بررسی ریشه‌های سیاسی و ایدئولوژیک جنبش حوثی‌ها

محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

احمد جانسیز ¹ (دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.)
مصطفی تارین ² (دانشجوی دکتری، روابط بین‌الملل، گروه علوم سیاسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.)

تاریخ دریافت : 1398/08/15 تاریخ پذیرش : 1398/08/15 تاریخ انتشار : 1398/08/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر بررسی و تشخیص ریشه‌‌ها، انگیزه‌‌ها و محرک‌‌های سیاسی و ایدئولوژیک جنبش حوثی‌ها‌‌ که در سال‌های اخیر در کشور یمن شکل گرفته است، بود. در این رستا، در بررسی دلایل علمی و نظری جنبش الحوثی نظریۀ دکمجیان مورد توجه قرار گرفته و به نقش زیدیه و نیز اقدامات حکام یمن به ویژه علی عبدالله صالح و اندیشه‌‌های حسین الحوثی پرداخته شده است. این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و یافته‌ها نشان داد، در تحلیل علل پیدایش جنبش حوثی‌ها، برخی عوامل داخلی مانند شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را عاملی برای این جنبش می‌‌دانند و برخی دیگر از نظریه‌پردازان، عوامل خارجی، نظام بین‌الملل و تاثیرات رخدادهای بیرونی را در ایجاد این جنبش مؤثر می‌‌دانند. پویایی جنبش حوثی‌‌ها نشانگر این است که این جنبش در آینده سیاسی کشور یمن و در مسند قدرت، جایگاه مهمی را به دست خواهد آورد. بررسی ریشه‌‌های فکری این جنبش بیشتر زمینه‌‌های سیاسی و ایدئولوژیک دارد که ارادۀ پیروان خود را تغذیه نموده است. مبارزه با ظلم و اشغال، هژمونی امریکا، نفوذ صهیونیسم و تخریبات سکولاریسم جایگاه خاصی در این اندیشه‌ها داشته و آنان بر مشروعیت نظام سیاسی، عدالت‌خواهی و امر به معروف و نهی از منکر تاکید می‌کنند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of the present study is to investigate and identify the political, ideological roots, motivations, and motives of the Houthi movement that has emerged in Yemen in recent years. In this study, the scientific and theoretical reasons of the Houthi movement have been taken into consideration by Dokmajian theory, and the role of Zaydieh and the actions of Yemeni rulers, especially Ali Abdullah Saleh and the ideas of Hussein Al Houthi have been noticed. This paper, using a descriptive-analytical method, shows that in analyzing the causes of the Houthi movement, some internal factors such as political, social, cultural and economic conditions are considered to be a factor for this movement and some other theorists believe external factors, international system and the effects of external events have contributed to this movement. The dynamics of the Houthi movement indicate that it will gain an important place in the political future of Yemen and in power position. Studying the intellectual roots of this movement has mostly political and ideological backgrounds that have fed the will of its followers. Combating oppression, American hegemony, Zionist influence, and the destruction of secularism have a particular place in these ideas, and they emphasize the legitimacy of the political system, justice and the renunciation of evil.

منابع و مأخذ:

1. دکمجیان، ریچارد هرایر (1366). جنبش‌های اسلامی در جهان عرب. ترجمه حمید احمدی. تهران: کیهان.

2. سید، رضوان (15/1/2010). الیمن بین القضایا و المشکلات. جریده الشرق الاوسط السعودیه.

3. شفیعی سروستانی، اسماعیل (1391). دانشستان سرزمین‌های درگیر در واقعه شریف ظهور(عراق، عربستان و یمن). تهران: موعود عصر، چاپ دوم، جلد دوم.

4. صادقی، حسین؛ احمدیان، حسن (1389). دگرگونی جایگاه منطقه‌ای یمن: امکانات و چالش‌ها. راهبرد، 19(56):253-280.

5. صالحی، محمدرضا (1388). همیشه در اپوزیسیون. صبح صادق، 429.

6. فوزی، یحیی (1391). علل شکل‌گیری و ماهیت جنبش‌های سیاسی در خاورمیانه: بررسی موردی جنبش سیاسی در یمن. مطالعات سیاسی جهان اسلام، 1(1): 34-17.

7. مسعودنیا، حسین؛ توسلی، حسین (1391). بازخوانی جنبش شیعی الحوثی در یمن. مطالعات سیاسی جهان اسلام، 1(3): 141-125.

8. موسوی‌نژاد، سیدعلی (1388). شیعیان زیدی و تحولات اخیر یمن.موعود، 14(108):42-49.

9. هوشی سادات، سید محمد (1393). روابط ایران و یمن؛ چالش‌ها و فرصت‌ها. قابل دسترس در: سایت دیپلماسی ایرانی. http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/1945257

10. Atwan, A.B. (2019). The Houthis Change the Rules: Who’s going to buy Saudi Aramco shares now?. Available at: www.raialyoum.com/index.php/the-houthis-change-the-rules.

11. Hill, G. (2008).Yemen: Fear of Failure. Chatham House: Middle East Program. New York Times.

12. Peterson, J.E. (2008). The al-huthi conflict in Yemen. Arabian Peninsula Background Note, No. APBN-006.published on: www.Jepeterson.net.

13. Schmitt, E. & Others (2019). To Find Clues in Saudi Oil Attacks, U.S. Examines Missile and Drone Parts. Available at:www.nytimes.com/issue/todayspaper/2019/09/18/todays-new-york-times.

14. Schmitz, C. (2012).Yemens spring: whose agenda?. Available in:https://www.mei.edu/publications/yemens-spring-whose-agenda.

15. Sharp, J.M. (2010). Yemen: Background and U.S. Relations. Congressional Research Service.Available:http://fpc.state.gov/documents/organization/152043.pdf.

16. Sultan, N. (2007).Yemen: Anti-U.S. Militants Increase Attacks On Regime's Forces. Global Information Network. New York, Feb 26.

17. Zimmerman, K. & Harnisch, C. (2010). Al Houthi Movement.  January 28, Available:https://www.criticalthreats.org/analysis/profile-al-houthi-movement

1. Atwan, A.B. (2019). The Houthis Change the Rules: Who’s going to buy Saudi Aramco shares now?. Available at: www.raialyoum.com/index.php/the-houthis-change-the-rules.

2. Dokmejian, R.H. (1987). Islamic movements in Arab World. Translated by Hamid Ahmadi. Tehran: Kayhan. [In Persian]

3. Fozi, Y. (2012). Causes of the formation and nature of political movements in the Middle East: A case study of the political movement in Yemen. Political Studies of Islamic World, 1(1): 17-34. [In Persian]

4. Hill, G. (2008).Yemen: Fear of Failure. Chatham House: Middle East Program. New York Times.

5. Hoshi Sadat, S.M. (2014). Iran-Yemen relations, challenges and opportunities. Available in: The Iranian diplomacy website, http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/1945257. [In Persian]

6. Masoudnia, H. & Tavasoli, H. (2012). The recall of al-Houthi Shiite movement in Yemen. Political Studies of Islamic World, 1(3): 125-141. [In Persian]

7. Moosavi Nejad, S. A. (2009). Zeidi Shia and recent developments in Yemen.  Mo'od, 14(108): 42-49. [In Persian]

8. Peterson, J.E. (2008). The al-huthi conflict in Yemen. Arabian Peninsula Background Note, No. APBN-006.published on: www.Jepeterson.net.

9. Rezvan, Seyyed (2010/1/15).Yemen between issues and problems. sharq Al-Awsat. [In Arabic]

10. Sadeghi, H. & Ahmadian. H. (2010). Transforming the regional position of Yemen: facilities and challenges. Strategy, 56(19): 253-280. [In Persian]

11. Salehi, M.R. (2009). Always in the opposition. Sobhe Sadegh, 429. [In Persian]

12. Schmitt, E. & Others (2019). To Find Clues in Saudi Oil Attacks, U.S. Examines Missile and Drone Parts. Available at:www.nytimes.com/issue/todayspaper/2019/09/18/todays-new-york-times.

13. Schmitz, C. (2012).Yemens spring: whose agenda?. Available in: https://www.mei.edu/publications/yemens-spring-whose-agenda.

14. Shafiee Sarvestani, E. (2012). Encyclopedia of the lands involved in the event of Zohor (Iraq, Saudi Arabia and Yemen). Tehran: Mo'od Asr, second edition, Vol.2. [In Persian]

15. Sharp, J.M. (2010). Yemen: Background and U.S. Relations. Congressional Research Service.Available: http://fpc.state.gov/documents/organization/152043.pdf.

16. Sultan, N. (2007).Yemen: Anti-U.S. Militants Increase Attacks On Regime's Forces. Global Information Network. New York, Feb 26.

17. Zimmerman, K. & Harnisch, C. (2010). Al Houthi Movement.  January 28, Available: https://www.criticalthreats.org/analysis/profile-al-houthi-movement