بررسی تطبیقی نمودهای اندیشه فروغ فرخزاد و نازک الملائکه

محورهای موضوعی : شعر

فریده سلامت نیا ¹ , سعید خیرخواه برزکی ²

1 - دانشجوی دکتری ادبیات فارسی، گروه ادبیات فارسی واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران
2 - استادیار ادبیات فارسی، گروه ادبیات فارسی واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران

تاریخ دریافت : 1396/04/02 تاریخ پذیرش : 1396/04/02 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

این مقاله به شیوه تحلیلی و کتابخانه‌ای در صدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی در حوزه اندیشه فروغ و نازک الملائکه است؟ فروغ را نماینده تمام عیار شعر ادبیات زنانه دوره معاصر ایران می‌شناسند و نیز؛ نازک الملائکه به عنوان پایه‌گذار شعر نو در ادبیات عرب و نوع خاص آن، یعنی ادبیات زنانه شناخته شده است. علاوه بر زبان و احساس زنانه، مهم‌ترین ویژگی شعر فروغ و نازک، پژواک و انعکاس زمانه هر دو شاعر در شعرشان است که به صورت استعمار ستیزی، فقر ستیزی، تقدیر گرایی، حدیث نفس، روایتگری، مرد ستیزی، حیرت، اسطوره، گرایش به شب، آنیمیسم، آرمان‌گرایی نمود پیدا کرده است. هرچند که در بیان برخی مسائل تفاوت‌هایی در اندیشه و بیان آن‌ها مشاهده شد.

چکیده انگلیسی:

The present paper attempts to answer a main question: what are the similarities and differences between Forugh Farrokhzad and Nazik al-Malaika's thoughts in analytical and librarian method. Forugh is known as an absolute representative of feministic poetry in Iran and Nazik al-Malaika also is known as the founder of modern poetry in Arabic literature and especially feministic literature. Additionally to feminine language and emotion, the most important feature of Forugh and Nazik al-Malaika's poetry is the echo of the period of their living which fight against poverty, anti – colonialism, appreciation, manophobia, animism, idealism and etc. could be felt a lot.

منابع و مأخذ:

اسماعیلی، امیر و ابوالقاسم صدارت. 1347ش، جاودانه فروغ فرخزاد، چاپ دوم، تهران: انتشارات مرجان.

الملائکه، نازک. 1986م، الدیوان، بیروت: دار العوده.

پین، مایکل. ۱۳۸۲ش، فرهنگ اندیشه‌های انتقادی از روشنگری تا پسا مدرنیته، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: مرکز.

داد، سیما. 1385ش، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ سوم، تهران: انتشارات مروارید.

روزبه، محمدرضا. 1381ش، ادبیات معاصر(نظم)، تهران: انتشارات روزگار.

شمیسا، سیروس. 1376ش، نگاهی به فروغ فرخزاد، تهران: انتشارات مروارید.

طاهباز، سیروس. 1376ش، زنی تنها، چاپ دوم، تهران: انتشارات زریاب.

عباس، احسان. 1997م، اتجاهات الشعر العربی المعاصر، بیروت: دار الثقافه.

ندا، طه. 1387ش، ادبیات تطبیقی، ترجمه هادی نظری منظم، تهران: نشر نی.

ولک، رنه و آوستن وارن. ۱۳۷۳ش، نظریه ادبیات، ترجمه ضیاء موحد و پرویز مهاجر، تهران: علمی و فرهنگی.

یاحقی، محمدجعفر. 1386ش، فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

یوسف، عزالدین. 1965م، الشعر العراقی الحدیث وأثر التیارات السیاسیةوالاجتماعیة فیه، القاهره: الدار القومیة للطباعة والنشر.