بررسی عوامل مؤثر بر اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی برنامه ششم توسعه در سازمان‌های متصدی جنوب شرق ایران
محورهای موضوعی : رشد و توسعه‌ی برنامه‌ها و خدمات عمومیسپنتا نیک نام 1 , سنجر سلاجقه 2 , رحمان جلالی جواران 3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی،واحد کرمان،دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
2 - گروه مدیریت دولتی ، واحد کرمان ،دانشگاه ازاد اسلامی ، کرمان ، ایران
3 - دانشیار، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
کلید واژه: اجرای خط‌مشی, برنامه ششم توسعه, تئوری داده بنیاد, خط‌مشی اقتصادی, منطقه جنوب شرق ایران, مدلسازی ساختاری تفسیری, مدلسازی معادلات ساختاری,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش طراحی مدل اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی برنامه ششم توسعه در سازمان‌های متصدی جنوب شرق ایران می‌باشد. مرحله اجرای خط‌مشی‌ها یک مرحله تعیین کننده از فرآیند سیاستگذاری اقتصادی است که شکل و تأثیر خط‌مشی را تعیین می‌کند. منطقه جنوب شرق ایران از نظر مسائل مختلف به عنوان یک منطقه حساس بشمار می‌آید و با توجه به نمره پایین برنامه ششم توسعه در دستیابی به اهداف اقتصادی خود، مشاهده می‌شود که عملی کردن برنامه‌ها آن‌طور که بنظر می‌رسد ساده نیست. با توجه به ماهیت پژوهش حاضر، در مرحله اول از رویکرد تئوری داده بنیاد استفاده شده است. بدین منظور پس از انجام مصاحبه با 20 نفر از خبرگان حوزه اقتصاد و اجرای خط‌مشی‌ها در منطقه جنوب شرق ایران و حاصل شدن اشباع نظری، فرایند کدگذاری باز آغاز شده و پس از انجام کدگذاری محوری، مدلی از این عوامل بدست آمده است. سپس با استفاده از پرسشنامه و روش معادلات ساختاری، مدل بدست آمده برازش شده و در مرحله آخر با استفاده از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری، مدلی از راهبردهای بدست آمده ارائه شد. استفاده از اکوسیستم اجرا، دریافت بازخورد، هوشمندی سازمان‌های مجری، توجه به دیدگاه‌های مجریان در تدوین برنامه‌ها، بروز کردن فرایند اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی به صورت مستمر، توجه به عوامل مداخله‌گر و آمادگی برای کاهش تأثیر آن‌ها، شفافیت در ارزیابی، تأمین منابع و ابزارهای موردنیاز بخشی از پیشنهادات مبتنی بر یافته‌های این پژوهش می‌باشد.
The purpose of this research is to design a model for implementation of economic policies of the 6th Development Plan in the administrative organizations of Southeast Iran. The policy implementation stage is a decisive stage of the economic policy process that determines form and effect of the policy. The South-East region of Iran is considered a sensitive region in terms of various issues, and considering the low score of the 6th Development Plan in achieving its economic goals, it can be seen that implementing the plans is not as simple as it seems. According to the nature of the current research, in the first stage, the grounded theory approach has been used. For this purpose, after conducting interviews with 20 experts in the field of economics policies in the southeast region of Iran and achieving theoretical saturation, the process of open coding was started and after axial coding, a model of these factors was obtained. Then, using the questionnaire and the SEM method, the obtained model was fitted, and in the last step, using the ISM approach, a model was presented. Using the implementation ecosystem, receiving feedback, the intelligence of organizations, paying attention to the viewpoints of the executives in formulating programs, updating the process of evaluation continuously, paying attention to interfering factors and preparing to reduce their impact, transparency in evaluation, providing necessary resources and tools. Some of the suggestions are based on the findings of this research.
- احدزاده، احد؛ صیاد شیرکش، سعید؛ و جمشیدی ایوانکی، مینا. (1399). عوامل مؤثر بر اثربخشی اجرای خط‌مشی‌های عمومی مطالعه موردی وزارت نیرو. پژوهش‌های سیاستگذاری و برنامه‌ریزی انرژی، 6(4): 167-205.
- ارغوانی، فریبرز؛ غلامی، محمد حسن. (1397). دیپلماسی اقتصادی ایران در بستر قوانین برنامه‌های توسعه آسیب‌شناسی برنامه‌های چهارم تا ششم. مطالعات حقوقی، 10(2): 1-27.
- افکاریان، مرضیه؛ دانش‌فرد، کرم‌الله؛ و رجبی فرجاد، حاجیه. (1399). تحلیل پیشران‌های خط‌مشی مالی بر نحوه تخصیص بودجه دولتی. حسابداری مدیریت، 13(45): 1-19.
- الوانی، سید مهدی؛ و شریف‌زاده، فتاح. (1394). فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
- حسینی، سیداحمد؛ بیگی نیا، عبدالرضا؛ و قاسمی، مبینا؛ (1395). شناسایی موانع اجرای خط مشی عمومی مورد مطالعه: قانون مدیریت خدمات کشوری. نخستین کنفرانس بین المللی پارادایم های نوین مدیریت هوشمندی تجاری و سازمانی، خرداد 95، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
- خدابخشی، نسرین؛ امینی سابق، زین‌العابدین؛ قربان حسینی، مسعود؛ و ساده، احسان. (1396). طراحی مدل اجرای خط‌مشی‌های تعاون روستایی بر مبنای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی. توسعه محلی (روستایی-شهری)، 9(1): 121-144.
- خلیلی، محسن؛ منشادی، مرتضی؛ و آزموده، فهیمه. (1390). بایستگی‌های ژئواکونومیک توسعه منطقه جنوب شرق ایران. روابط خارجی، 3(4): 81-124.
- طاهری، مها؛ معمارزاده طهران، غلامرضا؛ و موسی‌خانی، مرتضی. (1400). شناسایی موانع اجرای خط‌مشی‌ها در سازمان امور مالیاتی. مدیریت توسعه و تحول، 13(ویژه‌نامه): 177-189.
- علی‌زاده، ابراهیم؛ وکیلی‌فرد، حمیدرضا؛ و حمیدیان، محسن. (1401). بررسی عوامل خرد و کلان خط‌مشی‌های اقتصادی مؤثر بر عملکرد مالی شرکت‌ها (رهیافت دیمتل فازی)، دانش سرمایه‌گذاری، 11(41): 405-429.
- قلی‌پور، رحمت‌الله؛ دانایی‌فرد، حسن؛ زارعی متین، حسن؛ جندقی، غلامرضا؛ و فلاح، محمد رضا. (1390). ارایه مدلی برای اجرای خط‌مشی‌های صنعتی مطالعه موردی در استان قم. مدیریت فرهنگ سازمانی، 9(24): 103-130.
- كاظمی‌نژاد ، ساسان؛ الوانی، سیدمهدی؛ و جمشیدی ایوانکی، مینا. (1398). طراحی مدل اجرای خط‌مشی‌های انرژی در بخش نفت و گاز. مطالعات اقتصاد انرژی، 15(62): 37-68.
- لکی بهمن. (1397). بررسی نارسائی‌های تدوین و اجرای خط‌مشی‌گذاری در سازمان‌های ایرانی. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 2(5): 109-98.
- مرادی برلیان، مهدی؛ و تنگستانی، محمد قاسم. (1402). الزامات حقوقی تأمین اجرای مؤثر قوانین برنامه توسعه در ایران موردکاوی قانون برنامه ششم توسعه (آموزه‌هایی برای قانون برنامه هفتم توسعه). مجلس و راهبرد، 30(115): 59-90.
- نورمحمدی، خسرو؛ و صمیمی، احمد. (1400). برنامه‌ریزی توسعه در ایران (بازخوانی نظرات دکتر حسین عظیمی آرائی). تهران، انتشارات سازمان برنامه و بودجه کشور، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
- نوری، خسرو؛ فراتی، حسن؛ همتیان، هادی؛ فائزی رازی، فرشاد. (1399). ارائه الگوی مفهومی ارزیابی اجرای خط‌مشی نظام اداری مورد مطالعه دستگاه‌های اجرایی و دانشگاه‌های علوم پزشکی استان سمنان، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 63(5): 2937-2981.
-
Ajulor, O.V. (2018). The Challenges of Policy Implementation in Africa and Sustainable Development Goals. PEOPLE: International Journal of Social Sciences, 3(3),1497-1518 -
Azahar Abas, M. (2019). Global encyclopedia of public administration, public policy, and governance. Springer, Cham. -
Baker, S. R., Bloom, N., & Davis, S. J. (2016). Measuring economic policy uncertainty. Economics, 131(4): 1593–1636. -
Batsuuri, G. (2016). Foreign investment policy implementation effectiveness a case study from Mongolia. interdisciplinary research, 2, 309-320. -
Bronk, K. C. (2011). A grounded theory of the development of noble youth purpose. Adolescent Research, 27: 78-109.
- Dye, T. R. (2013). Understanding public policy (14th ed.). Pearson Publication. -
Gefen, David & Rigdon, Edward & Straub, Detmar. (2011). An update and extension to SEM guidelines for administrative and social science research. MIS Quarterly. 35. iii-xiv. -
Gofen, A., Sella, S., & Gassner, D. (2019). Levels of analysis in street-level bureaucracy research. Edward Elgar Research Handbooks on Public Policy Publishing. -
Grindle, M. S. (2017). Politics and policy implementation in the third world. Princeton, Princeton University Press. - Hardouvelis, G. A., Karalas, G., Karanastasis, D., Samartzis, P. (2018). Economic policy uncertainty, political uncertainty and the Greek economic crisis. SSRN Electronic Journal, Available at SSRN:
https://ssrn.com/abstract=3155172 . -
Hay, C. (2004). Taking ideas seriously in explanatory political analysis. British Journal of Politics & International Relations, 6 (2): 142-149. -
Hill, M., & Hupe, P. (2002). Implementing public policy governance in theory and in practice. London: Sage Publications. -
Imperial, M. T. (2021). Implementation structures the use of top-down and bottom-up approaches to policy implementation. In Oxford Research Encyclopedia of Politics. Oxford University Press. -
Istiak, K., & Serletis, A. (2018). Economic policy uncertainty and real output: evidence from the G7 countries. Applied Economics, 50(39): 4222–4233. -
Karov, B. (2018). The connection between security, development and globalization. Munich, GRIN Verlag. -
Kenbeek, S. D., Bone, Ch., & Moseley, C. (2016). A network modeling approach to policy implementation in natural resource management agencies. Computers, Environment and Urban Systems, 57: 155–177. -
Leduc, S., & Liu, Z. (2016). Uncertainty shocks are aggregate demand shocks. Monetary Economics, 82(c): 20–35. -
Peters, B. G. (2019). Institutional theory in political science: The new institutionalism (4th ed.). Edward Elgar Publishing. -
Phan, D., Iyke, B. N., Sharma, S. S., & Affandi, Y. (2021). Economic policy uncertainty and financial stability–Is there a relation? Economic Modelling, 94(c): 1018–1029. - Retter, L., Frinking, E., Hoorens, S., Lynch, A., Nederveen, F. & Phillips, W. (2020). Relationships between the economy and national security: analysis and considerations for economic security policy in the
Netherlands. Santa Monica, CA: RAND Corporation. -
Sager, F., & Gofen, A. (2022). The polity of implementation: organizational and institutional arrangements in policy implementation. Policy, Administration and Institutions (Governance), 35(2): 347-364. -
Xia, Y., Hu, W., & Su, Z. (2023). Economic policy uncertainty, social financing scale and local fiscal sustainability evidence from local governments in China. Sustainability, 14(12): 7343.
