مقایسه کتابخانههای پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانههای تخصصی ایران
محورهای موضوعی : دانش شناسیسعید غفاری 1 , فرشته سپهر 2 , مینا سیفی ایناللو 3
1 - استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور قم
2 - استادیار و عضو هیأت علمی گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد تهران شمال،
3 - دانشجوی کارشناسیارشد کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
کلید واژه: ایران, کتابخانه تخصصی, استاندارد, پارک علم و فناوری, استانداردهای کتابخانههای تخصصی ایران,
چکیده مقاله :
هدف: انجام فعالیتهای پژوهشی، علمی و تحقیقاتی یکی از عناصر مهم ارزیابی هر مرکز تحقیقاتی و پژوهشی است و یکی از ارکان مهم مربوط به ارتقاء کمیت و کیفیت تولیدات علمی هر مرکز، به عملکرد کتابخانه تخصصی آن در تأمین نیازهای اطلاعاتی و پشتیبانی از فعالیتهای علمی مرکز بستگی دارد (رفیعی پور، 1383). کتابخانه ها همواره باید تلاش کنند با رعایت استانداردهای ملی و بین المللی، عملکرد خود را به بهترین نحو به انجام رسانده و خدمات مطلوبی ارائه دهند. از این رو، برای تعیین کمیت و کیفیت خدمات و توانمندی های آنها لازم است عواملی از قبیل مجموعه، نیروی انسانی و ... با معیارها و استانداردهایی سنجیده شوند. لذا، هدف از این پژوهش مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران است. - روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی-تطبیقی، به مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران پرداخته شده و داده های بدست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و تکنیکهای آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی، درصد توزیع فراوانی، رسم جداول فراوانی، نمودارهای ستونی و خوشه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. -یافته ها: از میان پارکهای مورد بررسی، کتابخانه شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با میانگین کل 70.66% و کتابخانه پارک استان یزد با میانگین کل 30.41%، به ترتیب بیشترین و کمترین درصد رعایت استانداردها را به خود اختصاص داده اند. همچنین کتابخانه های مورد بررسی، در زمینه اهداف و وظایف 50.85%، سازمان و مدیریت 64.28%، نیروی انسانی 47.14%، مجموعه 59.76%، سازماندهی منابع 50%، خدمات 58.71%، ساختمان و تجهیزات 30.12% و بودجه 32.68% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند. - نتیجه گیری: کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور 49.19% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند که نشانگر قرارداشتن آنها در سطح پایینی نسبت به استانداردهاست.
Purpose: This study aims to compare libraries of the country’s Science and Technology parks with the Standards for Iran’s Special Libraries. Methodology: The method used is descriptive survey. The data resulted from questionnaires were analyzed using SPSS software (version 16). Descriptive statistics techniques were applied. Findings: Library of Isfahan Science and Technology Town with total average of 70.66% and Library of Yazd Province Park with 30.41% are at the highest and lowest level of conformity with the standards. Also, the mentioned libraries are in accordance with Standards for Iran’s Special Libraries considering goals and tasks (50.85%), organization and management (64.28%), personnel (47.14%), collection (59.76%), resource organization (50%), services (58.71%), construction and equipment (30.12%) and budget (32.68%). Conclusion: 49.19% of libraries of the country's Science and Technology Parks are in accordance with Standards of Iran’s Special Libraries, indicating their low level with regard to the standards.
"آییننامه تأسیس و راهاندازی پارکهای علم و فناوری" (1381). تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت فناوری، اداره
کل پارکها و مراکز رشد علم و فناوری."اساسنامه پارکهای علم و فناوری" (1381)". تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت فناوری، اداره کل پارکها و مراکز رشد علم و فناوری.
تعاونی (خالقی)، شیرین (1381). "استانداردهای کتابخانههای تخصصی ایران". تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
رفیعیپور، مهناز (1383). "بررسی وضعیت کتابخانههای تخصصی شهرستان اهواز و مقایسه آنها با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران". پایاننامه کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاعرسانی. دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، واحد علوم و تحقیقات.
سرائیان، آزاده (1384). "ارزیابی و مقایسه کتابخانههای صنعت برق استان تهران با استانداردهای کتابخانههای تخصصی ایران". پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی. دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد تهران شمال، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
شفیعی، مهرداد (1386). "پارکهای علم و فناوری". پایاننامه کارشناسی ارشد مدیریت تکنولوژی. دانشگاه تهران.
عزیزی، فرشته (1387)."بررسی کتابخانههای تخصصی وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر تهران بر اساس استانداردهای استانداردهای کتابخانههای تخصصی ایران". پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی. دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد تهران شمال، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
علائی، علی (1383). "برنامهریزی جهت تأسیس پارکهای علم و فناوری". رویش. سال دوم، ش.6: 3-11.
قادری، سید فرید؛ شخص نیایی، مجید (1384). "ارائه مدل ارزیابی عملکرد پارکهای علم و فناوری". تهران: چهارمین کنفرانس بینالمللی مهندسی صنایع، 20-21 آذر. نسخه آنلاین. قابل دسترس در
http://www.civilica.com/paper-IIEC04-IIEC04-178.html
محمدیاری، بهمن (1387). "پارکها و مراکز رشد علم و فناوری". جزوه آموزشی. تبریز: پارک علم و فناوری استان آذربایجانشرقی.
مردانی، حسین (1387)."بررسی جهتگیری بازار (بازارگرایی) در شرکتهای کوچک و متوسط مستقر در پارکهای علم و فناوری
فناوری: مطالعه موردی شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری استان سمنان". پایاننامه کارشناسی ارشد مدیریت تکنولوژی. دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد علوم و تحقیقات.
منابع انگلیسی:
Alemna, A.A, “Special libraries in Ghana: an appraisal”, Aslib proceeding,1989, 41(1):23-28.
Funk, Carla J., “Using standards to make your case: examples from the medical library community”, New library world, 2008, 109(5/6): 251-257.
Singh, S.P, “Special libraries in India: some current trends”, Library review, 2006, 55(8): 520-530.