بررسی زیست‌شناسی پروانه برگ‌خوار دو‌لکه‌ای بلوط Dicycla oo (Lepidoptera, Noctuidae) در استان فارس

محورهای موضوعی : گیاه پزشکی

سید اصغر آل‌حسین ¹ (کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز، ایران)
سید حسن سعادتی ² (کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز، ایران)
حسن آل منصور ³ (کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز، ایران)

تاریخ دریافت : 1394/12/10 تاریخ پذیرش : 1395/10/25 تاریخ انتشار : 1395/11/20

کلید واژه: Iran, Fars, فارس, تغییرات جمعیت, Biological Characteristics, زیست‌شناسی, Population Dynamics, برگ‌خوار دولکه‌ای بلوط, Dicycla oo,

چکیده مقاله :

برگ‌خوار دولکه‌ای بلوط Dicycla oo (Lepidoptera: Noctuidae) در سال‌های اخیر بخشی‌هایی از جنگل‌های بلوط در استان فارس را مورد هجوم قرار داده است. لاروهای این آفت در ابتدای فصل رشد ضمن تغذیه از جوانه‌های زایا، از میوه و برگ درختان بلوط نیز تغذیه نموده و خسارت فراوانی وارد می‌کنند. در این تحقیق باتوجه به این‌که اولین آلودگی از بلوط‌زارهای کازرون مشاهده گردید، منطقه موردک از توابع کازرون به‌عنوان محلی جهت انجام مطالعات انتخاب و طی سال‌های 1383 تا 1386 ویژگی‌های زیستی آن مورد مطالعه قرار گرفت. طی نتایج به‌دست آمده این آفت یک نسل در سال داشت و از اواسط اسفند ماه تا اوایل تیر ماه فعال بود و سپس تا سال بعد در زیر پولک‌هایی به‌صورت تخم، که به رنگ پوست درختان بلوط بود سپری نمودند. لاروهای نئونات از نیمه‌ی دوم اسفندماه بر روی جوانه‌های متورم بلوط ظاهر شدند. دوره‌ی رشد جنینی، مراحل لاروی، پیش شفیرگی، شفیرگی و طول عمر حشرات کامل به‌ترتیب (8.37 ± 320)، (2.12 ± 25)، (0.34 ± 3)، (0.84 ± 8) و (0.71 ± 10) روز به طول انجامید. نسبت جنسی حشرات نر به ماده در شرایط آزمایشگاه و طبیعت 1:1 برآورد شد. طول عمر حشرات کامل نر و ماده، در شرایط آزمایشگاه به ترتیب 7 و 9 روز تعیین شدند. اولین پروانه‌ها از اواخر فروردین ماه به‌تدریج ظاهر و براساس مشاهدات حاصل از تله‌ نوری، اوج پرواز پروانه‌ها طی سال‌های 84 و 85، در 9 اردیبهشت ماه و طی سال 86 در 18 اردی‌بهشت ماه اتفاق افتاد. در این تحقیق ویژگی‌های شکل‌شناسی آفت، میزان تخم‌گذاری، ابعاد بدن و قطر کپسول سر لاروهای سنین مختلف و هم‌چنین ابعاد بدن شفیره‌ها وحشرات کامل بررسی شد. پروانه‌های نر و ماده پس از فرم‌دهی نزد دکتر Michael Fibiger به دانمارک ارسال شد و جنس و گونه‌ی این حشره تایید گردید.

چکیده انگلیسی:

The Heart moth, Dicycla oo (L.) (Lepidoptera: Noctuidae), attacked a part of oak forests in Fars province of Iran in recent years. The larvae severely feed on buds and sprouts and cause the tree to be defoliated from leaves. The pest biological characteristic was studied in the Moordak region of the Kazeroon district during 2004-2007. The results showed that the pest had only one generation in a year. The life of the pest in egg stage was spent beneath the egg scales which had the same color to the oak barks in a part of spring, whole summer and winter. The neonate larvae appeared on the swelling buds from the first half of the March. The duration of embryonic period, larval stages, pre-pupae, pupae and adult longevity took long (320±8.37), (25±2.12), (3±0.34), (8±0.84), and (10±0.71) days respectively. The sex ratio was estimated 1:1 in laboratory and field conditions. The male and female adult longevity was determined 7 and 9 days, respectively. The first moths appeared in the late of April. The peak of moth’s flight occurred on 30th April to 9th May. The morphological characteristics including oviposition rate, body dimensions, head capsule width, pupae body dimensions, and adults were measured. The Male and female moths after forming was sent to Dr. Michael Fibiger in Denmark for confirmed of genus and species.