مقایسه جلوه‌های ادبیات مقاومت در شعر علی فوده و فرخی یزدی

محورهای موضوعی : شعر

طیبه فدوی ¹ ( استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان )
مسعود باوان پوری ² ( دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عرب دانشگاه شهید مدنی آذربایجان )
نرگس لرستانی ³ ( دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار )

تاریخ دریافت : 1397/02/09 تاریخ پذیرش : 1397/02/09 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

ادبیات مقاومت از مهم ترین سنگرهای فرهنگی ملت های تحت سلطه است. این واژه همواره با ظلم ستیزی عجین شده و آن را تداعی می کند. این نوع از ادبیات از پیشینه ای طولانی در طول تاریخ بهره مند است که به علت ظلم و ستم حاکم در کشورهای مسلمان از جانب بیگانگان و نیز جنگ‌هایی که بر آنان تحمیل شده است از نمود خاصی برخوردار است. کشورهای ایران و فلسطین دو نمونه والا از این کشورها هستند. علی فوده از شاعرانی است که توجه ویژه ای به فلسطین دارد. فرخی یزدی شاعر مشروطه، از شاعران ایرانی است که با شعر خویش به دفاع از ملت خود در برابر بیگانگان و ظلم و ستم داخلی پرداخته و غیرت و هویت ملی و وطن دوستی، دعوت به مبارزه، انتقاد از اوضاع پریشان سیاسی و تلاش برای بیدارسازی مردم از مضامین مشترک در شعر دو شاعر است. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از ابزار کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی بر مبنای مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی ضمن بیان مضامین ادبیات مقاومت در شعر هر دو شاعر، به مقایسه این مضامین در شعر آن‌ها بپردازد.

چکیده انگلیسی:

Resistance literature is one of the most important cultural barricades for the subordinate nations. This term has always applied with anti-oppression and reminds it. This type of literature is of a long history and background which owns special manifestation because of the injustice and oppression on Muslim countries and the wars. Iran and Palestine are two significant samples of these types of countries. Ali Fodeh is one of the poets who pays special attention to Palestine. Farrokhi Yazdi is also an Iranian poet who fought against oppression for his nation by his poetry, national ambition and identification, patriotism, critic to the chaos of the society and attempt to awaken people's mind are common concepts in both poets' poetries. The present research tries to survey concepts of resistance literature in abovementioned poets in descriptive – analytical method based on American school of comparative literature.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

کتب فارسی

داد، سیما. 1383ش، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.

صدری، غلامحسین و همکاران. 1375ش، فرهنگ فارسی امروز، چاپ دوم، تهران: کلمه.

فرخی یزدی، محمد. 1369ش، دیوان اشعار، به کوشش حسین مکی، تهران: امیرکبیر.

فرخی یزدی، محمد. 1376ش، دیوان فرخی یزدی، به قلم حسین مکی(با چاپ جدید و تجدید نظر و اضافات)، تهران: انتشارات جاویدان.

لک، منوچهر. 1384ش، ایران زمین در شعر فارسی، تهران: مؤسسه مطالعات ملّی.

مسرت، حسین. 1384ش، زندگی و شعر فرخی یزدی، تهران: ثالث.

 

کتب عربی

ابراهیم، خلیل و آخرون. 2005م، مرایا التذوق الأدبی؛ دراسات و شهادات، اردن- عمان: دار الفنون مؤسسه خالد شومان.

اصطیف، عبدالنبی. 2008م، المنهج المقارن فی الدراسة الأدبیة، دمشق: جامعة سوریة.

خضر، عباس. 1986م، أدب المقاومة، قاهره: دار الکاتب العربی.

شکری، غالی. 1979م، أدب المقاومة، چاپ اول، بیروت: دار الآفاق الجدیده.

فوده، علی. 2003م، الأعمال الشعریة، چاپ اول، بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.

الکیالی، عبدالرحمان. 1975م، الشعر الفلسطینی فی نکبة فلسطین، بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.

محمد عطیه، احمد. 1974م، أدب المعرکة، بیروت: دار الجیل.

معلوف، لویس. 1380ش، المنجد فی اللغة، قم: انتشارات ذوی القربی.

مکی، احمد طاهر. 1987م، الأدب المقارن أصوله وتطوره ومناهجه، چاپ اول قاهره: دار المعارف.

ندا، طه. 1973م، الأدب المقارن، چاپ اول, بیروت: دار النهضة العربیة.

هلال، محمد غنیمی. 1987م، الأدب المقارن، بیروت: دار العودة.

 

مقالات

بصیری، محمدصادق. 1376ش، «سیر تحلیلی شعر مقاومت در ادبیات فارسی از مشروطه تا 1320ش»، پایان‌نامه دکترا، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.

رفیعی، یدالله و رمضان رمضانی. 1392ش، «اندیشه دینی در اشعار ملک الشعرای بهار و احمد صافی النجفی»، شماره 25، مجله مطالعات ادبیات تطبیقی جیرفت، صص 71- 49.

سنگری، محمدرضا. 1377ش، «ادبیات مقاومت»، نامه پژوهش(ویژه دفاع مقدس)، سال سوم، شماره 9، تهران: مرکز پژوهش‌های بنیادی.

ممتحن، مهدی و محبوبه بهمنی. 1391ش، «بررسی تطبیقی اندیشه­های علامه اقبال لاهوری و امیر الشعراء شوقی»، شماره 24، مجله مطالعات ادبیات تطبیقی جیرفت، صص30- 7.

Persian books

Basiri, Mohammad Sadegh (1997), An Analytical Study of Resistance Poetry in Persian Literature from Constitutionalism to 1320, PhD Thesis, Tehran: Tarbiat Modares University.

Dad, Sima, 2004, Literature Dictionary of Literatures, Tehran: Pearl.

Sangari, Mohammad Reza (1998), Resistance Literature (Resistance), Research Letter (Special Sacred Defense, Third Year, No. 9, Tehran: Stem Research Center).

Sadri, Gholamhossein et al. (1375), Persian Farsi Today, Tehran: Word, Second Edition.

Farrokhi Yazdi, Mohammad (1369), The Divan of Poems, by Hussein Maki, Tehran: Amir Kabir.

Farrokhi Yazdi, Mohammad (1376), Divan Farrokhi Yazdi, by Hussein Maki (New and Revised and Additions), Tehran: Javidan Publications.

Lak, Manouchehr (2005), Iran Earth in Persian poetry, Tehran: National Studies Institute.

Mesrat, Hossein (2005), Farokhi Yazdi's life and poetry, Tehran: Sales.

 

Arabic books

Holy Quran.

Abraham, Khalil and Acheron (2005), Marya al-Tazuq al-Adibi, teachings and testimony, Jordan, Oman: Al-Fonoun Mersey Khalid Shuman.

Fatih, Abdulnabi (2008), Al-Mukharan al-Dharassa al-Adibay, Damascus, the Syrian society.

Khidr, Abbas (1986), Resistance literature, Cairo: Dar al-Kut al-Arabi.

Shokri, Ghali (1979), Resistance literature, First edition, Beirut: Dar al-Hafah al-Jadeidah.

Food, Ali (2003), Al-'Amal al-Sha'ri'a, First edition, Beirut: Al-Mou'sa al-Arabiya lldratsat and al-Nashir.

Al-Kayali, Abdul Rahman (1975), Al-Sha'er al-Palestine, Palestine, Beirut: Al-Ma'ism al-Arabiya Lldrasat and Al-Nashr.

Muhammad Attiya, Ahmed (1974), War literature, Beirut: Dar al-Jail.

Maloof, Lewis (1380), Al-Mundhid Faylulgah, Qom: Zoya Al-Qarabi Publications.

Maki, Ahmed Taher (1987), Al-'Adb al-Muqarrn'Asalah and Myth and Manahedah, Cairo: The Thesis, First Edition.

Neda, Taha (1973), Al-Udab al-Muqarran, Beirut: Dar al-Naha al-Arabiya, first edition.

Hilal, Mohammad Jamini (1987), Al-Udib al-Muqaren, Beirut, Dar al-'Audah.

articles

Rafiee, Yadollah and Ramadan Ramezani (1392), "Religious Thought in the Poems of Malek Al-Shirazi Bahar and Ahmad Safi Al-Najafi", No. 25, Jiroft Comparative Literature Studies Studies, Pages71-49.

Momtahan, Mehdi and Mahboubeh Bahmani (2012), "Comparative Study of Allameh Iqbal Lahouri and Amir Shahra Shoghi's Thoughts", No. 24, Jiroft Comparative Literature Studies Journal, pp7-30.