Shiite crescent. The formation of Sunni Crescent naturally leads to consequences for Iran in the regional and domestic level, such as regional competitions as well as the rivalry of the Iranian Sunnis with the Sunni groups supported by Iran in the Sunni Crescent. As much as Iran requests foreign Sunni groups to develop their political activities; it depoliticized the Sunnis inside Iran. To answer the research questions, Qualitative methods will be conducted to discover all the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of Sunni Crescent also in particular in which context Sunni crescent can change the content of belonging and bring about new ideas regarding regional identitiesArab countries always accuse Iran of trying to weaken Sunni groups in favor of strengthening Shiites. This research is an attempt to challenge the existing opinions regarding Iran's exclusive reliance on the Shiite Crescent and investigate the evolution of Iran's approach towards the Sunni groups in the framework of understanding its belongings. Iran's foreign strategies have always been defined by emphasizing Shiite/Islamic concepts, yet developments of the Arab Spring, showed Iran that unilateralism and excessive emphasis on Shiite groups could not provide maximum interests. The religious divide of Iran's Shiite government has never been an obstacle to communication with foreign Sunni groups in the way of expanding Iran's regional influence, However, Iran's relationship with Sunni groups in Palestine, Egypt, Pakistan and Afghanistan has a longer history in the Middle East. In last decade Iran has tried to create a Sunni crescent in South and Central Asia centered on the countries of Pakistan, Afghanistan and Tajikistan. The Sunni crescent plays a complementary and balancing role to the Shiite crescent. The formation of Sunni Crescent naturally leads to consequences for Iran in the regional and domestic level, such as regional competitions as well as the rivalry of the Iranian Sunnis with the Sunni groups supported by Iran in the Sunni Crescent. As much as Iran requests foreign Sunni groups to develop their political activities; it depoliticized the Sunnis inside Iran. To answer the research questions, Qualitative methods will be conducted to discover all the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of Sunni Crescent also in particular in which context Sunni crescent can change the content of belonging and bring about new ideas regarding regional identities پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2453 - Russia and the new security system in the Persian Gulf; Approach and strategy
        Aref Bijan
        The purpose of this article is to examine Russia's approach and strategy regarding the new security system in the Persian Gulf. The region of the Persian Gulf, which is strategically important for the whole world, is experiencing extremely alarming trends. Ensuring secu چکیده کامل
        The purpose of this article is to examine Russia's approach and strategy regarding the new security system in the Persian Gulf. The region of the Persian Gulf, which is strategically important for the whole world, is experiencing extremely alarming trends. Ensuring security in the strategically important area of the Persian Gulf is one of the key regional problems of our time. Over the past decades, tensions have not subsided in the Persian Gulf zone. This negatively affects security, political and economic stability in the region and in the world. In the meantime, Russia maintains traditionally friendly relations with all the countries of the Persian Gulf region without exception, and builds interaction with them on an equal and mutually respectful basis. The Russian concept of security in the Persian Gulf zone, which provides for the priority of regional cooperation and the participation of neighbors, instead of focusing on non-regional players, can be effective in ensuring peace and de-escalation, which at the same time faces various problems. This article uses qualitative methodology and based on Barry Buzan's theory of regional security to answer the question, what is Russia's approach and strategy to the security of the Persian Gulf region. Russia seeks to create a Long-term and lasting peace in the Persian Gulf Region by providing a concept of collective security and tries to act as a mediator. Russia's strategy for the security of the Persian Gulf is to replace the US plan and cooperate with all influential actors in the region. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2454 - Investigation and Comparison of Four Different Discourses in Sociology and Iranian Society
        Ebrahim Ekhlasi Maryam Khaleghinezhad Khaleghinezhad
        The emergence of hermeneutics and the significance of meaning in the social sciences opened new horizons for the state and society. This study aims to compare the established discourses in sociology and Iranian society as, on the one hand, the emergence of discourse the چکیده کامل
        The emergence of hermeneutics and the significance of meaning in the social sciences opened new horizons for the state and society. This study aims to compare the established discourses in sociology and Iranian society as, on the one hand, the emergence of discourse theory and the emphasis on the fluidity of meaning and action has led to the formation of four discourses in sociology, and on the other hand, there is no comprehensive study of the Iranian society in the context of the mentioned discourses. As shown by the characteristics and analysis of these four different periods, the constitutional era was introduced as having a strong society and a weak government. Then the nationalization of the Iranian oil industry, the reign of Reza Shah, and the contemporary era were introduced as periods with strong state and society, weak society and strong state, and small state and active society, respectively. It is noteworthy that all the salient features of strength (active) and weakness (passive) are considered to achieve more objective analyses. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2455 - Feasibility assessment of political-security convergence Between Iran and Afghanistan during the Taliban Era
        Neda Hajivosough
        In today's world, convergence between countries, especially neighboring countries, is of fundamental importance. Iran and Afghanistan have long lived as a unified land under the name of "Greater Khorasan". These two neighboring Muslim countries have multiple cultural, r چکیده کامل
        In today's world, convergence between countries, especially neighboring countries, is of fundamental importance. Iran and Afghanistan have long lived as a unified land under the name of "Greater Khorasan". These two neighboring Muslim countries have multiple cultural, religious, linguistic, historical, and racial ties with each other after independence, and these multiple commonalities have led the two countries to prioritize expanding their relations with each other and to constantly strive to improve and deepen their relations despite ups and downs. The main question of this research is to explore the potential convergence or divergence between Iran and Afghanistan during the Taliban era in the tumultuous Middle East region. By using the theory of convergence and focusing on political convergence, and drawing on the theories of thinkers in this field such as Jacob, Thuen, and Tuscany, and using the content analysis method, the research information has been analyzed. The results show that Iran and Afghanistan share a common border, language, and similar cultures, and have many common regional interests. However, the Taliban's control over the Afghan government in 2021 has created new challenges for these relations. These challenges include access to Afghan rivers, border issues, a large number of Afghan refugees in Iran, and the spread of illegal drugs to Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2456 - اصول و معیارها و بایدهای حاکم بر جرم‌انگاری در نظام حقوقی ایران
        رامین نعیمی محمود مالمیر مسعود حیدری
        آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اصول و معیارهای حاکم بر جرم انگاری در پرتو نظام عدالت کیفری ایران می باشد. اصول حقوقی در راس سلسله مراتب منابع یا به تعبیری مبانی حقوق قرار داشته و برای وضع قانون باید عبور از فیلتر اصول را ضروری تلقی نمود. برای تصویب قانون کیفری چکیده کامل
        آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اصول و معیارهای حاکم بر جرم انگاری در پرتو نظام عدالت کیفری ایران می باشد. اصول حقوقی در راس سلسله مراتب منابع یا به تعبیری مبانی حقوق قرار داشته و برای وضع قانون باید عبور از فیلتر اصول را ضروری تلقی نمود. برای تصویب قانون کیفری از منظر شکلی مجلس یا نهاد قانونگذار باید اقدام به وضع قاعده نماید و در غیراین صورت شاهد خروج از اصل صلاحیت خواهیم بود. اما از منظر کیفیت یا به تعبیری از نظر ماهوی قانون برای متصف شدن به صفت مزبور باید واجد ویژگیهایی باشد. در این مقاله نگارندگان پس از تبیین کیفیت وضع قانون کیفری یا جرم انگاری به تبیین اصول ضروری از منظر اندیشمندان اشاره داشته اند. پس از عبور از فیلترهای مزبور قانون کیفری می تواند واجد حداقل استانداردها باشد. اما از منظر اصول حقوقی نظیر اصل حداقل بودن، اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها و حتی اصل برائت، قانون باید واجد حداقل هایی باشد. در این مقاله نگارندنگان به شیوه توصیفی تحلیلی به تبیین این موارد اشاره داشته اند. به عنوان نتیجه می توان گفت در غیر از موارد گفته شده در صورتی که قانونی وضع شود تنها به لحاظ شکلی واجد وصف قانون بوده و از منظر ماهوی نمی&lrm; توان نام قانون بر آن نهاد. بنابراین باید برای موجه دانستن جرم انگاری قانون از صافی یا فیلترهای مبانی و اصول و نتایج گذر نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2457 - مطالعه تطبیقی واگذاری قرارداد در نظام حقوقی ایران و کامن لا با تاکید بر عقد اجاره
        امیر عباس کاوسی حسن بادینی نجادعلی الماسی
        واگذاری قرارداد همچنین واگذاری موقعیت مرتبط با عقد یا قرارداد از طرف به شخص گیرنده موجب می گردد که طرف قرارداد اصلی از روابط حقوقی اولیه خارج شده و شخص یا اشخاص دیگری به عنوان جانشین وی در موقعیت قراردادی شخص واگذار کننده قرارداد قرار بگیرد. در این رابطه موقعیت حقوقی طر چکیده کامل
        واگذاری قرارداد همچنین واگذاری موقعیت مرتبط با عقد یا قرارداد از طرف به شخص گیرنده موجب می گردد که طرف قرارداد اصلی از روابط حقوقی اولیه خارج شده و شخص یا اشخاص دیگری به عنوان جانشین وی در موقعیت قراردادی شخص واگذار کننده قرارداد قرار بگیرد. در این رابطه موقعیت حقوقی طرف قرارداد با تمامی حقوق و تعهدات به شخص یا اشخاص ثالث منتقل می گردد. حیاتی ترین اثر از آثار انتقال تبعی قرارداد اجاره همانند انتقال ارادی قرارداد جانشین ثالث می باشد، برای شیوه جانشینی شخص خریدار در انتقال دادن تبعی عقد اجاره این مسئله را روشن می کند که نسبت به جانشینی شخص خریدار در عین مستاجره در رابطه با انتقال یا واگذاری حق دریافت اجاره و حق بر فسخ توسط وی و همچنین تخلیه به او، در محاکم مورد مناقشه و اختلاف نظر است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در نظام حقوقی انگلستان هم با انتقال تبعی عقد اجاره به خریدار، وی مکلف به انعقاد و پذیرش شرایط قرارداد اجاره می شود و با وجود انتقال حقوقی قراردادی به خریدار فروشنده هم مسئولیت پیدا می نماید. روش پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2458 - مطالعه ‏‏تطبیقی ‏‏فعالیت‏های ‏‏هسته ‏ای ‏‏ایران ‏‏از ‏‏منظر ‏‏قاعده ‏‏فقهی ‏‏نفی ‏سبیل ‏‏و ‏‏حقوق ‏‏بین ‏الملل
        گودرز بیرامی عاطفه امینی نیا سوده شاملو
        با کشف اتم و توسعه روز افزون انرژی هسته ای، تلاش های گسترده ای در سطح جامعه بین المللی برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای صورت گرفت. مجموعه این تلاش ها منجر به شکل گیری مجموعه ای از اسناد، معاهدات، چکیده کامل
        با کشف اتم و توسعه روز افزون انرژی هسته ای، تلاش های گسترده ای در سطح جامعه بین المللی برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای صورت گرفت. مجموعه این تلاش ها منجر به شکل گیری مجموعه ای از اسناد، معاهدات، قواعد عرفی و رویه هایی گردید تا دولت ها فعالیت های هسته ای خود را در چارچوب آن به نظم بکشند. امروزه استفاده از انرژی هسته ای یک موضوع مهم در جامعه جهانی است و حقوق بین الملل فعالیت های هسته&lrm;ای دستیابی به تکنولوژی اتمی صلح آمیز را بخشی از اعمال حاکمیت ملی تلقی نموده و مورد تایید قرار می دهد. در این رهگذر فعالیت هسته ای ایران نیز از این موضوع جدا نبوده به طوری که در دهه های اخیر فعالیت های هسته ای کشور مورد توجه جامعه جهانی بوده است مقاله حاضربا روش توصیفی تحلیلی در صدد پاسخ به این سوال است که چرا فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران مجاز است؟ نتایج این تحقیق نشان می دهد که فعالیت های هسته ای ایران در پناه شرع مقدس و اصل حرمت در عدم استفاده از سلاح هسته ای و در پرتو قاعده فقهی قاعده نفی سبیل صرفا برای مقاصد صلح آمیز و به جهت عدم سلطه غیر مسلمان بر مسلمان به کار برده شده و ایران همواره ثابت نموده که فعالیت های هسته ای خود را وفق حقوق بین الملل، جزء برای مقاصد صلح آمیز به کار نمی برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2459 - بررسی تطبیقی حق حبس در فقه، حقوق ایران و کانادا
        توحید عبادی علیرضا لطفی ابراهیم نوشادی
        حق حبس یکی از مهمترین حقوقی است که در حقوق ایران با توجه به منشأ فقهی آن و در حقوق کانادا با توجه به منشأ نظام کامن لایی مورد توجه بوده است هرچند در حقوق کانادا به گستردگی حقوق ایران و فقه این حق مورد توجه نبوده است. حق حبس یکی از وسایل مهم ضمانت اجرای تعهد قراردادی است چکیده کامل
        حق حبس یکی از مهمترین حقوقی است که در حقوق ایران با توجه به منشأ فقهی آن و در حقوق کانادا با توجه به منشأ نظام کامن لایی مورد توجه بوده است هرچند در حقوق کانادا به گستردگی حقوق ایران و فقه این حق مورد توجه نبوده است. حق حبس یکی از وسایل مهم ضمانت اجرای تعهد قراردادی است، متعاقدین با انعقاد عقد خود را ملزم می کنند آنچه را که در اثر عقد پذیرفته اند، اجرا نمایند؛ با وجود این الزام، ممکن است طرفین یا یکی از آنها از اجرای تعهدات خود سرباز زند و موجبات ورود خسارت به دیگری را فراهم آورند. در حقوق ایران و کانادا شاید بتوان فهمید که ضمانت اجرای تعهدات قراردادی انواعی دارد که البته حقوق کشور کانادا و به تبع آن در حقوق ایران و فقه مستقیماً وارد مباحث نشدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2460 - مطالعه تطبیقی مصادیق شروط ناعادلانه در نظام حقوقی ایران و انگلستان
        پری خالدی حسین جلالی
        منظور از شروط ناعادلانه شروطی هستند که یکی از متعاقدین با سوء استفاده از وضعیت اقتصادی، اجتماعی یا تخصص خویش به طرف دیگر تحمیل می کند. با توجه به حکومت اصل آزادی اراده قانون گذار در راستای حل مشکلات ناشی از پذیرش مطلق این اصل، در قوانین خاص و به معاذیر مختلف ورود پیدا ک چکیده کامل
        منظور از شروط ناعادلانه شروطی هستند که یکی از متعاقدین با سوء استفاده از وضعیت اقتصادی، اجتماعی یا تخصص خویش به طرف دیگر تحمیل می کند. با توجه به حکومت اصل آزادی اراده قانون گذار در راستای حل مشکلات ناشی از پذیرش مطلق این اصل، در قوانین خاص و به معاذیر مختلف ورود پیدا کرده است. محاکم نیز با تأسی از قاعده ی انصاف به برخورد با این دسته از شروط ناعادلانه پرداخته و مواضعی چون بطلان تمام یا بخشی از قرارداد یا تعدیل آن را برگزیده اند. هدف این پژوهش بررسی مصادیق این شروط و راه کار نظام حقوقی ایران و انگلستان در مقابله با این شروط است.از جمله مصادیق شروط غیر منصفانه شرط عدم مسئولیت، شرط وجه التزام و قراردادهای الحاقی و استاندارداست. مهم ترین منابع قانونی شروط ناعادلانه در حقوق ایران علاوه بر قانون عام (قانون مدنی) قوانین خاصی چون قانون دریایی، قانون کار، قانون تجارت الکترونیکی و قانون حمایت از مصرف کنندگکان خودروست. در انگلستان کنترل قانونی شروط قراردادی ناعادلانه توسط مقنن و واگذاری ارزیابی این شروط به محاکم دو روش نظارتی به شمار می آید که در حقوق ایران این روش ها به جز در قوانین خاص و به صورت استثنایی مورد پذیرش قرار نگرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2461 - مطالعه تطبیقی جنایت‌های علیه بشریت در حقوق ایران و میانمار (با تکیه بر جرم‌انگاری آن در قواعد فقهیه)
        جمال بیگی سجاد رحمتی ترکاشوند بابک پورقهرمانی
        مبنای جرم‌انگاری جنایت‌های علیه بشریت، حمایت از حقوق بشر بوده و جرایمی را شامل می‌شود که ناقض ارزش‌های بشری و قواعد بین‌المللی می‌باشند، علت جرم‌انگاری آن، حمایت کیفری بین‌المللی از منافع جامعه و اصول حقوقی، مانند حق حیات و حق آزادی است که به عنوان نخستین حقوق بنیادین ب چکیده کامل
        مبنای جرم‌انگاری جنایت‌های علیه بشریت، حمایت از حقوق بشر بوده و جرایمی را شامل می‌شود که ناقض ارزش‌های بشری و قواعد بین‌المللی می‌باشند، علت جرم‌انگاری آن، حمایت کیفری بین‌المللی از منافع جامعه و اصول حقوقی، مانند حق حیات و حق آزادی است که به عنوان نخستین حقوق بنیادین بشر نیز مورد توجه و احترام جامعه بین‌المللی نیز قرار گرفته است. سازمان‌های بین‌المللی به منظور مقابله با آن، اساسنامه دادگاه بین‌المللی کیفری را تدوین نموده‌اند تا در قبال جنایت‌های ارتکابی ضمانت اجرایی وجود داشته باشد. بیشتر دولت‌ها، این جنایت‌ها را در قوانین کیفری خود جرم‌انگاری کرده‌اند، با این حال در قوانین جزایی کشور میانمار پیش‌بینی نشده ولی مصادیق جنایت‌های علیه بشریت در آن احصاء شده است. در قانون جزای ایران نیز به صورت مستقل در این مورد جرم انگاری صورت نگرفته و مرتکب جنایت‌های علیه بشریت را مطابق اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری مورد تعقیب قرار می‌دهند، به همین خاطر این مقاله به دنبال بررسی جنایت‌های علیه بشریت در حقوق جزای میانمار و لزوم جرم‌انگاری آن با استناد به قواعد فقه، مانند قاعده لاضرر، نفی سبیل، و دفع ضرر محتمل بوده، و روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی و گردآوری اطلاعات نیز به صورت فیشبرداری می‌باشد. نحوه انجام پژوهش کیفی بوده و یافته‌های تحقیق حاکی از آن است، در قانون ایران و میانمار مصادیق جنایت‌های علیه بشریت شامل؛ قتل، تجاوز جنسی، بازداشت غیر قانونی، و شکنجه مورد جرم‌انگاری قرار گرفته است و تا کنون جرم مستقلی تحت عنوان جنایت علیه بشریت در قوانین کیفری وجود ندارد و نیازمند قانون‌گذاری مستقلی با استناد به قواعد فقه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2462 - منابع قانونی تعهد به دادن اطلاعات و ضمانت اجراهای آن در حقوق ایران و انگلیس
        پری خالدی بهاره شفیعی
        شناسایی حق دسترسی به اطلاعات برای مصرف کننده، تأثیر بسزایی در سازماندهی رفتار وی و انتخاب آگاهانه در مصرف کالا دارد. با پیچیده شدن ساختار کالاها و تفاوت سطح اطلاعاتی متخصصان تولید کننده و عرضه کننده در مقایسه با مصرف کننده، نوعی عدم تقارن اطلاعاتی ایجاد شده که صلح و آرا چکیده کامل
        شناسایی حق دسترسی به اطلاعات برای مصرف کننده، تأثیر بسزایی در سازماندهی رفتار وی و انتخاب آگاهانه در مصرف کالا دارد. با پیچیده شدن ساختار کالاها و تفاوت سطح اطلاعاتی متخصصان تولید کننده و عرضه کننده در مقایسه با مصرف کننده، نوعی عدم تقارن اطلاعاتی ایجاد شده که صلح و آرامش اجتماعی را به مخاطره انداخته و موجبات تشنج را در روابط دو گروه اجتماعی عرضه کننده و تولید کننده از یک طرف و مصرف کننده از طرف دیگر فراهم آورده است. بنابراین در راستای جلوگیری از مشکلات برخاسته از عدم تقارن اطلاعات، تکلیف ارائه ی اطلاعات به مصرف کننده بر عهده عرضه کنندگان کالا قرار می گیرد. علاوه بر اراده ی طرفین و توافق آنها مبنی بر تکلیف ارائه ی اطلاعات به صورت صریح و ضمنی نباید از اهمیت قانون به عنوان یکی از منابع این تعهد باز ماند. موضوع تعهد به دادن اطلاعات در منابع قانونی می تواند حسب مورد، فعل دادن اطلاعات ضروری یا ترک فعل خودداری از ارائه ی اطلاعات نادرست باشد. در حقوق ایران رد پای پذیرش هر دو جلوه این تعهد هم در مقررات عام و هم در مقررات خاص وجود دارد. در نظام حقوقی کامن لا، فقدان راهنمایی و هشدار نوعی عیب کالا محسوب می شود اما چون بحث تعهد به آگاه سازی و تکلیف تولید کنندگان و فروشندگان در مورد راهنمایی و هشدار بخش مهم و وسیعی می باشد آن را جدا از بحث خیار عیب و ذیل عنوانی مستقل مورد بررسی قرار می دهند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2463 - مصادیق رجوع به کارشناس در فقه امامیه و حقوق ایران
        محمد اجاق محمدعلی صفا مهدی بهره‌مند
        نظر کارشناس، تحقیقی است که دادگاه به منظور تمییز حق با تمهید مقدمات آن به عهده‌ی شخص صلاحیتدار به نام کارشناس می‌نهد و از او می‌خواهد که اطلاعات فنی و تخصصی که در دسترس دادگاه نیست را در جهت حل و فصل دعاوی حقوقی و کیفری در اختیار دادرس قرار دهد. در واقع هدف از پژوهش حاض چکیده کامل
        نظر کارشناس، تحقیقی است که دادگاه به منظور تمییز حق با تمهید مقدمات آن به عهده‌ی شخص صلاحیتدار به نام کارشناس می‌نهد و از او می‌خواهد که اطلاعات فنی و تخصصی که در دسترس دادگاه نیست را در جهت حل و فصل دعاوی حقوقی و کیفری در اختیار دادرس قرار دهد. در واقع هدف از پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی مصادیق رجوع به کارشناس است که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای نگاشته شده و یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در شرایط فعلی و با تخصصی شدن امور و همچنین با توجه به پیچیده شدن پرونده‌های دادگستری مخصوصاً در زمینه‌هایی که قاضی هیچ تخصصی در این زمینه ندارد چاره‌ای جز استناد و رجوع به نظریه کارشناس وجود ندارد که قانونگذار برای اعتبار بخشیدن به قدرت اثباتی نظریه مذکور شرایطی را ازجمله وثاقت کارشناس قرار داده است که در صورت محرز شدن آن شرایط، نظر کارشناس را معتبر می‌داند هرچند به جهت کثرت پرونده‌ها و سهل شدن جریان دادرسی حتی احراز عدالت را در پرونده‌های کیفری که به پزشکی قانونی ارجاع شده چون به سهولت امکان پذیر نیست، لازم نمی‌داند و نظریه پزشک را مورد استناد قرار می‌دهد. ولی وجود این شرایط هیچگونه دلالتی بر مکلف بودن قاضی به ترتیب اثر دادن نظر کارشناس در غیر از موارد عدم مطابقت با اوضاع و احوال محقق ندارد. فلذا قاضی در صورت لزوم به نظر کارشناس استناد خواهد کرد و نسبت به قبول یا رد آن مخیر است و در اصل قاضی بر اساس اختیار وسیع خود به بررسی و ارزیابی ادله خواهد پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2464 - مطالعه تطبیقی جرم انگاری حداکثری در ایران و آمریکا
        علیرضا اعرابیان سجاد اختری
        جرم انگاری در نظام‌های حقوقی ایران و آمریکا شکلی افراطی یا حداکثر گونه به خود گرفته است و از این رو نگارنده در این مقاله درصدد بررسی ابعاد مختلف حداکثری شدن قانونگذاری کیفری در نظام‌های حقوقی ایران و آمریکا می‌باشد. در عصر حاضر بسیاری از کشورها با پدیده جرم انگاری حداکث چکیده کامل
        جرم انگاری در نظام‌های حقوقی ایران و آمریکا شکلی افراطی یا حداکثر گونه به خود گرفته است و از این رو نگارنده در این مقاله درصدد بررسی ابعاد مختلف حداکثری شدن قانونگذاری کیفری در نظام‌های حقوقی ایران و آمریکا می‌باشد. در عصر حاضر بسیاری از کشورها با پدیده جرم انگاری حداکثری روبرو بوده‌اند.ضررهای ناشی از این مسئله در ابعاد مختلف دامن گیر نه تنها کشورهای جهان سوم و در حال توسعه بلکه کشوری نظیر آمریکا نیز بوده است.بیان این حقیقت که این موضوع یعنی جرم انگاری حداکثری امروزه به یکی از مهمترین چالش‌های بسیاری از کشورها از جمله ایران و آمریکا بدل شده است بسیاری را وادار به واکاوی و تحقیق در موضوع کرده است.مطالعه تأثیر این پدیده در ابعاد مختلف موضوع بسیاری از پژوهش‌ها قرار گرفته است.این پژوهش نیز از زاویه دید خود به موضوع نگریسته است. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2465 - مدلی برای قیمت گذاری سواپ زلزله و تحلیل حساسیت آن در ایران
        نصرالله محمودپور عبدالساده نیسی مسلم پیمانی
        افزایش خسارت‌های اقتصادی ناشی از وقایع طبیعی طی سال‌های اخیر، یکی از بزرگتر‌ین چالش‌های پیش روی صنعت بیمه و پژوهشگران برای یافتن ابزارهای نوین مالی جهت انتقال ریسک فجایع و کاهش زیان‌های اقتصادی می‌باشد. در این مقاله مدلی برای قیمت‌گذاری سواپ فاجعه با نوسان خسارت ثابت جه چکیده کامل
        افزایش خسارت‌های اقتصادی ناشی از وقایع طبیعی طی سال‌های اخیر، یکی از بزرگتر‌ین چالش‌های پیش روی صنعت بیمه و پژوهشگران برای یافتن ابزارهای نوین مالی جهت انتقال ریسک فجایع و کاهش زیان‌های اقتصادی می‌باشد. در این مقاله مدلی برای قیمت‌گذاری سواپ فاجعه با نوسان خسارت ثابت جهت کاهش ریسک شرکت‌های بیمه و بیمه اتکایی در ایران ارائه می شود، طرح تحقیق گذشته‌نگر و تحقیق کاربردی است، روش گردآوری داد‌ها کتابخانه‌ای و ابزار استفاده از اسناد و مدارک مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، برای استخراج کل داده‌ها از روش همبستگی استفاده می ‌شود و تمام شماری خسارت کل زلزله‌های دارای تلفات، مخرب و تاثیر‌گذار در بازه زمانی 1288 الی 1397 در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. احتمال وقوع و شدت خسارت ثابت و به صورت یک حرکت براونی پرش انتشار در نظر گرفته می شود، مدل دیفرانسیلی، انتگرالی استخراج شده با گسسته سازی به مدل دیفرانسیل معمولی تبدیل شده و با روش تفاضل محدود و نرم ابزار متلب جواب‌ها تخمین زده می‌شود، تغییرات مدل ارائه شده با تحلیل حساسیت لاندا مورد بررسی قرار می گیرد و سرانجام با داده‌های واقعی خسارت های زلزله در ایران، که از پایگاه داده ئی ام دات دیتا بیس و نتایج رگرسیون استخراج شده است، مدل اجرا می‌شود. بر اساس نتایج تحقیق قیمت اوراق سواپ فاجعه به ازای خسارت کمتر از آستانه ، روند افزایشی منظمی دارد، اما به محض رسیدن و رد شدن خسارت از آستانه، قیمت ها به شدت کاهش خواهند یافت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2466 - به‌کارگیری مدل DCC-FIAPARCH چند متغیره در آزمون همبستگی‌های پویای شرطی میان بازارهای پولی و مالی ایران
        مهرداد دادمهر هاشم نیکو مرام میر فیض فلاح
        چکیده:در این تحقیق همبستگی‌های شرطی پویا میان بازارهای با اهمیت پولی و مالی ایران با استفاده از مدل DCC-FIAPARCH چندمتغیره میان بازده‌های روزانه بازارها طی یک دوره یازده ساله، از ابتدای سال 1386 تا پایان سال 1396، وجود خصوصیات مستتر در داده‌های مالی یعنی توانایی ثبت حاف چکیده کامل
        چکیده:در این تحقیق همبستگی‌های شرطی پویا میان بازارهای با اهمیت پولی و مالی ایران با استفاده از مدل DCC-FIAPARCH چندمتغیره میان بازده‌های روزانه بازارها طی یک دوره یازده ساله، از ابتدای سال 1386 تا پایان سال 1396، وجود خصوصیات مستتر در داده‌های مالی یعنی توانایی ثبت حافظه بلندمدت در داده‌ها، قدرت یا همان توان تبدیل واریانس غیرشرطی به واریانس شرطی ناشی از اضافه شدن مشاهده به سری زمانی و عدم تقارن واکنش بازار به اخبار خوب و بد مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان‌دهنده عدم تأثیر نوسانات بازار نفت اوپک بر بازارهای داخلی ایران، همبستگی بسیار بالا و با اهمیت پویای شرطی میان بازار سکه (طلا) و نرخ تبادل ارزی و وجود خصوصیات اهرمی، توان و وجود حافظه بلندمدت به همراه خصوصیات قوی ARCH/GARCH است. همچنین مشخص گردید داده‌های بازار خصوصیات خوشه‌بندی و عدم توزیع نرمال را دارا بوده و فرض توزیع t-student برای توزیع‌ها مناسب‌تر از توزیع نرمال می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2467 - کاربرد حافظه بلندمدت در بهینه‏ سازی پرتفوی با استفاده از توابع کاپیولا: شواهدی تجربی از بازار سهام ایران و ترکیه
        هستی چیت سازان مطهره مقدسی رضا تهرانی محسن مهرآرا
        پژوهش حاضر به دنبال یافتن تأثیر حافظه بلندمدت بر ساختار وابستگی بین بازده ها و سپس بر ساختار پرتفوی بهینه است. در این راستا، تابع کاپیولا به عنوان ابزاری قدرتمند و منعطف برای تعیین ساختار وابستگی استفاده شده است. داده های پژوهش شامل شاخص بازار سهام ایران و شاخص بازار سه چکیده کامل
        پژوهش حاضر به دنبال یافتن تأثیر حافظه بلندمدت بر ساختار وابستگی بین بازده ها و سپس بر ساختار پرتفوی بهینه است. در این راستا، تابع کاپیولا به عنوان ابزاری قدرتمند و منعطف برای تعیین ساختار وابستگی استفاده شده است. داده های پژوهش شامل شاخص بازار سهام ایران و شاخص بازار سهام ترکیه می باشند. در گام اول ساختار وابستگی بین بازده های خالص و بازده های فیلترشده را که ازARFIMA-GARCH به دست آمده مورد مقایسه قرارداده تا تأثیرحافظه بلندمدت بر بازده ها را مورد بررسی قرار دهیم. در گام دوم تأثیر ساختار وابستگی بین بازده های خالص و بازده های فیلترشده روی بهینه سازی پرتفوی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان دادند که می توان الگوی کاپیولاها را به بازده دو سری زمانی مورد بررسی برازش داد و بهترین الگو الگوی Frank است. همچنین، نتایج بیانگر وجود حافظه بلندمدت در میانگین و واریانس بازده سهام در بازار ایران و وجود حافظه بلندمدت در واریانس بازار سهام ترکیه است. همه الگوها درصد سرمایه گذاری بیشتری را به بازار سهام ایران و درصد کمتری را به بازار سهام ترکیه اختصاص دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2468 - بررسی نقش فین تک ها بر حفظ مشتریان بانک ملی ایران با توجه به نقش میانجی رضایت مشتریان (مورد مطالعه: سامانه بام بانک ملی ایران)
        نعمان صالحی حسن مهرمنش جلال حقیقت منفرد محمدرضا کاشفی نیشابوری
        هدف این پژوهش، بررسی نقش فین‌تک‌ها بر حفظ مشتریان با میانجی‌گری رضایت مشتریان می-باشد و از نظر ماهیت و روش توصیفی و از نظر روابط میان متغیرها همبستگی است. جامعه آماری شامل دو بخش مشتریان و کارکنان شعب بانک ملی ایران در شهر تهران بوده و حجم نمونه نیز با استفاده از روش نم چکیده کامل
        هدف این پژوهش، بررسی نقش فین‌تک‌ها بر حفظ مشتریان با میانجی‌گری رضایت مشتریان می-باشد و از نظر ماهیت و روش توصیفی و از نظر روابط میان متغیرها همبستگی است. جامعه آماری شامل دو بخش مشتریان و کارکنان شعب بانک ملی ایران در شهر تهران بوده و حجم نمونه نیز با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای و در دسترس، 384 نفر برای مشتریان و 248 نفر برای کارکنان بانک ملی برآورد گردید. داده‌های جمع‌آوری شده، با استفاده از مدل معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS وSMARTPLS3 تحلیل گردید. نتایج نشان داد اثرات مستقیم بین متغیرها یعنی اثر فین-تک‌های مالی بر رضایت مشتریان، فین‌تک‌های مالی بر حفظ مشتریان و اثر رضایت مشتریان بر حفظ مشتریان، از لحاظ آماری معنادار بوده و فرضیه‌های فرعی تأیید می‌شوند. در این مدل قوی‌ترین اثر مربوط به ضریب رضایت مشتریان بر حفظ مشتریان و به میزان 772/0 و ضعیف‌ترین اثر نیز مربوط به ضریب فین‌تک‌های مالی بر حفظ مشتریان به میزان 152/0 است. نتایج آزمون سوبل نشان داد اثر غیرمستقیم رضایت مشتریان بر حفظ مشتریان معنادار بوده و فرضیه اصلی این پژوهش نیز تأیید گردید، میزان اثر غیرمستقیم متغیر رضایت شغلی در رابطه میان فین‌تک‌های مالی و حفظ مشتریان حدود 21/0 است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2469 - تحلیل گذار غیر خطی نرخ ارز در اقتصاد ایران
        محمد عباسی فرد سید عبدالحمید ثابت مسعود صالحی رزوه عبدالکریم حسین پور
        چکیده مقاله تحلیل گذار غیر خطی نرخ ارز در اقتصاد ایران:گذار نرخ ارز (ERPT)، به مفهوم تاثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت‌های داخلی است. بررسی ارتباط بین نرخ ارز و سطح عمومی قیمت‌های داخلی که در ادبیات مالیه بین‌الملل به تحلیل گذار نرخ ارز معروف گردیده، یکی از موضوعات مهم و اس چکیده کامل
        چکیده مقاله تحلیل گذار غیر خطی نرخ ارز در اقتصاد ایران:گذار نرخ ارز (ERPT)، به مفهوم تاثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت‌های داخلی است. بررسی ارتباط بین نرخ ارز و سطح عمومی قیمت‌های داخلی که در ادبیات مالیه بین‌الملل به تحلیل گذار نرخ ارز معروف گردیده، یکی از موضوعات مهم و اساسی در ادبیات اقتصادی بوده است. این مطالعه به بررسی گذار غیرخطی نرخ ارز در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1362 تا 1397 با استفاده از روش سوئیچینگ مارکوف می‌پردازد. نتایج بیانگر این است که در دوره مورد بررسی به ازای افزایش یک درصدی در نرخ ارز، نرخ تورم معادل با 74 صدم درصد افزایش می‌یابد. به عبارتی دیگر انتقال به قیمت ها کامل نیست و درجه گذار نرخ ارز در اقتصاد ایران ناقص است. ناقص بودن عبور نرخ ارز به این علت است که احتمالاً قیمـت کالاهـای وارداتـی فقط تابع نرخ ارز نیست، بلکه عوامل دیگری درنوسان این قیمت‌ها مؤثر بوده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2470 - ارائه مدل اوراق بهادارسازی بیمه با استفاده از روش دلفی فازی و تکنیک دیمتل در شرایط محیطی ایران
        مهشید پیوندی مهدی زینالی مهدی صالحی سیدعلی پایتختی اسکویی یونس بادآور نهندی
        اوراق بهادار بیمه‌ای، به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت ریسک مالی است. اوراق بهادار بیمه‌ای به گسترش ظرفیت بازار بیمه اتکایی کمک کرده است. و از آنجایی که عملکرد اوراق بهادار بیمه با چرخه اقتصادی ارتباطی ندارد، تنوع مفیدی برای پرتفوی سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند. با منتشر‌کر چکیده کامل
        اوراق بهادار بیمه‌ای، به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت ریسک مالی است. اوراق بهادار بیمه‌ای به گسترش ظرفیت بازار بیمه اتکایی کمک کرده است. و از آنجایی که عملکرد اوراق بهادار بیمه با چرخه اقتصادی ارتباطی ندارد، تنوع مفیدی برای پرتفوی سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند. با منتشر‌کردن اوراق بهادار بیمه‌ای می‌توان در مسیر توسعه متنوع صنعت خدمات مالی حرکت کرد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارائه الگو مدل‌سازی اوراق بهادارسازی بیمه در شرایط محیطی ایران انجام شده است.پژوهش حاضر از جمله تحقیقات اکتشافی می‌باشد. از این رو با متخصصان و صاحب‌نظران در اوراق بهادارسازی بیمه مصاحبه‌ای صورت گرفت و بر اساس تحلیل تِم، محتوای مصاحبه‌ها تجزیه و تحلیل شد و مدل پیشنهادی ارائه گردید. بر اساس مدلی که به دست آمده، 10 عامل اصلی به عنوان عوامل موثر بر اوراق بهادارسازی بیمه شناسایی شدند. با استفاده از روش دلفی فازی، شاخص‌های استخراج شده اعتبار سنجی شدند. در گام بعدی با استفاده از روش دیمتل فازی اقدام به طراحی الگوی ارتباط بین عوامل در اوراق بهادار بیمه‌ای گردید.کلیدواژه ها: الگو اوراق بهادارسازی بیمه، شرایط محیطی ایران، تحلیل تم، بیمه اتکایی، اوراق بیمه فاجعه‌آمیز. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2471 - مقایسه تطبیقی عناصر نقدشوندگی و توزیع سود مجامع در دوران رکود و رونق بازار سرمایه ایران
        مونا نجمی عبدالمجید دهقان معصومه پیریایی
        هدف از انجام این پژوهش مقایسه تطبیقی عناصر نقدشوندگی و توزیع سود مجامع در دوران رکود و رونق بازار سرمایه ایران می باشد. نمونه آماری 109 شرکت پذیرفته شده در بازار سرمایه که اطلاعات آنها برای دوره زمانی سال 1391 الی 1396 در دسترس بوده است به روش حذف سیستماتیک انتخاب شدند. چکیده کامل
        هدف از انجام این پژوهش مقایسه تطبیقی عناصر نقدشوندگی و توزیع سود مجامع در دوران رکود و رونق بازار سرمایه ایران می باشد. نمونه آماری 109 شرکت پذیرفته شده در بازار سرمایه که اطلاعات آنها برای دوره زمانی سال 1391 الی 1396 در دسترس بوده است به روش حذف سیستماتیک انتخاب شدند. پژوهش انجام‌شده از نظر نوع هدف جزء پژوهش های کاربردی است و روش پژوهش از نظر ماهیت و محتوایی همبستگی می باشد. برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها از تحلیل پانلی کمک گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می‌دهند، بین نقدشوندگی سهام و سود تقسیمی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین نقدشوندگی سهام و سود تقسیمی در دوران رونق رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. درحالیکه در دوران رکود رابطه معناداری بین نقدشوندگی سهام و سود تقسیمی مشاهده نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2472 - ارزیابی شیوه‌های سهامی سرمایه گذاری خارجی در مُدل سلسله‌مراتبی با استفاده از الگوریتم شش مرحله ای تاپسیس
        غلامرضا امینی خیابانی کریم حمدی
        یکی از شیوه‌های سرمایه گذاری به ویژه در بازار های بین المللی، سرمایه گذاری پورتفولیو یا سرمایه‌گذاری غیرمستقیم سهامی است. سرمایه گذاری پورتفولیو ( خرید اوراق بهادار ) بر اساس قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی، به انواع سهام شرکت، اوراق قرضه، جریان سرمایه بانکی، چکیده کامل
        یکی از شیوه‌های سرمایه گذاری به ویژه در بازار های بین المللی، سرمایه گذاری پورتفولیو یا سرمایه‌گذاری غیرمستقیم سهامی است. سرمایه گذاری پورتفولیو ( خرید اوراق بهادار ) بر اساس قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی، به انواع سهام شرکت، اوراق قرضه، جریان سرمایه بانکی، اوراق تجاری، و اسناد خزانه دولتی تقسیم می‌شود. هدف این پژوهش مطالعه و اولویت بندی روش های سرمایه‌گذاری مبتنی بر خرید انواع اوراق بهادار در مدل سلسله‌مراتبی در بازار های خارجی و با استفاده از تکنیک تاپسیس می‌باشد. برای گردآوری داده ها، پرسشنامه ای میان جامعه آماری متشکل از کارشناسان و مدیران سازمان سرمایه‌گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران توزیع و به استناد پاسخ های جامعه آماری، 8 عامل موثر بر سرمایه‌گذاری پورتفولیو استخراج گردید تا در الگوریتم شش مرحله ای تاپسیس مورد استفاده قرار گیرد. عوامل شناسایی شده به ماتریس تصمیم گیری وارد شدند و سپس، شیوه‌های سرمایه‌گذاری پورتفولیو بر مبنای راه حل ایده‌آل اولویت بندی گردیدند. یافته های پژوهش نشان داد خرید سهام شرکت‌های خارجی نسبت به سایر روش های سرمایه‌گذاری پورتفولیو دارای اولویت منطقی می‌باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2473 - لحاظ نمودن اثرات حافظه بلند مدت در پیش بینی تلاطم و ارزش در معرض خطر
        احسان طیبی ثانی مدیحه چنگی آشتیانی
        پیش بینی و لحاظ حافظه بلند مدت در سریهای زمانی یکی از با اهمیت ترین موضوعات در بازارهای مالی است که در پیش بینی تلاطم و ارزش در معرض ریسک کاربردهای وسیعی دارد. ارزش در معرض ریسک یکی از معروفترین ابزارهای ارزیابی ریسک در مدیریت مالی است. در این مقاله برای دو سری زمانی شا چکیده کامل
        پیش بینی و لحاظ حافظه بلند مدت در سریهای زمانی یکی از با اهمیت ترین موضوعات در بازارهای مالی است که در پیش بینی تلاطم و ارزش در معرض ریسک کاربردهای وسیعی دارد. ارزش در معرض ریسک یکی از معروفترین ابزارهای ارزیابی ریسک در مدیریت مالی است. در این مقاله برای دو سری زمانی شاخص بورس اوراق بهادار تهران و شاخص فرابورس ایران در بازه زمانی مهر ماه 1387 تا بهمن ماه 1393 از مدلهای خانواده GARCHاستفاده گردیده است. نتایج حاکی از وجود اثرات نامتقارن در بازدهی هر دو سری زمانی مورد بررسی است. برای ارزیابی پیش بین و ارزش در معرض ریسک از معیارهای کمترین خطا و آزمونهای آماری برای ارزیابی کفایت مدلهای برآورد کننده ارزش در معرض ریسک استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که لحاظ اثرات نامتقارن در سریهای بازدهی و همچنین اثرات حافظه بلندمدت منجر به بهبود پیش بینی تلاطم و ارزش در معرض ریسک این دو سری زمانی می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2474 - ارزیابی آمادگی گروه صنعتی ایران خودرو جهت پیاده سازی لجستیک معکوس با استفاده از رویکرد فازی
        عباس فدائی رضا رادفر
        امروزه پیامدهای زیست محیطی و جوابگو نبودن منابع کره زمین به ذغدغه اصلی بشر تبدیل شده است. تمام سازمانها از جمله شرکتهای خودروسازی موظفند تا لجستیک معکوس را در فرایندهای خود وارد نمایند، چرا که موظف به پذیرش مسئولیت محصولات برگشتی و دفع مناسب ضایعات می باشند. در این تحقی چکیده کامل
        امروزه پیامدهای زیست محیطی و جوابگو نبودن منابع کره زمین به ذغدغه اصلی بشر تبدیل شده است. تمام سازمانها از جمله شرکتهای خودروسازی موظفند تا لجستیک معکوس را در فرایندهای خود وارد نمایند، چرا که موظف به پذیرش مسئولیت محصولات برگشتی و دفع مناسب ضایعات می باشند. در این تحقیق برای دستیابی به میزان آمادگی گروه صنعتی ایران خودرو در پیاده سازی لجستیک معکوس نخست 21 شاخص و 52 زیر شاخص موثر بر پیاده سازی لجستیک معکوس از ادبیات تحقیق استخراج و این شاخص ها به چهار گروه عوامل اطلاعاتی، استراتژیکی، تاکتیکی و عملیاتی تقسیم بندی گردیدند. پس از تهیه مدل، بر اساس پرسشنامه اول و دریافت نظرات خبرگان ، میانگین اولویت وزنی (رتبه) عامل های سنجش محاسبه و نرمال سازی گردید. با تعریف 4 عامل تعیین شده به عنوان ورودی، برای هر عامل 3 متغیر زبانی کم، متوسط و زیاد تعریف و 81 قاعده اگر-آنگاه فازی به عنوان پایگاه دانش وارد نرم افزار MATLAB گردید. سپس با استفاده از اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه دوم میزان متغیرهای 4گانه محاسبه گردید که با توجه به تابع عضویت تعریف شده در نرم افزار برای متغیرهای ورودی، میزان آمادگی گروه صنعتی ایران خودرو به مجموعه فازی "متوسط" تعلق گرفت. بر همین اساس پیشنهادهایی برای پیاده سازی بهتر لجستیک معکوس در گروه صنعتی ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2475 - بررسی وجوه مشترک سبک شناسی در تألیفات معماری معاصر ایران
        مهرداد متین علیرضا جزء پیری
        10.30495/jsps.2023.1967303.1006
        بیان موضوع: پژوهش، بررسی شیوه های سبک شناسی و استخراج شاخصه های مشترک در تالیفات معماری معاصر ایران است.سبک شناسی یکی از شیوه های ساده سازی و دسته بندی آثار است. با هدف استخراج چنین اشتراکاتی، سوال درصورت احرازوجوه مشترک میان شیوه های سبک شناسی در تالیفات معماری معاصر، چکیده کامل
        بیان موضوع: پژوهش، بررسی شیوه های سبک شناسی و استخراج شاخصه های مشترک در تالیفات معماری معاصر ایران است.سبک شناسی یکی از شیوه های ساده سازی و دسته بندی آثار است. با هدف استخراج چنین اشتراکاتی، سوال درصورت احرازوجوه مشترک میان شیوه های سبک شناسی در تالیفات معماری معاصر، تعداد و ترکیبشان چگونه است؟ و فرضیه اجتنابناپذیر بودن وجود شیوه هائی مشترک و قابل دسته بندی بودن آن در سبک شناسی معماری معاصر، از ارکان پژوهش هستند.هدف: استخراج و دستیابی به ساختاری منسجم برای سبک شناسی معماری معاصر ایران بر اساس الگوهای بکارگرفته شده درمتون تالیفی این حوزه و ارایۀ الگوی جامع نظری برای دسته بندی آثار شاخص معماری معاصر ایران.روش: پژوهش پس از مطالعۀ کتابخانه ای و دسته بندی آثار 18 گانۀ تالیفی معاصر و پس از بررسی اشتراکات و تمایزات شیوه هایسبک شناسی، عوامل اصلی را شناسائی میکند. پژوهش کیفی است با راهبرد تفسیری، که با روش تاریخی و بکارگیری شیوۀاستدالل استقرائی- قیاسی پس زمینۀ اشتراکات سبک شناسی در تالیفات معماری معاصر ایران را تبیین میکند.نتیجه: با تلخیص مستندات و با بهره گیری از نقاط مشترک سبک شناسانه، دسته بندی هشت گانه ای برای شیوه های سبکشناسی متون معماری معاصر تبیین می شود که در قیاس با سبک شناسی های مشابه از پیچیدگی بسیاری برخوردار است. در اینمیان می توان به سادگی سبک شناسی دوالند ویلبر و محمدکریم پیرنیا اشاره کرد. در مقایسه با سبک شناسی تاریخی، سبکشناسی روائی که براساس رخدادهای غیرمعماری و ناخواسته بیان شده است بسیار پیچیده و مبهم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2476 - نقش فرهنگ اسلامی و تجربه حسابرس در رابطه بین انصاف متقابل و کیفیت حسابرسی در شرایط محیطی ایران
        حسین رضا رمضانی کاوه آذین فر حمیدرضا غلام نیا روشن رضا فلاح
        10.30495/jdaa.2022.693143
        چکیدهبحرانهای مالی و گسترش رسواییهای ناشی از آن، کیفیت حسابرسی را به عنوان موضوعی چالشبرانگیز و مهم مطرح کرده است. با بررسی عواملی مؤثر بر کیفیت حسابرسی انتظار میرود بتوان در کاهش بحرانهای مالی قدمی مهم برداشت. انصاف متقابل، تجربه حسابرس و زیربنای فرهنگ اسلامی از جمله ع چکیده کامل
        چکیدهبحرانهای مالی و گسترش رسواییهای ناشی از آن، کیفیت حسابرسی را به عنوان موضوعی چالشبرانگیز و مهم مطرح کرده است. با بررسی عواملی مؤثر بر کیفیت حسابرسی انتظار میرود بتوان در کاهش بحرانهای مالی قدمی مهم برداشت. انصاف متقابل، تجربه حسابرس و زیربنای فرهنگ اسلامی از جمله عوامل مؤثر است که به صورت تجربی (مستقیم و تعدیلی) در پژوهش حاضر مورد آزمون قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع معادلات ساختاری است. جامعهی آماری پژوهش را کلیه حسابرسان شاغل در مؤسسات حسابرسی عضو حسابداران رسمی ایران تشکیل دادند. با توجه به جامعة آماری نامحدود، به کمک فرمول کوکران، حجم نمونه 384 به دست آمد و در نهایت با نمونهگیری در دسترس، 380 پرسشنامه جمعآوری شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای ابداعی انصاف متقابل، کیفیت حسابرسی و فرهنگ اسلامی حسابرس است. با روش معادلات ساختاری، شاخصهای برازش مدل پژوهش در وضعیت مطلوب قرار داشتند. نتایج نشان داد انصاف متقابل بر کیفیت حسابرسی تأثیر مستقیم دارد. همچنین تعامل فرهنگ اسلامی و تجربه حسابرس رابطه بین انصاف متقابل بر کیفیت حسابرسی را تعدیل میکند. رواج تعهد به اجرای انصاف متقابل، پایبندی به اجرا را تقویت میکند. پایبندی به اجرا، در پررنگ سازی اجرای آیین رفتار حرفهای نقش داشته و در نهایت کیفیت حسابرسی را بهبود میبخشد. پیشنهاد میشود متغیرهای پژوهش به عنوان محور عمدهای در پیشبینی کیفیت حسابرسی در نظر گرفته شوند. این یافتهها میتواند برای سرمایهگذاران، مؤسسات حسابرسی و سیاستگذاران بورس مفید باشد.The Rle of Islamic Culture and Auditor's Experience in Mutual Fairness and the Quality of Audit in the Iranian EnvironmentAbstractFinancial crises and the resulting scandals raise the quality of auditing as a challenging and important issue. Examining the factors on audit quality is expected to take an important step in reducing financial crises. Social norms and cultural infrastructure are among the auxiliary factors that have been tested empirically (directly and moderately) in the present study. The research method is descriptive-correlation of structural equations. The statistical population of the study consisted of all auditors working in firms of auditors in Iran. According to the unlimited statistical population, with the help of Cochran&rsquo;s formula, a sample of 384 was obtained and finally, with available sampling, 380 questionnaires were collected. Research tools include innovative questionnaires for activating social norms, audit quality and auditor culture. With the method of standard equations, the fit indices of the research model are in the desired position. The role of culture in the relationship between (activation of social norms and audit quality) is examined. Promoting a commitment to mutual justice strengthens commitment to enforcement. Adherence to performance plays a role in highlighting the implementation of professional conduct and ultimately improves the quality of auditing. It is suggested that culture and social arts be considered as the main axis in predicting audit quality. These findings can be useful for investors, auditing firms and stock market policymakers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2477 - شناسایی و تبیین ابعاد، مؤلفهها و شاخصهای مدل ارتقای بالندگی حرفهای مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران
        سعید هداوند افسانه زمانی مقدم علی تقی پور ظهیر
        10.30495/mlseo.2021.686664
        هدف از پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه مدل ارتقای بالندگی مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران می‌باشد. روش پژوهش از نوع کاربردی است که در دو مرحله طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه انجام شده است. برای گردآوری داده‌های مورد نیاز جهت طراحی پرسشنامه از مصاحبه نیمه ساختار یافته چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه مدل ارتقای بالندگی مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران می‌باشد. روش پژوهش از نوع کاربردی است که در دو مرحله طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه انجام شده است. برای گردآوری داده‌های مورد نیاز جهت طراحی پرسشنامه از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 17 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه استفاده شده است. اعتباریابی پرسشنامه با استفاده از تکنیک ارزیابی خبرگان و به دو روش کیفی و کمّی انجام شد. در روش کیفی و جهت اعتبارسنجی صوری، پرسشنامه در اختیار خبرگان قرار گرفت و نتایج به دست آمده بیانگر آن است که سؤالات طرح شده در پرسشنامه به لحاظ سه شاخص مرتبط بودن، واضح بودن و ساده بودن از وضعیت قابل قبولی برخوردار است. جهت بررسی روایی محتوایی از شاخص نسبت روایی محتوایی ابزار (CVR) استفاده شد. نتایج نشان داد که از مجموع 100 شاخص طراحی شده، 26 شاخص حذف و 74 شاخص باقیمانده در پرسشنامه در 5 بُعد مرتبط با بالندگی فردی، بالندگی سازمانی، بالندگی آموزشی، بالندگی پژوهشی و بالندگی حرفه‌‌ای تأیید شده است و از قابلیت بکارگیری در ارتقای بالندگی مدیران ارشد صنعت مخابرات ایران برخوردار می‌باشد. برای محاسبه پایایی پرسشنامه از ضریب همسانی درونی و برای ارزیابی میزان ثبات در پایایی از روش آزمون-بازآزمون و محاسبه شاخص همبستگی درون خوشه‌ای استفاده شد که نتایج به دست آمده از محاسبه ضریب همسانی درونی (867/0) و شاخص همبستگی درون خوشه‌ای (895/0) بیانگر ثبات پایایی و تکرار پذیری بالای پرسشنامه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2478 - ارائه الگوی مفهومی تجاری سازی دانش در نظام آموزش عالی ایران
        فرشته علیزاده امیرحسین محمودی مهدی محمودی
        10.30495/mlseo.2023.700155
        پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی می باشد، جامعه آماری آن را اساتید دانشگاه های آزاد اسلامی شهرتهران به تعداد10153 نفر تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی371 نفر براساس فرمول کوکرال، بعنوان اعضاء نمونه انتخاب شده اند جهت جمع چکیده کامل
        پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی می باشد، جامعه آماری آن را اساتید دانشگاه های آزاد اسلامی شهرتهران به تعداد10153 نفر تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی371 نفر براساس فرمول کوکرال، بعنوان اعضاء نمونه انتخاب شده اند جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌ محقق ساخته با 121 سوال، استفاده شد. پایایی و روایی پرسشنامه توسط صاحبنظران موضوع تأیید گردید، جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها با توجه به نرمال بودن توزیع داده ها از آزمونهای پارامتریک و معادلات ساختاری، و از نرم افزارهای Spss و Smart PLs استفاده شد، یافته ها، ضمن تأیید اهمیت و مطلوبیت تمامی ابعاد ،اولویت بندی بدین شرح را مورد توجه قرار داد: در بخش ابعاد ویژگی ذهنی خالقین دانش با ضریب 0.939، ویژگی های دانش خلق شده با ضریب 0.918، ویژگی های مصرف کنندگان دانش با ضریب 0.917، نوع دانش با ضریب 0.911، عوامل محیطی با ضریب 0.891 و ساختار سازمانی با ضریب 0.884 در اولویت اول تا ششم قرار دارند، نتایج حاکی از حائز اهمیت بودن تمامی ابعاد 6 گانه فوق از دید جامعه هدف می باشد، همچنین بر اساس نتایج تحقیق، بعد ویژگیهای ذهنی خالقین دانش ، مولفه دانش تخصصی و شاخص باور به خوب بودن دانش در اولویت نخست هر یک از سطوح قرار گرفته اند که نیازمند امعان نظر در برنامه های مرتبط با تجاری سازی می باشند، اعتبار الگوبا روش معادلات ساختاری و 4 بعد(فهم، تطبیق، تعیم و کنترل) پرسش و مورد تأئید قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2479 - طراحی الگوی بومی ارزشیابی مدارس براساس مؤلفه‌های اثربخش مدارس برتر و اعتباربخشی آن
        شهروز شهبازی محمد نوریان
        10.30495/jcdepr.2024.1946506.1097
        پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی بومی ارزشیابی مدارس براساس مؤلفه‌های اثربخش مدارس برتر و اعتباربخشی آن می‌باشد. روش پژوهش اکتشافی (کیفی ـ کمی) در بخش کیفی با رویکرد تکنیک دلفی و در بخش کمی توصیفی -پیمایشی لحاظ گردیده است. مشارکت‌کنندگان پژوهش حاضر در بخش کیفی اعضای هیأت چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی بومی ارزشیابی مدارس براساس مؤلفه‌های اثربخش مدارس برتر و اعتباربخشی آن می‌باشد. روش پژوهش اکتشافی (کیفی ـ کمی) در بخش کیفی با رویکرد تکنیک دلفی و در بخش کمی توصیفی -پیمایشی لحاظ گردیده است. مشارکت‌کنندگان پژوهش حاضر در بخش کیفی اعضای هیأت علمی ـ کارشناسان ارشد و ستادی آموزش و پرورش و کارشناسان استان تهران که براساس قانون اشباح نظری با 14 نفر انجام گرفت و در قسمت کمی مدیران مدارس غیردولتی (مدارس برتر) شهر تهران که تعداد آن‌ها 540 نفر بوده که 190 نفر به عنوان نمونه آماری ا نتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه نیمه‌ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. پرسشنامه پژوهش شامل 6 مؤلفه اصلی و 21 مؤلفه فرعی و 89 گویه است که براساس طیف لیکرت پنج گزینه‌ای تنظیم شده است. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کمی آزمون‌های تحلیلی عامل تأییدی و با استفاده از نرم‌افزار AMOS انتخاب شدند. نتایج حاکی از آن است که در الگوی بومی ارزشیابی مدارس برتر مؤلفه‌های برنامه‌ریزی ـ ارزیابی ـ آموزش ـ مدیریت ـ امکانات و حوزه فرهنگی اجتماعی تأیید و میزان اعتباربخشی آن به روش Gof-R2 مورد بررسی و مدل ارائه شده را تأیید کردند و به مسئولین نظام آموزشی پیشنهاد می‌گردد در ارزشیابی آموزشی بومی از متغیرهای به‌دست آمده استفاده نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2480 - مقایسه روند شاخص‌های انرژی و میزان تولید گاز گلخانه‌ای CO2 در تولید کلزای آبی و دیم در شمال ایران
        علی متولی صالح یاسور
        مصرف انرژی و گرمایش جهانی و به دنبال آن بحث تغییر اقلیم ناشی از فعالیت‌های بشر یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیستی است که بسیاری از پژوهشها را متوجه خود ساخته است. پژوهش حاضر به بررسی روند مصرف انرژی و تولید گاز گلخانه‌ای CO2 در تولید کلزای (Brassica napus) آبی و دیم چکیده کامل
        مصرف انرژی و گرمایش جهانی و به دنبال آن بحث تغییر اقلیم ناشی از فعالیت‌های بشر یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیستی است که بسیاری از پژوهشها را متوجه خود ساخته است. پژوهش حاضر به بررسی روند مصرف انرژی و تولید گاز گلخانه‌ای CO2 در تولید کلزای (Brassica napus) آبی و دیم در استانهای شمالی کشور پرداخت و شاخص‌های انرژی خروجی با توجه دادههای جمعآوری شده، برآورد گردید. دادهها از کشاورزان استانهای مازندران و گلستان در سال 95 و به روش نمونه‌گیری تصادفی جمعآوری گردید. نتایج حاصل از بررسی داده‌ها نشان داد که انرژی ورودی در کشت دیم در مازندران و گلستان به ترتیب به میزان 49/29 و 77/28 گیگاژول در هکتار و انرژی ورودی در کشت آبی در مازندران و گلستان به ترتیب به میزان 52/33 و 10/34 گیگاژول بر هکتار محاسبه گردید. میزان انرژی خروجی در کشت دیم در مازندران و گلستان به ترتیب به میزان 3/90 و 4/88 گیگاژول بر هکتار و انرژی خروجی در کشت آبی در مازندران و گلستان به ترتیب به میزان 27/82 و 25/82 گیگاژول بر هکتار محاسبه گردید. بالاترین و پایینترین نسبت انرژی در تولید کلزا به میزان 07/3، 41/2 به ترتیب در کشت دیم و آبی در استان گلستان بدست آمد. همچنین میزان تولید گاز گلخانهای CO2 در کشت دیم در مازندران و گلستان به ترتیب به میزان 04/41715 و 60/39968 کیلوگرم در هکتار و میزان تولید گاز گلخانه‌ای CO2 در کشت آبی در مازندران و گلستان به ترتیب به میزان 11/46180 و 62/45011 کیلوگرم بر هکتار محاسبه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2481 - A Survey on Contamination of Iranian Pistachio Cultivars to Aspergillus Section Flavi and Aflatoxin
        Mahdi Mohammadi Moghadam Saeed Rezaee Amir Hossein Mohammadi Hamid Reza Zamanizadeh Mohammad Moradi
        10.22034/jon.2020.1882572.1072
        Population density of Aspergillus section Flavi in pistachio kernels of Iranian cultivars was studied in main pistachio growing areas of Iran during 2015 to 2017. In order to investigate the rate of contamination of pistachio cultivars to Aspergillus section Flavi and a چکیده کامل
        Population density of Aspergillus section Flavi in pistachio kernels of Iranian cultivars was studied in main pistachio growing areas of Iran during 2015 to 2017. In order to investigate the rate of contamination of pistachio cultivars to Aspergillus section Flavi and aflatoxins, 13 pistachio cultivars, including Akbari, Kaleh-ghouchi, Ovhadi, Ahmad-aghaee, Momtaz, Italian pistachio, Shahpasand, Pesteh-e-ghermes, Pesteh-e-garmeh, Ghazvini, Abbasali and Khanjari were selected from different parts of Semnan, Khorosan Razavi and Kerman provinces. A total of 125 samples of pistachio kernels were collected from different cultivars of pistachio trees in orchards. The samples were cultured on AFPA using serial dilution method. After 3 to 7 days, the plates were examined and isolates of Aspergillus section Flavi were identified and relative densities of them were recorded. The values ranged from 1.6&times;103 to 1.6&times;104 CFU/g in pistachio samples.The statistical analysis showed that the population density of Aspergillus section Flavi was varied with the type of cultivars. The results indicated that among tested cultivars, Akbari showed the least and Shahpasand the most population density of Aspergillus section Flavi among pistachio cultivars, respectively. The aflatoxins content of pistachio samples were extracted and analysed through Thin Layer Chromatography (TLC) and flurodensitometer. There were Significant differences among different cultivars in the contamination of pistachio kernels to Aspergillus section Flavi and aflatoxin. (&alpha; =5%). It was observed that Akbari had the least whereas Shahpasand had the greatest amount of aflatoxin production, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2482 - Decomposition of Total Factor Productivity Growth of Pistachio Production in Rafsanjan Region of Iran
        Alireza Rashidi Sharifabadi Hossein Mehrabi Boshrabadi
        10.22034/jon.2011.515756
        The stochastic frontier production model is one of the most used ways to estimate efficiency and productivity. The purpose of this paper was to decompose the sources of total factor productivity (TFP) growth into technological progress, changes in technical efficiency a چکیده کامل
        The stochastic frontier production model is one of the most used ways to estimate efficiency and productivity. The purpose of this paper was to decompose the sources of total factor productivity (TFP) growth into technological progress, changes in technical efficiency and changes in economies of scale. In this paper, we also used Divisia index in order to estimate production function. A random sample of 298 farmers selected from Rafsanjan Township for three years, 2004, 2005 and 2006, which was a larger data set with a wider spatial coverage than used in previous studies of pistachio production. Sampling approach of this paper was "Two stage cluster sampling" and the data for outputs and inputs were obtained during 2007 and the spring and summer of 2008, by filling questionnaires and interviewing 298 farmers in the region. Results showed that technological progress includes the majority of TFP growth, but that differences in efficiency change explained cross-region differences in TFP growth. Efficiency in the 19 contiguous regions averaged 52.52% from 2005 to 2007. Experience and firm size were both positively associated with efficiency, whereas age, education and farm size, were negatively associated with efficiency. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2483 - Design, Construction and Performance Evaluation of the Walnut Cracking Machine
        A. Ghafari G.R. Chegini J. Khazaei K. Vahdati
        10.22034/jon.2011.515757
        The traditional method in Iran of cracking walnut manually, using harmer or knife cutter is laborintensive, slow and tedious; besides, most mechanical crackers do not give satisfactory results in terms of kernel extraction quality. A prototype machine was developed to c چکیده کامل
        The traditional method in Iran of cracking walnut manually, using harmer or knife cutter is laborintensive, slow and tedious; besides, most mechanical crackers do not give satisfactory results in terms of kernel extraction quality. A prototype machine was developed to crack walnut. A walnut cracker was designed, constructed and tested to evaluate its performance. The cracker, which consists of a hopper fitted with a flow rate control device, a cracking unit, a sorter and power system, operates on the principle of attrition using crushing force from a cylinder and helix. The percentage of whole kernels produced was 66.66 %. The capacity of the machine was estimated to be about 25.2 kg/hr. A device of this nature can be manufactured for small entrepreneurs and industrial-level applications in the developing countries where bulk of the world walnut is produced. This paper describes the design and performance evaluation of the cracker as well as the implication of the results obtained. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2484 - Studies on Aspergillus Section Flavi from Peanut in Iran
        M. Houshiyarfard H. Rouhani M. Falahati-Rastegar E. Mahdikhani Moghaddam S. Malekzadeh Shafaroudi
        10.22034/jon.2013.515710
        During 2010 and 2011, Aspergillus species from section Flavi were isolated from rhizosphere in main peanut-growing region of Iran, Astaneh-e Ashrafiyeh, Guilan Province (northern Iran). The soil samples were taken from fruiting zone of peanuts in 3 districts and 10 loca چکیده کامل
        During 2010 and 2011, Aspergillus species from section Flavi were isolated from rhizosphere in main peanut-growing region of Iran, Astaneh-e Ashrafiyeh, Guilan Province (northern Iran). The soil samples were taken from fruiting zone of peanuts in 3 districts and 10 locations, during the pod-filling period. The populations of Aspergillus section Flavi showed significant differences in cfu g-1 among sampling locations. Individual assays averaged from 188 and 139 Aspergillus section Flavi population/g soil in two years, respectively. So that, we were unable to detect A. section Flavi on soil dilution plates at greater dilutions (&lt;10-2). The A. parasiticus was the dominant species isolated in fruiting zone of all peanut plants. There were significant differences (p &lt; 0.05) in the ratio of L and S strains of A. flavus and A. parasiticus isolates in locations. In two locations, higher frequencies and prapagule densities of Aspergillus section Flavi in soil were found. Prapagule density levels of Aspergillus section Flavi for two years indicated that continuous planting of peanuts result in no variable Aspergillus species from section Flavi in Astaneh-e Ashrafyieh. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2485 - Investigating the Effect of Real Effective Exchange Rate on the Iranian Pistachio Export
        A. Barghandan K Barghandan S Golestaneh H Mirlashari
        10.22034/jon.2011.515735
        Increase in the exchange rate may not always promote export of non-oil production and exports of various goods; rather they might have different reactions to the exchange rate. Hence, in this study we tried to examine the effect of real effective exchange rate on Irania چکیده کامل
        Increase in the exchange rate may not always promote export of non-oil production and exports of various goods; rather they might have different reactions to the exchange rate. Hence, in this study we tried to examine the effect of real effective exchange rate on Iranian pistachio export. The required data were collected from statistical yearbook of Iran's foreign trade, statistical yearbook of the International Monetary Fund, United Nations Food and Agriculture Organization, and various publications of the central bank of Iran for the period of 1974-2008. The results showed that the real effective exchange rate, income of importer countries and domestic production have positive effects on export of pistachio but the effect of the domestic price index to the global pistachio export price index ratio was negative. Hence, it is recommended in order to produce more the crop as well as reduce the domestic price adopted employing advanced production& processing methods, extending the cultivation levels and improving the performance per hectare so that promote the ways of pistachio export. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2486 - Investigation and Assess Knowledge of Small Pistachio Growers in Kerman Province about Aflatoxin
        M. Abdollahi Ezatabadi M. Moazenpour Kermani H. Hokmabadi
        10.22034/jon.2011.515755
        In the current study with using of 553 questionnaires, knowledge of Kerman small pistachio growers regarding hygienic pistachio production especially aflatoxin was investigated. The results showed that factors such as high density of pistachio trees in the orchards and چکیده کامل
        In the current study with using of 553 questionnaires, knowledge of Kerman small pistachio growers regarding hygienic pistachio production especially aflatoxin was investigated. The results showed that factors such as high density of pistachio trees in the orchards and limited water resources are the main factors of creating potential of aflatoxin contamination in pistachio. These factors are not solved in a short term plans and should be considered in a long term programs. The results also showed that small pistachio growers doing most effort to observe hygienic cases and lack of knowledge in many of these areas are causing the problem. Therefore, there is a necessity to provide more extension. A survey in extension priorities of growers, also, indicated that technical extension including the definition of aflatoxin, its effect on health and etc. should be in the first priority. The next stage of &ldquo;pistachio processing&rdquo; and &ldquo;marketing&rdquo; was in second priority and pistachio orchard was the third priority. Although most of processing units are traditional, but, knowledge about them exists, so must make effort in order to solve their financial problems and executive action پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2487 - Kinetic study of cis-polybutadiene epoxidation by using 1HNMR spectroscopy in buffered oxone® solution with tetra-n-butyl ammonium bromide as phase transfer catalyst (PTC)
        Farzaneh Hossein Poor Rajabi Mir Mohammad Alavi Nikje Bahman Vasheghani Farahani Narges Sabouri
        Cis-polybutadiene was functionalized using in&ndash;situ generated DMD as oxidant and tetra-n-butyl ammonium bromide as phase transfer catalyst (PTC). The epoxidation process was investigated by 1HNMR spectroscopy. 1HNMR spectrum analysis of products confirms the absenc چکیده کامل
        Cis-polybutadiene was functionalized using in&ndash;situ generated DMD as oxidant and tetra-n-butyl ammonium bromide as phase transfer catalyst (PTC). The epoxidation process was investigated by 1HNMR spectroscopy. 1HNMR spectrum analysis of products confirms the absence of ring opening side products in epoxidation reaction. Various factors such as reaction temperature, reaction time and the concentrations of oxidant, PTC and polymer are also examined in detail. Kinetic study showed that the catalytic epoxidation reaction of cis-polybutadiene is first-order with respect to double bonds and activation energy for the reaction is 22.82 KJ/mol. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2488 - بررسی تاثیر تولید ناخالص داخلی بر توزیع درآمد در کشورهای منتخب اسلامی
        رضا رحیمی علی اکبر باغستانی
        توزیع درآمد و ثروت از جمله مشکلات ومسائلی است که در کشورهای در حال توسعه وجود دارد. این تحقیق در پی شناسایی عوامل موثر بر توزیع درآمد در گروه کشورهای اسلامی ایران، مالزی، مصر، الجزایر و ترکیه طی دوره 2017-2004 با استفاده از روش داده‌های پانل است. نتایج آزمون F لیمر در س چکیده کامل
        توزیع درآمد و ثروت از جمله مشکلات ومسائلی است که در کشورهای در حال توسعه وجود دارد. این تحقیق در پی شناسایی عوامل موثر بر توزیع درآمد در گروه کشورهای اسلامی ایران، مالزی، مصر، الجزایر و ترکیه طی دوره 2017-2004 با استفاده از روش داده‌های پانل است. نتایج آزمون F لیمر در سطح احتمال کمتر از 05/0 نشان داد که مدل پانل می‌باشد. در همین راستا،نتایج حاصله از آزمون هاسمن دال بر تصادفی بودن اثرات مقطعی است. نتایج برآورد مدل حاکی از آن است که لگاریتم تولید ناخالص داخلی با ضریب 14/0، لگاریتم شاخص قیمت با ضریب 07/0 و لگاریتم جمعیت با ضریب 43/0 تاثیر مثبت و معنی‌داری بر ضریب جینی دارد. ارتباط مثبت تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی، لزوم مکانیسم بازتوزیع درآمد را متذکر می‌گردد. با توجه به تاثیر مثبت تورم بر ضریب جینی، بهتر است سیاستهای مناسب پولی جهت کاهش تورم در کشورهای مورد بررسی اعمال شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2489 - تاثیر سیاستهای پولی انبساطی بر فساد در ایران
        افشین باغفلکی علی فلاحتی
        فساد یکی از واقعیت‌های اصلی برای کشورهای نفتی و به ویژه اقتصاد ایران است. اهمیت بررسی و مطالعه فساد در اقتصادها به دلیل اثرات منفی است که بر بخش های واقعی اقتصاد دارد. مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری اقتصاد ایران برای دوره زمانی 1399-۱۳۷۵ و به کارگیری رهیافت اقتصا چکیده کامل
        فساد یکی از واقعیت‌های اصلی برای کشورهای نفتی و به ویژه اقتصاد ایران است. اهمیت بررسی و مطالعه فساد در اقتصادها به دلیل اثرات منفی است که بر بخش های واقعی اقتصاد دارد. مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری اقتصاد ایران برای دوره زمانی 1399-۱۳۷۵ و به کارگیری رهیافت اقتصاد سنجی ARDL به بررسی اثرات بلندمدت و کوتاه مدت سیاست پولی انبساطی بر فساد می پردازد. نتایج برآوردها نشان می‌دهد که نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی به دلیل ایجاد رانت در اقتصاد باعث افزایش فساد شده است، اما کیفیت مطلوب نهادها می تواند با بهبود در هدایت موثر نقدینگی به سمت فعالیت های دارای ارزش افزوده بالاتر، باعث اثرگذاری مثبت نقدینگی بر کاهش فساد باشد. در واقع آنچکه در رابطه نقدینگی و فساد قابل بیان است، هدایت ناصحیح تقدینگی به سمت فعالیت های بدون ارزش افزوده و رانت است که باعث افزایش فساد در اقتصاد شده است. همچنین برآوردها نشان می دهد که افزایش اندازه دولت به دلیل ماهیت آن باعث افزایش در فساد شده است، کیفیت نهادها به دلیل کاهش هزینه مبادلات و سرمایه گذاری در کشور باعث کاهش فساد می شود و در نهایت سرمایه انسانی به دلیل افزایش بازدهی نیروی کار و همچنین افزایش سطح طبقه اجتماعی افراد موجب کاهش فساد شده است. بنابراین یکی از مسائل اصلی برای اقتصاد ایران، نهادینه شدن فساد در اقتصاد است و نیازمند برنامه ای بلندمدت برای مبارزه با فساد است و سیاست های کوتاه مدت، نمی تواند به عنوان راه حلی مطلوب تلقی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2490 - تحلیل عوامل موثر بر سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان ایران
        ابوالفضل شاه‌آبادی مهسا گنجی
        بخش مسکن در اقتصاد از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و همواره یکی از نیازهای ضروری خانواده ها محسوب می‌گردد. در اقتصاد ایران همواره شاهد شکاف مابین عرضه و تقاضا و افزایش قیمت مسکن طی چند دهه اخیر می‌باشیم. از اینرو جهت تامین مسکن و ساختمان اقشار مختلف جامعه و کاهش شکاف ما چکیده کامل
        بخش مسکن در اقتصاد از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و همواره یکی از نیازهای ضروری خانواده ها محسوب می‌گردد. در اقتصاد ایران همواره شاهد شکاف مابین عرضه و تقاضا و افزایش قیمت مسکن طی چند دهه اخیر می‌باشیم. از اینرو جهت تامین مسکن و ساختمان اقشار مختلف جامعه و کاهش شکاف مابین عرضه و تقاضای مسکن و ساختمان در ایران در راستای مهار رشد قیمت مسکن، می بایست به بررسی علمی عوامل تعیین کننده ی عرضه و تقاضای این بخش پرداخت. لذا هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل تعیین کننده سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان ایران، طی دوره زمانی 1389- 1368 است. نتایج مطالعه حاکی از آنست که علی رغم بهبود میزان سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان طی برنامه های توسعه اقتصادی، به دلایل متعددی از قبیل: سهم بسیار کم سرمایه‌گذاری بخش دولتی در تولید و عرضه مسکن به همراه گرایش کم بخش خصوصی و تعاونی به سرمایه‌گذاری در بخش مسکن، نامتناسب بودن قیمت مسکن و تسهیلات اعطایی بانک‌ها با توان اقتصادی خانوارها، سوء مدیریت در تجهیز و هدایت نقدینگی بخش، عدم کنترل و نظارت صحیح در بازار زمین، مقطعی بودن سیاست‌گذاری ها توسط متولیان بخش سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان متناسب با نیاز جامعه نبوده و هنوز شکاف زیادی مابین عرضه و تقاضای مسکن و ساختمان در کشور وجود دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2491 - رتبه ‏بندی هشت کلان شهر ایران از لحاظ سطح توسعه ‏یافتگی به کمک روش‏ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و روش ‏تاکسونومی در سال 1390
        عبدالعلی منصف مجید صامتی مژده موسوی مدنی
        رشد و توسعه اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. اقتصاددانان عوامل مختلفی را جهت توسعه اقتصادی یک کشور بر شمرده اند. از جمله توجه به توسعه منطقه ای و لزوم توزیع متناسب منابع جهت رشد همگون مناطق مختلف یک کشور می باشد. پژوهش حاضر رتبه بندی هشت کلانشهر تهران، چکیده کامل
        رشد و توسعه اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. اقتصاددانان عوامل مختلفی را جهت توسعه اقتصادی یک کشور بر شمرده اند. از جمله توجه به توسعه منطقه ای و لزوم توزیع متناسب منابع جهت رشد همگون مناطق مختلف یک کشور می باشد. پژوهش حاضر رتبه بندی هشت کلانشهر تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، قم، کرج، تبریز و اهواز برای سال 1390 و از لحاظ پنج شاخص اقتصادی، فرهنگی و آموزشی، مسکونی و ساختمانی، بهداشتی و درمانی و تجهیزات شهری می باشد. جهت این امر از دو روش تاکسونومی عددی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی کمک گرفته شده است.نتایج روش تاکسونومی نشان می دهد که کلان شهرهای تهران، اصفهان، تبریز، کرج، مشهد، قم، شیراز و اهواز به ترتیب از بیشترین سطح توسعه و نتایج روش تحلیل سلسله مراتبی حاکی از آن است که کلان شهرهای تهران، اصفهان، کرج، مشهد، تبریز، شیراز، قم و اهواز به ترتیب از سطح توسعه بالاتری برخوردار می باشند. همچنین در تمامی شاخص ها کلان شهر تهران از بالاترین رتبه برخوردار بوده است. با توجه به شاخص های اقتصادی، کلان شهر قم؛ با توجه به شاخص های فرهنگی و آموزشی، تبریز؛ با توجه به شاخص های مسکونی و ساختمانی، اهواز؛ با توجه به شاخص های بهداشتی و درمانی، اهواز ؛ و با توجه به شاخص های تجهیزات شهری، کلان شهر قم از جایگاه پایین تری برخوردار بوده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2492 - خوشبختی و بهره وری نیروی کار در ایران: رویکرد اقتصاد سنجی و سیستم دینامیکی
        نعمت فلیحی پیربستی شیرین رهبری نژاد
        موضوع اقتصاد خوشبختی همانند اقتصاد سرمایه انسانی و اقتصاد محیط زیست از اهمیت زیادی برخوردار است. اقتصاد خوشبختی هم از نظر خرد و هم از نظر کلان حائز اهمیت است و در اقتصاد کلان روی موضوعات رشد اقتصادی و بهره وری موثر است. اهداف این تحقیق بررسی ادبیات اقتصاد خوشبختی و بررس چکیده کامل
        موضوع اقتصاد خوشبختی همانند اقتصاد سرمایه انسانی و اقتصاد محیط زیست از اهمیت زیادی برخوردار است. اقتصاد خوشبختی هم از نظر خرد و هم از نظر کلان حائز اهمیت است و در اقتصاد کلان روی موضوعات رشد اقتصادی و بهره وری موثر است. اهداف این تحقیق بررسی ادبیات اقتصاد خوشبختی و بررسی عوامل موثر بر شاخص اقتصاد خوشبختی است. در این تحقیق خوشبختی به خوشبختی کالایی و خوشبختی ذهنی تقسیم شده است که خوشبختی کالایی با استفاده از مطالعه کتابخانه ای، روش اقتصاد سنجی، سیستم دینامیکی در سطح ایران و خوشبختی ذهنی با استفاده از پرسشنامه در تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همچنین تاثیر خوشبختی روی رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر خوشبختی از متغیرهای دیگری مانند سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی سرانه استفاده شد. یک الگوی سیستم دینامیکی برای اولین بار در ایران توسط نویسنده برای تجزیه و تحلیل مکانیسم خوشبختی طراحی شده است. در این سیستم از متغیرهایی مثل آلودگی، هزینه های خانوار، هزینه سلامت، هزینه های تحقیق و توسعه، درآمد سرانه و امید به زندگی استفاده شده است و با استفاده از سناریوهای مختلف این موضوع در تعادل عمومی مورد بررسی قرار گرفته است. این متغیرها در بازه زمانی سال های 1376 تا 1385 در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که افزایش احساس خوشبختی در افراد باعث افزایش بهره وری نیروی کار می‌شود. سناریوهای مورد بررسی نیز نشان داد که کاهش هزینه های خانوار باعث کاهش احساس خوشبختی می شود و آلودگی باعث افزایش میزان خوشبختی می شود. نتایج پرسشنامه که در تهران مورد بررسی قرار گرفت نیز نشان داد که اختلاف معنی داری بین خوشبختی زنان و مردان وجود ندارد احساس سلامتی، رضایت شغلی، سلامت مذهبی و معنوی، امید به آینده، امنیت شغلی، سپری کردن اوقات فراغت با خانواده و هزینه های زندگی تاثیر مثبت بر خوشبختی افراد دارد. همچنین داشتن روابط بانکی و استفاده از تسهیلات بانکی و تحصیلات تاثیر منفی بر خوشبختی دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2493 - تحلیل تجربی اثر شوک‌های سیاست مالی بر تراز تجاری در ایران (کاربرد مدل خود رگرسیون برداری ساختاری)
        مجید مداح الهام رستگار نیا
        وضعیت تراز تجاری کشور بر شاخص های اقتصاد کلان مثل نرخ ارز و درآمد ملی اثر دارد. تراز تجاری مثبت مستمر موجب ورود بیشتر ارز و افزایش تولید ناخالص ملی و همچنین تراز تجاری منفی مستمر موجب خروج ارز و کاهش تولید ناخالص ملی کشور می شود. ابزارهای سیاست مالی و وضعیت بودجه دولت ی چکیده کامل
        وضعیت تراز تجاری کشور بر شاخص های اقتصاد کلان مثل نرخ ارز و درآمد ملی اثر دارد. تراز تجاری مثبت مستمر موجب ورود بیشتر ارز و افزایش تولید ناخالص ملی و همچنین تراز تجاری منفی مستمر موجب خروج ارز و کاهش تولید ناخالص ملی کشور می شود. ابزارهای سیاست مالی و وضعیت بودجه دولت یکی عوامل مؤثر بر وضعیت تراز تجاری هستند. در این مقاله اثر شوک های ناشی از سیاست مالی شامل مخارج دولت و مالیات ها بر تراز تجاری ایران در چارچوب مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) با استفاده از داده های فصلی مورد بررسی و تحلیل تجربی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهند اولاً) رابطهء منفی و معنی داری بین شوک های مخارج دولت و تراز تجاری در ایران وجود دارد که به معنی آن است شوک مثبت مخارج دولت، وضعیّت تراز تجاری را طی سال های تحت بررسی بدتر کرده است. ثانیاً) رابطهء مثبت و معنی داری بین شوک های بار مالیاتی و تراز تجاری وجود دارد که نشان می دهد بار مالیاتی بیشتر از طریق محدود کردن واردات منجر به بهتر شدن وضعیت تراز تجاری ایران شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2494 - اثر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه‌گذاری خصوصی داخلی در اقتصاد ایران (در دو بخش ساختمان و ماشین‌آلات)
        روح اله بابکی مهناز عفتی
        تأثیرات سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای میزبان، یکی از موضوعات مورد بحث در اقتصاد است. در بررسی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در توسعه، یک سوال کلیدی این است که آیا جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر مثبت بر سرمایه گذاری داخلی دارد و مکمل آن به حساب می آید، یا اثر چکیده کامل
        تأثیرات سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای میزبان، یکی از موضوعات مورد بحث در اقتصاد است. در بررسی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در توسعه، یک سوال کلیدی این است که آیا جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر مثبت بر سرمایه گذاری داخلی دارد و مکمل آن به حساب می آید، یا اثر منفی بر آن دارد و جانشین آن می شود. از این رو در این مقاله، اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه گذاری خصوصی داخلی به تفکیک دو بخش ساختمان و ماشین آلات در ایران با استفاده از روش خود توضیح با وقفه های توزیعی (ARDL) طی دوره زمانی 1399-1349 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه گذاری خصوصی در هر دو بخش ساختمان و ماشین آلات، مثبت و معنی دار است. بر این اساس می توان گفت که سرمایه گذاری مستقیم خارجی ورودی، مکملی برای سرمایه گذاری خصوصی داخلی در اقتصاد ایران به حساب می آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2495 - اثر تکانه‌های قیمتی نفت بر رشداقتصادی در ایران و ژاپن با استفاده از مدل ARDL
        ساناز بهمن یار محمد حسن فطرس
        این مقاله به بررسی اثر تکانه‌های مثبت و منفی قیمتی نفت بر رشد اقتصادی ایران و ژاپن با استفاده از یک الگوی خودبرگشت با وقفه‌های توزیعی(ARDL)1 می‌پردازد. بدین منظور، ابتدا یک مدل خود برگشت واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته GARCH(1,1)2 را برای متغیر قیمت نفت در دوره زمانی چکیده کامل
        این مقاله به بررسی اثر تکانه‌های مثبت و منفی قیمتی نفت بر رشد اقتصادی ایران و ژاپن با استفاده از یک الگوی خودبرگشت با وقفه‌های توزیعی(ARDL)1 می‌پردازد. بدین منظور، ابتدا یک مدل خود برگشت واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته GARCH(1,1)2 را برای متغیر قیمت نفت در دوره زمانی فصل اول سال 1359 تا فصل چهارم سال 1385 رگرس کرده، پس از محاسبه واریانس شرطی و بررسی اثر ARCH3 روی این متغیر تکانه‌های قیمتی نفت محاسبه شده است. سپس، طی 4 مدل مجزا اثر تکانه‌های مثبت و منفی قیمتی نفت بر رشد تولید ناخالص داخلی دو کشور، ایران به‌عنوان صادرکننده و ژاپن به عنوان واردکننده نفت مورد برآورد قرار گرفته است. نتایج کلی حاصل از برآوردها حاکی است که رابطه غیرمستقیمی بین تکانه‌های قیمتی نفت و رشد اقتصادی در کشور ایران وجود ندارد.یعنی، در ایران با افزایش قیمت نفت ٬رشد اقتصادی نیز افزایش می یابد و برعکس. همچنین، در خصوص کشور ژاپن نیز علائم ضرائب برآوردی مؤید وجود رابطه غیرمستقیم می‌باشد، یعنی با افزایش قیمت نفت، رشد اقتصادی کشور ژاپن کاهش می یابد و بر عکس. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2496 - رتبه بندی 8 کلان شهرهای ایران از لحاظ سطح توسعه AHP و طبقه بندی 1390
        عبدالعلی منصف مجید صامتی مژده موسوی مدنی
        رشد و توسعه اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. اقتصاددانان عوامل مختلفی را جهت توسعه اقتصادی یک کشور بر شمرده اند. از جمله توجه به توسعه منطقه ای و لزوم توزیع متناسب منابع جهت رشد همگون مناطق مختلف یک کشور می باشد. پژوهش حاضر رتبه بندی هشت کلان شهر تهران، چکیده کامل
        رشد و توسعه اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. اقتصاددانان عوامل مختلفی را جهت توسعه اقتصادی یک کشور بر شمرده اند. از جمله توجه به توسعه منطقه ای و لزوم توزیع متناسب منابع جهت رشد همگون مناطق مختلف یک کشور می باشد. پژوهش حاضر رتبه بندی هشت کلان شهر تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، قم، کرج، تبریز و اهواز برای سال 1390 و از لحاظ پنج شاخص اقتصادی، فرهنگی و آموزشی، مسکونی و ساختمانی، بهداشتی و درمانی و تجهیزات شهری می باشد. جهت این امر از دو روشتاکسونومی عددی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی کمک گرفته شده است.نتایج روش تاکسونومی نشان می دهد که کلان شهرهای تهران، اصفهان، تبریز، کرج، مشهد، قم، شیراز و اهواز به ترتیب از بیشترین سطح توسعه و نتایج روش تحلیل سلسله مراتبی حاکی از آن است که کلان شهرهای تهران، اصفهان، کرج، مشهد، تبریز، شیراز، قم و اهواز به ترتیب از سطح توسعه بالاتری برخوردار می باشند. همچنین در تمامی شاخص ها کلان شهر تهران از بالاترین رتبه برخوردار بوده است. با توجه به شاخص های اقتصادی، کلان شهر قم؛ با توجه به شاخص های فرهنگی و آموزشی، تبریز؛ با توجه به شاخص های مسکونی و ساختمانی، اهواز؛ با توجه به شاخص های بهداشتی و درمانی، اهواز ؛ و با توجه به شاخص های تجهیزات شهری، کلان شهر قم از جایگاه پایین تری برخوردار بوده اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2497 - تخمین اثر جایگزینی جبری و حمایتی در اقتصاد ایران با استفاده از الگوی خود توضیحی با وقفه های گسترده ARDL ناصر
        ناصر یارمحمدیان بهروز صادقی شهرام معینی
        از آنجا که دخالت دولت در اقتصاد، محور بحث های مکتبی در طول تاریخ اقتصاد بوده است میزان تاثیردولت بر روی رفتار بخش خصوصی هم یکی از عناوین پر مجاده بین مقالات متعدد در علم اقتصاد بودهاست. این که رابطه میان عملکرد بخش عمومی و بخش خصوصی چگونه است؟ موضوع مقالاتمتعددی در حوزه چکیده کامل
        از آنجا که دخالت دولت در اقتصاد، محور بحث های مکتبی در طول تاریخ اقتصاد بوده است میزان تاثیردولت بر روی رفتار بخش خصوصی هم یکی از عناوین پر مجاده بین مقالات متعدد در علم اقتصاد بودهاست. این که رابطه میان عملکرد بخش عمومی و بخش خصوصی چگونه است؟ موضوع مقالاتمتعددی در حوزه های مختلف اقتصادی بوده است. یکی از این اثر گذاری ها در حوزه سرمایه گذاریبخش خصوصی است. آیا دولت می تواند با افزایش مخارج خود سرمایه گذاری بخش خصوصی راتحت تاثیر قرار می دهد؟ با تفکیک خارج مصرفی از سرمایه ای تابع سرمایه گذاری بخش خصوصی رابراورد کرده و به این نتیجه رسیده ایم که افزایش مخارج مصرفی دولت سرمایه بخش خصوصی را ازبازار خارج می کند و خود جایگزین آن می شود (وجود اثر جایگزینی اجباری) و افزایش مخارج سرمایهگذاری بخش عمومی اثر حمایت یبر روی سرمایه گذاری بخش خصوصی دارد. سرانجام با انجام آزمونپایایی اعتبار ضرایب براورد شده را مورد تحلیل اقتصادی قرار می دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2498 - بررسی اثر نرخ ارز مؤثر واقعی بر صادرات کشمش ایران
        ابوالقاسم برقندان شهرام آرین‌مهر حامد شهرکی
        افزایش دستوری نرخ ارز ممکن است همواره موجب ارتقاء صادرات غیرنفتی نگردد و صادرات کالاهای مختلف نسبت به این نرخ، واکنش‌های متفاوتی داشته باشند. از این رو، در این مطالعه تلاش شده است تا اثر نرخ مؤثر واقعی ارز بر صادرات کشمش ایران مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، با استفاد چکیده کامل
        افزایش دستوری نرخ ارز ممکن است همواره موجب ارتقاء صادرات غیرنفتی نگردد و صادرات کالاهای مختلف نسبت به این نرخ، واکنش‌های متفاوتی داشته باشند. از این رو، در این مطالعه تلاش شده است تا اثر نرخ مؤثر واقعی ارز بر صادرات کشمش ایران مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، با استفاده از روش خودتوضیح با وقفه‌های گسترده، تابع عرضه صادرات محصول کشمش ایران مورد برآورد قرار گرفت. اطلاعات مورد نیاز این مطالعه برای دوره زمانی 1386-1353 از سالنامه آمار بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران، سالنامه آماری صندوق بین‌المللی پول، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد و نشریات مختلف بانک مرکزی به‌دست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که نرخ موثر واقعی ارز، درآمد کشورهای واردکننده و تولید داخلی بر صادرات کشمش اثر مثبت داشته اما نسبت شاخص قیمت داخلی به شاخص قیمت جهانی کشمش بر صادرات این محصول بی‌اثر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2499 - شکاف توسعه استان های ایران
        جمال فتح الهی وحید کفیلی علیرضا تقی زادگان
        یکی از الزامات توسعه پایدار، برخورداری از عدالت منطقه ای در توسعه هست. در بلندمدت، عدم توازن در توسعه مناطق مانعی بر سر راه توسعه پایدار خواهد بود. قدم اول در مسیر رفع نابرابری منطقه ای، شناخت شرایط توسعه مناطق است. در تحقیق حاضر دو مقطع زمانی 1375 و 1390 برای بررسی سطح چکیده کامل
        یکی از الزامات توسعه پایدار، برخورداری از عدالت منطقه ای در توسعه هست. در بلندمدت، عدم توازن در توسعه مناطق مانعی بر سر راه توسعه پایدار خواهد بود. قدم اول در مسیر رفع نابرابری منطقه ای، شناخت شرایط توسعه مناطق است. در تحقیق حاضر دو مقطع زمانی 1375 و 1390 برای بررسی سطح توسعه استان‌ها انتخاب‌شده است. با توجه به ادبیات تحقیق و دسترسی به داده ها و اطلاعات، شاخص‌های مختلف اقتصادی، آموزشی و فرهنگی، مسکن و زیربنایی، جمعیتی و بهداشتی انتخاب و به‌ مقتضای هر شاخص تعدیل لازم انجام‌ شده است. برای تعیین درجه توسعه‌یافتگی استان‌ها از دو روش تاکسنومی عددی و تاپسیس استفاده شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می دهد که استان‌های مرکزی رتبه های اول توسعه را به خود اختصاص داده اند. باوجود کاهش انحراف معیار و دامنه تغییرات شاخص توسعه استان‌ها، هنوز هم نابرابری منطقه ای در جامعه ایران حاکم است و آزمون الگوی مرکز پیرامون برای هر دو مقطع، برقراری این الگو را مورد تأیید قرار می دهد. به نظر می رسد با توجه به تفاوت در پتانسیل مناطق مختلف، نمی توان از یک برنامه یکسان برای تمامی مناطق بهره برد. بر همین اساس برای ایجاد تعادل ناحیه ای پیشنهاد می شود در قالب برنامه های توسعه ملی، اقدام به برنامه ریزی منطقه ای با محوریت توانایی های منطقه ای شود، به‌ نحوی‌که توسعه پایدار برای تمامی مناطق حاصل شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2500 - ارزیابی اثرات منفی خصوصی سازی بر میزان فقر و شکاف درآمدی در برنامه پنجم توسعه
        سپهر سید سجادی مسعود جعفری نژاد محمد کتابی
        خصوصی سازی به عنوان فرایندی اجرایی و مؤثر در رشد اقتصادی و افزایش کارایی در دوران حاضر مورد استقبال بسیاری از سیاستگذاران در کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است، همچنین این فرایند توانسته در حوزه‌های اقتصادی رشد اقتصادی را نیز در مواردی به ارمغان آورد. پژوهش حاضر برنامه پ چکیده کامل
        خصوصی سازی به عنوان فرایندی اجرایی و مؤثر در رشد اقتصادی و افزایش کارایی در دوران حاضر مورد استقبال بسیاری از سیاستگذاران در کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است، همچنین این فرایند توانسته در حوزه‌های اقتصادی رشد اقتصادی را نیز در مواردی به ارمغان آورد. پژوهش حاضر برنامه پنجم توسعه را از حیث وجود برخی سیاست‌هایی که خصوصی سازی را تشویق و یا تسهیل می‌نمایند با بهره گیری از روش تحلیل ثانویه بررسی نموده و اثرات نامطلوبی، همچون شکاف درآمدی و فقر را متأثر از روش‌های اجرایناقص و یا نا صحیح خصوصی سازی در این برنامه می‌داند. بر این اساس به دنبال اجرای سیاست‌های خصوصی سازی طی برنامه‌های پیشین و انتقال تبعات آن به این دوره و نیز طی دوره اجرای برنامه پنجم توسعه، شکاف در آمدی بین سالهای 1390 تا 1392 روندی افزایشی را طی کرده و نابرابری‌های جغرافیایی در توزیع امکانات به چشم می‌خورد. کاهش فقر نیز طی این دوره روند مطلوبی را طی نکرده و نتایج رضایت بخشی را نشان نمی‌دهد. ارزیابی اثرات و ریشه یابی آثار منفی خصوصی سازی که هدف اصلی پژوهش حاضر است می‌تواند در تدوین برنامه‌های آتی توسعه از بروز آسیب پیشگیری نماید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2501 - اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری بر رشد اقتصادی ایران وعمده شرکای تجاری از جمله کشورهای OECD
        کمیل طیبی سعید دائی کریم زاده مائده رمضانی
        با توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق می‌افتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. می‌توان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق چکیده کامل
        با توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق می‌افتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. می‌توان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق، اثرات متقابل همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECD [1] طی دوره زمانی 1996- 2006مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اثر همگرایی درآمدی و جریانهای تجاری روی رشد اقتصادی کشورهای مذکور مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی اثرات متقابل جریان های تجاری دو جانبه و همگرایی درآمدی و بررسی عوامل موثر بر آن ها است. بر اساس مطالعات سدربم و تیل[2] (2003) یک معادله رگرسیونی برای ارزیابی اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری دو طرفه بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب اختصاص داده شده است. برآورد الگو برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECDطی دوره زمانی مذکور با استفاده از داده های پانل انجام شده است. نتایج بدست آمده از برآورد الگو، حاکی از اثر مثبت و معنی دار جریان های تجاری و همگرایی درآمدی بر یکدیگر است. به این ترتیب وجود یک رابطه ی مکملی بین این دو متغیر مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان می دهد اثر جریان‌های تجاری، نیروی کار و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی مثبت می باشد، اما همگرایی درآمدی بر روی رشد اقتصادی چندان اثر بخش نیست. 4- این کشورها شامل اتریش، بلژیک، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، ایسلند،ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، نروژ ،پرتغال، اسپانیا، سوئد، سوئیس، ترکیه، انگلستان، آمریکا، ژاپن، فنلاند، استرالیا، نیوزلند، مکزیک، جمهوری چک، مجارستان، کانادا ، جمهوری کره، لهستان وجمهوری اسلواکی هستند. 5-Soderbon and Teal- پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2502 - The Effect of Crop Rotation on the Diversity and Abundance of Plant Parasitic Nematodes in Potato Fields
        ESMAEIL MAHMOUDI ALIREZA JALALIZAND SHAHRBANOO JAHANGIRI
        10.30486/roce.2022.697320
        The Effect of Crop Rotation on the Diversity and Abundance of Plant Parasitic Nematodes in Potato Fields Esmaeil Mahmoudi*, Alireza Jalalizand, Shahrbanoo Jahangiri Department of Plant Protection, faculty of Agriculture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad Un چکیده کامل
        The Effect of Crop Rotation on the Diversity and Abundance of Plant Parasitic Nematodes in Potato Fields Esmaeil Mahmoudi*, Alireza Jalalizand, Shahrbanoo Jahangiri Department of Plant Protection, faculty of Agriculture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran *Correspondence author: e.mahmoudi@khuisf.ac.ir Received: 8 March 2020 Accepted: 10 April 2020 Abstract In order to identify the plant parasitic nematodes of potato fields in Western and central regions of Isfahan province, 45 soil and root samples were collected from rhizosphere and aerial parts of potatoes during 2018 and 2019. The nematodes were extracted by combined sieving and centrifugal-flotation method of Jenkins and transferred to glycerin by using DeGrisse method. The permanent slides were prepared and the nematodes were studied by light microscopy. In this research, 20 species from nineteen genera belonging to Tylenchina and Aphelenchina suborders were identified as follows: Amplelimerlinius sp., Aphelenchoides limberi, Aphelenchus avenae, Boleodorous thylactus, Ditylenchus destructor, Filenchus filiformis, Filenchus polyhypnus, Haplolaimus galeatus, Helicotylenchus vulgaris, Irantylenchus sp., Merlinius brevidens, Neopsilenchus magnidens, Paratylenchus similis, Pratylenchoides ritteri, Pratylenchus neglectus, Psilenchus iranicus, Rotylenchus iranicus, Scutylenchus rugosus, Tylenchus davainei, Zygotylenchus guevarai. The species Helicotylenchus vulgaris, and Irantylenchus sp. were measured with 58 and 2 percent frequency, respectively. In this research, the asterisk species were the new records for potato nematode fauna of Isfahan province. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2503 - The prevalence and pathology of intestinal cestode infection in freshwater catfish in the reservoir dams of West Azerbaijan, Iran
        Sasan Delbasteh-Miandoab Dariush Azadikhah Amir Aminattalab
        10.30495/jbcvm.2021.1930414.1009
        In the present study a total of 180 S.glanis (60 fish for each area) were collected from Aras, Mahabad and Zarrineh (shahid kazemi) dam reservoirs in the one-year survey of 2018. The seasonal prevalence of infection to Siluris glanis in Aras, Mahabad and Zarrineh were a چکیده کامل
        In the present study a total of 180 S.glanis (60 fish for each area) were collected from Aras, Mahabad and Zarrineh (shahid kazemi) dam reservoirs in the one-year survey of 2018. The seasonal prevalence of infection to Siluris glanis in Aras, Mahabad and Zarrineh were as spring (60%, 56%, 59%), summer (70%, 66.5%, 69%), Autumn (63.3%, 66%, 64%) and winter (45%, 39%, 41%) respectively. Maximum infection intensity (Mean &plusmn; SE) of P.osculatus was determined in Aras (6.61 &plusmn; 0.5), Mahabad (5.82 &plusmn; 0.61) and Zarrineh (5.7 &plusmn; 0.56) dams in summer. The numbers of parasites were ranged from 1 to 17 in different seasons. The prevalence and intensity (Mean &plusmn; SE) of infection were significantly different in summer and winter with the other seasons (p&lt;0.05). Data analysis had demonstrated that infection rate in affected fish mostly depended on seasons. Also, there was no significant difference in infection to this parasite between male and female European catfish. Also, pathological study demonstrated that scolex adhesiveness to the intestine of Siluris glanis caused mechanical damages on it. According to the results, infection of freshwater catfish to Protocephalus osculatus enjoyed the highest prevalence in the study area. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2504 - Prevalence and antibiotic resistance pattern of Campylobacter species isolated from raw cow milk in Urmia, Iran
        Maryam Mostafavi Moslem Neyriz-Naghadehi
        10.30495/jbcvm.2023.1979879.1039
        Campylobacter species are the most common bacterial cause of diarrhea in humans. The present study investigated the prevalence and antibiotic resistance of Campylobacter spp. isolated from raw milk in Urmia, Iran. Eighty raw cow milk samples were randomly collected from چکیده کامل
        Campylobacter species are the most common bacterial cause of diarrhea in humans. The present study investigated the prevalence and antibiotic resistance of Campylobacter spp. isolated from raw milk in Urmia, Iran. Eighty raw cow milk samples were randomly collected from traditional dairy retailers in different regions of Urmia by sterile conditions in 2018. First, the samples were enriched in supplemented Preston broth, and then they were streaked onto supplemented Campylobacter agar and incubated at 42 &deg;C for 48 h in microaerophilic conditions. Biochemical tests, such as hippurate hydrolysis and susceptibility or resistance to nalidixic acid, were performed to identify the species of isolates. Antibiotic sensitivity test on isolates was performed by the Kirby-Bauer disc diffusion method. Thirteen samples (16.25%) were contaminated with Campylobacter spp. The prevalence of Campylobacter jejuni (13.75%) was higher than Campylobacter coli isolates (2.5%). The Campylobacter isolates showed high resistance against tetracycline (100%), co-trimoxazole (84%), ampicillin, ceftriaxone, and chloramphenicol (69.2%) while exhibiting moderate resistance to ciprofloxacin and nitrofurantoin (46.2%) and low resistance to gentamicin (30.8%). Moreover, nine isolates (69.2%) showed multi-drug resistance (MDR). It can be concluded the prevalence of Campylobacter spp. and their MDR strains in distributed raw cow milk in Urmia is high. It is recommended to improve animal health and milk hygiene, prevent the overuse of antibiotics in dairy farms, and pasteurize milk.Keywords: Raw milk, Campylobacter species, Antibiotic resistance pattern, Urmia, Iran پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2505 - Acute Visceral Cysticercosis in Lambs of Northern Iran
        Nasrollah Vahedi Nouri Javad Abbasi Harazi Alireza Salehi
        10.30495/jbcvm.2024.2002618.1057
        Cysticercus tenuicollis is the larval stage of the tapeworm Taenia. Taenia is a tapeworm that primarily infects dogs and other canids as its definitive hosts, and various ungulates (such as sheep, goats, and pigs) as intermediate hosts. The larval stage, Cysticercus ten چکیده کامل
        Cysticercus tenuicollis is the larval stage of the tapeworm Taenia. Taenia is a tapeworm that primarily infects dogs and other canids as its definitive hosts, and various ungulates (such as sheep, goats, and pigs) as intermediate hosts. The larval stage, Cysticercus tenuicollis, develops in the intermediate hosts. This study examined the causes of death in 14 lamb flocks of Mazandaran province, which were infected with acute cysticercosis. The causative agent was Cysticercus tenuicollis, the larval stage of the tapeworm Taenia hydatigena. This study examined instances of acute visceral cysticercosis in 14 lamb flocks located within Mazandaran province. This parasitic infection was associated with mortality rates varying between 20% and 45% among the flocks. Complete postmortem examination showed the presence of Cysticercus tenuicollis in internal organs such as the liver, lung, heart, and diaphragm of lambs. Examination of the feces of herding dogs showed the presence of eggs and gravid proglottids consistent with that of Taenia hydatigena. Praziquantel was used for the treatment of both infected lambs and herding dogs. Based on our findings, it was concluded that the main source of infection was the infected stray dogs. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2506 - Isolation and identification of Lactobacillus species from donkey milk in the Azerbaijan region of Iran using 16S rDNA gene sequencing
        Mohammad Ghorbani Mohammad reza Asgharzadeh
        10.30495/jbcvm.2023.1980303.1040
        The use of donkey milk is increasing due to its nutritional properties and lack of allergenic proteins. The present research was conducted with the aim of identifying native Lactobacillus bacteria. 3 samples of donkey milk were collected from Benab, Maragheh, and Naqdeh چکیده کامل
        The use of donkey milk is increasing due to its nutritional properties and lack of allergenic proteins. The present research was conducted with the aim of identifying native Lactobacillus bacteria. 3 samples of donkey milk were collected from Benab, Maragheh, and Naqdeh cities of the Azerbaijan region randomly and in heed with sterile conditions. The samples were cultured in MRS agar and specific tests were performed on the grown colonies to identify Lactobacillus. Molecular identification of the isolates was done based on the amplification of the 16S rDNA gene using specific primers and polymerase chain reaction. Lactobacillus species were analyzed by sequencing the 16S rDNA gene and drawing a phylogenic tree. Based on PCR results, 3 isolates of Lactobacillus were detected. The results of sequence analysis showed that two isolates are highly similar to Lactobacillus plantarum and one isolate to Lactobacillus fermentum. Therefore, it can be concluded that Lactobacillus plantarum is the dominant species in donkey milk in the Azerbaijan region of Iran. Due to the probiotic potential of lactobacillus isolates from donkey milk, it is suggested to be used in the production of probiotic milk products. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2507 - Ocular fungal flora in healthy donkeys in Iran
        Saeid Zafarnaderi Arash Araghi-Sooreh
        Fungi are normal inhabitants of the equine ocular surfaces. However, they can cause keratomycosis under certain conditions. This work was aimed at identifying the fungal flora of the normal conjunctiva of donkeys in Iran and to determine the effect of gender and age var چکیده کامل
        Fungi are normal inhabitants of the equine ocular surfaces. However, they can cause keratomycosis under certain conditions. This work was aimed at identifying the fungal flora of the normal conjunctiva of donkeys in Iran and to determine the effect of gender and age variations on the flora. Samples were collected from both eyes of 120 healthy donkeys, aged 1-12 years, and subsequently cultured on Sabouraud&rsquo;s dextrose agar. Totally, 92.08% of specimens were culture-positive for one to six different species of fungi (overall 10 genera and 13 species were isolated). The most common fungal genera were Candida (33.01%), Alternaria (25.91%), Penicillium (16.89%) and Aspergillus (11.70%). Yeasts (Candida, Rhodotorula and Geotrichum spp) represented 38% of the isolates. Age and sex of donkeys appeared to influence the isolation rate of some fungal species. A positive correlation was found between the age and number of fungal species isolated per eye (r=0.187; P=0.008). Isolated fungi were similar to those reported previously for equine species, although the prevalence of yeasts was higher which may be due to geographical differences. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2508 - A survey of equine anti-Listeria monocytogenes antibodies using Latex Agglutination Test in southeast of Iran
        Poona Faramarzpour Ehsanollah Sakhaee Mehdi Golchin Balal Sadeghi
        Listeriosis is a zoonotic disease in humans and a wide range of domestic and wild animals and also some birds. The main purpose of the current study is to determination of anti-Listeria monocytogenes sero-prevalence in horses by latex agglutination test in southeast of چکیده کامل
        Listeriosis is a zoonotic disease in humans and a wide range of domestic and wild animals and also some birds. The main purpose of the current study is to determination of anti-Listeria monocytogenes sero-prevalence in horses by latex agglutination test in southeast of Iran. A total of 163 serum samples were obtained from apparently healthy horses of equestrian clubs in Kerman and Yazd provinces - Iran. Listeria monocytogenes antibodies were found in 34 out of the 163 sera (20.85%). The latex agglutination test can be considered as an appropriate screening test in the early stages of diagnosis. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2509 - Serological study of equine toxoplasmosis in southeast of Iran
        Shiva Amanollahi Ehsanollah Sakhaee Mehdi Golchin
        Toxoplasmosis, is an important worldwide zoonotic disease caused by Toxoplasma gondii. This disease is transmitted mainly through the ingestion of tissue cysts in contaminated raw or undercooked meat, or through sporulated oocysts in food, soil and water. The objective چکیده کامل
        Toxoplasmosis, is an important worldwide zoonotic disease caused by Toxoplasma gondii. This disease is transmitted mainly through the ingestion of tissue cysts in contaminated raw or undercooked meat, or through sporulated oocysts in food, soil and water. The objective of the present study was determination of anti-Toxoplasma gondii seroprevalencein the horses inKermanandYazdprovinces by latex agglutination test. Therefore, 163 serum samples were collected from apparently healthy horses at race clubs in Kerman and Yazd provinces and evaluated by latex agglutination test. According to the results, antibodies against Toxoplasma gondii were detected in 71 sera (43.56 %) among 163 samples. So there are some sero-positive cases in horse population of Kerman and Yazd provinces. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2510 - بررسی ژنوتیپ های برتر خارجی و داخلی گلرنگ از نظر عملکرد دانه و روغن و سایر خصوصیات مهم زراعی در شریط آبیاری محدود
        محمد شریف مقدسی امیر حسن امیدی
        در این تحقیق 48 ژنوتیپ داخلی و خارجی گلرنگ به همراه رقم جدید گلدشت به عنوان شاهد در قالب یک طرح لاتیس ساده (7&times;7)، به منظور بررسی وضعیت عملکرد دانه و اجزای آن و همچنین تنوع موجود بین صفات در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه مورد مقایسه قرار گرفتند. بین چکیده کامل
        در این تحقیق 48 ژنوتیپ داخلی و خارجی گلرنگ به همراه رقم جدید گلدشت به عنوان شاهد در قالب یک طرح لاتیس ساده (7&times;7)، به منظور بررسی وضعیت عملکرد دانه و اجزای آن و همچنین تنوع موجود بین صفات در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه مورد مقایسه قرار گرفتند. بین ژنوتیپ ها از نظر تمامی صفات در سطح احتمال 1% تفاوت معنی داری وجود داشت. نتایج نشان داد رقم گلدشتبا عمکرد 1700 کیلوگرم در هکتار دانه و رقم پدیده با 433 کیلوگرم روغن در هکتاردر بالاترین و کمترین کلاس آماری قرار گرفتند. ضرایب تغییرات فنوتیپی برای اکثر صفات بالا بود که نشان از تنوع بالای صفات مورد بررسی داشت. نتایج همبستگی های دو به دوی صفات مشخص نمود که بین عملکرد دانه با تعداد غوزه، عملکرد روغن، بیوماس و تعداد شاخه های فرعی همبستگی مثبت و معنی دار ی وجود دارد. نتایج تجزیه علیت بر روی عملکرد دانه نشان داد تعداد غوزه در بوته اثر مستقیم مثبت و بالا 610/0 و پس از آن تعداد شاخه های فرعی و تعداد دانه در غوزه با ضرایب مسیر 48/0 و30/0 اثرا تی مثبت و مستقیم بر عملکرد دانه داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2511 - بررسی ژنوتیپ های برتر خارجی و داخلی گلرنگ از نظر عملکرد دانه و روغن و سایر خصوصیات مهم زراعی در شریط آبیاری محدود
        محمد شریف مقدسی امیر حسن امیدی
        در این تحقیق 48 ژنوتیپ داخلی و خارجی گلرنگ به همراه رقم جدید گلدشت به عنوان شاهد در قالب یک طرح لاتیس ساده (7&times;7)، به منظور بررسی وضعیت عملکرد دانه و اجزای آن و همچنین تنوع موجود بین صفات در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه مورد مقایسه قرار گرفتند. بین چکیده کامل
        در این تحقیق 48 ژنوتیپ داخلی و خارجی گلرنگ به همراه رقم جدید گلدشت به عنوان شاهد در قالب یک طرح لاتیس ساده (7&times;7)، به منظور بررسی وضعیت عملکرد دانه و اجزای آن و همچنین تنوع موجود بین صفات در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه مورد مقایسه قرار گرفتند. بین ژنوتیپ ها از نظر تمامی صفات در سطح احتمال 1% تفاوت معنی داری وجود داشت. تجزیه واریانس ساده آزمایش برای صفات عملکرد دانه وروغن و سایر اجزای عملکرد صورت پذیرفت و بعد از معنی دار بودن Fجدول، آزمون مقایسه میانگین های مربوطه به روش دانکن انجام شد. نتایج نشان داد رقم گلدشتبا عمکرد 1700 کیلوگرم در هکتار دانه و رقم پدیده با 433 کیلوگرم روغن در هکتاردر بالاترین و کمترین کلاس آماری قرار گرفتند. ضرایب تغییرات فنوتیپی برای اکثر صفات بالا بود که نشان از تنوع بالای صفات مورد بررسی داشت. نتایج همبستگی های دو به دوی صفات مشخص نمود که بین عملکرد دانه با تعداد غوزه، عملکرد روغن، بیوماس و تعداد شاخه های فرعی همبستگی مثبت و معنی دار ی وجود دارد. نتایج تجزیه علیت بر روی عملکرد دانه نشان داد تعداد غوزه در بوته اثر مستقیم مثبت و بالا610/0 و پس از آن تعداد شاخه های فرعی و تعداد دانه در غوزه با ضرائب مسیر 48/0 و30/0 اثرا تی مثبت و مستقیم بر عملکرد دانه داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2512 - مطالعه مورفولوژی و هیستوپاتولوژی نماتد Pratylenchus pseudocoffeae روی گل داوودی در شهرستان محلات
        عزت اله صداقت فر عباس محمددیمی
        به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاه گل داوودی از گلخانه ها و زمینهای زیر کشت در منطقه محلات در استان مرکزی، طی سالهای 1386 و 1387 تعداد 67 نمونه خاک و ریشه جمع‌آوری گردید. عملیات استخراج نماتدها، ثابت کردن و انتقال آنها به گلیسرین انجام شد. پس از بررسی‌های میکروسکوپی، ا چکیده کامل
        به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاه گل داوودی از گلخانه ها و زمینهای زیر کشت در منطقه محلات در استان مرکزی، طی سالهای 1386 و 1387 تعداد 67 نمونه خاک و ریشه جمع‌آوری گردید. عملیات استخراج نماتدها، ثابت کردن و انتقال آنها به گلیسرین انجام شد. پس از بررسی‌های میکروسکوپی، اندازه‌گیری و ترسیم تصاویر نماتدها، شناسایی آنها با توجه به خصوصیات مرفولوژیک و مرفومتریک انجام شد. یکی از مهمترین نماتدهای شناسایی شده، نماتد مولد زخم ریشه گونه Pratylenchus pseudocoffeae بود. بافتهای ریشه توسط نماتدها مورد حمله قرار گرفته بودند به طوریکه سبب ایجاد لکه های نکروز مشخص و پوسیدگی‌های بزرگ در بافت پارانشیم پوست ریشه شده بود. همه مراحل رشدی نماتد در داخل بافت ریشه مشاهده گردید. این نماتد دارای خصوصیات مرفومتریکی به شرح ذیل است: ناحیه سر دارای سه حلقه، شکاف تناسلی در 79 تا 82 درصدی از طول بدن قرار گرفته است، کیسه عقبی رحم کشیده و متمای، دم در نماتد ماده نیمه کروی یا در انتها پهن و گرد، انتهای دم صاف و فاقد شیار و دارای نماتد نر با کیسه ذخیره اسپرم بیضوی شکل بود، این گونه به واسطه موقعیت قرارگیری شکاف تناسلی در بدن؛ شکل و نوع دم و شکل سر از گونه های مشابه coffeae .P، P. penetrans و گونه P. gutierrezi متمایز می‌شود. این اولین گزارش آلودگی به این نماتد در ایران و سومین گزارش این نماتد بعد از شرح اصلی در دنیا می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2513 - Aflatoxin M1 Contamination in Milk and Milk Products in Iran: A Review
        R. Kazemi Darsanaki M. Mohammad Doost Chakoosari M. Azizollahi Aliabadi
        10.22034/jchr.2018.544034
        Mycotoxins are secondary metabolites of molds and have adverse effects on humans, animals, and crops. Those can cause illnesses and economic losses. Aflatoxin M1 (AFM1) is one of the mycotoxins produced from the hydroxylated metabolite of aflatoxin B1 (AFB1). It can be چکیده کامل
        Mycotoxins are secondary metabolites of molds and have adverse effects on humans, animals, and crops. Those can cause illnesses and economic losses. Aflatoxin M1 (AFM1) is one of the mycotoxins produced from the hydroxylated metabolite of aflatoxin B1 (AFB1). It can be found in milk or milk products obtained from livestock that have ingested contaminated feed. In this paper, recent studies were reviewed in aflatoxin M1 contamination in milk and milk products in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2514 - Effects of Two Cooking Methods on the Concentrations of Some Heavy Metals (Cadmium, Lead, Chromium, Nickel and Cobalt) in Some Rice Brands Available in Iranian Market
        Mahmood Naseri Zahedeh Rahmanikhah Vahid Beiygloo Somayeh Ranjbar
        10.22034/jchr.2018.544068
        Dietary intake is the most important route of exposure to heavy metals for most people. Rice is a staple food for Iranians that, if polluted, threatens public health. Cooking process may affect heavy metals content of rice. In this study, concentrations of cadmium (Cd), چکیده کامل
        Dietary intake is the most important route of exposure to heavy metals for most people. Rice is a staple food for Iranians that, if polluted, threatens public health. Cooking process may affect heavy metals content of rice. In this study, concentrations of cadmium (Cd), lead (Pb), chromium (Cr), nickel (Ni) and cobalt (Co) were measured in 3 brands of imported rice available in Shiraz-Iran market. Two methods of cooking (Kateh and Pilaw) were applied for all brands. The heavy metals were detected in raw and cooked rice grains. The samples were analyzed by atomic absorption spectrometer. The mean concentrations of Cd, Pb, Cr, Ni and Co were 0.33, 1.75, 0.38, 0.89 and 0.20 µg/g in raw rice samples respectively, 0.10, 1, 0.29, 0.19, and 0.03 µg/g in Kateh rice samples and 0.10, 0.98, 0.28, 0.18 and 0.03 µg/g in Pilaw rice samples. Cooking rice grains reduced the content of heavy metals. Minimum cooking efficiency was for Cr. The effect of cooking methods was not significantly different in this study. The obtained concentrations were compared with the permitted values, published by Institute of Standards of Iran, for heavy metal contents in rice. Moreover, weekly intakes of the metals through rice were estimated and compared with the PTWI (Provisional Tolerable Weekly Intake) amounts determined by FAO/WHO. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2515 - Determination of Mercury in Fish (Otollithes ruber) and Canned Tuna Fish Marketed in Khuzestan and Shiraz,
        A. Behzadnia E. Rahimi
        10.22034/jchr.2012.543980
        In this study mercury was determined in canned tuna fish produced and distributed in Iran after digestion by the standard methods of AOAC. Mercury contents in fish and canned tuna fish were determined by cold vapor atomic absorption spectrophotometry. The metal contents چکیده کامل
        In this study mercury was determined in canned tuna fish produced and distributed in Iran after digestion by the standard methods of AOAC. Mercury contents in fish and canned tuna fish were determined by cold vapor atomic absorption spectrophotometry. The metal contents expressed in mg/kg wet weight for mercury varied from 0.017 to 0.394 (average of 0. 089) and 0.023 to 0.529 (average of 0.146) in fish and canned tuna fish, respectively. The values were comparable and in the range of with the literature valves. The results of this study indicate that fish and tuna fish of produced and marketed in Iran have concentrations well below the standards FAO/WHO levels of these toxic metals and only one tuna samples exceeded the European dietary limit of 0.5 mg Hg/kg. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2516 - Investigation of Cosenza Mutation in Patients with Deficiency of Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase (G6PD) in North West of Iran
        Omolbanin Javadi omoalbanin Javadi Habib Onsori habib onsori
        10.22034/jchr.2015.544094
        Glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) is a greatly polymorphic enzyme encoded by human X-linked gene. G6PD deficit is the most public enzymopathy in human with about 400 million people affected globally. It is the main controlling enzyme in the hexose monophosphate s چکیده کامل
        Glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) is a greatly polymorphic enzyme encoded by human X-linked gene. G6PD deficit is the most public enzymopathy in human with about 400 million people affected globally. It is the main controlling enzyme in the hexose monophosphate shunt catalase the oxidation of glucose-6-phosphate  to 6-phosphogluconolacton and the creation of reducing equals in the form of NADPH to meet the cellular redox formal and its absence origin hemolytic anemia - favism and newborn jaundice. Mutation in this enzyme cause three major types of unusual phenotype, including Mediterranean, Chatham and Cosenza. In this study, by Rapid Genomic DNA Extraction (RGDE) method, from 90 blood samples of unrelated male and female patients with genetic deficiency of G6PD, DNA was removed and next digestion by Eco81I enzymes, in order to research for Cosenza mutation, they were analyzed by means of PCR-RFLP. Sequencing methods were used. Of 90 patients, one patient had a Cosenza mutation frequency of 1.01%. Eighty-nine patients (98.99%) were not affected by the Cosenza-type mutation. Accordingly, Cosenza mutation is not regarded as the most common mutation in Iranian North-west population.    پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2517 - Analysis of Heavy Metals in Honey from North-Western Regions of Iran
        Razzagh Mahmoudi Karim Mardani Bahare Rahimi
        10.22034/jchr.2018.544114
        In the present study, the concentrations of three heavy metals including lead (Pb), zinc (Zn) and arsenic (As) in 72 different honey samples collected from North-Western regions of Iran were investigated using atomic absorption spectroscopy method. All metals were detec چکیده کامل
        In the present study, the concentrations of three heavy metals including lead (Pb), zinc (Zn) and arsenic (As) in 72 different honey samples collected from North-Western regions of Iran were investigated using atomic absorption spectroscopy method. All metals were detected in 88.88% of the honey samples. The range of metals contamination in honey samples was 0.01 to 11.09 ppm. Zn was the most abundant metal, with an average concentration of 4.41±2.4 ppm. The mean levels of Pb (0.12 ppm) and Zn (6.84 ppm) in honey samples of East Azerbaijan Province was significantly higher than average level of these metals in honeys from other provinces. Based on the results of this study and compared with recommended daily intakes, the heavy metal content of honey samples was not harm and is unlikely to cause any intoxication following honey consumption. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2518 - Investigation of Heavy Metals Content in Sediments of Shirin Su Wetland, Western Iran
        Soheil Sobhanardakani Hossein Habibi
        10.22034/jchr.2016.544157
        Shirin Su Wetland ecosystem, Hamedan Province, western Iran, has a great biodiversity and aesthetic. The distribution and accumulation of heavy metals: Cd, Cr, Cu, Fe, Pb and Zn in sediments were assessed from this wetland in February to May of 2013. The chemical specia چکیده کامل
        Shirin Su Wetland ecosystem, Hamedan Province, western Iran, has a great biodiversity and aesthetic. The distribution and accumulation of heavy metals: Cd, Cr, Cu, Fe, Pb and Zn in sediments were assessed from this wetland in February to May of 2013. The chemical speciation of elements was determined using mixed acid digestion. The results showed that the mean concentrations of metals (microgram per gram dry weight) in sediment samples were: 0.16 for Cd, 23.07 for Cr, 10.62 for Cu, 689.82 for Fe, 27.9 for Pb, 5.01 for Zn. Furthermore the mean concentrations of all metals except Fe in all sediment samples were lower than Threshold Effect Concentration and there are not adverse effects. According to I-geo values, in most stations the sediments quality was classified in unpolluted category. In addition, the sediment samples from station 2 and station 4 accumulated the minimum and maximum mean concentration of metals, respectively. Pearson correlation indicates that the anthropogenic sources of Zn, Fe and Cr are closely related in the sediment from Shirin Su Wetland. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2519 - An Investigation on Cd and Pb Concentrations of Soils around the Kurdistan Cement Factory in Western Iran
        Eisa Solgi
        10.22034/jchr.2015.544107
           Heavy metals, e.g. Cd and Pb emit and release into the environment during cement production and are deposited into soils. This research was carried out to determine the concentration and spatial distribution of trace elements in top soils around the Kurdistan Ceme چکیده کامل
           Heavy metals, e.g. Cd and Pb emit and release into the environment during cement production and are deposited into soils. This research was carried out to determine the concentration and spatial distribution of trace elements in top soils around the Kurdistan Cement Factory, west of Iran in order to evaluate the effect of cement factory on the environment. Twenty-four soil samples were collected from surface soils around the factory. Cadmium and lead concentrations in soil samples were determined using acid extraction procedure and atomic absorption spectrophotometric methods. Soils were sampled in four directions of north, south, west and east of cement factory and at intervals of 400 m to 800 m distance from the factory. Ordinary kriging technique in ArcGIS was performed to map the spatial patterns of heavy metals. The results showed that concentrations of Pb and Cd were weakly correlated with each other indicating these metals in soils may be from the different pollution source. No distinct spatial trends of Pb with its low accumulation in the soils demonstrate that Pb content was mainly influenced by soil factors. The spatial pattern of the cadmium showed that the cement factory emission has an impact on the soil’s cadmium content, since the highest level in area close to the cement factory. Estimated Pollution Load Index (PLI) showed that the soils around the factory were practically uncontaminated by metals.  پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2520 - Heavy Metals (Mercury, Lead and Cadmium) Determination in 17 Species of Fish Marketed in Khorramabad City, West of Iran
        Ali Mortazavi Masoum Hatamikia Mahmoud Bahmani Hassan Hassanzadazar
        10.22034/jchr.2016.544127
        Heavy metals entrance to fish body tissues and transferring to human body systems after their consuming makes numerous undesirable effects and health problems. The aim of this study was to determine some heavy metals (lead, cadmium and mercury) in fresh fishes marketed چکیده کامل
        Heavy metals entrance to fish body tissues and transferring to human body systems after their consuming makes numerous undesirable effects and health problems. The aim of this study was to determine some heavy metals (lead, cadmium and mercury) in fresh fishes marketed in Khorramabad City, west of Iran. In this descriptive study, five samples of 17 fish species with high consumption were purchased randomly in 2014. Measurement of mercury, lead and cadmium was performed using atomic absorption spectrometry. All measurements were performed three times for each sample. Lead mean levels in fish samples was in the range 0.736 -1.005 ppm, cadmium range was from 0.196 to 0.015 ppm and mean content of mercury was  0.431 - 0.107 ppm. At present mean concentration of lead, mercury and cadmium in supplied fishes muscle is lower than maximum recommended levels according to WHO, EC and FDA guidelines. Based on the obtained results of this study and the importance of heavy metals in foods and their impacts on human health, continuous monitoring of heavy metals levels in foods is necessary. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2521 - Estimated Bioaccessibility to 5-hydroxymethylfurfural from Frequently Consumed Dried Fruits in Iran
        Nooshin Rahimzadeh Mohammad Alizadeh Seyed Jamal Ghaemmaghami Hezaveh
        10.22034/jchr.2018.544071
        We sought to determine levels of oral bioaccessibility of hydroxymethylfurfural (HMF) from frequently consumed dried fruits in Iran. Fifty samples from frequently consumed types of dried fruits were analyzed for moisture, acidity and HMF content before and after in vitr چکیده کامل
        We sought to determine levels of oral bioaccessibility of hydroxymethylfurfural (HMF) from frequently consumed dried fruits in Iran. Fifty samples from frequently consumed types of dried fruits were analyzed for moisture, acidity and HMF content before and after in vitro digestion. Besides, bioaccessibility of HMF in dried fruits using an in vitro gastrointestinal digestive model and HMF intake from dried fruits based on consumption of each dried fruit groups wasdetermined. The mean estimated intake of HMF was 72.90 mg/kg and the maximum intake was 240.23 mg/kg for fruit bread. The mean bioaccessibility was 60.26%. There was a correlation between HMF and acid content of fruit bread (r= 0.98, P&lt;0.05). In conclusion, the HMF levels in dried fruits remains high even after the in vitro digestion. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2522 - Determine the Quality of Bread Samples Used in Qazvin, Iran
        Peyman Qajarbeygi Masoud Kazeminia Razzagh Mahmoudi
        10.22034/jchr.2018.544195
        In most societies, rich and important source of food considered bread. Some bakeries using sodium bicarbonate as baking soda and extra salt in bread production that his chemical compounds has adverse effects on the public health. That's why in this study we decided to e چکیده کامل
        In most societies, rich and important source of food considered bread. Some bakeries using sodium bicarbonate as baking soda and extra salt in bread production that his chemical compounds has adverse effects on the public health. That's why in this study we decided to evaluation of In most societies, rich and important source of food considered bread. Some bakeries using sodium bicarbonate as baking soda and extra salt in bread production that his chemical compounds has adverse effects on the public health. That's why in this study we decided to evaluation of produced bread in Qazvin province in terms of sodium bicarbonate and salt. Assessment of pH and salt take place according to Institute of Standards and Industrial Research of Iran (IRIS). Our Results demonstrated the mean±SD of pH for sangak, lavash, taftun, barbari and baguette 5.95±0.37, 5.76±0.54, 5.80±0.71, 6.10±0.68 and 7.86±1.26 respectively, and the mean±SD of salt 1.10±0.47, 1.41±0.57, 1.45±0.36, 1.40±0.32 and 1.55±1.09 respectively and the results demonstrated the value of pH and salt in the samples 65.77% (98 out of 149) and 12.75% (130 out of 149) respectively, out of standard range. Baking Soda in sangak breads and salt in baguette breads, more common of other breads. Although the Ministry of Health has banned officially the use of baking soda in breads production process, but demonstrated in this study baking soda and extra salt used in the process of breads production. Thus require more supervision and training on the non-use of sodium bicarbonate for bakers its necessary. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2523 - Physicochemical and Bacterial Properties of Pasteurized Milk Samples Collected from Tabriz, Northwestern Iran
        Aida Farhoodi Payman Ghajarbeygi Omid Fakhri
        10.22034/jchr.2018.544132
        Milk and dairy products are important components of a balanced diet. Milk does have distinct physicochemical, biological and microbial characteristics. The bacterial contamination of milk not only reduces the nutritional quality but its consumption threatens health of t چکیده کامل
        Milk and dairy products are important components of a balanced diet. Milk does have distinct physicochemical, biological and microbial characteristics. The bacterial contamination of milk not only reduces the nutritional quality but its consumption threatens health of the society. In this study, 100 pasteurized milk samples were collected randomly from Tabriz City, northwestern and were analyzed for total plate count (TPC), coliform, E. coli and some physicochemical properties (pH, titratable acidity and density). 33.3% of samples had unacceptable microbial contamination in both warm and cold seasons. E. coli contamination was not detected in all milk samples, but 54% of pasteurized milk samples were contaminated with coliforms. The pH value (6.6-6.8) and titratable acidity (0.14-0.16%) were in acceptable range. The means value of samples’ density was 1028.79±1.04. Lower microbial contamination level in this area indicates that the dairy factories are concerned about appropriate sanitary practice and pasteurization process. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2524 - Iodine Concentration in Iodized Salts Marketed in Lorestan Province, West of Iran
        Reza Sepahvand Masoum Hatamikia Hassan Hassanzadazar Sara Moridi Kobra Bahari Hajir Sepahvand Roshanak Fatehi Ali Bagheri Issa Belghadr Kiomars Javadi Mahmoud Bahmani
        10.22034/jchr.2018.544134
        Iodine as a trace micronutrient has important role in body physiology and its sufficient intake is essential for synthesize and secrete adequate amounts of thyroid gland hormones which influenced all periods of human life including fetal, childhood and adolescence. The چکیده کامل
        Iodine as a trace micronutrient has important role in body physiology and its sufficient intake is essential for synthesize and secrete adequate amounts of thyroid gland hormones which influenced all periods of human life including fetal, childhood and adolescence. The aim of this study was to evaluate iodine concentration in marketed edible salt samples in Lorestan Province, comparing with existing standards and offering solutions necessary to fix the probably problems. Two hundred and forty samples of 20 brands of marketed edible salt were purchased randomly of eight cities in Lorestan Province during April 2014 to March 2015. Iodine concentration was measured by titration method. Results showed that iodine concentration in 64.59% of salt samples was in acceptable limits according national standard of Iran during this study. A significant number of nonstandard samples showed violation of salt factories of regulations and their noncompliance to mandatory standards. Due to importance of iodine in human health and valuable role in the vital functions of the body at different periods of human life and to avoid violations of iodized salts manufacturers, regular control of marketed salts and enforcement of laws and regulations are recommended.aflatoxin production in treated nuts. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2525 - Evaluation of Aflatoxin M1 and Heavy Metal in Raw Materials and Infant Formula Produced in Pegah Dairy Plants, IRAN
        Bahram Karimi Dehcheshmeh Amir Shakerian Ebrahim Rahimi
        10.22034/jchr.2020.1907145.1166
        This study was conducted to investigate the presence of lead (Pb), cadmium (Cd) and aflatoxin M1 in raw materials and all types of infant formula produced in Pegah Dairy Plants (PDPs) in Shahrekord, Iran. To this aim, 80 samples of raw cow&rsquo;s milk, whey protein, st چکیده کامل
        This study was conducted to investigate the presence of lead (Pb), cadmium (Cd) and aflatoxin M1 in raw materials and all types of infant formula produced in Pegah Dairy Plants (PDPs) in Shahrekord, Iran. To this aim, 80 samples of raw cow&rsquo;s milk, whey protein, starch, vitamin and all type of infant formula were collected for 6 months during 2018-2019. Cd and Pb were measured by Graphite Furnace Atomic Absorption Spectrophotometry. Aflatoxin M1 (AFM1) samples and analyzed by ELISA technique. The incidence of contamination of AFM1 in vitamins, raw cow&rsquo;s milk, whey powder, and baby formula collected from Pegah dairy plants were ND, 34, 23 and 8 ppb, respectively. The result indicated that none of aflatoxin M1 in infant formula samples exceeded FDA lead consumption guidelines. In addition, maximum mean lead in maltodextrin, starch, vitamin, raw cow&rsquo;s milk, whey powder, baby oil, infant formula, immediate, whole and skim was 20, 23, ND, 49, 20, 21, 17, 17, 12, and 17 ppb, respectively. Further, the maximum cadmium content was found to be 5.5, 9.5, ND, 14, ND, 6.3, 12.30, 7.6, 9.2 and 5.4 ppb, respectively, where the value of the samples was not above the maximum recommended limits by standard of Iran, European Community (EC) and Codex Alimentarius (CAC). The average of the heavy metal (Cd and Pb) and AFM1 in the maltodextrin, starch, vitamin, raw milk, whey powder and baby oil, and the types of infant formula produced by Pegah dairy Plants (PDPs) Shahrekord was below the recommended levels by Iran standard. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2526 - Red Sugar versus Polyethylene Glycol 3350 in Pediatric Functional Constipation: A randomized and Active-Controlled Trial
        Elaheh Hajiarabi Pantea Tajik Bahar Taherkhanchi Shamsollah Nouripoor Ali Gohari Bahador Bagheri
        10.22034/jchr.2020.1895413.1112
        Functional constipation is a prevalent problem in children. This study was designed to compare the efficacy and safety of molasses with polyethylene glycol (PEG) in childhood constipation. This randomized single-center trial was conducted in Amir Al-Momenin Hospital, Se چکیده کامل
        Functional constipation is a prevalent problem in children. This study was designed to compare the efficacy and safety of molasses with polyethylene glycol (PEG) in childhood constipation. This randomized single-center trial was conducted in Amir Al-Momenin Hospital, Semnan, Iran. 110 constipated children aged from 2 to 8 years were randomly assigned to 2 g/kg PEG or 2 ccs/kg molasses. Children were treated for 1 month, and frequency of defecation, frequency of encopresis, abdominal pain, appetite, fecaloma, and pain at defecation were compared. The safety of both treatments was also studied. After 1 month of treatment, both drugs had an equal effect on the frequency of defecation and the frequency of encopresis per week (P &lt;0.05). Both drugs were effective in relieving defecation pain to some extent. Molasses had a better effect on appetite status (P &lt;0.05). Molasses caused a lower rate of side effects; diarrhea (P &lt;0.01), nausea (P &lt;0.05), and vomit. Our study showed that red sugar was as effective as PEG 3350 for treating childhood functional constipation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2527 - The Effect of Dusts on Liver Enzymes and Kidney Parameters of Serum in Male Rats in Khuzestan, Iran
        Najmeh Soleimani Hassan Faridnouri Mohammadreza Dayer
        10.22034/jchr.2020.1902789.1148
        The present study aimed to investigate the effect of dusts on rat specimens in Southern Iran, Khuzestan, focusing on serum enzymes (Alpha-Amylase, Alkaline phosphatase, Alanine transaminase, Lactate dehydrogenase, and Aspartate transaminase) and kidney parameters (creat چکیده کامل
        The present study aimed to investigate the effect of dusts on rat specimens in Southern Iran, Khuzestan, focusing on serum enzymes (Alpha-Amylase, Alkaline phosphatase, Alanine transaminase, Lactate dehydrogenase, and Aspartate transaminase) and kidney parameters (creatinine and urea). The study was conducted on 30 adult male rats that were divided into six groups, including one as the control group, and five as the experimental groups (Ahvaz, Ramhormoz, Andimeshk, Abadan, and Susangerd). Results showed that alanine aminotransferase increased in the groups of Ramhormoz, Andimeshk, Abadan, and Susangerd while Ahvaz showed a decrease. Alkaline phosphatase activity in all treated groups showed a significant increase compared to the control group. The activity of lactate dehydrogenase decreased in all samples, but only in Ahvaz and Susangerd groups it was significant compared to control group. Alpha-amylase activity was significantly increased in the groups of Ramhormoz, Andimeshk, Abadan, but decreased significantly in Ahvaz group, indicating a different value of harmful substances in dust particulates of these five cities. Serum urea level increased in all groups except Ahvaz, which was only significant in the group of Ramhormoz. Also, creatinine level decreased in all groups except Ahvaz. The results of this study showed that, the effect of fine dust was more evident in three cities of Ahvaz, Andimeshk and Ramhormoz due to the large amounts of total concentrations of heavy metals. Also, both the liver and the kidney were affected by both particulate matter, but it seems that the effect on the liver was more than the kidney. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2528 - Evaluating the Artificial and Microbial Contamination (Pathogenic Bacteria, Molds, Yeasts) of Confectionery Products in Iran: A Systematic Review
        Hajar Khedmati Morasa Razzagh Mahmoudi Zahra Hosseinabadi Ali Mehrabi
        10.22034/jchr.2020.1883030.1064
        The prevalence of contaminated foodborne diseases has always been a major challenge all around the world. A huge amount of money is spent on treating these diseases every year. This study investigated the status of chemical and microbial contamination of confectionery p چکیده کامل
        The prevalence of contaminated foodborne diseases has always been a major challenge all around the world. A huge amount of money is spent on treating these diseases every year. This study investigated the status of chemical and microbial contamination of confectionery products in Iran. Data were collected from electronic databases including Pubmed, Science Direct, Elsevier, SID, Magiran, and Google Scholar during 2001 - 2017. Search keywords included microbial contamination, chemical contamination, confectionery products, cream-filled pastry, and Iran. The results indicated that the highest contamination rates in South Khorasan, Tehran, Gorgan, and Isfahan were related to Staphylococcus aureus (80%), Escherichia coli(57%), Enterobacteriaceae (25.1%), and yeasts (100%), respectively. Moreover, the least prevalent pathogens in west of Tehran, Tabriz, east of Gilan, and south of Tehran were S. aureus (4.81%), Coliform (2.51%), Bacillus cereus (1.2%), and E. coli (2%), respectively. In addition, there was no Salmonella in southeast of Tehran and Yasouj. Most confectionery products contained unauthorized artificial dyes, and authorized artificial dyes were also overused. The most commonly used artificial dye was sunset yellow with 80% use in Arak. Moreover, 100% of the samples in Arak contained unauthorized artificial dyes. Confectionery products are an important part of food products in the country. The likelihood of microbial and chemical spoilage of these products increases due to the use of such ingredients as eggs, milk, and color additives. Further training and supervision on the preparation and maintenance of these products by the local health authorities can be effective in reducing the contamination. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2529 - Toxoplasmosis among Patients with Cancers and Blood Disorders in Iran: Serological Evaluation, Risk Factors and Comparison with Healthy Individuals
        Muhammad I Getso Vahid Raissi Maryam Fasihi Karami Gita Alizadeh Mohammad Zareie Zahra Babaei Samani Fatemeh bayat Omid Raiesi Soodabeh Etemadi
        10.22034/jchr.2021.1922691.1257
        Toxoplasma gondii is an obligate intracellular parasite that causes toxoplasmosis in humans and warm-blooded animals. In this study, we explored the risk factors and seroprevalence of Toxoplasma infection among cancer patients and patients with blood cell disorders in I چکیده کامل
        Toxoplasma gondii is an obligate intracellular parasite that causes toxoplasmosis in humans and warm-blooded animals. In this study, we explored the risk factors and seroprevalence of Toxoplasma infection among cancer patients and patients with blood cell disorders in Iran. We collected serum samples from each participant include 600 clinically healthy individuals, 127 patients with different types of cancer, 294 patients with red blood cell disorders, and 101 patients with white blood cell disorders and tested for anti-Toxoplasma antibodies (IgG and IgM) using an Enzyme-Linked Immunosorbent Assay kits and analyzed the results statistically.Out of the 1122 participants ,seroprevalence of Toxoplasmosis among all patients with different disorders , patients with white blood cell disorders, patients with red blood cell disorders and patients with different types of cancer 9.97% , 17.82%, 11.57% and 7.09% were reported respectiveiy.Awareness campaign to educate blood cell disorders patients regarding contact with pets is salient to the reduction of the Toxoplasma burden. In addition, it is pertinent to screen patients with cancers to rule out Toxoplasma infections. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2530 - Phytotherapy in Burn Wound Healing: A Review of Native Iranian Medicinal Plants
        Alireza Esmaeili Pouya Parsaei Mohammadreza Nazer Ronak Bakhtiari Halleh Mirbehresi Hossein Safian Boldaji
        10.22034/jchr.2021.1932188.1322
        Studies have shown that burn wounds are one of the most severe forms of trauma which may cause disability, morbidity and mortality, stupendous hospital costs, and emotional disturbance. In spite of the therapeutic effects of synthetic drugs, due to their unwanted side e چکیده کامل
        Studies have shown that burn wounds are one of the most severe forms of trauma which may cause disability, morbidity and mortality, stupendous hospital costs, and emotional disturbance. In spite of the therapeutic effects of synthetic drugs, due to their unwanted side effects, the tendency of people to use these drugs has been decreasing, contrary to the use of natural origin drugs. Medicinal plants that can be formulated to treat and repair the wound should be identified. Therefore, in this article a number of native Iranian medicinal plants that have been studied and their healing effects on burn wounds have been reported are discussed. In this review article, the keywords medicinal plants, burn, burn wound repair, burn wound and Iran were used to search for relevant articles indexed in databases such as IranMedex, Scientific Information Database, Google Scholar, Scopus, Institute for Scientific Information, Web of Science and PubMed. Based on the results, the medicinal plants Aloe vera (L.) Burm.f., Matricaria chamomilla L, Quercus brantii Lindl., Cydonia oblonga Mill., Scrophularia striata, Camellia sinensis (L.) Kuntze, Portulaca oleracea L, Cinnamomum zeylanicum Blume, Achillea talagonica Boiss., Olea europaea L., Hypericum perforatum L., Cucurbita pepo L., Teucrium polium L., Myrtus communis, Brassica oleracea L., Plantago major L., Malva sylvestris L., Arnebia euchroma (Royle) I.M.Johnst., Cucurbita moschata Duchesne, Achillea millefolium L., Lythrum salicaria L., Crocus sativus L. and Allium sativum L. are some of the most important herbal remedies to repair burn wounds. According to the various researches on the medicinal plants, the anti-inflammatory, antimicrobial and antimicrobial effects of these plants have been scientifically demonstrated, which has led to information that can be used to produce antimicrobial drugs for infectious and burn wounds. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2531 - Smirnovia Iranica Whole Herb Extract: Antioxidant, Radical Scavenging, Anti-microbial and Anti-Cancer Effects
        Leila Monjazeb Marvdashti Samaneh Arab Marjan Bahraminasab Mina Roustaei Samaneh Souri Mojtaba Heydari Majd Anna Abdolshahi
        10.22034/jchr.2022.1943420.1443
        In this study, the biological activities of whole herb extract of a medicinal plant named Smirnovia Iranica were investigated. The extraction was performed using Supercritical CO2 and phytochemical compounds, total phenolic content (TPC), total flavonoid content (TFC), چکیده کامل
        In this study, the biological activities of whole herb extract of a medicinal plant named Smirnovia Iranica were investigated. The extraction was performed using Supercritical CO2 and phytochemical compounds, total phenolic content (TPC), total flavonoid content (TFC), antioxidant, anti-bacterial, and anti-cancer effect were determined in the extract. Based on the results, high TPC concentration (120.36 mg GAE/100 g FW) and TFC (17.41 mg quercetin/100g FW) were obtained in the extract. Besides, the extract showed significant antioxidant activity (IC50=53.97 &micro;g mL-1). Moreover, the extract showed a notable inhibitory effect againstEscherichia coli(MIC=15.63 mg mL-1) andSalmonella enterica (MIC=31.25 mg mL-1). On the other hand, this extract showed the cytotoxic effect on glioblastoma cancer cell lines in the MTT assay. This is the first, yet comprehensive, scientific report about the chemical composition and pharmacological properties of the extract of Smirnovia Iranica whole herb. According to current results, the Smirnovia Iranica extract has excellent antioxidant properties for application as bioactive components for various objects such as as food supplements. The experiment confirmed the efficacy of the extracts as natural antimicrobials and suggested the possibility of employing them in drugs for the treatment of infectious diseases caused by the test organisms. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2532 - Evaluation of the Risk Non-Carcinogenicity of Heavy Metals in Traditional Foods Prepared in Restaurants of Isfahan, Iran
        Roya Alsadat Madani Zahra Esfandiari Masoud Sami Shabnam Kermani
        10.22034/jchr.2021.1926440.1279
        The intake of heavy metals from food in high doses will have adverse effects on human health. In Iran, traditional foods constitute a major portion of peoples&rsquo; daily diet. Hence, the present study has attempted to evaluate the levels of heavy metals and their carc چکیده کامل
        The intake of heavy metals from food in high doses will have adverse effects on human health. In Iran, traditional foods constitute a major portion of peoples&rsquo; daily diet. Hence, the present study has attempted to evaluate the levels of heavy metals and their carcinogenicity and non-carcinogenicity in traditional foods served in the restaurants of Isfahan, Iran. In this cross-sectional study, 20 different types of food were selected from 19 restaurants. Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry (ICP-OES) was used to measure the levels of heavy metals such as chromium (Cr), nickel (Ni), lead (Pb), copper (Cu), and iron (Fe) in the prepared samples. Moreover, the risk non-carcinogenicity of heavy metals in traditional foods was determined for children and adults by applying the U.S. Environmental Protection Agency (USEPA) method. Among the heavy metals studied, only Ni and Cu had lower levels than permissible limits. Also, the Pb levels in the examined foods range from 0.05 to 0.79 m m-1; which are higher than the safe limits proposed by FAO/WHO. On the other hand, the mean concentration of Fe was higher than the maximum permissible limit (48 m m-1) in 4 food samples only. The target hazard quotient (THQ) values range from 0.005&ndash;53.65 and 0.01&ndash;156.50, for adults and children, respectively. Hence THQ for adults and children was found to be above 1 in 64% and 75% of food samples, respectively. This study recommends that food consumers in Iran should be careful about the overconsumption of traditional foods. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2533 - Evaluation of Salivary Oxytocin Level in Pregnant Women during Pregnancy in Fatemiyeh Hospital of Hamadan, Iran
        Zahra Karami Hamid Reza Abdolsamadi Lida Samie Shohre Alimohammadi Alireza Soltanian
        10.22034/jchr.2021.1920489.1244
        We undertook this study to propose a noninvasive method for measuring oxytocin (OT) level in pregnant women. Most of previous studies have focused on the measurement of OT levels in blood plasma through invasive method. Due to the important role of OT hormone level duri چکیده کامل
        We undertook this study to propose a noninvasive method for measuring oxytocin (OT) level in pregnant women. Most of previous studies have focused on the measurement of OT levels in blood plasma through invasive method. Due to the important role of OT hormone level during pregnancy, in this study, the level of salivary OT during pregnancy was measured to investigate its applicability as an alternative to invasive conventional methods. In this case-control study, 126 individuals (63 pregnant women as case group and 63 non-pregnant women as control group) referred to in Fatemiyeh Hospital of Hamadan, Iran, were selected and evaluated. After obtaining written consent, saliva sampling was performed by stripping, and the samples were transferred to a laboratory at -4&deg;C and then stored at -22&deg;C. ELISA technique was applied for measuring the level of salivary OT. Data were analyzed using SPSS software. The results indicated that the mean level of salivary OT in the control group was 98.40&plusmn;362.92 pg mL-1. The mean level of salivary OT in the case group was 1.016&plusmn;403.75 pg mL-1 with the maximum and minimum concentrations ​​of 628.60 and 169.60 pg mL-1, respectively. The results of this study implied that the mean level of salivary OT in pregnant women was significantly higher than that in non-pregnant women (P = 0.024). Also, OT levels were not significantly different in trimesters of pregnancy (P1 = 0.941, P2 = 0.844, P3 = 0.552). Our findings depicted that measuring salivary OT in pregnant women can be used as a noninvasive and accurate method instead of blood test. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2534 - Herbal Research: Gaps Affecting the Quality and Validity of Research Findings
        Arezou Rezaei Atefe Amirahmadi Vahid Poozesh
        10.22034/jchr.2022.1928476.1295
        Traditional and herbal medicines are rich and promising sources for drug development. The number of articles published on traditional medicines and their applications is rapidly increasing. However, despite the extensive ongoing research on herbal medicines, the results چکیده کامل
        Traditional and herbal medicines are rich and promising sources for drug development. The number of articles published on traditional medicines and their applications is rapidly increasing. However, despite the extensive ongoing research on herbal medicines, the results of such research are not remarkable. Against this background, this study aims to highlight some existing research gaps, the bridging of which will increase the quality and validity of the results of herbal research. To this end, Iranian and non-Iranian articles on Allium sativum L. were reviewed for compliance with standards and requirements for herbal research. Botanical nomenclature, processing and extraction procedures, and history of traditional medicine were identified as the main gaps in the reviewed herbal research. Researchers and authors should keep in mind that familiarity with the history, characteristics, and potential of traditional medicine systems is a key factor accelerating the process of developing nature-based medicines. Essential standards that have a great impact on the validity and reliability of the results of herbal research should not be ignored, either. In addition, there are still numerous areas that need to be considered by scientists and researchers, including the status of medicinal herbs, toxicological assessments, biological and pharmacological mechanisms of diseases, and research issues. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2535 - The Effect of Seasonal Variation on the Chemical and Microbial Quality of Raw Milk Samples Used in Qazvin, Iran
        Masoud Kazeminia Razzagh Mahmoudi Peyman Ghajarbygi Shagahyegh Moosavi
        10.22034/jchr.2019.665825
        Although milk and dairy products are considered as nutritious food for human, it serves as a beneficent medium for the growth of many microorganisms such as psychrotrophic microorganisms (PMs). PMs can be affected by the milk quality and dairy products by production the چکیده کامل
        Although milk and dairy products are considered as nutritious food for human, it serves as a beneficent medium for the growth of many microorganisms such as psychrotrophic microorganisms (PMs). PMs can be affected by the milk quality and dairy products by production thermostable enzymes. The present study aimed to evaluated the psychrotrophic microorganisms count (PMsC) of raw cow milk samples in milk collection centers. A total of 60 raw cow milk samples were collected from 15 main milk collection centers located in Qazvin, Iran for a period of one year (four seasons). The mean&plusmn;SD of PMs, Ph, and acidity levels for a period of one year was 4.83&plusmn;0.43 Log10 CFU/ml, 6.30&plusmn;0.41, and 20.13&plusmn;3.21&deg;D, respectively. PMsC, Ph, and acidity levels in cold seasons (autumn and winter) were greater than warm seasons (spring and summer). It may be expected that PMs values can affect the pH and acidity levels while no significant relationship (P&gt;0.05) was found among PMs, Ph, and acidity levels. Seasonal variations had a significant effect (P&lt;0.05) on PMs values while seasonal variations had no significant effect (P&gt;0.05) on the pH and acidity levels. 55% (33 out of 60) of milk samples were in the accepted limit. Milk quality properties in Qazvin in terms of PMs were relatively within the hygienic standards limit. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2536 - Studying the Reasons for Weakness in Communication and Not Having a Seat in the International Football Federation
        Mostafa Mostafapour Mozafar Yektayar Mojghan Khodamoradpour Meisam Allahmoradi
        In this study, we investigate the reasons for the weakness in communication and not having a seat in the football federation at the international level Research method: In terms of the purpose of the research, it was part of applied research, and in terms of descriptive چکیده کامل
        In this study, we investigate the reasons for the weakness in communication and not having a seat in the football federation at the international level Research method: In terms of the purpose of the research, it was part of applied research, and in terms of descriptive nature and from the perspective of variables, it was a mixed research. The statistical population in the qualitative section includes 12 experts in the field of sports diplomacy and international relations (Appendix 1); The members of the academic staff of sports management in the country and the officials of international relations of the football federation were selected by the criteria method; And in the quantitative part, based on Morgan's table, 125 people from the governors and the football board of the provinces and experts in charge of the football federation were selected as a statistical sample . The analysis of the findings of the qualitative part was done based on theme analysis with Max Kyuda 10 software and the quantitative part was done based on the structural equation model based on Lisrel analysis software. The quantitative part confirmed all the qualitative parts based on the model of the structural equation model. Totally, it was specified that communication with well-known persons in international football, appropriate relationships with Asian Confederation, and taking national and club hosting are appropriate strategies to gain and retain powerful seats in Asian Football Confederation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2537 - تبیین شتاب قیمت سهام برنده در ایران
        مهدی الهائی سحر رضوان حجازی اله کرم صالحی حسین ملتفت
        10.30495/afi.2022.1945244.1065
        اخیراً شناخت رفتارهای خلاف قاعده در بازارهای مالی، فرض کارایی را شدیداً به چالش کشانده است. شتاب قیمت یکی از آن خلاف قاعده‌هایی است که فاما و فرنچ (1996) از آن به عنوان "بازده کوتاه‌مدت توضیح داده نشده" یاد کردند. هدف این پژوهش الگوسازی پدیده شتاب سهام برنده در بازار سر چکیده کامل
        اخیراً شناخت رفتارهای خلاف قاعده در بازارهای مالی، فرض کارایی را شدیداً به چالش کشانده است. شتاب قیمت یکی از آن خلاف قاعده‌هایی است که فاما و فرنچ (1996) از آن به عنوان "بازده کوتاه‌مدت توضیح داده نشده" یاد کردند. هدف این پژوهش الگوسازی پدیده شتاب سهام برنده در بازار سرمایه ایران می‌باشد. به منظور توضیح پدیده مذکور از روش کیفی نظریه برخاسته از داده و ابزار مصاحبه استفاده گردید. بدین صورت، با 32 نفر از صاحب‌نظران فعال در دو طیف حرفه‌ای و دانشگاهی در سال 1397 مصاحبه‌های عمیق انجام گرفت. در این پژوهش داده‌های گردآوری شده در سه مرحله کد‌گذاری، سپس نتایح به صورت الگوی پارادایمی کمی شده با روش رتبه بندی سلسله مراتب فازی و روایت یک داستان ارایه گردیده است. یافته‌های پژوهش، عوامل عِلی شتاب را در سطح رفتاری؛ عوامل بستری را در سه سطح جامعه، اقتصاد کلان و بازار؛ عوامل مداخله‌گر را در چهار سطح اقتصاد جهانی، اقتصاد کلان، بازار و شرکت؛ راهبردها نیز در چهار سطح جامعه، اقتصاد کلان، بازار و نهاد‌های سرمایه‌گذاری و مالی و پیامدها در سطح بازار، کشف کردند.نتایج پژوهش نشان می دهد به‌منظور توسعه بازار نباید به پدیده شتاب سهام برنده به‌عنوان یک فرصت سفته‌بازی نگاه کرد بلکه خلاف قاعده‌ای است که از نظر خبرگان با راهبردهای ارایه شده، می ‌بایست تعدیل گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2538 - ارائه مدل ساختاری تفسیری جهت پوشش ریسک روش های سرمایه گذاری متداول در ایران با استفاده از رمزارزها
        راضیه اسکندری حسین پناهیان رسول اسکندری حسن قدرتی قزاآنی مهدی معدنچی زاج
        چکیده هدف: شناخت قابلیت رمزارزها در اقتصاد کشور، منجر به هدفمند نمودن سرمایه‌گذاری روی آن‌ها و تثبیت ارزش سبد سرمایه‌گذاری می‌گردد. پوشش ریسک سرمایه توسط رمزارزها می‌تواند یک پتانسیل نوین جهت حفظ ارزش سبد سرمایه باشد. در این پژوهش عوامل موثر بر پوشش ریسک سبد سرمایه مت چکیده کامل
        چکیده هدف: شناخت قابلیت رمزارزها در اقتصاد کشور، منجر به هدفمند نمودن سرمایه‌گذاری روی آن‌ها و تثبیت ارزش سبد سرمایه‌گذاری می‌گردد. پوشش ریسک سرمایه توسط رمزارزها می‌تواند یک پتانسیل نوین جهت حفظ ارزش سبد سرمایه باشد. در این پژوهش عوامل موثر بر پوشش ریسک سبد سرمایه متداول در ایران توسط رمزارزها و نحوه ارتباطات این عوامل شناسایی شده است. روش‌شناسی پژوهش: با مرور ادبیات، متغیر‌های پژوهش استخراج شده است. سپس با بهره‌گیری از نظر خبرگان روابط میان متغیرها تعیین شده و بر اساس رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری مدل عوامل موثر بر پوشش ریسک سرمایه‌گذاری در ایران با استفاده از رمزارزها ارائه شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که موثرترین عوامل در استفاده از رمزارزها جهت پوشش ریسک سرمایه‌گذاری در ایران عوامل سیاسی بین‌الملل و قیمت‌های جهانی طلا و نفت می‌باشند. از سویی دیگر وابسته‌ترین متغیرها مربوط به فقدان شناخت کاربران و قوانین در حوزه رمزارز در داخل کشور می‌باشد. اصالت / ارزش‌افزوده علمی: بر اساس پژوهش انجام شده، ارائه مدل جهت شناسایی عوامل موثر بر پوشش ریسک سرمایه در کشور بکمک رمزارزها پیشنهاد می‌گردد. با توجه به روابط بدست آمده مشخص شد که عوامل موثر در شناخت و بکارگیری رمزارزها در ایران اثری بر روی ریسک روش‌های سرمایه‌گذاری متداول در ایران ندارد. علاوه بر این، در پوشش ریسک سرمایه‌گذاری‌ها در ایران با استفاده از رمزارزها، عوامل بین‌المللی موثرترین عوامل بشمار می‌آیند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2539 - شناسایی و رتبه‌بندی مؤلفه‌های افشای مسئولیت اجتماعی و ارائه الگوی بومی
        هادی جوانشیر جمادوردی گرگانلی دوجی پرویز سعیدی آرش نادریان
        هدف: ضرورت پاسخگویی و توجه به سایر گروه‌های اجتماع و همچنین آثار زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های بنگاه اقتصادی موجب شد تا مفهوم افشای مسئولیت اجتماعی در مباحث نظری حسابداری مطرح شود. تقاضاي روزافزون ذي‌نفعان از شركت‌ها براي پذيرش مسئوليت‌هاي اجتماعي، شركت‌ها را به درگيرشد چکیده کامل
        هدف: ضرورت پاسخگویی و توجه به سایر گروه‌های اجتماع و همچنین آثار زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های بنگاه اقتصادی موجب شد تا مفهوم افشای مسئولیت اجتماعی در مباحث نظری حسابداری مطرح شود. تقاضاي روزافزون ذي‌نفعان از شركت‌ها براي پذيرش مسئوليت‌هاي اجتماعي، شركت‌ها را به درگيرشدن در مسئوليت‌هاي زيست‌محيطي و اجتماعي تشويق كرده است؛ باتوجه‌به این ضرورت هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه‌بندی مؤلفه‌های افشای مسئولیت اجتماعی و ارائه الگوی بومی می‌باشد. روش‌شناسی پژوهش: با استفاده از روش‌های پیش‌بینی دلفی، تحليل سلسله‌مراتبی و پرسش‌نامه در یک چهارچوب جامع ارائه و مورد تحلیل قرار داده است. همچنین، وضعیت موجود آن و سطح افشای بعد اجتماعی در شرکت‌ها از طریق تحلیل محتوای گزارش‌های هیأت‌مدیرة شرکت‌های ایرانی تعیین گردیده است. یافته‌ها: یافته‌ها بیان‌کنندة این است که مهم‌ترین مؤلفه‌های بعد اجتماعی از نظر اولویت عبارتند از عامل مشتریان با وزن نسبی 220/0 در رتبه اول و پس از آن عامل مسئولیت‌های جامعه با وزن نسبی 174/0 در رتبه دوم و مسائل محیطی با وزن نسبی 140/0 در رتبه سوم و محصولات و خدمات با وزن نسبی 128/0 در رتبه چهارم و انرژی با وزن نسبی 117/0 در رتبه پنجم و اقتصادی با وزن نسبی 112/0 در رتبه ششم و منابع انسانی با وزن نسبی 108/0 در رتبه هفتم اهمیت قرار دارد؛ در مجموع، سطح پایین افشای بعد اجتماعی در شرکت‌های ایرانی نشان‌دهندة شكاف بالای وضعیت موجود از انتظارات جامعه است و مستلزم وجود مقررات، الزامات و استانداردهای مناسب در حوزة گزارشگری و افشای شرکت‌ها برای پاسخگویی به انتظارات ذی‌نفعان و جامعه است. اصالت / ارزش‌افزوده علمی: نتایج تحلیل مسیر و شاخص‌های مطلوب برازش مدل ساختاری، بیان‌کنندة معناداری و تبیین و توجیه مناسب کلیة مؤلفه‌ها برای افشای بعد اجتماعی مسئولیت شرکت‌ها است و باعث می‌شود تا با رشد و توسعة صنایع و واحدهای تجاری مختلف، عواقب و تأثیرات فعالیت‌های آن‌ها بر جامعه و عدم ارائه گزارشگری اجتماعی، شكاف میان انتظارات واحدهای اقتصادی و انتظارات جامعه کاهش پیدا کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2540 - بررسی تأثیر زمان فرآیند اکسیداسیون الکترولیتی پلاسمایی بر رفتار خوردگی آلیاژ Ti-13Nb-13Zr در محلول رینگر هوازدایی شده
        محمود حاجی صفری آرمان زارع بیدکی امیر دانش پژوه
        در بین آلیاژهای تیتانیوم، آلیاژ Ti-6Al-4V تا کنون بیشترین کاربرد را در زمینه ی کاربردهای زیستی داشته، ولی به دلیل سمی بودن Al و V، تحقیقات برای جایگزینی این آلیاژ با آلیاژ Ti-13Nb-13Zr به عنوان نسل جدید آلیاژهای تیتانیوم مطرح است. در این پژوهش از روش اکسیداسیون الکترولی چکیده کامل
        در بین آلیاژهای تیتانیوم، آلیاژ Ti-6Al-4V تا کنون بیشترین کاربرد را در زمینه ی کاربردهای زیستی داشته، ولی به دلیل سمی بودن Al و V، تحقیقات برای جایگزینی این آلیاژ با آلیاژ Ti-13Nb-13Zr به عنوان نسل جدید آلیاژهای تیتانیوم مطرح است. در این پژوهش از روش اکسیداسیون الکترولیتی پلاسمایی (PEO) برای ایجاد پوشش بر روی آلیاژ Ti-13Nb-13Zr در ولتاژ V250 و در زمان های 1، 4، 7 و 10 دقیقه در حمام حاوی یون های Ca و P استفاده شد. میکروساختار نمونه ها قبل و بعد از اعمال پوشش توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی رفتار خوردگی نمونه های آلیاژ Ti-13Nb-13Zr پوشش داده شده و فاقد پوشش از تغییرات پتانسیل مدار باز (OCP) و آزمون پلاریزاسیون دینامیکی در محلول رینگر هوازدایی شده استفاده شد. بررسی ها نشان داد که نمونه های پوشش داده شده به مدت 1 و 4 دقیقه بالاترین مقدار پتانسیل مدار باز داشته که بیانگر بیشترین پایداری ترمودینامیکی در میان نمونه ها می باشد. نتایج نشان داد که که فرآیند PEO باعث ایجاد فیلم های اکسیدی Ti6O و Nb6O و حاوی ترکیب CaHPO4 در سطح می باشد و با افزایش زمان فرآیند ضخامت پوشش تغییری نخواهد داشت. نتایج پلاریزاسیون نشان داد که نمونه پوشش داده شده به مدت 1 دقیقه کمترین نرخ خوردگی با دانسیته جریان خوردگی A/Cm27- 10 &times; 5/2 و پتانسیل خوردگی 12/0- ولت (نسبت به Ag/AgCl) را دارا می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2541 - گزارش دو گونه نماتود از جنس های Cobb, 1924 Acrobeloides و Bastian, 1865 Cephalobus (Nematoda: Cephalobidae) از استان سمنان
        نگین امیرزادی ابراهیم شکوهی علی اسکندری
        نماتودهای آزادزی خانواده Cephalobidaeباکتری خوار بوده و در غالب خاکها یافت می شوند. در بررسی نمونه های خاک استان سمنان دو گونه از نماتودهای این گروه شامل Cephalobus persegnisوAcrobeloidesnanusبه ترتیب از ریزوسفر علف هرز و زردآلو جداسازی و شناسایی گردیدند. در گونه ی اول چکیده کامل
        نماتودهای آزادزی خانواده Cephalobidaeباکتری خوار بوده و در غالب خاکها یافت می شوند. در بررسی نمونه های خاک استان سمنان دو گونه از نماتودهای این گروه شامل Cephalobus persegnisوAcrobeloidesnanusبه ترتیب از ریزوسفر علف هرز و زردآلو جداسازی و شناسایی گردیدند. در گونه ی اول برجستگیهای لبی وجود نداشته، لب های جانبی کوتاه بوده، اسپرماتکا و کیسه عقبی رحم کوتاه، دم استوانه ای بوده و در برخی از نمونه ها دارای زائده انتهایی می باشد. در گونه A. nanus، قسمت ابتدایی مری دوکی شکل و برجستگی های لبیغیردوشاخه و نوک تیز می باشد. در هر دو گونه کوتیکول غیرمنقوطو صاف، محفظه ی دهانی از سه قسمت cheilostom، gymnostomو stegostomتشکیل شده، اسپرماتکا و کیسه عقبی رحم کوتاه می باشد. جداول اندازه گیری و تصاویر مربوط به گونه ها تهیه گردیده است. هر دو گونه برای اولین بار از استان سمنان و دومین بار از ایران و افراد نر گونه C. persegnisبرای اولین بار از ایران گزارش می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2542 - تبارشناسی آهوان فلات مرکزی ایران با تکیه بر ژن سیتوکروم bمیتوکندری
        راضیه محمدی مرتضی نادری
        توالی یابی ژنوم میتوکندریایی یکی از پرکاربردترین روش­های مطالعه روابط تبارشناختی پستانداران محسوب می­شود. این قبیل پژوهش ها در بررسی واگرایی درون گونه­ای، اولویت بندی اقدامات حفاظتی، مطالعه منشاء پیدایش گونه ها، نظریه پناهگاه­ها و مطالعات دیگری از این قبیل مورد بهره برد چکیده کامل
        توالی یابی ژنوم میتوکندریایی یکی از پرکاربردترین روش­های مطالعه روابط تبارشناختی پستانداران محسوب می­شود. این قبیل پژوهش ها در بررسی واگرایی درون گونه­ای، اولویت بندی اقدامات حفاظتی، مطالعه منشاء پیدایش گونه ها، نظریه پناهگاه­ها و مطالعات دیگری از این قبیل مورد بهره برداری قرار می­گیرند. آهوها از نمونه گونه­هایی محسوب می­شوند که همواره مطالعات تاکسونومیک متعددی در دنیا و در ایران در مورد آنها انجام شده است. اغلب مطالعات بر وجود سه گونه از جنسGazellaاتفاق نظر دارند در عین حال هنوز بحث­های زیادی در خصوص جایگاه تبارشناختی جمعیت­های مختلف و وجود یا عدم وجود زیرگونه­ها در زیستگاه­های مختلف وجود دارد. در این بررسی، تلاش گردید تا با توالی یابی ژن سیتوکروم bمیتوکندری وضعیت تبارشناختی این گونه در فلات مرکزی شامل جمعیت­هایی از استان­های یزد، اصفهان و کرمان مورد بررسی قرار گیرد. نتایج این پژوهش نشان داد که جمعیت متعلق به استان یزد بیشترین واگرایی تبارشناختی را نسبت به جمعیت­های اصفهان و کرمان دارا می­باشند. همچنین نتایج به دست آمده در این پژوهش حاکی از تنوع ژنتیکی نسبتا پایین آهوان فلات مرکزی ایران می­باشد. بطوریکه تفاوت ژنتیکی بین آهوان فلات مرکزی ایران بیش از 002/0 نیست. البته با توجه به اندازه نمونه مورد استفاده در طرح آزمایشی لازم است این نتایج با احتیاط مورد تفسیر قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2543 - بررسی مورفومتری و کاریولوژیکی جکوی انگشت کج خزری Cyrtopodion caspium در شهرستان مشهد (سوسماران: جکونیده)
        فرحناز مولوی نرگس تهرانی
        تا کنون مطالعه ای بر روی خانواده جکونیده در شهرستان مشهد صورت نگرفته است. طی این تحقیق، تعداد 280 نمونه از این خانواده از 7 ایستگاه در بهار و تابستان 1389-1388 جمع آوری شده و از دو جنبه ریخت سنجی (مورفومتری) و کاریولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از مطالعات ک چکیده کامل
        تا کنون مطالعه ای بر روی خانواده جکونیده در شهرستان مشهد صورت نگرفته است. طی این تحقیق، تعداد 280 نمونه از این خانواده از 7 ایستگاه در بهار و تابستان 1389-1388 جمع آوری شده و از دو جنبه ریخت سنجی (مورفومتری) و کاریولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از مطالعات کاریولوژیکی نشان می دهد که همه نمونه های این شهرستان دارای یک مجموعه 2n=38کروموزومی می باشند. همچنین مطالعه صفات ریختی نشان داد که همه نمونه ها به گونهCyrtopodion caspium تعلق دارند. آزمون مقایسه میانگین ها ((t- testبین جنس های نر و ماده در 18 صفت دارای اختلاف معنی دار نبود (pandlt;0.05). آزمون واریانس تک متغییره (ANOVA) جدایی جمعیت های مورد مطالعه را در جکوی خزری نشان نداد. آزمون تجزیه خوشه ای به روش Single Linkageعدم جدایی جنسیت ها و جمعیت ها و اثر متقابل آنها را تایید نمود. همچنین آنالیز PCAبا استفاده از مؤثرترین صفات در فاکتورهای اصلی نیز جدایی اندکی بین جمعیت هایی با ارتفاع 300 متر را تایید نموده است ولی بطور کل تفاوت مؤثر در حد زیرگونه بین جمعیت های مختلف این شهرستان بدست نیامده است ونتایج نشان می دهد روابط فنتیکی جمعیت های مورد مطالعه می تواند باز تاب شرایط زیستگاهی مشابه، فواصل جغرافیایی کم و عدم تفاوت های ژنتیکی آنها باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2544 - شناسایی و تعیین پراکنش پستانداران و پرندگان مناطق شکار ممنوع بصیران و دره باغ در استان فارس
        هانیه نوذری
        مطالعه به منظور شناخت و تعیین پراکنش پستانداران و پرندگان منطقه شکار ممنوع بصیران در محدوده سه شهر آباده، اقلید و خرم بید در استان فارس و منطقه شکار ممنوع دره باغ در محدوده شهرهای بوانات و خرم بید در استان فارس و ابرکوه در استان یزد در سال های 1385 تا 1388 صورت گرفت. شن چکیده کامل
        مطالعه به منظور شناخت و تعیین پراکنش پستانداران و پرندگان منطقه شکار ممنوع بصیران در محدوده سه شهر آباده، اقلید و خرم بید در استان فارس و منطقه شکار ممنوع دره باغ در محدوده شهرهای بوانات و خرم بید در استان فارس و ابرکوه در استان یزد در سال های 1385 تا 1388 صورت گرفت. شناسایی گونه های جانوری این منطقه ها با گشت های صحرایی در این دو منطقه برای مشاهده مستقیم آنها، بررسی پلت و سرگین و ردپایشان، تجزیه و تحلیل گزارش های روزانه محیط بانان از منطقه و مصاحبه حضوری با آنها و نیز بر اساس خصوصیات مرفولوژیک گونه ها انجام شد. در منطقه شکار ممنوع بصیران، 9 گونهپستاندار و 17 گونه پرنده و در منطقه دره باغ 10 گونه پستاندار و 7 گونهپرنده شناسایی شدند و نقشه پراکنش گونه های شاخص در مقیاس 1:50000 تهیه گردید. در منطقه شکار ممنوع بصیران، راسته گوشتخواران در میان پستانداران با 55/55 درصد، راسته ماکیان و راسته گنجشک سانان در میان پرندگان خشکی زی با 57/28 درصد، و راسته غازشکلان در میان پرندگان آبزی با 50 درصد، بیشترین درصد از کل گونه ها را به خود اختصاص می دهند و در منطقه شکارممنوع دره باغ راسته گوشتخواران در میان پستانداران با 60 درصد، و راسته ماکیان و راسته گنجشک سانان در میان پرندگان با 57/28 درصد، بیشترین درصد از کل گونه ها را به خود اختصاص می دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2545 - شناسایی نماتودهای خانواده Pratylenchidae در باغات پسته و تاکستان های استان قم
        مریم مولائی زهرا تنهامعافی علی اسکندری
        در بررسی که به منظور شناسائی نماتودهای انگل گیاهی باغات پسته و مو در استان قم انجام شد تعداد 125 نمونه خاک از اطراف ریشه درختان مو و پسته از مناطق مختلف استان طی سال های 1387 و 1388 جمع آوری گردید. نماتودها استخراج شده پس از تثبیت به گلیسرین خالص منتقل شدند، سپس به تفکی چکیده کامل
        در بررسی که به منظور شناسائی نماتودهای انگل گیاهی باغات پسته و مو در استان قم انجام شد تعداد 125 نمونه خاک از اطراف ریشه درختان مو و پسته از مناطق مختلف استان طی سال های 1387 و 1388 جمع آوری گردید. نماتودها استخراج شده پس از تثبیت به گلیسرین خالص منتقل شدند، سپس به تفکیک جنس از آنها اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه شد. نمونه ها بررسی میکروسکوپی شدند و مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی آنها تعیین شد. بر اساس این مشخصات و با استفاده از منابع علمی معتبر شناسایی صورت گرفت. در مقاله حاضر بخشی از گونه های شناسائی شده متعلق به خانواده Pratylenchidaeشامل Pratylenchus thornei،P. neglectus و Zygotylenchus guevaraeiمورد بحث قرار می گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2546 - گزارش دو گونه از نماتودهای جنسEucephalobus Steiner, 1936 (Nematoda: Cephalobidae) از مناطق طبیعی استان سمنان
        نگین امیرزادی ابراهیم شکوهی علی اسکندری
        به منظور شناسایی نماتودهای آزاد باکتریخوار خانوادهCephalobidaeدر استان سمنان حدود 200 نمونه خاک از نواحی طبیعی طی سالهای 1386 تا 1388 جمع آوری گردید. در این بررسی دو گونه از جنس EucephalobusSteiner, 1936شامل E.mucronatus(Kozlowska andamp; Roguska-Wasilewska, 1963)Andran چکیده کامل
        به منظور شناسایی نماتودهای آزاد باکتریخوار خانوادهCephalobidaeدر استان سمنان حدود 200 نمونه خاک از نواحی طبیعی طی سالهای 1386 تا 1388 جمع آوری گردید. در این بررسی دو گونه از جنس EucephalobusSteiner, 1936شامل E.mucronatus(Kozlowska andamp; Roguska-Wasilewska, 1963)Andrandaacute;ssy, 1967از ریزوسفر درخت جنگلی و هویج و E.striatus(Bastian, 1865) Thorne, 1937از ریزوسفر درخت بید، خاک و رودخانه جداسازی و شناسایی شدند. در هر دو گونه برجستگیهای لبی (labial probolae)کوتاه و نوک تیز بوده ولی در گونه E. mucronatusدم دارای زائده انتهایی و در گونه E. striatusدم بلند و تا حدودی گرزی شکل است. در گونه های مذکور کوتیکول غیرمنقوطو صاف، محفظه دهانی از سه قسمت cheilostom، gymnostomو stegostomتشکیل شده، اسپرماتکا آفست و کیسه عقبی رحم کوتاه می باشد. توصیف گونه ها، جداول اندازه گیری و تصاویر مربوط به آن ها تهیه گردیده است. هر دو گونه برای نخستین بار از استان سمنان و دومین بار از ایران و افراد نر گونه E. striatusبرای اولین بار از ایران گزارش می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2547 - بررسی برخی فاکتورهای هماتولوژیک در بعضی از ماهیان خانواده Acipenseridae
        شبنم گازرانی فراهانی
        با توجه به اهمیت علم هماتولوژی، این مقاله به منظور تعیین فاکتورها و شاخص های اولیه خونی شامل Hb، RBC، WBC، HCtو درصد افتراقی گلبول های سفید از قبیل نوتروفیل ها، لنفوسیت ها و ائوزینوفیل ها در اردیبهشت ماه سال 1387 در مجتمع تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی واق چکیده کامل
        با توجه به اهمیت علم هماتولوژی، این مقاله به منظور تعیین فاکتورها و شاخص های اولیه خونی شامل Hb، RBC، WBC، HCtو درصد افتراقی گلبول های سفید از قبیل نوتروفیل ها، لنفوسیت ها و ائوزینوفیل ها در اردیبهشت ماه سال 1387 در مجتمع تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی واقع در سد سنگر بر روی 5 گونه از ماهیان خاویاری شامل اوزن برون، قره برون، شیپ، استرلیاد و فیل ماهی به تعداد 25 عدد (از هر گونه 5 عدد) در رده های سنی 2 تا 3 سال انجام شد. پس از انجام مراحل خونگیری از هر یک از ماهیان، نمونه های خونی به منظور تعیین فاکتورهای هماتولوژیک در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آنالیز آماری این داده ها نشان داد که فیل ماهی از لحاظ غلظت هموگلوبین، درصد هماتوکریت، تعداد گلبول های سفید و قرمز و درصد لنفوسیت ها و ائورزینوفیل(74/3،68/1، 236700،696000، 6/82، 8/11) اختلاف معناداری با سایر گونه ها داراست. از نظر درصد لنفوسیت ها نیز سه گونه استرلیاد، قره برون و شیپ اختلاف معناداری را با یکدیگر نشان ندادند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2548 - بررسی فیلوژنتیک پنج گونه از کپور ماهیان دریای خزر با استفاده ازتوالی یابی ژن سیتوکروم b میتوکندریایی
        مهتاب قریب خانی محمد پورکاظمی لیلا عزیززاده فریبا فلاح باقری مصطفی تاتینا
        خانواده کپورماهیان بزرگترین خانواده ماهیان آب شیرین محسوب می شود. تجزیه و تحلیل های سیستماتیک قبلی که جنس ها و گونه های مختلف خانواده کپورماهیان را مورد بررسی قرار می دادند بیشتر بر پایه خصوصیات ظاهری متکی بوده اند. اما امروزه از داده های مولکولی به طور گسترده ای برای ا چکیده کامل
        خانواده کپورماهیان بزرگترین خانواده ماهیان آب شیرین محسوب می شود. تجزیه و تحلیل های سیستماتیک قبلی که جنس ها و گونه های مختلف خانواده کپورماهیان را مورد بررسی قرار می دادند بیشتر بر پایه خصوصیات ظاهری متکی بوده اند. اما امروزه از داده های مولکولی به طور گسترده ای برای این منظور استفاده می شود. هدف از این بررسی تعیین روابط فیلوژنی و خویشاوندی 5 گونه از کپورماهیان دریای خزر شامل: سیاه کولی(Vimba vimba persa)، ماهی سفید (Rutilus frisii kutum)، سس ماهی سر بزرگ (Barbus capito)، کلمه خزری (Rutilus rutilus caspicus) و کپور معمولی (Cyprinus carpio) با توالی یابی ژن سیتوکروم b(cytb) میتوکندریایی می باشد. بدین منظور تعداد 3 عدد نمونه بالغ از هر یک از گونه های ذکر شده از تالاب انزلی جمع آوری گردید. از هر ماهی حدود 2 گرم از بافت نرم باله پشتی جدا و در الکل 96 درصد نگهداری گردید. DNAژنومی هر یک از نمونه ها استخراج و واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) با استفاده از یک جفت پرایمر ژن سیتوکروم bانجام گرفت. پس از الکتروفورز، محصولPCRهمراه با پرایمرهای مورد نظر برای توالی یابی به شرکت ژن فناوران فرستاده شد. جهت تمایز ژنتیکی و بررسی روابط فیلوژنی توالی های ژن سیتوکروم bنمونه های ماهیان ذکر شده از نرم افزار Mega 4استفاده گردید. نتایج این بررسی نشان داد که نمونه های کپور معمولی و کلمه خزری هر دو در یک کلاستر قرار گرفته اند و فاصله تکاملی نمونه های این دو گونه بسیار کم است. نمونه های ماهی سفید نیز با دارا بودن فاصله ژنتیکی قدری بیشتر، بر روی کلاستر مجزایی قرار دارند. به همین ترتیب سیاه کولی و سس ماهی سر بزرگ با دارا بودن فواصل تکاملی بیشتر بر روی کلاسترهای مجزایی قرار گرفته اند. از سوی دیگر تمامی این پنج گونه با فاصله تکاملی زیاد از گونه سوف سفید قرار گرفته اند که این امر می تواند تأیید کننده وجود جد مشترک برای این پنج گونه و به عبارت دیگر قرار داشتن آنها در یک خانواده مشترک باشد. از این رو نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از روش توالی یابی ژن سیتوکروم bروشی مناسب و قابل اعتماد در تمایز گونه های کپورماهیان ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2549 - شناسایی فون پرندگان پارک ملی ساریگل در شمال شرق ایران
        علیرضا محمدی انوشه کفاش مسعود یوسفی محمد تقدیسی
        پرندگان بخش عمده مهرهداران ایران را تشکیل می­دهند و در سطح وسیعی از مناطق خشک و بیابانی، نواحی جنگلی، سواحل، جزایر، دریاچه­ها و سایر نقاط کشور پراکندهاند. با توجه به اینکه پرندگان از عناصر عمده اغلب اکوسیستم­های دنیا به شمار می­روند، هدف این مطالعه شناسایی پرندگان پارک چکیده کامل
        پرندگان بخش عمده مهرهداران ایران را تشکیل می­دهند و در سطح وسیعی از مناطق خشک و بیابانی، نواحی جنگلی، سواحل، جزایر، دریاچه­ها و سایر نقاط کشور پراکندهاند. با توجه به اینکه پرندگان از عناصر عمده اغلب اکوسیستم­های دنیا به شمار می­روند، هدف این مطالعه شناسایی پرندگان پارک ملی ساریگل می­باشد که به عنوان یکی از مهمترین مناطق حفاظت شده در شمال شرق ایران است. این پژوهش به مدت 1 سال از اردیبهشت ماه 1390 تا اردیبهشت ماه 1391 در  این منطقه صورت گرفت. پارک ملی ساریگل با مساحتی حدود 7200 هکتار در شرق شهرستان اسفراین و در استان خراسان شمالی واقع شده است. شناسایی پرندگان براساس پرواز، رنگ، اندازه، رفتار و صدا با استفاده از دوربین­های  دوچشمی 40 *10 انجام شد. براساس نتایج بدست آمده 57 گونه پرنده (5،10 درصد از پرندگان ایران) شناسایی شد که  که سی و شش گونه متعلق به راسته گنجشک­سانان (Passeriformes)،چهارگونه متعلق به راسته کبوتر سانان (Columbiformes)،سه گونه متعلق به راسته سبزقبا سانان (Coraciiformes)، دو گونه متعلق به راسته ماکیان­سانان (Galliformes)، دو گونه متعلق به راسته پرستوسانان(Apodiformes)، دو گونه متعلق به راسته جغدسانان(strigiformes)، شش گونه متعلق به راسته عقاب­سانان(Falconiformes)، یک گونه متعلق به راسته شبگردسانان(Caprimulgiformes) و  یک گونه هم متعلق به راسته کوکوسانان((Cuculiformesمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2550 - مطالعه جوجه‌آوری زاغ بور (Podocespleskeiدر پناهگاه حیات‌وحش دشت لاغریدر خراسان رضوی
        سعید محمّدی سمیرا سرباز فاطمه مرادیان
        گونه زاغ بور (Podoces pleskei) متعلق به خانواده کلاغ‌ها (Corvidae)، از راسته گنجشک‌سانان (Passeriformes) پرتحرک و به صورت جفت و یا تکی دیده می‌شود، همچنین این پرنده بوم‌زاد ایران می‌باشد. این مطالعهبه منظور بررسی جوجه‌آوری و رفتار زاغ بور در پناهگاه حیات وحش دشت لاغری د چکیده کامل
        گونه زاغ بور (Podoces pleskei) متعلق به خانواده کلاغ‌ها (Corvidae)، از راسته گنجشک‌سانان (Passeriformes) پرتحرک و به صورت جفت و یا تکی دیده می‌شود، همچنین این پرنده بوم‌زاد ایران می‌باشد. این مطالعهبه منظور بررسی جوجه‌آوری و رفتار زاغ بور در پناهگاه حیات وحش دشت لاغری در استان خراسان رضوی و در محدوده شهرستان بردسکن از اوایل بهمن سال 1390 تا نیمه خرداد سال 1391 به مساحت 27000 هکتار که پوشش گیاهی غالب آن قیچ(Zygiphlim eurypterum)، تاغ (Haloxylon sp) و کاروان‌کش (Atraphaxis spinosa)است، انجام گردید. نتایج بررسی نشان داد زاغ بورها در محدوده این منطقه در بهمن ماه به دنبال جفت می‌گردند و فنولوژی زمانی تولید مثل زاغ بور از هفته اول اسفند به مدت دو هفته با آشیانه‌سازی آغاز شده و در پایان اردیبهشت که جوجه‌ها وارد سن پرواز می‌شوند پایان می‌یابد.این پرنده اواسط اسفند شروع به تخم‌گذاری نموده و پس از طی دو هفته خوابیدن بر روی تخم‌ها جوجه‌ها در اوایل فروردین سر از تخم بیرون می‌آورند که وزنی با میانگین هفت گرم دارند. اندازه دسته تخم معمولاً بستگی به فصل تخم‌گذاری و وضعیت آب و هوایی دارد که در این منطقه دسته تخم چهارتایی مشاهده گردید و عامل اصلی تهدید برای موفقیت جوجه‌آوری زاغ بور در منطقه سوسمار Varanus griseus caspiusمشخص شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2551 - بررسی مقایسه ای تاثیر ریزگردهای شهری بر سلول های خونی موش های نر صحرائی در شهرهای مختلف استان خوزستان
        نجمه سلیمانی محمدرضا دایر حسن فریدنوری
        ذرات موجود در ریزگردها رتبه نخست مواد سرطان زا را به خود اختصاص داده اند که مطالعه آنها را ضروری می سازد. نتایج نشان داده است که ذرات با قطر آیرودینامیکی 2.5 و 10 میکرومتر نسبت به سایر ذرات نفوذپذیری بیشتری داشته و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و عامل اصلی آسیب زایی هستند چکیده کامل
        ذرات موجود در ریزگردها رتبه نخست مواد سرطان زا را به خود اختصاص داده اند که مطالعه آنها را ضروری می سازد. نتایج نشان داده است که ذرات با قطر آیرودینامیکی 2.5 و 10 میکرومتر نسبت به سایر ذرات نفوذپذیری بیشتری داشته و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و عامل اصلی آسیب زایی هستند. در این مطالعه، تاثیر ریزگردها در شهرهای مختلف استان خوزستان بر سلول های خونی در موش های صحرائی نر مقایسه شد. تعداد 30 سر موش صحرائی بالغ نر در قالب شش گروه برابر، شامل گروه های کنترل، اهواز، رامهرمز، اندیمشک، آبادان و سوسنگرد تقسیم شدند و به مدت دو ماه تحت تیمار قرار گرفتند. نتایج آنالیز سلول های خونی، نشان از افزایش تعداد گلبول های سفید به خصوص لنفوسیت ها در گروه اهواز داشت، در حالی که حجم پلاکت ها با کاهش معنی دار مواجه شد. در اکثر گروه ها کاهش معنی داری در RDW مشاهده شد و مقدار هماتوکریت در دو گروه رامهرمز و سوسنگرد در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری را نشان داد. بنابراین ریزگردها به دلیل ترکیب متفاوتی که از نظر فلزات سنگین دارند، تاثیرات متفاوتی بر پارامترهای خونی دارند که این آثار بسته به مقدار و مدت مواجهه با آن متغیر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2552 - بررسی تغییرات فصلی آنزیم‌ گلوتاتیون اس ترانسفراز و فلزات سنگین سرب، کادمیوم و نیکل در صدف دوکفه‌ای مرواریدسازPinctada radiata
        الهه علی عسگری علی ماشینچیان مرادی فریبرز احتشامی شهلا جمیلی محمد ربانی
        ابزارهای گوناگونی جهت پایش میزان غلظت آلاینده‌ها بر اکوسیستم‌های آبی وجود دارد. این مطالعات امروزه بر مبنای پایش زیستی و بیومارکر‌ها می‌باشد. هدف از این تحقیق اندازه گیری میزان غلظت آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز (GST) به عنوان بیومارکرهای آلاینده فلزات سنگین در صدف دوکفه چکیده کامل
        ابزارهای گوناگونی جهت پایش میزان غلظت آلاینده‌ها بر اکوسیستم‌های آبی وجود دارد. این مطالعات امروزه بر مبنای پایش زیستی و بیومارکر‌ها می‌باشد. هدف از این تحقیق اندازه گیری میزان غلظت آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز (GST) به عنوان بیومارکرهای آلاینده فلزات سنگین در صدف دوکفه‌ای مروارید ساز محار (Pinctada radiata) در اکوسیستم‌های آبی بوده است. فلزات سنگین سرب، کادمیوم و نیکل در بافت نرم و رسوبات ایستگاه‌های مورد مطالعه در طی چهار فصل اندازه‌گیری گردید. نمونه‌ها به صورت فصلی در ایستگاه‌های لاوان، هندورابی و نخیلو (در شمال خلیج فارس) از بهار سال 1392 تا زمستان همان سال به روش غواصی در دو سایز کوچک (4-1 سانتی متری) و سایز بزرگ (6-4 سانتی متری) جمع آوری گردیدند و صدف آنها از بافت نرمشان جدا و به آزمایشگاه جهت آنالیز میزان فلزات سنگین و آنزیم‌های مورد مطالعه منتقل گردیدند. از روش استاندارد Moopam برای اندازه‌گیری میزان غلظت فلزات سنگین و برای آنالیز میزان غلظت آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز در نمونه‌های بافت صدف دو‌کفه‌ای از روش و همکاران (1974) استفاده گردید. میزان غظت آنالیز فلزات سنگین نیکل، کادمیوم و سرب در رسوبات در هر سه ایستگاه 12/0 &plusmn; 6/1، 04/0 &plusmn; 69/0 و 30/0 &plusmn; 16/4 قسمت در میلیون می‌باشد و میزان غظت آنالیز فلزات سنگین نیکل، کادمیوم و سرب در بافت نرم صدف محار در هر سه ایستگاه به ترتیب 12/0 &plusmn; 58/0، 04/0 &plusmn; 86/1 و 30/0 &plusmn; 94/1 قسمت در میلیون می‌باشد. نتایج نشان داد که غلظت فلز سرب در رسوبات ایستگاه دارای اختلاف معنادار می‌باشد و مقایسه نتایج با استاندارهای مرتبط و تحقیقات مشابه حاکی از آن است که غلظت آلاینده‌های فلزات سنگین در تمامی موارد بطور قابل ملاحظه‌ای کمتر از تمام استاندارها و مقادیر راهنما می‌باشد. تغییرات آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز در هر دو پارامتر ایستگاه و فصل اختلاف معناداری را نشان داد. با افزایش دما در فصل گرم میزان آنزیم‌های آنتی اکسیدان افزایش یافته که ممکن است بخاطر فراوانی غذا در محیط باشد. در تحقیق حاضر نیز میزان گلوتاتیون اس ترانسفراز به طور معنی داری در فصل گرم از فصل سرد بیشتر بود. با توجه به میزان کم آلاینده‌های فلزات سنگین در مناطق مورد مطالعه، و عدم مشاهده ارتباط قوی بین میزان آلاینده فلزات سنگین و میزان آنزیم‌ مورد مطالعه در بافت صدف محار ، لذا می‌توان این طور برداشت کرد که موجود در وضعیت سالمی به سر می‌برد و میزان آنزیم‌ها در حد طبیعی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2553 - تغییرات آنزیم های استرس اکسیداتیو و بافت کبد موش های نر صحرائی تحت تاثیر ریزگردهای شهرهای مختلف استان خوزستان
        نجمه سلیمانی محمدرضا دایر طیبه محمدی حسن فریدنوری
        شهر اهواز به دلیل ورود ریزگردها از کشورهای همسایه، به عنوان آلوده ترین شهر در جهان به شمار می رود که باعث اهمیت این مطالعه می شود. نتایج نشان داده است که هرچه ذرات کوچکتر شوند نفوذپذیری بیشتری پیدا می کنند و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و باعث بیماری می شوند. در این مطال چکیده کامل
        شهر اهواز به دلیل ورود ریزگردها از کشورهای همسایه، به عنوان آلوده ترین شهر در جهان به شمار می رود که باعث اهمیت این مطالعه می شود. نتایج نشان داده است که هرچه ذرات کوچکتر شوند نفوذپذیری بیشتری پیدا می کنند و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و باعث بیماری می شوند. در این مطالعه، تاثیر ریزگردها در شهرهای مختلف استان خوزستان بر هیستولوژی کبد و آنزیم های استرس اکسیداتیو در موش های صحرائی نر مقایسه شد. تعداد 30 سر موش صحرائی بالغ نر در قالب شش گروه برابر، شامل گروه های کنترل، اهواز، رامهرمز، اندیمشک، آبادان و سوسنگرد تقسیم شدند و به مدت دو ماه تحت تیمار قرار گرفتند. نتایج آنالیز فعالیت آنزیم های استرس اکسیداتیو سرمی، فقط افزایش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز را در گروه های رامهرمز و آبادان نشان داد. در بررسی هیستولوژی کبد بروز خونریزی، هایپرمیای خفیف و همچنین تغییراتی در سلول های هپاتوسیت مشاهده شد. مساحت هسته در ناحیه ورید مرکزی و مساحت هپاتوسیت در ناحیه ی باب و ورید مرکزی تغییرات معنی داری را نشان داد. همچنین تعداد سلول های کوپفر در منطقه باب کبد گروه های اهواز، آبادان و اندیمشک در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری داشتند. به نظر می رسد که وجود ترکیب متفاوت از نظر فلزات سنگین در ریزگردها تأثیرات متفاوتی بر پارامترهای فعالیت آنزیمی و کبدی دارند که این آثار بسته به مقدار و مدت مواجهه نمونه ها با ریزگردها متغیر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2554 - الزامات اجتماعی خلفا در توجّه به ادبا و نفوذ واژگان فارسی (عصر اوّل عبّاسی)
        سعید حمیدی محبوب مهدویان
        چکیده خروج تمدّن اسلامی از مهد عربی و آشنایی با همسایگان، حدود اسلام را مستعدّ اختلاط فرهنگی نمود، تا این که عبّاسیان در میدان رقابت با امویان، آگاهانه به انتخاب سیاست ایران‌گرایی همت گماردند و با درک ضرورت نفوذ مفاهیم ایرانی از طریق واژگان فارسی، عصر اوّل عبّاسی را چکیده کامل
        چکیده خروج تمدّن اسلامی از مهد عربی و آشنایی با همسایگان، حدود اسلام را مستعدّ اختلاط فرهنگی نمود، تا این که عبّاسیان در میدان رقابت با امویان، آگاهانه به انتخاب سیاست ایران‌گرایی همت گماردند و با درک ضرورت نفوذ مفاهیم ایرانی از طریق واژگان فارسی، عصر اوّل عبّاسی را به دفتر ثبت این افتخار مبدل کردند. گرچه در این نوسازی ادبی دبیران و مترجمان نیز مشارکت داشتند، امّا ادیبان به تأسّی از عناصر باستانی و با قلم لطافت و زبان کفایت، حیاتی پویا بدان بخشیدند. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن اشاره به الزامات اجتماعی خلفا در پذیرش واژگان ایران زمین، به ثمربخشی آن‌ها در توجّه ادبا به مفاهیم باستانی و علاقه به انعکاس نمادهای ایرانی بپردازد. دست آورد پژوهش می‌نمایاند که بکارگیری واژگان فارسی، با هدف جبران خلاء فرهنگی در خلافت و ضرورت ابقاء مضامین تمدّنی انجام گرفته است. مفاهیمی همراستا با سنن غنی و حکمت عامّ‌پسند که قابلیّت انتقال یافتند. همچنین نشانگر است که واژگانی همسو با طبیعت شهرنشینی گزینش شده و با همّت ادبا وبه شوق شعرا، فقدان عناصر بومی در آنان نتوانست خللی به ماندگاری‌شان در کانون مرزهای عربی وارد نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2555 - بررسی تطبیقی اسطوره‌های ایرانی و سامی در دیوان انوری
        لیلا رحیمی مهروان مهدی شریفیان
        چکیده اسطوره (Mythe)، خاطرات ازلی، باورها و اعتقادات قومی و ملّی است که شاعر به یاری آن، جهان پیرامون را توصیف می کند و بدین وسیله، جهانی نو، خیالی و آرمانی می آفریند. تصویرسازی با عناصر اساطیری، در سروده های سدۀ ششم و هفتم، که حماسه سرایی به دلایل گوناگون، جایگاه رفی چکیده کامل
        چکیده اسطوره (Mythe)، خاطرات ازلی، باورها و اعتقادات قومی و ملّی است که شاعر به یاری آن، جهان پیرامون را توصیف می کند و بدین وسیله، جهانی نو، خیالی و آرمانی می آفریند. تصویرسازی با عناصر اساطیری، در سروده های سدۀ ششم و هفتم، که حماسه سرایی به دلایل گوناگون، جایگاه رفیع خود را از دست داده، بسیار پررنگ است. انوری، شاعر پرآوازۀ عصر سلجوقی، در مقام ترکیب و تلفیق اساطیر همگون ایرانی و سامی و با استفادۀ تلمیحی و تمثیلی، از این اسطوره ها، در مدح ممدوحان، بسیار سودجسته و مدح را به اعلی علّیین کشانده است. در مقالۀ حاضر، به شیوۀ تحلیلی&ndash; توصیفی، چگونگی بهره گیری انوری از اسطوره های ملّی، قومی و مذهبی به عنوان سِت ِ(Set) ادبی، برای تزیین کلام و اثربخشی بر ممدوح، مورد بحث و بررسی قرارگرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2556 - ایران رابط فرهنگی - ادبی اسلام و هند
        محمدباقر زینالی علی الهامی
        چکیده ایران و هند از دوران باستان اشتراکات فراوانی داشتند. این امر باعث شد که بعد از اسلام ایران رابط فرهنگی اسلام و هند باشد. در این میان اوّلین فاتحان هند اهل فارس بودند، بدین صورت عدّه‌ای از ایرانیان در برخی پادگان‌ها رحل اقامت گزیدند و چون زبان پهلوی با زبان سانسک چکیده کامل
        چکیده ایران و هند از دوران باستان اشتراکات فراوانی داشتند. این امر باعث شد که بعد از اسلام ایران رابط فرهنگی اسلام و هند باشد. در این میان اوّلین فاتحان هند اهل فارس بودند، بدین صورت عدّه‌ای از ایرانیان در برخی پادگان‌ها رحل اقامت گزیدند و چون زبان پهلوی با زبان سانسکریت اشتراکات فراوانی داشت و در هند، هشت‌صد زبان و لهجه وجود داشت، مردم هند زبان فارسی را به عنوان زبان مشترک برگزیدند، بدین صورت باید گفت نفوذ زبان فارسی در هند عاملی شد که آموزه های اسلامی به سهولت از طرف طبقات اجتماعی هند پذیرفته شود و در این میان تاجران و صوفیان ایرانی و مهاجران زردشتی که به هند سرازیر شدند، نقش مهمّی در ایجاد ارتباط ادبی- فرهنگی و تمدّنی ایفا کردند، با این مقدّمات زمینه‌های تشکیل حکومت‌های ایرانی وگورکانیان که مروّج زبان و ادب پارسی بودند، در هندوستان شکل گرفت و به تدریج تمدّنی متشکّل از اسلام و هند و ایران پدیدار شد که با تمدّن ایرانی محض و اسلام تفاوت اساسی دارد، سپس ورود مهاجران ایرانی نقطة مرکزی تشکیل تمدّن اختلاطی و ایجاد حکومت‌های ایرانی و اسلامی در هند شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2557 - تقسیم قلمرو پادشاهی فریدون در شاهنامه؛ احساسی و انفعالی یا منطقی و عقلانی
        خداویردی عباس زاده
        چکیده شاهنامة فردوسی از وجود زنان نامدار و کاردان خالی نیست؛ زمانی که به نوعی در تحوّلات سیاسی و اجتماعی کشورشان نقشی پررنگ داشته‌اند. از جملة زنان پرنفوذ و خوش بیان شاهنامه که در کتب و مقالات نام و یادی از زبان آوری و تأثیر کلامش نشده، ارنواز، مادر ایرج و همسر فریدون چکیده کامل
        چکیده شاهنامة فردوسی از وجود زنان نامدار و کاردان خالی نیست؛ زمانی که به نوعی در تحوّلات سیاسی و اجتماعی کشورشان نقشی پررنگ داشته‌اند. از جملة زنان پرنفوذ و خوش بیان شاهنامه که در کتب و مقالات نام و یادی از زبان آوری و تأثیر کلامش نشده، ارنواز، مادر ایرج و همسر فریدون است. اگر چه فریدون در تقسیم قلمرو خویش، دلایل گزینش ایرج بر ایران را بر می‌شمارد ولی نکته‌ای نغز و باریک، ناگفته و تاریک مانده است و آن تأثیر نفوذ کلام ارنواز چیره زبان بر فریدون کامران است. نگارنده در این جستار، بصورت تحلیلی به اثبات زبان آوری ارنواز و نفوذ وی در تقسیم قلمرو فریدون می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2558 - آثار تجاوز مدیران از موضوع شرکت های سهامی از منظر حقوق ایران و انگلیس
        غلامرضا صف آرا سیاوش  شجاع پوریان شاپور فرهنگ پور
        در پژوهش حاضر به بررسی آثار تجاوز مدیران از موضوع شرکت های سهامی از منظر حقوق ایران و انگلیس پرداخته شده است. بررسی جایگاه حقوقی مدیران شرکت های تجاری نشان داد که با بررسی و تحلیل نظریات مطرح شده به نظر می‌رسد، از برخی از جنبه‌ها اعمال نظریه‌های وکالت، نمایندگی و مست چکیده کامل
        در پژوهش حاضر به بررسی آثار تجاوز مدیران از موضوع شرکت های سهامی از منظر حقوق ایران و انگلیس پرداخته شده است. بررسی جایگاه حقوقی مدیران شرکت های تجاری نشان داد که با بررسی و تحلیل نظریات مطرح شده به نظر می‌رسد، از برخی از جنبه‌ها اعمال نظریه‌های وکالت، نمایندگی و مستخدم بودن منطقی می‌باشد. اما امروزه اعمال این دیدگاه‌ها نسبت به رابطه حقوقی مدیران با شرکت سهامی، از تمام زوایا به عنوان یک نظریه‌ی کامل محل تردید جدی می‌باشد. زیرا مستلزم اختیارات محدود برای آنها می‌باشد که با اقتضائات امور تجاری در دنیای امروز در تعارض می‌باشد. به این منظور نظریه‌ی جدیدی ارایه گردید که اولین بار از سوی حقوق دانان آلمانی تحت عنوان نظریه‌ی رکنیت یا ارگانیک که مفید اختیارات کامل برای مدیران شرکت می‌باشد مطرح گردید. و به موجب این نظریه مدیران و شرکت یکی هستند و به عبارت دیگر مدیران خود دیگر شرکت محسوب می‌شوند، و اعمال و تصمیمات آنها اعمال و تصمیمات شرکت محسوب می‌شود. ولی در تحلیل جایگاه حقوقی مدیران به عنوان رکنی از ارکان شرکت بایستی با روی کرد قانون گذار و به دور از افراط اقدام گردد. پذیرش مدیران به عنوان رکنی از ارکان شرکت نبایستی آن چنان افراطی باشد که به مفهوم یکی دانستن رکن اداره با خود شخص حقوقی به شمار رود، بلکه رکن اداره همانند دیگر ارکان شرکت مقید به توصیف قانون گذار از هر یک از آن ارکان هستند. به عبارت دیگر مدیران در مقابل اشخاص ثالث فقط رکنی از ارکان شرکت بوده و بین اراده‌ی آنها و اراده‌ی شخص حقوقی وحدت وجود دارد، اما در روابط داخلی، ارتباط آنها با شرکت تابع رابطه حقوقی نمایندگی است و این نمایندگی را مجامع عمومی‌که نمایندگان قانونی شرکتند به آنها اعطا می‌کنند. اگرچه قانون گذار ایران هیچ جا صریحا از مدیران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2559 - واکاوی ابعاد و مولفه های مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق کیفری ایران با رویکردی به فقه امامیه
        امیرجواد  لامی نژاد عیسی   بنی نعیمه امیر آلبوعلی
        هدف از پژوهش حاضر، واکاوی ابعاد و مولفه های مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق کیفری ایران با رویکردی به فقه امامیه بود. در این پژوهش که به شیوه توصیفی – تحلیلی انجام شد به بررسی مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی، که یکی از موضوعات مهم و بحث‌برانگیز در حقوق کیفری است پرداخته شد. چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر، واکاوی ابعاد و مولفه های مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق کیفری ایران با رویکردی به فقه امامیه بود. در این پژوهش که به شیوه توصیفی – تحلیلی انجام شد به بررسی مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی، که یکی از موضوعات مهم و بحث‌برانگیز در حقوق کیفری است پرداخته شد. در نظام‌های حقوقی مختلف، رویکردهای متفاوتی نسبت به این موضوع وجود دارد. در برخی نظام‌ها، اشخاص حقوقی از نظر کیفری مسئول شناخته نمی‌شوند، در حالی که در برخی دیگر، اشخاص حقوقی نیز در کنار اشخاص حقیقی می‌توانند مسئول اعمال مجرمانه باشند. در حقوق ایران، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ به رسمیت شناخته شده است. اما این قانون، شرایط و ضوابط مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی را به طور دقیق مشخص نکرده است. از این رو، در این زمینه، اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. در این مقاله، با روش توصيفي و تحليلي، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق کیفری ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررسی، ابتدا به مفهوم و ماهیت مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی پرداخته شده است. سپس، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق کیفری ایران به شیوه توصیفی – تحلیلی مورد بررسی تطبیقی با فقه امامیه قرار گرفته است. در نهایت، با توجه به نتایج حاصل از این بررسی، به نقاط قوت و ضعف مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در این نظام حقوقی پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2560 - تدوین و اعتبار سنجی مدل جبران خدمت با رویکرد بهره وری (مورد مطالعه: بانک ملی ایران)
        محسن محمدباقری اکبر اعتباریان خوراسگانی فائزه تقی پور
        مدل جبران خدمت باید به گونه ای تدوین گردد که باعث انگیزه و رضایت کارکنان شده و در نهایت منجر به ارتقای بهره وری گردد‌‌. برهمین اساس هدف از این پژوهش تدوین و اعتبار سنجی مدل جبران خدمت با رویکرد بهره وری در بانک ملی ایران است و روش آن کیفی - کمی (آمیخته)می باشد که در بخش چکیده کامل
        مدل جبران خدمت باید به گونه ای تدوین گردد که باعث انگیزه و رضایت کارکنان شده و در نهایت منجر به ارتقای بهره وری گردد‌‌. برهمین اساس هدف از این پژوهش تدوین و اعتبار سنجی مدل جبران خدمت با رویکرد بهره وری در بانک ملی ایران است و روش آن کیفی - کمی (آمیخته)می باشد که در بخش کیفی با 17 نفر از مدیران بانکی در شهرهای تهران و اصفهان و 5 نفر از اساتید دانشگاه تا مرحله اشباع نظری مصاحبه های عمیق انجام شد و داده های حاصل بر اساس نظریه زمینه‌ای(گراندد تئوری) کد گذاری و مقوله‌‌‌بندی گردید و عوامل علّی، عوامل زمینه‌ای، عوامل مداخله گر، راهبردها و پیامدها ‌شناسایی و در نهایت مدل جبران خدمت بارویکرد بهره وری تدوین گردید. در بخش کمی، به منظور اعتبار سنجی مدل، با توجه به یافته های بخش کیفی پرسشنامه تنظیم و بر اساس قانون ده برابر، حجم نمونه تعیین و توزیع گردید. سپس اطلاعات حاصل بررسی و اعتبار مدل با بکارگیری نرم افزار 8-2-3- Smart_PLS و بررسی شاخص های سازگاری درونی، پایایی مرکب، روایی همگرا، روایی واگرا، شاخص ارتباط پیش‌بین و مجذور ضریب همبستگی چندگانه تایید گردید. اجرای این مدل نه تنها باعث ارتقای بهره وری کارکنان می شود بلکه باعث ایجاد فرهنگ سازمانی پویا و رشد یابنده، خوشنامی سازمانی، کیفیت افزایی، تعلق و وفاداری سازمانی، هم افزایی و دلبستگی سازمانی کارکنان می گردد و منجر به درک بهتر مدیران و برنامه ریزان از ارتباط میان معیارهای بهره وری و معیارهای جبران خدمت بویژه در شبکه بانکی می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2561 - تعیین راهبردها و عدد تاب‌آوری زنجیره تأمین ایران ‌خودرو
        کاظم روانستان حسنعلی آقاجانی عبدالحمید صفایی قادیکلایی محمود یحیی‌زاده‌فر
        تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی زنجیره تأمین تاب آور شرکت ایران خودرو می پردازد. هدف این تحقیق تعیین راهبرد هایی است که بتواند از وقوع توقفات در خطوط تولید ایران خودرو جلوگیری کرده و یا در صورت توقف، با کمترین زمان ممکن به حالت قبل از شکست یا مطلوب تر از آن بازیابی شود. ای چکیده کامل
        تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی زنجیره تأمین تاب آور شرکت ایران خودرو می پردازد. هدف این تحقیق تعیین راهبرد هایی است که بتواند از وقوع توقفات در خطوط تولید ایران خودرو جلوگیری کرده و یا در صورت توقف، با کمترین زمان ممکن به حالت قبل از شکست یا مطلوب تر از آن بازیابی شود. این تحقیق درصدد است تا راهبرد های تاب آوری در زنجیره تأمین ایران خودرو را تعیین نموده و میزان تاب آور بودن زنجیره تأمین ایران‌خودرو را به صورت کمی نشان دهد. در این تحقیق کلیه حالات شکست از طریق ادبیات تحقیق و نظرات خبرگان شناسایی شده است. جامعه آماری این تحقیق مدیران واحدهای لجستیک و برنامه ریزی شرکت ساپکو بوده است. در این تحقیق از تکنیک تحلیل حالات شکست و اثرات آن برای تعیین راهبردهای تاب آوری زنجیره تأمین قبل از بروز شکست و تکنیک جدید تحلیل شکست پس از وقوع برای تعیین راهبرد های تاب آوری بعد از وقوع شکست استفاده شده است. بعلاوه عدد تاب آوری زنجیره تأمین نیز محاسبه شده است. خبرگان از طریق تکنیک های فوق تعداد 15 راهبرد جهت تاب آور ساختن زنجیره تأمین نسبت به شکست تعیین کردند. میزان تاب آوری زنجیره تأمین ایران خودرو در زمان قبل از وقوع شکست 14/0 و پس از وقوع شکست 27/0 محاسبه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2562 - طراحی مدل پیش ‏بینی پتانسیل فروش فیلم‏ های سینمایی ایران (رویکرد داده ‏محور) به منظور تعیین استراتژی ورود به بازار
        بابک حمیدیا محمد ماستری فراهانی محمد جواد سهرابی رنانی عباس رحیمی
        داشتن یک مدل ریاضی پیش‌بینی‌کننده در خصوص پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی پیش از مرحله بازاریابی و اکران فیلم، یکی از نیازهای بسیاری از تهیه‌کنندگان، سینماداران و ... می باشد. در این پژوهش بر اساس یک روند سیستماتیک و مبتنی بر رویکرد آمیخته اکتشافی ابتدا عوامل موثر بر پتان چکیده کامل
        داشتن یک مدل ریاضی پیش‌بینی‌کننده در خصوص پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی پیش از مرحله بازاریابی و اکران فیلم، یکی از نیازهای بسیاری از تهیه‌کنندگان، سینماداران و ... می باشد. در این پژوهش بر اساس یک روند سیستماتیک و مبتنی بر رویکرد آمیخته اکتشافی ابتدا عوامل موثر بر پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی با روش تحلیل مضمون احصاء و طبقه‌بندی گردید و با انتخاب عوامل محتوایی فیلم یعنی عوامل موثر بر احتمال میزان فروش پیش از مرحله بازاریابی و اکران، به بررسی وضعیت هر یک از این عوامل در 100 فیلم برتر یک دهه از سینمای ایران پرداخته شد. داده‌های مورد نیاز از سالنامه آماری فروش فیلم و سینمای ایران استخراج گردید و بر اساس روش آنتروپی شانون و مبتنی بر داده‌های واقعی 100 فیلم پرتماشاچی ایران، ضرایب مدل استخراج گردید و در نهایت، یک مدل ریاضی به منظور محاسبه میزان پتانسیل فروش یک فیلم سینمایی تا قبل از مرحله بازاریابی استخراج گردید. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که 4 عامل اصلی کارگردان(با ضریب 0.25)، بازیگر(با ضریب 0.253)، ژانر (با ضریب 0.251) و کیفیت فنی فیلم (با ضریب 0.246) و یک عامل فرعی یعنی سری فیلم (با امتیاز اضافه) بر پتانسیل فروش یک فیلم‌سینمایی تاثیرگذار هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2563 - شناسایی راهبردهای ارتقای عملکرد رقابتی با تأکید بر نظریه ظرفیت‌های پویایی در صنایع نفت و گاز ایران
        سیدرضا رهنمای توحیدی هوشنگ تقی زاده سلیمان ایران زاده
        مطابق با نظریه ظرفیت‌های پویایی، اتخاذ و پیگیری راهبردهای مناسب در قالب اَبَرفرایندهای منسجم و در هم تنیده شده، می‌تواند منجر به ایجاد و ارتقای قابلیت‌های کلیدی و متمایز کننده سازمان گردد. لذا، یکی از ضرورت‌های ارتقای عملکرد رقابتی، اتخاذ و پیگیری راهبردهای مناسب در راس چکیده کامل
        مطابق با نظریه ظرفیت‌های پویایی، اتخاذ و پیگیری راهبردهای مناسب در قالب اَبَرفرایندهای منسجم و در هم تنیده شده، می‌تواند منجر به ایجاد و ارتقای قابلیت‌های کلیدی و متمایز کننده سازمان گردد. لذا، یکی از ضرورت‌های ارتقای عملکرد رقابتی، اتخاذ و پیگیری راهبردهای مناسب در راستای بهبود و ارتقای قابلیت‌های پویایی در سازمان می‌باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارائه مدل ارتقای عملکرد رقابتی در حوزه بازارهای بین‌الملل با تأکید بر نظریه ظرفیت‌های پویایی سازمان در صنایع نفت و گاز ایران بوده است. این پژوهش از گونه بنیادی و به لحاظ روش، ترکیبی(کیفی و کمی) است که در دو فاز صورت گرفته است. در فاز اول، مرور نظام‌مند و استخراج مدل مضامین به کمک ابزار علم‌سنجی و متن‌کاوی برای شناسایی جبهه‌های تحقیق در تحلیل مضمون انجام شد. در فاز دوم، مدل مضامین حاصل‌شده شامل 27 مضمون و در 7 رده، به‌صورت پرسش‌نامه تنظیم و پس از بررسی روایی و پایایی مابین متخصصین فعال در شرکت‌های تابعه فعال در زمینه صنعت نفت و گاز توزیع‌شده‌است. پس از گردآوری داده‌ها، مدل تحقیق از طریق رویکرد آماری تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم‌افزار SmartPLS مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌های فاز دوم، نشانگر تایید یافته‌ها به‌عنوان عوامل مؤثر بر ارتقای عملکرد رقابتی با تأکید بر نظریه ظرفیت‌های پویایی سازمانی در صنایع نفت و گاز ایران بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2564 - بررسی تاثیر رهبری تحول آفرین بر خلاقیت و نوآوری سازمانی در دیوان محاسبات کشور و مدل‌سازی روابط بین آن‌ها مبتنی بر مدل معادلات ساختاری
        امیر نجفی صدیقه عباسی منزه
        هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر خلاقیت و نوآوری سازمانی و مدل سازی روابط بین آن ها مبتنی بر مدل معادلات ساختاری در ادارات کل دیوان محاسبات 10 استان کشور است. روش تحقیق به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی بوده و از سوی دیگر، با توجه به نحوه ی گردآوری داده چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر خلاقیت و نوآوری سازمانی و مدل سازی روابط بین آن ها مبتنی بر مدل معادلات ساختاری در ادارات کل دیوان محاسبات 10 استان کشور است. روش تحقیق به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی بوده و از سوی دیگر، با توجه به نحوه ی گردآوری داده ها، در زمره ی تحقیقات توصیفی (غیر آزمایشی) می باشد. روش انجام این تحقیق، از نوع همبستگی و پیمایشی است و از آنجا که به آزمودن مدل خاصی از رابطه بین متغیرها می پردازد، از نوع مدل یابی علی یا مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری تحقیق شامل 153 نفر از کارکنان ادارات کل دیوان محاسبات کشور بوده است و به منظور جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه رهبری تحول آفرین، خلاقیت سازمانی و نوآوری سازمانی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از روش تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر نرم افزار SPSS و مدل معادلات ساختاری بر پایه نرم افزار لیزرل استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر اینست که بین رهبری تحول آفرین و خلاقیت سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد و همچنین بین رهبری تحول آفرین و نوآوری سازمانی به طور مستقیم و نیز به طور غیرمستقیم و از طریق میانجی گری خلاقیت سازمانی رابطه معناداری برقرار است. بدین معنا که رهبری تحول آفرین در ادارات کل دیوان محاسبات کشور منجر به ایجاد خلاقیت و نوآوری سازمانی می شود. نتایج تحقیق همچنین نشان می دهد که ابعاد نوآوری محصول، فرهنگ سازمانی و ملاحظات فردی به ترتیب بیشترین الویت تاثیرگذاری را دارند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2565 - تدوین سناریوهای گذار به وضعیت بهبودیافتۀ ساختار سیاست‌گذاری علم و فنّاوری در ایران
        اسماعیل کلانتری غلامعلی منتظر سید سپهر قاضی نوری
        تأمل بر ساختار نهادی سیاستگذاری علم و فنّاوری در چند دهۀ اخیر مورد توجه اندیشمندان این حوزه قرار گرفته است. به رغم درک اهمیت این موضوع در ایران، آشفتگیِ ساختار نهادی به معنی تعدد نهادهای سیاستگذار و تعاملات نامؤثر آنها موجب برانگیختن انتقادات فراوانی میان اندیشمندان شده چکیده کامل
        تأمل بر ساختار نهادی سیاستگذاری علم و فنّاوری در چند دهۀ اخیر مورد توجه اندیشمندان این حوزه قرار گرفته است. به رغم درک اهمیت این موضوع در ایران، آشفتگیِ ساختار نهادی به معنی تعدد نهادهای سیاستگذار و تعاملات نامؤثر آنها موجب برانگیختن انتقادات فراوانی میان اندیشمندان شده است. در این پژوهش ابتدا از طریق اسناد و مدارک سیاستی حوزۀ علم و فنّاوری و مصاحبه با 20 نفر از خبرگان این حوزه در ایران، وضعیت موجود ساختار نهادی سیاستگذاری علم و فنّاوری در ایران در سطح ملی ترسیم و اشکالهای آن تبیین می شود؛ سپس برای برون رفت از وضعیت موجود و بر اساس نظریات خبرگان، دو سناریو به عنوان ساختار بهبودیافتۀ سیاستگذاری علم و فنّاوری در ایران پیشنهاد شده که شامل سه سطح تدوین سیاستها و اولویتهای ملی؛ طراحی برنامه ها و سیاستهای اجرایی؛ و ارزشیابی سیاستی به ایفای نقش در این حوزه می پردازند. دو پیش فرض اصلی در طراحی این سناریوها، پرهیز از حذف نهادهای سیاستگذار، دست کم در کوتاه مدت، و نیز اجتناب از تأسیس نهادی جدید در این حوزه بوده است. شایان ذکر است این سناریوها به عنوان سناریوهای دوران گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب طراحی شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2566 - استراتژی مسئولیت اجتماعی در بانک های دولتی با رویکرد فرهنگ ایرانی اسلامی
        کاظم عسگری شهریار عزیزی اصغر مشبکی
        بانک‌ها از طریق گردآوری سرمایه‌های خُرد و سرگردان در نظام اقتصادی و اعطای امتیاز و درکنار آن ارایه خدمات بانکی و مالی با استراتژی‌های متنوع، موتور توسعه اقتصاد کشورها تلقی می‌شوند. فعالیت‌های بانکی یا هر استراتژی مرتبط به آن، در بستر یک جامعه انجام و اجرا می‌شود و بانک چکیده کامل
        بانک‌ها از طریق گردآوری سرمایه‌های خُرد و سرگردان در نظام اقتصادی و اعطای امتیاز و درکنار آن ارایه خدمات بانکی و مالی با استراتژی‌های متنوع، موتور توسعه اقتصاد کشورها تلقی می‌شوند. فعالیت‌های بانکی یا هر استراتژی مرتبط به آن، در بستر یک جامعه انجام و اجرا می‌شود و بانک نمی‌تواند نسبت به مسئولیت خود درقبال جامعه‌ای که در آن فعالیت دارد بی‌تفاوت باشد. یکی از کاربردی‌ترین و درعین حال موثرترین استراتژی‌های نوین بانک‌ها، بکارگیری صحیح و دقیق استراتژی CSRاست. بانک از طریق استراتژی مسئولیت اجتماعی، می‌تواند تصویر مثبتی نسبت به برند خود ایجاد و عملکرد اقتصادی را بهبود دهد. در کشورما مختصات فرهنگی، آمیخته‌ای از آداب و سنن ملی و باستانی و در عین حال اسلامی و مذهبی است. با توجه به این که استراتژی اتخاذ شده در بانک‌ها درحوزه مسئولیت اجتماعی، عموماً سرچشمه غربی دارد و بر اساس مختصات آن جوامع تدوین شده است، لذا نگرشی نوین در بکارگیری این استراتژی ضروری است. این پژوهش بر مبنای انجام مصاحبه‌های عمیق با 10 نفر از خبرگان بانکی و فرهنگی با تامین اصل اشباع نظری انجام شده است. از محتوای مصاحبه‌ها با فن تحلیل تِم، چهارحوزه اصلی استخراج شد که به تفکیک، پانزده مولفه فرهنگی‌درحوزه مشتریان، چهارده مولفه فرهنگی‌درحوزه کارکنان، چهارده مولفه فرهنگی درحوزه آحادجامعه و ۹مولفه فرهنگی درحوزه محیط زیست و در مجموع پنجاه و دو مولفه احصاء شد تا بتوان با نگرشی نوین، استراتژی مسئولیت اجتماعی بانک‌های دولتی را با رویکرد فرهنگ ایرانی اسلامی تدوین و اجرایی نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2567 - مدل سازی و تدوین خط مشی دومنظوره سازی صنعت دفاعی: رویکردی آمیخته
        محمدتقی خوبرو محمد حسین رحمتی سید مهدی الوانی غلامرضا جندقی
        در برنامه ششم توسعه ج.ا. ایران به استفاده از ظرفیت‌های مازاد صنعت دفاعی برای بخش غیردفاعی تأکید شده است. پرسش اصلی آن است که برای تحقق اثربخش این امر، چگونه باید جهت‌گیری شکل گیرد؟ بخش صنایع دفاعی کشور، یکی از بخش‌های مولد و پیشرو در عرصه علم و فناوری و محصولات پیشرفته چکیده کامل
        در برنامه ششم توسعه ج.ا. ایران به استفاده از ظرفیت‌های مازاد صنعت دفاعی برای بخش غیردفاعی تأکید شده است. پرسش اصلی آن است که برای تحقق اثربخش این امر، چگونه باید جهت‌گیری شکل گیرد؟ بخش صنایع دفاعی کشور، یکی از بخش‌های مولد و پیشرو در عرصه علم و فناوری و محصولات پیشرفته است که همزمان به صورت دومنظوره می‌تواند به تولید محصولات و فناوری دفاعی و غیردفاعی اشتغال یابد. خط‌مشی دومنظوره‌سازی صنایع دفاعی ایران، برای بکارگیری این ظرفیت در کشور، در نگاهی جامع، باید شامل اجزاء و عناصری گردد که بتوانند در ایجاد و نهادینه کردن ارزش‌های سازنده آن به صورت علمی و عملی موثر باشد و حتی در آینده رهنمودهایی برای اجرای خط مشی دومنظوره‌سازی و ارزیابی پیامدهای آن نیز ارائه کند. اما، اگر نسخه این خط‌مشی‌ها بر سیاق ملاحظات نظری و عملی دوراندیشانه و علمی تعبیه نشده باشد، کماکان دردهای ملی دوا نخواهد شد و حتی دردی به دردهای کشور اضافه می‌گردد. بنابراین در این پژوهش در ابتدا به صورت کیفی، با مطالعه مستندات مکتوب و مصاحبه با 20 نفر از خبرگان آگاه دانشگاهی و صنعتی، از طریق شناسایی الزامات و اقتضائات دومنظوره‌سازی صنعت دفاعی ایران، اقدام به طراحی مدلی به عنوان راه‌نمای عملی خط‌مشی‌گذاران این عرصه نموده‌ایم. سپس به صورت کمی، با ابزار پرسشنامه و مطالعه 152 نفره از مدیران این صنایع در کشور، به تحلیل وضعیت بکارگیری و اولویت‌دهی عناصر مدل پرداخته‌ایم. نتایج کیفی پژوهش، نشان از توجه به 3 دسته عناصر محوری،6 بعد و 28 مولفه موثر بر نوع جهت‌گیری دومنظوره‌سازی صنعت دفاعی دارد. نتایج کمی پژوهش نیز، نشان از وجود تفاوت وضعیت موجود و وضعیت مطلوب و همچنین وزن عناصر مدل برای خط مشی‌گذاری در جامعه هدف دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2568 - ترسیم و تحلیل الگوی اسلامی ایرانی نظام علم و فناوری ایران بر اساس اسناد بالادستی با روش شناسی SODA
        امین وحیدی علیرضا علی احمدی
        در عصر حاضر نظام های اقتصادی به سمت اقتصاد دانش بنیان پیش رفته است تا جا یی که عرصه های اقتصادی کاملا به عرصه های علم و فناوری گره خورده است. لذا پرداختن به استراتژ ی های نظام علم و سیاست های کلی نظام علم و فناور ی ابلاغ ی فناوری کشور امری بسیار حیاتی است. چهار سند بال چکیده کامل
        در عصر حاضر نظام های اقتصادی به سمت اقتصاد دانش بنیان پیش رفته است تا جا یی که عرصه های اقتصادی کاملا به عرصه های علم و فناوری گره خورده است. لذا پرداختن به استراتژ ی های نظام علم و سیاست های کلی نظام علم و فناور ی ابلاغ ی فناوری کشور امری بسیار حیاتی است. چهار سند بالادستی نظام علم و فناور ی در برنامه ششم ، سند تحول راهبردی علم و فناوری کشور ، مقام معظم رهبری در ایران در زمینه نظام علم و فناور ی موجود نظام علم و فناوری در نقشه جامع علمی کشور و توسعه است که تشابهات و افتراقاتی دارد که در این پژوهش از روش شناسی تحلیل و توسعه گزینه های استراتژ یک برای یکپارچه کردن و استخراج استراتژی های مستدل بر مبنا ی آن ها استفاده شده است. (SODA) مزایایی از قبیل حل مسائل نابهنجار و بدون ساختار، استراتژ ی ها مبتن ی بر نظرات نخبگان و SODA مقاومت در برابر تغییر بسیار کمتر، مبتنی بر شاخص های تئوری گراف و ارائه مسیرها و زنجیره های هر مفهوم مهم ترین و گلوگاهی ترین عدالت آموزشی استراتژیک دارد. بر اساس یافته های این پژوهش سیاست ایجاداستراتژی نظام علم و فناوری کشور می باشد. بر اساس مرور ادبیات صورت گرفته نتایج پژوهش حاضر علاوه بر مزایای فوق، استراتژی های خروجی جامع تر، کامل تر و کارآمدتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2569 - طراحی الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران بر اساس نظریه داده بنیاد
        الهه فرشباف حقرو علی اکبر رضایی سیدرضا صالحی امیری سید جمال الدین طبیبی
        پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران انجام شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر داده‌ها، آمیخته اکتشافی و از نظر نحوه اجرا، داده بنیاد نظام‌مند و پیمایشی مقطعی است. جامعه مرحله کمی، کلیه مدیران ارشد و میانی حوزه‌های مدیریت چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران انجام شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر داده‌ها، آمیخته اکتشافی و از نظر نحوه اجرا، داده بنیاد نظام‌مند و پیمایشی مقطعی است. جامعه مرحله کمی، کلیه مدیران ارشد و میانی حوزه‌های مدیریت فرهنگی در ادارات و مؤسسات دولتی و غیرانتفاعی تهران به تعداد 2830 نفر بودند که 341 نفر از طریق جدول مورگان و کرجسی، به عنوان نمونه تعیین و سپس به روش در دسترس، اقدام به نمونه‌گیری شد. ابزار مورد استفاده مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه بود. تحلیل داده‌های کیفی به روش کدگذاری انجام شد و برای تحلیل داده‌های کمی از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در مرحله کمی، یافته‌های بخش کیفی را تأیید کردند و الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران با 6 بعد، 21 مقوله اصلی و 122 مقوله فرعی طراحی شد. بر این اساس عوامل زمینه‌ساز الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران شامل عوامل حمایتی و عوامل محیطی؛ عوامل علی شامل عوامل فردی، عوامل ساختاری، عوامل قانونی و عوامل مالی؛ عوامل مداخله‌گر شامل متغیرهای مالی، نظام مدیریت، فناوری؛ راهبردها شامل مدیریت و برنامه‌ریزی کلان فرهنگی، رهبری کارآفرینانه، سیاست‌گذاری، تجاری‌سازی و راهبرد اقتصادی و نهایتاً پیامدها شامل رشد و توسعه کشور، توسعه فرصت‌های محیطی، کارکرد اقتصادی، رفاه و پویایی اجتماعی و سالم‌سازی ساختاری بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2570 - Evaluating Climate Change and Anthropogenic effects on inducing Salt Storms & Aerosol Hazards Risk in Urmia Lake
        Jalal Valiallahi Abolfazl Soltani Mostafa Ahmadi Eghbal
        10.22034/ap.2018.578723.1028
        Urmia Lake is the largest inland wetland in Iran, which is shrinking. The gradual drying of Lake Urmia has been a national and international issue for several years. In recent decades, climate change, dam constrictions, unsustainable industrial development and excess ex چکیده کامل
        Urmia Lake is the largest inland wetland in Iran, which is shrinking. The gradual drying of Lake Urmia has been a national and international issue for several years. In recent decades, climate change, dam constrictions, unsustainable industrial development and excess exploitation of groundwater for agriculture have been the main cause of drying of Lake Urmia. It has been proven that in the case of lakes drying up, this change has an effect on the global climate. Considering the salinity of Urmia Lake and direction of the wind (principally in a W-E trending), the eastern coastal area of Urmia Lake is seriously in danger of salt intrusion into the soil and underground water that can totally affect the lives of the local population. It also endangers the existence of fauna and flora. This paper attempts to clarify the danger of drying Urmia Lake and salt dumping at the beds of lake and determine the effective parameters, using GIS&reg; and ENVI software. Among the causes of Urmia lake dryness, the dam constrictions have been identified as the cases that has more drastic effects on Urmia lake. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2571 - Evaluating the Effects of Agricultural Activities on Nitrate Contamination at the Kamfirooz District, Shiraz, Iran
        Jalal Valiallahi Smaeil Moradi
        10.22034/ap.2020.1882082.1055
        To investigate the pollutants of the Kor River, water samples were collected during the rice-growing season in 2014. The first fertilizer was diammonium phosphate ((NH4)2HPO4). After first irrigation, supplemented with fertilizer usage, in the upper layers of soil cause چکیده کامل
        To investigate the pollutants of the Kor River, water samples were collected during the rice-growing season in 2014. The first fertilizer was diammonium phosphate ((NH4)2HPO4). After first irrigation, supplemented with fertilizer usage, in the upper layers of soil causes an increase of NO3&minus; concentrations to reach from 7.3 to 25.7 mgl-1 at the agricultural lands beside the Sarbast village. At this point, the NO3&minus; concentration was 5.3 mgl-1. After the application of the third fertilizer (by using of urea fertilizer) flood irrigation, lead to decreasing of NO3&minus; concentration at surface soil samples to 3.5 mgl-. At the same time, before first fertilizer application at the soils located beside of Doroodzan Lake the NO3&minus; concentration was 17.9 mgl-1 but after the first fertilizing it increased up to 31.4 mgl-1. Therefore, the NO3&minus; concentrations (31.4 mgl-1) exceeded from the acceptable limits for drinking water at this site. During the second and the third periods of urea fertilizer application, at this point the NO3&minus; concentration decreased from 4.43 mgl-1 to 2.2 mgl-1. In spite of using high amounts of fertilizer because of flood irrigation, the NO3&minus; concentrations leaches to surface groundwater. The maximum nitrate pollution occurs in June, when the rice plants are in the early stage of growth. As rice canopy coverage is increased, the nitrate concentration reduced. The result focuses on the vital roles of plant coverage in nitrate absorption. If the fertilizer is rationally applied, phosphate loading into the river will be minimized. The rationality behind these procedures is explained. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2572 - Consequences of Global Demand and Supply of Fossil Energy and the Need to use Wind Energy as a Potential in Iran
        Allahbakhsh Kavoosi
        10.22034/ap.2021.1925583.1096
        The developments of industry and technology caused by Industrial Revolution increased the consumption and demand of fossil fuels to sustain economic life. As energy consumption continued to increase in the world, its effects emerged for the first time in the 1970s, nece چکیده کامل
        The developments of industry and technology caused by Industrial Revolution increased the consumption and demand of fossil fuels to sustain economic life. As energy consumption continued to increase in the world, its effects emerged for the first time in the 1970s, necessitating the need for access and planning for the supply of world energy consumption that was put on the agenda of economic development planning worldwide. Accordingly, the purpose of this paper is an attempt to access renewable resources in support of the earth taking into account the increasing energy consumption and use of limited fossil energy resources in the world and the consequences of their use in the future. The results show that considering the increasing demand and supply of energy and a variety of factors such as the limitation of fossil energy resources and the environmental constraints resulting from their consumption and considering the capabilities available in Iran, wind energy can be considered as a renewable energy and a good alternative پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2573 - Developing a method based on matrixes and multi-criteria decision making approaches for environmental assessment of dams (A Case study)
        Mohammad Reza Jangjoo
        10.22034/ap.2021.1928100.1102
        Environmental impact assessment is an integrated, operational and implemental approach for sustainable development. An attitude is considered in which as an integrated system, everything is got into sustainability in the environment and with the environment, as well. En چکیده کامل
        Environmental impact assessment is an integrated, operational and implemental approach for sustainable development. An attitude is considered in which as an integrated system, everything is got into sustainability in the environment and with the environment, as well. Environmental assessment is a tool that has been developed to prevent environmental degradation caused by human activities. Environmental impact assessment is an approach to evaluate the environmental impacts of a project before and during the project implementation. Therefore, we need to develop a practical and quantitative method to provide a precise planning in order to estimate the effects of a dam and ultimately, to make a decision on the implementation or non- implementation of the project if knowing the impact of all activities on environmental factors. Therefore, we introduced a generalized mathematical model of ICOLD matrix and multi-criteria decision making method (method of analytic hierarchy process) as a quantitative model to analyze the project&rsquo;s impacts on the environment. For this purpose, the environmental impact assessment information of the Zaraj-Abad dam, as the study area, was used to demonstrate the validity of the model. Results show that unlike the main implemented method in the dam Zaraj-Abad, who gives the &ldquo;implement the Dam project&rdquo; option, this method shows negative effects (45%) of the implementation of the dam on the environment and gives the option of non- implementation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2574 - The evaluation of the role of the safety management system in the safety culture of Iran Carbon Company using Geller model
        yousef taheri Katayon Varshosaz
        10.22034/ap.2023.1979205.1147
        Developing a positive health and safety culture is important if high standards of health and safety are to be achieved and maintained. There is a limit to the health and safety performance an organization can achieve without addressing the contribution which human facto چکیده کامل
        Developing a positive health and safety culture is important if high standards of health and safety are to be achieved and maintained. There is a limit to the health and safety performance an organization can achieve without addressing the contribution which human factors have to play in eliminating occupational accidents . The objective of this research is to evaluate the role of the safety management system in the safety culture of Iran Carbon Company using Geller model. This research is descriptive based on the data collection method. In addition, this is also correlational research as it investigates the relationship between the variables. Furthermore, the objective of this research is applied. The statistical population of this research is all employees of Carbon Company and 120 of them were selected as the sample volume. Data was analyzed in two parts of descriptive and inferential statistics. Moreover, Pearson correlation and linear regression tests were used by SPSS software to measure the relationship between the variables. The findings showed that the research hypotheses were confirmed (P&lt;0.05). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2575 - The effect of source separation training on municipal waste reduction: A case study
        Ali Maleki Marjaneh Kharrat Sadeghi
        10.22034/ap.2022.1966027.1135
        In this study systematic random sampling was conducted. To estimate the sample size, 100 households were selected based on the population of the city using Cochran's formula. Total generated municipal solid waste was consecutively collected, weighed and separated during چکیده کامل
        In this study systematic random sampling was conducted. To estimate the sample size, 100 households were selected based on the population of the city using Cochran's formula. Total generated municipal solid waste was consecutively collected, weighed and separated during a week. Then, after providing the required training through face-to-face manner and brochures regarding the economic, social, cultural and environmental importance of source separation to each of the households, once again the generated wastes were collected, weighed and separated. The difference in the composition and amount of waste generated before and after the training was compared by independent t-test. The effect of the demographic characteristics of the head of the household on reducing the amount of generated waste was determined by correlation test. The results highlighted the training as an effective intervention on the weight of produced waste from each household before and after the training (P=0.000). Education increases people's awareness about waste, recycling, harms of waste, definition of separation, benefits of separation, source separation and level of household education. The reduction in the amount of produced waste had no significant correlation with the age (P=0.89), occupation (P=0.16), income (P=0.95) and education level (P=0.36) of the heads of each household. The findings of this research showed that education, regardless of demographic characteristics, is an effective method to change specific behavior and create motivation to reduce the amount of waste at source, underlining the importance of training to improve waste recycling management. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2576 - Groundwater quality Zoning Based on Wilcox Index Using Geographic Information System in Jajarm district, north Khorasan, Iran.
        Jalal valiallahi
        10.22034/ap.2023.1964980.1136
        Groundwater quality data for Jajarm district was studied by using the Geographic Information System. The interpolation technique were used for the selected factors: Electric conductivity, Total dissolved substance , Total hardness, SAR, and Cl. These parameters of nearl چکیده کامل
        Groundwater quality data for Jajarm district was studied by using the Geographic Information System. The interpolation technique were used for the selected factors: Electric conductivity, Total dissolved substance , Total hardness, SAR, and Cl. These parameters of nearly all the wells in Jajarm district were used for the spatial analysis. In addition these parameters were measured for 14 wells in Jajarm&rsquo;s central area for the zoning of water quality class based on the Wilcox index. According to this index, four wells (Jajarm, Ghaleh Gazi, Daragh, and Kaftarac) are in the area of average order class of water quality for agricultural use, including 28.57% of wells. Their water quality status is in class S1. The other 10 wells, are in the bad order class, which means that about 71.43% of the wells in Jajarm plain are not suitable for agricultural use. Among these wells, Khoshab and Shah Abad have the worst conditions. By classifying the suitability of water quality for agricultural use based on EC, the water from these stations are classified as class C4, while based on SAR, they are classified as class S4. The results exhibited that the highest decline in water quality was in the south-western parts of the study region, and decline in some parts of the desert such as in the southern region of Jajarm plain was very tangible and specified. The decline in water quality can be attributed to climate change, excess use of water, and the variation and decline in water precipitation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2577 - Desalination of Caspian Sea Water by Using Graphene Oxide-based Covalent Organic Frameworks and HDTMA -Modified Iranian Natural Zeolite
        Jahangir Abedi-Koupai, Arefeh Chehrehrazi, Fatemeh Dadvand Mohammad Javad Amiri
        10.57647/j.jap.2023.0702.15
        The depletion of freshwater resources emphasizes the significance of water desalination, while the high energy consumption and operating costs associated with existing desalination methods necessitate the search for cost-effective solutions. Therefore, this study presen چکیده کامل
        The depletion of freshwater resources emphasizes the significance of water desalination, while the high energy consumption and operating costs associated with existing desalination methods necessitate the search for cost-effective solutions. Therefore, this study presents a unique and innovative solution by employing advanced materials, specifically the combination of graphene oxide (GO)-based covalent organic frameworks (COF) and hexadecyltrimethylammonium bromide (HDTMA)-modified Iranian natural zeolite in the desalination of Caspian Sea water and well water in the Dark area of Isfahan. In this regard, GO was synthesized using Homer's modified method and subsequently functionalized with COF and the clinoptilolite zeolite was modified with HDTMA. A series of 28 column experiments were carried out using response surface methodology (RSM) to examine the elimination of electrical conductivity (EC), sodium (Na+), potassium (K+), calcium (Ca2+), magnesium (Mg2+), and chloride (Cl-) under the influence of five operational parameters: initial salinity (7.3-9.6 ds/m), flow rates (1-5 mL/min), GO amounts (0-30 mg), HDTMA quantities (0-13 g), and COF quantities (0-30 mg). The results revealed that the initial salinity concentration had the most significant impact on the reduction of EC, Na+, K+, and Mg2+. Conversely, the quantities of COF had the greatest influence on the reduction of Ca2+. Regarding Cl-, the interaction between HDTMA and salinity exhibited the most notable effect. Overall, this study highlights the potential of utilizing GO and HDTMA-modified Iranian zeolite for desalination purposes, offering a promising approach for addressing water scarcity and salinity challenges in arid regions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2578 - Development of Management Strategies for the Urban Environment with SWOT Approach: A Case Study in Iran
        Mohammad Ebrahim Ramazani Mohammad Mosaferi Sanaz Abedi
        10.22034/apj.2017.1.1.2533
        The lack of proper strategies for the management of the urban environment has made the relevant organizations face with numerous and complex problems in this regard. The present study was conducted in Tabriz metropolis as one of the major cities in the northwest of Iran چکیده کامل
        The lack of proper strategies for the management of the urban environment has made the relevant organizations face with numerous and complex problems in this regard. The present study was conducted in Tabriz metropolis as one of the major cities in the northwest of Iran. Using Delphi method, strategies for the management of the urban environment including strengths, weaknesses, opportunities, and threats (SWOT), the results obtained could be used as the key strategies for the urban environment management. The analysis of variance and the comparison of the SO, ST, WO, and WT strategies showed that the differences between the groups are not statistically significant suggesting that all the strategies have the same priority. SO strategies and ST strategies had the highest mean scores.. The ANOVA results indicated that there are no significant in-group and inter-group differences between the strategies and all the strategies had the same priority. The results showed that although all the studied urban environment management strategies have the same priorities for improving the present environment conditions of Tabriz, the strength opportunity (SO) strategies are the first priority among other strategies. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2579 - Investigating multiple human pressure types in the southern Caspian Sea Basin Rivers at different spatial scales toward Integrating Water Resource Management (IWRM) in Iran
        Hossein Mostafavi Azad Teimori
        10.22034/ap.2018.538376
        Water security problems are becoming more and more challenging in Iran for several reasons such as population growth, urbanization, land-use change, unsustainable water use and climate change. All the mentioned reasons result in an increase in the human exploitation of چکیده کامل
        Water security problems are becoming more and more challenging in Iran for several reasons such as population growth, urbanization, land-use change, unsustainable water use and climate change. All the mentioned reasons result in an increase in the human exploitation of water resources and consequently increasing anthropogenic impacts on rivers, flood plains, and fresh groundwater. Therefore, assessment of the human pressures on rivers is particularly important to find areas where water resources are threatened and subjected to rapidly increasing anthropogenic effects. By this integrated approach, a successful Integrated Water Resources Management will be achieved to guide policy makers for best protection, restoration and management. In this regard, Southern Caspian Sea Basin Rivers (including Kura-South Caspian and Caspian Highland ecoregions) were studied in terms of human pressure types. Human pressures were analyzed at different spatial scales, and finally seven main pressure types (i.e. Land use, Hydrology, Morphology, Connectivity, Water quality, Biology) were defined in which the abundance and distributions of each pressure type was different. According to this study, most areas were impacted by land use pressure type followed by water quality. Moreover, most areas were threatened by multiple pressures. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2580 - نوع شناسی چالش‌های تحقق اهداف سیاست‌گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران
        عبدالرحمن افشاری مجید توسلی سعید شریفی
        پژوهش حاضر باهدف نوع شناسی چالش‌های تحقق اهداف سیاست‌گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری کلیه متخصصان موضوعی بودند که از میان 396 نفر به عنوان حجم نمونه به صورت در دسترس انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق چکیده کامل
        پژوهش حاضر باهدف نوع شناسی چالش‌های تحقق اهداف سیاست‌گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری کلیه متخصصان موضوعی بودند که از میان 396 نفر به عنوان حجم نمونه به صورت در دسترس انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته 40 گویه ای بر اساس مصاحبه با نخبگان بود. پایایی ابزار از طریق آلفای کرونباخ بالاتر از 0.7 انجام گرفت. روایی محتوایی از طریق ضریبCVR تائید شد. برای تجزیه ‌و تحلیل اطلاعات پژوهش و تعمیم نتایج از روش تحلیل خوشه‌ای با ضابطه اطلاعات آکائیکه (AIC) به عنوان معیار ارزیابی خوشه‌بندی استفاده شد. نتایج نشان داد با سیزده مرحله چرخش سه خوشه (141 نفره)، (191 نفره) و (64 نفره) شامل 7 بعد عدم اجماع و انسجام سیاسی، فقدان مدیریت یکپارچه، هویت سیاسی، ضعف عملکرد سیاسی، نزاع سیاسی رقیب، عدم‌حمایت سیاسی و نگرش سیاسی متمایز شدند. گروه اول عوامل هویت سیاسی، گروه دوم ضعف عملکرد سیاسی و گروه سوم عدم‌حمایت سیاسی را مهم‌ترین مانع تحقق اهداف سیاست‌گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران دانستند. در گروه هویت طلبان مؤلفه تقویت مؤلفه‌های هویت غربی در سیاست‌گذاری، در گروه عملکرد طلبان، سیاست‌گذاری فرهنگی از بالا به پائین و در گروه حمایت‌طلبان تمایل به مقاومت از طریق مناسک در بین جامعه مهم‌ترین مانع در تحقق اهداف سیاست‌گذاری فرهنگی معرفی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2581 - خوانش فرهنگی از گفت‌وگوی بینادینی در ایران؛ یک مطالعه کیفی
        مجید جعفریان حسن بشیر سید جواد میری
        ایرانِ پس از انقلاب تجربه‌های گوناگونی را در عرصه‌های مختلف از سرگذارنده است. از تجربه‌های مهمی که بیشتر در حوزه‌های نخبگانی مطرح بوده، گفت‌وگوهایی است که نه در عرصه سیاسی بلکه با رویکردی دینی و در قالب‌های سازمانی و آکادمیک با رویگردی دینی رقم خورده است. این پژوهش برا چکیده کامل
        ایرانِ پس از انقلاب تجربه‌های گوناگونی را در عرصه‌های مختلف از سرگذارنده است. از تجربه‌های مهمی که بیشتر در حوزه‌های نخبگانی مطرح بوده، گفت‌وگوهایی است که نه در عرصه سیاسی بلکه با رویکردی دینی و در قالب‌های سازمانی و آکادمیک با رویگردی دینی رقم خورده است. این پژوهش براساس روش تحلیل مضمون می‌کوشد با تمرکز بر دانش و تجربه کنشگران به فهم و تفسیر فرهنگی آنها از گفت‌وگوی بینادینی پرداخته و آن را به گونه‌ای روشمند سامان دهد. بدین‌منظور، داده‌های میدانی به روش هدفمند و در مصاحبه نیم‌ساخت‌یافته با 15 نفر از کنشگران این عرصه گردآوری شد. در تحلیل مضامین برآمده از گفتارها مشخص شد به لحاظ فرهنگی، دیگری یک سوژه است و نه یک ابژه و نوعی این همانی بین من و دیگری برقرار است. گفت‌وگو نقشی هویت‌ساز داشته، جامعه‌پذیرکردن آن امری ضروری و مهمترین عامل برای تقویت مداری اجتماعی است. این رویکرد، با اتخاذ نگاهی انسان‌شناختی در گفت‌وگو با دیگری دینی اصالت را به دیگری داده و توجه به کرامت، برابری‌ حقوق و ارزش‌های مشترک را مهمترین عواملی می‌داند که به یکی‌شدن من و دیگری با محوریت مرجعیت‌پذیری انسانی کمک خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2582 - تاثیر تجربه موزه‌ای بر صلاحیت بین‌فرهنگی با رویکرد معادله ساختاری (مورد مطالعه دانشجویان ایرانی و افغانستانی)
        لیلا کلنتری حسنعلی پورمند رضا افهمی
        رسیدن به پذیرش اجتماعی و احترام به تنوع فرهنگی نیازمند شناخت و آگاهی از تفاوت‌های نگرشی و رفتاری بین افراد مختلف جوامع چندفرهنگی است. محیط دانشگاهی به عنوان یکی از مهمترین مراکز آموزشی و مکانی که شرایط حضور افراد با پس‌زمینه‌های مختلف فکری و فرهنگی را فراهم می‌آورد، نقش چکیده کامل
        رسیدن به پذیرش اجتماعی و احترام به تنوع فرهنگی نیازمند شناخت و آگاهی از تفاوت‌های نگرشی و رفتاری بین افراد مختلف جوامع چندفرهنگی است. محیط دانشگاهی به عنوان یکی از مهمترین مراکز آموزشی و مکانی که شرایط حضور افراد با پس‌زمینه‌های مختلف فکری و فرهنگی را فراهم می‌آورد، نقش بسیار مهمی در ارائه این شناخت به دانشجویان را بر عهده دارد. همچنین با توجه به تغییر تفکر و کارکرد موزه‌ها در قرن اخیر و تمرکز آنان بر مسائل اجتماعی، یادگیری، منافع و نیازهای عمومی می‌توان گفت که موز‌ ه‌ها در ارائه شناخت و آگاهی از تفاوت‌های فرهنگی تاثیر فوق‌العاده‌ای دارند. هدف این مقاله بررسی تاثیر تجربه موزه ای در محیط دانشگاه بر صلاحیت بین فرهنگی دانشجویان ایرانی و افغانستانی است. چارچوب مفهومی این مطالعه بر اساس مدل دردورف از صلاحیت بین فرهنگی تنظیم گردیده و در قالب آن یک فرضیه ‌ اصلی مطرح شده است. این پژوهش در دسته پژوهش‌های توسعه‌ای است به شیوه پیمایش و با استفاده از پرسشنامه و برگزاری نمایشگاه در قالب تجربه موزه ای بین دانشجویان ایرانی و افغانستانی دانشگاه خوارزمی انجام گرفته است. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. بر مبنای یافته های تحقیق می توان گفت ارائه شناخت از طریق تجربۀ موزه‌ای بر صلاحیت بین فرهنگی تاثیر دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2583 - ارتباطات میان فرهنگی افغان های مقیم ایران با ایرانیان بر پایه نظریه هم فرهنگی
        حسن بشیر محمد جواد کشانی
        حضور مهاجران افغانی در ایران به عنوان بزرگ‌ترین قومیت مهاجر در ایران به سال‌های دور برمی‌گردد . هم‌اکنون بخشی از آنان در ایران صاحب فرزند شدند و نسل سوم این مهاجران به ایران به‌عنوان زادگاه خود تعلق‌خاطر دارند. این نسل به سمتی پیش می رود که مطالبات بیشتری از جامعه دارد. چکیده کامل
        حضور مهاجران افغانی در ایران به عنوان بزرگ‌ترین قومیت مهاجر در ایران به سال‌های دور برمی‌گردد . هم‌اکنون بخشی از آنان در ایران صاحب فرزند شدند و نسل سوم این مهاجران به ایران به‌عنوان زادگاه خود تعلق‌خاطر دارند. این نسل به سمتی پیش می رود که مطالبات بیشتری از جامعه دارد. اشتراک این دو ملیت در زبان، دین و بخشی از فرهنگ نوع تعاملات اجتماعی را پیچیده‌تر کرده است.در میان نظریه پردازان ارتباطات میان فرهنگی اورب در نظریه همفرهنگی به بررسی رابطه میان گروه های اقلیت در مقابل گروه های غالب می پردازد.از آنجا که مهاجران افغان در مقابل ایرانیان در اقلیت هستند ، رفتار وکنش مهاجران افغان مقیم ایران به عنوان گروه اقلیت یا همفرهنگ در برابر ایرانیان که گروه غالب یا سلطه هستند را میتوان مورد بررسی قرار داد. در چنین شرایطی مهاجران افغان استراتژی های متفاوتی را برای برقراری رابطه و تعامل با ایرانیان و ساختار گروه سلطه انتخاب می کنند.کم‌توجهی، تحقیر و نگاه از بالا به پایین کمترین تجربه‌هایی است که این افراد را دچار آسیب‌هایی کرده است که این سه نسل در قبال آن رویکرد متفاوتی را از نوع سازش، انطباق و جداسازی را در سه سطح منفعل ، فعال و بیش فعال برگزیدند. در این پژوهش کیفی مصاحبه هایی با 20 تن از مهاجران افغانی مقیم بومهن با چهارچوب نظری گادیکانست و اورب انجام و به تحلیل رفتارهای این مهاجران بر اساس نظریه همفرهنگی پرداخته شده است.نتایج نشان می‌دهد نسل سوم مهاجران افغانی برخلاف نسل‌های گذشته که به‌طور سنتی رویکرد سازش را انتخاب می‌کردند از روش‌های انطباقی و گاه به‌صورت محدودتری روش جداسازی را انتخاب می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2584 - ارزیابی معیارهای مدیریت رفتار اخلاقی در بستر فرهنگ جامعۀ ایرانی
        محسن فرهادی نژاد سکینه جعفری
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی معیارهای مدیریت رفتار اخلاقی در بستر فرهنگ جامعۀ ایرانی بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع پژوهش های توصیفی ـ پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام شهروندان 45-18 سال شهرهای تهران، مشهد، اص چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی معیارهای مدیریت رفتار اخلاقی در بستر فرهنگ جامعۀ ایرانی بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع پژوهش های توصیفی ـ پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام شهروندان 45-18 سال شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، اهواز، کرج و سمنان در سال 1398 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 500 نفر به‌عنوان نمونه پژوهش (306 نفر زن و 194 نفر مرد) انتخاب شدند. همه شهروندان نمونه پژوهش پرسشنامه معیارهای مدیریت رفتار اخلاقی در کنترل رفتارهای غیراخلاقی را تکمیل کردند. ضریب آلفای کرونباخ ابزار پژوهش (752/0) توسط پژوهشگر محاسبه شده است. داده‌ها با آزمون های تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی، تی تک نمونه ای و آزمون فریدمن با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که: معیارهای مدیریت رفتار اخلاقی در کنترل رفتارهای غیراخلاقی در سه عامل فردی، اجتماعی و دینی دسته بندی شدند. میانگین قواعد مدیریت رفتار اخلاقی در کنترل رفتارهای غیراخلاقی (قاعده رسانه‌ها، قاعده مادر، قاعده کیفیت خواب، قاعده منافع شخصی، قاعده طلایی، قاعده فضایل شخصی، قاعده تعمیم رفتار، قاعده الگو بودن، قاعده قانونی بودن، قاعده آینه، قاعده عبرت دیگران شدن، قاعده باور به نظارت مستمر، قاعده نوع‌دوستانه، قاعده عمل به فرامین دینی) بالاتر از سطح قابل‌قبول بود. همچنین از میان قواعد مدیریت رفتار اخلاقی در کنترل رفتارهای غیراخلاقی، قاعده طلائی در رتبه اول، قاعده فضایل شخصی در رتبه دوم و قاعده مادر در رتبه سوم قرار دارند؛ اما قاعده نوع‌دوستی در رتبه آخر قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2585 - بررسی سبک زندگی مطلوب کارگزاران سیاسی منطبق بر قرآن، سنت معصومین(ع) و عقل در راستای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
        زهرا خسروانی مسعود جعفری نژاد علیرضا گلشنی
        این پژوهش به بررسی سبک زندگی مطلوب کارگزاران سیاسی منطبق بر قرآن، سنت معصومین(ع) و عقل در راستای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پرداخته است. سوال اصلی پژوهش این است که مولفه های مطلوب سبک زندگی کارگزاران سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت منطبق بر منطق دین مبین اسلام(عقل، چکیده کامل
        این پژوهش به بررسی سبک زندگی مطلوب کارگزاران سیاسی منطبق بر قرآن، سنت معصومین(ع) و عقل در راستای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پرداخته است. سوال اصلی پژوهش این است که مولفه های مطلوب سبک زندگی کارگزاران سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت منطبق بر منطق دین مبین اسلام(عقل، قرآن، سنت) کدام اند؟ و با چه الگویی می توان به سبک زندگی مطلوب برای کارگزاران سیاسی دست یافت؟ در این نوشتار با استفاده از قرآن، سنت معصومین(ع) و عقل مؤلفه‌هاى مطلوب سبک زندگى اسلامى کارگزاران سیاسی استخراج شده است و ضمن این که الگویی در این زمینه ارائه شده است به بررسی وضعیت موجود سبک زندگی کارگزاران سیاسی پرداخته ایم. روش پژوهش با استفاده از روش مصاحبه حضوری و مراجعه به متخصصین امر و از سوی دیگر با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و استفاده از منابع قرآن، سنت معصومین(ع) و عقل مولفه ها استخراج شده است. در بخش کمی این پژوهش از آمار توصیفی استفاده شده است که دستاورد آن، شناسایی 12 مولفه و 60 شاخص در حوزه سبک زندگی کارگزاران سیاسی است که در صورت رعایت، در چهار عرصه الگوی اسلامی ایرانی- پیشرفت ظهور و بروز پیدا می کند. بنابراین برای پیشرفت در این چهار عرصه باید زمینه های آن فراهم شود یکی از این زمینه ها، اصلاح سبک زندگی کارگزاران سیاسی در جامعه براساس الگوهای اسلامی- ایرانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2586 - سازوکارهای دیپلماسی آکادمیک آمریکا درجذب دانشگاهیان ایرانی (1357-1396)
        محمدرضا دهشیری مهدی طاهری
        امروزه با بین المللی شدن آموزش عالی و نیز تسهیل ارتباطات جهانی ناشی از فرایند جهانی شدن، استفاده از ظرفیت های نظام آموزش عالی به مثابه ابزار تأثیرگذار در راستای کسب منافع ملی و قدرت نرم توسط کشورهای جهان به ویژه کشورهای توسعه یافته، روزبه روز بیشتر شده است؛ امری که از آ چکیده کامل
        امروزه با بین المللی شدن آموزش عالی و نیز تسهیل ارتباطات جهانی ناشی از فرایند جهانی شدن، استفاده از ظرفیت های نظام آموزش عالی به مثابه ابزار تأثیرگذار در راستای کسب منافع ملی و قدرت نرم توسط کشورهای جهان به ویژه کشورهای توسعه یافته، روزبه روز بیشتر شده است؛ امری که از آن می توان به دیپلماسی آکادمیک تعبیر نمود. کشورهای مختلف جهان به فراخور قدرت فرهنگی و اقتصادی خود، روی برنامه های مبادلات فرهنگی و آموزشی سرمایه گذاری زیادی نموده اند. شاخص ترین و موفق ترین کشورها در این زمینه ایالات متحده امریکا است. از طریق برنامه های دیپلماسی آکادمیک مانند تبادلات دانشجویی و بورسیه های تحصیلی، پروژه های بین المللی آموزشی برای دیدارکنندگان خارجی، کنفرانس ها وسمینارهای دانشگاهی، گسترش زبان انگلیسی و غیره، ایالات متحده در حال انتقال ارزش ها و باورهای اخلاقی اش به نخبگان کشورهای جهان است. دولت ایالات متحده به دنبال آن است تا با گسترش برنامه های فرهنگی و دیپلماسی آکادمیک خود با مخاطبین جوان ارتباط برقرار کرده و پلی با رهبران آینده کشورها بویژه ایران ایجاد نماید. با نگاهی به عملکرد دیپلماسی آکادمیک ایالات متحده آمریکا در ایران در طول دهه های گذشته، می توان دریافت که این کشور در تلاش برای ترویج ارزش ها و سبک زندگی امریکایی، پرورش طبقه متوسط متمایل به غرب، جهت دهی به دانش و دانشگاه ها و همچنین گسترش زبان انگلیسی به مثابه زبان علمی و ارتباطی بوده است. بر همین اساس شناخت تجربیات و عملکرد امریکا در حوزه دیپلماسی آکادمیک برای کشوری با ظرفیت های جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت خواهد بود. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که کارکرد دیپلماسی آکادمیک ایالات متحده امریکا در جذبدانشگاهیان به ویژه نخبگان ایرانی چگونه بوده است؟ فرضیه مقاله بر این است که این کشور با استفاده از ابزارهای دانشگاهی و جذابیت های علمی و آموزشی خود، توانسته است بیشترین مبادلات آموزشی را در سطح جهان داشته باشد و از این طریق ضمن انتقال ارزش های خود به دانشگاهیان، قدرت نرم خود را افزایش دهد. این جاذبه ها، بسیاری از دانشگاهیان ایرانی را نیز برای تحصیل و تحقیق به سمت ایالات متحده امریکا سوق داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2587 - بررسی سبک زندگی کارگزاران سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (مطالعه موردی: سبک زندگی کارگزاران سیاسی استان فارس بین سال‌های 1396-1392)
        زهرا خسروانی مسعود جعفری نژاد علیرضا گلشنی
        هدف پژوهش حاضر بررسی سبک زندگی کارگزاران سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (سبک زندگی کارگزاران سیاسی استان فارس بین سالهای 1396-1392) است. سوال اصلی پژوهش این است که آیا سبک زندگی کارگزاران سیاسی استان فارس در بین سال‌های 1396-1392 با شاخص‌های سبک زندگی اسلامی- ایران چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی سبک زندگی کارگزاران سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (سبک زندگی کارگزاران سیاسی استان فارس بین سالهای 1396-1392) است. سوال اصلی پژوهش این است که آیا سبک زندگی کارگزاران سیاسی استان فارس در بین سال‌های 1396-1392 با شاخص‌های سبک زندگی اسلامی- ایرانی مطابقت دارد؟ در راستای یافتن پاسخ به پرسش فوق الگویی طراحی گردید که مبانی سبک زندگی کارگزاران سیاسی را از قرآن، سنت معصومین (ع) و عقل گرفته شد. با توجه‌ به‌ این که هسته‌ى اصلى فرهنگ کشور ما را دین تـشکیل داده است، توجه‌ به‌ سبک زندگى بومى مستلزم توجه به ظرفیت‌هایی است که در این زمینه در بطن دین نهفته است. لذا با نگاهی بـه قرآن، سنت معصومین (ع) و عقل می‌توان مؤلفه‌هاى سبک زندگى اسلامى را یافت و آن را الگو قرار داد.به نـظر می‌رسد مؤثرترین و عملی‌ترین روش در تربیت فرد با تمام ابعاد دینی، اخلاقی، سیاسی آن‌ ارائه‌ الگو می‌باشد. روش پژوهش حاضر به دلیل اینکه موضوع سبک زندگی کارگزاران سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و مولفه‌های مربوط به آن غالبا کیفی است از روش مصاحبه حضوری و روش دلفی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که سبک زندگی کارگزاران سیاسی بر مبنای الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است اما میزان آن از دیدگاه کارمندان، کارگزاران و ارباب رجوع با هم تفاوت دارد. هم‌چنین شاخص‌های سبک زندگی کارگزاران سیاسی شامل تقوا، عدالت، امانت داری، تواضع و فروتنی، توجه به کرامت انسان‌ها، صداقت و راستی، ساده زیستی و قناعت، قانون‌مداری، مسئولیت‌پذیری، مشورت و همفکری، تخصص و تعهد در سبک زندگی کارگزاران سیاسی برحسب نوع پاسخگویان (کارمند، کارگزار و ارباب رجوع) در سطح p پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2588 - نقش ابزارهای رسانه‌ای پیشرفته در ایجاد شکاف نسل‌ها در ایران با نگاهی به بیانیه گام دوم انقلاب
        مرتضی مقتدائی صادق زیبا کلام
        ابزارهای رسانه ای پیشرفته که محصول جهانی‌شدن و انقلاب ارتباطات و اطلاعات هستند، نقش قابل توجّهی در به چالش کشیدن ارزش‌ها و هنجارهای حاکم بر جمهوری اسلامی ایران دارند. سرعت این تحولات به گونه‌ای است که زندگی، رشد و بلوغ جوانان را تحت تأثیر قرارداده و با اختلال در امر جام چکیده کامل
        ابزارهای رسانه ای پیشرفته که محصول جهانی‌شدن و انقلاب ارتباطات و اطلاعات هستند، نقش قابل توجّهی در به چالش کشیدن ارزش‌ها و هنجارهای حاکم بر جمهوری اسلامی ایران دارند. سرعت این تحولات به گونه‌ای است که زندگی، رشد و بلوغ جوانان را تحت تأثیر قرارداده و با اختلال در امر جامعه‌پذیری نسل جوان؛ علاوه بر اینکه جوانان را از اهداف انقلاب اسلامی از جمله حرکت به سوی آرمان تمدن نوین اسلامی دور می‌کند، سبب بروز شکاف بین نسل‌ها شده است. این مقاله با استفاده از تئوری تناقض پرورش اجتماعی اولیه و ثانویه برگر و لاکمن و نظریة کارکردگرائی تالکوت پارسونز به روش توصیفی-‌ تحلیلی، با نگاهی به بیانیة گام دوّم انقلاب به بررسی تأثیر انقلاب ارتباطات و اطلاعات بر تعاملات بین نسل‌ها در ایران پرداخته است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که انقلاب ارتباطات و اطلاعات و متعاقب آن ظهور ابزارهای رسانه‌ای پیشرفته و سریع مانند اینترنت، ماهواره و شبکه‌های اجتماعی مجازی از طریق کاهش نقش نهادهائی مانند خانواده‌ و مدرسه، در امر جامعه‌پذیری اختلال وارد نموده و انتقال ارزش‌‌ها، آموزه‌‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را از نسلی به نسل دیگر با چالش روبرو می‌کنند. نتیجه تحقیق بیانگر تأثیر ابزارهای رسانه‌ای پیشرفته و سریع در ایجاد شکاف بین نسل‌ها در ایران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2589 - بررسی تطبیقی عناصر فرهنگی مؤثر بر توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی ایران و کره-ی جنوبی با تاکید بر ادیان رایج در این دو کشور
        زهرا حضرتی صومعه مژگان قاسمعلی
        آیین ها و ادیان موجود در هر کشور، مملو از تعالیم و عناصر فرهنگی در خصوص عرصه های گوناگون زندگی از جمله کار و فعالیت اقتصادی برای گذران معیشت پیروان خود هستند. از آنجا که با توجه به داده های آماری، پیروان آیین های مسیحیت، بودایی و کنفسیونیسم در کره ی جنوبی و آیین اسلام د چکیده کامل
        آیین ها و ادیان موجود در هر کشور، مملو از تعالیم و عناصر فرهنگی در خصوص عرصه های گوناگون زندگی از جمله کار و فعالیت اقتصادی برای گذران معیشت پیروان خود هستند. از آنجا که با توجه به داده های آماری، پیروان آیین های مسیحیت، بودایی و کنفسیونیسم در کره ی جنوبی و آیین اسلام در ایران، بیشترین شمار افراد را به خود اختصاص داده اند، در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی و بهره گیری از نظریات ماکس وبر سعی بر آن بوده است تا عناصر فرهنگی مرتبط با توسعه ی اقتصادی و اجتماعی که در این ادیان مستتر است مورد بررسی قرار گیرد. به عنوان نتیجه گیری کلی می توان بیان نمود که در کره ی جنوبی عناصر فرهنگی مرتبط با توسعه ی اقتصادی از جمله: انضباط،عقل‌گرایی، مشارکت، عدم تقدیرگرایی،علم‌گرایی، قانون گرایی، وجدان کاری، احساس توانایی مسئولین و مردم در نیل به توسعه، روحیه ی انباشت سرمایه و... از طریق آموزه های آیین ها و مذاهب گوناگون در افراد درونی شده و دستیابی به توسعه ی اقتصادی را میسر نموده است. درحالی که در ایران با وجود تأکیدهای دین اسلام، به دلیل شرایط تاریخی و اجتماعی حاکم بر این کشور، عناصر فرهنگی مناسب توسعه در افراد درونی نشده است و بدین سبب شاهد کندی پیشرفت اقتصادی می باشیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2590 - بررسی نقش زرتشتیان در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی (از ورود اسلام به ایران تا دوران معاصر)
        شباهنگ مهاجرانی علی اکبر امینی سید علی مرتضویان
        سرزمین کهن ایران، از گذشته دور تاکنون دارای تنوع گسترده‌ای از اقوام و اقلیت‌ها است‌ و از همین رو می‌توان شواهد متعددی را در راستای تاثیرپذیری فرهنگ ایرانی از تنوع خرده‌فرهنگ‌ها برشمرد. بدین منظور، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زرتشتیان در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی است. م چکیده کامل
        سرزمین کهن ایران، از گذشته دور تاکنون دارای تنوع گسترده‌ای از اقوام و اقلیت‌ها است‌ و از همین رو می‌توان شواهد متعددی را در راستای تاثیرپذیری فرهنگ ایرانی از تنوع خرده‌فرهنگ‌ها برشمرد. بدین منظور، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زرتشتیان در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی است. مفروض پژوهش بر این مبنا استوار است که فعالیت‌ها و اقدامات زرتشتیان در سال‌های پس از ورود اسلام به ایران تا دوران معاصر، متاثر از فرهنگ و نظام اعتقادیِ این دین بوده و در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی نقش داشته‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی بوده و از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته‌ایم. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که تطابق عملکرد زرتشتیان با مبانی فرهنگی و اخلاقی دینشان، تلاش برای حفظ و حراست از پایه‌های هویتی سرزمین، و نیز کوشش برای رشد و بالندگی جامعه، از یک چارچوب اعتقادی ناشی می‌شود که چه از وجه جهان‌بینی و نگرش و چه از وجه عملی، رو به سوی ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی داشته است. در نهایت اینکه، اثرگذاری فرهنگ بر عملکرد فردی و اجتماعی یک ملت، امری اجتناب‌ناپذیر است و مطالعه‌ی رویه‌ی تاریخی و عمل اجتماعی ملتها، موید این نکته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2591 - نقش شاعران در بحران هویت ملی
        اسماعیل آذر
        وقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویت چکیده کامل
        وقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویتی شد. محصول این بحران یک دوگانه نگری بود. مردم از یک سو جذب فرهنگ غرب و پیشرفت های آن شده بودند و از سوی دیگر نگاهشان به آداب و سنن گذشته شان بود. نیروهای پسااستعماری که در مستعمره های آزاد شده جریان هائی را به راه انداخته بودند. همچنین به بحران های موجود دامن می زدند. در چنین فضایی خاصه در اواخر حکومت قاجار، یأس و دلزدگی می رفت تا در همه شئون زندگی مردم رسوخ کنند. این بود که شاعران با هنر شاعری خود در زدودن این یأس و بیداری و بازگفت مردم به هویت ملی نقش قابل توجهی داشتند و همین یاس و دلزدگی می‌رفت تا در همه شئونات ملی تأثیر سوء بگذارد. به همین دلیل شاعران این دوره با هنر شاعری خود در زدودن یأس و بیداری و بازگشت مردم به هویت ملی سهم به سزائی را ایفا کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2592 - بررسی جریان‌های فرهنگی ـ مذهبی در سودان با تأکید برآسیب‌شناسی دیپلماسی فرهنگی ایران در این کشور
        مصطفی قاسمی محمد علی بصیری عنایت اله یزدانی
        یکی از مهم‌ترین‌سازوکارها و ابزار تأمین هدف سیاست خارجی جمهوری اسلامی که بر گسترش فرهنگ ایرانی-اسلامی و الهام‌بخشی بر سایر جوامع ابتنا دارد، تدوین و اعمال دیپلماسی فرهنگی کارامد است. اهمیت این مسئله در کشور سودان به‌عنوان یکی از کشورهایی که دارای بیشترین حد مسامحه‌ در م چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین‌سازوکارها و ابزار تأمین هدف سیاست خارجی جمهوری اسلامی که بر گسترش فرهنگ ایرانی-اسلامی و الهام‌بخشی بر سایر جوامع ابتنا دارد، تدوین و اعمال دیپلماسی فرهنگی کارامد است. اهمیت این مسئله در کشور سودان به‌عنوان یکی از کشورهایی که دارای بیشترین حد مسامحه‌ در مواجهه با جریان‌های صوفیگری و تعالیم صوفیه است، اهمیت مضاعف دارد. طریقت‌های صوفیان سودان که ریشه شیعی دارند، در حفظ آیین‌های تشیع نیز بسیار مؤثر بوده‌اند، به ‌طوری که در هنگام بررسی فرهنگ شیعی در سودان باید تصوف را نیز مطالعه کرد، بنابراین به لحاظ فرهنگی و مذهبی می‌توان انتظار بزرگ‌ترین دستاوردها را در آنجا داشت. علی‌رغم وجود دو جریان ریشه‌دار فکری، فرهنگی تصوف و تشیع در سودان، فعالیت وهابی‌ها، در دوران‌ اخیر تهدیدی جدی برای این دو جریان است. آسیب‌شناسی دیپلماسی فرهنگی ایران در سودان می‌تواند زمینه‌ساز توسعه روابط فرهنگی و مقابله با تهدیدات پیش رو در روابط بین دو کشور باشد. این مقاله در پی توضیح و تبیین جریان‌های فرهنگی، مذهبی در سودان به‌منظور شناسایی فرصت‌ها و آسیب‌های دیپلماسی فرهنگی ایران در این کشور است. هدف اصلی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که در راستای هدف یاد شده، چه جریان‌های فرهنگی مذهبی در سودان وجود دارند؟ فرضیه این مقاله آن است که سه جریان مهم فرهنگی-مذهبی تصوف، تشیع، و وهابیت را می‌توان در سودان مشاهده کرد. در این مقاله با روش توصیفی، تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای در پی پاسخ به سؤال اصلی خواهیم بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2593 - معیارهای تقویت کننده دیپلماسی فرهنگی در اندیشه امام خامنه‌ای(مدظله تعالی)
        مهدی هدایتی شهیدانی دانیال رضاپور علی گلستانی علی اسکندری نسب
        انقلاب اسلامی موجد یک تحول فرهنگی- اجتماعی در جامعه ایران بوده است که در ارتباط و تعامل با دولت‌ها و ملت‌های دیگر بر ابزارهای فرهنگی و گفتگو تأکید دارد. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی بر اساس آموزه‌های اسلام نقش و جایگاه ویژه‌ای را برای عناصر فرهنگی در عرصه‌های اج چکیده کامل
        انقلاب اسلامی موجد یک تحول فرهنگی- اجتماعی در جامعه ایران بوده است که در ارتباط و تعامل با دولت‌ها و ملت‌های دیگر بر ابزارهای فرهنگی و گفتگو تأکید دارد. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی بر اساس آموزه‌های اسلام نقش و جایگاه ویژه‌ای را برای عناصر فرهنگی در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی قائل هستند. ایشان با تأکید بر ارزش‌های فطری و الهی که در همه انسان ها مشترک است درصدد بیداری و آگاهی مردم و ایجاد وحدت در بین مسلمانان بر اساس ارزش‌های جهان‌شمول فرهنگی بوده است. همچنین ج.ا. ایران و البته سیاست خارجی آن به دلیل مشرب داشتن از دو پشتوانه هویتی و فرهنگی غنی، "منبع ایرانی" و "منبع اسلامی"، همواره اصول فرهنگی، هویتی و ایدئولوژیک خاصی مدنظر داشته است. این نگارش پس از بررسی ظرفیت ایجادشده از طریق منابع تمدنی و دینی و دیگر مؤلفه‌های فرهنگی برای سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران، به نوع نگاه و جایگاه دیپلماسی فرهنگی در اندیشه آیت‌الله خامنه ای می‌پردازد. دغدغه اصلی این نگارش پاسخ به این سؤال است که "با توجه به رهنمودهای آیت‌الله خامنه ای دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چگونه و با چه معیار، و راه کاری تقویت می شود؟" برای پاسخ این سؤال، این مقاله؛ فرضیه زیر را به آزمون می‌گذارد: "احصاء و فعال سازی مؤلفه‌های تمدنی قدرت آفرین در بستر دیپلماسی فرهنگی زمینه ارتقاء عملکرد و تحقق اهداف سیاست خارجی ج. ا. ایران در عصر جهانی‌شدن است". پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2594 - سیاستگذاری فرهنگی و مدیریت شکاف نسلی در ایران
        مرتضی مقتدایی علیرضا ازغندی ابوالقاسم طاهری ملک یحیی صلاحی
        پس از جنگ جهانی دوم کشورهای در حال توسعه به شدت رشد کردند و تحولات اجتماعی مانند جنبش‌های اجتماعی را تجربه کردند در پس این تحولات ساختاری عینی تحولاتی از نوع ذهنی در لایه‌های زیرین اجتماعی حاصل شد که تغییر موقعیت اجتماعی جوانان حاصل یک چنین تحولاتی بود. ایران نیز تحت تأ چکیده کامل
        پس از جنگ جهانی دوم کشورهای در حال توسعه به شدت رشد کردند و تحولات اجتماعی مانند جنبش‌های اجتماعی را تجربه کردند در پس این تحولات ساختاری عینی تحولاتی از نوع ذهنی در لایه‌های زیرین اجتماعی حاصل شد که تغییر موقعیت اجتماعی جوانان حاصل یک چنین تحولاتی بود. ایران نیز تحت تأثیر برخی از تحولات همچون افزایش جمعیت، گسترش شهرنشینی و جهانی شدن قرار گرفت که از جمله پیامدهای این تحولات مهم، شکاف بین نسل‌ها می‌باشد.لذا توجه به مسئله شکاف بین نسل‌ها در ایران و نحوه سیاستگذاری برای مدیریت آن از درجه اهمیت بالائی برخوردار است. بنابراین با توجه به نظریه تئوری تناقض پرورش اجتماعی اولیه و ثانویه برگر و لاکمن ضمن بررسی علل شکاف بین نسل‌ها در ایران در چارچوب مدل سیاستگذاری چرخه‌ای جونز اقدام به ارائه راه حل شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و جمع آوری داده ها به روش کتابخانه ای است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که نحوه تعامل سه نهاد دین، دولت و خانواده تأثیر بسزائی در کاهش یا افزایش شکاف نسلی دارد همچنین گسترش شهر نشینی و افزایش جمعیت و انقلاب اطلاعات و ارتباطات نسل جدید را با دنیای جدیدی مواجه کرده و ارزشها، هنجارها و فرهنگ او را دچار تغییر و تحول می نماید. نتیجه تحقیق بیانگر وجود شکاف نسلی در ایران و ضرورت توجه و سیاستگذاری در این زمینه می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2595 - تبیین دیپلماسی فرهنگی ایران در قبال ایران هراسی
        سیدمهدی میرمحمدصادقی رحمت حاجی مینه
        از مهمترین سازوکارها و ابزار تأمین اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تدوین، تنظیم و اعمال دیپلماسی فرهنگی کارامد به عنوان نمونه بارز و اعلای دیپلماسی عمومی و قدرت نرم آن است. دیپلماسی فرهنگی توسط دولت ها هدایت می شود اما در برخی اوقات توسط سایر بازیگران غیردولتی نی چکیده کامل
        از مهمترین سازوکارها و ابزار تأمین اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تدوین، تنظیم و اعمال دیپلماسی فرهنگی کارامد به عنوان نمونه بارز و اعلای دیپلماسی عمومی و قدرت نرم آن است. دیپلماسی فرهنگی توسط دولت ها هدایت می شود اما در برخی اوقات توسط سایر بازیگران غیردولتی نیز اجرا می گردد که به عنوان پشتیبان اهداف سیاست خارجی و ابزاری برای دیپلماسی عمومی محسوب می شود.با وقوع انقلاب اسلامی ایران، به دلیل ماهیت انقلابی و تضاد ایدئولوژیک با آمریکا، کشورهای غربی و متحدان منطقه ای آنها، چهار دهه است که ایران هراسی به عنوان ابزاری از سوی آنها برای محدود کردن فعالیت های فرامرزی و در نهایت منزوی ساختن جمهوری اسلامی ایران در حال انجام می باشد. پرسش اصلی این تحقیق آن است کـه دیپلماسی فرهنگی ایران بـرای مقابله با ایران هراسی چگونه بوده است؟بنـا بـر یافتـه های ایـن تحقیق که با روش توصیفی-تبیینی انجام گرفته است، فرضیه تحقیق عبارت است از اینکه با توجه به ظرفیت های مطلوب دیپلماسی فرهنگی ایران، استفاده از این ظرفیت ها بخاطر تعدد مراکز تصمیم گیری، منفعلانه بوده و نتوانسته به عنوان ابزاری در خدمت دیپلماسی عمومی و قدرت نرم ایران قرار گیرد تا با استفاده از ابزارهای مختلف، ایران هراسی را به چالش کشیده و با آن مقابله نماید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2596 - ارزیابی ظرفیتها و کارآمدی دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ا در بنگلادش
        سیدمحمد مهدی حسینی فائق
        DOR:20.1001.1.17358663.1398.14.40.5.7
        تعریف مفهوم دیپلماسی فرهنگی و مشخص نمودن جایگاه آن در عرصه‌ی روابط بین الملل از جمله موضوعاتی است که اهمیت فراوانی دارد و بر مبنای آن می‌توان میزانِ نقش و تاثیر این شکل از دیپلماسی را در تامین منافع ملی سنجید. بنگلادش از کشورهایی‌ست که دارای قرابت‌ فرهنگی با ج.ا.ا می‌با چکیده کامل
        تعریف مفهوم دیپلماسی فرهنگی و مشخص نمودن جایگاه آن در عرصه‌ی روابط بین الملل از جمله موضوعاتی است که اهمیت فراوانی دارد و بر مبنای آن می‌توان میزانِ نقش و تاثیر این شکل از دیپلماسی را در تامین منافع ملی سنجید. بنگلادش از کشورهایی‌ست که دارای قرابت‌ فرهنگی با ج.ا.ا می‌باشد و استفاده از ظرفیتهای موجود در قالب دیپلماسی فرهنگی، منجر به افزایش قدرت نرم و حوزه نفوذ ج.ا.ا در منطقه شبه قاره خواهد شد. با عنایت به اهداف، کارکرد و شاخصهای دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بنگلادش این مقاله در پی بررسی و ارزیابی ظرفیتهای تاریخی و تمدنی مشترک، دینی و مذهبی، زبان فارسی، مشابهت‌ها و اشتراکات فرهنگی، ظرفیت‌های رسمی و گفتمان فرهنگی مشترک می‌باشد. با بررسی ظرفیت‌ها و ارزیابی اقدامات انجام شده، به نظر می‌رسد به دلیل وجود برخی مشکلات اجرایی، ساختاری و محتوایی، فاصله‌ی معناداری میان وضع موجود تا وضع مطلوب به چشم می‌خورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2597 - شناسایی مولفه های سبک زندگی اسلامی – ایرانی در میان دانشجویان
        مهرداد نوابخش سیدرضا صالحی امیری علی اکبر رضایی سید عباس هاشمی
        کشور ایران برای داشتن آینده ای شکوفا و روشن، نیازمند جوانان بانشاط و توانمندی است که در دانشگاهها و مراکز علمی در حال تحصیل هستند. توجه به نیازها و دغدغه های جوانان در زندگی بخصوص در دوران دانشجویی می تواند در ادامه مسیر به آنها کمک شایانی کند و آنچه مهم و ضروری است نیا چکیده کامل
        کشور ایران برای داشتن آینده ای شکوفا و روشن، نیازمند جوانان بانشاط و توانمندی است که در دانشگاهها و مراکز علمی در حال تحصیل هستند. توجه به نیازها و دغدغه های جوانان در زندگی بخصوص در دوران دانشجویی می تواند در ادامه مسیر به آنها کمک شایانی کند و آنچه مهم و ضروری است نیاز جدی جوانان به آموزش و آشنایی آنان با سبک زندگی ایران و اسلامی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های سبک زندگی اسلامی &ndash; ایرانی در میان دانشجویان در میان دو گروه از دانشجویان استان تهران و نخبگان حوزه های گوناگون از جمله دینی، اجتماعی، فرهنگی ، اقتصادی، ادبی و... که درنیمسال دوم 95/96 به تحصیل اشتغال داشته اند انجام پذیرفته است. که تعداد آنها 140000نفر می باشد و بر اساس فرمول کوکران برای جامعه محدود 384 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین گشت که در نهایت 400 پرسشنامه به صورت تصادفی ساده توزیع گردید. داده های این پژوهش به صورت میدانی و با پرسشنامه جمع آوری شد. نتایج حاصل از تحلیل با نرم افزار اس.پی. اس.اس نشان داد که 11 مولفه به نام های شاخص های اخلاق، خانواده، پایگاه اجتماعی، باور، عبادی، مالی، اوقات فراغت، سلامت، تفکر و تعقل، امنیتی-دفاعی و مناسبت مذهبی وجود دارد که در سبک زندگی اسلامی &ndash; ایرانی روزمره ی دانشجویان به کار می‌رود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2598 - فرصت ها و چالش های دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ا در پنج کشور عربی خلیج فارس
        حسن بشیر سیدمحمدحسین میرفخرائی
        انقلاب اسلامی ایران به مثابۀ انقلابی فرهنگی، تقدم روابط فرهنگی بر دیگر انواع روابط بین الملل را بر نظام ج.ا.ایران فرض می کند. ازسوی دیگر، برقراری روابط حسنه با کشورهای اسلامی و همسایه، از دیگر اولویت ها و ضرورت های دستگاه دیپلماسی کشور محسوب می شود. به این ترتیب دیپلماس چکیده کامل
        انقلاب اسلامی ایران به مثابۀ انقلابی فرهنگی، تقدم روابط فرهنگی بر دیگر انواع روابط بین الملل را بر نظام ج.ا.ایران فرض می کند. ازسوی دیگر، برقراری روابط حسنه با کشورهای اسلامی و همسایه، از دیگر اولویت ها و ضرورت های دستگاه دیپلماسی کشور محسوب می شود. به این ترتیب دیپلماسی فرهنگی به مثابۀ برجسته ترین کنش ج.ا.ایران در سیاست خارجی، در ارتباط با کشورهای همسایه، اهمیتی فزون تر می یابد. در تحقیق حاضر، دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ایران در کشورهای عربی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفته است تا از این رهگذر، فرصت ها و چالش های آن شناسایی شود. جای می گیرد که برخی از آن ها بالفعل و بالقوه فرصت های احصاشده در دو دستۀ کلی به این قرار است: وجود مؤلفه های مشترک فرهنگی اجتماعی میان کشورهای عربی خلیج فارس، و میان این کشورها و ج.ا.ایران، ارتباطات پرسابقه و پردوام مردمی میان ایران و منطقه و ظرفیتسمن های ایرانی و خلیجی برای کمک به بهبود ارتباطات. چالش های احصاشده نیز به سه دستۀ کلی شاخص ترین چالش ها دراین باره عبارت است از: . کنشی و گرایشی ، بینشی : تقسیم می شود کاستی های شناختی (شناخت ناکافی، قدیمی و...) دربارة فرهنگ، سیاست فرهنگی و مختصات منطقۀ خلیج فارس و نیز کم توجهی به بایسته های عملکرد فرهنگی مطلوب و تکرار روندها و فرایندهای نادرست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2599 - قومیت و دیپلماسی؛ لزوم تداوم و گسترش جایگاه اقوام در دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در عصر جهانی شدن
        اعظم ملایی رضا شفیعی اردستانی
        تغییرات حاصل در محتوای روابط بین‌الملل و تحولات منطقه‌ای، ناشی از جهانی شدن، سبب‌ساز اهمیت یافتن اقوام و اقلیت‌های قومی-مذهبی در مناسبات امروزی جهان سیاست شده است. به‌ویژه در منطقه خاورمیانه تحولات و تنش‌های منطقه‌ای حاصل از تنوع اقوام و مذاهب و درگیری آنها با یکدیگر، ا چکیده کامل
        تغییرات حاصل در محتوای روابط بین‌الملل و تحولات منطقه‌ای، ناشی از جهانی شدن، سبب‌ساز اهمیت یافتن اقوام و اقلیت‌های قومی-مذهبی در مناسبات امروزی جهان سیاست شده است. به‌ویژه در منطقه خاورمیانه تحولات و تنش‌های منطقه‌ای حاصل از تنوع اقوام و مذاهب و درگیری آنها با یکدیگر، افزون بر ریشه‌های تاریخی، به سبب تأثیرات جهانی شدن رو به افزایش است، چراکه آگاهی از خود و توانایی برای ایجاد هویت بر اساس آن افزایش یافته است. آنچه در این میان اهمیت دارد دو مطلب است: نخست درک حقیقت مسائل امنیتی خاورمیانه تحت تأثیر مشکلات و تنوع اقوام و دیگری لزوم نگرشی جدید به محتوا و ابزار در فرآیندهای دیپلماتیک. مقاله حاضر با استناد به دیدگاه‌های مکتب سازه‌انگاری که معتقد است آنچه اشخاص می‌خواهند وابسته به این است که با که تعامل دارند و تا چه حد به گروه‌ آنان وابستگی دارد، استفاده از اقلیت‌های قومی و مذهبی در دستگاه دیپلماسی کشور را راهکاری مفید برای حل مسائل و مشکلات منطقه‌ای ایران می‌داند. بدین صورت که استفاده از ابزارهای قومیتی و مذهبی ضمن ایجاد باوری سازنده در یک فرآیند دیپلماتیک که منجر به یک سیاست خارجی و دیپلماسی پویا می‌گردد؛ باعث ایجاد و توسعه همبستگی ملی و کمک به فراید دولت ملت‌سازی می‌شود. آنچه متناسب وضعیت ملی ایران است و هیچ‌گونه تضادی با هویت اصیل ایرانی- اسلامی نیز ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2600 - هویت و هژمونی، مطالعه موردی: نقش آمریکا در پیوستن ژاپن به تحریم ایران در سال‌های 1357-1392
        ارسلان قربانی حسین سفاری
        ژاپن در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، بر خلاف قرابت‌های سیاسی و فرهنگی دیرین با ایران با تحریم‌های طراحی شده آمریکا ضد ایران همکاری کرد. در مقابل ایران تلاش کرد، با نادیده گرفتن هژمونی آمریکا و استفاده از مزایای نسبی خود به توسعه روابط با ژاپن بپردازد اما در این راه موفق چکیده کامل
        ژاپن در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، بر خلاف قرابت‌های سیاسی و فرهنگی دیرین با ایران با تحریم‌های طراحی شده آمریکا ضد ایران همکاری کرد. در مقابل ایران تلاش کرد، با نادیده گرفتن هژمونی آمریکا و استفاده از مزایای نسبی خود به توسعه روابط با ژاپن بپردازد اما در این راه موفق نبود. مقاله ارتباط این مساله را با ساختار هژمونیک روابط بین‌الملل و نقش هویت‌ها در تحولات بین‌المللی بررسی می کند. در تبیین این رابطه با چارچوبی برخاسته از نظریه سازه انگاری، الگویی هویتی از تعامل سه کشور آمریکا ژاپن و ایران ترسیم کرده‌ایم. بر اساس این الگو ژاپن در تقسیم بندی دوگانه هویتی به عنوان یک ما در کنار آمریکا از نزدیک شدن به ایران به عنوان دیگری خودداری کرده است. پرسش این است که چگونه رویکرد هویتی ژاپن تحت تأثیر هژمونی آمریکا بررفتار این کشور در عرصه سیاست خارجی تأثیر گذاشته است؟ فرضیه مقاله این است که رویکرد پذیرنده هژمونی برخاسته از هویت سیاسی و بین‌المللی ژاپن، عامل اصلی همراهی توکیو با تحریم‌های اعمال شده آمریکا ضد ایران بوده است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی و ابزار گرد آوری داده ها فیش برداری کتابخانه ای و اینترنتی از منابع مربوط به سیاست خارجی هر سه کشور ژاپن، آمریکا و ایران بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2601 - تاثیر مدرنیته در تغییر سبک زندگی خانواده های بلوچ
        فرحناز یوسفی
        با توجه به اینکه نظام خانواده در بلوچستان از نوع سنتی مذهبی می باشد و همچنین روند مدرنیته بر جوامع مختلف تاثیرگذار بوده است که جامعه بلوچ هم از این مساله مستسنی نیست. هدف مقاله حاضرآن است که به تاثیر و بازتاب مدرنیته بر سبک زندگی خانواده های سنتی بلوچ بپردازد. روش اصلی چکیده کامل
        با توجه به اینکه نظام خانواده در بلوچستان از نوع سنتی مذهبی می باشد و همچنین روند مدرنیته بر جوامع مختلف تاثیرگذار بوده است که جامعه بلوچ هم از این مساله مستسنی نیست. هدف مقاله حاضرآن است که به تاثیر و بازتاب مدرنیته بر سبک زندگی خانواده های سنتی بلوچ بپردازد. روش اصلی در این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. لازم به ذکر است که روش کتابخانه ای جهت بررسی متون و محتوای مطالب بکار رفته شده بیشتر متکی بر مقالات علمی می باشد. در این تحقیق همچنین از روش میدانی نظیر مشاهدات و تجربیات نگارنده، گفتگو با تعدادی از بانوان دانشگاهی و بزرگان مذهبی، و پرسشنامه استفاده شده است. این مقاله از نظریه مدرنیزاسیونبرای که برای توضیح فرآیند مدرنیزاسیون در جوامع استفاده می شود، الهام گرفته شده است. پس از تعریف مدرنیته و بحث در نتایج حاکی از آن است که نسل امروزی به آموزه های سنتی خانواده زیاد پایبند نیست و این مسئله به مرور زمان آموزه های سنتی را با چالش های بیشتر مواجه میکند. به عبارت دیگر، در تقابل بین سنت و مدرنیته ارزش های مدرن بتدریج ارزش های سنتی را به حاشیه می کشانند. برای مقابله با این پدیده صرفا روش های سنتی نمی توانند کاربرد چندانی داشته باشند بلکه میبایست با رویکرد مدرن به مقابله با مدرنیته برخاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2602 - مدیریت اضطراب/ عدم قطعیت در ارتباطات میان فرهنگی دانشجویان افغانستانی در دانشگاه های ایران
        حسن بشیر مصطفی مصطفوی
        همزیستی افغانی ها با ایرانیان تاریخ طولانی دارد. همسایگی دو کشور از نظر جغرافیایی، قرابت فرهنگی و اشتراکات فرهنگی موجب شده آنها در دهه های اخیر بیشتر ارتباط داشته باشند. زبان، دین، اشتراکات فرهنگی زمینه امکاناتی نظیر تحصیلات در مراتب بالا را برای آنها فراهم نموده است. ا چکیده کامل
        همزیستی افغانی ها با ایرانیان تاریخ طولانی دارد. همسایگی دو کشور از نظر جغرافیایی، قرابت فرهنگی و اشتراکات فرهنگی موجب شده آنها در دهه های اخیر بیشتر ارتباط داشته باشند. زبان، دین، اشتراکات فرهنگی زمینه امکاناتی نظیر تحصیلات در مراتب بالا را برای آنها فراهم نموده است. اما ارتباطات میان ایرانی ها و افغانی ها به رغم اشتراکات، از اختلافات فرهنگی برخوردار است. بر اساس نظریه مدیریت اضطراب/عدم‌قطعیت گادیکانست و انطباق میان فرهنگی غریبه ها به عنوان رویکرد جدید ارتباطات میان فرهنگی با هدف تعامل ما با غریبه (دیگری)؛ و حفظ و نگهداشت آن در سطح مطلوب - جایی میان آستانه حداکثر و حداقل- به‌منظور برقراری ارتباط مؤثر با دیگری در نظر گرفته شده است. روش تحقیق از نوع کیفی انتخاب و با 15 نفر از دانشجویان مهاجر افغانی مقیم تهران صورت پذیرفت و تحلیل رفتارهای آنها مطابق با نظریه گادیکانست مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد دانشجویان افغانستانی در ایران احساس مثبت و خوبی دارند و از نظر ارتباطات فرهنگی در محیط دانشگاهی مشکلات کمتری با ایرانی ها دارند، آنها تبعیض کمتری نسبت به خود احساس می کنند و معتقدند با بالارفتن سطح آگاهیشان؛ مدیریت اضطراب در مواجهه با ایرانی ها تقویت شده و با قطعیت بیشتری از جامعه میزبان به پیش بینی می پردازند. افزایش آگاهی، آموزش، برنامه های رسانه ای می تواند در جهت افزایش همکاری و همدلی میان ایرانیان و افغانی ها در سطح وسیع و کاستن سطح اختلاف میان ایشان ارائه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2603 - بررسی انگیزه های دانش آموزان در استفاده از اپلیکیشن اینستاگرام: یک پژوهش کیفی
        رقیه صادق زاده فریبرز درتاج مرتضی منادی
        در حال حاضر اینستاگرام یکی از محبوب ترین اپلیکیشن در بین نوجوانان سراسر جهان می باشد. بنابراین بررسی و پژوهش در این زمینه یکی از موضوعات مهم اسـت. هـدف اصـلی پژوهش حاضر شناسایی انگیزه های دانش آموزان در استفاده از اینستاگرام به طریقی کیفـی می باشد. جامع هدف این پژوهش شا چکیده کامل
        در حال حاضر اینستاگرام یکی از محبوب ترین اپلیکیشن در بین نوجوانان سراسر جهان می باشد. بنابراین بررسی و پژوهش در این زمینه یکی از موضوعات مهم اسـت. هـدف اصـلی پژوهش حاضر شناسایی انگیزه های دانش آموزان در استفاده از اینستاگرام به طریقی کیفـی می باشد. جامع هدف این پژوهش شامل کلی دانش آموزان دختـر مقطـع متوسـط دوم در منطق دوازده تهران است که از بین آنها 21 دانش آموز بـا اسـتفاده از روش نمونـه گیـری هدفمند انتخاب شده اند. روش جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر شامل مصـاحبه مـی شود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد و نتایج نشان داد که انگیزه های دانش آموزان برای استفاده از اینستاگرام شامل تازگی و نوظهور بودن، تشویق دوسـتان، در جریان اخبار و اطلاعات قرار داشتن، اوقات فراغت، تداوم دوستیهای قـدیم و آغـاز روابـط جدید، ابراز خویشتن و فرار از واقعیت می باشد. در مجموع می توان گفت که دانش آموزان بنا به دلایل مختلفی از اینستاگرام استفاده می کنند شناسایی این انگیزه هـا مـی توانـد گـامی نخست برای توانمند ساختن و هدفمند کردن دانش آموزان در استفاده از اینستاگرام باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2604 - مطالعۀ منابع هویتی دانش آموزان متوسطۀ پنج قوم آذری، کرد، ترکمن، بلوچ و عرب
        محمود علیگو مجید موحد احسان حمیدی زاده
        مقوله هویت در بسیاری از کشورها ازجمله ایران، مقوله واحدی نیست و متأثر از منابع هویتی گوناگون است که گاهی تضاد و کشاکش آن‌ها با یکدیگر موجب نگرانی‌هایی شده است. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت و تحلیل منابع هویتی نوجوانان اقوام مختلف و فهم پیچیدگی‌های آن است تا بتوانیم به چکیده کامل
        مقوله هویت در بسیاری از کشورها ازجمله ایران، مقوله واحدی نیست و متأثر از منابع هویتی گوناگون است که گاهی تضاد و کشاکش آن‌ها با یکدیگر موجب نگرانی‌هایی شده است. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت و تحلیل منابع هویتی نوجوانان اقوام مختلف و فهم پیچیدگی‌های آن است تا بتوانیم به درک جامعه از الگوهای هویت ایرانی در بین نوجوانان دست پیدا کنیم. به همین منظور، نظریه‌هایی که به مسئله هویت از منظر رویکرد ترکیب‌گرایی همچنین منظر کنش متقابل نمادین تأکید دارد در تحلیل منابع هویتی نوجوانان به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شدند. روش تحقیق در این پژوهش رویکرد کمی و با استفاده از تکنیک پیمایش انجام گرفته است ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بوده و جامعه آماری هم نوجوانان شهرهای زاهدان، اهواز، ارومیه، سنندج و گرگان است. در این مطالعه نمونه آماری 2000 نفر را شامل می‌شود. پس از جمع‌آوری اطلاعات داده‌های تحقیق از طریق پرسشنامه با استفاده از نرم‌افزار spss،Amos در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی بررسی و تحلیل شدند. بر اساس یافته‌های این مطالعه به غیر از هویت ملی در مابقی ابعاد جنسیت اثرگذار است. یکی دیگر از عناصر زمینه‌ای گرایش مذهبی پاسخگویان است و جزو اصلی‌ترین ابعاد شکل‌دهنده خود است. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که در بین اهل تشیع و اهل تسنن تفاوت معناداری در میزان گرایش به هویت ملی و هویت جهانی وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2605 - تحلیل پی‌آمدهای چندفرهنگ‌گرایی در ایران بر مدار آرای منتقدان
        علی تدین راد سارا نجف پور سیدمحسن آل سیدغفور
        در شرایطی که تنوع فرهنگی و قومی در درون سازواره فراگیر میهن و هویت ملی امری واقعی و انکارناشدنی است، چند فرهنگ‌ گرایان برآنند که بر مدار آراء و انگاره‌های آنان و با به رسمیت شناختن تفاوت‌ها و الزامات آن در سیاست‌گذاری‌ها می‌توان به سازگاری و تقویت هویت و همبستگی ملی رسی چکیده کامل
        در شرایطی که تنوع فرهنگی و قومی در درون سازواره فراگیر میهن و هویت ملی امری واقعی و انکارناشدنی است، چند فرهنگ‌ گرایان برآنند که بر مدار آراء و انگاره‌های آنان و با به رسمیت شناختن تفاوت‌ها و الزامات آن در سیاست‌گذاری‌ها می‌توان به سازگاری و تقویت هویت و همبستگی ملی رسید. منتقدان در مقابل، مبانی این آراء را به چالش می‌کشند و برخی نیز بر ضرورت نگاه بومیِ مبتنی بر فرهنگ‌ها و بسترهای محلی تأکید می‌نمایند. با نظر به این نقدها و در شرایطی که ایران دارای تنوع قومی و فرهنگی زیادی است، کاربست سیاست‌های چندفرهنگ‌ گرایانه نیازمند توجه بیشتر است. بر این اساس، مسئله اصلی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل آثار چندفرهنگ‌گرایی در ایران و سوال اصلی این است که چندفرهنگ‌گرایی چه اثری بر رویکردهای مختلف گروه‌های اقلیت‌ دارد؟ هدف رسیدن به فهمی بهتر از پی‌آمدهای سیاست‌ها و رویکردهای چندفرهنگ‌گرایانه است و این فهم به سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مناسب‌تر در این حوزه کمک خواهد کرد. برای بررسی موضوع، از روش کمّیِ پیمایش و ابزار پرسشنامه در شهر اهواز استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد رویکرد چندفرهنگ‌ گرایانه به تقویت هویّت ملی و همبستگی اجتماعی نمی‌انجامد، اما درعین‌حال حس مسئولیت‌پذیری اعضای گروه‌های مختلف نسبت به مسئولیت‌های شهروندی ملی را کاهش نمی‌دهد و با نظر به این که به تقویت گرایش اعضای گروه‌های اقلیت به فرهنگ خودی نیز منجر نمی‌شود، می‌توان گفت این سیاست‌ها تا حد زیادی مطابق نقدهای نظری ارائه‌شده، در عمل در ایران نامطلوب یا دست‌کم بی‌اثر هستند و کاربست این رویکرد باید مورد بازاندیشی و بررسی بیشتر قرار گیرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2606 - تأملی بر شاخص‌های مکانمندی در گونه‌های معاصر مسکن اقلیم گرم و خشک
        حسنا ورمقانی
        مکانمندی از وجوه پراهمیت در ایجاد علاقه به محیط سکونت، حس تعلق و هویت نسبت به آن و راحتی و آسایش ساکنان است که به پدیداری حس و روح مکان در خانه می‌انجامد. مکان به‌عنوان یکی از مفاهیم پایه در معماری، ساحتی برای سکنی گزیدن، تسکین و آرامش است؛ به عبارتی، انسان در مکان و از چکیده کامل
        مکانمندی از وجوه پراهمیت در ایجاد علاقه به محیط سکونت، حس تعلق و هویت نسبت به آن و راحتی و آسایش ساکنان است که به پدیداری حس و روح مکان در خانه می‌انجامد. مکان به‌عنوان یکی از مفاهیم پایه در معماری، ساحتی برای سکنی گزیدن، تسکین و آرامش است؛ به عبارتی، انسان در مکان و از طریق مکان سکنی می‌گزیند. از سویی، دل‌بستگی به مسکن نیز پیوند عاطفی میان انسان و مسکن بوده که احساس اعتماد، امنیت و رضایت را در پی دارد. مفهوم مکان و ابعاد شکل‌دهی به آن عمدتاً در تحلیل مسکن سنتی مورد توجه پژوهشگران واقع بوده و یافته‌ها در خصوص مسکن معاصر، محدود به خلأ تحقیقاتی است؛ از این ‌رو مکانمندی مسکن، موضوع پژوهش حاضر است که باهدف بازاندیشی در مفهوم سکونت و ارتقای تجربه دل‌بستگی در خانه‌های معاصر، به ارزیابی مؤلفه‌های شکل‌دهنده مکانمندی و رویکردهای کالبدی مؤثر بر آن در نمونه‌های مطالعاتی می‌پردازد. سوال تحقیق این است که کدام رویکردهای کالبدی در ایجاد مکانمندی خانه‌های معاصر ایرانی نقش دارد؟ و مؤلفه‌های شکل‌دهنده مکانمندی در خانه‌های معاصر ایرانی چگونه ارزیابی می‌شود؟ روش تحقیق شامل ترکیبی از رویکرد کیفی به‌صورت تحلیل و تفسیر اطلاعات کتابخانه‌ای پیرامون نظریات مکانمندی و دل‌بستگی به مکان و نیز رویکرد کمی و کیفی و نرم‌افزاری بر مبنای نمونه موردی است که به‌صورت مشاهده و تحلیل با شبیه‌ساز رایانه‌ای دپت‌مپ جهت بررسی چیدمان فضایی پنج گونه مسکن معاصر در شهرهای اقلیم گرم ‌و خشک، انجام گرفته است. نمونه‌ها شامل ده بنای مسکونی شاخص از پنج گونه‌ ویلاباغ، تک‌واحدی متصل، چندواحدی متصل، آپارتمانی و مجتمع مسکونی در چهار شهر با اقلیم گرم ‌و خشک است که از طریق بررسی تطبیقی نمونه‌ها و روش استدلال منطقی، عوامل مؤثر بر مکانمندی مسکن معاصر ارزیابی و استنتاج شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نحوه پیکربندی پلان و شکل‌گیری و مکان‌یابی عناصر فیزیکی و فضایی در مساکن معاصر می‌تواند کیفیات مثبت و منفی مکان و سطح دل‌بستگی به مسکن را تحت تأثیر قرار دهد. شناخت نتایج قابلیت نمود شاخص‌های مکانمندی در کالبد به تصحیح فضایی عملکردی طرح‌های مسکن معاصر یاری خواهد رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2607 - فون زنجرک‌های بالاخانواده‌ی Fulgoroidea (Hem.: Auchenorrhyncha) شمال‌غرب ایران
        فریبا مظفریان
        زنجرک‌های بالاخانواده‌ی Fulgoroidea حشرات بسیار کوچکی هستند که با تغذیه از شیره‌ی گیاهان، علاوه بر ایجاد خسارت اقتصادی، زمینه را برای انتقال عوامل بیماری‌زای گیاهی نیز فراهم می‌آورند. در این تحقیق مجموعه‌ای از این حشرات از استان‌های شمال غرب ایران (آذربایجان غربی، آذربا چکیده کامل
        زنجرک‌های بالاخانواده‌ی Fulgoroidea حشرات بسیار کوچکی هستند که با تغذیه از شیره‌ی گیاهان، علاوه بر ایجاد خسارت اقتصادی، زمینه را برای انتقال عوامل بیماری‌زای گیاهی نیز فراهم می‌آورند. در این تحقیق مجموعه‌ای از این حشرات از استان‌های شمال غرب ایران (آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و کردستان) جمع‌آوری و همراه با نمونه‌های موجود در موزه‌ی هایک میرزایانس و گزارش‌هایی که در طول حدود صد سال گذشته از این گروه در ایران به چاپ رسیده، فهرستی از 42 گونه از حشرات این بالاخانواده در شمال غرب ایران تهیه شده‌است. در این میان، گونه‌ی Phantia zaitzevi Melichar 1914 از خانواده‌ی Flatidae برای اولین بار از ایران و پنج گونه‌ی Malenia sarmatica Anufriev از خانواده‌ی Derbidae، Kelisia ribauti Wagner از خانواده‌ی Delphacidae، Meenoplus albosignatus Fieber از خانواده‌ی Meenoplidae، Nymphorgerius rostratus Emeljanov از خانواده‌ی Dictyopharidae و Tettigometra eremi Lindberg از خانواده‌ی Tettigometridae برای اولین بار از شمال غرب ایران و پنج گونه‌ی Cixius pallipes Fieber و Hyalesthes mlokosiewiczi Signoret از خانواده‌ی Cixiidae، Dictyophara hoberlandti Dlabola و Dictyophara europaea (Linnaeus) از خانواده‌ی Dictyopharidae و Tettigometra vitellina Fieber از خانواده‌ی Tettigometridae برای اولین بار از یک یا چند استان مورد بررسی گزارش می‌شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2608 - مینوز صنوبر Phyllonorycter populifoliella (Treitschke) میزبان جدیدی برای Cirrospilus talitzkii Bouček (Hym.: Eulophidae)
        سمیه صادقی حسینعلی لطفعلی‌زاده شهزاد ایرانی ‌پور هلن عالی‌پناه
        این تحقیق طی سال 1389 در برخی نقاط شهرستان شاهین دژ در جنوب شرقی استان آذربایجان غربی به منظور شناسایی زنبورهای پارازیتویید مینوز صنوبرPhyllonorycter populifoliella (Treitschke) (Lep.: Gracillariidae) صورت گرفت. نمونه برداری هر هفته یک بار از منطقه ی محمودآباد شاهین دژ چکیده کامل
        این تحقیق طی سال 1389 در برخی نقاط شهرستان شاهین دژ در جنوب شرقی استان آذربایجان غربی به منظور شناسایی زنبورهای پارازیتویید مینوز صنوبرPhyllonorycter populifoliella (Treitschke) (Lep.: Gracillariidae) صورت گرفت. نمونه برداری هر هفته یک بار از منطقه ی محمودآباد شاهین دژ صورت گرفت. زنبور پارازیتویید Cirrospilus talitzkii Bouček از خانواده ی Eulophidae روی این میزبان پرورش داده شد که برای نخستین بار از روی مینوز صنوبر گزارش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2609 - کلید شناسایی مزرعه‌ای خانواده‌های شپشک‌های گیاهی ایران
        معصومه مقدم
        شپشک‌های گیاهی (Hemiptera: Coccoidea) از آفات مهم محصولات مختلف کشاورزی هستند که شناسایی آن ها بدون تهیه ی اسلایدهای میکروسکپی امکان‌پذیر نمی‌باشد. از این رو در این مجموعه تلاش شده است براساس بررسی‌هایی که طی چندین سال در زمینه‌ی فون این حشرات در ایران به عمل آمده است ک چکیده کامل
        شپشک‌های گیاهی (Hemiptera: Coccoidea) از آفات مهم محصولات مختلف کشاورزی هستند که شناسایی آن ها بدون تهیه ی اسلایدهای میکروسکپی امکان‌پذیر نمی‌باشد. از این رو در این مجموعه تلاش شده است براساس بررسی‌هایی که طی چندین سال در زمینه‌ی فون این حشرات در ایران به عمل آمده است کلید شناسایی مصور و ساده ای برای 13 خانواده از این حشرات که تاکنون در ایران جمع آوری و شناسایی شده اند، ارائه شود. همچنین روش‌های مختلف جمع‌آوری آن ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نحوه ی آماده‌سازی اسلایدهای میکروسکپی به روش‌های مختلف نیز ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2610 - بررسی ارجحیت غذایی ماهی قزل آلای خال قرمز در رودخانه شفارود استان گیلان
        سید محمد صلواتیان کیوان عباسی اکبر پورغلامی حمید عبدالله پور بی ریا
        قزل آلای خال قرمز جمعیتی آسیب پذیر از ماهی آزاد دریای خزر بوده ولی در اغلب آبهای شیرین حوزه ایرانی دریای خزر انتشار دارد و در رودخانه شفارود نیز، این ماهی دارای فراوانی مناسبی در مناطق بالادست است. این بررسی با هدف آشنایی از خصوصیات زیست شناختی تغذیه قزل آلای خال قرمز و چکیده کامل
        قزل آلای خال قرمز جمعیتی آسیب پذیر از ماهی آزاد دریای خزر بوده ولی در اغلب آبهای شیرین حوزه ایرانی دریای خزر انتشار دارد و در رودخانه شفارود نیز، این ماهی دارای فراوانی مناسبی در مناطق بالادست است. این بررسی با هدف آشنایی از خصوصیات زیست شناختی تغذیه قزل آلای خال قرمز و از زمستان 1388 تا پاییز 1389 انجام و از دستگاه الکتروشوکر و تور پرتابی جهت صید ماهیان استفاده شد. ماهیان مورد بررسی دارای اوزان 54/7 تا 4/78 (7/14&plusmn;56/26) گرم، طول کل 89 تا 192 (میانگین 8/21&plusmn; 43/128) میلیمتر و سن +0 تا +4 (میانگین 8/0&plusmn;15/2 سال) بودند. میانگین های شاخص طول نسبی لوله گوارش (RLG) 10/0&plusmn;85/0، شاخص پری لوله گوارش (GSI) 5/3&plusmn;08/6 و شاخص شدت تغذیه (IF) در آنها 4/157&plusmn;45/195) برآورد و شاخص تهی بودن لوله گوارش (CV) صفر (0) تعیین گردید. در لوله گوارش قزل آلای خال قرمز شفارود 31 خانواده از 14 راسته شامل کرمهای کم تار (Lambricidae و Lumbriculidae)، ناجورپایان (Gammaridae)، جورپایان (Asellidae)، عنکبوت های آبی (Hygrobatidae)، هزارپایان (Myriapoda)، حشرات قاب بال (Dytiscidae و Elmidae)، دوبالان (Blephariceridae، Chironomidae، Empididae، Simuliidae، Stratiomyidae، Tabanidae و Tipulidae)، یکروزه ها (Baetidae ، Ephemeridae و Heptagenidae)، پرده بالان (Formicidae)، مگالوپترا (Sialidae)، سنجاقکها (Agrionidae)، بهاره ها (Leucteridae ، Nemouridae ، Perlidae و Taeniopterygidae)، بال موداران (Hydropsychidae،Lepidostomatidae ، Limnephilidae، Philopotamidae و Rhyacophilidae) و نیم بالان جداسازی گردید و لذا این ماهی در منطقه مطالعاتی، گونه ای وسیع خوار و گوشتخوار محسوب می گردد. بررسی فراوانی مشاهدات طعمه ها نشان داد که در لوله گوارش قزل آلای خال قرمز در زمستان دوبالان و یکروزه ها، در بهار ، دوبالان ، یکروزه ها و بال موداران، در تابستان، دوبالان، یکروزه ها، بال موداران، بهاره ها و پرده بالان و در پاییز، دوبالان و یکروزه ها بعنوان غذای اصلی مصرف شده که در سنین مختلف نیز تغییرات دیده می شود و در کل، دوبالان (9/97 درصد)، یکروزه ها (3/83 درصد)، بهاره ها (1/52 درصد) و بال موداران (1/52 درصد) بعنوان غذای اصلی و سایر اقلام غذایی بعنوان غذای ثانویه (فرعی) یا اتفاقی (تصادفی) مصرف شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2611 - Telework in I.R.I.B and the role of information technology
        Amir Hossein Asadi Elham Khosravi
        Information and communication technologies lead to de- velopment of its application in various fields, particularly teleworking. The purpose of current study is to investigate the role of individual and organizational antecedents and attitudes in establishing employees& چکیده کامل
        Information and communication technologies lead to de- velopment of its application in various fields, particularly teleworking. The purpose of current study is to investigate the role of individual and organizational antecedents and attitudes in establishing employees&rsquo; tendency to telework- ing in Islamic Republic of Iran Broadcasting. further, the role of information technology in the issue would be con- sidered. Statistical population is all the employees of Is- lamic Republic of Iran Broadcasting in Tehran. A sample of 160 employees was selected by convenience sampling approach. This paper is applicable-descriptive in terms of method and is quantitative in terms of data collection ap- proach. To collect data from questionnaires, descriptive statistics (percent and frequency), and Klomogrov-Smirn- ov test and one sample t-test have been utilized. Results indicated that individual and organizational attitudes have a significant role in establishing teleworking tendency in Islamic Republic of Iran Broadcasting. Further, individual and organizational antecedents had a significant role in establishing teleworking tendency of employees. Hence, some suggestions are proposed to the Islamic Republic of Iran Broadcasting managers. With the increasing number of vehicles and the crowd, the traffic problem is multi- plied, which both wastes time and money, both fatigue and multiplicity of cities pollution. Teleworking is con- sidered as a solution to work problems and the above پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2612 - Scale Development for Decision-Making Styles of Iranian Youth
        Fereshteh Lotfizadeh
        The purpose of this article is to investigate the divergent approaches of Iranian couples towards purchasing activities. A questionnaire comprising 55 items was distributed among 400 couples in shopping centers in order to examine their decision-making styles. Analyses چکیده کامل
        The purpose of this article is to investigate the divergent approaches of Iranian couples towards purchasing activities. A questionnaire comprising 55 items was distributed among 400 couples in shopping centers in order to examine their decision-making styles. Analyses conducted included scale reliabilities and validities, as well as EFA and CFA were utilized. Seven decision making styles among Iranian couples associated with their shopping patterns were perceived. The findings indicated that decision making styles are culture-specific phenomena and differ among nations. While generally supportive of the CSI, the findings require more validation. The results can be employed to help enhance the effectiveness of marketers&rsquo; and sociologists&rsquo; strategies. The present research strives to clarify the decision-making styles of couples so as to provide marketers interested in the decision-making profile of Iranian consumers with information and therefore enable them to construct their marketing attempts accordingly. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2613 - بررسی فراوانی انگل های تریکوسترونژیلیده دردستگاه گوارش دام های ذبح شده درکشتارگاه سنندج
        محمد فلاح محمدزاهد خالدیان قاسم زمینی محمد متینی
        10.30495/vmj.2023.1988643.1027
        زمینه و هدفتریکوسترونژیلیدها در ایجاد خسارت های اقتصادی در دام و مشکلات بهداشتی در انسان نقش قابل توجهی دارند. بدلیل لزوم اطلاع از آخرین وضعیت آلودگی نشخوارکنندگان اهلی، برای برنامه ریزی مناسب در جهت کنترل آنها، این مطالعه انجام شد. مواد و روش هابطور تصادفی 334 روده و ش چکیده کامل
        زمینه و هدفتریکوسترونژیلیدها در ایجاد خسارت های اقتصادی در دام و مشکلات بهداشتی در انسان نقش قابل توجهی دارند. بدلیل لزوم اطلاع از آخرین وضعیت آلودگی نشخوارکنندگان اهلی، برای برنامه ریزی مناسب در جهت کنترل آنها، این مطالعه انجام شد. مواد و روش هابطور تصادفی 334 روده و شیردان دام های ذبح شده در کشتارگاه سنندج خریداری شد. نمونه ها در فرمالین 10 درصد قرارداده شدند و در آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده پزشکی سنندج بررسی شدند. نماتودها با استفاده از کلیدهای مناسب شناسایی شدند. نتایج برحسب نوع دام، جنس، محل جغرافیایی پرورش و ... ثبت شد. نتایج 178نمونه گوسفند، 93نمونه بز و 63 نمونه گاو جمع آوری شد. شیوع آلودگی روده 31/18 درصد، شیردان 69/81 درصد و آلودگی کلی انگلی 95/20 درصد بود. درصد آلودگی در گوسفندان 72/50 درصد ، در بزها 49/14درصد و در گاوها 89/2 درصد بود. از دو نمونه (6/0درصد) تریکوسترونژیلوس جدا شدکه اکثرا ماده بودند و گونه جدا شده لونژیسپیکولاریس بود. بیشترین درصد کرمهای جداشده، اوسترتاژیا اوسترتاژی بود( 18/22درصد). بیشترین موارد آلودگی در روده، نماتودیروس آبنورمالیس (28/14درصد) و در شیردان استرتاژیا سیرکومسینکتا57/18درصد بود. اکثر آلودگی ها از دام های پرورش یافته در منطقه کامیاران و دیواندره و گوسفند ماده بود. نتیجه گیری با آنکه آلودگی به تریکوسترونژیلوس در دهه های اخیر کاهش یافته اما آلودگی به سایر تریکوسترونژیلیدها در دام های مورد مطالعه شیوع نسبتا بالایی دارد. با توجه به خسارات اقتصادی به دام ها و نقش احتمالی این انگل ها در انتقال آلودگی به انسان باید اقدامات کنترلی و درمانی مناسب صورت گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2614 - بررسی میزان شیوع کریپتوسپوریدیوزیس در نشخوارکنندگان استان کردستان، ایران
        سیامک کاکه خانی میلاد مرادی
        10.30495/vmj.2022.1953551.1014
        کریپتوسپوریدیوم، انگلی تک یاخته‌ای است که می‌تواند در انسان و حیوانات بیماری‌هایی عمدتا گوارشی ایجاد نماید. هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع کریپتوسپوریدیوزیس در نشخوارکنندگان استان کردستان می باشد.پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به صورت تصادفی صورت گرفت که بدین منظور در چکیده کامل
        کریپتوسپوریدیوم، انگلی تک یاخته‌ای است که می‌تواند در انسان و حیوانات بیماری‌هایی عمدتا گوارشی ایجاد نماید. هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع کریپتوسپوریدیوزیس در نشخوارکنندگان استان کردستان می باشد.پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به صورت تصادفی صورت گرفت که بدین منظور در مجموع از 239 نمونه مدفوع از 75 راس گوسفند و 43 راس بز و 121 راس گاو در سنین مختلف کمتر از 1 سال، 1 الی 3 سال و 3 سال به بالا در دو جنس نر و ماده و با گستردگی جغرافیایی شهرهای استان کردستان به منظور جدا سازی و رنگ آمیزی و مشاهده اووسیست‌های انگل کریپتوسپریدیوم از طریق توشه‌رکتال مستقیما اخذ گردید. جهت بررسی حضور انگل تمام نمونه‌ها به روش زیل نیلسن رنگ آمیزی و مورد بررسی میکروسکوپیک قرار گرفتند. پس از آنالیز داده های جمع آوری شده یافته ها نشان داد که میزان شیوع کریپتوسپوریدیوزیس در نشخوارکنندگان استان کردستان 06/15 درصد از نمونه‌های آزمایش‌شده می باشد. همچنین میزان شیوع کریپتوسپوریدیوزیس استان کردستان در مقایسه با سن، جنس و گستردگی جغرافیایی ارتباط معناداری نشان نداد. (05/0&gt; P)نتایج بدست آمده حاکی از آن می باشد که میزان شیوع کریپتوسپوریدیوزیس نشخوارکنندگان استان کردستان در پژوهش حاضر همسو با سایر مطالعات در این راستا می باشد. که جهت کاهش این شیوع می توان از برنامه های بهداشتی و پیشگیری ضد انگلی استفاده گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2615 - تبیین و اولویت بندی شاخص های ارزش گذاری برند باشگاه های لیگ برتر فوتسال ایران
        امیر مسعود محمدی شمس آبادی نیما ماجدی زهرا نوبخت رمضانی
        چکیده اگر ارزش گذاری برند به طور دقیق و صحیح اندازه گیری شود می تواند مقیاس مطلوبی برای ارزیابی تاثیرات بلندمدت بازاریابی باشد. هدف از مطالعه تبیین و اولویت بندی شاخص های ارزش گذاری برند باشگاه های لیگ برتر فوتسال ایران با استفاده از مولفه های کولین بود. روش پژوهش توصیف چکیده کامل
        چکیده اگر ارزش گذاری برند به طور دقیق و صحیح اندازه گیری شود می تواند مقیاس مطلوبی برای ارزیابی تاثیرات بلندمدت بازاریابی باشد. هدف از مطالعه تبیین و اولویت بندی شاخص های ارزش گذاری برند باشگاه های لیگ برتر فوتسال ایران با استفاده از مولفه های کولین بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل بازیکنان فوتسال (168 بازیکن)، مربیان (28 نفر) و مدیرعامل باشگاه (14 نفر) بود که در لیگ برتر فوتسال ایران در سال 96-95 انجام وظیفه می کردند. حجم نمونه با توجه به برگشت پرسشنامه، 172 نفر تعیین گردید. از پرسشنامه ارزش گذاری برند فرجی (1391) که حاوی 35 سوال متشکل از هفت مولفه ارزش گذاری کولین بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مولفه های هفت گانه مدل اصلی تحقیق ثبات، روند سود، پشتیبانی، گسترش جغرافیایی، حراست و حفاظت، رهبری و بازار با ارزش گذاری برند رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج نشان دادند پشتیبانی موثرترین پارامتر در ارزش ویژه برند باشگاه های فوتسال ایران می باشد. بنابراین پیشنهاد می شود باشگاه های فوتسال تدابیری در خصوص جذب اسپانسرها و حمایت های مالی به غیر از دولت بیندیشند و زیرساخت های لازم جهت پشتیبانی از باشگاه را فراهم نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2616 - طراحی مدل عوامل مؤثر بر ارتقاء فرهنگ مالیاتی در ورزشکاران و مربیان حرفه ای ایران
        محمد همایون پور ولی نوذری سید احسان امیرحسینی
        هدف این پژوهش، طراحی مدل عوامل مؤثر بر ارتقاء فرهنگ مالیاتی در ورزشکاران و مربیان حرفه ای ایران بود. پژوهش به روش آمیخته کمی و کیفی و در چارچوب تحقیقات توصیفی-پیمایشی انجام شد، جامعه آماری در بخش کمی، کلیه ورزشکاران و مربیان شاغل در لیگ های حرفه ای ایران بود که با روش ن چکیده کامل
        هدف این پژوهش، طراحی مدل عوامل مؤثر بر ارتقاء فرهنگ مالیاتی در ورزشکاران و مربیان حرفه ای ایران بود. پژوهش به روش آمیخته کمی و کیفی و در چارچوب تحقیقات توصیفی-پیمایشی انجام شد، جامعه آماری در بخش کمی، کلیه ورزشکاران و مربیان شاغل در لیگ های حرفه ای ایران بود که با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی براساس فرمول کوکران، تعداد 45 مربی و 323 ورزشکار در مجموع برابر با 368 نفر انتخاب شدند و در بخش کیفی تعداد 12 نفر از خبرگان ورزشی و مالیاتی بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که با روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت و عوامل با آزمون فریدمن رتبه بندی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss-19 و LISREL8.8.8انجام شد. یافته ها نشان داد که عوامل فردی، عوامل درون سازمانی، عوامل اجتماعی شدن و عوامل برون سازمانی اثر مثبت، مستقیم و معناداری بر ارتقا فرهنگ مالیاتی در ورزشکاران و مربیان حرفه ای ایران دارد و عوامل درون سازمانی در رتبه اول قرار گرفتند. می توان گقت که تمرکز بر مؤلفه هایی همچون شفافیت در قوانین مالیاتی و آگاهی و آشنایی مودیان با قوانین مالیاتی در ارتقای فرهنگ مالیاتی مؤثر است. بنابراین احصاء شاخص ها و معیارهای اخذ مالیات، ویژه ورزشکاران و مربیان حرفه ای و تصویب و اجرای قوانین که راه های فرار مالیاتی از جمله ارائه اسناد صوری را مسدود نماید در دراز مدت به ارتقای فرهنگ مالیاتی کمک خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2617 - ارائه مدل توسعه بیمه در ورزش ایران با رویکرد نظریه داده بنیاد
        رضا آریایار سید حمید سجادی فریده اشرف گنجویی علی زارعی
        هدف از تحقیق حاضر، ارائه مدل توسعه بیمه در ورزش ایران بود. این تحقیق از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل تمامی نخبگان حوزه بیمه در ورزش بودند. بر اساس انتخاب گلوله برفی تعداد 15 نفر تا رسیدن به اشباع نظری به عنوان نمونه مشخص شدند. در چکیده کامل
        هدف از تحقیق حاضر، ارائه مدل توسعه بیمه در ورزش ایران بود. این تحقیق از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل تمامی نخبگان حوزه بیمه در ورزش بودند. بر اساس انتخاب گلوله برفی تعداد 15 نفر تا رسیدن به اشباع نظری به عنوان نمونه مشخص شدند. در بخش کمی، جامعه آماری شامل تمامی کارشناسان بیمه در امور ورزش بودند که تعداد آن‌ها 69 نفر بود. نمونه‌ آماری به صورت کل شمار در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی شامل پرسشنامه محقق ساخته بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق در بخش کیفی از کدگذاری باز، محوری و انتخابی و در بخش کمی از روش معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که عوامل توسعه بیمه (عوامل علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها) بر پدیده اصلی توسعه بیمه در ورزش تأثیر معناداری دارد. نتایج این تحقیق نشان دهنده آن بود که فرایند توسعه بیمه در ورزش نیازمند توجه به سلسله عوامل علی، زمینه‌ای و مداخله‌گر شناسایی شده است؛ بنابر این مدل نهایی ارائه شده در این تحقیق می‌تواند یک راهنمای کامل برای توسعه بیمه در ورزش ایران باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2618 - طراحی مدل مدیریت شطرنجی در سازمان های ورزشی ایران
        نینا همتی زاده حسین سپاسی پریوش نوربخش مهوش نوربخش
        ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﻓﺮآﯾﻨﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺎ ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻦ از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺑﺤﺮان‌ﻫﺎ و ﻓﺮآﯾﻨﺪ‌ﻫﺎی روزاﻧﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ دﯾﺪﮔﺎه ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ﺳﺎزﻣﺎن و ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺘﻐﯿﺮ آن ﮐﺴﺐ ﻣﯽ‌کنند. شطرنج که یک ورزش فکری است، تفکر استراتژیک به همراه دارد و یک شطرنج‌باز با این مهارت مهره‌های خود را روی صفحه شطرنج در مقا چکیده کامل
        ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﻓﺮآﯾﻨﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺎ ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻦ از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺑﺤﺮان‌ﻫﺎ و ﻓﺮآﯾﻨﺪ‌ﻫﺎی روزاﻧﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ دﯾﺪﮔﺎه ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ﺳﺎزﻣﺎن و ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺘﻐﯿﺮ آن ﮐﺴﺐ ﻣﯽ‌کنند. شطرنج که یک ورزش فکری است، تفکر استراتژیک به همراه دارد و یک شطرنج‌باز با این مهارت مهره‌های خود را روی صفحه شطرنج در مقابل حریف حرکت می‌دهد. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی مدل مدیریت شطرنجی در سازمان‌های ورزشی ایران بود. به همین منظور پرسشنامه محقق ساخته در اختیار همه‌ی 348 نفر جامعه آماری که از مدیران شطرنج بودند قرار گرفت. روایی محتوایی ابزار توسط متخصصین و ثبات درونی آن نیز در یک مطالعه مقدماتی مورد تایید قرار گرفت. به منظور برازش مدل از تحلیل مسیر در سطح معنی‌داری 0/05=P استفاده شد. یافته‌ها نشان داد بین تعیین هدف، تصمیم گیری و پیاده سازی و کنترل و مدیریت شطرنجی آزمودنی‌ها رابطه معنی‌داری وجود دارد(0/05&gt;P). بر مبنای یافته‌ها، شطرنج‌بازان همواره از الگوهای استراتژیکی پایه و خلاقانه‌ی خود برای برطرف کردن مشکلات و مواجهه با بحران‌ها و کسب پیروزی استفاده می‌کنند. الگوهای پایه‌ای که اساتید شطرنج برای مدیریت مهره‌های خود در صفحه‌ی شطرنج به کار می-گیرند، می‌تواند الگوی مناسبی برای مدیران باشد که در صحنه‌ی واقعی بتوانند کارکنان خود را مدیریت و آن‌ها را در راستای اهداف سازمانی هدایت کنند. در این تحقیق مدل مدیریت شطرنجی در قالب الگوی کلی از بازی شطرنج با بررسی ذهن مدیرانی که با مفاهیم شطرنج آشنا بودند استخراج شده و براساس یافته‌های به دست آمده از این تحقیق تمامی مدیران می توانند از مدل مدیریت شطرنجی ارائه شده استفاده کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2619 - تدوین مدل پارادایمی عوامل موفقیت فدراسیون والیبال ایران
        فاطمه عبدالهی محمدرضا اسماعیلی حمید سجادی
        هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر در موفقیت فدراسیون والیبال ایران بود. روش تحقیق حاضر کیفی و از نوع تئوری داده بنیاد و زمینه‌ای بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه متخصصان و کارشناسان، نخبگان آگاه، مربیان و بازیکنان تیم ملی والیبال ایران بودند که با استفاده از روش گلول چکیده کامل
        هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر در موفقیت فدراسیون والیبال ایران بود. روش تحقیق حاضر کیفی و از نوع تئوری داده بنیاد و زمینه‌ای بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه متخصصان و کارشناسان، نخبگان آگاه، مربیان و بازیکنان تیم ملی والیبال ایران بودند که با استفاده از روش گلوله برفی تعداد 45 نفر انتخاب شدند. داده های حاصل طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. نتایج نشان داد که شرایط علی اثرگذار بر موفقیت فدراسیون والیبال ایران، شامل سه دسته کلی عوامل نظارتی و مدیریتی، زیرساخت فنی و انسانی و عوامل نهادی، شرایط زمینه‌ای و مداخله‌گر شامل چهار دسته کلی عوامل سیاسی و قانونی، رسانه و تکنولوژی، مدیریت منابع و عوامل بنیادی، استراتژی‌های عمل و یا راهبردهای اثرگذار شامل شش دسته کلی استعدادیابی، اقدامات فرهنگی و اجتماعی، توانمندسازی ساختاری، افزایش سرمایه مادی، حمایت دولتی و توانمندسازی نیروی انسانی و پیامدهای اثرگذار بر موفقیت فدراسیون والیبال ایران، شامل دسته کلی عوامل توسعه اقتصادی، توسعه حقوقی، توسعه اجتماعی و فرهنگی، توسعه فنی و ساختاری می‌باشند. در نتیجه می‌توان گفت که توجه به عوامل تبیین شده از قبیل، عوامل نظارتی و مدیریتی، زیرساخت فنی و انسانی و عوامل نهادی، ضمن تثبیت وضعیت موجود، می‌تواند به پیشرفت هر چه بیشتر فدراسیون والیبال ایران کمک نماید. همچنین موفقیت بیشتر فدراسیون والیبال ایران، نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک مناسب و فراهم کردن زمینة مناسب به منظور رشد و تعالی فدراسیون والیبال و از طریق عواملی همچون استعدادیابی، اقدامات فرهنگی و اجتماعی، توانمندسازی ساختاری، افزایش سرمایه مادی، حمایت دولتی و توانمندسازی نیروی انسانی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2620 - تبیین مدل ساختاری-تفسیری توسعه گردشگری ورزشی در ایران
        زهرا کیوانی هفشجانی علی محمد صفانیا محمد پورکیانی محسن باقریان فرح آبادی
        هدف از&lrm; &lrm;پژوهش حاضر، شناخت در مورد مدل&lrm; &lrm;ساختاری &lrm;-&lrm;تفسیری&lrm;&lrm; توسعه‌ی گردشگری ورزشی&lrm; &lrm; ایران بوده است. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از&lrm; &lrm;ﻧﻈﺮ هدف، ﮐﺎرﺑﺮدی و با رویکرد آمیخته، که به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه&lrm; &lrm;آماری&lrm; &lrm;تحق چکیده کامل
        هدف از&lrm; &lrm;پژوهش حاضر، شناخت در مورد مدل&lrm; &lrm;ساختاری &lrm;-&lrm;تفسیری&lrm;&lrm; توسعه‌ی گردشگری ورزشی&lrm; &lrm; ایران بوده است. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از&lrm; &lrm;ﻧﻈﺮ هدف، ﮐﺎرﺑﺮدی و با رویکرد آمیخته، که به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه&lrm; &lrm;آماری&lrm; &lrm;تحقیق&lrm; &lrm;در دو سطح کمّی و کیفی بود، جامعه کیفی 15 نفر شامل خبرگان گردشگری و گردشگری ورزشی و مدیریت ورزشی و جامعه کمّی 30000نفر شامل مدیران دفاتر مسافرتی، مربیان و داوران و دست اندرکاران برگزاری مسابقات، تماشاچیان رویداد ورزشی، بازیکنان تیم ها و مدیران ارشد و با استفاده از جدول مورگان تعیین شد که افراد به صورت تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این&lrm; &lrm;مطالعه،&lrm; &lrm;با&lrm; &lrm;مرور&lrm; &lrm;اسناد و مدارک&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;مصاحبه از&lrm; &lrm;خبرگان، عوامل&lrm; &lrm;گردشگری&lrm; &lrm;ورزشی&lrm; &lrm;ایران&lrm; &lrm;شناسایی&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;سپس&lrm; &lrm;روابط&lrm; &lrm;بین&lrm; &lrm;این&lrm; &lrm;عوامل&lrm; &lrm;با&lrm; &lrm;استفاده&lrm; &lrm;از&lrm; &lrm;روش&lrm; &lrm;مدلسازی&lrm; &lrm;ساختاری&lrm;- &lrm;تفسیری&lrm; &lrm;تعیین شد. &lrm; &lrm;ابزار&lrm; &lrm;جمع&lrm; &lrm;آوری&lrm; &lrm;داده&lrm; &lrm;ها&lrm; &lrm;مصاحبه&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;پرسشنامه که به منظور جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه استفاده&lrm; &lrm;شد. با&lrm; &lrm;توجه&lrm; &lrm;به&lrm; &lrm;نتایج،&lrm; &lrm; 7 عامل&lrm; &lrm;به&lrm; &lrm;عنوان&lrm; &lrm;مهم&lrm; &lrm;ترین&lrm; &lrm;عوامل شناسایی&lrm; &lrm;گردید. عامل تقویت زیرساختی و مطلوبیت از اساسی&lrm; &lrm;ترین عوامل می&lrm; &lrm;باشد و در مدل ساختاری- تفسیری ابتدا روابط بین عوامل تعیین شد و با استفاده از تحلیل میک&lrm;-&lrm;مک میزان اثرپذیری و اثرگذاری عوامل تعیین شد، که عوامل دولتی و قانونی با قدرت نفوذ6 بالاترین تأثیر را بر دیگر عوامل دارند. نتایج&lrm; &lrm;این&lrm; &lrm;پژوهش&lrm; &lrm;برنامه ریزان&lrm; &lrm;را&lrm; &lrm;کمک&lrm; &lrm;می&lrm; &lrm;کند،&lrm; &lrm;بتوانند، تصمیمات&lrm; &lrm;هوشمندانه&lrm; &lrm;تری اتخاذ&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;مسیر&lrm; &lrm;مناسب&lrm; &lrm;تری&lrm; &lrm;را&lrm; &lrm;جهت توسعه‌ این&lrm; &lrm;صنعت،&lrm; &lrm;انتخاب نمایند&lrm; پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2621 - طراحی نظام باشگاه داری حرفه‌ای ورزش های گروهی کشور
        حجت کاظمینی زینت نیک آئین علی زارعی
        هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی نظام باشگاه‌داری حرفه ای ورزش های گروهی کشور بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف بنیادی، از نظر روش شناسی کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را اسناد منتشر شده پیرامون مبحث باشگاه‌داری حرفه‌ای ورزش های گروهی و 13 نفر از چکیده کامل
        هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی نظام باشگاه‌داری حرفه ای ورزش های گروهی کشور بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف بنیادی، از نظر روش شناسی کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را اسناد منتشر شده پیرامون مبحث باشگاه‌داری حرفه‌ای ورزش های گروهی و 13 نفر از صاحب‌نظران تشکیل دادند. برای انتخاب نمونه از چنین جامعه‌ای از نمونه‌گیری هدفمند که روش نمونه‌برداری غیراحتمالی است استفاده شد. در ادامه برای کفایت نمونه‌گیری از نمونه‌گیری نظری استفاده گردید. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش مصاحبه عمیق بود. برای روایی و پایایی اندازه‌گیری به هنگام کدگذاری بازبینی انجام شد؛ طبقه‌بندی یا تأیید نتایج با مراجعه به مصاحبه‌شونده ها انجام و بدین ترتیب تحلیل موارد کیفی انجام گرفت و در نهایت منابع مورد ارجاع کفایت لازم را داشتند. در این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار مکس‌کیودا نسخه 2018 بهره گرفته شد. نتایج کدگذاری باز بیانگر آن بود که 86 کد اولیه حاصل از تحلیل مصاحبه‌ها و اسناد به دست آمده است. نتایج کد گذاری محوری بیانگر این بود که 11 مقوله از این کدگذاری به دست آمد که به ترتیب شامل: طرح باشگاه، درک محیط، وظایف قابل اجرای مدیر در محیط ورزشی، مهارت‌های مدیریتی، مدیریت منابع انسانی، اقدامات بازاریابی، روابط عمومی، امور فرهنگی، امور مالی، زیر ساخت و عوامل اثر گذار بر موفقیت می-باشد. در نهایت یافته‌های حاصل از کدگذاری انتخابی شامل 4 مفهوم (عوامل زمینه‌ای، عوامل پیش برنده، عوامل توسعه دهنده و موفقیت باشگاه) بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2622 - ارائه مدل بازاریابی الکترونیکی در بخش تولیدی صنعت ورزش ایران
        مصطفی فلاحی مهدی کهندل سید نعمت خلیفه مهوش نوربخش
        هدف پژوهش حاضر ارائه مدل بازاریابی الکترونیکی در بخش تولیدی صنعت ورزش ایران می‌باشد. روش پژوهش حاضر آمیخته (کیفی- کمی) و از نوع معادلات ساختاری، براساس زمان حال نگر، از نظر هدف کاربردی و به لحاظ جمع آوری اطلاعات میدانی می باشد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگانی هستند چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر ارائه مدل بازاریابی الکترونیکی در بخش تولیدی صنعت ورزش ایران می‌باشد. روش پژوهش حاضر آمیخته (کیفی- کمی) و از نوع معادلات ساختاری، براساس زمان حال نگر، از نظر هدف کاربردی و به لحاظ جمع آوری اطلاعات میدانی می باشد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگانی هستند که در زمینه بازاریابی ورزشی تخصص دارند و دارای سابقه مدیریت در شرکت های تولیدی لوازم ورزشی می باشند. همچنین در بخش کمی شامل همه مدیران شرکت های تولیدکنندۀ لوازم ورزشی ایران بنا بر آمار اعلام شده از طریق سایت رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت کشور 255 نفر (236 نفر مرد و 19 نفر زن) می باشند. به دلیل محدود بودن جامعه آماری، نمونه آماری به روش کل شمار انتخاب شد و با این تفاوت که تنها تعداد 238 پرسشنامه سالم از طرف مدیران عودت داده شد و تعداد نهایی نمونه آماری 238 نفر (223 نفر مرد و 15 نفر زن) می باشد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختارمند بود که نتایج برگرفته از این مصاحبه در قالب یک پرسشنامه با 4 عامل اصلی طراحی شد. برای روایی سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی)، برای پایایی از آلفای کرونباخ و استفاده شد. نتایج مدل نهایی را در 4 عامل فنآوری، ترویج، امکان سفارش آنلاین و پاسخ به سوالات مشتریان مورد تایید قرار داد. لذا پیشنهاد می شود مدیران در شرکت های تولیدی خود از فناوری استفاده کنند تا شرکت به روزرسانی شود و در بازاریابی الکترونیکی شرایطی را فراهم نمایند که هر چه بهتر از این فضا جهت ترویج بهتر استفاده نمایند. همچنین زمینه برگزاری دوره های آموزشی برای کارکنان در خصوص پاسخگویی و برخورد مناسب با مشتریان پیش بینی شود و جهت دریافت سفارشات، یک دوره جهت آشنایی کارکنان جهت دریافت سفارشات برگزار کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2623 - بررسی سرواپیدمیولوژیکی ویروس نیل غربی، ویروس کم خونی عفونی اسب، ویروس تورم سرخرگی اسب، ویروس آنفلونزای A در اسبداریهای استان تهران و البرز
        آریا بدیعی علیرضا شقایق رویا صدری سید مهراد میرسعیدی فراهانی مهدی لقمانی پیمان هوسمی احمد احمدی رامین بلالی علیرضا جمالی فرهاد موسی خانی
        مطالعه ی سرواپیدمیولوژی برای شناسایی آنتی بادی بر علیه ویروس نیل غربی( ،)WNVویروس آنفلوآنزای ) ،A(IAVکم خونی عفونی اسب ( )EIAوآرتریتویروسی اسب ( )EAVدر استان تهران و البرز و در فاصلهی ماههای فروردین 1390تا، تیرماه سال 1391انجام شد. منظور از این مطالعه تعیین وضعیت وتشخیص چکیده کامل
        مطالعه ی سرواپیدمیولوژی برای شناسایی آنتی بادی بر علیه ویروس نیل غربی( ،)WNVویروس آنفلوآنزای ) ،A(IAVکم خونی عفونی اسب ( )EIAوآرتریتویروسی اسب ( )EAVدر استان تهران و البرز و در فاصلهی ماههای فروردین 1390تا، تیرماه سال 1391انجام شد. منظور از این مطالعه تعیین وضعیت وتشخیص سرولوژیکی مهمترین ویروسهای بیماریزا در اسب میباشد. نمونههای سرمی از اسبداریهای استان تهران و البرز جمع آوری شد. از تعداد 126نمونه ی سرمی 3نمونه ( 1،)%2/38نمونه ( 37،)%0/79نمونه ( )%29/36و 85نمونه ( )%67/46به ترتیب برای بیماریهای WNV،EIA، EAV، IAVمثبتبودند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که آنتی بادی بر علیه چهار ویروس WNV،EIA، EAVو آنفلوآنزای Aدر استان تهران و البرز وجود دارد. احتمالاً،با توجه به درصد پایین سرمهای مثبت علیه WNV،EIAو درصد متوسطی سرمهای مثبت علیه EAVمواجهه با ویروس در اسبها، قبل از ورود به ایران اتفاقافتاده است، در حالی که احتمالاً درصد بالای نتایج مثبت علیه آنفلوآنزای Aگردش این ویروس در ایران را نشان می دهد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2624 - بررسی میزان شیوع کوکسیدیوز در تعدادی از گاوداریهای صنعتی استان البرز
        سید شاپوررضا شجاعی علیرضا شقایق امین احمدی
        کوکسیدیوز یکی از رایج ترین عفونت های روده ای در گوساله های جوان دراکثرکشورهای دنیا می باشد که توسط گونه های مختلف آیمریا ایجاد می گردد.این تک یاخته ها (آپی کمپلکسا،خانواده آیمری ئیده) لوله گوارشی اغلب دامهای اهلی را مورد تهاجم قرار می دهند. این بیماری به علت ایجاد اسهال چکیده کامل
        کوکسیدیوز یکی از رایج ترین عفونت های روده ای در گوساله های جوان دراکثرکشورهای دنیا می باشد که توسط گونه های مختلف آیمریا ایجاد می گردد.این تک یاخته ها (آپی کمپلکسا،خانواده آیمری ئیده) لوله گوارشی اغلب دامهای اهلی را مورد تهاجم قرار می دهند. این بیماری به علت ایجاد اسهال هایشدید به خصوص اسهال خونی سبب کاهش راندمان و بازده اقتصادی در گاوداریهای صنعتی می گردد. تاکنون 15گونه آیمریای مختلف در گاو شناساییشده است که 2گونه آیمریا بوویس و آیمریا زورنی کاملا بیماریزا و کشنده هستند.در این بررسی 3دامداری در استان البرز انتخاب شدو 100نمونه مدفوع گوساله و گاو اخذ گردید. نمونه های مدفوع مستقیما از رکتوم یا بلافاصله بعد ازدفع و از سطح آن جمع آوری و درون ظرفهای مخصوص درب دار ریخته شده و مقداری بی کرمات پتاسیم 2/5درصد به آن اضافه می شد و همراه با ثبتمشخصات نمونه، جهت آزمایش انگل شناسی به آزمایشگاه ارسال و مورد بررسی قرار گرفتند. برای تعیین میزان آلودگی از روش شناورسازی با لوله هایکلیتون - لین استفاده شد.نتـایج حاصل حاکی از آن بود که میزان شیوع آلودگی آیمریایی در 3دامداری مورد مطالعه %1/63 ،%3/33و صفر بوده است. نتایج مثبت آلودگی تماما درگوساله های زیر 3ماه بود. این نتایج بسیار نزدیک با نتایج بررسی رضوی و همکاران که در گاوهای شهرستان شیراز انجام گرفته است، می باشد. کم بودنآلودگی آیمریایی در گاوداریهای مورد بررسی به دلایل مختلف همچون سن دام ها، خصوصیات فردی و مدیریت مناسب پرورش در این دامداریها ازتباطدارد که مشاهدات میدانی بیانگر آن بود که عامل آخر از مهم ترین علل پائین بودن میزان آلودگی می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2625 - الگوهای مقاومت آنتی باکتریال در اشریشیا کلی های جداشده از جوجه های گوشتی مبتلا به کلی باسیلوز در استان گلستان
        پیام حقیقی خوشخو ایمان علی نژاد
        این مطالعه با هدف تعیین فراوانی الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در اشریشیا کلی های جداشده از جوجه های گوشتی مبتلا به کلی با سیلوز درسطح مرغداریهای گوشتی استان گلستان انجام گرفت. 150نمونه اشریشیا کلی جداشده از جراحات پری کاردیت جوجه های گوشتی 30مزرعه ( 5نمونه از هر مزرعه) با چکیده کامل
        این مطالعه با هدف تعیین فراوانی الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در اشریشیا کلی های جداشده از جوجه های گوشتی مبتلا به کلی با سیلوز درسطح مرغداریهای گوشتی استان گلستان انجام گرفت. 150نمونه اشریشیا کلی جداشده از جراحات پری کاردیت جوجه های گوشتی 30مزرعه ( 5نمونه از هر مزرعه) با واکنش های بیوشیمیایی اختصاصی تایید شد و سپس حساسیت آنها بر روی 15نوع آنتی بیوتیک با استفاده از روش انتشار دیسک ( )Method Diffusion Discمورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که همه اشریشیا کلی های جداشده مقاوم به نالیدیکسیک اسید، اریترومایسین، فلومکوئین و حساس به جنتامایسین و سفتیو فور بودند. بیش از %80اشریشیا کلی های جداشده به کلیسین، تتراسیکلین، سولفادیازین+ تری متوپریم، انروفلوکساسین، سیپروفلوکساسین، دانوفلوکساسین، لینکو اسپکتین، دیفلوکساسین، سولفاکلروپری دازین+تری متوپریم و داکسی سایکلین مقاوم بودند. بررسی فراوانی اشریشیا کلی های جداشده مورد آزمایش به ترکیبات آنتی بیوتیک نشان دادکه 29الگو وجود دارد. 88درصد از این اشریشیا کلی های جداشده به بیش از یک الگو و%12 از آنها هم هر کدام فقط به یک الگو تعلق داشتند. فراوانی مقاومت اشریشیا کلی های جداشده به ترکیبات آنتی باکتریال می تواند بدلیل مصرف بی رویه و نادرست این ترکیبات بالا می باشد و این مسئله خطری جدی برای صنعت طیور کشور و بهداشت عمومی محسوب می شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2626 - تعیین میزان فراوانی انگلهای خارجی ماهی قرمز ) در مراکز تکثیر وCarassius auratus, Linnaeus,1785( پرورش شهرستان ارومیه
        امین خدادادی سهراب رسولی کاظم عبدی رستا عزیزی
        ماهی قرمز یا ماهی حوض از ماهیان با ارزش زینتی و از خانواده کپور ماهیان است که در مقایسه با سایر ماهیان زینتی در دنیا به طور گسترده و با قیمت ارزانو مخصوصا در ایام نوروز در ایران مورد استفاده قرار میگیرد. در این تحقیق با جمع آوری ماهیان از مراکز تکثیر و پرورش در شهرستان چکیده کامل
        ماهی قرمز یا ماهی حوض از ماهیان با ارزش زینتی و از خانواده کپور ماهیان است که در مقایسه با سایر ماهیان زینتی در دنیا به طور گسترده و با قیمت ارزانو مخصوصا در ایام نوروز در ایران مورد استفاده قرار میگیرد. در این تحقیق با جمع آوری ماهیان از مراکز تکثیر و پرورش در شهرستان ارومیه و حمل آنهابا کیسههای مخصوص حمل ماهی، به آزمایشگاه انگل شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه اقدام به جداسازی انگلهای خارجی از پوست، باله، چشمو آبششها گردید. از میان 92قطعه ماهی قرمز مورد مطالعه % 56/52دارای آلودگی انگلی بودند. در این بررسی 7گونه انگل از 7جنس مختلف جداسازیگردید. بیشترین درصد آلودگی مربوط به گونه ایکتیوفتریوس مولتی فیلیس و پس از آن از انگل داکتیلوژایروس و تک یاخته گونه تریکودینا بود. از ترماتودهایتک میزبانه ژایروداکتیلوس نیز جداسازی گردید. از ترماتودهای چند میزبانه نیز انگل دیپلوستوموم اسپاتاسئوم از عدسی چشم ماهیان مورد جداسازی قرارگرفت. همچنین انگل دیپلوزئون از دیگر مونوژنه آ یافت شده در این بررسی میباشد که برای اولین بار از ماهیان قرمز ایران گزارش میگردد. از انگلهایسخت پوست ماهیان نیز گونه آرگولوس فولیاسه اوس مورد جداسازی قرار گرفت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2627 - بررسی کشتارگاهی میزان آلودگی گوسفندان مناطق مختلف ایران به کیست هیداتید
        ولی اله کوهدار سید شاپور رضا شجاعی بهراد رادمهر فرهاد پاکباز
        بیماری کیست هیداتید ناشی ازمرحله لاروی اکینو کوکوس گرانولوزوس بوده که هنوز هم یکی ازعوامل مهم ایجاد کننده معضلات اقتصادی و بهداشتی در نواحی مختلف جهان، بخصوص در شرایط بهداشتی نامناسب می باشد. درایران نگهداری گوسفند اغلب با روشهای سنتی وبصورت متراکم صورت می گیرد وسگهایی چکیده کامل
        بیماری کیست هیداتید ناشی ازمرحله لاروی اکینو کوکوس گرانولوزوس بوده که هنوز هم یکی ازعوامل مهم ایجاد کننده معضلات اقتصادی و بهداشتی در نواحی مختلف جهان، بخصوص در شرایط بهداشتی نامناسب می باشد. درایران نگهداری گوسفند اغلب با روشهای سنتی وبصورت متراکم صورت می گیرد وسگهایی که نگهبانی گله را برعهده دارند، باعث ادامه چرخه زندگی انگل می شوند.این بیماری مشترک بین انسان وحیوان بوده وفاقد علائم بالینی اختصاصی می باشد وتشخیص قطعی آن در دام بوسیله کالبد گشایی و یا بازرسی پس از کشتار است. بنابراین تعیین وضعیت بیماری در دام می تواند کمکی در جهت کنترل خسارات اقتصادی وبهداشتی ناشی از آن باشد. این مطالعه با هدف بررسی آخرین وضعیت آلودگی کیست هیداتید دربرخی از مناطق کشور بر روی 80947راس گوسفند، که از اردیبهشت تا آبان سال1386 درکشتارگاه کرج راک کشتارشده اند، انجام شده است. در هر روزکاری ابتدا محل پرورش وارسال دامهای ارسال شده به کشتارگاه مشخص می گردید و پس از کشتار دام و تعیین سن از طریق مشاهده دندانها، بازرسی قسمتهای مختلف لاشه و اندرونه ها جهت تشخیص بیماری وتعیین اندامهای آلوده ونوع کیست انجام می شد. از میان 80947راس گوسفند بررسی شده، تعداد 1530راس مبتلاء به کیست هیداتید بودند که نشان دهنده فراوانی آلودگی به کیست هیداتید به میزان 1/89درصد بود و 60/3درصد کیستهای هیداتید بررسی شده بارور بودند. از میان نوزده منطقه بررسی شده، بیشترین وکمترین میزان فراوانی کیست هیداتید،به ترتیب مربوط به مشهد با میزان 3/83درصد وکرج با میزان 0/83درصد بود. یافته های این بررسی نشان می دهد که میزان فراوانی بیماری در مناطق مختلف مورد بررسی، متفاوت بوده که نسبت به آمار دهه گذشته کاهش نشان می دهد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2628 - فلور قارچی کیسه ملتحمه گوسفندان سالم نژاد قزل در شهرستان ارومیه
        عبداله نراقی سوره وحید حسن پور
        هدف از تحقیق حاضر شناسایی فلور قارچی کیسه ملتحمه گوسفندان سالم نژاد قزل در شهرستان ارومیه و تعیین اثر جنس،سن و ویژگیهای چشم گوسفندان بر روی این فلور می باشد. تعداد 50 راس گوسفند قزل سالم از هر دو جنس (26 نر و 24 ماده) انتخاب و به سه گروه سنی (16 راس یکساله و 18 را چکیده کامل
        هدف از تحقیق حاضر شناسایی فلور قارچی کیسه ملتحمه گوسفندان سالم نژاد قزل در شهرستان ارومیه و تعیین اثر جنس،سن و ویژگیهای چشم گوسفندان بر روی این فلور می باشد. تعداد 50 راس گوسفند قزل سالم از هر دو جنس (26 نر و 24 ماده) انتخاب و به سه گروه سنی (16 راس یکساله و 18 راس دو ساله و 16 راس سه ساله و بالاتر) تقسیم شدند. سواب ها از کیسه ملتحمه هر دو چشم گرفته شده و بر روی محیط های سابرودکستروز آگار و عصاره مالت کشت شده و در دمای 25 درجه سانتیگراد به مدت 21 روز انکویه شدند.تعداد 13 راس گوسفند (26%) واجد کشت مثبت بودند و از این تعداد 5 راس (10%) برای هر دو چشم مثبت بودند.جدایه ها شامل جنس های کلادوسپوریوم از 7 چشم (38.88%)، آسپرژیلوس از 3 چشم(16.66%(وپنی سیلیوم از 3 چشم (16.66%)، رودوتورلا از 3 چشم(16.66%) و کورولا از 2 چشم(11.11%) بودند.طبق آنالیز آماری،جدایه کلادوسپوریوم فراوانی معنی داری در چشم چپ،جنس ماده و گوسفندان بالای 3 سال سن داشت(P&gt;0.05) . با توجه به مرور مقالات مطالعه حاضر اولین تعیین فلور قارچی کیسه ملتحمه در گوسفندان سالم از نژاد قزل می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2629 - بررسی اثر عصاره آبی برگ شاتوت بر علایم بیماری پارکینسون و مارکرهای استرس اکسیداتیو در موش صحرایی نر
        سیما نصری زینب نیکنامی سید علی ضیایی مهرادا روغنی محمد کمالی نژاد
        بیماری پارکینسون یک اختلال تخریب کننده نورونی پیشرونده است.در این بیماری فعالیت نورون های دوپامینرژیک جسم سیاه و میزان دوپامین جسم مخطط کاهش می یابد.شواهد زیادی در تاثیر استرس اکسیداتیو به عنوان عامل پاتوژن پیشرفت بیماری پارکینسون وجود دارد.آنژیوتانسین II اکسیدازهای و چکیده کامل
        بیماری پارکینسون یک اختلال تخریب کننده نورونی پیشرونده است.در این بیماری فعالیت نورون های دوپامینرژیک جسم سیاه و میزان دوپامین جسم مخطط کاهش می یابد.شواهد زیادی در تاثیر استرس اکسیداتیو به عنوان عامل پاتوژن پیشرفت بیماری پارکینسون وجود دارد.آنژیوتانسین II اکسیدازهای وابسته به NADPH را فعال می کند و سوپراکسیدازها را تولید می کند.عصاره آبی برگ شاتوت در محیط برون سلولی اثرات مهرکنندگی ACE خوبی از خود نشان می دهد.در این مطالعه هدف، بررسی اثرات آنتی اکسیدانی عصاره برگ شاتوت در کنترل بیماری پارکینسون و اثر آن بر مارکرهای استری اکسیداتیو است.48 سر موش صحرایی نر به صورت تصادفی به 4 گروه (n=12) 1)شم 2)توکسین 3)کاپتوپریل 4)درمان تقسیم شدند.موشها در گروه شم به عنوان شاهد(سالم) استفاده شدند،گروه توکسین 6- هیدروکسی دوپامین دریافت کردند،گروه درمان عصاره برگ آبی شاتوت (10mg/kg) را( روزانه 6 روز قبل از تزریق نوروتوکسین در جسم سیاه و 4 و24 ساعت بعد از آن ) به صورت داخل صفاقی(ip) دریافت کردند. در گروه کاپتوپریل به جای عصاره گیاه،از کاپتوپریل(5mg/kg) استفاده شد.تست های رفتاری سفتی عضلانی،چرخش و همچنین مطالعات بافتی در 6 موش پس از دو هفته و اکسیداسیون پروتئین ها ،پراکسیداسیون لیپیدها،اندازه گیری آنزیم ACE مغزی در 6 موش دیگر در همه گروه ها 24 ساعت پس از تزریق نوروتوکسین بررسی شدند.نتایج به دست آمده نشان داد که عصاره آبی برگ شاتوت می تواند در کاهش علائم بیماری پارکینسون موثر باشد و باعث کاهش مارکرهای استرس اکسیداتیو و مرگ سلولهای دوپامینرژِیک شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2630 - گزارش بالینی اولین مورد بیماری مشمشه در ببر سیبری )Panthera tigris altaica(
        علی تقی پور شمس الملوک خواجه نصیر سید محمود قاضی مرعشی سیامک مسعودی زنجانی هومن ملوک پور
        در تاریخ ششم دیماه سال 89بر بالین ببرآمور(سیبری) نر و سه ساله مقیم باغ وحش تهران علائم خونریزی دو طرفه از بینی، دیسپنه دمی، زخم هایمتعدد جلدی به خصوص در ناحیه دم، سینه و اندام های حرکتی، بی اشتهایی و پرنوشی مشاهده گشت.پس از نمونه برداری از ترشحات بینی باسیل دو قطبی هواز چکیده کامل
        در تاریخ ششم دیماه سال 89بر بالین ببرآمور(سیبری) نر و سه ساله مقیم باغ وحش تهران علائم خونریزی دو طرفه از بینی، دیسپنه دمی، زخم هایمتعدد جلدی به خصوص در ناحیه دم، سینه و اندام های حرکتی، بی اشتهایی و پرنوشی مشاهده گشت.پس از نمونه برداری از ترشحات بینی باسیل دو قطبی هوازی و غیر متحرک به شکل خالص جدا شد که با توجه به تغذیه با گوشت الاغ فاقد تستمالئین و سابقه وجود بیماری مشابه در شیرهای باغ وحش که به همان صورت تغذیه می شدند، بیمار مشکوک به بیماری مشمشه در نظر گرفته شد کهمورد تایید PCRنیز قرار گرفت.در معاینه متعاقب مرگ بیمار زخم های جلدی همراه فیستول و ترشحات زرد و کرم رنگ، ندول های متعدد داخل بینی و تخریب و تخریش مخاط بینیجلب توجه می کرد و بیمار FIVمثبت نیز تشخیص داده شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2631 - گزارش مسمومیت ناشی از قارچ تریکوتسیوم در یک گاوداری در منطقه شهریار
        فرزانه تاجدینی مهران فرهودی مقدم بنفشه غلامحسینی
        قارچ تریکوتسیوم به عنوان ساپروفیت خاک و یا پاتوژن گیاهی مطرح است و دانه های غلات بویژه، گندم و جو را آلوده می نماید بعلاوه این قارچ به همراهقارچ هائی چون فوزاریوم و استاکی بوتریس تولید سم تریکوتسن می نماید. این مایکوتوکسین اثرات سمی شدیدی برای انسان و حیوانات دارد.مسموم چکیده کامل
        قارچ تریکوتسیوم به عنوان ساپروفیت خاک و یا پاتوژن گیاهی مطرح است و دانه های غلات بویژه، گندم و جو را آلوده می نماید بعلاوه این قارچ به همراهقارچ هائی چون فوزاریوم و استاکی بوتریس تولید سم تریکوتسن می نماید. این مایکوتوکسین اثرات سمی شدیدی برای انسان و حیوانات دارد.مسمومیت با این دسته از سموم در حیوانات با ظهور علائم بالینی مختلف نظیر تهوع، کاهش مصرف غذا، اسهال و اختلال در دستگاه تولید مثل و تغییراتهماتولوژیک نظیر لوکوپنی، ترمبوسیتوپنی و عوارض پاتولوژیک مثل اپتلیونکروزیس و گاستروآنتریت همراه است.در یک دامداری در اطراف شهریار 6مورد سقط جنین و در 7مورد از گاوها علائمی از قبیل اسهال و خون در مدفوع دیده شد و در پی انجام بررسی آلودگیقارچی واژن و جیره غذایی از دامداری فوق 30نمونه واژینال و نمونه جیره به آزمایشگاه قارچ شناسی ارسال شد پس از انجام مراحل آزمایشگاهی نتیجهکشت همه نمونه ها در محیط سابورودکستروز آگار و ژلوز سیب زمینی و دکستروز ( )PDAقارچ تریکوتشیوم مثبت بود.با توجه به نتایج آزمایشگاه قارچ شناسی و علائم بالینی مشاهده شده در دامداری فوق وعدم وقوع موارد بالینی دیگر پس از قطع جیره آلوده به قارچ و تغذیهدام با کنسانتره و یونجه مرغوب مسمومیت با ترایکوتسن تایید شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2632 - بررسی شیوع سرمی آلودگی به مایکوپلاسما گالی سپتیکوم در مزارع تخمگذار تجاری استانهای البرز و قزوین با روش آگلوتیناسیون سریع بر روی لام
        پیام حقیقی خوشخو گیتا اکبری آزاد مسعود روحی پدرام سمیع یوسفی
        مایکوپلاسما گالی سپتیکوم یکی از بیماری های مهم در کاهش تولید در مزارع تخمگذار تجاری است و هزینه های کنترلی آن قابل توجه می باشد. اینمطالعه به منظور تعیین شیوع سرمی آلودگی با مایکوپلاسما گالی سپتیکوم در تعدادی از مزارع تخمگذار تجاری استانهای البرز و قزوین صورت پذیرفت.برا چکیده کامل
        مایکوپلاسما گالی سپتیکوم یکی از بیماری های مهم در کاهش تولید در مزارع تخمگذار تجاری است و هزینه های کنترلی آن قابل توجه می باشد. اینمطالعه به منظور تعیین شیوع سرمی آلودگی با مایکوپلاسما گالی سپتیکوم در تعدادی از مزارع تخمگذار تجاری استانهای البرز و قزوین صورت پذیرفت.برای این منظور از 21مزرعه استان البرز 1050و از 20مزرعه استان قزوین 1000نمونه سرم طی فصول زمستان و بهار اخذ شد و با استفاده از آنتی ژنرنگی مایکوپلاسما گالی سپتیکوم، ( )Intervet Co. Holland &reg; Noblis MGآزمون آگلوتیناسیون سرم روی صفحه انجام شد. موارد سرمی مثبت دراین آزمون به نسبت 1به 8رقیق و مجدداً آزمایش شدند و مزارعی که بیش از % 10نمونه های سرمی رقیق شده آنها مثبت گردیدند، از نظر سرمی آلودهبه مایکـوپلاسما گالی سپـتیکوم قلـمداد شدند. نتـایج نشان داد که در اسـتان البرز یک مـزرعه از 21مـزرعه (% )8/4مورد مطالعه مثـبت و 20مـزرعه(% )2/95منفی بود و از نظر سرمی نیز از 1050نمـونه مورد بررسی، 51نمونه (% )86/4مثبت، 991نمونه (% )38/94منفی و 8نمونه (% )76/0مشکوکبود. در استان قزوین از 20مزرعه مورد مطالعه، 3مزرعه (% )15مثبت و 17مزرعه (% )85منفی بود و از نظر سرمی از مجموع 1000نمونه سرمی اخذشده از این استان، 74نمونه (% )4/7مثبت، 46نمونه (% )6/4مشکوک و 880نمونه (% )88منفی بود. افزایش رعایت اصول امنیت زیستی توانایی کنترلشیوع این بیماری را در سطح مزارع تخمگذار تجاری دارد. با توجه به شیوع سرمی پایین این بیماری در سطح مزارع تخـمگذار تـجاری مورد مطالعه،بنـظر می رسد صدور مجوز مصرف واکسن زنده مایکوپلاسما گالی سپتیکوم در سطح مزارع تخمگذار تجاری به مطالعات بیشتری نیاز دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2633 - گزارش یک مورد عدم تشکیل زند زبرین یکطرفه(hEMIMELIA) در یک قلاده توله سگ نژاد شارپی
        حمید رضا فتاحیان روزبه مرید پور حمید محی الدین علیرضا حسین زاده فاطمه سعدی نام
        یک قلاده توله سگ نر از نژاد شارپی، 2 ماهه با وزن 4 کیلو گرم با علائم لنگش و بدشکلی اندام قدامی چپ،کوتاهی،انحراف داخلی و عدم وزن گیری پس از تولد به درمانگاه خصوصی دامهای کوچک ارجاع داده شد.پس از اخذ تاریخچه مشخص گردید بیمار تحت ضربه قرار نگرفته است و از نقطه نظر معاینا چکیده کامل
        یک قلاده توله سگ نر از نژاد شارپی، 2 ماهه با وزن 4 کیلو گرم با علائم لنگش و بدشکلی اندام قدامی چپ،کوتاهی،انحراف داخلی و عدم وزن گیری پس از تولد به درمانگاه خصوصی دامهای کوچک ارجاع داده شد.پس از اخذ تاریخچه مشخص گردید بیمار تحت ضربه قرار نگرفته است و از نقطه نظر معاینات درمانگاهی دچار بیماریهای عمومی نبوده است. در مطالعه تصویر برداری در نامی قدامی-خلفی و جانبی-میانی عدم تشکیل مادرزادی ئندزبرین را نشان داد. سپس به صاحب بیمار پیشنهاد جراحی اصلاحی پس از 6 ماهگی داده شد. بررسی این بیمار نشان میدهد اختلالات مادرزادی عدم تشکیل کامل و ناقص اندام ها به عنوان دسته ای از مشکلات اندام های حرکتی در حیوانات جوان می باشد و جراحان باید بادقت،تجربه کافی و انجام تصویر برداریهای تشخیصی پس از موافقت صاحب بیمار نسبت به جراحی اصلاحی اینگونه بیماران در چند مرحله اقدام نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2634 - لیشمانیوز احشائى سگ هاى کرج و حومه: بررسى بالینى، پارازیتولوژى و سرولوژى سگ های ارجاعى به بیمارستان دانشکده دامپزشکى
        مهدى محبعلى حمیدرضا نجفیان بهناز آخوندى
        لیشمانیوز احشائى) (leishmaniasis Visceralنوع مدیترانه ای یکى از مهمترین و خطرناکترین بیماریهاى مشترک انسان و حیوان است. لیشمانیوزاحشائی نوع مدیترانه ای اغلب یک بیماری شدید و کشنده است که بوسیله پشه های خاکی جنس فلبوتوموس از سگی به سگ دیگر منتقل می شود.سگ مخزن قطعى لیشما چکیده کامل
        لیشمانیوز احشائى) (leishmaniasis Visceralنوع مدیترانه ای یکى از مهمترین و خطرناکترین بیماریهاى مشترک انسان و حیوان است. لیشمانیوزاحشائی نوع مدیترانه ای اغلب یک بیماری شدید و کشنده است که بوسیله پشه های خاکی جنس فلبوتوموس از سگی به سگ دیگر منتقل می شود.سگ مخزن قطعى لیشمانیا اینفانتوم است که خود نیز دچار عوارض ناشى از ابتلاء به آن مى شود اما تا مدتى پس ازآلودگى به انگل،علائم بالینى بیمارىرا نشان نداده و حتى پس از بروز علائم بالینى نیز این علائم اختصاصى نیستند.طبق بررسى هاى انجام شده شایعترین علامت بالینى در سگ هاى مبتلا بهلیشمانیوز احشائی،زخمهاى جلدى است که در % 56تا % 90موارد دیده مى شود.دراین بررسى درطى 3سال از میان 503قلاده سگ ارجاعى به بیمارستاندامپزشکى وابسته به دانشگاه آزاد واحد کرج، 17قلاده سگ داراى علائم بالینى مشکوک به کالاآزار شامل زخمهاى جلدى،خونریزى از بینى، لاغرى وبى اشتهایى،بزرگی کبد - طحال،تورم غددلنفاوى،لنگش و کراتیت مورد بررسى پارازیتولوژى و سپس بررسى سرولوژى با استفاده از تست آگلوتیناسیونمستقیم ) (DATقرارگرفتند و در نهایت 10قلاده سگ مبتلا به کالاآزار تشخیص داده شدند.نتایج این بررسى نشان داد که توجه به علائم بالینى )حتى باوجود غیر اختصاصى بودن این علائم( و انجام تست DATمى تواند کمک مؤثرى برای دامپزشکان در تحلیل درست و تشخیص موارد مشکوک به بیمارىکالاآزار باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2635 - بررسی میزان شیوع کتوز تحت درمانگاهی و ارتباط آن با بیماریهای حوالی زایمان در گاوداری های شیری اطراف شهرکرد
        مهدی سخا شاهین نجات شهاب الدین صافی
        این مطالعه با هدف تعیین فراوانی کتوز تحت بالینی و ارتباط آن با بیماریهای حوالی زایمان در گاوداریهای شیری اطراف شهرکرد انجام شد.به این منظور،به صورت تصادفی از 203 راس گاو شیری چند شکم زاییده(2 تا 9 شکم) از 10 مزرعه پرورش گاو شیری،نمونه خون اخذ گردید.از آنجایی که زمان خطر چکیده کامل
        این مطالعه با هدف تعیین فراوانی کتوز تحت بالینی و ارتباط آن با بیماریهای حوالی زایمان در گاوداریهای شیری اطراف شهرکرد انجام شد.به این منظور،به صورت تصادفی از 203 راس گاو شیری چند شکم زاییده(2 تا 9 شکم) از 10 مزرعه پرورش گاو شیری،نمونه خون اخذ گردید.از آنجایی که زمان خطر احتمالی وقوع کتوز در طول 2 تا 5 هفته بعد از زایمان است،نمونه ها ،یک هفته قبل، دوهفته بعد و سه هفته بعد از زایمان گرفته شد.در مورد هر گاو مورد مطالعه،از 3 هفته قبل تا 3 ماه بعد از زایمان، اطلاعات مربوط به بیماریهای حوالی زایمان از جمله تب شیر،تورم رحم،تورم پستان،کتوز بالینی،جابجایی شیردان،جفت ماندگی،سخت زایی،پنومونی و لنگش در برگه اطلاعات جداگانه یادداشت گردید. در نمونه های خون، میزان بتا-هیدروکسی بوتیرات و گلوکز با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر اندازه گیری و سپس با استفاده از آزمون های آماری،میزان شیوع کتوز بالینی و تحت بالینی و ارتباط بین مقادیر خونی بتا-هیدروکسی بوتیرات اندازه گیری شده به عنوان شاخص اصلی شناسایی کتوز و رخداد بیماریهای حوالی زایمان،مورد ارزیابی قرار گرفت.در مطالعه حاضر،شیوع کتوز تحت بالینی با نقطه برش 1200 میکرومول بر لیتر از بتا-هیدروکسی بوتیرات در جمعیت مورد مطالعه، به ترتیب در یک هفته قبل 98%، در دو هفته قبل 9.8% و سه هفته بعد از زایمان 13.79% به دست آمد.همچنین مشخص گردید که بین بیماری کتوز و وقوع جابجایی شیردان،تورم رحم و ورم پستان ارتباط وجود دارد(p&lt;0.05). و میزان خطر بروز آنها در صورت وجود کتوز به ترتیب 9.74، 4.26 و 6.64 برابر می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2636 - رویای ابر قدرتی سخت افزاری و واقعیات جهان نو؛ ادراک تاریخی برندینگ و تصویر ملی روسیه در ایران
        یاسر کهرازه
        امروزه کشورهای مختلف با توجه به عوامل تاریخی و فرآیندهای ساخت برندینگ و تصویر سازی در عرصۀ داخلی، منطقه ای و بین المللی، به روشهای مختلفی توسط مخاطبان کشورهای دیگر ادراک می شوند. مقاله حاضر با روشی توصیفی &ndash; تحلیلی و با تشریح مفهوم برندینگ و تصویر سازی ملی ، تصویر چکیده کامل
        امروزه کشورهای مختلف با توجه به عوامل تاریخی و فرآیندهای ساخت برندینگ و تصویر سازی در عرصۀ داخلی، منطقه ای و بین المللی، به روشهای مختلفی توسط مخاطبان کشورهای دیگر ادراک می شوند. مقاله حاضر با روشی توصیفی &ndash; تحلیلی و با تشریح مفهوم برندینگ و تصویر سازی ملی ، تصویر و برند روسیه را در دنیای امروز با تاکید بر ایران بررسی می کند. سوال اساسی پژوهش حاضر این است که اصولاً تصویر و برندینگ روسیه در ایران امروز چگونه ادراک می شود؟ در پاسخ به سوال، فرضیه اساسی مقاله حاضر این است که تصویر روسیه در محیط پیرامونی از جمله ایران و بین المللی تصویری منفی بوده که بخشی از آن بر مبنای کمپین تبلیغاتی شدید رسانه ای در غرب و بخشی دیگر بر مبنای دلایلی تاریخی و رویای ابرقدرتی سخت افزاری و قلدرمآبی امروز حلقه بسته سیاستمداران و نخبگان الیگارشی روسی می باشد که میراث حکومت شوروی است. بر همین اساس برند و تصویر روسها در بین جامعه مدنی ایران و تا حدوی غرب (جدا از بحث دولتها) بر مبنای دلایل تاریخی و سیاسی مشترک است و این تصویر منفی و تیره بوده است. عامل اساسی این تصویر منفی روسیه در ایران، تاریخ می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2637 - تحول نظام عمومی دولت و اقتدارات وی در فرآیند جهانی شدن با تاکید بر نظام حقوقی دولت جمهوری اسلامی ایران
        فرامرز عطریان محمد مهدی غمامی
        با ورود به قرن بیست و یکم، نظام عمومی دولت‌های ملی که حاصل معاهده وستفالی بودند به مرور دچار تحول شده و اقتدارات انحصاری خود را به نفع نظم جهانیِ در حال ایجاد و ارزش‌های بشری واگذار می‌کنند. دولت &ndash; ملت با شاخص‌های قرن هفدهم هم اکنون در عناصر خود به نسبت‌های متفاوت چکیده کامل
        با ورود به قرن بیست و یکم، نظام عمومی دولت‌های ملی که حاصل معاهده وستفالی بودند به مرور دچار تحول شده و اقتدارات انحصاری خود را به نفع نظم جهانیِ در حال ایجاد و ارزش‌های بشری واگذار می‌کنند. دولت &ndash; ملت با شاخص‌های قرن هفدهم هم اکنون در عناصر خود به نسبت‌های متفاوت دستخوش تغییراتی از حیث یکتایی شده است. این تغییرات دولت‌ها را از تصمیم‌گیران انحصاری داخلی و نظام بین‌الملل به تابعانی از حقوق بین الملل در کنار سایر کنشگران بین المللی تبدیل کرده است. این تابعیت ناشی از متغیرهایی است که گاه تمامیت یک دولت &ndash; ملت را مورد بازنگری قرار داده و وی را در اعمال نظم مورد نظرش با سوالات و محدودیت‌هایی علی الخصوص بایسته های حقوق بشری و صلح عمومی مواجه کرده‌اند. این تحولات در ساخت دولت بر اساس پروسه‌ای که از آن به جهانی شدن نام برده می‌شود قابل تحلیل و مطالعه است. با این وجود این پروسه بر مبنای نظریاتی که جریان جهانی شدن و ارتباط آن را با ساخت دولت تحلیل و توضیح داده و همچنین اقدام به ساماندهی می‌کنند خود یک فرآیند است که از آن با عنوان نظریات جهانی‌شدن دولت یاد شده و در این مقاله نگارندگان با تحلیل حقوقی به این سوال پاسخ خواهند داد که در فرآیند جهانی شدن، چه الزامات ساختی بر دولت تحمیل شده و چگونه می توان با شناسایی چالشهای موجود، از فرصتهای موجود بهره برد؟. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2638 - تحلیلی بر ارتقاء جایگاه ایران در خاورمیانه با تأکید بر قدرت هوشمند
        علی محمدیان هانی عابدی
        چکیده : از منظر واقع گرایانه چگونگی کسب، حفظ و افزایش قدرت همواره مهم ترین هدف کشورها در عرصه بین الملل است. صرف نظر از سایر ملاحظات داخلی، جمهوری اسلامی ایران از این قاعده کلی مستثنی نیست. قدرت در کنار اینکه یک هدف محسوب می شود می تواند به عنوان یک ابزار نیز مورد توجه چکیده کامل
        چکیده : از منظر واقع گرایانه چگونگی کسب، حفظ و افزایش قدرت همواره مهم ترین هدف کشورها در عرصه بین الملل است. صرف نظر از سایر ملاحظات داخلی، جمهوری اسلامی ایران از این قاعده کلی مستثنی نیست. قدرت در کنار اینکه یک هدف محسوب می شود می تواند به عنوان یک ابزار نیز مورد توجه دستگاه سیاست خارجی کشورمان قرار گیرد. در این پژوهش با تاکید بر نظریه قدرت هوشمند سوزان ناسل، به این سوال پرداخته می شود که قدرت هوشمند چه نقشی در افزایش جایگاه ایران در منطقه خاورمیانه دارد؟ و چگونه می توان از آن برای ارتقاء جایگاه ایران در منطقه بهره برد. فرضیه مقاله براین باور است با توجه به محتوای سند چشم انداز بیست ساله و اهداف کلانی که برای ایران در سال 1404 شمسی پیش بینی شده است، کاربرد قدرت هوشمند به عنوان یک شیوه در تبدیل اهداف به نتایج دلخواه می تواند در شرایط بین المللی قرن بیست و یکم که اعمال قدرت &rdquo;با دیگران&ldquo; جایگزین اعمال قدرت &rdquo;بر دیگران&ldquo; شده است، برای افزایش منزلت و جایگاه ایران نیز کارآمد و موثر باشد. پژوهش حاضر ضمن بررسی مبانی نظری قدرت هوشمند و ابعاد آن، با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین جایگاه ایران در خاورمیانه می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2639 - ساختارنظام بین الملل و تغییر رفتار جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر سیاست هسته ای ایران)
        سارا فلاحی
        نوشتار حاضر به دنبال واکاوی تأثیر ساختار نظام بین الملل بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.در این راستا تأثیر این ساختار را در سه دولت سید محمد خاتمی، محمود احمدی نژاد و حسن روحانی بررسی می کند. با توجه به این که مهم‌ترین پرونده سیاست خارجی ایران در این سه دولت پرون چکیده کامل
        نوشتار حاضر به دنبال واکاوی تأثیر ساختار نظام بین الملل بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.در این راستا تأثیر این ساختار را در سه دولت سید محمد خاتمی، محمود احمدی نژاد و حسن روحانی بررسی می کند. با توجه به این که مهم‌ترین پرونده سیاست خارجی ایران در این سه دولت پرونده‌ی هسته‌ای می‌باشد لذا تمرکز اصلی بحث بر روی سیاست هسته‌ای و میزان اثرپذیری تصمیمات کلان نظام جمهوری اسلامی از ساختار نظام بین‌الملل می‌باشد.ادعای نوشتار حاضر این است که قدرت‌های بزرگ با استفاده از مکانیسم‌های بازدارنده‌ای از قبیل تهدید نظامی و تحریم‌های اقتصادی باعث شدند تا سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به تدریج تغییر کند. درواقع تعلیق غنی سازی در دولت خاتمی در سایه‌ی تهدید نظامی، انزوای بین‌المللی ایران در دولت احمدی نژاد و امضای برجام در دولت یازدهم که به واسطه‌ی فشار تحریم‌های اقتصادی صورت گرفت، نشان دهنده‌ی اثر پذیری سیاست‌های داخلی و تصمیم کارگزاران سیاسی ایران از ساختار نظام بین‌الملل و قدرت‌های مؤثر حاضر در این ساختار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2640 - بررسی مشارکت سیاسی زنان در فرایند شکل‌گیری، تثبیت و تداوم انقلاب اسلامی ایران
        قادر زارع مهدوی محمود نقدی پور مصطفی نجفی
        هدف از این مقاله بررسی مشارکت سیاسی-اجتماعی زنان در فرایند شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی ایران است. در واقع، تلاش می‌شود نقش زنان در وقوع انقلاب اسلامی ایران و همچنین در سیر تداوم انقلاب را مورد بررسی قرار دهیم. سؤالی که مطرح می‌شود این است که زنان به چه صورتی در شکل‌گ چکیده کامل
        هدف از این مقاله بررسی مشارکت سیاسی-اجتماعی زنان در فرایند شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی ایران است. در واقع، تلاش می‌شود نقش زنان در وقوع انقلاب اسلامی ایران و همچنین در سیر تداوم انقلاب را مورد بررسی قرار دهیم. سؤالی که مطرح می‌شود این است که زنان به چه صورتی در شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی نقش داشته‌اند؟ در پاسخ باید گفت نقش و مشارکت زنان در شکل‌گیری و تداوم انقلاب به سه شکل مشارکت بسیج وار، مشارکت سنتی و مشارکت مدرن بوده است. مشارکت بسیج وار و مشارکت سنتی را می‌توانیم در شکل‌گیری انقلاب و در دورانی مثل دفاع مقدس مشاهده کنیم و مشارکت مدرن را می‌توانیم بعد از دفاع مقدس و ورود زنان به عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور مشاهده نماییم. مشارکت بسیج وار و مشارکت سنتی را می‌توانیم در شکل‌گیری انقلاب و در دورانی مثل دفاع مقدس مشاهده کنیم و مشارکت مدرن را می‌توانیم بعد از دفاع مقدس و ورود زنان به عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور مشاهده نماییم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2641 - رابطه توسعه و کیفیت حکمرانی از منظر اقتصاد سیاسی (مطالعه موردی: جمهوری اسلامی ایران)
        داریوش هوشمند ننه‌کران محمد حسین اسماعیلی سنگری رسول حسنیان زاویه
        اقتصاد سیاسی به تعامل اقتصاد و سیاست می‌پردازد که در آن، درنهایت دستور کار سیاسی برای اقتصاد تهیه می‌شود. از این منظر در دوره معاصر، تلاش‌های گوناگونی از سوی ایران جهت توسعه پایدار صورت گرفته و برنامه‌های توسعه متعددی هم نگاشته شده اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود، نه‌تنها چکیده کامل
        اقتصاد سیاسی به تعامل اقتصاد و سیاست می‌پردازد که در آن، درنهایت دستور کار سیاسی برای اقتصاد تهیه می‌شود. از این منظر در دوره معاصر، تلاش‌های گوناگونی از سوی ایران جهت توسعه پایدار صورت گرفته و برنامه‌های توسعه متعددی هم نگاشته شده اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود، نه‌تنها نشانی از توسعه ندارد بلکه بر مشکلات کشور افزوده‌شده است. در تبیین چرایی این موضوع، گرچه می‌توان عوامل متعددی را دخیل دانست اما ازآنجاکه جمهوری اسلامی ایران ازجمله کشورهای درحال ‌توسعه قلمداد می‌شود، نمی‌توان از نقش ویژه دولت در توسعه یا عدم توسعه غافل شد. لذا پژوهش حاضر که باهدف آسیب‌شناسی عدم توسعه ایران انجام‌شده، سؤال اصلی خود را بدین گونه مطرح می‌نماید که چگونه می‌توان ضعف ایران دررسیدن به توسعه‌ پایدار را ارزیابی کرد؟ در پاسخ به سؤال فوق فرضیه پژوهش بیان می‌دارد که ضعف شاخص‌های حکمرانی خوب و متناسب با آن، کیفیت پایین حکمرانی در ایران ازجمله عوامل مهمی است که می‌تواند در این ناکامی دخیل باشد. روش پژوهشی که در این تحقیق به کار گرفته‌شده، توصیفی- تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2642 - نقش سرمایه اجتماعی در توسعه سیاسی و اجتماعی ایران بعد از انقلاب اسلامی
        مهدی مرادی مسعود جعفری نژاد احمد آذین علیرضا گلشنی
        سرمایه اجتماعی که در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه اندیشمندان و متفکران حوزه علوم اجتماعی قرار گرفته است، مفهومی کلان بوده و دربردارنده ابعاد متعدد اجتماعی همچون اعتماد و مشارکت اجتماعی، هنجارها و وجوه گوناگون پیوندها، همکاری، اعتماد متقابل و ارتباطات میان اعضای یک شبکه چکیده کامل
        سرمایه اجتماعی که در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه اندیشمندان و متفکران حوزه علوم اجتماعی قرار گرفته است، مفهومی کلان بوده و دربردارنده ابعاد متعدد اجتماعی همچون اعتماد و مشارکت اجتماعی، هنجارها و وجوه گوناگون پیوندها، همکاری، اعتماد متقابل و ارتباطات میان اعضای یک شبکه است. با توجه به این مهم، تحقیق حاضر به بررسی نقش سرمایه اجتماعی(با سه بعد ساختاری، شناختی و ارتباطی) در توسعه اجتماعی و سیاسی ایران بعد از انقلاب اسلامی پرداخته است. این تحقیق به روش آمیخته (کمّی و کیفی) صورت گرفته است و جامعۀ آماری این پژوهش در بخش کمّی شامل 600 نفر از دانشگاهیان شهر تهران در سال 1398 و در فاز کیفی شامل 12 نفر از صاحب نظران مسائل توسعه، استادان دانشگاه بود که با استفاده از تکنیک دلفی فازی اطلاعات آنها گردآوری و تحلیل شد. تکنیک دلفی فازی به عنوان تاییدی بر یافته های کمی مورد استفاده قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد توسعه سیاسی جوامع دانشگاهی بر سرمایه اجتماعی اثر گذار بوده است. به عبارتی، بین متغیرهای توسعه سیاسی (متغیر وابسته ) و سرمایه اجتماعی (متغیر مستقل) همبستگی معناداری وجود دارد. در کل، می توان اشاره داشت که 3/42% از تغییرات متغیر وابسته یعنی توسعه سیاسی (حق رأی و شرکت در انتخابات و اجتماعات) به کمک متغیر مستقل (سرمایه اجتماعی) قابل تبیین است. یافته های تکنیک دلفی فازی حکایت از توافق تقریبا کامل(بالای 70 درصد) خبرگان در مورد تاثیر شاخص های سرمایه اجتماعی بر توسعه سیاسی و اجتماعی در ایران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2643 - نقش عوامل داخلی، نهادهای حاکمیتی و چهره های موثر در رویکرد واقع گرایی نوکلاسیک سیاست خارجی ایران
        سیدمحمود کمال آرا
        10.30495/psq.2023.1991034.2217
        واقع‌گرایی نوکلاسیک با مبنا قرار دادن ذات آنارشیک نظام بین الملل،همواره انتقاداتی را از سوی غیرواقع گرایان به خود دیده است.برخی نظریات،نوواقع گرایی را بی توجه به ساخت دولت وعوامل درونی تاثیر گذار بر رفتار آن می دانند.این نظریه بنوعی حاصل جمع واقع گرایی کلاسیک و نوواقع گ چکیده کامل
        واقع‌گرایی نوکلاسیک با مبنا قرار دادن ذات آنارشیک نظام بین الملل،همواره انتقاداتی را از سوی غیرواقع گرایان به خود دیده است.برخی نظریات،نوواقع گرایی را بی توجه به ساخت دولت وعوامل درونی تاثیر گذار بر رفتار آن می دانند.این نظریه بنوعی حاصل جمع واقع گرایی کلاسیک و نوواقع گرایی است که ساختار نظام بین الملل و عوامل داخلی را تواما مدنظر قرار می دهد.از این رو هدف اصلی در این پژوهش بررسی نقش عوامل داخلی، نهادهای حاکمیتی و چهره های موثر در سیاست خارجی ج.ا.ا می باشد که با تاکید بر رویکرد واقع گرایی نوکلاسیک می کوشد تا امکان بکارگیری این نظریه را برای تبیین سیاست خارجی ج.ا.ا مورد بررسی قرار دهد.در این مقاله برای بررسی اهداف، فرآیند تصمیم گیری و رفتارهای سیاست خارجی ج.ا.ا و نیز بررسی حاصل جمع ساختار نظام بین الملل، سطوح سیستماتیک و نیز برخی عوامل داخلی اثرگذار در سیاست خارجی ج.ا.ا از نظریه واقع گرایی نوکلاسیک بهره خواهیم برد و با روش بررسی عناصر وابسته بخصوص عوامل داخلی اثرگذار بر سیاست خارجی ج.ا.ا به بررسی پرونده های مشخص و نمونه های موجود پرداخته و جایگاه این نظریه و نقش عوامل داخلی، نهادهای حاکمیتی و چهره های موثر را در سیاست خارجی ج.ا.ا مورد بررسی قرار خواهیم داد.نتایج این پژوهش نشان میدهد،با عنایت به رویدادهای حساس در سیاست خارجی ج.ا.ا،چهره های مهم و اثرگذار تاثیر مشخصی در روند تصمیم گیری و رفتار سیاست خارجی داشته و میتوان گفت دو مولفه ساختار نظام بین الملل و عوامل داخلی،همواره شاکله ی رفتار سیاست خارجی ج.ا.ا را ترسیم کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2644 - بررسی وضعیت قدرت منطقه‌ای ایران و ترکیه در چارچوب سند چشم‌انداز(2003 تا 2015)
        محمدرضا موثق محمد ستوده آرانی
        از ابلاغ سند چشم انداز 20 ساله ایران و ترکیه، بیش از نیمی از زمان اجرا سپری شده است. بر اساس اهداف سند، جمهوری اسلامی ایران باید در سال 1404 به قدرت اول منطقه از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، علمی، فناوری و سیاسی برسد؛ همچنین ترکیه نیز باید اول منطقه و جزء 10 کشور برتر اقتصادی چکیده کامل
        از ابلاغ سند چشم انداز 20 ساله ایران و ترکیه، بیش از نیمی از زمان اجرا سپری شده است. بر اساس اهداف سند، جمهوری اسلامی ایران باید در سال 1404 به قدرت اول منطقه از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، علمی، فناوری و سیاسی برسد؛ همچنین ترکیه نیز باید اول منطقه و جزء 10 کشور برتر اقتصادی دنیا بشود. اما بررسی مؤلفه‌های مؤثر در حوزه‌های اجتماعی، فناورانه، اقتصادی فرهنگ محیطی و سیاسی، در چارچوب الگوی تحلیل روند و روشSteep از مشتقات مدل Steep(v) که بر مبنای روش کتابخانه‌ای &ndash; اسنادی و تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع تطبیقی صورت گرفته نشان می‌دهد ایران از اهداف پیش‌بینی شده در کسب قدرت منطقه‌ای فاصله دارد و با روند فعلی امکان رسیدن به جایگاه اول در منطقه امری بسیار دشوار و دور از دسترس می‌باشد و در مقابل کشور رقیب ایران یعنی ترکیه با توجه به چشم‌انداز 2023، موفقیت‌های چشمگیری را در کسب قدرت منطقه‌ای به دست آورده و پیش‌بینی می‌شود در پایان اجرای سند چشم‌انداز به بیشتر اهداف پیش‌بینی شده، دست خواهد یافت. از این رو ایران برای جبران عقب‌ماندگی و رسیدن به جایگاه اول باید در مدیریت بخش‌های مختلف تجدیدنظر و تلاش چند برابری را در حوزه‌های مختلف به کار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2645 - بررسی تأثیر هیدروپلیتیک هیرمند بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        فرهاد گرگیج ضیاء خزایی
        آب شیرین سطح زمین تنها سه درصد مجموع آبکره را تشکیل می‌دهد.دشواری شرایط هنگامی آشکار می-شود که بدانیم پراکنش آب در نواحی مختلف نابرابر است و رشد فزاینده جمعیت و مصرف روزافزون آب در امور مختلف زمینه‌ساز پیدایش شرایط حساسی شده است که بسیاری از صاحب‌نظران از قرن بیست و یکم چکیده کامل
        آب شیرین سطح زمین تنها سه درصد مجموع آبکره را تشکیل می‌دهد.دشواری شرایط هنگامی آشکار می-شود که بدانیم پراکنش آب در نواحی مختلف نابرابر است و رشد فزاینده جمعیت و مصرف روزافزون آب در امور مختلف زمینه‌ساز پیدایش شرایط حساسی شده است که بسیاری از صاحب‌نظران از قرن بیست و یکم به عنوان سده هیدروپلیتیک یاد میکنند. بنابراین در مناسبات واحدهای سیاسی در مناطقی که میزان بارش اندک است، آب زمینه ساز پیدایش تنش‌های آینده خواهد شد. هدف از این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است بررسی تأثیر هیدروپلیتیک رودخانه هیرمند بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می-باشد و به دنبال پاسخگویی به این سؤال هستیم هیدروپولیتیک رودخانه هیرمند چه تأثیراتی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دارد؟ به نظر می رسد که هیدروپولتیک هیرمند در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و به‌ویژه زیست محیطی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار باشد و همکاری در حوزه مشترک هیرمند مستلزم توجه به رویکرد امنیت زیست محیطی و جستجوی راهکارهایی برای همکاری مشترک در چارچوب این رویکرد می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2646 - تداوم نفوذ ناتو به رهبری آمریکا در افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران
        مهرداد خادمی امیرهوشنگ میرکوشش احمد اشرفی
        سازمان ناتو به عنوان یک اتحادیه نظامی &ndash; سیاسی و امنیتی پس از حملات یازده سپتامبر با حضور در طولانی ترین بحران سازمان در افغانستان،به منظور مدیریت چالش های ضد هژمونیک در حوزه ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی خاورمیانه ، و در تطبیق و تغییر خود در طی این تحولات شتاب بیشتری چکیده کامل
        سازمان ناتو به عنوان یک اتحادیه نظامی &ndash; سیاسی و امنیتی پس از حملات یازده سپتامبر با حضور در طولانی ترین بحران سازمان در افغانستان،به منظور مدیریت چالش های ضد هژمونیک در حوزه ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی خاورمیانه ، و در تطبیق و تغییر خود در طی این تحولات شتاب بیشتری داده است.اتحادیه قدیمی و منسجم ناتو همواره در خدمت هژمون جهانی آمریکا و تقویت جایگاه تک قطب یک جانبه گرا ایالات متحده در بحران های متعدد وارد شده اسست. ایالات متحده با فرصت سازی و بیشینه‌سازی قدرت و نفوذ خود در ناتو و با گسترش این نهاد در مدیریت بحران ها در پی تداوم پرستیژ جهانی خود می‌باشد.مقاله پیش رو، با بهره‌گیری از متدولوژی تحلیلی &ndash; تبیینی و بر پایه نظریه ثبات هژمونیک در صدد پاسخگویی به چرایی حضور و نفوذ ناتو و آمریکا در مدیریت بحران افغانستان پس از یازده سپتامبر و ارزیابی پیامدهای آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران است. فرضیه مورد آزمون: نگرانی های امنیتی، مبارزه با تروریسم بین الملل، برقراری ثبات نسبی در افغانستان و جلوگیری از شکل گیری هژمون رقیب در منطقه می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2647 - بررسی تطبیقی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در قبال بحران داعش و پساداعش از منظر واقع گرایی تدافعی
        محمدمهدی قاسمی علی آبادی حسین مسعودنیا سیدجواد امام جمعه زاده
        عصر پساداعش به معنای عبور از داعش و دورانی که در آن داعش و تفکر داعشی وجود نداشته باشد امری غیرعلمی و تا حدودی آرزومندانه است. عصر پساداعش عصری خواهد بود که در آن اصطکاک ها فشرده تر و فضای باز بسیار مستقیم تر می شود. به عبارت دیگر اکنون داعش در سوریه شکست خورده است و با چکیده کامل
        عصر پساداعش به معنای عبور از داعش و دورانی که در آن داعش و تفکر داعشی وجود نداشته باشد امری غیرعلمی و تا حدودی آرزومندانه است. عصر پساداعش عصری خواهد بود که در آن اصطکاک ها فشرده تر و فضای باز بسیار مستقیم تر می شود. به عبارت دیگر اکنون داعش در سوریه شکست خورده است و با کنار رفتن آن تجدید مسایل و احیای موضوعات مورد اختلاف میان معارضین سوری با اسد روبرو خواهند شد. بحران سوریه بر کشور ایران تاثیر گذاشته و چالش هایی را در روابط این دو کشور پدید آورده است. رویکرد هایی که توسط ایران در سال های اخیر در عرصه سیاست خارجی دنبال شده، ریشه در مسائل تاریخی و رفتار سیاستگزاران و انگیزه های دو کشور دارد. از طرف دیگر اتحادیه اروپایی که به نوعی در سوریه نفوذ تاریخی توسط فرانسویان داشته و هم اکنون نیز دارای روابط اقتصادی و... با این کشور است وجود دارد که هرچند از وجود دولت مرکزی دمشق به رهبری خاندان اسد ناراضی است ولی بیش از آن در پی ایجاد یک سد امنیتی شدید حول خود بر ضد نفوذ عناصر تروریستی خاورمیانه می باشد. سعی برآنست که در این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سوال باشیم که سیاست خارجی قدرت منطقه ای چون ایران و قدرت فرامنطقه ای چون اتحادیه اروپایی در قبال سوریه پساداعش به دنبال چه اهدافی هستند و این اهداف و مسیر نیل به آن ها چه پیامدهایی را درپی خواهد داشت؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2648 - نحوه استفاده از میادین مشترک نفتی و گازی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسایه
        رضا کاویانی محسن احمدپور
        در زمینه استفاده از میادین مشترک نفتی و گازی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسایه ، دو دسته قواعد عام و خاص قابل اعمال است . با اینکه جمهوری اسلامی ایران در کنوانسیون بین المللی حقوق دریاها به عنوان منبع اصلی عام حقوقی بین المللی حاکم بر میادین مشترک نفتی و گازی عضویت ن چکیده کامل
        در زمینه استفاده از میادین مشترک نفتی و گازی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسایه ، دو دسته قواعد عام و خاص قابل اعمال است . با اینکه جمهوری اسلامی ایران در کنوانسیون بین المللی حقوق دریاها به عنوان منبع اصلی عام حقوقی بین المللی حاکم بر میادین مشترک نفتی و گازی عضویت ندارد اما قواعد آن در این ارتباط تبدیل به قواعد عرفی بین المللی شده است و بنابراین بر جمهوری اسلامی ایران نیز قابل اعمال است . از سوی دیگر ، در ارتباط با قواعد خاص به طور عمده می توان به معاهدات دو جانبه ای که جمهوری اسلامی ایران با برخی کشورهای همسایه دارد اشاره نمود این موافقت نامه ها هم در حوزه دریای مازندران و هم در حوزه خلیج فارس و دریای عمان می باشد و بنابراین ، این موضوع نیز بایستی مورد توجه قرار گیرد که بخش بزرگی از قواعد موجود در این زمینه تابع معاهدات خاص حاکم می باشند . نتیجه تحقیق حاضر بدین صورت می باشد که به علت سیال بودن منابع مشترک به ویژه از نوع گازی آن ، در طول دهه های گذشته بسیاری از این منابع توسط کشورهای همسایه به یغما برده شده و سود سالانه سرشاری را عاید این کشورها در نبود توافق نامه های مختلف نموده است و بنابراین به نظر می رسد که توسعه میادین ایرانی امروزه بیش از پیش ضرورت پیدا می نماید . این امر به دلیل مناطق غیرممنوعه در موافقت نامه های تحدید حدود منابع دریایی هست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2649 - مطالعه ای اسنادی در فهم هویت جهان پذیر در قالب مولفه های سیاسی مشترک در فرهنگ ایرانی- اسلامی
        محمد کاظم تفته فرهاد زیویار
        این مقاله بر آن است با طرح مشکل هویت ملی در فضای جهانی شدن فرهنگی با شناسایی یا بازتعریف برخی از مؤلفه‌ها و عناصر مستتر در بطن تاریخ هویت ایرانیان با استفاده از روش اسنادی به ترسیم هویتی بپردازد که در عین حفظ عناصر ملموس و عینی هویت ملی(سرزمین،دین،زبان) با تکیه بر تجارب چکیده کامل
        این مقاله بر آن است با طرح مشکل هویت ملی در فضای جهانی شدن فرهنگی با شناسایی یا بازتعریف برخی از مؤلفه‌ها و عناصر مستتر در بطن تاریخ هویت ایرانیان با استفاده از روش اسنادی به ترسیم هویتی بپردازد که در عین حفظ عناصر ملموس و عینی هویت ملی(سرزمین،دین،زبان) با تکیه بر تجارب نوین بشری در حوزه رسانه و ارتباطات از یک سو و امکان دسترسی به داده ها و اطلاعات جهانی در حوزه هویت و نحوه نیل به یک چارچوب و مدل امکان پذیر از تعامل و همگرایی در فهم یکدیگر از سوی دیگر،باید به هویت و شناسه ای از تاریخ و تمدن و فرهنگ ایرانی-اسلامی دست یابیم که امکان گفتگو با دیگری را داشته باشیم و در حوزه هویت پسینی با تاکید بر شناسایی عناصر هویتی مستتر در تاریخ و تمدن ایرانی و اسلامی و همچنین بازسنجی امکان تاریخی برای صورتبندی هویت ملی در مسیر جهانی شدن فرهنگیان به محک نظریه خواهیم گذاشت و در مقام پاسخ به این پرسش هستیم که:&rdquo;امکان و نحوه شناخت مؤلفه‌های با ظرفیت تاریخی و تمدنی در هویت ملی جهت مواجهه با شیوه زیست جدید در دوره جهانی شدن فرهنگ چگونه خواهد بود؟&rdquo; .در پایان پاسخ به این پرسش را در امکان محقق شدن ترسیم هویت جدید در فضای جهانی شدن در قالب مفهوم "هویت جهان پذیر" که مبتنی بر شاخص‌ها و معیارهای ده گانه برای کاربست اجتماعی آنها می‌باشد جستجو میکنیم و مورد بررسی قرار می‌دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2650 - بررسی عوامل موثر بر کنش‌های جمعی اعتراضی در ایران (سال‌های1388 و 1396)
        سعیده اسماعیل زاده آشینی
        10.30495/psq.2022.1968934.2169
        پژوهش حاضر بر آن است تا با مرور نظام‌مند مطالعات مربوط به اعتراضات جمعی در ایران در سال‌های 1388 و1396 و با تجمیع نتایج پژوهش‌های پراکنده و با دستیابی به نگرشی جدید بتواند تصویری نسبتاً دقیق از علل، موضوعات، ویژگی‌ها، دستاوردها و مشکلات این پژوهش‌ها به دست دهد. به همین چکیده کامل
        پژوهش حاضر بر آن است تا با مرور نظام‌مند مطالعات مربوط به اعتراضات جمعی در ایران در سال‌های 1388 و1396 و با تجمیع نتایج پژوهش‌های پراکنده و با دستیابی به نگرشی جدید بتواند تصویری نسبتاً دقیق از علل، موضوعات، ویژگی‌ها، دستاوردها و مشکلات این پژوهش‌ها به دست دهد. به همین منظور در این پژوهش، با در نظر گرفتن امکانات عملی و محدودیت‌های زمانی، 60 مورد (30تحقیق مرتبط با اعتراضات سال88 و 30 پژوهش مربوط به اعتراضات سال96) از آثار موجود در فاصله سال‌های 1388 تا 1400 مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات لازم، استخراج و تحلیل شده است.نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که در مجموعه آثار علمی مرتبط با اعتراضات سال1388، علل سیاسی بیش از سایر علل مورد توجه قرار گرفته است و عامل اقتصادی کمتر از دیگر عوامل مورد توجه بوده است. در مجموع غالب نویسندگان به متغیرهای داخلی و عوامل سیاسی-اجتماعی عنایت بیشتری نشان داده‌اند. در مجموعه آثار علمی مرتبط با اعتراضات سال1396، علل اجتماعی بیش از سایر علل مورد توجه یوده است و عامل فرهنگی کمتر از سایر عوامل موردعنایت قرار گرفته و غالب تحلیل‌گران به متغیرهای داخلی و عوامل اجتماعی-اقتصادی توجه بیشتری مبذول کرده‌اند. در مطالعات مربوط به کنش جمعی اعتراضی سال 96 در مقایسه با سال 88، شاهد چرخش از عوامل سیاسی-اجتماعی به سمت عوامل اجتماعی &ndash; اقتصادی هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2651 - تهدیدات اسرائیل و راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در مقابله با آن
        امید جعفرزاده احمد آذین مسعود جعفری نژاد
        از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی به دلیل نقش مباحث ایدئولوژیک، یک تقابل عمیق میان جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی صورت گرفته است. رژیم صهیونیستی، جمهوری اسلامی ایران را را در تضاد با امنیت و منافع ملی خود دیده است که در نتیجه ی این امر، سعی داشته است با راهبردهای مخت چکیده کامل
        از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی به دلیل نقش مباحث ایدئولوژیک، یک تقابل عمیق میان جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی صورت گرفته است. رژیم صهیونیستی، جمهوری اسلامی ایران را را در تضاد با امنیت و منافع ملی خود دیده است که در نتیجه ی این امر، سعی داشته است با راهبردهای مختلف به مقابله با جمهوری اسلامی ایران برخیزد. با توجه به این امر، سوال اصلی مقاله حاضر این است که راهبردهای نرم افزاری جمهوری اسلامی ایران در جهت مقابله با تهدیدات رژیم صهیونیستی کدام است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح شده است که بهره‌گیری از پتانسیل مذهب تشیع و آموزه های اسلامی در کنار تشکیل جبهه مقاومت، محورهای اساسی قدرت نرم ایران در مقابله با تهیددات رژیم صهیونیستی است. در این مقاله هدف اصلی، تشریح عرصه‌های قدرت نرم انقلاب اسلامی در مواجهه با تهدیدات رژیم صهیونیستی است و به این امر منتج می‌شود که استفاده از ترکیب قدرت نرم توسط جمهوری اسلامی ایران، موجب کاهش تهدیدات امنیتی رژیم صهیونیستی شده است. نوع روش پژوهش، توصیفی &ndash; تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2652 - بررسی نسبت گفتمان‌‌های داخلی با دیپلماسی هسته‌ای ایران
        سعید آجورلو مجید توسلی‌رکن‌آبادی عباس ملکی صادق زیباکلام
        در این مقاله تاثیر گفتمان‌های سیاست داخلی بر عملکرد جریان‌های سیاسی در مذاکرات هسته‌ای بررسی خواهد شد. فرضیه نویسنده مقاله این است که اعتقاد گفتمان اصلاح ‌طلبی به‌ تنش زدایی و توسعه سیاسی موجب شده تا این گفتمان مخالف چالش برای پیشرفت در فناوری هسته‌ای باشند. در مقابل، ا چکیده کامل
        در این مقاله تاثیر گفتمان‌های سیاست داخلی بر عملکرد جریان‌های سیاسی در مذاکرات هسته‌ای بررسی خواهد شد. فرضیه نویسنده مقاله این است که اعتقاد گفتمان اصلاح ‌طلبی به‌ تنش زدایی و توسعه سیاسی موجب شده تا این گفتمان مخالف چالش برای پیشرفت در فناوری هسته‌ای باشند. در مقابل، اصول‌-گرایان انرژی هسته‌ای را نماد مقابله و مقاومت مقابل غرب می دانند. اعتدال گرایان نیز به‌ واسطه اعتقاد به ‌توسعه اقتصادی و همکاری با نظام جهانی، موافق اعتماد سازی با غرب برای حل مساله هسته‌ای هستند. ضمن اینکه آرایش نیروهای سیاسی داخل نظام بر اساس اعتقاد به برجام یا مخالفت با برجام سنجیده می شود. به منظور آزمون فرضیه مزبور، ضمن مرور برخی تئوری‌ها، ابعاد اندیشه‌های جناح‌های اصلی سیاست ایران بر اساس نظریه گفتمان ‌بررسی خواهد شد و سپس، عملکرد آنها در زمینه مذاکرات هسته‌ای ارزیابی خواهد شد. مناقشه هسته‌ای ایران موجب پیوند سیاست داخلی و سیاست خارجی گردید به نحوی که فراز و نشیب این پرونده موجب تغییرات در آرایش نیروهای سیاسی داخلی نظام شد. برخی از اصولگرایان را به اعتدال‌گرایان نزدیک کرد و موجب شد شکاف بزرگی میان اصولگرایان شکل بگیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2653 - بررسی بحران یمن: تحولات، ریشه‌ها، بازیگران و راهکارهای موجود برای اتمام بحران
        گارینه کشیشیان سیرکی سهیل سهیلی نجف آبادی
        بحران یمن زاییده ساختارهای ناکارآمد سیاسی و عدم توزیع عادلانه قدرت و منابع در سطح اجتماعی و دخالت قدرت‌های خارجی از جمله عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، انگلیس، اسرائیل، شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران و... است که در مجموع می‌توان آنها را در دو سطح عوامل بحران‌زای داخل چکیده کامل
        بحران یمن زاییده ساختارهای ناکارآمد سیاسی و عدم توزیع عادلانه قدرت و منابع در سطح اجتماعی و دخالت قدرت‌های خارجی از جمله عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، انگلیس، اسرائیل، شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران و... است که در مجموع می‌توان آنها را در دو سطح عوامل بحران‌زای داخلی و عوامل بحران‌زای خارجی، مورد شناسایی قرار داد. هدف این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، آن است که ضمن بررسی عوامل دخیل در بحران یمن، سناریوهای آینده بحران را نیز شناسایی کند. بر این اساس، سئوال اصلی مقاله، این است که عوامل دخیل در بحران یمن از جمله روند تحولات، ریشه‌های بحران و بازیگران آن کدامند و راهکارهای برون‌رفت این کشور از بحران در آینده کدام است؟ در نتیجه کلی مقاله نیز، این نتیجه حاصل می شود که با توجه به مشکلات ساختار درونی یمن مانند قبیله‌گرایی و طی نشدن روند دولت‌ - ملت‌سازی در این کشور، همچنین رقابت عربستان و ایران و نیز دیگر قدرت‌های منطقه‌ای خاورمیانه و قدرت‌های بزرگدر این کشور؛ ممکن است بحران یمن در یکی از چهار حالت ذیل خاتمه یابد که عبارتند از: ایجاد موازنه قوا میان گروه‌های درگیر و کشورهای حامی آنها، پیروزی یکی از نیروها و دولت‌های حامی آن، یعنی یا دولت یمن و یا پیروزی انصارالله، دخالت شورای امنیت ملل متحد برای برقراری آتش‌بس موقت جهت آغاز روند مذاکرات صلح و آشتی ملی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2654 - جنگ به ضرورت تهدید بقا و عدم حمله نظامی امریکا به ایران
        مرتضی نجم آبادی رامین بخشی احسان زرنگار
        بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) در سال 57 ایران به قدرتی تجدید نظر طلبی تبدیل شده است که همواره خواهان تغییر نظم موجود در منطقه و سایر نقاط جهان بوده است. از جمله کوتاه کردن دست قدرت های امپریالیستی فرا منطقه ای همچون امریکا در خاورمیانه ، صدو چکیده کامل
        بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) در سال 57 ایران به قدرتی تجدید نظر طلبی تبدیل شده است که همواره خواهان تغییر نظم موجود در منطقه و سایر نقاط جهان بوده است. از جمله کوتاه کردن دست قدرت های امپریالیستی فرا منطقه ای همچون امریکا در خاورمیانه ، صدور انقلاب به منطقه و جهان با داعیه ی اسلامی و همچنین حمایت از مستضعفان و ملت های مسلمان در مقابل استکبار جهانی. با این تفاسیر امریکا همواره ایران را به خاطر رفتارها و سیاست های داخلی و منطقه ای که دارد به حمله نظامی تهدید کرده است. اما بارها بعد از تبلیغات گسترده حمله به ایران، حمله نظامی امریکا به ایران منتفی شده است. در این پژوهش سعی داریم به این سوال پاسخ دهیم که به چه علت امریکا بعد از اینکه بارها ایران را به حمله نظامی تهدید کرده است، این حمله صورت نگرفته است ؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سوال مطرح است این می باشد که قدرت های بزرگ از جمله امریکا زمانی مبادرت به جنگ می کنند که زیست و بقای آنان در خطر باشد یا جنگ آخرین راه حل ممکن باشد. لذا ایران چون تهدیدی برای بقای امریکا نمی باشد و راه حل های دیگری برای مهار ایران دارد لذا ضرورتی برای مبادرت به جنگ نمی بیند. نوع پژوهش توصیفی تحلیلی می باشد و روش گرد آوری اطلاعات کتابخانه ای و با توجه به اسناد و مدارک و شواهد موجود می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2655 - روندعضویت ایران در سازمان تجارت جهانی از منظر حقوق رقابت بین الملل
        رحمت حاجی مینه طاهر حیدرزاده
        پیوستن به سازمان تجارت جهانی، بازار رقابتی را پیش روی تولیدکنندگان ایرانی می‌گشاید که از طریق آن می‌توانند توانمندی‌های خویش را جهانی سازند. چنانچه کشوری به عضویت سازمان تجارت جهانی که متولی اصلی تجارت آزادانه وتحرک کامل کالاها و خدمات در سطح جهان است درنیاید، عملا قادر چکیده کامل
        پیوستن به سازمان تجارت جهانی، بازار رقابتی را پیش روی تولیدکنندگان ایرانی می‌گشاید که از طریق آن می‌توانند توانمندی‌های خویش را جهانی سازند. چنانچه کشوری به عضویت سازمان تجارت جهانی که متولی اصلی تجارت آزادانه وتحرک کامل کالاها و خدمات در سطح جهان است درنیاید، عملا قادر به رقابت در بازارهای جهانی نخواهد بود. از حقوق رقابت بین الملل نیز به عنوان یکی از ضروریات و عوامل موثر در توفیق نظام‌های اقتصاد بازار آزاد یاد می‌شود. اگر در میان فعالان عرصه تولید و توزیع، رقابت سالم حاکم باشد، کارایی اقتصادی به بار آمده و رفاه عمومی افزایش می‌یابد و نقض قواعد حقوق رقابت بین الملل اثرات سوء بر کارایی اقتصادی، وارد می‌سازد. از این رو نظام‌های حقوقی با طراحی سازوکارهای قانونی درصدد مقابله با اعمال ضد رقابتی و جبران خسارت ناشی از آن هستند. هدف از انجام این پژوهش بررسی روند عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی از منظر حقوق رقابت بین الملل است. این پژوهش با طرح این سوال که روند عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی ازمنظر حقوق رقابت بین الملل با چه چالش‌هایی مواجه است؟ با روش توصیفی-تحلیلی به ارزیابی این فرضیه می‌پردازد که از منظرحقوق رقابت بین الملل ایران برای عضویت در سازمان تجارت جهانی بایستی در زمینه قوانین ومقررات، زیرساخت‌های صنعتی و اقتصادی، تولید باکیفیت جهانی، فضای کسب وکار، نظام بانکی و گمرکی و خصوصی سازی اصلاحاتی انجام دهد. یافته‌های تحقیق نیز حکایت از اثبات این موضوع دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2656 - نقش هویت در روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از 2005 تا 2018 با تأکید بر نظریه سازه انگاری
        مهدی شیرازیان گارینه کشیشیان
        جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی کشورهایی مهم در منطقه پر آشوب خاورمیانه هستند. زمینه های تقابل و تعارض در روابط دو کشور به دهه های گذشته باز می گردد. اما طی تحولات بعد از انقلاب اسلامی و خصوصاً دهه ی اخیر الگوی تعارض مبتنی بر هویت بر روابط دو کشور حاکم شده است. کانو چکیده کامل
        جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی کشورهایی مهم در منطقه پر آشوب خاورمیانه هستند. زمینه های تقابل و تعارض در روابط دو کشور به دهه های گذشته باز می گردد. اما طی تحولات بعد از انقلاب اسلامی و خصوصاً دهه ی اخیر الگوی تعارض مبتنی بر هویت بر روابط دو کشور حاکم شده است. کانون های حساس بحران در روابط دو کشور در هویت متعارض وهابی-سلفی &ndash; عربی محافظه کار عربستان از یکسو و هویت انقلابی- شیعی ایران از سوی دیگر نهفته است. هویت به ساختار منافع و امنیت دو کشور در ارتباط با یکدیگر سمت و سو بخشیده است. در روابط ایران و عربستان سعودی در کنار سایر عوامل ذهنی همچون فرهنگ، ایدئولوژی و عوامل عینی همانند حوزه رقابت های ژئوپلیتیک، انرژی و... هویت از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این میان نقش ساختار نظام بین الملل و سیاست های قدرت های بزرگ در تشدید تعارضات هویتی میان دو کشور نیز برجسته است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از لحاظ ماهیت کیفی و از لحاظ روش توصیفی است. شیوه گردآوری اطلاعات بر اساس روش کتابخانه ای بوده و این تحقیق با چارچوب نظری سازه انگاری نشان می دهد که فقدان هویت مشترک به عنوان کانون حساس بحران در روابط دو کشور قرار دارد و تعارض هویتی است که سایر منابع تنش و ناسازواری میان دو کشور را تشدید و تداوم می بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2657 - مقایسه برنامه هسته ای ایران و کره شمالی و شیوه برخورد آژانس بین المللی انرژی اتمی و رژیم امنیتی NPT با این دو کشور
        سعید کریمی کشه سید عبدالعلی قوام علیرضا موسوی زاده مهدی ذاکریان امیری
        در دو دهه اخیر برنامه هسته ای ایران و کره شمالی به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است.پرونده هسته ای این دو کشور از بزرگترین چالش های امنیتی بوده است که جامعه بین المللی تاکنون با آن مواجه گردیده است.هدف مشترک قدرت های بزرگ در برابر ایران و کره شمالی رویکرد هسته ای زد چکیده کامل
        در دو دهه اخیر برنامه هسته ای ایران و کره شمالی به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است.پرونده هسته ای این دو کشور از بزرگترین چالش های امنیتی بوده است که جامعه بین المللی تاکنون با آن مواجه گردیده است.هدف مشترک قدرت های بزرگ در برابر ایران و کره شمالی رویکرد هسته ای زدایی می باشد.اما استراتژی های دستیابی به این هدف گزینشی و متناقض هستند. در این حین نقش آژانس بین المللی انرژی اتمی بسیار کلیدی و پیچیده است.با توجه به این مسئله سوال اصلی این پژوهش این است که عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی با توجه به مفاد رژیم امنیتی NPT در قبال برنامه هسته ای ایران و کره شمالی چگونه می باشد؟ در پی یافتن پاسخی مناسب برای این پرسش،نویسندگان مقاله با استفاده از "نظریه رژیم های امنیتی بین المللی"سعی کرده انداینگونه توصیف و تبیین نمایند که عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی در رابطه با برنامه هسته ای برغم همکاری ایران و متابعت از رژیم امنیتی NPT و عدم همکاری کره شمالی و خروج از رژیم مزبور مطابق اساسنامه آژانس و NPT نبوده و کاملاً تبعیض آمیز،دارای پیچیدگی و متأثر از نفوذ و منافع اقتصادی و استراتژیک قدرت های بزرگ نظیر امریکا،چین و روسیه می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2658 - حکومت، جامعه مدنی و سرمایه اجتماعی در ایران (بررسی سالهای 1376-1392)
        سیده لیلا موسوی احمد ساعی
        در سال‌های اخیر مباحث فراوانی در خصوص سرمایه اجتماعی و وجوه گوناگون آن در سطح بین المللی و همچنین در جامعه‌ی علمی ایران مطرح شده است با توجه به اهمیت سرمایه‌ی اجتماعی در عملکرد جوامع در حوزه های مختلف، یکی از مهمترین مباحث مطرح شده پیرامون این موضوع راه‌ها و چگونگی تقوی چکیده کامل
        در سال‌های اخیر مباحث فراوانی در خصوص سرمایه اجتماعی و وجوه گوناگون آن در سطح بین المللی و همچنین در جامعه‌ی علمی ایران مطرح شده است با توجه به اهمیت سرمایه‌ی اجتماعی در عملکرد جوامع در حوزه های مختلف، یکی از مهمترین مباحث مطرح شده پیرامون این موضوع راه‌ها و چگونگی تقویت و از سویی دیگر تضعیف سرمایه اجتماعی بوده است. در این ارتباط از عوامل متعددی در هر دو سطح خرد و کلان نام برده شده است؛ با این همه به نظر می رسد با وجود تعدد مطالب مرتبط با بحث تقویت یا تضعیف سرمایه اجتماعی، نقش دولت به نوعی مغفول مانده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله با توجه به حضور دولت به عنوان بازیگری یکه تاز و برتر در عرصه‌ی سیاسی- اجتماعی ایران در طول سده های طولانی گذشته تا به امروز بر نقش دولت در زمینه تضعیف سرمایه-ی اجتماعی به ویژه در خصوص مشارکت به عنوان یکی از مولفه‌های مهم سرمایه اجتماعی تاکید شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد در طول سالهای1384 تا 1392 با تضعیف سرمایه اجتماعی در ایران مواجه بوده ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2659 - مطالعه تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران در عصر جهانی شدن با تأکید بر عراق، یمن و سوریه (98-1392)
        رضا علی اکبر پور گارینه کشیشیان سیرکی
        از آنجاییکه ویژگی‌های فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیین‌کننده جایگاه ایران در عرصه منطقه‌ای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقه‌ای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع مل چکیده کامل
        از آنجاییکه ویژگی‌های فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیین‌کننده جایگاه ایران در عرصه منطقه‌ای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقه‌ای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع ملی را تعقیب نموده است. برخی معتقدند که یکی از عوامل تأثیرگذار بر آینده خاورمیانه نوع رفتار و روابط ایران با محیط منطقه-ای خود است. آنان با تأکید بر نقش‌آفرینی عمده ایران در جهان اسلام به جایگاه قدرت منطقه‌ای ایران تأکید می‌نمایند. حال با توجه به شرایط و مقتضیات جهانی شدن؛ سئوالی که در این مقاله به آن پرداخته شده، این است که تحول مفهوم قدرت ناشی از جهانی شدن چه تأثیری بر ماهیت سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران در سه کشور عراق، یمن و سوریه داشته است؟ با یک مطالعه تطبیقی در پاسخ چنین به نظر می‌رسد که با تحول مفهوم قدرت از قدرت سخت به قدرت نرم و سپس قدرت هوشمند در عصر جهانی شدن، ماهیت سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران نیز بر تلفیق قدرت نرم همکاری جویانه با سیاست سخت موازنه نامتقارن قدرت دچار تحول گردیده است. در همین راستا می‌توان تأکید کرد که شکل‌گیری گروه‌های شیعه در سراسر خاورمیانه که متأثر از اصل صدور انقلاب و مدل حکومت اسلامی است، با تاکتیک‌های قدرت هوشمند و دیپلماسی فرهنگی ایران پشتیبانی می‌شوند. هدف از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران با تأکید بر کشورهای عراق، یمن و سوریه بین سال‌های 1392 تا 1398 است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2660 - مقایسه گفتمان هسته ای حسن روحانی و گفتمان انقلاب اسلامی
        مهدی سلطانی گردفرامرزی اکبر اشرفی احمد بخشایش اردستانی سوسن صفاوردی
        این تحقیق به بررسی گفتمان هسته ای در سیاست خارجی حسن روحانی رئیس دولت های یازدهم و دوازدهم و نسبت آن با گفتمان انقلاب اسلامی متاثر از مواضع امام خمینی و آیت الله خامنه ای رهبران انقلاب اسلامی در سیاست خارجی و نیز اصول قانون اساسی می پردازد. محقق گفتمان سیاست خارجی ذیل گ چکیده کامل
        این تحقیق به بررسی گفتمان هسته ای در سیاست خارجی حسن روحانی رئیس دولت های یازدهم و دوازدهم و نسبت آن با گفتمان انقلاب اسلامی متاثر از مواضع امام خمینی و آیت الله خامنه ای رهبران انقلاب اسلامی در سیاست خارجی و نیز اصول قانون اساسی می پردازد. محقق گفتمان سیاست خارجی ذیل گفتمان انقلاب اسلامی را گفتمانی با محوریت حفظ نظام جمهوری اسلامی و اصول خدامحوری، استکبارستیزی، عزت، حکمت و مصلحت، استقلال و نفی سلطه جویی معرفی می کند و آن گاه به بررسی گفتمان هسته ای دولت روحانی و مقایسه آن با گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی می پردازد. در این تحقیق گفتمان هسته ای روحانی گفتمانی با محوریت تعامل گرایی و تنش زدایی و اصول امنیت ملی، منافع ملی، لغو تحریم ها، حمایت رهبری، استراتژی بردبرد و توسعه و پیشرفت معرفی شده است. بر اساس یافته های این تحقیق، گفتمان هسته ای دولت روحانی تاکتیکی در راستای اهداف سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی بوده که برغم برخی شدت و ضعف ها در تطابق سیاست ها نمی توان آن را در تعارض با گفتمان انقلاب اسلامی دانست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2661 - تأثیر رویارویی هویت‌جویانه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی بر سیاست‌های امنیت منطقه‌ای دو کشور (مورد مطالعاتی یمن)
        سعید توتونچی مجید گل پرور علی باقری زاده
        10.30495/psq.2023.1987311.2206
        سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در دو دهه گذشته نسبتا تقابلی بوده و به ویژه پس از تحولات جهان عرب از سال 2011، تشدید شده است. رقابت و تقابل هویت‌جویانه دو کشور در منطقه غرب آسیا بصورت جنگ‌های نیابتی جلوه‌گر شده و یکی از مهم‌ترین آن‌ها در یمن شکل گ چکیده کامل
        سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در دو دهه گذشته نسبتا تقابلی بوده و به ویژه پس از تحولات جهان عرب از سال 2011، تشدید شده است. رقابت و تقابل هویت‌جویانه دو کشور در منطقه غرب آسیا بصورت جنگ‌های نیابتی جلوه‌گر شده و یکی از مهم‌ترین آن‌ها در یمن شکل گرفته است. این پژوهش تلاش می‌کند با بکارگیری چارچوب نظری سازه-انگاری و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که: رویارویی هویت‌جویانه جمهوی اسلامی ایران و عربستان سعودی چه تأثیری بر دگرگونی سیاست‌های امنیت منطقه‌ای دو کشور و چه پیامدی در تحولات یمن داشته است ؟ فرضیه تحقیق مبین آن است که سیاست‌های امنیت منطقه‌ای عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران متأثر ازرویارویی هویت‌جویانه دو کشور طی یک دهه گذشته به سمت تقابلی حرکت کرده و مخاصمات در منطقه را سبب گشته و تشدید کرده است. به طور مشخص تقابل هویتی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی سبب مداخله و درگیری دو کشور در یمن شده است، به گونه‌ای که پس از نزدیک به یک دهه از آغاز بحران در این کشور، چشم‌انداز روشنی برای حل و مدیریت آن دیده نمی‌شود. گسترش شیعه‌گری جمهوری اسلامی ایران در مقابل وهابی‌گری عربستان سعودی، دیدگاه متفاوت به غرب و رویارویی و جنگ‌های نیابتی در برخی کشور‌های منطقه چون سوریه و یمن از مهم‌ترین اثرات رویارویی هویت‌جویانه دو کشور بر سیاست‌های منطقه‌ای دو کشور-سیاست مذهبی، نگاه به غرب و درگیری‌های نیابتی در منطقه- بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2662 - نهاد آموزش و پرورش و ضرورت اتخاذ سیاست هویتی جامع به‌منظور تقویت هویت ملی در ایران
        مجید عباس‌زاده مرزبالی
        مقاله‌ی حاضر‌ درصدد پاسخ به این پرسش است که نهاد آموزش و پرورش چگونه می‌تواند موجبات تقویت هویت ملی در ایران را فراهم نماید؟ به‌طورکلی به باور این پژوهش، نهاد آموزش و پرورش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل در انتقال، بسط و اعتلای فرهنگ، نقش اساسی در تقویت هویت ملی دارد و چکیده کامل
        مقاله‌ی حاضر‌ درصدد پاسخ به این پرسش است که نهاد آموزش و پرورش چگونه می‌تواند موجبات تقویت هویت ملی در ایران را فراهم نماید؟ به‌طورکلی به باور این پژوهش، نهاد آموزش و پرورش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل در انتقال، بسط و اعتلای فرهنگ، نقش اساسی در تقویت هویت ملی دارد و به‌همین‌خاطر هیچ کشوری ازجمله ایران نمی‌تواند بدون بهره‌مندی از این نهاد به تقویت هویت ملی بپردازد. اما نکته اساسی در این‌جا این است ‌که نهاد مذکور در دوره جمهوری اسلامی در زمینه سیاست‌گذاری‌ هویتی، دارای ضعف‌‌ها و نارسایی‌هایی است‌ که بر کارکرد آن در زمینه ترویج هویت ملی تاثیر منفی گذاشته است. به‌طورکلی الگوی سیاست‌گذاری هویتی در نهاد آموزش و پرورش در دوره مذکور به‌دلیل گزینشی‌بودن و تاکید یک‌سویه بر بُعد اسلامیِ هویت ملی، نتوانسته است آن‌چنان‌ که باید، به تقویت گرایش بسیاری از ایرانیان نسبت به هویت ملی خود و درنتیجه، استحکام هویت ملی ایران کمک نماید. این مسئله اتخاذ سیاست‌ هویتیِ جامع و مناسب در این نهاد را ضروری ساخته است. براین‌اساس، دولت جمهوری اسلامی به‌عنوان متولی امر تعلیم‌و‌تربیت در ایران، تنها با اتخاذ سیاست‌ هویتیِ غیرگزینشی در نهاد آموزش و پرورش که در آن به همه ارکان و مولفه‌های هویت ملی ایران توجه شده باشد، می‌تواند به افزایش تعلق‌خاطر ایرانیان به هویت ملی خود و درنتیجه تقویت هویت ملی ایران کمک نماید. لازم‌به‌ذکر است که در این مقاله از روش توصیفی&ndash; تحلیلی بهره برده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2663 - بررسی توسعه نیافتگی ایران در عصر قاجار از منظر الگوی مفهومی دولت نرم میردال
        زهرا آریاکیان علی اکبر امینی اهورا راهبر اصغر کیوان حسینی
        10.30495/psq.2021.674381
        در این مقاله، با کاربرد روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اسنادی، تلاش بر این است تا توسعه نیافتگی ایران در عصر قاجار با توجه به نقش سیاست و ویژگی های دولت از دیدگاه میردال مورد تأمل قرار گیرد و به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که توسعه نیافتگی ایران در دوران قاجار، چگونه چکیده کامل
        در این مقاله، با کاربرد روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اسنادی، تلاش بر این است تا توسعه نیافتگی ایران در عصر قاجار با توجه به نقش سیاست و ویژگی های دولت از دیدگاه میردال مورد تأمل قرار گیرد و به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که توسعه نیافتگی ایران در دوران قاجار، چگونه با توجه به نقش و مختصات دولت نرم از دیدگاه میردال قابل تبیین است؟ یافته ها حاکی از این است که جامعه ایران در عصر قاجار که مصادف با توسعه صنعتی در غرب بود، در حال مواجهه فزاینده با خارج و تحولات مذکور بوده و در عین حال در درون نیز، مشکلات فراوانی داشته است که از مهم ترین آنها می توان به سلطنت دلبخواهی شاهان، نقص وضع واجرای قانون در کشور، عدم اطاعت گروه های قدرتمند جامعه از جمله خاندان قاجار، اشراف زمیندار، خوانین و رؤسای قبایل و طبقه بازرگان از قوانین و مقررات موجود و نیز فساد دیوانسالاری فراگیر اشاره کرد که نشان دهنده وجود شاخص های دولت نرم میردال در ساختار سیاسی ایران است و این امر باعث شد تا دولت در دوران قاجار ، توانایی وضع قانون، کنترل اوضاع داخلی و به تمکین واداشتن گروه های مختلف برای اجرای قوانین و مقررات دولتی و نیز اقدام جدی در جهت برکندن ریشه ای فساد در سطوح مختلف را نداشته باشد و لذا موانع زیادی بر سر راه توسعه و اجرای برنامه های مدرنیزاسیون در این دوران ایجاد گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2664 - نقش ژئوپلیتیک ایران بر امنیت انرژی و تاثیر آن در رابطه با اتحادیـه اروپـا
        جواد جوزی ده سفید مجید توسلی رکن آبادی
        امنیت انرژی یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های‌ هـمه‌ قـدرت‌های بـزرگ و کوچک اقتصادی و سیاسی جهان است که در استراتژی‌های امنیت ملی کشورها‌ در‌ اولویت‌ اول قرار دارد. یکی از ابزارهایی که جمهوری اسـلامی ایران مـی‌تواند بـه نحو مؤثری منافع‌ ملی‌ خود را با آن تأمین نماید، ژئوپلیتیک چکیده کامل
        امنیت انرژی یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های‌ هـمه‌ قـدرت‌های بـزرگ و کوچک اقتصادی و سیاسی جهان است که در استراتژی‌های امنیت ملی کشورها‌ در‌ اولویت‌ اول قرار دارد. یکی از ابزارهایی که جمهوری اسـلامی ایران مـی‌تواند بـه نحو مؤثری منافع‌ ملی‌ خود را با آن تأمین نماید، ژئوپلیتیک انرژی منحصر به فرد آن مـی‌باشد‌. علت‌ این امر، اهمیت و جایگاه بالای انرژی در امنیت انرژی اکثر مـصرف‌کنندگان و تـولید‌کنندگان‌ انـرژی‌ جهان‌ است. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ به تاثیر ژئوپلیتیک ایران بر امنیت انرژی دررابطه با اتحادیـه اروپـا می پردازد. سؤال اصلی پژوهش این می باشد که نقش ژئوپلیتیک ایران چه تاثیری در امنیت انرژی اروپا ایفا خواهد کرد؟ ایران به دلیل مزیت های ژئوپلیتیک خود جایگاه تعیین کننده ای در امنیت انرژی برای کشورهای اروپایی دارد. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، نشان می دهد که برای اتحادیه اروپا، گزینه بهره برداری از فرصت های ایران به عنوان یکی از مطمئن ترین، نزدیکترین و ارزانترین گزینه های فرارو محسوب می شود که به دلایل سیاسی تاکنون محقق نشده است. اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ ﯾﮑﯽ از ﻗﻄﺐﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی واردﮐﻨﻨﺪه اﻧـﺮژی اﺳـﺖ. اﯾﻦ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ واردات اﻧـﺮژی، ضرورت اتخاذ سیاست های راهبردی از سوی جمهوری اسلامی ایران را برای صاردات نفت و گاز به اتحادیه اروپا نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2665 - عنصر هویت ساز شاهان آرمانی ایران در اندیشه سیاسی سهروردی
        میر جمال الدین تقوی مقدم محمد آگاه محمدکاظم کاوه پیشقدم
        10.30495/psq.2024.1989492.2210
        در عصر سهروردی، بحران مشروعیت و خلاء قدرت مرکزی، وی را بر آن داشت تا با تأکید به نقش و شأنی که شهریاران ایرانی در تحقق بخشیدن به هویت و مقام شاهی به تصویر کشیدن، توجه ویژه‌ای بکند. جایگاهی که متضمن پیوند دین یاری و شهریاری است. سهروردی در آثار خود از سه شهریار آرمانی ای چکیده کامل
        در عصر سهروردی، بحران مشروعیت و خلاء قدرت مرکزی، وی را بر آن داشت تا با تأکید به نقش و شأنی که شهریاران ایرانی در تحقق بخشیدن به هویت و مقام شاهی به تصویر کشیدن، توجه ویژه‌ای بکند. جایگاهی که متضمن پیوند دین یاری و شهریاری است. سهروردی در آثار خود از سه شهریار آرمانی ایران باستان صحبت به میان می‌آورد، و آنان را مصداق حاکمان حکیمی می‌داند که می‌توانند الگوی مناسبی برای دیگر حاکمان باشند. وظیفه پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش است که شهریاران ایرانی چه ویژگی خاصی داشتند که به‌عنوان الگوی دیگر حاکمان در اندیشه سیاسی سهروردی، موردتوجه قرارگرفته‌اند؟ ازاین‌رو پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی نقش و شأن شهریاران موردتوجه سهروردی در بستر اندیشه ایران باستان و همچنین روایت سهروردی از آن، به این مهم پاسخ دهد. فرضیه پژوهش را نیز می‌توان چنین صورت‌بندی نمود که اصلی‌ترین رکن و وجه ممیزه حاکمانِ حکیمِ موردنظر سهروردی، تأله و مشروعیت الهی این شهریاران بود که موجبات جلب نظر سهروردی را به‌عنوان الگویی مطلوب فراهم آورده است. مشروعیت الهی وتألهی که خود را به‌صورت فَرّ ایزدی متجلی می‌کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2666 - مولفه های اساسی سیاست‌های رسانه‌ای و موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال جریان آزاد اطلاعات
        محمد علی قلی زاده هادی خانیکی فیروز راد مرتضی محمد زاده
        10.30495/psq.2022.1942337.2118
        تکنولوژی‌های نوین ارتباطی، ایده‌ی دهکده‌ی جهانی را تحقق بخشیده و نوآوری‌های فنی، شرایط جدیدی در سپهر رسانه‌ای ایجاد کرده و به رشد رسانه‌ها کمک بسزایی نموده و موجب تغییر نگرش گسترده در زمینه‌ی تبادل اطلاعات، ایجاد مقررات و سیاست‌گذاری دولت‌ها در این زمینه شده است. این تغ چکیده کامل
        تکنولوژی‌های نوین ارتباطی، ایده‌ی دهکده‌ی جهانی را تحقق بخشیده و نوآوری‌های فنی، شرایط جدیدی در سپهر رسانه‌ای ایجاد کرده و به رشد رسانه‌ها کمک بسزایی نموده و موجب تغییر نگرش گسترده در زمینه‌ی تبادل اطلاعات، ایجاد مقررات و سیاست‌گذاری دولت‌ها در این زمینه شده است. این تغییرات مهم برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیران را وادار کرده است جهت مدیریت این فضا و ساماندهی آن، در پی ایجاد الگویی کارآمد و مناسب باشند. جریان آزاد اطلاعات نیز قدرت دولت‌ها را به چالش کشیده و موجب شده که روند سیاست‌گذاری رسانه‌ها از اهمیت خاصی برخوردار شود. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این سوال است که مولفه‌های اساسی سیاست‌های رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌ی مطبوعات و شبکه‌های اجتماعی چه می‌باشد؟ خط مشی رسانه‌ای نظام در قبال جریان آزاد اطلاعات چیست؟ برای این کار، از رهیافت نظری جامعه‌ی شبکه‌ای بهره گرفته شد. جهت انجام این پژوهش کیفی، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اسنادی، داده‌های مختلف جمع‌آوری و تحلیل شدند. در این راستا، با استناد به اصل 110 قانون اساسی، و با استفاده از روش‌ اسکن محیطی، بیانات رهبری بررسی و مضامین مستخرج به روش تحلیل موضوعی، کدگذاری شدند که ماحصل آن، استخراج مضامین پایه‌ای سیاست‌های رسانه‌ای و دسته‌بندی آن‌ها در قالب مضامین فراگیر (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی) بود. یافته‌ها نشان‌گر 13 مولفه‌ی اصلی در سیاست رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌ی مطبوعات و شبکه‌های اجتماعی می‌باشد. هم‌چنین، به دلیل تاکید بر لزوم برقراری عدالت و ضرورت جریان دوطرفه‌ی اطلاعات، این سیاست‌ها به نظر مخالفان جریان آزاد اطلاعات نزدیک‌تر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2667 - رابطه شبکه‌های اجتماعی و نظم ملی در جمهوری اسلامی ایران
        امیرحسین ابراهیم یزدی محمد علی سمیعی سیدزکریا محمودی رجا
        همزمانی ورود شبکه‌های اجتماعی در حکمرانی جمهوری اسلامی ایران با رخداد‌ هایی مانند برخی بی‌نظمی‌ها و اعتراضات این نکته را به اذهان متبادر می‌کند که شبکه‌های اجتماعی در ایران نیز در حال به چالش کشیدن نظم و ثبات است. در این تحقیق تلاش شده‌است به این سوال پاسخ داده‌ شود که چکیده کامل
        همزمانی ورود شبکه‌های اجتماعی در حکمرانی جمهوری اسلامی ایران با رخداد‌ هایی مانند برخی بی‌نظمی‌ها و اعتراضات این نکته را به اذهان متبادر می‌کند که شبکه‌های اجتماعی در ایران نیز در حال به چالش کشیدن نظم و ثبات است. در این تحقیق تلاش شده‌است به این سوال پاسخ داده‌ شود که چه رابطه میان شبکه‌های اجتماعی و نظم ملی در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟. به همین منظور چارچوب مفهومی از نوع ارتباط میان شبکه‌های اجتماعی و نظم ملی ترسیم شد و سپس در نظر نخبگان مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق جمع‌آوری داده‌ها به صورت اسنادی است که از طریق مصاحبه با نخبگان به صورت نیمه ساختمند مورد تحلیل قرار می‌گیرد و نتایج آن به صورت توصیفی-تحلیلی نگارش یافته است. فرضیه این تحقیق آن بود شبکه‌های اجتماعی عامل بی‌نظمی‌ها بوده‌است. این تحقیق روشن می‌سازد که شبکه‌های اجتماعی عاملیت مستقل در ایجاد نظم یا بی‌نظمی نداشته‌، بلکه ویژگی‌ها و کارکردهای شبکه‌های اجتماعی سبب تشدید،‌ گسترش و تداوم زمانی انواع مختلف محتوای نظام بخش یا مبتنی بر بی‌نظمی می‌شود. بنابراین شبکه‌های اجتماعی در قالب ابزار می‌تواند به صورت مثبت و منفی نظم ملی جمهوری اسلامی ایران را تحت تاثیر قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2668 - بررسی عوامل پژوهشی در مهاجرت نخبگان درایران طی سالهای 1368 – 1392
        فرزاد شعبانی رضا پریزاد علیرضا امینی
        پدیده مهاجرت نخبگان در دهه‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین مسائل بحث‌انگیز کشورهای کمتر توسعه‌یافته است که به شکل حاد آن فرار مغزها نیز گفته می‌شود. مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی چالش‌ها و راهبردهای ارتقاء نظام مقابله با مهاجرت نخبگان در ایران در دوره زمانی 1392-1368 می‌پرداز چکیده کامل
        پدیده مهاجرت نخبگان در دهه‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین مسائل بحث‌انگیز کشورهای کمتر توسعه‌یافته است که به شکل حاد آن فرار مغزها نیز گفته می‌شود. مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی چالش‌ها و راهبردهای ارتقاء نظام مقابله با مهاجرت نخبگان در ایران در دوره زمانی 1392-1368 می‌پردازد. بر اساس تحقیقاتی که درباره مهاجرت نخبگان در این دوره صورت گرفت تعداد 1826 عضو هیئت‌علمی رسمی و تمام‌وقت در دانشگاه‌های آمریکا و کانادا مشغول به تحصیل هستند و این در حالی است که تعداد اعضای هیئت‌علمی رسمی و غیررسمی آمریکا و کانادا به بیش از 5000 نفر می‌رسد. مهم‌ترین متغیر تأثیرگذار بر عوامل مهاجرت نخبگان دو دسته عوامل رانشی (دافعه‌های داخلی) و عوامل کششی (جاذبه‌های خارجی) می‌باشد. این پژوهش یک مطالعه کیفی و کتابخانه‌ای است که در این تحقیق از کتاب‌ها، مجلات علمی و تخصصی، گزارش‌های وزارتخانه‌های مرتبط با مهاجرت نخبگان، آمارها و اطلاعات منتشرشده از طرف نهادهای بین‌المللی نظیر سازمان ملل، صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و غیره استفاده‌شده است. جامعه آماری این مطالعه مهاجرت نخبگان طی سال‌های مذکور می‌باشد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که عواملی مانند: عدم توجه اجتماعی به ارزش فعالیت‌های علمی، نبود تسهیلات لازم برای پژوهش، پایین بودن حقوق و دستمزد و احساس وجود تبعیض و نابرابری به‌عنوان عوامل رانشی مهاجرت نخبگان علمی به خارج از کشور مؤثر هستند. کلمات کلیدی: پژوهش، مهاجرت، نخبگان، توسعه، دانشگاه پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2669 - ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدهای قوم گرایی عربی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        حسین ترکی محمدعلی خسروی علی قربانپور
        امنیت ملی شرط اولیه و البته مهم ترین شرط حفظ، بقا، پیشرفت و ترقی هر کشور در همه ی زمینه هاست. برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدات قوم گرایی عر چکیده کامل
        امنیت ملی شرط اولیه و البته مهم ترین شرط حفظ، بقا، پیشرفت و ترقی هر کشور در همه ی زمینه هاست. برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدات قوم گرایی عربی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.این تحقیق از نظر ماهیت و هدف، کاربردی و از نظر نوع روش، توصیفی-پیمایشی و با توجه به آینده پژوهانه بودن پژوهش، اکتشافی نیز می باشد. بدین منظور عوامل موثر در حوزه قوم گرایی عربی با استفاده از روش پایش محیطی و مرور مطالعات تخصصی این حوزه شناسایی و در قالب پرسشنامه ماتریس در اختیار 15 نفر از خبرگان قرار گرفت. متغیرهای به دست آمده به روش ماتریس متقاطع و با استفاده از نرم افزار میک مک، طیف بندی گردیده و ضمن اخذ نظرات خبرگان با استفاده از نرم افزار سناریوویزارد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته بود و در نهایت سناریوهای محتمل و سازگار شناسایی و استخراج گردید. یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد سناریوی شماره یک قوی ترین و محتمل ترین سناریوی به دست آمده از نرم افزار سناریو ویزارد است.سناریوی شماره یک از 7 وضعیت تشکیل شده که 6 وضعیت از وضعیت های محتمل وضعیت میانه و ادامه روند موجود و 1 وضعیت یعنی(کاهش ریزگردها) وضعیت مطلوب می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2670 - شناسایی پیشران های مولد اندیشه پان کردیسم در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
        رضا پارسای علی مرتضویان محمد رحیم عیوضی
        10.30495/psq.2021.684546
        زمینه و هدف: آینده نامعلوم است و سناریوها به ما می آموزند که درباره نامعلومی ها بیندیشیم و فرض های دست و پاگیر امروزی را از دست و پای ذهن باز کنیم و بتوانیم گسست هایی را که ممکن است جهان ما را دگرگون سازند، شناسایی کنیم. بر این اساس، برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در س چکیده کامل
        زمینه و هدف: آینده نامعلوم است و سناریوها به ما می آموزند که درباره نامعلومی ها بیندیشیم و فرض های دست و پاگیر امروزی را از دست و پای ذهن باز کنیم و بتوانیم گسست هایی را که ممکن است جهان ما را دگرگون سازند، شناسایی کنیم. بر این اساس، برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی و طراحی سناریوهای امنیتی مناسب توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق شناسایی پیشران های مولد اندیشه پان کردیسم در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.روش: این تحقیق از نظر ماهیت و هدف، کاربردی و از نظر نوع روش، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری آن با توجه به رویکرد آینده پژوهی به شکل پنل خبرگان است. شناسایی پیشران های این تحقیق به روش ماتریس متقاطع و با استفاده از نرم افزار میک مک صورت گرفت.یافته ها: یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد هفت متغیر: دخالت عوامل بیگانه، فعالیت های شبکه های ماهواره ای کردزبان، توسعه شبکه های مجازی، توسعه نیافتگی، جایگزینی زبان فارسی به جای زبان بومی، رقابت های منطقه ای و تاثیرات کردستان عراق به عنوان متغیرهای کلیدی مستخرجه از نرم افزار میک مک، در قالب سه پیشران اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شناسایی گردیدند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نیز مبین این مطلب هستند که هر هفت متغیر شناسایی شده توسط نرم افزار میک مک با واقعیت ها و وضعیت پان کردیسم در منطقه منطبق هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2671 - واکاوی الزامات رقابت ایران و عربستان در کسب جایگاه قدرت منطقه ای
        مهدیه حیدری
        10.30495/psq.2021.684699
        ایران - عربستان، دو قدرتِ برخوردار از مؤلفه های متعدد قدرت همواره در تلاش برای تأثیر گذاری حداکثری بر معادلات منطقه ای و کسب بالاترین جایگاه قدرت در خاورمیانه بوده انداین پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، در صدد پاسخگویی به این پرسش است که الزامات رقابت ایران و عربستان برای ک چکیده کامل
        ایران - عربستان، دو قدرتِ برخوردار از مؤلفه های متعدد قدرت همواره در تلاش برای تأثیر گذاری حداکثری بر معادلات منطقه ای و کسب بالاترین جایگاه قدرت در خاورمیانه بوده انداین پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، در صدد پاسخگویی به این پرسش است که الزامات رقابت ایران و عربستان برای کسب جایگاه قدرت منطقه ای در خاورمیانه چیست ؟ پاسخ موقتی این است که کسب جایگاه قدرت منطقه ای، مستلزم برخورداری و کاربرد دو بعد قدرت مادی و غیرمادی این دو، در سیاست خارجی و نیز نوع رفتارها و سیاست ها سایر دولت های منطقه ای و فرامنطقه ای در تعامل با این دو بازیگراست. یافته‌های تحقیق با کاربست تئوری رئالیسم نئوکلاسیک، بیانگر آن است که وجود مقدورات ملی متفاوت، و نیز تکیه بر، یا تقابل با نظم موجود به صورت همزمان فرصت ها و چالش های متعارضی را برای این دو بازیگر در تحقق این هدف مهم به وجود آورده است به گونه ای که این تعارض، مانع از صدر نشینی یکی از این دو بر فراز معادلات قدرت منطقه گشته است. شیوه گردآوری داده ها، مبتنی بر روش کتابخانه ای که مشتمل بر استفاده از کتب و مقالات داخلی و خارجی معتبر است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2672 - تاثیر فضای مجازی در کاهش گرایش کاربران ایرانی به هویت ملی و ضرورت اتخاذ سیاست مناسب رسانه‌ای
        مجید عباس‌زاده مرزبالی
        10.30495/psq.2022.1967270.2166
        فضای مجازی به‌عنوان واقعیتی نوظهور با کارکرد‌های خود و شکل‌دهی به تعاملات فرامرزی توانسته است بر جنبه‌های مختلف زندگی بشری تاثیر بگذارد که یکی مهم‌ترین از آن‌ها، عرصه هویت ملی می‌باشد. در اینجا استدلال این است که ارتباطات بدون‌مرز در فضای مجازی موجب بروز تحولاتی در نگرش چکیده کامل
        فضای مجازی به‌عنوان واقعیتی نوظهور با کارکرد‌های خود و شکل‌دهی به تعاملات فرامرزی توانسته است بر جنبه‌های مختلف زندگی بشری تاثیر بگذارد که یکی مهم‌ترین از آن‌ها، عرصه هویت ملی می‌باشد. در اینجا استدلال این است که ارتباطات بدون‌مرز در فضای مجازی موجب بروز تحولاتی در نگرش‌ افراد به هویت ملیِ‌ خود گشته و ازاین‌رو بسیاری از جوامع را با مسئله بحران هویت ملی مواجه ساخته است. نکته اساسی در اینجا این است که فضای مجازی بر گرایش‌های‌‌ به هویت ملی در ایران نیز تاثیر گذاشته است، به‌طوری‌که درنتیجه‌ی این تاثیرپذیری، بسیاری از ایرانیان درمعرض پرسش‌های اساسی در رابطه با هویت ملی‌‌ خود قرار گرفته‌اند. به‌عبارتی گسترش فضای مجازی و افزایش میزان به‌کارگیری آن در ایران، توانسته است موجب کاهش گرایش بسیاری از کاربران ایرانی به هویت ملی خود شود. این وضعیت اتخاذ سیاست‌های مناسب در عرصه‌های مختلف را ازسوی دولت جمهوری اسلامی، به‌منظور مقابله با چالش‌ مذکور ضروری ساخته است که یکی از مهم‌ترین حوزه‌ها، حوزه رسانه می‌باشد. پژوهش حاضر بر این باور است که دولت جمهوری اسلامی با اصلاح رویکردها و سیاست‌های خود در رابطه با رسانه صدا و ‌سیما و فضای مجازی، می‌تواند به تقویت گرایش اعضای جامعه ایران به هویت ملی خود و جلوگیری از بروز بحران هویت ملی در کشور کمک نماید. لازم‌به‌ذکر است که در این مقاله از روش توصیفی&ndash;تحلیلی بهره برده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2673 - جایگاه انگیزه و ایدئولوژی در تعریف جرایم تروریستی با مطالعه تطبیقی با اسناد بین المللی
        مظاهر خواجوند مینا جعفری
        10.30495/psq.2021.1933691.2080
        یکی از معظلات مقابله با تروریسم اختلاف نظر در خصوص مفهوم و ماهیت این پدیده است. عناصر تشکیل‌دهنده تروریسم مورد وفاق جهانی نبوده و همین امر سبب برداشت‌های مختلف از تروریسم و درنتیجه عدم هماهنگی در مقابله با آن شده است. سؤال اساسی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که ویژ چکیده کامل
        یکی از معظلات مقابله با تروریسم اختلاف نظر در خصوص مفهوم و ماهیت این پدیده است. عناصر تشکیل‌دهنده تروریسم مورد وفاق جهانی نبوده و همین امر سبب برداشت‌های مختلف از تروریسم و درنتیجه عدم هماهنگی در مقابله با آن شده است. سؤال اساسی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که ویژگی‌ها و عناصر مورد تأکید در جرم تروریسم کدامند؟ در تعریف جرائم تروریستی انگیزه و ایدئولوژی در حقوق ایران در مقایسه با اسناد بین‌الملل چه جایگاهی دارد؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی سؤال مورد اشاره پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که خشونت نظام وار، انگیزه (ایدئولوژی)، سازماندهی و فقدان مشروعیت مهمترین ویژگی‌های جرم تروریسم است. در اسناد بین‌المللی ازجمله تعریف مجمع عمومی سازمان ملل از تروریسم، بر انگیزه به‌عنوان یکی از ویژگی‌های تروریسم یادشده است اما در حقوق کیفری ایران، اساس، عنوان مجرمانه مستقلی برای تروریسم پیش‌بینی‌نشده و تأکید بر خشونت نظام وار تروریسم در ایجاد رعب و وحشت عمومی است. در حقوق کیفری ایران، تروریسم عمدتاً تحت عنوان محاربه رسیدگی می‌شود. تروریسم در اسناد بین‌الملل و یا به‌عنوان یک جنایت بین‌المللی فی‌نفسه تلقی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2674 - مطالعه و تبیین سبک مدیریتی حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای در پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران
        محمدجواد فتحی آذین صحابی
        10.30495/psq.2021.1897478.1795
        حضرت آیت‌‌الله سیدعلی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در مناقشه بر سر برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران و مجموعه تعاملات درازمدت دیپلماتیک با غرب که در نهایت به شکل‌گیری توافق هسته‌ای موسوم به برجام منجر شد، نقش راهبری موثر و تعیین‌کننده‌ ایفا کردند. پژوهش حاضر در پی پ چکیده کامل
        حضرت آیت‌‌الله سیدعلی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در مناقشه بر سر برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران و مجموعه تعاملات درازمدت دیپلماتیک با غرب که در نهایت به شکل‌گیری توافق هسته‌ای موسوم به برجام منجر شد، نقش راهبری موثر و تعیین‌کننده‌ ایفا کردند. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که رهبر معظم انقلاب مناقشه بر سر برنامه هسته‌ای ایران و روندهای منجر به توافق هسته‌ای ـ برجام ـ و دوره موسوم به پسابرجام را بر اساس چه الگویی مدیریت کرده-اند؟ فرضیه‌ای که در پاسخ به این سوال به آزمون گذاشته شد این است که معظم له با تلفیق دو الگوی رهبری سخت و رهبری نرم در قالب الگویِ نوینِ سبک رهبری هوشمند، روند فوق را راهبری کرده‌اند. ایشان این روند را به دو صورت نهادی ـ ساختاری(سخت) و غیرنهادی (نرم) اجرا کرده‌اند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که مدیریت نهادی ـ ساختاری از طریق مجلس شورای اسلامی، شورای عالی امنیت ملی، تشکیل تیم نظارت بر برجام و نهادهای نظامی اجرا شده است. الگوی مدیریت غیر نهادی نیز با تأکید بر نقش اساسی مردم، پرهیز از افراط و تفریط در خصوص برجام، شفاف‌سازی ماهیت طرف مقابل، تشویق به مذاکره،دعوت به وحدت ملی، تاکید بر ضرورت رفع کامل تحریم‌ها،اتخاذ عقلانیت راهبردی و پایش مستمر تحرکات طرف مقابل، رفع نقاط ضعف استراتژیک داخلی،تعیین رسالت دولت و تیم مذاکره و الزام به تداوم صنعت هسته‌ای به اجرا در آمده است.این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و روش گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای است و از ابزار فیش برداری نیز استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2675 - سوادهای امنیتی مؤثر در پیشگیری از ناآرامی‌ها در جمهوری اسلامی ایران
        محمود عسگری مجتبی اسدپور
        10.30495/psq.2022.1962103.2159
        امنیت از کلیدی‌ترین نیازهای جوامع بشری است و یکی از اهداف مهم دولت‌ها نیز تأمین و حفظ آن است. امنیت‌سازی در گرو نقش‌آفرینی عوامل و فرایندهای گوناگونی است. در بیشتر مطالعات به عوامل مولد امنیت و نیروهای حافظ امنیت توجه می‌شود. نظر به آنچه بیان شد، مسئله تحقیق آن است که ب چکیده کامل
        امنیت از کلیدی‌ترین نیازهای جوامع بشری است و یکی از اهداف مهم دولت‌ها نیز تأمین و حفظ آن است. امنیت‌سازی در گرو نقش‌آفرینی عوامل و فرایندهای گوناگونی است. در بیشتر مطالعات به عوامل مولد امنیت و نیروهای حافظ امنیت توجه می‌شود. نظر به آنچه بیان شد، مسئله تحقیق آن است که به جز عوامل یادشده، چه متغیرهایی در ایجاد امنیت و پیشگیری از ناآرامی‌ها نقش‌آفرین هستند؟ در راستای مسئله بیان‌شده، نویسنده این پرسش اصلی را مطرح نموده است که: سوادهای امنیتی چه نقشی در پیشگیری از ناآرامی‌ها در ج.ا. ایران دارند؟نویسنده برای پاسخ به این پرسش ابتدا، با بررسی اسناد و منابع معتبر داخلی و خارجی تعاریفی از سوادهای امنیتی ارائه نموده و در ادامه نقش این سوادها را در پیشگیری از ناآرامی‌ها تبیین نموده است. به‌منظور اعتبارسنجی یافته‌های نظری، نویسنده پرسشنامه‌ای محقق‌ساخت را تنظیم و آن بین 50 نفر از خبرگان مرتبط توزیع نمود.یافته‌های تحقیق که از سوی کارشناسان و متخصصان مورد تأیید قرار گرفت نشان می‌دهد رابطه معنادار و مستقیمی بین میزان و سطح سواد امنیتی جامعه و جلوگیری از وقوع ناآرامی‌ها وجود دارد؛ به‌عبارتی میزان و کیفیت سوادهای امنیتی جامعه از شاخص‌های تعیین‌کننده توان پیشگیری کشور از وقوع ناآرامی‌هاست. با نهادینه و درونی‌سازی سوادهای امنیتی، بستر مناسبی برای ایمن و مصون‌سازی جامعه در برابر چالش‌هایی همچون ناآرامی‌ها و یا جلوگیری از تشدید و اوج‌گیری آن فراهم خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2676 - چشم انداز روابط سیاسی ، اقتصادی و امنیتی ایران و آمریکا در منطقه خاورمیانه تا سال 2026
        اصغر رجبی ده برزویی محمد بیدگلی
        10.30495/psq.2022.1957556.2151
        بی تردید منطقه خاورمیانه، از مهم‌ترین مناطقی است که توجه بسیاری از بازیگران بین‌المللی را به خود معطوف کرده است. آمریکا به عنوان یکی از مهمترین بازیگران فرامنطقه ای دخیل در معادلات سیاسی، امنیتی و افتصادی منطقه بوده است. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که چشم چکیده کامل
        بی تردید منطقه خاورمیانه، از مهم‌ترین مناطقی است که توجه بسیاری از بازیگران بین‌المللی را به خود معطوف کرده است. آمریکا به عنوان یکی از مهمترین بازیگران فرامنطقه ای دخیل در معادلات سیاسی، امنیتی و افتصادی منطقه بوده است. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که چشم انداز روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی ایران و آمریکا تا سال 2026 به چه سمت و سویی سوق پیدا می کند؟ ما در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه ای و مقالات اینترنتی به بررسی این موضوع می پردازیم. نتایج پژوهش حاضربا در نظر گرفتن دیدگاه الکساندر ونت موید غلبه دیدگاه هابزی یا دشمنی بر دیدگاه کانتی یا دوستی است. از جمله مسائلی که بر روابط ایران و آمریکا تاثیر گذاشته و باعث گردیده دیدگاه هابزی یا خصومت و دشمنی غلبه پیدا کند وجود تعارضات ایدئولوژیک بنیادین بین آرمان های انقلاب اسلامی و نظام لیبرالیسم آمریکایی، جایگاه اسرائیل و لابی صهیونیستی علیه ایران ،تاثیرگذاری کشورهای حوزه خلیج فارس و در راس آنها عربستان سعودی ، تحریم های اقتصادی، تهدید به تغییر رژیم ، حمایت از گروه های مخالف نظام ، شهادت سردار سلیمانی ، انزوای ایران در عرصه بین الملل و خروج یک جانبه آمریکا از توافق برجام می باشد که امکان بهبود روابط ایران و آمریکا متصور نمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2677 - بررسی تاتیر کرونا بر حمکرانی خوب با تاکید بر شفافیت
        حسن شمسینی غیاثوند حسین یوسفی ثابت
        10.30495/psq.2021.686364
        ویروس کرونا بعنوان بزرگترین تهدید جامعه بشری و دولت ها بعد از جنگ دوم جهانی شناخته می شود. چنانکه برخی از کارشناسان کارامدی و و مشروعیت دولتها در هزاره سوم را وابسته به امنیت و سلامت شهروندان می دانند. تاثیرات ویروس کرونا بر ایران همانند سایر جوامع را می توان از ابعاد م چکیده کامل
        ویروس کرونا بعنوان بزرگترین تهدید جامعه بشری و دولت ها بعد از جنگ دوم جهانی شناخته می شود. چنانکه برخی از کارشناسان کارامدی و و مشروعیت دولتها در هزاره سوم را وابسته به امنیت و سلامت شهروندان می دانند. تاثیرات ویروس کرونا بر ایران همانند سایر جوامع را می توان از ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار داد. در واقع هدف این نوشتاربررسی تاثیرات کرونا بر ابعاد زندگی سیاسی ایرانیان بخصوص در حکمرانی خوب و شفافیت در عملکرد و اطلاع رسانی است. اگرچه تاثیرات کرونا بر ابعاد زندگی ایرانیان در برخی موضوعات همانند تحول در سبک زندگی و چالش های اقتصادی همانند سایر کشورها بوده است. اما تبعات این ویروس بر ساحت زندگی سیاسی-اجتماعی ایرانیان در برخی موارد متفاوت از سایر کشورها بوده است، چنانکه از بعد تعامل دولت و شهروندان متفاوت از سایر کشورها بوده است. می توان گفت که کرونا هم تاثیرات منفی همچون بی اعتمادی به مسئولین در ارایه امار صحیح و برخورد شفاف ، شکاف در نهادهای تصمیم گیرنده، ناکارامدی سمن ها و همچنین تاثیرات مثبت بر حمکرانی خوب همچون پاسخگویی حداکثری قوه مجریه، وانعطاف پذیری مطلوب دولت و نهادهای مذهبی در ایران داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2678 - نقش دیپلماسی مسیر 2 در کاهش منازعات بین المللی (مطالعه موردی : جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا)
        حسن خداوردی عیسی کاملی
        10.30495/psq.2021.1920752.1980
        تعدد و تنوع چالش‌ها ، بحران‌ها و مناقشات میان بازیگران دولتی و غیردولتی باعث شده است تا شکل‌های گوناگونی از دیپلماسی به فراخور ماهیت روابط طرفین مناقشات بروز و ظهور کند. به‌علت دشواری‌های کارکردی دیپلماسی مسیر رسمی موسوم به مسیر 1، خصوصاً برای طرفین مناقشه که فاقد روابط چکیده کامل
        تعدد و تنوع چالش‌ها ، بحران‌ها و مناقشات میان بازیگران دولتی و غیردولتی باعث شده است تا شکل‌های گوناگونی از دیپلماسی به فراخور ماهیت روابط طرفین مناقشات بروز و ظهور کند. به‌علت دشواری‌های کارکردی دیپلماسی مسیر رسمی موسوم به مسیر 1، خصوصاً برای طرفین مناقشه که فاقد روابط رسمی هستند، کاربرد دیپلماسی یا تکنیک مسیر 2 یک انتخاب آگاهانه و هوشمند است. این تکنیک در انجام ماموریت‌های خود در مواجهه با چالش‌ها و محدودیت‌های پیش‌بینی نشده، نیازمند حمایت و تایید اطراف مناقشه است. تحقیق حاضر درصدد پاسخ‌گویی به این سوال اصلی است که میان کاربرد این دیپلماسی (یا تکنیک) با کاهش منازعات چگونه ارتباط و همبستگی وجود دارد. انتخاب این موضوع از آن جهت مهم است که در تحقیقات انجام شده تاکنون به‌ندرت به پدیده نقش دیپلماسی مسیر 2 در منازعات ایران و امریکا پرداخته شده است. تحقیق حاضر به‌دنبال تبیین این فرضیه است که دیپلماسی مسیر 2 متناسب با ظرفیت خود در کاهش منازعات نقش دارد و در مقاطعی نظیر نیل به توافق هسته ای (برجام) توانسته به-شکل محدود و موردی موفق عمل کند و فضای جدیدی در مناسبات طرفین مناقشه ایجاد کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2679 - نقش جمهوری اسلامی ایران در بازدارندگی حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس بعد از 11 سپتامبر
        علی اصغر غفاری چراتی حسن خداوردی گارینه کشیشیان سیرکی
        10.30495/psq.2021.1946370.2128
        یکی از موضوعاتی که همواره بر امنیت ملی ایران تاثیرگذار بوده است، حضور نظامی مداخله‌جویانه آمریکا در خلیج فارس است. این کشور امروزه بزرگترین تهدید برون‌منطقه‌ای در منطقه خلیج فارس بر علیه امنیت ملی ایران می‌باشد. ایران نیز همواره در جهت حفظ و ارتقای توان بازدارندگی خود د چکیده کامل
        یکی از موضوعاتی که همواره بر امنیت ملی ایران تاثیرگذار بوده است، حضور نظامی مداخله‌جویانه آمریکا در خلیج فارس است. این کشور امروزه بزرگترین تهدید برون‌منطقه‌ای در منطقه خلیج فارس بر علیه امنیت ملی ایران می‌باشد. ایران نیز همواره در جهت حفظ و ارتقای توان بازدارندگی خود در قبال حضور نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس تلاش نموده است. این پژوهش به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش می‌باشد که نقش جمهوری اسلامی ایران در بازدارندگی حضور نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس چه می‌باشد؟ با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی جهت آزمون فرضیه و روش کتابخانه‌ای و فیش‌برداری برای گردآوری داده‌ها و بهره‌برداری از گزاره‌های نظریه موازنه تهدید، این نتیجه حاصل گردید که جمهوری اسلامی ایران ضمن بهره‌برداری بهینه از موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک خود در منطقه خلیج فارس، با توسعه قدرت دریایی، هوایی، زمینی و موشکی خود در کنار بهره-برداری از راهبرد جنگ‌های نامتقارن و استفاده از نیروهای نیابتی و همچنین پیگیری دیپلماسی رفاقت با کشورهای منطقه خلیج فارس، به دنبال عملی ساختن استراتژی عدم دسترسی در منطقه خلیج فارس بوده است تا ضمن ایجاد یک موازنه تهدید موثر در برابر تهدیدات حضور نظامی آمریکا، قدرت بازدارندگی خود را در مقابل این کشور به خصوص در عرصه نظامی ارتقا بخشد. اقدامات جمهوری اسلامی ایران باعث تقویت امنیت ملی این کشور و در مقابل چالشی جدی برای حضور موثر نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2680 - بررسی روابط ایران و اروپا قبل و بعد از خروج آمریکا از برجام
        یاسر کهرازه ابوالفضل آراسته
        10.30495/psq.2022.1942016.2113
        امروزه در عرصه روابط بین‌الملل، کشورهای جهان جهت کاهش نزاع و اختلاف و همچنین تقویت مبادلات و مراودات فی‌مابین، اقدام به ایجاد توافق‌نامه‌های بین‌المللی در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می‌نمایند. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که میان ایران و کشورهای چکیده کامل
        امروزه در عرصه روابط بین‌الملل، کشورهای جهان جهت کاهش نزاع و اختلاف و همچنین تقویت مبادلات و مراودات فی‌مابین، اقدام به ایجاد توافق‌نامه‌های بین‌المللی در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می‌نمایند. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که میان ایران و کشورهای گروه 1+5 (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) در شهر وین صورت گرفت، نمونه‌ای از این توافق است. پژوهش حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی به آن پرداخته‌شده، درصدد پاسخ‌گویی به این سؤال است که روابط جمهوری اسلامی ایران و اروپا قبل و بعد از خروج آمریکا از برجام چگونه بوده است؟ پژوهش حاضر این فرضیه را به آزمون گذاشته است که پس از تصویب برجام، روابط سیاسی و اقتصادی ج.ا.ایران با کشورهای اروپایی از بهبود نسبی برخوردار شده است لیکن به دلیل کارشکنی‌های ایالات‌متحده آمریکا، از همان ابتدا روابط کشورهای اروپایی با ایران بر مبنای محافظه‌کاری و ترس بوده و پس از خروج کشور آمریکا از توافق برجام، کشورهای اروپایی نیز با خروج سرمایه و شرکت‌های اقتصادی خود از ایران و همچنین اعمال تحریم‌های ظالمانه، پیروی از سیاست‌های آمریکا را بر پایبندی به توافق برجام ترجیح داده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2681 - الگوی بازدارندگی شبکه‌ای جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا؛مطالعه موردی جنبش انصارالله یمن
        قاسم امامی راد کیهان برزگر مهدی ذاکریان امیری
        10.30495/psq.2022.1952421.2140
        تهدیدات لایه‌ای وچندبعدی که حیات‌واحدهای سیاسیِ واقع‌درپهنه‌های جغرافیای حساس راتهدید می‌کند،آنها رامجاب ساخته تادرراستای حفاظت‌ازسرزمین ومنافع خودوهم‌پیمانان،ائتلاف‌سازی‌ بامحوریت‌ساخت شبکه‌ای-لایه‌لایه‌ای ازبازیگران نه تنهادرسطح دولتی بلکه درمقیاس فراملی رادردستور کار چکیده کامل
        تهدیدات لایه‌ای وچندبعدی که حیات‌واحدهای سیاسیِ واقع‌درپهنه‌های جغرافیای حساس راتهدید می‌کند،آنها رامجاب ساخته تادرراستای حفاظت‌ازسرزمین ومنافع خودوهم‌پیمانان،ائتلاف‌سازی‌ بامحوریت‌ساخت شبکه‌ای-لایه‌لایه‌ای ازبازیگران نه تنهادرسطح دولتی بلکه درمقیاس فراملی رادردستور کار قراردهند.اززمره‌ارکان اساسی‌راهبرد دفاعی ایران،طراحی و کاربست‌رویکردِ بنیادین وامنیت‌آفرینی تحت عنوان‌دفاع برون‌مرزی با هدف‌غایی صیانت از امنیت‌ملی کشور‌درگستره‌ی غرب آسیا است.پیگیری این استراتژی در ابتدای شکل‌گیری انقلاب عمدتاً ناظر بر عمل به رسالت وانگیزه‌ی دینی وانقلابی‌مبنی بر حمایت ازجریان‌های آزادی‌بخش تعریف‌می‌شد،اما دردهه‌های اخیر ومشخصاًپس ازوقوع موج بیداری اسلامی،دامن‌گستری وفعالیت گروه‌های تکفیری،تهدیدروزافزون آمریکاو هم‌پیمانان‌این رژیم ونظام ائتلاف‌سازی‌کشورهای‌رقیب ازجمله رژیم عربستان وامارات،این‌استراتژی‌غالباً به مثابه رویکردی‌خردمندانه وضروری‌به سمت تأسیس،‌قوام‌بخشی وجهت‌دهی به شبکه‌ای ازنیروهای بومیِ قدرتمند ودر عین حال‌همسوبااهداف،امنیت ومنافع‌منطقه‌ای ایران وکلیتِ جهان-اسلام،سوق داده شده ‌است.انصارالله یمن که امروزه نقش‌کلیدی‌وسرنوشت‌سازدرتحولات‌یمن‌دارد،ازجمله-نیروهای‌برجسته‌‌‌درطول‌فعالیت‌این‌شبکه‌ی‌بازدانده است.پژوهش‌حاضردرپی پاسخ‌به این پرسش است که انصارالله‌یمن‌ازچه‌جایگاهی‌دردرون شبکه بازدارنده‌جمهوری اسلامی ایران درغرب آسیا برخوردار است؟شبکه بازدارنده ایران درغرب آسیاشعبه‌ها وبخش‌های متعدد ودرهم تنیده‌ای‌دارد که به‌رغم وجود برخی تفاوت‌ها درماهیت،مکان‌جغرافیایی،سطح وعمق فعالیت،همگی درجهت نیل به هدف‌نهایی یعنی خروج رژیم آمریکا از غرب آسیا،انزوای رژیم اسرائیل ومقابله با متحدان‌عربیِ بسترسازِفعالیت کشورهای‌غربی،فعالیت می-کنند.ازیک‌جانب‌ایران‌به دنبال وسعت دادن وعمق بخشیدن به پهنه فعالیت و قدرت شبکه است ومتقابلاً هدف رژیم آمریکا ومحورعبری وعربی کاستن از اضلاع و تخریب لایه‌های چندگانه شبکه مقاومت وکاهش وسعت فعالیت وتنزل پتانسیل آن است.یافته‌های پژوهش نشانگر این است که‌چنانچه بحران یمن بامحوریتِ مقاومت، پایداری وپیروزی انصارالله به سرانجام‌نسبتاً مناسبی برسد اضلاع شبکه بازدارندگی ایران ازتنگه هرمز تا خلیج عدن،باب‌المندب،دریای سرخ،خلیج عقبه وکانال سوئز تکمیل‌خواهد شد واین مسئله‌خوانشی ازافزایش وسعت و تحکیم‌عمق‌استراتژیکی وبه‌موازات آن افزایش‌سطح امنیت‌سرزمینی ایران است.روش پژوهش کیفی است و تحلیل داده‌ها نیز تحلیل اسنادی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2682 - بازخوانی فوکویی از کارکردهای زبان: طرحی نو برای شناخت کارکردهای زبان فارسی از ابتدای حکومت عباسیان تا قرن پنجم
        افشین اشکور کیایی
        10.30495/psq.2023.1984209.2197
        حمله اعراب مسلمان به ایران از مهم‌ترین رویدادهای تأثیرگذار هویتی تاریخ ایران به‌ویژه در مسئله زبان است؛ اما اختلاف در مورد چگونگی، میزان و عمق این تأثیرگذاری بر زبان، موجب شده است دو روایت از این مسئله مطرح شود: روایتی که اصولاً قائل به یک‌گونه تداوم در هویت ایرانی هستن چکیده کامل
        حمله اعراب مسلمان به ایران از مهم‌ترین رویدادهای تأثیرگذار هویتی تاریخ ایران به‌ویژه در مسئله زبان است؛ اما اختلاف در مورد چگونگی، میزان و عمق این تأثیرگذاری بر زبان، موجب شده است دو روایت از این مسئله مطرح شود: روایتی که اصولاً قائل به یک‌گونه تداوم در هویت ایرانی هستند و آن را پدیدۀ ذاتی، طبیعی و جاودانه می‌دانند که یکی از عناصر این تداوم را در زبان فارسی می‌بینند؛ روایت دیگر، هویت ایرانیان را برساخته تاریخی کنش‌ها و واکنش‌های می‌دانند و نه پدیدۀ ذاتی و جاودانه که زبان فارسی را هم به‌عنوان یکی از عناصر هویت ایرانیان، باید کارکردش را در برساخته‌‌های مختلف آن در طول تاریخ و در چارچوب زمانی خود بررسی کرد. در این تحقیق ضمن توجه به روایت‌ دوم، به بررسی کارکردهای مختلف زبان از ابتدای حکومت عباسیان تا ابتدای قرن پنجم با کمک روش تبارشناسی تاریخی میشل فوکو می‌پردازیم.بر این بنیاد، سؤالی که این تحقیق می‌خواهد پاسخ دهد این است که با توجه به کارکرد‌های مختلف زبان در هر انقطاع و تبار تاریخی، کارکردهای سیاسی و اجتماعی زبان در این دوره تاریخی چگونه است؟ یافته این تحقیق در این دوره این است که با توجه به پذیرش این بحث درباره زبان که در کنار اینکه زبان نقش مهمی در شکل‌دهی به زندگانی جمعی گروه‌های قومی و باورهای ملی‌گرایانه دارند، بااین‌همه، نابجاست که زبان را نمود روح جمعی یک ملت بدانیم. گرچه زبان بر سازندۀ ذهنیت است، به هیچ رو نباید آن را لوح سفید نانوشته‌ای دانست. بلکه زبان کارکردهای مختلف در طول تاریخ دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2683 - تاثیر گفتمان غرب ستیزی بر روابط ایران و روسیه
        محمدجواد پورحسینی
        10.30495/psq.2021.1927295.2034
        رقابت پنهان و آشکار روسیه و آمریکا در سال های پس از جنگ جهانی دوم همچنان تداوم یافته است. کشور های جداشده از اتحاد جماهیر شوروی از کانون های رقابت راهبردی دو کشور در قبال یکدیگر هستند ، از یک سو آمریکا نفوذ و سیطره خود را در این جمهوری‌ها در چارچوب هدف‌های کلان خود مبتن چکیده کامل
        رقابت پنهان و آشکار روسیه و آمریکا در سال های پس از جنگ جهانی دوم همچنان تداوم یافته است. کشور های جداشده از اتحاد جماهیر شوروی از کانون های رقابت راهبردی دو کشور در قبال یکدیگر هستند ، از یک سو آمریکا نفوذ و سیطره خود را در این جمهوری‌ها در چارچوب هدف‌های کلان خود مبتنی بر ورود به حیات خلوت روسیه از طریق گسترش ناتو به منطقه و کاهش نفوذ روسیه در منطقه می دانندو از سوی دیگر این راهبرد آمریکا منافع سیاسی و اقتصادی روسییه را در منطقه مورد تهدید قرار داده است و همین مسله سبب شده است که روسیه تلاش کند تا با ایجاد منطقه حائل ، مانع گسترش حضور آمریکا در منطقه شود تلاش والایمیر پوتین برای به کار گیری ساز و کارهای نظامی از سوی دیگر نشانه ناکامی غرب به ویژه آمریکا و پیش بینی پیامد های منفی اش در مورد خارج نزدیک و همچنین ایجاد روابط با کشورهای خاور میانه از جمله ایران و روسیه شده است . غرب ستیزی ایران در سال های اخیر به فعالیت هسته ای ایران ، ایران هراسی ، جنگ روانی غرب علیه ایران را شامل می شود و همین ماهیت غرب ستیزی ایران و روسیه باعث روابط متقابل در سال های اخیر در قالب بحران در کشور سوریه شود و حمایت از دولت بشار اسد که در قالب تضاد با غرب وجود دارد به خوبی گسترش روابط این دو کشور را در خود منعکس کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2684 - واکاوی مناسبات ایران و آلمان از ابتدای پهلوی تا پایان جنگ تحمیلی با تکیه بر نظریه موازنه تهدید استفان والت
        محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئی
        10.30495/psq.2023.1976783.2183
        هر چند که پیشینه مناسبات ایران و آلمان به دوران قاجار باز می‌گردد،اما در دوره پهلوی اول با وقوع جنگ جهانی دوم و نیاز متقابل اقتصادی دو کشور به یکدیگر،آنان را بیش از پیش به هم نزدیک کرد و در دوره پهلوی دوم وجود تفاهم سیاسی و اقتصادی بین دو دولت در بسیاری از مسائل منطقه‌ا چکیده کامل
        هر چند که پیشینه مناسبات ایران و آلمان به دوران قاجار باز می‌گردد،اما در دوره پهلوی اول با وقوع جنگ جهانی دوم و نیاز متقابل اقتصادی دو کشور به یکدیگر،آنان را بیش از پیش به هم نزدیک کرد و در دوره پهلوی دوم وجود تفاهم سیاسی و اقتصادی بین دو دولت در بسیاری از مسائل منطقه‌ای و جهانی توسعه یافت.بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران،با اشغال سفارت آمریکا در تهران و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران مناسبات سیاسی دو کشور را تحت تاثیر قرار داد،اگر چه بر مناسبات اقتصادی طرفین تاثیر چندانی برجای نگذاشت. یافتن پاسخ به این پرسش که مناسبات ایران و آلمان از دوره پهلوی اول تا پایان جنگ تحمیلی با تکیه بر نظریه موازنه تهدید استفان والت هدف اصلی مقاله را شکل می‌دهد. فرضیه این مقاله با استفاده از روش اسنادی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه‌ای و با الهام گرفتن از نظریه موازنه تهدید استفان والت بر این پایه استوار است که در دوره سلسله پهلوی روابط نسبتا رو به رشدی را شاهد هستیم، اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی یک رشته موضوعات اختلاف‌انگیز مانند نقش آلمان در دستیابی عراق به سلاح شیمیایی ،حقوق بشر ،وجود اختلافات بر سر روند صلح خاورمیانه ،برنامه هسته‌ای ایران،حمایت از بعضی از گروه‌های تروریستی و نقش منفی آمریکا در مجموع منجر به عدم برقراری روابطی با ثبات میان طرفین گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2685 - تهدیدهای جنگ سایبری وامنیت ملی ایران
        بهروز نصیری قاسم ترابی علیرضا رضایی
        10.30495/psq.2023.1984579.2198
        فضای سایبربستراصلی اطلاعات محسوب می شود.ضرورت توجه به امنیت فضای سایبرنگاه ویژه ای رامی طلبد.بدون شک امروزه زیرساخت های اصلی کشوراعم ازاقتصادی،صنعتی،اطلاعاتی،امنیتی و...دراین فضاقرارگرفته اندوگریزی ازآن نیست وهرروزه شاهدافزایش کاربردنرم افزارهادربستراین فضا هستیم.بنابرا چکیده کامل
        فضای سایبربستراصلی اطلاعات محسوب می شود.ضرورت توجه به امنیت فضای سایبرنگاه ویژه ای رامی طلبد.بدون شک امروزه زیرساخت های اصلی کشوراعم ازاقتصادی،صنعتی،اطلاعاتی،امنیتی و...دراین فضاقرارگرفته اندوگریزی ازآن نیست وهرروزه شاهدافزایش کاربردنرم افزارهادربستراین فضا هستیم.بنابراین هر گونه مشکل امنیتی دراین فضاباعث تهدیدجدی درامنیت ملی کشور خواهدشد.جنگ های پیش رو،درفضای مجازی شکل می گیرد.فضای مجازی رابه عنوان پنجمین میدان جنگ پس ازدریا،زمین، هواوفضانامیده اند.برخی معتقدندجنگ درفضای مجازی می تواندبه سمتی پیش برودکه درعرض یک لحظه سامانه‌های کنترلی یک کشوریاچندکشورازدست دولت‌های آن کشورهاخارج شده ودنیای مدرن امروزی درکمترازچندثانیه ازحرکت وپویایی بازایستدوفاجعه ای بسیارمصیبت بارتراز فاجعه اتمی پیش آورد.درهرجنگی،شرط اولیه شناخت صحنه نبرداست.ابتداصحنه وفضای سایبررابایدبه درستی بشناسیم تابتوانیم درآن صحنه قدرت مانور،جنگ ودفاع داشته باشیم.هدف ازاین پژوهش،بررسی تاثیرات فضای سایبری برامنیت ملی جمهوری اسلامی ایران درحوزه های مختلف بویژه حوزه های سیاسی-امنیتی می باشد.همچنین کشف نقاط ضعف ویاکاستی‌های موجوددرحوزه امنیت سایبری باتوجه به تهدیدات موجوددرفضای مجازی ازدیگراهداف پژوهش حاضرمی باشدکه بصورت روش تحلیلی-توصیفی به این پرسش اساسی میخواهدپاسخ دهدکه تهدیدات سایبری چگونه برامنیت جمهوری اسلامی ایران تأثیر می گذارد؟امری که یافته های تحقیق بیانگر ان است که جمهوری اسلامی ایران یکی ازمهمترین کشورهای هدف حملات سایبری درحوزه های مختلف بوده وازاین نظرتسریع درتجهیززیرساختهاوسرمایه گذاری درحوزه مقابله باتهدیدات سایبری ازجمله رویکردهای راهبردی ایران دراین حوزه بشمارمی رودکه دراین پژوهش به واکاوی ابعادبیشترآن پرداخته می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2686 - نقش دیپلماسی پارلمانی مجلس شورای اسلامی درتامین منافع ملی جمهوری اسلامی
        سیدحسین حسینی رضا شیرزادی
        10.30495/psq.2023.1990555.2216
        کشورها با رویکرد مزیتسازی حداکثری از فرصتها و تقلیل آسیبها به سمت ترسیم نقشه راه دیپلماسی پارلمانی متناسب با ظرفیتهای داخلی و الزامات منطقهای و جهانی گام برمیدارند. دیپلماسی پارلمانی از طریق همافزایی ظرفیتهای فکری و فیزیکی نقش قابل توجهی در تحقق اولویتهای سیاست خارجی ای چکیده کامل
        کشورها با رویکرد مزیتسازی حداکثری از فرصتها و تقلیل آسیبها به سمت ترسیم نقشه راه دیپلماسی پارلمانی متناسب با ظرفیتهای داخلی و الزامات منطقهای و جهانی گام برمیدارند. دیپلماسی پارلمانی از طریق همافزایی ظرفیتهای فکری و فیزیکی نقش قابل توجهی در تحقق اولویتهای سیاست خارجی ایفا میکند. با هدف بررسی این مهم چنین پرسشی مطرح میشود که مهمترین ابزار و روشهای پارلمان برای تأمین منافع ملی و دستیابی به اولویت-های سیاست خارجی کدامند؟ با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای بیان شد که گروههای دوستی پارلمانی و سازمانهای بینالمجالس پارلمانی ابزاری کارآمد در دیپلماسی پارلمانی بوده و مهمترین شاخصهای یک دیپلماسی پارلمانی موفق و موانع و خلاءهای فراروی مدیریت استراتژیک دیپلماسی پارلمانی برای دستیابی به منافع ملی بررسی شد. نتایج بیانگر آن است که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام مبتنی بر مردمسالاری دینی با تجربه گرانسنگ پارلمانی در یک محیط امنیتی بیثبات قرار گرفته و بخشی از ظرفیتهای تهاجمی آمریکا و اتحادیه اروپا با تمرکز بر نهادهای پارلمانی ملی و منطقهای سازماندهی میشود که این امر ضرورت همافزایی ظرفیتهای دیپلماتیک مجلس شورای اسلامی با نهادهای اجرایی مرتبط با عرصه سیاستگذاری خارجی و بهره گیری از ظرفیتهای دیپلماسی عمومی و پارلمانی را افزایش میدهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2687 - دیپلماسی ورزشی استراتژی بهبود روابط سیاسی با عربستان سعودی
        محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئی عبدالله عراقی
        10.30495/psq.2023.1985852.2203
        روابط جمهوری اسلامی ایران با عربستان سعودی درچند دهه اخیر با چالش های فراوانی مواجه بوده است. استفاده از ورزش و دیپلماسی ورزشی تجربه مستندی را در تاریخ دیپلماسی ورزشی جهان ثبت کرده است. بر این اساس پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که دیپلماسی ورزشی چگونه می تواند ا چکیده کامل
        روابط جمهوری اسلامی ایران با عربستان سعودی درچند دهه اخیر با چالش های فراوانی مواجه بوده است. استفاده از ورزش و دیپلماسی ورزشی تجربه مستندی را در تاریخ دیپلماسی ورزشی جهان ثبت کرده است. بر این اساس پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که دیپلماسی ورزشی چگونه می تواند استراتژی مناسبی برای بهبود روابط سیاسی با عربستان سعودی باشد ؟ یافته های پژوهش با در نظر گرفتن دیدگاه الکساندر ونت موید غلبه دیدگاه کانتی یا دوستی بر دیدگاه لاکی یا رقابت بر اساس دیپلماسی ورزشی است. ما در این مقاله با توجه به الزامات استراتژیک و ملاحظات منطقه ای تهران و ریاض که خواهان عادی سازی روابط و پایان دادن به چندین سال خصومت و رقابت با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه ای و مقالات اینترنتی از دیپلماسی ورزشی به عنوان استراتژی مناسبی برای بهبود روابط سیاسی با عربستان سعودی بهره برده ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2688 - تعامل سنت و نص در اندیشه سیاسی سید جواد طباطبایی
        سید رسول قهاری سید فرشید جعفری پابندی اصغر پرتوی
        10.30495/psq.2023.1990615.2214
        سنت را می‌توان چالش برانگیزترین مفهوم تاریخ معاصر ایران تلقی کرد. در واقع سایر مفاهیم و اندیشه‌های نوین از جمله تجدد و دموکراسی با توجه به سنت معنا شدند. به همین دلیل ارای سیاسی متفکران معاصر ایران از جمله سید جواد طباطبایی پیرامون سنت و تجدد شکل گرفته‌اند. سوال و هدف م چکیده کامل
        سنت را می‌توان چالش برانگیزترین مفهوم تاریخ معاصر ایران تلقی کرد. در واقع سایر مفاهیم و اندیشه‌های نوین از جمله تجدد و دموکراسی با توجه به سنت معنا شدند. به همین دلیل ارای سیاسی متفکران معاصر ایران از جمله سید جواد طباطبایی پیرامون سنت و تجدد شکل گرفته‌اند. سوال و هدف محوری این پژوهش معنا و شاخص‌های سنت در اندیشه سیاسی طباطبایی است. با بهره‌گیری از روش تبیینی می‌توان گفت که طباطبایی همانند سایر متفکران ایرانی، پیش از بررسی مدرنیته، تجدد و همچنین ترسیم اندیشه سیاسی خود به ارایه مفهوم سنت و ارتباط آن با تاریخ، سیاست، دین اسلام و زندگی ایرانیان پرداخته است و سپس آن را با تجدد تطبیق داده است. نگرش طباطبایی به سنت نگرشی پارادوکسیکال است، چرا که از یک نگرشی میراث‌وار به سنت دارد که باید به آن بصورت هویت تاریخی نگریست که کارکردی در دوره تجدد، توسعه و سیاست‌گذاری ندارند. از سوی دیگر سنت ایرانی را با اقتدارگرایی، انسجام و همگرایی ایران، فقدان شکل-گیری دموکراسی غربی در ایران همگام می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2689 - سرمایه‌های طبقه متوسط جدید در میدان رقابت‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران(مورد مطالعه: دوره اصلاحات و اصول‌گرایی)
        علی جان مرادی جو
        10.30495/psq.2023.1985069.2199
        مقاله پیش رو درصدد بررسی نقش سرمایه‌های تأثیرگذار طبقه متوسط جدید در رقابت‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران است؛ در این راستا نویسنده ضمن بررسی نظریه پراتیک بوردیو، تبیین انواع سرمایه و سازگاری این نظریه با فضای سیاسی ایران، به نقش سرمایه‌های طبقه متوسط جدید در رقابت‌های س چکیده کامل
        مقاله پیش رو درصدد بررسی نقش سرمایه‌های تأثیرگذار طبقه متوسط جدید در رقابت‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران است؛ در این راستا نویسنده ضمن بررسی نظریه پراتیک بوردیو، تبیین انواع سرمایه و سازگاری این نظریه با فضای سیاسی ایران، به نقش سرمایه‌های طبقه متوسط جدید در رقابت‌های سیاسی دوره موسوم به اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی پرداخته است. به لحاظ روش‌شناسی از نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی می‌باشد که برای جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده شده است. طبقه متوسط جدید از چه سرمایه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و نمادینی در رقابت‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران استفاده می‌کردند و چگونه از این سرمایه‌ها بهره‌برداری می‌نمودند؟ مهم‌ترین پرسش تحقیق حاضر را تشکیل می‌دهد. در مجموع نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مهم‌ترین سرمایه‌های تأثیرگذار طبقه متوسط جدید عبارت‌اند از روشنفکران، دانشجویان، نهادهای مدنی و مردم‌نهاد، سلبریتی‌ها، بورژوازی ملی، عاملیت‌های استراتژیک، گروه‌های منزلتی، مطبوعات و احزاب و تشکل‌های سیاسی هستند که موقع رقابت با طبقه متوسط سنتی در ایام انتخابات سراسری از آن‌ها استفاده می‌کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2690 - رقابت منطقه‏ای ایران و عربستان سعودی و تأثیر آن بر امنیت خلیج فارس بر اساس رئالیسم تهاجمی
        نادر مولائیان
        10.30495/psq.2023.1990668.2215
        این مقاله براساس شرایط امنیتی خلیج فارس و ارائه راهکارهایی جهت ثبات و امنیت دراین منطقه حساس بین المللی تهیه و تنظیم شده است. امنیت پایدار دراین منطقه ژئو استراتژیک، ژئو کالچرال و ژئو پلتیک از جهان به دلیل مسیر عبور انرژی و تخمین بیش از 90% از انرژیهای فسیلی (درسال 2030 چکیده کامل
        این مقاله براساس شرایط امنیتی خلیج فارس و ارائه راهکارهایی جهت ثبات و امنیت دراین منطقه حساس بین المللی تهیه و تنظیم شده است. امنیت پایدار دراین منطقه ژئو استراتژیک، ژئو کالچرال و ژئو پلتیک از جهان به دلیل مسیر عبور انرژی و تخمین بیش از 90% از انرژیهای فسیلی (درسال 2030) از اهمیت بالایی برخوردار است. جغرافیای خلیج فارس که با تنگه هرمز از دریای عمان جدا میشوند، تشکیل میشود از کشورهای: ایران، عراق، عربستان سعودی، کویت، بحرین، امارات متحده عربی، عمان و قطر که از لحاظ اقتصادی و تولید انرژی های فسیلی برای جهان مهم و حیاتی است. خروج بریتانیا از این منطقه و جایگزین شدن ایالات متحده درسال 1970 م، این منطقه از خاورمیانه را دچار فراز و فرودهای بسیاری کرده است. آمریکا در اینسال از دو کشور ایران و عربستان به عنوان دو ستون امنیت منطقه ای برای کم کردن تنش بین دو کشور و سدی در برابر کمونیسم در طرحی به نام دکترین نیکسون &ndash; کسینجر (امنیت دو ستونی) استفاداه کرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2691 - تحلیلی بر احتمال اقدام نظامی آمریکا علیه ایران تا پیش از انتخابات 2024
        محمد پورقربان حمید رضا تبشیری
        10.30495/psq.2023.1982832.2194
        خروج یک جانبه آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) دوری از فشارها و تحریم‌های یک جانبه بر دولت و ملت ایران تحمیل گردید. ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا با مذموم شمردن توافق هسته‌ای، استراتژی فشار حداکثری را برای نیل به اهدافش در قبال ایران به کار بست. تحریم‌های فلج کنن چکیده کامل
        خروج یک جانبه آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) دوری از فشارها و تحریم‌های یک جانبه بر دولت و ملت ایران تحمیل گردید. ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا با مذموم شمردن توافق هسته‌ای، استراتژی فشار حداکثری را برای نیل به اهدافش در قبال ایران به کار بست. تحریم‌های فلج کننده برای اختناق اقتصادی و فراهم نمودن زمینه‌های آشوب داخلی و تهدید به استفاده از قوه قهریه و جنگ نظامی به عنوان دو رویکرد عمده برای تسلیم کردن و امتیازگیری از ایران در دستور کار قرار گرفت. هدف از این تحلیل و پژوهش امکان سنجی ورود و حمله نظامی آمریکا به ایران تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری 2024 در این کشور است. سؤال اصلی که مطرح می‌شود این است که: احتمال عملی شدن حمله نظامی امریکا به ایران تا قبل انتخابات ریاست جمهوری این کشور وجود دارد؟ فرضیه‌ای که در پاسخ مطرح می‌شود با طرح ریزی دو سناریو، فاکتور‌های سوق دهنده جنگ و فاکتورهای بازدارنده جنگ و از سویی دیگر با رجوع به آرا و نظرات متخصصین حوزه روابط بین الملل، بر اولویت، ارجحیت و قدرت تأثیرگذاری عوامل بازدارنده جنگ به عنوان سد و مانعی در مقابل احتمال جنگ نظامی علیه ایران تأکید دارد. در این تحقیق از روش تحلیلی و کیفی با استفاده از آمار و ارقام و مصاحبه مستقیم با صاحب نظران حوزه روابط بین الملل بهره گرفته ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2692 - مسئله قدرت و کنشگری فعال روحانیت در خاورمیانه، مطالعه موردی کنشگری روحانیت در ملی شدن صنعت نفت در ایران
        محمدصادق گل محمدی سیامک بهرامی
        مطالعه تاریخ سیاسی و اجتماعی خاورمیانه بدون نگاه به کنشگران نهاد مذهب مطالعه‌ای ناقص است.روحانیت موجود در هرگروه مذهبی تأثیری بسزا درتحولات بیرون و درون این گروه‌هانهاده است.اینکه هدف ازاین کنشگری دفاع از پاک‌دینی مذهبی یا اخلاقی صرف بوده یا ارتباط با قدرت‌طلبی این کنش چکیده کامل
        مطالعه تاریخ سیاسی و اجتماعی خاورمیانه بدون نگاه به کنشگران نهاد مذهب مطالعه‌ای ناقص است.روحانیت موجود در هرگروه مذهبی تأثیری بسزا درتحولات بیرون و درون این گروه‌هانهاده است.اینکه هدف ازاین کنشگری دفاع از پاک‌دینی مذهبی یا اخلاقی صرف بوده یا ارتباط با قدرت‌طلبی این کنشگران داشته مسئله اصلی پژوهش است.در این راستاسعی گردیده تا کنشگری روحانیت شیعی درملی شدن صنعت نفت دردهه 20شمسی وردبررسی قرارگیرد.سؤال اصلی آن است که روحانیت شیعی چه نقشی در ملی شدن صنعت نفت داشته و این نقش را با چه اهدافی ایفا نموده.فرضیه با تمسک به نظریه‌های گرامشی و آرای بوتکو بر اینست که علیرغم نقش پررنگ روحانیت در ملی شدن صنعت اما کنشگری آن‌ها نه متأثر از حراست از ارزش‌های دینی یامنافع ملی بلکه در راستای هژمونی‌خواهی برسر قدرت باسایر کنشگران اجتماعی بوده.نتایج نشان می‌دهد که اگرروحانیت شیعی را در3دسته محافظه‌کار،انقلابی وعمل‌گرا تقسیم‌بندی نماییم،جریان عمل‌گرا غالب‌ترین جریان در ملی شدن صنعت نفت بوده که با نقش موازنه‌گر خویش،سعی داشته با ائتلاف‌های موقت،متلون وگاهاً متناقض باسایر کنشگران اجتماعی در جریان ملی شدن صنعت نفت،زمینه ظهور وبقدرت رسیدن کنشگرانی را فراهم آورند که می‌توانند به تثبیت قدرت و جایگاه آن‌ها کمک نمایند.در این مسیر دفاع از ارزش‌های دینی در حاشیه بوده یا صرفاً وسیله برای هدف نهایی بوده است. تصور جریان عمل‌گرا ایجاد اصلاحاتی درنظم موجود بوده تا هدف تثبیت قدرت او درتقابل با سایر جریان‌ها مذهبی و غیر‌مذهبی محقق گردد ودراین مسیر از 3فرایند بلوک هژمونیک،جنگ مواضع و جنگ عینی بهره برده‌اند.این پژوهش توصیفی-تحلیلی از داده‌های کتابخانه‌ای والکترونیکی برای اثبات گزاره‌های خویش استفاده کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2693 - چالش‌های امارت اسلامی افغانستان در دوران نئوطالبانیسم
        مرتضی کریمی علی اصغر اسمعیل پور روشن تهمینه دانیالی
        10.30495/psq.2023.1993357.2225
        تحولات اخیر افغانستان که منجر به سقوط حکومت اشرف غنی و شکل گیری مجدد امارت اسلامی شد؛ توجه تحلیلگران را به مسئله افغانستان دوچندان کرد."امارت اسلامی" نامی است که حکومت طالبان برای معرفی خود از آن استفاده می کند. دوره اول حکومت طالبان در افغانستان طی سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ چکیده کامل
        تحولات اخیر افغانستان که منجر به سقوط حکومت اشرف غنی و شکل گیری مجدد امارت اسلامی شد؛ توجه تحلیلگران را به مسئله افغانستان دوچندان کرد."امارت اسلامی" نامی است که حکومت طالبان برای معرفی خود از آن استفاده می کند. دوره اول حکومت طالبان در افغانستان طی سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بوده است. در سال ۲۰۲۱ دوره دوم حکمرانی طالبان در افغانستان آغاز شده است. لذا قدرت یابی دوباره طالبان در افغانستان منجر به ارائه دیدگاه های متفاوتی شده است. برخی معتقدند با تصاحب قدرت توسط طالبان، این کشور به بهای از دست دادن دموکراسی رنگ آرامش را به خود خواهد دید؛ اما عده دیگر بر این باورند که تشکیل امارت اسلامی طالبان موجد برقراری ثبات در افغانستان نبوده و یکپارچه شدن قدرت، ضمانتی برای پایان ناآرامی‌ها در این کشور نیست. سؤال اساسی این است که طالبان با چه چالشهای عمده ای مواجه می باشد؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که طالبان برای تحکیم پایه‌های حکومت خود و همچنین برقراری ثبات و امنیت در افغانستان با موانع زیادی روبرو است. بخشی از این موانع مانند اختلافات قومی، جمعیت روستایی و افراط ‌گرایی، ریشه‌های تاریخی و فرهنگی داشته و منبع دردسرهایی برای دولت پیشین هم بودند اما برخی مستقیماً به دولت فعلی و نحوه عملکرد آن بازمی‌گردد. فرضیه قابل طرح این است که ضعف در مدیریت و حکمرانی نئوطالبانیسم، شکاف‌های قومی نژادی و خشونت‌های ناشی از این شکاف‌ها، بحران هویت، فرقه گرائی متعصبانه، مشکل کسب مشروعیت داخلی و خارجی از جمله چالش های مهم در افغانستان بوده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2694 - هیدروپلیتیک اترک و تأثیر آن بر روابط دیپلماتیک ایران و ترکمنستان در راستای توسعه امنیت ملی
        رضا فرهادی مسعود مطلبی علی محمدزاده
        10.30495/psq.2023.1994724.2230
        در عصر حاضر و بالاخص در دهه‌های اخیر، آب به عنوان یک فاکتور مهم راهبردی در سیاست خارجی و امنیتی دولت‌ها و ملت‌ها محسوب می‌گردد. در چنین شرایطی آب شیرین به عنوان یک منبع تجدیدناپذیر و غیرقابل بازتولید، این رقابت را به سطح بالایی از سیاست خارجی می-کشاند، این عامل در رودخا چکیده کامل
        در عصر حاضر و بالاخص در دهه‌های اخیر، آب به عنوان یک فاکتور مهم راهبردی در سیاست خارجی و امنیتی دولت‌ها و ملت‌ها محسوب می‌گردد. در چنین شرایطی آب شیرین به عنوان یک منبع تجدیدناپذیر و غیرقابل بازتولید، این رقابت را به سطح بالایی از سیاست خارجی می-کشاند، این عامل در رودخانه های مرزی به بحران جدی و تنش بین کشورها تبدیل شده است. کشور ترکمنستان که حجم عمده‌ی خاکش را صحرای قره‌قوم تشکیل داده است، در دوران مختلف آب مورد نیاز خود را از آب‌های مشترک و فرامرزی تهیه نموده است. نیاز شدید دو کشور به آب رود اترک در دو دوره‌ی قبل و بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی همواره از مسائل بحث‌برانگیز دو کشور بوده است. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی می‌کوشد پاسخگوی این سوال باشد که چالش-های سیاسی- امنیتی ایران و ترکمنستان در مورد بهره‌برداری مشترک از اترک و هیدروپلیتیک آن چیست؟ یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که، دیپلماسی حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران در مورد اترک در دو دوره‌ی قبل و بعد از فروپاشی شوروی، تسامح، تساهل و دوری از تنش بوده و همین امر باعث بهره‌وری جسورانه و بیشتر ترکمنستان از اترک، خارج از قواعد حقوقی بین‌المللی شده است. بر این اساس ایران باید رویکرد تازه‌ای را نسبت به هیدروپلیتیک اترک در پیش گیرد و دو کشور با ارائه راهکارهای مناسب، کشمکش‌های قریب‌الوقوع و احتمالی را به همکاری و توسعه تبدیل کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2695 - بررسی و ارزیابی عوامل و مولفه های موثر بر توسعه سیاسی در ایران (مورد مطالعه: بررسی دیدگاه مدیران تأثیرگذار استان کرمان در بازه زمانی 1376-1396)
        همت بلوچی بهناز behnaz مهدی mehdi
        10.30495/psq.2024.1993924.2228
        این پژوهش با هدف بررسی و ارزیابی عوامل و مولفه های موثر بر توسعه سیاسی در ایران انجام شده است و در پی پاسخگوی به این سوال است که چه عوامل و مولفه هایی بر روند توسعه سیاسی در ایران تاثیرگذارند؟ تحقیق از لحاظ ماهیت و هدف، از نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق آن از نوع توصیفی- چکیده کامل
        این پژوهش با هدف بررسی و ارزیابی عوامل و مولفه های موثر بر توسعه سیاسی در ایران انجام شده است و در پی پاسخگوی به این سوال است که چه عوامل و مولفه هایی بر روند توسعه سیاسی در ایران تاثیرگذارند؟ تحقیق از لحاظ ماهیت و هدف، از نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق آن از نوع توصیفی- تحلیلی بود. جامعه آماری متشکل از مدیران استان کرمان در سال های 1376-1396بود که برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان و برای نمونه گیری از روش روش تصادفی طبقه ای استفاده شد. در این تحقیق، برای بررسی و ارزیابی عوامل و مولفه های موثر بر توسعه سیاسی، از الگوی هانتیگتون (1965) استفاده گردید. ابعاد آن شامل: عقلانیت اقتدار سیاسی، تمایز کارکردی و ساختاری و رشد مشارکت سیاسی بود. یافته ها نشان داد می توان مبتنی بر الگوی تحقیق، ابعاد 3 گانه و مولفه های 12 گانه در راستای توسعه سیاسی در ایران مطرح نمود. سپس این ابعاد و مولفه ها به کمک آزمون فریدمن رتبه بندی شدند که نتایج نشان داد در بین ابعاد موثر، بعد عقلانیت اقتدار سیاسی، بالاترین رتبه را داراست. ضمنا در بین مولفه های موثر، مولفه های میزان توجه حاکمیت به نوسازی سیاسی و تعریف کارکردهای سیاسی نوین در سطح جامعه، بالاترین رتبه را دارا هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2696 - نقش تحولات داخلی یمن در رقابت‌های منطقه ای ایران و عربستان در سال‌های ٢۰٢۰-٢۰۱۰
        نرجس عربشاهی بهناز اژدری
        رقابت ممتد و پایدار ایران و عربستان در منطقه خاورمیانه قدمتی طولانی دارد و با توجه به تنش‌ها و مسائل داخلی، منطقه ای و بین المللی قاعده رفتار و عملکرد آن‌ها نسبت به یکدیگر متفاوت است. رویکرد سیاسی منبعث شده از این رقابت کمتر بر پایه همکاری، بیشتر بر پایه تقابل و گاهأ تض چکیده کامل
        رقابت ممتد و پایدار ایران و عربستان در منطقه خاورمیانه قدمتی طولانی دارد و با توجه به تنش‌ها و مسائل داخلی، منطقه ای و بین المللی قاعده رفتار و عملکرد آن‌ها نسبت به یکدیگر متفاوت است. رویکرد سیاسی منبعث شده از این رقابت کمتر بر پایه همکاری، بیشتر بر پایه تقابل و گاهأ تضاد بوده است. تحولات داخلی یمن پس از بهار عربی، و نقش پدرخواندگی عربستان برای این کشور به دلیل موقعیت استراتژیک یمن باعث شد تا عربستان سیاست خصمانه در پیش گیرد. متهم نمودن ایران به حمایت از انصارالله یمن، این کشور بحران زده را به میدان رقابت ایران و عربستان تبدیل کرد. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که تحولات داخلی یمن چه نقشی در رقابت‌های سیاسی منطقه‌ای ایران و عربستان دارد؟ فرضیه تحقیق در پاسخ به سؤال این است که تحولات داخلی یمن موجب جهت‌گیری سیاست خارجی تهاجمی عربستان نسبت به ایران شده است. هدف پژوهش بررسی نقش حوثی‌ها در رقابت ایران و عربستان است و روش گردآوری داده‌ها نیز استفاده از اسناد کتابخانه‌ای و اینترنتی می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عربستان با توجه به چالش‌های پیش رو در منطقه، تغییری سیستماتیک تحت عنوان &quot;دکترین سلمان&quot; در سیاست خارجی خود ایجاد کرده است. رقابت ایران و عربستان در میدان یمن در قالب نظریه امنیت منطقه‌ای بری بوزان به عنوان چارچوب نظری تحلیل می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2697 - بررسی تطبیقی سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه از سال 2010 تا 2015
        ابومحمد عسگرخانی عبدالسلام تقی
        سوریه برای سال‌ها نقش دروازه ورود ایران به جهان عرب و اتصال استراتژیک ایران به منطقه مدیترانه و خاور نزدیک را بر عهده داشته است. از این رو تضعیف سوریه و سرنگونی اسد باعث تضعیف محور مقاومت و کاهش نفوذ منطقه‌ای ایران و مهار آن می شود. جمهوری اسالمی ایران از آغاز شکل گیری چکیده کامل
        سوریه برای سال‌ها نقش دروازه ورود ایران به جهان عرب و اتصال استراتژیک ایران به منطقه مدیترانه و خاور نزدیک را بر عهده داشته است. از این رو تضعیف سوریه و سرنگونی اسد باعث تضعیف محور مقاومت و کاهش نفوذ منطقه‌ای ایران و مهار آن می شود. جمهوری اسالمی ایران از آغاز شکل گیری بحران در سوریه همواره از حمایت از نظام سیاسی سوریه را به عنوان یکی از اولویت های مهم در سیاست خارجی پی گیری نموده است. ترکیه هم یکی از اصلی‌ترین بازیگران منطقه‌ای در بحران سوریه است که به رغم رویکرد محتاطانه اولیه و البته کوتاه مدت خود، با حمایت از گروه‌های مخالف و انتقال کمک‌های مالی و تسلیحاتی به مخالفان بر رویکرد تغییر رژیم در سوریه پای فشرده است. عملکرد ترکیه در قبال سوریه نشان می دهد که سیاست تنش صفر با همسایگان راه به جایی نخواهدنبرد و ترکیه با اتخاذ موضعی تهاجمی در قبال سوریه، به دنبال منافع خود و توسعه عمق استراتژیکش در سوریه احتمالی پسااسد است و اختلاف عمده در سیاست خارجی میان دو کشور در خصوص سوریه، تفاوت در نوع نگاه به این موضوع است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2698 - عصر رضاشاه پهلوی و تجدیدِ معادلات پیشین در تاریخ روابط خارجی ایران (1320-1304)
        طاهره ابراهیمی‌فر سیدعلی منوّری
        چهار سال پس از کودتای سوم اسفند 1299، رضاشاه پهلوی روابط خارجی ایران را در جهت پیشگیری از مداخلۀ قدرت‌‌های بزرگ تغییر داد. لازم به ذکر است که در سراسر عصر قاجار ایران در معرض نفوذ سیاسی، اقدامات نظامی و بهره‌برداری اقتصادی دو قدرت بزرگ روسیۀ تزاری (و متعاقب آن شوروی) و چکیده کامل
        چهار سال پس از کودتای سوم اسفند 1299، رضاشاه پهلوی روابط خارجی ایران را در جهت پیشگیری از مداخلۀ قدرت‌‌های بزرگ تغییر داد. لازم به ذکر است که در سراسر عصر قاجار ایران در معرض نفوذ سیاسی، اقدامات نظامی و بهره‌برداری اقتصادی دو قدرت بزرگ روسیۀ تزاری (و متعاقب آن شوروی) و بریتانیا بود. رضاشاه جهت مقابله با مداخلات خارجی اصلاحاتی را در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به منظور بنیان گذاشتن دولت مُدرن در ایران انجام داد. با این حال و علی‌رغم سیاست‌های نوسازی و توسعۀ مورد نظر رضاشاه، معادلات روابط خارجی ایران همچنان بر اساس رقابت‌های میان بریتانیا و شوروی صورت پذیرفت. به عبارت دیگر روابط خارجی ایران در دوران رضاشاه همچون عصر قاجار در جهت موازنه در مقابل بریتانیا و شوروی احیاء شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2699 - آسیب‌شناسی سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
        مرتضی مقتدائی علیرضا ازغندی
        در مجموعه سیاستگذاری‌های اقتدار عمومی سیاست‌های فرهنگی بالاترین اهمیت را دارد قاعدتاً از این روست که در نگاه یونسکو فرهنگ و سیاستگذاری های فرهنگی در کانون فرآیند توسعه پایدار کشورها تعریف می‌گردند لذا برای سنجش و ارزیابی میزان موفقیت یا عدم موفقیت سیاستگذاری در حوزه فره چکیده کامل
        در مجموعه سیاستگذاری‌های اقتدار عمومی سیاست‌های فرهنگی بالاترین اهمیت را دارد قاعدتاً از این روست که در نگاه یونسکو فرهنگ و سیاستگذاری های فرهنگی در کانون فرآیند توسعه پایدار کشورها تعریف می‌گردند لذا برای سنجش و ارزیابی میزان موفقیت یا عدم موفقیت سیاستگذاری در حوزه فرهنگ نیازمند نگاهی واقع بینانه هستیم نگاهی که در سایه پاتولوژی سیاستگذاری ها تحصیل خواهد شد بنابراین هدف ما ضمن تبیین رابطه فرهنگ و سیاستگذاری بررسی مهمترین آسیب‌های سیاستگذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری شده به روش کتابخانه‌ای می‌باشد یافته‌ها حاکی از آن است که در حوزه سیاستگذاری فرهنگی مشکلات عدیده‌ای در بخش‌های مربوط به مطالعات نظری و شکل‌گیری، اجرا و ارزیابی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2700 - رویکرد سه‌گانه حمایت، وساطت و مداخله آمریکا: مقایسه مصر جدید و ایران
        مهدی حبیب اللهی حسین مسعودنیا
        آمریکا با تکیه بر تجربیات بیش از نیم قرن خود درتعامل با منطقه خاورمیانه، مصر را کشوری کلیدی در منطقه قلمداد می کند. به عبارت بهتر، مصر لنگرگاه ثبات وامنیت برای غرب به ویژه آمریکا محسوب می شود، به ‌طوری که در دهه های گذشته واشنگتن- قاهره برای تامین منافع مشترک راهبردی خو چکیده کامل
        آمریکا با تکیه بر تجربیات بیش از نیم قرن خود درتعامل با منطقه خاورمیانه، مصر را کشوری کلیدی در منطقه قلمداد می کند. به عبارت بهتر، مصر لنگرگاه ثبات وامنیت برای غرب به ویژه آمریکا محسوب می شود، به ‌طوری که در دهه های گذشته واشنگتن- قاهره برای تامین منافع مشترک راهبردی خود در خاورمیانه همکاری‌های نزدیک و مستمری داشته‌اند. با رخداد تحولات بهار عربی و سرنگونی مبارک، سیاست آمریکا در قبال مصر با چالش مواجه شد،با این وجود سیاست خارجی آمریکا ازمدیریت راهبردی خاصی پیروی وتحولات را مدیریت نموده است. نمونه تاریخی چنین رویکردی را می‌توان در نحوه جهت‌گیری آمریکا در قبال ایران به نخست وزیری مصدق مشاهده نمود. بر این اساس با درنظرگرفتن این نکته که سیاست خارجی آمریکا در قبال تحولات مصر و به دنبال آن سقوط مبارک تا به قدرت رسیدن السیسی سه مرحله؛ حمایت، وساطت و مداخله در امور این کشور را شامل می‌شود، پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌مندی از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی در صدد است رویکرد آمریکا در قبال تحولات مصر را با جهت‌گیری این کشور در قبال ایران دوره نخست وزیری محمد مصدق به‌صورت تطبیقی مورد مطالعه قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2701 - رهیافت «امنیتی‌سازی» سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری اسلامی ایران
        مسعود مطلبی مجید غلامی
        سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، بعنوان همسایه مجازی جمهوری اسلامی ایران در جدیدترین مفهوم نوین استراتژیک خود با تفسیر سیاسی و جهانی تر از ماموریت هایش، تلاش نموده است مشروعیت حضور فراجغرافیایی خود در اقسا نقاط جهان را تامین نماید. از سویی دیگر، جمهوری اسلامی و اسلامِ سیاسی چکیده کامل
        سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، بعنوان همسایه مجازی جمهوری اسلامی ایران در جدیدترین مفهوم نوین استراتژیک خود با تفسیر سیاسی و جهانی تر از ماموریت هایش، تلاش نموده است مشروعیت حضور فراجغرافیایی خود در اقسا نقاط جهان را تامین نماید. از سویی دیگر، جمهوری اسلامی و اسلامِ سیاسی رشد یافته از درون آن توانسته است پس از طی دوران استقرار و ثبات به حضور فعال تر منطقه‌ای و بین‌المللی بپردازد و لذا به دلیل تفاوت‌های ماهوی در معیارهای روشی و اندیشه ای، به عنوان رقیب ایدئولوژیک، توسط ناتو شناسایی گردیده است. بر این اساس، نویسندگان تلاش دارند به این پرسش پاسخ دهند که راهبرد ناتوی سیاسی و جهانی تر شده، در برابر جمهوری اسلامی چیست؟ فرضیه اصلی مقاله عبارت است از این که به نظر می رسد سازمان پیمان آتلانتیک شمالی تلاش دارد با استفاده از راهبرد امنیتی‌سازی، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان بحران منطقه‌ای و جهانی معرفی و در نتیجه در انزوای ژئوپلیتیکی قرار دهد. یافته های مقاله حاضر نشان داد، بررسی روند فعالیت ها و حرکت های ناتو در سال‌های اخیر و گسترش همکاری‌های نظامی و تسهیم اطلاعاتی و امنیتی با همسایگان جمهوری اسلامی ایران در این راستا قابل تحلیل است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2702 - سازه‌انگاری و منطق تعارض جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی
        محمدرضا دهشیری
        جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس محسوب می‌شوند. این دو کشور همواره رقابتی تنش‌آمیز و همراه با خصومت و تعارض را با یکدیگر داشته‌اند تا جایی که می‌توان گفت رقابت و تعارض بخش جدانشدنی از مناسبات این دو کشور بوده است چکیده کامل
        جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس محسوب می‌شوند. این دو کشور همواره رقابتی تنش‌آمیز و همراه با خصومت و تعارض را با یکدیگر داشته‌اند تا جایی که می‌توان گفت رقابت و تعارض بخش جدانشدنی از مناسبات این دو کشور بوده است. داعیه رهبری مذهبی جهان تشیع و جهان تسنن، ذخایر عظیم نفتی و توان و نیروی انسانی بالا از جمله امتیازات این دو کشور است که به آنها این توانایی را داده است تا به نقش آفرینی در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام بپردازند. از آنجا که فعالیت این دو بازیگر منطقه‌ای عموماَ در رقابت و تعارض با دیگری تصور می‌شود، بر پایه نظریه سازه‌انگاری، می‌توان گفت که فقدان ارزش‌ها، هنجارها، قواعد، هویت و انگاره‌های مشترک میان این دو کشور از جمله عوامل مهم در شکل نگرفتن رابطه استوار میان ایران و عربستان بوده و موجب بروز رقابت‌ها و تخاصمات میان این دو کشور گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2703 - دیپلماسی شبکه‌ای به مثابه دیپلماسی آینده: نقش تکنولوژی‌های نوین رسانه‌ای در دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران
        سیدحامد عاملی زهرا (رها) خرازی آذر افسانه مظفری
        این مقاله تلاش دارد نقش دیپلماسی شبکه‌ای را به‌عنوان مدلی برای دیپلماسی در جهان آینده مورد بررسی قرار دهد. دیپلماسی شبکه‌ای مبتنی بر تکنولوژی‌های نوین رسانه‌ای و به‌طور مشخص‌تر شبکه‌های اجتماعی به‌نظر می‌رسد نقش اساسی و محوری در عرصه دیپلماسی جهان آینده خواهند داشت و تع چکیده کامل
        این مقاله تلاش دارد نقش دیپلماسی شبکه‌ای را به‌عنوان مدلی برای دیپلماسی در جهان آینده مورد بررسی قرار دهد. دیپلماسی شبکه‌ای مبتنی بر تکنولوژی‌های نوین رسانه‌ای و به‌طور مشخص‌تر شبکه‌های اجتماعی به‌نظر می‌رسد نقش اساسی و محوری در عرصه دیپلماسی جهان آینده خواهند داشت و تعیین جایگاه و تبیین آن الگویی برای بهره‌گیری دستگاه‌های دیپلماسی از این مدل و رسانه‌های اجتماعی را ارائه می‌دهد. آنچه که امروزه از روند حرکت های جهانی قابل فهم است، ارتقاء جایگاه دیپلماسی در سیاست جهانی است و به نظر می‌رسد در آینده، دیپلماسی از جایگاه والاتری نیز برخوردار خواهد شد. اگرچه این دیپلماسی بسیار پیچیده تر از آن چیزی است که در گذشته وجود داشته است. اکثر دولت‌های امروزی نیز فاقد یک استراتژی مناسب برای بهره‌برداری و سازگاری با واقعیات جهانی جدید می‌باشند. آنچه که جهان جدید را متفاوت از گذشته می‌سازد چیزی نیست جز تحول بنیادین در عرصه ارتباطات و اطلاعات که ماهیت بسیاری از مفاهیم از جمله قدرت را تغییر داده است. امروزه اطلاعات پیشاپیش قدرت حرکت می‌کند و این تحول بیانگر وضعیتی شبیه یک رقابت تسلیحاتی در حوزه اطلاعات است. امری که تغییرات سریع فناوری‌های ارتباطی را موجب می‌شود و پرداختن به ماهیت این فناوری‌ها و ارائه تعریف و ساختاری نوین برای مفاهیم اساسی و تاثیرگذار در سرنوشت بشری را ضروری می‌سازد. از جمله این مفاهیم، دیپلماسی است که لازم است آن را در زیرمجموعه تغییرات ماهیت مفهوم کلان‌تری به نام قدرت به مطالعه نشست. در این مجموعه با کشف الگوهای ذهنی موجود در این موضوع با روش کیو تست و تجزیه و تحلیل این الگوها در نهایت دکترین دیپلماسی شبکه‌ای با تعریف و ساختاری جدید به عنوان الگویی برای دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2704 - نخبگان عصر مشروطه و صورتبندی گفتمان ناسیونالیسم در ایران
        علیرضا ازغندی آرش صادقی زیدی
        نخبگان سیاسی همواره نقش به‌سزایی در شکل‌گیری گفتمان‌ها در درون جامعه داشتند؛ به‌گونه‌ای که یکی از اساسی‌ترین نقش‌های نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزش‌ها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین می‌کنند و به چکیده کامل
        نخبگان سیاسی همواره نقش به‌سزایی در شکل‌گیری گفتمان‌ها در درون جامعه داشتند؛ به‌گونه‌ای که یکی از اساسی‌ترین نقش‌های نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزش‌ها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین می‌کنند و به پویش‌های سیاسی خصلتی ملی-اخلاقی می‌بخشند. نخبگان سیاسی ایرانی نیز در قرن نوزدهم، در پی انحطاط ایران و واگرایی گفتمان غالب آن زمان، دچار بحران هویت شدند؛ از اینرو جهت هویت‌یابی، دست به تاسیس نظمی‌نو در قالب گفتمان ناسیونالیسم باستانگرا زدند. آن‌ها برای این منظور، دال‌ها گفتمان پیشین را با طرد کردن، به حوزه گفتمانگونگی سوق دادند و حول دال مرکز ملت ایران، گفتمان جدیدی را بنا نهادند. در این تحقیق با بررسی افکار سه اندیشمند قرن نوزدهمی، به این موضوع پرداخته شده است که این اندیشمندان تحت تاثیر چه عواملی، صورتبندی نظم نوینی را تدارک دیدند که سالیان بعد به عنوان گفتمان مسلط در ایران به کار گرفته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2705 - سرمایه نمادین روشنفکران ایرانی و برساخت ایدئولوژی انقلاب آفرین (مطالعه موردی جلال آل احمد و علی شریعتی)
        مجید استوار نسترن علی رمایی
        امروزه درباره انقلاب اسلامی پژوهشهای بسیاری انجام شده و هر کدام از این مطالعات تلاش کرده از دریچه ای جدید موضوع انقلاب ایران را بررسی نماید اما درباره شرایط شکل گیری و پیروزی این انقلاب از سوی پژوهشگران اتفاق نظر وجود ندارد. این انقلاب به مانند دیگر انقلابهای بزرگ هم در چکیده کامل
        امروزه درباره انقلاب اسلامی پژوهشهای بسیاری انجام شده و هر کدام از این مطالعات تلاش کرده از دریچه ای جدید موضوع انقلاب ایران را بررسی نماید اما درباره شرایط شکل گیری و پیروزی این انقلاب از سوی پژوهشگران اتفاق نظر وجود ندارد. این انقلاب به مانند دیگر انقلابهای بزرگ هم در داخل و هم در خارج اثرات قابل توجهی داشت. این انقلاب در زمان جنگ سرد و نظام بین الملل دو قطبی و وابستگی ایران به اردوگاه غرب به رهبری ایالات متحده آمریکا رخ داد. فروپاشی رژیم پهلوی این پرسش را مطرح می کند که چه نیرویی توانست جامعه ایرانی را متحول سازد و روشنفکران ایرانی مانند جلال آل احمد و علی شریعتی چگونه در ایجاد ایدئولوژی انقلاب آفرین نقش داشتند؟ این فرضیه برای پژوهش طرح شده که جلال آل احمد و علی شریعتی با تمرکز بر احیای سنتهای بومی و دینی و ایجاد سرمایه نمادین، زمینه های شکل گیری ایدئولوژی انقلاب آفرین را در جامعه ایرانی فراهم کردند. برای اثبات فرضیه با استفاده از نظریه سرمایه نمادین که از سوی پیر بوردیو جامعه شناس فرانسوی مطرح شد، یافته های تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان می‌دهد روشنفکران ایرانی با تولید سرمایه نمادینِ اسلام شیعی، موفق شدند ایدئولوژی انقلاب آفرین را به منظور مقابله با رژیم پهلوی فراهم کرده و پیروزی انقلاب اسلامی را به رهبری امام خمینی (ره) محقق نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2706 - Designing and Validating a Self-Assessment Tool for Improving the Speaking Skill of Iranian EFL Learners
        Ali Fathi Karizak Shahram Afraz Fazlolah Samimi
        This study aimed to examine the different components of the speaking self-assessment instrument, and the most and least influential factors in the self- assessment instrument affecting Iranian EFL learners’ speaking skill. Finally, utilizing a grounded theory, the model چکیده کامل
        This study aimed to examine the different components of the speaking self-assessment instrument, and the most and least influential factors in the self- assessment instrument affecting Iranian EFL learners’ speaking skill. Finally, utilizing a grounded theory, the model of self -assessment Instrument affecting Iranian EFL learners' speaking skill was designed and validated. Accordingly, 20 language experts and 350 Iranian EFL learners were selected based on convenience sampling. The data were gathered via interviews and questionnaire. The data was analyzed by MAXODA. The findings revealed two broad categories of most influential factors in the self-assessment instrument affecting Iranian EFL learners’ speaking skill are classroom practice concerns EFL teachers’ actions in EFL speaking classrooms and conceptions referring to their beliefs about assessment in general and self-assessment in particular. In addition to teacher assessment, it was also reported using peer assessment can be influential. The participants explained that sometimes comment on their peers’ speaking productions can be conductive. Regarding the assessment techniques, the participants did not provide much information concerning the assessment procedures as no reference was made to any particular assessment techniques or tasks. As far as the least influential factors are concerned, teachers’ formative feedback, and assessment criteria were mentioned, implying that they do not have any significant impact on self- assessment instrument affecting Iranian EFL learners’ speaking skill. Consequently, the model of self-assessment instrument affecting Iranian EFL learners’ speaking skill emerges includes some characteristics and advantages, as well as disadvantages and challenges پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2707 - مطالعه تطبیقی ماهیت قراردادهای ورزشی در حقوق ایران و انگلستان
        عبداله دولاح مهدی   فیروزآبادیان غلامرضا یزدانی
        The present research is an attempt to explain the point of view of the legal system of Iran and England regarding a complete and comprehensive review of the nature of sports contracts, which we have addressed in a descriptive and analytical method, and we are trying to چکیده کامل
        The present research is an attempt to explain the point of view of the legal system of Iran and England regarding a complete and comprehensive review of the nature of sports contracts, which we have addressed in a descriptive and analytical method, and we are trying to answer the question that the nature of sports contracts in Iran and England What is? Pay attention to the fact that by examining the elements of the sports contract and comparing it with other similar contracts, the legal nature of the sports contract can be determined. It seems that in a general summary, the legal nature of sports contracts in Iranian law is one of private contracts, and it is a lease contract for individuals, and by determining this nature, the challenges that existed in similar contracts will not arise in this case; because the private contract has a broad meaning and includes all the matters discussed in the sports contract; Also, although it has limitations, it does not have a negative effect on the sports contract; Rather, it causes its consistency; But in English law, the legal nature of sports contracts is subject to the rules and regulations of the labor law. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2708 - بررسی سیاست های امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران دردهه‌ی 1390- 1400
        فضل اله رضوان طلب حجت الله درویش پور محمد علی خسروی
        دراین مقاله ،باتوجه به شرایط خاص واستراتژیک وژئو اکونومیک منطقه‌ی جنوب غرب آسیا وخاورمیانه ، به بررسی سیاست های امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران که همواره درترتیبات امنیتی این منطقه نقش تعیین کننده وتاثیرگذار پرداخته شده است. این تحقیق باهدف تبیین وشناخت سیاست های امن چکیده کامل
        دراین مقاله ،باتوجه به شرایط خاص واستراتژیک وژئو اکونومیک منطقه‌ی جنوب غرب آسیا وخاورمیانه ، به بررسی سیاست های امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران که همواره درترتیبات امنیتی این منطقه نقش تعیین کننده وتاثیرگذار پرداخته شده است. این تحقیق باهدف تبیین وشناخت سیاست های امنیت منطقه ای ایران دردهه‌ی 1390-1400 هجری شمسی ،که می تواند مبنائی قرار بگیرد ،برای تعیین سیاست های امنیتی کشوردر برابر تهدیدات امنیتی درمحیط منطقه تدوین شده وبا پرداختن به این سوال که سیاست های امنیت منطقه ای ایران دراین دهه باتوجه به تهدیدات محیطی برچه اصولی بنا گذاشته شده است؟ به برسی موضوع پرداخته است، ودرهمین راستا این فرضیه مطرح است که سیاست های ایران درحوزه های اصلی تقویت وحمایت ازجبهه‌ی مقاومت وگسترش روابط همه جانبه با کشورهای همسایه وتلاش درجهت کاهش حضور ونفوذ آمریکا درمنطقه متمرکز شده است.ودرجهت تحلیل مسائل وموضوعات مرتبط بااین تحقیق ازنظریه امنیت منطقه ای باری بوزان بهره برده است. ودرراستای جمع آوری داده ها از اسنادو مدارک کتابخانه ای وکتب موجود وبهره مندی ازسایت های خبری وتحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2709 - بازتاب تحولات فرهنگ ایرانی – اسلامی در داده های تاریخ اجتماعی: مطالعه موردی احادیث مُسند الرضا (ع)
        اعظم جوادی علیرضا  اشتری تفرشی
        مسند الرضا (ع) مجموعه¬ای از احادیث امام رضا (ع) است که فارغ از اعتبارسنجی حدیثی، داده¬های ارزنده¬ای در باب تاریخ اجتماعی، به¬ویژه زندگی روزانه ایرانیان، مسلمانان و شیعیان در آن وجود دارد. این پژوهش با شیوه¬ای کتابخانه¬ای و روشی توصیفی – تحلیلی و با بهره¬گیری از رهیافت ت چکیده کامل
        مسند الرضا (ع) مجموعه¬ای از احادیث امام رضا (ع) است که فارغ از اعتبارسنجی حدیثی، داده¬های ارزنده¬ای در باب تاریخ اجتماعی، به¬ویژه زندگی روزانه ایرانیان، مسلمانان و شیعیان در آن وجود دارد. این پژوهش با شیوه¬ای کتابخانه¬ای و روشی توصیفی – تحلیلی و با بهره¬گیری از رهیافت تاریخ اجتماعی به شناخت، استخراج و تحلیل داده¬های تاریخ اجتماعی شامل زندگی روزانه یعنی شادی و سوگواری، اوقات فراغت و سرگرمی، طبیعت¬گرایی و محیط زیست، بهداشت و آراستگی، پوشاک و خوراک در این در این اثر پرداخته و بر اساس چارچوب مفهومی میدان¬های گفتمانی بوردیو نشان داده است که رفتارهای فرهنگ ایرانی در دو قرن اولیه اسلامی به گستردگی در این اثر بازتاب داشته و بجز موارد انگشت¬شماری مانند شراب¬خواری، مصرف گوشت گراز، بازی¬هایی مانند شطرنج و نرد از سوی رفتارهای اسلامی محدود نشده و جز ارکان مشخصی مانند ترویج مناسک و مناسبت¬های مذهبی مانند اعیاد غدیر و عزاداری امام حسین (ع)، بر آن افزوده نشده است و به طور کلی، در سایر جنبه¬های فرهنگی و اجتماعی میان فرهنگ باستانی ایرانیان با فرهنگ تبلیغی دین اسلام یا دو میدان گفتمانی ایرانی و اسلامی هم¬خوانی و سازگاری وجود داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2710 - تاثير قارچ مایکوریزا، تنش آب و سال بر عملکرد گل و برخی خصوصیات گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در منطقه یاسوج
        علی رحیمی
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گی چکیده کامل
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تکرار، در سال¬های¬ 1394 و 1395 در منطقه یاسوج اجرا ¬گردید. تنش آب به‌عنوان عامل اصلی بصورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي¬متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A و قارچ مایكوريزا به‌عنوان عامل فرعی بصورت عدم کاربرد، کاربرد Glomus mosseae و کاربرد Glomus intraradices در نظر گرفته شد. نتایج نشان¬ داد که برهمکنش آبیاری و قارچ مایکوریزا بر فسفر گل، عملکرد گل¬، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گاوزبان معنی¬دار بود. در سطوح آبیاری پس از 60، 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر، کاربرد قارچ¬¬¬های مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices نسبت به عدم وجود قارچ به ترتیب موجب افزایش عملکرد گل گیاه (04/30 و 35/27 درصد)، (2/92 و 98/90 درصد)، (1/94 و 21/93 درصد) و (73/81 و 86/78 درصد) شدند، همچنین در این سطوح از آبیاری، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گل گاوزبان در شرایط حضور قارچ مایکوریزا نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایشی معنی¬دار حاصل نمودند. کاربرد هر دو سویه قارچ مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices در سطوح آبیاری پس از 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر نسبت به عدم کاربرد قارچ مایکوریزا به ترتیب موجب افزایش معنی¬دار شاخص برداشت گل گاوزبان (55/44 و 36/43 درصد)، (21/13 و 96/15 درصد) و (6/5 و 41/5 درصد) و فسفر گل (69/44 و 45/20 درصد)، (150 و 125 درصد) و (74/267 و 48/235 درصد) شدند. قارچ مایکوریزا توانست باعث تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی و موجب افزایش صفات فوق در آن سطوح آبیاری گردد و بر اساس نتایج این بررسی، تیمار آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر + کاربرد قارچ‌ مایکوریزای Glomus mosseae توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2711 - The Effects of Feeding Iranian Propolis Extracts to Holstein Dairy Cows on Blood Metabolites, Milk Composition and Rumen Microbial Population
        S.  Ehtesham A.R. Vakili M. Danesh Mesgaran V.  Bankova
        The purpose of this study was to investigate the effect of feeding Iranian propolis extract on perform-ance of Holstein dairy cows. In this study 18 dairy postpartum Holstein cows (120 days in milk (DIM) and body weight of 577±37.54 kg) were used. The experiment was car چکیده کامل
        The purpose of this study was to investigate the effect of feeding Iranian propolis extract on perform-ance of Holstein dairy cows. In this study 18 dairy postpartum Holstein cows (120 days in milk (DIM) and body weight of 577±37.54 kg) were used. The experiment was carried out in a period of 29 d (10 d adaptation and 19 d sample collection). The data was analyzed considering a completely randomized design by the GLM procedure of SAS 9.1. In this experiment 3 treatments [A: TMR diet, B: TMR diet + Iranian propolis extract (IPE) 50% (67.50 g/day/animal) and C: TMR diet + IPE 75% (67.50 g/day/animal)] were used. The results of this study showed that adding different concentrations of IPE to dairy cow ration did not have any significant effect (P>0.05) on ruminal pH, but significant de-crease (P0.05) change some the blood parameters while statistically changed (P<0.05) the blood concentrations of aspartate ami-notransferase, albumin, glucose and protein. The phenolic compounds in propolis changed rumen ni-trogen ammonia, rumen short chain fatty acids, rumen microbial population, some blood parameters and fatty acid composition in the milk. These changes improve fermentation process and consequently affect significantly fatty acid composition in milk. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2712 - حق خاتمه دادن به قرارداد در فقه و حقوق
        پیمانه اسلامی ناصر مسعودی
        هدف این پژوهش بررسی حق خاتمه دادن به قرارداد در فقه و حقوق ایران و انگلیس و اصول قراردادهای تجاری بین المللی (یونیدروا) می¬باشد. یکی از نهادهای حقوقی که در حقوق ایران مورد غفلت قرار گرفته است و در قانون مدنی ایران مورد توجه قرار نگرفته است، اما در فقه سوابقی داشته است ن چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی حق خاتمه دادن به قرارداد در فقه و حقوق ایران و انگلیس و اصول قراردادهای تجاری بین المللی (یونیدروا) می¬باشد. یکی از نهادهای حقوقی که در حقوق ایران مورد غفلت قرار گرفته است و در قانون مدنی ایران مورد توجه قرار نگرفته است، اما در فقه سوابقی داشته است نهاد حق خاتمه دادن به قرارداد است. این نهاد با حق فسخ یا شرط فاسخ و انفساخ عقد متفاوت است و ویژگی ها و شرایط خاص خود را دارد که در حقوق انگلیس مورد توجه قرار گرفته است. حق خاتمه دادن به قرارداد متفاوت از حق ابطال قرارداد می¬باشد، زیرا ابطال اثر قهقرایی دارد اما خاتمه دادن به قرارداد، قرارداد را خاتمه داده و برای از بین بردن یک قرارداد صحیح مورد استفاده قرار می¬گیرد. خلاف حقوق ایران که الزام به اجرای تعهد و حق خاتمه دادن به قرارداد در طول یکدیگرند، در اسناد بین المللی حق الزام به اجرای تعهد و حق پایان دادن به قرارداد در عرض یکدیگر هستند. یعنی جهت اینکه متعهد له از حق فسخ قرارداد برخوردار شود، لازم نیست تا بدوا تقاضای اجبار به انجام تعهد را نماید و در فرض تعذر اجبار بتواند به قرارداد خاتمه دهد، بلکه صرفا با کوتاهی متعهد در انجام تعهد، که معادل با عدم اجرای اساسی آن تعهد باشد، اختیار خاتمه دادن به قرارداد را خواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2713 - مبانی فقهی حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران و اسلام
        مسلم اورنگی محمد تقی علوی رحیم وکیل زاده
        حقوق شهروندی از مباحث و مطالب مهمی است که به طور گسترده‌ای به عدالت و مساوات توجه دارد و در نظریات اجتماعی، سیاسی و حقوقی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است، مقوله «شهروندی» هنگامی در یک جامعه تحقق می‌یابد که همه اعضای آن جامعه از تمامی حقوق مدنی و سیاسی برخوردار بوده، در حوز چکیده کامل
        حقوق شهروندی از مباحث و مطالب مهمی است که به طور گسترده‌ای به عدالت و مساوات توجه دارد و در نظریات اجتماعی، سیاسی و حقوقی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است، مقوله «شهروندی» هنگامی در یک جامعه تحقق می‌یابد که همه اعضای آن جامعه از تمامی حقوق مدنی و سیاسی برخوردار بوده، در حوزه‌های مختلف مشارکت داشته و در برابر حقوقی که دارند، وظایف و مسئولیت‌هایی را در راستای اداره بهتر جامعه و ایجاد نظم بر عهده بگیرند. هدف مقاله حاضر بررسی مبانی فقهی «حقوق شهروندی» در اسلام و نظام حقوقی ایران و اسلام است؛ که برای دستیابی به این هدف در مقاله حاضر سعی شده است که ابتدا از دیدگاه مبانی فقهی موضوع موردبررسی قرار گیرد و در نهایت موضوع حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران و اسلام مورد تطبیق قرار گیرد. پژوهش حاضر از نوع کیفی و به روش کتابخانه¬ای است که با بررسی متون و مواد قانونی مرتبط با موضوع موردمطالعه و بررسی قرار خواهد گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2714 - نیازسنجی آموزشی مدیران دانشگاه علم و صنعت ایران بر اساس مدل شایستگی
        سمیه صحت طلب شاهرودی نادر گودینی
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی مولفه های شایستگی مدیران دانشگاه علم و صنعت ایران و نیازسنجی آموزشی آن‌ها است. روش اجرای پژوهش از منظر گردآوری داده‌ها توصیفی و از نوع پیمایشی است. در این پژوهش گردآوری داده‌ها با استفاده از سه نوع پرسشنامه انجام شده است که برای کارکنان، مدیران ما چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر ارزیابی مولفه های شایستگی مدیران دانشگاه علم و صنعت ایران و نیازسنجی آموزشی آن‌ها است. روش اجرای پژوهش از منظر گردآوری داده‌ها توصیفی و از نوع پیمایشی است. در این پژوهش گردآوری داده‌ها با استفاده از سه نوع پرسشنامه انجام شده است که برای کارکنان، مدیران مافوق و مدیران دانشگاه علم و صنعت ایران طراحی شده‌اند. جامعه آماری شامل تعداد 102 نفر از مدیران دانشگاه و تعداد 364 نفر کارکنان این دانشگاه بوده که بر اساس جدول محاسبه نمونه کوکران تعداد 188 نفر از کارکنان این دانشگاه و تمام ۱۰۲ نفر مدیران برای نمونه انتخاب شده‌اند. در نهایت با استفاده از مدل بازخور 360 درجه ابتدا به ارزیابی مولفه های شایستگی مدیران دانشگاه علم و صنعت ایران پرداخته شده است. سپس با توجه به نقاط ضعف و قوت مدیران، دوره های آموزشی مورد نیاز برای آنها پیشنهاد شده است. نتایج ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که کارکنان و زیردستان نمره متوسط و همچنین خود مدیران و مدیران مافوق نمرات عالی به مولفه های شایستگی مدیران داده‌اند. با توجه به بررسی نیاز آموزشی مدیران، برگزاری دوره‌های آموزش کار گروهی از دیدگاه هر سه گروه (زیردستان، مدیران و مدیران مافوق) برای مدیران دانشگاه علم و صنعت ایران ضرورت دارد. همچنین پس از آموزش کار گروهی، دوره‌های مهارت‌های مدیریتی از دیدگاه کارکنان و مدیران و افزایش دانش شغلی از دیدگاه مدیران مافوق مورد نیاز شناخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2715 - تطورشناسی دانش مدیریت آموزشی در ایران
        عادل مظلومی علی خلخالی زهره شکیبایی
        مقاله حاضر، گزارش یک پژوهش در زمینه تطورشناسی دانش مدیریت آموزشی در ایران است. رویکرد این پژوهش، تاریخی و از نوع تطورنگاری تفسیری، با معیار بسندگی معنایی بود. جامعه پژوهش، همه کتاب‌های نمایه شده در کتابخانه ملی ایران، طی یک قرن اخیر با کلیدواژه‌های اصلی و مستقیم مدیریت چکیده کامل
        مقاله حاضر، گزارش یک پژوهش در زمینه تطورشناسی دانش مدیریت آموزشی در ایران است. رویکرد این پژوهش، تاریخی و از نوع تطورنگاری تفسیری، با معیار بسندگی معنایی بود. جامعه پژوهش، همه کتاب‌های نمایه شده در کتابخانه ملی ایران، طی یک قرن اخیر با کلیدواژه‌های اصلی و مستقیم مدیریت آموزشی، رهبری آموزشی و مدیریت مدرسه بودند. پس از چهار مرحله غربال‌گری هدفمند، 36 کتاب تالیفی و ترجمه‌ای، به‌عنوان نمونه پژوهش تفکیک شدند. سپس بر اساس سنت تطورپژوهی تاریخی، پس از خوانش و فیش‌برداری از کتاب های نمونه و دسته بندی و تحلیل انتقادی داده ها، روندهای اصلی استنتاج شدند. همچنین در هم اندیشی با صاحب نظران، این روندهای استنتاجی، مرتباً اعتبار‌یابی شدند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که دوره‌های تطوری دانش مدیریت آموزشی در ایران را می‌توان به شش دوره "ظهور، فترت‌، برون‌نگری آگاهانه، گرایش افراطی به مدیریت‌گرایی، رکود و تکرار، و بازنگری و غنی‌سازی" گونه شناسی کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2716 - شناسایی ابعاد شتاب‌دهنده‌های تولید علم در توسعه علمی و مدیریت آموزش و پژوهش در دانشگاه‌های دولتی ایران: مطالعه داده بنیاد
        مرجان عرب رحمتی پور زهره میرحسینی احمد سعیدی
        ارائه ساز و کارهای مناسب به ‌منظور تسریع در تولید علم که از دقت کافی نیز برخوردار بوده و زیرساختهای مورد نیاز آن نیز تعیین شده باشد، همواره یک مسئله مهم در نظام آموزشی کشور تلقی میگردد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد شتاب‌دهنده‌های تولید علم در توسعه علمی و مدیریت آموز چکیده کامل
        ارائه ساز و کارهای مناسب به ‌منظور تسریع در تولید علم که از دقت کافی نیز برخوردار بوده و زیرساختهای مورد نیاز آن نیز تعیین شده باشد، همواره یک مسئله مهم در نظام آموزشی کشور تلقی میگردد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد شتاب‌دهنده‌های تولید علم در توسعه علمی و مدیریت آموزش و پژوهش در دانشگاه‌های دولتی ایران و در راستای ارتقای وضع کنونی انجام شده است. این مطالعه کاربردی، از نظر نوع داده‌ها، کیفی و از نظر شیوه پژوهش، داده بنیاد می‌باشد. جامعه آماری شامل 15 نفر از اعضای هیئت علمی و صاحبنظر در علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های دولتی ایران بود که دارای تألیفات و مقالات علمی در حوزه مورد بررسی بودند و با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه نیمه‌ساختمند بود و تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزارMAXQDA انجام گردید. بر اساس یافته‌های پژوهش، ابعاد و عوامل مؤثر بر شتاب‌دهنده‌های تولید علم از دیدگاه جامعه فوق در 6 بعد شامل پدیده مرکزی (نظام آموزشی با کیفیت، نظام پژوهشی موثر، نظام حمایت و پشتیبانی جامع، نظام مالی بهینه و کارا)؛ شرایط علّی (رهبری و مدیریت، ارتباطات و شبکه‌ها، فرهنگ سازمانی)؛ راهبردها (مدیریت منابع انسانی، توسعه زیرساخت‌های بنیادی، تامین مالی مناسب)؛ شرایط زمینه‌ای (چارچوب قانونی، ارتباطات میان رشته‌ای، تعامل با محیط پیرامونی، نظام جذب استعداد، مسائل اقتصادی)؛ عوامل مداخله‌گر (سیستم پاداش و تشویق، موقعیت و جایگاه، تکنولوژی)؛ و پیامدها (همسویی با محیط، بهبود عملکرد علمی و سازمانی، توسعه سرمایه انسانی، توسعه اجتماعی و اقتصادی) شناسایی شدند. نتایج نشان داد که جهت دستیابی به توسعه علمی متوازن و اثربخش در جهت مدیریت آموزش و پژوهش دانشگاه‌های دولتی کشور، توجه جدی و سیستمی به همه ابعاد نظام‌های شتاب دهنده تولید علم ارائه شده در این پژوهش ضروری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2717 - ارائه الگوی توسعه حرفه‌ ای معلمان ریاضی مبتنی بر رویکرد تربیت مغز در نظام آموزشی ایران
        سعیده شاهسونی مریم براتعلی نرگس کشتی آرای
        پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی توسعه حرفه‌ ای معلمان ریاضی مبتنی بر رویکرد تربیت مغز در نظام آموزشی ایران صورت گرفت. این پژوهش از نوع کیفی و در زمره مرورهای نظام‌مند است. برای پاسخ به سؤال پژوهش، یافته‌ های کلیدی متون کدگذاری و سپس مقوله‌ بندی شدند. روش مورد استفاده برای چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی توسعه حرفه‌ ای معلمان ریاضی مبتنی بر رویکرد تربیت مغز در نظام آموزشی ایران صورت گرفت. این پژوهش از نوع کیفی و در زمره مرورهای نظام‌مند است. برای پاسخ به سؤال پژوهش، یافته‌ های کلیدی متون کدگذاری و سپس مقوله‌ بندی شدند. روش مورد استفاده برای نمونه‌ گیری به‌صورت هدفمند بود. جهت انتخاب بهترین متن از فلوچارت پریزما استفاده گردید. حاصل این تلاش تعداد 109 مقاله در مرحله اول جمع‌ آوری اطلاعات بود. نهایتاً تعداد 29 مقاله به‌عنوان رکورد های نهایی در پژوهش وارد گردید. حاصل مطالعه این متون انتخاب یافته‌ های کلیدی، کد گذاری آن‌ها و نهایتاً دسترسی به مقوله‌ هایی بود که ابعاد الگو را تشکیل دادند. یافته‌ های پژوهش حاضر درخصوص شناسایی ابعاد الگوی توسعه حرفه‌ ای مداوم معلمان ریاضی نشان دادند که الگوی شناسایی‌شده بر 9 بعد استوار است. ابعاد این الگو به‌ ترتیب میزان تأکید در مطالعات پیشین عبارت‌ اند از برقراری ارتباط بین علوم اعصاب‌ شناختی و آموزش ریاضی در کلاس درس به‌کمک تصویر برداری عصبی، تغییر روش تدریس ریاضی با درک عملکرد مغز در هنگام یادگیری ریاضی، پیشرفت تحصیلی دانش‌ آموزان در ریاضیات به‌کمک یادگیری سازگار با مغز، ساختار مغز و پردازش ریاضی، نقش حافظه کاری و کنترل توجه در پیشرفت ریاضی، محدودیت‌ های پژوهش‌ های علوم اعصاب آموزشی در کاربرد آن در حوزه آموزش ریاضی، به‌ کار گیری پردازش‌ های عددی در پیشرفت ریاضی، مدل جامع پردازش ریاضی و تهیه یک بسته آموزشی مبتنی بر مغز برای کمک به معلمان ریاضی در تدریس. پیاده‌ سازی صحیح الگوی توسعه حرفه‌ ای مداوم معلمان ریاضی مبتنی بر رویکرد تربیت مغز در کلاس درس ریاضی می‌ تواند منجر به ایجاد تفاوت‌ های معنا‌دار و اثر بخشی در تدریس معلمان شود که دارای تأثیرات مثبتی می‌ باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2718 - بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و یادگیری سازمانی در معاونت توسعه دانشگاه علوم پزشکی ایران
        نجمه وکیلی شهرزاد صارمی
        پژوهش حاضر سعی دارد رابطه بین فرهنگ سازمانی و یادگیری سازمانی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. جامعه آماری این تحقیق را کارکنان معاونت توسعه دانشگاه علوم پزشکی ایران تشکیل می دهند که 300 نفر بودند و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 169 نفر بدست آمد. روش جمع آوری اطلاعات شا چکیده کامل
        پژوهش حاضر سعی دارد رابطه بین فرهنگ سازمانی و یادگیری سازمانی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. جامعه آماری این تحقیق را کارکنان معاونت توسعه دانشگاه علوم پزشکی ایران تشکیل می دهند که 300 نفر بودند و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 169 نفر بدست آمد. روش جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه فرهنگ دنیسون و پرسشنامه یادگیری سازمانی گومز و همکاران بود. روش تجزیه وتحلیل با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون صورت پذیرفته و نتایج آزمون ها نشان داد بین فرهنگ سازمانی و یادگیری سازمانی کارکنان رابطه وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2719 - طراحی ابزار سنجش مدیریت اطلاعات شخصی ‌اعضای ‌هیأت‌ علمی پژوهشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
        مریم سه دهی فهیمه باب الحوائجی علیرضا اسفندیاری مقدم نجلا حریری فاطمه نوشین فرد
        پژوهش حاضر در صدد است ضمن بررسی دیدگاه های موجود درخصوص مدیریت اطلاعات شخصی به طراحی ابزار سنجش مدیریت اطلاعات شخصی اعضای هیأت علمی بپردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و شامل روش های اسنادی ودلفی است. گردآوری مولفه های مدیریت اطلاعات شخصی با روش اسنادی و طراحی مولفه های پ چکیده کامل
        پژوهش حاضر در صدد است ضمن بررسی دیدگاه های موجود درخصوص مدیریت اطلاعات شخصی به طراحی ابزار سنجش مدیریت اطلاعات شخصی اعضای هیأت علمی بپردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و شامل روش های اسنادی ودلفی است. گردآوری مولفه های مدیریت اطلاعات شخصی با روش اسنادی و طراحی مولفه های پرسشنامه با استفاده از نظرات پنل دلفی (15 نفر از خبرگان علم اطلاعات) انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد درداخل و خارج از کشور مقالات پژوهشی متعددی به بررسی جنبه های مختلف مدیریت اطلاعات شخصی پرداخته اند اما منبعی که به طور مستقیم به تدوین ابزاری برای سنجش مدیریت اطلاعات شخصی پژوهشگران و اعضای هیأت علمی پرداخته باشد، شناسایی نشد. در خصوص سنجش مدیریت اطلاعات شخصی پرسشنامه های لاتین اندکی موجود است. با توجه به تفاوت نظام آموزشی و برنامه های درسی، این ابزارها کارایی لازم برای ارزیابی مدیریت اطلاعات شخصی پژوهشگران ایرانی را ندارد، بنابراین پیشنهاد می گردد با درنظرگرفتن نوع نیازهای اطلاعاتی افراد، ابزار سنجش مهارت های مدیریت اطلاعات شخصی گروه های مختلف طراحی گردد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2720 - بررسی تأثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر تجاری سازی نتایج تحقیقات علمی در شرکت های دانش بنیان (مطالعه موردی: شرکت های دانش بنیان شش کلان شهر کشور)
        منصور ترکیان تبار صدیقه محمداسماعیل فاطمه نوشین فرد
        چکیدهاین پژوهش با هدف بررسی تاثیر عوامل فرهنگی&ndash; اجتماعی بر تجاری سازی نتایج تحقیقات علمی در شرکت های دانش بنیان کشور به انجام رسیده است. روش پژوهش حاضر پیمایشی- توصیفی از نوع همبستگی است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامع چکیده کامل
        چکیدهاین پژوهش با هدف بررسی تاثیر عوامل فرهنگی&ndash; اجتماعی بر تجاری سازی نتایج تحقیقات علمی در شرکت های دانش بنیان کشور به انجام رسیده است. روش پژوهش حاضر پیمایشی- توصیفی از نوع همبستگی است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را 970 نفر از مدیران شرکت های دانش بنیان شش کلان شهر کشور (تهران، تبریز، مشهد، شیراز، اصفهان و اهواز) تشکیل داده اند. براساس فرمول کوکران مدیران 275 شرکت جهت پاسخگویی به سوالات پژوهش انتخاب شدند. برای تعیین نمونه ها از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است.یافته های پژوهش نشان می دهد که عوامل فرهنگی- اجتماعی می توانند تاثیر معناداری بر تجاری سازی نتایج تحقیقات علمی در شرکت های دانش بنیان داشته باشد (05/0&gt;P ). بر این اساس، عوامل فرهنگی- اجتماعی می‌توانند، 10درصد از واریانس تجاری سازی نتایج تحقیقات را تبیین نمایند (32/0-=r؛ 10/0=R2). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2721 - جامعه شناسی مالی و نسبت دولت و جامعه در ایران معاصر
        مهدی اسماعیلی مجید توسلی رکن آبادی
        تلاش‌های فراوانی برای توضیح دلایل و مبانی شکل‌گیری ساخت و ماهیت قدرت دولت صورت گرفته است. البته دلایل تکوین چنین ماهیتی با توجه به مبانی قضاوت ساخت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی منجر به اختلاف دیدگاه‌هایی در این خصوص گردیده است که در اغلب موارد برای توضیح و توصیف وضع موجود ا چکیده کامل
        تلاش‌های فراوانی برای توضیح دلایل و مبانی شکل‌گیری ساخت و ماهیت قدرت دولت صورت گرفته است. البته دلایل تکوین چنین ماهیتی با توجه به مبانی قضاوت ساخت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی منجر به اختلاف دیدگاه‌هایی در این خصوص گردیده است که در اغلب موارد برای توضیح و توصیف وضع موجود از اتقان لازم برخوردار نیستند. در تاریخ معاصر ایران دولت به‌خاطر ماهیت مستقل و فراطبقاتی اش هم از بابت خاستگاه و هم از نظر ماهیت و همچنین عملکرد، اساس متفاوتی با جوامع اروپایی دارد. با توجه به تحولات سیاسی- اجتماعی ایران معاصر، بخصوص از تاریخ دستیابی به درآمدهای نفتی، دولت در ایران به‌عنوان قدرتی برتر از طبقات در تطور خاص خود تکامل یافت. به تعبیری دیگر استقلال دولت نه در وضعیت رقابت نیروهای اجتماعی و توازن طبقاتی بلکه در بستری از ضعف طبقات و گروه‌های اجتماعی، امکان بروز و فعالیت یافت. در این شرایط نظریات مختلفی در بررسی ساخت دولت در ایران و نسبتش با جامعه شکل گرفته است. در این مقاله در صدد است تا با نگاهی بر مهم ترین نظرات این حوزه به برخی ناکارآمدی های نظری آنها بپردازیم و استدلال کنیم که رهیافت جامعه شناسی مالی بهتر می تواند به تبیین روابط دولت و جامعه در ایران معاصر بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2722 - جرایم قانون هدفمندسازی یارانه ها در ایران
        احسان سیفی حسین بزرگ نژاد
        جرم، به عنوان یک پدیده انسانی و اجتماعی، از تمام ابعاد زندگی انسان تأثیر می‌پذیرد. سیاست‌های اقتصادی دولت نیز، باتوجه به اثری که بر زندگی اقشار مختلف مردم می‌گذارد، اثرات مستقیم و غیرمستقیمی بر مدل کلی بزهکاری خواهد گذاشت. این سیاست‌ها، از یک سو زمینه جرم‌زایی برخی از ج چکیده کامل
        جرم، به عنوان یک پدیده انسانی و اجتماعی، از تمام ابعاد زندگی انسان تأثیر می‌پذیرد. سیاست‌های اقتصادی دولت نیز، باتوجه به اثری که بر زندگی اقشار مختلف مردم می‌گذارد، اثرات مستقیم و غیرمستقیمی بر مدل کلی بزهکاری خواهد گذاشت. این سیاست‌ها، از یک سو زمینه جرم‌زایی برخی از جرایم را کاهش داده و از سوی دیگر بستر ارتکاب جرایم جدید و طیف جدیدی از بزهکاران و بزه‌دیدگان را فراهم می‌آورد. قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، به سبب تحولات اقتصادی خرد و کلانی که به دنبال داشته است، افق‌های ناشناخته‌ای را پیش روی جرم‌شناسان قرار داده است. حذف یارانه انرژی و کالاهای اساسی و آزادسازی قیمت‌ها و پرداخت نقدی یارانه‌ها، ضمن تشدید برخی چالش‌های اقتصادی مانند تورم و بیکاری، قشر وسیعی از مردم را با دغدغه معیشت مواجه نموده است و به تبع آن، به برخی از بزهکاری‌ها به ویژه بزهکاری‌های اقتصادی مانند سرقت و احتکار کالا دامن زده است. لذا با توجه به رابطه علیتی عمیق میان جرم و شرایط اقتصادی، لزوم بکارگیری تدابیر سنجیده برای کاستن از تبعات جرم‌زای قانون و پیشگیری از بزهکاری‌های ناشی از آن با توسل به اقدامات پیشگیرانه اجتماعی، ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق به بررسی جرایم قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در ایران می‌پردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2723 - بررسی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه نوموفوبیا (بی‌موبایل هراسی) در بین دانشجویان ایرانی
        سرورالسادات سیاح ابوالفضل قدمی فاطمه آزادی
        چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه نوموفوبیا (بی‌موبایل هراسی) در بین دانشجویان ایرانی انجام شد. این مطالعه از نوع زمینه‌یابی بوده است و نمونه پژوهش حاضر مشتمل بر 384 نفر از دانشجویان (186 نفر پسر و 198 نفر دختر) از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهرا چکیده کامل
        چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه نوموفوبیا (بی‌موبایل هراسی) در بین دانشجویان ایرانی انجام شد. این مطالعه از نوع زمینه‌یابی بوده است و نمونه پژوهش حاضر مشتمل بر 384 نفر از دانشجویان (186 نفر پسر و 198 نفر دختر) از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی در سال تحصیلی 96-1395 تشکیل دادند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. در این پژوهش ابتدا پرسشنامه نوموفوبیا (NMP-Q) به فارسی ترجمه و سپس بر روی 50 نفر از دانشجویان اجرا شد که ضریب آلفای کرونباخ آن برای کل مقیاس و مؤلفه‌های آن بسیار رضایت‌بخش بود و درنهایت تصمیم گرفته شد که اجرای نهایی بدون تغییری در مواد آزمون صورت گیرد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این پرسشنامه دارای 4 عامل است که درمجموع 1/48 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. همچنین نتایج نشان داد که اعتبار آزمون به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 81/0 و برای عامل‌های عدم دسترسی به اطلاعات 81/0، از دست دادن راحتی و آسایش 79/0، عدم توانایی برقراری ارتباط 82/0 و از دست دادن ارتباط 83/0 به دست آمد. این مطالعه تأیید کرد که می‌توان از پرسشنامه سنجش نوموفوبیا (NMP-Q) به‌عنوان ابزاری معتبر و مناسب جهت سنجش بی‌موبایل هراسی در جامعه دانشجویان ایرانی استفاده کرد. بررسی اعتبار این پرسشنامه در سطح جمعیت عمومی پیشنهاد می‌شود.واژه‌های کلیدی: هنجاریابی؛ پرسشنامه نوموفوبیا (NMP-Q)؛ دانشجویان ایرانی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2724 - تبیین ویژگیهای روان سنجی مقیاس کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی در کارکنان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
        افسانه قنبری پناه مصطفی هرندی
        در پژوهش حاضر ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی بین کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مطالعه شد. بدین منظور گروه نمونه‌‌ای با حجم 350 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به دو پرسشنامه 27 سؤالی کیفیت زندگی کاری چکیده کامل
        در پژوهش حاضر ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی بین کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مطالعه شد. بدین منظور گروه نمونه‌‌ای با حجم 350 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به دو پرسشنامه 27 سؤالی کیفیت زندگی کاری و 25 سؤالی فرسودگی شغلی (در دو بٌعد شدت و تعداد دفعات ) پاسخ دادند. برای پایایی مقیاس از فرمول کلی آلفای کرونباخ استفاده شد که برابر 930/0گزارش شد. همچنین برای بررسی روایی از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و ساختارها و مؤلفه‌های اساسی این مقیاس با شاخص کفایت نمونه‌برداری (KMO) و بارتلت بررسی شد. از نتایج حاصل روایی مقدار 902/0= KMO و بارتلت برابر 295/4561 به‌دست آمد و تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد با حذف یک عامل به دلیل بار عاملی کم، پرسشنامه مذکور از شش عامل اصلی اشباع شد. این شش عامل (نقش قانون و قانون‌گرایی، انسجام و یکپارچگی اجتماعی، تأمین فرصت رشد و امنیت، توسعه قابلیت‌های انسانی، پرداخت منصفانه و کافی، فضای کلی زندگی) 134/62 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کند. همچنین تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد خرده مؤلفه‌های پرداخت منصفانه به میزان 229/0- و فضای کلی زندگی به میزان 129/0- بر فرسودگی شغلی تأثیرگذار هستند که در این بین پرداخت منصفانه بیشترین تأثیر ممکن را گذاشته است. نتایج حاصل نشان داد با تقویت یا کاهش برخی از مؤلفه‌های کیفیت زندگی کاری می‌توان سلامت روانی، زندگی اجتماعی و کاری مناسب را برای کارکنان، هدایت مؤثر کارکنان را برای مدیران و رفع کمبود اطلاعاتی به‌منظور برنامه‌ریزی شغلی مفید و افزایش بهره‌وری سازمان را برای برنامه‌ریزان ایجاد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2725 - ساخت و رواسازی سیاهه برای سنجش سلامت معنوی نوجوانان براساس فرهنگ ایرانی- اسلامی
        زهرا عباسپورآذر صادق تقی لو
        علیرغم توجه پژوهشگران حوزه دین و معنویت به ساخت ابزار اندازه‌گیری در سال‌های اخیر ساخت آن در حوزه سلامت معنوی کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ به همین دلیل در پژوهش حاضر با هدف معرفی ابزار کارآمد در این حوزه اقدام به طراحی سیاهه سلامت معنوی شد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و چکیده کامل
        علیرغم توجه پژوهشگران حوزه دین و معنویت به ساخت ابزار اندازه‌گیری در سال‌های اخیر ساخت آن در حوزه سلامت معنوی کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ به همین دلیل در پژوهش حاضر با هدف معرفی ابزار کارآمد در این حوزه اقدام به طراحی سیاهه سلامت معنوی شد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد آزمون‌سازی انجام شد، جامعه آماری آن دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهرستان کرج بود که 628 نفر از آنان به روش نمونه‌برداری چند مرحله ای انتخاب و پرسشنامه‌های سلامت معنوی و پنج عامل شخصیت را تکمیل کردند. استفاده از تکنیک تحلیل مؤلفه‌های اصلی، ساختار 8 مؤلفه‌ای استخراج شد که در نهایت براساس نتایج تست اسکری 6 مؤلفه با چرخش واریماکس استخراج و و به ترتیب با عناوین دین‌باوری، آرامش قلبی، زیبایی‌شناسی معنوی، خویشتن‌پذیری، احساس مقدس بودن و معجزه‌باوری نامگذاری شدند. همچنین استفاده نتایج نشان داد که نمره‌های مؤلفه‌های استخراج شده از اعتبار بازآزمایی مطلوبی برخوردارند. در نهایت ضرایب همبستگی بین ابعاد سیاهه سلامت معنوی با عامل‌های صفات شخصیت منطبق بر انتظار بود. درکل نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که سیاهه سلامت معنوی از ویژگی‌های روان‌سنجی قابل قبول برای سنجش سلامت معنوی در نوجوانان برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2726 - طراحی الگوی برنامه‌درسی چندفرهنگی دوره متوسطه دوم آموزش ‌و‌ پرورش ایران
        سیدمحمد دورفرد علاءالدین اعتماداهری بدیع‌الزمان مکی‌آل‌آقا
        هدف این پژوهش طراحی الگوی برنامه‌درسی چندفرهنگی دوره متوسطه دوم آموزش ‌و‌ پرورش ایران بوده است. که از نظر هدف کاربردی، روش اجرا توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل مدیران و دبیران دوره متوسطه دوم شهر تهران در سال 1399 حدود 2000 نفر می‌باشند. که با روش نمونه چکیده کامل
        هدف این پژوهش طراحی الگوی برنامه‌درسی چندفرهنگی دوره متوسطه دوم آموزش ‌و‌ پرورش ایران بوده است. که از نظر هدف کاربردی، روش اجرا توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل مدیران و دبیران دوره متوسطه دوم شهر تهران در سال 1399 حدود 2000 نفر می‌باشند. که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه‌ای، تعداد 400 پرسشنامه بین این افراد توزیع و تعداد 386 پرسشنامه دریافت و مورد تحلیل قرار گرفت. روش گردآوری داده‌ها کتابخانه ای و میدانی و ابزار اندازه گیری از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه مورد تائید متخصصان و خبرگان و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای همه متغیرها بالای 0/70محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‌افزارهای Smart PLS و SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که برنامه‌درسی چندفرهنگی به مؤلفه‌‌های مبانی؛ شرایط علی، برنامه درسی چندفرهنگی؛ مقوله محوری، فعالیت‌ها به عنوان عوامل زمینه‌ای، اهداف به عنوان راهبردها، روش‌های ارزیابی به عنوان شرایط مداخله‌گر و در نهایت محتوی به عنوان پیامدها وابسته است. در نهایت نتایج نشان داد که روایی و فرضیات مدل مورد تأئید قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2727 - ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی خانواده (FQOL) بر اساس نظریه سؤال- پاسخ(IRT)
        ابوالفضل قدمی سرورالسادات سیاح فاطمه آزادی
        هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی خانواده بر اساس نظریه سؤال &ndash; پاسخ است. این مطالعه از نوع زمینه‌یابی با نمونه‌ای مشتمل بر 384 نفر از دانشجویان (175 نفر پسر و 209 نفر دختر)بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین دانشجویان چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی خانواده بر اساس نظریه سؤال &ndash; پاسخ است. این مطالعه از نوع زمینه‌یابی با نمونه‌ای مشتمل بر 384 نفر از دانشجویان (175 نفر پسر و 209 نفر دختر)بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی انتخاب شدند. در این پژوهش ابتدا، پرسشنامه کیفیت زندگی خانواده، به زبان فارسی ترجمه و سپس جهت بررسی اولیه بر روی 50 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی اجرا شد. از بین 25 سؤال موجود در پرسشنامه 4 سؤال (22-23-24-25) پرسشنامه که مشروط بر وجود عضوی ناتوان در خانواده بود بدون پاسخ گذاشته شد؛ بنابراین از روند تحلیل حذف شدند و مابقی تحلیل‌ها با 21 سؤال باقی‌مانده انجام شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی مرتبه اول، نشان داد تمامی شاخص‌ها در حد مطلوب و سؤال‌ها در سطح 99 درصد معنادار بودند که بیانگر همسو بودن گویه های با سازه نظری است. ضریب آلفای کرونباخ آن برای کل مقیاس و مؤلفه های آن رضایت بخش بود. نتایج نشان داد که اعتبار آزمون به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 789/0 و مؤلفه‌های تعاملات خانوادگی 712/0، والدگری 809/0، بهزیستی هیجانی 734/0 و بهزیستی جسمی 804/0 به دست آمد و مطلوبیت ویژگی‌های روان‌سنجی سؤال‌های پرسشنامه با استفاده از مدل GRM بررسی شد. این مطالعه تأیید کرد که می توان از پرسشنامه سنجش کیفیت زندگی خانوادگی به‌عنوان ابزاری معتبر و مناسب جهت سنجش کیفیت زندگی در خانواده در جامعه دانشجویان ایرانی استفاده کرد. بررسی اعتبار این پرسشنامه در سطح جمعیت عمومی پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2728 - برنامه ریزی مدیریت استراتژی بازاریابی شرکت ستاره ایران (نمایندگی انحصاری خودروهای سواری مرسدس بنز در ایران)
        حسن مهرمنش اللهیار قاسمی
        بازاریابی یکی از موضوعات مهم جهت حفظ بقا و توسعه سازمان ها و موسسات می باشد و دستیابی به بازارهای هدف یکی از مهمترین دغدغه های مدیران است. هدف تحقیق حاضر، برنامه ریزی و تدوین استراتژی بازاریابی شرکت ستاره ایران؛ به عنوان نمایندگی خودرو سواری مرسدس بنز بوده ، تحقیق حاضر چکیده کامل
        بازاریابی یکی از موضوعات مهم جهت حفظ بقا و توسعه سازمان ها و موسسات می باشد و دستیابی به بازارهای هدف یکی از مهمترین دغدغه های مدیران است. هدف تحقیق حاضر، برنامه ریزی و تدوین استراتژی بازاریابی شرکت ستاره ایران؛ به عنوان نمایندگی خودرو سواری مرسدس بنز بوده ، تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از حیث روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی می باشد و جامعه آماری آن ، مدیران، معاونین و کارشناسان بخش فروش و بازاریابی شرکت ستاره ایران در تابستان سال 1395 به تعداد 55 نفر و تعداد نمونه ها 48 تن بر اساس فرمول کوکران با روش نمونه گیری طبقه بندی بوده است. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه، جمع آوری و از طریق نرم افزارSPSS مورد بررسی قرارگرفت. بررسی داده ها، نشان داد که گویه " تغییرات در ساختار شرکت ستاره برای رفع بوروکراسی اداری" در اولویت اول نقاط قوت، گویه " اختصاص بودجه سالیانه برای فعالیت های بازاریابی " در اولویت اول نقاط ضعف، قرار داشته است. همچنین گویه" روابط و تعاملات بین المللی معقول و مناسب با دیگر کشورها و کشور سازنده " در اولویت اول فرصت ها و گویه " تغییرات مداوم نرخ ارز و اثرات آن" در اولویت اول تهدیدات قرار دارد. بر اساس نتایج؛ استراتژی غالب بازاریابی شرکت ستاره ایران، استراتژی های تهاجمی تعیین گردید. در پایان با توجه به نتایج حاصله، استراتژی های چهارگانه تهاجمی، تدافعی، رقابتی(اقتضائی) و محافظه کارانه(انطباقی)، پیشنهاد گردید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2729 - بررسی رابطه عوامل تاثیرگذار یادگیری سازمان بر تعهد سازمانی کارکنان درشعب بانک ملی ایران شهر خرم آباد
        محمدرضا هاشمی علیرضا اسلامبولچی نرگس جوزی
        هدف از این تحقیق، بررسی نقش یادگیری سازمانی در قالب مؤلفه های مربوط به یادگیری سازمانی (اشتراک دانش، توسعه شایستگی های کارکنان، چشم انداز مشترک، رهبری مشارکتی، تفکر سیستمی) برتعهد سازمانی کارکنان سازمان است. تعهد آغازین کارکنان به سازمان تا حد زیادی با ویژگی های شخصی ما چکیده کامل
        هدف از این تحقیق، بررسی نقش یادگیری سازمانی در قالب مؤلفه های مربوط به یادگیری سازمانی (اشتراک دانش، توسعه شایستگی های کارکنان، چشم انداز مشترک، رهبری مشارکتی، تفکر سیستمی) برتعهد سازمانی کارکنان سازمان است. تعهد آغازین کارکنان به سازمان تا حد زیادی با ویژگی های شخصی مانند شخصیت، ارزشها، تحصیلات و میزان سازگاری انتظاراتشان از شغل با تجربیات شغلی آغازین آنان معین می شود. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داده ها، کمی، توصیفی از نوع همبستگی و از نظر اجرا به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان بانک ملی ایران شهرستان خرم آباد است که در مجموع 160نفر می باشند. ابزار اندازه گیری تحقیق پرسشنامه بوده و از طریق آزمون همبستگی پیرسون رابطه بین دو متغیر مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه این تحقیق حاکی از بالا بودن ارتباط و همبستگی بین مولفه های موثر توانمند سازی بر تعهد سازمانی کارکنان است و از بین همه عوامل ضریب همبستگی به ترتیب چشم انداز مشترک و تفکر سیستمی 69 درصد، اشتراک دانش 64 درصد، رهبری مشارکتی 63 درصد و تفکر سیستمی 49 درصد بوده است. در این پژوهش همه عوامل تاثیرگذار بر یادگیری سازمان با تعهد سازمانی کارکنان رابطه مثبت و معناداری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2730 - تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی و خلاقیت کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی
        محبوبه عبداللهی حسن بغدادی
        در دنیای به شدت رقابتی امروزی سازمان ها نه تنها برای سود بیشتر بلکه حتی برای بقای خود نیازمند خلاقیت و افزایش بهره وری می باشند که این امر نیازمند مدیریتی متعامل و تحول آفرین می باشد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی و خلاقیت کارکنان د چکیده کامل
        در دنیای به شدت رقابتی امروزی سازمان ها نه تنها برای سود بیشتر بلکه حتی برای بقای خود نیازمند خلاقیت و افزایش بهره وری می باشند که این امر نیازمند مدیریتی متعامل و تحول آفرین می باشد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی و خلاقیت کارکنان در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی است. نوع تحقیق از نظر هدف، کاربردی و روش پژوهش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی است که در سال 96-97 در این شرکت در استان هرمزگان مشغول به کار بوده‌اند و تعداد آن‌ها 200 نفر است. بر اساس جدول مورگان و با در نظر گرفتن 10 درصد افت، نمونه 140 نفری به‌صورت تصادفی ساده انتخاب‌شده‌اند. داده‌های تحقیق از طریق پرسشنامه رهبری تحول‌آفرین باس و آولیو (2000) با پایایی858/0=&alpha;، رفتار شهروندی سازمانی لی و آلن (2002) و (904/0=&alpha;)، خلاقیت کارکنان کوالهو و همکاران (2011) و (785/0=&alpha;) جمع‌آوری گردید. روایی صوری پرسشنامه با نظرمتخصصان مورد تائید قرار گرفت. فرضیه‌های تحقیق با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و SMARTPLS و از طریق آزمون رگرسیون چندگانه تحلیل گردید. یافته‌ها نشان داد رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی و و خلاقیت کارکنان تأثیر مثبت و معناداری دارد.رهبری تحول آفرین(نفوذ آرمانی رفتار و صفات، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی) بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر معناداری دارد. رهبری تحول آفرین(انگیزش الهام بخش) بر خلاقیت تأثیر معناداری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2731 - شناسایی عوامل تشکیل دهنده رهبری فضیلت گرا در بانک ملی ایران به منظور ارائه مدل
        فریدون رشیدی تورج مجیبی مجید جهانگیرفرد علی مهدی‌زاده اشرفی
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تشکیل دهنده رهبری فضیلت گرا در بانک ملی ایران انجام شده است. پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی- کاربردی و همچنین، به لحاظ نوع داده‌ها، از نوع کیفی بود. جامعۀ آماری پژوهش، شامل خبرگان دانشگاهی و صاحبنظران بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بودند که بر چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تشکیل دهنده رهبری فضیلت گرا در بانک ملی ایران انجام شده است. پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی- کاربردی و همچنین، به لحاظ نوع داده‌ها، از نوع کیفی بود. جامعۀ آماری پژوهش، شامل خبرگان دانشگاهی و صاحبنظران بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بودند که بر اساس نمونه گیری هدفمند، 21 نفر انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ ها از مصاحبه استفاده شد. برای حصول اطمینان از روایی ابزار در بخش کیفی پژوهش، ازنظرات اساتید آشنا با این حوزه و متخصصان دانشگاهی استفاده شد. از پایایی بازآزمون و روش توافق درون موضوعی برای محاسبه پایایی مصاحبه‌های انجام گرفته استفاده شد که همگی مورد تایید قرار گرفتند. روش تجزیه و تحلیل داده در پژوهش حاضر، کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد بود. نتایج حاصل از پژوهش نشان دادند که مولفه‌های رهبری فضیلت گرا در بانک ملی ابران شامل، مولفه ‌ های فردی، مدیریتی و ارتباطی بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2732 - عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی با رویکرد دیمتل و تحلیل مضمون
        احسان حسین پور حمیدرضا معتمد پری مشایخ
        هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی است. روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 ، برای شناسایی عوامل و مؤلفه ها استفاده شده اس چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی است. روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 ، برای شناسایی عوامل و مؤلفه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش تمام خبرگان در حوزه آموزش بودند که بعد از انجام مصاحبه 30 اشباع نظری صورت گرفت و تمام مصاحبه ها بین 60 تا 85 دقیقه به طول انجامید. در ضمن مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان دانشگاه در سال 1399 به صورت کد های باز و محوری و گزینشی انجام شده و برای تعیین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری مولفه های از تکنیک دیمتل استفاده شده است. با توجه به مصاحبه های نیمه ساختار یافته، 1659 کد باز و 14 کد محوری برای فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی استخراج گردید، که در نهایت 4 بعد(روابط بین فردی، مدیریت و رهبری، فرهنگ سازمانی و ویژگیهای شخصیتی) و 14 مولفه ( کد محوری ) و 64 شاخص ( کد باز) برای فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی استخراج گردید. پس از آن با توجه به پرسشنامه مقایسات زوجی برای شناسایی مولفه های تاثیرگذار و تاثیرپذیر مشخص گردید که مولفه های زمان آموزش، خدمات اجتماعی، فرهنگی و هنری، خدمات اقتصادی، خدمات ورزشی،فضای آموزشی، خدمات آموزش بین الملل و کارکنان آموزشی تاثیرگذارند و مولفه های مدرسین، نحوه ارزشیابی، محتوای آموزشی، نحوه آموزش و امکانات رفاهی تاثیرپذیرند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2733 - بررسی نقش آموزش و دانشگاهیان در مشارکت سیاسی شهروندان
        فتحعلی همتی امین روان بد علی محمد حقیقی
        تعامل بین تحصیلات بر مشارکت سیاسی یک سؤال دیرینه و محوری در فلسفه سیاسی و علوم سیاسی است. آموزش رسمی در واقع با مشارکت سیاسی ارتباط ثابت و قابل توجهی دارد. پیوند بین آموزش و مشارکت سیاسی از جمله یافته‌های تکراری و مورد استناد در علوم سیاسی است. سوال و هدف اصلی پژوهش ارت چکیده کامل
        تعامل بین تحصیلات بر مشارکت سیاسی یک سؤال دیرینه و محوری در فلسفه سیاسی و علوم سیاسی است. آموزش رسمی در واقع با مشارکت سیاسی ارتباط ثابت و قابل توجهی دارد. پیوند بین آموزش و مشارکت سیاسی از جمله یافته‌های تکراری و مورد استناد در علوم سیاسی است. سوال و هدف اصلی پژوهش ارتباط بین تحصیلات و مشارکت سیاسی شهروندان است. با روش تبیینی می توان گفت که گرچه نظریات مختلفی وجود دارد ولی دو دیدگاه مختلف در این ارتباط وجود دارد. یک نظریه معتقد به کاهش مشارکت به دلایلی همچون افزایش آگاهی، بی تاثیری مشارکت شهروندان در سیاستگذاری، نگرش اعشاری به انتخابات، شکاف بین طبقه متوسط و توده مردم است. نظر دوم معتقد به تاثیرات مثبت در مشارکت سیاسی در چارچوب گفتگومحوری، انتقاد علمی از سیاستگذاری، انتقال مسالمت امیز قدرت و کاهش تنش سیاسی معنا می شود. البته به طورکلی می توان گفت که دانشگاه فاقد روش هایی برای تأثیرگذاری بر دانشجویان برای مشارکت بیشتر در کشور داری و افزایش مشارکت مردم در انتخابات در عصر جهانی شدن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2734 - جایگاه آموزش و جهانی شدن در آرای متفکران متاخر ایران
        حسن شمسینی غیاثو.ند حاجی علی شیراوند علی فلاح نژاد
        آموزش محور اصلی زندگی انسان ها در همه دوره ها بخصوص در عصر جهانی شدن است، چرا که بدون آموزش زندگی در هزاره سوم امکان پذیر نیست. البته باید گفت که آموزش در عصر اطلاعات با خصوصیات نوینی همچون آموزش تعاملی، انتقادی، تاثیرپذیری در زندگی انسان ها و سبک زندگی معنا می شود. سوا چکیده کامل
        آموزش محور اصلی زندگی انسان ها در همه دوره ها بخصوص در عصر جهانی شدن است، چرا که بدون آموزش زندگی در هزاره سوم امکان پذیر نیست. البته باید گفت که آموزش در عصر اطلاعات با خصوصیات نوینی همچون آموزش تعاملی، انتقادی، تاثیرپذیری در زندگی انسان ها و سبک زندگی معنا می شود. سوال و هدف محوری این پژوهش تبیین جایگاه آموزش در آرای متفکران جهانی از جمله ایرانی در دوره متاخر است. در جهت تبیین این موضوع و با تحلیل گفتمانی می توان گفت که جهانی شدن تاثیرات خاصی بر زندگی شهروندان در همه ابعاد همچون رهاشدگی، کاهش حاکمیت دولت ها بر آموزش شهروندان، نقش رسانه های نوین در جهت گیری زندگی مردم، تحول در سبک زندگی مردم، دگردیسی در ماهیت شغل و هویت ژلاتینی گذاشته است. بنابراین می توان گفت که در اندیشه سیاسی متفکران در عصر جهانی شدن با خصوصیاتی همچون غیر دولتی شدن آموزش، تفکر انتقادی، افزایش اهمیت آموزش های غیر رسمی، انفکاک بین آموزش دانشگاهی و زندگی شهروندی، اقتصادی شدن مقوله آموزش، خصوصی شدن و دیجیتالی شدن صورت بندی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2735 - تأثیر مهرپرستی بر مسیحیت
        حسین علی جعفری سحر دادفر
        مِهر، میترا یا میثره از ایزدان باستانی آریایی یا هندوایرانی پیش از روزگار زرتشت است که معنی عهد و پیمان و محبت و خورشید نیز می‌دهد که پس از ظهور حضرت زرتشت و رواج دین زرتشتی، یکى از ایزدان یا فرشتگان دین مزدیسنا گردید. دین مهرپرستی یا میترائیسم و دین مسیحیت همانندی های چکیده کامل
        مِهر، میترا یا میثره از ایزدان باستانی آریایی یا هندوایرانی پیش از روزگار زرتشت است که معنی عهد و پیمان و محبت و خورشید نیز می‌دهد که پس از ظهور حضرت زرتشت و رواج دین زرتشتی، یکى از ایزدان یا فرشتگان دین مزدیسنا گردید. دین مهرپرستی یا میترائیسم و دین مسیحیت همانندی های بسیاری دارند؛ امروزه محققان معتقدند که مسیحیتِ غرب چارچوب اصلی خود را که به این دین پایداری و شکل بخشیده، به ادیان پیش از مسیحیت روم باستان از جمله میترائیسم، مدیون است. در قرن‌های ابتدایی پس از میلاد مسیح، میترائیسم رقیب بسیار سرسخت مسیحیت بود؛ چرا که در آن زمان میترا تنها ناجی و نشان‌دهندة راه و آئین زندگی بود. بی‌گمان، به‌دلیل حضور موازی دو دین قدرتمند در یک زمان و در یک محدوده جغرافیایی، ۲۵ دسامبر روز تولد میترا، روز تولد مسیح شد و درست از همین‌جا نفوذ ایده‌های میترایی بر مسیحیت آغاز شد. به غیر از آن، تولد مسیح از مادری باکره، مراسم غسل تعمید، جشن عروج، افسانة نان و شراب یا شام آخر و مراسم عشاء ربانی و گرامی داشت روز یکشنبه، از جمله تأثیراتی است که دین میترائی بر مسیحیت گذاشته است. این مقاله قصد دارد به تأثیر دین میترائی یا مهرپرستی بر دین و آیین های مسیحیت بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2736 - ساختار زبان حماسی در کوش‌نامۀ ایرانشان بن ابی‌الخیر
        سامان رحمان‌زاده فاطمه مدرسی بهمن نزهت
        ساختار زبان حماسی در کوش‌نامۀ ایران‌شان بن ابی‌الخیر سامان رحمان‌زاده * دانش‌جوی دورۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، گرایش حماسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. فاطمه مدرّسی** استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. بهمن نزهت*** دانش‌یار گروه زبان و ادبیات فا چکیده کامل
        ساختار زبان حماسی در کوش‌نامۀ ایران‌شان بن ابی‌الخیر سامان رحمان‌زاده * دانش‌جوی دورۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، گرایش حماسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. فاطمه مدرّسی** استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. بهمن نزهت*** دانش‌یار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. تاریخ دریافت: 11/12/1396 تاریخ پذیرش: 17/7/1398 چکیده یکی از موضوعات نقد جدید، بررسی ساختار زبان در آثار ادبی است. الگوی بررسی ساختار زبان حماسی، چگونگی زبان شعر حماسی را در سطوح گوناگون آوایی و موسیقایی، واژگان و نحوی، بلاغی و ادبی، محتوایی و درون‌مایه‌ای بررسی می‌کند تا چگونگی تجلّی نوع ادبی حماسه در زبان را کشف و سیر حماسه‌سرایی را توصیف کند. به همین منظور در این مقاله، با استفاده از نظریات صورت‌گرایی و بر اساس زبان حماسی معیار (شاهنامۀ فردوسی) و الگویی که شهبازی و ملک‌ثابت در این زمینه به دست داده‌اند، به بررسی زبان حماسی در کوش‌نامهپرداخته و در هر سطح، شاخص‌های لازم تبیین شده و سپس چگونگی ظهور آن شاخص‌ها در زبان حماسی، با بیان شواهدی نشان داده شده است تا بر اساس آن اولاً ویژگی‌های زبان حماسی کوش‌نامه مشخّص گردد و ثانیاً به میزان موفقیت یا عدم موفقیت ایران‌شان بن ابی‌الخیر در به‌کارگیری زبان حماسی معلوم شود. بر این اساس، مشخص گردید که ابی‌الخیر، به عنوان یکی از مقلّدان زبان حماسی معیار، در به‌کارگیری زبان حماسی در بسیاری از موارد موفق بوده و اثر وی، نمونه‌ای کامل از منظومۀ حماسۀ ملّی بعد از شاهنامه است. * . saman207@gmail.com ** . fatemeh.modarresi@yahoo.com *** . b.nozhat@urmia.ac.ir پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2737 - اسطورۀ آماتراسو، پیشروی اندیشۀ ایرانی و هندوایرانی در فرهنگ ژاپنی
        ابراهیم واشقانی فراهانی
        اسطورۀ آماتِراسو، پیش‌رَویِ اندیشۀ ایرانی و هندوایرانی در فرهنگ ژاپنی ابراهیم واشقانی فراهانی* دانش یار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه پیام نور، تهران، ایران. تاریخ دریافت: 23/9/1396 تاریخ پذیرش: 25/3/1398 چکیده روشنایی بی‌هیچ گفت‌‌وگویی، مهم‌ترین ایزد در اس چکیده کامل
        اسطورۀ آماتِراسو، پیش‌رَویِ اندیشۀ ایرانی و هندوایرانی در فرهنگ ژاپنی ابراهیم واشقانی فراهانی* دانش یار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه پیام نور، تهران، ایران. تاریخ دریافت: 23/9/1396 تاریخ پذیرش: 25/3/1398 چکیده روشنایی بی‌هیچ گفت‌‌وگویی، مهم‌ترین ایزد در اساطیر هندواروپاییان است و چرخۀ بستن و گشودن روشنایی و تاریکی، مهم‌ترین مضمون در اساطیر این مردمان است. مردمان هندوایرانی نیز به سان دیگر هندواروپاییان، سرگذشت روشنایی را بنیاد اساطیر خویش نهادند. آفرینش، باروری، آب‌فزایی، پیروزی و دیگر اجزای هستی در باورهای آنان، اجراهای دیگرگون اسطورۀ روشنایی است. ایزد روشنایی در اساطیر ژاپنی نیز جای گاهی بنیادین دارد. آماتِراسو، ایزدبانوی روشنایی در ژاپن، به‌سان ایزدان روشنایی آریایی، ایزد باروری و مایۀ خرّمی کشت‌زارهاست و خاندان پادشاهی از نژاد اویند. داستان زندگانی او نیز توسعه‌یافتۀ چرخۀ بستن و گشودن روشنایی و تاریکی است و مشترکات سرگذشت او با اسطورۀ ایزدان روشنایی هندوایرانی، بیش از آن است که اتفاقی انگاشته شود. پیش از این، جوانبی از ورود و تأثیر اساطیر آریایی به فرهنگ ژاپن، کاویده و معرفی شده ‌است و در این مقاله نیز با روش توصیفی ـ تحلیلی، مشترکات اساطیر ایرانی و هندوایرانی با اساطیر ژاپنی در حوزۀ ایزدان روشنایی بازنموده‌ می‌شود. نتایج این بررسی، گویای آن است که با توجّه به پیشینۀ تأثیر فرهنگ ایرانی بر فرهنگ ژاپنی، اسطورۀ آماتِراسو در باورهای ژاپنی، ریشۀ هندوایرانی دارد. نیز قرن‌ها پس از ورود این اسطوره به فرهنگ ژاپن، هم زمان با موج تازۀ ورود عناصر ایرانی به ژاپن در نیمۀ قرن هفتم میلادی، امپراتوران ژاپن با الگوگیری از نظریۀ تبار ایزدی شاهان ایرانی، اسطورۀ آماتِراسو را برای تبیین تبار ایزدی خویش به کار گرفتند. * . vasheghani1353@gmail.com پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2738 - تحلیل عامل پیش برندۀ روایت در داستان فریدونِ شاهنامۀ فردوسی
        مختار ابراهیمی
        چکیده در این مقاله با توجه به زیرساختِ کینه جوییِ اهریمنانه و کین خواهیِ دلیرانه که به عنوان قطعیت و انگاره ای اسطوره ای به شمار می رود داستان فریدون در پیوندی که با داستان جمشید و ضحاک می‌یابد، مورد تحلیل قرار گرفته است. آن‌چه سبب تحوّل داستان به سوی فاجعۀ مرگ نخستین ق چکیده کامل
        چکیده در این مقاله با توجه به زیرساختِ کینه جوییِ اهریمنانه و کین خواهیِ دلیرانه که به عنوان قطعیت و انگاره ای اسطوره ای به شمار می رود داستان فریدون در پیوندی که با داستان جمشید و ضحاک می‌یابد، مورد تحلیل قرار گرفته است. آن‌چه سبب تحوّل داستان به سوی فاجعۀ مرگ نخستین قهرمان ملی، ایرج می شود اگرچه در ظاهر داستان آزمندیِ سلم و تور است، امّا با توجه به ویژگی های شخصیتیِ آن دو برادر که کینه‌جویی اهریمنی است، ژرف ساخت داستان رقم می خورد و سرانجامِ کینه جویی آن دوگانه به مرگ برادری خردمند می انجامد؛ دلیری مهربان که از هر جهت با آن دو بسیار متفاوت است. از این رو باید گفت یکی از زیرساخت های داستان های شاهنامه به ویژه این داستان، کینه‌جویی و کینه کشی است که ریشه در باورها و وجه شخصیتی قهرمانان دارد. نکتة مهم در این تحلیل، تضاد دیرینه و همیشگی اسطورة خوبی اهورایی و بدی اهریمنی است که سرانجام در نبرد فریدون با توران و روم به تضادی سرزمینی و سیاسی و ملی بدل می‌گردد و پس از آن نیز این وجه ادامه می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2739 - تأثیر حماسه ملی و میهنی ایران در اشعار اقبال لاهوری
        علیرضا رضائیان سید ابراهیم آرمن فاطمه امامی
        علامه محمد اقبال لاهوری از شاعران نام دار و برجستۀ پاکستان است که نقشی بسزا در دفاع از ارزش های ملّی و آزادی خواهی در پاکستان و شبه قارّه و بویژه در قلمرو زبان و در پیروی از گران مایگان فرهنگ و ادب ایران و معارف اسلامی دارد و چشمه زلال اندیشه وطنی وی همواره در جوش و خ چکیده کامل
        علامه محمد اقبال لاهوری از شاعران نام دار و برجستۀ پاکستان است که نقشی بسزا در دفاع از ارزش های ملّی و آزادی خواهی در پاکستان و شبه قارّه و بویژه در قلمرو زبان و در پیروی از گران مایگان فرهنگ و ادب ایران و معارف اسلامی دارد و چشمه زلال اندیشه وطنی وی همواره در جوش و خروش بوده است و این شوریدگی ملّی و آیینی را در قالب زبان فاخر فارسی و اندیشه های بلند فرهنگ ایرانی، ناموس اخلاقی و شرف دینی خود می دانست. در این مقاله که از روش کتاب‌خانه ای و فیش برداری از کتاب ها، مقاله ها، فرهنگ لغات، مجله ها، دانش‌نامه ها و دیوان شاعران و هم چنین نرم افزارها، از جمله نرم افزار لغت نامه ها استفاده شده، کوشش نگارندگان بر آن بوده است که تأثیر پذیری این گوینده پر آوازه را از فرهنگ فاخر ایرانی و معارف ارزش مند اسلامی نشان دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2740 - نقد نه روایت از شورش‎های ایرانیان در زمان خلافت امام علی (ع) در حماسۀ دینی دلیل‏ الجنان
        فاطمه صادقی نقدعلی علیا علی اصغر بشیری
        چکیده منظومۀ دلیل الجنان و رکن الایمان فی وقایع الجمل و الصفین و النهروان سرودۀ عباس ناسخ ترک در سدۀ یازدهم هجری است. این منظومه چنان که از نامش پیداست دربارۀ امام علی (ع) و نبردهای جمل و صفین و نهروان است. در میان این منظومه، نُه داستان درباره شورش هایی است که در شه چکیده کامل
        چکیده منظومۀ دلیل الجنان و رکن الایمان فی وقایع الجمل و الصفین و النهروان سرودۀ عباس ناسخ ترک در سدۀ یازدهم هجری است. این منظومه چنان که از نامش پیداست دربارۀ امام علی (ع) و نبردهای جمل و صفین و نهروان است. در میان این منظومه، نُه داستان درباره شورش هایی است که در شهرها و یا مناطقی از ایران اتفاق افتاده است. این مناطق عبارتند از: غور، مازندران، سیستان، قاین، مرو، فارس، اصفهان، آمل و اهواز. در منابع تاریخی نیز به برخی شورش هایی که ایرانیان در دوران خلافت امام علی (ع) داشته اند، اشاراتی شده است که مهم ترین این موارد شورش نواحی اهواز، فارس، خراسان، ری، دیلم و سجستان است. در جستار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی این روایات منظومۀ دلیل الجنان تشریح شده و با روایات تاریخی تطبیق داده شده است و نتایج حاکی از آن است که برخی از این روایات مانند شورش خرّیت در اهواز و یا قیام مردم فارس تا حدودی با منابع تاریخی انطباق دارد، اما شورش‌های دیگر مانند شورش کاووس بن قباد در اصفهان و یا شورش فرامرز بن هوشنگ در مازندران در متون تاریخی نیامده است. گمان می رود که این داستان ها یا از منابعی ذکر شده است که امروزه در دست رس نیست و یا این که داستان هایی است که از دوره های تاریخی دیگر به این بخش از تاریخ منتقل شده‌ است. حتا ممکن است روایات عامیانه و داستانیی باشند که به این منظومه وارد شده &lrm;اند. به بیان دیگر اسطوره و داستان های عامیانه‌ای هستند که به تاریخ تبدیل شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2741 - بررسی سیمای بَستورِکودک در یادگار زریران برپایۀ ساختارتقابل‌های دوگانه
        منوچهر علی پور حبیب الله عباسی الهه حاجیها
        یادگار زریران یکی از متون کهن حماسی ایرانیان است که روایت قدیمی آن به دورۀ اشکانیان بر می گردد. هدف این مقاله، نشان دادن سیمای کودک در ساختار ادبی یادگار زریران است. در این جستار تلاش شد با روش توصیفی- تحلیلی و با روی کرد ساختارگرایی با تکیه بر تقابل های دوگانه، نقش بس چکیده کامل
        یادگار زریران یکی از متون کهن حماسی ایرانیان است که روایت قدیمی آن به دورۀ اشکانیان بر می گردد. هدف این مقاله، نشان دادن سیمای کودک در ساختار ادبی یادگار زریران است. در این جستار تلاش شد با روش توصیفی- تحلیلی و با روی کرد ساختارگرایی با تکیه بر تقابل های دوگانه، نقش بستور به عنوان یک کودک هفت ساله، در این متن حماسی واکاوی شود . نتایج به دست آمده از این پژوهش، نشان می‌دهد، حضور بسیار پررنگ و دوگانۀ بستور در یادگار زریران، ازیک طرف به عنوان یک کودکِ هفت ساله و از دیگرسوی، به عنوان یک رادمردِ جنگاور، علاوه بر افزایش جذابیت داستانی این حماسه، توانسته است ظرفیت ادب حماسی برای حضور کودک را نشان دهد. هم چنین، براساس نظریه ساختارگرایی، برخی از تقابل های دوگانه همانندِ تقابل کودک و بزرگ سال، تقابل ایرانیان و خیونان، تقابل پیروزی و شکست و... دراین متن تحلیل شده است که ازاین منظر، یادگار زریران می‌تواند کودکان را هم به عنوان مخاطبان متون حماسی جذب کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2742 - ساختارشناسی داستان رستم و اسفندیار و توازن قدرت در اندیشۀ سیاسی ایران باستان
        سامان قاسمی فیروزآبادی پیمان اسحاقیه
        در داستان رستم و اسفندیار شاهد نبرد دو پهلوان نامی هستیم که یکی بر این باور است که نبیند مرا زنده با بند کس و دیگری به صراحت می گوید نباشد ز بند شهنشاه ننگ. آن چه فرجامِ ناگزیرِ داستان را به نبرد این دو پهلوان می کشاند، تفاوت نگاه آن دو به نهاد شاهی و نهاد پهلوانی است چکیده کامل
        در داستان رستم و اسفندیار شاهد نبرد دو پهلوان نامی هستیم که یکی بر این باور است که نبیند مرا زنده با بند کس و دیگری به صراحت می گوید نباشد ز بند شهنشاه ننگ. آن چه فرجامِ ناگزیرِ داستان را به نبرد این دو پهلوان می کشاند، تفاوت نگاه آن دو به نهاد شاهی و نهاد پهلوانی است که یکی برخاسته از سنت ایران پیش زرتشتی و دیگری برگرفته از اصلاحات زرتشت است. در این مقاله با روش ساختارگرایی جای&lrm;گاه نهاد پهلوانی و مناسبات آن با نهاد شاهی در دو سنت پیش لهراسپی و لهراسپی-گشتاسپی بررسی می شود. از ویژگی های مهم نهاد پهلوانی در سنت پیش‌لهراسپی وجود خاندان نیرم به عنوان نمایندۀ گوهر پهلوانی، اعتبار اقناع کنندۀ هویت پهلوانی، استقلال و آزادی پهلوان، وساطت میان شاه و مردم، نظارت بر دادورزی نهاد شاهی و محدودکردن قدرت شاه را می توان برشمرد. در سنت لهراسپی-گشتاسپی پهلوان متعلق به خاندان شاهی است، هویت معتبری ندارد و دست‌بسته و مطیع مطلق فرامین است و نقشی جز جنگیدن زیر درفش شاه ندارد. در مقابل این نهاد، نهاد شاهی اقتداری نامحدود دارد و هیچ نهادی برای نظارت بر عمل‌کرد شاه و تحدید آزمندی های او تعریف نشده است. به نظر می رسد سنت لهراسپی-گشتاسپی محصول اصلاحاتی است که شخص زرتشت یا موبدان به نام زرتشت انجام داده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2743 - باز هم دربارۀ مازندرانِ شاهنامه نبرد ایران و مازندران (مشرق و مغرب)، زمینۀ اصلی حماسه‌های فارسی
        کامران ارژنگی
        موضوع غالب حماسه‌های فارسی پس از شاهنامۀ فردوسی، شرح نبردهای ایران و مازندران است. در این میان، ظاهراً شاهنامۀ فردوسی یک استثناست که نبردهای عمدۀ ایرانیان را با تورانیان توصیف کرده است. دربارۀ این‌که چرا نبردِ اصلی شاهنامۀ فردوسی بین ایران و توران است، سخنانی گفته شده، چکیده کامل
        موضوع غالب حماسه‌های فارسی پس از شاهنامۀ فردوسی، شرح نبردهای ایران و مازندران است. در این میان، ظاهراً شاهنامۀ فردوسی یک استثناست که نبردهای عمدۀ ایرانیان را با تورانیان توصیف کرده است. دربارۀ این‌که چرا نبردِ اصلی شاهنامۀ فردوسی بین ایران و توران است، سخنانی گفته شده، امّا در این تحقیق، بحث اصلی بر سر حماسه‌های غیر از شاهنامۀ فردوسی است. هرچند جغرافیای حماسی، کاملاً متفاوت از جغرافیای واقعی است و جغرافیای داستانی، یک جغرافیای روانی/ سمبلیک است که به جز در مورد اسامی، ربطی به جغرافیای واقعی ندارد، امّا بررسی همین جغرافیای داستانی، ما را به این نتیجه می‌رساند که مازندران در شاهنامه، باید در حدود مغرب واقع شده باشد. مقالۀ حاضر، بر اساس شواهدی که از متون مختلف جمع‌آوری کرده، نشان می‌دهد که در عمدۀ متون حماسی فارسی، به جز شاهنامۀ فردوسی، نبرد اصلی ایرانیان، با مازندرانیان است و در این میان، تورانیان نقش عمده‌ای ندارند. بر اساس شواهدی که از این متون برمی‌آید، مازندران در حدود مغرب قرار دارد که در ادبیّات حماسی ایران، نماد تاریکی است که در برابر نور (ایران) قرار می‌گیرد و بنابراین، مازندران نمی‌تواند در سرزمین هند (شرق) قرار داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2744 - بازتاب آداب و رسوم تاریخی هند در تاریخ و ادب معاصر ایران
        مهدی ماحوزی
        از دیرباز به دلیل مشترکات فرهنگی و زبانی دو ملت تاریخی ایران و هند و بویژه از دوران حکومت اکبرشاه و اورنگ زیب و رواج زبان فاخر پارسی در شبه قاره و مسافرت های پی درپی گویندگان و مورّخان ایرانی به آن سامان، آداب و رسوم مردم هند برای مردم ایران جاذبه ای شگفت انگیز داشته اس چکیده کامل
        از دیرباز به دلیل مشترکات فرهنگی و زبانی دو ملت تاریخی ایران و هند و بویژه از دوران حکومت اکبرشاه و اورنگ زیب و رواج زبان فاخر پارسی در شبه قاره و مسافرت های پی درپی گویندگان و مورّخان ایرانی به آن سامان، آداب و رسوم مردم هند برای مردم ایران جاذبه ای شگفت انگیز داشته است. در این مقاله، نگارنده بر آن است تا آن دسته از آداب و رسوم تاریخی ملت بزرگ شبه قاره را که در تاریخ و ادب معاصر ایران انعکاس داشته است، بروشنی نشان دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2745 - ملاحظاتی دربارۀ منظومۀ بهمن‌نامه
        اکبر نحوی سارا رضاپور
        بهمن&zwnj;نامه متنی حماسی در سرگذشت بهمن پسر اسفندیار است. دکتر عفیفی مصحَّح این منظومه نام شاعر آن را ایران&zwnj;شاه بن ابی الخیر ضبط کرده است و دکتر متینی مصحَّح کوش نامه- منظومه&zwnj;ای دیگر از این شاعر- نام او را با دلایلی ایران&zwnj;شان بن ابی&zwnj;الخیر درست دانست چکیده کامل
        بهمن&zwnj;نامه متنی حماسی در سرگذشت بهمن پسر اسفندیار است. دکتر عفیفی مصحَّح این منظومه نام شاعر آن را ایران&zwnj;شاه بن ابی الخیر ضبط کرده است و دکتر متینی مصحَّح کوش نامه- منظومه&zwnj;ای دیگر از این شاعر- نام او را با دلایلی ایران&zwnj;شان بن ابی&zwnj;الخیر درست دانسته است. تاریخ دقیق نظم بهمن&zwnj;نامه نیز روشن نیست و پژوهش&zwnj;گران گفته&zwnj;اند که در قرن پنجم - اواخر قرن پنجم و یا اوایل قرن ششم - به نظم درآمده است. بنابراین هنوز دربارة نام درست شاعر و زمان دقیق نظم بهمن&zwnj;نامه شکّ و تردیدهایی وجود دارد. در این مقاله پس از وارسی حوادثی که گویندة بهمن&zwnj;نامه در دیباچۀ منظومه از آن&zwnj;ها یاد کرده است و نیز با نگریستن به دست&zwnj;نویس&zwnj;های مجمل التّواریخ و القصص که نخستین بار از گویندة منظومه در آن ذکری رفته، با دلایلی اثبات شده است که نظم بهمن&zwnj;نامه کمی پیش از 10 ذی&zwnj;حجّة 495 به پایان رسیده بوده است و پس از گرشاسب&zwnj;نامه کهن&zwnj;ترین متن حماسی ملّی ایران بشمار می&zwnj;رود. نام ایران&zwnj;شان هم به رغم غرابت آن از اصالت برخوردار است و آن&zwnj;گاه دربارة فقه اللغه و معنای ایران&zwnj;شان و نمونه&zwnj;هایی دیگر از نام&zwnj;های مشابه آن بحث شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2746 - چند نکته و بن‌مایۀ داستانیِ حماسی‌اساطیری در یک طومارِ نقّالیِ کهنِ ترکی
        سجاد آیدنلو
        یکی از طومارهایِ نقّالیِ نسبتاً کهن و ناشناخته کتابی است به نام کلیّات شاهنامۀ فیلسوف شهیر حکیم ابوالقاسم فردوسی که در سال (1339 ه.ش) در تبریز چاپ شده است. این متن به نثر ترکی است و داستان های آن از پادشاهی گیومرث تا دو روایتِ بابک و ساسان و اردشیر و کرم هفتواد از دورۀ چکیده کامل
        یکی از طومارهایِ نقّالیِ نسبتاً کهن و ناشناخته کتابی است به نام کلیّات شاهنامۀ فیلسوف شهیر حکیم ابوالقاسم فردوسی که در سال (1339 ه.ش) در تبریز چاپ شده است. این متن به نثر ترکی است و داستان های آن از پادشاهی گیومرث تا دو روایتِ بابک و ساسان و اردشیر و کرم هفتواد از دورۀ ساسانیان را شامل می شود. مأخذِ فارسیِ دستِ‌کم دو روایتِ این طومار مربوط به عصر صفوی است و زمانِ گردآوری و ترجمۀ باز دستِ کم دو داستانش، پایانِ روزگار افشاریان و آغاز عهد زندیّه است و از این روی آن را باید از طومارهایِ کهنِ نقّالی بشمار آورد. به دلیلِ این قدمت و نیز جامعیّتِ داستانیِ آن، برخی نکات و اشاراتِ مهمِّ حماسی اساطیری در این طومار وجود دارد که در جستار پیشِ رو به بررسی آن پرداخته ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2747 - تاریخ‌چه مختصر اعراب جنوب خراسان (منطقة عرب خانه)
        یوسف آموزگار
        در این مقاله نخست به روابط اعراب با ایرانیان در زمان های گذشته و مهاجرت آنان به سوی مناطقی از ایران، چگونگی و کیفیت ورود اعراب به ایران بویژه منطقة خراسان و فتح این منطقه در قرن اول هجری و جنگ و گریزهایی که میان آنان بوقوع پیوسته، پرداخته شده است. در بخشی دیگر از این مق چکیده کامل
        در این مقاله نخست به روابط اعراب با ایرانیان در زمان های گذشته و مهاجرت آنان به سوی مناطقی از ایران، چگونگی و کیفیت ورود اعراب به ایران بویژه منطقة خراسان و فتح این منطقه در قرن اول هجری و جنگ و گریزهایی که میان آنان بوقوع پیوسته، پرداخته شده است. در بخشی دیگر از این مقاله به رابطة اعراب با ایرانیان پس از فتح ایران در عهد خلفای راشدین، امویان، عباسیان، حکومت های ملوک الطوایفی، صفویان و نیز وضعیت سکونت و توطن آنان در جنوب خراسان و مهم ترین قبایل و طوایف عرب در این خطّه اشاره شده است. در بخش پایانی منطقة عرب خانه که اکثریت ساکنان آن به زبان عربی تکلّم می کنند، معرفی شده و وضعیت آنان از جهات مختلف بویژه زبان و گویش و نیز نظرات مختلف دربارة اعراب این منطقه، مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2748 - تحلیل تطبیقی اسطورۀ ضحّاک ماردوش (براساس رهیافت‌های مبتنی بر سنّت کهن قربانی برای خدایان ماردوش جهان زیرین)
        فرزاد قائمی
        ضحّاکمحوری ترین موجود اهریمنی شاهنامه و معادل اژی&zwnj;دهاک اوستایی و اژدهای سه سر هند و ایرانی است که یکی از بارزترین موجودات زیان&zwnj;کار در نوشته&zwnj;های مزدیسنا بشمار می رود. تفسیرهایی متعدّد از اسطورة ضحّاک انجام شده است که با توجّه به تازی بودن ضحّاک در شاهنامه چکیده کامل
        ضحّاکمحوری ترین موجود اهریمنی شاهنامه و معادل اژی&zwnj;دهاک اوستایی و اژدهای سه سر هند و ایرانی است که یکی از بارزترین موجودات زیان&zwnj;کار در نوشته&zwnj;های مزدیسنا بشمار می رود. تفسیرهایی متعدّد از اسطورة ضحّاک انجام شده است که با توجّه به تازی بودن ضحّاک در شاهنامه و یک&zwnj;سان پنداشتن دشت سواران نیزه گذار با صحاری عربستان، برخی از تفسیرها اسطورة ضحّاک را یادمانی از پیکارهای مهاجران با تیره های سامی نژاد چون آشوری ها، سومری ها و بابلی ها دانسته&zwnj;اند. در این جستار، ضمن نقد تفسیرهای دیگر، نشان داده شده که اسطورة ضحّاک می&zwnj;تواند با اسطورة خدای ماردوش زیر زمین در فرهنگ&zwnj;های بومی فلات ایران و سرزمین&zwnj;های مجاور مربوط باشد. مطابق این اسطوره، بهترین جوانان، قربانی خدای مالک دوزخ (قعر زمین) می&zwnj;شدند و اسطورة اژدهاکشی، نه یادمانی از یک نبرد تاریخی، که نمادی برای پایان این سنت خونین پیشاتاریخی بوده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2749 - سبک تاریخ‌نویسی شاهنامه فردوسی
        زاگرس زند
        برخی شاهنامه را به دلیل منظوم یا حماسی بودن و یا وجود بخش&zwnj;های اسطوره&zwnj;ای، متنی تاریخی ندانسته یا دست کم ارزش تاریخیش را کم&zwnj;رنگ انگاشته&zwnj;اند. این جستار به دنبال یافتن پاسخ پرسش&zwnj;هایی دربارة سبک و شیوة تاریخ&zwnj;نویسی شاهنامه، شناخت ویژگی&zwnj;های ت چکیده کامل
        برخی شاهنامه را به دلیل منظوم یا حماسی بودن و یا وجود بخش&zwnj;های اسطوره&zwnj;ای، متنی تاریخی ندانسته یا دست کم ارزش تاریخیش را کم&zwnj;رنگ انگاشته&zwnj;اند. این جستار به دنبال یافتن پاسخ پرسش&zwnj;هایی دربارة سبک و شیوة تاریخ&zwnj;نویسی شاهنامه، شناخت ویژگی&zwnj;های تاریخ نگارانة آن و نشان دادن ارزش و جایگاه آن در روند تاریخ&zwnj;نویسی ایرانی است. در این مقاله پس از نگاهی به تاریخ&zwnj;نویسی ایران باستان و سده&zwnj;های نخستین اسلامی، ویژگی&zwnj;های سبک تاریخ&zwnj;نویسی شاهنامه بررسی شده است و می&zwnj;توان آن را ادامه دهندة راهی کهن در تاریخ&zwnj;نویسی دانست. روش کار چنین است که پس از واکاوی عناصر و درون&zwnj;مایه&zwnj;های تاریخ نگارانة متن، دلایل و نشانه&zwnj;های اهداف و انگیزه&zwnj;های تاریخ نگارانة فردوسی با آوردن گواه&zwnj;هایی از متن شاهنامه در 6 دسته بخش&zwnj;بندی شده&zwnj; است. سویه&zwnj;های شاعرانه، داستانی و اسطوره&zwnj;ای متن، و نیز اهداف اخلاقی و خویشکاری ملی/ هویتی فردوسی، لطمه&zwnj;ای به سویة تاریخی رخ&zwnj;دادها و اعتبار آنها وارد نساخته است. براساس این یافته&zwnj;ها می&zwnj;توان دریافت که شاهنامه افزون بر دارا بودن ویژگی&zwnj;های تاریخ&zwnj;نویسی ایران باستان و نوزایی آن، این شیوه را به اوج نیرومندی و کارایی رسانده و از این رو تأثیری بسیار بر تاریخ&zwnj;های پس از خود نیز داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2750 - جای‌گاه بابِل در باورهای اسطوره‌ای ایرانی و نمود آن در ادب فارسی
        نجم الدّین جبّاری
        ایران‌شهر، نام عام سرزمین‌های ایران‌زمین است که در اساطیر ایرانی و متون پهلوی، به سرزمین روشنایی و قلمرو اهوره‌مزدا شناخته شده است؛ همین نگرش در کتاب‌های جغرافیایی دورۀ اسلامی و متون ادب فارسی تکرار شده که نتیجۀ چنین نگرشی، ایران‌شهر را هم‌چون یک مرکز برای جهان کهن می‌ا چکیده کامل
        ایران‌شهر، نام عام سرزمین‌های ایران‌زمین است که در اساطیر ایرانی و متون پهلوی، به سرزمین روشنایی و قلمرو اهوره‌مزدا شناخته شده است؛ همین نگرش در کتاب‌های جغرافیایی دورۀ اسلامی و متون ادب فارسی تکرار شده که نتیجۀ چنین نگرشی، ایران‌شهر را هم‌چون یک مرکز برای جهان کهن می‌انگارد که تقدّس دارد و باید از دست‌&lrm;اندازی اهریمنان مصون ماند. از سویی دیگر، بابل تمدّنی بزرگ و اثرگذار در بین‌النّهرین بود که پس از سومریان سر برآورد و بسیاری از تمدّن‌های خاورمیانه و شمال آفریقا و اروپا را بویژه در باورهای نجومی متأثّر کرد. با تسخیر بابل از سوی کورش هخامنشی و افزودنش به ایران، این سرزمین، همواره بخشی از ایران‌شهر بشمار می‌آمده که این وضعیّت در متون جغرافیایی اسلامی هم انعکاس یافته است. با توجّه به این انتساب، بابل هم باید مانند ایران سرزمینی سپند باشد، امّا در باور ایرانیان، همین بابل خاست گاه جادوان و اهریمنان و قلمروِ برای آنان انگاشته شده و پاره‌ای از مصائب ایران نیز از آن‌جا خاسته و این برخلاف همۀ انگاره‌های خوبی است که دربارۀ ایران شهر وجود دارد. در این جستار به شیوه‌ای توصیفی تحلیلی گفته شده که چون بابل در غرب جغرافیای اسطوره‌ای ایران قرار گرفته، غروب‌جای خورشید است. چنین وضعیتی، طبق باورهای مهرپرستی، برای سرزمین‌های غربی و از جمله بابل شومی به هم راه آورده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2751 - بررسی نمادهای تصویری «فَرّ» (با تأکید بر نگاره‌های شاهنامه)
        فاطمه ماه&zwnj;وان محمد جعفر یاحقی محمد جعفر یاحقی فرزاد قائمی
        نقش مایه های نگاشته شده در نگاره های شاهنامه، از سویی در پیوند با نظام نشانه&zwnj;های متنی است و از سوی دیگر از تبار نظام نشانه های تصویری. نمونه ای از این نظام دوگانة تصویری- متنی، در مفهوم مینوی فَرّ و نقش مایه های تصویری آن بچشم می خورد. در نظام متنی، فرّة کیانی نشان چکیده کامل
        نقش مایه های نگاشته شده در نگاره های شاهنامه، از سویی در پیوند با نظام نشانه&zwnj;های متنی است و از سوی دیگر از تبار نظام نشانه های تصویری. نمونه ای از این نظام دوگانة تصویری- متنی، در مفهوم مینوی فَرّ و نقش مایه های تصویری آن بچشم می خورد. در نظام متنی، فرّة کیانی نشان دهندة مشروعیّت شاه است. در پژوهش های انجام شده دربارة فرّ، پژوهش&zwnj;گران عموماً به توصیف مفهوم فَرّ و چگونگی کاربرد آن در شاهنامه و متون کهن پرداخته اند. تأکید این آثار، بیش&zwnj;تر بر جنبة معنایی فَرّ است. نویسندگان در پژوهش حاضر سعی دارند تا از روی&zwnj;کردی دیگر، بر بررسی مفهوم فرّه بپردازند. آنان مفهوم فَرّ را در میان نقش ها و نگاره ها جست&zwnj;وجو می کنند تا دریابند تصویرگران چگونه این مفهوم را به نقش کشیده اند؟ نویسندگان این جستار در جست&zwnj;وجوی نمادهای تصویری فَرّ از لابه لای نگاره&zwnj;های شاهنامه، سنگ نگاره ها و نقش درفش ها هستند. به این منظور، علاوه بر منابع متنی، از نگاره ها نیز به مثابۀ منابع تصویری بهره می گیرند. بررسی نگاره ها نشان می دهد که فرّ، در قالب سه نقش مایة نور، پرنده و سریر نمود یافته است. این سه نقش مایه هریک نمودهایی مختلف دارند که در این پژوهش به بررسی آن ها خواهیم پرداخت. هدف در این جستار، یافتن نمادهای فرّه از طریق کندوکاو در منابع تصویری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2752 - رزم‌نامة کنیزک (حماسه‌ای به زبان گورانی و روایتی از یادگار زریران)
        آرش اکبری مفاخر
        رزم&zwnj;نامۀ کنیزک حماسه ای ملی و روایتی از یادگار زریران است. این حماسه بخشی از دستنویس منظومۀ هفت لشکر به زبان گورانی و بازتابی از یک نوعِ ادبی شاهنامه سرایی در غرب ایران است. ساختار رزم&zwnj;نامه و رویکرد نمایشی آن در دو نگاه یادآور یادگار زریران است. در نگاهی جزیی، چکیده کامل
        رزم&zwnj;نامۀ کنیزک حماسه ای ملی و روایتی از یادگار زریران است. این حماسه بخشی از دستنویس منظومۀ هفت لشکر به زبان گورانی و بازتابی از یک نوعِ ادبی شاهنامه سرایی در غرب ایران است. ساختار رزم&zwnj;نامه و رویکرد نمایشی آن در دو نگاه یادآور یادگار زریران است. در نگاهی جزیی، بخش میانی رزم&zwnj;نامه دقیقاً روایتی از یادگار زریران پهلویست که در آن زردشتی زدایی و نام گردانی صورت گرفته است. در این بررسی رزم&zwnj;نامه در مقایسه با شاهنامه و غررالسیر به یادگار زریران پهلوی نزدیک&zwnj;تر است. در نگاه کلی رزم&zwnj;نامه یادآور سه داستان گشتاسپ و ارجاسپ، اسفندیار و ارجاسپ، و هفت&zwnj;خان اسفندیار است که می توان آن را یادگار زریران پارتی نامید. در این بررسی یادگار زریران پارتی در انتقال به خدای نامه و شاهنامۀ ابومنصوری ساختار اصلی خود را از دست داده، اما رزم&zwnj;نامۀ کنیزک این ساختار پارتی را حفظ کرده است. بنابراین باتوجه به رزم&zwnj;نامه می توان بصورت نخستین و کامل یادگار زریران پارتی دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2753 - مازندران و البرز در شاهنامه
        بهجت نجیبی فینی
        شاه‌نامة فردوسی به عنوان مدرکی مستند، دال بر وطن‌دوستی و عظمت و قدمت تاریخی ایرانیان، هنوز هم نه تنها برای ما ایرانیان، که برای همه جهانیان که در عرصة ادبیات جهان، نکته‌هایی نغز و رازها و رمزهایی هیجان‌انگیز دارد که از ره‌گذر تحلیل‌های بایسته، شایسته است گشوده آید. یکی چکیده کامل
        شاه‌نامة فردوسی به عنوان مدرکی مستند، دال بر وطن‌دوستی و عظمت و قدمت تاریخی ایرانیان، هنوز هم نه تنها برای ما ایرانیان، که برای همه جهانیان که در عرصة ادبیات جهان، نکته‌هایی نغز و رازها و رمزهایی هیجان‌انگیز دارد که از ره‌گذر تحلیل‌های بایسته، شایسته است گشوده آید. یکی از این مسائل، گسترة جغرافیایی است که در شاه‌نامه از آن سخن بمیان آمده است. در این باب، پژوهش‌گران شاه‌نامه پیوسته خواهان پاسخ‌گویی به این پرسش‌ هستند که مازندران و البرز در این اثر جاویدان به کدام منطقة جغرافیایی گفته می‌شده است. آیا این دو منطقه در کشور پهناور ایران قرار دارد، یا در جایی غیر از ایران واقع شده است؟ در این مقاله به مدد کتاب‌های کهن جغرافیایی و نوشته‌های پژوهش‌گران معاصر در این باب، سعی شده است به این پرسش‌ها، پاسخی درخور داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2754 - «یادگار زریران، برگی دیگر از افتخارات ایرانیان»
        مریم خادم
        هدف این مقاله، شناساندن حماسه ملّی یادگار زریران است؛ به همین جهت در آن از مواردی هم چون وجه تسمیه یادگار زریران، خلاصة داستان، منشأ داستان، نقش گوسانان در حفظ آن، روند به کتابت درآمدن این حماسه، وزن اشعار پهلوی و کشف بنونیست در این زمینه، نشانه‌های نمایشی این اثر، ذکر چکیده کامل
        هدف این مقاله، شناساندن حماسه ملّی یادگار زریران است؛ به همین جهت در آن از مواردی هم چون وجه تسمیه یادگار زریران، خلاصة داستان، منشأ داستان، نقش گوسانان در حفظ آن، روند به کتابت درآمدن این حماسه، وزن اشعار پهلوی و کشف بنونیست در این زمینه، نشانه‌های نمایشی این اثر، ذکر این داستان در منابع دیگر با توجه به شباهت‌ها و تفاوت‌های آن، دقیقی و یادگار زریران و همین طور ترجمه‌هایی که تا به حال از این اثر صورت گرفته، سخن رفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2755 - عندلیب گلشن شعر و ادب " رهی"
        ابوالفتح داریوش صبور مهناز بیات
        رهی معیری یکی از نام آورترین شاعران دهۀ بیست تا پنجاه معاصراست که با قریحۀ چشم گیر وگاه شگفت انگیز، تخیل های دور پرواز و شاعرانۀ خود را به تصویر کشیده و آن را در کالبد های انواع شعر، حتی ترانه های غزل وار و طنز های بدیع انتقادی و اجتماعی، بیان کرده و در این ره گذر، بر ا چکیده کامل
        رهی معیری یکی از نام آورترین شاعران دهۀ بیست تا پنجاه معاصراست که با قریحۀ چشم گیر وگاه شگفت انگیز، تخیل های دور پرواز و شاعرانۀ خود را به تصویر کشیده و آن را در کالبد های انواع شعر، حتی ترانه های غزل وار و طنز های بدیع انتقادی و اجتماعی، بیان کرده و در این ره گذر، بر اثر بررسی های ژرف در آثار شاعران بزرگ، از تاثیر فرخی، نظامی گنجوی، مولوی، حافظ، به ویژه سعدی و صائب، نیز دور نمانده است. در این مقاله به بیان موارد شایان توجه زندگی، آثار، دقایق روحی و اخلاقی و سرانجام، نقد، تحلیل آثار و شناخت جای گاه هنری و ادبی رهی در شعر، ترانه و طنز معاصر، پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2756 - افسون سنگ و رنگ در کهن نبشته‌ها
        فلورانس نامجویان
        از دیرباز ذهن جویای بشر، ستارگان آسمان را به خدمت بخت و اقبال خود می‌گرفت و حتی آنها را با چهره‌های زمینی می‌دید. از زمین برآمدگان، سنگ‌ها و فلزات را نیز نظاره می‌کرد. مهره‌ها، سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی با رنگ‌های خاص و اثرات جادویی چون کام یابی، ناکامی، طلسم، دفع نیرو چکیده کامل
        از دیرباز ذهن جویای بشر، ستارگان آسمان را به خدمت بخت و اقبال خود می‌گرفت و حتی آنها را با چهره‌های زمینی می‌دید. از زمین برآمدگان، سنگ‌ها و فلزات را نیز نظاره می‌کرد. مهره‌ها، سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی با رنگ‌های خاص و اثرات جادویی چون کام یابی، ناکامی، طلسم، دفع نیروی شر، دفع چشم زخم و ازدیاد ثروت، ذهن بشر را به خود معطوف کرده بود. از این رو، مقالة حاضر بر آن است تا به منظور یافتن ردی از مهره‌ها در ایران قدیم به کنکاش در متون کهن میانه (پهلوی و سغدی) و متون اسلامی بپردازد. متونی که درآنها خواص جادوی مهره‌ها و نیز ارتباط برخی از آنها با ستارگان توصیف شده‌ است. به نحوی که شاید بتوان کیهان را منشأ برخی از مهره‌های زمینی معرفی کرد. در ادامه خواص مهره‌ها و نمونه‌ای از شگفتی‌های مهره‌های شش گانه با رنگ‌های سبز، قرمز، آبی، زرد، سیاه و خشین (کبود) بر اساس منابع اسلامی‌ سنگ شناسی آمده‌ است. در انتها با پیوند آن به شاه نامه‌ از اعتقاد به ‌این میراث کهن &ndash; تصویر نمادین پدیده‌های طبیعی به زبان محسوس و قابل رویت &ndash; در فرهنگ عامه سخن بمیان آمده‌ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2757 - بررسی کارنامة مثنوی پژوهی در ایران
        خسرو قاسمیان
        از میان آثار مولانا، کتاب گران‌سنگ مثنوی از دیرباز در بسیاری از کشورها بویژه در ایران، ترکیه و شبه قارة هند، مورد توجه گروه‌های مختلف قرار گرفته و آثاری فراوان در پیوند با آن بوجود آمده است؛ اما دربارة این آثار بوجود آمده، تاکنون گزارشی مدون و بایسته ارائه نشده است. بدس چکیده کامل
        از میان آثار مولانا، کتاب گران‌سنگ مثنوی از دیرباز در بسیاری از کشورها بویژه در ایران، ترکیه و شبه قارة هند، مورد توجه گروه‌های مختلف قرار گرفته و آثاری فراوان در پیوند با آن بوجود آمده است؛ اما دربارة این آثار بوجود آمده، تاکنون گزارشی مدون و بایسته ارائه نشده است. بدست دادن گزارش‌هایی علمی و آماری از چگونگی سیر مثنوی پژوهی در کشورهای مختلف، از یک‌سو پای‌گاه مولانا و مثنوی را در آن دیار روشن‌تر می‌کند و از سویی اهمیت فرهنگ و زبان فارسی را بیش از پیش بیان نشان می‌دهد و از سویی نیز راه دیگر پژوهش‌گران حوزة مولانا ‌پژوهی را هموارتر می‌کند. بر همین اساس، در این مقاله سعی شده است کارنامة مثنوی‌پژوهی در ایران، به دو دورة زمانی تقسیم شود و در حدّ توان همة آثاری که از گذشته‌ تا سال 1383 خورشیدی دربارة مثنوی به صورت‌های تألیف، تصحیح و ترجمه چاپ گردیده است، بررسی، موضوع‌بندی و طرح شود. بنابراین مقالة حاضر محصول پژوهشی است که در آن 114 عنوان کتاب، در 210 جلد و 98210 صفحه نقد و بررسی شده است. از این 114 عنوان کتاب، 86 مورد در 139 جلد و 63732 صفحه بصورت تألیف و 16 مورد در 34 جلد و 17039 صفحه بصورت تصحیح و 12 مورد نیز در 37 جلد و 17439 صفحه بصورت ترجمه بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2758 - تطبیق فقهی- حقوقی معیارهای سازمان یافتگی جرائم با بررسی جرائم در حکم محاربه
        تیمور طاهرلو طیبه عارف نیا فریبا پهلوانی
        جرم سازمان یافته تعریف صریح و مشخصی ندارد و با توجه به ویژگیهای آن تعریف می شود و با وجود تشتّت تعاریف، ویژگی گروهی بودن این جرم مورد اجماع تمام اندیشمندان این حوزه ی تحقیقاتی می باشد؛ درفقه اسلامی جرائمی که واجد وصف گروهی می باشند، سازمان یافته محسوب می شوند. از جمله ا چکیده کامل
        جرم سازمان یافته تعریف صریح و مشخصی ندارد و با توجه به ویژگیهای آن تعریف می شود و با وجود تشتّت تعاریف، ویژگی گروهی بودن این جرم مورد اجماع تمام اندیشمندان این حوزه ی تحقیقاتی می باشد؛ درفقه اسلامی جرائمی که واجد وصف گروهی می باشند، سازمان یافته محسوب می شوند. از جمله این جرائم ، جرم محاربه و جرائم در حکم محاربه می باشد و گروهی بودن این جرم، باعث تشدید مجازات می شود. در نظام حقوقی ایران امکان سازمان یافتگی جرائم در صورتی فراهم هست که یا ذاتاً گروهی باشند مانند جرم بغی؛ یا جرم فردی به صورت گروهی یا باندی و تشکیلاتی و یا عبارات مشابه گروهی بودن، ارتکاب یافته شود که در این صورت به میزان یک درجه مجازات مرتکبین آن تشدید می یابد.هدف از این تحقیق ضمن جرم انگاری جامع این جرائم در حقوق موضوعه و فقه اسلامی، بررسی معیارهای سازمان یافتگی جرم در فقه اسلامی و حقوق موضوعه و میزان تطبیق وتبعیت آنها از همدیگر می باشد.روش تحقیق این پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی می باشد. با توجه به نتایج و یافته ها در فقه اسلامی جرائمی نظیرسرقت گروهی، طلیع و ردء، خودداری اهل کتاب از پرداخت جزیه، اعمال ارتکابی دُعَّار، شاعران هجو کننده رسول خدا (ص) و مسلمین به منظور تحریک جنگ کفار علیه مسلمانان؛ جزء جرائم درحکم محاربه محسوب شده و همانند معیارهای سازمان یافتگی در حقوق موضوعه با وصف گروهی بودن همراهند و مشارکت اعضاء در این جرائم سبب تشدید مجازات میشود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2759 - مقایسه ی وضعیت سلامت روان در بین دو گروه از دانشجویان با و بدون پیشینه ی سو رفتار جنسی
        صفیه بهزادی سید افراز امین
        سو رفتار جنسی در کودکان به رفتاری اطلاق می شود که به نیت کسب لذت جنسی و بدون رضایت عقلانی فرد متقابل صورت گیرد. این پدیده آثار مخرب و پا برجایی بر وضعیت سلامت عمومی افراد قربانی می گذارد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی وضعیت سلامت عمومی دانشجویان با و بدون پیشینه ی سورفتار جن چکیده کامل
        سو رفتار جنسی در کودکان به رفتاری اطلاق می شود که به نیت کسب لذت جنسی و بدون رضایت عقلانی فرد متقابل صورت گیرد. این پدیده آثار مخرب و پا برجایی بر وضعیت سلامت عمومی افراد قربانی می گذارد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی وضعیت سلامت عمومی دانشجویان با و بدون پیشینه ی سورفتار جنسی بود. به این منظور، طی یک پژوهش مقایسه ای پس رویدادی که جامعه ی آماری آن را 256 نفر از دانشجویان داوطلب مشغول به تحصیل دراستان تهران (پاییز و زمستان، 1395) تشکیل می دادند، وضعیت سلامت عمومی و پیشینه ی سو رفتار جنسی آزمودنی ها بررسی و مقایسه شد. نتایج آزمون های یومن- ویتنی (با تصحیح بونفرونی) نشان داد که سلامت عمومی گروه با پیشینه سو رفتار جنسی، نسبت به گروه عادی کمتر است. همچنین از نظر آماری، در بین ابعاد متفاوت سلامت عمومی، تنها نشانگان جسمانی در بین دو گروه به شکل معنی داری تفاوت نشان داد که شکایت گروه با پیشینه ی بیشتر بود. لازم به ذکر است با وجود اینکه توزیع نمرات افسردگی در بین دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشت اما بسیار نزدیک به سطح معنی دهی برآورد شد و مجددا گروه با پیشینه ی سو رفتار جنسی بود که شکایت بیشتری داشت. با توجه به سهل گیری های انجام شده در طی مراحل مختلف این مطالعه به نظر می رسد پدیده سو رفتار جنسی و عوارض ناشی از آن در کشور ما نیز جدی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2760 - EFL teachers’ pragmatic awareness and classroom practices influenced by an in-service training course of meta-pragmatics
        Behnood Samani Mehrdad Amiri Naser Ghafouri
        The present study focused on the effect of an in-service meta-pragmatics training course on Iranian English as a Foreign Language (EFL) teachers’ pragmatic awareness and classroom pragmatic practices. A mixed methods design was used to achieve the objectives of the stud چکیده کامل
        The present study focused on the effect of an in-service meta-pragmatics training course on Iranian English as a Foreign Language (EFL) teachers’ pragmatic awareness and classroom pragmatic practices. A mixed methods design was used to achieve the objectives of the study. In the quantitative phase of the study, 300 EFL teachers were selected through convenience sampling and filled out the Pragmatic Awareness Questionnaire. In the qualitative phase, 60 of those teachers participated in a pragmatic training course. They were divided into experimental and control groups and underwent the processes of pretesting, intervention, and post-testing. Furthermore, 30 of these teachers were observed in terms of their teaching inter-language pragmatics both before and after the training course of meta-pragmatics. The results of the multivariate ANOVA (MANOVA) revealed that EFL teacher’s pragmatic awareness was relatively low. In addition, the findings unveiled a statistically significant difference between the EFL teachers’ meta-pragmatic awareness and their practices in terms of the 'language teacher' component. Moreover, the findings showed a statistically significant improvement in the EFL teachers’ pragmatic practices regarding teaching pragmatic features after receiving the instructions. The results of this study have some implications for stakeholders, namely EFL teacher trainers, EFL teachers, and EFL students. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2761 - تخلف برند و پیامدهای آن در صنعت بانکداری ایران
        غلامرضا شهبازی سلیمان ایران زاده باقر عسگر نژاد نوری
        هدف عمده از انجام تحقیق حاضر، بررسی و شناسایی مولفه های تخلف برند و نیز پیامدهای آن در صنعت بانکداری ایران، همچنین آزمون و اعتبارسنجی مدل بدست آمده از آن بود. در این تحقیق در ابتدا اقدام به جمع آوری داده های کیفی از طریق انجام مصاحبه های عمیق و چهره به چهره شده و سپس در چکیده کامل
        هدف عمده از انجام تحقیق حاضر، بررسی و شناسایی مولفه های تخلف برند و نیز پیامدهای آن در صنعت بانکداری ایران، همچنین آزمون و اعتبارسنجی مدل بدست آمده از آن بود. در این تحقیق در ابتدا اقدام به جمع آوری داده های کیفی از طریق انجام مصاحبه های عمیق و چهره به چهره شده و سپس در مرحله بعدی به گردآوری اطلاعات کمی و آزمون فرضیه بدست آمده در بخش کیفی تحقیق پرداخته شده است؛ بر این اساس، در تحقیق حاضر از یک استراتژی تحقیق ترکیبی متوالی اکتشافی بهره برده شده است. سپس در فاز کیفی تحقیق حاضر، پنج مولفه اصلی تخلف برند در صنعت بانکداری ایران به صورت تخلفات کلان سازمانی، تخلف از اصول بانکداری بدون ربا، تخلفات مالی، تخلفات اداری و حرفه ای، و نیز تخلفات اخلاقی مورد شناسایی و تشخیص قرار گرفتند؛ در این مرحله همچنین، سه پیامد رفتاری، اقتصادی و اجتماعی به عنوان پیامدهای پدیده تخلف برند در صنعت بانکداری ایران مورد شناسایی قرار گرفتند. در فاز کمی تحقیق نیز فرضیه بدست آمده در بخش کیفی آن مورد آزمون قرار گرفته و به تایید رسید. نتایج بدست آمده در این تحقیق حاوی نکات نظری و کاربردی بسیار مهمی بود که به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2762 - نقش پایبندی مادر به تعالیم دینی بر سلامت معنوی فرزندان با نگاهی به فرهنگ ایرانی
        فاطمه عسکری پرویز عسگری امیررضا عسگری
        https://doi.org/10.61186/iau.1119112
        هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش پایبندی مادر به تعالیم دینی بر سلامت معنوی فرزندان با نگاهی به فرهنگ ایرانی بود. جامعه پژوهش شامل تمامی متون تعالیم دینی می‌باشد. نمونه پژوهش تعالیم دینی مادر در مورد سلامت معنوی فرزندان بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعا چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش پایبندی مادر به تعالیم دینی بر سلامت معنوی فرزندان با نگاهی به فرهنگ ایرانی بود. جامعه پژوهش شامل تمامی متون تعالیم دینی می‌باشد. نمونه پژوهش تعالیم دینی مادر در مورد سلامت معنوی فرزندان بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات ، متون و منابع مرتبط با موضوع، از روش کتابخانه‌ای استفاده شد. سپس به تحلیل اطلاعات و داده‌ها پرداخته شد. یافته‌های پژوهش نشان داد: مادران برای تربیت دینی و سلامت معنوی فرزندان خود، باید به تعالیم دینی پایبندی داشته باشند. هم¬چنین خانواده در فرهنگ ایرانی، پایه و ستون اصلی جامعه است و برای جامعه ایرانی واحدی بسیار ارزشمند محسوب می‌شود. در خانواده‌های با نگرش مذهبی، نگرش فرزندان بر پایه اعتقادات مذهبی شکل گرفته و این اعتقادات سبب شکل‌گیری شخصیت دینی در فرزندان شده و به بروز رفتارهای مثبت از سوی آن‌ها می‌شود. پایبندی مادر به تعالیم دینی شامل آداب شیر دادن به نوزاد، نماز خواندن و روزه گرفتن، تشویق مادر، اخلاق و تقوا، دعا و توکل، عفت و حیا وخودسازی می‌باشد. این تعالیم دینی به طور مستقیم و غیرمستقیم از دوران کودکی بر سلامت معنوی فرزندان اثر می‌گذارد و باعث شکل‌گیری شخصیت معنوی آن‌ها می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2763 - بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک
        محمد علی پور سودابه شبگرد تیموری گلسا قربانی
        https://doi.org/10.61186/iau.1119243
        هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر در فرار دختران از خانه در ایران با مرور سیستماتیک بود. جامعه آماری، یافته‌های منتشرشده در خصوص فرار دختران از خانه از سال۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۲مقالات فارسی در پایگاه‌های اطلاعاتیسیویلکا، گوگل اسکولار ، اس-آی-دی و مگیران بود و تعداد مقالات در م چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر در فرار دختران از خانه در ایران با مرور سیستماتیک بود. جامعه آماری، یافته‌های منتشرشده در خصوص فرار دختران از خانه از سال۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۲مقالات فارسی در پایگاه‌های اطلاعاتیسیویلکا، گوگل اسکولار ، اس-آی-دی و مگیران بود و تعداد مقالات در مجموع 369 بود. نمونه پژوهش، 11 مقاله مرتبط با دختران فراری با کلید واژه های فرار، دختران، خانه، منزل و خانواده بود که وارد پژوهش شد و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. روش پژوهش مروری نظام‌مند یا سیستماتیک بود. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل مختلفی مانند عوامل خانوادگی (سبک تربیتی نادرست، تنش‌ها، والدین سالاری و نیازهای مالی)، عوامل فردی (اختلالات رفتاری و تجارب آزاردهنده) و عوامل اجتماعی و فرهنگی (کارکرد نادرست جامعه، عملکرد نامطلوب مسئولین و رسانه) بر فرار دختران از منزل تاثیر دارد. فرار دختران از منزل یک پدیده اجتماعی-فرهنگی است که مشکلات و پیامدهای منفی دارد. فرار دختران از منزل می‌تواند به دلایل مختلفی مانند فقرفرهنگی، اقتصادی، تربیتی و...رخ دهد. درنهایت فرار دختران از خانه یک آسیب اجتماعی برای همه جوامع است که تأثیرات نامطلوبی بر جامعه ، خانواده و دختران می‌گذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2764 - ارایه مدل فرهنگ صلح در بین شهروندان جامعه ایران (مطالعه موردی شهروندان استان البرز)
        محسن عامری شهرابی مهتاب حاتمی
        پژوهش حاضر به تدوین مدل چارچوب ساخت و کاربست فرهنگ صلح در بین شهروندان جامعه ایران در میان شهروندان استان البرز پرداخته است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش ، تلفیقی از نوع روش های کیفی و کمی می باشد. در مرحله اول از روش کیفی داده بنیاد استفاده شده است، جامعه چکیده کامل
        پژوهش حاضر به تدوین مدل چارچوب ساخت و کاربست فرهنگ صلح در بین شهروندان جامعه ایران در میان شهروندان استان البرز پرداخته است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش ، تلفیقی از نوع روش های کیفی و کمی می باشد. در مرحله اول از روش کیفی داده بنیاد استفاده شده است، جامعه آماری در بخش کیفی شامل اعضای هیات علمی گروه مدیریت فرهنگی و خبرگان اجرایی مدیران سازمان ها و نهادهای فرهنگی می باشند. همچنین از خبرگان علمی و دانشگاهی در زمینه صلح و فرهنگ نیز استفاده شد که برابر 20 نفر بودند. ابزار تحقیق شامل برگه‌های کدگذاری محقق ساخته بود که روایی آن توسط اعضای گروه دلفی تأیید و پایایی آن با معیار پی اسکات 95/0 محاسبه شد. یافته های تحقیق نشان داد که عوامل مرتبط با مدل فرهنگ صلح در قالب 11 مقوله و در ابعاد 5 گانه به صورت عوامل محوری(فرهنگ صلح)، عوامل تقویت کننده ، عوامل بسترساز ، موانع شکل گیری و پیامدها جای گرفتند. در مرحله دوم تحقیق، جامعه آماری را شهروندان استان البرز تشکيل مي دهند که حدودا 2500000 نفر می باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص های آماری(نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی تحلیل عاملی تاٌییدی، با استفاده از Spss 22 وLisrel8.54 و Excel صورت گرفت. معناداری ضرایب و پارامترهای بدست آمده ابعاد عوامل محوری(فرهنگ صلح)، عوامل تقویت کننده ، عوامل بسترساز ، موانع شکل گیری و پیامدها نشان داد که تمامی ضرایب بدست آمده، معنادار می باشند . یافته‌های حاصل از تحلیل ابعاد بیانگر آن می باشد که از بین ابعاد مدل فرهنگ صلح ، بعد موانع شکل گیری با میانگین (90/0) بیشترین و بعد پیامدها با میانگین (67/0) کمترین تاثیر را در اقتصاد رسانه دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2765 - تاثیر جنایات ارتکابی در میانمار بر امنیت ملی ایران و ضرورت جرم انگاری آن طبق قواعد فقهیه
        سجاد رحمتی ترکاشوند جمال بیگی بابک پورقهرمانی
        امنیت ملی باعث پیشرفت فعالیت های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شده و با فقدان آن تمامی فعالیت های مذکور تحت الشعاع قرار می گیرد. یکی از مواردی که امنیت ملی کشور ایران را به خطر می¬اندازد جنایات ارتکابی در مینمار بوده که توسط دولت میانمار بر علیه اتباعش به وقوع می پیو چکیده کامل
        امنیت ملی باعث پیشرفت فعالیت های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شده و با فقدان آن تمامی فعالیت های مذکور تحت الشعاع قرار می گیرد. یکی از مواردی که امنیت ملی کشور ایران را به خطر می¬اندازد جنایات ارتکابی در مینمار بوده که توسط دولت میانمار بر علیه اتباعش به وقوع می پیوند. به همین دلیل لازم است اقداماتی در راستای تامین امنیت ملی صورت بگیرد، که به نظر می رسد جرم انگاری این جنایات طبق قواعد فقهیه راهکار مناسبی بر این منظور بوده باشد. بنابراین این مقاله به دنبال بررسی چگونگی تاثیر جنایات ارتکابی در میانمار بر امنیت ملی ایران بوده و ضرورت جرم انگاری آن جنایات طبق قواعد فقهیه بررسی خواهد شد. روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات نیز به صورت گردآوری و فیشبرداری میباشد. نحوه انجام پژوهش کیفی بوده و یافته های تحقیق حاکی از این مطلب است که با کشته شدن مسلمانان میانمار، بخشی از متحدین مسلمانان از بین رفته و باعث کاهش جمعیت و در نتیجه امنیت مسلمانان در جهان و بالخصوص ایران می شود. با کشته شدن مسلمانان و نبود حمایت بین اللملی کافی برای مجازات جانیان، باعث منزوی جلوه دادن ایران و کاهش امنیت ملی خواهد شد ولی طبق قاعده لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام، قاعده نفی سبیل و قاعده وجوب دفع ضرر محتمل می توان نسبت به جرم انگاری آن اقدام کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2766 - The Ratio of Teacher Talking Time (TTT) to Student Talking Time (STT) in Iranian EFL Classes: An Observational Multi-Class Analysis
        Kamran Rabani EbrahimiPour Neda Fatehi Rad Ehasn Rayani
        Classroom discourse and interaction, particularly the balance between teacher talking time (TTT) and student talking time (STT), are critical elements in (English as a Foreign Language) EFL settings. While some research has explored various facets of classroom discourse چکیده کامل
        Classroom discourse and interaction, particularly the balance between teacher talking time (TTT) and student talking time (STT), are critical elements in (English as a Foreign Language) EFL settings. While some research has explored various facets of classroom discourse and interactions, few studies have specifically examined the TTT and STT ratio across a broad spectrum of EFL classes through direct observation. Addressing this gap, this observational study aims to evaluate the TTT/STT ratio in 83 diverse EFL classes in Kerman, Iran. Furthermore, it investigates if this ratio correlates with teachers' gender, years of teaching experience, and class level. To this end, the study involved 83 EFL teachers, including both genders, with teaching experience ranging from 1 to 15 years, teaching classes at elementary, intermediate, and advanced levels. Findings revealed that TTT constituted approximately 61.49% of total class time on average, with STT comprising 38.51%. No significant differences were detected in relation to teachers' gender, teaching experience, or class level. The implications of these results are discussed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2767 - Iranian EFL Teachers’ Perceptions of Learner Autonomy and their Beliefs about the Role of Textbooks in Fostering it: A Mixed-Methods Study
        Amir  Sarkeshikian Sahar Fallah
        In recent years, there has been a growing recognition of learner autonomy; however, the roles of teachers and language materials in fostering in have not received due attention. This mixed methods study investigated the association between what Iranian teachers perceive چکیده کامل
        In recent years, there has been a growing recognition of learner autonomy; however, the roles of teachers and language materials in fostering in have not received due attention. This mixed methods study investigated the association between what Iranian teachers perceived of LA and what they thought about the role of textbooks in fostering EFL learners’ LA, and to what extent they believed the principles of LA in their classrooms. The participating teachers were 200 male and female teachers that taught Iranian tenth-grade EFL textbook in senior high schools of Qom, Arak, and Karaj. The first instrument was a questionnaire developed by Borg and Al-Busaidi (2012), which primarily focused on the teachers’ perspectives and opinions about LA. The other questionnaire was used to investigate how Iranian EFL teachers think the EFL textbook Vision 1 helps foster LA. The questionnaire was developed based on the LA principles (Fenner & Newby, 2000). The other instrument was an interview protocol that was developed by the researcher to gain a deeper understanding of teachers’ promoting LA in their teaching. The interview protocol also was based on Fenner and Newbys’ (2000) principles. For this study, the questionnaire data were collected through two questionnaires. Moreover, an interview protocol was used to gather qualitative data from 12 teachers, who participated in the interviews (i.e., 2 face-to-face and 10 online interviews). The result of the bivariate correlation test showed that there was a significant relationship between teachers’ perception of learner autonomy and their opinions about the LA-fostering role of the Iranian 10th-grade EFL textbook. The results of the interview analysis showed that the principles of learner autonomy were largely approved of by the interviewees. The study has some implications for textbook developers, teachers trainers, and teachers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2768 - واکاوی مقایسه ای تاثیر فرهنگ سیاسی بر حقوق شهروندی در ایران و ترکیه
        وحید  مسکوکیان سید اسمعیل حسینی گلی نادر هوشمندیار طاهره ابراهیمی فر
        در جوامع بشری حقوق شهروندی همواره مورد توجه بوده و بی توجهی به آن موجب افزایش بسیاری از ناهنجاری های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شده و حقوق شهروندی را به مخاطره انداخته است. شرایط و عوامل مختلفی بر میزان تحقق حقوق شهروندی در جامعه تاثیر گذاشته که از جمله می توان به چکیده کامل
        در جوامع بشری حقوق شهروندی همواره مورد توجه بوده و بی توجهی به آن موجب افزایش بسیاری از ناهنجاری های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شده و حقوق شهروندی را به مخاطره انداخته است. شرایط و عوامل مختلفی بر میزان تحقق حقوق شهروندی در جامعه تاثیر گذاشته که از جمله می توان به فرهنگ سیاسی اشاره کرد. سوال اصلی این مقاله آن است که وجوه عمده تشابه و تمایز حقوق شهروندی در دو کشور ایران و ترکیه کدامند؟ پژوهش برای پاسخ به این پرسش فرضیه را می توان چنین مطرح نمود که وجوه عمده تشابه تاثیر فرهنگ سیاسی در حقوق شهروندی دو کشور ایران و ترکیه عبارتند از اعطای حق رای به زنان، مشارکت سیاسی زنان و اختصاص جایگاه‌های مهم سیاسی و مدیریتی به آنها؛ رایگان بودن آموزش و پرورش، دسترسی آسان به وکیل می باشد. درحالی که وجوه عمده تمایز تاثیر فرهنگ سیاسی در حقوق شهروندی دو کشور ایران و ترکیه عبارتند از وجود تعارضات اساسی در قوانین اساسی دوکشور بویژه درخصوص واژ ه هایی همچون ملت، اقوام و ملیت ها، نظام های سیاسی متفاوت و ساختار حکومتی مبتنی بر ایدئولوژی غیرسکولاریستی و سکولاریستی؛ دو فرهنگ سیاسی مختلف با توجه به ارزش های دینی و سنتی،ضعف جامعه مدنی و مشارکت سیاسی احزاب؛ مشارکت اجتماعی اقوام، تساوی حقوق درمیان گروه‌های قومی، مجازات اعدام، مشارکت زنان مذهبی در نظام های آموزشی. این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی نقش و جایگاه فرهنگ سیاسی درتحقق حقوق شهروندی دردو کشور ایران و ترکیه را مورد بررسی قرار می‌دهد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2769 - تبیین استقرار عقود تعلیقی از منظر فقه و حقوق عمومی ایران.
        محمد حسین سیاحی غلامعلی سیفی زیناب رحیم سیاح
        شناخت عقد معلق و تعیین جایگاه ان در سوابق فقهی و تبیین ماهیت ان در صور مختلف از موضوعات پرچالش نظام حقوقی ایران است. اما وجود اندیشه ها و تفکرات مختلف در ارتباط با موضوع صحت یا عدم صحت عقد معلق ، سبب ایجاد تشکیک در کارایی در ان شده است. برخی از حقوق‌دانان اسلامی ،تعلیق چکیده کامل
        شناخت عقد معلق و تعیین جایگاه ان در سوابق فقهی و تبیین ماهیت ان در صور مختلف از موضوعات پرچالش نظام حقوقی ایران است. اما وجود اندیشه ها و تفکرات مختلف در ارتباط با موضوع صحت یا عدم صحت عقد معلق ، سبب ایجاد تشکیک در کارایی در ان شده است. برخی از حقوق‌دانان اسلامی ،تعلیق در عقود را با استدلال به برهان عقلی و نقلی، عدم استقرار تنجیزو منافات با جزمیّت عقود،باطل می‌پندارند. با توجه به این که غرض متعاقدین از وضع عقود ایجاد التزام و تحقق آثار به موجب قرارداد است. به نظر می رسد که با پذیرش تعلیق در مُنشأ و الحاق آن به عقود تنجیزی، توجیه تعلیق عقود در حقوق ایران در قالب شرط تعلیقی امکان‌پذیر می‌باشد. بدین جهت، باورمندان به صحت تعلیق با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به مصادیقی از تعلیق عقود در فقه و حقوق با استدلال به ضرورت و عقل‌گرایی در توسعه و بهره مندی از عقود معلّق و اجتناب از بینش ناصحیح فقهی(عدم پذیرش عقد معلق) بر این باور هستندکه می‌توان انعقاد عقود به نحو معلق را در حقوق ایران بایسته پنداشت. برآیند اینکه،با تحلیل و فایده انگاری تعلیق در عقود و نیز با نقد یکسان‌انگاری منطق فقه و حقوق در قانون‌گرایی با نگرشی نوین به جامعه‌شناختی مدنی(تدوین قوانینی که به مصلحت جامعه است) و رویگردانی از تصور ناروا بودن به‌کارگيري قياس در تفسير فقهي برای تبیین تعلیق در عقود بر پایه عقل‌گرایی، و پرهیز از ظاهرگرایی و استقلال نظام اندیشه حقوق‌دانان ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2770 - علل عقب ماندگی جامعه ایران در عصر قاجار از نگاه روزنامه «تربیت»
        عبدالله متولی محمد حسن بیگی
        روزنامه¬ها نقش بی‌بدیلی در تغییر رویکرد جامعه ایران در عصر قاجار داشتند. در روند معطوف به شکل-گیری نهضت مشروطیت در داخل ایران تعدادی روزنامه انتشار یافت که برخی از آن¬ها فارغ از موضع‌گیری سیاسی نسبت به مسائل کلی جامعه نگاه آسیب‌شناختی را دنبال می¬کردند. روزنامه تربیت یک چکیده کامل
        روزنامه¬ها نقش بی‌بدیلی در تغییر رویکرد جامعه ایران در عصر قاجار داشتند. در روند معطوف به شکل-گیری نهضت مشروطیت در داخل ایران تعدادی روزنامه انتشار یافت که برخی از آن¬ها فارغ از موضع‌گیری سیاسی نسبت به مسائل کلی جامعه نگاه آسیب‌شناختی را دنبال می¬کردند. روزنامه تربیت یکی از مهم‌ترین و باثبات‌ترین این روزنامه‌ها بود که قریب نه سال با نگاهی انتقادی-اصلاحی نسبت به مسائل مهم جامعه ایران سعی داشت ضمن ریشه‌یابی عناصر و عوامل واماندگی جامعه، راهکارهای عملی در جهت برون‌رفت از آن شرایط ناگوار را ارائه دهد. دریافت عوامل واپس¬ماندگی جامعه و الگوهای پیشنهادی موردنظر روزنامه برای اصلاح ساختاری در جامعه عصر قاجار مسئله عمده این نوشتار را شکل می‌دهد؛ بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال بنیادی است که عوامل اصلی فروماندگی جامعه ایران دوره قاجار از منظر روزنامه تربیت چیست؟ و روزنامه برای برون‌رفت از این شرایط چه الگوهایی را پیشنهاد می‌دهد؟ نتایج بررسی نشان می‌دهد تأکید روزنامه بیشتر معطوف بر ضعف‌های فرهنگی و ناتوانی در گسترش دانش‌های روزآمد است. براین‌اساس نظام پیشنهادها گرداننده روزنامه بیشتر متمرکز بر افزایش توان علمی جامعه و هم چنین درمان ریشه‌ای این نابسامانی است. البته از این منظر اصلاح نظام آموزشی و تربیتی در زمره اولویت‌های اصلی محسوب می‌شود. علاوه بر این فرایند اصلاح بدون توجه به بازسازی نظام اخلاقی جامعه کار بی‌ثمری خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2771 - سیاست‌های فرهنگی در عراق و ایران در دوران معاصر: مطالعه مقایسه دوران ملک فیصل و رضاشاه
        مصطفی  عاید عبد الغزالی هادی وکیلی
        در قرن بیستم میلادی در عراق و ایران تغییرات فرهنگی و اجتماعی متعددی در راستای مدرنیزاسیون و توسعه انجام شد. هرچند در دو کشور روشنفکران متعددی بر لزوم نوگرایی و انجام اصلاحات توجه داشتند؛ اما بانی و هدایتگر اصلی مسیر اصلاحات نوگرایی فرهنگی در عراق ملک فیصل بن حسین (حک 13 چکیده کامل
        در قرن بیستم میلادی در عراق و ایران تغییرات فرهنگی و اجتماعی متعددی در راستای مدرنیزاسیون و توسعه انجام شد. هرچند در دو کشور روشنفکران متعددی بر لزوم نوگرایی و انجام اصلاحات توجه داشتند؛ اما بانی و هدایتگر اصلی مسیر اصلاحات نوگرایی فرهنگی در عراق ملک فیصل بن حسین (حک 1300-1312ش) و در ایران رضاشاه (حک 1304-1320ش) بود. مسئله پژوهش حاضر بررسی و مقایسه تغییرات فرهنگی عراق و ایران در دوره ملک فیصل و رضاشاه است. داده‌ها با استفاده از روش کتابخانه‌ای گردآوری شده و از روش مطالعه مقایسه‌ای و تطبیقی بهره گرفته شده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد که مهم‌ترین وجه مشترک مدرن‌سازی در عراق و ایران، اصلاحات حوزه آموزش در مقطع آموزش ابتدایی بود. در هر دو کشور نیز بر ضرورت حضور فعال اجتماعی زنان توجه شد. مهم‌ترین وجه تفاوت نیز مبتنی بر حفظ وجه دینی و بومی حیطه‌های فرهنگی مانند آموزش، انجمن‌ها و پوشش در عراق بود درحالی‌که در ایران وجه دینی و بومی حیطه‌های فرهنگی تحت‌تأثیر نوگرایی غربی و باستان‌گرایی به‌شدت تضعیف شد و به حاشیه برده شد. همچنین سطح تغییرات فرهنگی در ایران به‌مراتب گسترده‌تر از عراق بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2772 - بررسی تطبیقی بیع اقساطی در حقوق ایران، اسلام و کنوانسیون وین 1980
        جلال سلطان احمدی یوسف ابراهیمی
        يکي از مرسوم¬ترين شيوه¬هاي خريد و فروش به ويژه در ميان تجّار، انعقاد قرارداد به نحو اقساطي بوده و مضافاً قانون مدني ايران نيز عليرغم شمول اين نوع از بيع، تعريفي از آن ارائه نکرده است، در فقه و حقوق اسلامی بیع اقساطی در حیطه مباحث نسیه مورد شناسایی قرار گرفته و ضمن چکیده کامل
        يکي از مرسوم¬ترين شيوه¬هاي خريد و فروش به ويژه در ميان تجّار، انعقاد قرارداد به نحو اقساطي بوده و مضافاً قانون مدني ايران نيز عليرغم شمول اين نوع از بيع، تعريفي از آن ارائه نکرده است، در فقه و حقوق اسلامی بیع اقساطی در حیطه مباحث نسیه مورد شناسایی قرار گرفته و ضمن آن در مدح خرید و فروش موجل همچنین تاجیل ثمن عدم اقساط بوده است، کنوانسیون1980 وین نیز تعریفی از قرارداد اقساطی ارائه ننموده، امّا به لحاظ ماده 73، قراردادی که در آن «تحویل کالا، مرحله¬ای و دارای دفعات باشد» اقساطی محسوب می¬شود و این تلقی در آرای مراجع داوری تاحدودی انعکاس یافته است. نوشتار حاضر ضمن بررسی مفهوم و مبانی تئوریکی بیع اقساطی به تحلیل و بررسی تطبیقی آن در حقوق ایران، اسلام و کنوانسیون وین پرداخته است؛ نتایج حاصل از بررسی نشان می¬دهد؛ بیع اقساطي در حقوق ايران و در مباحث فقهی دارای شرایط و ضوابط متفاوتی نسبت به کنوانسيون وین بوده و در مواردی اقدامات کنوانسیون وین در خصوص بیع اقساطی، خلاف مقررات و قواعد پذيرفته شده در نظام حقوقي ايران می باشد، امّا این اختلاف نشان دهنده برتریّت مقررات مربوط به بیع اقساطی در حقوق ایران نیست؛در مفهوم کلی قواعد مربوط به بیع اقساطی در حقوق ایران، دارای ابهاماتی است و تنها راه بهره¬مندی از کیفیّت بیع اقساطی، سلب تکلیف آن از حوزه بانکی است؛ چرا که دستورالعمل¬های بانکی در خصوص قراردادهای اقساطی کاملا غیر همسو با عملیّات بانکی بدون ربا بوده و در این زمینه تا حدودی به جز معدودی از قراردادهای اقساطی، کاملا یکسان به عملیات ربا بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2773 - بررسی حریم خصوصی در حقوق شهروندی و فقه امامیه
        ترانه مهدی علی نیا جبرائیل امیدی عباس سماواتی
        حمایت از حریم خصوصی به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشری از ضرورت‌های جامعه به شمار می‌رود. این اهمیت به میزانی است که در متون اسلامی و حقوق شهروندی نیز به آن پرداخته شده است. این مقاله در صدد است تا با روشی تحلیلی–توصیفی به بررسی تطبیقی حریم خصوصی در فقه اسلامی و حقوق شهر چکیده کامل
        حمایت از حریم خصوصی به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشری از ضرورت‌های جامعه به شمار می‌رود. این اهمیت به میزانی است که در متون اسلامی و حقوق شهروندی نیز به آن پرداخته شده است. این مقاله در صدد است تا با روشی تحلیلی–توصیفی به بررسی تطبیقی حریم خصوصی در فقه اسلامی و حقوق شهروندی بپردازد. با بررسی‌های صورت گرفته، دریافته می‌شود که اشتراکات حریم خصوصی در فقه اسلام با حقوق شهروندی بیش از افتراقات آن است. یافته‌ها در این مقاله نشان می‌دهد که مفهوم حریم خصوصی در فقه اسلام و حقوق شهروندی با یکدیگر برابرند و تفاوت آنها‌ در مبانی و نظریات مورد پذیرش این دو مهم است. نتایج حاصل از تطبیق فقه اسلام و حقوق شهروندی نشان می‌دهد که اساس حقوق شهروندی در نحوه¬ی جبران خسارت بر پایه¬ی قاعده‌ی لاضرر است، لیکن در حقوق شهروندی نظریه¬ی تقصیر مدنظر است، از طرفی در جواز نقض حریم خصوصی و پیشگیری از نقض حریم خصوصی نیز تفاوت‌هایی مشهود است ولی در اصل پذیرش حریم خصوصی این دو باهم در تعارض نیستند. پرونده مقاله

سکوی نشر دانش

سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی

حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400

صفحه اصلی| عضویت/ ورود| درباره سند| تماس با ما|
[English] [العربية] [en] [ar]