چالش های نظری در روابط ایران و آمریکا
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
علیرضا سبزیان موسی آبادی
1
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا)
سید محمد موسوی
2
(کارشناس ارشد روابط بین الملل)
کلید واژه: روابط ایران و آمریکا, اهداف راهبردی, چالش های نظری,
چکیده مقاله :
منظور از چالشهای نظری، نظریه های موافق و مخالف با مذاکره و برقراری روابط میان دو کشور ایران و ایالات متحده آمریکاست. بر این اساس، موضوع از دو زاویه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: یکی ریشه های تقابل و دیگری زمینه های تعامل میان دو کشور. در بخش اول ضمن مقایسه مبانی و اصول سیاست در ایران و آمریکا و نیز با اشاره به ریشه های فکری، ایدئولوژیک، تاریخی و سیاسی چالش میان دو کشور، به این نتیجه می رسیم که چالشهای میان دو کشور عمیق تر از آن است که به سادگی بتوان از مذاکره و رابطه عمیق و دوستانه میان دو کشور صحبت کرد. در عین حال، این بحث به معنی غیر ممکن یا محال بودن مذاکره هم نیست؛ زیرا حداقل در بعد نظری زمینه هایی وجود دارد که تعامل میان دو کشور را تحت شرایط خاصی ممکن می داند. بنابراین در بخش دوم، موضوع بحث از سه دیدگاه قابل توجه است: اول از دیدگاه موافقان و مخالفان مذاکره در ایران؛ دوم از زاویه دید مخالفان و موافقان رابطه در آمریکا و سوم از دیدگاه گروهی که در هر دو کشور حالتی میانه دارند. در ایران، عده ای بر مذاکره و رابطه با آمریکا اصرار دارند؛ در حالی که عده ای دیگر به لحاظ شرایط سیاسی و اعتقادی، بر مذاکره نکردن با آمریکا تاکید می کنند و روابط ایران و آمریکا را به دلیل وجود تعارض در بنیان های فکری دو کشور، مغایر با راهبرد های کلان نظام می دانند. در ایالات متحده نیز عده ای معتقدند این کشور برای تامین منافع حیاتی باید روابط خود را با ایران بهینه کند؛ در صورتی که عده ای فکر می کنند باید ایران را محدود نمود. اما بر اساس دیدگاه سوم، شناخت ریشه های اصلی اختلافات ایران و آمریکا و تحلیل صحیح از رویکردهای فی مابین، شناخت دقیق واقعیت ها و پرهیز از هرگونه افراط و تفریط و دوباره کاری در سیاستگذاری ها و تصمیم گیری ها، شناخت راهکارها و خط مشی های استراتژیک اصولی و عملی دو کشور در برخورد با یکدیگر و ایجاد مصونیت در برابر پیامدهای نامطلوب این برخوردها نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
The US- Iran ties can be discussed based on three perspectives. One of these perspectives refers to what is proposed in Iran, the other in regards to what happens Us, and the last in International System. Some people, in Iran, look at this relation from the political perspective and insist on having ties with US. Some others emphasize no relation with US because of religious and political conditions. The advocates of this opinion believe that the Iran-US ties are tangled up with the revolution's fate and this is because of the existeance of conflicts in Islamic Repulic of Iran's intellectual , fundamental bases and discrepancies in the systems macro strategies with US. There are also different attitudes in US that Some believe that US should optimize its relation with Iran to secure its vital interests. Still, some others believe that US should limit and control Iran, understanding the main reasons of conflicts between Iran and US and correct analysis of the approaches in between, sound recognition of the facts without any exltreme views and repetition in policy- makings and decisions, recognizing the American's guidelines and practical strategic strategies with Islamic Republic of Iran, and establishing immunity against the US undesirable cultural consequences leading to ideological, cultural, and political crises in Iran are the factors that should be taken into consideration. Although, this issue is important because of its very close relation with the Islamic basics and values, but separating the strategic aims from non-strategic ones and prioritizing the Islamic Revolution goals, and taking correct attitude towards the opportunities, threats, obstacles, and foreign and domestic challenges, the present disputes, that exist in public opinions on Iran-US relations can be reduced.
