امکان‌سنجی نبرد تمدنی در بحران سوریه: دلایل و پیامدها

محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مهدی هدایتی شهیدانی ¹ , دانیال رضاپور ²

1 - استادیار روابط بین‌الملل، گروه علوم سیاسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.
2 - دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/06/11 تاریخ پذیرش : 1398/06/11 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

مسئله اصلی پژوهش حاضر تبیین و تحلیل دلایل تصادم چند تمدن در خاورمیانه و به صورت تخصصی در بحران سوریه می باشد. این مقاله در زمرۀ پژوهش‌های بنیادی قرار دارد و برای انجام آن از منابع اسنادی، کتابخانه‌ای و اینترنتی بهره برده شده است که با استفاده از تحلیل‌های استنباطی در چارچوب روش توصیفی و تحلیلی به رشته تحریر در آمده است. یافته های پژوهش نشان داد، امروزه ما شاهد یک جنگ تمدنی تمام عیار هستیم که سه تمدن اسلام، ارتدوکس و کنفوسیوس در عرصه نبرد تمدنی با تمدن غربی درگیرند. پهنه‌ی این نبرد، دنیای اسلام است و هم اکنون سوریه میدان اصلی و آزمونی برای کنش این چهار تمدن است. با توجه به کاهش ساختاری توان دنیای غرب در مهار آشوب و بی‌ثباتی جهانی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و نظامی، و با توجه به پیشرفت روز افزون تمدن‌های شرقی همچون اسلاو-ارتدوکس و تمدن کنفوسیوسی، آنچه هم اکنون در سوریه و عراق می‌گذرد را می‌توان آخرین تلاش‌های تمدن غرب برای حفظ وضعیت سابق و مقاومت تمدن‌های شرقی در قبال خواسته‌هایش در عرصه‌ی نبرد تمدن‌ها دانست. علاوه بر این، در این منازعات، فرهنگی نوین با تأسی از اسلام به حمایت از جنبش‌های مقاومت اسلامی متأثر از این جغرافیای فرهنگی نوین می‌پردازد تا به این وسیله ضمن گستراندن حوزه‌ی نفوذ خود، کشورهای غربی را از محیط امنیتی و فرهنگی خود بیرون کند. هدف نهایی این بحران برای دنیای اسلام، آزادی و رهایی تمام ملت‌های مظلوم جهان اسلام و دنیا برای رهایی از ظلم و سلطه‌ی ظالمان می‌باشد. از این رو، درگیری‌های خونین در سوریه، بازتابی از جنگ تمدن‌ها و تغییر وضعیت ژئوپلیتیکی منطقه و تولد نظم نوین در صحنه‌ی بین‌الملل است.

چکیده انگلیسی:

In the Syrian crisis, there is an increasing spread in the territorial geography of the conflict, and the manner in which violence is perpetrated is more and more different than in other contemporary conflicts. However, alongside these two inner dimensions, an exterior feature also gives this distinctive chaotic environment a clash of several different civilization systems. The direct and indirect presence of a large number of regional and international actors is one of the most important features that makes the analysis of why and its implications in different dimensions essential. For this reason, the main issue of research is to analyze and analyze the causes of the collision of several civilizations in the Middle East and specifically in the Syrian crisis. This article focuses on fundamental research and has utilized documentary, library, and online resources that have been written using inferential analysis in the context of a descriptive and analytical approach.The findings of the research have shown us that today we are witnessing a full-blown civilization war involving three civilizations (Islam, Orthodox and Confucius) in the field of civilization battle with Western civilization. The battlefield is the world of Islam, and Syria is now the main testing ground for these four civilizations. Given the structural decline of the Western world's ability to contain global chaos and instability in various economic, social and military spheres, and with the increasing progress of Eastern civilizations such as Slav-Orthodox and Confucian civilization, what is now happening in Syria and Iraq can be He considered the latest efforts of Western civilization to maintain its former status and the resistance of Eastern civilizations to its demands in the battle of civilizations. In addition, in these conflicts, a new culture, with the emergence of Islam, advocates movements of Islamic resistance influenced by this new cultural geography, thereby expanding Western influence from its security and cultural environment while expanding its sphere of influence. The ultimate goal of this crisis for the Muslim world is to liberate and liberate all the oppressed nations of the Islamic world and the world from the oppression and domination of the oppressors. Hence, the bloody conflict in Syria is a reflection of the civilizations' war and the changing geopolitical status of the region and the birth of a new order on the international scene.

منابع و مأخذ:

1. اباذری، یوسف؛ شریعتی، سارا؛ فرجی، مهدی (1390). فراروایت تمدن یا فرآیند تمدن‌ها؟ خوانشی از پروبلماتیک فرهنگ- تمدن.تحقیقات فرهنگی،4(2): 19-1.


2. پایگاه بین‌المللی همکاری‌های خبری (1394). الکساندر دوگین: روسیه در سوریه برای یک جهان چندقطبی می‌جنگد.


3. جانسیز، احمد؛ قاسمیان، روح‌الله (1392). جریان‌شناسی مخالفان بومی و غیربومی در بحران سوریه. سیاست جهانی، 2(3): 131- 109.


4. جاودانی‌مقدم، مهدی (1391). ژئوپلتیک نوین تشیع در خاورمیانه و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. ژئوپلتیک، 8(2): 62-29.


5. حیدرپور، ماشاالله؛ نجف‌آبادی، محمدمهدی (1393). خاورمیانه اسلامی؛ محور سیاست خارجی آمریکا در دو دهه اخیر.پژوهش‌های سیاست اسلامی،2(5): 182- 155


6. دورانت، ویل (1386). تاریخ تمدن: مشرق زمین، گاهواره تمدن. ترجمه احمد آرام و دیگران. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.


7. سلطانی، ناصر؛ خورشیدی، ناصر (1392). تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا و درک سیاست خارجی آمریکا: با تاکید بر تحولات بحرین و سوریه. سیاست خارجی، 27(4): 964- 933.


8. سیمبر، رضا؛ هدایتی شهیدانی، مهدی (1392). روندهای متحول در روابط روسیه و ایالات متحده آمریکا (مذاکره و همکاری، رقابت و تعارض). آسیای مرکزی و قفقاز،81: 87- 59.


9. شاد، محمد (1394). خاستگاه هویتی تنش در روابط روسیه و آمریکا و تاثیر آن بر منافع جمهوری اسلامی ایران.مطالعات راهبردی، 18(70): 156-121.


10. شیرخانی، محمدعلی؛ پیروز، بیژن (1389). امنیت انرژی خاورمیانه و توسعه اقتصادی امنیتی آسیا و اقیانوسیه: شباهت‌های در حال شکل‌گیری. سیاست، 42(4): 185- 165.


11. فوزی، یحیی؛ پایاب، بهروز (1391). تاثیر ژئوپلیتیک بر الگوی سیاسی مورد حمایت شیعیان در کشورهای مختلف.مطالعات انقلاب اسلامی، 9(30): 102- 87..


12. لوی، جک (1377). نظریه‌های متعارض ستیز بین‌المللی: رهیافت سطح تحلیل. ترجمه پیروز ایزدی. سیاست دفاعی، 23-24: 25-23.


13. لیک، دیوید؛ مورگان، پاتریک (1381). نظم‌های منطقه‌ای امنیت‌سازی در جهان نوین. ترجمه سیدجلال دهقانی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.


14. متقی، ابراهیم (1388). رویارویی غرب معاصر با جهان اسلام. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.


15. محمدی، منوچهر (1388). برخورد تمدن‌ها یا برخورد با نظام سلطه.مطالعات انقلاب اسلامی، 5(16): 42- 11.


16. نادری، احمد (1393). از ژئوپلیتیک دولت‌محور به ژئو کالچر تمدن‌محور؛ خاورمیانه عرصه نبرد تمدن‌ها. مطالعات قدرت نرم، 4(10): 142- 123.


17. نیاکوئی، امیر؛ بهمنش، حسین (1391). بازیگران معارض در بحران سوریه: اهداف و رویکردها. روابط خارجی، 4(4): 135- 97.


18. نیاکوئی، امیر؛ ستوده، علی‌اصغر (1394). تاثیر منازعات داخلی سوریه و عراق بر مجموعه امنیتی خاورمیانه. پژوهش‌های راهبردی سیاست، 4(15): 177- 153.


19. ولدبیگی، آرام (1396). آیا سوریه به مناطق نفوذ روسیه و آمریکا تبدیل خواهد شد؟. دیپلماسی ایرانی: سایت دیپلماسی ایرانی.


20. هانتینگتون، ساموئل (1381). اسلام و غرب از رویارویی تا گفتگو. ترجمه محمّدرضا رضایی. گفتمان، 6 :300-315.


21. هدایتی شهیدانی، مهدی؛ پینکفتسف، رمان (1394). الگوهای رفتاری روسیه و آمریکا در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای؛ مطالعه موردی بحران سوریه.پژوهش‌های راهبردی سیاست، 3(12): 85- 61.

12.    الکساندر دوگین: روسیه در سوریه برای یک جهان چندقطبی می جنگد. قابل دسترس در: https://fa.shafaqna.com/news/118440/

 

 

 

1. Ahmed, N. (2013). Syria intervention plan fueled by oil interests, not chemical weapon concern. The Guardian Newspaper. Available at:  http://www.theguardian.com/environment/earth-insight/2013/aug/30/syria-chemical-attack-war-intervention-oil-gas-energy-pipelines

24. Anderson, T. (2016). Dirty War on Syria; Washington, Regime Change and Resistance. Canada :Global Research, Montreal.

1. Barzegar, K. )2007(. Iran’s Foreign Policy towards Iraq and Syria. Turkish Policy Quarterly, 6(2):75-85.

26. Brzezinski, Z. (1997). The Grand Chessboard, American Primacyand Its Geostrategic Imperative. New York: Basic Books.

27. Brzezinski, Z. (2016). Toward a Global Realignment. The American Interest,11(6).See online on: http://www.the-american-interest.com/2016/04/17/toward-a-global-realignment/

28. Dw.de (2012). Russland and China blockieren erneut Syrien-Resolution.See online on: https://www.dw.com/.

29. Gelbert, J. (2010). The Iran-Syria Axis a Critical Investigation. Stanford Journal of International Relations, 12(1): 36- 42.

30. Huntington, S. P. (1993). The Clash of Civilizations?. Foreign Affairs, 72(3):22-49. DOI: 10.2307/20045621

31. Huntington, S.P. (1996). The Clash of Civilizations and the Remaking of World order. New York: New York Publication.

32. Ikenberry, J. (2002). America’s imperial ambition: The lures of preemption. Foreign Affairs, 81(5):44- 60.

33. Lewis, B. (1990). The Roots of Muslim Rage: Why So Many Muslims Deeply Resent the West and Why Their Bitterness Will not be Easily Mollified?. The Atlantic Monthly,266(3):47-58.

34. Robertson, R. (2006). Civilization. Theory, Culture & Society, 23(2-3), 421- 427.

1. Snyder, M. (2013). Is The United States Going To Go To War With Syria Over A Natural Gas Pipeline?.The Economic Collapse, Available at:  http://theeconomiccollapseblog.com/archives/is-the-united-states-going-to-go-to-war-with-syria-over-a-natural-gas-pipeline

36. Tiryakian, E.A. (2001). The Civilization of Modernity and the Modernity of Civilizations. International Sociology, 16 (3):277-292.

37. Дугин, А. (2014). Геополитика России, учебное пособи. Москва, Академический Проект.

38. Примоков, Е. (2009). Мир без России? К чему ведет политическая близорукость. Москва, Российская газета.

 

1. Abazari, Y.; Shariati, S.; Faraji, M. (2011). Metanarrative of Civilization or Civilizing Processes?:A Reading of Problematics of Civilization -Culture. Journal of Iranian Cultural Research (JICR), 4(2):1-19. [in Persian]


2. Ahmed, N. (2013). Syria intervention plan fueled by oil interests, not chemical weapon concern. The Guardian Newspaper. Available at:  http://www.theguardian.com/environment/earth-insight/2013/aug/30/syria-chemical-attack-war-intervention-oil-gas-energy-pipelines


3. Anderson, T. (2016). Dirty War on Syria; Washington, Regime Change and Resistance. Canada :Global Research, Montreal.


4. Barzegar, K. )2007(. Iran’s Foreign Policy towards Iraq and Syria. Turkish Policy Quarterly, 6(2):75-85.


5. Brzezinski, Z. (1997). The Grand Chessboard, American Primacyand Its Geostrategic Imperative. New York: Basic Books.


6. Brzezinski, Z. (2016). Toward a Global Realignment. The American Interest,11(6).See online on: http://www.the-american-interest.com/2016/04/17/toward-a-global-realignment/


7. Durant, W. (2007). Our Oriental Heritage. Translate by: Ahmad Aram and others. Tehran: Science and Culture Publishing (Entesharate Elmi va Farhangi). [in Persian]


8. Dw.de (2012). Russland and China blockieren erneut Syrien-Resolution.See online on: https://www.dw.com/.


9. Fozi, Y.; Behrouz, P. (2012). The Impact of Geopolitics on Political Model Supported by Shiites in Different Countries. Islamic Revolution Studies, 9(30): 87- 102.  [in Persian]

10. Gelbert, J. (2010). The Iran-Syria Axis a Critical Investigation. Stanford Journal of International Relations, 12(1): 36- 42.

1. Hedayati Shahidani, M.; Pinkovtsev, R.  (2015). Russian-American Behavioral Patterns in Regional Conflicts Management; Case Study Syrian Crisis. Strategic Research of Politics, 3(12): 61- 85.  [in Persian]


2. Heidarpour, M.; Azar Najafabadi, M.M. (2014). Islamic Middle East; America's Foreign Policy Focus during the Last Two Decades. Islamic Politics Research,2(5): 155- 182. [in Persian]


3. Huntington, S. (2002). Islam and the West from confrontation to dialogue. Translated by: Mohammad Reza Rezaii. Dialogue (Gofteman), 6, 300-315. [in Persian]

14. Huntington, S. P. (1993). The Clash of Civilizations?. Foreign Affairs, 72(3):22-49. DOI: 10.2307/20045621

15. Huntington, S.P. (1996). The Clash of Civilizations and the Remaking of World order. New York: New York Publication.

16. Ikenberry, J. (2002). America’s imperial ambition: The lures of preemption. Foreign Affairs, 81(5):44- 60.

1. Jansiz, A.; Rohullah, G. (2013). Typology of Indigenous and Non-Indigenous Belligerents in Syria Crisis. World Politics a Quarterly Journal, 2(3):109- 131.  [in Persian]


2. Javdani Moqaddam, M. (2012). New Geopolitics of Shiism in the Middle East and Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran. International Quarterly of Geopolitics, 8(26): 29 -62. [in Persian]


3. Lake, D. A., Patrick, M. (1381). Regional Orders: Building Security in a New World. Translated by: Seyyed Jalal Dehghani. Tehran :Strategic Studies Institute. [in Persian]


4. Levy, J. S. (1377). Contending Theories of International Conflict: A Level-of-Analysis Approach. Translated by Pirooz Ezadi. Defensive Policy, 8(23-24): 24-26.  [in Persian] 

21. Lewis, B. (1990). The Roots of Muslim Rage: Why So Many Muslims Deeply Resent the West and Why Their Bitterness Will not be Easily Mollified?. The Atlantic Monthly,266(3):47-58.

1. Mohammadi, M. (1388). The Clash of Civilizations or the Clash with the System of Domination (a new paradigm in international relations). Journal of Islamic Revolution Studies,5(16): 11- 42. [in Persian]


2. Mottaghi, E. (1388). Confronting the Contemporary West with the Islamic World. Tehran: Research Institute for Culture and Thought. [in Persian]


3. Naderi, A. (1393). From The state-centric Geopolitics to the Geo-culture civilization, Middle east is arena of civilizations battles. Soft Power Biannual Journal Studies, 3(8): 123- 141. [in Persian]


4. Nasar, N.(1994). The Ideology of the New Classroom in the Analysis and Criticism of Ideology. Beirut: Dar Al-Tebiya, First Edition. [in Arabic]


5. Niakoee, S.A. & Sotodeh, A.A. (2016). The Impact of Civil Wars in Iraq and Syria on Middle East Security Complex (2011-2015). Strategic Research of Politics,4(15): 153- 177.  [in Persian]


6. Niakoee, Seyyed Amir; Hossein Behmanesh (1391) the Opponent Actors in the Syrian Crisis: Purposes and Approaches. Quarterly Foreign Relations, 4(16): 97- 135. [in Persian]

28. Robertson, R. (2006). Civilization. Theory, Culture & Society, 23(2-3), 421- 427.

1. Shad, M. (2016). Identity Origin of Tens Relationship between Russia and the USA and its Impact on Interests of the Islamic Republic of Iran. Strategic Studies, 18(70): 121- 156. [in Persian]


2. Shia news association [Shafaqna] (1394). Alexander Dugin: Russia in Syria fights for a multipolar world. Available in: https://fa.shafaqna.com/news/118440/ [in Persian]


3. Shirkhani, M.A.; Pirouz, B. (2012). The Security of Middle East Energy Resources and Asia-Pacific Economic/ Security Development: Emerging Similarities. Politic Quarterly, 42(4):165- 185.  [in Persian]


4. Simbar, R.; Hedayati Shahidani, M. (2013). Developing Trends in Relations between Russia and the United State (Negotiation and Cooperation, Competition and Conflict). Journal of Center Asia and Caucasus Studies,19(81): 59-87. [in Persian]


5. Snyder, M. (2013). Is The United States Going To Go To War With Syria Over A Natural Gas Pipeline?.The Economic Collapse, Available at:  http://theeconomiccollapseblog.com/archives/is-the-united-states-going-to-go-to-war-with-syria-over-a-natural-gas-pipeline


6. Soltani, N.; Khorshidi, N. (2014). Recent Developments in the Middle East and North Africa: Understanding US Foreign Policy, with Special Reference to Developments in Bahrain and Syria. Journal of Foreign Policy,27(4):933- 964.  [in Persian]

35. Tiryakian, E.A. (2001). The Civilization of Modernity and the Modernity of Civilizations. International Sociology, 16 (3):277-292.

1. ValadBeigi, A. (1396). Will Syria become the domains of Russian and American influence?. Available in: Iranian diplomacy. [in Persian]

37. Дугин, А. (2014). Геополитика России, учебное пособи. Москва, Академический Проект.

38. Примоков, Е. (2009). Мир без России? К чему ведет политическая близорукость. Москва, Российская газета.