اندازهگیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهرهوری زیر بخش زراعت ایران با روش ناپارامتری (با تاکید بر محصول هندوانه آبی)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
عارف بهروز
1
(کارشناسی ارشد(مربی) اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.)
علی امامی میبدی
2
(دانشیار و عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران)
کلید واژه: کارایی فنی, تخصیصی, اقتصادی, هندوانه آبی, تغییرات کارایی فنی,
چکیده مقاله :
این مقاله اقدام به اندازهگیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهرهوری تولیدگنندگان هندوانه آبی 12 استان کشور با روش ناپارامتری تحلیل پوششی دادهها(DEA) و شاخص مالم کوئیست طی سالهای 89- 1384 کرده است. برای این منظور از روش نهاده محور با سه نهاده و یک ستانده استفاده شده است. نتایج نشان داد که متوسط کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی تولیدکنندگان هندوانه آبی استانهای کشور در خلال سالهای 89- 1384، 4/79% است. متوسط کارایی تخصیصی و اقتصادی نیز بهترتیب 9/75 و 5/61% است و این نشان از این دارد که تولیدکنندگان هندوانه آبی در استانهای منتخب کشور در سطح مناسبی از کاراییهای مذکور قرار ندارند. از میان استانهای منتخب در محاسبهی بهرهوری، 4 استان بهطور متوسط رشد مثبت و استانهای دیگر رشد منفی بهرهوری در خلال سالهای 89- 1384 را تجربه کردهاند. بهطوریکه با بررسی رتبهای بهرهوری استانها، مشاهده شد که استان سیستان و بلوچستان و استان همدان بهترتیب بیشترین و کمترین میزان بهرهوری را در مقایسه با سایر استانها در تولید هندوانه آبی دارند. از طرفی با بررسی مقادیر بهرهوری استانها مشاهده شد که علت مقادیر مناسب یا نامناسب بهرهوری در استانهای منتخب کشور بیشتر از ناحیهای تغییرات کارایی فنی بوده است.
طبقه بندیJEL:C23, C61, D24, O57
This paper attempts to measure the technical, allocative and economic efficiency and productivity of irrigated watermelon growers of 12 provinces of the country using non-parametric method of data envelopment analysis (DEA)and Malmquist index for the years of 2005-2010.For this purpose, the input-based method was used with three inputs and one output. The results showed that the average technical, allocative and economic efficiency of irrigated watermelon growers of the provinces of the country was 79.4 percent for the years of 2005-2010.The average allocative and economic efficiency were 75.9 and 61.5 percent, respectively. This suggests that the irrigated watermelon growers have not the appropriate level of the mentioned performances in the selected provinces of the country. The calculation of efficiency of the selected provinces shows that four provinces experienced a ppositive growth on average and other provinces experienced negative growth on average during the years of 2005-2010.So that by study of provincial productivity ranking, it was observed that the provinces of Sistan and Baluchistan and Hamadan had the highest and the lowest productivity in the production of irrigated watermelon compared to other provinces, On the other hand, the productivity values of provinces showed that the appropriate productivity of the selected provinces was mostly due to the changes in technical efficiency.
