بررسی سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی در توسعه کشاورزی شهری ( مطالعه موردی شهرستان کرج)

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

محرمعلی ترابی ¹ (دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
سید جمال فرج اله حسینی ² (دانشیار گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
مهدی میردامادی ³ (دانشیار گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
فرهاد لشگرآرا ⁴ (دانشیار گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/08/13 تاریخ پذیرش : 1402/02/20 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: کشاورزی شهری, سازوکارهای کشاورزی شهری, ایران, امنیت غذایی,

چکیده مقاله :

با توجه به رشد روز افزون جمعیت در شهرها، یکی از مواردی که عمدتا مغفول واقع شده است، مبحث توسعه کشاورزی شهری می باشد. این تحقیق درصدد بررسی تاثیر سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی بر توسعه کشاورزی شهری در شهرستان کرج می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و پس از ارائه مبانی موضوع و پیشینه تحقیق، داده های حاصل از توزیع پرسشنامه در جامعه آماری 127 نفر از متخصصان، با استفاده از نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج این پژوهش، عدد KMO (بزرگتر از 0.7) و عدد معناداری آزمون بارتلت (0.05sig<) است که نشان دهنده ی اجرای تحلیل عاملی مناسب برای داده ها می باشد. نتایج این تحقیق نشان دهندۀ مناسب بودن تمامی سؤالات در فرآیند تحلیل عاملی می باشد و به علت اینکه عدد اشتراکات سؤالات از 0.5 بیشتر است، روایی سوالات تایید شده است. همچنین پس از تحلیل نتایج در این تحقیق، مشخص گردید که چهار فرض این تحقیق شامل سازوکارهای اقتصادی، سازوکارهای اجتماعی، سازوکارهای فرهنگی و سازوکارهای مدیریتی و گویه های مرتبط با آن ها بر توسعه کشاورزی شهری در کرج تاثیر داشته است.

چکیده انگلیسی:

Due to the growing population in cities, one of the most neglected issues is the urban agricultural development. This study seeks to investigate the impact of economic, social, cultural and managerial mechanisms on the development of urban agriculture in the Kraj city. This research is of applied type and after presenting the basics of the subject and research background, the data obtained from the distribution of the questionnaire in the statistical population of 127 experts have been analyzed using Smart-PLS software. Based on the results of this study, the KMO number (greater than 0.7) and the significance number of Bartlett test (<0.05sig) indicate the appropriate factor analysis for the data. The results of this study indicate the appropriateness of all questions in the process of factor analysis and because the number of subscriptions to the questions is more than 0.5, the validity of the questions has been confirmed. Also, after analyzing the results in this study, it was found that four assumptions of this study, including economic mechanisms, social mechanisms, cultural mechanisms and management mechanisms and related items have affected the development of urban agriculture in Karaj.

منابع و مأخذ:

توحیدلو، ش.ع.، اعظمی، م.، و احدنژاد روشتی، م. (1395). واکاوی راهبردهای منطقه ای توسعه کشاورزی استان همدان . نشریه پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، جلد 9، شماره 4، صفحه 62-51.

حاتمیه، ف. (1399). مروری بر کشاورزی شهری و اثرات مثبت آن بر اقتصاد، اجتماع و محیط زیست شهری،دهمین همایش سراسری محیط زیست انرژی و منابع طبیعی پایدار،تهران.

حمیدی، ک.، و یعقوبی، ج. (1397). موانع توسعه کشاورزی شهری از دیدگاه کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان نشریه پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی ، دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 43، صفحه 59-68.

رییسی، م.ک.، و فیروزی راد، س. (1400). تحلیلی بر فرصت ها و چالش های پیشروی کشاورزی شهری با تکیه بر توسعه پایدار شهری،دومین همایش ملی صنعت و تجاری سازی کشاورزی،اهواز.

زنده دل ثابت، ش. (1399). بهبود کیفیت محیط زیست شهری با استفاده از راهکارهای توسعه کشاورزی شهری. دومین کنفرانس علمی پژوهشی شهرسازی، عمران، معماری و محیط زیست، موناکو- فرانسه.

سازمان جهاد کشاورزی استان البرز. (1396). وزارت جهاد کشاورزی.

سلطانی، ع.، و رضانژاد، ع. (1397). نقش توجه به کشاورزی شهری در توسعه ی پایدار شهرها، کنفرانس عمران,معماری و شهرسازی کشورهای جهان اسلام، تبریز، دانشگاه  تبریز - دانشگاه شهید مدنی آذربایجان - دانشگاه علمی کاربردی شهرداری تبریز.

طهماسبی، ن.، منتظرالحجه، م.، و تدین، ب. (1399). تبیین مفهوم رویکرد کشاورزی شهری در چارچوب نظریه های طراحی شهری، هفتمین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری و ششمین نمایشگـاه تخصصی انبوه سازان مسکن و ساختمان استان تهران،تهران.

غنجی، م.، و رجائی، ع. (1398). بررسی و تحلیل موانع توسعه کشاورزی شهری،چهارمین همایش بین المللی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پاک،همدان.

مجد آبادی فراهانی، س.، و صفدری، ز.، و احمدی، ف. (1399). نقش کشاورزی شهری در پایداری محیطی شهر، پنجمین همایش ملی دانش و فناوری علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست ایران،تهران.

محسنین، ش.، و اسفیدانی، م.ح. (1393). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم‌افزار Smart-PLS: آموزشی و کاربردی، موسسه کتاب مهربان نشر.

Dubbeling, M., & Santandreu, A. (2003). Urban Agriculture: A tool for sustainable municipal development, International Development Research Centre (IDRC), Canada.

Fox, J., Colbert, S., Hogan, M., Rabe, M., Welch, C., & Haught, S. (2015). Developing a Community-Designed Healthy Urban Food System. Journal of extension, 53(4).

Laurett, R., Paco, A., & Mainardes, E.W. (2020). Measuring sustainable development, its antecedents, barriers and consequences in agriculture: An exploratory factor analysis, Environmental Development, 37(6).

Napawan, C. (2015). Production places: Evaluating Communally- Managed Urban Farms as Public. Op Landscape Journal: design, planning, and management of the land, 34(1), 37-55.

Rudnick, J., Niles, M., Lubell, M., & Cramer, L. (2019). A comparative analysis of governance and leadership in agricultural development policy networks, World Development, 117, 112-126.

Shen, J., Zhang, F., & Siddique, K.H.M. (2018). Sustainable Resource Use in Enhancing Agricultural Development in China. Engineering, 4(5), 588-589.

Temerman, J.D. (2013) Feasibility of Urban Agriculture in Brussels: A Qualitative Multi stake holder. Analysis Masters Dissertation Submitted to Obtain the Degree of Master education .55-58.

Zeunert, J. (2018). Dimensions of Urban Agriculture. Routledge Handbook of Landscape and Food, Chapter: 12, Publisher: Routledge, Editors: Joshua Zeunert, Tim Waterman, pp.160-184.