بررسی نقش ابوالحسن ابتهاج در شکل‌گیری سازمان‌برنامه و تفکر برنامه‌ریزی‌توسعه در ایران
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
نبی امیدی
1
(گروه مدیریت ، دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران .)
کلید واژه: ابوالحسن ابتهاج, سازمان برنامه, برنامه‌ریزی, توسعه اقتصادی, ایران.,
چکیده مقاله :
از ابوالحسن ابتهاج بعنوان مغز متفکر برنامه ریزی توسعه در ایران ، بنیانگذار نظام برنامه ریزی در ایران و یکی از پرشورترین حامیان جان مینارد کینز یاد میشود. هدف از انجام این پژوهش تبیین نقش ابتهاج در شکل گیری یک سازمان متمرکز برای برنامه ریزی توسعه اقتصادی و عمرانی کشور است.این پژوهش کیفی است و به شیوه تحلیل اسناد و مدارک انجام شده است. اسناد در مقوله پارادایم های متنی قرار دارند که بخش جدانشدنی از سیستم ها و ساختارهای دیگر در سازمان هستند.بدین طریق که فهم مسائل خاص را تعریف کرده و رفتارها و روشهای گوناگون انجام امور را توصیف میکنند. از اینرو اطلاعاتی که این اسناد در اختیار پژوهشگران می گذارند جامعتر از اطلاعاتی است که پژوهشگران از طریق مصاحبه یا پرسشنامه به دست می آورند.در این پژوهش برای تحلیل مستندات از روش هرمونتیک استفاده شده است.. نتایج پژوهش نشان داد 1.محوریت ایجاد تفکر برنامه‌ریزی اقتصادی در سطح حاکمیت،2. تهیه نخستین تشکیلات متمرکز و برنامه‌های موضوعی،3. ترویج لزوم استفاده از شرکت‌های مشاوره خارجی و استفاده از ظرفیت‌های بین المللی، از مهمترین نقش‌های ابتهاج در تشکیل سازمان برنامه و ایجاد تفکر برنامه‌ریزی در ایران است.
Abolhassan Ebtehaj is known as the mastermind of planning in Iran, the founder of the planning system in Iran and one of the most enthusiastic supporters of John Maynard Keynes. The purpose of the research is to explain the role of Ebtehaj in the formation of the program organization in Iran. This research is qualitative and has been done by document analysis. Documents are in the category of textual paradigms, which are an inseparable part of other systems and structures in the organization. In this way, they define the understanding of specific issues and describe various behaviors and ways of doing things. Therefore, the information that these documents provide to researchers is more comprehensive than the information that researchers obtain through interviews or questionnaires.. The results of the research showed: 1. The centrality of creating economic planning thinking at the governance level, 2. Preparing the first centralized organizations and thematic programs, and 3. Promoting the necessity of using foreign consulting companies and using international capacities, of the most important roles of Ebtehaj in forming the planning organization and creating planning thinking in Iran.
