تبین آثار غیرخطی ابزارهای سیاست مالی (با تأکید بر درآمدهای مالیاتی) دولت بر رشد اقتصادی ایران در دوره‌های رونق و رکود

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

شادی زنداور ¹ , فاطمه زندی ² , محمد خضری ³ , مهناز ربیعی ⁴

1 - دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران
3 - استادیار دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران جنوب
4 - استادیار اقتصاد دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران جنوب

تاریخ دریافت : 1398/05/01 تاریخ پذیرش : 1399/11/20 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: E62, C13:JEL واژگان کلیدی: اثرات غیرخطی, ابزارهای سیاست مالی, رشد اقتصادی ایران, طبقه‌بندی .G10,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راست‌‌نمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت می‌کند. نتایج برای برخی از انواع مالیات ها حاکی از متفاوت بودن تاثیرگذاری در حالت وجود نفت بوده است. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا در این شرایط، تاثیر معناداری بر رشد اقتصادی ندارد؛ اما، اگر سیاست مالی انبساطی، از نوع کاهش مالیات ها، مدنظر باشد؛ باید بسته به نوع مالیات، سطح درآمدهای نفتی و نیز رژیم حاکم بر رشد اقتصادی انجام شود. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا تاثیر معناداری در این شرایط بر رشد اقتصادی ندارد.

چکیده انگلیسی:

هدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راست ‌نمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت می‌کند. نتایج برای برخی از انواع مالیات‌ها حاکی از متفاوت بودن تاثیرگذاری در حالت وجود نفت بوده است. در واقع خود نشان از اهمیت بررسی تاثیر مالیات‌ها به تفکیک بر رشد اقتصادی می-باشد. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد زیرا تاثیر معناداری در این شرایط بر رشد اقتصادی ندارد. اما چنانچه سیاست مالی انبساطی از نوع کاهش مالیات‌ها مدنظر باشد بایستی بسته به نوع مالیات، بسته به سطح درآمدهای نفتی و همچنین رژیم حاکم بر رشد اقتصادی این مهم صورت پذیرد.طبقه‌بندی .G10, E62, C13:JEL واژگان کلیدی: اثرات غیرخطی، ابزارهای سیاست مالی، رشد اقتصادی ایران.

منابع و مأخذ:

منابع

-         ابونوری، اسماعیل، کریمی پتانلار، سعید، مردانی، محمدرضا (1389). اثر سیاست مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی: رهیافتی از روش خودرگرسیون برداری. پژوهشنامه اقتصادی، 10 (3): 117-143.

-         جمال دیکاله، آلن و علی صیادزاده (1387). بررسی ویژگی‌های ادوار تجاری در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 16 (46)

-         زاور، آیت، غلامی، الهام (1386). بررسی اثر سیاست­های مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی با استفاده از الگوی VAR. فصلنامه مالیات و توسعه، (1)

-         دورنبوش، رودریگر و فیشر، استانلی (1392). اقتصاد کلان. مترجم: محمدحسین تیزهوش تابان، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

-         صمدی، سعیده، نصراللهی، خدیجه، کرمعلیان سیچانی، مرتضی. « .بررسی رابطه بین توسعه و بازارهای مالی و رشد اقتصادی، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 6 (3)

-         غفاری، هادی، نوری، معصومه، یونسی، علی (1395). سنجش کارایی نظام مالیاتی و اثر آن بر رشد اقتصادی کشور، پژوهشنامه اقتصاد کلان، 22 (21): 155-177.

-         طیب‌نیا, علی، تقی ملایی، سعید (1395) برخی حقایق ادوار تجاری در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 24 (8): 15-18.

-         قوامی، هادی، شعبانی، محمد علی، رحیمی  (1396). مقایسه تأثیر مالیات بر ارزش افزوده و مالیات های مستقیم بر رشد اقصادی. همایش مالیات بر ارزش افزوده: فرصت‌ها و چالش‌ها، مشهد دانشگاه فردوسی مشهد.

-         کمیجانی، اکبر، نظری، روح الله (1388). تاثیراندازه دولت بر رشد اقتصادی در ایران. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، 9 (3): 1-29.

-         هژبر، کیانی، کامبیز، غلامی، الهام، نوبخت سیاهرود کلایی، جواد (1391) . برآورد نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده در . مجله تحقیقات اقتصادی، 47 (2): 79-61.

-         ناهیدی امیرخیز، محمدرضا، شکوهی‌فرد، سیامک، رحیم‌زاده، فرزاد (1397). بررسی تأثیر رشد نقدینگی بر ادوار تجاری در اقتصاد ایران دوفصلنامه، بررسی مسائل اقتصاد ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 5 (2).

-         هژبر کیانی، کامبیز، مرادی، علیرضا (1390). تعیین نقاط چرخش  در ادوار تجاری اقتصاد ایران با استفاده از الگوی خودبازگشتی سوئیچینگ، مدلسازی اقتصادی، 5 (2(14)): 1-25.

-          Doessel, D.P. & A. Valadkhani.(2003). The effects of government on economic growth in Fiji, Singapore Economic Review, 48 (1).

-         Van Dijk, D.J.C. & Franses, Ph.H.B.F. & Boswijk, H.P (2000). Asymmetric and common absorption of shocks in nonlinear autoregressive models, Econometric Institute Research Papers EI 2000-01/A, Erasmus University Rotterdam, Erasmus School of Economics (ESE), Econometric Institute.

-         Giavazzi, F. & Pagano, M. (1996). Non-Keynesian effects of fiscal policy changes: international evidence and the swedish experience. Swedish Economic Policy Review, 3, 67–103.

-         Giavazzi, F. & Pagano, M. (1990). Can severe fiscal contractions be expansionary? tales of two small european countries.

-         Hemming, R., Kell, M. & Mahfouz, S. (2002). The effectiveness of fiscal policy in stimulating economic activity– a review of literature. NBER Working Paper Series, (12431).

Hamilton, James D. (1989). A new approach to the economic analysis of nonstationary, 57 (2): 357-384.

-         Giavazzi, F., Jappelli, T. & Pagano, M. (2000). Searching for Non-Linear Effects of Fiscal Policy: Evidence from Industrial and Developing Countries. European Economic Review, 44, 1291-1326.

-         Stock, J. & Watson, M. (2008). Phillips curve inflation forecasts. nber working paper No. 14322.

-         Schclarek, A. (2007). Fiscal Policy and Private Consumption in Industrial and Developing Countries. Journal of Macroeconomics, 29(4), 912-939.

-         Sulliran, A., and Sheffrin, S (2006). Economics: Principles Inaction, California Edition, Published by Pearson Prentice Hall.

-         Van, A. B. & Garretsen, H. (2003). Keynesian, Non-Keynesian or No Effects of Fiscal Policy Changes? The EMU Case. Journal Macroecon, 25, 213– 240.

-         Tanchev, Stoyan (2016).The role of the proportional icome tax on economic growth of Bulgaria, economic studies. 25(4): 66-77.

-         Hjelm, G. (2002). Effects of fiscal contractions: the importance of preceding exchange rate movements. Scandinavian Journal of Economics, 104(3), 423– 441.

-         Perotti, R. (1999). Fiscal Policy in Good and Bad Times. The Quarterly Journal of Economics, 4(114).

-         Agnello, L., Dufrénot, G. & Sousa, R.M. (2013). Using time-varying transition probabilities in Markov switching processes to adjust US fiscal policy for asset prices. Economic Modeling, 34: 25–36.

-         Chung, D; Leeper, E. M. (2007). Monetary and fiscal policy switching, Journal of Money, Credit and Banking, 39 (4): 809-842.

-         Ito, A., Watanabe; Y. (2006). Fiscal policy switching: evidence from Japan, US, and UK, Working Paper Series.

-         Hoeppner, F. & Wesche. A. K (2001). InGermany Policy Fiscal of Effects linear-N of University. 9, No, Papers Discussion Econ Bonn. Approach Switching-Markov a Bonn.