مطالعه‌ی معیار بلوغ در تحقق مسؤولیت کیفری درلسان شارع، متشرعین و حقوق ایران

محورهای موضوعی : حقوق خصوصی

جلال الدین قیاسی ¹ (دانشگاه قم)
مسعود حیدری ² (دانشگاه قم)

تاریخ دریافت : 1396/02/12 تاریخ پذیرش : 1396/02/12 تاریخ انتشار : 1396/02/12

کلید واژه: مسؤولیّت کیفری, بلوغ, فقه امامیّه, حقوق کیفری ایران,

چکیده مقاله :

ارائه‌ی ملاکی مشخص برای آغاز دوره‌ای که با شروع آن با فرد همانند بزرگسالان برخورد می‌شود و مسؤولیّت تام کیفری دارد، در هر نظام حقوقی از جمله حقوق اسلام و حقوق کیفری ایران امری ضروری است. در این مقاله با بررسی آیات و روایات مختلف درباره‌ی بلوغ و مسؤولیّت کیفری و همچنین نظرات حقوقی به تجزیه و تحلیل ملاک‌های مسؤولیّت کیفری در آیات قرآن و روایات و احادیث معصومین (ع) و میزان تطبیق آن با معیار بلوغ و مسؤولیّت کیفری که در حقوق کیفری ایران اعمال می‌شود، اشاره می‌گردد. بنابراین با بررسی مفهوم و ماهیت بلوغ، معیارهای ارائه‌شده برای تحقق بلوغ در مسؤولیّت کیفری ابتدا در آیات قرآن کریم و سنت و پس از آن در نظر فقهای شیعه و در نهایت در حقوق کیفری ایران بررسی می‌شوند. در نهایت از این مباحث روشن می‌گردد که به موجب آیات قرآن کریم و سنت معصومین (ع) ملاک مسؤولیّت نه صرفاً تشریعی، بلکه مجموعه نشانه‌هایی تکوینی است که در آن، سن موضوعیت ندارد و حداقل شرایط لازم برای تحقق مسؤولیّت، در سنین مشخص‌شده محقق می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

Limiting an exact age by presenting a determined criterion as to the beginning of the period when an under aged begins to behave like an adult and is considered as a liable person is of necessity in all legal orders, including the criminal law of the Islamic republic of Iran. Here, the issue of coming of age and being a responsible person in front of law, according to Quran verses is analyzed and compared with the legal and psychological opinions regarding the presented standards by the impeccable’s on puberty through verses in Quran specially the level of its comparison with puberty criterion and penal liability that exists in Iran which is implemented according to the ideological nature of religious laws in Iran.